Strona 1 Strona 2 Jan Gajkoś NALEWKI POLSKIE" 'WYDAWNICTWA GOSPODARCZE Strona 3 Recenzent: Emil Pawłowski Redaktor: Jerzy Małysz . ,-.; Okładkę projektował: Franciszek Winiarski Stronę tytułową, winiety i przerywniki projektował Paweł Bujnicki PRINTED IN POLAND PWG 2/58. Wydanie l. Nakład 4() 160 egz. Ark. wyu. 3,8, ark. druk. 5. Papier druk. sat. kI. V, 80 g, 82XIC4/32. Fabryka Papieru we Włocławku. Oddano do składania 23. VI. 58. Podpisano do druku 8. VIII: 58. Druk ukończono we wrześniu 1958 r. Cena zł 6,- Katowicka Druk. Dziełowa, Katowice 3 Maja 12. Zam. 455/25.6. 58. C-19 Strona 4 Nalewki UWAGI OGOLNE Prawie w każdym domu, szczgólnie na wsi, istnieją stare, wypróbowane przep4sy przyrządzania nalewek. Z przepisa- mi tymi związane są często różne mesłuszne sposoby postę­ powania. Do najczęściej spotykanych należy zawiązywanie gąsiora muślinem lub płótnem, zamiast zamykania korkiem. Ma to podobno przyczyniać się do powstawania specjalnego smaku. Sposób ten należy stanowczo odradzić, gdyż spirytus i zawarte w owocach związki zapachowe ulatniają się łatwo, a parowanie spirytusu obniża moc nalewki. Przepisy te zale- cają równi~ gotowanie nalewek z cukrem, co podobno Strona 5 wpływa na polepszenie smaku nalewki. Rezultat zaś jest taki sam jak pI'zy zawiązywaniu butli muślinem: ałkohol i związki zapachowe ulatniają się, a moc nalewki maleje. Jedynym sposobem przyspieszenia procesu otrzymywania nalewek jest zapiekanie owoców zasypanych cukrem ,i zala- nych wódką i spirytusem, lub tylko spirytusem, w garnka'ch oblepionych chlebowym ciastem i umieszczonych w piecu chlebowym; ani związki zapachowe, ani spirytus nie ulat- niają się wtedy. W taki sposób otrzymuje się wyborne zapie- kanki ukraińskie. W celu otrzymania m o c n e j n a l e w k i 11Iajlepiej po zlaniu z owoców wódki lub spirytusu zasypać je grubą warstwą cukru, wystawić na działanie promieni słonecznych lub odstawić butelkę w ciepłe miejsce i potrząsać nią, aż cukier rozpuści się zupeŁnie. Otrzymany syrop przesączyć i zmieszać 'Z uprzednio zlaną nalewką. .A<by otrzymać nalewkę o m n i e j s z e j m o c y gotuje się oddzielnie syrop z ,cukru i wody ,i do ,gorącego jeszcz.e syropu wlewa odcedzoną z owoców nalewikę - nigdy odwrotnie, bowiem wlewanie syropu do nalewki uniemożliwia otrzy- manie klarownej nalewki. Gdyby jednak nalewka nie był,a zupełnie klarowna, można ją przesączyć ('zależnie od stopnia jej ·zmętnienia) prz.ez worek flanelowy, grubą warstwę waty lub bibułę. W obu ostatnich przypadkach przed włożeniem waty lub bibuły do lejka należy ułożyć w nim wkoło ka- wałki czystej słomy; w przecriwnym razie wata. lub bibuła przylgną szczelnie do ścianek' lejka, a sączenie zupełnie ustanie lub będzie przebiegać bardzo wolno. W wielu przy- padka,ch dodanie szczypty kwasku cytrynowego wystarczy zupełnie do sklarowania nalewki'. Przyrządzone śoiśle według przepisu nalewki można używać już po kilku miesiąca'ch. Najlepsze są one jednak wówczas, kiedy owoce zalane spirytusem pozostawi.a się w gąsiorku na okres 1 roku albo dłuższy lub też zlaną i: zabutelkowaną gotową nalewkę będzie się przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu przez okres 2-3 la·t. Strona 6 ,. NALEWKI SŁODKIE NALEWKA MORELOWA 1 kg moreli, 1 l spirytusu, 3/4 l wódki 40°, 1/3 l wody, 80 dkg cukru, 0,5 g kwasku cytry- nowego Dojrzałe, z,drowe morele umyć, ObS1lSZYĆ lnianą ścieriką, pokrajać na mafe kawałki usuwając :pestki, wsypać do gą­ siorka. 1/3 wydrylowanych pestek rozbić, wyłuskać ziarna, wsypać do gąsiorka. W oddzielnym: naezynlu .rlmieszać spi- rytus z wódką, wlać do gąsi,orka z morelami. Gąsiorek z,a- koI1kować i wystawić na działanie prOlInieni słonecz.t;lych na • okres 2 miesięcy, obracają'c go co paTę dni. Po upływie tego czasu nalewkę 'zlać, a morele wYcisnąć przez flanelę lub płótno. Przygotować syrop: do litrowego garnka wlać wodę, f. podgrzać do temperatury 50-60° C, wsypać cukier, pod- grzewać miesz.ając aż do wrzenia. Zdjąć pianę, która utwo- rzy się na !powierzchni, dodać kwasek 'cytrynowy, gotować jeszcze przez 10 minut. (Łączny ,czas gotowarua nie powinien przekroczyć 30 minut, gdyż w· przeciwnym razie syro]) zżółknie). Gotowy syrO!p wlać do większego gąsiorka i nie czekając na ostygnięcie wlać doń uprzednio wykonaną na- Strona 7 lewkę, zmieszać wstrząsając, zakorkować, odstawić na 48 godzin. Gotową nalewkę wlać do półlitrowych butelek, zakorkować i zalakować, a na butelki nalepić kartki z nazwą nalewki i datą butelkowania. Przechowywać nalewkę w ciemnym i chłodnym miejscu co najmniej 10 miesi~y. NALEWKA WISNIOWA 1 kg czarnych wiśni,1 l spirytusu, 0,4 l wody, 60 dkg cukru Dojrzałe czarne wiśnie'oczyścić z ogonków, opłukać, wsypać do gąsiorka. W od<hielnym naczyniu zmieszać spirytus z przegotowaną ostudzoną wodą. Roztworem tym zalać wiśnie, gąsiorek zakorkować, wystawić na dz.iałanie pro- mieni słońecznych na 4 dni. Po upływie tego .czasu zlać nalewkę do innego gąsiorka. Pozostałe wiśnie zasypać cukrem, ZJInieszać wstrząsając, wystawić na działanie pro- mieni słonecznych na okres 4 tygodni. Otrzymany .płyn prze- sączyć przez gazę do gąsiorka z nalewką, zmieszać, odstawić na 24 godziny. Gotową nalewkę wlać do półlitrowych bute- lek, zakorkować i zalakować, a na butelki nalepić kartki z nazwą naleWo~i i datą butelkowania. Przechowywać nalewkę w ciemnym i chłodnym miejscu, co najmniej pół roku. NALEWKA WISNIOWA NA MIODZIE 1 kg czarnych wiśni, 1 l spirytusu, 3/4 l wódki 45°, 1 kg płynnego miodu, 1 g goździków, 1 g cynamonu, 1 g wanilii Dojrzałe czarne wiśnie oczyścić z ogonków, opłukać, wy- drylować, rozgnieść (uważać, aby nie zmarnować cennego soku). Miazgę umieścić w gąsiorku, dodać goźdz.i~i, cyna- mon i wanilię. Zalać roztworem otrzymanym ze zmieszania spirytusu i wódki. Gąsiorek zakorkować, wystawić na dzia- łanie promieni słonecznych na okres 4 tygodni. Po upływie tego czasu przesączyć nalewkę przez gazę do innego naczy- nia. Pozostałe w gąsiorku wi'śnie zalać miodem, gąsiorek obwiązać gazą, wystawić ponownie na działanie promieni 6 , Strona 8 słonecznych na okres 4 tygodtni. Otrzymany płyn przesączyć starannie pr,zez gazę, dokładnie zmiesmć z nalewką, odstaJ wić na 24 godziny. Gotową nalewkę wlać do półlitrowych butelek, zakorkować i zalakować, a,na butelki nalepić kartki z nazwą nalewki i datą butellmwania. Przechowywać'nalewkę w oiemnym i chlo4nym 'miejscu co najmniej pól roku. NALEWKA MALINOWA 1 kg malin, 1 l spirytusu, 50 dkg cukru, 1/2 l wody , Duże; ,dojrzałe maliny przebrać, opł~kać, rozgnieść lekko, wsypać do gąsiorka (uw$ć, ' by nie ZlIl1arnować cennego • soku). W oddzielnym :naczyniu zmd.eszać spirytus z przego- tow;anąi! ostud~ną wodą. Otrzymanym roztworem zalać miazgę malinową, gąsiorek zakor.lwwać, wystawić na dzia- łanie promieni słonecznych na okres 2 tygodni. Po upływie tego czasu nalewkę-przesączyćprzez gazę do innego naczy- nia. Maliny zasypać cukrem, dokła,dnie zmieszać wstrz.ąsa­ ją'c, wystawić ponownie na działanie promieni słoneczny..ch na okres 2 ty,godni. Otrzymany płyn pI'ZęSąCZYć przez gazę, wlać do gąsiorka z nalewką; zmieszać, odstawić na 24 go- dziny. Gotową nalewkę whić do pólliJtrowycp. butelek,za- korkować i' zalakoWać, a na butelki nalepić kartki z nazwą nalewki i datą butelkowania. ButeLki przechowywać w ciemny,m i chłodnym miejscu co najmniej pół roku. Nalewkę możpa podawać do kawy i de- serów. • NALEWKA TRUSKAWKOWA ~ 1 kg truskawek, 3/4l spirytusu, 3/4 l wódki 40°, 60 dkg cukru Niezbyt duże, z jednej strony rumiane, a z drugiej białe lub zielon:k,awe owoce oczyścić !Z ogopków, opłukać, obsuszyć lnianą ścierką, pokrajać na cząstki, umieścić w .gąsiorku. ' W oo~ielnym naczyniu zmieszać spirytus z wódką, wlać do gąsiorka z truskawikami. Gąsiorek zakorkować, wystawić ~1..a 7 Strona 9 d:ziałanii.e prromieni słonecznych na okres 1 tygodnia obraca- jąc >go codziennie. Po upływie tego czasu przesączyć na- lewkę przez g,azę do innego naczynia. Truskawki zasypać cUJkrem, dobrze zmieszać wstrząsając, wystawić na działanie promieni słonecznych na okr·es 2 tygodni. Otrzymany płyn przesączyć przez gazę do gąsiorka z nalewką (truskawki, wycisnąć przez flanelę lub płótno), dobrze zmieszać i odsta- wić na 24 godziny. Gotową naleWkę wlać do butelek pół­ litrowych, zakorkować i zalakować, a na butelki nalepić kartki z nazwą nalew~i i: datą butelkowania. Butelki przechowywać w denmym i chłodnym miejscu co najmniej 4 miesiące. Nalewkę można podawać do ciast. NALEWKA Z CZARNYCH PORZECZEK 1 kg czarnych porzeczek, 3/40 Z spirytusu, 3/4 .z wódki 40°, 75 dkg cukru Dojrzałe czarne porzeczki oczyścić z ogonków, opłukać, wsypać do gąsiorka, zalać wódką, a następnie spirytusem. Gąsiorek dobrze zakorkować i wysfuwi'Ć na działanie pro- mieni słonecznych na okres 4 ;niesięcy. Po upływie tego czasu 'zlać nalewkę do innego naczynia. Porzeczki zasypać cukrem, dobrze zmieszać wstrząsając, odstawić w ciepłe miejsce do czasu aż ·cukier rozpuści. się całkowicie. Otrzy- many płyn wlać do gąsiorka z nalewką, zakorkować, odsta- wić na okres 4 mie.9ięcy. Po uPłYwie tego czasu przesączyć nalewkę pr:zez gazę (owoce wycisnąć przez flanelę lub płótno) do pół1itr'owych butelek, zakorkować i zalakować. a na butelki nalepić kartki z nazwą i datą butelkowania. Przechowywać nalewkę VI ci.enmYm i chłodnym miejscu co najmniej 4 miesiące. Nalewka ta odznacza się !'specyficznym, wytrawnym smakiem; im dŁużej stoi, tym jest lepsza. NALEWKA POZIOMKOWA 1 kg poziomek, 3/4 Z spirytusu, 3/4 Z wódki 40°, 60 dkg cukru pozi~i oczyścić z ogonków, opłu­ 'I1warde i Illieprzejrzale kać, rozgnieść, wsypać do gąsiorka (uważać, aby nie zmar- nować cennego soku). W oddzi,elnym na'czyniu zmieszać 8 Strona 10 - s.pirytus z wódką. Wlać do gąsio;rka z poziomkami, zakorko-' wać, wystawić na działanie promieni sionecznych naokres 2 tygodni, db:racać codziennie. Po upływie tego czasu prze- sączyć nalewkę przez gazę do innego naczynia. Poziomki zasypać cukrem, dobrze zmieszać wstrząsając, wystawić na • działanie :promieni słonecznych na okres 4 tygodni. Otrzy-' many płyn pr,zesączyć przez ga'zę do gąsiorka z nalewką (poziomki wycisnąć przeZ flanelę lub płótno), dobrze zmie- szać, odstawić na 24godziJny. Po upływ'ie tego czasu prze- sączyć nalewkę przez gęstą gazę do .półlitrowych butelek, zakorkować i zalakować, a na butelki ,nalepić kaTtki z na- zwą nalewki i datą butelkowania. Przechowywać nalewkę w chłodnym i ciemnym miejscu co najmniej 4 m'iesiące. Nalewkę poziomkową można podawać do ciast. NALEWKA POMARAŃCZOWĄ 4 pomarańcze, 1/2 l spirytusu, 1 l wódki 40°, 50 dkg cukru, 0,3 g kwasku cytrynowego, 1/4 l wody Umyć 4 pomarańcze, obkrajać jak naj cieniej zeWl!lętrz.nq warstwę skórki (nie naruszając warstwy białej, która jest gorzka). Skórkę pokrajać w drobne paseczki, wrzucić do gąsiorka z wódką, odstawić w ciepłe miejsce na3 doby. Z pomarańczy usunąć białą warstwę skórki, wycisnąć sak, dodać wody do objętości 1/4 litra, podgrzać do temperatury 50-60° C, wsypać cukier, podgrzać mieszając ~Ż do wrze- nia. ~djąć pianę, która utworzy się na powierz'chni, dodać kwasek cytrynowy, gotować jeszcze przez 10 minut (ogólny czas gotowania nie powinien przekraczać 30 minut). Przy- gotowany w ten sposó.b syrop wlać do dwulitrowego naczy- nia i nie czekając aż wystygnie dolać spirytus, a następnie wódkę, ~tórą były zalane skól'ki. Odstawić na 48 godZ'in. Gotową nalewkę pl'zesączyć p,rzez 'gazę do półlitrowych bu- telek, zakorkować i zalakow,ać, a na butelki nakleić kartki z nazwą nalewki i datą butelkowania. Butelki. przechowywać wcienmym i chłodnym miejscu có najmniej przez pół roku. Nalewkę możua podawać do ,czar" nej kawy. 9 Strona 11 NALEWKA CYTRYNOWA 4 duże cytryny, 1/2 l spirytusu, 1 l wódki 45°, 1/4 l wody, 60 dkg cukru Umyć 4 cytryny, obkrajać jak najcieniej zewnętrzną war- stwę skórki (nie naruszając warstwy białej, która jest gorzka), pokrajać ją w drobne paseczki, wrzucić do gąsiorka z wódką, odstaIWić w ciepłe miejsce na 3 doby. Po upływie tego czasu zlać wódkę do innego naczynia, dodać przesą­ czony przez gazę.sok z 2 cytryn. Przygotować syrop: dó garnka wlać wodę, podgrmć do temperatury 50-60° C, o wsypać cukier, podgrzewać mieszając aż do wrzenia. Zdjąć pianę, która utworzy się na poWierzchni, dodać sok z pozo- stałych 2 cytryn, gotować jeszcze przez 10 minut. (Ogólny <:ZaS gotowania nie powinien przekraczać 30 minut). Do go- towego syropu, zanim ostygnie, wlać spirytus, a następnie nalewkę. Dobrze zmieszać, ,zakorkować,.odstawić na 48 go- dzin. Gotową nalewkę przesączyć przez gazę do półlitro­ wych butelek, zakorkować i zalakować, a na butelki nalepić kartki z nazwą nalewk.i i datą butelkowania. Butelki -przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu co najmniej 3 miesiące. Nalewkę tę można podawać do przeką­ sek, ,dań obiadowych, kawy. NALEWKA ŚLIWKOWA 1 kg węgierek, 1 l spirytusu, 3/4 l wódki 40°, 80 dkg cukru, 0,5 g kwasku. cytrynowego, 1/3 l wody Dojrzałe, słodkie węgierki opłukać, obsuszyć lnianą ścierką, pokrajać na drobne kawałki wyjmując pestki, wsypać do gąsiorka. W oddzielnym nacz~iuZmieszać spirytus z wódką. Roztwór wlać do gąsiorka ze śliwkami,.zakorkować, wysta- wić na działanie promieni słonec;znych na okres 2 miesięcy, obracać 00 parę dni. Po upływie tego czasu przesączyć na- lewkę przez gazę do innego naczynia (śliwki wycisnąć przez flanelę lub płMno). Przygotować syrop: podgrzać wodę do temperatUTy 50-60°C, wsypać cukier, podgrzewać aż do wrzenia. Zdjąć pianę, która utworzy się na powierzchni, 10 Strona 12 dodać kwasek cytrynowy, gotować jeszcze przez 10 minut (ogólny czas goto.wania nie powinien przekraczać 30 minut, gdyż w przeciwnym ra,zie sY'1"0P zżółknie)'. Gotowy syrop wlać do trzylitrowego gąsiorka. Nie 'czekając aż ostygnie wlać doń nalewkę, dobrze zmieszać wstrząsając, zakorko- wać, odstawić na 48 godzin.. Gotową nalewkę przesączyć przez gazę do półlitrowych butelek, zakorkować i zal,a:ko- wać, a na butelki nakleić kartki z n.azwą nalewki i datą butelkowania. Butelki przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu co najmniej ,lO ririesięcy. RATAFIA WIELOOWOCOWA ~5 dkg truskawek ananasowych, 25 dkg pozio- mek leśnych, 25 dkg malin; 25 d,kg wisien, 25 dkg śliwek-lubaszek, 25 dkg renk~od, 25 dkg gruszek, 25 dkg melona ananasowego, 2 cytry- ny, 1,5 l spirytusu, 1,5 l wódki 45°, 1,2 kg cukru Spirytus i wódkę wlać do dużego gąsiora, wsypyw.ać kolej- no w miarę jak dojrzewają: ocz.ysz'czone z ogonkÓw, opłu­ kane, obsuszone, :lekko rozgniecione truskawki ananasowe, poziomki leśne i maliny, wydrylowane wiś~ie, lubaszki i renklody; obrane ze skórki i drobno pokrajane gruszki i melon ananasowy; denko pokrajaną żółtą skórkę i sok z 2 cytryn. Nadto można dodać płatki z 4 rÓż centyfolii. , Gąsior zakorkować, wystawić na działanie promieni słonecz,.. nych na okres 4 tygodni (licząc od momentu dodania ostat- niego owocu), obracać często. Po upływie tego ,czasu prze- sączyć nalewkę przez gazę do ,innego naczynia. Owoce za- sypać 'cukrem, dobrze :zIDrieszać wstI"ząsając, wystawić na działanie promieni słonecznych aż cukier zupełnie Się roz- puści,. Otrzymany płyn przesączyć przez gazę do' gąsiora z nalewką (owoce wycisnąć'Pfzez flanelę lub płótno), dobrze zmieszać wstrząsając, odstawić n.a 48 godzin. Gotową na- lewkę wlać do półlitrowych butelek, zakorkować i zala- kować, a na butełki nakleić kartki' z nazwą nalewki i datą butelkowan~. . Butelki przechowywać w demnym i ~chŁodnym miejscu co najmniej 10 miesięcy. Nalewka ta jest szczególnie lubiana przez panie; można ją podawać podczas tzw. herbatek. 11 Strona 13 NALEWKA CZEREŚNIOWA 1 kg czarnych czereśni,1 l spirytusu, 0,4 l wo- dy, 50 dkg cukru Bardzo dojrzałe, zdrowe, duże, z gatunku bardzo słodkich czereśnie oczyścić z ogonków, opłukać, obsuszyć lnianą ścierką, wydrylować, wsypać do gąsiorka (uważać, aby nie zmarnować cennego soku). W oddzielnym naczyniu zmieszać spirytus z przegotowaną i ostudzQIlą wodą. Otrzymanym roztworem zalać czereśnie w gąsiorku, zakorkować, odsta- wić na okres 10 dni do ciepłego, zaciemnionego miejsca. Po upływie tego 'czasu przesączyć nalewkę przez gazę do in- nego naczynia. Czereśnie zasypać cukrem, dobrzezm.ieszac . wstrząsają'c naczyniem. Gąsiorek zawiązać gazą, odstawić do ciepłego, zacienionego miejsca na okres 1 tygodnia. Otrzymany płyn przesączyć prZJez ga;zę, wlać do gąsiorka z nalewką, zmieszać, odstawić na 24 godzimy. Gotową na- lewkę wl,ać do półlitrowych butelek, za~orkować ri. zalako- wać, a na butelki nakleić kartk,i z nazwą nalewki i datą bute1Jmwania. Butelki przechowywać w ciemnym i chłod­ nym miejscu co najmniej 4 miesiące. NALEWKA WIŚNIOWO-POMARANCZOWA 4 pomarańcze, 1/2 l spirytusu, 112 l wódki 45°, 1 kg czarnych wiśni, 50 dkg cukru, 8 goździków Umyć 4pomarańcze, obkrajać jak naj cieniej zewnętrzną warstwę skórki (nie naruszając warstwy białej, która jest gorzka). Skórki pokrajać w wąskie paseczki, wrzucić do gą­ siorka zawierającego roztwór spirytusu i wódki, dodać goź­ dziki, zakorkować, odstawić w ciepłe miejsce na okres 1 tygodnia. Wiśnie oczyścić z ogonków, opłukać, wsypać do gąsiorka, zalać nalewką ze skórek pomarańczowych prze- sączając ją przez muślin lub bibułę. Gąsiorek zakorkować, wystawić na działanie prmrrieni słonecznych na okres 4 ty- godni, obracać codziennie. Po upływie tego czasu przesączyć nalewkę do innego naczynia. Wiśnie zasypać cukrem, do- kładnie zrmeszać wstrząsając, wystawić ponownie na działa­ nie promieni słonecznych na okres 4 tygodni. Otrz,ymany 12 Strona 14 płyn przesączyć przez g.azę do gąsiorka z nalewką (wiśnie wycisnąć przez płótno), dobrze zmieszać, odstawić na 24 go- dziny. Gotową nalewkę wlać do butelek półlitrowych, za- korkować i zalakować. Przechowywać nalewkę w ciemnym i chłodnym miejscu co najmniej 4 miesiące. NALEWKA JEZYNOWA 1 kg jeżyn, 1 l spirytusu, 50 dkg cukru, 0,4 l wody Dojrzałe jeżyny pTzebrać, opłukać, lekko rozgnieść, wsypać do gąsiorka (uważać, aby nie zmarnować cennego soku). W .innym naczyniu zmieszać spirytus z przegotowaną i ostu- d.zonąwodą, zalać jeżyny otrzymanym roztworem. Gąsiorek zakorkować,wystawić na działanie promieni słonecznych na okres 3 tygodni. Po upływie tego czasu przesączyć nalewkę przez gazę do innego naczynia. Jeżyny zasypać cukrem, do- kładnie zmieszać wstrząsając, wystawić ponownie na dzia- łanie promieni słonecznych na okres 3 tygodni. Otrzym.auy . płyn przesączyć przez gazę do gąsiora z nalewką, dokładnie zmieszać, odstawić na 24 godziny. Gotową nalewkę wlać do póUitrowych butelek, zakorkować i zalakować. Przechowy- wać nalewkę·w 'Ciemnym i chłodnym miejscu pól roku. MIODOWKA 1 kg miodu, 1/4 l wody, 1 l spirytusu, 1 l wód- ki 40°, 1,5 g goźdz~ków, 1,5 g cynamonu, 1,5 g wanilii, skórka pomarańczowa Miód, najlepiej lipcowy, włożyć do garnka, dolać wódę, zagotować. Zebrać szumowiny, które utworzą się na po- wierzchni, dodać: goździki, cynamon, wanilię, 1/4 suszon.~j skórki pdmarańczy. Zagotować czteTokrotnie, ponownie ze- brać szumowiny, wlać do gorącego jeszcze miodu wódkę i spirytus. Zmieszać, ostudzić, przesącz,yć przez gazę do półlitrowych butelek, zakorkować i zalakować,' a na b\ltelki nalepić kartki z nazwą nalewki i datą produkcji. Miodówka nadaje się do pi'cia już po ik.ilku dniach; jednak im' dłtti:ej stoi, tym jest lepsza. 13 Strona 15 NALEWKI WYTRAWNE NALEWKA MORELOWA 1 kg morelii 3/4 l spirytusu, 3/4 l wódki 40°, 20 dkg cukru Dojrzałe, ~drowe morele umyć, obs~zyć lnianą -'ścierką, po- krajać na małe kaw.ałki, usunąć pestki, wsypać do gąsiorka. Z 1h wydrylowanych pestek wyh1S.kać ziarna, rozgnieść, wIsypac do gąsiork.a z morel,ami. Morele ,zalać wódką, a na- stępnie spirytusem. Gąsiorek zakorkQwać, wystawić.na dzia- łanie promieni słonecznych na okres 4 miesięcy. Po upływie tego czasu zlać nalewkę do inn,ego n.aczynia. Morele zasypać cukrem, zmieszać wstrząsając, <>dlStawić w ciepłe miejsce do czasu aż cukier rozpuśc{ się ,całkowicie. Na:].ewkę wlać z po- wrotem do gąsiorka, zakorkować, odstawić :na następne 4 miesiące. Gotową nalewkę przesączyć. przez gazę (owoce wycisnąć przez flanelę lub płótno) do półlitrowych butelek, zakorkować i :zalakować, a na butelki nalepić kal'tki 'Z na- zwą nalewki i datą butelkowania.' . Przechowywać nalewkę w' ciemnym i chłodnym miejscu co najmniej 4 mieSiące. Nalewka morelowa jest wódką wy- sokiej jakości; nadaje się do wszystkich ;przekąsek, dań go- rących i kawy. Podaje się ją chłodną, ale nie mrożoną, gdyż mrO!Żenie powoduje utratę aromatu. . 14 Strona 16 NALEWKA WIŚNIOWA 1 kg czarnych wiśni, 3/. l spirytusu, 3/4 l wódki 40°, 20 dkg cukru Dojrzałe, oczyszczone z ogonków, opłukane czarne WIsme wsypać do gąsiorka, zalać wódką i spirytusem, zakor:kować, wystawić na działanie promieni 'Słonecznych na okres 4 mie- - sięcy. Po upływie tego czasu zlać rurlewkę do innego naczy- nia. Wiśnie zasypać cukrem, dobrze zmieszać wstrząsając, pozostawić w ciepłym miejscu do czasu aż cukier rozpuści się całkowicie. Nalewkę wlać do gąsiorka z powrotem,' za- korkować, odstawić na okres 4 miesięcy. Gotową nalewkę przesączyć przez gazę (owoce wycisnąć przez flanelę lub' płótno) do półlitrowych butelek, zakorkować i zalakować, a na butelki naJ.epić kartki z nazwą nalewki l datą butelko- wania.. Przechowywać naleWkę w ciemnym i chłodńyrn miejscu co najmniej 4 miesiące. Podawać chłodzoną do zakąsek mięs- nych i dań gorących. . NALEWKA JARZĘBINOWA 25 dkg jagód jarzębiny, 1 l wódki 45°, 0,1 l spi- rytusu, 0,1 l wody, 10 dkg cukru, 3 suszone . śliwki Wsypać do gąsiorka przemrożone*), opłukane jagody jarzę­ biny i 3 pokrajane, sus'zone śliwki,' wlać wódkę, odstawić na okres 3 tygodni. Do syropu przyrządzonegoz wody i cu- kru dodać (zanim ostygnie) spirytus. Wódkę z jarzębin prze- sączyć przez gazę do naczynia zawierającego syrop ,j spiry- tus, :mni.eszać, odstawić na 24 godziny. Gotową nalewkę wlać do półlitrowych butelek, zakorkować i zalakować, a na buteLki nalepić kartki z nazwą nalewki oraz datą butelko- wania. Im dłużej naleWka jest przechowywana, tym. jest lepsza. *) Owoce jarzębiny (tarniny) powinny być zerwane po pierw- szym mrozie, gdyż owoc zerwany wcześnięj jest cierpki i gorz- kawy; owoc przemrożony na drzewie odznacza się łagodnym i szlachetnYIlJ smakiem. 15 Strona 17 NALEWKA , TARNIOWA 25 dkg owoców tarniny, 1 l wódki 45°, 0,1 l spi- rytusu, 0,1 l wody, 10 dkg cukru, 3 suszone śliwki Prz.emrożone*}, opłukane owoce tarniny wsypać do. gąsiorka, dorzucić 3 pokraj,ance, suszone śliwki, wlać wódkę, odsta- wić w ciepłe miejsce na okres 3 'tygodni. Do prz.yrządzonego z wody li cukru syropu dodać (:zanim ostygnie) spirytus. Wódkę z gąsiorka z tarniną przesączyć przez gazę do na- czynia z syropem i spill'ytusem, zmieszać, odstawić na 24 go- ~ny.· Gotową nalewkę wlać do pÓłlitrowych butelek, za- kO'rkować j; zal,akować, a na butelki nalepić kartki z naz.wą nalewki i datą butelkowania. Przechowywaćnalewikę w ciemnym i chłodnym miejscu jak najdłużej. Nalewka na tarninie jest u nas mało rozpowszech- nioną, ,a.Je balrdzo dobrą i szlachetną w smaku wódką. NALEWKA Z CZARNYCH PORZECZEK 1 kg czarnych porzeczek, 3/4 l wódki 40°, 3/4 l spirytusu, 20 dkg cukru Dojrzałe 'czarne porzeczki oczyścić z ogon.k<?w, opluka-ć, wsypać do gąsiorka, zalać wódką; a następnie spirytusem. Gąsiorek zakorkować, wystawić na działanie promieni slo- neCZ!l1.ych na 'dkres 4 miesięcy. Po upływie tego ·czasu zlać nalewkę do innego naczyni:a. Porzeczki 'zasypać ·cukrem, do- kładnie 'zmieszać wstrząsając, odstawić w ciepłe miejsce do czasu .aż wsypany cukier rozpuści się calkowide. Wlać nalewkę z powrotem do gąsiorka, zakorkować, odsta.- wić na okres 4 miesięcy. Gotową nalewkę przesączyć prz.ez flanelę lub płótno do półlitrowych butelek, ·zakorkować i 7..a- lakować, a na butelki naiepić kalI'tki z na·zwą nalewki i datą butelkowania. Przechowywać nalewkę w ciemnym '1 cModnym miejscu Ci) najmniej 4 miesiące. Podawać nie chłodzoną. . *) Patrz notka na str. 15. 16 Strona 18 NALEWKA JAŁOWCOWA (W6DKA MYŚLIWSKA) 25 dkg jagód jalowca, 1 L wódki 45°, 0,1 L spi- rytusu, 0,1 l wody, 10 dkg cukru, 1/4 suszonej . skórki cytrynowej Jagody jałowca opłukać, utłuc, wsypać do gąsiorka, wrzucić skórkę z cytryny, zalać wódką, odstalwić w ciepłe miejsce na okres 1 tygodnia. Do syropu przyrządzonego z cukru i wody dodać (zanim ostygnie) spirytus. Wódkę z gąsiorka z jałowcem pTZesączyć przez bibułę do naczynia zawiera- jącego syrop i spirytus, zmieszać, odstawić na 24 godziny. Gotową nalewkę wlać do póllitrowych butelek, zakorkować i zalakować, a na butelki nalepić kartki z nazwą nalewki i datą butelkowania. . Przechowywać nalewkę w ciemnym i ~hłodnym riUejscu CQ najmniej pół roku. . NALEWKA CZEREŚNIOWA 1 kg czereśni, 3/4 l wódki 40°, 3/. \ l spirytusu, 20 dkg cukru Dojrzałe, rorowe, białe czereśnie oczyścić z ogonków, prze- brać, opłukać, lekko r<mgnieść, wsypać 'do gąsiorka (uważać, aby nie ZDlaJrn.ować ~ennego soku), zalać roztworem wódki i spirytusu, zakorkować, wystawić na działanie promieni słonecm.ych na okres 4 miesięcy. Po upływie tego czasu .zlać nalewkę do mnego naczyIDa. Cz;ereśniJe zasypać 'cukrem, do- kładnie zmieszać wstrząsając, postawić w ci.ppłym miejscu do czasu aJŻ ,cukier rozpuści się całkowicie. Otrzymany !płyn wlać z. :powrotem do gąsiorka -z nalewką, zakorkować, od- stawić na 4 miesiące. Gotową nalewkę przesączyć przez gazę (owoce wycisnąć przez 'Płótno) do półLitrowych butelek, za- korkować i zalaJkować, a na butelki nalep:ić il<airtki z na'zwą nalewki i datą butelkowania. PrzechowyWać . nalewkę . w ciemnym i <:hłodnym miejscu co najnmiej 4 miemące. Wytrawna nalewka na bj.ałych czereś- niach j€S1: wódką wysokiej jakości. Nadaje się do przekąsek, dań gorących i do kawy; nlie należy jej zamrażać, gdyż traci aiI"omat. 2 Nalewki . ,., 1. Strona 19 NALEWKA ŚLIWKOWA 1kg renklod, 3/4 l wódki 40°, ,3/4 l spirytusu, 20 dk9 cukru Dojrzałe, zdrowe, dość twarde renklody opłukać, pokrajać na cząstki, wsypać do 'gąsior.ka, zalać mieszaniną wódki i spirytusu, zakorkować, wystawić na działanie promieni słonecznych na okres 4 miesięcy. Po upływie tego czasu ' zlać nalewkę do mnego na'czynia. Renklody zasypać cu- krem, dokładnie zrnies:mć wstrząsając, odstawić w ciepłe miejsce do, 'czasu aż cu1der rozpuści się całkowicie, Otrzy- many płyn wl,ać z powrotem do gąsiqrka z nalewką; za- korkować, odstawić na 4 miesiące. Gotową nalewkę prze- sączyć przez gazę (owOCe wycisnąć przez płótno) do półli.. trowych butelek, zakorkować i zalaloować, a na butelki na- ' lepić kartki 'z nazwą nalewk,i i datą butelkowania. Przechowywać Illalewkę w ciemnym i chłodnym miejscu co najmniej 4 miesiące. Nalewka nadaje się do wszystkich prze- kąsek, dań gorących i do kawy; nie nalciy jej żamrażać, gdyż traci aromat. NALEWKA NA ŚLIWKACH SUSZONYCH '10 dkg suszonych śliwek, 1"l wódki 45°, 0,1 l spirytusu, 0,1 l wody, 10 dkg cukru, kwasek· cytrynowy, 1 cm laseczki wanilii Wyborowe, 'suszone, niewędzone śliwki przepołowić, wy- jąć pestki, wsypać do gąsiOrka, dodać pięć utłucwnych pe- stek i wanilię, zalać wód~ą, odstawić w ciepłe miej~ce na okres 3 tygodni. Przyrządzony z wody i cukru syrop zmie- szać (zanim oStygni~) ze spirytusem. Wódkę z gąsiorka ze śliwkami przesączyć przez b1bułę do naczynia z syropem i spirytusem, zmiesza'ć wśtrząsając, odstawić na 48 godzin. Gotową nalewkę wlać do półlitrowych butelek, z'akorJmwać i zalakować, ,a na butelki nalepić kartki Z' nazwą nalewki i datą butelkowania. ' Przechowywać n;łlewkę w ciemnym i chłodnym miejscu co najmniej pół roku. Nalewka, ńa śliwkach stanowi obok na- lewki na w,iśniach najbardziej popularną wódkę domową. 18 Strona 20 lo NALEWKA ORZECHOWA 20 dkg orzechów włoskich (zielonych), 1 l wód- ki 45°, 0,1 l spirytusu, 0,1 l wody, 10 dkg cukrU, imbir, cynamon, tatarak, dzięgiel Zebrane w końcu lipca zielone, miękkie orzechy wyjąć z łu­ pin, pokrajać drobno, pozostawić na powietrzu przez.24 go- dziny (zapewni to wódce :intensywną, ciemnobrązową bar~ wę), wsypać do gąsi<lTka, dodać odrobinę cynamonu i imbi- ru, kawałek tataraku i dzięglu; zala:ć roztworem wódki , i spirytusu, zakorkować, Wystawić na działanie promi~ni słonecznych na okres 4mies:ięcy. Syrop przyrządzony z wo- dy i cukru óstudzić, rozcieńczyć zanim ostygnie częścią na- lewki, zmieszać z przesączoną przez gazę resztą nalewki, odstawić na 24 godziny. Gotową nalewkę wlać do półlitro­ wych butelek, zakorkować i zalakować, a na butelki nalepić kartki z nazwą nalewki i datą but~lkowania. Przechowywać nalewkę w c1emnym i 'chłodnym miejscu co mijmniej pół roku. Nalewka orwchowaZlIlana jest od daWna ze swoich własności 'leczniczych. Dzięki specyfic:demu za- . pachowi i smakowi nalewka orzechowa posiada wielu zwo- lenników. . NALEWKA DERENIOWA 25 dkg dereni,l l wódki 45°, '0,1 l spirytusu, 0,1 l woc!.y, 10 dkg c1Lkru, 5 dkg suszonych czarnych jagód Derenie opłukać, utłuc, wsypać do gąsiorka, dorzucić susro- ne czarne jagody, zalać wódką, odstawić w ciepłe miejsce na okres 4 tygodni. Do sy;ropu pl.-zyrządzonego z wody i cukru dodać (zanim ostygnie) spirytus. Wódkę z dereni przesączyć przez. bibułę do naczynia z syropem i spirytusem, zmieszać wstrząsając, odstawić na 24 godziny. Gotową nalewkę whlć do półlitrowych butelek, zakorkować i zalakQwać, a na bu- telki nalepić kartki z nazwą nalewki i datą 'butelkowania. Przechowywać nalewkę w ciemnym :i chłodnym miejscu co najmniej pół roku. Ze' względu na oryginalny smak jest wysoko ceniona 'p:r;zez znawców dobrego,' domowego trunku. 2· 1CJ