David Brin Akord Urodzenie czterokilowego cylindra ciasno uzwojonych �o�yskowych filtr�w rozpuszczalnikowych �redniej klasy zdenerwowa�o najlepsz� przyjaci�k� Io. Przez pi�� d�ugich miesi�cy Persef zachowywa�a diet� pozbawion� cukru, prochu czy tytki - no, prawie pozbawion�. Ostatnie dziesi�� tygodni sp�dzi�a cz�api�c bez celu, spowita w draperie na mod�� bedui�sk� - tegoroczny nakaz mody dla akordzistek. I wszystko to za mo�e dwa tysi�ce eurodolar�w, w przemys�owych sitach, niewiele lepszych od produkowanych przez zwyk�e fabrykrowy. Persef by�a naprawd� wkurzona. Na zewn�trz Io okazywa�a wsp�czucie, jak nale�a�o, faktycznie jednak nie podziela�a w�ciek�o�ci przyjaci�ki. Persef sama zdecydowa�a si� wynaj�� sw� macic� niezale�nemu koderowi o niepewnym pochodzeniu, nawet bez sprawdzenia go przez agenta. - Oni wszyscy maj� �wira na punkcie spermy - ostrzega�a j� wiele miesi�cy wcze�niej. Siedzia�y wtedy obie na jej w�skim balkonie, przygl�daj�c si�, jak sp�aszczona kula zachodz�cego s�o�ca s�czy wi�niow� barw� na poplamione chmury horyzontu. Bli�ej ciep�a mg�a unosi�a si� z trzciniastych b�ot u uj�cia Mersey. Ha�a�liwe stada morskiego ptactwa, zmierzaj�ce do domu, rozprasza�y opary w poszarpane wst�gi. - Na robotach �o�yskowych nie da si� zarobi� i nie ma w nich szansy na awans - powiedzia�a Io tego wieczoru. - Osobi�cie, zostaj� przy jajeczkowych. - Ale start w jaj�wce kosztuje - narzeka�a Persef. - A jak nie wyjdzie, to kary za niedotrzymanie mog� ci� zrujnowa�. I gdzie masz w t e d y swoj� inwestycj�? Jakby Persef wiedzia�a, co znaczy to s�owo! Podobnie jak wi�kszo�� akordzistek, ta wysoka brunetka nigdy nie zaoszcz�dzi�a grosza ze swych porodowych honorari�w, przepuszczaj�c wszystko na obwodzie wycieczkowym, p�ki nie nadszed� czas powrotu do czek�w z zasi�kiem i kolejnej stuci��y. Nic dziwnego, �e trzyma�a si� prac �o�yskowych. Niekt�rzy ludzie naprawd� pozbawieni s� ambicji. Io dok�adnie pami�ta�a ten wiecz�r kilka miesi�cy temu, kiedy to obie obserwowa�y ciche bagienne mg�y przenikaj�ce znad b�otnistego brzegu rzeki do ob�r Ellesmere Port i t�umi�ce zadowolony ryk byd�a, nawet je�li nie jego ostr� wo�. Dwadzie�cia cztery godziny na dob� ci�ar�wki wyje�d�a�y z dojarni i ob�r porodowych, unosz�c ze sob� �adunki genetycznie zaprojektowanych olej�w, polimer�w i b�on przemys�owych. Przy masowej produkcji otrzymywanej od specjalnie hodowanych fabrykr�w wyniki drobnych kontrahentek, jak Io czy Persef, wydawa�y si� by� znikome. Plotka g�osi�a, �e ICI umie�ci�o swe rozpieszczane zwierz�ta tu, na po�udniowym brzegu, aby onie�mieli� akordzistki zamieszkuj�ce opuszczone hangary i wielopi�trowe sp�dzielcze �odzie mieszkalne w pobli�u. Je�li nawet, to obecno�� ob�r wywiera�a na Io wp�yw odwrotny od zamierzonego. Podnosi�a j� na duchu, przypominaj�c, �e ci�gle istniej� rzeczy, kt�rych �adne zwierz� czy maszyna nie zrobi tak dobrze, jak ludzka rzemie�lniczka. Nie ma takiej fabrykrowy, kt�ra zdo�a�aby dor�wna� jej wyrobom! Tego wieczoru, par� miesi�cy temu, przyjaci�ka Io zaczyna�a dopiero swoj� najnowsz� sztuci��� i nadal t�skni�a gwa�townie do chemicznych przyjemno�ci, teraz zakazanych przepisami cechu. Rzecz jasna, wkr�tce Persef b�dzie ju� na lekkim haju pod wp�ywem w�asnych hormon�w. Na razie jednak stanowi�a ponure towarzystwo. - �adnej szansy, Io. Nie s�dz�, abym wytrwa�a tyle, ile wymaga robota jajowa. To tak d�ugo trwa, oszala�abym bez imprez. - Ale Pers, zobacz, ile Technique Zaire p�aci dzisiaj za dobrego bazyliszka. Albo statkom�zg... - Statkom�zg! Ha! W jaki spos�b taka akordzistka, jak ja, mog�aby zosta� zap�odniona statkom�zgiem? Gdybym kiedykolwiek podpisa�a kontrakt, wrobiliby mnie chyba w... w glin� z drog�wki! - Persef za�mia�a si�. Io odnosi�a wra�enie, �e w tym d�wi�ku czu�o si� ostatnio coraz wi�ksz� gorycz. Potrz�sn�a g�ow�. - Wszystko, co wiem, to to, �e nie chc� ci�gle oszcz�dza� przez nast�pnych dziesi�� lat. Jeszcze dwa udane porody i op�ac� szkolenie i licencj�, i jeszcze zostanie mi tyle, �e wystarczy na inkubacje. A poza tym, po jaj�wce potrzebuj� kr�tszej retrokonwersji. - Hmmm - mrukn�a z pow�tpiewaniem jej przyjaci�ka. - A na razie �yjesz niczym mniszka, oszcz�dzasz wszystkie premie, zamieniasz na got�wk� asygnaty podr�ne i zabawowe. Przysi�gam ci, Io, czasami niekt�rzy z nas my�l�, �e... - Persef przygryz�a warg�. - No, po prostu nie do�� imprezujesz. - Nie mam czasu na wycieczki, Pers. Wiesz o tym. Jest jeszcze college... - natychmiast zorientowa�a si�, �e wspomnienie o tym by�o pomy�k�. S�owo "college" brzmia�o tak szykownie, nawet je�li chodzi�a tylko do wieczorowej klasy. - Eech - Persef odchyli�a si� zdegustowana, ruchem, kt�ry sprawi�, �e wyra�nie zacisn�a z�by. Chrz�kn�a os�aniaj�c sw�j ju� wra�liwy brzuch. - Io, m�czy mnie samo my�lenie o tym. Niekt�re ambicje po prostu nie s� warte w�o�onego w nie wysi�ku. Rozmowa ta ostatecznie wykrystalizowa�a r�nice w ich pogl�dach, tote� odt�d zwyczajnie unika�y tego tematu. Teraz jednak, kiedy kroczy�a obok wolno sun�cego naprz�d ��ka dla rekonwalescentek, czesz�c zwilgotnia�e od potu w�osy przyjaci�ki, podczas gdy poporodowe enzymy s�czy�y si� do �y� Persef, stopniowo zabarwiaj�c jej kredowobia�e policzki zdrowym rumie�cem, trudnym do odr�nienia od naturalnego Io przypomnia�a sobie to zdarzenie z fotograficzn� dok�adno�ci�. Umieszczony nad jedn� por�cz� monitor mierzy� tempo, w jakim Persef odzyskiwa�a si�y, dopasowuj�c pr�dko�� ruchu ��ka do stopnia wmocnienia jej sygna��w �yciowych. Akordzistki siedz�ce w biznesie spermowym rzadko miewa�y odwiedzaj�cych w samym dniu porodu. Bo i po co? Ruchome ��ka nie by�y zatem wyposa�one w przyczepki, a jedynie w niewielkie siedzenia na spr�ynach. Io wola�a zosta� na nogach, stale uwa�aj�c na w�zki obs�ugi i oczyszczacze, �migaj�ce doko�a po swych z g�ry ustalonych trasach. Normalnie zadzwoni�aby po prostu do Persef po jej powrocie do domu. By�a jednak akurat w okolicy i postanowi�a wpa��, �eby zrobi� przyjaci�ce niespodziank�. Lecz w tej chwili zaczyna�a tego �a�owa�. Cho� zdawa�a sobie spraw� z tego, �e jej reakcje s� staro�wieckie, te hurtownie po�o�nicze wywo�ywa�y u niej md�o�ci. Szczotkowa�a teraz czarne loki Persef, podczas gdy doko�a rz�dy ��ek wysuwa�y si� regularnie z roz�adowni niczym nowe wozy z linii monta�owych. Ka�de unosi�o wyczerpan�, bezw�adn�, �wie�o opr�nion� akordzistk�. Od czasu do czasu przez otwarte drzwi do ogromnej sali rekonwalescentek przedostawa�y si� krzyki - od panicznych zawodze� kiepsko wyszkolonych debiutantek a� do rytmicznych okrzyk�w rodem z karate, typowych dla wprawnych weteranek - melodie wsp�czesnego przemys�u. Nie, przysi�g�a sobie w duchu Io. Ja zostaj� przy jajeczkach. Szczotka zaczepi�a o spl�tany kosmyk. Persef zakl�a: - Plemniki! - Przepraszam, Pers, ja... - Nie, do cholery, sp�jrz na to! Wiedzia�am! - gwa�townym ruchem kciuka wskaza�a przecinaj�c� sklepiony sufit l�ni�c� holowst�g�, kt�ra pokazywa�a najnowsze notowania BioBourse. - Kur macica! Wiedzia�am, �e powinnam by�a sko�czy� trzy dni temu. Popatrz, co od tego czasu sta�o si� z cenami filtr�w rozpuszczalnikowych! Ale nie. Ja po prostu m u s i a � a m spr�bowa� zyska� jeszcze te par� gram�w! Z obrzydzeniem unios�a si� na ��ku. Spore wzniesienie pod ko�dr�, przypominaj�ce garbatego krasnoludka w namiocie, rozpi�tym mi�dzy jej wzniesionymi nogami, skoczy�o naprz�d. - Hej! Uwa�aj, co robisz, dobrze? - Persef klepn�a kr�c�cy si� wzg�rek. Odpowiedzia�o jej jedynie st�umione pochrz�kiwanie i flegmatyczne pierdni�cie. - Cholernie tanie oczyszczacze - wymamrota�a Persef. - Sama bym sobie lepiej poradzi�a. Io z zak�opotaniem rozejrza�a si� wok�. Wygl�da�o jednak na to, �e �adna z odzyskuj�cych si�y robotnic na s�siednich ��kach nie zwr�ci�a na nie uwagi. Niekt�re b�ogo spa�y. Par� rozmawia�o przez cichofony i tylko wyraz ich twarzy m�g� wskaza�, czy dzwoni� do agent�w, czy te� do swych bliskich. Reszta ogl�da�a seriale na ma�ych telewizorkach wbudowanych w por�cze, podczas gdy specjalne enzymy sp�ywa�y do ich ramion, skracaj�c czas, w kt�rym Kompania musia�a zapewni� im te us�ugi, wliczone w koszta w�asne. Wyposa�enie ��ek gwarantowane by�o w karcie pracy akordowej. Tu przynajmniej cech zrobi� co� dobrego. Kilka kobiet w pobli�u by�o ju� na haju, najpewniej dzi�ki przemyconym prochom. Korzysta�y z pierwszych chwil wolno�ci po dyscyplinie sztuci��y. - S�uchaj, Pers, ciesz� si�, �e zdo�a�am ci� z�apa� przed wyj�ciem. Ale ko�czy mi si� przerwa obiadowa, a potrzebuj� jeszcze swej dawki protein przed powrotem do pracy. - Pracy? - oczy zal�ni�y ciemnym blaskiem. - To masz ju� teraz i p r a c �? Io natychmiast po�a�owa�a swej niedyskrecji. - To tylko �wier� etatu, Pers. Jeden z moich nauczycieli zauwa�y�, �e m�j poziom czytania wzr�s� do... no, wype�niam karty w biurze psychera. To nic wielkiego. - College i do tego praca. Same pipsztu�y - Persef wzruszy�a ramionami. - Dobra, le� i strzel sobie obiad - leniwie d�gn�a palcem w kierunku brzucha Io. - Nie mo�na przecie� pozwoli� czeka� tosterkowi, no nie? Persef nacisn�a guzik uruchamiaj�cy kana� serialowy na jej telewizorku - bez w�tpienia po to, by zrobi� na z�o�� Io, kt�ra szybko odwr�ci�a wzrok od kusz�cych, migotliwych obraz�w. Io unika�a w s z y s t k i c h na�og�w. - Dobra, to, eee, wpadn� do ciebie, kiedy ju� b�dziesz z powrotem na chodzie. - Persef jednak skupi�a si� ju� na mydlanej akcji. - Mmhmm - odpowiedzia�a tylko. Cofaj�c si�, Io musia�a b�yskawicznie odskoczy�, aby unikn�� zbli�aj�cego si� w�zka obs�ugi. Instynktownie jej r�ce os�oni�y stercz�cy brzuch. Poczu�a wewn�trz ruch, b�d�cy odpowiedzi� na przy�pieszone bicie serca - zupe�nie jakby to co� w �rodku naprawd� �y�o. Pulsowanie w lewej, wra�liwszej piersi. - Do jasnej sraczki! - tym razem g�os Persef zabrzmia� na ca�� sal�, �ci�gaj�c na ni� liczne spojrzenia. - Tego ju� za wiele! Ko�dra odlecia�a na bok. Ciemnow�osa akordzistka obur�cz odczepi�a spomi�dzy swych ud ma�e w�ochate stworzenie. - Zje�d�aj! Przez setki lat kobiety same zasklepia�y swoje naczynka w�oskowate, bez pomocy takich ma�ych szczyli jak ty! Spadaj! �a�osny j�k. Nie wype�nione zadanie. Nie uko�czony posi�ek. Sztuczne zwierz�tko uchyli�o si� przed kopniakiem Persef i przycupn�o na brzegu kozetki, sk�d skomleniem przyzywa�o opiekuna, aby zabra� je od tej niewdzi�cznej kobiety. Io odwr�ci�a si� szybko i po�pieszy�a do wyj�cia. Przed wyj�ciem kr�ci� si� zwyczajny t�umek, mierz�cy wzrokiem ka�d� wyczerpan� akordzistk�, kt�ra mrugaj�c oczami wychodzi�a na s�o�ce. Taksiarze proponowali jazd� do domu w zamian za rz�dowe kupony. Koderzy rozdawali karty wizytowe i ofiarowali si� pokaza� swe wytatuowane licencje. Nieunikniona obszarpana para protestuj�cych katolik�w madryckich przemierza�a na pami�� znan� tras� z ponuro zwisaj�cymi transparentami. Najgorsi byli koderzy. Oczywi�cie do biznesu spermowego koderzy s� niezb�dni. Producentki filtr�w �o�yskowych, takie jak Persef, nigdy nie mog�y sobie pozwoli� na wykonanie w�asnego programowania genetycznego. Nawet zestaw platynowych sit wysokiej jako�ci przynosi� zysk, zamykaj�cy si� pi�cioma cyframi, a prawo ogranicza�o kobiet� do dwudziestu pi�ciu sztuci��y w �yciu. To m�czy�ni zatem poddawali si� kosztownej operacji modyfikacji kom�rek rozrodczych, amortyzuj�c jej koszt dzi�ki procentowi, otrzymywanemu od ka�dej akordzistki, kt�ra urodzi�a ich towar. Koderzy nawiedzaj�cy wyj�cia centr�w porodowych to najcz�ciej bardzo niska klasa - desperacko oczekuj�cy w miejscu na sw�j udzia�, zanim ich zm�czone klientki zd��� wszystko przepu�ci�, albo ogarni�ci tak� chcic�, �e zachwalali swe modele kobietom wprost po po�ogu. Sam pomys� wywo�a� u Io md�o�ci. Wyobra�cie sobie tylko: my�le� o zaj�ciu w dwie godziny po porodzie! A przecie� dostrzeg�a kilka znanych jej z widzenia akordzistek, jak wy�aniaj� si� z sali rekonwalescentek i podchodz� wolniutko do pusz�cych si� m�czyzn - bez wyj�tku ubranych w jaskrawe, obcis�e bluzy i spodnie, kt�rych wielobarwne nogawki zbiega�y si� na kodowniku, ukrytym w przysznurowanym saczku. Koderzy traktowali swe ewentualne klientki z przesadn� uprzejmo�ci�, podsuwaj�c sk�adane krzese�ka, napoje i kwiatowe spraje ka�dej kobiecie, kt�ra zgodzi�a si� usi��� i pos�ucha� o ich podniecaj�cych najnowszych modelach. "A m�wi si�, �e romanse umar�y" - pomy�la�a ironicznie Io. - Cze��, Io, o pani. Nasza Io bez skazy. Specjalnie przylizane w�osy z przedzia�kiem po�rodku zgodnie z najnowsz� mod�. Nogawki ��ta i jaskrawor�owa, wypchany kodownik w grochy w tych dw�ch kolorach. Sznurowa� jeszcze jedn� stron�, jakby w�a�nie sko�czy� pokazywa� klientce swoj� licencj�. - Eeem. Cze��, Colin - skin�a g�ow�. Koder stanowi� cz�� imprezowego kr�gu Persef i jako taki, zgodnie ze zwyczajem, by� r�wnie� koleg� Io. Cho� istniej� r�ne rodzaje kole�e�stwa. - Wcze�nie jeste� tu dzisiaj, co nie, Io? - zmierzy� wzrokiem jej sztuci��owy str�j, ledwie wype�niony owocem jej w�asnej produkcji. - Wpad�am, �eby zobaczy� Persef - ruchem g�owy wskaza�a centrum. Oczy Colina rozszerzy�y si�. - �wietnie, rybko! Dzi�ki, Io. Przykoczuj� tu, aby b�ysn�� naszej wielbionej pani swoj� kart�, kiedy tylko zn�w wkroczy w ten zwariowany �wiat. - Tylko uwa�aj, �eby� b�ysn�� jedynie swoj� kart�, Colin. Wiesz, s� tu damy. Colin prychn�� rubasznym �miechem. Zgodnie z intencj� Io, wzi�� jej uwag� za sarkastyczn�, z�o�liw� drwin� - podstawow� monet� obiegow� dziwnego protoko�u szyderstwa. Nie m�g� wiedzie�, �e na innym poziomie Io traktowa�a sw� wypowied� ca�kiem dos�ownie. - Wi�c kiedy wreszcie z�amiesz si� i odpracujesz swoje po naturce? - Przyjmuj�, �e m�wi�c "natura", masz na my�li pchanie i sapanie? Mam odda� takiemu koderowi jak ty dziesi�� procent mojego zarobku i do tego ca�� zas�ug�? Pi�kne dzi�ki, Colin. Mo�e jaj�wa jest i ci�sza, ale za to wszystko pozostaje mi�dzy mn� a projektantami. - Chcia�a� powiedzie�, mi�dzy tob� a zimnym szk�em i gum�! - sztywny u�miech Colina �wiadczy� o tym, �e wci�� jeszcze nale�a�o to do repertuaru przycink�w, lecz w jego g�osie zabrzmia� ch��d. - Czy tobie naprawd� podoba si� to w taki spos�b? Jeste� pewna, �e rzeczywi�cie masz profil hetero? �aden z ch�opak�w tak nie uwa�a. Io poczu�a, �e ogarnia j� fala w�ciek�o�ci. Kto powiedzia� temu kretynowi o jej profilu? Czy�by Persef? Czy ju� n i k o m u nie mo�na ufa�? Colin nachyli� si� nad ni� szczerz�c z�by. - Wiesz, Io, czasem wydaje nam si�, �e uwa�asz si� za lepsz� od innych. Tylko dlatego, �e chodzi�a� do szk�ki-sm�ki i wolisz wypuszcza� tostery zamiast porz�dnych filtr�w, jak twoje przyjaci�ki. Ale to jeszcze nie czyni ci� klejnocikiem. Tu si� urodzi�a�, kiciu. Pchanie i sapanie to tak�e t w o j e pocz�tki. W Io co� zakipia�o. Na zaj�ciach niedojrza�ych stosunk�w spo�ecznych zaczyna�a si� uczy�, jak dokonywa� rozbioru takich konwersacji - sposobu, w jaki Colin stara� si� j� onie�mieli� za pomoc� s��w, postawy cia�a i niesprecyzowanych aluzyjnych gr�b zerwania przyja�ni. Zabawne, jak zawsze przyjmowa�o si� takie zachowanie jak co� oczywistego, dop�ki kto� wreszcie nie dostarczy� modelu. Nie pokaza�, �e jest to taki sam proces, jak ka�dy inny w �wiecie. Wtedy nagle wszystko zdawa�o si� nabiera� ostro�ci i wygl�da�o ju� tylko g�upio i prymitywnie. Ach, teoria to jedno. Ale praktyczne zastosowanie nale�a�o do programu nast�pnego semestru, tote� sama wiedza nie mog�a jej teraz pom�c. Nie wiedzia�a, jak roz�adowa� agresj� faceta nie wywo�uj�c u niego z�o�ci. Diab�a tam. Io zdecydowa�a, �e tak naprawd� ani troch� nie obchodzi jej opinia takiego tkankopycha. - Czytaj z moich warg, Colin. - Nachyli�a si� naprz�d i powoli wym�wi�a s�owa slangu ulicznego: - Plemniki... poziom zero; zamiast staka mamy flaka. Colin gwa�townie odchyli� si� w ty�, wyra�nie bledn�c. Jego d�onie zacz�y wykonywa� zygzakowaty gest, maj�cy odczyni� pecha. Zbyt p�no opanowa� si�. - Cha, cha, cha, Io - wyszczerzy� z�by, b�yskawicznie ocieraj�c pot, kt�ry nagle pojawi� si� na jego twarzy. Rozejrza� si�, czy kto� jeszcze dostrzeg� ca�� scen�. - Bardzo �mieszne. D�ugo nie zapomni tego, �e przez ni� tak otwarcie przyzna� si� do swych przes�d�w. Io mrugn�a. - �artowa�am, Colin. I nie spuszczaj z tonu! Ani poziomu, ani stacza. Odwr�ci�a si� i odesz�a, zanim zd��y� odpowiedzie�. Zostawi�a za sob� szeregi taryf, min�a wymi�te, zrezygnowane pikiety, przez pasy zarezerwowane dla autobus�w przesz�a na ulic� prawdziwego Liverpoolu. T�umy wygl�da�y tak, jak zawsze: stale w po�piechu, zaaferowane. Przez ca�e �ycie Io zanurzona by�a w morzu ludzi. Taki w�a�nie by� ju� ten �wiat i b�dzie nadal, dop�ki �rodki kontroli urodze� w ko�cu nie dadz� efektu. Przynajmniej jednak to stulecie odwr�ci�o si� od ostentacyjnych r�nic pomi�dzy klasami i kolorowe w��kna syntetyczne by�y bardzo tanie. Nikt zatem nie chodzi� w zniszczonych ubraniach, chyba �e mia� na to ochot�. Tylko wprawne oko mog�o wychwyci� r�nice - �yj�c� z zasi�ku wi�kszo��, kt�ra sp�dza�a swe dni na gonitwie za rozrywk�, zapewnian� przez pa�stwo - pracownik�w us�ug, maj�cych ju� jaki� status - i wreszcie dumn� elit�, tych, co naprawd� maj� co� do zrobienia. Przede wszystkim r�nic� da�o si� odczyta� z oczu. Pracuj�cy spogl�dali wok�... jak gdyby n a l e � e l i do tego �wiata, a nie tylko zabijali czas. Za ka�dym razem, kiedy pochwyci�a takie spojrzenie, Io czu�a rosn�c� determinacj�, aby pozosta� w college'u. I walczy� - nie o byle jakie zezwolenie, lecz o to najwy�sze. Nic innego nie zdo�a pom�c przetrwa� jej duszy. Nag�e wilgotne mu�ni�cie pod prawym kolanem wywo�a�o dreszcz paniki wzd�u� jej kr�gos�upa. Z wal�cym sercem obr�ci�a si� b�yskawicznie, unosz�c praw� r�k� ku piersi. Io spojrza�a w d� i westchn�a. Przez moment popatrzy�y na ni� jasnobr�zowe oczy. Wilgotny nos kilka razy wci�gn�� powietrze. Futro zabarwione by�o w niebiesko-��te poprzeczne pasy, oznaczaj�ce s�u�b� publiczn�... kolory drog�wki. Przypominaj�ce psa stworzenie, z zaprogramowan� doskona�� znajomo�ci� kodeksu drogowego, z parskni�ciem zignorowa�o Io i ruszy�o dalej. Gliniarze z drog�wki nigdy nie zapominali twarzy ani zapachu, nie wybaczali najmniejszego wykroczenia, dop�ki nie zap�aci�o si� mandatu. Io trudno by�o uwierzy�, �e kiedy� wysokiej klasy akordzistki wytwarza�y takie stwory, gdy jeszcze by�y one eksperymentalne, zanim ostateczny model otrzyma� licencj� na reprodukcj�. Nadal w�sz�c w poszukiwaniu gwa�cicieli porz�dku, gliniarz odszed� i znikn�� w t�umie. Io wspar�a si� plecami o zimne okno wystawowe, podczas gdy obok przelewali si� ludzie. Rzuci�a wzrokiem wzd�u� ulicy w poszukiwaniu czego�, co pomog�oby jej skupi� si�, podczas gdy jej puls powoli wraca� do normy. Niew�tpliwie mieli tu dzie� wyw�zki �mieci. Otwarte zielone kub�y �wiadczy�y, �e pierwsza partia ci�ar�wek ju� tu by�a. Lecz czerwone, ��te i srebrne pojemniki, nadal dok�adnie zamkni�te, sta�y przy kraw�niku czekaj�c na transport. Nie opodal Io ujrza�a policjanta z Materia��w Wt�rnych, kt�ry wr�cza� miejscowemu handlarzowi mandat za nieoddzielenie wszystkich substancji nie�elaznych od organicznych �mieci. Ani jeden przechodzie� nie okaza� przygn�bionemu sklepikarzowi cienia wsp�czucia. A ju� na pewno nie Io. Wreszcie, uspokoiwszy si�, mog�a ju� zaplanowa� sobie tras� przez t�um do miejsca, gdzie serwuj� zno�ne posi�ki. "Przynajmniej mniej towar�w obj�te jest teraz reglamentacj�" - pomy�la�a - "chocia� m�wi si�, �e to mo�e wr�ci� w ka�dej chwili". Io nie by�a naprawd� g�odna, nie mia�o to jednak �adnego znaczenia. I tak jad�a bardziej dla tego czego� w �rodku ni� dla siebie. "Toster". Tak nazywali to Persef i Colin. - Nie zajmuj� si� gospodarstwem domowym - wymamrota�a pod nosem. Uderzy�a j� jednak przewrotna stosowno�� ulicznego slangu. Zn�w poczu�a pulsowanie wewn�trz. Tak. Czas nakarmi� jej toster. ,..do roku 2000 przeludnienie poci�gn�o za sob� trzy z�owrogie konsekwencje. Pierwsz� z nich dalekowzroczni ludzie przewidzieli ju� dawno temu; potrzeby ponad sze�ciomiliardowej populacji po prostu przekroczy�y wydolno�� planety. Grunta uprawne, rudy mineralne, czysta woda i materia� genetyczny istot �ywych to przyk�ady nieodnawialnych zasob�w, kt�re ulega�y gwa�townemu wyczerpaniu. Nale�a�o znale�� inne metody przetrwania, i to szybko. Wszelako drugi efekt przeludnienia przez d�u�szy czas pozostawa� praktycznie niedostrze�ony. By� to problem tw�rczego bezrobocia. Wi�kszo�� przej�ciowych rozwi�za�, pozwalaj�cych spo�ecze�stwu na zapewnienie mieszkania i wy�ywienia dla miliard�w, wynika�a z technologii produkcyjnych kontrolowanych przez niewielk�, elitarn� grup� pracownik�w. Reszta ludzko�ci by�a ca�kowicie zale�na i niezdolna do wprowadzenia jakichkolwiek zmian. Niekt�re kraje maskowa�y stan faktyczny poprzez zapewnienie "pracy" w us�ugach, w miar� jednak up�ywu czasu pojawi�o si� poczucie silnego wyobcowania, b�d�ce skutkiem nie spe�nionej ludzkiej potrzeby wykonywania pracy, docenianej i naprawd� po�ytecznej dla spo�ecze�stwa. I by� jeszcze trzeci wielki problem - niedostosowania edukacji. Gdy�, cho� gigantyczne kampanie walki z analfabetyzmem podnios�y og�lny poziom kulturalny, bardzo wiele ludzi sp�dza�o lata, ucz�c si� robi� rzeczy wymagaj�ce faktycznie niewielkiej wiedzy. W tym samym czasie najdelikatniejsza, najbardziej wymagaj�ca praca w historii pozostawa�a powszechn� domen� robotnik�w niewykwalifikowanych. Io zamkn�a ksi��k�, kiedy zn�w nadesz�o rwanie w lewej piersi - ostre k�ucie, wywo�ane przez prolaktyn�. Za� brak podstawowej dwustronnej r�wnowagi jeszcze pogarsza� spraw�. Konflikt by� zasadniczy. Organ po jednej stronie zosta� zmodyfikowany przez najlepszych technik�w przemys�owych i przygotowywa� si� teraz do wytwarzania kompleksowych zwi�zk�w chemicznych. A w tym samym czasie spod drugiego ramienia wystawa� jego konserwatywny bli�niak. Odpowiadaj�c za hormony ci��owe, ta pier� czyni�a radosne przygotowania do produkcji praktycznie bezwarto�ciowych p�yn�w, pieprz�c jej w m�zgu i wywo�uj�c niemo�liwe my�li. Cho� stara�a si� ukry� swe dolegliwo�ci, agent Io zauwa�y� je podczas cotygodniowego badania. - Ostrzega�em ci� przed pozostawieniem jednego cycka w naturze - przypomnia� jej Joey w trakcie wykonywania barwnych odczyt�w i sonograf�w obu gruczo��w. - To ja za�atwiam ci mo�liwo�� wytwarzania naprawd� poszukiwanego drugorz�dnego towaru, najnowszego smaru Mobila dla urz�dze� wysokoobrotowych, a ty upierasz si� przy nastawieniu na p� wydajno�ci. Wiesz, jak to wp�ywa na twoj� reputacj�? M�wi� wszem i wobec, �e wcale nie my�lisz powa�nie o przej�ciu na zawodowstwo. I co ja mam z tob� zrobi�? Io od�o�y�a podr�cznik. - Pozwoli� mi dzia�a� po swojemu. Oto, co masz ze mn� zrobi�, Joey. A poza tym, z lewej piersi te� b�d� produkowa�. - A co takiego? Siar� i ludzkie mleczko? I co my z tym poczniemy, zrobimy sobie sera? Czy widzia�a� ostatnie prognozy? Przy ponownym spadku urodze� rynek jest przesycony. - Nie b�dzie, kiedy urodz� - zapewni�a go. - Zaufaj mi. Stoj�cy w pobli�u og�lnodiagnostyczny monitor sztuci��owy zabucza� pogodnie - dodaj�cy otuchy radosny d�wi�k w miejsce przenikliwego pisku, oznaczaj�cego z�e wie�ci. Odgarniaj�c do ty�u kosmyk rzedn�cych jasnych w�os�w, agent Io oddar� wydruk wynik�w badania, wci�� jeszcze mrucz�c z irytacj�: - Ona mi m�wi "zaufaj mi"! Co ty robisz, Io, podkradasz moje teksty? To ja mam m�wi� "zaufaj mi". Ty? Ty powinna� powiedzie� "Och, Joey, nie wiem, co bym bez ciebie zrobi�a!". - Dlatego w�a�nie ci� lubi�, Joey. Jeste� jeszcze bardziej staro�wiecki ni� ja. Jakby na potwierdzenie tego, najwyra�niej nie�wiadom ironii, Joey za�o�y� na nos staro�ytne okulary, aby przyjrze� si� wynikom bada�. - Ty to nazywasz staro�wiecko�ci�? Kiedy chcesz mnie opu�ci� w�a�nie wtedy, gdy doprowadzili�my twoje cia�o do naprawd� pierwszorz�dnej wydajno�ci? Co si� sta�o z etyk� pracy? - Ja c h c � pracowa� - zapewni�a go Io, nachylaj�c g�ow� nad zapisem, �eby te� odczyta� wyniki. W tej chwili potrafi�a je interpretowa� prawdopodobnie tak samo dobrze jak Joey. - Po prostu chc� zaj�� si� czym� trudniejszym. Tak, jak si� tego spodziewa�a, wszystko by�o w normie. Io dba�a o swoje cia�o. Podnios�a bluz�. - Mog� si� ju� zapi��? A mo�e obecnie podniecaj� ci� panienki w ci��y? - I na dodatek jeszcze sarkazm. Za to nie powiem ci, co wed�ug mnie urodzisz. Dowiesz si� po wszystkim. Ubieraj si� i zje�d�aj st�d, Io. Na jednych zaj�ciach zajmowali si� ostatnio bluffowaniem jako sposobem podtrzymywania wy�szego statusu, tote� nie da�a si� wzi�� na lep s��w Joeya. Jasne, �e o tym, czym zap�odni�a j� Technique Zaire, wiedzia� nie wi�cej ni� ona sama. - Pewnie wynaj��e� im mnie do produkcji gliniarza z drog�wki - odci�a si�, si�gaj�c po ksi��k� i �akiet. - Spryciara. Tylko pojaw si� na nast�pny przegl�d. I trzymaj si� z dala od k�opot�w. A je�li lewa pier� znowu wywo�a u ciebie jakie� g�upie my�li, to po prostu powiedz sobie, �e toster nie ssie, podobnie zreszt� jak glina z drog�wki. A ludzkie mleko nie dochodzi nawet do trzech pens�w za gram. - Pi�� - powiedzia�a, naciskaj�c antyczn� klamk�. - Przekonasz si�, Joey. Pi�� pens�w za gram albo wracam do robienia na drutach. - Ha. To b�dzie �wi�to. Lecz Io wiedzia�a, �e cena musi p�j�� w g�r�. By� to jeszcze jeden pow�d, dla kt�rego kaza�a zostawi� sw�j lewy gruczo� mleczny bez wzgl�du na to jak nieprawdopodobne iluzje rozpala�y jej w g�owie jego archaiczne wydzieliny. Niekt�re z jej zaj�� zwi�zane by�y z wybran� przez Io specjalno�ci�. Jednak w przypadku innych znacznie trudniej by�o znale�� jakie� powi�zanie. Musia�a na przyk�ad walczy� ze znudzeniem, podczas gdy wyk�adowczyni ci�gn�a jednostajnym g�osem na temat, kt�ry Io pozna�a jeszcze podczas praktyki przy jajeczkach. - ...A� do lat osiemdziesi�tych dwudziestego wieku - m�wi�a do ca�ej sali starsza akademiczka - wci�� jeszcze wyobra�ano sobie, �e klonowanie istot ludzkich b�dzie tak �atwe jak, powiedzmy, �ab. W teorii wszystko, co trzeba by zrobi�, to zast�pi� 23 chromosomy j�dra kobiecego jajeczka kompletnym zestawem 46 chromosom�w pobranym, dajmy na to, z jednej z kom�rek jej sk�ry. Wprowad�my teraz to "samozap�odnione" jajeczko i po dziewi�ciu miesi�cach otrzymujemy dziecko genetycznie identyczne z dawc�. Voila. Tutaj jednak odkryli�my, jak bardzo ssaki r�ni� si� od �ab. Bowiem wygl�da na to, �e podczas pocz�cia ludzki plemnik nie tylko dostarcza 23 chromosomy, aby uzupe�ni� wk�ad matki. Faktycznie warunkuje pewne geny tak, by wkroczy�y do akcji podczas krytycznych chwil po zap�odnieniu. Geny te aktywizuj� si� jedynie wtedy, gdy zostaj� dostarczone w spermie. Podobnie inne geny wytwarzaj� dzia�aj�ce enzymy tylko wtedy, gdy pochodz� z jaja... Nag�e pulsowanie bransolety Io by�o sygna�em, �e przysz�a do niej wiadomo��. Normalnie nagra�aby j� na p�niej. Lecz w sytuacji, kiedy profesor Jackone bez ko�ca nudzi�a o historii staro�ytnej, czu�a si� na tyle bezpieczna, aby zerkn�� od razu. Ostro�nie przykr�caj�c jasno�� swego starego komunikatora, �eby nie przeszkadza� s�siadom, nacisn�a odczyt, kieruj�c holograficzny obraz sobie na kolana. BIURO PODRӯY HAMPSTED SPECJALIZUJE SI� W WYCIECZKACH ZORGANIZOWANYCH G��WNIE Z MY�L� O AKORDZISTKACH. <JESZCZE> L�ni�ce litery nie by�y reklam�. Niew�tpliwie stanowi�y cz�� wiadomo�ci od Persef. A Io wiedzia�a, �e oznacza to co� w rodzaju ultimatum. Ponownie nacisn�a guzik; kolejny rz�d liter zast�pi� poprzednie. WYCIECZKA ZAM�WIONA NA OKRES FERII. ZATEM COLLEGE NIE STANOWI �ADNEGO ARGUMENTU, TAK SAMO JAK TWOJA "PRACA". NIE MO�ESZ JU� ZREALIZOWA� WI�CEJ KUPON�W, WI�C JAZDA! <JESZCZE> Oczywi�cie, Persef mia�a racj�. Semestr dobiega� ko�ca, a do jej w�asnego porodu pozosta�o jeszcze oko�o sze�ciu tygodni. Poza tym prawo ogranicza�o liczb� kupon�w, kt�re mo�na wymieni� na got�wk�, zatem ten najnowszy zmarnuje si�, je�li go nie u�yje. Rzecz jasna, jej rozd�ty brzuch by� ju� i tak wi�kszy, ni� to si� kiedykolwiek zdarza�o niezale�nym �o�ysk�wkom, takim jak Persef, zatem dalekie spacery nie wchodzi�y w rachub�. Persef jednak przewidzia�a i ten wykr�t. "Naprawd� przyda�aby mi si� wycieczka" - powiedzia�a do siebie Io. A jednak pomys� ten wzbudzi� w niej niepok�j. Jej przyja�� z Persef zrodzi�a si� w cichych uliczkach Liverpoolu, kiedy jeszcze by�y dziewczynkami. Na zmian� strzeg�y swoich kupon�w reglamentacyjnych, wsp�lnie zabija�y szczury dla nagrody. Mimo to praktycznie od pocz�tku skazane by�y na rozej�cie si�. Niegdy� mia�a nadziej�, �e wci�gnie przyjaci�k� w kr�g w�asnych entuzjastycznych zainteresowa� - ambicji osi�gni�cia czego� lepszego. Ale te bezskuteczne pr�by wzbudza�y jedynie gniew Persef. Za ka�dym razem niew�a�ciwie je rozumia�a, zak�adaj�c, �e Io zadziera nosa. Ze swej strony Persef r�wnie� stara�a si� usilnie ocali� t� wi� mi�dzy nimi. Oznacza�o to w��czenie Io w towarzystwo kole�anek z cechu i spo�ecznej klasy, w kt�rej si� urodzi�a. "C�" - pomy�la�a Io. "Je�li ona nie chce lub nie mo�e si� do mnie przy��czy�, ja mog� przy��czy� si� do niej. A przynajmniej tym razem". Niespodzianie �wiat�a w sali przygas�y, gdy� profesor Jackone zacz�a pokazywa� slajdy. Io po�piesznie zmniejszy�a jasno�� swego projektora. - ...jak tu widzimy - oznajmi�a nauczycielka audytorium, gdy holograficzny obraz przybra� ostateczny kszta�t - je�li spr�bujemy klonowania myszy bez udzia�u gen�w uwarunkowanych przez sperm�, otrzymamy w efekcie dziwacznie powyginany embrion, kt�ry wkr�tce umiera w �onie matki, bowiem nie zawi�zuje si� jego �o�ysko. Z kolei gdy spreparujemy jajeczko u�ywaj�c jedynie gen�w pobranych z j�dra plemnika, wynik jest diametralnie inny. - Ponownie zmieni� si� obraz w pojemniku. Tym razem nie by�o tam ani �ladu embrionu, a tylko spl�tana, wyolbrzymiona masa pozwijanych w��kien, z �atwo�ci� rozpoznawalna dla ka�dego, kto zna� si� na wsp�czesnej produkcji filtr�w. - ...wi�c chocia� zar�wno geny matki, jak i ojca maj� jednakowy wp�yw na ostateczny wygl�d ka�dego p�odu ssaka, na pocz�tku to geny pochodz�ce z jajeczka matki kontroluj� rozw�j embriona, podczas gdy geny plemnika odpowiadaj� za wytworzenie �o�yska, organu nie wyst�puj�cego u ryb i p�az�w, kt�rego skomplikowany chemiczny uk�ad filtracyjny umo�liwia od�ywianie p�odu a� do porodu... Te same starocie... Io jeszcze raz nacisn�a przycisk, aby odczyta� reszt� listu Persef. JED� Z NAMI, IO. TYLKO NA PIERWSZY TYDZIE�, TO WSZYSTKO. POTRZEBUJESZ TEGO. PERS WIE, CZEGO CI TRZEBA. <KONIEC> Przez moment litery jakby si� rozp�yn�y i Io wiedzia�a, �e nie zawini�o tu �adne uszkodzenie wiekowego komunikatora. Otar�a oczy, podczas gdy g�os profesorki d�wi�cza� ze wszystkich stron. - Z pocz�tku wie�ci te, chocia� zaskakuj�ce, nie wzbudzi�y wi�kszego zainteresowania poza �rodowiskami naukowymi. Pewne fanatyczne feministki prze�y�y rozczarowanie dowiaduj�c si�, �e m�czy�ni nie s� a� tak zb�dni, jak oczekiwa�y, wszelako dla reszty ludzko�ci wygl�da�o to po prostu na jeszcze jedn� przyrodnicz� ciekawostk�. Prawie nikt nie przewidywa� wagi tego odkrycia ani te� jego przemys�owych implikacji... Io dotkn�a tarczy swego zegarka. Szybkimi ruchami, alfabetem Morse'a wystuka�a cicho prywatny numer Persef i odpowied� na ofert� przyjaci�ki. OKAY, JAD�. PRZYNAJMNIEJ KAWA�EK. I DZI�KI, PERS. MY�L�, �E NAPRAWD� POTRZEBUJ� URLOPU. JESTE� PRAWDZIW� PRZYJACIӣK�. - IO. Zgodnie ze swoj� reputacj�, biuro podr�y zapewni�o im wycieczk� w og�le nie wymagaj�c� chodzenia. By� to poci�g zabawowy przemiarzej�cy Arktyk�, z Oslo przez p�nocn� Norwegi� i dalej po ogromnych czarodziejskich mostach rozpi�tych od Wysp Owczych przez Islandi�, Grenlandi� a� na Labrador. Grudniowa podr� do serca zimy, w�dr�wka przez pustyni� tak romantyczn� i pust�, jak nic, co mo�na by jeszcze znale�� na powierzchni przeludnionej Ziemi. Bli�niacze nadprzewodz�ce szyny, zwieszaj�ce si� r�wnolegle dwie�cie metr�w ponad zmarzni�t� tundr�, wygl�da�y niczym oszronione sznury wyd�u�onych kropel, bior�ce pocz�tek w nico�ci za nimi i strzelaj�ce naprz�d ku spotkaniu w niesko�czonej czerni. Jedynie pojawiaj�ce si� rytmicznie s�upy - samotne, smuk�e �odygi posadzone co par� kilometr�w - przypomina�y pasa�erom o tym, �e istnieje w og�le jakie� po��czenie z martw�, szar� ziemi�. Szczerze m�wi�c, Io wola�a s�o�ce. Kiedy jednak Persef pokaza�a jej bilety, zmusi�a si� do u�miechu i okazania entuzjazmu. Ostatecznie zawsze mog�a wysi��� na Islandii albo Grenlandii i jeszcze zostanie jej do�� kupon�w na tydzie� na Wyspach Kanaryjskich. Poza wszystkim innym, kto� kiedy� powiedzia� jej, �e zdolno�� do oceny estetycznej, cho� tak naprawd� nie nale��ca do wymaga�, nie mo�e zaszkodzi� osobie ubiegaj�cej si� o zezwolenie, na kt�rym jej zale�a�o. Zatem Io zacz�a przesiadywa� godzinami w kopule obserwacyjnej poci�gu, kontempluj�c i wolno ucz�c si� podziwia� przygn�biaj�c� pustk�. Nad g�ow� zorze polarne uk�ada�y si� w zmieniaj�ce si� bezustannie firanki migotliwej ��ci i b��kitu, albo - jak kto wola� - w faluj�ce strumienie rozproszonych atom�w tlenu, zjonizowanych przez wiatr s�oneczny, uk�adaj�ce si� wzd�u� linii pola magnetycznego. Od czasu do czasu te pyszne zas�ony rozwiewa�y si� niespodzianie, ods�aniaj�c wolno zmieniaj�cy si� obraz bole�nie jasnych konstelacji, znajomych, a przecie� pe�nych niezwyk�ego czaru w tym mro�nym, obcym otoczeniu. Stada karibu ju� dawno wyw�drowa�y na po�udnie, aby tam sp�dzi� zim�, podobnie jak bardziej �wiatowy rodzaj turyst�w. O tej porze roku do akcji wkracza�y kompletnie inne szczepy w�drowc�w, aby dzieli� szyny z ci�kimi transportami towarowymi. Na przyk�ad ci, kt�rzy jedynie dzi�ki rz�dowym asygnatom podr�nym mogli skorzysta� ze swego obywatelskiego prawa do zwiedzania �wiata - podobnie jak Io i Persef - w porze mniejszego ruchu. I byli te� inni, ludzie, kt�rych zachowanie w spos�b subtelniejszy ni�li ubi�r czy moda, zdradza�o, �e s� gdzie� zatrudnieni, maj� prawdziw� prac�, a w dziwn� t� podr� wybrali si� nie z powodu ogranicze� finansowych, lecz dla upodobania do ponurych przestrzeni, czy mo�e napawaj�c si� noc�. Zgodnie z niepisanym kodeksem imprezowicze uprawiali ostrzejsze zabawy w innych wagonach, cho� kopu�a obserwacyjna stanowi�a ulubione miejsce schadzek. Czasami blisko�� splecionych par wywo�ywa�a u Io poczucie t�sknoty i przejmuj�cej samotno�ci. Niestety, uczu� takich nie �agodzi�y bynajmniej ustawiczne starania Persef, pr�buj�cej znale�� dla niej partnera. Wreszcie pewnego wieczoru w wagonie barowym towarzyszka Io zaatakowa�a z irytacj�. - Czasami ni diab�a nie mog� ci� zrozumie�, Io! Czego trzeba, �eby� w ko�cu nabra�a ochoty, co? Pokazywa�y�my sobie swoje wykresy i tw�j by� w stu procentach hetero. Ca�y czas mam to na uwadze. Pozna�am ci� z twoim typem faceta. "Moim typem?" Jednak Io powstrzyma�a to, co ju� mia�a na ko�cu j�zyka. Wyraz twarzy Persef zdradza� rozdra�nienie. Kra�cowe podenerwowanie. Zar�wno �renice, jak i odcie� cery wykazywa�y wyra�ne objawy haszowego haju, kt�ry ju� dawno przekroczy� sw�j szczyt i wkracza� teraz w faz� depresji. Niegdy� stercz�ce prosto warkoczyki Persef zaczyna�y opada�, bowiem lakier stopniowo ust�powa� pod atakiem potu i zabawy w sporym upale. - Ale widzia�a� te�, �e m�j profil zawiera takie rzeczy, jak wysoka wybi�rczo�� i sk�onno�� do silnego przywi�zywania si�. Nic nie mog� poradzi�, taka ju� jestem. Czasem zazdroszcz� ci twojego wykresu, swobody osobowo�ci. Raz, dwa, trzy, ju� mnie tu nie ma. A ja nie mam wyboru, Pers. Musz� si� wstrzyma� a� do odpowiedniego momentu. - To znaczy przetrzyma� a� do Pana Czekamy-Na-Prac� - powiedzia�a zgry�liwie Persef. - Dok�d nie b�d� mia�a w�asnej pracy, Pers. I na takiego m�czyzn�, kt�ry uszanuje to we mnie. Koder nigdy nie zrozumie, o co mi chodzi. Wiesz przecie�. W k�ciku lewego oka Persef wyst�pi� nag�y tik. - A w�a�ciwie co ci si� nie podoba w koderach? Niekt�rzy z moich najlepszych przyjaci� to koderzy! Io rozejrza�a si� nerwowo. Rozbawiony t�um przy s�siednich sto�ach przygl�da� si� wyst�powi na scenie z przodu wagonu: umiarkowanie wulgarnemu ta�cowi do wt�ru �agodnie brz�cz�cych szyn. Kiedy� przedstawienie, g�sta, dusz�ca atmosfera, r�norodne zapachy towarzysz�ce zabawie i dla Io stanowi�yby atrakcyjn� rozrywk�. Teraz jednak ju� nie. Sztuczne podniety przesta�y na ni� dzia�a� lata temu. Dym i o�lepiaj�ce �wiat�a zaczernia�y wyloty okien za plecami Io, a przecie� i tak t�skni�a do spokoju panuj�cego za tymi perspektywicznymi szybami. - Hej! - Io zmusi�a si� do u�miechu, pr�buj�c prze�ama� ponury nastr�j. - Nie zrozum mnie �le, Pers. Koderzy s� w porz�dku. Tylko �e znam takiego ledwie od dziesi�ciu minut, a on ju� zabiera si� do rozbierania i demonstrowania swojej specjalno�ci. Przez u�amek sekundy oczy Persef by�y r�wnie g��bokie i tajemnicze co nocna panorama za Io. Potem jednak wygl�da�o na to, �e podj�a jak�� decyzj�. Jej �miech m�g�by stanowi� dobry temat rozprawy na jednym z zaj�� w college'u. - Tak, to prawda, tacy ju� s�. Nawet kiedy jestem ju� w �rodku sztuci��y i cz�api� wok� niby jaki� dostojny szynkarz z Blackpool, po�owa znajomych koder�w zawsze stara si� mnie nam�wi�, abym na zapas wypr�bowa�a ich towar. Zawsze m�wi� wszystkim, kt�rych ci przedstawiam, �e siedzisz w jajeczkach i nie interesuje ci� ich specjalno��. Chyba jednak ci�ko im prze�ama� stare przyzwyczajenia. - Chwileczk�! - za�mia�a si� Io. - Nie chcia�abym my�le�, �e lataj� za mn� wy��cznie dlatego, bo widz� przed sob� pozostawiony od�ogiem, domagaj�cy si� zasiania brzuch. Nie przysz�o ci do g�owy, �e mog� im si� podoba�? - Ty? Twoja godna lito�ci osoba o chuderlawych ramionkach? Z tymi niemodnymi ��tymi w�osami? Io uda�a obra�one spojrzenie. �miech Persef zabrzmia� teraz szczerzej. - Tu ci� mam! Najpierw nie odpowiada ci, �e za tob� lataj�. Ale gdyby tak nie by�o, czu�aby� si� ura�ona, prawda? - Nie, po prostu chcia�abym, �eby nie... - Ale powiem ci co�, Io. Ja l u b i � koder�w. Niekt�rzy z nich porz�dnie si� zad�u�yli po to, �eby sfinansowa� swoje przemiany. Bez nich samodzielna produkcja by�aby niemo�liwa. Musia�yby�my ryzykowa� tak samo, jak ty z twoim jajeczkiem... - Pers, nigdy nie m�wi�am... - I jeszcze co�, Io. Traktuj� sw� prac� ze znacznie wi�kszym entuzjazmem ni� Joey i jego nad�ci owularni projektanci. Czy kiedykolwiek pomy�la�a�, �e ta robota mo�e sprawia� przyjemno��? Nie, nie s�dz�. Ale m�wi� ci, z koderem to diablo bardziej naturalne ni� ta paczka Joeya, prob�wki i druty... Persef znowu mia�a w oczach ten b�ysk, kipi�c� energi� seksualn�. Sama si� do tego doprowadza�a w�asnymi s�owami. Io wiedzia�a, �e ju� nied�ugo sko�czy si� to na tym, i� jej przyjaci�ka z�apie za najbli�szy stercz�cy kodownik, nie sprawdziwszy nawet prospekt�w jego w�a�ciciela, nie m�wi�c ju� o jego tatua�u. - Pers, czy pami�tasz o pigu�kach? Nie chcia�aby� przecie� wpa�� na imprezie, na mi�o��... - Zajmuj si� w�asnymi sprawami! - Persef zerwa�a si� na nogi, wywracaj�c krzes�o. - Ja nie udzielam ci rad co do twoich cholernych jaj. I nie m�w mi, sk�d mam bra� nasienie! I naraz Io ju� wiedzia�a. To nie by� pierwszy raz. Ten kiepski zestaw niskiej klasy filtr�w, kt�ry urodzi�a par� miesi�cy temu - Persef nie dosta�a tej roboty u miejskiego agenta, ani nawet sama nie zorganizowa�a sobie sztuci��y. Po prostu pozwoli�a zap�odni� si� pierwszemu lepszemu koderowi - prawdopodobnie komu�, kto dogadza� jej seksualnie - jakby to mia�o cokolwiek wsp�lnego z jako�ci� jego towaru! Mieszanie interes�w z przyjemno�ci�, obni�enie zawodowych standard�w oznacza�o dla rzemie�lniczki, a zw�aszcza dla akordzistki pocz�tek ko�ca. Io stan�a przed oczami okropna wizja Persef za kilka lat - za bardzo pogr��onej w zdobywanie intratnych kontrakt�w, fizycznie zbyt wyniszczonej, by przyci�gn�� do siebie kodera w celu z�o�enia depozytu. Sko�czy na tym, �e b�dzie pobiera� sperm� z hurtowni i wytwarza� towary nie lepsze ni� byle fabrykrowa. Wreszcie straci pozycj� cechow�, a to oznacza sta�y zasi�ek. �ycie na zasi�ku zabije Persef. Bez mo�liwo�ci skupienia si� na pracy, j a k i e j k o l w i e k pracy, pokusa narkotyk�w i seriali wkr�tce zabierze j� z tego �wiata. By� to tylko przeb�ysk jasnowidzenia, ale w tym momencie oczy Io spotka�y si� ze wzrokiem drugiej kobiety w nag�ym ca�kowitym porozumieniu. Czu�a, �e p�on� jej policzki ze wstydu, wywo�anego �wiadomo�ci� tego, i� niechc�cy zdradzi�a w�a�nie przyjaci�k�, nie tylko widz�c, jak si� rzeczy maj�, ale wyrazem twarzy ukazuj�c, �e zobaczy�a. Io nie ukoi�a Persef k�amstwami, kt�rych m�wienie stanowi wszak obowi�zek przyja�ni. W zamian pokaza�a jej surowe lustro, ukazuj�ce czarno na bia�ym przysz�o��, przeczuwan� ju� w g��bi ducha. - Ja... musz� zadzwoni� - Persef zacz�a odwraca� si� chwiejnie. - Pers, przepra... - Och, id� ju�, usu� sobie wodog�owego glin� z drog�wki! - warkn�a Persef, obracaj�c si� zamaszy�cie i przewracaj�c przy tym ich drinki. Niepewnym krokiem odesz�a mi�dzy stolikami, pozostawiaj�c Io samotn� w zat�oczonej sali, nagle zbyt pe�nej prawdy. ,..Wsp�czesnemu obywatelowi trudno uwierzy�, jak bardzo nieefektywni byli nasi przodkowie, nawet ci w wielkich centrach przemys�owych legendarnego Dwudziestego. To jednak, co umo�liwia�o ludziom tamtych czas�w zbudowanie pierwszej obejmuj�cej ca�y glob kultury, ujarzmienie przyrody, wykszta�cenie mas i zapocz�tkowanie podboju kosmosu, to system oparty przede wszystkim na rozrzutno�ci i marnotrawstwie. Na przyk�ad pojedynczy gram z�ota - niezb�dnego we wsp�czesnej elektronice - uzyska� mo�na by�o jedynie wydzieraj�c z ziemi, rozdrabniaj�c i przemywaj�c kilka ton rudy. Pomijaj�c ju� oczywiste w dzisiejszch czasach skutki ekologiczne, wymaga�o to tak�e kolosalnego zu�ycia energii, kt�rej zaczyna�o brakowa� ju� na prze�omie wieku. Od skomplikowanych d�br technicznych do zwyk�ych p�atk�w �niadaniowych znacznie wi�cej materia��w wk�adano w produkcj�, ani�eli otrzymywano w postaci gotowego towaru. Przy siedmiu miliardach ludzi, kt�rych nale�a�o wy�ywi� - oraz ubra�, wykszta�ci� i zapewni� rozrywk� - istnia�o tylko jedno wyj�cie: przerzuci� si� na zasoby odnawialne, wydajniejsze od dotychczasowych. Alternatyw� by�a katastrofa nie widziana od czasu Czarnej �mierci. Biotechnologia zaofiarowa�a to wyj�cie. Dzi� specjalnie projektowane genetycznie bakterie wytr�caj� z�oto i inne potrzebne pierwiastki bezpo�rednio z wody morskiej. Organiczne rozpuszczalniki, niegdy� z niewyobra�aln� wr�cz bezmy�lno�ci� odprowadzane do wra�liwych zlewisk rzecznych, obecnie wprowadzane s� z powrotem do obiegu przy u�yciu filtr�w, w�a�nie w tym celu produkowanych przez zadbane, dobrze wykarmione fabrykrowy. U tych samych zwierz�t za� zmodyfikowane gruczo�y mleczne wytwarzaj� smary, zast�puj�ce w naszych pojazdach od dawna ju� wyczerpan� rop� naftow�. W ten spos�b korzystamy ze sprawnych metod produkcji, wykszta�conych w ci�gu miliard�w lat przez sam� Natur�. Co do produkt�w szczeg�lnie z�o�onych, kt�rych standardy jako�ciowe przewy�szaj� to, co da si� osi�gn�� u zwierz�t, w dzisiejszych czasach wytwarzane s� one przez grup� produkcyjn� zajmuj�c� si� rzemios�em na wysokim poziomie. A przecie� podj�cie tej pracy nie jest ograniczone, jak to by�o w przesz�o�ci, kryteriami wykszta�cenia, nie stanowi przywileju. Przeciwnie, jest ono osi�galne nawet w niepe�nym wymiarze godzin dla ka�dego m�czyzny czy kobiety obdarzonego dobrym zdrowiem, u wszystkich spo�ecznych... CZY INTERESUJE CI� BIOPROD? Londyn, 2043 Spotka�a go w poczekalni na lotnisku w Reykjaviku. Zachowywa� si� uprzejmie, a jego sylwetka i postawa zdradza�y t�yzn� fizyczn�, cho� si� z tym nie obnosi�. Ubrany by� pow�ci�gliwie w odr�nieniu od krzykliwej przesady, kt�r� niedowarto�ciowani klienci zasi�k�w jak�e cz�sto uwa�ali za mod�. I, cho� niew�tpliwie pochodzi� z Europy Wschodniej, mia� na tyle taktu, by nie nosi� sk�ry tu, na Zachodzie, gdzie odrzucono ju� produkty wymagaj�ce mordowania zwierz�t. Jaki� czas rozmawiali o ksi��kach, kt�re czyta�a, czekaj�c na sw�j lot. Wkr�tce jednak ich konwersacja przekszta�ci�a si� w jedn� z tych ekscytuj�cych dyskusji bez okre�lonego tematu, ukazuj�cych og�ln� fascynacj� �wiatem. Io nie stara�a si� nawet st�umi� rodz�cych si� u niej nag�ych uczu�. Metody kontroli emocjonalnej, kt�rych nauczono j� w college'u, wci�� jeszcze by�y dla niej zbyt nowe, zbyt abstrakcyjne. A zreszt�, kt� chcia�by st�amsi� co� tak przyjemnego jak nadzieja? W swojej bogatej, kosmopolitycznej angielszczy�nie Wiktor zaproponowa�, �e zaprosi j� na obiad. Mia�a du�o czasu, nie by�o za� �adnych oznak tego, i� chcia�by, czy spodziewa� si� czegokolwiek w zamian, jedynie jej towarzystwa. Zgodzi�a si� nie�mia�o, po czym po�piesznie u�miechn�a si�, �eby nie pomy�la�, �e si� waha. Zgodnie z jej skrywanymi marzeniami przesun�� sw� kart� kredytow� przed twarz� automatycznego maitre d' w restauracji pierwszej klasy i wzi�� j� pod r�k�, podczas gdy r�owy promyk �wiat�a poprowadzi� ich przez labirynt �wiec i stolik�w do miejsca przy oknie, przez kt�re wida� by�o �wiat�a miasta w dole. Pope�nia� r�wnie� b��dy... na przyk�ad w�cha� korek od wina miast zbada� go dotykiem. Z pewno�ci� bywa� ju� w takich restauracjach, nie tak cz�sto jednak, by zachowywa� si� protekcjonalnie czy zblazowanie. Io przypadkowo dowiedzia�a si� o korkach ze starego czasopisma. Nawet ucieszy�o j�, �e Wiktor okazywa� takie drobne niedoskona�o�ci, prawie niewyczuwalny �lad ukrytej niezr�czno�ci. Nie mia�a ambicji, by znale�� si� w kr�gu bogatych i s�awnych. Ale jego wyra�na znajomo�� luksusu �wiadczy�a o zrelaksowanym eklektyzmie, obyciu zawodowca... cz�owieka, wykonuj�cego prawdziw� prac�. Kogo�, kto naprawd� co� r o b i �. Czy i ona za trzy lata b�dzie mog�a odwiedzi� takie miejsce bez palpitacji serca? Czy zdo�a u�miecha� si� w podobnie odpr�ony spos�b? I zam�wi� potrawy z menu z tak� pewno�ci� siebie? Czy pozna tych ludzi, kt�rzy faktycznie sprawiali, �e �wiat si� kr�ci i staje coraz lepszy? Mo�e nawet m�czyzn�, interesuj�cego si� tym samym zaj�ciem, kt�re tak d�ugo ju� studiuje? Naturalnie podczas tego pierwszego spotkania nie poruszali tematu jego faktycznego zawodu. Co do Io, to jej str�j i sylwetka m�wi�y same za siebie, r�wnie� jednak o tym nie wspominali. Zamiast tego opowiada� o zorzy polarnej, widocznej nawet st�d tu� ponad �wiat�ami miasta. Pewne sugestie wskazywa�y na to, �e kiedy� by� mo�e widzia� j� z g�ry - z kosmosu - wszelako nie rozwin�� tematu, a Io nie naciska�a. Ca�kowicie w porz�dku natomiast by� temat podr�y ziemskich, bowiem do uprawiania turystyki zach�cane by�y wszystkie klasy spo�eczne. Nadprzewodz�ce szyny sprawia�y, �e ta forma rozrywki by�a ta�sza od wielu innych, a i socjologowie uznawali j� za po�yteczn�. Tury�ci rzadko wywo�uj� wojny. Io czu�a wstyd, �e tak niewiele wiedzia�a, tak ma�o mia�a do powiedzenia. Wiktor jednak nadrobi� jej braki. Na przyk�ad wiele razy odwiedzi� Merseyside, zar�wno Liverpool, jak i Ellesmere Port, a tak�e z upodobaniem wyra�a� si� o Krainie Jezior, jej w�asnym najukocha�szym miejscu na �wiecie. Wbrew zasadom, kt�rych trzyma�a si� podczas produkcji, Io pozwoli�a sobie na jeden kieliszek wina. Oczywi�cie, ju� dawno temu wyuczy�a si� na pami�� tabel tolerancji i wiedzia�a, �e nie zaszkodzi to jej... jej tosterowi. Nag�e wspomnienie barwnego eufemizmu wywo�a�o nerwowy chichot. Jednocze�nie jednak przywo�a�o my�l o Persef, a to sprawi�o, �e poczu�a gwa�towny smutek. Ich rozstanie by�o tak ch�odne. Io nie mia�a poj�cia, co przyniesie przysz�o��, ale nuta nieodwo�alno�ci podczas ich ostatniego spotkania sprawi�a, �e jej wzrok za�mi� si�, gdy o tym pomy�la�a. Rozchwiane emocje. Szlag by to. Ryzyko zawodowe. Ale sobie znalaz�a moment na atak sztuci��owego przygn�bienia! - Ja... nie mam poj�cia, co si� ze mn� dzieje - powiedzia�a, ocieraj�c oczy. - Wybacz, ale musz�... - gestem wskaza�a damskie toalety. Jego u�miech by� zak�opotany i pe�en zrozumienia. - Oczywi�cie - odpar�. - Zam�wi� ci ten specjalny deser, o kt�rym wspomina�em wcze�niej. I - u�miech pog��bi� si� - szklank� soku owocowego. - Dzi�ki. To chyba b�dzie najlepsze - za�mia�a si� i odesz�a z pogodn� min�. "Nawet nie pr�bowa� nam�wi� mnie na jeszcze jeden kieliszek wina" - zaduma�a si�, manewruj�c brzuchem mi�dzy stolikami. Wielu m�czyzn potraktowa�oby to jak wyzwanie: postara� si� j� upi�, nawet je�li wiedzieli, �e za godzin� ju� jej tu nie b�dzie. By� to rytua� superm�sko�ci, kt�rego nigdy nie zdo�a�a zrozumie�, niezale�nie od tego, ile razy jej to wyja�niano. Ale Wiktor wygl�da� na d�entelmena. Niski murek zwie�czony dekoracyjnym �ywop�otem oddziela� sal� jadaln� od wyklejonego z�ocist� tapet� korytarza prowadz�cego do toalet. W drodze powrotnej Io przystan�a na chwil�, aby odzyska� opanowanie. Chcia�a zachowa� przyjazn� otwarto��, kt�ra zach�ci�aby go do poproszenia o jej numer w