Ma�y s�ownik informatyczny angielsko - polski Copyright by Wydawnictwa Naukowo-Techniczne Redaktor mgr Hanna Jezierska Przedruk z pozycji "Ma�y s�ownik informatyczny angielsko-polski" Dzia� Encyklopedii i S�ownictwa Technicznego Wydawnictw Naukowo-Technicznych Opiniodawca dr Janusz Zalewski Redaktor techniczny Maria �urawska Przedmowa Ma�y s�ownik informatyczny angielsko-polski jest przeznaczony dla szerokiego kr�gu czytelnik�w zainteresowanych informatyk� i maj�cych z ni� do czynienia w swojej pracy. W s�owniku uwzgl�dniono podstawowe terminy informatyczne z zakresu technologii elektronicznego przetwarzania danych, urz�dze� komputerowych, projektowania i programowania, za� w w�szym zakresie terminologi� dotycz�c� konstrukcji komputer�w i ich zastosowa�. Weryfikacji doboru termin�w angielskich oraz poprawno�ci ich polskich odpowiednik�w dokona� dr Janusz Zalewski, kt�remu Wydawnictwo sk�ada serdeczne podzi�kowanie za cenne uwagi. Ma�y s�ownik informatyczny angielsko-polski zawiera oko�o 4500 termin�w angielskich podanych w uk�adzie alfabetycznym bezwzgl�dnym ("litera po literze") z odpowiednikami polskimi. Skr�ty s� podane razem z ich pe�nym brzmieniem po znaku "=". Odes�anie zob., stosowane tylko w obr�bie kilku wierszy, kieruje do synonimu zalecanego przez miarodajne �r�d�o lub cz�ciej spotykanego we wsp�czesnym pi�miennictwie. W przypadku, gdy istniej� dwie jednoznaczne formy terminu - pe�na i skr�cona - cz�ony terminu, kt�re mo�na pomin��, podano w nawiasach okr�g�ych. Obja�nienia i dopowiedzenia przy odpowiednikach polskich podano w nawiasach okr�g�ych. Odpowiedniki polskie wzajemnie r�wnoznaczne s� oddzielone od siebie przecinkiem, odpowiedniki bliskoznaczne - �rednikiem; odpowiedniki dotycz�ce r�nych znacze� terminu angielskiego s� oddzielone cyframi arabskimi. A abandon - v zaniecha� abbreviated addressing - adresowanie skr�towe abnormal termination - zako�czenie anormalne abort - v abortowa� abortion - aborcja absolute address - adres bezwzgl�dny absolute code - kod adres�w bezwzgl�dnych absolute machine code - kod bezwzgl�dny abstraction - abstrakcja; abstrahowanie accept - v przyjmowa�; odbiera� acceptance test - test odbiorczy access - dost�p access mechanism - mechanizm dost�pu access permission - prawo dost�pu access right - prawo dost�pu access time - czas dost�pu access type - typ wska�nikowy account - konto accounting - prowadzenie kont accounting machine - maszyna ksi�guj�ca accumulator - akumulator accuracy - dok�adno�� ACIA = asynchronous communications interface adapter - asynchroniczny sprz�g komunikacyjny ACK = acknowledgement acknowledgement - potwierdzenie acknowledgement character - znak potwierdzenia acknowledgement frames - ramki potwierdzaj�ce acoustic coupler - sprz�gacz akustyczny acquisition phase - faza zdobywania (magistrali) acquisition time - czas gromadzenia (danych) ACR = automatic character recognition - automatyczne rozpoznawanie znak�w action - akcja activation - aktywacja; aktywowanie active - a aktywny active file - plik aktywny active network - sie� czynna active state - stan aktywny actual address - adres rzeczywisty actual parameter - parametr aktualny actuator - si�ownik; organ wykonawczy adaptive routing - trasowanie adaptacyjne ADC = analog-to-digital converter - przetwornik analogowo-cyfrowy, przetwornik a/c, konwerter analogowo-cyfrowy ADCCP = advanced data communications control procedure - nowoczesna procedura komunikacyjna adder - sumator addition - dodawanie address - adres addressability - adresowalno�� address alignment - r�wnanie adresu address bus - szyna adresowa address constant - sta�a adresowa address field - pole adresowe address format - format adresu addressing mode - tryb adresowania address modification - modyfikacja adresu address register - rejestr adresowy address space - przestrze� adresowa address track - �cie�ka adresowa adjacent - a przyleg�y ADLC = advanced data link control - nowoczesne sterowanie ��czem danych ADP = automatic data processing - automatyczne przetwarzanie danych, APD advanced data communications control procedure - nowoczesna procedura komunikacyjna advanced data link control - nowoczesne sterowanie ��czem danych AFC = automatic frequency control - automatyczna regulacja cz�stotliwo�ci, ARC(z) affirmative acknowledgement - potwierdzenie pozytywne AGC = automatic gain control - automatyczna regulacja wzmocnienia, ARW aggregate - agregat AI = artificial intelligence - sztuczna inteligencja aiming symbol - plamka kierunkowa (w grafice) alarm clock - zegar alarmowy Algol = algorithmic language - j�zyk algorytmiczny Algol algorithm - algorytm algorithmic language - j�zyk algorytmiczny alias - pseudonim aliasing - uto�samianie align - v r�wna� alignment - r�wnanie (wiersza, bajtu) allocate - v przydziela�, alokowa� allocation - przydzia�, alokacja allocator - alokator alphameric - a zob. alphanumeric alphanumeric - alfanumeryczny, literowo-cyfrowy alphanumeric code - kod alfanumeryczny, kod literowo-cyfrowy alternate track - �cie�ka zapasowa (zapisu w pami�ci magnetycznej) ALU = arithmetic-logic unit - arytmometr jednostka arytmetyczno-logiczna ambiguity - niejednoznaczno�� American Standard Code for Information Interchange - kod ASCII ampersand - znak "&" (and) A/N = alphanumeric alfanumeryczny, literowo-cyfrowy analog - a analogowy analog computer - komputer analogowy, maszyna analogowa analog multiplexer - multiplekser analogowy analog recording - rejestracja analogowa analog-to-digital conversion - przetwarzanie analogowo-cyfrowe, konwersja analogowo-cyfrowa analog-to-digital converter - przetwornik analogowo-cyfrowy, przetwornik a/c, konwerter analogowo-cyfrowy analyst - analityk analytical engine - maszyna analityczna analyzer - analizator ancestor - przodek (procesu) ancillary equipment - wyposa�enie pomocnicze AND element - element I, element AND AND gate - bramka I, bramka AND animation - animacja, animowanie annunciator - g�o�nik anticipated carry - przeniesienie z wyprzedzeniem APL = a programming language - j�zyk programowania APL append - v do��cza� application - 1. zastosowanie 2. program aplikacyjny application layer - warstwa aplikacyjna (modelu referencyjnego ISO) application note - nota aplikacyjna application-oriented language - j�zyk problemowy application package - pakiet u�ytkowy application program - program u�ytkowy, program aplikacyjny APT = automatically programmed tools j�zyk APT (programowania obrabiarek sterowanych numerycznie) arbiter - arbiter arbitration - arbitra� architecture - architektura archived file - plik archiwalny archiving - archiwowanie area - obszar argument - argument (operacji) arithmetic - arytmetyka arithmetic(al) - a arytmetyczny arithmetic instruction - rozkaz arytmetyczny arithmetic-logic unit - arytmometr, jednostka arytmetyczno-logiczna arithmetic overflow - przepe�nienie arytmetyczne arithmetic register - rejestr arytmetyczny arithmetic shift - przesuni�cie arytmetyczne arithmetic statement - instrukcja arytmetyczna arithmetic subroutine - podprogram arytmetyczny armed interrupt - przerwanie odga��zione array - tablica array processor - procesor macierzowy, procesor tablicowy artificial intelligence - sztuczna inteligencja artificial language - j�zyk sztuczny ASCII = American Standard Code for Information Interchange - kod ASCII assemble - v asemblowa�, t�umaczy� j�zyk symboliczny assembler - asembler, translator j�zyka symbolicznego assembler language - zob. assembly language assembly language - j�zyk symboliczny, j�zyk adres�w symbolicznych, j�zyk asemblerowy assembly language processor - procesor j�zyka symbolicznego assembly program - zob. assembler assert - v zapewni� assertion - asercja, zapewnienie assessor - asesor (oprogramowania) assign - v przypisa� assignment - przypisanie associative memory - pami�� asocjacyjna, pami�� skojarzeniowa associative processor - procesor asocjacyjny associative storage - pami�� asocjacyjna, pami�� skojarzeniowa asterisk - gwiazdka, znak "*" asynchronous communications - komunikacja asynchroniczna asynchronous communications interface adapter - asynchroniczny, sprz�g komunikacyjny asynchronous computer - komputer asynchroniczny asynchronous mode - tryb asynchroniczny asynchronous transmission - transmisja asynchroniczna ATE = automatic test equipment - automatyczne urz�dzenie testuj�ce, tester automatyczny, tester zautomatyzowany atomic - a jednolity, atomowy atomic action - akcja atomowa (niepodzielna) attach - do��czenie attach - v do��cza� attenuation - t�umienie; os�abienie; t�umienno�� attribute - atrybut auditor - rewident audit trail - �lad rewizji augment - v powi�ksza� authentication - autoryzacja autoindexing - indeksowanie automatyczne automata theory - teoria automat�w automatically programmed tools - pl j�zyk APT (programowania obrabiarek sterowanych numerycznie) automatic character recognition - automatyczne rozpoznawanie znak�w automatic control - sterowanie automatyczne automatic data processing - automatyczne przetwarzanie danych, APD automatic exchange - centrala automatyczna automatic frequency control - automatyczna regulacja cz�stotliwo�ci, ARC(z) automatic gain control - automatyczna regulacja wzmocnienia, ARW automatic polling - odpytywanie automatyczne automatic restart - wznowienie automatyczne automatic test - test wewn�trzny automatic test equipment - automatyczne urz�dzenie testuj�ce, tester automatyczny, tester zautomatyzowany automatic variable - zmienna automatyczna automation - automatyzacja auto-restart - wznowienie automatyczne auxiliary equipment - wyposa�enie pomocnicze auxiliary memory - pami�� pomocnicza auxiliary processor - procesor pomocniczy auxiliary routine - program pomocniczy auxiliary store - pami�� pomocnicza availability - dyspozycyjno�� average access time - �redni czas dost�pu B back-end - a cofni�ty back-end processor - procesor cofni�ty background - t�o background job - praca drugoplanowa background processing - przetwarzanie drugoplanowe background program - program drugoplanowy backing storage - pami�� rezerwowa backplane - p�ytka monta�owa (dla p�ytek drukowanych lub uk�ad�w scalonych) backslash - kreska wsteczna, kreska uko�na (lewa), uko�nik backspace - cofni�cie backspace - v cofa� backspace - character znak cofania backtracking - nawracanie back up - v rezerwowa� backup - a rezerwowy backup copy - kopia rezerwowa backup diskette - dyskietka rezerwowa backup storage - pami�� zapasowa backup system - system rezerwowy Backus Naur form - notacja Backusa-Naura, BNF backward channel - kana� powrotny bad block - blok uszkodzony (pliku) band - pasmo bandwidth - szeroko�� pasma bar code - kod kreskowy bar-code scanner - pi�ro �wietlne do odczytywania kodu kreskowego bare machine - komputer dziewiczy barrel distortion - zniekszta�cenie beczkowate (obrazu) base - baza, podstawa base address - adres bazowy baseband - pasmo podstawowe (linii radiowej) baseband signalling - sygnalizacja w pa�mie podstawowym base fine - linia odniesienia base register - rejestr indeksowy, rejestr modyfikacji BASIC = beginner's all-purpose symbolic instruction code - j�zyk programowania BASIC basic combined programming language - j�zyk programowania BCPL basic direct access method - podstawowa metoda dost�pu bezpo�redniego basic disk operating - system podstawowy dyskowy system operacyjny basic input/output - system podstawowy system wej�cia-wyj�cia basic partitioned access method - podstawowa metoda dost�pu podzielnego basic sequential access - method podstawowa metoda dost�pu sekwencyjnego batch - wsad batch processing - przetwarzanie wsadowe battery backup - 1. zasilanie rezerwowe 2. bateria zapasowa baud - bod BCCD = buried-channel charge-coupled device - przyrz�d o sprz�eniu �adunkowym z kana�em zagrzebanym, obj�to�ciowy przyrz�d o sprz�eniu �adunkowym BCD = binary coded decimal liczba dziesi�tna kodowana dw�jkowo BCPL = basic combined programming language - j�zyk programowania BCPL BDAM = basic direct access method - podstawowa metoda dost�pu bezpo�redniego BDOS = basic disk operating system - podstawowy dyskowy system operacyjny beep - v pisn��, wyda� d�wi�k before-image protection - ochrona obrazu pierwotnego beginner's all-purpose symbolic instruction code - j�zyk programowania BASIC beginning-of-tape marker - znacznik pocz�tku ta�my BEL = bell bell - sygna� d�wi�kowy bell character - znak sygna�u d�wi�kowego benchmark - wzorzec; program wzorcowy benchmark test - test por�wnawczy, test wzorcowy best fit - najlepsze dopasowanie bias - niezr�wnowa�enie biax biaks - (element ferrytowy pami�ciowy lub logiczny) bidirectional bus - szyna dwukierunkowa bin - kaseta (mieszcz�ca modu�y) binary - a dw�jkowy, binarny binary chop - przeszukiwanie dwudzielne, przeszukiwanie dychotomiczne binary code - kod dw�jkowy, kod binarny binary-coded decimal - liczba dziesi�tna kodowana dw�jkowo binary complement - uzupe�nienie dw�jkowe, uzupe�nienie binarne binary counter - licznik dw�jkowy, licznik binarny binary digit - cyfra dw�jkowa, cyfra binarna, bit binary dump - zrzut dw�jkowy, zrzut binarny binary element - element dw�jkowy, element binarny binary logic - logika dwuwarto�ciowa, logika dw�jkowa, logika binarna binary lookup - przeszukiwanie dwudzielne, przeszukiwanie dychotomiczne binary notation - notacja dw�jkowa, notacja binarna binary numeral - liczebnik dw�jkowy, liczebnik binarny binary point - przecinek dw�jkowy, przecinek binarny binary program - program dw�jkowy, program binarny binary representation - reprezentacja dw�jkowa, reprezentacja binarna binary search - przeszukiwanie dwudzielne, przeszukiwanie dychotomiczne binary signalling - sygnalizacja dw�jkowa, sygnalizacja binarna binary synchronous communications - binarna transmisja synchroniczna binary-to-decimal conversion - przetwarzanie dw�jkowo-dziesi�tne, konwersja dw�jkowo-dziesi�tna binary unit bit - (jednostka ilo�ci informacji) binary variable - zmienna dw�jkowa, zmienna binarna binder - program wi���cy binding - wi�zanie (nazw) binding time - czas wi�zania bionics - bionika BIOS = basic input/output - system podstawowy system wej�cia-wyj�cia biosensor czujnik biologiczny bipolar coding - kodowanie bipolarne biquinary code - kod dwupi�tkowy bistable relay - przeka�nik dwustabilny bistable trigger - przerzutnik dwustabilny bit - 1. bit (jednostka ilo�ci informacji) 2. cyfra dw�jkowa, cyfra binarna, bit bit clear - kasowanie bitu bit density - g�sto�� bitowa bit error rate - bitowa stopa b��d�w bit manipulation - operowanie bitami bit map - mapa bitowa bit mask - maska bitowa bit position - pozycja bitu bit rate - szybko�� transmisji (bit�w) bit set - ustawianie bitu bit significance - waga bitu bit-slice architecture - architektura segmentowa bit-slice microprocessor - mikroprocesor segmentowy bits per inch - bity na cal (g�sto�� zapisu) bits per milimeter - bity na milimetr (g�sto�� zapisu) bits per second - bity na sekund� (szybko�� zapisu) bit string - ci�g bit�w bit stuffing - t�oczenie bit�w; nape�nianie bitami bit testing - testowanie bit�w bit weight - waga bitu blank - odst�p blank character - znak odst�pu blanking - wygaszanie (element�w obrazu) blinking - miganie (obrazu) block - blok (cz�� programu) block diagram - schemat blokowy blocking - tworzenie bloku, ��czenie danych w bloki blocking factor - wsp�czynnik zblokowania block length - d�ugo�� bloku block-oriented device - urz�dzenie blokowe block transfer - przesy�anie blok�w BNF = Backus Naur form - notacja Backusa-Naura, BNF board - p�yta body - cia�o, tre�� (programu) body stub - namiastka, korpus bookkeeping operations - pl operacje pomocnicze (przy porz�dkowaniu danych) Boolean type - typ logiczny bootstrap - �adowanie pocz�tkowe bootstrap - v inicjowa� bootstrap loader - program samo�aduj�cy borrow - po�yczka bottom of stack - sp�d stosu bottom-up - a wst�puj�cy BPAM = basic partitioned access method - podstawowa metoda dost�pu podzielnego BPI = bits per inch bity na cal (g�sto�� zapisu) BPMM = bits per milimeter - bity na milimetr (g�sto�� zapisu) BPS = bits per second - bity na sekund� (szybko�� zapisu) branch - rozga��zienie (w programie), skok kr�tki branching - rozga��zianie branch instruction - rozkaz rozga��zienia branchpoint - punkt rozga��zienia breakpoint - punkt wstrzymania breakpoint instruction - rozkaz wstrzymania bridge - pomost brightness - jaskrawo�� broadband - a szerokopasmowy broadband signalling - sygnalizacja szerokopasmowa broadcast - v rozg�asza� browsing - kartkowanie BS = backspace - cofni�cie BSAM = basic sequential access method - podstawowa metoda dost�pu sekwencyjnego BSC = binary synchronous communications - binarna transmisja synchroniczna bubble memory - pami�� (magnetyczna) domenowa bubble sort - sortowanie b�belkowe buffer - bufor buffering - buforowanie bug - defekt (w programie) bug patch - naprawa defekt�w build - prototyp (oprogramowania) built-in test - test wewn�trzny bulk memory - pami�� masowa bulletin board - tablica og�osze� (elektroniczna) buried-channel charge-coupled device - przyrz�d o sprz�eniu �adunkowym z kana�em zagrzebanym, obj�to�ciowy przyrz�d o sprz�eniu �adunkowym burning - wypalanie (programowanie pami�ci sta�ej) burst - wi�zka burst mode - przesy�anie wi�zkami bus - magistrala; szyna bus arbiter - arbiter magistrali bus cycle - cykl magistrali bus driver - uk�ad sterowania magistral� bus extender module - modu� rozszerzenia magistrali bus master - modu� nadrz�dny (magistrali) bus request/grant logic - uk�ad ��dania i przyznania magistrali bus slave - modu� podleg�y (magistrali) bus transceiver - nadajnik-odbiornik (magistrali) busy signal - sygna� zaj�to�ci busy test - test zaj�to�ci by default - adv domy�lnie byte - bajt C cable TV - telewizja przewodowa cache (memory) - pami�� podr�czna CAD = computer-aided design - projektowanie wspomagane komputerowo CAE = computer-aided engineering - konstruowanie wspomagane komputerowo CAF = content-addressable filestore - skojarzeniowa pami�� masowa CAI = computer-assisted instruction - nauczanie wspomagane komputerowo CAL = computer-assisted learning - uczenie si� wspomagane komputerowo calculated addressing - adresowanie rachunkowe calculator - kalkulator calculus - rachunek call - wywo�anie calling sequence - sekwencja wywo�uj�ca call instruction - rozkaz wywo�ania call redirection - przeadresowanie wywo�ania CAM = computer-aided manufacturing - wytwarzanie wspomagane komputerowo CAM = content-addressable memory - pami�� asocjacyjna, pami�� skojarzeniowa CAMAC = computer-aided measurement and control - pomiary i sterowanie wspomagane komputerowo, CAMAC cancel - v anulowa� cancel character - znak anulowania capability - uprawnienie capacity - pojemno�� card - karta card cage - kaseta (do wk�adania modu��w sprz�towych) card chassis - zob. card cage card extender - przed�u�acz card feed - podajnik kart card field - pole karty (dziurkowanej) card hopper - zasobnik kart (dziurkowanych) card punch - dziurkarka kart card reader - czytnik kart (dziurkowanych) card reproducer - powielacz kart (dziurkowanych) cards per minute - karty na minut� card stacker - zasobnik kart (dziurkowanych) card verifier - sprawdzarka kart (dziurkowanych) carriage return - powr�t karetki, powr�t w�zka carrier - no�nik carrier-sense multiple access with collision detection - dost�p wsp�lny z wykrywaniem kolizji, metoda CSMA/CD carry - przeniesienie carry digit - cyfra przeniesienia carry propagation - propagacja przeniesienia cartridge - kaseta cartridge disk - kaseta dyskowa cassette - zob. cartridge cassette store - pami�� kasetowa cassette tape - ta�ma kasetowa cast - formowanie CAT = computer-assisted training - szkolenie wspomagane komputerowo catalog(ue) - katalog catastrophic failure - uszkodzenie katastroficzne catenate - spinanie, katenacja catenate - v spina�, skleja� catenation - spinanie, katenacja cathode-ray tube - lampa elektronopromieniowa, lampa obrazowa CATV = community antenna television - telewizja osiedlowa CBMS = computer-based message system - komputerowy system ruchu telekomunikacyjnego CCD = charge-coupled device - przyrz�d o sprz�eniu �adunkowym CCD memory - pami�� CCD CCTV = closed-circuit television - telewizja przemys�owa CD = compact disk - p�yta kompaktowa, p�yta cyfrowa, dysk kompaktowy CDAS = control and data acquisition system - system sterowania i gromadzenia danych CDROM = compact disk ROM - pami�� ROM na dysku kompaktowym cell - kom�rka cellular array - uk�ad kom�rkowy centering - centrowanie centralized routing - trasowanie scentralizowane centralized data processing - scentralizowane przetwarzanie danych central processing unit - jednostka centralna (komputera) central processor - procesor centralny ceramic packaging - obudowa ceramiczna certified tape - ta�ma zatwierdzona CGM = computer graphics metafile - metaplik grafiki komputerowej chain - �a�cuch chained list - lista �a�cuchowa, lista dwukierunkowa chaining - tworzenie �a�cucha, ��czenie �a�cuchowe change control - kontrola wymiany (oprogramowania) change dump - zrzut zmian (zawarto�ci pami�ci) change record - zapis zmian channel - kana� channel bandwidth - szeroko�� pasma kana�u channel capacity - przepustowo�� kana�u channel controller - sterownik kana�u channel distortion - zniekszta�cenie w kanale character - znak character density - g�sto�� zapisu znak�w character device - urz�dzenie znakowe character generator - generator znak�w character mode - tryb znakowy character reader - czytnik znak�w character recognition - rozpoznawanie znak�w (automatyczne) character repertoire - repertuar znak�w character set - zestaw znak�w, zbi�r znak�w characters per second - znaki na sekund� character string - ci�g znak�w character stuffing - nape�nianie znakami character terminal - terminal znakowy charge-coupled device - przyrz�d o sprz�eniu �adunkowym chassis - p�yta monta�owa check - sprawdzanie, kontrola check bit - bit kontrolny check digit - cyfra kontrolna checkpoint - punkt kontrolny checkpointing - powstrzymywanie check sum - suma kontrolna check total - zob. check sum chief programmer - programista g��wny, programista wiod�cy child process - proces potomny chip - uk�ad (mikroelektroniczny), kostka choice - ewentualno�� CIA = communications interface adapter - adapter sprz�gu transmisji CIM = computer-integrated manufacturing - wytwarzanie zintegrowane komputerowo cipher - v szyfrowa� circle - v zakre�li� okr�g circuit - obw�d, uk�ad (elektroniczny) circuit switching - komutacja ��czy circular buffer - bufor ko�owy, bufor cykliczny circular list - lista pier�cieniowa, lista ko�owa circular shift - przesuni�cie cykliczne clamping - obcinanie (obrazu) C language - j�zyk programowania C class - klasa clause - klauzula clean - v czy�ci� clear - v kasowa� clear instruction - rozkaz kasowania click - stukni�cie client - klient clipping - obcinanie (obrazu) CLK = clock clock - zegar, generator zegarowy clock counter - licznik zegarowy clock frequency - cz�stotliwo�� zegarowa clock input - wej�cie zegarowe clock output - wyj�cie zegarowe clock-pulse generator - generator impuls�w zegarowych clock rate - cz�stotliwo�� zegarowa clock timing - taktowanie zegarem clone - imitacja close - v zamyka� close-down - wy��czenie z eksploatacji closed-circuit television - telewizja przemys�owa closed loop - p�tla zamkni�ta closed routine - program zamkni�ty closed shop - o�rodek obliczeniowy niedost�pny closed subroutine - podprogram zamkni�ty closely-coupled - a �ci�le powi�zany cluster - klaster clustering - grupowanie (danych) CMOS = complementary metal-oxide semiconductor - struktura CMOS (oparta na parze komplementarnych tranzystor�w n-MOS i p-MOS) CNC = computer(ized) numerical control - komputerowe sterowanie numeryczne COBOL = common business-oriented language - j�zyk (proceduralny) Cobol code - kod code audit - rewizja kodu codec = coder-decoder - uk�ad koduj�co-dekoduj�cy code combination - ci�g kodowy code conversion - konwersja kodu code converter - przetwornik kodu code extension character - znak rozszerzenia kodu code generator - generator kodu coder - koder coder-decoder - uk�ad koduj�co-dekoduj�cy code set - lista kodu coding - kodowanie cognitive science - nauka poznawcza cohesion - spoisto�� (sieci) cold standby - rezerwa statyczna cold start - start ca�kowity collate - v scala� collation - scalanie (plik�w) callator - kolator collision - kolizja COM = computer output on microfilm - wyj�cie komputerowe na mikrofilm combinational logic - logika kombinacyjna command - polecenie command file - plik rozkazowy command interpreter - interpreter polece� command language - j�zyk polece� command mode - tryb rozkazowy comment - komentarz comment field - pole komentarza common block - blok wsp�lny common business-oriented language - j�zyk (proceduralny) Cobol common memory - pami�� wsp�lna common-mode rejection - t�umienie sygna�u wsp�lnego common-mode rejection ratio - wsp�czynnik t�umienia wsp�lnego communication center - centrum komunikacyjne communication computer - komputer komunikacyjny communication link - ��cze komunikacyjne, kana� transmisji danych communications - ��czno��; komunikacja communications interface adapter - adapter sprz�gu transmisji communications link controller - sterownik ��cza komunikacyjnego communications module - modu� komunikacyjny communications net - sie� komunikacyjna communications satellite - satelita telekomunikacyjny communication theory - teoria komunikacji community antenna - television telewizja osiedlowa compact cassette - kaseta z ta�m� magnetyczn� (3,8 mm) do magnetofon�w kasetowych compact disk - dysk kompaktowy, p�yta kompaktowa, p�yta d�wi�kowa compact disk ROM - pami�� ROM na dysku kompaktowym comparator - uk�ad por�wnuj�cy, komparator compare instruction - rozkaz por�wnania compatibility - zgodno��, kompatybilno�� compatible - a zgodny, kompatybilny compilation - kompilacja compilation time - czas kompilacji compiler - kompilator compiler diagnostics - diagnostyka kompilatora compile time - czas kompilacji complement - uzupe�nienie complementary metal-oxide semiconductor - struktura CMOS (oparta na parze komplementarnych tranzystor�w n-MOS i p-MOS) completeness - zupe�no�� completion - spe�nienie (zadania, procesu) component - sk�adowa compound statement - instrukcja z�o�ona computation - 1. obliczenia 2. obliczanie computer - komputer computer-aided design - projektowanie wspomagane komputerowo computer-aided engineering - konstruowanie wspomagane komputerowo computer-aided manufacturing - wytwarzanie wspomagane komputerowo computer-aided measurement and control - pomiary i sterowanie wspomagane komputerowo, CAMAC computer animation - animacja komputerowa computer-assisted instruction - nauczanie wspomagane komputerowo computer-assisted learning - uczenie si� wspomagane komputerowo computer-assisted training - szkolenie wspomagane komputerowo computer-based message - system komputerowy system ruchu telekomunikacyjnego computer graphics - grafika komputerowa computer graphics metafile - metaplik grafiki komputerowej computer image processing - komputerowe przetwarzanie obraz�w computer-integrated manufacturing - wytwarzanie zintegrowane komputerowo computer(ized) numerical control - komputerowe sterowanie numeryczne computer language - j�zyk komputera, j�zyk maszynowy, j�zyk wewn�trzny computer logic - logika komputerowa computer micrographics - mikrografika komputerowa computer network - sie� komputerowa computer output on microfilm - wyj�cie komputerowe na mikrofilm computer science - informatyka computer system - 1. system komputerowy 2. zestaw komputera, zestaw maszyny computer vision - widzenie komputerowe computer word - s�owo komputerowe concatenate - v spina�, skleja� concatenate operator - operator spinania, operator sklejania concatenation - spinanie, konkatenacja concentrator - koncentrator conceptual modelling - modelowanie konceptualne concurrency - wsp�bie�no�� concurrent process - proces wsp�bie�ny concurrent processing - przetwarzanie wsp�bie�ne concurrent programming - programowanie wsp�bie�ne conditional assembly - asemblacja warunkowa conditional compilation - kompilacja warunkowa conditional instruction - rozkaz warunkowy conditional jump - skok warunkowy conditional statement - instrukcja warunkowa condition code - kod warunk�w condition field - pole warunk�w configuration - konfiguracja configuration management - zarz�dzanie konfiguracj� confirmation - zatwierdzenie (programu) conflict resolution - rozstrzyganie konflikt�w congestion - przeci��enie connectionless - a bezpo��czeniowy connectivity - ��czliwo�� connector - z��cze consistency - niesprzeczno�� consistency check - kontrola niesprzeczno�ci console - pulpit operatora, konsola console display - monitor konsoli constant - sta�a constraint of type - zaw�enie typu content-addressable flestore - skojarzeniowa pami�� masowa content-addressable memory - pami�� asocjacyjna, pami�� skojarzeniowa contention - rywalizacja (o dost�p) context editor - edytor kontekstowy context-free grammar - gramatyka bezkontekstowa context-sensitive language - j�zyk kontekstowy context switching - prze��czanie kontekstu contiguous file - plik zwarty continuation card - karta kontynuacji continuous simulation - symulacja ci�g�a contour analysis - analiza konturowa contour graphics - grafika konturowa control - v sterowa� control and data acquisition - system system sterowania i gromadzenia danych control and simulation language - (symulacyjny) j�zyk programowania CSL control block - blok kontrolny control bus - szyna steruj�ca control character - znak steruj�cy control field - pole kontrolne control flow - przep�yw sterowania control function - funkcja steruj�ca control instruction - rozkaz steruj�cy controller - sterownik control logic - logika steruj�ca control panel - pulpit operatora (komputera) control program for microcomputer - (mikrokomputerowy) system operacyjny CP/M control record - rekord kontrolny, rekord steruj�cy control section - sekcja kontrolna, sekcja steruj�ca control statement - instrukcja steruj�ca control structure - struktura steruj�ca control token - �eton kontrolny control total - suma kontrolna control unit - jednostka steruj�ca, blok steruj�cy control word - s�owo steruj�ce conversational - a konwersacyjny conversational language - j�zyk konwersacyjny conversational mode - tryb konwersacyjny (wsp�pracy z komputerem) conversion przetwarzanie, konwersja conversion time - czas przetwarzania, czas konwersji convert - v przetwarza� converter - przetwornik, konwerter coordinate plotter - pisak x-y, kre�lak coprocessor - koprocesor copy - v kopiowa� (pliki) copy protection - ochrona przed kopiowaniem core - rdze� core memory - pami�� (magnetyczna) rdzeniowa, pami�� (magnetyczna) ferrytowa core-resident - a rezydentny co-resident - a wsp�rezydentny core store - pami�� (magnetyczna) rdzeniowa, pami�� (magnetyczna) ferrytowa coroutine - wsp�program corrective maintenance - piel�gnowanie korekcyjne, utrzymanie korekcyjne correctness - poprawno�� (oprogramowania) count-down counter - licznik poprzednikowy (zliczaj�cy "w ty�") counter - licznik counter register - rejestr licz�cy count-up counter - licznik nast�pnikowy (zliczaj�cy, w prz�d) coupling - sprz�ganie CPM = cards per minute - karty na minut� CPM = critical path method - metoda �cie�ki krytycznej CP/M = control program for microcomputer - (mikrokomputerowy) system operacyjny CP/M CPS = characters per second - znaki na sekund� CPU = central processing unit - jednostka centralna (komputera) CR = carriage return powr�t karetki, powr�t w�zka crash - za�amanie (systemu operacyjnego) crate - kaseta (do wk�adania modu��w sprz�towych) CRC = cyclic redundancy check - cykliczna kontrola nadmiarowa create - v utworzy� (programowo) critical - a krytyczny critical path method - metoda �cie�ki krytycznej critical section - sekcja krytyczna cross-assembler - asembler skro�ny cross-check - kontrola skro�na cross-compiler - kompilator skro�ny cross-reference table - tablica odwo�a� zewn�trznych cross software - oprogramowanie skro�ne crosstalk - przenik CRT = cathode-ray tube - lampa elektronopromieniowa, lampa obrazowa CRT display (unit) - monitor ekranowy, ekranopis cryogenic storage - pami�� kriogeniczna, pami�� kriotronowa, pami�� nadprzewodnikowa cryptography - kryptografia CSL = control and simulation language - (symulacyjny) j�zyk programowania CSL CSMA/CD = carrier-sense multiple access with collision detection - metoda CSMA/CD, dost�p wsp�lny z wykrywaniem kolizji cue - wywo�anie cumulative index - indeks zbiorowy current directory - katalog bie��cy current loop - p�tla pr�dowa cursor - kursor custom-designed chip - mikrouk�ad projektowany na zam�wienie customer - nabywca (oprogramowania) cut and paste - wycinanie i wklejanie cybernetics - cybernetyka cycle - cykl; okres cycle carry - przeniesienie cykliczne cycle shift - przesuni�cie cykliczne cycle stealing - przechwytywanie cykli cycle time - czas cyklu cyclic check - kontrola cykliczna cyclic redundancy check - cykliczna kontrola nadmiarowa cyclic shift - przesuni�cie cykliczne cylinder - cylinder D DAC = digital-to-analog converter - przetwornik cyfrowo-analogowy, przetwornik c/a, konwerter cyfrowo-analogowy daisy chain - �a�cuszek daisy wheel - g�owica wiruj�ca (drukarki) dangling pointer - wskazanie fa�szywe data - pl dane data abstraction - abstrahowanie danych data acquisition - gromadzenie danych data bank - bank danych database - baza danych database administrator - administrator bazy danych database management system - system zarz�dzania baz� danych data bus - szyna danych data carrier - no�nik danych data channel - kana� ��czno�ci, kana� informacyjny data collection - zbieranie danych data communication equipment - urz�dzenie komunikacyjne (transmisji danych) data communications - teleinformatyka data compaction - zob. data compression data compression - kompresja danych data corruption - zniekszta�cenie danych data density - g�sto�� zapisu (danych) data description language - j�zyk programowania DDL (opisu danych) data dictionary - s�ownik danych data drive - zob. dataflow data encapsulation - obudowywanie danych data encryption - utajnianie danych data entry - wpisywanie danych dataflow - przep�yw danych data flowchart - sie� przep�ywu danych data flow diagram - zob. data flowchart data format - format danych data frame - ramka danych datagram - datagram data handling - opracowywanie danych data hole - otw�r informacyjny (ta�my, karty) data input - wprowadzanie danych data integrity - integralno�� danych data interlock - blokada dost�pu (do danych) data item - element danych data layout - rozmieszczenie danych data line - linia danych data link - ��cze danych, kana� transmisji danych data link escape - znak steruj�cy transmisj� data link layer - warstwa ��cza danych data logger - rejestrator danych data logging - centralna rejestracja danych, CRD data management - zarz�dzanie danymi data manipulation - operowanie danymi data medium - 1. no�nik danych 2. o�rodek danych data network - sie� danych data ordering - porz�dkowanie danych data output -, wyprowadzanie danych data path - �cie�ka danych data phone - datafon data processing - przetwarzanie danych data processing centre - o�rodek przetwarzania danych data processor - jednostka przetwarzania danych data protection - ochrona danych data rate - szybko�� transmisji data reduction - redukcja danych data representation - reprezentacja danych data retrieval - wyszukiwanie danych data search - przeszukiwanie danych data security - zabezpieczanie danych data set - modem data sink - uj�cie danych data skew - sko�no�� danych data source - �r�d�o danych data station - stacja transmisji danych data stream - strumie� danych data structure - struktura danych data terminal equipment - urz�dzenie ko�cowe (transmisji danych) data transaction transakcja data transfer - przesy�anie danych data transfer rate - szybko�� transmisji data transmission - transmisja danych, teledacja data transparency - przezroczysto�� danych data type - typ (danych) dataway - magistrala data word - s�owo danych datum - (pl data) dana DBMS = database management system - system zarz�dzania baz� danych DBS = direct broadcast satellite (stacjonarny satelita telekomunikacyjny nadaj�cy programy odbierane przez indywidualne odbiorniki) DCE = data communication equipment - urz�dzenie komunikacyjne (transmisji danych) DCTL = direct-coupled transistor logic - uk�ad logiczny tranzystorowy o sprz�eniu bezpo�rednim DD = double density - podw�jna g�sto�� (zapisu na dyskietce) DDC = direct digital control - bezpo�rednie sterowanie cyfrowe DDL = data description language - j�zyk programowania DDL (opisu danych) deactivate - v dezaktywowa� deadlock - zakleszczenie deadly embrace - zob. deadlock deallocation - dealokacja deblocking - rozbi�r bloku (wydzielanie pojedynczych rekord�w z bloku danych) debug - v uruchamia�; uzdatnia� debugger - program uruchomieniowy decade - dekada decimal digit - cyfra dziesi�tna decimal notation - notacja dziesi�tna decimal point - kropka dziesi�tna decimal representation - reprezentacja dziesi�tna decision - decyzja decision element - element decyzyjny decision function - funkcja decyzyjna decision table - tablica decyzyjna decision theory - teoria (podejmowania) decyzji decision tree - drzewo decyzyjne deck - plik kart declaration - deklaracja declarative statement - instrukcja deklaracyjna declare - v deklarowa� decode - v dekodowa� decoder - dekoder decrement - ubytek, dekrement decrement - v dekrementowa� decrementing - dekrementacja dedicated - a specjalizowany dedicated circuit - uk�ad specjalizowany dedicated computer - komputer specjalizowany default - a domy�lny deferred addressing - adresowanie po�rednie deferred constant - sta�a od�o�ona define - v definiowa� DEL = delete - anulowanie delay - op�nienie delay circuit - uk�ad op�niaj�cy delay line - linia op�niaj�ca delete - anulowanie delete - v usuwa� delimiter - ogranicznik deliverables - pl elementy dostawy (oprogramowania) demand fetching - sprowadzanie na ��danie (spos�b przemiennego wykorzystania pami�ci) demand paging - stronicowanie na ��danie demodulator - demodulator demount - v demontowa� demultiplexing - demultipleksowanie denotational semantics - semantyka denotacyjna dense index - indeks zag�szczony dependability - rzetelno�� (oprogramowania) dependent compilation - kompilowanie zale�ne deposit - v przechowa� depth of stack - wysoko�� stosu dequeue - v od��czy� z kolejki dereferencing - wy�uskiwanie derived type - typ pochodny descriptor - deskryptor design - v projektowa� design specification - specyfkacja projektowa desktop computer - komputer sto�owy desktop publishing - ma�a poligrafia (komputerowa) destination field - pole wynikowe destination operand - argument wynikowy destructive cursor - kursor niszcz�cy destructive readout - odczyt niszcz�cy detailed design - projekt szczeg�owy, projekt roboczy detail file - plik transakcji deterministic simulation - symulacja deterministyczna developer - wykonawca (oprogramowania) development software - oprogramowanie wspomagaj�ce development time - czas wytwarzania device driver - program obs�ugi urz�dzenia device handler - (standardowy) program obs�ugi urz�dzenia device status word - s�owo stanu urz�dzenia D flip-flop - przerzutnik typu D diagnostic check - kontrola diagnostyczna diagnostic program - program diagnostyczny diagnostic - diagnostyka diagnostic test - test diagnostyczny dialog - dialog dichotomizing search - przeszukiwanie dwudzielne, przeszukiwanie dychotomiczne dictionary - s�ownik differentiator - uk�ad r�niczkuj�cy digit - cyfra digital adder - sumator cyfrowy digital capacity - pojemno�� cyfrowa digital circuit - uk�ad cyfrowy digital computer - komputer cyfrowy, maszyna cyfrowa digital data - pl dane cyfrowe digital readout - odczyt cyfrowy digital recording - rejestracja cyfrowa digital speech encoding - cyfrowe kodowanie mowy digital-to-analog conversion - przetwarzanie cyfrowo-analogowe, konwersja cyfrowo-analogowa digital-to-analog converter - przetwornik cyfrowo-analogowy, przetwornik c/a, konwerter cyfrowo-analogowy digitize - v digitalizowa� digitizer - dyskretyzator, dygitalizator digit place - zob. digit position digit position - pozycja cyfry dimension - wymiar (tablicy) diminished radix complement - uzupe�nienie zmniejszonej podstawy diode logic - uk�ad logiczny diodowy diode-transistor logic - uk�ad logiczny diodowo-tranzystorowy DIP = dual-in-line package - obudowa dwurz�dowa (uk�adu scalonego) direct access - dost�p bezpo�redni, dost�p swobodny, dost�p dowolny direct-access storage - pami�� o dost�pie bezpo�rednim direct addressing - adresowanie bezpo�rednie direct broadcast satellite - (stacjonarny satelita telekomunikacyjny nadaj�cy programy odbierane bezpo�rednio przez indywidualne odbiorniki) direct-coupled transistor logic - uk�ad logiczny tranzystorowy o sprz�eniu bezpo�rednim direct digital control - bezpo�rednie sterowanie cyfrowe directive - dyrektywa direct memory access - bezpo�redni dost�p do pami�ci direct numerical control - bezpo�rednie sterowanie numeryczne directory - skorowidz, katalog directory look-up system - system przeszukiwania skorowidz�w directory routing - trasowanie skorowidzowe disable signal - sygna� zabraniaj�cy disassembler - dezasembler disconnect - v roz��czy� discrete channel - kana� dyskretny discrete data - pl dane dyskretne discrete programming - programowanie dyskretne discriminant - wyr�nik disjoint - a roz��czny disk - dysk disk cartridge - pakiet dyskowy disk drive - nap�d dyskowy diskette - dyskietka, dysk elastyczny disk formatter - formater dysku disk memory - pami�� (magnetyczna) dyskowa disk operating system - dyskowy system operacyjny disk pack - pakiet dyskowy disk-resident system - system (operacyjny) dyskowy disk server - us�ugodawca dysku disk storage - pami�� (magnetyczna) dyskowa disk storage unit - jednostka pami�ci dyskowej dismount - v demontowa� disorderly close-down - awaryjne zako�czenie pracy dispatch - v ekspediowa� dispatcher - dyspozytor displacement - przemieszczenie display - wy�wietlacz; monitor ekranowy display - v obrazowa�; wy�wietla� (display) console - konsola display cycle - cykl od�wie�ania (obrazu) display element - element obrazu display file - plik graficzny display frame - kadr obrazu displaying - obrazowanie display monitor - monitor ekranowy display tube - lampa elektronopromieniowa, lampa obrazowa dissemination - rozpowszechnianie (informacji) distortion - zniekszta�cenie distribute - v rozprasza�; decentralizowa� distributed computer system - system komputerowy zdecentralizowany distributed computing - obliczenia zdecentralizowane distributed data processing - przetwarzanie rozproszone distributed intelligence system - system o roz�o�onej inteligencji distributed operating system - roz�o�ony system operacyjny distributed system - system roz�o�ony przestrzennie, system zdecentralizowany distribution kit - zestaw dystrybucyjny distribution list - rozdzielnik dither - dr�enie (obrazu) diversity - zr�nicowanie divider block - uk�ad dziel�cy DL = diode logic - uk�ad logiczny diodowy DLE = data link escape - znak steruj�cy transmisj� DLS = directory look-up system - system przeszukiwania skorowidz�w DMA = direct memory access - bezpo�redni dost�p do pami�ci DNC = direct numerical control - bezpo�rednie sterowanie numeryczne document - dokument documentation - 1. dokumentacja 2. dokumentowanie domain - 1. dziedzina; obszar 2. domena domestic satellite - stacjonarny satelita telekomunikacyjny USA do-nothing instruction - rozkaz pusty dormant - a u�piony DOS = disk operating system dyskowy system operacyjny dot-matrix printer - drukarka mozaikowa dot printer - zob. dot-matrix printer double density - podw�jna g�sto�� (zapisu na dyskietce) double-linked - list lista dwukierunkowa double precision - podw�jna precyzja double-precision arithmetic - arytmetyka podw�jnej precyzji double-sided - a dwustronna (diskietka) doubleword - dwus�owo down (line) load - zob. down-loading down-loading - �adowanie skro�ne down-time - czas przestoju down-up counter - licznik rewersyjny (zliczaj�cy w obu kierunkach) draft quality - jako�� robocza (druku) dragging - wodzenie (elementu obrazu) draw - v rysowa� driver - program obs�ugi drop - v pomija� drop cable - kabel odga��ny drum - b�ben drum memory - pami�� (magnetyczna) b�bnowa drum plotter - pisak b�bnowy, ploter b�bnowy drum printer - drukarka b�bnowa DS = double-sided - dwustronna (dyskietka) DSW = device status word - s�owo stanu urz�dzenia DTE = data terminal equipment - urz�dzenie ko�cowe (transmisji danych) DTL = diode-transistor logic - uk�ad logiczny diodowo-tranzystorowy dual coding - kodowanie dualne dual-in-line package - obudowa dwurz�dowa (uk�adu scalonego) dual-port memory - pami�� dwuwej�ciowy dummy - za�lepka, element fikcyjny dummy argument - argument �lepy dummy instruction - rozkaz �lepy dummy parameter - parametr formalny (procedury) dump - zrzut (zawarto�ci pami�ci) dump - v roz�adowa�, zrzuca� (zawarto�� pami�ci) duplex channel - kana� dupleksowy duplicate - v powiela� duty cycle - cykl pracy dyadic operator - operator dwuargumentowy dynamic allocation - alokacja dynamiczna dynamic memory - pami�� dynamiczna dynamic RAM - pami�� dynamiczna RAM dynamic reconfiguration - rekonfiguracja dynamiczna E EAN = European Article Number - europejski kod kreskowy EAPROM = electrically alterable programmable read-only memory - zob. EAROM EAROM = electrically alterable read-only memory - pami�� sta�a programowalna elektrycznie ECC = error-correcting code - kod korekcyjny echo - echo ECL = emitter-coupled logic - uk�ad logiczny o sprz�eniu emiterowym edge - 1. zbocze (impulsu) 2. kraw�d� (grafu) edge connector - z��cze kraw�dziowe edit - v redagowa� editor - edytor, program redaguj�cy EDP = electronic data processing EPD - elektroniczne przetwarzanie danych EEPROM = electrically erasable and programmable read-only memory - programowalna pami�� sta�a wymazywalna elektrycznie EEROM = electrically erasable read-only memory - zob. EEPROM effective address - adres efektywny effectivity - efektywno�� (kodu), skuteczno�� EFT = electronic funds transfer - elektroniczny przekaz pieni�ny egoless programming - programowanie bezosobowe EIN = European Informatics Network - europejska sie� informatyczna either-way operation - operacja p�dupleksowa elaboration - opracowanie electrically alterable programmable read-only memory - zob. electrically alterable read-only memory electrically alterable read-only memory - pami�� sta�a programowalna elektrycznie electrically erasable and programmable read-only memory - programowalna pami�� sta�a wymazywalna elektrycznie electrically erasable read-only memory - zob. electrically erasable (and) programmable read-only memory electrically programmable read-only memory - pami�� sta�a programowalna elektrycznie electron beam - wi�zka elektronowa electronic automatic exchange - automatyczna (telefoniczna) centrala elektroniczna electronic data processing - elektroniczne przetwarzanie danych, EPD electronic funds transfer - elektroniczny przekaz pieni�ny electronic mail - poczta elektroniczna electronics - elektronika electronic stylus - pi�ro �wietlne eliminate - v likwidowa� ELSI = extra-large scale integration - scalenie bardzo du�ego stopnia, integracja o bardzo du�ej skali EM = end of medium - koniec no�nika embedded computer - komputer wbudowany emergency button - przycisk alarmowy emergency restart - wznowienie awaryjne emitter-coupled logic - uk�ad logiczny o sprz�eniu emiterowym empty - v opr�nia� emulation - emulacja emulator - emulator enable signal - sygna� zezwalaj�cy encapsulate - v obudowywa� encipher - v szyfrowa� enclose - v obejmowa� encode - v kodowa� encoder - koder, urz�dzenie koduj�ce encryption - utajnianie end-around carry - przeniesienie cykliczne endless loop - p�tla niesko�czona end of conversion - koniec konwersji end of file - koniec pliku end of medium - koniec no�nika end of text - koniec tekstu end of transmission - koniec transmisji end of transmission block - koniec bloku transmisji end-to-end protocol - protok� ko�cowy end user - u�ytkownik finalny engineering logic diagram - schemat logiczny uk�adu enhancement - wzbogacenie (programu, projektu) ENQ = enquiry - zapytanie enqueue - v kolejkowa�, do��czy� do kolejki enquiry - zapytanie entity-relationship approach - podej�cie byt-relacja entry - 1. wpis 2. element 3. wej�cie (zadania) enumeration type - typ wyliczeniowy envelope - koperta environment - �rodowisko environment division - cz�� zestawu maszynowego (w Cobolu) EOC = end of conversion - koniec konwersji EOF = end of file - koniec pliku EOT = end of transmission - koniec transmisji EPROM = electrically programmable read-only memory - pami�� sta�a pro