Upload dokumentów - promocja książek - darmowy hosting pdf - czytaj fragmenty
Książka ebook jest poświęcona przygodom realizmu – jednej z najważniejszych, a zarazem najbardziej skomplikowanych i kontrowersyjnych kategorii w historii literatury. Ewa Paczoska przypomina formuły realizmu, które oferowali pisarze pod koniec XIX wieku, wskazując drogi przemian realizmu w kolejnym stuleciu. Autorka zanurza się w czas powstania powieści, przywołuje doświadczenia jej ówczesnych czytelników, sięga do literatury i prasy tamtej epoki. Oferuje również wycieczkę w przyszłość i nowe spojrzenie na realizm z punktu widzenia estetyki współczesnego performance’u.W pierwszej części książki autorka pokazuje, jak pisarze przełomu XIX i XX wieku borykają się z świeżymi zapytaniami o status realności, wynikającymi z doświadczeń nowoczesnego podmiotu, a także z faktu, że przedstawienia realistyczne wykorzystuje w coraz większym stopniu literatura popularna. Głównymi bohaterami są tu Bolesław Prus i Henry James (jako pisarze i autorzy refleksji z kręgu teorii powieści), którzy przeprowadzają w własnej twórczości charakterystyczne „lekcje uważności” – jako przeciwwagę dla uwagi rozpraszanej przez nowoczesną kulturę miejską (charakteryzującej się nadmiarem znaków), a jednocześnie ściśle kontrolowanej przez systemy władzy politycznej a także ekonomicznej. Celem artystów było poszukiwanie tego, co przeoczane przez widowiska „uwagi” organizowane przez społeczeństwo spektaklu i dyktowane przez dysponentów kultury, także poszukiwanie tego, co ukrywa się poza obrębem oficjalnych dyskursów.Analizując „lekcje uważności”, autorka przywołuje zarówno pisarzy kojarzonych raczej z „tradycyjnym” realizmem, jak i tych, którzy zaistnieli w historii literatury jako radykalni eksperymentatorzy i burzyciele powieściowej formy. Dla nich wszystkich, zdaniem autorki, kluczowy pozostaje imperatyw prawdy. Nie opuszczają oni obszaru realizmu, tylko wciąż, w różnorakich kierunkach, rozszerzają jego pole i testują jego granice. Program nowego realizmu, który proponują Prus i James, zmierza od formuły „reprezentacji” do formuły „obecności”. Ta oferta wskazuje już drogi przemian realizmu w XX wieku.Część II książki, Poszerzanie obszaru, rozpoczyna się od szkiców ilustrujących borykanie się z problematyką realności na początku XX wieku na przykładzie fenomenu panoramy i prób jej literackiego dopełnienia. U schyłku wieku XIX opowieść traktuje się często, także w polskiej krytyce literackiej, jako wzór przebrzmiały, ponieważ związany z kanonem realizmu. Odchodzi się od modeli typowej powieściowej fabuły, zmienia status „zdarzenia”, porzuca reguły gry z czytelnikiem. Jednocześnie opowieść stale pozostaje podstawowym (mimo młodopolskiej kariery dramatu, poezji i powszechnej praktyki międzyrodzajowych mieszanek) gatunkiem umożliwiającym realizację fundamentalnych zadań poznawczych literatury: tych związanych z odkrywaniem sekretów psychiki i tych skierowanych w stronę demistyfikacji społecznych stereotypów. Najradykalniejsi z destruktorów wzorców prozy realistycznej (Tadeusz Miciński, Karol Irzykowski) powieściowość negują i kompromitują, żeby do niej powracać. Powieściowość łączy się bowiem z poszukiwaniem tak ważnej dla modernistów „całości” – w sensie kompozycyjnym i filozoficznym. Następnie przedmiotem refleksji są: międzywojenne rozpoznawanie realizmu jako sposoby twórczej, eksperymenty realistów tego czasu (na przykładzie Karola Irzykowskiego i Virginii Woolf), zmaganie się z kategorią przedstawialności świata (które autorka analizuje, przywołując utwory zapisujące doświadczenia I wojny światowej i powojennej „normalności”).Aneks zawiera dwa szkice o epopei. W rozdziale zatytułowanym Zamiast zakończenia autorka prezentuje przygody realistów z grupy „Przedmieście” w rzeczywistości PRL-u. Uwagi końcowe kierują ku współczesnej poetyce performance’u – ta forma sztuki organizuje dzisiaj „lekcje uważności” podobne do tych, które oferowali czytelnikowi modernistyczni powieściopisarze.
Szczegóły | |
---|---|
Tytuł | Lekcje uważności. Moderniści i realizm |
Autor: | Paczoska Ewa |
Rozszerzenie: | brak |
Język wydania: | polski |
Ilość stron: | |
Wydawnictwo: | Wydawnictwo Naukowe PWN |
Rok wydania: | 2018 |
Tytuł | Data Dodania | Rozmiar |
---|
PDF Upload - Zapytania o Książki - Dokumenty © 2018 - Wszystkie prawa zastrzeżone.