Strona 1 Strona 2 i! BIBLIOTECA NAZ. Vittorlo Emanuele III ixx.vi ..E.. 84 l Strona 3 Digitized by Google Strona 4 igilized by Google Strona 5 mm\l PODRpi WIOSKO POLSKI. Strona 6 DIZIONARIO ITALIANÓ-POLACCO COMPENDIA.TO SU I PIU RECENTI DIZION ARI DELLE DUE LINGUE COLL’ ACCENTO DI PROSODIA SU TUTTE LE PAROLE ITALIANE. VARSÓVIA. Presso Ci. Senncwald Librajo. 1860. Digitized by Google Strona 7 SOWNIK PODRCZNY WLOSKO-POLSKI J>JmA dobrego WirSKAwiania OPATRZONY AKCENTAMI NAD WYRAZAMI WOSKIEMI; TUDZIE POMNOONY GRAMMATYKALNA WIADOMOCI 0 RONJnGiCTACH SÓW WOSKICH UOONY PKZEZ Ignacego Piaskowskiego. WARSZAWA. w Urnkarni Józefa lla^ra. Skad gówny w ksigarni G. SennOWalda- 1860 . Digitized by Google Strona 8 Wolno drukowa, z waruukiem zoenia w Komitecie Cenzury po wydrukowaniu, prawem przepisandj liczby egzemplarzy. w Warszawie, dnia 15 (2 7) Sierpnia 185 9 r. Cenzor, Aatoni Fnnkeusein. i Digitized by Google Strona 9 KAJETANOWI PLSKOWSKIEMU B. PREZESOWI TOWARZYSTWA KE£Dn0WE60 * ZIEMSKIEGO • W GUBERNH POCKIJ KAWALEROWI POLSKICH OZDÓB WOJSKOWYCH W DOWdD MIOCI, CZCI GliEOKIfiJ I NIEOGRAKICZONfij SYNOWSKIEJ WDZICZNOCI T^; PRAc rofwiK,ci Ignacy riskowski. Strona 10 Strona 11 Spiegazione delle abbreviature. Objanienie skróce. significa: znaczy: a, ad. addiettivo przymiotnik, av. aweirbio przysówek, c. congiuDzione spójnik, f. femminino rodzaj eski, fig. figurativo znaczenie przenone, i. interiezione wykrzyknik, m. mascolino rodzaj mzki. pi plurale liczba mnoga, pr.pronome zaimek. prp. preposizione . . • przyimek. B. a. verbo attivo . sowo czynne. e. n. verbo neutro . . sowo nijakie. V. r. verbo reciproco . sowo zaimkowe, c. vedi . . . . zobacz. Strona 12 Digitized by Google Strona 13 SÓWKO OD WYDAWCY. Oprócz mnóstwa Francuzko i Niemiecko-Polskich sowników, mniój lub wicój obszernych, niezbyt dawno pojawi si i Angielsko-Polski. Tak wic do najuywa- szych u nas jzyków brakowao tylko Dykcyonarza Wosko-Polskiego, i ten brak ze wzgldu na coraz wido- czniejsze rozpowszechnianie si u nas jzyka Woskiego niemao czu si dawa. Powodowany chci przysugi dla moich ziomków, pierwszy zabraem si nie szczdzc ani trudu ani czasu, do tj raozolnj pracy. Mam na- dziej, ie tak dla uczcych si, jako i dla znajcych jzyk Woski, bdzie ona poyteczn; i dlatego miem pochlebia sobie, e staranno opracowania, oraz wzgld na dobry przykad, zjednaj tj l^ice chlubne przyjcie. Piiiaein w Czaroem w iuiesii)ca Czerwca 1857 r. •acy PlskowsUi. 1 Digiiized by Google Strona 14 . j :iy’!!A i '/ Cii oiim^ vi )!/-'•/{ .J' Ct..’-. '' i i;-.. ''fil ic!,- -.I.’ .1 yfi ('/. '1 ' .7 >( t i- : ••jn/. i -ti-J l. -I » ! V/<* r.:'ri I* - •. I . : -\.V 'tA ,rj; i ! ,'j <•.; . >! li !'V '• !'• > li/ '••• ' ;i i.i • i'. vi -' '.-.7 .‘•i 7 .'' 7.'\; y.y •' 7 / .<//<•’[ ;.n ='! •. • if .,‘•1. ‘>!ii i- .> -fni .7- /->•. •. i j;»l (') .:> i-I j; ' •i: . J’iii i .•>.< 1 1 :}^ ') ; i.',' 7.v n" ii.;!T 1, ;i!i i ; •,.iA-:-.*r/v i;n>! •<! .c-jf’" I/.. 1// i ( ii* ’ .X >/ vi; iu .'iMii u.ujin: - 'i\ C i- -i .. ! 1,1 > h .* *i‘ * I| / \ f tj Vi t ; «i ^ * t" • M * *’ i * f ! i' *'Wt ' * \ i » * . ^ \'‘U J /*. ' * * > 1 1 4)H* \ • ft * • .* * • w'- • li ff H' fc • i: V ) t •W**i. Digitized by Google Strona 15 .'•**» <«' .f'- i . ; ,l • ••A V ',V '^1 * '.* ! • .1 , • ,' / « ...• ‘W * . • » , . \ . 1 • , ' N M ^ . 1 \ • »• •*. '..V f f i .•*, . ‘ .'V .(/>!• 'ji, I » \r ^ ‘ V A ^ KONJUGACYE SÓW REGUL-MINYCII I NIEREGULARNYCH. • •>. lV ‘.[J 1 Honjngacyik: Btowa posikawego eaaere bjr. i. Czas ter. trybu oznajm. . Czas ter. trybu wska. v. l^z. Uczh. jjojed. lo sono, jestem, Uczb. pojed. lo sia, ze jestem. Tu SCI, jeste. HgUe, on jest: --Tu sia, jeste. J]gli sia, Ella e, ona jest. Si e, jest si. ze jest. Ella sia, ze jest. ' Liczb. mog. Noi sfaino, jeste- Liczb. mnog. Noi siamo, se je- my. V oi siete, jestecie. Lo- sterny. oi siat, V jestecie. e •' ro sono, oi s. ' ' Loro siano, sieno,' ze s. " '' Przeszy I. Niedoskonay albo Niedokonany. ' Lticzba pojed. Ero, era, byem, Liczba pojed. Sarei, hyliym, byam. Eri , bye, bya. ’ bya^m. Saresti byby. , Era, ijr/, fcy/o, , i ^ hya^.^axehhe,hybj,by* aby. Liczb, mnoga. Eravamo, byli- Liczba mnog. Saremmo, byli- my. byymy. Eravate, by- bymy, byybymy. Sareste, licie, byycie. Erano, hyU, ^bylibycie, byybycie. Saieh- byy. hcTO, byliby, byyby. ^ ' '- ' Przeszy II. Niedoskonay. - i Ijiczh.,po.)ed^ hylem^ hy- Uczb^ pojed* Fossi, aJjyrn hy^ am. Tosti, , bye, bya. a. Tossi, aby by, a. Yosse,^ Fu,j<y,bya.^ aby by, a.' Digiiized by Google Strona 16 \ 4 Liczb. mnog. Fummo, hylUmy, Liczb. mnog. Fossimo, abymy ymy.Yoste, bylicie, yicie. byU,y. Foste, abycie byli, Fiirono, byli, byy. ty. Fossero, aby byli. Przeszy doskonay albo dokonany zoony. Sono stato, byem by, a, i t. d. Sia stato, abym by bya, a, i t. d. I. Wicj nii doskonay. lo stato, byem by, ci, dawno, Sarei stato, v. stata, bybym i t. d. , > j j r / . , by, , dawno, i t. d., ^ ^ II. Wicj ni doskonay. Fui stato, ” byem by, ' a, i t. d. Fossi stato, v. stata, ' abym by ’ ‘ 8yf,V i ' . Liczb. pojecL Saro, b^df. Sarai, tóczb. pojed. Saro stato, gdy bodziesz, Sara, bidzie. bfdf. Sarai stato, gcfy b- . , . Y ,' dzieaz. Sara stato, gdy " . -r. _ ! - dsie, l . i\. -. Liczb, mnog, Saremo, bidzie- Liczb, mnoga. Saremo stati, my. Sarete, bodziecie. Saran- gdy bodziemy. Sarete stati, no, bd. ^ gcfy b^ziecie. Saranno stati, • • .. • • ‘ \ ! I > ,',U‘ ‘ ' • . • • , . , ^ • Tryb rozkazujcy. '' 'i ! .-'.i ,-* Liczb, pojed. sii, sia;'hd, Liczb. mnog. sikmo,' hdimy, sia, niech b- siat, bdcie, ' ' dzie. - , ' . ' siano, sieni, niecA , \ ' ' V’ ' Tryb hezokohczny. - V . Imiesowy, - Gerundia, " essere, Ayd,' ' ' \ Y eon, coli’ essere, ' js , essendo, bdc, ^ in, nel essere, w byciu, ’ stato, stata, byy, a, by- a, albo ad tessere, do bycia; - •" « wszy. * di — d’esscre, bycia, ^ per essere, aby by. ” - Digilized by Google Strona 17 , . s Hoajnsacya stawa poatfUowefio avere mle^. ' ' Czas teraniejszy. Trybu (\ Czas teraniejszy Trybu r , oznajiBuJ^cego. , czacego. ZAczha pojed./ ho, mam. hai, iczha pojedy. abbia, ahytn masz. ha, ma.} ,, mia'), abbia, aby mia. abbia, ahy mia , * l ' ' • \ > ' i 'I- .... 1 , 1, j Mnog. abbiamo, mamy. avete. Mnog, abbiamo, abymy mieli. jnacie. bauuo, maj. abbiate, abycie mieli, abbia- no, aby mieli. I. Niedoskonay. Pojed. aTCYO, aveva, miaem, Pojed. avrei, miabym, ayresti* miaam. avevi, miae. ave- miaby. avrebbe, miaby. va, avea, mia. Mnog. avevano, mielimy. ave- Mnog. areremmo, mielibymy. vate, mielicie. avevano,' ayreste, mielibycie, avreb- mieli. bero, mieliby. ^ ' ’ " II. Niedoskonay. Pojed. ebbi, miaem. avesti, Pojed. abym mia. &ves- miae. ebbe, mia. si, aby mia. aves8e, aby • mia. Mnog. avenuno,7nieis'n^.ave- Mnog. ayessimo, abymy mieli. ste, mielicie, ebbero, mieli. aveste, abycie mieli, ayes* sero, aby mieli. Doskonay zoony. ho avuto, miaem by. . abbia avuto,^ abym mia by. . I, Wicij nii dmkmalony.> '>• .1 ?» ?? ? ho avuto, miaem by. ’ ^vrei avuto, \aby miaem by. II. Wic^ ni doskonay. ' ebbi avuto, miaem by dawno, ayessi avuto, alym by mia ' , . , . dawno. ' . ' , * V, '»' ^ ^ • f Gdzie niema wyszczególnienia dla pici eskiej, lo jesl dowodem, ie wyraz sluy dla obydwóch. j ^ Digitized by Google Strona 18 , ' ' R .'5--n **'ji‘* Pttyssiyi ' «.•»» ' ’ . f * I 'i PojeiL av^ó, mia. atrfai,' Pojetl.'. avro avuto,“ g(fy b^d mia. avrai atuto, gdy h- dziis mia. avra aytjtO, g^ h^dzie mia. ' Mnog. avremo, hdzietny mieli. Mnog. avrcmo avuto, gdy bo- • AYtc^e.hdzieriemieli. a,\nn‘ dziemy mieli. avrete avuto, '' no, h^d mie. ’ ’• gdy bodziecie mieli. avranno avuto, gdy bd mieli. Tryb rozkazujcy. Pojed. bb!. mief- > \ ‘ ' ' Mnog. abbiamo, miejmy. '' abbia, niech ma.'^- • abbiate, miejcie. ' ^ abbiano, niech maj'. . .1 11 i.j. /. i; .v; Vf. -! i '«: -i. .s .>TrybbezokoHcxny, v. ‘ >>•>-' Imiesowy, ‘ Gerundia, avere, mie. - ó . eon, coir avere, z mienia- avendo, majc. in, nelr avcrc, w mieniu. * riany, miawsiy. avtito, . ^ a, albo ad avere, da arerey .i.i.u > '.j ,i^ do mienia. di albo d’avere, mienia. f' /-'i, .1 .• I 1' • "-A i. per avere, dla mieniai '\k\ •‘i J 'i , Trzy 8?^ konjugacye^ sów regnlamycli. Trj'b bezoko- liczny pierwszej konjugacyi koczy si na are, drugiej , konju- gacyi na ereji. trzeciej konjugacyi na ire. , " ' • • Amare kocha* i ha .^eatlre, czu. .\ 'A GzifsderairU^szy {rybu oznc^nijceyot -•{ Amo, kocham^ , , Teino, boj sio, ' Sento, cziij, .mi, kochasz, ' temi, ?)Ois3 s/f, senti, czu;Vss, . ' ' Amai kochaj ‘ ' teme, boi si, setei 'c*M7 <J, ' ' amiamo, kochamy, • temiamo, bojemy si, sentiamo, czujemy, ainat, kochacie, temete, boicie si, sentite, czujecie, ~ ~ ^ auiauo, kochaj: temono, boja si. scatono, czuj.,, Digilized by Google Strona 19 . , 5 • -.tsi-.i-w I. Medosh>nahf.‘ '.i.'. ' A •>.-i. 4 c: a«iavo, a,' kochaem, tcmeVó' a, haem s/|, ^ spntiro, czuem, ‘ kochae, ' ' tomoyi, haei 9Pntivi, amava, Ab/ifl?. temeva, Aa? soiltiva, czm?, amavanio, kochali- teinevamo balimy si, sentivamo, czu- ' • my, • “ liimy, ainay&to, kochalicie, temcv&te, baliicU si, ' sentlrate,' czuli- , \ . ’ V A. ci, aiuavaBO, kochali, temeyauo, hali si. . sentiyiio, czalh » ^ .r- * M'.. . ./ . . . - . U. Niedoekonadyi amai, AocAa?«/«, tcmei, baem si, sentu, zuem, ainasti, kochae, tcmesti, bae si; sentisti, czue, aioó,' kocha, teui^, ba si, u i- scnti, ciu,,,\ amwaimo,kochalitc^, tcraemino, baliruy si, sent'mim.0 czulimy. , amasto, kochalicie, teinpste, balicie si, sentiete, ezuUck, e. amarono, kooltali. tPUiPFOiio, balist, ' »oi\%\xouo,. czuli, ,um •> . ' » - . \ ; • - - Doskonay stoony,^ - ,'>UA,un -v.> ho amato, ’ Aoc?ia?e//t. ho tcinuto, baem si. ho scutito, czuem. I. Wii^y niz doskonay. aveva ainato, AocAa- avcva tcnjuto, bam aveva seutito, czu- em by. ' si by. ^ 'ett} by.‘^ '‘’" IL Wiccij ni dokonany.' ebbi amato, kochaem .ebbi^twniito, baem . vbbi iontito, czu- - f by dawno. si by dawno. em by kiedyi. w.) . 1 ••(1 -. Przyszy. '. '' i. -.aA ..i -i.f.i ..n-. amero, bd kocha, tomcro,' bd si ba, sentirb, bd czu, ainerai, bdziesz ko- teinerai, bdziesz i scntirai, bdziesz cha, czu, ba. ' amera, bdzie kocha, tcnipra, bdzie si ba, sentira,bduczu, ainarcmo, bdziemy temcrcmo, bdziemy sentiremo, bdzie- . •j’ kochali,' si bali, iny ssuli, . < ' ' < ; ij^ailizcd by Google Strona 20 ' 8 amerete, bdziecie teiuerete, bdziecie si sentirete, bdziecie . kochali, , bali, , . czuli, ameranno, bd ko- temeranno, bd si ' sentiranno, bd chali. bali. . czuli. Rozkazujcy. \ ' nma.,' kochaj, temi, bój si, ' 8«nti, czuj, ami, niech kocha, tema, ruech si boi,'' senta, niech czuje, amiamo, kochajmy, temiamo, bójmy si, sentiamo, czujmy, amate, kochajcie, temete, bójcie si, sentite, czujcie, amino, niech kochaj, temano, niech si boj. aentsno,niech czuj. Czas teraniejszy trybu czcego. ami, .abym kocha, tema, abym' si ba, senta, abym czu, ami, ab j/d kocha, tema, aby si ba, senta, a^d czu, ami, afy kocha, tema, aby si ba, senta, aby czu, amiamo, abydmy ko- teuusaxu),'ahydmy si sentiamo, aiyinty > chali, bali, czuli, amiate, abydcie ko- temiate, abydeie si sentiate, cbydcie , . chali, V hali, czuli, ^ amino, aby kochctli. iemaao, abydcie sibalusenismo, aby czuli. \ I. Niedokonany. ‘ amerei, iemerci, babym si, acutitci, czubym.’ ameresti, kochaby, temeresti, baby si, sentire8ti,'cautfcys, amerebbe, kochaby, temerebbe, baby, ^i, sentirebbe, czuby, ameremmo, kochali- temeremino, bauby- sentiremmo, czuli- -• bymy. dmy si, \..\\. bytny, c amereste, kochaliby- temereste, balibycie sentireste,'^ czuliby- cie, si, cie, amerebbero, kocha- temerebbero, baliby sentircbbero, czu- \ ,, II. Niedoskonay. amassi, abym kocha, temessi, abym si ba, sentissi, abym czu, amassi, aby kocha, temessi, abjj si ba, sentissi, aby czu, amasse, aby kocha, temesse, aby si ba, sentisse, a&j czu. Digitized by Google