Recenzje

• MARTA KACZMARCZYK

  2018-03-21

  Po tak fascynującej lekturze „Wszystko, co lśni”, która to została nagrodzona Nagrodą Bookera, nie omieszkałam sięgnąć po debiut autorki. O ile nagrodzoną książkę (ok 900 stron) chłonęłam i płynęłam, niczym jako podróż mego życia, o tyle z „Próbą” nie było tak łatwo. „Wszystko, co lśni” stanowi dla mnie książkę roku 2014 i niedościgniony wzór. W przypadku „Próby” niestety nie mogę tego powtórzyć. Oczywiście, książka ebook jest bardzo nieźle napisana, interesująca historia, jak zwykle dopracowana w szczegółach. Nad to stanowi intelektualny kąsek, dla wybrednego czytelnika. Jednak, mimo to tym razem nie porwało mnie tak mocno jak za pierwszym razem. Ale i tak będę z niecierpliwością oczekiwała na następny tytuł tej autorki, ponieważ wszystko co do tej pory napisała autorka jest warte tego by to nie tyle przeczytać, co czytać. ”Próba” to książka, która wymaga uwagi, skupienia, a mimo to wymyka się. Wymyka się schematom. Narracja jest chaotyczna, pourywana, podobnie jak cała historia. Gdy czytelnik skupiając się na głównym wątku, jakim jest skandal obyczajowy, który ma miejsce po romansie uczennicy z nauczycielem szkoły, niespodziewanie zostaje oderwany od tej wizji skupiając się na innych tematach, żeby po chwili znowu powrócić do pierwotnego wątku. Autorka bawi się z czytelnikiem, uświadamiając, iż skandal to tylko pozory. Bohaterami, w głównej mierze są aktorzy i adepci na aktorów z prestiżowej szkoły artystycznej, którzy to przygotowują się do dyplomowego przedstawienia opartego na prawdziwych zdarzeniach związanych z romansem koleżanki. Tak naprawdę to opowiadanie o pozorach, próbowaniu i próbie sił a przede wszystkim o odgrywaniu właściwych ról przez uczniów wobec rodziców, rodziców wobec nauczycieli, nauczycieli wobec uczniów itp. To opowiadanie o sprawdzaniu i poznawaniu seksualności, lecz również poznawaniu siebie, a wszystko w tle prób. Czytając powieść, nierzadko zastanawiałam się czy to nie następna próba sztuki, która jest ćwiczona, powtarzana, a nawet grana, by mnie, czytelnika nabrać na scenie, abym uwierzyła czy żeby to nie kolejne grane przedstawienie według zaplanowanego scenariusza.Cenie bardzo autorkę za jej talent, kunszt i sposób angażowania czytelnika i zabawy z nim. Nie da się ukryć, iż posiada duży dar literacki. Mam nadzieję, że po przeczytaniu znowu powieści, znowu poczuję się jak na scenie, przed aktorami ćwiczącymi własne kwestie na Próbie generalnej.Niezwykła, lecz wymagająca książka, której prosto się nie czyta, mimo banalnej historii. Książka, która dojrzewa w czytelniku, mimo zakończenia przygody czytelniczej. Polecam.

• Zatracona w słowach

  2018-03-21

  Gdy po raz pierwszy usłyszałam o Eleanor Catton, która została młodszą laureatką nagrody Bookera przyznaną jej za opowieść „Wszystko, co lśni” od razu zainteresowałam się jej twórczością. Jeszcze nie miałam okazji sięgnąć po jej nagrodzoną Bookerem książkę, lecz gdy nadarzyła się okazja, z olbrzymią chęcią sięgnęłam po debiutancką opowieść autorki, czyli „Próbę”.W mieście wybucha skandal. Nastoletnia uczennica wdała się w romans z nauczycielem liceum muzycznego. On zostaje zwolniony, a ona napiętnowana. Wszyscy zaangażowani w sprawę starają się na własny sposób dociec prawdy. W szkole zostają zorganizowane spotkania z psychologiem mające ustrzec uczniów przed czyhającymi na każdym kroku niebezpieczeństwami. W sąsiadującej do liceum szkole teatralnej studenci postanawiają odegrać na zaliczenie sztukę traktującą o skandalu. Oddzielenie realnego życia od dramatu scenicznego okazuje się jednak trudniejsze, niż można było przypuszczać...Na pierwszy rzut oka można się spodziewać, że fabuła będzie krążyć wokół skandalu, czyli romansu nauczyciela z nieletnią dziewczyną. Wcale tak się jednak nie dzieje, bo to nie ta para gra w powieści pierwsze skrzypce, jest raczej tylko pretekstem do zawiązania całej opowieści. Określenie, o czym tak naprawdę jest „Próba”, wcale nie jest takie łatwe, bo na kartach książki przeplatają się dwa wątki. Akcja jednego rozgrywa się w szkole muzycznej, gdzie uczęszczała „wykorzystana” Victoria, natomiast drugi przenosi nas na scenę do szkoły teatralnej, gdzie uczniowie pierwszego roku postanawiają odegrać na zaliczenie sztukę opowiadającą o skandalu. Każdemu z tych wątków przewodzi jeden bohater. W szkole muzycznej jest to Isolde, czyli młodsza siostra Victorii, stanowiąca połączenie czytelnika z napiętnowaną przez społeczeństwo siostrą. Stanley to uczeń pierwszego roku o dużych ambicjach, który wprowadza czytelnika na próby do przedstawienia a także zaznajamia go z zasadami, według których działa szkoła. Jak można się spodziewać, te dwa wątki w końcu znajdą punkt wspólny, lecz nie to jest w tej książce pdf najważniejsze. Autorka już od pierwszych stron bawi się z czytelnikiem w podchody, wciąga go w grę, w której nie wiadomo, co jest prawdą, a co tylko fikcją. Autorka posługuje się specyficznym językiem, który wręcz magnetyzuje i przyciąga. Każdy pojedynczy wątek splata się z pozostałymi, dopełnia je tworząc misterną, lecz spójną całość. Każde pojedyncze słowo zdaje się mieć określony cel i własne przypisane miejsce. W tej powieści nic nie losy się przypadkowo nie jest zrządzeniem losu. Debiut Eleanor Catton to przemyślana i zaplanowana całość, w której nie ma miejsca na przypadek. Pozostaje w niej jednak dużo niedopowiedzeń i niewiadomych, gdyż nie dowiadujemy się ostatecznie, czy romans powstał za obopólną zgodą, czy został wymuszony przez pana Saladina. Podobnie jest z relacjami pomiędzy bohaterami, nie zostały one rozwinięte i nie wiemy, co z nich wynikło, ani jak dalej potoczyły się dzieje tych postaci. Zabrakło mi tu wyprostowania niektórych kwestii, które domknęłyby wszystkie drzwi, zamykając tym samym całą historię na kartach książki.„Próba” to dzielny i ambitny debiut, który zaskakuje i angażuje czytelnika. Zmusza do ciągłego wysiłku umysłowego i do całkowitego skupienia ponad lektura. Obraca i rozciąga pojęcie prawdy do samych granic, nagina nasze postrzeganie jej, a samo czytanie debiutu Eleanor Catton jest swego rodzaju próbą. Nie można zaprzeczyć, że autorka ma talent, dlatego już nie mogę się doczekać, aż sięgnę po „Wszystko, co lśni”, które mam nadzieję, zwali mnie na kolana i zaskoczy jeszcze bardziej, niż zrobił to jej debiut.http://someculturewithme.blogspot.com/2016/02/prawda-fikcja.html

• Merry

  2018-03-21

  Kiedy pierwszy raz przeczytałam o "Próbie", bardzo się nią zainteresowałam. Zaciekawił mnie temat, który porusza. Ponadto zauważyłam dużo pochlebnych recenzji, co tym bardziej zachęciło mnie do zapoznania się z jej treścią. Nie mogłam się doczekać, aż trafi w moje ręce. Była to prawdopodobnie najbardziej wyczekiwana przeze mnie książka.Trochę o fabule. W mieście wybucha skandal. Nauczyciel muzyki jest podejrzewany o intymne kontakty z jedną z uczennic. To wielka sensacja, bo kobieta jest nieletnia. Jedną z głównych postaci jest nauczycielka gry na saksofonie, która słucha zwierzeń własnych podopiecznych i poznaje ich zdanie na temat całej sytuacji. Z jednej strony, jak wypada, są oburzone takim zdarzeniem, lecz z drugiej widać, że poniekąd zazdroszczą kobiecie romansu. Tymczasem w nieodległej szkole teatralnej uczniowie przygotowują się do odegrania spektaklu, który nawiązuje do owego skandalu."Próba" nie jest książką, przy której zrelaksujecie się w sobotnie popołudnie. Tutaj nie starczy po prostu czytać i biernie przyjmować treść. Ta lektura wymaga od nas większego zaangażowania. W pewnym momencie nie wiemy już, co jest grą, a co prawdą. Musimy doszukiwać się odpowiedzi wśród zachowań bohaterów i wypowiadanych przez nich słów. Opowieść Eleanor Catton zdecydowanie nie pozwala nam na odpoczynek. Wciąga w labirynt zdarzeń, sytuacji i nie jesteśmy w stanie się z niego uwolnić aż do samego końca, co sądzę za zaletę tej książki.Autorka prezentuje nam, że coś odgórnie nazwane skandalem, coś, co powinno obrażać, oburzać i zniesmaczać, może stać się powodem do zazdrości, dumą i czymś pożądanym. Wszak zakazany owoc smakuje najlepiej. "Próba" jest zatem powieścią dość kontrowersyjną, która nieco zakrzywia przyjęty światopogląd. Niewątpliwie skłania do głębszej refleksji. Nie jeden raz w trakcie lektury byłam zaskoczona wypowiedziami bohaterów. Bardzo nierzadko były to odważne, bezpośrednie słowa, które mnie szokowały. Zastanawiałam się, skąd w młodych ludziach takie, a nie inne postrzeganie rzeczywistości.Przyznam szczerze, że do tej pory sceptycznie podchodziłam do tego typu lektur. Preferowałam raczej te mniej wymagające, relaksujące, przy których mogłam oderwać się od otaczającego mnie świata. Po przeczytaniu "Próby" stwierdzam, że była to dla mnie interesująca odmiana. Myślę, że od czasu do czasu warto sięgnąć po książkę, która zmusi nas do głębszego zastanowienia."Próbę" zalecam czytelnikom gustującym w takiej literaturze, a także wszystkim tym, którzy mają ochotę na książkę wymagającą skupienia i poruszającą niełatwy temat.http://fascynacja-ksiazka.blogspot.com/2016/02/proba-eleanor-catton.html

• jeke5

  2018-03-21

  Po tym jak Eleanor Catton otrzymała nagrodę Bookera za książkę ,,Wszystko, co lśni", jako najmłodsza jej laureatka wiedziałam, że muszę poznać jak najszybciej twórczość nowozelandzkiej pisarki. Zaczęłam od debiutanckiej powieści pt.,,Próba".W szkole muzycznej Folwark Opata wybucha skandal, gdy na jaw wychodzi romans nauczyciela Saladina z niepełnoletnią uczennicą Victorią. Sprawa jest bulwersująca i wszystkie osoby w jakiś sposób zaangażowane w nią próbują dociec, i zrozumieć, co się tak naprawdę stało. W szkole organizowane są spotkania uczniów klas siódmych z psychologiem, w których udział bierze także młodsza siostra Victorii-Isolde, uczennica piątej klasy, dla której cała sprawa jest bardzo przykra.,,Ten straszliwy przypadek seksualnego wykorzystania dziecka, to typowy przykład tego, jak uwiedzenie może posłużyć jednej osobie do zdobycia władzy ponad drugą."Nauczyciele starają się stworzyć przyjazną atmosferę i wypytują uczniów o ich ,,tajemnice", by w razie niewłaściwego zachowania odpowiednio wcześnie interweniować. Uczniowie w różnoraki sposób reagują na skandal i plotkują o nim po cichu. Victoria jest izolowana i nawet jej siostra nie zna szczegółów romansu.W sąsiedniej szkole aktorskiej studenci postanawiają wystawić sztukę o tym zdarzeniu i bardzo gorliwie się do niej przygotowują. Jedną z głównych ról ma zagrać Stanley, który całym sercem oddaje się aktorstwu. Wkrótce dowiaduje się, że dziewczyna, z którą się spotyka jest siostrą molestowanej uczennicy i jest niepełnoletnia.Jaka jest dla mnie ,,Próba"?Dla mnie jest to przede wszystkim opowieść o sztuce i inicjacji seksualnej. ,,Próba" to powieść, w której autorka gra z czytelnikami. Bohaterowie książki to aktorzy odgrywający sztukę teatralną przed widzem, czyli czytelnikiem. Każdy interpretuje romans nauczyciela z uczennicą na własny sposób, gra własną rolę. Zdania i słowa wypowiadane przez bohaterów, to jakby kwestie dialogowe w teatrze. Też okładka książki współgra z tym przesłaniem. Została zaprojektowana jak scenariusz teatralny.Młodzi i niedoświadczeni ludzie próbują przekroczyć granicę niewinności i wkroczyć w świat dorosłych, świadomych swojej seksualności. Nierzadko popełniają błędy, są niezdarni albo podejmują złe decyzje, które wpłyną na ich przyszłość, lecz ,,to coś" popycha ich do przodu.,,Seksualność pozostaje nieuchwytna, groźna-choć nie wiadomo jak bardzo-i w nieprzewidywalny sposób drapieżna."Eleanor Catton opowiada historię w oryginalny, misterny i przemyślany sposób, bawi czarnym humorem, a stworzeni przez nią bohaterowie są wyraziści i potrafią prowokować. Autorka zmusza do myślenia, nie daje gotowych odpowiedzi, a po przeczytaniu książki pojawia się dużo świeżych pytań.Jestem interesująca jak rozwinął się talent pisarski Eleanor Catton w drugiej powieści ,,Wszystko, co lśni" i mam zamiar wkrótce się przekonać.http://magiawkazdymdniu.blogspot.com/

• booksofmeworld

  2018-03-21

  Byłam bardzo interesująca twórczości Eleanor Catton, ponieważ słyszałam same dobre opinie o autorce. W moje ręce trafiła jej debiutancka opowieść i właściwie czyta się ją bardzo szybko, lecz sam opis z tyłu książki prawdopodobnie nie ma z nią aż tak dużo wspólnego, a przynajmniej spodziewałam się czegoś innego.W szkole muzycznej wybucha skandal, nauczyciel miał romans z uczennicą. Od razu zostają powzięte odpowiednie kroki, pan Saladin pożegnał się z posadą, wokół Victorii krążą różnorakie plotki, lecz kobieta jest wspierana przez rodzinę. Szkoła organizuje spotkania z psychologiem dla reszty uczniów aby ich uchronić przed czyhającymi z każdej strony niebezpieczeństwami. Studenci pierwszego roku aktorstwa mają za zadanie wystawić przedstawienie, którego treści nawet wykładowcy nie znają. Za cel obrali sobie skandal z sąsiadującej szkoły, tylko czy to niezły pomysł?Właściwie spodziewałam się, że książka ebook w znacznej mierze będzie poświęcona skandalowi, o którym język w opisie, sądziłam, że cały romans nauczyciela z uczennicą, to jak potem sytuacja się rozwinęła będzie wiele bardziej rozwinięte. Okazało się, że niewiele było o tej sprawie w książce. Całość dotyczyła bardziej szeroko pojętej seksualności, o związku dziewczyny z mężczyzną, a także dziewczyny z kobietą. Gdybym się chciała przyczepić mogłabym powiedzieć, że wolałabym czytać o akcji rozwijającej się po skandalu, lecz właściwie nie za bardzo się mogę do tego przyczepić. Styl jakim posługuje się autorka ma w sobie coś takiego, że mam wrażenie, że nawet jakby to była instrukcja czegoś to byłaby w taki sposób opisana, iż nie mogłabym się od niej oderwać. Wszystko w powieści wydaje się do siebie pasować, każdy wątek i poruszany temat komponują się ze sobą idealnie i uzupełniają wzajemnie. Nawet okładka, choć minimalistyczna, ma dużo wspólnego z treścią, przywodząca kartkę z notatnika i motywy kart do gry, które też mają własny udział w powieści. Niestety opowieść pozostawia pewien niedosyt. Autorka tak właściwie niczego nie wyjaśnia, nie wiadomo czy romans pomiędzy uczennicą a nauczycielem był wymuszony przez dorosłego na nastolatce, czy może jednak za obopólną zgodą. To samo było z sytuacjami, które wynikły pomiędzy innymi bohaterami, nie wiadomo jak to się dalej pomiędzy nimi potoczyło, co wynikło z ich relacji. Pozostało zbyt dużo kwestii, które nie były wyjaśnione i prawdopodobnie tego najbardziej mi brakowało.Niezaprzeczalnie Eleanor Catton ma talent do pisania i potrafi zaciekawić nawet jeśli treść nie do końca jest tym czego się oczekiwało. Próba to opowieść dla każdego, kto ma ochotę poznać twórczość autorki.

• Aldona Kołdoń

  2018-03-21

  Eleanor Catton odkryłam we Wszystko co lśni. Tamta pozycja bardzo mi się spodobała, dlatego i Próba odnalazła się w kręgu mojego zainteresowania. Jestem zachwycona wszechstronnym piórem Catton, tym jak umie zręcznie zafrapować czytelnika, a także lekkością jej pisania. Niezła powieść, bardzo wciągająca, polecam.