Strona 1 Grupa A Liczba punktów .......... / 132 Imię i nazwisko ................................................. Klasa ................................... Zadanie 1 ( .... / 4 pkt) Podpisz elementy ciała tasiemca oznaczone na rysunku literami A–D. A – ……………………………… B – ……………………………… C – ……………………………… D – ……………………………… Zadanie 2 ( .... / 4 pkt) Oceń, czy poniższe informacje dotyczące nicieni są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. 1. Ich ciało ochrania gruby oskórek. P F 2. Mają długie spłaszczone ciało. P F 3. Wszystkie prowadzą pasożytniczy tryb życia. P F 4. Do rozwoju potrzebują żywiciela pośredniego. P F Zadanie 3 ( .... / 4 pkt) Wpisz we właściwych kolumnach tabeli wymienione nazwy gatunkowe zwierząt. tasiemiec nieuzbrojony, nereida różnokolorowa, glista ludzka, owsik ludzki, wypławek tygrysi, chełbia modra, pijawka lekarska, koral szlachetny Parzydełkowce Płazińce Nicienie Pierścienice Zadanie 4 ( .... / 3 pkt) Uzupełnij zdania nazwami podanymi poniżej. otwór gębowy, ramiona, jama chłonąco-trawiąca, komórki parzydełkowe Całe wnętrze ciała meduzy zajmuje …………………………, do której prowadzi ………………………… . Otaczają go ………………………… wyposażone w ………………………… . Grupa A | strona 1 z 11 ( ) Strona 2 Zadanie 5 ( .... / 3 pkt) Rozpoznaj, do której grupy należą zwierzęta przedstawione na rysunkach A–C. Wpisz we właściwych miejscach nazwy wybrane spośród podanych poniżej. A. B. C. ..................................... ..................................... ..................................... Zadanie 6 ( .... / 4 pkt) Oceń, czy poniższe informacje dotyczące glisty ludzkiej są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. 1. Larwa i postać dorosła przebywają w organizmie jednego żywiciela. P F 2. Miejscem przeobrażenia larw w postać dorosłą są płuca. P F 3. Larwy dostają się do organizmu żywiciela droga pokarmową. P F 4. Z larw wylęgają się zarówno samce, jak i samice. P F Zadanie 7 ( .... / 4 pkt) Porównaj tasiemca z wypławkiem. Wpisz we właściwych komórkach tabeli określenia podane poniżej. pasożyt, orzęsiony nabłonek, woda, drapieżnik, organizm, oczy, brak oczu, nabłonek bez rzęsek, drapieżnik Cecha Tasiemiec Wypławek Sposób odżywiania się Środowisko życia Pokrycie ciała Narząd wzroku Zadanie 8 ( .... / 3 pkt) Podpisz elementy meduzy oznaczone na rysunku literami A–C. A – ……………………………… B – ……………………………… C – ……………………………… Grupa A | strona 2 z 11 ( ) Strona 3 Zadanie 9 ( .... / 2 pkt) Na rysunku przedstawiono chełbię modrą. Podaj nazwę elementu oznaczonego na rysunku znakiem X. Następnie określ jego funkcję. Zadanie 10 ( .... / 1 pkt) Podaj nazwę organizmu przedstawionego na rysunku. Następnie opisz jego znaczenie w przyrodzie. Zadanie 11 ( .... / 2 pkt) Podaj dwa przykłady znaczenia płazińców w przyrodzie. Zadanie 12 ( .... / 1 pkt) Rozpoznaj, na którym rysunku A. B. przedstawiono chełbię modrą, a na którym – stułbię. Zapisz odpowiednie nazwy. Zadanie 13 ( .... / 2 pkt) Podkreśl nazwę choroby, którą można nazwać „chorobą brudnych rąk”. owsica, glistnica, włośnica, tasiemczyca Zadanie 14 ( .... / 3 pkt) Podaj nazwy gatunkowe pierścienic, których dotyczą opisy oznaczone numerami 1–3. 1. Ma wyodrębnioną głowę. …………………… 2. Jest wyposażona w przyssawki. …………………… 3. Cechą jej budowy jest tzw. siodełko utworzone z kilku pierścieni. …………………… Grupa A | strona 3 z 11 ( ) Strona 4 Zadanie 26 ( .... / 1 pkt) Na rysunku przedstawiono fragment ciała tasiemca. Podaj nazwę elementu oznaczonego na rysunku znakiem X. Następnie określ jego funkcję. Zadanie 27 ( .... / 1 pkt) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Do nicieni nie należy A. glista ludzka. B. owsik ludzki. C. włosień spiralny. D. tasiemiec nieuzbrojony. Zadanie 28 ( .... / 1 pkt) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Cechą budowy ciała, która odróżnia nereidę od dżdżownicy, jest A. obecność szczecinek. B. podział ciała na segmenty. C. obecność wyodrębnionej głowy z narządami zmysłu. D. wydłużony kształt ciała. Zadanie 29 ( .... / 3 pkt) Skreśl zbędne wyrazy tak, aby zdania zawierały prawdziwe informacje. Do pierścienic wód słodkich należy nereida różnokolorowa / pijawka lekarska. Jest ona pasożytem zewnętrznym / wewnętrznym zwierząt kręgowych / bezkręgowych. Cechą charakterystyczną budowy jej ciała jest obecność szczecinek / przyssawek. Zadanie 30 ( .... / 4 pkt) Oceń, czy poniższe informacje dotyczące pierścienic są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. 1. Żyją wyłącznie w środowisku lądowym. P F 2. Ich ciało jest zbudowane z krótkich odcinków nazywanych segmentami. P F 3. Wszystkie gatunki mają wyodrębnioną głowę. P F 4. Pęki szczecinek ułatwiają większości z nich poruszanie się. P F Zadanie 31 ( .... / 2 pkt) Podaj dwa przykłady znaczenia parzydełkowców w przyrodzie. Zadanie 32 ( .... / 2 pkt) Skreśl zbędne wyrazy tak, aby zdania zawierały prawdziwe informacje. Koral szlachetny żyje pojedynczo / w koloniach. Białe polipy / meduzy wytwarzają czerwony szkielet wapienny. Grupa A | strona 6 z 11 ( ) Strona 5 Zadanie 33 ( .... / 1 pkt) Wyjaśnij, z czego są zbudowane rafy koralowe i gdzie one występują. Zadanie 34 ( .... / 1 pkt) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Przedstawicielem wolno żyjących płazińców jest A. tasiemiec uzbrojony. B. wypławek tygrysi. C. glista ludzka. D. włosień spiralny. Zadanie 35 ( .... / 1 pkt) Podaj nazwę parzydełkowca przedstawionego na rysunku i określ, w którym środowisku on występuje. Zadanie 36 ( .... / 3 pkt) Na rysunku przedstawiono budowę tasiemca. Przyporządkuj wskazanym elementom (A–C) opisy wybrane spośród podanych (1–4). 1. Umożliwia przytwierdzenie się do żywiciela. 2. Produkuje nowe człony. 3. Umożliwia zdobycie nowego żywiciela. 4. Ułatwia zdobywanie pokarmu. A – …… B – …… C – …… Zadanie 37 ( .... / 1 pkt) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Parzydełkowcem, który występuje zarówno w postaci polipa, jak i meduzy, jest A. ukwiał. B. stułbia płowa. C. koral szlachetny. D. chełbia modra. Zadanie 38 ( .... / 2 pkt) Podaj dwie cechy, które pozwalają odróżnić polipa od meduzy. Zadanie 39 ( .... / 1 pkt) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Do parzydełkowców nie należy A. stułbia płowa. B. chełbia modra. C. koral szlachetny. D. wypławek tygrysi. Grupa A | strona 7 z 11 ( ) Strona 6 Zadanie 40 ( .... / 1 pkt) Zaznacz nazwę gatunku, którego dotyczy poniższy opis. Ten pospolity parzydełkowiec występuje w Polsce. Żyje w wodach słodkich: jeziorach, rzekach lub stawach. Prowadzi osiadły tryb życia. A. Koral szlachetny. B. Stułbia płowa. C. Ukwiał. D. Chełbia modra. Zadanie 41 ( .... / 1 pkt) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Ramiona meduzy nie służą do A. obrony. B. rozmnażania się. C. polowania. D. zdobywania pokarmu. Zadanie 42 ( .... / 1 pkt) Na rysunku przedstawiono przekrój ciała meduzy. Zaznacz nazwę elementu, który oznaczono na rysunku znakiem X. A. Jama chłonąco-trawiąca. B. Galaretowata substancja między nabłonkami. C. Otwór gębowy. D. Tkanka nabłonkowa. Zadanie 43 ( .... / 1 pkt) Wyjaśnij, jakie znaczenie dla życia dżdżownicy ma siodełko. Zadanie 44 ( .... / 5 pkt) Oceń, czy poniższe informacje dotyczące parzydełkowców są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. 1. Żyją wyłącznie w środowisku wodnym. P F 2. Ściany ich ciała są zbudowane z dwóch warstw tkanki mięśniowej. P F 3. Większą część ich ciała wypełnia galaretowata substancja. P F 4. Wszystkie tworzą kolonie. P F 5. Wszystkie są drapieżne. P F Zadanie 45 ( .... / 1 pkt) Wyjaśnij, na czym polega współpraca między ukwiałem a niektórymi gatunkami ryb. Grupa A | strona 8 z 11 ( ) Strona 7 Zadanie 46 ( .... / 1 pkt) Na rysunku przedstawiono budowę stułbi. Zaznacz zestaw, w którym poprawnie przyporządkowano numery (1–3) elementom jej ciała. A. 1 – czułek, 2 – stopa, 3 – otwór gębowy. B. 1 – stopa, 2 – czułek, 3 – otwór gębowy. C. 1 – otwór gębowy, 2 – stopa, 3 – czułek. D. 1 – czułek, 2 – otwór gębowy, 3 – stopa. Zadanie 47 ( .... / 1 pkt) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Cechą parzydełkowców nie jest A. występowanie wyłącznie w środowisku wodnym. B. samożywny tryb życia. C. występowanie w dwóch postaciach: meduzy i polipa. D. obecność komórek parzydełkowych. Zadanie 48 ( .... / 5 pkt) Wpisz literę P, jeśli zdanie dotyczy polipa, lub literę M – jeśli dotyczy meduzy. 1. Przyczepia się do podłoża za pomocą stopy. …… 2. Ma kształt parasola. …… 3. Prowadzi wolno żyjący tryb życia. …… 4. Ma otwór gębowy otoczony czułkami. …… 5. Ma otwór gębowy po spodniej stronie ciała. …… Zadanie 49 ( .... / 2 pkt) Uzupełnij zdania na podstawie schematów rozwoju tasiemca przedstawionych poniżej. Cykl tasiemca uzbrojonego przedstawiono na schemacie numer …………… . W cyklu tego pasożyta żywicielem pośrednim jest ……………, a ostatecznym – …………… . Grupa A | strona 9 z 11 ( )