Danielle Steel Rado�� przez �zy Nigdy nie rezygnuj z marze�. Gdzie�, kiedy�, wreszcie, jako� wszystkie si� spe�ni�. India Taylor trzyma�a w gotowo�ci sw�j aparat fotograficzny kiedy w pogoni za pi�k� futbolow� po p�ycie boiska przygalopowa�a gromada dziewi�cioletnich ch�opc�w. Czterech z nich run�o na muraw�, tworz�c k��bowisko cia�, z kt�rego wystawa�a pl�tanina r�k i n�g: india przypuszcza�a, �e mo�e by� w�r�d nich jej syn, ale nie widzia�a Sama, zaj�ta gor�czkowym wypstrykiwaniem kliszy. Jak zwykle obieca�a, �e b�dzie robi� zdj�cia dru�ynie pi�karskiej, i jak zwykle z przyjemno�ci� spe�nia�a w ten ciep�y majowy dzie� sw�j obowi�zek. Dzieciom towarzyszy�a wsz�dzie-na meczach pi�karskich, baseballowych i tenisowych, na treningach p�ywackich i zaj�ciach z baletu-czyni�c to zreszt� zar�wno z poczucia obowi�zku, jak i dla przyjemno�ci. Jej �ycie, skoncentrowane wok� pozaszkolnych zaj�� potomstwa, urozmaica�y niekiedy wizyty u weterynarza, ortodonty czy te� pediatry. Maj�c czw�rk� dzieciak�w pomi�dzy dziewi�tym a czternastym rokiem �ycia, india odnosi�a czasem wra�enie, i� mieszka w samochodzie, a ca�e zimy sp�dza na od�nie�aniu wjazdu do gara�u. Kocha�a swoje dzieci, styl �ycia, m�a. Los potraktowa� ich wszystkich dobrze a chocia� nie by� taki, o jakim marzy�a W m�odo�ci okaza� si� znacznie �atwiejszy do zniesienia, ni� kiedy� s�dzi�a. Marzenia dzielone dawniej z Dougiem przesta�y mie� znaczenie dla �ycia, jakie wiedli, ludzi, jakimi si� otaczali, czy wreszcie punktu, do kt�rego dobrn�li w ci�gu owych szesnastu lat dziel�cych chwil� obecn� od momentu, gdy poznali si� w Kostaryce, gdzie pracowali oboje dla Korpusu Pokoju. Ich �ycie by�o teraz wypadkow� pragnie� Douga, jego wizji wsp�lnego losu, znalaz�o si� w punkcie, do kt�rego to on chcia� dotrze� i o kt�rym marzy�-mieli du�y wygodny dom w Connecticut, poczucie bezpiecze�stwa, gromad� dzieciak�w i psa rasy labrador. Codziennie o tej samej porze Dougwyrusza� z domu, by poci�giem odje�d�aj�cym o si�dmej pi�� ze stacji Westport dotrze� do pracy w Nowym Jorku. Widywa� te same twarze, rozmawia� z tymi samymi lud�mi obs�ugiwa� tych samych klient�w. Zatrudniony przez jedn� z najwi�kszych firm marketingowych w kraju, zarabia� ca�kiem przyzwoite pieni�dze, podczas gdy w m�odo�ci nie przywi�zywa� do forsy wielkiego znaczenia. W istocie nie przywi�zywa� �adnego. By� r�wnie szcz�liwy jak teraz, kopi�c rowy melioracyjne i mieszkaj�c pod namiotem gdzie� w Nikaragui, peru czy Kostaryce. India uwielbia�a tamto �ycie, tamte emocje, wyzwania, wreszcie poczucie, �e robi� co� u�ytecznego dla ludzko�ci. Niebezpiecze�stwa za�, z kt�rymi si� niekiedy spotykali, tylko dodawa�y jej energii. Zdj�cia zacz�a robi� znacznie wcze�niej, ju� jako nastolatka wyuczona przez ojca, kt�ry by� korespondentem nowojorskiego, timesa"i wi�kszo�� dzieci�cych lat Indii sp�dza� w niebezpiecznych misjach wsz�dzie tam, gdzie toczy�y si� wojny i wybucha�y konflikty. India podziwia�a fotografie ojca i przepada�a za jego opowie�ciami, marz�c, �e kiedy� sama b�dzie prowadzi� podobne �ycie. Marzenia te spe�ni�y si�, kiedy b�d�c w Korpusie Pokoju zacz�a jako wolny strzelec wsp�pracowa� z ameryka�sk� pras�. Misje wiod�y j� w d�ungle i g�ry, pozwala�y stan�� oko w oko z bandytami i partyzantami. Nigdy nie my�la�a o podejmowanym przez siebie ryzyku, niebezpiecze�stwo nic dla niej nie znaczy�o, w istocie potrzebowa�a dreszczyku emocji. Zachwyca�a si� lud�mi, widokami, zapachami, rozkoszowa�a sw� prac�, delektowa�a poczuciem wolno�ci. Gdy zako�czy�a si� ich misja w Korpusie Pokoju, a Doug wr�ci� do Stan�w, india pozosta�a jeszcze przez kilka miesi�cy w Ameryce Po�udniowej i �rodkowej, p�niej za� w poszukiwaniu temat�w odwiedzi�a Afryk� i Azj�. I zdo�a�a dotrze� do wszystkich najgor�tszych miejsc. Gdziekolwiek pojawia�y si� problemy by�a tam India ze swym aparatem. W duszy i we krwi mia�a co�, czego nigdy tak naprawd� nie mia� Doug, kt�ry ich kostaryka�sk� przygod� uwa�a� jedynie za ekscytuj�ce preludium do, prawdziwego �ycia". Dla Indii to w�a�nie by�o prawdziwe �ycie, co�, czego rzeczywi�cie pragn�a. Po dw�ch miesi�cach towarzyszenia gwatemalskiej armii powsta�czej mia�a wiele fantastycznych zdj�� dor�wnuj�cych pracom ojca. Przynios�y one Indii nie tylko mi�dzynarodowe uznanie, lecz r�wnie� kilka nagr�d za tematyk�, przenikliwo�� fotoreporterki i odwag�. Kiedy p�niej wspomina�a tamte czasy, u�wiadamia�a sobie, i� by�a zupe�nie innym cz�owiekiem, osob�, o kt�rej niekiedy my�l�c, zadaje sobie pytanie, co si� z ni� sta�o. Gdzie podzia�a si� tamta kobieta, ten pe�en pasji wolny duch. By�a teraz zaledwie znajom�, o kt�rej w gruncie rzeczy nic si� nie wie. Czasami, p�n� noc�, india zastanawia�a si�, jakim cudem mo�e j� satysfakcjonowa� �ycie tak diametralnie odmienne od dawnego, bezgranicznie uwielbianego. Zarazem jednak pojmowa�a z ca�kowit� jasno�ci�, i� teraz uwielbia �ycie, kt�re dzieli z Dougiem i dzie�mi. To, co robi�a dzi�, by�o dla Indi r�wnie wa�ne jak to, co robi�a kiedy�, nie mia�a poczucia, i� z�o�y�a w ofierze warto�� dla siebie najwy�sz�- nie, sk�onna by�a raczej s�dzi�, i� po prostu zamieni�a j� na inn�, odmienn� pod ka�dym wzgl�dem, ale przynosz�c� r�wnie cenne nagrody. Powtarza�a sobie, jak wiele znaczy po�wi�cenie dla Douga i dzieci. Nie mia�a co do tego najmniejszych w�tpliwo�ci. jednak, zw�aszcza przegl�daj�c stare zdj�cia, nie pr�bowa�a przeczy�, �e swoje dawne �ycie i dawn� prac� traktowa�a z prawdziw� pasj�. Niekt�re wspomnienia by�y tak wyraziste.. Wci�� pami�ta�a tamto podniecenie, mdl�c� �wiadomo��, �e grozi jej niebezpiecze�stwo, dreszcz towarzysz�cy wybraniu najw�a�ciwszego momentu, owej decyduj�cej cz�stki sekundy, gdy obiektyw aparatu chwyta� wszystko, co nale�a�o uchwyci�. Nic nie mog�o si� z tym r�wna�. By�a zadowolona, �e przesz�a przez ten etap, ale chwilami odczuwa�a ulg�, �e jest etapem zamkni�tym. Bo nie ulega�o w�tpliwo�ci, �e zami�owania, sk�onno�� do takich a nie innych emocji odziedziczy�a po ojcu. Zgin�� w Da Slang, rok po zdobyciu Nagrody Pulitzera. India mia�a w�wczas pi�tna�cie lat i ju� wiedzia�a, �e p�jdzie w jego �lady-by� to kurs, kt�rego w owym czasie zmieni� nie mog�a i nie chcia�a. Pragn�a i musia�a nim pod��y�. Zmiany w jej �yciu nast�pi�y szybko. Wr�ci�a do Nowego Jorku p�tora roku po Dougu i to tylko dlatego, �e wystosowa� ultimatum. O�wiadczy� bez ogr�dek, �e je�li zale�y jej na wsp�lnej przysz�o�ci, niech lepiej przyci�gnie zadek do domu"i przestanie ryzykowa� �ycie w Pakistanie czy Kenii. Z podj�ciem trudnej decyzji boryka�a si� kr�tko. Wiedzia�a, �e �ycie podobne do �ycia ojca, mo�e nawet Pulitzer, jest w zasi�gu r�ki, lecz zna�a r�wnie� niebezpiecze�stwa. Za karier� ojciec zap�aci� �yciem i-do pewnego stopnia-ma��e�stwem. Bo �y� tak naprawd� tylko wtedy, kiedy stawiaj�c wszystko na jedn� kart�, w�r�d eksploduj�cych woko�o bomb, czyha� na to w�a�ciwe, idealne uj�cie. Doug przypomnia� Indii z naciskiem, �e je�li chce ma��e�stwa i jakiejkolwiek stabilizacji, b�dzie musia�a wcze�niej czy p�niej zrezygnowa� ze swej pracy. Mia�a dwadzie�cia sze�� lat, kiedy wysz�a za Douga, a potem jeszcze dwa lata wsp�pracowa�a z, timesem"przygotowuj�c fotoreporta�e z wydarze� krajowych, kiedy jednak-zaczyna�a wtedy dwudziesty dziewi�ty rok �ycia na �wiat przysz�a Jessica, ostatecznie zrezygnowa�a z kariery, wraz z rodzin� przenios�a si� do Connecticut i na zawsze zatrzasn�a drzwi za swoim dawnym �yciem. Takie warunki jednoznacznie postawi� Doug, ona za� je przyj�a, s�dz�c, i� zdo�a przygotowa� si� psychicznie do stawienia czo�a nowej sytuacji. By�o jednak, musia�a to przyzna�, gorzej ni� przewidywa�a: strasznie brakowa�o jej pracy, kiedy po�wi�ci�a si� macierzy�stwu. P�niej coraz rzadziej spogl�da�a za siebie z �alem, a wreszcie nawet na to nie mia�a czasu: urodziwszy w ci�gu pi�ciu lat czworo dzieci, ledwie dawa�a sobie rad� z nadmiarem obowi�zk�w i tylko cudem znajdowa�a wolne chwile, by w�o�y� do aparatu now� klisz�. Pieluchy, z�bkowanie, piel�gnacja, gor�czki, grupy przedszkolne i jedna ci��a po drugiej wype�ni�y jej �ycie bez reszty. Jedynymi osobami, kt�re widywa�a regularnie, by� po�o�nik, pediatra i inne kobiety w jej sytuacji, kt�rych ca�y �wiat obraca� si� wok� potomstwa. Wiele ca�kowicie zrezygnowa�o z karier zawodowych, kilka zrobi�o w nich przerw�, czekaj�c momentu gdy dzieci nieco podrosn�. �ycie tych lekarek, prawniczek, pisarek, piel�gniarek, malarek i architektek u�o�y�o si� identycznie. Niekt�re ci�gle narzeka�y, india jednak-t�skni�c wprawdzie za prac�-by�a zadowolona. Uwielbia�a towarzystwo swoich dzieci i odczuwa�a rado�� nawet wtedy, gdy b�d�c w kolejnej ci��y ko�czy�a dzie� kompletnie wyczerpana. a Doug wraca� do domu zbyt p�no �eby jej w czymkolwiek pom�c. Takie �ycie wybra�a, tak� decyzj� podj�a, z takiej umowy musia�a si� wywi�za�. Wcale zreszt� nie mia�a ochoty pozostawia� dzieci samym sobie w imi� kontynuowania kariery. Nadal- zreszt� bardzo rzadko, najwy�ej raz na kilka lat robi�a w pobli�u domu fotoreporta� na jaki� temat ale ju� dawno o�wiadczy�a swojemu agentowi, �e to wszystko, na co j� sta�. Na wi�cej po prostu nie mia�a czasu. Przed urodzeniem jessiki nie wiedzia�a natomiast i nie potrafi�a w pe�ni zrozumie�, jak bardzo raz podj�ta decyzja oddali j� od dawnego �ycia, od fotografowania partyzant�w w Nikaragui umieraj�cych dzieci w Bangladeszu, powodzi w Tanzanii-i jak bardzo odmieni j� sam�. Wiedzia�a tylko, �e musi postawi� kropk� zamykaj�c� pierwsze rozdzia�y jej autobiografii i postawi�a j� -zapominaj�c o zdobytych wyr�nieniach, prze�ytych przygodach, a� wreszcie o swoim talencie. Podziela�a, cho� nie do ko�ca, przekonanie Douga, i� rezygnacja z tego wszystkiego jest cen�, jak� trzeba zap�aci� za posiadanie dzieci. Po prostu nie by�o alternatywy, Niekt�re ze znajomych kobiet zdo�a�y wcisn�� prac� zawodow� pomi�dzy obowi�zki domowe: dwie przyjaci�ki Indii-prawniczki-par� razy w tygodniu je�dzi�y do miasta-�eby nie straci� kontaktu z zawodem, pewna malarka tworzy�a w domu, kilka pisz�cych pa� usi�owa�o boryka� si� ze swoimi opowiadaniami i artyku�ami gdzie� mi�dzy p�noc� a czwart� nad ranem, by jednak w ko�cu podda� si� z powodu najzwyklejszego braku si�. W przypadku Indii podobne rozwi�zania nie wchodzi�y w gr�: nie mog�a �adnym sposobem kontynuowa� swej pracy w tej dawnej postaci. Utrzymywa�a wprawdzie kontakt z agentem, ale okazjonalne robienie zdj�� podczas imprez charytatywnych w Greenwich by�o marn� namiastk� prawdziwej, wymarzonej pracy. Zreszt� i to irytowa�o Douga. Uczyni�a wi�c ze swego aparatu wa�ny instrument macierzy�stwa, dokumentuj�c poszczeg�lne etapy �ycia dzieci: portretuj�c ich przyjaci�, uwieczniaj�c wydarzenia szkolne i- jak w tej chwili-sportowe, nie mia�a innego wyj�cia. By�a skr�powana, zakorzeniona w swym �yciu na tysi�ce widocznych i niewidocznych sposob�w. Taki by� skutek umowy z Dougiem, a tak�e, jak powtarzali, ich wsp�lnych pragnie�. India uczciwie wywi�zywa�a si� ze swych powinno�ci, ale aparat fotograficzny- trzymany w d�oni, przytkni�ty do oka czy te� zawieszony na ramieniu towarzyszy� jej nieustannie. India nie potrafi�aby wyobrazi� sobie bez niego �ycia. Chwilami rozmy�la�a niezobowi�zuj�co o powrocie do zawodu, kiedy dzieci podrosn�, mo�e za pi�� lat, gdy Sam p�jdzie do szko�y �redniej. Na razie nie wchodzi�o to w gr� Sam mia� zaledwie dziewi�� lat, Aimee jedena�cie, jason dwana�cie, Jessica czterna�cie-a kolejne dni Indii przypomina�y szale�cz� jazd� na karuzeli, z kt�rej dostrzega si� przemykaj�ce przed oczyma ci�gle te same widoki: pozaszkolne imprezy sportowe, pikniki, mecze Ma�ej Ligi, lekcje gry na pianinie. Aby sprosta� temu wszystkiemu, India nie mog�a my�le� o sobie czy usi��� cho�by na pi�� minut. Odpoczywa�a jedynie latem, kiedy wyruszali na Cap� Cod. Doug corocznie sp�dza� tam z nimi trzy tygodnie, doje�d�aj�c na weekendy przez ca�� reszt� wakacji, kt�re wszyscy uwielbiali w jednakowym stopniu. India zawsze przywozi�a z nich mn�stwo doskona�ych zdj��, a poza tym nie by�a tak zwi�zana nadmiarem obowi�zk�w. Jak w Westport mia�a do dyspozycji ciemni�, w kt�rej przesiadywa�a godzinami, kiedy dzieci odwiedza�y przyjaci�, by�y na pla�y czy te� gra�y w siatk�wk� albo tenisa, a skoro prawie wsz�dzie mog�y dojecha� na rowerach, Indii odpada�o r�wnie� sporo pracy w charakterze szofera. Sytuacja poprawi�a si� zw�aszcza w ci�gu ostatnich dw�ch lat, kiedy Sam troch� podr�s� i dojrza�. To sprawia�o, �e czasem India zaczyna�a si� zastanawia� nad swoj� w�asn� dojrza�o�ci�. Doznawa�a poczucia winy w zwi�zku z ksi��kami, kt�rych nie mia�a czasu przeczyta�, czy te� z polityk�, kt�r� przesta�a si� interesowa�. Odnosi�a chwilami wra�enie, �e wprawdzie ca�y �wiat idzie do przodu, ale ona pozosta�a na uboczu. Nie mia�a ju� �wiadomo�ci, �e dojrzewa czy ewoluuje. Wszystko sprowadza�o si� do tego, �eby ugotowa� obiad, odwie�� gdzie� dzieci, dobrn�� do nast�pnego roku szkolnego. Brak�o w tym miejsca na dojrzewanie, prac� nad sob�. W ci�gu minionych czternastu lat, od narodzin Jessiki, �ycie Indii nie uleg�o dos�ownie najmniejszym zmianom, �ycie wype�nione prac�, ofiarami, po�wi�ceniem. Ale rezultaty India widzia�a to jak na d�oni-by�y warte zap�aconej ceny. Mia�a zdrowe szcz�liwe dzieci, kt�re �y�y w znajomym bezpiecznym �wiecie, gdzie wszystko kr�ci�o si� wok� nich, gdzie nie mia�y wst�pu rzeczy szpetne, gro�ne czy nieprzyjemne i gdzie powodem najwi�kszych uraz�w bywa�y k��tnie z dzieciakami s�siad�w albo zgubione prace domowe. Nie zna�y- tak, jak zna�a je India-poczucia osamotnienia. W ka�dej chwili mog�y liczy� na trosk� i opiek�. Ich ojciec za� ka�dego wieczora przychodzi� na kolacj�, co z punktu widzenia Indii mia�o szczeg�lne znaczenie, poniewa� jej ojciec z regu�y nie przychodzi�. Potomstwo Indii �y�o w zupe�nie innej rzeczywisto�ci ni� dzieci, kt�re India fotografowa�a dwadzie�cia lat temu: g�oduj�ce, niewyobra�alnie udr�czone dzieci z pa�stw Trzeciego �wiata, dzieci tocz�ce codzienn� walk� o przetrwanie, uciekaj�ce przed wrogami, a wreszcie padaj�ce ofiar� chor�b, powodzi i g�odu. India dzi�kowa�a Bogu, �e Jessica, Aimee, Jason i Sam nigdy nie zakosztuj� takiego losu. Najm�odszy syn, kt�ry przed chwil� zdoby� w�a�nie bramk�, przecisn�� si� przez g�stw� gratuluj�cych mu koleg�w i pomacha� do matki. India u�miechn�a si�, zrobi�a jeszcze kilka zdj��, a potem Powoli podesz�a do �awki, na kt�rej siedzia�y matki innych ch�opc�w. Rozplotkowane nie zwraca�y na gr� uwagi, po prostu by�y tam, jak �awka, pejza�, sprz�t. Jedna z nich, Gail Jones, u�miechn�a si� na widok podchodz�cej Indii, a kiedy ta wyci�ga�a z kieszeni nast�pn� rolk� filmu, zrobi�a dla niej miejsce obok siebie. Drzewa by�y pokryte m�od� zieleni�, wszystkim dopisywa� humor. Gailpoda�a Indii kartonowy kubeczek cappuccino: by� to niemal rytualny pocz�stunek, mile widziany szczeg�lnie zim�, kiedy ch�opcy grali w pi�k� na �niegu, a ich biedne matki �eby nie zmarzn��, przytupywa�y albo spacerowa�y wok� boiska. jeszcze tylko trzy tygodnie i chwilowo koniec ze szko�� stwierdzi�a z wyrazem ulgi na twarzy Gail, upijaj�c �yk paruj�cej kawy. -Bo�e, jak ja nienawidz� tych mecz�w. Strasznie �a�uj�, �e nie mam c�rek, przynajmniej jednej. To �ycie kr�c�ce si� wok� suspensori�w i kork�w pewnego dnia doprowadzi mnie do szale�stwa. India u�miechn�a si� w odpowiedzi, umie�ci�a film w aparacie i zatrzasn�a wieczko. Wys�uchiwanie narzeka� Gail nie by�o dla niej niczym nowym-Gail narzeka�a od dziewi�ciu lat, szczeg�lnie z powodu przerwanej kariery prawniczej. Po jakim� czasie mia�aby� po uszy r�wnie� baletu, uwierz mi. Ta sama koncepcja, odmienny str�j, wi�ksze naciski- odpar�a India z przekonaniem. Jessica zrezygnowa�a z baletu tej wiosny, po o�miu latach nauki, India za� nie by�a pewna, czy decyzj� c�rki przyj�a z ubolewaniem czy z ulg�. Zapewne b�dzie jej brakowa� pokaz�w, ale z pewno�ci� jako� si� obejdzie bez wo�enia Jessiki na zaj�cia trzy razy w tygodniu. Ale przynajmniej baletki s� �adniejsze ni� buty pi�karskie-stwierdzi�a Gail przy��czaj�c si� do Indii, kt�ra wsta�a i wolnym krokiem ruszy�a wok� boiska, chcia�a bowiem zrobi� kilka uj�� z innych pozycji. Przyja�ni�y si�, odk�d Taylorowie zamieszkali w Westport. Gail mia�a trzech syn�w: najstarszy by� r�wie�nikiem Jessiki, m�odsi- bli�niacy- przyszli na �wiat pi�� lat p�niej. W ci�gu owych pi�ciu lat Gail z zawodu prawnik procesowy, usi�owa�a wznowi� karier�, lecz po urodzeniu bli�niak�w ostatecznie da�a za wygran�. W tej chwili �ywi�a prze�wiadczenie, �e min�o zbyt wiele czasu, aby chocia� rozwa�a� my�l o powrocie do macierzystej kancelarii adwokackiej. Starsza od Indii o pi�� lat-mia�a czterdzie�ci osiem twierdzi�a, i� nie ma ju� ochoty da� si� uwi�zi� na sali s�dowej. Powtarza�a, �e tak naprawd� brak jej tylko inteligentnych rozm�w. Mimo ci�g�ego narzekania przyznawa�a czasem i� jej obecne �ycie jest �atwiejsze: to m�� musi toczy� swe codzienne bitwy na Wall Street. Mo�e istotnie to �ycie, tak samo jak �ycie Indii odmierzane datami mecz�w i godzinami dy�ur�w samochodowych, by�o �atwiejsze, ale bezgranicznie Gail nudzi�o, co- tym razem w przeciwie�stwie do Indii oznajmia�a cz�sto i bez owijania w bawe�n�. Nieustannie nosi�a w sobie jaki� niepok�j. No i co tam ostatnio kombinujesz?-zapyta�a Gail �yczliwie, dopijaj�c cappuccino. -Jak stoj� sprawy w raju Normalnie. Roboty po uszy. -India, zaj�ta fotografowaniem, s�ucha�a s��w przyjaci�ki p�uchem. Zrobi�a jeszcze jedno zdj�cie Samowi, a potem kilka nast�pnych, kiedy dru�yna przeciwna strzeli�a gola. -Za kilka tygodni ruszamy na Cap�. W tym roku Doug do��czy do nas p�niej ni� zwykle, dopiero w sierpniu. A my w lipcu wyje�d�amy do Europy-powiedzia�a Gail bez entuzjazmu, budz�c na kr�tk� chwil� zazdro�� Indii, kt�ra od lat usi�owa�a nam�wi� Douga na podobn� eskapad�. Doug zawsze odpowiada� �e powinni poczeka�, a� dzieci nieco podrosn�, na co India ripostowa�a, �e je�li poczekaj� jeszcze troch�, dzieci rozpoczn� studia i b�d� podr�owa�y na w�asn� r�k�. Na razie jej argumenty jako� nie trafia�y Dougowi do przekonania: nie lubi� zbytnio oddala� si� od domu. Dni wielkiej przygody min�y dla� bezpowrotnie. Brzmi to interesuj�co-stwierdzi�a India spogl�daj�c na przyjaci�k�. Pod wzgl�dem fizycznym obie kobiety zupe�nie si� r�ni�y. Drobna, emanuj�ca energi� Gail mia�a kr�tkie ciemne w�osy, ale i oczy przywodzi�y na my�l dwie sadzawki wype�nione gor�c� czekolad�. India by�a wysoka i smuk�a, mia�a klasyczne ciemnoniebieskie oczy i d�ugi warkocz blond. Twierdzi�a, �e nosi w�osy w taki w�a�nie spos�b, bo nigdy nie ma czasu ich czesa�. Obie by�y pi�kne i �adna z nich nie wygl�da�a na sw�j wiek: nikt by si� nie domy�li�, �e przekroczy�y czterdziestk�. A co w Europie?-zapyta�a India z ciekawo�ci�. W�ochy i Francja, no i dodatkowo par� dni w Londynie. W gruncie rzeczy �adna tam przygoda czy te� podr� wysokiego ryzyka, ale c� innego wchodzi w gr�, kiedy cz�owiek ma dzieciaki na karku? Jeff przepada za londy�skimi teatrami. Na dwa tygodnie lipca wynaj�li�my dom w Prowansji, sk�d pojedziemy autem do W�och, �eby pokaza� ch�opcom Wenecj�. Ta podr�, jak�e odmienna od leniuchowania na Cap� Cod, wyda�a si� Indii czym� wspania�ym. W sumie sp�dzimy tam sze�� tygodni-ci�gn�a Gail. Chocia� nie jestem pewna, czy ja i Jeff wytrzymamy ze sob� tak d�ugo. �e ju� nie wspomn� o ch�opcach. Jeff zaczyna wariowa� po dziesi�ciu minutach sp�dzonych w towarzystwie bli�niak�w. Zawsze m�wi�a o m�u w taki spos�b, w jaki m�wi si� o irytuj�cych wsp�lokatorach, aczkolwiek India by�a przekonana, �e mimo zrz�dzenia i wbrew dowodom wskazuj�cym na co� przeciwnego Gail kocha Jeffa. Na pewno b�dzie wspaniale i zobaczycie kawa� �wiata powiedzia�a, chocia� i jej perspektywa wielogodzinnych przejazd�w samochodem, w kt�rym zostali uwi�zieni trzej rozdokazywani ch�opcy, nie wydawa�a si� zbyt poci�gaj�ca. Z dzieciakami i Jeffem, kt�ry nieustannie b�dzie mi kaza� co� t�umaczy�, nie mog� nawet liczy� na romansik z jakim� przystojnym W�ochem- doda�a Gail, co rozbawi�o Indi�. Gail mia�a sk�onno�� do opowiadania o innych m�czyznach, mo�e zreszt� nie tylko do opowiadania. Cz�sto wspomina�a Indii, �e w ci�gu dwudziestu lat sp�dzonych z jeffem mia�a kilka romans�w i �e-co by�o dla Indii zdumiewaj�ce -romanse te wp�yn�y uzdrawiaj�co na jej ma��e�stwo. Taka, terapia"jednak nie poci�ga�a Indii i nie budzi�a jej aprobaty, ale te� w niczym nie os�abia�a sympatii do Gail. Mo�e W�ochy wskrzesz� w Jeffie romantyzm-pociesza�a India. Zarzuci�a aparat na rami� i patrzy�a na drobn�, o�ywion� kobiet�, kt�ra by�a kiedy� postrachem sal s�dowych. Rzecz zreszt� �atwa do uwierzenia: gail nikomu nie pozwala�a dmucha� sobie w kasz�, a ju� na pewno nie swojemu m�owi. Ale by�a lojaln� przyjaci�k� i mimo narzeka�- oddan� matk�. Nie s�dz�, �eby nawet transfuzja krwi weneckiego gondoliera obudzi�a w Jeffe romantyzm. No i obecno�� dzieciak�w dwadzie�cia cztery godziny na dob� na pewno w tym nie pomo�e. A tak nawiasem m�wi�c, s�ysza�a�, �e Lewisonowie s� w separacji:-India skin�a g�ow�. Nigdy nie interesowa�a si� szczeg�lnie lokalnymi ploteczkami, zbyt zaj�ta domem, dzie�mi i m�em. Mia�a kilkoro bliskich przyjaci�, ale ciekawskie �ledzenie meandr�w �ycia innych ludzi nie fascynowa�o jej i nie poci�ga�o. -Dan zaprosi� mnie na lunch. India zerkn�a na przyjaci�k� z zainteresowaniem, gailza� pos�a�a jej �obuzerski u�miech. Nie patrz na mnie w taki spos�b-powiedzia�a. Potrzebuje tylko darmowej porady prawnej i ramienia, na kt�rym m�g�by si� wyp�aka�. A ty nie mydl mi oczu. -To, �e India trzyma�a si� na dystans od miejscowych skandali, nie odebra�o jej przenikliwo�ci. Zna�a zami�owanie Gail do flirt�w z cudzymi m�ami. Dan zawsze ci� lubi�. Ja te� go lubi�. I co z tego. Nudz� si�, a on jest samotny, wkurzony i nieszcz�liwy. Z tego mo�e wyj�� wsp�lny lunch, ale niekoniecznie nami�tny romans. Uwierz, s�uchanie faceta, kt�ry u�ala si�, jak cz�sto Rosalie dar�a si� na niego, �e ignoruje dzieci i w niedziel� ogl�da mecze, wcale nie jest podniecaj�ce. Daniela nie sta� w tej chwili na nic innego. Wci�� zreszt� liczy, �e zdo�a j� sk�oni� do pojednania. To sytuacja zbyt skomplikowana, nawet dla mnie. Gail sprawia�a wra�enie osoby, kt�ra nie mo�e sobie znale�� miejsca. Utrzymywa�a-a India nie mia�a powod�w, abyw to w�tpi�-�e jeff nie fascynuje jej od lat. Zupe�nie zrozumia�e, nie by� bowiem typem fascynuj�cego m�czyzny. w tym momencie India u�wiadomi�a sobie, �e w gruncie rzeczy nigdy nie zapyta�a Gail, co w jej przekonaniu jest fascynuj�ce. Czego ty chcesz, gail? Dlaczego zawracasz sobie g�ow� lunchem z jakim� facetem? Co ci to daje? Obie mia�y m��w, dzieci i do�� najrozmaitszych obowi�zk�w �eby bez reszty wype�ni� nimi ca�e dni. Gail jednak zawsze sprawia�a na Indii wra�enie kobiety poszukuj�cej czego� trudnego do zdefiniowania, ulotnego. To dodaje pieprzu do mojego �ycia. A je�li wyjdzie z tego co� wi�cej-tym lepiej, pod�aduj� akumulatory, poczuj�, �e znowu �yj�. B�d� kim� innym ni� tylko szofer i gospodyni domowa. Czy ty nigdy tego nie pragn�a�? Przewierci�a Indi� wzrokiem, jakby ta by�a oskar�onym na procesie. Niewiem- odpar�a szczerze India. -Nigdy si� nad tym nie zastanawia�am. Wi�c mo�e powinna�. Mo�e pewnego dnia postawisz sobie wiele pyta� dotycz�cych tego, czego nie mia�a� i czego nie zrobi�a�, chocia� powinna� mie� i zrobi�. Mo�e. Ale oszukiwanie m�a, nawet tak b�ahe jak lunch z innym m�czyzn�, nie wydawa�o si� Indii najw�a�ciwszym rozwi�zaniem. -B�d� wreszcie uczciwa wobec siebie. Czy nigdy nie t�sknisz za takim �yciem, jakie prowadzi�a� przed laty. Spojrzenie przyjaci�ki jasno m�wi�o Indii, �e Gail nie przyjmie do wiadomo�ci �adnej odpowiedzi pr�cz ca�kowicie szczerej. Czasem my�l� o tym, co robili�my kiedy�...o naszym dawnym �yciu, mojej pracy, w Boliwii... Peru... Kenii. No wi�c my�l� o wszystkim, co tam robi�am i jakie to mia�o dla mnie znaczenie. Jasne, czasem mi tego brak. By�o fantastycznie, uwielbia�am to. Ale nie t�skni� za spotkanymi wtedy m�czyznami. No to mo�e dopisa�o ci szcz�cie. Ale dlaczego nie pr�bujesz wr�ci� do zawodu? Przy twoim dorobku wszyscy przyjm� ci� z otwartymi r�kami. To co� zupe�nie innego ni� prawo, ja ju� wypad�am z obiegu przesz�am do historii. A ty? Dop�ki masz sw�j aparat, mo�esz ruszy� do boju chocia�by jutro. Jeste� szalona, �e marnujesz t� szans�. India jednak wiedzia�a swoje. Pami�ta�a, jak wygl�da�o �ycie ojca, jak na niego czeka�a. To wszystko by�o du�o bardziej skomplikowane, ni� wyobra�a�a sobie Gail, i mia�o swoj� cen�. Bardzo wysok� cen�. To nie jest takie proste, sama zreszt� wiesz. Bo co niby twoim zdaniem mam zrobi�? Po prostu jeszcze dzi� wieczorem zadzwoni� do swojego agenta i poprosi�, �eby na jutro rano zabukowa� mi samolot do Bo�ni? Doug i dzieci nie posiadaliby si� ze szcz�cia. Nawet my�l o podobnej mo�liwo�ci by�a �miechu warta. India r�wnie dobrze jak Gail wiedzia�a, �e przesz�o�� jest dla niej rozdzia�em zamkni�tym. W przeciwie�stwie do Gail jednak nie odczuwa�a potrzeby udowadniania swej niezale�no�ci, zw�aszcza za cen� porzucenia, rodziny. Kocha�a dzieci i m�a, kt�ry nie w�tpi�a- z r�wn� moc� odwzajemnia jej uczucie. Pewnie koniec ko�c�w woleliby tak� sytuacj� ni� znudzon� i zrz�dliw� �on� i matk�-stwierdzi�a Gail, a India zaskoczona popatrzy�a na przyjaci�k�. My�lisz, �e jestem zrz�dliwa?-zapyta�a. Wprawdzie doskwiera�a jej niekiedy samotno��, mo�e nawet nostalgia za dawnymi czasami, ale przecie� nigdy nie by�a powa�nie rozczarowana swoim losem. W odr�nieniu od Gail akceptowa�a to, kim jest i jak �yje. Nawet lubi�a to. Poza tym zdawa�a sobie spraw�, �e dzieci nie b�d� wiecznie ma�e: ros�y jak na dro�d�ach, a Jessica ju� we wrze�niu mia�a i�� do og�lniaka. Wci�� jest czas na powr�t do pracy. Je�li tylko Doug pozwoli. S�dz�, �e zaczynasz si� nudzi� tak samo jak ja o�wiadczy�a bez ogr�dek Gail. -Znosisz to dzielnie, ale do diab�a, twoje wyrzeczenie by�o bez por�wnania wi�ksze ni� moje. Gdyby� pozosta�a w bran�y, mia�aby� w tej chwili Pulitzera na koncie i tylko nie pr�buj przeczy�. W�tpi�-zaoponowa�a India. -Mog�abym sko�czy� tak jak m�j ojciec. Zgin�� zastrzelony przez snajpera, kiedy mia� czterdzie�ci dwa lata. Jestem w tej chwili tylko rok starsza, a ojciec by� znacznie m�drzejszy i bardziej utalentowany ni� ja. Takiego �ycia nie da si� prowadzi� w niesko�czono��, bo szanse cz�owieka malej� z dnia na dzie�. Niekt�rym si� jednak udaje. Zreszt� co z tego, �e do�yjemy dziewi��dziesi�tki? Kogo, pr�cz m�a i dzieci, obejdzie to. Mo�e to wystarczy-odpowiedzia�a cicho India. Gail porusza�a sprawy, o kt�rych ona sama nie pozwala�a sobie my�le�, chocia� w ci�gu minionego roku nie raz przychodzi�o jej do g�owy, �e od wiek�w nie zrobi�a niczego, co wymaga�oby z jej strony inteligencji, inicjatywy albo odwagi. Gdy raz czy dwa podj�a ten temat w rozmowie z Dougiem, odpar�, �e wci�� dr�y na sam� my�l o tym, co wyprawiali w Korpusie Pokoju i co p�niej wyczynia�a sama India. W tej chwili by� znacznie szcz�liwszy. -Nie podzielam twojej pewno�ci, �e powr�ciwszy do zawodu, zmieni�abym �wiat. Czy to naprawd� wa�ne, kto robi zdj�cia w Etiopii, bo�ni czy na B�g wie jakim szczycie g�rskim, gdzie dziesi�� minut przedtem zgin�� jaki� rebeliant Czy kogokolwiek naprawd� to obchodzi? Mo�e to, co robi� teraz, ma du�o wi�ksze znaczenie. A mo�e wcale nie ma-odpar�a szorstko Gail,- natomiast by� mo�e liczy si�, �e to nie ty robisz te zdj�cia, tylko kto� inny. No wi�c niech sobie robi-powiedzia�a nieporuszona w swym przekonaniu India. Dlaczego? Dlaczego komu� innemu mia�aby przypa�� w udziale ca�a zabawa i Dlaczego ugrz�z�y�my na tych cholernych przedmie�ciach,�cieraj�c z pod�ogi sok jab�kowy, ilekro� nasze dzieciaki racz� go rozla�. Niechaj tym zajmie si� dla odmiany kto� inny. Bo kog� by to obesz�o? S�dz�, �e nasze rodziny. Jak wygl�da�oby �ycie Douga i dzieci, gdybym podczas najgorszej pogody hasa�a w dwumiejscowej awionetce tu� nad wierzcho�kami drzew albo da�a si� zastrzeli� na jakiej� wojence, o kt�rej nikt nie s�ysza� i kt�ra nikogo nie wzrusza? To by obesz�o moje dzieci. Mocno obesz�o. No, nie wiem. -Gail nie mia�a szcz�liwej miny, kiedy ruszy�y w drog� powrotn�. -Ostatnio ci�gle o tym my�l�... dlaczego tu jestem i co robi�. Mo�e to klimakterium albo co. A mo�e po prostu obawa, �e ju� nigdy nie b�d� zakochana, �e nigdy nie zobacz� m�czyzny, do kt�rego zacznie mi si� wyrywa� serce. Mo�e w�a�nie doprowadza mnie do szale�stwa �wiadomo��, �e przez reszt� �ycia b�dziemy z Jeffem patrze� na siebie my�l�c: C�, nie jest super ale skoro nie ma pod r�k� nikogo innego... "By�o to przygn�biaj�ce podsumowanie dwudziestu dw�ch lat ma��e�stwa i India szczerze Gail wsp�czu�a. Nie jest tak �le, przecie� sama o tym wiesz-powiedzia�a z nadziej�, �e si� nie myli. Dla dobra Gail. Nie jest bardzo �le. Jest jako tako. Ale co najwa�niejsze jest nudno. On jest nudny, ja jestem nudna, nasze �ycie jest nudne. A za dziesi�� lat b�d� dobiega� sze��dziesi�tki i stan� si� jeszcze nudniejsza. I co wtedy? Po tej wycieczce do Europy poczujesz si� lepiej-powiedzia�a optymistycznie India, gail za� tylko wzruszy�a ramionami. Mo�e. Ale w�tpi�. Ju� tam byli�my. Jeff b�dzie kl�� na w�oskich kierowc�w, w�cieka� si� na samoch�d, kt�ry wynajmiemy, uskar�a� na smr�d bij�cy latem z weneckich kana��w. Trudno o mniej romantycznego faceta, indio, sp�jrzmy prawdzie w oczy. Gail po�lubi�a Jeffa, poniewa� by�a w ci��y: po trzech miesi�cach poroni�a i przez siedem kolejnych lat usi�owa�a ponownie zaj�� w ci���: przebijaj�c si� zarazem ku szczytom kariery adwokackiej. India pojmowa�a, �e jej �ycie by�o znacznie prostsze ni� �ycie Gail, a decyzja o rezygnacji z kariery-�atwiejsza, jeszcze dziewi�� lat po urodzeniu bli�niak�w Gail zadawa�a sobie pytanie, czy dojrza�a do takiego postanowienia: teraz stawa�o si� oczywiste �e by�a w b��dzie. Mo�e kolacyjki z innymi m�czyznami, jakie� ma�e szale�stwa od czasu do czasu, to tylko spos�b, w jaki rekompensuj� sobie wszystko, czego nie da� mi Jeff, a tak�e to, kim nie jest i prawdopodobnie nigdy nie by�. India nie potrafi�a op�dzi� si� przed natarczyw� my�l�, czy to przypadkiem nie te romanse pot�guj� rozgoryczenie Gail. Mo�e szuka�a czego�, co w og�le nie istnia�o albo by�o, przynajmniej dla nich obu nieosi�galne. Mo�e nie chcia�a przed sob� przyzna�, �e jaki� etap jej �ycia nieodwo�alnie min��. W ko�cu Doug te� nie wraca� do domu z nar�czami r�, czego zreszt� India wcale nie oczekiwa�a. Akceptowa�a, a nawet lubi�a ludzi, kt�rymi si� stali. Doug r�wnie�, i Chyba sedno sprawy tkwi w tym, �e �adna z nas nie do�wiadczy ju� szale�czej mi�o�ci- powiedzia�a trze�wo, bzdura. Strzeli�abym sobie w �eb, gdybym w to uwierzy�a- odparowa�a z pasj� i gniewem Gail. -Niby dlaczego nie? Mamy prawo do mi�o�ci bez wzgl�du na wiek. Wszyscy je maj�. Oto dlaczego Rosalie rzuci�a Dana Lewisona. Kocha Harolda Liebermana i dlatego Dan nigdy jej nie odzyska. Harold chce si� o�eni� z Rosalie. Oszala� na jej punkcie. India by�a kompletnie zbita z tropu. -To dlatego odszed� od �ony? -Gail przytakn�a. -Chyba rzeczywi�cie nie jestem na bie��co, prawda? Jak mog�am przegapi� t� histori�? Bo masz dobr� czyst� duszyczk� i jeste� idealn� �on� odpar�a kpiarska Gail. Przyja�ni�y si� z Indi� od dawna i by�a to przyja��, na kt�rej mo�na polega�. Akceptowa�y si� bez zastrze�e� i chocia� India nie aprobowa�a sypiania Gail z rozmaitymi m�czyznami i nie rozumia�a jej motyw�w, nigdy nie wyst�powa�a z otwart� krytyk�. Wyczuwa�a w �yciu Gail jak�� pustk�, kt�rej nic nie by�o w stanie wype�ni�. Czy jednak marzysz o czym� podobnym? Chcesz rzuci� Jeffa dla m�a innej kobiety? Co by to zmieni�o? Prawdopodobnie nic-przyzna�a Gail. -Dlatego nigdy nie zdoby�am si� na taki post�pek. A poza tym chyba kocham jeffa. Jeste�my przyjaci�mi. Tyle �e nie jest w stanie dostarczy� mi �adnych emocji. Mo�e to i lepiej-stwierdzi�a India z zadum�, staraj�c si� przetrawi� s�owa Gail. -W dawnych czasach zazna�am emocji a� nadto. Ju� ich nie potrzebuj�. Wygl�da�o na to, �e w wi�kszym stopniu usi�uje przekona� siebie ni� przyjaci�k�, ale tym razem Gail kupi�a jej s�owa bez zastrze�e�, je�li to prawda, jeste� wielk� szcz�ciar�. obie jeste�my- doda�a India, usi�uj�c za, wszelk� cen� poprawi� samopoczucie Gail. Nadal nie uwa�a�a, i� lunch z Danem Lewisonem czy jakim� innym m�czyzn� jest fortunnym rozwi�zaniem. Bo co z niego wyniknie. Jaki� motel pomi�dzy Westport a Greenwich? Nie potrafi�a sobie nawet wyobrazi�, �e idzie do ��ka z obcym m�czyzn�. Po siedemnastu latach z Dougiem nie pragn�a nikogo innego. Kocha�a m�a, dzieci i ich wsp�lny �wiat. A mimo to nadal uwa�am, �e marnujesz sw�j talent. Nie dawa�a za wygran� Gail, wiedz�c, �e uderza w jedyny s�aby punkt pancerza Indii, podejmuje jedyny temat, w zwi�zku z kt�rym India o�miela si� od czasu do czasu zadawa� dociekliwe pytania. -Powinna� jak najszybciej wr�ci� do fotografowania- wyra�a�a podobne przekonanie bardzo cz�sto, india za� odpowiada�a nieodmiennie, �e wr�ci, je�li zechce, ale p�niej. Chwilowo nie ma czasu ani nastroju, jest zbyt zaj�ta dzie�mi, no i nie chce dra�ni� Douga. A poza tym-doda�a tym razem �artobliwie-je�li wr�c� do pracy, ty natychmiast um�wisz si� z Dougiem na lunch. My�lisz, �e jestem taka g�upia. Obie parskn�y �miechem, a rozbawiona Gail odpar�a: nie masz si� czego obawia�. Doug to jedyny m�czyzna, jakiego znam, kt�ry jest wi�kszym nudziarzem od mojego m�a. W jego imieniu przyjmuj� to jako komplement o�wiadczy�a wci�� roze�miana India. Zapewne nie by� interesuj�cym m�czyzn�, by� jednak dobrym m�em i ojcem, cz�owiekiem solidnym, uczciwym i lojalnym. Dobrze zarabia�. wreszcie India kocha�a Douga, chocia� Gail uwa�a�a go za nudziarza. Nie podziela�a zami�owa� przyjaci�ki do intryg i romans�w, ju� dawno z tego wyros�a. Zanim Gail zd��y�a Powiedzie� cokolwiek jeszcze, zabrzmia� gwizdek, mecz si� sko�czy� i w okamgnieniu do obu kobiet przygalopowali trzej ch�opcy: sam i bli�niacy Gail. Doskona�y mecz-powiedzia�a India, szeroko u�miechaj�c si� do sama. Doznawa�a szczeg�lnej ulgi, �e rozmowa zosta�a przerwana: gail zawsze ustawia�a j� w pozycji defensywnej, zmuszaj�c do obrony siebie i swojego ma��e�stwa. Mamo, przecie� przegrali�my -Sam popatrzy� na Indi� wzgardliwie, a potem otoczy� j� ramionami i przytuli� odrobin� za mocno, odchylaj�c g�ow�, �eby nie zderzy� si� ze zwisaj�cym z ramienia matki aparatem fotograficznym. Dobrze si� bawi�e�?-zapyta�a India i poca�owa�a sama w czubek g�owy. Sam wci�� jeszcze roztacza� ten w�a�ciwy ma�ym ch�opcom zapach �wie�ego powietrza, myd�a i s�o�ca. Tak, nie by�o �le. Strzeli�em dwa gole. wi�c to by� dobry mecz. Kiedy wszyscy ruszyli w stron� samochod�w, synowie Gail zacz�li ha�a�liwie domaga� si� lod�w, gorliwie w tej kwestii wspierani przez Sama. Nie ma mowy-o�wiadczy�a India. -Musimy jeszcze odebra� Aimee i Jasona. Sam j�kn��. Gdy usiad�y za kierownicami swoich woz�w-Gail vana, india za� kombi-i pomacha�y sobie na po�egnanie, india dosz�a do wniosku, �e mimo wszystko by�a to interesuj�ca rozmowa. Gail nie zapomnia�a, na czym polega krzy�owy ogie� pyta�. W��czaj�c silnik, india zerkn�a na syna w lusterku wstecznym. By� zm�czony ale szcz�liwy, mia� umorusan� twarz, a jego jasne w�osy wygl�da�y tak, jakby czesa� si� dzisiaj trzepaczk� do bicia piany. India zn�w zrozumia�a, dlaczego nie przedziera si� przez busz gdzie� w Kenii albo Etiopii-nie potrzebowa�a innych wyja�nie� pr�cz tej pokrytej kurzem buzi. No i co z tego, �e jej �ycie by�o nudne? Odebrali Aimee i Jasona, a potem wr�cili do domu. Jessica przysz�a tu� przed nimi, ca�y kuchenny st� by� zawalony ksi��kami, a pies biega� jak szalony szczekaj�c nieustannie i merdaj�c ogonem. To by�o �ycie Indii, efekt �wiadomego wyboru, a my�l, �e mog�aby je wie�� bez Douga, wprawia�a j� w przygn�bienie. Wsp�czu�a Gail, �e podobne �ycie to dla niej za ma�o. W ko�cu cz�owiek musi robi� to, co jest dobre dla niego i najbli�szych. Aparat mo�e poczeka� jeszcze pi�� albo dziesi�� lat, chocia� India wiedzia�a, �e nawet po ich up�ywie nie zostawi Douga, �eby w��czy� si� po ca�ym �wiecie w poszukiwaniu przyg�d. Nie mo�na mie� wszystkiego naraz- poj�a to ju� dawno. Dokona�a wyboru, i to wyboru-jak ci�gle s�dzi�a-s�usznego. By�a pewna, i� Doug docenia jej prac� i ofiarno��. Co mamy na obiad?-zapyta� Jason, przekrzykuj�c szczekanie psa i zgie�k czyniony przez rodze�stwo. By� cz�onkiem szkolnej dru�yny lekkoatletycznej i mia� wilczy apetyt. Papierowe serwetki i lody, je�li nie wyniesiecie si� z kuchni i nie dacie mi pi�ciu minut spokoju -odkrzykn�a India. Jason chwyci� w locie jab�ko i torebk� chips�w, a nast�pnie pomaszerowa� do swojego pokoju, �eby odrobi� lekcje. By� dobrym ch�opcem, grzecznym i mi�ym: pilnie si� uczy�, mia� doskona�e stopnie, celowa� w sporcie, wygl�da� jak sk�ra zdj�ta z Douga i nigdy nie sprawia� �adnych k�opot�w. W zesz�ym roku odkry� dziewczyny, ale jego wypady w dziedzin� spraw sercowych ogranicza�y si� na razie do niewinnych rozm�w telefonicznych. By� znacznie �atwiejszy do wzi�cia w karby ni� jego czternastoletnia siostra Jessica, o kt�rej India mawia�a, �e z pewno�ci� zostanie prawnikiem zwi�zkowym. To ona by�a w rodzinie rzeczniczk� uci�nionych i z regu�y bez wahania wchodzi�a z matk� w zwarcie. W istocie przepada�a za takimi sytuacjami. Ju� was nie ma. India przep�dzi�a dzieci z kuchni, wyrzuci�a na dw�r psa i zadumana otworzy�a lod�wk�. Hamburgery jedli ju� w tym tygodniu dwa razy, a piecze� rzymsk� raz. India nie ukrywa�a nawet przed sob�, �e w tym okresie roku szkolnego zaczyna zawodzi� j� inwencja kulinarna i jakiekolwiek odkrywcze posi�ki ju� nie wchodz� w gr�. Zbli�a� si� czas grillowania �eberek i hot dog�w, czas pla�owania na Cap� Cod. Jej wyb�r pad� na dwa kurczaki: w�o�y�a je do mikrofal�wki, �eby rozmarz�y, a potem ob�uska�a tuzin kolb kukurydzianych. Siedz�c przy stole kuchennym, rozmy�la�a o rozmowie z Gail, analizowa�a- jak to si� jej niekiedy zdarza�o -ka�de s�owo i pr�bowa�a ustali� na w�asny u�ytek, czy odczuwa �al w zwi�zku z utracon� karier�. Wci�� jednak �ywi�a prze�wiadczenie, �e podj�a przed laty s�uszn� decyzj�, a zreszt� kwestia by�a czysto akademicka, nie mog�a bowiem w charakterze fotoreporterki miota� si� po ca�ym �wiecie czy cho�by kraju, a jednocze�nie zapewnia� dzieciom w�a�ciw� opiek�. Wype�nia� sw�j macierzy�ski obowi�zek. A je�li w rezultacie staje si� osob� zdaniem Gail nieciekaw�-trudno. Przynajmniej Doug nie podziela tego pogl�du, uzna�a India u�miechaj�c si� na my�l o m�u. Postawi�a na kuchence garnek z kukurydz�, wyj�a z mikrofal�wki kurczaki, przyprawi�a je i ob�o�y�a mas�em, wsun�a do piekarnika. Nale�a�o jeszcze tylko ugotowa� ry�, zrobi� sa�atk� i oto hokus-pokus-obiad gotowy. Nabra�a wprawy przez te wszystkie lata: jej kuchnia nie by�a wyrafinowana, ale szybka, zdrowa i prosta. Sk�d zreszt� przy wszystkich swoich zaj�ciach mia�aby wzi�� czas na pichcenie arcydzie� kulinarnych? Dzieci mog� uwa�a� si� za szcz�ciarzy, �e nie wozi ich do bar�w szybkiej obs�ugi dla zmotoryzowanych. Podawa�a w�a�nie obiad do sto�u, kiedy zjawi� si� Doug: wygl�da� na znu�onego. Je�eli w biurze nie wydarzy�a si� jaka� sytuacja kryzysowa, wraca� do domu punktualnie o si�dmej, po dwunastogodzinnej lub nawet d�u�szej nieobecno�ci. Dojazdom stawia� czo�o ze stoickim spokojem. Poca�owa� powietrze gdzie� w okolicach g�owy Indii, odstawi� neseser, wzi�� z lod�wki puszk� coli i popatrzy� na �on� u�miechni�ty. Jak min�� dzie� -zapyta�a wycieraj�c �ciereczk� d�onie. Nale�a�a do tych szcz�liwych kobiet, kt�re nie musz� przejmowa� si� zbytnio swoim wygl�dem. Mia�a pi�kn� cer�, subtelnie rze�bione rysy, a kosmyki pszennoz�otych w�os�w, splecionych zwykle w pasuj�cy do jej typu urody warkocz, otacza�y twarz na kszta�t �wietlistego nimbu. Wysoka i szczup�a, doskonale prezentowa�a si� w swych codziennych uniformach: koszulach, golfach i d�insach. Wygl�da�a m�odo-najwy�ej na trzydzie�ci pi�� lat. Doug odstawi� col� i rozlu�ni� krawat.Nie�le. Nic szczeg�lnego. Konferowa�em z nowym klientem -odpar�. Jego �ycie zawodowe z reguJy pod��a�o utartymi koleinami, a je�li miewa� jakie� problemy, nie ukrywa� ich przed Indi�. -A co u, ciebie? Sam gra� w pi�k�, ja robi�am dru�ynie zdj�cia. Te� �adnych sensacji. I zn�w, tym razem ws�uchuj�c si� we w�asne s�owa, india przypomnia�a sobie diagnoz� Gail, �e ich �ycie jest nudne. By�o nudne. Czego jednak innego mog�yby si� spodziewa�? Wychowywanie w Connecticut gromady dzieciak�w trudno nazwa� zaj�ciem �wiatowym czy fascynuj�cym. Gail oszukuje sama siebie, je�li uwa�a i� zmieni ten stan rzeczy albo cokolwiek poprawi dopuszczaj�c si� najrozmaitszych grzeszk�w. Co powiesz na kolacj� w Ma Petite Amie"jutro wieczorem?-zapyta� Doug, kiedy India zwo�ywa�a dzieci do sto�u. Zachwycaj�cy pomys�-zd��y�a powiedzie�, zanim w kuchni wybuch�a nieopisana wrzawa: dzieci, jedno przez drugie, zacz�y opowiada� o swoich kolegach i dzisiejszych zaj�ciach, o tym, jak okropni s� nauczyciele i jak diabelnie du�o zadaj� do domu. Aimee obwie�ci�a wszem wobec i ka�demu z osobna, �e trzykrotnie tego popo�udnia do jessiki zadzwoni� jaki� nowy ch�opak i mia� naprawd� stary g�os, no, mo�e nawet szesnastoletniego. Gdyby wzrok Jessiki m�g� zabija�, aimee na miejscu pad�aby trupem. Rozrywki podczas posi�ku dostarcza� Jason, etatowy b�azen rodziny, komentuj�cy prawie wszystko. Aimee pomog�a Indii sprz�ta� po obiedzie. Sam-wyczerpany meczem i dwiema zdobytymi bramkami -poszed� wcze�nie spa�, doug za� co India mog�a stwierdzi�, kiedy uporawszy si� z robot� posz�a wreszcie do sypialni- zaj�� si� studiowaniem jakich� dokument�w biurowych. Chyba dzieciaki da�y ci dzisiaj w ko�� mocniej ni� pies -zauwa�y� podnosz�c wzrok znad papier�w. Mia� w sobie co� spokojnego, niewzruszonego, co�, co z miejsca przypad�o Indii do serca. Tak samo jak ch�opi�ca twarz i wysoka, szczup�a, spr�ysta sylwetka. W wieku czterdziestu pi�ciu lat by� wci�� bardzo przystojny i przypomina� gwiazdora uniwersyteckiej dru�yny futbolowej. Mia� ciemne w�osy i br�zowe oczy oraz upodobanie do tweedowych szarych garnitur�w w pracy, a sztruksowych spodni i swetr�w z szetlanda-w weekendy. Nudziarz czy nie nudziarz, wci�� poci�ga� Indi� i pod wieloma wzgl�dami nie mog�aby marzy� o doskonalszym m�u. Solidny, sta�y w pogl�dach, opanowany...a poza tym nie stawia� jej nazbyt wyg�rowanych wymaga�. Usiad�a naprzeciwko niego w wielkim, wygodnym fotelu, podwin�a nogi i pr�bowa�a przypomnie� sobie cho�by na chwil� ch�opca poznanego w Korpusie Pokoju. W gruncie rzeczy niewiele si� r�ni� od dzisiejszego Douga mo�e tylko �obuzerskim b�yskiem w oku, kt�ry tak j� oczarowa� w owych czasach marze� o wielko�ci i s�awie. Figlarny b�ysk ust�pi� miejsca spokojnemu spojrzeniu cz�owieka uczciwego i statecznego, cz�owieka, na kt�rego mo�na liczy�. Kocha�a ojca, ale wola�aby nie wi�za� swego losu z m�czyzn� ci�gle nieobecnym, m�czyzn�, kt�ry ulegaj�c szale�czym, romantycznym podszeptom swej natury nieustannie ryzykowa� �ycie i w ko�cu je straci�. Jego wielk� mi�o�ci� by�a wojna. Doug, rozs�dny, niezawodny Doug b�dzie przy niej zawsze. Dzieci sprawia�y dzisiaj wra�enie troch� rozgor�czkowanych. Co si� sta�o -zapyta� odk�adaj�c dokumenty. Chyba s� po prostu podniecone nadchodz�cym ko�cem roku szkolnego. Wyjazd na Cap� dobrze im zrobi, tam otrz�sn� si� ze wszystkich stres�w. Potrzebuj�...wszyscy potrzebujemy...odrobiny spokoju-odpar�a te� maj�c ju� kompletnie do�� nieustannego wo�enia potomstwa to tu, to tam. Szkoda, �e nie dam rady do��czy� do was wcze�niej ni� w sierpniu-powiedzia�. Przeczesa� d�oni� w�osy, zastanawiaj�c si�, czy istotnie jest to niemo�liwe. Ale musia� nadzorowa� dwa studia marketingowe dla wa�nych klient�w, zatem zbyt wczesny wyjazd z miasta nie by�by krokiem rozwa�nym. ja te� �a�uj�-odpar�a po prostu India. -Spotka�am dzi� Gail. Tego lata jonesowie jad� do Europy. -Wiedzia�a, �e pr�by nam�wienia Douga s� z g�ry skazane na niepowodzenie. zreszt� by�o ju� zbyt p�no, �eby zmienia� plany, mia�a jednak ogromn� ochot� na podobny wypad. -Naprawd� s�dz�, �e w przysz�ym roku my te� powinni�my tam pojecha�. Nie zaczynajmy wszystkiego od pocz�tku. Ja zobaczy�em Europ� dopiero po studiach, wi�c dzieciom te� nic si� nie stanie, je�li poczekaj� jeszcze par� lat. Poza tym podr� by�aby zbyt droga dla rodziny tak licznej jak nasza. Mo�emy sobie na ni� pozwoli� i uwa�am, �e nie powinni�my odmawia� jej dzieciom. Nawet nie pr�bowa�a mu przypomina�, �e by�a jeszcze male�ka, kiedy rodzice zacz�li obwozi� j� po ca�ym �wiecie. Ojciec ch�tnie przyjmowa� latem zlecenia w atrakcyjnych turystycznie miejscach, by m�c zabra� ze sob� �on� i c�rk�. Te podr�e by�y dla Indii niezapomnianym pouczaj�cym do�wiadczeniem. Pragn�a, by sta�o si� r�wnie� udzia�em jej dzieci. Uwielbia�am je�dzi� z rodzicami-doda�a cichutko. Zirytowa� si�-jak zwykle, kiedy podnosi�a t� spraw�. Gdyby tw�j ojciec mia� uczciw� prac�, nie pojecha�aby� do Europy jako dzieciak -o�wiadczy� niemal karc�co. Nie lubi�, gdy przypiera�a go do muru. M�wisz g�upstwa. Mia� uczciw� prac�. Pracowa� ci�ej ni� my. -Mia�a ochot� doda�: Ni� ty pracujesz teraz", ale ugryz�a si� w j�zyk. Ojciec by� niestrudzonym cz�owiekiem, kipi�cym pasj� i energi�. Nie dosta� przecie� Pulitzera za nic. By�a w�ciek�a, ilekro� Doug wyg�asza� podobne uwagi na jego temat, bagatelizuj�c karier� ojca tylko dlatego, �e ten zarabia� na �ycie aparatem fotograficznym, co by�o -w przekonaniu m�a Indii -czym� dziecinnie �atwym. To �e zdoby� wiele mi�dzynarodowych nagr�d i w ko�cu zgin�� Wykonuj�c sw� "dziecinnie �atw�"prac�, nie mia�o najmniejszego znaczenia. Mia� fart, ot i wszystko-podj�� Doug. -Dostawa� za robienie tego, co lubi� robi�: w��czenie si� po �wiecie i obserwowanie ludzi. To nad wyraz fortunny zbieg okoliczno�ci, nie s�dzisz? Nie musia� dzie� w dzie� przesiadywa� w biurze borykaj�c si� z, polityk� firmy". Nie s�dz�-odpar�a z b�yskiem w oku, kt�ry powinien ostrzec Douga, �e wkraczaj� na niebezpieczny grunt. Oto bowiem Doug nie tylko pr�bowa� odbr�zowi� w oczach Indii wizerunek jej bohaterskiego i darzonego bezgranicznym szacunkiem ojca, lecz r�wnie� ukazywa� w krzywym zwierciadle karier� Indii z czas�w, kiedy nie byli jeszcze ma��e�stwem. Doug jednak niczego nie dostrzeg�. Uwa�am, �e jego praca by�a znacznie ci�sza i nazywanie jej niefortunnym zbiegiem okoliczno�ci" to po prostu policzek. Wymierzony jemu i mnie doda�a w my�lach, przewiercaj�c m�a gorej�cym spojrzeniem. Czy�by Gail zn�w pr�bowa�a ciebie przekabaci�. Oczywi�cie, jak zwykle, czego zreszt� India nigdy przed Dougiem nie tai�a. Tym razem jednak sprawa nie mia�a z Gail �adnego zwi�zku, tym razem Indi� wytr�ci� z r�wnowagi sam Doug. Nie m�wmy teraz o Gail. Gdyby wnioskowa� z twoich s��w, ca�a kariera cz�owieka, kt�ry zdoby� najwa�niejsze nagrody w bran�y, to kilka przypadkowych zdj�� zrobionych po�yczonym aparatem. Sprowadzasz do absurdu to, co powiedzia�em. Ale sp�jrzmy prawdzie w oczy, nie sta� na czele General Motors, by� fotoreporterem. Nie w�tpi�, �e mia� talent, ale prawdopodobnie r�wnie� dopisywa�o mu szcz�cie. Zapewne powiedzia�by ci to samo, gdyby �y�. Faceci jego pokroju na og� nie kryj� si� ze swym fartem. Rany boskie, doug, c� ty wygadujesz. Mam rozumie�, �e twoim zdaniem mnie r�wnie� tylko, dopisywa�o szcz�cie"? Nie-odpar� spokojnie, cho� by� lekko zak�opotany sporem, w kt�ry da� si� wpl�ta� pod koniec d�ugiego dnia. Zastanawia� si�, co napad�o jego �on�: by�a po prostu zm�czona, dokuczy�y jej dzieci czy te� da�a si� podpu�ci� Gail. Nigdy nie lubi� tego babska, czu� si� �le w jej towarzystwie i uwa�a�, �e swym wiecznym narzekaniem wywiera na Indi� z�y wp�yw. Indio, moim zdaniem wspaniale si� bawi�a�. Twoja praca by�a idealnym pretekstem, �eby jeszcze troch� poszale�, zapewne d�u�ej, ni� powinna�. Gdybym przy niej zosta�a, te� mog�abym w tej chwili mie� Pulitzera na koncie. Czy kiedykolwiek zastanawia�e� si� nad tak� mo�liwo�ci�?-zapyta�a patrz�c mu prosto w oczy. Nie wierzy�a do ko�ca w tego Pulitzera, cho� bez w�tpienia by� w jej zasi�gu, zanim bowiem zrezygnowa�a z kariery, �eby zosta� �on� i matk�, mia�a wiele znacz�cych osi�gni��. Czy tak to w�a�nie widzisz -zapyta� zaskoczony. �a�ujesz, �e rzuci�a� prac�? Czy to w�a�nie chcesz mi powiedzie�? Ale� sk�d. Nigdy niczego nie �a�owa�am, ale te� nigdy nie postrzega�am swej pracy w kategoriach, zabawy". Zawsze traktowa�am j� bardzo serio i by�am w niej dobra...wci�� zreszt� jestem.. Z wyrazu jego twarzy wnioskowa�a jednak, �e Doug nadal nic nie rozumie. Wola� w przedma��e�skiej dzia�alno�ci Indii widzie� m�odzie�cze szale�stwo, co�, co si� robi wy��cznie dla zabawy. Tylko �e to nie by�a zabawa: owszem, praca dawa�a jej mn�stwo rado�ci, ale te� w poszukiwaniu niezwyk�ych uj�� wiele razy ryzykowa�a �ycie. A tak bardzo pragn�a, �eby zrozumia�. Bo gdyby zrozumia�, werdykt Gail, i� ona, india, marnuje teraz �ycie, okaza�by si� nieprawd�. W przeciwnym razie musia�aby przyj�� do wiadomo�ci, �e jest w oczach Douga zerem. I poczu� si� zerem. My�l�, �e jeste� przewra�liwiona na tym punkcie i reagujesz patologicznie. Chcia�em tylko podkre�li�, �e praca fotoreportera jest czym� zupe�nie innym ni� praca w biznesie. Trudno j� nazwa� powa�n�, nie wymaga podobnej samodyscypliny ani trze�wo�ci os�du. Cholera, jasne �e nie. Jest du�o ci�sza. Pracuj�c w Takich miejscach, w jakich dzia�a� m�j ojciec, w ka�dej chwili k�adzie si� na szali swoje �ycie i je�li cz�owiek cho� na u�amek sekundy os�abi czujno��, s�yszy tylko wielkie, bum" i ginie. bardziej wymagaj�cy zaw�d ni� przek�adanie papierzysk na biurku. Zatem dowodzisz, �e zrezygnowa�a� dla mnie z wielkiej kariery? -zapyta� poirytowany i jednocze�nie stropiony. Wsta�, przeszed� przez pok�j i otworzy� puszk� coli, kt�r� przynios�a mu India. -Czy�by� wi�c usi�owa�a obudzi� we mnie poczucie winy? nie, ale domagam si� przynajmniej odrobiny