Strona 1 SOFTWARE HARDWARE Jak wybrać zasilacz do komputera CD 1/2007 Grupa: UZUPEŁNIENIA artykuł „Problemy z zasilaniem” z PC Elektrownia Formatu 10/2006 dla peceta Zasilacz do komputera powinien mieć odpowiednią moc. Zbyt słaby sprawi, że pecet będzie się często resetował lub zawieszał, a bardzo silnie przeciążony może się nawet spalić, uszkadzając płytę główną,   kartę graficzną czy procesor. Błędem wielu użytkowników pece- współpracy z szybszymi podzespo- na tabliczce znamionowej. Jeśli po- restartuje lub zawiesza. Czasami tów jest kupowanie jak najtańszej łami z pewnością wcześniej czy póź- dano 350 watów, w praktyce moc bywa tak, że w ogóle nie chce się obudowy wyposażonej w zasilacz niej pojawią się kłopoty. może wynosić 300 W, a zasilacz uruchomić, a BIOS wskazuje mocno produkowany z komponentów po- Problemem jest nie tylko jakość 400-watowy to w rzeczywistości zaniżone wartości napięć (dopusz- śledniej jakości. O ile z typowym elementów elektronicznych i wyko- model 350–360 W. czalne jest 5-procentowe odchylenie komputerem biurowo-domowym nania urządzenia, ale także para- Pierwsze awarie zasilania obja- od wartości nominalnej). taki zasilacz będzie pracował w mia- metry techniczne podawane przez wiają się zazwyczaj tym, że kompu- rę poprawnie (choć oczywiście są producentów. Kiepski zasilacz ma ter np. po uruchomieniu bardziej Oceń lub skomentuj na negatywne wyjątki), o tyle przy zwykle moc niższą od tej podanej wymagającej gry przypadkowo się  www.pcformat.pl/ocena Ú Określenie poboru mocy Podzespół Ile mocy pobierają Moc Przed zakupem zasilacza warto usta- moc powinna stanowić 80 procent putera. Trzeba ją zatem oszacować Procesor Intel Core 2 Extreme 75 W Procesor Intel Core 2 Duo 65 W lić, ile prądu pobiera faktycznie kom- mocy zasilacza, pozostałe 20 procent na podstawie informacji o mocy jego Procesor Intel Pentium D 130 W puter, nawet z podziałem na poszcze- to rezerwa umożliwiająca rozbudowę poszczególnych komponentów. By to Procesor Intel Pentium EE 130 W gólne podzespoły. komputera. Jeśli więc komputer przy ułatwić, w tabelce podajemy orienta- Procesor Intel Pentium 4 103 W pełnym obciążeniu pobiera 200 wa- cyjny pobór mocy najważniejszych Procesor Intel Pentium 4 EE 115 W Pobór mocy tów, moc zasilacza wynosi (200 W + części komputera. Należy zsumować Procesor Intel Celeron D 73 W przez komputer 50 W)/0,8 = 312 W. Praktycznie po- przynajmniej moc pobieraną przez Procesor Intel Celeron Procesor AMD Athlon 64 FX 68 W 110 W Kupując zasilacz, musimy wiedzieć, winien to być zasilacz 350 W. płytę główną, procesor, pamięci, kar- Procesor AMD Athlon 64 X2 110 W ile mocy pobiera cały komputer tę graficzną, dysk, napęd optyczny, Procesor AMD Athlon 64 67 W (wszystkie komponenty). Do tego Pobór mocy klawiaturę, mysz. Przeciętny kom- Procesor AMD Sempron 64 62 W trzeba dodać ok. 30–50 W zapasu, przez komponenty puter domowy, np. z Athlonem 64 Procesor AMD Athlon XP 74 W Procesor AMD Sempron 54 W ponieważ podczas rozruchu kompu- Niestety, praktycznie żaden użyt- i kartą graficzną o średniej wydajno- Płyta główna 45 W tera niektóre komponenty pobierają kownik nie ma w domu watomierza, ści, pobiera ok. 230 watów. Idealny Moduł pamięci DDR2 10 W znacznie więcej prądu. Otrzymana by zmierzyć rzeczywistą moc kom- będzie więc zasilacz 350 W. Moduł pamięci DDR 15 W Moduł pamięci SDRAM 15 W Cechy dobrego zasilacza Wydajność linii Karta graficzna o wysokiej wydajności 120 W zasilających Karta graficzna o średniej wydajności Karta graficzna o niskiej wydajności 50 W 35 W   Marka zasilacza zasilacza. Dlatego warto, by zasilacz miał Pobór mocy przez komputer najdo- Dysk twardy 20 W Już samą markę zasilacza, np. Antec, przynajmniej dwa zabezpieczenia: przeciw kładniej określimy po uwzględnieniu Nagrywarka CD/DVD 30 W Chieftec, Enermax, SeaSonic, Tagan przepięciom i przeciw przeciążeniom. obciążenia poszczególnych linii za- Czytnik CD/DVD 25 W czy Topower, można traktować jako   Stopień szumu silających. Najważniejsze z nich to Stacja dyskietek 5W gwarancję jakości urządzenia. Zasila- Klawiatura 2W Do obniżenia poziomu szumu wytwa- +12 V, +3,3 V oraz +5 V. Myszka 3W cze tych firm często kosztują powyżej rzanego przez zasilacz (a właściwie Pierwsza (czasami podzielona na Karta dźwiękowa 10 W 400 zł, ale dla posiadaczy wydajnych jego wentylator) przyczynia się kilka dwie niezależne linie +12V1 i +12V2) Karta sieciowa 5W komputerów są niezbędne. czynników: wolnoobrotowy wentylator zasila dwa prądożerne komponenty: Modem PCI 5W   M Karta PCI 5W  oc zasilacza z dużymi łopatkami, z łożyskami kul- procesor i kartę graficzną. Zakłada- Karta kontrolera IDE lub SATA (w tym RAID) 15 W i poszczególnych linii kowymi. Jeszcze lepiej, jeśli szybkość jąc, że jest to np. AMD Athlon 64 X2 Karta kontrolera SCSI (w tym RAID) 15 W Zasilacz musi mieć moc dobraną odpo- obrotowa tego wiatraka jest dobierana i karta średniej klasy, np. NVIDIA Przedni panel sterujący 5W wiednio do potrzeb komputera, najlepiej w zależności od obciążenia zasilacza. GeForce 7600 GT, moc dostarczania Wentylator 2W z uwzględnieniem obciążenia poszczegól- Ekstremalnie ciche zasilacze 0 dB nie przez linię (linie) +12 V nie może Wydajny wentylator 8W być mniejsza niż 160 W. Dzieląc to Katoda do moddingu 3W nych linii zasilających. Trzeba także wziąć mają w ogóle wentylatorów. Pasywne (bez zasilania) urządzenie USB 3W pod uwagę większy pobór mocy podczas   Niezbędne złącza przez napięcie 12 V, otrzymujemy Pasywne urządzenie FireWire 8W uruchamiania komputera, a także zapas Każdy zasilacz jest wyposażony w zestaw wartość prądu, jaką musi dostarczyć mocy na przyszłe rozbudowy. niezbędnych złączy, obecnie również  linia +12 V – to 13,3 ampera. obciążenie każdej z tych linii, trze-   Zabezpieczenia 6-stykowe złącze do zasilania wydajnych Linia zasilająca +3,3 V zasila ba zsumować moc podłączonych do Ewentualna awaria zasilacza nie może kart PCI Express. Jednak użytkownicy komponenty mniej prądożerne, ale niej urządzeń. Jeśli chcemy otrzymać stwarzać ryzyka uszkodzenia kolejnych najnowszych płyt głównych powinni za to jest ich więcej – płyta głów- wartość w amperach (w niektórych komponentów komputera, z kolei awa- zwrócić uwagę, czy zasilacz ma dodat- na, pamięci, niektóre karty rozsze- cennikach stopień obciążenia jest ria płyty głównej czy innych elementów kowe, 8-stykowe, 12-woltowe złącze do rzeń. Natomiast do linii +5 V należy podawany właśnie w ten sposób), nie powinna być przyczyną uszkodzenia zasilania procesora (płyty głównej). głównie zasilanie dysków twardych moc trzeba podzielić odpowiednio i napędów optycznych. By obliczyć przez 3,3 lub 5. 36 PC Format 1/2007 Strona 2 Jak wybrać odpowiedni zasilacz REKLAMA Ú Wybór zasilacza W wielu sklepach internetowych nej pracy). Moc ta stwarza zakładom parametry zasilaczy są podawa- energetycznym problemy, bo musi ne w sposób bardzo lakoniczny, być przesłana przez linie zasilające, na przykład tylko całkowita moc a użytkownik za nią nie płaci. Dla- zasilacza. Jeśli mimo tego chcemy tego zasilacze stosowane w Euro- kupić taki zasilacz, możemy po pie muszą mieć jakikolwiek układ prostu zsumować moc wszystkich PFC – pasywny jest w zupełności podzespołów i dodać określony za- wystarczający. pas mocy. Znacznie więcej można się do- Zabezpieczenia wiedzieć, sprawdzając szczegółowe Dla użytkowników znacznie waż- specyfikacje (głównie moc wszyst- niejsze są zabezpieczenia, w jakie kich linii) lub biorąc zasilacz do ręki. wyposażony jest zasilacz. Najgroź- Zawsze na jednej ze ścianek urzą- niejszym dla komputera scenariu- dzenia znajduje się tabela szczegó- szem jest podanie zbyt wysokiego łowo opisująca wydajność poszcze- napięcia na podzespoły, więc więk- gólnych linii zasilających. Trzeba to szość zasilaczy ma zabezpieczenie porównać z zapotrzebowaniem na- przeciwprzepięciowe, które wyłącza szego komputera na moc, szczególną zasilacz, gdy napięcie przekracza uwagę zwracając na linie +12 V. określony próg. Z kolei zabezpiecze- nie przeciwprzeciążeniowe wyłącza Tajemnicze PFC zasilacz, gdy moc pobierana z jednej W cennikach zasilaczy często poja- z linii zasilających jest większa niż wia się informacja o aktywnym lub nominalna moc tej linii. Podobnie pasywnym układzie PFC (ang. Power działa zabezpieczenie przeciwzwar- Factor Corrector) w zasilaczu. Czy ciowe, które jednak wyłącza urzą- to jest ważne? Otóż PFC jest ukła- dzenie tylko przy ewidentnym zwar- dem korygującym tzw. współczyn- ciu jednej z linii. Niektóre zasilacze nik mocy, zmniejszający pobór tzw. mają też zabezpieczenie termiczne, mocy biernej (bezużytecznej, której które wyłącza zasilacz, gdy ten za- nie da się zaprząc do wykonania żad- czyna się przegrzewać. Co mówi o zasilaczu jego tabliczka znamionowa Przyjrzyjmy się obciążeniu poszczególnych linii zasilających. Linia zasila przede wszystkim płytę główną i moduły pamięci, co przy dwóch modułach RAM daje moc około 70 watów (prąd ok. 20 A). Wartość podana na tabliczce znamionowej jest więc wystarczająca. Linia zasila głównie napędy. Dysk twardy i nagrywarka DVD pobiera łącznie 50 W (10 A). Wartość podana na tabliczce znamionowej to – w tym przypadku mamy duży zapas mocy, przeznaczony na rozruch dysku twardego. Należy zwrócić uwagę na to, że wymienione dwie linie są ze sobą powiązane i sumaryczna moc nie może przekroczyć . Kolejne dwie linie zasilające to i . Z jednej z nich zasilany jest głównie procesor. Jeśli jest to np. Pentium 4, z naszej tabelki wynika, że może on pobierać ponad 100 W mocy (8 A). Tymczasem tabliczka znamionowa informuje, że zasilacz może dostarczyć , więc również mamy spory zapas. Podobnie jest z kartą graficzną. Jeśli jest ona bardzo wydajna, może pobrać 120 W (10 A), a druga linia z powodzeniem dostarczy taką moc – . Należy również zwrócić uwagę, że linie i są ze sobą powiązane, razem dostarczą maksymalną moc .