MARTIN CRUZ SMITH

SKRZYDŁA NOCY

(PRZEŁOŻYŁ JAN GRABOWSKI)
Rozdział pierwszy
Tablica reklamowa tytoniu Czerwonoskóry, przedstawiająca Indianina ze 
skorodowanym okiem, zwrócona była na zachód. Dwie półciężarówki rdzewiały w 
kępie 
żółtych krzaków kaktusowych. Z otworu po reflektorze wysuwał się błyskawicą 
cienki język 
jaszczurki.
Było południe. Na Malowanej Pustyni temperatura sięgnęła trzydziestu ośmiu 
stopni.
Ściany szopy Abnera Tasupi składały się z tablicy reklamowej tytoniu i z 
postawionych na sztorc i pospawanych masek samochodów. Kwadratowy kawał stalowej 
płyty zastępował dach. Abner czasem naprawiał samochody, a czasem sprzedawał 
benzynę 
Enco wprost z beczek. Beczki były zazwyczaj puste, więc Abner całymi dniami 
słuchał radia 
tranzystorowego. W rozgłośni w Gallup pracowało kilku dyskdżokejów z plemienia 
Nawahów. Co prawda, Abner nie cierpiał Nawahów, ale dyskdżokejów z plemienia 
Hopi nie 
było. Na Czarnej Mesie Hopi było wielu, jednak żaden z nich nie odważył się go 
odwiedzić.
No, może z jednym wyjątkiem.
Youngman Duran siedział w szopie, pomiędzy sprężynami sterczącymi z fotela 
samochodowego. Między nogami trzymał na wpół wypitą flaszkę wina Galio.
- Przykro mi, ale muszą zginąć - Abner przeprosił swego jedynego przyjaciela.
- Ktoś, kogo znam?
Abner, rozebrany do majtek i skórzanej przepaski, siedział w kucki na klepisku 
mieląc 
ziarna kukurydzy. Miał ponad dziewięćdziesiąt lat i jego brązowe ciało było 
twarde jak 
pancerz owada. Siwe włosy, przycięte tuż na oczami, spływały wzdłuż płaskiej 
twarzy o 
szerokich kościach policzkowych i grubych, spękanych wargach.
- No, Abner, możesz mi powiedzieć. Przecież nie jestem zastępcą szeryfa dla 
zabawy.
Youngman był mniej więcej trzy razy młodszy od Abnera. Włosy miał krótsze, 
kruczoczarne i podwinięte pod brudny kapelusz. Na kapeluszu odbiło się kółko 
potu, a plamy 
spod pach i z pleców zlały się razem, zmieniając koszulę khaki w ciemną gąbkę. 
Poprawił się 
na siedzeniu, usiłując ominąć wystające sprężyny. Youngman nie znosił ciężkiego 
wina, ale o 
prawdziwy alkohol w rezerwacie było trudno. Poza tym lubił Abnera.
Abner wziął w ręce zmielone ziarno kukurydziane, zaczął rozsypywać je pod 
progiem, 
a potem - cofając się - w rogach pokoju.
Youngman wyciągnął paczkę przepoconych papierosów.
- Znasz ich wszystkich.
- To dobry początek, Abner, to już jest coś. 
Youngmanowi szopa Abnera przypominała granicę powodzi, która wyrzuca na brzeg 
różnorakie śmiecie. Pudło świec samochodowych i bezpieczników. Podnośniki i 
łyżki do 
ściągania opon. Puszki po zupie i fasolce ustawione na beczce, zamienionej na 
piecyk. 
Koszule powtykane w dziury w ścianach, z których zwisały warkocze błękitnej 
kukurydzy. 
Na półce, sporządzonej ze skrzynki na pomarańcze, stały lalki Kachina, z których 
każda 
mierzyła ponad trzydzieści centymetrów. Jedną zdobiły drewniane promienie 
słońca, inną - 
orle pióra, a wszystkie były topornie wyrzeźbione w drewnie i liczyły sobie z 
pięćdziesiąt 
albo i sto lat.
- Za takie lalki w Phoenix można wziąć do tysiąca dolarów. Sprzedaj, zanim ktoś 
ci je 
ukradnie - powiedział Youngman.
- Nie martw się, Pchło - odparł Abner, skończywszy sypać kukurydzę. - Tu nikt 
nie 
przychodzi.
- Cóż, pewnie się boją, że rzucisz na nich klątwę.
Na kotle stały gliniane naczynia z pejotlem, bieluniem i marihuaną. Youngman 
opanował wzbierającą pokusę. Zdarzało mu się żyć na haju. Trwało to siedem lat, 
ale to było 
w wojsku, a teraz tylko podpalał trochę trawki i pił wino. Nie wzlatywał już 
wysoko, ale też 
nie spadał na samo dno. Abner był inny; był kapłanem. I miał rację: ludzie go 
Unikali.
- Co to, do cholery, ma znaczyć, że wszyscy zginą? Masz szczęście, że mówisz ze 
mną. Inni pomyśleliby, że mówisz poważnie - zauważył Youngman.
Na naczyniu z bieluniem nie było pokrywki. Kocioł oblepiały naklejki z napisami 
„Tijuana", „Prawda lub Konsekwencje", „Nagrobek". Równie dobrze mógłby być tam i 
napis 
„Mars". Abner znalazł kocioł w lombardzie; nigdy nie ruszył się dalej niż do 
Tuba City.
- Dziś upał, a bracia Galio nieźle się natrudzili. Golnij sobie, Abner - 
zaproponował.
Staruszek potrząsnął głową. Pewnie skosztował bielunia, pomyślał Youngman. 
Szczodra dawka nasion to pewna trucizna. Mała dawka suszonych korzeni mogła 
unieść 
mózg jak samochód na podnośniku. W rezerwacie można było umrzeć na wiele 
sposobów. 
Alkohol, bieluń lub wilczomlecz. Odpoczynek w nocy na środku drogi. Po prostu 
pozwolić na 
to, aby czas sobie płynął i sekundy gromadziły się jak piasek w otwartym grobie.
Abner otworzył kufer.
- Do diabła. Obiecałeś, że nie będziesz przyrządzał leków w mojej obecności - 
przypomniał Youngman.
- Przecież nie wierzysz w to wszystko. - Abner uśmiechnął się w odpowiedzi.
- Nie wierzę, ale nie lubię. Chcę po prostu sobie usiąść i pogadać. Tak jak 
zwykle.
- Wiem, na co masz ochotę. - Starzec nadal się uśmiechał. - Ale na to jest już 
za 
późno.
- Chodź, pojedziemy na przejażdżkę. Może ustrzelimy królika... - zaproponował 
Youngman.
Abner wyciągnął koc ze skrzyni po pomarańczach. Pod kocem stała klatka z 
królikiem, którego nos wciśnięty był między kratki. Youngman nie wiedział, że 
Abner 
pozwalał sobie na takie zbytki jak świeże mięso. Z reguły starzec odżywiał się 
podpłomykami, chili, kukurydzą, niekiedy suszonymi brzoskwiniami.
W kufrze znajdowały się rzeczy, które Abner z reguły określał jako swoje 
„tajemne 
dobra". Korzenie paho, pióra, słoiki z suszoną kukurydzą: żółtą, czerwoną i 
niebieską. Abner 
usypał małe kopczyki ziaren kukurydzy przed każdą z lalek.
- Nie chcę, żeby cię dopadli - powiedział Youngman - bo przyślą mnie, żebym 
zrobił z 
tobą porządek. To są durnie, którzy wierzą w twoje czary.
Z innego miejsca w kufrze Abner wyciągnął torebkę, z której dobył czarno-białe 
pióra 
z ogona dzierzby. Potem wetknął po piórku w każdy z kukurydzianych kopczyków, aż 
powstał ołtarz. Cofnął się o krok, żeby podziwiać swoje dzieło, i powiedział:
- Chcę zostawić miejsce w środku na tabliczkę Pahana. Ładne, prawda?
- Co to jest tabliczka Pahana?
- Nie wiesz? 
- Nie.
- To nie wiesz zbyt wiele. - Abner zatarł ręce.
- Wiem, że się naćpałeś magicznego proszku i jesteś na haju. Ile wziąłeś tego 
bielunia? No, powiedz.
- Niewiele. - Odwrócony tyłem Abner wzruszył szczupłymi ramionami. - Tobie, 
Pchło, będzie potrzeba o wiele więcej.
Youngman poczuł zawód. „Robienie leków" było najlepszym przykładem 
bezsensownej pracy. Żadna ilość leków nie potrafiła zmienić biednego, ciemnego 
Indianina w 
bogatego, zadbanego białego. Przynajmniej nie w Arizonie. Jeżeli chodzi o lalki 
Kachina, to 
wszyscy doskonale wiedzieli, że były to po prostu zabawki.
Rząd lalek ze złośliwymi minami spoglądał nań drewnianym wzrokiem.
- Tak - powiedział Youngman. - Ja bym potrzebował z garść środków pobudzających, 
trochę amfy, wąchnięcie koki, trochę kwasu i puszkę coors, żeby poczuć bliskość 
Wielkiego 
Ducha.
- Pomimo to - upierał się Abner - dobry z ciebie chłopak.
Youngman podrapał się po czole. Bywały chwile, kiedy zdawało mu się, że 
porozumiewa się z Abnerem za pośrednictwem nieudolnego tłumacza, choć obaj 
mówili w 
języku hopi, z tymi samymi zapożyczeniami od białych. Rozzłościł się na samego 
siebie. Nie 
powinien był zatrzymać się w obskórnej szopie Abnera, tylko jechać dalej, na 
ranczo Momoa, 
tak jak to miał w planie.
Abner przyniósł butelkę po wodzie mineralnej, zatkaną folią aluminiową. Zdjął 
folię i 
wysypał na dłoń jakiś czarny piasek, którego Youngman nigdy wcześniej nie 
widział. Piasek 
był drobny, lśniący i błyszczący. Kiedy napełnił już dłoń, przykucnął i - sypiąc 
piasek cienką 
strużką między palcami i kciukiem - wyrysował nim na podłodze swastykę. Linie 
były proste, 
niczym przy linijce, a kąty mogły być wyrysowane przy ekierce. Na pustej dłoni 
pozostały 
oleiste plamy.
Do diabła, pomyślał Youngman. Nie miał najmniejszej ochoty aresztować starca.
- Abner - powiedział - włóczyłeś się wokół kopalni Peabody? To nie jest piasek.
- Naprawdę dobry z ciebie chłopak i niegłupi. - Abner ponownie napełnił dłoń i 
zaczął 
rysować kolejną swastykę. - Nie, to nie z Peabody.
Miesiąc wcześniej Abnera schwytano, kiedy wrzucał pudła z grzechotnikami do 
kopalni odkrywkowej na Czarnej Mesie. Gdyby nie to, że Youngman przybył na czas 
i zdążył 
go sam aresztować, strażnicy byliby go zastrzelili. Zaraz potem go zwolnił.
-Wujku, chciałbym móc się o ciebie nie martwić.
- Nie martw się. - Abner skupił się na rysunku. - Tak będzie dobrze. To nie 
pochodzi z 
żadnej kopalni białych, ale od martwych ludzi.
Czarny piasek prawie przelewał się w rękach, jak ciecz. Youngman popił wina. 
Abner 
wyrysował dalsze dwie swastyki, układając je w idealny kwadrat. Co do tego 
Youngman nie 
miał wątpliwości.
- Co znów knujesz, Abner? - zapytał.
Abner podszedł znów do kufra i wziął naręcze butelek z czarnym proszkiem, po 
czym 
skierował się do środka kwadratu swastyk. Przykucnął, otworzył jedną z butelek, 
nasypał 
sobie na rękę i zaczął dalej rysować. Zabawne, kapłani -nawet ci najstarsi i 
najsłabsi - kiedy 
wzięli się za robienie leków, to wrastali w ziemię, jakby ich przytrzymywał 
jakiś magnes. 
Dwóch ludzi z trudnością potrafiło ich podnieść do góry. Ale to, oczywiście, 
było związane z 
wyważeniem ciała. Nowy wzór narysowany przez Abnera przypominał zwój, a potem 
rozrósł 
się w spiralę.
- Nie złość się na mnie, Pchło. - Abner dosypał sobie na rękę. - Ale długo się 
nad tym 
zastanawiałem i postanowiłem, że coś z tym światem trzeba zrobić. Przede 
wszystkim ci 
pieprzeni Nawahowie. Mam już dość tych skurwysynów. W dalszej kolejności 
wszystkie sądy 
federalne i biuro indiańskie. - Proszek posypał się spomiędzy palców Abnera, 
rozszerzając się 
w spiralę. -Pchło, oni nas wykańczają. Tak jest teraz i tak było zawsze. Teraz 
kolej na nich i 
na firmy. Zakłady Węglowe Peabody, ropa El Paso. Pchło, ja ich załatwię. 
Wszystko zależy 
ode mnie, a ja już ich urządzę. - Abner otworzył kolejną butelkę. Youngman 
uśmiechnął się, 
słysząc tak często wymawiane swoje imię w języku hopi. Nikt, poza Abnerem, tak 
się do 
niego nie zwracał.
- Powstrzymasz El Paso Oil?
- Jej mi nie żal, szkoda mi ludzi.
- Jasne.
To dopiero wstrząsnęłoby dyrekcją El Paso, pomyślał Youngman. Gdyby tylko 
wiedzieli, że gdzieś na środku pustyni rzuca im wyzwanie szalony 
dziewięćdziesięcioletni 
szaman z plemienia Hopi. Za to wypiję, pomyślał sobie.
- Widziałem, jak kopali na Czarnej Mesie. -Abner splunął na drzwi. - Słyszę, że 
chcą 
zabrać nam wodę.
- To woda dla Los Angeles. Słuchaj, Abner, daj spokój z tymi lekami i łyknij 
sobie 
trunku. - Youngman podsunął Abnerowi wino, ale ten potrząsnął głową.
- Wobec tego z Los Angeles też trzeba skończyć. No i z Tucson, Phoenix, 
Albuąuerąue. Z wszystkimi miastami.
- Kupa luda. Czy mówiłeś już komuś o tym? 
Abner okręcił się na kolanach, wyciągnąwszy ręce jak ramiona busoli; czarna 
spirala 
zawirowała wokół niego raz, a potem drugi, skręciła delikatnie w prawo i 
przeszła w większy 
krąg, rozwijając się w przeciwnym kierunku.
Ze swego siedzenia Youngman widział wraki stojące na dworze. Pordzewiałe 
kadłuby, przypominające szczątki prehistorycznych zwierząt. Mnóstwo skamielin 
jest w tej 
okolicy, pomyślał. Wliczając w to Indian. Nakręcił kapsel na butelkę wina i 
zapytał:
- Jak się do tego zabierzesz, Abner? Weźmiesz strzelbę i zaczniesz kosić 
samochody 
na drodze? Dynamit? W jaki sposób wszystkich powstrzymasz?
- Nie powstrzymam, tylko skończę z nimi. - Abner podniósł wzrok. Miał małe, 
przenikliwe oczy, których czarny środek otoczony był mętnym białkiem. - Skończę 
z tym 
światem.
Ukończył dwie czarne Unie. Mniejsza wiła się trzy, a większa - cztery razy wokół 
wspólnego środka. Razem wyglądały jak dwie serpentyny o średnicy półtora metra. 
Pomimo 
to, że między jedną a drugą garstką proszku Abner musiał wielokrotnie przerywać 
i znów 
zaczynać pracę, linie były ciągłe, bez załamań. Ani jednaj skazy w płynnych, 
koncentrycznych liniach. W mroku szopy dzieło Abnera było tak czyste i 
błyszczące, jak 
zwinięty wąż.
Youngman nerwowo wyjrzał za drzwi, na stojącego za wrakami jeepa. Niebo było 
błękitne jak woda i głębokie niczym turkus osadzony w srebrze. Powietrze 
przepływało jak 
tancerz ciągnący nogę ponad piaszczystym gruntem, poruszając uschniętymi 
trawami. Na 
północy wyrastała ściana Czarnej Mesy. Dwieście mil na południe leżało Phoenix, 
a sto 
pięćdziesiąt mil na wschód - Albuquerque. Równie dobrze mogłyby leżeć na innej 
planecie. 
Ale przecież tego właśnie szukał: innej planety, pomyślał Youngman. Z paczki 
wyciągnął 
ostatniego papierosa.
Abner podszedł do kufra po butelki jaskrawoczerwonego piasku.
- W jaki sposób spowodujesz koniec świata? - zapytał Youngman.
- Inaczej. - Abner skinął do Youngmana, aby dał mu się sztachnąć papierosem. - 
Pierwszy Świat skończył się w ogniu. Kobieta i wąż powiedli ludzi na pokuszenie, 
a Stwórca 
zesłał płomienie i otworzył wulkany. Wszystko spłonęło do cna, a ocalało tylko 
kilku dobrych 
Hopi.
Abner zaczął rysować krąg z czerwonego piasku: wewnątrz kwadratu swastyk, wokół 
podwójnej serpentyny.
- Drugi Świat był dobry, ale później ludzie stali się zbyt zamożni, obrośli 
tłuszczem. 
Nic ich nie interesowało poza bogactwem. Stwórca dostrzegł, co się działo i 
zatrzymał Świat 
w miejscu. Ziemia opuściła swą orbitę i wszystko zamarzło, pokryło się lodem. 
Ocalało 
jedynie kilku dobrych Hopi.
Youngman wypuścił dym przez nos. Tę historię znał od dzieciństwa, powtarzano mu 
ją bezustannie.
- Trzeci Świat był doskonały. - Abner odmierzył porcję czerwonego piasku. - W 
miastach było mnóstwo cennych kamieni i ozdób z piór. Ale ludzie zapomnieli o 
słusznej 
drodze: kobiety zamieniły się w dziwki, a mężczyźni zaczęli walczyć, niosąc 
żagiew wojny z 
miasta do miasta. Stwórca miał tego dość. Kilku dobrych Hopi wsadził na tratwy, 
a cały świat 
zalał deszczem i wodą.
Lalki na ołtarzu słuchały w martwej ciszy. Pochmurny bóg-gwiazda, rogaty bóg 
kukurydzy, okrągłogłowy klown, tancerka trzymająca opierzonego węża. Durni 
świadkowie 
ustawieni na skrzyni.
Czerwony krąg był na ukończeniu. Abner sięgnął po butelki białego i 
pomarańczowego piasku.
- Wreszcie pojawiły się lądy i Stwórca pozwolił, by Hopi wyszli na pustynię. - 
Najpierw otworzył butelkę z pomarańczowym piaskiem. - Powiedział: to jest teraz 
wasz 
Czwarty Świat. Nazywa się Tuwaqachi, Świat Spełniony. Jest on koloru sikyangpu, 
białożółty. Zwrócony jest na północ, w stronę Czarnej Mesy. Będzie we władzy 
Masawa, 
boga śmierci. Od tej chwili będziecie musieli postępować słuszną drogą.
Między serpentyną i kręgiem Abner narysował biegnącego psa.
- Klan Kojota - powiedział Youngmanowi. - To ty.
- Bomba - odparł z wahaniem Youngman. 
Abner otworzył butelkę z białym piaskiem i ostrożnie przeszedł na drugą stronę 
serpentyny. 
- Tak więc mamy światy za sobą i światy przed nami. Po Czwartym Świecie nastąpi 
Świat Piąty.
- Być może - zauważył Youngman. - Być może przyspieszasz tempo zmian.
- Chodzi ci o przepowiednie? No cóż, ten świat ma się skończyć w eksplozji bomb 
atomowych, tak przynajmniej twierdzą liczni kapłani. Czekałem na tę chwilę, ale 
wydaje mi 
się, że to tak szybko nie nastąpi. Nie mogę na to liczyć. Wobec tego sam z tym 
skończę już 
teraz.
- Kiedy? 
- Dzisiaj.
Na brzegu czerwonego kręgu Abner zakończył rysować biały kontur ptaka. Potem 
przeprosił i wyszedł z szopy, żeby oddać za krzakami mocz. Youngman czekał, 
pragnąc 
zapalić jeszcze jednego papierosa. Abner wrócił i pociągnął nosem.
- Niezły dzień, co? Jak tam pojazd?
- Jeep? W porządku. Posłuchaj, muszę teraz wstąpić do Momoa, ale potem jadę w 
góry. Chcesz ze mną pojechać?
Abner potrząsnął głową i przełknął ślinę. Oczy mu błyszczały.
- Wcale nie poszedłeś się odlać - powiedział Youngman. - Najadłeś się znów tego 
świństwa.
- Chcesz trochę? 
- Nie.
- Jeszcze, poprosisz. - Abner uśmiechał się. 
Bywało, że i wcześniej stary zachowywał się dziwnie, ale nie tak jak teraz. 
Nawet 
gdyby siłą wziął Abnera na mesę, to kto by się odważył mu pomóc? Wszyscy daliby 
nogę.
- Czy inni kapłani wiedzą o twoich planach? - zapytał.
- Zaprosiłem ich - odparł Abner. - Niektórzy są zajęci wyrobem śmieci dla 
turystów. 
Inni oglądają telewizję. Obejdę się bez nich.
Abner odkorkował butelkę z czarnym piaskiem. Zakołysał się lekko, przestępując 
ponad malowidłem, ale zachował równowagę pochylając się nad ostatnim rysunkiem, 
w 
środku czerwonego kręgu. Z uwagą rozsypał oleisty piasek, tworząc kształt 
człowieka bez 
głowy. Z ramion zwisał mu podarty kaptur, z kaptura wystawały wyciągnięte palce. 
Ze 
skórzanej torby dobył małe kostki, które ułożył jak naszyjnik. W miejscach, w 
których 
powinny znajdować się oczy i usta, położył szczątki kaczana kukurydzy. Pod 
oczami - 
kawałki potłuczonego lusterka, tak że bezgłowy kształt zdawał się równocześnie 
patrzeć i 
płakać.
- Prawie gotowe. - Abner wyprostował się, zadowolony.
Wytarł ręce w szmatę, poszperał w kufrze i dobył z niego nóż myśliwski i 
skórzany 
pas. Nadepnął na koniec pasa, napiął go na nodze i zaczął ostrzyć na nim nóż.
- Jeżeli chcesz spowodować koniec świata, to różnica jednego dnia nie powinna 
grać 
żadnej roli - powiedział Youngman. - Poczekaj do jutra.
- W radiu mówili, że jutro wieczorem ma padać.
- No to co? - Youngman omal się nie roześmiał.
- Pchło, nadciągają nowe chmury - z powagą odparł Abner. - Sprowadziłem je we 
śnie. Moje chmury nie lubią deszczu.
Abner dotknął ostrza noża. Potem podszedł do klatki z królikiem, wyciągnął z 
niej 
zwierzątko i zawiesił je za tylne nogi na skórzanym pasie przyczepionym do drzwi 
chaty. 
Królik szamotał się z boku na bok, tocząc oczami.
- A co lubią twoje chmury? - zapytał Youngman.
Abner schwycił królika za uszy i przekręcił mu głowę, naciągając szyję. Oparł 
nóż na 
białym futerku podgardla, a potem opuścił ramię.
Starzec patrzył niepewnie, stojąc niezgrabnie w plamie słońca, w dalszym ciągu 
jedną 
ręką trzymając wijącego się królika. Ostrze lśniło odbitym blaskiem słońca. 
Youngman 
poczuł to spojrzenie niczym rękę ślepca przesuwającą się po twarzy i odniósł 
wrażenie, że 
nagle utracił kontakt.
- A co lubią? - powtórzył.
Królik bił łapkami powietrze. Nóż zalśnił w ręce Abnera.
Stary zwariował, pomyślał Youngman. Demencja. Wreszcie go dopadło, po całym 
życiu pełnym pejotlu, trawki, bielunia i podłej wódki. Odleciał na baśniach, 
przepowiedniach, 
kłamstwach i frustracji. Przecież wcale go specjalnie nie lubiłem, powtarzał 
sobie Youngman, 
nie więcej niż można lubić drzewo lub piec. Ilekroć padło drzewo bądź pękł piec, 
pojawiało 
się poczucie straty, jak gdyby zniknęła jakaś pamiątka. Ale czarownik planujący 
w swojej 
zaśmieconej szopie wojnę przeciw biurom Urzędu do spraw Indiańskich, przeciw 
sile szpadli 
i wielomilionowym kapitałom konsorcjów górniczych? To nie było niemądre, to było 
wręcz 
śmieszne. Abner wierzył nadal, że Hopi byli Ludem Wybranym. Nie byli ludem 
wybranym, 
tylko przeznaczonym na zagładę.
Oczy Abnera mówiły, że chciał odpowiedzieć, ale nie mógł.
Na koniec rzekł:
- I tak mi nie uwierzysz, Pchło.
- No to po co zacząłeś to całe majaczenie?
- Bo jesteś moim przyjacielem. Jesteś częścią tego i musisz mi pomóc. Nic się 
nie 
martw - Abner pospieszył z zapewnieniem. - Wszystkich ich wyrżniemy.
- Tylko mi powiedz, co mam zrobić.
- Później, jak już umrę.
Wiatr, hulający po szopie, jakby się wzmógł. Youngman pomyślał, że chętnie 
otworzyłby kolejną butelkę wina.
- Jeżeli chcesz tak długo czekać, Abner, to i ja mogę.
Kiedy Youngman się podniósł, błyszczące zwoje serpentyny zdawały się przesuwać. 
Złudzenie cieni. W oczach Abnera, szybującego na bieluniu, spirale musiały się 
kręcić coraz 
szybciej, pomyślał Youngman. Nadal dręczyła go myśl, że Abner schwyci za broń i 
zacznie 
strzelać do samochodów na drodze.
- Ale jeżeli masz zamiar skończyć ze światem w inny sposób - dodał Youngman - to 
chciałbym wiedzieć, w jaki.
- W inny.
- Bez powodzi, ognia, lodu, bomb. Więc broń? Ale jaka?
- Tym razem Masaw sam to skończy - powiedział Abner. - Dziś będę się z nim 
widział.
- Dziś się z nim zobaczysz? Z bogiem śmierci?
Abner skupił się na rysunku i nie dokończonej bezgłowej postaci o płaczących 
oczach 
i okrągłych ustach wewnątrz pierścienia z czerwonego piasku. Czarne ciało lśniło 
miękkie jak 
futro.
- Jeżeli wszystko zrobię poprawnie - powiedział.
Youngman podniósł kapelusz i przeciągnął ręką po włosach. Poczuł się bezsilny. 
Był 
zupełnie zagubiony.
- Dobrze - poddał się.
Wychodząc z szopy, zatrzymał się w półcieniu koło drzwi, obok Abnera i wiszącego 
królika.
- Jeżeli komukolwiek się to uda, to tobie -powiedział.
Wracając do jeepa, usłyszał urywany pisk królika.
Urodził się w Klanie Kojota, jako jedyny syn bezrobotnego budowlańca i wiecznie 
wściekłej kobiety. Joe Duran, wielki jak niedźwiedź, z ramionami na kształt 
słupów, nigdy 
nie przejmował się brakiem pracy. Niegdyś przez rok, na zlecenie lotnictwa, 
dźwigał cegły w 
White Sands i uznał, że to doświadczenie w zupełności mu wystarczy. Joe Duran 
był 
natomiast dobry w polowaniu i w piciu. Potrafił pójść do Dinneboro Wash z 
pięcioma 
nabojami i przynieść do domu cztery trofea. „Ostatni nabój trzymam dla siebie" - 
mówił 
Youngmanowi. Trzecią rzeczą, w której się wyróżniał, było błaznowanie. Ilekroć 
szukano 
klownów na ceremonie, to najpierw zwracano się do Durana. Obsypany białym 
proszkiem, 
przetaczał się pijacko przez rząd kapłanów, gonił kobiety wymachując drewnianym 
penisem 
lub samobójczo kroczył tyłem nad brzegiem mesy. Wszystkim bardzo się to 
podobało, choć 
Joe Duran zachowywał się dokładnie w ten sam sposób na co dzień, co doprowadzało 
jego 
żonę do szału. Youngman pamiętał, jak ojciec założył ubranie tył na przód, 
stanął na swych 
olbrzymich rękach i śmiał się, podczas gdy matka ciskała w niego nożami i 
kamieniami. Na 
koniec, uciekając przed szaleństwem, związała się z Nawahem z Window Rock. Joe 
Duran 
ich wyśledził i zabił oboje ze strzelby na jelenie. Następnie wykopał martwego 
Nawaha z 
łóżka, położył się obok żony i strzelił sobie w łeb. Ot, typowy melodramat w 
życiu rezerwatu. 
Youngmana wyprawiono do szkoły misyjnej, gdzie życie było w miarę znośne. Miał 
tam 
jedzenie, łóżko i przyjaciół. W klasie prawie się nie odzywał, tylko patrzył. 
Nauczyciele 
określili go jako „powolnego, przypuszczalnie ociężałego umysłowo". Doceniono go 
dopiero 
wtedy, gdy skończył czternaście lat, a szkoła otrzymała w prezencie zestaw farb 
olejnych.
Malowanie przychodziło mu łatwo, gdyż posiadał wyjątkowe wyczucie koloru. Nadal 
był równie milczący, ale teraz przesiadywał przed sztalugami, malując 
krajobrazy, same 
krajobrazy. Zostały wystawione i - ku jego zaskoczeniu - znalazły nabywców. 
Youngman 
eksperymentował z akrylami, plakatówkami i pastelami, zafascynowany nie tyle 
sztuką, ile 
odkryciem, że mógł w ten sposób zarobić pieniądze. Tym sposobem prześcignął 
wszystkich 
znanych sobie Indian, a zwłaszcza własnego ojca. W ciągu dwóch lat opanował 
technikę 
malowania akrylami i werniksowania, która nadała jego pustynnym krajobrazom 
twardy i 
wypolerowany wygląd, całkowicie sztuczny i cyniczny. Tylko sam Youngman 
wiedział, co 
czyni. Nie chodziło mu o malowanie pustyni, lecz o jej unicestwienie. Ptaki na 
jego obrazach 
były tak jaskrawe i martwe jak cekiny dla turystów, a deszcz przywodził na myśl 
kamienną 
lawinę. Styl ten mógł się podobać jedynie białym, ale to w końcu oni płacili. W 
galeriach 
Santa Fe i Phoenix płacili wcale nieźle.
Doceniony przez białych, odpłacił im tym samym. Obciął krótko włosy i ubrał się 
w 
sportową kurtkę. Wyrósł na przystojnego mężczyznę, choć twarz miał zbyt 
kanciastą, aby 
uznać ją za ładną. Czasami tylko zdradzały go niebezpieczne błyski w oczach: dar 
po matce.
Uniwersytet w Nowym Meksyku zaproponował Youngmanowi stypendium 
artystyczne. To był drugi krok w górę, powiedział sobie Youngman. Mógł zostać 
kimś.
W lecie, przed pierwszym rokiem studiów, Youngman powrócił do rezerwatu. W 
Shongopovi wyprawiano Taniec Węża. Youngman dołączył się, dla zgrywy, do 
biegaczy, 
którzy ścigali się przez pustynię na początku ceremonii. Po raz pierwszy od 
siedmiu lat 
założył skórzaną przepaskę i mokasyny. Zawsze był wytrwały. W połowie drogi 
mokasyny 
przesiąkły mu krwią, ale ból tylko podniecał go do dalszego wysiłku. Przegonił 
miejscowych 
chłopców u podnóża kanionu i pobiegł wąskim szlakiem po zwycięstwo. Ci z Klanu 
Węża 
mieli właśnie wręczyć Youngmanowi nagrodę, gdy wstrzymał ich kapłan Klanu Ognia.
- To nie jest Hopi - powiedział. - Jeżeli nie dacie nagrody któremuś z Hopi, to 
cały 
mój klan odejdzie.
Tym kapłanem był Abner.
- Jestem Hopi i wygrałem - zaprotestował Youngman.
- Jesteś pusty. Patrzę w ciebie i nic nie widzę. Ta nagroda jest dla prawdziwych 
ludzi.
Youngman wrócił upokorzony na uczelnię w Albuquerque. Ale uczelnia go 
rozczarowała. Z większości przedmiotów wypadał fatalnie, nawet jak na Indianina. 
O historii, 
literaturze czy o naukach społecznych nie miał zielonego pojęcia. Co gorsza, na 
dalsze 
malowanie nie starczyło mu talentu. Dopóki malował pustynię (choćby w sposób 
oszukańczy), widoki napływały doń same. Kiedy miał namalować cokolwiek innego, 
choćby 
najprostszą martwą naturę, zdradzał absolutny brak umiejętności. Trochę tak, 
jakby znał jedną 
jedyną piosenkę, a poza tym był kompletnym niemową. Ale frustrację można było 
wyładować na wiele sposobów. Na uniwersytecie studiowało sporo innych Indian, 
przeważnie Nawahów, którzy patrzyli na Hopi z góry. Youngman prowokował bójki z 
gangami Nawahów, z białymi piłkarzami albo z kimkolwiek, kto się nawinął pod 
rękę. 
Zawalił rok i wzięto go do wojska. Po roku w wojsku stanął przed sądem 
wojskowym, został 
skazany i zamknięty w więzieniu Leavenworth, gdzie odsiedział następne sześć 
lat.
W wieku dwudziestu siedmiu lat Youngman wyszedł na wolność i pojechał do Los 
Angeles. Przyłączył się do Meksykanów grających Indian na planach filmowych, 
mieszał 
kolory dla sklepów z farbami i odstawiał samochody dla Hertza. Pewnego ranka, 
odprowadzając wynajętego con-tinentala do Burbank, przejeżdżał przez kaniony, 
które dzielą 
Los Angeles na archipelag betonowych wysp. Skręcił z autostrady, wysiadł z 
samochodu i 
zagłębił się w kanion, kolorem przypominający zmięty, brązowy papier. Siedząc 
spokojnie, 
obserwował cienie mknące jak koty ponad wzgórzami. Dzienne koty, które leniwie 
się 
przeciągały i zwijały na ciepłej ziemi. I nadal siedział. Przed zachodem słońca 
tysiące 
spryskiwaczy spłukało spękane ściany kanionu wodą pobraną z rzek Arizony. Krople 
wody, 
okrągłe jak kulki, toczyły się przez powietrze i rozbijały o ostatnie promienie 
słońca. Kropla 
po kropli, milion za milionem, wybuchając bezgłośnie na tle jęczenia autostrady. 
Woda, która 
spadała na Góry Skaliste, która płynęła jako rzeka Kolorado przez Wielki Kanion 
w drodze na 
pustynię, kończyła w systemie spryskiwaczy. Śmiał się do utraty tchu.
Dostarczył samochód z dziesięciogodzinnym opóźnieniem, wyleciał z pracy i 
następnego ranka powrócił do rezerwatu, równie biedny jak w chwili odjazdu.
Przez pierwszy rok uczył się od nowa, jak żyć. Nauczył się raz jeszcze 
ojczystego 
języka, przypomniał sobie, w których wyschniętych studzienkach dokopać się 
jeszcze można 
do wody, jak cerować ubrania kościanym szydłem i jak odróżnić trop spłoszonych 
jeleni od 
śladów pasącego się stada.
Pod koniec roku w jego obozowisku zatrzymał się samochód terenowy pełen starców.
- Wciąż tu jesteś? - zdziwili się. - Sądziliśmy, że już dawno się spakowałeś.
- Wciąż tu jestem.
- Chcesz zostać? 
- Tak.
- No, to trzeba będzie coś z tobą zrobić. Jesteś pełen niepokoju, zawsze w 
ruchu. Nie 
możemy cię zmusić do odejścia; wiemy, co jest naszym obowiązkiem. Wobec tego 
zaczniesz 
pracować. Od tej chwili będziesz zastępcą szeryfa. Jutro pójdziesz do Hotevilla 
i podpiszesz, 
co trzeba. Być może jeszcze kiedyś będzie z ciebie jakiś pożytek. - Starzy 
wodzowie wsiedli 
do półciężarówki i odjechali.
To miało miejsce dwa lata temu. Praca zastępcy szeryfa polegała przeważnie na 
rozbrajaniu pijaków i na zabieraniu turystom aparatów fotograficznych w dniach, 
w których 
odbywały się tańce w pueblach. Youngman miał tyle czasu, ile dusza zapragnie, na 
wędrówki 
w dziczy. Nie napytał sobie biedy, bo w końcu to on miał teraz stać na straży 
prawa. Starzy 
wodzowie nie byli tacy głupi.
Youngman zredukował bieg i wjechał jeepem na boczną drogę. Ranczo Momoa było 
położone na wzgórzach ponad Dinnebito Wash. W miarę jak droga wiła się ostro pod 
górę, 
temperatura spadała. Zarośla ustąpiły miejsca jałowcom, dębom i drzewom pinon. 
Na 
wzgórzach była woda, a woda oznaczała bogactwo.
- No, wreszcie jesteś. - Joseph Momoa przywitał zastępcę szeryfa. - Gdzie się, 
do 
diabla, podziewałeś?
Joe Momoa wraz z rodziną posiadał pięć tysięcy akrów lasu i łąk, dwa źródła i 
dość 
pastwisk dla pięciuset sztuk bydła i siedmiuset owiec. Jego dom był obity 
sekwojowymi 
deskami, a na dachu królowała antena satelitarna większa od radaru. Stodołę 
zamienił na salę 
do bilardu i garaż na sześć samochodów. Sam Joe przeistoczył się w zamożnego 
mormona, a 
w ślad za nim żona i synowie: Joe Jr. i Ben. Panowie Momoa byli do siebie 
podobni: ta sama 
agresywna siła, flanelowe koszule i błyszczące buty Acme. Joe jeździł 
klimatyzowaną 
furgonetką. Synowie uganiali się na kolorowych motorach. Wśród Hopi uchodzili za 
Rockefellerów.
- Co chcesz mi pokazać? - zapytał Youngman.
- Zobaczysz.
Joe poszedł przodem ścieżką wijącą się pod gałęziami drzew pinon.
Sukinsyn nawet nie porusza się już jak Indianin, pomyślał Youngman z ironią. Ale 
w 
końcu on sam przez wiele lat też nie chodził po indiańsku.
- Na orzechach pinon powinniśmy w tym roku zgarnąć jakieś dziesięć tysięcy 
dolarów 
- powiedział Joe.
- A ile za sosny?
Joe skrzywił się. Sosny rosły ponad posiadłością Momoa i rokrocznie setki tych 
drzew 
wycinano po cichu i nielegalnie.
- To już twoje zmartwienie - odparł idący z tyłu Joe Jr.
Zeszli na łąkę. W zagrodach dla zwierząt bydło stało rzędami przy paśnikach. Psy 
skuliły się na widok gospodarzy.
- Przyjrzyj się temu. - Joe wskazał na środek ogrodzonej przestrzeni.
Zrazu Youngman sądził, że zagroda jest pusta, ale potem dojrzał trzy konie 
leżące na 
boku. Toczyły szeroko otwartymi oczyma. Jeden z nich starał się podnieść na 
kolana i 
Youngman zauważył, że to, co z początku wyglądało na ciemny koc narzucony na 
grzbiet 
zwierzęcia, było w rzeczywistości skorupą skrzepłej krwi pokrytej muchami.
- Przynieście derkę - rozkazał Benowi Momoa.
- Tato? - Ben cofnął się o krok.
- Zrób, co ci każe. - Joe zdjął koc z płotu i rzucił go synowi.
Klęczący koń zakołysał głową, tak jak robi zwierzę pod wpływem wilczomleczu. 
Opite krwią muchy wzbiły się w powietrze, uciekając przed kocem w rękach Bena. 
Youngman odpędził muchy z twarzy.
- Co się tu, do cholery, stało? - zapytał.
- Też chciałbym wiedzieć - odparł Joe. 
Boki i nogi konia wyglądały, jakby pociął je żyletką jakiś szaleniec. Youngman 
poklepał konia po głowie, przesunął ręką po grzywie i pochylił się. Od szyi aż 
po ogon 
grzbiet zwierzęcia świecił różowym mięsem, a ze zwisających strzępów skóry 
skapywała 
krew. Nacięcia nie były głębokie.
- Wachluj dalej - polecił Youngman Benowi.
- Robi mi się niedobrze.
Rany nie były głębokie, przypominały nacięcia na kształt litery „V", jakie 
widuje się 
w skórzanych pokrowcach. Ale było ich mnóstwo. Trochę krwi ściekło strumyczkami 
po 
nogach i po brzuchu konia, ale stracił on jej z pewnością dużo więcej. Zwierzę 
było 
otumanione, jednak wydawało się, że nie odczuwa bólu. Youngman obejrzał koński 
ogon 
pokryty zeschłą krwią.
- No i co? - zapytał Joe.
Youngman popatrzył na kopyta zwierzęcia. Były gładkie, bez śladów walki. 
Podszedł 
do pozostałych koni. Te wyglądały znacznie gorzej. Chmury much nad nimi 
przypominały 
wędrujące garby. Spojrzał jeszcze raz na kopyta. Też były gładkie, ale konie 
umierały z utraty 
krwi. Trzy konie, które bez walki dały się do połowy obedrzeć ze skóry.
- Nie mam pojęcia - powiedział odstępując od pokaleczonych koni, które nawet nie 
miały sił oganiać się od much, wziął głęboki oddech i zaczął oglądać ziemię.
- Czy wpuszczasz tu psy? - zapytał.
- Razem z końmi? Nigdy.
Na ziemi Youngman widział jedynie ślady kopyt końskich. Nie było żadnych 
głębokich śladów, które wskazywałyby na podniecenie, nic, tylko zwykłe odciski 
kopyt.
- Znalazłeś je w tym stanie rano? 
- Tak.
Youngman spojrzał na czyste, niebieskie niebo. Orły? Bzdura. Kiedy opuścił 
wzrok, 
zobaczył coś, na co powinien był wcześniej zwrócić uwagę. Obok śladów krwi na 
ziemi 
widniały większe, czarne plamy. Dotknął ich ręką. Ziemia kleiła się i pachniała 
amoniakiem.
- Boże! - Wytarł palce o czysty piasek. - No cóż, nic z tego nie rozumiem.
- Kojoty - powiedział zdecydowanie Joe.
- Kojoty? Napadają na owce, zdarza się. Lub na cielę. Ale na konie? Mowy nie ma. 
Usłyszałbyś ujadanie psów. Wszędzie byłyby ślady. To nie są ślady zębów kojota.
- No to ryś. 
- Nie.
- Więc co?
- Już ci mówiłem, że nie wiem.
- Cholera! - denerwował się Joe. - Nic z nich nie będzie. Straciłem trzy konie, 
będę 
musiał je dobić. To jest strata sześciuset dolarów i domagam się odpowiedzi! 
Masz zacząć 
nagonkę, a nie jakieś gówniarskie podchody. Zróbmy prawdziwe polowanie. 
Nawahowie 
mają helikopter. Wystaraj się o niego, polecimy nad wzgórza i wystrzelamy 
wszystkie kojoty 
i rysie, które wejdą nam w drogę.
- W ten sposób nie znajdziesz zwierzęcia, które zaatakowało te konie.
- Znajdę, a nawet jeżeli nie, to wreszcie oczyścimy wzgórza, tak jak to powinno 
się 
było zrobić już dawno temu - złościł się Joe.
- Rozumiem, że jesteś zły po stracie koni.
- Nic nie rozumiesz. Ty się nie dorobiłeś nawet jednego konia. Do roboty, załatw 
ten 
helikopter dla mnie i dla moich chłopców. Broni mamy dość! Aż za wiele!
Youngman widział to oczyma wyobraźni. Helikopter nad Dinnebito Wash, a chłopcy 
Momoa prują jak z karabinu maszynowego do wszystkiego, co się rusza. Ale by 
mieli ubaw. 
Klęczący koń osunął się na bok. Muchy obsiadły go gęstymi spiralami.
- Zapomnij o Nawahach i o helikopterze -powiedział Youngman.
- Rada szczepu zbiera się za dwa tygodnie. -Joe poczerwieniał na twarzy. - 
Powiem im 
o twoich pijaństwach. Czuć od ciebie na odległość.
- Niech weterynarz opisze rany. - Youngman odszedł parę kroków. - Jeżeli 
stwierdzi, 
że to kojot lub ryś, to pogadamy.
- Junior! - ryknął Joe.
Joe Junior podszedł do Youngmana. Był o dwadzieścia kilo cięższy, ale 
spojrzawszy 
spode łba na szeryfa, odsunął się na bok.
- Trzeba nam prawdziwego szeryfa - Joe Momoa zawołał w ślad za odchodzącym 
Youngmanem - a nie łajzy. Takiego, jakiego mają Nawahowie. A ja ciebie znam, 
Duran. Nie 
jesteś nawet prawdziwym Hopi.
Doszedłszy do domu, Youngman wsiadł do jeepa. Zamiast wrócić tą samą drogą, 
pojechał w górę, na wzgórza. Bez trudu zapomniał o rodzinie Momoa, ale nadal 
męczył go 
widok koni. Na wzgórzach mieszkały lwy górskie. Tam były ich mateczniki. Ale z 
reguły 
uciekały od człowieka, nie wchodziły mu w drogę.
Drzewa pinon i jałowce ustąpiły miejsca sosnom chihuahua, a potem ponderosa, 
prostym jak zęby grzebienia. Powietrze stało się rześkie i chłodne.
Momoa na swój sposób mieli rację. Tak naprawdę Youngman nie był Hopi, ale Tewą 
z Puebla. Tewowie byli szczepem, który wygnał Hiszpanów z Nowego Meksyku. 
Dwieście 
lat temu, kiedy Nawahowie i Apacze najechali spokojnych Hopi, ci wezwali na 
pomoc 
Tewów. Tewowie przybyli, stoczyli walkę i osiedlili się na stałe. Bohater Tewów 
nazywał się 
Popay. Pchła. Tak samo jak Youngman.
Zanim Youngman dotarł na szczyty wzgórz, zrobiło się ciemno. Pustynia barwiła 
się 
łagodnym fioletem. Słońce nadal oświetlało wierzchołki - jeszcze przynajmniej 
przez 
godzinę. Youngman zmienił buty na mokasyny, które kiedyś zrobił dla niego Abner. 
Sięgnął 
po strzelbę i matę i wyruszył w dwudziestominutowy marsz do strumienia. Udał się 
wzdłuż 
niego, aż do źródła, i tam położył się na pokrytej mchem skale i zanurzył twarz 
w wodzie.
Kiedy podniósł głowę, ujrzał królika, który spoglądał na niego spod gałęzi 
sosny. 
Ręka Youngmana zsunęła się w stronę strzelby. Mógłby zjeść królika, a łapki 
zanieść 
Abnerowi. Królik przetarł sobie wąsy. Opierając ramię o kolbę, Youngman wsunął 
nabój do 
komory i wysunął strzelbę do przodu. Królik wyskoczył z cienia, stając się 
doskonałym celem 
na zielonym tle. Woda skapywała po brodzie Youngmana. Przypomniało mu się naraz, 
że 
Abner już miał królika, a on sam wcale nie był głodny.
- Spływaj! - krzyknął.
Zjadł na kolację placki kukurydziane, położył się i owinął w derkę. W górze 
ostrym i 
twardym blaskiem świeciły gwiazdy. W pewnej chwili omiótł okolicę promieniem 
latarki i 
zobaczył jarzące się oczy. Oczy pająków lśniły srebrem, a ropuch - czerwienią. 
Poruszając 
się, tworzyły maleńkie błyszczące szlaki.
Youngman wcale nie musiał zostać w wojsku; Hopi mogli żądać zwolnienia. Ale 
został i testy wykazały, że ma niezwykle rozwiniętą wyobraźnię przestrzenną. 
Dostał awans 
na sierżanta, nauczono go odczytywać trójwymiarowe zdjęcia lotnicze i posłano do 
bazy 
lotniczej Andersen na wyspie Guam. Codziennie i co noc eskadry ośmiosilnikowych 
B-52 
startowały z Guam lecąc nad Wietnam Północny, a każdy samolot dźwigał 
dwadzieścia ton 
bomb. Cele wybierano z fotografii dostarczonych przez samoloty rozpoznawcze U-2, 
które 
latały między Tajlandią i Guam. Fotografie dzienne można zmienić w mapy, 
opatrzone 
kodami i współrzędnymi. Nocne zdjęcia w podczerwieni stanowiły zagadkę, którą 
najlepiej 
umiał rozszyfrować Youngman. Skłębiona czerwień, zieleń i błękit oznaczały 
obecność ludzi, 
chłód korony lasu bądź zimno wody po zmierzchu. Wróg mógł palić odpadki lub 
polewać 
wodą agregaty prądotwórcze, ale nie był w stanie zmylić Youngmana i deszcz bomb, 
który 
wysyłał z daleka, zawsze trafiał w cel. Była to dla niego fascynująca gra. Po 
roku służby 
otrzymał pierwsze odznaczenie i urlop w Bangkoku, gdzie mu ofiarowano naszyjniki 
z 
palców Wietnamczyków, jak również skalpy po dogodnej cenie. Nie zabrakło i 
portmonetki 
sporządzonej ze zszytych genitaliów.
Tej nocy w Bangkoku, kiedy Youngman spał między dwiema dziwkami, usłyszał 
śmiech ojca. To na tym polegał ten dowcip, pomyślał. To wszystko był jeden 
wielki kawał: 
Joe tańczący z drewnianym członkiem z jedną nogą wysuniętą poza brzeg mesy, 
naszyjnik z 
palców, stanie na rękach, bombowce wzbijające się ciężko z pasa startowego, 
pomarszczona 
portmonetka, piękne mapy ognia, strzelba wsunięta w usta, ludzie polujący na 
siebie 
nawzajem... To było zabawne.
- Nie. - Youngman uniósł się, odsuwając dziwki.
Wrócił na Guam i - po miesiącu - został postawiony przed sądem wojskowym za 
umyślne zniekształcenie danych i wysłanie bombowców nad Morze Chińskie. Youngman 
wyjaśnił, że zaczął traktować wojnę poważnie i zrozumiał, że nie ma na nią 
najmniejszej 
ochoty. Mógł nawet dostać dwadzieścia lat, ale bombowce często zrzucały ładunki 
do morza, 
czy to na skutek odwołania nalotu, czy - równie często - wtedy, gdy pilot 
zbliżał się do końca 
swej sześciomiesięcznej tury. Pomógł też fakt, że na skutek przeniesienia 
Youngmana z armii 
do lotnictwa na Guam sąd nie był pewny swych uprawnień. Dostał dwa lata.
Z początku nie było tak źle. W więzieniu Leavenworth siedzieli również Indianie; 
dokształcał się w bibliotece i zdobył niezłą fuchę pracując w studiu 
fotograficznym. Jednak 
na samym końcu, na miesiąc przed końcem wyroku, strażnik oblał Youngmana uryną 
wystrzeloną z pistoletu wodnego. Miał to być zwykły żart znudzonego klawisza, 
ale 
Youngman wyrwał ostrze z gilotyny do papieru i rozciął nim aż do kości ramię 
strażnika. 
Dołożono mu za to kolejne dwa lata, z tego pół roku w karcerze: małej, 
pozbawionej światła i 
pomalowanej na czarno celi. Kiedy zbliżał się koniec drugiego wyroku, Youngman 
pracował 
przy reperacji drogi. Jeden z Indian rzucił się do ucieczki, dość idiotycznie 
zresztą, bo wokół 
rozciągały się mile płaskiej, świeżo zaoranej prerii Kansas. Gdy jeden ze 
strażników podniósł 
broń do strzału, Youngman przewrócił go na ziemię i powiedział, że sam sprowadzi 
zbiega z 
powrotem. Już doganiał uciekającego przyjaciela, gdy padł, trafiony śrutem. Dwa 
miesiące 
przeleżał w szpitalu i dostał kolejne dwa lata. Od tego czasu strażnicy 
zostawili go w spokoju 
i więcej się z nikim nie przyjaźnił.
Podczas pierwszej zimy w rezerwacie natknął się na Abnera. Kapłan Klanu Ognia - 
od 
dawna już wypędzony z mesy jako czarodziej -rozpoznał go od razu.
- Samochód ci gdzieś nawalił? - powiedział owinięty w derkę Abner, wychodząc z 
garażu.
- Nie mam samochodu. - Youngman zrzucił plecak na ziemię. Obok beczek po ropie 
stała beczka z deszczówką. Youngman rozkruszył z wierzchu lód i zaczerpnął 
garścią wody.
- Do mesy daleko - zauważył Abner.
- Nie idę na mesę - odparł Youngman.
- Tu nie ma się gdzie zaczepić - rzekł napastliwie Abner.
-Wszędzie się można zaczepić - odparł Youngman.
Starzec odwrócił się tyłem do słońca, aby lepiej przyjrzeć się gościowi.
- Pracujesz teraz dla biura czy dla firm?
- Dla nikogo.
- No to co robisz?
- Chodzę sobie. - Youngman obrócił się, zarzucając na plecy ładunek. - Po prostu 
chodzę.
- Poczekaj. - Abner zatrzymał go. - Siądź na chwilę.
Youngman przysiadł, trzymając nadal plecak na ramieniu. Abner przykucnął 
naprzeciw. Po kilku minutach Youngman oderwał wzrok od oczu Abnera i przyjrzał 
się 
okolicy, która wpierw wydawała się płaska jak bęben i dopiero potem dostrzegł 
cienie 
bezlistnych krzewów i załamania gruntu. Kiedy w końcu spojrzał na Abnera, stary 
człowiek 
uśmiechał się.
- Kiedyś powiedziałem, że jesteś pusty w środku - odezwał się Abner. - Teraz 
widzę, 
że jesteś prawdziwym człowiekiem.
- No i?
- No i w domu mam trochę wina. 
Od tej chwili zostali przyjaciółmi. 
Youngman leżał spokojnie na wzgórzu, nad Dinnebito Wash, a głowę wypełniały mu 
dźwięki nocy. Zasnął patrząc na zdążającą na zachód gwiazdę Hotomkam.
Dziecko urodziło się o zachodzie słońca. Nagie i nieowłosione, wpadło w kołyskę, 
którą tworzyła błona między nogami matki. Wiedzione odruchem zapiszczało, a 
matka 
rozprostowała mu maleńkie skrzydła i powąchała gruczoły zapachowe, które miały 
odróżniać 
je w mroku od wszystkich innych niemowląt. Dopiero wtedy pozwoliła mu wspiąć się 
w 
stronę przygotowanego sutka, a kiedy ssał, zwróciła na niego jasne oczy i 
ogromne uszy. 
Reszta stada zaczęła budzić się do życia. Zaczął się ruch. W zagłębieniu obok 
samiec owinął 
się skrzydłami wokół samicy, przylgnął brzuchem do jej pleców, wbił zęby w kark 
partnerki i 
zaczął kopulować. Samica uczepiła się pazurami nierówności skały z taką siłą, że 
nawet 
śmierć nie byłaby w stanie jej oderwać. Niedaleko walczyło dwóch samców, 
wrzeszcząc i 
bijąc skrzydłami o sklepienie. Kręcili się w kółko, ze zjeżonym włosem; na 
koniec runęli na 
siebie, bijąc się skrzydłami niczym maczugami. Jedna walka dała początek innym, 
a napięcie 
rosło, w miarę jak słońce chowało się za horyzontem.
Samice, najwięksi członkowie stada, przyglądały się temu z umiarkowanym 
zainteresowaniem. Kopulująca para się rozłączyła; samiec powrócił do swych 
towarzyszy, a 
samica zaczęła się lizać. Tygodniowe dziecko rozprostowało skrzydełka i 
zapiszczało. 
Kopulacja, walki i porody wielkiego stada trwały jeszcze trochę, aż zgasł 
ostatni promień 
światła wpadający do jaskini. W tym momencie doszła do głosu inna, ważniejsza 
potrzeba. 
Niektórzy przedstawiciele ich gatunku mogli zaczynać w półmroku, jednak te 
zwierzęta 
czekały na ciemność. Wisząc głową w dół, niczym pająki, z podwiniętymi 
skrzydłami, setki 
dorosłych osobników przesuwały się powoli w kierunku niknącego światła przy 
wejściu. 
Płaskie, otoczone wąsami pyski, zwróciły się w jedną stronę. Kiedy zgasł ostatni 
promień 
światła, dziesięcioletnia samica rozwinęła skrzydła i wzbiła się w powietrze. 
Jeden po drugim, 
całe stado poszło w ślad za nią. Po paru sekundach ponad tysiąc nietoperzy 
przeleciało przez 
dziurę wyjścia, ustawiając się we właściwym miejscu w szyku. Z punktu widzenia 
biologii 
były cudem ewolucji. Skrzydła o ponadtrzydziestopięciocentymetrowej rozpiętości 
i błony 
pięciokrotnie mocniejsze od rękawiczek chirurgicznych pozwalały im lecieć szybko 
jak 
jaskółkom. Szare futerko na grzbiecie i brązowe z przodu zmniejszało opór 
wiatru. Nieczułe 
na kolor oczy odbijały światło wschodzących gwiazd, tak że kanion nabierał 
blasku, a 
pustynia lśniła srebrem. Przepłynęły, niczym chmura, nad brzegiem kanionu, ale 
nad pustynią 
obniżyły lot, tak jak fala przypływu unosząca się niespełna metr nad ziemią. 
Wokół nich 
rozlegały się ciche okrzyki i zwielokrotnione echa, które wracały do wielkich, 
czułych uszu. 
Nietoperze trzymały się tak blisko siebie, że zdawały się tworzyć jedną zwartą 
masę, ale masa 
ta mijała bez kolizji krzaki i kaktusy. Ten teren był dla nich nowy, ale nie tak 
znów odmienny 
od rodzimego Meksyku. Pędzone głodem, skierowały do przodu płaskie, 
przypominające 
łopaty nosy, węsząc obecność zwierząt. Strumień ciem zbliżył się do nietoperzy, 
a potem 
nagle rozpierzchł się na wszystkie strony. Nietoperze skręciły pod wiatr, który 
z daleka niósł 
intensywne zapachy. Nocny jastrząb, lecący w ślad za ćmami, nagle oddalił się, 
wystrzeliwując w górę. W odróżnieniu od ptaków, nietoperze nie umiały wzbijać 
się szybko 
w górę. Umiały tylko latać, a latały tylko po Pożywienie. Skrzydła uderzały 
czternaście razy 
na sekundę szybkim, zdecydowanym rytmem, aż na koniec stworzenia poczuły 
wyczekiwany, 
słodki zapach. Nieskończenie drobne cząstki potu przeniknęły z powietrza do fałd 
w 
nozdrzach. Fala zakręciła raz jeszcze i prawie niesłyszalne krzyki wypełniły 
przestrzeń. 
Otwarło się tysiąc paszcz, odsłaniając charakterystyczne zęby. Różniły się one 
od zębów 
jakiegokolwiek innego nietoperza lub zwierzęcia na ziemi: siekacze zakrzywiały 
się do tyłu i 
były ostre jak żyletki. Naukowcy nadali im nazwę Desmondontidae, co przywodziło 
na myśl 
przerażenie i te zęby. Wampiry.
Rozdział drugi
Poranne słońce rozgrzewało szopę Abnera, przybrudzony samochód Wydziału 
Zdrowia i pięciu turystów, którzy niecierpliwie spoglądali na zbliżającego się 
jeepa. Dla 
Youngmana turyści dzielili się na dwie grupy: uduchowioną i niedomytą młodzież, 
która za 
wszelką cenę chciała „odkryć" indiańską religię, oraz ludzi starszych, 
schludnych, którzy 
dźwigali aparaty fotograficzne i marzyli o jak najszybszym powrocie do 
klimatyzowanych 
pomieszczeń. Trzy kobiety i dwaj mężczyźni, stojący koło samochodu, zdecydowanie 
należeli 
do drugiej kategorii. Na pastelowej koszuli jednego z mężczyzn widać było ślady 
wymiotów.
Youngman wysiadł z jeepa. Po Abnerze nie było ani śladu.
Kiedy zapytał, w czym mógłby im pomóc, jedna z kobiet przykryła usta ręką.
- Abner coś wam zrobił? - Youngman próbował się uśmiechnąć. - Niech się pani nie 
przejmuje, on jest taki w stosunku do wszystkich.
- Nie, on.... - Mężczyzna w zabrudzonej koszuli wskazał ręką na szopę. - Niech 
Bóg 
ma go w swej opiece.
Youngman już więcej nie słuchał. Obiegł dookoła samochód, przeskoczył krzaki, 
minął rdzewiejące ciężarówki i wszedł do szopy.
Tam, gdzie zabito królika, futryna i klepisko były uwalane krwią. Ślady krwi 
wiodły 
wokół piaskowego malowidła, poprzez pierścień z czerwonego piasku, aż do rysunku 
człowieka, na którym krwią domalowano głowę wokół ust i płaczących oczu. Przy 
prawej 
ręce rysunku czerwona linia łamała się, a w przerwie leżał patyk modlitewny, 
ozdobiony 
piórami dzierzby. Kolejny patyk modlitewny przyszpilał do ziemi pustą paczkę po 
papierosach, odrzuconą wczoraj przez Youngmana. A w samym środku okręgu, 
rozciągnięty 
na podwójnej serpentynie, leżał martwy Abner, nadal w przepasce, z twarzą 
zasłoniętą maską 
z nie wyprawionej skóry króliczej. Natomiast jego skóra, od stóp aż do czubka 
głowy, została 
tak dokładnie poszarpana, że na kolanach i na palcach prześwitywały kości.
Youngman nie był jedynym patrzącym na to ze wstrętem i z grozą. Zaraz przy 
drzwiach stał jeszcze jeden turysta w wiatrówce. Był to niewysoki mężczyzna, o 
regularnych 
rysach, czystej cerze i z pewnym siebie wyrazem twarzy. Po drugiej stronie 
malowidła stała 
pielęgniarka ze Służby Zdrowia, blondynka w spranych dżinsach.
- Kiedy przyjechaliście? - zapytał ją Youngman.
- Dziesięć minut temu.
Turysta przyklęknął przy Abnerze. Odchrząknął i wyjął Biblię z kieszeni 
wiatrówki, 
ale zanim zdążył się odezwać, Youngman podniósł go za kołnierz.
- Żadnych prac misyjnych.
- Czerwony czy biały - mężczyzna uniósł Biblię - każdy potrzebuje 
błogosławieństwa.
- To jest kapłan Klanu Ognia - powiedział Youngman.
- Może był również chrześcijaninem.
- W żadnym wypadku. - Youngman odwrócił się do pielęgniarki. - Czy czegoś 
dotykali?
- Nie - odparła ze złością. - I wcale nie są misjonarzami.
- Jesteśmy z fundacji. - Turysta poprawił wiatrówkę. - Chcieliśmy tylko pomóc...
- Na jedno wychodzi - przerwał mu Youngman. - Po co tu przyszliście?
- Panna Dillon zgodziła się oprowadzić nas po rezerwacie i zabrać na wasz słynny 
Taniec Wężów. Ale ponieważ przyjechaliśmy o parę dni za wcześnie, to 
postanowiliśmy 
trochę pojeździć po okolicy. Nazywam się John Franklin. - Franklin mówił mocnym 
barytonem, który musiał doskonale służyć mu na zebraniach. W szopie Abnera był 
zbyt 
głośny.
- Czy zbadałaś już ciało? - zapytał Youngman dziewczynę.
- Dla Abnera już nic nie mogłam zrobić, więc poszukałam śladów. Myślałam, że 
może 
w okolicy włóczy się wściekły kojot. Nie miałam pojęcia, że się tu zjawisz. 
Właśnie dlatego 
tu wstąpiłam, żeby o ciebie rozpytać.
- Czy znalazłaś jakieś ślady? 
- Żadnych. - Anne Dillon miała opaloną, okrągłą twarz o głęboko osadzonych 
oczach. 
Była prawie tak dobrym myśliwym jak on i zdawał sobie z tego sprawę.
- Przyjrzałem się ciału - wtrącił się Franklin. - Ta krew jest całkiem świeża. 
Atak 
dzikich psów, albo czegokolwiek innego, musiał nastąpić bezpośrednio przed 
naszym 
przyjazdem.
Youngman potrącił butem nogę Abnera.
- Jest już sztywny. Śmierć nastąpiła jakieś dziesięć godzin temu - powiedział i 
poszedł 
pierwszy w kierunku samochodu, gdzie pozostali misjonarze zbili się w gromadkę, 
jakby 
poranne słońce nie było dość upalne.
- Wszystko w porządku - uspokoił ich Franklin. - Wydaje mi się, że to jest 
Duran, 
zastępca szeryfa, o którym wspominała panna Dillon.
- Jakie macie aparaty? - zapytał Youngman.
Franklin miał nikona, a reszta podobne aparaty trzydziestopięciomilimetrowe. 
Wyjątkiem była pani Franklin, wystraszona kobieta z ufarbowanymi na niebiesko 
włosami, 
która podniosła w górę aparat SX-70.
- Taki mi jest właśnie potrzebny. I jeszcze lampa błyskowa, jeżeli pani ma.
Youngman odszedł z aparatem do szopy. Zrobił dwa zdjęcia Abnera i cztery 
wnętrza. 
Potem wrócił do samochodu.
- Dziękuję. - Oddał aparat i osiem dolarów. -To za zdjęcia i za żarówki.
- Ależ nie trzeba...
- No, czas na was - powiedział.
Skręcał papierosa, podczas gdy oni wsiadali do pojazdu; Anna usiadła za 
kierownicą. 
Patrzył za nimi, aż znikli mu z oczu, po czym zdusił papierosa i wrócił do 
szopy.
- Do diabła, Abner.
Youngman stał przez dziesięć minut, rozglądając się dokoła. Odciął się od szumu 
wiatru i smug słońca, przechodzących przez szczeliny w ścianach i - przede 
wszystkim - od 
wspomnienia białych turystów. W swoim zagraconym garażu Abner zbudował świętą 
kivę i 
to właśnie o niej chciał myśleć Youngman.
Przed ołtarzem, na drewnianej tacce, leżał chleb, surowe mięso, tytoń i ziarna 
kukurydzy. Trochę ziaren walało się po podłodze. Obok ołtarza palono ognisko. W 
popiele 
Youngman odszukał zwęglone igły sosnowe i korę jałowca. Upuścił zwęgloną korę na 
widok 
królika w kącie szopy. Abner zdarł z niego skórę i poderżnął gardło, aby go 
wykrwawić 
żywcem na cześć swego boga.
Bogiem a prawdą, to zastępca szeryfa o króliku i o rysunku wiedział niewiele 
więcej 
od Franklina. Youngman przebywał zbyt długo poza rezerwatem i, choćby nie 
wiadomo jak 
bardzo się starał, po części był białym. Gdzieś zatracił tajemną nić. W nic nie 
wierzył, a już 
na pewno nie w bogów czarownika, który dorabiał sobie pracą na stacji 
benzynowej. Pamiętał 
jedynie, że Abner twierdził, iż wywoła koniec świata.
Przykucnął przy Abnerze i podniósł mu maskę. Usta Abnera były pełne zlepionego 
bielunia. Nawet jeżeli śmierć była straszna, to Abner niewiele poczuł, a jeśli 
wiedział, co mu 
grozi, to odpowiednio się przygotował. Tak czy inaczej, nie mógł czuć bólu.
- Wujku - zapytał Youngman - powiedz, co przeskrobałeś? Co, do diabła, miałeś 
zamiar zrobić?
W twarzy Abnera tylko zęby i oczy były nienaruszone. W miejscach, gdzie skóra 
nie 
była pocięta, widać było dziurki po małych ugryzieniach. Pomimo stężenia 
pośmiertnego, 
niektóre rany były nadal wilgotne.
I ten zapach. Youngman aż się cofnął. Ten sam zapach, co na ranczu Momoa. 
Serpentyna wokół ciała Abnera była poplamiona zaciekami amoniaku.
Oczy Abnera były suche. Źrenice ściągnęły się w szparki. Jak oczy kozy.
- Abner, nic nie rozumiem. Nie mam pojęcia, co i jak... dlaczego nie chcesz mi 
pomóc?
Zęby Abnera, podobnie jak zęby większości Indian z rezerwatu, przypominały 
zepsute 
pieńki. Wokół ust błąkał się sztywny uśmiech.
- Jak chcesz, wuju. - Youngman zamknął oczy zmarłego.
Owinął ciało w derkę i zaniósł je do jeepa. Wrócił do szopy po zdjęcia. 
Regulamin 
policji nakazywał zachowanie w nietkniętym stanie miejsca każdej podejrzanej 
śmierci. Dla 
kogo i po co? Żadnej policji poza nim tu nie było, chyba żeby komuś przyszło do 
głowy 
wezwać gliniarzy stanowych. Ale do martwego Indianina przyjechaliby po tygodniu 
albo 
dwóch. To nie było morderstwo, na pustyni grasowały zwierzęta, różne rzeczy się 
zdarzały.
Rysunek z piasku był piękny; piękny i zupełnie niezrozmiały. W miejscu, z 
którego 
Youngman podniósł Abnera, pozostała odciśnięta ludzka sylwetka.
- Sukinsyn! - Youngman kopnął rysunek. Czerwone, niebieskie, żółte i białe 
ziarenka 
posypały się na ściany. Kiedy ziemia wyglądała już jak zbezczeszczone dzieło 
sztuki, zaczął 
deptać po wyrysowanej na czarno sylwetce. Cuchnące amoniakiem plamy przylgnęły 
mu do 
butów. Przysypał resztki sylwetki. Linie się zatarły, ale nadal przebijały spod 
piasku. Uniósł 
wzrok. Z półki nad skrzynią po pomarańczach patrzyła na niego pustynna 
jaszczurka. 
Skoczyła w bok w chwili, gdy Youngman wyrwał półkę ze ściany. Przełamał ją na 
pół na 
kolanie i obie połówki rzucił na zabrudzoną podłogę, po czym zapalił zapałkę. 
Jednak zdusił 
płomień między palcami. Spalenie szopy nic by nie dało. - Nie żyje. Po prostu 
nie żyje.
Kiedy Youngman wyszedł z szopy, z północy, znad mesy, doszły go grzmoty. W 
niebo wspinała się drabina ciemnych chmur. W chmurach, niczym bomby, wybuchały 
błyskawice. Nadchodzącą burzę zwiastował wiatr.
Zastępca szeryfa wrzucił bieg i skierował samochód w stronę burzy. W przeciwnym 
kierunku potoczyła się kula krzewu bylicy.
Te wszystkie twarze, które można dostrzec w chmurach, pomyślał Youngman. Smutne 
twarze z szarymi i niebieskimi policzkami. Wzdęte. Oczy przymknięte i gotowe do 
płaczu. 
Zwykła woda, a nie żaden radioaktywny deszcz. Żaden koniec świata.
- Zawaliłeś sprawę - zwrócił się do człowieka owiniętego derką. - Nie skończyłeś 
ze 
światem, tylko z sobą samym. Człowiek w twoim wieku powinien zdawać sobie 
sprawę, że to 
nie to samo.
Czarne chmury wzbijały się coraz wyżej. Gorące powietrze pustyni stanowiło 
przegrodę, po której chmury musiały się wspiąć, aż powstały dwie ściany: jedna 
ciepła i 
niewidzialna, a druga zimna, kłębiąca się niebieskość. Niewidzialna ściana 
cofała się, a 
ciemna parła naprzód, rzucając cień o długości trzydziestu kilometrów.
U stóp chmur biegła bita droga; przy niej stał sklepik zbudowany z dykty, duża 
zamrażarka i dom z bali uszczelnionych gliną. Miejsce zwane Gilboa, Nie było to 
nawet 
osiedle. Poczta państwowa nie dostarczała tu już przesyłek, a dwunastu 
mieszkańców musiało 
odbierać listy w Shongopovi, na mesie. Gilboa nie znalazłbyś na mapach; nie było 
tu ani 
bieżącej wody, ani telefonów. Bita droga rozciągała się zaledwie szesnaście 
kilometrów w 
każdą stronę, a potem ginęła w piasku.
Wiatr gnał wielkie krople wody. Prawdziwa burza jeszcze się nie zaczęła. 
Youngman 
zatrzymał się przed domem, wziął w ramiona Abnera i wszedł do środka. Kiedy już 
położył 
trupa wewnątrz, na podłodze, wyciągnął rękę i przekręcił wiszącą na drucie 
żarówkę.
Biuro szeryfa składało się ze stolika i krzesła, krótkofalówki, żelaznej 
zamykanej 
szafki na naboje, dwóch butelek Jim Beam, plastikowej torebki z marihuaną i 
bielizny. I 
kurzu, mnóstwa kurzu, gdyż Youngman tygodniami przebywał w terenie. Na ścianie 
wisiały 
dwie mapy - rezerwatu i drogowa stanu Arizona. Gdy Youngman wietrzył dom, głośno 
szeleściły.
Oczyścił blat i z jednej przegródki wyciągnął formularz. Formularze kupiono 
hurtem z 
przeceny i nagłówek z napisem „Komenda Policji Phoenix" ktoś przekreślił 
długopisem. W 
innej przegródce znalazł cieknący długopis.
NAZWISKO - Abner Tasupi. ZAWÓD - właściciel garażu. DATA URODZENIA - 
nieznana. RASA - PŁEĆ - Indianin, mężczyzna. PRZESTĘPSTWO - śmierć. Pod MODUS 
OPERANDI Youngman wpisał: „atak nie zidentyfikowanego zwierzęcia, być może 
przypadek wścieklizny". Potem poszedł do jeepa.
Tumany kurzu przewalały się nad drogą. W odległości stu metrów, po drugiej 
stronie 
drogi, błyskawice oświetlały faktorię Selwyna. Sklep stanowił nagrobek dawnych 
ambicji 
właściciela. Łuszczący się napis obiecywał: „Pokoje gościnne-benzyna-słodycze-
towary 
mieszane-wyroby indiańskie". Na blaszanej tablicy reklamowej coca-coli dyndał 
stłuczony 
termometr. Rozchylane siatkowe drzwi połatano taśmą izolacyjną.
W sklepie można było dostać mąkę, fasolę, ser, ocet, tkaniny, siekiery, podkowy, 
noże 
myśliwskie i naboje. Nad kontuarem zamocowano wypchaną głowę łosia bez oczu. Pod 
ladą 
znajdowała się tania biżuteria i litrowe butelki whisky. Selwyn siedział na 
zapleczu z Johnem 
Franklinem i grupą białych. Na podłodze, wśród garnków i gliny, siedziała stara 
kobieta Hopi 
i cztery dziewczyny mieszanej krwi. Anne pojechała samochodem, aby znaleźć przed 
burzą 
drewno na opał.
Dawno temu Selwyn był misjonarzem kwakrów. Miał długie, siwe włosy, które 
spływały na koszulę, opinającą pokaźny brzuch. Turkusowy naszyjnik chował się w 
bujnym 
owłosieniu na piersi.
- Nie musisz mi mówić, że tym ludziom potrzebna jest pomoc. Jeszcze chwila, a 
dodasz, że na pustyni jest sucho. Wiem o tym. Przepraszam. - Selwyn beknął 
osłaniając usta 
kantem dłoni. - Całe życie poświęciłem tym Indianom. Będę z wami całkiem 
szczery: 
osobiście obdarzałem ich miłością i krwią serdeczną.
- To niezwykle budujące. - Pani Franklin uśmiechnęła się do tonącego w alkoholu 
Selwyna.
- No i co ja z tego mam? Plują mi w twarz. Wy, moi drodzy, możecie śpiewać 
alleluja 
jaszczurkom i spotka was z ich strony więcej wdzięczności. Kiedy ze dwanaście 
lat temu 
przyjechali tu ludzie z Urzędu do spraw Indiańskich, to powiedziałem im: 
wyrzucajcie sobie 
te wasze pieniądze na wyprawy na Księżyc. Chciałem nawet zeznawać jako ekspert. 
Przepraszam. - Zmarszczył brwi na widok kawałka tytoniu, który zdjął sobie z 
języka, gdyż 
nie mógł sobie przypomnieć, kiedy ostatnio palił. - Gdyby nie ja, to Gilboa w 
ogóle by nie 
istniało. Czy wiecie o tym? To mój generator dostarcza prądu, nie tylko dla 
mnie, ale i do 
zamrażarki, do której Indianie wrzucają te swoje pieprzone jelenie. Znajdzie się 
też prąd dla 
tego łajzy, którego nazywają zastępcą szeryfa. Widzicie? Nienawidzą mnie, bo im 
pomagam. 
Sprzedaję im żywność na kredyt. Za to nienawidzą mnie jeszcze bardziej. A teraz 
najlepszy 
przykład. Te głupie baby lepią garnki. Garnki! Przecież w każdym sklepie w kraju 
Nawahów, 
na zapleczu, siedzą kobiety i szyją ozdobne derki. Derki można sprzedać po dwa 
tysiące 
dolarów, a dywany po trzy tysiące. Ale takie już mam szczęście, że te dzikuski 
umieją jedynie 
lepić garnki. Na litość boską - przetarł oczy - czy nikt nie ma jakiegoś szluga?
Nie usłyszawszy odpowiedzi, otworzył oczy i idąc za wzrokiem gości, dojrzał 
stojącego w drzwiach zastępcę szeryfa.
- W porządku. - Właściciel faktorii opuścił misjonarzy i podszedł do Youngmana. 
- Ty 
zawsze masz szlugi.
Youngman już wiele razy słyszał wszystkie żale Selwyna. „Głupimi babami" 
lepiącymi garnki była jego żona i córki.
- Jasne. - Youngman wysunął papierosa. Zauważył, że grupa Franklina gotuje się 
do 
sprzeczki. Coś niewiarygodnego. Selwyn, podobnie jak i sklep, przypominał wrak 
na pustyni, 
zakotwiczony płyciutko w piasku i z wysiłkiem opierający się zepchnięciu do 
jakiejś 
rozpadliny czy ścieku. Tylko Indianie mogli tolerować białego na takim szczeblu 
upodlenia.
- Proszę. - Youngman zbliżył zapałkę do trzęsącego się papierosa.
- Dzięki - wydusił z siebie Selwyn. - Ci nowocześni bibliści mogą ci przysporzyć 
hemoroidów na uszach.
- Naprawdę?
- Opowiadają mi o Indianach, taka ich mać. Ale nie odchodź. Kiedy się wreszcie 
stąd 
wyniosą, to sobie łykniemy.
Żona Selwyna zaśmiała się, a Franklin odchrząknął, gdyż Selwyn zaczął mówić 
normalnym głosem.
- Chcieliśmy tu kupić trochę rzeczy na drogę - powiedział Franklin. - Na skutek 
zmiany planów nie mogliśmy pojechać do Flagstaff.
- Muszę już iść - Youngman zwrócił się do Selwyna. - Potrzebuję trochę mąki 
kukurydzianej, sznur i biały worek.
- Kto umarł?
- Abner. 
- O, w mordę.
- Czy to właśnie ten indiański dżentelmen, którego widzieliśmy dziś rano? - 
zapytał 
Franklin, ale nikt mu nie odpowiedział.
- Nie pochowasz go w zwykły sposób? - zapytał Selwyn Youngmana.
- Dlaczego nie? - Franklin był oburzony.
- Dlatego, że to był czarownik, ty durniu! -Selwyn odwrócił się do Franklina.
- Na pewno pan w to nie wierzy.
- Nie wierzę? - Selwyn osłupiał. - Bracie Franklin, ty chyba nie masz pojęcia, 
gdzie 
się, u diabła, znalazłeś! Kochanie! - krzyknął do żony. - Czy są tu jakieś 
wiedźmy?
Kobieta przestała chichotać. Złożyła ręce na udach i wpatrzyła się w garnki.
- Wiedźmy? - Selwyn zaśmiał się. - No cóż, święci i apostołowie nie mają wstępu 
na 
teren rezerwatu. Jak myślisz, dla kogo nadaje się to miejsce? Dla Indian, 
pijaków i różnych 
łajz. Mój Boże, sam byłem pełen łaski pańskiej, kiedy przyjechałem tu 
czterdzieści lat temu. 
Była ze mnie równie wielka dupa jak ty, bracie Franklin. Aż trudno w to 
uwierzyć. Byłem 
przepełniony Słowem Pańskim. A potem, pewnego dnia, zobaczyłem, jak moi 
parafianie 
zatłukli siekierą pewną kobietę. To było dopiero coś! „Dlaczego zabijacie tę 
kobietę?" - 
zapytałem. Niemalże dałem się sam porąbać, próbując ją uratować. No cóż, 
zatłukli ją, gdyż 
poprzedniej nocy zmieniła się w wilka i zabiła jakiegoś mężczyznę.
- Ale przecież pan w to nie uwierzył. 
- Oczywiście że nie. Nie jestem jednym z tych dzikusów. Ale z drugiej strony 
trzymam się z dala od nawiedzonych puebli, a kiedy Indianie zabijają siekierą 
jakąś 
czarownicę - co zdarza się mniej więcej raz do roku - to trzymam język za 
zębami. - Selwyn 
milczał przez chwilę. - Patrzycie na mnie z politowaniem. Nie patrzcie na mnie, 
tylko dokoła. 
Oczy wam wyjdą na wierzch z wysiłku, gdy będziecie wypatrywać końca pustyni i 
zgubicie 
się w kanionach. A jak już tam będziecie, to starajcie się pojąć, jacy bogowie 
mieszkają w tej 
okolicy.
- Nie jesteśmy zupełnie ciemni - łagodnie wtrącił inny z gości. - Każda 
społeczność 
wierzy w innego Stworzyciela. Bez względu jednak na Jego imię, Stwórca jest taki 
sam wśród 
wszystkich ludzi.
- Tak? Czy to się odnosi do Człowieka-Szkieleru?
- Kogo?
- Człowieka-Szkieletu. Masawa. Nazywajcie go, jak chcecie: Pluto, Szatan. - Oczy 
Selwyna błyszczały jak porcelana. - To tu właśnie jest piekło na ziemi. Może i 
wy to kiedyś 
pojmiecie.
- Panie władzo, jeżeli ten człowiek, którego znaleźliśmy dziś rano, był tak 
zwanym 
czarodziejem - powiedział Franklin - to może ktoś go zabił?
- Abnera? Skądże. - Selwyn uprzedził Youngmana. - Był zbyt potężny. Jasne, mogli 
go wygnać z mesy, ale pierwej by sobie obcięli dłonie, niż ważyliby się go 
tknąć. Wstałby z 
grobu, aby ich załatwić. Jak wilk albo...
- Człowiek, którego znaleźliście - przerwał Youngman - był starym pustelnikiem. 
To 
wszystko. Nikt go nie zabił, a jeżeli usłyszę jakieś plotki na ten temat, to 
będę wiedział, kto 
jest ich autorem. Prawda, Selwyn? - Złapał sklepikarza za łokieć. - Przepraszam 
państwa. - 
Wyciągnął Selwyna z zaplecza i zawlókł do sklepu. - Idź i napij się czegoś, 
staruszku.
- Jak jestem trzeźwy, to gadam zbyt wiele.
- Nie jesteś trzeźwy. Po prostu nie jesteś wystarczająco pijany. Po co ta 
gadanina o 
wiedźmach? Wyjdzie z grobu... Mój Boże... - Pod ladą znalazł butelkę, odkręcił 
kapsel i wlał 
Selwynowi whisky do ust. Podmuch wiatru otworzył drzwi. Selwyn odwrócił w tym 
kierunku 
głowę; płyn ściekał mu po brodzie.
- To tylko wiatr - powiedział Youngman 
- Może to on...
- No to zmów dziś wieczorem pacierz.
- On niejedno potrafi.
- Potrafił.
Nad Gilboa błysnęło. Gdy piorun strzelił w stojącą na dworze zamrażarkę, wnętrze 
sklepu rozjarzyło się srebrem, a potem znów powróciła czerń. Ponownie włączył 
się agregat. 
Światła sklepu rzucały woskowe cienie. Youngman pospiesznie zapakował towary, po 
które 
przyszedł.
- Dolicz mi do rachunku.
- Jasne. - Selwyn czuł się wyraźnie lepiej. -Może uda mi się jednej z tych 
siostrzyczek 
wcisnąć jakiś garnek.
Chmury pękły na dwoje, niczym żagle. W ciągu pół godziny mogło spaść z osiem 
centymetrów wody, czyli jedna czwarta rocznego opadu deszczu. W sam raz, żeby 
zmienić 
kotlinki w wodospady, otworzyć opancerzone nasiona perukowców i żelaznego 
drzewa. 
Droga zmieniła się w trzęsawisko i spod kół jeepa tryskały brudne fale błota.
Przed biurem Youngmana stał samochód terenowy. Zanim szeryf wszedł do domu, 
musiał przebrnąć przez kałuże. Abner nadal leżał w rogu, ale koc był ściągnięty, 
a nad 
odkrytym ciałem pochylał się jakiś biały.
- Wy, misjonarze, nie dajecie łatwo za wygraną. - Youngman zamknął drzwi.
Biały uniósł wzrok. Był w wieku Youngmana, bardzo opalony, z krótkimi, rudymi 
włosami, dużymi niebieskimi oczami i z szerokim uśmiechem na twarzy. Nosił 
ubranie w 
kolorze khaki i był tak wysoki, że ciało leżące u jego stóp wyglądało jak lalka. 
Na rękach miał 
gumowe rękawiczki i - zamiast Biblii - trzymał skalpel i plastikową torebeczkę.
- To potrwa tylko minutkę - powiedział oficjalnym tonem.
- Nie masz nawet sekundy. Wstawaj.
Gość zastosował się do polecenia z ociąganiem, pochylając głowę, aby nie uderzyć 
nią 
o sufit. Zsunął prawą rękawiczkę i wyciągnął rękę do Youngmana.
- Bardzo przepraszam za najście. Nazywam się Hayden Paine. - Trzymał wyciągniętą 
rękę w powietrzu przez dziesięć sekund, a potem ją opuścił. - No cóż, proszę mi 
pozwolić 
posprzątać. Zaraz wszystko wyjaśnię.
- Na twoim miejscu zacząłbym mówić od razu.
Paine uśmiechnął się, zupełnie na luzie, pomimo zakrwawionych rękawiczek, 
nieznanego pomieszczenia i dudniącego deszczu.
- Odwiedzam wszystkie punkty szpitalne i posterunki policji na terenie 
rezerwatu. 
Mam nadzieję, że to wystarczy? - Podał Youngmanowi złożoną kartkę papieru. Gdy 
Youngman czytał, pochylił się nad aluminiową walizką. Zdjął drugą rękawiczkę i 
obie 
schował do plastikowej torebki. Potem przemył dłonie w alkoholu i zakleił 
poprzednio 
przygotowaną paczuszkę.
Yungman czytał:
„Do Wiadomości Zainteresowanych Władz. Pan Hayden Paine przeprowadza badania 
lekarskie, które mogą mieć wielką wagę dla naszego ludu. Otrzymał on zgodę na 
poruszanie 
się po całym rezerwacie i wszyscy funkcjonariusze plemienni mają mu okazać 
należytą 
pomoc w jego przedsięwzięciu". W nagłówku widać było pieczęć ze słońcem, górami 
i 
skrzyżowanymi łodygami kukurydzy. Pod pismem podpisał się „Walter Chee, 
Przewodniczący Rady Szczepowej Nawahów".
- Mam też i inne dokumenty, jeżeli to konieczne. - Paine zamknął walizkę.
- Nie chcę. Jesteś w niewłaściwym rezerwacie.
- To jest teren Hopi, wiem o tym, ale... 
- Jeszcze mi nic nie wyjaśniłeś. Kiedy tu wszedłem, bezcześciłeś ciało i nadal 
nie 
wiem, dlaczego.
- Badania lekarskie. Tak jak wyjaśniono to w...
- W liście nic nie wyjaśniono. Jakie badania?
Paine zdawał się być tylko nieznacznie zażenowany sytuacją. Wziął z powrotem 
list.
- To jest dość trudne do wyjaśnienia, szeryfie.
- Zastępco.
- Zastępco. Prowadzę badania serologiczne. Rozpoznawszy przeciwciała we krwi 
miejscowej ludności, będę w stanie zidentyfikować choroby występujące 
endemicznie. 
Niektóre choroby można rozpoznać tylko w ten sposób. Jest to trudny proces i 
gdybym panu 
dalej tłumaczył, to wątpię, czyby pan zrozumiał. To jest coś dla specjalistów - 
dodał szybko 
Paine. - Mogę tylko powiedzieć, że moje badania poprawią stan zdrowia tutejszej 
ludności. 
Najtrudniej mi przychodzi uzyskać próbki krwi od ludzi starszych i kiedy 
zobaczyłem ciało, 
to nie mogłem się oprzeć pokusie. Niech pan mi wierzy, nie chciałem niczego 
bezcześcić. 
Naprawdę potrzebuję pańskiej pomocy.
Paine mówił bardzo głośno, starając się przekrzyczeć odgłosy grzmotów i łomot 
deszczu bijącego o dach. Youngman, tak jak każdy mieszkaniec pustyni, lubił 
deszcz. 
Ponadto ulewa zmusiła w końcu Paine'a do milczenia. Zmusiła go do przełknięcia 
powodzi 
własnych słów. W przekonaniu Indian, słowa stanowiły broń białych. Indianie 
lubili 
przyglądać się białym, którzy na próżno starali się opanować własne gadulstwo. 
Youngman 
skrzyżował ramiona i czekał. Cisza mogła być pouczająca.
Paine nadal się uśmiechał. Miał koło trzydziestki. Na tle opalenizny odcinały 
się 
jedynie blade worki pod oczami. Minęła kolejna minuta wypełniona łomotem 
deszczu.
Paine westchnął. Miał potężną klatkę piersiową i mocne ramiona, porośnięte 
rudymi 
włoskami, a na nadgarstkach jaśniały nierówne blizny. Na zewnątrz strzelił 
piorun, 
przypuszczalnie w land-rovera, pomyślał Youngman. Paine jedynie rzucił okiem w 
tym 
kierunku, pewny siebie i opanowany. Burza osiągnęła apogeum. To nie tyle deszcz 
otwierał 
pustynne nasiona, ile jego gwałtowność. Uśmiech Paine'a zmienił się w 
rozbawienie.
Niebieskie oczy były czyste jak sadzawki, bez skazy i niewzruszone. Zupełnie 
obojętne. W niebieskich oczach brak jest pigmentu, przypomniał sobie Youngman. 
To tyko 
załamanie światła. Abner nazywa je „martwymi oczami". Nazywał. Paine, z lekka 
rozbawiony, spokojnie znosił wzrok Youngmana. Woda płynęła pod podłogą domku. 
Przez 
następne pięć minut błyskawice skupiły się nad niewielką wyniosłością, na której 
stał sklepik 
Selwyna.
Agregat Selwyna zakrztusił się. Żarówka w biurze przygasła, niczym papieros, a 
potem lekko pulsowała w powolnym rytmie benzynowej prądnicy. Youngman patrzył, 
jak 
Paine opuścił oczy. Dłonie Paine'a zacisnęły się w pięści, a potem znów się 
rozprostowały. 
Oczy się zwęziły. Podniósł strzelbę. Żarówka jarzyła się pomarańczowo.
Youngman sięgnął do kieszeni koszuli Paine'a i wyciągnął stamtąd małą paczuszkę, 
lecz Paine zdążył złapać go za nadgarstek.
- To jest mi potrzebne! - krzyknął.
Gdy broń Youngmana oparła się o szczękę Paine'a, ten cofnął się, przyciskając 
głowę 
do ściany i puścił rękę zastępcy, który mocniej naparł na strzelbę.
- Łżesz - powiedział spokojnie Youngman. Był pewien, że tamten wiedział, o co 
chodzi. - Nie wiem, o czym łżesz, ale łżesz.
Cofnął się o dwa kroki i skierował wylot strzelby na wysokość paska lekarza. 
Paine 
wykonał ruch ręką, lecz zamarł na widok odwodzonego kurka.
- Myli się pan! Szeryfie, potrzebna mi jest próbka! Nie wiesz, co robisz! 
Proszę!
Youngman trącił stopą aluminiową walizeczkę.
- Idź, baw się z Nawahami. Oni we wszystko uwierzą.
Z wyrazu twarzy Paine'a widać było, że nie dosłyszał ostatnich słów przez grzmot 
burzy. Gdy Youngman uchylił drzwi, do środka wpadł wicher. Droga przekształciła 
się w 
płytką rzeczkę.
- Pamiętaj, sam tego chciałeś - ostrzegł go Paine.
Tyle przynajmniej dosłyszał Youngman, gdyż przy otwartych drzwiach nawet krzyk 
niewiele pomagał. Paine wziął swą walizkę i wyszedł na deszcz, po czym 
kluczykiem 
otworzył drzwiczki land-rovera. Youngman patrzył na to spod drzwi i zobaczył, 
jak za jego 
samochodem parkuje samochód Służby Zdrowia. Po co, zastanawiał się Youngman, 
ktoś 
zamyka na kluczyk samochód w takim miejscu jak Gilboa? Poczekał, aż land-rover - 
z 
włączonymi światłami i szalejącymi wycieraczkami - zniknął w deszczu. Z 
odległości 
piętnastu metrów przez smugi wody widać było tylko tylne światła.
W tej chwili Anne Dillon otworzyła drzwiczki furgonetki. Youngman wspiął się do 
środka, przemoczony, jakby wyszedł spod prysznica. Kapelusz i strzelbę rzucił na 
bierwiona 
leżące na tylnym siedzeniu.
Furgonetka była lepiej wyciszona niż biuro Youngmana. Można było rozmawiać.
- Widzę, że nadal dbasz o rozwój turystyki - Anne zwróciła się do Youngmana. - 
Przykro mi z powodu Abnera.
- Mnie też.
- Ale przyjechałam tu po przeprosiny.
- Przepraszam.
- To nie wystarczy. W końcu udało mi się ściągnąć tych ludzi z fundacji, z głębi 
kraju, 
i od razu, na samym początku, musiałeś ich obrazić, a mnie wprawić w 
zakłopotanie. Od 
kiedy to jesteś strażnikiem wszystkich tutejszych świętości? Wyszłam przez 
ciebie na idiotkę. 
Teraz przepraszasz i ja ci mam wybaczyć?
- Będziesz się starać. Będziesz się bardzo starać. 
Oczy Anne były niebieskie, ale nakrapiane brązowymi plamkami. Niekiedy były to 
oczy patrzące bardzo badawczo.
-Youngman, to okrutne, co powiedziałeś. Wcale nie muszę cię kochać. Mogę się o 
to 
bardzo postarać.
- Co to ma za znaczenie? - zapytał. 
- Jak to?
-Przecież już za tydzień wyjeżdżasz na dobre z rezerwatu i wracasz do rodzinnych 
pieniędzy, gry w polo czy też w co innego, czym tam zajmują się bogacze w 
Phoenix. Miałem 
nadzieję, że będziemy mieli ten tydzień dla siebie, ale coś mi się zdaje, że 
będziesz zajęta 
ornitologami, misjonarzami, czy kim tam oni są. Zresztą, czym oni się zajmują? 
Wspierają 
potrzebujących? Czy tylko zakochanych? Skąd mają pieniądze?
- Od grup wyznaniowych i korporacji.
- To ci dopiero. Romantyczny odpis podatkowy. Niezłe. Mówię to jako jeden z 
potrzebujących, sama rozumiesz. No więc pracuj z nimi, ciesz się. Biała bogini 
Hopi, 
patronka jaskry.
- Gdybyśmy mieli cały tydzień dla siebie, to właśnie tak byś do mnie mówił?
- A jak?
Wpatrywał się w deszcz bijący o przednią szybę, gdyż czuł na sobie jej wzrok. 
Dopiero po chwili dostrzegł, że jej oczy wzbierają łzami.
- Nie - powiedział Youngman. - Nic takiego bym nie powiedział. Jestem durniem i 
do 
tego potwornie zazdrosnym.
Przyciągnęła go do siebie. Wbiła mu palce w plecy i poczuł na szyi gorące łzy.
- Zazdrosny, zgoda - szepnęła Anne. - Ale wypchaj się z tą resztą.
- Będę miał cały tydzień, żeby się wypchać.
- Tak bym chciała, żeby ich tu nie było. Ale czekają na mnie.
Kiedy się całowali, wsunął jej rękę za koszulę i przesunął lekko wzdłuż piersi, 
aż 
poczuł twardy sutek.
- Oni tu będą krócej niż tydzień. Może ze cztery dni - powiedziała, wyciągając 
się na 
siedzeniu.
- Może powinienem z tobą pojechać. - Youngman przykrył ją własnym ciałem.
- Nie, na tyle romantyczni to oni nie są. Czy nie widać nas ze sklepu?
- Nic nie widać.
Anne pojawiła się w rezerwacie przed dwoma laty jako ochotniczka Służby Zdrowia. 
Uciekła z Phoenix od bogatej rodziny, która wzbogaciła się, kupując za bezcen 
kawały 
pustyni, a potem odsprzedając je drogo jako poligon dla lotnictwa. Życie 
Dillonów 
przypominało bajkę: pokazy arabskich koni, golf w Scottsdale, loża w teatrze 
Sombrerro i 
piłki tenisowe robione na zamówienie przez Neimana-Marcusa. Według Anne był to 
rodzaj 
śpiączki, która ogarniała całe jej otoczenie. Ci lunatycy przez całe życie 
zdawali się nie 
dostrzegać meksykańskich i murzyńskich slumsów i indiańskiej nędzy. Już w szkole 
doszła 
do wniosku, że jednym z przejawów tej śpiączki ludzi uprzywilejowanych jest 
przeświadczenie, że tylko oni są prawdziwymi dziećmi tej ziemi, a wszyscy inni - 
zwłaszcza 
kolorowa biedota - to zawalidrogi. Wobec tego Latynosów nazywano Meksykanami. 
Murzyni 
to czarnuchy. Martwy Indianin był ciekawym wspomnieniem dawnego Zachodu, ale 
żywy 
Indianin stanowił źródło społecznych bolączek. Tego rodzaju przeświadczenia 
pomagały 
prowadzić wygodny żywot, gdyż w przeciwnym wypadku człowiekowi groziło poczucie 
winy. W Phoenix nie lubiano poczucia winy; nie należało ono do dobrego tonu.
Wina. Anne pracowała na mesie, w Pueblo Hotevilla. Jeżdżąc setki mil po całej 
mesie 
z antybiotykami do odległych puebli, miała mnóstwo czasu, żeby się zastanowić 
nad 
poczuciem winy jako bodźcem do działania. Dość wcześnie pojęła, że takie 
podejście cuchnie 
na odległość. Indianie cuchnęli, cuchnęły puebla, wiecznie ropiejące wrzody, 
które 
codziennie leczyła, też przeważnie cuchnęły. Po pół roku miała dość i chciała 
zmienić dżinsy 
na białe ubranie do tenisa. Tylko przez upór została na kolejne sześć miesięcy i 
wtedy 
wydarzyło się coś dziwnego. Albo Indianie przestali cuchnąć, albo przestała na 
to zwracać 
uwagę. Coraz częściej reagowała zdziwieniem, kiedy biali turyści traktowali ją 
jak białą. A 
potem spotkała Youngmana.
Ich ścieżki skrzyżowały się wcześniej już kilkakrotnie, dość często, aby zdążyli 
poczuć do siebie niechęć. Tego razu wybrała się na wzgórza koło Moencopi, 
tereny, o które 
kłócili się Hopi i Nawahowie, aby leczyć chłopca pogryzionego przez wściekłego 
kojota. 
Policja Nawahów i Youngman przybyli na miejsce, aby zabić zwierzę, które 
schroniło się w 
szopie. Podczas gdy Nawahowie czekali z bronią na zewnątrz, zastępca szeryfa 
Hopi wszedł 
do środka z kocem i z pistoletem. Ceną zabicia kojota było jedno ukąszenie przez 
koc. W 
ciągu następnych czterech dni Anne zaaplikowała chłopcu i zastępcy szeryfa serię 
bolesnych 
zastrzyków w brzuch. Pierwszego dnia oświadczyła Youngmanowi, że sam sobie jest 
winien, 
gdyż wszedł do środka, zamiast czekać na zewnątrz. Odparł na to, że w szopie 
stały klatki z 
kurczakami i z królikami i kojot pozbawiłby rodzinę chłopca całorocznego zapasu 
jedzenia. A 
skoro ona miała lekarstwa na podorędziu, to co miał do stracenia? Nic oprócz 
bólu.
Już po miesiącu często spotykała się z Youngmanem w różnych miejscach na mesie i 
na pustyni. Ich związek zaczął się nietypowo: najpierw wyzwolenie poprzez seks, 
a dopiero 
potem rozmowy i koniec samotności. Miłość - co do tego się zgadzali - przyszła 
niejako 
wbrew nim. Teraz, w chwili zakończenia pracy w Służbie Zdrowia, miłość stała się 
tylko 
ciężarem, kłopotliwą pamiątką.
Przywarła do niego, trzymając go w swym wnętrzu. Ale burza słabła, ustępując 
gwałtownym szkwałom, a zimne, płynne cienie przesuwały się po jej ramionach.
- Muszę już jechać. Poczekasz te cztery dni?
- Dziewczęta Selwyna jeszcze mnie nie uwiodły - odparł.
- Na pewno próbowały. Gdyby miały okazję, to by mnie zatłukły.
- Uważaj wobec tego na spadające garnki.
- Naprawdę muszę już lecieć - powiedziała Anne, pocałowała go i odepchnęła od 
siebie.
Usiedli i odszukali ubrania. Deszcz wyraźnie słabł, prawie ustawał.
- Co to za jeden, ten, którego wyrzuciłeś z biura?
- Nikt. Wymyślił jakąś historyjkę o badaniach nad przeciwciałami we krwi. 
Anne w ciszy dopięła koszulę.
- Skąd wiesz, że wymyślił? - Przeczesała palcami włosy.
- Wiem.
- Youngman, to właśnie o takich badaniach od dawna myśli Służba Zdrowia. I 
wyrzuciłeś go za drzwi? Czy nie wiesz, ilu Hopi cierpi na anemię i ma pasożyty 
we krwi?
Czuła, jak wzbiera w niej gniew; nie była w stanie go opanować.
- Kłamał.
- A ilu co rok ślepnie z powodu chorób wenerycznych albo głuchnie od atrezji 
uszu? 
Dlaczego nie pozwoliłeś mi z nim pomówić? Czy nie miał żadnego zezwolenia?
- List z Window Rock - przyznał Youngman. Nie wspomniał o tym, co Paine robił z 
ciałem Abnera. Nie chciał szukać usprawiedliwienia.
- Aha, to o to poszło. Miał list od Nawahów, a to było dla ciebie za mało. 
Bardzo 
dziękuję. Być może ja miałabym na ten temat odmienne zdanie.
Czuła, jak z każdym słowem odgradza się od niej i oddala. Czy to ma jakiś sens, 
pomyślała. We dwójkę stanowili świetny przykład sił odśrodkowych. Dlaczego 
walczyła 
przeciw tej sile?
Youngman sięgnął do przedniego schowka po papierosy.
- Pal swoje - powiedziała Anne.
- Ale twoje są stęchłe.
- To co?
- Równie dobrze mogę je wypalić. 
Pomijając upór, drażniły ją również jego przyzwyczajenia biedaka. Tak naprawdę 
to 
palenie stęchłych papierosów zaczęło się jednak w więzieniu.
- Nie ufasz Nawahom, nie ufasz białym. Czy jesteś paranoikiem? Jeżeli tak 
nienawidzisz pomocy z zewnątrz, to dlaczego znosisz mnie? - zapytała.
- Kocham cię.
- Tak po prostu?
- A cóż mogłoby być bardziej proste?
- Youngman, wyjeżdżam stąd za tydzień. Jedziesz ze mną?
- Do Phoenix?
- Niekoniecznie do Phoenix. Gdziekolwiek. Do Meksyku, jeżeli masz ochotę.
- Co mam tam robić?
- Jesteś jednym z niewielu Hopi, który może sobie dać radę poza rezerwatem. 
Znasz 
się na fotografii, malarstwie. A ja mam dość pieniędzy, żeby starczyło nam na 
rozruch.
- Wiesz, że mogłabyś tutaj zostać.
- Ja już zostałam. Przyglądałam się, jak toczysz bitwy z tymi wszystkimi 
urojonymi 
obelgami, których rzekomo doświadczałeś od ludzi, w rzeczywistości pragnących 
przyjść ci z 
pomocą. Podobnie postąpiłeś z Franklinem.
- On też chce mi pomóc? - Youngman zaśmiał się.
- Jego fundacja występuje, między innymi, w imieniu wielu firm farmaceutycznych. 
Hopi potrzebne są lekarstwa i pieniądze na własny szpital. Miałam nadzieję, że 
przed 
wyjazdem uda mi się załatwić tę darowiznę, ale dotąd byłam głównie zajęta 
przepraszaniem 
za ciebie.
- Nie! - Twarz Youngmana pociemniała z gniewu. - Nigdy tych ludzi nie 
przepraszaj 
w moim imieniu.
Anne popatrzyła przez szybę na szybko znikającą tęczę. Była raczej przygnębiona 
niż 
zła. „Ci ludzie" to obcy, Angole, biali. Jakimś zrządzeniem losu Youngman dla 
niej zrobił 
wyjątek. Ale pewnego dnia i to by się skończyło... a ona błaga go, żeby wyjechał 
z nią z 
rezerwatu. Czy zwariowała do reszty?
- Może to tylko seks - szepnęła do siebie.
- Może. - Youngman miał dobry słuch.
Nie miała ochoty powtórnie wybuchnąć płaczem w jego obecności, wyjęła więc 
kluczyk i zapuściła silnik.
- Przez parę dni będziemy obozować na pustyni, a potem pojedziemy na ryby do Joe 
Momoa. Razem z nim przyjedziemy na Taniec Węży. Tam się spotkamy.
- Nie jedź.
- Dlaczego nie? - Anne oparła ręce o kierownicę.
Youngman nie wiedział. Wyrwało mu się to w pośpiechu, nie wskutek jakichś 
przemyśleń, tylko w wyniku natłoku wrażeń i obrazów. Konie Joe Momoa, rysunek z 
piasku, 
oczy Abnera, czarne, śmierdzące plamy. Ich zapach.
- Posłuchaj. - Anne dotknęła ręki Youngmana. - Kiedy wrócę, wypuścimy się sami 
na 
kilka dni.
- To nie o to chodzi.
- A o co?
Głównie o zapach. Raz wchłonięty, zdawał się przenikać do krwi.
- Coś, co mi wczoraj powiedział Abner.
- Ach... - Mogła ich sobie wyobrazić. Dwóch pijanych Indian w słonecznej 
spiekocie. 
- I to wszystko?
- Pojedź po prostu na mesę i tam czekaj na tańce. Jeżeli chcą sobie popatrzeć na 
Indian, to trudno o lepsze miejsce.
- Oni chcą pojechać pod namiot. - Anne potrząsnęła głową i wrzuciła bieg.
Nie słysząc nic więcej, Youngman wysiadł i zamknął drzwiczki.
Zajrzał przez szybę. Mokre, czarne włosy spadały mu na czoło. Z wysokości 
siedzenia 
kierowcy wydawał się niewysoki jak chłopiec.
Anne uważała, że Youngman nie ma racji. Był zbyt przepełniony goryczą, zbyt 
małomówny, zbyt szczupły i zbyt ciemny. Zbyt indiański.
Youngman patrzył, jak odjeżdżała w kierunku Selwyna, a potem wrócił do biura.
Zmarłych należało pochować przed zmrokiem. Youngman nie wierzył w to wszystko, 
ale Abner wierzył, a w końcu to Abner był tym martwym.
Oderwał deskę z podłogi, pod którą nadal stała woda, i obmył ręce i twarz 
Abnera. 
Białą farbą od Selwyna ozdobił mu nogi i ramiona. Nad lewym okiem wyrysował 
półksiężyc 
-symbol kapłański. Przeczesał zmarłemu włosy i wplótł w nie orle pióra. Inne 
pióra 
zamocował przy nadgarstkach i kostkach. W ręce Abnera wsypał mąkę kukurydzianą. 
Na 
szczęście stężenie pośmiertne już ustąpiło, gdyż musiał mocno zacisnąć palce 
zmarłego. 
Resztę mąki wysypał Abnerowi na twarz, co nie było łatwe ze względu na rany. W 
białym 
worku, w miejscu twarzy, wyciął nożem dziury, tak aby powstała „maska z chmur" 
na głowę. 
Na pustyni nic nie mogło się zmarnować, nawet martwi; mieli przecież wrócić pod 
postacią 
deszczu. Owinąwszy Abnera w płótno, pochylił się i zgiął mu nogi w kolanach. 
Ciało 
zmarłego było drobne. Youngman wziął je pod pachę, a drugą ręką schwycił kij do 
spulchniania gleby i udał się do samochodu.
Oddalił się z piętnaście mil od Gilboa, aż dojechał na przełęcz ozdobioną na 
żółto 
przez rząd drzew paloverde. Wykopał parę centymetrów wilgotnej ziemi, a potem 
metr 
suchego piasku, ułożył Abnera w pozycji siedzącej, z twarzą zwróconą na wschód, 
i zapalił 
papierosa.
- Cóż, wuju, powinien tu przyjść ktoś z rodziny, powiedzieć parę słów. Ale poza 
mną 
nie masz na kogo liczyć. Mówiąc między nami, to wolałbym zamiast przemowy zadać 
ci 
kilka pytań. Nie mam pojęcia, czy byłeś dobrym człowiekiem, czy nie. Tak 
naprawdę, to 
nawet nie wiem, czy to jest istotne. I... oszukaj ich. Nie wracaj pod postacią 
chmury. Pojaw 
się jako kaktus.
Przez wycięte otwory widać było zamknięte powieki Abnera. Na masce, na wysokości 
policzka, pojawiła się różowa plama. Plama zaczęła się powiększać, a obok 
wystąpiły inne 
plamy. Abner nadal krwawił.
- Staruszku, przecież nie żyjesz - powiedział Youngman.
Nie tylko maska, ale i cała płachta pokrywały się czerwienią. Rozlewające się 
czerwo-
noróżowe plamy. Youngmanowi zabrakło odwagi, aby zdjąć maskę, wszedł więc do 
grobu i 
uniósł płótno. Rany na ciele zmarłego krwawiły. Może to w wyniku jazdy 
samochodem, 
pomyślał. Ale martwi nie krwawią. Złapał Abnera za wilgotny i zimny nadgarstek; 
nie wyczuł 
pulsu. Wtedy dostrzegł dłoń Abnera. Sznurek, którym była związana w pięść, był 
przerwany, 
a wokół leżały grudki nasiąkniętej krwią mąki.
Przed zachodem nadciągnął wiatr, kołysząc gałęziami drzew paloverde. Youngman 
zasypał grób i przykrył go kamieniami, aby zabezpieczyć przed drapieżnikami. Na 
szczycie 
umocował kijek do spulchniania, symboliczną drabinę prowadzącą z grobu do nieba. 
Wiatr 
tłukł patykiem o kamienie.
- Uspokój się, Abner, puść ten kij - poprosił. Patyk przestał drżeć. - Spróbuj 
choć na 
chwilę być martwy. Może tak ci będzie lepiej.
Youngman powrócił tą samą drogą do Gilboa. Raz zatrzymał się i obejrzał do tyłu. 
Ostatnie promienie słońca padały na przełęcz oświetlając drzewa głęboką 
czerwienią.
Według Koranu pierwszego nietoperza stworzył Jezus. W czasie ramadanu, kiedy 
żaden z wiernych nie ma prawa jeść od świtu aż do zachodu słońca, Chrystus 
przebywał na 
wzgórzach za Jerozolimą i nie widział horyzontu na zachodzie. Ulepił więc z 
gliny skrzydlate 
stworzenie i tchnął w nie życie. Stworzenie to - nietoperz -wleciało do jaskini, 
z której 
wyłaniało się co wieczór i latało wokół Jezusa, aby mu donieść o zachodzącym 
słońcu.
Dla starożytnych Egipcjan nietoperze, ze względu na ich sutki, były symbolem 
macierzyńskiej miłości. Chiński znak, oznaczający nietoperza, symbolizował 
również 
szczęście, a niektóre ludy Pacyfiku Południowego widziały w nich bóstwa 
płodności.
Ale w Nowym Świecie nietoperz był bogiem. Majowie nazywali go Zotzilaha. Miasta 
i ludy nazywano jego imieniem, a jego podobizny widać było we wszystkich 
świątyniach 
Meksyku: uskrzydlony człowiek z pyskiem, zębami i językiem nietoperza, 
trzymający w 
jednej ręce odciętą ludzką głowę, a w drugiej - serce. Zotzilaha, Bóg Nietoperz, 
który władał 
ogniem, z czasem przemienił się w Huitzilopochtli, Boga Słońce, któremu kapłani, 
odziani w 
czapki z nietoperzej skóry, składali w ofierze stosy wyciętych ludzkich serc. W 
1519 r., w 
miejsce zapowiedzianego Białego Brata, w Meksyku pojawił się Cortez. Z pomocą 
proroctwa 
i zbuntowanych szczepów uwięził Montezumę. Hiszpanie odnotowali, co prawda, 
ataki 
„krwiożerczych" nietoperzy, ale imperium Azteków legło z gruzach.
Bogowie umierają, ludy się zmieniają, a przyroda pozostaje. W ciągu następnych 
stuleci nietoperze wampiry królowały w meksykańskiej dżungli, a na przestrzeni 
ostatnich 
dwudziestu lat - z niewiadomych człowiekowi przyczyn - zaczęły się 
systematycznie 
przemieszczać na północ. Była to nocna wędrówka, potwierdzona jedynie 
przypadkowymi i 
nienaukowymi doniesieniami o zabitych kozach, bydle, a nawet ludziach w górach 
Sonora.
Teraz, w nowym otoczeniu pustyni i na mesach, wampiry polowały tak jak dawniej: 
mądrze i cierpliwie. Przeleciały ponad dwoma stadkami owiec i zabitym królikiem, 
zatrutym i 
wystawionym dla kojotów. Wyschnięte łożyska potoków w blasku księżyca 
przypominały 
ciemne wstążki. Na wilgotnym dnie wąwozów poruszały się salamandry tygrysie, 
polujące na 
owady i padające łupem węży. Nietoperze przepłynęły ponad piętnastometrowymi 
karnegiami olbrzymimi. Mleczną bielą jaśniały rozwijające się nocą kaktusy.
Do pisku nietoperzy przyłączył się inny dźwięk. Tęskny i zawodzący dźwięk 
piosenki 
country dochodził z wiatrem z daleka. Tysiąc nietoperzy skręciło jak jeden mąż. 
Ich pisk 
wzmógł się, a błony potężnych skrzydeł zaczęły szybciej uderzać o powietrze. Ten 
inny 
dźwięk, wiedziały dobrze, oznaczał bliskość człowieka. A także jego uczynnię 
zgromadzonych zwierząt. Jezioro życia. Dwie mile stamtąd czternastoletni Isa 
Loloma, 
obolały po całodziennej pracy przy owcach, siedział w szoferce furgonetki 
dodge'a, popijając 
napój pomarańczowy i słuchając radia tranzystorowego. Furgonetka nie miała 
silnika. Osie 
kół wspierały się na cegłach. Furgonetka miała po prostu odstraszać kojoty i do 
tego celu 
nadawała się znakomicie. Noce Isy były długie i samotne.
Noc płatała figle. Niekiedy rozgłośnia Nawahów znikała z eteru, a na jej miejsce 
pojawiały się stacje z Houston czy Kansas City. Wtedy słuchał o restauracjach i 
o 
miejscowych astronautach. Wystarczyło tylko zamknąć oczy, położyć ręce na 
kierownicy i 
zdawało się, że jedzie własnym cadillakiem obwodnicą jakiegoś miasta Angoli, ma 
na sobie 
koszulę z perłowymi guzikami, a w tylnej kieszeni uwiera go portfel wypchany 
dwudziestodolarowymi banknotami.
Tej nocy słuchał monotonnego programu z Gallup. Każdy sklep Piggly-Wiggly - 
powiedział głos z eteru - z przyjemnością przyjmie kupony żywnościowe. W Tuba 
City 
odbędzie się konkurs tańca towarzyskiego. Wyniki sportowe podano dzięki 
sponsorowaniu 
przez traktory Masseya-Fergusona.
Isa pił powoli. Kiedy powieki zaczęły mu opadać, wysiadł z szoferki, roztarł 
nogi i 
chwilę biegał w miejscu, żeby się rozgrzać. Nadal ziewając, sięgnął po leżącą na 
siedzeniu 
starą strzelbę swojego ojca. Owce były cicho. Postanowił zrobić jedno okrążenie, 
a potem 
pójść się przespać.
Coś przeleciało obok. Nocny jastrząb, pomyślał. Jedyny kłopot z owcami pojawiał 
się 
wiosną, kiedy kojoty podkradały się po jagnięta, i w czasie strzyżenia. 
Podrapane zwierzęta 
krwawiły i zapach krwi ściągał kojoty. Ale Isa strzygł uważnie. Golił owce do 
różowej skóry, 
nie zostawiając nawet draśnięcia.
Gdy przeszedł pięćdziesiąt metrów, sen odszedł go zupełnie. Owce były prawie 
niewidoczne, pomimo że słyszał ciągły hałas. Owce musiały tu być, nie odeszłyby 
przecież 
od trawy. Ale ten dziwny, szeleszczący dźwięk dochodził go zewsząd. Przełamał w 
sobie 
pierwszy, dziecinny odruch, żeby wziąć nogi za pas. I wtedy, w odległości 
zaledwie metra, 
dwóch, zobaczył blady zarys głowy owcy. Na pewno rodzi, powiedział sobie.
Dziwne, był w stanie dojrzeć nogi, ale nie resztę ciała zwierzęcia. Obok widział 
głowę 
innej owcy, ale nic więcej. Skrzydło uderzyło długie włosy chłopca, muskając 
jego policzek. 
Coś dotknęło jego stopy. W kieszeni miał zardzewiałą latarkę o słabych 
bateriach. Wymierzył 
latarkę w najbliższą owcę. Blady, żółty promień wydobył z mroku spokojnie 
poruszające się 
nozdrza. Światło przesunęło się w tył, poza kędzierzawą głowę. Na pierwszy rzut 
oka 
wydawało się, że boki owcy przykryte są szarym kocem. Wtedy dwa nietoperze 
podniosły 
wzrok w kierunku światła i zrozumiał, że kocem było ze dwanaście nietoperzy 
leżących we 
krwi. Następna owca również przykryta była warstwą nietoperzy. Isa zatoczył 
latarką wokół 
siebie i zobaczył, że wszystkie owce były przykryte w podobny sposób i zdawały 
się spać, 
podczas gdy nietoperze pożerały je żywcem. Były to największe nietoperze, jakie 
kiedykolwiek widział, a te, które spłoszył, patrzyły nań z otwartymi pyskami. 
Poświecił w dół 
i strząsnął nietoperza, który wspinał mu się po nogawce. Nagłym podrzutem Isa 
skierował 
strzelbę w stronę owiec.
Wystrzał od razu zwrócił uwagę stada nietoperzy. Dwa padły martwe. Te będące w 
pobliżu poderwały się do lotu, ale usiadły niedaleko. Całe stado zaczęło się 
gromadzić w 
miejscu, skąd padł strzał. Brak było przywódców, ale instynkt stada odezwał się 
najszybciej 
w najbardziej agresywnych osobnikach, którymi były samice. Instynkt nakazywał 
chronić 
Pożywienie i odstraszyć napastnika, którym był jeden człowiek. Po prostu jeszcze 
więcej 
Pożywienia. Krąg się zacisnął.
Jedzenie było wspaniałą rzeczą. Niewiele było zwierząt na świecie (a wszystkie 
ustępowały nietoperzom inteligencją), których każdy organ i zmysł byłby tak 
doskonale 
przystosowany do zdobywania Pożywienia. W każdym ciepłokrwistym zwierzęciu 
wyczuwały pulsowanie Pożywienia, a powietrze było przesycone bogatym zapachem 
potu. 
Wobec tego nietoperze nie miały naturalnych wrogów, nawet człowieka. Cóż to za 
wróg, 
skoro również był Pożywieniem?
Nietoperz wystrzelił w kierunku chłopca, z łatwością omijając kolbę strzelby. 
Inny 
osobnik przeleciał, rozcinając mu nos. Chłopiec okręcił się, bijąc wokół rękami. 
Jego strach, 
urywany oddech i szybkie bicie serca podnieciło nietoperze jeszcze bardziej. 
Poza zasięgiem 
wirującej strzelby wytworzył się wokół niego inny wir. Jeden z wampirów spadł 
góry, 
szarpiąc mu ucho. Chłopiec przewrócił się i nietoperze od razu pokryły mu plecy. 
Kolejny 
nietoperz usiadł mu na dłoni i chłopiec upuścił broń, zerwał się i zaczął biec.
Leciały za nim, aż dopadł furgonetki, wskoczył przez drzwiczki i zakręcił 
okienko. 
Przez chwilę nietoperze kłębiły się na masce i za szybą. Potem, jeden po drugim, 
powróciły 
do owiec. Do Pożywienia.
Rozdział trzeci
- Kiedy już umrę i pójdę do piekła - Selwyn mrużył oczy na słońcu - to na pewno 
będę 
się czuł jak w domu.
Ręką wymacał piersiówkę w kieszeni, a Youngman ominął dziurę w drodze. Esther, 
żona Selwyna, i jedna z jego córek siedziały z tyłu jeepa zastępcy szeryfa. 
Nastolatka 
wystroiła się na imprezę w czarną suknię z czerwoną lamówką. Przed nimi wznosiła 
się 
Czarna Mesa - centrum świata dla Hopi. Z ogromnej mesy cztery palce wbijały się 
na 
południe, w pustynię. Po kolei, od zachodu na wschód, nazywano je: Trzecia Mesa 
(z 
pueblami Hotevilla i Oraibi), Druga Mesa (puebla Shongopovi i Shipaulovi), 
Pierwsza Mesa 
(Hano i Walpi) i Mesa Antylopy (na której sterczały ruiny Awatovi). Widziane od 
strony 
biegnącej dołem drogi, wszystkie mesy przypominały płaską, jednolitą ścianę 
skalną, 
rozciągającą się aż po horyzont. Na niebie widać było tylko dwie małe chmurki.
- Czy Anne powiedziała ci, gdzie chciała rozbić obóz? - zapytał Youngman.
- Nie pytałem - odparł Selwyn. - Tak czy inaczej, ona ze mną nie rozmawia, drogi 
Romeo. Wiesz przecież, że myśli wyłącznie o tobie. Najgorsze są te bogate 
dziewczyny. 
Białe. Słuchaj, ona nie jest dla ciebie. Przyjrzyj się mojej Mae. Mógłbyś gorzej 
trafić.
Youngman w widoczny sposób nie był zainteresowany.
- Jak zwykle. Oni chcą derki, a ja sprzedaję garnki. Czekają na białe, a ja...
- Selwyn, nie powiedziałeś mi nigdy, dlaczego skończyłeś z pracą misjonarską.
- Ja nie skończyłem. To ona skończyła ze mną. Sam widzisz - połknąłem innego 
bakcyla.
- Nie rozumiem.
Korzystając ze stosunkowo równego odcinka drogi, Selwyn pociągnął z piersiówki.
- Według mojej teorii z religią jest jak z chorobą, a potężna religia przypomina 
epidemię. Weź na przykład chrześcijaństwo, islam czy buddyzm. Istne epidemie. 
Zaczyna się 
w jakimś miejscu, rozprzestrzenia się wzdłuż szlaków handlowych, kwitnie przez 
kilkaset lat, 
a potem obumiera albo pada ofiarą kolejnej epidemii. Przysłano mnie tu jak 
zarazek, żebym 
was pozarażał. Zamiast tego -tu wzruszył ramionami - wy zaraziliście mnie.
— Czym?
- Spragnionymi ustami. - Selwyn znów pociągnął z butelki.
Zbliżali się do Trzeciej Mesy, wysokiego masywu skalnego, ściętego gładko na 
szczycie, gdzie tkwiły rozpadające się, przypominające pudełka resztki osady. W 
starym 
Oraibi nadal mieszkało trochę ludzi, niczym rozbitkowie po jakimś kataklizmie.
Esther szturchnęła Youngmana w plecy.
- Muszę się zająć nogami Mae. Zatrzymaj się przy Hiszpańskim Miejscu.
Youngman zjechał z drogi obok drzewa jadłoszynu i zniszczonego blaszanego 
szyldu, 
na którym było napisane: „Uwaga. Obcym wstęp wzbroniony. Ze względu na gwałcenie 
przez was tak praw szczepowych, jak i waszych własnych, wioska Oraibi jest 
terenem 
zamkniętym".
Selwyn poszedł oddać mocz za znakiem. Spod białych wełnianych onuc na nogach 
Mae wystawały kolorowe skarpetki sportowe za pięćdziesiąt dziewięć centów. 
Podczas gdy 
Esther ponownie mocowała tradycyjne owijacze, Youngman oparł nogi o deskę 
rozdzielczą i 
zapalił.
Ten odcinek drogi niczym nie różnił się od innych, mimo iż niektórzy Hopi 
twierdzili, 
że to właśnie tutaj w 1540 r. doszło do spotkania z konkwistadorem Pedro de 
Tovarem i jego 
żołnierzami.
Uważano, że to był właśnie Pahana, Biały Brat, którego opuścili Hopi, kiedy 
tysiąc lat 
wcześniej wywędrowali z Meksyku. Oraibi założono w roku 1100. Potem, w miarę jak 
na 
Czarną Mesę przybywała reszta klanów, powstawały inne puebla. Wszyscy razem 
czekali na 
przyjazd Białego Brata, którego pojawienie się miało oznaczać zamknięcie się 
ziemskiego 
cyklu. W oznaczonym roku Pahana nie pojawił się jednak. Był wtedy (pod postacią 
Corteza) 
zajęty niszczeniem państwa Azteków. Każdy rok spóźnienia Białego Brata Hopi 
zaznaczali 
nacinając patyk.
Kiedy na widnokręgu pojawił się de Tovar, tych nacięć było już dwadzieścia. Hopi 
w 
pośpiechu zaczęli przygotowywać się na wielkie wydarzenie. Kapłani Klanów Ognia 
i 
Niedźwiedzia wybiegli na pustynię, aby przed końmi i ludźmi w zbrojach rozsypać 
na 
powitanie barwioną na niebiesko mąkę kukurydzianą. De Tovar przyglądał się temu 
zakłopotany, tak że podjęcie decyzji spadło na katolickiego księdza.
- Po co tu przyjechaliśmy? - krzyknął.
- Santiago! - odpowiedzieli żołnierze, wzięli na lance stojących na drodze Hopi 
i 
szybko opanowali puebla.
Dla większej chwały Pana, z Hopi zrobiono chrześcijan i niewolników. Posłano ich 
do 
kopalń w poszukiwaniu srebra, złota, rtęci i czarnej mazi płonącej jak węgiel. 
Indian, 
oddających się nadal pogańskim praktykom, karano chłostą bądź przypalano płonącą 
terpentyną. Przez sto czterdzieści lat Hopi płacili za pomyłkę co do de Tovara, 
aż pewien 
Tewa zwany Popay przysłał im sznurek z supełkami, które wyznaczały datę 
powstania we 
wszystkich pueblach południowego zachodu. Na Czarnej Mesie sygnałem do walki 
było 
pohukiwanie sowy. Żołnierzy kastylijskich zabito przy drzwiach kościołów, księży 
zakłuto 
przy ołtarzach, zakopano stalowe halabardy, a kościoły zrównano z ziemią. 
Podczas odwrotu 
do Meksyku zginęło pięciuset białych i choć w późniejszych czasach Hopi znów 
podbili 
Hiszpanie, Meksykanie i Amerykanie, to plemię stało się znane ze swojej niechęci 
do 
chrześcijaństwa. Zaczęli więc znów wyczekiwać na prawdziwego Pahanę.
Selwyn wynurzył się zza znaku, dopinając rozporek.
- W Biblii jest napisane, że Jezus poszedł na odludzie i że tam pościł przez 
czterdzieści dni. - Poprawił sobie spodnie. - Ciekawe, jak długo Syn Boży 
potrafiłby żyć tak 
jak Hopi.
- Selwyn, z ciebie jest kawał cynicznej świni. 
- Ale nie takiej jak ty. Ja tylko mówię w ten sposób. Wóda pomaga mi zachować 
niewinność.
- Z wyjątkiem chorych nerek.
Nagle pojawiły się dwa samochody. Pierwszy jechał buick le sabre, świecący 
nowością spod warstwy kurzu. Youngman zdołał dojrzeć profil rozmawiającego przez 
telefon 
kierowcy, Indianina o kwadratowej twarzy, odzianego w elegancki garnitur. Na 
tylnym 
zderzaku widniał napis: „Dine Bizeel" - „Potęga Nawahów".
- Walker Chee! - Mae spojrzała z podziwem na samochód przewodniczącego rady 
plemiennej Nawahów.
„Głowotłuk". Youngman użył epitetu, którym Hopi określali Nawahów ze względu na 
stary zwyczaj miażdżenia głów schwytanym jeńcom.
Drugim samochodem był cadillac. Za kierownicą siedział nieznany Youngmanowi 
człowiek w koszuli z krótkimi rękawami i w krawacie. Zza przyciemnionych 
okularów 
obrzucił stojących przy drodze Indian obojętnym spojrzeniem.
Paine, zmęczony całonocnym tropieniem sygnałów, zapadł w sen w kabinie land-
rovera. Pocił się i drzemał w słońcu poranka.
Był znów w Meksyku.
Wraz z ojcem byli immunologami pracującymi na kontrakcie w Instituto Nacional de 
Investigaciones Pecuarias, w Stacji Badawczej Nietoperzy Wampirów w Mexico City. 
Celem 
badań stacji było opanowanie derriengue, wścieklizny przenoszonej przez 
ukąszenia 
nietoperzy. Paine'owie szukali odpowiedzi na pytanie, dlaczego wampiry są 
odporne na 
przenoszony przez siebie wirus.
Zamknięte oczy Paine'a zwilgotniały. Znów był w jaskini, na Sierra Mądre del 
Sur, w 
pobliżu granicy z Gwatemalą. On, ojciec i Ochay postępowali za snopami światła 
rzucanymi 
przez mocowane na hełmach lampy, sunąc ostrożnie po półce, sześćdziesiąt metrów 
nad 
dnem jaskini. Miała kształt owalny, ściany łagodnie opadały do dołu, a ku górze 
pięły się 
jeszcze ze trzydzieści metrów, w kierunku wielkich stalaktytów i gniazd 
nietoperzy. Paine był 
kierownikiem grupy i szedł na czele. Trzymał się nylonowego sznura, 
przechodzącego przez 
oczka ząbkowanych kotew, które wbijał co parę metrów w głąb wapiennej skały. Joe 
Paine i 
Ochay szli tuż za nim, trzymając się sznura, dźwigając na plecach czerwone butle 
z trucizną. 
Tym razem, z powodu wspinaczki, nie wzięli skafandrów, jedynie gogle i maski 
gazowe 
chroniące przed amoniakiem parującym z odchodów nietoperzy. Bez maski człowiek 
mógł 
wytrzymać najwyżej sto jednostek na milion w ciągu godziny, a u wejścia do 
jaskini aparat 
wykazał stężenie czterech tysięcy jednostek.
- Wchodzimy głębiej, to jeszcze nie koniec drogi - powiedział Hayden Paine.
Dr Joseph Paine był już za stary na tego rodzaju pracę. Spod czapki wystawały mu 
kłaki siwych włosów, niczym pióra sowy. Kolana uginały mu się pod ciężarem 
butli. 
Powodowany dumą, odmówił jednak zajęcia się wyłącznie pracą laboratoryjną w 
stolicy. 
Dzięki temu mógł również lepiej kontrolować syna.
Bez obecności tego starego człowieka Ochay prawdopodobnie w ogóle nie zgodziłby 
się iść na wyprawę.
Wszyscy Meksykanie w stacji wiedzieli, że syn jest dążącym do sławy maniakiem, 
który wyszukiwał największe legowiska nietoperzy w najbardziej niedostępnych 
miejscach. 
Spośród członków drużyny badawczej jedynie Ochay i Hayden Paine uniknęli 
ukąszeń, 
upadków i zatrucia amoniakiem. Bez starego cała wyprawa nie doszłaby do skutku.
Paine oparł się na czubach butów. Wapienna półka miała szerokość pół metra, a 
odstający od ściany stalaktyt całkowicie tarasował dalszą drogę.
Idący za Paine'em ojciec zdjął maskę, chcąc coś powiedzieć.
- Na dziś starczy. Możemy tu zostawić kanistry i wrócimy jutro.
Paine puścił tę uwagę mimo uszu. Zamachnął się trzymaną w lewym ręku siekierką, 
aż wbiła się w ścianę po drugiej stronie przegrody. Szarpnął mocno za stylisko. 
Wydawała się 
tkwić pewnie. Wbijając kolejną kotwę słyszał, jak echo odbija się od ścian 
jaskini. Kilka 
nietoperzy zapiszczało gniewnie.
W jaskini mieszkały dwa miliony nietoperzy. Nietoperze „białe duchy". Mięsożerne 
nietoperze o nosach jak lance. Nietoperze żywiące się nektarem. Dwanaście 
rodzajów 
malutkich nietoperzy polujących na owady. Mięsożerne Vampyrum spectrum o 
metrowej 
średnicy skrzydeł. Nietoperze polujące na ryby. A także trzymająca się na 
osobności kolonia 
prawdziwych wampirów, Desmodus.
- Podajcie kanistry - rozkazał Paine.
Joe Paine i Ochay przyczepili kanistry do sznura. Paine patrzył z niepokojem, 
jak 
butle pobrzękując przesuwają się wokół stalaktytu i ostrożnie wciągnął truciznę 
na półkę.
- Chodźcie.
- Nie dam rady - odparł Ochay.
- Wampiry są dalej.
- Nie mogę...
Przerwał im pisk. Spod sklepienia jaskini, gdzie mieszkały Yampymm spectrum, 
doszedł ich hałas. Lampa Ochaya wydobyła z mroku lecące na dno różowe niemowlę 
wampira.
Dno jaskini stanowiło odrębny świat - kotłującą się brązową zupę przetrawionego 
soku, mięsa, owadów i krwi. Zupa zawierała dwadzieścia procent protein i żywiła 
kolonie 
bakterii. Na każdym metrze kwadratowym kłębiły się żywiące się padliną pszczoły, 
ropuchy i 
kraby górskie. Olbrzymie karaluchy i jadowite węże. Dla nich wszystkich odchody 
stanowiły 
ciągły strumień jedzenia lub strawy dla ich strawy. Upadek pechowego nietoperza 
oznaczał 
dla nich istną bonanzę, a dla niego - kilka sekund strasznej agonii.
- Idziemy. - Paine szarpnął sznur.
Joe Paine, a w ślad za nim Ochay, obeszli dookoła stalaktyt. Ochay trząsł się.
- Za bardzo ryzykujesz. - Joe Paine przywarł do skały. - Ochay...
- Jeżeli ja dałem sobie radę, to i on potrafi -odparł.
- Ale kończy się nam powietrze. Proponuję... - ojciec nie ustępował.
- Przecież to ja, a nie ty, jestem kierownikiem wyprawy.
Paine ruszył dalej. Skalna półka zwężała się coraz bardziej. Najpierw 
trzydzieści 
centymetrów, potem dwadzieścia, a na koniec piętnaście. Paine musiał co krok 
wbijać kotwy, 
a z tyłu ojciec i Ochay mordowali się z kanistrami z trucizną.
- Boi się - ojciec szepnął do Paine'a. - Powinieneś go zrozumieć. Boi się 
ciebie. Ja też 
się chyba teraz ciebie boję.
- Dam sobie bez was radę.
- Naprawdę?
W grotach nad głową poruszyły się ciała, a uszy wsłuchały się w ludzkie głosy. 
Nawet 
przez maskę Paine wyczuwał wzmagający się odór amoniaku.
- To jest ostatnia jaskinia, do której wchodzisz. Już moja w tym głowa - 
powiedział 
Joe Paine.
- Jesteśmy już prawie na miejscu.
Tym, co zmusiło Paine'a do postoju, nie był brak powietrza, tylko koniec sznura.
- Madre de Dios - popłakiwał Ochay.
Paine zabrał z ciężarówki suche i płynne trucizny. Na tak wielką jaskinię wybrał 
cyjanowodór. Na dnie kanistrów znajdowało się sprężone powietrze, a na górze 
pojemnik z 
trującą substancją. Związał oba kanistry razem i opuścił je na sznurze z 
ostatniej kotwy, aż 
zawory znalazły się na poziomie ścieżki. Potem wyregulował szyjki na rozrzut w 
promieniu 
dziewięćdziesięciu stopni i ustawił stoper startowy na odpalenie za trzydzieści 
minut. Po 
upływie tego czasu ze zbiorników wydobyłby się trzydziestometrowej długości 
strumień 
gazu, który - wchodząc w reakcję z wilgocią jaskini - przekształciłby się w kwas 
cyjanowodorowy, śmiertelny dla wszystkich istot żywych, wliczając w to ludzi, 
którzy go 
przynieśli.
Paine powoli i dokładnie sprawdził stopery i umocowania butli.
-Por favor... - błagał Ochay.
- Wracamy - zwrócił się do syna Joe Paine. - Może po powrocie do Mexico City 
pojedziemy jeszcze razem do Stanów.
Paine nie słuchał. Został sam i dwukrotnie sprawdził, czy wszystko jest w 
porządku. 
Kiedy już się upewnił, skierował światło latarki na sklepienie, które zdawało 
się być pokryte 
brązowymi kamykami. Wtem jeden z kamyków rozpostarł skrzydła i przekręcił się, 
obnażając 
zęby w kierunku światła. Paine odwrócił latarkę, żeby nie niepokoić pozostałych 
wampirów. 
Puścił sznur, po czym przymocował go do ostatniej kotwy. Ojciec i Ochay oddalili 
się już z 
dziesięć metrów. Droga powrotna szła im szybciej i już zbliżali się do 
stalaktytu, którego - jak 
twierdzili wcześniej - nie byli w stanie obejść. Sprawdził wskaźnik na butli z 
powietrzem. 
Zostało dwadzieścia minut. W sam raz.
Nagle sznur zwiotczał mu w rękach i Paine domyślił się, że ktoś odpadł. W 
świetle 
lampy zobaczył lecące w dół nogi, czerń, a potem głuchy odgłos ciała 
uderzającego o dno 
jaskini. Potem ujrzał Ochaya, który popłakiwał przez całą drogę, a spadł w 
kompletnej ciszy. 
Zatapiał się w brei.
- Pająk! - krzyknął Joe Paine. - Pająk na linie! 
Sznur napiął się i znów zwiotczał. 
- Hayden! Szybko!
Joe Paine zwisał z metr poniżej wąskiej ścieżki. Paine przesunął się wzdłuż 
sznura.
- Zsuwam się.
Paine widział, jak rozczapierzone palce ojca ześlizgują się po kamieniu. 
Dwudziestokilkucentymetrowej średnicy tarantula ruszyła szybko w kierunku 
Paine'a. 
Rozdeptał ją butem.
- Podaj rękę! - powiedział i schylił się.
- Nie dosięgnę.
Paine owinął sobie dwukrotnie sznur wokół nadgarstka i wychylił się, jak mógł 
najdalej. Ojciec uniósł się i wyciągnął rękę, jak tylko mógł najwyżej, był 
jednak zbyt daleko i 
rękę miał za wilgotną, aby Paine mógł ją schwycić. Obaj mężczyźni patrzyli na 
siebie przez 
chwilę, po czym Joe Paine zaczął zsuwać się w dół. Zsuwał się po pochyłej 
ścianie, 
zatrzymując się co parę metrów, malejąc w świetle latarki Paine'a, aż na koniec 
wylądował na 
dnie.
- Hayden! Rzuć mi coś!
Paine schwycił za sznur, wyrywając z miękkiej skały kotwy, omal nie tracąc przy 
tym 
równowagi. Koniec liny obwiązał wokół styliska siekiery i zrzucił ją na dół. 
Zatrzymała się z 
pięć metrów nad głową ojca.
- Wszędzie po mnie łażą! Jezu! Pożrą mnie żywcem!
Siekiera Ochaya leżała nadal na półce. Paine wbił ją głęboko w skałę i uwiesił 
się na 
niej. Jego siekiera zwisała teraz zaledwie o półtora metra nad ojcem. Zsunął 
maskę.
- Podejdź do ściany! Wspinaj się!
- Nic nie widzę! Hayden, one... Och! Boże!!!... Nie!!!
- Wspinaj się!
- Boże!!!
Potem cisza, aż do ostatniego krzyku.
- Hayden!!!
Obudził się, wstrząsany konwulsjami, zdrętwiała dłoń podwinięta była pod 
siedzenie. 
Na rękach i kolanach, nadal drżąc, poczołgał się do schowka na żywność i wylał 
sobie na 
głowę litr wody. Wbił pięści w oczy, starając się zapomnieć ojca, Ochaya i 
innych. Przez 
chwilę szarpał się z buteleczką, aż sobie wysypał na dłoń pastylki uspokajające.
Musiał spać. Musiał spać. Ale, dobry Boże, bez snów. Żeby tylko dotrwać do nocy.
- Nie zapomnij mnie odebrać, jak będziesz wracał - powiedział Selwyn wysiadając 
z 
jeepa z Esther i z Mae.
Byli u stóp mesy, gdzie w aluminiowej przyczepie mieszkała ośmioosobowa rodzina 
siostry Esther. Wnętrze przypominało mały wybieg rozciągający się między 
chłodziarką na 
piwo i telewizorem. Dzieci, ubrane w stroje ze sklepu dla turystów, otoczyły 
Selwyna i 
zaczęły okładać go gumowymi tomahawkami.
- I nigdy nie żeń się z kimś innej rasy - Selwyn jęknął.
Youngman pojechał sam dalej na pustynię, gdzie członkowie Klanu Węża zbierali 
węże.
Cecił Somiviki, wraz z młodszym bratem Powellem, siedział na tylnym zderzaku 
swojego samochodu. Między nimi leżał woreczek, drgający w rytm ruchów węży 
schowanych w środku -grzechotników diamentowych, żmij, grzechotników preriowych, 
mokasynów miedzianogłowych, ale głównie małych grzechotników Hopi. Bracia 
rozebrali się 
do majtek i przepasek; Cecil miał na głowie kapelusz, a Powell - okulary 
przeciwsłoneczne. 
Od czas do czasu młodszy brat polewał worek wodą, żeby ochłodzić węże.
- Co tam? - Cecil powitał Youngmana. Był szeryfem plemienia, a na boku 
sprzedawał 
w pueblach butle z propanem.
- Umarł Abner Tasupi.
- O, kurwa! Jak to się stało?
- Jakieś zwierzęta. Cały był pogryziony.
- To skurwysyny!
Powell milczał. Miał dziewiętnaście lat i pochylał się w skupieniu nad plemienną 
gazetą ,,Qua' Toqti", „Krzyk Orła", tak jakby rozmowa była poniżej jego 
godności.
- To był kawał zwariowanego sukinsyna. Dzikus. No cóż, to najlepsza wiadomość, 
jaką dziś usłyszałem.
- Był po prostu starym, człowiekiem. 
- Mordercą. Wszyscy o tym wiedzą. Czarodziejem.
- Nie wierzysz w te bzdety.
- Nie wierzę, ale to prawda. Jak myślisz, dlaczego go wypędziliśmy? Zawsze 
siedział 
w Kanionie Maski, w pueblach duchów. Potem wracał i warzył różne trucizny. 
Założę się, że 
zabił z piętnastu, dwudziestu ludzi. Może więcej. Jeżeli kogoś nienawidził, to 
zmieniał się w 
wielkiego czarnego psa i zrzucał biedaka w przepaść z mesy. Nawet Głowotłuki się 
go bały. 
Skoro o nich mowa: był tu Walker Chee i chce cię wziąć za dupę.
- Nie pierwszy raz.
- Teraz mówi, że pobiłeś jakiegoś pahana. Nie chcę wiedzieć, o co poszło, ale 
nie rób 
tego więcej. A co z Joe Momoa? Dlaczego wszystkim zachodzisz za skórę? Zawsze 
wybierasz niewłaściwych przeciwników. Na litość, bądź ostrożny. 
Kapłan Klanu Ognia podszedł do samochodu. W wyciągniętych rękach trzymał po 
trzy lub cztery grzechotniki, blade i ciężkie diamentówce, rogate węże o 
ciężkich łuskach; 
wszystkie wiły się bezsilnie. Cecil otworzył worek, a Powell podniósł w górę 
orle pióro. Z 
otworu wyłoniła się głowa grzechotnika Hopi, ale ruch piórem zapędził go z 
powrotem do 
środka. Kapłan wrzucił węże do worka, pożyczył papierosa i oddalił się na 
pustynię.
- Czy Momoa wezwał weterynarza? - zapytał Youngman.
- Mówiłem z Joe wczoraj. Powiedział tylko, że chce zapolować na jakieś nocne 
szkodniki. Może miał ciebie na myśli. - Cecil palił; popiół spadał mu na brzuch. 
- Nie 
mieszkałeś u nas, nic nie wiesz o Abnerze. Czy wiesz, że kiedyś Arizona Public 
Gaś wysłało 
kilku robotników do Jed-dito Wash? Abner skądś się o tym dowiedział. Przebrał 
się za 
Masawa. Zwariowany sukinsyn rozkopał grób, włożył na siebie ubranie 
nieboszczyka, oblał 
się krwią królika i poszedł do Jeddito robić leki.
- Poskutkowało?
- A jak sądzisz? Jak pahani zobaczyli wariata ubranego w szmaty i wyjącego jak 
potępieniec, to z miejsca dali dyla.
Powell odchrząknął.
- Posłuchajcie, co tu piszą: „Pomimo że pahani opróżnili do cna rzekę Gila, 
pomimo 
że pahani ukradli z rzeki Colorado czterokrotnie więcej wody, niż im się 
należało, pomimo że 
zatruli Lake Powell i Małą Rzekę Colorado, pomimo że ukradli całą rzekę San 
Juan, to 
poziom wód gruntowych pod Phoenix w dalszym ciągu opada tak, że miasto 
opustoszeje za 
dwadzieścia lat".
- Durniu - ziewnął Cecil. - Wpierw tu przyjadą i ci zabiorą ostatnią kroplę 
wody, 
zanim wypuszczą wodę z jakiegokolwiek basenu w Phoenix.
- Tylko takiego komentarza mogę się po tobie spodziewać. - Powell był najlepszym 
uczniem w szkole misyjnej. Mówił jak maszyna do pisania. - Brakuje nam 
przywódców, 
jedyne, co mamy, to starcy i takie apolityczne osobniki jak wy. Dlatego właśnie 
musimy 
połączyć się z Chee, to jest przynajmniej ktoś, kto jest w stanie przeczytać 
kontrakt. To 
dlatego Nawahowie mają elektrownie i umowy o wydobyciu węgla. Chee mógłby i ten 
rezerwat ruszyć z miejsca.
- Jasne, ruszyłby nas wprost do klozetu, zatrzasnął klapę i spuścił wodę. - 
Cecil 
sięgnął ręką i zza worka wydobył dwa piwa. Jedną z puszek podał Youngmanowi.
- Czy znalazłeś jakiegoś durnia, który zgodziłby się pochować Abnera?
- To ja.
- Aha. Wobec tego przejmiesz po nim szopę. Ale co z lekami? Przecież on tam miał 
potężne leki, których nikt inny nie potrafi stosować.
- Nie wierzę w te historie.
- Nikt nie wierzy. Ale lepiej coś z nimi zrób albo przekaż wszystko Klanowi 
Ognia. 
Mają dziś być w Shongopovi.
Youngman pojechał dalej drogą w głąb mesy, mijając parking ciężarówek Cal Gas, 
które nie mogły dojechać dalej wąską drogą, potem przejechał koło sadów, w 
których rosły 
małe, pomarszczone brzoskwinie. Później widział pola niskiej, sięgającej 
najwyżej do piersi, 
kukurydzy i nowe, tandetne domki w pueblo Shipaulovi, gdzie mieszkał Cecil. Dwie 
mile 
dalej zaczynało się Shongopoyi. Ilekroć Youngman wjeżdżał do tego puebla, zawsze 
ogarniała go depresja. Shongopori było domem dla większości starych 
„tradycjonalistów", 
którzy uciekali przed białymi, przed Nawahami i gotowali się do ostatecznego 
starcia na 
samym skraju mesy. Wysypisko śmieci. Setka zrujnowanych domów z kamienia i 
gliny, 
otoczona gruzami i śmieciami. Wokół betonowe wychodki. Ani źdźbła trawy, ani 
jednej 
ulicy, tylko muchy drzemiące w alejkach, starcza twarz za potłuczoną szybą i 
ostre cienie pod 
ścianami. Zamieszkane ruiny wokół zakurzonego placyku zawieszonego nad pustynią. 
Nikt, 
rzecz jasna, nie skakał w dół. W Shongopovi ludzie po prostu usuwali się w 
nicość.
Słońce świeciło oślepiająco. Youngman zaparkował na placu przed domem Harolda 
Masito, kapłana Klanu Niedźwiedzia, i przez siatkowe drzwi wszedł do ciemnego, 
zimnego 
wnętrza. Harold siedział na rozkładanym łóżku i reperował patyczki modlitewne. 
Na ścianach 
wisiały kolorowe zdjęcia wnuków i haftowany portret Johna Kennedy'ego.
Swego czasu Harold był jednym z najsilniejszych mężczyzn w rezerwacie. Po 
muskułach nie zostało ani śladu, a nad pochylonym ciałem górowała pomarszczona 
twarz z 
wydatnym nosem i mocno zarysowaną szczęką. Był on jednym z ludzi, którzy 
mianowali 
Youngmana zastępcą szeryfa.
- Abner nie żyje. - Youngman przysiadł z szacunkiem na rozkładanym krześle.
- Aha - skinął Harold. Ostrożnie przywiązał piórko do uchwytu kijka.
- Dwie noce temu. Przyjaźniłeś się z nim, więc sądziłem, że chciałbyś o tym 
wiedzieć.
- Naprawdę?
Harold sięgnął po następny patyk, starając się opanować drgania pokrzywionych 
artretyzmem palców.
- Naprawdę. Musiałem go sam pochować. Przed śmiercią poprosił ciebie i innych 
kapłanów, żebyście do niego przybyli.
- Nie jestem z Klanu Ognia.
- Ale byłeś jego przyjacielem. Mogłeś przynajmniej go odwiedzić. Przez dwa lata 
ani 
razu nawet go nie odwiedziłeś, a teraz nie żyje.
- Jesteś zły.
- Cholernie zły. Przecież ja jestem zwykłym włóczęgą. Żeby włóczęga grzebał 
Abnera! Wuju, to bez sensu. Abner był kimś ważnym, zasłużył sobie na coś więcej. 
Na 
pewno nie na to, żeby wszyscy się od niego odwrócili i pozostawili go samego na 
pustyni. 
Nawet kiedy byłem jeszcze chłopcem, wszyscy uważali Abnera za wielkiego 
człowieka.
- Abner był wielkim człowiekiem - odezwał się Harold po pięciominutowym 
milczeniu. - Ale potem zwariował, stał się niebezpieczny. Przedtem, jak mówisz, 
był wielkim 
człowiekiem. Może nawet największym na świecie. Głodny?
Harold wyszedł tylnymi drzwiami do żony, która pracowała przy kamiennym piecu. 
Wrócił z płaskim, gorącym kawałkiem chleba.
- Nie mam masła. Chcesz z margaryną?
- Nie, dziękuję, wuju.
Starzec usiadł zamyślony na łóżku. Chleb stygł mu w rękach.
Wreszcie Youngman stracił cierpliwość.
- Traktowaliście go jak śmiecia, gorzej niż pahana. Ty, Klan Ognia i cała 
starszyzna. 
Teraz biedak nie żyje i nadal zachowujesz się tak samo. Dlaczego, do diabła?
- Abner był bardzo, bardzo stary. - Harold westchnął. - Starszy niż ja. Aż 
trudno 
uwierzyć, że nie żyje, ale cóż, jest teraz wśród przyjaciół. Tak jak mówisz, 
byłem jego 
przyjacielem. Przykro mi, ale postąpiliśmy tak, jak musieliśmy. A skoro, jak 
mówisz, nie 
żyje, to ma teraz przyjaciół.
- Wuju, nie o to mi chodzi. Po prostu mi powiedz, jak mogliście tak z nim 
postąpić?
- W tobie jest więcej z Tewów niż z Hopi. Jesteś wojownikiem...
- Daj spokój, wuju. - Youngman pochylił się do przodu. - Nie byłem wojownikiem. 
Byłem zwykłym skazańcem w Leavenworth. Abnerowi należało się coś więcej niż moje 
towarzystwo na ostatnią drogę i chcę wiedzieć, dlaczego tak się stało. Chcę 
wyjaśnienia.
Harold podniósł patyk, potem znów go opuścił i spojrzał na Youngmana.
- Widzisz, on cały czas rozmawiał z Masawem i Masaw wspinał się na ściany mesy. 
Ludzie się bali. Abner chodził do martwych puebli i wracał pachnąc śmiercią, i 
to też było 
nam niemiłe.
- Chcesz powiedzieć, że Abner był czarnoksiężnikiem? To wszystko? To cała 
historia? I ty, i wszyscy kapłani daliście temu wiarę?!
- Wiesz jak to bywa - powiedział Harold. -Wszystko jest dobrze, dopóki 
odprawiamy 
obrzędy. Jeżeli odprawiamy je dobrze, to przyjdzie deszcz i Masaw ochroni nas 
przed 
nieprzyjaciółmi. A Abner posunął się za daleko.
- Za daleko?
- Z jego powodu Masaw chodził tu co noc. Sam go widziałem.
- Masawa?
- Tak. Oczywiście tylko z daleka, bo jak się do ciebie zbliży, to giniesz. Sam 
teraz 
rozumiesz. Nawet śmierć głodnieje. Musi czymś napełnić żołądek.
- Posłuchaj, co ja zobaczyłem. Widziałem ciało starca. Nie czarnoksiężnika. 
Starego 
człowieka, który był moim przyjacielem i przyjacielem wszystkich ludzi na mesie. 
Być może 
ostatnio zachowywał się dziwnie, ale to może wasza wina, jego przyjaciół.
- To dobrze, że mu od roku dotrzymywałeś towarzystwa. - Harold Masito odwrócił 
oczy. - To dobrze, że się co do ciebie nie pomyliliśmy. Czy chcesz czegoś 
jeszcze?
Youngman westchnął.
- Tak, wuju. Jego dobytek. Co mam z nim zrobić, komu przekazać?
- Boję się, że przychodzisz za późno. Kapłani Klanu Ognia już zeszli do kivy i 
pokażą 
się dopiero za kilka dni. Tak czy inaczej, już rok temu zabrali Abnerowi 
tabliczkę klanową.
- Jaką tabliczkę?
- Tabliczkę Klanu Ognia. Bez niej Abner nie był w stanie narobić wiele kłopotów.
Youngman nie był zainteresowany opowieściami o tabliczce i nie miał już nic do 
roboty w domu Harolda, więc wstał i podziękował za rozmowę.
W progu zatrzymał się.
- Jeszcze jedno. Czy słyszałeś coś o tym, że Abner miał ochotę spowodować koniec 
świata?
- Nie - krótko odparł Harold. Podniósł piórko i patyk modlitewny. Piórko 
wysunęło 
mu się spomiędzy palców i wolno poszybowało w dół. -Jesteś pewien, że on nie 
żyje? - 
zapytał.
Youngman wyszedł na plac. Słońce stało nad głową, jakby chciało roztopić mesę. 
Youngman przymrużył skryte za okularami oczy i spojrzał na srebrny zbiornik na 
wodę, a 
potem na chłopców bawiących się na dachu, wreszcie na sam plac. W pobliżu trzech 
dziur 
leżały drabiny. Drabiny prowadziły do kiv, podziemnych sal. Znaki łuku i grzywy 
konia 
oznajmiały, że w kivach przebywali kapłani Klanów Antylopy i Węża, przygotowując 
się do 
Tańca Węży.
Z pobliskiego domu wynurzyli się dwaj mężczyźni. Jednym był Walker Chee, a 
drugim biały, który jechał cadillakiem. Chee wypełnił sobą otwór drzwi. 
Nawahowie różnili 
się od Hopi: byli więksi, bardziej masywni, a ich głowy wydawały się bardziej 
kanciaste. 
Chee podkreślał te cechy krótko ostrzyżonymi włosami, trzyrzędowym garniturem, 
jedwabnym krawatem i grubymi palcami, upstrzonymi turkusowymi pierścieniami. 
Biały 
zdjął okulary przeciwsłoneczne. Miał szeroką, różową twarz, pozbawioną wyraźnych 
rysów. 
Żaden z nich nie zauważył stojącego w cieniu Youngmana.
Biały zmarszczył brwi.
- Mówiłeś, że wszystko jest gotowe.
- Jeszcze tylko parę dni, Piggot.
- Jeszcze parę dni i znów parę dni. Wciąż słyszę to samo. Robotnicy czekają. Coś 
pan, 
kurwa, bawisz się ze mną? Miałeś przecież przynieść mapy kanionu. Gdzie one są?
- Mapy są nieważne - powiedział Chee.
- Wiesz, ile taka mapa kosztuje?
- Tutaj mapy nam nie pomogą. Nie tutaj. Daj spokój i zostaw to mnie.
- Panie Chee, pan gra na zwłokę. Chcę wiedzieć dlaczego.
Zbliżył się do nich ktoś ze starszyzny i Youngman skorzystał z okazji, żeby się 
po 
cichu oddalić. Dotarł do środka placu.
- Zastępco, chcę z tobą pogadać! - krzyknął Chee.
Youngman zatrzymał się.
- Przepraszam. - Chee zostawił Piggota i członka starszyzny i sam podszedł do 
Youngmana. Szef plemienia poruszał się ze swobodą właściciela, wypychając 
Youngmana 
poza zasięg słuchu. Youngman był świadom tego, że jest mniejszy i niechlujnie 
ubrany. Nad 
placem latały tysiące much. Żadna z nich nie ważyłaby się usiąść na Chee, który 
obdarzył 
Youngmana uśmiechem.
- To ty jesteś zastępca Duran? - zapytał Chee.
- Tak.
- I to ty wczoraj napastowałeś niejakiego Paine'a? - Chee zniżył głos.
- Wykazałem mu tylko, że znalazł się w niewłaściwym rezerwacie.
Za oknami zaczęły pokazywać się twarze. Biały czyścił podeszwę buta.
- Czy wobec tego mnie też powiesz, że jestem w niewłaściwym rezerwacie? - 
zapytał 
Chee.
- Sam straciłeś orientację?
- Nie. Na tym polega różnica między mną a tobą. Widzisz, mam u siebie mnóstwo 
takich Indian jak ty. Głupich i biednych. Jeżeli ci z tym dobrze, to w porządku. 
Słyszałem o 
tobie już wcześniej, Duran. Wiesz, że stanowisz najlepszy przykład ciemnoty w 
całej 
Arizonie? Nie jesteś w stanie pomóc ani sobie, ani innym. Ja zapieprzam starając 
się ściągnąć 
na mesę choć trochę pieniędzy. Jeżdżę do Waszyngtonu, do Nowego Jorku, do 
Houston i 
staram się pokazać, że Indianin niekoniecznie musi być pijakiem i durniem. Jak 
tylko uda mi 
się kogoś tu sprowadzić, żeby nam pomógł, to pojawia się taki głąb jak ty i cała 
sprawa bierze 
w łeb. Może sądzisz, że wszystko robię po to, żeby zobaczyć swoją twarz na 
okładce pism 
ilustrowanych? Dobrze, myśl tak dalej. Ale w moim rezerwacie znajdują się trzy 
elektrownie i 
planuje się budowę dalszych trzynastu, i wszyscy wiedzą, że Indianie mogą 
zarobić więcej niż 
parę groszy za pozowanie do zdjęć. Wdrożyłem programy zdrowotne, dzięki którym 
przestaniemy być najbardziej schorowaną grupą ludności w kraju. A projekty 
nawadniające, 
które wywalczyłem w sądach, przyniosą Hopi tyle samo korzyści, ile Nawahom. 
Zastępco, 
bądź tak miły i dopóki nie zmądrzejesz, schodź mi z drogi. Jasne? I nigdy więcej 
nie próbuj 
podsłuchiwać.
Podczas gdy Youngman stał i szukał celnej odpowiedzi, Chee skinął na białego i 
obaj 
opuścili plac. Zastępca dosłyszał tylko słowo „krzykacz", rzucone obojętnie, tak 
jak odrzuca 
się wybrakowany towar. Parę sekund później buick i cadillac przesunęły się 
między domami 
w kierunku drogi na mesę.
Youngman słyszał miękki szum grubych opon na żwirze. Dlaczego nienawidził Chee? 
Dlatego, że Chee miał rację?
- Śmiejesz się - powiedział Stone Man. - Co jest takiego śmiesznego?
Stone Man był tym starcem, z którym rozmawiał Chee. Na głowie miał zawój, a jego 
ciało było żylaste i suche. Patrząc na niego, Youngman miał nieprzyjemne 
uczucie, że patrzy 
na siebie samego w dalekiej przyszłości.
- Nic takiego, wuju. Czy wszyscy kapłani Klanu Ognia zeszli już do kivy?
- Tak. Wydaje mi się, że na końcu schodził Abner.
- Abner? To niemożliwe.
Youngman przeszedł przez cały plac, aż doszedł do skraju mesy. Pióra klanowe na 
drabinie poruszały się na wietrze, wiejącym od gór San Francisco, widocznych w 
dali, w 
odległości ponad stu kilometrów. Kiva stanowiła przejście do podziemnego świata, 
z którego 
wyczołgali się pierwsi Hopi, innymi słowy, był to ciemny, cuchnący tytoniem 
loch, w którym 
wynędzniali ludzie przygotowywali się do uroczystości, nadających sens ich 
biednemu życiu. 
Krzaki jałowca przymocowane do drabiny poniżej wejścia zasłaniały dalszy widok.
Gdy Stone Man podszedł bliżej, Youngman powiedział:
- Abner nie żyje.
- Ach. - Stone Man zastanowił się. - No cóż, widziałem go tylko od tyłu. 
Schodziło 
ośmiu ludzi i po prostu wydawało mi się, że ostatnim był Abner. - Przyglądał 
się, jak 
Youngman nerwowo grzebał butem w ziemi, a potem dodał: - Jeżeli mówisz, że nie 
żyje, to 
musiałem się pomylić.
Po śmierci ojca Paine pozostał w Meksyku. Żaden z Meksykanów nie chciał już z 
nim 
więcej pracować, ale ponieważ Amerykańska Agencja Rozwoju Międzynarodowego 
przeznaczyła poważne kwoty na rozwój badań, pozwolono mu przez rok pracować na 
własną 
rękę. Kiedy zajeżdżał na wzgórza swoim land-roverem wypełnionym ekwipunkiem i 
truciznami, Indianie uciekali z wiosek. Dla Paine'a było to szczytem absurdu, bo 
przyjeżdżał 
przecież walczyć ze śmiercią, a nie po to, żeby ją szerzyć. Z ukrycia patrzyli, 
jak Paine, z 
twarzą przykrytą maską, niósł do jaskiń kanistry trójtlenku arszeniku lub 
siarczanu talu. Po 
jego odjeździe Indianie odprawiali ceremonie dziękczynne przekonani, że wypędził 
diabła.
Nie przejął się nawet wtedy, gdy Meksykanie obcięli mu dalsze fundusze. Badacze 
serca chcieli poznać układ krążenia wampirów, badacze ultradźwięków chcieli 
poznać 
budowę ich ucha, a psychologowie byli zafascynowani inteligencją tych zwierząt. 
Żaden inny 
nietoperz nie był w stanie równie szybko uporać się z labiryntem.
Przez cały czas Paine posuwał się na północ, tropiąc kolonię wampirów z jaskini, 
w 
której zginął jego ojciec. Każda grupa wampirów, bez względu na liczebność, 
stanowiła część 
większego stada. Zakładając maleńkie nadajniki na schwytanych okazach, mógł 
śledzić 
wędrówkę ocalałych osobników do nowych jaskiń. Kiedy już zatruł kolejne 
jaskinie, 
uchodźcy przenosili się dalej.
Dopasował się do ich migracji i trybu życia. Charakterystyczne ślady ich ataków 
były 
dla niego swoistym kompasem. Każda zatruta jaskinia była osobistą porażką, bo 
system 
pomiarowy nieodmiennie wykazywał nowe groty, tak że cały Meksyk wydawał się być 
jednym wielkim pasmem ciemnych czeluści.
Postępując w ten sposób, Paine wyśledził nietoperze od Zachodniej Sierra Mądre, 
wzdłuż Sierra de San Francisco i na północy, na przedgórzu Sonora. Polowanie 
zajęło mu 
dwa lata i nie wiedział, czy wśród tropionych nietoperzy nadal znajdowali się 
uchodźcy z 
pierwszej jaskini, ale było to możliwe, gdyż wampiry były długowieczne, 
inteligentne i łatwo 
się przystosowywały do odmiennych warunków. Na koniec, podążając za migrującymi 
wampirami, dotarł do szeregu jaskiń, z których ostatnia znajdowała się tuż nad 
granicą 
amerykańską. Owej nocy widział, że duża grupa nietoperzy przekroczyła ją w 
drodze na 
północ.
Fakt, że żadna większa kolonia wampirów nigdy nie osiedliła się na północ od 
granicy, był zagadką dla zoologów. Wampiry żyły wszędzie, od wyżyn północnego 
Meksyku 
po Argentynę, od Andów po bagna Gujany. Ale zawsze zatrzymywały się na granicy 
Stanów 
Zjednoczonych. Nikt nie wiedział, dlaczego. Ale nietoperze Paine'a nie wróciły z 
powrotem.
Pojął, jak wielka okazja mu się nadarzyła. Skoro w Arizonie nie mieszkała żadna 
inna 
wielka kolonia wampirów, do której mogłyby się dołączyć, to mógł je wszystkie 
zniszczyć 
raz na zawsze. Paine nie wziął jednak pod uwagę innego problemu. Nikt nie chciał 
mu 
uwierzyć. Kiedy pytał lekarzy o ataki wampirów, ci śmiali mu się w twarz. 
Przestał więc 
pytać o wampiry i nadal - bezskutecznie - dopytywał się o nocne ataki i dziwne 
rany. Zdawało 
się, że wampiry rozpłynęły się w powietrzu.
Później Paine skierował się do rezerwatów indiańskich, do Gila River, Maricopa, 
Apache, Colorado i Hualapai, aż dotarł do największego z nich wszystkich - 
rezerwatu 
Nawahów.
Na Czarnej Mesie spotkał się z Walkerem Chee. Przewodniczący rady szczepowej 
Nawahów oprowadzał grupę białych wokół części mesy, na której teraz znajdowała 
się 
kopalnia węgla Pea-body. Kopalnia przypominała gigantyczną, postawioną do góry 
nogami 
piramidę. Otwór kopalni był tak olbrzymi, że ośmiopiętrowej wysokości koparki 
wyglądały 
przy nim jak zabawki. Paine trzymał się z tyłu, podczas gdy Chee chodził z 
miejsca na 
miejsce, pokazując gościom co ciekawsze miejsca.
- O, tutaj możecie zobaczyć - Chee pokazał w kierunku komina na drugim końcu 
kopalni - zakład proszkujący. Ludzie z tej firmy używają wód gruntowych po to, 
żeby 
mieszankę węglowo-wodną przesłać rurami, omijając Wielki Kanion, aż do 
elektrowni w 
Newadzie, czterysta kilometrów stąd.
Jeden z białych kopnął kamień w głąb kopalni. Jedyne, co rzucało się w oczy na 
różowej twarzy białego, to czarne okulary. Nagle zwrócił się do Chee:
- Jeżeli już mowa o firmie Peabody, to podobno mają z wami jakieś kłopoty.
- Żadnych, panie Piggot. Renegocjujemy. Płacą nam od piętnastu do dwudziestu 
pięciu centów za wydobytą tonę. Stan Montana pobiera co najmniej czterdzieści 
centów. Po 
prostu chcemy dostawać tyle, co inni. Wydobywacie ropę...
- O to nam właśnie chodzi - odparł mężczyzna o nazwisku Piggot.
- Płacą nam piętnaście procent. Arabowie żądają przynajmniej pięćdziesięciu 
procent...
Paine przyglądał się, jak czterysta metrów niżej pracowały koparki. Stalowe liny 
ciągnęły ładowarki po rozbitej skale. Pełne ładowarki unosiły się w górę, 
wspinały ponad 
burty olbrzymich ciężarówek i wyrzucały ze swego wnętrza niskiej jakości węgiel. 
Przypominały stado brontozaurów, leniwie pasące się w wyschniętej zatoce.
- Chciał się pan ze mną widzieć. - Chee podszedł do Paine'a.
- Tak. Jak rozumiem, wszystkie sprawy medyczne trzeba uzgodnić z panem.
- Zgadza się. - Nawah podrapał się przez kamizelkę. W pobliżu kopalni 
odkrywkowej 
panował upał. Wbił wzrok w Piggota.
- Przeprowadzam swego rodzaju badania biologiczne...
- Może kiedy indziej - zasugerował niecierpliwie Chee. - Wie pan, ja mam biuro. 
Proszę się umówić.
- Mam też dla pana jedno zdjęcie. - Paine wyciągnął dużą kopertę.
- Przepraszam.
- Niech pan tylko zerknie.
- Może kiedy...
Paine wysunął fotografię z koperty. Kolorowe zdjęcie przedstawiało powiększenie 
ukąszenia wampira, czysty lej o głębokości dwóch milimetrów wygryziony w bogato 
ukrwionej ludzkiej tkance.
- Skąd pan to, do diabła, wziął? - Chee się wściekł.
- Ja...
Chee złapał Paine'a za ramię i zaciągnął go na bok. Zaczął ze złością szeptać:
- O co ci chodzi? Kto ci dał to zdjęcie? Staram się ubić interes, a tu przyłazi 
mi jakaś 
biała łajza i chce zepsuć wielomilionowy kontrakt bredząc o dżumie. Czy wiesz, 
co oni 
zrobią, kiedy usłyszą słowo „dżuma"? Czy widziałeś kiedyś, jak szybko potrafi 
zniknąć 
limuzyna?
- Nie wspomniałem nawet o dżumie - powiedział Paine.
Przez długą chwilę Paine mógł się rozkoszować rozwojem sytuacji. W 
rzeczywistości 
zdjęcie, zrobione parę miesięcy wcześniej, przedstawiało meksykańskiego 
Indianina, ale 
wyczucie go tym razem nie zawiodło.
- Też masz podobne zdjęcia - zwrócił się do Chee. - Widziałeś kogoś z podobnymi 
ranami i ten ktoś jest chory na dżumę. Czy wiesz, kto zadał te rany?
Chee nie odpowiedział.
- No to masz szczęście - stwierdził Paine -ponieważ ja wiem i dlatego mnie 
zaangażujesz.
To spotkanie z Chee nad brzegiem kopalni było pierwsze z wielu. Potem spotykali 
się 
wielokrotnie na Window Rock i na mesie, przekazując sobie tajne wyniki sekcji w 
zamian za 
spisy sprzętu potrzebnego Paine'owi.
Teraz, w skwarze dnia, Paine szukał pcheł.
Kotliny były nadal dość ciemne, tak jakby przeorane wczorajszym deszczem. Łodygi 
juki drżały w strumieniach gorącego powietrza.
Paine lubił Malowaną Pustynię. Doceniał fałszywą martwotę, za którą kryły się 
tak 
rozpaczliwe mutacje jak jaszczury bez kończyn lub olbrzymie kaktusy. Upajał się 
też 
samotnością, poczuciem, że mógł spędzić tu dni albo miesiące, nie widząc żywego 
ducha. 
Inni ludzie, bez względu na to, jak od nas różni, stanowią zwierciadło, w którym 
możemy się 
sami przejrzeć. A Paine nie miał ochoty w nikim się przeglądać.
Zjechał z wydmy na twardy grunt, zatrzymał samochód i wspiął się na dach land-
rovera. Wcześniej, z daleka, dostrzegł sępa. Teraz widział przez lornetkę dwa 
sępy krążące w 
odległości niecałego kilometra. Niebawem dołączył do nich trzeci. Paine wrócił 
do kabiny, 
odrzucił lornetkę na siedzenie i wrzucił bieg.
Nawet kilka minut spóźnienia mogło mu bardzo skomplikować pracę. Paine rozpędził 
rovera do pięćdziesiątki, miażdżąc krzewy i pędząc przez nierówności i wykroty. 
Już gołym 
okiem widział następne kołujące sępy. Przed nim ciągnęła się głęboka koleina o 
szerokości 
dwóch metrów. Skręcił w prawo i docisnął gaz do dechy. Jadący siedemdziesiątką 
rover odbił 
się w górę i przeleciał na drugą stronę.
Paine nacisnął na klakson. W pewnej odległości, na zadziwiająco zielonym 
pagórku, 
stała furgonetka, a wokół niej kłębiło się kilkadziesiąt sępów. Całe pole było 
usłane 
martwymi owcami. Z włączonym klaksonem Paine najechał na ptaki, roztrącając je 
zderzakiem. Z czarnych głów wpatrywały się w niego czerwone oczy. Sępy 
odskakiwały, 
starając się nabrać wiatru pod swe wielkie skrzydła. Paine zahamował i wyskoczył 
z rovera, 
jednocześnie odbezpieczając rewolwer. Pierwszy wystrzał urwał jednemu z ptaków 
łebek. 
Reszta uciekła, odpływając jak czarna fala. Paine strzelił po raz drugi, w górę, 
żeby je na 
dobre odstraszyć.
Już dawno zrozumiał, że śmierć nie miała w sobie nic ze spokoju. Nawet po 
odlocie 
sępów wzgórze nadal wypełniało bzyczenie much. Sępy powrócą wkrótce po jego 
odjeździe, 
a w ślad za nimi myszy i mniejsze ptaki, cała masa większych i mniejszych 
zwierząt 
żywiących się padliną. Miał tylko nadzieję, że zdążył na czas.
Z tylnego siedzenia land-rovera wziął aluminiową walizkę i otworzył ją koło 
jagnięcia, z którego została jedynie głowa, nogi i tysiące much walczących o 
miejsce do 
złożenia jajek. Założył maskę chirurgiczną i wciągnął gumowe rękawice. Przepasał 
się pasem 
własnej konstrukcji. Przy pasie znajdowała się kabura na rewolwer oraz futerały 
na kubki, 
słoiczki, skalpele, igły, nożyce operacyjne, torebki foliowe i szkła 
powiększające.
Furgonetka stojąca na wzgórzu nie miała nawet kół, stała na cegłach. Szyby były 
od 
środka wysmarowane krwią. Paine złapał za klamkę, odsunął się nieco i otworzył 
drzwiczki.
Nikt nie wypadł ze środka. Wewnątrz nie zobaczył ciała, choć siedzenie i podłoga 
były powalane krwią. Paine był zawiedziony, ale ilość krwi wyglądała 
zachęcająco.
Poszedł w kierunku owiec. Przynajmniej sto zwierząt leżało na wzgórzu, większość 
porozrywana na kawałki przez kojoty i sępy. Butem podniósł trupa i zobaczył 
ciemne, 
pachnące amoniakiem ślady na ziemi. To już wyglądało lepiej. Przesunął się dalej 
w tej 
przytulnej scenerii, aż natrafił na dość dobrze zachowane zwierzę. Choć owca 
miała rozpruty 
brzuch, a jej wnętrzności wylewały się na trawę, to drganie nozdrzy świadczyło, 
że nadal 
żyła. Paine przykucnął obok. Niektóre sępy powróciły do leżących dalej owiec. 
Nie zwracał 
na nie żadnej uwagi.
Na piersiach zwierzęcia widać było płytkie, ociekające krwią rany. Paine 
podstawił 
pod ranę mały słoiczek. Pomiędzy ranę i brzegi naczynia wcisnął cienką 
karteczkę. W 
naczyniu coś zaczęło się dziać. Podstawił je pod kilka ran, a potem założył 
nakrętkę. Na 
prawe oko założył jubilerskie szkło powiększające i spojrzał na słoik. Osiem lub 
dziewięć 
pcheł obijało się o ścianki.
W samej tylko Ameryce Północnej żyło dwieście rodzajów pcheł. Pod powiększeniem 
wszystkie pasożyty z gatunku Siphonaptera miały ciała pozbawione skrzydeł, 
potężne 
kończyny i trąbki ssące, którym zawdzięczały swą łacińską nazwę. W słoiczku 
znajdowały się 
ich cztery rodzaje. Myszy zostawiły po sobie pchły gryzoni. Pchły cheopis, pchły 
pozbawione 
oczu i z podwójnym rzędem kolców. Kojot, który rozpruł owcy brzuch, zostawił dwa 
rodzaje: 
zwykłe pchły psie, zaokrąglone, z przypominającą wąsy tarczą na głowie, i pchłę 
drapieżną, o 
potężnym karku. Poza tym w słoiku znajdowały się dwie pchły innego typu. Były 
pozbawione 
oczu i miały głowy w kształcie hełmu, a z przodu tarczę przypominającą grzebień. 
Pchły 
nietoperzy.
Przez chwilę Paine aż zamarł z nadmiaru szczęścia. Nad głową krążyły sępy i 
patrzyły, jak kuca przy innych owcach i pobiera próbki. Potem schował wszystko 
do 
samochodu i odjechał, a ptaki znów opadły na ziemię, aby dokończyć przypisane im 
przez 
naturę dzieło.
Paine jechał ostrożnie, ledwie opanowując podniecenie. Życie nie było 
sprawiedliwe. 
Z reguły tylko geniusze i biedni zdawali sobie z tego sprawę, ale Hayden Paine 
został 
dopuszczony do tego sekretu po śmierci ojca. To właśnie Joe Paine był 
pierwszorzędnym 
epidemiologiem. Joe Paine w czterdziestym czwartym roku kierował zespołem 
badawczym 
Instytutu Rockefellera i wpadł na trop choroby pasożytniczej, której ofiarą 
padały setki 
tysięcy sztuk bydła. Wyjaśnił, że przyczyną była wścieklizna przenoszona przez 
wampiry. 
Wszyscy inni zgodnie odrzucali taką możliwość. Pod mikroskopem ten tak zwany 
wirus 
derriengue nie wyglądał na wściekliznę. Ponadto wścieklizna zawsze zabijała 
organizm 
nosiciela, a przecież większość zainfekowanych wampirów nie zdradzała żadnych 
symptomów chorobowych. Dopiero Joe Paine był w stanie wykazać, że pod wpływem 
swego 
niezwykłego nosiciela wirus poddał się mutacji i że wampiry były jedynym 
gatunkiem na 
ziemi odpornym na wściekliznę.
Ale to nie był koniec osiągnięć Joe Paine'a. Chee bał się dżumy? W roku 1967 
obaj 
Paine'owie, ojciec i syn, przebywali w Sajgonie, gdzie badali chorobę szalejącą 
wśród 
uchodźców przybywających do miasta. Joe Paine, pomimo oporów władz wietnamskich 
i 
amerykańskich, zidentyfikował chorobę jako dżumę roznoszoną przez szczury. Mały 
szczegół 
wśród innych okropieństw wojny: w 1967 r. w Wietnamie było 5547 wypadków dżumy.
Ale dla Haydena Paine'a wszystko wiązało się zawsze z jaskiniami. Cierpiał na 
klaustrofobię. Krok w ciemność przyspieszał bicie serca. Pojawiło się to 
stopniowo, w miarę 
nabywania doświadczenia. W pierwszym roku pracy z ojcem nad wampirami 
klaustrofobia 
objawiała się jako przypływ energii. W drugim roku, niepostrzeżenie, Paine 
zaczai mieć 
kłopoty z oddychaniem, pomimo że już jako chłopiec chodził z ojcem na wyprawy do 
jaskiń. 
Pod koniec drugiego roku organizm pompował mu adrenalinę do pozbawionej tlenu 
krwi i 
Paine zaczął mdleć. Najgorszy był trzeci rok.
W czasach wyrafinowanych tortur nie ma bardziej przydatnego narzędzia od 
klaustrofobii. Łączy ona w sobie elementy duszenia, samotności, ślepoty i 
izolacji od 
rzeczywistości. W jaskini wszystkie te czynniki występują razem. Rzecz w tym, że 
są 
rzeczywiste. Kiedy Paine zanurzał się w głąb jaskini z nietoperzami, serce biło 
mu szybko, a 
każde uderzenie przypominało dzwon bijący na trwogę. W miarę jak rzedło światło, 
płuca 
zamieniały mu się w dwa naczynia próżniowe, a nogi drętwiały. Z każdym krokiem 
czuł, jak 
wokół niego zamykają się ściany. Nie pomagał blady blask lampy na hełmie, 
przywodzący 
raczej na myśl lśnienie próchna w trumnie. Przekroczywszy barierę paniki, brnął 
dalej w głąb 
jaskini, i choć z pozoru szedł pewniejszym krokiem, to szaleństwo brało górę. 
Ukryte pod 
goglami oczy zdawały się wychodzić z orbit. Nawet wtedy, gdy starał się skupić 
na technice 
chodzenia z liną, czuł w ustach gorący i słony smak przerażenia. Czasem ktoś się 
potknął i 
jaskinia wypełniała się hałasem bicia spanikowanych skrzydeł. Tylko w tych 
chwilach, kiedy 
wokół rozlegały się piski zaniepokojonych nietoperzy, Paine mógł sam krzyczeć z 
przerażenia.
Nie był na tyle głupi, żeby wierzyć, że nie jest tchórzem. Niestety, był dość 
inteligentny, żeby zdawać sobie sprawę, że wraca do jaskiń, żeby dorównać ojcu i 
że próbując 
go naśladować, staje się śmieszny.
Bez względu na to, jak wiele jaskiń spenetrował i jak dobre wywarł wrażenie na 
innych, to starannie skrywana panika kryła się tuż pod powierzchnią. Nikt, poza 
ojcem, nie 
wiedział o tym i właśnie dlatego Joe Paine musiał zawsze być przy nim. Nawet 
wtedy, kiedy 
inni zostawali bojaźliwie z tyłu.
Właśnie dlatego, choć to niesprawiedliwe, w meksykańskiej grocie zginął lepszy z 
nich dwóch. Nie obyło się jednak bez pożegnalnego prezentu: strach i panika 
opuściły Paine'a 
jak złe wspomnienie.
Pustynny piasek miał konsystencję sprasowanego popiołu. Pustynia przypominała 
Paine'owi wiecznie płonącą ziemię. Cóż za ulga w porównaniu z nocą.
Przejechawszy pięćdziesiąt kilometrów, zatrzymał się w cieniu ściany kanionu i 
rozstawił swoje laboratorium. Sam je zaprojektował, podobnie jak pas. Aluminiowe 
rurki 
wkręcał z tyłu w dach rovera, a potem opadały zakrzywiając się do ziemi, gdzie - 
wsparte o 
śledzie - wbijał w piasek. Na tej ramie rozpinał namiot z mocnej i cienkiej 
siatki, zapinanej 
szczelnie wokół otwartych drzwi samochodu. Z drugiej strony znajdowało się 
zakrywane 
klapą wejście. Przybił materiał dokładnie do ziemi, przetykając śledzie przez 
dziurki 
rozmieszczone gęsto, co dziesięć centymetrów. Całość wyglądała jak wyrastający z 
samochodu kokon. Z samochodowej lodówki wyciągnął pojemniczki z pożywkami 
żelatynowymi. Probówki na badania. Szczelnie zakorkowane roztwory trucizn. 
Mikroskopy i 
szkiełka. Kwadratowe, czarne pudełko o wysokości ponad pół metra, z przodu 
przykryte 
czarnym suknem. Obok pudełka położył naczynie z próbkami pobranymi od owiec.
Odciągnął na bok czarny materiał i rozciągnął przedłużacz, podłączając go do 
akumulatora leżącego pod stołem. Podświetlona biała szklana płytka - podobna do 
płytek 
używanych przy zdjęciach rentgenowskich - rozjarzyła się pod foliową mapą 
rezerwatu Hopi-
Nawahów. Paine odsunął mapę na bok. Czystym skalpelem naciął swój mały palec i 
wycisnął 
trzy krople krwi na podświetloną płytkę. Na wierzch nałożył przezroczystą, 
plastikową 
nakrywkę, w której znajdował się nagwintowany otwór. Podniósł naczynie, 
delikatnie nim 
wstrząsnął, policzył znajdujące się na dnie pchły, ostrożnie odkręcił wieczko i 
zamiast niego 
położył kartkę papieru. Potem obrócił słoiczek do góry dnem i wyciągnął 
karteczkę, 
wkręcając równocześnie naczynie w plastikową nakrywkę. Teraz ustawił mikroskop 
nad 
płytką i zaciągnął na głowę czarną zasłonę.
Pod dwudziestokrotnym powiększeniem pchły niezręcznie poruszały się między 
płytką a nakrętką. Gorąco bijące od dołu uwolniło mocny zapach rzeźni. Poruszyły 
się antenki 
i wyprostowały włoski na ciele owadów. W kierunku wielkich jak balony kropli 
krwi 
pierwsze ruszyły widzące pchły psie i drapieżne, ale pozbawione oczu pchły 
cheopis i 
nietoperzy nie pozostały daleko w tyle. Było dość dla wszystkich. Osłony zsunęły 
się z trąbek 
ssących, które wbiły się w ściany krwi.
Pod pięćdziesięciokrotnym powiększeniem ciała pcheł wydawały się przezroczyste. 
Paine przyglądał się, jak czerwony strumień płynie przez trąbkę ssącą, przełyk i 
wlatuje do 
żołądka. Ścianki gardła i przełyku rozszerzały się i kurczyły, pompując do 
środka krew. 
Najpierw przyjrzał się pchłom psim, drapieżnym i cheopis, zanim zwrócił uwagę na 
obie 
pchły nietoperzy. Czerwony strumień wpływał przez trąbkę, zakręcał i wracał do 
kropli krwi. 
Pchła była chora; zwracała pożywienie, z wolna umierając z głodu. Pod 
siedemdziesięciopięciokrotnym powiększeniem Paine widział, dlaczego tak się 
dzieje. 
Żelatynowa masa zamykała przełyk, blokując pracę zastawki, wobec czego z żołądka 
pchły 
wydostawała się taka sama ilość krwi, jaką wciągnęła. Druga pchła z nietoperza 
zdradzała te 
same symptomy.
Paine odkręcił naczynie z płytki i wsunął do środka dłoń w rękawiczce. Uchwycił 
szczypczykami jedną z pcheł i rozmiażdżył ją w pojemniku z żelatynową hodowlą 
krwi. 
Drugą pchłę ujął szczypczykami delikatnie i ustawił nad szkiełkiem, a potem 
ścisnął jej 
żołądek. Czerwone pasemko wytrysnęło na przygotowaną płaszczyznę. Paine wrzucił 
pchłę 
do roztworu trucizny. Następnie znów nakręcił naczynie na płytkę.
Przesunął się do innego stołu, nad którym górował mikroskop fluorescencyjny. Do 
zwykłego mikroskopu optycznego dołączono system lamp rtęciowych, osłon 
radiacyjnych i 
filtrów ultrafioletu, które kierowały niebieskofioletowe światło na szkiełko 
podmiotowe. Było 
to niezgrabne i pracochłonne urządzenie, ale Chee zarządził, że Paine może się 
kontaktować z 
laboratoriami Nawahów w Ship Rock jedynie za pomocą radia. A mikroskop 
fluorescencyjny 
stanowił sam w sobie całe laboratorium bakteriologiczne.
Paine przygotował próbkę zawartości żołądka ostatniej pchły, osuszył ją i 
zabarwił 
odczynnikiem fluoryzującym. Podsunął szkiełko z próbką, nasunął na głowę osłonę, 
włączył 
lampę i nastawił ostrość.
Barwnik nadal przenikał próbkę. Paine czekał niecierpliwie, jakby bał się, że 
bicie 
serca rozreguluje ustawiony mikroskop. Chociaż kanion rzucał duży cień, szyja i 
pierś 
pokryła mu się potem.
Na szkiełku, na ciemnym tle, niewidoczne poprzednio organizmy zaczęły nabierać 
ostrości. Były to krótkie bakcyle, przypominające nieco zawleczki.
Bakcyle dżumy. Nietoperze roznosiły dżumę.
Chee zatrudnił właściwego człowieka.
Wracając do Gilboa, Selwyn kompletnie się upił.
- Wielki Brat Chee dał ci w kość? Czy odtańczył na tobie taniec wojenny i dał ci 
po 
łbie kluczem korporacji Pni Beta Kappa? Czy zawsze musisz wsadzić pół nogi do 
gniazda 
skorpiona, zanim spojrzysz, gdzie stawiasz stopy? Chłopcze, tym razem nie masz 
do 
czynienia po prostu z jeszcze jednym dzikusem. Rzucasz wyzwanie kompaniom 
Peabody 
Coal i Kennecott Copper. Mój drogi, jesteś żółwiem na autostradzie postępu. Czy 
wiesz, co 
się dzieje z żółwiami na autostradach? 
Youngman oddał Selwynowi butelkę. Już teraz czuł się tak, jakby go ktoś 
potrącił.
- Pewnie masz rację, Selwyn.
- Oczywiście, że mam rację. Uważaj na drogę. Nie dość, że pijesz moją wódę, to 
jeszcze możesz mnie zabić. Nadal nie chce mi się wierzyć, że Abner nie żyje. 
Chyba wzniosę 
toast za jego zdrowie.
- Myślałem, że go nienawidzisz.
- Ja? Ależ skąd! Wspaniały człowiek. Dziwny, ale bardzo niezwykły.
- No i żaden kwakier.
- Wypijmy za kwakrów. Hej, do diabła! Trzymaj się drogi!
Youngman zboczył z drogi i przejechał między dwoma blisko siebie rosnącymi 
kaktusami. Jechał na przełaj, a Selwyn trzymał się szyby.
- Dokąd jedziemy? - zawołał Selwyn.
- Chcesz wznieść toast za Abnera, to wzniesiesz.
Jeep drżał, kiedy Youngman pędził po kamieniach na dnie wyschniętego potoku. 
Przed nimi pojawiły się pagórki i kępy drzew, które mieszkańcy południowego 
zachodu 
nazywają wzgórzami. Pęd jeepa wywoływał fałszywe wrażenie wiejącego na zewnątrz 
wiatru.
- Mój pęcherz! - ostrzegł Selwyn. 
Youngman nie słuchał. Potrzebował tego wiatru bijącego w twarz i fizycznego 
napięcia towarzyszącego szybkiemu prowadzeniu pojazdu po nierównym, skalistym 
gruncie. 
- Trzymaj się!
- Cholera! - Selwyn jęknął, kiedy jeep przeleciał nad zagłębieniem, najpierw 
lądując 
na dwóch kołach, a potem na czterech.
Youngman, nieco odprężony, zwolnił, wjechawszy między drzewa jadłoszynu. Tam, 
gdzie wody było mało, jadłoszyny tworzyły las gęstych krzewów, ale w okolicy, 
gdzie 
występowało jej nieco więcej, osiągały rozmiary prawdziwych drzew z 
oliwkowozielonymi 
liśćmi. W odległości niecałego kilometra przez zasłonę jadłoszynów dojrzał 
gałęzie 
paloverde.
- Czy jedziemy tam, gdzie sądzę, że jedziemy? - wystękał Selwyn.
Za jeepem unosił się ogon wzniecanego kurzu. Pod oponami chrzęściły długie igły 
sosny cholla. Selwynowi, bez względu na to, czy był trzeźwy, czy pijany, 
pustynia 
przypominała labirynt. Nie potrafił pojąć, jak to się działo, że Hopi nie byli 
plemieniem 
bezustannie zagubionych ludzi, błąkających się bez celu w tej głuszy. Z powodów 
dla niego 
niezrozumiałych Youngman wybrał to, a nie inne wzgórze drzew paloverde.
- Weź ze sobą butelkę. - Youngman zatrzymał jeepa.
- Wiesz przecież, że zawsze nienawidziłem tego sukinsyna.
- Chodź.
Potykając się jeden o drugiego, poszli naprzód wśród drzew. Youngman przypomniał 
sobie, że powinien był przynieść coś ze sobą, batonik lub placek, dla 
pokrzepienia ducha 
Abnera. Selwyn potknął się.
- Dasz radę - powiedział Youngman.
- Gdybym był w stanie iść, to poszedłbym w inną stronę.
Youngman przerzucił sobie przez plecy ramię Selwyna i zaciągnął go pod górę. 
Schylali głowy przed nisko wiszącymi gałęziami i brnęli przez maki, a 
przekleństwa Selwyna 
cały czas przybierały na sile. Nadciągnął prawdziwy wiatr. Drzewa się pochyliły.
Na szczycie wzniesienia Selwyn opadł na kolana. Wokół grobu widać było rozkopaną 
ziemię i kamienie, ale grób był pusty.
- On żyje - powiedział Selwyn. - Wiedziałem. Drań zmartwychwstał.
Youngman obszedł wykop. Na dnie nic nie było.
- Nie żyje. Ktoś go wykopał.
- Nie widzę żadnych śladów łopaty, ani odcisków butów. Sam wylazł. Mówiłem ci, 
że 
to czarodziej.
- Rabuś grobów nie musi zostawiać śladów. To te sukinsyny z mesy, starzy kumple 
Abnera. Albo Paine, ten pahan, który chciał się do niego wcześniej dobrać.
- Nie. Sam wstał. Jezu Chryste, on żyje. Wsłuchaj się w wiatr, on błądzi wokół 
nas. 
On tu jest.
- Michale, wiosłuj do brzegu, alleluja! Michale, wiosłuj do brzegu, alleluja! 
Rzeka 
Jordan jest szeroka i głęboka, alleluja, na drugim brzegu czeka mleko i miód, 
alleluja!
Pieśń mieszała się z pobrzękiwaniem blaszanych naczyń, sztućców i sykiem 
hamburgerów smażących się nad ogniem. John Franklin dyrygował chórem za pomocą 
papierosa. Obozowicze rozsiedli się na zwiniętych śpiworach, a ich oświetlone 
ogniem 
sylwetki tańczyły na burcie furgonetki.
- Wspaniale - pochwalił Franklin. - Czyż nie wyszło to wspaniale, panno Dillon?
Anne zmusiła się do uśmiechu.
- To już nie ten głos, jaki miałam dawniej. Laa!! - Jedna z pań spróbowała 
wyższych 
tonów.
- Jestem głodny. To przez to pustynne powietrze.
- George, ty byś zgłodniał nawet pod wodą. 
Anne rozdała chrupki i bułeczki. Ani razu od wyjazdu z Gilboa pobożni 
podopieczni 
nie uznali za stosowne pomóc jej w gotowaniu lub sprzątaniu. Ale skoro mają dać 
pieniądze 
na rezerwat... powtarzała sobie.
- Możecie sami je opiec.
- A ja lubię lekko opieczone hamburgery.
- Czy kawa już gotowa? Ależ tu się robi zimno w nocy.
- Bądź wytrwały, Henry - odezwał się Franklin, a Anne dodała parę słów w tym 
samym stylu.
- Hej! Posłuchaj cię!
Wszyscy umilkli. Anne rozbiła obóz późnym popołudniem, w przytulnym miejscu 
otoczonym pękami kwiatów. W nocy kwiaty pochłonął mrok, a światło ognia wydobyło 
groźne kontury olbrzymich kaktusów saguaro. Nad pustynią rozległ się krzyk.
- Sowa - powiedziała Anne. - Mają gniazda w dziurach między kaktusami.
Pani Franklin wpatrywała się w ciemność. Nadal nie doszła do siebie po tym, jak 
poprzedniego dnia znaleźli zwłoki starego Indianina. Nieraz widziała zwłoki, 
wielokrotnie 
przecież odwiedzała chorych w szpitalu. Ale tamci umierali jak ludzie. Indianin 
zginął 
natomiast jak zwierzę, jak gołąb w rynsztoku, pomyślała. Coś takiego nie powinno 
mieć 
miejsca. A na pustyni czuła się nieswojo. W ciemności traciła poczucie 
kierunków. 
Przywykła do łagodnych chmur i zielonych drzew znad jezior Minnesoty. Pustynia 
przypominała jej cmentarz, a kaktusy - nagrobki.
- Jak tu pięknie - skłamała. - Czy możemy dorzucić trochę więcej drewna do 
ogniska?
- Daj spokój, Claire - odparła któraś z pań. -Tak jest romantycznie.
- Nie bądź taka sztywna, Claire.
- Ale mnie jest zimno - powiedziała. 
Anna oddaliła się od obozu w poszukiwaniu drewna. Nie spodziewała się nic 
znaleźć, 
ale po całym dniu jazdy w zatłoczonej furgonetce z przyjemnością myślała o kilku 
chwilach 
samotności. Nad wzniesionymi w górę ramionami kaktusa unosił się księżyc. Anne 
odeszła 
może ze sto kroków od obozu, kiedy usłyszała z tyłu czyjeś kroki. 
- To ja - powiedział Franklin. - Chciałem pomóc.
- Tu drewna nie znajdziemy.
- Wiem. - Franklin skinął wyrozumiale i zapytał z troską: - Czy pomyślała pani o 
mojej propozycji, panno Dillon?
- Nie. Nie nadaję się na sekretarkę.
- Ależ to byłoby o wiele ciekawsze. Byłaby pani raczej moją osobistą pomocnicą. 
Spodobałyby się pani wspólne podróże. W zimie jedziemy do Londynu na zjazd 
Światowej 
Rady Kościołów. Spotka tam pani wielu dobrych chrześcijan.
- Byłaby to jakaś odmiana.
Podczas gdy Franklin przeżywał tę obrazę, z furgonetki dobiegł go głos żony.
- Już dobrze, John, nie szukaj. - Spojrzała na męża wracającego wraz z 
dziewczyną. - 
Koc mi wystarczy.
Przy ognisku Anne podała wszystkim hamburgery i wyjęła z płomieni garnek z 
fasolką. Franklin pobłogosławił jedzenie.
- Panno Dillon - odezwał się zgłodniały pan o imieniu Henry - wciąż powracam 
myślami do tego zastępcy szeryfa. Czy wszyscy Hopi są równie niesympatyczni jak 
on? 
Biorąc pod uwagę pani poświęcenie w rezerwacie i wszystko, co pani uczyniła dla 
jego ludzi, 
to postąpił po grubiańsku. Po co się udzielać i dawać pieniądze, jeżeli ci 
ludzie ugryzą dłoń, 
która ich karmi?
Między jednym kęsem a drugim zebrani wokół ogniska poparli Henry'ego.
- Nie sądzę, aby fundacje mogły oczekiwać wdzięczności - powiedziała Anne.
- Tak, oczywiście - zauważył John Franklin. - Ale chcielibyśmy od pani 
dowiedzieć 
się czegoś o ich charakterze. Weźmy, na przykład, tego zastępcę szeryfa. Czy 
może nam pani 
wyjaśnić?
- Co pan rozumie przez „wyjaśnić"?
- Jest to pierwszy napotkany przez nas Hopi, nie licząc kobiet lepiących garnki. 
Wydaje się, że jest on pani przyjacielem. Wdała się pani z nim w dłuższą 
rozmowę.
- Spotkacie innych Indian. - Anne chciała uniknąć odpowiedzi. - Rodzinę Momoa, 
uczestników Tańca Węży. - Nie podobał jej się ton rozmowy. Franklin chciał ją 
ukarać, bo 
odrzuciła jego propozycję, a inni do niego dołączali. A może Youngmanowa 
paranoja stała 
się zaraźliwa. Ale z całą pewnością poprzednie znudzenie całej grupy gdzieś się 
ulotniło.
- Czy to dobry przyjaciel? - zapytała Claire Franklin.
- Tak. Ale trzeba go lepiej poznać.
- To ci się chyba udało, moja droga. Jakżeś tego dopięła?
- Moje doświadczenia nie pokrywają się z waszymi. - Anne zdała sobie sprawę, że 
był 
to kiepski unik. - Dość długo tu mieszkałam.
- Sama? - zapytała jedna z kobiet z niezdrową ciekawością.
- Myśmy tu nie mieszkali. - Franklin nadał przesłuchaniu bardziej godny ton. - 
Nie 
dostąpiliśmy tego zaszczytu. Wspomniała pani o naszej ewentualnej pomocy dla 
tych ludzi. 
Tak naprawdę to wątpię, czy pani towarzystwo będzie dla nas użyteczne, jeżeli 
nie będzie 
pani w stanie przedstawić nam jakichś argumentów, które przemawiałyby za tą 
pomocą. 
Abyśmy mogli pomóc, sama musi nam pani wpierw pomóc. Niech nam pani opowie o tym 
zastępcy.
- To tylko mogę powiedzieć - powiedziała Anne po chwili namysłu - że jest on 
człowiekiem pustyni. Stworzeniem pustynnym. Tylko nieliczne zwierzęta i rośliny 
potrafią 
przeżyć w tych warunkach. Spójrzcie, na przykład, na te krzaki. Rosną z dala od 
siebie, a 
jedną z przyczyn jest fakt, że każdy krzak nasyca ziemię wokół siebie trucizną, 
która zabija 
inne nasiona. Tak już musi być, bo gdyby rosły blisko siebie, to dla żadnego z 
krzewów nie 
starczyłoby wody.
- Z pani opisu przypomina on bardziej skorpiona - zauważył Franklin.
Anne spojrzała na ich głupie, najedzone gęby. Straciła jakąkolwiek ochotę na 
dalszy 
kontakt.
Upuściła na ziemię pusty talerz.
- Idę posłuchać prognozy pogody - powiedziała.
Gdy tylko znalazła się w furgonetce, zamknęła okna, żeby przytłumić dźwięk ich 
głosów. Sięgnęła po włącznik radia, ale potem cofnęła rękę.
- Czy sądzicie, że coś jest między panną Dillon a tym zastępcą? - głośno 
zastanawiała 
się żona Henry'ego.
Anna spoglądała przez przednią szybę. Czy Youngman był rzeczywiście tak trudny 
do 
rozszyfrowania? Czy zabijanie było swoistym działaniem instynktu 
samozachowawczego?
- Mam nadzieję, że jutro nie będzie padać -westchnęła Claire Franklin. - Cały 
dzień w 
samochodzie to nie wakacje.
- Może padać jeszcze tej nocy. Czy czujecie ten wiatr?
- Proszę o keczup.
- Słyszę, ale nie czuję.
- Coś takiego, panna Dillon i ten zastępca...
- Dlaczego, kochanie, nie przyniosłeś z panną Dillon drewna?
- To przypomina szum skrzydeł.
- Nie ma to jak hamburger smażony na dworze.
- Wiecie co? Nagabywała mnie o te pieniądze.
- Mamy wystarczająco wielu ludzi w potrzebie w naszej okolicy.
- No, co jest z tym keczupem?
- Spójrzcie na księżyc.
- Nic nie widzę.
- No właśnie. A przed chwilą widać go było jak na dłoni.
- Już nie trzeba, znalazłem keczup.
- John, trzymaj się od niej z daleka. Więcej o niej nie chcę słyszeć - szepnęła 
Claire 
Franklin.
- Posłuchajcie.
- Och! - pani Franklin gwałtownie zerwała się z ziemi i zamachała ramionami. - 
Nietoperz!
- Nic nie widzę.
- Na litość boską, kochanie. - Franklin był pełen obrzydzenia. - Przecież nie 
uwije ci 
gniazda we włosach.
- Babskie gadanie. - Henry odstawił na bok butelkę z keczupem. - Ale może to 
znaczy, 
że nietoperze zajmują się tylko babami.
- O! Jeszcze jeden! - Claire schyliła się.
- Dobra, dobra. - Franklin wstał, trzymając w rękach koc. - Pokaż gdzie.
Stłumiony dźwięk przeleciał nad obozowiskiem. Claire zachwiała się, osłaniając 
rękami twarz. Gdy oderwała dłonie, twarz miała rozciętą od lewej brwi aż po 
prawą skroń, a 
krew cieknąca z rany zalewała jej oczy.
- John! - wrzasnęła. - Pomocy!
Franklin machnął kocem i potknął się, uderzony w plecy. Poczuł, jak w kark 
wbijają 
mu się zęby.
- John! - Henry, tak jak i reszta, nie miał pojęcia, co się dzieje. - John, 
chłopcze, co 
jest grane?
Po chwili cały obóz rozbrzmiewał dźwiękiem przypominającym szelest spadających 
liści, które pokrywają cały teren. Na każdym ciele kłębiło się po dziesięć, 
dwadzieścia 
nietoperzy. Setki kolejnych krążyły nad głową.
- Maude! - Henry rzucił się na ziemię. Dwa nietoperze siedziały mu na szyi, 
trzeci 
rozciął mu rękę. Obok klęczała jego żona; wrzeszczała przykryta nietoperzami. 
Jeden 
przyczepił się jej do policzka; inny wylądował na ziemi i - niczym pająk - 
podążał w kierunku 
Henry'ego.
Ziemia była pokryta nietoperzami. Claire Franklin stała niczym posąg w 
czerwieni. 
Ktoś inny, na pozór istota z dwiema głowami, przebiegł przez ognisko. Franklin i 
drugi 
mężczyzna kręcili się w kółko jak opętani tancerze.
- Do mnie! - zawołała Anne z drzwi furgonetki. Henry upadł na drzwiczki, 
zatrzaskując je. Oparł się ciężko o samochód, a inni starali się go odepchnąć 
bądź odciągnąć, 
przepychając się i przełażąc nad nim.
- Odsuńcie się! Dajcie mi otworzyć! - krzyknęła Anne ze środka.
Nie słyszeli. Ale ona słyszała ich wrzaski. Nigdy wcześniej nie widziała tak 
wielkich 
nietoperzy. Od chwili gdy obozowicze przestali z nimi walczyć, a zaczęli bić się 
między sobą, 
nietoperze obsiadły ich jak muchy. Wysiłki ludzi sprawiały groteskowe wrażenie, 
jak 
pływaków w spowolnionym filmie. Pływaków, których nie można już było odróżnić 
jednego 
od drugiego. Tylko wrzaski, wybałuszone oczy i ręka, która rozmazała krew na 
szybie.
Anne otworzyła drzwi kopniakiem. Dwie osoby wpadły do środka i druga zatrzasnęła 
za sobą drzwi.
- Ale pozostali... - zaczęła mówić Anne.
- Zamknij się. - Franklin odepchnął ją na bok.
Nietoperze bezskutecznie waliły w okna. Zaczęło dawać o sobie znać przerażenie, 
dezorientacja i utrata krwi. Jedna z kobiet, przykryta nietoperzami, wzniosła w 
górę zaciśniętą 
pięść i padła na wznak. W ciągu sekundy jej twarz zniknęła pod masą ciał.
- Musimy ich wpuścić. - Anne szarpała się z Franklinem.
- Zwariowałaś?! Wpuścić nietoperze?!
- Nie możesz ich skazać na śmierć.
- To ty nas tu zaciągnęłaś. Henry, pomóż mi ją przytrzymać.
Wilgotne ramię oparło się o szyję Anne. Pomyślała, że chcą ją udusić, ale 
chcieli ją 
tylko wciągnąć na tylne siedzenie, z dala od drzwi.
Claire wczołgała się pod furgonetkę, żeby strącić nietoperze z pleców. W ślad za 
nią 
wleciała cała masa napastników. Druga osoba stała z rękami wzniesionymi jak do 
modlitwy, 
ramiona i reszta ciała pokryte były warstwą nietoperzy. Na koniec krzyki 
ucichły, stłumione 
uderzeniami pazurów w dach samochodu.
Franklin włączył silnik i zapalił światła. Ktoś zbliżał się do samochodu z 
płonącą 
pochodnią w rękach. Koszula i włosy stały w ogniu. Nad głową unosiła się chmara 
nietoperzy.
Samochód zapalił, przetoczył się po Claire i zgasł. Płonąca postać waliła 
pochodnią w 
okienko, a silnik dusił się, charczał, aż na koniec zapalił. Przejechali pędem 
przez pobliskie 
krzaki.
- Nie możecie ich tak zostawić - powiedziała Anna.
- Ucisz ją - rozkazał Franklin.
Anne zaczęła szamotać się z Henrym. Wszędzie, gdzie dotknęła, czuła pod palcami 
krwawiące ciało.
Furgonetka zderzyła się z kaktusem. Stłukł się prawy reflektor. Franklinowi krew 
nadal zalewała oczy, ale jakoś udało mu się rozpędzić samochód. Przed nimi 
leciało kilka 
nietoperzy. Docisnął gaz do dechy, omijając większe jałowce i rozjeżdżając 
pomniejsze 
krzewy.
Jakimś cudem odnalazł bitą drogę, którą przyjechali na obozowisko. Droga była 
nierówna, ale prosta i samochód pędził setką, zostawiająć z tyłu ostatnie 
wampiry.
Dzięki Bogu, myślał w kółko, dzięki Bogu.
Franklin pędził przez pół godziny, wpatrując się w pojedynczy snop światła. 
Henry 
był w szoku. Głowa Anne kołysała się z boku na bok w rytm przechyłów samochodu. 
W 
samym środku tego koszmaru Anne nie miała siły na żadne odczucia. Franklin 
zerknął na nią 
w lusterku.
- Dam znać przez radio - powiedział. 
- Nie ma żadnego radia. Wszystko zostało w obozowisku.
- Możesz przynajmniej podać mi jakąś szmatę. Krwawię.
- To daj mi prowadzić. Znam drogę.
- Żebyś zawróciła? Mowy nie ma. A jak już się stąd wydostaniemy, to ja będę 
wszystko wyjaśniał. Pamiętaj tylko, że to ty nas w to wszystko wpakowałaś. Czy 
widziałaś 
kiedyś tak wielkie nietoperze?
- Nikt jeszcze nie widział takich nietoperzy -powiedziała matowym głosem.
- Aha, my pierwsi - roześmiał się gorzko. -A co z Henrym?
- Serce mu ledwie bije, ale i tak szybciej niż tym, których opuściłeś.
- Podziękuj mi, że sama uszłaś z życiem. Postąpiłem tak, jak trzeba. Kiedy się 
stąd 
wydostaniemy, to wszystko wyjaśnię.
- Idź do diabła.
Czemu te nietoperze tak się zachowywały, zastanawiał się Franklin. Wścieklizna. 
Dziewczyna nie miała żadnych lekarstw, a poza tym nie została pogryziona. Jej 
nic nie 
groziło. To jemu potrzebna była pomoc.
Biała płachta chmury widniała w świetle księżyca. Franklin ocierał krew z oczu. 
Droga znikała pod warstwą nawianego piasku. Gałęzie jadłoszynu uderzały o szyby.
- Nie znasz drogi - powiedziała Anna. - Musisz mi oddać kierownicę.
- To mnie grozi śmierć - wybuchnął i równocześnie zdał sobie sprawę, że zimno 
przenika go na wskroś. Nawet nie pomyślał o nocnym powietrzu lub o niskim 
ciśnieniu, tylko 
o wilgotnym dotyku i zapachu amoniaku. Opony zaświszczały na piasku.
- Uważaj, gdzie jedziesz! - ostrzegła Anne. Pochyliła się do przodu i zobaczyła, 
że 
Franklin głośno oddycha ustami, a spod obrzmiałych powiek spoglądają szkliste 
oczy. - Jesteś 
w szoku. Musisz się zatrzymać. Powoli.
Trzymając się ze wszystkich sił kierownicy, jakby od tego zależało jego życie, 
skupił 
się na pojedynczym snopie światła, który stawał się coraz węższy i coraz 
bardziej czerwony.
- Zwolnij. - Anne mówiła mu wprost do ucha. - Musisz mi oddać kierownicę.
Utraciwszy głos, Franklin jeszcze mocniej wbił wzrok w rubinową smugę światła. 
Tańczyły w niej tajemniczo nocne owady o wielkich oczach i skrzydłach. 
Niewiarygodne, ale 
wydało mu się, że przegania sam promień.
- Biorę kierownicę. - Anne sięgnęła ponad jego ramionami. Kiedy dotknęła łokciem 
obojczyka, koszula Franklina rozchyliła się i wyjrzał z niej nietoperz, który 
wyrył w piersi 
kierowcy głęboką ranę.
Droga zakręcała. Furgonetka pojechała prosto, ścinając dwa kaktusy i miażdżąc 
drzewa tamaryszku, aż uderzyła w wydmę i przewróciła się na bok.
Rozdział czwarty
Isie Lolomie było zimno. Był spod znaku Jastrzębiego Księżyca i przykrywał go 
śnieg. Śnieg padał mu na oczy i mózg, między żebra i na serce.
Isa Lołoma, rozpalony i wyschnięty, walczył w gorączce z więzami, które 
przytrzymywały go na wozie z sianem, stojącym przed biurem Youngmana. Nadgarstki 
i 
kostki miał starte do krwi. Na ramionach, na ręce i - co gorsza - na szyi 
pojawiły się wielkie, 
czerwone obrzęki. Węzły chłonne stały się księżycami pełnymi choroby, wokół 
której 
obracać się miało życie Isy.
Rodzice siedzieli w biurze.
- Poszedłem, jak zwykle rano, przyprowadzić go do domu. - Richard Lołoma miął w 
palcach rondo kapelusza. - Wszystkie owce nie żyły. Pomyślałem, że to sprawka 
jakiegoś 
zwierzęcia. Chłopcu nic nie było, tylko tyle, że był podrapany i gadał od 
rzeczy. Położyliśmy 
go do łóżka, ale dostał gorączki i tych obrzęków, więc przyszliśmy poradzić się 
Abnera.
- Bez owiec jesteśmy zrujnowani. Nie wiem, może zresztą uda mi się kupić ich 
więcej 
- powiedziała Irenę Lołoma - ale to nasz jedyny syn.
Ojciec przesuwał kapelusz w palcach, a Irenę z szacunkiem złożyła ręce na 
fartuchu, 
jakby byli w marmurowych salach sądu, a nie w brudnej chacie.
- Abner nie żyje - powiedział Youngman. - Panna Dillon pojechała na pustynię. 
Daliście mu aspirynę?
- Wszystko zwraca.
- Ma wysoką gorączkę - dodał mężczyzna. -Trzęsie się i nie można go przytrzymać.
Youngman nie miał ochoty oglądać chłopca. Nie znał się na medycynie. W Tuba City 
znajdowała się klinika, do której Lolomowie mogli dotrzeć po południu. W końcu 
jednak 
podniósł się z krzesła. Jeżeli to ma ich uspokoić... pomyślał.
- Rzucisz na niego okiem? - zapytała kobieta.
- Tak, dobrze.
Po podłej wódce Selwyna męczył go kac i Youngman czuł, jak białe słońce uderza 
go 
w czoło. Zatrzymał się, mrużąc oczy, przy wozie i zamarł na widok ociekającego 
potem 
chłopca i różowego, świecącego obrzmienia na szyi. Chłopiec zaczął się rzucać i 
szarpać, 
wyginając się w kabłąk, tak że tylko stopami i ramionami dotykał wozu. Matka 
pochyliła się, 
aby go pogłaskać.
- Nie! - powiedział Youngman. - Odsuńcie się. 
- Dlaczego...?
- Nie dotykajcie go, nie podchodźcie bliżej niż na dwa metry. Idźcie do sklepu 
po 
koce. Wracając otwórzcie zamrażarkę. Jest tam trochę pociętego mięsa łosia. 
Owińcie mięso 
w koc i przynieście to wszystko do mnie.
- Jasne - niepewnie odrzekł Richard Loloma.
- Aha, jeszcze jedno. Czy ostatnio muchy was pogryzły?
- Nie.
Youngman wrócił do chaty i połączył się krótkofalówką z Cecilem Somiviki. 
Zgłosiła 
się żona Cecila i powiedziała, że szeryf wyjechał z Shongopovi, żeby umyć węże 
przed 
tańcem.
Youngman siedział patrząc na krótkofalówkę. Była sobota. Gdyby wywoływał przez 
następne czterdzieści osiem godzin Urząd Zdrowia Arizony, to może udałoby mu się 
znaleźć 
jakiegoś lekarza. Najbliżej położonym miastem było Flagstaff. Ale tam trwał 
sezon pływacki 
- ludzie tonęli w basenach i na pewno nikt nie przyśle karetki do rezerwatu. No 
i były szpitale 
Nawahów w Tuba City i w Ship Rock.
Odszukał pasmo, którego nigdy wcześniej nie używał: stolicy Nawahów.
- Wzywam Window Rock. Mówi Duran, zastępca szeryfa Hopi. Wzywam policję 
Nawahów. Odbiór.
- Tu Window Rock. Czy powiedziałeś: „Hopi"? Odbiór.
- Jestem w Gilboa.
- Wiemy, gdzie jesteś, Duran.
- Mam tu prawdopodobnie wypadek dżumy. Godzinę później biały ośmioosobowy 
beechcraft z napisem „Navaho Air" i żółtym słońcem Nawahów wymalowanym na ogonie 
zatrzymał się niedaleko biura Youngmana. Dwaj policjanci Nawahów w biało-
czarnych 
hełmach przyglądali się, jak grupa lekarzy w maskach i w rękawiczkach usuwa 
zimne mięso, 
którym Youngman obłożył wcześniej chłopca. Isę położono na chromowanym stole i 
umieszczono pod przezroczystym namiotem tlenowym, do którego podłączono 
schładzarkę 
powietrza i filtry. Rodzice patrzyli zafascynowani, jak ich syn przemienia się w 
jakąś 
pozaziemską istotę. Szukając otuchy, spoglądali na Youngmana, ale teraz 
wszystkim kierował 
Walker Chee.
- Wcale nie jest powiedziane, że to dżuma. - Chee zwrócił się do Youngmana. - 
Poddajemy badaniom wszystkich potencjalnych nosicieli pcheł: szczury, psy 
preriowe, 
króliki, wiewiórki. Panujemy nad sytuacją. Chłopiec po prostu ma tężec.
- Jasne. Dziwię się tylko, że przyjechałeś, biorąc pod uwagę te wszystkie 
elektrownie i 
projekty, które musisz nadzorować - powiedział Youngman.
- Robię wszystko, co w mojej mocy. - Chee nosił turkusową koszulę z wyszywanymi 
kieszonkami. Zapalił małe cygaro. - Dobrze zrobiłeś, że się do nas odezwałeś. 
Myliłem się co 
do ciebie. Niejeden by ich posłał do znachora i wtedy - jeżeli, broń Boże, jest 
to dżuma - 
groziłoby nam jeszcze więcej wypadków zakażenia. Z całą pewnością dostaniesz za 
to 
pochwałę.
- To wspaniale - powiedział Youngman bez entuzjazmu. Patrzył, jak lekarze szybko 
toczą stół z chłopcem w kierunku samolotu. Robili to bardzo sprawnie.
Pomimo niechęci do Chee Youngman musiał przyznać, że zrobiło to na nim wrażenie. 
W wieku trzydziestu ośmiu lat Chee rządził terenem większym niż niejeden stan. 
Jeżeli jego 
uśmiech i garnitury trafiły na okładkę „Business Week", to może sobie na to 
zasłużył. To on 
załatwił te elektrownie, szpitale, koparki, które wyrywały węgiel z mesy, 
poszukiwania uranu 
na pustyni, fabrykę półprzewodników w Ship Rock, indiańską szkołę średnią i 
grupy 
finansistów z Phoenix i Dallas. Youngman był pełen podziwu, że ktoś taki jak 
Walker Chee, 
chociaż nie był doktorem, osobiście nadzorował opiekę nad małym Hopi. Nie mógł 
jednak 
pozbyć się sceptycyzmu.
- Czy u was nie było żadnych wypadków? - zapytał Youngman.
- Dżumy? Ani jednego na terenach Nawahów.
- A w zeszłym roku?
- Dlaczego pytasz?
- Bo pamiętam, że trzy lata temu mieliście dwadzieścia wypadków dżumy.
Lekarze wrócili, aby zdezynfekować furę dwutlenkiem siarki.
- Będę z tobą szczery, zastępco. Życie każdego z naszych ludzi jest mi drogie. 
Bezcenne. Ale - biorąc pod uwagę wszystkie inne sprawy: bezrobocie, szkolnictwo, 
opiekę 
zdrowotną, chciałbym, żeby nie spotkało nas nic gorszego od kilku wypadków 
dżumy.
Skończywszy z furą, lekarze podeszli do Chee. Jeden był młodym Nawahem, a drugi 
-
starszy - białym. Policjanci Nawahowie wypchnęli naprzód Lolomów. Youngman 
poznał 
większego policjanta, mięśniaka o imieniu Begay.
- Co się dzieje? - zapytał Youngman.
- Nic się nie martw. - Chee poklepał go po plecach. - W samolocie jest dość 
miejsca 
dla nas wszystkich.
- Dlaczego?
- Kwarantanna, rzecz jasna. Parę dni w szpitalu, aż będą wyniki badań. Zapytaj 
lekarzy, tego wymagają rządowe przepisy. - Chee lekko skinął głową policjantom, 
a ci 
przesunęli się bliżej Youngmana. - No, zapytaj lekarzy.
Youngman nosił przy pasie swój rewolwer kalibru 38. Spokojnie oparł na nim rękę.
- Więc to na pewno dżuma, co? - zapytał białego lekarza.
- Chwileczkę. - Chee uniósł w górę dłoń. -Mówiłem ci już, że jeszcze nie są w 
stanie 
postawić diagnozy. Zastępco, to ty prosiłeś nas o pomoc. Skoro ci jej udzielam, 
to lepiej mnie 
słuchaj. Już, biegiem do samolotu!
Chee górował nad pozostałymi Indianami, podobnie jak biały samolot górował nad 
Gilboa. Z reguły wystarczała siła osobowości, ale można się było uciec i do 
innych 
argumentów. Chee zrobił krok do tyłu, a w ślad za nim odsunęli się lekarze.
- Co go ugryzło? - zapytał Youngman. 
- Hm?
- Mówicie, że poddajecie obserwacji nosicieli pcheł. Widziałem te rany. 
Powiedzcie 
mi, co to za zwierzę.
Chee na chwilę stracił wątek.
- Rodzice twierdzą, że kojoty dobrały się do owiec. Pewnie jego też pogryzły. 
Dowiemy się, jak dzieciak dojdzie do siebie.
- Jeżeli dojdzie, a to może niewiele pomóc innym zagrożonym. Doktorze, niech pan 
mi powie, co to za rany?
- No cóż... - Pahański lekarz uchwycił się szansy zatuszowania własnego 
niepokoju 
profesjonalizmem. - Dobre pytanie. To nie mogą być ślady zębów, nie widać też 
ran 
charakterystycznych dla ugryzień psa. Z drugiej strony, nie są to też ślady 
pazurów, bo brzegi 
ran są za ostre. Brakuje również typowego podrapania i posiniaczenia. Tak 
naprawdę, to 
jedyne wytłumaczenie stanowiłyby rany zadane dwiema wyżłobionymi brzytwami, 
trzymanymi blisko siebie.
- Ryś, kojot, szczur, pies preriowy? Mysz? Co?
- Nie wiem. Nigdy nie widziałem takich ran -powiedział doktor.
- No i co to ma za znaczenie? - Chee stracił cierpliwość.
- Ja już widziałem podobne rany - stwierdził Youngman. - Widziałem też 
towarzyszące im plamy.
Begay zbliżył się.
- Obejrzycie miejsce, gdzie chłopiec został zaatakowany? - Youngman starał się 
mówić szybko. - Beze mnie albo Lolomów nigdy go nie znajdziecie. Zobaczmy, czy 
nie 
zdołamy dowiedzieć się czegoś tam, na miejscu. Jeżeli rzeczywiście chcecie 
pomóc.
Paine dotarł do obozowiska zbyt późno.
- O, moje szczwane, głodne bestie. - Podniósł do góry drzwiczki małej klatki, 
którą 
ustawił obok tego, co niegdyś było Claire Franklin, a teraz składało się z 
zakrzepłej krwi, 
zmiażdżonej kołami czaszki i rozprutej komory brzusznej, pustej jak bęben. 
Prawie pustej. 
Paine kopnął plecy trupa i ze środka - wprost do klatki - wyskoczyła mysz. Paine 
zatrzasnął 
drzwiczki.
Wszystkie trzy trupy zostały okaleczone w ten sam sposób. Paine był zdania, że 
zwierzęta żywiące się padliną pozostawiały po sobie zawsze bałagan 
przypominający nieład 
po zabawie. Kawałki skóry i ubrań poniewierały się na ziemi. Ciała, puszka po 
kawie, bułki i 
cukierki leżały porozrzucane dokoła. Tylko mrówki i muchy uwijały się nadal 
pracowicie, a 
obok rogata ropucha czekała na swoją kolej. Scena jak z Boscha, pomyślał Paine.
Otworzył coca-colę ze skrzynki obozowiczów i usiadł.
- Przyczyna, dla której dziś tu państwa zaprosiłem, nasz temat na dzisiaj, 
traktuje o 
śmierci. Wiem, że jesteście wykończeni, ale z całą pewnością macie państwo co 
nieco do 
powiedzenia na ten temat. Być może terapia grupowa jest dla was nowością. Ale 
nie dla mnie, 
wobec czego pokieruję tą sesją. Zacznijmy od tego, czy uważacie śmierć za zwykłą 
konsekwencję życia, czy sądzicie, że - przynajmniej w części - żyjecie w sępach, 
psach 
preriowych - w swego rodzaju katolickiej komunii ciała. Zdaję sobie sprawę, że 
nikt o tym nie 
lubi mówić. Ludzie unikają tego tematu. Sznurują się im usta. Ale może będę wam 
w stanie 
pomóc, kiedy powiem, że naprawdę głębokie przemyślenia o śmierci zdarzają się w 
czasach 
zarazy. Zgoda, na wojnach giną miliony, ale ludzie marnują czas na rozważania 
polityczne i 
strategiczne. Ale pomyślmy o dżumie. Strategie są bezużyteczne, a patriotyzm - 
bezsensowny. Spotykamy się ze śmiercią w czystej postaci. Niczym więcej.
Pamiętacie zapewne, jak kiepskie wiersze pisał Robert Frost o stosie drewna 
gnijącym 
w lesie. Żadnego wyczucia życia i śmierci. Porównajcie to z takim „Dziennikiem 
zarazy" 
Nashe'a.
Paine spłukał płynem wyschnięte gardło.
- Śmierć to sprawa osobista. Łatwo o tym zapomnieć. Tak jak seks, jest to sprawa 
bardzo osobista. Tymczasem dzisiaj ludzie wolą być „zmarli", niż „znaleźć się w 
objęciach 
śmierci".
To, co jest w dżumie fascynujące, to fakt, że stanowi uosobienie śmierci. Tak, 
śmierć 
uosobioną. Kochankę. W „Dzienniku zarazy" można przeczytać o umierającym 
człowieku, 
który biegł przez ulice Londynu i całował najładniejsze dziewczęta, zarażając 
je. Zabijając. 
Ludzie myśleli, że to szaleniec. Ale ja sądzę, że wtedy, kiedy biegł po ulicach, 
sprzedał duszę 
i był po prostu śmiercią mającą dwie wargi i dwie nogi.
Chyba zaczynacie rozumieć. Dżuma to pocałunek. Bez tego pocałunku, ukąszenia 
pchły, dżuma ginie. To jest naprawdę zdumiewające. Śmierć również może umrzeć. 
No cóż, 
miłość wiąże się z ryzykiem. Nawet dla Niej.
Paine dokończył colę i upuścił niebieską puszkę na ziemię. Wracając do 
samochodu, 
schwycił klatkę z myszą i spojrzał na odległe szczyty górskie.
- Entliczek, pentliczek, nietoperzu mały. Choć latasz po niebie, to dopadnę 
ciebie.
Helikopter Bell UH-1 „Iroquois" unosił się piętnaście metrów nad polem; z jego 
wnętrza wylatywały metalowe rury i spadały na martwe owce leżące na ziemi. W 
każdej rurze 
tkwiło mięso, a w otwartych końcach umieszczono truciznę.
- Nie widzę żadnych plam amoniaku, o których mówiłeś. - Walker Chee przyglądał 
się 
ścierwom przez lornetkę.
- Jesteśmy za wysoko. Zejdź trochę niżej. -Youngman starał się przekrzyczeć 
hałas 
silnika.
- Nigdy w życiu!
Helikopter krążył szerokim kołem. Policjanci podsuwali kanistry i - kiedy 
helikopter 
znów znalazł się nad owcami i furgonetką Isy Lalomy - Begay wyrzucał truciznę. 
Worki 
pękały uderzając w ziemię, rozsypując mąkę kukurydzianą nafaszerowaną 
śmiertelnym 
związkiem obniżającym krzepliwość krwi, zwanym Warfarin.
- Za godzinę mam spotkanie z Piggotem w biurze. Zwijamy się - powiedział Chee do 
pilota.
- Pokażę wam takie same rany i plamy w zagrodzie Momoa - zwrócił się Youngman 
do lekarzy.
- Nie - rzekł Chee.
- To, co zaatakowało chłopca i owce, zaatakowało też konie.
- To twoja hipoteza.
- No to co je zaatakowało? - Youngman wskazał palcem na oddalające się wzgórze. 
-
Ryś pójdzie za stadem i upatrzy sobie jedną sztukę. Kojoty rozproszą całe stado 
na wszystkie 
strony. A tu mamy osiemdziesiąt martwych owiec.
- Duran - Chee potrząsnął głową - na widok jednego chorego chłopca krzyczysz: 
„dżuma!" . Parę martwych owiec i koni i już węszysz tajemnicę. A my od lat 
prowadzimy 
badania nad dżumą. Robiliśmy to razem z Urzędem do Spraw Indiańskich i z 
ekspertami z 
Centrum Kontroli Chorób w Atlancie. Dżumę roznoszą pchły gryzoni. Wszystkie 
gryzonie w 
promieniu paru kilometrów od tego wzgórza już nie żyją. Wiemy, jak to robić, 
jeżeli tylko 
dasz nam spokojnie pracować.
- Tych owiec nie zabiły psy preriowe.
- Ale dżumę roznoszą pchły gryzoni. Wbij sobie to do głowy, Duran. Nie mam czasu 
badać każdego posiłku sępów, który znajdziesz.
- Bo nie możesz się spóźnić do swoich białych?
- Tak. Bo to właśnie firma naftowa białych sprezentowała nam helikopter, żebyśmy 
mogli obsypać trucizną owce, jak sobie życzyłeś. Bo to agencje białych 
dostarczają nam zdjęć 
satelitarnych, dzięki którym rozbudowujemy program nawodnienia. Tak, zgadłeś. Bo 
pomimo 
takich jak ty uda mi się skierować w ręce czerwonoskórych trochę grosza. A 
jeżeli ci się to 
nie podoba, to zawsze możesz wysiąść.
Chee zapalił cygaro i uśmiechnął się.
- Boisz się, Duran. Boisz się tych, którzy mają powodzenie. A już zwłaszcza 
innych 
Indian. Mógłbym ci pokazać różne sterowane komputerami aparaty medyczne, które 
instalujemy w szpitalu, ale zmieniłem zdanie. Nie pozwolę, żebyś denerwował 
lekarzy. Poza 
tym, na pustyni będziesz miał wystarczającą kwarantannę. Tylko się przedtem 
trochę umyj 
szarym mydłem i spal ubranie, zanim się do kogoś zbliżysz. Nie jestem w stanie 
ci pomóc.
Chee rozparł się w fotelu, niczym jeździec siedzący mocno w siodle, wsłuchując 
się w 
dźwięk motoru.
Youngman wbił wzrok w ziemię.
Anne przepiłowała kabel rozdzielacza i zaniosła go w cień koło przewróconej 
furgonetki. Nieprzytomny Henry leżał na piasku. Franklin spoglądał na niego 
zmrużonymi 
oczyma. W wypadku złamał obie nogi. Anne przewiązała sobie szmatą złamany mały i 
serdeczny palec u lewej ręki. Scyzorykiem Franklina ściągała izolację z kabla.
Wypluł na ziemię pulpę kaktusową.
- To nie ma sensu.
- Nie mamy nic innego. Wszystko zostało u nietoperzy.
Kiedy usunęła izolację, rozdzieliła miedziane druciki i zachowała tylko jeden. 
Obok 
niej leżała wędka, którą chciała się posłużyć podczas wizyty nad potokiem na 
ranczu Momoa. 
Był to jedyny użyteczny przedmiot, który znalazła w samochodzie. Na jednym końcu 
drucika 
Anne sporządziła niewielką pętlę. Przy każdym ruchu ręki ból ze złamanych palców 
promieniował aż do łokcia. Co gorsza, palce były śliskie. Za czwartym razem 
zdołała 
przymocować pętlę do końca wędki, a wolny koniec przewlec przez pierwsze oczko.
Franklin przyglądał się bez zainteresowania. Jego rany, chociaż poważne, były 
mniej 
niepokojące niż to, że odmawiał picia i jedzenia. Prawa przeżycia na pustyni 
były proste. Bez 
schronienia i wody zdrowy mężczyzna ginął po jednym dniu. Ponieważ Franklin, 
siedząc w 
cieniu, tracił jedynie cztery litry płynów dziennie, miał przed sobą jeszcze 
dwie doby. 
Henry'emu, znajdującemu się w śpiączce i z wysoką temperaturą, Anne dawała 
ledwie parę 
godzin.
- Módl się za mnie - poprosił Franklin. 
- Nie.
Włożyła sobie kamyk do ust, żeby oszukać pragnienie. Przez dziesięć minut 
mozoliła 
się z wędką. Na koniec pociągnęła drut i zobaczyła, że pętla zamyka się 
błyskawicznie.
- Wy, którzy idziecie Doliną Cienia...
- Marnujesz siły.
- A po co mam je oszczędzać? - zapytał. - Tobie to dobrze. Bohaterom zawsze jest 
dobrze. Ale mnie, moja droga, nie jest łatwo. Jestem złym człowiekiem. - 
Uśmiechnął się 
słabo. - I wierzę w Boga. Jest to sprzeczność, którą ciągnąłem całe życie, ale 
teraz, w obliczu 
śmierci, moja sytuacja nie wygląda dobrze.
- Z każdym słowem tracisz coraz więcej wilgoci z płuc.
- To jest najmniejsze z moich zmartwień. Pamiętasz tego nietoperza, co go miałem 
na 
piersiach?
- Byłeś w szoku. Nie poczułbyś nic, nawet gdyby ktoś ci wbijał nóż w bok.
- W Biblii jest napisane, że nietoperze uwiją sobie gniazda w fałszywych 
bożkach. To 
jest znak.
Złamane palce Anne spuchły. Znów je przewiązała, używając dla wsparcia 
środkowego palca.
- Opuścisz nas, prawda? Po zachodzie słońca. Do faktorii nie może być dalej niż 
sześćdziesiąt kilometrów, a przecież znasz drogę. W parę nocy tam dotrzesz.
- Może kogoś po nas przyślą - powiedziała.
- Nie. Pamiętam, jak powiedziałaś, że nie napotkamy żywego ducha aż do samych 
wzgórz. Przez trzy dni nikt nie będzie się o nas niepokoił. A potem jeszcze 
pewnie miną 
kolejne dwa dni. Aż w końcu zacznie cię szukać ten twój zastępca szeryfa. Potrwa 
to z 
tydzień. Jestem pewny, że sama już doszłaś do tego wniosku. Wyruszysz dzisiaj, 
kiedy 
jeszcze masz dość sił.
Nieco wcześniej wspięła się na wydmę, o którą rozbił się samochód. W oddali, na 
północy, widziała krawędź mesy. Na południu, w błękitnej poświacie - góry San 
Francisco. A 
między nimi nic. Żadnej chaty ani pasterza, nic, tylko pustynia i gęste, 
przegrzane powietrze.
Usiadła i otworzyła pętlę na końcu drutu.
- Jesteś piękną kobietą. Nie powinnaś tu umierać.
- Nie mam zamiaru.
- Może Indianin jest w stanie tu przeżyć...
- Tak. Można się tego nauczyć. Nauczyć się żyć inaczej.
Anne ściągnęła przepoconą koszulkę i nakryła sobie głowę. Nagie piersi z 
ciemnymi 
sutkami odbijającymi się na tle bladej, piegowatej skóry poruszały się przy 
każdym ruchu. 
Założyła na siebie kurtkę Franklina, wzięła wędkę i odeszła od samochodu.
Piętnaście kroków dalej zatrzymała się nad brzegiem koryta wyschniętego 
strumienia. 
Jej obecność zlała się z otoczeniem, podobnie jak pszczoły wspinające się na 
kamyki czy też 
nieufnie wynurzający się z norki nos, który nagle zamienił się w szybko biegnącą 
myszkę. 
Zawieszony w powietrzu pająk zwinnie przebiegał z jednego brzegu rozpadliny na 
drugi. 
Jaszczurka chihuahua, wielkości palca Anne, wkopywała się w ziemię, szukając 
skorpionów. 
Anne czuła na plecach gorące ręce słońca i kroplę potu ściekającą między 
łopatkami. Kolory 
pustyni przypominały skórę kobiety. Z pewnej odległości wydawało się, że skóra 
napina się 
na miękkich liniach bioder, biała na słońcu, blada w półcieniu, a w głębokim 
cieniu niebieska 
jak spód piersi. Gdybym była naga, pomyślała Anne, mogłabym się zlać w jedno ze 
skórą 
pustyni.
Język jaszczurki błysnął jak wstążka. Samce jaszczurek chihuahua nie istniały. 
Samice 
rozmnażały się przez klonowanie, tak jakby samcy byli niepotrzebnym luksusem, 
jak liście na 
kaktusie. Jaszczurka, pracowicie rozkopująca ziemię w poszukiwaniu wytropionego 
skorpiona, nie zauważyła półtorametrowego grzechotnika, sunącego korytem 
rozpadliny.
Wąż przesuwał się powoli, trzymając głowę wysoko uniesioną w powietrzu, aby 
lepiej 
ocenić odległość od ofiary. Na plecach miał gładkie łuski, po bokach pasy, a 
podbrzusze 
kremowe jak marmur. Skupiony na celu, wsadził głowę w drucianą pętlę.
Jaszczurka zerwała się do ucieczki w chwili, w której Anne zacisnęła pętlę. Wąż 
kołysał się na drucie, aż Anne położyła go na ziemi i zmiażdżyła pod kamieniem 
jego 
delikatną główkę.
Postanowiła upiec połowę węża, a drugą połowę zjeść na surowo ze względu na 
zawartą w nim wilgoć.
Nie miała zamiaru umierać.
Sześćdziesiąt milionów lat temu, kiedy dobiegała kresu długa era dinozaurów, 
inna, 
młodsza rodzina zwierząt - zwanych ssakami - przeżywała okres gwałtownych zmian. 
Niektóre ssaki wyrosły na olbrzymy, starając się wypełnić niszę opróżnioną przez 
dinozaury. 
Inne rozwinęły nogi do biegu lub płetwy do pływania. A niektóre myszki drzewne, 
małe 
stworzonka odżywiające się owadami i zaopatrzone w chwytne palce i wielki 
apetyt, 
wytworzyły luźne fałdy skóry wzdłuż żeber. Dzięki nim były w stanie ześlizgiwać 
się z gałęzi 
na gałąź.
Loty ślizgowe stały się łatwiejsze po tym, jak wydłużyły się i zagięły trzy 
zewnętrzne 
palce. Zmieniły się zęby: siekacze ustąpiły miejsca kłom. Wydłużeniu uległy 
obojczyki, 
spłaszczyły się żebra, a potężny mostek stanowił znakomite oparcie dla silnych 
mięśni 
piersiowych. Zwiększyły się też serce i płuca. Przedramię uległo skróceniu, 
podobnie jak 
kciuk i palec wskazujący. Zagięte palce rosły natomiast nadal, aż trzeci palec 
osiągnął łączną 
długość ciała i głowy. Ślizg zmienił się w lot i tak powstały nietoperze. W 
chwili pojawienia 
się człowieka na ziemi żyło dwa tysiące różnych rodzajów nietoperzy.
Paine w ciemnościach tropił ich dźwięki.
Siedział skąpany w żółtym świetle kabiny rovera, leniwie przerzucając strony 
„Playboya", którego wziął z poczekalni lekarza Chee w Window Rock. Światło 
zmieniało 
wygląd nagich kobiet. Piersi błyszczały jak paznokcie, a blondynka na plakacie 
wyglądała jak 
ktoś, kto się dopiero co namydlił.
Na dachu pojazdu obracał się mikrofon kierunkowy. W środku mikrofonu znajdowało 
się sześć aluminiowych rurek, każda mająca rezonować przy dźwiękach określonej 
częstotliwości. Nawoływania poszczególnych nietoperzy mogły wprawić w rezonans 
jedną z 
rurek, ale tylko odgłosy wydawane przez wampiry były w stanie uruchomić 
wszystkie rurki 
naraz. W samochodzie uchwyt mikrofonu rozgałęział się koło głowy Paine'a. Jeden 
przewód 
biegł do akumulatora, a drugi prowadził do wzmacniacza, który był z kolei 
podłączony do 
stojącego obok Paine'a oscyloskopu. Na zielonym ekranie widać było linię prostą 
jak drut.
Lekarz Chee zrobił Paine'owi zastrzyk. Był teraz niczym ściek: w żyłach płynęło 
mu 
trzysta milionów zabitych formaliną i pokrytych otoczką wodorotlenku glinu 
bakcylów 
dżumy. Potrzebował teraz nowych uszu do wychwycenia nowych dźwięków.
Noc była wypełniona odgłosami. Sowy, żaby, jastrzębie, jaszczurki, myszy, owady, 
kojoty, cała pustynia aż drżała od miauczeń, szczekań, pisków i krzyków. 
Słyszalnych i 
niesłyszalnych. Dlatego właśnie musiał posługiwać się oscyloskopem: ludzki słuch 
zawodził 
powyżej skromnych 20 kiloherców.
Ze stronicy pisma spoglądała na niego twarz o pełnych wargach, zza których 
wysuwał 
się język. Zwierzęta przystosowywały się na różne sposoby. Adaptacja ludzka 
objawiała się 
na zewnątrz rozmiarami czaszki lub narządów płciowych. Powiększonym członkiem, 
piersiami, pełnymi wargami i pośladkami. A wśród nietoperzy? Skrzydłami. No i 
uszy, 
powiększone jak poskręcane korony. Skrawek ucha ostry jak sztylet. Małżowina 
poskręcana 
jak muszla morska, niezwykle umięśniona. Ucho, które było w stanie wychwycić 
dźwięki o 
częstotliwościach sięgających 200 kiloherców, czyli dziesięciokrotnie więcej niż 
słuch 
człowieka.
Kiedy zapadał zmrok, większość ssaków zdawała się na zmysł dotyku. Gryzonie 
chowały się w bezpiecznych norach. Ludzie, ślepi w ciemnościach, wyciągali wokół 
siebie 
ręce, licząc na zetknięcie z miękką skórą.
Paine odłożył pismo na bok i uśmiechnął się.
Grzesznice, tak powiedziałby Ochay. Wysoko w górach samochód omal nie wpadł w 
wąwóz i przy okazji Paine stracił swoją całą biblioteczkę: Miltona, Szekspira i 
Lewisa 
Carrolla. Został mu tylko Nowy Testament Ochaya. Książka była zniszczona, a 
najstraszniejsze przepowiednie i sądy starannie podkreślone ołówkiem. Przez pół 
roku była to 
jedyna lektura Paine'a.
Oscyloskop zadrżał i pokazał linię białych punktów. Drgała tylko jedna z rurek 
mikrofonu, nie był to więc właściwy ślad. Nad Arizoną latały tysiące małych, 
owadożernych 
nietoperzy: jaskiniowych, czerwonych, pigmejskich, cętkowanych i tych z „trupią 
czaszką", 
które na brzuchach miały białe plamy w kształcie oczu i ust. Wszystkie kręciły 
się w 
conocnym poszukiwaniu pasikoników i ciem, wypełniając powietrze swoim krzykiem o 
wysokiej częstotliwości. Czułe rurki mikrofonu wpadłyby w rezonans przy 
częstotliwości 73 
kHz, gdyż większe wampiry porozumiewały się „szeptem", wysyłając w przestrzeń 
dźwięki 
nie za pomocą pysków, lecz nosa. Niczym oddech. Mikrofon cierpliwie przeczesywał 
noc. 
Linia oscyloskopu znów się wyrównała.
W ciągu poprzednich nocy zdawało się, że nietoperze nadlatują z zachodu. 
Najprawdopodobniej z gór San Francisco. Paine był przekonany, że na Mansion Mesa 
nie ma 
mowy o żadnych gniazdach. Przyszło mu do głowy, że ani Ochay, ani święty Jan nie 
mieli 
pojęcia o współistnieniu. Dla nich istniało wyłącznie wzniesienie się ku Bogu 
bądź upadek do 
piekieł. Tymczasem współistnienie stanowiło jedno z bardziej interesujących 
zagadnień w 
biologii. W rzeczywistości śmierć nie miała nic wspólnego z rozwarciem niebios, 
ze starciem 
aniołów, z ognistymi rydwanami. Śmierć objawiała się pod postacią glisty 
nitkowca, 
roznoszonej przez muchy, która wzrastała na pożywce ludzkiej skóry i na koniec 
wyczołgiwała się przez gałkę oczną. Lub też jako komórka rakowa, która 
niespodziewanie 
zaczynała się mnożyć. Lub też pałeczki trądu, które zdrowe kończyny zmieniały w 
poskręcane kikuty. Na żart zakrawało to, że system odpornościowy nie zapewniał 
odporności, 
a przeciwko pasożytom nie było środków zaradczych. Czy organizm wznosił bariery 
ochronne przed nacierającym przeciwnikiem? Rzadko. Badacze wiedzieli, że ciało - 
pełne 
cierpliwego oczekiwania - zazwyczaj poddawało się agresji. Badacze raka sami 
najczęściej 
zapadali na tę chorobę. Badacze nitkowców ślepli. Badacze trądu kończyli w 
leprozoriach. 
Stwierdzając, że choroba bądź pasożyty występowały endemicznie, przyznawali, że 
nie ma 
przed nimi ratunku, zwłaszcza jeżeli ktoś nie miał zamiaru uciekać, tylko chciał 
kontynuować 
badania. Ludzie dziwili się naukowcom, uważnie studiującym rozwój szczególnie 
obrzydliwych chorób, które toczyły ich własne ciała. Ale jeżeli chciałeś wygrać 
tę walkę, to 
co innego, do cholery, ci pozostawało? Rak się rozwijał, glisty się pasły, a 
ludzie nadal 
pozostawali pożywką. Ryzyko zawodowe. W miarę rozwoju choroby stawałeś się tym, 
co 
było obiektem twoich badań. I właśnie dlatego, Joe Paine mawiał w Mexico City, 
jesteśmy 
tak diablo mądrzy.
Linia oscyloskopu lekko drgnęła.
Paine spojrzał na obrotowe ramię mikrofonu i na wskazówki kompasu. Linia 
oscyloskopu wygładziła się, drgnęła i znów opadła. Dalekie echo, za słabe. Paine 
nerwowo 
popukał w kompas.
- Jesteśmy tacy mądrzy - mawiał Joe Paine - bo badamy wściekliznę. Wybraliśmy 
coś, 
co można wyleczyć. Ten jeden jedyny raz ojciec Paine'a minął się z prawdą. Bo 
przecież 
badał nietoperze.
Podniósł głowę. Linia była nadal płaska, płaska... drgnięcie... płaska, płaska, 
płaska... 
drgnięcie. Daleki pogłos o niskiej częstotliwości, rezo-nujący w mikrofonie. 
Według kompasu 
nadciągał z zachodu.
Na wsporniku ramienia mikrofonu znajdowały się małe śrubki regulujące. Paine 
dwoma ruchami nastawił mikrofon na przemiatanie przestrzeni w kierunku 
zachodnim, od 
południa, aż po północ.
Ślad na oscyloskopie stawał się coraz bardziej wyraźny. To mogły być lecące na 
czele 
samice, które wysyłały przed siebie miękkie, jednostajne dźwięki poszukiwawcze. 
Dzieliło go 
od nich - jak sądził - z osiemset metrów, a szybkość przelotu ocenił na jakieś 
trzydzieści 
kilometrów na godzinę. Na mapce zaznaczył kierunek i czas spotkania.
Pomimo chłodu nocy, oblał się potem. Elektroniczne „ślady" większości nietoperzy 
przypominały wdzięczne dzwony lub diamenty. Głos wampirów był zdarty, prawie 
ludzki. 
Coraz więcej nietoperzy wlatywało w zasięg mikrofonu. Z północnego zachodu, 
stwierdził i 
mocniej dokręcił śruby regulujące, ograniczając pole nasłuchu mikrofonu do 
dziewięćdziesięciu stopni. Oscyloskop drżał bezustannie. Leciały wprost na 
niego.
Paine wysiadł z rovera i nasunął na reflektor filtr podczerwieni. Oscyloskop, 
pod 
wpływem docierającej energii, zaczął dzwonić. Paine wsiadł do samochodu i 
przykręcił 
szybę. Ograniczył ruchy mikrofonu do czterdziestu pięciu stopni i linia 
oscyloskopu 
przemieniła się w połamane pasmo górskie. Paine odłączył mikrofon ze stojaka i 
skierował go 
ręcznie w stronę nadlatujących nietoperzy. Ekran przeładowanego oscyloskopu 
pokrył się 
śnieżną masą jaskrawych punktów. Wyłączył światła kabiny, założył czułą 
elektroniczną 
lornetkę, po czym zapalił reflektor.
Przelatywały nad nim dziesiątkami, potem dwudziestkami, a na koniec taką chmarą, 
że nie był w stanie ich zliczyć. Parę metrów nad rove-rem. Była to jedna z 
największych 
kolonii wampirów, jaką kiedykolwiek widział. Nie machały skrzydłami, czerwonymi 
w 
blasku zachodzącego słońca i ostrymi jak noże, jak owadożerne nietoperze, tylko 
płynęły 
dostojnie w powietrzu, przesłaniając niebo.
Ciężki motocykl jechał górską drogą. Droga była niebezpieczna, biegła skrajem 
urwiska, a gdyby nie to, że kierowca znał ją tak dobrze, to musiałby po ciemku 
jechać bardzo 
wolno. Poganiał go strach. Pod kołami zazgrzytał żwir. Wyprostował się i 
zredukował bieg. 
Cieszył się, że droga pochłania całą jego uwagę, a napotkawszy nieprzejezdne 
miejsce, 
szybko dodał gazu i wspiął się na brzeg skarpy.
Mam szczęście, powtórzył w myślach, więcej szczęścia niż brat. Jeden z nich 
musiał 
stać na straży pastwiska, żeby ustrzelić tajemniczych napastników, którzy 
atakowali bydło. 
Brat chciał wypróbować swój nowy sztucer i poszedł pierwszy, niosąc również 
strzelbę, dwie 
latarki i śpiwór. Ale brat nie zdołał ani razu wystrzelić. O północy cały 
zakrwawiony stanął w 
drzwiach, krzycząc: „Nietoperze!".
Co wydawało się zupełną bzdurą.
Miał też więcej szczęścia od rodziców. Najpierw zachorowała matka. Ojciec 
opiekował się nią i też się rozchorował. Nie byłoby to takie groźne, gdyby nie 
fakt, że burza 
zerwała przewody telefoniczne. Boże kochany, ile to razy im mówił, że powinni 
mieć na 
ranczu, na wszelki wypadek, krótkofalówkę? Pewnie z milion. Sami sobie będą 
winni, jeżeli 
nie uda mu się na czas zawiadomić lekarza. Odrobina zapobiegliwości nigdy nie 
szkodzi. A 
tak w ogóle, to cała ta przeklęta droga powinna być wyreperowana. Inaczej nic 
nie będzie z 
wywózki drzewa. Na pewno wszystkim teraz będzie się musiał zająć sam.
Zwolnił, żeby utorować sobie drogę przez gałęzie, które zatarasowały drogę. 
Między 
nimi zauważył poplątany kabel, który wyglądał jak bicz woźnicy. Zatrzymał się i 
skręcił 
kierownicę, aż w świetle reflektora ujrzał słup telefoniczny stojący przy brzegu 
drogi.
Oparł motor o słup i otworzył wyszywane skórzane torby dyndające za siodełkiem. 
Naprawdę miał szczęście, ale samo szczęście nie wystarczało; trzeba było być 
przygotowanym. W torbach znalazł hełm z latarką, rękawice, pas i telefon, który 
zabrał ze 
sobą, kiedy porzucił pracę w Southwest Bell. Nie była to kradzież: wszyscy coś 
brali. Nikt nie 
będzie miał mu za złe, jeżeli uratuje teraz parę osób. Założył pas i hełm i 
włączył latarkę, 
która świeciła słabo, ale wystarczająco. Zręcznie wspiął się do zerwanego kabla.
Na szczycie słupa zaczął się niepokoić. Rzadko pracował na słupach, a światło 
latarki 
na wysokości dziesięciu metrów wydało mu się o wiele słabsze niż w czasie prób 
na ziemi. 
Jeżeli jednak zrobi wszystko starannie, to i tak zaoszczędzi wiele godzin jazdy 
na motorze po 
pomoc. W okolicy Dinnebito Wash nikt nie miał telefonu, a najbliższy aparat 
znajdował się 
przed samym Tuba City.
Zacisnął pas mocniej wokół słupa. Ta noc była tak wściekle ciemna. Z reguły 
lubił 
ciemne noce, kiedy polował na jelenie. Czekał wówczas w ciemności, aż usłyszał 
hałas i 
wtedy włączał reflektor. Zwierzęta zastygały bez ruchu; w ich pomarańczowych 
oczach 
widać było panikę, a wtedy on pakował im kulę wprost między ślepia.
Rękawiczki były sztywne ze starości. Bał się, że w razie najmniejszego błędu 
kabel 
poleci na ziemię. Sam telefon był łatwy w obsłudze: tarcza na słuchawce i dwa 
druty 
wchodzące pod przyciski. Stał niepewnie, bo buty ślizgały się na klamrach. 
Ponadto przyciski 
tak przerdzewiały, że musiał je oczyścić nożem. Właśnie miał docisnąć druty, 
kiedy 
zorientował się, że nie jest sam. Z niewielkiej odległości, wisząc do góry 
nogami na drucie, 
spoglądał na niego nietoperz. Przyciski wyślizgnęły się z rękawic, ale szybko 
się opanował. 
Był to największy nietoperz, jakiego dotąd widział. Ciemnobrązowy, z tępym nosem 
i 
kołnierzem wokół głowy. Zwykły nietoperz, nic więcej, pomyślał i zaśmiał się sam 
z siebie. 
Schował nóż za pas i wolnymi rękoma przymocował telefon do linii. Światło 
latarki 
wydobyło z mroku kolejnych pięć nietoperzy wiszących na drucie.
Był przekonany, że kiedy wszedł na słup, nie było jeszcze ani jednego 
nietoperza. Nie 
bał się, ale żałował, że nie wziął pistoletu. Został w jednej z toreb. Spojrzał 
w dół, na 
motocykl. Światło ledwie tam dochodziło, ale mógłby przysiąc, że ziemia się 
porusza. Zrazu 
wydawało mu się, że to ropuchy przeskakują przez drogę, ale potem zobaczył, że 
jest nimi 
pokryty dół słupa. Wchodziły w górę, bokiem i tyłem, i już teraz je rozpoznał. 
Domyślił się 
nawet, w jakim celu się wspinają, i serce zaczęło mu bić szybciej. Drut się 
ugiął i telefon 
szarpnął mu się w rękach. Cały kabel pokrył się nietoperzami. Dostrzegł jednego, 
który niósł 
na piersiach małego. Maleństwo obróciło głowę i spojrzało na niego.
-Nie!
Coś uderzyło go w plecy i przygwoździło do słupa. Upuścił drut telefoniczny. 
Jakieś 
zęby przegryzały mu spodnie. Zamachnął się ręką za siebie, ale gdy ją podniósł 
do oczu, 
ujrzał ranę biegnącą od łokcia aż po nadgarstek. Wpatrywał się, zdumiony. 
Nietoperze sunąc 
po drucie zbliżały się powolnym marszem. Zaczął rozpinać pas, ale palce w 
rękawicach nie 
były dość chwytne. Ściągnął lewą rękawiczkę i nietoperz natychmiast usiadł na 
odsłoniętym 
miejscu. Inne usiadły mu na plecach, a jeszcze inne - na nogach. Cięcia były 
ostre, ale niezbyt 
bolesne. Raczej zimne. Strącił nietoperza z ręki. Palce były czerwone i śliskie. 
Przecież 
zawsze sprzyjało mu szczęście, więc gdyby zdołał dostać się do motoru...
Wierzgnął i drugi but wyślizgnął się z klamry. Zawisł na pasie i patrzył, jak 
nietoperze 
czołgają się, z głowami w dół, ze szczytu słupa. Przez pewien czas kopał nogami, 
jak 
człowiek biegnący w miejscu, a potem już tylko kołysał się powolnym rytmem 
zmęczonego 
maratończyka, zmagającego się z ciężkim ładunkiem.
Rozdział piąty
Rząd mężczyzn zwróconych w kierunku pustyni wyśpiewywał „Ho-o-hah!". Ciała, z 
wyjątkiem jasnych plam na plecach, wokół ust i na czołach, mieli pomalowane na 
czarno. W 
długie włosy wpięli orle pióra, a z niebieskich spódniczek zwisały lisie 
futerka. Turkusowe 
naszyjniki i grzechotki umocowane na kolanach stukały przy każdym tanecznym 
kroku.
- To właśnie mój durny braciszek. - Cecil Somiviki wskazał Youngmanowi jednego z 
tancerzy. - Ten w peruce. Ma takiego stracha, że się zaraz zesra.
Około pięciuset Hopi siedziało na dachach i na drabinach, popijając colę i 
jedząc 
podpłomyki; młodzi mężczyźni przypominali śniadych kowbojów, a dziewczęta były 
odziane 
w uroczyste stroje. Wysłannicy Nawahów, świecący się z dala jak witryna sklepu 
jubilerskiego, trzymali się razem. Biali turyści w zakurzonych okularach 
przeciwsłonecznych 
i ze spalonymi na czerwono twarzami, wykończeni trzystumetrową wspinaczką 
dzielącą ich 
od parkingu, rozleźli się po całym placu. Youngman szukał wzrokiem Anne. 
Zobaczył 
Walkera Chee w fioletowej opasce podtrzymującej przycięte włosy.
- Głowotłuk nadal chce cię wykończyć -mruknął Cecil. - Cóż, tak czy inaczej, nie 
jestem w stanie dziś cię wywalić. Zaraz! Paniusiu! - Sięgnął ręką i wyszarpnął 
aparat 
fotograficzny, który turystką ukryła pod szalikiem. - Zakaz robienia zdjęć. 
Czytała pani 
napisy?
Nosiła ciemne okulary w kształcie skrzydeł jaskółczych, a nos wysmarowała sobie 
kremem.
- Napisy?
Uśmiech zmienił się w grymas, gdy Cecil otworzył ściankę aparatu i rozdeptał 
butem 
kasetę z filmem. Wrzucił aparat do torby i wydał jej papierek z numerkiem.
- Do odebrania po tańcach.
- To jest uroczystość religijna - wyjaśnił jej Youngman.
- Na świeżym powietrzu? - pisnęła. - Dajcie spokój.
- I pamiętaj - dodał Cecil. - Bez papierka nie oddam aparatu. - Poszedł razem z 
Youngmanem wzdłuż tłumu, szukając aparatów, magnetofonów lub bloków rysunkowych. 
- 
Te durnie z Klanu Niedźwiedzia powinny były wyłapać nygusów z aparatami już na 
parkingu 
- powiedział.
Na drabinie kivy Klanu Węża powiewały proporce z piór i końskiego włosia. 
Youngman zdziwił się, że proporce powiewają również na drabinie wiodącej do kivy 
Klanu 
Ognia.
- Tak - potwierdził Cecil - staruszki siedzą tam już wiele dni. Patrz! Znów 
jakiś 
antropolog-amator!
Biały nastolatek przyciskał do siebie podartą torbę, w której po przeszukaniu 
znalazł 
się magnetofon Panasonic i foliowa torebka pełna trawki.
- Nieźle. - Cecil zabrał magnetofon. - Co się dzisiaj z tobą dzieje, Youngman? 
Zazwyczaj to ty znajdujesz wszystkie smakołyki.
Na środku placu zgromadzono stos zielonych gałęzi, a wykopaną obok dziurę 
zakrywała drewniana pokrywa. Tańczący wchodzili na pokrywę, dając znać duchom 
podziemnym, że nadciągają wysłannicy z żądaniem deszczu. Śpiewali „Ho-o-ah, ho-
o-ah, ho-
o-ha!". Jeden z nich podniósł do góry „wysłanników" - kiść wijących się węży.
Youngman i Cecil przepchnęli się przed tłum, podczas gdy tancerze zwani 
„zbieraczami" rozproszyli się po całym placu. Mieli za zadanie wyzbierać 
wszystkie węże, 
zanim przedostaną się w tłum. Kapłani nadawali rytm stukając kołatkami. Youngman 
poczuł 
uderzenie adrenaliny przypominające haust whisky. Nawet Cecil nagle się 
podniecił; gdyby 
nie obowiązki, to też by tańczył. Tłum cofnął się o krok.
- Sukinkot, sukinkot - powtarzał Cecil sam do siebie.
Pierwszy z tancerzy zacisnął zęby jakieś dwadzieścia centymetrów za głową węża, 
resztę ciała gada podtrzymując lewą ręką. Po prawej ręce tancerza stał drugi, z 
„biczem na 
węże" zrobionym z orlego pióra. Ogon dwumetrowego grzechotnika diamentowego 
wlókł się 
po ziemi. Musieli czterokrotnie obtańczyć zielony stos w centrum placu, a potem 
pójść po 
kolejnego węża. W ten sposób sprowadzano deszcz.
- Rozumiesz, wyrywają im zęby. - Youngman usłyszał, jak biały ojciec wyjaśniał 
swemu synowi.
Obok nich, tańcząc na piętach, przesunął się Powell Somiviki.
- O, kurde, złapał węża nie z tej strony - powiedział Cecil.
Oczy Powella wyszły na wierzch. Ugięły się pod nim kolana. Czerwony grzechotnik, 
z dala od bicza z orlego pióra, wysuwał się coraz dalej z zaciśniętych szczęk 
Powella. W 
paszczy węża widać było dwa żółte kły jadowe. Youngman spostrzegł, jak wąż owija 
się 
ogonem wokół ramienia Powella, przygotowując się do uderzenia. Powell oddalił 
się 
tanecznym krokiem, a wąż ustawiał się pod właściwym kątem do ataku.
- O, kurde - powiedział Cecil.
- Tato, widziałem...
- Ściągają im jad - odpowiedział ojciec. 
Czarny grzechotnik uciekł tancerzom, a za nim niespiesznie postępował zbieracz. 
Chociaż niebawem go dogonił, to wcale nie miał zamiaru zatrzymywać. Umknęło to 
uwagi 
zebranych aż do chwili, gdy wąż zaczął uciekać między stłoczonymi nogami. 
Rzucili się z 
krzykiem do ucieczki. Zbieracz podniósł węża za ogon i odniósł na plac.
Powell opadł na kolana po drugiej stronie placu. Wąż nadal nie przyjął dogodnej 
pozycji do uderzenia i najbliższy tancerz pomógł umieścić głowę gada w ustach 
Powella z 
właściwej strony.
- Patrz, facet idzie na studia - wysapał Cecil - i nadal nie ma pojęcia, gdzie 
jest tył, a 
gdzie przód. Dureń.
Taniec trwał nadal. Walker Chee przepchnął się w stronę jednego z wychodków na 
skraju mesy. Kiedy wyszedł, Youngman już na niego czekał.
- Jak się czuje mały Loloma? 
- Przedstawiłem już raport starszyźnie. - Chee próbował przesunąć się dalej.
- Jak się czuje? - Youngman stanął mu na drodze.
- Jest w dobrych rękach. A tak między nami, to tracicie tu wielką szansę. 
Moglibyście 
sprzedać prawa do transmisji telewizyjnej Tańca Węży i zarobilibyście z milion 
dolarów 
robiąc to, co i tak zawsze robicie. To byłaby wielka atrakcja dla wszystkich.
Youngman był zdumiony. Rozmowa z Chee przypominała polowanie na jaszczurkę. 
Nawet jeżeli udało ci się ją przygwoździć za ogon, to i tak potrafiła uciec.
Kiedy Youngman powrócił na plac, jednego z tancerzy akurat ugryzł wąż. Ukąsił go 
w 
szyję i dopiero cień orlego pióra przesunięty nad oczyma węża spowodował, że gad 
upadł na 
ziemię. Powell przeskoczył nad leżącym wężem. Trzymał w zębach kolejnego 
grzechotnika, 
którego ogon kołysał się w rytm kroków tancerza. Człowiek i wąż, dwie istoty nie 
przypadkiem spojone w jedno: legendy wspominały o żonie-wężu. Abner 
niejednokrotnie 
mówił, że ani biali, ani nawet Nawahowie nie mogą pojąć, że Taniec Węży jest 
tańcem życia, 
a nie śmierci.
- Chłopak daje sobie nieźle radę. - Cecil puścił oko do Youngmana.
Kiedy ostatniego węża wrzucono do dziury, najwyższy kapłan Klanu Węża usypał 
koło z mączki kukurydzianej. Z koła wybiegały na wschód, zachód, północ i 
południe linie 
prowadzące do słońca i do świata ciemności. W tym czasie, gdy się modlił, 
tancerze wrzucili 
wijące się węże w obręb koła. Na koniec wszyscy wzięli je w ręce i pobiegli 
wąską ścieżką 
wiodącą z mesy na pustynię. Teraz musieli przebyć wiele kilometrów po piasku, 
aby na 
koniec wypuścić gady na wolność.
Youngman, Cecil i jeszcze jeden zastępca szeryfa imieniem Frank oddali 
skonfiskowane aparaty i pomogli turystom wyjechać z zatłoczonego parkingu. Na 
koniec, 
kiedy parking był już prawie pusty, przysiedli na zderzaku samochodu Cecila i 
otworzyli 
zimne puszki piwa.
Anne się nie pojawiła. Z całą pewnością, pomyślał Youngman, miała coś lepszego 
do 
roboty.
- Nie był ten taniec ani taki zły, ani taki dobry. - Cecil otworzył puszkę 
trzymając ją z 
dala od twarzy. - Na pewno nie najgorszy.
- Brat nieźle ci się spisał. - Frankowi odbiło się.
- Z początku się bał. - Cecil skrzywił się. -Mówiłem mu: nie możesz tego robić 
wbrew 
sobie. Jeżeli wierzysz, to ci nic nie będzie.
- Kto został pogryziony? - Youngman włączył się w rozmowę.
- Jak on się zwie... Motyl. Nie, brat Motyla. Dam mu już jutro popalić. - Cecil 
roześmiał się. - Ależ to był widok, Powell z tymi wężami.
Cecil z przyjemnością podrapał się po przyrodzeniu. Frank był zastępcą szeryfa z 
pueblo Walpi i w jego żyłach płynęło wystarczająco wiele białej krwi, aby 
wyrosły mu wąsiki 
i długi nos, tak że za plecami mówiono o nim: „Koński Łeb".
- A pamiętacie, jak wąż przedostał się w tłum? - Trącił Youngmana pod żebro. - 
Ta 
tłusta blondynka. Myślałem, że będzie wisieć w powietrzu przynajmniej przez 
miesiąc.
- Niezły ubaw - powiedział Youngman.
- Chcą się gapić na tańce, to niech potem nie wrzeszczą - dodał Cecil. - Nikt 
ich tu nie 
prosił. To nie Gallup. Jeżeli chcą się upić, obejrzeć jakieś lewe tańce, to 
niech jadą do Gallup.
Na parkingu zostały jedynie samochody Hopi i le sabre Walkera Chee.
- Ciekawe, po co Chee tak długo tu siedzi? -Youngman wziął od Franka papierosa.
- Interesy - powiedział cicho Cecil.
- Interesy?
- Tak mi mówiono. Skurwiel nie ma za grosz taktu. - Cecil splunął na ziemię.
- Jakie interesy?
- Coś o tym, żeby pozwolić Nawahom na nadzorowanie wspólnych terenów. Że niby 
nam zrobią przysługę, jak zwykle. W mordę, to nie były nawet żadne wspólne 
tereny, dopóki 
Głowotłuki nie dotarły do odpowiednich ludzi w Urzędzie i nie ukradły, co tylko 
było można. 
Jak Nawahowie i ludzie z Urzędu dopną swego, to zostanie nam tylko tyle ziemi, 
żeby się na 
niej odlać w kucki.
- A wiecie, spotkałem parę tygodni temu śmiesznego typka - powiedział Frank. - 
Wysoki, rudy pahan, mówił, że jest lekarzem. Prowadził zabawny pojazd.
- Też go spotkałem - powiedział Youngman. - Ale co cię w nim tak rozbawiło?
- Nic, za pierwszym razem nic. Ale za drugim razem spotkałem go w Five House 
Butte. Pytał mnie o nietoperze. Czy też cię pytał o nietoperze?
Cecil i Frank zostali, żeby wypić jeszcze kilka piw, zaś Youngman poszedł z 
powrotem do pueblo. Spoza siatkowych drzwi dobiegały odgłosy rodzinnych biesiad, 
a wraz 
z nimi zapach duszonego królika. Przez okna widział Chee, pozostałych Nawahów i 
starszyznę pueblo. Youngman usiadł sam w miejscu, gdzie plac urywał się na 
brzegu mesy i 
opuścił nogi.
Słońce świeciło mu prosto w oczy. Spojrzał w dół, gdzie widok przesłaniało mu 
wątłe 
drzewko kurczowo trzymające się skalnego występu. Gdyby miał lornetkę, to byłby 
zapewne 
w stanie dostrzec powracających z pustyni tancerzy. Drobne punkty przesuwające 
się w 
półkilometrowej długości cieniach. Na wschodzie widać było purpurową poświatę, 
która na 
zachodzie przechodziła w złoto. Za górami, po drugiej stronie pustyni, miasta 
zakwitałyby 
teraz światłem. Winslow, Flagstaff, Tucson, Phoenix. Bulwary, drzewa palmowe, 
neony 
moteli, baseny, wszystko oświetlone prądem uzyskanym ze skradzionej, 
podzielonej, 
kupionej i znikającej wody. Ho-ah-ho, każdy pragnie deszczu.
Ale cóż z nietoperzami? Dlaczego pahan, który chciał kroić Abnera, interesował 
się 
nietoperzami? Jeżeli tak go interesowały, to dlaczego nie siedział w grotach 
Carlsbad, gdzie 
miałby ich miliony?
Ale na ranczu Momoa wszyscy czuli się dobrze, pomyślał. I zdziwił się, czemu 
pomyślał o Momoach, aż przypomniał sobie, że właśnie w tamtym kierunku podążyła 
Anne. 
Tak Abner, jak i młody Loloma zostali zaatakowani na wschód od Gilboa. A ona 
udała się na 
zachód. No i miała radio. Jej jedynym kłopotem był on sam. Przypomniał sobie, 
jak to oboje 
razem pojechali na camping, ponad Dinnebito Wash. Camping to wielkie słowo. 
Chodziło o 
złowienie kilku pstrągów. O kochanie się na kocu.
Drugiego wieczoru zaczęła mu opowiadać o swojej rodzinie, a następnej nocy 
zapytała go o to samo.
- Żadnej rodziny, żadnych wspomnień - powiedział.
- Widziałam twoje obrazki. Tę straszną, krwawą twarz na każdym z nich. Miałam 
wrażenie, że to jakiś symbol.
- Też mi symbol - odparł. - To jest Masaw.
Opowiedział jej kilka historii o Kanionie Maski. O tym, jak to zakrwawiony Masaw 
uciekł i zapłonął podziemnym ogniem, którego nikt nigdy nie był w stanie ugasić. 
O mieście 
umarłych. Kiedy poprosiła go, żeby ją tam zabrał, zmienił temat.
- To znaczy, że takie miejsce wcale nie istnieje? - Uśmiechnęła się.
- Coś w tym rodzaju. - Wymigał się.
- Tak jak się mówi: „za górami, za lasami"?
- Jeżeli już tam się znajdziesz, to znaczy, że jesteś zgubiona.
Coś ją jednak niepokoiło.
- Ale jak możesz rysować Masawa, skoro go nigdy nie widziałeś?
- Abner mi mówi, co mam rysować.
- A on widuje Masawa?
- Abner ma swoje znajomości.
- Pewnego dnia Abner zatruje się bieluniem.
- Masz rację.
Ale, jak się okazało, nie miała racji, pomyślał Youngman.
Abner i Anne, jedyni ludzie, na których mu zależało. Jeden nie żyje, a druga 
wyjeżdża, ale niekoniecznie bez niego. Chyba żeby się uparł i został. Tylko po 
co? Żeby 
skończyć tak pokręcony jak Stone Man lub odtrącony jak Abner? Przecież Chee już 
go 
prawie usunął z pracy. Cecil odmówił dochodzenia w sprawie zniknięcia ciała 
Abnera.
Dlaczego nie pojechać z Anne? Lub, gdyby to wyrazić słowami białych, dlaczego 
nadal żyć jak Indianin? W jakim celu żyć w tym parszywym zakątku, pocąc się 
całymi dniami 
i marznąc po nocach? Po kilku kursach mógłby pracować od dziewiątej do piątej w 
klimatyzowanym biurze, cieszyć się dwutygodniowymi wakacjami, prowadzić samochód 
małolitrażowy i dorobić się dwóch garniturów. Albo też, gdyby starczyło mu 
sprytu, mógłby 
zostać zawodowym Indianinem, tak jak Chee. Anne na pewno by tego w ten sposób 
nie ujęła. 
Dla niej to była po prostu kwestia wzajemnej miłości. Lub też „wzajemnego 
oddania", jak 
lubiła to nazywać. Ale Youngman był już oddany. Urodzić się Indianinem w 
rezerwacie to 
tak, jak popełnić zbrodnię lub zostać skazanym na dożywocie w izolatce. 
Kwarantanna 
połączona ze świadomością, że życie wśród białych zdusi go do reszty. A oto 
objawy tej 
chorobo-zbrodni: użalanie się nad swoim losem, podejrzliwość, głupota i duma. 
Czy urodził 
się w dwudzies-tym wieku jakiś Indianin - pomyślał Youngman - który nie byłby 
schizofrenikiem? I który nie chciał tego użyć jako wymówki? Czy ktokolwiek inny 
mógł się z 
nimi w tym równać?
Youngman posłyszał kroki ze strony mesy. Obok usiadł Harold Masito, paląc skręta 
z 
lokalnej machorki, trzy razy mocniejszej od tytoniu kupowanego w sklepie. Kapłan 
Klanu 
Niedźwiedzia nosił się oficjalnie, zapięty na ostatni guzik. W padających z boku 
promieniach 
słońca jego twarz wydawała się równie porowata jak wapień.
- Nadal nie ma chmur. - Popatrzył na góry.
- Jeszcze nie.
- Chcesz je wymyślić? To się nie uda. Robimy, co do nas należy, a potem 
nadchodzą 
deszcze. Za parę dni. Może nieco więcej. W nocy nadejdzie bryza, a potem 
prawdziwy 
deszcz. Nie tak jak wczoraj.
- Tak naprawdę to myślałem o Abnerze - powiedział Youngman. - O Abnerze i o 
nietoperzach.
Siedzieli przez minutę w milczeniu, patrząc w dół, na piasek.
- Ja też myślałem o Abnerze - powiedział Harold. - Nie powinniśmy byli 
przeganiać 
go z mesy.
- Sam mówiłeś, że stał się czarodziejem.
- Bo był. Ale posiadł moc. Jedyna moc, jaką mamy, to Masaw, ta ziemia. Abner 
umiał 
rozmawiać z Masawem, ale przegoniliśmy go i teraz tracimy naszą ziemię. Według 
mnie był 
to bardzo dzielny człowiek. Nie powinienem był się go bać. Ty się nie bałeś.
- Nie wierzyłem, że jest czarownikiem.
- A teraz?
- Też nie. Ale inni zdają się wierzyć. Obrabowali jego grób. Nic o tym nie 
wiesz?
- To znaczy, że grób jest pusty?
- Tak. To mnie nie dziwi. Ale nie mam pojęcia, co go zabiło. Jeszcze nigdy nie 
widziałem takich ran. Nie było też żadnych śladów.
- Ślady pokazują się tylko wtedy, gdy na nie patrzysz. Abner doprowadzał rzecz 
do 
końca. Widziałem go we śnie ostatniej nocy. Dlatego przyszedłem teraz do ciebie.
- Tak? - Youngman uśmiechnął się z goryczą. - No, skoro już się z nim nagadałeś, 
to o 
czym mówił?
- Kazał ci pomóc, bo nie umiesz czytać.
- Wuju, wiele nie umiem, ale czytać potrafię.
- Słowa. 
- Tak.
- Czy jak znalazłeś Abnera, to widziałeś jakieś napisy?
- Nie.
Harold chrząknął, jakby się tego domyślał.
- Co miałem czytać? - zapytał przygnębiony Youngman. - Jakieś bazgroły na 
piasku? 
Trochę za późno na to, żebyś teraz wstawiał się za Abnerem. To nie ja, tylko ty 
wygnałeś go z 
mesy. Te bajki o czarach...
- Ukradł tablicę.
- Co? - Youngman stanął jak wryty.
- Ukradł tablicę Klanu Ognia, tak żeby Pahana nie mógł powrócić. Prawdziwy Biały 
Brat ma róg tablicy. Kiedy znów do nas przyjdzie, to obie części złożymy razem i 
wszystko 
będzie dobrze. Tablicę mieliśmy od zawsze, żebyśmy mogli rozpoznać prawdziwego 
Pahanę, 
kiedy się wreszcie pojawi.
- Od zawsze?
- Z kraju Majów. Abner znał ich pismo.
- Aha. - Youngman starał się zachować powagę. - Nic mi o tym nie mówił. - A może 
też znał grekę i łacinę, pomyślał z ironią.
- Musieliśmy opuścić kraj Majów, bo życie było tam zbyt lekkie.
- To rzeczywiście ważny argument.
- Tu, wraz z Masawem, odprawiamy wszystkie ceremonie, tak żeby obrodziła 
kukurydza i ryż. W ten sposób trzymamy się blisko słusznej drogi. Wiem, że to 
niełatwe, ale 
jesteśmy narodem wybranym...
- Nie wybranym. - Youngman stracił cierpliwość. - Durnym. Jesteśmy największymi 
durniami na świecie. Spójrz na nas! Łazimy w szmatach, jemy kukurydzę, której 
inni nie 
daliby nawet świniom, śpimy na barłogach i mamy wielką frajdę z tego, że 
jesteśmy 
najbardziej popapranymi i pożałowania godnymi ludźmi na świecie. Bo tak właśnie 
jest. I to 
wyłącznie z naszej własnej winy. Jesteśmy tak kurewsko głupi, że aż napawa nas 
to dumą.
Jeszcze zanim skończył mówić, zawstydził się. Harold patrzył na niego z 
przerażeniem.
- Przepraszam, wuju. To głupota i kłamstwo. Dobrze? Mówiłeś mi o skradzionej 
tabliczce.
- Bo ona naprawdę istnieje.
- Nie wątpię - Youngman starał się ułaskawić Harolda.
- Raz, pamiętam, pojechaliśmy z nią do prezydenta Tafta, żeby sprawdzić, czy nie 
jest 
prawdziwym Pahaną.
Niech zgadnę, pomyślał Youngman.
- No i? - zapytał.
- Nie. - Odparł przygnębiony Harold. 
Youngman z niepokojem pomyślał o ołtarzu, który wzniósł Abner; przygotował tam 
przecież miejsce dla tabliczki.
- Tak czy inaczej, to bez znaczenia. - Twarz Harolda rozjaśniła się. - Teraz 
Abner już 
oddał ją Masawowi. Pahaną nie skorzystał z okazji. Nie masz zamiaru opuścić 
rezerwatu? - 
spytał.
- A dlaczego? - zdziwił się Youngman.
- Mówią, że cię wyleją. Chee obiecuje wszystkim pomoc, ale nalega, żeby cię 
zwolniono.
- Ani starszyzna, ani Cecil by się na to nie zgodzili.
- Cecil nie ma tu nic do powiedzenia. A Chee potrafi mówić przekonywająco. A 
może 
to dlatego, że jesteś z tą dziewczyną, z tą białą. Czy myślisz, że to nie 
napsuło ludziom krwi?
- To nasza sprawa.
- No, cóż, tak to już bywa. - Harold poruszył się i wsparł dłonie na kolanach. - 
Czas 
już na mnie. Syn przyniósł lody w termosie. Masz, dokończ. - Podał Youngmanowi 
nie 
dopalonego skręta.
Zwolniony, pomyślał Youngman. Jak dotąd nie zastanawiał się nad swoją pracą, nie 
było nad czym. A poza tym, jeżeli nie był w stanie utrzymać się na takiej 
posadzie, to jakie 
szansę miałby gdzie indziej?
- Abner dodał coś jeszcze w tym śnie - powiedział Harold.
- Tak?
- Prosił, żebyś mi pokazał zdjęcia, które u niego zrobiłeś.
Youngman wyprostował się i wypuścił obłok gryzącego dymu. Nadal myślał o utracie 
pracy, ale nagle przypomniał sobie, że nikomu nie wspominał o zdjęciach, które 
zrobił w 
chacie Abnera. Poza Anne i jej turystami nikt nie miał o nich pojęcia. Może 
wspomnieli o 
tym Selwynowi.
- W porządku - odparł. - Przyniosę je. Nie mam ich przy sobie...
Dotknął kieszeni bluzy i wyczuł coś płaskiego. Wyciągnął zdjęcie Abnera 
rozciągniętego na ziemi. Youngman był pewien, że dołączył je do swojego raportu. 
Był 
przekonany, że nie wkładał nic do kieszeni.
- Myliłem się - powiedział. - Po co ci to?
- Żeby ci coś wytłumaczyć. - Harold wziął zdjęcia.
Zapomniałem dołączyć zdjęcia, to wszystko, pomyślał Youngman.
Stary kapłan Klanu Niedźwiedzia uważnie przyglądał się zdjęciom.
- Kojot to ty. Jastrząb to ptak Masawa, przynosi mu meldunki. Ogień... - Harold 
zmarszczył brwi. - Ogień pękł na dwoje. Spirale i swastyki są przekręcone w 
drugą stronę. 
Odwrócone! A więc zrobił to!
Twarz Harolda ściągnęła się w grymasie przerażenia. Zdumienie ustąpiło miejsca 
wściekłości.
- Trzeba go było zatłuc, a nie wygnać.
- Wyjaśnij mi wszystko - poprosił Youngman.
Harold podarł zdjęcia i cisnął je w dół ściany mesy. Youngman starał się je 
schwycić, 
ale porwane karteczki odleciały na pustynię.
- Nie będę nic więcej czytać. - Harold podniósł się. - Nie pomogę ci. Żegnaj.
Youngman patrzył na wirujące w dole kawałki papieru. Teraz już nigdy nie dowie 
się, 
co zrobił Abner.
- Może pomogą mi kapłani Klanu Ognia! - krzyknął. Ale Harold już wchodził w 
drzwi 
swojego domu.
Szybko zapadał zmrok. Małe kwadratowe domki puebla zmieniały się w jeszcze 
mniejsze kwadraciki światła bijącego z lamp gazowych. W uliczkach i zaułkach 
rozbrzmiewały odgłosy wieczornego posiłku.
Youngman przeciągnął się i ruszył w kierunku parkingu. Cecil zaprosił go na 
kolację. 
Przechodząc koło skraju placu, Youngman zatrzymał się przy trzeciej kivie. Z 
drabiny 
wiodącej do podziemnej sali zwisał totem Klanu Ognia. Było rzeczą niezwykłą, 
prawie 
świętokradczą, żeby kapłani siedzieli w kivie podczas Tańca Węży. Ale jeszcze 
gorsze było 
zakłócanie im spokoju.
Stał przy drabinie, nasłuchując jakiegokolwiek głosu lub dźwięku. Odciął się od 
dźwięków dochodzących z domów i od szumu wiatru. W kivie panowała absolutna 
cisza. 
Gałęzie przymocowane do niższych szczebli drabiny zasłaniały widok w głąb, ale 
Youngman 
poczuł smród psującego się mięsa.
Niepewnie potrząsnął drabiną. Nic się nie stało. Według Stone'a Mana na dół 
zeszło 
ośmiu kapłanów; przynajmniej jeden z nich powinien był dostrzec ruchy drabiny, 
chociaż, 
prawdę mówiąc, mogli wszyscy niepostrzeżenie opuścić kivę ostatniej nocy. Być 
może w 
kivie nikogo już nie było. Zobaczył, jak czarna pszczoła z krwisto zabarwionymi 
skrzydłami 
wyczołguje się w górę po drabinie, pszczoła z gatunku żywiących się padliną. Z 
uliczki 
doleciał go śmiech. Poza Youngmanem nikogo nadal nie było na placu. Za chwilę 
pojawiła 
się druga pszczoła.
Youngman zaczął schodzić. Gdy butami odepchnął przymocowane gałęzie, był 
pewien, że dobiegną go gniewne głosy. Ale poza skrzypieniem szczebli drabiny nie 
rozległ 
się żaden dźwięk. Zrzucił z ręki kolejnego owada. W kivie panowało zimno. Nie 
chłód. 
Zimno, aż koszula przylepiła mu się do pleców. I ciemno. Blade światło padające 
z góry 
rozpraszało się, zanim było w stanie oświetlić podłogę. Nie widział nic poza 
szarym 
sklepieniem kivy. Powietrze było gęste, z lekka słodkie i duszące.
Zapalił zapałkę.
Wokół niego siedzieli mężczyźni, oparci o ściany kivy. Wszyscy byli rozebrani do 
pasa. Niektórzy trzymali w rękach patyczki modlitewne. Ten, który patrzył na 
Youngmana, 
rozsypał sobie na nogi mączkę kukurydzianą i piasek. Na ciałach nie było żadnych 
śladów, 
ale ich skóra sczerniała, na ustach zastygły płaty piany. Wszyscy byli martwi.
Helikopter Nawahów tkwił na środku placu, otoczony reflektorami. Na kivę 
skierowano rząd zabijających zarazki lamp ultrafioletowych, a ze środka wypełzła 
postać 
ubrana jak astronauta w hermetyczny kombinezon. Strój poprzednio spryskano 
środkiem 
odstraszającym szczury, a przez szybkę w hełmie można było dostrzec maskę 
tlenową. Po 
chwili pojawiła się druga taka sama postać i obie wyciągnęły na plac ciało 
szczelnie owinięte 
w kokon, który następnie odnieśli do helikoptera. Natychmiast powrócili po 
resztę.
- Już dziesiąta. - Walker Chee zerknął na zegarek. On, Youngman, Cecil i 
starszyzna 
wioski przyglądali się wszystkiemu z dachu domu Stone'a Mana, z odległości 
trzydziestu 
metrów. Wszyscy mieszkańcy wioski, niektórzy owinięci w koce, przyglądali się 
zalanemu 
światłem miejscu z dachów swoich domów. - Całe szczęście, że to się nie stało 
dziś po 
południu.
- Tak - zgodził się Youngman. - Tylko tego byłoby trzeba, żeby kilkuset białych 
popędziło stąd z wrzaskiem, że wybuchła epidemia.
- Zaraz, zaraz, nie mam pojęcia, o czym mówisz.
- A ja chcę wiedzieć, o czym wy obaj mówicie - przerwał im Cecil. - Epidemia 
czego?
- Gada bez sensu - odparł Chee. - Mogło im się cokolwiek przydarzyć. Według 
niego 
wyglądali na spalonych.
- Powiedziałem, że wyglądali jak przypaleni, a nie, że byli spaleni - poprawił 
go 
Youngman.
- Tak czy inaczej, zaraz będzie tu drugi helikopter. Chodziło mi o to, że nie 
musimy 
szczepić całego tłumu. Właśnie w ten sposób - Chee warknął na Youngmana - 
powstają 
plotki.
- A przeciwko czemu, do cholery, będziesz ich szczepić? - zapytał Youngman.
- Zastosujemy antybiotyki o działaniu ogólnym, takie jak streptomycyna. - Chee 
zwrócił się do starszyzny. - Chcę wam tylko pomóc. Szeryfie, czy możesz kazać 
temu 
zastępcy, żeby się zamknął?
Na plac wyniesiono z kivy szósty srebrzysty kokon. Ci sami starcy, którzy 
jeszcze 
niedawno uwierzyli w najbardziej przekonujące przemówienie Walkera Chee, teraz 
przyglądali się wodzowi Nawahów z nieukrywaną podejrzliwością.
- Wielu ludzi tutaj nie lubi widoku igły - powiedział Cecil. - Biorąc pod uwagę, 
że to 
wszystko spieprzy Taniec Deszczu, to nie radzę ci tu wydawać rozkazów.
- Tu chodzi o rzeczy poważniejsze od jakiegoś tam Tańca Deszczu! - Chee stracił 
cierpliwość.
- No to mów - zasugerował Youngman. - Zacznij od tego, że masz zamiar całą 
wioskę 
objąć kwarantanną.
- Słuchaj - Chee zwrócił się do Cecila - jeżeli masz ochotę mieć kryminalistę za 
zastępcę, to twoja sprawa. Ale ja nie mam ochoty...
- Masz zamiar obłożyć nas kwarantanną? - zapytał Cecil.
- Tylko jako środek zapobiegawczy... - Chee dostrzegł zwrócone na siebie twarze 
ludzi z sąsiednich dachów. - To zwykły tryb postępowania.
Siódmy kokon powędrował do helikoptera. Jeden z dwóch ludzi w skafandrach 
pomachał do Chee. Drugi powrócił do kivy z miotaczem płomieni. Strumień ognia 
wypełnił 
podziemną komorę.
Stone Man cofnął się.
- Widziałem, jak na dół schodziło ośmiu kapłanów - powiedział.
Chee sięgnął po radio i wydał dyspozycję:
- Doktorze, wyciągnął pan wszystkie ciała, prawda?
Telefon udzielił pozytywnej odpowiedzi, pomimo że ani Youngman, ani inni nie 
widzieli, żeby lekarz sięgał po aparat. Znaczyło to, że pracowali w słuchawkach, 
z 
mikrofonami.
- Dobrze - powiedział Chee. - Nikogo więcej tam nie ma. Tylko siedem ciał - 
powiedział do Stone'a Mana.
- Czy nie widzieli małej kamiennej tabliczki? - zapytał Stone Man.
Chee wzruszył ramionami, ale powtórzył jego pytanie.
- Wszystko wyjęliśmy. Żadnej tabliczki tam nie było - padła odpowiedź przez 
mikrofon.
- Daj mi radio - poprosił Youngman.
- Ciebie tu nie ma. - Chee potrząsnął głową. - Twoi ludzie wywalili cię wczoraj 
z 
roboty.
- Daj mu, o co prosi. - Stone Mań patrzył na zbezczeszczoną kivę. W oczach miał 
łzy. 
- Zrób to.
Youngman wyciągnął rękę.
- Duran! - Chee zniżył głos. - Sam widziałeś ciała. Nie ma ani śladu ran. Żadnej 
opuchlizny, wrzodów, nic. Nie rozrabiaj. Nie wywołuj paniki.
- Dziękuję. - Youngman wziął radio. - Doktorze, to pan? Niech pan podniesie 
rękę.
Postać bez miotacza podniosła w górę prawą dłoń.
- Doktorze, jaka jest przyczyna śmierci?
Głos w słuchawce był wysoki i poprawnie akcentował wyrazy. Głos białego. Ten sam 
lekarz, który przyleciał do Gilboa po Isę Lolomę, domyślił się Youngman.
- Nic na pewno nie wiadomo. Piana na ustach zdaje się wskazywać na infekcję 
płuc.
- A więc choroba?
- Lub inne związki trujące. Być może choroba.
- Wysoce zakaźna choroba.
- Niekoniecznie. Warunki panujące w grocie są wyjątkowe. Zamknięte 
pomieszczenie, 
wspólne jedzenie, brak higieny i tak dalej. Choroba, która w normalnych 
okolicznościach nie 
byłaby zakaźna, w tych warunkach może się nią stać.
- Czy widział pan jakieś ukąszenia pcheł bądź same pchły?
- Jak dotąd nie.
- Opuchlizny?
- Żadnych opuchlizn. Mogę pana zapewnić, że nie natrafiłem na ślady dżumy, 
jeżeli o 
to panu chodzi. Wszystkie środki zapobiegawcze mają na celu ochronę przed 
nieznanym i być 
może zaraźliwym czynnikiem patogennym. I raz jeszcze muszę wspomnieć truciznę. 
Coś, 
czym oddychali lub co zjedli. Stan sanitarny całego puebla wzbudza moją poważną 
troskę.
- No dobrze, doktorze, przestańmy tak pieprzyć. Przez dwa lata była tu wasza 
pielęgniarka, która nam tłumaczyła, co to są te objawy. Po pierwsze: kapłani 
mieli pianę 
wokół ust, co znaczy, że coś zaatakowało ich płuca. Po drugie: czarna skóra, co 
oznacza, że 
mieli tak zaczopowane płuca, że tlen nie docierał do krwi. Po trzecie, w ciągu 
dwóch dni 
umarło siedem osób. Innymi słowy, umarli na dżumę płucną, która jest o wiele 
groźniejsza od 
zwykłej dżumy.
- Co za różnica? - zapytał Cecil.
- Nie potrzeba żadnych pcheł. Wystarczy jeden chory człowiek i może uśmiercić 
wszystkich przyjaciół jednym kaszlnięciem. Ta choroba jest prawie w stu 
procentach 
śmiertelna, prawda doktorze? - dodał Youngman.
Postać w skafandrze namyślała się przez dłuższą chwilę.
- Ci ludzie są martwi, od dawna już nie wydychają żadnych zarazków. Jeżeli nikt 
się 
do nich nie zbliżał, to ryzyko dalszej infekcji jest znikome.
- A więc to dżuma płucna.
- To przedwczesne domysły. Zrobimy sekcje, tak samo jak temu chłopcu...
Chee zbyt późno dał znak lekarzowi.
- Ach, tak? - Youngman zwrcił się do Nawaha. - Ty skurwysynu!
- Najważniejsze, to zapobiec panice - stwierdził Chee.
- ...co by wskazywało, że chłopiec umarł na dżumę - mówił głos w słuchawce. - 
Znaleźliśmy ślady ukąszeń pcheł. Bakcyle przypuszczalnie w ten sposób 
przeniknęły do 
organizmu. Muszę podkreślić, że był to przypadek odosobniony.
- Aż do dzisiaj.
- Być może - potwierdził głos - aż do dzisiaj.
- Osiem przypadków nadal nie oznacza epidemii - zauważył Chee.
Youngman przyglądał się dwóm postaciom w skafandrach, miotaczowi płomieni, 
reflektorom i helikopterowi wypełnionemu zwłokami. Takiej inwazji 
dwudziestowiecznej 
techniki Shongopovi jeszcze dotąd nie widziało.
- Ale jeżeli to jest - powiedział Youngman -jeżeli to jest epidemia, to jesteś 
gotów 
stawić jej czoło, prawda, Chee? Tylko to mnie obchodzi. Jesteś przygotowany na 
wszystko?
- Sam widzisz. Wasze szczęście, że tu jestem.
- Być może. - Youngman oddał mu radio. -Cecil, Joe Momoa zazwyczaj pojawia się 
na tańcach?
- Zawsze. A Joe Jr. i Ben przyjeżdżają na motorach.
- Widziałeś ich dzisiaj? 
- Nie.
- Gdybyśmy mieli jakiś telefon... - zaczął Chee.
- Ty masz - powiedział Youngman. - W samochodzie.
Youngman, Chee, biały lekarz i policjant - Nawah o imieniu Begay - lecieli 
drugim 
helikopterem nad Dinnebito Wash. Lecieli z szybkością dwustu siedemdziesięciu 
kilometrów 
na godzinę, przeczesując mrok snopem światła z reflektora, gdyż telefon w domu 
Momoa 
nadal milczał.
- Jeżeli ze mnie taki skurwysyn - Chee zwrócił się do Youngmana - to dlaczego 
właściwie ci pomagam?
- Bo nie masz innego wyjścia. Bo coś ukrywasz. Bo się boisz.
W dole przepływała pustynia z pofałdowanymi wydmami. Youngman poklepał pilota 
po ramieniu.
- Zaraz pojawią się kominy, lepiej wznieś się wyżej.
- Nic nie widzę.
- Tak czy inaczej, wznieś się. 
Helikopter uniósł się o dwadzieścia metrów. Wtem reflektor oświetlił czerwoną 
kolumnę piaskowca podchodzącą prawie pod płozy. Helikopter podskoczył o następne 
dwadzieścia metrów. 
Youngman nie wspominał dobrze helikopterów; nie miał żadnych dobrych wspomnień 
z wojska. Tak jak i armia, helikoptery były zbyt skomplikowane, nielogiczne i 
głośne. 
Siedzący obok Youngmana lekarz - ten sam, z którym rozmawiał na placu przez 
radio - 
wyciągał z pudła kombinezony ochronne z napisem „Centrum Kontroli Chorób - 
Sterylne, 
jeżeli nieotwarte ani nieuszkodzone".
- Wszystko mi jedno, czy cię okłamuję - powiedział Chee. - I mogę być 
skurwysynem, 
jeżeli to konieczne. Słyszysz?
- Konieczne? - Youngman wyciągnął nogi tak wygodnie, jak się dało.
- Żeby stać się takim jak oni. Biali. Chyba nie jesteś taki głupi, żeby na to 
jeszcze nie 
wpaść. Nie podoba ci się to, ale nie próbuj mnie okłamywać. Sam o tym wiesz.
- Nie mam pojęcia, o czym ty gadasz.
- Tak? Mówię ci, że jesteśmy po tej samej stronie. Ty i ja, Duran, ty i ja po 
tej samej 
stronie, przeciw białym.
- Jesteś rasistą?
- A ty to może nie? Wszyscy są. A biali to co? Co tydzień jestem w Phoenix, w 
Houston czy w Dallas i spotykam mnóstwo białych bankierów, którzy wstają na mój 
widok. 
Ale dobrze wiem, że każdy z nich wolałby sobie wsadzić w tyłek ostro zastrugany 
patyk, niż 
mieć do czynienia ze mną. Zapraszają mnie na lunch - nie myśl sobie, że do 
prywatnych 
klubów - karmią homarami i stekami, a kiedy już wyjdą, to plują na podłogę. 
Nienawidzą 
mnie, ot tak, po prostu, a nienawidzą mnie podwójnie, dlatego że każę im płacić. 
Każę im 
płacić miliony. Nic się nie zmieniło, Duran. Nadal chcą wszystko ukraść. Chcą 
nas zamorzyć 
głodem, tylko że teraz tego już nie mogą zrobić. Podziękuj za to Arabom. Brakuje 
im węgla, 
brakuje im ropy, brakuje im gazu i brakuje im czasu. Brakuje im czasu, żeby nas 
zagłodzić, 
wobec czego muszą płacić. I wiesz, czego się jeszcze dowiedziałem? Wcale nie są 
od nas 
mądrzejsi. Ale mają pieniądze i mają za sobą Waszyngton, i cały czas pamiętają: 
że są 
przeciw nam. Jeżeli nie będziemy trzymać się razem, to koniec z nami, Duran.
Gdy Chee mówił, lekarz pokazywał na migi, jak naciągnąć kombinezon ochronny. 
Najpierw stopy. Dopiąć paski w kostkach. Butla przewieszona przez plecy. 
Podłączyć rurę i 
przełożyć ją nad obojczykiem. Włączyć słuchawki i mikrofon do gniazdka radia. 
Zapiąć 
kombinezon od uda aż po kołnierz. Zewnętrzny zamek. Youngman liczył się z 
pewnymi 
środkami ostrożności, ale nie z czymś takim.
- Wiedzą, że mnie nie nabiorą - mówił Chee. - Teraz mogą jedynie starać się 
działać 
za moimi plecami. Przekupić przeciwników w radzie szczepowej. Albo podburzyć 
Hopi. 
Mają nadzieję, że to ty wbijesz mi nóż w plecy.
Dwa helikoptery, zastanawiał się Youngman. Jeden w prezencie, to było jeszcze 
możliwe. Ale dwa? Nowy huey kosztował z ćwierć miliona dolarów. Używany też nie 
był 
tani. Nikt nikomu nie daje dwóch hueyów w prezencie. Nawet Walkerowi Chee.
- Duran, jesteśmy po tej samej stronie. Nie mówmy o tych idiotyzmach, o różnych 
plemionach. Nie lubisz mnie i ja ciebie też nie lubię. Trudno, trzeba się będzie 
z tym 
pogodzić. I jeszcze z czymś innym będziesz się musiał pogodzić. Jestem jedynym 
Indianinem 
na terenie czterech stanów, być może w całym kraju, który jest w stanie nas 
ocalić. Żadne tam 
Tańce Deszczu ani czarownicy, ani kopani liberałowie! Ja! Bo znam się na 
bankowości, na 
stopach procentowych, na przekupywaniu urzędników, a także dlatego, że ze mnie 
kawał 
skurwysyna. Lepszego nie mamy.
- To dlatego nie objąłeś mnie kwarantanną w Ship Rock? Nie chciałeś, żebym 
zaczął 
mówić o epidemii i „wbijał ci nóż w plecy?
- Znów gadasz jak dureń. - Chee nałożył kombinezon. - Przecież widzisz, że robię 
wszystko, co mogę, żeby powstrzymać... nowe przypadki.
- No i próbujesz wywalić mnie z pracy. To tak miał wyglądać ten twój „pozytywny 
raport" na mój temat?
- To się wszystko może zmienić, zastępco. Jeżeli staniesz po mojej stronie, to 
wszystko odkręcimy.
Płaska ziemia ustąpiła pagórkom, a potem pojawiły się łąki.
- Czas założyć maski - powiedział lekarz.
- Niech no nas tylko Joe Momoa zobaczy -zażartował Chee. - Przestraszymy go na 
śmierć.
Pod rozsuwanymi drzwiami przesuwały się drzewa rancza. Potem kamieniste pole i 
strumień, na dnie którego widać było szare, patrzące w górę głazy. Znów drzewa, 
droga, pusta 
zagroda i rzęsiście oświetlony dom Momoa. Helikopter dwukrotnie okrążył dom, 
zanim 
usiadł na starannie utrzymanym podwórku.
Nietoperz unosił się nad kaktusem. W świetle księżyca kwiaty kaktusa były białe, 
mięsiste i prawie fluoryzujące. Nietoperz wsunął nos przez płatki, żeby spić 
nektar swoim 
długim językiem.
- Wróciły!
- Nie. - Anne dorzuciła drzewa do ognia. - To nietoperz kaktusowy. Zapyla je.
- Tak jak motyl - Franklin uśmiechnął się i kaszlnął. - Pustynny motyl.
Schylona, na czworakach, dmuchała w żar. Zaskoczony nietoperz wzbił się z krzaka 
i 
odleciał w ciemność.
- Jak tam Henry? - Franklin podniósł się na łokciach. - Gdzie on się podział?
Anne podtrzymywała przez cały dzień ogień, na próżno wysyłając w niebo dymny 
znak. Teraz chodziło jej o światło. Palący się chrust oświetlał stos kamieni 
leżący dwadzieścia 
kroków od furgonetki.
- Tam. Pochowałam go po południu, kiedy spałeś. Spałeś przez cały dzień.
Udało się jej złapać dużego jaszczura. Odcięła tłusty ogon, przebiła go rożnem i 
położyła nad ogniem. Złamane palce spuchły i zabarwiły się na fioletowo. 
Pociętym 
kaktusem napełniła worek zrobiony z koszuli. Franklin tarł szczecinę na brodzie. 
W każdej 
innej sytuacji, będąc sam na sam z młodą kobietą, byłby podniecony jak kozioł. W 
każdej 
innej sytuacji.
- Boże, jakie te gwiazdy są jasne. - Głowa znów mu opadła.
- Zawsze są takie jasne. Tutaj nic ich nie przesłania.
- Oślepiają.
Anne sięgnęła po ostatni kawałek surowego mięsa węża.
- Musisz jeść. 
- Nie.
- Przynajmniej wyssij je. 
Odpędził ją ruchem ręki.
- Pani przetrwa to wszystko, prawda, panno Dillon? Pani naprawdę jest w stanie 
dać 
sobie tutaj radę.
- Jest ktoś taki, kto mnie wiele nauczył.
- I sądzisz, że ten ktoś teraz cię uratuje. Ten indiański policjant, czyż nie 
tak?
Miała mu właśnie kazać się zamknąć, kiedy doszła do wniosku, że nie ma powodu 
kłamać.
- Tak. Mam nadzieję. Może ocali nas oboje. 
- Nie, mnie już jest dobrze. Śmieszne, tak szybko zamykałem drzwi przed Claire, 
a 
teraz już mi na niczym nie zależy.
- Musisz spróbować.
- Powiedz - przekręcił głowę w jej kierunku - czy przebaczasz mi, że zostawiłem 
żonę 
na pastwę śmierci? Przebaczasz? - Odczekał chwilę. -Nie sądzę. Wątpię, żeby 
ktokolwiek mi 
przebaczył. Jeżeli mi się poszczęści, to tutaj umrę.
Anne obróciła ogon jaszczura nad ogniem. Łuskowata skóra odpadła, odsłaniając 
woskowy, żyłkowany tłuszcz.
Franklin podparł się na łokciu.
- Widziałem we śnie Boga. Wyglądało to tak: byłem sam, zagubiony na pustyni, i 
zobaczyłem z dala blask ognia. Kiedy się zbliżyłem, ujrzałem siedzącego w kucki 
mężczyznę, 
twarzą zwróconego do ognia. Był to potężny mężczyzna, a na plecach miał koc lub 
derkę. 
Zawołałem, a on -nie odwracając się - zaprosił mnie gestem do ogniska. Gotował 
kolację, a ja 
byłem głodny, więc szybko podbiegłem. Tak naprawdę, to przyjrzałem mu się 
dopiero wtedy, 
kiedy sięgałem po jedzenie. Był dwa razy większy od człowieka, ale najbardziej 
rzucała się w 
oczy jego twarz. Olbrzymia i pokryta krwią. Miał złamany nos, ale tej krwi było 
o wiele za 
dużo. Pomimo to zachowywał się przyjaźnie. Powiedział mi, że mogę zostać. Zdawał 
się 
wiedzieć, kim jestem. Powiedział mi, że jest Bogiem. I to już wszystko.
- To był Masaw, bóg Hopi. Czytałeś o nim w książkach, które wam rozdałam przed 
wyjazdem, i stąd ten sen.
- Nigdy nie spojrzałem na te książki. - Franklin wolno potrząsnął głową. - 
Dziękuję, 
poczułem się lepiej.
Franklin umierał z odwodnienia. Anne nie rozumiała, dlaczego odmawiał picia. 
Ukąszenia nietoperzy były powierzchowne, złamane nogi mogły co najwyżej boleć, a 
nie 
widziała żadnych śladów obrażeń wewnętrznych bądź krwotoku. Pomimo to - choć nie 
wył z 
bólu - nie był nawet w stanie utrzymać w sobie soku kaktusowego. Po prostu z 
własnego 
wyboru odpływał coraz to dalej.
Jeżeli już o to chodzi, to nie mogła pojąć, dlaczego umarł Henry.
Zrozumiała, że sama też zbyt długo nie wytrzyma. Spodnie zwisały jej luźno wokół 
bioder. Nie miała dość sił, żeby dotrzeć do Gilboa, nawet gdyby rozłożyła 
wyprawę na trzy 
kolejne noce. Musiała wobec tego wytrwać. Youngman w końcu się pojawi. Tak 
naprawdę, to 
była pewna, że już jej szuka.
- Ktoś nas znajdzie - powiedziała.
Franklin nie odpowiedział. Leżał na plecach, odprężony, wpatrując się w niebo. 
Anne 
przyklękła przy nim i wyżęła koszulę, tak że zaczęły z niej kapać krople soku 
kaktusowego.
- Ssij. Zwilż sobie usta.
Oczy miał otwarte, ale nieobecne.
- Nie musisz poły...
Odskoczyła, gdy tylko dotknęła łokciem jego piersi. Miała wrażenie, że koszula 
była 
rozepchnięta na skutek ułożenia ciała. Ale nie: kiedy dotknęła materiału, 
poczuła miękkie, 
gąbczaste ciało. Rozpięła guziki i rozchyliła koszulę. Mostek Franklina był 
opuchnięty i 
zaróżowiony. Odchyliła koszulę dalej i ujrzała jeszcze większe obrzęki pod 
pachami.
- Takie jasne... - wyszeptała.
Drzwi były otwarte. Przedpokój zdobiła głowa wielkiego jelenia. Wiszący w 
salonie 
żyrandol oświetlał dalsze głowy, stojak na strzelby, obrazy przedstawiające 
sceny z polowań, 
derki nawajskie i szklaną gablotę ze srebrną biżuterią. Nawoływanie Momoa przez 
maskę nie 
miało sensu: mogli się jedynie porozumiewać między sobą przez radio. Zamknięty w 
szczelnym skafandrze Youngman czuł wilgoć i ciepło. Wyglądali jak przybysze z 
innego 
świata, a Youngman tak właśnie się czuł. Podniósł telefon.
- Nie działa.
- No i masz swoją odpowiedź - powiedział Chee. - Czy tędy przeszła jakaś burza?
- Parę dni temu.
- Na pewno zawalił się słup. Ot, i cała tajemnica.
- Być może. - Odkładając słuchawkę, Youngman kopnął otwartą butelkę pepsi leżącą 
pod stolikiem. Było w niej jeszcze trochę płynu, który rozlał się po dywanie. - 
Idziemy dalej.
Łazienka na dole była czysta i pusta. Na biurku Joe Momoa leżał stos rachunków 
przygotowanych do zapłacenia. Youngman spojrzał na akwarium. Duże ryby zdawały 
się być 
zdrowe. Dwie małe, na wpół zjedzone rybki, pływały po powierzchni. Bulgotały 
bąbelki 
powietrza. Wrzucił do środka trochę pokarmu.
W kuchni nie było nikogo. Lekarz otworzył lodówkę.
- Jedzenie jest świeże. Nawet mleko się nie zsiadło.
Kontuar kuchenny lśnił czystością, a deski do krojenia były starannie wymyte.
- Mięso niedźwiedzie. - Begay zajrzał do zamrażarki. - Niektórzy to sobie żyją.
- Spójrzcie na to. - Youngman wyciągnął ze śmietnika poplamioną krwią szmatę.
- No i co z tego? - zapytał Chee. - To może być cokolwiek. Może krew 
niedźwiedzia.
Ale Youngman już wszedł do pralni. Otworzył pojemnik z brudami i zaczął wyrzucać 
na ziemię ubrania.
- Co ty, do diabła, kombinujesz? - zapytał Chee.
- Zaraz zobaczymy.
Youngman rozpostarł ubrania na podłodze. Dwie koszule i sukienka były pobrudzone 
na brązowo.
- Nic takiego. Pewnie ślady rdzy - stwierdził Chee. - Prawda doktorze?
- Niewykluczone. - Lekarz schował poplamione ubrania do worka.
- Pewnie, że tak - powiedział Chee. - Kiedy Joe tu wejdzie i zobaczy ten bajzel, 
to ci 
da po dupie, Duran. Rzecz jasna, będzie się musiał ustawić w tym celu w kolejce.
Odwrócili się, gdy zza drzwi kuchennych dobiegł jakiś dźwięk. Youngman usłyszał 
w 
słuchawkach westchnienie ulgi, ale nie wiedział czyje. Begay otworzył drzwi. Do 
środka, z 
nisko opuszczonym ogonem, wszedł pies i skierował się do pustej miski. Potem 
ruszył w 
stronę mężczyzn.
- Momoa?
- Jego żony - odparł Youngman. - Joe nigdy by nie wpuścił psa, podobnie jak 
konia, 
do domu.
Pies powąchał ubrania leżące na podłodze. Nagle, jak gdyby na wspomnienie 
czegoś, 
zaczął piszczeć i wycofał się do hallu. Trzy albo cztery razy wracał do drzwi i 
znów się cofał.
- O, cholera - powiedział Begay. - Co za numer, Chryste...
Po raz pierwszy Youngman odczuł to samo, co nawajski policjant. Przeczucie, 
pewność, że dom wcale nie był opuszczony.
Pies zaprowadził ich na pierwsze piętro, wzdłuż pokrytego dywanami korytarza, do 
głównej sypialni, gdzie - na wielkim łóżku - leżała martwa pani Momoa. Sukienka 
opinała się 
na niej w dziwny sposób z powodu obrzmień wokół szyi i pod pachami. Na nocnym 
stoliku 
stała butelka aspiryny i termometr.
W drugiej sypialni leżał Joe Jr. Był nagi, tak że od razu dostrzegli obrzmienia 
w 
pachwinach. Ramiona i kark miał obandażowane. Lekarz obrócił go na brzuch i 
zdjął 
opatrunki. Odsłonięte ciało było pozbawione skóry.
- Tak jak ten chłopiec... - powiedział Begay.
- Zamknij się - rozkazał lekarz. - I przysuń lampę.
- Rany takie jak u chłopca - powiedział Youngman.
- Wiem - warknął lekarz. - Sam robiłem sekcję. Pozwólcie... to bardzo niezwykłe. 
Wyjątkowe. Mnóstwo ran przypominających kratery. Cholera! Oczyścili je. Gdyby 
nie to, 
moglibyśmy pobrać próbki śliny. Zastępco, skoro jest pan taki cwany, to może mi 
pan powie, 
jakie zwierzę zadaje takie rany?
- Nietoperze.
Lekarz wybałuszył oczy zza szybki.
- Co ty, do diabła, wygadujesz?! - Chee odepchnął Youngmana od łóżka.
- Cokolwiek ugryzło Joe, te konie i Isę Lolomę, zaatakowało w ciemnościach i nie 
zostawiło żadnych śladów na ziemi. Jedyne znane mi zwierzę, które lata i ma 
zęby, to 
nietoperz.
- Czy kiedykolwiek widziałeś takie ugryzienia nietoperzy? - zapytał Chee.
- Nie - przyznał Youngman.
- No to nie wiesz, o czym mówisz, prawda?
- Nie wiem, ale mimo to jestem tego pewien.
- Jesteś pewien czegoś niemożliwego - przerwał lekarz. - Najważniejsze jest to, 
kiedy 
widziałeś tych ludzi po raz ostatni.
- Cztery dni temu.
- Jeżeli masz rację, to jest to najgroźniejsza forma dżumy, z jaką się 
zetknąłem. Jeżeli 
on się nie myli, to pan, panie Chee, ma problem.
Przeszukawszy resztę domu, odnieśli oba ciała w workach do helikoptera i poszli 
do 
wyremontowanej stodoły. W jednej części urządzono salę zabaw z ping-pongiem i 
stołami do 
bilarda. Na honorowym miejscu wisiało oprawione zdjęcie Joe w towarzystwie 
senatora 
Goldwatera. Sam Joe leżał w łazience, oparty o wypełniony wymiotami sedes. 
Kończyny miał 
już zwiotczałe, ale resztę ciała trzymało jeszcze stężenie pośmiertne. Chee 
optymistycznie 
odniósł się do braku typowych opuchlizn, ale lekarz zwrócił uwagę na czarne 
plamy na 
twarzy zmarłego. Krwotoki wewnętrzne, jeszcze jeden objaw dżumy.
- Młody człowiek, ten poraniony, umarł najpierw. Zapewne inni zostali zarażeni 
przez 
pchły - powiedział lekarz, gdy wkładali ciało Joe do worka. - Jeżeli nie mieli 
żadnych gości, 
to może skończy się na strachu.
- Oczywiście, że skończy się na strachu - zgodził się Chee.
- Już to widzę - powiedział Youngman. 
Przyglądał się mapom wiszącym na ścianie. Większość pochodziła z mormońskiej 
kolekcji Joe: biblijny Izrael, żydowska diaspora i wędrówki Brighama Younga. Na 
innej 
ścianie wisiała duża topograficzna mapa rezerwatu. W środku Malowana Pustynia, 
Czarna 
Mesa na górze, na północnym zachodzie Dinnebito Wash, a na wschodzie Antylopia 
Mesa.
- Tutaj mamy trzech sztywnych. - Zaznaczył kredą Dinnebito Wash. - Tutaj 
siedmiu. - 
Zakreślił Shongopovi na Czarnej Mesie. - Tutaj jednego. - Zaznaczył miejsce na 
pustyni, na 
wschód od Gilboa, gdzie znaleziono chłopca. - No i jeszcze jeden, o którym nic 
nie wiecie - 
dodał kreskę za Abnera na południowy-wschód od Gilboa - bo umarł z upływu krwi, 
zanim 
zdążył zapaść na tę chorobę. 
Youngman połączył znaczki, rysując niedokładnie równoboczny trójkąt, o bokach 
długości trzydziestu pięciu mil.
- Innymi słowy, na terenie pięciuset mil kwadratowych coś, czego nie jesteś w 
stanie 
zidentyfikować, zabiło lub śmiertelnie zaraziło dwanaście osób, a ty nadal 
bawisz się w swoje 
szarady. Czy już porozumiałeś się z Phoenix? Z Waszyngtonem?
- Nie - niechętnie przyznał lekarz.
- Nie ma powodów do niepokoju - wtrącił Chee.
- No to zdejmij ten swój skafander kosmiczny, już!
- Nie bądź dzieckiem. Uważam, że nie należy wywoływać paniki. Parę osób umarło i 
tyle.
- To jest epidemia. Sam początek, ale nie ma co się oszukiwać. To nie jest po 
prostu 
„pewien problem", doktorze. I nie chodzi tu tylko o tych kilku zmarłych, bo 
niedługo pojawią 
się następni. Spójrzcie, do cholery, na mapę. Mówi mi pan, że nie stwierdzono 
choroby wśród 
zwierząt, ale sam pan nie wie, jakie zwierzę jest nosicielem dżumy. Mamy sygnały 
z ponad 
połowy rezerwatu. A po nas przyjdzie kolej i na was. Czy macie ochotę objąć 
kwarantanną 
całe plemię Hopi? A potem wszystkich Nawahów? Arizonę i Nowy Meksyk?
- Tylko byś chciał rozpętać panikę!
- Tak, właśnie o to mi chodzi, chyba że uda nam się teraz dogadać.
- Aha, chcesz, żebyśmy cię zawieźli do Albuquerque i odpalili trochę szmalu?
- Nie. Zakładacie, że zaraziła się tylko ta rodzina - przypuszczam, że macie 
rację. Ale 
tutaj miała się pojawić spora grupa ludzi. Biali turyści, którzy mieli tu 
mieszkać i łowić 
pstrągi w strumieniu. Jednak nie dojechali, bo w przeciwnym wypadku jedna z 
uczestniczek, 
pielęgniarka, zaopiekowałaby się chorymi.
- Nie byłaby w stanie im pomóc - powiedział lekarz.
- Zostawiłaby im przynajmniej nieco więcej aspiryny. Tak czy inaczej, tutaj jej 
nie 
ma, nie dała znaku życia i wobec tego musi teraz być - pokazał na środek 
trójkąta - tutaj. Jest 
ich siedmioro i chcę, żeby oba wasze helikoptery zaczęły ich od rana szukać. W 
zamian 
zachowani milczenie.
- Masz fioła. Sami mieliśmy wczoraj u siebie dwa wypadki dżumy w Moenkopi...
- Tak? Jakoś o tym nie wspomnieliście. Wobec tego mamy już czternaście wypadków 
dżumy na przestrzeni jakichś sześciuset mil kwadratowych. I wy chcecie utrzymać 
to w 
tajemnicy?
- Helikoptery są potrzebne w razie nagłych wypadków. Nie możemy ich wysyłać tam, 
gdzie ci się podoba.
- To są moje warunki. Jeżeli nie, to poinformuję o wszystkim urzędy zdrowia w 
całym 
stanie. Między nami, dlaczego tak wam zależy na tajemnicy?
- Begay. - Chee cofnął się, a policjant zbliżył się do Youngmana.
- Begay - powiedział Youngman. - Zbliż się choć trochę, a zerwę ci z głowy ten 
śliczny kask. Czy chciałbyś zaryzykować dżumę dla przewodniczącego Chee? - Gdy 
Begay 
się zawahał, Youngman sięgnął do kieszeni po rewolwer. -Joe zawsze trzymał 
rewolwer z 
tyłu, za suszarką. Bardzo dbał o bezpieczeństwo.
- Dobra. - Chee wzruszył ramionami. - Mamy patową sytuację.
- Nie, wychodzi na to, że dacie mi te dwa helikoptery.
- Pójdźmy na kompromis: jeden helikopter, chyba że gdzieś dojdzie do wypadku.
- Dwa, aż ich znajdziemy. Chee, wiem, kiedy mam mocne karty, a coś mi mówi, że 
teraz nie możesz mnie przebić. Co chcesz ukryć? Możesz powiedzieć, jesteśmy 
przecież po 
tej samej stronie?
- Dobra. - Chee podniósł rękę w górę. - Żebyś się tylko zamknął. Nie puścisz 
pary z 
ust na temat tego, co widziałeś.
- Dwa helikoptery z rana nad Gilboa. Tylko z pilotami i lekarzami.
- Przepraszam - przerwał lekarz. - Zostało nam tlenu na dziesięć minut, a 
wspominaliście, że rodzina składa się z czterech osób. Jak dotąd znaleźliśmy 
trzy.
- Sprawdzimy na dole, w garażu - powiedział Youngman. - Idźcie przodem.
Garaż był pusty, ale oświetlony. Tylna ściana służyła za strzelnicę, a ze 
sznurka na 
bieliznę zwisała tarcza strzelnicza. Na bocznych ścianach wisiały łańcuchy na 
opony, paski 
klinowe i ułożone w rzędzie klucze. Wypucowany pick-up Joe stał na samym środku, 
a koło 
niego - motocykl BMW.
- Brakuje harleya Bena - zauważył Youngman.
- Pewnie odjechał, zanim inni zachorowali.
- Nie, ktoś musiał pojechać po pomoc, kiedy nawaliły telefony.
- Ale tylko ty wiedziałeś, że mogą tu być chorzy.
- Nie dojechał. - Youngman zamyślił się. Stał w pewnej odległości od 
pozostałych, z 
dłonią na rewolwerze. - Ben pracował kiedyś w telefonach. Pojechał naprawić 
linię.
Nawet nie wspomniał, że telefon nadal był nieczynny. Kończyło się im powietrze.
Jeszcze raz obszedłszy dom, położyli w helikopterze ciało Joe, obok żony i syna.
- Zapomnieliśmy wyłączyć światła. - Begay spojrzał w kierunku domu. - Dziwne. 
Powinniśmy byli wyłączyć światło.
Begay miał rację. W każdym pomieszczeniu paliły się światła. Cały dom świecił 
się z 
dala.
Pies przyszedł za nimi i usiadł smętnie koło płóz helikoptera.
- Wszystko w porządku, prawda, doktorze? -zapytał Chee.
Pytanie było rozkazem. Youngman, ściskając w ręce rewolwer, patrzył w zdziwieniu 
na zdenerwowanie Chee.
- Czternaście zgonów to nie jest „wszystko w porządku" - łagodnie wtrącił 
lekarz.
- Damy sobie radę.
Przez okienko w hełmie Youngman widział, jak oczy lekarza przenoszą się z psa na 
Chee, a potem na niego.
- Lepiej wsadźmy tego psa do worka - powiedział.
- Worki są hermetyczne - zaprotestował Begay. - Udusi się.
- O to chodzi. Psy miewają pchły. 
Przelatując nad drogą za wzgórzem, znaleźli Bena Momoa. Jego harley davidson 750 
stał oparty o słup telefoniczny. Ben zwisał ze słupa zawieszony za pas. W 
świetle reflektora, z 
rozszarpanym ubraniem przesączonym krwią, przypominał ofiarę jakiegoś strasznego 
kultu.
Sam Chee spuścił się na siodełku, żeby podciągnąć Bena.
- Może kiedyś będę w stanie wyświadczyć ci tę samą przysługę, Duran! - zawołał 
do 
góry.
Pierwsze usłyszały je ćmy, wyczuwając z daleka nadciągającą sieć szeptów. Część 
owadów opadła na ziemię, a inne zaczęły rozpaczliwie uciekać. Ale nietoperze 
ominęły je 
bokiem, szukając innych ofiar.
Ucho wewnętrzne nietoperzy zawierało, tak naprawdę, dwa odrębne organy czucia: 
jeden do orientacji podczas lotu, a drugi - słuchu. Ten do słuchu, spiralna 
muszla, przy 
zachowaniu odpowiednich proporcji, był tysiąc razy większy od ludzkiej i pełny 
„aktywnych 
włosków". Włoski reagowały na najlżejszy dźwięk i informowały, czy chodzi o 
owada, 
przeszkodę czy też innego nietoperza. A kiedy echo odbiło się od czegoś dużego, 
ciepłego i 
żywego - od Pożywienia - to krzyki i echa wzmagały się jak strzelanina z 
karabinu 
maszynowego.
Do echa włączyło się beczenie kozy.
Pod drzewem tamaryszku uwiązano cztery kozy, z których trzy spały. Czwarta 
nerwowo poruszyła kopytami, wyławiając w powietrzu dziwne dźwięki. Potem znów 
się 
uspokoiła i zaczęła skubać korę z drzewa. Wokół drzewa było nawet trochę trawy. 
Tam, gdzie 
rosły drzewa tamaryszku, musiała być i woda. Wtem koza cofnęła się, widząc, że 
coś skacze 
w jej kierunku. Wiedziona ciekawością, wystawiła nos, a wtedy ta dziwna rzecz 
uniosła się w 
powietrze.
Setki nietoperzy siedziały już na ziemi. Zwinąwszy błony lotne, wspierając się 
na 
tylnych łapach, biegły lub skakały wokół drzewa. W dojściu do Pożywienia 
obowiązywała 
pewna hierarchia i gust. Lepsze jest Pożywienie młode od starego, lepsza 
ciężarna, pełna krwi 
samica od samca, jeszcze lepsze młode, z tym wspaniałym zapachem, który zmieniał 
głód w 
szaleństwo. Pierwsze ruszyły wielkie samice. Pożywienie jeszcze raz wystawiło 
nos, patrząc 
skośnymi oczami. Najbliższy nietoperz przyjrzał się ciemnej łacie na grzbiecie 
kozy i skoczył 
na upatrzone miejsce. Zęby usunęły włosy i skórę, a długi, czerwony język 
nietoperza złożył 
się w trąbkę i wyszedł naprzeciw strudze słodkiej, ciepłej krwi, płynącej dwoma 
wyżłobionymi kanalikami. Na drugiej łopatce usiadł lekko kolejny nietoperz. 
Uwiązane na 
powrozie Pożywienie biegało w tę i z powrotem. Reszta Pożywienia spała dalej, 
pokryta 
ruchomym dywanem. Ziemia i powietrze zdawały się owijać i otulać kozy. Pierwszy 
z 
nietoperzy już oddawał ciemny i gęsty mocz, a reszta rzuciła się jeść. Zajęte 
jedzeniem nie 
zwracały uwagi na drzewo ani na zwisające zeń żarówki, które oblewały wszystko 
ultrafioletowym światłem, ani na stojącego dziesięć metrów dalej land-rovera. 
Paine uchylił 
okienko tylko na tyle, aby móc wystawić wiatrówkę. Na górze zamontował czuły na 
ultrafiolet teleskop snajperski. Najpierw naprowadził celownik na pierwszego 
nietoperza, 
potem na drugiego, wybierając spokojnie najlepsze okazy. Sądząc po ich ruchach, 
nietoperze 
nie były dotknięte dżumą, ale na to pytanie odpowiedzieć mógł tylko skalpel i 
mikroskop.
Nietoperze mogły jeść przez parę godzin, a on mógł sobie postrzelać bez 
pośpiechu.
Rozdział szósty
Youngman we śnie widział jaskrawe światła domu Momoa. Obudził się w 
ciemnościach, przypomniawszy sobie o rudzielcu, który chciał pokroić Abnera... 
który pytał 
Franka o nietoperze.
Paine pracował dla Chee. A więc Chee od początku o wszystkim wiedział.
O świcie Youngman zamaskował swojego jeepa krzakami na wzgórzu, z kilometr za 
Gilboa. Położył się na brzuchu pod drzewem jadło-szynu i przyłożył do oczu 
lornetkę.
Helikoptery wyleciały wprost od strony słońca, tak że Youngmanowi popłynęły z 
oczu łzy. Wylądowali razem na ulicy, przed biurem. Z każdej maszyny wynurzyli 
się ludzie 
ubrani na biało, z torbami lekarskimi. W chwilę później opuścili dom, trzymając 
w rękach 
broń. Z helikopterów podeszło do nich czterech umundurowanych policjantów 
Nawahów; 
Youngman poznał Begaya. Pobiegli do sklepu, gdzie spędzili z pięć minut. Potem 
wrócili do 
maszyn i wzbili się w powietrze. Helikoptery zaczęły krążyć nisko nad Gilboa, 
starając się 
znaleźć ślady opon. Bezskutecznie, gdyż Youngman starannie je zamaskował. Po 
pewnym 
czasie dali sobie spokój i skierowali się na północ, w kierunku mesy, mając 
nadzieję, że tam 
się właśnie udał.
Youngman wrócił do domu. Czuł się głupio. Powinien był wymusić na Chee 
publiczną obietnicę lub zażądać spotkania na rynku puebło albo też poinformować 
o 
wszystkim Cecila. Zamiast tego, sam się odizolował na środku pustyni.
Od razu spróbował wywołać Cecila przez radio, ale Nawahowie wyjęli z niego 
połowę 
lamp. Wobec tego wrzucił koc i strzelbę do jeepa i pojechał do sklepiku. Selwyn, 
w szlafroku, 
stał za ladą. Podniósł w górę dłoń i z dumą pokazał zabitą muchę.
- Selwyn, gdzie trzymasz radio?
- Zepsute. Pokazałem je Nawahom, starali się je zreperować, ale nic nie 
wskórali. 
Zepsuło się na dobre. Minąłeś się z nimi. Szukali cię.
- Daj mi trochę naboi do strzelby i do rewolweru. - Youngman nadal miał colta 
Joe. - 
Sześć puszek piwa i tabletki solne.
Selwyn strącił martwą muchę i zaczął wykładać zakupy na ladę.
- Radio działa. Słyszałem o pożarze w domu Momoa.
- Jakim znowu pożarze?
- Spaliła się cała rodzina. - Selwyn starł kurz z puszek piwa. - Wczoraj w nocy. 
Nie 
słyszałeś? No cóż, pewnie byś się i tak nie przejął. Nie znosiłeś tego sukinsyna 
tak samo jak 
ja.
Youngman przetarł szybkę gabloty i zmrużył oczy.
- Widzę, że masz radia tranzystorowe. Wezmę jedno i parę baterii. Dolicz do 
mojego 
rachunku.
- Jasne, jakżeby nie? Wiesz, Youngman, mam nadzieję, że już niebawem wynajdą 
gotówkę.
Youngman wziął zakupy i poszedł na ganek.
- Wstałem o piątej rano. - Selwyn pojawił się obok niego. - Bezsenność to jedna 
z 
pierwszych oznak nadciągającej starości. Czy masz jakieś kłopoty?
Zastępca szeryfa przypatrywał się niebu, na wpół oczekując powracających 
helikopterów. Wysychały ostatnie cienie poranka.
- Masz kłopoty?
- Tak, ale nie więcej niż inni. No nic, trzymaj się, stary. - Youngman wsadził 
zakupy, 
nie licząc radia, do śpiwora i wsunął się za kierownicę. - Zawsze chciałem ci 
powiedzieć, że 
twoje córki są w porządku. Zamknij dziś szczelnie okna w ich pokojach.
- Co?
Ale jeep Indianina już nabierał szybkości, kierując się na zachód.
Anne słuchała radia z furgonetki zza rozbitej przedniej szyby.
Na godzinę przed świtem pogrzebała Franklina, co pochłonęło całodzienny zapas 
energii. Resztę sił straciła przemywając się benzyną od-pompowaną z baku 
samochodu. 
Powinni już teraz jej szukać. Youngman na pewno nadciąga.
Dalsze rojenia przerwało radio.
...jak już wszyscy wiecie, wczorajszy Taniec Deszczu w Shongopovi zakłóciła 
tragiczna śmierć starszyzny w puebło. Najpierw obawiano się, że padli oni ofiarą 
świnki, 
która jest szczególnie groźna dla osób w podeszłym wieku. Przeprowadzone sekcje 
zwłok 
wykazały jednak, że umarli w wyniku zatrucia pokarmowego, spowodowanego 
spożyciem 
nieświeżego jedzenia znalezionego w grocie. Dalsze tragiczne doniesienia 
dochodzą z 
Dinnebito Wash, gdzie powszechnie lubiana rodzina Joe Momoa padła ofiarą pożaru 
na 
ranczu. Ogień wybuchł w piwnicy i - według rzecznika straży pożarnej z Tuba 
City- 
błyskawicznie rozprzestrzenił się na resztę domu za pośrednictwem systemu 
wentylacyjnego. 
Zginęły cztery osoby. A teraz informacja ze składu przemysłowego Hubbell, gdzie 
możecie 
zawsze kupić...
Znad piasku unosiły się fale żaru. Kolana Anne były pokryte ranami po czołganiu 
się 
za jaszczurkami. Ostrożnie pomacała się pod pachami i w pachwinach, szukając 
opuchnięć. 
Na razie nic. Dość zabawne, pomyślała sobie. Od dawna wiedziała o wypadkach 
dżumy w 
rezerwacie, ale nigdy nie widziała żadnego na własne oczy. Potem, zaledwie na 
tydzień przed 
opuszczeniem rezerwatu, ktoś umiera na dżumę tuż pod jej nosem, a ona nawet nie 
jest w 
stanie rozpoznać objawów. Gorączka, opuchlizny, obrzęki.
Leżąc bez ruchu, raz jeszcze odniosła wrażenie, jakby miała zniknąć, roztopić 
się w 
pustyni. Jakaś część jej jestestwa odniosła się do tej wizji bez niechęci. To 
„stopienie się w 
jedność" należało do „słusznej drogi Hopi", a ona odczuła je dopiero będąc na 
progu śmierci. 
Być może na tym właśnie polegał sekret religijności Hopi: przecież im wszystkim 
groziło 
wymarcie.
Ale inna jej część nadal liczyła na ocalenie. Deszcz przychodził zazwyczaj w dwa 
lub 
trzy dni po Tańcu Węży. Oczywiście, była to odpowiednia pora roku. Z odpowiednią 
ilością 
wody i z chmurami nad głową byłaby, być może, w stanie przejść przez pustynię. Z 
drugiej 
strony, bardziej sensowne byłoby złapać tyle wody, ile można i dalej siedzieć w 
samochodzie, 
gdyż to właśnie jego szukałby Youngman. Przecież nadszedłby od Dinnebito Wash, 
skoro 
miał się tam spotkać z Momoa. Tylko że Momoa był martwy.
Posypał się piasek. Nad dwoma świeżymi grobami pojawiło się widmo. Wiedziała, że 
przed południem cała pustynia przypominać będzie ocean, ocean, którym była 
miliony lat 
temu. Momoa nie żyje, powtórzyła raz jeszcze. Spalił się. Gdyby ona, Franklin i 
cała reszta 
dotarli na ranczo, to również by spłonęli.
Radio ciągnęło dalej, czerpiąc resztki prądu z akumulatora.
...to był najnowszy przebój Johnny'ego Casha. Johnny przyjedzie na 
Ogólnoindiański 
Pow-wow do Flagstaff, a więc i was nie powinno tam zabraknąć. Czas spotkać się 
ze starymi 
przyjaciółmi i czas poznać nowych. Hej! Czy wiecie, że możecie kupić świetne, 
bieżnikowane opony za pół ceny...
Jaszczurka przekręciła głowę, żeby lepiej przyjrzeć się Anne, ale ona nie miała 
nawet 
dość sił, żeby sięgnąć po wędkę. Jeżeli Momoa nie żyje, to skąd Youngman miałby 
się 
dowiedzieć, że nigdy nie dotarła na miejsce? Próbowała się skoncentrować, ale 
myśl błąkała 
się swoim własnym tropem. Odpowiedzi uciekały jej gdzieś w dal.
...A teraz komunikat urzędu zdrowia. Nadal nie udało się określić źródła 
skażonego 
pożywienia. Być może będzie więcej przypadków. To jest poważna sprawa. Musicie 
uważać 
na bóle żołądka, zawroty głowy, gorączkę, jakiekolwiek podejrzane obrzęki lub 
plamy, 
wymioty i biegunkę. Jeżeli znacie kogoś, kto ma takie objawy, natychmiast 
powiadomcie 
szpitale w Ship Rock, Window Rock lub tutaj, w Tuba City. Hej, nie chcielibyście 
czasem 
kupić sobie radia krótkofalowego...
Ani słowa o zagubionych obozowiczach. Ani słowa o deszczu. Zdała sobie sprawę, 
jak bardzo chce, żeby ktoś ją uratował. Nie tylko ze względu na siebie, ale po 
to, żeby ostrzec 
przed dżumą. Przed nietoperzami. Nietoperze nie roznosiły pcheł gryzoni, więc 
nie miały 
związku z dżumą, ale... wysiłek myślenia męczył ją. O tyle prościej i łatwiej 
było przyglądać 
się fatamorganom, pozwolić myślom krążyć bez celu. Halucynacje były objawem 
odwodnienia; brak wody zaburzał chemiczną równowagę organizmu, ale poddanie się 
im 
było tak proste. Z przyjemnością myślała o tym, jak to Youngman idzie w jej 
kierunku 
poprzez piaszczystą równinę.
Potem pomyślała o mniej przyjemnych rzeczach. Kiedyś Youngman opowiedział jej 
historię o młodym człowieku, który wybrał się do Kanionu Maski i nocą natknął 
się na duże, 
ładne pueblo zbudowane pod ziemią. Z kominów wznosił się dym, dzieci biegały po 
drabinach, a na dachach gotowano nad ogniskami jedzenie. Młodego człowieka nie 
tylko miło 
powitano w tym dziwnym pueblo, ale umyto, nakarmiono i zaprowadzono do wielkiej 
sali, w 
której właśnie zaczynały się uroczystości. Jeszcze nigdy nie widział takiej 
radości i tańców, 
pięknych dziewcząt, które biegały wokół śpiewając i żartując. Pokazywały na 
siebie 
nawzajem i wołały: „Hapa! Hapa! Is! Is!", „Martwi! Martwi! To! To!". Bawiono się 
pysznie 
przez większą część nocy, a kiedy się zmęczył, to dwie najpiękniejsze dziewczyny 
zaprowadziły go do łóżka. Najpierw go rozebrały, a potem same zdjęły ubrania. 
Całował je w 
usta i piersi, rozłożył im nogi i kochał się z każdą po kolei. Potem usnął, a 
dziewczyny leżały 
na nim. Budząc się, osłonił oczy, gdyż światło słońca było o wiele bardziej 
jaskrawe, niż się 
spodziewał. Nad głową nie było żadnego sufitu. Ten pokój, który w nocy wydał mu 
się taki 
ładny, teraz zasypany był piaskiem. Ściany były na wpół zburzone, a ocalałe 
szczątki krokwi 
waliły się na ziemię. Usiadł i na posadzkę posypały się kości. Cały pokój był 
wypełniony 
szkieletami, z których dwa trzymały go w uścisku. Pełen przerażenia i 
obrzydzenia, wyrwał 
się z ich objęć i uciekł...
Youngman nie przyjdzie, powtarzała sobie. Nikt nie przyjdzie na czas. Może 
wtedy, 
kiedy trzeba będzie podejść do niej nie z miłością, tylko z łopatą. Kiwała się w 
przód i w tył, 
nie słysząc zanikającego głosu dobiegającego z głośnika:
...jeszcze jeden komunikat. Do władz sanitarnych dostarczono królika, u którego 
wykryto zwierzęcą odmianę dżumy. Władze poszukują Youngmana Durana, szeryfa 
Hopi, 
który dostarczył królika i który teraz musi poddać się serii zastrzyków. Chodzi 
tu o chorobę 
zakaźną i ostrzega się wszystkich, żeby nie zbliżali się do szeryfa, lecz 
jedynie poinformowali 
władze o jego miejscu pobytu...
Zamiast trzymać się ubitej drogi, Youngman spuścił trochę powietrza z opon i 
pojechał przez wydmy, mając nadzieję, że odnajdzie zaginioną furgonetkę, jakieś 
znaki 
dymne albo blask lusterka. Albo sępy. Od czasu do czasu włączał radio 
tranzystorowe, żeby 
wiedzieć, co robi Chee. Chciał też usłyszeć, czy przypadkiem obozowi-cze się nie 
odnaleźli. 
Jeep jęczał na niskim biegu, jadąc pod górę i mieląc pod kołami nieliczne 
krzewy.
Youngman nie miał żalu do Chee za kłamstwa i zdradę. Byłoby to równie bezcelowe, 
jak gdyby pustynia gniewała się na słońce. Przetrwanie nie miało związku z 
moralnością. 
Wąż nie zastanawiał się nad winą, gdy pożerał wiewiórkę. Jadłeś bądź ginąłeś. 
135 tysięcy 
Nawahów radziło sobie dobrze. 6 tysięcy Hopi - raczej nie. Mogli składać winę na 
Nawahów, 
na pahanów lub na czarowników. Ale zabijała ich pustynia, ich dom. Pustynia, 
która traciła 
resztki wody, odkąd Nawahowie i biali ukradli rzeki, ukradli wodę równie szybko 
jak 
ukąszenie węża.
Przetrwanie miało swoją własną moralność. Oceniając to w ten sposób, Chee był 
bohaterem, a Youngman zapewne tchórzem. Tak go nazywali w wojsku. Wielki tchórz.
Jeep nie mógł jechać więcej niż osiemdziesiątką. Youngman dociskał gaz do dechy, 
skupiając się na prowadzeniu. Ucieczka od rzeczywistości - tak to nazywają, 
pomyślał. 
Unikanie odpowiedzialności za wspólny los. Dlatego właśnie wrócił na pustynię; 
żeby uciec 
od świata, do którego nie pasował. To pewnie dlatego uciekał przed kwarantanną, 
przyznał 
się sam sobie. Nie ze strachu, lecz z lęku przed zamknięciem. Każde zamknięcie, 
po tylu 
latach w więzieniu, mogło przyprawić go o paroksyzm lęku. Nawet fakt, że odgadł 
już 
tajemnicę, nie był w stanie skłonić go do przejścia kwarantanny. Tajemnicę 
ugryzień, krwi, 
braku śladów, świateł w domu Momoa, śmierci Abnera. Odgadł tajemnicę, lecz i tak 
nikt by 
mu nie uwierzył. Trudny do zniesienia koszmar.
Słońce w południe pulsowało, żółte i ogromne. Nie tylko cienie, ale nawet same 
przedmioty zdawały się kurczyć. O tej porze nawet jaszczury kryły się pod 
kamieniami.
Youngman przejeżdżał przez małą kotlinę, kiedy usłyszał trzask w silniku. 
Pojechał na 
luzie jeszcze ze sto metrów. Pokrywa silnika była tak gorąca, że otworzył ją 
kopnięciem. Blok 
silnika był rozgrzany prawie do czerwoności, a wczołgawszy się pod spód, 
dostrzegł, że przez 
mały otwór w chłodnicy wyciekła cała woda.
Przekręcił się na bok i zamknął oczy. Gilboa leżało pięćdziesiąt kilometrów na 
wschód, a mesa siedemdziesiąt kilometrów na zachód. Od najbliższej drogi 
dzieliło go prawie 
siedemdziesiąt kilometrów.
- Cholera!
Sam się załatwił. Dotoczył się donikąd, a jedyna droga wiodła po własnych 
śladach.
Pytanie tylko, czy warto?
Hayden Paine stał na dachu swego land-rovera.
Lornetka zwielokrotniała drgania gorących fal powietrza. Kaktusy zdawały się 
tańczyć, krzewy zmieniały się w pływające wyspy, a oddalony o trzydzieści 
kilometrów 
kanion przypominał stateczny okręt, unoszący się ponad swoim własnym odbiciem. 
Od czasu 
do czasu zdawało mu się, że kątem oka wychwytuje prawdziwy ruch. Kierował 
wówczas 
lornetkę w tę stronę i ruch zanikał, jak miraż.
Poza tym, całą uwagę skupił na kanionie. Nie tyle przyjechał tutaj, ile został 
przyciągnięty. Każdej nocy śledził wędrówkę nietoperzy na oscyloskopie. O świcie 
posuwał 
się kolejne piętnaście kilometrów i znów śledził ich dalszą drogę do domu. 
Patrząc na czarne i 
ceglanoczerwone wzniesienia kanionu, czuł, jak rośnie w nim podniecenie.
Zszedł na dół, gdzie stał stół i pudełko izolacyjne, które ustawił na ziemi. 
Zastawiona 
poprzedniej nocy pułapka udała się. Wprawdzie cztery kozy, kupione od pewnego 
Nawaha z 
Tuba City, nie żyły, straciwszy za dużo krwi, ale za to Paine zdołał zabić 
cztery nietoperze.
Skrzynka izolacyjna była prosta, bez filtrów powietrza i nadawała się jedynie na 
sekcje. Dwie gumowe rękawice połączone z marszczonymi kołnierzami przechodziły 
przez 
plastikową pokrywę i sięgały po strzykawki i skalpele. Skrzydła martwego 
nietoperza 
przyszpilone były dwiema igłami. Pchły odbijały się od ścianek, gdyż martwy 
nosiciel, to 
żaden nosiciel. Pogrążonego w pracy Paine'a chronił wielobarwny parasol.
Przez godzinę sumiennie badał nietoperza, goląc futerko w poszukiwaniu obrzęków 
i 
pobierając próbki krwi do analizy. Dżuma wybuchała wśród ludzi zazwyczaj wtedy, 
kiedy 
wyginęła cała populacja gryzoni-nosicieli. Pchły szukały sobie nowego domu. 
Jednak 
nietoperze nie tylko wcale nie umierały, ale wręcz sprawiały wrażenie silnych i 
zdrowych. 
Pomimo uwięzionych pcheł i innych nietoperzych pasożytów, okaz w pudełku nie 
zdradzał 
żadnych symptomów choroby. Czy to możliwe, żeby zwierzę było nosicielem bakcyli 
dżumy 
i samo pozostawało zdrowe? Czy to możliwe, że wampiry, pijąc krew pochodzącą od 
różnych 
ludzi, pobrały zarazem przeciwciała dżumy i dokonały na sobie „naturalnego 
szczepienia"? 
Ale przecież nietoperze, które w Wenezueli roznosiły śmiertelną derriengue, same 
pozostawały w doskonałym zdrowiu.
Paine znów zwrócił uwagę na pustynny kanion. Dotychczas zawsze tropił wampiry w 
klimacie tropikalnym, wśród bujnej roślinności. Pozbierał mapy i zaniósł je do 
samochodu, 
gdzie przez podeszwy czuł żar rozgrzanego metalu. Temperatura wynosiła 43 
stopnie w 
cieniu. Nietoperze potrafiły przetrwać w jaskiniach, gdzie temperatura wynosiła 
30 stopni, ale 
musiało tam być dość wilgoci, żeby nawilżać ich błony. Mapa topologiczna 
Instytutu 
Geologii zdradzała jedynie istnienie labiryntu pustych kanionów, które - według 
mapy 
dostarczonej przez Chee - nazywano Kanionem Maski. Obrócił się wkoło, obserwując 
przez 
lornetkę Malowaną Pustynię.
Fale ciepła zaległy niżej przy piasku, jakby cała pustynia miała lada chwila 
wybuchnąć ogniem. Kaktusy skręciły się w korkociągi. Na północnym wschodzie 
Czarna 
Mesa przypominała kreskę narysowaną na niebie, ponad horyzontem. A dalej na 
wschód coś 
biegło. To był ten sam obiekt, który zauważył Paine, zanim zabrał się za 
nietoperza. Poruszył 
pokrętło ostrości. Obiekt czasem rozpływał się w powietrzu, potem z nagła 
nabierał 
kształtów, a potem znów prawie znikał. Z całą pewnością to coś się zbliżało i 
zbliżało się na 
dwóch nogach. Paine znał się na prawach pustym. Człowiek mógł biec w pustynnym 
upale 
przez godzinę; potem padał. Na wyżynie Arizony wytrwałby najwyżej czterdzieści 
minut. 
Wobec tego Paine nie mógł widzieć człowieka, widział jedynie miraż. W tej samej 
chwili 
postać rozmyła się i zniknęła. Paine patrzył jeszcze przez pięć minut. Człowiek 
zniknął.
Upał w roverze był nie do zniesienia. Paine połknął dwie tabletki soli i popił 
litrem 
wody. Spojrzał na znajdujące się w plastikowej teczce mapy zatytułowane: System 
Obserwacji Zasobów Wodnych Ziemi - Landsat II, III. Same mapy stanowiły zbiór 
nieczytelnych plam, na które należało dopiero nałożyć drugą kalkę z podziałką i 
punktami 
orientacyjnymi. Były to jedne z najdroższych map, jakie kiedykolwiek 
sporządzono. Firmy 
naftowe zapłaciły za nie więcej, niż Chee płacił Paine'owi. Inwestycje rzędu 
milionów 
dolarów zależały teraz od Paine'a, a warto dodać, że on był gotów całą pracę i 
tak wykonać za 
darmo.
Paine odłożył mapę i skierował lornetkę na wschód. Biegacz znajdował się w 
odległości półtora kilometra. Biegł długimi, lekkimi krokami, dźwigając na 
plecach jakieś 
zawiniątko, a twarz osłaniał mu kapelusz z szerokim rondem. Śniady, szczupły 
mężczyzna. 
Zawiniątko kryło koc owinięty wokół strzelby. Nadbiegał, rytmicznie odbijając 
się od wciąż 
pulsującej ziemi. Paine uzmysłowił sobie, że biegacz postępuje śladem opon 
samochodu. 
Potem rozpoznał twarz.
Indianin zwolnił dopiero na ostatnich dwudziestu metrach, patrząc na Paine'a, 
jakby 
przypominając, że nadal są wrogami. Potem upadł w cieniu rovera.
Paine czekał zbyt długo. Gdyby zobaczył zbliżający się przez pustynię samochód, 
odjechałby. Ale nie był w stanie uwierzyć w biegnącego człowieka. A był to 
ostatni człowiek, 
którego Paine miał ochotę spotkać. Indianin zamknął oczy i z rozkoszą wciągnął 
przez nos 
stosunkowo chłodne powietrze w cieniu. Podeszwy butów miał poprzecinane przez 
kolce i 
zabrudzone krwią.
Paine zdenerwował się. Ten cholerny Indianin już raz tak go potraktował. Na 
koniec 
Indianin usiadł, aby zdjąć buty.
- Czego chcesz? - Paine był szorstki. - Śledzisz mnie?
- Masz zimne piwo? - zapytał Youngman. 
Pierwszym piwem obmył sobie stopy, a dwie kolejne puszki wypił. Nawet licząc 
sześć 
puszek wypitych w biegu, to nadal musiał uzupełnić dwa i pół litra płynu.
- Paine, wyglądasz jak ktoś, kto zobaczył ducha.
- Tak. Przecież ja cię już widziałem dwie godziny temu.
- I nie wyjechałeś mi naprzeciw?
- Myślałem, że jesteś złudą.
- Tak mi się też wydawało. No, nie przejmuj się. Ja się cieszę, że cię widzę.
Youngman śmiał się z niego. To jedynie wzmocniło przekonanie Paine'a, że nie 
doceniał zastępcy szeryfa. Chee popełnił najwyraźniej ten sam błąd, gdyż Duran 
miał już od 
rana siedzieć. Sam pomysł, żeby ktoś uciekał pieszo przez Malowaną Pustynię, 
zadziwił 
Paine'a.
- Jak długo mógłbyś jeszcze biec?
- Może jeszcze z pięć kroków. Jak daleko jest do tego stolika?
- Przeprowadzałem taki mały eksperyment przyrodniczy...
Youngman wstał i podszedł do ocienionego stołu. Paine z niepokojem szedł za nim. 
Chee zapewnił go, że Duran niczego się nie domyśla, ale ten sam Chee twierdził, 
że Duran to 
typowy pijaczek z rezerwatu.
Nietoperz leżał rozpięty na dnie skrzynki. Skrzydła wyschły jak ściemniały 
pergamin, 
a wokół widać było organy wewnętrzne usunięte z jamy brzusznej. Sam żołądek 
wyglądał jak 
glista.
- Czy mogę? - zapytał Youngman. 
Paine wzruszył ramionami.
Youngman wsadził ręce w rękawiczki i ujął skalpel. Odsunął wargi nietoperza, 
odsłaniając dwa szerokie siekacze, które wypełniały połowę górnej szczęki. Dalej 
widać było 
ciężkie, ostre jak sztylety kły. Dolne siekacze i zęby trzonowe były prawie 
niewidoczne. 
Youngman zgiął ciało nietoperza za pomocą skalpela i przesunął je szybko po 
wystających 
siekaczach. Rozcięły brzuch na dwie części.
- To te zęby. - Uśmiechnął się. - Nie byłem w stanie pojąć, że to właśnie te 
zęby...
Inidianin wiedział. W jaki sposób? Paine nie miał pojęcia. Nie rozumiał również 
swoich własnych reakcji, bo był pewien, że zabiłby każdego, kto chciałby mu 
przeszkodzić. 
Teraz natomiast odczuł równie wielki gniew, jak i ulgę. Oscylował między dwoma 
uczuciami.
- Dlaczego mnie śledzisz, Duran?
- Powiem ci podczas jazdy.
Anne stała na końcu trzymetrowej deski, z której widziała wszystkie baseny w 
Phoenix, tak że całe miasto pławiło się w kolorze turkusowym. Pamiętała 
opowiadanie Johna 
Cheevera, pod tytułem „Pływak", w którym pewien człowiek przepłynął przez jedno 
z 
hrabstw Connecticut przechodząc z basenu do basenu.
- Skacz! - krzyknął do niej ojciec stojący przy ogrodowym barku. - No już, 
kochanie!
Obok basenu nakryto stoły dla gości, a w ogrodzie grała orkiestra. Anne 
zauważyła, że 
matka zajęła się ogródkiem skalnym, w którym rosły kaktusy. W basenie pływały 
lilie wodne, 
podobnie jak na przyjęciu po maturze.
- Musisz skoczyć, kochanie - zawołała matka. 
Rodzice, rzecz jasna, chcieli, żeby podjęła pracę w Muzeum Hearda, w centrum. 
Znajdowała się tam wspaniała kolekcja lalek Kachina. Anne zdecydowała się jednak 
wykorzystać swoje umiejętności medyczne w jednym z rezerwatów. Indianie byli 
fascynujący.
Skoczyła, leciała z wyciągniętymi ramionami, aż weszła w jaskrawoniebieską wodę; 
widziała, jak przepływają nad nią liście lilii. Bez pośpiechu wyszła na 
powierzchnię i wspięła 
się na brzeg basenu. Zsunął jej się stanik, ale nikt na to nie zareagował, co 
wydało się jej 
dziwne. Odgarnęła mokre włosy i zobaczyła Youngmana, który siedział przy stoliku 
w 
towarzystwie jakiegoś wysokiego, rudego człowieka. Przygotowali dla niej drinka 
w wysokiej 
szklance, więc dołączyła do nich.
- Kocham cię - powiedział Youngman. - Zabieram cię stąd, dokądkolwiek zechcesz.
Pochlebiało jej to, ale przyjęcie dopiero się zaczęło. Drugi mężczyzna otulił ją 
mokrym ręcznikiem.
- Nie macie suchego? - zapytała.
- Potrzebny ci mokry.
Bzdura, przecież lało się z niej, ale nie chciała robić awantury, a Youngman był 
taki 
zadowolony. Uśmiechał się tak rzadko, a teraz promieniał jak chłopiec.
- Jeszcze trochę się napij, małymi łykami. Zaraz dojdziesz do siebie, a jak 
tylko 
będziesz w stanie się podnieść, to jedziemy stąd. Tylko my dwoje, ty i ja. Ale 
na razie 
musimy ci obniżyć temperaturę.
- Jak się tu znalazłeś? - zapytała Anne. Zapraszanie Indian nie było w stylu jej 
ojca.
- Dym z ogniska. Sama nas tu doprowadziłaś. Zachowałaś się wspaniale.
Gwar głosów i pobrzękiwanie kieliszków mieszało się z dźwiękami orkiestry. Anne 
bała się, że ktoś zażyczy sobie „Guadalajarę", a ta piosenka zawsze źle na nią 
działała.
- Wyłącz radio - polecił Youngman i drugi mężczyzna poszedł do skalnego ogródka, 
gdzie któryś z gości źle zaparkował samochód. Matka będzie wściekła.
- On się nazywa Paine.
- Nie widzę żadnych symptomów choroby. Nie licząc udaru i złamanych palców, to 
chyba jest w porządku. Żeby tylko udało się obniżyć gorączkę. Całe szczęście, że 
się bardziej 
nie spaliła, bo byłoby po niej - powiedział Paine.
- Straciła też co najmniej sześć kilo. Bywało, że wyglądała lepiej. - Youngman 
próbował żartować.
- Dziękuję. - Starała się zasłonić piersi.
- Nie. - Youngman zabrał jej ręcznik i zastąpił go nowym, świeżo zmoczonym.
- A oni? - Anne spojrzała z zakłopotaniem na gości.
- Nie żyją. Pochowałaś ich. Znaleźliśmy obozowisko. Tylko ty ocalałaś. Dzięki 
Bogu, 
że zdołaliśmy znaleźć cię na czas.
- Nie sądziłam, że uda się wam tu dotrzeć. - Anne wiedziała, jak delikatnym 
tematem 
były dla Youngmana kontakty z białymi.
- Powinienem był pojawić się wcześniej.
Anne zmartwiła się, bo Youngman sprawiał wrażenie bardzo zatroskanego. Twarz 
miał zakurzoną i ściągniętą, oczy przekrwione.
- Nic ci nie jest? - zapytała.
- Jak dotąd, jeszcze mnie nic nie dopadło. To jeszcze jedna przyczyna, dla 
której 
powinniśmy szybko stąd znikać.
Paine chciał jej zadać jakieś pytanie, ale zrobił się zgiełk towarzyszący 
wychodzeniu 
wszystkich gości, niektórzy zabierali krzesła i stoły. Poczuła się zagubiona i 
próbowała 
odszukać ojca. Nikt nawet się nie żegnał. A ona nie chciała zostać sama.
- Czy słyszysz mnie, Anne? - zapytał Youngman. - Czy możesz nam odpowiedzieć?
- Czy to były nietoperze?
Jedna z wychodzących kobiet odwróciła się i zaczęła krzyczeć. Była to żona 
pastora; 
wrzeszczała tak strasznie, że Anne musiała zatkać sobie uszy rękami, ale krzyk 
nadal 
wypełniał jej głowę, pęczniał i wydobywał się z jej ust.
Późnym popołudniem zrobiło się dziwnie chłodno i cicho. Bryza przeciskała się 
przez 
siatkowe ściany polowego namiotu Paine'a. Nazywał go „kokonem". Wystając z tyłu 
land-
rovera, bardziej przypominał królową pszczół, pomyślała Anne. Leżała na 
materacu, 
popijając słabą herbatę; opierała głowę na skrzynce z preparatami. Paine 
odgrzewał 
sproszkowane jajka na maszynce gazowej Colemana. Youngman siedział obok niej.
- Jutro będziesz w stanie się stąd podnieść. - Wziął ją za rękę. - I tak właśnie 
postąpimy. Odjedziemy daleko. Paine jutro podwiezie nas do drogi.
- Zmieniłeś więc zdanie.
- Tak, ale o mało z tego powodu nie zginęłaś... Jeżeli w dalszym ciągu chcesz, 
żebym 
z tobą poszedł...
Na tle wynędzniałej twarzy oczy Anne wydawały się jeszcze większe niż zwykle. 
Tonąc w jednej z koszul Paine'a, wyglądała jak dziecko. Youngmanowi wydawało 
się, że 
jeden uścisk mógłby ją złamać.
- Jesteś pewien?
- Moje dni w rezerwacie dobiegły końca i pójdę przyłączyć się do żywych. W końcu 
doszedłem do tego wniosku. Ty jesteś moim biletem stąd, bo kocham cię tak 
bardzo, że chcę 
być wszędzie tam, gdzie i ty. Popatrz, co się stało, kiedy tylko spuściłem cię z 
oczu.
- Wiedziałam, że mnie znajdziesz, Youngman, naprawdę wiedziałam. - Wzięła go za 
rękę.
- Odpoczywaj - powiedział. - Jutro wyruszymy stąd razem i zaczniemy od nowa.
Paine przyłączył się do nich. Przyniósł jajecznicę. Niby nie miał ochoty na 
żadne 
towarzystwo, z drugiej jednak strony obecność szeryfa i dziewczyny uzmysłowiła 
mu własną 
samotność. Ciągnęło go do nich tak, jak zziębniętego człowieka ciągnie do ognia, 
gdy zda 
sobie sprawę, że widzi blask, a nie czuje ciepła.
- Jak się domyśliłeś? - podał Youngmanowi talerz.
- To nie było trudne. To było po prostu niemożliwe. Atakowało nocne zwierzę, 
które 
nie pozostawiało śladów, zwierzę, które umiało wlecieć na szczyt słupa 
telefonicznego i 
miało zęby. Ale tego rodzaju zwierzę nie zabija ludzi, nie takimi zębami. Nigdy 
nie 
widziałem takich zębów. A potem przyszła mi na myśl cała rodzina umierająca w 
rzęsiście 
oświetlonym domu i przypomniałem sobie pewnego pana Paine, który wypytywał 
policjanta 
w Five House Butte o nietoperze. Od tamtej pory wiedziałem, ale nie mogłem 
niczego 
dowieść. Sam pokazałeś mi dowód.
- Wiele ci zawdzięczamy. - Anne uśmiechnęła się do Paine'a.
- Wcale nie - przerwał Youngman. - On jest zamieszany w jeden ze szwindli Chee. 
Czy myślisz, że robi to dla biednych Indian? Żeby oczyścić rezerwat? Nie, żeby 
przygotować 
grunt pod następną kopalnię lub zwiększyć najazd turystów - o, to są zajęcia 
godne pana 
Paine'a. To najemnik. Powiedz, Paine, czy nie mam racji?
Zanim Paine zdołał odpowiedzieć, radio zaczęło wywoływać numery identyfikacyjne. 
Gdy próbował zignorować sygnał, radio zaczęło go wzywać po nazwisku. Zanim 
podszedł do 
stołu, na którym stała krótkofalówka, spojrzał na Indianina. Pomimo że głośnik 
trzeszczał i 
szumiał, Youngman rozpoznał głos Walkera Chee.
- Wracaj do Window Rock - powiedział Chee.
- Odzywasz się w niewłaściwym momencie. 
- To rozkaz. Zbudujemy system ochronny. Wyjaśniłem wszystko mojemu 
przyjacielowi, panu Piggotowi, i ma mi dostarczyć cały potrzebny ekwipunek.
Paine odwrócił mikrofon, tak że mógł widzieć zastępcę szeryfa i dziewczynę. 
Słuchała 
uważnie, a zastępca uśmiechnął się, patrząc w podłogę.
- Niby jaki? - zapytał Paine.
- Taki jak trzeba. Piggot ma znajomości.
- Niby co? - powtórzył Paine.
- Postawimy zapory ochronne...
- Wokół pustyni?
- W wyznaczonych miejscach. Dostaniemy sieci...
- O jakiej szerokości i o jakiej długości? 
- I reflektory, i lampy łukowe...
- Gdzie są światła, tam są i ludzie. One nie boją się świateł.
- Daj mi skończyć - powiedział Chee. - Najważniejsze, że mamy samoloty z DDT. 
Jak 
tylko wyłapiemy nietoperze na radarze...
- Nie wyłapiecie. One latają za nisko.
- Do diabła! Obyłoby się bez tego całego bigosu, gdybyś wykończył te pieprzone 
nietoperze, tak jak obiecałeś!
- Wykończę.
- Codziennie to powtarzasz i z każdym dniem robi się coraz gorzej.
- Śledzę je. Zbliżam się do celu.
Przez chwilę zapanowała cisza, potem znów odezwał się Chee.
- Gdzie teraz jesteś?
- Nie wiem dokładnie.
- Ale jesteś niedaleko od celu; tak powiedziałeś. Jak sądzisz, gdzie one są?
- Też tego na pewno nie wiem, ale powiedziałbym - Paine dostrzegł skierowane na 
siebie oczy Youngmana - że na Mansion Mesa.
- Mansion Mesa. Dobra, Paine. Rozkazuję ci wracać do Window Rock.
- Nie.
- Jeszcze ci nie zapłaciłem, Paine.
- A ja jeszcze nie zabiłem nietoperzy. Bez odbioru.
- Paine...
Paine wyłączył radio i owinął sobie wokół ręki drut mikrofonu.
- Mansion Mesa jest kawał drogi stąd - powiedział Youngman. - Jakieś 
sześćdziesiąt 
kilometrów na południowy wschód.
- Zgadza się.
Paine wyrwał kabel z krótkofalówki.
- Ale teraz nie będziesz ich w stanie zawiadomić, gdzie naprawdę są nietoperze - 
zauważyła Anne.
- Nikt im teraz tego nie powie. - Paine z całej siły odrzucił mikrofon.
- W porządku. - Youngman nalał sobie trochę kawy. - Teraz nie będzie mógł im 
powiedzieć, gdzie jestem.
Anne zwróciła się do Paine'a:
- Youngman nie mylił się co do ciebie. Słyszę, że pracujesz dla firm. No cóż, 
chciałabym wiedzieć, jakiej firmie powinnam być wdzięczna za ocalenie.
- Co za różnica? - Youngman wzruszył ramionami. - Wszystko jedno. Mnie tu już 
nie 
ma. Jak tylko dostaniemy się do drogi, to na tym koniec. - Uniósł w górę kubek. 
- Zdrowie.
Anne odtrąciła dłoń Youngmana. Przez chwilę czuła się od niego tak samo odległa 
jak 
od Pai-ne'a. Nie, to nie ona była odległa, tylko oni. Paine, wielki i blady w 
porównaniu z 
Youngmanem, sprawiał wrażenie nieobecnego. Youngman, śniady i szczupły, otoczył 
się taką 
zasłoną cynizmu, że zdawało się, iż nic do niego nie dociera. Wprawdzie obaj ją 
uratowali, 
ale teraz wyglądało na to, że jest im po prostu zbędna.
Widząc, że Paine ładuje wiatrówkę nabojami z dwutlenkiem węgla, Youngman 
przysunął bliżej swoją strzelbę.
- Trudnisz się zawodowo zabijaniem nietoperzy? - zapytała Anne.
- Mhm.
- Czy zabijanie nietoperzy to dobry zawód? - zapytał Youngman.
- Na południe od Meksyku, całkiem niezły. 
- I zabijasz je tym czymś? - Youngman spojrzał na wiatrówkę.
- Nie. Tym. - Paine wskazał bronią na czerwony kanister oznaczony po francusku, 
angielsku i hiszpańsku słowem NIEBEZPIECZEŃSTWO - Cyjanowodór. - To na wypadek 
konieczności zejścia do jaskini. Ale tam schodzi się tylko wtedy, kiedy nie ma 
innego 
wyjścia. Zazwyczaj załatwia się je poprzez pożywienie.
- Na przykład?
- Najlepiej bydło. Nietoperze powracają do stada, które już wcześniej napoczęły. 
Można rzec, że w pewien sposób „posiadają" różne stada na określonych terenach. 
A my 
smarujemy stare rany wampirolem.
- Podoba mi się to. - Youngman zapalił papierosa. - Wampirol. Brzmi jak płyn do 
usuwania zbędnego owłosienia.
- Miód i strychnina. Działa, ale powoli.
- Nienawidzisz nietoperzy? - zapytała Anne. 
Paine położył wiatrówkę na ziemi i wsiadł do samochodu. Wrócił z butelką 
Napoleona 
i trzema papierowymi kubeczkami.
- Nie jesteśmy teraz na trasie ich przelotu. - Napełnił kubki i podał jeden 
dziewczynie. 
-No to...
- Czy to zabawa? - Youngman był zdumiony. - Dlaczego, do cholery, wydaje ci się, 
że 
mam ochotę z tobą pić?
- Przepraszam. Chee powiedział mi, że jesteś zwykłym pijaczkiem.
- I co jeszcze?
- Beznadziejnym, głupim łajzą z rezerwatu. -Paine wyciągnął kubek.
- Białe durnie.
- No i co z tego?
Paine nadal trzymał wyciągnięty kubek. Annę sądziła, że Youngman odepchnie rękę 
Pai-ne'a, ale zamiast tego wziął naczynie.
- Mówisz, że miód i strychnina?
- To jest najprostszy sposób.
Paine połknął swoją brandy jednym haustem. 
- Durny, pieprzony pahan - wymamrotał Youngman i wypił połowę kubka.
- O co chodzi? - Paine nalał do pełna. 
- Mówiłem, że włóczy się tu sporo białych durni. Zazwyczaj chcą upolować lwa 
górskiego lub wilka. Ale po raz pierwszy widzę takiego, który łapie nietoperze.
- Nie przejmujesz się nimi.
- Nigdy się nimi nie przejmowałem.
- To się przejmij. Pomyśl o zwierzęciu, które z punktu widzenia aerodynamiki 
jest 
bardziej zwrotne od muchy. Które posiada doskonalszy system echolokacji od 
nowoczesnego 
bombowca. Które widzi w mroku równie dobrze jak kot. Które, jako jedyne w 
świecie 
przyrody, nauczyło się wydajnie przerabiać krew innych kręgowców na swoją.
- Umie sprzedawać swój towar, co? - Youngman zwrócił się do Anne.
- Nie mówię o małej ilości krwi - powiedział Paine. - Nietoperz wampir potrafi 
wypić 
półtora raza więcej krwi, niż sam waży. Na skutek działania środka 
przeciwkrzepliwego, 
który jest w ślinie nietoperza, ofiara traci drugie tyle po zakończeniu ataku. W 
ciągu roku 
jeden wampir jest w stanie wypić kilkadziesiąt litrów krwi. Tyle, ile ma w sobie 
krowa lub 
sześciu ludzi.
- Naprawdę? Jak to możliwe, żeby zwierzę było w stanie wypić półtora raza 
więcej, 
niż samo waży, i potem jeszcze wzbić się w powietrze?
- Mocz. Oddają mocz podczas picia. Krew podlega natychmiastowemu wchłonięciu w 
żołądku i zaraz dostaje się do krwiobiegu.
- To właśnie stąd biorą się te smoliste ślady, które widziałem wokół ciała 
Abnera i 
przy koniach?
- Tak, to mocz.
- Bardzo wydajne. - Youngman zaśmiał się. - To trzeba im przyznać, choć brzydko 
cuchnie.
Paine uśmiechnął się wyrozumiale.
- Powinieneś kiedyś wybrać się do groty zamieszkanej przez wampiry. Kiedyś w 
Meksyku, w ciągu roku, zagazowałem sto jaskiń. Zabiłem ponad pięćdziesiąt pięć 
tysięcy 
wampirów. Fajna masakra.
Anne wpatrywała się w ciemną czerwień brandy. Na koniec odezwał się Youngman.
- No to o co chodzi? Jesteś bardzo odporny na znudzenie, czy kompletnie 
oszalałeś? 
Biały z twoimi umiejętnościami zarobiłby miliony, sprzedając ubezpieczenia. 
Dlaczego 
wampiry?
- Poznawanie nietoperzy...
- Nic nie mówiłeś o poznawaniu. Mówiłeś o zabijaniu. Anne już cię o to pytała. 
Czy 
nienawidzisz nietoperzy?
Paine dolał Youngmanowi.
- Taka praca. Jestem zawodowcem, najemnikiem. Sam to powiedziałeś.
- A jeżeli Chee ci nie zapłaci? Nie martwisz się o to?
- Zapłaci. Zapłaci podwójnie, jak już skończę. 
Paine wychylił kolejny kubek brandy.
- Dureń z tego Chee, że chciał zachować to w tajemnicy - zauważył Youngman.
- Nie, nie. To normalne zachowanie.
- Normalne?
- Siedemdziesiąt lat temu doszło do wybuchu dżumy w San Francisco. Władze nie 
chciały w to uwierzyć. Kiedy przyjechał urzędnik federalny, został poturbowany 
przez tłum. 
Kalifornia zgodziła się przyjąć pomoc federalną dopiero wtedy, gdy Waszyngton 
zagroził 
objęciem kwarantanną całego stanu. To normalne.
- Ale nie jest normalne, żeby tu pojawiały się wampiry. Skąd się tu wzięły?
- Nietoperze przeważnie przemieszczają się w rytm pór roku. Wampiry mieszkały 
niedaleko na południe stąd - odpowiedział wykrętnie Paine. - A teraz się 
przeprowadziły. W 
Nowym Meksyku, Arizonie i w Teksasie są jaskinie, w których mieszkają miliony 
nietoperzy. 
To prawdziwy raj dla nich.
- Dla ciebie też. Zabawne, że i ty, i nietoperze pojawiliście się równocześnie. 
A potem 
nietoperze zaczęły roznosić dżumę. Co za zbieg okoliczności. Zdaje się, że nie 
przynosisz 
szczęścia, co?
- Nie rozumiem - wtrąciła Anne. - Wydawało mi się, że tylko pchły gryzoni 
roznoszą 
dżumę.
- Tak się uważa - odparł Paine. - Tak jak to, że tylko psy roznoszą wściekliznę.
- Co ma wspólnego wścieklizna z dżumą?
- Nietoperze. Rokrocznie setki tysięcy sztuk bydła umierają na paraliż zwany 
wodowstrętem lub wścieklizną. W tysiąc dziewięćset pięćdziesiątym choroba 
dotarła do 
Trynidadu i przeniosła się na ludzi. Zabili wszystkie psy na wyspie, ale ludzie 
nadal 
chorowali. Dopiero wtedy, gdy wampiry zaczęły atakować za dnia, ludzie domyślili 
się, jakie 
było prawdziwe źródło choroby. Ale dla osiemdziesięciu dziewięciu ofiar było już 
za późno.
- A jak się zarażały nietoperze?
- Od zwierząt, którymi się żywiły. Ciekawe jest to, że wścieklizna podlegała 
mutacji 
w organizmach nietoperzy. Większość wampirów wytworzyła w sobie odporność na tę 
chorobę.
- Byłam pewna, że każde wściekłe zwierzę umiera.
- No więc sama rozumiesz. Każde inne zwierzę by zginęło. Tak czy inaczej, 
wspomniałaś, że wściekliznę przenoszą tylko pchły gryzoni. Tak naprawdę to 
mnóstwo pcheł 
jest w stanie przenosić dżumę. Te pchły można znaleźć na ludziach, małpach, 
kotach, psach, 
wielbłądach, owcach, nawet na ptakach. I na nietoperzach. Jakże wampiry mogłyby 
uniknąć 
nosicieli? Żywią się wszystkimi ciepłokrwistymi zwierzętami, a dżuma pojawia się 
często w 
okolicach, gdzie mieszkają. Jeżeli weźmiesz pod uwagę ich sposób odżywiania, 
rozlew krwi, 
mnogość pcheł...
- Wystarczy - powiedział Youngman. - Zachowaj to dla Chee, jego kumpla Piggota 
albo dla wojska czy kogokolwiek innego, kogo warto postraszyć. Nas nie warto.
- Ale powinno się kogoś poinformować -zauważyła Anne. - Może Centrum Walki z 
Chorobami?
- Aha. - Youngman roześmiał się. - To oni skopali ostatnio tę sprawę z trądem.
Paine popatrzył na Anne.
- Przepływem informacji zajmuje się teraz Chee - powiedział. - Ale nawet gdyby 
przysłali ekipę z Atlanty, to i tak nie mają pojęcia, jak postępować z wampirami 
i musieliby 
poszukać mnie w Meksyku. A ja już tu jestem i wiem, gdzie znaleźć nietoperze.
- Nie rozumiem! Mówisz o epidemii dżumy, ale wysłałeś Chee w złą stronę. 
Zwariowałeś?
Paine był zdumiony. Przyjemna, prawie zabawowa atmosfera, którą udało mu się 
wprowadzić, pękła pod ciężarem oskarżenia dziewczyny. Uniósł w górę papierowy 
kubek. 
Był pusty. Chcąc uniknąć jej oskarżycielskiego wzroku, postawił kubek na ziemi 
tak 
niezgrabnie, że się przewrócił.
- No tak. - Youngman podniósł kubek i nalał nieco brandy dla Paine'a. - 
Rozumiem. 
Jesteś zabójcą nietoperzy. Chcesz to zrobić sam.
Dwa helikoptery leciały jeden za drugim w kierunku słońca. W każdym z nich 
znajdowało się czterech mężczyzn w szczelnych, winylowych skafandrach 
zaopatrzonych w 
bomby i w DDT. Paine co do jednego miał rację, pomyślał Chee. Nafciarze, kiedy 
tylko 
usłyszeli o wampirach, natychmiast wpadli w panikę.
- To właśnie tak gasimy pożary na odwiertach - powiedział Piggot. - Wysadzamy je 
w 
powietrze.
- Nie wiem. Może trzeba było poczekać na Paine'a?
- Mieliśmy kiedyś kłopoty z chmarami nietoperzy owocowych na naszych 
indonezyjskich odwiertach. Po prostu wysadziliśmy ich gniazda w powietrze. Nie 
wolno 
czekać na jakichś tam ekspertów. Albo na te cholerne „analizy wpływu na 
środowisko". Tutaj 
są wampiry, więc tutaj zaczniemy i będziemy pracować tak długo, aż rozwalimy 
wszystkie 
pieprzone jaskinie w całej okolicy. To znaczy, o ile nadal masz ochotę na 
tantiemy od 
wydobycia ropy. Zakładam, że masz.
- Chodzi o miliony nietoperzy. Hopi nie zgodzą się na taką masakrę na należących 
do 
nich terenach.
- Jeżeli chcesz spasować, Chee, to powiedz tylko słowo - i zawracamy.
Obaj mężczyźni wiedzieli dobrze, że Chee nie mógł spasować. Fundusze plemienne 
utopiono w mieszkaniach dla najuboższych, w nieudanej spekulacji 
nieruchomościami w 
Newadzie, w procesach o ziemie i w bankach. Przyszłoroczny budżet zakładał 
dwumilionowy 
deficyt, a to z kolei musiało za sobą pociągnąć dochodzenie Urzędu do spraw 
Indiańskich w 
kwestii marnotrawienia funduszy państwowych. Chee wcale nie czuł się winny. To 
nie on 
rozpętał ogólnoświatową inflację ani też nie przyczynił się do załamania się 
rynku 
nieruchomości. Ale dobrze wiedział, że dochodzenie skutecznie odstraszy 
inwestorów 
prywatnych, o których od tak dawna zabiegał. Z drugiej strony konsorcjum, 
którego 
przedstawicielem był Piggot, zobowiązało się przekazać mu dwa miliony dolarów w 
zamian 
za dwudziestoletnią dzierżawę Kanionu Maski, a ponadto dziesięć procent wartości 
wydobytej ropy. Na samym początku Chee sądził, że jedynym kłopotem będzie to, iż 
kanion 
leży na terenie należącym wspólnie do Nawahów i do Hopi. Potem pojawiły się 
nietoperze, a 
teraz dżuma.
Wściekle czerwone słońce skłaniało się nad horyzontem. Begay siedział w 
pierwszym 
helikopterze razem z białym lekarzem, który był na ranczu Momoa. Usłyszawszy 
„nieprawdopodobną" sugestię Youngmana, obdzwonił wszystkich zoologów między San 
Diego a Mexico City, aż w końcu dopadł kogoś, kto rozpoznał dziwne rany. Potem 
udał się 
wprost do Piggota, a Chee wyrzucił go z pracy. Ale nic się nie stało: tak jak 
się spodziewał, 
Piggot zapłacił mu dobrze za informację.
- Chcę tylko powiedzieć - Chee innymi słowami wyraził swe niezadowolenie - że 
powinniśmy byli raczej poczekać i uzgodnić to z Paine'em. W razie gdyby jakieś 
nietoperze 
uciekły.
- Chee, czy wiesz, ilu geologów wie o nafcie więcej ode mnie? Może z tysiąc, ale 
wszyscy są biedni jak myszy kościelne, wielu z nich pracuje u mnie, a to z tej 
przyczyny, że 
umiem podejmować odpowiednie decyzje. Na tym właśnie polega przemysł naftowy. 
Szybka 
decyzja i pewność siebie. Właśnie dlatego postawiłem na ciebie. Czy sądziłeś, że 
jakieś 
nietoperze odstraszą mnie od pracy? Niepotrzebnie wyrzuciłeś pieniądze w błoto 
na tego 
eksperta. Trzeba było od razu przyjść z tym do mnie - powiedział Piggot.
- Ale on zna się na tych nietoperzach.
- A ja się znam na dynamicie.
- Już zachodzi słońce. Nietoperze niedługo wylecą.
- Tym lepiej. Rozwalimy te wylatujące, a resztę pogrzebiemy i zasypiemy DDT.
- Tu jest mnóstwo nietoperzy.
- Dlatego tu właśnie zaczniemy. Chee, chcesz przecież być kimś ważnym, 
bohaterem, 
chcesz być bogaty. Dzięki nam właśnie kimś takim będziesz. 
Chee zamilkł. Piggot użył prawie tych samych argumentów, którymi on posłużył się 
wobec Durana, tylko że Chee oszukiwał, a Piggot mówił prawdę. Biali zawsze mieli 
ostatnie 
słowo. Helikoptery były własnością Piggota i zostały jedynie odpowiednio 
wyposażone do 
poszukiwań geologicznych.
- Trzy kilometry na południe. Obiekt w polu widzenia - zameldował pilot 
pierwszego 
helikoptera.
- Schodzimy w dół - powiedział Piggot przejmując mikrofon.
Oba helikoptery zniżyły się nieco, żeby uzyskać lepszy widok na Mansion Mesa, 
stosunkowo małą mesę, o nieregularnym wierzchu i o sypiących się, zwietrzałych 
ścianach. 
Przywodziło to na myśl jakiś wielki dom zbudowany na środku pustyni. W pełnym 
blasku 
chylącego się słońca mesa świeciła pomarańczowym światłem. Zalegająca na 
wierzchu 
warstwa skały wulkanicznej czyniła ten teren niegościnnym dla człowieka, ale w 
samym 
środku mesa była wydrążona, a olbrzymie jaskinie zamieszkiwały salamandry, 
pszczoły, 
karaluchy, węże, skorpiony i setki różnych kolonii nietoperzy.
- Czy naprawdę cokolwiek tu żyje? - Piggot zwrócił się z tym pytaniem do Chee.
- Tak.
- Zróbmy wpierw kółko - zarządził Piggot przez radio.
Obie maszyny obleciały mesę. Hałas silników odbijał się od skał.
- Nietoperze! - zawołano z pierwszego helikoptera.
Na południowej ścianie, parę metrów od brzegu urwiska, szamotało się kilkanaście 
oślepionych światłem nietoperzy. Prędko poleciały w kierunku zacienionego stoku 
urwiska.
- Jeszcze raz oblecimy dokoła - rozkazał Piggot.
- Główne wejście jest właśnie tutaj - zaprotestował Chee. - Nawet nie wiesz, jak 
szybko zachodzi tutaj słońce. Musimy działać natychmiast.
Helikoptery zrobiły jeszcze jedno okrążenie, prawie ocierając się o brzegi mesy. 
Kiedy znów pojawili się przy wejściu, Chee zauważył, że słońce skryło się już do 
połowy za 
horyzontem. Wlot do groty skrył się w mroku, a z wnętrza wylatywał ciągły 
strumień 
nietoperzy.
- Wygląda na to, że nie będzie to takie łatwe - powiedział Piggot do mikrofonu. 
- Nie 
możemy po prostu wrzucić tam bomb, trzeba będzie je cisnąć pod kątem, z lotu. 
Dynamit ma 
zapalnik z opóźnieniem dziesięciosekundowym, tak że - jeżeli nie zaczniecie 
krążyć nad 
miejscem zrzutu - nie macie się o co martwić. My będziemy z tyłu i przylecimy, 
gdybyście 
nie trafili. Ale zróbmy to dobrze za pierwszym razem. I nie zapomnieć mi o 
hełmach. 
Niewykluczone, że niektóre z tych nietoperzy są chore, a nie mamy przecież 
ochoty 
ryzykować.
Piggot już i tak zbyt wiele ryzykował, pomyślał Chee.
- Niech ruszają.
- Spokojnie, wodzu. Powiedziałem, że załatwimy to porządnie już za pierwszym 
razem. Spójrz, nie widać żadnych nietoperzy.
Linia cienia doszła już do połowy wejścia do groty. Pierwsza maszyna cofnęła się 
ze 
sto metrów, a helikopter Piggota i Chee odsunął się trochę na bok. Przez chwilę 
załogi 
helikopterów dopinały hełmy i skafandry. Chee spocił się z miejsca na widok 
większej liczby 
nietoperzy. Linia cienia dotknęła najwyższego punkt wejścia do groty. Pustynia 
przypominała 
niebieski basen.
- Gotowi - zameldował ktoś przez radio.
- Po sto dolarów premii dla każdego, kto trafi w dziesiątkę - powiedział Piggot.
Chee widział przez odsunięte drzwi hueya, jak Begay przymocowywał się pasami. 
Ktoś podał mu pakunek z dynamitem. Oba helikoptery unosiły się w powietrzu. Z 
jaskini 
wylatywało coraz to więcej nietoperzy.
- Na co oni czekają?
- Spokojnie - powiedział Piggot.
Begay podniósł w górę oba kciuki. Pierwszy helikopter pochylił się do przodu i 
skierował w stronę mesy.
- Utrzymuj szybkość pięciu węzłów aż do chwili wrzutu, a potem spływaj! Udanego 
polowania! - zawołał Piggot.
Helikopter skierował się w stronę wejścia do jaskini pod kątem dwudziestu 
stopni. 
Kadłub maszyny przesłonił Begaya i ładunek. Mała chmurka około stu nietoperzy 
wyśliznęła 
się z jaskini. Powoli i śmiało helikopter zbliżył się do ściany mesy.
Następne sekundy już na zawsze miały dla Chee zlać się w chaotyczny bałagan. 
Grota 
wybuchła nie setkami lub tysiącami nietoperzy, ale dziesiątkami tysięcy 
nietoperzy guano, 
jaskiniowych, czerwonych, nietoperzy pręgowanych, ka-nionowych. Z wnętrza 
Mansion 
Mesy wydobyło się ponad pół miliona nietoperzy, jak zawsze o zmierzchu. 
Helikopter i 
połowa nieba pokryły się ruchomą, piszczącą chmurą, a maszyna Chee prawie 
uderzyła o 
ziemię, podczas gdy radio wyło „nietoperze! nietoperze!!..." Szum skrzydeł 
utopił nawet 
wycie silników. Chee nie usłyszał, jak pierwszy helikopter wbił się w ścianę 
mesy, dochodził 
go tylko stuk ciężkich uderzeń, a na koniec odgłos wybuchu bomby, która 
rozrzuciła po 
piaskach pustyni to, co zostało z Begaya i z jego maszyny.
Rozdział siódmy
Dzień wstał gorący i bezwietrzny. Nie było ani cienia, ani ruchu, w upale 
zatracały się 
wymiary. Tylko jaskrawe światło, od którego ginęło wszelkie życie.
O szóstej rano radio w roverze przekazało ogólny alarm w sprawie dżumy, a 
godzinę 
później zarządzono ewakuację wszystkich mieszkańców obszarów między Czarną Mesą 
na 
północy, Castle Butt na południu, Dinnebito Wash na zachodzie i drogą 87 na 
wschodzie. O 
ósmej rano odwołano poprzednie zarządzenia i polecono mieszkańcom pozostać na 
miejscu, 
unikać zgromadzeń, trzymać się z dala od jakichkolwiek dzikich lub chorych 
zwierząt i 
natychmiast donosić o wszelkich nietypowych ranach bądź obrzękach. Polecono 
również 
palić zmarłych, a nocą - zamykać drzwi i okna i nie wychodzić z domu. W 
rezultacie 
kwarantanną objęto powierzchnię dwóch i pół tysiąca mil kwadratowych. A w nocy 
wprowadzono stan oblężenia.
- To dopiero początek. - Paine rozpostarł mapę. Okręgi i daty określały każdy 
incydent 
związany z wampirami i z dżumą. - Winslow i Flagstaff leżą zaledwie pięćdziesiąt 
kilometrów poza terenem zarazy. Tylko patrzcie, co się stanie, kiedy choroba 
sięgnie i tam.
- A co to za znaki? - zapytała Annę.
- „X" to namiary foniczne wampirów. Trójkąty określają duże kolonie nietoperzy. 
Na 
południu Mansion Mesa, na wschodzie - Stephen Butte, jaskinie pasma górskiego 
San 
Francisco - na zachodzie. A jeżeli wampiry przeniosą się aż tam i rozniosą 
pchły?
- To co wtedy?
- To na początek wykreślcie z mapy Stanów Zjednoczonych Arizonę, Utah i Nowy 
Meksyk - odparł Paine.
- Już je wykreślamy. Wynosimy się stąd. -Youngman zakończył wlewanie do baku 
ostatniego kanistra benzyny. - Jak tylko przejedziemy przez szosę numer 
osiemdziesiąt 
dziewięć, to dojedziemy do znanej mi bocznej drogi, która nas zawiedzie do 
Wielkiego 
Kanionu. Nikt nie będzie wiedział, że wyjechaliśmy spod kwarantanny.
- Obiecałem ci tylko dojazd do szosy - przypomniał Paine.
- Słuchałeś radia. Zgarną nas z miejsca i wsadzą do jednej sali z chorymi na 
dżumę. 
To żadna ucieczka. Wszyscy jedziemy do Wielkiego Kanionu.
- Ja się nie ruszam z pustyni - powiedział Paine.
- Jak chcesz. My ruszamy, a razem z nami -samochód.
- Rover będzie mi potrzebny.
- Nam jeszcze bardziej.
Kiedy mężczyźni się kłócili, Annę odeszła i usiadła sama pod krzakiem kaktusa. 
Rozcięty bok rośliny odsłaniał jasny miąższ. Kaktusowa pulpa została wyjedzona, 
a na piasku 
ciągnął się wygięty w literę „S" ślad węża. Dalej, aż po horyzont, rozciągała 
się czysta i 
delikatna pustka, z lekka zakłócona falami drgającego z gorąca powietrza. Linia 
horyzontu, 
długa, nieprzerwana i bez granic - taka sama jak ta, w którą wpatrywała się 
umierając. 
Umierając, tak, to właśnie było miejsce stworzone do umierania. Okłamała 
Youngmana; 
zarzuciła wtedy nadzieję na ocalenie, a uwolniwszy się od tej nadziei i zdając 
sobie sprawę, 
że przetrwała tak długo wyłącznie dzięki sobie, osiągnęła stan niezwykłej 
jasności umysłu: 
zrozumienia jasności życia. Franklin też to pojął przed śmiercią. Był to nagły 
dar pustyni, nie 
tyle świadome zrozumienie, ile wyostrzenie zmysłów, tak że była w stanie czuć 
chłodną bryzę 
owiewającą ją z lekka, widzieć odległe mesy przykucnięte jak śniade kobiety, 
stać się częścią 
pustyni. Ta świadomość stanowiła rozgrzeszenie udzielone przez kata. Być może to 
wcale nie 
Indianie ani nie źle pojęte poczucie winy zawiodło ją na pustynię, ale tęsknota 
za 
prawdziwym życiem. Bo Phoenix było ułudą, fałszywą oazą. Youngman nie był 
fałszywy. 
Fałszywe było jego pragnienie opuszczenia pustyni. Tak jak pustynne zwierzę, nie 
mógł jej 
porzucić, nie pozostawiając tu połowy swego jestestwa. Jeżeli chciała z nim być, 
to chciała go 
mieć całego. Dlaczego oszczędziły ich tak nietoperze, jak i dżuma? Zaczerpnęła w 
dłoń 
piasek i przesypała go z wolna między połamanymi palcami.
Youngman uniósł strzelbę, wprowadził nabój do komory i wymierzył w głowę 
Paine'a.
- Daj mi kluczyki.
- Będziesz musiał mnie zabić.
- Zrobię to, żeby nas ocalić. Rzuć kluczyki.
- Tu chodzi o wielu ludzi. Twoich pobratymców, Nawahów, wszystkich mieszkańców 
pustyni. A to dopiero początek.
- To nie jest koniec świata - powiedział Youngman. W tym momencie chciał 
pociągnąć za spust, ale przed oczyma stanęła mu postać Abnera. Potem pojawiła 
się Anne.
- Kto, poza tobą - zapytała Paine'a - jest w stanie powstrzymać te nietoperze?
- Nikt. W Mexico City są ludzie znający się na wampirach, ale sprowadzenie ich 
tutaj 
zajęłoby przynajmniej tydzień. Do tego czasu nietoperze przeniosą się do innej 
jaskini i nikt 
nie będzie w stanie zapobiec rozprzestrzenieniu się dżumy. Być może już teraz 
jest za późno.
- Dlaczego?
- Kuła - Paine zerknął na strzelbę Youngmana - zabija tylko jedną osobę. Każda 
ofiara 
dżumy, człowiek albo zwierzę, staje się rozsadnikiem choroby. Zapytaj swojego 
przyjaciela, 
jak szybko się dotąd rozprzestrzeniała... z kilku do kilkuset mil kwadratowych. 
W postępie 
geometrycznym. Im większą zajmuje powierzchnię, tym szybciej się rozszerza. Sami 
się 
domyślcie, co się stanie, jak dotrze do większego miasta lub lotniska. Lub nawet 
do hotelu w 
pobliżu Wielkiego Kanionu.
- Czy to możliwe, że ja albo Youngman jesteśmy chorzy?
Paine zastanowił się.
- Możliwe.
- A ty wiesz, gdzie są nietoperze?
- Tak. Od pięciu nocy śledziłem trasę ich przelotu. Wiem, w jakiej okolicy 
znajduje 
się jaskinia. Oczywiście lada chwila mogą zmienić legowisko, chyba że zaatakuję 
od razu.
- Nie słuchaj go - powiedział Youngman. -Nie jesteś chora. Możemy pojechać do 
Kalifornii. Już nigdy nie usłyszymy o tym rezerwacie. Pamiętasz, co mi mówiłaś? 
Możemy 
pójść razem, tam, gdzie mamy ochotę.
Anne potrząsnęła głową.
- Zostaję.
- Idziemy. Sama nie wiesz, co mówisz.
- Wiem, co mówię. Przez dwa lata włóczyłam się po rezerwacie i zajmowałam się 
jedynie rozdawaniem plasterków i kropli do oczu. To kpina, Youngman, i 
zmarnowałam na to 
dwa lata życia. Być może zrobiłam co nieco dla ludzi, przynajmniej mam taką 
nadzieję. A 
teraz chcesz, żebym ponosiła odpowiedzialność za ich śmierć? Żebym wyrzekła się 
wszystkiego? Żebym uciekła wtedy, kiedy po raz pierwszy jestem naprawdę 
potrzebna? Jeżeli 
chcesz uciekać, to proszę bardzo. Ale ja zostaję.
- Mogę cię zmusić. - Youngman skierował w jej stronę strzelbę.
- Nie, tego nie jesteś w stanie zrobić.
- Paine oszalał.
- On może zabić nietoperze.
- Wsiadaj do samochodu - rozkazał Youngman.
Anne nic nie odpowiedziała, tylko patrzyła wprost na niego. Nie prowadziła 
pojedynku na siłę wzroku, nie była w stanie.
Przyglądał się jej długo, a na koniec opuścił strzelbę. Po chwili spróbował po 
raz 
ostatni:
- Wymienię się z tobą. Zostanę tu i poczekam, aż on cię wywiezie poza zagrożony 
teren. Potem mu pomogę, jak wróci. Może ma mapy, ale nie zna pustyni.
- No to postanowione - powiedziała Annę. -Każdy jest potrzebny. Będziemy 
pracować 
razem. Jeżeli - tu spojrzała na Paine'a - jeżeli się na to zgadzasz.
- Razem? - Paine zabrał Youngmanowi strzelbę. - Razem - z przyjemnością.
Kanion Maski stanowił plątaninę wielu kanionów, niektóre zbudowane ze 
zwietrzałego piaskowca i skruszałe pod naporem wiatru niosącego piasek z 
pustyni, inne 
wykute w bazalcie, jeszcze inne pokryte skałami osadowymi. Dawno temu w kanionie 
rosła 
trawa i mieszkali w nim ludzie, przodkowie Hopi, hodując kozy i kukurydzę. 
Potem, powoli, 
wyschły studnie, zniknęła cienka warstwa gleby i ludzie wynieśli się gdzie 
indziej. Ci, którzy 
zostali w tym zapomnianym schronieniu, przez resztę Hopi z Czarnej Mesy uznani 
zostali za 
martwych. Kanionem wzgardzili Nawahowie, którzy u siebie mieli więcej wody i 
pastwisk, a 
pahani z Waszyngtonu bez chwili wahania pozbyli się tego skrawka piekła.
Aż do czasów Landsata. Satelita Landsat został wystrzelony przez NASA w dniu 2 
stycznia 1975 r. Odtąd okrążał ziemię czternaście razy dziennie, badając poziom 
promieniowania gruntu. Skanerem obejmującym wiele zakresów fal przesyłał impulsy 
do 
czujników, które zamieniały promienie światła na impulsy elektryczne. Impulsy 
zamieniano z 
kolei na liczby od zera do 63. Landsat przesyłał dane do stacji badawczej w 
Golstone, w 
Kalifornii. Tam nagrywano wyniki na taśmy i przesyłano do Centrum Lotów 
Kosmicznych w 
Goddard, gdzie na powrót liczby nanoszono na biało-czarną klisze, z której potem 
wywoływano - za pomocą kolorowych filtrów - barwne fotografie. Zdjęcia te 
przechowywano 
w Centrum Danych Badań Ziemskich Zasobów Naturalnych MSW w Sioux Falls, w 
Południowej Dakocie. Pomimo że zdjęcia kosztowały majątek, to były rozchwytywane 
przez 
kraje Trzeciego Świata, które miały nadzieję na odkrycie na swoim terenie 
bogactw 
mineralnych, przez meteorologów, przez inżynierów projektujących drogi, a 
zwłaszcza przez 
towarzystwa naftowe.
Kilka z takich kompanii z Houston zwróciło uwagę na pewne zdjęcie Arizony - 
stanu 
nie mającego większych ilości ropy - i dostrzegło niewielki, ale 
niewytłumaczalny skok 
promieniowania. Nocne zdjęcia tego terenu, kawałka Malowanej Pustyni 
stanowiącego 
wspólną własność plemion Hopi i Nawahów, pozwoliły zaobserwować jeszcze większe 
natężenie promieniowania. Nawiązano kontakt z co bardziej postępowymi Nawahami i 
wynajęto helikoptery wyposażone w kamery pracujące w podczerwieni. Przyczyną 
zwiększonego promieniowania - jak niebawem stwierdzono - nie była wcale obecność 
pierwiastków promieniotwórczych, tylko ogień. Ogień płonący na dnie poplątanych 
kanionów, gdzie nie rosły żadne drzewa ani nic innego, co mogłoby się palić. 
Poza ropą. Z 
nieznanych pokładów część ropy wyciekała na powierzchnię. Kiedyś, dawno temu, 
piorun 
musiał rozpętać pożar, a ogień mógł się palić przez setki lat. Płonący wyciek 
był całkowicie 
nieprzydatny, ale gdzie był jeden, mogło być i więcej, i z całą pewnością 
znajdowała się tam 
ropa.
Z odległości mili Kanion Maski wyglądał jak szczątki olbrzymiego zwierzęcia, 
które 
płonąc padło na ziemię. Zamiast płaskiego wierzchołka, tak jak na mesie, w niebo 
sterczały 
nierówne kikuty skał. Nic tu nie rosło i - nie licząc stadka kruków - nie było 
ani śladu życia.
- Stop - powiedział Youngman. 
Land-rover zatrzymał się.
Ani kawałka cienia, pomyślał Paine wysiadając z samochodu. Tak jakby kanion 
pochłaniał całe światło.
Youngman zszedł w dół, patrząc na urwiska skalne. Było to, na swój sposób, 
zabawne. Ale Paine zmierzał w tym kierunku, kiedy dołączył do niego wczoraj. 
Youngman 
powinien był się domyślić.
- Czy znasz te kaniony? - zapytał go Paine.
- Zna - włączyła się Anne. - Wszyscy Hopi znają to miejsce.
- Podaj mi lornetkę. - Youngman zwrócił się do Paine'a.
Paine podał mu lornetkę i zastępca szeryfa skupił się na ścianie mesy, z wolna 
omiatając ją wzrokiem z lewej strony na prawą.
- To miejsce ma wymiar religijny - powiedziała Anne. - Nawet nie wiedziałam, że 
naprawdę istnieje.
- Przesądy - przerwał jej Youngman. - Opowieści o czarodziejach dla naiwnych. To 
was nie dotyczy. Czy twierdzisz, że tam są nietoperze?
Paine wskazał na poszarpaną wyrwę między zboczami.
- Tędy przelatują. Jeżeli nie możemy tam dojechać samochodem, to resztę drogi 
pokonamy na piechotę.
Youngman przyjrzał się ścianom wąwozu, a potem zwrócił lornetkę na podstawę 
mesy, na pas czerwonego piaskowca, na którym znalazł to, czego szukał: podwójną 
czarną 
spiralę o średnicy trzech metrów, namalowaną z siedem metrów nad ziemią.
- Paine, tam musi być z tysiąc jaskiń. Jak mamy znaleźć tę właściwą?
- Jeżeli dopchniemy samochód kawałek dalej, to już same nas tam poprowadzą... - 
Paine dostrzegł napięcie, z jakim Anne przypatrywała się Youngmanowi. - Czy jest 
tam coś 
takiego, o czym powinienem wiedzieć?
- Martw się o nietoperze. - Youngman oddał mu lornetkę. - Ja zajmę się resztą. 
Co z 
samochodem?
- Dobra. - Paine rozłożył mapę na masce rovera. - Według mapy geologicznej, 
którą 
dostałem od Chee...
- Chee ci ją dał? Ciekawe - zauważył Youngman.
- W tym sektorze znajduje się ścieżka, którą przejedzie samochód.
Youngman zerknął na kanion, a potem na mapę.
- To nie jest ścieżka, tylko strumień pyłu wulkanicznego. Zatoniesz w nim aż po 
dach.
- No cóż, mam też zdjęcie satelitarne.
- Pokaż. Zobaczymy - powiedział Youngman, widząc wahanie Paine'a.
Paine położył na ziemi metrowej długości kalkę ze zdjęciem. Kolorowe cienie mapy 
zdawały się wsiąkać w piasek.
- Trudno je odczytać - zaczął Paine. 
Youngman obrócił zdjęcie na drugą stronę.
- Tutaj mamy słońce - podniósł w górę palec. - Te różowe plamy to wapienne 
kaniony. 
Lawa jest czerwona, gdyż się najbardziej rozgrzewa. Te ciemniejsze pasma to 
kamienie 
narzutowe.
Przez następną minutę Youngman tłumaczył znaczenie kolorów, odgadywał położenie 
wyschniętych studzien, załomów skalnych i ścieżek.
- Ta plama to płonąca ropa. Przez cały rok objaśniałem tego rodzaju zdjęcia, 
tylko że 
tamte zostały wykonane przez samoloty zwiadowcze. Zawsze kazano nam szukać 
płonącej 
ropy naftowej.
Przesunął palcem wzdłuż wschodniej ściany kanionu.
- Na górę wiodą dwie drogi. Może obie są zatarasowane, a może tylko jedna. 
Pojedźcie z Anne samochodem z pół mili wzdłuż podstawy mesy, aż znajdziecie 
wjazd. 
Jedźcie powoli. Grozi wam tylko pył wulkaniczny, ale głupio byłoby w nim 
ugrzęznąć. Ja 
pójdę na wschód. Jest i krótsza droga, ale zawalona głazami.
- Miała rację - powiedział Paine. - Dobrana z nas drużyna.
Youngman nic nie odrzekł, tylko czekał, aż Anne i Paine wsiądą do samochodu.
- Chciałabym, żebyś z nami pojechał.
- Później.
Gdy tylko rover oddalił się na zachód, Youngman puścił się biegiem na wschód, w 
kierunku podwójnej spirali wyrysowanej na skale.
Paine zredukował bieg i skierował samochód na ścieżkę, o której mówił Youngman. 
Pomijając łupki miki, nie widział przed sobą żadnych przeszkód, więc nabrał 
otuchy.
- Indianin miał rację. To znaczy Youngman. - Spojrzał na Anne, żeby się upewnić, 
czy 
jej nie uraził. Myślami błądziła gdzieś daleko. Powiedział głośniej: - Ciekawy 
człowiek z tego 
Youngmana.
- Chyba tak.
Obserwowała ścieżkę. Rover wspinał się pod górę; żwir tryskał mu spod kół. 
Wznoszące się nad nimi ściany lśniły białością.
- Ale nie musi być - dodała. - „Ciekawy" to takie mało pojemne słowo. Zużyte. 
Wampiry są „ciekawe", dżuma jest „ciekawa", Indianie są „ciekawi". Wszystko to, 
z 
oddalenia, jest „ciekawe". Życie jest „ciekawe".
- Śmierć też - powiedział zdecydowanie Paine.
Anne zerknęła na niego; chwilami miała wrażenie, że dzieli ich przepaść. Przez 
godzinę rover wdzierał się w głąb kanionu, a potem ścieżka powoli, acz 
nieubłaganie 
skierowała się znów w dół, w kierunku pustyni.
Pod podwójną spiralą namalowaną na skale rosły - jako jedyne - krzewy bielunia. 
Miały prawie wysokość człowieka, a na szczycie zdobiły je bladofioletowe kwiaty. 
Youngman upadł przed nimi na kolana. Dokładnie w tym miejscu, gdzie powiedział 
Abner. 
Bo żaden z Hopi nie miał prawa wejść do kanionu bez bielunia w ustach. Tylko tak 
można 
było kroczyć prawdziwą drogą.
Przez całe życie odwracał się tyłem do „prawdziwej drogi" i gdziekolwiek się 
skierował, tam znów przed nim wyrastała. Wysłanie Paine'a i Anne na bezużyteczną 
przejażdżkę było niczym w porównaniu z tym, co wyrządził mu Abner. Bo jednak 
znalazł się 
w tym miejscu; po wszystkim, co się stało, dotarł do celu. Ale - sam się 
przekonywał - nadal 
w to nie wierzył.
Czarno-białe pióro dzierzby drgało wśród szorstkich liści bielunia.
Lecz cóż, obowiązek wzywa. Youngman zerwał jedną z roślin i odciął żółtobiały 
korzeń. Odciął z niego plasterek wielkości guzika, a resztę schował do kieszeni. 
Włożył sobie 
guzik do ust i aż się zakrztusił, bo wydał mu się tak gorzki i alkaliczny. Zrazu 
myślał, że 
będzie mu niedobrze, ale kiedy poruszył językiem, to nieprzyjemne uczucie 
ustąpiło. 
Youngman wstał, skręcił na prawo i pobiegł wzdłuż brzegu mesy, aż do wejścia do 
kanionu. 
Nie zwalniając kroku, skierował się w głąb wąwozu.
Z ulgą stwierdził, że bieluń nie miał na niego żadnego wpływu. Oddychał bez 
wysiłku 
rozrzedzonym powietrzem i patrzył, jak niebo zwęża się między wysokimi ścianami 
kanionu. 
Droga była męcząca, bardzo stroma i składająca się z szeregu pozornie ślepych 
zaułków. 
Pomimo cienia, panował upał. Od skał biło ciepło, które parzyło w gardle i w 
tchawicy. Z 
początku Youngman oddychał nosem, ale wkrótce głód tlenu zmusił go do otwarcia 
ust. Już 
po chwili język zmienił mu się w drewniany kołek, a bieluniowy guzik zdawał się 
puchnąć. 
Opuścił wzrok z nieba na wielokolorowe ściany i głazy leżące na ścieżce.
Trzysta lat temu tę drogę zbudowali księża kastylijscy i sunęły nią wówczas ich 
wozy 
załadowane ciężkimi kamieniami. Bicze chłostały Hopi po plecach, gdyż woły były 
kosztowne, a ludzie - za darmo. Trwało to pięćdziesiąt lat, aż księży 
pomordowano, bicze 
spalono, dzwony przetopiono, kościół zrównano z ziemią, a drogę porzucono.
Przed oczyma Youngmana tańczyły słoneczne plamki. Kiedy zatrzymał się na 
odpoczynek, wysoko na skale dostrzegł siedzącą sylwetkę drobnego człowieka; 
siedział 
odziany jedynie w poszarpaną derkę.
- Witaj Pchło - powiedział Abner.
- Witaj. - Youngman wstał z wysiłkiem i podszedł bliżej. Patrząc na Abnera, 
patrzył 
wprost pod słońce, ale był w stanie rozpoznać swego starego przyjaciela i 
zaschniętą krew na 
jego piersi. Abner palił machorkę i słuchał radia. Zdusił papierosa i wyłączył 
aparat.
- Dziwisz się? - zapytał.
- Niespecjalnie. - Youngman wypluł bieluń. - Skoro byłem tak głupi, że się tego 
objadłem, to mogę zobaczyć nie wiadomo co.
- Tutaj bez bielunia nic nie zobaczysz - łagodnie upomniał go Abner. - Nie 
powinieneś 
się opierać.
- Tobie się opieram, wuju.
Abner przekrzywił głowę i uśmiechnął się.
- To był rysunek pełen mocy, prawda Pchło? Swastyki i spirale skierowane do 
tyłu, 
wszystko cofające się, aby znów zacząć od początku. Przy uwalnianiu Masawa z pęt 
ognia ty 
też byłeś, pamiętasz, Pchło?
- Dlaczego ja?
- Jesteś z Klanu Kojota.
- To nie o to chodzi.
- No to - zgodził się Abner - dlatego, że jesteś jedynym człowiekiem, któremu 
mogę 
zaufać. Nienawidzisz pahanów.
- Wielu ludzi nienawidzę, ale ich nie zabijam.
- To jedno i to samo, tylko trzeba wiedzieć, jak się do tego zabrać. Dasz sobie 
radę.
- Nie.
- Jak sądzisz - zapytał podstępnie Abner -dlaczego się tu znalazłeś?
Youngman wpatrywał się w niego, nie znajdując odpowiedzi. Promienie słońca 
czepiały się koca Abnera niczym kurz. To wszystko złuda, powtarzał sobie 
Youngman.
- Przykro mi z powodu kapłanów w kivie. -Abner zmienił ton. - Nie chcieli mi 
oddać 
tabliczki klanowej, Pchło.
- Umarłeś jeszcze wcześniej niż oni.
- Sami sobie są winni, powinni byli mi pomóc. To ważne, żeby kończąc ze światem, 
mieć przy sobie tabliczkę. Harold to zrozumiał.
- On tu jest? 
- Nie.
- A są tu nietoperze?
Sylwetka na skalnej półce poprawiła się, a promienie słońca ściekły w dół jak 
płyn. 
Wiatr wiejący z innego kierunku przyniósł ze sobą smród amoniaku. Abner 
zignorował 
ostatnie pytanie Youngmana.
- Moje serce cieszy się na twój widok, Pchło. Wiesz, dlaczego skończę ze 
światem?
- Już mi mówiłeś. Kopalnie odkrywkowe na mesie, Urząd do spraw Indiańskich. 
Nawahowie.
- Masaw powiedział mi, że nadchodzisz.
- Masaw ci powiedział?
- Jeżeli Głowotłuki chcą sprzedać swoją część mesy, to ich sprawa. Tak czy 
inaczej po 
Nawahach nie można się spodziewać niczego innego. Ale przecież wiesz, że to my 
jesteśmy 
jedynym prawdziwym ludem, a Masaw jedynym prawdziwym bogiem. Ten kanion to jego 
dom. Od dziecka słuchałeś o tym, jak wychynął z ognią, żeby nad nami czuwać. Czy 
nie to 
właśnie mówiono ci od samego początku?
- Tak. To była prawda.
- No to sam się zgodzisz, że skoro jakaś firma może kupić Kanion Maski, to 
nadszedł 
czas, żeby wszystko zniszczyć i zacząć od nowa.
- Zniszczyć wszystkich?
- Nie wszystkich. Znów zejdziemy pod ziemię, tak jak zawsze przed końcem 
kolejnego świata. A kiedy już wszyscy inni zginą, to będziemy mieli mnóstwo 
miejsca. Tak 
powiedział Masaw.
Youngman zamyślił się.
- Pozwól, że coś ci powiem. Jeszcze godzinę temu, kiedy zobaczyłem, gdzie mnie 
przyniosło, byłbym zabił Walkera Chee. Gdyby tu stał, tobym go zabił, bo nigdy 
nie byłbym 
w stanie mu pomóc w zabraniu Kanionu Maski. Ale on go weźmie. Masz rację, wuju. 
Wezmą 
go, nawet gdyby to miało nas zabić. Z pewnością zabiją Masawa. Wysadzą go w 
powietrze i 
pogrzebią pod wieżami wiertniczymi. Czuję to. Ale teraz jestem po prostu smutny. 
Wiesz, 
moje życie toczyło się wielkim kołem. Zaczynało się w jednym miejscu, szło 
naprzód, tak 
daleko, że nawet nie spostrzegłem krzywizny, a teraz kończy się tutaj. Koło. 
Zabawne; kiedyś 
wydawało mi się, że będę w stanie się wyrwać, a przecież nie mogę. Tak więc 
jestem tu z 
tobą, wuju. Ale kim ty jesteś, jeżeli nie halucynacją, zwykłym majaczeniem, 
które próbuje 
wystraszyć resztę świata?
- Masaw mi powiedział, że tak się będziesz z początku zachowywać, Pchło.
- Przestań. Masaw nie morduje ludzi. To nietoperze. Dżuma. Umierają Hopi. Co to 
za 
bóg, który zabija swój własny lud?
- To się zdarza.
Youngmanowi wydało się, że na twarzy Abnera dostrzegł uśmiech.
- Jesteś tu dlatego, że Masaw chce, żebyś zabił pahana.
- Ale wuju, ciebie tu wcale nie ma. To tylko moje urojenia.
- Nie musisz wcale zabijać pahana - powiedział uspokajająco Abner. - Masz go 
tylko 
trzymać z dala od jaskini aż do zmierzchu. Wtedy Masaw wyjdzie na powierzchnię.
- A gdybym chciał, żeby Masaw sam mi to powiedział?
- Masz bieluń. Otwórz swe myśli i zobaczysz. 
Youngman cofnął się od skały.
- Nie. Widzę cię, lecz tutaj cię nie ma. Mówię sam do siebie. Ciebie tu nie ma.
- Jesteś dobrym chłopcem, Pchło. - Abner zaczął robić skręta. - Wiemy, że 
zrobisz to, 
co trzeba.
- Ciebie tu nie ma! - krzyknął Youngman. Podniósł kamień i z całej siły cisnął w 
górę.
W niebo uniósł się duży kruk, zakrakał nad głową Youngmana i odleciał w dal. 
Na skalnej półce nikogo nie było.
Jeszcze długo potem, gdy pustynia zamieniła się w ocean ciemności, ściany 
Kanionu 
Maski kąpały się w słońcu. Patrząc na kanion, Anne widziała nie tyle labirynt 
grani, ile 
rozmyte kształty. Kanion, który powstał z piasku wyrwanego ze skały, rzeki 
wulkanicznych 
popiołów, kominy lawy wijące się setkami ku niebu...
Radio w roverze podawało coraz to więcej meldunków lekarskich.
A oto dobre wieści dla ludzi z rejonu zarazy. Władze poinformowały nas, że 
sytuacja 
zdrowotna w południowo-zachodniej części rezerwatów Hopi i Nawahów została 
opanowana. 
Trwają wysiłki w celu jak najszybszego dostarczenia szczepionek helikopterami. 
Szpitale w 
Ship Rock i w Window Rock są gotowe na przyjęcie chorych. Jeżeli znajdujecie się 
poza 
terenem zagrożonym, a zdaje się wam, że jesteście chorzy, to nie jedźcie - 
powtarzamy: nie 
jedźcie - do Tuba City. Pozostańcie na miejscu. Cała akcja jest koordynowana 
przez wodza 
Rady Szczepowej Nawahów Walkera Chee, który podkreśla, że najważniejsza jest 
współpraca między obiema nacjami. Komunikat ten powtórzymy później w językach 
Hopi i 
Nawaho. Nawet jeżeli znajdujecie się na zagrożonym terenie, to możecie nadal 
prowadzić 
normalne życie. Nie zbliżajcie się jednak do chorych zwierząt. Jeżeli jakieś 
zwierzęta 
hodowlane lub domowe wydają się chore, zastrzelcie je z odległości nie mniejszej 
niż 
dziesięć metrów. Dwa razy dziennie myjcie się starannie mydłem przemysłowym, 
rozsypujcie 
środki owadobójcze i dezynfekujcie dom. Po zmroku pod żadnym pozorem nie 
wychodźcie z 
domu. Unikajcie jaskiń. Drzwi i okna mają być po zmroku zamknięte. 
Najważniejsze: nie 
próbujcie opuścić zagrożonego terenu. Siły policyjne otrzymały rozkaz zawracania 
ludzi 
usiłujących opuścić tę strefę. W razie odmowy, policja użyje broni...
Gęstniał mrok, gdy Youngman i Paine ukończyli budowę siatkowej osłony 
przyczepionej do tylnych drzwiczek rovera. Wbiwszy w ziemię ostatniego śledzia, 
Youngman 
przesunął palcami po metalowej siatce ochraniającej namiot.
- Przegryzą się przez to.
- Tak. - Paine położył obok Youngmana ciężki akumulator. Razem przymocowali dwa 
druty do metalowej siatki. Youngman dostrzegł, że w miejscu, gdzie namiot łączył 
się z 
samochodem, umieszczono gruby, gumowy kołnierz. Po podłączeniu kabli Paine 
ustawił 
regulator napięcia na 115 woltów i włączył prąd. - Teraz już nie przegryzą.
Youngman delikatnie dotknął siatki i poczuł bolesne uderzenie, które sięgnęło aż 
po 
łokieć.
- Zaufaj mi. - Paine wyłączył akumulator.
...ostatnie zmiany. Zapobiegawczo zdecydowano się rozciągnąć strefę kwarantanny 
na 
następujące puebla na południowym krańcu Czarnej Mesy: Hotevilla, Bacopi, New 
Oraibi, 
Oraibi, Toreva, Shongopovi i Walpi. Kwarantanna obejmuje odtąd również miasta 
Moenkopi 
i Tuba City. Powtarzam raz jeszcze, te środki zapobiegawcze nie powinny nikogo 
niepokoić...
Youngman wyłączył radio. Paine wśliznął się na siedzenie kierowcy, gdy ciemność 
objęła grań mesy. Mikrofon kierunkowy kręcił się już na dachu, a obok Paine'a 
świecił na 
zielono oscyloskop. Youngman i Annę zajęli miejsca z tyłu. Paine spojrzał na 
zegarek.
Pokazały się pierwsze gwiazdy i z każdą chwilą robiły się jaśniejsze. Hotomkam w 
gwiazdozbiorze Oriona, a Choochokam w Plejadach.
- Dobrze poznałem trasę ich przelotów. - Paine kręcił nóżką mikrofonu w 
promieniu 
15 stopni. Otarł pot z dłoni i dostroił wzmacniacz.
Anne przywykła do odgłosów nocnego życia pustyni, ale z kanionu nie dobiegał 
żaden 
dźwięk.
Biała linia oscyloskopu była prosta jak sopel lodu.
- Jeżeli przeniosły się do innej jaskini... - zaczęła mówić Anne.
Linia drgnęła. Pojawiło się słabe echo. Trzy linie przebiegające między 
oktawami.
- Mniej niż trzy minuty po zachodzie słońca. - Paine popatrzył na zegarek. - 
Musimy 
być bardzo blisko jaskini. - Potem spojrzał na kompas. - Lecą wprost na nas z 
północnego 
zachodu. Lecą gęstym stadem.
Youngman nic nie słyszał, ale kreska oscyloskopu drgała gwałtownie. Spojrzał na 
Paine'a, którego twarz promieniała radością.
- Posłuchajcie! - Paine wyłączył ekran.
To wiatr, pomyślała Anne ze zdziwieniem. Nie, deszcz, poprawiła się szybko, ale 
przecież nie było deszczu. Bicie skrzydeł, bardzo gwałtowne. Skrzydeł 
pozbawionych piór.
W uszach Youngmana brzmiało to jak kroki w niebie.
- Spójrz - powiedziała Anne.
Od zachodu na wschód gasły gwiazdy, przysłonięte szepczącą powodzią, która 
przelała się tuż nad granią. Powódź objęła rovera, zasłaniając wszystkie 
gwiazdy. Zwierzęta 
przelatywały nad nimi przez całą minutę. Paine zamknął oczy. Poczuł nawrót 
starego lęku, 
opanował się jednak szybko. Anne wpatrywała się w ślepy ekran oscyloskopu. 
Youngman 
patrzył na masę nietoperzy rozpływającą się w ciemności, nad pustynią.
- Kiedy wrócą? - zapytał dobrą chwilę po tym, jak nietoperze zniknęły, zaś Anne 
zaczęła przyrządzać kolację z jajek w proszku.
- Nie wiem. - Paine położył na stole swoją wiatrówkę, trzy naboje i radio 
kieszonkowe. - Wszystko zależy od tego, jak szybko zdobędą pożywienie. 
Przynajmniej parę 
godzin. Na pewno znajdą jakieś bydło. Podłączyłem brzęczyk do mikrofonu, więc 
będziemy 
wiedzieć, kiedy się zbliżą.
- Mogą znaleźć coś więcej niż bydło. Ludzie na zagrożonym terenie są pozbawieni 
pomocy.
- Prawda, ale o to nie pytałeś. Tak czy inaczej, kiedy wrócą, będziemy gotowi.
- Naprawdę?
- To coś - Paine pokazał jeden z nabojów zaopatrzonych w lotkę - ma w sobie 
miniaturowy nadajnik. Waży jeden gram i wysyła sygnał o zasięgu dwustu metrów, 
co 
powinno nam wystarczyć na odnalezienie jaskini. Sztuka polega na tym, że trzeba 
wbić im to 
w grzbiet w ten sposób, żeby nie mogły zrzucić. - Paine przesunął przełącznik 
odbiornika, 
sprawdził trzy zakresy, na których działały nadajniki, a potem wyłączył przyrząd 
i powiedział 
miękko do siebie: - Żyję tam, gdzie pszczoły, śpię wraz z sowami, a lecę na 
grzbietach 
nietoperzy.
Kolacja. Paine jadł z wielkim apetytem i był w świetnym humorze. Anne bawiła się 
w 
gospodynię. Jasne światło lampy Colemana rozpraszało mrok i wydawało się, że 
siedzą we 
trójkę na otwartym powietrzu.
- Teraz, kiedy już siedzimy w tym po uszy -Youngman odsunął jedzenie - myślę, że 
nadszedł czas, żebyś nam powiedział, co nas czeka.
- Przecież sam wiesz: zakażone nietoperze.
- Po tym, co dotąd widziałem, boję się, że nie ujdziemy z życiem.
- Youngman...
- Poczekaj, Anne. - Przez chwilę chciał jej opowiedzieć o halucynacji z Abnerem, 
ale 
uznał, że to bez sensu. Postanowił, że nigdy więcej nie tknie bielunia. - Jeżeli 
mamy tu z 
Paine'em zginąć, to chciałbym wiedzieć, dlaczego. O co mu chodzi. Chcę 
zrozumieć. Chcę 
wszystko zrozumieć.
- To bardzo skomplikowane - powiedział Paine.
- To samo powiedziałeś mi, kiedy się spotkaliśmy pierwszy raz. Kłamałeś.
- Dobrze - zgodził się Paine. Poruszył się, jakby szukając właściwych słów.
- To coś w rodzaju wojny - zasugerowała Anne. - To jasne.
- Nie. - Paine potrząsnął głową. - Nie w rozumieniu biologii. Raczej rodzaj 
spotkania. 
Spotkania różnych form życia.
- Konkurencja - podpowiedziała Anne.
- Nie. Współzależność. Wampiry, dżuma i ludzie. - Przyjrzał się im uważnie. - 
Chcecie prawdy, co?
- Mów - poprosił Youngman.
- Można powiedzieć, że bakterie i ssaki to dwie dominujące formy życia. - Paine 
z 
namysłem dobierał słowa. - Wśród nich najlepiej sobie radzą ludzie, zarazki 
dżumy i 
nietoperze. Współpracując. Zacznijmy od dżumy. Zarazki te zawsze były wśród nas. 
Zarazki 
jednej z wielu chorób.
- Czy była wtedy mniej niebezpieczna?
- Jeżeli zaraził się nią jaskiniowiec, to ilu innych ludzi był w stanie zarazić? 
Rolnika? 
Myśliwego? Widzicie? Dżuma istniała, ale nie było epidemii. Te się zaczęły 
dopiero wraz z 
rozwojem cywilizacji, gdy ludzie zaczęli się gromadzić, skupiać w miastach i 
handlować. 
Wtedy zaczyna się niepodzielne panowanie dżumy. Z winy człowieka, oczywiście.
- No, to dżumie powodzi się nieźle - powiedział Youngman. - A co my z tego mamy?
- Cechy, związki. Do czasu Czarnej Śmierci większość ludności Europy żyła w 
poddaństwie. Kiedy minęła zaraza i okazało się, że wymarła połowa ludności, 
doszło do 
braku siły roboczej. Dotychczasowi niewolnicy mogli odtąd sprzedawać swoją 
pracę. Zaczęto 
doceniać prawa jednostki. Zaraza dała początek demokracji.
- Wobec tego powszechna higiena będzie oznaczać koniec demokracji - powiedziała 
Anne.
- Wywózka śmieci i tępienie szczurów nie zapobiegły dżumie. Pierwszy wybuch 
dżumy, w szóstym wieku, zabił sto milionów ludzi. Siedemset lat później Czarna 
Śmierć 
zabiła jedną czwartą ludzkości. Dżuma ma swój własny rytm, swój cykl. Przyczaja 
się w 
takich miejscach jak to i czeka.
- Nietoperze. - Youngman nerwowo zapalił papierosa. - Co z nimi?
- Co z nimi? Nie złość się, ale co ty właściwie o nich wiesz? Małe, kosmate 
stworzonka, latające myszki, dziwolągi natury? Nie mówię tylko o wampirach, w 
ogóle o 
nietoperzach.
- Coś w tym guście - przyznała Anne.
- Bo nie macie pojęcia, jak wspaniale są przystosowane do życia. Co piąty ssak 
na 
ziemi jest nietoperzem. Nietoperze są najszerzej występującym - nie licząc ludzi 
- gatunkiem 
ssaków. My rządzimy za dnia, ale nie w nocy.
- Czy one nie są spokrewnione z gryzoniami? - Anne wymieniła spojrzenie z 
Youngmanem.
- Człowiek i nietoperz, oboje wywodzą się od małych, nadrzewnych ssaków 
owadożernych. Myśmy zleźli na dół, a one odleciały. Leonardo da Vinci starał się 
przez 
dwadzieścia lat zaprojektować dla człowieka skrzydła, tak żeby mógł latać jak 
ptak. Jego 
projekt wygląda jak skrzydło nietoperza. Mamy jeszcze więcej wspólnego. Ponad 
dwadzieścia rodzajów wirusów. Ludzkie pluskwy pochodzą od nietoperzy, z czasów, 
kiedy 
jeszcze mieszkaliśmy w tych samych jaskiniach. A wampiry są najbardziej do nas 
zbliżone ze 
wszystkich nietoperzy.
- Cóż... - Youngman westchnął. - Wiem, że jesteś najlepszym tępicielem 
nietoperzy, 
ale dowcipy ci nie wychodzą.
- To nie dowcipy. Może ironia. To wszystko prawda. Nietoperz wampir to 
niesamowite zwierzę. Jest to jedyny rodzaj nietoperza, który może się rozmnażać 
przez cały 
rok, tak jak ludzie. Ich ciąża trwa pełne osiem miesięcy. Wychowanie i nauka 
małych trwają 
znacznie dłużej niż u innych nietoperzy. Jest to jedyny nietoperz, który potrafi 
biegać i 
skakać. Jedyny, który nie jest w stanie żyć w zgodzie z innymi zwierzętami, 
włączając w to 
inne nietoperze. Nie muszę chyba dodawać, że jest to jedyny nietoperz, który nie 
boi się 
człowieka. Karol Darwin był pierwszym zachodnim badaczem, który natknął się na 
wampiry. 
Nie wiedział, jak je sklasyfikować.
- Tak więc - Youngman dopiero teraz przypalił sobie papierosa - trzeba znać 
przeciwnika.
- Znać swoich kuzynów. A biorąc pod uwagę, że wampiry mogą żyć po dwadzieścia 
lat, znać naszych dość długowiecznych kuzynów. Nie nazywaj mnie wobec tego 
„tępicielem". 
Tępić można muchy. Nietoperze się zabija.
- W związku z czym cała twoja teoria o współistnieniu bierze w łeb.
- Nie. Wampiry żerują na dużych, śpiących stadnie ssakach. Zerują na bydle i na 
koniach. W Nowym Świecie, aż do przyjazdu Hiszpanów, nie było żadnych koni. Jak 
więc 
sądzicie, na kim żerowały wcześniej wampiry? Wymieńcie jedynego ssaka 
północnoamerykańskiego, który śpi w stadach lub w wioskach.
- Chodzi ci o ludzi? - odgadła Anne.
- Tak, właśnie o nich. Możemy, rzecz jasna, tylko domyślać się szczegółów tego 
współżycia. Być może jedna grupa wampirów ustanawiała swoje prawa do określonej 
wioski 
i broniła żerowiska przed innymi wampirami?
- A co z tego mieli ludzie? - zapytał Youngman.
- Bogów.
A więc słyszał o Masawie, pomyślał Youngman.
- Jakich bogów? - podjęła Anne. 
- Bogów Majów, na przykład – powiedział Paine, ku wyraźnej uldze Youngmana. - 
Nadal można spotkać ich rzeźby na Jukatanie. Posągi z głowami nietoperzy. 
Wyraźnie widać 
zakrzywione siekacze i długi język. Nikt naprawdę nie wie, dlaczego Majowie 
porzucili 
swoje miasta. Może w wyniku rabunkowej gospodarki rolnej. A może z powodu utraty 
krwi. 
Tam, gdzie występuje więcej wampirów, było więcej bogów-nietoperzy. Więcej 
ofiar, więcej 
rytualnych danin z krwi. Aztekowie smarowali sobie krwią włosy, wycinali sobie 
uszy na 
kształt nietoperzy i nosili czapki z nietoperzych skórek.
- Jeżeli dobrze rozumiem - powiedziała Annę - sugerujesz, że nic się nie da 
zmienić? 
Że dżuma powinna istnieć i że wampiry powinny dalej żyć?
- Nie chodzi o to, czy powinny. Jedyny sposób na wyeliminowanie dżumy, bądź 
wampirów, to wyeliminować człowieka. Znikniemy razem.
- W takim razie twoja praca nie ma sensu -powiedziała. - Patrząc z oddali, z 
biologicznego punktu widzenia, nasze życie jest bez znaczenia. Po co więc tu 
siedzisz?
- Bo - Paine nie mógł wymyślić nic lepszego - na tym polega moja praca.
Po długiej ciszy Anne powiedziała:
- Dobry Boże!
A potem długo nikt się już nie odzywał.
Gwiazda Hotomkam powoli przesunęła się nad kanionem. Choochokam zniknął za 
horyzontem. Youngman palił, żałując, że nie ma więcej samosiejki. Anne spała na 
środku 
wąskiego namiotu. Paine metodycznie nabijał i rozładowywał swoją strzelbę.
- Może powinniśmy posłuchać dziennika - zasugerował Youngman.
- Po co? - zapytał Paine. - I tak nie powiedzą niczego, co by nas mogło zdziwić.
- Uważam, że zaczną bombardować jaskinie. - Youngman zniżył głos.
- Tak - zgodził się Paine. - Jedną albo dwie, aż się zorientują, że tylko 
rozpraszają 
nietoperze. Musimy mieć te wampiry razem jeszcze przez dwie noce...
- A, właśnie. Annę nie wchodzi z nami jutro do jaskini. Tylko my dwaj. I tak nie 
będzie w stanie nic nieść i tylko by nam przeszkadzała.
- Dobra.
- Nie, to nie wystarczy - Youngman pokiwał głową. - Albo obiecasz, że Anne 
zostanie 
w samochodzie, albo idziesz sam.
- Proszę bardzo, przysięgam, że nie wejdzie do żadnej jaskini. - Paine odłożył 
strzelbę. 
Nad oświetlonym namiotem krążyła ćma. Nagle owad zaczął robić gwałtowne uniki, 
latając 
zygzakiem bądź zniżając się nad samą ziemię. Paine obrócił się w stronę 
wzmacniacza, zanim 
jeszcze zadźwięczał alarm. - Obudź ją! - polecił Youngmanowi i zanurkował do 
wnętrza 
samochodu.
- Anne! - Youngman potrząsnął ją za ramię. -Wróciły.
- Jeszcze z trzysta metrów. - Paine powrócił. W jednej ręce trzymał cienki, 
półtorametrowy drążek. W drugiej - dwuuncjową ampułkę z krwią.
- Jesteś pewien, że tu przystaną? - Youngman ujął drążek. Wokół koca owinął 
świeżą 
krowią skórę. Anne, nadal pocierając oczy, stała koło akumulatora.
- Poprzednio nie widziały nas w samochodzie. Teraz staniemy na zewnątrz. - Paine 
wylał krew z ampułki na skórę. - Ostrożnie, nie dotykajcie siatki.
- Wiem, co robić.
- Kiedy powiem: „prąd", włączysz. - Paine strzelił palcami w kierunku Anne.
Youngman uświadomił sobie nagle, że Paine i Anne widzieli nietoperze, natomiast 
on 
jeszcze nigdy nie widział tych zwierząt z bliska. Wystawił drążek w ten sposób, 
że 
nasiąknięta krwią skóra znalazła się poza namiotem. Siatka wydawała się taka 
krucha. Czuł, 
jak serce pompuje mu krew i adrenalinę, i pojął, jak delikatna jest ludzka 
skóra. Nigdy dotąd 
nie bał się zwierząt.
Alarm wzmacniacza był coraz głośniejszy i bardziej natarczywy, przechodząc w 
ciągły pisk.
Paine stał w środku namiotu, czekając spokojnie.
Anne patrzyła w górę.
Najpierw doszedł ich szept rzekomego wiatru, a potem cichy szum. Jakiś cień 
przemknął nad głową, zbyt szybko, żeby Youngman mógł mu się przyjrzeć. Dwa inne 
cienie. 
Dziesięć. Oczy świecące jak latarki. Sto, więcej niż Youngman był w stanie 
zliczyć. Anne 
patrzyła; była w szoku. Ściany namiotu zaczęły się uginać. Poprzez uderzenia 
skrzydeł 
Youngman nie słyszał już nawet pisku alarmu.
- Przebijają się! - krzyknęła Anne.
- Nie. - Paine skierował broń na leżący na ziemi kształt.
Rzeka nietoperzy przepływała nad głową, potem zakręcała i zmieniała się w wir 
bijących skrzydeł. Wir przechodził nad namiotem w kręcące się koło. Youngman 
odruchowo 
przykucnął. Paine, kręcący się na piętach, zdawał się rosnąć. Anne spoglądała na 
pysk za 
namiotem. Na każdym policzku brodawki. Po obu stronach płaskiego nosa skośne, 
ciemne 
oczy. Długie, pofałdowane uszy. Youngman zauważył, że nietoperze pokryły sobą 
cały dach 
samochodu. Jeden zeskoczył na siatkę wprost nad Paine'em. Jeszcze więcej 
pojawiło się na 
brzegu namiotu. Dwa podskoczyły i zręcznie wspięły się na ścianki. Inne 
zeskoczyły z 
samochodu, a jeszcze inne wylądowały wprost na siatce. Drążek w ręce Youngmana 
zatrząsł 
się. Na zakrwawionym końcu siedział nietoperz. Siekaczami przeorał kawałek 
skóry. Długim, 
czerwonym językiem delikatnie przeciągnął po drążku. Youngman usłyszał wystrzał 
i 
zobaczył, że z grzbietu nietoperza sterczy lotka. Czterdzieści lub pięćdziesiąt 
nietoperzy 
tłoczyło się na dachu, a inne wspinały się po ścianach za pomocą haczykowato 
zakończonych 
kciuków. Część z nich miała pyski unurzane we krwi. Drążek ugiął się pod 
ciężarem 
następnych trzech nietoperzy. Paine przepchnął strzelbę przez siatkę i znów 
wypalił. Dach 
namiotu osiadł pod ciężarem. Nadleciało jeszcze więcej nietoperzy, przynosząc ze 
sobą 
nieznośny smród amoniaku. Youngman dosłyszał najniższe z wydawanych przez nie 
dźwięków, coś jakby trzaski w uszach. Parę centymetrów od jego głowy zaczęły 
przegryzać 
się przez siatkę. Paine bez pośpiechu wymierzył po raz trzeci. Kiedy opuszczał 
broń, na 
plecach, między łopatkami, wylądował mu nietoperz. Youngman bez namysłu strącił 
zwierzę 
i rozgniótł je pod butem.
- Prąd! - krzyknął Paine.
Na końcu namiotu powstała dziura. Przeciskał się przez nią kolejny nietoperz. 
Youngman porwał strzelbę ze śpiwora i rozwalił go na kawałki. Krew, kości i 
futro obryzgały 
wnętrze namiotu. Zatłukł jeszcze dwa inne, zanim Pai-ne'owi udało się zatkać 
przerwę.
-Włącz akumulator! - krzyknął do Anne, która klęczała przy urządzeniu, nie mogąc 
zmusić się do przekręcenia dźwigni. Nietoperze przecinały ściany i dach. 
Youngman 
wystrzelił w ich kierunku i chwycił za rewolwer, który zabrał z domu Momoa. Na 
jednej ze 
ścian pojawiła się szpara długości metra. Youngman ruszył na spotkanie 
wciskających się do 
wnętrza nietoperzy; wystrzeliwszy wszystkie naboje, sięgnął po siatkę i ściągnął 
ją rękami. 
Patrzył, jak nietoperze obsiadły mu całą dłoń.
Wtem całym jego ciałem targnął wstrząs elektryczny, pogrążając umysł w 
ciemnościach, a ciało w konwulsjach.
Rozdział ósmy
Niebieskie niebo otaczało twarz Anne.
- Jak się czujesz? - zapytała.
- Świetnie - wyszeptał Youngman.
- Całkiem nieźle, jak na człowieka, któremu przestało bić serce.
- A teraz bije?
Uniósł głowę z jej łona i skrzywił się. Zauważył, że dłonie ma obandażowane do 
nadgarstków. Siatkowy namiot został zwinięty i gdzieś znikneły czerwone kanistry 
z trucizną. 
Paine też gdzieś zniknął.
- Gdzie on jest? - zapytał Youngman.
- Poszedł szukać jaskini. Uratowałeś nam tej nocy życie, wiesz?
- Nic nie pamiętam.
- To moja wina - powiedziała. - Bałam się, nie byłam w stanie włączyć prądu.
Youngman oderwał się od niej i wstał. Ziemia kołysała mu się lekko pod nogami. 
Spojrzał na słońce; musiało być koło południa.
- Powinien był poczekać. Sam nie doniesie tego wszystkiego. Dlaczego nie wziął 
samochodu?
- Czekał, aż upewnił się, że przeżyjesz. Zostawił nam samochód, żebyśmy mogli 
sobie 
pojechać. Wcale nie chciał, żebyśmy mu towarzyszyli. Wziął twoją strzelbę i 
powiedział, że 
cię zastrzeli, jeżeli za nim pójdziesz. Nie żartował, to wariat.
Youngman opadł na kolano, trochę z zaskoczenia, trochę z powodu słabości.
- Nie wiedziałaś tego? - zapytał swą towarzyszkę. Spojrzał w głąb kanionu, gdzie 
widać było oddalające się ślady Paine'a. - Kiedy poszedł?
- Z godzinę temu, może trochę więcej.
- Powinien był wyruszyć o świcie. - Youngman potrząsnął głową. - Nie wie, jak 
tam 
dojść. Nie starczy mu czasu.
- Youngman, jedźmy stąd. To zawodowiec, sam da sobie radę. Tylko on jest w 
stanie 
to zrobić.
- Jeden z nas. - Youngman nadal patrzył w kierunku, w którym poszedł Paine. - 
Poczekamy i zobaczymy - powiedział.
Paine złożył na ścieżce ciężki ładunek. W środku zostawił truciznę, zwiniętą 
siatkę, 
baterie, druty i narzędzia, a ze sobą wziął tylko odbiornik, sznur, siekierkę i 
strzelbę. Oddalił 
się już o milę od samochodu Anne i Youngmana. Nie będzie powtórki z ojca i z 
Ochaya. 
Teraz był sam, wolny, i miał jasny umysł.
Opuszczona droga wspinała się w głąb kanionu, schowana pod nawisami z lawy, 
które 
ukryty ją przed zdjęciami robionymi z powietrza. Po obu stronach sterczały 
rdzawoczerwone 
ściany z piaskowca. Czasami błysnęła mika lub lśniący białością wapień. Niekiedy 
Paine 
cofał się o krok przed cieniem ludzkim, ale nad sobą widział tylko formacje lawy 
wulkanicznej. Z całej tej geologicznej obfitości Paine'a najbardziej interesował 
wapień, który 
najprędzej mógł go zaprowadzić do jaskini nietoperzy.
Nadal nie dochodził go żaden sygnał. Był przekonany, że lotki trafiły w cel i że 
nietoperze znajdowały się niedaleko, ale ściany kanionu ekranowały sygnał. 
Musiał wspiąć 
się wyżej - inaczej mógł w ogóle minąć właściwą jaskinię.
Posuwał się powoli, aż dotarł do wąskiej bazaltowej ścieżki, którą wydostał się 
na 
szczyt skalnej formacji. Ostrożnie postępując, dotarł na szczyt, skąd widział 
całą wschodnią 
ścianę kanionu.
Kanion Maski różnił się zasadniczo od typowych tworów erozji. W miejsce zwykłych 
kotlin i występów skały o różnej twardości stworzyły zadziwiającą, pociętą 
łamigłówkę. 
Zaczęło się od wybuchu wulkanu, pomyślał, potem pojawiły się skały osadowe. 
Wschodnia 
część mesy liczyła sobie z piętnaście kilometrów kwadratowych, a na zachodzie 
wznosił się 
płaskowyż podobnych rozmiarów. Płonący wyciek ropy znajdował się na zachodzie.
Jak z Miltona, pomyślał: „Lochy potworne, a w nich płomień bucha, lecz brak tam 
światła. Na jego miejscu ciemność panuje widzialna".
Paine uśmiechnął się do siebie. Czuł się znakomicie, jak wtedy, kiedy wiedział, 
że ma 
rację. Ponad wszystko.
Przesuwał się z jednego wzniesienia na drugie, przeskakując nad głębokimi 
szczelinami, podciągając się w górę na linie, gdy gładka skała nie dawała 
oparcia dla butów. 
Szedł śladem wapienia, aż ten znikał bądź wnikał do jaskini. Widział jaskinie, 
całe setki - tak 
jak mówił Indianin - ale żadna z nich nie była ani dość wilgotna, ani dość duża 
na to, aby 
gościć kolonię nietoperzy. Nadajnik milczał. Paine nie poddawał się 
zniechęceniu. Nietoperze 
były, i to blisko.
Od czasu do czasu widział jakieś kształty odrywające się od skał. Wrony. Koło 
jednego z gniazd zobaczył pszczołę gnojną, która z uwagą badała górę ptasich 
odchodów, 
sięgających człowiekowi do pasa. Paine widział burze na pustyni, ale nie był 
nawet w stanie 
zgadnąć, kiedy tu ostatnio padało.
Nie widział żadnego życia roślinnego i - poza samotną pszczołą - żadnych owadów.
Przeszedł po naturalnym moście z piaskowca i w dole, w cieniu, zobaczył swoją 
drogę. Zdziwił się, że zaszedł tak daleko. Spojrzał na zegarek. Piąta: dwie 
godziny do 
zachodu słońca. Było o wiele później, niż sądził, ale był przekonany, że ma dość 
czasu.
Po drugiej stronie mostu przeważały skały wulkaniczne. Paine musiał przebijać 
się 
przez pola bazaltowych kominów. W pewnym miejscu dostrzegł podwójną spiralę 
wyrytą 
głęboko w wapieniu, aż do poziomu ciemnej lawy. Skąd Indianie wiedzieli, że pod 
wapieniem znajduje się lawa - nie miał pojęcia. To była zagadka dla 
antropologów. Dla niego 
wapień był dobrą wróżbą.
Gdy wyszedł z pola lawy, doszedł go pierwszy sygnał i stopniowo przybierał na 
sile, 
w miarę jak posuwał się do przodu. Spróbował na dwóch innych częstotliwościach; 
druga 
była ledwie słyszalna, ale trzecia brzmiała najmocniej. Paine szedł naprzód 
poprzez bazaltowe 
zapory. Przeskoczył przez szczelinę i ujrzał wielką płaską płytę wapienną.
Nadajnik piszczał na wszystkich trzech częstotliwościach. Wyłączył go. Wapienna 
płyta miała z piętnaście metrów średnicy, a w środku widniał sześciometrowy 
otwór, 
wydrążony przez erozję. Brzegi otworu porastał mech. Poruszając się ostrożnie, 
na brzuchu, 
Paine podczołgał się blisko i spojrzał w dół.
Znalazł je. Promień światła, przenikający przez szczelinę do wnętrza jaskini, 
oświetlał 
-kilkadziesiąt metrów niżej - smolistą kałużę na dnie. Kałuża była płytka, 
niedawno powstała, 
ale towarzyszył jej zwykły odór amoniaku. Paine włączył na chwilę odbiornik. 
Ostry dźwięk 
wprawił w ruch dziesiątki ciał podwieszonych przy sklepieniu jaskini, tuż pod 
nim. Wszystkie 
trzy pasma. Dopadł je wszystkie.
Kiedy oczy przywykły mu do mroku, dostrzegł, że jaskinia jest okrągła, szeroka 
na 
jakieś sto metrów, w kształcie amfiteatru. Ściany pięły się w górę, kończąc się 
łukowatym 
sklepieniem. Jeżeli teraz stado liczyło sobie z tysiąc nietoperzy, to jaskinia 
śmiało mogła 
pomieścić trzy razy tyle. Gdzieś w dole musiało wypływać źródło lub płynęły wody 
podziemne. Paine pociągnął nosem. Smród amoniaku nie był zbyt silny i Paine 
wyczuł inny, 
dobrze znany zapach. Ropa. Jeszcze jeden wyciek. Chee byłby w siódmym niebie.
Źrenice Paine'a nadal się rozszerzały. Pionowe linie na podłożu jaskini nie 
mogły być 
przypadkowe, bo były idealnie proste. Były to prymitywne drabiny, może z 
dziesięć, a w 
większości brakowało szczebli. Z mroku wyłoniło się więcej szczegółów. W 
głębokim cieniu 
widać było ciemny kształt. Kwadrat. Wokół i powyżej widać było więcej kwadratów, 
które 
sięgały aż do połowy wysokości jaskini. Okna. Okna i drzwi do pięciopiętrowych 
domów, 
cała wielka podziemna aleja. Paine nie dostrzegł tego wcześniej nie tylko 
dlatego, że było 
ciemno. Domy leżały w ruinach. Dachy i ściany zapadły się do środka, a wszystko 
pokrywała 
gruba warstwa kurzu. Paine'owi wydawało się, że w razie ataku wroga ludzie mogli 
w takim 
miejscu przeczekać dłuższy czas. To nie była pospiesznie zbudowana atrapa. To 
było małe 
miasto.
Zaciekawiony i zaintrygowany Paine przeczołgał się wokół całego otworu, szeroko 
rozstawiając ramiona i kolana, żeby zminimalizować nacisk ciała na wapienne 
sklepienie. 
Pomyślał, że będzie zmuszony spuścić kanistry z gazem do jaskini za pomocą 
bloczka, 
umocowanego na drążku, wbitym w płytę. Operacja ta mogłaby rozbić kruchy wapień 
i 
zbudzić nietoperze, gdyby jednak ruiny wznosiły się na wysokość przynajmniej 
trzydziestu 
metrów, to byłby w stanie umieścić kanistry bezpośrednio na nich. Ruiny 
świadczyły również 
o tym, że do jaskini musiało prowadzić inne wejście, którym do środka wchodzili 
ludzie.
Chociaż ruiny nie stanowiły dostatecznego oparcia dla kanistrów, Paine i tak był 
zadowolony. Zmiana taktyki w połowie walki mogła doprowadzić do klęski, a jeden 
fałszywy 
krok w tak zapuszczonych ruinach mógł skończyć się tragedią.
Wobec tego pozostawał górny wlot. Wprost nad głowami nietoperzy.
Wycofał się tą samą drogą, którą przyszedł: poprzez pole lawy, do mostu z 
piaskowca, 
a stamtąd do drogi, na którą spuścił się po sznurze. Teraz przyszła kolej na 
pytania.
Droga dochodzi aż tutaj? W jakim celu?
Nie chciał się zatrzymać, ale nawyk był silniejszy. Pułapka nie miała sensu, 
jeżeli 
istniały dwa wyjścia, a ludzie jakoś musieli się tam dostawać.
Kiedy Paine zbliżył się do jaskini, odbiornik znów zaczął piszczeć. Nie tak 
głośno jak 
nad jaskinią, ale dość wyraźnie. Youngman znał kanion i drogę. Paine uświadomił 
to sobie i 
aż poczerwieniał na twarzy. Sukinsyn na pewno znał tę jaskinię.
Droga urywała się przy czymś, co wyglądało jak wejście do kopalni. Drewniane 
koło 
od taczki, które butwiało w spokoju od setek lat, leżało obok wjazdu zdolnego 
pomieścić dwa 
kopalniane wagoniki.
Sygnał dochodził ze środka. Zerknął na zegarek. Robiło się późno, ale musiał się 
upewnić.
Wszedłszy do środka, dotknął ściany. Była zimna, wilgotna i zabarwiła mu palce 
na 
czarno. Wystarczyło tylko powąchać i już wiedział: kopalnia służyła wydobywaniu 
roponośnych piasków bitumicznych. Piaski tak nasączone ropą, że można było 
formować je 
w cegiełki i palić lepiej niż węgiel.
Szyb ciągnął się dalej, a z każdym krokiem wzrastała siła sygnałów. To musiała 
być ta 
druga droga do jaskini. Pięćdziesiąt metrów dalej korytarz kończył się ślepo. 
Pomimo to 
sygnały dobiegały wyraźnie i Paine czuł zapach amoniaku. Ostrożnie naparł dłonią 
na 
przednią ścianę, która rozsypała się pod palcami. Ramię przeszło mu na wylot 
przez 
zbutwiałe szczątki zasłony, która oddzielała kopalnię od głównej, wapiennej 
jaskini. 
Ostrożnie cofnął ramię i zajrzał przez dziurę. Przed jego oczyma roztoczył się 
widok 
oświetlonej przez górny otwór groty, kałuża przetrawionej krwi, ruiny pueblo, a 
nad głową - 
sufit pełen śmiercionośnych, lecz zarazem delikatnych nietoperzy. A więc używały 
jedynie 
górnego wlotu.
Doszedłszy do drogi, Paine ruszył biegiem. Dochodziła szósta, nie miał już dość 
czasu, żeby rozpylić truciznę przed wylotem wampirów. Tak naprawdę, to miał czas 
zaledwie 
na to, żeby odzyskać plecak i uciec z drogi przelotu nietoperzy.
Droga wiła się bezustannie. Paine'owi wydawało się, że zakręca złośliwie, chcąc 
go 
opóźnić, ale na koniec dojrzał plecak tam, gdzie go zostawił. Na widok Paine'a 
przestraszony 
kruk zerwał się w powietrze.
Od razu, z nawyku, sprawdził ciśnienie w kanistrze z cyjanowodorem. Wszystko 
było 
w porządku. Baterie były naładowane, a metalowa siatka porządnie zwinięta. Kruk 
musiał po 
prostu rozglądać się za jedzeniem. Paine zarzucił ładunek na ramiona i ruszył w 
kierunku 
wapiennej płyty.
Pomimo ostrego kąta podejścia i wagi kanistra, szedł szybko. Droga pogrążyła się 
w 
niebieskawym półmroku, a w górze świeciły wierzchołki kanionu. Od czasu do czasu 
słońce 
przenikało przez wyrwy w skałach i rzucało na ściany garbaty cień Paine'a. Raz 
Paine 
dostrzegł inny cień i ujrzał krążącego nad głową kruka.
Przerzucił linę nad mostkiem z piaskowca i podciągnął się do góry. Potem 
przemierzył 
pole lawy i okrążył górne wejście od zachodu; tutaj przycupnął pod skalnym 
występem i 
patrzył, jak ostatnie promienie słońca schodzą z wapiennej płyty.
Teraz, kiedy już wiedział, co robić, poczuł się pewniej. Otworzył plecak, 
wyciągnął ze 
środka kask i przecinak do drutu. Maska gazowa i rękawiczki nie były mu 
potrzebne. Zerwał 
się wschodni wiatr, tak że zapach Paine'a nie dochodził do jaskini. Wszystko 
szło jak po 
maśle.
Po zachodzie słońca horyzont na wschodzie zabarwił się na różowo, a potem na 
fioletowo. Z dziury nie wyleciał ani jeden nietoperz. Inne nietoperze ożywały 
już o zmroku, 
ale wampiry czekały na prawdziwą noc. Potem Paine usłyszał szum, bicie skrzydeł 
i odgłosy 
oddawanego moczu. Odległe wierzchołki mesy przez chwilę wyglądały jak złote 
chmury; po 
pewnym czasie ukazały się gwiazdy i świat pogrążył się w ciemności.
Paine wstrzymał oddech. Jeszcze przez minutę powietrze było nieruchome, a potem 
pierwsze nietoperze wyleciały z otworu, niczym liście unoszone w górę przez 
płomień. Zaraz 
pojawiła się reszta, tworząc czarną kolumnę wzbijającą się na sto metrów w 
niebo.
Jego nietoperze.
Paine trzymał się skały, jakby mógł zostać wessany w kręcący się wir. Część jego 
osobowości na pewno dała się wessać. Razem z ojcem, Ochayem i wszystkimi latami 
spędzonymi w Meksyku. Joe Paine powiedział raz, że człowiek staje się tym, co 
zabija. Miał 
rację. Nietoperze i Paine byli głową i ogonem tego samego organizmu, który 
prowadził i 
ścigał sam siebie. Bestia zrodzona ze śmierci i żywiona obsesją. Otulona w zło. 
Oszukał 
Anne. W przyrodzie panowała pewna harmonia. Drapieżniki eliminowały słabsze 
okazy, 
zwierzęta roślinożerne i ptaki przenosiły nasiona, owady czyściły glebę, kwiaty 
roztaczały 
wokół siebie piękno. Każda istota, w zamian za swe życie, użyczała czegoś z 
siebie innym. 
Ale jeden wybryk natury nie odwdzięczał się niczym w zamian za swoje nienasycone 
pragnienie. Wampir. Paine nie bał się klaustrofobii, natomiast trząsł się na 
myśl o uosobieniu 
zła. Rozumiał to, ale nie był w stanie przewidzieć, że zło ma wymierną wagę. Aż 
do chwili, 
gdy sobie uświadomił, że zło zmusiło go do przepędzenia nietoperzy w okolice, w 
których 
nigdy wcześniej nie były i gdzie zaczęły ze zdwojoną siłą siać terror. 
Apokalipsa nie 
potrzebowała koni i ognistych smoków, mając do dyspozycji nietoperze i dżumę. 
Wszystko 
dzięki niemu.
Ale oto nadchodził kres pogoni i na koniec mógł stać się wolny.
Rozpłaszczywszy się na kształt chmury, obróciwszy się parokrotnie wokół własnej 
osi 
i utworzywszy długi półksiężyc, nietoperze pomknęły na wschód, nad pustynię.
Paine odczekał dziesięć minut, a potem pociął metalową siatkę na równe odcinki. 
Chciał przygotować szczelne zamknięcie otworu wlotowego. Jeden z odcinków 
zrolował, 
zaniósł na drugą stronę dziury i przymocował stalowymi śledziami do płyty. Nieco 
dalej 
zamocował kolejne śledzie. Nie musiał ich wbijać głęboko, zaledwie tyle, żeby 
przytrzymały 
siatkę. Pod sobą słyszał niespokojne szelesty trzymających się sufitu niemowląt. 
Domyślał 
się, że towarzyszą temu niesłyszalne dla jego uszu wołania o pomoc, ale stado 
było zbyt 
daleko, aby mogło na nie zareagować. Paine przyczepił do siatki dwa przewody i 
podłączył je 
do baterii schowanych pod skalną półką. Ustawił przełącznik na trzysta woltów, 
włączył na 
próbę, a potem znów wyłączył. Pierwsza część pułapki była gotowa.
Paine stał na skalnej półce z granitu, o wiele trwalszej od wapienia. Odszukał 
wąską 
szczelinę i wbił śledzia. Związał razem dwa odcinki sznura w jeden - 
trzydziestometrowej 
długości. Jeden koniec przymocował do śledzia, a do drugiego przywiązał rączkę 
kanistra z 
trucizną. Przekręcił regulator zegara; każdy obrót cofał aparat o godzinę. 
Nastawił regulator 
na maksimum: dwanaście obrotów.
Potem położył kanister na boku i zaczął go toczyć w kierunku otworu. Granitowa 
półka znajdowała się w odległości piętnastu metrów od otworu, kanister miał więc 
zwisać 
piętnaście metrów pod sklepieniem, z dala od powracających nietoperzy. Po ich 
powrocie 
Paine chciał rozłożyć siatkę, włączyć prąd i czekać. Aż do siódmej czterdzieści 
pięć rano, 
kiedy to z kanistra wydobyłby się śmiertelny obłok. Było to bardzo proste.
Pojawiło się więcej gwiazd. Paine toczył kanister powoli w kierunku otworu. 
Potem 
popchnął go lekko i butla wleciała do środka. Złapał za sznur i zaczął powoli 
opuszczać go w 
dół. Ostrożnie odsunął się od wlotu, na bok wapiennej płyty i wypuścił nieco 
więcej sznura.
Lina się zatrzymała. Paine obliczył, że kanister mógł się opuścić nie więcej niż 
o trzy 
metry. Linka musiała się więc gdzieś zahaczyć. Potrząsnął nią silnie. Ani 
drgnęła.
Znów podczołgał się do otworu. Pod rękami i kolanami wyczuwał nerwowe ruchy 
niemowląt, zaniepokojonych pojawieniem się kanistra.
- Cierpliwości - wyszeptał do nich.
Doszedłszy do otworu, zobaczył, że sznur wgryzł się w miękki wapień i utknął w 
nim. 
Nie chciał opierać całego ciężaru ciała na kolanach, ale uwolnił linę i uniósł 
kanister, żeby 
opuścić go w innym miejscu.
Podnosząc kanister, dojrzał i inny kłopot. Jakimś cudem linka przymocowana do 
rączki butli owinęła się wokół lejka i zablokowała regulator. Paine wyciągnął 
delikatnie 
kanister i ustawił go na brzegu otworu.
Jeden ruch ręki uwolnił regulator. Znów zniżył butlę do jaskini, z przyjemnością 
obserwując, jak zjeżdża w głąb. Na koniec kanister znikł mu z oczu, z lekka 
kołysząc się 
gdzieś w ciemnościach.
Paine odchylił się do tyłu i głęboko odetchnął.
Poczuł, jak płyta trzeszczy pod nim. Już miał rzucić się do tyłu, kiedy wapień 
usunął 
mu się spod nóg. Złapał się za skałę, ale kruszyła się pod palcami, a na jego 
głowę sypał się 
biały pył.
Spadał. Najpierw stopami w dół. Potem rozrzucił ręce i nogi, a mrok uderzył go w 
twarz. Widział przed sobą sznur od kanistra. Zatrzymał się piętnaście metrów pod 
sklepieniem. Nadgarstek miał zaplątany w sznur, tuż przy rączce butli z 
cyjanowodorem. 
Zimny kanister obijał mu się o potłuczoną twarz. Próbował się wyprostować, ale 
ciężar ciała 
wyrwał uwięzione w pętli ramię ze stawu. Drugą ręką nie był w stanie się 
uwolnić.
Wisiał.
Niemowlęta przez pewien czas tłukły się pod sufitem, a potem ucichły. Czekały.
Tak jak i Paine.
Rozdział dziewiąty
- Nie udało mu się - powiedział Youngman. - W przeciwnym razie już by tu był.
Wysoko nad głową jaśniały dwie gwiazdy Natupkom: Castor i Polluks. Pojawiła się 
też Talawsohu, Gwiazda Poranna. Oboje z Anne widzieli dwukrotnie przelot 
nietoperzy. 
Pierwszym razem na własne oczy, a drugim - w pięć godzin później - na 
oscyloskopie Paine'a. 
Ale to było już pięć godzin temu.
- Kazałem mu czekać.
- Paine wie, co robi. Masz, zjedz to, wyglądasz potwornie - dała mu kawałek 
chleba z 
margaryną. - Przykro mi, ale nic innego nie mamy. I parę piw.
Potrząsnął głową. Nawet w zielonym blasku oscyloskopu twarz miał szarą, jakby 
pokrytą popiołem.
- Gdybyśmy za nim poszli, zabiłby nas.
- Już do nikogo nie będzie strzelał.
- Nic mu się nie stało. Najlepsze, co możemy zrobić, to pojechać do szosy, tak 
żeby 
Chee mógł po niego przysłać helikopter.
Youngman włączył radio. Rozgłośnie z Tuba City nie nadawały już muzyki. Długie 
chwile ciszy przerywały kolejne obwieszczenia. Tuba City już drugi dzień objęte 
jest 
kwarantanną... piętnaście osób zmarło w Shangopovi, dwanaście w Walpi... granice 
stanowe 
Utah i Nowego Meksyku zostały zamknięte... we Flagstaff ewakuacja postępowała 
zgodnie z 
planem... sytuacja została opanowana...
- Wyjdę się rozejrzeć. - Youngman pocałował rękę Anne. - Daj mi znać, jak coś 
się 
pokaże na ekranie.
Wyszedł z samochodu i spojrzał na drogę. Paine nie wróci. Zamiast pójść na czas 
do 
jaskini, Paine zabałaganił po drodze. Nawet śpiąc, Youngman zastosował się do 
polecenia 
Abne-ra. Kiedy Abner to wszystko przewidział? Tydzień temu? Zaledwie? A za 
tydzień, co 
się stanie? Co by się mogło stać, gdyby tydzień temu był w stanie odczytać 
piaskowe rysunki 
zmarłego starca?
Kiedy sięgnął do kieszeni, szukając papierosów, natrafił na korzeń bielunia.
Youngman zdawał sobie sprawę, że nie ma dość sił na dotarcie do jaskini. Ledwie 
mógł chodzić, a ręce miał prawie bezużyteczne.
Gdybyż Paine miał rację, że jest jedynym człowiekiem, który był w stanie 
zatrzymać 
nietoperze...
Youngman nadgryzł korzeń. Wziął potężny kęs, nie mając pojęcia, jaka jest 
największa dopuszczalna dawka. Jeżeli się zatruje, to Anne wywiezie go z 
kanionu. Cóż miał 
do stracenia? Poczuł gorzki smak spływający mu do gardła.
Po Talawsohu pojawiła się Ponochona, Gwiazda Psa, i nastała najgłębsza noc, 
poprzedzająca świt. Całonocne ceremonie kończyły się wraz ze wschodem Ponochony, 
a 
potem kapłani czekali na wschód słońca, które miało im powiedzieć, czy 
uroczystości się 
udały. Jeden błąd mógł spowodować, że słońce by wstało razem z tęczą o 
odwróconych 
kolorach. Youngman czekał; ramiona i nogi sztywne z napięcia, usta otwarte, 
serce bijące 
coraz wolniej. Głową uderzył o burtę samochodu, a oczyma wodził za gwiazdami, 
które 
przypominały kręcące się w oddali nietoperze. Powoli liczył minuty w rytm 
uderzeń serca. 
Poranny wietrzyk owiewał mu lewą stronę twarzy, po czym niespiesznie przesuwał 
się na 
prawo. Turkusowy deszcz przesłonił gwiazdy, a potem pustynia buchnęła 
płomieniem, który 
rozpalił cały horyzont na wschodzie. Kanion odpłynął w morze ognia.
Płomienie okryły Youngmana i ogrzały jak lekka, złota derka. Ciało zapłonęło i 
wypuściło go ze swych objęć, pozwalając mu poszybować w górę. Przez chwilę 
rozkoszował 
się niebytem, a potem poczuł, jak wraca doń świadomość. Widział, jak w dole 
świat tańczy 
między dwiema lalkami Kachina. Jedna z nich miała twarz z chmur, a druga - 
spaloną 
słońcem. Skłoniły się przed Youngmanem i odepchnęły świat na bok.
Świat się zmienił. Ocean uderzał o korony drzew. Między drzewami widział znajome 
rzędy kukurydzy, a gdzieniegdzie - kwadratowe pomniki i świątynie ozdobione 
kamiennymi 
rzeźbami z twarzami tygrysów, węży i nietoperzy. Kukurydza miała grube kaczany, 
a studnie 
były pełne czystej wody, ale ludzie uciekali przed siebie, aż zatrzymali się nad 
jeziorem 
otoczonym przez wulkany. Na wyspach rosły piramidy, a na ich stopniach, 
splamionych 
krwią kapłanów, stali żołnierze przebrani za zwierzęta. Lecz część ludzi poszła 
dalej, idąc na 
północ, aż dotarli na skraj pustyni. Widział, jak rosły miasta. Mesa Verde, 
Aztec, Wupatki, 
Keet Seel. Każde z nich znów opuszczone w szczycie swej świetności przez ludzi, 
którzy 
udali się na ostatnią wielką wędrówkę, na pustynię. Podzielili się na cztery 
grupy i poszli w 
cztery strony świata, nakreślając swoim tropem znak krzyża. Po setkach lat 
skręcili w prawo, 
kreśląc swastykę. Wraz z obrotem swastyki, podzielili się na mniejsze grupy, 
kręcąc się 
wkoło, aż cały świat naznaczony został ruchomymi swastykami i kołami. W jednej 
chwili 
powstawało pueblo. Inna grupa szła tropem przodków, a potem skręcała w innym 
kierunku, 
lecz zawsze i nieuchronnie dążąc do środka świata. I w końcu pojawili się na 
brzegach 
Czarnej Mesy, w Oraibi, w Hotevilla i w Shongopovi, bez wody, bez żyznych ziem, 
bez 
przyjaciół i na łasce swych bogów.
Youngman ujrzał samego siebie - leżał na plecach, z rozpostartymi rękami i 
nogami 
na z wolna wirującej pustyni.
Na koniec się odnalazł. Był gotów.
- Czujesz się lepiej? - Anne podeszła do niego.
- Tak. Czuję się bardziej sobą. 
Zaczerpnął głęboki oddech. Poranny wiatr poruszył lok nad jej skronią, a pochyłe 
promienie słońca dodały blasku niebiesko-brązowym oczom.
- Wiesz, jesteś bardzo piękna. - Podniósł się.
- Chodź już. Przygotujmy się do wyjazdu. 
Wspięła się na maskę i podała Youngmanowi mikrofon kierunkowy, a on schował go 
w bagażniku. Prawie nie czuł ciężaru ekwipunku. Spojrzał na swe dłonie i odwinął 
bandaże.
- Co robisz? - Anne zobaczyła krwawiące nacięcia.
- Anne, wiem, jak je powstrzymać. Idę do jaskini.
- Nawet nie wiesz, gdzie ona jest. 
- Mam przeczucie...
- Paine...
- Paine nie żyje. Anne, jest już dzień. Nie wrócił, bo nie żyje.
- Jeżeli to prawda, to tym bardziej powinniśmy stąd odjechać. Przykro mi, że cię 
w to 
wciągnęłam.
- Nie. Wierz mi, to nie ty mnie wciągnęłaś. 
Jeszcze dwie godziny temu Youngman był w szoku, a Indianin, którego teraz 
widziała, spokojnie dopinał koszulę pokaleczonymi palcami. 
- To jest błyskawiczna rekonwalescencja. Niewiarygodna. O co tu chodzi?
- Abner otworzył krąg. Ja muszę go znów zamknąć.
- Zamknąć krąg? To bez sensu, Youngman. Mówisz jak czarownik. Mów rozsądnie.
- To uważasz, że coś takiego jak cyjanowodór ma sens? - Youngman oderwał pas z 
koszuli, po czym przewiązał go sposobem Hopi wokół głowy.
- Tak - odparła.
- Paine miał rację? 
- Tak.
- Ale teraz nie żyje.
Anne ugryzła się w język. Wschodzące słońce rzucało błękitny blask na samochód, 
Youngmana i na nią. Ona i Youngman mówili innymi językami.
- Nie rozmiem - powiedziała.
- Trudno. Chcę tylko, żebyś mi zaufała.
- Ale jak mogę ci zaufać, jeżeli nie wiem, co chcesz zrobić?
- To właśnie jest zaufanie. Zaufanie jest czymś nienaukowym i niebiałym. Czy nie 
sądzisz, że najwyższy czas, żebyśmy się przekonali, czy to potrafisz?
- Świetnie - zgodziła się. - To jest nie fair. Przecież nie zostaniemy razem, 
jeżeli 
powiem „nie". To jest nie fair, bo cię kocham.
- Bywa tak, że miłość nie wystarcza.
Anne odeszła, żeby na niego nie patrzeć. Zdecydował, że daje jej pięć minut do 
namysłu. Powróciła już po jednej.
- Mówię „tak" - powiedziała. - W tej chwili, po tym pytaniu, nie tylko cię nie 
kochani, 
ale wręcz nienawidzę. Pomimo to pójdę z tobą. Nie pozwolę, żebyś poszedł sam.
Youngman wiedział, że nie było to zaufanie. Ale zawsze coś, na początek.
Drogę zbudowano dla meksykańskich wozów, a nie dla rovera. Co prawda Youngman 
spuścił powietrze z opon i dzięki temu obniżył pojazd o kilka centymetrów, ale 
stracili całe 
godziny rozbijając szpadlem bariery i niskie mostki z piaskowca. Było mu 
obojętne, jak 
wolno posuwali się naprzód; skoro Anne zdecydowała się mu towarzyszyć, to musiał 
zabrać 
ze sobą schron, jakim był samochód.
Minęło południe, gdy prawie wykończeni dotarli do końca drogi.
- Co to jest? - Anne zaciągnęła hamulec ręczny.
- Kopalnia.
- Nigdy nie słyszałam o żadnej kopalni w tej okolicy.
- Cóż, od pewnego czasu jest nieczynna. - Domyślił się następnego pytania. - Od 
jakichś dwustu lat.
Gdy wysiedli z rovera, Anne zaczęła nawoływać Paine'a, ale Youngman sprzeciwił 
się.
- Znajdziemy go - powiedział.
Przy wejściu do kopalni leżało stare, drewniane koło. Nie było śladu Paine'a, 
ale grunt 
był za twardy, żeby można było odczytać ślady. Annę z lękiem przyjrzała się 
skałom 
napierającym na wąską dróżkę. Z wierzchołków spoglądały na nich jęzory lawy.
- Kopalnia i droga, o których wiedzą tylko Hopi? Co to za tajemnica? - zapytała. 
- 
Skąd wiesz, że tam są nietoperze?
- Mogę się mylić. Poczekasz tutaj? 
- Idziemy razem - zdecydowała i ruszyła za nim.
Kiedy weszli do kopalni, tuż nad głową załopotały skrzydła. Youngman zdusił ręką 
krzyk Anne i oboje spojrzeli na parę odlatujących kruków.
- Nic ci nie jest?
- Jestem trochę zdenerwowana. 
Youngman zabrał jej latarkę.
- Zostań tutaj - polecił. 
Dalej poszedł sam.
Było zimno jak w grobie, ale dość wygodnie. Dokładnie tak, jak to tyle razy 
opisywał 
Abner. Wilgotne ściany, wzdłuż których kastylijscy księża pędzili biczami swoich 
niewolników-Hopi do pracy. Rzędy przeładowanych powozów. W miarę jak Youngman 
zagłębiał się w sztolnię, gasł odgłos jego kroków, tłumiony przez wilgotne, 
spocone ściany. 
Wejście i Anne rozmyły się w niewyraźne plamy. Youngman poświecił latarką, 
szukając 
Paine'a. Nic.
Kiedy doszedł do końca korytarza, poczuł smród amoniaku. Zgasiwszy światło, 
dostrzegł blady poblask na ścianie. Ściana zrobiona była z butwiejącej, 
dziurawej derki. 
Youngman zajrzał przez szparę, po czym rozerwał derkę i wszedł do środka.
Ujrzał olbrzymią grotę rozjaśnioną promieniami padającymi przez dziurę w 
sklepieniu. Musiał wyciągnąć głowę, żeby objąć wzrokiem cały sufit. Wszędzie, 
gdziekolwiek spojrzał, widział nietoperze. Wydawało się, że wiszą warstwami, a 
gdy jeden z 
nich się poruszył, to falowały wszystkie inne, tak że całą kolonią bezustannie 
wstrząsały 
drobne dreszcze. Na podłodze widać było ciemną kałużę uryny i odchodów. A dalej 
stało 
pueblo. A obok kałuży - człowiek ściskający czerwony kanister. Youngman wychynął 
z 
korytarza dziesięć minut później, ciągnąc sznur. Na końcu sznura, nadal zwarty z 
kanistrem, 
leżał Paine. Czerwona czupryna Paine'a z lekka przekrzywiła się na bok, równo 
odcięta nad 
czołem. Na ubraniu widniały ciemne pasma odchodów. W świetle dziennym sprawiał 
dziwne 
wrażenie, jak fragment czyjegoś koszmaru. Groteskowy i cuchnący amoniakiem.
Youngman odciął sznur i złożył zmarłego obok drewnianego koła. Dopiero wtedy 
odważył się spojrzeć na Anne.
- One tam są. - Patrzyła na kopalnię.
- Tak. Są tam.
Zobaczył, jak Anne rozsypuje się na kawałki, a potem znów bierze się w garść. 
Trupia 
bladość na twarzy ustąpiła łzom gniewu.
- Jak to się stało?
- Nad jaskinią jest otwór. Wpadł do środka, chciał schwycić sznur i się 
zaplątał. - 
Youngman podniósł przetartą końcówkę sznura. - Być może sznur pękł, zanim 
nietoperze 
powróciły do jaskini. Być może nic nie czuł.
Youngman w to wątpił. Porządny sznur nie przerywał się w ten sposób. Chyba że 
coś 
się szarpało i kręciło przez długi czas na drugim końcu.
- Kanister. - Nie zdążył go użyć. Anne otarła oczy. - To cyjanowodór. Teraz 
nasza 
kolej. Youngman, musimy dokończyć to, co on zaczął.
- Nie.
- Jak to? - Anne poprawiła kanister. - Nauczył nas tego. Twierdził, że nie można 
się 
pomylić.
- Anne...
- Zrobimy tak, jak chciał. Nastaw regulator. To łatwe.
- Anne... - Ukląkł przy zbiorniku, a potem poruszył regulatorem, który okręcił 
się 
wokół własnej osi. - Zepsuty. Pękł przy upadku.
- No to co zrobimy? Jaki masz teraz pomysł?! Czy masz coś ze sobą?
- Nic. Wszystko, co potrzebne, jest na miejscu. 
Odprowadzony jej wściekłym spojrzeniem, poszedł do samochodu po koc, na którym 
położył Paine'a. Smród amoniaku bił nie tylko od zmarłego, ale i z jaskini.
- Widziałeś nietoperze? - Anne starała się opanować.
- Są w wielkiej jaskini, na końcu sztolni. - Youngman skinął na ciało Paine'a. - 
Miał ze 
sobą o wiele więcej sprzętu niż ten kanister. Wydaje mi się, że wiem, co miał 
zamiar zrobić.
- Czy możemy im dać radę?
- Możemy je pozabijać, jeżeli o to ci chodzi. 
Youngman wspiął się na dach samochodu, z którego zobaczył język lawy zwisający z 
pobliskiego występu. Zahaczył o niego lasso.
- Zaraz wrócę! - krzyknął.
Podciągnął się na szczyt i tam przystanął, poza zasięgiem wzroku Annę. Słabło 
już 
narkotyczne działanie bielunia i ręce piekły go po krótkiej wspinaczce. Odgryzł 
nieco więcej 
korzenia. Żeby choć trochę stłumić ból, pomyślał. Potem polizał palce i ruszył w 
kierunku 
wapiennej płyty stanowiącej sklepienie jaskini.
Już w pół drogi poczuł się pewniej, silniej. Przy brzegu dziury zauważył 
zrolowaną 
siatkę, rozpiętą na śledziach i gotową do naciągnięcia. Przerwany sznur i druty 
zaprowadziły 
go pod skalną półkę, gdzie odkrył baterie i resztę sprzętu Paine'a. Youngman 
napiął siatkę, 
zakrywając dziurę, i podłączył prąd. Z plecaka wyjął jedynie siekierkę.
Kiedy wstał, bieluń uderzył mu do głowy i niebo pokryło się chmurami. Chmury 
były 
czerwone i tryskały krwią.
Youngman spodziewał się czegoś takiego. Odwrócił się tyłem do chmur i, 
spuściwszy 
wzrok, powrócił na drogę.
Kiedy doszedł do samochodu, Anne wprawdzie tam nie było, ale wyszła z kopalni, 
zanim zdążył ją zawołać.
- Jesteś - powiedział z ulgą. - Zablokowałem im drogę ucieczki. Paine wszystko 
przygotował.
- Widziałam cię. Byłam w grocie.
- Świetnie. Widziałaś więc i nietoperze.
- Widziałam też domy. Youngman, te opowieści o podziemnym mieście to wcale nie 
były bajki, prawda?
- Ruiny pueblo. Cóż takiego? Pełno ich na pustyni.
- Ale nie w grocie. No i ta opowieść o gorejącej dziurze. Gdybyśmy poszli ze sto 
metrów dalej, to też pewnie byśmy ją znaleźli...
- Co za różnica? Znaleźliśmy jakieś ruiny. Mieliśmy znaleźć nietoperze i udało 
nam 
się. Chyba nie wystraszysz się tych indiańskich bajek?
- To ważne - powiedziała Anne - bo wiedziałeś, co tam jest, ale nic mi nie 
powiedziałeś. Czy ty wierzysz w te historie?
Youngman zamyślił się; miał ochotę ją okłamać. Tak byłoby łatwiej zarówno jemu, 
jak i jej. Ale Anne wyczułaby kłamstwo i gardziłaby nim. I miałaby rację. Wobec 
tego w 
ogóle się nie odezwał.
- Tracimy czas - rzucił w końcu. - Idź do samochodu i przynieś wszystkie koce.
Powiesili nowy koc w przejściu między kopalnią a grotą, nie tylko po to, żeby 
odciąć 
światło latarki, ale również po to, żeby stłumić odgłosy pracy. Anne trzymała 
latarkę, a 
Youngman uderzył siekierką w ścianę korytarza.
- Spójrz. - Pokazał kawałek miękkiej skały. -Jest nasączona ropą. Jeżeli ją 
odpowiednio rozgrzejemy, to będzie się palić jak węgiel.
- Zatrujemy je dymem?
- Nie. Gdzieś w jaskini wycieka ropa, poczułem to wyraźnie. Jeżeli trafimy na to 
miejsce, to pojawi się więcej niż dym.
- Musimy zgromadzić mnóstwo tych brył.
- Zgadza się. - Youngman wrzucił kamień do koca. Znów wbił siekierę w ścianę. I 
jeszcze raz. I jeszcze raz. Miękka skała raczej poddawała się ciosom, niż łupała 
się. Ale góra 
kawałków na kocu wciąż rosła. Kierując światło latarki na ostrze siekierki, Anne 
czuła, jak 
pod ciosami słabnie jej opór. Youngman zdjął koszulę. Nie tyle uderzał w ścianę, 
ile rzucał 
się na nią. Przyglądała się, jak przy każdym skoku prężą mu się mięśnie pleców.
- Dwie noce temu omal nie umarłeś. Jakim cudem jesteś w stanie teraz tak 
pracować?
- Cóż, ciężkie roboty przymusowe mają to do siebie - powiedział między jednym 
uderzeniem a drugim - że nigdy się ich nie zapomina.
Bieluń krążył znów w jego żyłach. Youngman panował nad sytuacją.
Anne przejęła siekierę, a Youngman ciągnął koc z pierwszym ładunkiem 
łatwopalnego kamienia do wnętrza groty. Po kącie padania promieni przez dziurę w 
sklepieniu oceniał, że dochodziła druga. Zaciągnął koc do ruin pueblo. Już 
pierwszy krok po 
szczeblach drabiny rozwalił ją na kawałki, ale był w stanie wspiąć się wyżej po 
bezładnym 
rumowisku. Wokół stóp unosił się kurz. Przy załomie ściany zobaczył kolejne 
cztery piętra 
domów. Youngman wysypał kamienie z koca. Musiał rozpalić wielkie ognisko.
- Pchło - wyszeptały jedne z drzwi. 
Youngman potknął się o kamienie. Nietoperze nie zwróciły na niego uwagi.
Zaczął kopać, skupiając całą uwagę na pracy. Pierścień ognia musiał mieć 
średnicę 
trzydziestu metrów i Youngman potrzebował w tym celu czternastu pryzm skały 
bitumicznej, 
a każda z pryzm musiała mieć około pół metra. Całe ciało miał pokryte czarnym 
kurzem, 
poprzecinanym strumyczkami potu. Ten sam kurz, którego używał Abner. Zobaczył, 
że 
wzory na piersiach ułożyły się w spirale.
Przyciągnąwszy kolejne trzy ładunki, poczuł, że jest na skraju omdlenia. Kiedy 
Anne 
poszła po ostatnią butelkę piwa, połknął następny kawałek bielunia.
Lał się z niego zimny pot. Czuł, że bieluń rozjaśnia mu mózg.
- Daj mi coś zrobić - powiedziała Anne. -Pracując w tym tempie, zabijesz się.
- Damy sobie radę - odparł spokojnie.
- Youngman, uciekajmy, dopóki jeszcze możemy.
Biorąc od niej butelkę, poczuł, że opuścił go ból.
- Nie wchodź tylko do groty - rzekł. - Nawet gdybym cię wołał.
Skończył z ruinami. Następny ładunek dotaszczył do podnóża rumowiska, usłanego 
kamieniami i skorupami, zwanymi przez niektórych historią. Światło z góry padło 
na 
opustoszały plac, oświetlając tabliczkę z wyrysowaną postacią człowieka bez 
głowy. Róg 
tabliczki był odłamany; była to tabliczka Klanu Ognia skradziona z kivy zmarłym 
kapłanom. 
Youngman nie zdziwił się specjalnie, aż do chwili, kiedy uzmysłowił sobie, że 
tak placyk, jak 
i tabliczka, znajdowały się po zachodniej stronie jaskini. Słońce przesunęło się 
na wschód, do 
tyłu.
- Sprawdź godzinę w samochodzie - polecił Anne, kiedy wrócił do kopalni. - Nie 
patrz 
na słońce, tylko na zegarek.
- Szósta - powiedziała chwilę później. - Ale jest bardzo jasno.
Dziewięćdziesiąt minut do zachodu słońca.
- Zdejmij koc z Paine'a.
Napełnił koce podwójnym ładunkiem i udał się do groty, gdzie zaczął powiększać 
okrąg przyszłego ognia. Na razie nie widział żadnego wycieku, ani nie był go już 
w stanie 
wyczuć. Nad głową słyszał ruchy z wolna budzących się nietoperzy i po cichu 
wysypał 
ostatnią porcję. Zamiast kamieni, wokół niego rozsypał się czerwony piasek. 
Poczuł, jak 
bieluń szybko krąży mu w głowie.
- Pchło, Pchło, co robisz? Jadłeś bieluń, możemy porozmawiać. Jesteś jednym z 
nas. 
Co robisz, Pchło?
To nie był głos Abnera.
Youngman wrócił do kopalni. Był odrętwiały; każdy ruch kosztował go coraz więcej 
wysiłku i coraz dłużej trwało napełnienie koca. Otworzyły mu się rany na rękach 
i z 
trudnością mógł zacisnąć palce na trzonku siekiery.
- Stój. Została nam już tylko godzina - powiedziała Annę. - Już starczy.
- Muszę stworzyć koło.
- Dlaczego?
Nie trafił w ścianę i siła zamachu rzuciła go na kamienie. Upadł na koc, nic nie 
widząc, aż Anne otarła mu oczy i czoło z potu i krwi.
- W samochodzie mamy ręcznik. Zaraz wracam.
Youngman zjadł znów trochę bielunia, a resztę wtarł w ręce. Kiedy Anne wróciła, 
znów ciężko pracował. Nowe rany na rękach przestały krwawić.
- No to przynajmniej wjedźmy tu roverem i użyjmy go do przewozu kamieni - 
powiedziała. - Zmieści się.
- Nie przejedzie przez wejście, chyba że całkiem spuścimy powietrze.
- No to zróbmy tak.
- Nie. - Youngman nadal rąbał przy świetle latarki. - Uciekaj stąd czym prędzej. 
Nie 
chciałabyś jechać tą drogą w dół na obręczach kół.
- Chyba chciaieś powiedzieć: uciekajmy stąd czym prędzej?
Ciągnąc dwa koce, Youngman stwierdził, że korytarz stał się jakby dłuższy i 
węższy. 
Poruszał niepewnie nogami, aż dowlókł się do groty, którą wypełniało chłodne, 
niebieskie 
światło.
Zamiast stosu paliwa bitumicznego całą podłogę pokrywała wielka podwójna 
serpentyna. Zwoje wiły się jak olbrzymi wąż bez głowy.
- Opiekowałem się tobą, Pchło. Nią też. Ze względu na ciebie. Ze względu na nowy 
świat, który dla ciebie buduję. Dlatego to wszystko robię. Dla ciebie.
Rozumiem, pomyślał Youngman. 
Jedna ze spiral serpentyny odwinęła się, aby wciągnąć go do środka.
- Chcę ci pokazać nowy świat, Pchło.
Przykro mi, pomyślał Youngman. Za późno.
Kiedy spirala toczyła wokół niego swoje zwoje, podniósł ostry kamień i wbił go 
sobie 
głęboko w krwawiącą dłoń. Kręcił ostrzem, aż wyszukał wszystkie ośrodki bólu, a 
potem 
zacisnął mocno palce. Spirala cofnęła się i serpentyna nieco zbladła. Spojrzał 
przez mgłę na 
sklepienie, skąd przypatrywało mu się tysiąc twarzy.
Youngman opróżnił koce i pospiesznie wrócił do kopalni. Za nim wdarł się wiatr i 
latarka zgasła nagle w rękach Anne, pogrążając ich w ciemności.
- Nie przygasała stopniowo - powiedziała. -Co teraz zrobimy?
- Podjedź samochodem do wejścia i zapal światła.
W blasku reflektorów Youngman załadował jeszcze dwa koce. Siekiera stała się 
zbyt 
ciężka na jego siły i - na oczach Anne - wziął do ust ostatni kawałek korzenia 
bielunia. 
Krzyczała na niego z samochodu, ale treść słów ginęła w ciemnościach korytarza.
W końcu zrozumiał, co krzyczała:
- Robi się ciemno!
Wyszedł na dwór. Drogę spowijała już ciemność i jedynie wierzchołki skał barwiły 
się 
na złoto.
- Słońce zachodzi.
- Gdzie jest rurka do odciągania benzyny?
- Nic mi o tym nie mówiłeś.
- Wiem, ale gdzie jest?
Twarz Youngmana była pokryta czarnym pyłem. Oczy świeciły czerwonym blaskiem. 
Był zmieniony nie do poznania. Anne znalazła rurkę i dwa słoiki. Napełniała 
drugi z nich, 
kiedy w rurce zrobiło się pusto.
- Nic już nie ma w baku. Pusty. Jak stąd odjedziemy?
- Stoczymy się z góry. Jest dość paliwa w gaźniku, żebyśmy mogli zapalić.
- Dobrze - zgodziła się. - Bądź ostrożny, kocham cię.
- Nie gaś świateł, żebym mógł znaleźć drogę z powrotem.
- Będę czekać.
Youngman wziął słoiki w ręce i już miał ruszyć, kiedy coś sobie przypomniał.
- Czy masz zapałki? 
Wsadziła mu paczkę do kieszeni.
- Powodzenia.
Wszedł do kopalni. Korytarz zakręcał i niebawem światła samochodu pozostały z 
tyłu. 
Poprzednio korytarz był prosty. Słoiki ciążyły coraz bardziej. Youngman z 
najwyższym 
trudem przesuwał stopy. Doszedł do jaskini i zaczął polewać benzyną zgromadzony 
opał. 
Sklepienie kręciło się wokół otworu na górze. Nietoperze setkami rozwijały 
skrzydła, 
przygotowując się do lotu. Youngman w skupieniu ciągnął za sobą strużkę benzyny.
- Pchło, spójrz!
Z kominów pueblo unosił się dym. Drabiny stały prosto i drążki z piórami 
klanowymi 
ozdabiały piękne domy. Pięć pięter wyżej okna świeciły gościnnym blaskiem, a na 
ścianach 
Youngman widział cienie ludzi. Całą jaskinię wypełniał zapach chleba i dźwięki 
życia.
- Pchło, przestań i popatrz!
Blask wokół górnego otworu zbladł, przechodząc w poświatę. Niżej zgromadziła się 
masa nietoperzy i zwisały jak jedna wielka chmura skrzydeł. Z pueblo dobiegał 
dźwięczny 
śmiech kobiety.
Youngman poszedł z powrotem do domów. Słyszał dzieci, grających mężczyzn, 
plotkujące dziewczęta, syk pieczeni nad ogniskiem. Ułamana tabliczka Klanu Ognia 
znów 
była cała, a wokół niej leżały patyczki modlitewne. Benzyna lała się na ziemię 
niczym 
niebieska mąka kukurydziana.
Z jednego z domów dobiegła go pieśń, której od dawna nie słyszał. „Gdzieś 
daleko, w 
Sibopay. Kim ja byłem, w Sibopay? Gdzie się urodziłem? Skąd przychodzę? Dokąd 
zmierzam? Kim jestem? Pytałem w Sibopay". Kątem oka widział ludzi w oknach, 
twarze, 
które znikały, gdy podnosił wzrok, i powracały chwilę później. Po całodziennym 
poście 
zapach świeżego chleba był niesłychanie nęcący.
- Dołącz do nich, Pchło. Czekają na ciebie. To twoi ludzie, Pchło. Czekają na 
ciebie.
Ptak o białym brzuszku przeleciał mu nad głową i zniknął wśród gwiazd.
Youngman wytoczył się z pueblo. Musiał jeszcze polać benzyną ostatni kawałek, po 
drodze do kopalni.
- Pchło, zostań z nami.
Benzyna pociekła mu na spodnie. Im więcej wylewał, tym cięższa stawała się 
bańka, 
aż na koniec wlókł ją za sobą po ziemi.
Czubki skrzydeł ocierały się o ściany, dach i podłogę jaskini. Nietoperze 
setkami 
zlatywały na dół. Cała jaskinia kłębiła się tysiącami nietoperzy, które czekały 
na sygnał do 
odlotu. Koło Youngmana przesuwały się skrzydła, oczy, pyski, wzbierały jak fala 
w kierunku 
otworu i znikały z pola widzenia.
Youngman rozlał drugi słoik benzyny idąc do wyjścia. Najpierw chciał zapalić 
ułożony krąg, a potem, drugi raz, przy wyjściu. Nietoperz przeleciał mu nad 
ramieniem. Dwa 
inne musnęły mu twarz, przyglądając się z bliska. Jeszcze jeden. Poczuł lekkie 
draśnięcie. Z 
ucha kapała krew. Przez grotę przeszedł szept, który sięgnął aż tam, gdzie 
wisiały małe 
nietperze. Czując kolejne draśnięcie w szyję, Youngman potrząsnął głową. I tak 
było za 
ciemno, żeby się zorientować, skąd nadlatują.
Wyciągnął pudełko zapałek. Kiedy zapalił, jakieś skrzydło wytrąciło mu pudełko z 
rąk. Rzucił się na kolana i macał wokół siebie. Skrzydła i zęby wylądowały mu na 
plecach. 
Coś biegło w jego kierunku. Palce Youngmana zacisnęły się wokół zapałek. Powoli 
oderwał 
kolejną zapałkę i uważnie potarł draskę. Nietoperz odskoczył od płomienia, a 
Youngman 
rzucił zapałkę na ziemię. Potoczył się w tył, miażdżąc siedzące mu na plecach 
nietoperze.
Z pierwszego stosu płomień przeskoczył na drugi. Potem oba płomienie pędziły 
przed 
siebie, aż spotkały się wśród ruin. Ogień z każdego stosu strzelał na dziesięć 
metrów. 
Czerwona linia popędziła w kierunku ruin. Za plecami, tarasując dojście do 
kopalni, rosła 
ściana ognia.
Nietoperze, których nie dosięgną! ogień, poleciały w kierunku naelektryzowanej 
siatki 
przy wylocie. Niczym chmura, gotowały się nad płomieniami. Youngman obrócił się 
zdumiony. Płonęła cała jaskinia, niczym świetlny pałac. Ze ścian tryskały 
wycieki ropy i 
wybuchały ogniem, wydzielając gęsty, czarny dym.
W odczuciu Youngmana nietoperze i dym zlały się w jedność, która przybrała 
kształt 
olbrzyma skulonego pod sklepieniem, z twarzą wykrzywioną w agonii. Ślepe, 
mlecznobiałe 
oczy patrzyły w zdumieniu.
- PCHŁO!... DLACZEGO?... TO BYŁO DLA CIEBIE... DLA CIEBIE!
- Wiem! - krzyknął Youngman. Z oczu płynęły mu łzy.
- WSZYSTKO... DLA CIEBIE!
Przed Youngmanem zatrzymał się samochód; otworzyły się drzwiczki. Za kierownicą 
siedziała Anne i krzyczała:
- Tutaj! Youngman, do mnie!
Poprzez ogień widział, jak topiło się pueblo. Ozdobne ściany zmieniły się w 
czerwony 
kurz. Za oknami szalał ogień, pędząc z pokoju do pokoju.
- Youngman! - krzyknęła Anne.
Upadł do wnętrza samochodu, a ona od razu, niezgrabnie, zawróciła rovera na 
pociętych oponach.
Skierowała się wprost na ogień przegradzający wyjazd i przebiła się na zewnątrz. 
W 
korytarzu kopalni rover odbijał się od ściany do ściany. Resztki paliwa 
wyczerpały się w 
chwili, gdy samochód wyjechał na drogę, którą toczyli się w dół, w dół, prawie 
na samą 
pustynię, a wtedy kopuła jaskini uniosła się w górę i wybuchła kulą ognia, aż 
pod niebo.
Rozdział dziesiąty
Eksplozja przetoczyła się jak dreszcz przez podziemną sieć wycieków i pozostałe 
jaskinie wybuchły jedna po drugiej. Na powierzchnię przedarły się błękitne 
języki ognia, 
schodząc się razem i znów rozbiegając na wszystkie strony. Tam, gdzie schodziły 
się żyły 
piasków bitumicznych, ogień rozrywał ściany kanionów i podpalał odsłonięte złoża 
ropy. 
Płomienie lizały zachodnią ścianę wyżyny, szukając roponośnych pokładów. 
Wielobarwne 
eksplozje obsypały deszczem ognia rozświetlone kaniony. Pożar szalał, wgryzając 
się w pola 
bazaltu i przeskakując ponad polami skręconej lawy. Pierwsze wozy straży 
pożarnej i 
laboratorium na kołach z Tuba City starały się przedrzeć do jaskini nietoperzy, 
ale musiały się 
wycofać, gdyż ogień odcinał im odwrót. Odjechali półtora kilometra od wejścia do 
kanionu, a 
helikoptery z Nadzoru Parków krążyły im nad głową, zrzucając bomby wodne.
Przed samym świtem ogień nieco przygasł, choć nadal płonął na wielkim obszarze.
Youngman i Anne patrzyli, stojąc obok wozów straży pożarnej rozrzuconych po 
pustyni. Piggot stał na masce samochodu i obserwował wszystko przez lornetkę.
- Pierwsza eksplozja oświetliła całą mesę. Jak bomba. - Walker Chee zdeptał nogą 
papierosa. - Cały kanion będzie pokryty osadem i ropą.
Jak ogniska obozowiska, pomyślał Youngman. W kanionie paliło się mnóstwo 
niebieskich ogieńków.
Twarz miał w pęcherzach. Na szyi i uchu nosił bandaże, a na plecy narzucił sobie 
koc.
Jeszcze jedno źródło ropy wybuchło pomarańczowym, a potem niebieskim 
płomieniem. Helikopter, z silnikiem wyjącym pełną mocą, uciekał znad 
strzelających w górę 
płomieni.
- Klapa. Kompletna klapa. - Piggot zeskoczył z samochodu i wrzucił lornetkę na 
tylne 
siedzenie. - Ten pożar potrwa lata. Może wieczność. Zapomnij o całej sprawie, 
Chee.
- Dokąd jedziesz?
- Do Wenezueli, Indonezji, na Alaskę. - Piggot wsiadł za kierownicę. - Tam, 
gdzie 
ludzie umieją robić interesy. Muszę ich tylko znaleźć.
- Przecież mamy kontrakt! - krzyczał Chee za oddalającym się samochodem. Patrzył 
na znikające tylne światła cadillaca, a potem skierował wzrok na kanion, w 
którym szły z 
dymem dwa miliony dolarów.
Jedno z laboratoriów na kołach podjechało na miejsce zwolnione przez Piggota. 
Młody oficer dochodzeniowy, odziany w skafander ochronny, spojrzał ciekawie na 
Youngmana i Anne, po czym zameldował się Chee.
- Nie mam pojęcia, kiedy będziemy w stanie sprawdzić tę grotę. Ale najważniejsze 
jest to, czy wszystkie nietoperze zginęły.
- Zapytaj jego. - Chee wzruszył ramionami i odszedł zdegustowany.
Oficer niepewnie zbliżył się do Youngmana. Indianin był rozebrany do pasa, miał 
oczy czerwone jak u królika.
- Nie żyją - powiedział Youngman.
- Mam nadzieję, że się pan nie myli. Jeżeli to prawda, to usunięty został 
najważniejszy 
czynnik w roznoszeniu choroby i teraz pozostanie tylko dalsza kwarantanna. - 
Oficer 
przyjrzał się uważniej Youngmanowi. - Jeżeli pan mnie właściwie rozumie.
Niepewność oficera przywiodła Youngmanowi na myśl Paine'a.
- Staram się - powiedział Youngman.
- Jak rozumiem, w jaskini został jakiś człowiek?
- W kopalni.
- Przyjaciel?
- Tak. - Youngman spojrzał na Anne. - Hopi wiele mu zawdzięczają.
Oficer pilnie notował. Zapytał Anne o pożar, o jaskinię, o nietoperze; 
odpowiedziała, 
że użyli benzyny, że była to zwykła jaskinia i że żaden nietoperz nie uciekł. 
Mówiąc, 
trzymała Youngmana pod rękę. Po spisaniu zeznań oficer sprawiał wrażenie bardzo 
zadowolonego.
- Dziękuję państwu. Jedzie już po was karetka pogotowia. Spędzicie kilka dni pod 
obserwacją w szpitalu, ale jestem pewien, że taki odpoczynek dobrze wam zrobi. 
Wasza 
ucieczka zakrawa na cud.
- Tak pan sądzi? - zapytał Youngman.
- No... tak. - Oficer zaczerwienił się. - Zupełnie niewiarygodna historia.
- Dobrze.
Oficer, nieco speszony, wrócił do swego samochodu i odjechał w kierunku wozów 
strażackich.
Youngman otulił Anne swoim kocem, tak że mogli się o siebie nawzajem oprzeć. 
Niebo wokół kanionu zaczęło już blednąc.
- Chcesz zrobić z Paine'a bohatera, prawda? - zapytała Anne.
- Bo nim był.
Tak jak Abner i Harold, a nawet Chee. Należy wszystkim oddać sprawiedliwość, 
pomyślał Youngman. Wszystkim, tylko nie jemu.
- Ale to przecież twoja zasługa - powiedziała.
- Nie wiem, co zrobiłem. Mam nadzieję, że nikt się nigdy nie dowie.
Światło poranka wydobyło z mroku kontury kanionu. Różnokolorowe ściany z 
piaskowca były jednolicie pokryte sadzą. Wypalone wierzchołki nosiły czarne 
maski. Czarny 
dym unosił się nad pogorzeliskiem.
- Mam nadzieję, że sam nigdy się o tym nie dowiem.
Blask płomieni przypominał gwiazdy świata, który umarł i zapadł się sam w sobie. 
Za 
plecami Youngmana wstawało słońce, a gwiazdy gasły jedna po drugiej.