Prawda i pi�kno A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupad S�owo wst�pne Wprowadzenie Kim jest �rila Prabhupad S�ownik W poszukiwaniu Prawdy Absolutnej Rozdzia� 1 Ka�dy m�wi, �e jego �cie�ka jest najlepszaIlo�� cz�ci: 7 Rozdzia� 2 Twoj� oryginaln� �wiadomo�ci� jest �wiadomo�� KrysznyIlo�� cz�ci: 4 Rozdzia� 3 Zrozumienie celu ludzkiego �yciaIlo�� cz�ci: 3 Rozdzia� 4 Jak odr�ni� �wi�tych od oszust�wIlo�� cz�ci: 5 Rozdzia� 5 Sztuka umieraniaIlo�� cz�ci: 3 Lekarstwo na choroby wsp�czesno�ci Rozdzia� 6 Kryszna cel naukowych bada�Ilo�� cz�ci: 7 Rozdzia� 7 Male�ki �wiat wsp�czesnej naukiIlo�� cz�ci: 7 Rozdzia� 8 Formu�a pokojuIlo�� cz�ci: 1 Rozdzia� 9 Zbrodnia jest chorob� sercaIlo�� cz�ci: 3 Rozdzia� 10 Marz�c o braterstwie i mi�o�ciIlo�� cz�ci: 6 Rozdzia� 11 Wy�cigi ps�w czteroko�owychIlo�� cz�ci: 5 Badanie t�a kulturowego Rozdzia� 12 �wiadomo�� Kryszny - hinduska religia czy kultura duchowaIlo�� cz�ci: 3 Rozdzia� 13 Autentyczna �cie�ka wedyjskaIlo�� cz�ci: 6 Rozdzia� 14 Najwi�kszy impersonalista Indii medytowa� o �ri KrysznieIlo�� cz�ci: 3 Rozdzia� 15 Transcendentalna religiaIlo�� cz�ci: 3 Poznawanie nauki o duszy Rozdzia� 16 Reinkarnacja i �ycie po �mierciIlo�� cz�ci: 6 Rozdzia� 17 Prawda i pi�knoIlo�� cz�ci: 1 Rozdzia� 18 Zmieniaj�c cia�aIlo�� cz�ci: 6 Rozdzia� 19 Badania nad dusz�Ilo�� cz�ci: 2 Praktykowanie yogi w wieku k��tni Rozdzia� 20 Nad�wiadomo��Ilo�� cz�ci: 2 Rozdzia� 21 Intonowanie maha-mantry Hare KrysznaIlo�� cz�ci: 1 Rozdzia� 22 Inkarnacja mi�o�ci do BogaIlo�� cz�ci: 5 Rozdzia� 23 Doskona�o�� yogiIlo�� cz�ci: 4 Zrozumienie Kryszny i Chrystusa Rozdzia� 24 Kryszna czy Chrystus - imi� jest to samoIlo�� cz�ci: 4 Rozdzia� 25 Chrystus i chrze�cijanieIlo�� cz�ci: 1 Rozdzia� 26 Nie zabijajIlo�� cz�ci: 2 Rozdzia� 27 O czysto�ci i wolno�ciIlo�� cz�ci: 2 Wyb�r mistrza duchowego Rozdzia� 28 Kim jest guru?Ilo�� cz�ci: 3 Rozdzia� 29 Fa�szywi yoginiIlo�� cz�ci: 4 Rozdzia� 30 Mistrz duchowy i ucze�Ilo�� cz�ci: 5 Porzucaj�c iluzj� Rozdzia� 31 �rila Prabhupad przybywa do AmerykiIlo�� cz�ci: 1 Rozdzia� 32 Zbudujcie sw�j nar�d na duchowej platformieIlo�� cz�ci: 4 Rozdzia� 33 Wielbiciel czuje wsp�czucie widz�c cierpienie innychIlo�� cz�ci: 5 Rozdzia� 34 Wszystko po�wi�cili Krysznie - nie pope�nili b��duIlo�� cz�ci: 3 Rozdzia� 35 Prawdziwy post�p oznacza poznanie bogaIlo�� cz�ci: 3 Powr�t do �wiata duchowego Rozdzia� 36 Celem ludzkiej formy �ycia jest realizacja BogaIlo�� cz�ci: 4 Rozdzia� 37 Zbli�anie si� do Kryszny z mi�o�ci�Ilo�� cz�ci: 6 Rozdzia� 38 Ocean mi�o�ci do BogaIlo�� cz�ci: 5 S�owo wst�pne Odwieczna kultura Indii jest nie przebranym �r�d�em, z�kt�rego ka�dy mo�e czerpa� szcz�cie. Przyjmuj�c staro�ytn� modro�� tego kraju zar�wno starzy, jak i�m�odzi mog� w�pe�ni do�wiadczy� �ycia przynosz�cego satysfakcj�. "Prawda i�pi�kno" zach�ca, by�my zrezygnowali z�namiastki tak zwanego szcz�cia oferowanegoprzez �wiat materialny, a�w zamian skosztowali szcz�cia trwa�ego, kt�re w�a�ciwe jest naszej ja�ni. Wprowadzenie Od samego pocz�tku wiedzia�em, �e �ri �rimad A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupad by� najbardziej niezwyk�� osob�, jak� kiedykolwiek spotka�em. Po raz pierwszy ujrza�em go w�lecie 1966 roku, w�Nowym Jorku. M�j przyjaciel zaprosi� mnie, abym pos�ucha� wyk�adu "starszego swamiego hinduskiego". Wyk�ad mia� si� odby� na dolnym Manhattan's Bowery. Poszed�em tam, zaciekawiony, c� to za swami daje wyk�ady w�tak ubogiej dzielnicy. Kiedy znalaz�em si� tam, musia�em wspina� si� po schodach w�bardzo ciemnej klatce schodowej, szukaj�c drogi po omacku. Kiedy wdrapywa�em si� na g�r�, dobiega� mnie coraz wyra�niejszy, rytmiczny d�wi�k, podobny do d�wi�ku dzwoneczk�w. Ostatecznie wdrapa�em si� na czwarte pi�tro, otworzy�em drzwi, a�tam siedzia� on � na ma�ym podwy�szeniu, oko�o pi�tnastu metr�w od miejsca, w�kt�rym sta�em, na drugim ko�cu d�ugiego, ciemnego pokoju. Jego twarz i�szafranowe szaty promienia�y przy sk�pym o�wietleniu. By� cz�owiekiem w�starszym wieku. Wydawa�o mi si�, �e mo�e mie� oko�o sze��dziesi�tki; siedzia� ze skrzy�owanymi nogami, w�wyprostowanej, majestatycznej pozie. Jego g�owa by�a ogolona, a�jego pot�na twarz i�okulary w�czerwonawej, rogowej oprawie nadawa�y mu wygl�d kap�ana, kt�ry wi�ksz� cz�� swojego �ycia sp�dzi� studiuj�c pisma. Mia� przymkni�te oczy i��piewa� po cichu prost� sanskryck� modlitw�, akompaniuj�c sobie na r�cznym b�benku. Nieliczna publiczno�� w��cza�a si� od czasu do czasu, powtarzaj�c za nim. Kilka os�b gra�o na r�cznych czynelach, wydaj�cych podobny do dzwoneczk�w d�wi�k, kt�ry ju� s�ysza�em na klatce schodowej. Usiad�em cicho z�ty�u, zafascynowany, usi�uj�c uczestniczy� w�tym �piewie i�czeka�em. Po chwili swami zacz�� sw�j wyk�ad po angielsku, na podstawie wielkiej sanskryckiej ksi�gi, kt�ra le�a�a otwarta przed nim. Od czasu do czasu cytowa� z�tej ksi�gi, ale cz�ciej z�pami�ci. J�zyk ten brzmia� pi�knie, i�do ka�dego fragmentu swami dawa� szczeg�owe obja�nienia. Sprawia� wra�enie uczonego. Jego s�ownictwo by�o bogato ozdobione filozoficznymi terminami i�zwrotami. Eleganckie gesty jego r�ki i��ywy wyraz twarzy nadawa�y du�ej mocy jego przekazowi. Temat by� najbardziej donios�y, z�jakim kiedykolwiek si� spotka�em: "Nie jestem tym cia�em. Nie jestem Hindusem... Wy nie jeste�cie Amerykanami... Wszyscy jeste�my duszami..." Po wyk�adzie kto� wr�czy� mi broszurk� wydrukowan� w�Indiach. Zamieszczone tam zdj�cie pokazywa�o swamiego wr�czaj�cego trzy ksi��ki premierowi Indii, Lal Bahadur Shastriemu. Pod zdj�ciem zacytowane by�y s�owa pana Shastri, kt�ry powiedzia�, �e wszystkie indyjskie biblioteki rz�dowe powinny zam�wi� te ksi��ki. "�ri �rimad A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupad dokona� wielkiego dzie�a" � powiedzia� premier � "i jego ksi��ki s� donios�ym wk�adem w�ocalenie ludzko�ci". Kupi�em te ksi��ki. Dowiedzia�em si� p�niej, �e zosta�y one przywiezione przez swamiego z�Indii. Po przeczytaniu noty na ich ok�adce, przejrzeniu ma�ej broszury oraz innej literatury, zacz��em zdawa� sobie spraw�, �e w�a�nie spotka�em jednego z�najbardziej szanowanych, duchowych przyw�dc�w Indii. Jednak nie mog�em zrozumie�, dlaczego ten wybitny d�entelmen mieszka� i�dawa� wyk�ady w�a�nie tutaj, na Bowery. Wszystko wskazywa�o na to, �e by� wszechstronnie wykszta�cony i�narodzi� si� w�arystokratycznej rodzinie hinduskiej. Dlaczego mieszka� w�takim ub�stwie? Co przywiod�o go tutaj? Kilka dni p�niej, pewnego popo�udnia, zatrzyma�em si� tam, aby go odwiedzi� i�otrzyma� odpowied� na te pytania. Ku memu zdumieniu, �rila Prabhupad (tak zwyk�em go p�niej nazywa�) nie by� tak bardzo zaj�ty i�m�g� ze mn� porozmawia�. Tak naprawd� wygl�da�o na to, �e by� got�w rozmawia� ca�y dzie�. By� ciep�y i�przyjacielski, i�powiedzia� mi, �e wyrzeczony porz�dek �ycia przyj�� w�Indiach, w�roku 1959, i��e nie wolno mu posiada� ani zarabia� pieni�dzy na swoje osobiste potrzeby. Wiele lat temu uko�czy� studia na Uniwersytecie w�Kalkucie, za�o�y� rodzin�, a�nast�pnie powierzy� opiek� nad rodzin� i�interesem swoim starszym synom, tak jak nakazuje staro�ytna kultura wedyjska. Po przyj�ciu wyrzeczonego porz�dku �ycia, otrzyma� mo�liwo�� darmowego przejazdu na pok�adzie indyjskiego statku handlowego Jaladuta (nale��cego do Scindia Steamship Company), dzi�ki pomocy starego przyjaciela rodziny. Z�Bombaju do Bostonu przyp�yn�� we wrze�niu 1965 roku, maj�c przy sobie jedynie kilka rupii, co by�o r�wnowarto�ci� siedmiu dolar�w, skrzyni� z�ksi��kami i�troch� ubra�. Jego mistrz duchowy, �ri �rimad Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura, powierzy� mu zadanie przekazania wedyjskich nauk Indii �wiatu zachodniemu. To w�a�nie dlatego, w�wieku sze��dziesi�ciu dziewi�ciu lat, przyby� do Ameryki. Powiedzia� mi, �e pragnie uczy� Amerykan�w duchowej kultury wedyjskiej. By�em tym lekko zdumiony. Zauwa�y�em, �e �rila Prabhupad sypia� na ma�ym materacu, a�jego ubrania wisia�y na sznurze w�tyle pokoju, susz�c si� w�letnim, po�udniowym s�o�cu. Pra� je sam i�r�wnie� sam dla siebie gotowa� w�pomys�owym urz�dzeniu, kt�re w�asnor�cznie zrobi� w�Indiach. By�o to czteropoziomowe naczynie, w�kt�rym gotowa� cztery potrawy jednocze�nie. W�drugiej cz�ci pokoju, gdzie znajdowa�a si� wiekowa, przeno�na maszyna do pisania, le�a�y ogromne ilo�ci maszynopisu. Prawie ca�y sw�j czas, poza przeznaczonym na sen � oko�o dwadzie�cia z�dwudziestu czterech godzin � sp�dza� na pisaniu dalszego ci�gu tych trzech tom�w, kt�re zakupi�em. Mia� to by� sze��dziesi�ciotomowy komplet zatytu�owany �rimad-Bhagavatam, prawdziwa encyklopedia �ycia duchowego. �yczy�em mu szcz�cia w�jego pracy wydawniczej, a�on zaprosi� mnie na lekcje sanskrytu, kt�re odbywa�y si� w�soboty, i�na wieczorne wyk�ady, kt�re dawa� w�poniedzia�ki, �rody i�pi�tki. Przyj��em zaproszenie, podzi�kowa�em i�wyszed�em, zdumiony jego niezwyk�� determinacj�. Kilka tygodni p�niej � w lipcu 1966 roku � spotka� mnie zaszczyt pomagania �rila Prabhupadzie w�przeprowadzce do bardziej szacownego miejsca, na Second Avenue. Z�grup� przyjaci� z�o�yli�my si� i�wynaj�li�my pomieszczenie sklepowe na parterze i�mieszkanie na pierwszym pi�trze, kt�re mie�ci�o si� w�tyle podw�rka, w�tym samym budynku. �rila Prabhupad kontynuowa� tam swoje wyk�ady i��piewanie, i�w ci�gu dw�ch tygodni szybko rosn�ce grono sympatyk�w by�o w�stanie zapewni� utrzymanie sklepu (od tego czasu ju� �wi�tyni) i�mieszkania. W�tym okresie �rila Prabhupad otrzyma� propozycj� nagrania p�yty d�ugograj�cej z�mantr� Hare Kryszna. �rila Prabhupad zgodzi� si� i�by� to ogromny sukces. W�swoim nowym lokum uczy� �piewu, filozofii wedyjskiej, muzyki, medytacji japa, sztuk pi�knych i�gotowania. Najpierw sam gotowa� � zawsze uczy� przyk�adem. Efektem by�y najwspanialsze posi�ki wegetaria�skie, jakich kiedykolwiek kosztowa�em. (�rila Prabhupad nawet osobi�cie je serwowa�!) Na posi�ki te zwykle sk�ada�a si� potrawa z�ry�u, warzywa, capati (placki z�m�ki pszennej) i�dahl (pikantna zupa grochowa). Przyprawy, podstawowy sk�adnik do gotowania � ghee (oczyszczone mas�o), du�a uwaga, jak� przyk�ada� do temperatury gotowania i�innych detali, wszystko to dawa�o niezwyk�e, ca�kowicie mi nieznane smaki. Opinie innych o�tym po�ywieniu zwanym prasada ("�ask� Pana"), ca�kowicie zgadza�y si� z�moj�. Pewien pracownik organizacji spo�ecznej, kt�ry zna� r�wnie� bardzo dobrze j�zyk chi�ski, uczy� si� od �rila Prabhupady, w�jaki spos�b malowa� w�klasycznym stylu indyjskim. By�em zaskoczony wysok� jako�ci� jego pierwszych p��cien. W swoich filozoficznych dysputach i�logice �rila Prabhupad by� niepokonany i�niestrudzony. Przerywa� t�umaczenie tekst�w na dyskusje, kt�re trwa�y czasem a� do o�miu godzin. Czasami a� siedem czy osiem os�b wchodzi�o do male�kiego, nieskazitelnie czystego pokoju, w�kt�rym pracowa�, jad� i�spa� na materacu z�g�bki grubo�ci pi�ciu centymetr�w. �rila Prabhupad bezustannie podkre�la� i�dawa� przyk�ad tego, co nazywa� "prostym �yciem i�wznios�ym my�leniem". Podkre�la�, �e �ycie duchowe jest nauk�, kt�r� mo�na dowie�� przez rozum i�logik�, a�nie jedynie sentymentaln� czy �lep� wiar�. Rozpocz�� wydawanie miesi�cznika, a�jesieni� 1966 roku New York Times opublikowa� przychylny fotoreporta� o�nim i�jego zwolennikach. Wkr�tce potem przyby�a ekip a�telewizyjna i�nakr�ci�a kronik�. �rila Prabhupad by� niezwykle ekscytuj�c� osob�. Nie wiem, czy to ze wzgl�du na moje pragnienie osi�gni�cia osobistej korzy�ci z�yogi i�mantrowania, czy po prostu z�powodu zwyk�ej fascynacji, chcia�em post�powa� za nim krok w�krok. Jego plany rozprzestrzenienia ruchu by�y �mia�e i�niemo�liwe do przewidzenia, poza faktem, �e zawsze zdawa�y si� odnosi� chwalebny sukces. Mia� siedemdziesi�t lat, by� cudzoziemcem i�przyby� do Ameryki praktycznie z�niczym, a�mimo to, w�przeci�gu kilku miesi�cy, bez niczyjej pomocy, zapocz�tkowa� na Zachodzie ruch �wiadomo�ci Kryszny. To by�o szokuj�ce. Pewnego sierpniowego poranka, w��wi�tyni mieszcz�cej si� w�sklepie na Second Avenue, �rila Prabhupad powiedzia� nam: "Dzisiaj jest dzie� pojawienia si� Pana Kryszny". B�dziemy po�ci� przez dwadzie�cia cztery godziny i�pozostaniemy przez ca�y ten czas w��wi�tyni. Tego wieczoru przysz�o kilku go�ci z�Indii. Jeden z�nich, niemal�e ze �zami w�oczach, wyrazi� sw�j nieograniczony zachwyt, �e w�drugiej cz�ci �wiata m�g� znale�� male�ki skrawek autentycznych Indii. Nawet w�swoich naj�mielszych snach nie m�g�by przewidzie� czego� takiego. Ofiarowa� �rila Prabhupadzie pochwa�y i�g��bokie podzi�kowania. Zostawi� dotacj� i�sk�oni� si� do jego st�p. Wszyscy byli g��boko wzruszeni. P�niej �rila Prabhupad rozmawia� z�tym d�entelmenem w�hindi. Nic by�em w�stanie zrozumie� tego, co m�wi�, ale mog�em zaobserwowa�, �e ka�de jego s�owo i�gest przemawia�y do g��bi serca. Jaki� czas p�niej, tego samego roku, kiedy by�em ju� w�San Francisco, wys�a�em �rila Prabhupadzie pierwszy bilet na samolot i��rila Prabhupad opu�ci� Nowy Jork. Spora grupa bhakt�w przywita�a go na lotnisku w�San Francisco, �piewaj�c mantr� Hare Kryszna. Potem zawie�li�my go na wschodni kraniec parku Golden Gate, do nowo wynaj�tego mieszkania ze �wi�tyni� w�pomieszczeniu sklepowym. Uk�ad pomieszcze� by� bardzo podobny do tego, jaki by� w�Nowym Jorku. �rila Prabhupad by� pe�en zachwytu. Kilka tygodni p�niej przyby�a z�Indii do San Francisco pierwsza mrdanga (d�ugi, gliniany b�ben). Kiedy poszed�em na g�r� do apartamentu �rila Prabhupady i�powiadomi�em go o�tym, otworzy� szeroko oczy i�podekscytowanym g�osem powiedzia�, abym szybko zszed� na d� i�otworzy� przesy�k�. Zjecha�em wind� na parter i�w�a�nie kierowa�em si� ku frontowym drzwiom, kiedy pojawi� si� tam �rila Prabhupad. Tak bardzo chcia� zobaczy� mrdang�, �e zszed� po schodach szybciej ni� ja zjecha�em wind�. Poprosi�, by otworzy� przesy�k�, oderwa� kawa�ek szafranowego materia�u, kt�ry nosi� i�owin�� nim b�ben, zostawiaj�c odkryte tylko membrany. Nast�pnie powiedzia�: "Tego nie wolno nigdy �ci�ga�", a�potem zacz�� dawa� szczeg�owe instrukcje na temat gry na tym instrumencie i�troszczenia si� o�niego. Tak�e w�San Francisco, w�1967 roku, �rila Prabhupad zainaugurowa� Ratha-yatr�, �wi�to Rydwan�w. By�o ono jednym ze �wi�t, kt�re dzi�ki niemu mog� teraz ogl�da� ludzie na ca�ym �wiecie. Ratha-yatra odbywa si� corocznie od dw�ch tysi�cy lat w�Jagannatha Puri w�Indii, a�od 1975 roku �wi�to to sta�o si� tak popularne w�r�d mieszka�c�w San Francisco, �e burmistrz oficjalnie og�osi� "Dzie� Ratha-yatry w�San Francisco". Pod koniec 1966 roku �rila Prabhupad zacz�� przyjmowa� uczni�w. Ju� na pocz�tku informowa� ka�dego, aby nie my�leli o�nim jako o�Bogu, ale jako o�s�udze Boga i�krytykowa� samozwa�czych guru, kt�rzy pozwalali swoim uczniom czci� siebie jako Boga. "Tacy bogowie s� bardzo tani" � zwyk� m�wi�. Pewnego dnia, kiedy kto� zapyta�: "Czy jeste� Bogiem?", �rila Prabhupad odpowiedzia�: "Nie, nie jestem Bogiem � jestem s�ug� Boga". Nast�pnie zamy�li� si� na chwil� i�powiedzia�: "Tak naprawd� nie jestem s�ug� Boga. Ja staram si� by� s�ug� Boga. Bycie s�ug� Boga nie jest czym� zwyczajnym". W po�owie lat siedemdziesi�tych ilo�� t�umacze� i�publikacji �rila Prabhupady niezmiernie wzros�a. Uczeni ca�ego �wiata pisali przychylne recenzje jego ksi��ek, a�praktycznie wszystkie uniwersytety w�Ameryce przyj�y je za teksty standardowe. �rila Prabhupad wyda� w�sumie oko�o osiemdziesi�ciu ksi��ek, kt�re jego uczniowie przet�umaczyli na ponad trzydzie�ci j�zyk�w. Pomimo s�abego zdrowia i�zaawansowanego wieku, w�ci�gu dziesi�ciu lat �rila Prabhupad okr��y� kul� ziemsk� czterna�cie razy, daj�c wyk�ady na sze�ciu kontynentach. Otworzy� sto osiem �wi�ty� na ca�ym �wiecie, mia� oko�o dziesi�� tysi�cy inicjowanych uczni�w i�zyska� miliony zwolennik�w. �rila Prabhupad kontynuowa� pisanie i�t�umaczenie a� do ostatnich dni swojego pobytu na tej Ziemi (tj. do osiemdziesi�tego pierwszego roku �ycia). �rila Prabhupad nie by� jedynie jeszcze jednym orientalnym uczonym, guru, mistykiem, nauczycielem yogi czy instruktorem medytacji. By� on uosobieniem ca�ej kultury, kt�r� zaszczepi� na Zachodzie. Dla mnie i�dla wielu innych by� pierwsz� i�najwa�niejsz� osob�, kt�ra prawdziwie dba�a o�innych, kt�ra ca�kowicie po�wi�ci�a swoje wygody, aby dzia�a� dla ich dobra. Nie mia� prywatnego �ycia, �y� jedynie dla innych. Uczy� nauki duchowej, filozofii, zdrowego rozs�dku, sztuki, j�zyk�w, wedyjskiego sposobu �ycia, higieny, kuchni, medycyny, etykiety, zasad �ycia rodzinnego, rolnictwa, organizacji spo�ecze�stwa, szkolnictwa, ekonomii � i wielu innych rzeczy. Dla mnie by� on mistrzem, ojcem i�najdro�szym przyjacielem. Mam ogromny d�ug wdzi�czno�ci wobec �rila Prabhupady i�jest to d�ug, kt�rego nigdy nie b�d� w�stanie sp�aci�. Ale mog� przynajmniej okaza� pewne wyrazy wdzi�czno�ci, wsp�pracuj�c z�innymi jego uczniami w�celu spe�nienia jego najg��bszego pragnienia � publikowania i�rozprowadzania jego ksi��ek.' �rila Prabhupad powiedzia� kiedy�: "Ja nigdy nie umr�. B�d� �y� wiecznie w�swoich ksi��kach". Odszed� on z�tego �wiata 14 listopada 1977 roku, ale z�pewno�ci� b�dzie �y� zawsze. Michael Grant (Mukunda Goswami) Kim jest �rila Prabhupad Ludzie cz�sto zadaj� pytanie: "Kim jest �rila Prabhupad?", i�zawsze bardzo trudno jest na nie odpowiedzie�, dlatego �e �rila Prabhupad zawsze usuwa� w�cie� konwencjonalne okre�lenia. Przy r�nych okazjach ludzie nazywali go uczonym, filozofem, ambasadorem kultury, p�odnym autorem, przyw�dc� religijnym, duchowym nauczycielem, krytykiem spo�ecznym i��wi�tym cz�owiekiem. I�rzeczywi�cie, wszystkie te okre�lenia odnosz� si� do niego, a�nawet mo�na poda� ich wi�cej. Z�pewno�ci� nikt nigdy nie m�g�by powiedzie�, �e nale�a� on do tych przedsi�biorczych "guru", kt�rzy przybyli na Zach�d ze zgrabnie opakowanymi, rozwodnionymi wersjami wschodniej duchowo�ci (aby zaspokoi� nasze pragnienie natychmiastowego powodzenia i�wykorzysta� nasz� powszechnie znan�, duchow� naiwno��). �rila Prabhupad by� raczej prawdziwie �wi�tym cz�owiekiem (sadhu) o�g��bokiej wra�liwo�ci intelektualnej i�duchowej. Posiada� wielk� trosk� i�wsp�czucie dla spo�ecze�stwa, kt�remu w�du�ym stopniu brakowa�o duchowego wymiaru. �rila Prabhupad opublikowa� oko�o osiemdziesi�ciu tom�w t�umacze� i�skr�conych studi�w wielkich, klasycznych dzie� Indii o�tematyce duchowej, aby o�wieci� ludzkie spo�ecze�stwo. Jego prace wydano w�j�zyku angielskim oraz w�wielu innych j�zykach �wiata. W�roku 1944 �rila Prabhupad sam zacz�� wydawa� magazyn zatytu�owany Back to Godhead, kt�rego obecny miesi�czny nak�ad tylko w�j�zyku angielskim wynosi ponad p� miliona egzemplarzy. Niemal wszystkie wywiady, wyk�ady, eseje i�listy wybrane do Prawdy i�Pi�kna pojawi�y si� najpierw w�Back to Godhead. Na stronach tej ksi��ki �rila Prabhupad prezentuje to samo przes�anie, kt�re wielki m�drzec Vyasadeva zapisa� wiele tysi�cy lat temu, przes�anie staro�ytnej wedyjskiej literatury Indii. Jak b�dziemy mogli si� o�tym przekona�, bardzo cz�sto i�z wielk� swobod� cytuje Bhagavad-git�, �rimad-Bhagavatam oraz inne klasyczne teksty wedyjskie. Wsp�czesnym j�zykiem przekazuje t� sam� ponadczasow� wiedz�, kt�r� przez milenia przekazywali wielcy samozrealizowani nauczyciele � wiedz�, kt�ra odkrywa sekrety ja�ni znajduj�cej si� wewn�trz nas sekrety natury i�wszech�wiata oraz Najwy�szej Ja�ni usytuowanej wewn�trz i�na zewn�trz. �rila Prabhupad wypowiada si� w�spos�b elokwentny, z�zaskakuj�c� jasno�ci� i�pe�nym przekonaniem. Udowadnia, �e nauka o�samorealizacji ma bardzo du�e znaczenie tak dla wsp�czesnego �wiata, jak i�dla ka�dego z�nas. Po�r�d trzydziestu dziewi�ciu artyku��w, wybranych do tego specjalnego wydania, mo�emy s�ucha� uprzejmych, ale bezkompromisowych duchowych rad danych przez �rila Prabhupad� dw�m z�Beatles�w, jego obja�nie� o�reinkarnacji dla londy�skiej rozg�o�ni radiowej, dyskusji z�niemieckim mnichem benedykty�skim na temat Kryszny i�Chrystusa, pot�nych atak�w zar�wno na fa�szywych guru, jak i�teorie m�wi�ce, �e �ycie powsta�o z�materii, wnikliwych nauk na temat najwy�szej �wiadomo�ci i�jego obja�nie� na temat doskona�o�ci yogi i�czystej mi�o�ci w��wiecie duchowym. Prawda i�Pi�kno rzuca wyzwanie, daje inspiracj� i�o�wiecenie. Wydawcy S�ownik A Advaita Acarya � inkarnacja Pana. Pojawi� si� jako g��wny towarzysz innej inkarnacji, mianowicie Pana Caitanyi Mahaprabhu. Anandagiri � jeden z�g��wnych zwolennik�w �ankaracaryi. Arjuna � jeden z�pi�ciu braci Pandav�w; Pan Kryszna przyj�� rol� jego wo�nicy podczas bitwy pod Kuruksetr� i�wypowiedzia� do niego Bhagavad-git�. astanga-yoga � o�miostopniowy proces medytacji, rozpoczynaj�cy si� od r�nych postaw siedz�cych i�kontroli oddechu, a�kulminuj�cy w�realizacji formy Pana wewn�trz serca. a�ramy � cztery wedyjskie podzia�y �ycia ludzkiego, kt�re maj� s�u�y� wzniesieniu cz�owieka do doskona�o�ci duchowej; pierwszy to brahmacarya (celibat i�studia), nast�pny grhastha (�ycie w�ma��e�stwie), vanaprastha (wycofanie si� z��ycia rodzinnego), sannyasa (ca�kowite wyrzeczenie si� �ycia rodzinnego i�zobowi�za� materialnych). atma � zobacz jiva. avatara � "zst�pienie", czyli pojawienie si� na Ziemi Najwy�szego Pana lub Jego reprezentanta. B Bhagavad-gita � podstawowe pismo wedyjskiej tradycji, b�d�ce naukami Pana Kryszny do Jego wielbiciela Arjuny i�obja�niaj�ce oddanie dla Najwy�szego Pana jako zar�wno zasadniczy �rodek, jak r�wnie� ostateczny cel duchowej doskona�o�ci. Bhagavan � Najwy�szy Pan, kt�ry jest ostatecznym w�a�cicielem wszelkiego rodzaju bogactw. Bhagavatam, Bhagavata Purana � zobacz �rimad-Bhagavatam. bhakta � wielbiciel Najwy�szego Pana. bhakti (bhakti-yoga) � praktyka s�u�by oddania dla Najwy�szego Pana. Bhakti-rasamrta-sindhu � dzie�o �rila Rupy Goswamiego, b�d�ce dok�adnym obja�nieniem s�u�by oddania dla Najwy�szego Pana, pocz�wszy od najbardziej elementarnych praktyk, a�ko�cz�c na ostatecznej doskona�o�ci osobistego zwi�zku z�Panem. Bhaktisiddhanta Sarasvati � (1874-1936) mistrz duchowy �ri �rimad A.C. Bhaktivedanty Swamiego Prabhupady. Bhaktivedanta � tytu� oznaczaj�cy "tego, kto osi�gn�� realizacj�, �e s�u�ba oddania dla Najwy�szego Pana jest celem wszelkiej wiedzy". Bhaktivinoda Thakura � (1838-1915) mistrz duchowy �rila Bhaktisiddhanty Sarasvatiego. Bharata � imi� Arjuny, oznaczaj�ce "potomek Bharaty". bona fide � (�ac.) prawdziwy, autentyczny, szczery. Brahma � pierwsza stworzona �ywa istota we wszech�wiecie; stwarza on r�norodno�� form �ycia, planet, i�warunk�w �ycia, pod kontrol� Najwy�szego Pana. brahmajyoti � blask emanuj�cy z�cia�a Najwy�szego Pana. Brahman � bezosobowy, wszechprzenikaj�cy aspekt Najwy�szego Pana. Brahma-samhita � zwi�z�y opis chwa� Pana, zawieraj�cy modlitwy Pana Brahmy do Pana. Budda � zamaskowana inkarnacja Najwy�szego Pana. G�osi� ateizm, aby odwie�� ludzi tamtych czas�w od nadu�ywania rytualistycznych ofiar wedyjskich i�traktowania ich jako zezwolenie na rze� zwierz�t. C Caitanya-caritamrta � opis �ycia i�filozofii Pana Caitanyi, autorstwa Krysznadasy Kavirajy Goswamiego. Caitanya Mahaprabhu � ukryta inkarnacja Najwy�szego Pana, w�kt�rej gra� rol� Swojego bhakty. Zst�pi� w�tym celu, aby naucza� mi�o�ci do Boga poprzez proces zbiorowego intonowania �wi�tych imion Pana. caitya-guru � Najwy�szy Pan, instruuj�cy zaawansowanego bhakt� z�wewn�trz serca. D dharma � wieczne zaj�cie �ywej istoty. Durga � uosobienie materialnej energii Pana; �ona p�boga �ivy. G Ganges (Ganga) � naj�wi�tsza rzeka Indii. Gaudiya Matha (Misja Gaudiya) � zbi�r �wi�ty� i�instytucji nauczania �wiadomo�ci Kryszny, za�o�onych przez �rila Bhaktisiddhant� Sarasvatiego na pocz�tku dwudziestego wieku. Goloka � najwy�sza planeta w��wiecie duchowym, Vaikuntha. Gopala Bhatta Goswami � jeden z�sze�ciu mistrz�w duchowych linii Vaisnava, bezpo�rednio nast�puj�cych po �ri Caitanyi Mahaprabhu i�systematycznie prezentuj�cych Jego nauki. gopi � pasterki, przyjaci�ki Kryszny we Vrindavanie, kt�re s� najbardziej Mu oddanymi i�zaufanymi wielbicielkami. gosvami � zobacz svami. Govinda � imi� Najwy�szej Osoby Boga, oznaczaj�ce: "ten, kt�ry dostarcza przyjemno�ci ziemi, krowom i�zmys�om". grhastha � zobacz a�ramy. guru � mistrz duchowy, kt�ry posiada doskona�� realizacj� Boga i�kt�ry m�wi i�dzia�a zgodnie z�pismami �wi�tymi. guru-kula � szko�a wedyjskiego nauczania; posy�ani s� do niej ch�opcy od wieku pi�ciu lat, gdzie �yj� w�celibacie, studiuj�c pod kierunkiem mistrza duchowego. H Hare (Hara) � zobacz Radha. Hari � imi� Najwy�szej Osoby Boga, oznaczaj�ce "tego, kto usuwa wszelkie przeszkody na �cie�ce post�pu duchowego". Haridasa Thakura � wielki bhakta Pana Caitanyi Mahaprabhu, s�yn�cy z�intonowania 300 000 imion Boga dziennie. Hari-vam�a � uzupe�nienie Mahabharaty. I Indra � kr�l planet niebia�skich i�g��wny pomi�dzy p�bogami pe�ni�cymi funkcje administracyjne. I�opanisad � zobacz Upanisady. J jiva � indywidualna �ywa istota, kt�ra jest wieczn� cz�stk� Najwy�szego Pana. Jiva Goswami � jeden z�sze�ciu mistrz�w duchowych w�linii Vaisnava, bezpo�rednio nast�puj�cych po �ri Caitanyi Mahaprabhu i�systematycznie prezentuj�cych Jego nauki. jnani � ten, kto stara si� osi�gn�� Najwy�szy Absolut poprzez kultywacj� empirycznej, spekulatywnej wiedzy. K Kali � zobacz Durga. Kali-yuga � obecny wiek historyczny (czwarty i�ostatni w�cyklu progresywnie degeneruj�cych si� wiek�w), charakteryzuj�cy si� post�puj�cym zacofaniem w�wiedzy duchowej i�wynikaj�c� z�tego degradacj� cywilizacji ludzkiej. Czas jego trwania wynosi 432 000 lat. kalpa-taru � "drzewo pragnie�", kt�re ro�nie w��wiecie duchowym i�mo�e natychmiast da� zapragniony owoc. kama � pragnienie materialne; po��danie. karma � dzia�anie w�tym materialnym �wiecie, kt�re zawsze uwik�uje w�jakie� reakcje, dobre albo z�e. karma-kanda � rytua�y polecone w�Vedach dla tych, kt�rzy pragn� korzy�ci materialnych. karmi � osoba, kt�ra stara si� cieszy� rezultatami swoich czynno�ci materialnych. kirtana � �piewanie albo m�wienie o�chwa�ach Najwy�szego Pana. Zobacz r�wnie� sankirtana. Kryszna � Najwy�sza Osoba Boga, pojawiaj�cy si� w�Swojej oryginalnej, dwur�kiej formie, kt�ra jest �r�d�em wszystkich innych form i�inkarnacji Pana. Krysznaloka � zobacz Goloka. ksatriya � zobacz varny. Kuruksetra � staro�ytne miejsce pielgrzymek w�pobli�u New Delhi, gdzie zosta�a stoczona bitwa i�zosta�a wypowiedziana Bhagavad-gita. L Laksmi � bogini fortuny i�wieczna ma��onka Najwy�szej Osoby Boga, Narayana. M Madhvacarya � �yj�cy w�XIII wieku mistrz duchowy z�linii Vaisnava, kt�ry naucza� teistycznej filozofii "czystego dualizmu". utrzymuj�cej, �e Pan i��ywe istoty s� zawsze r�ne od siebie. Mahabharata � historyczna opowie�� epicka Vyasadevy, dotycz�ca staro�ytnych Indii, w�kt�rej zawarta jest r�wnie� Bhagavad-gita. mahajana � czo�owy autorytet w�procesie s�u�by oddania dla Pana. Maharaja � tytu� u�ywany w�odniesieniu do kr�la lub gosvamiego. mahatma � "wielka dusza", bhakta Pana. mantra � sylaba, s�owo albo werset zawieraj�cy szczeg�ln� moc, intonowany albo s�u��cy za przedmiot medytacji, dla wzbudzenia duchowego rozumienia i�realizacji. mantrowanie � intonowanie �wi�tych imion Pana; powtarzanie mantry Hare Kryszna na koralach japa-mala. maya � energia materialna; z�udna energia Pana, kt�ra okrywa �yw� istot� zapomnieniem o�jej prawdziwej, duchowej naturze. Mayavada � filozofia monistyczna, utrzymuj�ca, �e nie ma r�nicy pomi�dzy Bogiem i��ywymi istotami. Zobacz r�wnie� �ankaracarya. N Nanda Maharaja � Kr�l Vrajy i�przybrany ojciec Pana Kryszny. Narada-pancaratra � ksi�ga Narady Muniego, zawieraj�ca instrukcje dotycz�ce praktyki s�u�by oddania. Narayana � imi� Najwy�szej Osoby Boga, oznaczaj�ce: "ten, kt�ry jest �r�d�em i�celem wszystkich �ywych istot". Nektar oddania � skr�towe studium Bhakti-rasamrta-sindhu Rupy Goswamiego, napisane przez �ri �rimad Bhaktivedant� Swamiego Prabhupad�. Nimai Pandita � imi� Pana Caitanyi Mahaprabhu podczas Jego rozrywek, w�kt�rych gra� rol� m�odego naukowca. Nityananda Prabhu � inkarnacja Pana, kt�ry pojawi� si� jako g��wny towarzysz innej inkarnacji, Pana Caitanyi Mahaprabhu. P Para-brahman � Najwy�sza Osoba Boga, kt�ry jest wy�szy w�stosunku do Swojego bezosobowego aspektu Brahmana. Paramatma � forma Najwy�szego Pana, kt�ra jest usytuowana w�ka�dym sercu i�towarzyszy ka�dej �ywej istocie, kiedy ta transmigruje z�cia�a do cia�a w�tym materialnym �wiecie. Patanjali � autor oryginalnego systemu yogi. prakrti � zdominowane energie Najwy�szego Pana, b�d�ce dw�ch rodzaj�w: �ywe istoty, i�materialna natura, czyli martwa materia. prasada � po�ywienie, kt�re zosta�o u�wi�cone przez ofiarowanie Panu. prema � mi�o�� do Boga, kt�ra jest wolna od wszelkich osobistych motywacji. Purany � osiemna�cie tekst�w eksponuj�cych nauki Ved poprzez historyczne narracje i�alegorie. purusa � Najwy�szy Pan, jako najwy�szy kontroler prakrti. Putana � demoniczna wied�ma, kt�ra usi�owa�a zabi� Kryszn� podczas Jego dzieci�cych rozrywek, ale kt�ra sama zosta�a zabita przez Pana. R Radha (Radharani) � najbli�sza, wieczna ma��onka Pana Kryszny, kt�ra jest uosobieniem Jego duchowej energii przyjemno�ci. Raghunatha Bhatta Goswami i�Raghunatha das Goswami � dwaj spo�r�d sze�ciu mistrz�w duchowych w�linii Vaisnava, kt�rzy nast�puj� bezpo�rednio po Panu �ri Caitanyi Mahaprabhu i�systematycznie prezentuj� Jego nauki. rajas � materialna si�a pasji, kt�r� cechuje materialistyczny wysi�ek i�pragnienie przyjemno�ci zmys�owych. Rama � imi� Najwy�szej Osoby Boga; oznacza "�r�d�o wszelkiej przyjemno�ci". Ramacandra � inkarnacja Pana, kt�ra zademonstrowa�a zachowanie doskona�ego w�adcy. Ramanujacarya � �yj�cy w�XI wieku mistrz duchowy w�linii Vaisnava, kt�ry rozpocz�� teistyczne ataki na filozofi� monizmu �ankaracaryi. rasa � specyficzny "smak" szczeg�lnego, osobowego zwi�zku z�Najwy�szym Panem. Rig Veda � jedna z�czterech oryginalnych Ved, zawieraj�ca hymny do r�nych p�bog�w. Rupa Goswami � g��wny z�sze�ciu mistrz�w duchowych w�linii Vaisnava, kt�rzy nast�powali bezpo�rednio po Panu �ri Caitanyi Mahaprabhu i�systematycznie prezentowali Jego nauki. S sac-cid-ananda � doskona�a egzystencja duchowa, kt�ra jest wieczna (sat), pe�na wiedzy (cit), i�pe�na szcz�cia (ananda). samadhi � niezachwiana medytacja na osobowej formie Pana. Sama Veda � jedna z�czterech oryginalnych Ved, zawieraj�ca modlitwy ofiarne. Sanatana Goswami � jeden z�sze�ciu mistrz�w duchowych w�linii Vaisnava, kt�rzy nast�powali bezpo�rednio po Panu �ri Caitanyi Mahaprabhu i�kt�rzy systematycznie prezentowali Jego nauki. Sankhya � dziedzina filozoficzna, kt�ra zajmuje si� analiz� element�w tego �wiata materialnego. sankirtana � zbiorowe intonowanie �wi�tych imion Boga. Satya-yuga � historyczny wiek wedyjski (pierwszy i�najlepszy w�cyklu czterech, post�powo degraduj�cych si� wiek�w), charakteryzuj�cy si� wysoce zaawansowan� duchowo cywilizacj� ludzk�. Sindhu � rzeka stanowi�ca zachodni� granic� Indii. smrti � literatura b�d�ca uzupe�nieniem do czterech Ved, taka jak Purany, Bhagavad-gita, i�Mahabharata. svami � (gosvami), ten, kt�ry poprzez si�� duchow� sta� si� panem swoich zmys��w. �abda-brahma � Vedy, kt�re s� uwa�ane za czysto duchow� wibracj� d�wi�kow�. �ankaracarya � �yj�cy w�IX wieku, s�ynny i�wp�ywowy nauczyciel monizmu � filozofii, kt�ra utrzymuje, �e nie ma r�nicy pomi�dzy Bogiem i��yw� istot�. �astry � autorytatywne pisma �wi�te. �iksastaka � osiem pouczaj�cych modlitw napisanych przez Pana Caitany� Mahaprabhu. �iva � p�b�g, kt�ry nadzoruje materialn� cech� ignorancji i�jest odpowiedzialny za ostateczne unicestwienie materialnego kosmosu. �loka � werset sanskrycki. �raddha � wiara wymagana do pokornego s�uchania od w�a�ciwego autorytetu. �rimad-Bhagavatam (Bhagavata Purana) � "nieskazitelna Purana" Vyasadevy, kt�ra omawia wy��cznie czyst� s�u�b� oddania dla Najwy�szego Pana. �ruti � cztery oryginalne Vedy. �ukadeva Goswami � m�drzec, kt�ry wypowiedzia� �rimad-Bhagavatam do Kr�la Pariksita, tu� przed �mierci� kr�la. T tamas � materialna si�a ignorancji, kt�r� cechuje ciemnota, ospa�o�� i�szale�stwo. tapasya � wyrzeczenie; dobrowolne przyj�cie materialnych niewyg�d w�d��eniu do samorealizacji duchowej. U Upanisady � filozoficzna cz�� Ved, kt�rej zadaniem jest przybli�enie studentowi zrozumienia osobowej natury Prawdy Absolutnej. V Vaikuntha � wieczny �wiat duchowy, b�d�cy poza tym materialnym kosmosem. Vaisnava � wielbiciel Kryszny albo innej formy Najwy�szej Osoby Boga. vanaprastha � zobacz a�ramy. varny � cztery spo�eczno-zawodowe grupy spo�ecze�stwa wedyjskiego: bramini (kap�ani, nauczyciele i�intelektuali�ci), ksatriyowie (administratorzy i��o�nierze), vai�yowie (rolnicy i�ludzie interesu), �udrowie (rzemie�lnicy i�robotnicy). varna-�ankara � dzieci b�d�ce rezultatem zwi�zk�w seksualnych nie b�d�cych w�zgodzie z�wedyjskimi zasadami religijnymi. varna�rama-dharma � staro�ytny system wedyjski dziel�cy spo�ecze�stwo na cztery grupy spo�eczno-zawodowe (varny) i�cztery podzia�y duchowe (a�ramy), aby zapewni� spo�eczny, ekonomiczny i�polityczny dobrobyt, jak i�post�p wszystkich cz�onk�w spo�ecze�stwa. Varuna � p�b�g opiekuj�cy si� wodami. Vasudeva � ojciec Pana Kryszny. Vasudeva � imi� Najwy�szej Osoby Boga, jako Najwy�szego Pana wszystkich �wiat�w duchowych i�materialnych. Vedanta-sutra (Vedanta) � podsumowanie teistycznej filozofii literatury wedyjskiej, kt�re Vyasadeva zaprezentowa� w�formie �cis�ych kod�w. Vedy � cztery pisma: Rig, Yajur, Sama i�Atharva, a�w szerszym znaczeniu r�wnie� Upanisady i�Vedanta-sutra. Visnu � imi� Najwy�szej Osoby Boga jako stw�rcy i�utrzymuj�cego materialne wszech�wiaty. Vraja (Vrajabhumi) � zobacz Vrindavana. Vrindavana � najdro�sza osobista siedziba Kryszny, gdzie oddaje si� mi�osnym rozrywkom ze Swoimi bhaktami. Vyasadeva � oryginalny kompilator Ved i�Puran, autor Vedanta-sutry i�Mahabharaty. Y Yamaraja � p�b�g odpowiedzialny za karanie grzesznik�w po �mierci, r�wnie� uznawany za jednego z�dwunastu g��wnych autorytet�w w�s�u�bie oddania dla Pana Kryszny. Ya�oda � przybrana matka Pana Kryszny i��ona Nandy Maharaja. yavana � barbarzy�ca. yoga � r�ne procesy realizacji duchowej, wszystkie ostatecznie przeznaczone dla osi�gni�cia Najwy�szego. yogin � ten, kt�ry praktykuje jeden z�proces�w yogi. Rozdzia� 1 � Ka�dy m�wi, �e jego �cie�ka jest najlepsza John Lennon: "Tak. Powinni�my uda� si� do prawdziwego mistrza duchowego, ale w�jaki spos�b mamy rozpozna�, kt�ry z�nich jest prawdziwy? Mo�e wi�c powiedz nam, w�jaki spos�b rozpozna�, kto jest prawdziwym mistrzem duchowym". Czternastego wrze�nia 1969 roku John Lennon, Yoko Ono i�George Harrison odwiedzili �rila Prabhupad�, kt�ry zatrzyma� si� na pewien czas w�Londynie, w�mieszkaniu wynaj�tym mu przez Johna Lennona. W�dyskusji, czasami lekko humorystycznej, a�czasami ostrej, �rila Prabhupad udziela s�ynnym muzykom rad dotycz�cych ich duchowych poszukiwa�. �rila Prabhupad: (do Johna Lennona): Pragniesz przynie�� �wiatu pok�j. Czyta�em niekt�re z�twoich wypowiedzi i�wiem, �e pragniesz czego� dokona�. Ka�da �wi�ta osoba powinna pragn�� przynie�� �wiatu pok�j. Ale musimy zna� odpowiedni proces. W�Bhagavad-gicie (5.29) Pan Kryszna t�umaczy, w�jaki spos�b osi�gn�� pok�j: "Znaj�c Mnie jako ostateczny cel wszelkich ofiar i�wyrzecze�, Najwy�szego Pana wszystkich planet i�p�bog�w oraz przyjaciela i�dobroczy�c� wszystkich �ywych istot, m�drcy osi�gaj� pok�j i�wolno�� od wszelkich nieszcz�� i�cierpie� materialnych". Ludzie mog� osi�gn�� pok�j poznaj�c trzy rzeczy. Gdyby doskonale zrozumieli jedynie te trzy rzeczy, w�wczas osi�gn�liby pok�j. Czym s� te rzeczy? Przede wszystkim Pan Kryszna m�wi, �e On jest prawdziwym podmiotem rado�ci ofiar, wyrzecze� i�pokut, kt�re ludzie podejmuj�, aby udoskonali� swoje �ycie. Twoja dzia�alno�� muzyczna jest, na przyk�ad, r�wnie� pewn� form� wyrzecze�. Twoje piosenki zyska�y popularno��, poniewa� podj��e� si� pewnych wyrzecze�. Doszed�e� do perfekcji, a�to wymaga�o pewnych pokut i�wyrzecze�. Wynalazki naukowe r�wnie� wymagaj� wyrzecze�. Tak naprawd� ka�da warto�ciowa rzecz wymaga wyrzecze�. Je�li kto� pracuje z�wielkim oddaniem i�po�wi�ceniem, w�wczas osi�ga sukces. To jest nazywane yajn�, czyli ofiar�. Okre�la si� to r�wnie� tapasy�, czyli pokut�. Kryszna m�wi, �e jest podmiotem rado�ci rezultat�w twojej tapasyi. M�wi: "Rezultaty swojej tapasyi powiniene� odda� Mnie. W�wczas b�dziesz usatysfakcjonowany". Po drugie ludzie powinni pami�ta�, �e to Kryszna jest najwy�szym w�a�cicielem. Ludzie twierdz�: "To jest moja Anglia", "To jest moja India", "To s� moje Niemcy", "To s� moje Chiny". Nie! Wszystko nale�y do Boga, Kryszny. Do Kryszny nale�y nie tylko ta planeta, ale i�wszystkie pozosta�e planety w�tym wszech�wiecie. Mimo to, nawet t� planet� podzielili�my mi�dzy tak wiele nacji. Pocz�tkowo nie by�a ona podzielona. Z�zapisk�w historycznych Mahabharaty dowiadujemy si�, �e ca�� t� planet� rz�dzi� swego czasu jeden w�adca, kt�ry rezydowa� w�Indii, w�miejscu zwanym Hastinapura, obecnym Delhi. Jeszcze pi�� tysi�cy lat temu by� tylko jeden kr�l, Maharaja Pariksit. Ca�a planeta by�a zjednoczona pod jedn� flag� i�nosi�a nazw� Bharata-varsa. Ale stopniowo obszar Bharata-varsy coraz bardziej si� zmniejsza�. Ostatnio na przyk�ad, jakie� dwadzie�cia lat temu, pozosta�a cz�� Bharata-varsy, okre�lana jako Indie, zosta�a podzielona na Pakistan i�Hindustan. W�rzeczywisto�ci India by�a jedna, ale jej obszar zmniejszy� si� z�powodu podzia��w. Ziemia jest miejscem Boga Tak naprawd� ca�a ta planeta jest miejscem Boga. Miejsce to nie nale�y do nikogo innego. Jak mo�emy ro�ci� sobie pretensje do posiadania czegokolwiek? Ty na przyk�ad udost�pni�e� mi ten pok�j, abym m�g� w�nim na pewien czas zamieszka�. Je�li mieszka�bym w�nim przez tydzie�, a�nast�pnie powiedzia�: "Och, to jest m�j pok�j", czy by�oby to z�mojej strony w�porz�dku? Natychmiast dosz�oby do konfliktu. Powinienem raczej uzna� fakt, �e to ty �askawie zaoferowa�e� mi ten pok�j. Za twoim pozwoleniem wygodnie tutaj mieszkam, a�kiedy b�d� musia�, opuszcz� to miejsce. Podobnie, wszyscy przyszli�my tutaj do kr�lestwa Boga z�pustymi r�koma i�z pustymi r�koma je opu�cimy. Jak mo�emy twierdzi�, �e to jest moja w�asno��, to jest m�j kraj, m�j �wiat, moja planeta? Dlaczego m�wimy w�ten spos�b? Czy� nie jest to nierozs�dne? Pan Kryszna m�wi wi�c: sarva-loka-mahe�varam � "Ja jestem Najwy�szym Panem ka�dego miejsca". Po trzecie, powinni�my zawsze pami�ta�, �e Kryszna jest prawdziwym przyjacielem ka�dej �ywej istoty i�jako taki przebywa w�sercu ka�dego. Jest takim wspania�ym przyjacielem. W��wiecie materialnym zawieramy przyja�nie, ale przyja�nie te s� zrywane. Albo jest tak, �e mieszkamy w�oddaleniu od przyjaci�. Ale Kryszna jest takim wspania�ym przyjacielem, �e mieszka wewn�trz nas i�wewn�trz naszych serc. Jest najlepszym przyjacielem ze wszystkich �ywych istot. Nie jest przyjacielem tylko nielicznych wybranych, ale jako Paramatma, czyli Dusza Najwy�sza, mieszka nawet w�sercu najbardziej nieznacznej �ywej istoty. Formu�a pokoju Spok�j mo�na osi�gn�� wtedy, kiedy zrozumie si� te trzy rzeczy. To jest prawdziwa formu�a pokoju. Wszystko to zosta�o powiedziane w�Bhagavad-gicie. Trzeba j� tylko studiowa�, podobnie jak w�arytmetyce trzeba si� nauczy� tak wielu r�nych dzia�a� jak dodawanie, odejmowanie, mno�enie, dzielenie. Bhagavad-gita jest wi�c najlepsz� ksi��k�, kt�ra pozwala na poznanie nauki duchowej. Ale nie my�l prosz�, �e polecam Bhagavad-git� jedynie dlatego, �e nauczam �wiadomo�ci Kryszny. Nie. Jest ona doceniana przez uczonych i�teolog�w nie tylko w�Indiach, ale na ca�ym �wiecie. Mo�e ju� wiesz o�tym, �e istniej� tysi�ce przek�ad�w Bhagavad-gity na angielski, francuski, niemiecki i�wiele innych j�zyk�w. Nawet uczeni muzu�ma�scy czytaj� Bhagavad-git�. Znam pewnego muzu�manina z�Indii, profesora, kt�ry by� wielkim wielbicielem Pana Kryszny. Nie wyra�a� tego otwarcie, ale ka�dego roku �wi�towa� dzie� pojawienia si� Pana Kryszny, Janmastami, poszcz�c i�pisz�c artyku� o�Krysznie. On jak i�wielu innych muzu�man�w czyta Bhagavad-git�. Kiedy jako m�ody cz�owiek mieszka�em w�Kalkucie, pewien Anglik wynajmowa� mieszkanie w�domu jednego z�moich przyjaci�. Mieli�my mu pom�c w�przeprowadzce i�kiedy przyszli�my tam, okaza�o si�, �e ma wiele ksi��ek, w�r�d kt�rych by� te� egzemplarz Bhagavad-gity. M�j przyjaciel, pan Mullik, by� nieco zdumiony, �e ten Anglik, chrze�cijanin, ma Bhagavad-git�. Pan Mullik wzi�� do r�ki t� ksi��k�, daj�c Anglikowi do zrozumienia, �eby mu j� podarowa�. Ale ten natychmiast odpar�: "Och. Panie Mullik. Nie mog� podarowa� panu tej ksi��ki. Ona jest dla mnie wszystkim". Bhagavad-git� ceni� uczeni i�filozofowie wszystkich narodowo�ci. Dlatego my�l�, �e ludzie powinni mie� jedno pismo �wi�te, jednego Boga, jedn� mantr� i�jedno zaj�cie. Jednego Boga � Kryszn�; jedno pismo � Bhagavad-git�; jedn� mantr� � Hare Kryszna i�jedno zaj�cie � s�u�enie Krysznie. W�wczas nastanie rzeczywisty pok�j na �wiecie. Prosz� ci�, aby� przynajmniej postara� si� zrozumie� t� filozofi� najlepiej jak potrafisz. I�je�li uwa�asz, �e jest warto�ciowa, to prosz�, przyjmij j�. Chcesz da� co� �wiatu. Dlaczego wi�c nie da� mu �wiadomo�ci Kryszny? Pan m�wi: "Cokolwiek by nie uczyni� wielki cz�owiek, zwykli ludzie pod��aj� w�jego �lady. Jego przyk�ad na�laduje ca�y �wiat" (Bg.3.21). Chodzi o�to, �e je�li przyw�dca co� akceptuje, to zwykli ludzie b�d� go na�ladowa�. Je�li jaki� przyw�dca powie, �e co� jest s�uszne, inni to przyjm�. Zatem dzi�ki �asce Boga, Kryszny, jeste�cie osobami stoj�cymi na czele spo�ecze�stwa. Na�laduj� was tysi�ce m�odych ludzi. Lubi� was. Je�li dacie im co� naprawd� duchowego, zmieni si� oblicze Ziemi. �wiadomo�� Kryszny nie jest jakim� nowym tworem. Z�historycznego punktu widzenia, ma ona przynajmniej pi�� tysi�cy lat. Bhagavad-gita, kt�ra jest podstaw� �wiadomo�ci Kryszny, zosta�a wypowiedziana przez Pana Kryszn� pi�� tysi�cy lat temu. Oczywi�cie Gita jest na og� uwa�ana za religijn� ksi�g� Hindus�w. Ale nie jest ona jedynie indyjsk� czy hindusk� ksi�g�. Bhagavad-gita jest przeznaczona dla wszystkich ludzi �wiata i�to nawet nie tylko dla istot ludzkich, ale r�wnie� dla innych stworze�. W�rozdziale czternastym Pan m�wi: "Trzeba wiedzie�, O�synu Kunti, �e wszystkie gatunki mog� zaistnie� przez narodziny w�tej materialnej naturze, i��e Ja jestem ojcem dostarczaj�cym nasienia" (Bg.14.4). Oznacza to, �e wieczna �ywa istota pojawia si� w�r�norodnych, tymczasowych materialnych formach, tak jak my mamy teraz formy kobiet, m�czyzn i�m�odzie�c�w. Wszyscy mamy r�ne formy. �wiat ten pe�en jest r�nych form �ycia, ale Kryszna m�wi aham bija pradah pita: "Ja jestem ojcem ich wszystkich". Pita oznacza "ojciec". Wi�c Kryszna twierdzi, �e wszystkie �ywe istoty s� Jego dzie�mi. Ponad sekciarstwem Niekt�rzy ludzie mog� powiedzie�, �e Kryszna jest indyjski, hinduski, czy jest jeszcze czym� innym. Ale nie � Kryszna jest w�rzeczywisto�ci Najwy�sz� Osob� Boga, ojcem wszystkich �ywych istot na tej planecie. Ta �wiadomo�� Kryszny zosta�a ustanowiona przez Samego Kryszn�. Zatem nie jest ona sekciarska. Jest przeznaczona dla ka�dego. W Bhagavad-gicie (9.34) Kryszna opisuje, jaki jest powszechny proces wielbienia Go: man-mana bhava mad-bhakto mad-yaji mam namaskuru... "Zawsze my�l o�Mnie, Mnie sk�adaj pok�ony i�zosta� Moim wielbicielem. Je�li b�dziesz ca�kowicie pogr��ony we Mnie, z�pewno�ci� przyjdziesz do Mnie". Kryszna m�wi: powiniene� zawsze my�le� o�Mnie; niech tw�j umys� b�dzie zawsze pogr��ony we Mnie, Krysznie. Zosta� po prostu Moim wielbicielem. Je�li chcesz czci� kogo�, czcij Mnie. Je�li chcesz ofiarowywa� komu� pok�ony, ofiarowuj je Mnie, je�li b�dziesz to robi�, w�wczas bez w�tpienia przyjdziesz do Mnie. To bardzo prosta metoda. Zawsze my�l o�Krysznie. Nic na tym nie stracisz, a�bardzo wiele zyskasz. Je�li kto� intonuje Hare Kryszna, nic nie traci w�materialnym sensie, a�zyskuje duchowo. Dlaczego by wi�c nie spr�bowa�? Nie ��czy si� to z��adnymi wydatkami. Wszystko ma jak�� cen�, ale mantra Hare Kryszna jest inna. Pan Kryszna i�Jego nast�pcy w�sukcesji uczni�w nie sprzedaj� jej � rozdaj� j� za darmo. M�wimy po prostu ka�demu: "Mantruj Hare Kryszna, ta�cz w�ekstazie". To wspania�a rzecz. Przyjecha�em do waszego kraju � Anglii � a szczeg�lnie tutaj do waszego domu, aby wyt�umaczy�, czym jest �wiadomo�� Kryszny. Jest ona bardzo cenna. Jeste�cie inteligentnymi ch�opcami. Dlatego prosz� was, aby�cie starali si� zrozumie� filozofi� �wiadomo�ci Kryszny, wykorzystuj�c do tego ca�y sw�j rozs�dek. Krysznadasa Kaviraja, autor Caitanya-caritamrty, m�wi �ri-krsna-caitanya-daya karaha vicara, vicara karile citte pdbe camatkara: "Je�li rzeczywi�cie interesuje was logika i�dowodzenie, to prosz� zastosujcie je do �aski Pana Caitanyi Mahaprabhu. Je�li tak uczynicie, przekonacie si�, �e jest to co� zadziwiaj�co cudownego" (Cc.Adi 8.15). Spr�bujcie po prostu oceni� �ask� Pana Caitanyi. Je�li dok�adnie j� przeanalizujecie, przekonacie si�, �e jest bardzo wznios�a. (Pan Caitanya jest inkarnacj� Boga, kt�ry pojawi� si� pi��set lat temu w�Bengalu i�naucza�, �e ka�dy powinien intonowa� �wi�te imi� Kryszny.) Nie zmuszamy ludzi do przyj�cia �wiadomo�ci Kryszny. Raczej prezentujemy j�, tak aby ka�dy m�g� j� oceni�. Nie jeste�my �adn� sekt� religijn�. �wiadomo�� Kryszny jest nauk�. Zatem prosimy was, aby�cie ocenili j�, wykorzystuj�c do tego ca�� sw� inteligencj�. Jeste�my przekonani, �e uznacie j� za wznios��, a�wtedy dlaczego nie mieliby�cie pom�c nam w�przedstawieniu jej �wiatu? Czy czytali�cie nasz� ksi��k� Bhagavad-gita taka jak� jest? John Lennon: Czyta�em fragmenty Bhagavad-gity. Nie wiem jaka to by�a wersja. Jest tak wiele r�nych przek�ad�w. Po co interpretowa� Bhagavad-git�? �rila Prabhupad: Tak. S� r�ne przek�ady, w�kt�rych autorzy na w�asny spos�b zinterpretowali tekst. Dlatego przygotowa�em msz� Bhagavad-git� taka jak� jest. Nawet autorzy pochodzenia indyjskiego czasami b��dnie interpretuj� Bhagavad-git�. Na przyk�ad, Mahatma Gandhi by� wielkim cz�owiekiem, ale pr�bowa� przedstawi� w�asn� interpretacj� Gity. Powiedzmy, �e masz pi�rnik. Ka�dy wie, �e to pi�rnik. Ale kto� m�g�by powiedzie�: "Nie, to co� innego. Moja interpretacja jest taka". Czy jest to w�porz�dku? Interpretacja jest potrzebna jedynie wtedy, gdy czego� nie rozumiemy. Je�li ka�dy mo�e zrozumie�, �e to jest pi�rnik, to do czego potrzebna jest interpretacja? Bhagavad-gita jest jasna. Jest ona jak �wiat�o s�oneczne, a�blask s�o�ca nie potrzebuje �wiat�a lampy. Pozw�l, �e dam ci przyk�ad. Oto pierwszy werset Bhagavad-gity: dhrtarastra uvaca dharmaksetre kuruksetre samaveta yuyutsavah mamakah pandava� caiva kim akurvata sanjaya Dhritarastra uvaca znaczy, �e Kr�l Dhritarastra, ojciec Duryodhany, pyta swojego sekretarza Sanjay� o�swoich syn�w, kt�rzy stali naprzeciwko Pandav�w na polu bitwy Kuruksetra. Mamakah oznacza "moi synowie". Pandavah odnosi si� do syn�w Kr�la Pandu, m�odszego brata Dhritarastry. Yuyutsavah oznacza "w duchu walki". Zatem Dhritarastra m�wi: "Moi synowie i�synowie mojego m�odszego brata Pandu zgromadzili si� na polu bitwy, gotowi stoczy� walk�". Miejsce, gdzie ma odby� si� ta walka, kuruksetra, jest nazywane r�wnie� dharmaksetra, miejscem pielgrzymek. Kim akurvata. "C� uczyni� teraz, zgromadziwszy si� na Kuruksetra?" � pyta Dhritarastra. To miejsce, Kuruksetra, nadal istnieje w�Indiach. Czy by�e� w�Indiach? John Lennon: Tak, ale nie w�tym miejscu. Byli�my w�Hrsike�a. �rila Prabhupad: Och, Hrsike�a! Hrsike�a jest r�wnie� s�ynnym miejscem pielgrzymek. Kuruksetra za� jest miejscem pielgrzymek w�pobli�u Delhi i�s�ynie ono jako takie od czas�w wedyjskich. W�Vedach jest powiedziane kuruksetre dharmam yajayet: "Je�li chcesz dokona� jakiego� obrz�du religijnego, powiniene� uda� si� na Kuruksetra". Dlatego Kuruksetra jest nazywana dharmaksetra, czyli miejscem pielgrzymek. Innymi s�owy, Kuruksetra jest miejscem historycznym, a�Pandavowie i�synowie Dhritarastry s� autentycznymi postaciami historycznymi. Ich dzieje zosta�y zapisane w�Mahabharacie. Ale pomimo tych fakt�w, Gandhi zinterpretowa� kuruksetra jako "cia�o", a�Pandav�w jako "zmys�y". Takie rzeczy zdarzaj� si�, ale my si� temu sprzeciwiamy. Po co interpretowa� Bhagavad-git� w�ten spos�b, skoro fakty zosta�y przedstawione tak jasno? Nieprzemy�lane filozofie Bhagavad-gita jest ksi��k� autorytatywn� i�popularn�, wi�c pozbawieni skrupu��w autorzy staraj� si� prezentowa� swoje niedojrza�e filozofie w�formie komentarzy do Gity. Dlatego istnieje wiele fa�szywych i�zwodniczych interpretacji Gity � sze��set sze��dziesi�t cztery czy co� takiego. Ka�dy my�li, �e mo�e interpretowa� Git� na sw�j spos�b. Ale dlaczego? Dlaczego mieliby�my na to pozwala�? My m�wimy: nie! Nie mo�na interpretowa� Bhagavad-gity. W�przeciwnym razie, jakim autorytetem by�aby Bhagavad-gita? Autor Bhagavad-gity nie zostawi� jej po to, aby interpretowali j� ludzie trzeciej klasy. Autorem jest Kryszna, Najwy�szy Pan. On wyra�nie wszystko powiedzia�. Dlaczego zwyk�y cz�owiek mia�by interpretowa� Jego s�owa? Sprzeciwiamy si� temu zdecydowanie. Dlatego prezentujemy Bhagavad-git� tak� jak� jest. W�Bhagavad-gicie znajdziecie wznios�� filozofi� i�teologi�, jak r�wnie� socjologi�, polityk� i�nauki �cis�e. Wszystko si� w�niej znajduje i�wszystko to zosta�o wyja�nione przez Kryszn�. Towarzystwo �wiadomo�ci Kryszny oznacza prezentowanie Bhagavad-gity takiej jak� jest. To wszystko. Nie stworzyli�my nic n