Lech Konopi�ski "Pinokio" (Carlo Collodi - prawdziwe nazwisko: C. Lorenzini, �y� w latach 1826-1890, w�oski pisarz i publicysta, autor wielu opowie�ci dla dzieci. Najpopularniejsz� z nich jest "Pinokio".) To Pinokio. Czy go znacie?! Mistrz Gepetto w swym warsztacie stworzy� z drewna pajacyka, a ten zacz�� zaraz bryka�! Wpierw odwiedzi� teatr lalek i jak bomba wpad� na sal�, za co dosta� straszne manto i wpad� w r�ce policjantom. Kiedy areszt ju� opu�ci�, lis i kotek, dwaj oszu�ci, radz� ch�opcu, by pieni�dze noc� sia� na Cud�w ��ce. Wzi�� Pinokio wi�c dukaty, bowiem pragn�� by� bogaty, a tymczasem kotek z liskiem chc� je ch�opcu zabra� wszystkie. Brzd�c ocali� swoj� g�ow� dzi�ki Wr�ce Turkusowej, lecz za k�amstwa i za zbytki nos mu wyr�s� bardzo brzydki. Gdy nos skr�ci� dzi�cio� pom�g�, ch�opiec wr�ci� chcia� do domu; psoci� jednak z ca�ej duszy, wi�c mu o�le ros�y uszy. Zrozpaczony chcia� uton��; w morzu mokro jest i s�ono, wi�c utopi�by si� chyba, gdyby nie brzuch wieloryba! To ostatni przyg�d etap: pajac wr�ci� do Gepetta. Wszystkie psoty ju� mu obce. Jest zwyczajnym, dobrym ch�opcem. ----------------- Lech Konopi�ski "Calineczka" (Hans Christian Andersen - pisarz du�ski, �y� w latach 1805-1875, klasyk �wiatowej literatury dzieci�cej, autor przepi�knych ba�ni.) Ziarno wdowie da� czarodziej. Posadzi�a je w ogrodzie. Wyr�s� kwiatek i w p�ateczkach na �wiat przysz�a Calineczka. Tu znalaz�a j� ropucha: - Calineczko - rzek�a - S�uchaj: mam wspania�y pa�ac w trzcinach; B�dziesz �on� mego syna! Przestraszy�o si� dziewcz�tko: - Prosz�, ratuj mnie biedronko! P�ki grzeje z�ote s�o�ce, chc� w�r�d kwiatk�w �y� na ��ce! Kiedy jednak przyjdzie jesie� i dni ch�odne nam przyniesie, gdy na dworze coraz gorzej, lepiej skry� si� w mysiej norze. W mi�ej norce polnej myszki opowiada�a si� o wszystkim i nie my�li si� o zimie, kt�ra z wiatrem wnet przeminie. - Czemu pragniesz wyj�� z podziemi? Tu kret z tob� si� o�eni; b�dziesz bawi� dzieci krecie; zosta� z nami, drogie dzieci�! Calineczka przed domeczkiem napotka�a jask�eczk�. Polubi�y si� nawzajem i ju� lec� w ciep�e kraje. Przylecia�y na po�udnie, tam gdzie kwiatki kwitn� cudniej, a dziewczynka nasza s�odka kr�lewicza z bajki spotka. ----------------- Lech Konopi�ski "Czerwony Kapturek" (Charles Perrault - pisarz francuski, �y� w latach 1628-1703, cz�onek Akademii Francuskiej, autor zbioru popularnych ba�ni "Bajki Babci G�ski".) - W�� czerwony sw�j kapturek i we� kosz, najmilsza z c�rek! W domku czeka babcia chora; pom� jej i w troskach porad�! Przez las wiedzie �cie�ka dzika. Tu dziewczynk� wilk spotyka; m�wi: - S�aba jest babunia? Ja bym jej dopom�c umia�! Spr�buj znale�� na tej ��ce zio�a wonne i pachn�ce; ty herbatk� babci sparzysz, a ja p�dz� po lekarzy! Zamiast pobiec do szpitala, wilk babciny domek znalaz�; do drzwi puka. - Kto?! - Kapturek! Zi� przynios�em ca�� fur�! Gdy podst�pnie po�kn�� babk�, na Kapturka wilk mia� chrapk�; przyodziany w babci stroje, w ��ku czeka� z niepokojem. - Witaj, wnuczko! - Babciu mi�a, jak ty bardzo si� zmieni�a�! - Czemu masz tak wielkie z�by? - �eby wsadzi� ci� do g�by! Ju� Kapturka wilczur goni, a on krzyczy przera�ony: - Hej, my�liwi, wilka �apcie, bo dzi� po�kn�� moj� babci�! Nie min�a nawet chwilka; wyskoczy�a babcia z wilka! Teraz wszyscy s� szcz�liwi - Babcia, wnuczka i my�liwi! ----------------- Lech Konopi�ski "Kopciuszek" (Charles Perrault) W kuchni gorzko �ka sierotka, bo Kopciuszka los j� spotka�, gdy macocha c�rki swoje wprowadzi�a na pokoje. Jak prastary chce obyczaj, kr�l na bal u kr�lewicza ka�e wszystkim przyj�� dziewcz�tom. Jedn� tylko pomini�to. Czaruj�ca dobra wr�ka zmienia smutny �wiat Kopciuszka: ju� karoca jedzie do niej, zaprz�ona w bia�e konie! Szcz�cie kr�tko trwa, niestety: - Wsi�d�, Kopciuszku, do karety! Jak kr�lewna opu�� kuchni�, nim noc czarna czary zdmuchnie! Ju� dziewczyna mknie na zamek, gdzie si� bawi� damy same. Jest szcz�liwa, bo kr�lewicz wybra� j� w�r�d wszystkich dziewic! Dla Kopciuszka bal uroczy trwa jedynie do p�nocy. Kiedy wok� mrok si� �ciele, mo�na zgubi� pantofelek. Ksi��e p�aka� tak jak dziecko, kiedy rozsta� si� z dzieweczk�: - Ach, gdzie� n�ka jest niewielka w�a�cicielki pantofelka?! Wreszcie znalaz� si� Kopciuszek. - Za tw� r�k� oddam dusz�! - rzek� kr�lewicz ucieszony. - Kr�lu, nie chc� innej �ony! ----------------- Lech Konopi�ski "Brzydkie Kacz�tko" (Hans Christian Andersen) Sp�jrz na minki pi�knych kacz�t, gdy z rozpacz� na to patrz�, co sp�ni�o si� o tydzie�. Czy� wygl�da� mog�o brzydziej?! Kaczka dumna jest ogromnie: - Wszystkie dzieci, przyjd�cie do mnie! Lecz z brzydala drwi� kacz�ta: - On nas jeszcze popami�ta! Ma�y brzydal uciek� z piskiem; na tereny wszed� my�liwskie i wystraszy� si�, gdy w chaszczach pojawi�a si� psia paszcza. B��ka� si� w�r�d le�nych �cie�ek, wiatr dokucza� mu i �nie�ek; wreszcie si� przy domku schowa�, gdzie mieszka�a stara wdowa. Powiedzia�a kobiecina: - Mro�n� zim� sp�dzisz przy nas! Przytuli�a jak sierotk�: - B�dziesz m�g� si� bawi� z kotkiem! Mruczek nie chcia� zna� kacz�tka: - Lepiej si� po ��kach b��kaj! Wkr�tce kotek postanowi� da� nauczk� przybyszowi! Przeganiane i zaszczute, ma kacz�tko w oczach smutek. Kt� wi�c powie dzi� przyb��dzie, �e �ab�dziem �licznym b�dzie?! Z �ab�dziami, swymi bra�mi, wszystkie kaczki pi�knem za�mi! Trzeba wierzy� po�r�d nieszcz��, �e swe szcz�cie spotkasz jeszcze! ----------------- Lech Konopi�ski "�pi�ca Kr�lewna" (Charles Perrault) Raz w rodzinie kr�la �wieczka urodzi�a si� c�reczka. U�miech dziecka wszystkich urzek�, gdy� by� darem sze�ciu wr�ek. Si�dmej wr�ki nie proszono, bo z�y nios�a dar - wrzeciono: "- Gdy brzd�c sko�czy lat szesna�cie, niech uk�uje si� i za�nie!" Nie chcia� straci� kr�l swej trzpiotki; kaza� niszczy� ko�owrotki, lecz nie zaszed� na poddasze do kryj�wki wied�my naszej. W dniu szesnastych swych urodzin na strych m�oda panna wchodzi, w pi�kny k�uje si� paluszek i oddaje Bogu dusz�! Wkr�tce w ca�ym ju� kr�lestwie zaton�li wszyscy we �nie; tylko dobra wr�ka z r�d�k� przy kr�lewny czuwa ��ku. Przemin�o wnet stulecie. Wie�� o �pi�cej kr��y w �wiecie, ksi��e wszed� wi�c do zamczyska, by kr�lewn� ujrze� z bliska. D�ugo patrzy� w jej oblicze, poca�owa� te� w policzek i w tej chwili cud si� zdarzy�: u�miech zakwit� na jej twarzy! Wzi�� kr�lewn� w d�onie, czu�e s��wka m�wi� do niej i na �nie�nobia�ym koniu do kr�lestwa swego poni�s�! ----------------- Lech Konopi�ski "Kr�lewna �nie�ka" (Bracia Grimm: Jacob (1785-1863) i Wilhelm (1786-1859) - profesorowie uniwersytetu w Getyndze, cz�onkowie Berli�skiej Akademii Nauk, zebrali i opracowali wiele popularnych ba�ni dla dzieci.) Przyjaci�ka zwierz�t, �nie�ka, z tat� - kr�lem w zamku mieszka, lecz nie lubi jej macocha, kt�ra tylko siebie kocha. Pani zerka do lusterka: - Czy w mej twarzy jest usterka? - Twej urody nie pomniejszam, ale �nie�ka jest pi�kniejsza! Oburzy�a si� kr�lowa: - Strzelcze, �nie�k� w b�r wyprowad�! Niech tam zginie i przepadnie! Ja wygl�da� chc� naj�adniej! Strzelec dobre mia� serduszko. Rzek� - Id�, �nie�ko, le�n� dr�k� a� odnajdziesz dom malutki, gdzie mieszkaj� krasnoludki. Ucieszy�y si� krasnale: - �nie�ka ma tak wiele zalet! - Jest prze�liczna! - Pracowita! - Witaj w naszym domku! Witaj! Czy widzicie z�� kr�low�, jak zatruty niesie owoc i przebrana w szaty wied�my, m�wi: - �nie�ko, jab�ko zjedzmy! G�os krasnali brzmi rozpacz�, gdy na martw� �nie�k� patrz�. P�acz� biedni, nieszcz�liwi: - Kto kr�lewn� nam o�ywi?! Wtem si� zjawia ksi��e z bajek: przed trumienk� �nie�ki staje... Przyby�, zbudzi� i tak kocha�, �e a� p�k�a za macocha. ----------------- Miros�awa Wo�na "Trzy �winki" Budowa�y �winki domy: Pierwszy powsta� z samej s�omy, Drugi z desek pozlepiany, Trzeci wreszcie murowany. Lecz, jak w �yciu cz�sto bywa, Kto jest, ten przegrywa. Gdy wilk nadszed� z pustym brzuchem, Dom ze s�omy zmi�t� podmuchem! �winka cudem ocala�a I u drugiej si� schowa�a. Jeszcze trz�sie si� i boi: - Czy ta chatka mocno stoi? Jednak by�a taka sama... Te� niedbale zbudowana! Wilk zn�w �atwo j� przewr�ci�, Deski zdmuchn�� i rozrzuci�. �winki jako� to prze�y�y, W trzeciej chatce si� schroni�y. Tam wr�g znowu je odnalaz�: - �wietnie, schrupi� wszystkie naraz! Wali� w �ciany, a� trzeszcza�y! Wko�o iskry si� sypa�y! Trafi� wilk na mocne mury, Nie m�g� wyku� �adnej dziury. Plan sw�j zmieni� odrobin�, Chce do domu wej�� kominem. Tu go �winki przechytrzy�y: W piecu ogie� rozpali�y. W�wczas nicpo� zawy� w�ciekle! My�la�, �e si� sma�y w piekle! Przypalony ogon zwin��, Uciek� i �lad po nim zgin��! ----------------- Miros�awa Wo�na "Ja� i Ma�gosia" (Jacob i Wilhelm Grimm) Ci�ko musia� drwal pracowa�, By potomstwo swe wychowa�. Raz z nim w lesie dzieci by�y, Lecz niestety si� zgubi�y! I zosta�y nagle same; S�o�ce zasz�o, bol� nogi, A nie wida� nigdzie drogi. Kiedy d�ugo tak b��dzi�y, Cudny domek zobaczy�y: - To nie sen, bo on nie znika! Ca�y z ciasta i z piernika! Jasio zrobi� s�odk� min�: - Zjemy chyba odrobin�? Z domku wysz�a baba-jaga. Wej�� do �rodka im pomaga. Gdy ju� dzieci mia�a w chatce Jasia zakluczy�a w klatce. - Jedz do woli, m�j malutki, B�dziesz smaczy i t�u�ciutki. Biedne dzieci! Baba marzy, �e dzi� wreszcie je usma�y! A Ma�gosia �zy po�yka... Nosi drewno do piecyka! J�dza blisko pieca siad�a, Nagle: trach! Do �rodka wpad�a! (Czy Ma�gosia j� popchn�a?! Bo za bab� piec zamkn�a!) Wreszcie dzieci uciekaj�, Troszk� skarb�w zabieraj�. Potem dom sw�j odszuka�y. I szcz�liwie w nim mieszka�y. ----------------- Miros�awa Wo�na "Ksi�ga D�ungli" (Rudyard Kipling - �y� w latach 1865-1936, pisarz angielski, autor ballad �o�nierskich, opowiada� i powie�ci, a tak�e ksi��ek dla dzieci. Laureat nagrody Nobla.) Ta wiadomo�� groz� budzi: Tygrys w wiosce napad� ludzi! Chocia� uciec mu zd��yli, Dziecko ma�e gdzie� zgubili! Wilk je znalaz�, gdy polowa� I swej �onie podarowa�. Cho� wilczyca dzieci mia�a, Jego tak�e wychowa�a! Prawa d�ungli s� surowe: Dra�ni innych to co nowe. Lecz na szcz�cie ch�opca wspiera Wielki nied�wied� i pantera. Mi� polubi� malca szczerze, Cz�sto go na spacer bierze: - Mowgli, �liczne masz przezwisko. Chcesz, p�jdziemy nad urwisko. Gdy uroki lasu chwali�, Dzieciak troszk� si� oddali� I jak zwykle gdzie� ucieka. ... A na drzewie tygrys czeka! Ten zb�j chcia�by zje�� ma�ego! Lecz mi� rzuci� si� na niego! Teraz walcz� z sob� dzicy, Dwaj pot�ni zapa�nicy! Ch�opcu daje znak pantera: - Szybko, borem si� przedzieraj, Przynie� ogie� z wioski ludzi, On tygrysa z�o�� ostudzi! Tygrys zosta� zwyci�ony! Ch�opiec stoi zamy�lony, Bo t�sknota w nim si� budzi: - Musz� wr�ci�! �y� w�r�d ludzi... 11) 21) 31) 41. l1.1.1.1.1.1 rI.A.1.a