LUCIUS SHEPARD

ballada o Billu Pąklarzu

NAGRODY HUGO 1993 i LOCUS 1993
LUCIUS SHEPARD
Ballada o Billu Pąklarzu
(Barnacle Bill the Spacer)
Przełożył Michał Jakuszewski
GDY MOWA o wydarzeniach, nie o wielkich, historycznych wstrząsach, lecz o
zwykłych sprawach, które czynią nas tym, kim jesteśmy, okrutnych
przypadkach towarzyszących naszym narodzinom, prostych żądzach, które -
przez czyjąś fantazję albo ranę zadaną dumie - przeradzają się w wielkie
miłosne tragedie, o bezlitosnym działaniu zmian, szalonej słodyczy innych
dusz, które przecinają orbitę naszego życia, podróżują przez jakiś czas
tym samym kursem, a potem oddalają się od nas i nikną w niepamięci, nie
pozostawiając niczego konkretnego, co moglibyśmy wspominać, żadnych łatwo
dostrzegalnych regularności, które mogłyby nas oświecić... zastanawiam się
często, dlaczego, gdy z takich materiałów powstają opowieści, ich autor na
ogół daje się przekonać do zamaskowania nagiego smrodu życia zapachem
perfum, zastąpienia krwawej utraty ględzeniem o szlachetnym poświęceniu,
zredukowania żałoby do rzewnego smuteczku. Przypuszczam, że większość
ludzi woli, gdy podaje im się prawdę przyprawioną odrobiną sentymentu.
Przeraża ich niebezpieczna niepewność świata i wolą uniknąć czołowego
zderzenia z nią. W ten sposób jednak wyrzekają się dogłębnego smutku,
który może się zrodzić z kontemplacji ludzkiego ducha in extremis i
oślepiają samych siebie na piękno. Mówię o tym pięknie, które jest twardym
szkieletem naszego bytu, które wchodzi do środka przez rany, które szepcze
nam do uszu na pogrzebach mroczne słowo, to słowo, które sprawia, że
wyswobadzamy się ze zrodzonej z żałoby słabości i mówimy sobie: "Dość
tego. Nigdy więcej". O pięknie, które skłania nas do gniewu, nie do żalu,
prowokuje do walki, nie do jałowych zachwytów nad estetyką. Takie właśnie
piękno kryje się, moim zdaniem, w sercu wszystkich historii, jakie warto
opowiadać. To właśnie jest fundamentalny cel sztuki opowiadania: ukazywać
owo piękno, głosić jego kluczowe znaczenie, uwalniać jego światło z
nieuniknionej ruiny naszych nadziei i żałosnego dogasania naszego bytu.
Oto więc najpiękniejsza opowieść, jaką znam.
WSZYSTKO TO wydarzyło się nie tak dawno temu na stacji "Solitaire", poza
orbitą Marsa, gdzie buduje się i wysyła w podróż światłowce, które znikają
w długich na tysiąc mil szczelinach. Bohaterem tej historii jest człowiek
o nazwisku William Stamey, znany też jako Bill Pąklarz.
Chwileczkę, zauważy wielu z was, znam tę opowieść. Powtarzano ją już setki
razy. Jaki sens robić to raz jeszcze?
Tak, ale co właściwie słyszeliście?
Pewnie to, że Bill był miłym, spokojnym chłopakiem. Że wiódł beztroskie
życie, nosił w piersi specjalną złotą iskrę pochodzącą od Stwórcy, a w
oczach miał coś nie  z tego świata, i był przyjacielem wszystkich, którzy
go znali. Że był nawiedzony, ale nie niedorozwinięty; szalony, lecz nie
chory na duszy; że był ofiarą pecha, a nie przemocy, gwałtu i grzechu.
Jeśli tak właśnie mają się sprawy, to lepiej mnie wysłuchajcie, w Billu
żyli bowiem i mężczyzna, i chłopiec, a żaden z nich nie był w najmniejszej
mierze beztroski, to zaś, co Bill uczynił i jak udało mu się tego dokonać,
ma w ostatecznym rozrachunku mniejsze znaczenie od powodu, który go do
tego skłonił  i jak ów czyn i jego konsekwencje obnażają duchowe ubóstwo
oraz beznadzieję naszego wieku.
Podejrzewam, że o tym wszystkim nie słyszeliście prawie nic.
W czasie, o którym opowiada moja opowieść, Bill miał trzydzieści dwa lata
i był ociężałym, niechlujnym, cuchnącym facetem o przerzedzonych włosach i
pucołowatej twarzy przygłupa, której poszczególne elementy -
krótkowzroczne niebieskie oczy, usta wygięte w łuk Kupidyna i perkaty nos
- wydawały się w porównaniu z nią za małe, wskutek czego przeważająca
część tego wielkiego okrągłego placka pozostawała pusta. Dłonie zawsze
miał brudne, a na stacyjnym kombinezonie roiło się od plam. Rzadko
rozstawał się z niewielką płócienną torbą, w której nosił między innymi
swoje skarby, czyli cukierki oraz pornograficzne wirtuokryształy. Właśnie
jego upodobanie do słodyczy i pornografii było przyczyną naszych częstych
spotkań, gdyż moja kobieta, Arlie Quires, prowadziła kantynę, w której
Bill uzupełniał swoje zapasy, ja zaś pomagałem jej za ladą, gdy nie
zatrzymywały mnie obowiązki w Sekcji Bezpieczeństwa. Bill zawsze wolał,
żebym to ja go obsługiwał. Rozumiecie, wstydził się wszystkich, których
spotykał, lecz ładnych kobiet w szczególności. Arlie, gibka, smagła i o
urodziwej twarzy, była nie tylko ładna, lecz również wyszczekana, co
odstraszało go jeszcze bardziej.
Byłem świadkiem zdarzenia, które najlepiej zilustruje sytuację Billa i
ułatwi wam zrozumienie późniejszych wydarzeń. Doszło do niego jakieś sześć
miesięcy przed powrotem światłowca "Perseverance". Robotnicy właśnie
zeszli ze zmiany na platformie montażowej i w kantynie roiło się od ludzi.
Arlie gdzieś uciekła, zostawiając mi wszystko na głowie. Siedząc za ladą w
przedpokoju, w którym ściany pokrywał holograficzny fotomural
przedstawiający pogodny dzień w nieistniejącej już tundrze Alaski, a na
metalowych krzesłach przy metalowych stolikach nikogo akurat nie było,
widziałem kolorowe światła tańczące wewnątrz lokalu i słyszałem natarczywe
rytmy grupy pulsowej. Bill - jak miał to w zwyczaju - zajrzał ostrożnie z
korytarza, by się upewnić, że nie ma tu żadnego z jego wrogów, po czym
wlazł ciężko do środka, zerkając na obie strony, pochylając głowę i
garbiąc plecy. Z pewnością wyglądał jak człowiek, który przed chwilą coś
przeskrobał. Podsunął mi swą skarbonkę - trzy światła migające zielonym
blaskiem na smukłym metalowym cylindrze symbolizowały sumę kredytów, które
oddaje kantynie - i chrapliwym, nosowym głosem zażądał, żebym dał mu "coś
nowego". Chodziło oczywiście o wirtuokryształy.
- Nie mam dla ciebie nic nowego - oznajmiłem mu.
- Przyleciał statek. - Przeszył mnie wzrokiem pełnym nieskrywanej
podejrzliwości. - Widziałem. Byłem na zewnątrz i widziałem go!
Pokłóciliśmy się rano z Arlie. Poszło o drobiazg: o to, na kogo przyszła
kolej skorzystania z priorytetowego połączenia, by porozmawiać z rodziną w
Londynie. Spór przerodził się jednak w poważną awanturę i nie miałem
nastroju do podobnych rozmów.
- Nie chrzań głupot - burknąłem. - Dobrze wiesz, że jeszcze nie wyładowali
towaru.
Jego podejrzliwość osłabła nieco, lecz nie zniknęła do końca.
- Wyładowali - upierał się. - Ślizgi zapychały wte i wewte.
Jego oczy nabrały rozmarzonego wyrazu, a głowa zakołysała się lekko. W
pierwszej chwili pomyślałem, że wyobraża sobie, iż wrócił na powłokę
stacji i obserwuje ślizgi opróżniające ładownię statku, po chwili jednak
zdałem sobie sprawę, że gapi się na fragment holograficznego muralu, na
którym niedźwiedź brunatny wylazł właśnie z lasu i obwąchiwał stos gałązek
i małych drzewek widoczny na brzegu strumienia. Mogła to być tama bobrów.
Choć Bill nigdy w życiu nie widział żywych zwierząt, fascynowała go sama
myśl o nich. Gdy nie przychodziło mu do głowy nic bardziej istotnego do
powiedzenia, wymieniał liczne fakty dotyczące żyraf, słoni, kangurów,
wielorybów i innych, jeszcze bardziej egzotycznych zwierząt, które
wszystkie stały się już tylko legendą.
- Niech cię szlag! - zawołałem. - Nawet jeśli wyładowali towar, trzeba go
jeszcze rozpakować i zaksięgować. Minie co najmniej tydzień, nim cokolwiek
od nich dostanę. Jeśli chcesz coś konkretnego, to złóż zamówienie, zamiast
tu przyłazić i mówić: "Daj mi coś nowego" - dokończyłem, starając się
przedrzeźniać jego głos.
W tej samej chwili do środka weszło dwóch mężczyzn i kobieta, którzy
stanęli w kolejce, trzymając się na dystans od Billa. Gdy tylko usłyszeli,
że daję mu ochrzan, spojrzeli mi wszyscy w oczy i konfidencjonalnymi
uśmieszkami dali do zrozumienia, że popierają moją ostrą reakcję. Poczułem
się zawstydzony.
- Posłuchaj... - zacząłem, wiedząc, że nie ma mowy, by poradził sobie z
konkretnym zamówieniem. - Może ci coś wyszukam? Pewnie znajdę jeden albo
dwa, których jeszcze nie miałeś.
Zwiesił swój wielki łeb i kiwnął nim na znak zgody. Udało mi się go
zastraszyć. Z mowy jego ciała mogłem wyczytać, że ma ochotę się odwrócić i
sprawdzić, czy stojący za nim ludzie byli świadkami jego upokorzenia, ale
boi się to zrobić. Drżał i dygotał, jakby kłuły go ich spojrzenia.
Zaciskał dłonie na krawędzi lady, ugniatając palcami gładką powierzchnię.
Nim wróciłem z magazynu, z korytarza napłynęli już kolejni ludzie. Grupka
mężczyzn i kobiet zatrzymała się przy wejściu do baru, śmiejąc się i
rozmawiając. Był wśród nich Braulio Menzies, być może najbardziej
konsekwentny z dręczycieli Billa, potężny łysiejący mężczyzna o pożółkłej
cerze, lśniących czarnych włosach, szerokich barach i masywnych
przedramionach. Nosił mefistofelesową, upstrzoną pasemkami siwizny bródkę,
która nadawała jego szerokiej twarzy zdecydowanie groźny wygląd. Zostawił
w Sao Paulo matkę, żonę oraz siedmioro dzieci i zatrudnił się na stacji
jako brygadzista kierujący pracą grupy metalowców. Większą część zarobków
wysyłał rodzinie i na rozrywki zostawało mu niewiele. Nie ulegało
wątpliwości, że jest pijany, a nie przychodziło mi do głowy nic, co
mogłoby go skłonić do picia, pomijając wieści z domu. Ponieważ miał
wyraźnie kiepski nastrój, informacje zapewne nie były dobre.
Odór wrogości rozchodził się po pomieszczeniu niczym woń tanich perfum.
Bill nadal stał ze zwieszoną głową, ściskając ladę, lecz nie utrzymywał
już pasywnie tej pozycji. Zesztywniał cały, naprężył mięśnie szyi i
ugniatał palcami plastik. Wiedział, że to w niego wymierzony jest każdy
pogardliwy szept i szyderczy śmiech. Napięcie narastało w nim tak
gwałtownie, że wydawało się, iż lada moment eksploduje. Braulio gapił się
na niego z nieskrywaną nienawiścią. Postawiłem kryształy na ladzie.
- Nigdy nie miał kobiety, prawdziwej kobiety, niestety, to on, Kosmiczny
Bill Pąklarz - zanuciła chuda blondynka uczepiona ramienia Braulia.
Wszyscy ryknęli śmiechem. Twarz Billa poczerwieniała, a z gardła wydobył
mu się brzydki, urywany dźwięk. Dziewczyna, której niewielkie piersi
prawie wyskakiwały ze skąpej sukni z jaskrawoniebieskiego plastiku,
zaczęła śpiewać kolejną zwrotkę okrutnej piosenki.
- Och, jakie to wspaniałe! - odezwałem się. - Nigdy nie przestaną mnie
zadziwiać osiągnięcia twórczego umysłu.
Mój sarkazm na nią nie podziałał.
Podałem Billowi trzy wirtuokryształy i dwie garści landrynek, jego
ulubionych cukierków.
- Masz. - Starałem się mówić łagodnym tonem, lecz jednocześnie przekazać
mu, że sytuacja jest niebezpieczna. - Lepiej się tu teraz nie kręć.
Poderwał się nagle. Uniósł powieki i spojrzał mi w oczy. Jego płaska twarz
zastygła w wyrazie gniewu. Zapewne potrzebował tego uczucia, by zachować
choć odrobinę godności, ukryć się przed narastającym przerażeniem, a nie
było tu nikogo poza mną, na kim odważyłby się je wyładować.
- Nie! - zaprotestował, zgarniając landrynki. Spora ich część posypała się
na podłogę. - Oszukałeś mnie! Chcę więcej!
- Pokażę ci drogę, zasmarkańcu! - odezwał się jakiś czarnoskóry
chudzielec, spoglądając Billowi przez ramię. - I zmiataj stąd!
Pozostali wsparli go ochoczo, a ktoś popchnął Billa w stronę korytarza.
- Oszukałeś mnie, musisz mi dać więcej! - zawołał, nadal patrząc mi w
oczy. - Należy mi się więcej!
- Jasne! - Zacząłem tracić cierpliwość. - Jestem bardzo nieuczciwym
człowiekiem. Uwielbiam nabierać takich ćwoków jak ty.
Dodałem do kupki jeszcze kilka landrynek i gestem kazałem mu znikać.
Braulio podszedł do niego chwiejnym krokiem. Spojrzenie miał mętne.
- Nie wyganiaj skurczybyka - zażądał głosem trzęsącym się z gniewu. - Chcę
z nim pogadać.
Wyszedłem zza lady i stanąłem między Brauliem a Billem. Nie dlatego, żebym
szczególnie lubił przygłupa. Nie życzyłem mu źle, ale nie życzyłem mu też
dobrze. Można powiedzieć, że widziałem w nim nie tyle człowieka, ile
kłopotliwy problem. Po części kierowała mną złość, jaka pozostała mi
jeszcze po kłótni z Arlie, a do tego byłem przecież funkcjonariuszem
Sekcji Bezpieczeństwa i utrzymywanie porządku należało do moich
obowiązków. Przypuszczam jednak, że stanąłem w jego obronie przede
wszystkim z nudy. Na "Solitaire" wszyscy byli znudzeni. Znudzeni, źli i
zdesperowani. Zżerała nas gorączka biorąca się z poczucia bezradności.
- Dość tej zabawy - rzuciłem znużonym tonem do Braulia. - Spierdalać stąd!
Wszyscy!
- Nie chcę ci zrobić krzywdy, John. - Brazylijczyk spróbował skupić na
mnie spojrzenie, chwiejąc się lekko na nogach. - Zejdź mi z drogi!
Paru jego podwładnych stanęło za nim. Z ich ostrzyżonych na jeża głów
sterczały zagłuszarki ze srebrnymi końcówkami, antenami odbiorników, które
wyłapywały fale radiowe, energię słoneczną czy jakiekolwiek inne sygnały i
przekazywały je do rozmaitych ośrodków mózgowych, wywołując euforyczną
kinestezję. Z założenia byłem przeciwny zagłuszaniu, zapewne dlatego, że
żyły we mnie jeszcze jakieś resztki chrześcijaństwa. Moja irytacja
wzrosła.
- Nastawiliście się na zły kanał, głąby - oznajmiłem. - Dzwonek was nie
uratuje. Nie dzisiaj. Nie będzie happy endu.
Głuszce uśmiechnęli się do siebie nawzajem. Jeden Bóg wie, jaki obłąkany
jazgot wzbudził w nich takie zadowolenie. Ja również się uśmiechnąłem.
Potem kopnąłem bliższego z nich w głowę. Celowałem w srebrną końcówkę,
lecz, niestety, chybiłem. Jego kolesia załatwiłem zgrabnie wyprowadzonym
uderzeniem na odlew. Obaj padli na podłogę, nie przestając się uśmiechać.
Może zagłuszarki zamieniły ciosy w przechadzkę po parku, pomyślałem.
Braulio cofnął się o krok i przyjął postawę obronną. Gapie odsunęli się od
nas. Dobiegająca z baru rytmiczna muzyka zdawała się ilustracją powstałego
w pomieszczeniu napięcia.
Nadal czułem potrzebę, by się na kimś wyładować, nie miałem jednak ochoty
zmierzyć się z Brauliem. Nawet po pijanemu byłby nader groźnym
przeciwnikiem, a obowiązki nakazywały mi okazać umiarkowanie, choćbym
nawet nie wiem jak bardzo miał ochotę komuś dokopać.
- Przemoc - parodiowałem plebejski akcent w nadziei rozładowania sytuacji
- to wino dla pierdolonej podklasy. Jak mawiał mój tatko: "Synu, kiedy
odbiera ci rozum, a żonka wysączyła całą sherry, idź do najbliższego pubu
i naszczaj komuś w gębę". Nie ma nic logiczniejszego niż cios łokciem w
gardło, żaden argument nie przebije zmiażdżenia obcasem zębów przeciwnika.
Trzask łamanych kości jest językiem filozofów. A jeśli naznaczysz komuś
ryj ładną blizną, to ma potem o czym rozmyślać, patrząc w lustro.
Arystoteles, Platon, Einstein, wszyscy wielcy myśliciele zaczynali od
bijatyk w barach. Cios pięścią w krocze albo łokciem w gardło często staje
się pierwszym krokiem ku wyrażeniu najbardziej wyrafinowanych
matematycznych idei. Czeka nas fantastyczne doświadczenie intelektualne.
Panie i panowie, osobiście czuję się podekscytowany.
Gapiom wyraźnie zrzedły miny. Paru zachichotało. Braulio jednak nie
spuszczał spojrzenia z Billa.
- To śmieszne - spróbowałem go uspokoić. - Przyjacielu, bądź taki dobry i
daj sobie spokój.
Potrząsnął głową ospale i niezdarnie jak niedźwiedź atakowany przez
pszczołę.
- O co ci chodzi, kolego? - Wskazałem głową na Billa. - On chce tylko stąd
zmiatać. Czemu mu na to nie pozwolisz?
- Co ci tak, kurwa, zależy na tym głupolu? - krzyknęła piskliwym głosem
blondynka. - Walisz się z nim czy co?
- Nie dosłyszałem, jak masz na imię, kochanie - odparłem spokojnie. -
Tarantula, tak? Powinieneś ją częściej karmić, Braulio. Jak dostanie dwie
muchy dziennie, zrobi się potulniejsza.
Zignorowałem jej przekleństwa, obserwując ramiona Braulia. Gdy opuścił
nieco prawy bark, spróbowałem wyprowadzić kopnięcie, padł jednak na
podłogę, przetoczył się i wstał, przyjmując chwiejną, swobodną postawę
capoeiristy. Krążyliśmy wokół siebie, czekając na okazję. Tłum odsunął
się, robiąc nam więcej miejsca. Nagle ktoś - chyba Bill - otarł się o
mnie. Braulio odbił się od podłogi, by wykonać coś, co wyglądało na
młynek, lecz w połowie ruchu zatrzymał się na jednej ręce, wyciągnął
długą, lewą nogę i trafił mnie w skroń. Oszołomiony, zatoczyłem się do
tyłu, otrzymałem drugi, silniejszy cios w bok szyi i grzmotnąłem o ladę.
Gdyby był trzeźwy, z pewnością by mnie załatwił, okazał się jednak zbyt
wolny i kiedy spróbował pójść za ciosem, kopnąłem go w wątrobę. Zgiął się
wpół. Walnąłem go kolanem w twarz, a potem zbiłem z nóg. Padł ciężko na
podłogę, a ja rzuciłem się na niego. Zapomniałem o technice. Okładałem go
jak ulicznik, chcąc wyładować nagromadzone emocje. Ktoś przeorał mi
pazurami szyję i twarz. Blondynka.
- Nie, nie, przestań, zabijesz go - powtarzała, wrzeszcząc i łkając.
Nagle ktoś inny złapał mnie od tyłu i wykręcił mi ręce za plecami.
Ujrzałem, co narobiłem. Braulio miał złamaną kość policzkową i zamknięte
od sinej opuchlizny oko, a z jego górnej wargi została miazga.
- On jest w żałobie! - Blondynka opadła na kolana obok Brazylijczyka. - To
dlatego! W żałobie po swoich maleństwach!
Dotykała pospiesznie jego twarzy. Większość obecnych gapiła się na to
milcząc zobojętniała nagle, jakby widok przemocy ugasił nagromadzoną w
nich złość.
Wyszarpnąłem się trzymającemu mnie mężczyźnie.
- Jebany kutas z bezpieki! - skrzeczała blondynka. - To była tylko żałoba.
- Guzik mnie to obchodzi. Nie ma takiego prawa... - przerwałem, by
zaczerpnąć tchu - ...które mówi, że można sobie ulżyć w ten sposób. Mam
rację?
To pytanie było skierowane do gapiów. Choć niektórzy z nich nie chcieli
spojrzeć mi w oczy, wielu pokiwało z niechęcią głowami. Nic ich nie
obchodził los mój ani Braulia i byli gotowi zaakceptować każde
rozstrzygnięcie. Ja jednak zrozumiałem, że coś się stało dzieciom
Brazylijczyka i pojąłem też, dlaczego wybrał sobie Billa na kozła
ofiarnego zamiast tych, którzy naprawdę ponosili winę. Moje serce przeszył
nagły ból na myśl o tym, co zrobiłem.
- Zabierzcie go do szpitala - poleciłem. - Ich też - dodałem, wskazując na
głuszców, którzy nadal leżeli uśmiechnięci z zamkniętymi oczyma. Dotknąłem
ręką karku. Za moim prawym uchem zmaterializował się już solidny, bolesny
guz.
Bill podszedł do mnie, ściskając w ręku torbę. Irytował mnie jego smród,
nalana gęba i głupie zachowanie, każdy aspekt jego osobowości. Pewnie
chciał coś powiedzieć, ja jednak nie miałem ochoty go słuchać. Nagle
zobaczyłem w nim to, co z pewnością widział wcześniej Braulio: pokracznego
przygłupa, nikomu niepotrzebnego niedorajdę.
- Zjeżdżaj stąd! - warknąłem, zniesmaczony tym, że stanąłem w jego
obronie. - Zmiataj do swojej cholernej dziury i nie waż się więcej z niej
wyłazić.
Skulił się, jakby oczekiwał ciosu, i ruszył do wyjścia, przepychając się
przez zbiegowisko. Nim opuścił pomieszczenie, odwrócił się i spojrzał na
mnie. Przypuszczam, że nadal pragnął mi coś powiedzieć, być może
podziękować albo - co równie prawdopodobne - raz jeszcze podkreślić, że go
oszukałem. Na twarzy Billa widać było ślady agresji i złości pomieszanej
ze strachem, to jednak nic mi nie mówiło o jego intencjach. Zawsze miał
taką minę. Pracował na nią trzydzieści dwa lata. Biorąc pod uwagę
szczególną przeszłość tego typka, miał wszelkie powody do napastliwości i
strachu.
MATKA BILLA była technikiem medycznym. Na stację skierowała ją korporacja
Seguin, z którą podpisała kontrakt na badania rozwojowe w ramach projektu
budowy światłowców. Gdy badania prenatalne jej płodu wykazały cechy
poważnego niedorozwoju umysłowego, wykorzystała swą pozycję, by zmienić
zapis komputerowy i ukryć ten fakt. W takich przypadkach prawo stacji -
czyli w praktyce prawo korporacji - nakazuje aborcję. Dlaczego postąpiła
tak irracjonalnie, i dlaczego siedemnaście miesięcy po narodzinach Billa
popełniła samobójstwo, pozostaje tajemnicą, aczkolwiek uważa się, że
liczyła na to, iż ojciec Billa - kolonista podróżujący na światłowcu
"Perseverance" - nigdy nie powróci.
Gdy odkryto, że Bill jest niedorozwinięty, doszło do poważnej
kontrowersji. Zdecydowana większość pracujących na stacji robotników
domagała się egzekucji niemowlęcia z powodu niedostatku przestrzeni
życiowej. Gdyby pozwolono żyć tak bezwartościowej istocie, byłoby to
zniewagą dla wszystkich, którzy kosztem wielkich osobistych wyrzeczeń
przybyli na "Solitaire". Grupa ta składała się głównie z ludzi, których
życie ukształtował system limitów albo takich, do których obowiązków
należało jego podtrzymywanie: bezdzietnych kobiet, administratorów oraz -
i to była najliczniejsza część tej większości, a także całej populacji -
takich jak Braulio, którzy dzięki pracy na stacji zdobyli szansę ucieczki
od nędzy i przeludnienia panujących na Ziemi, lecz nie byli wystarczająco
ważni, by pozwolono im zabrać ze sobą rodziny, w konsekwencji musieli je
więc opuścić. Opozycję stanowiła hałaśliwa mniejszość składająca się z
tych, którym religijne lub filozoficzne przekonania nie pozwalały na tak
brutalny akt przemocy. Sądzę jednak, że awanturowali się wyłącznie dla
zasady i wątpię, by wielu z nich odnosiło się z entuzjazmem do samego
Billa. Było też sporo takich, którzy trzymali się na uboczu, zachowując
neutralność, lecz jestem przekonany, że gdyby ich o to zapytano,
przynajmniej połowa wyraziłaby niechęć wobec perspektywy dalszej
egzystencji idioty. Pyskówki i bijatyki stały się czymś codziennym.
Odbywały się zebrania, zgłaszano postulaty, wysyłano ultimata. Na koniec
jednak sprawę rozstrzygnęła nie polityka, groźby użycia przemocy bądź
apele do zdrowego rozsądku, ale decyzja kierownictwa korporacji.
Seguin było ogromnym koncernem, w którego skład wchodziła między innymi
kompania zajmująca się hodowlą specjalnie zaprojektowanych zwierząt na
potrzeby prywatnych firm i agencji rządowych, które wykorzystywały je w
warunkach uznawanych za zbyt trudne lub stresujące dla ludzkich
robotników. Jednak nad takimi zwierzętami trudno było zachować kontrolę,
co stanowiło nie lada problem. Nowe nanotechnologiczne systemy były zbyt
kosztowne i uważano je za niegodne zaufania, natomiast komputerowe
implanty, choć spełniały swoje zadanie, prędzej czy później się psuły. Nad
ich udoskonaleniem pracowano w wielu laboratoriach i dlatego Seguin,
widząc szansę na przeprowadzenie testu w polowych warunkach - nie
wspominając już o poprawieniu swych notowań w oczach opinii publicznej
poprzez okazanie głębokiego humanitaryzmu - zdecydowało się na lustrzane
odbicie tradycyjnej metodologii i postanowiło wypróbować na Billu nowy
implant, przeznaczony do sterowania zachowaniem szympansów, psów i innych
zwierząt.
Urządzenie było czarnym, metalowym dyskiem wielkości wafelka sojowego i
zawierało osobowość mającą dostarczać gospodarzowi rozrywki, rozmawiać z
nim i dbać o jego dobry nastrój. Wszczepiano je pod skórę tuż za uchem.
Implant monitorował stan emocji, stymulując pożądaną aktywność za pomocą
elektrycznych impulsów, które wywoływały przyjemność bądź ból. Zgodnie ze
słowami Billa, wszczepiony mu implant zwał się panem C i był jego
najlepszym przyjacielem, chociaż zadawał mu ból, gdy tylko Bill spóźniał
się z wykonywaniem jego rozkazów. Zawsze byłem w stanie się zorientować,
kiedy pan C przemawia do Billa. Twarz przygłupa traciła wtedy wszelki
wyraz, a jego oczy poruszały się jak szalone, jakby próbowały wypatrzyć
mówiącą osobę. Zaciskał też i rozluźniał pięści. Nie był to przyjemny
widok, przypuszczam jednak, że pan C rzeczywiście był najlepszym
przyjacielem Billa. Z pewnością poświęcał mu wiele uwagi i nigdy nie był
zbyt zajęty, by z nim pogadać. Co ważniejsze, umożliwiał swemu
gospodarzowi wykonywanie pomocniczych prac, jakie mu zlecano: woźnego,
gońca, a po ukończeniu piętnastego roku życia również roboty, dzięki
której otrzymał przydomek Billa Pąklarza. Wszystko to jednak nie
złagodziło panującej na stacji niechęci wobec niego, która wzrosła jeszcze
po incydencie z Brauliem. Dwóch synów Brazylijczyka zamordowała brygada
śmierci, która omyłkowo wzięła ich za członków gangu. Po tej tragedii
zaczęto mówić, jaka to wielka niesprawiedliwość, że Bill jest tak
uprzywilejowany, podczas gdy inni, więcej warci od niego, są skazani na
piekło, jakim jest Ziemia. Wkrótce potem ponownie podniesiono kwestię
statusu Billa. Uczynił to Menckyn Samuelson, jeden z głównych bossów
"Solitaire" i - ku mojemu zawstydzeniu, ponieważ był wyjątkową kanalią -
londyńczyk, tak samo jak ja. Samuelson wyemigrował na stację jako fizyk
niskich temperatur, lecz od tego czasu zdołał się wkręcić na wysokie
stanowisko w administracji. Nie rozumiałem, co chce zyskać na
prześladowaniu Billa, domyślałem się jednak, że ma w tym jakiś ukryty
polityczny interes. Przy każdej okazji podjudzał przeciw nieszczęśnikowi
każdego, kto zechciał go słuchać, i wkrótce obudził gwałtowne, negatywne
uczucia wobec Billa. Opinie podzieliły się niemal równo. Jedni byli za
egzekucją - oficjalną bądź nie - drudzy zaś za odesłaniem Billa do zakładu
zamkniętego na Ziemi. Wszyscy wiedzieli, że byłaby to jedynie powolniejsza
i bardziej kosztowna wersja pierwszej opcji.
Bójka z Brauliem wywarła też niekorzystny wpływ na moje życie osobiste.
Byłem teraz zmuszony spędzać mnóstwo czasu w towarzystwie Billa.
Swej prawdziwości dowiodło stare chińskie przysłowie mówiące, że ten, kto
ratuje drugiemu życie, staje się za niego odpowiedzialny. Być może Billowi
nie groziła wówczas śmierć, z pewnością jednak ocaliłem go przed poważnymi
obrażeniami. Toteż zaczął mnie uważać za swego opiekuna czy może adwokata,
ja zaś... no cóż, początkowo nie miałem ochoty podejmować się żadnej z
tych ról, ostatecznie jednak zostałem skazany na obie. Bill był
przerażony. Gdziekolwiek się pojawił, przeklinano go, wymierzano mu
kuksańce bądź też maltretowano go w jakiś inny sposób. Była to drastyczna
eskalacja prześladowań, które zawsze musiał cierpieć. Była też piosenka
blondynki, "Kosmiczny Bill Pąklarz". Niemal codziennie słyszałem nową
zwrotkę. Pisali je wszyscy. Gdy tylko Bill pojawiał się na korytarzu albo
wchodził do pomieszczenia, natychmiast zaczynano ją śpiewać. Piosenka
ścigała go bezustannie. Słyszał ją, budząc się i zasypiając. Jeśli miał
dotąd choć odrobinę szacunku dla siebie, wkrótce obróciła się w pył.
Przyczepił się do mnie i zaczął za mną łazić, gdy tylko wychodziłem na
patrol. Z początku próbowałem się go pozbyć, lecz bezskutecznie. Czułem
się częściowo winny temu, że wzrosła niechęć wobec niego. Gdybym nie
potraktował Braulia tak brutalnie, Bill mógłby uniknąć podobnego losu.
Istniał też jednak inny, ważniejszy powód mojej tolerancji. Wyglądało na
to, że pojawiło się u mnie sumienie. Tak przynajmniej postanowiłem
zinterpretować swój narastający niepokój o Billa. Miałem powody, by się
głowić, czy owe opiekuńcze instynkty, które nagle wychynęły z jakiegoś
zakamarka mojego umysłu, nie są postacią zwykłej przewrotności, czy nie
wykorzystuję Billa po to, by pokazać reszcie mieszkańców stacji, że mam
więcej władzy niż większość z nich i mogę bez obaw iść pod prąd. Jestem
jednak przekonany, że owo współczucie stanowiło efekt odrodzenia się
ideałów, które poznałem w bezpiecznym domu rodzinnym w Chelsea, wiary w
honor, zaufanie i odpowiedzialność. Do tej pory sądziłem, że te pojęcia
zniknęły ze świata równie nieodwołalnie jak tygrysy i gołębie. Być może
było to ostrzegawcze przeczucie, gdyż jestem skłonny teraz uważać, iż
odrodzenie moich osobistych nadziei było zwiastunem szerszego odrodzenia.
Niemniej jednak, biorąc pod uwagę, co się później stało i w jaki sposób
moje nadzieje zostały spełnione, mam również powody, by wątpić we wszelkie
nadzieje i każde odrodzenie, a także zadawać sobie pytanie, czy dla tak
pogmatwanych, bezlitosnych i niezdyscyplinowanych istot jak my nadzieja w
ogóle jest możliwa.
Pewnego dnia, gdy wracałem z patrolu, a Bill jak zwykle wlókł się tuż za
mną, zauważyłem wymalowany na jego drzwiach czarny półksiężyc z czerwoną
gwiazdą na końcu dolnego rogu. Tym symbolem Niezwykła Wspaniałość,
najsławniejsza z kwitnących na Ziemi gangsterskich religii, znakowała
mieszkania swych przyszłych ofiar. Wątpię, by Bill zdawał sobie sprawę z
jego znaczenia, wiedział jednak instynktownie, że to groźba i to nie ot,
taka sobie zwykła. Uczepił się mojego ramienia, błagając, żebym z nim
został, a kiedy mu powiedziałem, że nie mogę, dostał ataku histerii. Padł
na podłogę, skomlał, zalewał się łzami, wrzeszczał, że stanie mu się coś
złego. Zapewniłem go, że bez trudu ustalę, kto namalował symbol. Nie
wierzyłem, by na "Solitaire" przebywała więcej niż garstka ludzi mających
powiązania ze Wspaniałością. Jednak wcale się nie uspokoił. W końcu - choć
wiedziałem, że pewnie okaże się to błędem - obiecałem, że pozwolę mu
zostać na noc u mnie.
- Ale tylko ten jeden raz - ostrzegłem. - I lepiej trzymaj gębę na kłódkę,
bo inaczej wykopię cię na zbity pysk.
Pokiwał głową i rozpromienił się radośnie. Przestępował z nogi na nogę; aż
drżał ze szczęścia. Gdyby miał ogon, z pewnością by nim pomerdał. Nim
jednak dotarliśmy do mnie, jego nastrój zdążyły już zmienić dziesiątki
wrogich spojrzeń i przekleństw, jakimi go obrzucono. Usiadł na poduszce,
kołysząc się i zawodząc przeraźliwie. Zupełnie nie zwracał uwagi na
wystrój wnętrza, który omal nie zwalił mnie z nóg, gdy tylko otworzyłem
drzwi. Arlie najwyraźniej również nie była w zbyt radosnym nastroju, gdyż
włączyła hologram pełen ciemnych zieleni i brązów, z ciężkimi fotelami,
kanapą i drewnianymi stołami rzeźbionymi w smocze głowy, pazurzaste łapy i
tego typu rzeczy. Na ścianach wisiały mosiężne ozdoby w kształcie
zwierzęcych masek o świecących ślepiach, a wnętrze pokoju przeobraziło się
w perspektywę coraz mniejszych sześciennych elementów, czarnych i
otoczonych białymi liniami. Wyglądało to jak tunel wiodący donikąd,
żywiłem jednak nadzieję, że w rzeczywistości nadal można tamtędy dojść do
czegoś przypominającego sypialnię. Panowała tu atmosfera chaosu,
zagraconej nory czarodzieja z dziurą w  tylnej ścianie prowadzącą do
jakiegoś ujemnego wymiaru. Na ten widok zwątpiłem, by Arlie ucieszyła się
z obecności Billa, gdy jednak pojawiła się na końcu tunelu - z
kasztanowatymi włosami upiętymi wysoko, w białej szacie w greckim stylu,
zmierzająca przez bezkresną czarną otchłań, w pierwszej chwili maleńka,
lecz z każdym następnym segmentem większa o połowę - przywitała go
zdawkowym skinieniem głowy i skupiła uwagę na mnie.
- Jadłeś coś? - zapytała. Nim zdążyłem odpowiedzieć, poinformowała mnie,
że nie jest głodna, ale mamy trochę kanapek albo mogę sobie zrobić na co
tylko mam ochotę. Cały czas przemawiała wyjątkowo zgnębionym tonem. Jak
już wspomniałem, była ładną kobietą o kociej sylwetce i smukłych,
muskularnych kończynach. Jej twarz charakteryzowało zbyt wiele
interesujących linii, by spełniała współczesne kryteria urody, z pewnością
jednak była bardzo zmysłowa. W normalnej sytuacji seksualny potencjał
otaczał ją niczym aura. Dzisiaj jednak twarz Arlie przypominała maskę
bólu, a plecy miała przygarbione i w ogóle wyglądała nieciekawie.
- Co się stało? - zapytałem.
Potrząsnęła głową.
- Nic.
- Nic? - zdziwiłem się. - No jasne! Masz minę, jakby przed chwilą umarła
królowa, a mieszkanie wygląda jak śmierć filozofii. Ale poza tym jest
cudownie, tak?
- Co ci do tego?! - warknęła. - To osobista sprawa!
- Osobista? No cóż, wybacz. Nie chciałbym, by połączyło nas coś
osobistego. Co się stało, do cholery? Dostałaś miesiączki?
Przeszyła mnie jadowitym spojrzeniem.
- Boziu, jesteś obrzydliwy! Co cię ugryzło? Nie rozwaliłeś dziś nikomu łba
i chcesz się odegrać na mnie?
- Już dobrze, dobrze - uspokajałem ją. - Przepraszam.
- Nie! - zaprotestowała. - Gadaj se zdrów. Kurwa, kocham, kiedy odgrywasz
prawdziwego pana! Naprawdę kocham! - Odwróciła się i ruszyła w głąb
tunelu. - Zaczekam, aż raczysz do mnie przyjść, zgoda?! - zawołała przez
ramię. - Wtedy mi powiesz, jak jeszcze mogę ci usłużyć!
- Chryste! - jęknąłem, obserwując, jak jej tyłeczek porusza się pod białą
szatą. Przemknęło mi przez głowę, że bez aktu szczerej skruchy Arlie nie
pozwoli mi znowu położyć na nim ręki. Rzecz jasna, wiedziałem, dlaczego ją
sprowokowałem - z tego samego powodu, który stał za jej depresją i za
zdecydowaną większością anormalnych zachowań zdarzających się na stacji.
Frustracja, gniew, rozpacz, wszystkie te uczucia - bez względu na ich
bezpośrednie przyczyny - wypływały z faktu, że "Solitaire" okazała się
tragiczną klęską. Z dwudziestu siedmiu statków, które tu zbudowano i
wystrzelono, wróciły dotąd tylko trzy. Dwa z nich zameldowały, że nie
odkryły żadnych nadających się do zasiedlenia miejsc, załoga trzeciego zaś
nie mogła przekazać żadnych informacji. Wszyscy na statku zginęli;
najwyraźniej wymordowali się nawzajem.
Zbyt późno podjęliśmy kolonizację kosmosu. Nie istniały już szanse
uratowania ojczystej planety i nie było też jasne, czy cienko przędące
kolonie na Marsie, Europie i planetoidach umożliwią nam przetrwanie. Być
może powinno to być jasne, być może należało zdać sobie sprawę, że mimo
grozy i chaosu panujących na Ziemi, ciągłych wojen, upadających niemal co
tydzień rządów, mimo tego, że z trudem zdołaliśmy opanować nowe
technologie, a "Solitaire" poniosła klęskę, tak jak wszystko inne... być
może powinno być więcej niż jasne, że wrodzona nieustępliwość naszego
gatunku pozwoli mu przetrwać wszystko poza kataklizmem na zupełnie
niewyobrażalną skalę i że nasze kolonie prędzej czy później rozkwitną.
Nigdy jednak nie będą w stanie wchłonąć zdesperowanej populacji Ziemi, a
świadomość, że nasi bracia, siostry i rodzice są skazani na egzystencję
coraz bardziej pozbawioną nadziei, na głód, wojny i katastrofy
przemysłowe, które prędzej czy później doprowadzą do zagłady miliardów,
przyprawiała szczęśliwców, którym udało się uciec, o oszołomienie i
zachwianie równowagi umysłowej. Zanadto ciążyło nam poczucie
odpowiedzialności, byśmy byli w stanie spełniać moralne wymogi związane z
naszym fortunnym losem. Nawet gdyby program budowy światłowców zakończył
się powodzeniem, będzie można zabrać z Ziemi jedynie maleńki procent jej
ludności. Nie wątpiłem, że łaski dostąpią ludzie pracujący dla Seguin oraz
ci, których korporacja albo jakaś skorumpowana agencja rządowa uzna za
tego godnych. Mimo to uważaliśmy się za ostatnią i najlepszą nadzieję
szarych ludzi, a każde kolejne niepowodzenie wypełniało nasze serca
fundamentalną trwogą. Dlatego rozwinął się w nas zdumiewający talent do
samozniszczenia. Niczym neurotyczni prometejczycy wyżeraliśmy sobie
wątroby, starając się splugawić każde szczęśliwe zdarzenie w naszym życiu.
A gdy stawaliśmy się zbyt wyczerpani, by czynnie oddawać się
samozniszczeniu, popadaliśmy w kliniczną depresję, tak jak Arlie w tej
chwili.
Przez długi czas rozmyślałem o podobnych sprawach, obserwując jednocześnie
Billa, który kołysał się w przód i w tył, od czasu do czasu wsadzając
sobie do ust landrynkę i mamrocząc coś pod nosem. Nie doszedłem do żadnych
odkrywczych wniosków, chyba że uznać za takie dalsze pogłębienie się
wstrętu, jaki czułem do korporacji, świata i całego uniwersum. W końcu
znużyłem się błędnym kołem, w jakim krążyły moje myśli, i doszedłem do
wniosku, że pora pogodzić się z Arlie. Wątpiłem, bym znalazł siły na
dłuższe przeprosiny, miałem jednak nadzieję, że żarliwość wystarczy.
- Możesz spać na kanapie - oznajmiłem Billowi. - Łazienka jest gdzieś tam
- dodałem, wskazując w głąb korytarza.
Pokiwał głową, lecz wzrok nadal wlepiał w podłogę, nie wiedziałem więc,
czy to jest odpowiedź, czy tylko przypadkowy ruch.
- Słyszałeś? - zapytałem.
- Muszę coś zrobić - jęknął.
- Łazienka jest tam.
Ponownie wyciągnąłem rękę w kierunku korytarza.
- Zabiją mnie, jeśli czegoś nie zrobię.
Zrozumiałem, że nie ma na myśli potrzeby fizjologicznej.
- O co ci chodzi?
Zerknął na mnie, po czym natychmiast odwrócił wzrok.
- Jeśli nie zrobię czegoś dobrego, naprawdę dobrego, to mnie zabiją.
- Kto cię zabije?
- Ludzie - odpowiedział.
Ludzie, pomyślałem. Słodki Jezu! Zrobiło mi się go niewypowiedzianie żal.
- Muszę coś wymyślić - mówił z narastającą emfazą. - Coś dobrego, żeby
znowu mnie polubili.
Wreszcie zrozumiałem. Przyszło mu do głowy, że jeśli dokona jakiegoś
dobrego uczynku albo przysłuży się stacji, ludzie zmienią opinię o nim.
- Nic na to nie poradzisz, Bill. Rób tylko to, co do ciebie należy, a
wszystko z czasem przyschnie. Masz na to moje słowo.
- Mmn-mn. - Potrząsnął gwałtownie głową niczym uparte dziecko. - Muszę
wymyślić coś dobrego.
- Posłuchaj - przekonywałem go. - Jeśli spróbujesz coś zrobić, na pewno
będą komplikacje. Rozumiesz? Jeśli spieprzysz robotę, ludzie pogniewają
się na ciebie jeszcze bardziej.
Wsunął dolną wargę pod górną i przymrużył powieki, lecz nadal uparcie
milczał.
- A co na to pan C? - zapytałem.
To najwyraźniej była nowa myśl. Bill zamrugał i z jego twarzy zniknęło
napięcie.
- Nie wiem.
- No to go zapytaj. Po to właśnie go masz. Żeby ci pomagał.
- Nie zawsze mi pomaga. Czasami po prostu nie wie.
- Ale spróbuj. Spróbować nie zaszkodzi.
Nie wydawał się zbytnio przekonany do tego pomysłu, po chwili jednak
przebiegł dłonią po krótko ostrzyżonej czaszce, zacisnął powieki i zaczął
powtarzać długie, mamrotliwe zdania, przerywając tylko dla zaczerpnięcia
oddechu. Wyglądał jak dziecko odmawiające modlitwy najszybciej, jak tylko
potrafi. Domyśliłem się, że opisuje panu C całą sytuację. Po jakiejś
minucie jego twarz straciła wszelki wyraz, a czubek języka wysunął się z
ust. Wyobraziłem sobie głos jak z filmu rysunkowego - słyszałem, że takim
właśnie przemawiają implanty - powtarzający głupie rymowanki. Po krótkiej
chwili otworzył oczy i uśmiechnął się radośnie.
- Pan C mówi, że dobre uczynki zawsze są dobre - oznajmił z dumą, wyraźnie
zadowolony z tego, że przyznano mu rację. Wetknął sobie do ust kolejną
landrynkę.
Przekląłem prostotę oprogramowania implantu i usiadłem obok Billa. Przez
jakieś pół godziny usiłowałem go przekonać, że najlepiej będzie, jeśli nie
zrobi absolutnie nic i postara się nie rzucać w oczy. Zapewniłem go, że
jeśli tak postąpi, prędzej czy później sprawa przycichnie i wszystko wróci
do normy. Kiwał głową i powtarzał "tak, tak, ehe", ale nie miałem
pewności, czy moje słowa do niego docierają. Wiedziałem, że potrafi być
bardzo odporny na logikę i wydawało się możliwe, że chce tylko sprawić mi
przyjemność. Gdy jednak wstałem, by się z nim pożegnać, zrobił coś, co w
pewnym stopniu przekonało mnie, że przejął się moimi słowami. Złapał mnie
nagle za rękę. Trwało to najwyżej sekundę, lecz przez ten czas poczułem
wszystkie ciosy, jakie spotkały go w życiu, słabe wibracje smętnych,
pozbawionych miłości nocy i samotnych wytrysków. Puścił moją dłoń i
odwrócił się, wyraźnie zażenowany. Ja również czułem wstyd. Wstyd i -
muszę przyznać - odrobinę odrazy na myśl, że ten paskudny przygłup dał
wyraz swej sympatii do mnie. Byłem jednak wzruszony. Znieruchomiałem na
chwilę, uwięziony między dwoma przeciwstawnymi biegunami uczuć. Nie
wiedziałem, co powiedzieć czy zrobić. Nie musiałem jednak wdawać się w
dalsze wywody. Nim zdołałem cokolwiek z siebie wykrztusić, Bill znowu
zaczął mamrotać, pogrążony w konwersacji z panem C.
- Dobranoc, Bill - powiedziałem.
Nie zareagował. Siedział na poduszce nieruchomo niczym Budda.
Stałem tam jeszcze przez moment, nie tyle obserwując Billa, ile próbując
się rozeznać we własnych emocjach. Zdumiewała mnie ich złożoność. Potem
zostawiłem go z jego landrynkami, przerażeniem i wewnętrznymi głosami.
PRZEPROSINY okazały się zadaniem łatwiejszym, niż się tego obawiałem.
Arlie równie dobrze jak ja znała demony, które nas opętały. Wystarczyło
symboliczne upokorzenie, by się udobruchała i zgodziła ze mną kochać. Była
dziś wymagająca, dzika i głośna, a jej zęby zostawiły ślady na moim barku
i szyi, lecz gdy leżeliśmy potem w ciemności obok siebie, a z głośników
nad nami sączyła się jakaś cicha, trywialna muzyczka, Arlie stała się
czuła i łagodna. Wydawała się też szczerze zainteresowana tym, co mnie
dziś spotkało.
- Boziu, zmiłuj się! - zawołała. - Naprawdę myślisz, że mamy tu
Wspaniałość?
- Chryste, nie! - uspokoiłem ją. - Jakiś żałosny ćwok zadziałał pod
wpływem szalonego impulsu, to wszystko. Prawdopodobnie dlatego, że w
dzieciństwie niania za mocno go waliła po tyłku.
- Obyś miał rację. W domu często widziałam, co wyprawiają, i wolałabym już
więcej na to nie patrzeć.
- Nigdy mi nie mówiłaś, że miałaś jakieś kontakty ze Wspaniałością.
- Nie nazwałabym tego kontaktami, ale w naszej okolicy było ich od groma.
Na połowie cholernych domów namalowano jakieś świrnięte znaki. To była dla
nich istna wylęgarnia. Nikt nie miał roboty, a chłopaki tylko włóczyli się
po ulicach i kurzyli gandzię. Prawie co dzień łapsy zeskrobywali z
chodnika jakiegoś zakapiora, któremu zrobiono z flaków krawat, a na czole
wyrżnięto symbol jego zbrodni. Nocami słyszało się, jak śpiewają przy
stadionie. Naprawdę okropne piosenki. Wszyscy mieli tanie, czarne atłasowe
łachy i paskudne maski. Ale to się podobało. Wszyscy starzy,
zesklerotyczniali chuligani wyciągali brzytwy i buciory z cholewami,
licząc na to, że wrócą dobre czasy. A w pubach moczymordy powtarzali:
"Tak, tak, Wspaniałość czasem zrobi coś złego, ale ma na sercu dobro
ogółu". Czasem zrobi coś złego! Jezuniu! Widziałam zdania wypisane na
chodniku ludzkimi kośćmi. Kolorowe dziewczyny z powyłamywanymi biodrami i
nogami założonymi od tyłu na szyję. Jeszcze oddychały i gapiły się na
człowieka pustymi oczami, jakby koniecznie chciały umrzeć. Miałeś farta,
John, że mieszkałeś w Chelsea.
- Pewnie masz rację - odparłem sztywno, nie chcąc podkreślać tej różnicy.
Choć dawne brytyjskie wojny klas przycichły nieco na "Solitaire", nie
należały bynajmniej do przeszłości, a między kochankami różnica
pochodzenia mogła być drażliwą kwestią. - Ale Chelsea to też wcale nie
Pola Elizejskie.
- Bez obrazy, kochanie. Nie musisz mi tłumaczyć, że cały cholerny świat
dawno już poszedł w diabły. Pamiętam, że jak tam mieszkałam, nawet
najbardziej gówniane perspektywy wydawały mi się wspaniałą karierą. Sama
teraz nie wiem, jak to wytrzymałam.
Przytuliłem ją mocno i przez długą chwilę leżeliśmy bez słowa.
- Wiesz co, to nawet fajnie, że go tu mamy - odezwała się wreszcie Arlie.
- Billa?
- Ehe, Billa.
- Mam nadzieję, że nie zmienisz zdania, jeśli nie trafi do klopa -
zaniepokoiłem się.
Zachichotała.
- Nie, poważnie. Czuję się, jakbym znowu miała rodzinę. Ktoś chrapie w
sąsiednim pokoju. Tego właśnie nam tutaj brak. Żyjemy w cholernej
izolacji. Troje to już tłum i tak dalej. Brakuje nam ciepła.
- Pewnie masz rację.
Dotknąłem jej piersi, przesunąłem dłonią po biodrze i wkrótce znowu
wzięliśmy się do roboty, tym razem delikatniej niż poprzednio. Więcej
dawaliśmy sobie nawzajem, jakby to, co powiedziała Arlie o rodzinie,
wywarło jakiś wpływ na nasze ciała. Potem czułem się tak zmęczony, że
wydawało mi się, iż ciemność wiruje powoli wokół nas, przeszywana
słabiutkimi rozbłyskami aktynicznego światła, tak jak dżinn krąży po swej
butelce, mroczny obłok ducha i magii. Ogarnął mnie spokój, lecz
jednocześnie czułem się dziwnie podekscytowany. Również moje myśli były
nietypowe, miękkie i bezkształtne, zupełnie jak w latach dzieciństwa, gdy
jeszcze nie zdawałem sobie sprawy, że wszystkie moje marzenia zostaną
sprasowane i pocięte na kości do gry, by mogły znieść straszliwy nacisk
pozbawionego marzeń świata.
Arlie przysunęła się bliżej, odnalazła moją dłoń i uścisnęła ją mocno.
- Ach, Johnny - szepnęła. - W takich chwilach wydaje mi się, że urodziłam
się po to, żeby o tym wszystkim zapomnieć.
NASTĘPNEGO DNIA udało mi się wytropić łobuza, który wymalował złowieszczy
znak na drzwiach lokum Billa. Kamery na korytarzu uległy awarii, dzięki
czemu ów akt wandalizmu pozostał niezauważony, co jednak nie było
niespodzianką. Te cholerstwa ciągle się psuły, a zresztą nie było wielkim
wyczynem unieszkodliwienie ich za pomocą elektromagnesu. Nie mając dowodu
na taśmie, skoncentrowałem się na aktach osobistych. Tylko dziewięcioro
ludzi na "Solitaire" miało choć minimalne udokumentowane kontakty z
Niezwykłą Wspaniałością. Drogą eliminacji udało mi się ograniczyć liczbę
podejrzanych do trzech. Pierwszy, którego przesłuchałem, Roger Thirwell,
blady, bojaźliwy erudyta w wieku dwudziestu kilku lat, przybyły tu z
Manchesteru zaledwie przed rokiem, przyznał się do winy, nim jeszcze
zdążyłem się rozkręcić.
- Chciałem tylko zrobić to, co mądre i sprawiedliwe - oznajmił, prostując
ramiona i nadymając cherlawą pierś. - Samuelson ciągle nam powtarza,
żebyśmy nie przyglądali się biernie wydarzeniom. Ludzie muszą usłyszeć
nasz głos. "Solitaire" to nasz dom. Nasze zdanie powinno tu decydować.
- I dlatego - stwierdziłem - gdy nadszedł czas, by wasz majestatyczny głos
dał się słyszeć, najważniejszym tematem, na jaki uznaliście za stosowne
się wypowiedzieć, był los przygłupa.
- To nie takie proste i świetnie o tym wiesz. Jego przypadek to tylko
ilustracja znacznie poważniejszego problemu. Samuelson mówi...
- Mam cię w dupie - przerwałem mu. - I Samuelsona też.
Niedobrze mi się robiło od jego widoku, od jego środkowoangielskiego
akcentu, a już szczególnie od wzmianek o Samuelsonie. Zastanawiałem się,
na co taki ćwok przydawał się Wspaniałości? To pewnie miało coś wspólnego
z logistyką. Przewidywał strategię policji albo rozgryzał zabezpieczenia
komputerowe. Sądząc z tego, co wiedziałem o wyznawcach tej religii, trudno
mi było sobie wyobrazić, by byli oni skłonni tolerować podobnego matoła
zbyt długo. Wykorzystają go do cna, a potem spotka go przykry wypadek.
- Po kiego diabła namalowałeś mu na drzwiach ten znak? - zapytałem. - Nie
wmówisz mi, że Samuelson ci kazał.
Na jego twarzy błysnęło światełko nadziei. Mógłbym przysiąc, że zamierzał
opowiedzieć mi jakąś bajeczkę o Samuelsonie, by zrzucić winę na
potężniejsze barki.
- Chciałem go nastraszyć - odparł jednak tylko.
- Wystarczyłoby narysować cholernego ludzika.
- Ehe, ale nikt poza nim by tego nie zrozumiał. Samuelson mówi, że nawet
jeśli stawiamy sobie tylko ograniczone cele, musimy się starać wpłynąć na
jak największą grupę ludzi. W ten sposób werbujemy ich do naszego dialogu.
Zaczynałem się domyślać, jak mogą wyglądać plany Samuelsona, nie sądziłem
jednak, by Thirwell mógł mi powiedzieć na ten temat coś więcej.
- W ten sposób tylko ich wystraszyłeś - zauważyłem. - A może sądzisz, że
są tu tacy, którzy ucieszyliby się z powstania u nas kapituły
Wspaniałości?
Spuścił wzrok i nie odpowiedział mi.
- Jeśli tak się za nią stęskniłeś, to mogę ci załatwić bilet powrotny do
Manchesteru.
Thirwell zasypał mnie błaganiami i obietnicami. Zrozumiałem, że nic już z
niego nie wyduszę. Ostrzegłem, że jeśli jeszcze raz zaczepi Billa, bez
wahania zrealizuję swą groźbę, po czym zwolniłem go i udałem się z wizytą
do Menckyna Samuelsona.
JEGO APARTAMENT, podobnie jak mieszkania większości bonzów korporacji,
znajdował się w wielkim module przylegającym do drugiego, jeszcze
większego, w którym znajdowały się systemy kierujące napędem stacji. W
apartamencie pełno było antyków i obrazów, za które na Ziemi można by
otrzymać niezłą cenę, tutaj zaś były po prostu bezcenne. Stanowiły nie
tyle dowód bogactwa, ile wyraz wiary... tej, którą wszystkich nas nauczono
podzielać, wiary w to, że pewnego dnia życie znowu stanie się takie jak
przedtem i nieść będzie wiele wspaniałych perspektyw oraz możliwości.
Problem z mieszkankiem Samuelsona polegał jednak na tym, że jego
właściciel miał koszmarnie zły gust. Zgromadził nieprawdopodobną
zbieraninę eksponatów: kufry Guilforda i jasne fińskie krzesła, rogową
szafkę we wczesnoamerykańskim stylu i awangardowe wideorzeźby,
wiktoriański kredens i żyrandol z włókien światłowodowych. Czułem się tak,
jakbym trafił do lombardu dla milionerów. Być może nie udało mi się do
końca ukryć rozbawienia na widok tego przerażającego zestawu, gdyż choć
Samuelson uśmiechnął się do mnie i wyciągnął rękę na przywitanie, wyczułem
w jego zachowaniu pewną sztywność. Był jednak urodzonym politykiem i jakoś
przebrnął przez ten kłopotliwy moment. Zaraz też zasypał mnie potokiem
słów, nalał mi whisky, wskazał krzesło, usiadł na drugim, westchnął głośno
i oznajmił:
- Strasznie się cieszę, że mnie odwiedziłeś, John. No wiesz, od dawna
miałem ochotę zaprosić cię na kielicha, żeby trochę powspominać. Dwóch
starych londyńczyków, takich jak my, na pewno znajdzie jakieś wspólne
tematy.
Uniósł głowę i uśmiechnął się beznamiętnie z półprzymkniętymi powiekami,
jakby spodziewał się, że za chwilę spotka go coś przyjemnego. Było to
tanie aktorstwo, imitacja zachowania wyższych klas, z tak daleka cuchnąca
zadzieraniem nosa, że znowu musiałem tłumić śmiech. Wszystko w nim
pobrzmiewało z lekka fałszywą nutą. Był szczupłym mężczyzną w średnim
wieku, odzianym w luźną bawełnianą koszulę i spodnie z mechatej bawełny,
ożywionym i niemal przystojnym, lecz jego nos był odrobinę zbyt ostry,
oczy osadzone nieco za blisko, kości policzkowe niedostatecznie
uwydatnione, podbródek ociupinę za słaby, czoło zanadto wysokie, a włosy
zbyt rzadkie. W ogólnych zarysach przypominał człowieka z towarzystwa,
lecz brakowało mu budzących sympatię szczegółów. Przywodził na myśl
nadliczbowe szczenię, odrzucone z rodowodowego miotu.
- Tak - zgodziłem się. - Musimy to kiedyś zrobić. Dzisiaj jednak
przyszedłem w sprawach służbowych.
- Rozumiem. - Oparł się wygodnie, skrzyżował nogi i położył na kolanach
ręce, w których ściskał szklaneczkę whisky. - Ale jak się z tym uporamy,
to może chwilkę pogadamy, hę?
- Niewykluczone. - Pociągnąłem łyk whisky, delektując się jej smakiem. -
Chciałbym z tobą porozmawiać o Williamie Stameyu.
- Ach, tak. Billu Pąklarzu. - Samuelson uniósł brwi i na jego czole
uwydatniła się pojedyncza bruzda, jaką w komiksach przedstawia się lekko
falujące morze. - To kłopotliwa sprawa.
- Byłaby znacznie mniej kłopotliwa, gdybyś przestał się do niej wtrącać.
Nie zdołałem skruszyć jego maski. Uśmiechnął się tylko i potrząsnął głową.
- Uczyniłbym to z wielką chęcią, stary druhu. Obawiam się jednak, że
patrzysz na sytuację zbyt jednostronnie. Kwestia, którą musimy
rozstrzygnąć, nie dotyczy Billa per se, lecz ogólnych zasad. Musimy
ustalić jasne kryteria...
- Daj sobie siana! - przerwałem mu. - Nie jestem jednym z tych kmiotków,
którym odbija palma na myśl, że naruszono ich prawa! Ich prawa! Jezu
Chryste! Biednych baranów wyruchano w dupę więcej razy niż kurwę z Sydney,
a im wciąż się wydaje, że to świetna zabawa. Nawet byś palcem nie kiwnął w
tej sprawie, gdyby to była kwestia zasad. Chcę wiedzieć, o co ci naprawdę
chodzi.
- O mój Boże! - mruknął oszołomiony Samuelson. - Ciebie nie będzie tak
łatwo wyruchać, co?
- Nie tobie, kochanie. Zachowam cnotę do chwili, gdy spotkam prawdziwą
miłość.
- Ciekawe, któż nią się okaże. - Zakręcił whisky w szklaneczce. - A jak ci
się zdaje, o co mi chodzi?
- O władzę. Od czego w końcu ci staje?
Odkaszlnął.
- To uproszczenie. Przyznaję, że jest w tym trochę prawdy, ale to
uproszczenie.
- Przyszedłem tu zdobyć wiedzę, a nie ją szerzyć.
- Może i ją otrzymasz - obiecał Samuelson. - Kto wie. Ale pozwól, bym
najpierw cię o coś zapytał. Jaki masz w tym interes?
- Pilnuję interesów Billa.
Znowu uniósł brwi.
- Z pewnością kryje się za tym coś więcej.
- To w zasadzie wszystko. Pomijając, rzecz jasna, głęboko zakorzeniony
motyw psychologiczny.
- Oczywiście. - Uśmiech Samuelsona mógłby ciąć cebulę na plasterki. Kiedy
zniknął, jego policzki stały się zapadnięte. - Przypuszczam, że jest w tym
element noblesse oblige.
- Możesz to nazywać, jak chcesz. Fakt pozostaje faktem. Zajmuję się tą
sprawą.
- Chwilowo. Takie rzeczy często się zmieniają.
- To ma być groźba? Nie marnuj czasu. Jestem najstarszym cwaniakiem na
stacji, Samuelson. Wiem, gdzie się tu robi największe numery i jeśli coś
się stanie mnie albo moim bliskim, to twoi przełożeni podniosą głośne
larum. Będą z ciebie bardzo niezadowoleni.
- Nic na mnie nie masz.
Odnosiłem wrażenie, że pewność w jego głosie jest nieco wymuszona.
- To prawda - przyznałem. - Ale bez obaw, pracuję nad tym.
Samuelson dopił whisky, wstał, podszedł do barku i nalał sobie drugą
porcję. Uniósł butelkę i obrzucił mnie pytającym spojrzeniem.
- Czemu nie? - Podsunąłem mu swoją szklaneczkę, a potem uniosłem ją w
toaście. - Za Anglię. Niech morza ją zaleją i wymyją do czysta.
Prychnął rozbawiony.
- Za Anglię - powtórzył. Wypił do dna i usiadł z powrotem. - Jesteś
zdumiewającym facetem, John. Opowiadano mi o tym, ale teraz, gdy spotkałem
cię osobiście, jestem przekonany, że moi informatorzy cię nie doceniali. -
Skubnął fałdę na nogawce spodni. - Pozwól, że ci coś powiem. Nie traktuj
tego jako groźby, lecz jako temat do dyskusji. Zdajesz sobie oczywiście
sprawę, że ochrona, jaką sobie zapewniłeś, nie jest niezawodna?
- Z całą pewnością. W ostatecznym rozrachunku wszystko sprowadza się do
tego, kto ma lepszą broń i jest skłonny jej użyć. Rzecz jasna, ja jestem
przygotowany.
- Nie wątpię w to. Ale nie chcesz wojny, prawda?
Wypiłem połowę whisky i oparłem szklaneczkę o udo.
- Posłuchaj, nie mam nic przeciwko temu, żeby żyć z tobą w pokoju. Do
niedawna w ogóle nie wchodziłeś mi w paradę. Ale teraz ta zadyma z Billem,
a potem ten twój Thirwell i jego pistolet do malowania... nie mogę
tolerować takich rzeczy. Zbyt wielu ludzi tutaj, i Angole, i Jankesi, robi
w gacie, gdy tylko zwęszy woń Wspaniałości. Nic mnie nie obchodzi, że
chcesz zdobyć władzę. Bo tylko o to ci chodzi, przyjacielu. Podjudzasz
kmiotków, rzucasz psom parę ochłapów, żeby polubiły brzmienie twojego
głosu. Chcesz sobie podporządkować administrację i doszedłeś do wniosku,
że zamiast wspinać się po drabinie sukcesu, prościej będzie spróbować
szturmu na zamkowe mury. Może to będzie bezkrwawy zamach stanu, a może
przelejesz kapkę krwi, żeby zaspokoić najgwałtowniejsze apetyty. Nie ma
sprawy. Gówno mnie obchodzi, kto zasiada w największym fotelu czy jak się
tam dostał, pod warunkiem, że status quo będzie zachowane. Nie mogę ci
jednak pozwolić na straszenie ludzi.
- Ludzie zawsze się czegoś boją. Bez względu na to, czy mają powód, czy
nie. Nie mam zamiaru straszyć ich dodatkowo.
- Może i nie masz, ale Billa wystraszyłeś do nieprzytomności, a kiedy
włączyłeś do gry Wspaniałość, mnóstwo ludzi przeraziło się razem z nim.
- Nie odpowiadam za Thirwella.
- Nie chrzań głupot! Ten facet to chodząca Księga Samuelsona. Co drugie
zdanie zaczyna od "Samuelson mówi". Jak tylko się do niego ładnie
uśmiechniesz, będziesz miał nogojebka na całe życie.
- Nogojebka? - zdziwił się Samuelson.
- Takiego małego pieska - wyjaśniłem. - No wiesz. Z tych, co to ciągle są
niewyżyte. Wskakują na człowieka i robią sobie miesiąc miodowy z jego
łydką.
- Nigdy nie słyszałem takiego określenia. Nie jest brytyjskie, prawda?
- Chyba amerykańskie. Gdzieś je słyszałem. Nie pamiętam gdzie.
- Świetnie oddaje istotę rzeczy. Muszę to zapamiętać.
- To zapamiętaj sobie coś jeszcze. Starałem się nadać mojej tyradzie
impetu. - Obciążę cię odpowiedzialnością za wszystkie pogłoski na temat
Wspaniałości, które dotrą do moich uszu. Przed tą naszą szczerą rozmową
byłem skłonny uwierzyć, że nie miałeś nic wspólnego z postępkiem
Thirwella. Teraz nie jestem już taki pewien. Sądzę, że jesteś zdolny
wykorzystać strach do manipulacji ludźmi. Podejrzewam, że mogłeś coś
wiedzieć o przeszłości Thirwella i skłonić go do tego kroku.
- Nawet gdyby rzeczywiście tak było, nie rozumiem gwałtowności twojej
reakcji - stwierdził. - Jesteśmy bardzo daleko od Wspaniałości. Odrobina
farby nikomu nie zaszkodzi.
Szczęka mi lekko opadła.
- Nie możesz być z Londynu. Nie powiedziałbyś czegoś takiego.
- Och, jestem z Londynu - zapewnił mnie chłodno. - Nie jestem też
dziewicą, jeśli chodzi o Wspaniałość. Pewnego ranka załatwili mi brata na
King's Road, a na chodniku pod ciałem wypisali jego krwią Równanie
Wiecznej Miłości. Genitalia wysłali pocztą żonie w plastikowym pudełeczku.
Ale to już zamierzchłe czasy. Bałbym się Wspaniałości, gdyby działała
tutaj. Ale tu jej nie ma i niech mnie szlag trafi, jeśli dam się
zastraszyć dlatego, że jakiś smętny niedojda, który ma za dużo mózgu, a za
to w kontaktach z ludźmi jest kompletną dupą wołową, namalował komuś na
drzwiach Magelantyczny Egzorcyzm.
W tych słowach pobrzmiewała nuta prawdy, ale zapisałem je sobie w pamięci,
żeby sprawdzić, jak to było z tym jego bratem.
- Znakomicie - stwierdziłem. - Cieszę się, że potrafiłeś zapomnieć o
przeszłości. Niemniej jednak nie wszyscy tu wyzbyli się dawnych obaw
równie skutecznie jak ty.
- Może to i prawda, ale... - przerwał i cmoknął językiem o zęby. - W
porządku. Rozumiem twój punkt widzenia. - Postukał palcami w poręcz
fotela. - Zobaczymy, czy uda się nam osiągnąć porozumienie. W obecnej
chwili przerwanie kampanii przeciw Billowi nie leży w moim interesie,
ale... - uniósł dłoń, żebym mu nie przerywał - ...przyznaję, że tak
naprawdę jest mi zupełnie obojętny. Wykorzystuję go tylko do swoich celów.
Oto co zrobię. Nie pozwolę, żeby go odesłano na Ziemię, a w odpowiednim
momencie uciszę nagonkę przeciwko niemu. Być może nawet przeproszę go
publicznie. To powinno mu pomóc odzyskać sympatię ogółu. Zrobię, co będę
mógł, by zapobiec dalszym incydentom powiązanym ze Wspaniałością. Szczerze
mówiąc, bardzo wątpię, by zdarzyły się jeszcze jakieś kłopoty. A nawet
gdyby do nich doszło, na pewno nie będzie w tym mojej winy.
- Pięknie. To z pewnością wielka wspaniałomyślność. Ale same obietnice nie
zagwarantują Billowi bezpieczeństwa w okresie przejściowym.
- Ty będziesz musiał to zrobić. Ja się postaram, żeby nastroje na stacji
nie przekroczyły punktu krytycznego. Reszta zależy od ciebie.
- Ode mnie? Nie wykręcisz się od odpowiedzialności w ten sposób. Zrobię co
w mojej mocy, żeby go osłaniać, ale jeśli coś mu się stanie, zapłacisz ty.
To akurat mogę zagwarantować z całą pewnością.
- W takim razie miejmy nadzieję, że nic mu się nie stanie. W naszym
obopólnym interesie. - Uśmiechnął się półgębkiem, rozciągając usta z takim
wysiłkiem, jakby rozbolały go dziąsła. - Dziwna rzecz, ale nie mogę
zdecydować, czy właśnie ustaliliśmy zasady współpracy, czy
wypowiedzieliśmy sobie wojnę.
- Myślę, że to nie ma znaczenia.
- Pewnie masz rację. - Wstał, poprawił spodnie i ponownie spojrzał na mnie
z tą swoją rozanieloną miną. - Nie będę cię już dłużej zatrzymywał.
Wpadnij, jak sprawa już przyschnie, pogadamy sobie.
- O Londynie.
- Tak jest.
Ruszył w stronę drzwi.
- Nie sądzę, bym miał zbyt wiele do powiedzenia na ten temat. Naprawdę nie
ma czego wspominać.
- Czyżby? - zdziwił się, wyprowadzając mnie na korytarz. - Przyznaję, że
halki staruszki zbroczyła nieco krew. Dzieją się tam naprawdę okropne
rzeczy. Myśliwskie balangi, roje systemowe, tańce noży. I oczywiście
Wspaniałość. Jestem jednak przekonany, że tutaj... - poklepał się po
piersi - ...w sercu, przetrwało jeszcze coś dobrego. A może po prostu
jestem sentymentalny. Jak mówi piosenka, "czyś szatanem, czy też kurwą,
dla mnie zawsze będziesz matką".
W PRZECIWIEŃSTWIE do Samuelsona nie kojarzyłem już Londynu z matką, domem
rodzinnym ani z niczym, co można by uznać za zdrowe. Nawet słowo "szatan"
byłoby tu eufemizmem. Londyn stanowił dla mnie chaos zapamiętanych nocą
obrazów: widoczna w oknie płonącego budynku sylwetka człowieka, który nie
machał rękami ani nie próbował się wychylać, ale spokojnie czekał, aż
pochłoną go płomienie; mężczyźni i kobiety, którzy biegli ze śpiewem po
ulicach w obcisłych strojach z czarnego atłasu i białych jedwabnych
maskach wyrażających drapieżny triumf; blask księżyca zamieniający fale
Tamizy w świetlisty jedwab, plusk wody o kamienne nabrzeże, w którego
cieniu pływał zastrzelony przeze mnie przed chwilą człowiek: prawie
dwustukilogramowy dusiciel, gwałciciel i kanibal powalony przez kulę
ważącą nie więcej niż jeden z jego zębów; strzał z dubeltówki
rozbłyskujący w cieniu za węgłem niczym błyskawica; trujące światło
spływające po ostrzu okrwawionego makronoża, przed chwilą wyjętego z ciała
drugiego policjanta; postawiona na stalowym stole torba na śmieci
mieszcząca wprawnie poćwiartowane szczątki siedmiu niemowląt; fasada
Katedry Świętego Pawła zamieniona w poorany rowkami chaos barwy cynobru,
zieleni i fioletu przez niszczące kamień bakterie, które wypuściła tam
artystka Miralda Hate; szafa pełna ubrań z ludzkiej skóry wyszywanych
złotą nicią w cytaty z Williama Blake'a, którą znaleźliśmy w opuszczonym
mieszkaniu w Brixton; ślepiec, który co wieczór żebrał na St. Martin's
Lane i pająki miotające się w pustych kulkach jego szklanych oczu; plaga
świętych, mężczyzn i kobiet uzależnionych od narkotyku, który tworzył w
nich sztuczne osobowości niektórych postaci z Biblii i skłaniał podczas
pewnych faz księżyca do szukania męczeńskiej śmierci; oczy zdziczałych
psów w Hyde Parku, lśniące w świetle mojej latarki niczym płaskie dyski
reflektorów; to wszystko i tysiąc innych, równie okropnych wspomnień
składało się na mój Londyn. Koszmar, żal i bezustanna gorączka.
To "Solitaire" była dla mnie domem i matką. Dlatego traktowałem ją z
należnym szacunkiem. Choć byłem oficerem dochodzeniowym, nie strażnikiem
sektora, niemal codziennie patrolowałem różne części stacji, wypatrując
nie tyle zbrodni, ile oznak Londynu, objawów zakażenia, które mogłoby
doprowadzić do podobnych skutków. "Solitaire" nie była jednolitą całością,
lecz składała się z wielu rozmaitych elementów. Sto czterdzieści trzy
moduły, niektóre z nich przerastające rozmiarami największą z ziemskich
stacji orbitalnych, łączyły otoczone hermetyczną powłoką korytarze. Można
je było oddzielić od siebie za pośrednictwem Centrali Kontroli Napędu i -
ponieważ każdy moduł był wyposażony we własne silniki - przesunąć na inną
pozycję w kompleksie albo nawet wprowadzić na nową orbitę. Gdyby Centrala
Kontroli Napędu (CKN) została zniszczona bądź poważnie uszkodzona, proces
ten nastąpiłby automatycznie i moduły weszłyby na z góry ustalone orbity.
Podczas tych nieoficjalnych patroli rzadko zawracałem sobie głowę
miejscami takimi jak laboratoria, farmy hydroponiczne, szpitale, ośrodki
zarządzania danymi, reaktory termojądrowe i tak dalej. Nie zajmowałem się
też powłoką stacji, ogniwami słonecznymi, promiennikami ciepła ani
sprzętem łącznościowym i radiolokacyjnym. Wszystkie te obszary były dobrze
zabezpieczone i nie potrzebowały strażnika. Na ogół ograniczałem się do
modułów mieszkalnych i rekreacyjnych, takich jak East Louie, gdzie
znajdowały się mieszkania Billa i moje, osobliwych okolic udekorowanych
holograficznymi scenariuszami tak starymi, że gdzieniegdzie już wygasły i
można było dostrzec sekwencję kodową lub wręcz kawałek nagiego metalu
zakłócający ciągłość holograficznego muralu czy czegoś w tym rodzaju. Od
czasu do czasu zaglądałem również do tych części stacji, które rzadko
odwiedzano i monitorowano tylko kilka razy dziennie za pośrednictwem
nagrań wideo: magazynów, hangarów transportowców i CKN (umieszczone tam
kamery powinny automatycznie podnosić alarm, gdy tylko ktoś wejdzie do
środka, lecz system alarmowy bardzo często trafiał szlag, a z uwagi na
brak ludzi i materiałów naprawy wlokły się w nieskończoność).
CKN była ogromnym, białym, pozbawionym bulajów pomieszczeniem. Jak już
mówiłem, mieściła się w module sąsiadującym z tym, w którym mieszkał
Samuelson i inni przedstawiciele korporacji. Plastikowe ścianki dzieliły
pomieszczenie na stanowiska robocze, w których umieszczono terminale i
tablice rozdzielcze. Nic tam nie interesowało mnie zbytnio, gdy jednak
Bill zapoznał się z jej funkcjonowaniem, zafascynowała go myśl, że jego
świat może podzielić się na dziesiątki mniejszych światów, które następnie
umkną w pustkę. Gdy tylko tam przychodziliśmy, zawsze siadał za główną
tablicą rozdzielczą i zadawał mi niezliczone pytania na temat zasad
działania CKN. Nigdy nie było tam nikogo poza nami i nie widziałem nic
złego w udzielaniu mu wyjaśnień. Bill miał za mało inteligencji, by choć
zrozumieć pojęcie kodów startowych, nie mówiąc już o odpowiednim
zaprogramowaniu komputera. Poza "Solitaire" w swoim życiu nie zobaczy
innego świata i pragnął dowiedzieć się o niej jak najwięcej. Dlatego
starałem się rozbudzić jego ciekawość i pokazałem mu, jak może ściągać
interesujące go informacje do własnego komputera.
Dzięki przychylnej reakcji Arlie Bill prawie co noc sypiał w naszym
frontowym pokoju, a w dodatku towarzyszył mi podczas patroli, nie sposób
więc było uniknąć rozwinięcia się pewnej zażyłości między nami, choć nie
jest to termin, którego używałbym w tym kontekście z zadowoleniem.
Wystarczy, że powiem, iż stał się nieco mniej oporny i drażliwy, trochę
bardziej otwarty i w konsekwencji wymagał ode mnie więcej uwagi. Ponieważ
jego zachowanie do pewnego stopnia się zmieniło, łatwiej mi było tolerować
te wymagania. Uczepił się myśli, że aby się uratować, musi wyświadczyć
ogółowi jakąś cenną przysługę, nigdy jednak nie żądał, bym mu w tym
pomógł. Wydawało się, że wystarcza mu, iż może dotrzymywać mi towarzystwa.
Przekonałem się z zaskoczeniem, że ja również lubię niekiedy mu
towarzyszyć. Szczególną przyjemność sprawiało mi wychodzenie z nim na
zewnątrz, na jego patrole, i przyglądanie się, jak usuwa pąkle z anten i
innych delikatnych mechanizmów.
Pąkla Sautera nie jest, rzecz jasna, prawdziwą pąklą, ale przypomina swą
imienniczkę pod wieloma względami. Najcharakterystyczniejszym z nich jest
twardy szkielet zewnętrzny, podzielony na płyty, które umożliwiają
poruszanie się. Stworzenia te przypominają nieco pąki kwiatów, największe
z nich osiągają rozmiary pięści mężczyzny i mają najrozmaitsze kolory.
Niektóre z nich charakteryzują się metalicznym poblaskiem, czerwonym,
zielonym, złotym bądź srebrnym (ich ubarwienie w znacznym stopniu zależy
od natury podłoża i źródeł pożywienia), jeśli więc spogląda się z oddali
na kolonię rosnącą na powierzchni modułu - a każdy moduł pokrywały setki
tysięcy sztuk - wyglądają jak połyskliwe kępy mchów albo porostów. Nie
wiedziałem o nich niemal nic poza tym, że żywią się pyłem i są wrażliwe na
zmiany oświetlenia, nie występują bliżej Słońca niż orbita Marsa i że na
każdą stację kosmiczną "zlatują się jak muchy do gówna", wedle określenia
mojego bezpośredniego przełożonego, szefa Sekcji Bezpieczeństwa Geralda
Sessionsa. Gdy tylko dowiedziano się, że nie wyrządzają żadnej szkody, a
nawet ich wydzieliny wzmacniają powłokę modułów, zainteresowanie nimi
szybko spadło. Mam wrażenie, że prowadzono jakieś badania nad ich cechami
fizycznymi, nie stały one jednak wysoko w hierarchii priorytetów.
Wyjątkiem był Bill.
Dla niego pąkle były celem i sensem życia, najważniejszymi istotami w jego
wszechświecie, pomijając pana C. Zajmował się nimi z obsesyjną
starannością. Gdy przyglądałem się, jak lezie po powłoce stacji wielki i
niezgrabny w swym skafandrze - monstrualna postać, której niesamowitość
podkreślał jeszcze blask padający na nią od czasu do czasu z któregoś z
bulajów - i atakuje niepożądane kolonie strumieniami tlenu z unoszącego
się obok zbiornika, by strącić je ze stacji, przywodził mi na myśl nie
człowieka wykonującego pogardzane zajęcie, lecz ogrodnika pielęgnującego
wystawowe róże, czy może - lepiej - pasterza doglądającego trzody. Choć,
zgodnie z naszą wiedzą, pąkle były bezmyślnymi stworzeniami, zdolnymi
jedynie do najbardziej podstawowych impulsów zaspokajania głodu i
rozmnażania, wydawało się, że reagują na jego obecność. Nawet po oderwaniu
od podłoża unosiły się wokół niego jak jakieś niezwykłe zwierzątka domowe,
obijały się o szybę jego hełmu, a niekiedy nawet przysiadały na moment na
skafandrze, odcinając się jaskrawo od białego materiału. Wydawało się
wówczas, że Bill ma na plecach i ramionach rozety z klejnotów. (Nie
wiedziałem jeszcze wtedy, że są to niezdolne do samodzielnego ruchu
samice, które pod wpływem kontaktu z tlenem odłączyły się od podłoża i nie
potrafiły wrócić do kolonii).
Dzięki przykładowi Billa przestałem uważać pąkle za coś niegodnego uwagi i
zacząłem w wolnych chwilach studiować dane na ich temat. Dowiedziałem się,
że szkielet zewnętrzny pąkli jest organiczno-nieorganiczną strukturą
złożoną ze związków węgla oraz krzemianowych minerałów, głównie oliwinu,
piroksenu i magnetytu, substancji często występujących w meteorach. Zmiany
w natężeniu światła były rejestrowane przez opalizujące fotofory, których
plamki pokrywały powłokę tych stworzeń. Nawet najdrobniejszy obłok pyłu
przesuwający się między pąklą a źródłem światła wywoływał neurologiczną
aktywność prowadzącą do rozchylenia się szczelin, przez które wydostawało
się na zewnątrz to, co Jacob Sauter (Linneusz pąkli, biolog-amator) nazwał
"językiem", organ służący zarówno do żerowania, jak i do przekazywania
nasienia od samca do samicy. Wyczytałem też, że jedynie samce mogą się
swobodnie poruszać po kolonii. Robią to w ten sposób, że najpierw
przytwierdzają się do podłoża pokrytymi lepką substancją językami, potem
odłączają górne segmenty pancerza i na koniec ponownie przywierają do
kolonii za pomocą serdelkowatych, segmentowanych łodyżek wyrastających z
dolnych płytek muszli. Sauter napisał: "Wygląda to tak, jakby kręciły
młynki".
Moje najważniejsze odkrycie nie miało jednak nic wspólnego z pąklami - a
przynajmniej bardzo niewiele. Było to właściwie przypomnienie czegoś, co
już kiedyś znałem, przypomnienie zachwytu nad otaczającym nas posępnym
majestatem; nad zimnym, diamentowym chaosem gwiazd lśniących tak jasno,
jakby stworzono je dopiero dzisiaj; nad Słońcem, dawnym bogiem, który był
tu tak mały, że można było nań bezpiecznie spoglądać nieosłoniętym okiem;
nad surrealistyczną jaskrawością i solidnością, jakich nabierały nawet
najbardziej prozaiczne przedmioty na tle czarnej, niezmiennej dali; nad
samą ciemnością, która z jakiegoś powodu wydawała się jednocześnie
złowieszcza i pogodna, pusta i pełna, twarda jak metal i miękka niczym
iluzja, jakby była fałdą w sędziowskiej szacie Boga; nad stacją, co ze
swymi pająkowatymi kompleksami krzyżujących się korytarzy oraz modułów,
jaskrawymi, tęczowymi plamami kolonii pąkli oraz snopami światła bijącymi
od niej na wszystkie strony przypominała szaloną, wesołą, rozklekotaną
zabawkę, na której widok spodziewałem się usłyszeć muzykę organów
parowych; nad ziemskimi transportowcami, które cumowały w geometrycznych
pajęczynach doków, szare i masywne niczym wieloryby; nad odległymi,
białymi wyspami platform montażowych i jeszcze dalszą, widoczną tylko
wtedy, gdy nastawiło się szybę skafandra na maksymalne powiększenie,
maleńką srebrną igłą, którą mieliśmy wkrótce cisnąć w nieznany stóg siana.
To była wspaniała panorama. Tworzyła dającą się ogarnąć mapę wszystkich
naszych poczynań i dzięki niej zdałem sobie sprawę, że nie wszystko
spieprzyliśmy. Jeszcze nie. Wszystko to już kiedyś widziałem, lecz miłość
Billa do pąkli na nowo rozjarzyła węgielki mojej duszy, ponownie
uświadomiła mi skalę naszej przygody. Gdy patrzyłem na stację, odnosiłem
wrażenie, że czuję w głowie wirowanie całego wszechświata, przepływ
cząstek z biliona słońc, trzeszczące konwersacje naelektryzowanych chmur,
kierujących swą nostalgię ku zamarzniętym morzom amoniaku, nad którymi się
unosiły; bezkresny upadek materii przez mniej niż nicość czystej anomalii,
białą, niewyraźną twarz Chrystusa widoczną w płonącej ogniem o barwie
szronu głowie komety, kwazary, które nie skrzepły jeszcze w smoki i ich
centurie, bezbłędną uporczywość meteorów, które przez niezliczone
tysiąclecia wędrują przez pustkę po to, by spłonąć na niebie i znaleźć się
na płytkach naświetleniowych spokojnych astronomów oraz w legendach o nocy
letniej, a potem spaść jako popioły na nawiedzane szczyty Karakorum, skąd
wiatry zaniosą je na ganki domów ludzi, którzy nigdy nie spoglądają na
niebo, a także do marzeń dzieci. Ogarniało mnie grabieżcze poczucie
przeznaczenia i wyobrażałem sobie, że mknę przez gęsty eter  z prędkością
myśli albo życzenia, gromadząc pęd, który sam w sobie kazał mi pozostawać
w ruchu, patrzeć, zdobywać. Czułem się tak ożywiony, że przez chwilę byłem
przekonany, iż - niczym wracający z wojny bohater - mogę pobłogosławić
uniesieniem ręki wszystkich witających mnie, pozwalając im w ten sposób
zobaczyć i poczuć to, co sam widziałem i czułem, zrozumieć, tak jak ja
rozumiałem, że mimo wszystko jesteśmy bliżej nieba niż kiedykolwiek dotąd.
Po takich wycieczkach trudno mi było wracać do normalnego życia, lecz po
odlocie światłowca "Sojourner", które to wydarzenie obserwowałem z Billem
z pomostu nad zestawem baterii słonecznych w East Louie, uświadomiono mi
dobitnie, że pora przestać bujać w obłokach i wrócić do rzeczywistości.
Coraz więcej przesłanek wskazywało na to, że Niezwykła Wspaniałość zdołała
jednak ustanowić przyczółek na "Solitaire". W pewnym magazynie znaleziono
skrawki czarnego atłasu przywiązane do skrzyń. W jednej z nich były
narkotyki. Zaczęły się pojawiać egzemplarze "Księgi niewyczerpanego
szaleństwa", a pewnego dnia, podczas wspólnego patrolu z Billem, odkryłem
w laboratorium magnetycznym schowek z pakietowymi ładunkami wybuchowymi.
Każdy z nich był wielkości spłaszczonej piłki nożnej i wystarczyłby do
zniszczenia całego modułu. Ja i Gerald Sessions podzieliliśmy je między
siebie i ukryli we własnych mieszkaniach. Nie ufaliśmy naszym podwładnym
na tyle, by powiedzieć komukolwiek o ich istnieniu. Być może najbardziej
niepokojący był jednak fakt, że w każdej części stacji spierano się o
zasadniczą kwestię, czy Wspaniałość ma na sercu dobro wspólne. Te spory
rodziły się wyłącznie ze strachu i prowadziły do krwawych bójek, a także
wzrostu napięć na tle rasowym oraz perwersji wszelkiego rodzaju. Widzicie,
siła Niezwykłej Wspaniałości leży w wywrotowym nihilizmie jej doktryny,
która opiera się na założeniu, że człowiek ma obowiązek uzewnętrzniać
wszystkie swe popędy, choćby najbardziej mroczne i gwałtowne, i że z
powszechnego wyegzorcyzmowania owych złowrogich sekretów zrodzi się w
końcu czysty konsens, ogromne uśrednienie wszelkich możliwych zachowań,
które z kolei odsłoni prawdziwą naturę Boga oraz objawione przeznaczenie
naszego gatunku. Dlatego przywódcy Wspaniałości nie uważają za sprzeczność
finansowania grupy mieszkańców, na przykład, Yorku, domagającej się
wygnania z Wielkiej Brytanii wszystkich Pakistańczyków wszelkimi metodami,
jakie okażą się konieczne, a jednocześnie popierania kultu sufich. Nic nie
przysparzało im moralnych ani filozoficznych problemów, ponieważ według
nich ostateczna moralność dopiero się kształtowała. Ich traktaty były
czystym bełkotem, pseudointelektualnymi wypocinami spisanymi w gęstej od
przymiotników, gotyckiej prozie, którą ongiś stosowano po to, by dodawać
wagi opowieściom o duchach i  odwiecznym złu. Ich hymny były jeszcze
marniejsze, niemniej jednak styl odpowiadał produktowi, który łatwo było
sprzedać ludziom wyzutym z praw, desperatom i szaleńcom. Niemal każdy z
żyjących - a już z pewnością wszyscy mieszkańcy "Solitaire" - w pewnym
stopniu pasował do którejś z tych kategorii. Zgodnie ze swą zapowiedzią,
gdy tylko pojawiły się te objawy, złożyłem Samuelsonowi kolejną wizytę,
wydawał się jednak równie zaniepokojony jak ja, i choć nie byłem pewien,
czy wierzę w jego pozę, obowiązki, oficjalne i nieoficjalne - to znaczy
ochrona Billa, który był obiektem coraz częstszych napaści - nie
zostawiały mi wiele czasu na zajmowanie się nim. A potem nadszedł dzień
startu.
Rzecz jasna, wyglądało to pięknie. Najpierw maleńki strumyk ognia, jak
rysa na pomalowanej na czarno ścianie, odsłaniająca biały podkład. Stawała
się coraz mniejsza, aż w końcu zniknęła, lecz kilka sekund później na tle
czerni pojawiła się opalizująca szczelina, sięgająca od punktu, w którym
"Sojourner" przeszedł w nadświetlną, do miejsca jego startu. Wkrótce
osiągnęła szerokość palca, a potem dłoni i więcej - mieniący się
wszystkimi barwami fragment błyskawicy, zastygły w wielki zygzakowaty
miecz rozcinający pustkę - a gdy zwróciła się w naszą stronę, nie
przestając się poszerzać, zdawało mi się, że dostrzegam w niej sugestię
twarzy, postaci i napisów, tak jak spoglądając na pociągniętą pokostem
deskę można czasem dopatrzyć się na niej schematu obwodów elektronicznych
bądź regularności widywanych na skórze zwierząt. Te ujrzane w przelocie
twarze i cała reszta, nie do końca zrozumiała, ale znajoma w ten sam
sposób, w jaki niebo zasnute gęstymi chmurami, przez które w różnych
miejscach przebijają się w dół snopy słonecznego blasku, wydaje się
stanowić odbicie znajomej chwały... ów widok wywołał we mnie poczucie
niestabilności, drżące poczucie własnej błahości, które - choć wstrząsnęło
mną do głębi, nie pozwalając mi go odrzucić - wprawiło mnie też w dziwne
uniesienie, aż zapragnąłem, by ów miecz przeciął mnie, uniósł ze sobą ku
straszliwej genezie, w której mógłbym odnaleźć spełnienie, a potem, gdy
już zanikł, pozostawiając mnie w smutku i dezorientacji po rozproszeniu
tak wielkiego skupienia, miałem wrażenie, że byłem świadkiem nie cudu
zaawansowanej techniki, lecz prostej magicznej sztuczki, podobnej do tych,
których używa się, by przywołać demony z otchłani piekieł lub obudzić
białego ducha w głębinach podziemnego jeziora. Zwróciłem się w stronę
Billa. W szybie jego skafandra odbijał się jaskrawy blask, a twarz skąpana
była w niesamowitym zielonym blasku ukrytych pod hełmem wskaźników. Usta
miał rozdziawione, a oczy szeroko wybałuszone. Powiedziałem coś do niego,
nie pamiętam co, chcąc się z nim podzielić zachwytem nad niezwykłym
widokiem, który przed chwilą ujrzeliśmy.
- Coś tu nie gra - stwierdził.
Zdałem sobie sprawę, że spogląda w innym kierunku, i jeśli nawet widział
odlot "Sojournera", to tylko kącikiem oka. Skupił uwagę na jednym z
modułów - chyba było to laboratorium awioniczne - od którego oddzieliła
się wielka liczba pąkli. Wszystkie oddalały się powoli w przestrzeń.
- Czemu to robią? - zapytał. - Dlaczego odlatują?
- Pewnie mają już dość stacji - odpowiedziałem, poirytowany podobnym
brakiem wrażliwości. - Tak jak my wszyscy.
- Nie - sprzeciwił się. - Na pewno coś tu nie gra. Nie odlatywałyby, gdyby
wszystko było w porządku.
- Niech ci będzie - zgodziłem się. - Coś tu nie gra. Wracamy do środka.
Z niechęcią wszedł za mną do śluzy. Gdy już zdjęliśmy skafandry, przez
całą drogę do mojego mieszkania mówił tylko o pąklach. Upierał się, że z
pewnością nie opuściłyby stacji, gdyby nie działo się na niej nic złego.
- Podoba im się tu - powtarzał. - Mnóstwo pyłu i prawie nikt ich nie
rusza. I...
- Chryste! - zawołałem. - Jeśli rzeczywiście coś tu nie gra, sprawdź co i
zawiadom mnie, zamiast tak głupio gadać!
- Nie mogę. - Spuścił wzrok i zaczął wymachiwać z przesadną ekspresją
rękami, jakby miał zamiar podskoczyć. - Nie potrafię tego sprawdzić.
- Poproś o pomoc pana C.
Dotarliśmy do drzwi i wpisałem kod.
- Jego to nie obchodzi. - Bill nasunął dolną wargę na górną i poruszał
głową w przód i w tył, nie tyle nią potrząsając, ile zataczając powoli
wielkie łuki. - Myśli, że to głupie.
- Że co jest głupie?
Drzwi otworzyły się. We frontowym pokoju było zupełnie ciemno.
- Pąkle - wyjaśnił Bill. - Wszystko, co lubię. Pąkle, CKN i...
W tej samej chwili usłyszałem krzyk Arlie. Ktoś wybiegł z ciemności,
przewracając mnie na krzesło, a potem na podłogę. W padającym z korytarza
świetle dostrzegłem Arlie, która podniosła się już, zasłaniając piersi
ramionami. Podarta na strzępy bluzka zwisała wokół jej pasa. Dżinsy miała
ściągnięte do ud, a usta zakrwawione. Spróbowała coś powiedzieć, lecz
zdołała z siebie wydobyć tylko łkanie.
Przerażony i rozwścieczony tym widokiem, wybiegłem na korytarz. Odziany w
czerń mężczyzna skrył się w jednym z pokojów rekreacyjnych. Pobiegłem za
nim. Z każdym krokiem mój gniew narastał. Gdy wpadłem do pokoju, który był
wirtualną wersją pubu, z tarczami do gry w strzałki, zakurzonym ciemnym
drewnem oraz kilkoma fałszywymi rumianymi staruszkami, siedzącymi za
stolikami ustawionymi w kątach, w moim sercu gorzała żądza mordu.
Wrzasnąłem do przesiadujących tam ludzi, żeby wezwali bezpieczeństwo, po
czym wbiegłem do następnego korytarza.
Mężczyzna w czerni przepadł bez śladu.
Było tam około dwudziestu drzwi. Nad większością z nich paliły się
niebieskie światła, sygnalizujące, że nikogo nie ma w domu. Miałem już
sprawdzić jedno z mieszkań, w których ktoś przebywał, gdy zauważyłem, że
światełko obok włazu śluzy mruga czerwono. Podszedłem do włazu i włączyłem
kamerę użytkową. Na ekranie pojawił się ziarnisty, czarno-biały obraz
wnętrza śluzy. Ścigany przeze mnie mężczyzna spacerował po niej w kółko,
nucąc coś niemelodyjnie pod nosem. Był blady, młody i miał tiki, a
sugerujący niedożywienie wygląd i kości, które wydawały się kruche jak u
ptaka, świadczyły, że jest produktem jakiejś burdelowej madonny i jej
alfonsowatego króla, niedoboru jarzyn i nadmiaru papierosów, a także
stuleci ignorancji tak typowo brytyjskiej, jak ręcznie przystrzygane
trawniki rodzinnych posiadłości. Poznałem go natychmiast. Roger Thirwell.
Poznałem też jego ubranie. Obcisłe czarne, atłasowe spodnie i koszula
Niezwykłej Wspaniałości, upstrzone naszywkami symbolizującymi stopień
duchowego zaawansowania bądź uczestnictwo w rozmaitych uroczystościach.
- Cześć, Roger! - zawołałem przez interkom. - Piękny dzień na gwałt, co,
ty śmierdzący skurwysynu?
Rozejrzał się wokół, po czym podniósł wzrok ku monitorowi. Na jego twarzy
błysnął strach, lecz szybko ustąpił miejsca wrogości, którą z kolei
zastąpiło coś w rodzaju szyderczej radości.
- Wyślesz mnie do Manchesteru, co?! - zawołał. - Do cholernego
Manchesteru! Nie sądzę! Może teraz zrozumiesz, że nie jestem facetem,
któremu można bezkarnie grozić.
- Jasne, jesteś pierdolonym bohaterem! To może byś tak stamtąd wyszedł i
pokazał, jaki z ciebie facet?
Miał roztargnioną minę, jakby mnie nie słyszał. Zacząłem podejrzewać, że
jest naćpany, nie przestałem jednak go nienawidzić.
- Wyłaź! - zażądałem. - Przysięgam na Boga, że potraktuję cię łagodnie.
- Pokażę ci - zapowiedział. - Chcesz zobaczyć, jaki ze mnie facet, to ci
pokażę.
Nie ruszył się jednak z miejsca.
- Przeleciałem ją w usta - oświadczył cicho. - Ma bardzo piękne usta.
Nie uwierzyłem mu, lecz jego słowa nie pozostały na mnie bez wpływu.
Walnąłem pięścią we właz.
- Wyłaź, ty ślepawa gnido! Wyłaź, niech cię szlag!
Za moimi plecami rozległy się podekscytowane głosy. Ktoś położył mi rękę
na ramieniu.
- Ja się tym zajmę, John - odezwał się starannie wymawiający słowa
baryton.
To był Gerald Sessions, mój zwierzchnik, szczupły czarnowłosy mężczyzna o
przystojnej otwartej twarzy i jasnej, piegowatej cerze. Miał długie chude
ramiona, lecz wiedziałem, że jest nieproporcjonalnie silny. Był cichym,
zamkniętym w sobie człowiekiem, nieskłonnym do demonstracji uczuć ani
jakiejkolwiek przesady. Otaczała go ponura aura kogoś, kto uważa, że jest
stale przez wszystkich nabierany. Pracowaliśmy już jednak ze sobą od wielu
lat i polubiłem go, a choć nikomu nie ufałem bez zastrzeżeń, był jednym z
niewielu ludzi, którym pozwoliłbym strzec moich pleców. U jego boku stało
czterech strażników, w tym również jego ochroniarz i kochanek, Ernesto
Carbajal, niewysoki facecik, którego gęste czarne włosy były wysmarowane
brylantyną, lecz zadbane, a twarz zastygła w grymasie niesmaku. Za nimi, w
bezpiecznej odległości, zatrzymał się Menckyn Samuelson. Miał poważną minę
i był elegancko ubrany w smoking i białe spodnie. Najwyraźniej odwołano go
z jakiegoś przyjęcia.
- Dziękuję - odpowiedziałem Geraldowi. - Chcę dokopać sukinsynowi. Wyślij
kogoś, żeby przypilnował Arlie, dobra?
- Już się zająłem tą sprawą. - Przyglądał mi się przez chwilę. - No dobra.
Tylko go nie zabij.
Gdy odwróciłem się plecami do ekranu, Thirwell, który podszedł do
zewnętrznego włazu i wpatrywał się w pulpit operatora, zaczął nagle
śpiewać:
Nocy, moja siostro, spowij mnie,
Przynieś królestwo gwałtowności
I z pomocą pokus ducha
Zniszcz przekleństwo niewinności,
Och, zmysłowe córki zmierzchu,
Gdy poznamy wszelką rozkosz,
Bóg nareszcie wyjdzie z cienia
W blasku Niezwykłej Wspaniałości...
Przerwał i zachichotał słabo. Jego zachowanie tak mnie zdumiało, że mój
gniew przygasł, ustępując miejsca wrażliwości detektywa.
- Podaj mi swoje kontakty na "Solitaire" - zażądałem. - Jeśli będziesz
mówił, może poprawisz swoją sytuację.
Nadal wpatrywał się w pulpit, jakby był nim zahipnotyzowany.
- Poddaj się, Roger - mówiłem. - Opowiedz nam o Wspaniałości. Przysięgam,
że jeśli będziesz współpracował, potrafimy ci się odwdzięczyć.
Spojrzał na sufit.
- Boże! - wyszeptał załamany, bliskim łez tonem.
- Może się mylę, ale nie sądzę, by miał ci odpowiedzieć. Lepiej zbierz się
na odwagę i zacznij mówić.
- Ja nic nie wiem - zapewnił.
- Jasne, że wiesz. Wiesz. To twój mózg wpakował cię w tę kabałę. Lepiej
zrób z niego teraz użytek. Zastanów się. Musisz znaleźć najlepsze wyjście
dla siebie. - Trudno mi było obiecywać łagodny wymiar kary temu małemu
dupkowi, który podniósł brudne łapska na Arlie, wskazówką postępowania
były jednak dla mnie zasady moralne obowiązujące w moim zawodzie. -
Posłuchaj, nie potrafię przewidzieć, co się stanie, mogę jednak obiecać ci
jedno. Powiesz mi wszystko, co wiesz, punkt po punkcie, a ja się za tobą
ujmę. Znajdziemy okoliczności łagodzące. Wpływ narkotyków. Zastraszenie.
Szantaż. Zgadza się, Roger? Czy ktoś cię do tego nakłonił? Ehe, tak
myślałem. Okoliczności łagodzące. W tej sytuacji jest szansa, że
korporacja potraktuje cię wyrozumiale. A jedno mogę ci obiecać na sto
procent. Obronimy cię przed Wspaniałością.
Thirwell zwrócił się w stronę monitora. Poruszał ustami i strzelał oczami
na boki. Z pewnością był bliski załamania.
- No, chłopcze, wyłaź stamtąd.
- Wspaniałość. - Rozejrzał się wokół, jakby chciał sprawdzić, czy nikt nie
podsłuchuje. - Powiedzieli mi, że... hmm... - Przełknął z wysiłkiem ślinę
i spojrzał na kamerę, jakby chciał sprawdzić, co kryje się po drugiej
stronie obiektywu. - Boję się - oznajmił konspiracyjnym szeptem.
- Wszyscy się boimy, Roger. To właśnie taki syf jak Wspaniałość jest
przyczyną naszego strachu. Nie sądzisz, że już pora przestać się bać? Może
to jest jedyny sposób. Po prostu zrób to. Powiedz sobie, niech to szlag!
Nie będę...
- Może zamienię z nim słówko - zaproponował Samuelson, spoglądając mi
przez ramię. - Mówiłeś, że chłopak uważa mnie za autorytet. Może...
Pchnąłem go na ścianę. Kiedy się od niej odbił, Gerald złapał go i
odciągnął w głąb korytarza, unosząc palec do ust na znak, że Samuelson
powinien być teraz bardzo cicho. Było już jednak za późno. Thirwell
ponownie zwrócił się ku pulpitowi operatora i wpisywał kod, który miał
usunąć blokadę z zewnętrznego włazu.
- Nie bądź głupi! - zawołałem. - W ten sposób nikomu nie pomożesz.
Uniósł dłonie znad klawiatury i wbił wzrok w przycisk otwierający śluzę.
Nad wewnętrznym włazem zamrugały światła alarmowe, a komputerowy głos
zaczął powtarzać: "Uwaga, uwaga. Zewnętrzny właz został odblokowany, a
śluzy nie rozhermetyzowano. Uwaga. Uwaga..."
- Nie rób tego, Roger!
- Muszę - odparł. - Teraz to zrozumiałem. Byłem zbity z tropu, ale już
odzyskałem równowagę. Mogę to zrobić.
- Nikt nie chce takiego rozwiązania, Roger.
- Ja chcę.
- Wysłuchaj mnie!
Thirwell sięgnął drżącą dłonią do przełącznika.
- Panie wylotów zaułków - zaintonował. - Panie karabinów, Panie
rozjątrzonych, Ty, który dopuściłeś się wszelkiej podłości...
- Chryste, człowieku! - zawołałem. - Nikt nie zrobi ci krzywdy. Ani
Wspaniałość, ani nikt inny. Zagwarantuję ci bezpieczeństwo.
- ...wszystkich grzechów i każdego aktu przemocy, stań teraz u mego boku i
pomóż mi uczynić z tej śmierci akt nieśmiertelnej miłości...
Ściszył głos tak bardzo, że przestałem go słyszeć.
- Thirwell, do cholery! Ty głupi skurwysynu! Przestań wygadywać te bzdury!
Nie poddawaj się. Nie wierz w to, co wbili ci do głowy! To wszystko
brednie!
Thirwell popatrzył na kamerę, na mnie. Jego twarz wykrzywiła się na chwilę
w grymasie przerażenia, potem jednak uspokoił się. Zachichotał.
- On ma rację - stwierdził. - Ma świętą rację. Nigdy nie zrozumiesz.
- Kto ma rację? Czego nie zrozumiem?
- Patrz - ciągnął radosnym tonem Thirwell. - Patrz na moją twarz.
Milczałem, gorączkowo szukając odpowiednich słów, czegoś, co
powstrzymałoby jego szalony impuls.
- Patrzysz?
- Chcę to zrozumieć - powiedziałem. - Wytłumacz mi to. Wytłumaczysz mi to,
Roger? Opowiesz mi o Wspaniałości?
- Nie mogę. Nie mogę ci tego wytłumaczyć. - Zaczerpnął głęboko tchu i
wypuścił powoli powietrze z płuc. - Ale pokażę ci.
Uśmiechnął się błogo do kamery i nacisnął przełącznik.
Gwałtowna dekompresja, nawet oglądana na czarno-białym ekranie, nie
prezentuje się apetycznie. Odwróciłem wzrok. Mimo woli skierowałem
spojrzenie na Samuelsona. Stał w odległości około pięciu metrów, trzymając
ręce za plecami, a jego twarz nic nie wyrażała. Wyglądał jak duchowny
skupiający się przed wygłoszeniem kazania, lecz w jego szczupłej,
obojętnej twarzy wyczytałem również coś innego, coś ukrytego pod
powierzchnią, jakąś skrywaną żarłoczność, która przekonała mnie ponad
wszelką wątpliwość, że w najmniejszym stopniu nie przejął się tą śmiercią,
a nawet był z niej zadowolony. Przyszło mi na myśl, że człowiek o jego
pozycji nie mógłby być tak naiwny, by przerwać funkcjonariuszowi
bezpieczeństwa rozmawiającemu z potencjalnym samobójcą. I że jeżeli to, co
powiedział Thirwellowi, było ledwie skrywaną groźbą, jeżeli miał tak
wielką władzę, wówczas równie dobrze mógł być odpowiedzialny za to, co
Thirwell zrobił Arlie.
Podszedłem do niego. Śledził wzrokiem moje ruchy. Zatrzymałem się w
odległości około metra i obejrzałem go od stóp do głów, szukając oznak
winy, śladów przeszłości związanej z czarnym atłasem, pochodniami, krwią i
zbiorowymi pieśniami. W jego twarzy wykryłem słabość; czy jednak wywodziła
się ona z perwersji i brutalności, czy też po prostu ze strachu? Doszedłem
do wniosku, że ze względu na Arlie i na Thirwella muszę przyjąć założenie,
że prawdą jest to najgorsze.
- Wiesz, co teraz zrobię? - zapytałem go.
Nim zdążył odpowiedzieć, kopnąłem go w dołek, aż zgiął się wpół. Potem
uderzyłem go kantem lewej dłoni w szczękę, aż głowa odwróciła mu się o
dziewięćdziesiąt stopni. Dwóch strażników ruszyło w moją stronę,
powstrzymałem ich jednak słowem ostrzeżenia. Carbajal przeszył mnie pełnym
dezaprobaty spojrzeniem.
- Zrobiłeś coś cholernie głupiego - stwierdził Gerald, który podszedł do
mnie niespiesznie i spojrzał z góry na leżącego na podłodze jęczącego
Samuelsona.
- Zasłużył na więcej - odparłem. - Thirwell za chwilę by się poddał.
Jestem tego pewien. I wtedy ten sukinsyn go zastraszył.
- Ehe. - Gerald oparł się o ścianę, krzyżując nogi. - A jak twoim zdaniem
to zrobił?
- Czemu go nie zapytasz? Ciekawe, co powie.
Gerald roześmiał się z ironią.
- Jest altruistą. Chciał nam pomóc. - Potarł jedną z kostek dłoni. - Tak
naprawdę to chciałbym się dowiedzieć, jak głęboko jest zamieszany w
sprawę. Czy rzeczywiście ma kontakty ze Wspaniałością, czy tylko próbuje
wszystkich o tym przekonać. Muszę to wiedzieć, by podjąć właściwą decyzję.
Nie podobał mi się jego chłodny ton.
- A jakaż to będzie decyzja?
Wyglądający zza jego ramienia Carbajal uśmiechnął się do mnie
porozumiewawczo.
- On już przedtem cię nie lubił, John - mówił Gerald. - Sam mi o tym
powiedział. - Teraz zażąda twojej głowy na półmisku, a ja będę musiał
zdecydować, czy mu ją dać.
- Naprawdę?
- Wdepnęliśmy w niezłe gówno, kolego. Jeśli sprzeciwię się Samuelsonowi,
sytuacja stanie się piekielnie kłopotliwa. Bezpieczeństwo przeciw
administracji.
Samuelson spróbował usiąść. Szczękę miał siną i opuchniętą. Miałem
nadzieję, że jest złamana.
- Niewykluczone, że mówimy o wojnie - ciągnął Gerald.
- Chyba przesadzasz - skontrowałem. - A nawet gdyby, wojna domowa nie
byłaby najgorszym wyjściem, pod warunkiem że zwycięży właściwa strona. Na
stacji jest trochę dupków, którzy świetnie się nadają na ofiary działań
wojennych.
- Bez komentarzy - mruknął Gerald.
Samuelson zdołał wesprzeć się na łokciu.
- Żądam, by go aresztowano - zwrócił się do Geralda.
Popatrzyłem na przełożonego.
- Czy mogę z nim zamienić kilka słów, zanim podejmiesz decyzję?
Spoglądał mi w oczy przez kilka sekund, po czym potrząsnął zatrwożony
głową.
- Ech, mam to w dupie - warknął.
- Dziękuję, przyjacielu.
- Ciebie też mam w dupie - dodał. Oddalił się o kilka kroków i odwrócił
wzrok. Carbajal podszedł do niego, wyszeptał mu coś do ucha i zaczął
masować jego ramiona.
- Słyszałeś, co ci powiedziałem? - Samuelson zdołał usiąść, ściskając
szczękę w dłoniach. - Aresztuj go. Natychmiast!
- Daj, pomogę ci wstać. - Złapałem go za smoking, podniosłem na nogi i
grzmotnąłem nim mocno o ścianę. - Tak lepiej, prawda?
Samuelson spoglądał rozpaczliwie na boki, szukając sojuszników. Walnąłem
jego głową o ścianę, by przyciągnąć jego uwagę. Spróbował mi się wyrwać.
- Cóż za tragedia - oznajmiłem swym najlepszym arystokratycznym akcentem.
- Mówię o śmierci młodego Thirwella - uściśliłem.
Opuściła go wola walki. Patrzył mi prosto w oczy.
- Od lat nie widziałem bardziej oczywistego przykładu morderstwa z
premedytacją - oznajmiłem mu.
- Nie mam pojęcia, o czym mówisz!
- Och, masz. Przekonałem go już do poddania się, ale wtedy ty się
wtrąciłeś i przypomniałeś mu o konsekwencjach, jakie grożą za zdradę
Wspaniałości. Jeden Bóg wie, jak zdaniem Thirwella mogłeś go ukarać.
- Nie zrobiłem nic w tym rodzaju! Ja tylko...
Wbiłem palce lewej dłoni w jego gardło. Mógłbym je zacisnąć tak mocno, że
kciuk zetknąłby się z pozostałymi palcami, zadowoliłem się jednak tym, że
usłyszałem jego pisk.
- Zamknij jadaczkę! Jeszcze nie skończyłem! - Rozluźniłem uścisk, by mógł
zaczerpnąć odrobinę powietrza. - Jesteś gównem, Samuelson. Jesteś
mikrobem, z powodu którego wszyscy tu bledną. Nie wiem, jak udało ci się
przedostać przez bariery, ale to nie ma znaczenia. Prędzej czy później
zjem twoje jaja na śniadanie. A kiedy już wymyję talerz, wyekspediuję to,
co z ciebie zostało, w to samo miejsce, w które wysłałeś Thirwella.
Oczywiście, mógłbyś mi podać nazwiska wszystkich ludzi na "Solitaire",
którzy mają kontakty ze Wspaniałością. To mogłoby osłabić moją
determinację. Tylko się pospiesz, bo mam kurewską ochotę się do ciebie
dobrać. Nie mogę się doczekać chwili, gdy wejdziesz mi w drogę. Ślina
cieknie mi obficie na myśl o chwilach, które moglibyśmy spędzić razem. -
Potrząsnąłem nim, aż z gardła wyrwał mu się bulgot. - Wiem, kim jesteś, i
wiem, czego chcesz. Marzy ci się coś, prawda? Wielkie, wspaniałe marzenie
o ludziach w czarnym atłasie kolonizujących kosmos. Nowe planety do
zbrukania. No cóż, to się nie spełni. Gdyby kiedyś wrócił statek z dobrymi
wieściami, ty nim nie odlecisz, kolego. Ani nikt z twojego plemienia.
Będziesz sobie mknął przez pustkę w czarnych objęciach Jezusa. Otoczą cię
obłoczki zamarzniętej krwi, a serce podejdzie ci do pierdolonej gęby. -
Puściłem go i mrugnąłem do niego radośnie. - No dobra. Gadaj. Słucham.
Samuelson odsunął się pospiesznie wzdłuż ściany, ściskając obolałe gardło.
- Jesteś szalony! - Zerknął na Geralda. - Obaj jesteście szaleni!
Gerald wzruszył ramionami, rozpościerając dłonie.
- Tego wymaga nasz zawód.
- Jak rozumiem, nie zamierzasz w tej chwili zeznawać? - zapytałem
Samuelsona.
Obaj zauważyliśmy grupki ludzi, którzy wychodzili z pokojów rekreacyjnych,
by zobaczyć, co się dzieje.
- Powiem ci, co zamierzam - oznajmił. Wyprostował się, chcąc wyglądać
imponująco. - Zamierzam złożyć szczegółowy raport w sprawie ataku na
przedstawiciela władzy oraz nadużycia uprawnień.
- Spokojnie - odezwał się Gerald. - Tylko bez gróźb. Bo w przeciwnym razie
ktoś... - jego głos przeszedł w krzyk - ...ktoś może stracić cierpliwość!
Wsparł swe słowa uderzeniem otwartą dłonią o ścianę. Przerażony Samuelson
cofnął się jeszcze o metr.
Kilku gapiów wybuchnęło głośnym śmiechem.
- Radzę ci, przyznaj się - mówiłem. - Wybierz właściwą drogę. Słyszałem,
że kiedy człowiek zacznie już z siebie wyrzucać wszystkie straszliwe
sekrety, to okazuje się nawet lepsze niż seks.
- Jeśli to ci ułatwi zadanie, pozwolimy ci najpierw ubrać się w czarny
atłas - dodał Gerald. - Dotyk gładkiego materiału pozwala przychylniej
spojrzeć na świat.
- Wiesz co, Gerald - wtrąciłem. - Może te zboki mają trochę racji. Może
Wspaniałość faktycznie ma mnóstwo do zaoferowania.
- Zawsze interesują mnie nowe przyjemności - zgodził się. - Może tak byś
nam coś polecił, Samuelson?
- Ehe - poparłem go. - Na przykład opowiedz nam, jak fajnie jest urywać
ręce dziewicom.
Ludzie śmiali się coraz głośniej, zainspirowani wyrazem ogłupiałej bezsiły
na twarzy Samuelsona.
- Nie wiecie, z kim macie do czynienia - warknął. - Ale zapewniam was, że
się dowiecie.
Tu cię mam, pomyślałem. To jest przyznanie się do winy. Może dla sądu to
za mało, ale mnie wystarczyło, że wyczytałem w twarzy Samuelsona całą
chorą arogancję i zepsutą namiętność jego plemienia.
- Założę się, że jesteś we Wspaniałości ważną szychą - ciągnął Gerald. -
Pewnie nawet masz tytuł.
- Minister Świrów i Szumowin - zasugerowałem.
- To mi się podoba - poparł mnie Gerald. - A może Sekretarz Stanu
Upojenia?
- Wielka Salamandra - wtrącił z chichotem Carbajal.
- Mistrz Ekskrementalista.
- Przestańcie - zaprotestował Samuelson, zaciskając pięści. Wydawało się,
że za chwilę zacznie tupać nóżką i szlochać.
Tłum gapiów zaproponował kilka innych tytułów.
- Królowa Gównolizów - rzucił na koniec Gerald.
- Ostrzegam was - warknął Samuelson. - Ostrzegam was! - powtórzył
krzycząc. Dygotał i był czerwony na twarzy. Odsłoniło się jego miękkie
wnętrze. Fajnie było mu przywalić, teraz jednak chciałem rozdeptać go jak
robaka.
- Zmiataj stąd! - wrzasnął Gerald. - Wracaj do domku! Tu już nic więcej
nie zwojujesz.
Samuelson obrzucił go niepewnym spojrzeniem, jakby nie wierzył własnym
uszom.
Gerald zbył go machnięciem ręki.
- Niedługo porozmawiamy.
- Tak - zgodził się Samuelson. Poprawił smoking, starając się zachować
choć odrobinę godności. - Z całą pewnością porozmawiamy.
Przeszył nas spojrzeniem, które zapewne uważał za miażdżące, i oddalił się
dumnym krokiem.
- Oto dupek z poczuciem misji - zauważył Gerald, śledząc wzrokiem
znikającego za zakrętem mężczyznę.
- Nie mam najmniejszych wątpliwości - zgodziłem się.
- Wdepnęliśmy w kłopoty. - Gerald zaszurał piętą po stalowej podłodze i
popatrzył na nią, jakby spodziewał się, że zostawił na niej ślad. - Możesz
mi wierzyć, ten facet oznacza kłopoty.
- My też.
- Ehe.
W jego głosie nie słyszało się jednak przekonania.
Wymieniliśmy szybkie spojrzenia. Wiele obaj przeszliśmy i z jego
przechylonej głowy i wykrzywionych w grymasie ust wyczytałem, że jest
bardzo zaniepokojony. Chciałem coś powiedzieć, by podnieść go na duchu,
lecz nagle przypomniałem sobie o czymś znacznie pilniejszym.
- Chryste! - zawołałem. - Arlie! Muszę wracać.
- Zapomniałeś o niej, hę? - Pokiwał głową z ponurą miną, jakby już od
dawna krytykował mnie za krótką pamięć. - Zdajesz sobie sprawę, że jesteś
dupkiem, prawda? Że nie zasługujesz na miłość kobiety ani na przyjaźń
mężczyzny.
- Zdaję, zdaję - mruknąłem. - Dasz tu sobie radę sam?
Odesłał mnie skinieniem dłoni i przygnębiony, ponownie skinął głową.
- Chciałem tylko, żebyś się o tym dowiedział.
NA "SOLITAIRE" nie było pór roku, nagłego nadejścia chłodów i mroku ani
eksplozji kwiatów i zieleni. Mimo to wydawało się, że po samobójstwie
Thirwella na stacji nastała jesień, która zamiast żółtych liści i spadku
temperatury przyniosła ze sobą czarne atłasowe wstążki i złowrogie
pogłoski, stopniowy rozkład ducha, dławiącą atmosferę posępnej nieufności,
powolny zanik wszystkiego, co wnosiło radość w nasze życie, spadek
frekwencji w barach oraz pustkę w pokojach rekreacyjnych. Wszystkie te
objawy schyłku przypominały mi wytrwały opór angielskich dębów przeciw
nieuchronnej zmianie, ich bujną, poważną zieleń kapitulującą krok po kroku
przed nieubłaganą zimą, tak jak wola silnego człowieka ustępuje stopniowo
przed żałobą.
Wbrew przewidywaniom Geralda wojna nie nadeszła natychmiast, nadal jednak
dochodziło do sporadycznych aktów przemocy. Trwały też spory na temat
prawdziwej natury i intencji Niezwykłej Wspaniałości. Nikt z nas jednak
nie wątpił, że prędzej czy później nie da się uniknąć wojny albo czegoś
bardzo do niej podobnego. Wszyscy w ponurych nastrojach wrócili do swoich
obowiązków. Wszyscy oprócz Billa, który był tak zaabsorbowany własnymi
kłopotami, że wątpię, czy zauważył, co się dzieje. Choć agresja nie
skupiała się już na nim - stała się powszechna - był coraz bardziej
podekscytowany. Ciągle bredził, że musi "coś zrobić" i - to był nowy akord
w jego prostej symfonii - że dzieje się tu coś bardzo niedobrego, gdyż
pąkle opuszczają stację.
I tak rzeczywiście było. Z każdą godziną odłączały się od niej kolejne
tysiące. Wielkie powierzchnie były teraz nagie. No, może niezupełnie.
Nadal pokrywała je warstwa produkowanej przez samice zielonkawosrebrzystej
substancji. Mimo to widok ogołoconej stacji był dla mnie szokiem. Nie
wierzyłem do końca ostrzeżeniom Billa, lecz nie lekceważyłem ich też
całkowicie. Dlatego, po części po to, by go uspokoić, pokazać mu, że
próbuję zbadać sprawę, wróciłem do notatek Jacoba Sautera, by się
dowiedzieć, czy takie migracje są czymś normalnym.
Według Sautera niedojrzałe pąkle - nazywane przez niego "larwami" - unoszą
się swobodnie w przestrzeni, otoczone rurowatymi osłonami, których końce
łączą się ze sobą tworząc pierścień. Podobnie jak u dorosłych osobników,
zewnętrzną powierzchnię pierścienia pokrywają wrażliwe na światło fotofory
i gdy tylko pąkle znajdą miejsce, do którego mogłyby się przytwierdzić,
pierścieniowa kolonia potrafi zmienić kierunek, wykorzystując odrzut
wytryskujących przez pory osłony wydalin - metodę podobną do tej, której
używają statki orbitalne w celu do korekty pozycji przed wejściem w
atmosferę. Nawet najdrobniejsza zmiana kierunku powoduje aktywność
wydzielniczą w tej części kolonii, która ma się przyczepić do podłoża. Gdy
kolonia uderza o swój nowy dom, samice wydzielają kwasową substancję,
łączącą je z metalem. Pąkle są obojnakami i po pierwszej metamorfozie
zawsze stają się samicami. Kiedy gęstość żeńskiej kolonii rośnie, niektóre
z samic przeobrażają się w samce. W pewnym momencie dochodzi do masowej
reprodukcji. Rurowate osłony larw niekiedy krzyżują się ze sobą, co
prowadzi do powstawania splecionych kolonii pierścieniowych,
zapewniających różnorodność puli genowej. To było wszystko, co udało mi
się znaleźć na temat migracji. Jeśli wierzyć Sauterowi, opuszczając
stację, pąkle de facto powierzyły swój los Bogu, licząc na to, że trafią w
jakiś obiekt i że zetknięcie potrwa wystarczająco długo, by zdołały do
niego przywrzeć, a biorąc pod uwagę ogrom przestrzeni i brak wydzielin  u
dorosłych osobników pierścieniowych, ich szanse były bardzo niewielkie.
Według ludzkich kryteriów musiały być śmiertelnie przerażone. W przeciwnym
razie zostałyby na miejscu. Osądzanie ich według naszych standardów
wydawało mi się jednak okrutnym nadużyciem logiki. Nie miałem pojęcia, co
mogło spowodować ten exodus.
Zapoznawszy się z notatkami Sautera, przekonałem Geralda, żeby wybrał się
ze mną na powierzchnię "Solitaire". Pomyślałem sobie, że jeśli zobaczy
migrację na własne oczy, może to wpłynąć na niego silniej niż obraz na
ekranie i podobnie jak ja zacznie podejrzewać, że - choć wydawało się to
nieprawdopodobne - Bill faktycznie na coś wpadł. Gerald nie dał się jednak
przekonać.
- Kurde, nie wiem - mruknął, gdy staliśmy na powierzchni East Louie,
spoglądając w kierunku CKN i modułu administracji. Wokół nas było jeszcze
kilka kolonii pąkli, które z jakiegoś powodu - czy to ograniczonej
wrażliwości, czy wrodzonego im krzemianowego uporu - nie opuściły dotąd
stacji. Od czasu do czasu kilka z nich oddalało się ku połyskliwym obłokom
swych pobratymców, które rysowały się na tle czerni niby okruchy miki w
antracycie. - Co my właściwie wiemy o tych cholerstwach? Z nimi wszystko
jest możliwe. Może zabrakło im żarcia i dlatego się przenoszą? Niech to
szlag! Za bardzo wierzysz temu idiocie! On ma swoje powody, by chcieć,
żeby to coś znaczyło.
Nie mogłem zaprzeczyć. Zgodnie ze swoim charakterem Bill mógłby uznać
migrację za element osobistej apokalipsy. Powód jego narastającego
podekscytowania wydawał się dość prosty - widział, że znany mu świat
zmierza ku zagładzie, co redukuje jego, Billa, użyteczność i czyni jego
egzystencję jeszcze bardziej niepewną.
- Tak czy inaczej to dziwne - upierałem się.
- Dziwne to dla mnie za mało. Niesamowite to już byłoby coś. Szalone.
Obłąkane. Takie rzeczy przyciągają moją uwagę. Z dziwnymi rzeczami
potrafię się pogodzić. Nie mogę ci zabronić się tym przejmować. Mam jednak
na głowie ważniejsze sprawy. I ty też.
- Nie bój się, robię, co do mnie należy.
- Dobra. Opowiedz mi o tym.
Odbijające się od szyby jego skafandra światło przesłaniało całą twarz
poza oczami i czołem, nie mogłem więc wywnioskować, w jakim jest nastroju.
- Nie ma wiele do opowiadania. Samuelson wygląda na zupełnie czystego.
Jego dossier cechuje się szczególnym brakiem głębi. W raportach śledczych
jest kilka śladów, które wiodą donikąd. Informatorzy, którzy nagle zmarli.
Pracodawcy, którzy zniknęli bez śladu. Tego typu rzeczy. Wydaje mi się to
podejrzane, ale nie mam nic, co mogłoby przekonać korporację. Wygląda też
na to, że jego starszego brata faktycznie zamordowała Wspaniałość, co
potwierdza przynajmniej jedną z jego referencji.
- Jeśli Samuelson jest członkiem Wspaniałości, to...
- W dupę sobie wsadź "jeśli". Świetnie wiesz, że nim jest.
- Chciałem powiedzieć, że zamordowanie jego brata to typowa metoda, jakiej
używają, by odwrócić podejrzenia od swoich ludzi. Do diabła, może go
nienawidził.
- A może go kochał i pragnął bólu.
Gerald chrząknął.
- Znalazłem czternaście innych osób, których dossier jest podobnie
fragmentaryczne jak w przypadku Samuelsona - ciągnąłem. - Oczywiście to
niczego nie dowodzi. Większość z nich pracuje w administracji i dopiero
niedawno przybyła na "Solitaire". Ale zaledwie paru to jego bliscy
znajomi.
- To tylko zwiększa prawdopodobieństwo, że wszyscy siedzą w tym gównie.
Oni nie uznają towarzyskich spotkań. - Usłyszałem w słuchawkach szum
świadczący, że Gerald westchnął ciężko. - Problem, cholera, w tym, że
Samuelson może wcale nie być głównym bossem. Ten, kto kieruje całą
operacją, może na razie kryć się w cieniu.
- Nie ma mowy - sprzeciwiłem się. - Samuelson za pięknie pasuje do tej
roli.
Z laboratorium fizyki zerowej wynurzył się ślizg konstrukcyjny -
pudełkowate ustrojstwo złożone ze srebrzystych ram, napędzane przez
człowieka z rakietowym plecakiem - który pomknął w stronę jednej z
platform montażowych. Do ram były przytroczone najrozmaitsze przedmioty.
Niektóre z nich - głównie narzędzia, spawarki próżniowe i temu podobne -
ciągnęły się z tyłu, nadając ślizgowi wygląd starego cygańskiego wozu.
- Te materiały wybuchowe, które ukryłeś... - odezwał się Gerald,
odprowadzając ślizg wzrokiem.
- Są bezpieczne.
- Mam nadzieję. Gdybyśmy ich nie przejęli, mogliby już przystąpić do
działania. Wziąć zakładników. Albo po prostu coś wysadzić. Jestem
praktycznie pewien, że na stację nie dostarczono nic więcej, lepiej więc
miej to gówno na oku. To nasz as w rękawie.
- Nie podoba mi się, że czekamy, aż oni zrobią pierwszy ruch.
- Wiem. Gdyby to zależało od ciebie, kładlibyśmy obywateli trupem na prawo
i lewo, a dopiero potem zastanawiali się, czy byli winni, czy nie. Dlatego
to ty masz zęby, a ja trzymam smycz.
Choć nie widziałem jego twarzy, wiedziałem, że się nie uśmiecha.
- Twój sposób nie zawsze jest najlepszy, Gerald - skontrowałem. - Czasami
moja metoda bywa bezpieczniejsza i bardziej efektywna.
- Może i tak. Ale nie w tym przypadku. Cała ta sprawa to jeden wielki syf.
Jest w to zamieszanych zbyt wielu wysoko postawionych ludzi. Jeśli
zgarniemy kogoś nieodpowiedniego, mogą nas stąd w mgnieniu oka wypierdolić
na zbity pysk. Nie chcesz chyba wylądować z powrotem na Ziemi? Ja na pewno
nie chcę.
- Lepsze to, niż żeby mi wyssało płuca przez usta, tak jak Thirwellowi.
- Na pewno? Ja nie jestem do końca przekonany. Pragnę od życia czegoś
więcej niż ogryzanie kości, John. Taka zabawa to już nie dla mnie. A
sądzę, że i nie dla ciebie.
Przez jakąś minutę staliśmy bez słowa. Zbliżała się pora zmiany i od
pokrytej plamami powłoki stacji odrywało się mnóstwo srebrzystych
punkcików, które zlatywały się ku jasnym snopom światła bijącym z doków
transportowców. Poruszały się szybko i chaotycznie niczym pyłki kurzu w
słonecznym blasku.
- Ostatnio za dużo myślisz, kolego - stwierdził Gerald. - Zapomniałeś o
węszeniu i nie czujesz nic tutaj.
Poklepał się nad brzuchem, powoli i niezgrabnie.
- Nie chrzań głupot!
- Nie wierzysz mi? To posłuchaj. "Życie ma sens, ale nie ma tematu. Nie
możemy mu przypisać żadnej prawdy, która nie umniejszałaby pod jakimś
względem jasnego płomienia bytu, będącego jego podstawowym tworzywem. Nie
możemy przyswoić sobie żadnej lekcji, która nie byłaby błędną
interpretacją naszych gwiazd. W tej ciemności nie ma morału". Naprawdę
niezły syf. Bardzo głęboki. Ale człowiek, który to napisał, nie wypatruje
już w wodzie rekinów. Za dużo czasu poświęca na myślenie.
- Bardzo się cieszę, że znowu udało ci się wejść do mojego komputera -
odpowiedziałem. - Wiem, że sprawia ci to dziecinną radość. Jestem też
pewien, że Ernesto był zachwycony, jak pozwoliłeś mu popatrzeć.
- Praktyka czyni mistrza.
- Czy wyciągnąłeś jeszcze jakieś inne wnioski z grzebania w moich
osobistych plikach?
- Masz cholerną wyobraźnię, kolego. Albo może ta Arlie to jakaś pół
kobieta, pół bestia. Co ci pozwala pisać takie seksowne kawałki?
- Lubieżność - wyjaśniłem. - Cholera! Nie mam pojęcia, czemu tego
wszystkiego wysłuchuję.
- Ale ja mam. Rozumiesz, jestem najfartowniejszym szefem bezpieczeństwa w
całym układzie, bo mam wielkiego złego psa, który jest bystry, wierny i...
- Uniósł jeden palec, by podkreślić, że dotarł do najważniejszego punktu.
- ...nie pragnie mojego stanowiska.
- Nie bądź taki pewien.
- Nie, kolego, nie chcesz tej roboty. To znaczy, przyjąłbyś ją, gdyby ci
ją oferowano, ale jesteś zadowolony z obecnego stanu rzeczy. Z tego, że ty
zawsze przeginasz pałę, a ja chronię twoją dupę.
- Mam nadzieję, że nie sugerujesz, iż jestem nieodpowiedzialny.
- Jesteś odpowiedzialny. Ale nie chciałbyś mojej odpowiedzialności. To nie
harmonizowałoby z twoim stylem. Teraz łazisz sobie po stacji, opowiadasz
ludziom pierdoły i wszystko jest ślicznie, aż tu nagle robisz: bach-bach!
i zwalasz kogoś z nóg, a chwilę później gadasz o Degasie czy innym takim
syfie i nagle: bach! i ktoś leży na podłodze. Potem mówisz: "O kurde,
znowu zawaliłem sprawę, proszę o wybaczenie, a czy opowiadałem wam o
wiośnie w Paryżu, kiedy wszyscy poeci zmieniają się w kwiaty wiśni?" I
znowu bach! To jest, kurwa, piękne, kolego. Połowa ludzi tak się ciebie
boi, że chowają się pod cholerny dywan, kiedy tylko cię widzą, druga
połowa kocha cię do szaleństwa, a wszyscy przysięgliby, że jesteś kimś w
rodzaju Robin Hooda. Bijesz ich, bo ich kochasz i to twój obowiązek, a
poza tym używasz siły tylko w obronie dobra i prawdy. Nie rozumieją cię
tak dobrze jak ja. Nie zdają sobie sprawy, że jesteś po prostu
niebezpiecznym, amoralnym sukinsynem.
- Czy takie właśnie bzdury napisałeś w mojej opinii?
 - Bynajmniej. Przedstawiłem cię w niej jako prawdziwego obywatela. Wzór
prawości, odwagi i zaradności.
- Dziękuję - powiedziałem zimno.
- Tylko się nie zmieniaj, kolego, tylko się nie zmieniaj.
Wszystkie ślizgi, które wystartowały ze stacji, zdążyły już zniknąć, lecz
z ciemności wyłoniły się inne, maleńkie, jarzące się srebrnym blaskiem
punkty, które wracały z platform montażowych. Wydawały się równie ulotne
jak obłoki pąkli.
- Czeka na mnie robota - odezwał się po chwili Gerald. Wskazał ręką na
pąkle. - Nie zawracaj sobie głowy tym syfem, dobra? Jak już sytuacja się
uspokoi, może się nim zajmiemy. Teraz to tylko kurewska strata czasu.
Oddalił się po zakrzywionej powierzchni modułu, kierując się ku śluzie.
Śledziłem go wzrokiem. Po jego obcesowej reakcji i analizie mojej osoby
czułem się odrobinę nieswojo. Bardzo go ceniłem jako zawodowca, ale
wysłuchawszy wręcz klinicznej oceny moich talentów, zwątpiłem, czy jego
szacunek do mnie jest równie głęboki.
Wtem z boku mojego hełmu rozległ się cichy trzask. Wyciągnąłem rękę i
zdjąłem stamtąd pąklę. Leżała na mojej rękawicy z zamkniętą skorupą,
której oliwkową powierzchnię przeszywały złote i karmazynowe nitki.
Wydawała się czymś tajemniczym, magicznym, niezwykłym, czymś, czego trzeba
szukać przez połowę życia, zabytkiem pochowanym razem z
królem-czarodziejem, spoczywającym w jego klatce piersiowej zamiast serca.
Przesunąłem się nieco, by w padającym z umieszczonego za moimi plecami
bulaja blasku rzucać cień na powierzchnię stacji. Neurologiczna reakcja
spowodowana zmianą intensywności światła sprawiła, że część pąkli, które
znalazły się w cieniu, rozchyliła płytki skorup i zaczęła sondować próżnię
serdelkowatymi, szarymi "językami" w poszukiwaniu pokarmu. Wyglądało to
niesamowicie. Sztywne, szarpane ruchy "języków" przywodziły na myśl
kiepski film animowany. Pąkle wyglądały jak stworzenia z wystawy
dziwolągów, zrodzonej w halucynacjach Hawthorne'a albo Baudelaire'a.
Stojąc między nimi, ze wszystkich stron otoczony technologicznym
galimatiasem stacji, czułem się tak, jakbym znalazł się na wysepce
prymitywnej epoki i zaglądał z niej w przyszłość. Zdałem sobie sprawę, że
jest to wrażenie podobne do tego, które nawiedzało mnie w Londynie, gdy
tylko myślałem o rozsianych po układzie koloniach kosmicznych.
Ogryzanie kości.
Metafora Geralda była "fortunnie dobrana", jak by powiedział mój stary
nauczyciel łaciny.
Gdy znalazłem już czas, żeby się nad tym zastanowić, doszedłem do wniosku,
że Gerald miał rację: po tylu latach spędzonych na "Solitaire" nie
nadawałem się już do życia w Londynie. Opuściły mnie dawne instynkty i nie
potrafiłbym się przystosować do obłąkanej intensywności miasta. Nie
sądziłem jednak, by postępował słusznie, czekając, aż Samuelson wystąpi
przeciw nam. Gdy Wspaniałość wytyczy już sobie cel, nie zwykła ograniczać
się do półśrodków. Byłem zbyt zdyscyplinowany, by nie wykonać polecenia
Geralda, nic jednak nie mogło mi przeszkodzić w przygotowaniach do dnia
sądu. Powiedziałem sobie, że Samuelson może nas wykończyć, ale nie
dopuszczę do tego, by nas przeżył. Nie zdawałem sobie jednak sprawy, że
dzień sądu jest już bardzo blisko.
BYĆ MOŻE to właśnie dzięki tym trudnym chwilom zbliżyliśmy się z Arlie do
siebie, ponownie odkryliśmy słodycz naszych ciał i ostry metal naszych
dusz, wszystko to, do czego zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Niewykluczone
też, że miało to coś wspólnego z Billem. Choć był on wyjątkowo żałosnym
przedstawicielem rodzaju ludzkiego, możliwe, że - jak sugerowała Arlie -
jego obecność dała nam jakiś brakujący element ciepła czy może serca. Tak
czy inaczej, były to dla nas wspaniałe chwile i znowu ujrzałem w niej nie
tylko kogoś, kto mógł uleczyć rany albo pozwolić mi na chwilę przestać
myśleć, lecz wcielenie moich nadziei. Po wszystkim, czego byłem świadkiem,
wszystkich żałosnych, krwawych dowodach małostkowości i chciwości naszego
rodzaju, które mi przedstawiono, nadal mogłem czuć coś tak czystego do
innej istoty ludzkiej... Chryste, byłem zdumiony! A skoro mogło się
zdarzyć coś takiego, czemu nie miałyby się spełnić również moje inne,
bardziej nieprawdopodobne nadzieje? Na przykład przypuśćmy, że wróci
statek, który przyniesie wiadomości o nadającym się do zamieszkania
świecie. Wyobraziłem sobie, jak oboje wchodzimy na pokład i odlatujemy, a
potem lądujemy i znajdujemy oczyszczenie w twardym, prostym życiu. To
głupota, powtarzałem sobie. Ciemnota i szaleństwo. Mimo to gdy tylko
kładłem się do łóżka z Arlie - choć otaczający nas mrok zawsze zdawał się
zawierać cień czarnego atłasu, chorą patynę Niezwykłej Wspaniałości -
czułem, że kiedy jej dotykam, startuję, a gdy w nią wchodzę, ląduję na
jakiejś nieskazitelnej, niebieskozielonej kuli. Nadeszła jednak noc, gdy
takie myśli wydawałyby się nie tylko szaleństwem, lecz również szczytem
egoizmu.
Było już prawie wpół do jedenastej. Siedzieliśmy we troje w salonie z
Arlie i Billem, a ściany wyświetlały holograficzny scenariusz
przedstawiający pokryte białymi bałwanami morze, cumulusy wyniosłe jak
Alpy, wyskakujące w powietrze wieloryby oraz płynący wzdłuż brzegu
trójmasztowy szkuner, który znikał, gdy tylko dotarł do kąta, po czym
pojawiał się ponownie na następnej ścianie. Bill i Arlie siedzieli na
kanapie. Opowiadała mu o Ziemi, wymyślała kłamstwa o cudownych
zwierzętach, które tam żyły, próbując oderwać jego uwagę od nieustannego
gadania o pąklach. Przed chwilą wyjąłem kilka pakietowych ładunków
wybuchowych, które przejęliśmy, ja i Gerald, i wziąłem się do przerabiania
ich na mniejsze. Ta praca zajęła mi już kilka wieczorów. Do tej pory Bill
sprawiał wrażenie, że boi się ładunków, i nie wspominał o nich ani słowem.
Dziś jednak popatrzył na nie i zapytał:
- Wybuchowe?
- Bardzo dobrze - pochwaliłem go. - Te, które razem znaleźliśmy. Te same,
nad którymi pracowaliśmy wczoraj. Pamiętasz?
- Ehe.
Kiedy ponownie zamontowałem zapalnik zegarowy w jednym z ładunków, zapytał
mnie, co robię.
- Prezenty - odpowiedziałem.
- Na urodziny?
- Raczej na Dzień Guya Fawkesa.
Nie miał pojęcia, kim był Guy Fawkes, lecz mimo to pokiwał głową z mądrą
miną, jakby świetnie mnie rozumiał.
- Czy któryś jest dla Geralda?
- Można powiedzieć, że wszystkie są dla niego.
Przyglądał mi się uważnie przez chwilę.
- Dlaczego to są prezenty? Czy wybuchy nie są złe?
- On tylko żartuje - wyjaśniła Arlie.
Bill siedział cicho przez minutę czy dwie, śledząc wzrokiem ruchy moich
palców.
- Czemu nie porozmawiasz z Geraldem o pąklach? - zapytał wreszcie. -
Powinieneś mu powiedzieć, że to ważne.
- Daj sobie z tym spokój, Billy - poradziła Arlie, klepiąc go po ramieniu.
- A co twoim zdaniem powinien zrobić Gerald? - Spojrzałem na Billa. -
Nawet gdyby zgodził się z tobą, nie mógłby nic na to poradzić.
- Uciec - odpowiedział. - Jak pąkle.
- Cóż za wspaniały pomysł! Po prostu spakujemy się i pójdziemy sobie stąd.
- Nie! - wrzasnął piskliwie. - CKN! CKN!
- Posłuchaj - odezwała się Arlie. - Nie ma mowy, żeby korporacja pozwoliła
na użycie CKN w takim celu. Zapomnij o tym, kochanie, co?
- Nie potrzebujemy korporacji - zaskomlał Bill.
- Ma w głowie tylko CKN - zauważyłem. - Codziennie, jak tam zaglądam,
widzę, że siedzi za komputerem.
Arlie uciszyła mnie.
- Co chciałeś powiedzieć, Bill? - zapytała.
Zacisnął usta i oparł się o ścianę. Jego głowa stała się mroczną, złowrogą
przeszkodą na drodze szkunera. Nagle rozbiła się o niego fala, tryskając w
górę białymi bryzgami.
- Masz nam coś do powiedzenia, kochanie?
- Ciesz się ciszą - poradziłem jej.
Po kilku sekundach Bill nagle się rozpłakał, zawodząc głośno, że to
niesprawiedliwe, że wszyscy go nienawidzą.
Robiliśmy co tylko w naszej mocy, żeby go uspokoić, ale nic to nie dało.
Wstał i zaczął się okładać pięściami po udach, podskakując i wrzeszcząc na
pełen regulator. Twarz mu poczerwieniała jak u płaczącego niemowlęcia.
Nagle ścisnął dłońmi skronie. Nogi mu zesztywniały, a na szyi wystąpiły
żyły. Osunął się z powrotem na kanapę. Krzyczał, targały nim drgawki i
próbował wyrwać sobie z głowy wypukłość, którą miał za uchem. Pan C
zainterweniował i ukarał go elektrowstrząsami. Wyglądało to obrzydliwie:
wielkiego mężczyznę o niemowlęcej twarzy przeszywały wewnętrzne
błyskawice, po podbródku ściekały mu strumyki śliny, z jego twarzy
zniknęło ożywienie, a sprzeciwy stawały się coraz cichsze, aż na koniec
wpatrzył się bez wyrazu w pustkę niczym brzydka, przerośnięta lalka w
brudnym białym kombinezonie.
Arlie podeszła do niego i wytarła mu twarz chusteczką. Zacisnęła usta, a
bruzdy w ich kącikach pogłębiły się.
- Boziu, ale z niego paskudny brzydal - mruknęła. - Nie mam pojęcia, czemu
tak mnie wzrusza.
- Może przypomina ci wujka.
- Wiem, że przeżywasz ciężkie chwile, kochanie - kontynuowała, nie
przestając wycierać twarzy Billa - ale czy naprawdę musisz traktować mnie
z takim sarkazmem, jakbym była jednym z twoich zatrzymanych?
- Przepraszam.
Wzruszyła niemal niedostrzegalnie ramionami. Jej twarz zmieniła nagle
wyraz, jakby opadła z niej nieprzejrzysta maska, odsłaniając ukrytą pod
spodem wrażliwość.
- Jak myślisz, co się z nim stanie?
- Pewnie to samo co z nami. Wygląda na to, że nasze losy splotły się ze
sobą. - Wziąłem w rękę kolejny ładunek. - Zresztą, co się przejmujesz
biednym matołem? Jego najlepszy kumpel to mała czarna fasolka, która razi
go prądem, gdy tylko odbije mu palma. Wszyscy nim gardzą, a jego ulubiona
rozrywka polega na włączeniu kryształu i trzepaniu kapucyna przez całą
noc. Moim zdaniem nic gorszego już go raczej nie spotka.
Cmoknęła językiem o zęby.
- A może to nas mi przypomina.
- Nas dwoje? Nie chrzań głupot.
- Nie, nas wszystkich. Nie wydaje ci się czasem, że jesteśmy bezradni jak
on? Wielkie postrzelone zwierzaki, które nie mają o niczym pojęcia.
- Ja tak na to nie patrzę.
Na twarzy Arlie pojawił się grymas niezadowolenia, lecz nim zdążyła
odpowiedzieć, w sypialni odezwał się głośny brzęczyk - prywatne urządzenie
alarmowe Geralda. Robił z niego użytek tylko wtedy, gdy nie mógł
skomunikować się ze mną otwarcie. Zerwałem się z kanapy i wyciągnąłem
ręczny laser z szuflady stolika ustawionego obok.
- Nie otwieraj nikomu - poleciłem Arlie. - Pod żadnym pozorem.
Skinęła głową i uściskała mnie mocno.
- Wracaj szybko.
Na korytarzach East Louie panował tłok. Setki ludzi kłębiły się przy
wejściach do kantyn i pokojów rekreacyjnych. Czułem zapach haszyszu,
perfum i feromonowych aerozoli. Gnany desperackim niepokojem, przepychałem
się przez tłum w stronę mieszkania Geralda, które znajdowało się na drugim
końcu modułu. Gdy dotarłem na miejsce, drzwi były lekko uchylone i
wyglądała z nich śniada, zatroskana twarz Ernesto Carbajala. Wciągnął mnie
do przedpokoju. W pomieszczeniu za nim było ciemno. Z uchylonych na jakąś
stopę drzwi sypialni padał na dywan snop światła, nie mogłem jednak
zajrzeć do jej wnętrza.
- Gdzie Gerald? - zapytałem.
Carbajal poruszał lekko rękami w powietrzu, jakby próbował bezpiecznie
uchwycić jakiś przedmiot o mnóstwie ostrych krawędzi.
- Nie wiedziałem co robić - powtarzał. - Nie wiedziałem. Nie...
Obserwowałem uważnie jego popisy. Był mężczyzną Geralda, który zapewniał,
że można mu ufać. Osobiście nie wyrobiłem sobie dotąd zdania na jego
temat, w owej chwili nie dostrzegłem jednak nic, co by mnie przekonało, że
mogę się bezpiecznie odwrócić do niego plecami.
- To ty uruchomiłeś alarm? - spytałem.
- Tak. Nie chciałem, żeby ktoś usłyszał... interkom. No, wiesz, to...
nie...
- Tak, tak, wiem. Uspokój się. - Pchnąłem go pod ścianę, opierając płasko
dłoń o jego pierś. - Gdzie Gerald?
Spojrzał w stronę sypialni. Przez chwilę wydawało się, że jego twarz
straciła wszelką spoistość, jakby mięso spływało z kości.
- Tam. - Jęknął. - Tam. O Boże!
W tej właśnie chwili zrozumiałem, że Gerald nie żyje, ale nie pozwoliłem,
by ta świadomość na mnie wpłynęła. Czułem przez skórę, że reakcja
Carbajala - choć nieźle odegrana - była zbyt egzaltowana jak na
profesjonalistę. Nawet biorąc poprawkę na łączący go z Geraldem związek,
powinien być w stanie zachować chłodną fasadę.
- No to chodźmy się mu przyjrzeć, dobra?
- Nie, nie chcę tam iść!
- W porządku. Zaczekaj tutaj.
Ruszyłem do sypialni, wytężając słuch, by usłyszeć wszelki ruch za moimi
plecami. Przełknąłem ślinę i wstrzymałem oddech. Drzwi wydawały się gorące
w dotyku, a kiedy je szerzej uchyliłem, przez głowę przemknęła mi myśl, że
ten żar z pewnością jest realny, że pokrywająca ściany gorejąca czerwień
nasyciła sobą metal. Gerald leżał na łóżku, wielka szkarłatna dziura jego
piersi i brzucha była pusta, niewiarygodnie pusta, pusta jak jaskinia, a
przy jego głowie, dłoniach i stopach leżały przedmioty przypominające
mięsiste, połyskliwie czerwone owoce. Nie dopuszczałem tego widoku do
świadomości, trzymałem się od niego na dystans. Usłyszałem z tyłu kroki,
odwróciłem się i uniosłem ręce, by zasłonić się przed Carbajalem, który
rzucił się na mnie z nożem w dłoni, wykrzywiając wściekle twarz. Złapałem
go za rękę, w której trzymał nóż, i uderzyłem jego łokciem o drzwi.
Rozległ się krzyk i trzask pękającej kości. Wepchnąłem go z powrotem do
salonu. Zatoczył się, ale nie upadł. Wyprostował się i zaczął krążyć wokół
mnie, uginając nogi w kolanach. Złamany łokieć wysuwał w moją stronę,
gotów zaakceptować nawet większy ból, byle tylko osłonić lewą, zdrową
rękę. Nawet ranny, był bardzo szybki i mógł wyprowadzać groźne kopnięcia,
wiedziałem jednak, że mam go pod warunkiem, że zachowam ostrożność.
Postanowiłem trochę się z nim pobawić, zamiast zakończyć sprawę laserem.
Pomyślałem, że im mocniej mu dokopię, tym mniej oporny będzie podczas
przesłuchania. Wyprowadziłem symulowany atak, a gdy odskoczył do tyłu,
skrzywił się z bólu. Jego twarz pobielała niczym kreda. Każdy ruch był dla
niego cierpieniem.
- Równie dobrze możesz postawić wszystko na jedną kartę, Ernesto -
poradziłem mu. - Jeśli tego nie zrobisz, to pewnie zemdlejesz, nim zdążę
cię załatwić.
Nie przestawał krążyć wokół mnie i nie zamierzał tracić energii na
odpowiedź. Jego oczy pociemniały, pełne skupienia i wściekłości. Gdy
przeciął padający z sypialni snop światła, wydawało się, że wręcz płonie z
furii - mały, szczupły diabeł ze złamaną ręką.
- To nie karate cię zawiodło, Ernesto, tylko to śmieszne, teatralne
aktorstwo. Coś okropnego! Myślałem, że zaraz zaczniesz okładać się
pięściami po piersi i wzywać pomocy Jezusa. Oczywiście, to słaby punkt
wszystkich zbirów ze Wspaniałości. Cholerni aroganci, wydaje się wam, że
najprymitywniejsze podstępy pozwolą wam oszukać każdego. Ciekawe, skąd się
to bierze. Ale mniejsza. Za chwilę sam mi o wszystkim opowiesz.
Stworzyłem mu szansę na atak. Jestem pewien, że wiedział, iż to pułapka,
ale cierpiał straszliwy ból i pragnął położyć mu kres, jego ciało
zareagowało więc, nim umysł zdążył je powstrzymać. Zatoczył łuk prawą
nogą, wyprowadzając groźne kopnięcie. Uchyliłem się i rzuciłem go przez
biodro, a gdy przelatywał obok mnie, szybkim ruchem wyrwałem mu z barku
zdrową kończynę. Krzyknął głośno, lecz zdołał się wyszarpnąć i stanąć na
nogi. Obie jego ręce zwisały bezużytecznie. Szybkim kopniakiem
roztrzaskałem mu prawą rzepkę. Gdy już przestał krzyczeć, usiadłem na
stoliku do kawy i pokazałem mu laser.
- Teraz możemy pogawędzić bez przeszkód - oznajmiłem radosnym tonem. - Mam
nadzieję, że jesteś gotowy mówić, bo w przeciwnym razie...
Zaklął po hiszpańsku i splunął w moją stronę.
- Widzę, że cię nie oszukam, Ernesto. Z pewnością zdajesz sobie sprawę, że
po tym, co zrobiłeś, nie wyjdziesz stąd żywy. Został ci jednak jeszcze
wybór, co może mieć dla ciebie pewne znaczenie. Szybko... - pokazałem mu
laser - ...albo powoli. Jak zdecydujesz?
Leżał nieruchomo, dysząc ciężko, mrugał od czasu do czasu powiekami, ale
jego twarz nic nie wyrażała. Być może zastanawiał się, czy mógłby
powiedzieć mi coś, co podniosłoby stawkę. Jego oddech stał się świszczący,
a na czoło wystąpiły kropelki potu. Moje myśli ciągle wracały do
czerwonego pokoju i po chwili nie mogłem się już dłużej opierać ich
zewowi. Tym razem zobaczyłem wszystko dokładnie. Serce leżące na poduszce
obok głowy Geralda; inne narządy ułożone równo obok dłoni i stóp;
ciemnoszkarłatną jamę i jej blade poły. Napisy krwią na ścianach. Na ten
widok ogarnęło mnie znużenie, które potęgowała jeszcze świadomość, że
jestem zupełnie odrętwiały i nie czuję prawie nic. Wiedziałem, że będę się
musiał wyrwać z tej apatii i załatwić Samuelsona. Nie znajdę nikogo, kto
pomógłby mi poprowadzić przeciw niemu kampanię i najlepszą - być może
jedyną - szansą był dla mnie błyskawiczny odwet. Wspaniałość miała wiele
słabych stron, takich jak arogancja, prostacka taktyka czy infrastruktura
pozwalająca zdobyć władzę niezrównoważonym osobnikom. Szczerze mówiąc, jej
największą siłą były strach i ignorancja ofiar. Najpoważniejszy błąd
Wspaniałości polegał jednak na tym, że podwładni mieli w niej za mało
autonomii. Niewykluczone, że po wyeliminowaniu Samuelsona cała reszta
pochowa się po dziurach. Nagle zdałem sobie sprawę, że mogę jeszcze zrobić
coś, żeby się upewnić.
- Ernesto - oznajmiłem - po zastanowieniu doszedłem do wniosku, że
właściwie nie ma nic, czego chciałbym się od ciebie dowiedzieć.
- Nie! - zawołał. - Nie! Mam coś. Proszę!
Wzruszyłem ramionami.
- No dobra. Gadaj.
- Szefowie. Wiem, kim są.
- Mówisz o Wspaniałości? Ci szefowie?
Skinął głową.
- Administracja. Oni wszyscy tam siedzą.
- Są tam w tej chwili?
Coś na pewno go nagle zabolało, gdyż skrzywił się i wyszeptał:
- Dios! Tak... Czekają...
Ból ponownie uciszył go na chwilę.
- Aż rewolucja będzie wygrana? - zasugerowałem.
- Tak.
- A o ilu szefach mówimy?
- Dwudziestu. Prawie dwudziestu. Tak myślę.
Chryste, przemknęło mi przez głowę, prawie połowa administracji przeszła
na stronę czarnego atłasu i koszmarów.
Wstałem i schowałem laser do kieszeni.
- Co... - zaczął Ernesto. Nagle przełknął ślinę, a jego bladość zwiększyła
się jeszcze. Zdałem sobie sprawę, że zaczyna się wstrząs. Nie spuszczał ze
mnie spojrzenia ciemnych oczu.
- Idę sobie, Ernesto - poinformowałem go. - Nie mam czasu potraktować cię
tak, jak ty potraktowałeś Geralda. Żywię jednak gorącą nadzieję, że
znajdzie cię ktoś, kto będzie mógł poświęcić ci chwilę. Może jeden z
twoich braci ze Wspaniałości. Albo któryś z przyjaciół Geralda.
Podejrzewam, że ani jedni, ani drudzy nie będą z ciebie zbyt zadowoleni. A
gdyby w najbliższej przyszłości nikt się tu nie zjawił, to, cóż, będę się
musiał zadowolić świadomością, że umierałeś powoli. - Pochyliłem się nad
nim. - Robi się zimno, prawda? Miałeś już swoją słodką chwilę, Ernesto.
Skończyło się udawanie, że masz ładne cycuszki i odgrywanie słodkiej
panienki dla twardych chłopaków. Koniec z obciąganiem laski, kochanie.
Wszystko, kurwa, skończone.
Chętnie podręczyłbym go jeszcze trochę, ale obawiałem się, że jeśli
zacznę, nie będę potem mógł przestać. Przesłałem mu całusa, powiedziałem,
że jeśli ból stanie się zbyt silny, zawsze będzie mógł połknąć język, i
zostawiłem go, by mógł się w spokoju oddać przedśmiertnym medytacjom.
KIEDY WRÓCIŁEM do mieszkania, Arlie zarzuciła mi ramiona na szyję i
uściskała mnie mocno, słuchając opowieści o tym, co się stało z Geraldem.
Nadal nic nie czułem. Mój głos brzmiał tak, jakbym był spikerem
odczytującym wiadomości.
- Mam coś do zrobienia - oznajmiłem. - Nie mogę ci tu zapewnić
bezpieczeństwa. Na pewno przyjdą z wizytą, gdy mnie nie będzie. Będziesz
musiała pójść ze mną.
Skinęła głową, wtulając twarz w moje ramię.
- Musimy wyjść na zewnątrz - ciągnąłem. - Będziemy mogli użyć ślizgów.
Zrobimy tylko krótki skok do administracji, zatrzymamy się tam parę minut
i będzie po wszystkim. Dasz radę?
Arlie lubiła czuć pod nogami stały grunt i bała się wychodzić na zewnątrz.
Mimo to nie zgłosiła sprzeciwu.
- Co zamierzasz zrobić? - zapytała przyglądając się, jak zbieram leżące na
podłodze ładunki.
- Coś mało sympatycznego. - Zajrzałem pod kanapę. Wyglądało na to, że
gdzieś zgubiłem cztery ładunki. - Nie przejmuj się tym.
- Nie bądź bezczelny! Nie jestem jakąś uliczną zdzirą, którą dopiero przed
chwilą poznałeś. Mam prawo wiedzieć, co chcesz zrobić.
- Wysadzę ich w cholerę. - Odsunąłem kanapę od ściany.
Rozdziawiła usta z wrażenia.
- Chcesz wysadzić administrację? Odbiło ci? Co ci strzeliło do łba?
Opowiedziałem jej o dossier podejrzanych i o tym, czego dowiedziałem się
od Ernesta, ale to jej jednak zbytnio nie uspokoiło.
- Tam mieszka jeszcze dwudziestu ludzi! - zaprotestowała. - Co z nimi?
- Może nie będzie ich w domu. - Przesunąłem kanapę z powrotem na miejsce.
- Zginęły mi cztery ładunki. Widziałaś je?
- Jest już prawie pierwsza. Fakt, że paru może nie być, ale nie wolno
mordować niewinnych ludzi, czy to dwudziestu, czy piętnastu.
- Posłuchaj - warknąłem, nie zaprzestając poszukiwań. Przenosiłem krzesła
z miejsca na miejsce, chcąc w jakiś sposób rozładować gniew. - Po
pierwsze, to nie są ludzie. To marionetki korporacji. Nazywać ich
niewinnymi to tak, jak powiedzieć, że świnia jest wybredna. Każdy z nich w
jakimś momencie przystawił wiertarkę do pleców jakiegoś biednego jelenia i
utoczył mu krwi. I każdy w mgnieniu oka zrobiłby to ponownie, bo to jest
wszystko, co te skurwysyny potrafią. Po drugie, gdyby byli na moim miejscu
i mieli szansę uwolnić stację od Wspaniałości kosztem tylko dwudziestu
ofiar, nie wahaliby się ani chwili. Po trzecie... - zajrzałem pod poduszki
na kanapie - ...i najważniejsze, nie mam wyboru, niech to szlag!
Rozumiesz? Nie mogę nikomu zaufać. Nie mam wiernych sił, które mógłbym
poprowadzić do oblężenia. To moja jedyna szansa. Nie podoba mi się myśl o
zamordowaniu, jak to nazwałaś, dwudziestu ludzi, i zdaję sobie sprawę, że
możesz czuć moralną wyższość, uznając mnie za łajdaka. Jeśli jednak szybko
czegoś nie zrobię, za chwilę serca i wątroby ozdobią całą stację jak
baloniki na Sylwestra, a dwadzieścia ofiar wyda się drobiazgiem! -
Cisnąłem poduszkę w kąt. - Cholera! Gdzie się podziały?
Arlie nie przestawała się na mnie gapić, ale gniew zniknął z jej twarzy.
- Nigdzie ich nie widziałam.
Wtem coś mi przyszło do głowy.
- Bill. Gdzie on przepadł?
- Bill?
- Ehe. Bill. Pojeb. Gdzie on jest?
- Gdzieś polazł. Siedział jakiś czas w klopie, potem poszłam do sypialni,
a kiedy wróciłam, już go nie było.
Zajrzałem do łazienki, licząc na to, że znajdę tam ładunki. Gdy jednak
otworzyłem drzwi, zobaczyłem, że podłogę pokrywa jasna, lepka krew. W
zlewie również zobaczyłem krew, razem z kuchennym nożem, odrobiną
skłębionych kłaków oraz paroma garściami zmiętych, czerwonych papierowych
ręczników. A także coś jeszcze: płaski czarny dysk wielkości sojowego
wafelka. Minęła chwila, nim zrozumiałem, co widzę, i połączyłem to
wszystko z obsesją Billa. Nawet wtedy trudno mi było uwierzyć we wnioski,
do których doszedłem. Nie dostrzegałem jednak żadnego innego wyjaśnienia.
- Arlie! - zawołałem. - Widziałaś to?
- Nie, a co?! - Ruszyła w stronę łazienki. - Chryste Panie!
- To jego implant, prawda? - Wskazałem dysk.
- Ehe, pewnie tak. Mój Boże! Czemu to zrobił? - Uniosła rękę do ust. -
Chyba nie myślisz, że to on zabrał ładunki...
- CKN. Wiedział, że nie da rady nic zrobić, jeśli będzie z nim pan C, więc
wyciął skurczybyka. A teraz poszedł załatwić CKN. Jezu! Tego nam tylko
było potrzeba! Jeszcze jeden pierdolony maniak na swobodzie!
- Na pewno bolało go jak cholera! - zdumiała się Arlie. - Musiał to zrobić
szybko i gwałtownie, bo inaczej pan C zdążyłby go powstrzymać. A ja nie
słyszałam, żeby choć pisnął.
- Na twoim miejscu nie martwiłbym się teraz o Billa. Wydaje ci się, że
dwudziestu zabitych to tragedia? Pomyśl, co się stanie, jeśli wysadzi CKN.
Jak sądzisz, ilu ludzi będzie przechodziło między modułami w chwili ich
rozłączenia? A ilu zginie zabitych przez spadające przedmioty albo w
innych wypadkach?
Wróciłem do salonu i włożyłem plecak. Wręczyłem Arlie laser.
- Jeśli zobaczysz, że ktoś za nami idzie, strzelaj. Użyj niskiej energii,
jeśli nie możesz zdobyć się na to, żeby zabić, ale strzelaj. Zgoda?
Skinęła nerwowo głową, spoglądając na trzymaną w dłoni broń.
- Idziemy - powiedziałem. - Jak już dotrzemy do śluzy, będziemy
bezpieczni.
Byłem jednak zbyt pewny siebie. Wyglądało na to, że chciwość szaleńców i
obsesja naszego miejscowego idioty z każdą chwilą redukowały szanse
wszystkich mieszkańców "Solitaire".
PEWNIE niektórzy z was powiedzą, że powinienem był przewidzieć, iż wydarzy
się coś niedobrego, a nawet będą utrzymywać, że mogłem zapobiec choć
części nieszczęść, gdybym tylko zachował ostrożność i wykazał się odrobiną
zdrowego rozsądku. Możecie zapytać, co mnie opętało, że wybiegłem z
mieszkania, zostawiwszy ładunki wybuchowe na podłodze, skąd Bill mógł z
łatwością je pozbierać? I czy nie przewidziałem, że jego fascynacja CKN
może doprowadzić do niebezpiecznych konsekwencji? I dlaczego nie wyczułem
jego niszczycielskich skłonności? No cóż, opętał mnie niepokój o
przyjaciela, szczerze mówiąc, najlepszego, jakiego kiedykolwiek miałem.
Jeśli natomiast chodzi o niszczycielskie skłonności Billa, nigdy niczym
nie zdradził, że potrafi znieść równie wielki ból czy przeprowadzić
rozumowanie potrzebne, by sformułować choćby tak prosty plan. Jestem
pewien, że skłoniła go do tego desperacja, a w jaki sposób miałem
odgadnąć, co wyniknie z połączenia desperacji z ilorazem inteligencji
herbatnika? Nie, odrzucam zarówno oskarżenia, jak i wyrazy uznania. Rola,
którą odegrałem w tych wydarzeniach, była prostsza, niż wymagały tego
skomplikowane kaprysy losu. Wygląda na to, że tylko zakończyłem sprawę,
zgasiłem kilka ostatnich pożarów i - na koniec - nadałem nazwę demonom
owego czasu i miejsca. Niemniej jednak niewykluczone, że w owych
dramatycznych chwilach było coś, co należało tylko do mnie. Być może
wyczułem szansę uwolnienia się od przeszłości, choćby nawet gwałtownie, i
postanowiłem ją wykorzystać pod wpływem jakiegoś impulsu, który był tak
słaby, że zarejestrowały go jedynie komórki mojego ciała. Wolałbym myśleć,
że przyświecał mi wyższy cel i nie kierowałem się jedynie imperatywem
urażonej próżności.
Zacumowaliśmy ślizg tuż obok śluzy w module administracji, ponieważ jeśli
będziemy zmuszeni do ucieczki, szybciej zdołamy tam wrócić niż przejść
przez śluzę CKN. Zamiast jednak wejść do środka, ruszyliśmy szczytem
korytarza łączącego administrację z CKN, posuwając się po plastikowej
powierzchni pokrytej zielonkawosrebrzystą wydzieliną pozostałą po pąklach.
Minęliśmy baterie słoneczne i drzewo paneli promiennika ciepła,
trzydziestokrotnie przewyższające wysokością człowieka, aż wreszcie
weszliśmy od zewnątrz do śluzy ewakuacyjnej. Obok niej czekał ślizg.
Zdałem sobie sprawę, że z pewnością zostawił go tu Bill, i przemknęło mi
przez głowę, jak bardzo biedak musiał się bać, kiedy pokonywał nawet tak
niewielki odcinek pustki bez przewodnictwa pana C. Przed wejściem do
środka nastawiłem zapalnik czasowy jednego z ładunków na półsekundowe
opóźnienie i wsunąłem go sobie do kieszeni na biodrze skafandra. Gdyby
doszło do najgorszego, będę mógł go zdetonować, po prostu dotykając biodra
dłonią.
Kamery wewnątrz CKN funkcjonowały, lecz nigdzie nie było widać ludzi z
bezpieczeństwa, doszedłem więc do wniosku, że automatyczne alarmy nie
zadziałały, a na ekrany jak zwykle nikomu nie chciało się patrzeć. Nim
jeszcze pokonaliśmy siedem metrów, zobaczyliśmy odzianego w skafander
Billa, który wynurzył się z hełmem w ręku zza plastikowego przepierzenia,
jednego z wielu podobnych, które - jak już wspominałem - tworzyły z
ogromnej białej sali labirynt stanowisk roboczych. Sprawiał wrażenie
oszołomionego i zagubionego. W pierwszej chwili nas nie poznał. Na szyi
miał plamę skrzepłej krwi, a głowę trzymał przechyloną w bok, jakby starał
się złagodzić ból poprzez ucisk na ranę. Usta miał rozdziawione, ręce
bezwładnie opuszczone, a oczy mu łzawiły. W zimnym świetle modułu widać
było liczne jaskrawoczerwone plamy formujących się na jego twarzy
pryszczy.
- Ładunki! - warknąłem. - Gdzie są ładunki? Gdzie je ukryłeś?
Przesunął błędnym wzrokiem po mojej twarzy, zerknął nerwowo na Arlie, po
czym wbił wzrok w podłogę. Jego oddech miał brzydkie, lepkie brzmienie.
Wyglądał naprawdę żałośnie, nie mogłem jednak pozwolić sobie na litość.
Byłem na niego wściekły, gdyż zdradził moje zaufanie.
- Gadaj, gdzie je schowałeś, ty nędzny, pierdolony wrzodzie! - zawołałem.
Lewą dłonią ująłem go od tyłu za głowę, a prawą wcisnąłem w ranę za jego
uchem. Szarpnął się w moim uścisku, zawył głośno, uniósł ręce na wysokość
piersi i odepchnął mnie niemrawo. Z oczu ciekły mu łzy.
- Nie! - zawodził. - Nie! To boli!
- Powiedz mi, gdzie są ładunki - zażądałem - albo będzie cię bolało
jeszcze bardziej. Przysięgam na Boga, że będzie.
- Nie pamiętam! - wrzasnął.
- Pozwoliłem ci zamieszkać u mnie. Broniłem cię, karmiłem i sprzątałem po
tobie. I jak mi się odwdzięczyłeś? Okradłeś mnie. - Uderzyłem go,
prowokując krzyk. - Gadaj, gdzie je schowałeś!
Arlie przyglądała mi się z twardym błyskiem w oczach, nie powiedziała
jednak nic.
Wskazałem głową na labirynt ścianek.
- Poszukaj ich, kurwa! Nie mamy wiele czasu.
Kiedy się oddaliła, ponownie zająłem się Billem.
- Gadaj - zażądałem i zacząłem okładać go po twarzy, niezbyt mocno, ale
boleśnie. Cofał się przed moimi ciosami, chwiał na nogach, płakał i
zawodził. W końcu oparł się o ściankę, wytrzeszczając oczy i wydymając
małe różowe usta.
- Gadaj - zażądałem znowu i od tej chwili powtarzałem to słowo za każdym
ciosem. - Gadaj, gadaj, gadaj, gadaj... - Aż wreszcie padł na kolana,
osłaniając głowę ramionami, i krzyknął: - Tam! Są tam!
- Gdzie? - Podniosłem go z podłogi. - Zaprowadź mnie do nich.
Pchałem Billa przed sobą, trzymając go od tyłu za pierścieniowe zamknięcie
hełmu. Cały czas nim potrząsałem, nie chcąc dać mu chwili wytchnienia,
dzięki której wziąłby się w garść i wymyślił jakieś kłamstwo. Piszczał,
stękał i płakał, powtarzając: "Nie!", "Przestań!", aż wreszcie minęliśmy
zakręt i ujrzeliśmy jeden z ładunków, który leżał na komputerowym
terminalu. Na zapalniku czasowym mrugało czerwone światełko świadczące, że
jest włączony. Złapałem ładunek i wpisałem szybko kod dezaktywacji. Ekran
wskazywał, że do wybuchu zostało pięćdziesiąt osiem sekund.
- Arlie! - krzyknąłem. - Chodź tu! Natychmiast!
Ponownie złapałem Billa za pierścieniowe zamknięcie i przyciągnąłem go do
siebie.
- Nastawiłeś wszystkie zapalniki na ten sam czas?
Gapił się tylko na mnie bez śladu zrozumienia.
- Odpowiadaj, do cholery! Jak nastawiłeś zapalniki?
Otworzył usta, a w jego gardle zrodził się ochrypły dźwięk. Jego górne i
dolne zęby łączyły ze sobą mosty śliny.
Mój wewnętrzny zegar nie przestawał odliczać: 53, 52, 51... Nie było mowy,
żeby w tak dużej sali udało się nam odnaleźć trzy ładunki w niespełna
minutę. Mógłbym postawić sporą sumę na to, że Bill nastawił każdy ładunek
inaczej, nie byłem jednak skłonny ryzykować życia.
Arlie podbiegła do mnie truchtem.
- Znalazłeś jeden! - zawołała z uśmiechem.
- Mamy pięćdziesiąt sekund! Albo mniej. W nogi!
Nie jestem pewien, ile czasu potrzebowaliśmy, żeby pokonać odcinek
dzielący nas od włazu do modułu administracji. Wydawało się, że trwa to
bez końca. W każdej chwili spodziewałem się, że korytarz zatrzęsie się,
oderwie od modułów i pomknie w próżnię. Musieliśmy wlec za sobą Billa, co
znacznie nas spowalniało, a do tego co najmniej dziesięć sekund zabrało mi
otworzenie włazu kluczem uniwersalnym. Podejrzewam, że w sumie bardzo się
zbliżyliśmy do pięćdziesięciosekundowego limitu. Jestem też pewien, że gdy
zamknęliśmy właz za sobą, limit został już przekroczony. Bill rzeczywiście
nastawił każdy zapalnik na inny czas.
Po przejściu przez wewnętrzny właz przekonałem się, że w module
administracji włączono hologram przedstawiający piękne pole gwiazd
lśniących na aksamitnie czarnym tle, w którym - dziwnie czarująca
niekonsekwencja - widać było piętnaścioro, dwadzieścioro drzwi. Kilka z
nich było uchylonych i ze szczelin biły snopy światła. Wyglądały jak drzwi
do gabinetów Boga ukrytych za ścianami czasoprzestrzeni. Stąpaliśmy po
obłokach gazu, mgławicach i gwiazdozbiorowych stworzeniach. Nagle
zauważyłem ciało kobiety leżące w odległości około dziesięciu metrów w
wielkiej jak stół kałuży krwi. W pobliżu nie było nikogo, lecz gdy
ruszyliśmy w stronę włazu śluzy, ledwie widocznego na tle gwiazd, z
którychś dalej położonych drzwi wynurzyło się trzech mężczyzn w czarnych
strojach. Strzeliłem do nich i Arlie też, lecz oboje chybiliśmy. Mężczyźni
schowali się pospiesznie, a snopy rubinowego światła przyćmiły gwiazdy w
miejscu, gdzie przed chwilą stali. Usłyszałem krzyki, a po chwili równie
głośne odpowiedzi. Po paru sekundach, gdy szarpałem się z włazem, zza
kilkorga drzwi otworzono ogień z laserów, co unieruchomiło nas skutecznie.
Napastnicy z łatwością mogli nas zabić, zadowolili się jednak bliskimi
chybieniami. Słyszałem ich śmiech, przebijający się przez krzyki
przerażonego Billa, i skwierczenie przypalanego metalu. Odrzuciłem laser i
powiedziałem Arlie, żeby zrobiła to samo. Dotknąłem ładunku, który miałem
w kieszeni. Byłem przekonany, że potrafię go zdetonować, jeśli okaże się
to konieczne, ale zrobiło mi się zimno na tę myśl.
W naszą stronę ruszyła grupa mężczyzn i kobiet, dziesięć albo jedenaście
osób. Na jej czele zmierzał Samuelson. Podobnie jak pozostali, miał na
sobie czarne atłasowe spodnie i bluzę z tego samego materiału, ozdobioną
licznymi naszywkami, które najwyraźniej wyobrażały stworzenia wywodzące
się z tej samej mitologii co czarne ściany, sufit i podłoga. Uśmiechał się
szeroko i kiwał głową, jakby nasza inwazja stanowiła jakieś radosne
interludium, na które już od dawna czekał.
- Jak to miło, że wpadłeś do nas umrzeć, John - powiedział, gdy już
wstaliśmy. Otoczyli naszą grupkę półokręgiem, spychając nas w stronę
włazu. - Nie spodziewałem się, że nadarzy mi się taka okazja. I jest tu
też twoja dama. Będziemy mieli świetną zabawę.
- Założę się, że nieźle jęczy - wtrącił muskularny czarnowłosy mężczyzna,
który stał u jego boku.
- No cóż, wkrótce się przekonamy - oznajmił Samuelson.
- Tylko spróbuj - warknęła Arlie - a urwę ci jaja w try miga!
Samuelson uśmiechnął się do niej promiennie, po czym zerknął na Billa.
- A jak pan się dzisiaj miewa? Ciekawe, co też sprowadziło pana z tą miłą
wizytą?
Bill spojrzał na niego zdezorientowany, lecz po chwili zaraziła go
wesołość Samuelsona i on również uśmiechnął się niepewnie.
- Wiesz co - zwróciłem się do Samuelsona, przesuwając dłoń tak, że niemal
dotykałem nią zapalnika ładunku, który miałem w kieszeni. - Jest coś, co
zawsze mnie interesowało. Czy do tego waszego stroju macie też odpowiednią
bieliznę? Zawsze sobie wyobrażałem, że tak. Dla takiej bandy odpicowanych
pedałów i lesbij, jak ci twoi koleżkowie, noszenie czarnych gatek musi być
de rigueur.
- Muszę przyznać, że jak na kogoś, kto niedługo osiągnie mistrzostwo w
wyciu z bólu, jesteś dosyć pyskaty - odezwała się stojąca na końcu szeregu
kobieta, muskularna blondynka z mocnym amerykańskim akcentem i niemożliwym
do odczytania tatuażem na bicepsie.
- John już, niestety, taki jest - zauważył Samuelson. - Rozumiesz, on nie
bardzo potrafi przegrywać. Ciekawie będzie obserwować, jak przyjmie
rozmiary tej szczególnej porażki.
Ręka zaczęła mi drżeć na zapalniku.
- Co właściwie z tobą jest, Samuelson? - obruszyła się blondynka. - Czy
zawsze, jak kogoś wykańczasz, musisz udawać Draculę? Załatwmy ich i
bierzmy się do roboty.
Doszło do krótkiego sporu o to, czy miała prawo wyrazić swe zdanie oraz
konieczności psychicznego przygotowania ofiary, "napawania się
doświadczeniem" i innych podobnych bzdur. W innej sytuacji roześmiałbym
się głośno na widok tak żałośnie nieudolnej bandy demonów. Mógłbym też
pomyśleć, że ich żenujący poziom świadczy o katastrofalnym kryzysie na
Ziemi, gdyż w przeciwnym razie podobna zgraja nieudaczników nie miałaby
szans zdobycia równie wielkiej władzy. Moją uwagę absorbowało jednak
drżenie dłoni, pot ściekający mi po brzuchu oraz uginające się pode mną
nogi. Wydawało mi się, że czuję zimną masę środka wybuchowego, która
obraca się i kopie niczym jakieś mroczne, mordercze dziecko, usiłujące
wydostać się z macicy. Niedługo będę musiał ujawnić istnienie ładunku i
wymusić rozstrzygnięcie, a nie byłem pewien, czy jestem na to gotowy. Moja
dłoń pragnęła wcisnąć przełącznik. Miałem wrażenie, że pchają ją do tego
wszystkie doświadczenia mojego pełnego przemocy życia.
Wreszcie Samuelson położył kres sprzeczce.
- To moje przedstawienie, Amy. Zrobię wszystko tak, jak mi się będzie
podobało. Jeśli zechcesz podyskutować o metodzie podczas Odwrotu, jestem
do usług. Do tej chwili masz w pełni współpracować ze mną.
Powiedział to z łagodną ultraszczerością duchownego rozstrzygającego
drobny spór w kółku dobroczynności przed doroczną wyprzedażą, gdy jednak
zwrócił się w moją stronę, wylazł z niego cały tłumiony gniew.
- Ty wredny mały dupku! - wrzasnął. - Rzygać mi się chce od tego, że
ciągle mi włazisz w paradę! Kiedy już skończę z twoją dupencją i tym
wielkim przygłupem, całego cię zamaluję na czerwono.
Nie zauważyłem, co się w owej chwili zdarzyło z Arlie. Chyba ktoś
spróbował ją pomacać. Doszło do szamotaniny, zbyt krótkiej, by można ją
nazwać walką. Nagle Arlie trzymała w dłoni laser. Otworzyła ogień. Wiązka
karmazynowego światła, cienka jak drut, wniknęła w skroń przysadzistego,
siwiejącego mężczyzny, wychodząc z góry czaszki. Gdy zwalił się martwy na
podłogę, drugi impuls przebił bark muskularnej blondynki. Wszystko to
działo się w tłoku. Ludzie wrzeszczeli, szarpali się, przepychali i
potrącali mnie, omal nie powodując eksplozji ładunku.
Wreszcie wytrącono Arlie laser i przewrócono ją na podłogę. Samuelson
stanął nad nią okrakiem, celując z lasera w jej pierś.
 - Potnij sukę na kawałki! - krzyknęła blondynka, trzymając się za bark.
- Świetny pomysł - zgodził się Samuelson, regulując moc lasera. - Zacznę
od napisów. Może coś wzniosłego, jak sądzicie? Albo może... - zachichotał
- ...John kocha Arlie.
- Nie - przerwałem mu, gotów do frontalnego ataku. Wyciągnąłem z kieszeni
ładunek. - Nie zrobisz nic w tym rodzaju. Jeśli mnie nie posłuchasz, za
chwileczkę wszyscy będziecie spływali z tych ścian. Daję wam trzy sekundy
na odłożenie broni. - Zaczerpnąłem tchu, próbując poczuć bliskość Arlie. -
Raz. - Spojrzałem na Samuelsona z całą gwałtownością, jaka mi jeszcze
została. - Lepiej powiedz im, jak bardzo pragnę cię załatwić. -
Rozprostowałem ramiona. Modliłem się o to, by nie zabrakło mi odwagi, żeby
zdetonować ładunek. - To będzie dwa.
- Zróbcie to! - rozkazał swoim ludziom. - Rzućcie broń!
Posłuchali go.
- Cofnijcie się - poleciłem, czując ulgę, lecz zarazem coś w rodzaju
widmowego impetu, jakby w jakimś alternatywnym wszechświecie odliczanie
trwało nadal i właśnie w tej chwili pochłaniały mnie ogień i zniszczenie.
Złapałem plecak i chwyciłem Samuelsona za koszulę. Jego towarzysze
oddalali się już korytarzem.
- Otwórz właz - poleciłem Arlie, która zdążyła już podnieść się z podłogi.
Usłyszałem, że wpisuje kod, a po chwili rozległ się dźwięk uchylającej się
klapy. Okrążyłem drzwi i wepchnąłem Samuelsona do środka w ślad za Billem,
który wlazł tam z własnej inicjatywy. Dokładnie w tej samej chwili CKN
eksplodowała.
Huk był ogłuszający, potężny hałas i podmuch, od którego wpadłem do śluzy
i zawisłem w powietrzu. Sztuczna grawitacja przestała funkcjonować, lecz
naprawdę przerażający był syk, świadczący, że korytarze oddzielają się od
modułów, oraz przyprawiające o mdłości kołysanie się podłogi, a potem ryk
zapłonu, z którym silniki modułu przeobraziły element stacji kosmicznej w
statek. Wyobraziłem sobie, jak cała "Solitaire" rozpada się na fragmenty,
a każdy z nich uruchamia własny silnik i oddala się w pustkę w feerii
świecących punkcików przywodzących na myśl rozpad elektrycznej rafy.
Arlie złapała jeden z laserów i celowała z niego w Samuelsona, każąc mu
włożyć skafander, co było trudne z uwagi na przyspieszenie. Mimo to jakoś
dał sobie radę. Pomogłem Billowi z hełmem, a potem założyłem swój. W tej
samej chwili silniki przestały działać i wróciła nieważkość. Odblokowałem
zewnętrzny właz i zacząłem otwierać śluzę.
Uporawszy się z tym zadaniem, powiedziałem Arlie, że będzie musiała
prowadzić ślizg. Kiedy już włożyła rakietowy plecak, przywiązałem
Samuelsona do jednej z metalowych ram, a Billa do drugiej, przytwierdziłem
ładunek, który cały czas trzymałem w ręku, do powierzchni stacji, i
wyjąłem z plecaka dwa następne. Nastawiłem zapalniki czasowe na
dziewięćdziesiąt sekund. Robiąc to, nie myślałem o niczym szczególnym.
Równie dobrze mógłbym być technikiem odsłaniającym przewód albo spawaczem
łączącym dwie blachy. Gdy jednak przygotowałem się do uaktywnienia
ładunków, zdałem sobie sprawę, że uwalniam stację nie tylko od Niezwykłej
Wspaniałości, lecz również od ludzi korporacji. Rzecz jasna, wiedziałem o
tym już przedtem, ale nie zdawałem sobie sprawy, co to oznacza. Za
miesiąc, zapewne nawet znacznie wcześniej, poszczególne elementy stacji
połączą się na nowo i wtedy, być może po raz pierwszy w naszej historii,
"Solitaire" będzie wolna, pozbawiona nadzoru korporacji, która wypełniała
serca i umysły ludzi strachem przed planetą Ziemią. Och, niektórzy
przedstawiciele Seguin mogli przebywać w chwili eksplozji w innych
modułach, lecz większość z nich zginie, a ci, co przeżyją, nie będą mieli
zbyt wielkiej władzy. Minie co najmniej sześć miesięcy, nim przybędą ich
zmiennicy i nowa administracja zacznie funkcjonować. Przez tak długi czas
może się wydarzyć bardzo wiele. Moje rozumowanie było daleko mniej spójne
niż to, co wam teraz powtarzam, przyszło do mnie jako namiętność,
nadzieja, a gdy uaktywniłem zapalniki, ogarnęło mnie szalone poczucie
wolności, które - choć wówczas go nie rozumiałem - wydaje mi się teraz
prorocze i natchnione.
Przywiązałem się do ramy tuż obok Arlie i rozkazałem, żeby zabrała nas
stąd w cholerę. Wskazałem jej jako miejsce przeznaczenia pajęczynę doku
transportowców, który właśnie mijaliśmy. Nie widziałem samego wybuchu,
lecz dostrzegłem biały rozbłysk w szybie skafandra dziewczyny, która
odwróciła się w tamtą stronę. Przez pewien czas wpatrywałem się w mijające
nas bezgłośnie elementy stacji, a gdy znowu spojrzałem na Arlie, odbity
płomień zgasł i widać było jej oczy, wielkie, ciemne i piękne. Nie
dostrzegałem w nich nienawiści ani obrzydzenia. Być może wybaczyła mi już,
że byłem tym, kim byłem. Nie można mnie było nazwać dobrym człowiekiem,
lecz nie byłem też całkiem pozbawiony dobroci. Byłem po prostu kimś, kto
nauczył się robić to co konieczne i potem z tym żyć. Osobą, której  gorzka
przeszłość rzucała cień na całą przyszłość.
Kazałem Arlie odwrócić impuls silników sterujących i zatrzymać ślizg.
Zostało mi do zrobienia jeszcze jedno, choć nie paliłem się już do tego
tak jak jeszcze przed chwilą. W czarnej pustce, gdzie na człowieka kierują
gorejące spojrzenia wszystkie gwiazdy, które starają się przeniknąć do
jego umysłu sekretnymi barwami, na tej najczystszej z pustyń kwestia zła i
dobra wydaje się pozbawiona znaczenia. Najstraszliwsze grzechy i
najwspanialsze cnoty często spotykają się ze sobą pośród bezsłonecznego
chłodu. Na tle straszliwego, nieludzkiego kosmosu i jedne, i drugie wydają
się ciepłe, ludzkie i zrozumiałe. Dlatego gdy nadeszła pora, by pozbawić
życia Samuelsona, zabrałem się do tego bez mściwej radości, którą
okazałbym, gdybyśmy jeszcze byli na "Solitaire".
Zbliżyłem się ostrożnie do miejsca, w którym przywiązałem go do ramy,
wyjąłem laser i przepaliłem plastikowy sznur łączący Samuelsona ze
ślizgiem. Jego nogi uniosły się nagle. Zacisnął rozpaczliwie dłonie na
metalowej ramie.
- Proszę! Boże! Nie! - zawołał. Panika nadała rozlegającemu się w głośniku
mojego skafandra głosowi komiczne, blaszane brzmienie. Samuelson spoglądał
między ramami w pustkę, w którą za chwilę miał wyruszyć. Między srebrnymi
prętami widać było prostokąty absolutnej czerni, gdzieniegdzie zmąconej
nielicznymi punkcikami wielomiliardoletniego światła. - Proszę!
- Czego ode mnie oczekujesz? - zainteresowałem się. - Czego oczekujesz od
życia? Miłosierdzia? Czy może zaszczytów? Popatrz. - Wskazałem na pełne
poezji pole gwiazd i żelazny labirynt doku, który stawał się coraz
większy, przechodząc w plątaninę potężnych dźwigarów usianych białymi
światełkami. Mars był widmowym sierpem widocznym na dole, a Słońce złotym
węgielkiem. - Pragnąłeś Boga, prawda? Gdzie Go znajdziesz, jeśli nie
tutaj? Oto twoja niezwykła wspaniałość. - Wskazałem laserem w otchłań
przestrzeni. - Odepchnij się. Mocno. Jeśli zrobisz to za słabo, pomożemy
ci. Możesz otworzyć szybę, kiedy tylko uznasz to za stosowne.
Próbował błagać, targować się.
- Mogę cię uczynić bogaczem - jęczał. - Mogę ci załatwić powrót na Ziemię.
Nie do Londynu. Do Nowosybirska. Do jednej z arkologii.
- Pewnie, że możesz - zgodziłem się. - A ja postąpiłbym bardzo rozsądnie,
gdybym ci zaufał, prawda?
- Są sposoby - zapewnił Samuelson. - Mogę dać ci gwarancję. To nie takie
trudne. Naprawdę mogę...
- Thirwell uśmiechnął się do mnie - przypomniałem mu. - Zaśpiewał. Czy
twoja wiara jest tak płytka, że nie zaszczycisz nas nawet piosenką?
- Chcesz, żebym zaśpiewał? Żebym się upokorzył? Jeśli tego potrzeba, żebyś
mnie wysłuchał, zrobię to. Zrobię wszystko.
- Nie - zaprzeczyłem. - Nie tego chcę.
Wytrzeszczył szeroko oczy na myśl o śmierci. Wiedziałem, co czuje: całe
jego dotychczasowe życie wydało mu się nagle ekscytujące, drogocenne,
nowe. Siła i intensywność odczuwanego strachu omal nie przywróciły mu
niewinności, a świadomość, że cały ten splendor wrażeń będzie trwał po
wieki wieków, a jego już nie będzie, omal go nie oczyściła i nie
odmieniła. Była to trudna chwila i nie zniósł jej dobrze.
Kiedy się rozpłakał, wypaliłem dziurę w obudowie jego radia, by go
uciszyć. Uniósł dłoń, by osłonić twarz, w obawie, że przedziurawię hełm.
Kopniakiem strąciłem ze ślizgu jego drugą dłoń i pomknął, wirując powoli,
w stronę Słońca. Jego wielka biała postać po chwili stała się mała niczym
zabawka widoczna na czarnym tle jego przyszłości. Wyglądał jak jedna z
tych mechanicznych małpek, które wirują bez końca na plastikowym drążku.
Wiedziałem, że z pewnością nie otworzy szyby. Im większy łajdak, tym
trudniej mu pogodzić się z losem. Będzie umierał długo.
Zerknąłem na Billa - spał! - po czym wróciłem do Arlie i znowu pomknęliśmy
w stronę doku. Myślałem o Geraldzie, o rozproszonej stacji i o Billu, lecz
nie mogłem się skupić na żadnym z tych tematów. To było tak, jakby
wszystko, co przedtem widziałem, zniknęło wewnątrz mojej głowy i mój umysł
nie był już burzą elektrycznych impulsów, lecz bezkresną czarną pustką
rozświetlaną przez maleńkie gwiazdy i zaludnioną przez cztery dusze, z
których jedna zaczynała właśnie poznawać straszliwą samotność swego
nieobecnego boga.
POWIERZYLIŚMY BILLA kapitanowi transportowca "Steel City", obrzydliwego
statku o obrzydliwej nazwie, szarego, niezgrabnego i pokrytego dziobami
niczym smętny lewiatan. Dla Billa nie było już powrotu na "Solitaire".
Sprawdzono nagrania sporządzone w CKN i wydało się, kto jest
odpowiedzialny za rozpad stacji, prawie stu trzydziestu zabitych i straty
idące w miliardy kredytów. Zresztą nawet w szczęśliwszych okolicznościach
nie byłby w stanie tu przetrwać bez przewodnictwa pana C. Nie przetrwa też
na Ziemi, tam jednak będzie miał choćby niewielką szansę. Korporacji nie
zależało szczególnie na wymierzeniu kary. Jej kierownictwo nie było do
końca niezadowolone z tego, co zaszło, ponieważ okazało się, że system
bezpieczeństwa zadziałał skutecznie. Dlatego zapewniono nas, iż Bill
otrzyma opiekę w najlepszej instytucji. Wiedziałem, co to oznacza. Zawiozą
go do jakiegoś wielkiego mrocznego budynku, przed którego frontem znajduje
się zaniedbany ogród z katolicką figurą pośrodku, zostawią go tam pośród
wyjących potępieńców oraz śmiertelnie chorych i z czasem, nie mając
żadnego powodu, by postąpić inaczej, sam ulegnie ciemności, będzie leżał i
oddychał, być może od czasu do czasu również jadł, aż wreszcie, pewnego
dnia, po prostu podda się, da za wygraną, odejdzie przy akompaniamencie
grzechotu naczyń, gdy sanitariusz będzie rozwoził obiad, albo szalonego
krzyku dobiegającego gdzieś z zaświatów czy może wpatrzony w blask
zimowego słońca, odbijający się w spękanym linoleum, mały skrawek
jasności, którego będzie mógł się uczepić, by zapomnieć o reszcie. To była
straszliwa myśl, nie mieliśmy jednak wyboru. Na stacji rozerwano by go na
strzępy.
Ostatni raz widzieliśmy Billa, ja i Arlie, sześć godzin przed odlotem
"Steel City". Siedział w celi oświetlonej ohydnie żółtym światłem
wprawionych w sufit lamp, ubrany w szary kombinezon. Jego ranę opatrzono.
Był czysty, ale przerażony. Próbował nas zatrzymać, błagał, żebyśmy
zabrali go do domu, a gdy powiedzieliśmy mu, że to niemożliwe, usiadł ze
skrzyżowanymi nogami na podłodze, kołysząc się w przód i w tył, i zaczął
nucić melodię, którą poznałem jako "Kosmicznego Billa Pąklarza".
Najwyraźniej zapomniał o jej kontekście i o okrutnych słowach. Arlie
przyklęknęła obok niego i opowiadała mu o zwierzętach, które niedługo
zobaczy. Mówiła mu, że są tam tygrysy lśniące jak ogień, słonie większe od
małych miasteczek, ptaki szybsze od kropel deszczu oraz wilki z
tajemniczym błyskiem w oczach. Zapewniała, że można tam również spotkać
zielone węże o rubinowych językach, opowiadające najpiękniejsze historie
na świecie, a w Górach Księżycowych słyszano krzyki tak melodyjne, że nikt
nie odważył się odszukać wydającego je stworzenia, w obawie przed
spopieleniem na widok takiego piękna; a wiatr, mówiła, wiatr również jest
zwierzęciem, zaś tym, którzy słuchają go uważnie, szepcze swe imię i unosi
ich wokół świata w ciągu jednego dnia. Ptaki jasne jak księżyc, wielkie
jaszczurki, które ryczą, słysząc grzmot, jakby odpowiadały na pytania,
białe niedźwiedzie o złotych pazurach i magicznym przeznaczeniu. Odlatywał
do krainy baśni i liczyła na to, że prześle stamtąd wiadomość, by
opowiedzieć nam o zdumiewających rzeczach, które będzie widział i robił.
Obserwując ich, rozumiałem Billa lepiej niż kiedykolwiek dotąd.
Wiedziałem, że nie wierzy Arlie, że tylko udaje, iż jej uwierzył,
dostrzegłem też w nim odwagę i uparte, czyste pragnienie życia, które
dotąd skrywały pozostałości wielu lat maltretowania i nędzy. Nie był
odważny w sensie fizycznym, nawet w najmniejszym stopniu, wiedziałem
jednak, jak łatwo jest zdobyć tego rodzaju odwagę, która wymagała jedynie
beztroskiego podejścia do życia i paru sztuczek pozwalających przywołać
krwawy szał. Wątpiłem natomiast, czy potrafiłbym wytrzymać to, co zniósł
on: nieustanne zaczepki i upokorzenia, gwałtowne odrzucenie, seksualne
niepowodzenia, monstrualną samotność. Przez całe lata. Dziesięciolecia.
Bóg wie, że Bill zrobił coś koszmarnie głupiego, ale to my doprowadziliśmy
go do tego, my mu groziliśmy i dręczyliśmy go, a on w zamian - przyznaję,
że był to akt egoizmu i desperacji, lecz egoizmu w najbardziej
wyrafinowanej postaci, desperacji w najłagodniejszej formie - próbował nas
uratować, byśmy go za to pokochali.
To za mało wiedzieć, że mężczyzna albo kobieta ma odwagę. Niewykluczone,
że dowiedzielibyśmy się o Billu czegoś więcej, gdybyśmy tylko pozwolili mu
rozkwitnąć, dali jego sile dźwignie, na których by ją ćwiczył, dzięki
czemu mogłaby rosnąć. W owej chwili wystarczało mi jednak z nawiązką, że
wiem choć tyle. Otworzyło mnie to na wszystkie tłumione dotąd uczucia,
zwłaszcza na myśli o Geraldzie. Zrozumiałem, że związek, który mnie z nim
łączył - podobnie zresztą, jak i z większością ludzi - był podobny do
tego, który łączył mnie z Billem. Zawsze unikałem prawdziwej wiedzy,
prawdziwej bliskości. Chciało mi się płakać, najgorsze jednak byłoby to,
że płakałbym tylko nad sobą.
W końcu nadszedł czas, by się pożegnać. Bill uścisnął nam ręce i objął nas
niezgrabnie, uczepił się nas, ale nie tak rozpaczliwie, jak się tego
obawiałem. Jestem przekonany, że zrozumiał, iż nic go nie uratuje. Może
sądził, że nie zasługuje na ratunek. Wstydził się, uważał, że zrobił źle,
i to z tonem wstydu, nie żądania, zapytał mnie, czy dadzą mu nowy implant,
czy mógłbym mu to załatwić.
- Jasne, Bill - zapewniłem go. - Zrobię co tylko w mojej mocy.
Usiadł na podłodze i dotknął rany na szyi.
- Szkoda, że go nie mam - oznajmił.
- Pana C? - zapytała Arlie, zajęta rozmową z młodym oficerem, który
przyszedł odprowadzić nas do ślizgu. - Mówisz o panu C, kochanie?
Skinął głową, ze wzrokiem wbitym w podłogę.
- Nie gryź się tym, kochanie. W domu dadzą ci nowego przyjaciela. Lepszego
niż pan C. Takiego, który nie będzie cię karał.
- Nic nie szkodzi, że mnie karze - sprzeciwił się Bill. - Czasami robię
coś źle.
- Wszyscy czasem robimy coś źle, kochanie. Ale nie zawsze trzeba nas za to
karać bólem.
Gapił się na nią, jakby zwariowała, jakby nie potrafił sobie wyobrazić
sytuacji, w której po złym postępku nie następuje ból.
- Święta prawda - poparł ją oficer. - Obiecuję, że dobrze się tobą
zaopiekujemy, Bill.
Gapił się bezczelnie na Arlie i chciał jedynie zaimponować jej swym
humanitaryzmem. Było wysoce prawdopodobne, że gdy tylko sobie pójdziemy,
zacznie kopać Billa i wrzeszczeć na niego. Arlie nie dała się nabrać.
- Żegnaj, Bill - powiedziała ujmując jego dłoń.
Nie odwzajemnił uścisku. Jego ręka wysunęła się z dłoni Arlie i opadła na
kolana. Oddalał się już od nas, pogrążał w swoim prywatnym cierpieniu, bo
nie potrafił dłużej udawać odwagi. Gdy drzwi się zamykały - pierwsze z
wielu drzwi, które miały zamknąć się za nim - i został sam w celi barwy
chorobliwej żółci, przycisnął dłonie do skroni, jakby jego czaszka nie
mogła pomieścić jakiegoś straszliwego bólu, a potem zaczął się kołysać w
przód i w tył, powtarzając niczym zgorzkniały mnich litanię
beznadziejności:
- O, nie... o, nie... o, nie...
JAKIEŚ siedemdziesiąt dziewięć godzin po zniszczeniu CKN i rozproszeniu
"Solitaire" światłowiec "Perseverance" wrócił z międzygwiezdnej podróży...
z tak niesamowitą dokładnością, że gdyby stacja znajdowała się na
właściwym miejscu, energia uwolniona przy wyjściu statku z nadświetlnej
unicestwiłaby ją całą, razem ze wszystkimi przebywającymi na niej ludźmi.
Pąkle, być może wyczuwając dzięki swym fotoforom potężny świetlny
ładunek... pąkle i idiota okazali się mądrzejsi od nas wszystkich. Nie był
to też zwyczajny powrót. Okazało się, że wyprawa "Perseverance" zakończyła
się sukcesem. Po drugiej stronie nicości czekał na nas nowy świat,
niezepsuty ogród pełen możliwości, wyzwanie dla naszych serc i światło dla
dusz.
Skontaktowałem się z korporacją. Rzecz jasna, wiedzieli już o wszystkim i
przyznawali, że gdyby Bill nie podjął działania, "Perseverance" uległaby
zniszczeniu razem z "Solitaire". Z radością przyznawali, że Bill jest
bohaterem, i zgadzali się potraktować go odpowiednio. Awanse, specjalne
programy, uroczystości, parady - to był ich plan. Powiedziałem im, że Bill
pragnie jedynie wrócić na "Solitaire". Oczywiście, zgodzili się,
zobaczymy, co się da zrobić. Kiedy nadejdzie właściwy czas. Nie
skrzywdzimy go, nie ma powodów do obaw. A co z nowym implantem, zapytałem.
Oczywiście, nie ma sprawy, wszystko, czego tylko będzie potrzebował. Gdy
rozmowa się skończyła, zrozumiałem, że teraz, kiedy Bill został bohaterem,
jego los nie będzie się zbytnio różnił od tego, który czekał go, gdy był
jeszcze tylko głupcem i łajdakiem. Wykorzystają go, wyciągną z jego losów
ile tylko się da, a potem porzucą, odtrącą, cisną między kłębiące się masy
bezużytecznych, skazanych i zapomnianych.
Choć już przedtem - na spółkę z innymi - sformułowałem plan akcji,
dwulicowość korporacji przypieczętowała moją decyzję. Od tej pory
całkowicie poświęciłem się wprowadzeniu planu w życie. Za kilka tygodni
"Perseverance" oraz trzy inne gwiazdoloty, które wkrótce ukończymy, ruszą
w stronę nowego świata. Na pokładzie znajdzie się ludność "Solitaire", a
także mieszkańcy innych, mniejszych stacji rozrzuconych w pasie planetoid
i na orbicie Marsa. Sama "Solitaire", podobnie jak inne stacje, zostanie
zniszczona. Korporacja będzie potrzebowała wielu dziesięcioleci, być może
nawet stulecia, by odbudować to, co utraciła. Mamy nadzieję, że gdy do nas
dotrą, zdążymy już stać się silni, stworzyć społeczeństwo wolne od
korporacji i Niezwykłych Wspaniałości, złożone z tych, którzy nauczą się
żyć bez limitów i nędznych pociech, jakie można znaleźć na Ziemi. To stare
marzenie - pragnienie, żeby powiedzieć: "Dość tego. Nigdy więcej!" i
stworzyć społeczeństwa wolnego od dawnego przymusu i dawnego zepsucia,
starodawnych, okrutnych tradycji - być może będzie ono jałowe, być może
fakt, że w jego skład muszą wejść ludzie tacy jak ja, gwałtowni ludzie,
którzy uczynią to co konieczne, będą go bronić przed wszelkimi wrogami,
nie myśląc o moralnych konsekwencjach, być może  ten fakt skazuje cały
plan na klęskę. Niemniej jednak od czasu do czasu trzeba podjąć próbę
realizacji tego marzenia, a my jesteśmy gotowi zostać marzycielami.
Oto więc jest opowieść o Billu Pąklarzu. O mnie i o Arlie również, lecz
przede wszystkim o nim, choć o jego prawdziwym wkładzie, jego myślach i
nadziejach, bólu, który wycierpiał, i strachu, który przezwyciężył, nigdy
nie będzie można opowiedzieć. Być może widzieliście go niedawno w
holowizji albo nawet na żywo, jak jechał w otwartym samochodzie na końcu
parady, otoczony mężczyznami w garniturach, i pochłaniał z uśmiechem lody,
lecz w rzeczywistości przeszedł już do historii, należy do przeszłości,
prawie o nim zapomniano, a gdy zamkną się za nim ostatnie drzwi, może się
okazać, że jego rola została zredukowana do zwykłej notatki lub nawet
samego imienia, najbledszego śladu życia. Ja jednak go zapamiętam nie jak
w panegiryku, nie jako bohatera, lecz takiego, jakim był naprawdę, z jego
brakiem wdzięku i żałosną postacią. Jest niezmiernie ważne, byśmy
zapamiętali go właśnie takim, gdyż - jak zdałem sobie sprawę - to właśnie
surowość, deformację i brzydotę, godne pożałowania cuda naszych dni,
czystą nędzę naszej egzystencji musimy nauczyć się kochać, akceptować i
przyjmować za swoje, jeśli mamy się uwolnić od samooszukiwania się, które
jest źródłem naszej słabości, przyznać się przed sobą do swej rozpaczliwej
kruchości, stawić czoło naturalnemu przerażeniu i rozpaczy, z których
składa się nasze życie, i żyć jak mocne światło na niebie, zamiast
wycofywać się w ciemność.
Pąkle wróciły na "Solitaire" czy też może raczej nowe kolonie
przytwierdziły się do ponownie scalonej stacji. Nie pokrywają jej jeszcze
całkowicie, lecz tu i ówdzie widać już ich łaty. Chętnie spaceruję teraz
między nimi, pieląc je, tak jak ongiś czynił to Bill. Zacząłem też się
nimi interesować. Zastanawia mnie, jak udało im się dostrzec odległy o
całe lata świetlne statek. Zamierzam zabrać ich trochę ze sobą, by móc je
potem zbadać. Tym, co skłania mnie do spacerów, jest jednak nie tyle
naukowa ciekawość, ile rodzaj zawziętej nostalgii, pragnienie zapamiętania
ośrodka wydarzeń, które tak bardzo zmieniły bieg życia nas wszystkich,
myśl o Billu i o tym, jak musiało to wszystko wyglądać dla przerażonego
nieszczęśnika, który tkwił pośród całego ogromu zupełnie sam, jeśli nie
liczyć sztucznego głosu, który słyszał w uszach, i jaskrawych skupisk
życia u jego stóp. Arlie wybrała się ze mną dzisiaj na taki spacer i
wydawało się nam, że wędrujemy brzegiem nieskończonego czarnego oka
upstrzonego bilionami barwnych pyłków, że w owym oku można dostrzec
wszystko, co składa się na nasze dusze i dusze wszystkich innych ludzi, że
mógłbym spojrzeć na Ziemię i wypatrzyć Billa ukrytego za mgiełką i
szumowinami pływającymi w oceanie powietrza, Billa, który unosi głowę ku
cętkowanemu niebu i stara się znaleźć tam nas. Ogarnęło mnie niesamowite
wrażenie, które czuje każdy, kto stara się uwierzyć w coś, co - jak wie -
wykracza poza rzeczywistość, i próbowałem sobie powiedzieć, że wszystko z
nim w porządku, że spaceruje w swym ogrodzie w Nowosybirsku ze śliczną
idiotką, przy której wydaje się niemal mądry. Nie potrafiłem jednak
utrzymać tej wizji zbyt długo. Została mi jedynie żałoba, a do niej nie
miałem prawa, gdyż nigdy go nie kochałem - a nawet jeśli w jakimś
drobniutkim stopniu tak było, to nie chodziło mi o jego osobę, lecz o to,
co mu zawdzięczałem, o to, co obudziły we mnie wszystkie te wydarzenia.
Prawo do żałoby dawała mi jedynie myśl, że mogłem był go pokochać.
Gdy wracaliśmy do śluzy East Louie, Arlie schyliła się i zerwała samca
pąkli. Był cały ciemnozielony jak szmaragd, no, poza serdelkowatą
wypustką. W jego skorupie jarzyły się kolorowe nitki i lśnił magicznym
blaskiem niczym garncarska emalia.
- To rzadki okaz - zauważyłem. - Nigdy jeszcze nie widziałem takiego
koloru.
- Billowi by się spodobał - stwierdziła.
- Mało spodobał. Zawiesiłby sobie to cholerstwo na szyi.
Odstawiła stworzenie, które zaczęło się posuwać po powierzchni kolonii
pąkli, kręcąc niezgrabne młynki i zbaczając z drogi. Co chwila
podskakiwało i ledwie udawało mu się bezpiecznie wylądować, lecz mimo to
zdołało dotrzeć do celu. Gdy znalazło się w cieniu jakiejś anteny,
wysunęło język i spróbowało żerować. Obserwowaliśmy je przez długi czas,
nie odzywając się ani słowem, i nagle pojawiła się między nami mała
prawda, zawarta w ciszy i w dzielącej nas przestrzeni, biedactwo niegodne
tego, by wymieniać jego imię, a może nawet w ogóle go pozbawione, maleńki
skrawek tego, co jest. Karmiliśmy się nią przez chwilę, wzięliśmy sobie
jej połysk i dodaliśmy go do własnego. Wyssaliśmy ją do cna, poznaliśmy
wszystkie jej smaki, a potem wzięliśmy się pod ręce i wróciliśmy do
kłamstwa, którym jest świat.
Przełożył Michał Jakuszewski