ELMAR R. GRUBER TAJNY �WIAT PARAPSYCHOLOGII (Die PSI-Protokolle. / wyd. orygin.: 1998) Thomasowi, Marco i Olivierowi Podzi�kowania Podczas sporz�dzania r�kopisu tej ksi��ki wiele os�b udzieli�o mi wsparcia, a ich cenne wskaz�wki stanowi�y znacz�c� pomoc w mojej pracy. Moje szczeg�lne podzi�kowania nale�� si� doktorowi Deanowi Radinowi, prof. Dickowi Biermanowi oraz Jameso-wi Spottiswoode'owi, kt�rzy udost�pnili mi swoje najnowsze i niepublikowane jeszcze prace. Wielu koleg�w z innych kraj�w po�wi�ci�o mi sw�j czas i podzieli�o si� wiedz� w licznych dyskusjach dotycz�cych najwa�niejszych, przeprowadzonych przez nich do�wiadcze� i bada� psi. Osoby, kt�rym chcia�bym tutaj serdecznie podzi�kowa�, to: Carlos Alvarado, doktor Richard Broughton, doktor Keith Harary, doktor Kimiko Kawano, Hideyuki Kokubo, Hong Zhang, doktor Stanley Krippner, prof. Andrei Lee, Li Zhi Nan, prof. Oshio Machi, Leszek Matela, doktor Edwin May, prof. Robert Morris, Alejandro Parra, Tom Porter, doktor Hal Puthoff, Yoichiro Sako, Paul Smith, doktor Tonu Soidla, Ingo Swann, prof. Charles Tart, doktor Wei Nengrun, doktor Mikio Yamamoto. Jestem r�wnie� zobowi�zany do z�o�enia podzi�kowa� wydawcom czasopism �Journal of Parapsychology" (doktorowi Johnowi Palmerowi) oraz �Journal of Scientific Exploration" (Marshowi Simsowi), kt�ry zezwolili mi na publikacj� ilustracji z prac Jamesa Spottiswoode'a, a tak�e wydawcy �Journal of the International Society of Life Information Science" (doktorowi Mikio Yamamoto), kt�ry umo�liwi� mi wykorzystanie zdj�cia termograficznego pochodz�cego z jednego z eksperyment�w z u�yciem Qigong. Szczeg�lne podzi�kowania nale�� si� m�j emu przyjacielowi Marco, kt�ry swoimi cennymi pomys�ami i radami przyczyni� si� do sporz�dzenia r�kopisu. Moja �ona Dagmar, jak zwykle w takich przypadkach, potrafi�a nie tylko dostarczy� wa�nych wskaz�wek dotycz�cych tre�ci ksi��ki, ale r�wnie� tak perfekcyjnie zorganizowa� moje codzienne �ycie, �e w odpowiednim czasie mog�em przygotowa� ten r�kopis. Serdecznie dzi�kuj� r�wnie� Hannah i Clausowi Samtlebenom oraz Clausowi Vesterowi za ich uwa�n� korekt�. Prolog Spotkania z niewyt�umaczalnymi zjawiskami od zawsze uskrzydla�y fantazj� cz�owieka. Ze wszystkich epok, kultur i ze wszystkich warstw spo�ecznych pochodz� informacje o nadzwyczajnych anomaliach, kt�re maj� zwi�zek z ludzk� �wiadomo�ci�; anomaliach, kt�re w popularnym rozumieniu kojarzone s� z wyra�eniami �nadprzyrodzony", �paranormalny", �mistyczny", �duchowy". Stanowi� one nieroz��czny sk�adnik ludzkiego do�wiadczenia. Nauka, kt�ra zaj�a si� studiami nad tym zjawiskiem, musia�a stoczy� d�ug� walk� z �atwowiernymi zwolennikami wszystkiego, co �nadzmys�owe", oraz walk� z tymi, kt�rzy bez sprawdzenia zaprzeczaj� wszystkiemu, co paranormalne. Przetrwa�a konfrontacje i zamierza zaj�� bezsporne miejsce w obr�bie nowej nauki o �wiadomo�ci � ostatnim niezbadanym terytorium naszego poznania. Nie s�ysza�e� jeszcze nigdy o AC, AMP, polu ca�o�ci czy te� DMILS? A mo�e nie s�ysza�e� te� o AFMK lub CRV? Prawdopodobnie nie zwr�ci�e� uwagi, jak w ci�gu ostatnich lat rozwin�y si� badania naukowe w dziedzinie zjawisk paranormalnych. Tego faktu nie zauwa�y�o wiele os�b, poniewa� badania psi w znacznym stopniu by�y utajnione. Mo�e dzi�ki temu osi�gn�y swoje trzecie i decyduj�ce stadium historyczne. Pocz�tkowo parapsychologia by�a terenem dzia�ania dyletant�w. P�niej � w epoce wielkich pionier�w � postarano si�, aby przynajmniej cz�ciowo zosta�a uznana przez nauki �cis�e. Mimo to pewn� istotn� cz�� bada� nadal przeprowadzali zainteresowani niefachowcy. Od oko�o dwudziestu lat badaniami psi zaj�y si� osoby z gruntownym i odpowiednim wykszta�ceniem. Obecnie badacze pos�uguj� si� skomplikowanymi teoriami przyrodniczymi oraz podejmuj� eksperymenty niezrozumia�e dla laika. Nale�y tylko �a�owa�, �e nie traktowano parapsychologii powa�nie, by�a bowiem wykorzystywana przez dziennikarzy jako �r�d�o taniej sensacji. Rozw�j parapsychologii stanowi� w zasadzie pocz�tek prze�omu. Nie nast�pi� dzi�ki niew�tpliwym udokumentowanym nadzwyczajnym osi�gni�ciom os�b uzdolnionych para-psychologicznie, lecz polega� na zmianie stylu, wytyczeniu innych, ni� mo�na si� by�o spodziewa�, szlak�w poszukiwa� naukowych, kt�re d��y�y do rozwik�ania zagadki wsp�dzia�ania umys�u i materii na najni�szym poziomie. W ostatnich latach prze�om ten rzeczywi�cie nast�pi� � niezauwa�ony przez wielu. Ironicznie okre�lanie istniej�cych bada� parapsychologicznych mianem pseudonauki nale�y ju� do przesz�o�ci. Min�a era pionier�w parapsychologii, silnych osobowo�ci takich jak: Joseph Banks Rhine (1895-1980), tw�rca bada� ilo�ciowo-statystycznych we w�asnym Instytucie Parapsychologii (Instytute for Parapsychology) w Durham w P�nocnej Karolinie; Holender Wilhelm H.C. Tenhaeff (1894-1981), kt�ry ��czy� ze sob� psychologi� g��bok� i parapsychologi�; �ona Rhine'a � Louisa Ella Rhine (l 890-1983), wnios�a du�e zas�ugi dla analizy przypadk�w spontanicznych; wreszcie nestor niemieckiej parapsychologii � Hans Bender (1907-1991), za�o�yciel Instytutu Obszar�w Granicznych Psychologii i Psychohigieny (Institut fur Grenzgebiete der Psychologie und Psychohygiene) we Fryburgu; na ko�cu najwi�kszy w�oski parapsycholog i psychoanalityk Emilio Servadio (1904-1995). Ich badania cieszy�y si� rozg�osem zar�wno w kraju, jak i poza jego granicami. Pozostawili po sobie pustk�, brakuje ich niepowtarzalno�ci i zaanga�owania. Laboratoria jednak nie opustosza�y. Tam w�a�nie odbywa si� prze�omowa przemiana, umo�liwiaj�ca najbardziej pomys�owym badaczom parapsychologii zwr�cenie uwagi na ostatnie granice wysokiej technologii � maszyn� przysz�o�ci, reaguj�c� na bezpo�rednie oddzia�ywanie mi�dzy �wiadomo�ci�! materi�. Tymczasem nauki uniwersyteckie darz� szacunkiem parapsychologi�, a czasopisma fachowe coraz ch�tniej zamieszczaj� na swoich �amach nowatorskie artyku�y parapsy-chologiczne. Mo�na je znale�� w takich renomowanych czasopismach, jak �Foundations of Physics", �Physical Review", �American Psychologist", �Psychological Bulletin", �Statistical Sciense", �Brain and Behavioral Sciences" czy �Perceptual and Motor Skills". Przedstawiaj � one sukcesy nowych bada� parapsychologicznych i proponuj� w��czenie ich do �wiata nauki. Dowodami dokumentuj�cymi ten trend s� tak�e zmienne nastawienia najbardziej znanych krytyk�w. Musieli bowiem oni uzna�, �e do�wiadczenia osi�gn�y wysok� jako��, a ich wynik�w nie da si� ju� po prostu zlekcewa�y�. Z punktu widzenia naukowc�w nowoczesna parapsychologia nie musi ju� przedk�ada� dowod�w na istnienie zjawisk, kt�re bada. Mo�e si� teraz ca�kowicie po�wi�ci� problemowi ich rozumienia, zaszeregowania i wykorzystania. Dla parapsycholog�w, kt�rzy musieli dowodzi� prawa do istnienia swoich bada�, jest to r�wnoznaczne ze zmian� orbitalu kwantowego. Ca�� energi� mog� teraz skierowa� na zrozumienie zjawisk. Zajmuj�ca si� statystyk� Jessica Utts, profesor na Uniwersytecie Kalifornijskim, stwierdza w swojej oficjalnej ekspertyzie dotycz�cej nowoczesnych bada� psi: �Statystyczne wyniki opiniowanych studi�w znajduj� si� daleko poza tym, czego oczekuje si� od warto�ci przypadkowych. Mo�na jednoznacznie odrzuci� argumenty twierdz�ce, �e dane rezultaty mog� opiera� si� na metodycznych b��dach poczynionych podczas do�wiadcze�... Zaleca si�, aby do�wiadczenia wykonywane w przysz�o�ci koncentrowa�y si� na zrozumieniu dzia�ania danego zjawiska i mo�liwo�ci jego maksymalnego wykorzystania. Nie uzyska si� wielu korzy�ci z dalszego ustawiania do�wiadcze� dostarczaj�cych wy��cznie dowod�w."1 Rozw�j parapsychologii nie jest jeszcze zauwa�any przez znaczn� cz�� ludno�ci, du�� popularno�ci� ciesz� si� natomiast zjawiska nadzwyczajne i niesamowite. Stacje telewizyjne prze�cigaj� si� nawzajem w przedstawianiu zjawisk fantastycznych � historii z pogranicza fakt�w i fikcji. Podsycane s� obawy i nadzieje na istnienie nadzwyczajnych zdolno�ci paranormalnych. Zjawiska nadzwyczajne wyst�puj� w rzeczywisto�ci � jednak prawie nigdy w formie widocznych fenomen�w � zazwyczaj niespostrze�enie, jako cicha, niewidoczna wymiana mi�dzy �wiadomo�ci� i materi�. Wydaje si�, �e to niewiele, a jednak jej ranga por�wnywalna jest z rewolucj� w naszym pojmowaniu �wiadomo�ci i jej oddzia�ywania w �wiecie. To, co uwa�amy za przypadek, w rzeczywisto�ci nie jest przypadkowe. Przypadek ma bowiem ukryt� organizacj�, kt�ra nosi nazw� psi. Psi to jeden z przejaw�w tego, w jaki spos�b zorganizowana jest przyroda. W tej ksi��ce chcia�bym przedstawi� nowe enklawy stworzone przez parapsychologi�. Pokaza� laboratoria tw�rczych naukowc�w, ich kompleksowe do�wiadczenia, spos�b my�lenia i znaczenie rezultat�w, jakie uzyskali. To, dlaczego wyniki te stanowi� tak� sensacj�, mogli dotychczas doceni� i zrozumie� jedynie fachowcy, obserwowane efekty s� bowiem niewielkie w por�wnaniu z wywieraj�cymi g��bokie wra�enie przypadkami, kt�re przyczyni�y si� do w�tpliwej popularno�ci parapsychologii. A jednak: podczas gdy oczywisto�� przemawiaj�ca na korzy�� wspania�ych przypadk�w znika, a wiele zadziwiaj�cych zjawisk znajduje naturalne wyt�umaczenie, to istniej � niewidoczne efekty niepodwa�alnych bada� laboratoryjnych � prawie niezauwa�alne, anomalne wp�ywy na urz�dzenia elektroniczne i uk�ady �ywe, kt�re umo�liwi�y pojawienie si� czynnika psi jako faktu potwierdzonego w spos�b naukowy. Tajny �wiat parapsychologii jest najm�odszym, ciekawym, ale nadal nieznanym wynikiem bada� empirycznych. Przedstawiam tutaj nie tylko ameryka�skie i europejskie laboratoria badawcze, ale r�wnie� zamkni�ty do tej pory �wiat rosyjskich, chi�skich i japo�skich bada� parapsychologicznych. Protoko�y psi s� projektami badawczymi obj�tymi najwy�sz� tajemnic�, kt�re zosta�y zainicjalizowane przez CIA na pocz�tku lat 70. To tajny program rz�du Stan�w Zjednoczonych, kt�ry w ci�gu 23 lat poch�on�� ponad 20 milion�w dolar�w. Prace wykonywane by�y przez przede wszystkim fizyk�w. Stworzyli w swoich laboratoriach liczne uk�ady, kt�re wprowadzi�y istotne innowacje do bada� psi. Ich praca mia�a jednocze�nie natur� czysto pragmatyczn�: psi mia�o zosta� zastosowane do cel�w szpiegowskich pro wadz�cych do uzyskania gotowo�ci bojowej. Obecnie udost�pniono cz�� w�wczas tajnych dokument�w. Pokazuj� one, jak wielkiego znaczenia nabra�y badania nad psi w pokazach si�y mi�dzy mocarstwami. Przedstawiaj � r�wnie� sukcesy i granice zastosowania psi. Od kiedy zacz��em dzia�a� jako badacz psi, zaprzyja�ni�em si� ze wszystkimi naukowcami, kt�rzy kierowali tajnym projektem psi, oraz z wieloma osobami o zdolno�ciach paranormalnych, uczestnicz�cymi w eksperymentach. Jest to przyja��, kt�ra umo�liwi�a mi udokumentowanie prawdziwej historii szpieg�w psi, ich wzlot�w, sukces�w i upadk�w. Do zmienionego obrazu bada� psi nale�� nowe wyra�enia, kt�rych u�ywam w mojej ksi��ce na zmian� z terminami dotychczas stosowanymi. Nowe terminy i koncepcje zostan� wyja�nione w momencie, gdy b�dzie o nich mowa. Niekt�re, te cz�sto powtarzaj�ce si�, wymagaj� jednak kr�tkiego wyt�umaczenia. Psi jest zbiorowym okre�leniem wszystkich zjawisk paranormalnych. Obejmuje postrzeganie pozazmys�owe i psychokinez�. W przypadku postrzegania pozazmys�owego (AS W) informacje uzyskiwane s� w spos�b niewyt�umaczalny. Psychokineza (PK) oznacza wywieranie wp�ywu na �wiat materialny w spos�b niewyt�umaczalny. Postrzeganie pozazmys�owe obejmuje telepati� (wymian� informacji mi�dzy lud�mi bez �rodk�w pomocniczych w normalnym znaczeniu), jasnowidzenie (uzyskiwanie informacji o oddalonych obiektach i sytuacjach bez po�rednictwa w normalnym znaczeniu) oraz prekognicj� (wiedza o przysz�ych wydarzeniach bez pozyskiwania informacji na normalnej drodze). Sama parapsychologia okre�lana jest jako nauka o �anomalnych zjawiskach mentalnych" (AMP). Postrzeganie pozazmys�owe nazywa si� �kognicj� anomaln�" (AC). Poniewa� w badaniach laboratoryjnych nad psychokinez� uczeni koncentruj� si� na mikroefektach w tak zwanym uk�adzie stochastycznym (przypadkowym), preferowane s� dwa terminy okre�laj�ce takie dzia�ania: �anomalna perturbacja" (AP) lub �interakcja �wiadomo�ci i materii" (BMI). Zjawiska psi okre�lane s�jako �anomalne", poniewa� stanowi� anomalie w naszym wsp�czesnym, naukowym i psychologicznym pojmowaniu �wiata. Anomaliami s� zjawiska (jeszcze) niewyt�umaczone, ale ca�kowicie realne. Zjawiska anomalne nie maj� nic wsp�lnego ze zjawiskami anormalnymi lub nienormalnymi, gdy� te dwa wyra�enia wskazuj� na zachowanie odbiegaj�ce od przyj�tych norm, tak�e w znaczeniu patologicznym. W j�zyku potocznym w Stanach Zjednoczonych nowe s�owo �Remote Viewing" (RV) w ci�gu kilku lat wypar�o stare okre�lenie �postrzeganie pozazmys�owe". Remote Viewing oznacza �dalekie widzenie" lub �dalekie postrzeganie". Okre�lenie to pozostawiam w oryginale, poniewa� wydaje si�, �e wejdzie ono na sta�e do terminologii mi�dzynarodowej. Kognicj� anomalna jest badana do�wiadczalnie za pomoc� dw�ch metod. Jedna z nich zosta�a nazwana �metod� wyboru wymuszonego" (forcedchoice). Polega ona na �odgadni�ciu" aktualnego obrazu ze znanych wcze�niej obraz�w docelowych, kt�re u�o�ono w przypadkowej kolejno�ci. Pierwotn� form� tego testu wprowadzi� J.B. Rhine w latach 30. w Durham w Pomocnej Karolinie. U�ywa� on do gry kart symbolizuj�cych krzy�, ko�o, linie faliste, kwadrat i gwiazd�. W�r�d 25 roz�o�onych kart za ka�dym razem znajdowa�o si� 5 z tych symboli. Osoby bior�ce udzia� w do�wiadczeniu mia�y �odgadn��" po�o�enie kart. Je�eli po wyeliminowaniu czynnika przypadku uda�o im si� wymieni� w�a�ciwe karty, stanowi�o to wskaz�wk� o ich mo�liwo�ciach paranormalnych. �Metoda swobodnych odpowiedzi" (free-responce) polega na pracy z nieznanymi dotychczas obrazami, obiektami i miejscami docelowymi. W dowolnych wypowiedziach osoby poddawane do�wiadczeniu maj � mo�liwo�� przedstawienia swoich wra�e� dotycz�cych celu. W ostatnich latach naukowcy sk�aniaj� si� coraz bardziej ku metodzie swobodnych odpowiedzi. Dzi�ki niej mo�na lepiej poznawa� mechanizmy psi. W przypadku do�wiadcze� podlegaj�cych analizie statystycznej najpierw stwierdza si�, czy w og�le istnieje poszukiwany efekt. W tym celu sprawdza si�, czy wynik jest �istotny". Istotno�� j est charakterystyk� wyniku, kt�ry osi�gn�� pewn� warto�� progow� powy�ej lub poni�e� oczekiwa� warto�ci losowych. W takim przypadku wychodzi si� z za�o�enia, �e wynik taki nie mo�e ju� nast�pi� w spos�b przypadkowy, lecz na podstawie wielko�ci oddzia�ywania. O wyniku istotnym statystycznie m�wi si� zazwyczaj w�wczas, gdy z 95% pewno�ci� mo�na stwierdzi�, �e obserwowana warto�� odzwierciedla prawdziwe, kryj�ce si� za ni� oddzia�ywanie. Por�wnanie stosunk�w dw�ch wielko�ci umo�liwia uzyskanie ich korelacji. Korelacja podaje rozmiar zale�no�ci. Wysokie korelacje oznaczaj� �cis�� zale�no��. Wzrost wielko�ci mierzonej i r�wnoczesny wzrost wielko�ci por�wnywanej uznaje si� za korelacj� dodatni�. Wysoka korelacja ujemna tak�e odzwierciedla systematyczn� zale�no�� dw�ch wielko�ci mierzonych. W takim przypadku jedna wielko�� wzrasta, podczas gdy druga ulega zmniejszeniu. Korelacja ujemna istnieje na przyk�ad pomi�dzy wiekiem i zdolno�ci� reakcji: wraz z wiekiem spada zdolno�� reakcji. Je�eli w tej ksi��ce b�dzie mowa o �sygna�ach psi" czy �radarze psi" to b�d� to obrazowe okre�lenia proces�w, kt�rych natura okryta jest jeszcze g��bok� tajemnic�; je�li natomiast b�dzie mowa o ��wiadomo�ci", to nie b�dzie ona rozumiana jako przeciwie�stwo nie�wiadomych proces�w psychicznych, lecz jako ca�okszta�t duchowo-psychicznych sposob�w wyra�ania si� cz�owieka. Cz�� l Wywiad i parapsychologia: Historia Remote Viewing i szpieg�w psi �Nigdy nie mia�em ochoty na prowadzenie dyskusji ze sceptykami, poniewa� kto�, kto nie wierzy� w Remote Viewing, nie wype�nia� swoich zada�. Nie wiedzieli�my, jak to wyt�umaczy�, ale byli�my bardzo zainteresowani nie tyle wyja�nianiem, co zastosowaniem tego w praktyce"2. Genera�-major Ed Thompson Uzbrojenie paranormalne Okultystyczne pod�o�e prowadzenia wojen W Menlo Park, na po�udnie od San Francisco, w Dolinie Krzemowej, gdzie komputerowe i software 'owe firmy o legendarnych ju� nazwach urzeczywistnia�y marzenia ameryka�skie w formie dostosowanej do czasu, znajduje si� instytut badawczy, kt�ry poszukuje r�wnego sobie: Instytut Badawczy Stanford (Stanford Research Institute), czyli SRI International. W swoich laboratoriach wyposa�onych w najnowocze�niejsze i najdro�sze urz�dzenia analityczne 2700 naukowc�w gotowych jest do przeprowadzenia bada� zleconych. Roi si� tam od zdobywc�w Nagrody Nobla i znanych nazwisk. SRI pracuje dla rz�d�w i przedsi�biorstw z ca�ego �wiata, ma swoje przedstawicielstwa w Stanach Zjednoczonych, Europie i Azji. SRI oferuje wszystko; pocz�wszy od podstawowych bada� przyrodniczych a� do strategicznego doradztwa dla rz�d�w i przemys�u rozwini�tego technologicznie. Dochody tego �Think Tank" osi�gn�y w 1995 roku 320 milion�w dolar�w. Po�owa tej sumy pochodzi�a z kas rz�dowych. Tradycyjnie ju� do g��wnych �r�de� wp�yw�w zalicza si� wojskowe badania zlecone: rozw�j nowych rodzaj�w broni i skomplikowanych technologicznie urz�dze� u�ywanych do cel�w wojskowych. Pod tak� wizyt�wk� gospodarki ameryka�skiej kryje si� popyt na badania, kt�rych g��wnym celem jest zastosowanie w praktyce teorii. I brak tutaj miejsca dla fantast�w. Nikt nie przypuszcza�, �e SRI stanie si� laboratorium badawczym dla dziedziny, kt�rej nie wszyscy chc� przyzna� status nauki, jak� jest parapsychologia. A mimo to, przez ponad �wier� wieku, za zamkni�tymi bramami Instytutu Badawczego Stanford prowadzono badania z dziedziny parapsychologii. Nie chodzi�o tutaj o znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy psi w og�le istnieje, lecz o rozwi�zanie problemu, w jaki spos�b umo�liwi� jego zastosowanie. Dok�adniej m�wi�c � zastosowanie do cel�w militarnych. Aby za pomoc�vvv spojrze� za �elazn� kurtyn�. Robert Gates, by�y dyrektor CIA, 28 listopada 1995 roku w ameryka�skiej telewizji ABC, w programie Nightline przyzna� przed milionow� publiczno�ci�, �e w 1972 roku jego w�adze powo�a�y w SRI program badawczy psi. Chodzi�o rzekomo o analiz� paranormalnego potencja�u, jakim dysponuj� Sowieci, i do�cigni�cie ich w tej dziedzinie. Twierdzi si�, �e program ten nie jest kontynuowany. Od tej pory �wiat obiegaj� sensacyjne i paranoidalne historie. Wsp�pracownicy, bior�cy dawniej udzia� w projekcie, sprzedaj� si� skutecznie jako obiekt reklam, a same badania nad psi podw�jnie zepchni�to w mrok: po pierwsze z powodu zarzutu prowadzenia bada� do cel�w militarnych, po drugie z powodu z�o�liwych uwag, �e badania te nie przynios�y �adnych konkretnych rezultat�w. Z jakiego bowiem innego powodu s�u�by bezpiecze�stwa zamkn�yby dost�p do akt psi? Dlaczego wi�c to zrobi�y? O programie Instytutu Badawczego Stanford dotycz�cym bada� psi dla s�u�b wywiadowczych i militarnych kr��y wiele mit�w i legend. Zalicza si� go jednak do najciekawszych fragment�w historii nauki o �anomalnych zjawiskach mentalnych", kt�re do tej pory okre�lano nazw� parapsychologii. Jakkolwiek jest, warto przyjrze� si� programowi owianemu legend�, chocia�by dlatego �e przeprowadzono go w�wczas, gdy w starej nauce o parapsychologii nast�pi� prze�om, a ona sama zyska�a nowy wizerunek. Nie mo�na nie docenia� wk�adu w t� przemian�, jaki wnios�y badania prowadzone w SRI. Od zarania dziej�w wojskowi w swoim strategicznym my�leniu zostawiali miejsce dla jasnowidzenia i prekognicji. Ju� w czasach antycznych do rangi mitycznych pierwowzor�w wynoszono prorok�w stoj�cych po stronie wielkich dow�dc�w. W Iliadzie Homera wielki prorok Kalchas prowadzi okr�ty achajskie do Troi. Jak Heleniusz po stronie Trojan s�yszy on �g�osy nie�miertelnych bog�w". W spos�b bardziej zwyczajny (r�wnie� w wymiarze �ziemskim") odbywa�o si� to w nast�pnych stuleciach. Ale dopiero kilkadziesi�t lat temu po��czenie mitologii ludowej i astrologicznych fascynacji nazist�w utworzy�o podstaw� do okultystycznego prowadzenia wojny. Na wiosn� 1942 roku Ministerstwo Wojny w w�tpliwej jako�ci �instytucie wahade�kowym" w Berlinie na ulicy Admira�a von Schroedera zgromadzi�o grup� fanatyk�w, wahade�kowc�w, r�d�karzy, astrolog�w, jasnowidz�w oraz sensytywnych. Chciano dor�wna� Anglikom, kt�rzy rzekomo wykorzystywali wahade�kowc�w do wykrywania pozycji niemieckich �odzi podwodnych. Pewien kapitan korwety w Ministerstwie Marynarki Wojennej, przekonany o istnieniu mo�liwo�ci wej�cia wahade�kiem w rezonans z okre�lonymi promieniami, wbi� sobie do g�owy, �e wynajdzie odpowiedni� technik� wahade�kow�, kt�ra doprowadzi do osi�gni�cia celu. �Promieniowanie" kad�ub�w �odzi podwodnych nale�a�o radiestetycznie stwierdzi� na mapach morskich. To, w jaki spos�b odbywa�y si� takie posiedzenia w nazistowskich Niemczech, nale�y do b�aze�skich aspekt�w historii kultury. Na pewno istnia�y sztywne przepisy okre�laj�ce rodzaj ubioru, spos�b siedzenia i trzymania wahade�ka. Gdy nie uzyskano �adnych rezultat�w, zacz�to uk�ada� mapy morskie na p�ytach miedzianych z bezsensown� nadziej� uzyskania magiczno-fizycznego wzmocnienia spodziewanego efektu3. Dwadzie�cia lat p�niej zapanowa�o w Stanach Zjednoczonych przekonanie, jakoby podobne dzia�ania by�y podejmowane za �elazn� kurtyn�, i zacz�to obawia� si� zagro�enia bezpiecze�stwa narodowego. Psi na us�ugach sowieckich wojsk. Jak to wszystko pogodzi�? Badania parapsychologiczne uwarunkowane ideologicznie przez dziesi�tki lat sz�y w dawnym Zwi�zku Radzieckim zupe�nie innymi drogami ni� na Zachodzie. Materialistyczne spojrzenie na �wiat nie pozostawia�o przestrzeni dla wymiaru umys�owego, kt�ry �ledzi parapsychologia. Ponadto w Zwi�zku Radzieckim zosta�a ona uznana znacznie wcze�niej . Ju� w 1922 roku Rosyjski Kongres Towarzystwa Naturalist�w przed�o�y� pozytywn� opini� ekspert�w dotycz�c� prac naukowych z omawianej dziedziny, autorstwa niejakiego Bernarda Ka�y�skiego. Nie mo�na przeceni� znaczenia tego faktu. W Stanach Zjednoczonych by�oby to r�wnoznaczne z uznaniem bada� parapsychologicznych przez Ameryka�ski Instytut Zdrowia Psychicznego (American Institute of Mental Health), co nawet dzisiaj jest jeszcze absolutnym nieprawdopodobie�stwem. W 1919 roku Ka�y�ski do�wiadczy� decyduj�cego paranormalnego prze�ycia w zwi�zku ze �mierci� swojego przyjaciela. Sk�oni�o go ono do po�wi�cenia si� badaniom ludzkiego uk�adu nerwowego i poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, w jaki spos�b mo�na reagowa� na bod�ce, kt�re nie s� percypowane przez znane do tej pory zmys�y. By� to pocz�tek programu badawczego, kt�ry istotnie r�ni� si� w swoim uk�adzie od zachodnich tradycji parapsychologicznych. O ile w rozumieniu badaczy zachodnich psi stanowi�a cech� w du�ym stopniu wyt�umaczaln� w �wietle psychologii, o tyle Ka�y�ski wierzy�, �e musi tutaj istnie� czynnik biologiczny, nieznany zmys�, a przynajmniej predyspozycja w strukturze organizmu4. Pogl�d Ka�y�skiego doprowadzi� w dawnym Zwi�zku Radzieckim do powstania kierunku badawczego zorientowanego neurofizjologicznie i biologicznie. Najbardziej znanym przedstawicielem tego nurtu sta� si� Leonid Wasiljew. W swoich ksi��kach, artyku�ach i wyk�adach zawar� ideologiczn� podstaw� dla sowieckich bada� parapsychologicznych5. Jego teza brzmia�a: Eksperymentalne czynniki telepatii nale�y bada�, opieraj�c si� na za�o�eniu fizjologicznym, a wi�c materialnym. Dzi�ki temu nie b�dzie istnia�a mo�liwo�� wykorzystania ich przez zwolennik�w �zabobon�w religijnych", czyli idealistycznego punktu widzenia. W tym czasie, wykorzystuj�c �sugesti� mentaln�", podj�� eleganck� pr�b� dowiedzenia, �e nawet przy zastosowaniu os�ony przed znanymi promieniami elektromagnetycznymi istnieje mo�liwo�� telepatycznego oddzia�ywania na ludzi na du�e odleg�o�ci. Wp�yw na odleg�o�� � taki przyk�adowy pogl�d jest dot�d najwa�niejszym tematem rosyjskich bada� naukowych i powodem, kt�ry zmusi� Amerykan�w do zainicjowania d�ugo oczekiwanej analizy potencjalnego zagro�enia. Jednak�e dopiero pod koniec lat 60. ameryka�skie s�u�by wywiadowcze przej�y si� t� kwesti� naprawd�. G��bokie zdumienie wywo�a� zakres sowieckich bada� naukowych, zw�aszcza �e do tej pory przypuszczano, i� w ramach oficjalnej doktryny materialistycznej nie by�o miejsca dla zjawisk nadprzyrodzonych. Nie domy�lano si�, �e zwi�zane z tym badania zupe�nie nie sta�y w sprzeczno�ci z pogl�dami materialistycznymi, gdy� by�y prowadzone na p�aszczy�nie nauk przyrodniczych, a szczeg�lnie biologicznych. Rywalizacja pot�g �wiatowych w dziedzinie psi Mo�na powiedzie�, �e wcze�niej s�u�by wywiadowcze w Stanach Zjednoczonych tylko przelotnie interesowa�y si� zastosowaniem psi. Publicznie nie uznano jednak, �e trzeba by�o prowadzi� badania w tym zakresie. W 1981 roku, dzi�ki Ustawie o wolno�ci informacji (FOIA, Freedom of Information Act), ka�dy m�g� uzyska� wgl�d do tajnych akt, z kt�rych wynika, �e ju� kilka lat po zako�czeniu drugiej wojny �wiatowej CIA przedstawi�o propozycj� bada� postrzegania pozazmys�owego. W memorandum z 7 stycznia 1952 roku mo�na przeczyta�: �Je�eli � a wydaje nam si� to obecnie udowodnione ponad wszelk� w�tpliwo�� � niekt�re osoby wykazuj� pewn� zdolno�� postrzegania pozazmys�owego, to fakt ten oraz wynikaj�cy z niego konsekwentny rozw�j maj� du�e znaczenie dla profesjonalnych s�u�b wywiadowczych"6. Nie wiadomo, czy urzeczywistniono w�wczas projekt z 1952 roku. Faktem jest, �e w tym w�a�nie roku najbardziej znacz�cy ameryka�ski parapsycholog J.B. Rhine wyjecha� do Europy wraz ze swoim zast�pc� Johnem Gaitherem Prattem (1910-1979) na tajne zlecenie rz�du Stan�w Zjednoczonych. Z ramienia partii towarzyszy� im Richard Lowrie, kierownik projektu laboratorium badawczo-rozwojowego w Ameryka�skim Korpusie In�ynieryjnym (US Corps of Engineers) w Forcie Belvoir w Wirginii, kt�ry kierowa� tym w�a�nie projektem. Delegacja mia�a zbada� mo�liwo�ci pozazmys�owych zdolno�ci zwierz�t oraz ich konkretnych zastosowa� do cel�w militarnych. Tak�e w 1952 roku lekarz Andrija Puharich (1918-1995) na tajnym spotkaniu w Pentagonie wyg�osi� odczyt pod tytu�em Opinia o mo�liwo�ci zastosowania postrzegania pozazmys�owego do psychologicznego prowadzenia wojny. Rok p�niej w Centrum Chemicznym Armii wyg�osi� on odczyty o telepatii w zwi�zku z broni� powietrzn� oraz o biologicznych pod�o�ach postrzegania pozazmys�owego. Spojrzenie na �wiat Puharicha by�o mieszanin� parapsychologii, okultyzmu i science fic-tion. Za po�rednictwem medium kontaktowa� si� z �Dziewi�tk�" � rzekomo najwy�szymi duchami wszech�wiata. W swojej ksi��ce The sacred mushroom7 zdradza tez�, jakoby substancje wykazuj�ce dzia�anie psychoaktywne, kt�re s� sk�adnikami pewnych gatunk�w grzyb�w, stanowi�y �klucz do wieczno�ci". Rozg�os przynios�o mu w latach 70. �odkrycie" Uri Gellera. By�y pracownik CIA Victor Marchetti opowiada niewiarygodnie brzmi�ce historie z lat 60. Pu�kownik Oleg Penkowski by� najwarto�ciowszym kontaktem CIA po drugiej stronie � na Wschodzie. W 1963 zosta� oskar�ony o zdrad� stanu i stracony. Wed�ug Marchettiego CIA nie powstrzyma�a si� od dalszych pr�b nawi�zania kontaktu z pu�kownikiem Penkowskim � tym razem naprawd� �po drugiej stronie" � przy pomocy medium, kt�rego zadaniem by�o wydobycie tajnych informacji od nie�yj�cego agenta. Merchetti zauwa�y�, �e szefowie s�u�b wywiadowczych nie widzieli powodu, by nie korzysta� z takiego � nawet dla parapsycholog�w � bezwarto�ciowego sposobu pozyskiwania informacji. Oko�o roku 1967 Amerykanie dowiedzieli si�, �e Sowieci finansuj� 14 instytut�w badawczych, kt�re maj � na celu pchni�cie do przodu bada� parapsyetiologicznych. C� wi�c mog�o sk�oni� stron� przeciwn� do intensywnego wspierania tego rodzaju niepewnej dziedziny wiedzy? Zabrzmi to mo�e jak ironia losu � powodem by�a bowiem... kaczka dziennikarska! Ameryka�ski �Nautilus" by� pierwsz� na �wiecie �odzi� podwodn� z nap�dem atomowym. Podczas jego pierwszej podr�y w 1959 roku pod pokryw� lodow� bieguna pomocnego przeprowadzono � jak podaj� �r�d�a francuskie � skuteczne do�wiadczenia telepatyczne z kartami pomi�dzy jednym z cz�onk�w za�ogi oraz centrum badawczym Westinghouse Electric Corporation w Friendship, Maryland. Wiadomo by�o, �e Westing-house zleci�o przeprowadzenie pr�b telepatycznych oraz �e Bell Telephone Laboratories my�la�y o takich eksperymentach, ale ponownie je odrzuci�y. Komunikacja z zanurzonymi �odziami podwodnymi stanowi nierozwi�zywalny problem dla wsp�czesnej techniki przekazywania informacji. Pewien pomys�owy dziennikarz po��czy� wi�c po prostu te dwa nie maj�ce ze sob� zwi�zku wydarzenia i na ich podstawie stworzy� emocjonuj�c� histori�. Puszczona przez niego kaczka dziennikarska wy wo�a�a jedn� z najbardziej osobliwych reakcji �a�cuchowych we wsp�czesnej historii. Wasiljew m�wi� biegle po francusku. Jego kontakty z Zachodem odbywa�y si� przede wszystkim przez Mi�dzynarodowy Instytut Metapsychiki (Institut Metapsichique International) w Pary�u. Raphael Kherumian, znany cz�onek instytutu, zebra� sprawozdania z prasy francuskiej opisuj�ce rzekomy eksperyment z �Nautilusem" i pos�a� je swojemu przyjacielowi Wasiljewowi. Sowieci, zaszokowani olbrzymim krokiem naprz�d, jaki uczynili Amerykanie, podj�li natychmiast nadzwyczajne dzia�ania maj�ce na celu uruchomienie bada� nad psi, umo�liwiaj�cych wykorzystanie jej do cel�w militarnych. Na konferencji w Moskwie w 1968 roku pokazano zachodnim naukowcom wyniki bada�. Zaprezentowano im sensacyjne eksperymenty psychokinetyczne Niny Ku�aginy i pozwolono jej nawet na �przemycenie" na Zach�d filmu przedstawiaj�cego te do�wiadczenia8. Rosyjski parapsycholog Edward Numow poinformowa� uczestnik�w kongresu, jakoby Armia Czerwona skutecznie �powt�rzy�a" eksperyment �Nautilusa". Te oraz inne, jeszcze trudniejsze do sprawdzenia, lecz za to spektakularne historie zosta�y zebrane przez Sheil� Ostrander i Lynn Schroeder w ksi��ce9, kt�ra spowodowa�a, �e temat post�p�w nad badaniami psi prowadzonymi przez Sowiet�w, sta� si� dla Amerykan�w dra�liwy. A� do schy�ku lat 60. s�u�by wywiadowcze okresowo �ledzi�y prace parapsycholog�w. Swoje oceny opiera�y jednak na analizach os�b nie zwi�zanych z parapsychologi� i nastawionych sceptycznie, stale wi�c odradza�y zaj�cie si� tak niepewn� dziedzin� wiedzy. Gdy w 1969 roku pewien radziecki naukowiec na podejrzanej konferencj i w kalifornijskim Big Sur wyg�osi� odczyt o badaniach z pogranicza nauk prowadzonych w jego kraju, rozleg�y si� dzwony bij�ce na alarm. Nagle dostrze�ono potrzeb� prowadzenia bada� �sugestii mentalnej" i �wp�ywu na odleg�o��" w powi�zaniu z �telepatyczn�kontrol� na odleg�o��" i os�abieniem m�zgu; do strachu przed wrogim supermocarstwem dodano nowe konkretne zagro�enie � �atak mentalny". Nowe spostrze�enia dotycz�ce dalszego rozwoju w dziedzinie stosowanych bada� nad psi w Zwi�zku Radzieckim wstrz�sn�y s�u�bami informacyjnymi w Stanach Zjednoczonych. Praktycznie w ci�gu jednej nocy nast�pi� radykalny zwrot. Od tej pory usi�owano sprosta� konkurencji Rosjan w dziedzinie ich rzekomego post�pu10. Tym, co przekona�o wojskowych w Stanach Zjednoczonych o konieczno�ci prowadzenia bada� parapsychologicznych, by�y nie tylko same pog�oski o �post�pach" strony przeciwnej w tej dziedzinie. Decyduj�cy by� r�wnie� fakt, �e badania nad psi nie s� bardzo drogie. W por�wnaniu z kosztami arsena�u broni, psi jest prawie �miesznie tania. A je�eli wrogie supermocarstwa rzeczywi�cie s� w stanie telepatycznie oddzia�ywa� na du�e odleg�o�ci na personel obs�uguj�cy wyrzutni� rakiet mi�dzykontynentalnych, jak podaje raport DIA (Defence Intelligence Agency, Tajna S�u�ba Armii USA), to tym bardziej konieczna sta�a si� ochrona tak drogiego sprz�tu za pomoc� tanich �rodk�w zapobiegawczych. DIA wiedzia�a bowiem, �e �najwa�niejsza si�a nap�dowa kryj�ca si� za radzieckimi dzia�aniami d���cymi do zu�ytkowania mo�liwo�ci komunikacji telepatycznej, telekinezy i bioniki pochodzi z armii radzieckiej i KGB"11. Sprawozdanie ko�czy si� stwierdzeniem, �e wiedza Rosjan na tym polu jest rzekomo mniejsza ni� Amerykan�w. Raport z 1972 roku jednoznacznie przedstawia pewn� wywieraj�c� du�e wra�enie osobliwo��. Maluje on � zadziwiaj�ce w swej naiwno�ci � scenariusze wyimaginowanych atak�w radzieckiej armii jasnowidz�w i psychokinetyk�w. W dalszej jego cz�ci podano: �Wcze�niej czy p�niej wysi�ki Sowiet�w w dziedzinie bada� parapsychologicznych umo�liwi� im urzeczywistnienie niekt�rych z ni�ej wymienionych punkt�w: a) poznanie zawarto�ci �ci�le tajnych dokument�w USA o ruchach naszych dru�yn i okr�t�w, miejsc i cel�w naszych instalacji militarnych; b) poznanie my�li naszych najwa�niejszych przyw�dc�w wojskowych i cywilnych USA; c) pr�ba bezpo�redniego zdalnego u�miercenia wszystkich urz�dnik�w Stan�w Zjednoczonych; d) zdalne wy��czenie z gry wyposa�enia wojskowego USA wszelkiego rodzaju, w��cznie z samolotami". Takie stwierdzenia musia�y przerazi� ka�dego � z wyj�tkiem parapsycholog�w. Oni wiedzieli, �e taki scenariusz nadawa� si� jedynie do powie�ci science fiction. Wyniki laboratoryjne wydobywa�y bowiem na �wiat�o dzienne zupe�nie inny obraz parapsychologii. Psi jest �atwo ulegaj�cym zak��ceniom, bardzo s�abym sygna�em, kt�rego kontrolowane zastosowanie wydaje si� mo�liwe tylko w�wczas, je�li uwzgl�dni si� bardzo du�y b��d. Taka ocena po�o�enia, jak� przedstawiono w raporcie DIA, mog�a jedynie stanowi� pomoc w przyspieszeniu podj�cia decyzji na wysokim szczeblu politycznym. Nale�y zada� sobie r�wnie� powa�ne pytanie, czy parapsycholodzy ameryka�scy nie podsycali umiej�tnie pog�osek o radzieckich sukcesach w dziedzinie psi po to, aby zyska� dofinansowanie swoich bada�. Ameryka�skie kr�gi rz�dowe �ywi�y w�wczas nadziej� na uzyskanie mo�liwo�ci zastosowania zdolno�ci paranormalnych do cel�w wojskowych. Jak dalece z�udna to wiara, wiadomo ju� od czas�w okultystycznych gier Wehrmachtu. Jednak�e pragmatyczny spos�b my�lenia w Stanach Zjednoczonych post�powa� do przodu rami� w rami� z bezbronn� naiwno�ci�. Od pierwszych dni zimnej wojny przewa�a�o �yczenie, aby zawsze by� o krok przed armi� radzieck�. Mo�liwo�� przemienienia pragnienia w czyn pojawi�a si� w 1972 roku. Jej wynikiem by� trwaj�cy 23 lata program badawczy i u�ytkowy, kt�ry �ledzi� mo�liwo�ci zasi�gu anomalnego przekazywania informacji w dziedzinie wojskowo�ci. Jest to szpiegowska historia psi w epoce wysokiej technologii. Historia Remote Viewing. Remote Viewing Mi�dzykontynentalne postrzeganie na odleg�o��: Rzym � Detroit By�o to pewnego wietrznego, ch�odnego wieczoru listopadowego w Rzymie; po raz sz�sty mia�em odwiedzi� miejsce, kt�re zosta�o wybrane w spos�b przypadkowy. Tym razem na kartce papieru w zapiecz�towanej kopercie by�o napisane: �lotnisko Fiumicino". Mia�emjeszcze wystarczaj�c� ilo�� czasu, a z wycieczek, kt�re organizowali�my z przyjaci�mi w tej okolicy, wiedzia�em, �e w pobli�u lotniska znajdowa�y si� wzg�rza, z kt�rych mog�em dobrze obserwowa� obiekt. Nic wi�cej nie mia�em do roboty. O um�wionej porze, o godzinie 17.00, mia�em tylko by� na miejscu i przez kwadrans rozgl�da� si� wok� siebie. Dok�adnie tam, gdzie sta�em, zauwa�y�em dziury w pod�o�u, prawdopodobnie pozosta�o�� po okradaj�cych groby, kt�rzy poszukiwali znalezisk archeologicznych w pobli�u wykopalisk rzymskich i etruskich. W tle wida� by�o pasy do l�dowania i budynek lotniska. W tym samym czasie moja ameryka�ska kole�anka Marylin Schlitz siedzia�a wygodnie w swoim mieszkaniu. By�a godzina 11.00, Marylin znajdowa�a si� w odleg�o�ci ponad 8000 kilometr�w ode mnie, w Detroit. Marylin zrelaksowa�a si� i zacz�a m�wi�: �Pas do l�dowania? Czerwone �wiat�a. Silne dzia�anie g��bi... Dziura w pod�o�u, rzecz w kszta�cie �wiecy. Kwiat � mo�e nieprawdziwy... na zewn�trz. Widz� ciemne niebo. Wietrznie i ch�odno. Co� leci do g�ry". Na ko�cu napisa�a streszczenie swoich wyobra�e�: �Wra�enia, kt�re mia�am, pochodzi�y z obiektu zewn�trznego, a Elmar znajdowa� si� � nie wiem, czy �instytucja" jest tutaj w�a�ciwym s�owem � w miejscu, kt�re nie by�o prywatnym domem, lecz kompleksem publicznym. Sta� w pewnym oddaleniu od tej struktury, lecz m�g� j � widzie�. Mo�e by� na parkingu lub na polu, kt�re w jaki� spos�b wi�za�o si� ze struktur� identyfikuj�c� to miejsce. Chcia�abym powiedzie�, �e to by�o lotnisko, ale wydaje mi si� to zbyt specyficzne. Odbywa�y si� tam wa�ne czynno�ci i byli tam ludzie, ale nie w pobli�u Elmara". Remote Viewing lub w skr�cie RV okre�lane r�wnie� jako �zdalne postrzeganie" uznano za ostatni krzyk mody w parapsychologii. Do�wiadczenia odbywa�y si� wed�ug prostego schematu: jedna osoba poddawana do�wiadczeniu pozostawa�a w laboratorium, a druga udawa�a siew losowo wybrane miejsce. Osoba przebywaj�ca w wybranym miejscu przez 15 minut poddawa�a si� dzia�aniu wra�e�. W tym samym czasie wsp�pracownik pozostaj�cy w laboratorium pr�bowa� opisa� miejsce docelowe. Po kilku pr�bach tego rodzaju eksperci ze spisanymi protoko�ami udawali si� na miejsce docelowe oraz na wszystkie inne mo�liwe, ale nie wybrane miejsca, nie wiedz�c jednak, kt�re z tych miejsc stanowi�o cel posiedzenia. Por�wnywali wypowiedzi z poszczeg�lnymi miejscami i tworzyli szeregi protoko��w zr�nicowanych wed�ug stopnia zgodno�ci. Nast�pnie poddawano je ocenie i okre�lano stopie� podobie�stwa, przy czym ocenie podlega�y oczywi�cie tak�e takie przypadki, przy kt�rych nie istnia�a mo�liwo�� stwierdzenia �adnych zgodno�ci. By�a to jedna z kilku transkontynentalnych pr�b Remote Viewing, a eksperyment z rzymskim lotniskiem by� tak zwanym �bezpo�rednim celnym trafieniem". Sama Marylin Schlitz oraz eksperci jednomy�lnie na pierwszym miejscu przyporz�dkowali lotnisko do wypowiedzi z tej pr�by. Tak samo dok�adnie opisywa�a Marylin Schlitz inne miejsca docelowe; analiza statystyczna wykaza�a, �e prawdopodobie�stwo przypadkowego otrzymania takich wynik�w wynosi 1 do 200 00012. Remote Viewing by�o odpowiedzi� Stan�w Zjednoczonych na radzieckie zagro�enie psi. Test projektowano od 1972 roku w SRI, korzystaj�c ze �rodk�w finansowych CIA, i doskonalono go przez lata w �mudnych pracach dotycz�cych drobiazg�w. G��wn�posta-ci�tych bada� by� artysta z Nowego Jorku i osoba uzdolniona paranormalnie � Ingo Swann. Ingo Swann Swann urodzi� si� w 1933 roku w Telluride, Colorado. Jako dziecko do�wiadczy� wielu prze�y� paranormalnych. Studiowa� biologi� i sztuk�, nie m�g� jednak kontynuowa� studi�w i zaci�gn�� si� do armii. W czasie szkolenia w Forcie Knox, Kenntucky, przeczyta� ksi��k� Aldousa Huxleya Pforten der Wahrnehmung [Wrota postrzegania (przyp. t�um.)], kt�ra w przysz�o�ci mia�a stale wywiera� wp�yw na jego �ycie. Ksi��ka Huxleya uwa�ana by�a za bibli� kultury alternatywnej, jeden z wyzwalaczy rozpoczynaj�cej si� konfrontacji z do�wiadczeniami narkotycznymi i mistyk�. Swannjako wojskowy by� w Korei i na Dalekim Wschodzie a� do roku 1958, kiedy to podj�� decyzj� o powrocie do Nowego Jorku i rozpocz�ciu kariery artysty. Przez dziesi�� lat pracowa� w Organizacji Narod�w Zjednoczonych. W tym czasie intensywnie zajmowa� si� socjologi�. Zainteresowa� si� t� dziedzin� wiedzy dzi�ki maksymie Huxleya, kt�ra brzmia�a: �Wrota postrzegania u cz�owieka mog� by� otwarte lub zamkni�te. Mog� go dopu�ci� do obszar�w do�wiadcze� mi�dzyludzkich i jego potencja�u artystycznego lub trzyma� z daleka od nich". Swann interesowa� si� �wrotami postrzegania", bada� pod tym wzgl�dem struktury spo�eczne. Jakie warunki socjalne umo�liwiaj� powstanie tw�rczego spo�ecze�stwa �otwartych drzwi", a jakie spo�ecze�stwa st�umionego i zamkni�tego? Pod koniec lat 60., dzi�ki znajomo�ci z artystk� Buell Mullen, wszed� w kr�gi wytwornego towarzystwa nowojorskiego, gdzie w celach rozrywkowych organizowano spotkania z sensytywnymi i mediami. Mullen pochodzi�a z bardzo zamo�nej rodziny nowojorskiej i organizowa�a mi�dzy innymi spotkania z mediami dla chi�skiego polityka Czang Kajszeka, zbieg�ego w 1949 roku do Tajwanu. Podczas pewnego obiadu Swann dowiedzia� si� od �ony dziekana Wydzia�u Technicznego na Uniwersytecie Columbia, kt�ra �gromadzi�a" przede wszystkim angielskie media, �e dwie g��wne brytyjskie organizacje s�u�b wywiadowczych MI 5 oraz MI 6 czasami pracuj � z osobami o uzdolnieniach paranormalnych. Do tej pory Swann nigdy nie my�la�, �e sam mo�e by� osob� obdarzon� nadzwyczajn� wra�liwo�ci� lub wykazuj�c� uzdolnienia paranormalne. Mia� w�asne do�wiadczenia w tej dziedzinie, ale ani ich, ani siebie nie uwa�a� za co� szczeg�lnego. Nigdy nie przysz�o mu te� do g�owy, �e tajne s�u�by mog�yby interesowa� si� psi. Jednym z m�czyzn, kt�rych Swann pozna� na przyj�ciach, by� John Wingate, profesor na Uniwersytecie w Nowym Jorku. By� on cz�onkiem rady Ameryka�skiego Towarzystwa Bada� Parapsychicznych (ASPR, American Society for Psychical Research), najstarszego, za�o�onego w 1885 roku zwi�zku parapsychologicznego oraz instytucji badawczej w USA. Wingate w 1971 roku wprowadzi� Swanna do ASPR i dzi�ki temu po�rednio przyczyni� si� do zainicjowania bada� Remote Viewing. Innym cz�owiekiem, kt�ry mia� wp�yn�� na �ycie Swanna, by� Cleve Backster, ekspert od wykrywaczy k�amstw (poligraf�w). Backster zdoby� �wiatow� s�aw� dzi�ki pr�bom, podczas kt�rych mia� dowie�� istnienia rzekomego postrzegania pierwotnego u ro�lin (efekt Backstera): ro�liny pod��czone do poligrafii wykazuj � reakcje �emocjonalne" na negatywne my�li ludzkie lub na zabijanie rak�w, kt�re wrzucano do gotuj�cej si� wody. Mimo ogromnego rozpowszechnienia pomys�y te nigdy nie zosta�y uznane przez wsp�lnot� parapsycholog�w. Backster przeprowadzi� ze Swannem � kt�rego w tym czasie polecali r�ni protektorzy jako osob� uzdolnion� paranormalnie � kilka test�w z wykorzystaniem ro�lin oraz eksperymenty psychokinetyczne. Backster by� g��boko poruszony. Sukcesy Swanna szybko obieg�y �wiat nauki i wreszcie do test�w zaprosili go znani parapsycholodzy i wsp�pracownicy Ameryka�skiego Towarzystwa Bada� Parapsychicznych � Gertrud� Schmeidler, profesor na Uniwersytecie Miejskim w Nowym Jorku, oraz Karlis Osis, dyrektor bada� w ASPR. Podczas eksperyment�w Gertrudy Schmeidler Swann mia� wywo�a� wahania temperatury w delikatnych instrumentach pomiarowych13. Niekt�re z urz�dze� do pomiaru temperatury le�a�y na wierzchu, inne znajdowa�y si� w zamkni�tych termosach. Rejestrowane przez nie wahania by�y stale zapisywane przez miernik wskaz�wkowy. Podczas wykonywania test�w Swann nie m�g� opuszcza� swojego miejsca i podczas ka�dej pr�by mia� skoncentrowa� si� na jednym urz�dzeniu. Pomi�dzy poszczeg�lnymi pr�bami nast�powa�y 45 sekundowe przerwy na odpr�enie. Pewna szczeg�lnie wyra�na zmiana temperatury nast�pi�a podczas jednej z takich przerw relaksacyjnych. Swann zastanawia� si�, gdzie dok�adnie m�g�by by� umieszczony przyrz�d pomiarowy. W tym momencie asystent Larry Lewis, kt�ry w s�siednim laboratorium obserwowa� wychylenia wskaz�wki, wpad� biegiem do laboratorium. By� przekonany, �e jeden z termos�w zosta� otwarty, poniewa� urz�dzenie pomiarowe przez 30 sekund pokazywa�o sta�� zmian� o prawie 1�C. Zobaczy�, �e Schmeidler i Swann siedz� wygodnie w fotelach. Nikt nie dotyka� �adnego termosu. Tak charaktery styczn� reakcj� wykaza� w�a�nie ten instrument, o kt�rym rozmy�la� Swann. Ten eksperyment potwierdzi� obserwacj�, �e efekty psi pojawiaj� si� cz�sto podczas test�w w momencie, gdy os�abieniu ulega koncentracja i wysi�ek woli prowadz�ce do osi�gni�cia pozytywnego rezultatu i gdy osoba poddana do�wiadczeniu odpr�a si�. Taki efekt nosi nazw� relase of effort (�os�abienie wysi�ku"). Prawdopodobnie nadmierny wysi�ek umys�owy hamuje swobodny przep�yw psi. Te nadzwyczaj owocne eksperymenty spowodowa�y nieoczekiwane zainteresowanie medi�w, kt�re wykorzystywa�y panuj�ce w�wczas obawy: je�eli Swann jest w stanie wp�ywa� na przyrz�d do pomiaru temperatury, to dlaczego nie m�g�by odpali� bomby atomowej? Swann pr�bowa� unikn�� tak nag�ego zainteresowania publiczno�ci jego osob�. By� raczej zainteresowany efektami, jakie uzyska� w do�wiadczeniach. Skoncentrowa� si� na prowadzeniu pr�b z Clevem Backsterem. Uda�o mu si� wp�yn�� na kom�rki w kropli krwi, kt�r� mu pobrano. Wyizolowane kom�rki reagowa�y zmian� potencja�u w momencie, gdy Swann si� na nich koncentrowa�. Backster, kt�ry jako g��wny ekspert w dziedzinie wykrywania k�amstw zna� wielu przedstawicieli w�adzy wykonawczej i s�u�b wywiadowczych, sucho stwierdza�: �Zrobi�e� w�a�nie to, nad czym Sowieci pracuj� ju� od dawna: samodzielnie przenikn��e� przez umys� do cia�a innego cz�owieka" 14. Po tamtej stronie cia�a czy po tamtej stronie zmys��w Karlis Osis pracuj�cy w Ameryka�skim Towarzystwie Bada� Parapsychicznych zajmowa� si� wra�eniami zachodz�cymi poza cia�em (mi�dzynarodowy skr�t to OBE, pochodz�cy od out-of-the-body experiences), a Ingo Swann mia� bra� udzia� w wykonywanych tam eksperymentach. Swanna, kt�ry nigdy wcze�niej nie do�wiadczy� OBE, zaproszono do �wiadomego wywo�ania takich prze�y�. W niepozornym pomieszczeniu znajdowa�a si� zas�oni�ta galeria, w kt�rej zgromadzono obrazy, liczby i rysunki. Pod��czone do urz�dze� pomiarowych osoby mog�y zobaczy� te zakryte przed ich oczami przedmioty tylko wtedy, gdy potrafi�y zajrze� pod przykrycie w prze�yciu pozacielesnym. W tym pomieszczeniu rozpocz�a si� historia Remote Viewing. Swann nie mia� poj�cia, jak wywo�a� OBE. Mimo to jego pierwsza pr�ba zako�czy�a si� sukcesem, tak�e bez OBE. Strza�y w dziesi�tk� stawa�y si� jednak z biegiem czasu coraz rzadsze. Wynik ten przygn�bia� go, gdy� podczas test�w z Backsterem zauwa�y�, �e w trakcie eksperyment�w uzyskiwa� raczej coraz lepsze efekty paranormalne. Skoncentrowa� si� wi�c na sobie, czego skutkiem by�o odkrycie problemu: swoje wra�enia dotycz�ce obraz�w docelowych musia� nagrywa� na ta�mie, m�wi�c do mikrofonu. Wymaga�o to, aby przesta� �widzie�", poniewa� musia� si� zastanowi�, w jaki spos�b wypowiedzie� to, co s�dzi�, �e �widzi". Obrazowe wra�enia pochodz�ce z jego prawej p�kuli wpada�y w konflikt z analityczn� prac� lewej p�kuli � wypowiedzi� s�own�. Przyczynia�y si� do tego bezsensowne najcz�ciej obrazy docelowe, kt�re wywo�ywa�y dodatkowy chaos w rozpoznaj�cym je umy�le. Swann zaproponowa�, aby nie werbalizowa� jego spostrze�e�, lecz po prostuje szkicowa�. Zmiana spowodowa�a cud: Ingo tworzy� rysunki, nie maj�c poj�cia o tym, co mia�yby oznacza�, lecz zgodno�� z �bezsensownymi" obrazami docelowymi by�a zadziwiaj�ca. Na tej p�aszczy�nie Ingo Swann m�g� r�wnie� lepiej zaszeregowa� swoje czynno�ci. Nie uznawa� ich za OBE czy te� zdolno�� paranormaln�, lecz za nieznany, biologicznie uwarunkowany rodzaj postrzegania. Ca�ym jego zadaniem by�o postrzeganie. Podczas eksperymentu przeprowadzonego 24 listopada 1971 roku uda�o mu si� dok�adnie odtworzy� kilka przedmiot�w docelowych, jakie� ko�o i co�, co okre�li� jako TU lub UT. Gdyby to by�o �UT" po��czone ma�� kresk�, w�wczas mog�oby wygl�da� jak le��ce 5. Na platformie rzeczywi�cie znajdowa�o si� ko�o, a w nim du�e 5. Wszyscy w ASPR byli poruszeni, tylko Swann wydawa� si� niezadowolony. Mia� uczucie, �e m�g� zidentyfikowa� 5. S�dzi�, �e ponadzmys�owy system postrzegania funkcjonowa� zgodnie z pewnymi zasadami i w�asn� logik�. Przede wszystkim dzia�a� on poni�ej p�aszczyzny �wiadomej kontroli, na bazie podprogowej. Konieczne sta�o si� odkrycie, jaki wzajemny stosunek ��czy kognitywny, �wiadomy umys� z utajonym systemem postrzegania psi i w jaki spos�b mo�na poprawi� tak� wsp�prac�. Podczas oczekiwania na seans eksperymentalny ponownie mia� miejsce efekt, kt�ry nale�a�o przypisa� opadaniu napi�cia. �wiadomo�� Swanna odnalaz�a si� niespodziewanie na ulicy. �Zobaczy�" przechodz�c� kobiet�, ubran� w �mieszny, pomara�czowy p�aszcz przeciwdeszczowy. By� tak zaskoczony wra�eniem tego rodzaju, �e natychmiast postanowi� je sprawdzi�. Zerwa� sobie z g�owy elektrody do analizy elektroencefalograficznej i wraz z asystentk� Janett Mitchell wypad� na ulic�. Zd��yli jeszcze zobaczy� osob� w pomara�czowym p�aszczu przeciwdeszczowym skr�caj�c� na rogu Central Park West. Swann, kt�ry ci�gle jeszcze nie wiedzia�, czy by�o to do�wiadczenie pozacielesne, czy te� po prostu �widzia�" odleg�e rzeczy, opracowa� wraz z Janett Mitchell w�asny eksperyment. Kto� mia� przygotowa� seri� zapiecz�towanych kopert zawieraj�cych nazwy znanych miast w Stanach Zjednoczonych. Opr�cz tego mia� zosta� podany numer telefonu lokalnej stacji meteorologicznej. Jego celem by�o opisanie pogody panuj�cej w danym miejscu. Zaraz po tym Janett mia�a zadzwoni� do s�u�b meteorologicznych i dowiedzie� si� o stan pogody, jaka rzeczy wi�cie by �aw danym rejonie. Po posiedzeniach obejmuj�cych �wiczenia wst�pne do eksperyment�w OBE, 8 grudnia 1971 roku, Swann us�ysza� z g�o�nika g�os Janett: �Ingo, mam kopert�. Powiadom mnie, gdy b�dziesz got�w". Otworzy�a kopert�, kt�r� otrzyma�a od pracownicy Ameryka�skiego Towarzystwa Bada� Parapsychicznych Very Feldman: �Celem jest Tucson, Arizona". �W�wczas wydarzy�o si� co� cudownego i magicznego � przypomina sobie Swann. � Oczywi�cie nie mia�em poj�cia, w jaki spos�b �wydosta� si� z tego obrzydliwego laboratorium w Nowym Jorku do Tucson. Gdy us�ysza�em s�owo �Tucson�, w g�owie b�ysn�� mi obraz gor�cej pustyni. P�niej, przez u�amek sekundy mia�em wra�enie poruszania si�. Pewna cz�� mojej g�owy lub m�zgu, a mo�e umys�u wy��czy�a si� � i by�em tam! �wist, trzask, huk! Wiele lat p�niej nazwa�em ten proces �bezpo�rednim przeniesieniem spostrze�e�". Wszystko sta�o si� tak szybko, �e Swann zacz�� natychmiast m�wi�: � Znajduj� si� ponad mokr� autostrad�, jest zimno. Wieje silny wiatr, pada ulewny deszcz. To prawdziwa burza deszczowa!"15 Swann odpowiedzia� bardzo dok�adnie. Tucson prze�y�o burz� i deszcz, a temperatura by�a bliska zeru, co by�o tam rzecz� ca�kowicie niespotykan�. W celu opisania tego do�wiadczenia Swann zaproponowa� badaczom z Ameryka�skiego Towarzystwa Bada� Parapsychicznych okre�lenie Remote Sensing (�zdalne odczuwanie"). Zamieszanie w Ameryka�skim Towarzystwie Bada� Parapsychicznych P�niej wydarzy�o si� kilka rzeczy, kt�re obrzydzi�y mu prac� w ASPR. Na pocz�tku 1972 roku w instytucie odwiedzi�o Swanna dw�ch nieznajomych. Nikt nie wiedzia�, kim byli, ale wkr�tce rozesz�y si� pog�oski, jakoby Ingo Swann jest obserwowany przez CIA. Samo spotkanie okaza�o si� dla Swanna mniej nieprzyjemne ni� intrygi w sz