Strona 1 Jakub B. B czek Psychologia eventów Wydawnictwo: STAGEMAN POLSKA Copyright: Jakub B. B czek© Warszawa 2011 1 www.stageman.pl Strona Stageman Polska -> ul. Truchana 49/5, 41- C NIP: 547-192-01-16 REGON: 214098950 www.stageman.pl / [email protected] / 796 666 609 Strona 2 Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Złote Ebooki. Strona 3 WST P Chciałbym rozpocz ć t ksi k do ć nietypowo, niejako od ko ca. Poprosz ci wi c o wykonanie nast puj cego zadaniaŚ otwórz prosz bibliografi wykorzystan i sugerowan znajduj c si na ko cu tej publikacji i zanim przeczytasz kolejny akapit wst pu, zwróć uwag , ile jest na tej li cie pozycji napisanych w j zyku polskim. (W wolnej chwili mo esz te spróbować wyszukać na żoogle tytuły polskich ksi ek o eventach). Jaki z tego wniosek? Có … Okazuje si , e w Polsce wła ciwie nie ma ksi ek monograficznych, zajmuj cych si tematyk eventów. Zdarzaj si rozdziały w ksi kach, jest oczywi cie wiele artykułów naukowych, publicystycznych czy prasowych, ale ksi ek traktuj cych o eventach w Polsce brak. Zacz ło mnie to zastanawiać mniej wi cej w 2007 roku, kiedy trwała ju w najlepsze moja przygoda z animacj czasu wolnego, a zaczynała si przygoda z eventami. Bezskutecznie poszukiwałem po bibliotekach i w Internecie ródeł wiedzy na temat organizacji imprez, teambuildingu czy incentive. Wła ciwie sytuacja niewiele si do dzi poprawiła (jest wi cej informacja w sieci, ale nadal brakuje ródeł drukowanych). Zgadzam si z tez , e pracy eventowej nie da si nauczyć z ksi ek i e trzeba si jej nauczyć w praktyce. Zdumiewaj ce jest jednak, jak wiele prawd poznaje si intuicyjnie i na bł dach oraz pora kach, podczas gdy w literaturze zagranicznej istnieje kilkaset tytułów na ten temat. Ja te oczywi cie uczyłem si na bł dach. Korzystałem z intuicji, a czasami nawet z łutu szcz cia. Odnosiłem sukcesy, ale te zdarzały mi si pora ki. Kiedy zacz łem gromadzić literatur z Niemiec, Anglii, Czech, Słowenii, USA, Kanady czy Włoch, okazywało si , e wiele moich do wiadcze jest ju opisanych w ksi kach, ba – istniej nawet teorie wyja niaj ce wiele wydarze , które napotykałem regularnie na eventach. Wtedy zrodził si we mnie pomysł by napisać o tym ksi k – polsk ksi k . 2 Strona Stageman Polska -> ul. Truchana 49/5, 41- C NIP: 547-192-01-16 REGON: 214098950 www.stageman.pl / [email protected] / 796 666 609 Strona 4 Oddaj c j w twoje r ce mam wiadomo ć, e twoja przygoda z eventami ju si rozpocz ła – bardzo dobrze! Ksi ka jest skierowana przede wszystkim do praktykówŚ do event managerów, animatorów eventowych, działów HR i PR korporacji i firm, do wykładowców akademickich i dziennikarzy. Nie da si z niej „nauczyć pracy eventowej”, ale mo na poznać mechanizmy oparte na psychologii, które z du ym prawdopodobie stwem przewiduj wiele sytuacji. Je li wi c chcesz dowiedzieć si jak psychologia wspiera bran eventow , zach cam do lektury. Zwróć jednak uwag , e ksi ka nie dostarcza gotowych scenariuszy działania, a tylko pokazuje badania i refleksje, jak w praktyce tworzyć eventy doskonałe – takie, o których pami ta si wiele lat. Musisz sam zdecydować, drogi czytelniku, jak t wiedz wykorzystasz i czy w twoim konkretnym przypadku b dzie ona cenna i wa na. Zach cam wi c do odnoszenia wszelkich opisywanych tu teorii do własnych do wiadcze . To ułatwi transfer wiedzy i pozwoli ci w przyszło ci wykorzystać to, co udało mi si przedstawić w tej publikacji. ycz c powodzenia, mam szczer nadziej , e wkrótce w kraju pojawi si poka na biblioteka opracowa na temat eventów – dla osób pocz tkuj cych, czy takich, które przechodz w tej bran y kryzys, mo e to być solidy bodziec do działania, inspiracja cenniejsza ni niejedno zlecenie biznesowe! Zapraszam na swoje szkolenia z psychologii eventów (odbywaj si regularnie na terenie całego kraju) i zach cam do lektury ksi ki – nie ma sensu bowiem wywarzać drzwi, które od dawna s ju otwarte! Autor 3 Strona Stageman Polska -> ul. Truchana 49/5, 41- C NIP: 547-192-01-16 REGON: 214098950 www.stageman.pl / [email protected] / 796 666 609 Strona 5 WPROWADZENIE TEORETYCZNE, CZYLI CO TO S EVENTY? Moje zafascynowanie eventami rozpocz ło si kiedy miałem około 25 lat. Byłem ju w tym czasie do wiadczonym animatorem i nie obce były mi wyjazdy zagraniczne i prowadzenie zaj ć grupowych, ale ci gle poszukiwałem adrenaliny i nowych rzeczy w tej bran y. Tak trafiłem na agencje eventowe i zacz łem z nimi współpracować. Jak ju wspominałem w swojej poprzedniej ksi ce, animacja czasu wolnego wci jeszcze w Polsce raczkuje, za to eventy maj si bardzo dobrze i bran a eventowa w naszym kraju jest stosunkowo dobrze rozwini ta. Oprócz tego, znacznie lepiej zarabia si pracuj c na eventach, ni w typowej animacji czasu wolnego. Kiedy zacz łem szukać literatury na temat eventów w polskich bibliotekach okazało si , e nie jest to takie łatwe. Brakuje fachowych monografii, drukowanych czasopism po wi conych tej tematyce i ekspertów, na których mo na by si wzorować. Z reguły o eventach wspomina si tylko w publikacjach na temat marketingu, PR czy turystyki. To wielka szkoda, e tak rozwini ta bran a nie doczekała si jeszcze rozbudowanej literatury i prawd jest, e wiele działa w tym obszarze wykonuje si intuicyjnie. Ja te na pocz tku pracowałem intuicyjnie, obserwowałem, pytałem, dochodziłem do wniosków. Liczne wyjazdy zagraniczne dały mi jednak mo liwo ć si gania po literatur na temat eventów w obcych j zykach – przede wszystkim w j zyku angielskim, ale tak e po niemiecku, włosku, czesku czy słowacku (co do ć smutne, bior c pod uwag wielko ć naszego kraju, a np. Słowacji). Nierzadko napotykałem na teorie, których wcze niej nie znałem, ale zgodnie z którymi intuicyjnie post powałem. Wierz , e kilka z nich, opisanych w tej ksi ce, mo e si okazać bardzo przydatnych i porz dkuj cych wiedz . Prowadz c szkolenia z zakresu „Psychologii eventów” czasami 4 Strona spotykam si z opini , e kwestie, które poruszam, s w gruncie rzeczy Stageman Polska -> ul. Truchana 49/5, 41- C NIP: 547-192-01-16 REGON: 214098950 www.stageman.pl / [email protected] / 796 666 609 Strona 6 do ć klarowne i logiczne, ale faktycznie, mało kto w Polsce o tym mówi, a ju na pewno nie traktuj o nich polskie, bardzo teoretyczne studia. Prawdopodobnie wi c, niniejsza ksi ka jest pierwszym praktycznym podr cznikiem dla wszystkich tych, którzy pracuj w eventach. T jej cz ć chciałbym rozpocz ć od pewnych ustale teoretycznych, by pó niej przej ć do aspektów bardziej praktycznych. Omówi w niej definicje poj cia „event”, rozwój tego poj cia w czasie oraz rodzaje eventów. B dzie to podstawa do przedstawienia koncepcji, które w znacznym stopniu decyduj o sukcesach eventu (rozdział 2). EVENT – PRÓBA DEFINICJI POJ CIA Samo słowo „event” jest w Polsce coraz cz ciej u ywane przy rozmaitych okazjach. Mam czasami wr cz wra enie, e si go nadu ywa. Z drugiej strony, wci spotykam si jeszcze z osobami, które nie wiedz co ten termin oznacza. Szczególnie jest to zaskakuj ce, kiedy osoby z bran y hotelarskiej czy nauczyciele akademiccy pytaj mnie, co to wła ciwie jest (zdarzyło mi si nawet parokrotnie usłyszeć wymow dosłown tego słowa, czyli „ewent” zamiast „iwent”). Oczywi cie do nikogo nie mo na mieć pretensji, e nie rozumie znaczenia tego słowa – nikt z nas nie jest alf i omeg , ale… skoro poj cie to jest tak cz sto stosowane w mediach i w kr gach biznesowych, medialnych, hotelarskich, turystycznych, animacyjnych i innych, warto bli ej przyjrzeć si temu terminowi. Dosłowne tłumaczenie słowa „event” z j zyka angielskiego oznacza „wydarzenie”, „zdarzenie” lub „okazja”. Nie jest to jednak wystarczaj ca informacja, by dookre lić zakres znaczeniowy. Owszem, event jest pewnym wydarzeniem, ale wydarzeniem mo e być te wizyta go cia z zagranicy w naszym domu, wyj cie na zakupy czy wizyta u fryzjera – te sytuacje niewiele jednak maj wspólnego z eventami. Pojawia si wi c pierwszy czynnik, który ułatwi stworzenie definicji – event to wydarzenie, które wykracza poza codzienne do wiadczenia. Je li 5 Strona jeste my uczestnikami paintballa i strzelamy kulkami z farb do innych Stageman Polska -> ul. Truchana 49/5, 41- C NIP: 547-192-01-16 REGON: 214098950 www.stageman.pl / [email protected] / 796 666 609 Strona 7 uczestników gry, to mamy do czynienia z eventem, poniewa jest to wydarzenie, którego na co dzie nie mo emy praktykować. Jest ono wyj tkowe i nietypowe (niepowszechne). Kolejnym czynnikiem jest fakt, e eventy to wydarzenia, które maj okre lony cel ze strony organizatora czy sponsora. Niektóre firmy mog organizować eventy by wzmocnić sprzeda swoich produktów. S firmy, które b d chciały wprowadzić now usług na rynek i posłu si w tym celu eventem. Spotkamy wreszcie firmy, które za pomoc eventu chc zintegrować swoich pracowników i nauczyć ich współpracy w grupie. źventy stosowane mog wi c być w marketingu, działaniach PR czy po prostu w zarz dzaniu zasobami ludzkimi i jest to jedna strona medalu. Drug stron stanowi eventy na mniejsz skal i o mniejszych zazwyczaj bud etach, których celem jest dobra zabawa czy te o ywienie atmosfery. We my na przykład zorganizowanie urodzin dla dzieci z klaunem, czy pokaz sztucznych ogni na zako czenie roku szkolnego – to te eventy, w ko cu s wydarzeniami spoza codziennych do wiadcze i maj swój cel – integracj , budowanie relacji, o ywianie, roz mieszanie, zbli anie ludzi do siebie czy budowanie lojalno ci i przywi zania. Ró norodno ć eventów i ich szeroki wachlarz skomplikowania sprawiaj , e trudno o jedn definicj tego poj cia. Nie jest łatwe porównanie eventu dla 10 dzieci w czasie urodzin jednego z nich z eventem dla kilku tysi cy ludzi, którego zwie czeniem jest koncert wiatowej gwiazdy pop. Znacznie łatwiej zdefiniować jest poj cie „event marketing”, które kojarzy si z organizacj imprez w celu promocji firm, marek i idei. źvent marketing skupia si najcz ciej na otoczeniu zewn trznymŚ klienci, dostawcy, kontrahenci czy opinia publiczna. Rzadziej stosowany jest wewn trznie, np. w stosunku do pracowników. Jest wa nym elementem całej strategii marketingowej firmy i mo na go opisać jako „organizacja imprez promocyjnych”. My jednak chcemy to poj cie potraktować szerzej – nie tylko w odniesieniu do biznesu, ale tak e z uj ciem innych dziedzin ycia, w których pojawiaj si eventy. 6 Podejmuj c prób sformułowania słowa „event” bior pod uwag Strona wiele czynników. Pierwszym z nich jest fakt, i słowo to ewidentnie weszło Stageman Polska -> ul. Truchana 49/5, 41- C NIP: 547-192-01-16 REGON: 214098950 www.stageman.pl / [email protected] / 796 666 609 Strona 8 ju do u ytku codziennego Polaków i nie ma sensu go spolszczać (choć niekiedy zdarza si , e dziennikarze u ywaj słowa „iwent”, jak miało to miejsce w artykule Mirosława P czka w „Polityce” z 17.10.2007 roku). Po drugie, słowo to jest na tyle popularne i powszechne, e warto w ko cu podać jego jednolit definicj , która byłaby wyznacznikiem rozwoju tego poj cia na przyszło ć. Oczywi cie nara a mnie to na pewn krytyk , e nie uj łem w definicji wszystkich najwa niejszych elementów eventu, ale z drugiej strony… od czego trzeba zacz ć! Po trzecie wreszcie, event to poj cie szerokie, warto wi c mieć wiadomo ć, e niektóre jego formy b d si wymykały definicji. My l jednak, e warto spróbować… EVENT – to niecodzienne i wyj tkowe, aczkolwiek zaplanowane, wydarzenie dla ludzi, które ma za pomoc okre lonego bud etu i nakładów pracy ludzkiej, dostarczyć prze yć i emocji, b d cych celem organizatora, przy czym cel ten mo e mieć znaczenie w aspekcie marketingowym, PR-owym, politycznym, społecznym, rekreacyjnym, kulturalnym, dobroczynnym lub psychologicznym. Do definicji tej warto podać przykłady konkretnych eventów, które mog dopełnić obrazu tego zjawiska. Zanim jednak podam i omówi przykłady eventów w podrozdziale 1.3, chciałbym po wi cić troch uwagi rozwojowi słowa „event” w Polsce. ROZWÓJ POJ CIA EVENT W POLSCE Samo słowo „event” jest poj ciem stosunkowo nowym w polskim słowniku. Powszechne jego u ycie w Polsce pojawiło si dopiero po 2000 roku, przy czym najcz ciej podawana jest data 2004 jako pocz tek masowego u ywania tego terminu (głównie w odniesieniu do event marketingu). Moje do wiadczenia wskazuj jednak na to, e ju w latach 2000 – 2004 organizowane były w Polsce eventy, jakie znamy obecnie i 7 Strona wielu managerów tego wła nie poj cia ju wtedy u ywało. Stageman Polska -> ul. Truchana 49/5, 41- C NIP: 547-192-01-16 REGON: 214098950 www.stageman.pl / [email protected] / 796 666 609 Strona 9 Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Złote Ebooki.