13365
Szczegóły |
Tytuł |
13365 |
Rozszerzenie: |
PDF |
Jesteś autorem/wydawcą tego dokumentu/książki i zauważyłeś że ktoś wgrał ją bez Twojej zgody? Nie życzysz sobie, aby podgląd był dostępny w naszym serwisie? Napisz na adres
[email protected] a my odpowiemy na skargę i usuniemy zabroniony dokument w ciągu 24 godzin.
13365 PDF - Pobierz:
Pobierz PDF
Zobacz podgląd pliku o nazwie 13365 PDF poniżej lub pobierz go na swoje urządzenie za darmo bez rejestracji. Możesz również pozostać na naszej stronie i czytać dokument online bez limitów.
13365 - podejrzyj 20 pierwszych stron:
Joy Fielding
Brakuj�cy Element
Autorka kilkunastu ksi��ek, z kt�rych wi�kszo�� stal� si� mi�dzynarodowymi bestsellerami. Bohaterkami jej powie�ci psychologicz-no-obyczajowych s� kobiety dojrza�e i stateczne, kt�rym los nie szcz�dzi jednak niespodzianek, stawiaj�c je przed trudn�, maj�c� ogromny wp�yw na ich �ycie decyzj�. Joy Fielding porusza problemy dotycz�ce wielu z nas, poprzez losy bohaterek wskazuje niekt�re sposoby radzenia sobie z nimi, a wszystko to ��czy z niezwykle trafnymi obserwacjami psychologicznymi i obyczajowymi.
Pisarka jest absolwentk� Uniwersytetu w Toronto, mieszka wraz z m�em i dwiema c�rkami w Toronto i w Palm Beach na Florydzie.
Nak�adem Wydawnictwa �Ksi��nica" uka�e si� powie�� j�y Fielding
TA DRUGA
KIMON
8
S�
l i
Sl
2pO4
1. io. im
29 KW/. 2005
u
19
�
�
Joy Fielding
MBP Zabrze
nr inw.: K1 - 20945
F 1 AMER.
Autorka kilkunastu ksi��ek, z kt�rych wi�kszo�� sta�a si� mi�dzynarodowymi bestsellerami. Bohaterkami jej powie�ci psychologicz-no-obyczajowych s� kobiety dojrzale i stateczne, kt�rym los nie szcz�dzi jednak niespodzianek, stawiaj�c je przed trudn�, maj�c� ogromny wp�yw na ich �ycie decyzj�. Joy Fielding porusza problemy dotycz�ce wielu z nas, poprzez losy bohaterek wskazuje niekt�re sposoby radzenia sobie z nimi, a wszystko to ��czy z niezwykle trafnymi obserwacjami psychologicznymi i obyczajowymi.
Pisarka jest absolwentk� Uniwersytetu w Toronto, mieszka wraz z m�em i dwiema c�rkami w Toronto i w Palm Beach na Florydzie.
Nak�adem Wydawnictwa �Ksi��nica" uka�e si� powie�� Joy Fielding
TA DRUGA
L'8
Sl
UMK
2004
1. 10. 2005 29 KHUOflS
- 2005
19
�
Joy Fielding
Srakuj�cy element
Prze�o�y�a z angielskiego Barbara Korzon
Wydawnictwo �Ksi��nica"
Tytu� orygina�u Missing Pieces
Opracowanie graficzne Marek J. Piwko
Fotografia na ok�adce � Corel
Copyright � 1997 by Joy Fielding Inc.
For the Polish edition
Copyright � by Wydawnictwo �Ksi��nica", Katowice 2000
Dla Carole
PODZI�KOWANIE
MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA
w Zabrzu
ZN. KLAS.
NR IN W.
___________
35(001*
ISBN 83-7132-408-1
Pragn� podzi�kowa� w�adzom i funkcjonariuszom dw�ch instytucji penitencjarnych: Zak�adu Karno-Po-prawczego Union oraz Stanowego Wi�zienia Florydy, za udzielenie mi wielu niezmiernie potrzebnych informacji. Szczeg�lne podzi�kowania sk�adam personelowi biura ko-ronera w Palm Beach, gdzie nie szcz�dzono mi czasu i bardzo specjalistycznej wiedzy. Gor�ce �dzi�kuj�" m�wi� Lawrence'owi L. Lewisowi, ochotniczo zatrudnionemu w S�dzie Okr�gowym w Palm Beach, kt�ry udziela� mi licznych wskaz�wek, dostarcza� broszur, a pod koniec d�ugiego dnia pracy krzepi� upragnionym kubkiem kawy.
Serdeczne wyrazy wdzi�czno�ci sk�adam Larry'emu Merkinowi i Beverley Slopen za lektur� wcze�niejszych wersji manuskryptu, za ich nieocenione rady i za to, �e ustawicznie zach�cali mnie do dalszej pracy.
Dzi�kuj� Janet Tanzer i Sally Muir, najwspanialszym na �wiecie terapeutkom rodzinnym, kt�rych wiedza i m�dro�� tak bardzo odmieni�y moje �ycie. I swoim c�rkom, Shannon i Annie � bez kt�rych nie powsta�aby ta ksi��ka.
Na koniec dzi�kuj� ci, Warren, m�j m�u � za wszystko.
ROZDZIA� I
Zn�w zagin�a kobieta.
Nazywa si� Millie Potton i po raz ostatni widziano j� dwa dni temu. Jak podaje dzisiejsza gazeta, Millie jest wysoka, chuda i lekko utyka. Wiek: pi��dziesi�t cztery lata... Zgadza si�. Imiona w rodzaju �Millie" nosz� ju� tylko kobiety po pi��dziesi�tce.
Z kr�tkiego artykuliku na trzeciej stronie �Palm Beach Post" (rubryka lokalna) wynika, �e gdy widziano j� ostatnio, w�drowa�a ulic� w szlafroku, ale s�siadka, kt�ra przekaza�a ow� informacj�, nie dostrzeg�a w tym nic szczeg�lnego. Millie Potton ma za sob� d�ugi rejestr zaburze� psychicznych, kontynuuje autor artyku�u, sugeruj�c, i� to one w�a�nie s� powodem jej zagini�cia, ergo, nie ma si� czym przejmowa�.
W ci�gu ostatniego pi�ciolecia na obszarze Palm Beach znikn�o bez �ladu ponad dwadzie�cia kobiet. Wiem o tym, poniewa� systematycznie �ledz� takie doniesienia... Z pocz�tku robi�am to chyba bezwiednie, jednak�e po pewnym czasie wszystkie te przypadki zacz�y mi si� sumowa�, a� wreszcie og�lna ich liczba utrwali�a mi si� w �wiadomo�ci. Rozpi�to�� wieku zaginionych: od szesnastu do sze��dziesi�ciu lat. W niekt�rych spo�r�d tych spraw policja nie podj�a dochodzenia, uznaj�c je za ucieczki, zw�aszcza w przypadkach m�odych dziewczyn, takich jak siedemnastoletnia Amy Lokash, kt�ra pewnego wieczoru oko�o
JOY FIELDING
godziny dziesi�tej wysz�a z domu swojej przyjaci�ki i wszelki s�uch o niej zagin��. Co do pozosta�ych, w�r�d kt�rych niew�tpliwie znajdzie si� i Millie Potton, policja zaniecha�a �ledztwa z innych logicznie uzasadnionych przyczyn. Wypada tu wszak�e powiedzie�, �e w sprawie Amy Lokash pope�niono ewidentny b��d.
C�, p�ki nie znajd� si� zw�oki, wci�ni�te do pojemnika na �mieci na ty�ach Burger Kinga, jak to by�o w przypadku Marilyn Greenwood, lat dwadzie�cia cztery, czy wy�owione z b�ota w Port Everglades (Christine McDermott, lat trzydzie�ci trzy), policja faktycznie nie mo�e nic zrobi�, przynajmniej oni tak twierdz�. Kobiety, jak si� zdaje, wci��
gin� bez wie�ci.
Jest ranek, w moim domu panuje cisza � wszyscy ju� wyszli. Mam mn�stwo czasu na spisanie tego sprawozdania, jak z braku lepszych1 okre�le� nazywam swoje zapiski. W rzeczywisto�ci b�d� to raczej wspomnienia, lu�ne reminiscencje. Na pro�b� policji staram si� jednak robi� to w miar� konkretnie i we w�a�ciwym porz�dku chronologicznym, niczego nie opuszczaj�c, nawet spraw pozornie b�ahych czy najbardziej osobistych. Oni zadecyduj�, co jest
wa�ne.
Nie bardzo rozumiem, po co to wszystko. Co si� sta�o,
to si� nie odstanie. Przesz�o�ci nie da si� zmieni�, cho�bym nie wiem jak tego chcia�a, tak samo jak �adnym sposobem nie potrafi�am zapobiec tamtym wypadkom... Wszelkie moje pr�by przypomina�y walenie g�ow� w mur... Ju� wtedy wiedzia�am zreszt�, �e taki b�dzie rezultat. S� rzeczy, na kt�re nie mamy wp�ywu, klasyczny przyk�ad to ludzkie dzia�ania. Bez wzgl�du na to, jak tragiczne w skutkach mo�e nam si� wydawa� czyje� post�powanie, nie mo�emy zrobi� nic innego, jak tylko pozwoli� ludziom i�� w�asn� drog�. Nie spos�b odwie�� cz�owieka od pope�niania b��d�w. Czy� nie to w�a�nie powtarzam wci�� swoim
pacjentom?
�atwiej oczywi�cie udziela� porad, ni� si� do nich stosowa�. Mo�e w�a�nie dlatego zosta�am terapeutk�, cho� w podaniu o przyj�cie do college'u tej przyczyny nie
BRAKUJ�CY ELEMENT
wyszczeg�lni�am. Je�li mnie pami�� nie myli � a zawodzi mnie ona tak cz�sto, �e to wr�cz zatrwa�aj�ce � powo�a�am si� na swoje gor�ce pragnienie niesienia pomocy ludziom, na opinie przyjaci�, i� jestem osob�, do kt�rej w razie k�opot�w zawsze mog� si� zwr�ci�, wreszcie na dobr� znajomo�� problem�w rodziny dysfunkcyjnej. Wychowa�am si� w takiej rodzinie, aczkolwiek sam �w termin �rodzina dysfunkcyjna" ukuty zosta� dopiero p�niej, w czasie gdy rozpoczyna�am studia � w roku 1966. Dzi� jest to termin tak powszechny, tak mocno zakorzeniony w potocznym s�ownictwie, �e wprost trudno poj��, jak sobie radzono, gdy jeszcze nie istnia�, pomijaj�c fakt, i� w gruncie rzeczy nic on w�a�ciwie nie znaczy. �le funkcjonuj�ca rodzina! Co sk�ada si� na to poj�cie? Czy kto� widzia� rodzin�, kt�ra nie ma problem�w? Nie w�tpi�, i� moje c�rki mia�yby na ten temat wiele do powiedzenia.
Od czego tu zacz��? W�a�nie o to zawsze pytaj� mnie nowi pacjenci. Ka�dy, kto po raz pierwszy zjawia si� w mym gabinecie (druga kondygnacja r�owego czteropi�trowego budynku przy Royal Palm Way, w�asno�� Pepto-Bismol), od progu obrzuca mnie czujnym spojrzeniem, bezwiednie pocieraj�c �lubn� obr�czk�, a potem przycupni�ty na brze�ku czarno-szarego fotela, z wargami rozchylonymi w niecierpliwym oczekiwaniu, by co pr�dzej da� upust w�ciek�o�ci, l�kom czy niezadowoleniu, wyrzuca z siebie zawsze to samo pytanie: Od czego mam zacz��?
Zwykle prosz� ich wtedy, by mi opisali zdarzenie, kt�re sta�o si� powodem tej wizyty, przys�owiow� kropl�, co przela�a czar�. Po kilku sekundach pacjent z wolna zaczyna m�wi�, buduj�c sw� opowie�� od fundament�w, tak jak buduje si� dom. Kolejne szczeg�y s� jak ceg�y w murze uk�adane jedna na drugiej � zniewaga po zniewadze, �ale, utajone gro�by... S�owa padaj� tak g�sto i jest ich tyle, �e zaledwie wystarcza godziny, by z tych cegie� wznie�� ca��
budowl�.
No prosz�, jakiej to u�y�am metafory � Larry by�by tym ubawiony. Larry to m�j m��, ju� od dwudziestu czterech lat, z zawodu budowniczy. Znaczna cz�� tych
JOY FIELDING
nowych, rzucaj�cych si� w oczy dom�w usytuowanych wzd�u� p�l golfowych w ca�ym Palm Beach County jest dzie�em mojego m�a. To, �e siedem lat temu przenie�li�my si� z Pittsburgha na Floryd�, oficjalnie podyktowane zosta�o wzgl�dami zawodowymi, chocia� ja nadal podejrzewam, �e jedn� z przyczyn, je�li nie jedyn�, dla kt�rych Larry tak si� pali� do tej przeprowadzki, by�a ch�� ucieczki od mojej matki i siostry. On temu przeczy, lecz jak mam w to wierzy�, skoro i ja sama g��wnie z tego powodu tak ochoczo wyrazi�am zgod� na opuszczenie Pittsburgha. Dzi� to ju� zreszt� kwestia akademicka, jako �e moja matka �ci�gn�a tu w niespe�na rok p�niej, a siostra w kilka miesi�cy po niej.
Moja siostra, Jo Lynn, to w rzeczywisto�ci Joann� Linda, przywyk�a jednak u�ywa� zdrobnie�, kt�re wymy�li� nasz ojciec, kiedy by�a jeszcze malutka. Chwyci�y i tak ju� zosta�o. Trudno zreszt� o lepsze, o co� pasuj�cego do niej bardziej ni� w�a�nie �Jo Lynn". Wyobra�cie sobie wysok� blondynk� o wydatnym biu�cie, obdarzon� niezwykle zara�liwym �mieszkiem, kt�ry rodzi si� gdzie� w g��bi krtani, by po chwili wype�ni� otaczaj�c� j� przestrze� kaskad� srebrnych dzwoneczk�w. Po przyje�dzie na Floryd� Jo Lynn przyswoi�a sobie gard�owy miodop�ynny akcent Po�udnia i o dziwo, od razu zacz�� si� on wydawa� bardziej autentyczny ni� p�aska i ch�odna wymowa P�nocy, kt�r� pos�ugiwa�a si� przecie� przez wi�ksz� cz�� swoich trzydziestu siedmiu lat.
Powiedzia�am �nasz ojciec", cho� naprawd� by� on tylko ojcem Jo Lynn. M�j umar�, kiedy mia�am osiem lat. Matka opowiada, �e podczas kolacji podni�s� si� od sto�u po szklank� mleka, mimochodem napomykaj�c, �e chwyta go potworny b�l g�owy, i po minucie ju� nie �y�. T�tniak, stwierdzi� lekarz. Matka w rok p�niej znalaz�a sobie drugiego m�a, a po up�ywie nast�pnego roku przysz�a na �wiat Jo Lynn � w par� zaledwie tygodni po mych dziesi�tych urodzinach.
M�j ojczym, kr�tacz i kanalia, nale�a� do tych, kt�rym si�a pi�ci zast�puje rozum, przyjmuj�c, �e w og�le mia� co�
BRAKUJ�CY ELEMENT
takiego pod czaszk�. Jestem pewna, �e to przez niego Jo Lynn uparcie wybiera�a sobie fatalnych partner�w �yciowych, samych wulgarnych brutali, mimo �e j� akurat darzy� niezwyk�� czu�o�ci�. Wyra�nie j� faworyzowa�. To matka nosi�a na sobie �lady jego z�ych humor�w. Co do mnie, to nie licz�c kilku szturcha�c�w plasowanych zawsze w ty� g�owy, przewa�nie mnie ignorowa�. Matka opu�ci�a go wreszcie, kiedy Jo uko�czy�a trzyna�cie lat; ja by�am ju� wtedy �on� Larry'ego. Ojczym w rok p�niej zmar� na raka trzustki. Jedyn� osob�, kt�ra go op�akiwa�a, by�a Jo Lynn.
A teraz ja p�acz� z jej powodu, i nie po raz pierwszy. To nic, �e to tylko przyrodnia siostra i �e dziesi�cioletnia r�nica wieku w po��czeniu z jej wariackim nieraz zachowaniem sprawia�a, �e nie�atwo by�o nam si� zbli�y�. Nigdy nie zapomn� owego poranka, kiedy matka przynios�a j� ze szpitala. Podesz�a do mnie, piastuj�c w ramionach ma�y z�ocisty t�umoczek i delikatnie w�o�y�a mi go w r�ce. Masz teraz �yw� laleczk�, powiedzia�a, troszcz si� o ni�. Pami�tam, �e godzinami wystawa�am przy jej ko�ysce, patrz�c, jak �pi, �owi�c okiem najdrobniejsze oznaki wzrostu, w miar� jak z niemowl�cia stawa�a si� ma�ym szkrabem. By�a takim prze�licznym dzieckiem, takim pewnym siebie uparciuchem, przekonanym jak wielu niezale�nych malc�w o w�asnej absolutnej racji w ka�dej dos�ownie sprawie, �e wprost niepodobna pogodzi� tego wizerunku z jej p�niejszym doros�ym wcieleniem. Sta�a si� typow� zagubion� dusz�, z tych, co to id� przez �ycie bez celu, w z�udnym prze�wiadczeniu, �e sukces i szcz�cie kryj� si� tu� za rogiem. Tyle �e przez wieczne roztargnienie raz po raz zdarza�o jej si� zapomina�, dok�d w�a�ciwie idzie, no i skr�ca�a w z�� stron�, l�duj�c nast�pnie w �lepej uliczce � bez wyj�cia.
Widz� jej cechy w Sarze, mojej starszej c�rce. Ona te� musi zawsze nabiera� do�wiadcze� w najtrudniejszy mo�liwy spos�b i... to mnie przera�a. Pewnie z tego powodu ci�gle stoj� jej za plecami, w ka�dym razie ona tak m�wi. Nie, wr��, Sara nie m�wi, ona wrzeszczy. Moja c�rka uwa�a, �e zwyci�y� w dyskusji mo�na tylko jedyn�
ii
JOY FIELDING
metod�: powtarzaj�c w k�ko wci�� ten sam argument, tyle �e coraz g�o�niej. I chyba ma racj�, bo cz�owiek w ko�cu daje za wygran� albo wybiega z pokoju. I jedno, i drugie zdarza mi si� cz�ciej, ni�bym chcia�a. Moi pacjenci byliby tym pewnie przera�eni.
Sara ma obecnie siedemna�cie lat i 184 centymetry wzrostu. Podobnie jak Jo Lynn ma te� ogromne zielone oczy i niezwykle obfite piersi. Nie wiem doprawdy, sk�d si� to wzi�o. Szczerze m�wi�c, wcale nie jestem pewna, sk�d wzi�a si� ona sama. Czasami gdy wyg�asza kt�r�� z tych swoich wrzaskliwych tyrad, patrz� na ni� i my�l�: Czy�by zamieniono ci� w szpitalu? Czy jest rzecz� mo�liw�, aby to wysokie, wielkookie, piersiaste stworzenie, co wydziera si� na-mnie ile si� w p�ucach, by�o rzeczywi�cie moj� c�rk�? S� dni, kiedy patrz�c na ni�, dochodz� do wniosku, �e to najpi�kniejsza istota pod s�o�cem, ale s� i takie, kiedy bym przysi�g�a, �e to istna Patricia Krenwinkel! Pami�tacie Patrici�, jedn� z cz�onki� gangu Mansona, nastoletni� morderczyni� o d�ugich br�zowych w�osach z niedba�ym przedzia�kiem w �rodku, szczup�ej ponurej twarzy i czystych bezlitosnych oczach? Taki sam wyraz twarzy widz� cz�sto u Sary. A te jej stroje! Uwielbia rzeczy, kt�rych nie akceptowa�am ju� �wier� wieku temu: przezroczyste hinduskie kaftany, bezkszta�tne jak worek. Po prostu nie cierpi� tych �ach�w. Michelle, moja m�odsza c�rka, jest zupe�nie inna ni� Sara. Ma dopiero czterna�cie lat, ale wszystkie jej stroje pochodz� wy��cznie z klubu �Monaco" lub �The Gap". Ta chuda, bystra os�bka zawsze stoi z boku, mimo to uwa�nie �ledzi ka�d� rodzinn� k��tni�, by skomentowa� j� p�niej w stosownej chwili ca�kiem jak jednoosobowy grecki ch�rek lub pocz�tkuj�cy terapeuta.
Czy to dlatego mniej mam k�opot�w z moim m�odszym dzieckiem? Czy rzeczywi�cie, jak to ci�gle zarzuca mi Sara, chc�, �eby wszyscy ulepieni byli na m�j obraz i podobie�stwo? �Ale ja nie jestem tob�!!" � wrzeszczy moja starsza c�rka. �Jestem sob�!" No c�, tak w�a�nie j� wychowa�am � �eby by�a sob�... Tylko czy to jej ego musi
12
BRAKUJ�CY ELEMENT
by� a� tak nieprzyjemne? Czy i ja by�am tak buntownicza, ordynarna i wiecznie ponura? Pytam o to matk�, kt�ra u�miecha si� zagadkowo i zapewnia mnie solennie, �e nic podobnego: by�am idealna. Jo Lynn to inna historia, dodaje ze znu�eniem w g�osie.
��ycz� ci takiej c�rki jak ty sama!", s�ysz� jej gniewny okrzyk pod adresem mojej m�odszej siostry. Ha, ile� to razy musz� gry�� si� w j�zyk, �eby nie powiedzie� tego samego! Tylko �e Jo Lynn w trakcie wszystkich swoich trzech ma��e�stw pozosta�a bezdzietna � z przekory czy mo�e ze strachu? � podczas gdy mnie musia�a przytrafi� si� c�rka podobna do swojej ciotki. Do licha, to niesprawiedliwe. To ja by�am t�, co uczciwie przestrzega�a obowi�zuj�cych zasad. Je�eli w og�le zdarza�o mi si� buntowa�, mie�ci�o si� to zawsze w ramach wyznaczonych regu�. Sko�czy�am szko��, otrzyma�am stopie� naukowy, nie pi�am, nie pali�am, nie �pa�am, po�lubi�am jedynego m�czyzn�, z kt�rym uprawia�am seks. Jo Lynn przeciwnie. Kiedy tylko zd��y�a zadomowi� si� w college'u, oczywi�cie zaraz go rzuci�a. Dzia�alno�� seksualn� rozpocz�a wcze�nie i by�a w tej sferze niezmiernie aktywna. Ja zosta�am doradc� rodzinnym, ona � istnym koszmarem terapeuty, najgorszym, jaki w og�le mo�e mu si� przy�ni�.
Po co w�a�ciwie wdaj� si� w to wszystko? Czy tego rodzaju sprawy policja uzna za istotne? Nie wiem. Prawd� m�wi�c, ju� chyba nic nie wiem. Mam wra�enie, �e ca�e moje �ycie to jaka� gigantyczna uk�adanka, z tych, nad kt�rymi cz�owiek �l�czy w niesko�czono��, a gdy wreszcie zbli�a si� do ko�ca, gdy zaczyna ju� my�le�, �e j� u�o�y�, spostrzega, �e nic podobnego, �e brak najwa�niejszych fragment�w.
Z wiekiem przychodzi m�dro��, przypominaj� mi si� s�owa tak cz�sto s�yszane w m�odo�ci... Wcale nie. Z wiekiem przychodz� zmarszczki � i to jest jedyna prawda. Do tego k�opoty z p�cherzem, artretyzm, uderzenia krwi, luki w pami�ci. Do�� kiepsko znosz� to wszystko, tak kiepsko, �e a� mnie to dziwi, bo wyobra�a�am sobie, �e b�d� umia�a starze� si� z wdzi�kiem. Ale jak tu zachowa� wdzi�k, kiedy
13
JOY FIELDING
trzeba co chwila lata� do �azienki, kiedy cz�owiek oblewa si� potem, zaledwie uko�czy makija�?
Wszyscy dooko�a s� ode mnie m�odsi: m�j dentysta, moja lekarka, nauczyciele moich c�rek, rodzice ich przyjaci�, s�siedzi, moi pacjenci, nawet ci policjanci prowadz�cy �ledztwo. A mnie jak na ironi� zawsze si� zdaje, �e jestem m�odsza od wszystkich, i kiedy nagle wychodzi na jaw, �e ka�d� z tych os�b przewy�szam wiekiem, co gorsza, o ca�e lata, czuj� si� tym strasznie zaskoczona. Dodam, �e tylko ja, oni wcale.
Do�� cz�sto prze�ywam teraz zaskoczenia zwi�zane z w�asn� osob�. Id� na przyk�ad ulic� w mi�ym poczuciu, �e wygl�dam �wietnie (fryzura, makija�, ubranie) i nagle w jakim� oknie wystawowym dostrzegam swoje odbicie. A kt� to taki?, my�l� ze zdumieniem. Kim jest ta kobieta w �rednim wieku? Niemo�liwe, �ebym to by�a ja! Ja nie mam takich wor�w pod oczami! To nie s� moje nogi, a ju� na pewno nie m�j ty�ek! Jakie� to przera�aj�ce, gdy nasze wyobra�enie o sobie przestaje korespondowa� z obrazem widzianym w lustrze. A co dopiero gdy u�wiadamiamy sobie, �e otoczenie w og�le nas nie dostrzega, bo kobieta w pewnym wieku staje si� dla ludzi niewidzialna, a my w�a�nie przesz�y�my do tej kategorii. Mo�e to jest pow�d ca�ej historii z Robertem? Innego wyja�nienia nie widz�.
Ach, zn�w to robi� � wdaj� si� w dygresje sw� s�ynn� metod� nag�ych przeskok�w. Larry wci�� mi to wytyka. T�umacz� mu, �e to m�j spos�b d��enia do sedna rzeczy. Wcale nie, twierdzi, ty chcesz uciec od sedna x7.zc.7y. Chyba ma racj�. Przynajmniej w tym wypadku.
Czuj�, �e zaraz si� zacznie... uderzenie krwi... Rozpoznaj� to �wi�stwo po uczuciu koszmarnego niepokoju, kt�re ogarnia mnie zawsze na chwil� przedtem; p�niej pojawia si� wra�enie, jakby kto� wlewa� mi do gard�a szklank� lodowatej wody. Tak dok�adnie wype�nia mi klatk� piersiow�, �e serce le�y w niej jak w ka�u�y. A potem l�d przechodzi w ogie�. Sama ju� nie wiem, co gorsze.
Obserwuj�c te stany l�kowe, my�la�am z pocz�tku, �e maj� one zwi�zek z narastaj�cym wok� mnie chaosem.
BRAKUJ�CY ELEMENT
Wini�am o to matk�, siostr�, Roberta, tocz�cy si� w s�dzie proces, s�owem wszystko, co mo�liwe. Dopiero po pewnym czasie skojarzy�am sobie, �e bezpo�rednim nast�pstwem tego niezrozumia�ego uczucia grozy s� fale gor�ca bij�ce mi do g�owy z g��bi jamy brzusznej, fale, po kt�rych zlewaj� mnie strumienie potu i zaczynam si� dusi�, jakby za chwil� mia�o rozerwa� mi p�uca. Zdumiewa mnie si�a tych uderze� i to, �e w �aden spos�b nie jestem ich w stanie powstrzyma�. U�wiadamiaj� mi one, jak znikomy mam wp�yw na ca�� swoj� egzystencj�.
Moje cia�o mnie zdradza, pos�uszne obecnie sobie tylko znanemu rozk�adowi jazdy. Nosz� teraz okulary do czytania, moja sk�ra, trac�c elastyczno��, marszczy si� jak licha tkanina, na szyi pojawi�y si� cieniutkie linie
� s�oje na przekroju s�dziwego drzewa... W brzuchu co� ro�nie. Jakie� to nieapetyczne.
By�am niedawno na badaniu kontrolnym. Doktor Wong, kt�ra wygl�da jak osiemnastolatka, tak jest drobna i delikatna, stwiedzi�a, �e w szyjce macicy mam par� ma�ych polip�w i �e trzeba je b�dzie usun��.
� Sk�d si� to wzi�o, pani doktor? Wzruszy�a ramionami:
� Z wiekiem to si� zdarza.
Spyta�a mnie, co wol�: operacj� pod pe�nym znieczuleniem w szpitalu za kilka tygodni czy natychmiastowy zabieg tu, w jej gabinecie, �na �ywca".
� A co pani zaleca?
� To 7.2\c.iy od pani tolerancji na b�l. Zdecydowa�am si� pozby� polip�w od razu. Jak si�
okaza�o, by� to zabieg stosunkowo prosty � wszystkiego niespe�na dziesi�� minut, w czasie kt�rych doktor Wong t�umaczy�a mi szczeg�owo, mo�e a� zanadto detalicznie, ka�d� swoj� czynno��.
� Teraz b�dzie tak, jakby mia�a pani dosta� biegunki
� o�wiadczy�a, ja za� po sekundzie poczu�am ca�� seri� skurcz�w, jakby kto� wi�za� mi jelita w malutkie ciasne w�ze�ki.
JOY FIELDING
Uko�czywszy zabieg, podsun�a mi przed oczy s�oiczek z dwiema czerwonymi kulkami wielko�ci sporych �urawin.
� Prosz� spojrze� � rzuci�a z odcieniem dumy � pani polipy.
Bli�niaki, pomy�la�am, nadrabiaj�c min�, a potem wy-buchn�am p�aczem.
Kaza�a mi zadzwoni� za dwa tygodnie i dowiedzie� si� o wynik bada�. Nie pami�tam, czy zadzwoni�am. Szale�stwo si�gn�o wtedy szczytu, wi�c niewykluczone, �e zapomnia�am.
Co� si� dzieje po drugiej stronie ulicy, widz� to przez okno. Siedz� przy biurku w gabinecie, ma�ym, wype�nionym ksi��kami pokoju po�o�onym od frontu, do�� jednak daleko od g��wnego wej�cia. Czy policji potrzebny b�dzie opis domu? Za��cz� go na wszelki wypadek, cho� z pewno�ci� dobrze znaj� rozk�ad. Byli tu tyle razy, maj� fotografie... ale dla porz�dku niech b�dzie. Dom jest parterowy, lecz ca�kiem obszerny, z trzema sypialniami i tym gabinetem. Sypialnie dziewcz�t znajduj� si� po prawej stronie zaraz za frontowymi drzwiami, sypialnia ma��e�ska po lewej na ty�ach domu. Reszt� wype�niaj�: salon, jadalnia, cztery �azienki oraz du�a otwarta przestrze�, gdzie mie�ci si� kuchnia, k�cik �niadaniowy i pok�j rodzinny. Ca�a tylna �ciana tej cz�ci, oddzielaj�ca j� od podw�rza, to szereg okien w drewnianych ramach i szklana tafla przesuwnych drzwi wychodz�cych na basen w kszta�cie wielkiej nerki. Po wysokich sufitach rozsiane s� wentylatory � jeden z nich cicho obraca si� nad moj� g�ow�. Na pod�ogach z p�ytek ceramicznych le�� tu i �wdzie pluszowe maty. Jedynie sypialnie i gabinet wy�o�one s� dywanami. Dominuje kolor be�owy z akcentami br�zu, czerni i ciemnej szaro�ci. Dom zbudowa� Larry, ja go urz�dzi�am. Mia� by� naszym sanktuarium.
Chyba wiem, co dzieje si� naprzeciwko. Ju� to przerabia�am. Kilku wyrostk�w pr�buje sterroryzowa� dw�ch m�odszych ch�opc�w; te �obuzy ka�� im zapuka� do moich drzwi. Na�miewaj� si� z malc�w, �e tch�rz�, popychaj� kuksa�cami w plecy. No id��e, fajt�apo! Zadzwo� tylko
16
BRAKUJ�CY ELEMENT
i spytaj... Jakbym ich s�ysza�a, cho� w rzeczywisto�ci z�o�liwy wybuch �miechu kompletnie g�uszy ich s�owa. Naci�nij ten dzwonek, g�upku, to ci damy spok�j... Dwaj m�odsi � jeden z nich to chyba sze�cioletni �an McMullen z willi przy ko�cu ulicy � prostuj� ramiona i okr�g�ymi oczyma wpatruj� si� w nasz bungalow. Jeszcze jeden szturchaniec i ruszaj�. S� ju� obaj na �cie�ce przed drzwiami, obaj wyci�gni�tym palcem mierz� w stron� dzwonka. I nagle pierzchaj� na �eb na szyj�, jakby ich kto goni�. Nie przed swymi dr�czycielami, ci bowiem zd��yli ju� uciec w przeciwnym kierunku... Mo�e spostrzegli, �e ich widz�, mo�e ich kto� zawo�a� albo sami doszli do wniosku, �e to, co robi�, jest g�upie. Kto wie? Cokolwiek to by�o, czuj� ulg� i wdzi�czno��; ju� prawie podnios�am si� z krzes�a.
Pierwszy taki incydent zdarzy� si� zaraz na pocz�tku, gdy tylko sprawa trafi�a do gazet. Znakomita wi�kszo�� ludzi zachowa�a si� bardzo dyskretnie, ale zawsze znajdzie si� paru takich, kt�rym nie wystarczy to, co przeczytaj�. Chc� wiedzie� wi�cej i s� �wi�cie przekonani, �e maj� do tego prawo. Policja na og� skutecznie gasi�a te ich zap�dy, ma�ym ch�opcom jednak udawa�o si� czasem przemkn�� do drzwi. Pami�tam ten pierwszy raz.
� Czym wam mog� s�u�y�?
� To by�o tutaj? � Nerwowy chichot.
� Co takiego?
� Pani wie. � Pauza, nerwowe spojrzenia, pr�by zapuszczenia �urawia za moje plecy. � Czy mo�emy zobaczy� krew?
W tym momencie trzasn�am drzwiami, cho� musz� wyzna�, �e odczu�am zarazem perwersyjn� pokus�, by zaprosi� do �rodka tych ciekawskich malc�w, poprowadzi� ich na ty�y domu jak przewodnik wycieczkowicz�w, po czym melodyjnym szeptem zakomunikowa�, �e krew by�a tutaj, w rodzinnym pokoju. O prosz�, na pod�odze wida� jeszcze r�owawe plamy mimo usilnych pr�b ich usuni�cia. Nawet fachowcy nie dali im rady. C�, b�d� chyba musia�a wymieni� cz�� p�ytek. K�opotliwa sprawa. Firma, z kt�rej pochodz�, zbankrutowa�a kilka lat temu.
2 Brakuj�cy element
JOY FIELDING
BRAKUJ�CY ELEMENT
M�j Bo�e, jak�e to wszystko si� sta�o? Kiedy to moje wygodne, tak rozs�dnie u�o�one �ycie zacz�o wymyka� mi si� spod kontroli, zupe�nie jak samoch�d na g�rskiej szosie, w kt�rym nagle pu�ci�y hamulce, i teraz ju� tylko szale�czo nabiera rozp�du, a� do chwili gdy spadnie w przepa�� i stanie w p�omieniach? W kt�rym to momencie Humpty-Dumpty urwa� si� ze �ciany i roztrzaska� na tysi�c kawa�k�w, tak �e w �aden spos�b nie da si� ich sklei� ni wymieni�?
Wiem oczywi�cie, �e to nie sprawa jednego momentu. Nie jest tak, �e gdy jaka� cz�� �ycia p�ka w szwach, pozosta�e cierpliwie czekaj� na swoj� kolej. O nie, rozpada si� wszystko naraz i cz�owiek nie ma czasu niczemu zaradzi� ani nawet si� zastanowi�. Jedno pechowe wydarzenie goni drugie. Z�y Jos �ciga nas jak policjant, by zebra� sw� porcj� mandat�w...
Dramatyzuj�? Mo�e, lecz czy� nie mam do tego prawa? Z nas dw�ch to ja zawsze by�am t� solidn� i trze�w�, to mnie B�g obdarzy� wi�ksz� doz� zdrowego rozs�dku ni� wyobra�ni, jak stwierdzi�a kiedy� Jo Lynn. Wi�c i mnie wolno raz w �yciu zafundowa� sobie melodramat.
Zacz�� od samego pocz�tku? Przedstawi� si� w stylu wizyt�wki na klapie? Cze��, nazywam si� Kate Sinclair? Powiedzie�, �e przysz�am na �wiat czterdzie�ci siedem lat temu w Pittsburghu w wyj�tkowo upalny kwietniowy dzie�? �e mam 169 centymetr�w wzrostu, wa�� sze��dziesi�t kilogram�w, jestem jasn� szatynk� o oczach troch� ciemniejszych od w�os�w, �e nie odznaczam si� imponuj�cym biustem, ale mam niez�e nogi i nieco krzywy u�miech? �e Larry czule nazywa mnie zabawn� buzi�, a Robert powiedzia�, �e jestem pi�kna?
Znacznie �atwiej by�oby zacz�� od ko�ca; o tak, �atwiej by�oby zreferowa� ustalone fakty, nada� imiona zmar�ym, raz na zawsze zetrze� krew z pod�ogi, ni� trudzi� si� poszukiwaniem motyw�w, wyja�nie�, odpowiedzi, kt�rych by� mo�e nigdy nie uda si� znale��. C�, kiedy policja chce czego innego. Podstawowe fakty ju� znaj�, widzieli te� fina�. Chc� szczeg��w, a ja obieca�am dostarczy� ich tyle,
18
ile w mojej mocy. Mog� zacz�� od zagini�cia Amy Lokash albo od momentu, gdy po raz pierwszy zjawi�a si� u mnie jej matka. Za pocz�tek opowie�ci mog� te� pos�u�y� obawy mojej matki, �e kto� j� �ledzi, b�d� telefon od wychowawczyni Sary, kt�ra w pewnej chwili uzna�a za stosowne przekaza� mi swoje rosn�ce zaniepokojenie zachowaniem mojej starszej c�rki. Mog�abym opowiedzie� o pierwszym telefonie od Roberta czy nag�ym wypadzie Larry'ego do Po�udniowej Karoliny. Ale je�li z tego wszystkiego mam wybra� jeden najwa�niejszy moment, powinien to by� chyba ten sobotni ranek w pa�dzierniku. Siedzimy obie z Jo Lynn w mojej kuchni, delektuj�c si� trzeci� fili�ank� kawy. Moja siostra odk�ada porann� gazet� i najspokojniej w �wiecie o�wiadcza, �e zamierza po�lubi� cz�owieka s�dzonego w tym czasie za zab�jstwo trzynastu kobiet. Tak, zaczn� od tego.
I
ROZDZIA� 2
Pami�tam, �e pogoda by�a idealna � dzie�, jakich wiele na Florydzie, z niebem tak b��kitnym, �e wydaje si� nieprawdziwe, temperatur� nie przekraczaj�c� trzydziestu stopni i ledwie s�yszalnym szmerkiem ciep�ej bryzy. Prze�kn�am resztk� kawy z upodobaniem palacza ch�on�cego dymek z ostatniego papierosa i zapatrzy�am si� w okno, przez kt�re wida� by�o basen, a za nim wielk� kokosow� palm� si�gaj�c� wygi�tymi li��mi terakotowego dachu domu. By� to widok jak z wakacyjnych poczt�wek, brakowa�o tylko entuzjastycznego tekstu: �Bawimy si� fenomenalnie, szkoda, �e was tu nie ma!" Roziskrzone powietrze sprawia�o, �e niebo, trawa, a nawet kora na drzewach zdawa�y si� drga� i wibrowa� drobinkami �wiat�a.
� Co za dzie� � westchn�am g�o�no.
� Uhm � mrukn�a Jo Lynn spoza porannej gazety.
� Popatrz � nie ust�powa�am, nie bardzo wiedz�c, czego w�a�ciwie chc�: potwierdzenia czy nawi�zania rozmowy. I po co? � Sp�jrz na to niebo, jakie b��kitne.
Jo Lynn b�ysn�a okiem znad g�rnego rogu �Palm Beach Post":
� Fajny by�by sweter w takim odcieniu, co? � rzuci�a od niechcenia, leniwie przeci�gaj�c g�oski.
Nie by�a to odpowied�, jakiej oczekiwa�am, aczkolwiek bardzo typowa dla Jo Lynn. W naturze widzia�a wy��cznie jej walory dekoracyjne. Zamilk�am, deliberuj�c w duchu,
BRAKUJ�CY ELEMENT
czy nala� sobie jeszcze jedn� fili�ank�? Nie. Trzy to za du�o, chocia� uwielbiam porann� kaw�. Cz�sto powtarzam, �e to m�j jedyny prawdziwy na��g.
Zacz�am my�le� o Larrym. Wyszed� z domu przed �sm� na golfa z jakimi� lud�mi � chce z nimi ubi� interes. Co si� tyczy golfa, Larry jest w�a�ciwie jeszcze nowicjuszem. Wprawdzie gra� troch� w college'u i podobno sz�o mu ca�kiem nie�le, jak twierdzi, ale potem musia� zrezygnowa� z braku pieni�dzy i czasu. Teraz kiedy ma ich pod dostatkiem, a klienci i znajomi z bran�y raz po raz proponuj� mu partyjk�, od nowa chwyci� za kije. Przy okazji przekona� si� jednak, �e ten golf to nie taki zn�w relaks, jak mu si� kiedy� zdawa�o. Na przyk�ad wczoraj wieczorem prawie przez godzin� �wiczy� zamach przed wielkim �azienkowym lustrem, pr�buj�c wykona� go z tak� swobod�, jak to by�o dawnymi laty. �Ju� prawie, prawie", odpowiada� na moje monity, �e czekam na niego w ��ku. W ko�cu znudzi�o mi si� to czekanie, pozwoli�am wi�c sobie zasn�� � w nastroju lekkiego zawodu wywo�anego uczuciem niejasnych sensacji w dolnych partiach brzucha. Dzi�, gdy si� obudzi�am, ju� go nie by�o. Narzuci�am na siebie kr�tki r�owy bawe�niany szlafrok i posz�am do kuchni. Tu zaparzy�am du�y dzbanek kawy i zasiad�am przy stole z porann� gazet�. Larry przed wyj�ciem nie zapomnia� przynie�� jej z podw�rza, dobre i to. Dziewczyny wci�� jeszcze spa�y. Michelle by�a wczoraj gdzie� z kole�ankami i wr�ci�a dobrze po p�nocy. Kiedy wr�ci�a Sara? Musia�o by� ju� tak p�no, �e nie us�ysza�am.
Delektuj�c si� drug� fili�ank� kawy, zabra�am si� za lektur� recenzji ostatnich film�w, kiedy pojawi�a si� Jo Lynn. Zamiast powitania o�wiadczy�a z miejsca, �e jest w okropnym humorze; �le dzisiaj spa�a, ale to nie wszystko. Poprzedniego wieczoru facet, z kt�rym um�wi�a si� na randk�, by�y futbolista, a obecnie sprzedawca artyku��w sportowych (powiedzia�a, �e wygl�da jak wyp�owia�y Brad Pitt), wystawi� j� do wiatru, wymawiaj�c si� w ostatniej chwili b�lem gard�a, darciem w ko�ciach i og�lnie z�ym samopoczuciem. Posz�a wi�c sama do baru i kog� tam
JOY FIELDING
zobaczy�a, naturalnie zdrowego jak ko�? Reszt� mo�esz sobie do�piewa�, rzuci�a pod moim adresem, nalewaj�c sobie kawy.
Mimo nie przespanej nocy wygl�da�a wprost fantastycznie � jak zwykle zreszt� � w kr�tkich bia�ych szortach i malutkim topie z modn� obro��, kt�ry wi�cej ods�ania�, ni� zakrywa�. Si�gaj�ce ramion blond loki sczesane mia�a na jedn� stron� i by�o jej z tym kapitalnie. Uhm, wygl�da jak �wie�o bzykni�ta, odpar�a na moj� pochwaln� uwag�. Cho� niestety nikt jej nie przelecia�, dorzuci�a cierpko. No to jest nas dwie, cisn�o mi si� na usta, ale zmilcza�am. Nigdy jako� nie mog�am si� zdoby� na dyskusje o swoim �yciu seksualnym, zw�aszcza z Jo Lynn. Raz dlatego, �e nie wierz� w jej dyskrecj�, a po wt�re, i to jest g��wny pow�d, o czym tu m�wi�? Od prawie �wier� wieku �yj� w zwi�zku monogamicznym, a dla mojej siostry monogamia to akurat tyle, co monotonia. Kiedy� pr�bowa�am przekonywa� j�, �e nie ma racji, jednak od pewnego czasu da�am spok�j. Odk�d moje s�owa zacz�y brzmie� jako� pusto � nawet dla mnie samej.
Jo Lynn dla odmiany zawsze by�a bardziej ni� sk�onna dzieli� si� ze mn� sekretami swojej alkowy, ba, czyni�a to nawet z du�ym entuzjazmem. Szczeg�owe relacje z coraz to nowych eskapad mi�osnych p�yn�y jej wartkim potokiem, a uwagi, �e �ycie seksualne jest spraw� bardzo intymn�, kt�r� ka�dy powinien zachowa� tylko dla siebie, najwyra�niej do niej nie trafia�y. Pr�bowa�am jej przypomina�, �e milczenie jest z�otem, patrzy�a wtedy na mnie, jakbym mia�a bzika, a gdy radzi�am jej troch� przyhamowa� z seksem, bo z�apie jakie� chor�bsko, naburmuszona odwraca�a oczy. Powiedzia�am jej w ko�cu, �eby przesta�a papla� o tych sprawach, bo mnie one nie interesuj�. Parskn�a przeci�g�ym �miechem: �Oczywi�cie, �e ci� interesuj�!", o�wiadczy�a kategorycznie, no i mia�a racj�. �Przynajmniej nie m�w o tym przy dziewczynach". Akurat! Uwielbia�a mie� audytorium, a wp�yw, jaki wywiera�a na moje c�rki, sprawia� jej istn� rozkosz. Obie j� wprost ub�stwia�y, zw�aszcza Sara. Czasami jednolitym frontem
BRAKUJ�CY ELEMENT
wy�miewa�y m�j rzekomy konserwatyzm, gro��c, �e pewnego dnia zaci�gn� mnie do udzia�u w jednym z tych krety�skich talk-show�w, kt�re ogl�da�y wsp�lnie w telewizji. �Dziewczyno, ty si� musisz zmieni�!", wykrzykiwa�a Jo Lynn, parodiuj�c przesadnie rozwlek�y akcent Rolondy czy Ricki Lak�, podczas gdy Sara zgina�a si� wp� ze �miechu.
� Jest �liczny � mrukn�a teraz Jo z twarz� tak g��boko skryt� za gazet�, �e nie by�am pewna, czy dobrze s�ysz�.
� M�wi�a� co�?
� Jest naprawd� �liczny � powt�rzy�a tym razem wyra�niej. � Sp�jrz na jego twarz � m�wi�c to rozpostar�a gazet� na szklanym blacie okr�g�ego sto�u. � Wyjd� za niego za m��.
Wlepi�am oczy w pierwsz� stron� dzia�u doniesie� lokalnych, sk�d w odpowiedzi spojrza�o na mnie trzech m�czyzn. Pierwszym by� prezydent Stan�w Zjednoczonych, obecny na Florydzie z okazji jakiej� konferencji z miejscow� elit� polityczn�, drugim katolicki duchowny, udzielaj�cy poparcia idei planowanego marszu o prawa gej�w i lesbijek, trzecim niejaki Colin Friendly na sali s�dowej w West Palm Beach, oskar�ony � o ironio! mimo �przyjacielskiego" nazwiska � o zamordowanie trzynastu kobiet. Ba�am si� spyta� Jo Lynn, kt�rego z nich ma na my�li.
� M�wi� serio � stukn�a d�ugim pomara�czowym paznokciem w zdj�cie tego mordercy. � Tylko mu si� przyjrzyj. Jest troch� podobny do Brada Pitta, nie uwa�asz?
� Raczej do Teda Bundy'ego � zakpi�am, cho� naprawd� nie mia�am poj�cia, jak wygl�da ten jej wybranek. Bez okular�w, kt�re w�a�nie zdj�am, wszystko w gazecie by�o dla mnie jedn� rozmazan� plam�.
� Wk�adaj okulary � zarz�dzi�a Jo Lynn, wciskaj�c mi na nos oprawne w druty po��wki. Czarno-bia�e rozproszone ziarna natychmiast wskoczy�y na miejsce, tworz�c sp�jn�, wyrazist� ca�o��. � No? Co teraz widzisz?
23
JOY FIELDING
� Bezlitosnego morderc�. � Spr�bowa�am zdj�� okulary, lecz przytrzyma�a mi r�k�.
� Gdzie jest powiedziane, �e kogo� zabi�?
� Jo Lynn, czyta�a� t� gazet�, czy tylko ogl�dasz obrazki?
� Czyta�am ten artyku�, ty m�drali�ska � warkn�a i w jednej chwili sta�y�my si� obie dziesi�ciolatkami.
� I nie ma tam ani s�owa, �e to morderca.
� Jo, ten cz�owiek zamordowa� co najmniej trzyna�cie kobiet.
� Postawiono mu taki zarzut, co wcale nie znaczy, �e to zrobi�. Od tego jest proces, �eby dowie�� winy. Popraw mnie, je�li si� myl�! � Otworzy�am usta w prote�cie, lecz po namy�le uzna�am, �e lepiej milcze�. � A co z zasad� �niewinny, p�ki wina nie zostanie udowodniona"? � Jo Lynn posz�a za ciosem. C�, powinnam by�a przewidzie�, �e tak b�dzie. Nie na ni� takie metody jak dobrotliwe milczenie.
� My�lisz, �e jest niewinny. � Zastosowa�am teraz taktyk�, kt�rej cz�sto u�ywam wobec swych pacjent�w. Zamiast si� z nimi spiera�, przekonywa�, �e nie maj� racji, wysuwa� mniej lub bardziej trafne argumenty, powtarzam po prostu ich s�owa. Po co? Czasami taka powt�rka pozwala zobaczy� te s�owa jakby w lepszym �wietle, kiedy indziej chc� pozostawi� komu� czas do namys�u � mo�e sam teraz dojdzie do innego wniosku? � lub wreszcie najzwyczajniej pr�buj� w ten spos�b da� ludziom do zrozumienia, �e s�ucham ich z wielk� uwag�.
� My�l�, �e to bardzo prawdopodobne � odpar�a Jo.
� Mo�e by� niewinny. Tylko popatrz na niego: jest pi�kny.
Niech�tnie przyjrza�am si� fotografii. Colin Friendly w otoczeniu swoich obro�c�w, dw�ch m�czyzn bez twarzy konferuj�cych o czym� za jego plecami, siedzi pochylony do przodu, wpatruj�c si� pustym wzrokiem w nie zaj�te miejsce dla �wiadk�w. Zobaczy�am cz�owieka troch� po trzydziestce o ciemnych w�osach g�adko sczesanych z czo�a i �adnie rze�bionych rysach. W odmiennych okoliczno-
24
BRAKUJ�CY ELEMENT
�ciach mog�abym nawet uzna� t� twarz za przystojn�. Wiedzia�am z innych jego fotografii, �e ma ponad 180 centymetr�w wzrostu i �e jest szczup�y, mo�na powiedzie�, �ylasty. O jego oczach pisano, �e s� niebieskie, okre�laj�c je zawsze jako �przenikliwe" b�d� �intensywnie" niebieskie, cho� na dzisiejszym zdj�ciu nic z tego nie by�o wida�. Ale mo�e trudno mi by�o oceni� go obiektywnie � ju� nawet wtedy.
� Nie s�dzisz, �e to fantastyczny facet? Pokr�ci�am g�ow�.
� No wiesz, Kate! Wygl�da przecie� ca�kiem jak Brad Pitt, ma tylko ciemniejsze w�osy i nos troch� d�u�szy i cie�szy.
Jo Lynn, pomy�la�am, ile ty masz lat? Sko�czone trzydzie�ci siedem i co? Przed chwil� papla�a� jak ma�a dziewczynka, a teraz zrobi�a si� z ciebie zadurzona nastolatka. Czy ty kiedy doro�niesz? Ja zreszt� te�. A mo�e jeste�my ju� na to za stare?
� No, mo�e nie tak bardzo przypomina Brada Pitta
� zreflektowa�a si� moja siostra � musisz jednak przyzna�, �e jest przystojny. I ma charyzm�. Tak, to jest w�a�ciwe s�owo: charyzma. Przynajmniej tyle musisz mu przyzna�!
� O kim�, kto torturowa� i u�mierci� trzyna�cie kobiet, trudno m�wi�, �e jest fantastyczny czy �e ma charyzm�. Ja w ka�dym razie tego nie potrafi�, bardzo mi przykro, Jo.
� Pomy�la�am o swojej pacjentce, Donnie Lokash, kt�rej c�rka Amy zagin�a prawie rok temu. Biedna Amy mo�e te� by� ofiar� tego potwora, cho� jej cia�a wci�� jeszcze nie odnaleziono.
� To s� dwie r�ne rzeczy i powinna� je umie� rozr�ni� � pouczy�a mnie Jo Lynn. Omal nie parskn�am �miechem, bo to ja zawsze jej to m�wi�. � Fakt, �e jest przystojny, nie ma nic wsp�lnego z tym, czy zabi� kogo� czy nie.
� Doprawdy?
� A tak. Te dwie sprawy nie maj� �adnego zwi�zku. Wzruszy�am ramionami.
JOY FIELDING
BRAKUJ�CY ELEMENT
� Powiedz mi, co widzisz, gdy na niego patrzysz? � Naprawd� by�am ciekawa. � Poza tym �e przypomina ci Brada Pitta.
� Ma�ego skrzywdzonego ch�opca � odpar�a uroczystym tonem. Zabrzmia�o to ca�kiem szczerze.
� Ma�ego skrzywdzonego ch�opca � powt�rzy�am jak echo. Przed oczami stan�a mi ma�a Jo Lynn ko�ysz�ca na swym go�ym brzuszku zab��kanego kociaka. Zarazi�a si� od niego liszajem. � Gdzie? Gdzie ty to widzisz?
Jaskrawopomara�czowy paznokie� powoli zakre�li� k�eczko wok� ust mordercy.
� Ma smutny u�miech.
Uwa�niej przyjrza�am si� fotografii i z zaskoczeniem stwierdzi�am, �e to prawda.
� A to, �e w takich okoliczno�ciach potrafi si� w og�le u�miecha�, nie wydaje ci si� dziwne?
� Ch�opi�ca brawura � rzuci�a z tak� pewno�ci�, jakby zna�a go ca�e �ycie. � Dla mnie to rozbrajaj�ce.
Pocz�apa�am do kontuaru nala� sobie kolejn� fili�ank� kawy. Naprawd� by�a mi potrzebna.
� Czy nie mog�yby�my pom�wi� o czym innym?
Jo Lynn okr�ci�a si� na krze�le, wyci�gaj�c ku mnie r�k� z pust� fili�ank� oraz swoje d�ugie opalone nogi. Spomi�dzy pask�w jej bia�ych sanda�k�w b�ysn�y zadbane paznokcie w kolorze w�ciek�ego oran�u.
� Chyba nie proponujesz mi tego serio!
� Jo Lynn, dajmy spok�j...
� Co to znaczy �dajmy spok�j"? Mamy nie m�wi� o tym, co jest dla mnie wa�ne?
Wlepi�am wzrok w fili�ank�. M�j Bo�e, jak dobrze by�oby znale�� si� z powrotem w ��ku...
� Takie to dla ciebie wa�ne?
Usiad�a prosto, chowaj�c nogi pod krzes�o. Nad�sana wyd�a usta a la Brigitte Bardot, co wielu m�czyzn uwa�a�o za poci�gaj�ce, podczas gdy na mnie dzia�a�o jak p�achta na byka.
� Owszem, bardzo wa�ne!
26
1
� No wi�c na jaki adres mam wys�a� ci prezent �lubny? � spyta�am, sil�c si� na lekki ton. Jo nawet si� nie u�miechn�a.
� Kpij sobie, pewnie! Dla ciebie jestem przecie� jedn� wielk� kpin�!
Bardzo wolno poci�gn�am du�y �yk kawy. Jedynie to, jak uzna�am, nie grozi�o dalszymi przykrymi konsekwencjami.
� Daj spok�j, Jo Lynn, co ci mam powiedzie�?
� Przesta� robi� te swoje cholerne uniki!
� Przepraszam, nie zdawa�am sobie sprawy, �e to robi�.
� Na tym w�a�nie polega problem. Nigdy tego nie wiesz.
Nie mia�am szczeg�lnej ochoty wdawa� si� o tej porze w ocen� w�asnych niedostatk�w.
� S�uchaj, siostro, czy nie mo�emy uzna�, �e si� nie zgadzamy, i na tym sko�czy�? Dzie� jest taki pi�kny. Ja przynajmniej nie chc� go marnowa� na dyskusj� o jakim� facecie, kt�rego przecie� nawet nie znasz.
� W�a�nie zamierzam to zmieni�.
� Co?
� Mam zamiar go pozna�.
� Co takiego?
� S�ysza�a�. Mam zamiar go pozna� � powt�rzy�a krn�brnie. � W przysz�ym tygodniu wybieram si� do s�du.
� Chcesz i�� do s�du...
� Owszem, w�a�nie to powiedzia�am. W poniedzia�ek.
� I co chcesz przez to uzyska�? � Zignorowa�am odzywaj�cymi si� w g�owie cichutki g�os terapeutki: Milcz, niech sobie gada, a� si� wygada, i zamiast zamkn�� buzi�, powiedzia�am: � Nie pozwol� ci z nim rozmawia�.
� To si� oka�e.
� Nic z tego.
� No to usi�d� w sali i b�d� na niego patrze�. B�d� tam dla niego.
� B�dziesz tam dla niego � powt�rzy�am t�po.
27
JOY FIELDING
BRAKUJ�CY ELEMENT
� W charakterze duchowego wsparcia. I przesta� powtarza� ka�de moje s�owo! To cholernie denerwuj�ce.
Spr�bowa�am innego podej�cia:
� My�la�am, �e w poniedzia�ek idziesz szuka� pracy.
� Tym zajmowa�am si� ostatnio ca�e dwa tygodnie. Zostawi�am podania we wszystkich mo�liwych miejscach.
� A czy zadzwoni�a� p�niej chocia� w jedno miejsce? Przecie� wiesz, trzeba o to zabiega�... okaza� wytrwa�o��... � D�wi�k w�asnego g�osu mierzi� mnie ca�kiem tak samo jak moj� siostr�, widzia�am to po jej minie. � A potrafisz to robi�, B�g mi �wiadkiem...
� A mo�e ja tego nie chc�? � odpali�a. � Mo�e mam ju� dosy� tych og�upiaj�cych posad za psie pieni�dze u coraz to innego g�upka? Mo�e chc� uruchomi� co� na w�asn� r�k�?
� Co konkretnie?
� Jeszcze si� nie zdecydowa�am. Mo�e jakie� zaj�cia gimnastyczne albo przechowalni� dla ps�w... Co� w tym rodzaju.
Przetrawiaj�c t� enuncjacj�, z ca�ych si� pr�bowa�am zachowa� kamienny wyraz twarzy. Ona i gimnastyka! Jo Lynn, jak �yje, nie splami�a si� uczestnictwem w �adnym z takich kurs�w. A przechowalnia? Mrzonki. Mieszka w bloku, gdzie nie wolno trzyma� zwierz�t.
� Ty oczywi�cie uwa�asz, �e tego nie potrafi�.
� Przeciwnie. My�l�, �e potrafisz zrobi� wszystko, cokolwiek sobie postanowisz � powiedzia�am szczerze. W tej chwili to w�a�nie martwi�o mnie najbardziej.
� Ale m�j pomys� wydaje ci si� g�upi!
� Tego nie powiedzia�am.
� Nie musia�a�. Masz to wypisane na twarzy. Odwr�ci�am si� od niej i k�tem oka uchwyci�am swoje
odbicie w ciemnym szkle piekarnika. Zn�w mia�a racj�. Nawet w tej przydymionej tafli wida� by�o, jak zblad�am, jak opad�a mi szcz�ka. Okropno��, jak ja wygl�dam, pomy�la�am. No, prawda i to, �e proste w�osy zwisaj�ce mi do podbr�dka niczym �a�osna gar�� wiotkich paku� urody
28
mi nie dodaj�, a poranne wory pod oczami w ci�gu dnia powinny skl�sn��...
� �eby otworzy� interes, musisz mie� pieni�dze. � Po raz drugi zignorowa�am ostr� interwencj� profesjonalistki. Teraz ju� t�uk�a mnie pi�ci� w m�zg.
� Pieni�dze b�d� mia�a.
� Tak? A niby sk�d i kiedy?
� Po �mierci mamy � oznajmi�a Jo Lynn. Pomara�czowe usta wykrzywi� jej taki sam smutny u�miech jak u tego monstrum na zdj�ciu.
Przez moment mia�am uczucie, �e serce przestaje mi bi�. Co pr�dzej odstawi�am fili�ank�, tak mocno dr�a�a mi r�ka. Przytrzyma�am j� drug�.
� Jak ty mo�esz m�wi� co� takiego?
Znienacka wybuchn�a �miechem. Zdawa�o mi si�, �e ten jej chichot zatacza nade mn� ogromne ko�a niby gigantyczne lasso, kt�re zaraz spadnie mi na szyj� i bezlito�nie podci�gnie pod sufit. Widzia�am, jak tam wisz� p�uduszona, rozpaczliwie wierzgaj�c nogami.
� Wyluzuj si�, kobieto. Nie znasz si� na �artach?
� Taki podw�jny �arcik, co? �art do kwadratu � powiedzia�am i zaraz ugryz�am si� w j�zyk. Mawia�a tak nasza matka.
� Nigdy nie rozumia�am, co to ma znaczy� � sykn�a Jo z rozdra�nieniem.
� Drugie dno. Niby �artujesz, a w rzeczywisto�ci m�wisz serio.
� Wiem. Nie musisz mi a� tak t�umaczy�.
� A co do mamy � m�wi�am dalej � to we� pod uwag�, �e ma dopiero siedemdziesi�t pi�� lat i jest w doskona�ej formie. Na twoim miejscu nie liczy�abym tak bardzo na jej szybkie zej�cie.
� Nie liczy�am na ni� nigdy i w niczym � warkn�a.
� Sk�d si� to w tobie bierze?
Teraz z kolei ona wytrzeszczy�a na mnie oczy � z jawnym niedowierzaniem.
� No tak, z tob� tak zawsze! Gdzie� ty by�a przez wszystkie te lata?
29
JOY FIELDING
� Powiedz mi, Jo, jak d�ugo jeszcze chcesz wywleka� te swoje �ale? Jeste� ju� ca�kiem doros�a, nie uwa�asz? Do �mierci b�dziesz j� wini� za co�, co zrobi�a czy nie zrobi�a przesz�o dwadzie�cia lat temu?
� A ty nie bagatelizuj tego, co zrobi�a.
� C� ci takiego zrobi�a? Mo�e mi powiesz konkretnie! Potrz�sn�a g�ow�, odgarn�a z policzka kilka jasnych
lok�w, na koniec szarpn�a za z�ote k�ko zwisaj�ce jej
z prawego ucha.
� Nic, zupe�nie nic. By�a idealn� matk�. Zapomnij o tym, co powiedzia�am. � Po raz drugi potrz�sn�a g�ow�, przy czym loki opad�y jej zn�w na policzek oblany nagle zdradzieckim rumie�cem. � Cz�owiek gada czasami, co mu �lina na j�zyk przyniesie. Jaki� diabe� w niego wst�puje
czy co.
Tym mnie nie zwiod�a.
� A tobie nigdy nie przysz�o na my�l, �e diab��w nie
ma?
W odpowiedzi wlepi�a we mnie zw�one zielone oczy. Wargi mia�a tak zaci�ni�te, jakby chcia�a si� na mnie rzuci�, zwali� z krzes�a i przygwo�dzi� do pod�ogi. Ale nie. Nieoczekiwanie twarz jej z�agodnia�a i zn�w wybuchn�a �miechem. Tym razem tak szczerym i serdecznym, �e i ja mog�am si� roze�mia�.
� A wiesz, to by�o zabawne! � Nie rozumia�am, co j� tak �mieszy, wola�am jednak nie pyta�. Przyjemniej by�o p�awi� si� w cieple tej nag�ej �askawo�ci.
Zadzowni� telefon: nasza matka, jak na zawo�anie. Jakby zna�a nasze najtajniejsze my�li.
� Powiedz jej, �e w�a�nie o niej rozmawiamy � dono�nie szepn�a Jo Lynn, wyra�nie licz�c na to, �e jej g�os dotrze do uszu matki. Nie pos�ucha�am.
� Jak si� masz, mamo? � Wyobrazi�am j� sobie ze s�uchawk� w r�ku. O tej porze jest ju� oczywi�cie starannie ubrana i uczesana, wok� w�skiej twarzy wij� si� szpakowate, mocno skr�cone loczki, br�zowe oczy b�yszcz� oczekiwaniem tego, co przyniesie jej dzisiejszy dzie�.
30
BRAKUJ�CY ELEMENT
� Wspaniale, kochanie! � Jej wysoki g�os zabrzmia� w ca�ej kuchni. Jo Lynn bezg�o�nie wym�wi�a wraz z ni� to �wspaniale". Matka zawsze tak odpowiada. � A ty, c�reczko?
� Dobrze.
� A dziewczynki?
� Doskonale.
� Ja te�! � zawo�a�a Jo Lynn.
� O, Jo Lynn jest u ciebie?
� Uhm, wpad�a na kaw�.
� U�ciskaj j� ode mnie.
� Nawzajem � rzuci�a moja siostra bez krzty sentymentu.
� Dzwoni� do ciebie, z�otko � kontynuowa�a matka � bo nie mog� znale�� tego doskona�ego przepisu na kruchy placek botwinkowy, a co� mi si� zdaje, �e ci go da�am. Zanotowa�a� go sobie, prawda?
� Placek botwinkowy? � powt�rzy�am zdziwiona.
� Tak, nie pami�tasz? Upiek�am go dla was par� tygodni temu. M�wi�a�, �e by� przepyszny.
� Ach, placek brzoskwiniowy.
� No tak. A jak ja powiedzia�am?
� Powiedzia�a�... Mniejsza o to, niewa�ne. Poszukam i zadzwoni� do ciebie p�niej, dobrze? � W s�uchawce na moment zapad�a cisza.
� Dobrze, tylko niech to nie trwa zbyt d�ugo. � Czy�bym w g�osie matki us�ysza�a nut� niepokoju? Zniecierpliwienia?
� Mamo, czy co� si� sta�o? � Na wszelki wypadek skrzy�owa�am palce, co jak wiadomo, ma przeciwdzia�a� k�opotom. Prosz� Ci�, Bo�e, niech to nie b�dzie nic z�ego. Dzie� i tak ju� zacz�� traci� barwy, niebo robi si� coraz bledsze... B��kit wycieka z niego jak
woda...
� Nie, nic � uspokoi�a mnie spiesznie � tylko �e pan Emerson, wiesz, ten m�j s�siad, pogniewa� si� na mnie i nie mam poj�cia o co. Od paru dni jest naprawd� strasznie nieprzyjemny.
31
JOY FIELDING
� Nieprzyj emny? To znaczy?... � Przywo�a�am przed oczy obraz jowialnego starszego pana. Troch� przygarbiony, lecz wci�� czaruj�co elegancki wobec kobiet. Na g�owie bia�a, imponuj�co g�sta czupryna... Mieszka przez �cian� z moj� matk� ju� od dw�ch lat, od czasu gdy zosta�a rezydentk� Domu Pogodnej Jesieni w Palm Beach Lakes, o�rodku dla niezale�nych senior�w, nie wymagaj�cych specjalnej opieki. Pan Emerson by� jak dot�d wprost idealnym s�siadem: �yczliwym, uwa�aj�cym, w pe�ni sprawnym fizycznie i umys�owo. Zbli�a si� jednak do dziewi��dziesi�tki, a w tym wieku wszystko si� mo�e zdarzy�.
� Pomy�la�am, �e upiek� mu ten placek na znak pokoju � wyja�ni�a matka � no i w �aden spos�b nie mog� znale�� przepisu.
� Poszukam go i zadzwoni�, a na razie nie przejmuj si� tym panem. Z czasem z�o�� mu przejdzie.
� Oho, my�lisz, �e zosta�o mu a� tyle czasu? Parskn�am �miechem i w�a�nie mia�am od�o�y� s�uchawk�, kiedy zn�w w��czy�a si� Jo Lynn. Bardzo g�o�no.
� Powiedz matce, �e wychodz� za m��!
� Co? Ona znowu wychodzi za m��?
� B�dziesz go uwielbia�!
Co pr�dzej szepn�am mamie, �e to tylko �art.
Na twarzy Jo Lynn po raz drugi odmalowa�o si� oburzenie: zaci�a usta, oczy zw�zi�y jej si� do rozmiar�w szparek.
� Dlaczego to powiedzia�a�? � zaatakowa�a mnie z furi�. � Dlaczego ty zawsze starasz si� j� chroni�?
� A dlaczego ty zawsze starasz si� j� zrani�?
Przez chwil� d�ug� jak wieczno�� patrzy�y�my sobie w oczy, pozwalaj�c pytaniom zawisn�� w powietrzu. Trwa�y tam niczym szare drobinki py�u w jasnej smudze s�o�ca. Mia�am ochot� krzykn��: Jo Lynn, u diab�a, co ty wyprawiasz? Czy�by� naprawd� mog�a traktowa� serio ten makabryczny pomys� z Colinem Friendlym? Nie do�� wycierpia�a� od brutali, od ca�ej kolekcji egoist�w, przegra�c�w, wulgarnych nieudacznik�w? Jeszcze ci
BRAKUJ�CY ELEMENT
ma�o? Kogo ty pr�bujesz ukara�? Komu chcesz zrobi� na z�o��?
� Co tu si� dzieje? � dobieg� mnie czyj� senny g�os. Do kuchni wtoczy�a si� Sara, boso, w granatowej jedwabnej tunice i boks