Andrzej Piskulak �wi�tokrzyski cz�owiek epoki literackiej - pami�ci... Ksi��ka wyr�niona w Og�lnopolskim Konkursie Literackim im. Stefana �eromskiego w Kielcach 19. 12. 2003 r. Organizatorem konkursu by� kielecki oddzia� Zwi�zku Literat�w Polskich Tomik ten dedykuj� pami�ci Stanis�awa Mijasa publicysty kieleckiego Spis wierszy Cz�� I 1. Nieokie�znana my�l 2. To s�owo pierwsze 3. �wi�tokrzyski cz�owiek epoki literackiej Cz�� II 4. Pami�ci anonimowych tzw. poga�skich autor�w pie�ni - W za�omach poezjoborzy 5. Pami�ci anonimowych autor�w i mnich�w �wi�tokrzyskich - Na szlaku strof �wi�tokrzyskich 6. Pami�ci Wincentego zwanego kad�ubkiem z Karwowa albo z Kargowa - Kad�ubek - Atlas 7. Miara Patriotyzmu 8. Pami�ci Jana D�ugosza - kustosza wi�lickiego - Wi�lickie wrota do literatury 9. Pami�ci Miko�aja Reja z Nag�owic - Niepoczciwy �ywot poety poczciwego 10. Pami�ci Jana Kochanowskiego z Czarnolasu - Co tam u poety 11. Los lipy 12. Pami�ci Waspazjana Kochowskiego z D�browy nad Dobruchn� - Odszed� aby powr�ci� 13. Testament poety 14. Pami�ci Jana Chryzostoma Paska - Mazura pomieszkuj�cego w Olsz�wce - Ballada o zwierz�ciu rozumnym 15. Sarmata 16. Pami�ci Stanis�awa Trembeckiego z Jastrz�bnik�w Poeta niemarnotrawny 17. Pami�ci ksi�dza Stanis�awa (Hieronima) Konarskiego z �arczyc - Cz�owiek epoki konarskiej 18. Pami�ci Hugona Ko���taja pobieraj�cego nauki w Pi�czowie Niezale�ny po�miertnie... 19. Pami�ci Stanis�awa Staszica in�yniera ziemi kieleckiej Rzeczpospolite wierszy 20. Pami�ci ksi�dza Piotra �ciegiennego z Bilczy Za gar�� morg�w... 21. �za narzutowa 22. Pami�ci Walerego Przyborowskiego z Domaszowic pod Kielcami - Twarda kontemplacja 23. Ku pokrzepieniu 24. Pami�ci Henryka Sienkiewicza pomieszkuj�cego w Obl�gorku - Gdzie� znale�� s�owa tak silne... 25. Pami�ci Boles�awa Prusa (Aleksandra G�owackiego) ucz�cego si� w Kielcach - Farewell... 26. *** (w dniu urodzin znalaz�em sobie lalk�) 27. Pami�ci Stefana �eromskiego ze Strawczyna - W uszach moich trwa... 28. Pami�ci Sergiusza Piaseckiego odsiaduj�cego kar� wi�zienia na �wi�tym Krzy�u Kt�ry pokocha�... 29. Ballada o przemycaniu s�owa 30. Wieczne pi�ro 31. Pami�ci Adolfa Dygasi�skiego z Niegos�awic nad Nid� - Ponidzie z dusz� i cia�em 32. Jak zaj�c Skalbmierz 33. Gwar gwarny 34. Pami�ci Stanis�awa Pi�taka z Wielowsi - Rozpacz inteligenta ch�opskiego 35. Sen o poemacie na miar�... 36. Przekszta�canie �wiata 37. Dusza Kunefa�a 38. Pami�ci Stanis�awa Czernika z Zachciana k. Opatowa - Autentyzm a� nieautentyczny 39. *** (To tre�� ma pierwsze�stwo nad form�) 40. Powr�t do chaty 41. Pami�ci Stanis�awa M�odo�e�ca z Dobrocic - M..�..o..d..o..�..e..n..i..e..c 42. Sandomierszczyzna 43. Zach�y�ni�ty 44. Patrzcie go wr�ci� 45. Tylko nie Dobrocice 46. Pami�ci Brunona Jasie�skiego (Wiktora Brunona Zysmana) z Klimontowa k. S�dziszowa - FUTUROJASIE�SKI 47. Wszystko jest futuro 48. S�owo o Brunonie Jasie�skim 49. *** (To w�a�nie �wi�tokrzyska ziemia) 50. Pami�ci Jana Marii Gisgesa z Niska - Ale taki ju�... 51. Po Gisgesie echo... 52. Pami�ci ksi�dza W�adys�awa Siarkowskiego z Imielna k. Stopnicy - Cichy s�uga Bo�y 53. Pami�ci J�zefa Mortona z Chrobrza - Tak m�wi�... 54. Pami�ci Adolfa Sowi�skiego z Kielc - W poszukiwaniu �ysog�r 55. Pami�ci Witolda Gombrowicza z Ma�oszyc - Pomnik pisarza 56. Kochany Witoldo 57. Transatlantyk Witulin 58. Trans - Gombrowicz 59. Pami�ci Gustawa Herlinga - Grudzi�skiego z Kielc - Zerwana z �a�cucha historia 60. Ale to jednak Suchedni�w 61. Ostatnie po�egnanie 62. Pami�ci Mariana So�tysiaka "Barabasza" z Gnojna Barabasz rozgrzeszony 63. Wiersze wybranieckie 64. Pomi�dzy 65. Pami�ci Mariana Prze�dzika ze Staniewa k. J�drzejowa B�g w sp�kanych d�oniach 66. Pami�ci J�zefa Ozgi - Michalskiego z Bielin - Sowizdrza� literacki 67. W worku ojcowizny... 68. Spotkanie 69. Pami�ci Wies�awa Ja�d�y�skiego z Kielc W�r�d wszechobecnej przesz�o�ci 70. W cieniu �eromskiego 71. Pami�ci Waldemara Leona Babinicza mieszkaj�cego w Ro�nicy - Zachowana �wiadomo�� ma�omiasteczkowa 72. Animator 73. Pami�ci Micha�a Basy z Tarczka K. Bodzentyna - �wiadomy wyb�r 74. Partyzant - poeta 75. Ja to my 76. Pami�ci Jana Gajzlera z Suchedniowa - Maria poezji 77. *** (Trzeba by� dzieci�co) 78. Na podb�j... 79. Pami�ci �wi�tos�awa Krawczy�skiego z Kielc Uniwersalny znak ludzkiego losu 80. Pami�ci Jana Kubickiego z Raszkowa k. J�drzejowa - Nie zagojona Kielecczyzna 81. Ziemia przesi�kni�ta poezj� 82. Pami�ci Zbigniewa Nosala z Kielc Odda� Atmosfer� tamtego czasu 83. *** (Nie dawa� odpowiedzi) 84. *** (Tropi�) 85. Pami�ci Ewy D�browskiej - Orzelskiej z Kielc *** (�ycie to nie kolejka le�na w Zagna�sku) 86. *** (Jak pozna� tajemnic� przemijania?) 87. *** (Nie szuka�am prawdy o cz�owieku) 88. *** (Zatrzyma� czas) 89. Pami�ci Feliksa Raka z Borowca w gminie Krasocin *** (Przetrwa� Sachsenhausen i Dachau) 90. Ojczyzna krasoci�skich wiatrak�w 91. Pami�ci Haliny Snopkiewicz z Zawiercia (uczennicy ze Skar�yska Kamiennej - S�onecznik pisarski 92. *** (Ba! Ale jak trudno jest) 93. Pami�ci Marcina Gajka z Kielc W poszukiwaniu siebie 94. Pami�ci El�biety Wrzoskiewicz z Kielc - *** (�yczy�a innym) 95. Pami�ci Wincentego Burka z Sandomierza Wie� 96. Pami�ci Krystyny Salaburskiej z Kielc Nadal m�odzi... 97. Pami�ci Tadeusza Papiera z Buska Zdroju Morga literacka 98. Pami�ci Katarzyny Zaborowskiej z Wilkowa Ka�ka spod �ysicy 99. Pami�ci Agnieszki Bar��g z Sielca k. Wi�licy Bar�og�wka 100. Pami�ci Sylwestra Banasia z Czarnej k. Ko�skich Pomi�dzy... 99. Pami�ci Boles�awa Garbosia kieleckiego s�dziego mieszkaj�cego w Sandomierzu - Termometr poezji 100. Pami�ci Wojtka Bellona z Buska Zdroju Na Ponidziu poezja belloni si� nam... Cz�� III. 101. W intencji zmar�ych 102. Kolebka literatury na biegunach KONIEC ROZDZIA�U 8 CZE�� PIERWSZA NIEOKIE�ZNANA MY�L Jaka by�a ta pierwsza wypowiedziana my�l Wyra�one s�owo Ta pie�� �ysog�rska duszy Zanim zrodzi� si� J�zyk Posiadaj�cy Cz�ci mowy Cz�ci zdania Siedem przypadk�w Dwie liczby Trzy rodzaje Osiem samog�osek Liczne grupy sp�g�oskowe Akcent na przedostatniej sylabie Jak by�a pierwsza my�l Nie okie�znana w karby j�zyka Nie steoretyzowana gramatyk� Gdy s�owo dzia�o si� W duszy TO S�OWO PIERWSZE Gdzie� s�owo Kt�re by�o wpierw Ni� cz�owiek To s�owo - duch Zamieszka�e w polodowcowych Za�omach g�rskich Co rusz Co wiek Zawsze B�g wie kiedy Rodzi si� w tej kolebce �wi�tokrzyskiej Szpadlem wiersza Rozgrzebuj� �ysog�rsk� przesz�o�� Poszukuj� �lad�w odwiecznych i prawiecznych Ale jak�e obecnych Tu I wtedy i teraz i jutro �WI�TOKRZYSKI CZ�OWIEK EPOKI LITERACKIEJ W kolebce �ysog�rskiej Narodzi� si� i wynia�czy� �wi�tokrzyski cz�owiek epoki literackiej - Wypadkowa dziej�w Dla cz�owieka epoki �rodkowego paleolitu Rajem by�a jaskinia Tu w�r�d naciek�w Mieni�cych si� nieistniej�cym ju� �wiat�em Zostawi� sw�j neandertalski �lad Dekadentem swojego czasu by� Cz�owiek epoki paleolitu - My�liwy Nie mia� jeszcze �wiadomo�ci dziejowej Cz�owiek epoki mezolitu cho� trwa�e �lady pozostawi� To dopiero cz�owiek m�odszej epoki kamienia Zwany tak�e cz�owiekiem epoki neolitu - wraz z Obrobionym krzemieniem pasiastym i narz�dziem ko�cianym Pozostawi� pierwsze rysunki na �cianie - W Krzemionkach Opatowskich Pod sam koniec neolitu Pojawi� si� cz�owiek kultury amfor kulistych Po nim przyby� wojowniczy Cz�owiek kultury ceramiki sznurowej Z niego zrodzi� si� Cz�owiek epoki br�zu Pozostawi� po sobie znaleziska ceramiczne ko�o Wi�licy i Musia� ust�pi� Cz�owiekowi kultury �u�yckiej To by� protoplasta Cz�owieka kultury pras�owia�skiej M�wi si� - To pierwszy cz�owiek kultury kieleckiej Cho� swej nazwy nawet nie przeczuwa� W epoce �elaza Na zawsze Wyparty przez Cz�owieka kultury celtyckiej Cz�owiek epoki �elaza na sta�e Zadomowi� si� na stokach �ysog�rskich I rozpocz�� produkcj� metalurgiczn� Ceniony nawet przez Cz�owieka kultury rzymskiej Jego �elazo odcisn�o si� pi�tnem kl�ski cesarstwa I wtedy pojawi� si� pierwszy Cz�owiek epoki �ysog�rskiej - tajemniczy Cz�owiek kultury poga�skiej Potrafi� nazywa� i �piewa� A jego pie�� w ciemnych zakamarkach duszy Do dzi� si� pie�ni W kolebce �ysog�rskiej Narodzi� si� i wynia�czy� �wi�tokrzyski cz�owiek epoki literackiej - Wypadkowa dziej�w... KONIEC ROZDZIA�U 12 CZʌ� DRUGA Pami�ci anonimowych tzw. poga�skich autor�w pie�ni �ysog�rskich W ZA�OMACH POEZJOBORZY Tylko tu W polodowcowych g�rach wierszy I dolinach poezji Mieszka w za�omach poezjoborzy Odwieczny duch Pie�� prawieczna kryje si� W zau�kach skalnych Wraz z wiatrem przemierza knieje pod�wiadomo�ci Poga�ska pie�� O�ywiana W podaniach i legendach Tylko tu sob�tki Mog�y si� pomiesza� z psalmami I nie wiadomo Kt�ra jest kt�ra Kt�ra z kt�rej wynika Kt�ra od kt�rej wa�niejsza Prawieczna pie�� tu�acze si� W przydro�nych kapliczkach Zg�oska po zg�osce S�owo po s�owie Fraza za fraz� Wolnymi jak wiatr wersami �ysog�rska pie�� zwiewna i nieodgadniona Kryje si� zalotnie w zau�kach skalnych wyobra�ni Za wiekowymi jod�ami W�r�d prawiecznych d�bin Podbita przez zwarty Legion - Szyk �aci�skiej wersyfikacji S�owami W karnym szyku zwrotek Tylko z ust do ust Tylko z pokolenia na pokolenie Atrybut cudowno�ci I anielsko�ci Pozosta� na zawsze Poga�ski duch nawr�cony na anio�a Jeszcze tajemniczy si� w resztkach kamiennego wa�u W nieistniej�cych poga�skich �wi�tyniach Pie�� �ysog�rska pobrzmiewa swoj� �wi�t� i nabo�n� nut� I T�tni jak moje serce Pami�ci anonimowych autor�w i mnich�w �wi�tokrzyskich NA SZLAKU STROF �WI�TOKRZYSKICH Przedzieramy si� literackimi szlakami �ysog�rskimi Kt�re zacieraj� si� w pami�ci Szeleszcz� pod palcami po��k�e Li�cie stronic Opad�e z drzewa genealogicznego Cz�owieka epoki �ysog�rskiej Roz�cielaj� w�drowcom drog� Dywanem opracowa� Ta pie�� �ysog�rska to prawieczna puszcza jod�owa Por�wna� i t�sknot mieszka�c�w tej ziemi I Wynia�czeni w tej kolebce literatury Umarli tw�rcy s�owa Nadal grzmi� do sumie� Anonimowe kazania �wi�tokrzyskie I niepokoj� swoim pochodzeniem No i ten Lament �wi�tokrzyski �ale Matki Boskiej pod krzy�em - Anonimowa sekwencja Dramatu pasyjnego W �redniowieczu Cierpi�cej Marii pod Krzy�em Zapisana przez zakonnika - Andrzeja ze S�upi Kilka wiek�w po ukrzy�owaniu Boga Matka �ali si� do ukrzy�owanego Syna Pe�na goryczy wyrzut�w pod adresem archanio�a Gabriela Nieregularna budowa Liryczny monolog duszy wsp�cierpi�cej z ukrzy�owanym Udr�czenie do granic ludzkiej wytrzyma�o�ci Nieuporz�dkowanie wypowiedzi Pot�guje wra�enie rozpaczy B�lu i bezsilno�ci I to operowanie kontrastami Tkliwych zdrobnie� i drastycznych obraz�w m�ki Takie wsp�czesne Takie dzisiejsze... Pami�ci Wincentego zwanego KAD�UBKIEM z Karwowa albo Kargowa KAD�UBEK-ATLAS Na piechot� Boso wr�ci� z Krakowa w �wi�tokrzyskie Boso z fotela biskupiego na zwyk�ego zakonnika Boso awansowa� na dziejopisa Ukryty w j�drzejowskich murach klasztornych Pisa� kronik� tego Co le�a�o mu na sercu Tylko on m�g� poj�� i zrozumie� Zwi�zek mi�osierdzia ze sprawiedliwo�ci� Sprawiedliwo�� bowiem bez mi�osierdzia To okrucie�stwo A mi�osierdzie bez sprawiedliwo�ci To g�upota - uzasadnia� To czytelnik ma odkrywa� jego Tajemnice kunsztu s�owa -Tylko rozgryziony imbir smakuje - mawia� A nic nie zachodzi Na co spojrzymy mimochodem Musia� zna� �aci�skich Sze�� tysi�cy s��w Nie licz�c imion w�asnych By wyrazi� sprawy polskie Wincenty Kad�ubek tajemniczy Jak miejsce jego urodzenia Jak data jego narodzin Kad�ubek - C� to za s�owo To po prostu przydomek Przezwisko Mo�e to sprawka D�ugosza? Trwaj� spory Ale czy to wa�ne - Wincenty to pierwszy wykszta�cony Z tytu�em magistra Polak Na pisarzu Na kruchym jak trzcina pi�rze Na barkach karze�ka Brzemi� dziejopisania w�o�one Atlasa MIARA PATRIOTYZMU By poj�� miar� patriotyzmu Trzeba by� chyba �wi�tym Podj�� si� dzie�a z mi�o�ci do ojczyzny Taki czyn nie mo�e by� szale�stwem A m�stwo - zuchwa�o�ci� Nie widzia� przyjemno�ci w posiadaniu z�ota Lecz w rozkazywaniu tym Kt�rzy w�a�nie go posiadaj� I wi�ksz� ha�b� jest da� si� Przekupi� Ni� ulec w walce Poj�� miar� patriotyzmu Mo�e tylko umys� wytworny Kt�ry odkrywa tajemnice kunsztu s�owa Umys� wi�kszy od cia�a Pami�ci Jana D�ugosza z Brze�nicy - kustosza wi�lickiego WI�LICKIE WROTA DO LITERATURY Z gotyckiego domu Ufundowanego w Wi�licy Wyrusza pielgrzymka Na p�tniczy szlak literacki �ladami miejsc narodzin Pierwszych dziej�w W porz�dku chronologicznym O �yciu dziejopisa wiadomo tyle - Student Przed �mierci� Nominowany na arcybiskupa Z woli protektora Odbywa� liczne podr�e dyplomatyczne By� w Ziemi �wi�tej Dyplomata - Udanie pertraktowa� z Krzy�akami Wychowawca syn�w kr�lewskich Dzieje Polski tworzy� �wier� wieku Powi�za� fakty w �a�cuch przyczyn i skutk�w Stworzy� syntez� zdarze� i kolei los�w Okre�li� prawa Rz�dz�ce przesz�o�ci� W konflikcie Boles�awa �mia�ego ze Stanis�awem ze Szczepanowa Opowiedzia� si� Po stronie kr�la Tak rodzi�a si� Prawda kroniki Prawda osobista kronikarza Prawda moja? Pami�ci Miko�aja Reja z Nag�owic NIEPOCZCIWY �YWOT POETY POCZCIWEGO Pierwszy kategorycznie oznajmi� - Mowa polska nie jest psim j�zykiem Pogardzanym �argonem Lecz zdoln� wyrazi� Nawet wyrafinowan� my�l Cycerona i Seneki Bogat� w wyraziste s�owa I r�norodne okre�lenia Samouk Sam wykszta�ci� w sobie Zdolno�ci literackie i muzyczne Dla jednych - Prostak Warcho� Moczymorda �ar�ok monstrualny Odszczepieniec religijny Dla drugich - Dobry gospodarz Umiej�cy pilnowa� swoich interes�w Budowniczy miasteczek i wiosek Ewangelista zak�adaj�cy nowe zbory i szko�y �ywio�owy wszechstronny talent Cho� pisa� po polsku To pod wieloma utworami Nie chcia� si� podpisa� Twierdzi� �e Nieuczony ze zwyczaju i natury A tylko ta polsko�� Snadnie Przychodzi Pami�ci Jana Kochanowskiego z Czarnolasu CO TAM U POETY Ludzie z Sycyny Z Policznej i Gr�dka A nawet z Jasie�ca Nie pytaj� ju� od wiek�w - A siej� tam ju� w Czarnolesie? - A wyp�dzone byd�o w pole? - A ciel�ta odsadzone od kr�w? - A co tam Pan Czarnoleski o urodzajach trzyma? Poeci z Kielc Z Krakowa A nawet z Warszawy Nie pytaj� ju� - Czy treny ju� posiane na �yzn� czarnolesk� wra�liwo��? - Czy psalmy zasadzone ju� w czu�ych czarnoleskich sumieniach? - Czy fraszki beztrosko przyfruwaj� do rozbujanej czarnoleskiej wyobra�ni? - Co pan Czarnoleski hoduje i uprawia na polu czarnoleskiej poezji? - Po �mierci taki Kochanowski jak ka�dy z nas - Oznajmi� zwole�ski proboszcz i Dla lepszego powietrza w ko�ciele Kaza� wynie�� trumn� z prochami poety Z podziemi ko�ci�ka na ko�cielny cmentarz I tak jest do dzi�... LOS LIPY W miejscu gdzie ros�a lipa Rozkrzewi�y si� domys�y Lipa run�a pora�ona piorunem I zwalona przez burz� Lipa spr�chnia�a I ze staro�ci si� rozpad�a Lip� kaza� �ci�� ekonom - Zas�ania�a widok na zabudowania dworskie Pozosta� tylko po niej go�� Pragn�cy usi��� pod jej li�ciem Pami�ci Waspazjana Kochowskiego z D�browy nad Dobruchn� ODSZED� ABY POWR�CI� U st�p �wi�tego Krzy�a wojowa� s�owem Tu zapami�ta� na wieki swoje dzieci�stwo Tu w pod�ysickim Gaju pozostawi� swoj� dusz� I cho� st�d musia� odej�� Ale by powr�ci� jako poeta Bo maj�tkiem jego w�a�nie wyobra�nia Ubrana w �wi�tokrzyski krajobraz Nie lubi� przepychu i che�pliwo�ci Wola� ust�pi� ni� wchodzi� w drog� W poezji Szuka� �wi�tokrzyskiej liryki Szuka� widoku z �ysej G�ry Golgoty um�czonego histori� narodu �wi�tego Krzy�a na w�asnych barkach TESTAMENT POETY Sw�j maj�tek przeznaczy� Na dom schronienia dla starc�w Zobowi�za� ich na nabo�e�stwach bywa� Ko�cielne pos�ugi odprawia� Ko�ci� zamiata� Cmentarz zawiera� Za kap�anem do chorego chodzi� Przed wielk� msz� "Bogurodzico..." Po mszy "O Maryjo" �piewa� W ka�dy pi�tek po trzy pacierze Za dusze w czy��cu odmawia� Cz�owiekowi nad grobem tylko ufa� I dlatego w testamencie Przepisa� w�asn� wiar� Bo religijny by� na wskro� Bo nabo�ny a� do dewocji By� wypadkow� statystycznego szlachcica Wierzy� w szczeg�ln� opiek� bosk� nad krajem By� poet� jedynym w swoim rodzaju I w testamencie zapisa� nam Psalmodi�... Pami�ci Jana Chryzostoma Paska - Mazura pomieszkuj�cego w Olsz�wce BALLADA O ZWIERZ�CIU ROZUMNYM Pluszcze si� w odm�tach �wi�tokrzyskich Ni cz�owiek Ni pies Ni wydra Och�do�ne zwierz� Co nigdy �le nie uczyni�o w po�cieli Za potrzeb� chodzi�o do jednego miejsca Do swojej skorupki tam Str� z niego taki w nocy �e uchowaj Na widok obcego wrzasku wielkiego robi�o Nie tylko pijanego obudzi�o Ale umar�ego wskrzesza�o Lubi�o �owi� dla pana ryby W stawie lub w rzece lepsza ni� sieci Ot tak z niego w�dka Niew�tpliwa atrakcja Olsz�wki Cz�sto jak wy�e� my�liwski polowa�o Zgubi�a go s�awa Na dworze kr�lewskim Bezmy�lny dragon po prostu zabi� Bo beztrosko wa��sa�o si� po ogrodzie I tyle Kroniki milcz� na temat zab�jcy W ka�dym razie Zwierz� przeros�o swego pana I wyprzedzi�o swoj� epok� O ca�e wieki SARMATA Rodem z Mazowsza Wychowanek jezuit�w S�u�y� pod Czarnieckim. Gdy porzuci� wojsko O�eni� si� i zamieszka� W �wi�tokrzyskiej Olsz�wce Burzliwy temperament i awanturnicze usposobienie Z s�d�w nie wychodzi� Oskar�ony nawet O pogwa�cenie spokoju publicznego I skazany na banicj� Ale odwa�ny �o�nierz Pe�ny temperamentu i fantazji Zawadiaka Chciwy �up�w Nieco przesadza� i koloryzowa� Liczne dowody swego m�stwa i odwagi �o�nierz - samochwa�a Ukrywa� wady Podkre�la� znaczenie w�asnej obecno�ci W wa�nych wydarzeniach historycznych Gloryfikowa� wojsko polskie Wyolbrzymia� sukcesy Milcza� r�wnocze�nie na temat kl�sk Po �lubie z maj�tn� wdow� Sprytny Obrotny i energiczny gospodarz Urodzony gaw�dziarz Bardzo towarzyski Sk�onny do wypitki i wybitki Nie ujawni� Ca�ej prawdy o sobie Milcza� na temat awantur i proces�w Ale �wietny kompan Wzorowy patriota i dobry �o�nierz Typowy Sarmata Pe�ny przes�d�w Uprzedze� Ze sk�onno�ci� do alkoholu O ciasnych horyzontach my�lowych Maskowanych pozorami obycia i erudycji Z uderzaj�c� powierzchowno�ci� Niezwykle pewny siebie Sk�onny do samochwalstwa Religijnie zbyt ceremonialnie Bez g��bi i szczero�ci prze�y� Ot taki sobie Sarmata Jakich wielu Takim nie pami�taj� go ju� w Olsz�wce literatury Rozgrzeszy�a go wydra Pami�ci Stanis�awa Trembeckigo z Jastrz�bnik�w POETA NIEMARNOTRAWNY Roztrwoni� zapisany przez ojca maj�tek Na�ogowo oddawa� si� hazardowi i hulankom Ton�� w d�ugach Wierszami sp�aca� zobowi�zania finansowe Wiele utwor�w przypisano innym poetom (Tylko na kr�la m�g� liczy� �e sp�aci d�ugi) Mistrz : Ponadczasowej Zofi�wki Utwor�w okoliczno�ciowych Politycznych �d i Wierszy liberty�skich Utwor�w salonowych Anakreontyk�w List�w poetyckich Poetyckich komplement�w Epigramat�w i nagrobk�w Chocia� marnotrawi� pieni�dze To nie sta� go by�o Na roztrwonienie Cho�by jednego s�owa Pami�ci ksi�dza Stanis�awa (Hieronima) Konarskiego z �arczyc CZ�OWIEK EPOKI KONARSKIEJ W kraju pomieszanych j�zyk�w i poj�� W kt�rym rz�dzi�a niebywa�ego stopnia mierno�� Gdzie panowa�a nad�to�� Przeplatana �acin� Komiczno�� Nienaturalno�� i przesada Czo�ganie si� i pochlebne kadzid�a Szyderstwa i wynaturzenia Spaczenie dobrego smaku Obmowa Nawet religia sprowadzona do czczego formalizmu Historia - do wybi�rczego kronikarstwa Poezja - rymokletorstwa Jakby w czasach saskich literaci po pijanemu pisali Ile dobrych posiada� cech w sobie By pokona� ca�e to z�o Zdrowego rozs�dku Silnej woli D��enie do po�ytecznego I trze�wo�ci w my�lach i post�pkach Jasno�ci i poprawno�ci w wyra�aniu Ogl�dno�ci i przezorno�ci Cech oczekiwanych jak zbawienia By wyprzedzi� swoj� my�l� O kilka wiek�w epok� Kt�rego jeszcze dzi� trudno do�cign�� Pami�ci Hugona Ko��ataja pobieraj�cego nauki w Pin�zowie NIEZALE�NY PO�MIERTNIE... Prze�ladowany i Skazany na cierpienie Bez s�du Pochowany w trumnie z nieheblowanych desek Ale z sercem podarowanym Wi�niowej - Ko�o Staszowa Kt�r� trudno znale�� nawet na mapie Taki jest los tw�rcy Praw i przestr�g dla kraju Kt�ry po��czy� Tera�niejszo�� z przysz�o�ci� Niezale�nego od epoki historycznej Pami�ci Stanis�awa Staszica in�yniera ziemi kieleckiej RZECZYPOSPOLITE WIERSZY Dzieje �wiata pisane wierszem - Nie nowy to pomys� Ale Staszic? On? Mistrz traktat�w naukowych Niedo�cigniony w zwi�z�ej prozie Czysta my�l in�ynierska Obdarzony wizjonersk� wyobra�ni� Obdarzony umiej�tno�ci� tworzenia Napi�cia dramatycznego i emocjonalnego Prawie kaznodzieja Zupe�nie nawet nie pos�dzany o to �e Posiada s�uch poetycki Tak! W�a�nie Staszic! Zmierzy� si� z materi� poezji Jego analityczny umys� zapragn�� wiersza By m�c poj�� pierwiastek �ycia Prawo natury Od powstania A� do Prawdziwych rzeczypospolitych Historia �wiata od zarania Nigdy Nie by�a proz� To poezja w czystej Boskiej postaci Pr�buj�c zrozumie� poezj� dziej�w �wiata Wiedzia� - Tylko wyrafinowany umys� politechniczny Potrafi Znale�� szans� dla narodu Pozbawionego pa�stwa Pami�ci ksi�dza Piotra �ciegiennego z Bilczy ZA GAR�� MORG�W... Jego my�l powsta�cza kr��y�a potajemnie Jak czerwona ksi��eczka Od ust do ust Od chaty do chaty Od sumienia do sumienia Jego s�owa mia�y moc A� s�uchaj�cych ogarnia� zapa� do granic Z go�� pi�ci�... Jak ka�dy kto chcia� zmienia� histori� Musia� mie� swojego Judasza Najbli�szego sercu zdrajc� Kt�ry za gar�� morg�w... Ot taki Janic co dosta� ziemi� za nic... - �piewaj� jeszcze dzi� Spod szubienicy kieleckiej uszed� ca�o Wywieziony na Sybir By odpokutowa� za grzech samowolnego zmieniania sumie� I historii A� do utraty nadziei �e jego pobyt nie poszed� na marne Oj mamy �ciegiennego Da ksi�dza poczciwego - Rozbrzmiewa w losach �wi�tokrzyskich �ZA NARZUTOWA W miejscu gdzie sta�a szubienica Pami�tkowy kamie� narzutowy To tu m�nie wytrzyma� kar� �mierci Duszpasterz patriotyzmu Przewodnik ludu powsta�czego To tu m�nie wytrzyma� zamian� �mierci Na katorg� I ka�� wsp�powsta�c�w To tu m�nie wytrzyma� tortury swoich braci I �mier� jednego z nich I biegi przez r�zgi wsp�towarzyszy W miejscu gdzie sta�a szubienica To tu w�a�nie historia uroni�a sw� �z� narzutow� Pami�ci Walerego Przyborowskiego z Domaszowic pod Kielcami TWARDA KONTEMPLACJA Pod Langiewiczem przeszed� Tward� szko�� charakteru I wychowanie obywatelskie Z szabl� w r�ku kontemplowa� Wzd�u� i wszerz �wi�tokrzyski krajobraz Pi�ra nie wypu�ci� a� do �mierci KU POKRZEPIENIU Pisa� i spisywa� Pod bukiem starym Chrobrego tr�bk� my�liwsk� pami�taj�cym Z widokiem na iglic� �wi�tokrzysk� Szumia�y mu kory sine Zapach modrzewiowy upaja� A cie� or�a na b��kicie przypomina� o zmienno�ci �ycia ludzkiego Motyw powsta�czy Mia� obudzi� ducha narodowego Dzieci wychowanych w niewoli Nie znaj�cych wolno�ci Obudzi� ze stagnacji Sam by� bohaterem I jego bohater dokonywa� Z dziecinn� �atwo�ci� Niemo�liwych czyn�w Kt�rych potem Chcia� dokona� Rozpalony do granic lektury Czytelnik Pami�ci Henryka Sienkiewicza pomieszkuj�cego w Obl�gorku GDZIE� ZNALE�� S�OWA TAK SILNE.... Cho� skaza�e� si� Na po�miertne Szukanie s��w tak silnych Jak wdzi�czno�� Za dary i ziemie Otrzymane Za �ycia W moim sercu Jeste� Jak niewzruszony pomnik w obl�gorskim parku Z wykut� w granicie �yczliwo�ci� Bardziej wolisz by� d�u�nikiem Ni� wierzycielem Patrz� ci w oczy i pytam Ja Janko Muzykant poezji Kt�ry nagle zapragn�� prawdziwych wizji A nie wystruganych zwid�w w przydro�nej duszy z patyka - Pan B�g mi da w niebie prawdziwe skrzypki- Pyta umieraj�cy grajek C� takiego widzi ufny muzykant W obliczu �mierci Dlaczego twarz powa�nieje bardzo Mrocznieje i si� st�a Bo�e b�d� mi�o�ciw mnie... poecie Pami�ci Boles�awa Prusa (Aleksandra G�owackiego) ucz�cego si� i pomieszkuj�cego w Kielcach FAREWELL... Farewell, miss Iza farewell - W tym po�egnaniu Pomiesza� si� b�l z wolno�ci� Nieu�wiadomiona rado�� z Nag�ego i niespodziewanego Odzyskania siebie I znowu nale�enia do siebie Cud niezrozumia�y Ale akceptowany ca�ym sob� Do tej pory Kobiety podgl�dane przez okulary poezji Ale co dalej? Przecie� pragnienie nieprzytomne - By� Cz�owiekiem Pragnienie - Kocha� - Tak! Kocham - Szept wyzwala cierpienie jeszcze nie nazwane Dr�czy zm�czona my�l Zbola�e uczucie Zdruzgotana wola W niwecz pos�ane ca�e istnienie I ta ��dza �mierci I ten jej g��d - Bo�e b�d� mi�o�ciw - Przybieg�y na skraj ust s�owa Z g��bi duszy Wszystko cz�owieka bowiem zawiedzie Ale nie B�g Co teraz Gdy rak toczy dusz�? Mo�e podr� dooko�a �wiata Mo�e w Pary�u pom�c uczonemu fanta�cie Mo�e zgin�� pod ruinami w Zas�awiu Wol� Prusa jest by�my tego nie znali ... A jednak to Horacy mia� racj� Nie wszystko jest we mnie �miertelne... Non omnis moriar... *** w dniu urodzin znalaz�em sobie lalk� by�a jaka� inna ni� zawsze jednak rado�� przebija�a z twarzy jej stronic przyszed� wokulski z �yczeniami urodzinowymi wi�c pocz�stowa�em go sportami i zapyta�em o zdrowie izabeli u�miechn�� si� i co� tam mrukn�� po angielsku potem wypi� mi w�dk� i w milczeniu prze�miali�my si� ca�� noc Pami�ci Stefana �eromskiego ze Strawczyna W USZACH MOICH TRWA... �eromski wiedzia�... Forma pie�ni jest wa�niejsza Ni� tre�� S�owa S� Tylko dodatkiem Pretekstem Dla wy�piewania melodii �eromski wiedzia�... Sylaby bez znaczenia Powtarzane ku uciesze duszy Potrafi wy�piewa� pastuszek Melodyjka d�wi�k�w Wystarczy sama dla siebie Dla duszy Niepotrzebne znaczenie s�owa Wa�niejsza intencja Oj,- da moja-da dana Oj, da- da-da, da- da- da!... �eromski wiedzia�... Tylko dziecko cierpi�ce �piewa samemu sobie Piosenk� ulgi i pocieszenia Na w�asn� melodi� W�asnymi s�owami Nieistniej�cymi w j�zyku �eromski wiedzia�... Dziecko szcz�liwe zakwita w�r�d szumu drzew i zapachu kwiat�w I �piewa w�asn� pie�� radosn� Z najcudaczniejszych wyraz�w Kt�re zrozumia�e s� tylko dla niego D�wi�k po d�wi�ku powtarzany To naturalny �piew Ot taka pierwotna harmonia na�ladowcza Onomatopeja nie�wiadoma Znacznie wcze�niejsza ni� rytm i rym ... �eromski wiedzia�... On mistrz tre�ci... W uszach moich trwa szum tw�j, lesie dzieci�stwa i m�odo�ci - cho� tyle ju� lat... Pami�ci Sergiusza Piaseckiego odsiaduj�cego kar� wi�zienia na �wi�tym Krzy�u KT�RY POKOCHA� ... Zimna Nie zachodzi nigdy Jego konstelacja Wielka Nied�wiedzica - kochanka Zawr�ci� sobie g�ow� ni� Tuli i pie�ci Te szcz�liwe gwiazdy Palcami dotyka - Dlaczego tak dziwnie si� dobra�y?... Mo�e si� lubi� - jak czasem ludzie - i Razem w�druj� po niebie? Mo�e ze sob� rozmawiaj�...? - Tyle pyta� Tyle w�tpliwo�ci nie rozwianych Odpowied� zna tylko serce Ono jednak milczy - O! Mrugaj� do siebie?... Lepiej im si� Przygl�da Taak! To nie z�udzenie Kszta�t �ab�dzia I tylko ostry szept kompana - Kieruj si� tak Aby gwiazdy by�y po Prawej stronie!... Jak nie p�jdziesz Zawsze wyjdziesz za granic� Rozumiesz: Po prawej r�ce! Nie lubi natr�tnego pouczania Rozumie D�ugo patrzy S� pi�kne L�ni� cudownie Mieni� si� Wiele niezwyk�ych odcieni Kocha t� zimn� konstelacj� Bardziej ni� kobiet� I ona... Nie opu�ci go Ani... Ani na z�e Ani na jeszcze gorsze O dobrym nie ma mowy W jego �yciu Tylko mo�e by� jeszcze gorzej Wbrew relacjom dziennikarskim Nie ona zdradzi�a Tego przemytnika marze� To konstelacja opatrzno�ci Dumna jak �ab�d� Jest wszak jego kochank� Owszem! Zdradzi�a Ale to by�a zwyk�a kurwa... Kochanka kompana To ona ich sprzeda�a... Ale i tak by kiedy� wpad� Policja i kajdanki. S�d polowy Trzeba a� pi�ciu artyku��w na �mier� Jednomy�lno�� s�dzi�w - Rozstrzela�! U�askawienie Jedynie przeczuwa O jego �ycie Upomina si� Wierna nocna konstelacja Jak�e tak Na �mier� Gdy jeszcze nie pora Gdy jeszcze nie czas D�wign�� i poni�s� Sw�j krzy� prawos�awny Wi�zienny krzy� �wi�ty Krzy�.... BALLADA O PRZEMYCANIU S�OWA Jego przeznaczeniem - przemycanie s��w Jego przeznaczeniem - kontrabanda marze� Jego przeznaczeniem - szmugiel wspomnie� W okno puka �wi�tokrzyska noc Gwiezdna kochanka Na p�nocnym zachodzie l�ni wspaniale Otulona pieszczotliwie w �nie�no bia�e ob�oki W g�owie Ostatnia noc na pograniczu... Tu przemytnik Piasecki d�wiga na barkach �wi�ty Krzy� W�asny krzy� By odkupi� beztroskie marnotrawienie Talentu Teraz Pisze Pisa� musi To po prostu potrzeba Nieodzowna i niezwalczona Przera�a czasem nawa� rzeczy Rozsadza umys� A zdrowy rozs�dek ka�e Pisa� powoli Cierpliwie i planowo Kszta�ci� styl Poznawa� j�zyk Jak trudno? Bez potrzebnych ksi��ek, W wi�ziennych warunkach Powinien by� �l�cze� miesi�cami Latami A trzeba zaraz... A trzeba ju�... Aby mie� spok�j Przykro bardzo O! Jak przykro Szata j�zykowa Jest taka licha Po roku pracy Rozumie to dobrze. Jedyny przewodnik i nauczyciel Wiadomo�ci literackie Otrzyma� gratis Ch�onie z nich Uczy si� j�zyka Boi si� nawet podzi�kowa� Bo sam nic nie daje Marzy W przysz�o�ci Ale odwdzi�czy si� W bezchmurny dzie� Oko nawyk�e do ciemnicy wi�ziennej Mo�e dojrze� z tej g�ry upodlenia I cierpienia Nawet Tatry A wyrwana dusza Z prze�artego gru�lic� cia�a Dojrza�a zapewne Londyn... Ha! To tylko wst�p do istoty literackiej... Wzruszonemu Wa�kowiczowi A� szumi Popio�ami w g�owie Gdy wertuje kartka po kartce tego cz�owieka Pukaj�cego prosto z trumny Gdy wertuje te dni i noce Zapisane krwi� pomieszan� z gru�licz� �lin� i popio�em To przecie� uwi�ziony duch pisarski Pisa� powoli Nie potrafi Temat zawsze pali, Wi�zie� szuka wodzy Ufff! �cie�niony w dwudziestu Na dw�ch metrach kwadratowych Nie mo�e wyhamowa� Cokolwiek zb�dnego Szkodliwego rozp�du A w zakratowane okno puka gwiezdna kochanka Zazdro�nie strze�e Odgania precz autocenzur� Wspomnie� z pogranicza �ycia i �mierci Jego przeznaczeniem - przemycanie s��w Jego przeznaczeniem - kontrabanda marze� Jego przeznaczeniem - szmugiel wspomnie� WIECZNE PI�RO Wyniszczona ziemista twarz Z tej maski trudno Wyczyta� wiek W g��bokich Wpad�ych oczodo�ach Jarz� oczy - To ten cz�owiek puka co rok do �wiata z g��bi trumny?... Wa�kowiczowi z wra�enia brakuje s��w i my�li nawet Nie brakuje ich Sergiuszowi M�wi tylko o pisaniu Jak m�ody poeta Gdy ju� napisa� Ale jeszcze nie opublikowa� Nie skar�y si� Pyta Gor�czkowo pyta Jak nale�y pisa�? W jednej chwili wch�ania poetyk� Pyta W minut� chce poj�� wieloletnie studia Pokora i szacunek Dla s�owa Dla nich... Uwi�zionych w swojej wolno�ci M�wi - Pisz� Trylogi� z �ycia Na wi�ziennej �awie Wieczne pi�ro i flaszka atramentu Patrzy za zachwytem Wype�nia przezroczysty rezerwuar Jak �wie�� krwi� �y�� Przej�ty Pr�buje pisa� Przelewa na papier Wspomnienia Mi�o�� zakl�t� w s�owa Tylko wielki Melchior si� dziwi: - Jak z tego prostego wr�czenia narz�dzia pracy robi si� niepoj�ty obrz�dek... Pami�ci Adolfa Dygasi�skiego z Niegos�awic nad Nid� PONIDZIE Z DUSZ� I CIA�EM Poj�� i wyrazi� jednocze�nie Nid� rw�c� do Wis�y Wst�g� przepasuj�c� jego �ycie - Ponidzie Mi�o�� urodzonego na Ponidziu Ten zagon pnidzia�ski ma swoje cia�o i dusz� W jego bruzdach rodzi�a si� przez wieki M�dro�� k�koli i b�awatk�w Biegaj�cych po lasach i ��kach niezapominajek Obrazy z m�odo�ci snuj� si� w wyobra�ni Jak Nida - rodz�ca si� w powijakach ta�ma filmowa JAK ZAJ�C SKALBMIERZ Ojciec Tak to w�a�nie ojciec Da� mu le�ne wychowanie Ojca takiego nie spotka� nigdzie U �adnego swojego r�wie�nika Ojca - ekonoma kilkuset z�otych i kilkunastu korcy zbo�a Ojca z natury najpoczciwszego na �wiecie Z sercem jak kotlina W kt�rej przycupn�� jak zaj�c Skalbmierz GWAR GWARY I po co by�o to �wi�te oburzenie Konopnickiej �e wprowadzi� gwar� do literatury Nie mog�a poj�� �e to jest w�a�nie Biblia Szaroszpatacka mowy poprawnej �e to jest w�a�nie Statut Wi�licki poprawnego wys�awiania si� Tylko �eromski Gdy otworzy� Beldonka I kraj daleki mia� przed oczami Szum jego mowy i gwar jego �ycia W ruchu �ycie polskie w swojej duszy Do�wiadczy� Pami�ci Stanis�awa Pi�taka z Wielowsi ROZPACZ INTELIGENTA CH�OPSKIEGO Zaci��y�o na nim Ojciec - pisarz samorodny Stryj - rokuj�cy nadzieje poeta I ten spokrewniony Ferdynad Kura� - tw�rca ludowy z prze�omu wiek�w Ich niepok�j ogarn�� I jego I te ich strace�cze idee - Rozpacz inteligenta ch�opskiego Zagubionego w swoim czasie Odrzuci� jedynie spo�ecznikostwo i my�l rewolucyjn� Bo ostrzegali go przed tym jak Przed besti� apokaliptyczn� Ogarni�ty zaraz� poetyczno�ci Z wyostrzonym poetyckim wzrokiem I z retorycznym pytaniem Czy mo�na po��czy� �ywio�owy liryzm Z epick� perspektyw� �wiata? SEN O POEMACIE NA MIAR�... Poemat na miar� Fausta Poemat na miar� Boskiej Komedii Utwory poetyckie uk�adaj� mu si� w jak�� pos�pno�� Ostatecznych spraw I wij� si� jak dym Jak ob�ok m�tny Z tych wszystkich marze� O poemacie na miar�... To tu mia�y si� zetkn�� Fantastyczno�� z realistyczno�ci� Dzie� z noc� Polska z reszt� �wiata Wielowie� z Polsk� Mog�o to by� w pierwszej osobie Mo�e bohater by�by pe�niejszy Ni� on - jego Ja Zar�wno w sensie z�a Jak i dobra Mo�e? Forma r�norodna Suma dotychczasowych form Ale z okre�lonym na nowo Punktem wyj�cia dla poezji Motyw konstrukcyjny - Przej�cie przez r�norodne kr�gi ludzkie Ale nie dantejskie Tylko jego - pi�takowskie Poszed� swoj� dogn� na o�lep A� burzy�o si� od s��w uczuciowych I prozaizm�w I rozterek i niepohamowanych wylew�w Czy to choroba poezji - zapyta� pod sam koniec �ycia Samego siebie Gdy trzeba by�o wyzwoli� konieczno�� Kontrolowania spontanicznych uczu� i dozna� Trosk� o zwroty Skondensowany Tok wypowiedzi I �wie�� metafor� Ale to ju� nie sen o poemacie na miar�... PRZEKSZTA�ACANIE �WIATA Jednak pisanie z my�l� o druku M�czy Dra�ni To w�dzid�o Jest za ostre I za osch�e Tworzy� Nie ogl�daj�c si� na klauzule I wzgl�dy Poecie chodzi jedynie O wypowied� pe�n� Kontrolowan� prawd� uczucia I prawd� wyobra�ni jedynie Nie zmieniaj�c Tre�ci psychicznych Tak w�a�nie przekszta�ci� losy �wiata Na mod�� swoj�... DUSZA KUNEFA�A O co tak naprawd� chodzi�o Jasiowi Kunefa�owi Zrodzonemu z drzewa genealogicznego Wielowsi Chodzi�o tylko o atmosfer� rodu pi�takowskiego O krajobraz kt�ry go otacza� I o Dusz� Dusz� jego domku A nie o jakie� tam drobne sprawy codzienne I nieciekawe Pami�ci Stanis�awa Czernika z Zachcina k. Opatowa AUTENTYZM A� NIEAUTENTYCZNY Wspina� si� drabin� gwiazd A� na sam szczyt Wymy�lonego ch�opskiego autentyzmu I Okolicznych mu poet�w Stale studiowa� poetycko Sw�j i opatowski rodow�d Jego a� nadto autentyczny autentyzm rodzi� Wobec zastanej poezji - protest Nie by�o miejsca Na wy�omy Na odst�pstwa Poeta - uduchowiony artysta Ba! Poeta - kap�an sztuki Wi�cej! Poeta wyra�aj�cy prawd� i pi�kno I dobro jeszcze To takie nieautentyczne... *** To tre�� ma pierwsze�stwo nad form� To tre�� organizuje sobie w�asn� form� To nie forma dobiera sobie tre�ci Tylko licz� si� prze�ycia Tylko - do�wiadczenia Tylko - wiedza tw�rcy Trzeba odrzuci� sztywne za�o�enia formalne Dzieci�stwo i pochodzenie ch�opskie - To jest autentyzm POWR�T DO CHATY Cz�owiek funkcjonuje w �rodowisku W�asna struktura Jest dla niego punktem wyj�cia Dlatego liczy si� dom rodzinny A ludowo�� Nie jest Tylko ozdobnikiem Tylko stylizacj� Jest Tylko g��boko tkwi�c� potrzeb� Powrotu do chaty opatowskiej Pami�ci Stanis�awa M�odo�e�ca z Dobrocic M...�...O..D...O..�...E....N...I....E...C Po latach futuroniebecno�ci Pogodzony Z samym sob� Z histori� Poj�� - Rodzinne Dobrocice To nie Kreski - futureski Futuro - gamy Futuro - pejza�e To po prostu Dobrocice Miejsce narodzin SANDOMIERSZCZYZNA Zrozumia� �e jest wrysowany na trwa�e W wyobra�ni� lat dziecinnych Sandomierszczyzn� Z jej charakterystycznym uk�adem Napi�� przestrzennych I t� wewn�trzn� przestrze� Doliny ukrytej w�r�d wzg�rz i Le�nych parow�w Nad leniwie wij�c� si� rzeczk� Wraz ze zwini�tymi we �nie ��kami Dobrocickiej topografii Obrysowanej grub� kresk� p�askowy�u Ale te� zewn�trznej przestrzeni Miejsc otwartych Rozwidnionych odleg�o�ci� Perspektywami rozleg�ymi Dalej ni� wie�e Sandomierza Widok�w panoramy co oczy porywa W europejsk� dal.... ZACH�Y�NI�TY W duszy poety Spotyka�a si� przesz�o�� z przysz�o�ci� Powolno�� i przyspieszenie my�li Dwa prze�ycia Dwa kierunki ruchu psychicznego Ze stworzon� sytuacj� wyboru Dzisiejszym dniem si� zach�ysn�� On rado�nik Roz�miesza� ulic zbiegi I zau�ki S�owa - Zas�b wzrusze� Tok obrazowania Materia i struktura wizji To wszystko nale�y do sandomierskiego kraju dzieci�stwa Tak samo Jak i do Wzbudzaj�cego niepok�j �wiata rosyjskiej m�odo�ci PATRZCIE GO WR�CI� O to ten! Zrodzony z ch�opskich Dobrocic I matki Moskwy Patrzcie go wr�ci� C� to za nazwisko - po�miewisko To futurozwisko - M...�....o...d.. o...�.....e....n.....i.....e....c Witano go gdy Wraca� Do Polski do Dobrocic Do siebie TYLKO NIE DOBROCICE Nie s�yszy g�os�w dobiegaj�cych z literackich zewsz�d Jego wielki �wiat futurystycznych uniesie� W�a�nie ust�puje W nim miejsca W�a�nie pochwale prowincji I tym si� r�ni� od Jasie�skiego Sk�adni� i rytm wiersza mo�na sfuturu�ni� Tylko nie �ycia Tylko nie Sandomierza Tylko nie Dobrocic Pami�ci Brunona Jasie�skiego (Wiktora Brunona Zysmana) z Klimontowa k. S�dziszowa FUTUROJASIE�SKI Rozumia� syntez� S�owa muzyki i ta�ca Wiedzia� - S� s�owa Kt�rych Nie mo�na m�wi� Ani krzycze� S�owa Trzeba ta�czy� Trzeba �piewa� Trzeba nimi malowa� - Kocha� rytm i melodyjno�� s��w Dlatego nigdy nie dokona� futurystycznej weryfikacji Systemu wersyfikacyjnego Wszystko bowiem To futuropoezja Futuropoezja to Nie tylko futorowiersz Nie tylko futurosk�adnia To przede wszystkim futurotemat To futoroortografia i futuromoralno�� - To kacapizm - ripostowa� �eromski Ale nie beztalencie - zastrzega� si� WSZYSTKO JEST FUTURO Futurowiersz to