Stypczyński SAGA O BJöRNIE - Tomasz Stypczyński Gdy Jednooki podniósł się z posłania, dwa wilki, leżące w nogach łoża, zastrzygły uszami i poruszyły się niespokojnie. Z gardeł dobył się cichy pomruk. Mężczyzna przeciągnął się; zatrzeszczały stawy, pod ogorzałą skórą napięły się węzły mięśni. Przez otwarte okiennice wpadało do komnaty blade światło świtu. Gdy Jednooki podniósł się z posłania, dwa wilki, leżące w nogach łoża, zastrzygły uszami i poruszyły się niespokojnie. Z gardeł dobył się cichy pomruk. Mężczyzna przeciągnął się; zatrzeszczały stawy, pod ogorzałą skórą napięły się węzły mięśni. Przez otwarte okiennice wpadało do komnaty blade światło świtu. Nad Asgardem wstawał nowy dzień. *** Björn przebudził się, ale nie otworzył oczu. Leżał nieruchomo, wsłuchany w odległy szum fal, uderzających o skały fiordu. Monotonny dźwięk usypiał. Mężczyzna zaczął zapadać w lekki półsen, gdy nagle poczuł przejmujący chłód. Śpiąca obok kobieta przewróciła się na bok, ściągając z niego niedźwiedzią skórę, służącą im jako okrycie. Björnem wstrząsnął dreszcz; nie tylko z powodu chłodu. Z belki stropowej posypał się kurz, gdy izbę wypełniło donośne chrapanie. Gdyby o skalisty brzeg uderzył wściekły, zimowy sztorm, nie zdołałby zagłuszyć tego irytującego dźwięku. Frigerda potrafiła chrapać całą noc... "Niech to Jörmungand pochłonie" - pomyślał Björn i zrezygnowany podniósł się z posłania. *** Śliczna Walkiria pisnęła z uciechy, gdy Jednooki klepnął ją w siedzenie. Dziewice uwijały się przy stole, sprzątając puste naczynia. Mężczyzna zmierzył je uważnym spojrzeniem. Jędrne, gibkie ciała w lekkich, zwiewnych szatach. "Zakaz noszenia zbroi w królewskich komnatach był znakomitym pomysłem" - ocenił, głaszcząc się po rudych wąsach i zaplecionej w misterne warkocze brodzie. Nigdy nie mógł zrozumieć ich zamiłowania do żelastwa i bitewnego zgiełku. Zresztą, co go obchodziło, w czym obnosiły się na zewnątrz? Ważne, że go słuchały i zostawiały pancerze za drzwiami. "Tak - pomyślał. - Udane dziewuszki mamy..." *** Björn odsunął miskę i przeczesał palcami długie, jasne włosy. W gardle czuł wstrętny smak owsianki. Na stół posypało się trochę trocin i słomy; chatą wciąż wstrząsało głośne dudnienie, dochodzące od strony łóżka. Mężczyzna poczuł, jak czaszkę ściska mu metalowa obręcz. Ostatnio coraz częściej dokuczały mu bóle głowy. Szybko wstał i wyszedł z izby. Gdy chłodna, słona bryza owiała mu twarz, poczuł się znacznie lepiej. Trwało to jednak tylko chwilę, gdyż wraz z zapachem morza przyszły doń wspomnienia straconej młodości, wolności... Gdzież te czasy, kiedy jedynym jego zmartwieniem było to, czy Sigurd zdobędzie ładniejszą brankę, a Öle większe łupy? Plusk wioseł, gdy smukłe, smocze łodzie pruły morskie fale; zapach wzniecanych pożarów, szczęk oręża... no i te branki. "Czym oczadział - pomyślał - gdy słudzy ojca Frigerdy przybyli do mojej wioski? Cóż za zaćmienie mnie dopadło? Dlaczego nic mnie nie tknęło, gdy dowiedziałem się, jak wysoki posag proponuje jej rodzina? Za późno przyszło opamiętanie. Za późno zrozumiałem, dlaczego jej ojciec był taki szczęśliwy, gdy ją żegnał. Cała wioska wiwatowała; jej wioska..." Wewnątrz chaty zapadła cisza. Björn rzucił spłoszone spojrzenie za siebie. Czyżby się obudziła? "Lepiej pójdę połowić ryby" - pomyślał. *** Ośmionogi ogier zatańczył niecierpliwie w miejscu. - Spokojnie, Sleipnirze - rzekł Jednooki, klepiąc go po szyi. Następnie zarzucił mu na grzbiet siodło i zaczął je mocować, lecz przerwał tę czynność, odwracając się na odgłos kroków. - Dobrze spałeś, Odynie? Frigg jak zwykle była uśmiechnięta. Misternie haftowane szaty podkreślały jej zgrabną sylwetkę. - Dziękuję, niezgorzej - odparł Władca Północy. - Niezgorzej. - Wybierasz się gdzieś? - spytała kobieta, patrząc na osiodłanego wierzchowca. -A, tak - Jednooki uśmiechnął się. - Thor włóczy się gdzieś po zamorskich krainach w poszukiwaniu olbrzymów, więc pomyślałem, że i ja mógłbym się nieco przewietrzyć i rozprostować kości. Zresztą Sleipnirowi też przyda się trochę ruchu. - Tylko wróć przed zmrokiem, kochanie - w głosie Frigg pobrzmiewała nuta troski. - Dobrze, skarbie - Odyn już dawno nauczył się postępować ze swoją żoną. - Będę z powrotem, nim Sol wyprzęgnie ze swego rydwanu Arkwara i Alswidra, obiecuję. Przywiozę ci coś ładnego. Odyn nie wiedział, dlaczego kobiety lubiły taki ton, ale jednego był pewien - pijąc wodę ze studni Mimira, nabył wiele cennych umiejętności. *** Björn wciągnął sieci, w ślad za nimi cisnął wiosła i zaczął wypychać łódź na morze. Już miał wskoczyć do środka, gdy usłyszał stłumiony pomruk. "Frigerda?" - przemknęło mu przez głowę, lecz szybko wykluczył taką możliwość. Odgłos dochodził od strony morza. Wiking zmrużył oczy. Dzień zapowiadał się pogodnie, ale gdzieś tam, gdzie horyzont majaczył w szarych oparach, niebo dziwnie pociemniało. Björn wyprostował się i zasłaniając oczy przed słońcem, wytężył wzrok. Burza? Rozbrzmiało głośne krakanie. Nad plażą dwa kruki szybowały na szeroko rozpostartych skrzydłach, zataczając wielkie kręgi. *** Odyn pędził przez przestworza, upajając się świstem wiatru. Ogier wyciągnął szyję i gnał przed siebie jak wicher. Gdzie smagnął grzywą, tam pękały czarne chmury; gdzie uderzył kopytem, tam powietrze przeszywał suchy trzask i niebo rozdzierały poszarpane błyskawice. "No, proszę - zaśmiał się Jednooki. - A pomyśleć, że to mnie nazywają Gromowładnym..." *** Na falach pojawiły się białe grzywacze. Niebo pociemniało zupełnie, słońce skryło się za ołowianymi chmurami, a w skały fiordu uderzył silny wiatr. Łódź ponownie znalazła się na brzegu. Dobrze, że Björn zdążył uskoczyć, gdy wracała... - Niech to Jörmungand... - zaczął, ale słowa zamarły mu w gardle, gdy uświadomił sobie, że nie jest już sam na plaży. "Niby koń, ale nie koń" - pomyślał, patrząc na zwierzę, stojące nieopodal. Osiem kopyt rozgrzebywało piasek... - Bądź pozdrowiony, wikingu - przemówił jednooki mężczyzna. - Niechaj miecz twój nigdy nie zardzewieje, a drakkar... - Jaki drakkar? - Co? - Jaki drakkar? - Jak to jaki? Jesteś wojownikiem, czy... - Odpłynęły... - Co? - Wszystkie drakkary odpłynęły, gdy tylko wiosenna bryza skruszyła lody. Odyn pił ze studni Mimira, ale... - Nie rozumiem. Cóż więc tu jeszcze robisz? Nie miła ci wikińska sława? Łupy? Branki? Björn spuścił głowę i odezwał się płaczliwym głosem: - Kiedyś żadna wyprawa nie mogła odbyć się bez mojego udziału, ale potem... - Potem... - podchwycił Jednooki. - ... potem się ożeniłem. Björn pociągnął nosem. Odyn rozejrzał się czujnie, poklepał go po ramieniu i ściszonym głosem powiedział: - Przestań się mazgaić i bądź mężczyzną. Ożeniłeś się, powiadasz. Wyjaśnij mi zatem wszystko, bo nie bardzo rozumiem, co ma piernik do wiatraka. "Cóż to za powiedzenie? Piernik do czego? - przemknęło przez głowę Odyna. - Co ten Mimir dosypał do swojej studni?" *** Nawałnica szalała - wicher wył, morze huczało, a zimny deszcz siekł bez litości. Dwaj mężczyźni siedzieli na wielkim głazie i rozmawiali. Björn opowiedział, jak to zaczął coś podejrzewać, gdy w czasie nocy poślubnej Frigerda cisnęła nim o łoże. Potem było gorzej. Babsko było wyższe od niego o głowę i szersze w barach prawie dwa razy. Miecz trzasnął w jej rękach jak sucha gałąź. Już miał nie być mu potrzebny. Prawie wyrwała mu ramię, gdy się pokłócili i... wyzywała go. O tak, wyzywała. Powiedziała coś, jakby: "Uważaj, chamie, bo ci..." Reszta nie przeszła mu przez gardło. Wspomnienie zbyt bolało. I jeszcze powiedziała, że go wszędzie znajdzie, więc niech nawet nie próbuje żadnych sztuczek. Miał sobie wybić z głowy łupieżcze wyprawy. Poza tym musiał rąbać drwa, łowić ryby i obrabiać grządki z kalarepą... Nigdy nikomu nie przyznał się do tego wszystkiego, bo hańby takiej nie zmyłby do końca swego nędznego żywota. Swoim starym towarzyszom rozpowiadał, że dość ma morza i uganiania się za łupami, skoro największy skarb ma już w domu. Jakże gorzko brzmiały te kłamstwa w jego ustach! Jakże ciężkie wiódł życie! Jakaż to ulga spotkać kogoś, kto go zrozumie, kto go pożałuje. Jak dobrze było się komuś wyżalić... *** - Nie wierzę. - Co? - Nie wierzę, żeby nie dało się ujarzmić twojej żony. Björn poczuł, jak uchodzi z niego powietrze. - Myślałem, że mnie rozumiesz - powiedział z wyrzutem. - Niby tak, ale... - zaczął Odyn. - Myślałem, że sprzyjasz wojownikom... - No tak, ale sam powiedziałeś, że już nie... - Nie wytrzymałbyś z nią nawet dnia! - Że co? - Nawet dnia! - Ja?! Odyn poczuł, jak szpila wbija się w jego dumę... długa i zardzewiała. - Ja?! - powtórzył. - Pewnie. Gromowładny wstał gwałtownie. - Wiesz, z kim mówisz?! Björn rzucił mu wyzywające spojrzenie. - Wszystko mi jedno! Co gorszego może mnie spotkać od życia z tą jędzą? Odyn lubił odwagę, desperację, hart ducha. Był w końcu bogiem berserkerów, wojny, gromów... do pioruna! - Dobrze więc - opanował się. - Pokażę ci, jak trzeba postępować z tą twoja Frigerdą. Mogę z nią zamieszkać nawet na tydzień, ba, na rok! Björn zawsze miał Odyna za boga mądrości, ale teraz... - Jeden warunek - powiedział do Jednookiego. - Hmm? - Zrzekniesz się na ten czas swojej mocy. Cóż za bohaterstwo, jeśli zamierzasz użyć magii? - Niech będzie - odparł Gromowładny. - Zrobię nawet coś więcej. *** Gdy mgłę rozdmuchał wiatr, przed Björnem stał... Björn. - Wiedziałem, że potrafisz zmieniać kształty, lecz nie spodziewałem się, że... - rzekł zdumiony Björn. - Patrz i się ucz - przerwał mu Odyn, po czym skierował swe kroki ku ścieżce wiodącej do chaty. *** Burza minęła i znów wyjrzało słońce. Morze szumiało cicho, głaskało falami skały fiordu. Na zewnątrz chaty rozległy się kroki. Frigerda spojrzała w stronę drzwi. - Skarbie? - Odyn wszedł do izby. - Gdzie są ryby? - spytała Frigerda, patrząc na męża i puste sieci. - Była burza, kochanie i... - Gromowładny wiedział, że taki ton działa na kobiety. Rozległ się świst i Odyn legł bez tchu. Mokra ściera trafiła precyzyjnie - prosto w twarz. Gdy wróciła świadomość, Jednooki poderwał się na równe nogi. Wiadomo - Odyn jest bogiem porywczym. - Poczekaj, ty... - sapnął i ruszył do kobiety energicznym krokiem, zdecydowany, by... Frigerda była wyższa o głowę i szersza w barach prawie dwa razy. Gromowładny zauważył to, lecz za późno. Złapała go za rękę, a on miał wrażenie, że to Wölund chwycił go szczypcami ze swojej kuźni. - Uważaj, chamie, na swoje ramię - wycedziła przez zęby. Wyrwał się ostatkiem sił. - Do ogrodu! - Gdzie? - za bardzo nie nadążał za rozwojem wypadków. - Obkopiesz grządki, a potem narąbiesz drew. Jak skończysz, możesz wyszorować podłogę. - Ale... Frigerda wzięła do ręki kolejną ścierę. Odyn trzasnął drzwiami. - Uff - sapnął. - Zdążyłem. - Björn!! - rozbrzmiało, niczym kłapnięcie paszczą wilka Fenrira. Gromowładny stanął przed drzwiami niezdecydowany. "Co robić? Co robić?" - pomyślał gorączkowo. - Björn!!! - rozległo się ponaglająco. Odyn podjął decyzję. Wstrzymując oddech, powoli wszedł do chaty. Postanowił spróbować jeszcze raz sztuczki z... - Kwiatuszku? - to zawsze działało na kobiety. Drewniana miska roztrzaskała się w drzazgi tuż koło jego głowy. - Nie umyłeś po śniadaniu... Chyba, że Frigerda nie była kobietą. Zdawała się mieć wiele wspólnego z Garmem, strażnikiem bramy do piekielnego Nilfheimu. A może była spokrewniona z potworem Jörmungandem? *** Gdy grządki były wypielone, kalarepa podlana, drwa narąbane, a podłoga wyszorowana, Odyn stanął przed żoną Björna. - Gdzie są ryby? - spytała. - Co? - nie zrozumiał. - Ryby. Nie złapałeś nic z rana, więc myślałem, że to oczywiste, by spróbować popołudniu. Zgadzasz się, prawda? - Dobrze, słoneczko, ale może najpierw zjem, zgoda? Rozumiesz - Odyn rzucił jej spłoszone spojrzenie. - Od śniadania nie miałem nic w ustach. Frigerda wzięła do ręki ścierę. Gromowładny postanowił, że nie da się zastraszyć. "Bądź twardy - powtarzał sobie w myślach. - Bądź twardy". - Co jest na obiad? - spytał drżącym głosem, choć z całych starał się, by brzmiał on zdecydowanie. - Ryby. - Ryby? - powtórzył. - Ryby, które złowiłeś rano. Świsnęła mokra szmata. Odyn był zmęczony i głodny, więc refleks zawiódł... *** Czerwone słońce zanurkowało w czerń morza. Cienie najpierw się wydłużyły, by następnie zlać się w jedno z otoczeniem. Zmierzchało. Odyn wtoczył się do izby. Sieci wypełnione były rybami. - Jestem... - wysapał. - Dobrze - rozległo się od strony łóżka. - Mamy wreszcie coś... na jutro. - A... - zaczął, ale Frigerda weszła mu w słowo: - A teraz lepiej nie hałasuj. Śpię. On też chciał się położyć. Tylko położyć. Już nie czuł głodu. Chciał tylko spać. *** Bladym świtem Björn przechadzał się po plaży. Gdy usłyszał chrzęst żwiru pod stopami, odwrócił się. Przed nim stał Odyn. Nie Björn, ale Odyn, Władca Północy, Gromowładny król bogów. Długie, złote włosy rozwiewała delikatna bryza. Bogato zdobiony płaszcz, zapleciona w misterne warkocze broda. Od Odyna biła wielkość, wielkość i chwała, tylko oczy... oczy miał zaczerwienione po nieprzespanej nocy. - Od ilu lat żyjesz z tą jędzą? - spytał Björna. - Od piętnastu... Odyn zachwiał się. - Hmm... - ? - Hmm, jesteś jednym z najdzielniejszych wikingów, jakich kiedykolwiek spotkałem. Zaprawdę zasłużyłeś na honorowe miejsce w Walhalli. Chodźmy, nic tu po nas. Sleipnir zarżał i grzebnął kopytem w piachu. - A co z Frigerdą? - Nie mówmy o tym... F