Strona 1 Strona 2 Strona 3 Strona 4 Spis treści Karta tytułowa Karta redakcyjna Czy wiecie, że Donald Trump… Skąd się wziął Donald Trump Walka o nominację Pojedynek finałowy: Donald Trump kontra Hillary Clinton Prezydent elekt Polityka wewnętrzna po wyborach Polityka zagraniczna prezydenta Donalda Trumpa Pierwszy rok prezydentury Donalda Trumpa Donald Trump w drugim roku prezydentury Melania Trump. Druga taka Pierwsza Dama Dzieci Donalda Trumpa Donald Trump a Polska Zakończenie Aneks Indeks osób Okładka Strona 5 Strona 6 Strona 7 Redaktor prowadzący Agata Paszkowska-Pogorzelska Redakcja merytoryczna Grażyna Szaraniec Redaktor techniczny Marcin Adamczyk Korekta Bogusława Jędrasik, Grażyna Szaraniec Projekt okładki i stron tytułowych Paweł Panczakiewicz Ilustracja na okładce Barbara Kuropiejska-Przybyszewska Indeks osobowy Bartosz Miłaszewski Copyright © for the Polish edition by Dressler Dublin Sp. z o.o., Ożarów Mazowiecki 2019 Copyright © by Longin Pastusiak, Warszawa 2019 Grafika wewnątrz książki Shutterstock Bellona ul. J. Bema 87 01-233 Warszawa Dystrybucja: Firma Księgarska Olesiejuk Sp. z o.o. 05-850 Ożarów Mazowiecki, ul. Poznańska91 e-mail: [email protected], tel. 22 733 50 10 www.olesiejuk.pl Zapraszamy na stronę Wydawnictwa: www.bellona.pl Dołącz do nas na Facebooku: www.facebook.com/Wydawnictwo.Bellona Strona 8 Księgarnia internetowa www.swiatksiazki.pl ISBN 978-83-11-15672-2 Skład wersji elektronicznej [email protected] Strona 9   Strona 10   Czy wiecie, że Donald Trump… − …jest najbogatszym prezydentem w  historii Stanów Zjednoczonych, – …ukończył studia ekonomiczne w  Wharton School of Finance University of Pennsylvania, – …pierwszą pracę podjął w firmie budowlanej ojca, – …pasjonował się walkami zapaśniczymi, – …w 1985 roku zakupił posiadłość Mar-a-Lago na Florydzie, – …w 1987 roku opublikował swoją pierwszą książkę pt. The Art of the Deal, – …pozwalał odpłatnie używać nazwiska „Trump” w  celach komercyjnych, – …jest właścicielem 18 boisk golfowych w USA, – …był doradcą finansowym boksera Mike’a Tysona, – …wystąpił w 12 filmach i 4 serialach TV, – …miał w sumie 144 firmy w 25 krajach, – …deklarował, że marka „Trump”, należąca do niego, jest warta około 3 mld dolarów, – …nigdy nie ujawnił swojego pełnego zeznania podatkowego, – …był współwłaścicielem firm organizujących konkursy: Miss Universe, Miss USA i Miss Teen, – …w 2005 roku założył własną uczelnię − Trump University, Strona 11 – …18 listopada 2016 roku zgodził się zapłacić 25 mln dolarów odszkodowania rozczarowanym studiami studentom Trump University, – …po zgłoszeniu swojej kandydatury w  wyborach prezydenckich 28 czerwca 2015 roku zrezygnował z udziału w programie telewizyjnym „The Apprentice”, – …jego luksusowe hotele Trump Plaza i Trump Castle w 1992 roku ogłosiły bankructwo, – …miał dwie siostry i dwóch braci, – …był trzykrotnie żonaty, – …ma pięcioro dzieci z  trzech małżeństw: trzech synów i dwie córki, – …jego dwie pierwsze żony były aktorkami, – …w 1977 roku poślubił czeską aktorkę Ivanę Zelnicek, – …w  1983 roku ożenił się z  amerykańską aktorką Marlą Maples, – …22 stycznia 2005 roku jego trzecią żoną została słoweńska modelka Melania Knavs, – …w  tej ostatniej uroczystości ślubnej wzięli udział Hillary i Bill Clintonowie, – …jego najmłodszy syn, Barron, urodził się 20 marca 2006 roku, – … nie ukrywa, że bardzo troszczy się o swoją rodzinę, – …przed zgłoszeniem swojej kandydatury w  wyborach prezydenta Stanów Zjednoczonych nie miał żadnego doświadczenia politycznego, – …do wyścigu o  fotel prezydenta przystąpił jako człowiek, który nie pełnił wcześniej żadnej funkcji obieralnej, – …nigdy nie służył w wojsku, – …nie miał wcześniej obycia w  relacjach międzynarodowych, Strona 12 – … o  prezydenturę ubiegał się z  ramienia Partii Republikańskiej, mimo że wcześniej był członkiem Partii Demokratycznej i Partii Reform, – …zanim w  2015 roku zgłosił swoją kandydaturę, wcześniej aż trzykrotnie przymierzał się do kandydowania na prezydenta, – …po raz pierwszy wspomniał o zamiarze kandydowania na prezydenta USA 7 października 1999 roku, – …nie wykluczał, że jeżeli nie dostanie nominacji Partii Republikańskiej, stanie w  szranki jako kandydat niezależny, – …w  kampanii wyborczej 2015–2016 do samego końca nie przedstawił zwartego, kompleksowego programu wyborczego, – …początkowo miał bardzo wysoki odsetek ocen negatywnych, – …zamiar ubiegania się o  prezydenturę ogłosił oficjalnie 16 czerwca 2015 roku, – …na samym początku kampanii zapowiedział, że każe zbudować mur na granicy z  Meksykiem, by powstrzymać napływ imigrantów z tego kraju, – …w  grudniu 2015 roku zaproponował, by wprowadzić czasowy zakaz wjazdu muzułmanów do USA, – …na konwencji Partii Republikańskiej jego kandydaturę na prezydenta zgłosił Jeff Sessions, senator z Alabamy, – …jako kandydat Partii Republikańskiej na prezydenta miał 17 rywali do tej nominacji, – …w  prawyborach republikańskich w  2016 roku zwyciężył w  39 stanach i  okręgach wyborczych, co dało mu 1457 delegatów na konwencję nominacyjną, – …do uzyskania nominacji Partii Republikańskiej finansował swoją kampanię wyborczą głównie z własnej kieszeni. Strona 13 – …na wiecach i spotkaniach przedstawiał się jako „kandydat niezależny i  nieprzekupny”; podkreślał, że jest „człowiekiem sukcesu” i „politykiem spoza Waszyngtonu”, – …w  okresie kampanii wyborczej miał za granicą mniejsze poparcie niż Hillary Clinton, ale… cieszył się pozytywną opinią Władimira Putina, – …w  pierwszych republikańskich prawyborach stanowych w Iowa zajął drugie miejsce, uzyskując 24,3% głosów, – …pierwsze republikańskie prawyborcze zwycięstwo odniósł 9 lutego 2016 roku w  New Hampshire, gdzie zdobył 35% głosów, – …na początku kampanii wyborczej miał wśród elektoratu republikańskiego 74% ocen negatywnych, – …podczas tzw. Superwtorku, 1 marca 2016 roku, w  prawyborach przeprowadzonych w  11 stanach odniósł zwycięstwo w 7 z nich, – …19 lipca 2016 roku uzyskał nominację Partii Republikańskiej jako kandydat na prezydenta, – …na konwencji Partii Republikańskiej wygłosił 75- minutowe przemówienie, najdłuższe z  wygłoszonych tam od 1972 roku; 35% Amerykanów przyjęło je z  aprobatą, a 36% – z dezaprobatą, – …w  pierwszym głosowaniu na tej konwencji uzyskał poparcie 69,8% delegatów, – …dopiero na trzy miesiące przed zaprzysiężeniem przedstawił swój 6-punktowy program, zawierający najważniejsze priorytety jego polityki, – …chwalił się publicznie, że jest jedynym człowiekiem na świecie będącym w  stanie rządzić jednocześnie własnym biznesem i Stanami Zjednoczonymi, – …już jako kandydat na prezydenta pochwalił się majątkiem wartym 8 737 540 000 dolarów, Strona 14 – …imigrantów przybywających do USA nazywał „gwałcicielami” i „mordercami”, – …opowiadał się za zniszczeniem Państwa Islamskiego dżihadystów, – …postulował wprowadzenie 45% ceł zaporowych na towary chińskie, – …był przeciwny porozumieniu z  Iranem w  sprawie prac nad rozwojem broni nuklearnej, – …apelował o  wprowadzenie czasowego zakazu wjazdu do USA dla muzułmanów, – …twierdził, że widział w  New Jersey muzułmanów, którzy cieszyli się z  ataków terrorystycznych na nowojorskie wieżowce 11 września 2001 roku, – …popierał brexit, czyli wyjście Wielkiej Brytanii i  Szkocji z Unii Europejskiej, – …opowiadał się za zliberalizowaniem przepisów o dostępie do broni, – …często wyrażał się pogardliwie i obraźliwie o kobietach, – …zgłaszał zastrzeżenia do określenia „poprawność polityczna”, – … kategorycznie twierdził, że nie prowadzi żadnych interesów w Rosji, – …obiecał swoim wyborcom, że po zwycięstwie „oczyści waszyngtońskie bagno”, – …postulował potrzebę zwiększenia liczby amerykańskich samolotów bojowych i okrętów wojennych, – …w  swoich starciach z  Hillary Clinton zarzucał jej, że jest „zbyt twarda” wobec Rosji i nic sobie nie robił z oskarżeń o to, że on sam jest wobec Rosji „zbyt miękki”, – …na początku sierpnia 2016 roku miał poparcie 33% ankietowanych Amerykanów, Strona 15 – …50 prominentnych osobistości spośród republikańskich specjalistów od bezpieczeństwa narodowego uważało, że jako kandydatowi na prezydenta USA brakuje mu kompetencji, – …w  kampanii wyborczej często powoływał się na swoje sukcesy biznesowe, – …do prac w  kampanii wyborczej zaangażował całą swoją rodzinę, – …na finałowym etapie kampanii wyborczej nazywał Hillary Clinton „oszustką”, „diabłem” i „złodziejką”. Siebie uważał za „teflonowego” kandydata, – …nie przejmował się swoimi licznymi wpadkami i zarzutami o przeinaczanie faktów, – …krytykował Clinton Fundation za przyjmowanie pieniędzy od „podejrzanych fundatorów zagranicznych”, – …sugerował, że Hillary Clinton powinna „siedzieć w więzieniu”, – …pierwszą debatę telewizyjną z  Hillary Clinton przegrał stosunkiem głosów 27:62, – …wyrażał obawy, że wybory prezydenckie mogą być sfałszowane, – …zraził do siebie wielu wyborców obraźliwymi wypowiedziami na temat kobiet, – …zarzucał Hillary Clinton, że ukrywa przed wyborcami rzeczywisty stan swojego zdrowia, – …uważał, że należy karać kobiety dokonujące aborcji, – …opowiadał się za rozszerzeniem dostępu do broni nuklearnej, – …drugą debatę telewizyjną z  Hillary Clinton przegrał stosunkiem głosów 34:57, – …w  październiku 2016 roku został oskarżony przez dwie kobiety o to, że w przeszłości molestował je seksualnie, Strona 16 – …głosił pogląd, że ostrzeżenia na temat zmian klimatycznych są wymysłem Chińczyków, dążących do osłabienia konkurencyjności towarów amerykańskich, – …przegrał również trzeci pojedynek telewizyjny z  Hillary Clinton stosunkiem głosów 39:52, – …w  czasie kampanii przestrzegał wyborców, że wybór Hillary Clinton może doprowadzić do wybuchu trzeciej wojny światowej, – …zaprzeczał, że jest izolacjonistą w  kwestiach polityki zagranicznej USA, – …apelował do Rosjan, by ujawnili zawartość skrzynek pocztowych demokratów, do których się włamali, – …w  ostatnim przed wyborami sondażu CNN przegrywał z Clinton stosunkiem głosów 42:46, – …w głosowaniu powszechnym 8 listopada 2016 roku dostał 46,1%, a Hillary Clinton 48,2% głosów, – …w  Kolegium Elektorskim miał 306 głosów, a  jego przeciwniczka 232 głosy. – …w  finałowej rywalizacji pokonał kandydatkę Partii Demokratycznej Hillary Clinton, mimo że w  głosowaniu powszechnym uzyskała ona o 2,9 mln głosów więcej, – …wylansował swoje hasło wyborcze America First („Ameryka przede wszystkim”), – …8 listopada 2016 roku wygrał wybory prezydenckie, – …dwa dni po wyborach, już jako prezydent elekt, spotkał się w Białym Domu z prezydentem Barackiem Obamą, – …po zwycięstwie wyborczym miał lepsze notowania aniżeli w czasie kampanii wyborczej, − …20 stycznia 2017 roku został zaprzysiężony na 45. prezydenta Stanów Zjednoczonych, choć jest 44. osobą na tym stanowisku, Strona 17 – …wygłosił przemówienie inauguracyjne, które trwało 16 minut i 30 sekund, – …uczestniczył – wraz z  małżonką – w  trzech balach inauguracyjnych, – …następnego dnia po zaprzysiężeniu udał się do siedziby CIA w Langley, – …niedługo po zaprzysiężeniu go na prezydenta w Kongresie pojawiły się pierwsze głosy za usunięciem nowego prezydenta z  urzędu w  drodze impeachmentu lub na podstawie 25. poprawki do konstytucji, – … 24 grudnia 2016 roku rozwiązał The Donald J. Trump Foundation, a  kierowanie licznymi biznesami rodzinnymi przekazał swoim dzieciom, – …dowiedział się, że ma do obsadzenia około 4000 stanowisk, z tego blisko tysiąc za zgodą Kongresu, – …różnił się w poglądach na politykę i gospodarkę z ludźmi, których wskazał jako kandydatów do swojego rządu, – …jako kandydata na wiceprezydenta dobrał sobie Mike’a Pence’a, gubernatora z Indiany, – …powołał Reince’a Priebusa na szefa Kancelarii Białego Domu, – …na szefa personelu Białego Domu powołał generała Johna F. Kelly’ego, – …uzyskał zgodę Senatu na wyznaczenie pierwszego członka rządu w  osobie generała Jamesa Mattisa, któremu powierzył stanowisko sekretarza obrony, – …dopiero dwa miesiące po wyborach zorganizował pierwszą konferencję prasową, – …zapowiedział, że nie będzie przyjmował żadnych prezentów od zagranicznych gości, chyba że otrzyma na to zgodę Kongresu, Strona 18 – …od pierwszego dnia urzędowania podpisuje dekrety; aż 30 podpisał w ciągu pierwszych stu dni swojej prezydentury, – … w rządzie i Białym Domu otoczył się generałami, – …w  skład rządu powołał głównie bogatych, białych mężczyzn o poglądach konserwatywnych, – …27 stycznia 2017 roku zakazał wjazdu do USA obywatelom 7 krajów muzułmańskich, – …pierwszą telefoniczną rozmowę z  prezydentem Rosji Władimirem Putinem odbył 28 stycznia 2017 roku, – …z  końcem stycznia 2017 roku zwolnił prokurator generalną Sally Yates, – …14 lutego podpisał pierwszą ustawę, uchwaloną przez Kongres za jego kadencji, – …28 lutego 2017 roku powołał Neila Gorsucha na sędziego Sądu Najwyższego USA, – …1 marca 2017 roku wygłosił swoje pierwsze przemówienie na połączonej sesji obu izb Kongresu, – …4 marca 2017 roku oskarżył Baracka Obamę o  zainstalowanie podsłuchu w  jego rezydencji Trump Tower, – …3 kwietnia 2017 roku ogłosił, że swoją pierwszą miesięczną pensję prezydencką w  wysokości 78 333,20 dolara przekazuje w całości na rzecz National Park Service, – …9 maja 2017 roku zdymisjonował szefa FBI Jamesa Comeya, – …19 maja 2017 roku udał się w  swoją pierwszą prezydencką podróż, podczas której odwiedził pięć państw: Arabię Saudyjską, Izrael, Belgię, Włochy i Watykan, – …był zadowolony, gdy wreszcie, po kilku miesiącach rozłąki, 11 czerwca 2017 roku Melania wraz z  synem Strona 19 Barronem przeniosła się z Nowego Jorku do Waszyngtonu i zamieszkała w Białym Domu, – …12 czerwca 2017 roku zwołał pierwsze posiedzenie rządu w pełnym składzie, – w  czerwcu 2017 roku podpisał przyjętą w  Kongresie miażdżącą większością głosów ustawę o  zaostrzeniu sankcji wobec Rosji za jej ingerencję w wybory w USA, – …do końca czerwca 2017 roku odwiedził 16 stanów, ale tylko raz przekroczył Missisipi w drodze do Iowa, – …w  czerwcu ogłosił, że dzieci imigrantów, które wraz z  rodzicami przybyły do USA nielegalnie, mogą tam pozostać, – …7 lipca 2017 roku, podczas konferencji G20 w Hamburgu, po raz pierwszy spotkał się z  prezydentem Rosji Władimirem Putinem, – …był rozczarowany, gdy 28 lipca 2017 roku Senat nie odrzucił Obamacare[1], – …zaapelował do amerykańskich przedsiębiorców, mających swoje firmy za granicą, by przenieśli je do USA, i obiecał im ulgi podatkowe, – …generała Michaela Flynna, doradcę ds. bezpieczeństwa narodowego, zwolnił po 23 dniach sprawowania przez niego tej funkcji, – …na nowego doradcę do spraw bezpieczeństwa narodowego powołał generała Herberta Raymonda McMastera, – …oświadczył, że usuwanie nielegalnych imigrantów z terytorium USA będzie operacją militarną, – …odmówił udziału w uroczystej kolacji z korespondentami, organizowanej tradycyjnie w Białym Domu, – …w  zaproponowanym przez jego rząd projekcje budżetu przewidziano wzrost nakładów na obronę o  53 mld Strona 20 dolarów, – …w  ciągu stu pierwszych dni prezydentury podpisał 30 aktów wykonawczych, ale nie przedłożył żadnego projektu znaczącej ustawy, – …z  pierwszych 196 dni prezydentury aż 41 spędził na wakacjach, – …trzykrotnie zmieniał swoje stanowisko w  sprawie zajść w  Charlottesville, gdzie doszło do zamieszek między neonazistami i antyfaszystami, – …na stanowisko sekretarza stanu powołał Rexa Tillersona, – …jego pierwszy dekret, odnoszący się do kwestii międzynarodowych, dotyczył wycofania się Stanów Zjednoczonych z Partnerstwa Transpacyficznego (TPP), – …w  projekcje budżetu drastycznie obciął składki na rzecz niektórych organizacji międzynarodowych, – …wytknął Niemcom, że wydają tylko 1,19% PKB na obronę, – …skrytykował dochodzenie komisji do spraw wywiadu Izby Reprezentantów i Senatu w sprawie kontaktów jego sztabu wyborczego z Rosjanami, – …wyrażał niezadowolenie z  tego, że Kongres prowadzi dochodzenie wobec kilku osób z jego otoczenia, – …od początku nie miał długofalowej polityki zagranicznej, – …w  czasie wizyty prezydenta Chin w  Waszyngtonie wydał rozkaz zbombardowania bazy lotnictwa syryjskiego, – …12 kwietnia 2017 roku stwierdził, że teraz, inaczej niż w  czasie kampanii wyborczej, nie uważa już Sojuszu Północnoatlantyckiego za „przestarzały”, – …po stu dniach prezydentury miał 45% ocen pozytywnych i 53% ocen negatywnych, – …1 maja 2017 roku oświadczył, że „będzie zaszczycony” spotkaniem z  przywódcą Korei Północnej Kim Dzong Unem,