FIODOR TIUTCZEW STO WIERSZY I Nie tym, co my�lisz, jest przyroda�. W niej dusza jest, w niej jest swoboda, W niej mi�o��. ?? ??, ??? ????? ??, ???????�. ? ??? ???? ????, ? ??? ???? ???????, ? ??? ???? ??????�. ??????? ?????? ????? ??????? ????????, ?????? ??????? ????, ? ? ?????? ????????? ? ?????? ?????? ???? ??????. ? ??? ???????, ??? ?????, ??????? ?????? ????????, ? ??? ?????? ??????? ??? ? ?????? ???? ??????? ???????. 1827[?] (1836) Po�udnie Lenistwem tchnie po�udnie mgliste, Leniwie rzeka toczy fale. I w niebie rozpalonym, czystem Ob�ok roztapia si� ospale. Skwarna, bez ruchu i bez zmian Drzemota otuli�a ziemi�. I nawet sam wszechw�adny Pan W pieczarze nimf spokojnie drzemie. 1827[?] (1836) Julian Tuwim ???????? ????? ????? ????? ? ?????? ???, ????? ????????, ?????? ????, ??? ?? ??????? ? ?????, ???????? ? ???? ???????. ?????? ??????? ???????, ??? ?????? ???????, ???? ?????, ??????? ????? ????????, ? ?????? ???? ???????. ? ???? ????? ????? ?????????, ? ???? ?? ??????? ?????? ???, ? ??? ?????? ? ??? ???????? � ??? ?????? ?????? ??????. ?? ???????: ???????? ????, ????? ???????? ????, ???????????? ????? ? ????, ??????, ?? ????? ???????. 1828 (1829) Burza wiosenna Lubi� w pocz�tku maja burz�, Kiedy wiosenny pierwszy grom, Jakby swawol�c po lazurze, Grzechoce w niebie huczn� gr�. Odgromy m�ode grzmi� rozg�o�nie. Ju� deszczyk prysn��, kurz si� wzbi�. Zawis�y per�y d�d�u rado�nie I s�o�ce z�oci ro�ny py�. Z pag�rka potok wartki bie�y, Ptasz�cy zgie�k w d�browie wre, I le�ny zgie�k, i poszum �wie�y Weso�o wt�rz� grom�w grze. I rzek�by�, �e to p�ocha Heba, Dzcusowe orl� karmi�c, w �lad Piorunopienn� czar� z nieba Wyla�a, �miej�c si�, na �wiat! 1828 (1829) Julian Tuwim ?????? ????? ?? ?????? ??????????? ??? ? ????? ????? ????? ???????, ? ?????? ?????? ????? ????? ??????? ?????????. ?? ?????? ??????? ?????? ? ?????????? ??? ???? ???????? ???? ?????????? ?????? ???????? ???????. ???? ????????? ?????? ????? ??? ????? ? ??????, ????? ????? ????? ? ???????, ????????????? ?? ????. ? ??????? ??????, ??? ?????, ?? ????? ???????? ???????, ??? ?? ??????? ??? ?? ?????????, ???????? ????. 1820[?] (1829) Letni wiecz�r Ju� s�o�ca kul� rozpalon� Stoczy�a ziemia ze swej g�owy I cichy po�ar wieczorowy Po�kn�a morska fala s�ona. Ju� �wiec�c bia�o wzesz�y gwiazdy I ten ci���cy nam i ziemi Unios�y nieba ogrom jasny G�owami swymi wilgotnemi. Plynniej si� nurt powietrzny toczy Pomi�dzy ziemi� i sklepieniem. Pier�, kt�rej dzienny �ar nie t�oczy, Z ulg� oddycha �wie�ym tchnieniem. I dreszczyk s�odki, przejmuj�cy Przebieg�, jak pr�d, �r�d �y� przyrody, Jak gdyby st�p jej pa�aj�cych Tkn�! zimny pr�d �r�dlanej wody. 1820 {?] (1829) Julian Tuwim ??????? ???? ????? ???, ? ????, ?????????? ????????, ? ? ???? ??? ??????? ? ????? ????? ????????? ?????????? ??????? ??????? ? ????????? ?????. ????? ??????? ????, ??? ???? ?? ?????, ????????????, ??? ?????, ????? ????; ???? ???? ??????????? ???? ? ??????????? ???????? ???? ????! 1829[?] (1829) Widzenie Jest jaka� noc milczenia kosmicznego I w on� noc objawie� i zachwytu �ywy, olbrzymi w�z wszechbytu Widomie toczy si� przez niebo. Wtedy g�stnieje mrok jak chaos nad wodami. Niepami�� niby Atlas ziemi� t�oczy; Tylko dziewicz� dusz� Muzy � widzeniami Bogowie trwo�� w snach proroczych. 1829[?] (1829) Julian Tuwim ???? ? ????? ?????? ???????? ???????, ?????? ?????? ??????, ? ????? ??? ??????? ?????? ?????? ??????? ???????. ???? ?????? ??? ?? ???????? ?????? ????????? ????, ??? ?? ????????? ????? ??????????? ????????? ?????. 1829[?] (1830) Ranek w g�rach Zmyte nocnymi ulewami Po burzy �miej� si� niebiosy, Dolina mi�dzy g�r sk�onami Wije si� wst�g� l�ni�c od rosy. Stoki najwy�szych g�r jedynie Mgie� pasmo do po�owy skry�o Niby powietrzny dw�r w ruinie Stworzony czarodziejsk� si��. 1829[?] (1830) J�zef Waczk�w * * * ??? ????? ??????? ????, ??????? ????? ????????, ? ??????? ???????? ???? ?? ??????? ??????? ?????????. ? ?????????? ????? ??? ????? ????? ??????????? � ? ??? ? ????? ????????? ?????, ??????????, ?????? ? ?????????. ???????? ????? ???????, ? ???? ? ????????? ????????; ?? ????, ????? ?? ??? ???, ?? ??????? ???? ???????????�. ????? ??????? ??? ? ???, ? ?????????? ???????? � ?????? ???? ?? ?????? ? ?????????? ????????�. ???????? ? ??? ???? ??????? ??????? ???????, ? ??? ????????, ??? ??? ??? ??????? ?????????. ? ??? ????????, ??? ???? ?????�?? ??????????? ????? ?? ?????�???????? ??? ?????, ????????, ? ??????? ?????. 1829 (1851) * * * Jeszcze weso�y dzie� wrza� wok�, T�umem ulica l�ni�a �ywa I wieczorowych cie� ob�ok�w Po jasnych dachach przelatywa�. Niekiedy z dala dobiega�y B�ogiego �ycia mnogie tony � I w jeden zestr�j si� zlewa�y, Stud�wi�czny, szumny i sk��cony. Znu�ony upojeniem wiosny, Niechc�cym popad� w zapomnienie: Nie wiem, jak d�ugo sen trwa� mocny, Lecz dziwne by�o obudzenie�. Zapanowa�o wtem milczenie, Ucich�y szumy, gwary dzienne, Po �cianach si� b��ka�y cienie I migotanie na wp� senne�. �wiat�o ksi�yca zagl�da�o Ukradkiem w okno me otwarte I jako� roi si� wydawa�o, �e nad m� drzemk� pe�ni wart�. I zda�o mi si�, �e po cichu Porwa� mnie geniusz ukojenia I, niewidzialny, z dnia przepychu Z�otego przeni�s� w pa�stwo cienia. 1829 (1851) W�odzimierz S�obodmk ??????? ???? ??? ?????????? ???? ????? ????????? ??????, � ? ?????????? ???? ? ?????? ??????? ??????. ?????, ??? ??????? ????????, ?????? ????? ?????, ? ? ??????, ???????? ?? ????, ? ?????? ????? ?????? ?????. ? ????? ??? ??? ?????????? ??? ??????? ???, ???????? ???, ????????? ????? ???????????, ?? ???? ?????????? ?????, � ????, ??? ???????? ??????, ??? ?????????? ?????? ?????? ???? ??????? ? ??????? ???? ???????. 1829[?] (1830) Wieczne lody Ju� po�udniowa pora pali �wiat spadzistymi promieniami I zadymi�y g�ry w dali Z czerniej�cymi g�stwinami; Poni�ej sino odb�yskaj� Na kszta�t stalowych luster stawy I z rozpalonych ska� ruczaje W ojczyst� g��b mkn� pe�ne wrzawy. I w chwili, kiedy p�przytomna Dolina ziemska ledwie �ywa, W b�ogiej rozkoszy pogr��ona, We mg�ach po�udnia wypoczywa � W g�rze, nad snem rozgrzanej ziemi, Jak b�stw rodzimych korowody, Z horyzontami p�on�cymi Drocz� si�, �wiec�c, wieczne lody. 1829[?] (1830) Tadeusz Chr�cielewski ?????? ?????? ???? ?? ???????? ????????? ?????? ????? ? ???????????? ????? ? ???? ??????? ?????? ????. ?? ??? ???????? ?????, ? ?????? ??????, ?????? � ? ??????, ??? ?? ???, ????? ???? ??????? ????????. ???, ????? ??????? ???????, ?????? ???? ????????? ??? � ? ?????? ?????? ?????? ???????? ?? ???????? ???????. 1829[?] (1839) �ab�d� Niech orze�, w g�r� mkn�c wysoko, �r�d chmur si� mija z b�yskawic�, I. patrz�c s�o�cu oko w oko, Niezl�k�� pije blask �renic�. Stokrotnie wy�sz� zes�a� dol�, �ab�dziu, tobie � bog�w ch�r, I w czystym, jak ty sam, �ywiole Wyk�pa� jasno�� twoich pi�r�. �r�d dw�ch otch�ani sen tw�j �wi�ty Ko�ysze �piewny fali szmer: I p�yniesz, zewsz�d ogarni�ty Monarsz� chwa�� gwiezdnych sfer�. 1829[?] (1839) Tadeusz St�pniewski ?????????? ????? ?????? � ??? ??????, ????? ??????? ???, ???????? ?????????, ? ????? ??? ? ?????? ??? ????? ?? ??????, ?????? ??????????. ? ?? ?????, ??????? ? ??????, ???????? ????? ?? ???? ?????????, ? ?????? ?????? ???? ????? ? ??????? ??????? ????????, 1830 (1831) Uspokojenie Burza min�a. Lecz gromem zwalony Ogromny d�b p�on��, dym smug� sin� Pe�za� po ziemi z ga��zi zw�glonych � L�ni�c� po deszczu, zielon� g�stwin�. A ju� od p�l � melodie, i zad�wi�cza� Ptasz�cy zgie�k, bieg� po zroszonych ��kach, I ko�cami swego �uku t�cza Na zielonych wspar�a si� wierzcho�kach. 1830 (1831) Mieczys�awa Buczk�wna ??????? ???, ??? ? ?????? ????????? ??????, ??? ???, ???????? ????, � ??? ? ????????????? ??????? ??????? ?????? ?????. ??? ???????????? ??????, ????????? ? ????????? ??????, ??? ??????????? ????? ????�?? ???? ? ???????. ?? ???????? ????? ?, ?????? ???? ?????? ? ???????????? ?????, ????�?? ??????? ?????? ?????? ? ??????????? ?????? ?? ????. ? ????, ??? ?????? ????? ???????, ??? ?????? ??? ????????? ???, ? ??????????? ?? ?????, ? ?????? ?? ????? ?????!�. 1830 (1834) Szale�stwo Tam gdzie si� z ziemi� osmalon� Stapia jak dym niebios sklepienie, Z beztrosk� �yj�c niezm�con�, N�dzne szale�stwo ma schronienie. Pod ognistymi promieniami, W piasku zarywszy si� potokach, Ono szklanymi �renicami Czego� tam szuka, na ob�okach. To skoczy i uwa�nym uchem Przypad�szy do sp�kanej ziemi, Co� z dala chwyta chciwym s�uchem Z oczami rozradowanemi. Mniema, �e s�yszy w�d kipienie, S�yszy tok �r�d�a podziemnego I ko�ysz�cy szum strumieni, I huk wybuchu tryumfalnego. 1830 (1834) Anna Kamie�ska * * * ????? ????????? ? ???????? ????, ?????? ???? ??? ???? ??? ?????�. ?????????? ????? ?????, ???????? ????? � ??? ?? ???? ???????? ????????. ? ???????? ? ????? ????????? ??? ????? � ???????? ? ??????? ?? ????, ????? ???? ??, ?????????? ? ????, ??????? ????????? ?????. ?, ????? ?? ????, ????????? ????, ? ?? ????, ?????????? ???????, �??, � ?????? ?, � ?????? ????????, ??, ?????????? ???? ??????!� ???! ??? ????? ???? ??????? ????? ?? ??? ? ?????? ??????? ?????. ?, ???? ? ??? ???? ???? ?? ???? ?????? ??? ??????????? ? ??????!� ?? ????, ???????, ??? ? ???? ????? ?????? ? ??????? ????????????? ? ??????, � ??? ?????, ??? ?????? ????????? ??? ?????????, ??? ??? ? ???? ???????? ??????. 1830 (1837) * * * Poprzez liwo�skie przeje�d�a�em pola. Doko�a wszystko by�o tak pos�pne�. Bezbarwne niebo, piasek szary w dole � Wszystko w zadum� mnie wprawia�o sm�tn�. Wspomnia�em smutn� ziemi tej opowie��, Ponur� dob� �ez i krwawej stali, Gdy rozpostarci w kurzu jej synowie Ostrogi wroga ca�owali. I patrz�c si� na ciebie, pusta rzeko, Na ciebie, smugo tych przybrze�nych las�w, My�la�em � oto przysz�y�cie z daleka Wy, r�wiennicc owych czas�w. Tak, wam jedynie si� uda�o Z innego �wiata do nas tu zawita�. O, gdyby wam si� odpowiedzie� chcia�o Na jedno chocia� z moich pyta�!�. Lecz ty, naturo, o tym rzec nie raczysz s�owa, Z u�miechem milczysz tylko dwuznacznym i bladym, Tak ch�opiec, nocnych czar�w mimowolny �wiadek, I w dzie� milczenie o nich uporczywe chowa. 1830 (1837) Kazimierz Andrzej Jaworski ?????? ????? ????? ? ??? ??? ???? ??????, ? ????? ? ?????? ???????????, ????. ?? ????? ??????, ??? ???? ???, ???? ???? ?? ???????, ?? ???? ?? ?????. ?? ?, ?????? ?????, ?????? ? ??????? ? ??????? ????? ?? ?????? ??????. ??? ??????? ???? ?? ???? ? ?????, ?????? ? ??????, ???????? ? ????!� ?? ?????? ??????, ????? ???????, ???? ??????????, ?????? ????. ??? ??? ?? ??? ????? ?????? ? ???????? ?? ????? ?? ?? ???? ? ??? ???????! ? ?????? ?????, ??????, ??????! ?????? ??? ??????? ? ???????? ??????! ???????, ??????, ?? ????? ?? ?????, ??????, ??????! ?? ? ???? ?????!� 1830 (1879) Li�cie Niech jod�y i sosny �pi� w �nieg otulone, Na mrozie do wiosny Niech stercz� zielone. Uboga ich ziele� Jak ig�y u je�a, Cho� nigdy nie ��knie, Czy� jest kiedy �wie�a? A my � plemi� kruche Kwitniemy, b�yszczymy I wkr�tce z podmuchem Z drzew spada� musimy. Wabi�y�my kras� Przez lato gor�ce, Pluskaj�c si� w rosie, Igraj�c ze s�o�cem!�. Lecz kwiaty opad�y, Ptasz�ta zmilkn�y, Promienie poblad�y, Zefiry unikn�y. Wi�c po co nam wisie� I ��kn�� na pr�no? Nie lepiej ulecie� Z wichur� podr�n�? O wichry gwa�towne, Po�piesznie] przyb�d�cie! Swym tchem z uprzykrzonych Ga��zi nas str��cie! Zdmuchnijcie, strz��nijcie, My czeka� nie chcemy�. Pomknijcie, pomknijcie! My z wami pomkniemy!�. 1830 (1879) J�zef Waczk�w * * * ????? ??????? ?? ??????�. ?? ???? � ?????? � ??????? ????, ? ?????, ?? ??????, ???? ??? ? ???? ??????? ????. ?????? ? ???? ??? ???????? � ????? ???????? ?????! ???? ??????, ??? ????? ???????, ?????? ?? ??????? ?????! 1830 (1837) * * * Piach g�sty, sypki, po kolana�. Jedziemy�. P�no�. Ga�nie dzie�. I cienie sosen razem zlane Ju� tylko jeden tworz� cie�. Ach. jaki� smutek tu g��boki! Coraz to g�stszy wko�o las�. Pochmurna noc, jak zwierz stuoki, Z ka�dego krzaku �ledzi nas. 1830 (1837) Tadeusz St�pniewski i Kazimierz Andrzej Jaworski ??????? ????? ???? ? ????????? ??????? ??????? ????????, ???????????? ????????: ???????? ????? ? ???????? ?????, ???????? ??????? ??????, ?????? ??????, ???????? ? ????? ?????? ??? ???????�?????????? ??????, ?, ??? ???????????? ???????? ????, ??????????, ???????? ???? ?????. ?????, ??????????? � ? ?? ???? ?? ??????? ?????? ????????, ??? ? ???????? ???????? ?? ????? ???????????? ???????????? ?????????. 1830 (1840) Jesienny wiecz�r Jest w �wietlisto�ci przedjesiennych zmierzch�w Tkliwy, tajemny czar zadumy, Z�owieszczy blask i barwno�� drzew w rozpierzchu, Czerwiennych li�ci lekkie, czu�e szumy. I Cichy b��kit, co si� mgli�cie chmurzy, Te ziemia wok� smutnie sierocieje, I jak przeczucie nadchodz�cej burzy Czasem porywczy, ch�odny wiatr zawieje. Znu�eniem wszystko, wyczerpaniem tchnie, U�miechem cichym schy�ku i wi�dnienia, Co u rozumnej si� istoty zwie Ponios�� wstydliwo�ci� jej cierpienia. 1839 (1840) Julian Tuwim ????? ?????? ???????? ?????? ???? ????? ??????? ??????; ??????????? ?? ??? ???????? ?????? ?????. ??????? ????? ???????, ?? ?????????? ???? ???????, ?????? ? ???????, ?????? ?????? ????!� ?? ?????? ???? ???????, ????? ????????? ????? � ?????? ? ???? ??????????? ????? ???????? ?????. ? ? ????? ???????? ????? ?? ??????? ????? ?????, ? ??????? ? ?????? ?? ????? ??? ?????????? ?????!� 1830 (1879) Alpy W mroku nocy lazurowym Alpy �nie�ne dumnie marz� � Pomartwia�e szczyt�w g�owy Przera�liwym ch�odem ra��. Jakby w�adz� snu uj�te, Zanim zorza si� roz�arzy, Drzemi� mgliste, nieugi�te, Jak upad�ych rz�d mocarzy! Lecz gdy wsch�d si� krwi� rozleje, Zr�ibne czary ju� nie dr�cz� � Pierwszy w niebie zaja�nieje Brat najstarszy g�ow� wie�cz�c. Potem z g�owy najstarszego Z�oto niknie na m�odszych braci, Ju� korony g��w ich strzeg�, Ju� kr�luj� w majestacie!�. 1830 (1879) Kazimierz Andrzej Jaworskt ???????? ???? ??? ? ????? ?????? ????, ? ???? ?? ?????? ????? � ????? ? ????? ?????? ????, ????? ? ?????? ? ??????�. ??? ?????? ?? ??? ?????: �????? ????, ????? ????! ?? ??????? ????? ?????, ??? ??? ??????? ??????!� ????? ????, ????? ????! ? ?????, ??????, ??????? ???? ???????, ??????? ??????? ???????? ?????? ?? ???. 1830[?] (1832) Wiosenne wody Jeszcze w�r�d p�l bielej� �niegi, A wody hucz� ju� wiosennie I nikn�, i l�ni�, i budz� brzegi niemocie pogr��one sennej. Mkn� i wo�aj� szumne wody: Ju� idzie wiosna, idzie wiosna! jeste�my go�cy wiosny m�odej, Przybycie jej zwiastuje g�os nasz. Ju� idzie wiosna, wiosna blisko! I ciep�e dni majowe rzesz� T�umn�, weso�� i �wietlist� W �lad za ni� w korowodzie �piesz�. 1830[?] (1832) J�zef Waczk�w ???????? ?????????? ?, ?? ??????? ???? ? ????? ????? � ???????, ??????? ???? ? ????? ??????! ?????? ??????? ??????? ??????? ??????, ??????? ???? ????????, ?????? ? ???? ?????? ?????? ???? ????!� 1832[?] (1832) Wiosenne uspokojenie O, nie chowajcie mnie W ziemi g��bokiej, Z��cie, zanurzcie mnie W trawie wysokiej. Niech lekki oddech wietrzyka K�oni traw� senn�, Nuta fujarki przenika, Ob�ok przechodzi i znika, Cicho p�ynie nade mn��. 1832[?] (1832) Anna Kamie�ska ??? ?? ???? ? ???? ? ???? ?????? ??? ????; ?, ??????, ??? ?????? ???? ??????? ????. ??? ??????????????? ???? ?? ???, ? ???? ?????????? ?????? ???. ????? ????, ??? ???????, ??????? ?????, ?????????? ????? ? ???? ????. ? ? ????? ?????? ????? ???????, ?? ??? ?????? ?????? ??????? ??? ??? ??????????�?????, ????????�?????, ?? ???? ????? ??? ???????? ?????. ? ????? ???????? ?????? ?? ???? ??? � ????? ????????, ???????? ????, ????�?????????, ???????, ??????, ? ????? ?????? ?????????? ?????. ? ????? ????? ??? ????????? ???, ???? ?????? ?????????, ???????????? ????, ?? ????? ????????, ??? ???, ? ?????, ? ??? ???? ???? ????????? ????. ?? ??? ????? ????????, ??? ?????????? ???, ??? ???????? ?????? ?????? ???????, ? ? ????? ??????? ??????? ? ???? ????????? ???? ??????? ????? 1836[?] (1836) Sen na morzu I morze, i burza nam ��d� ko�ysa�y, I fali igraszkom odda�em si� ca�y. Uczu�em bezmiary dwa w sobie zawarte I te swawoli�y wci�� ze mn�, uparte � Cymba�y �ywio��w, d�wi�cza�y ska� �ciany, Zrywa�y si� wiatry, hucza�y ba�wany, 1 r�a�em og�uch�y w tym d�wi�k�w chaosie, Vii d�wi�kiem chaosu m�j sen si� unosi�, Czerwony i niemy, i tak chorobliwy leciutko si� wzbija� nad grzmi�ce w�d grzywy, W promieniach ognistych swe blaski roznieci� � Zielenia� glob ziemski i eter si� �wieci� � Labirynt ogrod�w, pa�ace, kolumny I ludzi wrza� orszak milcz�cy i t�umny. I twarze nieznane dawa�y mi znaki, Widzia�em zakl�te zwierz�ta i ptaki�. Po szczytach istnienia kroczy�em jak b�stwo I �wiat nieruchomy si� w �wiate� zla� mn�stwo�. Lecz wci�� przez sny moje jak �piew czarownika W mych uszach szumia�a kipieli muzyka, I w cich� krain� mych sn�w niepoj�tych Wdziera�y si� hucz�c spienione odm�ty. 1836[?] (1836) Kazimierz Andrzej Jaworski * * * ??? ?? ??????? ??? ??????, ???, ??????? ????? ? ????????? ???????, ?????? ??????? ??????, ?????? ?????? ??????� ???? ???????, ???? ???????? ?????? ???? ???? ??? ??????. ?? ????? ????? ? ??????, ?, ?? ?????? ??????, ??????, ? ??????? ??? ?????�. 1836[?] (1836) * * * C� ty, wierzbo, nad falami Schylasz swoj� skro� I dr��cymi Usteczkami, chciwymi ust wargami, �owisz mkn�c� to�? Cho� si� m�czy, cho� trzepoce Nad strug� tw�j li��, Struga biegnie i chlupoce, S�o�cu wdzi�cz�c si� migoce, Tylko z ciebie drwi. 1836[?] (1836) Anna Kamie�ska * * * ????? ???????? ? ?????????�. ??, ?? ????????? ?? ?????� ?? ??, ???? ????? ??????????^ ? ???? ???????, ??????? ????� ??????, ??????, ??????�?????, ? ???? ???????, ??????? ???, ??? ??????? ???? ???????, ?? ??? ???? ??? ??????!� 1836[?] (1836) * * * Wiecz�r s�otny i burzliwy�. Cyt1 skowro�cze trele brzmi�? Ty�e� to, �piewaku tkliwy, Go�ciu zorzy sponad niwy, W t� godzin� martw�, z��? Gi�tki, d�wi�czny, jasny, �ywy, W t� godzin� p�n�, z��, Jak ob��du �miech straszliwy Wstrz�sn�� ca�� dusz� m�! 1836[1] (1836) Julian Tuwim * * * ??? ?????? ??????? ??? ????????????, ??????? ????? ???? ???????, ?????? ??????, ??????? ?????????, ??? ?????? ?????? ????? ???????!� ???????????, ??? ? ?????? ???? ????????, ? ????????? ???? ???????? ???? ?????, ?????? ??????? ?????? ???????????, ???????? ???? ??????? ???????�. ?? ??? ??????? ?????????? ??????; ????????? ????????, ???? ?????�. ??? ?????? ??????, ??? ? ???????? ????, ????????? ??????, ????????? ???�. ?????? ??, ??? ??? ?????????????�. ??? ???????? ???, ????????????? ????, ??? ???????????, ???????, ?? ????????, ?????? ?????? ? ????? ???????� 183?[?] (1879) * * * Jak s�odko drzemie sad ciemnozielony, Wtulony w senno�� modrych nocy ��k; Skro� g�szcz jab�oni, kwieciem ubielonej, Jak s�odko z�oty l�ni miesi�ca kr�g! Tajemnie, jako w pierwszy dzie� stworzenia, W bezdennym niebie gwiezdny p�onie r�j. Muzyk balowych potok si� rozplenia I dos�yszalniej m�wi bliski zdr�j. Nad �wiat�em dziennym spad� zas�ony o��w; Omdla� ruch wszelki i trosk usn�� t�um; Nad �pi�cym miastem, jak z boru wierzcho��w, Zbudzi� si� dziwny, a conocny szum�. Sk�d on, sk�d szum ten niewyobra�alny? �miertelnych dum�� to, wyzwolonych w �nie, �wiat bezcielesny, s�yszny, niewidzialny, W chaosie nocnym roi si� i prze?�. 183?[?] (1879) Miriam * * * ????? ????????? ? ????????, ? ???????? ??? ??????? ?????, ? ?????? ????, ? ???? ?????? ? ?????????? ???????, � ???? ????? ??????????? ????? ??????? ?????????? ???? ?? ?????: ??? ??? ?????? � ?, ?????, ???????? ??????? ????????. ??? ? ? ????? ??????????, ?????? ?????? ?????, ?? ?????? ?????? ???????. ?? ?????? ?????? ?????, � ?? ???? ???????? ????? ??? ???? ?????, ??? ???? ????? � ? ?????? ???????? ????? ????? ????????????? ?????. 1836[?] (1836) * * * Potok poszarza�, zm�tnia�, st�a� I ju� si� lody nad nim zwar�y, I w bezlitosnej zimy wi�zach Oniemia� d�wi�k i zgas�y barwy. A jednak nigdy nie jest w stanie U�mierci� �r�d�a lod�w przemoc � Ono wci�� pluszcze, bezustannie Martwot� niepokoj�c niem��. Tak i w sierocym sercu, mr�cym, Kiedy je zwarzy ch��d istnienia, Nie szumi potok uczu� r�czy, Nie wr� m�odo�ci uniesienia. A przecie� pod skorup� lodu Nie cichnie szmer, nie cichnie �ycie�. I bywa, s�yszysz, jak spod spodu Pulsuje �r�d�o tajemnicze. 1836[?] (1836) Tadeusz Chr�cielewski * * * ???? ????? ?????????, ???? ?????????, ???? ????? � ?????, ???????? ??????????? ? ?????? ??????, ? ??????? ???. ???????? ????? ???????? ?????? ? ??????? ??????�. ??? ????? ???????????!� ??? ?? ???, ? ? ?? ????!� ?????? ?????, ?????? ??????, ????? ? ????? ???? ????, ?????, ??????, ???????????, ??? ????? ? ?????. ??????? � ????? ???????????? ????????? ????? ????!� ??? ??????? ???????????, ? ????? ????????? ??????! 1836[?](1879) Zmrok Cienie siwe si� rozpierzch�y, Barwy, d�wi�ki wiecz�r star�, Ruch i �ycie p�ynnie przesz�y W chwiejny zmrok, w daleki gwar. Niewidzialny lot motyla Po�r�d nocy s�ycha� blisko. Niewys�ownych t�sknot chwila! Ja we wszystkim. We mnie wszystko. Zmroku cichy, zmroku senny, Lej si� w duszy mojej g��b. Wonny, ciemny i niezmienny � W cieniach, w ciszy wszystko sk�p. Czucia � mg�ami zapomnienia Ponape�niaj a� do wierzchu! Daj mi zazna� zatracenia, Zmieszaj z sennym �wiatem zmierzchu! 1836[?](1879) Julian Tuwim * * * ????? ????? ??????! ?? ??? ????????? ???? ????? � ?? ? ??? ?????? ?? ?????????�. ? ???? ?????, ??? ??? ?????. ??? ????????? ? ?? ???????, ???? ?????, ???????? ? ???�. ?? ? ?????, ????, ??????? ? ?????? � ????????, ?????? ? ???! 1836[?] (1879) * * * Jak dzikie jaru uroczysko! Z szumem naprzeciw biegnie strumie�, W dolin� �pieszy na siedlisko, Ja w g�r� � lam gdzie jod�a szumi. I wspi��em si� na szczyt wy�yny, Wes� i cichy odpoczywam, A ty, strumieniu, ty w doliny, Popr�buj, jak w�r�d ludzi bywa. 1836[?] (1879) Mieczys�awa Buczk�wna * * * ? ?????? ?????? ????????, ?????? ? ???? ?? ???????; ??? ????, ???? ?????? ??, ? ??? ???? ?? ?????????. ???????�???? ??? ???? ??? ??????, ??? ????? ????? ? ? ????? ? ???? ? ? ????, ?, ???? ?????, ?????? ? ?????!. 1836[?] (1879) * * * Z polany s�p wzbi� si� w g�r�, Wysoko wzlecia� lazurem. Wci�� wy�szym, dalszym mkn�� lotem. A� znikn�� za horyzontem. Przyroda�matka mu dala Dwa mocne skrzyd�a u cia�a. A ja stopami z kamieni, Kr�l ziemi, przyros�em do ziemi! 1836[?] (1879) Anna Kamie�ska ?onmah ??????, ??? ??????? ????? ?????? ??????? ????????; ??? ?????????, ??? ???????? ??? ?? ?????? ??????? ???. ????? ?????????? ? ????, ?? ???????? ?????? ???????? � ? ????? ????? ??????????? ???????? ?? ????? ???????. ? ???????? ????? ???????, ? ??????? ???????????! ????? ????? ???????????? ???? ???????, ???? ?????? ??? ????? ? ???? ??????? ??!. ?? ????? ???????�???????, ???? ??? ??????? ?????????, ???????? ? ??????? ? ??????. 1836[?] 0^36) Fontanna Sp�jrz, jak ob�okiem �ywym tryska Fontanna l�ni�ca, jak si� k��bi, Jak �amie si� i w nieba g��bi Wilgotnym dymem w s�o�cu b�yska. Promieniem swym dotkn�a nieba, Promieniem szybkim, lotnym, zmiennym, I oto py�em drogocennym Na ziemi� zn�w jej upa�� trzeba. O ludzkiej my�li wodomiocie, O wodomiocie grzmi�cy �wawo, Jakie� okrutne twarde prawo Pogr��a ci� w cuchn�cym b�ocie! Rwiesz si� ku niebu, ku jasno�ci, Lecz niewidzialna d�o� fatalnie �amie tw�j blask i tryumfalnie Str�ca go z nieba wysoko�ci. 1836[?] (1836) W�odzimierz S�obodnik * * * ??? ???????????? ??????? ?????? ?????? ??????. ????? ???????? ??????? ????? ????????? ????. ???? ?????????? ?? ??????, ??????????, ??????? ? ??????? ? ????? ?? ???? ??????? ?????????????? ??????? ????. ???, ? ?????? ???????? ??????, ??? ???????? ????? ????? ???, ? ????? ? ????????�???? ????? ????????? ?????. ???? ???????, ???? ??????, ???? ????? ??????? ??? ?????? ? ????? ??????????? ????, ??? ???? ?????????? ??????. 1836[?] (1837) * * * Nad wzg�rz winogradowych zbocza Ob�oki szczeroz�ote p�yn�, W dole szumi rzeka mroczna Zieleniej�cych fal gl�bin�. Z doliny d���c ku wy�ynie, Wzrok, kt�ry z wolna w g�r� wzlata, Widzi na skraju wzg�rz �wi�tyni� Okr�g�okszta�tn�, pe�n� �wiat�a. W nieziemskich, g�rnych tam siedliskach, Od �miertelnego �ycia z dala, I l�ejsza, i pustynnie � czystsza Strumieni si� powietrzna fala. Tara, dolatuj�c, d�wi�k niemieje, �ycie przyrody tylko s�yszysz I czym� od�wi�tnym stamt�d wieje, jak od niedzielnych rank�w ciszy. 1836[?] (1837) W�odzimierz S�obodnik * * * ??? ????? ??????? ???, ? ?????? ?? ?????? ?????, ? ??????? ? ???? ?????? ???????, ? ???? ????? ???????. ??? ??????? ?? ??????????, ?? ?????? ????????? ??? ????? ????????? ???, ? ?? ???????? ??????????�. ????, ????, ????? ? ??�. ?? ??? ?? ????? ???? ???????, ???? ??? ??????? ? ?????? ? ??????? ???? ??????� ??????? ? ???? ????? ?????, ??????? ??????, ?????? ?????�. ??? ???????? ?? ?????� ??? ?? ??????? ???????� 1836[?] (1879) * * * Jeszcze zasmuca widok ziemi, A ju� w powietrzu powiew inny �d�b�ami ko�ysze uschni�tymi, Wiosennie szumi w�r�d jedliny Jeszcze natura drzemie w ciszy, Ale ju� przez sen rozproszony Ciche st�pania wiosny s�yszy, Bezwiednie si� u�miecha do niej. Duszo moja, spa�a� i ty�. C� to ci� teraz niepokoi, Ca�uje, pie�ci twoje sny, Wyz�aca kszta�ty marze� twoich? Taj�cych w grudach �nieg�w l�nienie, Blask nieba, serce uderzy�o�. Izy to wiosenne odurzenie? A mo�e to kobiety mi�o��? 1836[?] (1879) Mieczys�awa Buczk�wna * * * ???? ??????? ??????, ?????? ?? ???? � ????? ? ???? ???????? ? ????? ?? ?????. ? ??? ???????????, ??? ????? ???? ??? � ? ????????? ? ???? ?? ??????? ???????. ???? ??? ???????? ? ?? ????? ??????. ?? ?? ? ????? ??????? ? ???? ???? ?????� ?????????? ?????? ???? ?, ????? ???????, ???????, ??????, ? ?????????? ????�. ????? ? ???? ????: ??????? ? ????? ? ???? ??????? ????? ????????? ?????. 1836[?] (1879) * * * Gniewa si� zima smutna. Przemin�a jej pora � Wiosna ju� w okno stuka P�dz�c j� precz ze dwora. Wszystko o�y�o, zim� Zmuszaj�c do ucieczki, I ju� skowronk�w w niebie Ozwa�y si� dzwoneczki. Zima jeszcze si� droczy, Wymy�la jeszcze wio�nie. Ta �mieje si� jej w oczy I ha�asuje g�o�niej. Wied�ma si� rozpiekli�a I gar�cie �niegu, w�ciek�a, W pi�kne dzieci� rzuci�a, A potem precz uciek�a�. Lecz wio�nie obca troska: Umy�a si� w �nie�ycy I jest rumie�sza wiosna Na przek�r napastnicy. 1836[?J (1879) W�odzimierz S�obodnik ????? ??? ?? ?????? ???? ????????, ??? ?? ????? ????? ?????, ??? ?? ??????? ???? ??????? ? ?????? ??? ?? ????? ???; ????? ?? ??????? ?????????? ?? ?? ???? ?????????, � ??? ?????? ????? ???????? ? ?????? ???????? ?????! ?????�. ??? ? ??? ?? ?????, ? ???, ? ???? ? ? ???; ??????????? ???? ?? ?????, ? ?? ??????? ?? ????. ????? ??????? ???? ????????, ? ???????? ??? ??????? ? ???, ??????, ????????�??????????, ??? ???????? ?????????. ??????? ?????? ??? ??????, ?????, ??? ?????? ?????; ???? ?? ?????? ????? ??? � ? ??? ?? ?????? ???: ?? ???? ????? ????? ??????, ?? ??? ?????? ??; ??? ?? ????? ?? ??????? ????????? ????? ?????. ?? ? ????? ???????? ???? ? ??????? ? ???? ????; ???????????? ????? ?? ? ????? ?????? ????, � ? ????? ??????? ?????????? ?? ????? ? ????? ?? ?????: ?? ?????, ??? ????? ??????????, ??? ? ????????? ???????. ???? ? ?????? ????? ???????! ????? ?, ???????? ?????? ????? ? ??????, ??????, ????????????, ? ??? ??????????? ?????! ?????, ?????? ??? ??????? ???? ?????????????? ????? � ? ????? ???????�????????? ???? ?? ??? ????????? ????! 1838[?] (1839) Wiosna Cho� fa�sz cz�owieczy nas przygniata, Cho� ci�y duszy losu d�o�, Cho� serce trawi nico�� �wiata I zmarszczki ryj� nasz� skro�; Cho� pr�b� nieraz bezlitosn� Na ziemi� zsy�a wyrok z�y � Lecz c� si� tchnieniom twoim, wiosno, Ostoi, gdy nam b�y�niesz ty?! Tak, wiosna nie zna, zna� nie mo�e Ni nas, ni naszej doli z�ej: Nie�miertelno�ci� wzrok jej g�rze, Nie kazi zmarszczka czo�a jej. Na dawne wiosny niepami�tna, W wyrocznej chwili sp�ywa tu, Tak jasna, bosko�oboj�tna, Jak nadziemskiego zjawa snu. Jak pierwsza � �wie�a i niewinna Wci�� nowe kwiaty ziemi �le, Czy by�a przed ni� kiedy� inna, Nie my�li o tym ani wie. Po niebie wiele chmurek chodzi, Lecz wszystkie � jej to tylko �wiat; Ni �ladu nigdzie nie znachodzi Przekwit�ych wiosen z dawnych lat. Nie o minionym marz� r�e, S�owiki dzwoni�, pachn� bzy, Nie o minionym �ni�c � w lazurze Jutrzenka wonna leje Izy, I ni listeczka zwia� nie mo�e Z drzew nieuchronnej �mierci strach: Ich �ycie jak bezbrze�ne morze, Ca�e w dzisiejszych p�ynie dniach. Od jednostkowych trosk zale�ny, Co z�ud igraszkom p�acisz da�, Rzu� si� w ten ocean bezbrze�ny I samow�adny �mia�o wsta�! Sk�p si� w tym nurcie eterycznym, Swe cierpi�tnicze piersi zmyj, I �yciem boskim i kosmicznym Przez jedn� cho�by chwilk� �yj! 1838[?] (1839) Tadeusz St�pniewski i Kazimierz Andrzej Jawonki * * * ?????? ?, ???? ??? ?????, ??? ??????�???????? ?? ???? ????????? ?????? ???????? ????? ???????. ???????? ????? ?????? ?? ???? ??????, ??????, ?????? ? ?????????? ????? ?????????? ????. ? ????????, ???????�????????, ??? ? ??? ???????, ??? ?????? ?????, ?????? ?? ?????? ????????? ????????? ????? ?????�. ? ?????, ?????�???????, ??? ? ????? ?????????? ??? ? ????? ???? ? ???????? ? ????????? ?????? ?????? ?, ???? ? ?????????? ???, ?? ???? ???????? ???? ???, ???? ???? ??????, ?????? ????, ????, ?? ?????? ??�. 1844 (1854) * * * Sta�em nad New�, zapatrzony W Isaaka � wielkoluda, kt�ry Jarzy� si� skro� mgie� mro�nych chmury Szczytem kopu�y wyz�oconej. Ob�oki snu�y si� l�kliwe W zimowym nocnym niebie, wok� Panowa� bia�y, martwy spok�j Zlodowacia�ej rzeki siwej. Smutno milcz�cy po�r�d ciszy, Wspomnia�em kraj, gdzie s�o�ce grzeje, Gdzie teraz w s�o�cu p�omienieje Zatoka Genui przepysznej�. P�nocy, czarodziejko zimy, Czy ty�e� mnie zaczarowa�a? Czy ty�e� mnie przyku�a, bia�a, Do granitowej swej dziedziny? O, gdyby� duch przelotny, z�udnie Wiej�c w�r�d mg�y wieczornej cichej, Przeni�s� mnie dzisiaj rychlej, rychlej Tam, tam, ku ciep�u, na po�udnie�. 1844 (1854) W�odzimierz S�obodnik * * * ??? ???????? ????????, ?????????, ????????? ???? ? ??????????? ??????? � ? ?????? ?????? ?? ??????? ????? ????????�???????? ?????? ???????? ?????. ?????? ????? ???????, ???? ???? ??????? ? ?????? ?? ?????. ??? ?????? ????????????? ????? ????????? ? ?????? ???????? ???? ?????�. 1850 (1854) * * * Pod oddechem niepogody Wzd�y si�, �ciemnia�y wody, Powlek�y o�owiem, A przez po�ysk ich surowy Wiecz�r chmumo�purpurowy �le t�czowy promie�. Sypie iskry swe z�ociste, Sieje r�e swe ogniste, Potok je porywa. Nad lazuru nurtem ciemnym Wiecz�r wietrzny i p�omienny Wieniec sw�j obrywa. 1850 (1854) Anna Kamie�ska * * * ?????? ????? ????????, ???????????? ??? ???????�. ?? ?????? ??????? ????? ?????, ?????? ??????? ?????????, ??? ?? ????? ????????. ????? ? ???????? ?????????, ?????, ?????????? ??�?? ???, ????? ?? ???????? ???????????, ? ?? ?????? ??????? ??????????, ???????????? ??????? ???. ??? ????????? ????! ????? ???????? ? ??? ??? ???, ?????, ??? ??? ????? ? ????, ??????, ??? ??????? ? ????, ? ????????? ????????? ???!� 1850 (1854) * * * Drzemaniem ogarni�ty wieszczem, Dr�czy si� nagi las t�sknot�. Co setny z letnich li�ci jeszcze Po�r�d ga��zi drzew szeleszcz� Jesienn� mieni�c si� poz�ot�. Patrz�, wsp�czuciem rozrzewniony, Jak promie�, rozerwawszy chmury, Nagle po drzewach roz�wietlonych, Skro� li�ci n�dznych, um�czonych, B�yskawicowo bry�nie z g�ry. Jak mi�a jest wi�dnienia �a�o��! Jakim powabem nas orzeka, Gdy to, co �y�o, rozkwita�o, Teraz, cho� s�abe, cho� zw�tla�o, Ostatni u�miech �le z daleka!�. 1850 (1854) Seweryn Pollak * * * ??? ????? ?????? ?????? ????, ?????, ??????? ???? ???????, ?????, ??????????? ?????, ?????? ???????? ?????? ? ???????????�??????? ????? ?? ??????? ???????, ? ??? ??????? ???????? ??????????????? ? ?????!� ??? ??? ???????? ?????, ?????? ?????? ????????; ???????? ??????? ?? ???????, ??? ????????? ??? ?????, � ? ?????? ????????? ??????? ???????? ?????? ?????? ?????, ? ???�??? ?????? ?????? ????, ???????, ??????? ?? ??????�. 1851 (1854) * * * Jak wes� pogrzmot letniej burzy, Gdy miec�c lotny pyl, ulewa Urwan� chmur� lunie z nieba I zm�ci je i odlazurzy. A gdy porywczo�nierozumnie Naskoczy na d�brow� potem, D�browa ozwie si� dygotem Szerokolistnic, szmernie, szumnie!�. O, jak pod niewidzialn� nog� Gn� si� olbrzymy d�browiane; Ich szczyty trwo�nie rozszcptane Jak gdyby radz� si� ze sob� � I skro� powsta�� nagle trwog� S�yszysz �wist ptak�w nie milkn�cy, Gdzieniegdzie pierwszy li�� ��kn�cy Wiruj�c spada ju� na drog�. 1851 (1854) W�odzimierz S�obodnik * * * ?? ???????? ?? ????, ???? ???????? ????????�. ? ??? ??????? ?????? ????, ?????? ??????, ??? ? ???????? ?????????� ?????? ?????? ??????? ?????????? ??? ??????, ? ?????? ?????? ??????? ???�?? ??????? ?????? ?????????? ?????�. 1851 (1852) * * * Nie ostyg�a z dziennej spieki Noc lipcowa l�ni�a bia�o I nad cisz� ziemi sennej Niebo, ogniem burz brzemienne, Ca�e od b�yskawic dr�a�o. N\ to ci�kie snem powieki Rozwiera�y si� czasami, I skro� ciche b�yskawice Czyje� gro�ne tam �renice Zapala�y si� nad nami. 1851 (1852) Tadeusz St�pniewski * * * ??????, ??? ?? ?????? ???????? ?? ?????? ????? ??????? ???, ?? ????????????? ???? ?? ??????? ?????? ????? ??????. ?? ?????? ?? ??????? ???????, ??? ????? ? ??????? ???????, ?? ???, ?????????? ???, ??? ?????? ? ????? ????. ??? ?????? � ?????, ???????, ??????? ??????? ????? ????, ??? � ???????????, ??? ??????, � ???????? ? ??????? ???????!.. ?, ????? ????? ??????????, ??, ???????????? ?, ?? ?????? ?? ???? ????????, ?? ?????? ?? ?????? ????? 1851 [?] (1851) * * * O, popatrz, jak po fal przestworze, Po zmartwychwsta�ych w�d g��binie, Na wszechobejmuj�ce morze Za bry�� lodu druga p�ynie. Czy w s�o�cu barw� t�czy graj�, Czy w noc w pomroce l�ni� sp�nionej Nieodwo�alnie wszystkie taj� P�yn�c do mety wyznaczonej. I wszystkie razem � wielkie, ma�e, Straciwszy posta� sw� minion�, Jak �ywio� sam zoboj�tnia�e, W otch�ani przera�liwej ton��. O, naszej my�li pokuszenie, Przemijaj�ce �ja� cz�owiecze, Nie takie� twoje przeznaczenie, Nie takie� losy twe odwieczne? 1851 (1851) W�odzimierz S�obodnik ???? 1854 ????? ????, ??? ?? ????! ?? ??? ?????? ?????????? � ? ???, ?????, ?????? ??? ??? ??? ?? ? ???? ? ?? ? ?????� ????? ?????????? ??????? ?? ???? ?????, ?? ???? ????�. ?? ?????????? ?? ??? ????? ?????? ??? ????? ???????� ???, ?? ??? ?? ??????? ?????? ??????? ??? ? ????, ?? ????????, ?? ????????, ??? ???????? ???? ??????? ????� 1854 (1868) Lato 1854 O, jakie� lato, co za lato.' To jakby dni zaczarowanie; Zab�ys�o nam, ca�emu �wiatu, Tak dziwnie i niespodziewanie!�. Patrz� trwo�nymi �renicami Na owo �wiat�o, owo l�nienie; Czy si� nie zn�ca kto� nad nami? Kto �le nam takie pozdrowienie? Niestety, czy� nie tak na staro�� U�miech dziewcz�cych ust i wzroku � Cho� przedtem nie zachwyca� � naraz Budzi nam w sennej krwi niepok�j?�. 1854 (1868) J�zef Waczk�w * * * ???? ? ????? ?????????????? ????????, ?? ?????? ???? � ???? ???? ????? ??? ?? ???????????, ? ????????? ??????�. ??? ?????? ???? ????? ? ????? ?????4 ?????? ?? ????? ??? � ??????? ?????, ???? ??????? ?????? ????? ??????? ?? ???????? ???????. ??????? ??????, ???? ?? ?????? ????, ?? ?????? ??? ?? ?????? ?????? ???? ? ?????? ?????? ? ?????? ?????? ?? ?????????? ????�. 1857 (1858) * * * Jest chwila kr�tka w dniach jesiennej pory, Przedziwnych chwila mgnie�: Powietrze czyste, kryszta�owy dzie�, �wietliste jeszcze wci�� wieczory�. Gdzie rze�ki b�yska� sierp i pada� k�os, Dzi� g�ucho wsz�dzie, opuszczona niwa; I tylko cienki paj�czyny w�os Na �pi�cej bru�dzie odpoczywa. Wichrowe jeszcze �pi� po�wisty, W powietrzu pustka, zmilk�y ptak�w spory, I sp�ywa lazur jasny, ciep�y, czysty Na pogr��one w sen ugory. 1857 (1858) Tadeusz St�pniewski * * * Est in arundineis modulation musica ripis ????????? ???? ? ??????? ??????, ???????? ? ????????? ??????, ? ???????? ??????????? ????? ???????? ? ?????? ???????. ???????????? ????? ?? ????, ???????? ?????? ? ???????, � ???? ? ????? ?????????? ??????? ?????? ?? ? ??? ???????. ??????, ??? ?????? ??????? ? ?????? ?? ? ????? ???? ???? ?? ?? ????, ??? ????, ? ?????? ???????? ????????? 1865 (1865) * * * Est in arundineis modulation musica ripis Jest w morskich falach �piewno�� zgodna, Harmonia w walce �ywio�owej, I w muzycyjski rytm miarowy Chwieje si� szeptem trzcina wodna. �ad niewzruszony wszystko skuwa, Przyroda d�wi�czy jednolicie, Tylko widome nasze �ycie My�l o rozd�wi�ku nam nasuwa. Sk�d rozd�wi�k ten? I gdzie przyczyna, �e w ch�rze brzmi�cym doskonale Dusza nie �piewa tak jak fale I skar�y si� my�l�ca trzcina? 1865 (1865) Julian Tuwim * * * ??? ?????????? ? ????, ?? ??????? ???? ??????, ????????? ??????????? ???? ? ????? ???????? ?????????! ???? ????? ? ???? ???????, ?????? ?? ?????? ???? � ??? ??????? ????????? ? ? ?????? ?????????. ?, ? ???? ???????? ??????? ????? ???? ??? ????! ??? ???? ??? ?? ?????????, ???? ??? � ???? ??????! ?????? � ??? ?? ??????????, ??? ??????, ??? � ? ??? ?? ????, ??? ?? ????? ???????, ??? ?? ? ?????? ? ??????. 1865 (1865) * * * Jak barwnie wznios�a si�, oparta Na niebie modrym i wilgotnym, Powietrzna, niespodziana arka, Triumfem ciesz�c si� przelotnym! Jeden sw�j koniec w b�r wetkn�a, Drugi w ob�ok�w k��bach ginie � Po�ow� nieba ogarn�a I oto mdleje na wy�ynie. O w zjawie tej t�czowej ile D a oczu twych rozkoszy cichej, Ofiarowanej nam na chwil� � Uchwy� j�, uchwy� jak najrychlej! Sp�jrz, nagle zblad�o to zjawisko. Jeszcze sekunda i minuta, A zniknie tak, jak minie wszystko, Czym �yjesz i oddychasz tutaj. 1865 (1865) W�odzimierz S�obodnik II O, jak u schy�ku naszych lat Kochamy czulej�. Ostatnia ju� mi�o�ci � ty I beznadziejna jeste�, i szcz�liwa! ?, ??? ?? ?????? ????? ??? ?????? ?? ?????�. ? ??, ????????? ??????! ?? ? ?????????? ? ?????????????. * * * ? ????? ?????, ? ?????????? ???? ??? ????? ??? ????, ????????, ???????, ???? ????? ?? ????? ?????????? ??????? � ???? ???! ?, ?? ???? ????!� ??????, ??? ???? ?????????�???? ???? ??????? ? ???? ????? ???????????, ???????? ???? � ?? ?????? ?????? ?????? ???? ???????? ? ????????1 1829�1830[?] (1879) * * * �r�d ludzkich rzesz, w nieskromnym zgie�ku dnia, Czasami nie �miem wzrokiem, s�owem, gestem Radowa� si�, �e znowu z tob� jestem. Lecz nie wi� mnie, najmilsza ma! Sp�jrz, jaka w dzie� bia�awom�tna mg�a�. Ledwo prze�wieca blady blask i mdleje. Nadejdzie noc � i do czystego szk�a Olejek wonno�bursztynowy wleje. 1829�1830[f] (1879) Julian Tuwim * * * ?????, ? ?????? ????????????, ? ????????? ?????? ????? ?? ??????, ????? ?????????, ?? ??????? ?????????? ????. ?????? ????? ???? ????????. ? ???? ??????????? ??????, ? ????? ?????? ??????? ????????? ? ??????? ???????. ?? ?????? ????????? ????? ???? ??????? ????? ???? ??????, ? ????, ?????????, ?????? ????? ????? ? ???????? ??????. ??? ???????????, ?????????, ??? ???????? ????????, ?????�?????, ???????�??????? ????? ???�?? ???????? ? ????. ??? ?????????? ????????? ?? ????? ????????? ??????, ???, ???????? ?? ??????, ?????????? ????? ?? ?????,� ???, ?????? ?????? ?????????, ??? ?? ???? ??????????, ???, ?????? ????? ??????????, ??? ???????? ?????????�. ????? ????????????? ??????? ?????????? ?????? ???????, ???????, ??????? ???????????? ???????? ???? ?????? ?????! 1836[?] (1879) * * * Wczoraj w�r�d marze� czarodziejskich, Kiedy ostatnim swym promieniem Ksi�yc rozjarzy� twoje rz�sy, Gr���c w sp�nione ci� u�pienie, Milczenie w kr�g si� uciszy�o I ciemniej si� schmurzy�y cienie, I g�o�niej si� zastrumieni�o W powietrzu piersi twojej tchnienie. Kr�tko skro� zwiewne story okien La� si� mrok nocy aksamitny I z twym rozwianym, sennym lokiem Igra� r�j marze� nieuchwytny. I cicho, zwiewnie, strumieni�cie, Jakby wietrzykiem je przywia�o, Lekko jak dym, liliowomgli�cie Co� nagle oknem przylecia�o. Oto niewidk� przesmyrgn�o, Mkn�c po kobiercach ciemno m��cych, Oto si� czepia� ko�dry j�o I wspina si� po fa�dach dr��cych. Oto jak �mijka podpe�zaj�c Ono na �o�e twe si� wspi�o, Oto, jak wst�ga powiewaj�c, W�r�d kotar ju� si� rozwin�o. Wtem �wiat�em �ywotrzepotliwym Dziewcz�cych piersi twych dotyka I krzykiem swym rumianym, �ywym, Jedwabne rz�sy twe odmyka. 1836[?] (1879) W�odzimierz S�obodnik * * * ????? ????? ????, ??? ????, ? ????? ?? ????????�????????, ????? ?? ??????????? ????? ?, ?????? ??????? ????????, ??????? ????? ????? ????�. ?? ???? ??????? ??????????: ?????, ??????????? ??? ? ?????? ?????????? ????????, ? ?????? ????????? ?????? ???????, ??????? ???? ???????. 1836[?] (1879) * * * Lubi� ocz�ta twe, kochanie, Ich blask�w zmienno�� tajemnicz�, Gdy je podnosisz niespodzianie I niby modr� b�yskawic� Ogarniasz ziemi� a� po kraniec Lecz i silniejsze s� doznania: Wdzi�k oczu skromnie opuszczonych W szalonej porze ca�owania I spod cienistych rz�s os�ony Pos�pny p�omie� po��dania. 1836[?] (1879) Tadeusz Chr�cielewski 1 ??????? 1837 ??? ?????�?? ??????? ??? ???? ??????? ????????? ??????�. ?????? ?????, ??? ?????? ????, ???, ????? ???? ????, ?? ?????????? ? ????? ?????????? ?????!� ??????�. ???? ?????, ????? ??? ?? ?????? ??????? ? ??????????? ??? ????, ??? ???? ? ??? ?????????? ???????, ??? ?????? ????? ? ?????? ????, ??? ???????, ??????? ??? ???????? ??????????? ?????? ????????. 1837[?] (1838) 1 grudnia 1837 Wi�c tutaj nam s�dzone by�o Nasze rozstanie niecofnione � Rozstanie z tym, czym serce �y�o, Co �ycie twe zniszczywszy, do cna spopieli�o W twej piersi b�lem udr�czonej. �egnaj�. Po wielu, wielu latach Ty b�dziesz wspomina�a z dr�eniem Ten kraj, ten brzeg i jego po�udniowe l�nienie, Gdzie wieczny blask i ziemia d�ugo w kwiatach, Gdzie bladych r� sp�nione tchnienie Grudnie rozgrzewa i ulata. 1837[?] (1838) Seweryn Pollak * * * ??? ??????? ?????? ???????, ??? ????????? ? ???? ????? � ? ? ??????? ???????????? ??? ????? ? ????? ????�. ???? ????? ?????, ???????????, ?? ????? ???? ?????, ??????, ????????????, ??????????, ??? ????? ?? ???? ??????�. 1848[?] (1854) * * * Jeszcze ci� pragn� nieprzytomnie I jeszcze rwie si� duch ku tobie, I jeszcze w mroku moich wspomnie� Nieraz tw� ca�� posta� �owi�. Tw� posta�, tak upami�tnion�, �e wsz�dzie zawsze widz� ciebie, Nieosi�galn�, niezmienion�, Jak gwiazda l�ni�ca w jasnym niebie. 1848[?] (1854) W�odzimierz S�obodnik * * * ? ??????? ???? ??????? ????????: ??? ?? ????, ???? ???? ????, ???? ???, ?????? ???? ???, ? ??? � ???? ?????????, ? ???? ??, ?????? ?? ???????????, ? ?????? ??????? ?????????? ???????�. 1851 (1914) * * * Roz��ka wielkie ma w sobie znaczenie, Czy na wiek kochasz, czy na drgnienie powiek, Mi�o�� jest snem, a sen to tylko mgnienie, Wi�c wcze�niej, p�niej przyjdzie przebudzenie, I musi wreszcie z snu si� ockn�� cz�owiek. 1851 (1914) Anna Kamte�ska * * * ?, ??? ??????????? ?? ?????, ??? ? ?????? ??????? ???????? ?? ?? ????? ?????? ?????, ??? ?????? ?????? ?????! ????? ??, ??????? ????? ???????, ?? ???????: ??? ???�. ??? ?? ?????? � ?????? ? ??????, ??? ??????? ?? ???? ???? ????? ???????? ????, ?????? ??? ? ????? ????? ??? ???????, ?????? ????? ??????? ?????? ?????. ?? ??????? ??, ??? ????? ???????, ??? ?????? ??????? ???????, ?? ????????? ????, ? ????, ? ???? ???????????�?????? ? ??? ? ??????? ? ??? ??? ???? ? ?????????? ?? ??? ???? ???, ??? ???????? ????, ??? ?????????? ?????? ??! ?????? ??????? ?????????? ???? ?????? ??? ??? ????, ? ????????????? ??????? ?? ????? ?? ??? ?????! ????? ?????????, ????? ?????????! ? ?? ???????? ??????? ?? ?????????? ???????????�. ?? ???????? ? ???. ? ?? ????? ?? ???? ?????, ?????????? ????�. ?????, ????????, ? ????? ???????? ??, ??? ? ???? ?? ?????. ? ??? ? ?? ??????? ???????, ??? ????, ??????? ?? ???????? ????, ???? ???? ??????????? ???? ??? ?????? ? ??? ????! ?, ??? ??????????? ?? ?????' ??? ? ?????? ??????? ???????? ?? ?? ????? ?????? ?????. ??? ?????? ?????? ?????!� 1851 [?] (1854) * * * O, jak morderczo my kochamy, Jak, nami�tno�ci� za�lepieni, Niszczymy to, co dla nas samych Najmilsze sercu jest na ziemi. Czy dawno, pyszni�c si� podbojem, M�wi�e�: moj� zawsze b�dzie�. Rok min�� � gdzie zwyci�stwo twoje? Zapytaj, co z niej czas oszcz�dzi�? Gdzie si� ulotni� u�miech mi�y, R�ane lica, oczu l�nienie? Wszystko wy�ar�y, wypali�y Swoj� gorycz� �ez strumienie. Pami�tasz dzie�, gdy z woli losu Spotkali�cie si� po raz pierwszy � Wzrok czarodziejski, d�wi�k jej g�osu I jej m�odo�ci �miech najszczerszy? C�? Gdzie to wszystko dzi� uciek�o? Czy d�ugo trwa� �w sen mi�o�ci? Jak p�nocnego lata ciep�o By� tylko mimolotnym go�ciem! Dla niej okrutna twoja mi�o�� Wyrokiem stal� si� przekl�tym. Na ca�e �ycie j� okry�o Niezawinione ha�by pi�tno. Gorycz wyrzecze� i cierpienia W g��bi jej duszy zago�ci�y�. Zosta�y tylko jej wspomnienia, Ale i one j� zdradzi�y. Ziemia si� wroga dla niej sta�a, Dawne oczarowania usz�y�. Gawied�, rzuciwszy si�, zdepta�a Wszystko, co kiedy� kwit�o w duszy. I c� z tej m�ki d�ugotrwa�ej Zdo�a�a niby proch uchowa�? B�l twardy, b�l zapami�ta�y, B�l bez �zy jednej i bez s�owa! O, jak morderczo my kochamy, Jak, nami�tno�ci� za�lepieni, Niszczymy to, co dla nas samych Najmilsze sercu jest na ziemi. 1851 [?] (1854) Seweryn Pollak ??????????????? ??????, ?????? � ?????? ???????? � ???? ???? ? ????? ?????? � ?? ??????????, ?????????, ? ??????? ?? ???????, ?�. ???????? ???????�. ? ??? ???? ?? ??? ?????? ? ?????? ???????? ???? ??????, ??? ?????????? ? ??????, ????, ???????, ??????? ????, ??? ?????? ???????�. 1851[?] 0854) Predestynacja Mi�o��, o mi�o�� � to w podaniu � Przymierze dwojga dusz jedyne, Ich zespolenie, powi�zanie, To ich wyroczne przetapianie, To ich wyroczny pojedynek. Im jedno z nich jest bardzo tkliwe W nier�wnych dwojga serc zapasach, Tym pewniej i tym niew�tpliwiej, Kochaj�c, cierpi�c rozpaczliwie, Martwieje wreszcie i dogasa. 1851[?] 0854) Seweryn Pollak * * * ?? ??????: ???? ??, ??? ? ??????, ?????, ????, ??? ? ??????, ???????�. ? ???! ?? ????? ??? ???????????? ?????, ????, ????, ??? ? ???? ??? ??????. ?? ? ?????, ?? ? ??????, ??????, ???????, ????????, ? ???? ????????, ? ???????, ?? ????�. ??, ?? ????? ???? ? � ?? ??? ?????!� ?, ??? ?????? ???! ?? ????? ?????? ??? ??? ??????? ? ??????. ?? ????? ??? ? ?????? ?????�. ??, ? ???? ??? ?????????? ? ??????, ???? ??????, ?? ???? ?? ?? ????. 1852[?] (1854) * * * Nie m�w: on kocha mnie jak dawniej, wci�� tak samo, Jak dawniej ceni mnie najwi�cej�. O nie! On tak nieludzko �ycie moje lamie, Cho� widz� �� n� dygoce w jego r�ce. To w gniewie, to we Izach, to w smutku, roz�aleniu, Oczarowana, z dusz� ura�on�, Cierpi�, nie �yj�. �yj� tylko w jego cieniu, Ale to �ycie�. o, jak gorzkie ono! On mi powietrze sk�po odmierza, ostro�nie. Tak nikt nie czyni z najstraszniejszym wrogiem�. Och. dysz� jeszcze z trudem, bole�nie i trwo�nie, Mog� oddycha�, lecz ju� �y� nie mog�. 1852[?] (1854) Wanda Grodzie�ika * * * ?, ?? ??????? ???? ?????? ????????????! ??????, ?? ??? ?? ???? ???????? ????? ????: ?? ?????? ???????? ? ????????, ? ? � ?. ?? ???? ????? ? ??????? ????????. ?, ?????? ???????, ????? ????????? ?????, ???? ????????? ?????, ??? ???? ? ???? � ? ?????? ????, ???????, ?????? ????? ???? ????? ???????????? ???????. 1852[?] (1854) * * * O, tylko nie zatrwa�aj mnie s�usznym wyrzutem! Wierz mi, z nas dwojga bardziej ty� godna zazdro�ci: Ty szczera i p�omienna jeste� w swej mi�o�ci, A ja, widz�c ci�, czuj� i zazdro��, i smutek. I, �a�osny czarodziej, co stwarzaj�c dziwy, Przed �wiatem wymy�lonym sam bez wiary staj�, I p�oni�c si�, samego siebie rozpoznaj�: Jam dla twej duszy �ywej � bo�yszczem nie�ywym. 1852[?] (1854) Wanda Grodzie�ska * * * ????? ??????, ???? ??????, ?? ???? ??????, ????? ?? ????, ??????? ???????? ????????, ??????? ? ???? ???????. ???? ???????, ?????? ????, ??????? ?????? ?????????, ? ???, ???????? ??? ???????, ???????? ????? ?????. ?? ? ? ??????? ??????? ??? ??????? ??????? ????? ?????? ???????? ?????????? ???? ?????�. 1852 (1854) * * * B�yszcz� si� wody, �wieci s�o�ce, Doko�a u�miech, wsz�dzie �ycie, Drzewa, rado�nie trzepoc�ce, W niebios nurzaj� si� b��kicie. �piewaj� drzewa, b�yszcz� wody, Powietrze ca�e tchnie mi�o�ci� I �wiat, kwitn�cy �wiat przyrody, Poi si� �ycia obfito�ci�. Lecz silniejszego upojenia Nie ma w�r�d wszystkich t