Recenzje

• Bliskie Spotkania

  2023-01-11

  Nierzadko zastanawiam się ponad rozmaitymi podziałami i klasyfikacjami książek. Kiedyś pomyślałem sobie, że jedne powieści są normalnie “produkowane”, pisane na akord, podczas gdy drugie latami dojrzewają w świadomości pisarza, domagając się zobiektywizowania. W ślad za tym nie idzie bynajmniej refleksja, że jedne są gorsze od drugich, lecz z pewnością się różnią. W przypadku tych ostatnich, motywacja wewnętrzna pisarza jest wręcz namacalna, wyczuwalna w każdym rozdziale, a to przekłada się na jedyne w swoim rodzaju obcowanie czytelnika z dziełem literackim. Jedni nazywają to czytelniczym flow, czyli stanem całkowitego i bezgranicznego zanurzenia się w omawianej historii, inni mówią o tym, że tego rodzaju powieści posiadają moc przyciągania do siebie, względem której odbiorca pozostaje hedonistycznie bezradny. Taką właśnie powieścią jest “Półmistrz” Mariusza Czubaja, który otwiera serię kryminalną marki Znak Crime. Reprezentacja Polski szachistów wyrusza w sierpniu 1939 roku na olimpiadę do Buenos Aires. Płynie doń na pokładzie pasażersko - towarowego transatlantyku “Przyszłość”, w towarzystwie wielu ciekawych osobistości, jak chociażby Witold Gombrowicz, czy Edward Abramowski. Pierwszy z nich “chwyta za łokieć kolejne ofiary i osacza je słowami”, co Twórca omawia w absolutnie ślicznej konwencji. Z kolei Abramowski, główny bohater powieści, jest stworzoną przez Czubaja hybrydą, która łączy w sobie prawdziwego, historycznego filozofa, psychologa i socjologa, pierwowzór Szymona Gajowca w powieści „Przedwiośnie” Żeromskiego, z osobowością fikcyjnego, tajemniczego pasażera, którego obecność na statku nie jest przypadkowa i nikomu obojętna. To miał być normalny i spokojny rejs, jednakże jego oblicze zmienia morderstwo, którego sygnaturą staje się szachowy pion utkwiony w oczodole ofiary. Czy życie wybitnych szachistów jest zagrożone? A może mordercą jest jeden spośród nich? Luksusowy transatlantyk staje się odpowiednikiem zamkniętego pokoju, w którym każdy podejrzewa każdego, gdzie nic nie jest przypadkowe, a uważność obecnych w nim ludzi odgrywa kluczową rolę dla rozwikłania zagadki. “Półmistrz” to gorzki obraz II Rzeczpospolitej w przededniu wybuchu wojny, który Mariusz Czubaj doprawia szpiegowską nutą i szeregiem gier, do udziału w których mrugnięciem oka zaprasza czytelnika. Przekonaj się, który z bohaterów miał rację. Ten, który myślał, że “Będzie jak zwykle. Ponieważ to był normalny rejs. Najzwyklejszy. Z tabunem nudziarzy, garstką oryginałów i kilkorgiem dziwaków. Rejs, podczas którego nie zdarzyło się nic nadzwyczajnego i zapewne już nic się nie wydarzy”, czy może ten, który powiedział, że “Płyną tu ludzie, którym wydaje się, że jeszcze żyją, a już dawno umarli”. Klimat epoki, codzienna rutyna pasażerów na statku, rytuały nawiązywania i budowania relacji, a wszystko w oparach luksusowego alkoholu, muzyki i oczywiście szachów. Mistrzowski powrót dwukrotnego laureata Nagrody Dużego Kalibru pozostanie w mojej pamięci jako opowieść przełamująca konwencje gatunkowe i będąca wyzwaniem dla intelektu.

• Inspiracje Klary

  2023-01-11

  To było moje pierwsze spotkanie z tym autorem, lecz jakże udane! Dostałam naprawdę rasowy kryminał, który intrygował od pierwszych stron. Łączy on w sobie wszystko to, co w kryminałach lubię - nieoczywistą zagadkę, intrygujących bohaterów, wątki historyczne i momentami bardzo nieśpieszną, lecz duszną i zagadkową atmosferę… W przededniu wojny na pokładzie transatlantyku płynącego z polską reprezentacją z Gdyni do Buenos Aires na olimpiadę szachową dochodzi do brutalnej zbrodni. Już sam fakt zamkniętej przestrzeni i grona podejrzewanych sprawia, że miałam ochotę sięgnąć po tę książkę, ponieważ uwielbiam takie historie. Ale, co muszę Wam powiedzieć, widać, że twórca pracował z przyjemnością i pasją ponad tym tytułem, bo… po pierwsze, przemycił na kartach swej powieści mnóstwo ciekawostek, które powodowały, że musiałam sprawdzać czy takie sytuacje w rzeczywistości miały miejsce, czy to tylko idealnie wykreowana fabuła w książce. Po drugie, stworzył statek pełen… cóż… dziwaków, pełen charakterystycznych ludzi, intrygujących postaci (jak chociażby sam Gombrowicz!), a jednak mimo tego natłoku lektura była fascynująca i nieprzekombinowana (jak autorowi się to udało?!). Po trzecie, ta książka ebook po prostu trzyma w napięciu, w oczekiwaniu na dalszy rozwój akcji i jest normalnie nieodkładalna! Uwielbiam takie kryminały i już wiem, że muszę sięgnąć po inne tytuły tego autora. Zalecam Wam serdecznie!

• Meggie

  2023-01-11

  „Półmistrz” to książka ebook z oryginalnym pomysłem na fabułę, charakterystycznymi bohaterami i specyficznym klimatem. Poznaje się ją niespiesznie, lecz z zaangażowaniem próbując rozwikłać zagadkę kryminalną, co nie jest sprawą prostą. Jest niczym gra w szachy, każdy ruch jest nieźle przemyślany i niesie pewne konsekwencje.