Strona 1 Greckie piękności, rzymskie modnisie W starożytnej Grecji i Rzymie cała odzież wykonywana była ręcznie, z mozolnie tka- nych i barwionych materiałów, a później niejednokrotnie dodatkowo przyozdabianych. W różnych okresach pojawiały się rozmaite inspiracje i wpływy, a moda z biegiem czasu i z wielorakich powodów, tak jak i teraz, ulegała zmianie. Ubiory greckich i rzymskich kobiet możemy odtwarzać przede wszystkim na podstawie zachowanych rzeźb, płaskorzeźb, fresków i mozaik, a także malarstwa wazowego. Wiele wiadomości dostarczają również antyczne źródła literackie. Przedstawienia na greckich ma- części Grecji - odznaczają się lowanych wazach i pozostałości po- wśród wszystkich Greczynek lichromii na rzeźbach każą sądzić, wysokim wzrostem i  wdzię- że stroje były wykonywane raczej kiem w  poruszaniu się (...). z tkanin o jasnych kolorach, ale or- Na głowie noszą zasłony, tak namentowane wyszukanymi wzora- że cała twarz wydaje się jak- mi. Strój kobiety helleńskiej skła- by zakryta maską i widać tyl- dał się z  dwóch podstawowych ko oczy, a resztę twarzy kryje elementów: tuniki (peplos lub od tylko zasłona, przeważnie biała. VI wieku p.n.e. chiton) i  płaszcza Jasne swe włosy podwiązują aż (himation). Peplos wykonany był do czubka głowy (...). Obuwie z ciężkiej tkaniny (np. wełny) wy- noszą lekkie i płytkie, purpu- ciętej w kształt dużego prostokąta, rowe, tak wiązane rzemykami, wywiniętej od góry tak, aby two- że nogi wydają się prawie gołe”. rzyła się tzw. odrzutka, a  odchy- Rzymianki czerpały gar- lony materiał opadał praktycznie ściami z  doświadczeń grec- aż do pasa. Dzięki takiemu upięciu kich kobiet, zarówno w stro- naturalnie powstawały otwory na Fig. 3. Na współczesnych wybiegach moda starożytnej Grecji i Rzymu gości wyjątkowo czę- ju, jak i fryzurach czy biżute- ręce, a góra była albo spinana, albo sto (źródło: sylwiazym.blogspot.com) rii. Ale ubiór był tutaj przede zszywana. Natomiast chiton szy- zwykle krótkie rękawy lub ramiona pozosta- wszystkim wyznacznikiem sta- ty był z o wiele lżejszego materiału (np. z lnu wały całkowicie odsłonięte. Okrycie wierzch- tusu społecznego i majątkowego, profesji i sta- początkowo sprowadzanego tylko z Egiptu). nie, czyli himation, pełniło rolę peleryny lub nu cywilnego. Z  tego powodu Był to długi płaszcza. Zwykle zakładany był na chiton i sta- zwracano uwagę na jakość ma- i szeroki pro- rannie drapowany, a następnie upinany na jed- teriałów, ich kolor, towarzyszą- stokątny ka- nym ramieniu (fig. 1). ce ozdoby oraz sposób ich kom- wałek tkani- Wprawdzie boginie, tancerki czy muzykant- pozycji i noszenia. Stroje rzym- ny, zszyty po ki były przedstawiane jako noszące krótką szatę, skich elegantek były o wiele bokach i upię- to w przeciwieństwie do nich greckie kobiety za- barwniejsze (żółte, niebieskie ty na ramio- kładały długie ubrania. Greckie piękności, zwykle czy czerwone) oraz ozdob- nach na przy- w zależności od mody i zasobności, nosiły stro- niejsze niż greckie. Od II wie- kład zapinka- je zrobione z wełny, lnu, bawełny importowanej ku n.e. strój kobiet wzbogacił mi oraz zwy- z Indii oraz jedwabiu z Chin. Tkaniny urozmaica- się o jedwabne szale i chustki, kle przepasa- no poprzez zróżnicowanie gęstości i rodzaj splo- a również wachlarze i parasol- ny w talii. Za- tu, haftowanie, plisowanie oraz farbowanie. Stro- ki. Rzymianki dość swobod- sadniczo oby- je greckie wydają się lekkie i zwiewne. W okre- nie korzystały z życia towarzy- dwie tuni- sie hellenistycznym do stroju zaczęto dodawać skiego, uczestniczyły w przyję- ki były dłu- wachlarze w kształcie serca, wykonane np. z wy- ciach i przyjmowały gości, więc gie i  mocno suszonych liści palmowych oraz kapelusze, któ- atrakcyjność stroju była niezwy- marszczone re zastąpiły wcześniej używane szale lub narzut- kle ważna. na piersi i  w ki powstające jako wynik nadmiaru stroju. Sto- Kobiety nosiły zwykle tu- pasie, upięte py okrywano sandałami z przeplatanych rzemie- nikę, będącą rodzajem szaty za pomocą ta- ni, a podeszwy wzmacniano nitami. spodniej, na który zakładały sto- śmy, zakłada- lę, drapowaną i  spinaną na ra- Strój w różnych poleis (forma państwowo- Fig. 2. Rzymska modnisia na ma- ne bezpośred- Fig. 1. Kobieta nosząca chiton i hima- lowidle ściennym z willi w Stabiae ści obowiązująca w  greckich miastach) różnił nio na ciało. tion. Rzymska kopia greckiego posągu (źródło / się. I  tak czytamy u  Dikajarchosa, że „Kobie- z III wieku p.n.e. (źródło: https://commons. wiki/Women_in_ancient_Rome) Stroje miały ty Tebańczyków - z miasta Teby w środkowej wikimedia.org/wiki/File:NAMA_Grande_Herculanaise.jpg) .. Na okładce: Otzi, to nie ksywka widocz- Gazeta Biskupińska, Adres redakcji: Biskupin, półwysep, tel. 513-127-339; Wydawca: Wydawnictwo Dominika nego na zdjęciu studenta UAM Filipa Księskiego "Wulkan", Tygodnik Lokalny Pałuki, Żnin, ul. Sądowa 4; redaktor naczelny: Dominik Księski; redaktor: Banacha, a imię człowieka lodu,.. które- go strój przywdział na siebie. Otzi zmarł Roksana Chowaniec; zastępca redaktora naczelnego: Mirosława Roszak; Anioł Stróż: Wojciech Piotrowski; sekretarz 5.300 lat temu, a rekonstrukcję jego stro- redakcji: Stanisław Tyrakowski; reporterzy: Remigiusz Konieczka, Dobromiła Księska, Jacek Mielcarzewicz, Magdalena ju można oglądać na pokazach mody Stawniak, Maciej Tyrakowski, Marta Ziętek; skład i łamanie: Leszek Adamczyk; opracowanie graficzne: Leszek Malak. pradziejowej. fot. Remigiusz Konieczka Druk: Barwdruk Bydgoszcz. Gazetę Biskupińską można czytać, a filmy z Festynu oglądać na stronie: www.palukitv.pl