Mark Twain PODRӯ MI�DZYPLANETARNA Otrzymali�my nast�puj�ce og�oszenie, kt�re ze wzgl�du na jego sensacyjn� tre��, wzbudzaj�c� og�lne i g��bokie zainteresowanie, zamieszczamy w cz�ci artyku�owej naszego pisma. Ufamy, �e nasza decyzja w tej sprawie wymaga jedynie wyja�nienia, nie za� usprawiedliwienia. Redakcja �New York Herald� OG�OSZENIE Niniejszym mam zaszczyt zawiadomi� szanown� publiczno��, �e wraz z panem Barnumem wydzier�awi�em na pewien przeci�g czasu komet�; zarazem o�mielam si� prosi� publiczno��, aby raczy�a �askawie poprze� to nasze dobroczynne przedsi�wzi�cie. Mamy zamiar urz�dzi� na komecie wygodne, a nawet luksusowe pomieszczenia stosownie do ilo�ci os�b, pragn�cych zaszczyci� nas swymi wzgl�dami i przedsi�wzi�� wielk� wycieczk� dla zwiedzenia cia� niebieskich. W ogonie komety urz�dzimy milion prawdziwie wytwornych pokoj�w (zaopatrzonych w zimn� i gor�c� wod�, gaz, lunety, spadochrony, parasole itp.), a ilo�� t� mo�emy jeszcze powi�kszy�, je�li tylko spotkamy si� ze wspania�omy�ln� zach�t� ze strony publiczno�ci. Otworzymy osobne sale bilardowe i koncertowe, kluby karciane, olbrzymie teatry i czytelnie. Na wierzchnim pok�adzie zainstalujemy wspania�y park do jazdy konnej, z drog� �wirow� d�ugo�ci 100 tysi�cy mil. Postaramy si� o wydawanie pism codziennych. O d j a z d k o m e t y Kometa opu�ci New York dnia 20 bm. o godzinie 10 wieczorem. By�oby po��dane, aby �askawi pasa�erowie zg�osili si� najp�niej o godzinie 8 wieczorem, a to celem unikni�cia wszelkich nieporozumie� i zamieszania. Nie jest pewne, czy potrzebne b�d� paszporty. Pasa�erowie jednak zrobiliby roztropnie przygotowuj�c si� na t� ewentualno��. Zabieranie ps�w niedozwolone. Nad bezpiecze�stwem pasa�er�w czuwa� b�dziemy nieustannie ze szczeg�ln� troskliwo�ci�. Doko�a ca�ej komety zainstalowana jest silna por�cz �elazna; przekraczanie por�czy i wychylanie si� surowo wzbronione, chyba w towarzystwie moim lub mego wsp�lnika. S � u � b a p o c z t o w a Zorganizujemy j� w spos�b niezawodny. Rzecz prosta, funkcjonowa� b�dzie jedynie telegraf. Tak wi�c przyjaciele oddaleni od siebie o 20, a nawet 30 milion�w mil, tj. zakwaterowani w kra�cowych pokojach naszej komety, otrzymywa� b�d� od siebie wiadomo�ci najdalej w ci�gu jedenastu dni. Nocne depesze za p� taryfy. Ca�y ten system telegraficzny pozostaje pod osobistym nadzorem p. Hale�a z Maine. Posi�ki o ka�dej porze dnia i nocy. Za podawanie do pokoj�w specjalna dop�ata. Nie obawiamy si� bynajmniej jakichkolwiek nieprzyjaznych krok�w ze strony innych planet. Na wszelki jednak wypadek zaopatrzyli�my si� w odpowiedni� ilo�� mo�dzierzy, ci�kich armat i w��czni. Historia uczy, �e ma�e, odosobnione zbiorowiska ludzkie, tak jak np. mieszka�cy dalekich wysp, okazuj� wrogo�� wzgl�dem przybysz�w, co mo�e zaj�� r�wnie� i w tym wypadku z mieszka�cami gwiazd dziesi�tej i dwudziestej wielko�ci. W �adnym razie nie zamierzamy ubli�y� mieszka�com jakiejkolwiek gwiazdy; przeciwnie, mamy zamiar traktowa� wszystkich z r�wn� grzeczno�ci� i przyja�ni�. Nie pozwolimy sobie na to, aby ustosunkowa� si� do ma�ych gwiazdek inaczej ni� do Jowisza lub Saturna. Powtarzam, i� nie uchybimy �adnemu cia�u niebieskiemu; je�eli jednak spotka nas jaka� niesprawiedliwo�� lub zniewaga ze strony b�d� os�b prywatnych, b�d� te� rz�d�w jakiejkolwiek gwiazdy na firmamencie, wyci�gniemy z tego bezzw�ocznie konsekwencje. Nie b�d�c zwolennikami przelewu krwi, sta� b�dziemy na stra�y naszych praw, nie tylko wobec poszczeg�lnych gwiazd, ale nawet wobec ca�ych konstelacji. Tuszymy, �e na wszystkich planetach, od Wenus a� do Uranu, Ameryka, godnie przez nas reprezentowana, uczyni jak najlepsze wra�enie. Je�eli za� nie potrafiliby�my wzbudzi� mi�o�ci do naszego kraju, to w ka�dym razie potrafimy zmusi� mieszka�c�w cia� niebieskich do respektu. Zabierzemy ze sob� bezp�atnie wielk� ilo�� misjonarzy, kt�rzy szerzy� b�d� prawdziwe �wiat�o w�r�d cia� niebieskich, kt�re acz o�lepiaj�ce fizycznie, pogr��one s� jeszcze � niestety! � w moralnych ciemno�ciach. Zaprowadzi si� r�wnie� przymusow� nauk�. Kometa odwiedzi najpierw Marsa, nast�pnie Merkurego, Jowisza, Wenus i Saturna. Pasa�erom, kt�rzy pragn�liby obejrze� pier�cienie, udost�pnimy wszelkie �rodki lokomocji. Zwiedzimy ka�d� gwiazd� znaczniejszych rozmiar�w i wyznaczymy dostateczny okres czasu na zwiedzanie ciekawszych okolic w g��bi poszczeg�lnych cia� niebieskich. Zwiedzanie Syriusza zosta�o wykre�lone z programu wycieczki. Na zwiedzanie Wielkiej Nied�wiedzicy, S�o�ca, Ksi�yca i Drogi Mlecznej, zwanej Golfstromem Niebios, przeznacza si� szczeg�lnie wiele czasu. Prosimy o zaopatrzenie si� w ubiory odpowiednie do noszenia na S�o�cu. Nasz program jest tak u�o�ony, �e rzadko kiedy przejedziemy ponad 100 milion�w mil bez odpoczynku. Poci�gnie to za sob� konieczno�� cz�stych przystank�w. Kwity baga�owe wydawane b�d� do ka�dego punktu na naszej trasie. Osoby, kt�re przez oszcz�dno�� �yczy�yby sobie odby� tylko cz�� naszej wycieczki, mog� zatrzyma� si� na dowolnej gwie�dzie i zaczeka� na nasz powr�t. Zwiedziwszy w ten spos�b najs�awniejsze gwiazdy i konstelacje naszego systemu, dotar�szy do najmniejszych iskierek, ledwo widocznych przez najlepsze teleskopy, przedsi�we�miemy dopiero zdumiewaj�c� podr� celem odkrycia niezliczonych �wiat�w, uwijaj�cych si� po olbrzymich przestrzeniach, kt�re rozci�gaj� si� w niezmierzonych obszarach bilion�w i bilion�w mil poza zasi�giem wszelkich teleskop�w, tak �e to, co my patrz�c z Ziemi nazywamy naiwnie firmamentem, oka�e si� male�kim, b�yszcz�cym punkcikiem gdzie� pod nami, punkcikiem, kt�ry mo�e m�g�by zainteresowa� jakiego� astronoma, ale kt�ry dla nas, obracaj�cych si� w bezkresach nafosforyzowanych ocean�w, wyda si� nudnym i trywialnym drobiazgiem. Dzieci, zasiadaj�ce do sto�u razem z doros�ymi, p�ac� pe�n� taks�. Cena biletu I klasy z Ziemi do Uranu, ��cznie z odwiedzinami S�o�ca, Ksi�yca i przydro�nych cia� niebieskich, wynosi zaledwie 2 dolary za 50 milion�w mil. Podr�nym reflektuj�cym na odbycie ca�ej wycieczki przyznaje si� znaczne ulgi. Moja kometa jest ca�kiem nowa, doskonale skonstruowana i nieu�ywana. Jej szybko�� jest zadziwiaj�ca, przebywa bowiem dziennie 20 milion�w mil; mamy nadziej�, i� z wyborow� za�og� ameryka�sk� i przy sprzyjaj�cej pogodzie osi�gniemy do 40 milion�w mil. Zabrania si� jak najsurowiej �cigania si� z innymi planetami. Podr�ni, kt�rzy pragn�liby zmieni� tras� lub te� wr�ci� na Ziemi�, mog� przesi��� si� na inne komety, jeste�my bowiem w kontakcie ze wszystkimi g��wnymi liniami komunikacyjnymi. Pe�ne bezpiecze�stwo podr�y zagwarantowane. Niepodobna bowiem zaprzeczy�, �e niebo roi si� od starych zmursza�ych komet, kt�re od dziesi�tk�w tysi�cy lat nie by�y dok�adnie badane, a kt�re, jak podejrzewamy, od dawna ju� powinny by� zmienione w mg�y lub zupe�nie zlikwidowane; podkre�lamy, i� z tym typem komet nie utrzymujemy �adnych stosunk�w. Pasa�erom III klasy nie wolno przechadza� si� po pok�adzie. Powodowani grzeczno�ci� rozes�ali�my bezp�atne bilety genera�owi Butlerowi oraz panom Shephardowi i Richardsonowi, oraz innym wielkim m�om, kt�rych zas�ugi po�o�one dla dobra ludzko�ci nakazywa�y u�atwienie im odbycia tej mi�ej i luksusowej podr�y. Osoby, kt�re zamierzaj� odby� ca�� podr�, b�d� szczeg�lnie uprzywilejowane. Podr� zako�czy si� 14 grudnia 1991 r., kiedy to pasa�erowie wysi�d� w New Yorku. Czas podr�y jest przynajmniej o 40 lat kr�tszy ni� u konkurencyjnych komet. Wszyscy niemal deputowani, kt�rzy nie ui�cili swych d�ug�w, mog� wzi�� udzia� w wycieczce, je�li wyborcy pozwol� im na takie ferie. Ka�da niewinna rozrywka dozwolona jest na naszym pok�adzie z wyj�tkiem gier hazardowych i zak�ad�w o bieg komety. Wszystkie sta�e gwiazdy b�d� uszanowane, za� takie gwiazdy, kt�re nie ustali�y si� jeszcze, zostan� ustalone; je�li spowodowa�oby to zamieszanie � trudno! Od naszego zamiaru nie odst�pimy. Poniewa� pan Coggia wydzier�awi� nam sw� komet�, nie b�dzie ona nosi�a jego imienia, lecz imi� mego wsp�lnika. Pasa�erowie mog� uzyska� prawo wsp�udzia�u w eksploatacji nowych gwiazd, s�o�c, ksi�yc�w, komet, meteor�w oraz magazyn�w grzmot�w i b�yskawic, kt�re zostan� przez nas odkryte. Dotyczy to jednak tylko pasa�er�w p�ac�cych podw�jn� taryf� za przejazd. W�a�cicielom fabryk i wytw�rni zwracamy uwag�, �e zabieramy ze sob� afisze reklamowe wraz z p�dzlem i klajstrem, z kt�rych to przedmiot�w mo�na na bardzo przyst�pnych warunkach zrobi� odpowiedni u�ytek w poszczeg�lnych miejscach postoju. Zwolennikom palenia zw�ok zwracamy uwag�, �e jedziemy do bardzo gor�cych okolic, za� warunki nasze s� bardzo przyst�pne. Dla naszych pasa�er�w jest nasze przedsi�biorstwo rozrywk� � dla nas przede wszystkim interesem. Bli�szych informacji na temat frachtu, zakwaterowania, trasy i tym podobnych spraw udziela m�j wsp�lnik; moja osobista odpowiedzialno�� rozpoczyna si� z chwil� za�adowania komety. Jest rzecz� niezb�dn�, aby w chwili takiej jak obecna duch m�j nie by� zaprz�tany drobnymi, kupieckimi szczeg�ami. Mark Twain KONIEC