„Speculo” jest debiutancką książką młodego - zaledwie 17 letniego polskiego pisarza - Tomasza Sobanii. Jest to dzieło z gatunku fantasy, które pojawiło się na półkach w 2015 roku za przyczyną wydawnictwa NOVAE RES z Gdyni. Początek książki nie zapowiada niczego nadzwyczajnego; młody chłopak o imieniu Daniel, mieszkaniec niewielkiego miasta, jak wielu jego rówieśników interesuje się sportem. Rozpoczyna wakacje wraz z dwójka przyjaciół- Oliwią i Kamilem. Dynamicznie jednak odkrywają, że nie będzie to zwykła przerwa w nauce. Poczynając od tego momentu w historii „Speculo” śmiało możemy powiedzieć, że twórca rozwija skrzydła. Nasi bohaterowie odkrywają stara piwnicę z masą książek, a także tajemne przejście, gdzie znajdują przedmiot który raz na zawsze zmieni ich życie. Gdy za pomocą zagadkowej księgi troje przyjaciół przenosi się do innego, dzikiego i niezbadanego świata, akcja nabiera tempa. Nastolatkowie przedzierają się przez dżungle, spotykają plemiona kanibali i niejednokrotnie ocierają się o śmierć. Z czasem pojawiają się coraz to nowe pytania- Kim są rebelianci? Jak ich znaleźć i po której ze stron się opowiedzieć? Przystąpić do buntowników, czy stanąć u boku Cesarza? Wszystko losy się w zawrotnym tempie. Oliwia, Daniel i Kamil przemieszczają się z miejsca na miejsce, walcząc o przeżycie i wolność. Kto jednak postąpi słusznie, kto zaś okaże się zdrajcą? Jakie są prawdziwe powody potyczki rebeliantów z Cesarzem? Jakie są priorytety niedawno poznanych Senima i Hasad-dim'a, i czym tak naprawdę się kierują? Kim tak naprawdę jest Senim? Zaczynając tę lekturę, sądziłam, że wyzionę ducha. Kończąc drugi epizod miałam ochotę rzucić książkę w kąt, jednak dzisiaj cieszę się, że do tego nie doszło. Choć początek książki ciągnie się niemiłosiernie -co jednak można wybaczyć autorowi ze względu na jego młody wiek i brak doświadczenia - na pomoc przychodzi lekki język, jakim jest napisana ta historia. Przewracając kolejne kartki było mi coraz łatwiej. Całość zaczęła nabierać kształtów porządnej książki. Wraz z nadejściem szóstego rozdziału moje podejście zmieniło się diametralnie. Przygody trójki przyjaciół pochłonęły mnie bez reszty. Mimo mojej początkowej niechęci do tego dzieła, „Speculo” okazało się świetną książką. Jak przyznaje sam autor, książkę pisał z myślą o chłopcach w wieku 12-15 lat, którzy mieli być głównymi odbiorcami jego powieści. Jednak krótko po wydaniu okazało się, że sięgają po nią też starsi czytelnicy. Niezależnie od tego, czy masz lat 13, czy 30, „Speculo” to idealna oferta dla wielbicieli dobrej książki i przygody. Serdecznie zalecam ja każdemu, niezależnie od wieku.