Jan Twardowski Biedna logiczna głowa Opracowanie, nota biograficzna: Stanisław Grabowski OD WYDAWCY Oddajemy do rąk czytelników kolejny tomik poezji księdza Jana Twardowskiego, poety obecnego w naszym wydawnictwie od roku 1979. Wtedy bowiem w serii „Biblioteka Poetów” ukazał się pierwszy z wydanych przez Ludową Spółdzielnię Wydawniczą tomik Poezji wybranych w wyborze i ze wstępem Autora. Tym razem prezentujemy utwory, w których Poeta niejako wadzi się z samym sobą, utwory niekiedy pełne ciepłego humoru, emanujące dobrocią i zatroskaniem o ludzi zmagających się ze swymi przywarami, troskami, zagubieniem we współczesnym świecie. Jest to przy tym poezja komunikatywna. Jak zwykle w utworach księdza Jana, „prostych”, oszczędnych w formie — każde słowo tu waży, każde buduje wiersz. Niechaj tomik ten stanie się kolejnym świadectwem, że poezja Jana Twardowskiego jest adresowana do wszystkich, niezależnie od wieku i stosunku do wiary. * * * Dobry Jezu z gwoździami ostrymi, raz piszący na świętej ziemi, że pisałeś, a potem starłeś, krzyż podjąłeś, umarłeś za nas — niech Cię wielbią, kochają i słyszą, dużo milczą, najkrócej piszą. Nad książkami wielkimi, mądrymi spójrz jak w Piotra — niech płaczą w sieni. SUPLIKACJE Boże, po stokroć święty, mocny i uśmiechnięty — Iżeś stworzył papugę, zaskrońca, zebrę pręgowaną — kazałeś żyć wiewiórce i hipopotamom — teologów łaskoczesz chrabąszcza asami — dzisiaj, gdy mi tak smutno i duszno, i ciemno — uśmiechnij się nade mną * * * Żeby móc tak nareszcie uprościć, jedną miłość wybrać z wielu miłości, jedną przyjaźń najbardziej prawdziwą, z zim na łyżwach — tę jedną szczęśliwą, z psów kudłatych — najwierniejsze psisko, z prac doktorskich —jasną nade wszystko To bliziutko już od tej prostoty do jedynej za Bogiem tęsknoty BEZ PRZYMIOTNIKÓW Boga chyba nie należy nazywać po imieniu układać litanii nazw — Bóg jest właśnie nie nazwany bez przymiotników jest w sercu co się rozstukało w ciepłej jesieni w zapomnieniu tego co bolało w rozgrzeszeniu w rozłamanej kromce chleba na ołtarzu wtedy gdy narzekałeś nad podrapanym w dzieciństwie kolanem po kazaniu gdy wyszedłeś na łąkę a pasikonik urządził ci cyrk na nosie w barze mlecznym przy talerzu ze szparagami lepszym obiedzie biedaka w ogóle wszędzie literą nie objęta, słowem daleka — Osoba i święta Magdalena z włosami jak ogień święta Marta z koszem pełnym aniołów Tereska z różami jak z zapałkami w fartuchu Sebastian z kolorową strzałą w krtani w wierszach religijnych mogą być nie wspomniani nie nazywani nie złoceni — a czasem po prostu garstka cierni szept dłoni buty matczyne zdarte aż do krwi więcej powiedzą o Nim O KAZANIACH O jakże już nie znoszą wszystkich świętych kazań, mądrych, dobrych, podniosłych, pobożnych i słabych Kiedy głoszę je, czasem urwałbym w pół zdania i brewiarz mówił w sadzie, gdzie jabłek powaby. Inna rzecz — dzieci uczyć, pacierz przypominać, grzesznikom w twarz popatrzeć i nie mówić słowa Wilgę, skubiącą wiśnie chytrze wypatrywać, pliszkę, co z rzęsy wodnej wydziobuje owad O CIERPIENIU NAGIM Żeby nie było o cierpieniu kazań ani książek, ani teologii — tylko po prostu cierpienie zwykłe, tępe — bez credo, glorii. Całkiem gołe, odarte z mistyki — na złość chudym prorokom skrzywione — właśnie takie Matka Boska opatrzy, jak powietrze pszczołą zranione. JEST Mówią, że modlimy się do głuchych obrazów ślepnących świec że dmuchamy jak dzieci w papierowe trąbki — a On przecież jest w małej hostii jak w iskierce ciepła w mocnych ścianach nadziei Czeka z sercem jak z Wielkim Piątkiem w tabernakulum umówionej alei — w domkniętym milczeniu — przychodzę tu nieraz jak pogryziony psiak i ostrożnie, dokładnie, po kolei wyjmuję z łap kolce lęku. * * * Ile napisano pobożnych książek — droga do siódmej twierdzy życia duchowego komentarze do komentarzy analiza ucha igielnego matematyczny dowód na istnienie Boga z wykresami o artylerii laski — a Jezus myśli o nas, w liter ciemnym stuku jak trudno w niebo wstąpić spod robactwa druku WYJAŚNIENIE Nie przyszedłem Pana nawracać zresztą wyleciały mi z głowy wszystkie mądre kazania jestem od dawna obdarty z błyszczenia nie będę Panu wiercić dziury w brzuchu pytając co pan sądzi o Mertonie nie będę podskakiwał w dyskusji jak indor z czerwoną kapką na nosie nie wypięknieję jak kaczor w październiku nie podyktuję łez, które się do wszystkiego przyznają nie zacznę Panu wlewać do ucha świętej teologii łyżeczką po prostu usiądę przy panu i zwierzę swój maleńki sekret że ja, ksiądz wierzę Panu Bogu jak dziecko * * * Nic mnie nie załamało ani pustka po życzliwym spojrzeniu ani zbieranie na tacę ani to, że o mało nie zwichnąłem palca stukając w konfesjonał ani pytania osiemnastoletnich ani anonimy których koperty nawet syczą — ani wierni którzy się nienawidzą w tramwajach ani cnota płacząca jak nieszczęśliwe szczęście ani kaznodzieje ze złotymi zębami ani obawa że nie dam rady nie dojdę wywrócę się jeszcze przed płotem Królestwa Niebieskiego nawet ptaki śpiewają ze strachu nic mnie nie załamało bo wciąż widzę Ciebie Matko Najświętsza zamiast berła — trzymasz kłębek włóczki cerujesz teologię * * * Dogmatycy hałasują po łacinie moraliści brzęczą nad korytkiem ludzkiego sumienia apologeci skrzypią — porozpinani na krzyżu wiary kaznodzieje reperują głośnik, żeby ich było lepiej słychać filozofowie mruczą na świętego Tomasza ustawionego już ze starymi rocznikami świętych — w archiwum raju męczennicy liczą na głos uderzenia w twarz skrupulatom spadła nareszcie na głowę dynia grzechu organiści oblizują dźwięki — wierni podzielili się na wojenne obozy I tylko w szczerym polu w oddechu zioła — na klęczkach podziwiając zaspy nieba można jeszcze znaleźć Ciszę * * * Żebym nie zasłaniał sobą Ciebie nie zawracał Ci głowy kiedy układasz pasjanse gwiazd nie tłumaczył stale cierpienia — niech zostanie jak skała ciszy nie spacerował po Biblii jak paw z zieloną szyją nie liczył grzechów lżejszych od śniegu nie kochał długo i niepewnie nie załamywał rąk nad okiem Opatrzności — żeby serce moje nie toczyło się jak krzywe koło żeby mi nie uderzyła do głowy święcona woda sodowa żebym nie palił grzesznika dla jego dobra żebym nie tupał na tych co stanęli w połowie drogi pomiędzy niewiarą a ciepłem nie szczekał przez sen a zawsze wiedział że nawet największego świętego niesie jak lichą słomkę — mrówka wiary SZEPT Nie poparzcie pretensjami że źle nie przemawiajcie z pozycji siły nie wypłaszajcie ciszy w której układają się wszystkie liczby nie przegadajcie mszy nie dotykajcie za bardzo sumień — nie odczytujcie ich paluchami wyjmijcie z sianka pazurek teologa — żebym się nie zaziębił od złota mały Jezus prosi cichutko jak świerszcz * * * Aniele Boży Stróżu mój kiedy zasypiam nachyl się nade mną odmuchaj z księżyca zasłaniaj rękami przed złem — opowiadaj o mokrym ryjku gwiazdy o tym że niebo jest jeszcze całe o gorliwcach którzy pchają się do Boga za szybko o porażonych żądłem zegara którzy stale smarują coś w książkach zażaleń o leszczynie przez całą zimę ukrytej w pąkach o tym, że nawet teolog piszczy oparzony sercem o papieżu, który ukląkł bosy na schodku łzy o zgolonej aureoli o bitwie co porosła mchem o żabie co kochając staje się niebieska o tych którym wypadły mleczne zęby wiary o sakramencie uśmiechu daj mi na starość nie głosić kazań nie wygrzewać pusty konfesjonał bez penitentów a jeśli powiedzą że jestem do niczego skulić się jeszcze w kłębek czuwać przy samych korzeniach kościoła KAZNODZIEJA Ty co nie zbawiasz dusz porośniętych słowami chroń mnie od pięknej gładkiej wymowy kościelnej od homiletyki na piątkę naoliwionych zdań proroczych ryków zgrabnego szeptu czasem można przecież przez dziurę własnego kazania zobaczyć Ciebie jąkać się — chociaż powiedzą znowu wyszedł stał jak rura czerwienił się przez mikrofon wszystkie palce sterczały —jak uszy na ambonie. O UŚMIECHU W KOŚCIELE W kościele trzeba się od czasu do czasu uśmiechać do Matki Najświętszej, która stoi na wężu jak na wysokich obcasach do świętego Antoniego przy którym wiszą blaszane wota, jak meksykańskie maski do skrupulata, który stale dmucha spowiednikowi w pompkę ucha do mizernego kleryka którego karmią piersią teologii do małżonków którzy wchodząc do kruchty pluszcza w kropielnicy obrączki jak złote rybki do kazania które się jeszcze nie rozpoczęło a już skończyło do tych co świąt nie przeżywają ale przeżuwają do moralisty który nawet w czasie adoracji chrupie kość morału do dzieci które się pomyliły i zaczęły recytować: Aniele Boży nie budź mnie niech ja najdłużej śpię do pięciu pań chudych i do pięciu pań grubych do zakochanych którzy porozkręcali swoje serca na części czułe do egzystencjalisty który jak rudy lisek przenosi samotność z jednego miejsca na drugie do podstarzałej łzy która się suszy na konfesjonale do ideologa który wygląda jak strach na ludzi NA SZARYM KOŃCU Wreszcie na szarym końcu zbaw teologów żeby nie pozjadali wszystkich świec i nie siedzieli po ciemku nie krajali ewangelii na plasterki nie szarpali świętych za nerwy nie kłócili się między sobą nie zajeżdżali na słoniach łaciny żeby się nie dziwili że do nieba prowadzi bezradny szczebiot wiary WOŁANIE Bliższy od reguł życia wewnętrznego przepisów na zbawienie odwrotna strono rozpaczy świecący nawet niewierzącym jak ogromne ciało dobroci ile razy klękam przed Tobąbojaźliwy i spokojny z wszystkimi dowodami na istnienie Boga w torbie mózgu i spuszczonym pyskiem sumienia prosząc abyś mnie nauczył cierpienia bez pytań POSTANOWIENIE Postanawiam pracować nad tym żeby się pozbyć byka retoryki wazeliny stylizacji galanteryjnych pauz wypucowanej składni lirycznego śmietnika żeby zimą przyklęknąć i przynieść Ci niewykwalifikowaną ręką baranka śniegu ANTOLOGIA Chodzą naokoło mnie na wysokich obcasach metafor cieniutkimi łzami piszczą na moich obrazach przynoszą na wyciągniętych dłoniach lirykę jak kurczaka potem nawet na maszynie do pisania klękają oczami Proszę o prozę żebyście sami nie darli się za włosy nie podawali miłości jak jeża w cierpieniu mówili dobranoc nie zakładali tłumika na serce tak zastraszeni że niemoralni żebym nie marzła z antologią wierszy o sobie NIE Nie posypujcie cukrem religii nie wycierajcie jej gumką nie ubierajcie w różowe gałgany aniołów fruwających ponad wojną nie odsyłajcie z triumfem do fujarki komentarza Nie przychodzą po pociechą jak po ciepłą zupką chciałem nareszcie oprzeć swoją głowę o kamień wiary NIE SĄDŹ Mój ty w gorącej święconej wodzie kąpany proszę cię nade wszystko nie sądź przedwcześnie nikogo ani ascety który prowadzi sam siebie do nieba na smyczy ani skrupulata który stale przepisuje swoje sumienie tam i z powrotem z czystego na brudno ani szlachetnych a nadmuchanych ani ostrzących sztylet litości ani żmijki serca ani deklamujących: polna myszka siedzi sobie konfesjonał ząbkiem skrobie — ani stukających do nieba w kaloszach ani pesymizmu tak głębokiego że każe szukać ani tych dla których śmierć jest tylko ostatnią urzędową formalnością ani tych po których zostają portrety jak dostojne małpy RACHUNEK SUMIENIA Czy nie przekrzykiwałem Ciebie czy nie przychodziłem stale wczorajszy czy nie uciekałem w ciemny płacz ze swoim sercem jak piątą klepką czy nie kradłem Twojego czasu czy nie lizałem zbyt czule łapy swego sumienia, czy nie prowadziłem eleganckiego dziennika swoich żalów, Czy nie właziłem do ciepłego kąta, broniąc swej wrażliwości jak gęsiej skórki czy nie fałszowałem pięknym głosem czy nie byłem miękkim despotą czy organy nie głuszyły mi zwykłego skowytu psiaka czy nie udowadniałem słonia czy modląc się do Anioła Stróża — nie chciałem być przypadkiem aniołem a nie stróżem czy klękałem kiedy malałeś do szeptu DO SAMEGO SIEBIE Żebym pisząc wiersze religijne nie wzywał Imienia Pana Boga nadaremno nie tłumaczył Bibli na nie–Biblię nie przychodził w wilczej skórze wtajemniczonych nie polował na piękne słowa jak na płochliwe zające wciągające w puste pole lub na karasie w tataraku nie udowadniał — to znaczy nie zamęczał nie był zbyt pewny (przecież nawet biała kawa nie jest biała) nie sadzał sumienia jak spoconej babci na miękkim fotelu żebym nie patrzył w nie jak w okrucieństwo pamięci nie odkładał milczenia na jutro nie kochał miłością mniejszą od miłości nie uprawiał zdenerwowanej teologii nie pocieszał bólu a nade wszystko żebym nie chował twarzy do rękawa nie zamykał się w budce poezji — kiedy trzeba mówić najprościej o Matce Najświętszej o cierpliwości sakramentów dłuższej niż życie o ciepłym pomruku schodów po których niosą nadzieję chorym — o śniegu który padając na ręce — uczy chyba rozdawania o Jezusie który nieraz tak wygląda między nami jakby chodził od nie swoich do obcych MÓWIŁ DO DUSZY — Niebo jest niepoprawnie czarne nad powietrzem udającym błękit gwiazdy z wierzchu najostrzejsze dmuchają na rozpacz a jeszcze tyle milczenia głębokiego jak bazalt ponad zbyt pewnymi odpowiedziami na pytania — — mówił do duszy skubanej jak ptasi rdest nieruchomej jak żółty nocny kwiat zapylony przez ćmę — wahającej się jak ktoś co chciał wejść do kościoła ale chodził w kapeluszu po klamce — to co ciasne — przestrasza to co wąskie — kaleczy to co małe — poderżnie to co wielkie — osłoni to co wielkie — zrozumie to co wielkie — rozgrzeszy O NAWRÓCENIU Więc tyle razy musiałem stawać na uszach w konfesjonale biegać po ambonie rękami na rekolekcjach błyszczeć jak koński ząb bębnić w kociołek sumienia żebyś po prostu zrozumiał bez mojej dłoni wsuwającej się pod ramię — przy lampie czerwonej jak marchew na stole przy zegarze ogryzającym nas po trochu lecz systematycznie nad własnym grzechem —jak dokładnie załataną dziurą ODEJŚĆ Daj odejść od rzeczy okrągłych, zamieszanych uprzejmie kilka razy — od tresury uśmiechu od rękawiczek rozdających kwiaty od laurki rozumu który kopnął sam siebie od oficjalnej mądrości która preparuje zestawia wiesza na tabelce i robi każdego na szaro od przesolonej prawdy od wygodnej czystości od luźnego sumienia od tylko ludzkiej odpowiedzi na szczęście i daj samego Siebie co jesteś stały i nie uparty UCIEKAM Uciekam od obrazkowych ikon mówiła Matka Boska od papierowej o mnie abstrakcji od pań jak modnych lalek pozujących do moich portretów od kanonizowanej kosmetyki niech malują moją piękność dzieci nieświadomie z cudowną brzydotą pośpiesznym kolorem z nierównymi ze wzruszenia brwiami z ustami od ucha do ucha z rudą myszą zmęczenia w okrągłych łzach jak w drucianych okularach ręką w której tyle pierwszego zdziwienia NAD PUSTĄ GAZETĄ Nad pustą gazetą kiedy plany nasze wywracają się do góry nogami kiedy nazywają Ciebie Dobrym Ojcem a inni głuchym kamieniem kiedy pozór wyskakuje jak filip z konopi w podziwie o wiele starszym od rozumu w zwątpieniu które także prowadzi w nieskończoność kiedy tak mało barw a tak dużo kolorów kiedy złoty środek staje się szary nad próżnią bez dna wciągającą świat kiedy niepokój ryczy jak ósma chuda krowa kiedy możemy się rzucić na szyję tylko Janowi XXIII na fotografii biegnę do Ciebie jak po nitce do kłębka MIĘDZY GOŁĘBIEM A ORNITOLOGIĄ Ile jest jeszcze świętego luzu niespodzianek merdających ogonem ile tego co najprostsze a nie wyliczone choćby różowego ślazu, pospolitej bylicy, białego krwawnika orzeszków grabu i żołędzi dla dzików ile jeszcze miejsca na modlitwę ile miejsca na pokorę — ile okazji na spowiedź świętą z cienkim milczeniem w gardle ile dosłowności serca ile komórek do wynajęcia — pomiędzy gołębiem w słońcu — a ornitologią pomiędzy kolorem czerwonym a pomidorowym pomiędzy koniem jabłkowitym a jasnogniadym pomiędzy rezedą dziewanną na żółtej nodze — a botaniką pomiędzy świętą zasadą — a żywym sumieniem pomiędzy tęgimi naukami o Bogu — a Bogiem MĘDRCY Odnajdziemy go — szeptali pod niebem padającym jak głębinowe żelazo żadna gwiazda nie jest pewna przed świtem Złoto które wieziemy w bagażniku nie krzyczy jak paw mirra uklękła kadzidło protestuje że nie jest motylem wszystkie karmiące liście nie stały się kolcami Nie chwiejemy się już jak furtka na jednym zawiasie byle tylko nie uczynić z niego grzecznej prawdy tak ściśle udowodnionej że niepewnej tak pocieszającej że tylko ludzkiej POZA KOLEJKĄ Ilu umundurowanych świętych kanonizowanych bez poprawek moralistów na twardych podeszwach aniołów kipiących jak mleko chyba ciężko będzie czekać po śmierci na swój sąd szczegółowy ze łzą — jak za ostatnim osłem ale Ty Matko Najświętsza — spod ciężkiej betlejemskiej gwiazdy co otwierasz na nas oczy jak weneckie okna co nie przemiękłaś w cierpieniu przyjmiesz poza kolejką wszystkich niepewnych którym się zdawało że znak zapytania jest dłuższy od znaku krzyża tych którzy niczego nie mają chociaż niczego nie oddali wyczekujących w ogonkach narzekających na lata coraz szybsze wydeptujących na krzywych obcasach swoje zbawienie nawet tak załatanych że nie mając czasu modlili się na jednej nodze O STALE OBECNYCH Mówiła że naprawdę można kochać umarłych bo właśnie oni są uparcie obecni nie zasypiają mają okrągły czas więc się nie spieszą spokojni ponieważ niczego nie wykończyli nawet gdyby się paliło nie zrywają się na równe nogi nie połykają tak jak my przerażonego sensu nie udają ani lepszych ani gorszych nie wydajemy o nich tysiąca sądów zawsze ci sami jak olcha do końcu zielona znają nawet prywatny adres Pana Boga nie deklamują o miłości ale pomagają znaleźć zgubione przedmioty nie starzeją się odmłodzeni przez śmierć nie straszą pustką pełną erudycji nie łączą świętości z apetytem bliżsi niż wtedy kiedy odjeżdżali na chwilę przechodzą obok z niepostrzeżonym ciałem ocalili znacznie więcej niż duszę SŁOWA Do ostatniej chwili nie przestawał mówić jakby chciał język wyciągnąć poza śmierć klęcząc przy jego łóżku tłumaczyłem mu tam słowa już nic nie znaczą nie zawracają ludziom głowy nie można za nie otrzymać żadnego honorarium niemodne jak wiarus dzwoniący nogami nie kłamią dłużej niż żyją nieporadne jak nie oblizane jeszcze cielę tłumaczyłem mu że czeka go tylko jedno słowo które jest milczeniem NIC WIĘCEJ Napisał „Mój Bóg” ale przekreślił, bo przecież pomyślał o tyle mój, o ile jestem sobkiem napisał „Bóg ludzkości” ale ugryzł się w język, bo przypomniał sobie jeszcze aniołów i kamienie podobne w śniegu do królików wreszcie napisał tylko „Bóg”. Nic więcej Jeszcze za dużo napisał O JEDNYCH I DRUGICH — Ach ci pastuszkowie — mówił — bardziej dziecięcy niż dziecinni posłuszni jak len na koszule bardziej prości niż kanonizowani sypią się pod sam próg jak grzeczne króliki bezbronni i nie zapomniani jeszcze bez myśli rosnącej jak ogromny krzyż bez bólu głowy porozstawiani w czterech kątach serca bez problemów inteligenckich spokojni że nie potrzebują ani niczego ukryć ani dodać gorzej z tymi trzema mędrcami których wygoniło na pustynię zaglądanie do nieba którzy wisieli na jednym włosku gwiazdy sam na sam z długim nerwem rozumu szukający po ciemku krzykiem sumienia żeby to co proste — było głębokie to co bliskie — najszersze żeby to co jedyne — nie zamykało się w jednej formułce dla których odnalezienie staje się początkiem którzy wracają zawsze inną drogą którzy dopiero po kropce stawiają i jak niebo idą dalej. BOJĘ SIĘ TWOJEJ MIŁOŚCI Nie boję się dętej orkiestry na końcu świata niebieskiego tupania boję się Twojej miłości że kochasz zupełnie inaczej tak pięknie bliski i inny jak mrówka przed niedźwiedziem krzyże ustawiasz jak żołnierzy za wysokich nie patrzysz moimi oczyma może widzisz jak pszczoła dla której białe lilie są zielononiebieskie pytającego omijasz jak jeża na spacerze głosisz że czystość jest oddaniem siebie ludzi do ludzi zbliżasz i stale uczysz odchodzić mówisz zbyt często do żywych umarli to wytłumaczą boję się Twojej litości tej najprawdziwszej i innej WYZNANIE Zamykałem wiedzę w szufladkach wymieniałem pajęczaki stawonogi i kręgowce myliłem na niebie gwiazdę pierwszą z ostatnią nie rozumiejąc kamieni — nazywałem notowałem w zeszycie spostrzeżenia wiedziałem, że kiedy przylecą drozdy i żółte pliszki — można już spać przy otwartym oknie — że po wilgach i derkaczach przychodzi pierwsza burza że słonka wędruje tylko w nocy a wyżeł ma brwi nad oczami poznawałem głuszca po zielonej piersi dostrzegłem, że wiewiórka jest od spodu biała że czajki kładą dzioby na ziemi że kwiaty zapylane nocą nie są nigdy ciemne że w maju kwitną rośliny niskie a w czerwcu wysokie mówiono, że można szukać prawdopodobieństwa i utracić prawdę że prac doktorskich teraz się nie czyta tylko sieje liczy że króla najłatwiej uwieść ale trudno się do niego dopchać że więcej jest dowodów na istnienie Boga niż na istnienie człowieka że piekło to po prostu życie bez sensu czytałem na cmentarzu — „Tu leży Maria Dymek, ducha oddała — Bogu, ziemi — ciało, jezuitom — domek. Dobrze się stało” Chwytałem się jeszcze teologii za rękę pytałem czy anioł spowiadający byłby do zniesienia dzieliłem grzechy na śmiertelne — to znaczy — ciche i lekkie — inaczej hałaśliwe — podglądałem czystość po obu stronach śniegu wreszcie wzruszyłem ramionami: przecież wszystkie słowa sprawiają, że się widzi tylko połowę ZA SZYBKO Za szybko chcesz wiedzieć wszystko już masz pretensję do samego Boga, że odłożył słuchawkę — do własnego Anioła Stróża że nietypowy nie biały ale serdecznie rudy — podobno na dwóch etatach ponieważ fruwa — omija pytania (a wszędzie tyle pyskatego cierpienia) za prędko chcesz żeby wszystko było tak proste jak seter irlandzki ze świętym Franciszkiem w brązowych oczach gdy łeb zwężony położy na kolanach ofiarując ogon — wypróbowany przyrząd do powitań i pożegnań Tymczasem spada ciemność jak pilśniowy kapelusz obłazi nas chude milczenie wiedza wydaje się lizaniem choć zawsze większa od odpowiedzi skomli chłód zrozumienia wszystko żeby nie widzieć jeszcze a już wierzyć * * * Dziękuję Ci po prostu za to, że jesteś za to, że nie mieścisz się w naszej głowie, która jest za logiczna za to, że nie sposób Cię ogarnąć sercem, które jest za nerwowe za to, że jesteś tak bliski i daleki, że we wszystkim inny za to że jesteś już odnaleziony i nieodnaleziony jeszcze że uciekamy od Ciebie do Ciebie za to, że nie czynimy niczego dla Ciebie, ale wszystko dzięki Tobie za to, że to czego pojąć nie mogę — nie jest nigdy złudzeniem za to, że milczysz. Tylko my — oczytani analfabeci chlapiemy językiem ANKIETA Czy nie dziwi cię mądra niedoskonałość przypadek starannie przygotowany czy nie zastanawia cię serce nieustanne samotność, która o nic nie prosi i i niczego nie obiecuje mrówka co może przenieść wierzby gajowiec żółty i przebiśniegi miłość co pojawia się bez naszej wiedzy zielony malachit co barwi powietrze spojrzenie z nieoczekiwanej strony kropla mleka co na tle czarnym staje się niebieska wiara starsza od najstarszych pojęć o Bogu niepokój dobroci opieka drzew przyjaźń zwierząt zwątpienie podjęte z ufnością radość głuchoniema prawda nareszcie prawdziwa nie posiekana na kawałki czy umiesz przestać pisać żeby zacząć czytać? JAK DŁUGO Jak długo wierzyć nie rozumieć jak długo jeszcze wierzyć nie wiedzieć ciemno jak pod bukiem o gładkiej korze pokaż się choć na chwilę w kościele — rozebranym do naga ze świecidełek jak święci co nie mają niczego do ukrywania jak w promieniu miłości promień przyjaźni podaj ręce którymi odwiedzałeś ani za późno ani za daleko nie daj nam tak długo wierzyć NIEKONIECZNIE NA PEWNO Jezu na krzyżu od nieba do ziemi miałem mówić ale pomyślałem, że słowa umniejszają jak każda czułość miałem iść za postępem ale powstrzymał mnie artykuł „Moda i życie wewnętrzne” miałem rozpaczać ale sądziłem że czasem można się przedostać do nieba pomiędzy niepewnością wiedzy a pewnością wiary pokazując jak bilet ulgowy — zapłakany policzek miałem udowadniać przeszkodziła mi śmierć —jak inna ojczyzna więc trzymałem się tylko Ciebie za palec WIEM Teraz wiem że musisz być przeraźliwie doskonały wieczny i nieśmiertelny nierozpoczęty i nieskończony zbawiający bo umiejący słuchać skoro nie lękałeś się umierać z miłości skoro nie bałeś się być słabym oddychać ciężko po każdym złudzeniu być zbitym na kwaśne jabłko PODZIĘKOWANIE Dziękuję Ci że nie jest wszystko tylko białe albo czarne za to że są krowy łaciate bladożółta psia trawka kijanki od spodu oliwkowozielone dzięcioły pstre z czerwoną plamą pod ogonem pstrągi szaroniebieskie brunatnofioletowa wilcza jagoda złoto co się godzi z każdym kolorem i nie przyjmuje cienia policzki piegowate dzioby nie tylko krótkie albo długie przecież gile mają grube a dudki krzywe za to że niestałość spełnia swe zadanie i ci co tak kochają że bronią błędów tylko my chcemy być wciąż albo albo i jesteśmy na złość stale w kratkę KTÓRY Który stworzyłeś pasikonika jak szmaragd z oczami na przednich nogach czerwoną trajkotkę z wąsami na głowie bociana gimnastykującego się na łące kruka niosącego brodę z dłuższych piór barana znającego tylko drugą literę łacińskiego alfabetu kolibra lecącego tyłem słonia wstydzącego się umierać może dlatego że taki duży osła aż tak miłego że głupiego kowalika chodzącego do góry ogonem zresztą wszystkich co nie wiedzą dlaczego ale wiedzą jak kanciaste orzeszki buku co pękają tylko na czworo anioła po nieobecnej stronie — bez własnego pogrzebu z braku ciała żabę grającą jak nakręcony budzik nieśmiertelniki więdnące — więc prawidłowe i nieprawdziwe dyskretną rozpacz jak pogodne krakanie logiczną formułkę nad przepaścią niezawinioną winę psiaka z półopadniętym uchem łzę jak skrócony rachunek chyba jeszcze nie powstał na serio świat jeszcze trwa Twój uśmiech niedokończony KTÓRĘDY Którędy do Ciebie czy tylko przez oficjalną bramą ze świętymi bez przerwy w sztywnych kołnierzykach niosącymi przymusowy papier z pieczątką może od innej strony na przełaj trochę naokoło od tyłu poprzez ciekawą wszystkiego rozpacz poprzez poczekalnię II i III klasy z biletem w inną stronę bez wiary tylko z dobrocią jak na gapę przez ratunkowe przejścia na wszelki wypadek z zapasowym kluczem od samej Matki Boskiej przez wszystkie małe furtki zielone otwierane z haczyka przez drogę niewybraną przez biedne pokraczne ścieżki z każdego miejsca skąd wzywasz nie umarłym nigdy sumieniem SPRAWIEDLIWOŚĆ Gdyby wszyscy mieli po cztery jabłka gdyby wszyscy byli silni jak konie gdyby wszyscy byli jednakowo bezbronni w miłości gdyby każdy miał to samo nikt nikomu nie byłby potrzebny Dziękuję Ci że sprawiedliwość Twoja jest nierównością to co mam i to czego nie mam nawet to czego nie mam komu dać zawsze jest komuś potrzebne jest noc żeby był dzień ciemno żeby świeciła gwiazda jest ostatnie spotkanie i rozłąka pierwsza modlimy się bo inni się nie modlą wierzymy bo inni nie wierzą umieramy za tych co nie chcą umierać kochamy bo innym serce wychłódło list przybliża bo inny oddala nierówni potrzebują siebie im najłatwiej zrozumieć że każdy jest dla wszystkich i odczytywać całość ODPOWIEDZI Czy stworzyłeś serce przez grubszą pomyłkę czy dajesz miłość żeby ją odebrać czy kochających od nas oddalasz na zawsze czy to co rozłącza nie łączy czy to co dzieli nie każe się spotkać czy nie odchodzimy by być już naprawdę gdzie trwałość i kruchość mówią o wieczności gdzie rzeki wracają z chmur gdzie niebo niesie pompę i morze nie wysycha GDYBYŚMY SAMI WYMYŚLILI Gdybyśmy sami sobie Ciebie wymyślili byłbyś bardziej zrozumiały i elastyczny albo tak doskonały że obojętny albo tak kochający że niedoskonały jak wytworni geniusze bądź źli bądź za dobrzy wolnomyślny i liberalny mielibyśmy etykę z winą ale bez grzechu życie bez śmierci miłość bez rozpaczy nie byłoby kołatania z lękiem do bramy samotnego sumienia dyżurnego anioła stróża czasem jak niewiernego kota dzikich pretensji: mam za dobrą opinię o Bogu żeby w Niego uwierzyć albo — nic nie wiem ale jestem tak smutny jakbym wszystko już wiedział musiałbyś się liczyć z nami i uważać na siebie nie straszyć kiedy radość zaczyna się grzechem spełniałbyś po kolei nasze życzenia urodziłbyś się nie w Betlejem ale w Mądralinie i dopiero byłbyś naprawdę niemożliwy WSZYSTKO INACZEJ Bo Pan Bóg jest tak jasny że nic nie tłumaczy bo wiedzieć wszystko to nic nie wyjaśniać stąd cierpienie po prostu nie wiadomo po co tak od razu bez sensu że całkiem prawdziwe wszystkie łzy jak prosiaki chodzące po twarzy bo miłości tak piękne że wciąż niemożliwe choć listy po staremu i szept w białej kartce spotkania po kolei wiodące w nieznane szczęście co się nagle obliże jak cielę i śmierć tak punktualna że zawsze nie w porę choć wiadomo śmierć miłość od śmierci ocala I jeszcze stare furtki donikąd i wszędzie w których kiedyś czekałeś na to co nie przyszło wyżeł co chciał ci łapę podawać na zawsze biedronka co wróżyła że wojny nie będzie Lecz Pan Bóg wie najlepiej — więc wszystko inaczej czasem prośby nam spełnia żeby nas zawstydzić JAK SIĘ NAZYWA Jak się nazywa to nienazwane jak się nazywa to co uderzyło ten smutek co nie łączy a rozdziela przyjaźń lub inaczej miłość niemożliwa to co biegnie naprzeciw a było rozstaniem wciąż najważniejsze co przechodzi mimo przykrość byle jaka jak chłodny skurcz w piersi ta straszna pustka co graniczy z Bogiem to że jeśli nie wiesz dokąd iść sama cię droga zaprowadzi PEWNOŚĆ NIEPEWNOŚCI Dziękują Ci za to że niedomówionego nie domawiałes niedokończonego nie kończyłeś nieudowodnionego nie udowadniałeś dziękuję Ci za to że byłeś pewny że niepewny że wierzyłeś w możliwe niemożliwe że nie wiedziałeś na religii co dalej i łza Ci stanęła w gardle jak pestka za to że będąc takim jakim jesteś nie mówiąc powiedziałeś mi tyle o Bogu NIEOBECNY JEST Bóg jest tak wielki że jest i Go nie ma tak wszechmogący że potrafi nie być więc nieobecność Jego też się zdarza stąd czasem ciemno i serce się tłucze poskomli nawet jak pies niecierpliwy nawet wierzący nie wierzą po cichu i chcą się żartem wymknąć ze wzruszenia choć tak niedawno wierzyli na pamięć że całe życie czeka się na chwilę lecz Bóg tak wielki że czasem Go nie ma mózg jak tulipan chyli się zmęczony i myśli biegną wspólną pustą drogą tak jak biedronki co się razem schodzą by przed rozpaczą ukryć się na zimę tylko milczenie trwa i gwiazdy w górze i księżyc sprawiedliwy bo zupełnie nagi a ważki tak znikome że już wszystko wiedzą i liść ostatni brzęczy wprost z topoli że Nieobecny jest bo więcej boli PYTANIA Gdzie się prawda zaczyna a gdzie rozum kończy gdzie miłość między nami a gdzie już cierpienie czy łza czy na nosie ciepło zimnej wody dokąd razem idziemy by umrzeć osobno czy słowo jeszcze słowem czy nagle milczeniem czy ciało wciąż oddala czy tylko zasłania w którym miejscu odchodzi Pan Bóg oficjalny i nie patrzy w przepisy bo już jest prawdziwy O święty krzyżu pytań jak niewiele ważysz gdy małe głupie szczęście liże nas po twarzy MOŻE Może to czystość czyli serce na złość świntuchom niepodzielne może to mądrość bo stanęła na szarym końcu z trupem słowa może to wiedza tak ogromna że wciąż za mała jeszcze prawda może to ból bo mnie uszczypie jeżeli go zapytam o co może to Pan Bóg bo przychodzi tak jak nie Pan Bóg do nas stale WSZYSTKO JEST PROSTE Zapewne Boga wymyślili żeby biologię skomplikować można by zgodzić się na duszę lecz dla niej miejsca w ciele nie ma ile upartej wiary w rozum który nie chroni od nieszczęścia a przecież wszystko takie proste kiedy zbliżamy się do Boga jak milion mrówek z których każda ma śmierć tak ważną że osobną jak trąba która nie zazdrości że jest na świecie trąba większa jak łza smarkata co się uprze i nie pozwala dojść do słowa jak psiak co przejrzał nagle rano SZUKAŁEM Szukałem Boga w książkach przez cud niedomówienia o samym sobie przez cnoty gorące i zimne w ciemnym oknie gdzie księżyc udaje niewinnego a tylu pożenił głuptasów w znajomy sposób w ogrodzie gdzie chodził gawron czyli gapa w polu gdzie w lipcu zboże twardnieje i żółknie przez protekcję ascety który nie jadł więc się modlił tylko przed zmartwieniem i po zmartwieniu w kościele kiedy nikogo nie było i nagle przyszedł nieoczekiwany jak żurawiny po pierwszym mrozie z sercem pomiędzy jedną ręką a drugą i powiedział dlaczego mnie szukasz na mnie trzeba czasem poczekać TEORIE Podnoszę Cię we mszy świętej niezgrabnie rękoma obiema choć mówią że usprawiedliwia Cię tylko to że Cię nie ma nie pierwszy raz nie ostatni patrzę w Twe oczy Panie choć mówią że zabili Cię żydzi a teraz chrześcijanie lecz wszystkie nasze teorie spisane niespisane najpierw są niedorzeczne potem niebezpieczne a wreszcie dawno znane więc tylko słyszę sercem Twe dłonie zawsze żywe aż łzy w kolejce stają — niemądre i prawdziwe ŻEBY NAGLE ZOBACZYĆ Więc tak długo trzeba było rozsądku się uczyć na pytania logicznie odpowiadać nie mówić bez sensu i od rzeczy żeby nagle zobaczyć że nadzieja może być obok rozpaczy niewiara obok wiary skakanka dziecięca na podłodze obok trumny dostojnik obok prosiaka prawda z palcem na ustach podopieczny pod kołami karetki pogotowia modlitwa obok smutnego kotleta na talerzu i ten krzyk nie umieraj nie odchodź jeszcze okażę ci serce z którym uciekałem — obok ciszy PODOBIEŃSTWA Miłości podobna tylko do miłości prawdo podobna do prawdy szczęście podobne do szczęścia śmierci podobna do śmierci serce podobne do serca chłopaku z uśmiechem od ucha do ucha podobny do takiego jakim byłem kiedyś przestańcie się nareszcie tak wygłupiać przecież nawet Bóg podobny do Boga nie istnieje SKĄD PRZYSZŁO Zło jest romantyczne a dobro zwyczajne dobro wciąż na ostatku bo zło jest ciekawe a przecież białych kwiatów najwięcej na świecie dopiero po nich żółte a potem czerwone czemu się rozum karmi tajemnicą a chwila niepewności wciąż sprzyja nauce po tylu rewolucjach biedne ptaki bose i ćma tak bardzo mała że żyje za krótko czemu deszcz słyszysz z góry a śnieg trochę z boku i skąd nagle przyszło to wielkie wzruszenie jakby dzwonek z lat szkolnych przyłożył do ucha dzieciństwo co minęło na zawsze zostało tylko się z młodości zrobiła starucha KOŁO Chciałem wiarę utracić lecz spokój był dalej gwiazdą zgasić — nie drgnęła cała reszta świata ptakom lato przedłużyć — została sikorka jasnoniebieska zawsze na początku zimy chciałem działać pozmieniać — napomniał mnie kamień czyżeś zgłupiał do końca — aktywni czas tracą chciałem zwątpić — w zwątpieniu znalazłem milczenie to od czego się wiara z powrotem zaczyna JAKBY GO NIE BYŁO Tak w Pana Boga naprawdę uwierzył że mógł się modlić jakby Go nie było i widzieć smutek ogromny na polu pszenicę która nie zakwitła w czerwcu i same tylko niewierzące dzieci jakby Pan Jezus nie rodził się zimą i nawet serce ludziom niepotrzebne bo krew wariatka gdzie indziej pobiegła wierzyć — to znaczy nawet się nie pytać jak długo jeszcze mamy iść po ciemku BIEDNA LOGICZNA GŁOWA Przyjdź to co ni w pięć ni w dziewięć i to co trzy po trzy przyjdź dwa razy dwa wcale nie cztery nie tak i tak dalej ale tak i nie tak dalej przyjdź wszystko do góry nogami całkiem inaczej piąte przez dziesiąte przyjdź godzino dwunasta szukana w południe przyjdź serce razem z drugim i nagle osobno pokaż naszej biednej logicznej głowie jak kotce przyuczonej do porządku to co niemożliwe i konieczne PYTAM Jak uprościć wszystko zapłakać jak nie szukać innego siebie jak nie wiedzieć w sam raz i za dużo ani trochę już i zupełnie jak biedronką osłonić ręką jak patykiem rysować wzruszenie jak Jezusa przybliżyć tym wszystkim którym dzisiaj zgłupiało sumienie WIELKA MAŁA Szukają wielkiej wiary kiedy rozpacz wielka szukają świętych co wiedzą na pewno jak daleko odbiegać od swojego ciała a ty góry przeniosłaś chodziłaś po morzu choć mówiłaś wierzącym tyle jeszcze nie wiem — wiaro malutka WSZYSTKIEGO Indyczek którym głowy nagle czerwienieją leszczynowej ścieżki dzięcioła co nie śpiewa tylko woła koguciego ogona w którym jest pięć kolorów zielony granatowy czarny biały i żółty bażanta którego wiek poznasz po pazurach motyla co porusza skrzydłami pięć tysięcy razy na minutę pstrych ptaków co przylatują najpóźniej demonów duszy i ciała psa co radości nie zna gdy nie ma ogona tych co będąc dla siebie pozostają obok i w ogóle wszystkiego nie można zrozumieć do końca PRAWDA Jest prawda pozłacana jest trochę nie w porę jest jak zagadka w ciemność przechylona jest w białych rękawiczkach niekiedy jak rana jak piękność co minęła a cnota została jak kamień który mówi wiedzącym na pewno przyjdź tu po trzystu latach wtedy pogadamy jest także taka co się siebie wstydzi smutna chuda jak szczapa bo zbyt określona SZCZEGÓŁ Wciąż całość za wielka i maleńkie sprawy czas jak druga przestrzeń i barwinek w cieniu Księżyc nie doleczony i kminek przydrożny rozpacz i dzieci co bawią się w klasy przy cierpieniu sam Pan Bóg stanął jak milczenie i serce jak szczegół stale niespokojne boi się że małe więcej od wielkiego boli PRZEZ MIKROSKOP Co ty głuptasie wyrabiasz najlepszego patrzysz przez mikroskop na śmierci miłość jednakowo ciemne przykładasz ucho szukasz ręką chroboczesz klamką żeby otworzyć choć serce wie co teraz a nie wie co potem stajesz na głowie żeby udowodnić zapalasz światło wąchasz teologię a trzeba nie widzieć nie słyszeć nie dotykać nie wiedzieć i dopiero wtedy uwierzyć MOŻE Może wierzysz tak sobie lepiej gorzej jak żółw pomaleńku uwierz wreszcie naprawdę po ciemku PARAMI Ptaków zwierząt jest wiele a chodzą parami ile gwiazd w noc czerwcową nigdy nie wiadomo liście niepoliczone porzeczki jagody co najmniej trzy biedronki prowadzą do domu bólu też pod dostatkiem cierpień coraz więcej ilu już papieży na tym świecie żyło tylko Bóg jest wciąż jeden jakby Go nie było DLACZEGO Nie wierzysz w siebie większego od siebie w śmierć mniejszą od śmierci w to że można zachorować na grzech w to że samotność nie jest zła jeżeli się przed nią ucieka w to że czas krzyczy na całe gardło ale go nie słyszysz albo udajesz Greka siedzisz smutny jak Stańczyk w Hołdzie Pruskim oparty na flecie nie wierzysz w nic ale dlaczego się boisz NA DOBRANOC Rozgadana wiedza wymowna poezja przez radio Szopen mówić do mnie będzie całuję cię na dobranoc mój krzyżyku niemy bo milczy tylko prawda i nieszczęście NIE UMIEM Przepraszam że jestem tak niedelikatny że obecny że gram Ci na nerwach powtarzając ja, o mnie, ze mną nie umiem jak minister przestać błyszczeć i mrugać spaść na zbitą głowę w noc ciemną NOC Noc — gwiazdę przyprowadza smutek — białą brzozę miłość niesie w ofierze czystego baranka spokój — samotność mrówek gdy wszystkie są razem Wiara stale chce pytać lecz gardło wysycha jeśli Bóg jest milczeniem zamilczeć potrzeba SZUKASZ Szukasz prawdy ale nie tajemnic liścia bez drzewa wiedzy a nie zdziwienia boisz się oprzeć na tym czego nie można dotknąć zaczynasz od sukcesu wielki i zbędny nie milczysz ale pyskujesz o Bogu chcesz być kochany ale sam nie umiesz kochać myślisz że sobie zawdzięczasz wyrzuty sumienia nie wiesz że dowodem na istnienie jest to że tego dowodu nie ma inteligentny i taki niemądry POSŁUCHAJ Mertonie święty Boga nazwałeś Ciszą Milczenia To śnieg nakłamał tak długo padał za oknem to chłopiec zmylił pewnie zbyt cicho liczył króliki na palcach Posłuchaj krzyża rozpaczy serca wszystko inaczej bo nie jest ciszą głazem pytaniem lecz płaczem NAGLE Chodzi za mną twoje ja ubiera się na niebieskozielono w czerwoną kratkę mówi że nie wierzy udaje robi miny jest urywa się jak ścieżka wraca znowu idziemy i wszystkie głupie rozmowy sprzed wojny i Króla Ćwieczka nagle co to zdziwienie światło przyklęka droga to twoje ja prawdziwe przyszło tu od Boga PROSZĘ O WIARĘ Stukam do nieba proszę o wiarę ale nie o taką z płaczem na ramieniu taką co liczy gwiazdy a nie widzi kury taką jak motyl na jeden dzień ale zawsze świeżą bo nieskończoną taką co biegnie jak owca za matką nie pojmuje ale rozumie ze słów wybiera najmniejsze nie na wszystko ma odpowiedź i nie przewraca się do góry nogami jeżeli kogoś szlag trafi PISANIE Jezu który nie brałeś pióra do ręki nie pochylałeś się nad kartką papieru nie pisałeś ewangelii dlaczego nie pisze się tak jak się mówi nie pisze się tak jak się kocha nie pisze się tak jak się cierpi nie pisze się tak jak się milczy piszę się trochę tak jak nie jest TRZEBA Trzeba być zakochanym żeby uwierzyć w aniołów w serce jak pieprz co sią nie zmienia w mamusię świętą i w ojca świętego w to że się z średnią pensją nie umiera a nawet w najtrudniejsze że Bóg to jedność bez cierpienia DYSKUSJA Święty Tomasz orzekł — caritas święty Cyryl — amor święty Alojzy — dilectio wszyscy wiedli dyskusje jak niedźwiedzia przyszedł święty pastuszek i najmocniej przepraszał bo powiedział im — guzik z tego POKORA Spokorniała malwa łakoma i bez niej kręci się ziemia spokorniała miłość i bez niej czuły bocian spokomiał rozum i bez niego jest prawda spokorniało to co na pewno bo wszystko inaczej APOSTOŁOWIE NIEWIARY Niewiara ma swych apostołów męczenników wyznawców zadziera nos do góry z każdym się dogada niesie także swój krzyż uczy się milczenia w milczeniu ciemności przed świtem załamuje ręce nad grobem matki tu przychodzi żeby uwierzyć STWARZAŁ Bóg stwarzał wszystko by poznawać siebie stąd barwa biała zawsze lekka zielona spokojna żółta pliszka bo taką i o zmroku widać jeż na brzegu lasu dowcipne szparagi ktoś kto umarł przed chwilą wyleciał wesoły koniec wszystkich spraw naszych wspaniale niejasny lwica co ogon chwali skoro nie ma grzywy nietoperz co składa skrzydła i opada szybko zając co się odbija tylnymi nogami księżyc jak rencista co wyszedł się martwić gwiazda polarna co wskazuje biegun ogromna kula ziemska i świat nieokrągły jaskinie latem zimne widzenie pod wodą i czas najważniejszy — choć nie wie co będzie miłość lub inaczej wszystko i daleko żuk jak anioł swobodny bo niepoliczony kariera na początku a mięta przy końcu Bóg stwarzał świat i poznawał że jest wszechwiedzący POKOCHAĆ Jaka to radość pokochać Ciebie od pierwszego spojrzenia bez dowodu na Twe istnienie bez sprawdzania papierów i dopiero wtedy ws2ystko jak nic dotąd trojaczki krzyczą na całego nie pyskuje pilnowana trawa dyrygent oczy zamyka żeby słuchać wyciszają gwizdy bawi ogon jelenia zawsze z jedną kreską i nawet dym zamiast do nieba idzie do nieba ze wzruszenia MIŁOŚĆ Czystość ciała czystość rąk pana przewodniczącego czystość idei czystość śniegu co płacze z zimna wody co chodzi nago czystość tego co najprościej i to wszystko psu na budę bez miłości NIELOGICZNE To co nielogiczne prowadzi do wiary gwiazda co spadła z nieba dla nikogo zając co ma tylko strach swój na obronę miłość do połowy szczęście nieszczęśliwe kucyk nadziei i brudas który przyszedł ażeby powiedzieć tak zimno a Pan Jezus za lekko ubrany róża pomarszczona łabędź wiosłujący tylko jedną nogą za wielki Pan Bóg żeby wszedł do głowy ZDZIWIENIE Dziwią się kuropatwy co chodzą parami wszystkie na plotki schodzące się wrony lipcowe gwiazdozbiory Rak i Lew na niebie panny po ślubie co nie chcą być same filozof z bzikiem bo odnalazł żonę bekas co gwiżdże stale dwie sylaby dziwi się księżyc sam na sam ze sobą że Bóg jest jeden i nigdy samotny POCIECHA Niech się pan nie martwi panie profesorze buty niepotrzebne umiera się boso w piekle już zelżało nie palą tylko wiedzę wieszają na haku smutno i szybko ZBLIŻENIE Wszystkie mleczne drogi jak miecz między nami krzyż wciąż nieskończony przestrzeń niepoznana wąski pasek cnoty zbliża mnie do Ciebie to co Cię oddala JEST Gil zgrzyta sroka sroczy odchodzą szpaków pokolenia jelonki liżą milczą grzyby cielę z probówki szuka matki kręci się Ziemia bez sumienia słuchają służą i nie mówią — a jeśli Jest a jeśli nie ma BĘDZIE Koniku polny co żyjesz tylko jedną jesień serce kochające niekochane smutku w cztery oczy bo mieszkanie za dwadzieścia lat szczęścia o tyle o ile prawdo co obrażasz ciotko której w dowodzie dzieciak dorysował brodę dygnitarzu który zlecisz ze stołka wszystko tak będzie jak ma być MILCZ Chciałem powiedzieć — przecież to okropne ale przygryzłem język chciałem zapukać nie miałem do kogo milcz Bóg mówi dobrze o Bogu WESTCHNIENIE Na uczelniach teologicznych operowany przez docentów piłowany wierzącym udowadniany przez katechetki lukrowany w race apologetów wydany Boże mój kochany UCIEKAJ Abstrakcjo bierna co uciekasz od człowieka od ludzkich przeżyć od dowcipu od nerwów smutku co szuka przyjaźni wiary na dobranoc od Mickiewicza który chrzcił swoje dzieci w Paryżu wodą z Niemna od dziewczynki co w lipcu o centymetr urosła od Boga któremu ludzką zapuszczono brodę uciekaj tam gdzie diabeł ma swoje młode WIARA Biło serce w gardle Już odszedł — beczałem Ktoś nie wiedząc chwycił mnie za ucho rzucił jak koc na ziemię — — Ucz się wiary — krzyczał Pokazałem mu język bo wiara to nie nauka — to doświadczenie ODPOWIEDŹ Ręce mi swoje podaj na dzień dobry drogą krzyżową poprowadź w południe gdy dzień jak młodość — pochyli się nisko z katechizmu przepytaj wieczorem potem do ucha powiedz na dobranoc jaka mała odpowiedź na wszystko PROSTUJE Nie wiem co było nie wiem co się stało wstyd mnie ogarnął od łez w oczach ciemniej i tyle grzechów razem zapłakało jakby Bóg zstąpił i ukrył się we mnie potem już tylko pacierz co prostuje wiarę