Recenzje

• wasilkab

  2018-03-20

  Dziś zacznę nieco nietypowo, ponieważ od piosenki, która ma już trzydzieści dziewięć lat. Słuchałam jej w dzieciństwie z odbiorników tranzystorowych, w domu i podczas wakacyjnych wyjazdów. Jej słowa i melodia zapadły mi w pamięć do tego stopnia, że starczy jeden takt czy element tekstu, bym przypomniała sobie wszystkie przyjemne chwile związane z dzieciństwem i wczesną młodością. Tą piosenką jest utwór skomponowany przez Zbigniewa Wodeckiego "Zacznij od Bacha". Co może łączyć udany przebój z lat PRL - u z powieścią kryminalną? Ano to, że piosenka ta nieustanna się bohaterką drugiego planu książki, która w bardzo udany sposób przybliża czytelnikom peerelowską rzeczywistość.Książką tą jest "Śliski interes" Ryszarda Ćwirleja - dziennikarza i wykładowcy akademickiego, twórcy nowego gatunku literackiego zwanego kryminałem neomilicyjnym. Jest to siódma element kultowej serii, którą docenili fani powieści kryminalnych, pomiędzy innymi na Festiwalu Kryminalnym Piła w 2015 roku.W moim przypadku opowieść kryminalna "Śliski interes" okazała się pierwszym spotkaniem z twórczością Ryszarda Ćwirleja. Przyznaję, że okazało się ono bardzo udane. Przede wszystkim dlatego, że opowieść w oryginalny sposób przypomniała mi czasy schyłkowego PRL - u, ukazując życie naszych rodaków, sprzed nad trzydziestu lat, w krzywym zwierciadle. Humor, szaro - bura rzeczywistość i barwni bohaterowie przypominają przy tym filmowe kreacje rodem z Barei."Śliski interes" to opowiadanie o milicjantach z Poznania i Piły (choć nie tylko), którzy zostają oddelegowani albo również nieopatrznie wplątani w dosyć zawiłą intrygę i śledztwo - priorytetowe dla najwyższych władz państwa.Akcja powieści rozpoczyna się zimą 1983 roku. Powoli zbliżają się Święta Bożego Narodzenia, wieść niesie, że bratnia Kuba wysłała do Polski dostawę cytrusów. Ludzie wystają w kolejkach po karpia, "zdobywają" szynkę i inne delikatesowe produkty, ich zaradność może dziś budzić nasz podziw. Jednak fama głosi, że wódka Wyborowa, towar "niezbędnej potrzeby" sprzedawana na kartki jest wybrakowana. Chyba ktoś chce oszukać naród, a na to nie może być zgody. Dlatego wydział dochodzeniowo - śledczy z Poznania rusza do akcji. Wśród grupy najlepszych oficerów MO znajduje się chorąży Teofil Olkiewicz. Wyjątkowe indywiduum - alkoholik, wałkoń, mający szczęście do tego, by ostatecznie być bohaterem mimo woli.Ale "oryginałów" wśród aparatu władzy jest więcej, milicjantów i funkcjonariuszy SB. Czasem poruszają się jak we mgle, czasem zaś mają niezwykłego "nosa" do rozwiązania milicyjnych szarad. Koleżanki milicjanci zadbają o własne interesy, potrafią się wspierać w niełatwej rzeczywistości. Każdy z nich ma inne zalety, choć większości z nich nie brakuje wad. Dzięki temu są prawdziwi i doskonale dopasowani do opowieści o działaniach operacyjnych państwie demokracji ludowej. Co ciekawe, jeden z nich pisze opowieść kryminalną, której treść poznajemy niezależnie od akcji przedstawionej w "Śliskim interesie". To nietresujący zabieg literacki, dodający smaku głównej narracji.W "Śliskim interesie" jest prawdopodobnie wszystko, co niezbędne do stworzenia czarnego kryminału, a więc idealna intryga, obraz siermiężnej i pełnej absurdów rzeczywistości, ironia i mnóstwo humoru. Mamy zwłoki, które znikają, przemyt i rywalizację grup przestępczych, pościgi samochodowe (w granicach wyznaczonych przez wydolność i moc ówczesnych silników), pospolitych cinkciarzy, alfonsów, prostytutki a także normalnych obywateli, wśród nich zaś kilka uczuciowych sprzedawczyń, pracownic fabryk i grabarzy.Ryszard Ćwirlej bawi się konwencją gatunku. Jego kryminał stawia opowiastki rodem z Kolorowych Zeszytów o Kapitanie Żbiku w groteskowym świetle. Bohaterowie są śmieszni, niewykształceni, prości i mocno przerysowani. Dzięki temu czytelnik otrzymuje barwną, zaskakującą i zabawną lekturę. Idealną, aby przypomnieć sobie czasy, do których już nie pragniemy wracać. Idealną, aby spędzić jesienny wieczór w doborowym towarzystwie, z odpowiednim dystansem i humorem.Z milicyjnym pozdrowieniem!

• makam

  2018-03-20

  Polecam, jak każda książka ebook tego autora - doskonale przenosi nas w intrygę kryminalną, tym razem po raz następny do PRL