Terry Carr Ozymandias T�umaczy�: Daros�aw J. Toru� HTML : SASIC Wyszli ze �wietlak�w wyj�c i podskakuj�c, �miej�c si� i popychaj�c, wy�piewuj�c w ciemno�� nocy monotonn�, niemelodyjn� pie��. Przeszli obok kamiennych p�yt, dwukrotnie je okr��yli i, ci�gle chichocz�c i pod�piewuj�c, wyci�gn�li si� w zygzakowat� lini�, kt�ra, jak w��, zacz�a wpe�za� na wzg�rze. Przej�cie od p�yt do granicy zaj�o im dziesi�� minut. Dla chodziarza by�o to tylko 50 krok�w, ale oni nie byli chodziarzami - byli okradaczami i mieli prawa, kt�rym musieli by� pos�uszni. Sooleyrah szed� na czele. By� najlepszym w�r�d nich tancerzem najszybszym, najlepiej si� poruszaj�cym i, co wa�niejsze, najbardziej pomys�owym. Ka�de podej�cie do krypt musia�o si� r�ni� od poprzedniego. Jako drugi w linii zawsze szed� wypatrywacz. Je�eli zauwa�y� uk�ad taneczny, kt�ry wyda� mu si� znajomy, mia� obowi�zek pchn�� lidera, kopn��, podstawi� mu nog� lub uczyni� cokolwiek, co by�oby konieczne, by wymusi� zmian� rytmu czy kierunku. Wyprawy, w czasie kt�rych lider wymy�li� wystarczaj�c� ilo�� nowych wariacji, a wypatrywacz by� pewien, �e nie ma w nich powt�rek z przesz�o�ci, ko�czy�y si� sukcesem. Gdy jednak liderowi lub wypatrywaczowi co� si� nie uda�o, zawsze kto� gin�� od gazu, w eksplozji, a czasem nawet od d�wi�ku -bez -d�wi�ku. Sooleyrah by� dzisiaj w dobrej formie i nawet Kreech, wypatrywacz, musia� to przyzna�, - Dobrze idziesz - �piewa� - dobrze, dobrze, dobrze idziesz. Popchn�� lidera, ale tylko dla zabawy i, ta�cz�c woko�o czeka� a� ten si� podniesie i p�jdzie dalej. - �atwo, tak, �atwo - �piewa� Sooleyrah. - �atwo pchn�� lidera. Bez powodu, pieprzonego powodu. drobi� dwa kroki do ty�u i okr�ci� si�, muskaj�c wyrzucon� wysoko nog� szcz�k� Kreecha. - Pow�d, pow�d na nast�pny raz - za�piewa� i wybuchn�� �miechem. Z ty�u, za nim, Kreech wykona� obr�t i mign�� nog� przed twarz� nast�pnego w linii. Roze�mia� si�. M�czyzna, id�cy za Kreechem zrobi� to samo i tak kopniak i �miech w�drowa�y wzd�u� linii, a� do id�cego na ko�cu. Sooleyrah podskoczy� trzy razy, upad� i potoczy� si� w g�r�, w stron� widocznych na tle nocnego nieba krypt. - Niewa�ne, ca�kiem niewa�ne - powiedzia� Kreech. - Idziesz dobrze, idziesz �le, bez r�nicy. Potoczy� si� w �lad za Sooleyrahem. Ma�e dzwoneczki, kt�re nosi� w kieszeni podartej koszuli, zad�wi�cza�y g�ucho. - S�ysza�e�, tak, s�ysza�e� co powiedzia�, bez r�nicy. - G�wno prawda - za�piewa� Sooleyrah. - Pieprzony grubas, g�wno wie. Zatrzyma� si� i spojrza� wstecz, na ci�gn�c� po stoku lini�. Grubas szed� niedaleko za nimi, dysz�c ci�ko z wysi�ku, pr�buj�c nad��y� za tempem ta�ca. Na pierwszy rzut oka mo�na by�o zauwa�y�, �e nie by� do tego przyzwyczajony. Szara tunika pokry�a si� plamami potu, zlepione w�osy zwisa�y str�kami na czo�o. Kreech zatrzyma� si�, odwr�ci�, spojrza� w d�. To samo zrobi� nast�pny m�czyzna z linii, i nast�pny, i tak dalej, a� odwr�ci� si� ten, kt�ry szed� przed grubasem. Grubas wyra�nie przestraszy� si�, potem si� zorientowa� i spojrza� do ty�u. Sooleyrah za�mia� si� znowu i wr�ci� do swego ta�ca. - Pieprzony grubas i tak niedobry - za�piewa�. - Niedobry, nic nie wie, niedobry, nic nie wie. . Sam jeste� pieprzony - powiedzia� Kreech. Grubas jest niemal-my�lakiem. Pieprzone niemal. Sooleyrah parskn�� lekcewa��co i wykona� seri� szczeg�lnie trudnych skok�w, g��wnie z my�l� o pogn�bieniu tego niemal-m�laka tam z ty�u. - Pieprzone niemal tak dobre jak nigdzie, nigdzie - za�piewa�. - Te my�laki teraz nigdzie, nigdzie. Trupy. - Poza grubasem - powiedzia� Kreech. - G�wno grubas - zdenerwowany Sooleyrah wypad� z rytmu pie�ni. - Grubas nie wie, ale ty wiesz, ja wiem. Krypty s� ci�gle tam, tam ! - wskaza� na wzg�rze. - co grubas wie? Wi�c ta�czymy, �piewamy, ostro�nie, cholernie ostro�nie. Byli ju� w po�owie drogi na szczyt wzg�rza. Pod nimi blask �wietlak�w gin�� w pokrywaj�cej dolin� jasnej mgle, z kt�rej tylko tu i �wdzie wychyla�y si� w nocne niebo szkielety budowli. Z ka�dym krokiem w g�r� stoku ciemno�� ros�a i g�stnia�a. Krypty odcina�y si� z t�a s�abego, rozproszonego �wiat�a gwiazd masywnymi, czarnymi sylwetkami. Zajmowa�y ca�y wierzcho�ek wzg�rza. Wi�kszo�� z nich by�a zniszczona, rozpadaj�ca si� - rezultat setek lat wypraw okradaczy z doliny. Te, kt�re ci�gle jeszcze sta�y, by�y ca�kiem puste - tak w ka�dym razie twierdzi�y my�laki. Sooleyrah nie wierzy� my�lakom - zawsze by�y jakie� krypty, kt�re mo�na by�o otworzy�. Zawsze by�y i zawsze b�d�. Pieprzon� g�upot� jest twierdzenie, �e ich nie by�o, albo nie b�dzie. Je�eli wszystkie krypty sta�yby si� puste, nie by�oby wi�cej �wiec�cych pude�ek, zabawek ani narz�dzi, kt�re mog�yby zast�pi� te zu�yte lub po�amane, albo te, kt�re si� znudzi�y i zosta�y wyrzucone. Nie by�oby samo�piew�w ani obrazk�w, ani �adnej z tych rzeczy, kt�re zasta�y tu zgromadzone dla ludzi z doliny. To by�oby nies�ychane, nie do pomy�lenia i Sooleyrah nie m�g� sobie tego wyobrazi�. Wiec ta�czy�, pod��aj�c w g�ra, rzucaj�c si� w lewo i w prawo, tocz�c si� i pe�zaj�c, �miej�c si� bez przyczyny, a za nim pozostali, jeden po drugim powtarzali jego ruchy, ta�czyli i skakali, byli echem jego �miechu, sp�ywaj�cym w d�, wzd�u� pn�cej si� ku kryptom linii. Lasten, grubas by� przestraszony. Nigdy przedtem nie uczestniczy� w wyprawie, ani te� nie by� do niej przygotowany. Wiedzia�, �e lada moment mo�e pope�ni� jak�� straszn� omy�k� i wtedy inni rzuc� si� na niego. A je�eli nawet uda si� im dotrze� do krypt bez k�opot�w, to na pewno b�dzie to Noc Nie�miertelnych. "Prawdopodobnie gaz albo d�wi�k - bez - d�wi�ku" - pomy�la�. "Nie tak straszne s� o�lepiacze - mo�na potem wr�ci� jeszcze w dolin. Ale to b�dzie co�, co mnie zabije, na pewno" No c�, i tak mia� szcz�cie, �e �yje - wszystkie my�laki zosta�y zabite ubieg�ej nocy. Zmasakrowali ich Okradacze - ustawili na centralnym placu i ukamienowali. Lasten zadr�a� - oh, te wrzaski, ta panika, ci nieliczni, kt�rzy pow��cz�c pot�uczonymi nogami usi�owali uciec. Czu� do siebie nienawi�� za tch�rzostwo, za to, �e si� schowa� w jakiej� nieu�ywanej piwnicy. I tak s�ysza� wszystko, co si� dzia�o, widzia� nawet kilka najgorszych, najbardziej okrutnych scen. Wdziera�y si� do jego m�zgu p�yn�cymi od my�lak�w falami przera�enia oraz, chwilami, uniesienia i ob��kanym sza�em zabijania, kt�ry opanowa� okradaczy. Lasten, grubas, czu� to wszystko, by� wyrodkiem, jednym z dziesi�ciu procent rodz�cych si� w ka�dym pokoleniu mutant�w. Niekt�rzy przychodzili na �wiat bez st�p, albo z dodatkowymi palcami. To byli ci zwykli, kt�rzy mogli �y� r�wnie �atwo jak wszyscy normalni. Przyjmowali dziesi�t� cz�� �up�w od jarmarcznych z�odziei za dostarczone im wiadomo�ci i plotki. Zbierali je, w��cz�c si� tam i z powrotem, w pokrywaj�cym targowiska kurzu. Inni rodzili si� umieraj�cy, albo ju� martwi, z galaretowat� czaszk� lub sercem zbyt ma�ym, aby podtrzyma� �ycie. A tylko niewielu mia�o dodatkow�, nie wyst�puj�c� u nikogo innego, cech� nie po prostu jeszcze jedn� par� r�k lub groteskowo olbrzymie cz�ci intymne (jak Kreech, jak Kreech), ale prawdziwy talent. Na przyk�ad ojciec Lastena mia� talent do liczb - m�g� zapami�ta� ile sezon�w wcze�niej zasz�o jakie� wydarzenie, albo jak cz�sto co� si� zdarzy�o podczas jego �ycia, albo nawet sk�ada� w g�owie jedne liczby, by uzyska� inne. A Sooleyrah utrzymywa�, �e ma gdzie� w m�zgu takie miejsce, kt�re pozwala�o mu zawsze utrzyma� r�wnowag�. Dlatego jest takim dobrym tancerzem. Lasten s�ysza� ludzkie umys�y. Nie my�li - ludzie nie maj� wewn�trz my�li - Lasten s�ysza� emocje i pojawiaj�ce si� w m�zgu obrazy. Czerwon� nienawi��, gotuj�c� si� i wybuchaj�c�, czasami czysty strach, bia�o niebieski, fantazje seksualne, odbijaj�ce si� w jego g�owie i burz�ce spok�j. Wizje przychodzi�y nieproszone. je�eli by�y, jak ostatniej nocy, naprawd� silne, nie m�g� si� przed nimi zamkn��. Krew, ciemna krew na ziemi, krew bluzgaj�ca ze strzaskanych czaszek, smuga czerwieni, znacz�ca drog� kogo�, kto chcia� wczo�ga� si� w bezpieczne miejsce. I krzyki - Lasten s�ysza� wycie morderc�w i j�ki zabijanych, a potem, kiedy si� to sko�czy�o, ockn�� si� skulony w k�cie, z gard�em zdartym od wrzasku: P�aka�. To wszystko by�o niepotrzebne. Nie zabiliby go jeszcze - nie by� my�lakiem. "Tak, tylko my�laki s� zabijane, tylko oficjalne my�laki. G�upi Okradacze nie wiedz�, �e ja te� jestem my�lakiem, tylko jeszcze nie zosta�em wprowadzony. G�upi Okradacze nie znaj� tego trzykro� pieprzonego faktu". Pr�buj�c wykona� podskok z obrotem potkn�� si� o w�asne stopy i run�� na ziemi�. Pomy�la�, �e tak zostanie, le��c - niech linia go minie, a on b�dzie le�a� i odpoczywa�. Ale nast�pny w linii kopn�� go mocno, potem jeszcze raz, i znowu, i Lasten j�cz�c, z wysi�ku, podni�s� si� na nogi. Wiedzia�, �e z tej wyprawy nie wr�ci �ywy. Prawdopodobnie nikt nie wr�ci �ywy. "Powinienem pr�bowa� uciec, odtoczy� si� w ciemno�ci, gdzie mnie nie b�d� mogli zauwa�y�. Mo�e po prostu p�jd� dalej. Nie mog� si� zatrzyma�, by mnie szuka�, nie mog�. Ca�a linia musi trzyma� rytm, bo inaczej podej�cie si� nie uda, musi tak by�. Pieprzeni, g�upi Okradacze". Nie by� jednak dostatecznie szybki, by znikn�� z zasi�gu ich wzroku, zanim go z�api� i wci�gn� z powrotem do szeregu. Wiedzia� o tym. Tak, pieprzeni g�upi Okradacze maj� zamiar da� si� zabi�, wysadzi� w powietrze, spali� - a grubas my�lak Lasten musia� da� si� zabi� razem z nimi, bo nie m�g� uciec. - Grubas upad� - za�mia� si� Kreech, podnosz�c, za przyk�adem Sooleyraha, nogi wysoko, jak najwy�ej. - Diapell przykopa� mu, przykopa�, grubas wsta�. Sooleyrah zatrzyma� si� i spojrza� ze z�o�ci� w d�. Grubas by� ju� z powrotem w linii, niezdarnie staraj�c si� na�ladowa� ruchy innych. - Grubas przeszkadza mi w podej�ciu, zabije go, zat�uk� go kamieniami, kamieniami, zat�uk� go - nuci�. - Zrobi� go my�lakiem, jak reszt�, jak reszt�. Ka�dy my�lak niedobry. Okr�ci� si� i zrobi� kilka �atwych podskok�w. - M�wi�em zostawi� go, zostawi� - za�piewa� Kreech, skacz�c za Sooleyrahem. - Niedobry tancerz, masz racj�, cholern� racje. Niedobrze dla reszty. - Grubas ta�czy dobrze, ale ja zat�uk� go kamieniami - powiedzia� Sooleyrah. - Nikogo nie zat�uczesz jak te� b�dziesz trup. Niedobry tancerz, niedobre podej�cie, niedobrze w kryptach. B�dziemy trupami, przez grubasa, pieprzonego. Sooleyrah zwolni� tempo ta�ca jeszcze bardziej. Zako�ysa� biodrami, zachichota� i wybuchn�� wysokim, piskliwym �miechem. - Id� wolno, id� �atwo dla grubasa. Id� �atwo, on nad��y, my dojdziemy do krypt, nie b�dzie �mierci. Kr�c� dup�, kr�c�, to rodzaj ta�ca, grubas ta�czy i tak, zawsze - zn�w zachichota�. - B�dzie pewno��, �e dzi� nie ma �mierci w kryptach, grubas zobaczy, krypty s� tam, ci�gle. Sam zobaczy, jak zawsze tak, jak zawsze... Kreech skoczy� naprz�d i zamachn�� si�, by kopn�� go w kostk�. Ich nogi spl�ta�y si� i obaj run�li na ziemi. Sooleyrah przetoczy� si� i wsta� niemal natychmiast. Pot�niejsze cia�o Kreecha uderzy�o ci�ko o traw�, ale i on podni�s� si�, mamrocz�c pod nosem. - �le szed�e� tam - za�piewa�. - Za bardzo tak samo, idziesz �le, idziesz wszawo. Trzeba i�� dobrze, Sooleyrah, i�� dobrze. Id� dobrze. Nast�pny w linii podskoczy� do Kreecha, chcia� go kopn�� i obaj zwalili si� na ziemi. Sooleyrah zach�ysn�� si� �miechem i zata�czy� dalej, w g�r� stoku. - Dzi� id� dobrze, tak - za�piewa�. - Niech grubas my�lak zobaczy, potem jutro, jutro kamieniami go, tak. Wszystko by�o takie niepotrzebne, takie bezsensowne. Lasten sapa� i poci� si�, staraj�c si� nad��y� za ruchami m�czyzny, kt�ry szed� przed nim, dok�adnie powt�rzy� ka�dy jego gest, ka�dy krok, obr�t czy podskok. Niepotrzebne, bezsensowne. I tak nie mia�o to znaczenia. Ca�y ten rytua� podchodzenia ta�cz�c, to pod�piewywanie, lider i wypatrywacz - wszystko to nie by�o konieczne. Okradacze za ka�dym razem, gdy wyprawa ko�czy�a si� sukcesem my�leli, �e za pomoc� szpiki ta�ca prze�amali tabu, �e w przeciwnym wypadku byliby zagazowani, o�lepieni, zabici. Niebezpiecze�stwo i �mier� - to pas obrony Nie�miertelnych, przez kt�ry wyprawa musia�a czasami przechodzi�. Nie mia�o to nic wsp�lnego z ta�cem i obrz�dami. "Tak, ta�cz dobrze i wejdziesz, albo ta�cz �le i b�dziesz trupem. G�upota, g�upota". Wszyscy bliscy Lastena byli my�lakami - tymi, kt�rzy chronili star� wiedz� i umiej�tno�ci - w ka�dym razie to, co z nich zosta�o. Wiedzieli, �e krypt nie strzeg� zakl�cia, demony ani magiczne prawa, oceniaj�ce taneczne kroki pokole� okradaczy. Nie, krypty by�y strze�one przez Nie�miertelnych sposobami, kt�rych nie zna�y ju� nawet my�laki. Ale to nie by�a magia. Ka�d� krypt� otacza�y ukryte oczy. Strzeg�y do niej dost�pu, pos�uguj�c si� gazem, wybuchami albo d�wi�kiem -bez-d�wi�ku czy o�lepiaj�cym �wiat�em. To by�a bro�, kt�ra mia�a nie dopu�ci� do krypt nieproszonych go�ci. �wiat, kt�ry stworzy� krypty, ju� nie istnia�, zniszczony przez wybuchy i gazy tak pot�ne, �e zabi�y wi�kszo�� Nie�miertelnych. Krzyczeli i umierali, krzyczeli i umierali, a� zosta�a tylko garstka, przedzieraj�ca si� przez ruiny, z kobietami, rodz�cymi dziwne dzieci, z oczami wypalanymi przez �wietlaki, kt�re pojawi�y si� i pokry�y wszystkie ni�ej po�o�one miejsca. Ka�dej wiosny, gdy tylko sko�czy�o si� topnienie, ludzie z doliny urz�dzali uroczysto�� po�wi�con� pami�ci tych wydarze�, podczas kt�rej my�laki opowiada�y ich histori�. Sooleyrah dotar� do bram. S�ysza�, �e kiedy� sta� tu mocny mur, ale teraz zosta�o tylko okalaj�ce wierzcho�ek pasmo gruz�w. Mur zosta� kompletnie zdewastowany przez pokolenia okradaczy, kt�rzy rozbierali go go�ymi r�kami, kamie� po kamieniu, rozrzucaj�c wok� szcz�tki. Sta�y jeszcze tylko bramy, dwie stalowe konstrukcje, wyszczerbione i z�arte przez rdz�. Nocny mech wpe�zn�� na nie, przykrywaj�c je do po�owy ciemn�, zielon� szczecin�. Wok� czai�a si� cisza. - Dobra, wchodzimy - za�piewa� Sooleyrah. - Wchodzimy, hej, my wchodzimy, teraz! Zata�czy� naprz�d tak szybko, jak tylko m�g� - s�ysza�, �e wielu okradaczy zosta�o tu zabitych, nie pami�ta� jednak, by w czasie jego �ycia zdarzy� si� taki wypadek. Po drugiej stronie, wewn�trz, zatrzyma� si�, drobi�c nogami w miejscu i wysokim g�osem nuc�c jak�� pie��, podczas gdy Kreech i jeden, dw�ch, trzech m�czyzn wesz�o za nim. - Teraz my w �rodku - powiedzia� cicho do Kreecha i obaj odwr�cili si�, by spojrze� na krypty. Za nimi, ta�cz�c, wchodzi�a reszta. M�czy�ni zwalniali i zatrzymywali si�, jak Sopleyrah i Kreech, ci�ko dysz�c i rozgl�daj�c si� wok�. - Kt�ra? - spyta� Kreech. - By�e� tu trzy, teraz cztery razy. Do kt�rej wchodzimy? Sooleyrah zmru�y� oczy, przygl�daj�c si� kryptom. Mia�y r�ne rozmiary i kszta�ty, niekt�re by�y wysokie jak obeliski, inne kopulaste, jeszcze inne dziwnie kanciaste. Sooleyrah zawsze ba� si� krypt. Je�eli nawet nie by�y niebezpieczne, ich rozmiary budzi�y w. nim strach. - �wiec�ce pude�ka s� w kryptach dla nas, nie ma innego powodu, co? - powiedzia� do Kreecha. - I samo�piewy, i narz�dzia, niekt�re zabawki pewnie te�, du�o kszta�t�w, co? Wsad� je do �wiec�cych pude�ek i chodz�, tak, one chodz�. Dla kogo jak nie dla nas? Co, Kreech, dla kogo jeszcze? - Dla nikogo - powiedzia� Kreech. - Jak nie my, nikt nie we�mie. - Tak, tak, nikt. Sooleyrah odwr�ci� si� powoli w ciemno�ci, w wisz�cej nad wzg�rzem i kryptami ciszy. Spojrza� do ty�u, na stok wzg�rza i zobaczy� szereg przechodz�cy przez bramy, kt�re zdawa�y si� teraz prowadzi� na zewn�trz, w d�, z powrotem ku zamglonej dolinie. Zobaczy� przechodz�cego przez bram�, sapi�cego i potykaj�cego si� Lastena i u�miechn�� si� szeroko. - Hej, grubas Lasten mo�e wybra� dla nas krypt�. Niemal-my�lak m�wi, �e wszystkie puste. G�wno wie. Pami�tasz co m�wi�a reszta? Reszta my�lak�w? M�wi�a, �e mog� pami�ta� ile krypt by�o, pami�ta� kt�re u�yte, m�wi�a, �e teraz wszystkie puste. Pami�tasz? Co? Pieprzone g�upie my�laki oszukiwa�y nas, d�ugo. Pcha�y nas tu w g�r� zamiast same i��, pcha�y nas ryzykowa�, m�wi�y tylko w kt�re krypt� i��, co? O tak, sprytne, my�laki, a teraz wszystkie s� trupy. Kreech kopn�� lu�no le��cy kamie�. Kry�y si� pod nim �wiec�ce blado, pe�zaj�ce �yj�tka, kt�re teraz pozwija�y si� w pier�cienie i szybko zakopa�y w ziemi�. - Tak, zawsze nienawidzi�em my�lak�w - powiedzia� Kreech. Zawsze wiedzia�em, �e to k�amcy. Wszyscy wiedzieli, nie? Tak, dobrze, we� Lastena tutaj, niech wybiera nasz� krypt� dzisiaj. - Tak, daj go tu - powiedzia� Sooleyrah i, tkni�ty now� my�l�, doda�: - Lasten wybierze nasz� krypt� i pierwszy wejdzie. Pierwszy wejdzie. Honorowe miejsce, nie? - za�mia� si�. - Pierwszy co wejdzie b�dzie trup, je�li podej�cie nie by�o dobre. Tak, honorowe miejsce - powiedzia� Kreech. - Grubas tego potrzebuje. Daj go tu. Gdy przyszli po niego Lasten zacz�� si� ba� jeszcze bardziej. Po co jest im potrzebny teraz, kiedy ju� przeszli przez bramy i s� u wej�cia do samych krypt? Chyba nie zabij� go tutaj, na milcz�cym szczycie wzg�rza? Czego chc�, czego chc�? (Mo�e chc� wr�ci� do sk�adania ofiar z ludzi przed kryptami. Niee... ) Ale uczucia, kt�re wy�owi� z m�zgu lidera, gdy zosta� do niego doprowadzony, nie mia�y w sobie nic morderczego. By�a nienawi��, tak, ale dominowa�o oczekiwanie i zadowolenie. Ale nie ch�� zabijania, nie, nic tak wyra�nego. - Hej, Lasten, ty jeste� niemal-my�lak, tak? - powiedzia� Sooleyrah i jego g�os by� mi�kki, niemal przyjacielski. Ale nie jego ja��. - Nie by�em wprowadzony - powiedzia� Lasten ostro�nie. - Tak, wiemy. Dobra, ale ty wiesz wiele rzeczy, co? Wiesz du�o o kryptach, s�yszeli�my, kt�re s� niebezpieczne, kt�re mo�e puste. Nie wszystkie s� puste, Lasten, nie wszystkie. Ty niemal my�lak, ty nieg�upi, co? - My�laki powiedziany ci, �e one s� puste - powiedzia� Lasten wi�c zabili�cie my�laki. Je�li teraz tak m�wisz, zabijecie mnie. Sooleyrah, patrz�c na Kreecha, u�miechn�� si� szeroko. - Nie, nie, ty nieg�upi. Dobra, do kt�rej krypty mamy wej��? Lastenowi przesz�y ciarki po plecach. - Chcesz �ebym wybra� krypt�? - spyta�. - Dlaczego ja? Dlaczego, Sooleyrah? Sooleyrah za�mia� si�, zadowolony z siebie. - Ja g�wno wiem kt�r� krypta wybra�. My�laki zawsze to robi�y, zawsze. Nie ma ju� my�lak�w, ale mamy ciebie. Ty wybieraj. "Wi�c ja mam wybra� - a je�li krypta b�dzie pusta, to moja wina, nie Sooleyraha. A mo�e Sooleyrah nie zna si� wcale na kryptach, co? - Boisz si� wybra� samemu, co, Sooleyrah? Boisz si� nie znale�� krypty z tymi waszymi �adnymi rzeczami, co? Tak, przestraszony jeste�, przestraszony. Nie powinien by� tego m�wi�. Sooleyrah skoczy� naprz�d, z�apa� jego r�k� i, bole�nie �ciskaj�c mi�kkie cia�o, wykr�ci� do ty�u. Lasten wrzasn�� z b�lu i zacz�� si� rzuca�, staraj�c si� wyzwoli� z uchwytu, ale Sooleyrah mocno trzyma�. - Nie przestraszony, grubasie. Nie przestraszony, tylko m�dry. My�laki wiedzia�y o kryptach, nauczy�y ci�, co? Tak, grubasie, tak, my wiemy. Potem my�laki m�wi�y, �e wszystkie krypty puste, �e nie trzeba robi� wi�cej wypraw, co? Co? Hej, mo�e my�laki maj� tu co� i nie chc�, �eby to znale��, co? Okradacze nie s� g�upi, Lasten, i Sooleyrah te� nieg�upi. Ty wybierz krypt�, ty! I lepiej, �eby nie by�a pusta! "Albo od razu ukamienuj� mnie tu, na miejscu" - pomy�la� Lasten, czytaj�c mocne postanowienie w umy�le Sooleyraha. , jedyny spos�b dla Sooleyraha na zachowanie twarzy po nieudanej wyprawie. O tak, okradaczom b�dzie si� podoba� nast�pne kamienowanie, szczeg�lnie tutaj, w tym magicznym miejscu. Magia i �mier�, o tak, b�d� zachwyceni". - I ty wejdziesz do krypty pierwszy, Lasten - powiedzia� z radosn� z�o�liwo�ci� Kreech. - Jasne, ty, Lasten, honorowe miejsce dla ciebie. "Zab�jcze miejsce" - pomy�la� Lasten. "Och wy g�upi, pieprzeni Okradacze, wszawi zabobonni mordercy..." - Kt�ra, Lasten? - spyta� Sooleyrah, wykr�caj�c mu mocniej rami�, - Kt�ra? Lasten, niemal-my�lak, nagle si� roze�mia�. - Tak, dobra - powiedzia� i zn�w zachichota�, zupe�nie jak Sooleyrah czy Kreech, tylko nieco wy�ej, ciemniej. - Dobra, tak, dobra, dobra... Sooleyrah pu�ci� rami� i odsun�� si�. - We� nas do pustej krypty, a nie b�dziesz si� �mia� - ostrzeg�. - Tak, tak, wiem - powiedzia� Lasten, staraj�c si� opanowa� chichot. To nie by�o wcale takie �mieszne, to w og�le nie by�o �mieszne. - Ta - pokaza� na najbli�sz� krypt�. - Idziemy do tej. Sooleyrah i Kreech otworzyli usta ze zdumienia. - W�a�nie ta? Grubasie, ty zwariowa�e�? Nic nie ma w tej krypcie nic w niej, od zanim ty i ja si� urodzili�my. - Hej tak, pierwsza opr�niona by�a ta krypta, w�a�nie ta, nie wiesz tego? - powiedzia� Kreech. - Jasne, wiem, jasne. Ale to jest krypta, do kt�rej dzisiaj wejdziemy. I patrzcie dobrze, liderze i wypatrywaczu, patrzcie dobrze i zobaczycie, �e krypta nie jest pusta. Chcecie wi�cej �adnych rzeczy, zgromadzonych w kryptach, to patrzcie dzi� dobrze! Stanowczym krokiem zacz�� i�� w kierunku najbli�szej krypty. Sooleyrah i Kreech stali chwil�, niezdecydowani, potem poszli za nim, poci�gaj�c za sob� reszt� m�czyzn. "Jasne, pieprzeni okradacze opr�nili t� krypt� jako pierwsz�" my�la� Lasten. "Byli w niej tak du�o razy, �e nie mo�na zliczy�, wyczy�cili j�, zabrali wszystko, co znale�li, ka�d� rzecz, kt�r� Nie�miertelni tu schowali. Ale to znaczy, �e to jest bezpieczna krypta, ca�a obrona wyczerpana albo spalona bardzo dawno. Nic tu nie ma, by mnie o�lepi�, spali�, zabi�. Bezpieczna krypta, tak, ale mo�e nie tak pusta jak my�l�". Drzwi do krypty sta�y otworem, prowadz�c w ciemno��, Lasten za��da� �wiat�a. - Dobra, mo�emy i�� - powiedzia�, gdy zbli�yli si� dwaj m�czy�ni z zapalonymi pochodniami w r�kach. Przeszli przez szerokie drzwi - za Lastenem okradacze z pochodniami, za nimi Sooleyrah i Kreech. Weszli do wysokiego pomieszczenia; pokrytego kurzem i od�amkami, kompletnych niegdy�, przyrz�d�w. Jedna ze �cian by�a osmalona zapomnianym wybuchem. Dziura w suficie, niemal niewidoczna w migocz�cym �wietle pochodni, wskazywa�a miejsce, gdzie umieszczono, wyrwane ju� przez okradaczy, urz�dzenia o�wietlaj�ce. Sooleyrah przysun�� si� do Lastena. - Nic tu nie widz�, my�laku - w jego g�osie brzmia�a pogr�ka. Lasten kiwn�� g�ow�, rozgl�daj�c si� uwa�nie po krypcie. - Widzisz tu co�, Kreech? - m�wi� Sooleyrah. - Ja widz�, �e tu pusto, pusto jak cholera, co? Kreech wyszczerzy� z�by w u�miechu. - O nie, nie pusto - powiedzia�. - Gruby my�lak tu przyszed�, tu nie mo�e by� pusto. Co, gruby my�laku? Co� tu jest ukryte, tak? Grubas ukl�k� po�rodku pomieszczenia. Patrzy� uwa�nie na pod�og�, przesuwaj�c si� na kolanach, rozgarniaj�c kurz, czasem odrzucaj�c do ty�u wi�ksze od�amki gruzu. - No jasne, ma co� dobrze schowane - powiedzia� Souleyrah. Hej tam, z pochodniami, tu bli�ej, chod�cie bli�ej ! M�czy�ni przysun�li si� niech�tnie. Sooleyrah z�apa� jednego z nich, przyci�gn�� i ustawi� tu� obok grubasa. - Ty te� - powiedzia� do drugiego. M�czyzna podszed� bli�ej i wyci�gn�� pochodni� nad g�ow� Lastena. Lasten zachichota�. - Znalaz�e�, co? Co to jest, grubasie? Lepiej b�d� dobry, ty wiesz to, co, grubasie? Co to? - spyta� Sooleyrah. Lasten wiedzia�, �e Sooleyrah i inni byli przestraszeni bardziej ni� to okazywali. Okradacze zawsze bali si� krypt, bez wzgl�du na to, jak cz�sto je ograbiali i mimo to, �e ostatnio by�o coraz mniej, spowodowanych przez systemy obronne, przypadk�w �mierci i okalecze�. "Okradacze my�l�, �e to wszystko to jakie� diabelskie sztuczki. G�wno, �adnych demon�w, �adnej wstawaj magii. Tylko rzeczy, o kt�rych zapomnieli�my, nawet my�laki zapomnia�y. Ale ja wiem o kryptach jedn� rzecz, kt�rej Sooleyrah nie wie". Lasten podni�s� si�, rozejrza� wok� i zatrzyma� wzrok na po�udniowej �cianie. Wisia�a na niej metalowa p�yta, pokryta napisami diabelskimi znakami, jak je nazwali Okradacze - jeszcze jeden z czar�w, kt�rych trzeba si� ba�. Lasten nie potrafi� tych znak�w przeczyta�, ale wiedzia�, co oznaczaj�. Podszed� do Sooleyraha i, wskazuj�c tablic�, powiedzia�: - Zdejmijcie to ze �ciany. Sooleyrah wytrzeszczy� na niego oczy. - Zdejmijcie to ze �ciany! Podwa�cie, u�yjcie waszych no�y, ale b�d�cie ostro�ni. Sooleyrah waha� si� przez chwil�, potem wskaza� jednego z m�czyzn t�ocz�cych si� przy wej�ciu. - Takker, ty. We� n�, r�b co my�lak m�wi. Reszta, wy pilnujcie drzwi, my�lak mo�e uciec. Takker niech�tnie wszed� do krypty i wyci�gn�� n�. By� to Mocny kawa� metalu, kt�ry Takker kiedy� znalaz� i d�ugo polerowa� a� powsta�o ostrze. Wsun�� go pod p�yt� i podwa�y�. P�yta poruszy�a si�. - Tak, tajne miejsce - powiedzia�. - Niespodzianka dla was. P�yta spad�a na pod�og�, d�wi�cz�c metalicznie. W �cianie ukaza� si� ma�y otw�r. Lasten podszed� i zajrza� do wewn�trz. Zobaczy� ma�� tarcz�, pokryt� kr�tkimi znakami - takimi, jakich Oni u�ywali do oznaczania liczb. Zamek czasowy, ustawiony na przysz�o��, na jaki� odleg�y dzie�, gdy sko�cz� si� wojny. Ale ustawienie mo�e by� zmienione - nie ma powodu, dla kt�rego nie mog�oby by� zmienione. Lasten przekr�ci� tarcz�, wyra�nie s�ysz�c w ciszy, kt�ra zawis�a w krypcie, jej delikatne skrzypienie. "Kr��, kr��, czas si� zmienia. P�yn� lata, lata". Pokr�ca� tarcz�, czekaj�c, a� zamek czasowy si� otworzy. Sta� w p�mroku, gdy� m�czy�ni z pochodniami odsun�li si� do ty�u, i czu� otaczaj�cy go ze wszystkich stron strach. Nawet Sooleyrah i Kreech przysun�li si� bli�ej drzwi. Potem pod�oga krypty zacz�a si� unosi�. Jej cz��, dwukrotnie d�u�sza od wzrostu cz�owieka i w po�owie tak szeroka, oddzieli�a si� od reszty i unosi�a si� przy akompaniamencie szumu podziemnych maszyn. Patrzyli, zdumieni i przera�eni, jak blok ci�kiego plastoidu wyrasta z pod�ogi i zatrzymuje si�, g�rn� kraw�dzi� si�gaj�c im niemal do ramion. To by�a skrzynia o prze�roczystych bokach. Wewn�trz le�a� Nie�miertelny - albo diabe�, b�g, potw�r. By� ogromny, dwukrotnie wi�kszy ni� Sooleyrah czy Lasten, czy ktokolwiek z nich. Mogli to zauwa�y� nawet gdy le�a�, nawet w migocz�cym �wietle pochodni. Mechanizmy skrzyni, warcz�c i poskrzypuj�c, zacz�y budzi� si� do �ycia. Lasten widzia�, jak pokrywa skrzyni unosi si�, poczu� zapach uciekaj�cego ze �rodka st�ch�ego powietrza, zobaczy�, �e cienka wskaz�wka na zwr�conym ku niemu bloku, przechyla si� do ko�ca umieszczonej pod ni� skali. Widzia�, jak cia�o giganta wygina si� i drga konwulsyjnie, jak napinaj� si� musku�y. Us�ysza� j�k, niski i s�aby, g�owa potwora przetoczy�a si�, ukazuj�c Lastenowi blade usta i obwis�e policzki. Ig�y i przewody wyskoczy�y z cia�a, schowa�y si� w �cianach skrzyni, wska�niki uspokoi�y si�. Oczy Nie�miertelnego otworzy�y si� i spojrza�y na nich. Bez wyrazu, puste. "Zabije, zabije, wielki nieludzki potworny diabe� zabije nas wszystkich, zabije nas, nie, nie!" Oczy otworzy�y si� szerzej i potw�r zn�w j�kn��, g��boko i g�o�no. "Nienawidzi nas, zabije, zabije nas, mnie zabije, mnie, mnie, mnie, nie, nie!" Gigant pr�bowa� usi���. R�ce pozbawione koordynacji, pozbawione si�y, drapa�y �ciany skrzyni. Oddycha� szybko, p�ytko, wydaj�c ci�kie, charcz�ce d�wi�ki. Kreech wrzasn��. Rzuci� si� ku drzwiom i, ci�gle krzycz�c, zacz�� si� przebija� przez blokuj�cych mu drog�, skamienia�ych m�czyzn. Kilku z nich, odepchni�tych, zatoczy�o si� do ty�u. Ockn�li si� i, wrzeszcz�c, pognali za Kreechem. Sooleyrah, porwany fal�, r�wnie� zawy� i zacz�� biec ku drzwiom, po chwili jednak zwolni� i zatrzyma� si�. Lasten sta� bez ruchu, z nogami wro�ni�tymi w pod�og�, wype�niony obezw�adniaj�cym strachem zar�wno w�asnym, jak i p�yn�cym od otaczaj�cych go m�czyzn. Czerwony, d�awi�cy strach, wype�niaj�cy gor�cem �o��dek, p�uca... "Zabije mnie, zabije mnie, mnie, mnie, zabiie..." Gigant usiad� i to by�o potworne. Dwa razy wy�szy od cz�owieka, j�cza� i chwia� si� nad nimi. I przem�wi�. - Bo�e... och, Bo�e... czym wy jeste�cie? Czym wy jeste�cie? S�aby, cienki g�os. Pe�en strachu. - Pom�cie mi... prosz�, pom�cie... Nagle pochyli� si� w bok i wypad�, przetaczaj�c si� przez brzeg skrzyni i uderzaj�c g�ow� o pod�og�. Lasten zatoczy� si� do tylu. Potw�r wi� si�, r�ce szuka�y czego� w powietrzu, nogami wstrz�sa�y drgawki, �lina kapa�a z otwartych ust. Nagle zwiotcza� i zapiszcza� cicho, rozpaczliwie: - Och, Bo�e, prosz�... "Zabije mnie, zabije mnie, mnie zabije, zabi�, zabi�" i Lasten nagle mia� w r�kach du�y kamie�, podbieg� naprz�d i rzuci� z ca�� si�� w twarz potwora. Kamie� zgni�t� oko. Pop�yn�� cienki strumyczek krwi. Gigant zn�w zacz�� wi� si�, j�cze� i dygota�. Lasten uderzy� jeszcze raz, i jeszcze raz, i jeszcze... Wrzeszcza� teraz, wrzeszcza�, by zag�uszy� krzyki potwora i uderzy� go znowu, i znowu, i mocniej... W ko�cu od �ciany krypty odbija� si� tylko jego w�asny krzyk Potw�r, Nie�miertelny, nieludzki gigant le�a� u jego st�p, cichy, zniszczony. Sooleyrah i wszyscy inni uciekli. Lasten przesta� krzycze�. Wyrzuci� poplamiony czerwieni� kamie� i opar� si� o skrzyni�, patrz�c na zachlapane krwi� nogi i r�ce. "�yj�, ja �yj�, �yj�... ja, ja, �yj�..." Dopiero godzin� p�niej Sooleyrah i Kreech, skradaj�c si�, podeszli do krypty. Przez ca�y ten czas wewn�trz panowa�a cisza. Potw�r nie wyszed�, by ich z�apa�. Kreech ni�s� pochodni�. Wyci�gn�� j� przed siebie, przez wej�cie w ciemno�� krypty. Zauwa�y� demona-potwora i odskoczy� do ty�u. Potem jednak zda� sobie spraw�, �e potw�r le�y zupe�nie nieruchomo, �e jego g�owa jest zgnieciona, otoczona ka�u�� krwi. Sooleyrah przepchn�� si� obok niego i wszed� do krypty. Zobaczy� Lastena, si�gaj�cego w g��b skrzyni, szarpi�cego i wyci�gaj�cego p�k drut�w, czerwonych, ��tych, niebieskich, zielonych... Lasten podni�s� oczy, zauwa�y� Sooleyraha i zachichota�. - Chod�, Sooleyrah - powiedzia�. - Chod�, ma�y tancerzu. Nie ma ju� demona, by ci� skrzywdzi�, o nie, nie ma demona, nie ma potwora. Diabe� przestraszy� ci�? Ale zabi�em go - JA! Nie b�j si�, tancerzu, nie b�j si�, chod� tu. Tutaj jest du�o rzeczy, och du�o. W innych kryptach te�. Wyci�gn�� przed siebie gar�� kolorowych drut�w. - �adne?