Strona 1 Dorothy Garlock Zapisane w gwiazdach Strona 2 „Cała ta harówka zabiłaby mnie, gdybym raz na jakiś czas nie mogła mieć nadziei, że coś się komuś zdarzy. Gdybym nie mogła zobaczyć ptaka w locie i pomachać mu ręką." Willa Cather Pieśń skowronka, 1915 Strona 3 HENRY ANN Słysząc jej głos, otwierasz oczy, Widzisz jej słodką twarz o świcie. Radośnie witasz nadejście ranka. Jesteś szczęściarzem, mój synu, Szczęściarzem jesteś, mój zuchu, Bo jesteś z Henry Ann. Zamykasz oczy z wieczora, A ona do snu ci śpiewa, Do snu całuje cię w czoło. I ulatujesz w krainę marzeń. Mój zuchu, jesteś szczęściarzem, Boś związał się z Henry Ann. Brak mi cię, chłopcze, na farmie, Twa matka oddala się co dzień. Wiem, że chroni cię Henry Ann. Dla twego dobra zostanę daleko. Bezpieczny jesteś, mój zuchu, Bo żyjesz z Henry Ann. Wiem, że zazdrościć ci nic należy, Żeś znalazł radość i spokój. Ja także chcę zaznać szczęścia. Nici zostały z mego zamęścia. Dziś chcę, mój zuchu, u twego boku Kochać wraz z Henry Ann. F. S. I. Strona 4 PROLOG POWIAT JEFFERSON, OKLAHOMA - 1919 „Kto z nich woli tkwić na roli, gdy zoba-aczy Paryż? Kto z nich woli tkwić na roli dana-dana-dana..." Dorene, podśpiewując, spojrzała w lustro, poprawiła kołnierzyk cienkiej sukienki bez rękawów, potem pośliniła palce i przygładziła niesforny lok na czole. - Znowu odjeżdżasz? - bosonogą dziewczynka stała w drzwiach, patrząc, jak jej młoda, piękna matka wdzięczy się do lustra. - Uhm. - To po co przyjeżdżałaś? - Żeby się z tobą zobaczyć. Dorene okręcała się z jednej strony na drugą, a frędzle od sukienki wirowały wokół jej nóg. - Tata mówi, że przyjechałaś, bo chcesz pieniędzy. - Twój tata jest mi coś winien. Nadal jestem jego żoną, a prawo mówi, że powinien mnie utrzymywać. Ale chciałam też zobaczyć ciebie. - Ty naprawdę przyjechałaś po pieniądze. Wrócisz tu jeszcze? - Może. A co, chciałabyś? - Chyba tak - dziecko obojętnie wzruszyło ramionami. -No to jak? Wrócisz? - Nie wiem. Może tak, może nie - Dorene pogłaskała małą po głowie i zamknęła leżącą na łóżku, przygotowaną do drogi walizkę. - Tata kupiłby ci kucyka... gdybyś została. - Dobry Boże! - Dorene przewróciła oczami. - Jest wiele rzeczy, urwipołciu, które chciałabym mieć, ale nie kucyka. - Nie mów tak do mnie. Nazywam się Henry Ann. Dorene znowu przewróciła oczami. - Jak mogłabym zapomnieć. A gdzie jest tata? - W polu. Chcesz się z nim pożegnać? Strona 5 - Po co? Wie, że wyjeżdżam. Głęboki filcowy kapelusz leżał na głowie Dorene jak czapka. Poprawiła go ostrożnie, aby nie naruszyć starannie ufryzowanych loków przylegających do policzków. - Mogłabyś podziękować mu za pieniądze. - Musiał mi je dać. Jestem jego żoną. Twój tata nie przepada za mną. Inaczej nie kazałby mi żyć w takiej dziurze: miałam szczęście, jak raz na tydzień udało mi się zobaczyć przejeżdżający samochód. Myśli tylko o pracy. To znaczy o tobie... i pracy. - Ciebie też lubi. Tylko nie chciał, żebyś nosiła tę fryzurę jak... jak podfruwajka, pudrowała policzki i zakładała kiecki, w których widać nogi. Tata mówi, że to pachnie tandetą. - Nie rozpoznałby tandety, nawet gdyby w nią wdepnął -żachnęła się Dorene. - Tak mnie lubi, że chciałby, żebym chodziła za pługiem, gracowała bawełnę, karmiła świnie i miała stadko dzieciaków. To nie dla mnie. Gdyby Bóg chciał, żebym była niewolnicą, stworzyłby mnie brzydką Murzynką. - A mnie się tu podoba. Nigdy stąd nie wyjadę - odparła Henry Ann wyzywająco. - Teraz możesz tak myśleć. Ale poczekaj, aż podrośniesz. - Jedziesz do miasta samochodem? - Do Ardmore jedziemy samochodem, potem pociągiem do Oklahoma City. Mam tam... trochę spraw do załatwienia. - Dorene postawiła stopę na krześle, podciągnęła obszytą wstążką podwiązkę nad kolano i wyprostowała kokardkę na pantoflu. Dziewczynka przyglądała się jej, ale myślami była gdzie indziej. Tak, wiem. Słyszałam, jak mówiłaś Tacie, że masz w mieście chłopczyka. Że musisz się NIM zająć. A mną zajmie się Tata. Dorene wzięła walizkę i przeszła na frontową werandę. Na drodze przed domem czekał zaparkowany samochód. Wąsaty kierowca wszedł po walizkę. Ubrany był w czarny garnitur i białą koszulę z wysokim kołnierzykiem. Kapelusz nosił zawadiacko na bakier, a jego włosy pachniały brylantyną. Przeniósł wzrok z bosonogiej dziewczynki na Dorene. - To twój dzieciak? - Obawiam się, że tak, mój miły. Ma dopiero sześć lat. Urodziłam ją, zanim sama skończyłam piętnaście. Nie miałam pojęcia, jak się zabezpieczyć. - Sześć? - Henry Ann przemówiła z oburzeniem. - Mam prawie dziesięć, a ty miałaś szesnaście, jak mnie urodziłaś. Tata mi mówił. Dorene spojrzała na dziewczynkę, jakby chciała ją uderzyć; potem jednak zwróciła się Strona 6 do mężczyzny cała w uśmiechach. - Ten wygadany dzieciuch to Henry Henry. Słyszał kto kiedy, żeby dziewczynka tak miała na imię? Nazwałam ją Henry po jej ojcu. To był jego pomysł, żebym ją urodziła, a mój - żeby ją tak nazwać. - Nie wątpię - wymamrotał mężczyzna. - Zrobiłam starego Eda w konia i wstawiłam to imię na świadectwie urodzenia, zanim się połapał co i jak. - Dorene zachichotała, a jej oczy świeciły jak szklane koraliki. - Boże, jakie to było śmieszne! Wybiegł z pokoju jak poparzony. Dobiegł prawie do miasta, żeby złapać tego lekarza i na świadectwie wcisnął „Ann" między Henry i Henry. Czy to nie piękne? Mężczyzna zmarszczył brwi. - Taa, piękne. Przenosił spojrzenie z dziewczynki na matkę, dostrzegł między nimi podobieństwo i myślał, że dla dziecka byłoby lepiej, gdyby okazało się tylko powierzchowne. - Lubię moje imię. Nikt inny nie ma takiego. Dziecko mówiło cicho i z taką godnością, że mężczyzna poczuł ukłucie wstydu. Cholerny bagaż. Zostawiłby damulkę tutaj, gdyby nie coś, co mu obiecała, kiedy dojadą do Ardmore. - Jedźmy już - burknął zniecierpliwiony. - Jestem gotowa, mój słodki. - Dorene nie zauważyła, że mężczyzna, słysząc to, skrzywił się, i obdarzyła go promiennym uśmiechem. Ten spojrzał jeszcze na dziecko, potem szybko odwrócił wzrok, chwycił walizkę i ruszył do samochodu. Dorene zawahała się przed zejściem z werandy. - Pocałujesz mnie na pożegnanie? - Innym razem. - Mój Boże! - zaśmiała się dźwięcznie. - Robisz się coraz bardziej podobna do taty. Nachyliła się i pocałowała dziecko w policzek, potem pośpieszyła do samochodu, chwiejąc się na obcasach. Henry Ann stała na werandzie i przyglądała się, jak matka wsiada do samochodu. Nie będę taka jak ty! Przenigdy nic zostawię mojej małej dziewczynki, nawet gdybym nie wiem jak nienawidziła jej ojca. Tym razem już nie wrócisz... i wiesz co? Mam to w nosie. Mężczyzna korbą uruchomił motor, wrzucił ją za tylne siedzenie, po czym wśliznął się za kierownicę. Dorene pomachała radośnie na pożegnanie i samochód odjechał wznosząc Strona 7 obłok kurzu. Strona 8 1 RED ROCK, OKLAHOMA - 1932 Autobus spóźniał się już godzinę, ale mężczyźnie, który stał oparty o ścianę baru Millie's Diner, nie robiło to żadnej różnicy. Na nikogo nie czekał. Kiedy w końcu autobus przyjechał, pasażerowie wysypali się z niego i podążyli pośpiesznie do baru na półgodzinną przerwę na kolację. Rozsiedli się na wysokich stołkach wzdłuż lady. Przerobiony wagon kolejowy Union Pacyfic, przeniesiony przed dziesięciu laty na główną ulicę, Main Street, był jednym z dwóch takich lokali w mieście i o tej porze serwował jedynie dwie potrawy - chili i hamburgery. Jako ostatnia wysiadła z autobusu kobieta z chudą, wlokącą się z tyłu nastolatką. Kobieta lekko pacnęła wierzch swego śmiesznie małego kapelusika ozdobionego kwiatami i przeszła na tył autobusu, gdzie kierowca wyładowywał właśnie walizkę i pudło związane sznurkiem. Mężczyzna trzymał w dłoni fajkę i obserwował, jak sięgająca do pół łydki spódnica faluje wokół jej kształtnych nóg. Widok jej pełnego wdzięku wiotkiego ciała, jej ciemnych, kręconych włosów i czarnych brwi sprawiał mu przyjemność. Zwrócił uwagę na brwi, ponieważ większość kobiet zaczęła je teraz wyskubywać, pozostawiając jedynie cienkie linie, a to, jego zdaniem, ogołacało twarz. Wiedział, kim była - córką Eda Henry' ego. Na oko wyglądała na jakieś dwadzieścia cztery lata. Musiała być ze cztery lata młodsza od niego. Odczekał, aż chodnik przed barem opustoszał, potem ruszył na parking za sklepem spożywczym, gdzie pozostawił swego wysłużonego forda. Własnoręcznie złożył ten samochód przed siedmiu laty i utrzymywał go w znakomitym stanie. A jak go umył i wypolerował, wyglądał jak nowy. Bardziej kochał tylko swego trzyletniego synka. Zatrzymał się i o podeszwę buta wystukał popiół z fajki. Schował fajkę do kieszeni. Mogło się zdarzyć, że byłby zmuszony sprzedać swój samochód. Zależało to od zbiorów bawełny i cen skupu. Chwilowo oddalił konieczność podjęcia takiej decyzji, oferując właścicielowi sklepu spożywczego wymianę silnika w jego ciężarówce i przyjmując zapłatę w towarach. Henry Ann Henry podziękowała kierowcy autobusu i podniosła walizkę. - Możemy zostawić pudło w sklepie i wrócić po nie później. Dziewczyna Strona 9 odebrała pudło z rąk kierowcy. - Poniosę je. Jak daleko idziemy? - Półtora kilometra za miasto. - Tak daleko? No dobra. Nie zostawię swoich rzeczy, żeby jakiś prostak mi je zwinął. - Pan Anderson nie pozwoliłby na to. Ale dobrze. Chodźmy. Chcę być w domu przed zmrokiem. Parę osób mijających je na ulicy skinęło głową Henry Ann Henry, z zaciekawieniem zerkając na towarzyszącą jej dziewczynę. Rodzina Henrych mieszkała w okolicy Red Rock od powstania miasta. Ed Henry, ojciec Henry Ann, był ciężko pracującym, powszechnie szanowanym człowiekiem, który popełnił kiedyś błąd, żeniąc się z Dorene Perry. Zdaniem tutejszych rodzina Perrych była wtedy hołotą i pozostała nią do dziś. - Dzień dobry, panno Henry! - mała dziewczynka grająca w klasy usunęła się z chodnika, aby pozwolić im przejść. - Dzień dobry, Mary Evelyn. Co u mamy? - Wszystko w porządku. Ci, którzy widzieli, jak Henry Ann idzie ulicą z młodą dziewczyną, zastanawiali się, jakiego to podrzutka przywiozła do domu tym razem. Niewątpliwie jeszcze jeden bękart Dorene. Ostatnim razem kiedy Henry Ann wyjechała z miasta, wróciła z zuchowatym czternastolatkiem. Ledwie parę mil od Red Rock Rzeka Czerwona wyznaczała granicę między Oklahomą a Teksasem. Dzielnica handlowo-usługowa w Red Rock składała się z paru przecznic, wzdłuż których ciągnęły się sklepy. Znaczna ich część świeciła teraz pustkami. Sklep spożywczy, bank, szewc i stacja benzynowa Phillips 66 po jednej stronie ulicy, po drugiej bar Millies Diner, fryzjer i sklep Five and Dime, gdzie Henry Ann dorabiała w soboty w czasach, kiedy sklepikarze mogli sobie jeszcze pozwolić na wynajęcie pomocników. Teraz pieniędzy było niewiele, a właściciele znaleźli się na progu bankructwa. Red Rock było miejscem zrujnowanych marzeń, gdzie żyli dobrzy ludzie, dla których nastały złe czasy. Większość gospodarstw była na skraju ruiny. Było to miasto na równinach Oklahomy ciężko doświadczone przez czteroletnią suszę i nieurodzaj bawełny. Mężczyźni nie mieli tu pracy, podobnie jak zresztą wszędzie. W miastach całe rodziny ustawiały się w kolejkach po darmową zupę. Mężczyźni, którzy rozpaczliwie potrzebowali pracy, wszczynali burdy. Głód zmuszał niektórych do wyruszenia na zachód, gdzie podobno łatwiej było o pracę na żyznych polach Kalifornii. Wzrastało poczucie, że w tym kraju nie szanuje się Strona 10 podstawowych praw, skoro nikt nie był w stanie lub nie chciał zatroszczyć się o jego mieszkańców. To dlatego niektórzy stawali się kryminalistami, trudniąc się przemytem alkoholu lub rabowaniem banków. Rząd porządnych niewielkich domów, które mijały Henry Ann i towarzysząca jej dziewczyna, urywał się nagle przy torach kolejowych, jakby wzniesiono tam niewidzialny płot. Przecznicę dalej w szeregu stały mniejsze, budowane ciaśniej i nie tak schludne domy. Tam mieszkała czarna społeczność Red Rock. Ńdobry, panienko. Tak i myślałam, że przyjedziesz autobusem. - Przysadzista kobieta promiennie uśmiechała się do nich z bujanego fotela na werandzie ozdobionej doniczkami kwitnących róż. Na głowie miała niebieską chustę. - Dzień dobry, Ciociu Dozie. Jak tam twój reumatyzm? - Jako tako. A co tam w mieście? Zimno tam? - Tak samo jak tu. - Bo myślałam, że u nich spadło śniegu. - Nie o tej porze roku, Ciociu Dozie. Przepraszam, nie zatrzymamy się na dłużej. Chcę zdążyć do domu przed zmrokiem. - Henry Ann znała Dozie Jones od dziecka. Dozie wiedziała o Dorene i Johnnym. Zaspokojenie jej ciekawości na temat Isabel zabrałoby teraz zbyt wiele czasu. - Wcale ci się nie dziwię, dziecko. Miej oczy otwarte, uważaj na tych tam, włóczęgów. Jak przyjeżdża pociąg, to więcej ich tu jak pcheł na psim grzbiecie. Słyszysz? - Słyszę, Ciociu Dozie. Idziemy. Minęły jeszcze dwa domy i dalej widać już było tylko zakurzoną drogę. - Zmęczona? - Trochę. Ta stara kobieta myśli, że niby gdzie pojechałaś? Nie wie, gdzie jest Oklahoma City? - Dla niej to strasznie daleko. Henry Ann zatrzymała się, postawiła walizkę na drodze i wyprostowała zesztywniałe palce. - On mnie nie zechce, prawda? Nie chcę się pchać, gdzie mnie nie chcą - rzuciła gwałtownie Isabel. - Mama powiedziała, że to przygłup. Na jej twarzy malował się upór. Henry Ann przyjrzała się dziewczynie badawczo. Wiedziała, że nie miała ona normalnego dzieciństwa; że widziała rzeczy, o których jej rówieśnice nawet nie słyszały. - Nie powinnaś tak się wyrażać, nawet jeśli mama to mówiła. Lepiej zaczekaj, aż sama Strona 11 będziesz mogła ocenić Tatę. To twój tata, nie mój. Ta kobieta z sądu chciała mnie umieścić w domu, gdzie za utrzymanie pomagałabym zajmować się sierotami. Gdyby mnie wzięła, uciekłabym stamtąd. - Przyjechałam, jak tylko dostałam list od Mamy. - Dlaczego nie wzięłaś i mnie, kiedy zabierałaś Johnny'ego? - Nie mogłam cię wziąć bez zgody Mamy. Chciałam, ale ona nie pozwalała. - Powinna była wtedy umrzeć. Usłyszawszy te wypowiedziane półgłosem słowa, Henry Ann aż się wzdrygnęła na myśl o tym, co ta dziewczyna zdążyła zobaczyć w swoim krótkim życiu. Dziękowała Bogu, że została z tatą. Egoizm matki wyszedł jej na dobre. - Nie powinnaś mówić takich rzeczy - rzuciła Henr)' Ann. - A czemu nie? Chciała tylko, żebym sprzątała w domu i gotowała, kiedy ona chodziła po knajpach i zadzierała kieckę. - Ty... nigdy... nie tego, co? - Nie, nie puszczałam się. Kazała mi wychodzić, jak przychodzili do niej mężczyźni - prychnęła Isabel. - Myślę, że bała się, że mogliby woleć mnie, a nie ją. - Kochała cię... na swój sposób. - Nie spodoba mu się, że noszę jego nazwisko. - Komu, Tacie? - Mama mówiła, że chyba by go pogięło, gdyby przysłała mu jeszcze jednego swojego dzieciaka. - Nie chcę słuchać, co Mama mówiła o Tacie. Zostawiła nas i odeszła ze sprzedawcą samochodów. Miałam zaledwie trzy lata. Tata musiał pracować i zajmować się mną. Ona wracała od czasu do czasu... jak potrzebowała pieniędzy. Z tego, co wiem, Tata dawał jej, ile mógł. Zawsze kiedy go prosiła. - A mówiła, że to skąpiradło. - Isabel! Dość tego. Jej samej daleko było do doskonałości. - Była dziwką. - Boże, zmiłuj się! - Wielkie rzeczy. A jak ty nazywasz kobietę, która mężczyzn zmienia częściej niż pościel, a jeszcze sypia z innymi na boku? Henry Ann wpatrywała się w twarz młodziutkiej dziewczyny i z żalem myślała, jak ponure musiało być jej życie z ich wspólną matką. Dotąd widziała ją tylko raz, przelotnie, cztery lata temu, kiedy pojechała zabrać jej brata, Johnny'ego. Ubłagała ojca, aby pozwolił jej Strona 12 to zrobić. Mieli wtedy sześć krów, w mieście sprzedawali mleko i śmietanę. Podsunęła mu myśl, że mały mógłby się przydać w gospodarstwie. Chłopiec okazał się tak opryskliwy i gburowaty, że dopiero po roku nauczył się trochę pracy na farmie. - Musisz zapomnieć o dotychczasowym życiu. Tutaj wszystko będzie inaczej. Tu będę ja i Tata, i Johnny, żeby ci pomóc i żeby cię kochać. - Johnny nie będzie. - Tego nie wiesz. Nie widziałaś go od czterech lat. - Mama mówiła, że jest taki sam jak tata: pijaczyna i dupa wołowa. - Boże drogi! Zdaję sobie sprawę, że przez całe życie używałaś tych wulgarnych słów, ale w naszym domu - teraz również twoim - są nie do przyjęcia. - Kto tak mówi? - Ja... I Tata też. Nie pozwolimy na to. Musisz zerwać z tym nawykiem, zanim pójdziesz do szkoły, o ile w ogóle chcesz mieć jakichś przyjaciół. - Nie będą mnie tam lubić. Ja ich też nie - Isabel podniosła pudło i ruszyła przed siebie. Henry Ann nie widziała matki od ponad czterech lat, kiedy nadszedł list, że umiera. Bez chwili zwłoki wyruszyła do miasta, aby zobaczyć jeszcze raz niegdyś tak piękną matkę. Ujrzała wrak kobiety. W wieku trzydziestu dziewięciu lat jej matka wyglądała jak staruszka. Niecałe sześć godzin po przyjeździe Henry Ann, umarła. Ed Henry uwielbiał swoją młodziutką żonę, ale nigdy nie umiał jej uszczęśliwić. Szczerze pogardzała statusem żony i matki. Dała upust swej goryczy nazywając córeczkę Henry Henry. Bądź co bądź to było jego dziecko; ona jej nie chciała. Dorene zostawiła ich parę lat później. Ed nie wystąpił o rozwód, a urzędowe potwierdzenie ich rozstania nie miało znaczenia również dla niej. Henry Ann przyzwyczaiła się do swego imienia, nawet je polubiła, chociaż, prawdę mówiąc, swego czasu musiała znosić z jego powodu sporo docinków. Dzieciakom w szkole wydawało się dziwne. Odgłos nadjeżdżającego samochodu wyrwał ją z zamyślenia. Kazała Isabel zejść na pobocze. Samochód zwolnił, w końcu zatrzymał się przy nich. Henry Ann widziała parę razy, jak przejeżdżał przed ich domem, ale nigdy nie przyszłoby jej do głowy, że należał do sąsiada. - Podwieźć was? - Mężczyzna był wysoki, śniady i trzymał w zębach fajkę. Miał kruczoczarne, gęste i lekko zwichrzone włosy. Jego ciemne oczy wpatrywały się w nią badawczo. - Jesteś córką Eda Henry'ego. Nazywam się Thomas Dolan. Mieszkam zaraz za waszą farmą. Strona 13 - Pamiętam, jak się pan wprowadzał. Poznałam pańską żonę. - Mogę was podrzucić, jeśli chcecie. Jak nie, to jadę. - Będziemy wdzięczne. - Proszę położyć walizkę z tyłu i wejść od tej strony. Tylko ostrożnie. Mam z tylu szklaną lampę. Mam nadzieję, że posłuży nam dłużej niż ta ostatnia. Szklane lampy źle znoszą rzucanie nimi o ścianę. Isabel odczekała, aż Henry Ann wsiądzie pierwsza, nie chciała siadać obok mężczyzny. Jak tylko obie się usadowiły, Thomas Dolan uruchomił silnik i ruszył. Biodro Henry Ann przylegało ściśle do jego biodra. Aby na niego nie patrzeć, spoglądała prosto przed siebie. - Jak się miewa pani Dolan? - Dziękuję, dobrze. - Jest bardzo piękna. Odchrząknął, ale nie odpowiedział. Zapadło krępujące milczenie. - Dwa razy w miesiącu spotykamy się na szyciu w kościele. Chętnie zabrałabym z sobą panią Dolan, gdyby miała ochotę. - Obawiam się, że nie. - A po dłuższej przerwie dodał: -Nie chodzi do kościoła. Kłopotliwa cisza, skończyła się, kiedy stanęli na drodze przed domem Henrych, a Isabel zapytała: - Czy to tu? - Tak, to tu. Dziękuję panu, panie Dolan. Proszę powiedzieć żonie, że będzie mi miło, jeśli nas odwiedzi. - A to czemu? Nie przywitała pani mile, kiedy pani do niej wpadła. - Skąd pan wie? O ile dobrze pamiętam, pana wtedy nie było - spojrzała na niego. Jego ciemne oczy uchwyciły i wytrzymały to spojrzenie. - Znam swoją żonę. Czarne włosy opadły na czoło Dolana. Cień czarnych bokobrodów nadawał jego twarzy nieco złowrogi wyraz. Jego oczy wnikliwie badały jej twarz. Gdyby tylko uwierzyła w to, co zobaczyła w jego oczach - że była w nich samotność... i ból. Wielkie dłonie pokryte kępkami czarnych włosków zaciskały się na kierownicy, kiedy czekał aż ona wysiądzie. Ale najeżony i...,kruchy, pomyślała i rzekła: - W takim razie będzie nam milo... jeśli pan zechce wpaść z wizytą. - Będę już jechał. Strona 14 - Dobrze. Dziękuję za podwiezienie. - Henry Ann zeszła na skraj drogi i samochód ruszył, wznosząc tuman kurzu. Dom wyglądał dobrze. Zawsze miała takie wrażenie, kiedy tu wracała, nawet po niedługim czasie. Całe życic spędziła w tym porządnym białym domu z dwoma pokojami od frontu, dwoma z tylu i ogrodzonym gankiem służącym za kuchenny taras. Strome schody wiodły na stryszek, gdzie spał Johnny. Weranda z żelazną poręczą otaczała dom z dwóch stron. Pół tuzina orzechowców ocieniało podwórze. Nieopodal stała średniej wielkości stodoła, szopa i obora. Był tu też niewielki wybieg dla zwierząt, a za stodołą chlew. Między domem a zabudowaniami gospodarskimi była kamienna studnia z wiadrem wiszącym na wale korby, a dalej - schron przeciwburzowy z zatrzaskiwanymi drzwiami w ziemi. - Aaa - pisnęła Isabel, kiedy zza domu wyłonił się wielki włochaty pies, machając radośnie ogonem. - To Shepa. Nie zrobi ci krzywdy - Henry Ann nachyliła się, aby podrapać wielki skołtuniony łeb. - Tęskniłaś za mną, Shepa? To Isabel. Na pewno się zaprzyjaźnicie, jak się już poznacie. - Nie lubię psów. On mnie zaraz... pogryzie. - Ona gryzie tylko wtedy, kiedy się broni. Albo żeby mnie obronić. Ale dobrze już, wejdźmy do domu. Isabel weszła za Henry Ann, zerkając z obawą na psa. W domu było chłodno i cicho. - Wygląda na to, że Taty nie ma. - Jestem. Głos dobiegł z niewielkiego pokoju. Henry Ann podeszła do drzwi i zobaczyła ojca leżącego w ubraniu na łóżku. - Jesteś chory? - zapytała marszcząc z niepokojem brwi i stanęła przy jego łóżku. - Nie. Tylko brzuch mnie boli. Ale przejdzie. - Podniósł się i opuścił stopy na podłogę. Ed Henry nie był mocno zbudowany. Był raczej szczupły, a od ciężkiej pracy nabrał czerstwego wyglądu. Henry Ann, która rzadko widywała go chorego, odnotowała teraz z niepokojem, że mimo opalenizny jego twarz była wyraźnie zaczerwieniona, a dłonie zaciśnięte w pięści. Rzadkie posiwiałe włosy wyglądały, jakby przeszedł przez nie teksański wicher. - Może napijesz się wody sodowej? Jakbyś zwymiotował, może poczułbyś się lepiej? - Już to zrobiłem. Zostaw mnie teraz, zdejmij kapelusz. Przywiozłaś Strona 15 dziewczynę? - Tak. Wejdź, Isabel. Dziewczyna weszła do pokoju, trzymając w rękach swe pudło. Stanęła blisko Henry Ann i spoglądała na siedzącego na łóżku mężczyznę, jakby spodziewała się, że ten skoczy zaraz, żeby ją ugryźć. - Witaj - Ed przyglądał się jej spokojnie. - Wyglądasz trochę jak twoja mama, kiedy zobaczyłem ją pierwszy raz. Isabel wbiła wzrok w podłogę. - Jest nieco zmęczona. Obie jesteśmy zmęczone. - Henry Ann zdjęła kapelusz. - Miałyśmy postój w Ardmore, a potem pól drogi z miasta szłyśmy na piechotę, zanim nie podwiózł nas pan Dolan. - Pokaż jej, gdzie będzie spała, a ja za chwilę się pozbieram. - Nie wstawaj. Przyniosę ci kolację. - Nie chcę jeść. - Gdzie Johnny? - Nie widziałem go ze dwa dni. - Nie pomógł ci taszczyć tych pniaków? - Wybrał się gdzieś z Petem Perry. - A niech go diabli! - wykrzyknęła Henry Ann. - Mówiłam mu, żeby się trzymał z dala od Perrych, bo skończy w więzieniu. - Ma prawo, kochanie, spotykać się z krewnymi. - Mówiłam ci - Isabel opuściła pokój tuż za Henry Ann. - Mama mówiła, że z niego taki sam nicpoń jak z jego ojca. Henry Ann przeszła do pokoju przy kuchni. - To mój pokój. Będziemy tu spały. Włóż swoje rzeczy do szafy. - Zdjęła podróżną sukienkę i powiesiła ją na wieszaku. Siedząc na łóżku w halce, zdjęła buty i pończochy. - Mama... była kiedyś ładna. Czy chciał przez to powiedzieć, że ja też jestem ładna? - Oczywiście. Ale być ładną to jeszcze nie wszystko. Trzeba mieć trochę zdrowego rozsądku. Popatrz tylko, co stało się z naszą matką. - Była latawicą, ale mężczyźni szaleli za nią. - Była niemądra, samolubna i całkowicie niemoralna. To, że była ładna, tylko jej zaszkodziło. Niewłaściwi mężczyźni kręcili się wokół niej. - Dobrze! Nie zapominaj, że mówisz o mojej mamie, a ona... nie żyje. Tak nie wolno! Strona 16 Henry Ann pokręciła głową. Nie tak dawno to Isabel nazwala ich matkę dziwką. A teraz jej broniła. Henry Ann włożyła sukienkę, której używała do pracy, zapięła ją i sięgnęła po noszone na co dzień buty. - Nie chciałam być niemiła, ale każde słowo, które powiedziałam to prawda. Możesz pójść w jej ślady i skończyć jak ona, a możesz żyć uczciwie. Jedyne, co ja i Tata możemy dla ciebie zrobić, to dać ci dom, tak jak daliśmy go Johnny'emu. Reszta zależy od ciebie. - Może powinnam była pójść do tego domu dziecka. - Jeśli tego chcesz, Tata da ci pieniądze na bilet. Skończyłaś niedawno piętnaście lat. Mama była w tym wieku, kiedy wyszła za Tatę. Chcielibyśmy, żebyś została z nami, skończyła szkołę i miała lepsze życie niż Mama. Ale to zależy tylko od ciebie. - Przecież przyjechałam z tobą, nie? A mogłam znaleźć pracę i zostać w mieście, - Na przykład jaką pracę? Nie wiem, czy zauważyłaś, ale nie łatwo dzisiaj o pracę. - Henry Ann odwróciła się, żeby nie okazać, że coraz trudniej jej utrzymać nerwy na wodzy. - Mogłabym pracować w barze albo sklepie - upierała się Isabel. - Załóż jakąś starą sukienkę. Mamy trochę roboty przed kolacją. - Jakiej roboty? Nie najęłam się tu za służącą. - A co? Myślałaś, że będziesz tu gościem? Teraz to twój dom. Dzielimy się pracą. - Założę się, że Johnny nic nie robi - mruknęła pod nosem, zdejmując sukienkę przez głowę. Henry Ann wyszła. Musiała znosić humory Isabel przez całą drogę z Oklahoma City i nie była pewna, ile tego będzie w stanie wytrzymać, zanim straci panowanie nad sobą. Przystanęła na chwilę w drzwiach pokoju ojca, który znowu się położył. - Co zostało do zrobienia, Tato? - Zagoń kurczaki, kochana, i rzuć trochę siana krowom. Nie najlepiej mi poszło z dojeniem, ale to, co nadoiłem, stoi na werandzie. I... jeszcze nie odlałem mleka na rano. - W porządku. Zrobię to rano. Martwię się o ciebie. -Henry Ann podeszła do łóżka i położyła mu rękę na czole. - Masz gorączkę. - Niewielką. Nic mi nie będzie. - Przyniosłam ci gazetę. Prezydent Hoover grozi, że wyśle wojsko, aby przegonić weteranów, którzy pomaszerowali na Waszyngton. Domagają się dodatku do renty. Strona 17 Koczują tam od kilku miesięcy, zbudowali nawet miasto z namiotów. Okazałby się niewdzięcznikiem, gdyby wysłał na nich uzbrojone oddziały. To przecież oni uchronili nas przed Kaiserem. - Taak, pewnie. Czy złapali już człowieka, który porwał dziecko Lindbergha? -Jeszcze nie, ale trochę o tym piszą. Chcesz sobie poczytać? Podam ci gazetę i włączę światło. - Jutro przeczytam - jego głos brzmiał obco i słychać było, jak ciężko oddycha. - Odebrałeś już lampę do radia? - Nie, kochanie, zupełnie o tym zapomniałem. Zostaw mnie teraz. Już prawie ciemno. Ed Henry miał wiele rzeczy na głowie. Leżał na łóżku, poprzez gęstniejący mrok wpatrując się w sufit, przypominając sobie dzień, w którym tu przybył. W wieku dwudziestu pięciu lat odziedziczył to miejsce po bezdzietnym wuju, który zginął w powodzi. Ed często odwiedzał wuja i zakochał się w farmie od pierwszego wejrzenia - sto akrów wspaniałej ziemi pod uprawę bawełny, dwieście akrów pastwisk i solidny dom. Całość nie była zadłużona nawet na centa. Przyrzekł sobie, że nigdy nie odda tej ziemi w dzierżawę. Jak dotąd udało mu się dotrzymać przyrzeczenia. Marzył o tym, by dochować się tu dużej rodziny, kupić więcej ziemi i pomagać własnym dzieciom. Nie wyszło. Młoda dziewczyna, którą wybrał sobie na żonę, była wprawdzie piękna, ale wkrótce to piękno miało się okazać bardzo powierzchowne. Miała paskudną duszę, co dotarło do niego niedługo po ślubie. Dała mu Henry Ann i ten dar sprawił, że nie znienawidził jej do szczętu. Kiedy Henry Ann dorosła, przepisał ziemię na nią, bojąc się, że gdyby jemu coś się stało, majątek odziedziczyłaby Dorene, w świetle prawa będąca nadal jego żoną. Teraz, na szczęście, nie było już obawy, że mógłby wyniknąć tego typu kłopot. Tyle że w świetle prawa jej dzieci były jego dziećmi. Panie Boże, czemu się z nią nie rozwiódł? Przed miesiącem doktor Hendricks powiedział mu, że w jego brzuchu rozwija się rak. Już niedługo jego kochana Henry Ann będzie musiała sama zajmować się dwójką dzieci Dorene. Chciał, żeby sprowadziła tu Isabel, mając nadzieję, że dziewczyna posiadać będzie niektóre z dobrych cech Henr)' Ann. Mogłaby jej pomóc. Z Johnnym rzeczy miały się inaczej. Wiedział, że coś najwyraźniej gryzie chłopaka. Wiedział też, że jeśli się nie uspokoi, najpewniej skończy za kratkami w McAlester. Ed miał nadzieję, że dożyje chwili, kiedy Henry Ann znajdzie sobie jakiegoś dobrego Strona 18 mężczyznę i będzie miała z nim własne dzieci. Teraz zdawał sobie sprawę, że prawdopodobnie nie będzie mu to dane. Jego Henry Ann była silna, rozsądna i nie w ciemię bita. Chciał, żeby poszła do college^, ale to oznaczałoby konieczność wydzierżawienia gruntów, a ona nawet słyszeć o tym nie chciała. W ciągu ostatnich paru tygodni poczynił pewne kroki, aby ułatwić jej, co się da. Po swojej śmierci. Ed sporządził w głowie listę znanych sobie samotnych mężczyzn. Większość z nich przychodziła od czasu do czasu w zaloty, ale żaden jakoś nie wpadł Henry Ann w oko. Niedługo wielu będzie chciało ją poślubić. Czasy były ciężkie i nawet jeśli ten głupiec, Hoover, przegra w wyborach, nie wiadomo było, czy coś się polepszy. Kobieta z trzystu akrami wolnymi od długu będzie smacznym kąskiem. Pozostawiał córkę w całkiem dobrej sytuacji. Ostrożnie wydawał pieniądze, ostrożnie, żeby nie popaść w długi. Szykowałby się dobry zbiór bawełny, gdyby jakiś mądrala nie spowodował niewielkiego wytrysku ropy, która zalała wszystko oleistą mazią. Zdążył jednak zaoszczędzić trochę twardej gotówki. Umysł Eda pogalopował do zbioru bawełny. Przyszło mu do głowy, że może go już nie zobaczyć. Nowego sąsiada spotkał raz czy dwa. Thomas Dolan nie był zbyt przyjazny, ale wyglądał na uczciwego. Kupił farmę Perdiego, kiedy stary umarł. Wyglądało na to, że żyją tam z dnia na dzień. Ludzie mówili, że jego żona pochodzi z bogatej rodziny w Teksasie i jak mogła sprzeciwiała się przeprowadzce na farmę. Ed wiedział, jak trudno prowadzić farmę i zajmować się dzieckiem bez pomocy kobiety. Ciotka Dozie mówiła, że słyszała, że pani Dolan rzadko wychodzi z domu, a jak już wychodzi, to tylko siedzi na werandzie ubrana, jakby wybierała się do kościoła. Raz na jakiś czas Dolan proponował jakiejś dziewczynie ćwierć dolara, żeby przyszła posprzątać; ale dziewczyna, choćby nie wiem jak chciała dostać te ćwierć dolara, nie chciała tam iść, bo bała się pani Dolan. Dziewczyna mówiła, że pan Dolan robi wszystko sam, nawet pranie, a ostatnio zaczął zabierać małego synka w pole. Sytuacja ta przypominała Edowi te parę lat, które spędził z Dorene. Jemu i Henry Ann było lepiej bez niej, ale wtedy, gdy odchodziła, nie wiedział, jak poradzi sobie z gospodarstwem, skoro będzie musiał zajmować się małym dzieckiem. Tom Dolan może zgodziłby się pomóc w polu w zamian za pożyczenie mu mułów do obrobienia jego pola. Dolano-wie kiepsko razem wyglądali za pługiem. Johnny miał do tego smykałkę i przez moment zdawało się nawet, że trochę się uspokoił. Potem jednak zgadał się z kilkoma krewniakami matki, znanymi w okolicy Strona 19 przemytnikami alkoholu i koniokradami. Wyglądało na to, że przekonali go, że istnieją szybsze i łatwiejsze sposoby zarabiania pieniędzy niż powożenie parą mułów. Henry Ann nie będzie mogła na nim polegać. Pierwsze, co zrobi rano, postanowił Ed, to pojedzie do miasta. O ile uda mu się uruchomić samochód. Zobaczy się z doktorem Hendricksem, żeby dowiedzieć się, ile czasu mu jeszcze zostało. Potem porozmawia z szeryfem i poprosi, by miał oko na to, co dzieje się u Henry Ann. Strona 20 2 Rano Edowi wydawało się, że oszaleje z bólu. Czuł się tak, jakby ktoś wiercił mu w brzuchu rozpalonym żelazem. Jego stłumione jęki ściągnęły do sypialni zaniepokojoną Henry Ann. - Tato! Tato! - Kochana. Daj... tę butelkę... z górnej szuflady. Wyjęła butelkę i przerażona spojrzała na naklejkę. - Tato, to laudanum! - Tak, tak. Dodaj trochę do wody. - Od jak dawna to bierzesz? - Pośpiesz się. Potrzebuję tego. Henry Ann pobiegła do kuchni po wodę. Wróciła, zatkała butelkę palcem i wpuściła parę kropel do szklanki. - Więcej. Dodała jeszcze kilka kropel i podtrzymała mu głowę, żeby mógł to wypić. - Od jak dawna to bierzesz? Butelka jest prawie pusta. - Muszę się zobaczyć z doktorem Hendricksem. - Oddychał z trudem przez otwarte usta. - Kiedy minie ból... wstanę z łóżka. - Tato, ty byłeś chory, kiedy wyjeżdżałam do miasta! Czemu mi nic nie powiedziałeś? - Córeczko - jego oczy przyćmione bólem rozglądały się za nią. - Jeśli coś mi się stanie... - Nic się nie stanie, Tato - powiedziała prędko. - Zabieram cię do doktora, a potem do szpi... tala w Wichita Falls. - Głos się jej załamał. Była przerażona. - Kochanie, słuchaj - obrócił ku niej głowę. - Daj mi chwilkę odpocząć. Henry Ann uklękła przy łóżku. - Co mogę zrobić, Tato? Czy to brzuch? - Nic się nie da zrobić, kochanie. Jest coś, co musisz wiedzieć. Ukryłem pieniądze. Dobrze zrobiłem. Myślę, że bank zbankrutuje - chwycił ją za ramię, przyciągnął do siebie i wyszeptał: w starej zardzewiałej bańce w chwastach przy oborze. Bańka ma plamę od czarnej farby. Nie pozwól, by cię ktoś zobaczył, jak będziesz szukać. Ani dziewczyna... ani