10563
Szczegóły |
Tytuł |
10563 |
Rozszerzenie: |
PDF |
Jesteś autorem/wydawcą tego dokumentu/książki i zauważyłeś że ktoś wgrał ją bez Twojej zgody? Nie życzysz sobie, aby podgląd był dostępny w naszym serwisie? Napisz na adres
[email protected] a my odpowiemy na skargę i usuniemy zabroniony dokument w ciągu 24 godzin.
10563 PDF - Pobierz:
Pobierz PDF
Zobacz podgląd pliku o nazwie 10563 PDF poniżej lub pobierz go na swoje urządzenie za darmo bez rejestracji. Możesz również pozostać na naszej stronie i czytać dokument online bez limitów.
10563 - podejrzyj 20 pierwszych stron:
Grzegorz Kasprzyk Legnica, 07.04.03 r.
Losy idei postępu.
Idea postępu jest bez wątpienia jedną z najtrwalszych i jednocześnie najstarszych idei
przyświecających ludzkości. Takiego stanu rzeczy należałoby dopatrywać się w samej istocie
i właściwościach człowieczeństwa warunkujących nieprzerwany rozwój cywilizacyjny i
społeczny, jednakże przy tym drugim nieco bym się zastanowił. Odwieczna natura człowieka
kieruje jego uwagę na wizualizowanie a następnie nieustanne dążenie do polepszania swojego
bytu. Proces ten przebiega niezależnie od stanu, w jakim ówcześnie człowiek się znajduje.
Żyjemy w ciągłym rozerwaniu pomiędzy rzeczywistością i realiami dnia dzisiejszego a
naszymi marzeniami, aspiracjami i nadziejami na jeszcze lepsze jutro.
Być może tutaj należałoby również dopatrywać się trudności w uszanowaniu i dostrzeganiu
tego, co się już posiadło a jednocześnie wyrażaniu bezpodstawnych obietnic szacunku wobec
tegoż, do czego się z takim trudem nadal dąży.
W postaci wyraźnie sformułowanej idea postępu narodziła się w świecie Helleńskim
(ok. 500 w. p. n. e.) , co nie powinno specjalnie dziwić, jeżeli przyjmiemy, iż cały trzon
kulturowy współczesnego świata wywodzi się właśnie ze starożytnej Grecji. Nie można także
wykluczyć, iż istniała już znacznie wcześniej w indywidualnym potocznym myśleniu.
Jednakże jej pierwsze sformułowanie przypisuje się Ksenofanesowi, a ojcem samego terminu
mianowano Lukrecjusza. Od tamtych czasów idea ta nierozerwalnie towarzyszy historii myśli
społecznej. Była, więc obecna w epoce Hellenistycznej, średniowieczu, renesansie,
oświeceniu itp.
Prawdziwy rozkwit i popularność tej idei następuje jednak dopiero w XIX wieku, zwanym
niekiedy też "wiekiem postępu". Można to powiązać z ówczesnym boomem przemysłowym i
gwałtownym rozwojem nauk a jednocześnie faktami historycznymi wskazującymi na
stosunkowy spokój w świecie nienękanym przez poważniejsze konflikty militarne. Pod tym
względem było to faktycznie wyjątkowe stulecie.
I nagle niespokojny i burzliwy XX wiek przynosi załamanie się idei postępu, zarówno w
powszechnej świadomości, jak i w teoriach społecznych po niemalże 2400 latach od jej
teoretycznych narodzin. Złoty wiek nauki, ale jednocześnie wiek niespokojnych i
gwałtownych przemian politycznych, wiek dobrobytu, ale także wiek bestialskich i niemalże
nieustannych konfliktów wojennych. Wydaje na świat dwie wojny o nieznanym dotychczas
zasięgu, przynosi dwa niewyobrażalnie zbrodnicze systemy: faszyzm i stalinizm. Postęp
naukowy na masową skalę jest wykorzystywany do celów militarnych, przynosząc miliony
ofiar a żyjącym "zachwianie wartości moralnych".
Nie ulega wątpliwości, iż XX wiek pozostawił po sobie schedę w postaci "kaca
moralnego", jednakże zakładając humanistyczną naturę człowieka, można wnioskować, iż
przyszłość przyniesie dalszy rozkwit idei postępu, a błędy popełnione w minionym stuleciu
już nigdy się nie powtórzą.
Konkludując, nietrudno zauważyć pewną prawidłowość, popularność idei postępu
ściśle zależy od nastrojów panujących w powszechnej świadomości społeczeństwa. Im
nastroje te są optymistyczniejsze, tym sama idea przeżywa gwałtowniejszy rozwój.
Natomiast, gdy przeważają nastroje negatywne, tożsame to jest z kryzysem samej idei.
Warto także spostrzec, iż ogólne zabarwienie nastrojów w skali społeczeństwa jest
warunkowane wydarzeniami historycznymi danej epoki.
Bibliografia:
1. Piotr Sztompka "Socjologia", 2002
3