Recenzje

• Łukasz Marciniak

  2018-03-22

  Arthura Conana Doyle'a znałem do tej pory jako twórcę przygód detektywa wszech czasów, czyli Sherlocka Holmesa. Nie ma prawdopodobnie osoby, która nie znałaby jego przygód, albo chociażby nie słyszałaby o nim. Okazuje się, że Doyle jest też autorem licznych opowiadań i dłuższych nowel spod znaku grozy, o czym sam dowiedziałem się stosunkowo niedawno i postanowiłem przekonać się, jak sobie poradził w tej materii. Dziwne zjawiska jest zawiera siedem opowiadań Doyle'a i są to: Kapitan "Gwiazdy Polarnej", Sprawozdanie J. Habakuka Jephensona, Idealny eksperyment w mieście Keinplatz, Mozaika literacka, John Barrington Cowles, Pierścień Thota a także Pasożyt. Żeby zarysować o czym te teksty są, postanowiłem omówić krótko fabułę paru z najciekawszych opowiadań. Idealny eksperyment w mieście Keinplatz opowiada o tym, co może się stać jeśli poddamy hipnozie równocześnie dwie osoby, w wyniku czego ich duchy niekoniecznie trafią do własnych ciał... Mozaika literacka to historia młodego pisarza, który nie może stworzyć żadnego dobrego dzieła. W rojeniu sennym, czy rodzaju letargu, spotyka wielu sławnych ówczesnych pisarzy, którzy pomagają facetowi stworzyć owe dzieło. John Barrington Cowles przedstawia dzieje pewnej kobiety, która do tej pory miała dwóch narzeczonych i oboje zmarli w dość dziwacznych okolicznościach a tytułowy bohater jest kolejnym z nich... Zaś Pasożyt opowiada o Gilroy'u przeprowadzającym eksperymenty razem z panną Penclos. Okazuje się ona jednak dziewczyną wyjątkowo przebiegłą, która chce rozkochać w sobie Gilroy'a poprzez hipnozę.Jak widać z krótkiego opisu paru z opowiadań, zawarte w tym zbiorze teksty wydają się być bardzo różnorodne i intrygujące. Jednakże pierwsze dwa z nich bardzo mocno bazują na opowieściach marynistycznych. Podobieństwo tematyki nie przeszkadzałoby mi, gdyby nie fakt, że były to po prostu dobre historie przygodowe, lecz nic więcej. Fragmentów grozy niestety nie było tam za wiele a jeśli już były, to raczej nie wzbudzą niczyjego strachu. Dość mocno mnie to na początku książki rozczarowało, bo oczekiwałem zdecydowanie lepszych tekstów i z większą ilością grozy.Zdecydowanie ciekawsze, jeśli chodzi o użyte motywy jest Idealny eksperyment w mieście Keinplatz. Wyjątkowo przypadła mi do gustu zamiana "dusz" w wyniku hipnozy dwóch ludzi i wynikającego z tego raczej komiczne konsekwencje, aniżeli napawające grozą. Jest to motyw do dzisiaj nierzadko wykorzystywany i powszechnie znany, dlatego bardzo ucieszyłem się, mogąc o nim przeczytać w opowiadaniu z 1885 roku. Pomysłem zaintrygowała mnie też Mozaika literacka - zdecydowanie bardziej ze względu na motyw nawiedzających pisarzy, aniżeli na dzieło jakie stworzyli. Nie ma co ukrywać - opowieść jakie wspólnie wymyślili, niekoniecznie jest dużym i poruszającym dziełem. Dlatego żałuję, że pomysł ten nie został lepiej wykorzystany przez autora.Doyle w własnych opowiadaniach nierzadko porusza temat hipnozy a także zagrożeń jakie mogą z niej wynikać - przykładem mogą być aż trzy z nich: Idealny eksperyment w mieście Keinplatz, John barrington Cowles a także Pasożyt. Choć historie w nich opisywane wydają się być dość różne, to znów prosto zauważyć podobieństwo i stosowanie podobnych fragmentów grozy. Nie jest to znaczna wada, niemniej odnosi się wrażenie powtarzalności, co odbiera uroku tym opowieściom... Niewątpliwie daje się też zauważyć olbrzymią fascynację autora hipnozą, która musiała go wyjątkowo intrygować i być może stąd może taka mnogość opowiadań z nią związanych. Dziwne zjawiska nie jest zestawem doskonałym ani pełnym grozy. Określiłbym go jako dość nierówny z opowiadaniami pełnymi grozy, z ciekawymi motywami jak i historiami niekoniecznie przykuwającymi uwagę i wartymi zapamiętania.hrosskar.blogspot.com