Strona 1 EDUKACJA – PRACA – INTEGRACJA POLSKI na dobry start PODRĘCZNIK DO NAUKI JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO Beata K. Jędryka, Marta Buława, Anna Mijas POZIOM A1 Strona 2 Strona 3 POLSKI na dobry start PODRĘCZNIK DO NAUKI JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO Strona 4 FUNDACJA NAUKI JĘZYKÓW OBCYCH „LINGUAE MUNDI” SERIA EDUKACJA – PRACA – INTEGRACJA Redaktor serii URSZULA SAJKOWSKA Publikacja powstała w ramach projektu Polski na dobry start finansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji (Bezpieczna Przystań), budżetu państwa oraz Urzędu ds. Cudzoziemców. Strona 5 POLSKI na dobry start PODRĘCZNIK DO NAUKI JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO Beata K. Jędryka, Marta Buława, Anna Mijas Poziom: początkujący/A1 Strona 6 Redaktor serii Urszula Sajkowska Recenzent dr hab. Anna Seretny Redaktor Beata K. Jędryka Korekta Anna Janus Ewaluacja materiałów dydaktycznych została dokonana przez Aleksandrę Nosiadek, Małgorzatę Ofman i Ewelinę Syllę podczas zajęć językowych realizowanych w Fundacji Nauki Języków Obcych „Linguae Mundi” w ramach projektu Polski na dobry start. Głosów do nagrań użyczyli: Klaudia Cygoń, Malwina Czekaj, Adrian Gołaszewski, Beata Jędryka, Miłosz Konieczny, Irena Ludwiniak, Katarzyna Ludwiniak, Paweł Majchrowski, Marta Ormaniec, Krzysztof Polkowski, Paulina Rozwarska, Aleksandra Sadowaska, Grzegorz Woś, Olga Żmuda Realizacja nagrań Studio Zalewa Projekt graficzny, skład i przygotowanie do druku Agata Wacińska Zdjęcia na okładce Beata K. Jędryka Zdjęcia © fotolia.pl Druk XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX ISBN 978-83-65099-18-1 Wydanie I, Warszawa 2017 Strona 7 WSTĘP Materiały dydaktyczne Polski na dobry start powstały w  ramach projektu Fundacji Nauki Języków Obcych Linguae Mundi, współfinansowanego z  Programu Krajowego Funduszu Azylu, Migracji i  Integracji Bezpieczna Przystań, budżetu państwa oraz Urzędu ds. Cudzoziemców. W skład zestawu wchodzą: podręcz- nik do nauki języka polskiego, zeszyt ćwiczeń, rozmówki w dwóch wersjach językowych: polsko-rosyjskiej i polsko-angielskiej, poradnik metodyczny oraz dokumentacja metodyczna. Opracowane materiały są kolej- nymi publikacjami serii Edukacja – Praca – Integracja. Polski na dobry start jest przeznaczony dla osób, które ubiegają się o międzynarodową ochronę na tere- nie Rzeczypospolitej. Są to więc uczący się o specyficznych potrzebach, niemal od samego początku muszą bowiem „umieć się odnaleźć” w wielu sytuacjach komunikacyjnych niestandardowych z punktu widzenia uniwersalnych programów. Powyższe względy spowodowały, że zawarte w podręczniku treści nauczania wykraczają niekiedy poza te przewidziane dla najniższego poziomu zaawansowania (A1). Zostały też ujęte w dwóch częściach: kursie wstępnym zatytułowanym Pierwsze spotkanie i podstawowym noszącym tytuł Z polskim na co dzień. Celem kursu wstępnego jest wyrównanie szans edukacyjnych uczących się, gdyż ich biografie językowe i przeszłość edukacyjna bywają niekiedy bardzo zróżnicowane. To nietypowe rozwią- zanie metodyczne, które po raz pierwszy pojawia się w materiałach przeznaczonych do nauczania języka polskiego jako obcego, sprawdza się w praktyce dydaktycznej, co potwierdziły wyniki ewaluacji podręcz- nika przeprowadzonej w Fundacji. Pierwsze spotkanie składa się z 20 lekcji, na których realizację przewiduje się 40 godzin dydaktycznych. Część ta ma za zadanie przygotowanie uczących się do językowo-kulturowej integracji z  mieszkańcami Polski jako kraju przyjmującego, osłuchanie z ich językiem oraz umożliwienie im opanowania podstawowych struktur leksykalno-gramatycznych. W skład kursu podstawowego Z polskim na co dzień wchodzi natomiast 10 czteroczęściowych modułów tematycznych, a czas przewidziany na ich realizację to 180 godzin dydak- tycznych. Jego celem jest rozwijanie kompetencji lingwistycznej, realioznawczej i socjokulturowej uczących się, którzy poznają polski język i polskie realia wraz z pięcioma bohaterami podręcznika: Saidą z Syrii, Swietą z Ukrainy, Ferhatem z Turcji, Amirem z Indii oraz Mahadem z  Somalii. Polski na dobry start to mozaika dialogów, tekstów narracyjnych oraz zadań językowych, rozwijają- cych wszystkie sprawności językowe: słuchanie, mówienie, czytanie i  pisanie. Ćwiczenia podręcznika zostały oznaczone specjalnymi ikonami: , , oraz . Przy tych, którym towarzyszą nagra- nia, pojawia się dodatkowe oznaczenie ( CD 001 ), ułatwiające odszukanie ścieżki dźwiękowej na dołączo- nej do podręcznika płycie CD. Ikona 1 informuje zaś o tym, które zadanie w zeszycie ćwiczeń należy w danym momencie wykonać. Transkrypcja wszystkich nagranych tekstów oraz klucz z rozwiązaniami zadań znajduje się na końcu podręcznika. Mamy nadzieję, że praca z podręcznikiem Polski na dobry start będzie przyjazna dla nauczycieli i przy- jemna dla uczących się, którym umożliwi szybkie i skuteczne opanowanie podstaw polszczyzny. Życzymy powodzenia! Autorki strona piąta | 5 Strona 8 nr ROZKŁAD MATERIAŁU strony Sytuacje komunikacyjne Lekcja I POWITANIA I POŻEGNANIA 14 –– nawiązywanie kontaktu –– przedstawianie się Lekcja II PRZEDSTAWIANIE SIĘ 15 –– pozyskiwanie i udzielanie informacji dotyczących tożsamości Lekcja III POCHODZENIE 16 –– informowanie o kraju pochodzenia –– pytanie o samopoczucie Lekcja IV SAMOPOCZUCIE 17 –– wyrażanie samopoczucia –– przedstawianie i opisywanie członków rodziny Lekcja V RODZINA 18 –– wyrażanie relacji posiadania –– udzielanie informacji o wykonywanym/wyuczonym Lekcja VI ZAWODY I ZAJĘCIA 19 zawodzie –– pytanie o ilość Lekcja VII LICZBY–32 20 –– wyrażanie ilości KURS WSTĘPNY – Pierwsze spotkanie DNI TYGODNIA, MIESIĄCE –– wyrażanie relacji czasowych Lekcja VIII 21 I PORY ROKU –– udzielanie informacji dotyczących czasu Lekcja IX MÓJ DZIEŃ 22 –– opisywanie codziennych czynności Lekcja X ARTYKUŁY SPOŻYWCZE 23 –– wyrażanie preferencji i upodobań kulinarnych Lekcja XI ZAKUPY I PIENIĄDZE 24 –– zakupy w kiosku lub małym sklepie –– zwroty grzecznościowe Lekcja XII PRZY STOLE 25 –– dziękowanie –– nazywanie Lekcja XIII CIAŁO 26 –– identyfikowanie –– informowanie o stanie zdrowia Lekcja XIV U LEKARZA 27 –– wizyta u lekarza –– opisywanie zjawisk Lekcja X V POGODA 28 –– mówienie o pogodzie –– opisywanie ubrań Lekcja XVI UBRANIA 29 –– identyfikowanie części garderoby Lekcja XVII MIESZKANIE 30 –– opisywanie domu/mieszkania –– wyrażanie relacji przestrzennych (pytanie Lekcja XVIII W MIEŚCIE 31 o lokalizację obiektu, udzielanie informacji o jego lokalizacji) –– pytanie o możliwość dojazdu do określonego Lekcja XIX ŚRODKI TRANSPORTU 32 miejsca Lekcja XX CZAS WOLNY 33 –– wyrażanie preferencji dotyczących odpoczynku 6 | strona szósta Strona 9 Słownictwo Gramatyka Życie w Polsce –– etykieta językowa –– powitania i pożegnania –– formy: pan, pani, państwo –– kontakt oficjalny i nieoficjalny –– zaimki osobowe –– odmiana czasownika nazywać się –– dane osobowe (imię i nazwisko) –– polskie imiona i nazwiska –– zdania oznajmujące –– zdania pytające: Jak się Pan/Pani nazywa? –– odmiana czasownika być –– nazwy państw –– zdania pytające: Skąd pan/pani jest? Skąd państwo są? –– struktura: być z… (+ D) –– uczucia i emocje (przymiotniki –– sposoby reagowania na pytania –– zdania pytające: Co słychać? określające samopoczucie typu: Jak się pani/pan ma? –– zaimki dzierżawcze: mój, twój, pana, pani –– członkowie najbliższej rodziny –– odmiana czasownika mieć –– polska rodzina –– pytanie o rozstrzygnięcie z partykułą czy –– rodzaj męski i żeński rzeczownika –– nazwy zawodów i zajęć –– popularne zawody i zajęcia –– narzędnik rzeczownika w liczbie pojedynczej –– liczebniki główne 1-34 –– podstawowe jednostki miar –– zdania pytające: Ile jest…? –– dni tygodnia –– zaimki pytajne: jaki? jaka? jakie? –– pory roku –– miesiące –– zdania pytające: Jaki dzisiaj jest dzień? Jaka jest pora roku? –– polski kalendarz –– pory roku Jaki jest miesiąc? –– odmiana czasowników: wstawać, myć się, jeść, uczyć się, –– pory dnia wysyłać, gotować, czytać, robić, pracować, telefonować, –– organizacja dnia –– rutyna dnia codziennego sprzątać, spacerować (formy pierwszej osoby liczby pojedynczej) –– odmiana czasownika lubić –– typowe polskie produkty –– artykuły spożywcze –– biernik rzeczownika liczby pojedynczej spożywcze –– struktura: lubię jeść/pić… (+ B) –– struktura: prosić… (+ B) –– polskie środki płatnicze –– przedmioty codziennego użytku –– zdania pytające: Ile kosztuje/kosztują? –– sposoby podawania cen –– formy: grosze/groszy, złote/złotych –– nakrycia stołowe –– struktura: Proszę, podaj mi… (+ B) –– polska etykieta przy stole –– przyprawy –– liczba mnoga wybranych rzeczowników nazywających –– części ciała części ciała –– lekarstwa –– struktura: boli mnie… (+ M lp), bolą mnie… (+ M lmn) –– polska służba zdrowia –– objawy choroby –– konstrukcja: mam… (+ B) objawy choroby –– zjawiska atmosferyczne –– czasownik być w czasie przyszłym –– klimat –– pogoda –– zdania pytające: Jaka jest pogoda? Jaka będzie pogoda? –– ubrania i dodatki –– rodzaj gramatyczny przymiotnika –– obuwie –– polska moda –– zdania pytające: Jakiego koloru jest… –– kolory –– pomieszczenia –– meble –– pytania rozstrzygające z partykułą czy – utrwalenie –– polskie mieszkania i domy –– wyposażenie mieszkania/domu –– obiekty użyteczności publicznej –– struktura: proszę iść… –– organizacja przestrzenna polskich –– kierunki –– zdania pytające: Jak można dojechać? miejscowości –– środki transportu i komunikacji –– struktura: lubić jeździć… (+ N lp) –– transport publiczny –– sposoby spędzania wolnego czasu –– powtórzenie materiału –– czas wolny strona siódma | 7 Strona 10 nr ROZKŁAD MATERIAŁU strony Sytuacje komunikacyjne –– powitania oraz pożegnania –– nawiązywanie kontaktu 1A DZIEŃ DOBRY! 36 –– pozdrawianie siebie oraz innych –– pozyskiwanie i udzielanie informacji teleadresowych –– rozmowa w urzędzie POZNAJMY SIĘ Moduł 1 –– udzielanie informacji o kraju pochodzenia 1B JESTEM… 38 –– opisywanie umiejętności językowych –– identyfikowanie przedstawicieli różnych narodowości –– przestawianie siebie i innych w kontaktach oficjalnych 1C MIESZKAM W… 40 i nieoficjalnych –– pytanie o informację 1D CO TO JEST? 42 –– identyfikowanie przedmiotów –– przedstawianie rodziny 2A KTO TO JEST? 44 –– nazywanie i identyfikowanie poszczególnych członków rodziny –– pytanie o pokrewieństwo –– opisywanie siebie i innych MOJA RODZINA 2B JAKI ON JEST? 46 –– pytanie o samopoczucie KURS PODSTAWOWY – Z polskim na co dzień –– wyrażanie swojego samopoczucia Moduł 2 –– mówienie o wyuczonym zawodzie –– zadawanie pytań szczegółowych dotyczących 2C KIM ON JEST? 48 wykonywanego zawodu –– identyfikowanie przedstawicieli poszczególnych zawodów –– pozyskiwanie i udzielanie informacji dotyczących 2D GDZIE ON PRACUJE? 50 wykonywanej pracy –– informowanie o miejscu oraz czasie pracy –– pytanie o lokalizację; instruowanie PRZEPRASZAM, GDZIE –– udzielanie informacji związanych z lokalizacją obiektów 3A 52 JEST PIEKARNIA? –– wyrażanie relacji przestrzennych ROBIĘ ZAKUPY –– określanie położenia obiektów Moduł 3 –– wyrażanie prośby/potrzeby 3B PROSZĘ CHLEB I BUŁKĘ 54 –– przygotowywanie listy zakupów –– pytanie o ceny i ich podawanie 3C ILE KOSZTUJE… 56 –– informowanie o ilościach –– zakupy na bazarze/rynku 3D WARZYWA I OWOCE 58 –– negocjowanie cen –– wyrażanie preferencji dotyczących smaków –– składanie zamówienia w barze 4A ŚNIADANIE W BARZE 60 –– wyrażanie preferencji kulinarnych –– wyrażanie relacji czasowych SMACZNEGO –– składanie zamówienia w restauracji OBIAD W RESTAURACJI Moduł 4 4B 62 –– wyrażanie opinii na temat smaku potraw –– opisywanie sposobu przygotowywania potraw 4C KOLACJA W DOMU 64 –– wyrażanie potrzeb –– wyrażanie negacji i braku posiadania NA MIEJSCU CZY –– kupowanie jedzenia na wynos; zamawianie telefoniczne 4D 66 –– wyrażanie potrzeb NA WYNOS? –– opisywanie potraw –– opisywanie domu/mieszkania i pomieszczeń 5A DOM CZY MIESZKANIE? 68 –– sposoby podawania metrażu mieszkania MOJE MIESZKANIE –– wyrażanie opinii o warunkach mieszkaniowych –– opisywanie relacji przestrzennych Moduł 5 5B MEBLE 70 –– wyrażanie preferencji estetycznych CHCĘ WYNAJĄĆ –– pozyskiwanie i udzielanie informacji o mieszkaniu 5C 72 –– składanie, przyjmowanie, negocjowanie oferty MIESZKANIE –– wyrażanie chęci –– pozyskiwanie i udzielanie informacji o lokalizacji obiektu 5D OKOLICA 74 –– udzielanie wskazówek –– opisywanie okolicy 8 | strona ósma Strona 11 Słownictwo Gramatyka Życie w Polsce –– zaimki osobowe –– odmiana czasownika: być –– formy powitań w zależności od pory dnia –– dane personalne (imię i nazwisko, numer –– koniugacja -am/-asz na przykładzie czasowników: –– etykieta językowa – kontakt oficjalny telefonu, adres mailowy) nazywać się oraz mieć i nieoficjalny –– zaimek pytajny: jak? –– dokumenty tożsamości cudzoziemców –– liczebniki 0-10 –– koniugacja -em/-esz na przykładzie czasownika rozumieć –– nazwy krajów i ich mieszkańców –– koniugacja -ę/-isz na przykładzie czasownika mówić –– przynależność narodowa/państwowa –– struktury: znać język polski oraz mówić po polsku –– znajomość języków obcych –– tworzenie żeńskich nazw mieszkańców krajów –– tworzenie przymiotników od nazw krajów –– dane adresowe: miasto, ulica, dom, –– zaimek pytajny: skąd? –– wypełnianie formularzy mieszkanie –– koniugacja -ę/-ysz na przykładzie czasownika uczyć się –– polskie miasta; Polska i jej sąsiedzi –– rodzaj gramatyczny rzeczownika –– przedmioty codziennego użytku –– zaimki wskazujące: ten, ta, to –– wyposażenie sali lekcyjnej –– zaimki pytajne: kto? co? –– przybory do nauki –– pytania o rozstrzygnięcie z partykułą czy –– zaimki dzierżawcze: mój, twój, jego, jej –– członkowie rodziny –– sposoby podawania wieku –– polska rodzina –– stopnie pokrewieństwa –– formy: rok/lata/lat –– liczebniki 1-100 –– wygląd zewnętrzny i cechy charakteru –– zaimki pytajne: jaki? jaka? jakie? –– charakterystyczne cechy wyglądu –– uczucia i emocje (przymiotniki –– rodzaj gramatyczny przymiotnika Polaków określające samopoczucie) –– zdania pytające –– narzędnik rzeczownika i przymiotnika w liczbie pojedynczej i mnogiej –– nazwy zawodów, zajęć i  funkcji –– popularne zawody –– zdania pytające (Kim jesteś z zawodu?) (formy męskie, żeńskie) –– polskie wizytówki –– tworzenie żeńskich nazw zawodów za pomocą sufiksu -ka –– struktura: on/ona musi + bezokolicznik –– odmiana czasowników zakończonych na -ować na przykładzie: pracować, zajmować się –– miejsca pracy –– struktury: w… (+ B) nazwy dni tygodnia; od… (+ D) do… (+ D) –– czas pracy –– dni tygodnia –– zdania pytające (Gdzie pracujesz? Kiedy pracujesz? Od kiedy do kiedy pracujesz?) –– zakupy –– tryb rozkazujący: forma grzecznościowa proszę + bezokolicznik –– rodzaje sklepów –– zaimki wskazujące: tu (tutaj), tam –– nazwy popularnych sieci handlowych –– artykuły spożywcze –– okoliczniki miejsca (po prawej stronie, po lewej stronie, –– galerie handlowe –– przedmioty codziennego użytku prosto, blisko, daleko) –– zakupy w supermarkecie –– biernik rzeczownika i przymiotnika w liczbie pojedynczej –– zakupy: supermarkety, małe sklepy, –– nazwy działów w  dużych sklepach –– odmiana czasownika: musieć bazary, targi –– przedmioty codziennego użytku –– zaimki wskazujące – powtórzenie –– polska waluta, rozróżnianie pieniędzy związane z higieną –– sposoby podawania cen –– paragony –– kosmetyki; zakupy w drogerii –– formy: grosz/grosze/groszy, złoty/złote/złotych –– stopniowanie na przykładzie przymiotników tani oraz drogi –– nazwy warzyw i owoców –– tworzenie przymiotników odrzeczownikowych typu: –– polskie przetwory z owoców i warzyw (krajowe i egzotyczne) truskawkowy, bananowy… –– pory dnia –– odmiana czasowników: jeść, pić, woleć –– żywienie (posiłki, dania, napoje) –– struktura: woleć niż… –– polska kuchnia: tradycyjne potrawy –– zestawy śniadaniowe –– przysłówki częstości –– odmiana czasowników lubić i gotować –– restauracje –– zupy, dania główne, desery –– struktura: lubić + bezokolicznik –– rozmowy o gotowaniu –– przygotowywanie dań/potraw –– odmiana czasownika robić –– przepisy kulinarne –– dopełniacz rzeczownika i przymiotnika w liczbie –– przepisy na polskie potrawy –– produkty spożywcze; ilości i miary pojedynczej –– potrawy na wynos –– lokale i punkty gastronomiczne –– odmiana czasownika zamawiać –– popularne dania –– zdrowe odżywianie –– rodzaje pomieszczeń domu/mieszkania –– odmiana czasownika wynajmować –– wielkość domu/mieszkania –– formy: metr/metry/metrów –– polskie domy i mieszkania –– położenie i otoczenie domu/mieszkania –– struktury: na wprost, w rogu, po lewej/po prawej stronie –– odmiana czasowników: wisieć, stać, leżeć –– wyposażenie domu/mieszkania (meble, –– miejscownik rzeczownika i przymiotnika w liczbie pojedynczej –– mieszkania Polaków sprzęt RTV i AGD) –– przyimki określające lokalizację: (nad, pod, obok, na, w…) –– wynajmowanie mieszkania –– odmiana czasownika chcieć –– polski rynek mieszkaniowy –– opłaty –– struktura: chcieć + bezokolicznik –– ogłoszenia –– obiekty użyteczności publicznej –– odmiana czasownika: iść –– osiedla mieszkaniowe –– plan okolicy –– struktura: iść po… (+ B) strona dziewiąta | 9 Strona 12 nr ROZKŁAD MATERIAŁU strony Sytuacje komunikacyjne –– pytanie o godzinę 6A KTÓRA GODZINA? 76 –– pytanie o datę –– planowanie dnia DZIEŃ ZA DNIEM NAJPIERW KAWA, –– opisywanie codziennych zajęć Moduł 6 6B 78 POTEM PRYSZNIC –– wyrażanie preferencji co do sposobów spędzania wolnego czasu O KTÓREJ ZACZYNASZ –– określanie czasu pracy 6C 80 PRACĘ? –– udzielanie i pozyskiwanie informacji na temat godzin pracy CO ROBISZ –– planowanie porządków 6D 82 W WEEKEND? –– wyrażanie opinii na temat sprzątania CZYM JEŹDZISZ –– poruszanie się po mieście 7A 84 –– udzielanie informacji dotyczących komunikacji miejskiej DO PRACY? –– wyrażanie preferencji dotyczących komunikacji miejskiej DO WROCŁAWIA POPROSZĘ BILET GDZIE MOGĘ –– kupowanie biletu Moduł 7 7B 86 –– pozyskiwanie i udzielanie informacji dotyczących rozkładu jazdy KUPIĆ BILET? –– porównywanie KURS PODSTAWOWY – Z polskim na co dzień –– pytanie o wydarzenia z przeszłości 7C GDZIE BYŁEŚ WCZORAJ? 88 –– relacja z podróży CO ROBIŁEŚ 7D 90 –– wyrażanie relacji czasowych W STYCZNIU? –– opisywanie pogody 8A DESZCZ ZE ŚNIEGIEM 92 –– wyrażanie opinii na temat pogody –– przewidywanie pogody ACH, TA POGODA! JESIENIĄ MAM ZAWSZE –– zakupy w sklepie odzieżowym 8B 94 –– wyrażanie prośby o przymierzenie ubrania Moduł 8 PARASOL –– wyrażanie preferencji dotyczących mody i stylu ubierania się –– mówienie o samopoczuciu 8C BOLI MNIE GŁOWA 96 –– opisywanie stanu zdrowia –– opisywanie wyglądu OD INTERNISTY –– umawianie się na wizytę u lekarza 8D 98 –– wizyta u lekarza DO SPECJALISTY –– uzyskiwanie informacji z recepty –– poszukiwanie pracy 9A ZATRUDNIĘ… 100 –– relacjonowanie przeszłości –– uzyskiwanie informacji z ogłoszeń o pracę SZUKAM PRACY UMIEM SZYBKO PISAĆ –– opisywanie własnych umiejętności Moduł 9 9B 102 –– udzielanie informacji o kwalifikacjach zawodowych NA KOMPUTERZE –– udzielanie informacji w liście motywacyjnym JAKIE MA PAN –– rozmowa kwalifikacyjna 9C 104 –– udzielanie informacji na temat doświadczenia zawodowego DOŚWIADCZENIE? –– mówienie o wydarzeniach w czasie przeszłym OD KIEDY MOGĘ –– planowanie pracy 9D 106 –– wyrażanie chęci podjęcia działań związanych z rozwojem ZACZĄĆ PRACĘ? zawodowym –– zapisywanie dziecka do szkoły DZIECI IDĄ DO SZKOŁY 10A POLSKA EDUKACJA 108 –– udzielanie informacji na temat dziecka PIERWSZY DZIEŃ Moduł 10 –– opisywanie organizacji roku szkolnego 10B 110 W SZKOLE –– udzielanie informacji na temat rozkładu zajęć lekcyjnych –– wyrażanie prośby o pomoc 10C PRACA DOMOWA 112 –– planowanie nauki –– mówienie o zainteresowaniach i formach spędzania czasu wolnego –– relacjonowanie wydarzeń z życia szkolnego 10D DZIENNICZEK UCZNIA 114 –– wyrażanie dezaprobaty –– wyrażanie pochwały, uznania 10 | strona dziesiąta Strona 13 Słownictwo Gramatyka Życie w Polsce –– zaimki pytajne: który?, która?, które? –– sposoby podawania czasu (oficjalny –– czas (godziny, miesiące) –– struktura: iść na… (+ B), iść do… (+ D) i nieoficjalny) –– daty –– czas teraźniejszy w funkcji czasu przyszłego –– polskie miasta –– liczebniki porządkowe 1-24 –– rutyna dnia codziennego –– dopełniacz liczebników porządkowych –– pory dnia, organizacja dnia powszedniego –– tryb życia Polaków –– struktura: od… (+ D) do… (+ D) – powtórzenie –– organizacja dnia wolnego od pracy –– punkty usługowe –– urzędy –– godziny pracy administracji (urzędów) –– formy: godzinę/godziny/godzin –– jednostki organizacyjne urzędu miasta/ –– godziny otwarcia punktów usługowych gminy –– utrzymanie czystości w domu/mieszkaniu –– czasowniki modalne: chcieć, móc, musieć –– porządki przedświąteczne –– środki czystości –– odmiana czasowników: iść, jechać, chodzić, jeździć –– środki transportu i komunikacji –– narzędnik rzeczownika i przymiotnika w liczbie –– transport publiczny w miastach –– transport publiczny pojedynczej – powtórzenie –– podróże (autobus, pociąg) –– stopniowanie przymiotnika –– tryb życia Polaków –– dokumenty podróży –– czas przeszły czasownika być –– sposoby spędzania wolnego czasu –– sposoby spędzania wolnego czasu –– czas przeszły czasowników w mieście przez Polaków –– okoliczniki czasu –– turystyka –– czas przeszły czasowników: pójść, jeść, móc, mieć –– atrakcje turystyczne (ciekawe miejsca –– miejscownik rzeczownika i przymiotnika w liczbie –– atrakcje Wrocławia i obiekty) pojedynczej – powtórzenie –– pory roku –– czas przyszły czasownika być –– pogoda (zjawiska atmosferyczne, –– przysłówki odprzymiotnikowe –– klimat i pogoda prognoza pogody) –– formy: stopni/stopnie –– ubrania i dodatki –– struktura: mieć na sobie… (+ B) –– obuwie –– odmiana czasownik nosić –– polska moda –– materiały i wzory –– biernik rzeczownika i przymiotnika w liczbie –– rozmiary ubrań pojedynczej – powtórzenie –– części ciała –– struktura: boli mnie…/bolą mnie… (+ M) –– organy wewnętrzne –– wizyta u lekarza –– struktura: mam… (+ B) – objawy choroby –– zdrowie (objawy chorób) –– rejestracja do lekarza –– wizyta u lekarza –– tryb rozkazujący: forma proszę + bezokolicznik –– służba zdrowia –– lekarze specjaliści – powtórzenie –– lekarstwa –– rynek pracy (poszukiwanie pracy, oferty) –– rynek pracy –– czas przeszły czasowników: kupować, iść, pójść –– warunki pracy –– sposoby szukania pracy –– warunki zatrudnienia (kwalifikacje –– odmiana czasowników: umieć, potrafić, znać –– list motywacyjny i wymagania) –– czas przeszły czasowników niedokonanych – powtórzenie –– doświadczenie zawodowe –– dopełniacz liczebników głównych –– życiorys zawodowy (CV) –– dane osobowe –– formy zatrudnienia (rodzaje umów –– czas przyszły czasowników niedokonanych –– święta i dni wolne od pracy w Polsce o pracę, wymiar czasu pracy) –– okoliczniki czasu –– organizacja szkoły –– polski system edukacji –– pomieszczenia w szkole –– tryb przypuszczający czasownika chcieć –– formularz zgłoszenia dziecka do szkoły –– organizacja nauczania –– procedury zapisywania dziecka do szkoły –– przedmioty szkolne –– przybory szkolne –– dopełniacz liczebników porządkowych –– rok szkolny w polskiej szkole –– plan lekcji –– formy i typy zdań szkolnych –– szkolne koła zainteresowań –– zajęcia pozalekcyjne –– czasowniki modalne – powtórzenie –– zajęcia pozalekcyjne –– zainteresowania i czas wolny dzieci –– oceny szkolne –– powtórzenie materiału gramatycznego –– szkolne wycieczki –– ocena zachowania strona jedenasta | 11 Strona 14 Strona 15 KURS WSTĘPNY PIERWSZE SPOTKANIE Strona 16 Lekcja I Powitania i pożegnania Zadanie 1 Proszę posłuchać nagrania i powtórzyć za lektorem wszystkie słowa i zwroty. Następnie proszę CD 001 przeczytać powitania i pożegnania. CZYTAMY, SŁUCHAMY, MÓWIMY pan Dzień dobry! Cześć! Dobry wieczór! pani Dobranoc! Do zobaczenia! Do widzenia! Zadanie 2 CD 002 Proszę posłuchać mini dialogów, a następnie przeczytać je w parach. ƒƒ Cześć Amir! ƒƒ Cześć Saida! państwo ƒƒ Dzień dobry pani Swieto! ƒƒ Dzień dobry panie Ferhat! Zadanie 3 ƒƒ Do widzenia pani Swieto! Miłego weekendu! Proszę przywitać się z kolegą/ z koleżanką z grupy. ƒƒ Do widzenia panie Ferhat! Do zobaczenia! Cześć! Dzień dobry! Zadanie 4 Proszę napisać, co mówimy w tej sytuacji. A: Cześć! B: ĆWICZYMY Zadanie 5 Zadanie 6 Proszę połączyć w pary. Proszę zaznaczyć poprawną odpowiedź. A: Dobry widzenia Do dobry Dzień wieczór ƒƒ Dobry wieczór! ƒƒ Dobranoc! ƒƒ Cześć! ƒƒ Do widzenia! ƒƒ Dzień dobry! ƒƒ Dobranoc! B: Cześć! Dobranoc! Dzień dobry! Do zobaczenia! Dobry wieczór! Do widzenia! ƒƒ Cześć! ƒƒ Cześć! ƒƒ Dzień dobry! ƒƒ Dobranoc! ƒƒ Dobry wieczór! ƒƒ Dobranoc! 14 | strona czternasta Strona 17 Lekcja II Przedstawianie się Zadanie 1 CD 003 Proszę posłuchać, co oni mówią, a następnie przeczytać podpisy pod obrazkami. CZYTAMY, SŁUCHAMY, MÓWIMY ja ty on ona ono my wy oni one Zadanie 2 CD 004 Proszę posłuchać mini dialogów, a następnie przeczytać je w parach. ƒƒ Nazywam się Amir Datt. A ty, jak się nazywasz? ja nazywam się ƒƒ Nazywam się Saida Alsarraf! ty nazywasz się ƒƒ Nazywam się Swieta Patejuk. A pan, jak się pan nazywa? ƒƒ Nazywam się Ferhat Calis. on/ona/ono nazywa się pan/ pani ƒƒ Nazywam się Mahad Farah. A wy, jak się nazywacie? ƒƒ Ja nazywam się Swieta Patejuk, a on nazywa się Amir Datt. my nazywamy się wy nazywacie się Zadanie 3 Proszę dokończyć zdanie. oni/one nazywają się państwo Nazywam się Zadanie 4 Nazywam się… Proszę zadać kolegom/ koleżankom z grupy następujące pytania: ƒƒ Jak się nazywasz? ƒƒ Jak się pani nazywa? ĆWICZYMY ƒƒ Jak się nazywacie? ƒƒ Jak się pan nazywa? Zadanie 5 Proszę zaznaczyć poprawną odpowiedź. ƒƒ Jak się nazywasz? ƒƒ Jak się nazywacie? ƒƒ Jak się pan nazywa? ƒƒ Nazywam się Anna. ƒƒ Ja nazywam się Ola, a ona Ela. ƒƒ Nazywam się Ewa. ƒƒ On nazywa się Tomek. ƒƒ Ty nazywasz się Paweł. ƒƒ Nazywam się Adam. ƒƒ Jak ona się nazywa? ƒƒ Jak oni się nazywają? ƒƒ Jak one się nazywają? ƒƒ My nazywamy się Beata i Ewa. ƒƒ Oni nazywają się Piotr i Adam. ƒƒ Nazywam się Maria. ƒƒ Ona nazywa się Barbara. ƒƒ Nazywam się Piotr. ƒƒ One nazywają się Ewa i Ola. Zadanie 6 ƒƒ Jak się pan ? Proszę dokończyć pytania i napisać na nie odpowiedź. ƒƒ strona piętnasta | 15 Strona 18 Lekcja III Pochodzenie Zadanie 1 Proszę posłuchać nagrania i powtórzyć za lektorem wszystkie słowa. Następnie proszę przeczytać CD 005 nazwy państw. CZYTAMY, SŁUCHAMY, MÓWIMY Polska Indie Turcja Syria Somalia Ukraina Kazachstan Irak Pakistan Iran Zadanie 2 CD 006 Proszę posłuchać mini dialogów, a następnie przeczytać je w parach. ja jestem ƒƒ Skąd jesteś? ty jesteś ƒƒ Jestem z Turcji. A wy skąd jesteście? on/ona/ono ƒƒ Ja jestem z Iraku, ona jest z Ukrainy, a on jest z Somalii. jest pan/ pani ƒƒ Skąd oni są? ƒƒ Oni są z Kazachstanu. A one, skąd one są? my jesteśmy ƒƒ One są z Pakistanu. wy jesteście ƒƒ Skąd pan jest? Skąd jesteś? oni/ one ƒƒ Jestem z Iranu. A pani, skąd pani jest? są ƒƒ Jestem z Syrii. państwo ƒƒ Skąd jesteście? ƒƒ My jesteśmy z Polski. A wy, skąd jesteście? ƒƒ Jesteśmy z Indii. Zadanie 3 Zadanie 4 Proszę dokończyć zdanie. Proszę zadać kolegom/ koleżankom z grupy następujące pytania: Jestem z ĆWICZYMY ƒƒ Skąd jesteś? ƒƒ Skąd ona jest? ƒƒ Skąd pan jest? ƒƒ Skąd oni są? ƒƒ Skąd pani jest? ƒƒ Skąd jesteście? Zadanie 5 Proszę zaznaczyć poprawną odpowiedź. ƒƒ Skąd pani jest? ƒƒ Skąd jesteś? ƒƒ Skąd oni są? ƒƒ Jesteśmy z Iraku. ƒƒ Ty jesteś z Polski. ƒƒ Oni są z Ukrainy. ƒƒ Jestem z Iranu. ƒƒ Jestem z Somalii. ƒƒ One są z Pakistanu. ƒƒ Skąd one są? ƒƒ Skąd pan jest? ƒƒ Skąd jesteście? ƒƒ Oni są z Turcji. ƒƒ Ona jest z Syrii. ƒƒ Jesteśmy z Turcji. ƒƒ One są z Kazachstanu. ƒƒ Jestem z Indii. ƒƒ Jestem z Syrii. Zadanie 6 ƒƒ Skąd (ty) ? Proszę dokończyć pytanie i napisać na nie odpowiedź. ƒƒ 16 | strona szesnasta Strona 19 Lekcja IV Samopoczucie Zadanie 1 Proszę posłuchać nagrania i powtórzyć za lektorem wszystkie słowa i wyrażenia. Następnie proszę CD 007 przeczytać, jak oni się czują. CZYTAMY, SŁUCHAMY, MÓWIMY świetnie bardzo dobrze dobrze tak sobie źle Zadanie 2 CD 008 Proszę posłuchać mini dialogów, a następnie przeczytać je w parach. ƒƒ Co u pana słychać? ƒƒ Co u państwa słychać? ƒƒ Co słychać? ƒƒ Dziękuję, bardzo dobrze. A u pani? ƒƒ Dziękujemy, dobrze. A u pana? ƒƒ Świetnie. A u Ciebie? ƒƒ Dziękuję, świetnie. ƒƒ Dziękuję, też dobrze. ƒƒ Dziękuję, bardzo dobrze. Zadanie 3 Proszę podpisać obrazki. źle Co słychać? Zadanie 4 Proszę zadać kolegom/ koleżankom z grupy następujące pytania: ƒƒ Co u pana słychać? ƒƒ Co słychać? ƒƒ Co u pani słychać? Zadanie 5 Proszę napisać, jakie one mają samopoczucie. ĆWICZYMY źle Zadanie 6 Proszę zaznaczyć poprawną odpowiedź. ƒƒ Co u pani słychać? ƒƒ Co słychać? ƒƒ Co u pana słychać? ƒƒ Co słychać? ƒƒ Dziękuję. ƒƒ Dziękuję, też dobrze. ƒƒ A u pana? ƒƒ Tak sobie. ƒƒ Dziękuję, bardzo dobrze. ƒƒ Dziękuję, świetnie. ƒƒ Dziękuję dobrze. ƒƒ A u pani? Zadanie 7 ƒƒ Co ? / Co u ? Proszę dokończyć pytania i napisać na nie odpowiedź. ƒƒ strona siedemnasta | 17 Strona 20 Lekcja V Rodzina Zadanie 1 Proszę posłuchać nagrania i powtórzyć za lektorem wszystkie słowa. Następnie proszę przeczytać CD 009 nazwy członków rodziny. ja mój moja CZYTAMY, SŁUCHAMY, MÓWIMY ty twój twoja żona/ matka mąż/ ojciec pan pana pana pani pani pani dzieci ja mam syn/ brat córka/ siostra córka/ siostra ty masz Zadanie 2 CD 010 Proszę posłuchać mini dialogów, a następnie przeczytać je w parach. on/ona/ono ma ƒƒ Czy ma pan żonę? ƒƒ Czy ma pani męża? pan/ pani ƒƒ Tak, mam żonę. ƒƒ Tak, mam męża. my mamy ƒƒ Jak nazywa się pana żona? ƒƒ Jak nazywa się pani mąż? ƒƒ Moja żona nazywa się Saida. ƒƒ Mój mąż nazywa się Amir. wy macie ƒƒ Czy masz brata? ƒƒ Czy masz siostrę? oni/ one ƒƒ Tak, mam brata. ƒƒ Tak, mam siostrę. mają państwo ƒƒ Jak nazywa się twój brat? ƒƒ Jak nazywa się twoja siostra? ƒƒ Mój brat nazywa się Adam. ƒƒ Moja siostra nazywa się Ewa. ƒƒ Czy masz syna? ƒƒ Czy masz córkę? Czy ma pan żonę? ƒƒ Tak, mam syna. ƒƒ Tak, mam córkę. ƒƒ Jak nazywa się twój syn? ƒƒ Jak nazywa się twoja córka? ƒƒ Mój syn nazywa się Atir. ƒƒ Moja córka nazywa się Hind. Zadanie 3 Proszę zadać kolegom/ koleżankom z grupy następujące pytania: ƒƒ Czy ma pan żonę? ƒƒ Czy ma pan brata? ƒƒ Czy masz córkę? ƒƒ Czy ma pan dzieci? ƒƒ Czy ma pani męża? ƒƒ Czy ma pani siostrę? ƒƒ Czy masz syna? ƒƒ Czy ma pani dzieci? Zadanie 4 Zadanie 5 ĆWICZYMY Proszę połączyć w pary. Proszę zaznaczyć poprawną odpowiedź. ƒƒ Jak nazywa się pana żona? ƒƒ Jak nazywa się twój mąż? ƒƒ Czy macie dzieci? żona brat ƒƒ Ona nazywa się Anna. ƒƒ Ona nazywa się Ewa. ƒƒ Tak, mamy. ƒƒ On nazywa się Adam. ƒƒ On nazywa się Tomasz. ƒƒ On nazywa się Filip. córka mąż ƒƒ Czy masz syna? ƒƒ Czy masz córkę? siostra syn ƒƒ Ona nazywa się Agata. ƒƒ Tak, mam. ƒƒ Nie, nie mam. ƒƒ On nazywa się Adam. Zadanie 6 Proszę napisać, kto to jest. To jest moja żona. 18 | strona osiemnasta