„Gomułka. Dyktatura ciemniaków” to rzetelnie i barwnie napisana biografia, która jednocześnie idealnie charakteryzuje losy Polski od początku XX wieku po lata siedemdziesiąte tego stulecia. Piotra Gajdzińskiego znałam dotychczas z dziennikarskich publikacji zamieszczanych w prasie. Biografia Władysława Gomułki jest jego pierwszą książką, jaką miałam okazję przeczytać. Przyznam, że pochłonęłam całość jednym tchem (i omal kosztem przypalonego obiadu:)). Gulasz udało się jednak uratować, więc żadne czytelnicze wyrzuty sumienia nie popsuły mi lektury. Twórca podjął się dużego wyzwania, gdyż nie ograniczył się jedynie do życia i działalności politycznej tytułowego bohatera. Dzięki tytanicznej badawczej pracy dziennikarza poznajemy przeszłość rodziców Gomułki, tło historyczne i społeczne Rzeczpospolitej dwudziestolecia międzywojennego, okresu II wojny światowej i pozornej wolności po 1945 roku, gdy nazistowski totalitaryzm został zastąpiony stalinowskim i komunistycznym reżimem. Mimo iż całość napisana jest z pozycji prawicowego reportera, książka ebook jest obiektywna i idealnie udokumentowana – twórca przywołuje dużo historycznych źródeł, wśród których są dzienniki i wspomnienia samego Gomułki a także różnorakich przedstawicieli wierchuszki. Inne cenne teksty to liczne opracowania, monografie, wywiady, wygrzebane z archiwów akta, a także wypowiedzi osób, do których Piotr Gajdziński dotarł osobiście. Na pewno nie było to łatwe, gdyż – jak wiadomo – skompromitowani dzisiaj politycy niechętnie mówią o własnej przeszłości, a ich wypowiedzi nierzadko trzeba przesiać przez gęste sito. Kim jest Gomułka w ujęciu Gajdzińskiego? To na pewno postać pełna sprzeczności, tyleż tragiczna, co śmieszna i godna politowania. Jego polityczną karierę twórca przedstawia szczegółowo. Wyłania się z tej opowieści człowiek ambitny, lecz jednocześnie od początku podporządkowany Moskwie. To tzw. prawdziwy komunista, który wierzy, że partia zawsze ma rację (nawet jeśli jej nie ma). To człowiek pełen kompleksów, zwłaszcza względem ludzi wykształconych, zamożnych, nieźle urodzonych. Pracowity, oddany komunistycznym ideałom, żyjący skromnie, a nawet ubogo, niewykorzystujący własnej pozycji dla osobistych korzyści materialnych. W biografii Gomułki, który w 1956 roku objął funkcję I sekretarza PZPR i sprawował ją do roku 1970, uderza pierwszy rok jego rządów. Wtedy to bowiem cieszył się dużym poparciem i sympatią Polaków, zwłaszcza po tym, jak nagle postawił się Moskwie, dosłownie wyrzucając z państwie znienawidzonego marszałka Konstantego Rokossowskiego i odprawiając do ZSRR goszczonego Nikitę Chruszczowa. Dzięki polityce Gomułki nie doszło w Polsce do kolektywizacji rolnictwa na miarę sowieckiego imperium. „Pierwszy” miał również odwagę, by domagać się od sowietów zaprzestania grabieży z tzw. Ziem Odzyskanych, skąd wywożono całe fabryki, setki tysięcy maszyn i wszelkich dóbr, które mogły przydać się za wschodnią granicą (a tam, jak wiadomo, przydawało się wszystko). Niestety, wkrótce po pozytywnym potyczka Gomułka zaczął dawać się poznawać jako wierny piesek Moskwy. Z czasem jego rządy nieustanny się autorytarne, a ich apogeum to m.in. antysemickie nagonki w 1968 roku a także krwawe stłumienie strajków robotniczych w grudniu 1970 roku, do których doszło po szokujących podwyżkach cen żywności. Kule wymierzone w strajkujących, ranni i śmiertelne ofiary to przerażające pokłosie reżimowej polityki, które na stałe zapisało się w historii Polski. Aż ciężko uwierzyć, że niedawno, ponieważ w 1956 roku, Gomułka głosił, że Poznański Czerwiec był uzasadnionym zrywem… W książce pdf Gajdzińskiego mamy okazję obserwować nagły zwrot i stopniowy upadek polityka, który nie dorósł do własnej roli, gdyż zachłysnął się władzą i poczuciem wielkości. Jak każdy satrapa, w pewnym momencie przestał widzieć swoje wady, żyjąc w złudnym przekonaniu o słuszności wszystkich podejmowanych decyzji. Gdy czyta się elementy wystąpień, które przywołuje autor, czuje się niesmak i przerażenie. Jeśli jest się czytelnikiem urodzonym, jak ja, pod koniec lat 60. XX wieku, niemalże odczuwa się ulgę, że nie zna się tych wydarzeń z autopsji. Gajdziński udowadnia, że Gomułka był politykiem, który przegrał z kretesem własną olbrzymią szansę. To wielka lekcja historii, z którą powinni zapoznać się wszyscy, którzy odczuwają pociąg ku władzy. To też lekcja pokory względem wielkiej polityki, która jest tylko dla ludzi wielkich. Paradoksalnie ci właśnie niekoniecznie się do niej pchają. Książka ebook jest również interesującą monografią na temat źródeł, przyczyn i rozwoju komunizmu w Polsce, systemu, który złamał wielu ludzi, pochłonął mnóstwo ofiar i unieszczęśliwił dużo tysięcy rodzin. Zaletą całości jest przystępny styl i barwny, plastyczny mowa – mimo iż jest to książka ebook popularnonaukowa, czyta się ją jak najlepszą powieść. BEATA IGIELSKA