LE GUIN URSULA K. Kotolotki URSULA K. LE GUIN KGTOLGTKI Przelozyla Aleksandra Wierucka Ilustracje S. D. Schindler Proszynski i S-Ka Warszawa 2001 Tytul oryginalu CATWINGS Text copyright (C) 1988 by UrsulaK. Le Guin Illustrations copyright (C) 1988 by S.D. Schindler Ali rights reserved including the right of reproduction in whole or in part by any form. This edition published by arrangement with Orchard Books Inc., New York Redakcja:Malgorzata Pogoda Redakcja techniczna: Jolanta Trzcinska Korekta: Krystyna Brzezinska Lamanie: Monika Lefler ISBN 83-7255-623-7 Wydawca: Proszynski i S-ka SA 02-651 Warszawa, ul. Garazowa 7 Druk i oprawa: Zaklady Graficzne im. KEN S.A. 85-067 Bydgoszcz, ul. Jagiellonska1 Wszystkim kotom, ktore kochalam. Ursula K. Le G. 1 Pani Jane Tabby nie potrafila wyja-snic, dlaczego cala czworka jej dzieci ma skrzydla. -Pewnie ich ojciec byl niebieskim ptaszkiem - powiedzial sasiad i rozesmial sie nieprzyjemnie, przechodzac obok smietnika. -Moze dlatego maja skrzydla, ze przed ich urodzeniem snilam o przepro- wadzce - rzekla pani Tabby. - Thelma, ubrudzilas sobie buzie, masz sie umyc. Roger, przestan bic Jamesa, a ty, Har- riet, powinnas przymykac oczy, kiedy mruczysz, i delikatnie masowac mnie przednimi lapkami. Tak, teraz dobrze. Jak smakuje mleczko? -Jest pyszne. Dziekujemy - odpowie- dzialy zadowolone dzieci. 9 Wszystkie byly sliczne i dobrze wycho-wane, ale pani Tabby martwila sie o nie w glebi duszy. Okolica, w ktorej mieszkali, byla okrop- na, coraz gorsza. Kola samochodow i cie- zarowek dudnily po jezdni od rana do wieczora - wszedzie pelno bylo brudu i smieci, a poza tym krazyly stada glod- nych psow i mnostwo butow, ktorych wla- sciciele chodzili, biegali, tupali i rozdawali kopniaki - ani troche spokoju i bezpie- czenstwa, a na dodatek z kazdym dniem 10 mniej jedzenia. Prawie wszystkie wroblejuz sie stad wyniosly, szczury byly bezczel- ne i niebezpieczne, a myszy nerwowe i za- biedzone. W tej sytuacji pani Tabby nie uwazala skrzydel kotkow za swoj najwiekszy klo- pot. Codziennie myla miekkie, jedwabi- ste skrzydelka, podobnie jak brodki, lapki i ogonki. Od czasu do czasu zastanawiala sie nad niezwykloscia tych skrzydelek, ale na ogol pracowala zbyt ciezko, zdobywajac pozywienie i wychowujac dzieci, zeby mia- 11 la jeszcze myslec o rzeczach, ktorych nie ro-zumiala. Az pewnego dnia ogromny pies pogonil Harriet i szczerzac zeby, osaczyl ja w rogu za smietnikiem. Harriet zamiauczala roz- paczliwie i pofrunela na dach, ponad glo- wa psa, ktory skowyczac, uciekl z podku- lonym ogonem. Wtedy pani Tabby pojelaw czym rzecz. -Zejdz na dol, Harriet - powiedziala. - Dzieci, prosze tutaj przyjsc. Cala rodzina zebrala sie za smietnikiem. Harriet jeszcze drzala ze strachu. Wszyscy mruczeli, dopoki sie nie uspokoila. -Dzieci - odezwala sie pani Jane Tab- by. - Zanim przyszlyscie na swiat, mialam dziwny sen i dopiero teraz rozumiem, o co w nim chodzilo. To nie jest dobra okolica, a wy macie skrzydla i mozecie ja opuscic. Chcialabym, zeby sie wam udalo. Wiem, ze cwiczylyscie. Widzialam, jak James przefruwal wczoraj w nocy nad ulica, a Roger trenowal pikowanie. Mysle, ze je- stescie gotowe. Chce, zebyscie zjadly do- bry obiad i odlecialy. Daleko stad. -Ale, mamo... - zaczela Thelma i wy- buchnela placzem. -Ja nie zamierzam sie wyprowadzac - ciagnela pani Tabby. - Mam tu prace. Pan Tom Jones poprosil mnie wczoraj o reke 13 i zamierzam przyjac jego oswiadczyny. Niechcialabym, zebyscie temu przeszkodzily. Dzieci plakaly, ale mialy swiadomosc, ze tak zawsze dzieje sie w kocich rodzi- nach. Poza tym byly dumne, bo matka uznala, ze same potrafia juz zadbac o sie- bie. Razem zjedli wiec dobry obiad z resz- tek znalezionych w smietniku przewroco- nym przez psa, a pozniej Thelma, Roger, James i Harriet pozegnali sie z ukochana mama. Rozlozywszy skrzydla, odfruneli nad ulica i dachami domow. -Te dzieci sa wyjatkowe, Jane - ode- zwal sie pan Tom Jones glebokim, miek- kim glosem. -Nasze tez beda niezwykle, Tom. Thelma, James, Roger i Harriet wi-dzieli w dole umykajace dachy i ulice miasta. W pewnej chwili przyfrunal do nich golab. Patrzyl na nich niepewnie okraglymi, czerwonymi oczkami, az w kon- cu zapytal: -Wlasciwie jakimi wy jestescie pta- kami? -Golebiami pasazerskimi - odpowie- dzial natychmiast James, a Harriet roz- miauczala sie ze smiechu. Golab podskoczyl w powietrzu, gapil sie chwile na Harriet, a potem zrobil zwrot, zataczajac piekny luk, i odlecial. -Chcialbym tak latac - westchnal Roger. -Golebie sa glupie - wtracil James. -Bola mnie skrzydla - poskarzyl sie Roger. 16 -Mnie tez - dodala Thelma. - Wyladuj-my gdzies na chwile. Mala Harriet kierowala sie na pochyly dach kosciola. Oparlszy lapy na wystaja- cych fragmentach dachu, cala czworka pi- la wode z rynny. -Wlazl kotek na plotek i fruwa...! - za-spiewala Harriet uczepiona wiezyczki. -Z tamtej strony jest inaczej - powie- dziala Thelma, wskazujac nosem zachod. -Jakos bardziej miekko. Wszyscy spojrzeli w tamtym kierunku, ale koty nie widza dobrze na odleglosc. -Trzeba to sprawdzic - oswiadczyl James i znow poderwali sie do lotu. Brakowalo im jednak tej lekkosci w ru- chach, ktora maja golebie. Pani Tabby za- 18 wsze dobrze je karmila, wiec byli pulchnii dlatego musieli mocno machac skrzy- dlami, zeby utrzymac sie w powietrzu. Wkrotce potrafili szybowac, pozwalajac, by wiatr ich unosil, i dajac odpoczac skrzydlom, ale dla Harriet bylo to wciaz bardzo trudne i niebezpiecznie kiwala sie na boki. Po godzinie wyladowali na dachu wielkiej fabryki. Chociaz otaczal ich okropny zapach, ze zmeczenia zasneli 19 tam, przytuleni do siebie, tworzac jednafutrzana kule. Obudzili sie o zmroku bardzo glodni - nic tak nie zaostrza apetytu jak latanie - i znow ruszyli w droge. Wkrotce zaszlo slonce. W dole rozblysly miejskie latar- nie, ciagnace sie dlugimi rzedami w stro- ne ciemnej polaci, ku ktorej lecieli. W koncu, kiedy poza jednym swiatelkiem na wzgorzu nastala wokolo ciemnosc, po- woli znizyli lot i wyladowali na czyms dziwnie miekkim. Przedtem znali tylko beton, asfalt i ce- ment, a teraz otaczalo ich mnostwo no- wych rzeczy: piasek, suche liscie, trawa, galazki, grzyby i rozne stworzonka. Czuli bardzo ciekawy zapach. Niedaleko plynal potok. Uslyszeli jego szemrzacy spiew i pobiegli sie napic. Roger kucnal na brze- gu i wpatrywal sie chwile w wode z nosem przy samej powierzchni... -Co tam jest? - wyszeptal. 21 Wszyscy zebrali sie na brzegu. W bla-sku gwiazd widzieli, ze w wodzie cos sie porusza, migocze jak srebrzysta iskier- ka... Roger szybko wyciagnal lape... -To chyba obiad - powiedzial. Po posilku skulili sie znowu razem pod krzakiem i zasneli. Co raz jedno z nich 22 budzilo sie i podnosilo glowe, nasluchu-jac i wpatrujac sie w ciemnosc. Wiedzieli, ze przybyli do lepszego miejsca niz ulica, na ktorej mieszkali, ale przeciez zadne miejsce nie jest bezpieczne, czy to dla ry- by, czy dla kota, czy nawet kota ze skrzy- dlami. -To niesprawiedliwe! - zawolala panidrozdowa. -Niesluszne! - poparla ja zieba. -To nie do zniesienia! - krzyknela sojka. -Nie rozumiem dlaczego - odezwala sie mysz. - Wy zawsze mialyscie skrzydla, teraz im tez wyrosly. Co w tym zlego? Ryba w potoku nic nie mowila, jak to ry- ba. Malo kto wie, co mysli ryba o niespra- wiedliwosci albo o czymkolwiek innym. -Wlasnie nioslam galazke do gniazda dzis rano, kiedy kot sfrunal ze szczytu Do- mowego Debu i usmiechnal sie do mnie w locie - opowiadala pani drozdowa. Pozostale ptaki znow podniosly krzyk. -Oburzajace! -Nieslychane! -Niedozwolone! 25 -Sprobujcie kopac tunele - doradzilamysz i odeszla. Ptaki musialy przyzwyczaic sie do lata- jacych kociat. Obawy wiekszosci ptakow nie byly uzasadnione, bo lataly duzo le- piej niz Roger, Thelma, Harriet i James. Ptakom nigdy nie zdarzalo sie zaplatac w galeziach sosny albo w roztargnieniu wpasc na pien drzewa, a przestraszone potrafily raptownie przyspieszyc lot albo zrobic unik. Mialy jednak powody, aby obawiac sie o swoje potomstwo. Jajka by- ly juz w gniazdach, a kiedy wylegna sie piskleta, nic ich nie uchroni przed kotem, ktory pofrunie na drzewo i bedzie czato- wal na najwyzszych galeziach w gestwi- nie lisci. Sowa dopiero po dluzszym czasie uprzy- tomnila sobie, co grozi jej rodzinie. Sowy na ogol nie sa zbyt bystre - mysla dlugo. Pewnego wiosennego wieczoru, kiedy czu- le patrzyla na dwojke swych pisklat, James przelecial nieopodal, goniac nietoperze. 26 BUHBB^BO^HHHH Tak byc nie moze - pomyslala sowa.Miekkim ruchem rozlozyla wielkie, sza- re skrzydla i cicho poleciala za Jamesem, wysuwajac szpony do ataku. Tymczasem latajace kotki urzadzily so- bie legowisko w dziupli wielkiego wiazu, tak wysoko, aby nie dotarl tam lis czy ko- jot. Otwor byl za maly, zeby mogl sie tam wcisnac szop pracz. Tego wieczora Thelma i Harriet myly sobie nawzajem szyje i gawedzily o minio- nych wydarzeniach, kiedy uslyszaly zalo- sny pisk u podnoza drzewa. -James! - zawolala Harriet, gdy zoba- czyla brata czolgajacego sie pod krza- kiem. Byl podrapany, zakrwawiony, jedno skrzydlo ciagnal po ziemi. -To sowa - powiedzial, kiedy siostry pomogly mu wdrapac sie na drzewo. - Le- dwo ucieklem. Zlapala mnie, ale zaczalem ja drapac i na chwile puscila... Nie dokonczyl, poniewaz do dziupli wpadl Roger. Jego oczy pociemnialy i za- okraglily sie z przerazenia. -Sowa mnie goni! - wrzasnal. Wszyscy zaczeli lizac rany Jamesa, az w koncu usnal. 28 m.A -Teraz juz wiemy, co czuja piskleta -powiedziala ponuro Thelma. -Co sie stanie z Jamesem? - spytala Harriet. - Czy bedzie znowu latal? -Lepiej, zeby tego nie robil - odezwal sie gleboki glos z zewnatrz. Sowa siedziala na galezi obok dziupli. Kocieta spojrzaly po sobie i nie ode- zwaly sie juz przez cala noc. O swicie 30 Thelma ostroznie wyjrzala na zewnatrz:sowy nie bylo. -Pewnie wroci wieczorem - powiedziala. Odtad polowali za dnia, a noce spedzali w dziupli. Sowa mysli bowiem powoli i dlugo. James chorowal przez wiele dni i nie mogl polowac. Kiedy w koncu doszedl do siebie, okazalo sie, ze bardzo wychudl i tylko na krotko moze uniesc sie w powie- trze. Jego lewe skrzydlo bylo sztywne i przekrzywione, ale James nigdy nie na- rzekal. Spedzal teraz cale godziny nad po- tokiem i lowil ryby, ktore tez nie narzeka- ly, ale jak wiadomo, im nigdy sie to nie zdarza. Pewnej nocy, wczesnym latem, kocieta lezaly zwiniete w swojej dziupli, zmeczo- ne i zniechecone. Rodzina szopow siedzia- la na sasiednim drzewie i glosno sie klo- cila. Przez caly dzien Thelma nie znalazla nic do jedzenia oprocz ryjowki, ktora oka- zala sie ciezkostrawna. Roger omal nie 31 zlapal szczura, ale musial uciekac przedkojotem, a Jamesowi znow nie udaly sie polowy. Na domiar zlego sowa cicho okra- zala ich drzewo. Dwa szopy siedzace w poblizu zaczely sie bic i wyzywac, a wkrotce do walki do- laczyly inne, drapiac pazurami, wrzesz- czac i przeklinajac. -Zupelnie jakbysmy byli na naszej uli- cy - zauwazyl James. --Pamietacie Buty? - spytala rozmarzo- nym glosem Harriet, ktora wciaz wygladala pulchnie, moze dlatego, ze byla najmniej- sza. Jej siostra i bracia byli szczuplejsi i wy- gladali bardziej dziko. -Tak - powiedzial James. - Raz ktores z nich mnie gonily. -A pamietacie Rece? - zapytal Roger. -Pewnego razu podniosly mnie. Bylam jeszcze mala - wspomniala Thelma. -1 co zrobily? -Mocno scisnely. Zabolalo, a wlasciciel- ka rak zaczela krzyczec: Skrzydla! Skrzy- dla! Ten kot ma skrzydla! Miala taki smieszny glos i sciskala mnie. -Jak sobie poradzilas? -Zaczelam gryzc - powiedziala Thel- ma, skrywajac dume. - Ugryzlam i Rece mnie puscily, a ja pobieglam pod smiet- nik do mamy. Wtedy jeszcze nie umialam latac. -Widzialam cos dzisiaj - wtracila Har- riet. 33 -Co? Reke? But?-Czlapaka? - dopytywal sie James. -Czlowieka? - poprawil go Roger. -Tak. On tez mnie widzial. -Gonil cie? -Kopnal? -Rzucil czyms w ciebie? -Nie, tylko stal i patrzyl, jak latam. I oczy zrobily mu sie takie okragle, prawie jak nasze. 34 -Mama zawsze mowila - przypomnia-la sobie Thelma - ze jesli znajdzie sie wlasciwe Rece, juz nigdy wiecej nie trzeba polowac. Ale jesli trafisz w zle, to bedzie gorzej, niz wpadlbys w lapy psa. -Mysle, ze te Rece sa dobre - powie- dziala Harriet. -Skad wiesz? - spytal Roger tonem po- dobnym do glosu ich mamy. 35 -Bo pobiegly dokads i wrocily z tale-rzem pelnym jedzenia. Postawily go na pienku, na skraju pola, gdzie ostatnio wy- straszylismy krowy. A potem odeszly i ob- serwowaly mnie z daleka. Pofrunelam tam i zjadlam obiad. To bylo cos takiego, co jedlismy na naszej ulicy, ale swiezsze. - Teraz Harriet przybrala ton glosu mamy. -Zamierzam wrocic tam jutro, zeby sprawdzic, co bedzie na pienku. -Tylko badz ostrozna, Harriet Tabby! - powiedziala Thelma tonem najbardziej przypominajacym glos ich matki. 4 Nastepnego dnia na pienku przy past-wisku Harriet zastala blaszana foremke od ciasta pelna kawalkow miesa i kociego pokarmu. Dziewczynka z Farmy za Wzgo- rzem czekala na kotka, ale siedziala nie- ruchomo w odleglosci kilku metrow od pienka. Nazywala sie Susan Brown i miala osiem lat. Obserwowala, jak Harriet wyla- tuje z lasu i niczym tlusciutki koliberek okraza pieniek, a potem laduje, sklada skrzydla i zaczyna jesc. Susan Brown wstrzymala oddech, a jej oczy zrobily sie okragle. Nastepnego ranka, kiedy Harriet i Ro- ger ostroznie podfruneli do pienka, Su- san siedziala troche blizej, a obok niej byl jej dwunastoletni brat, Hank. Oczywi- scie wczesniej nie uwierzyl w opowiesc 37 o latajacym kocie, a teraz z kolei onwstrzymal oddech i otworzyl szeroko oczy ze zdumienia. Harriet i Roger zabrali sie do jedzenia. -Nie mowilas, ze byly dwa - szepnal Hank do siostry. Kotki siedzialy na pienku, myjac wasy. -Nie mowilas, ze bylo ich dwoje - szep- nal Roger do siostry. -Skad mialam wiedziec! - odpowie- dzialy obie siostry. - Wczoraj bylo tylko jedno. Ale sa milutkie, prawda? Nastepnego dnia Hank i Susan ustawili dwie foremki na pienku, odsuneli sie tro- che i czekali. Harriet wyleciala spomie- dzy drzew i wyladowala na pienku. Roger za nia. A potem... -Och, patrz! Patrz! - wyszeptala Susan, kiedy powoli i z wyrazna niechecia nadle- ciala Thelma. Wkrotce dolaczyl do nich James, ktory lecac nisko, z trudem wyladowal na pien- 39 -"-v^rt1'"'v-,"vV','-"i' L?; ' w,?.!;,?,,,.ku i zaczal jesc. Jadl, jadl i jadl, a raz na- wet prychnal na Thelme, gdy chciala spro- bowac cos z jego naczynia. Dwoje dzieci obserwowalo cztery skrzy- dlate kotki. Harriet umyla buzie po jedzeniu i spoj- rzala na dzieci. Thelma zjadla ostatnia okruszyne karmy dla kotow, wylizala lewa lapke i popatrzyla w tym samym kierun- ku. Nagle poderwala sie do lotu i skiero- wala prosto w strone dzieci. Zrobila rund- ke nad ich pochylonymi glowami i wrocila na pieniek. 40 -Tylko sprawdzam - powiedziala do ro-dzenstwa. -Jesli zrobi to jeszcze raz, nie probuj go lapac - ostrzegl Hank siostre. - Splo- szysz go. -Nie jestem taka glupia - mruknela Susan. 41 Siedzieli nieruchomo. Koty tez sie nieruszaly. Krowy spokojnie przezuwaly tra- we. Slonce przygrzewalo. -Kici, kici! - zawolala Susan wysokim, miekkim glosem. - Kici, kici, koteczki, la- tajace kotki, kotolotki... Harriet zeskoczyla z pienka, zrobila gwiazde w powietrzu i zatoczywszy petle, pofrunela do Susan. Wyladowala na jej ra- mieniu i zaczela mruczec prosto do ucha. -Nigdy, przenigdy nie bede cie lapac ani wsadzac do klatki, ani robic niczego, czego bys nie chciala. Obiecuje. Ty tez obiecaj, Hank. -Mrrr... - powiedziala Harriet. -Obiecuje. I nigdy, przenigdy nie opo- wiemy o was nikomu - dodal Hank z prze- jeciem. - Nigdy! Wiesz, jacy sa ludzie... jakby je zobaczyli... -Obiecuje - powtorzyla Susan. Podali sobie z Hankiem rece. Roger podlecial blizej i wyladowal na ramieniu chlopca. 42 -Mrrr... - powiedzial.-Moga mieszkac w starej stodole - za- proponowala Susan. - Nikt oprocz nas tam nie zaglada. Ten golebnik na stry- chu moglby sie nadac. W scianie sa otwory, przez ktore golebie wlatywaly do srodka. -Przyniesiemy tam siana i zrobimy im legowisko - planowal Hank. -Mrrr... - powiedzial Roger. Powolutku i delikatnie Hank podniosl reke i poglaskal Rogera miedzy skrzy- dlami. -Aaach - westchnal James, patrzac na Rogera. Zsunal sie z pienka i podbiegl do dzie- ci. Usiadl przy nodze Susan, a ona powoli wyciagnela reke i lekko podrapala go pod broda i miedzy uszami. -Mrrr... - powiedzial James i zaslinil jej but. -No, dobrze - westchnela Thelma, skonczywszy wyjadac resztki pieczeni. 44 Wzbila sie w powietrze, dostojnie skiero-wala w strone dzieci, usiadla wprost na kolanach Hanka i zlozywszy skrzydla, po- wiedziala: -Mrrr, mrrr, mrrr... -Och, Hank - wyszeptala Susan. - One maja takie miekkie futerko na skrzy- dlach... -Och, James - wyszeptala Harriet. - One maia takie mile rece... This file was created with BookDesigner program [email protected] 2011-02-25 LRS to LRF parser v.0.9; Mikhail Sharonov, 2006; msh-tools.com/ebook/