Helga Kuhn Poradnik pani domu Z niemieckiego prze�o�y�a Anna Matylda Bender �wiat Ksi��ki, Warszawa 1997 ISBN 83-7129-320-8 Przepisa�a Marianna �ydek Przedmowa Plama z czerwonego wina na dywanie! �lady szminki na bluzce! Zabrak�o Ci proszku do pieczenia! Przypali�a� piecze�? Przesoli�a� zup�! W�a�nie sko�czy� si� lakier do w�os�w! Mszyce niszcz� Twoje ro�liny! Jak przywr�ci� po�ysk li�ciom fikusa? Co zrobi�, �eby nie kapa�y �wieczki choinkowe? Co zrobi�...? jak zaradzi�...? Czym zast�pi�...? Ratunku! W �yciu domowym nieustannie dzieje si� co�, na co potrzebna jest dobra rada, skuteczny spos�b, niezawodny �rodek. A "dobra rada nieraz dro�sza z�ota", jak m�wi przys�owie. "Dro�sza z�ota" nie znaczy, �e kosztowna. Niniejsza ksi��eczka jest zbiorem tanich, prostych i sprawdzonych rozwi�za� z zakresu prowadzenia gospodarstwa domowego, przechowywania i przygotowywania �ywno�ci, piel�gnacji odzie�y, wyrob�w sk�rzanych i bi�uterii, hodowli ro�lin domowych i ogrodowych, piel�gnacji urody i zdrowia. Wykorzystanie tych rad i pomys��w pozwoli Ci zrezygnowa� z kupowania drogich i, co gorsza, z regu�y szkodliwych �rodk�w chemicznych. Wszyscy wiemy, jak gro�ne s� skutki degradacji �rodowiska naturalnego - poczynaj�c od wymierania las�w, a ko�cz�c na dziurze ozonowej. Tym wa�niejszy jest wi�c powr�t do naturalnych i zawsze skutecznych metod, jakie stosowa�y nasze babki w gospodarstwie domowym. Niekt�re znasz doskonale, ale z pewno�ci� znajdziesz tu i takie, o kt�rych wcze�niej nie s�ysza�a�. Przyjemnej lektury �yczy Helga Kuhn Gospodarstwo domowe Kuchnia Brak filtra do kawy Je�li zapomnia�a� kupi� nowe filtry do kawy, mo�esz je zast�pi� papierowymi r�cznikami kuchennymi (z rolki). Usuwanie kamienia z ekspresu do kawy Nie musisz si� obawia� zatrucia resztkami chemicznego preparatu odwapniaj�cego, wystarczy, �e zast�pisz ten kosztowny �rodek roztworem wody i octu (proporcje: 2 cz�ci wody na 1 cz�� octu). Po wyczyszczeniu przegotuj w ekspresie kilka razy czyst� wod�. Nie polecam natomiast stosowania octu do usuwania kamiennego osadu z pralki, poniewa� akurat w tym wypadku ocet s�u�y do zmi�kczania wody. Osad w naczyniu do gotowania jaj Osad, kt�ry utworzy� si� na dnie teflonowego naczynia do gotowania jaj, mo�esz usun�� u�ywaj�c roztworu wody z octem. Wlej roztw�r do naczynia i pozostaw na godzin�, nast�pnie wyp�ucz je zimn� wod�. Cytryna w zmywarce Zanim uruchomisz automatyczn� zmywark� do naczy�, w�� do koszyczka na sztu�ce sk�rk� z wyci�ni�tej cytryny, a unikniesz nieprzyjemnych zapach�w wewn�trz urz�dzenia. Zmywak do naczy� �ciereczka do zmywania naczy� lepiej wch�ania wod�, je�li przed pierwszym u�yciem w�o�ysz j� do wrz�tku i pozostawisz w nim a� do ostygni�cia wody. �cierka do kurzu �cierka do kurzu dok�adniej zbiera kurz, je�li raz na jaki� czas wypierzesz j� w wodzie z dodatkiem gliceryny. Tworzywo t�pi no�e Na plastikowej desce kuchennej szybko t�pi� si� no�e. Najlepsza jest deska drewniana, ale musisz dba� o utrzymywanie jej w idealnej czysto�ci. Obie strony do u�ytku Je�li u�ywasz obu stron deski kuchennej, pami�taj, �eby cebul� i czosnek kroi� zawsze po tej samej stronie. Przebarwiona deska kuchenna Pozb�dziesz si� nieestetycznych plam na drewnianej desce, je�li namoczysz j� na noc w wodzie z octem. Krzywa deska kuchenna Wypaczonej drewnianej desce mo�esz przywr�ci� pierwotny kszta�t, je�li zmoczysz j� wod�, a nast�pnie po�o�ysz na r�wnej powierzchni i przyci�niesz jakim� ci�kim przedmiotem, np. du�ym garnkiem pe�nym wody. Deska na pewno "wr�ci do formy". Poplamione drewniane �y�ki Drewniane �y�ki kuchenne trudno doczy�ci�, poniewa� �atwo wch�aniaj� t�uszcz, kt�ry wsi�ka w drewno i pozostawia trwa�e plamy. Je�li jednak przed ka�dym u�yciem zmoczysz �y�k� zimn� wod�, b�dzie bardziej odporna na przesi�kanie t�uszczem i obcymi zapachami. Brudne plamy z drewnianych �y�ek mo�na r�wnie� usun��, mocz�c je przez ca�y noc w roztworze sody oczyszczanej. Nieprzyjemna wo� w lod�wce Nieprzyjemny zapach w lod�wce mo�na zlikwidowa� proszkiem do pieczenia. Wstaw do lod�wki talerzyk z proszkiem (wymieniaj proszek co 2 tygodnie), mo�esz te� dodatkowo po�o�y� po��wk� jab�ka. Po ka�dym rozmro�eniu i umyciu lod�wki pami�taj, �eby przetrze� jej wn�trze �ciereczk� zwil�on� w wodzie z octem. S�l wch�ania sw�d Kipi�ce mleko, kt�re zalewa p�yt� kuchenn�, mo�esz zatrzyma�, b�yskawicznie posypuj�c je sol�. Poza tym s�l wch�ania paskudny sw�d przypalaj�cego si� mleka. Usuwanie lodu Je�li chcesz si� szybko pozby� grubej oszronionej warstwy lodu z obudowy zamra�alnika, wstaw do wy��czonej lod�wki naczynie z wrz�tkiem. Czyszczenie powierzchni chromowych Przedmioty o chromowanej powierzchni najlepiej czy�ci si� �ciereczk� zwil�on� naft�. Do czyszczenia nadaje si� r�wnie� zmywacz do paznokci. Potem nale�y przedmiot starannie op�uka�. Mosi�dz l�ni jak z�oto Wyroby z mosi�dzu zn�w b�d� pi�knie b�yszcze�, je�li je wyczy�cisz papk� sporz�dzon� z soli i octu. Po wyczyszczeniu op�ucz przedmiot, wytrzyj go do sucha i starannie wypoleruj. Tak samo mo�esz post�powa� z wyrobami ze stali szlachetnej. Szare myd�o do kafelk�w Do mycia pod��g i �cian wy�o�onych naturalnymi p�ytkami ceramicznymi, np. terakot�, doskonale nadaje si� szare myd�o. Cienka matowa warstewka, jaka pozostaje po u�yciu myd�a potasowego, nadaje powierzchni estetyczny wygl�d i dzia�a ochronnie. Czysta p�yta kuchenna Do czyszczenia ceramicznej p�yty kuchennej mo�na u�ywa� sk�rek z wyci�ni�tej cytryny. Natrzyj brudne miejsca mokr� stron� sk�rki, odczekaj jaki� czas, a nast�pnie zmyj ciep�� wod�. Tak samo mo�esz czy�ci� kuchenn� glazur�. Wazelina do p�yt kuchennych P�yty kuchenne ze stali szlachetnej dobrze jest raz w tygodniu nasmarowa� wazelin� (oczywi�cie zimn� i umyt� p�yt�). Dzi�ki temu zabiegowi brud nie przypala si� tak szybko, �atwiej te� potem czy�ci� p�yt�. S�l do brudnego piekarnika Brudne urz�dzenia do pieczenia: piekarnik, grill, blach�, brytfanny, posyp sol� i podgrzewaj tak d�ugo, dop�ki s�l nie zbr�zowieje. Potem zetrzyj s�l papierowym r�cznikiem i umyj przedmiot tak jak zwykle. Sito do m�ki p�ucz zimn� wod� Sito do przesiewania m�ki p�ucz zawsze zimn� wod�; ciep�a woda zakleja dziurki w sicie. Corega Tabs usuwa osad 1 tabletka �rodka do mycia protez z�bowych, rozpuszczona w ciep�ej wodzie, nadaje si� nie tylko do czyszczenia protez, lecz r�wnie� usuwa brudny osad z wn�trza imbryk�w i dzbank�w do kawy. G�bka w pojemniku do warzyw Warzywa b�d� d�u�ej �wie�e, je�li do pojemnika, w kt�rym je przechowujesz w lod�wce, w�o�ysz such� g�bk�, kt�ra b�dzie wch�ania�a wilgo�; mo�esz te� wy�o�y� pojemnik bibu�� kuchenn�. Szpinak czy�ci garnki Zamiast wyla� wod�, w kt�rej gotowa�a� szpinak, u�yj jej do wyczyszczenia garnk�w ze stali szlachetnej. Kwas szczawiowy, znajduj�cy si� w szpinaku, nadaje metalowym powierzchniom l�ni�cy po�ysk. Podobne dzia�anie ma zimny ocet, kt�ry usuwa ciemne plamy z garnk�w chromowanych i stalowych. Czyszczenie �eliwnej patelni Je�li nie chcesz dopu�ci� do rdzewienia �eliwnej patelni, nie myj jej w wodzie, lecz jedynie czy�� na sucho, posypuj�c sol� i wycieraj�c papierem, nast�pnie lekko przecieraj olejem jadalnym. Rabarbar do emaliowanych garnk�w Aby zapobiec p�kaniu i odpryskiwaniu emalii z naczy�, nie nale�y wlewa� do gor�cego garnka (tu� po zdj�ciu z ognia) zimnej wody. Poczernia�e w �rodku garnki zn�w b�d� jak nowe, je�li przegotujesz w nich rabarbar. Chleb przez maszynk� Resztki mi�sa mo�esz bez trudu usun�� z maszynki, je�li po jego zmieleniu przepu�cisz przez maszynk� kawa�ek suchego chleba. Proszek do pieczenia czy�ci termos Poczernia�y w �rodku termos do herbaty lub kawy mo�esz oczy�ci� proszkiem do pieczenia (1 opakowanie) rozpuszczonym w ciep�ej wodzie. Zostaw roztw�r w naczyniu na 2 godziny, potem op�ucz je starannie. Podczas mycia nigdy nie zanurzaj ca�ego termosu w wodzie, bo je�li woda dostanie si� mi�dzy obudow� a szklany wk�ad, termos nie b�dzie si� ju� nadawa� do u�ytku. Termos przechowuj zawsze otwarty! Przymarzni�ty pojemnik na l�d Pojemnik na l�d nie b�dzie przymarza� do dna p�ki w zamra�arce, je�eli posypiesz go odrobin� soli albo nalejesz kilka kropel wosku. Usuwanie zapach�w kuchennych Do usuni�cia nieprzyjemnych zapach�w kuchennych wcale nie jest potrzebny specjalny od�wie�aj�cy aerozol. Odrobina zmielonej kawy wysypana na gor�c� p�yt� kuchenn� albo sk�rka pomara�czy po�o�ona na p�ycie skutecznie poch�on� inne zapachy. Mo�na te� skropi� p�yt� octem albo zagotowa� wod� z cynamonem bez przykrywania garnka. Aromatyczny olejek w odkurzaczu Je�li chcesz, �eby w mieszkaniu roznosi� si� przyjemny zapach po odkurzaniu, wlej odrobin� pachn�cego olejku zio�owego do filtra w odkurzaczu albo do worka na kurz. Czysta szczotka do naczy� Brudna szczotka do mycia naczy� zn�w b�dzie idealnie czysta, je�li j� umyjesz w automatycznej zmywarce do naczy�; najlepiej umie�ci� j� w koszyczku na sztu�ce. Nowa miot�a dobrze zamiata Now� szczotk� do zamiatania dobrze jest w�o�y� przed pierwszym u�yciem do kub�a z zimn� wod� z sol�, a w�wczas b�dzie lepiej zamiata�. �eby nie p�aszczy�o si� w�osie, nale�y szczotk� przechowywa� w pozycji wisz�cej. Podmro�ona folia Przezroczysta folia do przechowywania �ywno�ci cz�sto si� skleja. A�eby tego unikn��, przed u�yciem w�� foli� na kilka minut do zamra�alnika. Folia aluminiowa Metalowe (ze srebra, mosi�dzu itp.) p�miski i naczynia do serwowania potraw nie powinny by� przykrywane aluminiow� foli�, poniewa� uaktywniaj� si� wtedy pewne zwi�zki chemiczne, pod wp�ywem kt�rych potrawy nabieraj� metalicznego smaku. Szkodniki w szafie A�eby definitywnie pozby� si� z domu robactwa, rozk�adaj co par� miesi�cy �wie�e li�cie laurowe na uprzednio wysprz�tanych p�kach w szafach i na rega�ach. Karaluchy, grasuj�ce po kuchni, wygonisz, wk�adaj�c w r�ne szczeliny i rowki sk�rki �wie�ego og�rka. Ocet na komary Muchy i komary mo�na przegoni� z kuchni, je�li od czasu do czasu wyleje si� kilka kropel octu na rozgrzan� p�yt� kuchenn�. Paruj�cy ocet skutecznie odstrasza owady. Szk�o, porcelana, sztu�ce Kryszta�y w zimnej wodzie Pod wp�ywem ciep�a kryszta�owe naczynia trac� po�ysk, dlatego nale�y je my� wy��cznie w zimnej wodzie. Szk�o zn�w przejrzyste M�tne szk�o zn�w b�dzie idealnie czyste, je�li je wyczy�cisz sk�rk� cytryny. Zmatowia�ym szklanym naczyniom mo�esz przywr�ci� po�ysk roztworem popio�u drzewnego i soli amoniakalnej (salmiaku). Wlej roztw�r do naczy� i pozostaw na jaki� czas, a zn�w b�d� l�ni�co czyste. Szklanki do piwa tylko wod� Szklanice i szklane kufle do piwa myj wy��cznie w ciep�ej wodzie. Nigdy nie u�ywaj p�yn�w do mycia naczy�, poniewa� hamuj� potem tworzenie si� piany na piwie. Czysta szklanka do mycia z�b�w Skutecznie usuniesz osad ze szklanki do mycia z�b�w, je�li j� umyjesz w wodzie z octem. Rozdzielanie szklanek Je�li nie mo�esz rozdzieli� dw�ch szklanek, zassanych jedna w drugiej, wstaw doln� szklank� do ciep�ej wody, a do g�rnej nalej zimnej. Szk�o nie p�ka Szklanki i szklane p�miski nie b�d� p�ka�, je�li przed na�o�eniem na nie gor�cej potrawy albo wlaniem gor�cego p�ynu postawisz je na wilgotnej �cierce. Nieszczelny wazon P�kni�ty wazon do kwiat�w mo�esz uszczelni�, zalewaj�c p�kni�cie od wewn�trz woskiem (stearyn�). Drobniejsze rysy wystarczy pokry� lakierem do paznokci. Skorupki jaj w butelce Brudny osad w szklanym wazonie albo butelce o d�ugiej, w�skiej szyjce mo�esz zlikwidowa� u�ywaj�c skorupek jaj. Rozkrusz drobno skorupki i wsyp do naczynia, nast�pnie zalej je gor�cy wod� z octem. Wstrz�saj naczyniem tak d�ugo, p�ki nie zniknie osad. Zamiast skorupek mo�esz te� u�y� ziarenek ry�u (1 �y�ka sto�owa). Nadpalone popielniczki Plamy z nadpalenia papierosami na porcelanowej popielniczce usuniesz bez trudu, tr�c je mokrym korkiem zanurzonym w soli. Porcelana r�cznie malowana Porcelanowe naczynia z r�cznie malowanym wzorem powinno si� my� wy��cznie mi�kk� �ciereczk�. Nigdy nie u�ywaj do tego celu ostrych zmywak�w (g�bek). Przechowywanie porcelany Zanim odstawisz do kredensu bezcenny porcelanowy serwis, poprzek�adaj poszczeg�lne naczynia listkami papierowego r�cznika kuchennego albo papierowymi serwetkami, aby naczynia nie styka�y si� ze sob�. Drewniane trzonki W wyniku cz�stego mycia niszcz� si� drewniane trzonki sztu�c�w; dla utrzymania estetycznego wygl�du nacieraj je od czasu do czasu olejem jadalnym. Ceramiczne trzonki Sztu�c�w w ceramicznej oprawie nie wstawiaj zbyt ciasno do koszyczka w zmywarce do naczy�! Najpierw upewnij si�, czy w og�le nadaj� si� do mycia w zmywarce, poniewa� mo�e si� zdarzy�, �e trzonki rozpuszcz� si� pod wp�ywem wysokiej temperatury i detergent�w. Trzonkiem w d� Sztu�ce wstawiaj do koszyczka w zmywarce zawsze trzonkami do do�u. W ten spos�b dok�adnie wymyj� si� ostrza no�y i z�by widelc�w. Srebro myj r�cznie Srebrne sztu�ce niszcz� si� w zmywarce do naczy� - ciemnieje i rysuje si� ich powierzchnia, dlatego warto zada� sobie troch� trudu i zawsze my� je r�cznie. Truj�ca �nied� Nigdy nie zostawiaj srebrnych sztu�c�w w kwa�nych potrawach, poniewa� pod wp�ywem kwasu �niedzieje mied�, kt�ra znajduje si� w srebrze, a �nied� jest truj�ca. Pami�taj, �eby nie wk�ada� srebrnych sztu�c�w do sa�atek owocowych, kwa�nych sos�w do sa�at, potraw solonych i przyprawianych octem. Srebro z dala od jajek Srebrne sztu�ce nie powinny styka� si� z jajkiem, ani surowym, ani ugotowanym na mi�kko. Pod wp�ywem znajduj�cych si� w jaju zwi�zk�w siarki srebro pokrywa si� ciemnym nalotem. K�p srebro w kwa�nym mleku Twoje srebra zn�w b�d� pi�knie wygl�da�, je�eli w�o�ysz je na ok. 30 minut do kwa�nego mleka. Po tej k�pieli wyp�ucz przedmioty ciep�� wod� i wypoleruj do sucha. Poplamione ostrza Je�li na ostrzach no�y porobi�y si� ciemne plamy, kt�re nie schodz� podczas szorowania, posyp je sol� i trzyj wilgotnym korkiem. �azienka, ubikacja Samoprzylepne haczyki Haczyki samoprzylepne mocniej trzymaj� si� glazury albo drewnianej powierzchni, je�li posmarujesz je od spodu bia�kiem albo piwem. Kamie� wodny na kranie Wapienny osad na kranie mo�esz zlikwidowa� octem. Kawa�ek waty albo szmatk� nas�cz octem, owi� wok� kranu i pozostaw na 1-2 godziny. L�ni�ca armatura Zmatowia�a armatura zn�w b�dzie pi�knie b�yszcze�, je�li j� wyczy�cisz szmatk� nas�czon� spirytusem lub octem, a potem wypolerujesz. Kolorowa armatura Do czyszczenia kolorowej armatury z tworzywa sztucznego u�ywaj tylko �agodnych �rodk�w czyszcz�cych, nigdy spirytusu albo octu, poniewa� pod ich wp�ywem tworzywo chropowacieje. Poz�acana armatura Poz�acana armatura �atwo si� rysuje, dlatego nale�y j� czy�ci� tylko ciep�� wod� z myd�em i mi�kk� �ciereczk�. L�ni�ce kafelki Trudne do usuni�cia plamy na kafelkach zlikwidujesz bez trudu octem. Kafelki b�d� l�ni�, a tak�e stan� si� odporne na wilgo� i tworzenie si� kamienia wodnego, je�li po umyciu natrzesz je specjaln� emulsj� do polerowania p�ytek ceramicznych. Pozostaw emulsj� na glazurze na jaki� czas, a potem, zanim zupe�nie zaschnie, wypoleruj kafelki mi�kk� szmatk�. Zmatowia�ym kafelkom przywr�cisz po�ysk roztworem soli amoniakalnej (salmiakiem). Brudne fugi Brudne, poczernia�e fugi mi�dzy kafelkami mo�esz idealnie oczy�ci� i wybieli� roztworem amoniaku. Tak samo skuteczny jest proszek do pieczenia. Wilgotn� szmatk� zanurzaj w proszku i trzyj brudne miejsca. Drzwi do kabiny prysznica Na szklanych drzwiach do kabiny prysznica (z brodzikiem) cz�sto tworzy si� matowy osad z myd�a, kt�ry bez trudu daje si� usun�� szmatk� nas�czon� octem. Odpryski emalii na wannie Miejsca w wannie, z kt�rych poodpryskiwa�a emalia, mo�esz pokry� cienk� warstw� lakieru do urz�dze� sanitarnych. Najpierw zimna, potem ciep�a �eby nie p�ka�a i nie odpryskiwa�a emalia ze �cian wanny, przy nabieraniu wody najpierw odkr�caj kran z zimn� wod�, a potem z ciep��. W ten spos�b unikniesz te� pary w �azience. Za��cona wanna Po��k�a wanna zn�w b�dzie l�ni�co bia�a, je�li j� wyszorujesz roztworem soli z terpentyn�. Cicha k�piel Je�li zachcia�o ci si� wzi�� k�piel p�n� noc�, a szanujesz sen swoich s�siad�w, na�� na kran nylonow� po�czoch� (powinna si�ga� powierzchni wody), kt�ra st�umi g�o�ny szum wody. Mo�esz te� nala� wody prysznicem u�o�onym na dnie wanny. Zapotnia�e lustro Lustro w �azience, kt�re ca�kowicie zasz�o par�, podgrzej chwil� suszark� do w�os�w a para natychmiast zniknie. Plamy po farbie do w�os�w Zanim przyst�pisz do farbowania w�os�w w �azience, wyszoruj wann� albo umywalk� p�ynnym �rodkiem do mycia naczy�. Mata przeciwpo�lizgowa Od czasu do czasu wyjmuj z wanny gumow� mat� przeciwpo�lizgow�, poniewa� spodnie przyssawki pozostawiaj� brzydkie, ciemne �lady, je�li zbyt d�ugo stykaj� si� z dnem wanny. Kamie� na g��wce od prysznica Zw�aszcza pod wp�ywem twardej wody na g��wce od prysznica �atwo osadza si� kamie� wodny. Rozkr�� g��wk� i wyczy�� starannie wszystkie cz�ci star� szczoteczk� do z�b�w albo do paznokci. Dziurki sitka poodtykaj ig��. Plastikowe cz�ci mo�esz namoczy� w ciep�ej wodzie z octem albo wyczy�ci� po��wk� cytryny. Boraks likwiduje wyziewy Nieprzyjemne wyziewy z odp�yw�w, urz�dze� sanitarnych zlikwidujesz, przelewaj�c urz�dzenia wod� z dodatkiem jednej �y�ki sto�owej boraksu. Zatkany odp�yw �rodki do przepychania i udra�niania rur i odp�yw�w sk�adaj� si� g��wnie z substancji silnie zasadowych, np. sody �r�cej, poza tym z azotan�w i wi�rk�w metali lekkich. Substancje te s� gro�ne dla �rodowiska, mog� te� uszkodzi� rury odp�ywowe. Przede wszystkim wi�c staraj si� w og�le nie doprowadza� do zatykania si� odp�yw�w, zabezpiecz je siteczkiem zatrzymuj�cym wi�ksze odpadki. Je�li zatka si� odp�yw, u�yj do przepychania gumowej ssawy, kt�ra zazwyczaj jest skuteczna. Wra�liwy marmur Od czasu do czasu nacieraj marmur specjalnym woskiem ochronnym. Powierzchnie marmurowe czy�� szmatk� maczan� w �agodnym roztworze myd�a. Olej, t�uszcz i kwas �atwo wsi�kaj� w porowat� powierzchni� marmuru i pozostawiaj� na niej plamy, dlatego nigdy nie stawiaj na marmurze szklanek czy fili�anek bez spodeczka. Trudno usuwalne plamy mo�esz ewentualnie zlikwidowa� sokiem z cytryny. Uwaga! Kwas nie powinien oddzia�ywa� na powierzchni� d�u�ej ni� 1-2 minuty. Nast�pnie zmyj powierzchni� czyst� wod� i starannie wypoleruj. Kosz w �azience Kosz na �mieci w �azience nie powinien by� z metalu, poniewa� szybko zardzewieje od wilgoci. Pianka do grzebienia Do mycia grzebieni i szczotek do w�os�w doskonale nadaje si� pianka do golenia. Wystarczy spryska� piank� grzebie�, zostawi� j� na par� minut, a potem sp�uka� czyst� wod�. G�bka zn�w mi�kka Stwardnia�� i nieprzyjemnie pachn�c� naturaln� g�bk� namocz na noc w wodzie z sol�, a zn�w b�dzie mi�kka i pachn�ca. Pami�taj, �eby j� potem kilka razy bardzo starannie wyp�uka�! Precz z rybikami Rybiki cukrowe s� owadami lubi�cymi przede wszystkim wilgotne pomieszczenia. �ywi� si� odpadkami pochodzenia ro�linnego, potrafi� te� niszczy� odzie� i ksi��ki. Skutecznym �rodkiem do ich zwalczania jest mieszanka boraksu z cukrem. Posyp tym �rodkiem zagro�one miejsca. Zapa�ka przeciw wyziewom z WC Kostki zapachowe, umieszczane w muszli klozetowej, zawieraj� �rodki powierzchniowo czynne i inne substancje odka�aj�ce, kt�re zatruwaj� wody. �rodki te poza tym nie likwiduj� ca�kowicie bakterii z muszli klozetowej, ich dzia�anie sprowadza si� jedynie do od�wie�ania powietrza. Spr�buj innego sposobu: wypal w ca�o�ci zapa�k� i wrzu� do sedesu, a nieprzyjemny zapach z klo zniknie. Kamie� w muszli Wlej na noc do muszli klozetowej roztw�r wody i octu w proporcjach: 10 cz�ci wody: 1 cz�� octu. Rano bez trudu usuniesz z muszli wapienny osad. Truj�ce �rodki �rodki do czyszczenia WC s� silnie truj�ce. Kupuj je tylko w opakowaniach z bezpiecznym zamkni�ciem i przechowuj w miejscach niedost�pnych dla dzieci. Nie wrzucaj niedopa�k�w do klo! Nigdy nie wrzucaj niedopa�k�w papieros�w do muszli klozetowej. Niedopa�ki trudno si� rozpuszczaj�, tote� najprawdopodobniej docieraj� a� do morza, a przede wszystkim niepotrzebnie obci��aj� urz�dzenia do oczyszczania �ciek�w. Resztki papieros�w pal w piecu albo wyrzucaj do �mieci. Meble Ostro�nie ze �rodkami do konserwacji mebli Staraj si� jak najrzadziej u�ywa� chemicznych �rodk�w do konserwacji i piel�gnacji mebli, poniewa� efekty s� raczej mizerne, a drewnu chemia zdecydowanie nie s�u�y. A oto recepta na politur� w�asnej roboty: 1/3 terpentyny, 1/3 pokostu lnianego i 1/3 octu. Przed na�o�eniem mocno wstrz��nij buteleczk�, potem wypoleruj powierzchni� mebli mi�kk� szmatk�. Piwo do mahoniu Ciep�e piwo to znany i sprawdzony, a przede wszystkim tani �rodek do piel�gnacji mebli d�bowych i mahoniowych, kt�ry nadaje meblom pi�kny po�ysk. Rysy na meblach Niewielkie rysy na meblach nasmaruj bezbarwn� wazelin�, pozostaw na 24 godziny, a nast�pnie wypoleruj. Klej na drewnie Klej, kt�ry rozla� si� na drewnianej powierzchni, staraj si� usun�� jak najszybciej, zanim zaschnie. Plam� spr�buj zetrze� kremem kosmetycznym, mas�em albo olejem jadalnym. Jasne plamy na meblach Skuteczny �rodek do usuwania jasnych plam z wody na meblach: zmocz korek w oleju ro�linnym, zanurz w popiele z papierosa i trzyj nim plam�. Potem wywoskuj powierzchni�. Skuteczna jest tak�e nafta. Do mebli sk�rzanych Meble kryte ciemn� sk�ry nale�y raz lub dwa razy w roku konserwowa� olejem rycynowym. Do jasnej sk�ry mo�na u�ywa� wazeliny kosmetycznej albo bezbarwnej pasty do but�w. Sk�ra potrzebuje wilgoci Sk�ra na meblach b�dzie mi�kka i g�adka, je�li zadbasz o odpowiedni� wilgotno�� pomieszcze�, w kt�rych stoj� sk�rzane meble. S�l konserwuje wiklinowe meble Do konserwacji i rozja�niania mebli wiklinowych albo bambusowych doskonale nadaje si� ciep�a woda z sol�. Po wyszorowaniu meble musz� dobrze wyschn��, najlepiej wystawi� je na �wie�e powietrze i dzia�anie s�o�ca, p�niej nasmarowa� olejkiem cytrynowym. Lakierowane meble wiklinowe powinno si� tylko przeciera� na mokro. Wgniecenia na kanapie Pozagniatane miejsca na obiciu kanapy (foteli, wy�cie�anych krzese�) nale�y zwil�y� ciep�� wod�, a potem wyszczotkowa� czyst�, such� szczoteczk�. Odkurzanie "tapicerki" Wy�cie�ane meble odkurzaj zawsze pod w�os i u�ywaj do tego celu zwyk�ej ssawki odkurzacza, a nie szczotki, kt�ra mo�e powyci�ga� w��kna z tkaniny. Przed w��czeniem odkurzacza przeszukaj wszystkie zag��bienia rowki, czy przypadkiem nie wpad� tam klips, guzik czy inny drobiazg. W ten spos�b nie tylko unikniesz zatkania si� odkurzacza, lecz r�wnie� straty cennego przedmiotu. Linijka do szczelin Szczeliny w drzwiach z deszczu�ek (albo w okiennicach) bez trudu wyczy�cisz linijk� owini�t� szmatk�. Waciki do k�cik�w Waciki do uszu albo cieniutkie p�dzelki doskonale nadaj� si� do czyszczenia trudno dost�pnych k�cik�w, rowk�w i szczelinek w meblach i innych sprz�tach domowych. Usuwanie plam z wosku i stearyny Plamy z wosku lub stearyny na fornirze mo�na usun�� w nast�puj�cy spos�b: posyp zaplamione miejsca grubo talkiem, przykryj kilkoma papierowymi serwetkami i przeprasuj ciep�ym �elazkiem. Stearyna wsi�knie w papier. Z�ote ramy G�adkie, poz�acane ramy obraz�w wyczy�cisz kawa�kiem surowego ziemniaka. Nigdy nie u�ywaj do tego celu wody. Po��k�e klawisze Po��k�e klawisze pianina zn�w b�d� bia�e, je�li je wyczy�cisz zwyk�� past� do z�b�w albo rozcie�czonym spirytusem. Nigdy nie u�ywaj do tego celu wody, poniewa� zn�w szybko po��kn�. Dywany, pod�ogi Sier�� na dywanie W�osy z kociej albo psiej sier�ci naj�atwiej zbierzesz z dywanu wilgotn� g�bk�. Brud na dywanie Plamy' z ulicznego brudu na dywanie zlikwidujesz sol�. Posyp brudne miejsca, odczekaj 15 minut i wyczy�� dywan odkurzaczem. Dywan na �niegu Aby dywan odzyska� �ywe kolory, w zimie trzeba go po�o�y� wierzchni� stron� do �niegu i porz�dnie wytrzepa� trzepaczk�. �nieg nie powinien by� zbyt mokry, �eby dywan nie wch�on�� za du�o wilgoci. Kiszona kapusta Do czyszczenia dywan�w i wyk�adzin pod�ogowych mo�na u�y� mocno odci�ni�tej kapusty kiszonej: posyp dywan kapust� i mocno trzyj. Wi�ksze resztki zmie� szczotk�, a drobne zbierz odkurzaczem. Jest to te� skuteczny spos�b na od�wie�enie kolor�w tkaniny. �ywe kolory Wyblak�e, zatarte kolory dywanu zn�w b�d� �ywe, je�li po odkurzeniu przetrzesz dywan wod� z octem. Schludne fr�dzle Fr�dzle od dywanu nie b�d� si� spl�tywa� i przesuwa�, je�li je lekko spryskasz krochmalem. Zanim to zrobisz, koniecznie zakryj papierem brzegi dywanu. Czyszczenie maty Mat� z w��kien kokosowych najlepiej pierze si� w wannie pod bie��c� wod� i suszy w pozycji wisz�cej. Mata musi by� idealnie sucha przed po�o�eniem na pod�odze, bo inaczej w��kna zaczn� gni�. Odciski na dywanie Wgniecione miejsca na dywanie, odci�ni�te pod ci�arem mebli, mo�esz zlikwidowa� w nast�puj�cy spos�b: po�� na wgnieceniu wilgotn� szmatk� i lekko przeprasuj j� �elazkiem. Potem wyszczotkuj dywan. "Zastarza�e plamy" "Zastarza�e" plamy niewiadomego pochodzenia usuniesz z dywanu �rodkiem do czyszczenia szk�a. Spryskaj plamy i przetrzyj czyst� szmatk�. Nawet plamy z pasty do obuwia znikaj� w ten spos�b. Guma do �ucia na dywanie Je�li do dywanu przyklei�a si� guma do �ucia, musisz po�o�y� na niej kostk� lodu, a gdy guma stwardnieje, zeskroba�. Resztki gumy usuniesz rozpuszczalnikiem terpentynowym albo spirytusem. Herbata do czyszczenia drewnianej pod�ogi Do czyszczenia lakierowanej drewnianej pod�ogi doskonale nadaje si� zimna esencja czarnej herbaty. Skrzypi�ca pod�oga Je�li drewniana pod�oga skrzypi, mo�esz nasypa� w szczeliny mi�dzy klepkami troch� talku. Pi�kny parkiet Lakierowany parkiet zn�w b�dzie pi�knie wygl�da�, je�li raz albo dwa razy w miesi�cu wyczy�cisz go podsuszonymi fusami z czarnej kawy. Potem wyczy�� pod�og� odkurzaczem. T�uste plamy na parkiecie Plamy z t�uszczu na drewnianej bejcowanej pod�odze schodz� po u�yciu terpentyny. Natrzyj plamy, odczekaj chwil� i zmyj terpentyn� wod�. W razie potrzeby mo�esz pobejcowa� czyszczone miejsca. �cieranie �lad�w Brzydkie czarne smugi na parkiecie - �lady po szuraniu obcasami - mo�na zetrze� terpentyn� albo zwyk�� gumka do o��wka. Okna Kruche szk�o na zimnie Nie zabieraj si� do mycia okien w zimny dzie�, poniewa� szk�o �atwo p�ka przy niskiej temperaturze. Niekorzystne s�o�ce R�wnie� �le myje si� okna przy du�ym s�o�cu, poniewa� pod wp�ywem ciep�a woda szybko wysycha i na szybach pozostaj� smugi. Najlepiej my� okna w pochmurne dni. Ocet do szyb Zamiast drogiego preparatu do mycia szyb, mo�esz z r�wnie dobrym skutkiem, a przede wszystkim bez niepotrzebnego wydatku, umy� okna wod� z octem albo z denaturatem. Do polerowania u�yj zamiast ga�ganka starych gazet. Gliceryna do szyb Je�li dodasz do wody kilka kropel gliceryny, na umytych szybach nie b�dzie tak �atwo osadza� si� kurz i brud, a po deszczu nie b�d� zostawa�y smugi. Odrobina denaturatu albo rozcie�czonego amoniaku dodana do wody przeciwdzia�a zamarzaniu szyb. Mi�kka sk�rka Aby sk�rzana myjka do mycia szyb by�a zawsze mi�kka i spr�ysta, po ka�dym u�yciu musisz j� starannie wyp�uka� w letniej wodzie z sol�. Sznur do �aluzji Raz na miesi�c natrzyj �wiec� sznur (ta�my) do �aluzji (lub rolet), a wtedy na pewno d�u�ej b�dzie si� nadawa� do u�ytku. Malowane szk�o Nigdy' nie myj starego, r�cznie malowanego szk�a zwyk�ymi �rodkami czyszcz�cymi. Zazwyczaj bowiem farba nie trzyma si� zbyt mocno powierzchni i mo�na j� bezpowrotnie usun��. Kolorowe szk�o najlepiej przeciera� such� szmatk�. Drewniane parapety Ramy i parapety okienne z surowego drewna od czasu do czasu dobrze natrze� zwyk�� past� do pod�ogi i wypolerowa�. Dzi�ki temu mniej si� kurz�. Bardzo brudne szyby Brudne szyby w oknach albo drzwiach, przez kt�re nic ju� nie wida�, zn�w b�d� przejrzyste, je�li nasmarujesz je olejem (najlepiej lnianym), a po ok. 1 godzinie zetrzesz olej mi�kkim papierem. Potem umyj szyby tak jak zwykle. Rajstopy do polerowania Stare nylonowe rajstopy doskonale nadaj� si� do polerowania umytych szyb. Dzi�ki swojej strukturze nylon usuwa ze szk�a wszelkie smugi. Farba na szybie Paseczek farby olejnej, kt�ry pozosta� na szybie po malowaniu ram okiennych, bez trudu usuniesz sol� amoniakaln� (salmiakiem). �lady po ta�mie klej�cej Lepkie �lady, pozosta�e na szkle po ta�mie klej�cej, �atwo zlikwidujesz zmywaczem do paznokci. �ywno�� Produkty mleczne Mleko nie wykipi Mleko nie wykipi, je�li wewn�trzny brzeg garnka posmarujesz mas�em. Mleko nie przypali si� Zanim wlejesz mleko do garnka, op�ucz go zimni wod�, a wtedy mleko nie przypali si�. Bita �mietana z mleka Je�li nie masz akurat w domu �wie�ej bitej �mietany, mo�esz j� z �atwo�ci� ubi� ze skondensowanego mleka (10% t�uszczu). Bez ko�ucha Je�li wrzucisz do gor�cego mleka kostk� lodu, nie zrobi si� na nim ko�uch. Bita �mietana na sztywno Bita �mietana ubije si� sztywno, je�li podczas ubijania dodasz do niej szczypt� cukru pudru. Trwa�a bita �mietana Bita �mietana utrzyma si� d�u�ej, je�li j� ubijesz z dodatkiem cukru �eluj�cego. �wie�e mas�o Mas�o mo�e by� d�ugo �wie�e, tak�e wtedy, gdy nie jest przechowywane w lod�wce. Zagotuj wod� z sol�, wystud� i zalej ni� mas�o tak, aby by�o ca�kowicie przykryte. Mas�o jak krem �atwiej utrzesz mas�o - np. przygotowuj�c ciasto - je�li dodasz do niego troch� m�ki. Mi�kkie mas�o Op�ucz wrz�tkiem miseczk� i na chwil� przykryj ni� twarde, wyj�te z lod�wki mas�o. Dzi�ki temu b�dzie si� �atwo rozsmarowywa�, ale nie stopi si�. Mas�o bez papieru Aby �atwiej wydoby� kostk� mas�a z papierowego opakowania, wystarczy je pola� przedtem zimn� wod�. Dzi�ki temu do mas�a nie przyklej� si� resztki papieru. Olej do mas�a Je�li nie chcesz, �eby mas�o na patelni przyrumieni�o si� za mocno, dodaj do niego troch� oleju. Mleko do twarogu �atwiej rozrobisz twar�g (bia�y ser), je�li dodasz do niego troch� ciep�ego mleka albo �mietany. Cukier do sera Kostka cukru w�o�ona pod klosz do ser�w wch�ania wilgo�, a przez to zapobiega tworzeniu si� ple�ni. Tak samo dzia�a s�l gruboziarnista. Wsyp troch� soli do miseczki i wstaw do pojemnika. Zapiekany ementaler Pieczony ementaler nie b�dzie si� za bardzo rozp�ywa�, je�li przedtem w�o�ysz go na chwil� do zamra�alnika. Stary ser do mleka Stary stwardnia�y ��ty ser zanurz na jaki� czas w surowym mleku, a zn�w b�dzie mi�kki i smaczny. Jaja Nie gotuj zimnych jaj Zimne jaja, prosto z lod�wki, �atwo p�kaj� podczas gotowania, dlatego wyjmuj je odpowiednio wcze�nie (na par� godzin przed gotowaniem) z lod�wki. R�wnie� �atwiej ubijesz pian� z bia�ek, je�li jaja b�d� mia�y temperatur� pokojow�. Bia�ko do przesolonej zupy Uratujesz przesolon� zup�, dodaj�c do niej bia�ko z jednego lub dw�ch jaj. �cinaj�ce si� bia�ko wch�onie nadmiar soli. Potem mo�esz przecedzi� zup� przez sito, �eby by�a klarowna. M�tny ros� te� mo�na przecedzi�. Piana - szybko Szybciej ubijesz pian�, je�li dodasz do bia�ka szczypt� soli albo mia�kiego cukru. R�czna czy mechaniczna trzepaczka, a tak�e naczynie, kt�re u�ywasz, musz� by� idealnie czyste, suche i bez �ladu t�uszczu. Kolor ��tka Nie denerwuj si�, je�li, twoim zdaniem, ��tko ma niew�a�ciwy kolor. Blade, ��te czy pomara�czowe - nie ma nic wsp�lnego z jako�ci� jaja, �wiadczy jedynie o rodzaju pokarmu, jaki dostawa�y kury. Jajo z octem Jaja nie pop�kaj� podczas gotowania, je�li dodasz do wody troch� octu albo lekko nak�ujesz szpilk� szersz�, spodni� cz�� jaja. Obieranie jaj na twardo Je�li natychmiast po ugotowaniu w osolonej wodzie w�o�ysz jaja do zimnej wody, dadz� si� bez trudu obra� ze skorupki. Surowe czy gotowane? Oto spos�b na odr�nienie jaja surowego od ugotowanego: zakr�� na stole jajem i zaobserwuj, jak si� obraca: gotowane kr�ci si� jak b�czek, surowe obraca si� powoli, nier�wnomiernie i szybko si� zatrzymuje. Przebarwione ��tko W zbyt d�ugo gotowanych jajkach przebarwiaj� si� ��tka, co nie znaczy, �e s� one szkodliwe dla zdrowia albo �e by�y nie�wie�e. Surowe jajko: �wie�e czy nie�wie�e? Po rozbiciu surowego jaja �atwo mo�na si� zorientowa�, czy jest ono �wie�e: bia�ko �wie�ego jaja jest g�ste i sztywno otacza ��tko. W nie�wie�ym jaju bia�ko Gotowane jajko: �wie�e czy nie �wie�e? Gotowane jajko jest �wie�e, je�li ��tko znajduje si� po�rodku, a p�cherzyki powietrza w bia�ku s� male�kie. W nie�wie�ym - ��tko znajduje si� tu� przy skorupce, a p�cherzyki powietrza s� wi�ksze. Sprawdzanie �wie�o�ci jaj �wie�e jajko zanurzone w osolonej wodzie natychmiast opada i zostaje na dnie; stare albo nie�wie�e - unosi si� w wodzie i wynurza, poniewa� p�cherzyki powietrza s� wi�ksze, a przez to jajko l�ejsze. R�wnie� potrz�saj�c jajkiem mo�esz zorientowa� si�, czy jest ono �wie�e: stare jajko "bulgocze" w �rodku. Gotowanie p�kni�tego jaja P�kni�te jajko mo�esz gotowa� na dwa sposoby: albo przed w�o�eniem do wody owi� je foli� aluminiow�, albo po�� jajo w sicie i trzymaj przez minut� nad par�, a wtedy bia�ko zetnie si� i nie wyp�ynie podczas gotowania. Przechowywanie ��tka Surowe ��tko, kt�re nie jest ci chwilowo potrzebne, zachowa �wie�o��, je�li polejesz je z wierzchu olejem lub wod� i schowasz do lod�wki. Panier z olejem Do roztrzepanych, odrobin� posolonych jaj, wlej par� kropel oleju, a wtedy panier b�dzie odpowiednio g�sty i kruchy. Nigdy nie rozprowadzaj jaj wod� albo mlekiem! Pieczywo Nie przechowuj w plastikowych torbach Pieczywo nie powinno by� przechowywane w plastikowych torebkach. Najlepiej trzyma� chleb w lnianym worku albo zawija� w czyst� �cierk� do wycierania naczy�, a w�wczas nie b�dzie ple�nie�. Ple�� w pojemniku na pieczywo Aby zapobiec tworzeniu si� ple�ni w [pojemniku na pieczywo (w kuble na �mieci te�), trzeba raz na tydzie� (ew. co dwa tygodnie) umy� go w wodzie z dodatkiem octu. Ocet zabija bakterie. Jab�ko z pieczywem Pieczywo trzymane w metalowym albo drewnianym pojemniku d�u�ej zachowa �wie�o��, je�li w�o�ysz do �rodka kawa�ek jab�ka albo kilka plasterk�w surowego ziemniaka w celu zwi�kszenia wilgotno�ci powietrza. Pieczywo w rzymskim garnku Pieczywo b�dzie d�u�ej mi�kkie i jadalne, je�li je w�o�ysz do kamiennego albo glinianego naczynia i przykryjesz z wierzchu wilgotn� �cierk�. Rzymski garnek idealnie nadaje si� do przechowywania pieczywa w kromkach. Chrupi�ce bu�eczki �wie�e bu�ki i rogaliki doskonale nadaj� si� do zamra�ania. Po wyj�ciu z zamra�arki wystarczy zwli�y� je lekko wod� (albo wod� zmieszan� z mlekiem) i w�o�y� do rozgrzanego piekarnika. To samo mo�na zrobi� z "wczorajszym" pieczywem, a b�dzie smakowa� jak prosto z piekarni. Pieczywo tostowe do lod�wki Pieczywo tostowe, niezale�nie od tego, czy w ju� otwartym opakowaniu, czy jeszcze zamkni�tym, przechowuj zawsze w lod�wce, a w�wczas nie sple�nieje tak szybko. Mieszany i ciemny chleb osobno Pieczywo mieszane (�ytnio-pszenne) i ciemne (�ytnie) du�o szybciej ple�nieje je�li jest przechowywane razem, w jednym pojemniku albo worku. Dlatego trzymaj je zawsze oddzielnie. Sple�nia�y chleb do kosza Nigdy nie jedz ani nie dawaj zwierz�tom lekko sple�nia�ego pieczywa, nawet je�li powykrawa�a� ple��. Ple�� bardzo szybko si� rozprzestrzenia wi�c lepiej wyrzu� chleb do �mieci, a zaoszcz�dzisz sobie i innym k�opot�w ze zdrowiem. �wie�e pieczywo Napocz�ty chleb b�dzie d�u�ej mi�kki i �wie�y, je�li zakryjesz krojon� powierzchni� zwil�onym papierem pergaminowym. Folia trzyma ciep�o Podgrzewane bu�eczki albo upieczone tosty b�d� d�u�ej chrupi�ce, je�li po�o�ysz kawa�ek folii pod wieczko koszyczka na pieczywo. Chrupkie pieczywo kruszy si� Aby kromka chrupkiego pieczywa nie kryszy�a si� podczas smarowania mas�em, pod�� pod ni� drug� kromk�. Zupy, sosy T�uszcz na zupie T�uszcz z wierzchu zupy albo sosu mo�esz ods�czy� papierowym r�cznikiem kuchennym. Je�li masz troch� wi�cej czasu, wstaw garnek z ostudzon� zup� do lod�wki, a potem bez trudu zdejmiesz z wierzchu zastyg�� warstw� t�uszczu. M�ka ziemniaczana zag�szcza Sosy i zupy zag�szczane m�k� ziemniaczan� powinny kr�tko si� gotowa�, w przeciwnym razie zn�w b�d� rzadkie. Zupa bez ko�ucha Na zupie nie zrobi si� ko�uch, je�li posypiesz j� z wierzchu kawa�eczkami mas�a. Skorupka do zupy Aby ros� by� klarowny, wrzu� do niego czyst� skorupk� jaja. Pami�taj te�, �e ros� nie powinien si� gotowa�, lecz tylko naci�ga�. Ko�ci w rosole Ros� wo�owy nabierze wspania�ego smaku koloru, je�li go ugotujesz na ko�ciach. Przyrumie� lekko kawa�ki ko�ci (popro� w sklepie, �eby odpowiednio podzielili ko�ci) i gotuj je razem z w�oszczyzn�. Md�y ros� Je�li zdarzy�o ci si� zrobi� niezbyt smaczny ros�, dodaj do niego troch� grubo siekanego mi�sa i zagotuj. Cebula nadaje kolor Przekr�j na p� nie obran� cebul�, przyrumie� (opiecz) powierzchni� ci�cia na z�oty kolor i wrzu� do roso�u, a nabierze doskona�ego smaku i pi�knego koloru. Ten sam efekt uzyskasz, wrzucaj�c do roso�u kawa�ek suchego ��tego sera. Roso�u nie przykrywaj Mi�so na ros� nale�y wk�ada� do zimnej wody. Im d�u�ej gotujesz ros� na wolnym ogniu, tym bardziej esencjonalny ma smak. Pami�taj, �eby gotowa� ros� bez przykrywania garnka. Kostka na ko�cu Kostk� roso�ow� (maggi, bulion) dodaje si� do zupy albo sosu dopiero pod koniec gotowania. Je�li wrzucisz j� od razu do zupy, straci smak. Bez krupek Je�li chcesz zag�ci� zup� albo sos m�k�, rozmieszaj j� najpierw z odrobin� wody albo mleka, a wtedy nie porobi� si� krupki. Przesolona zupa Je�li zupa jest za s�ona, wrzu� do niej dwa surowe ziemniaki pokrojone w �wiartki i zagotuj. Pod koniec gotowania wyjmij ziemniaki, a przekonasz si�, �e wch�on�y nadmiar soli. �ykowate mi�so Nawet najtwardsze mi�so zmi�knie, je�li dodasz troch� octu do wody, w kt�rej je gotujesz. Udany majonez Je�eli wszystkie sk�adniki maj� jednakow� temperatur�, majonez musi si� uda�. Pami�taj wi�c, aby odpowiednio wcze�nie wyj�� z lod�wki jaja. Do jaj dodaj s�l, pieprz i olej i wymieszaj. Odrobina musztardy na koniec gwarantuje w�a�ciw� konsystencj� majonezu. Ratowanie majonezu Je�li majonez zwarzy� si� podczas ucierania, mo�esz go jeszcze uratowa�: szybko utrzyj w miseczce ��tko z sol�, a gdy st�eje, dodawaj do niego powoli, kropla po kropli, majonez, ca�y czas r�wno go mieszaj�c. Zazwyczaj taki zabieg przynosi pozytywny rezultat. Chleb do przypalonego sosu Nigdy nie mieszaj przypalonego sosu albo zapiekanki, bo zepsujesz w ten spos�b smak ca�ej potrawy. Prze�� nie przypalon� cz�� do innego naczynia i dodaj do niej kawa�ek suchego chleba albo surowy ziemniak, kt�re likwiduj� smak przypalenizny. Moja rada: najlepiej w og�le nie jedz niczego, co si� przypali�o, poniewa� spalenizna jest rakotw�rcza. Kawa do sosu Szczypta kawy rozpuszczalnej (w proszku albo granulkach), dodana do sosu do pieczeni, nada potrawie wy�mienity aromat. Jab�ko w pieczeni Sos do pieczeni b�dzie bardziej aromatyczny, je�li dodasz do niego plasterek jab�ka. Mo�esz te� przyrumieni� troch� cukru na patelni, zala� sokiem jab�kowym i doda� go do sosu; efekt b�dzie identyczny. Przesolony sos Je�li przesoli�a� sos, mo�esz go uratowa� dolewaj�c troch� wina, mleka, �mietany albo wody. Zamro�ony sos Je�li zosta�o ci troch� sosu do pieczeni, nape�nij nim pojemniczki na l�d i zamro�. Gdy kostki zamarzn�, wyjmij je i owi� ka�d� osobno w foli� aluminiow�, a potem z powrotem umie�� w zamra�alniku. W ten spos�b zawsze masz pod r�k� gotowy sos mi�sny. Sos z resztek sera Z resztek ��tego sera mo�na zrobi� pyszny sos do spaghetti: stop ser na ma�le (ewentualnie dodaj troch� cebulki) i rozprowad� go �mietan�. Rozmna�anie piwem Je�li zrobi�a� za ma�o sosu, mo�esz go "rozmno�y�", rozrabiaj�c ze �mietan�. Do sosu z pieczeni wieprzowej albo wo�owej doskonale nadaje si� te� piwo zamiast �mietany. Mi�so Koniak do wo�owiny Co robi�, �eby twarda wo�owina albo zle�a�y dr�b by�y mi�kkie i delikatne? Trzeba wymiesza� olej z koniakiem (mo�e te� by� brandy albo wisky) i na kilka godzin przed pieczeniem nasmarowa� tym mi�so. Inny spos�b: dodaj kieliszek koniaku do wody, w kt�rej dusisz mi�so. Smak alkoholu potem znika. Cienkie plastry mi�sa Aby mi�so da�o si� pokroi� w cienkie plastry (no�em elektrycznym albo maszynk� do krojenia chleba), nale�y je przedtem wstawi� na chwil� do zamra�alnika. Polewa� wrz�tkiem Piecze� powinna by� polewana podczas pieczenia wy��cznie gor�c� wod� albo roso�em. Od zimnego p�ynu mi�so robi si� �ykowate. �adna sk�rka Piecze� b�dzie mia�a �adn� rumian� sk�rk�, je�li par� razy podlejesz mi�so piwem albo pod koniec pieczenia posmarujesz je miodem i zostawisz jeszcze na ok. 10 minut w piekarniku na pe�nym ogniu. Mi�so smaruj olejem Nie przechowuj mi�sa w zafoliowanym opakowaniu, lecz od razu po przyniesieniu ze sklepu wyjmij z plastiku, nasmaruj olejem jadalnym i w�� do lod�wki. W ten spos�b mo�esz je przechowywa� nawet przez 3 dni. Piecze� wo�owa musi posta� �eby piecze� wo�owa nie by�a zbyt twarda i sucha, nie nale�y jej serwowa� od razu po wyj�ciu z piekarnika, lecz odstawi� na pi�� minut, a nast�pnie zn�w w�o�y� do gor�cego naczynia i piec jeszcze chwil�. Par�wki nie p�kaj�ce Oto spos�b, �eby par�wki nie p�ka�y podczas gotowania: zagotuj wod�, zmniejsz ogie� i wlej do wrz�tku troch� mleka. W�� par�wki do wrz�tku i trzymaj na ma�ym ogniu dop�ki si� nie zagrzej�, nie dopuszczaj do ich zagotowania. Pieczona kie�basa Je�li podczas pieczenia posypiesz kie�bas� odrobin� cukru, b�dzie wyj�tkowo smaczna i chrupi�ca. Parzy� kie�bas� Aby kie�basa nie p�ka�a podczas pieczenia, trzeba j� ponacina� z obu ko�c�w albo sparzy� wrz�tkiem i osuszy� (�eby potem nie pryska� t�uszcz). Dzi�ki temu r�wnie� jej sk�rka b�dzie smaczna. Je�li temperatura pieczenia b�dzie zbyt wysoka, kie�baski przyrumieni� si�, ale w �rodku b�d� niedopieczone. Mi�so z ro�na Pr�ty i szpikulce (ro�na, grilla) do nadziewania mi�sa dobrze jest przed pieczeniem nasmarowa� olejem. Dzi�ki temu �atwiej potem zdj�� z nich mi�so. Delikatne podroby Podroby, jak np. w�troba albo nerki, b�d� wyj�tkowo delikatne i soczyste, je�li przed przyrz�dzeniem namoczysz je na oko�o 2 godziny w mleku albo w soku pomidorowym. Soczyste mielone Mielone mi�so b�dzie soczyste i lu�ne, je�li opr�cz bu�ki rozmoczonej w mleku i odci�ni�tej dodasz do niego troch� wody mineralnej. Szynka w siateczce Siateczk� na w�dzonej szynce nale�y przed gotowaniem porozlu�nia� troch� palcami (nie �ci�ga�!), �eby nie poprzywiera�y do niej kawa�ki mi�sa. Obieranie ozora Oz�r ciel�ce, wieprzowy albo wo�owy, �atwiej da si� obra� ze sk�rki, je�li po ugotowaniu w�o�ysz go na kilka minut do zimnej wody. �wie�y dr�b Przy kupowaniu drobiu (tak�e dzikiego ptactwa) zwracaj uwag� na nast�puj�ce rzeczy: nogi musz� by� elastyczne, mostek mi�kki, a pier� mi�sista, pe�na i jasna. Drobiu nie oprawiaj na drewnie Do przygotowywania drobiu nie nadaje si� drewniana deska , poniewa� trudno potem idealnie doczy�ci� jej chropowat� powierzchni� i w drewnie pozostaj� bakterie. Myj dr�b Pami�taj, aby dr�b porz�dnie my� w ciep�ej wodzie! Potem osuszaj papierowym r�cznikiem. Sok cytrynowy do kury Dr�b pieczony na grillu b�dzie bardziej soczysty, je�li przedtem skropisz mi�so sokiem cytrynowym. Chrupi�ca kura Podczas pieczenia kury (na grillu, w piekarniku) dobrze posmarowa� j� kilka razy p�dzelkiem namoczonym w piwie, a wtedy jej sk�rka przyrumieni si� na z�oty kolor i b�dzie chrupi�ca. Metoda ta sprawdza si� r�wnie� przy pieczeni mro�onego drobiu. Soczysta pier� Je�li namoczy� kurze mi�so w ma�lance na 2 godziny przed pieczeniem, b�dzie wyj�tkowo delikatne i smaczne. Dla urozmaicenia mo�esz od czasu do czasu wykorzysta� chi�ski przepis: na 30 minut przed przyrz�dzeniem nasmaruj kurz� pier� albo udko bia�kiem. Mi�so b�dzie cudownie soczyste. Kaczka z miodem Kaczka wyj�tkowo zyska na smaku, je�li podczas pieczenia posmarujesz j� kilka razy miodem. G�sia sk�ra chrupie Sk�ra pieczonej g�si albo kaczki b�dzie cudownie chrupa�, je�li na kwadrans przed wyj�ciem z piekarnika spryska� j� lodowat� wod�. Dopieczony dr�b Pami�taj, aby dr�b by� zawsze ca�kowicie dopieczony, a na pewno unikniesz salmonelli. Dziczyzna w ma�lance Potrawa z dziczyzny b�dzie wyj�tkowo smaczna i delikatna, je�li zalejesz mi�so ma�lank�, przykryjesz naczynie i wstawisz na noc do lod�wki. Krojenie s�oniny S�onina da si� bez trudu pokroi� w r�wne kawa�ki, je�li zanurzy� przedtem n� w gor�cej wodzie. S�onina do szpikowania Zanim naszpikujesz mi�so s�onin�, w�� j� na chwil� do zamra�alnika, a w�wczas nie b�dzie si� gi�� i wy�lizgiwa� z r�ki. Otwarta konserwa Zawarto�� otwartej puszki trzeba od razu prze�o�y� do innego naczynia. Nie wolno przechowywa� otwartych konserw. Zepsuta konserwa Puszka z wybrzuszonym denkiem albo wieczkiem (bomba�) oznacza, �e konserwa jest zepsuta, trzeba j� wi�c wyrzuci�. Nale�y by� ostro�nym r�wnie� wtedy, gdy blacha poddaje si� pod naciskiem palca, a potem natychmiast odskakuje. Olej na rozgrzan� patelni� T�uszczu nie nale�y la� (k�a��) na zimn� patelni�. Zawsze, zanim nalejesz olej czy na�o�ysz mas�o, rozgrzej naczynie. Ziemniak w oleju Przy fondue z mi�sa t�uszcz nie b�dzie ani pryska�, ani kipia�, je�li wrzucisz do oleju p� surowego ziemniaka. Sk�ra z kie�basy Tward� kie�bas�, z kt�rej trudno �ci�gn�� sk�r�, w�� na moment do zimnej wody. Ryby �wie�a ryba? �wie�a ryba ma l�ni�c�, �lisk� sk�r� o wyra�nym rysunku i przejrzyste, wypuk�e oczy. Skrzela powinny by� r�owe, a je�li podchodz� szaro�ci�, ryba jest nie�wie�a. �wie�a ryba tonie �wie�� ryb� rozpoznasz r�wnie� po tym, �e po w�o�eniu do wody opada na dno. Je�li natomiast ryba utrzymuje si� na powierzchni wody, nie nadaje si� ju� do spo�ycia. Czy�ci�, skrapia�, soli� Zawsze nale�y trzyma� si� tej kolejno�ci, niezale�nie od tego czy pieczesz, gotujesz czy dusisz ryb�: najpierw umyj ryb� pod bie��c� wod�, nast�pnie skrop sokiem cytrynowym albo octem (kwas neutralizuje zapach ryby), a dopiero potem pos�l. Szybkie skrobanie �atwiej oskrobiesz ryb�, je�li przed tym w�o�ysz j� na chwil� do gor�cej wody i natychmiast potem do zimnej. �uski najlepiej skroba� t�p� stron� no�a, w kierunku: od czubka ogona do g�owy. Sprawianie ryby Sprawianie ryby nale�y rozpoczyna� od rozci�cia brzucha - od ogona do g�owy - nast�pnie ostro�nie wypatroszy� wn�trzno�ci, a potem starannie wyp�uka� ryb� pod bie��c� wod�. Posyp sol� Posyp sol� blat, na kt�rym przygotowujesz ryb�, a wtedy ryba nie b�dzie si� ze�lizgiwa�. Nie przywiera do patelni Podczas sma�enia ryba nie b�dzie przywiera� do patelni, je�li posypiesz t�uszcz sol� albo opr�szysz ryb� m�k�. Ryba gotowana Gotowana ryba powinna jedynie naci�ga� w gor�cej wodzie (wywarze z jarzyn)! Je�li woda zacznie si� gotowa�, ryba rozpadnie si� na kawa�ki. Ryba jest wtedy gotowa, gdy o�ci �atwo odchodz�. �wie�a fl�dra Nie denerwuj si�, je�li sk�ra fl�dry p�ka podczas gotowania. Jest to znak, �e ryba jest ca�kowicie �wie�a. (Je�li sk�ra nie p�ka, fl�dra by�a prawdopodobnie wcze�niej zamro�ona.) Mo�esz zapobiec p�kaniu, je�li na 2 godziny przed gotowaniem w�o�ysz ryb� do lod�wki. Rozmra�anie w mleku Ryb� najlepiej rozmra�a si� w mleku. Dzi�ki temu znika smak mro�onki, a mi�so jest delikatniejsze. Ryba w folii Je�li zamierzasz piec ryb� w folii aluminiowej, pami�taj, �e b�yszcz�ca strona folii powinna by� skierowana do wewn�trz, dzi�ki czemu ryba nie b�dzie przywiera� do opakowania. Poza tym b�yszcz�ca strona folii odbija promienie cieplne, co przed�u�a czas pieczenia. Wysmarowanie folii mas�em zapobiega przyklejaniu si� ryby. Chrupi�ce filety Filety rybne przyrumieni� si� na pi�kny z�oty kolor i b�d� chrupi�ce, je�li do panieru dodasz tarty parmezan. Usuwanie zapachu ryby Naczynia, kt�re silnie przesi�k�y zapachem ryby, wyp�ucz najpierw zimn� wod�, a potem wyczy�� sk�rk� cytryny albo fusami z kawy. W ten sam spos�b pozb�dziesz si� zapachu ryby z d�oni. O�� w gardle Po�kn�a� o��? Najpierw wypij powoli �y�k� octu, kt�ry rozmi�kczy o��, a potem zjedz kawa�ek chleba, �eby j� przepchn��. Je�li to nie pomo�e, musisz si� zg�osi� jak najszybciej do lekarza! Zbyt intensywny smak Zbyt intensywny smak ryby mo�esz z�agodzi�, p�ucz�c j� w wodzie z octem i dodaj�c troch� mleka do wody, w kt�rej b�dziesz j� gotowa�. Ziemniaki Przechowywanie ziemniak�w Ziemniaki nale�y przechowywa� w ch�odnym, suchym, a przede wszystkim ciemnym miejscu. Pod wp�ywem �wiat�a bulwy zieleniej� i wytwarzaj� solanin�, kt�ra jest szkodliwa dla zdrowia. Przy obieraniu ziemniak�w zawsze starannie wycinaj wszystkie zielone