Strona 1 Strona 2 Strona 3 GAYLE Lynds UKŁADANKA Przekład JAGODA SOCHOŃ Strona 4 Tytuł oryginalny: Mosaic Redaktorzy serii MAŁGORZATA CEBO- FONIOK ZBIGNIEW FONIOK Redakcja stylistyczna KATARZYNA MAKARUK Ilustracja na okładce FRANCO ACCORNF.RO/via THOMAS SCHLÜCK. GmbH Opracowanie graficzne okładki STUDIO GRAFICZNA WYDAWNICTWA AMBER Skład WYDAWNICTWO AMBER Wydawnictwo Amber zaprasza na stronę Internetu Copyright © 1998 by Gayle Hallenbeck Lynds. All rights reserved. For the Polish edition Copyright © 2000 by Wydawnictwo Amber Sp, z o.o. ISBN 83-241-1124-7 WYDAWNICTWO AMBER Sp, z o.o. 00-108 Warszawa, ul. Zielna 39. tel. 620 40 13. 620 81 62 Warszawa 2000. Wydanie I Druk: Cieszyńska Drukarnia Wydawnicza Ponowna oprawa: 2003, Cieszyńska Drukarnia Wydawnicza Strona 5 Mojej córce Julii Stone, mądrej, pięknej i tak drogiej mojemu sercu Strona 6 Warto jest żyć odważnie. Odwaga jest ceną, jaką życie każe sobie płacić za gwarancję spokoju. Amelia Earhart Strona 7 Prolog FRAGMENT PAMIĘTNIKA Nadszedł czas, żeby przypomnieć sobie wszystko i opowiedzieć innym, co się naprawdę wydarzyło... PONIEDZIAŁEK, 30 PAŹDZIERNIKA OKRĘG WESTCHESTER W STANIE NOWY JORK Była druga po południu. Za oknem świeciło słońce. Stary człowiek czuł się bardzo osłabiony po zastrzyku, który miał go otumanić i unieruchomić. Niena- widził ich wszystkich razem i każdego z osobna, bez wyjątku. Nie mógł się po- godzić zwłaszcza z tym, że lekarze, ludzie z dyplomami, zobowiązani przysięgą, żeby nieść pomoc, zamiast leczyć, robili takie rzeczy. Ale miał pewien plan. Za- mierzał przechytrzyć ich i wydostać się z tego przeklętego więzienia. Czuł, że musi to zrobić jak najszybciej. Jego nadzieją był młody sanitariusz. Był chciwy, a starzec z doświadczenia wiedział, jak bardzo pomocna może się okazać ta cecha. - Jest prawdziwy - szepnął sanitariusz i popchnął wózek ze starym czło- wiekiem korytarzem w kierunku bladego październikowego słońca. - Oczywiście, że jest prawdziwy - mruknął pod nosem stary. - Nie zawra- całbym sobie głowy fałszywymi. - Co pan mówi? - Chłopak pochylił się nad nim. - Nic, nic. Sanitariusz wyprowadził wózek na zewnątrz. Znaleźli się w czymś w rodzaju parku. Miał on stłumić poczucie winy u tych, którzy mieli dość pieniędzy, żeby pozbyć się swoich najbliższych - starych i niepotrzebnych - i wysłać ich w to 7 Strona 8 miejsce zapomniane przez Boga i ludzi. Latem na równych grządkach po obu stronach ścieżek wijących się wokół domu opieki jaskrawo kwitły petunie i bratki. Ale teraz, pod koniec października, grządki były puste, czekały już na pierwszy śnieg. Właścicielami tego domu i starannie utrzymanego terenu wraz z otaczającymi go lasami byli synowie starego człowieka. Kupili tę posiadłość z myślą o stworzeniu doskonale strzeżonego więzienia, które miało zapewnić izolację starca od rodziny i reszty świata. Sanitariusz zatrzymał się pod wysokim klonem. Większość liści już opadła. Gałęzie nad głowami wyglądały jak szkielet dachu. Z pagórka, na którym stali, rozciągał się widok na cały teren. Stary człowiek odetchnął chłodnym, rześkim powietrzem, niemal odzyskując przytomność umysłu. Potrząsnął głową. Jeśli szybko się stąd nie wydostanie, już nigdy nie odzyska jasności umysłu i nigdy nie będzie sobą. Spojrzał na sanita- riusza, kanciastego chłopaka o mocnej szczęce i szczerym spojrzeniu. Miał kil- kudniowy zarost, ale w dzisiejszych czasach chyba nie uznawano tego za prze- jaw zaniedbania. Wczoraj chłopak strugał chojraka, ale dziś już interesowało go tylko, co zrobić, żeby dostać następny diament. - Co zrobiłeś z tamtym? - zapytał stary. - To, co mi pan poradził. Poszedłem do banku w Armonk i wynająłem skrytkę depozytową. Zostawiłem tam diament. Nie będę go na razie sprzedawał. Poczekam pół roku, kiedy będę się wybierał na wakacje. Stary uważnie spojrzał na młodzieńca. - Sprzedaj go jak najdalej stąd, w jakimś dużym mieście, gdzie nikt cię nie zna. I jak tylko go sprzedasz, wyjedź. Posłuchaj mnie. Nie chcesz chyba tłuma- czyć policji, skąd masz ten kamień. - Dużo bardziej niż policji chłopak powinien bać się czegoś innego, ale starzec nie zamierzał mu tego mówić. - Kiedy dostanę następny diament? Starzec uśmiechnął się. Chciwość była jego sprzymierzeńcem. - Jak tylko to wyślesz. - Rozejrzał się dokoła i spod grubego płaszcza na- rzuconego na szpitalny szlafrok wyciągnął dwa pakunki. Złożone arkusze papie- ru były owinięte szarym papierem i zaklejone taśmą. Dał chłopakowi szczegó- łowe wskazówki, co należy zrobić z paczkami. Jedna zaadresowana była do filharmonii w Londynie, druga do Centralnej Agencji Wywiadowczej w Langley, w Wirginii. Poza kilkoma diamentami, które udało mu się przemycić do tego piekielnego więzienia, i niewielką ilością bursztynu nie miał nic. Papier i coś do pisania musiał wykradać z pokoju do prac ręcznych. W ciągu minionego roku spisał wszystko, co udało mu się przypomnieć, i pisał nadal. Chłopak wziął paczki i schował je pod krótką białą marynarkę. 8 Strona 9 Za pół godziny kończę pracę. Pojadę do Armonk i wyślę to. - To wystarczy. - Starzec zmrużył oczy. - Bądź ostrożny. Jeśli spiszesz się dobrze, dostaniesz więcej diamentów. Mam jeszcze kilka zadań dla ciebie. To dopiero początek. - Więcej diamentów? - Sanitariusz rozejrzał się dokoła, jakby nagle coś go zaniepokoiło. - Gdzie pan je trzyma? - Starał się, żeby zabrzmiało to niewinnie, jakby martwił się o staruszka. - Może powinniśmy znaleźć lepsze miejsce. Jakąś bezpieczniejszą kryjówkę. Starzec zachichotał. Wysłano go tu, żeby umarł, ale on przechytrzy jeszcze ich wszystkich. Jest mądrzejszy, niż mogłoby się wydawać. Śmiał się coraz gło- śniej, zanosił się od śmiechu. Cały się trząsł. Musiał wytrzeć oczy, bo aż zaszły łzami. Chłopak próbował go uciszyć, ale stary człowiek tylko machnął ręką. I wciąż się śmiał. Wyobrażał sobie, co się będzie działo, kiedy jego przesyłki dotrą do adresatów w Langley i w Londynie. Nie wiedział tylko, że między gałęziami rozłożystego drzewa, pod którym stali, było urządzenie podsłuchowe. Zapis za godzinę zostanie odsłuchany. PRAGA Była północ. Mroźny wiatr znad czarnych wód Wełtawy przenikał przez cięż- ki płaszcz Jiřiego i przejmował mężczyznę zimnym dreszczem. Dygocząc, Jiři pospiesznie szedł przez most Karola w kierunku wieżyczek, spadzistych dachów i pięknych kamienic starówki. Marzył o przytulnym wnętrzu jakiejś zadymionej piwiarni. Miał lekkiego pietra. Ludzie, z którymi był zmuszony czasem robić interesy, kazali mu czekać tu z grubą kopertą pełną skradzionych fotografii i kopii dokumentów pod pachą. Zdążył się przekonać, że jeśli człowiek raz zgodzi się przyjąć od nich pieniądze i skorzysta z ich ochrony, nie ma odwrotu. Wybrał pseudonim „Jiři”. Musiał zrobić, co mu kazano. Oglądając się nerwowo przez ramię, minął pospiesznie dwie ostatnie figury świętych i szedł dalej, na ulicę Karlova. W świetle księżyca barokowe i gotyckie budowle rzucały długie, posępne cienie. Nozdrza drażnił zapach palącego się węgla. Strach ściskał żołądek. W końcu z wąskiej uliczki, którą mijał, dobiegł go cichy dźwięk jakiejś ludo- wej melodii. Z bijącym sercem przystanął i oparł się o średniowieczną kamienną ścianę budynku. Wyciągnął paczkę marlboro. Pochylił się i udawał, że chce przypalić papierosa. Trzęsły mu się ręce. Ktoś odezwał się do niego po czesku. 9 Strona 10 - Pan pozwoli. Z pogrążonej w ciemności uliczki wyłonił się akordeonista, ubrany w gruby, kraciasty płaszcz. Grajek miał czapkę z daszkiem zsuniętą nisko na oczy. W ręku trzymał zapalniczkę. Jiři drżącą ręką poprawił w ustach papierosa. Obok przejechał jakiś samo- chód. Skoda. Światło reflektorów omiotło wąską, boczną uliczkę, ale twarz graj- ka pozostała w cieniu. Mężczyzna odczekał, aż samochód znikł za rogiem. Wte- dy zapalił zapalniczkę. Pojawił się płomień, niski i wątły. Jiři zaciągnął się. - Dziękuję. - Rozluźnił ramię, pod którym trzymał kopertę. - Drobnostka. Dobranoc. Jiři cofnął się, ale akordeonista udał, że potyka się o niego. Przeprosił za nie- zdarność i błyskawicznie kopertę, którą Jiři miał pod pachą, zamienił na iden- tyczną, wyjętą spod akordeonu. Grajek rozejrzał się i roześmiał, udając pijanego. - Živijo. - Sto lat. Jiři poczuł dreszcze. - Mam nadzieję, że to wszystko, czego trzeba - wyszeptał. - Jeśli nie, zgłosimy się. - Słowa grajka zabrzmiały jak pogróżka. Akorde- onista podniósł do góry głowę, przycisnął do piersi instrument i odszedł, grając i śpiewając wesoło: „Czeska laseczka i złote piweczko...”. Jiři szybkim krokiem ruszył w przeciwnym kierunku, kryjąc się w najwięk- szym cieniu. Teraz martwił się, co będzie jutro, czy szef firmy, w której praco- wał, poważny przedsiębiorca, odkryje kradzież. Zastanawiał się, czy kiedy kradł i kopiował dokumenty, nie zostawił przypadkiem jakiegoś śladu... Omal nie zemdlał, kiedy go olśniło. Chodziło im o jego szefa. Po to potrzebne były dokumenty i zdjęcia. Jego szef. Jiři w uśmiechu odsłonił pożółkłe zęby. Czuł się jak zwierzę, które za wszelką cenę chce się wyrwać z klatki. Wszystko wskazywało na to, że się nie myli. Nie było innej możliwości, chcieli dorwać szefa. Oczywiście miał rację... MONAKO Kiedy się dowiedział, że kobieta wynajęła apartament w słynnym „Hôtel de Paris”, i ma zamiar zostać w tym przybytku luksusu przez trzy tygodnie, Jean- Claude wiedział, że w końcu będzie ją miał. Chciał tego od chwili, kiedy zobaczył ją po raz pierwszy. Siedziała przy stoli- ku z widokiem na wodę w nocnym klubie u Jimmy'ego. Była très belle. Magni- fique. Piła szampana - czterdzieści dolarów za kieliszek - i stawiała to samo ludziom przy sąsiednich stolikach, odrzucając przy tym do tyłu długie złote 10 Strona 11 włosy. Jej skóra o kolorze miodu opalizowała w świetle lampy stojącej na stole. Kiedy się śmiała, czerwone usta układały się w szeroki łuk i ukazywały dwa rządki małych białych ząbków. A śmiała się często. - Szampan to narodowy trunek Monako! - zawołała po francusku z amery- kańskim akcentem, kiedy dostrzegła go na drugim końcu sali. Uśmiechnęła się wyzywająco. - Nich się pan ze mną napije! Usiadł przy jej stoliku. Opowiedziała mu o pierwszym mężu, kolekcjonerze obrazów Jacksona Pol- locka i Jaspera Johnsa, i o drugim, właścicielu pól naftowych w Luizjanie. Była rozwiedziona i, jak twierdziła, miała trzydzieści lat. Ciało jednak miała doskona- łe - miękkie krągłości, gdzie trzeba, i zniewalające biodra. Obserwował, jak tań- czyła z różnymi gogusiami. Po każdym tańcu jednak wracała do stolika, przy którym siedział. Do niego. Był komisarzem policji. Jego seksualnego apetytu nie potrafiła do tej pory zaspokoić żadna kobieta. Ale cóż, żył w Monako, gdzie wszyscy są piękni i boga- ci, gdzie zjeżdżają się zarówno sławni, jak i nikomu nieznani. Łączy ich jeden cel - uchronić fortuny przed podatkami i równocześnie móc się nimi chwalić przed sobą nawzajem, jak pawie licytujące się, który ma piękniejszy ogon. Tutaj zbyt- kiem była la rigeur, a l'amour, nie tylko tolerowano, ale powietrze było nią wprost przesycone. Oczywiście miał zamiar być ostrożny, ale też nie chciał sobie niczego odmawiać. C'est la vie. Był mężczyzną, który nie zapomina o swoich potrzebach. Miał szczególną słabość do Amerykanek i ich zuchwałości, braku hamulców, zwłaszcza gdy były bogate, a przy okazji piękne. Myślał o niej cały tydzień. W końcu zdecydował się jej poszukać. Znalazł ją w innym barze. Kiedy go zobaczyła, zachowała się, jakby byli starymi dobrymi przyjaciółmi, którzy spo- tkali się po długiej rozłące. Pili. Słuchali muzyki. Miała na sobie diamenty i bar- dzo krótką sukienkę od któregoś ze słynnych projektantów. Tak krótką, że od- słaniała niemal całe uda. Umówili się na następny wieczór na jedenastą. To trwało cztery noce. Napięcie miedzy nimi rosło, aż zebrało się tyle energii, że przypominali wulkan przed erupcją. Zrobiło się niebezpiecznie, tak jak lubił. Dziś wieczorem spotkali się u Jimmy'ego. Miała na sobie połyskujący biały kombinezon. Jean-Claude czuł pulsowanie w kroczu. Kiedy tylko muzyka zaczęła grać, wskoczyła na scenę. Instrumenty podawały rytm, a jej biodra poruszały się w przód i w tył. Krągłe piersi podskakiwały i prężyły się pod cieniutką tkaniną obcisłego kombinezonu. Podniosła ręce nad głowę, zamknęła oczy i tańczyła w zapamiętaniu. Stał przy barze i oddychał głęboko. Włożył palec za kołnierzyk i przejechał nim wokół szyi. Przygładził wąsy, przesunął pasek w spodniach, nie odrywając 11 Strona 12 od niej wzroku. Potrzebował tego elementu gry, elektryzującego widoku zdoby- czy na celowniku. Patrzył, jak zwilża usta, jak otwiera oczy, które nieomylnie znajdują jego wzrok, mimo tłoku w klubie pełnym ludzi obwieszonych klejno- tami, i wiedział, że wkrótce ją posiądzie. Kapela przestała grać. Wrócił do stoli- ka. - Podobało ci się, jak tańczę, mon ami? - Stanęła przy nim. Jego twarz znajdowała się na wysokości brzucha kobiety. Wciągnął zapach jej potu zmieszanego z perfumami. Pod językiem poczuł jej smak. Nagle wstał. - Idziemy. Przechyliła głowę. - My? - Oui. - Wziął ją pod ramię i wyprowadził na zewnątrz, w mglistą śród- ziemnomorską noc. - Ja poprowadzę. - Wyciągnął z jej torebki kluczyki, posadził ją na siedze- niu pasażera, a sam usiadł za kierownicą ferrari. Wyjechał z parkingu przed nocnym klubem, zostawiając za sobą karawanę bentleyów, rolls-royce'ów i mer- cedesów. Usłyszał jej śmiech, głośny i bezwstydny. Czuł gorąco narastającego podniecenia. Poszli od razu do jej pokoju. Kiedy tylko przestąpili próg luksusowego apartamentu, uniosła twarz. Objął ją. Odsunęła się tanecznym, rozkołysanym krokiem. Minę miała nadąsaną. - Ty Francuziku... - Nie jestem Francuzem. Jestem... No, chodź tu, Stacey. Już czas. - Och, Jean-Claude... - Sięgnęła do zamka błyskawicznego u góry wydekol- towanego kombinezonu. - Nie chcesz najpierw zobaczyć, co dostaniesz? Zatrzymał się zafascynowany, a ona rozpięła zamek i uwolniła swoje miodo- we ciało: jaśniało i błagało, żeby je całować, gryźć i... Zaskoczyło go, że ma wy- golone łono. Poczuł, że nie wytrzyma ani chwili dłużej. Zalała go fala pożądania. Amery- kanki zazwyczaj nie goliły tego miejsca, robiły to Europejki. Ta kombinacja amerykańskiej swobody i europejskiej mody zachwyciła go. Zrobił krok w jej kierunku. Wyszła z kombinezonu i rzuciła w niego ubra- niem. Złapał je. - Stacey! Zbliżyła się, ocierając się o niego miodową skórą. Jego ręce dotykały tej go- rącej skóry, usta chciały wchłonąć ciało. Był jak oszalały z pożądania. Rozpięła mu spodnie i wzięła do ręki pulsujący członek. Jęknął z rozkoszy. 12 Strona 13 Pogłaskała go. - Chcesz mnie, Jean-Claude? - szepnęła. Chwycił ją za biodra, podnosząc tak, żeby mógł w nią wejść. Kiedy skończy i odpocznie, zrobi to jeszcze raz. I jeszcze raz. Będzie ją pieprzył, aż wymaże jej z pamięci wszystkich, którzy robili to przed nim. Aż zacznie ją boleć. Ale będzie jej tak dobrze, że będzie błagała o więcej. Będzie ją pieprzył tak noc w noc, aż wypieprzy z niej tę kowbojską beztroską, aż stanie się uległa i wtedy będzie mógł ją zostawić. Na zawsze. Musi ją mieć. Teraz. Pozwoliła, by jego członek wszedł między jej rozgrzane, wilgotne uda, i ści- snęła go, doprowadzając do ekstazy. - Nie, Jean-Claude. Jeszcze nie. Mam pewne wymagania... Kiedy różowe i cytrynowe pasma świtu powoli wypływały na niebo nad chłodną Riviera, komisarz policji na chwiejnych nogach wyszedł z hotelu. Był wyczerpany, ale i podekscytowany. Musi teraz wrócić do domu, wziąć prysznic i przebrać się do pracy. Na górze, wciąż w łóżku, „Stacey” wystukała wielocyfrowy numer telefonu w Georgetown w Waszyngtonie. Tam była północ. - Wszystkim się zajęłam - odezwała się do swojego szefa po drugiej stronie Atlantyku. - Zachowywał się dokładnie tak, jak się spodziewałam. Przyniesie mi dziś akta policyjne i wszystkie dokumenty. Myśli, że inaczej nie zobaczymy się dziś wieczorem. A bardzo chce mnie dziś zobaczyć, i jutro, i... Męski głos z drugiej strony linii był chłodny i nieznoszący sprzeciwu. Prze- rwał jej. Wyczuła, że sprawa jest pilna. - Zmuś go, żeby wprowadził te zmiany jak najszybciej. Dokumenty muszą być dziś po południu w Berlinie. Upewnij się, że facet zrozumiał, że będzie żył pod warunkiem, że będzie milczał. Potem leć do Londynu. Wszystko już zała- twione. Tym razem idzie o kradzież. Najważniejsze, żebyś... Gdy szef podawał jej szczegóły, zdjęła blond perukę. Wyjrzały spod niej krótkie czarne włosy. Przebiegła po nich palcami skupiona już na nowym zada- niu - kradzieży w Londynie. Strona 14 Część pierwsza Julia Austrian Strona 15 1. 19.58, PIĄTEK, 3 LISTOPADA LONDYN Julia Austrian była niewidoma. Nie oślepła w wyniku tragicznego wypadku ani urazu okołoporodowego. Stało się to tak, jakby ręka Boga - a może raczej szatana - dotknęła jej oczu, kiedy spała, i odebrała im moc. Jej ślepota nie miała żadnych przyczyn somatycznych. Problem leżał w psychice. Przerażała ją pu- bliczność. Nigdy nie pogodziła się z tym, że nie widzi. W pamięci przechowywała obra- zy, które rozpamiętywała jak sny. Marzyła, żeby znowu móc widzieć. Ludziom kłamała. Mówiła, że ślepota pianiście nawet pomaga. Rodzinie wmawiała, że jest wręcz zadowolona, że nie widzi, bo to pozwala jej się skupić wyłącznie na karierze. Trzem mężczyznom, których kochała, mówiła, że seks sprawia jej wię- cej przyjemności, bo jest teraz bardziej zmysłowy. W jej kłamstwach było trochę prawdy. Dużo podróżowała po Stanach, Europie i Azji. Jej matka była jej menedże- rem i jej oczami. Razem jeździły po świecie, który kręcił się wokół muzyki: od wielkich sal koncertowych do kameralnych, od wspaniałych rokokowych pała- ców do drewnianych scen pod gołym niebem na prowincji. Krytycy zachwycali się siłą uderzenia Julii, pięknem tonu, doskonałą techniką i temperamentem - tą nieuchwytną właściwością, która każdą nutę nasycała uczuciem. Jej bogata rodzina krzywiła się wprawdzie, że gra na fortepianie to co najmniej dziwne zajęcie, ale melomani uwielbiali ją. Była to jedna z dziwnych rzeczy w jej życiu: Julia karmiła duszę swojej publiczności, a publiczność w zamian karmiła jej duszę. Ale to z ich powodu straciła wzrok. Chroniła ją matka, Marguerite Austrian. Julia była jedynaczką i między matką i córką zawiązała się niezwykle silna więź, możliwa między dwiema 17 Strona 16 dorosłymi osobami, które łączą więzy krwi. Poza tym łączyła je miłość i wza- jemne zrozumienie, a także niezwykłe silne poczucie niepewności, które miało źródło w rodzinnej tragedii. Julia była wdzięczna matce za wszystko, co Marguerite dla niej zrobiła. Było jej wstyd, że matka zrezygnowała z wygodnego życia, żeby pomóc córce. Przecież mogła zatrudnić ludzi, którzy by się nią zajęli i pokierowali jej ka- rierą. Pieniądze nie stanowiły problemu i Julia nie żałowała ich, gdy były po- trzebne. Marguerite jednak rozwiała wszelkie wątpliwości córki i z czasem Julia zrozumiała, że życie w ciągłej podróży, praca i możliwość zastępowania córce wzroku było tym, czego chciała matka. Muzyka była dla niej wszystkim. Dzięki ojcu, który pierwszy zauważył talent córki i posłał ją do Juilliard, i dzięki matce, która nie tylko umożliwiła Julii zro- bienie kariery, ale jeszcze potrafiła zadbać o przyjemności - o ćwiczenia, koncer- ty, mężczyzn, podróże, czas dla siebie, treningi dla zachowania wagi i jogging, dzięki czemu mogła grać z taką siłą jak mężczyzna. Przez lata jej wiara we wła- sne siły rosła. Teraz miała wrażenie, że nic strasznego nie może jej spotkać, że ze wszystkim da sobie radę. Dziś, w piątkowy wieczór gra w Royal Albert Hall w Londynie. Koncert bę- dzie transmitowany na żywo przez BBC. W powietrzu czuć było podniecenie i zapach drogich perfum. Nie mogła się doczekać, żeby zacząć grać. Gdzieś na granicy świadomości zarejestrowała, że szepty za kulisami nagle ucichły. Publiczność na widowni wydawała stłumione pomruki, niecierpliwa jak dopiero co ujarzmione dzikie zwierzę. Julia czekała. Skupiła się na muzyce, która pulsowała jej w głowie. Palce aż rwały się do kla- wiatury. Uśmiechnęła się. Już czas. - Teraz, kochanie. - Głos matki był aksamitny, z typowym nowojorskim ak- centem. Julia puściła ramię Marguerite i zrobiła krok do przodu. Zawsze przed kon- certem uczyła się drogi do fortepianu, żeby móc iść sama, bez białej laski, ciem- nych okularów albo czyjegoś ramienia. Przez lata wykształciła w sobie doskona- łe wyczucie kierunku. Nie było to nic niezwykłego. Ślepota pozwala dostrzec to, co postrzegają inne zmysły. Zatopiona w nutach, pochłonięta skomplikowanymi tematami etiud, które miała grać, nie zauważyła, że jej wewnętrzne zmysły były w tej chwili uśpione. Prowadzona potrzebą dotknięcia ukochanego steinwaya szła pewnym krokiem. Niespodziewanie potknęła się. Była zaskoczona, że nie wyczuła tego czegoś na drodze, że się potknęła i ru- nęła jak długa. Leżała za kulisami zupełnie zdezorientowana. Poczuła promie- niujący ból biodra i dłoni. Z trudem łapała powietrze. Słyszała kroki spieszące w jej stronę. 18 Strona 17 - Julia! - Matka był już przy niej i pomagała jej wstać. - Kto postawił tu ten stołek? Wszyscy wiedzieli, że tu ma nic nie stać. Zabierzcie to! Julia! Nic ci nie jest? Z pomocą matki wstała. Czuła strach. Przeraziło ją nie to, że upadła, ale to, że straciła to szczególne wyczucie przedmiotów. Do tej pory miała wrażenie, że wyczuwa twarzą, niemal „widzi”, przedmioty dookoła - nisko pochyloną gałąź przed sobą, coś na krześle, na którym ma usiąść, stołek na drodze. Na czoło wystąpiły jej kropelki potu. Kiedy się żyje w ciemnościach, niewiele trzeba, by stracić orientacją. Człowiek tonie w morzu czerni. Wystarczy stracić równowa- gą, a mieszają się kierunki i w głowie powstaje chaos. Wyczulone zmysły w takiej chwili zawodzą. Podjęcie decyzji, w którą stronę ruszyć, staje się niemożliwe. Musi się pozbierać. Serce biło jej jak młotem, zamarła i skupiła się na tym, co czuło jej ciało. Bo- lały ją nadgarstki. Musiała upaść na ręce z większą siłą, niż się spodziewała. Znów poczuła strach. Ręce. Nie może uszkodzić palców, dłoni ani nadgarstków. To byłby koniec jej gry. Nagle odzyskała czucie. - Coś ci się stało! - Szept matki zabrzmiał jak krzyk. Nie czuła ostrego bólu. - Nic nie złamałam. - Była już spokojniejsza. Głośno, żeby uspokoić ludzi z obsługi, których ściszone, pełne niepokoju głosy słyszała dokoła, powiedziała: - Nic się nie stało. Dziękuję. Naprawdę. Wszystko jest w porządku. Piekło ją wnętrze dłoni, ale chciała zagrać niezależnie od wszystkiego. Go- rączkowo próbowała sobie przypomnieć plan koncertów na najbliższe dni. - Co mamy w planie na jutro? - wyszeptała. - Lecimy do Wiednia. W ciągu najbliższych dwóch dni nie ma żadnego koncertu. Dlaczego pytasz? Chodzi o ręce, tak? Bardzo cię boli? - Głos matki był pełen troski. - Dłonie trochę bolą. - Tym razem miała szczęście. - Po dzisiejszym kon- cercie chciałabym kilka dni odpocząć. - Może powinnyśmy wezwać lekarza? Zrobić prześwietlenie? - To nic poważnego, mamo. Masz może aspirynę? - To zapobiegnie zapale- niu i opuchliźnie. Matka poszła poszukać tabletek, a Julię znowu ogarnął strach. Żaden niewi- domy nie potrafi nieomylnie wyczuwać przedmiotów, ale jej zmysły, jak sądziła, były wyćwiczone w stopniu bliskim doskonałości. Przed chwilą po prostu po- zwoliła muzyce, która ją wypełniała, doprowadzić do tego stanu 19 Strona 18 roztargnienia. Na początku, kiedy straciła wzrok, bez przerwy wpadała na ścia- ny, drzwi, słupy na ulicy. To, co dla widzącego człowieka nie było żadnym pro- blemem, dla niej mogło zakończyć się katastrofą. Mogła wpaść w otwartą stu- dzienkę kanalizacyjną i złamać sobie kark. Mogła zrobić o jeden krok za daleko na balkonie i wylądować osiemdziesiąt pięter niżej. Takie niebezpieczeństwa grożą niewidomemu zawsze, i to nie tylko jego cia- łu, ale także równowadze psychicznej. Julia bała się potwornie. Starała się ze- pchnąć strach gdzieś głębiej, ale był tuż za nią, jak jakiś ogromny złowrogi cień. Czekał tylko na odpowiedni moment, żeby nią zawładnąć, tak żeby już nigdy nie była w stanie grać. Po twarzy zaczęły jej spływać stróżki potu. Oddech miała szybki, urywany. Wokół panowała pełna oczekiwania i niepokoju cisza. Julia wiedziała, że nie może dopuścić do siebie przerażenia, nie może poddać się rezygnacji, którą czuła u tych, których nie widziała. Ktoś nieumyślnie postawił na jej drodze stołek. Nic więcej się nie stało. - Możesz grać? - Obok pojawiła się jej agentka Marsha Barr. Była mocno zaniepokojona. - Nie sądzę. - Wróciła matka. Podała Julii dwie tabletki aspiryny i szklankę wody. - Oczywiście, że mogę. - Julia podjęła już decyzję. Połknęła tabletki i popiła je wodą. - Julio! - Naprawdę nic mi nie jest. - Nie może zawieść swojej widowni. - Jak ręce? - zapytała matka. - Trochę bolą. - Julia uśmiechnęła się krzywo. - Ale amputacja nie będzie konieczna. Szepty wokół nagle ucichły, a po chwili dał się słyszeć stłumiony śmiech ulgi. Marsha Barr poklepała Julię po ramieniu. - Widzę, że wszystko w porządku. - Odsunęła się. - Pójdę przeprosić pu- bliczność za opóźnienie. - Masz rację, że amputacja to przesada. Pomyśl, jak byśmy musiały się gimnastykować, żeby dotrwać do końca tournée - powiedziała matka, kiedy Marsha się oddaliła. Roześmiała się, ale Julia wyczuła w jej głosie niepokój. Oprócz zdolności wyczuwania przedmiotów na drodze Julia zwykle słyszała i czuła ruch. Jest to możliwe dzięki proprioreceptorom - malutkim organom sen- sorycznym, które znajdują się w mięśniach, ścięgnach i w innych tkankach pod- skórnych. Widzący zazwyczaj nawet nie zdają sobie sprawy z ich istnienia. Julia nauczyła się wyczuwać ruch powietrza wywołany przez poruszające się przed- mioty. Słyszała najcichsze kroki na dywanie, dźwięki wydawane przez pracujące stawy albo żołądek. Czuła ciepło, kiedy zbliżała się do niej żywa istota. 20 Strona 19 Dzisiejszego wieczoru jednak jej wyczucie zawiodło do tego stopnia, że wpa- dła na stołek. Na moment straciła swoje umiejętności. I przeraziła się, że tak jak kiedyś straciła wzrok, teraz mogła stracić ten zmysł... Spróbowała się skoncentrować i naraz poczuła znajomy ruch powietrza. Ser- ce aż podskoczyło jej z radości, bo tajemnicza umiejętność, której nie rozumiała, pojawiła się znowu, wróciła. Poczuła, że matka wyciąga do niej dłonie. Z radością wyciągnęła swoje. Słowa Marguerite wyrażały naganę, ale w głosie słychać było ulgę. - Julio! Za każdym razem, kiedy robisz coś takiego, przerażasz mnie. Julia uśmiechnęła się. - To tylko moje proprioreceptory. Czekała niecierpliwie, aż matka ujmie jej ręce i obejrzy palce, dłonie i nad- garstki. - Zdaje się, że to nic poważnego, ale mimo wszystko, lepiej, żeby zobaczył to lekarz. Innymi słowy, matka potwierdziła jej diagnozę. Teraz Julia chciała się sku- pić, wycofać w głąb siebie i znowu przygotować się do grania. Musi się wyciszyć, oderwać od tego, co się wydarzyło, skoncentrować. Odezwała się beztrosko: - Nie ma złamania, pani doktor. To pani diagnoza. Jeśli rano nie będzie poprawy, będzie mogła pani wezwać któregoś ze swoich kolegów po fachu. - Co za wspaniałomyślność. - Staram się nie utrudniać. - W kolejnym wybuchu radości nadstawiła poli- czek do pocałunku. - Do diabła, Julio! Przestaniesz w końcu to robić? - Matka właśnie się na- chylała, żeby ją pocałować. Julia wyczuła to swoim szóstym zmysłem. - Mamo, jesteś kochana. - Roześmiała się. - Wiem, córeczko. - Matka z czułością pocałowała nadstawiony policzek. - Ty też jesteś kochana. - Jestem gotowa, żeby grać. Zaprowadź mnie w miejsce, skąd ruszyłam, żebym mogła od nowa odliczyć kroki. - Jesteś pewna? - A nie ma już tam stołka? - zapytała Julia. - Nie ma. - W takim razie jestem pewna. Na sto procent. Cała naprzód jeszcze raz. Julia szła pewnym krokiem, mimo że dokoła panowała całkowita ciemność. Długa suknia od Versacego owijała się jej wokół nóg. Znowu poczuła, że etiudy 21 Strona 20 Liszta wypełniają ją swym pięknem, krew krążyła niemal w rytmie muzyki. A zmysły zasnęły. Kiedy weszła na scenę, poczuła, że znalazła się w blasku światła, że ma przed sobą morze ludzi. Zerwała się burza oklasków. Dziesięć kroków dalej czekał na nią jej fortepian, steinway. Zabierała go na każdy koncert. Kiedy tylko przyjeż- dżała, fortepian ustawiano na scenie i strojono zgodnie z jej wskazówkami. Sprawdziła go dziś po południu i stwierdziła, że jest doskonale nastrojony, pe- łen życia i pięknych sonorowych dźwięków. Sama radość grać na takim instru- mencie. Jeszcze osiem kroków. Dziś Julia podaruje swoim słuchaczom coś bardzo europejskiego - Etiudy Transcendentalne Liszta. Każda z nich jest inna pod względem technicznym i stylistycznym, a wszystkie razem stanowią wielkie romantyczne dzieło. Pierwsza etiuda, Preludium, już pulsowała w krwiobiegu Julii, już wzywała do rozpoczęcia tego niezwykłego dzieła. Jeszcze sześć kroków. Od chwili, kiedy straciła wzrok, minęło już dziesięć lat. Stało się to, gdy jako osiemnastoletnia dziewczyna debiutowała w Carnegie. Uderzyła ją teraz myśl, że tych dziesięć lat minęło tak szybko. Świat Julii nie zmienił się od tamtej chwili, jak można by podejrzewać, nie stał się wcale żało- sny i beznadziejnie smutny. Wprost przeciwnie, jaśniał równie mocno, chociaż inaczej - teraz były to zapachy, kształty, smaki, dotyk, a nade wszystko dźwię- ki... Muzyka. Jeszcze cztery kroki. Poczuła, że cierpnie jej skóra, serce zaczyna walić. Dwa kroki. Już prawie. Fortepian stoi obok. Jeszcze krok. Głęboko wciągnęła powietrze. Jest muzyką, i tylko to ma zna- czenie. I wtedy w nieprzeniknionej czerni zobaczyła migoczące sreberko światła. Po- raziło ją jak grom z jasnego nieba. Omal nie upadła. Światło? Znowu to dziwne złudzenie? Dwa dni temu w Warszawie miała wrażenie, że widzi jakieś nikłe światło na chwilę przed tym, nim zaczęła grać. Ale tamto światło było jak myśl, przemknęło tak szybko, że potem tłumaczyła sobie, że tylko się jej zdawało. Jednak teraz światło nie znikało. Poczuła, że oczy robią się jej ciepłe. Ma w to uwierzyć? Gardło ścisnęło jej się tak, że aż bolało. Zakiełkowała w niej na- dzieja... Tak, to prawda. Zamrugała oczami. Zimna, mroczna jaskinia, w której żyła tak długo, zaczęła się powoli rozpływać. Serce z podniecenia biło coraz mocniej. To światło było piękne. Jaśniało delikatne jak skóra nowo narodzonego dziecka. Oszołomiona Julia stała nieruchomo jak zaklęta. Światło stawało się coraz intensywniejsze. Jej oczy zdawały się wracać do ży- cia. Świat zaczął nabierać cudownego blasku. Przedmioty odnalazły swoje kształty. Julia była zachwycona... 22