Recenzje

• Domi czyta

  2018-03-22

  https://www.facebook.com/domiczyta/ „(…) Świat tak się skomplikował, że ludzie przestali go rozumieć. Boimy się tego, czego nie rozumiemy, i nic w tym dziwnego. Lecz czasem, kiedy człowiek się boi… - Staje się agresywny – przypomniał sobie. - Wówczas najprostsze, co można zrobić, to uciec, zabarykadować się w bezpiecznych granicach swojej wioski, gdzie wszystko jest oczywiste. Są swoi, są obcy. I gdzie jakaś święta mateczka proponuje magiczne lekarstwo na wszelkie choroby. - Az ktoś w końcu zaczyna rzucać kamieniami – dokończył.” – element powieści. „Trafiła kosa na kamień”, „mieć serce z kamienia”, „niech ten, kto jest bez winy, pierwszy rzuci kamieniem” czy „kamień z serca” to tylko kilka nierzadko używanych przez nas w codziennej komunikacji sformułowań, w których główną rolę odgrywa kamień. Małgorzata i Michał Kuźmińscy wprowadzili tę jakby nie było powszednią rzecz, o którą potykamy się niekiedy na prostej drodze, na świeży metaforyczny poziom. Zrobili to za pomocą bardzo wprawnego zabiegu – ożywili bowiem kamień, umiejscawiając akcję własnego najnowszego kryminału w romskiej osadzie na Sądecczyźnie o takiej nazwie właśnie, będącej jednocześnie tytułem trzeciego tomu dziennikarsko-antropologicznych perypetii ze zbrodnią w tle w wykonaniu antropolożki kultury Anny Serafin a także dziennikarza śledczego Sebastiana Strzygonia. Kiedy na obrzeżach Kamienia - obozowiska Romów, leżącego na styku powiatu nowosądeckiego i nowotarskiego, które wydaje się być zapomniane przez wszystkich – zostają znalezione zwłoki pięcioletniego, jasnowłosego chłopca, maszyna śledcza, napędzana głównie uprzedzeniami a także socjologicznie udokumentowanym podziałem na „my” i „oni”, zbiera żniwo wśród Romów. Kiedy na zaproszenie Policji do sprawy włącza się Anka Serafin, jako ekspert od dialogu międzykulturowego, mając do pomocy oddanego jej Gerta Kellera (poznajemy go we wcześniejszej idealnej części pt. „Pionek), a Strzygoń na jej prośbę angażuje się w sprawę od strony medialnej, na jaw wychodzą coraz to nowe fakty, które zdają się krzyczeć, że pierwszą ofiarą jest prawda. Prawda, która zostaje złożona na ołtarzu pierwszego wrażenia a także głęboko zakorzenionych stereotypów, popychających spokojnych zazwyczaj ludzi do najgorszych czynów, zwłaszcza jeśli zadziała psychologia tłumu. Opowieść ta ma niepowtarzalny, mroczny i niepokojący klimat, bo na kartach jednej książki autorzy rozprawiają się z wieloma kluczowymi społecznie tematami, stanowiącymi niejednokrotnie temat tabu, począwszy od kwestii postrzegania Romów w Polsce czy przemytu uchodźców, poprzez pedofilię w kościele, a na medycynie alternatywnej skończywszy. Co najważniejsze, czytelnik nie odnosi wrażenia przeładowania fabuły tymi kwestiami, a wręcz przeciwnie, daje się ponieść misternie uplecionej akcji, w której każdy detal jest starannie przemyślany, a związki przyczynowo-skutkowe są do bólu logiczne, roztaczając przed odbiorcą wielowymiarowe pole do rozważań ponad kondycją polskiego społeczeństwa i jego otwartości na odmienność. Jednocześnie śledzimy osobiste walki głównych bohaterów z ich swoimi słabościami, obserwujemy to, jak się miotają między tym, czego chcą, a tym, co powinni zrobić. Wręcz im kibicujemy, żeby dokonali najlepszych dla siebie wyborów, nie oglądając się na innych. Czy jednak Anka Serafin przełamie swoje opory i pójdzie za głosem serca a także cygańskiej wróżby, a nie społecznych konwenansów? Czy Bastian Strzygoń będzie skazany na dziennikarskie sukcesy, okupione mrożącymi krew w żyłach zdarzeniami i samotnością w prywatnym życiu? Czy społeczna sprawiedliwość okaże się wybawieniem, czy krwawym linczem? Czy prawdziwi winowajcy zostaną przykładnie ukarani, a dzieci, które straciły życie z powodu okrucieństwa czy zapalczywości dorosłych, zaznają spokoju po śmierci? Koniecznie sami musicie się przekonać i odpowiedzieć sobie na powyższe, jak i na te swoje pytania, które na pewno nasuwać Wam się będą podczas lektury „Kamienia” – najlepszego moim zdaniem tytułu w dotychczasowym dorobku Państwa Kuźmińskich. A że każdą wcześniejszą powieść, która wyszła spod pióra tego duetu, oceniam bardzo wysoko, to aż drżę z ekscytacji na myśl o tym, co otrzymam następnym razem. Ponieważ że Kuźmińscy z książki na książkę przebijają samych siebie, to więcej jak pewne!

• NIebieski Migdał

  2018-03-22

  Małgorzata i Michał Kuźmińscy znów zaskakują. Ich trzecia powieść, "Kamień", to nie tylko bardzo niezły kryminał, to także złożona powieść, która dotyka wielu aktualnych problemów. Mamy tu i mniejszość romską, i uchodźców, i księdza oskarżonego o pedofilię i wreszcie ślepą wiarę w alternatywne sposoby leczenia. Autorzy unikają jednak jednoznacznych sądów, ukazując wszystkie te tematy w odcieniach szarości. Pokazują, jak niesprawiedliwe bywają stereotypy, ponieważ ostatecznie nic nie jest takie, jak wydawało się na początku. Solidna opowieść kryminalna, która prowokuje do myślenia. Z niecierpliwością czekam na dalsze śledztwa Anki i Bastiana.