Recenzje

• Monika

  2018-03-23

  Książka ebook to niezwykła! "Senny żywot Leonory de la Cruz" Agnieszki Taborskiej, to pozycja, której szukałam dosyć długo, pierwszy nakład bowiem rozszedł się błyskawicznie wśród studentów historii sztuki i literaturoznawstwa. U nas wydana przez niszowe wydawnictwo słowo/obraz/terytoria (wydające głównie literaturę naukową, a książkofilom słynne może z serii "Terytoria Skandynawii"), za granicą spotkała się z większym zainteresowaniem. Agnieszka Taborska to historyk sztuki, specjalistka od surrealizmu. A "Senny żywot..." to właśnie mądra pozycja o surrealizmie. Czemu sprytna? Ponieważ ciężko powiedzieć czy to w ogóle jest książka. Cała treść właściwa opiera się na zwięzłej biografii wyimaginowanej świętej, stworzonej przez Taborską. Ilustrowane niepokojącymi, surrelistycznymi kolażami Seleny Kimball rozdziały-plansze zawierają ledwo po kilka zdań w typowo hagiograficznym stylu; samych epizodów jest ledwie trzydzieści pięć. Co szybsi pewnie przeczytają całość w dwadzieścia minut. Co jest więc siłą książki? Przypisy. Tak, tak, te nielubiane nieraz obszerne przypisy - to dla nich czyta się tę książkę. Zebrane na końcu książki w obszerne glosy, zawierają wiele więcej treści niż sama hagiografia "świętej od wody i snów". Stanowią jednocześnie piękną podróż przez surrealistyczny Paryż lat XX i XXX. Dowiemy się z nich trochę o Dalim, trochę o Bretonie, trochę o zafascynowaniu ówczesnych surrealistów okultyzmem, trochę o zamierzchłych ideałach piękna, kobietach demonicznych, wróżbiarkach, świętych-mistykach, którzy inspirowali surrealistów, a nawet o psychoanalizie.Taborska jednocześnie mądrze igra z głównym motto surrealnych artystów - że najciekawsze jest to, co jest na pograniczu jawy i snu. Tak ona balansuje na pograniczu prawdy i zmyślenia, wspominając na przykład, że Breton wielbił zmyśloną przez Taborską świętą, a Dali poświęcał jej nawet własne artystyczne instalacje. Tutaj niczego nie można być pewnym - autorka co chwilę puszcza do nas perskie oko, a my i tak uwiedzeni zagłębiamy się w tę prozę, choć wiemy, że to tylko fikcja. Pod koniec glos sami powoli zaczynamy wierzyć w świętą Leonorę de la Cruz, mistyczkę i jasnowidzkę z szesnastego wieku... Książka ebook dedykowana jest idealnej surrealistce, Leonorze Carrington. Na studiach byłam wyjątkowo zafascynowana tą postacią - zarówno jej malarstwem, jak i prozą. Niestety, tej ostatniej zostawiła po sobie niewiele, a przetłumaczona została tylko jedna powieść. Szczerze życzę sobie, żeby któreś wydawnictwo sięgnęło w końcu po lekceważonych u nas surrealistów i ich baśniowe, niepokojące światy.