JULIAN MAY NIEURODZONY KR�L SAGA O PLIOCE�SKIM WYGNANIU (PRZE�O�Y�A ANNA RESZKA) dla Dave'a i Sama, technika katastrof i kr�la piwoszy jeszcze jedna wycieczka na Mamcie �Wszyscy nosimy w sobie nasze katorgi, zbrodnie i moc niszczenia; naszym zadaniem jednak nie jest spu�ci� je z �a�cucha, lecz walczy� z nimi w sobie i w innych. Bunt, odwieczna wola, �eby nie ulec... jest dzi� nadal zasad� tej walki. Tw�rca form, �r�d�o prawdziwego �ycia darzy nas sensem w bezkszta�tnym i w�ciek�ym biegu historii." Albert Camus: Cz�owiek zbuntowany Wielobarwny Kraj Z�ota Obr�cz Streszczenie Wielka Interwencja z roku 2013 otworzy�a ludzko�ci drog� do gwiazd. Do roku 2110, kiedy zaczyna si� akcja pierwszej cz�ci sagi, Ziemianie zostali pe�noprawnymi cz�onkami dobrowolnej konfederacji planetarnych kolonizator�w, �rodowiska Galaktycznego, kt�re charakteryzowa�o si� wysokim poziomem technicznym i zarazem umiej�tno�ciami wykonywania zaawansowanych operacji mentalnych zwanych metafunkcjami. Te ostatnie � obejmuj�ce telepati�, psychokinez� i wiele innych mocy � by�y zakodowane w ludzkich genach od niepami�tnych czas�w, ale rzadko si� ujawnia�y. Pi�� za�o�ycielskich ras �rodowiska obserwowa�o rozw�j ludzko�ci przez dziesi�tki tysi�cy lat. Po naradach postanowi�o przyj�� Ziemian do wsp�lnoty �przed osi�gni�ciem dojrza�o�ci psychospo�ecznej" ze wzgl�du na ogromny potencja� metapsychiczny i mo�liwo�� prze�cigni�cia innych ras. Przy pomocy kosmit�w Ziemianie skolonizowali ponad siedemset planet, kt�re wcze�niej zbadano i uznano za odpowiednie do zamieszkania. Ziemianie nauczyli si� rozwija� si�y metapsychiczne poprzez specjalne szkolenie i in�ynieri� genetyczn�. Chocia� liczba ludzi z czynnymi funkcjami metapsychicznymi wzrasta�a w ka�dym pokoleniu, w roku 2110 wi�kszo�� populacji by�a �normalna", to znaczy posiada�a metafunkcje bardzo s�abe albo utajone, nie nadaj�ce si� do wykorzystania z powodu barier psychologicznych lub innych czynnik�w. Codzienn� dzia�alno�� spo�eczno-ekonomiczn� Ludzko�ci �rodowiska prowadzili �normalni", ale metapsychicy zajmowali uprzywilejowane stanowiska w rz�dzie, nauce i innych dziedzinach, w kt�rych mentalne zdolno�ci by�y cenne dla �rodowiska jako ca�o�ci. Tylko raz, mi�dzy Wielk� Interwencj� a rokiem 2110, wydawa�o si�, �e przyj�cie ludzko�ci do �rodowiska by�o b��dem: w roku 2083, podczas kr�tkiej Rebelii Metapsychicznej. Wzniecona przez garstk� Ziemian, omal nie doprowadzi�a do zniszczenia ca�ej organizacji �rodowiska. Rebeli� st�umili lojalni metapsychiczni ludzie. Nast�pnie podj�to kroki, �eby nie dopu�ci� w przysz�o�ci do podobnej katastrofy. Niekt�rym buntownikom uda�o si� unikn�� kary dzi�ki ucieczce przez jedyny w swoim rodzaju luk ratunkowy w postaci jednokierunkowej Bramy Czasu prowadz�cej sze�� milion�w lat w przesz�o��, do ziemskiego pliocenu. Uskok w czasie zosta� odkryty w roku 2034, w okresie gwa�townego rozwoju nauki po Wielkiej Interwencji. Poniewa� prowadzi� tylko w przesz�o�� (powracaj�ce rzeczy starza�y si� w ci�gu sekund o sze�� milion�w lat i rozpada�y w proch) i do okre�lonego miejsca (doliny Rodanu), odkrywca ze smutkiem uzna�, �e jest to osobliwo�� bez praktycznego zastosowania. Po �mierci odkrywcy w roku 2041 wdowa Angelique Guderian stwierdzi�a, �e m�� si� myli�. Interwencja zapocz�tkowa�a Z�oty Wiek ludzko�ci, daj�c nieograniczon� przestrze� �yciow�, dostatek energii i cz�onkostwo we wspania�ej galaktycznej cywilizacji. Lecz nawet w Z�otych Wiekach trafiaj� si� nieprzystosowani, w tym wypadku ludzie, kt�rzy z natury nie nadawali si� do sztywnych struktur spo�ecznych �rodowiska. Madame Guderian przekona�a si�, �e jest sporo takich os�b i to gotowych przyzwoicie zap�aci� za przeniesienie do �wiata bez regu�. Geolodzy i paleontolodzy wiedzieli, �e pliocen to idylliczna epoka tu� przed narodzinami rozumnego �ycia na naszej planecie. Romantycy i indywiduali�ci z niemal wszystkich grup etnicznych Ziemi w ko�cu odkryli �podziemn� kolejk�" do pliocenu, kt�ra �wyrusza�a" z oryginalnej francuskiej gospody poza metropolitalnym centrum Lyonu. Od roku 2041 do 2106 odm�odzona Madame Guderian wysy�a�a klient�w ze Starej Ziemi na Wygnanie, do domniemanego raju sprzed sze�ciu milion�w lat. Nie znaj�c dalszego losu chrononaut�w, dr�czona sp�nionymi wyrzutami sumienia, Madame sama przenios�a si� do pliocenu, a jej gospod� przej�o �rodowisko, kt�re uzna�o Bram� Czasu za honorowy spos�b pozbycia si� dysydent�w. Do roku 2110 prawie sto tysi�cy os�b uda�o si� w nieznane. W sierpniu 2110 roku osiem os�b tworz�cych Zielon� Grup� trafi�o na Wygnanie: Richard Voorhees, by�y kapitan statk�w mi�dzygwiezdnych; Felicja Landry, osiemnastoletnia sportsmenka, kt�r� gwa�towny temperament i u�pione si�y psychiczne czyni�y wyrzutkiem; Klaudiusz Majewski, owdowia�y stary paleontolog; Siostra Amerie Roccaro, lekarka i zakonnica; Bryan Grenfell, antropolog szukaj�cy swojej ukochanej, Mercy Lamballe, kt�ra wcze�niej przesz�a przez bram�; Elizabeth Orme, Wielka Mistrzyni metapsychiczna, kt�ra po urazie m�zgu straci�a ogromne zdolno�ci mentalne; Stein Oleson, zbuntowany wiertacz marz�cy o �yciu w prostszym �wiecie i Aiken Drum, ujmuj�cy m�ody kanciarz o latentnych i, podobnie jak u Felicji, sporych zdolno�ciach metapsychicznych. Zielona Grupa odkry�a, podobnie jak przed nimi inni podr�nicy w czasie, �e idylliczna Europa plioce�ska znajduje si� pod kontrol� humanoid�w z innej galaktyki, wygnanych z powodu barbarzy�skich zwyczaj�w. Dominuj�cy cz�onkowie rasy egzot�w, Tanowie, byli wysocy i przystojni. Mimo tysi�ca lat pobytu na Ziemi ich liczba nie przekracza�a dwudziestu tysi�cy, gdy� reprodukcj� hamowa�o szkodliwe promieniowanie S�o�ca. Poniewa� plazma zarodkowa egzot�w by�a zgodna z ludzk�, od prawie siedemdziesi�ciu lat trzymali chrononaut�w w niewoli, wykorzystuj�c ich mi�dzy innymi w programie rozmna�ania. Odwieczni wrogowie Tan�w, Firvulagowie, czterokrotnie przewy�szali ich liczb�. Nazywani Ma�ym Ludem, byli przewa�nie niskiego wzrostu, cho� trafiali si� osobnicy wysocy jak ludzie, a nawet prawdziwe olbrzymy. Na plioce�skiej Ziemi nie mieli k�opot�w z rozmna�aniem. Tanowie i Firvulagowie stanowili dymorficzn� ras�. Ci pierwsi byli metapsychicznie u�pieni, drudzy natomiast czynni, cho� przewa�nie mieli ograniczon� moc. Tanowie dysponuj�cy wy�sz� technik� skonstruowali wzmacniacze umys�u, naszyjniki zwane z�otymi obr�czami*, kt�re usprawnia�y metafunkcje. Firvulagowie nie potrzebowali obr�czy, �eby korzysta� z metazdol-no�ci. Niekt�rzy z ich wielkich bohater�w dor�wnywali Tanom pod tym wzgl�dem, cho� wi�kszo�� by�a s�absza. Przez tysi�c lat sp�dzonych na Ziemi (kt�r� nazywali Wielobarwnym Krajem) si�y Tan�w i Firvulag�w by�y mniej wi�cej wyr�wnane w rytualnych wojnach toczonych z nakazu religii. Wyrafinowaniem i technik� Tanowie nadrabiali przewag� liczebn� prymitywniejszych Firvulag�w. Pojawienie si� ludzi przewa�y�o szal� na korzy�� tych pierwszych. Przybysze wspomogli do�� dekadencki establishment naukowy Tan�w, daj�c mu zastrzyk w postaci wiedzy i do�wiadczenia �rodowiska Galaktycznego znacznie bardziej zaawansowanego w rozwoju. Ponadto potomkowie ludzi i Tan�w okazali si� obdarzeni niezwyk�� si�� psychiczn� i fizyczn�. Podr�nicy w czasie nie mogli zabiera� do pliocenu skomplikowanej broni, a Tanowie byli bardzo konserwatywni, je�li chodzi o rodzaj sprz�tu militarnego, kt�ry pozwalali konstruowa� ludzkim niewolnikom. Mimo to dzi�ki ludzkiej pomys�owo�ci Tanowie uzyskali przewag� nad wrogiem, zw�aszcza �e Firvulagowie nigdy nie kojarzyli si� w pary z lud�mi i generalnie nimi pogardzali. Wi�kszo�� chrononaut�w prowadzi�a ca�kiem niez�e �ycie pod panowaniem Tan�w. Najci�sze prace wykonywa�y ramapiteki, pos�uszne dzi�ki prostym obr�czom. O ironio, te ma�e ma�pki nale�a�y do linii hominid�w, kt�rej ukoronowaniem sta� si� sze�� milion�w lat p�niej Homo sapiens. Zaufani ludzie pe�ni�cy wa�ne funkcje nosili szare obr�cze. Nie wzmacnia�y one cech meta, lecz pozwala�y na telepatyczne porozumienie z Tanami, kt�rzy za pomoc� urz�dzenia mogli r�wnie� wymierza� kary lub nagradza�. Je�li testy wykazywa�y, �e nowo przyby�y podr�nik w czasie ma znaczne utajone metafunkcje, szcz�ciarz otrzymywa� srebrn� obr�cz. By� to prawdziwy wzmacniacz podobny do z�otych obro�y noszonych przez egzot�w, lecz mia� wbudowane obwody kontroluj�ce. Ludzie ze srebrnymi obr�czami zostawali warunkowymi obywatelami Wielobarwnego Kraju. Z rzadka, i to tylko je�li si� sprawdzili, otrzymywali z�ote obr�cze i ca�kowit� wolno��. Udoskonalona technika obr�czy by�a dzie�em genialnego cz�owieka, psychobiologa Eusebio Gomeza-Nolana, kt�ry w nagrod� otrzyma� z�ot� obro�� i zosta� przewodnicz�cym Gwardii Poskramiaczy, jednego z pi�ciu metapsychicznych qua-si-klan�w stanowi�cych podstaw� spo�ecze�stwa Tan�w. Znany pod przydomkiem Gomnol, Lord Gomez-Nolan odgrywa� znacz�c� rol� w polityce Wielobarwnego Kraju, dop�ki fatalnie nie przeliczy� si� z si�ami. Losem Tan�w i Firvulag�w subtelnie kierowa�a tajemnicza kobieta, kt�ra nie nale�a�a do �adnej z tych ras, lecz sta�a na stra�y obu: Brede Oblubienica Statku. Wraz ze swoim towarzyszem Statkiem, gigantycznym rozumnym organizmem przystosowanym do podr�y mi�dzygalaktycznych, przywioz�a egzo-t�w na plioce�sk� Ziemi�. Potrafi�a przewidywa� przysz�o�� � cho� nie doskonale � i wiedzia�a, �e losy Tan�w, Firvulag�w i chrononaut�w s� ze sob� �ci�le zwi�zane. Punktem zwrotnym dla wszystkich sta�o si� przybycie o�miu cz�onk�w Zielonej Grupy do ta�skiego o�rodka recepcyjnego, Zamku Przej�cia. Tanowie tradycyjnie poddawali wszystkich �wie�o przyby�ych ludzi testom na obecno�� utajonych metafunkcji. Tych, kt�rzy byli nimi obdarzeni lub mieli inne niezwyk�e talenty, wysy�ano na po�udnie do stolicy Muriah po�o�onej na p�wyspie Aven (dzisiejsze Baleary), w pustym s�onym Basenie �r�dziemnym. Normalnych ludzi przydzielano do pracy w r�nych miastach Tan�w, a m�ode i zdrowe kobiety � do rozmna�ania. Karawany eskortowane przez oddzia�y ludzi z szarymi obr�czami opuszcza�y Zamek Przej�cia co tydzie�. Podczas bada� przeprowadzonych przez nadzorc�w Lorda Creyna i Lady Epone Zielona Grupa okaza�a si� typowa. Najbardziej wyr�nia�a si� El�bieta Orme. Podr� przez tunel czasowy przywr�ci�a jej sprawno�� metapsychiczn�. El�bieta odzyska�a zdumiewaj�c� moc jasnos�yszenia i korekcji. Sta�o si� jasne, �e pod tym wzgl�dem przewy�szy Tan�w. Creyn z miejsca zawyrokowa�, �e czeka j� �wspania�e �ycie" w Wielobarwnym Kraju. Ona sama nie by�a tego taka pewna. �rodowisko zabrania�o podr�y w czasie aktywnym metapsychikom, gdy� grozi�o to uzyskaniem niesprawiedliwej mentalnej dominacji w prymitywnym otoczeniu, gdzie brakowa�o restrykcji Wsp�lnoty. El�bieta by�a introwertyczk� ca�kowicie pozbawion� instynktu agresji. Uzna�a, �e jedyn� obron� przed popadni�ciem w zarozumia�o�� i arogancj� b�dzie nieanga�owanie si� w �adne miejscowe sprawy i oddanie si� ulubionej pasji � lotom balonowym. U drugiego cz�onka Zielonej Grupy, m�odego recydywisty Aikena Druma, odkryto ogromne u�pione mo�liwo�ci. Otrzyma� srebrn� obr�cz i obietnic�, �e je�li b�dzie si� dobrze zachowywa� (co by�o w�tpliwe), uzyska specjalne przywileje po przeszkoleniu w Muriah. Przyjaciel Aikena, pot�ny eks-wiertacz Stein Oleson pr�bowa� uciec z zamku, zabijaj�c kilku stra�nik�w toporem wikinga. Ujarzmiono go szar� obr�cz�. Ze wzgl�du na postur� mia� zosta� kim� w rodzaju gladiatora w Muriah. Ryszard Voorhees, by�y kapitan statk�w mi�dzygwiezdnych, kt�ry popad� w nie�ask�, r�wnie� pr�bowa� ucieczki. Przypadkiem trafi� do pokoju poskramiaczki, Lady Epone, kt�ra porazi�a mu umys� i wys�a�a do wi�ziennego dormitorium, gdzie inni �normalni" czekali na wymarsz cotygodniowej karawany do Finiah, miasta po�o�onego nad Rodanem, na p�nocny wsch�d od zamku. Antropolog Bryan Grenfell nie mia� ukrytych zdolno�ci metapsychicznych, lecz na Creynie zrobi�y wra�enie jego osi�gni�cia zawodowe. Tanowie bardzo potrzebowali antropologa kultury! Bryan r�wnie� zosta� wys�any do Muriah, co przyj�� ze spokojem, gdy� w stolicy spodziewa� si� znale�� ukochan� Mercy Lamballe. Klaudiusz Majewski, stary paleontolog, i zakonnica Siostra Amerie nie wykazali podczas test�w �adnych utajonych zdolno�ci. Nast�pnie Lady Epone pr�bowa�a zbada� Felicj� Landry, ale ma�a sportsmenka wpad�a w histeri�, co uniemo�liwi�o dokonanie mentalnej oceny. Felicja celowo odegra�a przedstawienie, poniewa� wiedzia�a, �e posiada bardzo silne moce psychiczne. Nie chcia�a, by na�o�ono jej obr�cz i zniewolono, zw�aszcza gdy dowiedzia�a si�, �e Tanowie zamierzaj� wykorzysta� j� i Siostr� Amerie jako klacze rozp�odowe. W rozmowie z zakonnic� poprzysi�g�a zemst� na ca�ej rasie Tan�w. Cho� wtedy rzecz wydawa�a si� absurdalna, Siostra Amerie nie w�tpi�a, �e Felicja jest w stanie zrealizowa� gro�b�. Zielona Grupa zosta�a rozdzielona i wieczorem dwie karawany opu�ci�y Zamek Przej�cia. Na p�noc, razem ze spor� gromadk� normalnych ludzi, wyruszyli: Felicja, Siostra Amerie, Klaudiusz i wci�� jeszcze zamroczony Ryszard. Pilnowa�o ich sze�ciu �o�nierzy z szarymi obr�czami i Lady Epone. Podr�nicy jechali na plioce�skich zwierz�tach podobnych do koni, zwanych chalikami. W grupie znajdowali si� r�wnie�: Basil, by�y wyk�adowca uniwersytecki i alpinista; Yoshimitsu i Tatsuji w strojach samuraj�w odzwierciedlaj�cych ich dziedzictwo oraz niejaki Dougal, kt�rego omal nie doprowadzi�y do szale�stwa nie chciane zaloty Lady Epone. Karawana jad�ca na po�udnie by�a znacznie mniejsza. Prowadzona przez Creyna z minimaln� eskort� dw�ch stra�nik�w, sk�ada�a si� z El�biety i Bryana bez obr�czy, Aikena Druma w srebrnej obro�y, nieprzytomnego Steina w szarej i dwojga latentnych ludzi, kt�rzy otrzymali srebrne wzmacniacze: Sukey Davies, by�ej policjantki do spraw nieletnich z satelitarnej ziemskiej kolonii i Raimo Hakkinena, ponurego kanadyjskiego le�nika fi�skiego pochodzenia. Karawana kieruj�ca si� do Muriah wesz�a na pok�ad statku i bez �adnych przyg�d pop�yn�a Rodanem na po�udnie. Creyn okaza� si� bardzo tolerancyjnym nadzorc�. Szczeg�ln� sympati� okazywa� El�biecie. Aiken Drum i Raimo zostali kolegami i wsp�konspiratorami. Aiken odkry�, �e jego utajone zdolno�ci ujawniaj� si� w zdumiewaj�cym tempie, co zapowiada�o niez�� zabaw�. Steinowi wygoi�y si� rany odniesione podczas awantury w zamku. Zwi�za� si� z Sukey, kt�ra dzi�ki zdolno�ciom korekcyjnym wyleczy�a go z urazu psychicznego. W nadrzecznym mie�cie Darask El�bieta pomog�a ludzkiej kobiecie ze z�ot� obr�cz�, Estelli Sirone, urodzi� bli�niaki, Tank� i Firvulaga. Kiedy grupa wreszcie dotar�a do Muriah, przywita�a j� triumfalna procesja Tan�w zakutych w l�ni�ce zbroje z wielobarwnego szk�a i jad�cych na chalikach. Powitanie by�o przeznaczone g��wnie dla El�biety, kt�ra wkr�tce odkry�a, �e jest pionkiem w grze mi�dzy kilkoma zwalczaj�cymi si� frakcjami na dworze Tan�w. Tymczasem na szlaku prowadz�cym na p�noc czterej inni cz�onkowie Zielonej Grupy planowali bunt. Felicja, zawodowa atletka, by�a nadzwyczaj silna, a u�pione zdolno�ci metapsychiczne umo�liwia�y jej kontrol� nad zwierz�tami. Mia�a r�wnie� ze sob� ma�y sztylecik, kt�ry przeoczono w Zamku Przej�cia. Kiedy karawana dotar�a do jeziora Bresse, wprowadzono w �ycie plan ucieczki opracowany przez Felicj�. Ryszard, przebrany w szat� zakonn� Amerie, zabi� dow�dc� stra�nik�w. Felicja poszczu�a stado eskortuj�cych karawan� wielkich psod�wiedzi na Lady Epone i �o�nierzy. Podczas walki, kt�ra si� wywi�za�a, zgin�� Tatsuji oraz ca�a eskorta. Gdy Ryszard zbli�y� si� do Epone, my�l�c, �e ona r�wnie� nie �yje, ci�ko ranna Tanka zniewoli�a go mentalnie. Ostatkiem si� Ryszard zabi� j� sztyletem Felicji. Znacznie p�niej zakonnica, kt�ra jednocze�nie by�a lekark�, wydedukowa�a, �e niemal nie�miertelnych Tan�w mo�na zabi� �elazn� broni�. Z tego powodu zabronili u�ywania w plioce�skiej Europie �elaza, zast�puj�c je stopami miedzi i vitrodurem, rodzajem bardzo twardego szk�a. Felicja przez ca�y czas po��dliwie patrzy�a na z�ot� obro�� Epone, wiedz�c, �e mentalny wzmacniacz jest w stanie wyzwoli� pot�ne metazdolno�ci kryj�ce si� w jej m�zgu. Nie zd��y�a jednak zabra� obr�czy martwej kobiecie, gdy� szalony Dougal wrzuci� urz�dzenie do jeziora. W furii Felicja omal go nie zabi�a. Amerie musia�a jej poda� �rodek uspokajaj�cy. Byli wi�niowie z przera�eniem u�wiadomili sobie, �e umieraj�ca Epone telepatycznie przekaza�a do najbli�szego fortu wiadomo�� o walce. Musieli si� szybko rozdzieli�. Jedna grupa pod przewodnictwem Basila postanowi�a pop�yn�� ma�ymi �odziami jeziorem do G�r Jurajskich. Stutrzydziestotrzyletni paleontolog Klaudiusz, po latach sp�dzonych na prymitywnych planetach �rodowiska, wiedzia� jak przetrwa� w dziczy. Poradzi� przyjacio�om z Zielonej Grupy, �eby nie p�yn�li jeziorem, lecz skierowali si� w stron� g�sto zalesionych Wogez�w, kt�re znajdowa�y si� znacznie bli�ej ni� Jura. Drugi samuraj, Yosh, postanowi� p�j�� samotnie na p�noc, w nadziei, �e dotrze do morza. Du�a grupa uciekinier�w, kt�ra wyp�yn�a na jezioro, zosta�a schwytana i w �a�cuchach odstawiona do Finiah. Natomiast Klaudiusz, Ryszard, Amerie i Felicja dotarli do Wogez�w, gdzie spotkali grup� wolnych ludzi, wyj�tych spod prawa zbieg�w. Tanowie nazywali ich Mot�ochem. Przyw�dczyni� by�a stara kobieta, Angelique Guderian, dawna w�a�cicielka Bramy Czasu i g��wna sprawczyni degradacji plioce�skiej ludzko�ci. Na szyi mia�a z�ot� obr�cz, podarunek od �miertelnych wrog�w Tan�w, Firvulag�w, kt�rzy zawarli tymczasowy sojusz z Mot�ochem. Madame mia�a umiarkowane si�y metapsychiczne. Zabicie Epone przez uciekinier�w by�o wydarzeniem bez precedensu. Nigdy przedtem zwyk�y cz�owiek nie spowodowa� �mierci �adnego z twardych egzot�w, kt�rzy �yli setki lat. Ekspedycja karna Tan�w pod dow�dztwem Lorda Velteyna z Finiah przyst�pi�a do poszukiwania sprawc�w, kt�rzy znajdowali si� gdzie� w Wogezach. Cz�onkowie Zielonej Grupy razem z Madame Guderian i dwustoma cz�onkami Mot�ochu ukryli si� w wielkim, pustym w �rodku pniu drzewa. Madame wyjawi�a nowo przyby�ym wielki plan oswobodzenia ludzi spod panowania Tan�w, kt�ry obmy�li�a, �eby zmaza� swoj� win�. Zast�pca Madame, Indianin Peopeo Moxmox Burk�, kt�ry kiedy� by� s�dzi�, �ywo zainteresowa� si� teori� Amerie, dotycz�c� wra�liwo�ci egzot�w na �elazo. Mog�a si� ona sta� sekretnym atutem w walce o wyzwolenie ludzko�ci. W kryj�wce Mot�ochu pojawi� si� kt�rego� dnia zaprzyja�niony Firvulag Fitharn Kuternoga i opowiedzia� Zielonej Grupie legend� o Grobowcu Statku. Wielki organizm zdolny do podr�y kosmicznych, a zarazem towarzysz Brede zgin�� w trakcie wykonywania skoku z rodzinnej galaktyki do Drogi Mlecznej. Tanowie i Firvulagowie uratowali si� na ma�ych maszynach lataj�cych, zanim run�� na Ziemi�, tworz�c wielki krater zwany Grobowcem Statku. Motloch i Firvulagowie od jakiego� czasu szukali miejsca dawnej katastrofy. Cho� min�o od niej tysi�c lat, istnia�a mo�liwo��, �e maszyny lataj�ce, kt�re zosta�y w Grobowcu, mog� si� nadawa� do u�ytku. Wewn�trz jednej z nich spoczywa�o cia�o Lugonna B�yszcz�cego, bohatera Tan�w, kt�ry zgin�� w rytualnym pojedynku i zosta� pochowany razem ze �wi�t� broni�, W��czni�, dzia�em fotonowym miotaj�cym strumienie energii. W��cznia w r�kach Mot�ochu mog�a zniszczy� r�wnowag� si�. Ludzie Madame na pr�no szukali Grobowca Statku. Lecz Klaudiusz, znaj�cy si� troch� na geologii, stwierdzi�, �e jedynym kraterem, kt�ry wchodzi w gr�, jest astroblema Ries znajduj�ca si� oko�o trzystu kilometr�w na wsch�d za Schwarzwaldem, na p�nocnym brzegu Dunaju. Natychmiast postanowiono zorganizowa� now� wypraw�. Przy odrobinie szcz�cia poszukiwacze mieli wr�ci� przed ko�cem wrze�nia. Pierwszego pa�dziernika zaczyna� si� Rozejm i tylko przed tym dniem Firvulagowie byli gotowi przy��czy� si� do ludzi, �eby wsp�lnie zaatakowa� Finiah. W ekspedycji zgodzi� si� wzi�� udzia� Fitharn. Tymczasem wolni ludzie, kt�rzy pozostali na miejscu, zamierzali uda� si� na poszukiwanie z�� rudy �elaza, zgodnie ze wskaz�wkami Klaudiusza. Chcieli je wytopi�, przeku� na bro� i u�y� podczas ataku na Finiah. Plan trzymali w sekrecie przed Firvulagami, gdy� Madame w�tpi�a w ich lojalno��. Po uzyskaniu pozwolenia od Yeochee IV, kr�la Firvulag�w, ekspedycja wyruszy�a. W jej sk�ad wchodzili: Madame Gude-rian, Ryszard, Felicja, W�dz Burk�, by�y mechanik samolotowy Stefanko, in�ynier Marta, Klaudiusz i Fitharn. Zw�aszcza Felicja pali�a si�, �eby wzi�� udzia� w wyprawie. By�a pewna, �e staro�ytny bohater Lugonn b�dzie mia� na szyi z�ot� obr�cz, kt�r� ona sobie przyw�aszczy. Zanim wyprawa dotar�a do Schwarzwaldu, przydarzy�o si� nieszcz�cie. Na bagnach nad Renem zaatakowa�a ich wielka dzika �winia i zabi�a Stefanko oraz ci�ko rani�a Wodza Burk�. S�abowita Marta, kt�ra jako niewolnica Tan�w urodzi�a jedno po drugim czworo dzieci, dosta�a krwotoku. Zanosi�o si� na to, �e trzeba b�dzie przerwa� wypraw�. Marta upar�a si� jednak, �eby i�� dalej. Felicja zaoferowa�a si� w razie potrzeby nie�� chor�, kt�ra by�a wa�nym cz�onkiem grupy, gdy� tylko ona mia�a niezb�dne wykszta�cenie techniczne i mog�a uruchomi� latacz i fotonow� W��czni�. Fitharn zgodzi� si� zabra� Wodza Burk� do wioski Mot�ochu, Ukrytych �r�de�, gdzie zosta�a Amerie ze z�aman� r�k�. Po wielu dniach zmniejszona liczebnie wyprawa przekroczy�a pasmo Schwarzwaldu i wesz�a na terytorium Sugolla, w�adcy groteskowych mutant�w zwanych Wyjcami. Sugoll ukrywa� swe straszliwie zdeformowane cia�o, przybieraj�c z�udn� posta� przystojnego m�czyzny. Pocz�tkowo odm�wi� ludziom pomocy i grozi�, �e ich zabije. Z�agodnia� jednak, kiedy Klaudiusz wskaza� przyczyn� deformacji Wyjc�w: radioaktywne ska�y, w�r�d kt�rych �yli od pokole�. Paleontolog napomkn��, �e mutanci mogliby odmieni� sw�j los, zwracaj�c si� do ludzkich genetyk�w pracuj�cych dla Tan�w. Wyzwolenie ludzko�ci � i pomoc dla ekspedycji � le�a�y wi�c w interesie Wyjc�w. Sugoll w ko�cu zgodzi� si� da� im przewodnika, kt�ry mia� ich zaprowadzi� do Dunaju. Czterej podr�nicy wyruszyli w dalsz� drog�. Dwudziestego drugiego wrze�nia dotarli wreszcie do krateru. Ryszard i Marta, kt�rzy tymczasem zostali kochankami, przyst�pili do naprawy jednego z lataczy i wielkiej W��czni. Po napadzie gniewu wywo�anym przez odkrycie, �e na szkielecie Lugonna nie ma obr�czy, Felicja uspokoi�a si� i dalej zachowywa�a si� ju� wzorowo. Czas jednak ucieka�. Nied�ugo mia� wej�� w �ycie Rozejm. Marta znowu dosta�a krwotoku i by�a bardzo os�abiona. Mimo to nie pozwoli�a towarzyszom wr�ci� do Ukrytych �r�de�, dop�ki nie przetestuj� broni fotonowej. Tymczasem na brzegu Rodanu naprzeciwko Finiah zebra�a si� wielka armia Firvulag�w. Dodatkowo zwerbowano kilkuset ludzi z Mot�ochu mieszkaj�cych w rozrzuconych osadach i w tajemnicy uzbrojono ich w �elazo. O zmierzchu dwudziestego dziewi�tego wrze�nia latacz wyl�dowa� w Ukrytych �r�d�ach z W��czni� gotow� do u�ycia. Amerie zrobi�a s�abn�cej Marcie transfuzj�, modl�c si� o cud. Zrozpaczony Ryszard nie m�g� zosta� przy ukochanej, gdy� musia� wzi�� udzia� w bitwie, pilotuj�c latacz. Razem z nim polecieli Madame Guderian, kt�ra os�ania�a samolot moc� metapsychiczn�, i Klaudiusz obs�uguj�cy bro� fotonow�. Ten ostatni najpierw zrobi� wy�oni w murach miasta, a nast�pnie wycelowa� W��czni� w jedyn� w Wielobarwnym Kraju kopalni� baru niezb�dnego do produkcji obr�czy. Fale Firvulag�w, kt�rzy przybrali z�udne kszta�ty przera�aj�cych potwor�w, oraz Mot�ochu dowodzonego przez Wodza Burk�, zala�y miasto. Po desperackiej walce Finiah pad�o. Niedobitki Tan�w wraz z Lordem Velteynem uciek�y w kierunku Zamku Przej�cia. Niewolnicy (a wielu by�o zadowolonych ze swego losu) otrzymali do wyboru wolno�� albo �mier�. Ludzie z szarymi lub srebrnymi obr�czami musieli podda� si� bolesnemu zabiegowi usuni�cia ich za pomoc� �elaznego pilnika. Wielu uleg�o powa�nemu za�amaniu nerwowemu. Klaudiusz i Madame zostali podczas ataku powietrznego trafieni przez Yelteyna wi�zkami psychoenergii. Ryszard utraci� wzrok w jednym oku, ale uda�o mu si� bezpiecznie dolecie� do Ukrytych �r�de�. Tam dowiedzia� si�, �e Marta umar�a. Zrozpaczony wzi�� jej cia�o i odlecia�, �eby na orbicie, tysi�ce kilometr�w nad plioce�sk� Ziemi�, poczeka� na �mier�. Tymczasem Felicja w�drowa�a samotnie w stron� Finiah. Gorzko �a�owa�a, �e sp�ni�a si� na sam� bitw�. Mia�a jednak nadziej�, �e znajdzie w ruinach wymarzon� z�ot� obr�cz, zdob�dzie odpowiedni� moc i zgodnie z przysi�g� zniszczy ca�� ras� Tan�w. Tak si� te� sta�o. Obr�cz uaktywni�a utajone zdolno�ci jasnos�yszenia, psychokinezy, kreatywno�ci i zniewalania. Min�o troch� czasu, zanim Felicja nauczy�a si� w�a�ciwie z nich korzysta�. Wr�ci�a do Ukrytych �r�de�, �eby pom�c Madame Guderian w nast�pnej fazie oswobodzenia ludzko�ci. W tym samym czasie daleko na po�udniu, w stolicy Tan�w, Muriah, czterej inni cz�onkowie Zielonej Grupy zetkn�li si� z zupe�nie innym obliczem Wielobarwnego Kraju. Po przybyciu na miejsce Zieloni i ich towarzysze, Raimo i Sukey, zostali przedstawieni arystokracji Tan�w podczas wystawnej uczty. El�bieta dowiedzia�a si� od kr�la Thagdala, �e sama Brede Oblubienica Statku zapozna j� z obyczajami Tan�w, co by�o nies�ychanym zaszczytem. Po inicjacji trwaj�cej miesi�c El�bieta mia�a zosta� zap�odniona przez kr�la i da� pocz�tek nowej dynastii miesza�c�w, czynnych metapsychik�w. Kr�lowa Nontusvel bez zastrze�e� zgadza�a si� na plan m�a. El�bieta nie da�a po sobie niczego pozna�. Pozostali honorowani wi�niowie r�wnie� dowiedzieli si�, co ich czeka. Antropolog Bryan mia� przeprowadzi� badania nad wp�ywem ludzi na socjoekonomi� Tan�w. Jedna z frakcji, kierowana przez Nodonna Mistrza Boj�w, najpot�niejszego syna Thagdala i Nontusvel oraz przypuszczalnego nast�pcy, twierdzi�a, �e pojawienie si� ludzi mia�o szkodliwy wp�yw na kultur� Tan�w, a nie dobroczynny, w co wierzyli Thagdal i wi�kszo�� arystokracji. Bryan, korzystaj�c z wyrafinowanych metod analitycznych �rodowiska, mia� rozs�dzi� sp�r. Rozumia�o si� samo przez si�, �e Bryan potwierdzi s�uszno�� kr�lewskiej polityki. Gigantyczny wiking Stein, Raimo Hakkinen i Sukey Davies musieli popisa� si� talentami przed towarzystwem. Srebrna obr�cz Sukey uaktywni�a pot�n� utajon� zdolno�� korekcji. Dziewczyna mia�a wst�pi� do Gildii Korektor�w kierowanej przez cywilizowanego i wra�liwego Dionketa, �eby uczy� si� sztuki mentalnego leczenia. Biedny Raimo, obdarzony tylko s�ab� psychokinetyczn� moc�, dowiedzia� si�, �e b�dzie seksualn� zabawk� Tanek, kt�rych m�owie nie byli w stanie zap�odni�. Steina przedstawiono uczestnikom uczty jako kandydata na gladiatora w Wielkiej Bitwie, dorocznej rytualnej wojnie mi�dzy Tanami i Firvulagami, w kt�rej brali r�wnie� udzia� niekt�rzy ludzie. Niewiele brakowa�o, by zosta� sprzedany Tanu, kt�ry dawa� najwy�sz� stawk�, kiedy nieprawdopodobne wydarzenie wprawi�o t�um arystokracji w os�upienie. Aiken Drum z�o�y� ofert� kupna Steina. U�pione si�y metapsychiczne czaruj�cego m�odego oszusta zosta�y rozbudzone przez srebrn� obr�cz. Uwolniona mentalna moc Aikena by�a tak wielka, �e spali�a obwody kontrolne obro�y. Drum sta� si� czynnym metapsychikiem bez sztucznego wzmocnienia. Tylko El�bieta, kt�ra by�a nauczycielk� m�odych metapsychik�w w �rodowisku, wiedzia�a, co si� dzieje. Tanowie zorientowali si�, �e Aiken Drum nie jest zwyk�ym latentnym, lecz nie u�wiadamiali sobie, jak gro�ny mo�e by� jego potencja�. Kiedy arystokraci Tan�w zacz�li licytowa� si� o jego przyjaciela Steina, Aiken zrozumia�, �e wielki wiking jest w �miertelnym niebezpiecze�stwie. Stein nie tylko wybra� Sukey na partnerk� (co Tanowie uwa�ali za zdrad� ze strony kobiety ze srebrn� obr�cz�), ale r�wnie� nale�a� do osobnik�w zupe�nie niepodatnych na dzia�anie obro�y. Noszenie szarej obr�czy oznacza�oby dla niego chorob� psychiczn� albo �mier�. Ludzi zwykle dok�adnie badano przed zaobro�owaniem, lecz Steinowi za�o�ono wzmacniacz, �eby go poskromi� po krwawej walce w Zamku Przej�cia. Tan�w nie obchodzi�o, jak d�ugo b�dzie �y�. Aikena natomiast tak, dlatego w��czy� si� do licytacji, obiecuj�c kr�lowi, �e w formie zap�aty zabije monstrualnego Firvulaga Delbaetha, kt�ry terroryzowa� s�siedni� �Hiszpani�". Kr�l by� zaskoczony nie tylko zuchwalstwem Aikena, ale moc�, kt�r� dostrzeg� po kr�tkim wejrzeniu w umys� m�odego oszusta. Wydawa�o si� to nieprawdopodobne, ale ten hochsztapler w z�otym stroju z mn�stwem kieszeni stanowi� zagro�enie dla samego Thagdala. Z�e przeczucia kr�la potwierdzi�y si�, kiedy cz�onkini Wysokiego Sto�u Tan�w, Mayvar Tw�rczyni Kr�l�w, przewodnicz�ca Gildii Jasnos�ysz�cych, o�wiadczy�a, �e podoba si� jej pomys� Aikena, kt�ry zostanie jej protegowanym. Thagdal uwa�a� Mayvar za z�o�liw� star� bab� i podejrzewa�, �e mo�e chodzi� tylko o gest. Z drugiej strony, nie zosta�a �tw�rczyni� kr�l�w" bez powodu... Wstrz��ni�ty Thagdal przyj�� propozycj� Aikena. Delbaeth by� zagro�eniem, z kt�rym kr�l powinien by� si� upora� ju� dawno temu. Teraz zosta� przyparty do muru przez podst�pnego cz�owieka. Postanowi�, �e Aiken i Stein zostan� wprowadzeni w arkana sztuki rycerskiej Tan�w przez Lorda Mieczy, a potem razem z du�ym oddzia�em wyrusz� przeciwko straszliwemu Delbaethowi. Po wystawnym bankiecie zacz�y si� gor�czkowe narady w Zast�pie Nontusvel, kt�ry tworzy�y dzieci Thagdala i panuj�cej Kr�lowej. W ci�gu dw�ch tysi�cy lat �ycia Thagdal mia� wiele �on i tysi�ce innych dzieci zar�wno z kobiet Tan�w jak i ludzi, gdy� jego nasienie uwa�ano za doskona�e, co by�o podstaw� kr�lewskiej w�adzy. Zast�p uwa�a� siebie za elit� i od dawna mia� dynastyczne aspiracje sprzeczne z odwiecznym obyczajem Tan�w. Przyw�dc� Zast�pu by� Nodonn, najwi�kszy bohater wojenny. Tan�w, Przewodnicz�cy Gildii Psychokinetyk�w, w�adca Goriah, bogatego miasta le��cego na wybrze�u Armoryki, czyli Brytanii. W przeciwie�stwie do wszechpot�nego ojca nie by� tak p�odny. Jego potomstwo, niezbyt liczne, nie wykazywa�o znacz�cych zdolno�ci metapsychicznych. Nodonn nale�a� do Wysokiego Sto�u, podobnie jak jego bracia, bli�niacy Fian i Kuhal, kt�rzy dzielili stanowisko Drugiego Lorda Psychokinetyk�w, Culluket Interrogator � Drugi Korektor, Imidol � Drugi Poskramiacz, kt�ry niech�tnie podporz�dkowywa� si� ludzkiemu przewodnicz�cemu Gildii Poskramiaczy Gomnolowi, wojownicza Riganone, kt�ra zamierza�a rzuci� wyzwanie starej Mayvar i zdoby� przyw�dztwo nad Jasnos�ysz�cymi. W sk�ad Zast�pu wchodzi�o jeszcze dwustu innych cz�onk�w, ale nie wszyscy mieli moce mentalne pierwszej klasy, a sam Zast�p nie mia� wi�kszo�ci w Wysokim Stole. Gdyby Nodonn zosta� nast�pc� Thagdala, dynastia mog�a zdoby� ogromn� w�adz�. Teraz jednak sukcesja wydawa�a si� zagro�ona. Nie przez Aikena Druma, zlekcewa�onego przez Zast�p jako metapsychiczna nowa, kt�ra wypali si� r�wnie szybko, jak rozb�ys�a. Najbardziej obawiano si� El�biety. Gdyby Thagdal sp�odzi� z ni� dzieci obdarzone moc�, bez w�tpienia utworzy�yby zacz�tek elity miesza�c�w silniejszych fizycznie i mentalnie ni� czystej krwi Tanowie. Plan wykorzystania El�biety jako matki rodu podsun�� kr�lowi Gomnol. Zast�p s�usznie podejrzewa�, �e przebieg�y Lord Poskramiacz zamierza zrobi� dla siebie miejsce w�r�d nowej elity w�adzy obejmuj�cej ludzkich czynnych metapsychik�w. Po naradach przyw�dcy Zast�pu postanowili, �e El�bieta musi umrze�. Czeka�o ich trudne zadanie, gdy� �aden Tanu nie by� w stanie pokona� Wielkiej Mistrzyni w bezpo�rednim mentalnym ataku. Gdyby jednak cz�onkowie Zast�pu zadzia�ali wsp�lnie, w metapsychicznym koncercie, mieliby szans�. (Ale, Tanom jako indywidualistom taka wsp�praca przychodzi�a z trudem. Metapsychiczny koncert wymaga� �cis�ej koordynacji. Korektor Culluket i Zniewalacz Imidol mimo wszystko podj�li pr�b�.) Min�o kilka tygodni. Zast�p przeprowadzi� kilka nieudolnych atak�w na El�biet�. Wiedz�c, �e skuteczno�� napa�ci b�dzie ros�a, El�bieta schroni�a si� u Brede Oblubienicy Statku, w pokoju bez drzwi, niedost�pnym dla mentalnej penetracji. Brede mia�a w�asne plany wobec El�biety, kt�re nie mia�y nic wsp�lnego z intrygami Thagdala, Gomnola czy Zast�pu. Oblubienica Statku, stra�niczka Tan�w i Firvulag�w, uzna�a, �e Wielka Mistrzyni zdo�a uczyni� z barbarzy�skich wojowniczych ras prawdziwie cywilizowane spo�ecze�stwo umys�u (czego Brede sama nie by�a w stanie dokona�). El�bieta nie mia�a ochoty popiera� ambitnych plan�w Brede. By�a pogr��ona w rozpaczy. Czu�a si� jak jedyna doros�a osoba w�r�d z�o�liwych dzieci, kt�re nie potrafi�y inaczej zareagowa� na kogo� lepszego od siebie, jak zabijaj�c ze strachu. Odrzuci�a wszelkie my�li o duchowym matkowaniu czy dzieleniu si� z Brede rol� stra�niczki. Powiedzia�a Oblubienicy Statku, �e jedyne czego pragnie, to odlecie� czerwonym balonem, kt�ry zabra�a ze sob� do pliocenu. Odlecie� i cieszy� si� samotno�ci�. Tymczasem Aiken Drum uczy� si� od Mayvar Tw�rczyni Kr�l�w, jak korzysta� z metazdolno�ci. Mayvar podarowa�a mu z�ot� obr�cz, lecz Aiken szybko pokaza� starej kobiecie, �e nie potrzebuje �adnego wzmacniacza. Postanowi� jednak nosi� obro�� dla zmylenia Tan�w. Mayvar da�a mu r�wnie� pewne proste urz�dzenie, kt�re mia�o zapewni� zwyci�stwo nad potworem Delbaethem, pod warunkiem, �e u�yje go tak, by inni cz�onkowie Polowania niczego nie zauwa�yli. Stein natomiast przeszed� szkolenie wojskowe. Martwi� si� o Sukey, kt�ra mia�a rozpocz�� nauk� korekcji. Obawy Steina potwierdzi�y si�, kiedy telepatycznie odebra� jej krzyk strachu. Natychmiast pop�dzi� do siedziby Gildii Korektor�w i stwierdzi�, �e �on� poddano operacji. Zdradziecka ludzka lekarka Tasha-Bybar odwr�ci�a proces sterylizacji, kt�rej obowi�zkowo poddawano kobiety podr�uj�ce w czasie, i przygotowa�a Sukey dla kr�la Thagdala. (Tasha, wielka bohaterka Tan�w, udoskonali�a zabieg przywracania p�odno�ci, kt�ry pozwoli� wprowadzi� w �ycie plan wykorzystania ludzkich kobiet do reprodukcji. Jej uczniowie wykonywali operacje we wszystkich miastach Tan�w, do kt�rych przybywa�y chrononautki. Z powodu nakazu sterylizacji kobiet, kt�ry wprowadzi�a Madame Guderian, o wiele mniej kobiet ni� m�czyzn wybiera�o si� w podr� do pliocenu.) Stein odkry�, �e nies�awna Tasha szpieguje ich. Dowiedziawszy si� telepatycznie od Sukey, jaki los spotka� tysi�ce kobiet, zabi� lekark� na miejscu. Jego czyn odkry� korektor Creyn, kt�ry obieca� zachowa� milczenie i napomkn�� Steinowi i Sukey o Frakcji Pokojowej w�r�d wojowniczych z natury Tan�w. Pacyfi�ci g�osili heretycki pogl�d, �e pewnego dnia Tanowie i Firvulagowie zostan� bra�mi na dobre i na z�e. W wrze�niowym Mityngu Sportowym odbywaj�cym si� w Muriah Aiken i Stein musieli wykaza� si� sprawno�ci� w walce na arenie przed arystokracj� Wielobarwnego Kraju. Gdyby zdali egzamin, zostaliby przyj�ci na cz�onk�w dru�yny bojowej Tan�w i wzi�li udzia� w Wyprawie na Delbaetha. Stein walczy� jako pierwszy. Wojennym toporem rozp�ata� monstrualne zwierz� podobne do hieny. Potem przysz�a kolej na Aikena. Jego przeciwnikiem by� krokodyl o d�ugo�ci siedemnastu metr�w. Sam Nodonn Mistrz Boj�w sprowadzi� zwierz� dla Aikena, gdy� uzna� go za cz�owieka, z kt�rym nale�y si� liczy�. Aiken siedzia� na chaliko, zakuty w z�ot� szklan� zbroj� i uzbrojony tylko w szklan� lanc�. By� przera�ony. Straci� kontrol� nad wierzchowcem i spad� na ziemi�. Zasady zabrania�y u�ycia mentalnych si� przeciwko bestii, ale pos�u�y� si� wrodzonym sprytem. Tanowie oszaleli na widok jego popisu. Kr�l Thagdal i Nodonn zareagowali ch�odniej. Antropolog Bryan Grenfell sp�dza� dni na studiowaniu kultury Tan�w w towarzystwie genialnego miesza�ca Ogmola. Podczas zawod�w siedzia� w kr�lewskiej lo�y razem z kr�lem i kr�low�, Aluteynem Mistrzem Rzemios�, a zarazem przewodnicz�cym Gildii Kreator�w, Mistrzem Genetyk�w Greg-Donnetem (dawnej: Gregory Prentice Brown) i innymi notablami. Bryan zosta� przedstawiony Nodonnowi, ale patrzy� tylko na jego now� �on� Lady Rosmar, kt�r� okaza�a si� czaruj�ca Mercy Lamballe, ukochana Bryana. To za ni� w�a�nie uda� si� do pliocenu. Mercy nosi�a teraz z�ot� obr�cz i mia�a ogromn� moc psychokreatywn�. Sprawdziwszy si�, Aiken i Stein wyruszyli na wypraw�. Ekspedycja sk�ada�a si� z kilkuset rycerzy dowodzonych przez samego kr�la. Nodonn r�wnie� bra� w niej udzia�, �eby mie� oko na Aikena. Dwaj cz�onkowie Wysokiego Sto�u, miesza�cy o wielkiej sile mentalnej, zostali sojusznikami Druma. Byli to Alberonn Po�eracz Umys��w i Bleyn Champion. Wielobarwny oddzia� zacz�� polowanie w wielkim mie�cie Afaliah na p�wyspie Aven. Jego stetrycza�y w�adca Celadeyr, cho� niezbyt przyjazny Zast�powi, lekcewa��co odni�s� si� do pomys�u, �e cz�owiek taki jak Aiken Drum poradzi sobie z Delbaethem. Przez trzy tygodnie �cigano potwora, kt�ry bombardowa� rycerzy �mierciono�nymi ognistymi kulami i skutecznie trzyma� ich na dystans. W ko�cu Firvulag znikn�� w rozleg�ej sieci jaski� na Przesmyku Gibraltarskim, a kr�l Thagdal i Nodonn za��dali od Aikena, �eby przyzna� si� do pora�ki. Aiken odm�wi�. On i Stein zrzucili szklane zbroje i przygotowali si� do zej�cia za Delbaethem pod ziemi�. Zgodnie z prawem wyprawa mia�a si� zako�czy� za trzy dni, gdy� wtedy zaczyna� si� Wielki Rozejm, a Tanowie i Firvulagowie przysi�gli, �e nie b�d� walczy� do czasu rytualnej wojny. Aiken domaga� si�, �eby mu dano owe trzy dni. Popierany przez stronnik�w, otrzyma� zgod�. U�ywaj�c psychokreatywnej mocy, zamieni� siebie i Steina w nietoperze. Obaj wlecieli do jaski�. Dwa dni p�niej znale�li Delbaetha i zabili go sekretnym urz�dzeniem, kt�re Mayvar da�a Aikenowi. Przed wyj�ciem z jaskini Firvulaga Stein zwr�ci� uwag� Aikena, �e wody Atlantyku rozbijaj� si� o jej zachodni� �cian�. Tylko w�ski Przesmyk Gibraltarski tworz�cy pomost mi�dzy Hiszpani� a Afryk� oddziela� pe�ny ocean od g��bokiego pustego basenu Morza �r�dziemnego. Po wej�ciu w �ycie miesi�cznego Rozejmu Tanowie i Firvulagowie zacz�li �ci�ga� ze wszystkich stron Wielobarwnego Kraju na Bia�osrebrn� R�wnin� pod Muriah, s�ony obszar, na kt�rym powoli powstawa�o miasto namiot�w, trybuny, wytyczano szranki i pole bitwy. Dzi�ki przej�ciu od ludzi zwyczaju konnej walki i innych innowacji Tanowie wygrywali czterdzie�ci lat z rz�du. Firvulagowie byli coraz bardziej rozgoryczeni i zawzi�ci. Upadek Finiah troch� pocieszy� Ma�y Lud i sk�oni� do przyj�cia paru zwyczaj�w wojennych Mot�ochu w nadziei, �e szcz�cie si� odmieni. Nowym taktykom sprzeciwia� si� stary Mistrz Boj�w, Firvulag Pallol Jednooki, jednak musia� ust�pi� m�odszym genera�om, Sharnowi i Ayfie. W tym czasie w wiosce Mot�ochu, Ukrytych �r�d�ach, Madame Guderian omawia�a plan wyzwolenia ludzko�ci spod jarzma Tan�w. Faza Pierwsza zako�czy�a si� sukcesem. Finiah i kopalnia baru zamieni�y si� w ruin�. Faza Druga by�a bardziej ryzykowna. Pod przykrywk� Rozejmu ma�a grupa Mot�ochu mia�a dosta� si� do fabryki obr�czy w Muriah i zepsu� maszyneri�. Przedsi�wzi�cie zapowiada�o si� na szczeg�lnie niebezpieczne, bowiem fabryka mie�ci�a si� wewn�trz przypominaj�cego fortec� kompleksu Gildii Poskramiaczy, kt�rej przewodzi� renegat Lord Gomnol. Faza Trzecia wi�za�a si� z zamkni�ciem Bramy Czasu. Madame mia�a zamiar dokona� dzie�a osobi�cie, lecz Klaudiusz upar� si�, �e jej pomo�e. W czwartej fazie ludzie mieli u�y� �elaznej broni. Postanowiono, �e wyzwoleni mieszka�cy Finiah oraz Mot�och, przyby�y z r�nych cz�ci Europy na bitw� o Finiah, za�o�� kilka �elaznych Osad. B�d� w nich wydobywa�, wytapia� i przekuwa� �krwawy metal", przygotowuj�c si� do ostatecznego uwolnienia ludzko�ci. Jedena�cioro ludzi, ��cznie z Madame i cz�ci� Zielonej GruPy, opu�ci�o Ukryte �r�d�a, �eby zrealizowa� Faz� Drug� i Trzeci�. Przebrali si� za zbieg�w z Finiah lojalnych wobec Tan�w. W Roniah Madame i Klaudiusz od��czyli si� i ukryli w pobli�u Zamku Przej�cia, a pozostali ruszyli dalej na po�udnie, do stolicy. Dwie grupy mia�y spr�bowa� zsynchronizowanego ataku na Bram� Czasu i fabryk� obr�czy. Grupa, kt�ra ruszy�a na po�udnie, sk�ada�a si� z Felicji, Siostry Amerie, Wodza Burk�, alpinisty Basila Wimborne'a (uwolnionego z wi�zienia w Finiah) i pi�ciu oddanych przedstawicieli Mot�ochu. Dzi�ki z�otej obr�czy zdolno�ci metapsychi-czne Felicji rozwija�y si� przez ca�y czas. Dziewczyna nios�a r�wnie� fotonow� W��czni�. Bro� wy�adowa�a si� podczas walki o Finiah, ale sabota�y�ci mieli nadziej�, �e towarzysz z Zielonej Grupy, Aiken Drum, znajdzie na to spos�b. Zbli�aj�c si� do Muriah, grupa wys�a�a do Aikena telepatyczn� wiadomo�� o spisku Mot�ochu. Sabota�y�ci uznali za oczywiste, �e Aiken b�dzie lojalny wobec ludzko�ci i ch�tny do wsp�pracy. Mylili si� jednak. Przebywaj�cy w Muriah Aiken, Stein i El�bieta dowiedzieli si� jednocze�nie o planowanych atakach na fabryk� obr�czy i Bram� Czasu. El�bieta niech�tnie pomaga�a Brede w osi�gni�ciu sprawno�ci metapsychicznej, ale nadal by�a zdecydowana uciec z Muriah czerwonym balonem i �y� samotnie. Stein z entuzjazmem przyj�� perspektyw� ataku na Tan�w, ale Aiken ba� si�, �e egzoci prze�wietl� prosty umys� Steina i odkryj� spisek. Wsp�lnie z nowym sojusznikiem Gomnolem (kt�ry wyzna�, �e sprzyja ludziom) na�o�yli blokad� mentaln� na umys� wielkiego wikinga. Nie przewidzieli, �e Stein powie o planach sabota�u swojej �onie Sukey. Aiken i Gomnol Lord Zniewalacz nie ufali sobie nawzajem, ale z konieczno�ci zawarli przymierze. Aiken zamierza� zosta� kr�lem Wielobarwnego Kraju, a do spe�nienia ambicji potrzebowa� wielu pomocnik�w. Gomnol by� szczerze znienawidzony przez obecnego pretendenta do tronu, Nodonna, i wiedzia�, �e jego pozycja doradcy kr�la Thagdala chwieje si�. Monarcha Tan�w ju� zacz�� si� stacza� po r�wni pochy�ej i m�g� poci�gn�� za sob� Gomnola. Kr�l uwa�a�, �e rasa Tan�w zyska�a na domieszce ludzkich gen�w i wykorzystaniu ludzkiej techniki. Badania socjologiczne Bryana Grenfella, trzymane na razie w sekrecie, wykaza�y, �e ludzie zdominuj� Wielobarwny Kraj, je�li Thagdal b�dzie kontynuowa� dotychczasow� polityk�. Kr�l s�usznie podejrzewa�, �e najstarszy syn Nodonn zamierza wykorzysta� wyniki bada�, �eby zdyskredytowa� go publicznie podczas Wielkiej Bitwy. W dodatku presti� kr�la ucierpia� mocno, kiedy Brede zabroni�a wprowadzenia w �ycie planu Gomnola dotycz�cego zwi�zku Thagdala i El�biety, kt�ra sta�a si� nietykalna. Kr�l wiedzia�, �e jego nadzieja na za�o�enie superdynastii nie spe�ni si�. Co gorsza, by�o bardzo prawdopodobne, �e ten zaszczyt przypadnie Aikenowi Drumowi! Pogr��ony w rozpaczy Thagdal zwierzy� si� z obaw kr�lowej Nontusyel, kt�ra potrafi�a rozweseli� m�a. Poleci�a przys�a� mu dla rozrywki Sukey. Dionket musia� pos�ucha� rozkazu. Kiedy Thagdal zaspokoi� ��dze, Sukey wymkn�a si� spod kontroli m�ciwa my�l, �e sabota�y�ci z p�nocy wkr�tce przyb�d� do Muriah. Kr�lowa wychwyci�a j� i zawiadomi�a brata Nodonna, Culluketa Interrogatora, gro�nego i pot�nego cz�onka Zast�pu. Culluket wycisn�� z Sukey wszystko, co Stein nieopatrznie powiedzia� jej o spisku. Oboje zostali skazani i wtr�ceni do wi�zienia, gdzie mieli oczekiwa� na �mier�. Aikenowi, cho� znano go jako przyjaciela Steina, uda�o si� przekona� Culluketa, �e wiking o niczym nie wiedzia�. Lecz Zast�p uzna�, �e zar�wno Aiken jak i Gomnol wsp�dzia�ali z konspiratorami Mot�ochu. Tymczasem grupa dotar�a do Muriah i by�a gotowa do ataku. Sabota�y�ci wezwali Aikena do kryj�wki i niech�tnie przekazali mu nie dzia�aj�c� W��czni�. Drum obieca�, �e spr�buje j� na�adowa�, ale w rzeczywisto�ci ani my�la� oddawa� j� spiskowcom. Mia�a stanowi� kluczowy element jego w�asnej intrygi. Kiedy Aiken nie wr�ci� o wyznaczonej godzinie, konspiratorzy zacz�li bez niego wprowadza� plan w �ycie, w nadziei, �e moc metapsychiczna Felicji oka�e si� wystarczaj�ca, by zniszczy� fabryk� obr�czy. Wolni ludzie wkroczyli w przebraniach do kompleksu Gildii Zniewalaczy. Felicja stopi�a drzwi fabryki strumieniem mentalnej energii... i przekona�a si�, �e czeka na nich sze��dziesi�ciu rycerzy Zast�pu dowodzonych przez Imidola Drugiego Zniewalacza i Culluketa Interrogatora. Mot�ochowi uda�o si� zabi� pi�tnastu Tan�w �elazn� broni� i metastrza�ami Felicji. Sama dziewczyna zosta�a jednak og�uszona, a reszta sabota�yst�w, z wyj�tkiem Siostry Amerie, Wodza Burk� i Basila, zabita. Fabryka obr�czy ocala�a. Gomnol przyby�, kiedy by�o ju� po walce, i spokojnie oznajmi� Zast�powi, �e przez ca�y czas panowa� nad sytuacj�. Nikt nie uwierzy� jego zapewnieniom o niewinno�ci. Prze�wiczywszy metapsychiczny koncert podczas bezskutecznych atak�w na El�biet�, cz�onkowie Zast�pu po��czyli si�y, �eby zabi� Gomnola. Wiedzieli, �e wina i tak spadnie na niezno�n� Felicj�. Dziewczynie zdj�to z�ot� obr�cz i zabrano na przes�uchanie, kt�re mia� prowadzi� Culluket. Pozostali trzej sabota�y�ci, ci�ko ranni, zostali wtr�ceni do tego samego wi�zienia, w kt�rym Stein i Sukey czekali na �mier�. Daleko na p�noc od Muriah, w pobli�u Bramy Czasu Madame Guderian i Klaudiusz przygotowywali si� do dzia�ania. Wykonali pojemniki z bursztynu, materia�u znanego z tego, �e bez uszczerbku przechodzi� przez tunel czasowy w odwrotnym kierunku, i zamkn�li w nich ostrze�enie dla operator�w z dwudziestego drugiego wieku przed wysy�aniem nowych ludzi do pliocenu. Kiedy wzesz�o s�o�ce, Madame uczyni�a siebie i towarzysza niewidzialnymi i dwoje starych ludzi ruszy�o w stron� bramy. Tymczasem szuka� ich Aiken, kt�ry nie chcia� zamkni�cia tunelu czasowego, gdy� to pozbawi�oby go przysz�ych poddanych. Zanim dostrzeg� ofiary, porwa�o go miniaturowe tornado. Nodonn mia� w�asne plany wobec pary staruszk�w. Kiedy Klaudiusz i Madame zbli�yli si� do bramy, ich umys�y wype�ni� obraz Nodonna. Nast�pca tronu nie zamierza� ich powstrzyma�, tylko wyja�ni� swoje stanowisko. Sam nie �mia� zamkn�� Bramy Czasu, cho� wiedzia�, �e stanowi ona �miertelne zagro�enie dla jego rasy. Powiedzia� Madame i Klaudiuszowi, �e musz� si� ujawni�, by by�o wiadomo, kto jest odpowiedzialny za zamkni�cie tunelu. Potem pozwoli� im i��. Trzymaj�c si� za r�ce, dwoje starych ludzi wesz�o do tunelu czasowego i wr�ci�o do dwudziestego drugiego wieku. Ich cia�a rozsypa�y si� w proch, ale pojemniki z bursztynu przetrwa�y. Brama zosta�a natychmiast zamkni�ta. Nadszed� czas Wielkiej Bitwy. Pomniejsi arystokraci dziwnie upodobali sobie Aikena Druma i jego kr�lewskie aspiracje stawa�y si� coraz bardziej realne. W dodatku uda�o mu si� naprawi� W��czni�. �wi�tej broni po raz ostatni oficjalnie u�yto przed tysi�cem lat podczas pojedynku dw�ch wielkich bohater�w w Grobowcu Statku, kiedy Tanowie i Firvulagowie przybyli na Ziemi�. W��czni� w�ada� bohater Tan�w, Lugonn B�yszcz�cy. Bohater Firyulag�w Sharn walczy� podobn� broni� laserow� zwan� Mieczem. W p�niejszych latach Miecz stanowi� trofeum Wielkiej Bitwy i obecnie znajdowa� si� pod piecz� Nodonna Mistrza Boj�w. Posiadanie W��czni dawa�o Aikenowi mocny atut w walce o w�adz�. Zgodnie z u�wi�conym rycerskim zwyczajem Tan�w Aiken dosta�by pozwolenie na walk� z Nodonnem, W��cznia przeciwko Mieczowi, gdyby uda�o mu si� zyska� odpowiedni� liczb� zwolennik�w podczas Wielkiej Bitwy. Przed Aikenem pojawi�o si� jednak nowe zagro�enie z nieoczekiwanej strony � przyjaciela Steina. Siedz�c w wi�zieniu z Sukey, kt�ra poroni�a ich syna, Stein stopniowo ulega� wp�ywowi szarej obr�czy. Jednocze�nie mentalna blokada zastosowana przez Gomnola zacz�a s�abn��. Zachodzi�a obawa, �e Stein nie�wiadomie zdradzi powi�zania Aikena z sabota�ystami i jego spisek z Lordem Kreatorem. Opieraj�c si� pokusie zabicia Steina i Sukey, Aiken ub�aga� Mayvar, �eby wydosta�a par� z wi�zienia i wys�a�a daleko od Muriah, poza zasi�g jasnos�yszenia Zast�pu. Mayvar zgodzi�a si�, a nast�pnie wzi�a udzia� w tajnym spotkaniu Pokojowej Frakcji, kt�ra liczy�a na to, �e Aikenowi uda si� zdoby� tron i zapocz�tkowa� now� er� pokoju i cywilizacji w Wielobarwnym Kraju. Opr�cz Mayvar do frakcji nale�eli cz�onkowie Wysokiego Sto�u, miesza�cy Bleyn, Alberonn i Katlinel Ciemnooka (kt�ra oznajmi�a, �e zar�czy�a si� z samym w�adc� Wyjc�w Sugollem), Dionket Lord Uzdrawiacz, Creyn i dw�ch skazanych na banicj� Tan�w, kt�rzy mogli odegra� szczeg�ln� rol� w nadchodz�cej Wielkiej Bitwie. Jednym z nich by� Leyr, ojciec Katlinel, Lord Zniewalacz usuni�ty przez Gomnola. Poniewa� ten ostatni zgin��, Zast�p zamierza� wysun�� Imidola jako kandydata na Przewodnicz�cego Gildii. Frakcja Pokojowa nak�oni�a Leyra, �eby rzuci� wyzwanie m�odemu Imidolowi i nie dopu�ci� do przej�cia kontroli nad Gildi� Poskramiaczy przez Zast�p. Leyr by� ju� stary, ale wszyscy wiedzieli, �e Imidol jest s�abszy ni� Gomnol, wi�c istnia�a szansa, �e Leyr zwyci�y. Drugim odsuni�tym Tanu obecnym na tajnym zebraniu by� Minanonn Heretyk. Pi��set lat wcze�niej pe�ni� funkcj� Mistrza Boj�w. Ale barbarzy�scy Tanowie nie tolerowali jego pacyfistycznych pogl�d�w i wygnali go w Pireneje. Frakcja Pokojowa liczy�a, �e je�li Aiken pokona Nodonna, Minanonn b�dzie walczy� z Kuhalem Ziemiotrz�c� o fotel przewodnicz�cego Gildii Psychokinetyk�w. Minanonn nie chcia� jednak wyrzec si� swoich zasad, natomiast Leyr zgodzi� si� wyst�pi� przeciwko Imidolowi. Te