Przeczytałam niedawno "Wspomnienia" Nadieżdy Mandelsztam, która zachowała wiersze Osipa w własnych notatkach, przede wszystkim jednak w najbezpieczniejszym miejscu w czasach stalinowskiego terroru - swojej pamięci. Czytanie wierszy Mandelsztama po lekturze "Wspomnień" jest wyjątkowym przeżyciem - słowa, które układają się w rymy, strofy, zestawy odczytuję jako dobro ocalone z lat "polowania na słowa". Sowiecki system aresztowań, terroru nie ominął poetów, którzy słowem mogli wprowadzić zamęt w budowie świetlanej, komunistycznej przyszłości. Poeci ginęli w maszynie terroru, jak inni obywatele Rosji Radzieckiej. Jednak siła słowa, siła poezji jest większa niż śmierć. W tomie zgromadzono ocalałe wiersze - dzięki wielu strażnikom pamięci, a przede wszystkim Nadieżdzie, która wiedziała, jak cenny skarb powierzył jej mąż-poeta, którego śmierć spotkała na dalekiej północy w łagrze. Zalecam podróż w świat poezji ocalonej ze świata smutku, zagrożenia i śmierci.