Recenzje

• Małgorzata Szustkiewicz

  2018-03-20

  W latach 20. XX wieku indiańskie plemię Osagów z Oklahomy należało do najbogatszych ludzi świata. Dzięki złożom ropy odkrytym na ich terytorium, mogli mieszkać w luksusowych domach, wysyłać dzieci do europejskich szkół, posiadać służbę. Aż niespodziewanie zaczęli znikać w niewyjaśnionych okolicznościach. Znikali nie tylko bogaci Indianie, lecz też osoby, które dążył do wyjaśnienia zaginięć i morderstw. Po latach śledztwo przejęło świeżo powstałe FBI, w własnej pierwszej sprawie zajmując się jednym z najmroczniejszych spisków w dziejach Stanów Zjednoczonych. Indianie zostali zmuszeni do opuszczenia własnego terytorium. Przez 20 lat oddali niemal 40 milionów hektarów ziemi, przenosząc się do mniejszego rezerwatu w południowo-wschodnim Kansas. Wymuszone migracje a także ospa wietrzna pomniejszyły populację Osagów. Kiedy podpisywano umowę, udało się dodać zapis „Ropa naftowa, gaz, węgiel i minerały ukryte w ziemi (…) należeć będą do plemienia Osagów”. Chociaż na początku wydawało się to dość osobliwym zabezpieczeniem, potem okazało się być idealnym rozwiązaniem. Nawet dzierżawiąc własne ziemie białym ludziom, Osagowie stale pozostawali właścicielami ropy. Będąc najbogatszymi ludźmi, stali się też idealnym celem dla osób, które chciały zyskać. Według prawa, Indianie nie byli uznawani za osoby, które mogły w pełni decydować o własnych pieniądzach. Posiadali opiekunów (białych), którzy zajmowali się ich majątkami. Niektórzy korzystali z tego i potajemnie czerpali pieniądze dla siebie. Można jednak powiedzieć, że to nie było najgorsze, bowiem wielu Indian straciło życie. Co gorsze, dopiero śmierć dwudziestu osób sprawiła, że postanowiono raz na zawsze zakończyć ten okrutny proceder i znaleźć winnych. Jak tylko zobaczyłam zapowiedź książki Davida Granna, chciałam ją przeczytać. Obawiałam się co prawda, czy nie będzie ona napisana zbyt ciężkim językiem, jednak okazało się, że było to zupełnie nieuzasadnione. Reportaż czyta się jak najlepszą powieść, jest idealnie napisany. Naprawdę wciąga, jak intrygujący kryminał. Sama historia jest ciekawa, ukazuje inną stronę Stanów, tę ciemniejszą. Grann stanął na wysokości zadania, widać że przyłożył się do własnej pracy. Masa źródeł, z których korzystał; miejsca, które odwiedził; ludzie, z którymi rozmawiał. Rzetelnie wykonane śledztwo, które pozwoliło na dokopanie się do prawdy i odkrycie stale niewyjaśnionych szczegółów. Czas krwawego księżyca to historia rasizmu i wielkiej chciwości, która odbiera ludziom rozsądek, serce i sumienie.