Średnia Ocena:
Makrobiotyka. Ścieżka do całkowitego zdrowia
Od pożywienia zależy wszystko, jest lekarstwem uniwersalnym... Michio Kushi i Alex Jack, wybitni popularyzatorzy makrobiotyki, wierzą, że niemal każdej dolegliwości człowieka – od przeziębienia po raka – można zaradzić, a nierzadko także ją wyleczyć, poprzez zrównoważenie przepływu energii wewnętrznej (ki). Najskuteczniejszym metodą jest spożywanie właściwych pokarmów, zgodnie z swoimi potrzebami. W niniejszym przewodniku ukazują oni podstawy makrobiotycznego sposobu jedzenia i życia, wyjaśniając, jak możemy wykorzystać to potężne źródło uzdrawiania, żeby stać się zdrowszymi i szczęśliwszymi, zapobiegać lub przynosić ulgę w nad 200 dolegliwościach, schorzeniach lub zaburzeniach, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. To encyklopedyczne kompendium podstaw makrobiotyki, środków leczniczych, jadłospisów i przepisów uwzględnia najwieższe podejścia i praktyki w społeczności makrobiotycznej. Autorzy integrują wszystkie info w formie jedynego w swoim rodzaju przewodnika po uzdrawianiu makrobiotycznym, od AIDS, poprzez alergie, zapalenie stawów, raka, cukrzycę, aż po choroby serca. Wyjaśniają również, co musimy wiedzieć, żeby zacząć korzystać z prawdziwej diety makrobiotycznej, która zapewni nam pełną równowagę. Książka ebook podaje dokładne narzędzia i wiedzę, których potrzebujemy żeby zbudować silne, aktywne ciało i radosny, twórczy umysł.
| Szczegóły | |
|---|---|
| Tytuł | Makrobiotyka. Ścieżka do całkowitego zdrowia |
| Autor: | Kushi Michio, Jack Alex |
| Rozszerzenie: | brak |
| Język wydania: | polski |
| Ilość stron: | |
| Wydawnictwo: | Wydawnictwo Kos |
| Rok wydania: | 2016 |
| Tytuł | Data Dodania | Rozmiar |
|---|
Makrobiotyka. Ścieżka do całkowitego zdrowia PDF - podgląd:
Jesteś autorem/wydawcą tej książki i zauważyłeś że ktoś wgrał jej wstęp bez Twojej zgody? Nie życzysz sobie, aby podgląd był dostępny w naszym serwisie? Napisz na adres [email protected] a my odpowiemy na skargę i usuniemy zgłoszony dokument w ciągu 24 godzin.
Pobierz PDF
To twoja książka?
Wgraj kilka pierwszych stron swojego dzieła!Zachęcisz w ten sposób czytelników do zakupu.
WGRAJ PDF
Ostatnio dodane
Losowy ebook
Teatr Krzywej Sceny
Zimna wojna
Coaching 3D
Przy stolikach na Francuskiej
Hela
Kuracja wiedzą
Satyry. Listy
Nowele
Drugi świat. Syn rzeźnika
Serce jak lód
Makrobiotyka. Ścieżka do całkowitego zdrowia PDF transkrypt - 20 pierwszych stron:
Strona 1
Higiena żywności i pasz
Noroviruses – the most common cause non- Norowirusy w żywności
bacterial foodborne infections in humans
– najczęstszy niebakteryjny czynnik
Pakulska M., Jackowska-Tracz A., Tracz M.,
Department of Food Hygiene and Public Health zakażeń pokarmowych u ludzi
Protection, Faculty of Veterinary Medicine, Warsaw
University of Life Sciences – SGGW
Małgorzata Pakulska*, Agnieszka Jackowska-Tracz, Michał Tracz
This paper aims at the presentation of important vi-
ral foodborne infections in humans. Noroviruses (NoV) z Katedry Higieny Żywności i Ochrony Zdrowia Publicznego Wydziału Medycyny
cause the majority of acute infectious non-bacterial gas- Weterynaryjnej w Warszawie
troenterititis (AING) and is recognized as a prominent
cause of foodborne outbreaks worldwide. NoVs detec- przez norowirusy zapada około 2 mln lu- Dawka zakaźna nie jest dokładnie osza-
tion is difficult as they are not cultivable in vivo. How- dzi (5). Norowirus jest obecnie dominu- cowana. Prawdopodobieństwo zakażenia
ever, the recent improvement in norovirus-specific di- jącym patogenem przewodu pokarmo- zwiększa się wraz ze wzrostem przyję-
agnostics, demonstrated that NoVs are among the top wego u dzieci, rozprzestrzenianym wraz tej dawki wirusa i jest w znacznym stop-
five pathogens causing foodborne illnesses. Norovirus- z żywnością, powodującym ostre zapale- niu uzależnione od właściwości żywno-
associated gastroenteritis outbreaks occur in schools, nie żołądka i jelit (food-borne gastroente- ści, w której wirus występuje oraz ogólnej
hospitals, nursing homes and cruise ships. Food con- ritis). Liczba zachorowań na tle norowiru- kondycji konsumenta (3). Niemniej jednak
tamination by NoV can occur during all stages of pro- sowym u pacjentów pediatrycznych prze- cechą charakterystyczną norowirusów jest
duction, both in primary production and further pro- wyższa liczbę zachorowań powodowanych wysoka zakaźność. Według danych literatu-
cessing. A common source of noroviral infection are bi- przez rotawirusy (6). rowych nawet mniej niż 10 cząstek wirusa
valve molluscs, as they are able to accumulate norovirus Nazwa norowirusy pochodzi od nazwy wystarcza do wywołania zakażenia u zdro-
particles by water filtration. Norovirus is very infectious wirusa Norwalk, który został po raz pierw- wych dorosłych osób, średnio 1 0–100 czą-
and highly stable in the environment. Recently there are szy wyizolowany z próbek kału z ogniska stek wirusa (9, 14, 15). Osoby chore wyda-
no microbial criteria for NoVs in food, what make it dif- gastroenterititis (1968 r.) w szkole podsta- lają olbrzymie ilości wirusa z kałem (nawet
ficult to take noroviruses risk into HACCP consideration. wowej w miejscowości Norwalk w Ohio, 1011/g; 2). Zachorować mogą osoby w każ-
w Stanach Zjednoczonych (1), gdzie w cią- dym wieku. Przebycie zachorowania nie
Keywords: norovirus, foodborne outbreaks, acute gu 2 dni zachorowało 50% z 232 nauczy- chroni przed kolejnymi zachorowaniami.
gastroenterititis. cieli i uczniów szkoły podstawowej (7). Ro- Nie dochodzi do długotrwałej odporności
dzaj Norovirus (dawna nazwa Norwalk-like organizmu oraz występuje niska odporność
virus), podobnie jak Versivirus, Lagovirus krzyżowa na inne typy norowirusów (3).
N iewielu zdaje sobie sprawę z zagro-
żenia, jakie stanowią dla norowiru-
sy (NoV), a przecież są one najczęstszym
i Sapowirus należy do rodziny Caliciviridae
(8). Norowirusy określane mianem małych
okrągłych wirusów (small round structu-
Do zanieczyszczenia żywności norowi-
rusami może dojść na wszystkich etapach
produkcji żywności, zarówno podczas pro-
czynnikiem etiologicznym ostrego zakaź- red viruses – SRSV) są jednymi z najmniej- dukcji pierwotnej, jak i dalszego przetwór-
nego niebakteryjnego zapalenia żołądka szych wirusów RNA (średnica 27–40 nm), stwa. Na etapie produkcji pierwotnej do
i jelit u ludzi (acute infectious nonbacte- mają symetrię kubiczną, nie mają otoczki zanieczyszczenia żywności dochodzi naj-
rial gastroenterititis – AING; 1, 2). i wypustek. Norowirusy są wysoce hete- częściej na skutek użycia zanieczyszczo-
Obecnie najczęstsze zakażenia pokar- rogenne – należą do 5 grup genetycznych nej wody, w której obecne są norowirusy,
mowe u ludzi stanowią powodowane przez (GI-GV), wśród których rozróżnia się kil- a także podczas zbioru ręcznego, pakowa-
czynniki bakteryjne (w szczególności C. je- kadziesiąt genotypów. Szczepy typu GI nia i transportu. Zarejestrowano przypad-
juni, S. Enteritidis i E. coli O157:H7) oraz i GII odpowiedzialne są za większość epi- ki zachorowań po spożyciu, m.in. malin,
zakażenia powodowane przez norowirusy. demii u ludzi (9, 10, 11). Norowirusy nie truskawek i sałaty, jako wynik nawadnia-
Według danych Europejskiego Urzędu ds. namnażają się in vitro w hodowlach komór- nia i nawożenia pól wodą zanieczyszczo-
Bezpieczeństwa Żywności (European Food kowych (2). Cechuje je wysoka oporność na ną norowirusami. Należy zwrócić uwagę
Safety Authority – EFSA) wirusy izolowa- czynniki środowiskowe. W temperaturze na wody ściekowe trafiające do gleby, rzek
ne z żywności są drugim, zaraz po salmo- 60°C do inaktywacji dochodzi dopiero po i mórz. Szczególnym źródłem zagrożenia
nelach, najczęściej izolowanym czynni- 30 min, w stanie zamrożenia mogą prze- są organizmy wodne, głównie małże dwu-
kiem będącym przyczyną zakażeń pokar- trwać nawet kilka lat. Ulegają inaktywacji skorupowe (w tym ostrygi), które poprzez
mowych w krajach Unii Europejskiej (3). w środowisku o pH od 3 do 5. Większość filtrację zanieczyszczonej ściekami wody,
Według danych amerykańskiego Centrum powszechnie stosowanych detergentów nie kumulują norowirusy w swoim organi-
Zwalczania i Zapobiegania Chorobom likwiduje tych drobnoustrojów – dobrze zmie (3). Według danych Systemu Wcze-
(Centers for Disease Control and Preven- znoszą środowisko o pH 5–10 i wysokie snego Ostrzegania o Niebezpiecznych Pro-
tion-CDC) wśród patogenów powodują- stężenie chloru (12). Wszystkie wymienio- duktach Żywnościowych i Paszach (Rapid
cych najwięcej zachorowań w wyniku spo- ne cechy i ogromna zmienność genetycz- Alert System for Food and Feed– RASFF)
życia zanieczyszczonej mikrobiologicznie na oraz łatwość przenoszenia się norowi- w styczniu 2014 r. we Włoszech trakcie
żywności na pierwszym miejscu w 2011 r. rusów czynią z nich groźnego przeciwni- kontroli granicznej stwierdzono obec-
znalazły się norowirusy (58% zachorowań), ka dla organizmu ludzi. Często jedynym ność norowirusów w małżach (Ruditapes
a następnie Salmonella spp. (11%) i Clo- skutecznym sposobem eliminacji kolej- decussatus) z Tunezji, co skutkowało od-
stridium perfringens (10%; 4). Szacuje się, nych zachorowań jest czasowe zamknię- rzuceniem przesyłki i niedopuszczeniem
że w Wielkiej Brytanii każdego roku na cie instytucji, w której doszło do wybuchu jej na rynek Unii Europejskiej (16). Moż-
ostry nieżyt żołądka i jelit powodowany epidemii (13). liwe jest także zanieczyszczenie surowca
* Studentka V roku Wydziału Medycyny Weterynaryjnej w Warszawie.
694 Życie Weterynaryjne • 2014 • 89(8)
Strona 2
Higiena żywności i pasz
lub produktu przez osoby uczestniczą- zamkniętego lub półzamkniętego caterin- norowirusów w żywności. Z uwagi na po-
ce w produkcji i przetwarzaniu żywności, gu, np. szkołach, stołówkach, szpitalach, wagę zagrożenia, jakie stanowią norowiru-
a także serwujące lub sprzedające daną domach opieki czy podczas rejsów stat- sy w małżach, rozważana jest klasyfikacja
żywność. Ryzyko zachorowania występuje ków (18). W trakcie noworocznego rejsu obszarów pozyskiwania małż w UE. Na ta-
także po spożyciu zanieczyszczonych pro- (22 grudnia 2012 r. – 3 stycznia 2013 r.) kie kryteria i procedury z niecierpliwością
duktów gotowych do spożycia (ready-to- na pokładzie luksusowego statku Queen oczekują nie tylko urzędowi lekarze wetery-
-eat – RTE), na przykład kanapek i sałatek Mary II zachorowało 204 z ponad 2,6 tys. narii odpowiedzialni za sprawowanie nad-
(17). Produkty te przeznaczone są do bez- pasażerów oraz 16 z ponad 1,2 tys. człon- zoru nad produkcją żywności pochodzenia
pośredniego spożycia, co oznacza brak do- ków załogi. Dominującymi objawami były zwierzęcego, ale przede wszystkim produ-
datkowej obróbki termicznej, która ewen- wymioty i biegunka. Przeprowadzone ba- cenci żywności, na których spoczywa od-
tualnie umożliwiłaby zniszczenie wirusów. dania próbek kału wykazały, że czynnikiem, powiedzialność za bezpieczeństwo produ-
Ryzyko dodatkowo podnoszą dodawane który wywołał epidemię na statku był noro- kowanej żywności.
do potraw potencjalnie zanieczyszczone wirus (19). W USA od października 2010 r.
sosy. Przestrzeganie zasad Dobrej Prak- do stycznia 2013 r. zakażenia norowiruso- Piśmiennictwo
tyki Rolniczej (GAP), Dobrej Praktyki Hi- we stanowiły 127 z 241 (52,7%) przypad-
gienicznej (GHP) i Dobrej Praktyki Pro- ków skarg na dolegliwości żołądkowo-jeli- 1. Salyers A., Whitt D.: Infekcje układu pokarmowego. W:
Abigail A Salyers, Dixie D Whitt: Mikrobiologia: różno-
dukcyjnej (GMP) jest szczególnie istotne towe po spożyciu posiłków w restauracjach rodność, chorobotwórczość i środowisko. Wydawnictwo
dla możliwości ograniczenia występowa- (20). W Holandii, Szwecji, Finlandii i Wiel- Naukowe PWN, Warszawa 2003, s. 349–380.
2. Molenda J.: Zakażenia wirusowe przenoszone drogą po-
nia norowirusów w żywności, a odpowied- kiej Brytanii norowirusy są przyczyną oko- karmową. Życie Wet. 2012, 87, 410–413.
nie, systematyczne szkolenie pracowników ło 60% masowych zakażeń jelitowych (10). 3. EFSA Panel on Biological Hazards: Norovirus (NoV) in
branży spożywczej pozwala na znaczne W ostatnich latach kilkakrotnie wykrywa- oysters: methods, limits and control options. EFSA Jour-
nal. 2012, 10, 2500.
ograniczenie liczby masowych zachorowań. no norowirusy w mrożonych malinach po- 4. Centers for Disease Control and Prevention. Division of
Objawy choroby są bardzo podobne do chodzących z Polski, co zostało zgłoszone Viral Diseases. National Center for Immunization and Re-
występujących po zakażeniach rotawiruso- w ramach funkcjonowania systemu RASFF. spiratory Diseases: Updated Norovirus Outbreak Mana-
gement and Disease Prevention Guidelines. MMWR Re-
wych, jednak przebieg choroby jest zwykle Centrum Zwalczania i Zapobiegania comm Rep. 2011.
dużo łagodniejszy. Wirusy po wniknięciu Chorobom w USA stworzyło dwa syste- 5. Richards G.: Critical Review of Norovirus Surrogates in
Food Safety Research: Rationale for Considering Volun-
do organizmu replikują się w błonie ślu- my służące do śledzenia wybuchów za- teer Studies. Food Environ. Virol. 2012, 4, 6–12.
zowej jelita cienkiego i prowadzą do zabu- truć pokarmowych na tle norowirusowym 6. Ramani S., Atmar R.L., Estes M.K.: Epidemiology of hu-
rzeń procesu wchłaniania (2, 10). Czas od – NORS i CaliciNet. Systemy te zbierają man noroviruses and updates on vaccine development.
Curr. Opin. Gastroenterol. 2014, 30, 25–33.
zakażenia do chwili wystąpienia objawów i przetwarzają informacje o miejscu i cza- 7. Takagi H.: Possibilities and the assignments for infection
jest krótki i wynosi 12–48 godzin (18). Naj- sie wystąpienia zachorowań oraz dane do- control of norovirus: the verification and the limit of in-
częstsze objawy to wodnista biegunka ty- tyczące liczby zachorowań. W ramach tych activation efficacy by surrogate viruses. Nihon. Rinsho.
2012, 70, 1289–1292.
powa dla ostrego zapalenia żołądka i jelit systemów prowadzone jest molekularne ty- 8. Green K.Y., Ando T, Balayan M.S., Berke T., Clarke I.N.,
(ok. 75%), fontannowe wymioty (ok. 45%) powanie norowirusów. W Europie powstał Estes M.K., Matson D.O., Nakata S., Neill J.D., Studdert
M.J., Thiel H.J.: Taxonomy of the caliciviruses. J. Infect.
i bóle brzucha (ok. 35%). Gorączka wystę- program NoroNet, który jest kontynuacją Dis. 2000, 181, 322–330.
puje rzadko i zwykle w niskich zakresach. sieci Pokarmowe Wirusy w Europie (Food- 9. Hutson A.M., Atmar R. L., Estes M.K.: Norovirus dise-
Wyzdrowienie następuje najczęściej w ciągu -Borne Viruses in Europe – FBVE), skupia- ase: changing epidemiology and host susceptibility fac-
tors. Trends Microbiol. 2004, 12, 279–287.
od jednego do trzech dni. U osób przebywa- jącej naukowców pracujących w dziedzinie 10. Gospodarek E., Zalas-Więcek P.: Norowirusy – taktyka
jących w szpitalach i dzieci poniżej 11 roku zdrowia publicznego w instytutach i na uni- rozprzestrzeniania się. Przegl. Epidemiol. 2009, 63, 5–9.
życia choroba może trwać nawet do tygo- wersytetach w 13 krajach europejskich. No- 11. Baert L., Uyttendaele M., Debevere J.: Foodborne Viruses:
An Emerging Risk to Health. W: Food Safety. A Practical
dnia. Zachorowania zwykle przebiegają ła- roNet udostępniania wirusologiczne, epide- And Case Study Approach. Springer 2007, s. 202–217.
godnie, ale zdarzają się ciężkie. Rzadko do- miologiczne i molekularne dane dotyczące 12. Cannon J.L.: Surrogates for the study of norovirus stabi-
lity and inactivation in the environment: a comparison of
chodzi do zgonu, który jest możliwy szcze- norowirusów (21). W Polsce po raz pierw- murine norovirus and feline calicivirus. J. Food Protect.
gólnie w grupie podwyższonego ryzyka, tj. szy badania chorych w ogniskach w kie- 2006, 11, 2761–2765.
u dzieci, osób starszych i z obniżoną odpor- runku zakażeń norowirusami przeprowa- 13. Patel A., Halla A., Vinjé J., Parashar U.: Noroviruses:
A comprehensive review. J. Clin. Virol. 2009, 44, 1–8.
nością (10). Bezpośrednią przyczyną zgo- dzono w 2004 r. Od tej pory obserwuje się 14. Duizer E., Bijkerk P., Rockx B., de Groot A., Twisk F., Ko-
nu jest zwykle bardzo silne i szybko postę- systematyczny wzrost liczby zakażeń no- opmans M.: Inactivation of caliciviruses. Appl. Environ.
pujące odwodnienie. rowirusami. Wzrasta także odsetek ognisk Microbiol. 2004, 70, 4538–4543.
15. Koopmans M., Duizer E.: Foodborne viruses: an emer-
Norowirusy najczęściej atakują zimą, o etiologii wirusowej, w których nie okre- ging problem. Int. J. Food Microbiol. 2004, 90, 23–41.
stąd nazwa zimowa choroba wymiotna ślono dokładnie czynnika etiologicznego, 16. RASFF: Norovirus (present) in chilled clams (Ruditapes
decussatus) from Tunisia. Notification detail – 2014.ADD
(winter vomiting disease), nazywana także co może wskazywać na niedorejestrowa- 17. Li J.: Inactivation of a Human Norovirus Surrogate, Hu-
„grypą żołądkową”, aczkolwiek do zakaże- nie ognisk o etiologii norowirusowej (22). man Norovirus Virus-Like Particles, and Vesicular Sto-
nia może dojść o każdej porze roku. Noro- matitis Virus by Gamma Irradiation. Appl. Environ. Mi-
crob. 2011, 77, 1862–1877.
wirusy przenoszą się bezpośrednio poprzez Podsumowanie 18. European Commission: Opinion Of The Scientific Com-
kontakt z zakażoną osobą (droga fekalno- mittee On Veterinary Measures Relating To Public He-
-oralna) lub pośrednio przez kontakt z po- Inaktywacja norowirusów w środowisku, alth On Norwalk-Like Viruses. 2002. /
food/fs/sc/scv/out49_en.pdf
wierzchniami, lub przedmiotami skażony- w którym odbywa się produkcja lub ser- 19. Centers for Disease Control and Prevention: Investigation
mi wirusem albo poprzez spożycie skażonej wowanie żywności może okazać się bar- Update on the Queen Mary 2. 2013. /
nceh/vsp/surv/outbreak/2012/january3_queen_mary_2.htm
wody i żywności. Norowirusy są przyczyną dzo trudna. Dlatego też procedury związane 20. /norovirus/trends-outbreaks.html
większości masowych zakażeń powodują- z kontrolą występowania wirusów w łańcu- 21.
cych ostre zapalenie żołądka i jelit. Wyniki chu żywnościowym powinny w szczegól- 22. Napiórkowska A., Sadkowska-Todys M.: Sytuacja epide-
miologiczna zakażeń norowirusami ludzi w Polsce w la-
badań przeprowadzonych w USA wykazały, ności skupiać się na zapobieganiu zanie- tach 2004–2008. Przegl. Epidemiol. 2010, 64, 27–33.
że norowirusy były przyczyną 96% maso- czyszczeniu i zanieczyszczeniu krzyżowe-
wych zakażeń jelitowych. Charakterystycz- mu żywności. Możliwe jest, że w niedalekiej
ne dla zakażeń norowirusami są zbiorowe przyszłości zostaną opracowane i wpro- Dr Agnieszka Jackowska-Tracz,
zachorowania, szczególnie w miejscach wadzone kryteria mikrobiologiczne dla e-mail: [email protected]
Życie Weterynaryjne • 2014 • 89(8) 695
Recenzje
Produkt zgodny z opisem. Warto było wydać te kilka złotych. POLECAM !!!