Claire Calman

Podręcznik dla niedzielnego ojca

Tłumaczyła Marta Witkowska
Tytuł oryginału LESSONS FOR A SUNDAY FATHER
Copyright © 2001 by Claire Calman
Druk i oprawa: OPOLGRAF SA
Moim rodzicom,
którzy rozstali się dla dobra dzieci
Podziękowania
Dziękuję wszystkim — dorosłym, nastolatkom i dzieciom — z którymi rozmawiałam, 
zbierając materiały do Podręcznika dla niedzielnego ojca, także tym, którzy 
woleli pozostać anonimowi. Ci, którym szczególnie należą się podziękowania, to 
zwłaszcza:
Kevin Grout, Jane Ufton i uczniowie Szkoły Podstawowej im. Lady Joanny Thornhill 
w Wye, Kent
Joe Moran, Dominie Bergen i uczniowie Gimnazjum Wal-worth w Londynie
Trevor Dry, pogromca makreli, z podziękowaniem za inspirację i porady wędkarskie
Firma Glass N' Glaze z Pluckley, koło Ashford, a zwłaszcza Jim, Thelma i Trevor 
Pearsonowie
Doktor Paul Barnett, Ned i Dan Brackenbury'owie, Jordan Dry, Will Faulkner, 
Laurence Fegenbaum, Darren Peters, Oscar Russell, Mark Smithson, Igor Sprodnik, 
Ben Tansey, Honor Wilson-Fletcher
7
Terry Hill i Dave Watson, za rzucenie nieco światła na niezbadane tajemnice 
męskiego umysłu
James Barraclough, za poranne pobudki
Jonathan Edgington, za rady w kwestii prawdziwych mężczyzn, słownictwa i 
pływania
Moja matka, Pat McNeill, za przebrnięcie przez pierwszą i drugą wersję 
maszynopisu i wnikliwe uwagi redaktorskie, jak również matczyne wsparcie
Mój nieżyjący ojciec, Mel, który wiedział, że bycie niedzielnym ojcem to praca w 
pełnym wymiarze godzin
Moja siostra, Stephanie, jednoosobowa drużyna cheerleade-rek, za to, że zawsze 
mogłam na nią liczyć
Mój agent, Jo Frank, za to, że był dla mnie dużo więcej niż tylko agentem, i 
Vicky Cubitt, za jej nie słabnący entuzjazm
Moja redaktorka, Linda Evans, za jej niewyczerpaną cierpliwość i nieliczne 
poprawki czerwonym długopisem
...I Lany, mężczyzna, który temu, co robi, naprawdę oddaje się duszą i ciałem
Scott
Zeszłej nocy spałem dokładnie zero godzin, zero minut i zero sekund. Pozwólcie, 
że coś wam doradzę — jeśli macie kiedyś poprztykać się porządnie z żoną, 
dziewczyną albo z kim tam mieszkacie, nie róbcie tego po północy. Jeśli wina 
będzie po waszej stronie, a wierzcie mi, że pewnie będzie — kiedyż to była j e j 
wina? — odpuście sobie tłumaczenia, pomińcie usprawiedliwienia i od razu 
zacznijcie się kajać. W ten sposób będziecie mogli przynajmniej przekimać się na 
kanapie. Po nocy, jaką właśnie przyszło mi spędzić, wiele bym za to dał. Tak to 
się zawsze odbywa w telewizji, no nie? Najpierw się kłócą, a potem facet, zawsze 
facet, drzemie w salonie — zwróćcie uwagę, że na tej cholernej kanapie nigdy nie 
ląduje kobieta — a jeśli dopisze mu szczęście, ona ciśnie w niego poduszką i 
kocem. Dzięki, ja też cię kocham.
Najwyraźniej Gail nie zwracała na to nigdy dostatecznej uwagi, bo wiedziałaby, 
że tak to się odbywa. Powinienem był ją wtajemniczyć:
— Nie, Gail, teraz wyganiasz mnie do salonu, a sama wchodzisz ciężkim krokiem na 
górę i trzaskasz drzwiami sypialni.
Następnie przejście do banalnego zbliżenia na nasze ślubne zdjęcie, spadające z 
kominka. Ale w tym momencie byłem już po złej stronie drzwi wejściowych, żałując, 
że nie mam kurtki ani komórki, zamiast tej cholernej kuchennej ściereczki, która 
nie za bardzo mi się przyda jako ochrona przed zamarznięciem na śmierć.
Myśli wirowały mi w głowie, niczym spływająca odpływem woda, rozpaczliwe, 
szalone i dziwne myśli, goniące jedna drugą. Zadzwoniłbym do mojego kumpla 
Colina, ale było już
11
po wpół do dwunastej i aż za dobrze mogłem sobie wyobrazić jego żonę, Yvonne, 
jak stoi w swojej różowej koszuli nocnej, zapiętej aż po ostatni guzik, i mówi, 
że ależ gdzie tam, to żaden kłopot, będzie musiała po prostu wyjąć drabinkę i 
ściągnąć ze stryszku kołdrę, i proponuje mi kawę, nic się nie martw, może 
przecież wyładować wszystko ze zmywarki, żeby wyciągnąć czysty kubek, i chociaż 
wolą otwierać nowy kartonik mleka z samego rana, to przecież równie dobrze może 
otworzyć go teraz, skoro — ojej —już rano. Nigdy nie mogę oprzeć się wrażeniu, 
że zanim wejdę do nich do domu, powinienem otrząsnąć się z wody niczym mokry 
psiak; Yvonne mierzy człowieka takim wzrokiem, jakby chciała rozłożyć na meblach 
plastikowe pokrowce, zanim się do nich za bardzo zbliży.
Zastanawiałem się, czy by nie zatrzymać się w Holiday Inn, ale już mnie tam 
znają, po tej imprezie tuż przed Bożym Narodzeniem. Zwłaszcza po tym 
niefortunnym wypadku z niby to przypadkowym rzucaniem się bożonarodzeniowymi 
pierożkami w sali bankietowej imienia Churchilla. Rozważałem pomysł włamania się 
do salonu sprzedaży MFI* na obwodnicy, żeby przespać się na którymś z 
wystawionych tam zestawów wypoczynkowych. Myślałem nawet o tym, żeby zadzwonić 
do jakiegoś klasztoru z wiadomością, że Bóg dał mi powołanie i że zaraz się tam 
zjawię.
„Rozmawiałem z Tym na Górze i powiedział, że macie pozwolić mi u was zostać, ale 
że mogę odpuścić sobie ten cały cyrk z modleniem się, milczeniem i goleniem 
głowy, okej?"
Mowy nie ma, żebym zatrzymał się u moich rodziców. Wolałbym już przekimać się w 
parku na ławce. Wolałbym już nawet przekimać się na ławce razem z bezdomną, 
jeśli o to chodzi. Niechby nawet — z dwiema bezdomnymi i pijaczyną. I psem ze 
świerzbem. Zwykle w tym momencie Gail upominała mnie:
* MFI — angielska sieć sklepów meblowych. (Wszystkie przypisy pochodzą od 
tłumaczki).
12
— Och, daj spokój, Scott, nie przesadzaj. Nie są tacy źli.
„Nie są tacy źli"? Już prędzej przebrnąłbym przez rekordowo duże opakowanie 
mrożonych paluszków rybnych, niż zjadł posiłek z tą dwójką. Już prędzej żywiłbym 
się do końca moich dni szkolnymi obiadami — rozmokłymi warzywami i całą resztą. 
Już prędzej — och, nieważne. Chodzi mi tylko o to, że gdyby do dyscyplin 
olimpijskich włączono jęczenie wyczynowe i wystawiono moich rodziców, Wielka 
Brytania odnotowałaby stratosferyczny wzrost zdobytych złotych medali. 
Specjalnością taty jest zrzędzenie na temat (kolejność bez znaczenia): innych 
kierowców; cudzoziemców, co dotyczy oczywiście ludzi, których pradziadkowie 
przybyli tu pięćdziesiąt lat temu, a także, w rzeczy samej, każdego, kto mieszka 
dalej niż w Folke-stone; urządzeń wszelkiej maści, gdyż obecnie niczego nie robi 
się już porządnie („Robiom to specjalnie, coby trza było co parę tygodni 
sprawiać se nowe"); rządu; sąsiadów; no tak, no i na mój temat. Działką mamy 
jest pogoda, Ruscy (nie jest na bieżąco z polityką), rodzina Gail, ludzie z 
kolczykami („Nie wiem co oni sobie myślą metalowy ćwiek w języku to 
niehigieniczne nieprawdaż oni wszyscy muszą być jakimiś zboczeńcami przydałoby 
im się dobre lanie"), coraz mniejszy rozmiar „niezamiernie" małych ciasteczek 
Pana Kiplida, sąsiedzi oraz — co za niespodzianka! — znowu ja. O ile wiem, 
jedyna rzecz, która sprawiła, że wytrwali razem przez te wszystkie lata — to 
jest razem w znaczeniu: formalnie nie rozwiedzeni i żyjący pod jednym dachem, a 
nie razem w znaczeniu: oto osoba, którą kocham i z którą chcę spędzić życie — to 
ich wspólna paranoja na punkcie sąsiadów i rozczarowanie moją osobą.
Nie znajdują się zatem na czele listy ludzi, u których szukałbym bez uprzedzenia 
wygodnego łóżka i serdecznego powitania. Już lepiej dać się zgarnąć glinom, żeby 
mogli zamknąć mnie pod kluczem na tę noc. Miałbym jakieś wyrko, a jeśli w 
dodatku dzięki temu Gail poczułaby wyrzuty sumienia, byłaby to gra warta 
świeczki. Ale wtedy upomniałem się w du-
13
chu, że to wszystko minie i że tylko niepotrzebnie bym się ośmieszył i zrobił z 
siebie ostatniego kretyna.
Pojechałem zatem do pracy. I tak na ogół przychodzę pierwszy, ale nocą było tam 
zupełnie inaczej. Niesamowicie. Ze wszech miar dziwnie. Dziwnie przez duże D, 
jakby powiedział Nat. Otworzyłem sobie drzwi, szukając po omacku włącznika 
światła i usłyszawszy znajome bi-bip, rzuciłem się w stronę alarmu, żeby wstukać 
kod. Mamy tam małą recepcję — tylko kontuar, przy którym przyjmujemy zamówienia, 
i kilka tandetnych, kwadratowych krzesełek, wyściełanych drapiącym 
ciemnobrązowym materiałem, a pod przeciwległą ścianą stolik do kawy, będący 
żałosną parodią mebla, który tylko dlatego ma prawo mienić się stolikiem do kawy, 
że przez lata poplamiono go tyloma nakładającymi się na siebie śladami po 
kubkach z kawą, że wygląda to niemal tak, jakby umieszczono je tam celowo w 
charakterze wzoru. Całości dopełniają trzy plastikowe krzesła, które można 
układać jedne na drugich. Kupiliśmy je, gdyż większość naszych klientów zjawia 
się upaćkana farbą i pyłem tynkowym, a nie chcemy, żeby zapaskudzili tak zwane 
lepsze krzesła, przeznaczone dla tych nielicznych klientów indywidualnych, 
którzy przychodzą z nietypowymi zamówieniami. Wiem, wiem, zabrzmiało to, jakbym 
był Yvonne, ale nie ode mnie to zależy.
Wsunąłem głowę za drzwi warsztatu, sprawdzając, czy wszystko w porządku, a potem 
poszedłem do biura i usiadłem przy biurku, myśląc, że może powinienem zadzwonić 
do Gail, sprawdzić, czy już ochłonęła, choć wiedziałem, że odłoży słuchawkę. Tak 
czy siak, zadzwoniłem.
— To ja.
Odłożyła słuchawkę.
Zrobiłem sobie kawę, nalewając do czajnika więcej wody niż to potrzebne, żeby 
dłużej się gotowała. Przynajmniej dzięki temu miałem co robić, stojąc tam 
wciśnięty w kąt przy zlewie, próbując myśleć i usiłując nie myśleć. Potem 
położyłem się na
14
brązowych krzesłach. Stały jedno przy drugim, ale i tak nie mogłem tak się 
skulić, żeby się na nich zmieścić. Na domiar złego było cholernie zimno. 
Włączyłem grzejnik, ale bardziej hałasował, niż grzał, spróbowałem więc wytropić 
gdzieś coś, czym mógłbym się przykryć. Zerknąłem do warsztatu. Jak zawsze, w 
jednym rogu leżały stare koce i płachty chroniące meble przed zakurzeniem, ale 
tkwiło w nich pełno cholernego szkła, a wolałem już marznąć, niż się pociąć na 
strzępy, dziękuję bardzo. Przypomniało mi to o tych facetach z Indii, którzy 
leżą na posłaniach z gwoździ. Dopiero by Gail była wniebowzięta, gdyby mogła 
zobaczyć mnie, samego jak palec i trzęsącego się z zimna, pokaleczonego i 
przekłutego na wylot przez miliony malutkich odłamków szkła.
Na wewnętrznej stronie drzwi biura wisiał mój płaszcz nieprzemakalny, który 
zostawiłem tam przed mniej więcej dwoma miesiącami i ciągle zapominałem wziąć do 
domu. Skuliłem się znowu na krzesłach, trzęsąc się pod płaszczem, rozmyślając o 
tym, co powiedziałem i co ona powiedziała, i co mógłbym zrobić, żeby to wszystko 
naprawić, i martwiąc się, co będzie, jak jednak zasnę i chłopaki znajdą mnie tu 
rano, i co, u licha, miałbym im powiedzieć, i jak mam się ogolić, i myśląc, że 
trzeba było pójść do tego cholernego Holiday Inn, i co, jeśli nawet by mnie 
rozpoznali, mogą mi skoczyć! Następnie znowu wstałem, nałożyłem płaszcz, 
usiadłem na moim krześle i oparłem głowę na biurku. Psiakrew, cholera, niech to 
szlag! Kurwa, kurwa, kurwa! Konkursowy z ciebie dupek, powiedziałem sobie. Co 
teraz zrobisz?
Otworzyłem szufladę biurka i poszperałem w niej, jakbym miał znaleźć tam 
podpowiedz, napisaną na żółtej karteczce, jednak znajdowała się tam tylko 
kolekcja rozsypanych spinaczy i zabłąkanych zszywek, zapasowe nożyczki, które 
nie chcą ciąć, brudna gumka myszka zostawiająca smugi przy wycieraniu i parę 
markerów, w których skończył się tusz. Tak czy owak, po godzinie i dwudziestu 
minutach spędzonych na udawaniu, że sprzątam biurko — wiem to, bo co trzy minuty 
zer-
15
kałem na zegarek, sprawdzając, czy to możliwe, że czas mija tak wolno, jak mi 
się wydaje — wstałem i pokręciłem się po biurze, wysuwając i wsuwając szuflady z 
dokumentami i myszkując w schowku na artykuły papiernicze, tak na wypadek gdyby 
ktoś zostawił tam grubą kołdrę i świeży pączek.
Z powrotem w recepcji, wszedłem za kontuar i żeby mieć coś do roboty, 
przekartkowałem księgę zleceń. Można się było zorientować, w jakie dni w pracy 
była Denise, bo stawia te kółeczka nad „i" niczym małe baloniki. No i pismo 
Maureen, tak samo staranne jak to, którym Rosie pisze zadania domowe, tylko że 
wszystkie literki przechylone są dokładnie w tę samą stronę, wypisz, wymaluj jak 
ci tancerze, których widzieliśmy w przedstawieniu na West Endzie. Pod kontuarem 
leżała paczka czekoladowych Hob-nobsów, owinięta gumką żeby się nie wysypały. 
Ciasteczka Denise. Wyjąłem je i rzuciłem nimi przez pokój na brązowe krzesła. 
Istny strzelec wyborowy ze mnie. Uporałem się z całą paczką uspokajając sumienie, 
że odkupię je jutro, czy raczej dzisiaj, i zdając sobie sprawę, że Denise będzie 
na mnie nieziemsko wściekła i że będę musiał odkupić jej ich trochę więcej, bo 
inaczej „zapomni" przekazywać mi wiadomości.
Pozbierałem okruszki i wróciłem do warsztatu, szukając czegoś, na co mógłbym 
sobie ponarzekać. No cóż, nawet ślepcowi z rękami zawiązanymi na plecach 
wystarczyłoby dziesięć sekund, żeby znaleźć pretekst do narzekań, bo większość z 
naszych pracowników to cholerne tępaki. Gogle ochronne walały się na podłodze, 
zamiast wisieć na swoim miejscu. Stos zbitego szkła został po prostu zmieciony w 
kąt, a na nim nadal jeszcze leżała szczotka. Brudne kubki po kawie zaśmiecały 
stoły warsztatowe. Czasem mam wrażenie, że prowadzę cholerne przedszkole. Połowa 
z nich zapomniałaby podetrzeć sobie tyłek, gdyby im ktoś nie przypomniał.
Dobrze, dobrze, wiem, co chcecie powiedzieć. Widzicie, po prostu potrzebowałem 
czegoś, czegokolwiek, na czym mógłbym się skoncentrować, czegoś, o co mógłbym 
się powkurzać, czegoś, co nie byłoby moją winą.
CaU
Proszę, powiedzcie mi, że zeszła noc to tylko zły sen. Jeśli zamknę mocno oczy i 
uszczypnę się, obudzę się w prawdziwym świecie. Powiedzcie mi, że to tylko jakiś 
koszmar, że zaraz ktoś mnie pocałuje i do rana o wszystkim zapomnę. Kiedy Nat 
był mały, miał cztery czy pięć latek, miewał koszmary. Budził się z krzykiem i 
jedno z nas — zazwyczaj ja, Scotta nie obudziłby przemarsz orkiestry dętej 
dookoła łóżka — szło go uspokoić. Kołysałam go w ramionach, szeptałam mu słowa 
pociechy, wtulając twarz w jego miękkie włosy, i całowałam jego zarumieniony 
policzek.
— Już dobrze, to tylko zły sen, Natty, to tylko zły sen. Już po wszystkim, już 
dobrze.
Wiem, oczywiście, że zeszła noc nie była snem. Stałam teraz przy zlewie, 
skupiając całą uwagę na wykręcaniu ścierki, wycierając czysty blat. Wiem, że to 
nie był sen, bo potem już nie mogłam zasnąć. Jakże bym mogła? Po jego odejściu 
dobiegł mnie odgłos zapuszczanego silnika i odjeżdżającego samochodu. Pobiegłam 
na górę, weszłam na palcach do pokoju Nata, leżącego od strony ulicy, i 
wyjrzałam przez okno, zza firanki, jakbym zerkała na horror przez palce.
Czerwone światła stopu zajarzyły się jasno, kiedy zwalniał na zakręcie, a potem 
skręcił w lewo w główną drogę... i zniknął. Odczekałam jeszcze chwilę, myśląc, 
że lada moment wróci do domu. Albo pojedzie do ronda i tam zawróci. Tylko 
patrzeć, a moim oczom ukaże się światło reflektorów, gdy będzie skręcał w naszą 
uliczkę. Zbiegnę na dół, żeby otworzyć mu drzwi. Przyzna się, że to pomyłka, 
głupi dowcip, który obrócił się przeciwko niemu. Wszystko mi wyjaśni i znowu 
wszystko będzie dobrze. Skrzyżowałam palce i popukałam
17
w parapet. Odpukać w niemalowane. To tylko jedna wielka pomyłka.
Ale ulica pozostała cicha i ciemna. Odwróciłam się i spojrzałam na Nata, 
leżącego z nogami — długimi, bo bardzo ostatnio urósł — rozrzuconymi w poprzek 
łóżka, ze skłębioną górką kołdry leżącą z boku łóżka. Otuliłam go porządnie 
kołdrą i pochyliłam się, by dotknąć jego włosów. To wszystko, co mogę teraz 
zrobić, żeby być blisko niego; sami wiecie, jacy są chłopcy w tym wieku. Właśnie 
skończył trzynaści lat. W zeszłym tygodniu. Scott zabrał go na kręgle z grupą 
jego przyjaciół i świetnie się bawili, chociaż Nat podchodził do tego z 
ostentacyjnym dystansem, bo w jego wieku nie wypada okazać, że się jest czymś 
podekscytowanym. Wspaniały początek dojrzewania. Wybrałeś sobie świetny moment, 
Scott. Wbiłam paznokcie w dłonie. Już lepiej czuć gniew. Lepiej czuć cokolwiek, 
zamiast tego dziwnego otępienia, jakbym umarła i nikt nie pofatygował się, żeby 
mnie o tym poinformować. W łazience spojrzałam w lustro, uspokajając się w 
myślach: „Widzisz? To ty, Gail, jeszcze tu jesteś. To ty i wyglądasz dokładnie 
tak, jak zawsze". Wpatrywałam się w swoje odbicie, myśląc, że może prawdziwa ja 
tkwiłam tam, uwięziona za szkłem, a tutaj było tylko moje odbicie i dlatego nie 
mogłam niczego poczuć.
— Chyba lepiej pójdę spać — oznajmiłam głośno. Chciałam usłyszeć swój głos, 
chyba żeby upewnić się, że wciąż tam jestem, że wciąż jestem prawdziwa. Głupota, 
wiem.
Wsunęłam się pod kołdrę po „mojej" stronie łóżka, gdzie leżałam wyprostowana 
sztywno jak struna, niczym egipska mumia, odtwarzając wydarzenia minionego 
wieczoru, wciąż obracając je w głowie i badając ze wszystkich stron, jak obcy 
przedmiot, który przypadkowo wpadł mi w ręce, zastanawiając się, czy uda mi się 
nagle dojrzeć coś nowego, jakąś ważną wskazówkę, która wszystko by mi wyjaśniła, 
coś, czego mogłabym się trzymać i co mogłabym zrozumieć. Może po prostu opacznie 
coś zrozumiałam. Może to wszystko to tylko halucynacje.
18
Przewidzenia wywołane nadmiarem kofeiny, czy coś w tym rodzaju. Na nowo zaczęłam 
myśleć o głosie Scotta, o tym, co mi powiedział, unikając mego wzroku. Ciche 
kliknięcie drzwi wejściowych, jego twarz, zniekształcona i obca zza matowej 
szyby, twarz nieznajomego.
„Dlaczego nie płaczesz?" — pytałam się w duchu. „Powinnaś się wypłakać, Gail" — 
strofowałam się dalej, starając się brzmieć stanowczo i zdecydowanie jak Cassie. 
„Na litość boską kobieto, nie duś tego w sobie. Dobrze się wypłacz, jeśli 
chcesz".
Leżałam tak, czekając na łzy, tłumacząc sobie, że poczuję się lepiej, jeśli uda 
mi się rozluźnić. Ale łzy nie nadchodziły. Niczego nie odczuwałam. Przecież na 
pewno powinnam czuć się bardziej, czy ja wiem, bardziej zraniona, bardziej 
zdenerwowana, po prostu bardziej. Wtedy pomyślałam:
„Co za głupota. Jeśli już nie mam dziś zasnąć, to przecież nie mogę marnować tak 
czasu, leżąc tu całą noc. Mam masę roboty".
Wstałam więc i zeszłam ponownie na dół, wyjęłam wiadro z mopem i zaczęłam 
szorować podłogę w kuchni.
To przecież nie może być moje życie, pomyślałam, zatapiając mop w mydlinach. 
Moje życie było proste, pracowite, ale nieskomplikowane, przewidywalna żonglerka 
opieką nad dzieciakami, pracą zakupami, gotowaniem i sprzątaniem, z 
niewystarczającą ilością drobnych uciech w rodzaju jedzenia na mieście, wypraw 
do pubu na drinka ze Scottem albo moją najlepszą przyjaciółką Cassie, albo 
babskich wieczorów z moimi siostrami, Mari i Lynn. Ale to — to nie było moje 
życie. To była rzeczywistość jak z telewizyjnych tasiemców — kłótnie w kuchni, 
kłamstwa i zdrady, wyprowadzka w środku nocy. Ja zaś tkwiłam w samym centrum 
wydarzeń, tyle że nie miałam pojęcia, co ma teraz nastąpić. Przejeżdżałam mopem 
wte i we-wte po podłodze, aż jej kolor stawał się coraz żywszy u moich stóp. To 
niby prawdziwa kamienna posadzka, jakby z terakoty, ale oczywiście to tylko 
wykładzina, imitacja i tyle. Praktyczna imitacja.
19
Z powrotem w sypialni. Czerwone cyferki budzika wskazywały 2:13. Dwadzieścia 
cztery godziny temu spałam dokładnie w tym samym łóżku, ze Scottem tuż koło mnie. 
Dwadzieścia cztery godziny temu byliśmy normalną rodziną. Nie doskonałą nie 
bogatą po prostu zwyczajną. Ale byliśmy niczym dzieci, bawiące się na polu 
minowym. Dwadzieścia cztery godziny temu byłam zadowolona, bezpieczna, bez 
żadnych większych problemów, niż co mam zrobić na kolację, gdzie Rosie 
zapodziała swój strój od wuefu i czy Nat mógłby choć raz odpowiedzieć inaczej 
niż monosylabą. Dwadzieścia cztery godziny temu byłam jeszcze w jednym kawałku, 
dzieci spały w swoich łóżkach, a dom wciąż stał na miejscu. Ale teraz nic już 
nie było takie samo. Mina już wtedy czyhała, gotowa wybuchnąć. Tyle że nie 
miałam o tym pojęcia.
Scott
Tak więc rano raczę się croissantami oraz kawą ze śmietanką które przynosi mi do 
łóżka wielbiący mnie harem egzotycznych dziewic, zażywam porannych kąpieli w 
głębokiej wannie, snuję się niespiesznie w jedwabnym szlafroku, wydaję polecenia 
mojemu maklerowi, a następnie szofer podjeżdża po mnie limuzyną żeby zawieźć 
mnie na pierwsze w tym dniu spotkanie.
Stanowczo będę musiał coś z tym zrobić. Zauważyłem, że im bardziej jestem 
przygnębiony, tym częściej bujam w obłokach. Gail utrzymuje, że to dlatego, że 
nie wiem, co to znaczy być dorosłym. Ale to bzdura — zarabiam na życie, 
utrzymuję rodzinę, płacę podatki, uiszczam rachunki i prowadzę samochód, więc 
jestem dorosły, może nie? To pytanie retoryczne.
Spojrzałem na zegarek. Za dwadzieścia ósma. No cóż, nie mam pojęcia, jak to 
możliwe, bo jestem absolutnie, całkowicie i na sto procent pewien, że nawet na 
sekundę nie zmrużyłem oka. I tak oto siedziałem przy biurku, w szyję złapał mnie 
konkursowy skurcz, zesztywniały mi plecy i, mówiąc szczerze, czułem się jak 
stara, wyżęta szmata. Chłopaki powinni zjawić się o ósmej, ale nie jesteśmy z 
Harrym sfiksowani na punkcie punktualności, więc wystarczy, jeśli przed 8.30 
każdy będzie już na miejscu i przestanie się obijać. Chodzi o to, że budowlańcy 
przychodzą często z samego rana i na ogół chcą mieć szkło przycięte od ręki. 
Jeśli nie ma chłopaków, zajmujemy się tym z Harrym, zresztą i tak nie chcę wyjść 
z wprawy. Przychodzę zawsze przed ósmą żeby wyłączyć alarm i wpuścić pozostałych, 
ale czasem Harry zjawia się przede mną To jego firma, to znaczy jego i jego żony. 
Maureen wpada dwa, trzy razy na tydzień, żeby „nadzorować" papierkową robotę, to 
znaczy mieć
21
oko na Denise, bo nie ma do niej zaufania. Ale, szczerze mówiąc, Denise jest za 
tępa, żeby obawiać się nieuczciwości z jej strony. Brak jej do tego wyobraźni, a 
poza tym nie wiem, jak niby miałaby robić jakieś machlojki — bo co mogłaby 
zrobić, wynieść pod płaszczem kilka szyb? Mają dwa metry czterdzieści na metr 
dwadzieścia, na litość boską! I gdzie by je opchnęła — to niezupełnie to samo, 
co opylić w pubie kilka podróbek sportowych bluz, no nie? „Reflektujesz na 
trochę taniego szkła, stary? Mam zwykłe, dymione i matowe". Nie, nie wydaje mi 
się. Tak czy inaczej, mimo że Harry jest właścicielem, to nie jest on za bardzo 
typem kierownika. No cóż, jasne, po to ma mnie, chociaż nie jestem pewien, czyja 
sam bardziej nadaję się na kierownika. Ale lepiej sobie radzę z pozyskiwaniem i 
ugłas-kiwaniem klientów, firm, urzędów i tym dalej. To ja mam czar i urodę — no 
dobra, tylko w porównaniu z Harrym, ale ujdę w tłumie. Harry robi w tym 
interesie, odkąd tylko wyrósł z pieluszek, i wciąż nosi ze sobą diamentowy 
krajak swego dziadka, razem z kompletem nowoczesnych krajaków z wolframu. Ma 
sześćdziesiąt jeden lat, więc pewnie niedługo da sobie spokój z pracą, ale nie 
wiem, co zrobi z firmą. Ich syn mieszka w Australii i nie sądzę, żeby był aż 
takim frajerem, żeby zostawić słońce, morze i surfowanie i zakopać się w 
dzielnicy przemysłowej, gdzie jedynym urozmaiceniem jest codzienny przyjazd 
furgonetki z kanapkami i zastanawianie się, czy będą mieli czekoladowe babeczki 
albo ciasto cytrynowe. Wiem, żałosne, no nie?
Tak czy siak, chodzi o to, że dwadzieścia minut to znowu nie tak wiele, żeby się 
ogolić i znaleźć czystą koszulę. Ale doszedłem do wniosku, że Gail zdążyła już 
ochłonąć i że mógłbym zadzwonić do Harry'ego z wiadomością, że się trochę 
spóźnię. Najpierw przekręciłem więc do domu.
— Gail? To ja. Posłuchaj... — Właśnie miałem zagłębić się w to, jak bardzo mi 
przykro i obiecać, że jej to wynagrodzę i tak dalej, ale nie dała mi okazji, bo 
odłożyła słuchawkę. Zadzwoniłem jeszcze raz.
22
- Czego chcesz? — spytała lodowato. Aż mnie ciarki przeszły po plecach. Zupełnie 
jakbym był akwizytorem, sprzedającym podwójnie oszklone okna, którego chciała 
spławić.
— Gail. Daj spokój, kotku. Muszę przecież wrócić do domu. Bądźmy rozsądni.
— „Bądźmy rozsądni"? A spanie z inną to szczyt rozsądku, tak? Może powinieneś 
sporządzić mi listę zasad, bo odrobinę mi trudno nadążyć za twoim sposobem 
rozumowania.
— Kochanie, widzę, że jesteś jeszcze troszkę zdenerwowana...
— „Troszkę zdenerwowana"? Myślisz, że tak po prostu kupisz mi bukiet kwiatów i 
na tym się skończy?
— Nie, oczywiście, że nie! — Tak bardzo to się nie pomyliła, ale sądzę, że na 
wszystko jest odpowiedni czas i miejsce, także na szczerość, a jak dotąd 
mówienie prawdy wpakowało mnie tylko w poważne tarapaty.
— Scott, jeśli o mnie chodzi — zniżyła nagle głos do ostrego szeptu, więc 
dzieciaki musiały kręcić się gdzieś w pobliżu — twoja noga nigdy więcej nie 
postanie w tym domu.
Lekka przesada, nie sądzicie? Kobiety lubią w życiu trochę dramatyzmu, no nie? 
To przez oglądanie telewizji, tych wszystkich telenowel i sztuk kostiumowych, 
pełnych spazmu-jących, mdlejących i generalnie świrujących kobiet. Nadal byłem 
całkowicie pewien, że za dzień czy dwa Gail ochłonie — jeśli tylko uda mi się to 
dobrze rozegrać.
— Gail, pozwól mi przynajmniej zabrać trochę rzeczy. Nawet się nie mogę 
ogolić...
— Jeśli potrzebna ci maszynka, idź do Bootsa. Spakowanie wszystkich twoich 
rzeczy zajmie mi trochę czasu.
Wiedziałem, że mówi tak tylko, żeby mnie zdenerwować, więc ugryzłem się w język 
i nie dałem się sprowokować. Doszedłem do wniosku, że może lepiej będzie, jeśli 
się gdzieś zadekuję na dzień lub dwa i dam jej trochę czasu na uspokojenie. Po 
kilku docinkach zgodziła się w końcu spakować mi do torby parę rzeczy.
— Tylko moją maszynkę, kilka koszul, bieliznę i skarpetki. Może tę 
jasnoniebieską koszulę i...
23
— To nie sprzedaż przez telefon, Scott. Wezmę, co będzie czyste. Mogę ci to 
podrzucić, zanim odbiorę Rosie ze szkoły.
Rosie. Co, u licha, powiedziała Rosie? „Twój ojciec to podły, zakłamany drań i 
oszust i powiedziałam mu, że już nigdy nie wolno mu się z tobą spotkać". 
„Mieliśmy drobną sprzeczkę, kochanie, ale nie martw się — niedługo wszystko 
będzie jak zawsze". Nie miałem pojęcia. Zaczynałem myśleć, że może nie znam 
swojej żony tak dobrze, jak mi się wydawało.
— Aha, i czy możesz przywieźć mi moją komórkę z ładowarką? I moją grubą kurtkę. 
Zeszłej nocy cholernie przemarzłem.
Po drugiej stronie rozległ się krótki, zadowolony śmieszek. Dzięki, Gail. Miło 
wiedzieć, że kobieta, która przysięgała kochać cię do grobowej deski, pewnego 
dnia będzie cię tak bardzo nienawidzić, że ucieszy się na wieść, że prawie 
wyciągnąłeś kopyta z powodu wyziębienia organizmu.
— Gail?
— Co znowu, na litość boską! Nie mogę tu sterczeć przez cały dzień, wysłuchując, 
jak wymieniasz każde sznurowadło, które mam ci dostarczyć.
— Nie, nie o to chodzi. Po prostu...
— Co?!
— Nie rozdzieraj nad tym szat... — Błąd. Duży błąd. Nie pora, żeby wspominać o 
zdzieraniu z kogokolwiek ciuchów.
Roześmiała się, ale nie był to śmiech w rodzaju: „ha, ha, ha, ale się uśmiałam".
— Nie tak jak ty, co?
— Zgoda, zasłużyłem sobie na to. Po prostu nie szalej przy chłopakach, dobrze? 
Nie ma żadnego powodu, żebyśmy musieli się tutaj kłócić. Włóż rzeczy do jakiejś 
starej sportowej torby czy czegoś takiego, dobra?
Kolejne westchnięcie.
— Scott?
— Hm?
— Jesteś żałosny.
Oiat
Czy starzy to zupełne tępaki, czy co? Jeeezu. Mama i tata pożarli się na maksa — 
wszystkie chwyty dozwolone, sześcio-rundowa walka przez duże W — ale my niby nie 
mamy nic o tym wiedzieć. W tym domu nikt nigdy człowiekowi nic nie mówi. Wiem o 
tym tylko dlatego, że zeszłej nocy usłyszałem, jak na siebie wrzeszczą. Głupota 
nie zna granic. Przecież mogli obudzić Rosie. Wstałem i podkradłem się na 
półpiętro. Nie mogłem zrozumieć, co mówią, a tu nagle mama krzyknęła na cały 
regulator: „Ty kłamliwy gnojku!" A mama nigdy nie przeklina, to jest naprawdę 
nigdy, więc wiedziałem, że to nie zwyczajna sprzeczka. Tym razem tata musiał 
zrobić coś naprawdę strasznego. Myślę, że to miało coś wspólnego z jakąś inną 
kobietą. Zawsze tak bywa w telewizji. Wtedy mama wysyczała: „Cśśś! Dzieci 
usłyszą!", więc wycofałem się prędko do mojego pokoju, a oni zeszli na dół do 
kuchni i zaniknęli za sobą drzwi. Mama była tylko w koszuli nocnej i bez kapci, 
ale idąc po schodach tupała tak głośno, jakby miała martensy. Zakradłem się na 
dół, żeby posłuchać, omijając piąty stopień, bo trzeszczy. Mama mówi, że to 
brzydko podsłuchiwać, ale jak inaczej mam się dowiedzieć, co się dzieje? 
Starałem się nie oddychać, żeby mnie nie usłyszeli. Byłbym superszpiegiem. 
Pomyślałem sobie, że jeśli nagle wyjdą, to powiem, że okropnie mnie boli brzuch 
i zszedłem na dół napić się mleka. No co, nic na to nie poradzę, że jestem chory, 
no nie? Ale wtedy usłyszałem, jak mama mówi coś o wyrzuceniu śmieci, więc 
pognałem na górę do mojego pokoju, zanim drzwi się otworzyły.
Kiedy dzisiaj rano zszedłem na dół, Rosie siedziała przy kuchennym stole, 
ładując do buzi Rice Krispies całymi łyżkami i bredziła coś o Henryku VIII. No 
właśnie. Daj se luzu, Rosie.
25
Wszedłem więc i wrzuciłem chleb do tostera. Po tacie ani śladu, ale i tak 
najczęściej wychodzi przed ósmą. Przyjrzałem się mamie, a ona spojrzała na mnie 
i zastanawiam się, czy wie, że ja wiem, i czy coś powie. Zrobiłem moją minę 
człowieka-za-gadki — trzeba pochylić głowę i patrzeć spod brwi i nie wolno się 
uśmiechnąć, nawet przez chwilkę. To naprawdę luzacko wygląda, jeśli się wie, jak 
to robić. Steve zawsze wybucha przy tym śmiechem. Ciołek. Tak więc posłałem 
mamie swoją minę, opierając się niedbale o szafkę i podskakując, gdy z tostera 
wyskoczyły grzanki — co nie jest dobre, jeśli chce się być człowie-kiem-zagadką. 
Nie powinno się podskoczyć, choćby nie wiem co — ani na odgłos syreny policyjnej, 
ani strzelaniny, ani nic.
Rozsmarowałem marmite* na połowie grzanki, a na drugiej dżem truskawkowy. Kątem 
oka zerkałem na mamę. Stała, przygryzając wargi, żeby nie zwrócić mi uwagi. 
Szczerze mówiąc, było to raczej obrzydliwe, ten kawałek w środku, gdzie marmite 
zmieszało się z dżemem. Nie znajdzie się w pierwszej dziesiątce moich ulubionych 
potraw. Potem mama podeszła bliżej i powiedziała „Nat" dziwnym głosem, więc 
pomyślałem: zaczyna się, zaraz mi powie, co się stało zeszłej nocy, gadką w 
stylu: „jesteś już dużym chłopcem". Wielkie dzięki. Skoczyłem więc na nogi, jak 
za naciśnięciem sprężyny, i ruszyłem do drzwi.
Wróciłem po jabłko, a potem, wychodząc, krzyknąłem do Rosie:
— Hej, Rozza!
— Co?
— Słyszałaś o Henryku VIII?
— Nie, a co u niego słychać?
Rosie się wydaje, że to śmieszne. No, ale ma dopiero dziewięć lat.
— Wiesz, że miał chorobę weneryczną? Umieść to w swoim wypracowaniu.
* Marmite — ekstrakt z drożdży i warzyw, przypominający w smaku przyprawę do zup 
Maggi.
26
— Nie wierzę! Naprawdę?
— No! Spytaj panią, jeśli mi nie wierzysz. Wtedy wtrąciła się mama:
— Nathan! Przestań proszę! To...
— Pa, pa wszystkim.
I już mnie nie było, szedłem ścieżką, człowiek z misją.
CaiC
Wiem, że powinnam była coś powiedzieć. Trzeba było im wyjaśnić. Zbierałam się 
ciągle, żeby coś powiedzieć. Przygotowywałam śniadanie i szykowałam kanapki do 
szkoły dla Rosie, a przez cały ten czas ćwiczyłam w myślach różne kwestie, wy-
próbowując, co mogłabym im powiedzieć.
„Tata musiał wyjechać na kilka dni. Służbowo".
Nigdy w to nie uwierzą. W ciągu dziesięciu lat Scott tylko raz wyjechał w 
interesach i to na zaledwie dwa dni, na targi, a my wszyscy wiedzieliśmy o tym 
wiele tygodni wcześniej. Nie jest jakimś znanym i bogatym dyrektorem, który 
musiałby bez uprzedzenia lecieć do Nowego Jorku.
„Tata musiał wyjechać. Jego rodzina ma kłopoty".
Cóż, nie za bardzo mogłoby chodzić o jego rodziców, prawda? Co za straszna para 
— Nat mówi na nich „Para z Kosz-mara". Zgoda, straszni z nich hipochondrycy, 
obydwoje; w przychodni, gdzie pracuję, zawsze znajdzie się paru takich, dla 
których jedyną przyjemnością w życiu zdaje się być wynajdowanie nowej części 
ciała, na którą mogliby sobie ponarzekać. Ale rodzice Scotta nigdy nie są 
naprawdę chorzy. A nawet gdyby byli — dajmy na to, gdyby ktoś wsypał im trutkę 
na szczury do herbaty czy coś w tym rodzaju, a pewnie każdy, kto ich zna, musiał 
kiedyś odczuwać taką pokusę — Nat nigdy by nie uwierzył, że Scott zmienił się 
raptem w dobrego, oddanego syna. Wahałam się, czy by nie powiedzieć im, że 
siostra Scotta, Shei-la, zachorowała i że popędził do niej do Szkocji, ale 
dzieci ją kochają, więc nie chciałam ich martwić.
Zastanawiałam się nawet, czy nie powiedzieć im bez owijania w bawełnę, jak się 
sprawy mają:
„Tata odszedł. To załgany oszust i kłamca i już nie wróci".
28
Chciałam to powiedzieć. Naprawdę chciałam. Ale powstrzymałam się. Stałam zatem, 
trzęsącymi się rękami nalewając sobie kawy, a w myślach słyszałam wciąż te same 
słowa, jakbym słuchała zdartej płyty. Nie byłam w stanie myśleć o niczym innym, 
nawet przez chwilkę na niczym się skupić. Co i rusz otwierałam lodówkę, żeby ją 
zamknąć, niczego z niej nie wyjąwszy. Wyrżnęłam się w głowę drzwiami od szafki, 
tak szybko ją otworzyłam. Przewróciwszy słoiczek dżemu, rzuciłam wesoło:
— Jejku, ale mam dzisiaj dziurawe ręce.
W odpowiedzi na moje pytanie, co dzisiaj będą robić w szkole, Rosie zaczęła 
trajkotać, wtem przypomniała sobie o stroju do wuefu i pobiegła na górę. Nat 
siedział przy stole bez słowa, z nogami wyciągniętymi na pół kuchni, tak że 
trzeba było nad nimi przechodzić. Kiedy indziej zwróciłabym mu uwagę, że ma 
schować nogi. Doprawdy, czasem mam już tego powyżej uszu, czuję się jak nie 
przymierzając strażnik więzienny albo nauczyciel, bez przerwy zwracający mu 
uwagę, że ma się zachowywać jak człowiek. Jeśli będzie się tak zachowywał, 
dopóki nie skończy dwudziestki, to będę zmuszona zrezygnować ze stanowiska jego 
matki. Najgorsze jest to, że widzę, jaki Nat jest teraz, i pamiętam, jaki był 
kiedyś, a potem spoglądam na Rosie i wiem, że to tylko kwestia czasu, zanim 
zacznie się domagać pieniędzy na ciuchy i wykradać z domu w bluzeczce 
odsłaniającej pępek.
Mniejsza z tym. Boże, zaczynam przypominać Scotta, zbaczam ciągle z tematu. Nie 
kazałam Natowi usiąść porządnie, bo czułam się jakoś dziwnie: cała się trzęsłam, 
było mi niedobrze i słaniałam się na nogach niczym nowo narodzone źrebię. Nadal 
nie mogłam w to wszystko uwierzyć, rozumiecie? Nagle pozazdrościłam Natowi, 
snującemu się bez celu, zwlekającemu do ostatniej chwili z wyjściem do szkoły. 
Chętnie bym sobie posiedziała cały dzień rozwalona na krześle, z bezmyślnym 
wyrazem twarzy. Nagle zauważył, że mu się przyglądam, i przestał jeść w pół kęsa, 
racząc mnie widokiem w połowie przeżu-
29
tej grzanki. I wiedziałam, że on wie, że coś jest nie w porządku. Miałam 
nadzieję, że niczego nie usłyszał zeszłej nocy. Po pierwszym wybuchu zeszliśmy 
na dół i staraliśmy się być cicho. No cóż, przynajmniej ja. Oczywiście, Scott 
wychodzi do pracy, zanim jeszcze Nat zejdzie na dół, ale Nat nie jest głupi. 
Pomyślałam, że muszę coś powiedzieć.
— Nat... — zaczęłam, nie wiedząc jeszcze, co mu powiem, co mogę mu powiedzieć. 
Szurnął krzesłem. Zerwał się od stołu, nie odkładając grzanki.
— Muszę lecieć.
Nasze oczy spotkały się przez chwilkę, po czym odwrócił wzrok. Skinęłam głową i 
odwróciłam się, dając sobie spokój ze zwracaniem mu uwagi, żeby sprzątnął ze 
stołu. Jaki miałoby to sens? U stóp dzieci właśnie zdetonowano bombę — nie była 
to najlepsza chwila, żeby gonić je do sprzątania.
— Masz dziś trening?
Wiedziałam, że nie, ale musiałam coś powiedzieć, żeby zatrzymać go koło siebie 
choć przez kilka sekund. Głupota, prawda? Sama nie potrafię tego wyjaśnić.
— Nie. Może wpadnę do Steve'a.
— Zostawić ci kolację?
Zmarszczył nos we właściwy mu, rozczulający sposób i wzruszył ramionami.
— No cóż. — Zbierałam talerze ze stołu. — Nieważne. — Zaczynałam mówić jak Nat. 
Scott także to robi.
— Mm — Nat mruknął wymijająco, a potem odmaszero-wał, typowym dla siebie, 
kołyszącym się krokiem, jak gepard skradający się w podszyciu. Pewnie wyobraża 
sobie, że dzięki temu jest bardziej męski. Urocze.
Usłyszałam, jak podnosi w przedpokoju torbę i zarzuca ją sobie na ramię. Woli 
teraz jeździć do szkoły autobusem, ale biorąc pod uwagę korki, pewnie szybciej 
byłby piechotą bo to niedaleko. Ale Nat ma to samo podejście co Scott — czemu 
chodzić, jeśli się nie musi. Jednak w przypadku Nata nie trzyma się to kupy, bo 
przecież trenuje pływanie. Ma świetną kon-
30
dycję. Ale jeździ autobusem. Gdzie tu logika? Rosie, rzecz jasna, jest jeszcze w 
podstawówce i chociaż to również niedaleko, podrzucam ją do szkoły w drodze do 
pracy. Ulice są teraz takie niebezpieczne i jeszcze te wszystkie porwania, o 
których się czyta co drugi dzień w gazetach. Zawsze się denerwuję, gdy nie wiem, 
gdzie jest.
— Pa, pa! Miłego dnia! — zawołałam do Nata, słysząc, że otwiera drzwi. 
Nastąpiła chwila ciszy, po czym Nat wrócił do kuchni i podszedł do szafki, 
mijając mnie po drodze. Wziął jabłko z miski na owoce, po czym obdarzył mnie 
dziwnym półuśmiechem i, mijając mnie znowu w drodze do wyjścia, zatrzymał się w 
pół kroku i cmoknął mnie niezdarnie w policzek.
Zrobił tę swoją głupią minę w stylu Clinta Eastwooda, udając, że żuje tytoń, i 
podnosząc do góry rondo wyimaginowanego kapelusza.
— Uszanowanko pięknej pani.
Mówiąc szczerze, zachciało mi się płakać. Odkąd przestał być małym szkrabem, Nat 
nie przepada za czułościami, a w zeszłym roku dał nam wyraźnie do zrozumienia, 
że nie życzy sobie, by go całowano na dzień dobry, a już zwłaszcza nie w 
obecności przyjaciół. Wywija się wtedy z objęć i odsuwa policzek, jakby się było 
trędowatym. Urocze, prawda? Ale wszyscy chłopcy są tacy w jego wieku. W jednej 
chwili był moim drogim chłopczykiem, wdrapującym mi się na kolana w poszukiwaniu 
pieszczot i domagającym się bajki na dobranoc, a w następnej wyprzedza mnie na 
ulicy o kilka kroków, bo to obciach spacerować ze starymi, i wstydzi się moich 
ciuchów, fryzury i sposobu mówienia, i nie chce mnie wpuszczać do swojego pokoju, 
nie wspominając już o tym, żebym miała przyjść pocałować go na dobranoc.
Dlatego, mimo że każdego innego dnia nie posiadałabym się z radości, że Nat 
pocałował mnie z własnej, nieprzymuszonej woli i to nawet nie z okazji urodzin, 
tego ranka poczułam się przez to jeszcze gorzej. Co najmniej przez krótką chwilę
31
musiało mu być mnie żal i za to znienawidziłam Scotta, znienawidziłam go za to, 
co zrobił dzieciom, co zrobił nam. Czułam, że zbiera mi się na płacz, ale 
kazałam sobie uspokoić się, w tej chwili. Nie masz czasu płakać, gromiłam się w 
duchu. Weź się w garść! Tylko spokojnie, oddychaj głęboko. Dasz sobie radę. 
Musisz dać sobie radę.
Boże drogi, nie dam rady. Gdybym tylko mogła cofnąć czas, gdybym tylko mogła 
cofnąć kasetę i wrócić do zeszłej nocy, może wtedy nic bym nie powiedziała. 
Mogłabym zatrzymać swoje podejrzenia dla siebie i życie potoczyłoby się swoim 
zwykłym trybem. Ale teraz, gdy popchnęliśmy już ten głaz, zaczął toczyć się w 
dół zbocza, coraz szybciej i szybciej, coraz bardziej wymykając się nam spod 
kontroli, i nie wiedzieliśmy, jak to się skończy. Ale teraz jest już za późno, 
by go zatrzymać i umieścić na dawnym miejscu. Już za późno.
Ąosie
Kiedy zeszłam rano na śniadanie, taty już nie było i wcale się nie pożegnał. 
Zwykle, jeśli wychodzi, zanim zejdziemy na dół, to gwiżdże w ten sposób: pip, 
pip —ja tak nie umiem, kiedy próbuję, to wydmuchuję tylko powietrze — a potem 
krzyczy w górę schodów: „Do zobaczenia później, pa, pa!" Mama mówi, że nie 
krzyczy się na cały dom i że jeśli chce się z kimś porozmawiać, to należy do 
niego pójść. Tata musi wychodzić do pracy wcześnie rano, bo jest kierownikiem i 
zna kod do alarmu antywłamaniowego. Pracuje w First Glass — to taka gra słów, 
jak „first class"*, żeby każdy wiedział, że ich firma jest najlepsza. Zajmują 
się wstawianiem szyb, na przykład, kiedy ktoś wybije szybę piłką, to jadą i 
wstawiają nową. Tata to potrafi, pozwolił mi kiedyś popatrzeć i kiedyś to ciągle 
robił, ale teraz jest kierownikiem, więc musi przesiadywać przy biurku albo 
spotykać się z klientami. Zajmują się drzwiami i szklarniami, i przeszklonymi 
werandami, i replikami okien w stylu Tudorów, które mają malutkie, otoczone 
ołowianą ramką szybki w kształcie rombu albo kwadratu. To ręczna robota i tata 
mówi, że zajmuje całe cholerne wieki i nikt jej nie lubi, bo to cholerna 
dłubanina, a mama wzdycha i mówi, żeby nie przeklinał w naszej obecności, ale 
nam to wcale nie przeszkadza. Robią też okna niby z epoki Tudorów, które są o 
wiele tańsze, no ale tata mówi, że to podróbki.
Przerabiamy teraz Tudorów z panią Collins. Henryk VIII miał sześć żon, ale nie 
wszystkie naraz i kiedy jakaś mu się już nie podobała, mówił: „Ściąć ją!" i 
skracali ją o głowę. Z dwiema się rozwiódł, ale to trwało całe wieki, bo wtedy 
nie było
* Gra słów: glass — szkło, first class — pierwsza klasa, pierwszorzędny.
33
jeszcze porządnych rozwodów, ale on był królem, więc nie musiał przestrzegać 
zasad, tak jak Nat, gdy gramy w karty. Teraz, jeśli ktoś ma dosyć swojej żony, 
to po prostu się rozwodzi i mieszka się potem w dwóch domach, jak rodzice Kiry. 
I Jane. I Darrena, i Sheeny, i... W mojej klasie pełno koleżanek ma 
rozwiedzionych rodziców. Kira mówi, że najczęściej to nie jest wcale takie złe, 
przede wszystkim dlatego, że jej rodzice mają wyrzuty sumienia, więc kupują jej 
masę rzeczy, na przykład nowe adidasy, i dają jej pieniądze, kiedy tylko poprosi. 
Kira ma ojczyma, który mieszka z nimi w domu i strasznie siorbie, pijąc herbatę 
— jak kiedy ciągnie się przez słomkę ostatnie krople koktajlu mlecznego i mama 
mówi, żeby przestać w tej chwili, bo tak się nie robi — ale na ogół jest w 
porządku. Jej tata mieszka sam, ale Kira podejrzewa, że ma dziewczynę, bo zaczął 
zadawać jej pytania w stylu: „Co byś powiedziała, gdyby twój stary tata znalazł 
sobie dziewczynę, hę?" Akurat. Na pewno już ma jakąś. Ale Kira odpowiada, żeby 
go trochę podenerwować: „Nie bądź głupi, tatusiu. Jesteś dużo, dużo za stary, 
żeby mieć dziewczynę. To byłby taki obciach, że chyba bym umarła". No i teraz on 
nie może jej się przyznać, że ma dziewczynę, i w niedziele Kira ma go nadal 
tylko dla siebie. No, nie do końca, bo ma jeszcze małego braciszka, Rory'ego, 
który ma dopiero siedem lat. Mała dzidzia. Jak jej mama nie słyszy, Kira mówi do 
niego „smarkaczu".
Mama i tata czasem się kłócą, ale nie tak, jak kiedyś rodzice Kiry. Kira chowała 
się w szafie na ubrania i zamykała drzwi, żeby nie słyszeć, jak krzyczą. Teraz 
jest już lepiej, bo mieszkają w dwóch oddzielnych domach, więc muszą do siebie 
dzwonić, żeby na siebie nawrzeszczeć. Mama Kiry tak bardzo nie cierpi jej taty, 
że opowiada jej o wszystkim, co złego zrobił, a kiedy jej tata podjeżdża w 
niedzielę po Kirę i trąbi, jej mama wrzeszczy:
— Niech go cholera, czy on musi pokładać się na tym cholernym klaksonie?!
Wtedy Kira wybiega przed dom, krzycząc:
34
— Tatusiu, nie trąb tym cholernym klaksonem! A jej tata wścieka się:
— Trąbię tym cholernym klaksonem, bo twoja matka nie chce mnie wpuścić do 
cholernego domu. I nie mów „cholerny".
Ale moi rodzice tacy nie są, bo przede wszystkim nie są tacy głośni. Kiedy się 
posprzeczają, to potem tata całuje mocno mamę i obejmuje ją, i mówi, że mu 
przykro, żeby mama znowu zaczęła z nim rozmawiać. Potem idzie po jakieś żarcie 
na wynos, żeby mama nie musiała gotować, i możemy jeść na tacach przed 
telewizorem, a ja najbardziej lubię pizzę, ale bez tych wszystkich świństw, 
które Nat dla siebie zamawia. Potem tacie zbiera się na czułości i Nat mówi, że 
chce mu się rzygać od tego całego całowania, ale tylko tak mówi. Chciałby się 
całować z Joannę Carter z naszej ulicy, ale cyka się z nią umówić.
Przy śniadaniu mama w ogóle się nie odzywała, a kiedy przyniosłam jej jabłko i 
chipsy do mojego szkolnego śniadania, powiedziała: „grzeczna z ciebie 
dziewczynka, Rosie", jak kiedy miałam dopiero sześć latek.
Ciekawe, co Henryk VIII robił z głowami swoich żon, jak już je obcięli. Muszę 
spytać panią.
Scott
To po prostu nie może być prawda. Wpół do dziewiątej, a ja znowu wylądowałem w 
pracy. Widzicie, byłem pewien, że uda mi się wszystko wyjaśnić — nie, żeby Gail 
miała nagle wyrosnąć para skrzydeł i żeby z dnia na dzień mi wybaczyła, skąd — 
ale myślałem, że zdąży nieco ochłonąć i że będę już z powrotem w domu. Sami 
powiedzcie, jak niby mamy porozmawiać, jeśli ona nie chce mnie wpuścić do 
pieprzonego domu. Ani myślę spędzić reszty życia na kolanach, skomląc przez 
skrzynkę na listy.
Nie chcę tu znowu spać. Czy też raczej, dla ścisłości, nie spać. Niech to jasna 
cholera, będę musiał podzwonić po kumplach. No dobra, rozważmy opcje. Najpierw 
Colin, coś na kształt mojego najlepszego kumpla, tylko że tkwi tu pewien drobny 
haczyk w postaci uroczej Yvonne o zaciśniętych ustach i koszuli nocnej zapiętej 
po ostatni guzik. Na pewno powita mnie z otwartymi ramionami, już to widzę. 
Następnie Roger, z którym znamy się ze sto lat, ale Roger jest przedstawicielem 
handlowym i połowę życia spędza w rozjazdach. Potem Jeff, który mieszka sam. Nie, 
nie dlatego, żeby był jakimś smutasem, który nie może sobie znaleźć kobiety — 
chociaż może i jest smutasem, ale to tylko dlatego, że jego żona zwiała z jego 
rodzonym bratem, więc trudno mu się dziwić. No bo czy może być coś bardziej 
okropnego? A zanim jeszcze dała nogę, bzykała się z tym bratem w ich własnym 
łóżku, łóżku Jeffa — a raz nawet zrobili to na kanapie, kiedy został u nich na 
noc, a Jeff spał tuż nad nimi.
Kogo my tu jeszcze mamy? Cóż, oczywiście Harry'ego. Harry'ego z pracy. To 
mogłoby okazać się trochę niezręczne, skoro razem pracujemy i w ogóle. Formalnie 
rzecz biorąc, jest
36
moim szefem, jako właściciel First Glass, ale jak daleko sięgnę pamięcią, to 
nigdy tak nie wyglądało. Jesteśmy raczej partnerami w interesach, czymś na 
kształt rodzinnej firmy, kimś w rodzaju ojca i syna. Po szkole imałem się 
przeróżnych zajęć: pracowałem w sklepie z ciuchami, opychając garnitury; na 
budowach zajmowałem się murarką, malowaniem, kładzeniem kafelków i trochę 
tynkowaniem; pracowałem w sklepiku z rybami i frytkami; stałem za barem; 
zajmowałam się ubojem kurczaków; parałem się sprzedażą przez telefon. Potem, 
pewnego wieczoru, na turnieju bilardu, poznałem w pubie Harry'ego. Wyeliminowano 
mnie w drugiej rundzie — widzę, że jesteście pod wrażeniem, że tak daleko 
dotarłem — a Harry rzucił pocieszająco: „Miałeś pecha, stary" i zaczęliśmy 
rozmawiać o tym, czym się zajmuje, i że pracuje jako szklarz od piętnastego roku 
życia, ja zaś powiedziałem, że jestem dobry w majsterkowaniu, ale że nigdy 
jeszcze nie zajmowałem się szklarstwem, ale zawsze się chętnie czegoś nowego 
nauczę, na co Harry zaproponował, żebym wpadł do niego do firmy, to pogadamy, 
tak też zrobiłem i zanim się obejrzałem, już tam pracowałem.
To Harry nauczył mnie, jak przycinać szkło, jak je wymierzyć, żeby pasowało jak 
ulał, jak je przyciąć, gdy jest się u klienta, gdzie nie ma stołu warsztatowego; 
to Harry pokazał mi, jak się obchodzić z kobylastą taflą szkła, żeby nie poszła 
w drobny mak; to Harry podarował mi mój pierwszy komplet krajaków, w skórzanej 
pochewce, żeby się nie pogubiły. Chciałoby się powiedzieć, że był dla mnie jak 
ojciec, ale to nieprawda. Właśnie nie był — albo przynajmniej nie jak mój własny 
ojciec, ani trochę. Dzięki Bogu. Harry to porządny gość. Najlepszy.
Często chodziliśmy na piwo, Harry i ja, przekąsić coś na mieście, na wyścigi i 
tak dalej, połowić ryby na plaży albo czasem z mola. Kilka razy wybrałem się do 
nich ze swoją rodziną na niedzielny obiad, bożonarodzeniowe przyjęcia i urodziny 
Harry'ego, ale... Cóż, to nie to samo, co zadzwonić i powiedzieć: „Nie mam się 
gdzie podziać, mogę przyjechać i za-
37
mieszkać u ciebie?", prawda? Nie zrozumcie mnie źle — Harry z miejsca 
zaoferowałby mi gościnę. Harry oddałby mi własne zęby, gdyby zobaczył, że mam 
problemy z pogryzieniem steku. Ale... Bo ja wiem? Za nic by niczego mi nie 
powiedział, rzecz jasna, ale miałbym uczucie, że w jakimś sensie go zawiodłem, a 
tego bym chyba nie zniósł. Nie.
Tego ranka, po mojej kolejnej nocy krzepiącego snu w pracy, Harry zjawił się 
zaraz po ósmej. Rzucił tylko na mnie okiem i zagadnął:
— Coś marnie wyglądasz, brachu. Byłeś tu całą noc?
— Znasz mnie — nie można utrzymać mnie z dala od roboty — zaśmiałem się, siląc 
się na lekki ton. Wyjaśniłem mu, że nawalił nam rano bojler, więc nie mogłem się 
ogolić, ale właśnie miałem skoczyć do domu po maszynkę.
Pojechałem do miasta i kupiłem maszynkę, kilka par skarpetek i gatki. Wróciłem 
do pracy, żeby się odświeżyć i ogolić przy umywalce. Chłopaki byli już w pracy, 
więc trzymałem się historyjki ze szwankującym bojlerem. Oczywiście Lee, ten 
podejrzliwy skubaniec, nawet przez chwilę nie dał się na to nabrać.
— Żonka Scotta wykopała go z chałupy! Sfaulowałeś i sędzia pokazał ci czerwoną 
kartkę, co, koleś?
— Taaa, Lee, właśnie. — Nie miałem na to siły.
Gary zaofiarował się, że jego wujek, który zajmuje się grzejnikami, mógłby wpaść 
rzucić nań okiem. Lee podsłuchiwał, jak zawsze, więc ciągnąłem to dalej:
— W takim razie, dzięki, daj mi jego numer. Pewnie uda mi się samemu go 
naprawić wieczorem, ale daj mi na wszelki wypadek.
Książka zleceń prezentowała się nie najgorzej, zapowiadał się pracowity, ale nie 
upiornie pracowity dzionek, chociaż oczywiście trudno to przewidzieć na sto 
procent, bo połowa naszych klientów po prostu wpada albo dzwoni z żądaniem, by-
38
śmy wstawili im szybę na wczoraj. W końcu nie zawsze wiadomo, kiedy zbije ci się 
szyba, no nie? A i tak miałem na mieście trzy zlecenia — jeden kosztorys i dwie 
wyceny.
Tak czy owak, ogoliłem się i powiedziałem Harry'emu, że wychodzę. Postałem 
chwilę w drzwiach, bawiąc się wizytówkami przypiętymi w biurze na tablicy 
ogłoszeń. Chciałem mu powiedzieć. Chciałem się komuś zwierzyć, komuś, kto by się 
nie śmiał ani nie stroił sobie z tego żartów. Harry podniósł wzrok znad książki 
zleceń — nic właściwie z nią nie robił, tylko ją wertował, udając, że jest 
zajęty.
— Wszystko w porządku, hę? — Okulary zsunęły mu się na sam czubek nosa. Miałem 
ochotę podejść i mu je poprawić. Zamiast tego pobrzękiwałem kluczami, moim 
żałosnym, wybrakowanym pękiem kluczy, bez tych od domu.
— U mnie? Tak, jasne. Wszystko gra. — Podrzuciłem klucze wysoko w powietrze i 
złapałem je lewą ręką. Wcielenie beztroski.
Harry spojrzał ponownie na książkę zleceń.
— No to do zobaczenia. Wziąć ci coś na lunch, jak przyjedzie furgonetka z 
kanapkami? Czy do tego czasu już wrócisz?
Furgonetka z kanapkami. Oaza radości w naszym jałowym, monotonnym życiu. 
Nadzieja na przekąskę i odrobinę flirtu, czego więcej trzeba facetowi do 
szczęścia? Ach, ale te wieczne stresy, z którymi musi się borykać współczesna 
kadra kierownicza: „Wziąć bagietkę z kurczakiem? Ciemny chleb z tuńczykiem w 
majonezie? Kanapkę z bekonem, sałatą i pomidorem? Bułkę z serem?" Tyle decyzji. 
Praca tutaj to nieprzerwane pasmo wielkich emocji, powiadam wam. Ta, jak jej tam, 
panienka od kanapek przyjeżdża między wpół do dwunastej a południem. Robi w tej 
okolicy trzy przystanki i gdy przyjedzie, wszyscy wylęgamy na dwór, ciągnąc do 
niej jak mrówki do miodu. Ma zawsze uśmiech na podorędziu i chętnie sobie po-
żartuje, ale nigdy nie zabawia u nas zbyt długo — kilka razy zdarzyło mi się 
gonić za nią ulicą więc lepiej ruszać w te pędy, jak tylko usłyszy się klakson 
jej furgonetki.
39
— Nie wiem, Harry. — Wysupłałem kilka monet z kieszeni i położyłem je na brzegu 
biurka. — Może weź mi bułkę, na wszelki wypadek. Bułkę z serem, dobra? I ciasto. 
I jabłko. To mi wystarczy. Na razie, stary.
— Na razie.
I tak oto pojechałem do przychodni, gdzie jako recepcjonistka pracuje Gail. 
Pracuje cztery dni w tygodniu, no, są to raczej półdniówki. Po drodze do pracy 
podrzuca Rosie do szkoły.
Zatrzymałem się na moment przy podwójnych, przeszklonych drzwiach przychodni, 
obserwując ją. Stała obrócona do mnie plecami, szukając czegoś w szafce z 
dokumentami. Patrząc na nią z tyłu, nie dałoby się jej więcej niż dwadzieścia 
lat. Nadal jest bardzo szczupła i ma błyszczące, sięgające ramion włosy w 
jasnobrązowym kolorze. Ścisnął mi się żołądek — z braku śniadania albo z nerwów, 
albo z jednego i drugiego. Zastanawiałem się, jaką zrobi minę, gdy wejdę — 
zagniewaną albo lodowatą, czy może twarz jej złagodnieje, uśmiechnie się i będę 
wiedział, że jednak wszystko będzie dobrze. Zwlekałem z wejściem, by choć przez 
kilka sekund łudzić się tą nadzieją, jakakolwiek by była szalona. Wtedy do drzwi 
przykuśtykał facet o lasce, więc przytrzymałem mu je i chcąc nie chcąc, musiałem 
wejść.
W kolejce przede mną stały dwie osoby, ale wiedziałem, że mnie zauważyła. 
Mięśnie jej twarzy stężały, jakby napięte na drutach. Uśmiechnęła się do 
stojącej przed nią kobiety, ale był to sztuczny, zbyt wesoły uśmiech, a jej głos 
zabrzmiał piskliwie i obco.
— Zechce pani spocząć, pani Connors. Doktor Wojczek ma piętnastominutowe 
opóźnienie. — Zwróciła się następnie do mężczyzny, który podał jej jakiś 
karteluszek. — Chodzi tylko o ponowne wypisanie recepty, czy tak? Tak, może się 
pan od razu udać do apteki, bardzo proszę, w głębi korytarza.
Patrząc na nią, można by pomyśleć, jaka to z niej uprzejma, pomocna i troskliwa 
osoba. Ha!
40
— Gail.
Położyłem dłoń na brzegu lady i zacząłem przerzucać wyłożone na stojaku 
broszurki. „Zestresowany?" — pytał napis umieszczony na górze jednej z nich. 
Wiem coś o tym. „Kłopoty z seksem?" — pytała następna. Można to tak ująć. „Jak 
się ma twoje serce?" — kłuła mnie w oczy kolejna. Parszywie, ale dzięki za 
troskę.
— Czego chcesz? — warknęła, nie patrząc na mnie, tak cicho, że z trudem mogłem 
ją usłyszeć.
Wzruszyłem ramionami.
— Porozmawiać, ma się rozumieć. Tylko porozmawiać. — Było chyba coś jeszcze, co 
chciałem powiedzieć, co powinienem powiedzieć. Co to, do cholery, było? — I 
przeprosić.
Usiadła przy biurku i stukała w klawiaturę, z oczami wbitymi w ekran.
— Czy jest pan umówiony? — spytała swym uprzejmym głosem recepcjonistki, po 
czym zniżyła głos do szeptu, w którym słychać było chęć rzucenia się na mnie z 
pazurami. — Co? Wydaje ci się, że powiesz „przepraszam" i wrócisz sobie do domu, 
tak po prostu?
— Oczywiście, że nie! — Cóż za pomysł. A czegóż innego, do licha, ode mnie 
oczekuje? — Pomyślałem sobie, że mogłabyś wymierzyć mi chłostę na High Street.
— Cieszę się, że cię to bawi — powiedziała zimnym głosem, jakbym był obcym 
człowiekiem, zaczepiającym ją na ulicy. — To musi być fajne, nigdy niczego nie 
brać poważnie. Ale jednak odpowiedź brzmi: nie, nie chcę z tobą rozmawiać. 
Pewnie już nigdy. — Odwróciła się do mnie plecami, pochyliła się i zaczęła 
przerzucać karty pacjentów w szafce na dokumenty.
— Gail! Odwróciła się do mnie.
— Ach, chodzi o pańską próbkę moczu, zgadza się? — Podniosła głos i kilka osób 
uniosło głowy znad magazynów. Pora znikać, pomyślałem.
41
— Zadzwonię później.
Nie tak to sobie planowałem.
Zadzwoniłem do niej później, do domu, ale nie odbierała, aż włączyła się 
automatyczna sekretarka, więc powtarzałem: „Halo? Halo? Gail, nie wygłupiaj się, 
kotku, odbierz", przemawiając w przestrzeń jak ostatni kretyn. Potem pojechałem 
do domu, ale nie chciała otworzyć drzwi.
— Pozwól mi przynajmniej zobaczyć się z dziećmi. Nie możesz zabronić mi się z 
nimi widywać. — Jej twarz majaczyła niewyraźnie za matową szybą drzwi. Ten wzór 
to „Arktyka". Nie jest zły, ale można go znaleźć w pierwszym lepszym domu. 
Chciałem wymienić go na coś niezwykłego, może wytrawione szkło, coś w stylu 
wiktoriańskim.
— Mogę robić, co mi się żywnie podoba, Scott. Zrzekłeś się wszelkich praw, 
które mogłeś kiedyś mieć.
No, to chyba nieprawda? Nie może tego zrobić, prawda? Przecież żaden ze mnie, 
psiakrew, damski bokser, chociaż coraz bardziej miałbym na to ochotę. Tylko 
żartowałem. I z pewnością nigdy nie tknąłem dzieci. Nie może zabraniać mi się z 
nimi widywać.
— Nie możesz tego zrobić! — teraz już krzyczałem. Syknęła na mnie i kazała mi 
posłuchać.
— Scott, uspokój się na chwilę. Nie możesz się z nimi zobaczyć, bo ich tu nie 
ma. Nat ma dziś wieczorem trening, a Rosie poszła do Kiry.
— Nie możesz mnie na chwilkę wpuścić, żebyśmy porozmawiali?
Zaległa cisza. Dała się przekonać. Zrozumiała, że musimy porozmawiać, że robi z 
igły widły. Zaraz otworzy drzwi. Usiądziemy sobie w kuchni i spokojnie 
porozmawiamy.
— Nie — zdecydowała. — Jestem jeszcze za bardzo zdenerwowana, żeby na ciebie 
patrzeć czy z tobą rozmawiać. — Moim zdaniem, nie była wcale zdenerwowana, tylko 
zimna, twarda i przerażająca. — Zadzwonię do ciebie, jak będę gotowa.
42
— Ale co ja mam niby...?
— Po prostu idź sobie, Scott. Proszę, po prostu sobie idź. ^— Odeszła od drzwi 
i zobaczyłem jej sylwetkę oddalającą się korytarzem.
Chciałem obejść dom naokoło i załomotać w drzwi tylnej werandy, przykleić nos do 
szyby i stroić głupie miny. Gdyby udało mi się ją rozśmieszyć, gdyby tylko mi 
się to udało, pozwoliłaby mi wrócić, wiem, że tak. Ale nie miałem to tego serca. 
Nie mogłem znieść tego, w jaki sposób na mnie patrzyła, jakby widziała mnie 
pierwszy raz w życiu.
Siedziałem w samochodzie, głowiąc się, co by tu teraz, do cholery, zrobić. Potem 
pojechałem do pubu na piwo. Rozpostarłem przed sobą gazetę, ale nie mogłem 
czytać. Zamiast słów widziałem tylko czarne plamy, niby armię zastygłych bez 
ruchu mrówek. Przerzucałem strony, niczym facet chcący być na bieżąco z 
najnowszymi wydarzeniami, który wpadł na szybkie piwko w drodze do domu, do żony 
i do dzieci, facet, na którego oczekuje domowy posiłek i ciepły dom, zażywający 
zasłużonego odpoczynku po ciężkim dniu. Czy takie właśnie sprawiałem wrażenie? 
Czy może wyglądałem na faceta, któremu udało się stracić żonę, dzieci i dom, z 
nudziarską pracą, starym gruchotem i bez dachu nad głową? I do tego jeszcze, 
szlag by trafił, zdychałem z głodu.
Kupiłem w mieście hamburgera i frytki i pochłaniałem je, siedząc w samochodzie, 
zaparkowanym przed znakiem zakazu parkowania, aż policjant zwrócił mi uwagę, że 
tu nie wolno parkować, nie widział pan znaku, proszę odjechać, chyba że chce pan, 
żebym wlepił panu mandat. Czemu oni tak zawsze mówią? Kto by chciał dostać 
mandat? Chociaż szczerze mówiąc, jeśli o mnie idzie, była to najlepsza 
propozycja, jaką tego dnia otrzymałem. Jedyna propozycja, jaką otrzymałem. Za 
mało macie kłopotów? Zafundujcie sobie jakieś podłe żarcie, wsuńcie je w 
samochodzie w równo trzydzieści sekund, żeby nabawić się niestrawności, i 
poawanturujcie się z policjantem. Kolejny genialny plan faceta, który właśnie 
wyrzucił całe swoje życie na śmietnik.
43
Ruszyłem więc do pracy, wstępując po drodze na stację benzynową, tę z myjnią. 
Mój samochód był cały uświniony, a że, Bóg mi świadkiem, nie miałem nic innego w 
życiu do roboty, równie dobrze mogłem zabić czas i umyć to cholerstwo. 
Przynajmniej będę miał czysty wóz. Nadal będę żałosnym dupkiem, zgoda, ale 
przynajmniej żałosnym dupkiem z czystym samochodem. Ważne, żeby trzymać fason, 
prawda?
Nie wiem, czy kiedykolwiek w życiu zdarzyło wam się być nocą w dzielnicy 
przemysłowej. Pewnie nie. Zapewne prowadzicie zwyczajne życie, które nie ma nic 
wspólnego z sypianiem w pracy, wyrzuceniem przez żonę na bruk w środku nocy czy 
skradaniem się po dzielnicy przemysłowej po tym, jak wszyscy poszli już do domów. 
Tak czy siak, jeśli nosiliście się z takim zamiarem, to na waszym miejscu, 
darowałbym sobie. First Glass leży kilka mil za miastem i nocami okolica ta 
przyprawia o gęsią skórkę. W zasięgu wzroku nie ma żywego ducha. Ze względów 
bezpieczeństwa parkingi są rzęsiście oświetlone, niczym stadion piłkarski, ale 
cicho tu jak w grobie. Zdobyłem się na beztroskie pogwizdywanie i hałasowałem 
kluczykami, żeby odstraszyć kogoś, kto mógłby czaić się w ciemnościach. Naprawdę 
można się było wystraszyć — facet pobrzękujący kluczykami. Czy to spluwa? Czy to 
nóż? Nie, to facet uzbrojony po zęby w... kluczyki. Fantastycznie.
Wyłączyłem alarm przeciwwłamaniowy i klapnąłem na krzesło przy moim biurku. 
Leżała na nim bułka z serem, jabłko i babeczka z bananem. Mój lunch. Dzięki, 
Harry. Po tym hamburgerze nadal byłem głodny, więc przeżułem spóźniony lunch, 
zastanawiając się, czy zadzwonić do Colina czy do Jeffa.
Jeff jest w gruncie rzeczy w porządku gościem, ale nigdy nie wyrósł z udawania, 
że gra na gitarze, i to przy wtórze koszmarnego rocka, a od ucieczki jego żony 
mieszka jak w chlewie. Jeff należy do tych ludzi, którzy zostawiają zmywanie na 
później. Dużo później. Aż naczynia same nie zaczną pełznąć w stronę zlewu w 
rozpaczliwej próbie nakłonienia go do mycia. Zdecydowałem się więc na Colina. 
Telefon odebrała
44
Yvonne. Jasne. Dzięki, Boże. Nie mógłbyś choć raz być po mojej stronie? Jeśli 
nie sprawi ci to zbyt dużego kłopotu. Chociaż przez dzień czy dwa.
— Yvonne! Co u ciebie, złotko? Jest tam gdzieś Colin?
— Czy to ty, Scott? — Od jak dawna się znamy? Nie do wiary.
— Tak, to ja. Jak leci? — Po drugiej stronie dał się słyszeć zakłopotany 
śmieszek.
— Dobrze, dziękuję. A co u ciebie? Co słychać u Gail i dzieciaków?
Zawołaj Colina, do diabła.
— Wszystko świetnie, dzięki! U nas wszystko w porzą-deczku. Zastałem Colina?
— Nie, pojechał do mamy. Wróci późno.
— No, to trudno. Nie przejmuj się, zadzwonię kiedy indziej ! — Rozbolała mnie 
już szczęka od tego silenia się na radosny ton.
Więc jednak Jeff.
— Taa?
Wesolutki jak zawsze. Ale będzie ubaw.
— Jeff, stary, to ja. Scott. Jak ci leci?
— W porządku.
Czułem, że na sam dźwięk jego głosu opada mnie przygnębienie.
— Skoczymy na piwko?
— Może być. — Cóż za dziki entuzjazm.
— W Coach & Horses za dwadzieścia minut?
— W porządku.
To nie moje życie. To czyjeś inne życie, w którym wylądowałem przez pomyłkę. 
Wypadłem przez czarną dziurę z zakrzywienia czasoprzestrzeni i stałem się 
smutasem, wydzwaniającym do swych zdołowanych przyjaciół, żeby być zdołowa-nym i 
pijanym w towarzystwie, a nie zdołowanym i zupełnie
45
trzeźwym w pojedynkę, smutasem silącym się na wesołość i uprzejmość, by jakiś 
inny żałosny palant pozwolił mi przeki-mać się u niego na kanapie, żebym nie 
musiał próbować złapać trochę snu przy biurku, albo na biurku, albo na stole 
warsztatowym, albo po prostu przeciąć sobie żyły i zrobić koniec z tym wszystkim.
Spotkałem się więc z Jeffem w pubie, obydwaj wypiliśmy więcej, niż mogło nam 
wyjść na zdrowie, i wyznałem mu, że moje życie legło w gruzach, a on jęczał, że 
to przez te kobiety, zawsze przez te kobiety i że nigdy nie przestanie jej 
kochać, nigdy, i czy rozumiem, że złamała mu serce, czy ja to rozumiem. Wiem, 
Jeff, pocieszałem go, wiem, a w skrytości ducha modliłem się jak szalony, żeby 
moje życie nigdy nie było takie parszywe jak jego, bo wtedy nie zawracałbym 
sobie głowy wstawaniem rano z łóżka. Później potoczyliśmy się do jego domu, 
gdzie było nawet gorzej, niż myślałem, ale byłem skonany, no i może łyknąłem 
kapkę za dużo na wzmocnienie. Ale nie byłem pijany. Nie, z całą pewnością. Jeff 
bełkotał, że oczywiście, że mogę zostać, jasna sprawa, tak długo, jak tylko 
zechcę, zrobiłby dla mnie wszystko, starego kumpla, mogę spać w jego starej 
sypialni, tej, w której kiedyś... w której kiedyś on z żoną... gdzie oni... nie 
może tam teraz spać, śpi w pokoju gościnnym, jasne, że mogę zostać, nie ma 
problemu, jak długo zechcę, naprawdę.
Odlałem się, potem potoczyłem się, obijając o meble, do sypialni. Kołdra była w 
niebieskie kwiatuszki, a na komodzie stało to małe coś z porcelany, no ta, jak 
jej tam, figurka. Był to mały chłopczyk, siedzący skulony na krześle, z 
pochyloną głową i twarzą ukrytą w dłoniach, jakby wypłakiwał sobie oczy, wiecie? 
Ktoś musiał kiedyś go upuścić albo cisnąć nim przez pokój, bo był pęknięty w 
dwóch miejscach i na nowo sklejony. Gdyby u mnie w sypialni stało coś takiego, 
też nie chciałbym w niej spać. Tak czy siak, poklepałem biedaka po głowie, 
mrucząc: „Wiem, jak się czujesz, mały. Nie martw się — może być
46
już tylko lepiej". Później rzuciłem ciuchy na kupę na podłogę i wślizgnąłem się 
pod kołdrę i ostatnim odgłosem, który u-słyszałem przed zaśnięciem, był hałas 
obijającego się po domu Jeffa, przeklinającego drzwi, ścianę, sedes i wszystko, 
co weszło mu w drogę. Zasnąłem, mówiąc sobie, że to tylko zły sen i że rano 
wszystko będzie w porządku. Rano wszystko będzie dobrze. Byle do jutra.
CaiC
Gdybym pozwoliła mu dzisiaj wrócić, nie musiałabym mówić niczego dzieciom. Nie 
stałabym tu teraz ze ściśniętym żołądkiem, usiłując wymyślić jakąś bajeczkę, 
czemu to tata zniknął nagle bez śladu. Moglibyśmy pójść do poradni małżeńskiej, 
porozmawiać z kimś, jak na dorosłych przystało, o jego problemach. Wyobraziłam 
to sobie, jak siedzę z nogą na nodze, uosobienie spokoju, mówiąc cichym i 
opanowanym głosem. Powiedziałabym, że zawiódł moje zaufanie i że czuję się tak, 
jakbym nic dla niego nie znaczyła. Poza tym, nie dość, że prowadza się z inną to 
do tego wszystkiego jest nieodpowiedzialny i zostawia wszystko na mojej głowie, 
no i nie mogę sobie przypomnieć, kiedy ostatnio poważnie rozmawialiśmy. Kładąc 
jedną rękę starannie na drugą i opierając je na kolanie, dodałabym, że rzadko 
kiedy się kochamy, a jeśli już do czegoś dojdzie, to odbywa się to wedle tego 
samego schematu, równie przewidywalnie jak ładowanie naczyń do zmywarki: 
umieścić wszystko na swoim miejscu, wsypać proszek, zamknąć drzwi, ustawić 
program i włączyć. Wszystkie systemy gotowe do startu. Zaczyna się od tego, że 
muska ustami moją szyję, mrucząc mi do ucha. Potem przechodzi do piersi; na ogół 
faworyzuje lewą pewnie dlatego, że jest praworęczny, ale potem zdarza mu się 
mruknąć: „Och, ależ nie mogę ciebie zaniedbywać". To cały Scott, gadający do 
mojej prawej piersi. Przemawia do nich jak do milusich zwierzątek domowych. 
Kładzie mi dłoń na piersi, drażniąc sutek, albo ujmuje ją w dłoń, jakby oceniał 
wagę ciastka na wiejskim festynie, podczas gdy druga ręka sunie niżej, podążając 
nieuniknienie w dół, z nieuchronnością jaskółek odlatujących przed zimą na 
południe.
Pewnie sama nie jestem lepsza w te klocki. Odkryliśmy, co,
48
lepiej lub gorzej, ale działa, więc po co to zmieniać? To tak, jakby wpadło się 
na to, jak upiec w miarę przyzwoity biszkopt, więc po co zawracać sobie głowę 
szukaniem lepszego przepisu?
Następnym razem, gdy zadzwoni, mogłabym z nim porozmawiać, zamiast rzucać 
słuchawkę. Albo sama do niego za-d2Wonić. Cassie by tak zrobiła. Stwierdziłaby, 
że muszę się zdecydować, czego chcę, i przejąć kontrolę nad sytuacją. Wydaje się 
to takie łatwe, prawda? Tylko że ja nawet nie wiem, czego chcę.
Moglibyśmy sobie jakoś z tym poradzić. Innym się to udaje. Przytrafia się to 
tysiącom par, zapewne milionom. Próbowałam się przekonać, że to nic wielkiego. 
Ciągle się zdarza. Założę się, że Scott tak właśnie myśli — że wszyscy to robią 
tylko że on miał tego pecha, że się wydało.
Po raz setny, tysięczny tego dnia, powróciłam myślą do wczorajszej nocy. Miałam 
takie dziwaczne wrażenie, jakbym oglądała to wszystko w kinie, jakby tak 
naprawdę wcale mi się to nie przydarzyło. Scott powtarzał w kółko te same 
absurdalne bajeczki — w jednej chwili udawał, że mu przykro, i zapewniał, jak 
bardzo mnie kocha, a zaraz potem usiłował zrzucić całą winę na mnie, twierdząc, 
że to ja go do tego popchnęłam, tak bardzo się czuł odrzucony i niekochany. 
Żałosne przedstawienie. To cały Scott, nigdy nie bierze za nic odpowiedzialności. 
Nigdy. Mój własny głos brzmiał chłodno i zdawał się dobiegać z oddali, jakbym 
tylko wygłaszała napisaną dla mnie kwestię. Brzmiał ostro i zgorzkniałe, tylko 
że wciąż nie mogłam oprzeć się wrażeniu, że powinno mnie to bardziej poruszyć. 
Tymczasem było mi po prostu niedobrze, czułam się dziwnie i niepewnie i 
pragnęłam tylko nie musieć już na niego patrzeć. Nie mogłam znieść myśli, że 
spojrzę mu w oczy i nie będę wiedzieć, czy kłamie.
Może kazać mu samemu wyjaśnić to wszystko Natowi i Rosie, niech się przekona, 
jak to jest, kiedy trzeba powiedzieć własnym dzieciom, dlaczego nie może już być 
razem z nimi
49
w domu. To jego wina, więc czemu to ja muszę głowić się nad jakimś 
wytłumaczeniem, z którym dadzą sobie radę? Tylko że jeśli on im to powie, to na 
pewno będzie kłamać. Będzie chciał wykręcić kota ogonem, przekonać ich, że 
postępuję nierozsądnie i niesprawiedliwie, że to kara za jeden tyci błąd. Nie, 
muszę zrobić to sama.
Zadzwoniłam do niego na komórkę.
— Gail. — W jego głosie usłyszałam ulgę. Wydaje mu się, że mu wybaczyłam, że 
poproszę go, by wrócił. Ty arogancki gnojku, pomyślałam, czując, jak wzbiera we 
mnie prawdziwy gniew, sprawiający, że na nowo odżywam. — Tak bardzo...
— Odpuść sobie. Nie dzwonię, żeby wymieniać się uprzejmościami. — Udało mi się 
nie podnieść głosu, prawdziwe u-osobienie spokoju.
— Ale czy mogę tylko....
— Nie, nie możesz. Powiem dzieciom. Dziś wieczorem. Chciałam tylko, żebyś o tym 
wiedział. 1
Zapadła cisza. Scott to straszna gaduła, więc zastanawiałam się, czy nie 
przerwało połączenia.
— Scott? Jesteś tam?
— Jestem, jestem. Przepraszam. Co im powiesz?
— Sadzę, że powinnam powiedzieć im prawdę, nie uważasz? Nie są już małymi 
dziećmi.
— Musisz?
Cały Scott, byle tylko wymigać się od kłopotów.
— Cóż, zdaję sobie sprawę, że nie cenisz sobie szczerości tak bardzo jak ja, 
ale nie widzę powodu, dla którego miałabym okłamywać własne dzieci.
— Nie, oczywiście, że nie. Nie okłamywać. Ale czy nie mogłabyś po prostu...? — 
skomlał i jęczał niczym dzieciak, chcący postawić na swoim.
— Czy nie mogłabym po prostu tak tego sformułować, żebyś wyszedł z tego czysty 
jak łza? Wydaje ci się, że masz prawo o to prosić? — Nie tak miałam to rozegrać. 
Miałam być
50
spokojna, rozsądna i dojrzała, ale zabrzmiało to gorzko i szyderczo. Jakbym była 
rugającą go nauczycielką.
— Nie. Pewnie nie.
— Świetnie, widzę, że to sobie uzgodniliśmy. Ciekawe, gdzie też on może nocować. 
Zastanawiam się, czy
zatrzymał się u niej. Założę się, że tak, założę się, że poszedł prosto do niej, 
wskoczył jej do łóżka i... Nie będę o tym myśleć.
— Spakuję twoje rzeczy za dzień czy dwa. Gdzie się zatrzymałeś?
— U Jeffa. Ale, Gail, naprawdę musimy...
— Możesz je odebrać w przyszłym tygodniu, kiedy dzieci będą w szkole.
— A w weekend? Czy mógłbym...
— Nie. Zabieram dzieci do moich rodziców.
— Nie możesz zabronić mi się z nimi widywać.
— Jak śmiesz mówić mi, co mogę, a czego nie! — Zaschło mi w gardle, w ustach 
czułam cierpki posmak. Opadłam ciężko na schody i pochyliłam głowę, czując 
mdłości i bojąc się, że zaraz zemdleję.
— Kiedy będę mógł je zobaczyć?
Nie wiem, nie wiem. Ja tak nie mogę. Nie chcę, żeby to się działo. Nienawidzę go, 
że nam to robi. To nie moje życie. Nie wiem, jak powinnam się zachować.
— Nie wiem.
Odetchnęłam głęboko i chwyciłam się kurczowo poręczy, jakby mogła mnie uratować. 
Czułam się, jakbym znalazła się za burtą unoszona przez prąd, zagubiona i 
samotna, bez żadnej nadziei na ratunek.
— Hm, może w przyszły weekend. Wiesz, że nie zabroniłabym ci się z nimi widywać. 
Nie ośmieszaj się odgrywaniem roli skrzywdzonej ofiary.
— To nie tak. Po prostu...
— Musimy przez kilka dni od siebie odpocząć, to wszystko. Proszę, zostaw nas po 
prostu przez kilka dni w spokoju.
51
Scott
Pewnie wypadałoby wspomnieć o wydarzeniu, które doprowadziło do mego odejścia. 
To niezupełnie tak, że odszedłem z własnej, nieprzymuszonej woli. Nie do końca. 
Gail mnie do tego zachęciła. Tak, sądzę, że z całą pewnością można potraktować 
zostawienie mnie na progu zamkniętych drzwi, w samym środku nocy, jako zachętę. 
To nie do końca tak, jak myślicie, więc wysłuchajcie mnie do końca. No dobra, 
jest tak, jak pomyślicie, ale wiem, że jak wyznam, że spałem z kimś innym, to 
spiszecie mnie na straty, myśląc sobie: „Pieprzony cudzołożnik, nic dziwnego, że 
kazała mu się wynosić", gdy tymczasem to naprawdę nie tak. Zapewne należało 
wtajemniczyć was już wcześniej, ale nie urodziliście się wczoraj, a nie trzeba 
być Einsteinem, żeby się domyślić. Mniejsza z tym. W każdym razie, wskutek 
niezależnych ode mnie okoliczności — mianowicie bycia facetem — mój kutas 
niechcący wylądował w niewłaściwym miejscu o niewłaściwej porze. Czy raczej w 
niewłaściwej osobie, mówiąc ściśle. A Gail dowiedziała się o tym.
Przede wszystkim, niech mi będzie wolno wyjaśnić, że nie miałem romansu. Trudno 
to nawet nazwać skokiem w bok — był to nie tyle jednorazowy, co jednogodzinny 
wyskok, a co jeszcze bardziej niesprawiedliwe, nigdy wcześniej nie zboczyłem z 
drogi cnoty, ani razu. Zdaję sobie sprawę, że to mnie nie usprawiedliwia, ale 
chciałbym, żebyście wiedzieli, że mi to nie weszło w nałóg. Wiem, że to musi 
brzmieć, jakbym próbował wymigać się od kary: „Pszepani, pszepani, to się nie 
liczy, bo wcale się dobrze nie bawiłem". Ale to trochę tak, jak z rozmokłymi 
frytkami — ma się uczucie, jakby marnowało się swój przydział dozwolonych 
grzeszków, bo za taką samą ilość tłuszczu, kalorii i diabli wiedzą czego jeszcze, 
można by zjeść
53
naprawdę dobre frytki i mieć z tego jakąś uciechę. Ale frytki już kupione, więc 
nie pozostaje nic innego, jak tylko je zjeść i czuć się wkurzonym, że zużyło się 
już swój przydział. Dla odpokutowania spłukuje się je dietetyczną colą. I może 
jeszcze przegryza pączkiem, żeby zjeść coś naprawdę zabronionego, przy czym 
frytki to małe piwo, i żeby pozbyć się smaku dietetycznej coli.
Później opowiem wam o Angeli, o przyczynie tych wszystkich kłopotów, która przez 
przypadek zbyt dokładnie zaznajomiła się z zawartością moich spodni. Tak czy 
inaczej, po naszym absolutnie nic nie znaczącym półbzykanku wróciłem do pracy po 
swoje rzeczy i pojechałem do domu. Gdybym był bardziej przebiegłym draniem, a 
nie po prostu głupim kretynem, nigdy by się to nie wydało. Ale przecież nie 
noszę w tylnej kieszeni spodni egzemplarza Jak popełnić cudzołóstwo — i żeby 
uszło to na sucho.
Wróciłem zatem do domu, pocałowałem Rosie i spytałem, co słychać. Nat gdzieś 
wybył, pewnie na trening. Cmoknąłem Gail. Przez moment zmarszczyła brwi, ale 
wtedy specjalnie się tym nie przejąłem, ona zaś niczego nie powiedziała. Może 
dlatego, że obok była Rosie, trajkocząca o różnych swoich sprawach, jak to ma w 
zwyczaju. No wiecie, na przykład, że w tysiąc sześćset którymś tam Tamiza 
zamarzła na amen i urządzano na niej festyny, ze ślizgawką i ogniskami i w ogóle, 
wprost na lodzie. O tego typu sprawach.
Zjedliśmy kolację, kurczaka a la coś tam, potem Rosie poszła na górę robić 
lekcje, wrócił Nat, i Gail przygotowała mu coś do jedzenia. Pooglądaliśmy razem 
telewizję, później Nat powędrował na górę, ponoć by odrobić zadanie domowe, ale 
pewnie by obijać się jak zwykle, grając na komputerze. Było tak cholernie 
zwyczajnie, rozumiecie? Wieczór jak setki, jak tysiące innych.
Gail oznajmiła, że idzie wziąć kąpiel, i kazała mi załadować naczynia do 
zmywarki. Mruknąłem, że za chwilkę. Nie, teraz, rzuciła mi przez ramię, idąc po 
schodach, a ja puściłem to
54
mimo uszu. Oglądałem dalej telewizję — to był jeden z tych reality show, w 
których zwyczajni ludzie nagle stają się sławni, bo są w telewizji. Rozwalony na 
kanapie, zastanawiałem się, co by było, gdyby zamontowali kamery u nas w pracy i 
kto stałby się gwiazdą czyja, jako menedżer, czy Lee, jako, szczerze mówiąc, 
zuchwały drań, czy Harry, prawdziwa sól ziemi. Potem przypominałem sobie 
wydarzenia dnia, no cóż, głównie ten epizod z Angelą jakbym oglądał film na 
wideo, puszczając jeszcze raz ten dobry kawałek, czyli wyczekiwanie i chwilę, 
gdy zaczęliśmy się całować i zdzierać z siebie ubranie, a przesuwając te mniej 
udane fragmenty, tak abym wytrzymał dłużej i przywiódł ją do takich wyżyn 
rozkoszy, o których istnieniu nie miała nawet pojęcia.
Ułożyłem talerze w stos na blacie, ale po zastanowieniu włożyłem je jak należy 
do zmywarki i pogrzebałem w szafce pod zlewem w poszukiwaniu proszku. Czemu 
wymaga to tyle zachodu? Chryste, zanim się człowiek upora z tym wszystkim, już 
dawno zdążyłby sam pozmywać. Zamknąłem drzwi na klucz i poszedłem na górę.
Gail siedziała przy toaletce, zmywając makijaż.
— Miły dzień? — spytała, patrząc na moje odbicie w lustrze.
— Tak, w porządku. — Zacząłem się rozbierać. — No wiesz, takie tam nudne, 
zwykłe sprawy.
— Pamiętałeś, żeby odebrać z pralni mój żakiet?
— O cholera. Przepraszam. Odbiorę go jutro, obiecuję. Westchnęła ze znużeniem.
— Mówiłeś to wczoraj. Przecież nie proszę cię o nic wielkiego.
— Przecież przeprosiłem. Nie zamierzałaś chyba nałożyć go w środku nocy? — 
Zdjąłem spodnie.
— Scott.
— Hmm?
— Czemu masz bokserki na lewej stronie?
— Co? Niemożliwe. Naprawdę?
55
— Jak widać.
Spojrzałem na dół. Kurwa. O jasna cholera i kurwa mać. 1 Wzruszyłem ramionami. 
Tylko spokojnie. Nie trać głowy.
— Pewnie założyłem je tak rano. Z każdym dniem coraz 1 większy ze mnie 
sklerotyk. Niedługo trzeba będzie posłać mnie j do domu spokojnej starości, hę?
Głos Gail był zimny jak lód.
— Rano nie miałeś ich na lewej stronie. Pamiętam.
— A co, przeprowadzałaś jakąś inspekcję? Oczywiście, że ] tak, nie ma innego 
wytłumaczenia.
Wtedy Gail odwróciła się od lustra i wstała.
— Zwróciłam dziś rano uwagę na twoje bokserki, bo to ta 1 para z dziurą na 
lewej nogawce, którą obiecałeś wyrzucić.
— Dziurą? Jaką dziurą? — Grałem na zwłokę. Pomacałem i ręką. Cholera. Teraz 
była na prawej nogawce. Tylko spokojnie. ] Obróć to w żart. — A ty co, porucznik 
Columbo?
— Co to za kobieta, Scott? — Głos Gail był cichy i spokój- j ny. Ledwie ją było 
słychać, ale doszedłem do wniosku, że to nie najlepszy moment, żeby prosić ją, 
żeby mówiła trochę ]
głośniej.
— Daj spokój! Cały wieczór szukasz pretekstu do kłótni. I O co ci chodzi? Jeśli 
miałaś gówniany dzień, w porządku, wy-1 starczy powiedzieć, ale nie musisz od 
razu się na mnie wyżywać. To cała ty. Tylko dlatego, że ktoś ma bokserki na 
lewej stronie, to nie znaczy jeszcze, że...
— A niby co to znaczy? — przerwała mi.
Moją uwagę przyciągnęło lustro toaletki na plecami Gail.
— Słuchaj, pewnie patrzałaś na mnie w lustrze. Dlatego! pomyliło ci się, że 
dziura jest na lewej nogawce. Ale już wtedy były na lewej stronie, w porządku?
— Nie, nie w porządku. To ty się pomyliłeś. W porządku? i
Wolałbym już, żeby na mnie nawrzeszczała, żeby płakała] i histeryzowała. Wtedy 
to ja mógłbym być uosobieniem spokoju i poświęcić całą uwagę próbom uspokojenia 
jej. Tymczasem
56
Gail pozostała zupełnie spokojna, co było dużo bardziej przerażające. A mnie 
zaczynało już brakować pomysłów.
— Teraz mi się przypomniało. Rzeczywiście, eee, zdjąłem ciuchy po robocie, ale 
to dlatego, że, eee, że kawałek szkła wbił mi się w nogę, więc musiałem zdjąć 
spodnie.
— A tak dokładnie to z jakiego powodu musiałeś ściągnąć bokserki?
— Bo tam właśnie wbił mi się ten odłamek. Zobacz! — Dźgnąłem się palcem w 
pośladek. — Wydawało mi się, że tu mi się właśnie wbił, więc rozebrałem się w 
pracy w toalecie, żeby zobaczyć, ale niczego nie zauważyłem, więc zaraz ubrałem 
się z powrotem. I tyle. To cała historia. Spytaj, kogo chcesz. Lee tam był, 
możesz go spytać. Spytaj Harry'ego.
Gail tylko stała, skrzyżowawszy ramiona, z oczami zimnymi i błyszczącymi — jak 
szkło.
— Ty zakłamany sukinsynu! — Jej głos nieoczekiwanie przeszedł w krzyk. Jej 
słowa były jak cios w żołądek. — I już wcześniej śmierdziałeś jakimiś 
koszmarnymi perfumami czy mydłem. Przespałeś się z kimś, wiem, że tak.
— Nie! Przysięgam, że nie. — Starałem się, by mój głos zabrzmiał spokojnie i z 
nutką oburzenia. — Rozumiem, że mogłaś odnieść takie wrażenie, ale po prostu się 
mylisz. Słowo.
— Przysięgasz?
— Tak, przysięgam. Już to mówiłem, prawda? Kochanie, daj spokój. Wiesz, że 
nigdy bym tego nie zrobił.
— Na co?
Dacie wiarę? Słowo daję, marnuje się jako nędzna recepcjonistka, powinna była 
zostać prawnikiem. Nadal usiłowałem stosować taktykę: „Kto? Ja?"
— Daj spokój, Gail. Bądźmy rozsądni. Jak to, na co? Że niby co, mam przysiąc na 
Biblię? Robisz chyba z igły widły. Masz okres?
W normalnych okolicznościach mógłbym sobie, rzecz jasna, tak pomyśleć, ale 
ponieważ mi życie miłe, nigdy bym tego
57
nie powiedział. Nic tak nie doprowadza Gail do szału, jak sugestia, że cierpi na 
zespół napięcia przedmiesiączkowego i że ] to wszystko wina jej hormonów. Nie 
rozumiem, dlaczego — można by pomyśleć, że będzie zadowolona z wymówki. Kiedy ja 
jestem w złym humorze, to nazywa się, że po prostu stroję fochy i kwita. Ale 
pomyślałem, że to dobre zagranie taktyczne, kierujące jej uwagę na inne tory, 
jak rzucenie granatu pod nogi wroga, gdy podaje się tyły.
Gail jednak nie połknęła haczyka, tylko uniosła jedną brew. Zły znak.
— Przysięgnij, że z nikim nie spałeś...
— Przysięgam. Z nikim nie spałem. W porządku? Potrząsnęła głową.
— To nie wystarczy.
— Przysięgam... o, przysięgam na moje życie. W porządku? Możemy dać już temu 
spokój? To był długi dzień.
— Nie. Przysięgnij na życie Rosie. Na życie Nata.
— Że co? Teraz to już naprawdę idiotycznie się zachowujesz. Nie wiem, co w 
ciebie wstąpiło.
— Przysięgnij na życie naszych dzieci. No, dalej. Nie możesz, prawda?
— Jasne, że tak. Eee...
Zaległa śmiertelna cisza. Słyszałem tylko bicie swego serca, swój oddech. 
Wydawało mi się, że słyszę nawet krew krążącą mi po ciele, jakby w każdym 
zakamarku ciała poszukiwała cudu, dobrej wymówki. To tylko kłamstewko. Mogę 
skrzyżować palce za plecami i powiedzieć sobie po cichu, że w rzeczywistości tak 
nie myślę, żeby się nie liczyło. Powinienem po prostu zaryzykować. Na miłość 
boską, przecież nawet nie jestem przesądny. No dawaj, Scotty, co za różnica? Na 
litość boską, chłopie, wyduś to wreszcie, po prostu to powiedz. Wypowiadałem to 
w myślach, szybko i bezgłośnie. Przysięgam na życie Rosie, na życie Nata, że nie 
spałem z inną kobietą. Nawet niewypowiedziane, słowa te skrzą się 
niebezpieczeństwem, jakby zapaliły, niosący śmierć,
58
lont. Przed oczami przesuwały mi się, trwające ułamki sekund, obrazy: Rosie 
jedzie chodnikiem na swoim fioletowym rowerku ___ zza zakrętu wyłania się 
pędzący za szybko samochód — zaskoczenie na twarzy otępionego whisky kierowcy, 
jego powolne juchy, jakby odtwarzane w zwolnionym tempie — samochód wjeżdżający 
na krawężnik — Rosie, jej mała buzia rozwarta w niemym „o" — ściskający żołądek 
pisk opon. I Nat — nagle starszy — w klubie — szczupły i wysoki, sprawiający 
wrażenie, jakby jeszcze nie dorósł do swojego ciała — cofa się, żeby przepuścić 
przechodzącą dziewczynę, wytrąca komuś szklankę z ręki — koło niego twarz 
rozpalona wściekłością — szturchanina — zbite szkło — błysk noża wyszarpniętego 
ze skarpetki — zaskoczenie na twarzy Nata, wyraz jego oczu, gdy pochyla głowę, 
by spojrzeć na własną krew.
— Eee...
Nagle z dworu dobiegł nas odgłos zawracającego samochodu i oboje aż 
podskoczyliśmy. I wtedy zupełnie straciłem panowanie nad sobą i zacząłem 
bełkotać:
— To był tylko ten jeden raz. Naprawdę. To bez znaczenia, to nic dla mnie nie 
znaczyło. Ona nic dla mnie nie znaczy... To nie tak, jak myślisz... To żaden 
romans, nic z tych rzeczy... Naprawdę, po prostu tak się jakoś stało... To się 
już nigdy więcej nie powtórzy... Już nigdy się z nią nie spotkam... 
Przysięgam...! Obiecuję...! Widzisz, to...
— Cśśśś! — wysyczała Gail. — Obudzisz dzieci. Nie wrzeszcz tak.
— Przepraszam.
Prychnęła w odpowiedzi na moje kulawe przeprosiny.
— Do kuchni — rozkazała, ruszając ku schodom. — Załóż coś na siebie.
Naciągnąłem z powrotem spodnie na zdradzieckie bokserki i włożyłem koszulę, 
rzuconą na oparcie krzesła.
59
Gail siedziała przy kuchennym stole, popijając wodę. Za-j proponowałem, że 
zrobię jej kawę, ale znowu tylko prychnęła! w odpowiedzi. Musiałem jednak zająć 
czymś ręce, które niej chciały mi się przestać trząść, więc zacząłem majstrować 
przy czajniku i słoiku z kawą przeciągając całą operację otwierania; lodówki, 
nalewania mleka, powolnego zdejmowania przykry-] cia cukiernicy i mieszania kawy, 
po czym wbiłem wzrok w ku-j bek, jakby odpowiedź na pytanie, co mam teraz zrobić, 
miała! objawić mi się w kawie. Starłem z blatu okrągły ślad po kubku i porządnie 
rozwiesiłem ściereczkę, żeby pokazać, jaki to ze mnie dobry mąż. Wziąłem wiszącą 
na oparciu krzesła ścierkę do naczyń i ściskałem ją kurczowo, jakby mogła mnie w 
jakiś sposób poratować.
— Nie wiedziałam, że nasze małżeństwo nic dla ciebie nie znaczy.
— To nieprawda! Jest dla mnie wszystkim, wiesz, że tak. Gail potrząsnęła głową.
— Cśśś. Piętnaście lat wyrzucone w błoto. Trochę szkoda, powiedziałabym.
— Proszę, kochanie, nie bądź taka. Możemy jeszcze tai wszystko naprawić.
— Niby jak? Jakim prawem mówisz mi, jak mam się za-1 chować? Jak śmiesz! Ty 
pieprzony gnojku, mogłeś mnie czymś zarazić, AIDS, czymkolwiek!
Wzdrygnąłem się, słysząc w ustach Gail przekleństwo. Nie mogłem sobie 
przypomnieć, kiedy ostatni raz zaklęła. Zwykle bardzo się pilnuje, żeby dawać 
dobry przykład Natowi i Rosie. Zupełnie jakbym słyszał bluzgającą zakonnicę, 
albo kogoś takiego.
— Nie, Gail. Nie musisz się o to martwić. Zabezpieczyliśmy się.
— Aha, rozumiem. To był całkowicie spontaniczny wyskok i nie miałeś pojęcia, że 
twój niesforny ptaszek zaprowadzi cię do łóżka jakiejś zdziry, ale tak się jakoś 
złożyło, że miałeś
60
przy sobie paczkę kondomów. Może jeszcze mam ci być za to wdzięczna?
Jak z czymś takim można wygrać?
— Nie były moje. To ona je miała.
Po tych słowach nic już jej nie mogło zatrzymać. Wystrzeliwała pytania, jedno za 
drugim, jak pociski, nie tracąc jednak tego dziwnego opanowania. Przypominała 
gospodynię teleturnieju, odczytującą pytania z telepromptera. Kim jest ta dziwka? 
Jak się nazywa? Ile ma lat? Gdzie mieszka? Jak ją poznałem? Czy powiedziałem jej, 
że mam żonę? Czy chce, żebym z nią zamieszkał? I tak dalej, bez końca. Nic, co 
powiedziałem, nie robiło na niej wrażenia.
— To nic z tych rzeczy, Gail. Mówiłem ci już, to było...
— Zamknij się, Scott! Po prostu się zamknij. Nie mam siły, żebyśmy wrzeszczeli 
na siebie do rana.
Ja nie wrzeszczałem, ale to nie była najlepsza pora, żeby czepiać się szczegółów. 
Nagle podniosła się od stołu.
— Jutro przyjeżdżają po śmieci. Pamiętałeś, żeby je wystawić?
— Eee, nie. Śmieszna rzecz, ale wyleciało mi to z głowy. To chyba dobry znak, 
no wiecie, że sytuacja się uspokaja
i wszystko wraca do normy. Zacząłem już myśleć, że jutro rano, po przespanej 
nocy, będzie spokojniejsza, będziemy mogli porozmawiać i wyjaśnię jej, jak to 
było.
— No, ja ich przecież nie wystawię. Nie mam butów. Byłem nawet zadowolony, że 
mogę się czymś zająć. Czymś
konkretnym, z czym dam sobie radę i czego dokumentnie nie spieprzę. Zarzuciłem 
sobie ścierkę do naczyń na ramię jak kucharz, wziąłem mokasyny z półki w 
przedpokoju i wsunąłem je na bose nogi. Poszedłem po kubeł na śmieci, stojący z 
boku domu. Usłyszałem odgłos zatrzaskujących się drzwi. Wystawiłem kubeł przed 
dom i zapukałem lekko w szybę drzwi.
— Gail.
— Słucham? — spytała zimno.
61
— Otwórz, kochanie. Zimno tutaj.
— Kto tam?
Och, świetnie, rżniemy głupa, tak?
— Przestań, to ja. Nie wygłupiaj się.
— Obawiam się, że pan już tu nie mieszka. Przykucnąłem, żeby porozmawiać z nią 
przez szparę na listy.
— Gail!
— Cśśś! — Spojrzała mi w oczy. — Nie waż się denerwoJ wać dzieci. Zdaję sobie 
sprawę, że nie dbasz o moje uczucia, ale myślałam, że obchodzą cię przynajmniej 
uczucia własnych dzieci.
— Gail. Kochanie. Jest przeraźliwie zimno. Żarty żartamij ale już wystarczy. 
Wpuść mnie i porozmawiajmy poważnie, dobrze?
— Żarty? Więc to dla ciebie żarty? Wywracasz całe mojej życie do góry nogami, 
wyrzucasz piętnaście lat mojego życia na śmietnik i wydaje ci się, że to żarty? 
Cóż, przykro mi, że niej podzielam twojego poczucia humoru. Postaraj się nie 
wchodzić w drogę mleczarzowi, jeśli masz zamiar koczować na progui do rana.
Światło w przedpokoju zgasło.
— Gail! Na litość boską! Posłuchaj, spróbujmy się uspo-j
koić i...
— Jestem najzupełniej spokojna, zapewniam cię. Tak, rze4 czywiście. Zupełnie 
spokojna.
— Gail, przynajmniej otwórz drzwi i daj mi kluczyki od samochodu. Nie chcesz 
chyba, żeby wałęsał się do rana po| ulicach?
Cisza. Wstałem, widząc za matową szybą drzwi oddalająca się sylwetkę Gail. 
Usłyszałem brzęk kluczy — moich kluczyj — czemu to tak długo trwa? Znowu 
przykucnąłem, żeby zajrzeć przez szparę na listy, i o mały włos Gail nie wykłuła 
mi oka tymi cholernymi kluczami. Odczepiła z kółeczka klucze oq domu, 
zostawiając tylko te od samochodu i pracy. Dzięki, skar-
62
bie. Potem pochyliła się i spojrzeliśmy sobie prosto w oczy przez szparę na 
listy.
— Odczepiłam twoje klucze od domu, bo nie będą ci już potrzebne.
— Gail, złotko, daj spokój, nie bądźmy... Zatrzasnęła mi klapkę na listy tuż 
przed nosem.
— Czy w takim razie mogę dostać kurtkę? Proszę.
— Nie. Nie przejdzie przez szparę na listy. Poczułem się jak Hannibal Kanibal w 
Milczeniu owiec. No
wiecie, Hannibal Lecter, któremu musieli podawać żarcie i papiery przez otwór, 
bo inaczej z miejsca by się na nich rzucił z zębami.
— Po prostu uchyl trochę drzwi.
Pomyślałem, że jeśli tylko udałoby mi się wsunąć stopę w szparę, to zmusiłbym ją 
do rozmowy i przemówił do rozsądku.
Gail stała tuż po drugiej stronie drzwi. Po chwili dobiegł mnie szczęk zasuwy i 
odgłos przekręcanego dwukrotnie klucza. Obserwowałem ją, tył jej bosych stóp, 
przez szparę na listy, gdy wspinała się po schodach do sypialni, beze mnie.
— Gail!
Ha! Na pewno zejdzie za dziesięć minut i mnie wpuści. Chce się po prostu odegrać, 
ukarać mnie, każąc mi marznąć na progu mego własnego domu. A co, jeśli jednak 
nie? Zresztą i tak nie mogłem tu sterczeć do rana. Wsiadłem do wozu i zapuściłem 
silnik, żeby ogrzać samochód, zastanawiając się, co mam teraz, do cholery, 
zrobić. Gdzie mogę pojechać, no gdzie mogę pojechać?
I tak oto wylądowałem na noc w pracy.
Ukosie
Nat to wstrętny, głupi kłamczuch. Powiedział, że tata nas] zostawił i że już nie 
wróci, powiedział, że tata w ogóle nie wrócił wczoraj na noc i że mama kłamała, 
mówiąc, że poszedł spotkać się z jakimś kolegą i że to dlatego nie ma go na 
kolacji. Mama mówi, że to brzydko kłamać. Wtedy, kiedy zbiłam ten żółty dzbanek 
do herbaty i ukryłam skorupy za szopą w ogrodzie i powiedziałam, że go nie 
widziałam, mama powiedziała, że trzeba mówić prawdę, a wtedy wszystko będzie 
dobrze. Nat bez przerwy kłamie. Mówi, że robi lekcje, a tak naprawdę to gra na 
komputerze. I że skończyły mu się pieniądze na autobus, więc mama mu daje, a on 
idzie do szkoły piechotą i zatrzymuje te pieniądze dla siebie. Nat twierdzi, że 
to nic złego i że to nie jest kłamstwo, bo przecież mógłby potrzebować tych 
pieniędzy na autobus, a zresztą to nikomu nie szkodzi.
Dzisiaj rano taty nie było na śniadaniu i znowu się z nami nie pożegnał jak 
wczoraj.
Kiedy mama nie patrzała, Nat kopnął mnie pod stołem i mruk^ nął: „No i co?" 
Wskazał głową na puste krzesło taty. Oddałam mu kopniaka i podwinęłam nogi pod 
siebie, żeby nie mógł mi oddać.
A potem mama powiedziała, że jedziemy na weekend dq Buni i dziadka. Nat się 
skrzywił, ale tak naprawdę to lubi do nich jeździć. Bunia robi najlepsze 
pieczone ziemniaki na calut-i kim świecie, a ostatnio dziadek powiedział, że za 
zegarem na kominku czeka na nas obrazek królowej, a kiedy tam zajrzeliśmy, 
znaleźliśmy po dziesięciofuntowym banknocie. Nat spyta! mamę, czy tata też z 
nami pojedzie. Wziął pomarańczę z miski na owoce i zaczął ją podrzucać i łapać 
jedną ręką. Wtedy ma-
64
?? odparła, że właściwie to nie, nie pojedzie, i nagle zrobiła dziwną minę, 
usiadła szybko na krześle i powiedziała, że musi z nami porozmawiać.
Nat obrócił się i upuścił pomarańczę.
— No i co, Rosie! Mówiłem!
— Nathan! Nie krzycz na Rosie.
— Muszę już iść.
Mama rzuciła okiem na zegar.
— Masz jeszcze chwilkę. Chodź, proszę, i usiądź.
— Postoję.
Mama westchnęła i powiedziała, że ona i tata postanowili rozstać się na trochę i 
dlatego przez pewien czas tata nie będzie mieszkał z nami w domu. Dodała, że to 
nie z naszego powodu i że musimy zrozumieć, że mamusia i tatuś nadal bardzo nas 
kochają. Nat stał z boku i wpakował sobie palec do buzi, jak zawsze, gdy robi mu 
się od czegoś niedobrze.
Potem wziął pomarańczę i rzucił ją na stół jak piłkę, jakby myślał, że się 
odbije.
— Nathan, nie rób tak. Uszkodzisz ją.
— No to co?
— Rozumiem, Narty, że jesteś zdenerwowany... — Mama rozłożyła ręce, jakby 
chciała go przytulić, ale Nat odsunął się od niej.
— Wcale nie. Guzik mnie obchodzi, co wy dwoje wyprawiacie.
Potem kopnął krzesło i wypadł do przedpokoju.
— Nat, zaczekaj! Naprawdę musimy... — Mama zaczęła wstawać.
— Muszę lecieć. Przez ciebie się spóźnię. — Potem trzasnęły drzwi frontowe. 
Mama znowu osunęła się na krzesło.
— Rosie? Rozumiesz, co chciałam powiedzieć? Przechyliłam miseczkę, żeby zebrać 
na łyżkę ostatnie Rice
Krispies.
— Rozwodzicie się?
— Nie, skarbie, nic w tym rodzaju. Po prostu... po prostu
65
tata wyprowadził się na trochę, to wszystko. Wiesz, jak to jest, 1 kiedy 
pokłócisz się w szkole z koleżanką i gniewacie się na sie- i bie? Z nami jest 
trochę podobnie.
— Pani Collins każe nam się pogodzić i przeprosić, bo jeśli I nie, to równie 
dobrze możemy wrócić do przedszkola.
Mama zaczęła sprzątać ze stołu, a ja poszłam odłożyć I szklankę i miseczkę do 
zmywarki.
— No tak — przytaknęła mama i dziwnie się roześmiała, i — No cóż, pewnie ma 
rację.
Cati
Wpadła Cassie. Powiedziałam jej, co się stało i jak zostawiłam Scotta na dworze, 
a Cassie prawie zakrztusiła się Bacardi.
— I dosłownie klęczał na progu i skomlał? Boże, szkoda, że tego nie widziałam. 
Za żadne skarby świata nie mogę nakłonić Dereka, żeby padł przede mną na kolana, 
no wiesz, co mam na myśli. — Cassie wymierzyła mi kuksańca i zarechotała. Ma 
wiecznie kosmate myśli, ta Cassie.
Wzięłam butelkę rumu i kiwnęłam głową w kierunku jej szklaneczki.
— Dolej, dolej — rozkazała. — Musiałaś go cholernie wystraszyć. No więc, jak 
długo każesz mu cierpieć? Hej, nie przesadzaj z tą colą! Chcę poczuć smak rumu.
— Cierpieć? Nie wydaje mi się. Cholernie łatwo się wywinął, trzeba było 
potraktować jego klejnoty tarką do sera.
Cassie gwałtownie wciągnęła powietrze.
— Złośliwa bestia z ciebie. Takie spokojne babki są zawsze najbardziej cięte. 
Ale pozwolisz mu wrócić, co?
Wzruszyłam ramionami.
— Niekoniecznie.
— Nie wygłupiaj się. Żartujesz, tak? Ale, Gail, tak na serio. — Złapała mnie za 
rękę i obróciła się, by zajrzeć mi w oczy. Nawet odstawiła szklaneczkę. — To 
jest, po tych wszystkich latach, nie chcesz chyba przekreślić tego wszystkiego, 
tylko z powodu... no cóż.
— Z powodu jakiegoś nic nie znaczącego wyskoku, to chciałaś powiedzieć? Mówisz 
jak Scott. Myślałam, że jesteś po mojej stronie.
— Ależ jestem. Jasne, że tak.
67
— Dla mnie to nie było bez znaczenia. A poza tym, tylko i dlatego, że on 
utrzymuje, że to był jedynie skok w bok, to jeszcze nie znaczy, że to prawda. 
Nie wierzę w ani jedno jego j słowo. Równie dobrze mógł mieć z nią romans całe 
lata albo i posuwać co tydzień kogoś innego. Jesteśmy razem od ponad piętnastu 
lat. Przecież to się powinno liczyć. A wyszło na to, że dla niego to zupełnie 
nic nie znaczy. Mniej niż nic.
Cassie pokręciła głową i znowu sięgnęła po butelkę.
— Daj spokój, wiesz, że to nieprawda. Sęk w tym, że my-1 ślisz jak kobieta.
— Cóż... o dziwo, tak.
— Widzisz, wyobrażasz sobie, jak ty byś się czuła, gdybyś przespała się z innym 
facetem. Idę o zakład, że musiałabyś być w nim szaleńczo zakochana, zgadza się?
— W ogóle bym czegoś takiego nie zrobiła. Nigdy.
— Boże, aleś ty męcząca. Nigdy nie robisz niczego złego?) Słuchaj, chodzi mi 
tylko o to, że gdybyś to ty miała go zdradzić, musiałoby chodzić o coś 
poważnego...
— No... Tak.
— ...tymczasem dla Scotta — jak i dla większości mężczyzn, jeśli chcesz znać 
moje zdanie — nie znaczy to nic ponad to, że mu się poszczęściło i nie mógł 
zdobyć się na to, by odmówić.
— I to go twoim zdaniem usprawiedliwia?
— Nie! — Cassie rozejrzała się dookoła. — Zostało jesz! cze trochę lodu?
— Jest w zamrażalniku. Najpierw dokończ, co mówiłaś.
— Dobra. Chodzi mi tylko o to, że wielu facetów nie widzi żadnej 
niekonsekwencji w tym, że kochają swoje żony, ale zabawią się na boku z inną. W 
głowach traktują to jako dwie oddzielne kwestie, więc dla nich to bez znaczenia. 
To po prostu zaspokajanie podstawowych potrzeb: chce ci się pić, pijesz. Stanął 
ci — ciupciasz.
— Więc twoim zdaniem powinnam mu tak po prostu wyn baczyć i powiedzieć: no 
dobra, możesz już wrócić?
68
— Nie. Nie udzielam ci porad, tylko mówię, jak ja to widzę. Moim zdaniem 
powinnaś zrobić to, na co masz ochotę. Może jesteś zadowolona z pretekstu, żeby 
się go pozbyć. Skąd, u licha, ja mam to wiedzieć? Rzadko kiedy odkrywasz karty.
Wstała i poszła do kuchni po lód.
Co chciała przez to powiedzieć, jak myślicie? O tym pretekście? Zastanowiło mnie 
to wtedy, ale nie spytałam jej o to, sama nie wiem czemu. Cassie jest mi bardzo 
bliska, nawet bardziej niż moje siostry, ale chyba nie mówię jej wszystkiego. 
Nie należę do tych osób, co to muszą bez przerwy się wywnę-trzać. Jeśli chcecie 
znać moje zdanie, to lepiej wiele ze swoich uczuć zatrzymać dla siebie. Podobno 
powinno się być otwartym i mówić o swoich emocjach, ale podejrzewam, że 
przeważnie to po prostu wymówka, żeby przerzucić swoje problemy na kogoś innego 
albo stwarzać pozory, że się jest kimś interesującym, gdy w rzeczywistości jest 
się cholernym neurotykiem i tyle.
Cassie inaczej się na to wszystko zapatruje, ponieważ sama zdradziła kiedyś 
Dereka. Zdarzyło się to tylko ten jeden, jedyny raz i była nieźle wstawiona, ale 
jestem pewna, że teraz tego żałuje. Jest jej autentycznie przykro z tego powodu, 
nie jak Scottowi. Derek, rozumie się, nic o tym nie wie. Gdyby to o mnie 
chodziło, nie potrafiłabym z tym żyć. Zamartwiałabym się nieustannie, 
zastanawiając się, czy Scott się jakoś o tym nie dowie.
— Wiesz, że Scott szaleje za tobą. Ma bzika na twoim punkcie.
— W dziwny sposób mi to okazuje.
— No, tacy już są faceci, kochane maleństwa. Kto to może wiedzieć, czemu tak 
się zachowują. Może Scott czuł się stary i niekochany? Przeżywał kryzys wieku 
średniego? Jak wam się układa w łóżku? Może ta kobieta sama mu to zaproponowała
69
— dla większości mężczyzn to wystarczy. Dodaje im to wiary 1 we własne siły. 
Jestem pewna, że z jego strony to nic więcej,! niż tylko głupi skok w bok. Po 
prostu błąd. Pogadaj z nim. Po-1 zwól mu to wytłumaczyć.
Potrząsnęłam głową.
— Czemu tak bardzo ci zależy, żebym mu odpuściła? Zdra-j dził mnie, a potem 
jeszcze okłamywał. Koniec kropka. To ja czuję się przez cały czas stara i 
niekochana, ale nie wskakuję ] do łóżka żadnemu lekarzowi ode mnie z pracy, 
prawda? Jeśli zgodzę się z nim porozmawiać, to tylko zarzuci mnie lawiną] 
usprawiedliwień, udając, że w żadnym wypadku to nie była] jego wina. Nigdy nie 
bierze za nic odpowiedzialności.
Tego wieczoru, kiedy się o tym wszystkim dowiedziałam, ] chciałam wiedzieć, czy 
to trwało całymi miesiącami, jak bardzo było to poważne, a Scott wciąż powtarzał, 
że nie, nie, to nie tak. A ja mogłam sobie świetnie wyobrazić te długie lata 
kłótni, wymówek i kłamstw, ciągnące się przede mną niby potworna, nie kończąca 
się droga do nikąd. I wtedy zrozumiałam, że tego nie chcę, ani jednego takiego 
dnia. Nie chciałam, by tak j wyglądało moje życie. Poczułam, że dałabym wszystko, 
abso- i lutnie wszystko, żeby tylko nie pozwolić się w to wciągnąć. Poczułam w 
sobie nagły przypływ energii, tak silny, że aż wstałam, jakby prąd poderwał mnie 
na nogi. Rzuciłam coś |
0 tym, że trzeba wystawić śmieci — po prostu nie mogłam! znieść widoku jego 
zakłamanej gęby, ani chwili dłużej. I potem Scott wyszedł, a ja stałam w 
przedpokoju. Spojrzałam na drzwi
i przez głowę przebiegła mi myśl, że mogłabym zamknąć je jednym paluszkiem i w 
tej jednej chwili skończyć to wszystko.
1 ledwie to pomyślałam, ujrzałam, jak moja własna ręka wysu-wa się do przodu, 
czubkiem palca domykając drzwi. Nawet ich nie zablokował. Właściwie nie musiałam 
niczego robić. Jedno małe pchnięcie i po wszystkim. Drzwi się zatrzasnęły. To 
nawet nie musiałam być ja. To mógł być wiatr — podejmujący za mnie decyzję. W 
żadnym stopniu nie ponosiłam za to odpowie-1
70
dzialności. A teraz mogłam po prostu obrócić się na pięcie j rozpocząć nowe 
życie, dla siebie i dla dzieci.
— No dobrze, w porządku, niech pocierpi tydzień albo dwa. Ale przecież będzie 
ci go chyba brakowało, prawda? — Głos Cassie był nieoczekiwanie cichy. — To 
znaczy, owszem, bez przerwy na niego narzekasz, ale czemu wytrzymywałaś z nim 
przez te wszystkie lata, skoro teraz jesteś gotowa go rzucić?
Spojrzałam na nią i nagle zobaczyłam jej twarz z całą ostrością.
— Naprawdę na niego narzekam? — Odczytałam odpowiedź w jej spojrzeniu. — Sama 
nie wiem, zawsze mi się wydaje, że muszę go poganiać, popychać do działania. 
Jakbym była jego mamą albo kimś takim. Słowo daję, czasem to rzeczywiście tak, 
jakby miało się na głowie jeszcze jedno dziecko. Mam serdecznie dosyć wiecznej 
roli dorosłej. Czemu niby to ma być moja działka? Wiem, plotę bez sensu. — 
Ukryłam twarz w dłoniach. — Jestem po prostu taka zmęczona.
— Masz. — Cassie dolała mi rumu do szklanki. — Utop smutki.
Chciałabym, żeby to było możliwe. Jakże bym chciała, żeby to było takie łatwe.
— No, jestem pewna, że wszystko się ułoży. — Cassie poklepała mnie po ręce i 
uściskała. — Jeśli będziesz tego chcieć...
— Mm — mruknęłam, jak Nat, gdy nie chce, żeby było wiadomo, co myśli: „tak", 
„nie", „może" czy też: „nie słucham was i dajcie mi spokój". Dajcie mi święty 
spokój.
Scott
Jeśli opowiem wam o Angeli, obiecajcie, że wysłuchacie! mnie do końca, dobrze? 
Założę się, o co tylko chcecie, że —je-1 śli będziecie w stu procentach szczerzy, 
tak z ręką na sercu —1 przyznacie, że pewnie zrobilibyście to samo co ja. Słowo 
daję, mnich podkasałby habit i wziął się do roboty. Sam biskup... szczerze 
mówiąc, to nie najlepszy przykład. Niczego innego nie robią, nieprawdaż? Nie 
można otworzyć gazety, żeby nie I przeczytać o jeszcze jednym członku brygady 
pana Boga, który j nieco zboczył ze ścieżki cnoty. I do tego tacy z nich 
cholerni i hipokryci, tego właśnie nie mogę w nich znieść. Nigdy się nie 
przyznają i nie powiedzą: „Dała mi zielone światło, więc odstawiliśmy szybki 
numerek w zakrystii". Udają zawsze takich świętych, zaczynają nawijać, że wiedzą, 
że zgrzeszyli, ale na-j tchnął ich Duch Święty i tylko wypełniali jego wolę — 
tak jak- j by Bóg miał czas się opieprzać i wyszukiwać duchowieństwu okazje do 
dymanka, w czasie, kiedy musi zorganizować te wszystkie lawiny i wypadki 
samolotowe. I po co to wszystko?! Przyznajcie, że rozpaczliwie potrzebowaliście 
bzykanka i gdy j jakaś wygłodzona wdowa przyszła do was po pociechę, w jed-l nej 
chwili mówiliście: „Już dobrze, już dobrze, Bóg cię kocha",! a w następnej 
mieliście już łapę na jej cyckach i szarpaliście się; z guzikami sutanny.
O czym to ja? Aha, o Angeli. No dobra. No więc byłem w biurze, gdy nagle Lee 
wetknął głowę do środka. Nie zawracał sobie głowy pukaniem, ale to akurat nic 
nowego, i oznaj-j mił, że ktoś chciałby się widzieć z kierownikiem. W sprawie 
reklamacji. Tyle tylko, że tak naprawdę rzucił:
— Hej, ty, Scott, w recepcji czeka jakaś wściekła krowa i chce ci urwać jaja.
72
Nie wiem, do jakiej szkoły wdzięku Lee uczęszczał, ale juoim zdaniem należy mu 
się zwrot pieniędzy. Bóg raczy wiedzieć, czemu kręci się wokół niego tyle 
panienek. Niemal ustawiają się w kolejkę, z wywieszonym jęzorem. Wydzwaniają do 
niego do pracy, tak chichocząc, że ledwie mogą mówić. Kiedyś spotykał się z 
czterema naraz, więc musieliśmy mieć przy telefonie listę tych, z którymi chciał 
rozmawiać. No wiecie, coś w tym rodzaju: „Malanie — tak; Chrissy — tak; Sandra — 
nie; Laura — nawet o tym nie myśl". Ale listę trzeba było zlikwidować, bo 
Maureen oświadczyła, że ani myśli brać udziału w czymś takim, mowy nie ma, a tak 
w ogóle to Lee nie powinien prowadzić w pracy prywatnych rozmów. Lee sądzi, że 
niezły z niego luzak, ale w gruncie rzeczy to po prostu cwany, arogancki dupek. 
Myślicie sobie, że jestem zazdrosny, zgadza się? Niech będzie, trochę jestem. 
Nie ulega kwestii, że przystojny i wygadany z niego skubaniec, zawsze w 
markowych ciuchach i w ogóle. Nawet nie musi się wysilać. Nie jak reszta z nas.
Co sprowadza mnie znowu na temat Angeli. Włożyłem więc marynarkę i wyszedłem do 
recepcji, a tam przy kontuarze stała kobieta i nie trzeba mieć dyplomu z 
psychologii, żeby się zorientować, że nie tryska dobrym humorem. Nie marnowała 
czasu na uprzejmości, żadnego witam, dzień dobry, nic takiego, tylko od razu 
przeszła do sedna:
— Czy to pan mieni się kierownikiem tego... — rozejrzała się dookoła po 
wytartych krzesłach i zakurzonej podłodze, jakby ktoś właśnie pierdnął —
 ...przedsiębiorstwa?
Ani śladu uśmiechu. Była już po czterdziestce, jak sądzę, ale niewiele. Jednak 
atrakcyjna z niej babka — błyszczące włosy i wspaniałe bufory — ale postanowiłem 
nie potraktować jej moją opatentowaną kombinacją uśmiechu i uniesionych brwi, bo 
widać było, że jest wściekła jak diabli i że nie będzie miała żadnych skrupułów 
w związku z ukatrupieniem szklarza lub dwóch. Mimo wszystko nie pozwolę, by ktoś 
tak do mnie mówił. Rozejrzałem się dookoła i spojrzałem za siebie
73
na podłogę, jakbym czegoś szukał, po czym spytałem uprzedzająco uprzejmie, z 
przesadną grzecznością:
— Pani wybaczy. Mówiła pani do mnie? Po tonie pani] głosu można by wnosić, że 
wszedł tu jakiś pies.
Ale nie udało mi się zbić jej z tropu.
— Darujmy sobie te uprzejmości i kulawe dowcipy i przejdźmy do rzeczy. Jeden z 
waszych... — urwała, po czym roześmiała się drwiąco — ...chłopców kompletnie 
spieprzył mi drzwi, więc niech pan znajdzie mi kogoś, kto dla odmiany zna się na 
swojej robocie, żeby to naprawił, i to zaraz!
Rzuciłem okiem na zegar na ścianie. Prawie piąta. Otworzyłem usta.
— Nie, nie jutro. Nie za trzy dni. W tej chwili.
Pomyślałem, czy by nie powiedzieć jej, że zaraz poproszę! właściciela, i nie 
pozwolić Harry'emu samemu się tym zająć, ale on jest za potulny, więc pewnie 
dałaby mu niezły wycisk, po którym zostałyby z niego nędzne resztki, a zresztą 
Harry nie powinien się denerwować.
— W czym właściwie tkwi problem?
— Szczerze powiedziawszy, jestem zbyt wściekła, żeby| o tym rozmawiać. Chcę, 
żeby pan to zobaczył na własne oczy.
Westchnąłem, ale nie widziałem sposobu, żeby się jej po-; zbyć.
— Dobrze, gdzie pani mieszka?
High Firs. Co za niespodzianka. Szpanerskie osiedle rzekomo luksusowych domów 
dla grubych ryb. Niby wolno stojących, ale tak ciasno skupionych, że kot z 
trudem by się między nimi przecisnął. Ludziom, którzy tam mieszkają, wydaje się, 
że są o niebo lepsi od zwykłych śmiertelników, ale te domy to nic nadzwyczajnego. 
Znam faceta, który pracował przy ich budowie i śmiał się, że mają tak cienkie 
ściany, że można by przez nie splunąć. Tak czy siak, powiedziałem jej, że jeśli 
zechciałaby wyjść i poczekać sekundkę w samochodzie, to za-
74
raz się za nią udam, po czym wsadziłem głowę do warsztatu j ja-zyknąłem do 
chłopaków:
— Ej! Kto z was, ćwoki jedne, robił jakieś drzwi w High
Firs?
— To nie ja, stary — rzucił Lee przez ramię, przykucając, by przyjrzeć się 
sobie w fazowanym lustrze.
— Niewinny, Wysoki Sądzie — odparł Martin. Spojrzałem na Gary'ego, pozornie 
skupionego na cięciu
szkła, marszczącego brwi i spoglądającego z taką uwagą na leżące na stole szkło, 
jakby mnie nie słyszał.
— Gary?
— Co? — Nadal nie podniósł głowy.
— High Firs. Spieprzone drzwi. Z niczym ci się to nie kojarzy?
Zarumienił się.
— No, co? Odwaliłem kawał dobrej roboty. Zajęło mi to całe wieki.
Pokiwałem głową.
— Właśnie idę to po tobie naprawić.
Wychodząc, usłyszałem, jak Lee nabija się z Gary'ego, chcąc wyprowadzić go z 
równowagi. Gary pracuje u nas od zaledwie kilku miesięcy. Przyszedł najpierw na 
praktyki i okazał się nie tak tępy jak jego poprzednicy. Spokojny, zajmował się 
po prostu robotą. Wolno pracuje, ale na początku to nawet lepiej, bo popełnia 
się wtedy mniej błędów. Nie grzeszy nadmiarem szarych komórek, ale w przeciwnym 
razie byłby na uniwersytecie albo został prawnikiem czy kimś w tym rodzaju, a 
nie tkwił tutaj, no nie?
Chwyciłem kluczyki i kurtkę i uprzedziłem Harry'ego, że wychodzę. Nie chciałem 
go martwić, zanim się nie zorientuję, o co chodzi. Królowa czaru czekała na 
zewnątrz, oparta o samochód. Czarna, lśniąca beemka. Nowiuteńka. Superbryka.
— Niezła maszyna. — Skinąłem głową w kierunku samochodu.
Nie zadała sobie trudu, by odpowiedzieć.
75
— Jedzie pan zaraz za mną?
— Tak jest, pszepani — mruknąłem pod nosem, myśląc, żel mojemu samochodowi 
przydałaby się wizyta w myjni. I nowe opony. I nowy silnik. I nowa karoseria. 
Tyle że wtedy byłby to już nowy samochód. Marzenie ściętej głowy.
Oczywiście, była już piąta albo nawet później, więc łatwo sobie wyobrazić, jaka 
to była frajda jechać obwodnicą. Włączyłem radio, gdzie puszczali akurat 
wiązankę starych przebojów. Stałem w korku i zacząłem się nieźle bawić — / heard 
ił through the Grapevine, Marvina Gaye'a — śpiewałem ile sił w płucach i miałem 
w samochodzie małą imprezkę. Kołysałem się miarowo na boki i kiwałem głową w 
górę i w dół, kiedy nagle zerknąłem na jej samochód i zobaczyłem, że szanowna 
pani obserwuje mnie w tylnym lusterku. Wtedy ustawiła sobie lusterko i 
pomalowała usta.
Poczułem się jak uczniak, skrzyczany przez nauczycielkę.! Wiecie, jak to jest, 
kiedy człowiek śpiewa w samochodzie, tak samo jak pod prysznicem — wrzeszczy na 
całe gardło, nie pamiętając słów i nieutrzymując melodii, ale przez te kilka 
chwil jest odlotowy i niebezpieczny, i pełen życia, a świat leży u jego stóp. 
Ale jak tylko człowiek się połapie, że ktoś go widzi albo słyszy — w domu 
zazwyczaj wskazówką jest to, że walą w drzwi łazienki i wrzeszczą, żebym się 
przymknął, a ja jestem wyczulony na tak subtelne sygnały — cała pewność siebie 
mija i nagle jest się znowu żałosnym starym prykiem śpiewającym fałszywie w 
łazience i czuje się jak balon, z którego uszło powietrze. To dziwne, ale w 
przeważającej części brakuje mi właśnie takich rzeczy, Nata tłukącego w drzwi 
łazienki i wrzeszczącego: „Hej, tato, wyluzuj! Nie słyszę mojej muzyki!"
Mniejsza z tym. Dojechaliśmy na miejsce, zaparkowaliśmy i weszliśmy do domu. No, 
robię w tym interesie od szesnastu lat, ale nie trzeba być ekspertem, żeby 
zrozumieć, w czym problem. Właściwie to kawał solidnej roboty. Ten Gary robi 
postę-
76
py. Szkoda tylko, że ma tak mało oleju w głowie. Drzwi są starannie wprawione, 
owszem; nie powiem, czysta robota; tylko że to zwykła, przezroczysta szyba. 
Niezupełnie to, co chce się mieć w drzwiach łazienki, no chyba że jest się 
lekkim zbo-czeńcem.
— O — bąknąłem.
— Dobrze panu mówić „o" — odparowała. — Ale czy może pan to naprawić? Te drugie 
są na dole.
Na parterze, w drzwiach do ogrodu widniała matowa szyba. To nie najgorszy wzór, 
trochę nietypowy, coś w rodzaju liści i zakrętasów. Nazywa się „Serenada", nie 
mam pojęcia dlaczego, zapewne ktoś uznał, że brzmi to lepiej niż „Liście i 
zakrętasy".
— Wspaniały widok na ogród, nieprawdaż? — skomentowała.
Przez szybę nie było widać absolutnie niczego.
— Jak mniemam, to tu chciała pani tę przezroczystą szybę, tak?
— Strzał w dziesiątkę. Punkt dla pana.
Szczerze mówiąc, wiedziałem, co się stało. W tym domu wszystkie drzwi mają te 
same wymiary, kapujecie? Nasz tę-pak przyszedł, zmierzył pierwszą taflę, 
zobaczył, że pasuje do drzwi i, całkowicie bezmyślnie, wstawił wpierw jedną, a 
potem drugą. Każdy mógłby się tak pomylić. Pod warunkiem, że miałby makaron 
zamiast mózgu.
— Każdy może się pomylić — łagodziłem sytuację. — Ale możemy to naprawić, nie 
ma sprawy.
— Niech byście tylko spróbowali nie naprawić. Może pan się tym teraz zająć?
Problem w tym, że nie miałem przy sobie narzędzi. Nie widziałem sensu ich 
zabierać, zanim się nie zorientuję, w czym tkwi problem. Poza tym, gdybym nawet 
je zabrał, to widać było, że kazałaby mi tu siedzieć do północy.
— Sęk w tym, że nie jestem pewny, czy uda mi się wymontować je w całości. Mogę 
spróbować, ale niczego nie obiecuję,
77
a nie chciałbym pani zostawić z przeciągiem hulającym po plecach, gdy będzie 
pani... korzystać z łazienki.
Zmierzyła mnie wtedy przeciągłym, taksującym spojrz&j niem. Gdybym nie miał 
więcej oleju w głowie, gotów byłbym pomyśleć, że mnie podrywa.
— Chyba trzeba będzie wstawić nowe szyby.
— Świetnie. Więc niech pan po prostu pojedzie z powro-j tem i je przywiezie.
Niestety, to musiało być zlecenie na specjalne zamówienie! bo nie jest to 
najpopularniejszy wzór i już nam się skończył, więc trzeba będzie ponownie go 
zamówić i zamontować szyby od nowa, a to oznacza co najmniej dwa dni zwłoki. Nie 
była wniebowzięta.
— Ale... — Harry mówi, że klient zawsze ma rację i ża podstawą naszej firmy są 
wierni klienci. — Po pierwsze, wymienię je osobiście, żeby mogła pani być pewna 
starannej roboty..i A po drugie, policzymy o połowę taniej. Taniej już się nie 
da. 1
— Niech będzie — westchnęła.
Kazała mi zadzwonić, jak tylko dostaniemy nowe szyby) obiecałem, że tak zrobię, 
i kiedy miałem już wychodzić, spojrzała mi nagle prosto w oczy i posłała mi 
cholernie seksowny uśmiech.
— Dzięki. A zatem do zobaczenia wkrótce. — Oczy jej błyszczały i odrzuciła do 
tyłu włosy.
— Tak. — Czułem, że się rumienię. Weź się w garść, stary; na litość boską. — 
Już wkrótce. Za dwa dni. Góra trzy.
Czułem na sobie jej wzrok, gdy szedłem ścieżką w kierunki^ ulicy. W jednej 
chwili była gotowa rozerwać mnie na strzępy i zostawić sępom na pożarcie, a w 
następnej posyła mi zachęcający uśmiech i prostuje ramiona, żeby lepiej było 
widać jej cycki.
I, muszę przyznać, byłem zaintrygowany. Nie, żebym nigdjS nie otrzymywał żadnych 
propozycji. W pracy takiej jak nasza
78
każdy z nas zetknął się ze znudzonymi kurami domowymi j niech będzie, raz czy 
dwa o mało nie uległem pokusie — njc dziwnego, skoro jeszcze nie wącham kwiatków 
od spodu, prawda? Ale człowiek stara się w miły sposób utrzymać je na dystans i 
nic złego się nie dzieje. Chyba że jest się Lee, bo wtedy nie przepuści się 
żadnej chętnej. Ale Angela była inna. po pierwsze, była kobietą sukcesu. BMW, 
ale żadnego faceta w zasięgu wzroku. Szczerze mówiąc, tego typu babki zazwyczaj 
nie zwracają na mnie większej uwagi. No i miała też niezłą figurę. Nie, żeby 
Gail już mi się nie podobała. Jest szczupła jak szparag, chociaż, jak większość 
kobiet, narzeka na swój brzuch. Ale Angela była, cóż, obficiej wyposażona. Nie 
tylko z przodu, ale miała też wydatne biodra i przyzwoity tyłek, tak że człowiek 
miał za co złapać. Gdyby miał okazję. Tej nocy przyłapałem się na tym, że myślę 
o niej w łóżku. Poza tym Gail raczej nie rzuca się na mnie, ledwo wrócę z pracy, 
błagając: „Weź mnie, weź mnie, olbrzymie!" Najczęściej, jeśli próbuję ją 
pocałować, to zbywa mnie cmoknięciem, jakby była moją ciotką albo kimś takim.
Następnego dnia pojechałem skoro świt do Tuff Glass i błagałem ich, by była to 
robota ekspresowa.
A kiedy pojechałem do niej ponownie kilka dni później, wiedziałem, że sobie tego 
wszystkiego nie wyobraziłem. Ledwo wszedłem, a już rzuciła się proponować mi 
herbatkę i kawkę, zaśmiewała się z moich dowcipów i częstowała mnie wykwintnymi 
ciasteczkami, pokrytymi calową warstwą czekolady. Tanie ciastka to nie dla niej, 
to pewne. Pomyślałem więc sobie: „Hola, hola, a co tu się dzieje?" Ciągle nie 
mogłem tego rozgryźć, ale byłem tak zadowolony, że przestała ciosać mi kołki na 
głowie, że całkiem możliwe, iż odrobinę przeholowałem z tym całym uśmiechaniem 
się i flirtowaniem.
Tak czy siak, uporałem się z drzwiami i uciąłem sobie z nią pogawędkę, pytając, 
czym się zajmuje i czy mogłaby załatwić mi taką samą robotę, bo jeśli dostaje 
się w niej nowiutkie,
79
służbowe BMW, to mam w nosie, co to będzie, jeżeli też się na j to załapię. 
Wyjaśniła, że jest doradcą do spraw marketingu i żel ma własny, nieźle 
prosperujący interes, z tym że sformułowała to w ten sposób:
— Tak, w istocie, ostatnimi czasy nie mogę uskarżać się ??? brak klientów. — 
Jak już mówiłem, wyraża się w sposób nie-1 zwykle dystyngowany.
Przygotowując mi kolejną filiżankę herbaty, spytała od niee chcenia:
— Żonaty?
Jak gdyby nigdy nic. Tyle że uśmiechnęła się w ten swoi cholernie seksowny 
sposób, wyciągając w moją stronę słoik z ciasteczkami.
Uniosłem brwi i pogmerałem powoli w słoiku, grając na zwłokę, spoglądając jej w 
oczy.
— A ma to jakieś znaczenie?
— Masz o sobie wysokie mniemanie.
— No cóż, ktoś musi.
Przez ten cały czas coś w mojej głowie — pewnie mózg, ??? wiecie, to małe coś — 
upominało mnie:
„Hej, przystopuj no chwilkę, stary, do czego to wszystko! zmierza?"
Niestety, niezbyt uważnie mu się przysłuchiwałem. Bogienl a prawdą to kazałem mu 
się zamknąć, bo sam sobie świetnie radzę i mózg nie jest mi w tej chwili do 
niczego potrzebny.
Wtedy poprosiła:
— Wiem, że mam tupet, ale wyglądasz mi na faceta, którjj nieźle sobie radzi z 
wiertłem, a ja kupiłam właśnie spore lustro. Pomyślałam sobie, że nieźle by się 
prezentowało w głównej sypialni.
Ja zaś zacząłem myśleć o różnych innych rzeczach, która również by się nieźle 
prezentowały w sypialni. Widziałem, jak bluzka opina się jej na piersiach.
- Lustro? I nie kupiłaś go u nas? Co za bezczelność! Ni
80
dobra, w takim razie bierzmy się do roboty. Masz wiertarkę? ???? wezmę moją, 
jest w samochodzie. Nigdzie nie ruszam się bez mojego wiertła. Nigdy nie wiadomo, 
kiedy się przyda. Machnęła ręką w nieokreślonym kierunku.
— Och, gdzieś tu powinna być. Nie mam pojęcia. Może w garażu.
Dla świętego spokoju wziąłem moją. Wdrapałem się za nią na piętro, nie odrywając 
wzroku od jej tyłka, kiedy tak szła przede mną, i myślałem o tym, by wsunąć jej 
rękę pod spódnicę. Wystarczyłoby wyciągnąć rękę i dotknąć tyłu jej uda, 
przesunąć palcami po nodze i wsunąć je między jej uda, sprawiając, by zadrżała. 
Chwilę potem była już u szczytu schodów i prowadziła mnie do „głównej" sypialni. 
Czemu tak się na nią mówi? To po prostu głupia gadka sprzedawców nieruchomości, 
no nie? Łóżko było jednak ogromne, iście królewskich rozmiarów. Tak wielkie, że 
trudno byłoby je zignorować, więc zauważyłem:
— Fajne łóżko.
Zawsze byłem świetny w błyskotliwych uwagach. No, ale przynajmniej ta jest 
krótka i do rzeczy. Angela posłała mi uśmiech i wskazała na lustro, oparte o 
ścianę.
Nie mogłem już się opanować, zupełnie jakbym wkroczył w strefę kiepskiej komedii, 
i cokolwiek mówiłem, brzmiało to jak zachęta.
— Gdzie byś chciała? — Okrasiłem to pytanie znaczącym uśmieszkiem, bo 
skończyłem już udawać, że jestem opanowany, i wiedziałem, że ona wie, że jestem 
zainteresowany, ale nie wiem, co mam w związku z tym zrobić. No cóż, odegraliśmy 
komedię z przykładaniem lustra do ściany, a potem zaznaczyłem ołówkiem wybrane 
miejsce, tyle że teraz drżały mi już ręce i zastanawiałem się, czy zaryzykować i 
ją pocałować, czy też wymierzyłaby mi policzek i zadzwoniła do Harry'ego ze 
skargą. Po chwili podnosiłem już lustro, a ona podtrzymywała je z drugiej strony 
i gdy spojrzałem na nią w lustrze, odpowiedziała mi spojrzeniem. Nie odrywała 
ode mnie wzroku. I wte-
81
dy, bez słowa, odłożyliśmy lustro, położyłem dłoń na wcięciu jej talii, 
przyciągnąłem ją do siebie i pocałowałem. Zarzuciła mi ręce na szyję i oddała 
pocałunek. Całowała mnie tak, jakby już od dawna nikt jej nie całował i chciała 
nadrobić stracony czas. Pozwoliłem, by moja dłoń, która dotąd spoczywała na jej 
talii, ześlizgnęła się trochę niżej i zatrzymała na biodrze, a potem powędrowała 
na jej tyłek. Przyciągnąłbym ją bliżej do sieJ bie, ale już teraz nie można było 
wetknąć między nas szpilki. Poczułem, jak przylgnęła mocno do mych lędźwi. Drugą 
dłonią przesunąłem po bluzce, jakbym z niewiadomych przyczyn oceniał fakturę 
materiału, ale w chwilę potem ująłem w dłoń jej pierś, muskając kciukiem sutek.
Dobiegł mnie zdławiony jęk i uświadomiłem sobie, że to jaj Dotykałem ją przez 
materiał spódniczki, potem pochyliłem się, by podciągnąć spódniczkę, i moja dłoń 
znalazła się między jej udami, tak jak to sobie wyobrażałem. Poczułem jej 
chwilowe wahanie, gdy zastanawiała się, czy powinna mnie powstrzymać oraz co ona 
robi, pozwalając dotykać się ledwo poznanemu facetowi, w samym środku dnia. 
Wtedy moje palce odnalazły satynę jej majtek, śliską i wilgotniejącą. Szarpnęła 
się, gdy moje palce wślizgnęły się pod materiał, zanurzając w niej.
Na chwilę cofnęła się, z pałającymi policzkami i szklistym wzrokiem, jakby była 
lekko wstawiona. Po moich pocałunkach nie został na jej ustach nawet ślad 
szminki, a mimo to jej wargi były pełne i czerwone. Czułem jej gorący oddech tuż 
przy mojej twarzy. Jedną ręką zacząłem rozpinać guziki bluzki, gdy druga nadal 
zajęta była pod spódniczką, i kierowałem ją w stronę rozległej przestrzeni łóżka.
— Zaczekaj chwilkę — szepnęła, ciągle przylegając da mnie, obejmując dłońmi moją 
głowę, gdy delikatnie muskałem ustami jej szyję. — Muszę coś przynieść, no wiesz.
Skinąłem głową i schyliłem się, by ściągnąć skarpetki, ? ??? piąłem spodnie. 
Wróciła z łazienki z potrójnym opakowaniem prezerwatyw. Przynajmniej było nowe. 
Czy może być coś bardziej przygnębiającego niż potrójne opakowanie, w którym zo-
82
stała już tylko jedna prezerwatywa? Ma się wtedy uczucie, jakby podążało się 
uczęszczaną ścieżką, no nie? Tak czy inaczej, rozerwała folię, wyjęła jedną i 
pchnęła mnie jednym palcem na łóżko.
— Nie zdawałam sobie sprawy z własnej siły — uśmiechnęła się.
Zbliżyła się do mnie, sięgając dłonią prosto do celu. Jedno była pewne, nie była 
nieśmiała. A ja myślałem, że zaraz eksploduję, ale chcę być w niej. Naciągnęła 
prezerwatywę i położyła się na boku, obejmując mnie nogami. Drażniłem się z nią 
przez ]olka sekund, pocierając o nią koniuszkiem, aż poczułem na tyłku jej dłoń, 
przyciągającą mnie do siebie. Oooch, sądziłem, że już zapomniałem, jak to się 
robi, ale teraz wszystko mi się przypomniało, och, tak. Schowałem twarz w jej 
piersiach, wdychając zapach jej skóry, niezdarny z pożądania, próbując rozpiąć 
jej stanik. Ocierała się o mnie, podniecając się coraz bardziej, gdy w nią 
wchodziłem, ale nagle — to już, nie mogłem już dłużej wytrzymać. Chciałem, ale 
nie dałem rady. Przekroczyłem już punkt, z którego nie ma odwrotu, i dochodziłem, 
czując, jak oczy uciekają mi w tył głowy, ale było już za późno.
Zadrżałem i opadłem na nią, opierając moje gorące, otwarte usta na jej policzku.
— Przepraszam. Naprawdę mi przykro. Chciałem wytrzymać...
— Nieważne. — Starała się być miła.
Wyciszałem się ostrożnie i znowu zacząłem delikatnie jej dotykać.
— Chcę, żebyś doszła.
Uśmiechnęła się do mnie i wtedy — dacie wiarę? — zadzwoniła moja przeklęta 
komórka.
— Yhm... — Kusiło mnie, żeby nie odebrać, ale to pewnie Gail.
— Może lepiej odbierz.
— To zajmie sekundę.
*
83
Na ekranie wyświetlił się napis DOM, więc odebrałem i poJ dreptałem na podest 
schodów, byle dalej od rozrzuconej pościeli, dalej od Angeli, leżącej ze 
spódnicą zaplątaną wokół bioder, dalej od miejsca zbrodni.
— Cześć, co tam? — rzuciłem wesoło, czując się nagld bardzo nagi. Ruszyłem do 
kąta, w kierunku rośliny o olbrzymich liściach, próbując się trochę zasłonić, 
jakby Gail mogła mnie zobaczyć przez telefon.
— Cześć. Dzwonię tylko, żeby spytać, czy mógłbyś pd drodze kupić wino.
— W porządeczku! Jakie?
— Białe. Mógłbyś kupić to, co mieliśmy ostatnio, to z tynjj niebieskim 
zygzakiem na etykiecie? Gdzie teraz jesteś? Kończysz już?
Można tak powiedzieć. Jezu, to wcale nie był taki świetny] pomysł. Rzuciłem 
okiem na zegarek. Cholera. Już po piątej.
— Tak. Już się zbieram. Wyobraź sobie, Gary wziął i wsta* wił klientowi 
niewłaściwą szybę... przezroczystą szybę w drzwiach łazienki. Chyba ma trociny 
zamiast mózgu.
— Mógłbyś jeszcze kupić chipsy na jutro dla Rosie? Cebul
lowo-serowe.
— Wino z niebieskim zygzakiem i chipsy. Jasne. Na razie! — Wyłączyłem komórkę i 
stałem tak, nagi jak mnie Bóg stworzył, na schodach u obcej kobiety, ściskając 
telefon, jakbym widział go po raz pierwszy w życiu. Co ja, do kurwy nędzy, 
wyprawiam? Co ja najlepszego zrobiłem? Ale nie miałem teraz czasu dumać nad tym, 
jaki to ze mnie skończony palant.
Z powrotem w sypialni. Po Angeli ani śladu, ale z przyi ległej łazienki dobiegł 
mnie odgłos prysznica.
— Hej, wszystko w porządku? — zawołałem.
Coś odpowiedziała, ale przez szum wody nie dosłyszałeś co. Zacząłem zbierać 
skarpetki i koszulę z podłogi.
— Chcesz wziąć prysznic?
Zastanówmy się — czy chcę prysznic? Po głębszym namyśj
84
je pewnie bym nie odmówił. Chociaż z drugiej strony, mógłbym wrócić do domu 
przesiąknięty zapachem potu, seksu i wonią innej kobiety. Doskonały pomysł.
Zjawiła się owinięta ręcznikiem i z uśmiechem na ustach, ale nie miałem pojęcia, 
co mogła sobie myśleć. Odwzajemniłem jej uśmiech.
— Przepraszam, że było trochę... szybko.
Wzruszyła ramionami i pochyliła głowę, żeby wytrzeć ręcznikiem włosy.
— Nie ma sprawy. Wygląda na to, że lepiej, żebyś już się zbierał.
— No, pewnie tak. — Ruszyłem w stronę łazienki.
W przedpokoju pocałowałem ją na pożegnanie.
— Zadzwonię — obiecałem.
— Jak chcesz.
I to już wszystko. Jedno króciutkie bzykanko równa się jednemu, najzupełniej 
udanemu małżeństwu wyrzuconemu na śmietnik.
Rosie
W zeszły weekend pojechaliśmy do Buni i dziadka, ale bezl taty, bo jeszcze się 
nie pogodzili z mamą. W niedzielę na obiad przyszła jeszcze ciocia Mari i 
rozmawiały z mamą przez całe wieki w ogrodzie, a kiedy poszłam do nich, ciocia 
powiedziała: „Biegnij się bawić, kochanie", jakbym miała pięć latek.
Przez cały weekend Nat prawie się nie odzywał, a przyj obiedzie sięgnął przez 
calutki stół po ziemniaki i ciocia zwróciła mu uwagę:
— Ktoś tu zapomniał o dobrych manierach, młody czło-j wieku.
— Daj spokój, Mari. — Mama rzuciła jej znaczące spoj-l rżenie.
Wtedy włączył się dziadek:
— Dajcie spokój, nie psujmy sobie takiego miłego obiad-l ku. Komu jeszcze kapkę 
wina?
Nat powiedział, że jemu, a mama na to, ani się waż, a ja po-i wiedziałam, że 
mnie też, i wszyscy się roześmieli, chociaż to wcale nie było śmieszne. Potem 
Bunia dolała mi zamiast tego lemoniady, mówiąc: proszę, złotko, to o wiele 
lepsze od wina. Podziękowałam, a wtedy Nat posłał mi zagniewane spojrzenie, bo 
nie cierpi, kiedy pamiętam, żeby powiedzieć „proszę" i „dziękuję", a przecież to 
nie moja wina, że dostał burę.
Chciałam spytać mamę, czy jak wrócimy, to tata będzie już] w domu, ale Nat 
powiedział, że zachowuję się jak głupi dzi-dziuś i że mam nie pytać, bo już 
nigdy, przenigdy się do mnie nie odezwie. Właśnie że nie zachowywałam się jak 
dzidziuś, po prostu chciałam wiedzieć. Zazwyczaj w niedzielę wieczorem oglądamy 
razem telewizję albo filmy na wideo. Mama siedzi z jednej strony kanapy, tata z 
drugiej, a ja pośrodku. Nat
86
leży przed nami na podłodze. Nie chce siedzieć z nami na kanapie, bo mówi, że 
lubi się wyciągnąć, a poza tym i tak nigdy nie może usiedzieć spokojnie i mama 
musi mu zwracać uwagę, że ma się przestać wiercić.
Kiedy wróciliśmy, w domu panowała cisza i nie paliło się żadne światło, a mama 
klasnęła w dłonie jak pani Collins w szkole i zawołała:
— No dobrze, jeśli zostały wam jeszcze jakieś lekcje do odrobienia, to idźcie 
na górę i proszę je dokończyć.
Odrobiłam swoje zadanie domowe i poszłam do Nata, który powiedział:
— No i co, mówiłem, że taty nie będzie. Tylko byś wszystko popsuła, gdybyś 
spytała mamę.
— Czemu nie mogą się przeprosić i pogodzić, żeby tata mógł wrócić do domu?
— Bo starzy to beznadziejne tępaki, no nie, i jeśli sama jeszcze na to nie 
wpadłaś, to jesteś beznadziejnym przypadkiem.
No to pokazałam mu język i krzyknęłam, że jest wstrętną świnią z tłustymi 
kłakami, i wybiegłam, trzaskając drzwiami. Pobiegłam do siebie i podparłam 
klamkę krzesłem, w razie gdyby chciał się odegrać. Potem przeszłam wzdłuż półki 
nad łóżkiem i potrząsnęłam każdą z moich szklanych kul. Mam ich siedem. 
Najfajniejsza jest ta, co mi rodzice kupili, jak byli we Francji na swoją 
rocznicę w zeszłym roku, a ja z Natem pojechaliśmy do Buni i dziadka. W środku 
jest wieża Eiffla i jest noc, ale zamiast płatków śniegu ma złote drobinki. 
Potrząsnęłam nią jeszcze raz i uklękłam na łóżku, przyklejając do niej nos, żeby 
widzieć tylko świat w środku i udawać, że jestem w Paryżu, zupełnie sama, bez 
Nata, mamy, taty, bez nikogo. Robiłam piruety na samiutkim szczycie wieży Eiffla, 
a dookoła była masa świateł i pełno padających, skrzących się złoto płatków 
śniegu.
Otat
On nie wróci. Mówiłem, że nie, i nie wrócił. Te głodnej kawałki, które mama nam 
zaserwowała, że to niby tylko na jakiś czas, to jedna wielka ścierna. Rosie to 
łyknęła, ale niech się mama nie spodziewa, że ja to kupię. Znikła część jego 
rzeczy. Poszedłem do ich sypialni i sprawdzałem w szafie na ubrania. Przedtem 
wszystkie ubrania taty były po lewej, a mamy po prawej stronie. Wszystkie ciuchy 
były zawsze stłoczone jedne na drugich, bo tata mówi, że mama ma ich za dużo, 
Bóg raczy wiedzieć po co, skoro nie nosi nawet jednej czwartej z nich. Teraz 
mama porozkładała swoje ciuchy po całej szafie, a na drugim końcu jest zupełnie 
pusto, jakby nigdy nie było tam jego rzeczy, jakby w ogóle tu nawet nie mieszkał.
Mama powiedziała, że zobaczymy się z nim w przyszły weekend i że możemy do niego 
dzwonić, kiedy tylko chcemy. I że tata zadzwoni w środę i będziemy mogli się 
umówić, co robimy w weekend. Jak zadzwoni, to mnie tu nie będzie. Mam trening. 
Za wolno nawracam. Jason spotyka się z tatą tylko podczas weekendów. Nocuje u 
niego co drugą sobotę, a w niedzielę wychodzą na miasto.
Zajrzałem do schowka pod schodami. Jego wędki i całl reszta nadal tam były. Bez 
nich by nie odszedł. Może wróci. Stały tam jego wędki, schowane w pokrowcach. 
Wielgaśny zielony parasol. Ten śmieszny mały namiot do ochrony przed wiatrem. 
Tak naprawdę to żaden namiot, bo nie ma podłogi i w ogóle, ale lepsze to niż nic, 
kiedy wicher hula wzdłuż plaży albo wieje prosto od morza. Kiedyś często razem 
jeździliśmy na ryby nad morze, tata i ja. Mam swoją własną wędkę. Tata mi ją 
kiedyś kupił na Boże Narodzenie. Za sam kołowrotek trzeba
88
wybulić masę kasy. To prawdziwa wędka, jak dla dorosłych. Rosie ma taką głupią 
wędkę dla małych dziewczynek, bo była z nami tylko raz czy dwa, i to tylko 
dlatego, że mama powiedziała, że mamy ją wziąć ze sobą, żeby się nie czuła 
pominięta, i żebyśmy nie psuli jej zabawy. Nigdy niczego nie złapała, oprócz 
tego razu, kiedy tata zarzucił za nią wędkę, więc to się nie liczy. Ostatnio 
złapałem kilka płastug, tylko że małych, więc wypuściłem je z powrotem do wody. 
Tata obiecał, że kiedyś wypożyczymy łódkę i wypłyniemy trochę dalej. Pewnie 
teraz nie będzie sobie tym zawracał głowy. Nie powinien czegoś obiecywać, jeśli 
nie ma zamiaru dotrzymać słowa.
Czasem jeździliśmy wieczorem. Przyjeżdżaliśmy z początkiem przypływu. Braliśmy 
ze sobą wałówkę, ale to tata ją przygotowywał, a nie mama, i mieliśmy zupę albo 
kakao i kanapki. Ale na miejscu zawsze kupowaliśmy sobie frytki. W jednej z 
bocznych uliczek jest taki sklepik z rybami i frytkami. Jak się trzyma w 
dłoniach porcję frytek, to nie marzną ręce. Zacząłem jeździć z tatą, już jak 
miałem sześć czy siedem lat. Na wypadek gdybym zasnął, braliśmy ze sobą mój 
śpiwór. Pamiętam, jak tata podnosił mnie w tym śpiworze, jak jakąś olbrzymiastą 
gąsienicę, i kładł na tylne siedzenie samochodu. Potem, już w domu, czułem, jak 
mnie znowu niesie. Było zupełnie ciemno, ale zanosił mnie po schodach na górę, a 
moje nogi dyndały w śpiworze przy każdym jego skoku na następny stopień. Później 
kładł mnie do łóżka, bez zdejmowania ubrania, i przykrywał śpiwór kołdrą, a 
ostatnią rzeczą, którą słyszałem, było: „Dobranoc, Narty. Słodkich snów" i jego 
kroki, gdy wykradał się na paluszkach z pokoju. Ja też mówiłem mu dobranoc, 
przynajmniej zawsze chciałem, ale za bardzo byłem śpiący, żeby mówić. Wydawało 
mi się, że to mówię na głos, ale tak naprawdę to mówiłem to tylko w myśli. Jak 
się jest dzieciakiem, to robi się takie rzeczy.
Scoti
No dobra, zadałem sobie pytanie, jaki jest najczarniejszjl scenariusz? Gail 
wciąż wbija mi do głowy, że zbyt wielki ze mnie optymista i że to dlatego wciąż 
spotykają mnie rozczarowania. Ale jaki jest sens w ogóle ciągnąć to wszystko, 
jeśli przez cały czas ma się człowiek spodziewać, że i tak nic się nie uda. Gail 
twierdzi, że trzeba być przygotowanym na najgorsze, a jeśli okaże się, że nie do 
końca wszystko wzięło w łeb, to jest się górą. Może to nie dosłownie jej słowa, 
ale łapiecie, o co chodzi.
Nadal byłem całkiem spokojny, że Gail da się przekonaj i że wszystko się ułoży. 
Obawiałem się, że przez jakiś czas czeka mnie z jej strony porządna dawka dąsów 
i złośliwości, no i mniej bzykanka, niżby mogło zadowolić zakonnika, ale 
sądziłem, że jakoś to przeżyję. Nie byłaby to dla mnie żadna wielka nowość. 
Jeśli miałbym prawdziwego pecha, to zapewne kazałaby mi wybrać się do jednego z 
tych gości od terapii małżeńskiej. Widziałem ich w telewizji — pamiętacie te 
programy o parach? Bóg jeden wie, jak połowa z nich w ogóle zdołała się ochajtać, 
bo nie potrafili wykrztusić nic ponad: „Poproszę o cukier". Beznadzieja. No tak, 
przyganiał kocioł garnkowi. Tak czy owak, ci faceci z poradni małżeńskich to 
zawsze jakieś odrażające, wścibskie typki, co to siedzą i gładzą się po brodzie, 
gapiąc się na cycki waszej żony i pytając, jak często się kochacie. A baby nie 
są nic lepsze: rozpływają się w uśmiechach, potakują i sprawiają wrażenie 
nieszkodliwych, gdy nagle bach! — właśnie, gdy człowiek zaczyna myśleć, że może 
to nie jest takie straszne, wbijają ci nóż w plecy i sypią sól na ranę: „A zatem 
już od dłuższego czasu mąż nie dostarczył pani w łóżku żadnej przyjemności?"
90
Gail wie, że nie cierpię tego wszystkiego, na przykład tych par, co to występują 
w talk-show i gadają o... no cóż, o wszystkim: „Tak jest, w rzeczy samej, nie 
mogłem utrzymać erekcji, 3le Sue była taka czuła i potrafiliśmy się razem z tego 
pośmiać..." Boki zrywać. Można umrzeć ze śmiechu. Wystąpilibyście w telewizji i 
zwierzyli się milionom telewidzów, że nie chce wam stanąć?^Równie dobrze można 
by porozsyłać pocztówki do wszystkich kumpli. Dać ogłoszenie do prasy. W tej 
dziurze to nawet ogłoszenie niepotrzebne. Gazety są tak złaknione jakichkolwiek 
wiadomości, że pewnie poszłoby to na pierwszą stronę:
MĘŻCZYŹNIE SPOD NR 36 NIE STAJE Żona prosi radę miejską o wsparcie
Mniejsza z tym. To kolejna rzecz, która doprowadza Gail do szału — zbaczanie z 
tematu. Skąd wiem, że ją to wścieka? Sądzicie zapewne, że jestem jakimś 
ekspertem w kwestii subtelnych sygnałów wysyłanych ponoć przez kobiety, mam 
rację? Najwyraźniej Gail nigdy nie słyszała tej całej gadaniny o kobiecej 
subtelności. Kiedy ją wkurzę, co zdarza się jakieś pięćdziesiąt razy dziennie, 
zaczyna zgrzytać zębami i ciska we mnie nożykiem od obierania ziemniaków.
— Czy to przejaw twojej kobiecej tajemniczości? — pytam, uchylając się przed 
nożykiem, żeby trzepnąć ją ścierką do naczyń. — Mam niejasne wrażenie, że jesteś 
nieco zdenerwowana. Powiedz, jeśli się dobrze domyślam.
Colin mówił mi, że kiedy Yvonne jest wkurzona — kusiło mnie, żeby spytać, czy w 
ogóle zdarza się, żeby nie była wkurzona, ale jestem dżentelmenem — zaczyna się 
dąsać. Zaciska usta w wąziutką linijkę, a jeśli Colin pyta, co się stało, 
odpowiada, że nic, co, rzecz jasna, znaczy wszystko i lepiej, żeby zaczął się 
kajać, jeśli nawet nie wie, o co chodzi. A zawsze chodzi o jakąś drobnostkę, na 
przykład o to, że nie pamiętał o urodzinach jej matki lub nie zauważył, że 
pomalowała sobie usta nową pomadką.
A, tak. Najgorszy scenariusz. Już sobie przypomniałem. No
91
cóż, sądzę, że naj, naj, najgorszą rzeczą będzie, jeśli Gail nie pozwoli mi 
wrócić przez, powiedzmy... cóż, już nigdy. Nie mogłaby zabronić mi spotykać się 
z dziećmi, bo nigdy nie byłem żadnym brutalem ani nikim takim. A zatem, w 
najgorszym wypadku — już nigdy nie przytulę się nocą do Gail. i
I musiałbym znaleźć sobie jakieś lokum, gdzie mógłbym] zamieszkać, i musiałbym 
wydawać o wiele więcej, żeby utrzymywać i ich, i mnie.
I nie mógłbym już przesiadywać z Natem i wygłupiać siej z nim na komputerze albo 
pójść z nim na rolki, albo na basen, albo na ryby, kiedy tylko mielibyśmy na to 
ochotę.
Ani opowiedzieć Rosie bajki i ucałować ją na dobranoc. I
A więc to najgorsze, co mogłoby się zdarzyć.
Kurwa.
Jednak to bardzo, bardzo mało prawdopodobne. Chodzi mi' o to, że to był 
ostatecznie, do cholery, tylko jeden skok w bok, no nie? Musiałaby mieć nie po 
kolei w głowie, żeby mieć mi to za złe do końca życia. Ciągle się to zdarza. 
Czytałem gdzieś, że pięćdziesiąt do siedemdziesięciu procent mężczyzn zdradziło 
żonę co najmniej raz. Tak więc, logicznie rzecz biorąc, byłbym wręcz nienormalny, 
gdybym się z kimś nie przespał. Najwyraźniej to najzupełniej naturalne. Weźmy na 
przykład lwy — jeden samiec i kupa samic, zgadza się? Trzeba by znaleźć ten 
artykuł, żeby go jej posłać. Rozumiecie, jako dowód. Przekonałaby się wtedy, że 
nie jestem taki najgorszy. Moglibyśmy zacząć od nowa, z czystym kontem, i nigdy 
bym już nie zboczył z drogi cnoty. Statystyki mogą sobie być po mojej stronie, 
ale lepiej nie przeciągać struny, no nie?
Chciałbym móc powiedzieć, że przyzwyczaiłem się do ży-j cia bez rodziny, że 
podoba mi się ten nieoczekiwany powrót do kawalerskiego stylu życia. Chciałbym 
móc powiedzieć, że mieszkanie u Jeffa to jedna wielka balanga i że noc w noc
92
jijamy tu masę panienek i zakrapiane orgietki. Ha! Żeby! Najśmieszniejsze w tym 
wszystkim jest to, że przedzierzgnąłem się w pana gosposia i połowę dnia spędzam 
albo po łokcie w mydlinach, albo przy odkurzaczu, cmokając z dezaprobatą na 
Jeffa, rozsiewającego niczym Nat kubki i talerze po całym domu. Gail ciągle 
wierciła mi dziurę w brzuchu, że uchylam się od przypadających na mnie 
obowiązków domowych — gdyby tylko mogła mnie teraz zobaczyć! Może wtedy 
przestałaby patrzeć na mnie takim wzrokiem, jakbym był jakimś oślizgłym stworem, 
który wypełzł spod kamienia.
Z początku, ilekroć usiłowałem spokojnie z nią porozmawiać na Ten Temat, 
zaczynała drwić sobie ze mnie na najwyższych obrotach, sytuacja wymykała się 
spod kontroli i kończyło się na tym, że żałowałem, że w ogóle zaczynałem. Ale w 
końcu zgodziła się na rozmowę, poważną rozmowę na siedząco, w przeciwieństwie do 
rugania mnie na progu.
— Nie, żebym wierzyła, że to, co masz mi do powiedzenia, może być warte 
wysłuchania — oznajmiła. — Ale przynajmniej jak cię już wysłucham, przestaniesz 
mnie o to nudzić.
Raz jeszcze opowiedziałem jej wszystko od początku i powiedziałem, jak bardzo ją 
kocham i jak za nią tęsknię, ale wszystko na próżno. Mówiłem bardzo rozsądnie, 
daję słowo, i zwróciłem uwagę, że nasz związek miał swoje wzloty i upadki i że 
nie wszystko to tylko moja wina — ale wtedy Gail dostała piany na ustach.
— Wcale nie próbuję tego bagatelizować — zapewniałem ją — ale to naprawdę nie 
miało żadnego znaczenia, przysięgam.
Rozumie się, że jak najbardziej starałem się to bagatelizować, ale jak dotąd 
szczerość nie była dla mnie, mistrza wpadek, najszczęśliwszą strategią.
— Zdaję sobie sprawę, że to poważna sprawa. Mówię tylko, że to się bardzo, ale 
to bardzo często zdarza i że nie powinniśmy tego wyolbrzymiać. To się zdarza 
wielu parom, ale udaje się im jakoś z tym uporać.
93
— „To", jak to uparcie określasz, wcale nie zdarza się wiel lu parom, Scott. 
Zdrada to nie trzęsienie ziemi ani błyskawi, ca, gdy człowiek może znaleźć się w 
niewłaściwym miejscu o niewłaściwej porze. „To nie moja wina, pszepani, ja tylko 
sobie leżałem, gdy ta kobieta rzuciła się na mojego ptaszka". Je-steś żałosny. 
Choć raz w życiu weź za coś odpowiedzialność. Masz czterdzieści lat i jesteś już 
dużym chłopcem, więc mógł-byś spróbować postępować jak dorosły człowiek. Kto wie? 
Może nawet by ci się to spodobało. Wielu z nas dzień w dzień postępuje jak na 
dorosłych przystało i żadna wielka krzywda nam się nie dzieje.
— Wielkie dzięki. Przecież nie uchylam się od odpowieJ dzialności. Mówię tylko, 
że wielu facetów — i kobiet, jeśli już o to idzie...
— Ale nie ja.
— Nie, nie ty. Wcale tak nie twierdzę, skąd. Co to ja chcia4 łem? — Zawsze to 
robi, zbija mnie z tropu, żebym stracił wątek.
— Wykręcić się sianem? Płynąć w górę strumienia bez pie-i przonego wiosła?
Nigdy wcześniej tak się nie wyrażała. Nie wiem, co się jej ostatnio stało.
— Chodzi mi o to, Gail, że całe masy ludzi mają romanse bez znaczenia...
— A więc to jednak był romans? Dałeś sobie spokój z u-dawaniem, że to był tylko 
jeden, odosobniony wypadek? Gdy się już raz zaczęło kłamać, Scott, to nieźle 
jest się trzymać jednej wersji. Postaraj się pamiętać, co mówiłeś. Może 
powinieneś robić sobie notatki. To jak, usłyszymy od ciebie wreszcie trochę 
prawdy?
— Nie, to znaczy tak. To jest, przecież mówię prawdę. Tl nie był żaden romans, 
już ci mówiłem. Posłuchaj... — Potarłem mocno czoło koniuszkami palców, czując, 
że mózg zaczął mi się już lasować. — Czy choć przez chwilę wysłuchasz
94
tego, co usihijC ci powiedzieć? — Wzruszyła ramionami, po cZym skrzyżowała ręce 
na piersiach, z miną będącą doskonałym połączeniem poczucia wyższości i 
całkowitego znudzenia.
— Mówię tylko, że jeśli ktoś zbłądzi raz czy dwa, to przecież nie jest to 
jeszcze koniec wszystkiego, prawda? Jeśli ktoś popełni jeden tyci błąd, za który 
bardzo, ale to bardzo żałuje, to nie jest to...
Przerwała mi. Tak jej zdaniem wygląda wysłuchanie mnie do końca. Chcę tylko, 
żebyście wiedzieli, że wszystko nie jest takie czarno-białe, to wszystko. Gail 
może odgrywać rolę skrzywdzonej ofiary, ale potrafi odpłacić człowiekowi tą samą 
monetą. Nawet gorszą. Równie dobrze mógłbym położyć się na ziemi, pomachać białą 
flagą i pozwolić jej przemaszerować po mnie w jej marszu ku podbiciu reszty 
planety.
— Scott — syknęła, wypluwając moje imię jak jakąś obelgę. — Ty tylko i 
wyłącznie dlatego „bardzo, ale to bardzo żałujesz" tego, co się stało, że 
wszystko się wydało. W przeciwnym wypadku paradowałbyś, dumny jak paw, 
gratulując sobie, jaki to byłeś cwany. I ciągle zmieniasz swoją wersję wydarzeń. 
To się w końcu zdarzyło raz czy dwa razy? Przecież nawet ty musiałeś zwrócić na 
to uwagę? Chociaż ośmielam się zauważyć, że ona niekoniecznie. I jeśli uważasz, 
że zdrada zaufania własnej żony i złamanie przysięgi małżeńskiej, i kłamanie, i 
oszukiwanie, i sprawienie zawodu własnym dzieciom nie jest jeszcze końcem 
wszystkiego, to obawiam się, że mogę ci tylko współczuć. Nie masz zielonego 
pojęcia o tym, co to w ogóle znaczy być mężem i ojcem, prawda? Ty chyba ledwie 
rozumiesz, co to znaczy być znośnym dorosłym. Jesteś po prostu głupiutkim, 
przerośniętym dzieciakiem. Doprawdy, w gruncie rzeczy mogłabym równie dobrze być 
samotną matką—powinnam otrzymywać na ciebie dodatkowy zasiłek na dziecko.
Stałem tak, ze ściśniętym gardłem, nie mogąc wykrztusić słowa ani przełknąć 
śliny i czułem, niech to szlag, że oczy wezbrały mi łzami. Do kurwy nędzy, nie 
rozpłaczę się i basta. Nikt,
95
ale to nikt, nie doprowadzi mnie do płaczu. Już nie. Ale me po, zwolę, żeby 
nazywała mnie pasożytem. Mowy nie ma. Tak więc w tamtej chwili zupełnie 
straciłem panowanie nad sobą, ale któż by to wytrzymał. Zamierzałem zachować 
spokój, na-prawdę, ale wyprowadziła mnie z równowagi, odgrywając do-rosłą i 
sprowadzając mnie do roli dzieciaka, który ma napad złości. No, krzyżyk na drogę! 
Ja przynajmniej nie wyglądam ciągle, jakby ktoś wsadził mi pogrzebacz w tyłek.
CaU
Oczywiście było to żałosne przedstawienie. Scott nalegał na rozmowę, a potem nic, 
tylko powtarzał w kółko te same wyświechtane wymówki — że to był tylko seks i 
nic ponad to, że wiele par przez to przechodzi i że nie trzeba robić z tego 
wielkiej afery. Poinformował mnie nawet, że seks nie był specjalnie udany i że 
ona była nieco gruba — jakby dzięki temu nie miało się to liczyć. A faceci 
zawsze utrzymują, że to nasz sposób myślenia jest pozbawiony logiki.
Najgorsze było, kiedy podsumował: „To tylko sprawiło, że uświadomiłem sobie, jak 
bardzo cię kocham". Och, cóż, w takim razie wszystko w porządku. Czemu by nie 
powtarzać tego co tydzień, żeby się upewnić? O mały włos, a uderzyłabym go, 
naprawdę. Szkoda, że tego nie zrobiłam, że nie wściekłam się i nie 
nawrzeszczałam na niego. Z całych sił starałam się nie stracić panowania nad 
sobą i z każdą chwilą mój głos stawał się coraz bardziej spokojny i opanowany, a 
każdy mięsień napięty i zesztywniały. Nie mogłam inaczej. Wydawało mi się, że 
jeśli rozluźnię się bodaj na ułamek sekundy, to eksploduję i zmienię się w 
okropną, krzyczącą i płaczącą kupkę nieszczęścia. A wtedy nie byłoby już żadnej 
Gail, tylko czerwona, bezkształtna masa, trzęsąca się w kącie z gniewu i 
przerażenia.
Przycisnęłam stopy mocno do podłogi i uszczypnęłam się w ramię.
— Doprawdy, Scott, miałeś wystarczająco dużo czasu, żeby coś wymyślić. Czy to 
naprawdę wszystko, na co cię stać?
I wyobraźcie sobie, miał nawet czelność stwierdzić: „Ale Przecież i tak źle się 
między nami układało". Cóż, nie miałam naJmniejszego zamiaru pozwolić, żeby 
zrzucił całą winę na '????. Cały Scott. Gorszy od małego chłopca. Jeśli coś mu 
się
97
zbije, nigdy nie powie przepraszam, zawsze tylko: „Nie wiem, jak to się stało, 
to samo spadło z półki. Nawet się do tego nie zbliżyłem".
— I wydawało ci się, że przespanie się z inną kobietą bej dzie cudownym 
panaceum na nasze bolączki, tak?
— Nie, jasne, że nie — zaprotestował, sprawiając wrażenid zakłopotanego 
nastolatka. Szczerze mówiąc, przypominał Na-ta. — Po prostu... Po prostu nie 
wiedziałem, jak to naprawić, j
— To niezupełnie to samo co wizyta w poradni małże&j skiej, prawda?
— Poszedłbym, trzeba mi było powiedzieć.
Dacie wiarę? Ile on ma lat, dwanaście?
— To właśnie cały ty, prawda? — syknęłam, wciąż stan rając się nie podnosić 
głosu. — „Trzeba mi było powiedzieć". Czemu, do diabła, to ja niby miałam ci to 
mówić? Pewnie z tego samego powodu, dla którego robię w tym domu za kucharkę, 
sprzątaczkę i ogólnie frajera od czarnej roboty. Czemu wszystko ma być zawsze na 
mojej głowie? A poza tym, poza tym, jesteś żałosnym kłamcą. Za nic byś nie 
poszedł do poradni małżeńskiej, nawet gdybym to zaproponowała — i sam dobrze o 
tym wiesz.
— A właśnie, że może bym poszedł.
Wtedy roześmiałam się. Poważnie, parsknęłam śmiechem. Zdawało się, że Scott z 
każdą chwilą dziecinnieje. Przedtem wydawał się mieć dwanaście lat. Teraz 
sprawiał wrażenie czterolatka, wysuwającego dolną szczękę, sprzeczającego się z 
nauczycielką i powtarzającego: „A właśnie, że może bym poszedł".
Siąknął nosem.
— No, sama też byś nie chciała, żeby jakiś wścibski mądrala wypytywał nas o 
nasze łóżkowe sprawy.
— A czemu by nie? W przeciwieństwie do niektórych tu obecnych, ja nie mam 
niczego do ukrycia.
Wtedy poczułam, że mam już tego wszystkiego serdeczni^
98
dosyć; dosyć Scotta, próbującego odgrywać biednego, słodkiego, niewinnego 
chłoptasia, który przypadkiem popełnił ten jeden tyci błąd, który każda inna 
kobieta wybaczyłaby mu bez chwili wahania. Zachowywał się, jakbym była wstrętną, 
mściwą jędzą i jakby to nie była jego wina, że mnie zdradził. Nigdy nie bierze 
za nic odpowiedzialności, więc kończy się na tym, że to on może wygłupiać się i 
być spontaniczny, a ciekawe, komu przypada obowiązek bycia rozsądnym dorosłym. 
Wsadziłam mu więc szpilę, jaki to z niego dzieciak. To było głupie z mojej 
strony, po prostu mi się to wyrwało; nagle pomyślałam, czy się aby za daleko nie 
posunęłam. Spochmurniał i wysunął dolną szczękę, jakby naprawdę był małym 
chłopcem, starającym się z całych sił powstrzymać od płaczu.
— To już naprawdę nie w porządku, Gail. Teraz to już naprawdę przeholowałaś.
Potem zaczął krzyczeć:
— Zawsze utrzymywałem rodzinę... zawsze pracowałem... tobie i dzieciom nigdy 
niczego nie brakowało... nigdy... Jezu, słuchając ciebie, można by pomyśleć, że 
jestem jakimś pieprzonym darmozjadem. Jak możesz tak mówić?
Poczułam się odrobinę nie w porządku, słowo. Nie myślałam tak naprawdę. Chyba po 
prostu chciałam go zranić, sprawić, żeby poczuł się bezużyteczny i upokorzony — 
tak, jak ja się czułam przez niego. A teraz wyglądało na to, że wywołałam 
trzecią wojnę światową.
— Przepraszam, Scott, naprawdę. Powiedziałam tak tylko dlatego, że czułam się 
taka zraniona i wściekła.
— Zraniona i wściekła? Ty — zraniona i wściekła! To ja wylądowałem z całym moim 
dobytkiem w pieprzonych foliowych torbach, jak jakiś pieprzony bezdomny. Jak 
śmiesz odstawiać tu jakąś męczennicę — mieszkając sobie w naszym mi-tym, ciepłym 
domu, z naszą wygodną kanapą, naszą porządną kuchnią, naszym podwójnym łóżkiem i 
naszymi — powtarzam, naszymi — dziećmi, podczas gdy ja muszę mieszkać kątem i z 
łaski, waletując u kumpli jak jakiś pieprzony student,
99
wyrywany ze snu o, kurwa, siódmej rano jakimś gównianym rockiem. Do kurwy nędzy 
— ZRANIONA i WŚCIEKŁA? Co ty, kurwa, możesz o tym wiedzieć?
Później zerwał się z krzesła, wypadł z domu i odmaszes rował, wściekły, ścieżką. 
Chciałam za nim pobiec, spróbować go uspokoić, ale miałam nogi jak z waty i nie 
mogłam się ruszyć. Nigdy, przenigdy nie widziałam go w takim stanie. Nawet kiedy 
dostawał niesprawiedliwe mandaty za parkowanie albo skradli nam samochód, albo 
kiedy w ostatniej chwili sprzedawca podbił cenę naszego pierwszego domu. Nigdy. 
1
Scott
No dobra, przyznam się — były dwa razy. Z Angela znaczy się. Ale naprawdę, ten 
pierwszy raz nie powinien się liczyć. ? drugi miał na celu tylko naprawienie 
tego, co spaprałem za pierwszym razem, a zresztą wtedy i tak już byłem winny, 
więc niczego nie mogłem już pogorszyć. Tak czy siak, co się stało, to się nie 
odstanie, więc co za różnica? Mimo to nie było sensu informować Gail, że 
zdarzyło się to dwa razy, prawda?
A zatem — ów drugi raz. Przejeżdżałem tuż koło domu An-geli. No, dostatecznie 
niedaleko. Pomyślałem więc sobie, że wpadnę się przywitać, rzucę okiem na jej 
drzwi i w ogóle.
— Och, cześć. — Angela uchyliła nieco drzwi, tyle tylko, żeby wyjrzeć przez 
szparę. — Jak to miło, że się odezwałeś.
— No, nie bądź taka. Dzwoniłem, ale odezwała się automatyczna sekretarka i nie 
wiedziałem, co powiedzieć.
— Może: „Cześć, tu Scott, znajdzie pani czas na małe bzy-kanko?"
Byłem już o krok od oblania się rumieńcem. A jednak — uśmiechała się, więc 
skorzystałem z okazji i przysunąłem się nieco bliżej.
— Nie możesz zjawiać się ot, tak, kiedy tylko najdzie cię ochota. A co, gdyby 
ktoś u mnie był?
— Mogłabyś powiedzieć, że przyszedłem rzucić okiem na drzwi do ogrodu i inne 
przezroczyste obiekty. Po prostu byłem w okolicy i...
— Tak, rozumiem. Skoro już jesteś, no to wejdź, proszę. Napijesz się kawy?
— Dzięki. — Zrzuciłem od niechcenia marynarkę, jakby było mi w niej za gorąco. 
Angela miała na sobie portfelową spódniczkę. Taką co to wystarczy rozpiąć jeden 
guzik, a ona
101
raz-dwa ląduje na podłodze. Z rodzaju tych kobiecych ci ? chów, jaki lubią 
faceci. Miałem ochotę położyć dłoń na je| udzie i wsunąć ją pod materiał, ale 
Angela stała po drugiej stroi nie kuchennego bufetu. Przystopuj no trochę, stary. 
Nie pali się.l
— Słodzisz? — Angela zajęła się parzeniem kawy, majl strując przy słoikach i 
łyżeczkach.
— Czubatą łyżeczkę. No więc, co tam u ciebie? — OkrąJ żąłem powoli kuchenny 
bufet.
— Och, wiesz, jak to jest, snułam się wokół telefonu, czel kając, aż zadzwonisz. 
— Zerknęła na mnie. — Żartowałam, głuptasie. Właściwie to prawie nie było mnie w 
domu, miałam urwanie głowy w pracy. U mnie wszystko w porządku. — Westchnęła. — 
Scott, wiem przecież, że jesteś żonaty. Nie zamierzam wdawać się w żaden pokątny 
romans ani uwodzić twojej żonie męża, rozumiesz? Fajnie było. — Zaśmiała się, 
wdrapując się na stojące przy bufecie wysokie krzesło. — No dobrze, bywało 
lepiej, ale było w porządku i jeśli kiedyś znowu zabalujemy, to też w porządku. 
Ale nie zamierzam zostać Tą Drugą. Ani myślę stać się dla kogoś drogą ucieczki 
od beznadziejnego małżeństwa.
— Ależ moje małżeństwo wcale nie jest beznadziejne!! Szaleję za Gail...
— Jasne. — Spojrzała mi prosto w oczy. — Może i tak, alej jesteś zdany na łaskę 
i niełaskę swojego fiuta. Jak każdy facet. 1
Wzruszyłem ramionami, z nadzieją, że odczyta to jako rozi czulające: „Cóż, my, 
faceci, już tacy jesteśmy" i posłałem jej swoje popisowe, uwodzicielskie, lecz 
czułe spojrzenie.
— Nie martw się, nie jestem z tych, co puszczają plotki.j Może i sypiam z kim 
popadnie, ale nie jestem dziwką.
— Nigdy tak nie myślałem. Po prostu...
— Taaak?
— Wtedy, te kilka dni temu...
— Raczej tygodni.
— Byłem nieco zdenerwowany...
— A więc tu cię boli! — Angela zaśmiała się, trzęsąc się zĄ
102
śmiechu, przycupnięta na stołku. Spódnica lekko jej się rozsuwa i zauważyłem, że 
jej nie poprawiła. Przysunąłem się trochę bliżej, kładąc dłoń płasko na blacie. 
— Scott, doprawdy, jesteś przezabawny. Martwisz się o swoją reputację? Wielkie 
nieba, byłeś w porządku. Chociaż... Zsunęła się ze stołka.
— A więc... — Przesunąłem palcem po jej ramieniu.
— Boże, w takim tempie spędzimy tu cały dzień. — Angela wzięła mnie za rękę i 
pociągnęła w stronę schodów. — Chodź na górę, jeśli chcesz, bo o trzeciej muszę 
wyjść.
Rozum zostawiłem już wtedy dawno za sobą. Czaił się na podjeździe, zastanawiając 
się, co się dzieje, cmokając z dezaprobatą przez szparę na listy i żywiąc 
nadzieję, że kiedyś po niego wrócę. Ale wcale mi się do tego nie spieszyło, bo 
wyglądało na to, że lepiej się zabawię bez niego. Dużo lepiej. A tak to by tylko 
przeszkadzał, mamrocząc pod nosem i szukając dziury w całym: „A co, jeśli...? 
Czy sądzisz, że to rozsądne...? A co, jeśli Gail...? Raz ci się udało, ale..." 
Dziękujemy panu, w obecnej chwili nie skorzystamy z pana usług. Prosimy do nas 
nie dzwonić, to my zadzwonimy do pana...
Pochyliłem się, by rozpiąć Angeli guzik przy spódnicy. Szarpiąc zębami materiał, 
czułem dotyk jej dłoni we włosach, gdy przyciągała mnie do siebie. Po bokach jej 
jedwabnych fig wiły się włosy. Przykląkłem i, wciąż na kolanach, kierowałem ją w 
stronę łóżka, ściągając jednocześnie zębami jej majtki. Pociągnęła mnie na łóżko, 
szukając dłonią sprzączki paska, potem rozporka. Poczułem dotyk jej gorącej ręki 
na mej skórze, gdy uwolniła mnie od ubrania i ujęła mnie w dłoń. Zsunęła mi 
spodnie, które zatrzymały się na kolanach — szkoda było czasu na ich zdejmowanie. 
Pocałowaliśmy się, a jej dłoń doprowadzała mnie do szaleństwa. „Poczekaj, gdzie 
są...?" Jedną ręką Przeszukiwała szufladę nocnego stolika, drugą wciąż mnie 
otaczając. Rozerwała zębami opakowanie i płynnym ruchem na-
103
łożyła prezerwatywę, nachylając się nade mną, by pocałować koniuszek. Potem 
położyła się, rozchylając uda i kierując mnie dłonią. Drażniąc się z nią, 
odczekałem chwilę na krawędzi -J pchnięcie wyrwało z niej zduszony okrzyk. 
Dookoła mnie czu-łem jej ciepłe ciało, oplatające mnie nogi... Jak dobrze... 
Boże, tak mi tego brakowało — zanurzenia, obejmujących mnie ramion. Jak dobrze — 
coraz bliżej — coraz szybciej. Mam zwolnić? Czy ona...? Powtarzałem w duchu 
nazwy i telefony na-j szych głównych dostawców: Tuff Glass 013... Już nie trzeba, 
już nie. Jej biodra wbijały się w moje, dobiegały mnie jej urywane, niecierpliwe 
jęki, coraz wyższe i gardłowe. Nasze roz-; chylone wargi były zbyt gorące, by 
całować i z trudem łapały powietrze, naszymi ciałami wstrząsnął dreszcz... 
Opadliśmy, przycisnęła wilgotne usta do mojego ramienia, wilgotne kol smyki jej 
włosów leżały rozsypane na jej twarzy.
Przetoczyłem się na bok i leżeliśmy tak przez kilka minutJ łapiąc oddech. Potem 
Angela dźwignęła się na łokciach.
— Lepiej. Dużo lepiej. Zasłużyłeś na piątkę. — Uśmiech-? nęła się i kiwnęła 
głową, jakby do samej sobie. — Boże, naprawdę tego potrzebowałam.
Potem podreptała do łazienki, wołając przez ramię:
— Chcesz pierwszy wziąć prysznic czy ja mogę?
— Idź pierwsza. Chciałabyś, żebym przyszedł potrzymać ci... mydło?
— Nie, dzięki. Wolę kąpać się sama. To nie potrwa długo. $
Później i ja wziąłem prysznic, Angela pocałowała mnie:| w przedpokoju, oznajmiła, 
że lepiej będzie, jak przez pewien czas zrobimy sobie przerwę, i wyszedłem. 
Kiedy obróciłem się, żeby pomachać jej z samochodu, drzwi były już zamknięte, a 
Angela znikła. Następnie pojechałem do domu, pachnąc, jak się okazało, innym 
mydłem, jak mnie później poinformowała porucznik Gail, co, do spółki z 
bokserkami na lewej stronie, mni zdradziło — nie wiedząc, że całe moje życie 
legnie w gruzac1
104
W niewiele ponad pół godziny było już po wszystkim. Nasze małżeństwo trwało 
piętnaście lat. Wystarczyło zaledwie nół godziny, by wymazać piętnaście lat 
naszego życia. Pół godziny- Jezu.
Po ostatniej dzikiej awanturze z Gail, po tym wszystkim, co mi powiedziała, 
pomyślałem sobie: „Jeśli tak, to mam cię w dupie. Jeśli zamierzasz traktować 
mnie jak śmiecia, jakbym był najgorszym grzesznikiem na calutkim świecie, to 
czemu jeszcze i ja miałbym zadawać sobie pokutę i mieszkać u Jeffa?" Widzicie, 
przytulne gniazdko pana Wesołka to ostatnie miejsce dla kogoś, kto i tak jest 
już w dołku. Pojechałem zatem do Angeli. Nikt nie odpowiadał na mój dzwonek do 
drzwi i właśnie przestępowałem na progu z nogi na nogę, kiedy zza węgła domu 
wyszła Angela, taszcząc kubeł na śmieci.
— Dzieńdoberek! — Starałem się, by zabrzmiało to dziarsko i na luzie. — Pozwól, 
że ci pomogę. Gdzie ma stanąć? — Ostatnią kwestię okrasiłem znaczącym 
uśmieszkiem.
— Byłeś w okolicy, jak rozumiem? — Żadnego powitania, żadnego namiętnego 
pocałunku. Tym razem widać, że czeka mnie ciężka przeprawa.
— Aha, coś w tym rodzaju. Wybacz, że się nie odzywałem.
— Wolałabym, żebyś najpierw dzwonił, Scott. Mogłabym mieć gościa. — Spróbowałem 
zapuścić żurawia przez okno frontowego pokoju.
— Przepraszam. A masz?
— Nie, ale nie o to chodzi.
— Co ty, nie lubisz niespodzianek? Gdzie się podziała twoja spontaniczność? 
Nikt już nie działa pod wpływem impulsu, nic dziwnego, że ten kraj popada w 
stagnację.
— A więc to panaceum pana Scotta na wszelkie polityczne i gospodarcze bolączki 
tego świata, tak? Spontaniczność?
Tak zawsze wyglądają rozmowy z Angela. Ciężko się połapać, kiedy żartuje. Poza 
tym nie byłem taki pewny co do tej
105
spontaniczności. Tylko spójrzcie, w jakie tarapaty się już prze? nią Wpakowałem.
— Jak widzę, nie grozi mi, że zaprosisz mnie na kawę?! Ruchem głowy zaprosiła 
mnie do środka.
— Jasne. Nie mogę sterczeć przed domem, marznąc ?? ścieżce. Zresztą mógłby cię 
zobaczyć ktoś z sąsiadów.
Tylko tak żartowała, prawda? Można by pomyśleć, że bała się, że ktoś może ją ze 
mną zobaczyć.
Weszliśmy od tyłu, przez piękne, przeszklone drzwi — ka-i wał dobrej roboty — 
poklepałem je z podziwem, przechodząc, po czym przycupnąłem na jednym z wysokich 
stołków, stojących przy kuchennym bufecie.
— Co u ciebie, w porządku? — Angela spytała przez raj mię, napełniając czajnik 
wodą.
— Bywało lepiej.
— O?
Nie byłem pewien, czy powinienem postarać się, by nia wyglądało to zbyt poważnie 
i powiedzieć tylko, że trochę się z Gail poprztykaliśmy, czy może pójść na 
całość i odegrać rolę kajającego się, skruszonego grzesznika. Zagrać moją 
atutową kartą, jaki to ze mnie biedaczek. A wy, co wy byście zrobili? Szkopuł w 
tym, że zawsze ma się tylko jedną szansę, więc jeśli popełni się błąd, to trudno, 
już przepadło. Angela pchnęła mi po blacie cukiernicę, niczym barman na Dzikim 
Zachodzie, posyłający po ladzie butelkę whisky tajemniczemu nieznajomemu na 
drugim końcu baru. Posłodziłem kawę ruchem tajemniczego nieznajomego, 
zamieszałem i wbiłem wzrok w wirującą w kubku kawę, nie wiedząc, co powiedzieć.
— To chyba nie ma nic wspólnego ze mną, prawda, Scott? Grając na zwłokę, upiłem 
łyk kawy, czego natychmiast po-?
żałowałem, bo poparzyłem sobie usta i odskoczyłem jak... cóż, jak oparzony.
— Może lepiej poczekać, aż trochę ostygnie, co? — Angela uśmiechnęła się do 
mnie.
106
— Dzięki za radę, ale jestem już dużym chłopcem i chyba sarn potrafię poradzić 
sobie z wypiciem kawy. — Chociaż może niekoniecznie, skoro właśnie nabawiłem się 
blizn na całe życie.
Angela wzruszyła ramionami i spojrzała na mnie, marszcząc nos.
— Wybacz. Chciałam tylko okazać ci trochę troski. No dalej, strzelaj, co się 
dzieje?
— Chodzi o Gail. Dowiedziała się o nas.
— A tak konkretnie, to czego się dowiedziała? Wyjaśniłeś jej, że to naprawdę 
nic nie znaczyło?
Naprawdę wiedziała, jak podnieść mnie na duchu. Taka pogawędka z Angela to istny 
balsam na zbolałą duszę.
— Jejku, Angela, wielkie dzięki. No, oczywiście, że próbowałem jej to 
wytłumaczyć, ale nie chciała mnie słuchać. W jednej chwili wydzierała się na 
mnie, a w następnej stałem już za zamkniętymi drzwiami, bez kurtki, bez kluczy, 
bez niczego. I żadne: „Kochanie, naprawdę musimy o tym poważnie porozmawiać" nie 
wydawało się robić na niej większego wrażenia, rozumiesz?
— Cholera jasna. Przykro mi. Naprawdę. Ale chyba nie możesz jej się specjalnie 
dziwić. No bo czego się spodziewałeś — że dostaniesz po łapkach i usłyszysz, że 
masz się postarać więcej już tego nie robić?
Wzruszyłem ramionami. Rozumie się, że jak przychodzi co do czego, to człowiek 
niczego się nie spodziewa, bo w ogóle nie bierze pod uwagę, że to się wyda. 
Gdyby ktoś wiedział, że wszystko wyjdzie na jaw, to w ogóle dałby sobie z tym 
spokój, no nie? Nie mogłem jednak zrozumieć, czemu Angela odgrywa lepszą ode 
mnie. W końcu sama nie jest w całej tej historii taka święta.
— Chodzi o to, że zdaje się, że Gail nie pozwoli mi wrócić. Wtedy to do niej 
dotarło. Odstawiła z hukiem kubek na
szafkę.
?— O, nie. Nie ma mowy. Przykro mi, Scott, ale chyba ani przez moment nie 
myślałeś, że mógłbyś tu zamieszkać?
107
— Tylko przez kilka dni. Mogę spać na kanapie, jeśli chcesz. Tylko dopóki Gail 
nie wróci rozsądek.
— Scott, jeśli chcesz naprawić stosunki z żoną, to chyba nie myślisz, że 
zamieszkanie u mnie to najlepszy sposób, żeby się za to zabrać? Na Boga, choć 
raz rusz głową, a nie ptaszkiem. Jeśli jeszcze nie sądzi, że mamy romans, to jak 
nic zacznie tak myśleć, gdy zjawisz się u mnie z walizkami.
Zacząłem opowiadać jej, jak to musiałem nocować w pra-?? ? nie udało mi się w 
ogóle zmrużyć oka. Dałem jej do zrozumienia, że jeszcze tam sypiam, kuląc się w 
śpiworze pod biurkiem.
— A twoja rodzina? Przyjaciele?
Wbiłem wzrok w fusy. Angela wyciągnęła rękę i szturchnęła mnie żartobliwie w 
ramię.
— Och, Scott, widzę, że się naprawdę nadąsałeś. Przecież musisz mieć dobrych 
kumpli, którzy cię przenocują?
Przed oczami stanął mi Jeff i wizja kolejnej nocy, spędzo-i nej w jego smutnym 
domu, ze słabymi żarówkami, zatęchłym, wielokrotnie wdychanym i wydychanym 
powietrzem i odorem papierosowego dymu. Jeff śpi z fajkami tuż przy łóżku, by 
móc zapalić zaraz z samego rana. A zamiast popielniczki używa głębokiej miski, 
takiej jak miska na owoce, wypełnionej — dosłownie — setkami niedopałków, jakby 
zbierał je na cele dobroczynne albo coś w tym rodzaju.
— Pewnie tak. Spodziewałem się jednak po tobie nieco więcej wsparcia. O ile 
sobie przypominam, nie wzbraniałaś się specjalnie przed wskoczeniem ze mną do 
łóżka. W rzeczy samej, jesteś moim wspólnikiem.
Angela skrzyżowała ręce na piersiach. Doszedłem do wniosku, że to zły znak. 
Oglądałem kiedyś dokument o mowie ciała, gdzie określono to mianem postawy 
obronnej, ale nie jestem tego taki pewny. Jedno, co zauważyłem, to że babki, 
kiedy się złoszczą, od razu zakrywają cycki.
— Scott. Wyjaśnijmy to sobie raz na zawsze, dobrze?
108
Owszem, spałam z tobą, ale nie jestem żadnym twoim wspólnikiem, jak to ujmująco 
określiłeś. Nie zrobiłam nic złego. Nigdy nawet nie spotkałam twojej żony. Nie 
jest żadną moją przyjaciółką. Nie zdradziłam jej zaufania ani nie złamałam 
przysięgi małżeńskiej, ani nic w tym rodzaju. To ty ponosisz odpowiedzialność za 
swoje małżeństwo i, szczerze mówiąc, to twój problem. Nie dam się w to wciągnąć. 
Nawet nie próbuj mi wmawiać, że choć przez moment sądziłeś, że jestem w tobie 
zakochana albo że poświęcę swoje życie, by czekać na ciebie za kulisami, aż 
zwiejesz ze mną na wyspy Bahama. — Angela spoglądała na mnie zmęczonym wzrokiem, 
jakby opowiedziała mi właśnie jakiś długi, zawiły dowcip, którego nie 
zrozumiałem. Zsunąłem się z krzesła i wydąłem policzki. Niech to wszyscy diabli! 
Mimo wszystko nie miałem zamiaru jej błagać. Podeszła wtedy do mnie i cmoknęła 
mnie w policzek.
— Powodzenia, Scott. Mam nadzieję, że uda ci się pogodzić z żoną. Może da się 
przekonać, kiedy zrozumie, że był to jednorazowy wyskok, co?
— Jasne. — Zapiąłem kurtkę. — Pewnie masz rację. Powlokłem się z powrotem do 
samochodu, czując się, szczerze mówiąc, gównianie. Kolejna noc u Jeffa. O rany.
Właśnie wtedy zatrzymał się przy mnie lśniący jak lustro srebrny mercuś i po 
stronie kierowcy opuściła się, gładko niczym jedwab, elektrycznie otwierana 
szyba. Jakiś nadziany dupek.
— Pan wybaczy — dobiegł mnie głos jakiejś wytwornej damulki, w rodzaju tych, co 
to wzdrygają się na myśl, że oddychają tym samym powietrzem co zwykłe pospólstwo. 
Babka z klasą, ale już nie pierwszej młodości, to pewne. — Czy to pański wóz?
— Może. Co pani do tego?
Wiem, wiem. Nie najlepszy początek, ale po tym parszywym dniu dobre maniery nie 
znajdowały się już na czele mojej listy priorytetów. Zacisnęła usta i poruszyła 
nozdrzami, jakby kt°ś pierdnął w jej obecności.
109
— Cóż, jeśli to pański wóz, to może byłby pan łaskaw go przestawić? Stoi na 
naszym podjeździe, jak pan widzi. Par-king dla gości oraz — przerwała, 
obrzucając moją marynarkę taksującym spojrzeniem — dostawców i tak dalej, 
znajduje się o, tam.
— Wal się, paniusiu. Nie widzisz pani, że już odjeżdżam^ Proszę bardzo, właśnie 
wsiadam do samochodu i zmywam się z pani głupiego, zasranego, rzekomo 
luksusowego osiedla, w po-rządku? Niech się pani nie martwi — jeszcze chwila i 
zniknę z moją tanią marynarką, prostacką wymową i starym grucho-tem i przestanę 
kalać pani zasrany, bajerancki podjazd przed pani przepłaconym, luksusowym domem 
i będziesz sobie pani mogła wjechać do tego autentycznego, elżbietańskiego, 
podwójnego garażu...
Wtedy udało jej się wtrącić:
— Doprawdy, co za...
Ale ja już wpadłem w trans i nawijałem jak szalony. Musiała sobie pomyśleć, że 
jestem stuknięty, i zamknęła dla bezpieczeństwa szybę.
— I jeszcze jedno — wydarłem się na nią przez szybę, gdy zaczęła już odjeżdżać. 
— Te pseudoelżbietańskie okna w pani szpanerskim domu nie są nawet porządnie 
osadzone w ołowianych ramkach. To masówka z naklejanymi paskami ołowiu i gdyby 
naprawdę miała pani choć odrobinę klasy, to za nic w świecie nie pozwoliłaby 
pani, żeby ktoś zobaczył u pani takie badziewie.
Ale jej powiedziałem.
Muszę przyznać, że po całym tym zajściu poczułem się parszywie. Było mi naprawdę 
wstyd. Nie należę do facetów, którzy wydzierają się na kobiety tylko dlatego, że 
któraś ma wyniosły sposób bycia i szpanerską brykę. Uświadomiłem sobie, że 
odrobinkę przeholowałem, i zastanawiałem się, czy nie wrócić jej przeprosić, 
może z butelką wina albo kwiatami. Ale doszedłem do wniosku, że ani chybi 
wezwałaby policję albo poszczułaby mnie uzbrojonym po zęby mężem. Wróciwszy d°
110
pracy, posiedziałem przez chwilę w samochodzie, gapiąc się przez przednią szybę 
na druciane ogrodzenie. Nie mogłem zrozumieć, czemu tak się wściekłem, to do 
mnie niepodobne. Jeszcze dwa takie dni i będzie trzeba nafaszerować mnie proza-
kiem, odwieźć do wariatkowa i wyrzucić kluczyk. Spojrzałem na swoje dłonie i 
uszczypnąłem się z całych sił w lewą rękę, aż }zy stanęły mi w oczach. Nie wiem, 
czemu. Chyba dlatego, że nie czułem się już jak prawdziwy ja. Gorzej. Dziwnie to 
zabrzmi, wiem, ale wcale nie czułem się już sobą.
Ąosii
W niedzielę tata przyjdzie nas gdzieś zabrać. Dzwonił wczo| raj wieczorem i 
pytał, co porabiam i co przerabiamy w szkole, zupełnie jak Bunia i dziadek. 
Dziwnie było rozmawiać z ??? przez telefon, a nie siedząc razem przy stole albo 
oglądając ta lewizję. Zazwyczaj kiedy jemy kolację albo niedzielny obiad, tata 
bez przerwy coś opowiada i mama zwraca mu uwagę, że nie mówi się z pełną buzią i 
że daje nam zły przykład. Tata potakuje: „Masz rację", ale później i tak o tym 
zapomina.
Poszłam do Nata, do jego pokoju. Najpierw zapukałam, ?? wścieka się, jak się o 
tym zapomina, i Nat mruknął: „Mm", więc weszłam, a on na to: „Nie powiedziałem, 
żebyś weszła", więc musiałam wyjść i znowu zapukać.
Fiknęłam koziołka na łóżku. Ale miał tam bajzel. Zmięto-szona kołdra leżała 
zwinięta w kłębek w nogach łóżka, a ciuchy walały się po całej podłodze. Nat 
nigdy nie ścieli łóżka i mama powtarza, że już nie będzie zwracać mu uwagi i 
jeśli Nat chce mieszkać w chlewie, to proszę bardzo. Mówi tak, ale czasem 
dostaje szału i każe mu posprzątać pokój, i to nie zaraz, tylko już. Nat mówi 
wtedy, że mama stroi fochy i że za moment jej przejdzie, ale Nat to papuga, bo 
to tata tak zawsze mówił. Nat podnosi wtedy kilka ciuchów z podłogi i wrzuca je 
na dno szafy albo chowa pod łóżkiem, potem wygładza kołdrę i nie wygląda już u 
niego tak najgorzej, a mama mówi z wyrzutem: „No i co, to nie jest takie trudne, 
prawda?" i „Czemu zawsze nie możesz utrzymywać pokoju w takim stanie, czemu 
zawsze musisz czekać, aż ci się zwróci uwagę, zupełnie jak tata".
Nat siedział przy komputerze. Nigdy się nie odwraca, jak ze mną rozmawia, ale 
twierdzi, że może robić dwie rzeczy naraz, no to spytałam:
112
— Słyszałeś o niedzieli? Że tata ma przyjść i w ogóle?
— Mm.
— Tata mówi, że będziemy robić, na co tylko będziemy mieć ochotę.
— Mm.
Chciałam pójść do kina, a potem na lody. Tata m°wi, że zna takie jedno miejsce, 
gdzie mają lody o przeróżnych smakach i dają olbrzymie porcje. Ale pomyślałam 
sobie, że J»oże gdyby Nat mógł zdecydować, co będziemy robić, to nie ??% już w 
takim złym humorze.
— Moglibyśmy pójść na kręgle. Jak w twoje urodziny. Mnie wtedy nie wolno było z 
nimi pójść. Zostałam w domu
z mamą i zaprosiłam Kirę na podwieczorek, a za to> że nie poszłyśmy na kręgle, 
dostałyśmy biszkopt z owocafl"- Nat powiedział, że nie mogę pójść, bo jestem za 
mała i Wszystko bym popsuła, a poza tym to jego urodziny i to on decyduje Tata 
zabrał też jego przyjaciół, ale to same chłopaki, z wyjątkiem Kath, koleżanki 
Nata, ale ona jest prawie jak' chł°Pak- Nat chciał też zaprosić Joannę Carter, 
ale stchórzył. ?????-
Odpięłam wszystkie zatrzaski prZy kołdrze i zaczęłam je z powrotem zapinać.
— Jak myślisz, tata wróci niedługo do domu?
— Nie. Nie bądź głupia.
— Co w tym głupiego? Mama powiedziała, że ofl* <????...
— Ty to zupełnie nic nie rozumiesz. Starzy zawsze tak mówią ale to jeszcze nic 
nie znaczy.
Nat zawsze mi dokucza i próbuje doprowadzić mnie do płaczu. Jak byłam mała, to 
czasem płakałam. Nat upiera się, że aic, tylko ryczałam, ale to nieprawda. Teraz 
mam na to sposób. Trzeba ugryźć się w policzek i myśleć o czymś ???????, albo 
powtarzać sobie coś w kółko w myślach. Ja wymienia™ kolory tęczy: czerwony, 
pomarańczowy, żółty, zielony, lazufowy> granatowy, fioletowy. Czerwony, 
pomarańczowy,'żółty» zielony, lazurowy, granatowy, fioletowy. Kiedy je 
powtarzam,to widzę
113
w myślach każde słowo napisane wielkimi literami i stojące na łące, i wyobrażam 
je sobie w takim kolorze, o jakim mówi. Lazurowy jest najtrudniejszy, ale 
wyobrażam go sobie w kolorze nieba. Fiolet jest fiołkowy. Fiołkowy to mój 
ulubiony kolor. Wszystko mam fiołkowe.
— Tata już pewnie nigdy nie wróci i lepiej od razu sil z tym pogódź. — Nat 
nawet nie odwrócił się od komputera i ciągle grał w tę swoją głupią grę. Wydaje 
mu się, że jest taki mądry, ale ja też nie jestem taka głupia.
— Wiem. A potem się rozwiodą i zamieszkają w oddziel-j nych domach. Jak mama i 
tata Kiry.
— Właśnie, tak jak oni i prawie połowa naszej klasy. Jasou mówi, że trzeba się 
tylko nauczyć, jak to najlepiej rozegrać. Trzeba zadbać o to, żeby mieć wszystko 
po dwa i nie musieć przenosić wszystkiego wte i wewte, a czasem można nawet 
dostać podwójne kieszonkowe.
— Poprosisz o to tatę?
— O co?
— No, o to kieszonkowe. W niedzielę.
— Mm. Ej, Rosie, zagadałaś mnie i przez ciebie straciłem życie.
I bardzo ci tak dobrze, pomyślałam. Ale nie powiedziałam tego na głos. Poszłam z 
powrotem do mojego pokoju i zrobiłam przegląd rzeczy, żeby sprawdzić, czy mam 
już jakieś podwójne rzeczy. Znaczy się, nie buty albo skarpetki, które i tak 
trzeba mieć po dwie, ale inne rzeczy, takie jak komplet pisaków i spinki do 
włosów, i maskotki, i plakaty, i takie tam różne. Ale niektórych rzeczy nie da 
się mieć w dwóch egzemplarzach, na przykład ulubionej maskotki Alfa, a znowu 
inne rzeczy, takie jak moje szklane kule, powinny być wszystkie w jednym miejscu, 
więc to wszystko razem wcale nie jest takie proste.
Hgt
Tata ma wpaść po nas jutro, co ma niby znaczyć, że wszystko jest w porządku. 
Rosie o niczym innym nie potrafi gadać, jakbym słuchał zaciętej płyty. Wydaje 
jej się, że z nimi pójdę, ale ja nigdzie się nie wybieram. Nie mogą mnie zmusić, 
żebym poszedł. Mama chciała mnie namówić do tego wyjścia i przypomniała mi, że 
tata zadzwoni w środę, ale zostałem dłużej na treningu, ćwicząc do upadłego 
nawroty, aż były bezbłędne. Podczas treningu wszystko było w porządku, nie 
myślałem o niczym innym, jak tylko o tym, kiedy zawrócić. Czekałem, aż znajdę 
się w odpowiedniej odległości od końca toru, potem płynąłem strzałką, zwijałem 
się w ciasny kłębek przy ścianie, opierałem się stopami o płytki basenu i 
przykurczałem nogi; potem jeden silny wyrzut nóg, ramiona prosto przed siebie, 
wyprostowane jak strzała, a woda śmigała mi koło uszu. Byłem wtedy sam na sam z 
wodą i nie myślałem o niczym innym, jak tylko o tym, kiedy nabrać powietrza. 
Ręce i nogi pracowały bez ustanku, ręce przecinały wodę jak noże, nogi 
zostawiały za sobą kotłującą się wodę; skręt głowy — TERAZ — nabrać powietrza, 
głowa znowu na dół, do przodu, coraz dalej, coraz szybciej, coraz bliżej 
drugiego końca toru.
Po powrocie byłem zmęczony i trochę nabuzowany, czasem tak bywa, kiedy długo 
pływam i godzinę później nadal czuję w nosie zapach chloru. Mama wstawiła mi 
jedzenie do mikrofali i powiedziała, że dzwonił tata i pytał, co z niedzielą.
Wzruszyłem ramionami i sięgnąłem do lodówki po sok.
— Przyjedzie po was o dziesiątej, dobrze? Chcesz trochę sera do makaronu?
— Mm.
115
— Nat, rusz się, nie stercz tak bezmyślnie. Słowo daję, Nat, ser jest na górnej 
półce.
Podeszła i sięgnęła mi ręką przed nosem, żeby wziąć ser, A sama mówi, że nie 
należy wpychać się przed kogoś, bo to niegrzecznie. Zresztą sam bym go znalazł.
Łyknąłem soku z kartonika.
— Nigdzie nie idę.
— Jak to, nigdzie nie idziesz? Oczywiście, że idziesz. —J Mama tarła ser jak 
szalona, w wyścigowym tempie, jakby chciała wykończyć biedaka, przyprawić go o 
prawdziwe męczarnie. — Przecież chcesz zobaczyć się z tatą, prawda?
— Czemu niby miałbym chcieć? Ty nie chcesz. Mama westchnęła i oparła się o 
szafkę, jakby nie miała już
siły stać o własnych nogach.
— To coś innego, Nat. Tata i ja...
— To dokładnie to samo. Jaka różnica? Nie chcę się z nim spotykać i zgrywać 
szczęśliwej rodzinki, iść na lody i udawać, że wszystko jest okej. Nigdzie nie 
idę i nie możesz mnie zmusić, żebym poszedł. A jeśli powiedziałaś mu, że chcę 
się z nim spotkać, to kłamstwo i lepiej od razu wybij to sobie z głowy. — 
Pomieszałem makaron i pacnąłem na niego kupę tartego sera.
Mama nic, tylko stała bez ruchu. Myślałem, że się na mnie wydrze albo będzie 
próbowała mnie przekonać, albo co, ale nic z tych rzeczy. Stała tylko, bez 
najmniejszego ruchu, jak jakiś pomnik. Trochę to było straszne. Już prawie bym 
wolał, żeby na mnie nawrzeszczała.
Potem wziąłem sobie tacę i poszedłem z makaronem przed telewizor.
Dziś niedziela. Rosie, ta mała świętoszka, doprowadzała mnie wczoraj do szału. 
Przez całe popołudnie nic, tylko pakowała się i wyjmowała wszystko z torby, żeby 
zaraz wpakować to wszystko z powrotem.
— Nie wyprowadzasz się do niego. To tylko jeden dzień. Po co ci to wszystko?
116
— To tylko trochę moich rzeczy — wyjaśniła, składając bluzkę równie starannie 
jak mama. — Takie, które mogą mi się przydać.
Wczoraj wieczorem znowu wpadła do nas Cassie. To najlepsza przyjaciółka mamy. 
Nawet trochę od niej starsza, ale w porządku. Nie taka, jak reszta wapniaków. 
Przeklina przy nas i można ją o wszystko zapytać, a jej to wcale nie przeszkadza. 
Wczoraj, zupełnie od niechcenia, zaproponowała mi piwo, jakby to była normalka. 
W butelce, a nie w szklance, tak że mógłbym sobie pociągać. Chwyciłem ją mocno, 
a wtedy weszła mama, więc schowałem rękę za siebie, żeby nie było jej tak bardzo 
widać.
— Nat może już chyba łyknąć sobie piwo, co?
— Co takiego? — Mama obróciła się na pięcie, przyjrzała mi się i od razu 
namierzyła butelkę. — Cassie! Nawet na chwilę nie można cię zostawić samej. Boże, 
jesteś gorsza od... Jesteś naprawdę okropna. Słowo daję! On ma dopiero 
trzynaście lat.
Cassie pociągnęła długi łyk z butelki, wolno i leniwie, pozwalając, by piwo 
spłynęło jej do ust. Czadowo to wyglądało.
— Ojej, pozwól mu, co ci szkodzi. Zresztą i tak jest słabe jak siuśki.
Mama wymierzyła jej szturchańca i poszła po szklankę. Podniosła butelkę do oczu, 
żeby sprawdzić, ile ma alkoholu.
— No dobrze. Możesz wypić pół szklanki, nie więcej. Podałem jej butelkę.
— Zostawisz mi moją część w butelce?
— Co proszę? A to czemu? — Mama rzuciła Cassie kolejne znaczące spojrzenie. — 
No i widzisz, co najlepszego narobiłaś? Teraz moim dzieciom się wydaje, że to 
luzacko żłopać prosto z butelki, niczym jakiś lump. Mam nadzieję, że jesteś z 
siebie zadowolona — powiedziała mama karcącym tonem, ale widać było, że się 
wygłupia. Kiedy na mnie krzyczy, to nigdy nie żartuje. No ale wylała część piwa 
do szklanki i podała mi resztę w butelce.
117
— A więc? — zagaiła Cassie, wsypując sobie pełną garść! fistaszków do buzi. — 
Zapoznaj mnie z najnowszymi nowinami. Co nowego u twego wiarołomnego męża?
Mama dała jej sójkę w bok i posłała porozumiewawczą! minę, w rodzaju „dziecko w 
pokoju — uwaga — nie mów ni-czego interesującego", którą starzy robią myśląc, że 
nikt tego nie zauważy.
— Nat, nie masz czasem jakichś lekcji do odrobienia?
— Właściwie nie.
Cassie ryknęła śmiechem. Naprawdę głośno się śmieje, na-wet na ulicy. Słysząc 
jej śmiech, ludzie obracają się za nią myśląc, że chyba się zgrywa, ale nie, po 
prostu taka już jest.
— No, rusz się, stary — przynagliła. — Spływaj i daj nam, i wapniakom, pół 
godzinki na babskie pogaduszki. Potem możesz przyjść na pizzę.
— Są już po kolacji.
— Ojejku, mamo...
— No dobrze już, dobrze. Możesz zjeść tę pizzę, Rosie też.; Nie wiem, po co w 
ogóle staję na głowie, żeby ich porządnie wychować, i użeram się z nimi, że mają 
jeść warzywa, skoro potem niweczysz to wszystko w dwie minuty.
Cassie nie ma dzieci. Mama mówi, że coś u niej w środku jest nie tak jak powinno, 
no i nie może. To chyba dlatego nie jest do końca taka jak inni wapniacy. To 
znaczy, czasem jak się z nią gada, to ma się wrażenie, że ma tyle lat, co ja. 
Albo trochę więcej, z osiemnaście albo coś koło tego. Tyle że kiedy rozmawia z 
Rosie, to znowu się zmienia i zachowuje, jakby była w jej wieku. Kiedyś poszła z 
nią do ogrodu i skakała przez jej skakankę w różowe, żółte i niebieskie paski, a 
Rosie skandowała jakąś głupią podwórkową rymowankę. Potem Cassie nauczyła Rosie 
jakiejś starej piosenki, którą śpiewała, jak sama była mała. Ale dobrze, że do 
nas wpada, bo mama się wtedy zmienia. Częściej się śmieje i nie wścieka się tak 
o byle co, na przykład o to, że nie włożyliśmy talerzy do zmywarki albo zo-
118
stawiliśmy tenisówki na szafce w kuchni. Czasem, zanim tata odszedł, razem z 
Cassie wpadał jej mąż. Na imię ma Derek j ma sztuczną nogę. Pozwala nam stawać 
na tej sztucznej stopie, nawet na niej skakać. To lewa noga, ale kiedy byliśmy 
jeszcze mali, Rosie i ja, to udawaliśmy, że zapomnieliśmy, która to noga, i dla 
żartu skakaliśmy na tę drugą. Rosie czasem tak r0bi, ale to jeszcze dzieciak, a 
Derek się zawsze śmieje.
Dziś rano przy śniadaniu mamie co chwila leciało coś z rąk i wypiła chyba cały 
dzbanek kawy. Spytała nas, czy chcemy coś ciepłego na śniadanie, żebyśmy mieli 
dużo siły, jakbyśmy wybierali się na jakiś maraton albo co. Powiedziałem, że 
zjem kanapkę z bekonem, Rosie spytała, czy nadal będzie wegetarianką jeśli zje 
bekon, a mama odparła, cóż, niezupełnie, ale jeśli Rosie nikomu o tym nie powie, 
to ona też nie. Później, kiedy Rosie poszła na górę, mama spytała, czy znalazłem 
czas, żeby raz jeszcze przemyśleć to wyjście z tatą jakby uważała, że się 
rozmyślę, czy co. Siedziałem przy stole, polewając kanapkę brązowym sosem i 
mruknąłem, że trochę o tym myślałem, ale jednak nie idę. Na to mama nagle 
spoważniała, położyła dłoń na mojej ręce i zaczęła zwracać się do mnie per 
„Nathan", więc stwierdziłem, że mam dosyć. Bla, bla, bla, truła o tym, co jest w 
życiu ważne i że potrzebuję męskiego wzorca, kogoś, kogo mógłbym szanować i 
naśladować. Kapujecie coś z tego? Zanim tata odszedł, powtarzała zawsze, że daje 
nam zły przykład i że nie powinniśmy go naśladować, bo nie potrafi się zachować 
przy stole, niepoprawnie się wyraża, wymiguje się od obowiązków domowych i w 
ogóle. A teraz twierdzi, że mam naśladować jego każdy ruch. Tak czy inaczej, 
kiedy tylko odwróciła się, żeby włożyć naczynia do zmywarki, wymknąłem się 
chyłkiem do przedpokoju, złapałem torbę i kurtkę, krzyknąłem, że idę do Steve'a, 
i wypadłem, zanim zdążyła mnie zatrzymać.
???
Tego ranka, zanim Scott przyjechał, zdążyłam się dwa razy przebrać. Jakbym, nie 
przymierzając, wybierała się na randkę. Bóg wie dlaczego, skoro nawet nie 
chciałam się z nim widzieć. Nie po tym ostatnim razie, po tej strasznej 
awanturze. Po jego odjeździe położyłam głowę na kuchennym stole. Ogarnęło mnie 
pragnienie, żeby zostać tak już na zawsze, ale zaraz przypomniało mi się, że mam 
dwie minuty do wyjścia, jeśli nie chcę się spóźnić po Rosie. „Dasz sobie radę" — 
powtarzałam w duchu. „Musisz dać sobie radę. Dla Rosie, dla Nata". Nie mam czasu 
na jakieś tam załamanie nerwowe.
Toteż tego ranka chciałam, żeby zobaczył, jak świetnie sobie radzę. „A widzisz, 
wszystko zepsułeś, ale życie toczy się dalej, tralala, doskonale sobie radzę bez 
ciebie". I proszę, oto ja w najlepszych czarnych dżinsach i obcisłej białej 
bluzeczce. Chciałam wyglądać atrakcyjnie, ale nie tak, jakbym czyniła w tym 
kierunku jakieś specjalne starania.
— Witaj, Dennis. — Skinęłam mu głową na powitanie.
No, nie zwracałam się tak do niego — chyba że dla żartu, żeby się z nim 
podroczyć — aż od... Cóż, chyba nigdy. Nagły skurcz wykrzywił mu twarz i 
zauważyłam, że wbił sobie paznokcie w dłonie.
Odchrząknął i wbił wzrok w swoje buty, a ręce w kieszenie. Przez kilka minut 
staraliśmy się podtrzymać rozmowę, ale nasze wysiłki spełzły na niczym. Szukałam 
na jego twarzy jakichkolwiek oznak szczerej skruchy, ale jemu chyba nie było 
nawet przykro. Poprosił o rozmowę, ale o czym tu rozmawiać? Z jakiej racji 
miałabym wysłuchiwać, jak usiłuje wcisnąć mi kolejne kłamstwa i wymówki?
120
później poprosił, żebym zawołała Nata, ale Nata dawno już nje było, wymknął się 
dzisiaj prawie bez słowa. Podejrzewam, że nie potrafił stawić czoła dzisiejszemu 
spotkaniu, więc zrejte-,0wał do Steve'a. Prawdę powiedziawszy, nie mogę 
powiedzieć, żebym miała mu to specjalnie za złe. Ale Scott wydarł sję na mnie, 
jakbym go gdzieś schowała albo co. Nie mogłam ^rprost uwierzyć własnym uszom, 
zwłaszcza po tym, jak byłam taka spokojna i kulturalna w tej całej sprawie. 
Nawet, do cięż-jciej cholery, usiłowałam przekonać Nata, żeby jednak spotkał się 
z tatą, i wyjaśnić mu, jakie to ważne, żeby się z nim widywał. Ale naturalnie 
Scott, jak to Scott, nie chciał o niczym słyszeć, tylko od razu dostał szału i 
próbował zrzucić na mnie całą winę za powstałą sytuację. Kiedy już ochłonął, 
wyglądał tak młodo, prawie jakby sam był małym chłopcem, prostującym ramiona i 
udającym mężczyznę. Nieoczekiwanie zrobiło mi się go żal, więc próbowałam go 
pocieszyć, że Nat zachowuje się jak typowy nastolatek i że z czasem z tego 
wyrośnie.
— Och, tak. Jasne. Pewnie, że tak. — Scott strugał pewnego siebie, sprawiając 
przez to jeszcze bardziej żałosne wrażenie. — Chłopcy w tym wieku. Jasna sprawa. 
Kiedy miałem trzynaście lat, to nic, tylko wałęsałem się gdzieś z kumplami. 
Szkoda czasu dla takich starych pryków jak rodzice, no nie?
Skinęłam potakująco głową i zmusiłam się do uśmiechu. Sęk w tym, że Nat nigdy 
wcześniej tak się nie zachowywał i obydwoje dobrze o tym wiedzieliśmy. Nigdy nie 
widziałam, żeby jakiś dzieciak tak bardzo kochał swojego tatę. Nat chodził za 
Scottem krok w krok po ogrodzie i garażu, naśladując każdy jego ruch. Stali we 
dwójkę, marszcząc czoło nad samochodem, mimo że Nat ledwie wystawał nad maskę 
samochodu, chociaż szczerze mówiąc, miał taką samą szansę naprawić silnik jak 
Scott. Kiedyś wpadłam w straszną panikę, bo Nat przepadł gdzieś jak kamień w 
wodę, a Scott wyszedł właśnie do pracy. Było to jakieś sześć, siedem lat temu. 
Tak, Nat miał wtedy dopiero sześć lat, a Scott nie miał jeszcze komórki. 
Miotałam się więc po całym domu, potykając się o Rosie, drepczącą mi po
121
piętach, i próbując zająć ją zabawkami, żeby tylko nie pętała mi się pod nogami, 
a Nat tymczasem przepadł na amen. Zaglądałam pod łóżka i do szaf, sprawdziłam 
nawet szafkę pod zlewem. Wypadłam na ulicę, bojąc się, że zobaczę jego małe, 
zmiażdżone nóżki wystające spod samochodu, a dookoła tłum gapiów, z których ktoś 
powoli pokręci głową. Z przerażenia nie mogłam złapać tchu. Wtedy przyszło mi do 
głowy, że może ktoś go porwał, uprowadził, czy coś w tym rodzaju, więc wpadłam 
do domu i zadzwoniłam do Scotta do pracy, bełkocząc temu komuś, kto podniósł 
słuchawkę, że muszą go natychmiast znaleźć i kazać mu wracać do domu. Byłam 
kompletnie roztrzęsiona. Wtedy Scott, który właśnie przyjechał, wziął słuchawkę 
i kiedy ja już prawie krzyczałam, cała spanikowana i zapłakana, powiedział 
uspokajająco:
— Poczekaj, kochanie, spokojnie. Już dobrze. Nat jest tutaj, ze mną. Nic mu nie 
jest.
— Jak to? Jak to z tobą?
— Zostawiłem otwarty samochód i Nat zwinął się w kłębek pod kocem za przednim 
siedzeniem. Dopiero co go znalazłem, już jak tu przyjechałem.
Wtedy rozpłakałam się, tym razem na dobre, myśląc, jaka jestem szczęśliwa, że 
Natowi nic się nie stało i czemu, na Boga, zdecydowałam się mieć dzieci, skoro 
jednym, głupim, trwającym dziesięć minut psikusem mogą doprowadzić człowieka do 
takiego stanu i sprawić, by poczuł, że całe jego życie legło w gruzach.
Spojrzałam ponad ramieniem Scotta na samochód i pomachałam Rosie na pożegnanie, 
ale nie mogłam dostrzec jej buzi przez zaparowane szyby.
— Macie się tu zameldować przed szóstą.
Scott
Czułem się, jakbym znów miał trzynaście lat. Tyle co Nat. jvlam znów trzynaście 
lat i wybieram się na pierwszą w życiu randkę. Kręcę się przy furtce, zbierając 
się na odwagę, by podejść ścieżką do drzwi domu i zadzwonić. Dziewczyna ma na 
imię Sally. Sally Harrison. Mam kiepską pamięć do nazwisk, ale jej imienia nigdy 
nie zapomnę. Dzisiaj nikt już się nie nazywa Sally, prawda? To imię wyszło już z 
mody. Na lekcjach Sally zapisywała całą okładkę zeszytu słowami „Sally Scott", 
które otaczała serduszkami i kwiatkami przypominającymi stokrotki. Ciekaw jestem, 
co by było, gdybym ożenił się z Sally. Założę się, że nigdy nie zostawiłaby mnie 
w środku nocy przed zamkniętymi drzwiami mego własnego domu. Pewnie wystawałaby 
przy kuchence, rwąc sałatę na niedzielny obiad i śmiejąc się z moich dowcipów, 
podczas gdy Gail wolałaby raczej urwać mi jaja, jeśli wiecie, co mam na myśli.
Stałem zatem przed własną furtką, ale skąd mogłem wiedzieć, jakie spotka mnie 
przyjęcie, kiedy zadzwonię. To moje rodzone dzieci, ale byłem tak zdenerwowany, 
że równie dobrze mogłoby chodzić o dzikie tygrysy.
Kiedy ruszyłem ścieżką w stronę domu, przestałem się denerwować, bo oto drzwi 
otworzyły się na oścież i wypadła z nich, jak wystrzelona z procy, Rosie. Włosy 
zebrane w koński ogon podskakiwały jej z tyłu głowy, a chude nóżki wyglądały 
komicznie w olbrzymich adidasach. Nagle, kiedy znalazła się przede mną, stanęła 
jak wmurowana, jakby nie była pewna, czy wspiąć się na palce i nadstawić mi 
policzek do Pocałunku, czy może uścisnąć mi rękę.
— Rosie!
Rozłożyłem szeroko ramiona, a Rosie skoczyła na mnie.
123
Złapałem ją, a ona objęła mnie niczym małpka, jak wtedy, gdy miała zaledwie dwa, 
trzy latka i wyczerpana rodzinną wy. cieczką ssała kciuk i szukała pocieszenia w 
kurczowo ściska, nym kocyku.
— Gail. — Skinąłem jej głową na powitanie, gdy pojawiła" się w drzwiach.
— Dennis. — Przez twarz przemknął jej złośliwy uśmieszek, który zaraz postarała 
się ukryć. Sędziowie przysięgli, wnoszę o uwzględnienie nieludzkiego opanowania, 
które wy-kazałem, nie reagując na tak oczywistą prowokację. Nikt nie nazywa mnie 
Dennis, z wyjątkiem moich stetryczałych rodzi-ców, którzy sami wybrali dla mnie 
to imię i nie mają innego wyjścia, jak tylko tak się do mnie zwracać. 
Nazywalibyście kogoś, kogo lubicie, Dennis? No chyba, że nie. Wymyślilibyście mu 
jakieś przezwisko albo mówilibyście do niego per „stary", albo jakoś tak. Nie 
licząc rodziców, wszyscy mówią mi po nazwisku, Scott. Podoba mi się to, takie 
imię mógłby nosić wylu-zowany, przybywający z daleka twardziel z kilkudniowym 
zarostem. Kiedy Gail chce być miła, powiedzmy raz na tysiąc lat czy coś koło 
tego, mówi — mówiła — mi Scotty. Postawiłem Rosie na ziemi i przykazałem, żeby 
poczekała na mnie w samochodzie.
— A to dobre, Gail. Miło słyszeć, że nie straciłaś poczucia humoru.
— Życie z tobą, rzecz jasna, wystawiało je codziennie na ciężkie próby, ale 
staram się jak mogę...
Zawoła w końcu tego Nata czy nie? Uniosłem brwi. Nie czeka chyba, aż o to 
poproszę. Ach, do diabła z tym wszystkim!
— No cóż, Dennis, to prawdziwa przyjemność, tak gawędzić sobie z tobą na progu, 
ale robota czeka. Przede mną sporo sprzątania i wyrzucania. — Ostatnim słowom 
towarzyszyło ciche zgrzytanie zębów, jakby była lwicą, która przyuważyła jakąś 
bezbronną ofiarę, nie mającąjeszcze pojęcia, że stanie się jej najbliższą 
przekąską.
— Nie zamierzasz chyba wycinać jakichś głupich nume-
124
r^w z moimi rzeczami? Jeśli plączą ci się pod nogami, to po prostu wrzuć je na 
razie do garażu, a ja zajmę się nimi potem.
— Trochę późno, by odgrywać tu rolę pana i władcy, nie wydaje ci się? Nie 
wyobrażaj sobie, że będziesz rozstawiać jjjnie po kątach. Zresztą, nie mam 
najmniejszego interesu w tym, 2eby tracić czas na przeglądanie twoich rzeczy i 
zastanawianie się, kt°re z tych śmieci mają dla ciebie jakąś wartość. 
Najwyraźniej — skoro mi, głupiej, wydawało się, że piętnaście lat małżeństwa coś 
znaczy, gdy ty lekką ręką wyrzuciłeś na śmietnik — mamy różne wyobrażenia na 
temat tego, co jest śmieciem.
Gail cedziła te słowa z wyszukaną uprzejmością, ale lód w jej głosie przyprawił 
mnie o gęsią skórkę. Czemu nie mogła po prostu na mnie nawrzeszczeć i wyzwać 
mnie od najgorszych? Wtedy wiedziałbym, z czym mam do czynienia. Na dźwięk tych 
chłodnych słów ciarki mi przeszły po plecach.
— Jak możesz tak mówić? — Wyciągnąłem rękę, by dotknąć jej ramienia, ale 
uskoczyła przede mną. — Wiesz przecież, że ty, że nasze małżeństwo to dla mnie 
wszystko.
— A przespanie się z inną to niby co? Dowód twej dozgonnej miłości?
— Czy mogę wejść na minutkę i...?
— Nie, nie możesz tak po prostu wejść sobie na minutkę i nie wiadomo, co 
jeszcze. Nie mam ci nic więcej do powiedzenia, tylko to, że jesteś żałosnym 
małym dupkiem i że im krócej będę oglądać tę twoją głupią, arogancką gębę, tym 
lepiej.
— Skończyłaś? Może mam się obrócić, żebyś mogła mi jeszcze przy okazji wbić nóż 
w plecy?
— Nie kuś mnie lepiej.
— No to świetnie. A teraz czy byłabyś uprzejma zawołać tu mojego syna. Musimy 
się już zbierać.
— Aha, a więc teraz to twój syn, tak?
Westchnąłem rozmyślnie, ostentacyjnie głośno. Było dopiero dziesięć po 
dziesiątej, a ja miałem już wrażenie, że mam za sobą długi, ciężki dzień.
— Nasz syn. Zawołaj Nata, dobrze?
125
— Spróbuję, jeśli nalegasz, ale wątpię, żeby mnie usłyszał I Wydąłem policzki. 
Powoli zaczęło mnie to wkurzać.
— Jeśli ma za głośno nastawioną muzykę, to po prostu... j
— Nie usłyszy mnie, bo go tu nie ma.
No i wtedy zupełnie puściły mi nerwy. Skąpe resztki opanowania opuściły mnie 
szybciej niż szczury tonący statek. Skoczyłem jej do gardła: Jak mogła? Zrobiła 
to naumyślnie! Uprzedzałem, że przyjdę! Umówiliśmy się! Sama wybrała dogodną dla 
niej porę! A teraz wyprawiła go z domu, żebym nie mógj się z nim zobaczyć! Z 
rodzonym synem! Jakbym to widział! Założę się, że nie traciła czasu i od razu 
zaczęła mnie obsmaro-wywać! Jaki to ze mnie kłamca i oszust! Jak to nie nadaję 
się na ojca! Czy w ogóle przekazała mu, że przyjdę? No, niech mi odpowie! Niech 
no tylko poczeka, aż on się dowie, że tu byłem! Nigdy bym nie pomyślał, że 
upadnie tak nisko! Żeby u-niemożliwiać mi kontakt z Natem! Czy przeszłość w 
ogóle nic dla niej nie znaczy? Jeśli już nie z mojego powodu, to dla dobra Nata. 
Nat nadal potrzebuje taty, może nie? No, może nie?
— Najwidoczniej nie. — Gail wzruszyła ramionami i, z doprowadzającym do pasji 
spokojem, splotła ręce na piersiach. — Oczywiście, że mu przekazałam, że 
przyjdziesz. Powiedziałam mu, że wszystko już ustalone. Ale nie chciał się z 
tobą widzieć...
— Mogę przynajmniej do niego zadzwonić?
— ...ani z tobą rozmawiać. Ale miło wiedzieć, jak szybko założyłeś, że to 
wszystko moja sprawka. Jak śmiesz nawet próbować mnie za to obwiniać? Nigdy bym 
nie próbowała obrócić dzieci przeciwko tobie. — Potem odwróciła ode mnie wzrok i 
wbiła go w swoje stopy, dodając cicho: — Chociaż Bóg mi świadkiem, że sobie na 
to zasłużyłeś.
Sterczałem na ścieżce przed własnym domem, ale tak naprawdę to nie byłem ja, 
tylko moja ziemska powłoka, chwie-
126
iaca się lekko na wietrze. Tam w środku, gdzieś na samym dnie, zwinięty w ciasny 
kłębek, chował się mały człowieczek, z głową ukrytą w ramionach, modlący się w 
duchu, żeby świat oszczędził mu dalszych ciosów w żołądek. Tam na zewnątrz, 
zagryzłem wargi i wyprostowałem ramiona. Gail ostrożnie wy-cjągnęła do mnie rękę, 
ale odsunąłem się od niej.
— Nic mi nie jest!
.— Przykro mi, Scott. Ja... Nat miał coś do załatwienia u Steve'a. Po prostu 
zachowuje się jak na nastolatka przystało. W końcu przestanie się boczyć.
— W końcu? Kiedy to, tak dokładnie? To określenie nie figuruje nigdzie w moim 
kalendarzu. Do tego czasu mogę już wąchać kwiatki od spodu. Muszę widzieć się z 
nim teraz.
— Jasne. Świetnie. Jak sobie chcesz. Gail skinęła głową w kierunku samochodu.
— Lepiej już idź, Rosie czeka. I, Scott...?
— Co?
— Nie daj jej poznać, jaki jesteś rozczarowany. Tym, że Nat nie idzie.
— Mówiłem już, nic mi nie jest. Nie pouczaj mnie, jak być dobrym ojcem, obejdę 
się bez tego.
Ruszyłem z powrotem w kierunku samochodu, a z tyłu dobiegł mnie jej głos, 
mówiący, że mam wrócić z Rosie o szóstej.
Było zimno i okna samochodu zaparowały. Biedna Rosie, miałem nadzieję, że nie 
zmarzła za bardzo. Trzeba było zostawić jej kluczyki, żeby mogła włączyć sobie 
ogrzewanie. Otwierając drzwi, zauważyłem, że Rosie pochyliła się do przodu i 
narysowała mi coś palcem na szybie. Jedną z tych uśmiechniętych buzi, co to 
dzieci zawsze rysują. Tylko że ten uśmiech nie tworzył, jak powinien, idealnego 
półokręgu. Była to raczej zakrzywiona linia, jakby ta buzia z całych sił starała 
się u-śmiechnąć, ale nie do końca jej się to udawało.
?
Lekcja druga
Scott
Czuję się jak opiekunka do dziecka. Albo niania. Ktoś, komu powierzono opiekę 
nad dzieckiem i kto ma się zająć nim przez cały dzień. Osiem godzin. Cóż w tym 
trudnego? Przecież, na litość boską, to moje własne dziecko, a ściśle mówiąc, 
córka. Ale kiedy Rosie otwierała mi drzwi — usłyszałem, jak krzyczy do Gail z 
przedpokoju: „To tata, otworzę!" — nagle ogarnęła mnie panika. Osiem godzin. Co, 
u licha, mam z nią robić przez bite osiem godzin?
?— Czołem! — rzuciłem wesoło, pochylając się, by ją pocałować. Objęła mnie 
rączkami za szyję i zaczęła bawić się moimi uszami, zaginając je, aż płatki 
dotknęły góry uszu.
— Cześć. — Obdarzyła mnie nieśmiałym uśmiechem, jakbym był nową koleżanką na 
placu zabaw, po czym zerknęła na zegarek. — Spóźniłeś się prawie dwie minuty.
— Hej! Musiałem przecież zaparkować samochód i uczesać się dla mojej ślicznej 
pani.
W drzwiach pojawiła się Gail i padła przede mną na kolana, błagając, bym wrócił 
do domu, wyznając, że nie potrafi beze mnie żyć.
Okej, okej, marzenie ściętej głowy. W drzwiach pojawiła się Gail, a na jej 
twarzy malował się wyraz pełen pogardy.
— Z powrotem przed szóstą.
Żadnego „proszę", jak zauważyliście. Żadnego: „Cześć, Scott, jak sobie radzisz, 
nocując po cudzych pokojach gościnnych".
— U mnie świetnie, dzięki za troskę. A co u ciebie? A potem mówi, że to mnie 
brak dobrych manier.
*
131
Zeszłej niedzieli popełniłem błąd, pojawiając się za wcześ-l nie — tylko o 
kwadransik, rzecz niewarta wzmianki nawet w „Wiadomościach Ashford", a Bóg mi 
świadkiem, że prawie każde inne wydarzenie się kwalifikuje: wystarczy, że 
człowiek upuści papierek po gumie na High Street, i już proszę: RADNI ŻĄDAJĄ 
PRZYWRÓCENIA KARY CHŁOSTY DLA WANDALI
Otworzywszy mi drzwi, Gail obrzuciła mnie przeciągłym spojrzeniem od stóp do 
głów, od sznurowadeł moich drugich z kolei najlepszych butów (nie zapomniałem, 
jakim wzrokiem zmierzyła pierwszej niedzieli moje stare tenisówki — jak widzicie, 
szybko się uczę), aż do linii włosów (robią mi się zakola, to przez ten ciągły 
stres, powinienem pozwać ją o odszkodowanie). I znów otaksowała mnie z góry na 
dół, jak jakiegoś domokrążcę, wzrokiem mówiącym: „Nie, dziękuję, ale niczego mi 
nie potrzeba i czy mógłby pan zniżyć głos i swoje zużycie tlenu, a najlepiej 
przestać się tu kręcić?"
Nie odezwała się ani słowem, tylko rzuciła mi Braddonow-skie spojrzenie. Muszą 
się tego uczyć w jej rodzinie, gdyż jej matka i siostra też tak patrzą na 
człowieka, a gdy cała ich czwórka zmierzy człowieka tym spojrzeniem, to lepiej 
od razu wyciągnąć kopyta i mieć to już jak najszybciej za sobą. Tak przy okazji, 
Braddon to panieńskie nazwisko Gail, do którego, jak zauważyłem, wróciła bez 
zbędnej zwłoki zaraz po mojej pierwszej nocy poza domem: nie dotarłem jeszcze do 
furtki, a ona już rzuciła się do swojego etui na pióro wieczne i ołówek, żeby 
zdrapać z niego złote literki układające się w słowo „Scott".
Stałem więc pod obstrzałem Braddonowskiego spojrzenia.
— Cześć — zagaiłem.
— Jesteś przed czasem — oznajmiła.
Wiedziałem o tym, rzecz jasna, ale jak dureń dałem się złapać:
— Naprawdę? — bąknąłem.
To ją tylko utwierdziło w przekonaniu, że jestem nieodpowiedzialny. 
Nieodpowiedzialność plasuje się w ściślej czołów-
132
ce listy grzechów Scotta, zajmując zapewne numer trzeci. Numer pierwszy i drugi 
już znacie: oszust i kłamca, a o pozostałych 437 punktach listy poinformuję was 
później. Oto pierwsza lekcja logiki Braddonów: odpowiedzialni ojcowie zawsze 
dokładnie wiedzą, która jest godzina, żeby się nie spóźnić. Oho, powiecie, ale 
przecież ty się nie spóźniłeś, ale ponieważ tutaj obowiązują zasady Braddonów, 
więc słuchajcie dalej i uczcie się. Jeżeli jest się za wcześnie, znaczy to tylko 
tyle, że nie zwraca się uwagi na godzinę, a zatem jest to równie złe jak 
spóźnialstwo. A teraz najlepsze: właściwie to nawet gorsze, gdyż oznacza, że 
próbuje się uszczknąć nadprogramowe dziesięć minut ze swym rodzonym dzieckiem — 
mimo że przysługuje wam już nader szczodry przydział w postaci całej niedzieli, 
a co drugi dzień rozmowy telefonicznej. Znacie jakąś inną kobietę, która mogłaby 
się szczycić równie wielkim poczuciem sprawiedliwości i przyzwoitości?
Gail skrzyżowała ręce na piersiach.
— To ważne, żebyś zjawiał się wtedy, kiedy Rosie ciebie oczekuje.
No ładnie. Zrzuć winę na dziecko, czemu nie?
— Przynajmniej się nie spóźniłem. — To był błąd. Wiedziałem o tym, jak tylko to 
powiedziałem.
Prychnęła.
— Nie jak trzy tygodnie temu, tak dla odmiany.
— To było tylko dziesięć minut.
— Świetnie. Spóźniaj się do woli, jeśli nie dbasz o to, że sprawiasz zawód swej 
jedynej córce.
— Ależ przecież jestem przed czasem.
— Och, czyli jednak wiesz, o której miałeś się zjawić? Zaczynacie chyba zdawać 
sobie sprawę, że nie jestem jedynym czarnym charakterem w tej historii, prawda?
Widzicie, przedtem, przed moim odejściem, nie było w tym nic trudnego. W byciu 
tatą, znaczy się. Przychodziło mi to na-
133
turalnie. Zwłaszcza jeśli chodzi o Nata — po prostu spędzaliśmy razem czas, jak 
kumple, oglądając filmy na wideo, jeżdżąc na rowerach, wyprawiając się nad morze, 
czasem na ryby, kiedy indziej na rolki, robiąc tego typu rzeczy. Wracałem z 
pracy, krzyczałem: „Cześć, już jestem!" i robiłem sobie herbatę. Nat siedział na 
górze z nosem w komputerze albo pokładał się w kuchni na szafkach. Nat wiecznie 
opiera się o meble albo rozkłada się, leżąc raczej, niż siedząc, na krzesłach, 
tak że wydaje się, że jeszcze chwila, a zleci.
Jeśli był akurat na górze, to zwlekał się na dół i schowany do połowy w lodówce, 
wlewał w siebie mleko albo colę potężnymi haustami, jakby spędził miesiąc na 
pustyni. Skinąwszy mu głową pytałem: „Jak leci?", a Nat jak na komendę opowiadał 
mi co słychać, co się wydarzyło w szkole. Tyle że Nat nigdy nie opowiadał, czego 
się nauczył, nic z tych rzeczy. Zdawał za to relacje o tym, co się wydarzyło, co 
wyczyniali nauczyciele, kto dostał się do drużyny pływackiej, komu się wydaje, 
że świetny z niego skoczek, a skacze jak ostatnia noga, kto jest lizusem, kto 
tępakiem, a kto luzakiem. Odgrywał dla nas małe scenki, najczęściej parodiując 
nauczycieli, ale czasem wcielał się też w kolegów, tak że człowiekowi wydawało 
się nagle, że oto w kuchni znalazła się cała klasa, a Nat naśladował ich głosy, 
miny i ruchy: pannę Robinson, poprawiającą spodnie, kiedy myśli, że nikt nie 
widzi, i walącą linijką w biurko, żeby zwrócić na siebie uwagę uczniów; pana 
Marksa, wiecznie bawiącego się swoimi naj szkaradniej szymi krawatami świata, 
tyle że Nat robił przy tym okropną minę, jak wypisz, wymaluj napalony stary 
lubieżnik, tak że boki można było zrywać.
Wtedy zauważałem, że Rosie siedzi jak na szpilkach, podkładając ręce pod nogi, 
żeby się uspokoić, ma bowiem lepsze maniery niż my i uważa, że to niegrzecznie 
przerywać. Co jest, oczywiście, prawdą. Nawet ja to wiem. Tylko że jakoś 
wylatuje mi to z głowy. Często. W każdym razie wysiłki Gail, żeby nauczyć dzieci 
dobrych manier, odniosły zamierzony skutek
134
przynajmniej w przypadku Rosie. Tak więc zwracałem się do piej z pytaniem:
— Rosie, a co u ciebie, kochanie? Co tam słychać w biurze? — Rosie lubi, jak 
tak mówię, dzięki temu czuje się dorosła.
No i zaczynała mi o tym opowiadać, a właściwie to nam, ale Nat nie należy do 
najwdzięczniejszych słuchaczy, a Gail zwykle była w pomieszczeniu gospodarczym, 
wkładając lub wyciągając bieliznę z pralki albo przeszukując zamrażarkę. Rosie 
opowiadała, co robiła w szkole i czego się nauczyła, i co powiedziała Kira, a co 
na to Josie, i kto dostał burę, i czy dostała dziś piątkę, i kto ma najlepsze 
oceny, aż w końcu Nat wtrącał swoje trzy grosze, drażniąc się z nią:
— Litości, Rozza, zmień płytę, bo uszy nam odpadną jak nie przestaniesz.
Wtedy Gail oznajmiała, że na kolację będzie kurczak albo klopsy, albo spaghetti, 
albo chińszczyzna, albo tylko jajka na kiełbasie z frytkami, bo ona ma już garów 
po dziurki w nosie i czemu nikt inny nie mógłby się choć raz tym zająć, i czemu 
to zawsze jej kolej, i kiedy to, do cholery, została oficjalnie mianowana 
kucharzem rodziny. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że wszyscy bardzo lubimy jajka 
na kiełbasie z frytkami, nie rozumiem, o co było tyle zamieszania, no i 
przynajmniej choć raz nie był to makaron a la coś tam, bo makaron wychodzi nam 
już uszami. Gail ciągnęła dalej:
— Niech ktoś nakryje, proszę, do stołu, sami się wykłócajcie, kto, mnie to nic 
nie obchodzi, tylko żeby ktoś się na pewno tym zajął i to zaraz, w tej chwili i 
proszę nie zapomnieć o podkładkach i szklankach. Boże, można by pomyśleć, że 
powinniście już umieć nakryć do stołu bez listy wyszczególniającej każdy nóż, 
widelec i solniczkę.
Łapałem więc za sztućce, Rosie przynosiła podstawki, a Nat udawał, że pomaga, 
ale przeważnie tylko ospale otwierał i zamykał szuflady, aż w końcu Gail rzucała 
komendę: „Nathan!
135
Szklanki! W szafce!" Wtedy Nat wyciągał cztery szklanki, lec? siadając do stołu, 
Gail odstawiała swoją, brała kieliszek i nale-wała sobie wina z lodówki, a ja 
wymieniałem swoją szklankę na większą i brałem sobie piwo. Dzieci piły colę, 
mleko albo sok i siadaliśmy wszyscy razem. Niekiedy rozmawialiśmy, a najczęściej 
tylko się napychaliśmy; bywało, że się sprzeczaliśmy, a bywało, że nie, ale 
zawsze lubiłem nasze posiłki. Bo to byliśmy my, rozumiecie, to była moja rodzina 
i zawsze lubiłem tak sobie posiedzieć. Kiedyś.
Tymczasem teraz głowiłem się co chwila: zrobić to? zrobić tamto? a co teraz? Nat 
nie chciał się ze mną spotkać czy nawet porozmawiać, a ja nie miałem pojęcia, co 
mam robić z Rosie. Nie mogłem zabrać jej do Jeffa na telewizję, bo panowała tam 
atmosfera zbyt wielkiego przygnębienia, a zresztą w niedzielę i tak nigdy nie 
leci nic porządnego.
Przede mną rozpościerał się cały długi dzień, który musiałem czymś wypełnić. 
Czułem się niemalże, jakbym wypożyczył Rosie albo jakby wypuszczono ją z 
więzienia czy zoo, aja miałem zafundować jej najfajniejszy dzień w jej całym 
życiu, tyle że nie miałem zielonego pojęcia, jak się do tego zabrać. A co, jeśli 
będzie tak fatalnie, że nie będzie chciała się już więcej ze mną spotkać? 
Zerkałem na jej słodką małą buzię i poważne, proste brwi i zupełnie nie 
wiedziałem, o czym mogła myśleć ani też co mam robić. Jedyne, czego byłem pewny, 
to tego, że Gail dowie się o wszystkim, co zrobimy, i że lepiej, na Boga, żebym 
zaraz wpadł na jakiś pomysł, jeśli chcę mieć choć cień szansy, jeśli mamy — a 
raczej jeśli ja mam — dostać jeszcze jedną szansę.
Improwizowałem z każdą mijającą minutą, modląc się w duchu, żeby nikt się nie 
połapał i nie zagrzmiał: „A co ty najlepszego wyprawiasz? Nie wiesz, jak być 
ojcem, czy co? Co z tobą, u licha?!" Wtedy musiałbym się przyznać, że nie mam o 
tym zielonego pojęcia. Wydałoby się, że jestem tylko oszu-
136
«tern; co wi?ceJ> sam musiałbym to przyjąć do wiadomości, podczas gdy wtedy 
starałem się jeszcze blefować, z nadzieją, że nigdy nie będę musiał zagrać w 
otwarte karty. Cholera, powinni napisać jakąś instrukcję obsługi, jakiś poradnik 
w stylu podręcznik dla niedzielnego ojca.
fysii
W niedziele przyjeżdża po mnie tata i gdzieś sobie ????? jedziemy. Zazwyczaj 
wybieramy się na przejażdżkę rowerową wzdłuż wybrzeża albo dookoła jeziora i 
tata żartuje, że niedługo będziemy w szczytowej formie i przyjmą nas do kadry 
olimpijskiej. Ostatnio ścigaliśmy się i ten, kto wygrał, musiał puścić 
kierownicę i jechać z rękami nad głową, bo wiedział, że zaraz dostanie złoty 
medal. Mama mówi, że gdy jeździmy jezdnią lub promenadą nad morzem, mam jechać w 
kasku, ale w lesie albo nad jeziorem tata pozwala mi go zdjąć, bo tam jest 
elastyczne podłoże i jak spadnę, to nie rozbiję sobie głowy i nic mi się nie 
stanie. Tata nie jeździ w kasku nawet po jezdni, bo upiera się, że wygląda w nim 
jak jajo. Na promenadzie jeździ się też na rolkach. Najczęściej jeżdżą tam 
chłopcy w wieku Nata. Byłam z tatą i Natem trzy razy na rolkach, ale to było 
jeszcze przed tym wszystkim. Nat jest świetny, ale zawsze chwalił tatę, że jest 
całkiem niezły jak na wapniaka. Tata był wtedy najstarszy ze wszystkich na 
promenadzie. Raz przyszła z nami mama, żeby nam pokibicować, ale mama nie ma ani 
rolek, ani najmniejszej na nie ochoty, bo na pewno by się wywróciła i skręciła 
sobie kark, a trójka postrzelonych dzieciaków w jednej rodzinie w zupełności 
wystarczy i w końcu ktoś tu musi być rozsądny. Ale przecież u nas nie ma trójki 
dzieci — jesteśmy tylko ja i Nat.
Nat nigdy nie zabiera się z nami w niedzielę i ciągle się teraz o coś wścieka i 
w kółko coś kopie, a mama wzdycha i zwraca mu uwagę, żeby tego nie robił, bo 
zniszczy meble, a nie stać nas teraz, żeby ot, tak, sprawić sobie nowe meble. 
Nat zachowuje się, jakby to była moja wina, że wszystko go omija, ale nikt mu 
nigdy nie zabronił się z nami wybrać. Myślę sobie, że
138
vrat chciałby się do nas dołączyć, tylko że jak raz powiedział, że nie chce, to 
teraz nie może się wycofać, bo wyszedłby na jupka. Poza tym właściwie to 
sprawiedliwe, że mam teraz tatę jylko dla siebie, bo kiedyś to Nat ciągle 
chodził z nim na ryby, a ja byłam z nimi tylko dwa razy, bo mama mówiła, że jest 
za zirano i że zaziębię się na śmierć, i pytała, czy nie wolałabym raczej 
posiedzieć sobie z nią wygodnie w domciu i trochę później iśc spać, zamiast 
kulić się z zimna na plaży, gdy dookoła ciemno choć oko wykol, a wicher 
przewiewa człowieka na wylot. Ale Nat opowiadał, że kupowali sobie z tatą po 
porcji frytek i że było naprawdę czadowo, i że nałapał całą masę płastug, i te 
bardzo dobrze, że zostałam w domu, bo to nie dla dziewczyn, a ja bym tylko 
beczała i wszystko popsuła. Ale ja wiem, że wcale by tak nie było.
Kira mówi, że jesteśmy teraz w tej samej sytuacji, ale to nieprawda. Ze mną jest 
inaczej, bo moja mama i tata wcale się nie rozwiedli, tylko są w separacji, jak 
rodzice Charlotty i Williama, i Kelvina. Są jeszcze Sara i Florence, ale one w 
ogóle nie mają tatusiów, więc się nie liczą. Kira mówi, że tata i mama się 
rozwiodą bo jak raz rodzice zamieszkają w dwóch różnych domach, to to się samo 
dzieje i nic się nie da zrobić, żeby temu zapobiec, wszyscy o tym wiedzą. Tylko 
małe dzieci myślą że rodzice się pogodzą i że będą żyli długo i szczęśliwie.
Mama nie wspominała nic o rozwodzie i tata też nie, ale pewnie niczego mi nie 
chcą powiedzieć, bo wydaje im się, że jestem jeszcze dzieckiem i że jestem za 
mała, żeby coś z tego zrozumieć. To głupie, ale z rodzicami to tak zawsze. Ale 
według mnie mama i tata powinni spróbować zamieszkać znowu razem w jednym domu. 
Mama zawsze powtarza, że jeśli coś się nie udaje, to powinno się próbować i 
próbować aż do skutku, ale oni wcale się nie starają.
Po pierwsze, byłoby taniej, bo jak się mieszka w dwóch domach, to trzeba mieć 
dwa chleby i dwa dżemy truskawkowe, i dwie lodówki, i dwie kuchenki, i w ogóle 
wszystkiego po
139
dwa. A jeśli potrzeba tylko jednej rzeczy, to ma się więcej pie. niędzy i można 
kupić prawdziwe ????'?, ? nie podróbki z super-marketu, i można dostać od taty 
komórkę.
Drugim powodem, dla którego tata powinien wrócić i zamieszkać z nami, jest to, 
że w kuchni mamy cztery krzesła i dawniej przy posiłkach mama siadała na jednym, 
ja na dru. gim, Nat rozkładał się na trzecim, no a tata na czwartym. I kiedy 
tata już zjadł, podnosił talerz i udawał, że zaraz rzuci ??? przez kuchnię jak 
frisbee, ale potem wstawał i wkładał go do zmywarki, jak nam każe mama. A teraz 
jedno krzesło jest wolne i mama odsunęła je od stołu i postawiła pod ścianą, ale 
jakoś nie wygląda to tak, jak powinno.
CaiC
Kiedy Scott przyjeżdża po Rosie, ?* stara sie- zawsze zniknąć z domu. Raz czy 
dwa nawet zosA ale musiał się wtedy czuć jeszcze gorzej, widząc, jak Rosie 
zbiega w podskokach po schodach i znika z tatą na cały, wyp^niony 
przyjemnościami dzień. Toteż zwykle Nat zaszywa się (^ te dni u Steve'a. Bóg 
raczy wiedzieć, co oni tam wyrabiają; Nat twierdzi, że odrabiają lekcje albo idą 
na basen, albo poProsru idąna miasto — cokolwiek by to miało znaczyć.
Kiedy Nat był mały, zachowywał sfe ????? Sc°tt był tylko i wyłącznie jego tatą. 
Stanowili parę naJlepszych przyjaciół. Obserwowałam ich, jak gonili się po 
ogrodzie, tarzając się po trawie i pokrzykując. I Scott wcale si? do tego nie 
zmuszał, żeby zrobić przyjemność Natowi: sam cieszył się każdą chwilą tej zabawy. 
Wołałam później: „Kolacjana stole!" i kazałam im obu umyć ręce, jakby i Scott 
był dzieckiem.
— Widzisz to? — mawiał Scott, podnosząc widelec z kawałkiem kalafiora. — To 
kawałek meteorytu. Jak się go zje, dostaje się nadludzkiej mocy.
Nat słuchał z rozdziawioną buzią i oczami jak spodki, mierząc Scotta poważnym 
spojrzeniem i głowiąc się, czy to może być prawda. I w końcu wcinał. Ale jeślit0 
Ja starałam się wmu-sić w niego jakieś warzywa, krzyżów^ r<ece na piersi i 
potrząsał głową. Namawiałam go albo usiłowałam przekupić obietnicą czegoś 
dobrego na deser, ale wciąż twardo kręcił przecząco głową, aż koniec końców 
poddawałam się.
Dzieciństwo Scotta było, cóż, ??????* radosne, ujmijmy to w ten sposób. Nie 
wydaje mi się, żeby Kiedykolwiek bawił się tak z własnym ojcem. Nie można 
powiedzieć, by jego ojciec specjalnie lubił dzieci, a już zwłaszcza sW0Je- Scott 
nie lubił za
141
bardzo do tego wracać. Było, minęło, mawiał i dodawał, ?e o przeszłości 
najlepiej jest zapomnieć. Ale na jego twarzy poja, wiał się wtedy pełen zadumy 
wyraz — kropka w kropkę j^ u małego Nata, zastanawiającego się, czy ów kawałek 
kalafior naprawdę odpadł od meteorytu — jakby przed oczami stawał mu całkowicie 
inny świat.
Ponieważ Scott i Nat byli sobie tacy bliscy, Nat nigdy nie był specjalnie 
zazdrosny o Rosie. Zawsze jej dokuczał, rzecz jasna, ale bez złośliwości — 
powiedziałabym, że jeśli już, to był w stosunku do niej opiekuńczy. Kiedyś w 
szkole pewna starsza uczennica zaczepiała Rosie. Chciałam z miejsca pędzić do 
szkoły i porozmawiać z nauczycielką, ale Scott nie chciał się na to zgodzić.
— Musisz pozwolić dzieciom załatwiać takie sprawy we własnym zakresie — 
twierdził. — Sama musi umieć o siebie zadbać. Nie będziesz przecież przybywać z 
odsieczą, gdy stuknie jej dwadzieścia pięć lat, prawda? Albo czterdzieści.
Zapewne miał rację, ale wtedy miałam wrażenie, że bezduszny z niego potwór. 
Następnego ranka Nat oznajmił przy śniadaniu, że nie trzeba odwozić Rosie do 
szkoły, bo sam ją odprowadzi. Rosie tylko się uśmiechnęła, majtając nogami i 
przeżuwając grzankę. I rzeczywiście. Przez następne trzy dni Nat odprowadzał ją 
i odbierał ze szkoły. I nigdy już nie usłyszeliśmy o tej dziewczynie.
Ale teraz, odkąd Rosie zaczęła spędzać niedziele ze Scottem, Nat się zmienił. 
Wciąż stara się ją wyprowadzić z równowagi, nazywając ją smarkulą albo córeczką 
tatusia. Więc naturalnie kończy się na tym, że staję w jej obronie i mówię mu 
kilka ostrych słów, a Nat dochodzi przez to do wniosku, że jestem zawsze 
przeciwko niemu, nigdy po jego stronie. Teraz, kiedy nie ma Scotta, musi mu się 
wydawać, że nie ma już nikogo po swojej stronie. Chciałabym umieć lepiej to 
rozgrywać albo przynajmniej podchodzić do tego z większym dystansem.
Scott zawsze wiedział, jak sobie radzić z Natem. Kiedy Nat
142
był nie w humorze albo coś zmalował, Scott zawsze wszystko jakoś naprawiał. 
Szedł do Nata do jego pokoju i grali razem na kofflputerze albo zjawiali się 
nagle w przedpokoju i siadali ściśnięci na jednym schodku, zakładali rolki i 
wołali, że idą na rundkę dookoła osiedla. Obijając się o siebie ramionami i 
pochylając głowy, ścigali się, komu z nich uda się szybciej zasznurować rolki. 
Za chwilę śmigali już ścieżką, zostawiając za sobą drzwi otwarte na oścież. 
Scott był naturalnie wyższy, ale sprawiał wrażenie nastolatka, kiedy tak ścigali 
się we dwójkę z Natem do rogu ulicy, wymachując ramionami i nawołując się. 
Niedługo potem wracali, wpadając z impetem na drzwi i dzwoniąc jak na alarm, bo 
żaden z nich nie pamiętał o zabraniu kluczy. Wpadali do przedpokoju, a stamtąd 
prosto do kuchni, aż musiałam kazać im ściągnąć rolki. A oni zaśmiewali się z 
czegoś, co widzieli po drodze, albo z jakiegoś sąsiada, którego na śmierć 
przerazili, śmigając obok niego z zawrotną prędkością dziewięćdziesięciu mil na 
godzinę. I nikt by nigdy nie zgadł, patrząc na Nata, że kiedykolwiek się dąsał.
A kiedy Nat wracał z treningu, Scott zaciskał dłoń, jakby trzymał w niej stoper. 
Wystarczyło tylko, że spojrzał na Nata, a ten już mówił mu, jaki osiągnął tego 
dnia czas i przybijali piątkę. Scott zawsze pękał z dumy. Naturalnie ja też 
jestem dumna z Nata, ale nigdy nie wiem, jak mam zapytać go o trening. Kiedy 
pytam: „No i jak ci idą skoki do wody?", okazuje się, że w tym tygodniu 
koncentrują się na pracy rąk, a kiedy pytam go o czas, ćwiczą akurat 
wytrzymałość i czas się nie liczy. Wydawało się, że jakimś tajemniczym sposobem 
Scott wiedział to wszystko.
Nie znaczy to, że chciałabym, żeby Scott wrócił. To nie tak. Chodzi tylko o to, 
że Scott umiał sobie radzić z Natem, rozumiecie? A ja muszę przyznać, że nie 
najlepiej mi to wychodzi. Chyba nawet nie potrafię z nim pogawędzić przez dwie 
minuty, żeby zaraz nie zmieniło się to w kłótnię. Nie umiem rozma-Wlac z własnym 
synem.
143
Bogu niech będą dzięki za Rosie. Gdyby nie ona, musia.; łabym przyznać się do 
porażki i zrezygnować ze stanowiska matki. Dziwne, ale jeśli już, to oczekiwałam, 
że to Nat okaże się silniejszy z ich dwójki. Ale zdaje się, że nie docenialiśmy 
tej naszej Rosie. Na jej buzi pojawia się czasami tęskny wyraz, ale poza tym 
chyba nieźle sobie radzi. Wydaje się, że na ogól po prostu godzi się z losem, 
cokolwiek ma on dla niej w zanadrzu. Weźmy dla przykładu niedzielne spotkania ze 
Scottem. Z początku musiało być to dla niej dziwne, ale teraz, po zaledwie kilku 
tygodniach, Rosie zachowuje się tak, jakby niedziele nigdy nie wyglądały inaczej. 
Torba spakowana, śniadanie zjedzone, talerz i kubek uprzątnięte, a Rosie już nie 
może się doczekać, kiedy Scott pojawi się na ścieżce przed domem. Założę się, że 
my wszyscy moglibyśmy się niejednego od niej nauczyć.
Scott
Wczoraj zadzwoniłem do Gail do pracy. Nie, nie z nadzieją na powtórkę naszej 
ostatniej kulturalnej rozmowy, ale miałem już po dziurki w nosie prania na 
okrągło tych samych czterech par majtek w umywalce Jeffa.
Podejrzewam, że wszystkie przychodnie rządzą się jakimś niepisanym kodeksem 
honorowym, czymś na kształt przeciwieństwa Karty Praw Konsumenta, zakazującym 
przykładowo rejestratorkom odbierać telefony przed trzydziestym drugim dzwonkiem. 
No, mniejsza z tym. Telefon odebrała Gail, świergocząc tym swoim śpiewnym głosem, 
którego używa zawsze na użytek pacjentów:
— Przychodnia Huntsham, dzień dobry. — Ostatnie słowa wymówiła z zaśpiewam na 
górnych rejestrach, niemal zdając się oczekiwać oklasków.
— Cześć — przywitałem się. — To ja.
— Czego chcesz? Czemu tutaj dzwonisz? — wycedziła niższym głosem, z każdym 
słowem brzmiąc mniej radośnie, a bardziej jakby życzyła mi nagłej śmierci. — Nie 
dzwoń do mnie do pracy.
— Jezu, nie podniecaj się tak. Chcę tylko wpaść po kilka koszul i tak dalej.
— Dobrze. Już prawie skończyłam pakować twoje śmieci. Przyjedź po nie jutro 
rano, o wpół do dziesiątej, jak dzieci będą w szkole.
— Ale ja...
— Zatem jesteśmy umówieni, zapisuję pana na wpół do dziesiątej — przerwała mi, 
na nowo swym śpiewnym głosem, i odłożyła słuchawkę.
*
145
Nie uwierzycie, co ona zrobiła. Byłem na miejscu około dziewiątej dwadzieścia, 
ale myślę sobie: „Poczekaj no chwilę) wstrzymaj ogień do wpół do dziesiątej i 
nie daj Gail kolejnego pretekstu do awantury". Postawiłem więc samochód za 
rogiem, żeby nie wyjść na ostatniego durnia, w razie gdyby ktoś z sąsiadów 
zobaczył, jak czekam dziesięć jardów od własnego domu. Dochodziło wpół do 
dziesiątej, gdy zamknąłem samochód i ruszyłem niespiesznie w stronę domu. I 
wtedy, dacie wiarę, właśnie kiedy użerałem się z tą cholerną zasuwką przy furtce 
— ciągle zapominałem, że mam ją naprawić — dostrzegłem zatkniętą za drzwi kartkę, 
jak dla mleczarza albo kogoś takiego. Nagle zauważyłem widniejący na niej napis: 
„Scott". No, wiecie, ludzie, czy ona specjalnie stara się mnie upokorzyć czy co? 
Najwidoczniej tak. A co, jeśli ktoś by ją zauważył? Wziąłem ją zatem i 
przeczytałem: „S. — Rzeczy z tyłu. — G". No dobra. Przebrała się miarka. 
Piętnaście lat małżeństwa i to wszystko, na co ją stać. Powoli zaczęło mnie to 
wszystko wkurzać i stwierdziłem, że mam dość bycia uosobieniem spokoju i 
opanowania, dość punktualności z dokładnością do jednej setnej sekundy i 
stawania na głowie, żeby tylko jej nie zdenerwować.
Udałem się więc na tyły domu, gdzie na tylnej werandzie znalazłem naszą dużą 
zieloną walizkę, dwie wypchane do granic możliwości torby na śmieci i dwa 
kartony. Do walizki przymocowano taśmą klejącą jeszcze jedną karteczkę, z 
następującym komunikatem:
„Resztę rzeczy dostaniesz, jak znajdę trochę czasu, żeby się nimi zająć. Nie 
(podkreśliła to trzy razy, prawie przebijając papier na wylot długopisem) dzwoń 
do mnie do pracy. I PS: Dzwonili od dentysty, że opuściłeś piątkową wizytę". 1 
Do diabła. Ten cholerny dentysta wyleciał mi z głowy. Nic dziwnego, wziąwszy pod 
uwagę, że całe moje życie legło w gruzach. Mam większe zmartwienia niż stan 
moich zębów. I
Zerknąłem do kartonów, zrywając przyklejone taśmą klejącą reklamówki, którymi 
Gail je przykryła. Nie kapuję. Led-
146
wie może się zmusić, żeby przywitać się ze mną w niedzielę, ale chciało jej się 
przykryć moje rzeczy reklamówkami, żeby nie zmokły w razie deszczu. Może to 
znaczy, że wciąż ją obchodzę? ??? hip, kurde, hurra, jeszcze ją obchodzę. W 
jednym z kartonów znalazłem małe wodoszczelne radio z wieszakiem do zaczepienia 
o statyw prysznica oraz przypadkową zbieraninę pod postacią mojego budzika z 
wizerunkiem Supermana, który dostałem od Nata na któreś tam urodziny, dwóch par 
starych tenisówek, których od dawna już nie noszę, oraz kubka z napisem: „Czy 
nie powinieneś już być w drodze do pracy?"
W drugim kartonie na wierzchu leżał mój ręcznik kąpielowy. Chwyciłem go za jeden 
koniec, żeby go strzepnąć, zaskoczony, że Panna Porządnicka nie złożyła go jak 
należy, lecz w tej samej chwili zdałem sobie sprawę, że Gail coś w niego owinęła, 
coś lekkiego i chyba delikatnego, a kiedy te myśli przebiegały mi przez głowę, 
to coś — dwa cosie, jak się okazało — upadło na ganek.
Wiedziałem, co to jest, chociaż leżało do góry nogami, od razu to poznałem, tak 
jak wszędzie rozpoznałbym od tyłu Rosie, jej zabawny chód z podskokiem co kilka 
kroków, jej białe, starannie naciągnięte skarpetki i te śmieszne rzeczy, które 
dziewczynki wpinają sobie we włosy — plastikowe biedronki, pszczółki czy motylki 
— jednym słowem — robaki, tyle że różowe czy też, jak w przypadku Rosie, 
oczywiście fiołkowe. I Nata — szurającego i powłóczącego nogami, jakby miał na 
nogach buty astronauty i unoszenie nóg było ponad jego siły; kopiącego płytki 
chodnikowe, chodzącego rozkołysanym krokiem twardziela, z czupryną w takim 
nieładzie, jakby nigdy nie widziała grzebienia, żeby zacytować Gail. Zresztą, 
mniejsza o to. Były to ostatnie szkolne zdjęcia dzieciaków, zrobione zaledwie 
kilka miesięcy temu. Wiem, wiem, trzeba być żałosnym frajerem, żeby je kupić; 
zawsze powtarzamy, że ich nie zamówimy, że to zdzierstwo, że sami zrobimy im 
zdjęcia, i to dużo lepsze, i tak dalej w tym stylu. A potem Rosie i Nat 
przynoszą koperty ze zdjęciami, mówiąc: „Mamo, tato, nie kupujcie ich,
147
szkoda forsy, to śmieci". Tak naprawdę Nat mówi, że to szajs, ale rozumiecie, o 
co mi chodzi. Nie wyrzucajcie forsy, mówiąc ale my z Gail oglądamy je, jakby 
były to zdjęcia jedynych dzie-ci na całej planecie, więc jakże moglibyśmy ich 
nie kupić.
Spadając, jedna ramka przykryła do połowy drugą. Poczu-łem — czy ja wiem? — lęk 
przed ich podniesieniem. Chociaż wiedziałem, co to jest, nie chciałem zobaczyć 
tego na własne oczy, bo wtedy, nie ma siły, będę musiał przyjąć do wiadomości, 
co to oznacza, co Gail chciała mi przez to powiedzieć:
„To wszystko, Scott. Tylko tyle dostaniesz. Ja mam dzieci. Ty możesz wziąć sobie 
zdjęcia".
Były to w dodatku ich ostatnie zdjęcia, więc za każdym razem, gdy na nie spojrzę, 
będą mi przypominać, że to właśnie wtedy je utraciłem, że to wtedy przestały być 
moimi dziećmi, zupełnie jakby umarły czy co.
Podniosłem leżącą z wierzchu ramkę i odwróciłem ją. Było to zdjęcie Rosie. Bogu 
dzięki, nie rozbiło się. Rosie spoglądała na mnie z lekkim, nieśmiałym uśmiechem. 
Włosy zebrane w te, jak im tam, kitki sterczały z obu stron głowy na kształt 
kierownicy, gładkie i miękkie jak u Gail. Ubrana była specjalnie do zdjęcia, w 
swą najlepszą, fiołkową bluzkę. Przed oczami stanęła mi scena, kiedy Gail ją 
prasowała.
— Oj, mamo, no, kiedy ja muszę ją dziś zabrać. Dzisiaj będą zdjęcia.
— Oj, Rosie, doprawdy, czemu, u licha, nie powiedziałaś mi o tym wcześniej? Ta 
bluzka jest jeszcze mokra. Nabawisz się zapalenia płuc, jak w niej pójdziesz.
— Ale ja muszę ją zabrać. To moja najlepsza bluzka.
— Skaranie boskie z tobą, Rosie, czasem naprawdę potrafisz doprowadzić 
człowieka do rozpaczy. Mam lepsze rzeczy do roboty, niż sterczeć tu cały ranek i 
suszyć ci bluzkę żelazkiem. No, już — włożę ci ją do torby, Rosie, i możesz się 
w nią ubrać do zdjęcia. Jest za mokra, żebyś chodziła w niej cały dzień. I bez 
dyskusji, proszę.
148
Nat wtrącił swoje trzy grosze:
— Rozza, wiesz co? Udawaj, że jesteś modelką: „Czy mogę wyjść, proszę pani, 
muszę się przebrać na sesję. Czy jest już wizażystka?"
— Nat, nie nabijaj jej głowy głupimi pomysłami i pospieszcie się, bo się 
spóźnicie.
Uśmiechnąłem się na to wspomnienie. Potem podniosłem drugie zdjęcie, Nata. 
Podnosząc je, usłyszałem nieprzyjemny dźwięk. Zgrzyt ocierających się o siebie 
kawałków szkła. A pod pękniętym szkłem ramki dostrzegłem zniekształconą twarz 
Nata, mojego Natty'ego, spoglądającego na mnie z tym swoim luzackim półuśmiechem, 
zniekształconym rysą pękniętego szkła. Osunąłem się na kolana, wprost na werandę, 
i trzymając zdjęcie mego syna, oprawione w ramkę z pękniętym szkłem, myślałem 
błędnie, co też ja najlepszego narobiłem, co ja narobiłem? Obróciłem ramkę i 
pomajstrowałem z tyłu, żeby wyjąć zdjęcie i uratować Nata przed ostrymi 
odłamkami szkła.
Wytrząsnąłem szkło z ramki, rozsypując dookoła szklane odłamki, jak wtedy, gdy 
jem bułeczkę w restauracji i zostawiam po sobie wizytówkę w postaci rozsypanych 
w krąg okruszków: „Byłem tu. Scott". Właśnie tak, pomyślałem, właśnie tak to 
będzie — zgliszcza, gdziekolwiek się zjawię — w pracy, w domu, na ulicy — 
krocząc samotnie, będę znaczył swoją drogę rozbitym szkłem, rozbitymi 
małżeństwami, zdruzgotanymi ludźmi, zostawiając ciągnący się za mną pas 
zniszczeń. Co ja uczyniłem? Co ja uczyniłem?
Zdawało mi się, że klęczałem na werandzie całe nieskończone wieki, tuląc oburącz 
zdjęcie Nata, ale możliwe, że trwało to ledwie kilka minut. Potem dźwignąłem się 
na nogi i rozejrzałem dookoła w poszukiwaniu czegoś, czym mógłbym zmieść rozbite 
szkło. Spróbowałem zgarnąć je nogą w jedno miejsce. Dziesięć minut ze szczotką i 
śmietniczką załatwiłoby sprawę. Nie zastanawiałem się za bardzo nad tym, co 
robić.
149
Wydawało się to oczywistym rozwiązaniem. Owinąłem dłoń ręcznikiem i zbiłem jedno 
z okienek przeszklonej przybudówki — ogrodu zimowego, według słów Gail — ale 
ponieważ znaj-dują się tam nie tylko palmy i stoliki do kawy, jest to raczej tyl. 
ny ganek z pretensjami. Włożyłem rękę do środka i sięgnąłem do zasuwki okna. 
Wgramoliłem się do środka i wziąłem klucz do tylnych drzwi, który Gail trzyma 
pod donicą z kwiatami, odkąd za Rosie zatrzasnęły się drzwi i wołała nas 
godzinami, a my niczego nie słyszeliśmy z powodu hałasującego telewizora. Za 
łatwo mi to poszło, o wiele za łatwo. Naprawdę powinniśmy założyć zamki przy 
tych wszystkich oknach, pomyślałem, i udałem się do kuchni. Rozglądałem się 
wszędzie za śmietniczką. Gdzie, u licha, Gail może trzymać to cholerstwo. Bo na 
pewno nie w szafce ze szczotkami. Znalazła się w szafce pod zlewem. Co Gail 
napadło, żeby tu ją trzymać? Wyszedłem tylnymi drzwiami, zmiotłem szkło i 
wróciłem do domu. Nagle jednak zdałem sobie sprawę, że szkło jest jeszcze na 
podłodze dobudówki i w donicach z kwiatami. Posprzątałem tam tak starannie jak 
się dało, zbierając odłamki szkła z liści oraz ziemi w doniczkach i wycierając 
podłogę szmatą. Na kafelkach podłogi, tam, gdzie wskoczyłem do domu, widniał 
wielgaśny ślad buta w rozmiarze 10. O mały włos bym go tam zostawił, niczym 
wiadomość dla Gail: „Nie myśl sobie, że uda ci się trzymać mnie z daleka".
Sprawdziłem, która godzina. Gail zwykle kończy pracę o drugiej i często gęsto 
idzie wtedy na zakupy, zamiast tłuc się do domu po to tylko, żeby zaraz znowu 
wyjść po Rosie. To oznacza, że w najlepszym razie mam luz do około za dziesięć 
czwarta, a w najgorszym wypadku, gdyby Gail wracała prosto do domu, do drugiej 
dwadzieścia. Całe wieki. Zdążę wrócić do pracy po nową szybę, obrócić z powrotem, 
wstawić szybę, sprzątnąć i gotowe, po Scotcie ani śladu. Przepełniało mnie 
zadowolenie z mojego pomysłu. Wyobrażałem już sobie, jak powtarzam to co tydzień, 
jeśli tylko najdzie mnie na to ochota -J wkraczam do domu, robię sobie kawę, 
wsuwam ciasteczka,
150
biorę jabłko z miski na owoce, rozglądam się trochę, sprawdzając, co u każdego z 
nich słychać. Pomimo wszystko, to wciąż mój dom. Hola, hola, przywołałem się do 
porządku, lepiej nie daj się ponieść wyobraźni, bo nie masz za wiele czasu, git 
nie zdąży wyschnąć i przez jakiś czas będzie trochę zalatywać, ale nie ma powodu, 
żeby Gail miała się tu kręcić o tej porze roku, więc mała szansa, że zwróci na 
to uwagę. Zresztą, nie miałem wyboru. Trzeba zaryzykować, bo inaczej będę musiał 
zostawić zbitą szybę i zanim doliczę do trzech, w pracy zjawią się po mnie gliny.
Wtedy wpadły mi w oczy moje klucze do domu, leżące w popielniczce — miły akcent, 
Gail — ciągle jeszcze przyczepione do mojego breloczka ze zdjęciem Gail, które 
zrobiłem na wakacjach na Cyprze. Miała wtedy dłuższe włosy, które spływały jej 
na ramiona, była opalona, szczęśliwa i seksowna. Wziąłem klucze i schowałem je 
do kieszeni, ale zaraz wyjąłem je z powrotem. Popielniczka stoi w salonie na 
kredensie, więc podejrzewam, że Gail od razu by się zorientowała, gdyby nagle 
gdzieś wsiąkły. Kolejny rzut oka na zegarek. W drodze do pracy trzeba zanieść je 
do tego punktu z kluczami, żeby dorobili dragi komplet. W tym czasie wybrałbym 
szybę i odebrałbym klucze, wracając. Stary komplet odłożyłbym do popielniczki, 
wstawił szybę, zatarł ślady i chodu. A czas uciekał. Jezu, oby tylko poszła na 
zakupy.
A nie mówiłem? Bułka z masłem. No, prawie. Podrzuciłem klucze do ślusarza i 
pognałem do pracy. Martina nie było, był gdzieś w terenie, a Gary nadawał o 
jakimś gościu, który kazał mu się streszczać, gdy Gary przycinał dla niego szkło. 
Denise chciała wiedzieć, gdzie się podziewałem, było dla mnie sporo zleceń i czy 
pamiętam, że mam wpaść do tych ludzi na Hawes Crescent 14 i zrobić kosztorys.
— Owszem — odparłem. — Właśnie tam jadę, w tej chwi-K czy mogłabyś mi wyrwać tę 
kartkę ze zleceniami, przejrzeją w drodze, nie, teraz nie mogę, coś mi wypadło, 
aha, Gary,
151
chłopie, skoro stoisz tu, rozdziawiając usta, to przytnij mi szybę, dobrze? Tu 
masz wymiary, i ruchy, ruchy, stary. Dziękj. Kiedy było już po wszystkim, 
wróciłem do pracy i zająłem się tysiącem problemów, które zdążyły pojawić się 
podczas mojej nieobecności. Powiedziałem Lee, że to jego kolej posprzątać, po 
czym usiedliśmy z Harrym i porozdzielaliśmy robotę na następny dzień. Serce 
wciąż waliło mi jak młotem, ale nie przeszkadzało mi to. Prawdę mówiąc, nawet mi 
się to podobało. Dzięki temu na nowo poczułem, że żyję. Co chwila wkładałem rękę 
do lewej kieszeni, po to tylko, żeby dotknąć moich nowych kluczy i przesunąć 
palcem po zębatej powierzchni klucza zatrzaskowego i większych wypustkach klucza 
firmy Chubb. Sprawiło to, że czułem się dziwnie podekscytowany, jakby nie były 
to tylko klucze do mego domu, lecz także klucze do mego dawnego życia.
'Hat
To niesprawiedliwe. Mama w kółko się mnie czepia, podczas gdy Rosie to zawsze 
chodzący ideał. Rzygać się chce. Mama powiedziała, że rozmawiała u siebie w 
przychodni z jednym lekarzem, który stwierdził, że to naturalne, że chłopcy w 
moim wieku „są niezdarni i często coś przewracają". Podobno parę lat temu 
przeprowadzono jakieś badania, które wykazały, że ma to coś wspólnego z szybkim 
wzrostem i że nie potrafimy ocenić w jakiej odległości coś się od nas znajduje, 
na przykład odstawiamy kubek na stół i wydaje nam się, że stół stoi bliżej niż 
naprawdę. Mama przekazała mi to wszystko zupełnie od niechcenia, jakby 
informowała, co dziś na obiad, więc nie wytrzymałem.
— No i? O co ci biega? — spytałem, siedząc w kuchni i kopiąc stojące obok 
krzesło.
— Biega mi o to, Nathan — nie kop krzesła — że w twoim wieku nie trzeba się 
przejmować, jeśli jest się nieco, no, niezdarnym. Dla wielu chłopców to normalna 
część dojrzewania. Przepraszam, że naskakiwałam na ciebie, jeśli coś 
przewróciłeś. Teraz, kiedy już wiem, że nic na to nie możesz poradzić, postaram 
się być trochę bardziej wyrozumiała.
Odchyliłem się do tyłu na krześle, opierając się stopą o nogę stołu i zacząłem 
wyliczać, odginając palce:
— Po pierwsze, wcale niczego tak często nie przewracam. Po drugie, co ci odbiło, 
żeby gadać na mój temat z jakimś głupim palantem...
— Nathan!
— ...żeby gadać na mój temat z jakimś doktorkiem. Po trzecie, to jakaś bzdura, 
ta cała gadka — jak rośniecie może sprawić, że nie wiesz, gdzie stoi jakiś tam 
stół? Ten facet to jakiś wariat. A po czwarte...
153
Mama zerknęła na zegarek i znowu na mnie. Boże, zawsze-mnie tym wkurza. Za 
każdym razem.
— Czy to jeszcze długo potrwa, Nathan, bo muszę pędzić do kościoła, wyspowiadać 
się, jaka to ze mnie wyrodna matka. Jeśli przyjdzie się przed dziesiątą, dają ci 
tylko trzy zdrowaśki.
— Ha, ha, ha, ale śmieszne. Trzymajcie mnie, bo umrę ze śmiechu. A po czwarte — 
zawsze nam wbijasz do głowy, że to niegrzecznie przerywać...
— Czy to po czwarte?
— 1 znowu to robisz! Znowu! Nie wierzę, no!
— Zapomniałeś, co po czwarte, zgadza się?
— Wcale, że nie. Tylko że wciąż mi przerywasz. Z taką rodziną to cud, że w 
ogóle nauczyłem się mówić. Rosie trajkocze na okrągło, ty się wymądrzasz, a tata, 
a tata...
Zobaczyłam, że skrzywiła się, kiedy wspomniałem o tacie. No i świetnie. Dobrze 
jej tak, skoro jest taka wstrętna i gada o mnie z jakimiś lekarzami, jakbym był 
stuknięty albo co.
— Nieważne. I wcale nie zapomniałem, co po czwarte. Po czwarte, wcale nie 
jestem niezdarny i przestań opowiadać wszystkim, że jestem jakimś zaślinionym 
półgłówkiem, któremu wszystko leci z rąk.
Wtedy nagle stopa ześlizgnęła mi się z nogi stołu i spadłem wraz z krzesłem z 
hukiem do przodu. Mama wywróciła oczami, z tą swój aminą w stylu: „ech, te 
dzieciaki". Kopnąłem stół, zerwałem się z krzesła i wsunąłem je pod stół, aż 
uderzyło o blat. Potem wymaszerowałem z kuchni i o mały włos nie wpadłem przy 
tym na głupią futrynę. Więc i ją kopnąłem i poszedłem do siebie, kopiąc schody, 
żeby zrobić jej na złość, i
Mama przyszła mi później powiedzieć, że kolacja gotowa, ale mruknąłem, że nie 
chce mi się jeść. Po co miałbym schodzić? Jeśli zostanę w pokoju, mama z Rosie 
będą sobie mogły jeść same i chichotać, i gadać o dziewczyńskich sprawach. Nie 
chce mi się tego wysłuchiwać. Poczekałem więc, aż zjedzą, i zszedłem na dół, 
wrzuciłem moją kolację do mikrofali i zjadłem przed telewizorem. Zresztą i tak 
wolę jadać sam.
Scott
Harry nabrał zwyczaju pytania mnie co pół godziny, czy aby na pewno wszystko u 
mnie w porządku. Nie jest głupi, wie, że coś się musiało stać. Gdyby Gail 
posłuchała głosu rozsądku i pozwoliła mi już wrócić, obyłoby się bez żadnego 
wyjaśniania. Swoją drogą, to dziwne, ale nie licząc dzieciaków, Harry jest 
ostatnią osobą na świecie, której chciałbym wyznać, jak bardzo spieprzyłem 
sprawę, chociaż z drugiej strony, bardzo by mi ulżyło, gdybym mógł mu się 
zwierzyć. Nie lubię niczego przed nim ukrywać. Zawsze był ze mną szczery. Może 
nie będzie tak źle. Po prostu nie chcę poczuć, że go zawiodłem, rozumiecie? 
Harry za nic w świecie nie zdradziłby Maureen. Nie, żeby nie zwracał uwagi na 
inne babki, jak każdy facet obejrzy się za krótką spódniczką, ale nigdy, 
przenigdy by na żadną z nich nie poleciał. Harry nie umiałby skłamać, choćby 
miało mu to uratować życie.
Wolałbym już powiedzieć rodzicom niż Harry'emu. Kiedyś trzeba będzie ich 
zawiadomić, choć dalecy są od tego, żeby wydzwaniać do mnie o każdej porze dnia 
i nocy i dopytywać się, czy u mnie wszystko dobrze. Mam wrażenie, że, na swój 
sposób, lubią Rosie, ale usłyszałem raz, jak ojciec oznajmił Na-towi: „Jesteś 
zupełnie jak twój ojciec w twoim wieku" i wcale me miał to być komplement. Na 
szczęście Nat tak pomyślał — wtedy jeszcze byłem jego bohaterem — i odmaszerował 
z szerokim uśmiechem na buzi. Nigdy tego nie zapomniałem. Spojrzałem na ojca bez 
słowa, ale w duchu triumfowałem: „No i co, ty żałosny palancie, nie każdy tna 
mnie za kompletnego nieudacznika. Mój syn mnie kocha i tylko to się liczy". Tata 
odwrócił ode mnie wzrok i dolał sobie piwa, nie fatygując się, 2??? ? mnie 
poczęstować.
155
Jest jeden powód, dla którego będę musiał w ogóle im p0. wiedzieć, rodzicom, 
znaczy się — właśnie tak o nich myślę> nigdy jak o mamie i tacie, jakby należeli 
do cudzej rodziny. Tak się składa, że jesteśmy spokrewnieni, ale podejrzewam, że 
to wynik jakiegoś kosmicznego błędu lub pomyłki w klinice. Gdyby nie to, że 
wyglądam niemal jak młodsza kopia ojca, dałbym sobie głowę uciąć, że jestem 
adoptowany. Inna sprawa, że nie mam pojęcia, czemu ktoś, kto nie cierpi dzieci, 
miałby je adoptować. No ale trzeba będzie im powiedzieć i znieść lawinę wymówek 
w stylu: „mówiłem, że tak będzie", „małżeństwo to sprawa na całe życie" i „ale 
dla nas to żadne zaskoczenie, wiedzieliśmy, że tak to się skończy" oraz inne 
dowody rodzicielskiej miłości i wsparcia. Trzeba będzie im powiedzieć, że 
aktualnie nie mieszkam w domu, na wypadek gdyby któreś z nich kopnęło w 
kalendarz, bo wtedy ktoś będzie musiał pokryć koszty pogrzebu.
Mniejsza z tym. Rozmowa z Harrym.
Piątek. Za dziesięć ósma, a ja już siedzę w biurze. Dobrą stroną mieszkania u 
Jeffa jest to, że z każdym dniem jestem coraz wcześniej w pracy, starając się 
ograniczać pobyt w jego domu do minimum. Usłyszałem, że przyszedł Harry. 
Chłopaków jeszcze nie było, ale nie miałem zbyt wiele czasu, więc wiedziałem, że 
lepiej od razu wziąć byka za rogi.
— Harry?
— No? — Harry opadł na krzesło i spojrzał na mnie znad okularów. To takie 
trudne. Pragnąłem mu powiedzieć, ale nie potrafiłem znaleźć słów. Może powiem mu 
to później.
— Napijesz się kawy? — Po prostu mu to powiedz, na litość boską, jazda, 
wykrztuś to wreszcie.
— Co? A tak, poproszę. — Skinął głową i sięgnął po zieloną teczkę z fakturami. 
— I, Scott?
Wstałem już i szedłem w kierunku czajnika.
— Powiedz mi, co się dzieje, dobrze? Ta niepewność mnie dobija.
156
Stałem za nim, więc nie widziałem jego twarzy.
— Nie masz chyba jakiejś, no, jak jej tam, nieuleczalnej choroby ani nic? — 
dopytywał Harry.
To dziwne, ale na myśl o tym zachciało mi się śmiać. Życie byłoby znacznie 
lepsze, znacznie prostsze, gdybym umierał. Byłbym taki dzielny, próbując coś 
powiedzieć, podczas gdy Gail podnosiłaby mi z miłością szklankę wody do ust, a 
łzy spływałyby jej po policzkach, gdy szeptałaby, jak bardzo mnie kocha i że nie 
może sobie wyobrazić życia beze mnie. Sheila przybyłaby co tchu ze Szkocji, by 
być u mego boku. Może nawet Russ przyleciałby z Kanady, nigdy nie wiadomo. A 
dzieci... Och, nie. Nie. Przynajmniej nie umieram. Mogłoby być gorzej. (Panie 
Boże, jeśli mnie słyszysz, to ostatnie zdanie nie było prośbą; jest już 
wystarczająco źle, dziękuję).
— Ależ nie, nie. — Poklepałem go po ramieniu. — Możliwe, że wyglądam, jakbym 
był już na łożu śmierci. Tak też się czuję, owszem, ale fizycznie jestem zdrów 
jak ryba i...
Obydwaj aż podskoczyliśmy na dźwięk dzwonka — ktoś wszedł frontowymi drzwiami.
— Siemacie. -— Lee wetknął głowę do pokoju. Zaraz potem wparował do biura i 
zaczął raczyć nas opowieścią, jak to zalał się w trupa wczorajszej nocy, potem 
rozdzwoniły się telefony, później przybył Gary, mrugający zaczerwionymi oczami, 
a po chwili dobiła jeszcze Dettise i zaczęła kręcić się koło mojego biurka.
Kiedy w końcu odłożyłem słuchawkę, Harry spojrzał na mnie przez biurko.
— Od wieków już nie byliśmy na rybach — oznajmił. — Miałbyś ochotę wybrać się 
któregoś wieczoru nad morze?
Skinąłem twierdząco głową. Wyprawa na ryby. Świeże powietrze. Szum morza. 
Przewietrzyłbym trochę głowę.
— Jasne, niezły pomysł. Kiedy?
— Wszystko mi jedno. Dziś wieczorem?
— Czemu nie. Sprawdź, kiedy zaczyna się przypływ, a ja zaJmę się przynętą.
*
157
Chociaż miałem już klucze do domu, nie zamierzałem ryzy, kować błyskawicznego 
wypadu po wędki. Gail ani chybi by to zauważyła. Moglibyśmy wziąć po prostu 
lampę i parawan Har, ry'ego, ale i tak potrzebowałbym swoich wędek i składane 
krzesełko. Musiałem zadzwonić do Gail. O radości, o wesele.
— Cześć, to ja, ale nie denerwuj się, nie dzwonię, żeby cię wkurzyć. Chcę tylko 
wziąć moje wędki.
— Dobrze. I tak od dawna już chciałam sprzątnąć ten schowek.
— No, sama widzisz.
Miałem przyjechać o trzeciej, zanim Gail pojedzie po Rosie do szkoły.
Gail otworzyła mi drzwi i bez słowa wskazała na schowek.
— Nie muszę od razu brać wszystkiego... — Zacząłem wyciągać ze schowka tylko to, 
co chciałem zabrać tego wieczoru.
— Wolałabym, żebyś zabrał wszystko.
Musiałem obrócić trzy razy, zanim zdołałem zanieść wszystko do samochodu.
— No, to już wszystko — bąknąłem, stojąc na progu. — Gail, ja...
Nie patrząc na mnie, potrząsnęła głową i zacisnęła mocno usta.
— Przepraszam, ale... — przerwała mi. — Nie mogę teraz... To jest... Muszę 
jechać. Rosie...
— Jasne. — Chciałem ją wziąć w ramiona, pogładzić po włosach, przytulić tak 
mocno, jak tylko się da, i powiedzieć, że mogę jeszcze wszystko naprawić. 
Spróbowałem przełknąć wielką gulę, która stanęła mi w gardle. Drzwi zaczęły się 
zamykać.
— Powiedz jej, że widzimy się w niedzielę!
Zaparkowaliśmy na promenadzie zaraz po wpół do dziesiątej. Harry wysiadł i 
spojrzał w niebo. Była bezchmurna noc
158
gyło zimno, ale przynajmniej nie padało i gwiazdy niby szpilki skrzyły się 
jasnym, ostrym światłem. Plaża była już upstrzona wędkarzami. Większość 
stanowili chyba ojcowie z synami, ale może część z nich to po prostu kumple, jak 
Harry i ja. Zatasz-czyliśmy nasz sprzęt na plażę i rozstawiliśmy.
Kiedy wreszcie skończyliśmy majstrować przy wędkach, przynętach, trójnogach, 
osłonie od wiatru i oświetleniu, poczuliśmy nagle z Harrym, że jesteśmy sam na 
sam z szumem morza, kotłującego się z sykiem wśród kamieni, i ciemnym ogromem 
nieba nad nami.
— Yy... — zacząłem obiecująco. Czemu to musi być takie trudne? — Może nawet 
trafi nam się dzisiaj jakiś dorsz.
— No, jak pójdziemy do budki z rybami i frytkami — zaśmiał się Harry i zapalił 
jedną z tych swoich śmiesznych cygaretek. Boże, dałbym się posiekać za papierosa. 
Od niemal siedmiu lat nie tknąłem papierosów, ale teraz zabiłbym za fajkę. Nie, 
nie mogę. Obiecałem Natowi, że nie będę palił. — No więc, co się dzieje?
— Chodzi o to... — Wstałem i zacząłem majstrować przy kołowrotku. — Od jakiegoś 
czasu tak jakby nie mieszkam u siebie w domu... — Bokiem buta wbiłem trójnóg 
nieco głębiej w piasek. — Widzisz, Gail i ja, cóż, Gail tak jakby wyrzuciła mnie 
z domu i niezbyt jej się spieszy, żeby pozwolić mi wrócić.
Harry nie zaczął się śmiać. Nie rzucił żadnego sprośnego dowcipu. Skinął głową i 
poczęstował mnie kitkatem.
— Yhm. Poszło o inną kobietę, zgadza się?
— No, tak — i nie. Tak, była jedna taka, ale tak krótko, że to się nie liczy, 
ale teraz nie ma już żadnej, a tamto i tak było bez żadnego znaczenia. Ale Gail 
nie chce mi uwierzyć albo jeśli nawet mi wierzy, to wykorzystuje to jako 
pretekst, żeby się nrnie pozbyć. Patrzy na mnie jak na psie gówno, w które 
wdepnęła.
Harry roześmiał się na te słowa, ale bez złośliwości, i odwrócił się do mnie.
159
— No to gdzie się zatrzymałeś?
— U mojego kumpla, Jeffa. Mieszka jak student, tyle że brak mu książek i 
szarych komórek. Facet ma czterdzieści dwa lata, a wciąż wierzy w dobre duszki, 
które odwalają obowiązki domowe i tylko przez przypadek zapomniały o jego domu. 
Wszystkie wieczory schodzą mi na szorowaniu i pucowaniu. Jeszcze nigdy się tak 
nie nasprzątałem. No, ale pozwala mi to nie myśleć. O tym wszystkim.
— Zamieszkaj z nami. — Zabrzmiało to jak coś pomiędzy zaproszeniem a rozkazem. 
Zaskoczył mnie jego ton. Nie wiedziałem, czy nie mówi tak tylko z litości.
— To bardzo miło z twojej strony, stary, ale...
— Mówię serio. Mamy wolny pokój. Bardzo byśmy chcieli, żebyś u nas zamieszkał, 
przynajmniej Maureen miałaby się znowu koło kogo krzątać.
— Nie, Harry. — Wsadziłem do ust kolejny paluszek kit-kata, żeby mieć się czym 
zająć, ale wypełnił mi całe usta, nieprzyjemnie klejąc się do języka. — Nie 
chciałbym sprawiać wam kłopotu — dodałem, wbijając wzrok w swoje stopy.
Harry sięgnął po termos i nalał nam po kubku kawy.
— Nie sprawisz nam żadnego kłopotu, ty bałwanie. Najmniejszego. Szczerze mówiąc, 
wiele by to dla nas znaczyło. Wiesz, odkąd Chris wyjechał... — Chris to jego syn, 
który lata temu pojechał na wycieczkę do Australii, zapoznał jakąś babkę, 
zamieszkał z nią i nigdy już nie wrócił, nie licząc rzadkich wizyt raz na trzy, 
cztery lata. — Byłeś dla nas, no, wiesz, co chcę powiedzieć. — Wyciągnął chustkę 
i energicznie wytarł w nią nos. Była to przedpotopowa, biała, bawełniana chustka, 
jakich nikt już nie używa, oprócz facetów starszej daty, takich jak Harry. — 
Chcę tylko, żebyś wiedział, że bardzo będzie nam miło cię gościć.
— To tylko na kilka nocy — zapewniałem Maureen następnego wieczoru, stojąc na 
progu ich domu. Wcześniej poinformowałem Jeffa, że nie mogę ani chwili dłużej 
nadużywać
160
jego gościnności. Gdybym został tam choćby jedną noc dłu" i kusiłoby mnie, żeby 
ze sobą skończyć, najlepiej jedząc coś z jego lodówki — gwarantowana śmierć z 
powodu zatrucia al-monellą. Maureen kręciła się wokół mnie, próbując zdia' mi 
kurtkę, zanim jeszcze zdążyłem odłożyć gdzieś torbę oraz czekoladki, które 
kupiłem dla niej po drodze.
— Jestem przekonany, że uda nam się z Gail wszystko sobie wyjaśnić. — Mój głos 
tryskał pewnością siebie, jak gł0s faceta, który nie przejmuje się ponad miarę 
drobnymi, tymczasowymi kłopotami. Postanowiłem być optymistą. Przecież Gail nie 
może naprawdę uważać, że to już koniec. Nabiera mnie tylko, żeby napędzić mi 
stracha. ™
— Możesz zostać, jak długo zechcesz. — Harry ? i mnie w ramię i zabrał ode mnie 
torbę.
— Miło będzie mieć towarzystwo. — Maureen podreptała do kuchni. — Napiłbyś się 
herbatki, Scott?
Tak naprawdę to marzyłem o piwie. Albo kilku piw u Albo podwójnej szkockiej z 
wodą sodową.
— Z wielką chęcią. Dziękuję, Maureen.
Widzicie, jednak potrafię się zachować, kiedy trzeba ? '1 twierdzi, że jestem 
niereformowalny, ale z drugiej strony HI niej wszystko, co zrobię lub powiem, 
jest złe, więc czego irm -go można się spodziewać?
Pokój gościnny był jasny i całkiem wesoły, a łóżko sn wiało wrażenie wygodnego, 
kiedy na nim usiadłem.
— To był pokój Chrisa — wyjaśniła Maureen z szacunkiem, jakby Chris umarł albo 
co, ale oparłem się chęci poch lenia głowy. — Nie masz zbyt wielu rzeczy. — 
Skinęła gło ? w kierunku mojej torby. 
? Wą
— Niezupełnie. — Tył mojego samochodu wprost pękał od rzeczy, poupychanych do 
toreb i pudeł i przykrytych st rym kocem w kratkę, a Harry schował moje wędki do 
szo
w ogrodzie. — Mam jeszcze trochę więcej rzeczy w „J'5' chodzie. 
mo"
161
— Świetnie. — Harry otworzył szeroko drzwi szafy. 1 Miejsca masz tu pod 
dostatkiem. Całe masy.
Czułem się jak dzieciak, któremu pozwolono zanocować u ulubionej cioci. Nie, 
żeby mi się to kiedyś przydarzyło, z wy. jątkiem tego jednego razu, kiedy mama 
miała jakieś kłopoty Tam Na Dole, jak to określiła. Nie wiem, co jej dolegało, 
bo kiedy tylko wchodziliśmy do pokoju, rozmowy dorosłych ury. wały się jak nożem 
uciął. Musiała jednak na kilka dni pójść do szpitala i ponieważ było nas troje — 
Russ, Sheila i ja — a mojemu ojcu nie można nawet powierzyć na pół godziny 
chomika, nie wspominając już o trójce dzieci, rozparcelowano nas po trzech 
domach. Ja trafiłem do cioci Jessie, młodszej siostry mamy. Nie wiem, czemu 
nigdy się z nią nie spotykaliśmy, ale podejrzewam, że w grę musiała chyba 
wchodzić jakaś kłótnia. Cóż, ja czułem się u nich jak udzielny książę. Kiedy 
przyjechałem z piżamą i całą resztą upchniętą w plastikowej torbie, bo nie 
mogłem się pochwalić takim zbytkiem jak walizka, ciocia Jessie uścisnęła mnie, 
wycisnęła na moim policzku pocałunek i kazała mi usiąść sobie przy kominku, 
kiedy ona będzie przygotowywać kolację. Potem zawołała mnie do kuchni, gdzie 
pochłonąłem kotlety jagnięce z karbowanymi frytkami, groszkiem, pomidorami i 
grzybami, zapijając to gazowaną lemoniadą. Odblaskowo zieloną. Później wziąłem 
kąpiel w olbrzymiej wannie, wystarczająco głębokiej, żeby ćwiczyć oddychanie pod 
wodą a ciocia Jessie pozwoliła mi jeszcze trochę posiedzieć i obejrzeć z nimi 
film. Potem poleciła:
— A teraz czas do łóżka, Dennis. — Działo się to, jeszcze zanim postanowiłem 
nazywać się Scott. — Zmykaj raz-dwa na górę, a ja przyjdę za pięć minut 
powiedzieć ci dobranoc. Nie zapomnij o umyciu zębów.
I rzeczywiście! Przyszła na górę otulić mnie kołdrą i powiedzieć dobranoc. Jak w 
bajce. Przysiadła na brzegu łóżka i pocieszała mnie, żebym się nie martwił o 
mamę — wcale się nie martwiłem — bo wkrótce poczuje się lepiej, a ja zapytałem'
162
- Czy jeśli mama nie wyzdrowieje, będę mógł z wami zamieszkać?
Ciocia roześmiała się i nazwała mnie małym aniołkiem, ale zapewniła, że nie 
muszę się tym martwić, bo mama z pewnością wyzdrowieje.
Potem pochyliła się i pocałowała mnie — w samiutki środek czoła. Później 
podeszła na paluszkach do drzwi i spytała:
.— Zostawić światło na podeście czy może jesteś już dużym chłopcem i nie 
przeszkadzają ci ciemności?
W domu rzadko kiedy w ogóle paliło się jakieś światło: Ani myślę wyrzucać 
pieniędzy w błoto, paląc światło o każdej porze dnia i nocy".
I wtedy zrobiłem coś, czego nigdy później już nie robiłem, coś, co robiliśmy w 
szkole, ale czym przestałem zawracać sobie głowę, kiedy odkryłem, że to nie 
działa.
Pomodliłem się.
Modliłem się, żebym mógł zostać tam już na zawsze, z ciocią Jessie i wujkiem 
Mikeyem; modliłem się, żeby tak mnie polubili, że nie będą chcieli oddać mnie 
rodzicom. Gorzej, modliłem się, żeby mama nie wyzdrowiała, bo wtedy musieliby 
mnie zatrzymać. Później pomodliłem się jeszcze, żeby, jeśli nie będę mógł tu 
zostać, pan Bóg przynajmniej pozwolił mi umrzeć tej nocy, tak żeby ostatnią 
rzeczą która zostanie mi w pamięci, był dochodzący z korytarza zapach kotletów, 
szmer rozmów cioci i wujka w salonie, kołdra i koc, którymi ciocia owinęła mnie 
tak ciasno, że ledwie mogłem się ruszyć, i to miejsce na czole, gdzie pocałowano 
mnie na dobranoc.
'Kosie
Tata mieszka teraz u wujka Harry'ego i cioci Maureen. Mówi, że to pewnie tylko 
na kilka dni, ale to samo mówił, kiedy mieszkał u swojego kumpla Jeffa, a trwało 
to całe tygodnie. Spytałam, czy to tak, jak kiedy idzie się spać do koleżanki, 
jak wtedy, gdy śpię u Kiry albo ona u mnie i rozmawiamy po ciemku, aż jej mama 
albo moja przyjdzie nam powiedzieć, że mamy być już cicho i spać. Tata 
odpowiedział, że to niezupełnie tak samo, bo on śpi sam w pokoju, więc jak zgasi 
światło, to nie ma z kim porozmawiać. Miałam ochotę spytać, czy kiedy tata był 
jeszcze w domu, on i mama rozmawiali ze sobą po ciemku, ale pomyślałam, że może 
by mu się zrobiło smutno, i nie spytałam. Ja myślę, że dorośli nie rozmawiają ze 
sobą za często, kiedy u kogoś śpią, bo wtedy robią TO. Nat twierdzi, że dorośli 
w kółko się bzykają, a jak nie, to albo o tym myślą, albo mają na to ochotę. 
Mówi jeszcze, że on sam też wciąż o tym myśli, ale założę się, że nie, bo minie 
jeszcze strasznie dużo czasu, zanim skończy czternaście lat, dopiero w przyszłym 
roku, a poza tym na razie tylko się całował i tyle. Zresztą na pewno tylko tak 
kłamie, że dorośli w kółko to robią, bo jak się ich posłucha, to zawsze jęczą, 
jacy są zmęczeni i czego by nie oddali za odrobinę więcej snu. Tata powtarza, że 
jak się jest dzieckiem, to przez cały czas marzy się o tym, żeby przesiadywać do 
późna, ale potem, kiedy jest się już dorosłym i można kłaść się spać, kiedy 
tylko się chce, to o niczym innym się nie marzy, jak tylko o wczesnym chodzeniu 
spać. Ale ja jak dorosnę, nie będę kłaść się spać przed trzecią albo czwartą nad 
ranem i nigdy nie będę zmęczona. A w łóżku będę opychać się słodyczami. Zaraz 
przy łóżku postawię sobie wielki słoik z mieszanką słodyczy — dropsami 
gruszkowymi, cukierkami o smaku coli, frutellą i lemo-
164
niadą w proszku — tak że nawet nie będę musiała wstawać z łóżka i nigdy nie będę 
myć zębów.
Tata dzwoni do mnie co drugi dzień o tej samej godzinie, a ja siedzę na schodach, 
żeby być przy telefonie o siódmej. Nat trzeszczy na mnie, że mam się streszczać.
-— O czym możesz z nim tyle gadać? — pyta. — Każdy normalny człowiek już dawno 
by się zanudził na śmierć, jeśli musiałby co tydzień wytrzymać z nim przez całą 
niedzielę.
— Ja nic nie muszę. Lubię niedziele. Jesteś zazdrosny i tyle, bo wszystko cię 
omija, a my robimy masę fajnych rzeczy, wymyślamy gry i zagadki i przez cały 
dzień fajowo się bawimy, o wiele, wiele lepiej, niż gdybyś był z nami, bo ty 
zawsze musisz wszystko zepsuć.
Właściwie to nawet prawda. Kiedy tata był w domu, bez przerwy rozmawiał tylko z 
Natem, a jak ja chciałam coś powiedzieć, to Nat mnie przekrzykiwał i tata już 
mnie nie słuchał.
Nat wrzasnął, że niczego nie psuł i że jestem wstrętna kłamczucha, i że zaraz mi 
pokaże. Pobiegłam więc do mamy do kuchni, a ona spytała, czemu ganiamy jak 
opętani po całym domu, a Nat pomaszerował z powrotem na górę i pokazał mi paluch 
nad barierką schodów.
Nat jest naprawdę zagniewany na tatę i kiedy pierwszy raz mu powiedziałam, że 
się z nim spotykam w niedzielę, to w ogóle przestał ze mną rozmawiać. Później 
coś mu się wyrwało, ale tylko dlatego, że zapomniał, że miał się do mnie już 
nigdy nie odezwać. Pocieszałam tatę, że Nat na pewno nie będzie długo się na 
niego gniewał, bo nawet jeśli przyrzeka, że będzie cię nienawidził do końca 
życia i że już nigdy, przenigdy się do ciebie nie odezwie, to i tak po jakimś 
czasie zawsze o tym zapomina i znów jest taki jak zawsze i wszystko jest znowu 
jak dawniej. A tata mruknął: „Tak, pewnie masz rację" i poklepał mnie po głowie, 
jakbym była jeszcze mała, ale mimo to nic mu nie powiedziałam.
??
Kolacja była już gotowa, zapukałam więc do pokoju Nata.
— Hej, ty, www.Nat.com., tu www.mama.com. Jest jakaś szansa, że zobaczymy twoją 
śliczną buźkę jeszcze w tym stuleciu? Powoli zapominam, jak wyglądasz.
— Mm.
— Kurczak po chińsku z makaronem.
— Mm.
— Teraz, proszę. Póki gorące.
. Jak to miło, myślę sobie, że teraz, kiedy mój syn dorasta, możemy się ze sobą 
tak dobrze porozumieć. Zastanawiam się nad kupnem drugiego komputera, żeby 
przynajmniej wysyłać mu maile. To jedyny język, jaki ci ludzie teraz rozumieją.
Nie dalej niż kilka dni temu poprosiłam Rosie, żeby zawołała Nata na dół na 
kolację, ale kiedy wyszłam do przedpokoju, zobaczyłam, że rozmawia przez telefon. 
Dzwoniła do niego na komórkę, do jego sypialni, zamiast iść na górę i go zawołać.
— Przecież sama mówisz, że nie mamy krzyczeć na cały dom — obruszyła się, kiedy 
zapytałam ją, co, do pioruna ciężkiego, wyprawia. Jakby było to zadowalające 
wyjaśnienie.
— A na piechotę to nie łaska?
— Ale tak jest szybciej.
— Nie, Rosie, to żadna oszczędność czasu, tylko lenistwo i wyrzucanie pieniędzy. 
Proszę mi więcej tego nie robić.
W końcu Nat zwlókł się na dół, niemal pokładając się na poręczy. Byłoby 
wspaniale, gdyby choć raz mógł iść normalnie. Porusza się zawsze w tak dziwaczny 
sposób, że przypomina ruszającą się zabawkę, którą ktoś wygina na najdziwniejsze 
sposoby, żeby się przekonać, jakie ruchy umie robić.
166
,- Hm. Pana twarz wydaje mi się jakoś znajoma — zauważam, prowadząc go do stołu. 
— Nat, zgadza się?
Zadarł do góry głowę. Nigdy nie próbujcie żartować ze sWOimi dziećmi, bo tylko 
dostarczycie im kolejnego powodu, żeby traktowały was z pogardą.
__ Czy ktoś ci już kiedyś mówił, że świetny byłby z ciebie komik? Poważnie. 
Trzymajcie mnie, bo umrę ze śmiechu.
Westchnęłam. Aż nazbyt często mi się to zdarza. Wzdychanie stało się juz moją 
drugą naturą. Jestem kobietą, która wzdycha. Niepokojący objaw. Nigdy przedtem 
nie wzdychałam. To pewnie objaw starzenia, co jest nawet jeszcze bardziej 
niepokojące. Rozdzieliłam oporny makaron na trzy porcje i dorzuciłam na wierzch 
kurczaka i warzywa. Zupełnie jakbym napełniała koryto, dostarczając karmy 
głodnym brzuchom, bez żadnej troski o estetykę ani mającą płynąć z jedzenia 
przyjemność. Tyle ze krowy mają pewnie lepsze maniery niż Nat. Wybaczcie, to 
podłe z mojej strony, Nat nie jest aż taki zły. Choć właściwie, to owszem, jest. 
Powinniście go zobaczyć, jak je spaghetti. Staram się nie siadać wtedy po 
przeciwnej stronie stołu, skąd miałabym aż 2a dobry widok. Dałam już spokój 
próbom nakłonienia go, by jadł normalnie. Może z wiekiem samo mu to przyjdzie.
— Po prostu sądzę, że to ważne, żebyśmy usiedli i zjedli wszyscy razem jak 
rodzina... - Przy stole 2apadło milczenie. Można było to lepiej sformułować. - 
Powinno się jeść razem i rozmawiać, wymieniać nowiny i tak dalej, nie myślicie? 
Podejrzewam, że gdyby to od ciebie zależało, Nat, to nikt by nigdy me rozmawiał 
twarzą w twarz, a zamiast tego siedzielibyśmy w oddzielnych pokojach i 
porozumiewali się wyłącznie za pomocą czatów, co?
Brak odpowiedzi.
-~ Miło tak jeść sobie razem, prawda, Rosie?
No, dajcie spokój, czy nikt nie stanie po mojej stronie? wzywam posiłki, jak 
mawia Nat.
Rosie pokiwała nogami w powietrzu i łyknęła soku.
167
— Może być.
Mogliby wykrzesać z siebie więcej entuzjazmu.
— Nie pozwolę, żebyśmy stali się jedną z tych rodzin, co to jedzą dzień w dzień 
na tacach przed telewizorem.
Nat dźgnął kurczaka, jakby chciał go wykończyć. Zwalczyłam przemożną chęć, by 
złożyć głowę na spoczywającej przede mną poduszce makaronu.
— No to po co pytasz? — Nat podniósł nitkę makaronu wysoko do góry i 
opuszczając rękę, włożył sobie makaron do ust. — Niby pytasz nas o zdanie, ale 
to tylko pozory, żebyś mogła udawać, że coś cię to obchodzi. Gdybyśmy chcieli z 
Rosie jeść wyłącznie frytki i siedzieć cały czas w swoich pokojach, nie 
pozwoliłabyś nam. Gadasz tylko w kółko o tych rodzinnych posiłkach, ale i tak 
nie jesteśmy już rodziną, więc co za różnica? — Nat odsunął z szurnięciem 
krzesło od stołu i wy-maszerował.
„Dobra robota, Gail" — pomyślałam. „Świetnie to rozegrałaś. Lepiej daj mu chwilę, 
niech ochłonie. Przynajmniej to więcej, niż od wielu dni z siebie wydusił".
— Czy to kurczak z wiejskiej hodowli? — dociekała Rosie, szturchając kurczaka 
widelcem, jakby był chory.
— Tak — skłamałam, krzyżując palce pod stołem, jak kiedy byłam mała. — A teraz 
już jedz.
— Właściwie nie jestem głodna. Poza tym chyba znowu jestem wegetarianką.
— Och, Rosie. W takim razie postaraj się zjeść tylko odrobinę, dobrze?
— A nie mogłabym zjeść zamiast tego lodów czekoladowych?
Poddaję się. Nie mam już do tego siły. To nie w porządku, że ze wszystkim muszę 
sobie sama dawać radę. Proponuję, żeby ktoś inny był przez chwilę dorosłym, a ja 
polezę sobie w zaciemnionym pokoju. Najlepiej jakieś dziesięć lat. Może kiedy 
się obudzę, Nat i Rosie będą już przemiłymi, pełnym1
168
ogłady dorosłymi, przynoszącymi mi do łóżka herbatę i — kto wie? — nawet 
odkładającymi bez napominania brudne ciuchy do pralki. Owszem, trudno powiedzieć, 
żebym miała wielką wyrękę ze Scotta, ale przynajmniej mogłam się wtedy łudzić, 
2e u steru jest jeszcze inny dorosły. Niech to, co teraz powiem, zostanie między 
nami: nie mogę się już doczekać niedzieli. Rosie wychodzi ze Scottem, a Nat 
idzie do Steve'a. Robię sobie małe śniadanko i zanoszę je na tacy do łóżka, 
gdzie z dobrą książką albo niedzielnymi gazetami spędzam następne kilka godzin. 
Istna sielanka.
Scott
Miałem kilka zleceń o rzut kamieniem od domu, z którymi uwinąłem się szybciej, 
niż planowałem, więc przyszło mi na myśl, że można by wpaść do domu. Odkąd 
dorobiłem sobie drugi komplet kluczy, czułem, jak wypalają mi dziurę w kieszeni. 
Tak więc zaparkowałem za rogiem, pobiegłem do domu, przemykając od drzewa do 
drzewa, żeby wścibscy sąsiedzi mieli się czym martwić, i otworzyłem sobie drzwi.
Czułem się nieco dziwnie, bo choć byłem u siebie w domu, czułem jak złodziej. Na 
myśl o tym aż mnie podkusiło, żeby coś gwizdnąć. Rozejrzałem się więc po salonie 
— telewizor? wideo? Niewykluczone jednak, że mogliby to zauważyć. Może sprzątnąć 
kilka płyt kompaktowych? No dobrze, nie mam ich na czym odtwarzać, ale co z tego? 
Chodzi o zasadę, prawda? Liczy się sam gest.
Następnie zakradłem się cichutko na górę, zdjąwszy przedtem buty, żeby nie 
zdradzić się zostawieniem na chodniku śladów stóp w rozmiarze 10. Byłem z siebie 
dumny, że o tym pomyślałem — jestem w tym całkiem niezły. Mogłem zostać 
prywatnym detektywem. Nie trzeba do tego kończyć uniwersytetów ani nic w tym 
rodzaju, prawda? Wracając jednak na chwilę do rzeczywistości... Tak właściwie, 
to i Nat musi już pewnie nosić dziesiątkę — pewnie przez te wszystkie hormony, 
czy co to tam jest, którymi faszerują mięso. Wziąwszy pod uwagę, ile hamburgerów 
Nat pochłania, nie rozumiem, czemu niby angielskie rolnictwo ma przeżywać kryzys. 
Powinni napisać o nim na pierwszych stronach gazet:
MIEJSCOWY CHŁOPAK SAM JEDEN RATUJE PRZEMYSŁ MIĘSNY
170
Poszedłem się odlać. Na złość Gail, tej wiecznie narzekającej sekutnicy, 
wyszedłem nie spuściwszy klapy, by zaraz ^aść tam z powrotem i ją spuścić, bo 
przyszło mi na myśl, że przeze mnie oberwie się Natowi. Potem ruszyłem do pokoju 
Gail — diabła tam Gail, do naszego pokoju. Przycupnąłem na moment na brzeżku 
łóżka, jakbym siedział koło kogoś chorego, później padłem na wznak i leżałem tak, 
wpatrując się w sufit i abażur lampy, myśląc, że na dobrą sprawę nigdy mi się 
specjalnie nie podobał — właściwie to prawdziwa ohyda, ale wcześniej się nad tym 
nie zastanawiałem, chociaż musiałem spoglądać na niego co najmniej dwa razy 
dziennie, idąc spać i zaraz po przebudzeniu. Mieszkamy tu już osiem lat z 
okładem, więc ile to by było? Ponad pięć tysięcy razy? Całkiem sporo. Chociaż 
nie, tak naprawdę to mniej, bo dwa lata temu zmienialiśmy meble w sypialni i 
sprawiliśmy sobie nowy abażur — och, kogo to, kurde, obchodzi. Chodzi o to, że... 
Sam nie wiem. A tak, chodzi o to, że jestem dobrym mężem, a abażur jest tego 
najlepszym dowodem. Rozumiecie, znosiłem to szkaradzieństwo ponad dwa lata bez 
słowa skargi. To chyba powinno się jakoś liczyć? Ale nic, co powinno, nigdy się 
nie liczy, prawda? Dlaczego to zawsze kobiety decydują, co jest ważne, a co nie? 
Jakby jedno małe bzykano było takie ważne — niech wam będzie, dwa małe bzykanka, 
mniejsza z tym — ale bycie miłym świątek-piątek i znoszenie abażuru rodem z 
najgorszych koszmarów znaczyło mniej niż nic. Ktokolwiek twierdzi, że żyjemy w 
społeczeństwie zdominowanym przez mężczyzn, powinien zbadać sobie głowę. Albo 
raczej — powinna.
Przykryłem się późnej kapą i zwinąłem się pod nią w kłębek, z głową na poduszce 
Gail. Musiała dopiero co zmienić pościel, bo poczułem tylko woń świeżej pościeli, 
bez śladu zapachu Gail. Wślizgnąłem dłoń pod poduszkę i wyciągnąłem jej nocną 
koszulkę, uszytą z jakiegoś śliskiego, błyszczącego materiału. Przycisnąłem ją 
do twarzy i poczułem nikły zapach ^ail. To z całą pewnością jej zapach; 
pachniało jej perfumami
171
i jeszcze czymś, jej skórą, włosami, po prostu nią. Nieoczekiwanie poczułem, że 
coś ściska mnie za gardło i wymyślając sobie od głupich palantów, potarłem 
policzek o materiał. Był tak miękki i jedwabisty, że zacząłem się zastanawiać, 
czy by nie... Do diabła, a czemu nie? Przecież i tak nie mam nic do stracenia. 
Spróbowałem wepchnąć koszulkę do rękawa kurtki, ale co rusz się wyślizgiwała, 
więc — wiem, że to może pachnieć lekką perwersją, ale co było robić — owinąłem 
się nią w pasie i wepchnąłem ją w spodnie, a na wierzch włożyłem koszulę. Kiedy 
naciągnąłem kurtkę, nie było niczego widać. Później wygładziłem starannie 
poduszkę, złożyłem schludnie kapę z powrotem w nogach łóżka i dla pewności 
obejrzałem jeszcze łóżko ze wszystkich stron.
Potem zajrzałem do pokoju Rosie. Ale z niej porządnicka. Zabawny dzieciak. 
Wyjąłem z kieszeni funciaka i wsunąłem go do jednego ze stojących na dnie szafy 
butów. Zbierałem się już do wyjścia, kiedy coś przykuło moją uwagę. Nowy plakat. 
Przedtem ze ściany spoglądał plakat z delfinami. Ale teraz zauważyłem, że został 
zdegradowany i przewieszony hen, daleko koło okna. Na honorowym miejscu, na 
które Rosie spogląda zaraz po przebudzeniu, pysznił się plakat jednego z tych 
zespołów, których wszyscy członkowie wyglądają na dwunastolatków i rzekomo 
wszyscy śpiewają, i słyszy się muzykę, lecz nie widać, żeby ktokolwiek grał na 
jakimś instrumencie. Ale Rosie jest jeszcze stanowczo za mała, żeby interesować 
się piosenkarzami i tymi sprawami. Przypomniało mi się, że zeszłej niedzieli 
może rzeczywiście coś mi tam wspominała o jakimś zespole. Ale, litości, to 
jeszcze dziecko. Zanim się obejrzę, zacznie się pacykować, łykać ecstazy i 
balować do drugiej nad ranem. W niedzielę będę musiał ją o to zapytać, o muzykę 
znaczy się, jakich zespołów słucha i tak dalej.
Na myśl o tym poczułem się jednak nieco dziwnie, jakby Rosie dorastała beze mnie. 
Znacie tę podwórkową grę, w którą grywało się dawno temu, w czasach mojego 
dzieciństwa — ktoś odwracał się tyłem, inne dzieciaki powolutku się do nieg0
172
podkradały, wtedy ten ktoś odwracał się i starał się przyłapać je vi ruchu? Ze 
mną było teraz tak samo.
Zachodziłem do domu raz czy dwa razy w tygodniu, ilekroć udało mi się wcisnąć to 
między wyjazdy do klientów. Tylko w ciągu dnia, rzecz jasna, na ogół późnym 
rankiem, ot, tak sobie, żeby — czy ja wiem? — rzucić na wszystko okiem. 
Sprawdzić, co u nich słychać. To przecież żadne przestępstwo, prawda? Na pewno 
nie — to przecież wciąż mój dom, może nie? Nasz dom. A poza tym, przecież się 
nie włamywałem ani nic. Korzystałem z klucza — nie licząc tego pierwszego razu, 
kiedy to zaistniały okoliczności łagodzące, mianowicie byłem ostro wkurzony i 
nie miałem innego wyjścia. Teraz niczym się nie różniłem od każdego innego, 
przeciętnego męża, pracującego na nocną zmianę i wracającego do domu, kiedy nie 
ma reszty rodziny. Normalka. Jedyna różnica polegała oczywiście na tym, że nie 
pracuję na nocnej zmianie. A, tak, oraz na tym, że moja rodzina nawet nie 
podejrzewała, że bywałem w domu. Nie, żeby mieli coś przeciwko. No, z wyjątkiem 
Gail, naturalnie.
A jednak dobrze jest być w domu. Chyba nigdy wcześniej nie doceniałem tego, jaki 
mam miły dom. Człowiek tego nie docenia, dopóki nie wyląduje na bruku z całym 
dobytkiem w plastikowym worku. Och, wiecie, co mam na myśli, dopóki nie wyląduje 
w cudzym pokoju gościnnym. Dobrze mi się mieszka u Harry'ego i nie jestem 
niewdzięczny, ale to nie to samo, co własne śmieci, gdzie człowiek może 
wyciągnąć się na kanapie z nogami na stole albo kręcić się po domu w samych 
gaciach. To żaden pałac, zapewniam was, nie ma tu złotych kranów ani jedwabnych 
tapet, ale jest ciepło i przytulnie i mamy tu wszystkie wygody, jakich nam 
trzeba. Jakich mi trzeba. Telewizor, wideo, sprzęt grający, wszystkie bajery. 
Przyzwoitą kabinę prysznicową, wyłożoną kafelkami przez waszego uniżo-nego sługę. 
Zmywarkę. Dzieci. Żonę. Szkoda, że nie da się zamówić drugiego kompletu z 
katalogu sprzedaży wysyłkowej:
173
— Obawiam się, że straciłem żonę i dzieciaki, ale widzę, tu na stronie 72, 
ładną rodzinkę, chociaż wolałbym mniej jędzowatą żonę. Macie coś takiego na 
składzie? No to świetnie, biorę. Proszę dostarczyć ją we wtorek. Uprzejmie 
dziękuję.
Jak tu cicho. Patrząc wstecz, doszedłem do wniosku, że rzadko kiedy zdarzało mi 
się być samemu w domu, toteż za-wsze otaczały mnie typowe odgłosy życia 
rodzimego: dudnienie telewizora, łoskot biegnącego po schodach Nata, muzyka — 
przygotowując w kuchni kolację, Gail słuchała radia, Nat zaś puszczał swoje 
płyty — szum zmywarki, hałas pralki, dzwonek mikrofalówki albo gwizdanie 
czajnika. No i Rosie, bombardująca człowieka pytaniami:
— Tatooo, a ten, no wiesz, Mount Everest. Po co ludzie się wciąż na niego 
wspinają?
— Kochanie — odpowiadałem. — To dla mnie zagadka, ja sam ledwie sobie radzę z 
życiem tu na dole.
Swoją drogą, po tym, co przeszedłem w ciągu ostatnich paru tygodni, Mount 
Everest wydaje się całkiem kuszącą perspektywą.
Dzisiaj miałem niewiele czasu, więc tylko wpadłem na szybką inspekcję. Harry, 
poczciwa dusza, w życiu nie powie mi złego słowa, ale na pewno zachodzi w głowę, 
czemu tak się teraz guzdrzę z wizytami u klientów. Poszedłem do salonu wyciągnąć 
się na kanapie i pooglądać trochę telewizję. Rany, poranna telewizja to taka 
chała, że nic dziwnego, że ludzie wolą iść do pracy. Poskakałem po kanałach i w 
końcu dałem sobie z tym spokój. Poukładałem i strzepnąłem poduszki. Sami 
widzicie, jaki ze mnie przykładny mąż. Co prawda wcześniej nie zawracałem sobie 
tym głowy, ale macie przed sobą odmienionego człowieka.
Powęszyłem trochę na górze. Ani śladu pobytu mężczyzny, Bogu dzięki, nie licząc 
należącego do Nata kremu na pryszcze w łazience. Ciekaw jestem, czy Gail zaczęła 
się z kimś spotykać? Z facetem, znaczy się, no wiecie, żeby się na mnie odegrać. 
Jeszcze na to za wcześnie, ale mogłaby potraktować W
174
jako rewanż. Nie, niemożliwe. Jestem pewien, że chce, żebym wrócił, tyle że 
zapędziła się w kozi róg odgrywaniem ciężko skrzywdzonej ofiary i nie wie teraz, 
jak się z tego wycofać.
Pokój Rosie był jak zwykle w idealnym porządku, ale pękał w szwach od dupereli, 
jakichś tam dziewczyńskich drobiazgów, a więc oczywiście jej szklanych kul, 
zwierzątek ze szkła, pudełeczek oklejonych muszelkami, maskotek z wyłupiastymi 
ślepkami i puzderek na te jej plastikowe drobiazgi do włosów, spinki, wsuwki czy 
jak je tam zwał, drewnianych kwiatków, zamykanych na kluczyk szkatułek na skarby 
i śmiesznych plastikowych pierścionków z wielgaśnymi kamieniami, które Rosie 
znalazła w zeszłorocznych bożonarodzeniowych cukierkach z niespodzianką.
Wszystkie ciuszki schludnie poukładane w szafie na ubrania. Nie jak u mnie, 
króla plastikowych worków. Sukienki i spódniczki wisiały równiutko na wieszakach, 
starannie złożone bluzki i spodnie leżały na półkach. Powiodłem dłonią po 
ubraniach, szukając jej ulubionej sukienki. Proszę, oto ona, cała w błękitne 
kropeczki. Rosie ją uwielbia, chociaż musiała już z niej wyrosnąć. Miała ją na 
sobie w zeszłym roku na urodzinowym pikniku swojej koleżanki. W sumie było nas 
trzy rodziny i przez większość dnia obijaliśmy się, pijąc za dużo piwa, 
napychając się kurczakiem i klopsami na zimno i drzemiąc w słońcu, podczas gdy 
dzieciaki bawiły się w jakąś grę, wymagającą wiele biegania, popychania się i 
krzyczenia: „Oszukujesz!" Pamiętam, jak w jednej chwili zbudziłem się z drzemki 
i dźwignąłem się na łokciach. A tam, w swojej nakrapianej sukience, biegała 
Rosie, unosząc wysoko nogi w wysokiej trawie i dosłownie krzycząc z radości. 
Wyglądała jak z obrazka. Groszki na jej sukience miały ten sam odcień błękitu co 
niebo, dokładnie identyczny, nie można by lepiej utrafić, nawet gdyby sPędziło 
się cały dzień z pudełkiem farb.
Poczułem, że wzbiera we mnie idiotyczna duma. Wiem, nie robiła niczego 
specjalnie mądrego czy wyjątkowego, ale gdy tyskając energią, biegała tak z 
wiatrem w zawody, poczułem,
175
że to moja córeczka, tak śliczna i szczęśliwa, że aż pękaW z dumy. I wtem, tak 
samo nieoczekiwanie, ogarnął mnie głęb0. ki smutek. Jak długo jeszcze, 
pomyślałem, będzie tak biegać p0 trawie, szczęśliwa jak skowronek. Aż nazbyt 
prędko stanie sie nastolatką, dąsającą się w samotni swego pokoju, obrażając się 
o byle głupstwo, trzaskającą drzwiami i marzącą o kolczy. kach we wszystkich 
możliwych częściach ciała. A potem zrnie. ni się w jedną z nas, walczącą o to, 
by zarobić na utrzymanie spłacić hipotekę, znaleźć partnera, założyć rodzinę, 
odłożyć trochę forsy na wakacje, nową kuchnię czy samochód, zamartwiającą się 
podatkami, genetycznie modyfikowaną żywnością albo tym, czy jej mąż nie sypia z 
inną. Hmm. Mniejsza z tym, I skończy się bieganie po trawie, ściganie się z 
wiatrem i krzyczenie z radości.
Myślę, że musiało mi się wtedy zrobić także żal samego siebie. Tego, że stałem 
się żałosnym starym dupkiem, marnującym życie na zamartwianie się, marudzenie i 
siedzenie kołkiem w domu, kiedy powinienem biegać wśród wysokiej trawy, piejąc z 
zachwytu. No, niekoniecznie dosłownie, ale wiecie, co mam na myśli.
Zerwałem sukienkę z wieszaka i okręciłem się z nią dookoła, jak z Rosie, kiedy 
była mała. Pamiętam dobrze, jak się śmiała i sztorcowała mnie, każąc postawić 
się z powrotem na ziemię, ale słysząc jej śmiech i widząc jej błyszczące oczy, 
wiedziałem, że jej się to podoba. Przez moment tuliłem sukienkę do piersi, aż 
nie upomniałem się w duchu: „Weź no ? w garść, stary, bo zaraz się rozkleisz. 
Jeśli się nie opanujesz, to jeszcze chwila, brachu, a rozbeczysz się jak 
dziecko".
Wtedy zrozumiałem, że nie zniosę wizyty u Nata. Nie z powodu bałaganu, bo nigdy 
mi to nie przeszkadzało, nie tak jak Gail. Tylko... Sami rozumiecie. Przechodząc 
koło jego pokoju, poklepałem drzwi i zszedłem na dół. Zerknąłem na zegarek. Gail 
będzie w pracy jeszcze całe wieki. Bułka z masłem. Wciągnąłem buty i myk, do 
samochodu, i nikt się o niczym nie dowiedział.
Hat
Wędki taty zniknęły. Wszystkie. Calutki sprzęt. Lampa. I na-rniot. I ten wielki 
zielony parasol. Została tylko moja wędka, sama jak palec. Chyba naprawdę już 
nie wróci. A nie mówiłem? Cały czas mówiłem, że nie wróci.
Dziś wieczorem zadzwonił telefon i odruchowo podniosłem słuchawkę. Nagle 
wszystko zaczęło dziać się jak w zwolnionym tempie, jak w powtórce w filmie 
akcji. Widziałem swoją rękę, podnoszącą słuchawkę, i choć nagle zorientowałem 
się, że to on, było już za późno, żeby odłożyć słuchawkę. Stałem bez słowa.
— Cześć — usłyszałem tatę. — Gail? Kto tam? Rosie, to ty? Milczałem, ściskając 
słuchawkę w odsuniętej ręce, jakby
roiło się na niej od zarazków. Nie ma dnia, żeby tata nie wydzwaniał do Rosie. 
Rosie siada na dolnym stopniu, owija sobie kosmyk włosów na palcu i opowiada mu, 
co robiła w szkole. Mówię wtedy: „To twój chłopak? No dalej, kończ już, gadasz 
od godziny". Ale ją to wkurza.
— Nat? Nat. Nie wygłupiaj się, Natty, nie bądź taki. To ja, tata.
Co ty nie powiesz? Tak jakby był jeszcze ktoś inny, z kim nie chcę gadać. Ale 
czasem z niego przygłup. Chciałem coś powiedzieć, spytać go wyniośle: „Jaki tata? 
Chyba nie ten, co wszystko spieprzył i nic mnie już nie obchodzi? Ten tata?"
Natty? — powtórzył. — Cześć. — Potem milczał przez, zdawało się, całe wieki. Ja 
też umiem się w to bawić. Mogę tak stać calutki dzień. — No cóż. W takim razie 
zawołaj, proszę, Rosie.
Rosie wyszła do koleżanki, ale niby czemu miałbym mu to mówić.
177
Rzuciłem słuchawkę z trzaskiem koło aparatu i zawołałem mamę:
— Mamooo! Telefooon!
— Kto dzwoni? — Mama zbiegła po schodach. Wzruszyłem ramionami.
Rzuciła mi jedno z tych swoich spojrzeń. Naprawdę groźne: „Nawet nie próbuj!" 
Poszedłem do kuchni, skąd mogłem ją słyszeć, i otworzyłem lodówkę. Stałem sobie 
w chłodzie lodówki i zajadałem kawałek sera, skubiąc i piszcząc jak szczurek, i 
popijałem sok z kartonika.
— ...kiedy on nie chce, Scott. Nie mogę go zmusić. Zrobię, co będę mogła, ale 
szczerze mówiąc, trzeba było... poczekaj momencik.
Zobaczyłem, jak sięga ręką, żeby zamknąć drzwi od kuchni. Podkradłem się bliżej, 
w samą porę, żeby usłyszeć trzask odkładanej słuchawki. Zaraz potem mama 
otworzyła drzwi. Że też zawsze musi być taka podejrzliwa.
— No, co? — spytałem, wycofując się z powrotem do lodówki.
— Nathan! — mama rzuciła się na mnie z dzikim rykiem.
— Słyszę cię doskonale. Nie jestem głuchy, nie musisz wrzeszczeć.
— Nathan — powtórzyła, tym razem cicho i naprawdę groźnie. — Przestań wciąż 
podsłuchiwać cudze rozmowy.
— Nie podsłuchiwałem, po prostu chciałem zjeść sobie trochę sera. Pewnie 
wolałabyś, żebym umarł z głodu.
— Nie przerywaj mi, kiedy jestem zła, Nathan, bo jeszcze bardziej mnie 
rozgniewasz. I przestań dramatyzować. Nie pozwolę, żebyś szpiegował innych, 
przede wszystkim to bardzo niegrzeczne i nikt jeszcze nie dowiedział się w ten 
sposób o sobie niczego miłego, więc... Och, do jasnej cholery...! — Mama zrobiła 
krok w moją stronę i nagle pomyślałem, że mnie uderzy. Okej, wiem, że nigdy mnie 
nie uderzyła, w każdym razie już od bardzo dawna, nie licząc tych dwóch sytuacji 
— raz, gdy wybiegłem na jezdnię i prawie wpadłem pod samochód,
178
i drugi raz, kiedy pokazałem palec tej staruszce — ale to było niesprawiedliwe, 
że dostałem klapsa, bo ona bez powodu zaczęła obrzucać mnie wyzwiskami, 
wydzierała się na mnie na ulicy. Kompletnie szurnięta. I w dodatku śmierdziała.
Ser wypadł mi z ręki, a mama jeszcze bardziej się wściekła.
— Co cię, do diabła, napadło, Nathan? Natychmiast mi to podnieś i obetnij 
plasterek z tej strony, gdzie dotknął podłogi. I wyłaź stamtąd, omal nie 
wszedłeś do tej lodówki. Mówiłam ci sto razy, żebyś nie zostawiał tak długo 
otwartych drzwi. Lodówka się przez to przegrzewa. Jesteś równie nieznośny jak... 
Hmm... Cóż. Nat, błagam, zamknij już te drzwi, dobrze?
Jak twój ojciec, chciała powiedzieć. Wszyscy tak mówią. Toż to wykapany tatuś. 
Wdałeś się w tatę. Skóra zdarta z ojca. Ojej, mówią, aleś ty podobny do taty.
A właśnie, że nie, nie, NIE, mam ochotę wrzasnąć. Nie jestem taki jak on. Ja bym 
nie uciekł i nie zostawił nas z tym całym bałaganem, nie opuściłbym małego 
dzieciaka, prawie jeszcze dzidziusia, żeby mój syn musiał się z tym wszystkim 
uporać i z dnia na dzień stać się dorosłym i głową rodziny, tylko dlatego, że 
byłem głupi, samolubny i podły. Nie jestem taki jak on. Nie jestem.
Scott
Muszę przyznać, że nie wygląda to zbyt różowo. Gail jakoś nie kwapi się, żeby 
błagać mnie o powrót do domu. Wyda-wałoby się, że będzie jej mnie choć odrobinę 
brakować. Pewnie to ukrywa. Tak, to na pewno to. Ale jeśli w ciągu następ. nych 
kilku tygodni nie wrócę do domu, będę musiał wziąć byka za rogi i powiadomić 
rodziców. Wiem, że mój los, szczęście i małżeństwo guzik ich obchodzą, ale w 
razie gdyby jednak zadzwonili, wolałbym, żeby nie dowiedzieli się o wszystkim od 
Gail. Od czasu do czasu matce zdarzało się dzwonić z prośbą, żebym do nich wpadł, 
dajmy na to, wymienić w kranie podkładkę albo zawiesić półkę. Rozumiecie, zawsze 
wtedy, gdy trafiała się jakaś robótka, z którą poradzić sobie mógł wyłącznie 
ukochany, oddany syn, któremu zresztą nie wypada odmówić. Kto by tam wzywał 
fachowca i wyrzucał z trudem uciułane pieniądze, skoro głupi synalek zawsze 
pospieszy z pomocą?
Pomyślałem zatem, że na wszelki wypadek lepiej do nich zajrzeć. Nie ma sensu 
uprzedzać ich, że przyjdę, bo i tak nie otworzą na moją cześć butelki szampana. 
Nie, jestem niesprawiedliwy. Ilekroć do nich wpadnę, matka, trzeba jej to 
przyznać, zawsze częstuje mnie filiżanką herbaty. I nigdy nie omieszka zapytać:
— No i jak ci się wiedzie, mój drogi?
Oto jak postrzega świat —jakbyśmy byli walającym się po ulicy plastikowym 
workiem, który życie może porwać i rzucić gdziekolwiek lub zostawić w rynsztoku, 
my zaś nie mamy M to wszystko żadnego wpływu. Tak Bogiem a prawdą, właśnie tak 
się teraz czuję, ale na dłuższą metę nie można mieć takiego podejścia do życia, 
prawda?
180
Jeśli w swej naiwności odpowiadałem: „Nie najgorzej, dzięki", rodzice zaczynali 
na ogół bombardować mnie aż na-zbyt czytelnymi aluzjami: trzeba by naprawić parę 
rzeczy — chcieli też kupić na zapas trochę jagnięciny, ale ostatnio 
trochę ]<rucho u nich z gotówką — emerytura to takie marne grosze, prawda? — 
oczywiście nigdy nie szastali pieniędzmi — nie tak jak niektórzy — zwłaszcza to 
babsko spod szóstki, paraduje w futrze, a ciekawe, z czego żyje — o, oni nigdy 
nie byli rozrzutni — kto nie marnuje, temu nie brakuje — ale dobrze mieć cosik 
na czarną godzinę, prawda? — człowiek nie zna dnia ani godziny — och, czy jestem 
pewien? — naprawdę mogę sobie na to pozwolić? — no, są mi doprawdy wdzięczni — 
odłożą je w jakieś bezpieczne miejsce — ależ nie, nie do banku — w jakieś pewne 
miejsce — miło było mnie zobaczyć — może następnym razem mógłbym pamiętać o 
jakichś słodyczach — galaretki owocowe, matka najbardziej je lubi, nie może już 
jeść toffi, nie z jej zębami — a ojciec byłby wdzięczny za trochę tytoniu — wiem, 
jaki pali — lubi sobie zapalić, ten twój tata — fajki i wyścigi psów, to jedyne, 
co mu jeszcze zostało z życia.
Ojciec jest już naturalnie na emeryturze. Pracował na kolei. Ich dom stoi 
niedaleko torów, więc słychać pociągi. Ojciec lubi ich stukot, gdy przejeżdżają 
po złączeniach szyn. Niewiele rzeczy lubi, ale to właśnie jedna z nich. Mama 
brała pierwszą lepszą robotę, jaka się nadarzyła. Kiedy była młodsza, pracowała 
sezonowo w gospodarstwach, zbierając owoce; później, w domu, pracowała na akord, 
pakując koperty i robiąc bożonarodzeniowe cukierki-niespodzianki. Wtedy w środku 
lipca na stole panoszyła się jaskrawoczerwona krepina i błyszczące złotem 
naklejki. Próbowaliśmy podbierać i czytać karteczki z dowcipami, ale matka 
zabraniała nam ich dotykać, bo jeszcze pobrudzimy je swoimi brudnymi łapskami i 
klienci będą się skarżyć.
Po drodze, przejeżdżając Westbury Road, zatrzymałem się 1 stąpiłem do cukierni 
po ciastka z kremem. Jeśli chodzi 0 ciastka, moja matka przypomina ćpunkę. Widać, 
jak błyszczą
181
jej oczy i zwężają się źrenice, kiedy szpera w szafce w poszu. kiwaniu 
deserowych talerzyków. Oczywiście nie tych najlep. szych, nie używanych jeszcze 
nigdy od chwili, kiedy niemalże pięćdziesiąt lat temu dostali je w prezencie 
ślubnym. Zawsze jednak wyciąga dla mnie widelczyki do ciasta, jakby podejmowała 
gości, co im się nigdy nie zdarza, bo nie przepadają za towarzystwem: goście to 
taki wydatek, nieprawdaż? — trzeba kupować racuszki i wymyślne ciasteczka i Bóg 
jeden wie co jeszcze — jakby człowiek spał na pieniądzach — można się bez tego 
obyć — nie mają czasu ani cierpliwości na takie pozerstwo.
Po przyjeździe okazało się, że spotkał mnie niespodziewany uśmiech losu, bo 
mojego ojca nie ma w domu. Dzięki temu moja matka, w fartuchu zdawałoby się 
przyklejonym do niej na stałe, była, jak na nią, w dobrym humorze.
— Och, Dennis! — Nie była to oznaka macierzyńskiej radości, przepełniającej ją 
na widok powracającego na łono rodziny syna. Nie: dostrzegła już obiecujące, 
przewiązane wstążeczką białe pudełko z ciastkami. Mimo to, powodowany nieczęstym 
impulsem, wycisnąłem na jej policzku pocałunek. Matka podreptała do frontowego 
pokoju po widelczyki do ciasta.
— Ojciec gdzie?
— Poszedł po tytoń.
Ojciec pali najcieńsze skręty, jaki w życiu widzieliście. Nie, jeszcze cieńsze 
od tych, jakie widzieliście. Na każdy skręt przypadają z grubsza trzy i pół 
źdźbła tytoniu, które ojciec ostrożnie układa i prostuje i znowu układa na 
bibułce, spoczywającej na poręczy krzesła. Następnie przesuwa trzęsącym się 
językiem wzdłuż brzegu bibułki i w ślimaczym tempie zwija papierosa. Cała ta 
operacja zajmuje mu tyle czasu, że trzeba opanować chęć wykrzyknięcia: „Daj mi 
to, ja to zrobię!" i wyrwania mu skręta z ręki. Ojciec wsadza następnie ową 
parodię papierosa do ust, skąd zwisa przyklejona do wilgotnej dolnej wargi
182
przez dalsze kilka minut, kiedy ojciec miota się po pokoju, szukając ognia i 
oskarżając każdego, kto mu się nawinie pod rękę, 0 schowanie zapałek.
Powinienem jej o wszystkim powiedzieć, póki nie ma ojca. Wtedy będzie mogła 
przekazać mu dobre wieści, jak mnie już nie będzie.
— No i jak ci się wiedzie, złotko?
Mama wypowiedziała swą formułkę, lecz całą uwagę skupiła już na trzech 
pulchniutkich ciastkach, objawiających się w całej swej krasie po otwarciu 
pudełka. Nie ulegało najmniejszych wątpliwości, że matka weźmie sobie ciastko 
pierwsza. Przez chwilę jej ręka krążyła nad pudełkiem, aż wreszcie zanurkowała 
po czekoladowego eklera. Zaraz potem gruby paluch wystrzelił raz jeszcze do 
pudełka, by odzyskać ze ścianki malutki kleks kremu, pozostały tam po ciastku.
Ja chwyciłem bezę, zostawiając ojcu ciasto waniliowe, za którym nikt z nas nie 
przepada. Aha, zastanawiacie się, czemu w takim razie nie kupiłem dwóch eklerów? 
Albo jeszcze jednej bezy? Albo w ogóle innego ciastka? Czemu w ogóle zawracałem 
sobie głowę ciastem waniliowym? Ale to tylko świadczy o tym, że niczego nie 
zrozumieliście. W naszej rodzinie czerpiemy przynajmniej połowę przyjemności ze 
świadomości, że ktoś inny miałby ochotę na nasze ciastko. Moi rodzice tylko 
wtedy dobrze się bawią, gdy wiedzą, że ktoś inny jest głęboko nieszczęśliwy. Tak 
na marginesie, zazwyczaj taki nie jestem, lecz w ich towarzystwie łapię się na 
tym, że postępuję jak oni.
— Wiedzie mi się nieszczególnie — mówię, odpuszczając sobie widelczyk jak z 
serwisu dla lalek i unosząc całą bezę do ust — bo cholerne życie wymierzyło mi 
paskudnego kopniaka prosto w zęby. — Matka i tak nie słuchała, więc równie 
dobrze mogłem kontynuować. — Tak naprawdę, to Gail i ja trochę się 
poprztykaliśmy, sytuacja wyniknęła się spod kontroli i...
— Chyba jej nie uderzyłeś, Dennis?
— Nie! Oczywiście, że nie! — Kto jak kto, ale matka po-
183
winna wiedzieć, że nigdy bym nikogo nie uderzył. A już zwłaszcza kobiety albo 
dziecka. Jak choć przez chwilę mog}a pomyśleć, że będę taki jak... Że mógłbym 
tak postąpić?
Matka rozejrzała się wokoło z miną winowajcy i podniósłszy do ust papier po 
ciastkach, wylizała resztki kremu i czekolady.
— Nie. Ale jesteśmy, ??, w próbnej separacji.
Nieźle to brzmi. Trzeba by tego jeszcze kiedyś użyć. Próbna separacja — jak to 
dorośle brzmi — pokłóciliście się, chcecie przemyśleć parę spraw, potrzebujecie 
trochę spokoju, żeby rozeznać się we własnych uczuciach. Brzmi to o niebo lepiej 
niż: „Gail wyrzuciła mnie na bruk i nie chce, żebym wrócił", i
W tej właśnie chwili wrócił stary.
— Dennis przyszedł! — zawołała matka, chociaż tonem przywodzącym na myśl raczej 
ostrzeżenie niż okrzyk radości.
— Nie mów! — Głos ojca dobiegł nas z kuchni, do której wszedł tylnym wejściem. 
Słychać było, jak zdejmuje swój odwieczny, stary, brązowy płaszcz, przesiąknięty 
zapachem tytoniu, stęchlizny i brylantyny, której z wyjątkiem starszych facetów 
nikt już zdaje się nie używać. Podejrzewam, że można ją kupić tylko po okazaniu 
ostatniego odcinka emerytury.
— Czego chce? — dociekał dalej ojciec.
Z kuchni dobiegł nas odgłos odkręcanego kranu i wody, rozpryskującej się o 
metalowy zlew. Na brzegu zlewu leży mydło, na jednej z tych śmiesznych, małych, 
różowych podkładek, pokrytych niczym spód ośmiornicy gumowymi przyssawkami. To 
jedno z tych przedpotopowych, twardych, zielonych mydeł, które starczają na całe 
wieki. Wątpię, żeby jeszcze gdzieś je można było dostać. Ani chybi matka nabyła 
jakieś trzydzieści lat temu karton stu mydeł, które powoli zużywają, w tempie 
obliczonym na to, by starczyły im do końca życia.
— Zostawiliśmy ci ciasto, złotko. — Matka spróbowała wprawić ojca w dobry 
nastrój.
— Eklerów już nie ma?
184
W przelotnej zmowie z matką, mrugnąłeD1 do niej konspiracyjnie.
— Skończyły im się! — odkrzyknąłem.
Ojciec wkroczył wreszcie do pokoju, sk?* mi głową i usadowił się w swoim fotelu. 
Fotel ojca. Przeszył tym samym zapachem co płaszcz, jest też w tym samym 
brązowym kolorze j równie wytarty jak on. Przez cały swój żywot dopasowywał się 
do kształtów ojca. Miejsce, gdzie spoczywa głowa, znaczy ciemniejsza plama. 
Pewnego razu matka kupiła jedną z tych białych serwetek, którymi przykrywa się 
opacie foteli, ale ojciec oznajmił, że nie ma zamiaru użerać się zjakimiś tam 
fidrygałkami, jak jakaś stara baba. Miało to miejsce dawno temu, kiedy jeszcze 
chodziliśmy dookoła ojca na paluszkach, wstrzymując oddech, nie wiedząc, co może 
doprowadzić go do kolejnego ataku furii.
Ojciec poprawił sobie spodnie w pasie i rozpiął guzik. Nie pofatygował się, żeby 
wyjąć ciasto z pudełka i położył je sobie na kolanach.
— Może przyniosę ci talerzyk? — Matk» czyniła rozpaczliwe wysiłki, żeby 
zachować pozory dobreg0 wychowania.
— Jak będę chciał, to sam ci powiem.
Jak już zapewne zdążyliście zauważyć, ojciec nie grzeszy nadmiarem uroku 
osobistego.
— No więc, co tam u niego? — Ojciec ?? zaszczycił nikogo z nas spojrzeniem, ale 
wiadomo było, że je§0 pytanie skierowane było do matki.
Jej filiżanka zagrzechotała nagle o spodek-
— Dennis chciał nam właśnie powiedzieć ze-- — zaczęła niepewnie matka i rzuciła 
mi szybkie spoir^eme-
Na miłość boską, mam już czterdzieści lat- Nie muszę się go już więcej bać. Mimo 
to wstałem, chcąc poczuć się wyższy, większy, bardziej dorosły. Oparłem się od 
niecnceiua ° gzyms kominka, niczym uosobienie spokoju.
— Gail i ja zdecydowaliśmy się na próbną separację. — Już po wszystkim. Głos mi 
nawet nie drgn&ł-
185
— Że co? Mów jak człowiek. Pewnikiem wykopała c; z chałupy, co nie? Od razu 
mówiłem, że dla nas zbyt wielu z niej pani — ojciec parsknął śmiechem i 
rozejrzał się za her bata. Matka dźwignęła się z fotela z taką szybkością na 
jaką;. było stać, i poczłapała do kuchni.
— Nie, powzięliśmy tę decyzję za obopólną zgodą...
— Że niby jak? Gadajże po ludzku, z łaski swojej.
— Przechodzimy ciężki okres. — Jakże kulawo, żałośnie nieprzekonująco to 
zabrzmiało.
— Małżeństwo trwa do grobowej deski. — Zabawne, w je-go ustach małżeństwo brzmi 
raczej jak wyrok dożywocia, a nie źródło szczęścia. — Ja żem wytrzymał z twoją 
matką przez te wszystkie lata.
Jeśli już, to odwrotnie. Któż inny zdołałby z nim wytrzymać? Ojciec zaczął 
rozglądać się dookoła, szukając czegoś ręką na siedzisku fotela, pochłonięty już 
czymś innym.
Nie trzeba było tu przyjeżdżać. Sam nie wiem, po co tu się zjawiłem. Czemu, po 
tych wszystkich latach, wciąż głupio łudzę się nadzieją że tym razem będzie 
inaczej. Nie twierdzę wcale, że mają wynająć orkiestrę na moje powitanie. Po 
prostu miło by było, gdyby choć jeden, jedyny raz zapytali: „Co u ciebie słychać, 
synu? Dobrze cię widzieć". Tylko tyle.
— Gdzie, do diabła, podziały się te cholerne zapałki? — usłyszałem.
CaiC
__Cześć, kochanie, jak leci? — Cassie zadzwoniła do mnie
do pracy. Wyjechała z Derekiem na dwutygodniowe wakacje do Nowego Jorku i 
dopiero wtedy zdałam sobie sprawę, jak bardzo zaczęłam polegać na jej 
codziennych telefonach, sprawdzających, czy jeszcze jakoś daję sobie radę.
.— Och, no wiesz. Tak sobie.
— Tak sobie — znaczy nieźle? Czy tak sobie — do dupy? Roześmiałam się. Nie mogę 
sobie przypomnieć, kiedy ostatnio się śmiałam.
— To drugie. — Miałam właśnie zapytać ją o wakacje kiedy wyczułam za plecami 
czyjąś obecność. W przychodni patrzą krzywym okiem na prywatne rozmowy, bo już i 
tak trudno się do nas dodzwonić. — Tak, pani Dickson, jeśli chodzi tylko o 
ponowne wypisanie recepty, to nie musi pani umawiać się na wizytę.
— Rozumiem, że Wielki Brat czuwa? Mogłabym później wpaść do ciebie i zanudzić 
cię zdjęciami z wyjazdu? Tak około ósmej?
— Ależ naturalnie! Do widzenia pani. Doktor Wojczek nachylił się ku mnie.
— Wybacz, że ci przeszkadzam, Gail, ale czy mogłabyś poświęcić mi chwilkę?
— Naturalnie!
Zawołałam Tess, żeby mnie zastąpiła, i udałam się za doktorem Woj czekiem do 
jego gabinetu. Stanęłam plecami do drzwi ściskając przed sobą notatnik.
— Proszę. — Wskazał ręką drugie krzesło, to dla pacjentów Przysiadłam na samym 
brzeżku krzesła. Doktor Wojczek
sPogląda na człowieka tak przenikliwym wzrokiem, że trudno
187
się oprzeć wrażeniu, że zna każdą twoją myśl. Ma oczy ?????. nobrązowego koloru 
i tak rzadko mruga, że nie mogę patrzeć na niego dłużej niż przez ułamek sekundy, 
żeby nie ogarnę}0 mnie osobliwe uczucie. Pewnej nocy, kilka miesięcy temu 
przyśnił mi się i cóż, mówiąc szczerze, był to, no wiecie, nie. przyzwoity sen. 
Następnego dnia, kiedy przywitał się ze mm i spojrzał na mnie, czułam, że spalę 
się ze wstydu. Byłam pewna, że zaraz powie: „Ty obrzydliwa mała zdziro! Jak 
śmiesz mieć tak nieprzyzwoite myśli na mój temat?" Niczego takiego nie 
powiedział, rzecz jasna, ale nadal twierdzę, że się zorientował, i od tamtej 
pory jest mi jeszcze trudniej znieść jego wzrok.
— Czy to chodzi o moją pracę? — Sprawiałam wrażenie podenerwowanej i winnej. 
Byłam nieco roztargniona, przyznaję, ale nie wydawało mi się, żebym popełniła 
jakiś poważny błąd.
— Nie wiem. A powinno?
— Wiem, że byłam ostatnio nieco rozkojarzona, ale to tylko chwilowe kłopoty, 
naprawdę, i bardzo mi przykro, ale... — Brnęłam dalej bez ładu i składu, z 
każdym zdaniem coraz szybciej. Bóg jeden wie, czy zdołał cokolwiek z tego 
zrozumieć. Nie wyśmiewam się tu wcale z jego angielskiego. Wręcz przeciwnie, 
mieszka tu już całe lata i posługuje się lepszym angielskim niż większość 
Anglików, wysławia się z większą precyzją. Tylko że podnosi głos pod koniec 
zdania, nawet kiedy nie zadaje pytania.
Skinął spokojnie głową.
— Twojej pracy nic nie można zarzucić. Jak zawsze, jesteś kompetentna, 
pracujesz sprawnie i dobrze sobie radzisz z pacjentami?
— W takim razie to nie dlatego chciał pan ze mną mówić? — Poczułam się jak 
skończona idiotka. Potrząsnął głową.
— Zauważyłem, naturalnie, że nie jesteś szczęśliwa...?
Spojrzał mi prosto w oczy i z całych sił musiałam się powstrzymać, żeby nie 
wybuchnąć przy nim histerycznym płaczem. Czułam, że łzy napłynęły mi do oczu, 
więc spuściłam
188
wzrok na mój notatnik i niczym Rosie zaczęłam rysować biegnący przez kartkę 
szlaczek.
— ...i jestem zawsze do twojej dyspozycji, chociaż może wolałabyś doktor Kerr? 
— JaneKerr to mój lekarz. — Ale nie, nie powinienem wtrącać się w twoje osobiste 
sprawy? Jeśli jesteś niezadowolona z czegoś w przychodni, to koniecznie musisz 
mi o tym powiedzieć, dobrze?
— Dobrze. To znaczy, nie. Nie ma niczego takiego. Bardzo mi się tu podoba.
— Świetnie. W takim razie może zastanowiłabyś się nad przejściem na pełen etat? 
— Uśmiechnął się. Pytano mnie o to już dwa razy, ale zawsze najważniejsza była 
dla mnie rodzina. Rosie musiałaby wtedy chodzić po lekcjach do świetlicy albo do 
Kiry. Przydałyby nam się jednak jakieś dodatkowe pieniądze.
— Zastanowię się. — Wstałam i skierowałam się do wyjścia.
— I będziesz pamiętać, że możesz na mnie liczyć?
— Tak. Dziękuję.
Cassie. Bogu niech będą dzięki za Cassie. Przywiozła Rosie do kolekcji szklaną 
kulę ze Statuą Wolności i czapkę bejsbo-lówkę dla Nata, którą określił mianem 
„megasuperodlotowej i na maksa czadowej", co, jak mniemam, oznaczało, że mu się 
podoba. Kiedy dzieci poszły już na. górę, Cassie wyciągnęła dla mnie parę 
różowych majtek od Bloomingdale'a, których tył zdobił napis: „Bloomies".
— Są świetne —jaka szkoda, że nikt inny się nimi nie nacieszy.
— Twój wybór, dziecinko. Założę się, że nie brakuje facetów, którzy chętnie 
przyjrzeliby się bliżej twojej bieliźnie.
Zaczęłyśmy przeglądać zdjęcia.
— Myślałaś może, czy pozwolisz Scottowi wrócić?
— No chyba. O niczym infiym nie myślę. Mam już po dziurki w nosie słuchania na 
okrągło tych samych myśli, krążących mi po głowie. Doprowadza mnie to już do 
szału. Przy-
189
najmniej dzięki pracy jeszcze nie zwariowałam, bo taka jestem tam zagoniona, że 
nie mam czasu rozmyślać.
— No i jak brzmi wyrok? Wzruszyłam ramionami.
— Sama nie wiem. Naprawdę. Pewnie okropnie to zabrzmi ale czasami łapię się na 
myśli, że gdybym nigdy się o niczym nie dowiedziała, to może wszystko byłoby w 
porządku. ? ?. czym bym nie wiedziała i nie musiałabym niczego robić, rozumiesz?
— Yhm. Czasami lepiej jest nie wiedzieć, co?
— Coś w tym rodzaju. Ale nie mogę cofnąć czasu. Wiem i koniec, kropka. A poza 
tym... — Podniosłam zdjęcie do oczu.
— Boże, nie mów, że pozwoliłaś Derekowi wyjść w czymś takim na głowie!
— Nie zmieniaj tematu. A poza tym, co?
— Mogę najpierw cię o coś zapytać? Gdyby Derek odszedł, czego najbardziej by ci 
brakowało?
— Porannego widoku jego sztucznej nogi opartej o krzesło.
— Ej, nie wygłupiaj się. Tak naprawdę.
— Wcale się nie wygłupiam. Za każdym razem, kiedy ją widzę, stojącą tak sobie 
samą, z nie zdjętym jeszcze butem i skarpetką, przetacza się po mnie fala 
czułości do Dereka. Jest taki silny i zawsze mogłam we wszystkim na niego liczyć, 
kiedy straciłam pracę i kiedy miałam tę straszną cystę, pamiętasz? No i przede 
wszystkim, kiedy okazało się, że nie możemy mieć dzieci. Jest jak skała. Nigdy 
nie narzeka. Ale kiedy widzę tę jego nogę albo patrzę, jak skacze przez pokój, 
cała się rozklejam i chciałabym obsypać go całego całusami. Zresztą, mniejsza o 
mnie. — Cassie zgarnęła zdjęcia i raz-dwa je spakowała.
— A czego tobie najbardziej brakuje? Pozwól, że zgadnę. Jak podejrzewam, nie 
tego, jak bardzo Scott pomagał ci w domu?
— Nie.
— Nie jego zamiłowania do poważnych, intelektualnych dysput?
— Znowu punkt dla ciebie.
190
— Ale jednak Scott potrafi być szale°ie zabawny, trzeba mU to przyznać. To o to 
chodzi, prawda?
Pokręciłam przecząco głową
Gdyby ktoś mnie spytał, dawno temu, ?????? Jeszcze byliś-my razem: „Czego 
najbardziej by cj brako^ało?"' zaPewne Posiedziałabym, że tęskniłabym właśnie za 
{??- widzicie> kiedyś tak było. Na początku, na sarnia jm pocza-tku sprawiał, że 
się śmiałam. Scott wiecznie się Wyghipiaf.Jeśli ktoś błaznuje, kiedy ma się po 
dwadzieścia sześć lat i idzie całą Paczka- na pizzę czy do dyskoteki, to taki 
ktoś jest świetny. Ale kiedy człowiek ma już czterdziestkę na karku itrzeba 
utrzymać rodzinę, uiścić rachunki, zadbać o dzieci i vvSzystko zaplanować i 
zorganizować, cóż, wtedy to już nie jeS<takie zabawne.
— W takim razie czego ci brak?
— Brak mi tego, jak pozbywał się paj*tka z warmY. i brak mi kogoś, o kogo 
mogłabym oprzeć w nocy zmarznięte stopy.
— Serio? — spytała Cassie, przyglądaj^ się badawczo mojej twarzy i znajdując 
tam odpowiedź — Jasna cnolera-
— Wiem.
— Ale w takim razie to znaczy że 7
— Tak - przyznałam. - Zgadza się-
Potem dziwnie się czułam, żołądek podjeżdzał mi do §ardła i nie mogłam zebrać 
myśli. Powiedzenie te?° na głos' ??2?2??" nie się do tego przed Cassie to co 
innego niż zdawanie sobie z tego sprawy w głębi duszy. Jak długo ??*? to ^1?? 
myśli' mogłam spróbować je zignorować, zanucić melodyjkę ? Je za" głuszyć.
Zrobiłam sobie kawę, chociaż kiedy CaS^ie wyszła> było już po jedenastej, potem 
poszłam do góry i puściłam wodę do wan" ny. Nie mogłam przestać myśleć o wyrazie 
twarzy Cassie, bliskim zgrozy, gdy zrozumiała, co to oznace
Rzuciłam ubranie na podłogę. 2 rozmy?łem- GłuPio to za" Jrzmi, ale sprawiło mi 
to dziwną przyjemn^0 ~~ móc Powiedzieć sobie, że nie dbam o to, że mogę 
z^chowywać się jak
191
dzieciak rzucający ciuchy na podłogę, zamiast ułożyć je ^ krześle, że mogę być 
nieodpowiedzialna i, cóż, spontaniczna że mogę po prostu być taka jak Scott. 
Tylko że w tej sarnej chwili, gdy rzucałam ciuchy na podłogę, te myśli 
przebiegły ?; przez głowę i wiedziałam, że po wyjściu z wanny pozbieram rzeczy z 
podłogi, rozwieszę porządnie ręcznik i sprzątnę po so-bie, więc nie do końca 
było to takie spontaniczne.
Zanurzyłam się w wodzie i pozwoliłam moim myślom błądzić, przypominając sobie 
wszystkich znanych mi przyjaciół i pary, z których ktoś miał romans, i co się z 
nimi stało. Czasem się rozstawali, ale czasem nie. I, ni z tego, ni z owego, 
nagle zrozumiałam, dlaczego, zrozumiałam, jaka była między nimi różnica. To było 
takie proste. Tym, którzy wytrwali razem, udało się, ponieważ tego chcieli. Nie 
chodziło o to, że byli od nas silniejsi, ani o to, że tamte żony tak bardzo się 
nie przejęły tym, że mąż je zdradził, ani nawet o to, że wierzyły, że teraz on 
się naprawdę zmieni. Nic z tych rzeczy. Chodziło po prostu o to, że chcieli być 
razem, nieważne, za jaką cenę, i że zgodzili się na cały ten ból, cierpienie i 
gniew, który odczuwali, próbując uporać się ze swoimi problemami, żeby tylko 
nadal być z tą osobą, z którą chcieli spędzić resztę życia.
Ja zaś musiałam zmierzyć się z tym zimnym, smutnym przeświadczeniem, że nie chcę 
być ze Scottem przez resztę mego życia. Co gorsza, jakaś cząstka mnie musiała 
wiedzieć o tym już od dłuższego czasu. Co oznacza, że początkiem końca nie był 
wcale ten moment, gdy dowiedziałam się o tym żałosnym wyskoku Scotta. Początek 
miał miejsce dużo, dużo wcześniej. Może nawet całe lata temu. A ja nawet tego 
nie zauważyłam. Albo jeśli tak, to postanowiłam to zignorować. Skupiłam się na 
dzieciach, uwijałam się wiecznie czymś zajęta po domu i strofowałam Scotta, bo 
było to łatwiejsze niż zmierzenie się z faktem, że nie mamy już o czym ze sobą 
rozmawiać, że tak się po prostu złożyło, że dla wygody mieszkamy pod jednym 
dachem. A to oznacza, że robiłam dokładnie to, o co sama oskarżałam Scotta. 
Wciąż go obwiniałam i obwiniałaś
192
j obwiniałam, udając — i naprawdę sama głęboko w to wierząc ,- że to wszystko 
tylko i wyłącznie, w stu procentach jego wina i przypisując całą 
odpowiedzialność za powstałą sytuację tylko jemu i jego głupiemu, niesfornemu 
ptaszkowi.
Ale teraz, teraz było mi o wiele ciężej, gdyż znaczyło to, że ja też nie jestem 
bez winy. Wiedziałam, jak poważne są nasze problemy, ale udawałam, nawet przed 
samą sobą, że nic złego się nie dzieje. A teraz Scott cierpi i ja cierpię i, co 
jest w tym wszystkim najgorsze, Nat i Rosie także muszą cierpieć i z tym nie 
mogę się pogodzić. Dopóki to wszystko było winą tylko i wyłącznie Scotta, mogłam 
być wściekła, przekonana o własnej wyższości i łudzić się, że dzieci mają 
przynajmniej dobrą matkę. Ale teraz już pozbyłam się złudzeń i nie wiem, czy to 
zniosę, nie wiem, jak mam to znieść. Nie wiem, jak...
%t
W zeszłą niedzielę Steve musiał pojechać z rodziną odwie-dzić dziadków. Zwykle 
idę do niego i gramy na jego nowej konsoli, trochę się uczymy i jemy solidny 
niedzielny obiad. Jego mama mówi, że lubi, jak ich odwiedzam, i że to nie 
problem gotować dla szóstki, skoro już i tak musi się pichcić dla piątki. Steve 
mówi, że wizyty u dziadków to nudy na pudy i te mega z nich wapniacy, ale tak 
naprawdę to bardzo lubi swoich dziadków, tylko się nie chce przyznać. Ja tam 
lubię Bunię i dziadka, rodziców mamy znaczy się, a nie tych drugich. Rzadko 
kiedy widujemy się z dziadkami ze strony taty, bo mama ich nie cierpi. Nawet 
zanim... no wiecie. Mi tam to pasuje, boja też ich nie lubię. Mówimy na nich 
babcia Scott i dziadek Scott, ale na tych fajnych po prostu Bunia i dziadek. 
Dziadek Scott śmierdzi tytoniem, zawsze zwisa mu z wargi tyci skręt, jakby 
przyczepił się tam przez przypadek, ma tłuste włosy i wciąż się drapie. I ciągle 
rzuca jakieś złośliwe uwagi, najczęściej do taty. A tata w jego towarzystwie 
dziwnie się zachowuje — prawie nigdy nie siada i przytupuje nogą, jakby miał 
zaraz rzucić się do ucieczki, i nigdy, przenigdy się nie śmieje.
Nieważne. Tak czy siak, powiedziałem mamie, że nie mogę iść do Steve'a w 
niedzielę i mama zaproponowała, żebym został w domu i pobujał się z nią. Tak 
właśnie powiedziała: „Mógłbyś pobujać się ze mną, jeśli chcesz". Śmiesznie to 
zabrzmiało, jakby siliła się, żeby mówić jak ja. Ale jest raczej w porządku. Jak 
na rodzica. Steve uważa, że mama jest naprawdę czadowa i jak tylko do nas wpada, 
robi się grzeczny jak nie wiem co i podlizuje jej się, jak tylko może, ale 
powiedziałem mu, że wcale by się nią tak nie zachwycał, gdyby mu'
194
siał mieszkać z nią pod jednym dachem i w kółko wysłuchiwać jak przynudza, że 
mamy rozwiesić ręczniki i schować buty, j odrobić lekcje, i odłożyć talerze i 
całą resztę do zmywarki, j dzwonić, jeśli się spóźnimy. Steve twierdzi, że to 
normalka, ze wszyscy starzy to robią, w końcu od tego właśnie są. Ale, jak rany, 
dajcie se luzu. Jak ja bym był dorosły, imprezo-vvałbym do rana i robiłbym, co 
mi się żywnie podoba, zamiast martwić się, czy mój syn zostawił tenisówki na 
schodach.
Ale Jason powiedział, że w tę niedzielę mógłbym zabrać się z nim i jego tatą. 
Mówi, że jego mama i ojczym wtryniają go jego tacie w niedziele, żeby mogli 
zostać cały dzień w łóżku j to robić.
— Eee tam — mówię. — Są za starzy. W tym wieku dawno już to mają za sobą.
— Co ty, robią to na okrągło — on na to. — Kiedyś znalazłem majtki mamy przy 
pojemniku na chleb.
— Fuj! Obrzydlistwo. Po co je tam zostawiła?
— Bo bzykali się w kuchni, głupolu. Szturchnąłem go.
— Sam jesteś głupol. Po co niby mieliby to robić w kuchni, mądralo?
Wzruszył ramionami.
— Nie wiem. Dorośli tak robią, co nie?
— Może w twojej rodzinie, palancie. A nie jecie czasem kolacji w sypialni? Albo 
nie zmywacie naczyń w wannie? Dla mnie to jakieś brednie. Lepiej uważaj, bo cię 
wyślą na górkę.
Tak się u nas mówi, jak z kogoś jest lekki szajbus: „Poślą cię na górkę", bo tam, 
na wzgórzu, na przedmieściach miasta, jest wariatkowo. Jeśli kogoś tam wsadzą, 
to robią mu zastrzyki kobylastą igłą, dosłownie grubą jak palec. Tata powiedział 
raz, że faszerują tam ludzi masą tabletek, jak im tam, uspokajających, i w ogóle 
szprycują ich po same uszy, żeby byli grzecz-°i i spokojni i nie sprawiali 
personelowi kłopotów. Wściekał S1?, że to oburzające i że powinno się zamknąć to 
miejsce. Wte-
195
dy mama zmyła mu głowę, że ma nie przesadzać, bo straszy dzieci, i że z 
pewnością już to tak nie wygląda, nie dopuszczo. no by do czegoś takiego, bla, 
bla, bla. Założę się, że właśnie tak to wygląda.
Mama zgodziła się, żebym wyszedł z Jasonem w niedziele pod warunkiem że odrobię 
część lekcji w sobotę i obiecam dokończyć je w niedzielę wieczorem, i 
zapowiedziała, że dla pewności będzie chciała je przejrzeć. Dobra, dobra, srutu-
tutu kłębek drutu.
Tak więc w niedzielę Jason i jego tata przyjechali po mnie do domu. Mogli 
przyjechać dopiero po jedenastej, więc musiałem schować się u mnie w pokoju, 
kiedy wiecie-kto przyjechał po Pannę Świętoszkę. Obserwowałem go z ukrycia przez 
okno, kryjąc się za firanką. Byłbym świetnym szpiegiem. Widziałem, jak szedł w 
podskokach ścieżką do domu i wcale nie wyglądał na załamanego, że znowu spędzi 
kolejną niedzielę bez swego jedynego syna. Włosy przerzedzają mu się na czubku 
głowy. Chciałem mu o tym powiedzieć, żeby go wkurzyć, spytać go, czy może 
wybiera się do klasztoru. Lubimy się, to jest lubiliśmy się ze sobą droczyć. 
Nieważne. Starzeje się. Robi się z niego wapniak. Niedługo skończy czterdzieści 
jeden lat. Rosie nadaje jak najęta o swoim pomyśle na prezent dla niego. Jakbym 
słuchał zepsutej płyty. Nie wiem, czemu niby ja miałbym mu coś kupować. Zresztą 
i tak nie mam pieniędzy. Nawet nie mogę już korzystać z komórki, bo skończyły mi 
się impulsy na karcie i mama powiedziała, że nie doładuje mi komórki, jeśli nie 
zacznę więcej pomagać w domu, a poza tym wszyscy teraz musimy trochę bardziej 
uważać z wydatkami. Nie wiem, czemu niby ja i Rosie mielibyśmy cierpieć za nie 
nasze błędy.
Poszliśmy na kręgle. Tak jak na moje urodziny. Ale tata Ja-sona to nie to samo. 
Po pierwsze, zawsze musi być najlepszy, rozumiecie? Znaczy, wiadomo, że jest od 
nas większy i w ogolę. I silniejszy. Nie ma mocnych, musi być od nas lepszy, ale
196
przedtem kiedy chodziliśmy z moim tatą, tata dbał o to, żeby kazdy i tak dobrze 
się bawił. Znaczy, tata jest mistrzem kręgli, ale i tak jesh tylko chcieliśmy, 
pomagał nam i dawał nam fory, a jeśli dobrze rzuciliśmy, to wiwatował na naszą 
cześć Ale tym razem, kiedy prawie udało mi się zbić wszystkie kręgle jedną Kulą, 
znaczy zbiłem za pierwszym podejściem aż osiem, tata Jasona rzucił tylko:
- Nieźle, synu. Całkiem nieźle. - I mrugnął do mnie.
-- IW jestem twoim synem, ty palancie — mruknąłem, ale cicho, zęby mnie nie 
usłyszał.
I wciąż sypał dowcipami z cyklu: „puk, puk, kto tam?", jakbyśmy byli w wieku 
Rosie albo co i musieliśmy udawać że się śmiejemy. Żenada. 
'.
Kiedy odwiózł mnie do domu, pamiętałem, żeby mu podziękować: „Dziękuję za miły 
wieczór, panie Hall. Naprawdę świetnie się bawiłem". I wcale mama nie musiała mi 
o tym przypominać, ani nic. Ale tak naprawdę to wcale się dobrze nie bawiłem. 
Powiedziałem tak tylko, bo tak wypada.
Czołem, chłopie! — ryknął z samochodu tak głośno, że o mało nie popękały mi 
bębenki. Jakby był na Dzikim Zacho-™ co- — Następnym razem mów mi Rob!
Wielka mi łaska, rzeczywiście. Mogę, naprawdę? Jejku chy-oa się posikam ze 
szczęścia, wiecie? Może zamiast tego będę ci mówił „palancie", co ty na to?
Przynajmniej mój tata nie jest palantem.
Scott
Nie mogę już dłużej mieszkać u Harry'ego, to by tylko wy. stawiło nas wszystkich 
na ciężką próbę. Nie zrozumcie mnie źle, Maureen to miła kobieta, ale za nic nie 
może przestać się nade mną trząść. Nie wiem, czy ma mnie za ostatniego niedoj-dę 
czy co, ale traktuje mnie jak, nie przymierzając, inwalidę. Wystarczy, że chcę 
sobie osłodzić herbatę, a Maureen już pędzi, żeby mnie w tym wyręczyć. Pewnego 
dnia nawet wyczyściła mi buty; zostawiłem je na korytarzu, a kiedy zszedłem na 
dół następnego ranka, były już wypucowane. Cóż, albo była to ona, albo 
krasnoludki. To miłe z jej strony, rzecz jasna, ale wprawia mnie to tylko w 
zakłopotanie. Kilka dni temu łaziłem sobie po domu w skarpetkach i jedna z nich 
była dziurawa. Wiem, wiem, żałosne, ale nie potrafię niczego znaleźć w tych 
przepastnych worach z ciuchami, które Gail mi tak troskliwie spakowała. Maureen 
robiła sobie właśnie setną w tym dniu herbatę — aż dziw bierze, że w ogóle zdąży 
je wypić między wizytami w toalecie, nie mam pojęcia, czemu po prostu nie wyleje 
od razu paru dzbanków herbaty do rury kanalizacyjnej -M i zauważyła:
— Och, Scott, zobacz no tylko, masz tu dziurę do zacerowania. Wyskakuj raz-dwa z 
tej skarpetki, a ja już się tym zajmę.
Zastanawiam S1ę; CZy by jej nie pokazać w telewizji: „A teraz, w niewoli, 
ostatnia kobieta na ziemi, która jeszcze ceruje; skarpetki". Wybaczcie, ale czy 
ona nie ma niczego lepszego do roboty czy co?
W każdym razie kiedy przestałem już rozdziawiać usta ze zdziwienia, 
podziękowałem i powiedziałem, żeby sobie nie zawracała tym głowy, a potem 
poszedłem do siebie do pokoju i wyrzuciłem zawartość jednego z worków na łóżko, 
żeby wy-
198
szukać jakieś skarpetki. Z tego, co zdążyłem się zorientować, cjerpiałem na 
lekki niedobór skarpetek do pary — wypisz, wymaluj jakbym grał w tę grę, kiedy 
kładzie się na zmianę karty i zdobywa punkt przy każdej parze — ale szczęście mi 
nie dopisywało, chyba żeby potraktować jedną szarą i jedną czarną skarpetkę jako 
parę.
Co ty, do kurwy nędzy, wyprawiasz, pytałem się w duchu. Masz czterdzieści lat. 
Właściwie to prawie czterdzieści jeden. Spieprzyłeś swoje małżeństwo. Twój 
jedyny syn nie chce cię znać. Twoja dziewięcioletnia córeczka ma więcej 
pomyślunku w jednym warkoczyku niż ty w całym ciele. Nie masz domu, nie masz 
rodziny, twoje życie się skończyło, przed tobą żadnej przyszłości, a ty siedzisz 
na pojedynczym łóżku w cudzym domu, tylko dlatego, że komuś zrobiło się ciebie 
żal, i jeśli nie będziesz uważał, to będziesz tu jeszcze i za następne dziesięć 
lat. Będziecie dreptać w trójkę na spacerek, odziani w zamykane na zamek 
błyskawiczny nylonowe wiatrówki i brązowe buty na gumowej podeszwie, na 
podwieczorek z babeczkami i dżemem albo na miłą niedzielną przejażdżkę, a nawet, 
jeśli dopisze ci szczęście, od czasu do czasu do pubu na obiad ze szklaneczką 
piwa. Będziesz jednym z tych facetów, którzy nigdy nie wyprowadzili się od 
rodziców i nigdzie się bez nich nie ruszają. Tyle tylko, że to nawet nie są, 
psiakrew, twoi rodzice, musiałeś podkraść rodziców komuś innemu — czy może być 
coś bardziej żałosnego? Każdego lata będziecie jeździć na pełen emocji tydzień 
do Boumemouth albo Margate, albo nawet poza sezonem, bo ceny są wtedy doprawdy 
umiarkowane, no i zawsze przecież można nałożyć drugi sweter, prawda, a poza tym 
trochę deszczu jeszcze nigdy nikomu nie zaszkodziło. I choć stuknie ci już 
pięćdziesiątka, będziesz najmłodszą osobą na całym deptaku, a żadna kobieta 
nawet na ciebie nie spojrzy, chociaż to i tak będzie już bez większego znaczenia, 
bo twój długo nieużywany kutas od dawna już nie będzie chciał ci stanąć i 
będziesz bez dwóch zdań najbardziej żałosnym sukinsynem na całej planecie.
199
Doszedłem zatem do wniosku, że już najwyższy czas się wyprowadzić.
Następnego ranka wszedłem na stronę internetową biura ?. formacji turystycznej i 
wydrukowałem listę pensjonatów. Jasna sprawa, że wolałbym własne porządne 
mieszkanie albo dom dokąd mógłbym zabierać dzieci i gdzie mogłyby przenocować 
Gdyby chciały. Tylko po co? Tylko patrzeć, jak Gail zadzwoni żebym wracał. Z 
pensjonatu będę mógł się przynajmniej zmyć zaraz, jak tylko dostanę wiadomość.
Tego dnia i tak byłem w terenie, głównie robiąc wyceny —. w mieście i w kilku 
oddalonych wioskach. Pomyślałem zatem, że po drodze mógłbym rzucić okiem na parę 
ofert.
Pierwszy pensjonat znajdował się w bocznej uliczce niedaleko dworca, w uboższej 
części miasta. W oknie pokoju, który właścicielka natychmiast i —jak się miało 
okazać — z niewiarygodną dozą optymizmu określiła mianem mojego pokoju, wisiały 
firanki grubości kalki kreślarskiej, tylko jeszcze brzydsze. Z trudem dawało się 
dostrzec, że kiedyś musiał zdobić je jakiś wzór, ale firanki tak już wyblakły od 
kurzu, słońca i ze starości, że nie zawracały już sobie głowy żadnym wzorem. 
Wzruszyły po prostu ramionami i dały za wygraną. Chociaż Bóg jeden wie, jak 
mogły wyblaknąć od słońca, bo trudno określić ten pokój mianem słonecznego. To 
raczej kraina mroku. Gospodyni włączyła górne oświetlenie, ale żarówka miała 
może trzy waty, bo nie zrobiło to najmniejszej różnicy. Tapeta była koloru, 
który nie mógł się zdecydować, czy jest szary, czy zielony, a jej ziarnista 
powierzchnia przyprawiała mnie o chęć, by zdrapać gruzełki paznokciem. Niskie 
łóżko zapewne idealnie nadawałoby się dla dziesięciolatka. Wątpię, czy nawet 
Rosie by się w nim zmieściła. W rogu pokoju królował dywanik wielkością i 
przepychem przywodzący na myśl chustkę do nosa, z tajemniczych przyczyn położony 
krzywo — przypuszczalnie celem zakrycia krwawej plamy po ostatnim lokatorze, 
który jak amen w pacierzu strzelił sobie w łeb z powodu depresji.
200
Nazwać ten pokój ohydnym to za mało. Przekroczył wszelkie granice ohydy. Był tak 
obskurny, że nie mogłem niemal wykrztusić z siebie słowa. Zamiast tego kiwałem 
tylko energicznie głową i niepotrzebnie poklepywałem łóżko, żeby sprawić 
wrażenie, że poważnie rozważam, czy by tu nie zamieszać. Właścicielka 
poinformowała mnie, że pokój jest niezwykle przestronny, na co dałbym się może 
nabrać, gdybym był niewidomy, ale jako że oczy wciąż dobrze mi służą, widziałem 
wyraźnie, że nie tylko nie był przestronny, ale w rzeczy samej nadawał się 
wyłącznie na szafę ścienną. Ale i tak potakiwałem, kierując się do wyjścia i 
powtarzając: „Bardzo pani dziękuję! z pewnością poważnie się nad tym zastanowię, 
ależ oczywiście, mam pani numer telefonu, uprzejmie dziękuję".
Przynajmniej następne miejsce nie może już być równie okropne, tyle mojego. 
Pocieszając się tą myślą, zaparkowałem przed porządnie wyglądającym szeregowcem, 
stojącym na spo. kojnej ulicy, na północnych obrzeżach miasta.
Choć raz miałem rację. Nie było „równie okropnie". Było gorzej, o wiele gorzej. 
W powietrzu unosił się wyraźny odór
odgrzewanej kapusty, za którym wprost przepadam, prawie__
ale nie do końca — zagłuszający słabszą nutę siuśków. Wystrojem pokoju zajął się 
ktoś, kto sądził, że najlepszym połączeniem kolorów będzie pomarańcz z brązem, z 
małym odstępstwem na rzecz łóżka z różowym, pikowanym, aksamitnym wezgłowiem, 
którego środek znaczyła — o, radości! __żółtawa plama od opierania głowy. 
Przynajmniej łóżko było większe niż w poprzednim miejscu, ale kiedy podskoczyłem 
delikatnie na jego brzegu, wydanym dźwiękiem i twardością przypominało raczej 
materac wypchany starymi gazetami. Dziecięcą szafę, pokrytą melaniną mającą 
imitować prawdziwe drewno, ozdobiono przyklejonymi do wewnętrznych drzwi 
plakata-nii z kreskówek Disneya. Na umeblowanie składał się jeszcze 
ciemnozielony fotel, jaki mają na ogół starsi ludzie, z koronkową serwetką na 
oparciu oraz — nie nabieram was — stojący
201
w rogu i częściowo przykryty starym, wojskowym kocem Se des pokojowy z 
metalowych rurek, sprawiający wrażenie, jau by gwizdnięto go wprost ze szpitala. 
Powiedziałem gospodyni że pokój jest doprawdy świetny, ale chyba potrzebuję 
czegcJ trochę bliżej skrzyżowania z autostradą M20. Tak naprawa wolałbym już 
spać na samym skrzyżowaniu, z głową na wjeź. dzie na autostradę.
Kiedy dotarłem do trzeciego miejsca, byłem gotowy na wszystko. Ale pokój okazał 
się wcale nie najgorszy. Jasny ? na. wet można się było obrócić bez 
przestawienia przy okazji łokciami mebli. Właścicielka sprawiała wrażenie dość 
miłej, acz cokolwiek wścibskiej osoby. Skąd jestem? Czym się zajmuję? Już 
wcześniej postanowiłem nie mówić całej prawdy, odparłem więc, że jestem 
przedstawicielem handlowym pewnej firmy farmaceutycznej, bo wykombinowałem sobie, 
że wywoła to u rozmówcy szklisty wzrok i niewiedzę, o co dalej pytać. Tym 
właśnie zajmuje się mój kumpel Roger i nawet on przyznaje, że to niewyobrażalnie 
nudne. Oświadczyłem, że spotykam się z nowymi klientami z tej okolicy, więc nie 
wiem, jak długo tu zabawię, może tylko parę nocy, a może kilka tygodni, trudno 
powiedzieć. Lecz ona drążyła dalej: czy jestem żonaty, czy mam dzieci, co lubię 
na śniadanie, czy wolę kawę czy herbatę, i kiedy zaczynałem już myśleć, że to 
lekka przesada, rozległo się nagle głośne walenie w ścianę. Tu gospodyni oblała 
się rumieńcem i wyleciała z pokoju, zamykając za sobą drzwi.
Przez ścianę dobiegł mnie jej podniesiony głos:
— Dosyć! Starczy już tego dobrego! Nie dostaniesz obiadu, jeśli będziesz się 
tak zachowywał.
Pomyślałem sobie: „Biedny psiak", ale nie byłem pewien, czy chcę zamieszkać 
gdzieś, gdzie jest pies, bo a nuż będzie ujadał po nocach jak dziki. Swoją drogą 
to dziwne, ale nie słyszałem wcale żadnego szczekania i właśnie zastanawiałem 
się, w jaki sposób pies mógł tak walić w ścianę, kiedy wróciła właścicielka.
— Załatwione! — oświadczyła dziarskim, pogodnym gło-
202
sem» P° czym klasrw?*a w dłonie niczym przedszkolanka, próbująca skupić na sobie 
uwagę dzieci. Zobaczyła moją minę j zr0zumiała, że lepiej to wyjaśnić. — To 
tylko Raymond. Jest zupełnie nieszkodliwy. Zwykle nie sprawia żadnych kłopotów. 
pzisiaj rano mieliśmy tylko malutki kłopot z nakłonieniem go jo wzięcia 
lekarstwa. Ale nie musi się pan niczym martwić — większość czasu spędza u siebie 
w pokoju. Nie będzie panu przeszkadzał. Ten dom ma porządne, grube ściany.
W tej właśnie chwili z drugiego pokoju dał się słyszeć niski jęk, a w ślad za 
nim dalsze rytmiczne bębnienie. Właścicielka uśmiechnęła się jeszxze radośniej, 
ja zaś wycofałem się czym prędzej do przedpokoju, mówiąc: „Dziękuję uprzejmie, 
jeszcze się zastanowię, będziemy w kontakcie, jeszcze raz dziękuję. Do widzenia 
pani!"
Uporałem się z kilkoma następnymi wycenami i wziąłem wymiary na drzwi balkonowe 
kilka mil na południe od miasta, po czym pojechałem rzucić okiem na pewną 
zaadaptowaną stodołę za miastem, na bagnach. Jakiś skończony kretyn wstawił tam 
tandetne okna na miarę budownictwa komunalnego, do tego jeszcze partacko 
wykonane, i wszystko razem wziąwszy, była to niezła fuszerka. Na szczęście 
właścicielka podzielała moją opinię i chciała wymienić stare okna na porządne, a 
przy okazji może i kilkoro drzwi, tak że Harry będzie zadowolony. W każdym razie, 
kiedy już trochę połaziłem, biorąc wymiary i robiąc obliczenia, właścicielka 
przyniosła mi filiżankę herbaty i ucięliśmy sobie pogawędkę. Wyjaśniła mi, że 
dom był tak obszerny, gdyż zamierzali otworzyć pensjonat, ale zanim go nie 
wykończą nie mogą zacząć szukać gości. Tymczasem wzięli z banku kredyt wielkości 
długu narodowego Indii, więc dobrze by było szybko ruszyć z remontem.
Spytałem, czy mógłbym rzucić okiem na jeden z pokoi, który okazał się całkiem 
niezły. Nawet lepszy niż „niezły", ale ponieważ nie był jeszcze wyremontowany, 
stara tapeta odchodziła miejscami ze ścian. Spytałem więc, co by powiedzieli na
203
swojego pierwszego prawdziwego gościa i obiecałem, że jeśli dobrze mnie 
potraktują, to wytapetuję im pokój i policzę taniej za okna. Trochę się 
potargowaliśmy i dobiliśmy targu. ?????? przyjechać wieczorem, a łóżko będzie 
już na mnie czekać, a że jestem ich pierwszym, prawdziwym gościem, dorzucą nawet
kolację.
Teraz muszę już tylko powiedzieć Harry'emu, że się wy.
prowadzam.
Ąosie
Wczoraj Nat oświadczył, że tylko dlatego jestem miła dla taty, że kupuje mi 
frytki, zabawki i inne rzeczy. Opierał się o moją szafę, a ja podbiegłam do 
niego i zaczęłam go okładać pięściami tak mocno, jak tylko mogłam, aż złapał 
mnie za nadgarstki i zagroził, że zrobi mi pokrzywkę. Kiedy się na niego 
rzuciłam i pchnęłam go na szafę, ta uderzyła o ścianę, więc mama przyleciała na 
górę, pytając, co się tu dzieje i co my wyprawiamy. Nat wyjaśnił, że nic takiego, 
tylko coś mu upadło i czemu mama zawsze musi robić o wszystko tyle zamieszania, 
nic dziwnego, że tata nas zostawił.
Wtedy zaległa śmiertelna cisza. Już myślałam, że mama mu zaraz coś powie, ale 
tylko zacisnęła usta w wąziutka linijkę, aż wyglądały jak wyszyta nicią buzia 
mojej przytulanki, Alfa. Spojrzała na mnie, a potem znów na Nata.
— A więc tak właśnie myślisz? — spytała.
Nat zadarł podbródek, jak wtedy, kiedy ten wielki chłopak z naszej ulicy 
zagroził, że go załatwi, włożył ręce do kieszeni i zaczął wiercić nogą w dywanie, 
jakby zgniatał robaka. Wzruszył ramionami i wydał ten swój odgłos, który nie 
wiadomo, co tak naprawdę znaczy.
— Mm.
Wtedy mama kazała mi pójść na dół albo do mojego pokoju. Spytałam, czemu, to nie 
była moja wina, to Nat zaczął i to niesprawiedliwe, że tylko dlatego, że jestem 
mała, wciąż wszystko mnie omija. Mama na to, że mam nie pyskować, tylko w tej 
chwili iść na dół, ale już, i grzecznie się pobawić albo poczytać sobie książkę. 
Miałam zamkniętą buzię, ale tam w środku, żeby mama nie widziała, pokazałam jej 
język. Byłam już Przy schodach, kiedy usłyszałam ją, jak woła:
205
. :-;-
— Rosie?
— Mm — naśladowałam mruknięcie Nata.
— Weź sobie czekoladową babeczkę, jeśli chcesz. Są w czerwonej puszce.
Chciałam zejść tylko do połowy schodów, żeby słyszeć, co mama powie. Mogłam się 
założyć, że teraz nieźle się Natowi dostanie. Zawsze można to poznać po tym, jak 
mama zaczyna mówić do niego „Nathan", robi poważną minę i krzyżuje ręce na 
piersiach jak nauczycielka. Dobrze mu tak, głupiej świni. Chciałam tego 
posłuchać, ale jak zeszłam do połowy schodów, myślałam już, z ilu stopni dałabym 
radę zeskoczyć i że pewnie z czterech, a nie trzech, ale że lepiej z tym 
zaczekać, bo mogłabym narobić za dużo hałasu i Natowi by się upiekło. I o tym, 
że zaraz zjem sobie czekoladową babeczkę.
Najlepiej najpierw zdjąć z góry czekoladową warstwę, za jednym zamachem. Jest 
tak gładka, lśniąca i okrągła, że przypomina brązowe lodowisko. No więc trzeba 
ostrożnie ją ściągnąć i odłożyć na bok, bo to najlepsza część. Potem ściąga się 
sreberko z biszkoptu i go zjada. Potem wolniutko je się czekoladową polewę, tak 
żeby każdy kęs rozpuścił się w buzi. A na samym końcu dolnymi zębami zdrapuje 
się resztę czekolady ze sreberka, tam gdzie zostało jej trochę w rowkach.
Kiedy tata je babeczkę, połyka ją całą w trzech kęsach — ciach, ciach, ciach. 
Ale zostawia mi swoje sreberko.
Kiedy Nat je swoją babeczkę, jest naprawdę obrzydliwy. Oblizuje czekoladową 
polewę, aż cała się klei, potem składają wpół jak kanapkę i pożera. Potem za 
jednym zamachem ładuje sobie do buzi calutki biszkopt, który aż mu wypycha 
policzki, i próbuje mówić, plując na wszystkie strony okruszkami, dopóki mama 
nie zwróci mu uwagi, że nie mówi się z pełną buzią, i nie spyta, czy choć raz 
dla odmiany nie mógłby spróbować zjeść czegoś normalnie, nie jest już małym 
dzieckiem, na litość boską, czy choć raz nie mógłby zdobyć się na odrobinę 
wysiłku.
Mama nie jada czekoladowych babeczek.
Scott
Leżałem w łóżku, z kołdrą podciągniętą do połowy twarzy, i wmawiałem sobie, że 
to, co słyszę, to nie deszcz bębniący o szyby. Z całą pewnością nie pada — bo 
jeśli tak, to mój plan generalny, by zabrać Rosie na długą, spokojną przejażdżkę 
rowerową wzdłuż wybrzeża, weźmie w łeb. To tyle, jeśli chodzi o plan A. Że zaś 
nie grzeszę nadmiarem szarych komórek, nie poświęciłem za wiele czasu planowi B. 
„Za wiele czasu" znaczy ani jednej chwili. McDonalda mamy już po dziurki w nosie. 
Byliśmy też na wszystkich filmach nadających się dla dzieci.
To prawdopodobnie tylko lekka mżawka. Możemy włożyć peleryny, a Rosie i tak ma 
swój kask. Nic więcej, jak tylko drobny deszczyk. Przelotny kapuśniaczek. 
Sprawdziłem godzinę: już po dziewiątej. Cholera, z trudem zdążę zjeść gorące 
śniadanie. Moją jedyną przyjemnością w tej otchłani rozpaczy, którą — śmiechu 
warte — zwę swoim życiem, jest porządne, niedzielne śniadanko. W końcu po kiego 
licha mam płacić za zakwaterowanie ze śniadaniem, jeśli korzystam tylko z łóżka, 
a nie z wiktu?
Powlokłem się do okna i odsłoniłem zasłony. Tylko ociupinkę. Nie należy 
przesadzać z takimi rzeczami.
Lało jak z cebra. Gdzieś tam, wysoko u góry, ekipa speców od efektów specjalnych 
musiała wylewać całe wiadra wody. To nie deszcz, to istny monsun. Potrzebowałbym 
błony między palcami, żeby wyjść w taką ulewę. A gdzie moje kalosze i 
turystyczne buty? W domu, w garażu. No jasne. Chociaż Królowa Porządku uwielbia 
wyrzucać moje rzeczy, to zauważyłem, że nigdy nie może się zebrać, żeby wydać 
cokolwiek, co mogłoby 1111 się rzeczywiście przydać. Może jednak w taką paskudną 
po-
207
godę Gail wpuści mnie do domu, żebym mógł spędzić troch czasu z Rosie? No bo 
chyba nie chce, żeby Rosie nabawiła si zapalenia płuc, no nie? Mógłbym też 
zobaczyć się z Nate^ Trudno było by mu mnie ignorować, jeśli byłbym na miejski w 
domu, prawda? No pewnie, a może jeszcze Gail podsunie ? kopiasty talerz ze 
stekiem i frytkami, obdarzy mnie namiętnym pocałunkiem i powie: „Witaj w domu, 
kochanie!" Śnij dalej Scotty, śnij dalej.
Co, u licha, ludzie robią ze swoimi dziećmi przez calutki dzień? Ojcowie, znaczy 
się. Czy istnieje jakieś tajemne miej. sce, gdzie wszyscy przesiadują, a gdzie 
mnie jeszcze nie wpuszczono? To zapewne jakiś ekskluzywny klub, jak masoneria. 
Niedzielni Ojcowie. Może po tym, jak człowiek przeszedł już wtajemniczenie — 
żona życzyła mu, żeby padł trupem, syn udawał, że nie istnieje, 
dziewięcioletniej córeczce było go żal, pasożytował na przyjaciołach jak na 
jakiejś pieprzonej organizacji charytatywnej i pomieszkiwał niczym student w 
kawalerce — dostaje odznakę klubową i dowiaduje się, jak się to wszystko odbywa. 
Uczy się specjalnej miny niedzielnego ojca i pogodnego machania do swojej 
córeczki, gdy wraca do samochodu z uczuciem, jakby ktoś właśnie wyprał mu flaki, 
a przed nim kolejny cały tydzień, zanim znowu zobaczy jej małą buzię.
Powiecie, że zawsze jeszcze zostają muzea i galerie, ale co ja mogę wiedzieć o 
takich sprawach? Co niby miałbym robić w muzeum? To dla tych przemądrzałych 
prawdziwych ojców, co to potrafią opowiadać dzieciakom o tych wszystkich 
mądrościach i popisywać się, czego to oni nie wiedzą. A co, jeśli się tego 
wszystkiego nie wie? Ani myślę narobić sobie obciachu w muzeum. Czułbym się jak 
ostatni palant, widząc, jak inni ojcowie objaśniają te wszystkie kości 
tyranozaura albo wyjaśniają prawa aerodynamiki. Nigdy nie miałem zielonego 
pojęcia o takich sprawach. Jezu, przecież ja rzadko kiedy wiem, jaki jest dzień 
tygodnia.
Kiedy zszedłem do kuchni, Fiona spytała, czy mam czas ? porządne śniadanie, i 
dodała, że mamy dzisiaj paskudną pog"'
208
dc. Wsadziłem chleb do tostera, podczas gdy ona wbiła kilka jajek na patelnię.
W końcu to kobieta. Może wiedzieć, co powinienem zrobić. Chrząknąłem i Fiona 
obróciła się do połowy w moją stronę.
- Gdybyś miała zająć się dziewięciolatką w deszczowy dzień, jak myślisz, dokąd 
byś ją zabrała?
- A czy przypadkiem nie byłaby to'twoja córka?
— Yhm.
Fiona sięgnęła do szafki po talpi-7 _??.„,0/,_ ?
*T , ,. F "ldierz, pytając mnie przez ramię:
— No, a co ona lubi? Wzruszyłem ramionami.
— Właściwie to nie wiem.
Rzuciłem to ot, tak, bez zastanowienia, lecz uświadomiło m. to, ze naprawdę me 
wiem. Co też Rosie może lubić? Mowa o mojej własnej córce, którą 2nam przez jej 
^ { a QtQ pytam zupełnie obcą osobę, która nigdy jej nawet nie widziała, co, u 
diabła, mam z mą zrobić
Odwróciłem się i zająłem smarowaniem grzanki, przestawiając słoiki na szafce, 
jakbym nie mógł się zdecydować, czy chcę marmoladę, dżem czy marmite. Fiona 
przełożyła jajka na
midora ° ? a °b0k ^?? P°łÓWki sma*oneg° po-
- Może wziąłbyś ją na pływalnię? Umie pływać?
• ?^? ????? bueZ Nata- Nie do pomyślenia. To właśnie Nat nauczył Rosie pływać, 
kiedy miała dopiero pięć czy
esc lat Nat jest świetnym pływakiem, pływa w reprezentacji
zkoły. Zawsze ze mną wygrywa, a to jedna z tych niewielu
zeczy w których jestem wcale niezły. Zawsze kiedy przecho-
^ę koło pływalni i doleci mnie zapach chloru, myślę o Nacie.
we. Pływalnia odpada.
Potrząsnąłem głową.
~ Owszem, umie, ale nie za bardzo mam na to ochotę.
reb T t0 n:ePrzekonu*co i samolubnie. Pokazałem 1?? na deszcz za oknem.
209
__ Rozumiesz, miałbym wrażenie, jakbym nigdy już nie
miał być suchy.
Patelnia zaskwierczała, kiedy Fiona wrzuciła ją do zlewu. ]
— Och, okej. Może kino? Mam tu gazetę z programem kin, jeśli chcesz. Albo łyżwy? 
Chociaż nie jestem pewna, gdzie może być najbliższe lodowisko...
Jakieś trzydzieści mil stąd. Sześćdziesiąt mil w obie strony. Trochę daleko, ale 
w samochodzie wszystko staje się dużo łatwiejsze. Patrzymy przed siebie, gramy w 
samochody i tablice rejestracyjne. Za każdym razem, kiedy wypatrzy się samochód 
z najnowszą tablicą rejestracyjną albo krzyknie słowo, które zawiera wszystkie 
litery z jakiejś tablicy, zdobywa się punkt. Rosie jest w tym niezła. W 
większości przypadków lepsza ode mnie.
— ...albo może muzeum?
Fiona dolała mi kawy i oparła się o szafkę. Nie wiem, jaką miałem minę, ale 
musiał to być niezły widok, bo dodała:
— Och, daj spokój, teraz muzea są dużo fajniejsze niż za naszych czasów. — W 
jej ustach zabrzmiało to, jakbym był zgrzybiałym staruszkiem, a nie facetem w 
sile wieku. — Dzieciaki mają tam masę rzeczy do zrobienia i wypróbowania. Koniec 
z zakurzonymi eksponatami, rozpadającymi się za szkłem w gablotkach i 
opatrzonymi wyblakłymi opisami. Teraz wszystko jest interaktywne. Może nawet sam 
będziesz się dobrze bawił.
Jak już zdążyliście się domyślić, mam nie najlepsze wspomnienia z wypraw do 
muzeów. Było to kilka dołujących szkolnych wycieczek — moi rodzice nie należą do 
miłośników muzeów — kiedy to nauczycielka kazała wszystkim nam, „trudnym 
chłopcom, chodzić za rękę z „grzecznymi" dziewczynkami, w nieudanej próbie 
utrzymania nas w ryzach. Dziewczynki były oburzone, że zwalono im nas na głowę, 
a i my nie byliśmy tym szczególnie zachwyceni, chociaż podobało nam się, ze 
mogliśmy je podszczypywać, robić im pokrzywki i dokuczając,
210
flirtować z nimi na jedyny znany nam w wieku lat dziesięciu cposób. Kiedy tylko 
nauczycielka spuszczała nas z oczu, wyrywaliśmy się dziewczynkom i byliśmy 
gotowi do każdej psoty, jaka tylko nam przyszła na myśl. Teraz wydaje się to 
żałośnie grzeczne, jeśli weźmie się pod uwagę gazety pełne opowieści 0 
dzieciakach wąchających klej i palących crack na każdym rogu. My tylko 
biegaliśmy jak oszalali, dotykając wszystkiego opatrzonego napisem „nie dotykać", 
wygłupiając się, krzycząc z radości i udając szympansy. Nie, nie mam pojęcia, 
dlaczego. Wtedy wydawało nam się to świetną zabawą.
I ta straszna, koszmarna chwila, kiedy wszyscy wyjmowali drugie śniadanie, i 
siadałem koło chłopca z sąsiedztwa, bo wiedziałem, że przynajmniej nie będzie 
miał żadnego wyszukanego ciastka ani puszek z oranżadą czy owocu, tylko jedną 
porcję kanapek z serem albo sardynkami, kilka zwykłych herbatników i butelkę z 
herbatą jakby był robotnikiem na budowie, a nie dzieciakiem na wycieczce, 
marzącym o tym, żeby być kimś innym. I udawałem, że wcale nie jestem taki głodny, 
że zjadłem kobylaste śniadanie, jajka na bekonie i tak dalej, i żartowałem sobie 
z mamy, jaka się robi roztrzepana, zapomniała zapakować mi picie i chipsy, 
szkoda, bo to były te z solą i octem, i puszka 7-Up, widziałem, jak stały na 
szafce, ale to nic, zjem sobie potem, jak mama będzie robić kolację. No i 
wypijałem herbatę z butelki, bo chciało mi się pić, ale myślałem tylko, że 
dałbym wszystko, żeby nie różnić się od innych, żeby móc usłyszeć syk otwieranej 
puszki z colą 7-Up czy fantą wciąż zimnej po pobycie w lodówce, poczuć 
szczypiące w nos bąbelki, gdy słodki, musujący płyn spływa do gardła, i pić 
łapczywie, żeby mi się później odbijało i żeby brać udział w konkursie, komu uda 
się najgłośniej beknąć — teraz ja — nie, ja! Z herbatą to nie wychodzi.
QaU
Jak do tego doszło, że moje życie tak wygląda? Nie teg0 chciałam. Kiedy byłam 
mała, przebierałam się z moimi siostrami i bawiłyśmy się w ślub. Mari zmuszała 
jakiegoś biedaka z sąsiedztwa, żeby był panem młodym, co w naszej zabawie było 
niemą rolą, nie licząc sakramentalnego „tak", a my byłyś. my na zmianę panną 
młodą i pastorem. Lynn, ma się rozumieć była zawsze druhną, jako że była 
najmłodsza, ale pozwalałyśmy jej nosić błyszczącą opaskę do włosów jako tiarę i 
złapać bukiet, więc godziła się na to. Myślałam, że kiedy się dorasta, wychodzi 
się za mąż, dostaje pralkę i kuchnię z wyposażeniem, komplet wypoczynkowy do 
salonu i barek, a potem żyje się długo i szczęśliwie. Naprawdę, tak właśnie 
myślałam, że tak się to odbywa — tylko dlatego, że jest się dorosłym.
A potem, chociaż byłam nastolatką i powinnam mieć już więcej oleju w głowie, za 
każdym razem, kiedy zaczynałam spotykać się z nowym chłopakiem, czułam w głębi 
duszy przypływ podekscytowania i myślałam: „A co, jeśli to właśnie to?" I 
zaczynałam to sobie wyobrażać, nasz ślub, znaczy się. A to wszystko po pierwszej 
randce z facetem. Rozmyślałam o sukni, jakie będzie miała rękawy, jak głębokie 
będzie miała z przodu rozcięcie, czy powinna być biała jak śnieg czy może lepiej 
w kolorze kości słoniowej, i głowiłam się, czy lepiej będzie pójść na całość i 
sprawić sobie ciuch jak z bajki, z olbrzymią spódnicą przypominającą ogromną 
bezę, czy może raczej zdecydować się na coś bardziej wyrafinowanego, na jakąś 
udrapo-waną, elegancką kieckę z małym, wyszywanym koralikami bo-lerkiem. 
Poważnie. Mogłam tak o tym rozmyślać bez końca.
Następnie, rzecz jasna, szłam na dragą randkę, do kina czy gdzie tam, i facet 
próbował obmacywać mnie w tylnym rzę-
212
^je, albo szliśmy coś zjeść, a on opychał się, nie zamykając buzi, i wszystkie 
moje wizje — o sukni, kwiatach, toastach i rozanielonym tacie — wszystkie 
marzenia legły w gruzach, ja zaś rozglądałam się nad jego ramieniem po 
restauracji, wypatrując, czy w drzwiach nie pojawił się nikt lepszy.
I wtedy spotkałam Scotta. Spodobał mi się od pierwszego wejrzenia. Wszyscy inni 
faceci, z którymi się spotykałam, byli popisującymi się, przekonanymi o własnej 
elokwencji cwaniakami- Ale on nie mógł wykrztusić słowa. Wiedziałam, że mu się 
spodobałam, bo unikał mojego wzroku i rozlał herbatę, jak tylko się do mego 
uśmiechnęłam. Wydawał mi się słodki, wypisz, wymaluj duży dzieciak.
I wiecie co? Scott to faktycznie duży dzieciak. Rzadko kiedy robi jakieś plany 
na przyszłość i o niczym nie pamięta, z wyjątkiem jakichś głupot, którymi nie 
warto zaśmiecać sobie głowy — bzdur o sporcie, zespołach i ciekawostek, które 
pod-łapał z teleturniejów.
— Ile ścian ma graniastosłup? — pytał znienacka w samochodzie.
— Nie mam pojęcia, Scott. Po prostu mi to powiedz i będziesz miał to z głowy.
Scott obrażał się wtedy, że zawsze muszę mu zepsuć zabawę, i chciał, żebym 
zgadywała. Kiedyś zaproponowałam dla zartow, żebyśmy zagrali w „Moim małym 
oczkiem widzę..." Nawet me jechała z nami Rosie.
-- Dobra — zgodził się Scott, biorąc mnie na poważnie. — Moim małym oczkiem 
widzę coś, co zaczyna się na dwa „r".
Wiecie, co to było? Nie? Ja też nie wiedziałam. Rozgnieciony robak, na przedniej 
szybie. No i co można zrobić z takim fa-cetem?
cetem?
Nasz wielki dzień okazał się, rzecz jasna, zupełnie niepodobny do wszystkich 
moich dziecięcych mrzonek. Byłam już Jtedy większą realistką i oszczędzaliśmy na 
nasz pierwszy «om. Moi rodzice zadeklarowali, że chętnie szarpną się na we-
213
sele ze wszystkimi szykanami albo dadzą mi te pieniądze na pierwszą wpłatę za 
dom. Scott uznał, że lepiej, żebym to ja zdecydowała, skoro to pieniądze od 
mojej rodziny — wydaje mi się, że jedynym wkładem jego rodziców była niezwykle 
brzydka, pseudokryształowa misa, którą przy pierwszej nadarzającej się okazji 
oddałam do Oxfamu* — a poza tym wie, jakie są dziewczyny, jeśli chodzi o wesele. 
Odłożyliśmy więc te pieniądze na dom i wzięliśmy skromny ślub, ja zaś wystąpiłam 
w jasnoróżowym kostiumiku. Proszę, to nasze ślubne zdjęcie, nie wiem, czemu 
jeszcze tu stoi. Oto my w urzędzie stanu cywilnego, ja mam we włosach idiotyczny 
stroik z kwiatów, a Scott szary garnitur z przydługimi rękawami, więc wygląda 
jak chłopiec w pierwszym dorosłym garniturze.
Potem zaprosiliśmy rodzinę i przyjaciół na zimny bufet do moich rodziców, gdzie 
mój pękający z dumy ojciec wygłosił mowę, przypominając wszystkim, jaka byłam 
jako mała dziewczynka, jaka byłam schludna i zorganizowana i jak bawiłam się w 
salonie w nauczycielkę, gdy wszystkie moje lalki siedziały w rządku, a ja 
upominałam je, żeby były grzeczne, bo wyślę je do dyrektora. Bogu dzięki, ojciec 
Scotta nie próbował wygłosić przemówienia. Nie za bardzo sobie przypominam, żeby 
w ogóle coś powiedział, to znaczy nie złożył nam gratulacji ani nic. O ile 
pamiętam, matka Scotta zajęła strategiczną pozycję przy bufecie, gdzie co rusz 
nakładała sobie dokładkę i nerwowo rozglądała się wokoło, jakby w obawie, że 
lada chwila ktoś do niej podejdzie i jej tego zabroni. Mimo wszystko był to miły 
dzień, a my dwoje byliśmy bardzo szczęśliwi.
Ale, po tych wszystkich moich marzeniach, tylko na mnie spójrzcie. Czułam się 
okropnie, kiedy informowałam moją rodzinę, że Scott się wyprowadził. Było mi 
wstyd, zupełnie jakbym w jakimś sensie ich zawiodła. Mama straciła głowę i kr?; 
ciła się po kuchni, robiąc coraz to nowe filiżanki herbaty. ???
* Oxfam — brytyjska organizacja charytatywna.
214
nie zwlekając, oświadczyła, że zawsze wiedziała, że tak się to skończy, gdybym 
tylko ją chciała wtedy posłuchać, czyż zamsze nie mówiła, że ze Scotta nigdy nic 
dobrego nie będzie, że nigdy do niczego nie dojdzie, dół społeczny rodem z domów 
komunalnych — owszem, tak właśnie powiedziała — próbujący wżenić się w lepszą 
sferę — jakbyśmy byli rodziną królewską czy kimś takim. Marian to straszna 
snobka, wydaje jej się, że posiadanie domu z czterema sypialniami i podwójnego 
garażu z automatycznie otwieraną bramą robi z niej jakąś cholerną księżną.
— Ten twój Dennis... — Nazywa tak Scotta, kiedy powtarza swoją śpiewkę z gatunku: 
„mogłaś była coś osiągnąć w życiu, gdybyś nie poślubiła tego nieudacznika" —
 ...ten twój Dennis był ci tylko kulą u nogi.
Zawsze utrzymywałam, że wcale nie czuję, żeby Scott był dla mnie zawadą, co nie 
było do końca prawdą, ale nie chciałam dać jej tej satysfakcji.
Gwoli sprawiedliwości, nie sądzę, żeby chciała być niemiła. Po prostu Mari ma 
już za sobą jedno nieudane małżeństwo, a i jej życie z Robertem nie wydaje mi 
się usłane różami. Robert jest mężem numer dwa, ale równie dobrze mógłby być 
niewidzialnym człowiekiem. Nie potrafię sobie przypomnieć, kiedy ostatnio go 
widzieliśmy. To jeden z tych facetów, co to energicznie ściskają ci dłoń na 
powitanie i sypią raczej prostackimi żartami, udając cały czas radosnych, ale 
kiedy się z nimi w końcu porozmawia, sprawiają wrażenie przygnębionych. Jego 
spodnie mają zawsze nienagannie odprasowane kanty i odnosi się wrażenie, jakby 
to one trzymały go w pionie, a nie na odwrót.
Za to tata był kochany.
— Wszystkie małżeństwa przeżywają lepsze i gorsze chwile — stwierdził, 
upewniwszy się wpierw, że mama była za daleko, żeby go usłyszeć. — Może uda wam 
się jakoś z tym uporać. Scott to w głębi serca zacny człowiek, ze świecą 
lepszego by szukać. — Później przytulił mnie, tak jak miał to w zwy-
215
czaju, kiedy byłam małą dziewczynką i miałam jakieś zmartwienie.
Powoli potrząsnęłam głową.
— Obawiam się, że już za późno, żebyśmy mogli to naprawić.
— Cóż, jak nie, to nie, trudno. Byle tylko nasza dziewczynka była szczęśliwa, 
co? Dla nas tylko to się liczy.
— Daję sobie radę, tato. Dam sobie radę.
Scott
Wiecie, spoglądam wstecz i zastanawiam się, czemu wylądowałem w łóżku z Angelą, 
i wiem, że cokolwiek powiem, zabrzmi to, jakbym usiłował zrzucić winę na kogoś 
innego, ale wcale nie o to mi chodzi. Naprawdę. Chodzi o to, że jeśli 
restauracja jest zawsze zamknięta, to trudno winić faceta za to, że spróbował 
szczęścia w kafejce, no nie? W końcu to nie tak, że Gail mi się znudziła albo co. 
Nadal bardzo mi się podobała. Ma olśniewający uśmiech — cóż, kiedyś miała, bo 
kiedy się tak nad tym zastanawiam, to nie mogę powiedzieć, żebym go zbyt często 
widywał przez te ostatnie lata — ma naprawdę ładne, proste ząbki. Zabrzmiało to 
bez mała, jakbym oceniał jakiegoś konia albo co, ale nie to miałem na myśli. 
Jest ładna i schludna, ale uśmiech to ma naprawdę seksowny, jakby była 
przyzwoita na zewnątrz, ale w środku naprawdę napalona. Do tego ma świetne nogi, 
chociaż trzeba by mieć rentgen w oczach, żeby je zobaczyć, bo prawie zawsze nosi 
teraz spodnie, twierdząc, że są praktyczniejsze i że nie ma najmniejszego 
zamiaru stroić się po to tylko, żeby kogoś zadowolić. Ale kiedyś jej się to 
zdarzało, nosić spódniczki, znaczy się.
Kiedy zobaczyłem ją po raz pierwszy, miała na sobie białą sukienkę upstrzoną 
małymi czerwonymi kropeczkami. Nie była to jakaś przesadnie krótka kiecka ani 
nic, ale kiedy Gail się poruszała, wirowała jej dookoła nóg, tak że zwracało się 
na nie uwagę i żałowało, że nie jest krótsza. Miała lśniące włosy i marzyłem, 
żeby je dotknąć. Spotkaliśmy się w tej starej kafejce, która była kiedyś w 
centrum miasta i nazywała się Mocha Bar. Wystrój wnętrza pochodził jeszcze z lat 
pięćdziesiątych: wyściełane, chromowane krzesła i linoleum w krzykliwy wzorek. 
Tak więc siedziałem sobie z kumplem, a ona z koleżanką i kie-
217
dy poszła po coś do baru, już przy niej byłem, szybszy ? błyskawica, zachowując 
się z wystudiowaną nonszalancją. Sta. ła, czekając, aż Sylvie zaparzy jej za 
barem herbatę. A Syb/ie skapowawszy już, o co mi chodzi, rzuciła mi spojrzenie 
mó-wiące: „No to zamierzasz do niej w końcu zagadać, czy nie?" i powoli 
wypłukiwała imbryk, dając mi trochę czasu.
— Ja też poproszę herbatę, dobrze, Sylvie? — Oto moja pierwsza kwestia. 
Zwalająca z nóg. Któż mógłby mi się oprzeć? A jeśli wydaje wam się, że to było 
luzackie, to co powiecie na olśniewający ciąg dalszy? — Są jeszcze pączki?
W każdym razie owa cudowna istota w nakrapianej sukience zamiast obrzucić mnie 
pełnym politowania spojrzeniem, na które sobie zasłużyłem, odwróciła się do mnie 
i ni mniej, ni więcej, obdarzyła uśmiechem. Wtedy przepadłem z kretesem. Nie 
było już dla mnie nadziei. Stałem tam niemal z językiem na wierzchu. I właśnie w 
tym momencie nadeszła moja wielka chwila. Skinąłem jej głową.
— Jak leci, obleci? — zagaiłem błyskotliwie. Dacie wiarę? W dodatku kiedy ją 
spotkałem, nie miałem już piętnastu lat. Aż wstydzę się powiedzieć. A niech tam, 
miałem dwadzieścia cztery lata i na ogół żadnych kłopotów z laskami, w końcu nie 
urodziłem się wczoraj. Ale ona doprowadziła mnie do poziomu jąkającego się 
idioty. Żadnej luzackiej gadki. Żadnych inteligentnych komplementów. Żadnych 
żartów o podtekście erotycznym. Kompletna klapa.
— W porządku, dzięki — odparła, uśmiechając się do mnie, jakbym powiedział coś 
całkiem inteligentnego czy zabawnego i dodała: — Au ciebie?
— Okej — odparłem, po czym myśląc, że zabrzmiało to zbyt szorstko i opryskliwie, 
zamiast trzymać gębę na kłódkę jak każdy rozsądny człowiek na moim miejscu, 
nawijałem dalej. — Spoko, znaczy się, wszystko w porządeczku, wszystko gra. — W 
tym momencie przeklinałem się już w duchu i wpijałem paznokcie w dłonie, żeby 
wbić sobie do głowy trochę rozumu, gotów już włożyć głowę do dzbanka z kawą i 
skończyć
218
z tym wszystkim. Kątem oka dostrzegłem, że Sylvie powoli kręci z niedowierzaniem 
głową i zaczyna nalewać herbatę.
Wówczas ta dziewczyna zauważyła, że nigdy wcześniej mnie w nie widziała, więc 
sprostowałem, że owszem, wpadam tu, nawet często, chcąc zachęcić ją do tego, by 
jeszcze kiedyś tu przyszła, abym mógł niby przypadkowo się na nią natknąć, ale 
powiedziałem to nieco za szybko i jakoś dziwnie to wyszło, jakbym ją atakował, 
że obala moje alibi, albo zarzucał jej tępotę, albo kłamstwo, albo jedno i 
drugie.
Wtedy więc zdałem sobie sprawę, że nie mam szans i że równie dobrze mogę wziąć 
dwa pączki i odpuścić sobie dziewczynę z kropeczkami, więc odwróciłem się do 
Sylvie po herbatę.
— Cóż, w takim razie może się jeszcze kiedyś spotkamy?
— rzekła na to ta cudowna istota. — A tak przy okazji, jestem Gail.
Filiżanka zagrzechotała o spodek, kiedy ją podnosiłem, i wylało mi się trochę 
herbaty. Wpatrywałem się w filiżankę, próbując już więcej niczego nie rozlać, 
jednocześnie usiłując wyglądać swobodnie, tak jakby w rzeczywistości 
przeniesienie herbaty całe dziesięć stóp do mojego stolika nie wymagało z mojej 
strony niemal stuprocentowego skupienia.
— Tak. Na pewno. — Zaryzykowałem błyskawiczne oderwanie wzroku od filiżanki i 
spojrzenie na Gail. Co za uśmiech.
— Jestem De... Scott. — Mniej więcej wtedy postanowiłem nie używać imienia, 
tylko nazwisko.
— DeScott?
— Scott. — Wyprostowałem ramiona i starałem się wyglądać luzacko. — Po prostu 
Scott. — Skinąłem od niechcenia głową. — No to na razie.
Kiedy postawiłem z brzękiem herbatę na stoliku, znowu wylało mi się jej trochę 
na spodek. „Nie obracaj się" — upominałem się w duchu. „Nie obracaj się. Nie 
obracaj".
Odwróciłem się. Chichotała ze swoją koleżanką prawdopodobnie zaśmiewając się, 
jaki ze mnie palant, który nie potrafi nawet utrzymać jak należy filiżanki z 
herbatą.
219
__ Też nie miałbym nic przeciwko — skomentował R0ger
mój kumpel. — Ty cholerny szczęściarzu.
Miał rację. Tak to właśnie było z Gail. W tych starych, dob-rych czasach zawsze 
czułem, że faktycznie jestem cholernym szczęściarzem. I w jakim świetle mnie to 
teraz stawia?
4ąt
Mama powiedziała:
— Cóż, oczywiście nie będę cię zmuszać, źebyś poszedł j^fje wiem, jak niby 
mogłabym cię zmusić. Ale
Siedziałem, ziewając i marząc, żeby się streszczała i skon czyła już tę 
pogadankę, żebym mógł pójść do Steve'a Mama obserwowała, jak podryguję nogą, i 
widać było, Ze zaraz zwróci mi uwagę: „Nathan, proszę przestań się kręcić, 
usiłuję z tob" porozmawiać", ale przygryzła usta. I tak zresztą na chw'^ 
przestałem, żeby się jej przyjrzeć, a potem znów zacząłem^ żeby się trochę 
pospieszyła. '
— Nat, wiesz przecież, że tata bardzo cię k0ci Prychnąłem. No jasne. W dziwny 
sposób to okazu' Wł '
nie dlatego nie mógł już wytrzymać ze mną ??? Jednym ^" chem. Mama to czasem jak 
coś powie.
— To prawda, Nat. Wiem, że trudno ci tera» „ +
, , . , . . . . ^ dZ w to uwie-
rzyć, kiedy jeszcze się na mego gniewasz. Ty i Rosie jesteście dla niego 
wszystkim.
Spojrzałem na nią unosząc lewą brew, żeby doi, - . wiem, że wciska mi kit. 
To naprawdę luzacko wygląd '
— Po prostu tata i ja, cóż, widzisz, czasem tak sie H
że dorośli nie mogą już ze sobą mieszkać i postanawiaia ' Hi'
wszystkich będzie lepiej, jeśli na jakiś czas zamieszkają h
Litości, kobieto, daj se luzu. Czemu niby to rod7'
decydować? Co za geniusz to wymyślił? Powinni h„i; *. -, 
? ,, %, . z . , °?? 
zostawić
decyzję mnie albo Rosie. Znowu ziewnąłem. Daj„ <
czytała te żałosne poradniki z gatunku: Jak ????^. ? - J ?
dom, że się rozwodzicie? i inne takie tam. Powinm,« • ? ^ ^ , 
t„i .,.,,.. . , . ??? nosie tytuł:
JaK powiedzieć dzieciom, ze wszystko spieprzyli^?
— Sorry. Mówiłaś coś do mnie? — Odchylijern '
221
oparcie krzesła. — Nie jestem Rosie, wiesz, więc nie wciskaj mi tu kitu, jak to 
niby „dorośli muszą czasem od siebie odpocząć". Przestań ściemniać i po prostu 
powiedz, kiedy się rozwodzicie.
Mama westchnęła, opadła ciężko na łóżko i zaczęła wygładzać kołdrę, co było z 
góry skazane na niepowodzenie, bo na niej siedziała.
— Och, Nathan. Nie chcę wcale traktować cię jak małego dziecka, ale nie masz 
pojęcia, jakie to trudne.
— W takim razie nie trzeba było w ogóle brać ślubu! Podniosła na mnie wzrok.
— Jak możesz tak mówić? Ty i Rosie to najlepsze, co ??? się w życiu przytrafiło.
— Dobra, dobra... No a rozwód?
— Nie doszliśmy jeszcze do tego etapu, Nathan. Tata i ja..;
— Mogę już iść? Powiedziałem Steve'owi, że do niego wpadnę.
— Cóż, wydaje mi się, że to ważne, nie uważasz? Wzruszyłem ramionami.
— Wielkie mi rzeczy. Bez przerwy ktoś się rozwodzi. Gwiazdy zawsze rozwodzą się 
najpóźniej po dwóch latach małżeństwa. Żeby pisali o nich w gazetach — najpierw 
wielka bitwa i załatwianie porachunków w sądzie, później ślub jak z bajki i znów 
do następnego rozwodu.
— Ależ to zupełnie co innego, nie uważasz? To akurat jest wielka sprawa, bo tu 
chodzi o nas. W każdym razie nie mogłabym znieść myśli, że ty czy Rosie 
moglibyście kiedykolwiek pomyśleć, choćby przez chwilę, że jeśli tata i ja nie 
jesteśmy teraz razem, to was już nie kochamy.
Położyłem nogę na biurko, żeby poluzować sznurowadła, i pomyślałem, że wypróbuję 
u Steve'a tę nową grę, którą przysłała mu ciocia z Los Angeles. Zdaje się, że 
równa z niej babka. Czemu on ma ciocię, która zna się na grach i przysyła mu 
odjazdowe nowe gry gdzieś z miesiąc wcześniej, zanim wypuszczą je u nas, a mi 
dostają się ciotki w rodzaju tych, co to robią
222
??? ?? drutach obciachowe swetry, prawie za małe dla czterolatka, mierzwią mi 
włosy i wypyta jak ffli się podoba w szkole. Z wyjątkom cioci She,h, starSZej 
siostty taty. Jest super, ale mieszka daleko, az w Szkocji.
Spojrzałem znowu na mamę. Miała taką minę, jakb na coś czekała w,ęC pomyślałem, 
że może 0 c0Ś „^ ^ała.
- Mm - mruknąłem i lekko się uśffliechnąłem.
_- To dobrze. - Wstała i objęła mxńc ramionami, próbując runie uściskać. 
J^
' ??°> ??°; ? WyWiD^ Się Z jej Objęć.
7 °ch' * Chyba ?? ->esteś ?? duży, żeby od czasu do cza-su uściskać swoją mamę, 
co?
- Mm.
- No dobrze. - Mama stanęła za mną, trzymając ręce na moich ramionach. - Cieszę 
się, że sobie porozmawialiśmy. I pomyślisz o tym, co? 
J
- No. - O czym niby marn pomyśleć? Wstałem, zrzucając jej ręce - dę do Steve'a. 
_ Zatrzymałem się w przed-
???? {krZyWłem na SÓrę: - Co dzisiaJ na
- Jeszcze nie wiem. Pewnie makar0n z jakimś oszałamiająco pysznym i niezwykłym 
sosem
- Znów makaron. Nie moglibyśmy pójść na frytki?
- Zobaczymy. Niczego nie obiecuję I, Nathan?
- Co? J
- Proszę wrócić najpóźniej kwadrans przed siódmą jeśli chcesz kolację. Jesh cos 
cię zatrzyma, zadzwoń. I bez wymówek, elek^ dob«- Czemu po prostu nie 
kupisz mi jakiegoś
ktoomczncgoidentyiibtom, żeby wiedzieć przez cały czas, gdzie jestem? Wierzyc 
się nie chce!
%*??
Kiedy po spotkaniu z tatą wracam do domu, mama prasuje albo przygotowuje kolację. 
Całuje mnie i pyta:
— Dobrze się bawiłaś, kochanie? Co robiliście miłego?
Teraz już wiem, o czym mogę opowiedzieć, a o czym lepiej nie. Pewnego razu po 
powrocie powiedziałam mamie, że jadłam frytki, lody czekoladowo-orzechowe i 
piłam colę, a potem poszliśmy na ciastka do takiej małej kawiarenki. Mama 
oznajmiła, że muszę pamiętać, że tata ma zadbać, żebym zjadła porządny posiłek, 
nie tylko frytki, no a później usłyszałam, jak rozmawiała z tatą przez telefon. 
Była bardzo rozgniewana i o-świadczyła, że tata sam zachowuje się jak jakiś 
cholerny dzieciak, czemu jest taki bezmyślny, co on sobie w ogóle myśli i 
jeszcze, że tata nigdy się nie zmieni, że zawsze jest taki nieodpowiedzialny i 
że naprawdę musi zapewnić mi jakiś ciepły posiłek z warzywami, a nie tylko 
napychać mnie przez cały dzień jakimiś śmieciami i odbierać mi apetyt na 
normalne jedzenie.
Natty nie pyta, co robimy z tatą, ale wiem, że go to interesuje, więc po 
powrocie wykradam się do niego na górę. Kładę się na łóżku, a Nat ogląda 
telewizję albo bawi się na komputerze. On twierdzi, że wcale się nie bawi, tylko 
zajmuje się różnymi rzeczami, ale na ogół gra albo pisze maile do kumpli, albo 
surfuje po Internecie, albo rozmawia na czacie, dopóki mama się nie połapie i 
nie zacznie wściekać się o rachunek telefoniczny i o to, że nie może korzystać z 
telefonu. Nat skarży się wtedy, że straszne z niej skąpiradło, i pyta, czemu 
musimy być ostatnimi ludźmi na planecie z tylko jedną linią telefoniczną, na co 
mama się oburza, że powoli robi się z niego zepsuty bachor i %
224
wielu ludzi nie stać nawet na jedzenie, i że Nat powinien być wdzięczny za to, 
co ma. Tu Nat robi tę swoją minę, jak zawsze, kiedy jest nie w humorze. Nie mówi 
ani słowa, ale pochyla głowę, o tak, aż włosy spadają mu na oczy, i nie warto 
wtedy ??? do niego mówić, bo i tak nie odpowie.
Nat trzyma pod łóżkiem swoje stare zabawki, którymi podobno już się nie bawi, 
ale kiedy mama zaproponowała, żeby oddać je wszystkie na oddział dziecięcy do 
szpitala, oznajmił, że wpierw musi je posegregować, ale nigdy się tym nie zajął. 
Ma też magazyny ze zdjęciami motorów, a kiedyś znalazłam taki brzydki magazyn z 
gołymi paniami i postraszyłam go, że powiem mamie, ale Nat zagroził, że zrobi mi 
pokrzywkę i żebym lepiej nie próbowała. I tak bym przecież nie naskarżyła. Nat 
tłumaczył się, że to nie jego i że pewnie Steve specjalnie mu go podrzucił, żeby 
narobić mu kłopotów, a jak następnym razem sprawdziłam, to już go tam nie było.
Przeglądam rzeczy, które walają się u niego na podłodze albo pod łóżkiem, i 
opowiadam, dokąd poszliśmy i co robiliśmy, co jedliśmy, co kupiliśmy i co 
widzieliśmy. Nat nigdy o nic nie pyta, ale kiedy chce się dowiedzieć czegoś 
więcej, dłoń mu zastyga na myszce, a on sam odchyla się do tyłu na krześle i 
wymachuje nogami, kopiąc w ścianę. Mama gniewa się o to na niego, bo Nat bez 
przerwy coś kopie i wszędzie zostawia duże, czarne ślady butów. Nat odchyla się 
więc wygodnie na krześle, a ja opowiadam mu różne rzeczy, na przykład o tym, jak 
poszliśmy na plażę i widzieliśmy dziwnego faceta w kapeluszu, który mamrotał coś 
do siebie, więc szepnęłam tacie, że to pewnie jakiś czubek, ale tata 
przypuszczał, że to może być szpieg albo tajniak, który tylko udaje czubka, żeby 
nie wzbudzać podejrzeń, więc powinniśmy zachowywać się jak gdyby nigdy nic, a 
potem pobiec i skryć się za falochronem. No i pobiegliśmy, przycupnęliśmy na 
kamieniach i tata wyjrzał nad falochronem, żeby sprawdzić, czy on wciąż tam jest. 
Ale już zniknął. Nat skwitował to stwierdzeniem, że ten facet pewnie sam ukrywał 
się za następnym falochronem, bo jak nic po-
225
myślał, że to my jesteśmy szurnięci, skoro się tak głupio i p0, dejrzanie 
zachowywaliśmy, i że jak nie będziemy uważać, to ktoś kiedyś zadzwoni po facetów 
z psychiatryka i wsadzą nas do wariatkowa. Ale Nat mówił tak tylko, żeby mnie 
nastraszyć Nie mówił tego poważnie. Mogłabym spytać o to tatę. Zazwy, czaj nie 
zna odpowiedzi, jak się go o coś pyta, ale jemu to nie przeszkadza. Przedtem, 
kiedy jeszcze był w domu i o coś go pytałam, wymawiał się, że mam spytać mamę 
albo nauczyciel, kę, ale teraz mruczy: „Hmm, pomyślmy, gdzie byśmy to mogli 
sprawdzić?"
Scott
Cześć, zgadza się, to znowu ja. Oto znowu tu jestem i robię z siebie durnia, 
skradając się po własnym domu jak jakiś podejrzany osobnik. Cóż, miałem godzinkę 
czy dwie wolnego przed następnym zleceniem, a nie chciało mi się wracać do pracy, 
poszedłem do kuchni. Czyściutko. Wziąłem sobie jabłko z miski na owoce i 
wgryzłem się w nie. Ha! Było to pewnie cokolwiek żałosne zwycięstwo, ale 
poczułem się, jakbym właśnie dokonał napadu stulecia. Przynajmniej było to jedno 
z tych chrupiących jabłek, tyle mojego. Na kilka minut wyciągnąłem się wygodnie 
na kanapie. No co, w połowie to wciąż moja kanapa, może nie? Myślicie, że można 
dostać to, no jak mu tam, no wiecie, prawo do kontaktów z kanapą? Jest diabelnie 
wygodna i wystarczająco szeroka, żeby nogi nie musiały wystawać poza poręcz.
Potem powlokłem się na górę — owszem, najpierw zdjąłem buty. Widzę, że jesteście 
ze mnie dumni. Szybka inspekcja w pokoju Rosie, gdzie panował nieskazitelny 
porządek i nawet pocztówki i zdjęcia wisiały idealnie prosto na korkowej tablicy. 
Potem poszedłem do pokoju Nata i aż parsknąłem śmiechem, tak bardzo różnił się 
od pokoju Rosie. Nikt by nie zgadł, że to rodzeństwo. Nie wiedziałem nawet, jak 
mam tam wejść, żeby niczego nie nadepnąć. Chociaż wątpię, żeby Nat w ogóle to 
zauważył. Można by tu wpuścić tyranozaura i pewnie po tym wyglądałoby tu dużo 
porządniej niż obecnie.
Usiadłem na chwilę przy biurku i odchyliłem się na krześle do tyłu, odpychając 
się jak Nat nogą od ściany. Przy komputerze i monitorze paliły się światełka, 
więc trąciłem lekko myszkę, żeby wyłączyć wygaszacz ekranu. Powinien wyłączyć 
komputer, jeśli wychodzi na dłużej, ale wciąż o tym zapomina.
227
Nie mam pojęcia, po kim to ma, zapewne po kimś ze strony Gail. No więc 
pomyślałem sobie, że może wyszedł w połowie jakiejś gry i mógłbym sobie trochę 
pograć. Dałbym sobie rękę uciąć, że nie będzie to żadne zadanie domowe. W każdym 
razie chciałem tylko rzucić okiem, jasne? Nie chciałem być wścib-ski. No dobrze, 
może trochę, ale nie przypuszczałem, że może to być coś ważnego, coś osobistego.
To był plik tekstowy, z adresem Nata w prawym górnym rogu, jakby pisał podanie o 
pracę czy coś w tym rodzaju. Po-niżej umieszczono datę, ale sprzed trzech dni. A 
jeszcze niżej widniały słowa:
Drogi Tato
Tylko tyle. Reszta strony była zupełnie pusta.
Siedziałem tam przez, zdawało się, całą wieczność, czując w gardle wielką gulę. 
Nie mogłem przełknąć śliny. W następnej chwili te dwa słowa rozmazały mi się 
przed oczami, poczułem, że coś ściska mi klatkę piersiową, i nie mogłem się 
ruszyć. Miałem wrażenie, jakbym miał tam zostać do końca życia, i oczyma 
wyobraźni widziałem już, jak znaj dują mój szkielet, siedzący na krześle Nata, z 
kościstymi palcami wciąż zaciśniętymi na myszce i rozdziawioną szczęką.
Pewnie dotąd bym tam siedział, gdyby coś nie poderwało mnie z krzesła, coś, co 
było ostatnią rzeczą, którą chciałem usłyszeć. Wręcz nie mogłem uwierzyć, że to 
słyszę: trzaśniecie drzwiami samochodu pod samym domem i głos Gail na progu:
— Dasz sobie z tym radę, Rosie? Jeśli jest za ciężkie, to zostaw.
O w mordę. Cholera, cholera, cholera jasna, psiakrew. W sekundę skoczyłem na 
równe nogi i runąłem na podest schodów. Wychyliłem się przez poręcz i zobaczyłem 
sylwetkę Gail, majaczącą za matową szybą drzwi wejściowych — rzuciłem się do 
łazienki — nie tu, ty głupku — biegiem do pokoju Rosie —
228
wszystko tam było o wiele za małe, żeby się w czymś lub pod czymś schować — z 
powrotem do pokoju Nata — próbowałem wczołgać się pod łóżko, ale za wiele było 
tam różnego śmiecia
__odwrót do naszej sypialni — otworzyłem okno — Jezu,
skręciłbym sobie kark, gdybym stamtąd wyskoczył — szarpnąłem drzwi szafy z 
ciuchami — Jezu, po cholerę kobietom tyle strojów? Jak facet ma się schować w 
szafie pękającej w szwach od czterystu pieprzonych kiecek, których ani razu 
nawet nie miała na grzbiecie? Posłyszałem tupot nóg na schodach. Szybko — pod 
łóżko! Trzaśniecie drzwiami do łazienki. Jak dobrze, że tam się nie schowałem. 
No dobra, jeśli robi siusiu, to daje mi to co najmniej minutę, pod warunkiem że 
Rosie nie ma w przedpokoju. Wyczołgałem się migiem spod łóżka — na podest 
schodów — droga wolna. Z toalety dobiegł mnie odgłos spuszczanej wody. Cholera 
jasna, ale wzięła tempo. Nigdy się jej tak nie spieszy, kiedy jesteśmy w kinie 
albo w restauracji i wyczekuję na nią jak kto głupi całymi godzinami. Runąłem po 
schodach i rzuciłem się w stronę drzwi. Rany boskie, a gdzie buty? Gdzie je, do 
diabła, zostawiłem? Aha, już wiem — w salonie. W kuchni słychać było Rosie — 
przemknąłem koło półotwartych drzwi — wpadłem do salonu — capnąłem buty — 
rzuciłem się z powrotem do wyjścia, gdy nagle znowu dobiegł mnie odgłos Gail, 
schodzącej po schodach. Rany boskie. Jezu, czy ta kobieta nie mogłaby choć przez 
minutę czesać włosów albo co? Czemu nagle tak się jej spieszy? Dałem nura z 
powrotem do salonu, gdzie przykucnąłem za jednym z foteli. Cudownie. Co za 
wygoda — nie mogę tak długo zostać, bo chwyci mnie skurcz. Nie zaprojektowano 
mnie z myślą o składaniu. W myślach powtarzałem sobie na okrągło: ..Tylko 
spokojnie, tylko spokojnie", uspokajałem się, że wszystko pod kontrolą, że 
kiedyś sobie to przypomnę i będę się z tego smiał. To był błąd. Jak tylko o tym 
pomyślałem, uświadomiłem sobie, że to faktycznie całkiem śmieszne, i o mały włos 
nie Parsknąłem śmiechem. Przygryzłem mocno, zbyt mocno, policzek i omal nie 
odgryzłem sobie kawałka. Potem zerknąłem
229
ukradkiem nad oparciem fotela. Obliczyłem, że wystarczy ?? z grubsza tylko 
trzydzieści sekund, żeby dopaść drzwi, cichutko je otworzyć, pomknąć ścieżką i 
dopaść rogu ulicy. Ponieważ dopiero co wróciły do domu, nie musiałbym nawet 
zamykać za sobą drzwi, najwyżej pomyślą, że przez przypadek zostawiły je otwarte. 
Podkradłem się do drzwi salonu i nasłuchiwałem.
— Rosie, chcesz kanapkę z masłem orzechowym?
Wybornie. Będzie stała tyłem do drzwi przez co najmniej minutę. Przekradłem się 
na paluszkach do drzwi wejściowych, wciąż ściskając w rękach buty, powoli 
przekręciłem gałkę, wy. ślizgnąłem się, przymknąłem za sobą drzwi i już 
zasuwałem ścieżką, szybciej niż Linford Christie* zwiewający przed wela-
ciraptorem. Furtka zatrzasnęła się za mną ze szczękiem, ale nie obróciłem się za 
siebie. Nie zatrzymałem się, dopóki nie znalazłem się przy samochodzie. Wtedy 
wciągnąłem na nogi buty, wsiadłem i oparłem głowę o kierownicę.
I wtedy naszła mnie straszna myśl. Nie mogłem w to uwierzyć. Cholera jasna. 
Gdzie, do diabła, zostawiłem ten pieprzony ogryzek?
* Linford Christie — znany sprinter, mistrz olimpijski z Barcelony w biegu na 
100 metrów.
9iat
W szkole uczyliśmy się, jak napisać oficjalny r*
j r 
i . ? 11SI, ?? WIC-
cie, podanie o pracę czy cos w tym rodzaju. Przydatne co? Akurat tego 
człowiekowi potrzeba, jak ma trzynaście , 'pC°'. Farnham pokazała nam, gdzie 
należy umieścić na ? rt ? datę i tak dalej, a potem spytała nas, kiedy się 
pisze takjealisr*' i Toby — nie cierpię palanta — wyrwał się:
— Kiedy chce się zamówić z wyprzedzeniem pokój h telu, proszę pani. 
J
Co za lizus. Parę osób zgłosiło kilka dals>v~v, i- •
... .. j • v_l . , • ?4??? wazehniar-
skich propozycji, w rodzaju listu do kierownika h ? ' t™
podobnych bzdetów. Co za emocje, mówię wam i ?
łem usiedzieć na miejscu. Mieliśmy wszyscy xoK' t i5~
Nagle pani spytała:
— Nathan, a co ty powiesz? Masz jakiś ????8?? Kiedv mógłbyś chcieć napisać do 
kogoś oficjalny ljst? y
— Ja tam wcale bym nie pisał. Wysłałbym m '1
— Tak, Nathan, ale zgodzisz się ze mną, że nie w każdych okolicznościach byłaby 
to najbardziej stosowna form t • kacji, nieprawdaż? A nawet założywszy, 
że chciałbyś wXć swój list pocztą elektroniczną, to i tak mógłbyś cn ? < f 
mułować go zgodnie z formalnymi wymogami
Pani Farnham idzie z duchem czasu, rzeczy- • p siałem momencik, gryzmoląc w 
zeszycie, i Powiędnąłem117"
— No... tego... czyja wiem, gdybym chciał zgłosić rekla-
— Owszem, bardzo dobrze. Jakiego rodzaju rekla magałaby twoim zdaniem zwrócenia 
się do adrPSot„ ?, formalny? 
^sata w sposób
Dacie wiarę? Ona cały czas tak właśnie ga(ja ?-? ,
ze
231
nie jest moją mamą: „Nathan, jakie artykuły żywnościowe należałoby według ciebie 
uwzględnić w dzisiejszym jadłospi. sie?" Jezu.
— Bo ja wiem? Aha, no na przykład, jakby chciało się złożyć reklamację w 
sklepie, powiedzmy, że się kupiło ????'?, które kosztowały masę kasy, no nie, a 
one się, tego, rozkleiły po pierwszym noszeniu, a ten sklep nie chciał oddać 
forsy, ?0 to można by napisać do prezesa...
— Tak...
— Albo kiedy ktoś jest nieziemskim nudziarzem, no nie, to można napisać skargę 
i no wiecie, powiedzieć mu, żeby nie był taki nudny...
Przez klasę przebiegło parę śmieszków, ale pani zrobiła się cała czerwona i 
powiedziała: tak, ale nie dajmy się ponieść wyobraźni, lepiej będzie, jeśli 
ograniczymy się w naszych rozważaniach do konkretnych kwestii w rodzaju 
wadliwego towaru bądź rezerwacji pokoi, a nie naszych subiektywnych odczuć co do 
innych osób, gdyż na ten temat można mieć odmienne opinie, a nie tym się teraz 
zajmujemy.
Wtedy zgłosiła się Joannę Carter.
— Ale, proszę pani, ludzie bez przerwy piszą do gazet, żeby się na coś 
poskarżyć. A to przecież tylko ich własne zdanie, prawda? Tata odczytuje nam te 
listy na głos przy śniadaniu.
— Właśnie, proszę pani, to prawda — potwierdziłem, żeby poprzeć Joannę. 
Spojrzała na mnie przez ramię i uśmiechnęła się. Jest piekielnie ładna. Ma 
naprawdę ładne włosy. Może się z nią umówię, nie wiem. Zobaczę.
Jako zadanie domowe mieliśmy napisać oficjalny list. Na górze pisze się swój 
adres, a pod spodem adres tej osoby albo firmy czy kogoś tam, do kogo się pisze. 
Potem datę i początek listu: „Szanowny Panie" albo „Drogi Panie Smarku". Pani 
oświadczyła, że powinienem spróbować napisać reklamację, gdyż najwidoczniej mam 
dużo do powiedzenia na ten temat.
232
Chyba chciała się na mnie odegrać, ale w ten belferski sposób, typowy dla 
nauczycieli, którzy mają się za dużo mądrzejszych 0d innych i za nic nie pozwolą 
ci o tym zapomnieć. Więc pomyślałem, że mógłbym ją zakasować i napisać list 
skierowany do niej.
Droga Pani Farnham
W nawiązaniu do moich ostatnich uwag, wygłoszonych podczas Pani zajęć 
dzisiejszego ranka, niniejszym chciałbym złożyć formalne zażalenie w związku z 
bezbrzeżną, śmiertelną, porażającą nudą na Pani lekcjach. Byłbym zobowiązany, 
gdyby była Pani uprzejma poinformować mnie, czy planuje Pani w jakikolwiek 
sposób choć odrobinę u-atrakcyjnić zajęcia? W przeciwnym wypadku pragnąłbym 
zawiadomić, że do końca bieżącego semestru nie będę mógł uczęszczać na wyżej 
wzmiankowane zajęcia. Zasięgnąłem opinii mojego lekarza, który sądzi, że grozi 
mi śmierć z nudów i że nie byłoby wskazane, żebym podejmował tego rodzaju ryzyko.
Na koniec pragnąłbym poinformować, że prócz tego, że jest Pani straszliwą 
nudziarą, nosi Pani dziurawe pończochy, co, jak mawia moja mama, wygląda 
niesamowicie szmi-rowato.
Z poważaniem Nathan Scott
Pod koniec zacząłem się w to wciągać, więc pomyślałem, że spróbuję napisać też 
do taty, ale było to dużo trudniejsze. Napisałem swój adres, potem datę, a 
następnie: „Drogi Tato".
Potem tylko siedziałem i rozmyślałem o tym wszystkim, co chciałbym mu powiedzieć.
Drogi Tato
Tak bardzo Cię nienawidzę. Zostawiłeś nas w niezłych
233
tarapatach. Mama wciąż ryczy w łazience. Zamyka drz\y, i włącza radio, żebyśmy 
jej nie słyszeli, ale nie jesteśmy tacy głupi. Rosie znowu zaczęła ssać kciuk i 
mama wbija jej do głowy, że musi przestać, bo nie stać jej, żeby kupić R0. sie 
aparat na zęby. Ilekroć proszę mamę o pieniądze, robi zatroskaną minę i mówi, że 
teraz musimy się bardziej ogra. niczać w naszych wydatkach. No i do tego 
wszystkiego wy. daje mi się, że Rosie za tobą tęskni, na przykład za tym, jak 
przychodziłeś pocałować ją na dobranoc i opowiadać jej bajki o statkach 
kosmicznych, bionicznych królikach i dziewczynkach obdarzonych magiczną mocą. A 
ja nie mam nigdy pieniędzy i od wieków już nie byłem na kręglach. U mnie 
wszystko w porządku. Co u Ciebie?
Przeczytałem to jeszcze raz i wszystko skasowałem, wszystko z wyjątkiem „Drogi 
Tato" i spróbowałem jeszcze raz.
Drogi Tato
Niniejszym chciałbym złożyć zażalenie na stan, do którego doprowadziłeś naszą 
rodzinę. Mnie tam to nic nie obchodzi, ale powinieneś był pomyśleć o Rosie, bo 
ona jest jeszcze mała i potrzebuje obojga rodziców, a nie tylko jednego. Poza 
tym, odkąd nas zostawiłeś, mama dostaje szału, ilekroć coś nawali, jak na 
przykład samochód albo pralka. Mówi, że choć ich nie naprawiałeś ani nic, to 
mogła przynajmniej Ci trochę pomarudzić albo dzwoniłeś do warsztatu i nie 
zdzierali z nas skóry, jak z niej, bo jest kobietą.
E, nie. Kolejna próba:
Drogi Tato
Czy to prawda, że zdradziłeś mamę i przespałeś się z inną kobietą? Czy to trwało 
całe lata, czy raczej był to tylko ten jeden raz? Zawsze mi powtarzasz, że 
powinienem myśleć, zanim zrobię coś, co może wpędzić mnie w tarapaty,
więc tak mi się wydaje, że trzeba było o tym wcześniej pomyśleć, a byłbyś nadal 
z nami w domu i wszystko byłoby okej.
To nie jest taka prosta sprawa to pisanie listów, no nie?
Drogi Tato
Wróć. Proszę. Szkoda, że musiałeś wszystko spaprać, ale stało się i trudno. Ty i 
mama powtarzaliście, że nie ma takich problemów, których nie można by rozwiązać 
rozmową, ale tymczasem Ty umiałeś się tylko wyprowadzić, a mama nic, tylko ryczy, 
wkurza się i tłucze talerze.
Cholera! Kasuj, kasuj, kasuj, kasuj... Skasowałem wszystkie listy, nie wiem 
dlaczego, obserwując, jak słowa znikają jedno po drugim, aż zostało tylko „Drogi 
Tato". Może spróbuję jeszcze raz później. Nie wiem. To był chyba głupi pomysł 
ten list do niego. No i wciąż jeszcze muszę coś napisać jako zadanie domowe. 
Rozglądałem się po ścianach pokoju i po plakatach, a potem napisałem list do 
prezesa Ferrari.
Szanowny Panie
Niniejszym chciałbym złożyć reklamację w związku z przyspieszeniem w Waszym 
najnowszym modelu F40. Za taką cenę spodziewałem się, że będzie osiągał prędkość 
3 machów poniżej dziesięciu sekund oraz że w standardowym wyposażeniu znajdą się 
hamulce wspomagane spadochronami. Tymczasem... i te pe, i te de.
Pani była pod dużym wrażeniem.
Ąpsk
To niesprawiedliwe. Nat twierdzi, że byłam u niego w po-koju, a wcale nie byłam. 
Naskarżył mamie, że dotykałam jego komputer, a mama zganiła go, że może 
odrabiałam na nim lekcje i że jak najbardziej powinien mi pozwolić z niego 
korzystać, jeśli jest mi potrzebny. I dodała, że jeśli nie potrafi rozsądnie do 
tego podejść, to przeniesie się komputer na parter i na tym się skończy. Nat 
marudził, że zostawiłam mu na biurku ogryzek, a mama spytała, czemu go po prostu 
sam nie wyrzucił, i kazała mu przestać gderać, bo nie ma zamiaru spędzić reszty 
życia na godzeniu nas, i dodała, że sami powinniśmy to między sobą wyjaśnić. 
Później stwierdziła jeszcze, że skoro Nat jest starszy, to chyba nic by mu się 
nie stało, gdyby wykazał w takich sprawach więcej dojrzałości, i że to w końcu 
tylko ogryzek, i czy moglibyśmy już dać sobie z tym spokój.
Potem Nat przyszedł do mnie do pokoju i zakazał mi korzystać z komputera bez 
pytania i nakrzyczał na mnie i powiedział, że nie wolno mi niczego jeść ani pić 
przy klawiaturze. Powiedział, że jeszcze ze mnie mały dzieciak i że komputer 
mógł się przeze mnie popsuć i cały się kleić. Tłumaczyłam mu, że to nie ja, że w 
ogóle z niego nie korzystałam i że nawet nie wchodziłam do jego głupiego pokoju, 
ale on spytał: kto inny w takim razie? Mama nigdy nie korzysta z komputera, a 
nikogo więcej nie ma. Ale to nie ja.
W niedzielę opowiedziałam tacie o ogryzku i jaki z Nata wstręciuch, a tata był 
naprawdę kochany i kupił mi nowe fiołkowe sandałki na lato i pozwolił mi też 
kupić sobie lakier do paznokci. Ma masę brokatu. Ale potem w domu, kiedy 
pokazałam go mamie, stwierdziła, że jestem za mała, żeby malować sobie paznokcie. 
Tłumaczyłam jej, że dużo koleżanek z klasy
236
maluje sobie paznokcie, ale ucięła, że nic ją to nie obchodzi i że nie pozwoli, 
żebym wyglądała jak mała... Że po prostu mi nie pozwala. Potem zaproponowała, 
żebym używała go na rodzinne imprezy i tego typu okazje, ale nie do szkoły. Więc 
się zgodziłam, ale poprosiłam, czy bym nie mogła pomalować sobie paznokci u nóg, 
bo wtedy nikt by ich nie zobaczył, ale mogłabym pokazać je Kirze i Josie na 
przerwie i mama mi pozwoliła.
W piątek tata ma urodziny. Teraz ma czterdzieści lat, więc już i tak całkiem 
sporo. Tata protestuje, że to wcale nie tak dużo i że ma się tylko tyle lat, na 
ile się człowiek czuje, i że tylko to się liczy. Powiedział to w zeszłym roku na 
swoich urodzinach, a mama na to, że jeśli tak, to ona ma pewnie jakieś sto 
dwadzieścia lat, bo cały czas jest zmęczona. Nat oświadczył, że czuje się, jakby 
miał osiemnaście albo dziewiętnaście lat, więc powinni go traktować jak 
dorosłego, i tata powiedział, że jeśli chce, żeby traktować go jak dorosłego, to 
musi wpierw się tak zachowywać. A Nat na to: ha, i kto to mówi. Więc tata udał, 
że się na niego zamierza, ale tylko tak się wygłupiał, a Nat udał, że mu oddaje. 
Wtedy nadal jeszcze byli przyjaciółmi. To było jeszcze przed tamtym. A tata 
podsumował, że jego zdaniem ja muszę mieć dwadzieścia osiem lat, bo taka zawsze 
jestem rozsądna. Ja na to, że chciałabym się pospieszyć i urosnąć, ale mama 
stwierdziła, że nie powinno mi się tak śpieszyć do dorosłości, bo dzieciństwo to 
najlepszy czas w życiu. A Nat prych-nął, że tak, jasne, jak niby ma to być 
najlepszy okres w życiu, skoro tylko wszyscy człowiekowi w kółko rozkazują i nie 
można robić tego, na co ma się ochotę?
Mam już prawie dziesięć lat. Ale jeszcze nie całkiem. Skończę dziesięć lat za 
cztery miesiące, jeden tydzień i trzy dni. wieczorem. Urodziłam się o dziesiątej 
dwadzieścia osiem. Tak Jest napisane na tej małej różowej karteczce, którą dali 
mojej barnie w szpitalu. I jeszcze: „płeć: ?". ?? znaczy kobieta. Nie
237
napisali, jak się nazywam: Rozalie Annę Scott, bo jeszcze nje wiedzieli, że to 
ja.
Mam już prezent dla taty, ale nie powiem wam jaki, bo to niespodzianka. Sama go 
zrobiłam. No, w każdym razie część. Mama zaproponowała, że mogłabym dać mu go, 
jak się z ??? spotkam w niedzielę, ale to musi być w dniu urodzin, bo ??. czej 
to nie to samo. Nat niczego tacie nie kupił i mówi, że wcale nie zamierza. Ale z 
niego wstręciuch. Spytałam mamę, czy mogłybyśmy zawieźć tacie mój prezent w 
piątek po lekcjach, i mama odpowiedziała, że to zależy, jeszcze zobaczymy, ale 
zazwyczaj, kiedy tak mówi, to znaczy nie.
??
Po drodze do domu wstąpiłem do sklepu ze słodyczami. Kupiłem chipsy i marsa i 
już miałem wychodzić, kiedy zauważyłem Joannę, oglądającą kartki urodzinowe. No 
wiecie, tę Joannę. No więc podszedłem i stanąłem obok, jakbym też wybierał jakąś 
kartkę, i próbowałem wymyślić coś luzackiego do powiedzenia. Tylko że nic mi 
jakoś nie przychodziło do głowy.
— Cześć, Nathan. - Joannę uśmiechnęła się do mnie.
— Czesc. — Muszę się bardziej postarać. Nie stać mnie na nic lepszego czy co?
— Dla kogo kupujesz kartkę?
Dla kogo? O mały włos nie chlapnąłem: „Dla nikogo Czemu pytasz?", ale w 
ostatniej chwili ugryzłem się w język. Stałem przecież i wgapiałem się w kartki, 
no nie, więc chyba jasne, że musiałem chcieć jakąś kupić.
— ??, dla taty. Ma urodziny.
— Ile ma lat?
Joannę odgarnęła włosy za uszy i zaczęła bawić się tą małą srebrną gwiazdką, 
którą zawsze nosi na szyi. Czułem, że się czerwienię.
— ??, naprawdę dużo. Czterdzieści jeden. Roześmiała się i odwróciła na nowo w 
stronę kartek. Mieli
całą masę kartek na czterdzieste urodziny, z rysunkami wga-Piających się w 
lustro facetów i z dowcipami o starości i o tym, ze najlepsze lata ma się już za 
sobą. Nie zauważyłem ani jednej na czterdzieste pierwsze urodziny.
— To wcale nie tak dużo — uznała Joannę. — Mój tata ma czterdzieści sześć. A 
tak w ogóle... - Wzięła ze stojaka Jedną z tych kartek dla babć i przyjrzała jej 
się, wpatrując się
239
w rysunek przedstawiający wazon z kwiatami. — Jason mótyii że tata was zostawił.
Spojrzałem na stojak i wziąłem kartkę z ferrari.
— No i co z tego? Wzruszyła ramionami.
— Przepraszam. Nie chciałam robić sobie z tego żartów Po prostu, no, 
brakowałoby mi mojego taty, gdyby odszedł, t0 wszystko.
— Yhm. Wszystko jedno.
Otworzyłem kartkę, żeby przeczytać wydrukowane w śród-ku życzenia, ale literki 
jakoś się rozmazały. Czułem, że Joannę stoi tuż koło mnie. Jej ręka ocierała się 
o moją. Czytała życzenia z mojej kartki.
— Och — westchnęła i wyciągnęła rękę przede mną po następną kartkę. — Może ta? 
Ta jest dla tatusiów.
Podała mi ją i spojrzała na mnie. Potem otworzyła kartkę i przeczytała mi 
życzenia.
— Posłuchaj — powiedziała i odczytała wierszyk śpiewnym głosem. To był jeden z 
tych koszmarnych wierszyków na urodziny. No wiecie, strasznie ckliwy.
Wzruszyłem ramionami i sięgnąłem ręką do kieszeni w poszukiwaniu chusteczki. 
Ciekło mi z nosa i musiałem się powstrzymać, żeby nie wytrzeć nosa wierzchem 
dłoni. Żadnej chusteczki. Tylko pół paczki gumy do żucia i trochę drobnych.
— Chyba nie jest taka zła. Chociaż trochę ckliwa. — Poczęstowałem ją gumą, a 
Joannę wzięła listek i zaczęła go powoli rozwijać.
— No, ale założę się, że by mu się podobała. W zeszłym roku sama wymyśliłam 
wierszyk dla taty, a tata powiedział, że to najlepszy wiersz, jaki w życiu 
czytał.
— Gdybym ja napisał wiersz dla taty, to byłby jedyny wiersz, jaki w życiu 
przeczytał.
Parsknęła śmiechem, potem zasłoniła sobie buzię kartką dla babci, więc widziałem 
tylko jej oczy, jakby spoglądała na mnie
240
zza ściany. Widać było, że nadal się uśmiecha, chociaż nie można było dostrzec 
jej ust.
— No, chyba pójdę już za nią zapłacić — powiedziała, ale nadal stała bez ruchu. 
No to na co czeka?
Wtedy się połapałem. Na ciebie, ty głąbie. Plasnąłem się dłonią w czoło i 
spróbowałem to zatuszować, udając, że tylko odgarniałem włosy z oczu.
— Odprowadzę cię, chcesz? — rzuciłem jak gdyby nigdy nic. Jakby było mi 
wszystko jedno.
— Okej. Bierzesz tę kartkę?
Rzuciłem okiem na te dwie, które trzymałem, po jednej w każdej ręce.
— Czemu nie. — Wziąłem tę, którą wybrała. Nie muszę jej wysłać, jeśli me będę 
chciał, ale skoro ją wybrała, byłoby nieuprzejmie odłożyć ją z powrotem na 
stojak
Później otworzyłem jeszcze tę z ferrari, ot, tak, żeby ją przeczytać przed 
odłożeniem na miejsce.
To nie była wcale kartka dla ojców. Napis w środku głosił: „Wszystkiego 
najlepszego z okazji urodzin, najukochańszy Synku".
Scott
Jak to możliwe, że jestem taki stary? Jutro kończę czterdzieści jeden lat. 
Właściwie jestem już jedną nogą w grobie. Wiem, wiem — powinienem był przejść 
przez ten cały cyrk z kryzysem wieku średniego i wstrętem do czterdziestki w 
zeszłym roku. Myślałem, że tak było. Właściwie, to nie — trzydzieste dziewiąte 
urodziny były najgorsze. Bo mając trzydzieści dziewięć lat, nic się już na to 
nie poradzi: człowiek zbliża się do czterdziestki, a jedyny sposób, żeby się od 
niej wymigać, to palnąć sobie w łeb, co raczej nie rozwiązuje problemu, prawda? 
W zeszłym roku im bardziej zbliżały się moje urodziny, tym gorsze miałem 
samopoczucie. Wpatrywałem się w lustro podczas golenia, myśląc: „Dobijasz 
czterdziestki. Młodość już za tobą". Ale w głębi duszy nadal czułem się jak 
siedemnastolatek — i to tylko w te dni, gdy czułem się wyjątkowo dorośle. Kiedy 
miałem nieco powyżej dwudziestki, zachowywałem się jeszcze jak wyrostek, no 
wiecie, wydawało mi się, że jestem wygadany i nieźle sobie radzę z dziewczynami. 
Potem poznałem Gail, zakochaliśmy się w sobie i tak dalej: zaręczyliśmy się i 
wzięliśmy ślub. Ale nawet kiedy zajmowałem się dorosłymi sprawami, kupowałem 
nasz pierwszy dom, zaciągałem kredyt hipoteczny i co tam jeszcze chcecie, zawsze 
miałem wrażenie, że to tylko zabawa w dorosłość i że lada chwila ktoś spyta mnie, 
co, u licha, wyprawiam. Później na świat przyszły dzieciaki i pracowałem na 
okrągło, żeby zarobić na wszystkie wydatki, i byłem zbyt zmachany, żeby zauważyć, 
że nie jestem już młodzikiem. Widzicie, w skrytości ducha pozostałem chłopcem. 
Ale na zewnątrz musiałem sprawiać wrażenie, że jestem zwyczajnym dorosłym, 
chodzącym do pracy, troszczącym się o rodzinę i przysypiającym przed telewizorem. 
Te
242
wszystkie lata po trzydziestce przeleciały jak z bicza trzasnął. yj jednej 
chwili urodziło nam się maleństwo, a w następnej para dzieciaków w wieku 
szkolnym dopominała się co tydzień 0 nowe adidasy.
A ponieważ robiłem z tego przekraczania czterdziestki jakąś wielką tragedię i 
tak bardzo zrzędziłem z tego powodu, j spodziewałem się, że moje urodziny będą 
jedną wielką klapą, wSzystko wyszło, rzecz jasna, wspaniale. Gail urządziła dla 
mnie przyjęcie-niespodziankę, zaprosiła wszystkich naszych przyjaciół i 
przygotowała wspaniałą ucztę, a ja opiłem się piwem i winem jak bąk i w kółko 
powtarzałem Gail, jak bardzo ją kocham. Taaak. W każdym razie świetnie się 
bawiłem. Tak więc czterdzieste pierwsze urodziny powinny być łatwiejsze. 
Pokonałem największą przeszkodę, więc ta powinna być już bułką z masłem. 
Tymczasem czułem się, jakbym źle rozpoczął te lata po czterdziestce. Mówi się, 
że życie zaczyna się po czterdziestce, co w takim razie oznacza, że już na samym 
początku udało mi się wszystko spieprzyć. Zakładając, że zdołam dobić do, 
powiedzmy, osiemdziesiątki, mam przed sobą kolejne czterdzieści lat, żeby 
uporządkować ten cały bajzel, w który zmieniłem pierwsze czterdzieści lat mojego 
życia. Wydawałoby się, że teraz zasłużyłem sobie na odrobinę pomyślności, prawda? 
Na kilka lat popijania ponczu na plaży na Karaibach, podczas gdy skąpo ubrany 
kociak będzie lizał różne części mego ciała.
Myślę sobie, że jak nic musiał mi się dostać przez pomyłkę żywot jakiegoś innego 
żałosnego palanta. Nie prosiłem o pracę bez perspektyw i bliźniak w jakiejś 
zapyziałej prowincjonalnej mieścinie z najgorszą obwodnicą w historii ludzkości. 
To nie przy tym postawiłem krzyżyk, wypełniając podanie. O ile pamiętam, 
zaznaczyłem olbrzymią rezydencję z basenem, bajerancką brykę i ciężką kasę. 
Musieli coś pomieszać. Tkwię w tym tyciu jedynie na skutek administracyjnej 
pomyłki. Żądam zwrotu gotówki. A gdzieś tam jakiś gnojek pływa sobie w moim 
basenie i nie może uwierzyć w swoje szczęście.
243
Jak w tym roku przedstawiają się moje szanse, że Gail urządzi mi urodzinowe 
przyjęcie-niespodziankę? Już prędzej trafi mnie piorun. Na dobrą sprawę, przy 
moim szczęściu, znacz, nie bardziej prawdopodobne jest, że rzeczywiście trafi 
????? piorun. Jeśli mnie słyszysz, Boże, to nie traktuj tego jako przy. 
poronienie. Nie zgłaszałem się na ochotnika, chciałem tylko przypomnieć, że 
jutro są moje urodziny, więc nie krępuj się i weź sobie jutro wolne, jeśli 
zmęczyło Cię już dokładanie wszelkich starań, by zmienić moje życie w kompletną 
katastrofę. A niech to, nikomu nawet o tym nie powiem. Po prostu zapomnę o 
wszystkim i przełożę to na kilka miesięcy, aż Gail się uspokoi i wszystko wróci 
do normy.
Dzisiaj kończę czterdzieści jeden lat. Jestem czterdziesto-jednoletnim facetem, 
który mieszka w pensjonacie i łudzi się, że lada chwila się obudzi, a to 
wszystko okaże się tylko okropnym snem. Ale przynajmniej powinienem dostać 
życzenia od dzieci. Narty chyba przyśle mi kartkę, prawda? Gail ma mój adres. 
Wziąłem prysznic i ogoliłem się, przekonując swoje odbicie w lustrze, że z 
łatwością mogę uchodzić za faceta ledwo po trzydziestce. Zszedłem na śniadanie i 
spytałem Fionę, czy była dla mnie jakaś poczta.
— Nie wydaje mi się. A co — czekasz na coś?
— Hm, cóż, nie, właściwie to nie. Nic ważnego.
— Chyba nie masz urodzin, co?
— Właściwie to tak.
— Och, wszystkiego najlepszego! Wybacz, gdybym wiedziała, kupiłabym ci kartkę. 
Czy to jakieś okrągłe urodziny? Niech zgadnę, chyba nie czterdzieste, co?
To by było na tyle z łudzeniem się, że w słabym świetle wyglądam na trzydzieści 
dwa lata.
— Nie. Czterdzieste pierwsze.
— Och, no to wszystko w porządku. Najgorsze już za tobą Czy to najlepsze, co 
można powiedzieć o moim życiu, że
najgorsze mam już za sobą? Wspaniale.
244
Usiadłem i przejrzałem gazetę, próbując poprawić sobie humor, czytając o cudzych 
nieszczęściach. To nigdy nie działa, prawda? Pomyślcie o dzieciach głodujących w 
Afryce, mawiali nauczyciele, kiedy nie chcieliśmy przełknąć tych pomyj, które 
podawano nam w charakterze szkolnego obiadu. No to im to wyślijcie, myśleliśmy 
sobie wtedy za każdym razem. Jasne, że jestem wdzięczny za to, że miałem 
szczęście urodzić się w kraju, gdzie mam znikome szanse, żeby umrzeć z głodu i 
gdzie mam jakiś dach nad głową, ale nie mogę powiedzieć, że dzięki temu jestem 
szczególnie szczęśliwy. Zresztą mi też przecież zdarzało się być głodnym, gdy 
wracałem po szkole do domu i wydzielano mi cienką skibkę chleba z margaryną, 
posypaną cukrem, którą starałem się jeść powoli, bo nigdy nie było wiadomo, czy 
potem się jeszcze coś dostanie, a baliśmy się prosić, bo można było oberwać po 
głowie. Nigdy bym nie chciał do tego wrócić. Zrobiłbym wszystko, żeby uchronić 
moje dzieci od takiego losu. Naprawdę wszystko. Napadłbym na bank, gdyby było 
trzeba. Gdy człowiek zaznał raz takiego życia, wydaje mu się, że ono czai się, 
by wciągnąć go z powrotem i że musi trzymać się od niego z daleka, bo inaczej 
dawne życie go dorwie, a wtedy będzie w stanie myśleć tylko o pieniądzach i 
jedzeniu, o jedzeniu i pieniądzach, i tak w kółko, a wiadomo, że drugi raz już 
mu się nie uda uciec, więc lepiej cholernie dobrze się starać trzymać się od 
tego z daleka.
Fiona położyła przede mną połówkę grejpfruta. Środek zdobiła kandyzowana wiśnia, 
urodzinowy przysmak-niespodzian-ka, oraz pojedyncza, mała świeczka z migoczącym 
płomieniem. Było to tak żałosne, że chciało mi się płakać.
No dalej, jubilacie. Pomyśl sobie jakieś życzenie i zdmuchnij świeczkę.
wydąłem policzki, jak gdybym zdmuchiwał płonący las czterdziestu i jeden 
świeczek, a nie jedną, osamotnioną świeczkę. Jedno dmuchnięcie i zgasła.
„Chciałbym być kimś innym".
245
W pracy było jeszcze gorzej. Żaden z chłopaków nie parrtje tał. Nie była to 
akurat żadna niespodzianka, ale Harry, który bv pewnie nie zapomniał, nie 
pokazał się. Maureen zadzwoni z wiadomością, że Harry kiepsko się czuje, więc 
nie przyjdzie a ona też nie, bo chce zostać i go doglądać. Lee i Martin beź 
przerwy błaznowali, aż udało im się, jednemu z drugim, zbić podwójne szyby, 
które właśnie przycięliśmy. Gary'ego dopiero co rzuciła dziewczyna, więc snuł 
się bez celu z miną ponurą niby deszczowy weekend. Denise miała wolne. Nikt mi 
nawet nie zaproponował filiżanki herbaty.
Za pięć dwunasta usłyszałem klakson furgonetki z kanap, kami, więc wyszedłem z 
myślą, że przynajmniej napcham sobie brzuch, a oni wszyscy mogą mi skoczyć. Ta, 
jak jej tam dziewczyna od kanapek, kobieta raczej, czy jak ją tam zwał, ?-
śmiechnęła się do mnie, na co zwróciłem uwagę, po części dlatego, że był to 
chyba pierwszy szeroki uśmiech, jakim ktoś mnie tego dnia obdarzył, a po części 
dlatego, że zawsze miałem do niej słabość. Nie, nie chodzi mi o to, że chciałbym 
ją bzyknąć, po prostu ma miłą buzię i uroczy uśmiech i, no cóż, sami rozumiecie. 
No niech wam będzie, bzyknąłbym ją, gdybym mógł, ale nie myślcie sobie, że ze 
mnie płytki drań, któremu tylko jedno w głowie.
Zamówiłem omlet po hiszpańsku w bułce, co może dziwnie brzmi, ale zapewniam was, 
że jeśli chcecie sobie napchać żołądek i poprawić humor, to strzał w dziesiątkę. 
Powiedziałem jej, żeby nie zawracała sobie głowy pakowaniem, i nie zwlekając, 
ugryzłem olbrzymi kęs, prosząc jednocześnie o dwie czekoladowe babeczki.
— Czekoladowe już się skończyły, przykro mi. Co za parszywy dzień.
— Och, nie wygłupiaj się. Nawet nie ma jeszcze dwunastej. Jakim cudem już się 
skończyły?
Dziewczyna wydała się nieco zaskoczona i oblała się rumieńcem.
- No, przykro mi. Mieliśmy dziś naprawdę duży ruch. Nie
246
oiogę przecież przewidzieć, kiedy połowa moich klientów bę-^ie potrzebowała 
działki czekolady, prawda? — Przyjrzała mi się i nagle twarz jej złagodniała. — 
Ciężki dzień, co?
-7 Tak, można to tak ująć. Wybacz. — Sięgnąłem do kieszeni, czując, że pieką 
mnie oczy, i udawałem, że nie mogę ^aleźc drobnych, żebym nie musiał na nią 
spojrzeć. Zdecydowanie gomę dziś w piętkę. Weź się w garść, stary. Weź się w 
garsc Prawdę mówiąc, mam dzisiaj urodziny i, rozumiesz, jak dotąd było to 
nieprzerwane pasmo uciech, przyjemności 1 ekstrawaganckich prezentów.
Na ten sygnał powinna rzucić jakąś błyskotliwą uwagę na temat mego wieku, na 
przykład, kiedy spodziewam się przesyłki z chodakiem do rehabilitacji bądź 
propozycję podrzucenia mnie na pocztę, żebym mógł odebrać emeryturę. Tylko 
patrzeć, jak to powie.
Przykro mi — rzekła, obdarzając mnie kolejnym uśmiechem. Poczułem się, jakbym 
dostał podarunek. Jej uśmiech zasługiwał na ozdobny papier i elegancką wstążkę. 
— Wszystkiego najlepszego! — Zanurkowała pod ladę. — Czy zgodzisz się zamiast 
tego na kawałek cytrynowego ciasta? Albo wiśnio-wo-migdałowego? Domowej roboty.
Tak, proszę. Poproszę wiśniowe. Podałem jej pieniądze, ale stanowczo uniosła 
dłoń, niczym gliniarz wstrzymujący ruch na skrzyżowaniu.
— Ani kroku dalej. To na koszt firmy.
— Poważnie? — Zastanawiałem się, czy by nie zaryzykować 1 skoro była w takim 
dobrym humorze, nie poprosić też o urodzinowego buziaka, ale zamiast całusa 
mógłbym równie dobrze dostać po gębie. Poza tym przez to, że była w furgonetce, 
stała wyżej ode mnie i sprawiała wrażenie nieosiągalnej, rtzy moim dzisiejszym 
szczęściu może lepiej nie kusić losu.
Zdałem sobie sprawę, że stoję z otwartą buzią i wpatruję się w mą bez słowa. 
Pewnie pomyślała, że jestem lekko stuknięty, ???takm raZie dziękL ~ Chciałem 
powiedzieć coś mąd-ego. Albo przynajmniej przypomnieć sobie jej imię, żeby móc
247
je rzucić ot, tak, od niechcenia. Chciałem... — Jeszcze ???, dzięki. Do 
zobaczenia. — Co za błyskotliwość. Można by po_ myśleć, że 
czterdziestojednoletniego faceta będzie stać na coś lepszego.
__ Mam nadzieję, że później będzie lepiej! — zawołała
za mną.
Oczywiście, że będzie lepiej. Przynajmniej kiedy człowiek sięgnie dna, potem 
może być już tylko lepiej, prawda?
Nieprawda. Gail zawsze powtarzała, że zbyt wielki ze mnie optymista.
Po południu doszło do mnie pocztą pantoflową, że jeden z naszych stałych 
klientów właśnie zwinął interes. Sprawdziłem faktury i rzeczywiście, ciągle był 
nam winny pieniądze. Nie oszałamiająco wiele, ale znowuż nie tak mało, byśmy 
tego nie odczuli. Zrobiłem sobie herbatę do ciasta, ale mleko, które, trzeba 
przyznać, już rano wyglądało nieco podejrzanie, wyzionęło ducha i pływało w moim 
kubku w postaci obrzydliwych kluch. A że nie było już więcej mleka, musiałem 
zadowolić się czarną kawą.
Zaproponowałem chłopakom wyprawę po pracy do pubu na urodzinową popijawę, ale 
Lee miał randkę z jakąś napaloną panienką, mieszkającą całe mile stąd, więc 
musiał najpierw iść do domu się przebrać. Martin wybierał się z żoną i jeszcze 
jakąś parą na kręgle. Pary, pary wokół mnie. Gary zaś podziękował, ale nie miał 
na to ochoty i szczerze mówiąc, wyglądał gorzej ode mnie. Zadzwoniłem więc do 
Colina, Jeffa i Rogera z propozycją męskiego wypadu na miasto i ostrego picia, 
gromiąc się w duchu, że dawno trzeba było to załatwić, ale, jako że za bardzo 
pochłaniało mnie przetrwanie z dnia na dzień, moje urodziny nie znajdowały się 
na pierwszym miejscu mojej listy priorytetów. Colin tłumaczył się, że mu nie 
wolno — ile on ma lat, dwanaście? — bo dwa tygodnie temu zalał się w trupa, a 
Yvonne jeszcze mu nie wybaczyła, że o drugiej nad ranem
248
przewrócił stolik w przedpokoju i napędził jej stracha, bo myślała, że w domu 
grasują włamywacze. Dodzwoniłem się do Rogera na komórkę, ale on na to, że nie 
da rady, jest ponad dwieście mil stąd na konferencji dla menedżerów sprzedaży. 
Jeff, który — rzecz jasna — ma jeszcze bardziej parszywe życie niż ja, choć 
niewiele mi już do niego brakuje, zgodził się z właściwą sobie dozą entuzjazmu. 
Oznajmił, że może wybrać się ze mną ale jest lekko spłukany, więc przypomniałem 
mu, że to nic, bo ja stawiam, ty palancie. Ale sęk w tym, że gdybyście szukali u 
kogoś pociechy, Jeff niezupełnie znalazłby się na pierwszym miejscu waszej listy, 
wiecie?
Tak więc wylądowaliśmy w pubie, gdzie przez następne trzy godziny, nad 
kilkunastoma piwami i jednym czy dwoma strzałami, a możliwe, że trzema czy 
czterema, jęczeliśmy na zmianę, jakie to mamy gówniane życie. Po pewnym czasie 
wpadliśmy w rytm, wpierw on, potem ja, następnie on i znowu ja, aż przyszło mi 
na myśl, że przydałby nam się jakiś minut-nik, żeby każdy z nas miał równy 
przydział czasu, wiecie, co mam na myśli, taki kuchenny minutnik do gotowania 
jajek albo przypominający o wyjęciu pizzy z piekarnika. Mamy, to jest Gail ma 
taki w domu, wygląda jak miniaturowy czajnik i kiedy się go nakręci, eksploduje 
później niewiarygodnie głośnym dzwonkiem, na dźwięk którego wyskakuje się z 
kapci. Jest cholernie głośny. Boże, nawet tego już nie mam. Wegetuję nie tylko 
bez żony, ale nawet bez zakichanego minutnika do jajek.
Później poszliśmy na curry na High Street i napchaliśmy się poppadomami*, 
kurczakiem po pakistańsku i piwem. Byłem już wtedy zbyt pijany, żeby wracać 
samochodem, a zresztą i tak zostawiłem go na parkingu przed pubem. Nie mogłem 
jednak znieść myśli o nocowaniu u Jeffa, w jego krainie smutku, więc stanęliśmy, 
podpierając się nawzajem, na postoju taksówek, wysłuchałem zapewnień Jeffa, że 
naprawdę, naprawdę mnie kocha, starego druha, i że nigdy, przenigdy go nie za-
* Poppadom — hinduski podpłomyk podawany do curry.
249
wiodłem, sam też wybełkotałem coś głupiego w tym sarny^ stylu, po czym padliśmy 
sobie w ramiona, ja kłapnąłem na siedzenie taksówki, a Jeff ruszył zygzakiem w 
górę High Street.
Na dobry początek podałem taksówkarzowi zły adres. ]?[0; stary adres. Dopiero 
gdy podjechał pod dom i poprosił o pje. niądze, przypomniałem sobie, że już tu 
nie mieszkam, i spy. tałem, czy by nie mógł zawieźć mnie tam, gdzie powinienem 
się znaleźć. Rzecz jasna nie posiadał się z radości i marudzi} że sobie z nim 
pogrywam, gdy on tu próbuje zarobić na życie że nie może jeździć po całym 
mieście w nadziei, że może zdołam sobie przypomnieć, gdzie mieszkam, i że 
najwyraźniej dużo za dużo wypiłem, więc lepiej, żebym nie zapaskudził rnu tyłu 
wozu, bo mi dopiero pokaże. Wybełkotałem na to, że nie chcę żadnych kłopotów, 
wielkie dzięki i że wcale z nim nie pogrywam, tylko muszę dostać się do mojego 
starego, poczciwego pensjonatu, to tuż za obwodnicą, a potem jeszcze kawałek.
Kiedy wreszcie tam dotarliśmy, wyplątałem się z tylnego siedzenia, dałem mu za 
duży napiwek i skupiłem całą swą uwagę na trafieniu kluczem w zamek i 
nienarobieniu hałasu, co ma się rozumieć, oznacza, że narobiłem czternaście razy 
więcej rumoru niż zazwyczaj.
Jakimś cudem w moim pokoju zjawiły się kwiaty, a o wazon oparto też kartkę od 
Fiony i Dave'a. Kolejne dwie kartki leżały na łóżku, wraz z paczuszką i 
wiadomością od Fiony, że dostarczono je wcześniej tego dnia.
Trzy kartki na urodziny. Widzicie, nie wszyscy na tym świecie mnie nie cierpią.
Pierwszą kartkę zdobił skreślony dziecięcym charakterem pisma napis: TATA. 
Wiedziałem, że Rosie o mnie nie zapomni.
Napis na kartce głosił: „Tatusiu! Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin! Masz 
już czterdzieści jeden lat! (Dzięki za przypomnienie.) Moc buziaków od Rosie. 
XXX" Życzenia napisano na niebiesko i otoczono fiołkowymi całusami. Rosie
250
sama zrobiła tę kartkę. Na pierwszej stronie widniał purpurowy motyl, wycięty z 
filcu i z oproszonymi brokatem skrzydełkami, paczuszka też była od Rosie. 
Rozerwałem drukowany w żółte misie papier i natrafiłem na pudełko. Wewnątrz było 
coś ciężkiego, owiniętego w różową bibułkę.
Kubek. Biały i ręcznie malowany. Z jednej strony widać mężczyznę o ciemnych 
włosach, w niebieskiej koszuli, czyli, jak sądzę, mnie, trzymającego za rękę 
dziewczynkę —• Rosie __ ubraną w fiołkową sukienkę. Po drugiej stronie, krzywymi 
literkami, napisano: „Kocham Mojego Tatusia".
Druga kartka, to niesamowite i niewiarygodne, była od Na-ta. Otwierając ją, 
uświadomiłem sobie, że przez cały ten dzień usiłowałem wytłumaczyć sobie, że nie 
dostanę od niego żadnej kartki, przygotować się na to, że mój syn nie chce mieć 
ze mną nic wspólnego. A tu nagle, na tym oto łóżku, czeka na mnie kartka. W 
środku Nat napisał: „Dla Taty". Pod spodem wydrukowano jeden z tych urodzinowych 
wierszyków:
W te urodziny życzę Ci,
By się spełniły Twoje sny,
Róż bez kolców
I gwiazdek na niebie,
Bo ze wszystkich ojców
Najbardziej kocham Ciebie!
Oszczędzę wam opisu tego, co wydarzyło się potem, powiem tylko, że trochę mnie 
zatkało i że był to, no cóż, żałosny widok, więc choć raz byłem bardzo 
zadowolony, że jestem w pokoju sam jak palec. Miałem czterdzieści jeden lat, 
żałosne życie bez żadnych perspektyw, kuliłem się na pojedynczym łóżku w 
wynajętym pokoju i płakałem jak dziecko. Dlaczego więc poczułem nagle, jakby 
miały to być najwspanialsze urodziny, jakie kiedykolwiek miałem?
Lekcja trzecia
Scott
Ciągle żyłem w stanie zawieszenia, na cmentarzysku pogrzebanych nadziei, dokąd 
udają się pozbawione korzeni duchy niegdysiejszych mężczyzn z krwi i kości, 
mających żony, domy i rodziny, by snuć się tam, dopóki wszystko nie wróci do 
normy. Wszystko będzie dobrze, jak tylko sytuacja wróci do normy, mawiamy. 
Będzie łatwiej, kiedy wszystko wróci do normy. Kiedy wszystko już wróci do normy, 
będę miał porządną kwaterę z jacuzzi, stołem bilardowym i jedną z tych 
jankeskich lodówek wielkości cadillaca, z bajeranckim dozownikiem lodu z przodu, 
a jeśli zechcę, będę zostawiał po sobie puszki po piwie w całym salonie. 
Zacząłem podejrzewać, że życie nie wraca do normy ot, tak, samo z siebie — 
człowiek odsiaduje swój wyrok, przeczekuje swój przydział cierpienia i życia na 
walizkach, po czym otrzymuje odznakę z napisem: „załatwiony". Miałem paskudne 
uczucie, że może wiązać się to z koniecznością podjęcia jakichś działań. Na samą 
myśl o tym poczułem, ze muszę się położyć — z butami na czasopiśmie, gdyż tyle 
razy podnoszono mi stopy, by wsunąć pod nie cholerny „Magazyn Rodzinny", że 
weszło mi to w nałóg, choć wtedy czułem się jak stawiana na podstawce miseczka 
fistaszków.
Muszę, muszę, MUSZĘ zdobyć sobie jakieś lokum. Bez dwóch zdań. Prawdopodobnie 
wynajmę jakieś mieszkanie. Nie ma sensu niczego kupować, nawet gdyby było mnie 
na to stać, o możliwe, że Gail pozwoli mi wrócić. Jeszcze nie spisałem nas na 
straty. A być może kiedy zobaczy, że dobrze się sprawuję, ze znalazłem sobie 
mieszkanie i że utrzymuję je w czystości l porządku, no cóż, może wtedy się 
przekona, że jestem odpowiedzialny i że mimo wszystko nie jestem takim złym goś-
255
ciem. W dodatku Rosie mogłaby nocować u mnie przez weekend. A może nawet... Cóż. 
Może za jakiś czas. Pożyjemy zobaczymy. Wszystko w swoim czasie. Ale mógłbym 
tymczasem wybrać się do kilku biur nieruchomości. Rosie mogłaby pójść ze mną. 
Lubi pomagać swojemu tacie.
Miałbym wtedy dokąd ją zabierać w deszczowe dni. Kilka tygodni temu lało jak z 
cebra, a że widzieliśmy już wszystkie wyświetlane filmy dla dzieci, skończyło 
się na tym, że zabrałem ją, żeby obejrzała mój pokój w pensjonacie. Nie jest zły, 
ale to nie to samo, co prawdziwy dom, prawda? Wytapeto-wałem go już, ale jak dla 
faceta trochę za dużo tu pączków róż i firaneczek z falbankami. Na umeblowanie 
składa się toaletka w kształcie nerki, obciągnięta jakimś różowym materiałem i 
przykryta szklanym blatem oraz różowy, wyściełany taboret, tak niski, że siedząc 
na nim, ma się wrażenie, jakby siedziało się na nocniku. Mam co prawda czajnik i 
kilka filiżanek, ale kabel od czajnika jest tak krótki, że przygotowując herbatę, 
muszę klęczeć na podłodze albo balansować na taborecie. Przypomina to te 
cholerne długopisy w bankach, umocowane na trzycalowych łańcuszkach, jakby 
życiową ambicją każdego klienta było podwędzenie tandetnego, plastikowego 
długopisu z obciachowym logo i upaćkaną tuszem końcówką. Jasne, dopiero by 
człowiek zaimponował kumplom, gdyby wydobył taki długopis teatralnym gestem z 
kieszeni. Rosie, ma się rozumieć, zachowała się jak aniołek, orzekła, że pokój 
jest uroczy, przysiadła przy toaletce i udawała, że pudruje sobie nosek. I 
obiecała, że narysuje mi obrazek do powieszenia na ścianę. To złote dziecko, nie 
wiem, po kim to ma. A co to powiedziała w zeszłym tygodniu? Aha, już wiem. 
Obiecałem, że zabiorę ją w pewne miejsce, gdzie dają pyszne lody. I — co za 
kretyn ze mnie — zamiast sprawdzić najpierw, czy będzie otwarte, wybrałem się 
tam z Rosie i pocałowaliśmy klamkę, bo była to niedziela, rozumiecie. Wolałbym 
już, żeby trochę pomarudziła albo zażądała w zamian fury słodyczy. Ale nie, nie 
ona. Powiedziała tylko: „Nie martw się, tato, kupimy sobie lizaki w cu-
256
kierni", zupełnie, jakby chciała mnie pocieszyć. Ale ^ ??}0 głupio. Chyba 
głupieję na stare lata.
Nie zrozumcie mnie źle. U Fiony i Dave'a, w ???^0????? znaczy się, nie jest źle 
i dobrze się bawiłem przy ?^?????. W ramach opłat za pokój pomogłem im przy 
pozostały^ P°^o-jach- Gdyby Gail mogła mnie teraz zobaczyć, nie uWferzyła^V 
własnym oczom. Jestem odmienionym człowiekiem sl°W° ^a-ję. W domu musiała mnie 
do wszystkiego gonić- 'p6^ namierzasz dokończyć łazienkę? Mówiłeś, że założysz 
t?P°^C! Jakie mamy szanse, że naprawisz te drzwi przed końceffl te&o 
tysiąclecia?" Bezustannie czułem się, jakby prowadzo*10 prze~ ciwko mnie jakieś 
śledztwo, rozumiecie? A tymczasejfi nawet lubię takie zajęcia. Jestem niezły w 
majsterkowaniu * ta^ich sprawach i możecie uznać mnie za dziwaka, ale gdy 
5^01^C2:ę jakąś robotę i widzę, że dobrze mi to wyszło, mam z te$° mas<? frajdy. 
Ale kiedy ktoś wierci mi dziurę w brzuchu że tfl^m c°ś zrobić, od razu mi się 
wszystkiego odechciewa. Czułerf s1^ Jąk uczniak, który dostaje burę, że — znowu! 
— nie odrob^ zac^-nia domowego.
Gdy się tak nad tym zastanowić, wielokrotnie miałetf1 ucziu cie, że sprawiam 
Gail zawód, jak smarkacz, który wrac^ z p°~ dworka z wiecznie ubłoconymi 
kolanami i zniszczony**1 u~ wiem. Albo niegrzeczny psiak, który bez przerwy 
plącze sl^JeJ pod nogami, podczas gdy ona wolałaby, żeby siedział w ^osz^ ku i 
nie zawracał jej głowy. Cóż, przypuszczam, ze ter"^Z ma> czego chciała.
Może mógłbym zająć się na boku drobnymi rem*?*1*301' i trochę sobie dorobić. 
Fiona i Dave stwierdzili, że byłem ° me" bo lepszy od fachowca, z którego usług 
korzystali. W d& słono sobie liczył, więc próbowali uporać się z tym wsz/ 1Iłl 
sami i dlatego tak się to wlokło. Sprawiłbym sobie wizy*ow^ i tak dalej, żeby 
wszystko było jak należy.
A właśnie, obiecałem, że wpadnę do Harry'eg0 i M0^TCQrx 1 w ramach podziękowania 
za gościnę wymaluję jm garct^ ^
257
na parterze. Mam wobec ich obojga wielki dług wdzięczności Maureen już całe 
wieki nie może zdecydować się na żaden ko-lor. Podobają jej się te nie do końca 
białe odcienie bieli. Oso-biście nie jestem ich zwolennikiem. No bo albo chce 
się kolor albo nie, trzeba się zdecydować. Ani myślę zawracać sobie głowę jakąś 
pieprzoną bielą z odcieniem różu. Harry od dawna obiecywał, że się tym zajmie, 
ale jeszcze się do tego nie zabrał. Mówi, że jak wraca do domu, to tylko zwala 
się na fotel i zasypia przed telewizorem. Biedaczysko, wygląda na swoje lata. 
Wciąż mu powtarzam, żeby częściej robił sobie wolne, ale znacie Harry'ego. Nawet 
na wakacjach codziennie wydzwania do pracy. Zdaje mi się, że traktuje First 
Glass jak swoje dziecko albo coś w tym rodzaju. To musi być miłe uczucie.
Dobrze już, dobrze, wiedziałem, że to zauważycie. Przyznaję, że celowo unikałem 
tego tematu, bo nie wiem... Bo nie mogę... Cóż. Co tu można powiedzieć?
Nat. Zastanawiacie się, co z Natem, prawda? Daję głowę, że w duchu pytacie, czy 
ten facet już zupełnie stracił wątek? Co się stało z jego synem po tej kartce na 
urodziny? Miałem taka. nieśmiałą nadzieję, że nie spytacie. Nie, żebym o nim 
zapomniał. Prędzej bym zapomniał, jak się oddycha. Myślę o nim przez cały czas: 
w pracy albo u klienta, jadąc samochodem i słuchając radia, siedząc w pubie przy 
piwku. Nie roztkliwiam się ani nic w tym stylu, po prostu tyle rzeczy mi o nim 
przypomina, rozumiecie? Na przykład, kiedy wstępuję rano do sklepu po gazetę i 
widzę jego ulubione chipsy, przypomina mi się, jak robił sobie kanapkę z 
chipsami jako małą przekąskę, opierając się o szafkę kuchenną i sprawdzając, jak 
głośno uda mu się beknąć. Nie mam pojęcia, po kim ma takie maniery. Zapewne po 
rodzince Gail. Albo trafia nam się jakiś przygłupi klient i myślę sobie: „Nie 
mogę się doczekać, aż powiem Natowi. Zsika się ze śmiechu, jak mu powiem".
Ale nie mogę mu o tym opowiedzieć. Minął już dobry miesiąc od moich urodzin, w 
tym Wielkanoc, ale ani razu go nie
258
widziałem. Wydawało mi się, że ta kartka oznacza, że już wszystko w porządku, że 
między nami znowu wszystko okej. następnego ranka czułem się jak dzieciak w 
Wigilię. Wciąż ^obrażałem sobie, jak to będzie, wyobrażałem sobie to wszystko, 
co byśmy mogli znowu razem robić: chodzić na basen, na rolki albo na ryby nad 
morze, albo po prostu spędzać czas razem, grając na komputerze, surfując po 
Internecie, cokolwiek. Tak więc zadzwoniłem do domu, żeby podziękować za 
życzenia, nagrałem się na automatycznej sekretarce i dodałem: „No to widzimy się 
wszyscy w niedzielę?" Ale kiedy przyjechałem po nich w niedzielę, Gail 
powiedziała, że bardzo jej przykro, ale Nat wyszedł do swojej nowej dziewczyny. 
Nawet nie znałem jej imienia ani nic, ale nie chciałem pytać o to Gail. Ani się 
obejrzę, a stuknie mu dwudziestka i będzie się żenił, ja zaś nie będę miał o 
niczym zielonego pojęcia, dopóki nie przeczytam zawiadomienia w gazecie.
To by było na tyle, jeśli chodzi o moje przeświadczenie, że nie figuruję już na 
czarnej liście. I bardzo mi tak dobrze, bo jak mogłem w ogóle mieć czelność 
uwierzyć, że zaczyna się dla mnie jakieś lepsze życie. Miałem nadzieję, że może 
Nat trochę wydoroślał. Gail powiedziałaby: „Przyganiał kocioł garnkowi". Pewnie 
miałaby rację. Kimże jestem, by mu to wymawiać. Z początku byłem przekonany, że 
to Gail jakoś nastawia go przeciwko mnie. Wmawiałem sobie, że na pewno chciała 
się przez to na mnie odegrać, bo wściekła się na mnie o Angelę. Ale przez cały 
czas, kiedy usiłowałem siebie o tym przekonać, wiedziałem, że to nieprawda. 
Cokolwiek by mówić o Gail, nigdy by się nie posłużyła dziećmi w taki sposób. Po 
prostu nie i tyle. Nie twierdzę, że obyło się bez niespodzianek z jej strony, i 
nadal jestem przekonany, że jej przesadna reakcja na mój tyci błąd była wręcz 
śmieszna. Ale jeśli idzie o dzieci, zachowała się naprawdę przyzwoicie i ogólnie 
rzecz biorąc, nie ośmiesza ttinie przy Rosie. Ale nie mogłem zrozumieć, czemu 
Nat nie chce ze mną rozmawiać. Zgoda, przespałem się z inną — więc Jestem złym 
mężem. W porządku. A pewnie i oszustem, kłam-
259
cą i łajdakiem — bardzo proszę, nie krępujcie się, nie musicie zgadzać się z 
każdym punktem. Ale nie rozumiem, czemu niby miałbym być przez to złym ojcem. 
Zgoda, palnąłem cholerne głupstwo ale to sprawa między Gail a mną. To me ma ?? 
wspólnego z Natem i Rosie. Więc czemu jestem nagle złym wilkiem z Czerwonego 
Kapturka! Przecież to nie tak, że porzuciłem ich bez obejrzenia się za siebie 
albo że prysnąłem do Meksyku by nigdy już nie wrócić, prawda? Znaczy się, jestem 
tu. Staram się jak mogę. Cóż więcej mogę zrobić?
*fat
Na Wielkanoc pojechaliśmy z klasą na wycieczkę i wspinaliśmy się po górach, 
zjeżdżaliśmy na linie, pływaliśmy kajakami i w ogóle robiliśmy masę fajnych 
rzeczy. Zupełny odjazd. Rosie pękała z zazdrości, że nie może pojechać. Mama 
powiedziała, że powinienem wysłać tacie pocztówkę i podziękować mu za opłacenie 
tej wycieczki, i dała mi forsę na drobne wydatki i kilka znaczków, i napisała mi 
jego nowy adres, ale nie miałem na to czasu, a zresztą i tak wcale by go to nie 
obeszło.
Steve nie mógł jechać, bo w Wielkanoc jego rodzina urządza zawsze taki wielki 
rodzinny spęd, kiedy to wszyscy przyjeżdżają i biwakują na farmie jego wujka. 
Steve mówi, że to super sprawa, bo urządzają bitwy na poduszki, piją wino 
jabłkowe i robią sobie imprezy przy grillu. Ale to tylko dla rodziny, więc nie 
mogłem pojechać. Żadna strata, bo przez większą część świąt lało. Jason pojechał 
ze mną na wycieczkę i był w porządku, ale kiedy pewnej nocy wykradliśmy się z 
Neilem i Kieranem na dwór, bo Neil wziął ze sobą trochę fajek, Jason sztachnął 
się i dostał strasznego napadu kaszlu, i o mało co nas nie złapali.
Zacząłem chodzić z Joannę. Spotykamy się w weekendy i zazwyczaj odprowadzam ją 
też do domu po lekcjach i czasem do niej wpadam i robimy różne rzeczy albo ona 
przychodzi do mnie i niemal bez przerwy ze sobą mailujemy. Joannę jest naprawdę 
cool. :-) Trzeba to obrócić, głupolu. A ona przesyła mi tego mrugającego ;-)
Rosie w kółko nudzi:
— Całujecie się? Założę się, że tak. Co się czuje, jak człowiek się całuje? 
Powiedz, Narty, no powiedz, proooszę.
261
Potem pyta:
— Całujecie się z języczkiem i w ogóle? Kira mówi, że j^ się całuje z 
języczkiem, to się wkłada język do buzi tej drugie, osoby i że to dlatego ludzie 
wyglądają, jakby żuli gumę, jak się całują w telewizji. Ale powiedziałam jej, że 
wtedy ślina by się wymieszała ze śliną tej drugiej osoby i że to obrzydłistwo. 
Ja tam się nigdy nie będę całowała z języczkiem, a jeśli będę miała chłopaka i 
on powie, że chce mnie pocałować, to w ogóle nie otworzę buzi.
Ja zaś nie mówię ani słowa.
Od dawna już chciałem się umówić z Joannę na randkę, ale najpierw chodziła z 
jednym takim ze szkoły, a potem dowiedziałem się, że z nim zerwała, ale nie 
wiedziałem, czy jej się podobam, czy nie. Pogadałbym o tym z tatą, ale jak mam 
niby zapytać o coś kogoś, kogo w ogóle nie ma? Pewnego dnia jedliśmy kolację i 
Rosie zaczęła wyśpiewywać:
— Natty się zakochał, Natty się zakochał!
— Wcale nie, głupia.
— A właśnie, że tak, i wiem, w kim, i jej imię zaczyna się na J.
— Przymknij się, dobra? Wtedy wtrąciła się mama:
— Rosie, kochanie, przestań. Nie dokuczaj bratu. Potem, kiedy Rosie poszła do 
siebie, mama dodała:
— Nie chcę być wścibska, Nat, ale naprawdę się cieszę, jeśli poznałeś kogoś 
miłego.
— Jest w porządku.
— No i? Umówiłeś się z nią?
— Mm.
— Podobasz jej się?
— Mm.
Mama dolała mi coli i dołożyła dużo lodu, tak jak lubię.
— Wiesz — ciągnęła dalej — kobiety, dziewczyny zawsze lubią, jak się je 
zaprasza na randkę.
262
— Jasne, a co, jeśli mi odmówi? Poczuję się jak kompletny przyghiP' no nie?
Mama zmarszczyła nos, o tak, a potem powiedziała:
— Nat, są gorsze rzeczy w życiu niż czucie się od czasu do czasu jak przygłup. 
Czasem trzeba zaryzykować, bo inaczej równie dobrze można by przesiedzieć całe 
życie w kartonowym pudle.
Bo ja wiem? Dziwnie było słyszeć, jak mama mówi „przygłup", nigdy się tak nie 
wyraża, już prędzej tata tak powie. Ciekawe, jak by się mieszkało w pudle. 
Pewnie zależałoby od tego, jakie by było duże i czy miałoby okna i w ogóle. 
Przynajmniej musiałoby mieć dziurki na powietrze i może podawano by jedzenie 
przez rurkę albo wtykano przez dziurki, tak że można by jeść tylko to, co by 
weszło przez dziurkę: pojedyncze frytki i hot dogi, ale bez bułki. Spaghetti. 
Paluszki rybne. Żadnej pizzy. Życie bez pizzy. Nie, to nie dla mnie.
Czasem wpadam do Joannę w niedzielę albo na obiad a oni siedzą i jedzą wszyscy 
razem, jak prawdziwa rodzina i jej mama przygotowuje obiad, tyle że nazywają go 
obiado-kolacją i jest tam ich tata i mała siostrzyczka Joannę i przy obiedzie 
wszyscy mówią jeden przez drugiego i w ogóle. Tata Joannę zadaje mi masę pytań, 
kim chcę zostać, jak dorosnę, i co lubię robić i takie tam. Potem pyta, ale ze 
śmiertelną powagą:
— A czy będziesz w stanie zapewnić naszej córce życie na takim poziomie, do 
którego przywykła?
Wtedy Joannę szturcha mnie porozumiewawczo i jęczy:
— Tato, no przestań!
A jej mama śmieje się i uspokaja mnie:
— Nie zwracaj na niego uwagi, Nat. Mój mąż ma osobliwe poczucie humoru.
— Taa, zgadza się. — Nie chciałem tego powiedzieć. Tak mi się jakoś wypsnęło.
263
I znowu wszyscy wybuchnęli śmiechem. Ale mi to nie przeszkadzało. Właściwie to 
było całkiem śmieszne.
Joannę mówi, że może powinienem zabrać się raz z Rosie i tatą. W niedzielę, 
znaczy się. Po prostu, żeby zobaczyć, jak to jest. A Jason mówi, że to nie jest 
takie złe, człowiek szybko się do tego przyzwyczaja, a potem wydaje się to 
zupełnie normalne i po jakimś czasie nawet nie można sobie przypomnieć, jak to 
było przedtem. Ale ja wcale nie chcę, żeby to było normalne. Chcę, żeby było jak 
dawniej. Bo inaczej będzie zupełnie, jakby się odwiedzało ciocię albo coś w tym 
rodzaju i trzeba będzie się grzecznie zachowywać i mówić: dziękuję za 
zaproszenie, i przez cały czas odliczać minuty do pójścia do domu. Myślę, że 
lepiej będzie, jeśli na jakiś czas zostawię to tak, jak jest. Zresztą on i tak 
za mną nie tęskni ani nic. Rosie mówi, że świetnie się bawią beze mnie, więc nie 
ma sensu wlec się z nimi i tylko im przeszkadzać.
Cait
Dzisiaj rano brałam prysznic i nagle, zaczynając myć włosy, uświadomiłam sobie, 
że nie płaczę, i, co więcej, wcale nie mam ochoty płakać. I to nie po raz 
pierwszy. Wydaje mi się, że nie płakałam już od ponad dwóch tygodni. Nie mogłam 
wręcz uwierzyć, że wcześniej nie zwróciłam na to uwagi. Może zużyłam już swój 
zapas łez. Wiecie, że nie należę do tych, co to zanudzają innych swoimi 
uczuciami, ale kiedy przyznałam przed samą sobą, że nie kocham już Scotta i co 
gorsza, że od tak dawna udawało mi się to przed sobą ukrywać, poczułam się 
doprawdy parszywie. Wprost chora ze wstydu. Każdego ranka zwlekałam się z łóżka, 
czując się jak nowo narodzone źrebię, oszołomione koniecznością życia na 
własnych, niepewnych nogach. Potem stawałam pod prysznicem i wybuchałam płaczem. 
Jak w zegarku. Odkręcić wodę, odczekać, aż poleci ciepła, wejść, sięgnąć po 
mydło, zacząć beczeć. Czułam, że w pewnym sensie wolno mi płakać, bo i tak 
jestem mokra, jeśli rozumiecie, co mam na myśli, jak gdyby moje łzy były po 
prostu wodą, która spłynie rurami, jakby nigdy nie istniały. W łazience płacz 
wydawał się bezpieczny, bo dzieci nie mogły mnie usłyszeć przez hałas grającego 
radia i płynącej wody. Ja zaś mogłam uspokoić samą siebie, że to nic złego, że 
po prostu uwalniam się od napięcia, żeby nabrać spokoju i siły na nadchodzący 
dzień. Musiałam wziąć się w garść dla Rosie i Nata. Załamania nerwowe to świetna 
sprawa, jeśli ma się na to czas i nikogo pod swoją opieką, ale jeśli jest się 
mamą, to raczej nie wchodzi w rachubę, prawda? Poza tym wcale nie dusiłam 
wszystkiego w sobie. W tym kwartale nasz rachunek za telefon będzie 
astronomicznie wysoki. Cassie zasłużyła sobie na medal. Ale dałam sobie radę. 
Przeżyłam. Ciągle tu jestem.
*
265
Rosie powiedziała, że oglądali ze Scottem oferty biur ?????. chomości.
- Czyżby tata zamierzał kupić dom? — spytałam. Rosie pokręciła przecząco głową.
— Tata mówi, że to za drogie. Wynajmie mieszkanie. Wtedy mogłabym go odwiedzać 
i zostawać na noc. Będę mieć swój własny pokój, a tata pomaluje go na taki kolor, 
jaki będę chciała, i kupi mi olbrzymią tablicę korkową na wszystkie moje rysunki 
i zdjęcia.
Ogarnęło mnie dziwne uczucie. Sama nie wiem, dlaczego. To dobrze, rzecz jasna, 
że Scott zrobił krok naprzód, że próbuje uporządkować swoje życie i znaleźć 
sobie porządny dom. Przynajmniej dzieci będą mogły od czasu do czasu zostać u 
niego przez weekend. Będą się dobrze bawić, a ja będę mieć trochę wytchnienia, 
co, Bóg mi świadkiem, bardzo mi się przyda. No, w każdym razie Rosie 
najwyraźniej miałaby na to ochotę. Z Natem to inna para kaloszy. Po prostu 
wydało mi się to trochę dziwne, to wszystko. Jakby znaczyło, że już na pewno nie 
wróci. Wiem, wiem, Cassie uznałaby, że zachowuję się jak pies ogrodnika, nie 
chcąc, by wrócił, ale nie chcąc też, żeby ułożył sobie życie beze mnie. To nie 
tak. Po prostu poczułam się tak, jakby nie było już teraz odwrotu.
Przez pierwsze kilka tygodni po wyprowadzce Scott sprawiał wrażenie, szczerze 
mówiąc, nieco zaniedbanego. Był jakiś taki wymięty; chodził w niewyprasowanych 
spodniach i tenisówkach. Ale po jakimś czasie doprowadził się do porządku i 
kiedy teraz przyjeżdża po Rosie, jest już zawsze czysto i starannie ubrany. Miło 
wiedzieć, że po tych wszystkich latach nauczył się obsługiwać żelazko. Aż się 
zastanawiam, czemu to ja użerałam się z prasowaniem, skoro Scott jest 
najwyraźniej zdolniejszy, niż sądziłam.
Nie wyobrażam sobie, żeby Rosie miała nocować poza domem. Czasami zostaje na noc 
u koleżanek, rzecz jasna, ale to co innego. Miałaby na stałe swój własny pokój, 
którego zapewne nigdy nie zobaczę, cały fragment życia, w którym nie by-
266
j0by dla mnie miejsca. Gdy Mari rozstała się z Gerrym, swoim pierwszym mężem, 
nie pozwalała mu widywać się z dziećmi, ponieważ, no cóż, ponieważ był 
kompletnym nieudacznikiem j od lat sypiał z jedną z jej przyjaciółek. Boże, nie 
pozwól, abyni kiedykolwiek się taka stała. Mam nadzieję, że nigdy tak Oisko nie 
upadnę, żeby nastawiać dzieci przeciwko niemu. Nie ze względu na niego, ale dla 
dobra dzieci. I tak jest już im ciężko, nawet gdy nie wykorzystujemy ich dla 
naszych rozgrywek, choć Rosie zdaje się podchodzić do tej całej sytuacji z 
filozoficznym spokojem.
Stanęła mi przed oczami, taka, jaka bywa w niedziele, gdy biegnie w podskokach 
na spotkanie Scotta, nadchodzącego ścieżką. Jest teraz zupełnie inna w jego 
towarzystwie, w porównaniu z tym, jaka była kiedyś. Przypuszczam, że to dlatego, 
że teraz w niedziele ma Scotta tylko dla siebie, co się nigdy wcześniej nie 
zdarzało. Jako mała dziewczynka Rosie była zawsze nieśmiała. Jeśli zdarzyło się, 
że wpadłam na ulicy na sąsiadkę i zatrzymywałyśmy się, żeby uciąć sobie 
pogawędkę, Rosie chowała się za moją nogę i trzeba było ją długo namawiać, żeby 
się chociaż przywitała; zdawało się nawet, że jest nieśmiała w stosunku do 
Scotta, jakby nie miała prawa niczego od niego żądać. Zdarzało się, że stawała 
przy jego krześle, obserwując go i czekając, aż zwróci na nią uwagę, ale nigdy 
nie wdrapywała mu się na kolana, jak Nat, kiedy był mały.
Pamiętam, że pewnego razu, przed laty, gdy Rosie miała jakieś trzy latka, 
czekałyśmy w kawiarni na Scotta i Nata. Byliśmy nad morzem i chłopcy poszli 
przyjrzeć się kutrom rybackim czy czemuś takiemu, a Rosie była zmęczona i byłby 
to dla niej za daleki spacer. Tak więc siedziałyśmy sobie w tej kawiarence, gdy 
nagle Rosie podniosła głowę i oznajmiła:
— Idzie Nat ze swoim tatusiem!
Zauważyła ich przez okno. Śmiesznie to zabrzmiało, ale i o-kropnie jednocześnie.
— To także twój tatuś, Rosie — zaprotestowałam.
267
— Nie — zaprzeczyła surowo, przemawiając do mnie jak do głuptaska, który się 
pomylił. — To tatuś Nata.
W pewnym sensie miała rację. Można było odnieść takie wrażenie. Nie, żeby Scott 
nie kochał Rosie. Kochał ją. Po pr0. stu tak właściwie to nie wiedział, jak się 
zachować w stosunku do niej, jak z nią rozmawiać, jak jej słuchać. Tymczasem, 
jeśli chodzi o Nata — wybaczcie, ale, no cóż, Scott jest jednak strasznie 
dziecinny, musicie to przyznać — można było odnieść wrażenie, że to dwóch 
najlepszych kumpli, bawiących się razem chłopców w tym samym wieku.
Zabrało mu to niemal dziesięć lat, żeby przekonać się, jaką ma cudowną córeczkę. 
A teraz jeszcze stracił syna. Współczuję mu, naprawdę. Trzeba by znać Scotta, 
znać go naprawdę dobrze, żeby wiedzieć, jak się tym musi dręczyć, jak się tym 
musi gryźć w skrytości ducha. Ukrywa to jak tylko może, znam go, ale nie wiem, 
jak długo jeszcze uda mu się to wytrzymać.
Ąosie
Zamawiam, ja powiem, ja, tata pozwolił, żebym ja pierwsza to powiedziała! Tata 
ma nowe mieszkanie, a ja będę miała swój własny pokój. Obiecał, że urządzi go na 
samym początku, przed kuchnią, salonem i całą resztą, ale powiedziałam mu, żeby 
najpierw pomalował swój pokój, boja mam jeszcze swój pokój w domu, a on nie ma 
żadnego innego domu, a wtedy twarz mu posmutniała i żałowałam, że mi się to 
powiedziało.
Mama podarowała tacie na nowe mieszkanie trochę naszych rzeczy: prześcieradła i 
powłoczki na poduszki, i noże, i widelce, i te talerze, których już nie używamy, 
i serwetę,
0 której mama mówi, że jest za mała, i te krzesła, które jej się nie podobają. 
Tata się bardzo ucieszył i powtarzał, że to będzie najfajniejsze mieszkanie na 
całym świecie. Wujek Harry przyjechał wielką furgonetką z pracy, żeby pomóc 
tacie przewieźć jego rzeczy. Tak naprawdę to nie jest naszym wujkiem, tylko tak 
na niego mówimy, no i bardzo dobrze, bo mamy tylko jednego prawdziwego wujka, a 
on mieszka całe mile stąd, w Kanadzie, więc nigdy się z nim nie spotykamy. Kiedy 
przyjechała ciężarówka, Nat zaszył się w swoim pokoju i nie chciał zejść, 
chociaż lubi wujka Harry'ego, ale kiedy byłam na dworze, spojrzałam w górę i Nat 
wyglądał przez okno, ukryty za firanką. Nat twierdzi, że teraz, kiedy tata ma 
mieszkanie, to już na pewno nigdy nie wróci, ale mówi tak tylko dlatego, że jest 
wkurzony, bo mu powiedziałam, że tam są tylko dwie sypialnie
1 że nie będzie miał gdzie spać. Nat odparł, że ma to w nosie 1 ze założy się, 
że to jakaś obskurna stara nora, zresztą i tak się tam nie wybiera, ale po 
prostu jest zazdrosny. Tata mówił mi, *e pierwszą rzeczą, jaką kupi, będzie 
rozkładana kanapa, żeby
at także mógł go odwiedzać i zostać na noc, jeśli będzie
269
chciał, ale nic mu o tym nie powiedziałam, skoro taka z nieg0 świnia. Zresztą to 
nie to samo, co własny pokój.
Z początku, kiedy tata odszedł, mama powiedziała, że to dlatego, że źle im się 
układa i potrzebują trochę czasu, żeby od siebie odpocząć. Ale Nat powiedział, 
że to dlatego, że tata przespał się z jakąś inną kobietą. Spytałam Nata, czy to 
znaczy, że tata będzie miał z nią dziecko, a Nat na to: głupiaś, dorośli wciąż 
to robią, nie tylko wtedy, kiedy chcą mieć dziecko, aleś ty naiwna. A właśnie, 
że nie jestem. Tylko pytałam i już. Pani Robson mówi, że nigdy nie powinniśmy, 
się bać zapytać, jeśli chcemy się czegoś dowiedzieć. Ale w każdym razie, jak 
byłam u taty w mieszkaniu, to nikogo tam nie było i myślę, że gdyby tata miał 
dziewczynę, to wcale by nie potrzebował mieszkania, bo mógłby spać u niej i 
lepiej by mu szło z zakupami i nie musiałabym mu tłumaczyć, co ma kupić i jaki 
powinien kupić makaron, i jaki jest najlepszy ketchup, więc myślę, że Nat nie ma 
racji, ale kiedy próbuję mu to wyjaśnić, nie chce mnie słuchać i śmieje się, że 
straszny ze mnie dzieciak i że o niczym nie mam pojęcia. A właśnie, że mam.
Tata obiecał, że jak skończy mój pokój, będę mogła zaprosić koleżanki. Urządzę 
przyjęcie z nocowaniem i zaproszę Kirę i Josie, i może jeszcze Florence i Nicole 
i o północy będziemy miały ucztę: popcorn, rodzynki w czekoladzie i hula hoopsy. 
Wkłada sieje na palec jak pierścionki, a potem zjada po kolei.
Teraz, kiedy tata przyjeżdża po mnie w niedziele, mama jest dla niego miła i 
czasem się uśmiecha, i mówi „dziękuję", gdy tata daje jej kopertę. Nat mówi, że 
to pieniądze, i oznajmił mamie, że nie powinna ich przyjmować, tylko rzucić mu 
je prosto w twarz. Mama odparła, że żadną miarą nie moglibyśmy się utrzymywać z 
tego, co ona zarabia, a Nat zachowuje się jak głupiutki, niczego nie rozumiejący 
mały chłopczyk. Zaraz potem dodała, że bardzo jej przykro, i poprosiła go, żeby 
usiadł, to wyjaśni mu to wszystko porządnie, ale Nat mruknął, że musi iść na 
trening, bo się spóźni. Nat zaczął prosić mamę, czy nie
270
mógłby sobie zarabiać, myjąc sąsiadom samochody, bo mówi, że oszczędza i poza 
tym chce doładować komórkę, bo odkąd ją dostał, prawie wcale z niej nie 
korzystał, bo nigdy nie ma pieniędzy, a mama mawia, że nie może wyrzucać 
pieniędzy na c0ś, bez czego możemy się obyć. Nat na to, że nie może obyć się bez 
komórki i że jak się nie ma komórki, to jest się nikim, a ja powiedziałam: „Ale 
ja też nie mam komórki", a on na to: No właśnie. O to mi chodzi".
Świnia. Może dostanę komórkę na urodziny. Spytałam mamę, a ona zaczęła marudzić, 
że ten cały szał na komórki to jakiś obłęd i do czego ten świat zmierza, skoro 
dzieciom się wydaje, że nie mogą przetrwać bez komórki, a ja powiedziałam, że 
zabronili używać ich w szkole i że jeśli nauczycielka zobaczy kogoś z komórką, 
to konfiskuje ją do końca dnia, a mama mruknęła, że bardzo dobrze, wcale jej się 
nie dziwi. Spytałam tatę, czy mogłabym dostać komórkę na urodziny, i powiedział, 
że zobaczymy, a ja przypomniałam mu jeszcze, że muszę dostać większe kieszonkowe, 
bo będę miała dwucyfrowe urodziny. Skończę dziesięć lat. Josie już ma dziesięć 
lat, ale Kira musi czekać jeszcze całe wieki i wścieka się, że my obie będziemy 
miały wyższe kieszonkowe, a ona nie.
Scott
Ta-dam! Orkiestra, tusz! Przydarzyło mi się coś dobrego Tak jest, mi, Scottowi, 
przyciągającemu same nieszczęścia Udało mi się znaleźć mieszkanie i to niedaleko 
od domu, więc dzieciakom będzie łatwo mnie odwiedzać. Okazało się, że wy. 
najęcie mieszkania jest cholernie kosztowne, zwłaszcza przez biuro nieruchomości, 
ci ludzie to istne pijawki, słowo daję. Na całe szczęście Harry przypomniał 
sobie, że zna kogoś, kto zna kogoś, którego kuzyn... i te pe, i te de, i pod 
warunkiem, że wyremontuję mu mieszkanie, ów gość zgodził się wynająć mi je na 
sześć miesięcy za psie pieniądze i wybulić forsę na farbę i tapety. A że i tak 
na nic innego nie było mnie stać, dobiliśmy targu.
Są tam dwie sypialnie, więc będę mógł urządzić pokoik dla Rosie, jaki tylko 
sobie wymarzy, może z namalowanymi na ścianach kucykami, galopującymi dookoła 
pokoju i z fioletową narzutą na łóżko. Fioletowy to jej ulubiony kolor. 
Przepraszam, fiołkowy. Nie mogę jednak za bardzo szastać pieniędzmi. Gdyby Gail 
raczyła ruszyć tyłek i trochę więcej pracowała, wszystko byłoby prostsze. Swoją 
drogą, ma tupet, wymawiać mi, że jestem nieodpowiedzialny. Tylko spójrzcie, kto 
tu przez te wszystkie lata wypruwał sobie żyły, żeby utrzymać rodzinę. Wątpię, 
żeby groziło nam, że Gail przejdzie na pełen etat w przychodni, choć dużo by nam 
to pomogło. Mam nadzieję, że jest milsza dla pacjentów niż dla mnie. Tylko sobie 
wyobraźcie: jakiś kulejący wapniak dowlókł się do recepcji, a wielmożna pani 
strofuje go: „Spóźnił się pan dwie minuty! Doktor Jak-mu-tam będzie taki 
rozczarowany". Na razie uzgodniliśmy, że będę dawał jej X funciaków na tydzień — 
i nie, nie zamierzam zdradzić ile, ale to o niebo więcej niż jakikolwiek sąd
272
rodzinny kazałby mi bulić w ramach alimentów, więc nawet flie próbujcie mieć do 
mnie pod tym względem pretensji. Nie, żebym żałował im tych pieniędzy. Nigdy bym 
nie pozwolił, żeby Natowi i Rosie czegokolwiek brakowało. Zresztą gwoli 
sprawiedliwości, Gail też by nigdy do tego nie dopuściła.
pewnego razu, gdy Rosie była jeszcze małym szkrabem, Gail nie pracowała, a ja 
zarabiałem marne grosze, zobaczyliśmy rowerek na trzech kółkach. Małe żółte 
siodełko i niebieskie koła. Kawał solidnej roboty. Zaczęliśmy więc żyć z 
ołówkiem w ręku, żeby kupić go Rosie na Boże Narodzenie i właśnie wtedy mój wóz 
wziął i wyciągnął kopyta i trzeba było zająć się nim w pierwszej kolejności, 
więc pieniądze na prezenty poszły na naprawę samochodu. A tu, na tydzień przed 
świętami, Gail kazała mi zamknąć oczy i zaciągnęła mnie do szopy w ogrodzie. Już 
zacząłem myśleć, że to mój szczęśliwy dzień. Naszła mnie ochota na figle i 
miałem już wyciągnąć ręce, żeby z nią trochę pobaraszkować, gdy kazała mi 
otworzyć oczy, co też uczyniłem, a tam stał sobie ów rowerek. Byłem w siódmym 
niebie —jakbym sam był jeszcze dzieckiem, a on był dla mnie. Gdzieś w środku 
poczułem przedziwne uczucie, niemal ból i przez moment nie byłem w stanie 
wykrztusić ani słowa.
Gail ściskała mnie za rękę i staliśmy tak, pękając z dumy, jakbyśmy właśnie 
odebrali poród. Okazało się, że Gail zajęła się na boku praniem i prasowaniem 
dla jakiegoś faceta z sąsiedztwa. Tak mi powiedziała. Później dowiedziałem się, 
że sprzedała także swoją złotą bransoletkę — tę, którą stale nosiła — swojej 
siostrze Mari, która od lat już próbowała ją od niej wyciągnąć. Ta Gail, kiedy 
zechce, potrafi być że do rany przyłóż. Taaa...
Jednak przykro mi było wyprowadzać się od Dave'a i Fio-ny. Urządzili mi 
pożegnalną kolację i zamówili u mnie wykończenie ostatnich dwóch pokoi. Za 
prawdziwą, żywą gotówkę. Ale teraz już naprawdę będę zupełnie sam. Czułem się 
bez mała, jakbym wyprowadzał się z domu. Rozumie się, że kiedy
273
po raz pierwszy się wyprowadzałem, licząc sobie siedemnaście wiosen, było 
zupełnie inaczej. Wręcz nie mogłem się doczekać, kiedy się stamtąd wyrwę. 
Zamieszkałem w obskurnej norze, razem z moim kumplem Rogerem i jego ówczesną 
dziewczyną. Teraz brzmi to tak, jakbym był piątym kołem u wozu ale było w 
porządku. Już wcześniej zdarzało mi się popracować, ale dopiero wtedy zacząłem 
dostawać stałą pensję, mia. łem więc gotówkę w kieszeni i byłem daleko od domu, 
daleko od niego — i tylko to się liczyło.
To nowe mieszkanie to żaden pałac, zapewniam was, więc niech wam się nie wydaje, 
że żyje mi się tu jak w raju. Mieszkanko jest zdecydowanie paskudne, ale trochę 
szorowania powinno doprowadzić je do porządku, a przecież nie brak mi wolnego 
czasu wieczorami. Przynajmniej jest tam kuchenka i lodówka. Na razie nie stać 
mnie na zbyt wiele mebli. Razem z Rosie oglądaliśmy fotony, ponieważ są 
niedrogie i mogą jednocześnie spełniać funkcję kanapy, ale wybaczcie, państwo — 
już bardziej niewygodnych nie dałoby się ich zrobić? Z czego oni je produkują— z 
granitu? Już wygodniej byłoby kimać na parapecie. Jeśli już mowa o fotonach, to 
chyba czegoś tu nie rozumiem, jakby istniał jakiś fotonowy spisek, do którego 
mnie nie dopuszczono. Zgoda, są tanie, ale to ich jedyna zaleta. Zajmują tyle 
miejsca, że nie sposób się o to nie przewrócić albo nie uderzyć w palec u nogi. 
A po złożeniu przypominają wielki kawał surowego ciasta.
Doszedłem więc do wniosku, że w moim wieku nie zniosę już spania w spartańskich 
studenckich warunkach, więc zaszalałem i sprawiłem sobie podwójne łóżko. Możecie 
nazwać mnie głupim optymistą. Czemuś, o czemuś to uczynił — zapytacie — skoro 
kobiety nie ustawiają się do ciebie w kolejkę, z żądaniem 
dwudziestoczterogodzinnego dostępu do twego ciała? Dlaczego kupiłem podwójne 
łóżko? Ano dlatego, że czterdziestoletni facet, kupujący pojedyncze łóżko — no, 
no, spokojnie, czterdziestojednoletni, sprawdzam tylko, czy uważacie — jest tak 
żałosny, że nie da się tego wyrazić słowami, a gdybym na-
274
prawdę wierzył, że już do końca życia nie będę uprawiał seksu, z miejsca bym ze 
sobą skończył.
Nie, żebym mógł obecnie narzekać na nadmiar propozycji. Szczerze mówiąc, gdyby 
trafiła mi się jakaś chętna przed sześćdziesiątką ani chybi skorzystałbym z 
okazji. „Przydałaby ci się, koleś, papierowa torba!" Lee mawia tak o niezbyt 
urodziwych babkach, że niby nie trzeba wtedy oglądać ich twarzy, jeśli są 
naprawdę szpetne, nazywa je torbami do kwadratu. Kawał drania z tego Lee.
Nie jestem taki jak on, ale muszę przyznać, że jako facet i to w dodatku nie 
wąchający jeszcze kwiatków od spodu, faktycznie myślę o robieniu tego z 
większością napotkanych kobiet. Jak z tą dziewczyną od kanapek. Trzeba by wam 
widzieć jej bułeczki. Słowo. Raz czy dwa zdarzyło mi się też mieć fantazje 
zFioną tam w pensjonacie. Na całe szczęście, potrafię się opanować. Czasem z 
trudem, przyznaję, ale nie spieszno mi było, żeby po raz drugi tego roku 
wyrzucono mnie na zbity pysk. Poza tym zakumplowałem się też z Dave'em, jej 
mężem — od czasu do czasu wybieraliśmy się na drinka i pogawędkę. Ma duże 
poczucie humoru i w dodatku nie wydaje mu się, że świat kręci się wokół piłki 
nożnej. I przynajmniej nie jest wiecznie w dołku, jak Jeff.
Ale zdecydowanie przydałaby mi się kobieta. Spanie w pojedynkę to nie dla mnie. 
Nie nadaję się do tego. Właściwie to nawet nie seksu najbardziej mi brakuje; 
bozia dała mi rączki, wiecie, co mam na myśli, ale to nie to samo. No i trudno 
się samemu poprzytulać, prawda? Nie można siebie objąć ani wtulić się we własne 
ramiona, ani siebie pocałować, ani pogłaskać się po włosach i wyszeptać: 
„Dobranoc, kochanie, słodkich snów".
Swoją drogą nie mogę powiedzieć, żeby przez ostatnie dwa, trzy lata — może nawet 
więcej — Gail zamęczała mnie czułościami. Raczej zbywała mnie cmoknięciem, pi 
razy oko w okolicach mojej twarzy, mruczała: „dobranoc" i odwracała S1? do mnie 
plecami, i ledwo przyłożyliśmy głowy do podusz-
275
ki, chrapaliśmy jak najęci. Tylko że Gail zaprotestowałaby, ?e
nie chrapie.
Nie chodzi tylko o to, że rzadko się kochaliśmy, choć nadal twierdzę, że kiedy 
Angela sprowadziła mnie z drogi cnoty, nje robiliśmy tego już od co najmniej 
dwóch miesięcy. Gail i ja nadal jeszcze to robiliśmy — kochaliśmy się, znaczy 
się — tyle że od wielkiego dzwonu. Szkoda, że nie zaznaczaliśmy tego w kuchennym 
kalendarzu, bo Gail utrzymywała, że było to prawie raz na tydzień, ja zaś 
upierałem się, że już raczej raz czy dwa razy na miesiąc. I nadal było miło i w 
ogóle, ale nieco, no cóż, tak samo. Żadnych niespodzianek. Jeśli o mnie chodzi, 
je-stem otwarty na wszelkie propozycje (w granicach zdrowego rozsądku i z 
wykluczeniem szczuroskoczków i innej zwierzyny), ale gdyby ktoś chciał 
przywiązać mnie do łóżka czarnymi pończochami i zrealizować swoje najdziksze 
fantazje, jestem do usług. Nie mam nic przeciwko. Ale cóż, Gail wie, co na nią 
działa, i to robimy. Robiliśmy.
Tak czy inaczej, zboczyłem z tematu. Chodzi o to, że mam nowe podwójne łóżko, 
więc jeśli znacie jakieś seksowne kociaki, które chcielibyście mi podesłać, to 
jestem do usług. Gail obiecała nawet wyszukać mi jakąś pościel, zapasowe 
poduszki i tak dalej, a tymczasem przywiozłem z domu trochę innych gratów: 
komodę, kilka krzeseł, ten stary stół z garażu i telewizor z naszej sypialni, 
więc myślę, że sobie poradzę. Harry pożyczył mi jedną z firmowych furgonetek i 
sam pomógł mi w przeprowadzce, co było bardzo miłe z jego strony. Nie jestem 
pewny, czy w jego wieku powinno się dźwigać ciężary, ale ten stary bałwan nie 
chciał przyjąć tego do wiadomości. Rosie nadzorowała całą przeprowadzkę i kazała 
nam ponakle-jać karteczki w różnych kolorach na rzeczy, które miały pójść do 
różnych pomieszczeń, i sporządziła mi całą listę, żebym niczego nie pomieszał. 
Tak jest, proszę pani! Powoli robi się z niej mały tyran — nie, nie, tylko 
żartowałem, aż miło patrzeć, jak nabiera pewności siebie, po tym jak zawsze była 
taka nieśmiała. Tak. Naprawdę miło na to patrzeć.
Hat
A teraz wziął i kupił sobie mieszkanie. Widzicie, mówiłem, że tata już nie wróci. 
Zresztą nic mnie to nie obchodzi, bo go nie cierpię. Nie, wcale nie. Już nie, 
nie tak jak przedtem. Po prostu mam to gdzieś. Jeśli chce zachowywać się jak 
żałosny głupek i robić z siebie durnia, to nic mnie to nie obchodzi.
Mama powinna się wstydzić. Na początku, nó nie, kiedy tata odszedł, tak po 
prostu pozwoliła mu na to i nawet nie próbowała go zatrzymać ani nic i założę 
się, że nawet o nas nie pomyślała. Ale teraz, jak tata ma przyjechać po Rosie, 
mama maluje sobie usta i wciska się w te obcisłe bluzeczki dla dziewczyn. 
Powiedziałem jej, że jest już trochę za stara, żeby się tak ubierać, i że głupio 
to wygląda, a ona na to:
— Dzień, w którym zacznę przyjmować rady w kwestiach mody od nastolatka, który 
nawet nie potrafi włożyć sobie koszuli do spodni, będzie naprawdę smutnym dniem.
Ale przecież mamy nie powinny się tak ubierać. Co ona, nie wie o tym czy co?
Wiem, że tata robił to z inną kobietą. Z kochanką czy jak to tam się mówi. 
Założę się, że była młodsza. Kiedy odszedł, myślałem, że z nią zamieszka, ale 
Rosie mówiła, że zatrzymał się w pensjonacie. Rosie zachowuje się, jakby zjadła 
wszystkie rozumy, a tymczasem, dopóki jej nie powiedziałem o tej drugiej 
kobiecie, to nie miała o niej zielonego pojęcia. Zanim jej nie powiedziałem o 
tym w zeszłym roku, to prawie w ogóle nie wiedziała nic o seksie. Była na 
poziomie pszczółek i motylków i nie miała pojęcia o tych ciekawszych kawałkach. 
Idę o zakład, że tata tylko czekał, aż znajdzie mieszkanie, i teraz jego 
dziewczyna się do niego wprowadzi i tyle. Zawsze tak bywa. A już wkrótce będą 
mieli własną rodzinę, potem zapomną
277
o nas i góra raz do roku dostaniemy kartkę i może jeszcze płytę na urodziny i to 
wszystko. Zresztą, zwisa mi to.
Rosie to wstrętny lizus. Ciągle nadaje o tym nowym mieszkaniu i że tata urządzi 
jeden pokój specjalnie dla niej, jaki tylko będzie chciała, a jak zechce, to 
pomaluje cały pokój na fioł. kowo, bo to jej ulubiony kolor. Powiedziałem, że to 
naprawdę głupi pomysł, żeby mieć wszystko w jednym kolorze i że nie będzie mogła 
trafić do łóżka, jeśli będzie w tym samym kolorze co ściany, a Rosie odparła, że 
to nie mój interes i że może sobie wybrać taki kolor, jaki jej się żywnie podoba, 
i że jestem zazdrosny i tyle, bo dla mnie nie ma tam pokoju, a nawet gdyby był, 
to może się założyć, że tata wcale by go specjalnie nie urządzał, bo od miesięcy 
się do niego nie odzywam i że bardzo mi tak dobrze.
Rosie też nie cierpię. Nie cierpię ich wszystkich. Może zamieszkam u Steve'a, 
jego mama mówi, że lubi, jak ich odwiedzam, choć jego tata rzuca te żałosne 
teksty, które niby mają być śmieszne, na przykład przygląda mi się i mówi do 
mamy
Steve'a:
— Wiesz co, wydawało mi się, że mamy tylko troje dzieci. Zaadoptowałaś kolejne, 
jak wyskoczyłem po fajki?
— Nie zwracaj na niego uwagi, Nathan, złotko — śmieje się mama Steve'a. — 
Zawsze jesteś tu mile widziany, wiesz o tym. Proszę, dołóż sobie jeszcze trochę 
ziemniaków.
Steve powiedział, że jego mama tylko dlatego jest dla mnie miła, bo jest jej 
mnie żal, że tata nas zostawił, więc powaliłem go na ziemię i kazałem mu 
wszystko odszczekać.
— Jesteś zazdrosny i tyle, bo twoja mama lubi mnie bardziej od ciebie.
— I co z tego? — Próbował mnie trzepnąć, ale nie miał szans. Jestem lepszy od 
niego. — Mamy są zawsze miłe dla cudzych dzieci. Takie już są. To i tak niczego 
nie znaczy. Po prostu jest uprzejma i tyle. Mamy czepiają się tylko swoich 
dzieci. Każdy o tym wie.
278
Wcale nie, prawda? Chociaż moja mama jest zawsze miła dla Steve'a, a chyba za 
nim specjalnie nie przepada. No i dla jasona, pomimo że on bez przerwy dłubie w 
nosie.
Sam nie'wiem. Może zamieszkam sam w Londynie. Będzie o tym w wiadomościach, 
powiedzą, że zniknąłem, a mama i tata wystąpią w telewizji i będą płakać i 
błagać mnie, żebym wrócił. Może pojadę do Ameryki. Kieran pojechał z rodziną do 
Nowego Jorku i opowiadał potem, że było czadowo, zupełnie jak w serialu o 
glinach, policjanci łazili z bronią jak w telewizji, a gdzie się obrócić, były 
żółte taksówki i olbrzymie drapacze chmur. My byliśmy tylko kilka lat temu na 
jakiejś głupiej greckiej wyspie i mama z tatą spalili się na słońcu i prawie nie 
mogli się ruszać. Ja też. Tylko nie Rosie, bo mama smarowała ją co dziesięć 
sekund jakimś mazidłem od słońca i kazała jej chodzić w kapeluszu i bluzkach z 
długimi rękawami, chociaż Rosie jęczała, że chce być brązowa.
W zeszłym roku pojechaliśmy do takiego ośrodka z dachem w kształcie kopuły, 
gdzie jest zawsze ciepło. Tata powtarzał, że mu ciarki chodzą po plecach i że 
czuje się, jakbyśmy byli w jakimś olbrzymim kojcu, i że na bank obserwują nas 
jacyś naukowcy, więc co chwila chował się za roślinami, żeby go nie widzieli. 
Mama powiedziała, że jak długo jest ciepło i nie musi gotować, to nic ją nie 
obchodzi, czy ktoś nas obserwuje, czy nie. Podobało jej się tam, bo mieliśmy z 
Rosie całą masę rzeczy do roboty, więc nie musiała się nami zajmować. To znaczy 
— Rosie. Mną tam nikt się nie musi zajmować. Basen był w porządku: olbrzymia 
zjeżdżalnia, sztuczne fale i w ogóle, ale nie można było popływać, bo było za 
dużo ludzi, zresztą i tak powinniśmy byli pojechać do Nowego Jorku. Zacząłem 
odkładać pieniądze na przelot. Jason też ma oszczędzać, żeby mógł ze mną jechać, 
ale wciąż coś kupuje. Czasem straszny z niego tępak. Nie chcę, żebym musiał 
przez niego zostać i czekać na niego, jak będę chciał nagle wyjechać. Będę się 
musiał zastanowić. Okej. Najpewniej pojadę po prostu sam.
???
— Nie — powiedziałam. — Wykluczone!
Cassie pokazała mi język.
— Co ci szkodzi? Czemu nie? Co masz do stracenia?
— Nie muszę podawać żadnego powodu. Nie chcę i już. Za stara już na to jestem.
Cassie próbowała umówić mnie na randkę. Randkę w ciemno, dacie wiarę? Ze 
znajomym jej męża z pracy, facetem o imieniu Michael. Rozwodnikiem.
— Och, no to w porządku. Jak rozumiem, zamówiłaś już kwaterę?
— Co? Jaką znów kwaterę?
— Na cmentarzu! Może od razu się tam przeniesiesz? Mówisz, jakbyś już się tam 
wybierała. Jeśli nie chcesz już czerpać przyjemności z życia, rusz tyłek i zrób 
miejsce dla kogoś innego.
Złapała mnie za łokieć i zaciągnęła przed lustro.
— Spójrz. Kogo widzisz?
— Szarogęszącą się, upierdliwą najlepszą przyjaciółkę?
— Bardzo śmieszne. I...?
— Siebie. Widzę siebie, rzecz jasna. Powinnam się spodziewać kogoś innego? Do 
czego zmierzasz? Że latka lecą, więc powinnam szybko złapać na lasso jakiegoś 
mężczyznę, zanim jeszcze jedna zmarszczka zagości u mnie na stałe?
Cassie stała z ręką na biodrze i przyglądała mi się, marszcząc nos.
— Skończyłaś? Chodzi mi tylko o to, że zachowujesz się niczym stuletnia 
staruszka, ale...
— Równie dobrze mogłabym już być staruszką. Czter-
280
jziestoletnie kobiety nie cieszą się wielkim powodzeniem. Ile czterdziestolatek 
widziałaś na okładce „Cosmopolitana"?
— Masz trzydzieści dziewięć lat. Tak ci się spieszy do czterdziestki? Aż za 
szybko ją skończysz, nic się nie martw, ??? nie, masz rację. Zgłoś się do domu 
spokojnej starości. Na nic już się światu nie przydasz.
— Aaaaaa! Cassie, jeszcze chwila, a cię trzepnę. Prawda jest taka, że mam 
prawie czterdzieści lat i czuję, że nie wyglądam na ani jeden dzień mniej. Ale 
choćbym nawet wyglądała jak dwudziestodwulatka o ciele supermodelki i twarzy 
anioła, to i tak nie miałabym ochoty na randkę w ciemno.
— Dziecinko, gdybyś tak wyglądała, żadna randka w ciemno nie byłaby ci 
potrzebna.
— Och, dziękuję ci bardzo. Cassie pociągnęła mnie na kanapę.
— Ej, wyluzuj, okej? Tylko żartowałam. Wiesz, że jesteś atrakcyjna, więc 
odpuśćmy sobie gadkę w stylu „jaka to jestem biedna i nieładna", dobrze? 
Posłuchaj, chodzi mi tylko o to, że jeśli naprawdę nie chcesz się zejść ze 
Scottem, to czemu się trochę nie zabawisz? Bardzo wątpię, żeby przyjęto cię 
teraz do klasztoru, więc równie dobrze możesz pójść w tango.
Wzruszyłam ramionami. Chociaż założę się, że Scott sobie nie żałował. Wszyscy 
wiemy, jaki on jest.
— To nie tak, że nie brakuje mi seksu. Brakuje, owszem. I pieszczot, i męskiego 
towarzystwa, i tak dalej, ale nie wydaje mi się, żebym poradziła sobie z 
pójściem na randkę. Nie ja.
— Że jak? Nie dasz sobie rady z pójściem na kolację i do kina? To jest w tym 
wszystkim najlepsze. Oszalałaś czy co?
— Nie, nie o to mi chodzi. Mam na myśli konieczność zaśmiewania się z nowego 
repertuaru kiepskich dowcipów i przyzwyczajania się do innego zestawu 
obrzydliwych nałogów i znoszenia prowadzenia samochodu w stylu macho i 
wysłuchiwania narzekań pod adresem byłej żony. W naszym wieku każdy dźwiga już 
spory bagaż doświadczeń.
281
— To już lepsze od czterdziestopięcioletniego prawiczka co to wciąż mieszka z 
mamusią.
— To prawda.
— Więc się z nim spotkasz? Zmarszczyłam nos.
— Dajesz słowo, że na pewno to nie jakiś psychol?
— No, nie wiem... chyba coś tam wspominał o swojej kolekcji toporów... Och, na 
miłość boską, Gail, to zwykły facet.
— I nie jest łysy?
— Łysiejący, ale tylko z przodu.
— Wzrost?
— Na litość boską, nie mam pojęcia. Żaden gnom w każdym razie. Coś jeszcze? 
Owłosienie w nosie? Długość i średnica ptaszka? Nazwa sklepu, gdzie kupuje gatki? 
Spotkaj się z nim, a jeśli będzie straszny, to po prostu uśmiechnij się 
uprzejmie i nie daj mu numeru telefonu.
Przez chwilę jeszcze się zastanawiałam.
— No dobrze, zgoda. Ale nie obiecuję, że będę się dobrze bawić.
— Broń Panie Boże.
Michael nie był z pewnością żadnym Jamesem Bondem, ale trzeba mu oddać, że był 
nawet przystojny. A przynajmniej elegancko i starannie ubrany, zaś to, co 
zostało z jego włosów, miało w niedalekiej przeszłości kontakt ze szczotką. Na 
ramionach można było dostrzec odrobinę łupieżu, ale z drugiej strony, któż z nas 
jest doskonały? W restauracji odsunął dla mnie krzesło, czym mnie śmiertelnie 
zaskoczył, po tym jak spędziłam większość dorosłego życia u boku kogoś, kto od 
razu walił się na krzesło i zastanawiał się nad wyborem deseru, nie zwracając 
uwagi na fakt, że ja wciąż biedziłam się z olbrzymim krzesłem, które wydawało 
się zrobione z ołowiu. Scott jest przekonany, że jeśli raz na dzień przypomni 
sobie, że należy powiedzieć „dziękuję", to wszystko w porządku.
Cassie poinformowała mnie, że Michael liczy sobie czter-
282
dzieści ileś lat, mając widocznie na myśli pięćdziesiąt pięć. plusem tej 
sytuacji było, że poczułam się niewiarygodnie młoda i musiałam powstrzymać się 
od wskoczenia na bar i odtańczenia kankana.
— Witaj, Gail — przywitał się, po czym przedstawiwszy się, rzucił się, by 
pocałować mnie w policzek. Zły początek. Czemu, u licha, sądził, że pragnę być 
obcałowana przez kogoś, kogo na oczy wcześniej nie widziałam?
— No, to jesteśmy! — Położył mi rękę na ramieniu. — Co sobie chlapniesz, Gail? 
Nie, pozwól, że sam zgadnę. Campari z lemoniadą, zgadza się? Czy może marzysz o 
dżinie z tomkiem? Już ja was znam, dziewczyny — zaśmiał się, nachylając się ku 
mnie, jakby miał mi właśnie wyznać niezwykle ważny i intrygujący sekret.
„Akurat ta dziewczyna marzy właśnie, żeby walnąć cię kostką lodu" — pomyślałam, 
odsuwając się delikatnie, żeby nie mógł łapać mnie co chwila za rękę.
— Poproszę białe wino.
Wyszczerzył zęby w uśmiechu i kiwnął znacząco głową, jakby od samego początku 
wiedział, że należę do tych dziewczyn, co to wolą białe wino.
— Półwytrawne?
— Wytrawne.
Prawdę mówiąc, rzeczywiście wolę półwytrawne, ale nie cierpię ludzi, którzy 
ledwo mnie poznali, a zachowują się, jakby znali mnie na wylot i stają się zbyt 
poufali.
Z początku nie mogłam sobie uświadomić, co było w nim takiego dziwnego, aż nagle 
mnie olśniło. Przy całym jego radosnym sposobie bycia i pozornej pewności siebie, 
w rzeczywistości był bardzo smutny. Nie był nieco przygnębiony. Nie miał chandry. 
Był pełen smutku. Pod zewnętrznymi pozorami wesołości wyczuwało się głęboką, 
ziejącą czernią otchłań smutku. Odwróciłam wzrok, zawstydzona, jakbym przez 
przypadek zobaczyła go nago. A ta wesołość tylko pogarszała spra-
283
wę, czyniła to wszystko jeszcze bardziej rozpaczliwym. Wyda_ wało się, że 
depresja stanowiła jego prawdziwe powołanie i te. raz, gdy je odnalazł, nie 
zamierzał już szukać niczego inneg0 czemu mógłby się poświęcić. Jego skóra miała 
ziemisty, ??] mai szary odcień, jak u kogoś, kto poświęca zbyt wiele godzin na 
pisanie skarg do rady miejskiej, a stanowczo zbyt mało czasu na granie w piłkę 
na plaży.
Gdy wieczór zbliżał się już ku końcowi, Michael pochyli} się ku mnie.
— Wspaniale było cię poznać — wyznał. — Teraz naprawdę czuję, że ból mojego 
małżeństwa mam już za sobą.
Uśmiechnęłam się współczująco i wydałam jeden z tych wymijających pomruków Nata.
— Widzisz — dodał roześmiany, jakby miał mi zaraz opowiedzieć dowcip. — Moja 
żona i ja przestaliśmy uprawiać seks. Nie kochaliśmy się od ponad pięciu lat.
— Yhm — przytaknęłam, starając się przybrać współczujący, ale pełen dystansu 
wygląd mówiący: „Nie waż się znowu dotknąć mojej ręki" i sięgając jednocześnie 
za siebie po żakiet. Po co mi to mówisz, pomyślałam. Nie chcę o tym wiedzieć. 
Może wyobrażał sobie, że z litości zrzucę z siebie ciuchy i krzyknę: „Nie możesz 
obywać się bez seksu ani chwili dłużej. Weź mnie zaraz!"
— Cóż — mruknęłam, spoglądając na zegarek. Kwadrans po dziesiątej. — Naprawdę 
muszę się już zbierać. Rozumiesz, opiekunka do dzieci...
Cassie uznała tę historię za cholernie śmieszną.
— Założę się, że teraz doceniasz Scotta, co?
— Czy to dlatego wrobiłaś mnie w to spotkanie z Michae-lem?
— Hej, nie, oczywiście, że nie. Przepraszam. Z tego, co mówił Derek, wydawał 
się naprawdę miłym gościem.
— Był w porządku. Nie mam do ciebie pretensji. Tylko że on był taki smutny. 
Wszystko w nim było smutne, nawet...
284
posłuchaj, coś ci powiem, miał takie wypucowane buty, rozu-
?-No a co w tym smutnego? To tylko dowodzi, że o sie-bie *?. Zawsze wściekałaś 
się na Scotta i powtarzałaś, że mogłby trochę zadbać o swój wygląd.
? Zamknij Się na dwie sekundy,'to ci powiem. To było smutna ponieważ widać było, 
że poświęcił im mnóstwo czasu, a nie tylko szybko przejechał po nich szczotką 
przed wybieg-meciem z domu, jak my wszyscy. Założę się, że siadł z 
profesjonalnym zestawem do czyszczenia butów i przeciągał tę czynność jak długo 
się dało, bo nic innego w jego życiulę nie
— Trzeba było pognać z nim do domu i postarać się bzyknąć w niego trochę życia. 
Wtedy zdjąłby te swoje buty i nie musiałabyś się im przyglądać.
— Bardzo ci dziękuję, Cassie, mistrzyni dobrych rad. Czy tobie w ogolę zdarza 
się udzielić innej rady, niż: wyjdź z domu i daj się przelecieć?
sob^Posór^ " ^ PrZeChyIająC *"« we właściwy
— Wiem, wiem, myślisz, że straszne ze mnie babsko. Powinnam była okazać mu 
więcej współczucia, ale miałam wrażenie, ze jesh spędzę choć dziesięć minut 
więcej w jego towarzystwie, to jego smutek - czyja wiem? - pochłonie mnie niczym 
wielka, szara, lepka chmura. Chciałam się tylko jak najszybciej stamtąd wyrwać.
— No cóż. To wszystko kwestia wprawy. I teraz, kiedy Pierwszy raz masz już z 
głowy, nie będziesz się tak denerwo-wac na drugiej randce.
łaś 7^??^?'1??52??'Że tak marudze> ™??> że Białas dobrze. W każdym razie, miało 
to też i swoją dobrą stronę.
— Zapłacił za kolacje?
don^ Nle' S??? Pładł Za Siebie- Ale P°tem> P° Powrocie do
tab wMW? m ChWllę W kudmi j na§le ?&?? mnie taka wielka fala, no cóż, ulgi. 
Wiem, że to podle zabrzmi, ale
285
po prostu byłam taka szczęśliwa, że jestem mną, a nie Michae-lem, że mam dwójkę 
cudownych dzieci, siostry, rodziców, cie. bie — ludzi, którzy mnie kochają, 
ludzi, których naprawdę ko-cham. Nie chcę nigdy być taka samotna. Gdybym miała 
być tak samotna, to już prędzej wolałabym wrócić do Scotta.
Kat
Ciocia Mari wpadła wczoraj wieczorem, żeby popilnować Rosie. Mnie tam nikt nie 
musi pilnować. Mama powiedziała że umówiła się z kolegą, ale ja myślę, że to 
było raczej coś w rodzaju randki. Po pierwsze, szykowała się chyba z piet naście 
godzin. Zwykle kiedy gdzieś wychodziła, co zresztą prawie nigdy się nie zdarzało, 
zajmowało jej to raczej piętnaście minut. Zeszła na dół w tej niebieskiej 
sukience, której i " w ogóle nie nosi. Na plecach ma wycięcie aż do teg0 mieis 
tutaj, więc nie można założyć stanika. Weszła do kuchni i w starczyło, że tylko 
na nią spojrzałem, a od razu wróciła na eór~ po czym zeszła w czarnej spódniczce 
i czerwonej bluzce ^' którą narzuciła żakiet.
Wróciła dość późno, po wpół do jedenastej. Nie położyłem się spać, czekając, aż 
wróci, i kiedy usłyszałem pod oknem sa mochód, wyjrzałem przez okno, żeby 
obejrzeć sobie tego faceta, ale to tylko mama wysiadała z taksówki.
Dzisiaj rano wyjadałem właśnie Sugar Puff prosto z pudełka, gdy mama weszła do 
kuchni.
— Dobrze się wczoraj bawiłaś? — Zrobiłem ten ruch z brwiami, szybciutko je 
unosząc i upuszczając. — Dość ?-no wróciłaś. 
p
Wtedy mama się roześmiała, co było raczej dziwne i prze wróciła oczami, jak to 
robi tata. Robił.
— Nieszczególnie, ale dzięki, że pytasz.
Potem podeszła do mnie i spróbowała mnie uściskać
— Maa-moo! Puszczaj, no!
— Och, Nathan. Nawet nie masz pojęcia, jaki jesteś roz-
287
Chyba coś jej odbiło. Co jąnagle naszło z tymi czułościami?
— Co cię napadło?
— Nic mnie nie „napadło". A właściwie, to tak. Nagle choć raz poczułam się 
zadowolona i szczęśliwa, że jestem sobą. To miłe uczucie.
O nie, jęknąłem w duchu, tylko tego brakowało. Tylko mi nie mówcie, że odbiło 
jej na punkcie tego faceta. Witajcie w domu wariatów.
— Jeszcze się z nim spotkasz, tak?
— Co? Z kim?
Wzruszyłem ramionami, rzuciłem Sugar Puff wysoko do góry i czekałem, aż wpadnie 
mi do buzi.
— Z tym facetem. Tym od randki.
— Ha! Ale z ciebie mały detektyw. — Znów mnie uściskała i cmoknęła w czubek 
głowy. — Nie. Zdecydowanie nie.
— Mm.
— Myślałeś, że to dlatego mam taki dobry humor?
— Mm.
Oparła się o szafkę i zanurkowała ręką w pudełku z chrupkami. Nigdy tak nie robi. 
Zwykle mówi: „Nathan, weź sobie miseczkę. Nathan, usiądź i jedz jak należy. Na 
litość boską, Nathan, czy nie możesz jeść normalnie?"
— Nie, to nie dlatego. Hej, te chrupki nie są wcale takie złe na sucho, no nie? 
Po prostu, no cóż, wiesz, że za tydzień są moje czterdzieste urodziny?
— No jasne. Tyle o tym nadawałaś, że nie miałem szansy zapomnieć.
— Co ty powiesz, naprawdę? Przepraszam. Cóż, może i masz rację. Szczerze mówiąc, 
na myśl o tym parszywie się czułam, jakby całe moje życie się już skończyło. 
Zwłaszcza że mieliśmy te problemy z tatą rozumiesz?
— Mm.
— Może to dziwnie zabrzmi, ale nagle czuję, jakbym ?1 obudziła. No to stuknie 
mi czterdziestka — co z tego? Cholew wielkie mi rzeczy. Nadal jestem zdrowa i 
atrakcyjna — nie
288
waż się tak na mnie patrzeć, Nat, ty bezczelny taki owaki — i jeszcze nie 
spisuję siebie na straty. W każdym razie jeszcze nie teraz.
Nadal twierdzę, że odkąd tata odszedł, mama stała się trochę zbzikowana, ale 
przynajmniej miała dobry humor i nie czepiała się mnie, wiec może to i dobrze.
— O, właśnie. Mamo?
— Co tam?
— Możesz pożyczyć nam trochę pieniędzy, żebym mógł doładować sobie komórkę?
Mama położyła głowę na szafce, jakby miała iść spać.
— Poddaję się.
A potem rzuciła we mnie chrupką. Rodzice nie powinni się tak zachowywać, no nie? 
To znaczy, tata zawsze był taki, ale on i tak nie był takim prawdziwym rodzicem 
i tylko wtedy prawił nam wychowawcze kazania — że mamy odrobić zadanie domowe 
albo nie oglądać za dużo telewizji — kiedy mama mu kazała. A teraz staje się 
taka sama. Już nic nie rozumiem. Rodzice. Znaczy się, jacy w końcu są?
Scott
Wpadliśmy już z Rosie w coś na kształt rutyny. W niedzielę podjeżdżam pod dom 
punkt dziesiąta. Tak naprawdę to oszukuję: przyjeżdżam kilka minut przed czasem 
i parkuję za rogiem, żebym mógł pojawić się punktualnie co do minuty. Gail nie 
ma wtedy pretekstu, żeby mi docinać, a i Rosie chyba się to podoba. Stoi w 
pokoju od strony ulicy z nosem przyklejonym do szyby i wypatruje mnie. Nie muszę 
nawet dzwonić do
drzwi.
Rosie otwiera migiem drzwi, wskakuje na mnie, żeby mnie uściskać, po czym całuje 
mamę na do widzenia i usadawia się w samochodzie, podczas gdy Gail i ja 
przechodzimy do interesów, mianowicie przekazania znacznej ilości gotówki do rąk 
własnych Gail. Gail informuje mnie, jeśli dzieci potrzebują czegoś ekstra, ale, 
trzeba jej to przyznać, nigdy nie prosi o dodatkowe pieniądze dla siebie. 
Postanowiła pracować w przychodni w większym wymiarze godzin, więc trochę mnie 
to odciąży. Co prawda pensje w przychodni nie są nadzwyczajne, ale z drugiej 
strony, co innego może zrobić? Zawsze byłem przekonany, że Gail jest całkiem 
bystra, a już na pewno dużo bardziej niż ja, ale nigdy się specjalnie nie 
przemęczała. Tak, wiem, przyganiał kocioł garnkowi.
W niedzielne poranki wybieramy się na przejażdżkę rowerami, potem znajdujemy 
jakieś miejsce, gdzie jemy lunch — pieczeń albo zapiekankę pasterską — porządny 
posiłek, a nie tylko frytki, jak twierdzi Gail; naprawdę o to dbam. Na 
popołudnie wypożyczamy sobie film na wideo i wyciągamy się na kanapie z nogami 
na stole, niczym stare dobre małżeństwo, a na koniec przewijamy kasetę do 
początku i jeszcze raz oglądamy nasze ulubione kawałki. Albo szwendamy się po 
skle-
290
pach i Rosie pomaga mi wybrać drobiazgi do mieszkania. \y-brała dla mnie wazon i 
trochę poduszek, bo twierdzi, że w ^ ?? muszą być takie rzeczy, bo inaczej to 
żaden dom.
Kilka razy wybraliśmy się na cały dzień do Londynu j> szliśmy nawet do Science 
Museum. No wiem, wiem, sarn ??/, wiłem, że moja noga nigdy nie postanie w muzeum, 
chyba > po moim trupie, kiedy będą chcieli wystawić moje kości jak eksponat: 
„Przełom dwudziestego i dwudziestego pienvsze»0 wieku. Samiec. Pochodzenie: 
południowo-wschodnia Angij Czaszka i szkielet noszą ślady nadmiernego stresu 
wywołane»» parszywym życiem". Właściwie to poszliśmy tam z powodu ją. kiegoś 
projektu badawczego na temat metod transportu, który Rosie musiała przygotować 
do szkoły, a w muzeum można znaleźć modele skrzydeł samolotów i inne tego 
rodzaju ??-chome eksponaty, które pokazują w jaki sposób samolot unos; się w 
powietrze i tam pozostaje. To wszystko ma jakiś zwią. zek z kształtem skrzydeł i 
prędkością powietrza nad ? ?0(-skrzydłami. Chyba. Dziwne, zawsze sądziłem, że 
samoloty ?? spadają ponieważ wszyscy na pokładzie trzymają kciuki i niod-lą się 
jak szaleni, żeby to nie była jeszcze ich kolej umierać Muzeum okazało się wcale 
niezłe. Przypomina raczej plac za-baw i można samemu wypróbować masę rzeczy, są 
tam też za* bawne projekcje i komputery i w ogóle. Rosie stwierdziła, ?e 
narobiłem jej wstydu, bo chciałem wszystko wypróbować, ale kiedy ja byłem 
dzieckiem, to nie było tego wszystkiego, więc nie widzę powodu, dlaczego miałoby 
mnie to ominąć i teraz. Żałowałem jednak, że nie było z nami Nata. Oburzałby się, 
że jest na to za stary, ale myślę, że nieźle by się tu bawił- Jeśli pojedziemy 
jeszcze raz, uprzedzę o tym Gail, bo może Nat miałby ochotę zabrać się z nami.
Gail zasugerowała, żebym napisał do niego list, skoro nie chce ze mną rozmawiać, 
gdy odbiera telefon, tylko idzie po Rosie. Przypomniało mi to ten dzień, kiedy 
zobaczyłem, co widniało na ekranie jego komputera. Tylko „Drogi Tato". Może nie 
miał mi nic więcej do powiedzenia albo nie wiedział jak.
291
To pewnie skaza rodzinna, bo ja także próbowałem do nieg0 napisać, naprawdę, 
tylko że nie jestem najlepszy w pisaniu lis. tów i nie wychodziło to tak, jak 
chciałem. Aż w końcu jedyne fragmenty, które zdawały trzymać się kupy, to: 
„Drogi Synku" i „Uściski, tata" i nie sądzę, żeby mogło się to liczyć jako \? 
więc nigdy tego nie wysłałem.
W niedzielę Rosie spytała mnie o Boże Narodzenie.
— Tatusiuuu? — zaczęła przymilnie i już wiedziałem, że czegoś chce. Na ogół 
mówi do mnie „tato".
— Słuchaaam, Rosieee?
— Nie wygłupiaj się! — Trzepnęła mnie w ramię. Obecnie dzieci są takie brutalne, 
nie wiem, do czego ten świat zmierza.
— Idź i poznęcaj się nad kimś, kto nie jest mniejszy od ciebie, ty brutalu! — 
Pocierałem ramię jak oszalały, wykrzywiając twarz w udawanym bólu. — Czego 
chcesz, prosiaczku? Większego kieszonkowego? Najnowszych nike'ów? Sławy i 
bogactwa? Cokolwiek by to było, odpowiedź będzie zapewne odmowna, więc śmiało, 
strzelaj! — Poklepałem się po kieszeniach. — W tym tygodniu u twojego starego 
taty trochę krucho z forsą.
— Nie, tatusiu. — Wyciągnęła portmonetkę. Jest różowa i wyszywana masą 
malutkich koralików, ale miejscami, tam gdzie Rosie oderwała zębami, jeden po 
drugim, część koralików, jest nieco łysawa. Rosie twierdzi, że pomaga jej to nie 
obgryzać paznokci, ale jej paznokcie są już tak krótkie, że i tak nie zostało 
nic do obgryzania. Otworzyła portmonetkę i pokazała mi swoje małe zapasy 
pieniędzy. — Widzisz?
— Ty mały ciułaczu! Dasz mi trochę? ? Przygryzła na 
chwilę wargę i przeliczyła palcami zawartość
portmonetki.
— Zgoda. Ile potrzebujesz? — spytała ze śmiertelną powagą.
— Och, Rosie, kochanie! — Podniosłem ją i obróciłem si? z nią dookoła, jak 
wtedy, gdy była jeszcze brzdącem. — ?e potrzeba mi twoich pieniędzy. Tylko 
żartowałem.
292
— Dam ci, jeśli potrzebujesz.
Ma dziewięć lat, przepraszam, dziesięć, ale zachowuje si jakby miała trzydzieści 
pięć. Odgarnęła włosy za uszy.
— Daję sobie radę, dzięki. — Wziąłem ją za rękę i porna_ szerowaliśmy, 
wymachując rękami, w kierunku przystani, żebv obejrzeć łodzie, zanim pójdziemy 
na ryby z frytkami. Rosie szła w zabawny sposób, na pół skacząc, żeby dotrzymać 
mi kroku. — Jestem do głębi wzruszony, że zaproponowałaś mi swoje pieniążki, ale 
wiesz co?
— Co?
— Nie musisz martwić się o pieniądze, dobrze, kochanie? To, że mamy teraz 
odrobinę napięty budżet, nie oznacza, ze musimy żyć o chlebie i wodzie. Twoja 
mama i ja nigdy byśmy nie dopuścili do tego, żeby tobie albo Natowi czegokolwiek 
brakowało.
— Co to znaczy — o chlebie i wodzie? Pytania i pytania.
— Będziesz świetnym gospodarzem teleturniejów, jak dorośniesz. Albo mogłabyś 
przeprowadzać wywiady z politykami, baliby się ciebie jak diabeł święconej wody. 
Żyć o chlebie i wodzie znaczy tyle, co być bardzo biednym — do tego stopnia, że 
kogoś stać tylko na chleb, jak sądzę. Mieć na przeżycie i nic więcej.
— Tylko chleb? Żadnych frytek?
— Zgadza się, żadnych frytek.
— Żadnego... pieczonego kurczaka z groszkiem i sosem?
— Jak najbardziej. Żadnego kurczaka. I absolutnie żadnych Barbie ani DVD, ani 
konsoli gier, ani nic w tym rodzaju
— Ojej.
Nie chcę zmienić się w jakiegoś starego nudnego pryka__
juz za późno, wiem, wiem — który w kółko przynudza o przeszłości i jak to było 
za jego czasów, ale, wybaczcie, te dzisiejsze dzieciaki nie mają o niczym 
pojęcia, prawda? Bogu dzięki, 2e nie, bo zawsze sobie przysięgałem, że Rosie i 
Nat będą mieli
293
wszystko, czego ja nigdy nie miałem. Ale im się zdaje, że bycie biednym oznacza 
mieszkanie w domu z tylko jednym telewizorem albo konieczność pożyczania 
najnowszej gry komputerowej od kolegi. Nigdy nie opowiadałem dzieciom zbyt wiele 
o tym, jak wyglądało moje dzieciństwo. Było to zaledwie trzydzieści lat temu, 
ale wydaje mi się, jakby to był zupełnie inny świat, inne tysiąclecie. Właściwie 
to było inne tysiąclecie, ale rozumiecie, o co mi chodzi.
Mieszkaliśmy w jednym z tych stojących obok siebie domku komunalnym — po tych 
wszystkich latach moi rodzice tkwią tam nadal. Chodzi o to, że naszym sąsiadom 
też się nie przelewało, więc przynajmniej jechaliśmy na tym samym wózku. Gdyby 
ktoś powiedział, że pochodzimy ze środowisk upośledzonych, nie mielibyśmy 
zielonego pojęcia, o co mu chodzi. Byliśmy pewni, że wszyscy dookoła też przez 
cały czas odczuwają ssanie w żołądku. Zdarzało mi się śnić na jawie o jedzeniu: 
stekach i kurczaku i kopiastych talerzach frytek, szynki i pomidorów. 
Przyrzekłem sobie, że gdy dorosnę, moja lodówka nigdy nie będzie ziała pustkami 
— i tak też się stało. Obławialiśmy się też na działkach, gdy ktoś z nas stał na 
czatach — maliny świśnięte spod zielonych siatek, kolby kukurydzy pieczone na 
ognisku, które rozpalaliśmy za hałdami żwiru, czasem jakaś marchewka. Kładliśmy 
się na brzuchach na brzegu rzeki, żeby obmyć łupy z ziemi. Kiedyś zjadłem nawet 
surowy rabarbar. Nigdy więcej. Dostałem takich bólów brzucha, że myślałem, że 
umieram.
Pewnej zimy chwycił taki mróz, że ojciec kazał Russowi i mnie rozebrać płot od 
strony ogrodu. Sam się oczywiście nie mógł pofatygować, leniwy dupek. Kawałek po 
kawałku, spaliliśmy cały płot. Wtedy połowa sąsiadów wykapowała, co zrobiliśmy, 
i poszła w nasze ślady. Kiedy przyszedł facet z rady miejskiej, zaklinaliśmy się, 
że nie mamy pojęcia, co się mogło stać, słowo, pewnie jakiś cholerny złodziej 
zwędził płoty nocą. Nie uwierzył nam, rzecz jasna, ale mimo to na wiosnę 
postawi-
294
li nam nowe płoty. Więc następnej zimy wszyscy zrobiliśmy to samo.
Mniejsza z tym.
— A co z Bożym Narodzeniem? — spytała Rosie, maszerując do tyłu na piętach, 
podczas gdy ja prowadziłem ją z dala od przeszkód w rodzaju koszy na śmieci i 
latarni.
— A co ma być? To chyba to coś w grudniu, zgadza się? Kolorowe lampki, prezenty 
i takie tam. Że niby puszcza wszystkich rodziców, jak Anglia długa i szeroka, z 
torbami, o to ci chodzi?
— Tato! Przestań! — Rosie wymierzyła mi kuksańca.
— Dobrze, aniołku. Co z tym Bożym Narodzeniem? To jeszcze masa czasu. Dopiero 
mamy lato. O co chodzi?
Ale już dobrze wiedziałem, o co chodzi. O cholera, pomyślałem. Co, u licha, 
zrobimy ze świętami? Miałem nadzieję, no dobrze, pewność, że do tego czasu będę 
już dawno z powrotem w domu i będę rozkoszował się świąteczną atmosferą na łonie 
rodziny, śpiewając kolędy przy choince i tak dalej. Och, niech będzie, kłócąc 
się o pilota, lecząc kaca, czując się przejedzony i wykłócając się, kto miał 
kupić baterie — ale wiecie, o co mi chodzi.
— Bo wiesz — powiedział mały głosik u mego boku. — Nat mówi, że teraz, jak masz 
swoje mieszkanie, to znaczy, że już nigdy, przenigdy nie wrócisz i że nie będzie 
cię w domu na święta.
Ktoś rozerwał mi żebra i wyszarpnął serce. Nie mogłem przełknąć śliny, z trudem 
łapałem oddech. Nie mogłem się przemóc, by na nią spojrzeć, by ujrzeć jej słodką, 
poważną, małą buzię, spoglądającą na mnie z dołu. Nie zniósłbym widoku tego, jak 
próbuje ukryć swoje rozczarowanie i udać, że nic się nie stało.
Dotarliśmy już do przystani. Mógłbym odwrócić jej uwagę, wskazać jedną z łodzi i 
zawołać: „Hej, popatrz tylko!" Powie-
295
trze było gęste, miało posmak soli i zapach gnijących ryb. ]sfa<j naszymi 
głowami pokrzykiwały mewy, bez końca zataczając koła w poszukiwaniu pożywienia.
— Widzisz... — Przykucnąłem i oparłem się plecami o słu. ???. — Bardzo bym 
chciał spędzić święta razem z wami w do. mu, ale ja... ale to jeszcze dużo czasu 
i...
Jak wytłumaczyć dziewięcioletniej córeczce, że jej matka nie chce, bym wrócił, 
bo spałem z inną kobietą? Od czego tu w ogóle zacząć?
— ...ale nie wiem, kochanie, czy to będzie możliwe.
— Mógłbyś, gdybyś się naprawdę postarał. Zawsze mi mówisz, żebym się nie 
poddawała.
Wziąłem ją za ręce i zamknąłem je w moich dłoniach. Jakie ma małe rączki. Jak 
taka mała osóbka o takich małych rączkach ma zrozumieć ten cały cholerny bajzel?
— Masz rację, złotko, masz rację. Dorośli są świetni w u-dzielaniu rad, ale 
kiepscy w stosowaniu się do nich. Jak by ci tu... widzisz, czasami dorosłym się 
nie układa i... nie, to nie tak... widzisz, popełniłem, eee, błąd — ale taki 
naprawdę duży błąd — i mama bardzo się zdenerwowała... i dlatego lepiej będzie, 
jeśli przez jakiś czas nie będziemy razem mieszkać... może nawet przez dłuższy 
czas. Ale wiesz, że zawsze będziesz moją najukochańszą dziewczynką i na pewno 
zobaczę się z tobą w święta i przyniosę ci prezenty. Nawet nie próbuj mnie 
powstrzymać!
Uśmiechnęła się do mnie, lecz samymi ustami, jej oczy nie brały udziału w tej 
wesołości.
— Posłuchaj, pamiętasz, jak jedna dziewczynka ukradła ci twój najlepszy 
długopis?
— Alice. Pamiętam. Ten fiołkowy.
— Zgadza się, ten fiołkowy. A pamiętasz, jak bardzo, bardzo byłaś na nią zła, 
ale potem ci go oddała i znowu byłyście przyjaciółkami?
— Nie. Pani kazała jej go oddać, a potem uszczypnęłam ją. na przerwie i już ze 
sobą nie siedzimy.
296
— Och. — Zacząłem żałować, że nie zacząłem z innej beczki. Nie jestem w tym 
dobry. — Może to nie był najlepszy
przykład. Chodzi o to, że... że twój tata zrobił coś złego__
czego bardzo, ale to bardzo żałuje... ale na razie, cóż. nie siedzimy w jednej 
ławce, mama i ja, rozumiesz?
— Nie mam czterech latek, tato. Nie musisz mówić do junie jak do małego dziecka.
— Przepraszam. Chciałem tylko wszystko ci wyjaśnić. Rosie zawijała sobie kosmyk 
włosów na palec i wpatrywała
się w wodę na przystani.
— Nat mówi, że przeleciałeś jakąś panią i że to twoja kochanka.
Nie dam rady. To zbyt trudne. Właśnie kiedy wydawało mi się, że zrobiłem krok do 
przodu, że jakoś sobie radzę z tym wszystkim, coś się wydarza i wracam do punktu 
wyjścia i próbuję, niczym wyrzucona na brzeg makrela z wypatroszonymi bebechami, 
złapać oddech. Gdybym tylko mógł cofnąć czas. Gdybym tylko mógł. Gdyby, gdyby.
— Hej, jak ty się wyrażasz! Nie mówi się „przelecieć", to nieładnie. I nie 
wierz we wszystko, co wygaduje twój brat. Nie mam kochanki i nigdy nie miałem. 
To zupełnie nie tak. To by było coś bardzo złego i z całą pewnością nie mam 
żadnej kochanki, absolutnie. No, a teraz chodź, przejdźmy się i przyjrzyjmy tym 
łodziom — widzisz tę tam na końcu? Jak byś ją nazwała, gdyby była twoja, co?
Qai[
W czwartek Scott spytał, czy mógłby wpaść po swoje tury. styczne buty. Nat był, 
ma się rozumieć, na treningu, a Rosie u siebie na górze. Poprosiłam go zatem do 
kuchni. Miałam trochę sprzętów kuchennych, które, jak myślałam, mogłyby ??? się 
przydać w jego nowym mieszkaniu. Kilka patelni i takich tam rzeczy. Nagle, w 
połowie naszego spotkania, zgadnijcie, co się stało? Wrócił Nat i wparował do 
kuchni niczym nosorożec, o mało nie wyrywając drzwi z zawiasów. Jak zwykle 
wybrałeś świetny moment, Nat, dziękuję ci bardzo.
Było to doprawdy okropne. Scott stanął jak wryty i wbijał wzrok w Nata. Zbladł 
jak prześcieradło. Dosłownie. Właśnie to określenie przyszło mi na myśl, bo 
Scott rzeczywiście wyglądał tak, jakby ktoś wziął wybielacz i sprał z jego 
twarzy wszelkie kolory. Siedziałam przy stole i obejmowałam się ramionami, z 
nadzieją, że wszystko będzie dobrze. Ale Nat nawet nie chciał na niego spojrzeć, 
stał tylko ze wzrokiem wbitym w podłogę, po czym zaczął grzebać w lodówce, 
rozlewać colę na szafkę i jak zwykle siać zniszczenie.
Od samego przebywania z nimi w jednym pomieszczeniu ogarnęło mnie wielkie 
zmęczenie. Powietrze wydawało się gęste od niewypowiedzianych słów. Scott nie 
powiedział Natowi, że mu przykro ani że go kocha. Nat nie przyznał, jak bardzo 
brak mu taty. A ja nie mogłam im pomóc. Siedziałam tak, wspierając głowę o ręce, 
czekając tylko, aż to wszystko — ta sytuacja, to napięcie, to całe milczenie — 
się skończy. Może trzeba było zostawić ich samych, dać im trochę czasu, żeby się 
z tym uporali. Wtedy nagle Nat wyszedł, a Scott sprawiał wrażenie całkowicie 
załamanego. Jakby nawet miał się rozpłakać. Scott nigdy, ale to nigdy nie płacze. 
Czasem widziałam, że jest
298
jUŻ blisko płaczu, ale nigdy — aha, tylko wtedy, w dniu naro dżin Nata. Wciąż 
widzę go, jak stoi, piastując w ramionach to cudowne, bezcenne zawiniątko, nisko 
pochylony nad Natem a po policzkach płyną mu łzy.
Pochyliłam się ku niemu i położyłam mu dłoń na ramieniu ale cofnął się i mruknął, 
że nic mu nie jest i że musi już się zbierać i wracać do pracy. Podałam mu torbę 
z przyborami kuchennymi, ale Scott unikał mego wzroku, rzucił tylko: „Dzięki do 
zobaczenia w niedzielę". Patrzałam za nim, jak idzie ścieżką do furtki, garbiąc 
ramiona, jakby kulił się przed lodowatymi podmuchami wiatru. Zapragnęłam zawołać 
go, pobiec za ??? i po prostu przez chwilę utulić go w ramionach i pocieszyć, że 
wszystko będzie dobrze. Ale zostałam tam, gdzie stałam, odprowadzając go 
wzrokiem, aż doszedł do samochodu i odjechał
Kiedyś go o to zapytałam, o płakanie znaczy się — dawno temu, kiedy jeszcze od 
czasu do czasu zdarzało nam się coś co mogłoby ujść za prawdziwą rozmowę. 
Oglądaliśmy film w telewizji, jakiś straszny wyciskacz łez. Ryczałam jak bóbr, a 
tusz do rzęs rozmazał mi się po całej buzi. Widać było, że Scott się wzruszył i 
oczy zaszły mu łzami, ale twarz mu spochmurniała żeby nie można było dostrzec, 
co czuje, i cały aż zesztywniał' Mięśnie brzucha zrobiły mu się napięte i 
sztywne, jakby spowijały go stalowe taśmy. Z początku udawał, że nie ma pojęcia, 
o co mi chodzi.
— Żartujesz sobie ze mnie, tak? Faceci nie mogą beczeć za każdym razem, kiedy 
oglądają jakieś ckliwe bzdury w telewizji.
— Daj spokój, przecież nie powiesz, że ten film cię nie wzruszył.
Ale Scott nie chciał o tym mówić, po prostu oznajmił, że nauczył się nie płakać, 
kiedy był jeszcze dzieckiem, jak tjdko się zorientował, że to nigdy nic nie daje. 
Płaczem nic się nie zwojuje, to tylko pogarsza całą sprawę i sprawia, że inni 
sądzą.
299
że wygrali. Ale jeśli tylko człowiekowi uda się powstrzymać od płaczu, to nie da 
po sobie poznać, że można go zranić a wtedy ma jakąś cząstkę siebie, do której 
nikt inny nie ma dostępu, która jest tylko jego i którą trzeba utrzymać taką 
silną, jak to tylko możliwe, i nikomu nigdy nie pozwolić, by przy niej 
majstrował. Powiedziałam:
— To tylko film, Scotty, teraz nikt już nie chce z tobą wygrać, już nie.
Scott nie spojrzał na mnie, tylko siedział, ledwo dostrzegalnie kręcąc głową, ze 
szklistym wzrokiem utkwionym gdzieś w dal.
— Nie — odparł. — Tak było lepiej i teraz po prostu już taki jestem.
To przez jego ojca. Scott o tym nie mówi, ale wystarczy tylko zobaczyć ich w 
jednym pokoju, żeby samemu dośpiewać sobie resztę. Ten człowiek to najlepszy 
argument za eutanazją jaki znam. Moim zdaniem ludziom tego pokroju nie powinno 
pozwalać się mieć dzieci. A i jego matka nie należy do gatunku nadopiekuńczych. 
Nie rozumiem, po co w ogóle Scott się z nimi spotyka. Bóg mi świadkiem, że 
niczego im nie zawdzięcza, a oni przypominają sobie o jego istnieniu tylko wtedy, 
gdy czegoś od niego chcą. To nikczemni ludzie i nie żałuję, że odpadnie mi 
obowiązek ich odwiedzania. Kiedy się tak nad tym zastanowić, to zdumiewające, że 
Scott jest wcale niezłym ojcem. Nie można powiedzieć, żeby miał najlepszy wzór 
do naśladowania.
<Hat
Wróciłem z treningu, a on był w domu. Wszedłem frontowymi drzwiami, rzuciłem 
torbę i poszedłem po coś do picia. Drzwi do kuchni były zamknięte, co się nigdy 
nie zdarza, ale okazało się, że to dlatego, że siedział tam z mamą. Siedzieli po 
przeciwległych stronach stołu, jakby przeprowadzał z nią wywiad albo ona z nim. 
Kiedy otworzyłem drzwi, oboje unieśli głowy.
— Narty! — Tata zerwał się na nogi jak na strzał startera, jakby miał zaraz 
ruszyć bieżnią w stronę mety. Wstając, przewrócił krzesło, ale wcale go od razu 
nie podniósł. Gdybym ja to zrobił, mama zaraz krzyknęłaby: „Nathan!" tym swoim 
głosem pani nauczycielki. Tata zrobił krok w moją stronę, ale mama dotknęła 
dłonią jego ręki.
— Nathan — rzekła cicho. — Mógłbyś nas, proszę, zostawić na minutkę samych?
— Chcę się tylko czegoś napić.
Dobrze wiedziałem, że tata nie odrywa ode mnie wzroku, ale nie mogłem na niego 
spojrzeć. Wbiłem wzrok w tenisówki i trącałem prawym czubkiem o lewy. Bach, bach. 
Nie odrywałem oczu od butów.
— W takim razie weź sobie, proszę, coś do picia i idź z tym na górę.
Nie wiem, czemu nagle mówi „proszę". Zazwyczaj to tylko: Nathan to, Nathan tamto, 
jakbym był niewolnikiem albo co.
Podszedłem do lodówki. Patrzał na mnie. Czułem się, jakbym występował w reality 
show, jakby kamera śledziła każdy mój ruch. Otworzyłem lodówkę. Mama musiała 
zrobić zakupy. Był ten ser, który lubię. Wyjąłem go.
301
— Na razie weź sobie tylko coś do picia, Nathan. ? drzwiach lodówki jest sok.
— Nie ma coli?
— Jest w spiżarni. Nie rób z tego całej epopei, jeśli łaska
— Dobra, dobra. Nie musisz się od razu wściekać. Nic na to nie poradzę, że chce 
mi się pić, prawda?
Postawiłem zatem colę na szafkę, nie zamykając lodówki bo chciałem wziąć jeszcze 
trochę lodu, ani szafki, bo chciałem' wyjąć szklankę. Usłyszałem, jak mama 
wzdycha. Mama nic tylko wzdycha. Potem on powiedział:
— Nat.
Tylko tyle. To wszystko. Ale powiedział to naprawdę cichutko, nie tak jak zwykle. 
Zwykle — znaczy się, przedtem — mówił: „Hej, Nat!" albo „Narty, jak leci?" Ale 
teraz powiedział to inaczej, jakby sprawdzał, jak to zabrzmi albo co.
Stałem obrócony do nich plecami i sięgałem do szafki po kufel do piwa, ten z 
rowkami i uchem, wyglądający jak te, z których pija się w pubach. Cola zawsze 
najlepiej smakuje z kufla do piwa.
Odkaszlnął, potem powiedział to znowu, tylko że w ten sposób:
— Nat?
Zacząłem nalewać sobie colę, ale była to jedna z tych koby-lastych butelek, więc 
trochę mi się rozlało na szafkę. Nie muszę mu odpowiadać. Lód. Potrzebuję lodu.
Nagle usłyszałem czyjś głos, pytający:
— Co?
To ja. Nie chciałem, ale moja buzia sama to powiedziała. Zakręciłem butelkę i z 
całych sił grzmotnąłem tacką do lodu o szafkę, żeby poluzować kostki lodu. Potem 
przewróciłem ją do góry nogami i wrzuciłem osiem kostek do szklanki.
— Zamknij, proszę, drzwi od lodówki.
Mama zawsze marudzi, że mamy zamykać lodówkę. Odwróciłem się i zobaczyłem, że 
tata przewraca do mnie oczami, robiąc tę swoją minę pod tytułem: „a ta znowu 
swoje". Za-
302
cząłem Juz się uśmiechać i odpowiadać mu tą samą miną, ale ^ porę się 
powstrzymałem.
Mama prawie leżała na stole, opierając głowę o ręce, jakby fliiała pójść spać 
albo co.
— Gdybyś miał ochotę zabrać się ze mną i Rosie w przyszłą niedzielę, to będzie 
nam bardzo miło.
W przyszłą niedzielę. A więc na mur beton do nas nie wróci. Wiedziałem. Te 
wszystkie bzdety, które mama nam serwowała: „Musimy po prostu trochę od siebie 
odpocząć". Starzy zawsze wciskają kit. Wyłowiłem palcami kostkę lodu do 
schrupania.
— Jestem zajęty.
— Moglibyśmy pójść na kręgle, gdybyś chciał. A może na rolki? Albo nad morze, 
na ryby?
Wzruszyłem ramionami.
Już nie wróci. Będę jak Jason latał między rodzicami niczym piłeczka pingpongowa, 
wte i wewte. Jason przez cały weekend wysłuchuje, jak jego tata wygaduje na mamę, 
marudząc, że doi z niego forsę do ostatniego grosza i że czemu właściwie to on 
ma na nią bulić, skoro mama ma swojego Pana Wspaniałego, z tymi jego 
garniturkami i eleganckimi krawatami, z którym pławi się w luksusie. Pan 
Wspaniały to ojczym Jasona. No, tak jakby, nie ożenił się z jego mamą, bo 
jeszcze się nie rozwiodła. Jason mówi, że Pan Wspaniały nie jest wcale wspaniały, 
ale nie jest też taki zły, jak twierdzi jego tata. A w niedzielny wieczór, po 
powrocie do domu, zaczyna z kolei jego mama:
— Nie sądzę, żeby dał ci coś porządnego do jedzenia. Albo:
— Czy tym razem pamiętał o twoim kieszonkowym? Jason mówi, że nigdy nie 
przestają zrzędzić i że czasami ma
ochotę zatkać sobie uszy i zaśpiewać: „Tralala, nic nie słyszę", tak jak 
robiliśmy, gdy byliśmy mali.
Kiedyś chodziliśmy z tatą na ryby. Opowiadałem wam już
303
o mojej wędce, nie? Kołowrotek to istne cudo. Cu-do. Od wie-ków już nie byłem na 
rybach.
Zgryzłem kolejną kostkę lodu i mama znów westchnęła.
— Albo gdzie byś tylko chciał. — Tata parsknął cicho, dziwnym śmiechem. — 
Powiem mojej sekretarce, żeby skontaktowała się z pana sekretarką i uzgodniła, 
kiedy ma pan czas.
Kiedyś ciągle tak się wygłupiał, odkąd tylko byłem mały. Mówił tak od — bo ja 
wiem? — odkąd pamiętam. To się chyba zaczęło wtedy, kiedy pewnego razu zawołał:
— Narty, możesz przyjść na kolację?
Ja zaś bawiłem się na podłodze samochodzikami i odkrzyknąłem:
— Nie! Na co tata:
— W porządku. Może poproszę moją sekretarkę, żeby u-zgodniła z pana sekretarką 
dogodny dla pana termin?
Trzeba było słyszeć, jak to mówił, jak prawdziwy ważniak, istna gruba ryba w 
garniturze. Kiedy byłem starszy, wymyślałem różne odpowiedzi, na przykład:
— To niemożliwe — ma dziś wolne.
Albo:
__ Mówi, że mam terminarz wypełniony co do minuty aż
do Bożego Narodzenia.
Albo:
— Spróbuję pana teraz wcisnąć — przed odlotem do Nowego Jorku.
Skończyłem chrupać lód. W mojej głowie brzmiało to naprawdę głośno, jakbym gryzł 
prawdziwą skałę albo coś takiego.
__Nie, nie mam czasu. Muszę już lecieć.
I wyszedłem.
— Nathan! Zamknij drzwi! Do znudzenia ci to powtarzam.
Dobra, dobra. Wróciłem i zatrzasnąłem je z całych sił. Potem przyłożyłem głowę 
do drzwi, na wypadek gdyby coś powiedział. Ale nie.
304
Potem dobiegł mnie głos mamy, tak cichy, że ledwo ją było słychać.
-— Przykro mi — rzekła.
Nie wiem, czemu niby to jej ma być przykro. Podobno to wszystko jego wina. To on 
uciekł i nas zostawił. To przez niego mama wypłakiwała sobie oczy w łazience, 
nastawiwszy głośno radio. Udaje, że świetnie sobie z tym wszystkim radzi, ale 
tak nie jest.
Pobiegłem do góry, po dwa stopnie naraz, i do pokoju Rosie.
— Czemu ty nigdy nie pukasz, a ja muszę?
— Bo ty, Rozza, jesteś jeszcze mała. — Rzuciłem się szczupakiem na łóżko.
— Natty! Bo je popsujesz.
— Dobra, nie zrzędź. Robisz się zupełnie jak mama.
— Natty?
— No?
— Słyszałeś, o czym mama i tata rozmawiali? Przewróciłem się na plecy i 
wyprostowałem nogi nad głową, próbując kopnąć ścianę.
— O jakichś nudziarstwach. No wiesz, jakichś dorosłych sprawach.
— Tatuś już nigdy do nas nie wróci, prawda?
Rosie siedziała na krześle, machając nogami i bawiąc się starym misiem, który 
podskakiwał w górę i w dół na jej kolanach.
— Nie. — Odwróciłem się i zwisnąłem z łóżka z głową na podłodze. — Zresztą, 
lepiej nam będzie bez niego, Rozza. Jeśli chce sobie zostać z tą głupią kochanką, 
jego strata. Damy sobie radę bez niego.
— On nie ma kochanki, powiedział mi.
Zrobiłem fikołka, ale mi nie wyszedł i grzmotnąłem na podłogę, o milimetr od 
kufla z colą. Wyciągnąłem rękę, wyrwałem Rosie misia i zacząłem wykonywać nim 
akrobacje na moim brzuchu i nogach. Rosie lubi, jak tak robię.
— No, jeśli tak ci powiedział, to kłamał. Powinnaś być mądrzejsza i nie wierzyć 
we wszystko, co ci mówi.
305
— Mogę trochę coli? Podałem jej.
— Okej. Jeden łyk. Ale mały. I bez lodu.
— Pójdziesz z nami następnym razem?
— Kiedy?
— W niedzielę. Z tatą.
Przewróciłem misia do góry nogami, żeby skakał na głowie.
— Nie wiem. Wątpię. — Sięgnąłem po kufel. — Wzięłaś już swój łyk. Oddawaj. — 
Wtedy zauważyłem wybrzuszenie na jej policzku, jakby coś od środka wypychało jej 
buzię. Lód.
— Hej! Rozza! Spojrzała na mnie.
— Hmm?
Nadal to widziałem, ale z jakiejś przyczyny wzruszyłem ramionami i dałem jej 
spokój.
— Nieważne. Ruszyłem w stronę drzwi.
— Muszę zrobić lekcje. Pa, mała. Rosie lubi, jak ją tak nazywam.
CaiC
Cassie upierała się, żeby spróbować, ale ja miałam wątpliwości. Mega wątpliwości, 
jak by powiedział Nat. A co, jeśli głupio wyjdzie, powtarzałam. Co wtedy zrobię? 
No, co?
— Raz się jest młodym — ucięła Cassie. — No, powiedzmy, raz się jest w średnim 
wieku i wcale mi się nie spieszy, żeby mieć głowę jak kalafior. A tobie? Po co 
być starym przed czasem?
Kalafiorowe głowy. Cassie mówi tak na starsze panie, z powodu fryzur, jakie 
wszystkie noszą.
— Ale ja już jestem stara. O to mi właśnie chodzi. Zestarzałam się 
przedwcześnie. Za dwa dni kończę czterdziestkę i nie jestem na to gotowa. Czuję, 
że dalej jest już równia pochyła.
— Nie wygłupiaj się! — Cassie udała, że chce mnie trzasnąć w głowę. — Wierz mi, 
że sama bym ci pierwsza powiedziała, gdybym zobaczyła, że paradujesz po High 
Street z przekłutym pępkiem i paskiem zamiast spódnicy. Ale, do cholery, tylko 
dlatego, że masz czterdziestkę, nie musisz przez resztę życia nosić granatowych, 
workowatych spodni, prawda?
Cassie ma czterdzieści cztery lata i trzeba przyznać, że nadal nie oszczędza na 
tuszu do rzęs.
— Pewnie nie.
— No właśnie. To co, robimy to czy nie?
Wiedziałam, że jeśli będę się nad tym zbyt długo zastanawiać, to nigdy się nie 
zdecyduję. Spójrzmy prawdzie w oczy, gdybym w ogóle się nad tym zastanowiła, nie 
zrobiłabym tego. Ale to nowa ja. Nie życzę sobie być kobietą, w której życiu nic 
się nie dzieje. Czasem chyba trzeba przestać deliberować i pla-
307
nować, i ruszyć do dzieła. Mój Boże, gdyby tak Scott mnie te-raz słyszał, mnie, 
która zawsze mu wbija do głowy, czy raczej wbijała:
— Scott, wszystko trzeba najpierw przemyśleć. Wszystko ma swoje konsekwencje.
Scott zwykł sobie ze mnie żartować, że zawsze lubię wszystko zaplanować, i 
drażnił się ze mną:
— Gail uwielbia być spontaniczna — tak jest, co środę o drugiej. Zapisuje to 
sobie w notatniku, prawda? „Być spontaniczną". A co drugą sobotę, o jedenastej: 
„Dać się ponieść".
— Nie spojrzę, nie mogę.
— Och, nie marudź — upomniała mnie Cassie. — Jedną sekundkę. Dobra. Możesz 
spojrzeć.
Zerknęłam przez palce, jak na horror, spodziewając się, że ujrzę, czyja wiem, 
Uczesanie z ulicy Wiązów albo Fryzurę żywych trupów.
Rozsunęłam palce nieco szerzej.
— No, faktycznie, z całą pewnością są czerwone. — Odsunęłam dłonie od twarzy. 
Przy myciu włosów, rzecz jasna, rozmazał mi się tusz do rzęs, więc miałam oczy 
jak panda, ale
poza tym...
— No i? — Cassie stała z rękami na biodrach i obserwowała mnie w lustrze. — 
Trzeba było zrobić to przed twoją gorącą randką z Michaelem. Na twój widok 
obśliniłby sobie przód koszuli.
— Zdaje się, że i tak to robi, przez te wszystkie środki uspokajające. 
Następnym razem postaraj się umówić mnie z kimś, kto nie jest od dziesięciu lat 
na prochach. — Obracałam głowę we wszystkie strony. Ta rudowłosa babka 
naprzeciwko też. -r- To naprawdę ja?
Cassie skinęła głową uśmiechając się zarozumiale.
— 007 — rzuciła, wyciągając suszarkę przed siebie na odległość ramion. — 
Najbardziej zabójcza kobieta z Braunem 2000 po tej stronie kanału La Manche.
308
— Prawdę mówiąc, nie wygląda to najgorzej, prawda? — Sięgnęłam ręką do twarzy i 
odgarnęłam z oczu kosmyk włosów.
— Nie najgorzej? Nie najgorzej! — Cassie roześmiała się i wychyliła do dna 
resztkę Bacardi. — Jesteś niepoprawna! Wyglądasz, kurwa, cudownie!
Rozległo się popiskiwanie drugiego budzika.
— Oho! — Szarpnęłam turban na głowie Cassie. — Czas już, moja pani! Twoja kolej. 
Wsadzaj łeb pod kran, blondi, i zaraz obejrzymy sobie ciebie.
Scott
— Wszystkiego najlepszego! — krzyknąłem, kiedy Gail otwierała mi drzwi. — Jasna 
cholera!
Gail wyglądała absolutnie zabójczo. Jej głowa płonęła czerwienią. Włosy, znaczy 
się. Cudowną błyszczącą głęboką czerwienią. Z uszu zwisały jej długie kolczyki, 
zamiast tych malutkich, które zwykle nosi, i miała na sobie nową sukienkę, no, w 
każdym razie ja jej nigdy nie widziałem. Spływała miękko niemal do ziemi i miała 
srebrny kolor. Wydawała się miękka i jedwabista, jakby wprost błagała, by jej 
dotknąć, i z trudem powstrzymałem się, żeby nie wyciągnąć ręki i nie przesunąć 
po niej dłonią. Nawet jej stopy łacinie wyglądały: srebrne sandałki i lakier na 
paznokciach, w kolorze miedzi jak jej włosy. I, uważajcie, nie miała stanika, co 
było do niej tak niepodobne, że wręcz nie do uwierzenia. O mały włos nie 
spytałem: „Ho, ho, co to, urządzasz przedstawienie dla przechodniów? Gdzie można 
dostać bilet?"
Na całe szczęście udało mi się ugryźć w język i dlatego jeszcze żyję i mogę wam 
to opowiedzieć. Gail nie jest zbyt obficie obdarzona przez naturę — jest 
chorobliwie przewrażliwiona na tym punkcie, ale mi to nigdy nie przeszkadzało — 
ale to, co tam ma, rozpychało się i sterczało pod sukienką niby małe wzgórki 
rysujące się pod jedwabistym materiałem.
— Och — bąknęła. — To ty. Cześć, Scott, czego chcesz?
— Też się cieszę, że cię widzę. Tak przy okazji, świetna sukienka. Nigdy 
przedtem nie stroiłaś się do sprzątania.
— Przymierzałam ją tylko na później. Myślisz, że, hffli myślisz, że... może być?
310
Żartuje sobie, czy co? Co jest z tymi kobietami? Czemu nigdy nie wiedzą kiedy 
wyglądają tak, że nikt nie wykopałby ich z łóżka? Mimo wszystko pamiętałem, żeby 
nie stać tam z wywieszonym językiem, i zamiast tego zdecydowałem się na lekki, 
ale przyjazny uśmiech i skromny komplement.
Jest bardzo ładna. Naprawdę dobrze w niej wyglądasz. Ale nie noś jej wśród 
nieletnich, zgoda? — Uśmiechnęła się i skrzyżowała ręce na piersiach. Nie, nie, 
nie, pozwól światu nacieszyć się widokiem tych piersi. — Tak czy inaczej, 
właśnie tędy przejeżdżałem i tak sobie pomyślałem, że wpadnę złożyć ci życzenia 
z okazji urodzin — wyciągnąłem zza pleców kwiaty niczym magik — i dać ci to.
Och. Hm. Dziękuję ci. Nie spodziewałam się niczego. To uroczo z twojej strony.
Cóż, w końcu to twoje czterdzieste urodziny. Trudno by mi było...
— Jejku, rzeczywiście. Dzięki za przypomnienie. Lepiej przylepię sobie 
karteczkę na drzwiach lodówki, bo jeszcze zapomnę.
Westchnąłem i przewróciłem oczami.
— Gail, daj spokój, nie chciałem... Cóż, tak czy siak, przepraszam. I udanych 
urodzin. Wyglądasz czadowo. Super. Naprawdę. Na trzydzieści dziewięć lat i ani 
jeden dzień więcej. Nie, nie, tylko żartowałem. Żartowałem, na litość boską. 
Wyglądasz jak osiemnastolatka. — Rzuciłem okiem na zegarek.
Czy twoja mama wie, że jeszcze nie śpisz? Pokręciła z pobłażaniem głową po czym 
cicho cmoknęła, jak zawsze, kiedy bije się z myślami.
— Urządzam imprezę. Możesz przyjść, jeśli chcesz. Około ósmej. — Oparła się o 
framugę drzwi i jej cycki jeszcze wyraźniej zarysowały się pod napiętym 
materiałem.
Leżeć, uspokajam się. Nie spieprz tego, świetnie ci idzie.
Jeszcze raz dzięki. — Podniosła w górę bukiet niczym
znicz olimpijski. — Za kwiaty — dodała, po czym spojrzała
w dół na sukienkę i zaczęła bawić się materiałem na wysokości
311
uda, przesuwając go między palcem a kciukiem. Może trzeba ci pomóc? Jeśli tak, 
nie szukaj dalej. Jestem do usług.
Sami widzicie, kiedy się postara, wygląda cholernie seksownie. Szkoda, że trochę 
częściej nie chciało jej się dla mnie stroić. Wiecie, nigdy nie zamierzałem 
zdradzić Gail. No dobra, przyznaję, przed Angelą kilka razy prawie mi się to 
zdarzyło, ale to nie tak, że każdego dnia naszego małżeństwa siedziałem i 
głowiłem się, jak by tu przespać się z inną.
Ale gdybym chciał się z kimś przespać, planował to, znaczy się, to w żadnym 
wypadku nie wybrałbym Angeli. Po pierwsze, nie jest do końca w moim typie. Nie 
to, żebym lubił kobiety w jakimś szczególnym typie — wystarczy tylko, żeby miała 
spódniczkę na tyłku i uśmiech na ustach — ale gdybym preferował jakiś typ babek, 
Angela nie byłaby jedną z nich. No, ona też nie błagała mnie o powtórną wizytę. 
Zadzwoniłem do niej jakiś czas temu, ot, tak, żeby sprawdzić, co u niej słychać 
i w ogóle, ale zmroziła mnie niczym jakiś pieprzony lodowiec, oznajmiając krótko, 
że wolałaby, żebym się już z nią nie kontaktował. Tak jest, proszę pani!
Nie, gdybym rozglądał się za jakimiś nadprogramowymi zajęciami, wybrałbym tę, 
jak jej tam, panienkę od kanapek. Apetyczną dziewczynę z furgonetki, która 
przywozi kanapki i całą resztę, objeżdżając biura i warsztaty takie jak nasz. 
Nie widziałem jej ani razu poza samochodem, więc nie mam pojęcia, jak wygląda od 
pasa w dół. Może ma grube kostki jak De-nise? Albo sztuczną nogę jak mąż Cassie. 
Dwie sztuczne nogi. Nie ma nóg. Ciekawe, jak to jest, robić to z kimś bez nóg. 
Myślicie, że zdejmują protezy, kiedy uprawiają seks? Czy zostawiają? Właśnie się 
nad tym zastanawiałem, bo niedawno przerzucałem w pubie starą gazetę i w tej 
części z ciekawostkami pisali o dwóch babkach — jedna nie miała nóg, a druga 
miała tylko jedną, a obie były szałowe, więc pomyślałem sobie, że, cóż, nie 
miałbym nic przeciwko, gdyby miały na to ochotę, któraś z nich. Albo obie.
312
Ale zboczyłem z tematu. A tak. Ta, jak jej tam, dziewczyna od kanapek. Wiem za 
to, że niewiele kobiet prezentuje się ładnie w fartuchu, ale ona jest jedną z 
nich i ma do tego naprawdę ładne ręce. Zawsze podwija rękawy i kiedy wyciąga 
rękę, żeby wydać resztę, widać małe włoski na jej rękach i trzeba się 
powstrzymać, żeby ich nie pogłaskać. Ma ciemnobrązowe, niemal czarne włosy, 
które wiąże w koński ogon albo upina na górze w coś w rodzaju węzła. Jasną cerę. 
Oczy — nie wiem. Nie, tak w ogóle, to ma oczy. Może niebieskie. Albo zielone. 
Albo może piwne. Trudno powiedzieć, gdy tak stoi wysoko nad człowiekiem, 
spoglądając z góry na nas, biednych głodnych śmiertelników. Widzicie, w naszej 
okolicy rzadko kiedy trafiają się jakieś kobiety. Prócz Denise, która się nie 
liczy, widzi się czasem jakieś starsze babki, ale żadnej, która byłaby 
zdecydowaną faworytką, gdyby nagle człowieka przypiliło. Nawet ta dziewczyna od 
kanapek nie byłaby taką oczywistą faworytką. W ogóle się nie maluje, w każdym 
razie niewiele. Chłopaki z nią flirtują, ma się rozumieć, i ja również, ale to 
tylko tak, dla żartu, żeby nie wyjść z wprawy. Sprawia wrażenie, jak by to 
powiedzieć... rozsądnej. W rodzaju tych dziewczynek, z którymi w szkole chodziło 
się w parach, gdy raz na dwa tygodnie szło się do biblioteki — no wiecie, tych 
świętoszkowatych dziewczynek, które każe się niegrzecznym chłopcom trzymać za 
rękę, żeby utrzymać ich w ryzach. Jak też ona może mieć na imię?
%asU
Mama ma czterdzieści lat, więc jest już stara, ale jeszcze nie tak bardzo jak 
tata. Tata ma czterdzieści jeden lat. Mama wciąż teraz powtarza: „Jak ten czas 
leci". Zaoszczędziłam trochę pieniędzy i kupiłam jej pudełeczko na pierścionki i 
inne drobiazgi. Jest z porcelany i mama powiedziała, że bardzo jej się podoba, i 
położyła je na swojej toaletce. Kupiłam je w zeszłą niedzielę, kiedy spotkałam 
się z tatą i tata zaproponował, żeby dokupić mamie kolczyki, żeby miała co 
włożyć do pudełeczka, więc wybrałam dla mamy parę, ale tata musiał dać mi na nie 
pieniądze, bo mi już nic nie zostało. Mama ma teraz bardzo, ale to bardzo 
czerwone włosy. Kiedy zobaczyłam je po raz pierwszy, skłamałam, że mi się 
podobają chociaż nie wygląda wcale jak moja mama, ale teraz nawet mi się 
podobają. Cassie też pofar-bowała sobie włosy, tylko że na blond. Jej kolor to 
Platynowy Blond, a mamy Ognista Czerwień. Spytałam, czy też mogę sobie 
pofarbować włosy, żeby też tak fajnie się nazywały, ale Cassie odparła, że w 
moim wieku urodzie nie potrzeba jeszcze pomagać, że jestem śliczna taka, jaka 
jestem, ale mogą mnie nazywać Angielską Różyczką albo Małą Księżniczką.
Mama urządza w domu przyjęcie, a ja jej pomagam. Cassie też przyjdzie nam pomóc. 
Będziemy mieli pizzę (mniam, mniam) i chleb czosnkowy (fuj), i sosy, i różne 
sałatki, i ciasto biszkoptowe z owocami i galaretką i sernik, i będę mogła nie 
iść spać do późna, bo to specjalna okazja, a jutro jest sobota.
Kiedy mama przymierzała swoją nową sukienkę, zadzwonił dzwonek u drzwi. Cassie i 
ja robiłyśmy obrzydliwą sałatkę z ryżu i całej masy innych rzeczy. W chwilę 
potem mama wróciła do kuchni z olbrzymim bukietem kwiatów i Cassie zaśmiała się:
314
— Och, widzę, że masz tajemniczego wielbiciela? A mama na to:
— Właściwie to od Scotta.
Potem położyła je na szafce i poszła się przebrać na górę. Cassie poprosiła mnie, 
żebym poszukała jakiegoś wazonu i włożyła kwiaty do wody. Potem dodała:
— Cóż, to miło ze strony twojego taty, prawda?
Więc powiedziałam, że tak. Zawsze kupował mamie kwiaty na urodziny, ale myślałam, 
że może w tym roku nie kupi, bo mama nic mu nie dała na jego urodziny. Ale może 
wyleciało mu to z pamięci.
Mama wróciła już w dżinsach, klasnęła w dłonie i powiedziała, że lepiej weźmie 
się wreszcie do tego sernika i że trzeba było upiec go wczoraj. Cassie spojrzała 
na nią z dziwną miną, na co mama mruknęła, że potem jej powie, a wtedy Cassie 
spytała, czy jeszcze za wcześnie na wino, a mama zaśmiała się, że owszem, ale co 
tam, raz się żyje, i wyciągnęła wino z lodówki. Cassie pozwoliła mi upić łyczek 
z jej kieliszka, ale wino było wstrętne i zostawiło mi dziwny posmak w buzi. Nie 
wiem, czemu dorośli bez przerwy chcą pić wino, bo obrzydliwie smakuje, a poza 
tym głupio się potem zachowują.
Scott
Powiedzcie mi, jeśli tylko mi się przywidziało, ale słowo daję, że moja żona ze 
mną flirtuje. Ta sukienka wyprawia ze mną dziwne rzeczy. Nie co dzień nosi takie 
kiecki. Pozostawia wyobraźni niewiele pola do popisu, chociaż ten dziwaczny 
doktorek wygląda, jakby wyobrażał sobie przeróżne rzeczy. Jeśli jeszcze raz 
położy dłoń na jej ramieniu, to pójdę tam i... i co? Załatwię go? Wyjdę z nim na 
zewnątrz? Mam wszcząć bójkę w środku urodzinowej imprezy Gail? Na pewno ją tym 
odzyskam, już to widzę. No dobra, ale nie można mnie winić za to, że przez 
pomyłkę wyleję piwo na jego spodnie.
Tylko spójrzcie! No, nie wierzę! Teraz bawi się jednym z jej kolczyków, 
przyglądając mu się z bliska, żeby tylko móc się do niej zbliżyć. Prawie stoi na 
jej nodze. Pan wybaczy, ale to moja żona. Och, litości — będziesz się musiał 
trochę bardziej postarać, bratku, a nie tylko udawać, że podziwiasz jej 
biżuterię, by móc się do niej przysunąć i jej dotknąć. Znamy takie sztuczki, nie 
urodziliśmy się wczoraj. Gail nie jest taka głupia. Nie da się nabrać na takie 
tanie zagrania.
Uśmiecha się do niego! No nie! Powinna raczej się nieco odsunąć. Jej sutki 
prawie dźgają go w pierś. Chrzanić to, ani myślę ustąpić z pola walki. A już 
zwłaszcza nie w tej marynarce. Mówiono mi, że wyglądam w niej piekielnie 
przystojnie. Podszedłem do bufetu i podjadając to i owo, zbliżałem się coraz 
bardziej do Gail.
— Wszystko w porządku? — Przez moment poczułem na plecach rękę Gail. Witam. 
Chyba jest ociupinkę wstawiona. Bardziej niż ociupinkę. Trzeba skorzystać z 
okazji.
— Mmm. Świetne żarcie.
Podniosłem rękę i objąłem ją delikatnie w talii. Oparłem się
316
pokusie zsunięcia ręki na jej pupę, choć przy tej sukience musiałem skupić na 
tym całą swoją uwagę. To ja, człowiek ze stali. Widzicie, jeśli chcę, potrafię 
się opanować.
— Sama to wszystko przygotowałaś? — spytałem, chcąc wciągnąć ją do rozmowy, ale 
jedyne, o czym mogłem teraz myśleć, to o tym, żeby zsunąć jej z ramion te 
cieniutkie ra-miączka i patrzeć, jak sukienka ześlizguje się na podłogę.
— Boże, nie. Cassie mi pomogła. I Rosie — była cudowna. I rzecz jasna, 
oszukaliśmy przy pizzach.
Jak na zawołanie z drugiego końca pokoju nadeszła Rosie i przytuliła się do 
mojego drugiego boku. Próbowałem nie wyglądać na przesadnie zadowolonego z 
siebie, ale w skrytości ducha piałem z zachwytu — widzicie, wszystko to można 
dostać w jednym pakiecie: męża, który nadal szaleje za swoją żoną jak głupi, 
rozkoszną córeczkę oraz — rozejrzałem się za Natem, który jak tylko napotkał mój 
wzrok, odwrócił się na pięcie i wymaszerował z pokoju.
Miałem słuszne przeczucia co do tego wieczoru, oby tylko udało mi się to dobrze 
rozegrać. Pora na następne piwo. Podążyłem w kierunku kuchni.
Tam zaś zastałem Nata, obskubującego dodatki z pizzy. Kiedy wszedłem, podniósł 
na mnie wzrok, ale nie odezwał się ani słowem. Rzucił ukradkowe spojrzenie na 
drzwi od ogrodu.
— Narty.
Widać było, jak zacisnął zęby.
— Chciałbym tylko z tobą porozmawiać. Pokręcił głową na nie.
— Proszę, Nat. Daj mi szansę, muszę... — Słowa uwięzły mi w gardle. Dlaczego mi 
się to nie udaje? Chciałem do niego podejść i zamknąć go w uścisku, powiedzieć 
mu, że go bardzo kocham, powiedzieć mu, jak to jest naprawdę. Czy to takie 
trudne? Nie wiem, jak załatwiać takie sprawy. Nigdy nie byłem w tym dobry. 
Ilekroć otworzę usta, wydaje się, że nic, tylko popełniam jakąś gafę.
317
W tym momencie otworzyły się drzwi i do kuchni wpadła Cassie objuczona stosem 
brudnych talerzy.
— Cześć, chłopaki! Dobrze się bawicie? — rzuciła dziarsko, lecz jej mina 
świadczyła o tym, że ma się na baczności. Kiedyś świetnie się dogadywaliśmy, 
Cassie i ja, ale chyba nie jestem już dłużej jej ulubieńcem. Podejrzewam, że 
moja obecność na przyjęciu zaskoczyła ją w takim samym stopniu, co pozostałych.
— Mm — mruknął Nat.
— Wpadłem tylko po piwko. — Otworzyłem lodówkę i niespiesznie zacząłem 
przetrząsać zawartość.
Cassie odłożyła talerze na szafkę.
— Mama pyta, czy wyjąłeś już tarte?
— Jasne. — Nat złapał za rękawicę kuchenną. — Już wyciągam.
Następnie zaczęli kręcić się w dwójkę wokół piecyka, dziobać tarte widelcem i 
szukać noży i czystego talerza, więc cóż ja mogłem wnieść do tej działalności? 
Nic. Wycofałem się do przedpokoju. Był pusty, więc czym prędzej pomknąłem 
schodami na górę. Zawsze mogłem powiedzieć, że tylko korzystałem z toalety, bo 
ta na dole była zajęta. Jak dziwnie znowu się tu znaleźć — legalnie, znaczy się, 
a nie w ramach moich sekretnych wizyt. Tym razem czułem się gorzej. Przedtem, 
kiedy sam otwierałem sobie drzwi dorobionymi kluczami, miałem uczucie, jakbym 
robił to tylko dla zabawy, dla żartu, wiedząc, że Gail nie ma pojęcia, że bywam 
w domu. Ale teraz było inaczej. Poszedłem do sypialni. Naszego pokoju. Miałem 
ochotę wyciągnąć się na łóżku, jak wtedy, gdy sam się tu wpuszczałem. Chciałem 
wsunąć się pod kołdrę i niby rozgwiazda na dnie oceanu, rozprostować ręce i nogi 
i z całych sił uchwycić się materaca, by nikt nie mógł mnie stamtąd ruszyć.
Nie położyłem się. Gdybym to zrobił, nigdy bym już nie był w stanie wstać. 
Wyszedłem tyłem z pokoju, nie odrywając wzroku od łóżka, jakby mogło się nagle 
na mnie rzucić.
318
Na dole wkroczyłem ponownie do walki. W salonie doktor Jak-mu-tam produkował się 
w jakiejś dennej polskiej pieśni ludowej. Odbiło mu czy co? Rzuciłem spojrzenie 
przez pokój na Nata i przez ułamek sekundy przybraliśmy ten sam wyraz twarzy, 
mówiący: „co za palant!" Nagle Nat przypomniał sobie, że jestem wrogiem 
publicznym numer jeden, zamienił swój półuśmiech w ziewnięcie i odwrócił wzrok.
Ja przynajmniej nie robię z siebie durnia. No dobrze, pozwólcie, że uściślę — 
przynajmniej nie robię z siebie durnia, wyśpiewując w towarzystwie pieśni ludowe. 
To też się chyba liczy, no nie? Tymczasem występ doktorka został skwitowany 
oklaskami i uśmiechami. Zapewne tylko z czystej grzeczności. Nie mam zamiaru 
śpiewać, by uwieść Gail, mowy nie ma. Lecz sytuacja dojrzała do podjęcia 
stanowczych kroków. Zmasowanego ataku. Stanąłem tuż za nią i dmuchnąłem 
leciuteńko w jej kark. Wzdrygnęła się lekko i jęknęła, tak cichutko, że trzeba 
by stać tuż za nią by ją usłyszeć, na tyle blisko, by czuć ciepło jej ciała i 
delikatny zapach szamponu we włosach. Potem odchyliła się do tyłu, aż nasze 
ciała lekko się dotknęły. Łagodnie zacisnąłem dłonie na jej ramionach, a ona nie 
zrzuciła moich rąk. Tania sztuczka, dmuchanie w szyję. Ale skuteczna, a na 
wojnie i w miłości wszystkie chwyty dozwolone, prawda?
*bt
— A ten co tu robi? — spytałem, trącając Rosie.
— A czemu niby tata miałby nie przyjść? — odparła, przeżuwając pizzę. Czasem 
straszny z niej lizus.
— Nie mów z pełną buzią.
— Sam tak robisz. Narty, proszę, nie zepsuj przyjęcia. Proszę cię, proszę. Nie 
możesz. Mama cię zabije, jak to zrobisz. To ona go zaprosiła. I to jej urodziny. 
— Rosie czepiała się mojej ręki, ciągnąc mnie za rękaw. — Nigdy, przenigdy się 
do ciebie nie odezwę, jeśli popsujesz przyjęcie. Do końca życia.
— Zostaw, Rozza. Rozciągniesz mi sweter. Spójrz tylko na niego, jak się 
podlizuje.
Tata pochylał się nad mamą, dolewając jej wina, stojąc tak blisko niej, że 
dotykał jej ręki rękawem marynarki. Tak, właśnie. Ubrał marynarkę, poza pracą. 
Mówiłem, że się podlizuje. A ona uśmiechała się do niego, dotykała jego ręki i w 
ogóle. A widzieliście jej włosy?! Bez komentarza.
Chciał do mnie podejść, żeby porozmawiać, ale złapałem talerz tej małej 
świętoszki, powiedziałem, że mam posprzątać, i śmignąłem do kuchni. No co, już 
prawie skończyła.
Zobaczyłem, że Rosie stanęła koło niego i opierała się o jego bok, robiąc tę 
swoją słodką minkę. A tata poklepał ją po głowie jak psiaka, nachylając się ku 
niej i udając, że interesują go te dziecinne bzdety, o których opowiadała. Potem 
Rosie pobiegła do stołu przynieść mu winogronowe pomidory, bo to jego ulubione, 
jakby rzeczywiście była szczeniakiem aportującym kapcie. Będę na nią wołał Burek. 
Noga, piesku! Noga, Burek! Tatuś przyszedł! Siad! Służyć! Pokaż tatusiowi nową 
sztuczkę! Założę się, że się tak podlizuje, bo chce nowy rower. Rzygać się chce.
320
Wtedy zauważyłem, że mama flirtuje, zupełnie wyraźnie z doktorem Jak-mu-tam, tym 
z przychodni. Z tym polskim gościem ze śmiesznym nazwiskiem, którego nikt nie 
potrafi wymowie. Śmiał się, a potem podkradł się jak gepard czający się na 
oźiarę i ujął między palce jeden z jej kolczyków, dotykając go w podejrzany 
sposób i kiwając w kółko głową, jakby nigdy w życiu me widział czegoś tak 
niesamowitego. Akurat! Jakby lekarz naprawdę mógł się interesować biżuterią i w 
ogóle! A mama dała się na to nabrać, odrzucając do tyłu głowę i chichocząc jak 
te głupie dziewczyny, co oglądają płyty w sklepie muzycznym. Przynajmniej tata 
był wściekły. Zacisnął rękę na butelce z piwem, a drugą ręką bawił się w 
kieszeni kluczami
Mama poszła do kuchni przynieść więcej pizzy, więc poszedłem za nią. 
v
— Hej! — zawołała. — Dobrze się bawisz, Narty? — Podeszła tanecznym krokiem do 
piecyka, próbując być na luzie Żenujące. — Przyszedłeś pomóc mi przy pizzach? 
Rzuć no mi tę rękawicę, dobrze?
— Mamo!
- Czemu krzyczysz, na litość boską? Co się stało?
- Nie sądzisz, że powinnaś po prostu, tego, no wiesz...
— Ze powinnam po prostu, tego, no wiesz, co? Nie cierpię, kiedy tak mówi.
— No cóż. Żłopiesz tyle wina, mamo, że przy takim tempie będzie trzeba co 
chwila latać do monopolowego.
— Nathan, nie jestem pijana. Wypiłam kilka kieliszków wina — nie, żeby cię to w 
ogóle powinno obchodzić. Do diabła, z jakiej racji nagle sądzisz, że możesz 
mówić mi, jak mam się zachowywać?
Kroiła pizzę w trójkąty z taką siłą, jakby siekała zwłoki albo cos w tym rodzaju, 
uderzając nożem ciach! ciach! ciach' 0 deskę.
— Ale — ciągnęła, ciach! ciach! — nawet jeśli miałabym cnotę upić się na 
czterdziestych urodzinach, to nie widzę naj-«miejszego powodu, dlaczego nie 
miałabym tego zrobić
321
— Świetnie. Jeśli ci nie przeszkadza, że robisz z siebie p0.
śmiewisko...
— Co masz na myśli? — Oparła rękę na biodrze, nie odkładając noża do pizzy.
Wzruszyłem ramionami.
— Nathan?
— Flirtowałaś z tatą, po tym, jak nas zostawił. I z tym lekarzem. Robisz z 
siebie idiotkę.
Mama odłożyła nóż.
— Lepiej odłożę ten nóż, bo nie chcę wylądować w więzieniu za dzieciobójstwo, 
Nathan. Naprawdę nie wiesz, kiedy przeciągasz strunę, prawda? Kiedy będę 
potrzebowała rady w kwestii zachowania się w towarzystwie od trzynastolatka, 
który sam nie słynie z opanowania i rozsądku, będę wiedziała, do kogo się 
zwrócić, zrozumiano? A tymczasem, jeśli masz zamiar zachowywać się jak 
rozkapryszony bachor i psuć nam wszystkim zabawę, to będzie lepiej, jeśli 
pójdziesz do łóżka, nie uważasz? — Rzuciła okiem na zegar kuchenny. — Tak, już 
po jedenastej. Marsz do łóżka.
— Żartujesz sobie ze mnie, tak? Rosie jeszcze nie śpi, a to jeszcze dzidziuś.
— Owszem, Nathan, ale w przeciwieństwie do ciebie, tak się nie zachowuje. 
Dobranoc. Zanim pójdziesz spać, powiedz dobranoc ciociom, Buni z dziadkiem i 
Cassie, i nie, nie możesz zabrać pizzy do pokoju, więc nawet nie pytaj.
— Nie mówisz poważnie.
— Zejdź mi z oczu, Nathan, w tej chwili — zanim cię ugryzę.
Miałem to gdzieś. Kto by tam zresztą chciał zostać na takiej dennej imprezie, na 
której gdzie się człowiek obejrzy, wapnia-cy rozlewają drinki, bachory kręcą się 
pod nogami, pełno lekarzy dziwaków, a mama robi z siebie idiotkę.
Htpsie
Włożyłam na przyjęcie moją aksamitną niebieską m v- ? i błyszczącą opaskę na 
włosy i mama zgodziła się J , enKę malowała sobie paznokcie, tylko że Cassie 
musiała tn P°" zrobić, bo kiedy ja je pomalowałam, to jakoś nie wyc/! ^ tak jak 
należy i trzeba było to wszystko zmyć. Pote spytała, czy mogłaby skorzystać z 
mojego lakieru ż^k" ,Cassie siebie pasowały. 
' eDysmy do
Nigdy nie zgadniecie, co się stało — tata przyszedł jęcie! Powiedział, że mama 
go zaprosiła, i kupił je;naprzy' i kwiaty. Mama rozpakowała prezent, a to była 
srebrna frezent letka do jej sukienki i naprawdę ładnie wyglądała. Był ans°" 
że mamie bardzo się spoobała, ale próbowała mu ją odri Yldać' wtarzała, że 
naprawdę nie może jej przyjąć, to by w ' P°~ w porządku. Ale tata nie chciał jej 
przyjąć z powrotem ? ?? dział, że zgubił paragon i że równie dobrze mama 
mo* P°wie" trzymać, bo jemu ona się na nic nie przyda i czy nie n, Ją Z&' po 
prostu potraktować tego jako prezentu, bez żadnych^7 wiązań. Tak czy inaczej, 
było widać, że jej się spodoh ??' zaraz ją założyła, a na ogół, jak mówi, że jej 
się coś ? ,?'. a wcale tak nie jest, to odkłada to z powrotem do pudełk tem 
chowa głęboko w szafce. ' a P°"
Doktor Jak-mu-tam z przychodni też przyszedł i • ? piosenkę i klaskał w ręce i 
tupał nogami, a wszyscy jSpiewał klaskali. To była ładna piosenka i ja też 
klaskałam, ale ^ teŻ wał po angielsku, więc nie wiem, o czym była. Chyba ? ?^' 
mu się mama, bo bez przerwy na nią patrzał, a tacie sie t ba ? nie podobało. 
C ° Wca"
323
Nat był naprawdę wściekły, że tata był na przyjęciu, i chcia} popsuć nam zabawę, 
więc mama wysłała go do łóżka i p0 ??? pierwszy w życiu mogłam pójść spać 
później niż Nat. Ale było fajnie.
Scott
7:42. Zobaczyłem czerwone cyferki budzika. Budzika po mojej stronie łóżka. 
Naszego budzika. Naszego łóżka. Wróciłem myślą do minionego wieczoru, gdy 
przesunąłem dłońmi po sukience Gail, po jej piersiach, czując jej ciało przez 
śliski materiał. Muskałem jej szyję i wsunąwszy palce pod ramiączka sukienki, 
zsunąłem ją z jej ramion, sukienka zaś zatrzymała się przez chwilę na jej 
piersiach i biodrach, by opaść na ziemię i utworzyć srebrny basen u naszych stóp. 
Gail została w samych majteczkach i sandałach, nagle zawstydzona, niepewna, 
roześmiana, ja zaś skierowałem ją w stronę łóżka, całując ją, gładząc jej ciepłe 
plecy i ściskając pupę, aż opadliśmy na łóżko. „Poczekaj" — szepnęła, siadając, 
by pomajstrować chwilę przy paskach sandałków i zrzucić je z nóg. Wyciągnąłem ku 
niej rękę i przygarnąłem ją do siebie, wędrując dłonią po wcięciu talii, 
pieszcząc piersi i brzuch, odszukując ślady po cesarskim cięciu. Moje palce 
sunęły dalej w dół, wzdłuż brzegów jej majtek, drażniąc się z nią, wędrując po 
miękkiej bawełnie, podążając ścieżką wzdłuż uda, gładząc ją przez materiał i 
czując, jak przyciska się do mnie, mocno, niecierpliwie, sięgając ręką do 
wybrzuszenia w moich spodniach. Szarpaliśmy pasek, próbując rozpiąć tę przeklętą 
sprzączkę, obydwoje niezdarni z niecierpliwości. „Jezu, o Jezu" —jęczałem, 
wyplątując się ze spodni i zrzucając koszulę. Przez chwilę zaczekałem, kołysząc 
się nad mą, nad zapraszająco rozsuniętymi nogami, nad jej uniesioną ku mnie 
twarzą — i wtedy — Boże, co za ulga — opadłem w nią, tonąc, zatracając się w 
niej, a poza nami nie było już mczego. Poruszaliśmy się, znajomi, ale i 
nieznajomi, po tak długim czasie, zderzając się biodrami, usta na ustach, 
przylepieni do siebie. Boże, jak dobrze — coraz szybciej — oooch
325
tak, tak, właśnie tak, oooch. Gail błagała: „Nie przestawaj, nie przestawaj!" 
Sięgnąłem dłonią w dół, czując na sobie nasze soki, i pocierałem ją delikatnie, 
potem szybciej, doprowadzając ją do szczytu, obserwując jej twarz, jej zamknięte 
oczy, aż p0. czułem przebiegający przez nią dreszcz i dobiegł mnie jej cichy jęk. 
Gail mruczała przytulona do mego ramienia, ja zaś pocałowałem ją we włosy i 
odpłynęliśmy w gorący, poplątany sen.
Dziś rano, budząc się, dostrzegłem budzik, potem obróciłem się, żeby spojrzeć na 
Gail, której głowa spoczywała na poduszce koło mnie, tam, gdzie powinna. 
Ostatnie kilka miesięcy wydawały się tylko koszmarnym snem. Może naprawdę mi się 
to przyśniło. Możemy zacząć dokładnie tam, gdzie skończyliśmy. Będziemy znów 
rodziną. Skleimy pęknięcia, aż nie będzie nawet widać, że kiedyś tu były.
Leżałem na plecach, wpatrując się w sufit i zacząłem sobie wyobrażać, jak to 
będzie. Na początek naprawię furtkę od ulicy. Założę zamki w oknach tylnej 
werandy — nie pozwolę, żeby pierwszy lepszy człowiek z ulicy wchodził do domu, 
gdy tylko przyjdzie mu na to ochota. Będziemy częściej wychodzić w dwójkę: do 
eleganckich knajpek, na tańce, przedstawienia. I całą rodziną. Na rowery. Na 
wybrzeże. Wakacje. Kornwalia. Grecja. Pływanie w spokojnym morzu. Może 
windsurfing. Zawsze chciałem tego spróbować.
Jedyne, czego mi teraz potrzeba do pełni szczęścia, to filiżanki herbaty i 
kanapki z bekonem. Nie. Teraz, kiedy postanowiłem zostać wzorowym mężem, 
przyniosę Gail herbatę do łóżka. Ostrożnie wyślizgnąłem się spod kołdry, by nie 
zbudzić Gail, nałożyłem spodnie i zszedłem na paluszkach na dół, skradając się 
jak złodziej. Czekałem, aż woda się zagotuje, i pogwizdywałem sobie wesoło. 
Będzie tak cudownie. Pląsałem po kuchni, nucąc sobie pod nosem, otwierając 
szuflady i zamykając je tyłkiem. Pamiętałem nawet, żeby wytrzeć z blatu ślady po 
herbacie. Rozpocząłem nowe życie. Wszystko będzie wspaniale. Wszystko będzie w 
porządeczku.
Catf
Z parteru dobiegły mnie odgłosy krzątaniny. Obcy mi hałas kogoś, kto wstał 
przede mną, plusk wody w zlewozmywaku, trzaskanie drzwiami od lodówki, stuk 
pokrywki od pojemnika na pieczywo. Może to Nat, któremu zrobiło się przykro za 
swoje wczorajsze paskudne zachowanie, może jak z poczwarki wyłonił się z niego 
wspaniały, dojrzały człowiek? Może Rosie wstała napić się mleka. Odwróciłam się, 
żeby spojrzeć na zegarek — 7:51. Zamknęłam znowu oczy i pomyślałam sobie, że 
miałam dziwny sen. Za dużo wczoraj wypiłam, stanowczo za dużo, i stąd te dziwne 
sny. Dziwne, niegrzeczne sny. Między udami wyczułam niewątpliwą lepkość. Może mi 
się poszczęściło i uwiodłam doktora Wojczeka? Drogi Boże, oby tylko to był 
doktor Wojczek, błagałam, wiedząc, że to nieprawda, pamiętając, jak pocałował 
mnie delikatnie w policzek, gdy żegnał się wczoraj, ściskając moją dłoń. 
Przewróciłam się na drugi bok. W poduszce koło mnie widniało wyraźne wgłębienie. 
Wgłębienie w kształcie Scotta. O cholera!
%
Dziś rano szedłem na dół napić się soku i byłem już w po-łowię schodów, kiedy z 
kuchni dobiegł mnie śpiew. Śpiew mężczyzny. I to nie jakiegoś tam mężczyzny. 
Mojego taty. Za Chiny nie umiałby zaśpiewać bez fałszowania, więc ??? ma mowy, 
żeby mógł to być ktoś inny. Podkradłem się więc cichutko na dół i ukradkiem 
wsunąłem głowę do kuchni. I rzeczywiście, to on. Co on, u diabła, tutaj robi? O 
nie. Nie wierzę. No, nie wierzę. W jednej chwili mama ładuje wszystkie jego 
manatki do worków na śmieci i nie chce nawet skalać sobie ust jego imieniem, a w 
następnej pozwala mu wrócić i, no wiecie. Jeśli on się wprowadzi z powrotem, to 
ja tu nie zostanę. Jak ona może, po tym wszystkim, co nam zrobił, i w ogóle?
Tata pląsał po kuchni w samych spodniach, parząc herbatę i podśpiewując. Nie 
powinien hałasować, bo zbudzi Rosie. Prawdę powiedziawszy, wyglądało to nawet 
zabawnie, kiedy tak otwierał co chwila jakąś szufladę i zamykał ją tyłkiem. Sam 
bym spróbował.
Ale nie powinno go tu być. Na początku, kiedy nas zostawił, nie było zbyt fajnie. 
Było ciężko. Rozumiecie — był w pobliżu przez całe moje życie, po czym nagle 
obudziłem się pewnego ranka, a jego już nie było. Potem mama zaczęła wciskać nam 
ten cały kit w stylu: „Wasz tata i ja musimy trochę od siebie odpocząć". Nie 
wiem, czemu go kryła, skoro to on odszedł. Mógł nas najpierw uprzedzić. Przecież 
mógł nam przyjść wytłumaczyć, co się dzieje. Wysłuchałbym go. Nie jestem za mały. 
Ale on nawet nie spróbował. Po prostu odszedł, zwalając to na mamę, żeby coś 
wymyśliła.
Ale teraz — teraz już się do tego przyzwyczailiśmy, do tego, że go tu nie ma. I 
zupełnie dobrze sobie bez niego radzi-
328
my- Już go nie potrzebujemy. Tylko że właśnie teraz wydaje mu się, że może sobie 
wrócić, jak gdyby nigdy nic, jakby wyskoczył tylko po mleko i po prostu zajęło 
mu to trochę dłużej, niż myślał.
Nie ma mowy, stary. Sorry, ale nic z tego. Nie będę siedział spokojnie, kiedy 
oni obydwoje będą się szarpać wte i wewte, a on będzie się wprowadzał i 
wyprowadzał, kiedy tylko przyjdzie mu na to ochota. A jeśli mama chce robić z 
siebie ostatnią idiotkę, to jej sprawa. To są właśnie rodzice! A Rosie będzie 
skakać z radości: „Tatuś wrócił! Tatuś wrócił!" Rzygać się chce.
Podliczę moje oszczędności, zobaczę, ile mam już pieniędzy, jak daleko mogę 
pojechać. Potem może wpadnę do Steve'a, sprawdzę, czy chciałby się ze mną zabrać. 
Joannę nie pojedzie. Wiem, co by powiedziała: „Porozmawiaj o tym z mamą". Łatwo 
jej mówić, ma normalnych rodziców, a nie takich szaj-busów jak ja. Mógłbym też 
pogadać z Jasonem. Też ma dennych starych, którzy doprowadzają go do szału. Może 
będzie wiedział, co robić.
CaiC
Scott sądzi, że jeśli — no cóż, że jeśli wylądowaliśmy razem w łóżku, to 
wszystko między nami jest znowu w porządku To było głupie, bardzo głupie. Nie 
mogę uwierzyć, że mogłam być aż taka głupia. Gdzie ja, u licha, miałam głowę? 
Nie mogę winić za to Scotta, choć bardzo bym chciała, bo wszyscy wiemy, że nie 
potrafi się opanować. Przyznaję, że właściwie było bardzo miło. Lepiej niż 
zwykle — to znaczy lepiej niż kiedyś. Od wieków już nie byłam tak podniecona. 
Ale to był błąd, olbrzymi błąd. Za dużo wypiłam, wino z pewnością było częściowo 
temu winne. No i czułam się taka... Jaka? Jakaś taka podochocona. Tak, 
podochocona i rozflirtowana i — i stara. O Boże, nie pozwól, żeby się okazało, 
że zrobiłam to z wdzięczności, że w podeszłym wieku lat czterdziestu komuś 
jeszcze wydałam się atrakcyjna. To takie żałosne, że aż brak mi słów. Nie, nie 
sądzę, żeby to tylko o to chodziło. Może chciałam spróbować ocalić — co? Nie 
wiem. Po prostu cokolwiek, coś dobrego z tego, co nas łączyło, co kiedyś było 
między nami. Ten ranek był koszmarny. Scott paradował dumnie jak nagrzany 
kogucik. W końcu jakoś udało mi się go pozbyć; wytłumaczyłam mu, że nie chcę, 
żeby dzieci przeżyły wstrząs, i że moi rodzice zapowiedzieli się z wizytą, a nie 
jestem pewna, kiedy się zjawią. Obiecałam, że później do niego zadzwonię. 
Próbował pocałować mnie na progu, ale zbyłam go szybkim całusem i pogoniłam, 
żeby się zbierał.
Za bardzo mi było głupio, żeby zadzwonić do Mari albo Lynn, zwłaszcza po tym, 
jak pozwoliłam im nawijać, jak to dobrze, że rozstałam się ze Scottem. Mari 
nigdy nie należała do jego zagorzałych wielbicielek, ale wziąwszy pod uwagę, 
jaka z niej snobka, nic dziwnego. Lynn kiedyś go lubiła, ale przez
330
oStatnie kilka lat zmieniła się w facetofoba. Scott zwykł mawiać, że po prostu 
przydałoby się jej dobre bzykano, ale można się było po nim spodziewać, że 
wyskoczy z czymś takim, więc strofowałam go, żeby nie powtarzał takich okropnych, 
szowinistycznych, seksistowskich bzdur. Ale miał świętą rację. Przekręciłam więc 
do Cassie i wszystko jej wyznałam.
— Tak coś mi się zdawało na tej imprezie, że kombinujecie ze sobą. Miło 
wiedzieć, że tobie też zdarzy się puścić z facetem, jak nam wszystkim.
— Cóż, formalnie rzecz biorąc, ciągle jeszcze jesteśmy małżeństwem.
— Och, rozchmurz się. Dobrze ci zrobi, jak raz na jakiś czas spadnie ci ta 
twoja aureola.
— A co to ma niby, do cholery, znaczyć? Robisz ze mnie zarozumiałą świętoszkę.
— Tylko żartowałam. Tak czy siak, opowiadaj. Dobrze było? Było warto? Czy stara 
miłość faktycznie nie rdzewieje? Nie stracił swych umiejętności?
— Ty wścibska babo! Szczerze mówiąc, było nieźle, lepiej, niż bym się 
spodziewała. Może to po prostu dlatego, że byłam na głodzie?
— Święta racja. Głód najlepszym kucharzem.
— Hej! Mogłabyś przestać? Mówiłam, że był niezły.
— Oho. Bronisz go. A więc wciąż coś do niego czujesz?
No cóż, ma się rozumieć, że wciąż czułam coś do Scotta. Przede wszystkim 
irytację i frustrację. Nie potrafię sobie wyobrazić, żebym kiedykolwiek mogła 
być zupełnie obojętna względem Scotta. Nie jestem pewna, czy to w ogóle możliwe, 
kiedy ma się za sobą wspólne małżeństwo.
Westchnęłam.
— Nie, Cassie. Nic z tych rzeczy. Słowo. To już skończone. Nie wiem, gdzie ja 
miałam głowę, żeby pójść z nim do łóżka. Nie miałam takiego zamiaru, to był 
niewybaczalny błąd. Ale boję się, że Scott ubzdurał sobie, że przed nami dragi 
mie-
331
siąc miodowy. Spodziewam się go tu w każdej chwili, razem ze wszystkimi jego 
manatkami.
— Och, Gail. I co ty teraz zrobisz?
— Halo, jest tam kto? A jak ci się wydaje, po co do ciebie dzwonię, najlepsza 
przyjaciółko? To twoja działka. Na co czekasz, udziel mi jakieś rozsądnej rady.
— Nie ma sprawy. No dobra, jesteś gotowa?
— Długopis przyszykowany, możesz strzelać.
— Zrób to szybko i zrób to teraz.
— Co? To już wszystko. Niby co?
— Powiedz mu, głupia. Jeśli naprawdę jesteś w stu procentach pewna, że nie 
chcesz jeszcze raz spróbować, to przestań go zwodzić. Rusz tyłek i przekaż mu 
dobrą nowinę, zanim zacznie się pakować.
— Może by mu posłać liścik?
— Nie. Zrób to osobiście. Jeśli chcesz, zabiorę gdzieś dzieciaki. Po południu 
będę wolna. Mogę później wpaść zobaczyć, jak ci poszło.
— Masz na myśli, żeby mnie sprawdzić.
— Nazwij to, jak chcesz. Do dzieła, mała.
Och, błagam, nie zmuszajcie mnie do tego. Czy nikt inny nie mógłby się tym zająć, 
proszę? Marnie się czuję. Muszę się iść położyć. Okej, już dobrze. Oddycham 
głęboko i jestem już zupełnie, zupełnie spokojna. Zadzwonię do Scotta i powiem 
mu, że musimy się spotkać i porozmawiać. Powiem mu to spokojnym, kulturalnym 
głosem, ale nie za serdecznym. Powiem, że to był błąd z mojej strony, że bardzo 
mi przykro, jeśli wprowadziłam go w błąd, i że z pewnością nie miałam takiego 
zamiaru. Powiem, że było miło, dziękuję, ale że to niczego nie zmieniło. Będzie 
dobrze. Nie będzie tak źle, jak to sobie wyobrażam, nigdy nie jest tak źle, jak 
się tego obawiamy, to jak z wizytą u dentysty. Och, Boże, chciałabym, żeby znowu 
było wczoraj. Nie tknęłabym ani kropli alkoholu. W ogóle bym go
332
nawet nie zaprosiła na to przyjęcie. Albo chciałabym żebv ' było jutro i żebym 
miała to za sobą. Może wcale się tym ?? przejmie. Pewnie sam też tego żałuje. 
Żałuje i łamie sobie głowę, jak mi to powiedzieć. Będzie dobrze.
Scott
Gail zadzwoniła do mnie na komórkę.
— Scott — rzekła. — Wybacz, że ci przeszkadzam, ale myślę, że powinniśmy 
pogadać. To jest, porozmawiać.
Była bardzo uprzejma. Poważna i uprzejma. To zły znak.
Nie wykrzyknęła:
— Kochanie! Wczorajsza noc była cudowna! Albo:
— Dzięki temu uświadomiłam sobie, jak bardzo mi ciebie
brakowało. Albo:
— Wracaj dziś wieczorem. Zrobiłam już dla ciebie miejsce
w szafie.
Powiedziała, że chce się ze mną spotkać i porozmawiać. Ale trzeba przyznać, że 
jak dotąd, gadanie nie wychodziło mi na dobre, prawda? Ilekroć otworzę usta, 
kończy się na tym, że tylko wszystko pogarszam. Więc rozumiecie, dlaczego nie 
skakałem z radości, kiedy usłyszałem, że Gail chce ze mną porozmawiać. Zamiast 
tego, o dziwo, zachowałem pełen spokój, a to dla mnie coś nowego. Byłem 
całkowicie spokojny i nie mogłem się temu nadziwić, tak to do mnie niepodobne.
— Rozumiem — odpowiedziałem. — Porozmawiać. Świetny pomysł. Może wpadnę dziś 
wieczorem?
— Lepiej, jak nie będzie dzieci. Cassie zabiera je dziś na basen. Powiedzmy, 
koło drugiej? Wpół do trzeciej?
Byłem jeszcze w pracy, ale w soboty pracujemy krócej, więc o drugiej powinienem 
już móc się urwać, zresztą i tak Spokojnie dziś u nas jak w grobie. Harry 
sprawdzał na zaple-
334
czu, czy mamy wszystko, czego będzie potrzebował do tej oszklonej werandy, którą 
ma się zająć od poniedziałku. Lee i Martina nie było, a Gary niby to sprzątał 
warsztat, lecz we właściwym sobie tempie — baaardzo powoli, jakby znajdował się 
na księżycu. Zaniosłem Harry'emu herbatę i paczkę markiz.
— Dzięki, stary. — Harry pochylił głowę nad kubkiem i podmuchał na herbatę. — 
No i co zaplanowałeś na jutro? Co słychać u mojego aniołka? — Harry ma bzika na 
punkcie Rosie. I Nata. Zawsze o nich pyta. Razem z Maureen traktują je jak 
własne wnuki, nic dziwnego, zważywszy, że ich rodzone wnuki mieszkają ileś tam 
tysięcy mil stąd.
— Jest wprost kochana. Istny aniołek. Pomaga mi urządzić mieszkanie. Znasz ją. 
Przed dwudziestką będzie już rządziła krajem.
— A...? — Tu urwał i siorbnął trochę herbaty, nie patrząc na mnie. — Coś się 
zmieniło?
Pokręciłem głową.
— Nie. Nadal jestem w niełasce. — Przykucnąłem i dotknąłem brzegu szyby, jakbym 
chciał coś sprawdzić. — Tęsknię za nim, wiesz? Nic na to nie poradzę.
Harry położył mi dłoń na ramieniu.
— Wiem — mruknął. — Nie poddawaj się.
— Cześć. — Gail wsunęła sobie włosy za uszy, przez co nagle wyglądała na młodą 
dziewczynę. Mogłaby być starszą siostrą Rosie. — Wejdź, proszę.
Pochyliłem się ku niej, lecz odwróciła lekko głowę, uśmiechając się z 
zakłopotaniem, więc tylko cmoknąłem ją w policzek.
Usiadłem przy kuchennym stole, podczas gdy Gail kręciła się po kuchni, parząc 
kawę, przetrząsając otchłanie zmywarki w poszukiwaniu czystych kubków i ogólnie 
robiąc masę zamieszania.
— Herbatnika?
335
Czułem wyraźnie, że stara się odwlec chwilę, gdy będzie musiała wydusić z siebie 
to, co chciała mi powiedzieć. A i ja nie mogę powiedzieć, żeby mi się do tego 
spieszyło. Pogryzałem sobie wolniutko ciasteczko, oglądając je między kęsami z 
takim zainteresowaniem, jakby była to wyjątkowa, dopiero co odkopana moneta ze 
starożytnego Rzymu, a nie ciasteczko z czekoladą i orzechami laskowymi.
__ A więc — rzekła Gail.
— A więc — odparłem. Roześmiała się.
— Wczorajsza noc... — Podłożyła sobie ręce pod nogi i siedziała na nich niczym 
mała dziewczynka.
— Było cudownie. — Uśmiechnąłem się do niej. — Naprawdę wspaniale.
Zarumieniła się i zaczęła bawić się nerwowo łańcuszkiem
na szyi.
__ Tak rzeczywiście było bardzo miło, prawda? — Zabrzmiało to jak opis 
podwieczorku u cioci. — Hm. Tak. Eee...
Wiedziałem oczywiście, do czego zmierza. Nie myślicie chyba, że jestem taki 
głupi? Gdybym się niczego nie nauczył przez te ostatnie miesiące, byłbym 
rzeczywiście beznadziejnym przypadkiem. Może i nie jestem uosobieniem 
wrażliwości, ale nie jestem też kompletnym przygłupem. Niech się trochę pomartwi, 
to wszystko. Ani myślę ułatwiać jej zadanie.
__ Hmmm? — mruknąłem, biorąc następne ciasteczko.
Wtedy wstała, podeszła do ekspresu do kawy i udawała, że przy nim majstruje.
__ To nie takie łatwe. — Gail stała obrócona do mnie plecami. Pochyliła głowę, 
jakby zaglądała do ekspresu, lecz nagle zobaczyłem, że trzęsą jej się ramiona i 
zrozumiałem, że płacze. Nie dobiegł mnie żaden dźwięk, lecz bez dwóch zdań
płakała.
Wstałem i podszedłem do niej, kładąc j ej dłoń na ramieniu. — Nie-e-e — wyjąkała 
przerywanym od szlochu głosem-
336
— Ty — nic — nie — rozumiesz... To nie... Ja — nie — mogę... Ja — nie... Ty...
Objąłem ją delikatnie ramionami i poczułem, że tuli się do mnie. Od tak dawna 
marzyłem o tym, żeby wziąć ją w ramiona, i oto tuliłem ją do siebie, ale nie 
było tak, jak to sobie wyobrażałem. Nie tak to sobie wyobrażałem, ale właśnie 
tak, a nie inaczej, to wyglądało. Rozszlochała się, jej ciałem wstrząsały 
dreszcze, ona zaś tuliła się do mnie, usiłując mi coś powiedzieć, wykrztusić z 
siebie jakieś słowa.
— Już dobrze — wyszeptałem, tuląc ją jak dziecko, jak Nata, gdy był mały i 
męczył go zły sen. — Ćśśś, już dobrze. Już wszystko wiem. Już rozumiem. Już 
rozumiem.
I naprawdę rozumiałem.
Już za późno dla Gail i dla mnie. Od dawna już było za późno. Myślę, że Gail 
zdawała sobie z tego sprawę — może nawet zanim zatrzasnęła za mną drzwi tamtej 
nocy. Potrzebowałem po prostu wiele czasu, by to zrozumieć. Łudziłem się, że 
tylko dlatego, że poszliśmy do łóżka, znaczy to, że między nami znów wszystko 
będzie dobrze, że zapomnimy o dawnych urazach i że wszystko będzie na powrót tak 
jak przedtem. Ale Bogiem a prawdą, wiedziałem, że to nie może być aż takie 
proste. Lubiłem myśl o „nas", rozumiecie? O przynależności — do rodziny, do 
związku. Lubiłem być częścią czegoś większego niż ja sam. Ale teraz nie byłem 
już nawet pewien, czy „my" jeszcze w ogóle istniejemy. Najlepszą rzeczą w naszym 
związku były dzieci — i nadal je mamy, więc może mimo wszystko nie ułożyło nam 
się tak najgorzej. Nie wiem, dlaczego Gail jeszcze raz się ze mną przespała. 
Może po prostu trochę za dużo wypiła — najwyższy czas skończyć z pochlebianiem 
sobie i wmawianiem, że nie mogła mi się oprzeć; może po prostu potrzebowała 
trochę czułości, a potem ją poniosło; może nie czuła się najlepiej z powodu tej 
czterdziestki i chciała poczuć się młoda, cudowna i seksowna. Bóg mi świadkiem, 
że nie mogę jej za to
337
winić. A może, tak jak ja, chciała wszystko naprawić, choćby tylko na jedną noc, 
udać, że na nowo jesteśmy młodzi, bez dzieci, bez zmartwień, bez obowiązków i że 
życie jest łatwe.
Wciąż się zastanawiam, czy był jakiś jeden moment, kiedy to, co mieliśmy, znikło, 
jakby wymknęło się tylnymi drzwiami dziesięć minut przed północą? Chyba nie tak 
to się odbywa. Zapewne działo się to powoli, stopniowo osuwało się nam spod stóp, 
jak niepewny grant nad urwiskiem, my zaś byliśmy za bardzo zaaferowani życiem z 
dnia na dzień. Wszystko zaczęło się niedługo po narodzinach Rosie. Wydawało się, 
że dla nas już nie ma czasu. Byliśmy już tylko rodzicami. Jasne, spotykałem się 
z kumplami, a Gail wychodziła raz w tygodniu na miasto z przyjaciółką albo 
którąś ze swoich sióstr, ale kiedy byliśmy sami, kończyło się na tym, że 
oglądaliśmy telewizję albo wypożyczaliśmy film na wideo.
I nawet nie o to chodziło. Wciąż pamiętam, co powiedział mój szwagier, kiedy 
żenił się z moja siostrą, Sheilą. Doug to naprawdę zabawny facet i myśleliśmy, 
że wygłosi iskrzącą się od dowcipu mowę. Ale nie. Mówił tylko o tym, jaka Sheila 
jest wspaniała i jak bardzo ją kocha, i na końcu — nigdy tego nie zapomnę — 
dodał: „Bycie z nią pomaga mi dawać z siebie wszystko, co najlepsze. Kiedy z nią 
jestem, czuję się lepszym człowiekiem". Trochę mnie wtedy zatkało, ale wtedy 
jeszcze nie wiedziałem, dlaczego. Widzicie, z nami tak nie było — przynajmniej z 
mojej strony, a myślę, że również Gail. Nie wyzwalaliśmy w sobie tego, co w nas 
najlepsze, a jeśli trwa to zbyt długo, to człowiek może zapomnieć, że w ogóle 
drzemie w nim coś wartościowego.
Patrząc wstecz, czuję się jak ostatni idiota, że tak długo się łudziłem, że 
między nami wszystko się jeszcze ułoży. Nawet sześciolatek zrozumiałby, że Gail 
nie chce, żebym wrócił, ale ja uparcie ignorowałem wszystkie oczywiste sygnały, 
wmawiając sobie, że wszystko będzie po staremu i że będę mógł ot tak, jak gdyby 
nigdy nic, wślizgnąć się na powrót do mojego starego życia, jak do wytartych 
dżinsów, i że wpasuję się w nie
338
jak ulał. Pewnie tak było łatwiej. Jak długo przekonywałem siebie, że Gail 
pozwoli mi wrócić, nie musiałem właściwie niczego robić. Mogłem sobie dryfować, 
bez żadnych planów na przyszłość, bo wszystko miało się ułożyć, gdy tylko znajdę 
się znowu w domu. Ale tak by się nie stało. Gail nadal byłaby Gail, a ja nadal 
byłbym sobą. Znowu dzielilibyśmy łóżko i dach nad głową udając, że wszystko w 
porządku, i wmawiając sobie, że tak jest lepiej ze względu na dzieci. I że 
lepiej być nieszczęśliwym w towarzystwie niż samotnie, prawda? I co z tego, że 
już od tak dawna się nie kochamy, że nie mamy już nawet mglistego wspomnienia, 
jak to jest, kiedy żyje się pełnią życia, czując bicie serca i krew pulsującą w 
żyłach. Przynajmniej ta draga osoba to ktoś znajomy, prawda? Przynajmniej ktoś 
siedzi naprzeciwko nas przy śniadaniu, nawet jeśli każdego ranka łapiemy się na 
tym, że znowu czytamy informacje na tylnej ściance pudełka z płatkami, żeby 
tylko nie musieć spojrzeć tej drugiej osobie w oczy i zrozumieć, że nie mamy 
sobie już nic do powiedzenia.
%t
Jak ona mogła do tego dopuścić? Jak mogła pozwolić mu odejść od nas po raz drugi? 
W ogóle nie powinna była mu pozwolić przekroczyć progu tego domu, a co dopiero 
zapraszać go na przyjęcie, rzucać mu powłóczyste spojrzenia i pozwolić na, no 
wiecie. A teraz znowu sobie poszedł. Przynajmniej Rosie nic o tym nie wiedziała.
Cassie ostatnio często do nas wpada i siedzą z mamą do późna w noc, pijąc wino i 
wyjadając całe lody z lodówki, a mama ciągle wisi na telefonie i gada albo z nią, 
albo z ciocią Mari, albo z ciocią Lynn. Kiedy przechodzę koło niej, zniża głos i 
nie mówi niczego ciekawego, a potem mruczy: „Yhm..." albo „Poczekaj chwilkę" i 
czeka, aż sobie pójdę.
Powinna była go strzelić z całej siły. Ja bym tak zrobił. Kiedyś w szkole 
gnębili takiego chłopca ode mnie z klasy, no nie? Simona. I kiedy się to wydało, 
w szkole zaczął się ten cały cyrk z siedzeniem w kółeczku i mówieniem, co o tym 
myślimy, i przerabianiem do znudzenia tej części regulaminu szkoły, która mówi o 
znęcaniu się nad słabszymi. Co za głupota. I tak po całej szkole porozwieszane 
są plakaty z regulaminem i tymi wszystkimi nakazami i zakazami, jak to mamy się 
zachowywać, być uprzejmi, nie żuć gumy na lekcjach i nie niszczyć szkolnych 
sprzętów, a i tak nikt nigdy tego nie czyta. W każdym razie napisali o tym do 
wszystkich rodziców i mama upierała się, że musimy porozmawiać. Powiedziałem jej, 
że nikt mnie nie zaczepia, ale uparła się, że musimy o tym porozmawiać, 
zwłaszcza że Rosie miała kiedyś taki problem. Ale to było wieki temu i od tego 
czasu nic takiego już się jej nie przydarzyło. Mama powiedziała, że to ważne, 
żebym pamiętał, że jeśli kiedykolwiek, ktokolwiek próbowałby się nade mną znę-
340
cać, to mam pójść z tym prosto do niej albo do taty i poinformować o tym panią w 
szkole i te pe, i te de. Tata tylko skinął głową i powiedział, że mama ma rację, 
ale kiedy później poszliśmy na rolki, powiedział:
— Jeśli ktoś kiedyś będzie się nad tobą znęcać, Narty, jeśli będzie ich kilku, 
musisz się zorientować, kto jest szefem, i dorwać go, jak będzie sam, i walnąć 
go z całych sił, a potem będziesz już miał ich z głowy.
Mama mówi, że nic nigdy nie usprawiedliwia przemocy i że zawsze wszystkie 
problemy można rozwiązać za pomocą rozmowy, ale ona z tatą właśnie tego 
spróbowali i sami spójrzcie, w jakim bagnie wylądowaliśmy. Tata mówi, że ludzie, 
którzy mówią, że nie ma usprawiedliwienia dla stosowania przemocy, na ogół sami 
nigdy jej nie doświadczyli, i że jeśli jakiś gnojek będzie chciał ci spuścić 
łomot, to zwracając się do niego słowami: „Doprawdy sądzę, że powinniśmy o tym 
spokojnie porozmawiać", niczego się nie wskóra. Bo kogo obchodzą dobre maniery, 
kiedy leży się w rynsztoku z rozwaloną głową?
Gotowałem wodę na zupkę minutkę, gdy do kuchni weszła mama.
— Jak leci? — zagaiła. Wskazałem głową czajnik.
— Woda właśnie się gotowała. — Wzruszyłem ramionami. — Zrobić ci kawy? 
Rozpuszczalną, znaczy się. Nie będę się użerał z ekspresem.
Na jej twarzy pojawił się dziwny wyraz. Jezu, to tylko kawa.
— A tak, tak, poproszę. Dziękuję ci, Nathan. To bardzo miło z twojej strony.
— Dobra, spoko. Nie przesadzaj, to nic takiego.
— Dla mnie tak.
Usiadła przy stole i podałem jej kawę i tylko trochę mi się wylało.
— Masz ochotę się przysiąść?
341
Lepiej, jak się stoi. Dzięki temu można bardziej urosnąć. Stałem, opierając się 
o szafkę.
— Mm.
— Nathan.
Wpatrywała się w kubek, dotykając go co chwila jak jakąś sztabkę złota albo co, 
jakby nie mogła uwierzyć, że naprawdę stoi przed nią na stole.
— Mm. — Żadnego wykładu, błagam. Dajcie mi spokój.
— Nat. Wiem, że te ostatnie kilka miesięcy musiało być dla ciebie bardzo dziwne 
i pogmatwane.
— No i? — Dziobnąłem makaron widelcem i zamieszałem go.
— Nie martw się, nie zamierzam prawić ci kazań. Po prostu posłuchaj mnie przez 
chwilkę.
— Okej. Strzelaj.
— Chyba trochę to wszystko sknociłam...
— Mm.
— Właśnie. Cóż, to prawda. Nie można tego inaczej ująć. Wydaje mi się, że w 
pewnym sensie Rosie było łatwiej, bo jest młodsza i nadal spotyka się z tatą. 
Ale ty... Martwię się o ciebie, Nat.
— Nic mi nie jest. — Wpakowałem sobie widelec pełen makaronu do ust, ale był 
jeszcze za gorący.
— Naprawdę nie chcę, żebyś myślał, że tata to czarny charakter w tej całej 
sprawie.
Przewróciłem oczami. Litości. Facet zostawił nas i nawet się za siebie nie 
obejrzał. Jak inaczej można go nazwać?
— Nie, Nat, naprawdę. Wiesz, wydaje mi się, że kiedy między dorosłymi się nie 
układa i wszystko sprawia wrażenie jednego wielkiego bałaganu, to wtedy nie ma 
dobrych ani złych bohaterów, rozumiesz? Są tylko zwykli ludzie, którzy starają 
się jak mogą...
— Tak, jasne.
— .. .starają się jak mogą, choć dla kogoś z zewnątrz może to tak nie wyglądać.
342
Wbiłem widelec w makaron i znowu go pomieszałem. Jeśli się tego nie zrobi, nie 
będzie porządnie wymieszany od spodu.
— Wiesz co? — truła dalej mama. — To jak z pływaniem: płyniesz najszybciej jak 
możesz i bardzo, ale to bardzo się starasz, ale... no cóż, czasem po prostu nie 
można wygrać. Bo tak po prostu już w życiu bywa.
— Ja jednak jakoś wygrywam. Tylko nie na plecach i nie motylkiem.
— Racja. Ale miej trochę współczucia dla całej reszty, która płynie o kilka 
długości za tobą, co?
Wstała potem i zaczęła wyjmować rzeczy z lodówki i szafek, żeby zrobić nam 
kolację.
— Chodzi mi tylko o to, żebyś postarał się nie obwiniać tak bardzo taty, dobrze? 
A gdybyś zdecydował się dać mu jeszcze jedną szansę, spotkać się z nim w 
niedzielę, to by wiele dla niego znaczyło, naprawdę.
— W takim razie szkoda, że o tym nie pomyślał, zanim nas zostawił, no nie?
— Zostawił? Co masz na myśli? Niczego takiego nie zrobił, Nat. Sądziłam, że 
wszystko sobie wyjaśniliśmy. Myślałam, że to zrozumiałeś — przechodziliśmy 
ciężki okres i musieliśmy trochę od siebie odpocząć.
Błagam. Czy ja wyglądam na Rosie? Nie kupuję tego. Czy ona naprawdę myśli, że 
jestem taki głupi?
— Mm.
— Tak właściwie to było na odwrót. To ja wyrzuciłam, hm, to ja poprosiłam tatę, 
żeby się wyprowadził.
Przestałem mieszać makaron. Zauważyliście kiedyś, że wygląda jak robaki? 
Oślizgłe, wijące się robaki. Martwe robaki.
To na pewno nieprawda. Tylko tak mówi, żeby go kryć. Dorośli zawsze twierdzą, że 
nie wolno kłamać, a sami łżą przez cały czas. Nie można wierzyć w nic, co mówią. 
Żadnemu z nich.
Scott
To już ostatni raz. Absolutnie, zdecydowanie ostatni. Już nigdy więcej nie wrócę 
do domu. No, nie bez zaproszenia, nie w ten sposób, zakradając się jak złodziej. 
Nawet nie wiem, dlaczego teraz tu jestem — tyle że mam wrażenie, jakby to było 
pożegnanie. Obszedłem wszystkie pokoje, dotykając mebli poklepując kanapę jak 
psiaka, przesuwając ręką wzdłuż kredensu, spacerując palcami po telewizorze, a 
potem zrobiłem sobie kawę i powędrowałem na górę do naszej starej sypialni. 
Teraz już tylko pokoju Gail. Otworzyłem szafę i przesunąłem dłonią po ubraniach, 
dotykając ich, przypominając sobie, kiedy ostatnio je nosiła. No dobrze, na ogół 
nie przypominając sobie — Gail zawsze marudziła, że nigdy nie zwracałem uwagi, w 
co się ubiera, ale to tylko w części prawda. O, tę sukienkę tutaj, tę niebieską, 
nosiła na wakacjach w Grecji. O, a te czarne spodnie to nosi na okrągło. I tę 
białą bluzkę, naprawdę ładnie w niej wygląda, kiedy się trochę opali. Podszedłem 
do toaletki i podnosiłem wieczka szklanych pojemniczków — w jednym była wata, w 
drugim kolczyki i naszyjnik z dużych, fiołkowych koralików, który zrobiła dla 
niej Rosie. Za ramę lustra wetknięte były kartki z życzeniami urodzinowymi od 
dzieci. Ta od Nata to gotowa kartka ze sklepu. Na rysunku na okładce widać babkę 
z wałkami we włosach, przeglądającą się w lustrze, oraz napis: GRATULACJE, a 
napis w środku głosi: „Jeszcze tylko dwadzieścia lat i będziesz mogła pobierać 
emeryturę". Ta od Rosie jest, rzecz jasna, wykonana własnoręcznie. Na pierwszej 
stronie narysowano różnymi kolorami olbrzymią czterdziestkę i kwiat na długiej 
łodydze, która wije się wzdłuż brzegów kartki jak ramka. Środek zdobi napis: 
„Wszystkiego najlepszego
344
roz-zo-ie u. sze
z okazji urodzin, Mamusiu! Masz już czterdzieści lat TJ-
od Rosie XXX". Sciski
Potem odwiedziłem pokoje dzieci. Pokój Rosie jest ur szkoda, że nie możecie go 
zobaczyć. U mnie skończyW02^' malować jej pokój, położyłem też dywan i kupiłem 
łóżk0 JUf że może już u mnie nocować co drugą sobotę, ale potr^'. jest jeszcze 
biurko z krzesłem i lampa, żeby pokój wygląda, .?^ należy. To będzie świetny 
pokój. W końcu kupiłem te? Ja kładaną kanapę, na wypadek gdyby Nat... Cóż, 
pożyjemy baczymy, co? Pokój Nata to, ma się rozumieć, jedno wj^ pobojowisko. A 
więc pod tym względem wszystko po stare Chciałem zostawić mu trochę drobnych, bo 
Nat wydaje za\«, całe kieszonkowe w pięć minut. Gdzie by tu je zostawić, > , je 
znalazł, ale nie domyślił się, że tu byłem? Na podl0r) ? leżała jego torba od 
wuefu. W środku tkwił wilgotny ręc^ •, para starych tenisówek, dwa puste 
opakowania po chips , ' kartonik soku, jakieś gry komputerowe, o których nigdy 
na ' nie słyszałem, i masa innych przedmiotów w rodzaju skarpet t nie do pary 
i żelu pod prysznic. Na samym dnie znaW cztery znaczki i podartą kartkę z moim 
adresem, skreśloną r . Gail. Hmm. O co tu może chodzić? Zgniotłem dziesiątaka. 
czym rozprostowałem go i wsunąłem go do połowy pod szhil ne dno torby.
Z tyłu drzwi zwisały jego rolki. Trzeba by wam było ?0? czyć, jak jeździ, jest 
świetny. Mistrz jazdy na rolkach. ?? ? wie, sam też nie jestem najgorszy. Jak na 
wapniaka.
Niedługo wróci Gail. Lepiej, żebym się zbierał. Zmy\yark była pusta, więc umyłem 
swój kubek po kawie jak grzec> chłopczyk, wytarłem i odłożyłem do szafki 
dokładnie ^ ty samo miejsce, skąd go wziąłem. Potem po raz ostatni rzucju okiem 
po kuchni i salonie, przyglądając się wszystkiemu, jak bym starał się zapamiętać 
każdy szczegół do jakiegoś ???]^ su, pozamykałem za sobą drzwi, jak Gail przed 
wyjściem z $ mu, aż wreszcie stanąłem w przedpokoju, a wtedy nie ?0?
345
stało mi już nic innego, jak tylko wyjść na ścieżkę prowadzącą do furtki, 
zamknąć za sobą drzwi na klucz i zniknąć.
Dobiegł mnie klakson furgonetki i Harry wetknął głowę do
biura.
— Kupić ci coś na lunch?
— Nie wiem jeszcze, co wezmę. — Powoli dźwignąłem się na nogi. — Pójdę się 
rozejrzeć.
Ruszyłem jak gdyby nigdy nic. Bez pośpiechu. Spacerowym krokiem.
Lee, za którym stałem w kolejce, jak zwykle nie mógł przepuścić okazji, żeby 
zagadać pierwszą lepszą napotkaną cizię. Podszedłem bliżej i przystanąłem, jak 
gdybym nie mógł się zdecydować, co wziąć, i odczekałem, aż inni powlekli się z 
powrotem do warsztatu.
Dziewczyna od kanapek skinęła mi głową i uśmiechnęła się.
— Dawno cię nie widziałam. Myślałam już, że może przeszedłeś na stronę wroga i 
zaopatrujesz się u konkurencji.
Zmarszczyłem nos w — mam nadzieję — czarujący i seksowny sposób.
— Jakżebym mógł? Poza tym nikt inny tu nie przyjeżdża.
— Coś ci dzisiaj humor dopisuje, mam rację? Co się stało? Przyzwyczaiłem się 
już do tego, że zawsze wnosisz w mój dzień trochę radości.
Żartuje sobie ze mnie czy co? Przynajmniej się uśmiechała.
— Wybacz, ale ostatnio miałem urwanie głowy, wiesz? Za dużo roboty, za dużo 
bieganiny, zamieszanie w domu, takie tam sprawy.
— Och? — Przez ułamek sekundy spojrzała mi w oczy. Zielone. Są zielone. 
Musiałem ugryźć się w język, żeby nie powiedzieć tego na głos, jeszcze by mnie 
wzięła za czubka. — Przykro mi — rzekła. — Brzmi nie najlepiej.
- Tak. No cóż. — Zakaszlałem zachęcająco. Chryste, fa-
346
4 * •
cet, skończ przynudzać. — To nic takiego. Myślę, że bagietka z kurczakiem 
wystarczy, by poprawić mi humor.
— Ojej, przykro mi. Skończyły się. Nie wiem, co się dzisiaj stało. Wszyscy 
mieli dzisiaj ochotę przegryźć coś solidnego. Zostały mi tylko kanapki i zwykłe 
bułki. I nie mam już kurczaka. Ale poczekaj chwilkę. Może chcesz ciabattę z 
mozza-rellą i pomidorem? Jeśli możesz chwilkę poczekać, to zaraz ci przygotuję.
— Jasne. Brzmi zachęcająco. Rozszerzasz ofertę? Wzruszyła ramionami i sięgając 
do wysoko zawieszonej
szafki, rzuciła mi przez ramię:
— Zawsze to miałam w ofercie. Ale na ogół wam tego nie proponuję. Myślałam, że 
to nie w waszym guście. To dla tych firm tam nad rzeką, wiesz? Jest tam biuro 
projektowe i studio nagrań. Przepadają za takimi rzeczami: ciabattą, focaccią i 
bajglami z wędzonym łososiem.
— A my niby nie jesteśmy wystarczająco wyrafinowani? Nie wiem, czemu tak 
myślisz. — Udałem, że wycieram nos w rękaw.
Roześmiała się, nie podnosząc głowy znad deski i krojąc pieczywo.
— Bazylii?
— Nie, Scott. A ty?
— To zioło, głuptasie. Chcesz trochę bazylii do kanapki?
— Aha. Jasne. Mniejsza z kosztami. Nie odpowiedziałaś na moje pytanie.
Miała nadal spuszczone oczy i posypywała pomidory porwanymi listkami bazylii, 
dragą ręką sięgając po papier.
— Które brzmiało?
— Jak masz na imię? Chyba nigdy mi nie powiedziałaś. A jeśli tak, to jakoś 
wyleciało mi z pamięci. No co?
Popatrzyła na mnie jak na wariata.
— Żartujesz, tak?
— Boże, nie mów. Chodziliśmy razem do szkoły albo byłaś kiedyś moją żoną i 
naprawdę powinienem wiedzieć?
347
Pokręciła głową i znów się roześmiała.
— Cofnij się.
__ Czemu? Chcesz mnie trzasnąć?
__Nie kuś. No już. Cofnij się. Co widzisz?
A tam oto, pod okienkiem, przez które wydaje jedzenie, widniały olbrzymie, 
czerwone litery, układające się w napis:
PRZEKĄSKI U ELLI
Świeże bułki i kanapki. Domowe wypieki.
Prosto do twoich drzwi lub biurka.
— Aha. Ella. A więc tak masz na imię.
— Nie, tak naprawdę to Tatiana, ale ten napis był już na furgonetce, gdy ją 
kupiłam, i nie stać mnie było na przemalowanie, więc zamiast tego zmieniłam 
sobie imię.
Przyjrzałem jej się. Ani cienia uśmiechu.
— Poważnie? Westchnęła.
— Jakoś ciężko ci się dzisiaj myśli.
Uderzyłem czołem o bok furgonetki i zajęczałem cichutko.
— Jezu, ale dzisiaj ze mnie tępak. Zresztą, jak co dzień. Weź mnie do 
weterynarza i uwolnij mnie od tego cierpienia.
— Hej! Zostaw tę furgonetkę w spokoju. W połowie należy jeszcze do banku.
— Wybacz.
Podniosłem na nią wzrok. Spoglądała na mnie z góry niczym Julia z balkonu. 
Uśmiechnęła się i wręczyła mi kawałek kawowo-karmelowego ciasta.
— Na koszt firmy. I weź jeszcze to. — Podała mi wizytówkę. — Na wypadek gdybyś 
kiedyś chciał zamówić kanapkę ekstra — wzruszyła ramionami — albo coś innego. 
Albo zamówić danie dnia: ciabattę z dodatkiem mozzarelli i pomidora.
— I bazylii. Skinęła głową.
— Ale nie w środy — dodała. — Wtedy Bazyli ma wolne.
CaiC
Wczoraj przyszłam z pracy wcześniej niż zazwyczaj. Pracuję teraz w pełnym 
wymiarze godzin, ale zaraz po pracy wróciłam do domu, bo Rosie szła po szkole do 
Kiry. Weszłam, rzuciłam torebkę na stół w kuchni i poszłam zaraz napełnić 
czajnik, bo miałam ochotę na filiżankę dobrej, mocnej herbaty. I wiecie co? 
Czajnik był ciepły. Zauważyłam to, ale z początku nie uświadomiłam sobie, że to 
dziwne, bo rzecz jasna, nie powinien być. I wtedy to do mnie dotarło. Wciąż 
ciepły po ośmiu godzinach od mojego wyjścia z domu? Co więcej, był prawie pełny. 
Przez ułamek sekundy przemknęła mi straszna myśl, że może ktoś się do nas włamał. 
Ale kuchnia wyglądała dokładnie tak, jak ją zostawiłam. Podkradłam się ostrożnie 
do salonu. Tu też ani śladu bałaganu. A zresztą, jaki złodziej włamywałby się, 
żeby zrobić sobie filiżankę herbaty i niczego nie ukraść?
No tak — tylko jeden rodzaj włamywacza. Taki w rodzaju Scotta. To musiał być 
Scott. Skąd, u licha, miał klucze? Gdzie też położyłam ten jego stary komplet 
kluczy? Leżały w tej starej, brzydkiej popielniczce w salonie. Już wiem, 
schowałam je, żeby nie musieć ciągle na nie patrzeć i żeby dzieci nie musiały 
się ciągle na nie natykać. Do schowka pod schodami, na haczyk z tyłu drzwi. 
Sprawdziłem więc i nadal tam były, wraz z tym breloczkiem z moim okropnym 
zdjęciem. Boże, jak ja tu młodo wyglądałam. No, ale sukienka jest szkaradna i do 
tego jeszcze ta fryzura. Chwalić Boga, mam teraz lepszy gust. Nie mógł się 
włamać, nie miałby tyle tupetu. Poza tym zauważyłabym to. Musiał je wziąć 
ukradkiem, kiedy pewnego razu przyjechał po Rosie, a one leżały jeszcze w 
salonie, po czym dorobił sobie drugi komplet i odłożył je na miejsce.
Ciekawe, ile razy się tu zakradał. Schowałam te klucze wie-
349
le tygodni temu, więc z pewnością więcej niż tylko jeden raz. To dziwne, teraz, 
kiedy tak o tym myślę, to rzeczywiście kilka razy miałam wrażenie, że ktoś 
musiał być w domu. Ale wydawało mi się, że to szaleństwo, zwłaszcza że niczego 
nie brakowało i nie było żadnych śladów włamania. Jak wtedy, gdy gdzieś wsiąkła 
moja nocna koszulka. Dałabym sobie rękę uciąć, że włożyłam ją pod poduszkę, ale 
po prostu rozpłynęła się w powietrzu. Z początku podejrzewałam, że to Rosie ją 
zabrała, żeby się poprzebierać, a kiedy przysięgła, że nie, zastanawiałam się, 
czy może jej nie podarła albo coś w tym rodzaju i bała się, że ją skrzyczę, a 
zresztą i tak była stara. Potem myślałam, że chyba tracę rozum — niemal nie było 
dnia, żebym nie zapomniała, co robiłam, wciąż zawieruszałam różne rzeczy i 
zostawiałam je w przedziwnych miejscach, więc wydawało się, że to kolejny dowód 
na to, że tracę zmysły.
Sama nie wiedziałam, jak powinnam na to zareagować. Rzecz prosta, nie mogłam 
pozwolić, żeby to dalej trwało. On to ma tupet. Nie mogłam jednak tego zrozumieć, 
zwłaszcza po tym, jak... jak był tu ostatnim razem, kiedy mu to powiedziałam... 
próbowałam mu powiedzieć... że nie chcę, żeby wrócił. Tak bardzo się tego 
obawiałam, a okazało się, że Scott tak mi to wszystko ułatwił. Nie musiałam 
nawet niczego tłumaczyć, zdawał się wszystko rozumieć.
Niedziela. Kazałam Rosie pójść jeszcze na górę i przygotować do prania strój od 
wuefu, żebym mogła go wyprać, jak będzie u taty. Później poprosiłam Scotta do 
kuchni.
— Masz ochotę na małą kawkę?
Sprawiał wrażenie zaskoczonego i lekko spiętego, gotowego rzucić się do ucieczki, 
w razie gdybym miała na niego naskoczyć.
— Och, dzięki, Gail. Czym sobie na to zasłużyłem?
— Jak to, czym sobie na to zasłużyłeś?
— No cóż. — Wzruszył ramionami. — Zapraszasz mnie do domu. Częstujesz kawą. 
Podejmujesz mnie z honorami.
350
Podeszłam do czajnika i poklepałam go, nie spuszczając oczu z jego twarzy.
— Jejku! — wykrzyknęłam radosnym głosem wiecznie uśmiechniętej prezenterki 
telewizyjnej. — Czajnik jeszcze nie ostygł od ostatniego grzania wody. To 
zadziwiające, jak długo utrzymuje ciepło, nieprawdaż?
Od razu zrozumiał, o co chodzi, widziałam to po jego twarzy. Było widać, że 
czuje się zawstydzony. Winny. I że jest mu bardzo, ale to bardzo głupio.
— Doszłam do wniosku, że trzymanie cię na progu mija się z celem, skoro i tak 
zakradasz się tutaj, kiedy tylko najdzie cię ochota.
— Wcale się nie zakradałem. — Unikał mojego wzroku. — Zresztą to był już 
ostatni raz, przysięgam. To się już nigdy nie miało powtórzyć.
— Podaruj sobie tę nadąsaną minkę i te szkolne wymówki z gatunku: „To nie ja, 
pszepani". Co ty sobie, do cholery, myślałeś? Mogłabym kazać cię aresztować. 
Szpiegowałeś mnie? Jak jakiś psychol? To naprawdę odrażające. Myślałam, że teraz 
będziemy już ze sobą szczerzy — no wiesz, po naszym ostatnim spotkaniu. Myślałam, 
że zaczęliśmy już jakiś następny etap.
— Bo tak jest, słowo.
— No to powiedz mi, Scott. Dlaczego? Jak długo to już trwa? Zgarbił się na 
krześle, niczym stary pies, który jest już zbyt
zmęczony, by robić sztuczki. Potrząsnął głową i przez moment myślałam, że wciąż 
jeszcze próbuje temu zaprzeczać. Ale to nie o to chodziło. Chyba było mu po 
prostu przykro i wstyd i sam chyba do końca tego nie rozumiał.
— Z początku przychodziłem po prostu dlatego, że mogłem, rozumiesz? Dorobiłem 
sobie klucze i poczułem, że jestem cwany, że mam nad tobą przewagę. Myślałem 
sobie, że nie możesz zabronić mi bycia w domu, choć tobie tak się wydawało, a 
potem, sam nie wiem. Ja po prostu... Ja tylko chciałem, mimo wszystko, być z 
tobą, z wami. I przychodziłem do pokoju Rosie i oglądałem jej drobiazgi i 
plakaty. I do pokoju
351
Nata, do tego bałaganu i patrzyłem na jego rolki, wiszące na drzwiach. I tutaj... 
I ty... I ty... I tutaj pachniało domem, rozumiesz? I nigdy niczego nie 
zniszczyłem. Przysięgam. Bardzo uważałem... Chciałem... Próbowałem...
Słowa uwięzły mu w gardle i nagle zaczął płakać. Tak jest, Scott płakał. Twarz 
mu się wykrzywiła, zmięła jak stara chusteczka do nosa, a łzy spływały mu po 
policzkach. Wstrząsnęło to mną, jak widok skały obracającej się w pył na moich 
oczach. Z trudem mogłam znieść widok jego twarzy. Stanęłam za nim i położyłam mu 
rękę na ramieniu. Nie wiedziałam, czy powinnam go przytulić, objąć ramionami, 
tak jak on objął mnie, ale dziwnie bym się czuła i nie byłam pewna, do jakiego 
stopnia mogłabym go pocieszyć.
— Przepraszam — rzekłam, zaciskając dłoń na jego ramieniu.
Skinął głową i otarł twarz rękawem. Udarłam mu trochę papierowego ręcznika.
— Upora się ze wszystkimi domowymi brudami — powiedziałam.
Roześmiał się i wytarł nos.
— Obmyj sobie twarz, jeśli chcesz. — Wskazałam ręką zlewozmywak. Żadne z nas 
nie chciało, żeby Rosie zobaczyła, że płakał. Podałam mu ściereczkę do rąk.
— Wybacz — mruknął. — Nie wiem, co mnie napadło.
— Nic się nie stało. Wiesz, nie trzeba być twardym o każdej porze dnia i nocy. 
Zawsze się potem lepiej czuję, jak sobie trochę popłaczę.
— Hmm. Ja chyba też. — Wyciągnął z kieszeni kółeczko, z którego zwisały dwa 
klucze, i położył mi je na dłoni. — To naprawdę miał już być ostatni raz. Słowo, 
mówię szczerze. — Przygładził włosy. — Jak wyglądam? Ujdzie?
— Dobrze. Wyglądasz świetnie. Właśnie tak, jak powinien wyglądać tata.
— Ej, nie wygłupiaj się. — Wbił ręce głęboko w kieszenie, jak Nat, i uśmiechnął 
się do mnie. — Poważnie?
Scott
No dobra, według mnie mam następujący wybór. Mogę: a) spędzić resztę życia, 
snując się bez celu i żałując, że nie pokierowałem moim życiem zupełnie inaczej, 
b) zaszyć się w jaskini w Maroku czy gdzie tam i zainteresować się religią albo 
paleniem opium czy czymś w tym guście, albo c) wziąć się w garść i postarać się 
o coś, co choć w niewielkim stopniu będzie przypominać życie.
Ale sęk w tym, że mam czterdzieści jeden lat. Nie mogę tak po prostu wybrać się 
na podryw do baru czy klubu albo spróbować obściskiwać się z jakąś laską w 
tylnych rzędach kina, prawda? Czułbym się jak idiota. Wiem jednak, na co miałbym 
ochotę. Widzę to oczami wyobraźni. Leżę sobie, wyciągnięty na kanapie, wygodnej, 
długiej kanapie, na której nie muszę podkurczać nóg. Moja głowa spoczywa na 
kobiecych kolanach. Ona zaś głaszcze mnie po włosach, masuje mi palcami głowę i 
jest mi tak dobrze, że czuję się, jakbym unosił się na wodzie. Wdycham też jej 
ładny zapach, pełen świeżości, przywodzący na myśl woń naprawdę czystego 
powietrza, który czuje się, spacerując do późna po lesie, w niczym nie 
przypominający perfum. Wtedy, gdy otwieram oczy, by na nią spojrzeć, uśmiecha 
się, lecz kontury jej twarzy rozmywają się przed moimi oczami i cały ten obraz 
rozpływa się w powietrzu. To naprawdę frustrujące.
I to już wszystko. Całe moje marzenie. Wiem, wiem, to naprawdę żałosne. Co się 
stało z moimi starymi, ulubionymi fantazjami, no wiecie, tymi, które nawiedzają 
człowieka pod prysznicem — w rodzaju tych, co to biorę ją przypartą do ściany 
albo robimy to w windzie, która utknęła między piętrami, albo nurkuję między jej 
uda pod sięgającym ziemi obrusem w re-
353
stauracji. No jasne, ciągle je miewam. Jeszcze nie umarłem, Chodzi tylko o to, 
że chyba robię się ckliwy na stare lata, to wszystko.
Chyba powinienem przedzwonić do Jeffa. Albo Rogera Spytać, czy nie mają ochoty 
na męski wieczór. Szczerze mówiąc, to sam nie tryskam entuzjazmem na tę myśl. 
Nie jestem pewien, czy chcę się zalać w trupa i obudzić, nie mając zielonego 
pojęcia, jak, u licha, dotarłem do domu. Trzeba było umówić się z Ellą, tą 
panienką od kanapek. Przepraszam, kobietą. Lubię ją. Ale już po piątej. Ciekawe, 
gdzie się podziewa przez resztę dnia? No bo jeśli robi kanapki dla biur i tak 
dalej, to po przerwie na lunch musi być wolna. Mógłbym do niej zadzwonić, 
powiedzieć, że chciałem zamówić dodatkową babeczkę albo coś w tym stylu. Dam 
sobie rękę uciąć, że dała mi wizytówkę. Gdzieś tu ją miałem. Mogłem się z nią 
umówić dzisiaj rano, tyle tylko, że nie było mnie w biurze. To właśnie cały 
kłopot, niedługo zapomni, jak wyglądam. Gdybym spędził mniej czasu, robiąc z 
siebie durnia i skradając się po moim byłym domu, mógłbym przeznaczyć więcej 
czasu na podrywanie jej. Przetrząsnąłem kieszenie. Nigdy nic nie wiadomo.
Niestety.
Już po piątej i słyszę, że chłopcy zbierają się do wyjścia. Denise skończyła 
stukać w klawiaturę i wyłączyła komputer.
— No to idę do domu.
— Nigdzie się dzisiaj nie wybieracie?
— Nie. — Zarumieniła się jak pensjonarka. — Ray przychodzi dziś do mnie. 
Przygotuję dla niego kolację.
— To miło. Baw się dobrze. Cieszę się, że jesteś szczęśliwa, Denise.
Nie wiem, czemu tak gadałem, jakbym był, nie przymierzając, jej ojcem, ale 
naprawdę się cieszę. Denise zasługuje na odrobinę szczęścia. Aleja też. Nie mogę 
spędzać każdego wieczoru na malowaniu mieszkania i doprowadzaniu go do 
doskonałości. Jestem dobry w malowaniu i całej reszcie i — co gor-
354
sza — lubię to, ale muszę się jednak od czasu do czasu spotkać z ludźmi. 
Ostatnio wszyscy moi przyjaciele mnie przygnębiają. Nikt z nich nie robi nigdy 
niczego nowego. Byłoby super, gdyby choć raz Colin albo Jeff, albo Roger 
zadzwonili do mnie z wiadomością: „Rzuciłem w diabły robotę i jadę jutro na 
lotnisko zobaczyć, gdzie by się tu wybrać. Jedziesz ze mną?" O ile wiem, Colin 
od dziesięciu lat nie może ścierpieć swojej roboty, ale czy ją rzuci? Nie. Jasne, 
że nie. Bo to bezpieczna posada. Umożliwiająca spłatę długu hipotecznego. 
Zresztą, co niby innego mógłby robić? Przyganiał kocioł garnkowi — sam tkwię w 
tym samym miejscu od szesnastu lat. No, ale to nie to samo — przede wszystkim, 
ja nie nienawidzę swojej pracy.
No dobra. Teraz wrócę do domu i ugotuję sobie porządny posiłek, jak na dorosłego 
człowieka przystało. Nie zadzwonię po pizzę ani nie wyskoczę w drodze powrotnej 
po rybę z frytkami. Wstąpię do Tesco i kupię coś do ugotowania. Może kurczaka. I 
jakieś ziemniaki i to zielone coś, czym należy się odżywiać. Warzywa. A potem 
przeczeszę każdą parę spodni, jaką tylko posiadam, aż znajdę tę wizytówkę z 
numerem tej, jak jej tam. Elli. A co, jeśli nie będzie pamiętała, kim jestem, i 
będę musiał się opisać? A co, jeśli z kimś mieszka i to on podniesie słuchawkę? 
Przecież nie mogę powiedzieć, że dzwonię po dodatkową babeczkę. Może mógłbym 
zamówić cały półmisek kanapek, powiedzieć, że urządzam imprezę albo co. Tak, 
świetny pomysł, Scott, co za geniusz z ciebie. Tylko tego ci trzeba do pełni 
szczęścia — trzydziestu dwóch kanapek z szynką, serem, sałatą, wołowiną, 
łososiem i diabli wiedzą z czym jeszcze, oraz małego lasu rzeżuchy. Wszystko po 
to, żeby zaprosić ją na drinka. No, co chcecie, od piętnastu lat nie byłem na 
randce, nie możecie mieć mi za złe, że trochę wyszedłem z wprawy.
Zanim wstąpiłem do supermarketu, wróciłem do domu i wypakowałem zakupy, 
zapomniałem już, że miałem poszukać numeru do Elli. Nie mogłem uwierzyć, ile 
rzeczy nakupowałem.
355
Wszedłem tylko po kurczaka i ziemniaki i tak dalej. Wziąłem wózek bo tak jest 
wygodniej, i nie chciałem wyglądać jak żałosny, samotny palant z koszykiem — 
zawsze żal mi ludzi, którzy robią zakupy tylko dla siebie. Zaglądasz im do 
koszyka, a tam pojedyncza porcja zapiekanki do odgrzania w mikrofali. Do tego 
może jeszcze jedna cebula, mała puszka kukurydzy i kilka bananów, no i jeszcze, 
jeśli to prawdziwe smutasy, puszka z żarciem dla kota, aha, może jeszcze 
opakowanie mini-rożków z dżemem. I w tym znajduje odbicie ich całe życie. Wpierw 
wyliczyli sobie, co do kawałka, co zjedzą na kolację, a potem pomyśleli, że 
zaszaleją i zafundują sobie coś słodkiego, wiec wzięli paczkę ciastek, rożków 
czy czegoś tam. Chodzi o to, że to w porządku, jeśli się jest studentem czy kimś 
takim, ale nie chce się już paradować przed innymi z zapiekanką dla samotnych, 
jeśli się jest w moim wieku. Ale znowu kłopot z wózkiem polega na tym, że wydaje 
się taki pusty i żałosny, jeśli włoży się doń tylko kilka rzeczy, więc 
pomyślałem, że i tak przydałoby mi się trochę smakołyków na odwiedziny Rosie. No 
więc naładowałem do wózka lody i ciasteczka z pianką. Potem przypomniało mi się, 
że Gail nie chce, żebym karmił Rosie na okrągło śmieciowym jedzeniem, więc 
wróciłem do tej części z owocami i wziąłem trochę jabłek i dużą siatkę 
pomarańczy.
Jak szybko urasta to do rozmiarów góry, prawda? Kosztowało też dużo więcej, niż 
myślałem. No, ale przynajmniej sprawiałem wrażenie porządnego faceta, który robi 
zakupy dla całej rodziny. Trzeba było poczekać do niedzieli i zabrać ze sobą 
Rosie. Zawsze wie, co najlepiej kupić, i odkłada moje rzeczy z powrotem na półkę, 
upominając: „Nie, tato, nie to, powinieneś kupić tamto". Zawsze mnie rozśmieszy, 
naprawdę.
W każdym razie, w domu rozpakowałem zakupy, a potem wyjąłem na nowo kurczaka, 
ziemniaki i warzywa, żeby je ugotować. Mówię wam, nic w tej kuchni nie ma. 
Jedyne, co udało mi się znaleźć, to olbrzymią blachę, tak wielką, że zmieściłby 
się na niej pokaźnych rozmiarów indyk. Ułożyłem na niej mo-
356
jego kurczaka i wyglądał jak mały, zagubiony i potrzebujący mamy biedaczek. 
Poukładałem więc dookoła niego trochę cebuli i ziemniaków, żeby nie wyglądał tak 
żałośnie, i wsunąłem do piekarnika, zanim zdążył mi zepsuć humor.
Podczas gdy kurczak dochodził w piekarniku, pomalowałem przedpokój kolejną 
warstwą farby. Posuwam się z tym wszystkim do przodu, zaczyna to powoli 
przypominać porządny dom. Chciałbym jednak, żeby pokój Rosie był wyjątkowy, żeby 
nie był tylko miejscem, gdzie się może przekimać. Na razie jest jeszcze trochę 
nudny.
Po kolacji pozmywałem naczynia i wyciągnąłem się na kanapie, żeby obejrzeć 
wiadomości. Musiałem zasnąć, bo raptem było już po północy. I wtedy sobie 
przypomniałem, że miałem zadzwonić do tej, jak jej tam. Elli. Już miałem zacząć 
przeszukiwać kieszenie we wszystkich moich spodniach, kiedy uświadomiłem sobie, 
że w żadnym wypadku nie mógłbym do niej dzwonić po północy. Potrzebowałem całych 
tygodni, żeby się do tego zabrać, ale teraz, kiedy powziąłem już taki zamiar, 
chciałem go jak najszybciej wykonać. Mógłbym pogadać z nią jutro, kiedy wpadnie 
do warsztatu. Nie, nie mogę, jutro sobota, a ona nie pracuje w weekendy. Ciekawe, 
dlaczego — człowiek nadal ma ochotę na kanapkę, choć to weekend. Zapewne 
większość jej klientów także nie pracuje w soboty, więc nie opłacałoby się 
ruszać w objazd wyłącznie dla kilku szklarzy. W takim razie, w poniedziałek. 
Jeśli przeżyję niedzielę. Zaproponowałem Rosie, żebyśmy poszli na rolki, a od 
wieków już nie jeździłem. Kiedyś często jeździłem z Natem, a on jest w tym 
świetny. Tak czy siak, Rosie ma powyżej uszu, że Nat jest zawsze od niej lepszy 
w takich sprawach, więc zaproponowałem jej, że sobie poćwiczymy w jakimś 
spokojnym miejscu. No dobrze, pomyślałem sobie również, że może jeśli Nat 
usłyszy, że mamy takie plany, to też będzie chciał się z nam* wybrać. Teraz nie 
jest już tak źle jak z początku. Wtedy, ile' kroć przyjeżdżałem po Rosie i 
wracałem do samochodu be5* niego, czułem ból. Fizyczny ból, jakby ktoś zaszył mi 
??????)
3*
w klatce piersiowej. Wciąż miałem nadzieję, że nagle drzwi frontowe otworzą się 
raz jeszcze i dobiegnie mnie jego krzyk; „Tato! Zaczekajcie na mnie!" i tupot 
jego nóg, biegnących, by nas dogonić. Później, w miarę upływu tygodni, człowiek 
wmawia sobie, że nie jest tak źle, że może sobie z tym poradzić Wmawia to sobie, 
ponieważ nie ma innego wyjścia. Jego własny syn nie chce go widzieć i tylko 
siebie może za to winić__
więc cóż innego mu pozostaje, jak tylko próbować jakoś sobie z tym poradzić? 
Rolki w niedzielę. Może przyjdzie.
Niedziela. Rosie włożyła swoje rolki do przezroczystej siatki, żeby wszyscy je 
widzieli. To dziewczęce, różowe rolki i są już dla niej prawie za małe. Jeśli 
będzie się dzisiaj dobrze bawić, trzeba będzie pomyśleć o kupieniu jej rolek w 
większym rozmiarze.
— Nat pewnie nie chce się z nami zabrać? — spytałem Gail od niechcenia. — 
Będziemy śmigać po starym pasie startowym.
Gail uniosła brwi i powiedziała, że może go spytać, bo chociaż raz Nat jest w 
domu, więc może wejdę na chwilę, a ona zaraz skoczy na górę.
Staliśmy z Rosie w przedpokoju, z niewiadomych przyczyn szepcząc, jakbyśmy byli 
w bibliotece, i strojąc do siebie głupie miny. Rosie wyszeptała, że musimy mówić 
w języku kosmitów, żeby Ziemianie nie mogli nas zrozumieć.
— Spreditski-nurdle? — zagaiłem.
— Wuddok. Krattle-boff-til — odparła Rosie.
— Zeshkrit fagen-sprodnik!
— Scott? — A to co za słowo? Zabrzmiało za bardzo znajomo. To Gail, schodząca 
po schodach.
— Rosie, kochanie, weź z lodówki coś do picia na potem. Nie ma tam żadnych 
sklepów, prawda?
Jak tylko Rosie znikła w kuchni, Gail zniżyła głos:
— Myślę, że on naprawdę chce z wami pójść, ale nie chce stracić twarzy, nie 
chce, żeby wyszło na to, że się ugiął, wiesz, jaki on jest.
358
Przytaknąłem, ale już od tak dawna z nim nie rozmawiałem, że nie byłem pewien, 
czy istotnie jeszcze wiedziałem.
— Mówi, że to rozważy, ale są pewne warunki...
— Co to? Negocjacje w sprawie wypuszczenia zakładników?
Gail przechyliła na bok głowę, czekając, aż pozwolę jej kontynuować, 
ostentacyjnie cierpliwa.
— Mówi, że nie masz próbować z nim rozmawiać i że nie pójdzie na cały dzień, i 
że chce też, żeby nie musiał z tobą rozmawiać.
— Wygląda na to, że będzie niezły ubaw.
— Scott, daj spokój. Co o tym myślisz? I tak musi być u Steve'a przed pierwszą. 
Spodziewają się go na lunchu.
Będzie ciężko. Wiem to. Ale to jednak Natty. Narty, którego od miesięcy prawie 
nie widziałem, nie licząc ukradkowych spojrzeń przez uchylone drzwi czy widoku 
jego pleców, gdy w niedzielny poranek uciekał przede mną, pędząc na rolkach w 
dół ulicy do jakiegoś innego, szczęśliwego domu.
— Okej. Powiedz mu, że umowa stoi. Odwiozę go, a potem wezmę Rosie na lunch.
— Przynajmniej trochę schudnę — rzuciła Gail, wbiegając znowu po schodach.
Rolki Nata są czarne, z czerwonymi znaczkami po bokach i srebrnoszarymi kółkami. 
To jedyne obuwie Nata, któremu zdarza się liznąć trochę pasty. Nat jeździ na 
rolkach tak, jak pływa — płynnie i z łatwością, jakby urodził się w rolkach. To 
dziwne, jeśli weźmie się pod uwagę, jaka z niego niezdara, gdy po prostu chodzi.
Nat zbiegł z tupotem po schodach, niczym tabun nosorożców, zeskakując z 
ostatnich czterech schodów i starannie unikając mojego wzroku.
— Nat, weź kurtkę — poprosiła Gail.
— Nie potrzebuję.
— Weź na wszelki wypadek.
359
Zdjął swoją czarną kurtkę z wieszaka na płaszcze, zarzucił ją sobie na ramię i z 
rolkami pod pachą pomaszerował do samochodu.
Gail i ja zajęliśmy się interesami, to jest przekazaniem funduszy na następny 
tydzień. Potem Gail poprosiła, żebym nie zapomniał przywieźć następnym razem 
ręcznika Rosie, bo pewnie przydałoby się go już wyprać, lecz odparłem, że nie ma 
potrzeby, już załatwione, sam go wyprałem. Widać było, że ją zaskoczyłem, i 
poczułem się idiotycznie dumny z siebie.
W samochodzie Nat usadowił się na przednim siedzeniu, więc Rosie zaczęła 
marudzić:
— Tato, ja zawsze siadam z przodu. Powiedz Natowi, że to moje miejsce. — 
Kopnęła z całej siły w tył jego fotela. — Nat, nie możesz tak po prostu zająć 
przedniego siedzenia, jak tylko przyjdziesz. To niesprawiedliwe.
— Hej, Rozza, nie kop! Przecież jeśli przedtem siedziałaś tu co tydzień, to 
teraz moja kolej, no nie?
— Tato!
— Daj spokój, Rosie. Usiądziesz z przodu, jak będziemy wracać, dobrze? Bo 
inaczej nigdy nie wyruszymy.
Nastąpiła chwila ciszy, gdy Rosie zastanawiała się, ile może z tego mieć.
— A kupisz mi lizaka?
Co się porobiło z tymi dziećmi? Przez cały czas, na każdym kroku nic, tylko 
próbujemy je przekupić albo się z nimi targować, albo czymś im grozić. Zanim 
człowiekowi narodzą się jego własne dzieci, jest taki zadufany i przekonany o 
swojej wyższości. Zarzeka się, że nie będzie ich psuć, tak jak robią to inni 
rodzice, i że zawsze będzie wiedział, jak sobie z nimi poradzić, gdy dostaną 
napadu złości w supermarkecie. A potem ani się człowiek spostrzeże, a ma już 
własne dzieci i gdy zawodzą wniebogłosy w alejce z ciasteczkami, wpycha im czym 
prędzej do buzi batonik i błaga, żeby były grzeczne. I można sobie mierzyć sześć 
stóp, podczas gdy one ledwie sięgają człowiekowi do kolan, ale tylko spójrzcie, 
kto jest górą.
360
— Tak, kupię ci lizaka, ale dopiero po obiedzie To po to, żebyśmy obydwoje mogli 
zachować pozory że to ja tu rządzę. Na szczęście Rosie to rozumie, więcpozwała 
mi czasem postawić na swoim. P^waia mi
Pas startowy okazał się strzałem w dziesiątkę jako tor do jazdy na rolkach. Jest 
gładki jak stół, ale rosną tu duże kępki trawy, którym udało przedrzeć się przez 
asfalt przez które można skakać albo omijać jak słupki w slalomie. W pewnej od 
ległosci od nas dostrzec można było jeszcze dwie osoby również na rolkach, oraz 
mężczyznę i chłopca ze zdalnie sterowanym samolotem, który bzyczał nad pasem jak 
olbrzymi robak Tor był idealny dla Rosie, ale zbyt łatwy dla Nata Nat potrzebuje 
porządnych ramp i najazdów. Patrzałem, jak śmigał koło mnie, czarny kształt na 
tle jasnego nieba, podobny do wielkiej czarnej wrony. Ja jechałem wolniej, żeby 
Rosie mogła nadążyć. Później Nat powiedział, że pokaże jej, jak się robi szpa-
nerskie skręty. Przysiadłem z boku wśród trawy i chwastów i obserwowałem ich 
przez chwilę. Nat chwycił Rosie za ręce i jechał do tyłu, holując ją przed sobą. 
Rosie piszczała: Nie tak szybko! Zwolnij!", ale widać było, że bardzo jej się 
to podoba. Nawet jadąc do tyłu, Nat poruszał się, jakby płynął w powietrzu - 
zerkając raz po raz za siebie, żeby wyminąć kępki traw. Nagle spojrzał na mnie i 
- przez jeden krótki moment -udało mi się dostrzec jego uśmiech. Ale nie byłem 
pewien bo słonce świeciło mi prosto w oczy. Powtarzałem sobie że był to uśmiech, 
oczywiście, że tak. Ale była to tylko krótka chwila i gdy uniosłem dłoń, żeby 
osłonić oczy, Nat patrzał już z powrotem na Rosie, a uśmiech, jeśli w ogóle 
istniał, zniknął
Lekcja czwarta
??
?
f (C'
Cail
Wszyscy jakoś przetrwaliśmy letnie wakacje, choć muszę przyznać, że ostatnie dwa 
tygodnie spędziłam na modlitwach, żeby wreszcie zaczął się nowy rok szkolny, 
żebym mogła już pozbyć się moich ukochanych maleństw i powrócić do normalności. 
Ale przynajmniej Scott włączył się w opiekę nad nimi, bardziej niż kiedykolwiek 
mu się to zdarzało, chociaż jeśli chodzi o Nata, to nie była to znów taka wielka 
wyręka, bo Nat nadal jeszcze nie w pełni się do niego przekonał. Zabrał się 
kilka razy z Rosie i Scottem, ale tylko na basen albo do kina, no ale myślę, że 
od czegoś trzeba zacząć. Wszyscy będziemy musieli po prostu uzbroić się w 
cierpliwość. Gdy Nat pojechał z Jasonem do Konwalii, Scott zabrał Rosie do 
Szkocji do swojej siostry i świetnie się bawili. Rosie uwielbia Sheilę, a 
rodzina Sheili świata poza nią nie widzi. Rosie wróciła chyba z tysiącem 
bibelotów w szkocką kratę, wliczając w to między innymi szkaradną, włochatą 
figurkę, piastującą w objęciach miniaturowe dudy.
No i były przecież urodziny Rosie — nareszcie skończyła dziesięć lat. Wydawało 
się, że wyczekuje ich już od zawsze. W każdym razie, urządziliśmy dla niej w 
domu przyjęcie i wspólnie ze Scottem doszliśmy do wniosku, że Rosie będzie 
zachwycona, jeśli i Scott przyjdzie. Sprawował się całkiem nieźle —jak na niego 
— i dzieciaki bawiły się pod jego przewodnictwem w jakieś głupawe gry i 
krzyczały z radości, podekscytowane i przekonane, że Scott jest wspaniały, a on 
szczerzył zęby w uśmiechu od ucha do ucha, jakby sam był wielkim dzieciakiem. 
Potem puścił głośniej muzykę i gdy my, dorośli, popijaliśmy sobie drinki w 
kuchni, dzieciarnia miała w salonie minidyskotekę. Widzieliście kiedyś, jak 
dzieci teraz tańczą-
366
Nic, tylko wiją tymi swoimi małymi biodrami i wypychają do przodu płaskie klatki 
piersiowe, rozpaczliwie pragnąc wyglądać seksownie — a przecież mają dopiero po 
dziesięć lat. Naprawdę okropne. Potem ćwiczyli te układy taneczne, które znają z 
telewizji, z występów tych okropnych zespołów, na punkcie których mająhysia, a 
ja poświęciłam większość następnego dnia na zeskrobywanie wdeptanych w dywan 
ciastek. Scott chciał przyłączyć się do tańca, ale bałam się, że narobi Rosie 
wstydu — widzieliście kiedyś, jak Scott tańczy? — więc odwiodłam go od tego 
pomysłu.
Cóż jeszcze? A, tak. Nie śmiejcie się, ale faktycznie poszłam jeszcze raz na 
randkę. No, właściwie to więcej niż tylko jeden raz. Spotykam się z doktorem 
Wojczekiem. Gregiem, znaczy się. To skrót od Gregora. Nie do końca wygląda mi na 
Grega, ale nie mogę się zmusić, żeby mówić na niego Gregor, bo to ghipio brzmi. 
Wiedziałam, że był żonaty, ale przypuszczałam, że się rozwiódł albo jest w 
separacji, a tu się okazało, że jest wdowcem. Jego żona zmarła dwa lata temu na 
raka, zaraz przed tym, jak zaczął pracować u nas w przychodni. Biedny człowiek. 
To musiało być straszne.
W każdym razie poszliśmy na kolację do eleganckiej restauracji w Wye i okropnie 
się denerwowałam, co było raczej niemądre, bo przecież znam go już od prawie 
dwóch lat. Dziwnie jednak było iść na kolację we dwoje. Przez mniej więcej 
pierwszą godzinę myślałam: „Nie wiem, jak mam się zachować. Czy powinnam się 
więcej śmiać? Czy powinnam mniej mówić? A co, jeśli uzna, że jestem nudna?" Ale 
po pewnym czasie i po kilku kieliszkach wina przestałam rozmyślać o swoim 
samopoczuciu i wrażeniu, jakie na nim robię, i zaczęłam się dobrze bawić. No i 
paliły się świece, i piliśmy wino, i zjadłem 0 wiele za dużo, i wszystko to 
razem było taką przyjemną odmianą, mówię wam. Kiedy człowiek dzień w dzień robi 
za kucharkę dla całej rodziny i rozpaczliwie stara się wymyślić na °biad coś 
nowego, coś, co można rozmrozić albo upitrasić
367
w pół godziny, a czego dzieci nie będą przesuwać po talerzu, grymasząc, że to 
jakoś dziwnie smakuje, to taki człowiek czuje się naprawdę wspaniale, gdy idzie 
na proszoną kolację do restauracji. Tylko że przez calutki wieczór nie mogłam 
przestać myśleć, jak to jest całować się z facetem z brodą— bo nigdy w życiu nie 
miałam okazji się o tym przekonać. Siedziałam naprzeciw niego i bez przerwy to 
sobie wyobrażałam. Z trudem powstrzymywałam się, żeby nie przechylić się przez 
stolik i nie pogłaskać go po brodzie. Myślałam, że będzie naprawdę
kłująca.
Cassie zadzwoniła do mnie —jakże by inaczej — o brzasku następnego dnia, kiedy w 
domu panował typowy poranny chaos i wszyscy miotaliśmy się w pośpiechu, próbując 
zjeść śniadanie i odnaleźć zaginiony strój do wuefu — wiecie, jak to jest.
Cassie spytała:
— Przepraszam, ale nie mogłam już dłużej czekać. Jak było? Zrobiliście to?
— To była tylko kolacja! Oczywiście, że nie! Doprawdy, nie wiem, za kogo ona 
mnie uważa.
Nie zrobiliśmy tego aż do naszej czwartej randki. I, tak przy okazji, nie jest 
kłująca. Ale za to jak łaskocze.
Hąt
Rosie miała urodziny. Zaprosiła wszystkie swoje przyjaciółki na przyjęcie 
urodzinowe i dyskotekę, ale to nie była prawdziwa dyskoteka, tylko tańce w 
saloniku do muzyki z płyt. Poodsuwaliśmy wszystkie meble pod ściany i mama 
wymieniła żarówki w lampach, tak że świeciły się na czerwono, niebiesko i 
zielono. Było nawet całkiem fajnie. To znaczy, jak dla małych dzieci. I mieliśmy 
fory pieczonego kurczaka i faszerowanych ziemniaków w mundurkach z różnym 
nadzieniem i mama przygotowała dla każdego colę z pływającą kulką lodów. 
Przyszedł tata i trochę się powygłupiał. Rosie była zadowolona.
W wakacje pojechałem surfować z Jasonem i jego rodziną do Kornwalii. Na początku 
często się wpada do wody, ale i tak było całkiem czadowo. Ojczym Jasona też 
próbował, ale prawdziwa z niego pokraka i nie mógł utrzymać równowagi. Pewnie 
jest już za stary. Założę się, że mój tata lepiej by sobie poradził. No cóż. 
Mimo wszystko ten ojczym — Pan Wspaniały, jak go nazywają tyle że za jego 
plecami — nie jest wcale taki zły, a jeśli chcecie znać moje zdanie, to jest 
nawet fajniejszy od prawdziwego taty Jasona. Kupował nam całe fory lodów i nie 
zadawał co chwila głupich pytań, tylko po prostu zostawiał nas w spokoju.
No dobra, zabrałem się parę razy z Rosie i tatą no i co z tego? Tylko na basen 
albo rolki i takie tam. Wcale nie muszę z nim dużo rozmawiać ani nic, mówię 
tylko, co chcę do jedzenia, jak coś kupujemy. Wielka mi, kurde, rzecz. Wcale nie 
miałem ochoty z nimi pójść, ale Joannę powiedziała, że muszę
369
mieć źle w głowie, że pozwalam, żeby Rosie dostawały się wszystkie przyjemności, 
i że ona nigdy by nie pozwoliła, żeby jej małej siostrze uchodziło to na sucho.
Mama się z kimś spotyka i ja z Rosie nabijamy się z niej, że ma chłopaka. Tyle 
że on jest już dużo za stary jak na chłopaka to stary ramol. Mama mówi, że on ma 
„tylko czterdzieści pięc lat". No właśnie, jak mówiłem, kompletny wapniak. W 
dodatku ma brodę. Dziwak. To ten doktor Jak-mu-tam, tyle że mamy mu mówić Greg, 
jakby był naszym kumplem albo co, więc najczęściej w ogóle nijak go nie nazywam, 
ale gadając z Rosie, mówię na niego Niekumaty Brodaty. Jak pierwszy raz 
przyjechał po mamę, to uścisnął mi dłoń i powiedział:
— Cześć, Nathan. Jak się masz? Aha, wolisz, jak się na ciebie mówi Nat, prawda?
— Mm.
— Twoja mama mówi, że świetny z ciebie komputerowiec.
— Nie najgorszy.
— Naprawdę ci zazdroszczę. Gail próbuje nauczyć mnie, jak posługiwać się 
komputerem w przychodni.
— Mama cię uczy?!
Musi być z niego ostatnia noga.
— Och, tak. — A potem spojrzał na nią maślanym wzrokiem. Rzygać się chce.
Rosie mówi, że założy się, że się non stop całują, ale ja myślę, że powoli robią 
się już na to za starzy. W każdym razie nigdy jeszcze nie został na noc — chyba 
że wymyka się ukradkiem o szóstej rano. Jak przyjdzie następnym razem, to nie 
położę się spać, aż się nie upewnię, że sobie poszedł. Spytałem mamę, czy on się 
tu wprowadzi, a ona obruszyła się:
— Nie, oczywiście, że nie! Naprawdę sądzisz, że zainstalowałabym tu jakiegoś 
faceta, nie porozmawiawszy najpierw z tobą i Rosie? Poza tym wcale mi się do 
tego nie spieszy.
370
Zresztą mama i tak nie może znowu tov się ?? rozwiedzie z tatą, a to potrwa 
całTlata^ "^ ^^
W tym tygodniu wracamy do szkob «r doczekać. 
y- Wprost nie mogę się
Scott
Pewnie chcecie wiedzieć, czy w końcu zebrałem się na odwagę i zadzwoniłem do 
Elli, no wiecie, tej dziewczyny od kanapek. No cóż, nie, ale tylko dlatego, że 
okazało się, że nie mogę. Musiałem odczekać do poniedziałku, bo nigdzie nie 
mogłem znaleźć jej wizytówki, a nie znałem jej nazwiska, więc nie mogłem 
poszukać jej w książce telefonicznej. Zresztą i tak nie najlepiej sobie radzę z 
takimi sprawami przez telefon. Lepiej mi idzie, jak widzę, co robię.
Ale niech no tylko nadejdzie poniedziałek, będę gotowy do
ataku.
Ociągałem się z podejściem do okienka, aż Ella obsłużyła krótką kolejkę i tylko 
kilku facetów wałęsało się w pobliżu, zajadając swoje bułki na słońcu.
— Cześć. Na jakie przysmaki można dzisiaj liczyć? Ella uśmiechnęła się.
— Och, głównie resztki z wczoraj i kilka czerstwych skórek. Mimo to powiedz 
tylko, na co miałbyś ochotę, to będę mogła ci powiedzieć, że już się skończyło.
— To mi się podoba: oto kobieta, która potrafi zaspokoić każdą moją zachciankę.
Miałem rację. Zdecydowanie ani śladu obrączki. Ale może ściąga ją, żeby się nie 
oblepiła okruchami.
— Mam te bagietki z kurczakiem i ziołowym majonezem, które lubisz. — Aha. Nie 
mówiłem, że zwraca uwagę na takie rzeczy? — A może wolałbyś omlet po hiszpańsku? 
Pieczeń wołową? Na co miałbyś ochotę?
Lepiej nie pytaj.
372
Zdecydowałem się na bagietkę z kurczakiem i kiedy ją przygotowywała, ruszyłem do 
ataku, lekko i zwinnie jak pantera.
— Eee... — wyjąkałem.
Taaak? — Przynajmniej się uśmiechała. No dalej, stary, do dzieła. Za chwilę już 
jej tu nie będzie. Czy wy też tak nie cierpicie działać pod presją?
— To wspaniałe, co robisz, karmiąc nas tak dzień w dzień.
— Dziękuję. Miło wiedzieć, że ktoś to docenia. Dzięki temu zrywanie się z łóżka 
o szóstej rano, gdy jestem jeszcze na wpół przytomna, by wziąć się do 
codziennego smarowania chleba, wydaje się niemal warte zachodu.
— Może kiedyś mógłbym zrobić to samo dla ciebie. Zamarła, przerywając w pół 
gestu smarowanie bagietki.
— Zgłaszasz się na ochotnika, żeby pomóc mi smarować bułki? Czy może chcesz mi 
przyrządzić kanapkę? — spytała śmiertelnie poważnym głosem, z kamienną twarzą.
??, właściwie, to ani jedno, ani drugie. Zastanawiałem się tylko, czy miałabyś 
ochotę wybrać się kiedyś ze mną coś przekąsić? — spytałem, siląc się na niedbały 
ton, na wypadek gdyby miała odmówić. — Albo na drinka? Albo kawę?
— Och. Okej.
— Okej, czyli tak?
— Na to wygląda. — Włożyła mi bagietkę z kurczakiem do torebki i starannie ją 
zamknęła, po czym spojrzała mi prosto w oczy i obdarzyła mnie wspaniałym, 
szerokim, zachęcającym, elektryzującym, zabójczym uśmiechem. — Czemu zajęło ci 
to tyle czasu? — spytała.
Tak czy siak, ustaliliśmy, gdzie i kiedy — przed tym miłym starym pubem nad 
rzeką — i dotarłem na miejsce przed czasem. Przyuważyłem uśmiechającą się do 
mnie babkę, pomyślałem sobie: „Hmm, całkiem niezła" i nagle zaskoczyłem, że to 
ona, dziewczyna od kanapek, Ella znaczy się. Tyle że zamiast fartucha miała na 
sobie sukienkę, rozpuszczone włosy spły-
373
wały jej na ramiona i, mój Boże, okazało się nawet, że ta kobieta ma nogi. I to 
dwie. I wcale niezłe na dodatek. Z niewiadomych przyczyn zapomniałem, jak się 
oddycha, i poczułem, że rumienię się jak jakiś cholerny uczniak. Dobry Boże, czy 
to nigdy nie staje się łatwiejsze? Wtedy Ella pomachała mi ręką, podeszła, 
powiedziała „cześć", ja odparłem „cześć" i po krótkiej chwili zakłopotania 
konwersacja nabrała rumieńców i nie mogliśmy się nagadać i nie, nie opowiem wam 
teraz tego wszystkiego, będziecie musieli jeszcze zaczekać.
Gail spotyka się z tym lekarzem z przychodni. Doktorem Jak-mu-tam. Tyle że Gail 
mówi o nim: doktor Vocheck. Tak, to ten, któremu wydaje się, że bycie duszą 
towarzystwa polega na zaprodukowaniu się w porywającej pieśni ludowej w obcym 
języku. Już wolę słuchać, jak Rosie mówi w języku ufoludków. Spridski zekroddok? 
Prawdę mówiąc, czasem mam wrażenie, że wiemy, o czym rozmawiamy. Prawdopodobnie 
lepiej bym na tym wyszedł, gdybym mówił w tym języku przez cały czas.
Gail poinformowała mnie, że się z nim spotyka, po tym, jak kilka razy wyszli 
razem. Nie mogę powiedzieć, żebym na wieść o tym skakał z radości. Nie wiem, czy 
już się z nim przespała, i szczerze mówiąc, nie chcę nawet o tym myśleć, a jeśli 
czyni mnie to żałosnym dupkiem o podwójnej moralności, to trudno. Tak czy siak, 
trzeba było rozwiązać kwestię spotykania się przez nas z innymi. Nie pozwolę, 
żeby ktoś wprowadził się od razu do mojego domu, pokładał się na mojej kanapie, 
spał w moim łóżku i był na moim garnuszku. Nie ma mowy. Kiedy poinformowałem o 
tym Gail, obruszyła się:
— Jaki mężczyzna mógłby być do tego stopnia pozbawiony dumy, że pasożytowałby w 
ten sposób na innym facecie? Nie bądź śmieszny. Mógłbyś przynajmniej mieć lepsze 
zdanie o moim guście i rozsądku, nie uważasz?
W każdym razie umówiliśmy się następująco: to, co wyprawiamy, to nasza prywatna 
sprawa, ale żadnego afiszowania si? z tym na oczach dziećmi. Co oznacza zakaz 
jakichkolwiek zo-
374
stających na noc „gości", gdy w pobliżu są Nat i Rosie, dopóki ta osoba nie 
zostanie im przedstawiona i nie będą z nią w dobrych stosunkach. Żadnego 
obmacywania się na progu, żadnych nieznajomych wałęsających się nago po domu. 
Powiedziałem Gail, żeby nie sprowadzała do domu, jednego po drugim, całego 
tabunu facetów.
— Tak, to by rzeczywiście było do mnie podobne, nieprawdaż? I kto to mówi? 
Wybacz, ale nie zauważyłam, żeby takie cechy specjalnie ci przeszkadzały u 
kobiet.
Ciągle jeszcze zdarza nam się poprztykać, ale nie ma już w tym tyle ognia co 
kiedyś, straciliśmy serce do walki.
Rosie śpi teraz u mnie co drugą sobotę i czasami w środku tygodnia, jeśli udaje 
nam się wszystko zorganizować i pamiętać o tym, czego Rosie potrzebuje na 
następny dzień. Nat nadal jednak nie przekroczył progu mego domu. Prawie się do 
mnie nie odzywa, nawet jeśli wychodzi gdzieś ze mną i Rosie, co i tak zdarzyło 
się może ze cztery razy. Nie, żebym liczył. Nie wiem, co mam zrobić, żeby dojść 
z nim do ładu. Mam nadzieję, że Nat zdecyduje się ze mną pogodzić, zanim jeszcze 
będę na łożu śmierci. Prawdopodobnie istnieje jakiś sposób, by się z tym uporać, 
ale niech mnie diabli, jeśli wiem jaki. Chciałbym wiedzieć, jak mam z nim 
porozmawiać. Kiedyś, znaczy się przed tym wszystkim, zawsze świetnie się ze sobą 
dogadywaliśmy, ale polegało to po prostu na tym, że Nat był sobą, a ja sobą, i 
nigdy nie musieliśmy o tym wiele myśleć, a już na pewno o tym rozmawiać. Ale 
teraz, cóż, chciałbym, żeby tamto wróciło, ale nie wiem, jak można wrócić z 
etapu, na którym jesteśmy, do tego, co było, i sądzę, że i Nat tego nie wie. 
Albo, co gorsza, może podoba mu się tak, jak jest, może naprawdę nie chce mnie 
już w swoim życiu. Cholera. Wiem, że muszę znaleźć jakiś sposób, żeby do niego 
dotrzeć, zdaję sobie z tego sprawę — ale proszę, czy ktoś mógłby mi powiedzieć, 
co, do diabła, mam mu powiedzieć?
Qai(
Scott się z kimś spotyka. Z początku sądziłam, że to musi być ona, ta kobieta, z 
którą się przespał, i zastanawiałam się, czy naprawdę spotykał się z nią przez 
ten cały czas. Ale on upiera się, że to nie ona i, choć raz, wierzę mu; Scott 
nie ma już powodów, żeby kłamać.
Rosie stara się nie wspominać o niej — o Elli — w mojej obecności, co jest 
bardzo miłe z jej strony, ale czasem nie może się powstrzymać i wymknie jej się, 
czym się zajmowały.
— Ella i ja piekłyśmy ciasteczka i Elła pozwoliła mi odważyć rodzynki i resztę 
składników. Musiałyśmy upiec czterdzieści osiem ciasteczek, bo Ella ma masę 
klientów, a oni wszyscy lubią ciasteczka i Ella pokaże mi, jak się robi 
czekoladowe ciasto z orzechami.
Na dodatek owa mistrzyni kuchni okazuje się mieć też dryg do malowania. Rosie 
mówi, że Ella maluje obraz na ścianie jej sypialni. Cieszę się ze względu na 
Rosie, ma się rozumieć, że tak, tylko że zaczynam czuć się jak stara, nudna 
mamuśka, która po prostu nie może równać się z tą niewyczerpaną w pomysłach 
dziewczyną, zdającą się wiedzieć, jakie zespoły sana topie i jaki kolor lakieru 
do paznokci jest teraz modny. No dobrze, nie jest już dziewczyną, Scott mówi, że 
ma prawie trzydzieści siedem lat, ale sęk w tym, że wydaje się młoda. 
Przynajmniej nie jest jakąś osiemnastoletnią seksbombą, to by było znacznie 
gorsze. Ale wydaje mi się, że Rosie ją polubiła, i chociaż nie jestem zazdrosna 
ani nic, to nie mogę powiedzieć, żebym była tym specjalnie zachwycona.
Nat nie chce się nawet spotkać z Ellą. Odkąd dowiedział się, że Scott ma 
dziewczynę, zamknął się jeszcze bardziej w so-
376
bie i przestał nawet spotykać się z nim od czasu do czasu w niedzielę, więc 
wydaje się, że zrobili jeden krok naprzód, po to tylko, by zrobić dwa kroki do 
tyłu. Scott mówi:
— Oczywiście, że nie muszę spotykać się z Ellą w niedzielę, jeśli Nat nie jest 
jeszcze gotowy, by ją poznać. Zresztą i tak zawsze mamy z Rosie część dnia tylko 
dla siebie. Po prostu mu to powiedz, dobrze? Chciałbym, żeby zobaczył moje 
mieszkanie.
— Spróbuję.
Nat także bardzo pragnąłby zobaczyć mieszkanie Scotta, wiem, że tak. Ale prędzej 
by umarł, niż się komukolwiek do tego przyznał, więc będę musiała tak to 
rozegrać, żeby myślał, że to on robi Scottowi przysługę. Chciałabym nie musieć 
przez to wszystko przechodzić, móc rozegrać całą rzecz uczciwe, ale Nat jest 
bardzo dumny i —jak sądzę —już od tak dawna gniewa się na Scotta, że nie widzi 
sposobu, jak to zakończyć bez utraty twarzy. Chciałabym umieć mu to ułatwić.
Nat chciał wiedzieć, czy pozwolę Gregowi z nami zamieszkać. Spytał o to tak, 
jakby był niemal pewny, że to nieuniknione — tak jakbym naprawdę mogła pozwolić 
komuś tak po prostu zjawić się tu z walizkami, nie omówiwszy tego wcześniej z 
dziećmi. Zresztą wcale mi się nie spieszy do tego, żeby robić za podporę życiową 
dla kolejnego mężczyzny. Lubię towarzystwo Grega i owszem, dziękuję za troskę, w 
sprawach łóżkowych też nieźle nam się układa, ale jestem zadowolona z obecnego 
stanu rzeczy. Greg jest znacznie poważniejszy od Scotta, do czego muszę się 
dopiero przyzwyczaić, jak również znacznie bardzie troskliwy i wrażliwy, co mi 
się podoba. Co więcej, słucha, kiedy do niego mówię. Cassie twierdzi, że powinno 
się go sklonować. To dziwne, ale łapię się teraz na tym, że robię czasem jakieś 
głupstwo i zachęcam go, żeby się trochę wyluzo-wał i zaszalał. Zeszłej niedzieli 
namówiłam go do tańca na plaży. Pokazał mi, jak się tańczy polkę. Będzie jak 
znalazł na tych wszystkich balach, na których bywam, nieprawdaż? Nie, tak na 
serio, to dobrze się przy tym bawiłam. Przedtem, ze Scottem,
377
zmieniałam się w koszmarną, spiętą guwernantkę z epota wiktoriańskiej, starającą 
się bez końca utrzymać go w ryzach. To po prostu wspaniałe, móc zrobić sobie 
wolne od bycia tą rozsądną osobą w związku.
Scott
— Trochę to dziwne, tak dla odmiany pochylać głowę, żeby na ciebie spojrzeć.
Staliśmy przed domem Elli, po owej pierwszej randce, i zastanawiałem się, czy 
zaprosi mnie do siebie na kawę albo czy może w ogóle ją sobie odpuścimy i 
przejdziemy od razu do zrywania z siebie ciuchów.
— Już się przyzwyczaiłem, że spoglądam na ciebie z u-wielbieniem z dołu.
— I tak też być powinno, rzecz jasna. Mam stanąć na skrzynce, żebyś poczuł się 
swobodniej?
— Nie, nie musisz. — Przysunąłem się bliżej, pochylając się ku niej.
— A co to ma niby znaczyć? — Jej twarz była zaledwie o kilka cali ode mnie, a 
miękkie usta rozchylały się w uśmiechu.
— Nie chcę, żeby złapał mnie skurcz w szyję, kiedy będę cię całować...
Po kilku minutach, a może kilku tygodniach, odsunęła się ode mnie i zaczęła 
grzebać w torebce w poszukiwaniu kluczy.
— Yyy... — odezwała się.
— Hej! To jedna z moich najlepszych kwestii. Wymyśl sobie swoją.
Boże, co za uśmiech. Zrezygnowałbym z pożywienia, byle tylko być jego adresatem, 
a wiecie, ile bym dał za dobrą wyżerkę. Przyciągnąłem ją znowu do siebie.
— Jeśli masz zamiar zaciągnąć mnie do środka i niecnie mnie wykorzystać, to 
musisz wiedzieć, że o tej porze roku mam znacznie osłabioną odporność, więc nie 
mogę ci obiecać, że będę się specjalnie wzbraniał.
379
— Och, prawdę mówiąc, to nie o to chodzi. Posłuchaj, to nic poważnego, ale 
muszę ci coś powiedzieć...
Nie spodobał mi się ten początek. Niezbyt obiecujący, prawda? Tego rodzaju 
zdania kończą się zwykle w następujący sposób: „Jestem mężatką i mój mąż zaraz 
wypadnie z domu ze strzelbą". Wolę zdania zaczynające się od słów: „Tędy do 
mojej sypialni" albo „Ten stanik strasznie mnie pije, miałbyś coś przeciwko, 
żebym go zdjęła?"
_ Po prostu, no, nie chcę, żeby skończyło się na tym, że cię polubię, a potem 
się dowiesz i fruuu... — Machnęła ręką jakby coś przemknęło koło nas.
— Fruuu? — Powtórzyłem jej gest. f
— Właśnie, no wiesz, dasz drapaka, aż się będzie za tobą
kurzyło.
__Nie jestem w tak świetnej formie, wierz mi. Niejeden
dziewięćdziesięciolatek byłby ode mnie szybszy. No więc, co to za wielka 
tajemnica? Tylko jeśli masz zamiar ostrzec mnie przed mężem, który lada chwila 
wypadnie przez drzwi, to może lepiej z tym nie zwlekać i dać mi jakieś fory.
__Nic z tych rzeczy. Mam dziecko, to wszystko. Chłopca.
Ma dwa i pół roku.
— Czy ta mała osóbka ma jakieś imię?
— Jamie.
__ Poczekaj chwilkę, niech no rzucę okiem na moją listę...
— Wyciągnąłem przed siebie dłoń niby podkładkę do notowania. — Alfred, Ben, 
Charlie... Ta-dam! Już mam: Jamie. Zgadza się, figuruje na mojej liście 
zaaprobowanych imion. Nie powinno to zatem stanowić żadnego problemu. Czemu to 
taka tajemnica? Czy to owoc romansu po pijanemu z jakimś politykiem?
Na myśl o tym zmarszczyła nos. Ma ładny nosek, który miałem ochotę pocałować, co 
też uczyniłem.
__ To miłe z twojej strony. Wierz mi, wielu facetów byłoby już o milę stąd, jak 
tylko dowiedzieliby się, że mam dziecko.
— Mówiłem ci przecież, że mam dzieci.
380
— To nie to samo. Nie mieszki z tobą na stałe.
— To prawda, niestety.
Wspięła się na palce, by mnie pocałować.
— Naprawę ci to nie przeszkadza?
— No jasne. Pod warunkiem że Hie będzie upierał się, by spać między nami...
Cięcie, jeśli łaska. Trzy tygodni" później, niedzielne popołudnie. Jamie brykał 
u Córy, siostry ??, ze swoimi kuzynkami. Padało i me mam tu na myśli leniej, 
przelotnej mżawki. Był to taki rodzaj deszczu, który nie ma zamiaru przestać 
padać, aż me przemoczy człowieka do n>tki; deszcz podchodzący do swej pracy z 
pełnym oddaniem Jonowaliśmy wybrać się na przejażdżkę rowerową tą starą ścieką 
wzdłuż kanału, którą kiedyś chodziły konie holujące barki, ale ponieważ nie 
jesteśmy parą kaczek, niezbyt nam się to <eraz uśmiechało.
— W gruncie rzeczy, równie dobr#e można by zostać w domu — rzekłem, delikatnie 
muskając ustami jej szyję.
— Mogłabym domalować coś W pokoju Rosie. — Ella miała na myśli zamek i wzgórza, 
któJ"e namalowała na ścianie pokoju Rosie. Ma talent, ta Ella.'Lubi co tydzień 
coś domalować, żeby za każdym razem, jak RoSie przyjdzie, czekało na nią coś 
nowego. — Myślałam, żeby ???? jezioro i kilka łabędzi. Odchyliła do tym 
głowę i leK^0 się o mnie oparła.
— Łabędzie, tak. Może być... — ^acząłem bardzo delikatnie pieścić jej ucho 
językiem.
— Albo może wrócę do domu i iłPiekę trochę ciastek na przyszły tydzień.
Ciastka? Tak, dobry pomysł — Odgarnąłem do tyłu jej włosy, żeby pocałować ją za 
uchę*11-
A może ułożymy puzzle? — dobiegł mnie jej przyspieszony, urywany oddech.
Puzzle? Hmm... — Moja dłoń ^sunęła się na dół, wślizgując się pomiędzy odziane w 
dżinsy uda> a Ella prawie osunęła się na mnie.
381
— A może wziąłbyś mnie do łóżka... — Jej rozchylone usta znalazły się tuż przy 
moich, a dłonie wędrowały pod moją koszulką, gładząc skórę.
__ Hm, chyba najlepiej będzie, jeśli ułożymy puzzle __
wymruczałem niewyraźnie pomiędzy jednym a drugim gorącym pocałunkiem. Próbowałem 
wsunąć dłoń w jej dżinsy, ale była to bardzo dobrze dopasowana para. Zacząłem 
zatem walczyć z guzikiem i zamkiem błyskawicznym, prowadząc ją do sypialni. 
Otworzyła oczy.
— Nie spieszmy się — poprosiła.
— Dobrze, wstrzymam się z przejściem do sedna.
Nie spieszmy się! Jak to, nie spieszmy się? Żartuje sobie czy co? Od miesięcy na 
to czekam. No dobrze, niech będzie, że od trzech tygodni, ale od wieków już mam 
na nią oko, więc to też się liczy.
Ale dobrze, nie spieszyliśmy się.
Najpierw podciągnęła mi koszulkę i ściągnęła ją przez głowę. Całowała mnie po 
całym torsie, znacząc go umieszczanymi w równych rzędach, niczym nasiona, 
pocałunkami. Jej palce delikatnie przemykały po mojej skórze, doprowadzając mnie 
do szaleństwa. Właściwie, jeśli to miała na myśli, mówiąc, żebyśmy się nie 
spieszyli, to chyba nie miałbym nic przeciwko, żeby trwało to trochę dłużej. 
Nikt jeszcze nie poświęcił mi
tyle uwagi.
Pomogła mi zdjąć spodnie. Tak, wiem, mam już czterdzieści jeden lat i od dawna 
sam daję sobie z tym radę, ale zaofiarowała pomoc, więc co było robić. 
Niegrzecznie byłoby odmówić, prawda? W tym momencie trzeba było już dosłownie je 
ze mnie zdzierać, chociaż gdyby zostawiła je na miejscu jeszcze przez chwilę, 
pewnie pękłyby w szwach albo stanęłyby w płomieniach.
Oho, proszę, proszę, to wygląda obiecująco. Ajajaj... Oczy uciekły mi w tył 
głowy. Boże, brakowało mi tego. Szczerze mówiąc, Gail nigdy się specjalnie do 
tego nie kwapiła, więc
382
powoli stało się to prezentem na urodziny i Boże Narodzenie, a akurat tego 
jednego nie można zrobić samemu. Usta Elli wyczyniały tu niezłe rzeczy, a i 
dłonie nie próżnowały. Musiałem umrzeć i znaleźć się w niebie, to jedyne możliwe 
wytłumaczenie. Na moim nagrobku możecie napisać: „Przynajmniej umarł szczęśliwy".
Ella pchnęła mnie na łóżko, poczym szybko zrzuciła z siebie wszystko prócz 
stanika i majtek i usiadła na mnie. Pochyliła się, by mnie pocałować, 
przemykając językiem po mych ustach, delikatnie gryząc dolną wargę. Boże, jak 
dobrze.
— Chcę być w tobie. — Tego właśnie pragnąłem, ale zabrzmiało to za słabo, nie 
oddając w pełni moich uczuć. — Chcę być w tobie, koło ciebie, na tobie, pod tobą, 
poczuć każdy centymetr twego ciała...
— Musiałbyś być naprawdę gibki.
— Jutro z samego rana biegnę na siłownię. — Sięgnąłem ręką na jej plecy i 
rozpiąłem stanik. Czubkiem języka krążyłem dookoła jej lewego sutka, po czym 
rozchyliwszy szerzej usta, zacząłem ssać jej pierś. Zadrżała nade mną.
— Zimno?
— Nie. — Uśmiechnęła się, spoglądając na mnie zamglonym wzrokiem. — Może trochę.
— Chodź, wskakuj pod kołdrę. Przytuliła się do mnie mocno.
— Jest jakaś szansa, że zdejmiesz majtki w przeciągu najbliższych — och — 
powiedzmy, dwóch sekund?
— Chciałam zostawić je na miejscu. To stara, dobra metoda zapobiegania ciąży.
— I sądzisz, że nie dam sobie rady z taką przeszkodą? Łudź się tak dalej. — 
Gładziłem jej uda, drażniąc się z nią, wytyczając palcem ścieżkę wzdłuż i 
dookoła jej majtek, słysząc, jak wstrzymuje oddech, kiedy zboczyłem ze ścieżki. 
Przycisnąłem mocniej dłoń, czując ją przez zwilgotniałą koronkę.
— To zabawne. Zdaje się, że mamy tu na dole do czynienia z jakąś wilgocią. Czy 
mam się temu bliżej przyjrzeć?
383
— To na pewno ta wilgoć w powietrzu — ale lepiej to
zbadać.
— A tak, zgadza się, to na pewno to. — Zacząłem sunąć w dół pod kołdrą. — Zdaje 
się, że na tych obszarach kraju zjawisko to występuje w dużym natężeniu.
Jej nogi zadrżały i rozsunęły się dla mnie.
— O tak — zgodziła się ze mną. — Tak.
Opowiedziałbym wam całą resztę, ale Ella twierdzi, że to ściśle osobiste sprawy 
i poza tym zbyt niegrzeczne, by podawać je do publicznej wiadomości. Wybaczcie.
*fat
Ktoś zastukał do drzwi. Grałem dalej. Wtedy dobiegł mnie głos mamy, jakiś taki 
zmartwiony.
— Nat?
— Mm.
— Mogę wejść?
— A co? Nie sięgasz do klamki czy co?
Tak mówi nasz nauczyciel ze szkoły, pan Perkins, no nie? Kiedy ktoś pyta: 
„Pszepana, pszepana — mogę iść do kibla?", Perky na to: „Nie wiem. Może babcia 
cię tam musi zaprowadzić?" Jak pierwszy raz to powiedział, nikt z nas nie 
załapał, o co mu chodzi. Wleciało jednym uchem, a wyleciało drugim. Potem nam 
wyjaśnił, że „mogę" to nie to samo co „czy mógłbym". „Mogę" jest mniej uprzejme, 
gdy pyta się o pozwolenie, niż „czy mógłbym". W każdym razie dobrze to 
zapamiętałem, bo Andrew prawie się posikał, jak Perky nam to tłumaczył. Pan 
Perkins nie pozwala nikomu wyjść, dopóki się nie powie: „Przepraszam, proszę 
pana, czy mógłbym pójść do WC?" Perky mówi, że to prostacko mówić „kibel", ale 
poza nim cały świat tak mówi, więc co on tam może wiedzieć? A nawet kiedy 
pamiętamy, żeby spytać tak, jak on sobie życzy, to i tak mówi, że trzeba było 
iść podczas przerwy i że mamy poczekać do dużej przerwy.
Ale mama nawet nie zwróciła na to uwagi. Otworzyła drzwi.
— Nat? O czym ty mówisz? Czy nie mógłbyś.... — urwała nagle i skrzyżowała ręce 
na piersiach. — Fajna gra? — Aha, strategia z cyklu „próbujemy-być-mili". 
Ostatnio często ją stosuje. Szczerze, to mama nie jest wcale taka zła. Tylko nie 
mówcie jej, że to powiedziałem.
— Może być.
385
— Narty? — Mama mówi tak do mnie tylko wtedy, kiedy próbuje mnie do czegoś 
przekonać albo kiedy traktuje mnie jak małe dziecko. — Myślałam, że odrabiasz 
lekcje.
— Mm.
— Mógłbyś, proszę, wyłączyć tę grę?
Odwróciłem się na ułamek sekundy. Fatalny błąd. Zostałem zlikwidowany przez 
androida. Dzięki, mamo.
— Zobacz, co narobiłaś!
— Och, na litość boską, Nathan, czy tak właśnie chcesz spędzić resztę życia? 
Jak ma ci to niby pomóc w zdaniu matury? Możesz zostać, kim tylko chcesz: 
lekarzem, prawnikiem...
— Taaa, jasne. Nie oglądasz wiadomości? I tak dla nikogo
nie ma pracy.
— Więc równie dobrze można już teraz machnąć na wszystko ręką, czy tak mam to 
rozumieć?
— Pytam tylko, jaki sens się uczyć?
Mama klapnęła na łóżko. Zaszeleściło, bo pod kołdrą leżał jeszcze magazyn od 
wczoraj, ale chyba się nie skapowała. Zaczęła rozglądać się po podłodze, jakby 
miała mi zaraz kazać tu posprzątać, ale z jakiejś przyczyny dała sobie spokój.
— Ależ, Nathan, spójrz na przykład na tatę... Rzuciłem jej znaczące spojrzenie. 
Litości. Od kiedy to tata
jest niby jakimś wzorem?
— Wiem, że nadal się na niego gniewasz, i cóż, mam nadzieję, że zrozumiesz, że 
tata nie jest taki zły, jak ci się wydaje. Ale rzecz w tym, że tata nigdy nie 
miał szansy, żeby cokolwiek w życiu osiągnąć, wiesz? Jest bystry, ale rzucił 
szkołę zaraz, jak tylko mógł, ledwie skończył szesnaście lat, właściwie bez 
żadnego wykształcenia i to był koniec. Musiał wziąć pierwszą lepszą pracę, jaka 
mu się nadarzyła. I tak już zostało. Ciężko pracuje, ale mógłby osiągnąć w życiu 
wiele więcej.
— Jasne, że niby tata mógłby zostać lekarzem alba sędzią, tak?
— No cóż, może nie lekarzem. — Mama uśmiechnęła się dziwnie. Jezu, założę się, 
że pomyślała o Niekumatym Broda-
386
tym. Potem ciągnęła dalej: — Studia to nie dla niego. I zdecydowanie nie sędzią, 
co to, to nie. Ale mógłby robić coś, co by go naprawdę interesowało, coś, dzięki 
czemu cieszyłby się każdym nadchodzącym dniem. Tata mógłby wykonywać swoją pracę 
z zamkniętymi oczami. Marnuje się w niej. Nie popełnij tego samego błędu.
Znowu zaszeleściło, jak wstawała. Wstrzymałem oddech. Podeszła do mnie i oparła 
brodę o moją głowę, tak jak to czasem robi z tatą. Robiła. Właściwie, to całkiem 
przyjemne.
— Ale ty też nie jest lekarzem, a daję głowę, że zawsze robiłaś swoje zadania 
domowe. Założę się, że byłaś chodzącym ideałem — jak Rosie.
Mama szturchnęła mnie.
— A właśnie, że nie. — Znowu oparła brodę na mojej głowie i otoczyła mnie 
ramionami. — Nie ma niczego złego w byciu taką jak Rosie i dobrze o tym wiesz. 
Ale nie, masz rację, Nat, kimże jestem, żeby prawić ci kazania. Ja także 
zmarnowałam dużo czasu, bo nie miałam zielonego pojęcia, czego chcę.
— Ale ja też tego nie wiem.
— To nic złego. Przecież mając trzynaście lat, nie musisz jeszcze dokładnie 
wiedzieć, co chcesz robić przez resztę życia. Ale nie zwlekaj z tym tak długo 
jak ja, dobrze? Ucz się na moich błędach. Zastanów się, co ci sprawia największą 
przyjemność, żebyś wiedział, do czego dążyć w życiu. Ale musisz być także gotowy 
ciężko na to pracować.
— Znowu zaczynasz. — Sięgnąłem po myszkę i kliknąłem „Nowa gra".
— Co znowu zaczynam?
— Chcę pracować w przemyśle komputerowym, więc granie na komputerze powinno się 
liczyć jako praca, no nie?
Mama roześmiała się i pocałowała mnie w czubek głowy, a potem zmierzwiła mi 
włosy, jakbym był małym dzieckiem albo co. Strząsnąłem jej rękę, ale nadal się 
śmiała.
— Beznadziejny przypadek z ciebie. Wiesz co, Nat?
387
— Mm?
— Przyłóż się bardziej do nauki, a ja też pomyślę o jakiejś
szkole dla siebie. Obiecuję.
— Jasne.
Po wyjściu mama zatrzymała się na podeście schodów i zza
drzwi dobiegł mnie jej głos:
— Kolacja za dwadzieścia minut. Makaron z serem. I, Nat? Na ekranie kolejny 
android eksplodował na kawałki. 140
punktów. 160. 200.
— Co?
— Weź się za lekcje.
Ukosie
Tata ma dziewczynę. Nazywa się Ella i ma pjegi na nosie i małego synka, który ma 
na imię Jamie i ma dwa j p5j roCzku Czasem, kiedy spotykam się z tatą w 
niedzielę, 2abieraią się z nami, ale czasami spotykamy się dopiero po Południu 
więc rano nadal mam tatę tylko dla siebie. Jeśli jemy ra>e h' ? próbuję nakłonić 
Jamiego, żeby zjadł swoje warsy^ bo wykręca się, że ich — poza groszkiem — nie 
lubi i ?? u • "
Powiedziałam mu, że marchewki to tak naprawa i j
ii i j • • i i i • • a<t słodycze,
które tylko wyglądają jak marchewki, więc trochę ich zjadł Pewnego razu tata 
zaproponował, żebyśmy zrobili sobi ? lina plaży i wzięli ze sobą drugie 
śniadanie. Odwróci} sie d FU' i spytał, śmiejąc się:
— Może byś w takim razie przyszykowała kil^ kanaoek? Pewno o niczym innym nie 
marzysz, prawda?
A Ella złapała go rękami za szyję, jakby chcia}a g0 udusić ale tylko tak 
żartowała.
Widać, że tata ją lubi, bo na spacerach trzyma ; za . Powiedziałam Natowi, 
że tata ma dziewczynę, ? ?? prychnał-
— No i? Powiedz mi coś, o czym nie wiem. Wiedziałem że ma dziewczynę. Od 
początku ci to mówiłem.
Próbowałam mu wytłumaczyć, że nie wydaje mj sje ze(3v to była ta sama dziewczyna, 
ale nie chciał mnie słuchać
ze
U taty Ella maluje mi obrazek na ścianie pokoju Mówi wyszła już z wprawy w 
malowaniu, ale i tak jest ? ???? lepsza ode mnie. Tata dobrze sobie radzi z 
malowaniem ścian ale nie umie malować obrazków. Na tym rysunku widać zamek 
stojący na wzgórzu, a po niebie płyną chmury i latają p^j j t'Q ^ę. dzie jedyny 
taki obraz na całym świecie. Tata mówi, że jak Ella
389
była młodsza, chodziła do szkoły plastycznej i malowała, a potem robiła 
biżuterię i sprzedawała ją na straganie na jarmarkach, ale musiała zrezygnować, 
bo nie mogła się z tego utrzymać. Ella nie dostaje żadnych pieniędzy w kopercie, 
bo Jamie nie ma taty, więc jest zupełnie sama i musi ciężko pracować. Próbowałam 
opowiedzieć o niej Natowi, ale zatyka sobie uszy i każe mi się zamknąć i nie 
gadać w kółko o tej śmierdzącej Elli. Ale Ella wcale nie śmierdzi, tylko pachnie 
perfumami i pozwala mi spryskać nimi odrobinkę szyję i nadgarstki i tata mówi, 
że bardzo ładnie pachnę, jak prawdziwa dama i że teraz będzie musiał zabierać 
nas obie na obiady do eleganckich restauracji i ubierać się w swój najlepszy 
garnitur, żebyśmy się go nie musiały wstydzić.
Scott
Hej — ta moda na rozmawianie nie jest wcale taka od rzeczy, no nie? Kilka razy w 
tygodniu zdarza mi się teraz n0C0wać u Elb i często to robimy — gadamy, znaczy 
się. Ella nie może zastawać u mnie na noc, oczywiście nie licząc weekendów, bo 
nie chce wprowadzać zamieszania w życie Jamiego a poza tym musi przyszykować 
wszystko do swojego sklepiku Zrywa się o brzasku i smaruje kanapki jak opętana, 
ścigając się z czasem, a potem ładuje je wszystkie do furgonetki, wraz z 
dodatkami w plastykowych pojemniczkach, papierowymi torebkami i całą resztą. Ta 
kobieta to jednoosobowa trąba powietrzna Czasem chcę jej pomóc, ale nie daję 
rady dotrzymać jej kroku więc tylko pakuję rzeczy do furgonetki. Potem Ella 
budzi Jamiego i robi mu śniadanko, ale poza tym samodzielny z niego malec.
Uczę go ubierać się samemu, ale jak się tak na tym zastanowić, to dość 
skomplikowana sprawa i szczerze mówiąc o tak wczesnej porze ja sam się do tego 
specjalnie nie kwapię.Jamie przypomina mi Nata, gdy był w tym samym wieku i 
chciał zrobić wszystko sam i szalał z frustracji, jeśli coś choć trochę 
przerastało jego siły. Na początku, gdy u niej nocowałem, Ella wypychała mnie z 
domu zaraz, jak tylko wstała. Jednak pewnego razu po prostu nie dałem rady zwlec 
się z łóżka przed siódmą więc natknąłem się na Jamiego, który wskazał na mnie 
oskarżycielsko palcem i wykrzyknął:
— Byłeś w łóżku mamy!
— Pozwoliła mi, bo moje łóżko jest zepsute.
— A mi już nie pozwala!
Mały z niego krzykacz, ale w gruncie rzeczy to słodki dzieciak. Kiedy u nich 
nocuję, gawędzimy sobie z Jamiem przy
391
śniadanku o męskich sprawach, potem wpada siostra Elli, Córa porywa Jamiego i 
podrzuca go migiem do żłobka, które na szczęście mieści się zaraz obok 
podstawówki, do której chodzą iei bliźniaczki. Po południu Ella sprząta 
furgonetkę i uzupełnia zapasy, a potem bierze do siebie po szkole na godzinkę 
lub dwie bliźniaczki, żeby Córa mogła sobie odsapnąć. Jak mówią doszły w tym do 
perfekcji i na ogół wszystko idzie gładko, ale obie są bez przerwy skonane. Mąż 
Córy pracuje na nocnej zrtlianie w szpitalnej kostnicy i o ile wiem, cała jego 
aktywność za dnia ogranicza się do chrapania.
W każdym razie, ze względu na to wieczne urwanie głowy, które Ella określa 
mianem swojego życia, Ella musi zwykle yaść się spać już przed dziesiątą, ale 
jeśli zostaję u niej na „piżamowe przyjęcie", jak by powiedziała Rosie, to nie 
idziemy spać, tylko przez godzinkę sobie rozmawiamy. Po ciemku. Ella mówi, że 
kiedy ona i Córa były małe, to po zgaszeniu świateł rozmawiały ze sobą, szepcząc 
i opowiadając sobie historyjki. My nigdy tego nie robiliśmy. Nie mielibyśmy 
odwagi. Stary zamordowałby nas w łóżkach, gdyby usłyszał u nas choćby szepnięcie, 
kiedy powinniśmy już spać.
— Wygląda na to, że z twego ojca był niezły wesołek.
— O, jak najbardziej. Przebywanie w jego towarzystwie było jednym, 
nieprzerwanym pasmem śmiechu. — Czułem na brzuchu dotyk jej chłodnej skóry, gdy 
gładziła dłonią moją
rękę.
— Wydajesz się jednak zadziwiająco mało rozgoryczony. To znaczy, wiem, że teraz 
sobie z tego żartujesz, ale przecież musiało ci być ciężko? Nie czujesz wcale 
gniewu?
— Że jak? Miałbym być zły, bo mój ojciec to wstrętny, podły, brutalny dupek, 
który wolałby, żebym się w ogóle nie urodził?
— Na pewno nie jest aż taki zły, ale — no cóż, owszem.
— Właściwie, to nie. Przestałem już o tym myśleć. To znaczy, jasne, to był 
koszmar, ale nikt z nas nie wiedział, że może być inaczej i — no cóż — wszyscy 
jakoś to przetrwaliśmy.
392
— Tak. — Jej dłoń gładziła mnie po policzku. — A nawet dużo więcej, bo do 
czegoś w życiu doszedłeś, a na dodatek jesteś wspaniałym ojcem. Mimo wszystko 
musiało ci brakować ojca, którego mógłbyś podziwiać?
— Nie brakuje ci czegoś, czego nigdy nie zaznałeś, prawda? Nic mi nie jest.
— Dobrze, że w twoim życiu jest Harry — stwierdziła. — Dzięki Bogu, gdy jest 
się dorosłym, można przynajmniej adoptować nowych krewnych. Nie ma już powodu, 
żeby znosić rodzinę, w której człowiek miał pecha się urodzić. Harry wiele dla 
ciebie znaczy, prawda?
— Mmm, sądzę, że tak. Harry to poczciwy chłop.
Miło tak sobie rozmawiać po ciemku. Można wyznać rzeczy, których nie 
powiedziałoby się za dnia. Ella przytula się do mnie mocno, zginając nogi pod 
tym samym kątem co ja. Chwilami sam już prawie nie wiem, gdzie się kończę, a ona 
zaczyna.
— Moja kolej — mówi Ella, kiedy przewracamy się wspólnie na drugi bok. — Teraz 
ty mnie przytul. — I wiercąc się, wtula się w moje objęcia, wzdycha i pogrąża 
się we śnie.
Skoro mówimy już o mojej cudownej rodzince, to czy kiedykolwiek wspomniałem, że 
byłem wypadkiem przy pracy? Mogło mi się to kiedyś wymknąć. „Para z koszmara", 
jak mówi Nat, postanowiła skończyć na Russellu i Sheili. Zapewne uznali, że nie 
udźwignęliby już więcej błogosławieństwa losu, wiecie? Akurat. Już prędzej 
stwierdzili, że wytarty dywan nie przetrzyma kolejnego domownika. Tak czy siak, 
sądzę, że nie tyle doszli do takiej decyzji, co po prostu przestali, żeby 
zacytować matkę, utrzymywać ze sobą stosunki. Dla mnie „utrzymywanie stosunków" 
brzmi jak podejmowanie wujostwa popołudniową herbatką. Ale matka nie lubi, żeby 
posługiwać się w jej obecności słowem na „s". Marszczy wtedy nos, jakby doleciał 
ją jakiś wstrętny zapach.
Tak czy owak, zdarzyła im się przelotna chwila słabości.
393
W przeciwnym wypadku, jakiś osamotniony plemnik-strace-niec musiał przepełznąć 
przez rozległą pustynię ich małżeńskiego łoża i jakimś cudem dostać się pod 
flanelowy namiot, którego matka używa jako koszuli nocnej, przebrnąwszy dzielnie 
niczym komandos przez terytorium wroga. Co za okropna myśl, żałuję, że w ogóle 
zacząłem o tym myśleć. Fuj. Jakkolwiek do tego doszło, szczęśliwy traf chciał — 
ha! — że przyszedłem na świat. Nic dziwnego, że tak często czuję się niepewnie i 
mam wrażenie, że w ogóle nie powinno mnie tu być i tylko patrzeć, jak się wyda, 
że moja wiza wygasła, i wykopią mnie z tej planety. Inna sprawa, że to nie moja 
wina, prawda? Nie prosiłem się, żeby się tu znaleźć. Ale skoro już tu jestem, 
można by pomyśleć,/ze rodzice zrobią przynajmniej dobrą minę do złej gry i będą 
udawać, że są szczęśliwi. Gwoli sprawiedliwości, nie można zarzucić im 
faworyzowania kogokolwiek, bo Sheili i Russella także nie zamęczali nadmiarem 
czułości. Teraz lepiej już się z nimi dogadują, ale wyłącznie dlatego, że Sheila 
i Russell mieszkają daleko stąd i ich wzajemne kontakty ograniczają się do 
kartek na urodziny i święta. Mama szczyci się zwłaszcza faktem, że Russell 
mieszka w Kanadzie — kiedy się tak nad tym zastanowić, w pewnym sensie tak, jak 
Harry i Maureen chlubią się Chrisem, swoim synem mieszkającym w Australii. Mama 
wiecznie powtarza: „mój syn Russell, który mieszka w Kanadzie", jakby była to 
jej zasługa, jakby stawiało jato w dobrym świetle. Tymczasem jest wręcz 
przeciwnie. No bo czemu Russell w ogóle się tam przeprowadził? Nie z powodu plaż 
i nieustannego słońca, prawda? A Sheila przeniosła się hen, aż do Szkocji? Zgoda, 
to tylko czterysta mil, ale Sheila wie, że rodzice są zbyt skąpi, żeby szarpnąć 
się na pociąg albo samolot i wpadać do niej z wizytą co drugi weekend — i bardzo 
jej to odpowiada. Czemu więc ja jeden jestem taki głupi i mieszkam wciąż o rzut 
kamieniem od drogich staruszków? Nie, nie dosłownie — mieszkają o pół godziny 
drogi stąd. Nie, żeby mama albo tata błagali mnie kiedyś, żebym został w pobliżu; 
matka nie zwraca się do mnie z błyskiem w swym star-
394
czym oku, mówiąc: „Scott, mój drogi, jaka to wyręka, że mieszkasz tak blisko"; 
ojciec nie dzwoni do mnie co rano z pytaniem, czy nie zagrałbym z nim w golfa.
Mimo to nigdy nie odczuwałem potrzeby, żeby wyprowadzić się gdzieś daleko. Kiedy 
byłem dzieckiem, to i owszem, chciałem zamieszkać na wyspie i przez cały boży 
dzień nic, tylko wdrapywać się na palmy i pływać z delfinami. Wyobrażałem sobie, 
że wydrążę sobie łódź z pnia palmy i będę żywił się rybami złowionymi w morzu. 
Nie wiem, dlaczego sądziłem, że miałoby mi się to przytrafić, dlaczego niby 
miałbym być wybrańcem losu i zamieszkać w raju, gdy cała reszta dzieciaków ze 
szkoły skończy w fabryce produkującej żarcie dla psów albo za kasą w Tesco. Ale 
później, im dłużej tkwi się w jednym miejscu, tym trudniej wyobrazić sobie życie 
gdzie indziej, wiecie? Ma się w pobliżu swoich kumpli, pracę, dom, a zaraz potem 
żonę i dzieciaki i cały ten pomysł z zamieszkaniem na wyspie wydaje się głupią, 
dziecięcą mrzonką, marzeniem tak szalonym, że człowiek wmawia sobie, że nigdy 
nawet tego nie pragnął, że była to tylko zabawa, tylko i wyłącznie głupia, 
dziecinna zabawa.
I w końcu nie jest tu aż tak źle. Mam moje dzieci, no, w każdym razie Rosie lubi 
się ze mną spotykać. I mam Ellę. I nawet kiedy wszystko mi się zawaliło, miałem 
przynajmniej swoją pracę, dzięki której nie zwariowałem. Więc choć wam może się 
wydawać, że to niezbyt wiele, to mogłoby być gorzej. Wiem, że nie mogę się 
równać z, dajmy na to, kosmonautą albo zarabiającym krocie piłkarzem — ile 
dzieciaków powiedziałoby, że gdy dorosną, chcą być szklarzem? — ale praca 
szklarza była pierwszym zajęciem, jakie szczerze polubiłem. Jak tylko zacząłem 
uczyć się tego zawodu, odkryłem, że jestem w tym dobry, a potem doszło do tego 
jeszcze zarządzanie firmą i cała reszta. Widzicie, przez całe moje życie 
powtarzano mi, że nigdy do niczego nie dojdę, i choć wiem, że osiągnąłem 
niewiele, to przynajmniej mam coś, co mogę nazwać swoją działką. I to się liczy. 
Przynajmniej dla mnie.
QaU
U Rosie w szkole była wywiadówka. Przedtem Scott próbował zawsze wymigać się od 
uczestniczenia w tego typu spotkaniach. Nie, żeby nie obchodziła go edukacja 
dzieci albo ich postępy w nauce, ale Scott ma spory uraz na punkcie szkoły. Jak 
łatwo sobie wyobrazić, sam nie należał do piątkowych uczniów — większość swoich 
szkolnych lat spędził na błaznowaniu i narażaniu się nauczycielom — i rzucił 
szkołę zaraz, jak tylko mógł. Jego matka zawsze zatrzymywała któreś z dzieci do 
pomocy w domu. Kazała Scottowi zostawać w domu z najbłahszych powodów — żeby 
porąbał drewno, przekopał ogródek, a w sezonie nawet po to, żeby poszedł na 
zbiór owoców i zarobił trochę dodatkowej gotówki. Scott opowiadał, że inspektor 
od wagarów był u nich niemal równie częstym gościem co mleczarz. Ale, naturalnie, 
jego matka kłamała, że niby Scott się kiepsko czuje, ma lekki kaszel albo ból 
brzucha. Wiem, wydawałoby się, że od stuleci takie praktyki nie mają już miejsca.
Scott i ja jesteśmy prawie w tym samym wieku, ale choć jest między nami niewiele 
ponad rok różnicy, to jeśli idzie o nasze dzieciństwo, można by pomyśleć, że 
urodziliśmy się na dwóch różnych planetach. Scott uważa, że to przekomiczne, jak 
wielu ludzi zachwala wychowywanie dzieci na wsi. Mówi, że bardzo dobrze, że 
dzieci mają tam pod dostatkiem świeżego powietrza, bo przeważnie jest to 
wszystko, co mają. Inna sprawa, że nie jestem wcale taka pewna, czy było u nich 
aż tak krucho z forsą, jak twierdzili jego rodzice. Moim zdaniem, cholerne z 
nich sknery i tyle. I to nie tylko, jeśli chodzi o pieniądze. Oni nawet niewiele 
co mówią, jakby byli tacy skąpi, że szkoda im nawet trwonić słowa. Owszem, matka 
Scotta poczęstuje go-
396
ścia herbatą, ale sama mu ją posłodzi, żeby mieć kontrolę nad zużyciem cukru. 
Stanie o tak, nachylona nad stołem, ściskając cukiernicę w dłoniach, na wypadek 
gdyby ktoś spróbował po nią sięgnąć. Nawet nie odsłaniają do końca zasłon, jakby 
obawiali się, że pokój zaleje słońce i ukradnie im część ich z trudem uciułanego 
ubóstwa.
Ojej, zamieniam się w Scotta — zbaczam z tematu. W każdym razie, zadzwoniłam do 
niego w sprawie tej wywiadówki i powiedziałam, że chętnie pójdę sama i zdam mu 
potem relację. Ale Scott odparł, że też by się chętnie na nią wybrał i że może 
ogłosimy na ten wieczór zawieszenie broni i pójdziemy razem.
— Nie prowadzę z tobą wojny, Scott. Nie mam już na to siły. Mogę zachować się 
jak dorosła, dobrze wychowana osoba, bo nią jestem. Ale pytanie, czy tobie się 
to uda?
W głębi duszy, jeszcze mówiąc te słowa, strofowałam się: „Och, na litość boską, 
Gail, co ty wygadujesz? Mówisz jak jakiś cholerny prefekt. Nie bądź, do kurwy 
nędzy, tak ciężko z siebie zadowolona".
— Prawdopodobnie nie — odparł Scott ze śmiechem. — No, ale co powiesz na to, 
żebym spróbował swych sił przez pół godzinki, a jeśli poczuję, że mi nie 
wychodzi, to zawsze przecież mogę wymknąć się na dwór i zrobić rundkę dookoła 
boiska, w porządku?
Spotkaliśmy się z wychowawczynią Rosie, a ona powiedziała nam to wszystko, co 
każdy rodzic chciałby usłyszeć, więc musicie mi darować, jeśli się trochę 
poprzechwalam. Powiedziała, że Rosie jest bystrą, pracowitą dziewczynką i że 
zawsze daje z siebie wszystko, i że ma żywy, dociekliwy u-mysł, i że to 
przyjemność mieć takiego ucznia. Scott i ja uśmiechaliśmy się od ucha do ucha, z 
nadzieją, że inni rodzice też to słyszą. Potem dodała jeszcze, że Rosie sprawia 
czasem wrażenie cichej i zamyślonej, ale to nic dziwnego, zważywszy na
397
okoliczności. Słysząc to, zmusiłam się do słabego uśmiechu i zauważywszy, że 
Scott z trudem nad sobą panuje i chce jej powiedzieć, żeby pilnowała swojego 
nosa, wymierzyłam mu pod stołem kopniaka i ten jeden raz udało mu się opanować.
^osie
Mama i tata byli w szkole na wywiadówce. Kiedy tata mieszkał jeszcze z nami, 
nigdy nie chodził na wywiadówki. A. teraz, jak mieszka w swoim mieszkaniu, 
powiedział, że naprawdę chciałby pójść i że za nic w świecie by tego nie 
przepuścił. Przyjechał po mnie i po mamę i pojechaliśmy wszyscy razem jego 
samochodem, a potem odwiózł nas do domu i po drodze wstąpiliśmy po frytki. Tata 
kupił też porcję dla Nata i polał je dodatkową porcją octu, tak jak Nat lubi, i 
kupił mu marynowaną cebulkę i dał mi to, żebym się tym zaopiekowała, mówiąc, 
żebym nie zapomniała mu tego oddać. Myślę, ż:e Nat nadal głupio się zachowuje w 
stosunku do taty, ale na pewno nie jest już na niego tak bardzo wściekły, bo 
zjadł frytki, a potem chuchnął na mnie tą wstrętną marynowaną cebulą i głośno 
beknął i mama powiedziała, że zachowuje się obrzydliwie, ale śmiała się, kiedy 
to mówiła.
Mój pokój u taty jest już prawie gotowy. Jest tam dywan, a przy łóżku leży mały 
dywanik z rybkami, a jak byliśmy w supermarkecie, to wybraliśmy kapę na łóżko. 
Jest cała niebieska i na środku ma jednorożca i pełno chmur, takich jak te, co 
Ella namalowała mi na ścianie. Jednorożec to taki biały koń z zakręcony rogiem 
wystającym mu z głowy, który wygląda jak długa, ostro zakończona muszla albo 
bardzo długi lód, taki jak te, które kupuje się latem w budkach z lodami. Pani 
Robson powiedziała, że jednorożce są magicznymi stworzeniami. Spytałam tatę, czy 
wierzy w magię, a on odparł, że nie jest pewien, ale reflektowałby na trochę, 
jeśli znam kogoś, kto ją praktykuje. Mama mówi, że nie, ale ciągle twierdzi, że 
istnieje wróżka, która podkłada pieniążki pod poduszkę, kiedy wypadnie ząb, 
chociaż każdy wie, że tak naprawdę to mama je tam kładzie.
399
Przyjaciółka mamy, Cassie, mówi, że magia istnieje i że trzy. ma ją w swojej 
kosmetyczce, a ona co rano, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, dokonuje 
z jej twarzą istnych cudów.
Mama kupiła mi lampę do pokoju u taty, a tata zawiesił mi na ścianie korkową 
tablicę, żebym mogła poprzypinać sobie pocztówki i zdjęcia, jak u mnie w domu. 
Powiesiłam na niej zdjęcie marny i Nata, ale Nat zakrywa na swoim zdjęciu pół 
twarzy rękami i pokazuje język, więc nie wygląda do końca jak on. Mam też 
zdjęcie taty, ale powiesiłam je u mnie w domu, bo jak jestem u taty, to on też 
tam jest i nie potrzebuję jego zdjęcia, bo wystarczy, że tylko spojrzę, a on tam 
jest.
Scott
Wczoraj miałem przez pół dnia wyłączoną komórkę, bo byłem u Elli i zajmowałem 
się czymś, w czym absolutnie nie powinno się nikomu przeszkadzać, i aż do lunchu 
nie miałem okazji odsłuchać poczty głosowej. I owszem, było bardzo przyjemnie, 
dzięki, że pytacie.
Po jaką cholerę staliśmy się wszyscy takimi niewolnikami komórek? Jeśli chcecie 
znać moje zdanie, jedyne, co mogą nam zapewnić, to złudzenie, że prowadzimy tak 
obfitujące w wydarzenia życie, że musimy być osiągalni dwadzieścia cztery 
godziny na dobę, podczas gdy, jak wszyscy dobrze wiemy, dziewięćdziesiąt 
dziewięć procent populacji wykorzystuje komórki, żeby rozmawiać o takich 
bzdetach, na które nikt by sobie nie strzępił języka w bezpośredniej rozmowie. A 
dla kogoś takiego jak ja oznacza to tylko większy stres, bo klienci, dostawcy i 
kto popadnie mogą zamęczać mnie telefonami, kiedy tylko najdzie ich na to ochota, 
więc kończy się na tym, że wyłączam komórkę, a potem wciskam kit, że pracowałem 
w piwnicy, gdzie nie było zasięgu. W dodatku często gęsto zapomni człowiek 
naładować to cholerstwo albo znajdzie się w martwej strefie; stoi wtedy na 
środku ulicy, wydzierając się jak skończony kretyn: „Halo?! Halo?! Jesteś tam?!", 
jakby był na przepustce z psychiatryka i jakby jego opiekun miał lada chwila 
wrócić i odwieźć go do wariatkowa.
W każdym razie, w słuchawce rozległ się nadęty głos, mówiący: „Masz... sześć 
wiadomości. Aby odsłuchać wiadomość, naciśnij..." Bla, bla, bla. Kilka 
pierwszych wiadomości to tylko jakieś nudziarstwa dotyczące pracy, ale potem 
nagrała się Maureen, no wiecie, żona Harry'ego z First Glass, z długą
401
chwilą ciszy na początku, jakby nie była pewna, czy ma zostawić wiadomość.
__ Scott, złociutki. Tu Maureen. Przepraszam, że cię niepokoję o tak późnej 
porze, ale, no, widzisz, chodzi ? ?????'?-go. Może mógłbyś zadzwonić... Och, ale 
mnie tu nie będzie. Albo może mógłbyś... Nie, nie sądzę, żeby... No cóż... Może 
później spróbuję zadzwonić do ciebie jeszcze raz. Do widzenia, mój drogi.
Co robić z ludźmi, którzy zostawiają takie wiadomości? Jednak wiadomość ta 
została nagrana o wpół do dwunastej w nocy, dawno po tym, kiedy Maureen zwykła 
pić kakao na dobranoc i iść spać. Cholera. Oby tylko Harry'emu nic się nie stało. 
Nie brzmiało to dobrze. Lepiej zadzwonię do niego do domu. Następna wiadomość 
była znowu od Maureen.
— Scott, jesteśmy w szpitalu w Roughton, ale nie wiem, co... — Jej głos 
przycichł, bo najwyraźniej odwróciła się, by z kimś porozmawiać, więc 
przycisnąłem telefon mocniej do ucha, żeby ją słyszeć. — Och, nie jestem pewna, 
czy cię tu wpuszczą widzisz, na oddziale wolno przebywać tylko członkom 
rodziny... Lepiej będzie, jak przyjdziesz... Spytam... Na pewno... Tak... Do 
zobaczenia, mój drogi.
Teraz to już wrzeszczałem do telefonu:
— Że co?! Na litość boską co?! Co się stało, ty głupio krowo?! Powiedz mi, co 
się, kurwa, stało! — Ale jako że było to tylko nagranie, nie odniosło to 
wielkiego skutku.
Potem nagrała się Gail.
— Scott, tylko się nie denerwuj, ale Harry jest chyba w szpitalu w Roughton. 
Maureen zostawiła mi jakąś bezładną wiadomość na sekretarce, ale mówiła tak 
chaotycznie, że nic z tego nie zrozumiałam. Nie chcę cię martwić, ale wygląda na 
to, że Harry miał chyba atak serca. Przepraszam, ale niczego więcej nie wiem. 
Mam nadzieję, że nic mu nie jest. Uściskaj go ode mnie, jak go zobaczysz, dobrze? 
Trzymaj się. Daj mi znać, co się dzieje, jak będziesz miał chwilkę.
402
I ostatnia wiadomość, od Maureen:
— Może mógłbyś przyjść się z nim zobaczyć, Scott? Pytał o ciebie, wiesz? Jest 
w... — Brzmiało to, jakby mówiła z buzią pełną płatków śniadaniowych. Nie mogłem, 
cholera, zrozumieć ani słowa.
W szpitalu, po tym jak na parkingu zaczepiłem chyba z piętnaście obcych osób, 
błagając o drobne do parkomatu, dotarłem w końcu do recepcji, żeby dowiedzieć 
się, gdzie jest Harry. To niedopuszczalne, pobierać opłaty za parkowanie przed 
szpitalem, prawda? A co, jeśli ktoś przyjechałby zobaczyć się ze swoją 
umierająca matką albo co? „Powiedzcie mamie, żeby wytrzymała jeszcze kilka minut 
— skończyły mi się jednofun-towe monety". Colinowi kiedyś założono tam klamrę na 
koło, więc nie miałem odwagi zaryzykować. W każdym razie namierzyli dla mnie 
Harry'ego w komputerze i kolejne pół godziny spędziłem, czekając na windę i 
gubiąc się w prowadzących donikąd korytarzach, które musiały być zaprojektowane 
przez tego gościa od labiryntu w Hampton Court.
Daję głowę, że przynajmniej trzy razy przechodziłem obok tego samego napisu, 
głoszącego „Kostnica". Ciekawe, czy szwagier Elli jest w pracy, mógłbym wpaść 
się przywitać. A nie, on pracuje na nocnej zmianie. W każdym razie ciarki mi 
przeszły po plecach na samą myśl o pracy w takim koszmarnym miejscu. Za tymi 
drzwiami są prawdziwe martwe ciała, rozumiecie, ludzie, którzy byli kiedyś, no 
cóż, ludźmi. Znaczy się, prawdziwymi, żywymi ludźmi, którzy chodzili do pracy i 
jeździli samochodem, i uprawiali seks, i wałęsali się w sobotnie poranki po 
Safe-wayu, i uczyli swoje dzieci jazdy na rowerze, i raz w tygodniu wypijali za 
dużo piwa, i lubili chińskie pierożki z krewetkami — a może i nie lubili, ale 
przynajmniej mieli własne zdanie na ten temat, rozumiecie? A teraz są tylko 
zimnymi, martwymi rzeczami i nie mogliby mieć mniej uczuć, myśli czy przekonań, 
gdyby sami byli przerośniętymi pierożkami. Boże, jakie to dołujące.
403
Koniec końców, z pomocą kompasu i wskazówek od napotkanej pielęgniarki, 
znalazłem właściwy oddział i spytałem w recepcji o Harry'ego Wilcoxa.
— Och, jest pan synem?
Zawahałem się. Może Maureen im tak powiedziała, na wypadek gdyby odwiedziny były 
wyłącznie dla członków rodziny. Poczułem w gardle wielką gulę i nie mogłem 
przełknąć śliny. „Jest pan synem?" Pragnąłem odpowiedzieć, że tak. Harry był dla 
mnie jak ojciec, na pewno bardziej niż mój rodzony ojciec. Bóg mi świadkiem, że 
nie czułbym się tak parszywie, gdyby to szło o mojego ojca. Wiem, że to okropne 
tak mówić, ale to prawda. Nagle to wszystko sprawiło, że pomyślałem o Nacie — 
wszystko te myśli przeleciały mi przez głowę w kilka sekund — i miałem tylko 
nadzieję, że pewnego dnia nie będzie stał na szpitalnym korytarzu, żałując, że 
to nie ja tam leżę, zamiast jakiegoś innego faceta, którego zacznie traktować 
jak własnego tatę.
Może Harry tak powiedział. Na pewno nic mu nie jest — jest przytomny i myśli o 
mnie jak o synu. Przygryzłem wargę i odchrząknąłem, co zabrzmiało naprawdę 
głośno, jakbym stał przy mikrofonie.
Pielęgniarka uśmiechała się ze zrozumieniem. Muszą już być przyzwyczajone do 
dorosłych facetów robiących z siebie totalnych durniów.
— Wszystko w porządku — uspokoiła mnie. — Pański ojciec nie jest już na 
oddziale intensywnej terapii. Czuje się dużo lepiej. Druga wnęka po prawej. — 
Odwróciła się, po czym znowu zwróciła się w moją stronę. — Bardzo prędko pan tu 
dotarł. Pani Wilcox mówiła, że mieszka pan w Australii. Wynajął pan concorde'a?
Wtedy to do mnie dotarło.
— Och, nie. Ma pani na myśli Chrisa.
Chris. Syn Harry'ego. Jego prawdziwy syn, z krwi i kości. Mieszka w Melbourne, 
ma dobrą pracę i duży dom na przedmieściach. Harry i Maureen byli u niego dwa 
razy i świata poza
404
nim nie widzą, chociaż wiem, że Harry'ego boli to, że Chris w ogóle tam pojechał, 
boli go, że jego jedyne dziecko nigdy nie przejawiało najmniejszego 
zainteresowania przejęciem rodzinnego interesu. Harry mawiał, że przeniesie się 
tam na emeryturze, że Chris zawsze go prosi, żeby do nich przyjechał, ale 
wiedziałem, że na gadaniu się skończy. Po pierwsze, nie sądzę, żeby udało mu się 
dostać pozwolenie na stały pobyt, a po drugie, Harry jest tak bardzo angielski, 
że już bardziej nie można. Może sobie gadać, jak to będzie się byczył na plaży i 
oglądał panienki w bikini, ale to tylko taka męska gadka. Harry nie umiałby 
przeżyć tygodnia bez swojego sosu HP i piwa w pubie Pod Świętym Jerzym i Smokiem. 
Potrzebuje paskudnej pogody i klientów zmieniających zdanie co trzy minuty — bo 
inaczej czym mógłby się martwić? Co innego utrzymywałoby go przy życiu?
Tak więc poszedłem do następnej wnęki, a tam na łóżku leżał jakiś kształt, który, 
jak się domyśliłem, musiał być Har-rym, bo na krześle obok niego siedziała 
Maureen i robiła na drutach w iście wyścigowym tempie, jakby chciała pobić 
rekord na olimpiadzie. Powitałem ją i pochyliłem się, by ją pocałować.
— Jak on się czuje? — szepnąłem. Skóra Harry'ego miała szarawy, woskowy odcień, 
charakterystyczny dla chorych w szpitalu — to zapewne przez to nędzne jedzenie i 
jarzeniówki.
— Właśnie się zdrzemnął, złotko — odparła szeptem Maureen. W szpitalu zawsze 
się szepcze, prawda? Jak w bibliotece. Można dostać od tego gęsiej skórki, bo to 
tak, jakby pacjenci już umarli. Chociaż nie widzę sensu w szeptaniu nad zwłokami 
— no bo co, zbudzą się czy jak?
Rozejrzałem się za drugim krzesłem, ale Maureen właśnie wstała.
— Posiedź tu przez chwilkę. Ja i tak muszę pilnie do łazienki. — Wepchnęła 
robótkę do torebki i podreptała w poszukiwaniu toalety.
405
Harry otworzył oczy, zamrugał i obrócił do mnie głowę. Przemówił tak cicho, że 
ledwie go było słychać, więc może tylko mi się wydawało, że szepnął:
— Synu?
— Jestem tu, stary.
— Dobrze, że jesteś.
Poklepałem niezdarnie jego dłoń i pochyliłem się ku niemu, żeby móc go lepiej 
słyszeć.
— Znowu przesadziłeś z grą w sąuasha, co? — O ile wiem, Harry nie uprawiał 
żadnego sportu od 1972 roku. Zawsze powtarza, że jego gimnastyka ogranicza się 
do ścigania zalegających z opłatami klientów i, szczerze powiedziawszy, nie jest 
w tym najlepszy, więc na ogół i tak kończy się na tym, że to ja muszę się tym 
zająć. — Czy może zabawiałeś się z jakąś młodą panienką, która dała ci ostro 
popalić?
Uśmiech przemknął mu po twarzy.
— Niestety! — Rozejrzał się dookoła błędnym wzrokiem. — Gdzie ona?
— Kto? Maureen czy twoja panienka?
— Zachowuj się. Ona, ona. Maureen.
— W toalecie. Bo co? Potrzebujesz czegoś? Zaraz ci podam, pod warunkiem że nie 
chcesz, żeby podać ci kaczkę.
Pokręcił głową.
— Dobrze, że tu jesteś... Przez moment myślałem, że już
po mnie.
— Wykluczone, stary. Zbyt twardy z ciebie zawodnik... na litość boską, kiedy 
ostatnio choćby się zaciąłeś? — Ręce Har-ry'ego są twarde jak skała. — Kiedy 
będziemy chcieli się ciebie pozbyć, trzeba będzie wsypać ci coś do herbaty. Ale 
koniec z tymi pogaduszkami, mów, co się stało? I nie opuszczaj żadnych krwawych 
kawałków.
No i powiedział mi — a w każdym razie tyle, ile pamiętał. Siedział w domu przed 
telewizorem, w swoim ulubionym fotelu, z kawą i ciasteczkami. Leciała akurat 
jedna z tych doku-
406
mentalnych telenowel o — dacie wiarę? — pewnym szpitalu i było to całkiem 
śmieszne, a jednocześnie śmiertelnie przygnębiające, bo brakowało im pieniędzy i 
połowę personelu stanowiły żywe trupy, którym udawało się złapać jakieś pięć 
minutek snu dziennie; Harry pomyślał sobie wtedy, że za nic nie chciałby 
zachorować, bo jeszcze trafiłby na chirurga, który nie spał od tygodnia. Potem 
był kawałek o jednym facecie, który trafił na izbę przyjęć. Ciachnięto go w 
twarz nożem do wykładzin i krew lała mu się po twarzy strumieniami. Harry mówił, 
że zrobiło mu się niedobrze i sięgnął po pilota, który spadł na podłogę, bo 
chciał zmienić kanał, znaleźć jakiś teleturniej czy coś takiego, i wtedy nagle 
poczuł straszliwy ból w klatce piersiowej, jakby właśnie zawaliło się na niego 
pół domu. Z trudem łapał oddech i czuł mdłości. Jak powiedział, napędził Maureen 
śmiertelnego stracha.
— Z tego, co słyszę, dla ciebie to też nie było byle co. Harry posłał mi 
słabiutki uśmiech i odparł, że nic mu nie
jest.
— Dobrze cię widzieć — powiedział, klepiąc mnie po dłoni. — Naprawdę.
Harry sprawiał wrażenie nieco oszołomionego i nie mogłem się zorientować, czy 
jest tylko trochę otępiały po drzemce, czy nieco zamroczony. Bóg raczy wiedzieć, 
czym tam człowieka faszerują po takim zawale. Wcale bym się nie zdziwił, gdyby 
rutynowo szprycowali wszystkich pacjentów koką, tak jak to się robi w 
więzieniach — są wtedy cicho, wymagają mniejszej uwagi ze strony pielęgniarek i 
w ogóle. Bromem, zgadza się? Czy może bromkiem? Czymś w tym rodzaju. W każdym 
razie, jakimiś mega środkami uspokajającymi.
Dziwnie jest odwiedzać kogoś w szpitalu. Po pierwsze, delikwent leży w łóżku, w 
piżamie, a człowiek ma uciąć sobie z nim pogawędkę, jak gdyby nigdy nic, i to w 
otoczeniu innych kolesiów w piżamach, dookoła których tłoczą się rodziny. I 
wszyscy przynoszą winogrona i kwiaty, i czasopisma, i kartki
407
z życzeniami powrotu do zdrowia, tak że każdy pacjent ma dookoła siebie 
miniaturowy domek, z wazonem, kartkami i siedzącą obok żoną— tylko że w 
rzeczywistości to tylko zabawa w dom, bo w takim samym stopniu przypomina to 
prawdziwe domowe pielesze, jak piknik na poboczu autostrady przypomina 
relaksującą imprezę przy grillu we własnym ogródku. Nie można się rozluźnić, bo 
gdzie się człowiek obejrzy, popiskuje ta cała aparatura albo — co gorsza — 
raptem przestaje popiskiwać; wszędzie dookoła wiją się rurki, doprowadzające i 
odprowadzające Bóg jeden wie co, pięknie dziękuję, ale obejdę się bez tej wiedzy; 
wokół uwijają się pielęgniarki, a jakieś biedaczysko froteruje mechanicznie 
podłogę, wydawałoby się, dwadzieścia cztery godziny na dobę, żeby sprawić 
wrażenie, że szpital jest czysty jak łza, gdy tymczasem wszyscy dobrze wiemy, że 
to ostatnie miejsce, w którym chciałoby się przebywać, będąc chorym, bo aż roi 
się w nim od chorób i zarazków. Na dobrą sprawę, jedyną rzeczą, której tu prawie 
nigdy nie u-świadczysz, jest lekarz. Można by pomyśleć, że facetów w białych 
fartuchach i ze słuchawkami na szyjach będzie w szpitalu od cholery i trochę, 
ale Bóg jeden wie, czym się zajmują, bo przez cały czas mojej pierwszej wizyty u 
Harry'ego nie udało mi się zobaczyć ani jednego.
Maureen wróciła ze swojej ekscytującej wyprawy do toalety — w szpitalu każda 
malutka sprawa urasta do rangi wydarzenia, tak cholernie tu nudno. 
Zaproponowałem, że przyniosę jej herbatę ze stołówki, bo pani od wózka z 
jedzeniem przywiozła herbatę dla Harry'ego, ale dawno już minęły te stare, dobre 
czasy, gdy odwiedzający również dostawali po herbacie. Maureen powiedziała, że 
może dałaby radę zjeść jeszcze ciasteczko, ale żebym nie kupował tych z 
rodzynkami, bo wchodzą jej w plomby.
W jednej chwili jej mąż stoi w obliczu śmierci, a w następnej Maureen martwi się 
już, czy czasem nie przyniosę jej nieodpowiednich ciasteczek. Ale tak to już 
jest, nieprawdaż? Tacy właśnie jesteśmy. Tak szybko, jak to tylko możliwe, 
wmawia-
408
my sobie, że wszystko już wróciło do normy. Jeśli to tylko możliwe, udajemy, że 
nic się nie stało. Zawał? Jaki zawał? To tylko małe odstępstwo od ustalonego 
porządku rzeczy. Zlikwidować je i znów wszystko będzie cacy.
— Harry ci powiedział...? — spytała Maureen, gdy skierowałem się ku wyjściu.
— O czym?
— Chris przyjedzie. — W jej głosie rozbrzmiewała duma, ale uśmiechała się 
nieśmiało, z miną winowajcy, jak mała dziewczynka, która wie, że coś 
przeskrobała. Wiedziała, oczywiście, że powinna myśleć tylko i wyłącznie o 
Harrym, ale była tak szczęśliwa, że jej ukochany syn przyjeżdża z drugiego końca 
świata, by być z nimi, że nie mogła ukryć podniecenia. — Powiedział, że czuje, 
że powinien być ze swoim tatą. Nic by go nie mogło powstrzymać. — Akurat! — 
Powiedział, że przyleci pierwszym samolotem. Już jutro.
— To dobrze. To jasne, że przyjedzie. To wspaniała wiadomość. No dobra. 
Ciasteczka i żadnych rodzynków. Już się robi. Bardzo się cieszę, że Chris 
przyjeżdża.
Powiedziałem to, bo wiedziałem, że tak wypada, ale wcale mnie to nie cieszyło. W 
głębi serca byłem spięty, ściskał mi się żołądek i czułem się parszywie. Pojawi 
się Chris i zostanie przyjęty z otwartymi ramionami, a moja obecność stanie się 
niezauważona, a nawet niepożądana — będę tylko kolegą z pracy, który przez 
życzliwość wpada na kilka minut z wizytą do szpitala.
Upominałem siebie, że żałosny, niegodziwy ze mnie drań i że jeśli nie będę 
uważał, to skończę jak mój cholerny ojciec, a potem, głośno tupiąc, 
pomaszerowałem do stołówki w poszukiwaniu jakichś cholernych ciasteczek bez 
rodzynków.
Uświadomiłem sobie, że przez cały dzień nie miałem niczego w ustach, więc 
zafundowałem sobie podejrzanie wyglądającą kanapkę, która składała się z bekonu 
i jajka na twardo, po których przejechano walcem i wciśnięto potem między dwa
409
kawałki chleba, oraz mętną kawę. Mieli tam czekoladowe babeczki i na ich widok 
pomyślałem o Elli. Naprawdę chciałem z kimś porozmawiać. Tak naprawdę, chciałem 
porozmawiać właśnie z nią. Stołówka to właściwie jedyne miejsce, gdzie można 
porozmawiać przez komórkę, więc wystukałem jej numer.
— Halo?
— To ja.
__ Dzień dobry panu. Co tam słychać?
Powiedziałem jej więc o Harrym i o Maureen z jej ciasteczkami i robieniu na 
drutach, i o powrocie z Australii syna marnotrawnego. Odgryzłem kęs mojej 
kanapki, bo umierałem z głodu, ale jakoś nie mogłem go przełknąć. Spłukałem go 
parzącą kawą.
— Trzymasz się jakoś? —/Usłyszałem jej łagodny głos, jakby stała tuż przy mnie.
— Chyba tak. — Umilkłem, czując', że zbiera mi się na płacz. Przestań, 
przywołałem się do porządku. W tej chwili przestań! — Nic mi nie jest.
— Och, Scott. Wcale nie, przecież słyszę. Chciałabym być tam z tobą. Musi ci 
być ciężko — wiem, że Harry jest dla ciebie jak ojciec. Tak mi przykro. Nic 
dziwnego, że dziwnie się czujesz na myśl, że ten cały Chris ma nagle wrócić i 
być przez jakiś czas ukochanym synkiem rodziców.
— W porządku. Nic mi nie jest. W końcu Chris jest jego prawdziwym synem. Ja 
jestem dla niego nikim. Co mnie to właściwie obchodzi? Powinienem się cieszyć, 
że Chris przyjeżdża, ze względu na Harry'ego.
— Mniejsza z tym, co powinieneś, a czego nie powinieneś. Masz prawo być zły, 
wiesz? Wcale przez to gorzej o tobie nie myślę.
— Chciałbym, żebyś była tu przy mnie.
— Chcesz potem przyjechać? Może Córa mogłaby wziąć do siebie Jamiego na trochę.
Zniżyłem głos.
— Przydałoby mi się trochę poprzytulać.
410
— Mnie też. I poza tym mam tu piersi, które się marnują. Ktoś musiałby się do 
nich przytulić, więc może byś się tu czym prędzej zjawił, hmm?
— Och, no dobrze, niech będzie. Przekonałaś mnie.
Wiem, wiem, założę się, że myślicie, że żałosny ze mnie mięczak, głupi mazgaj, 
płaczący, że to niesprawiedliwe, że jakiś większy chłopiec wziął mi piłkę. Ale 
mniej więcej właśnie tak się czułem, jakbym miał pięć lat, a mój najlepszy 
przyjaciel zostawił mnie, żeby pobawić się z kimś innym, gdy ja zostałem sam jak 
palec, kopiąc chodnik i zagryzając wargę, żeby się nie rozpłakać.
Ąosie
Mama powiedziała, że wujek Harry musiał pojechać do szpitala, bo miał zawał 
serca, ale że już wszystko w porządku — nie umarł ani nic. Mam być wyjątkowo 
miła dla taty, bo martwi się z powodu wujka Harry'ego. Narysowałam dla wujka 
kartkę z życzeniami powrotu do zdrowia, a mama kupiła kartkę od siebie i tata 
przyjechał po nie, żeby zawieźć je do szpitala. Mama musiała podpisać się na 
swojej kartce za Nata, bo był na treningu i po powrocie był zły i marudził, że 
sam ją chciał podpisać i że zawsze go wszystko omija, i że to nie fair, i że 
trzeba było na niego poczekać.
Kiedy tata przyszedł, mama uściskała go w przedpokoju, żeby go pocieszyć, ale to 
nie oznacza, że znowu są razem ani nic, bo to był tylko taki przyjacielski 
uścisk. Bez żadnego całowania. Tata codziennie odwiedza wujka w szpitalu, a 
czasami dwa razy dziennie. Przynosi mu gazety i kasety ze starymi piosenkami, 
żeby miał czego słuchać. Powiedziałam tacie, że powinien kupić mu magazyn z 
krzyżówkami, bo to fajne, jak się człowiek nudzi, a jak się utknie, to z tyłu są 
odpowiedzi. I jeszcze, że powinien kupić czekoladki, bo zawsze sieje kupuje, jak 
się idzie do kogoś do szpitala, ale tata wyjaśnił, że to chyba nie najlepszy 
pomysł, bo wujek Harry jest na diecie i wolno mu jeść tylko zdrowe rzeczy i 
żadnych ciastek ani pączków, ani czekolady, ani frytek, ani niczego, no to 
powiedziałam, żeby może zamiast tego zaniósł mu sałatę, a tata odparł, że to 
bardzo dobry pomysł i że wujek Harry się uśmieje i że przypomni mu to jego 
działkę i że jestem genialna. Tak naprawdę, to wcale nie jestem, ale cieszę się, 
że powiedziałam o tej sałacie.
Scott
Harry i ja spacerowaliśmy sobie pod rękę, wte i wewte, po szpitalnych 
korytarzach, jak para staruszek zażywających świeżego powietrza na przechadzce 
nadmorskim bulwarem. Wydawałoby się, że dobrą stroną bycia w szpitalu będzie to, 
że się chociaż porządnie wypocznie. Ale gdzie tam: powiedziano mu, żeby się nie 
wylegiwał w łóżku przez cały dzień, bo to niewskazane w jego stanie. Harry mówi, 
że czuje się jak ostatni głupek, spacerując tak samemu w poranniku, więc 
wleczemy się razem.
— No i znowu ruszamy — mówiłem. — Miły dzień na przechadzkę, co, dziadku?
— Ty bezczelny draniu. Założę się, że przez te wszystkie lata nie miałeś tyle 
ruchu, co teraz.
Kiedy tak spacerujemy, opowiadam mu, co się dzieje w First Glass, jakie zlecenia 
realizujemy, jakie zlecenia nam się szykują i jakie panienki bzyka teraz Lee. 
Parodiuję wszystkich po kolei, żeby Harry mógł poczuć się, jakby był w pracy: 
Lee, z jego kołyszącym się krokiem i zuchowatym powitaniem „Sie-manko"; Gary'ego, 
jak dziecko wysuwającego w skupieniu język, kiedy wodzi nosem po liniale; 
Martina, gadającego z buzią pełną kanapki z jajkiem. Harry śmieje się i kiwa 
głową, mówiąc, że już nie może się doczekać, kiedy wróci do pracy.
— Hej, ale bez szaleństw, zrozumiano? — mówię mu. — Dajemy sobie radę.
— Co tam słychać u twojego chłopca? — Harry chwycił mnie za ramię.
— Za rzadko go widuję, żeby to wiedzieć. Ciągle jeszcze mam u niego niskie 
notowania. Dostaję raporty z frontu przez
413
posłańca. Gail mówi, że humor zmienia mu się jak w kalejdoskopie. Chciałbym 
móc... No wiesz.
__ To trudny wiek, no nie? Założę się, że sam byłeś niezłym łobuziakiem, co?
__ Masz rację, Harry. Ale... Sam nie wiem. Myślisz, że
powinienem go po prostu zostawić w spokoju, pozwolić mu poukładać sobie to 
wszystko w głowie? Czy nie?
Harry zatrzymał się na chwilkę przed powrotem na oddział i potarł swoją 
nieogoloną brodę.
— Porozmawiaj z nim. Takich spraw nie powinno się zostawiać nie dokończonych. 
Niezałatwionych. Widzisz, układy między ojcem i synem... — przez moment zacisnął 
usta i wiedziałem, że myśli o Chrisie — ...to skomplikowana sprawa. No cóż, sam 
nie jestem w tym ekspertem, ale radziłbym ci spróbować.
Potaknąłem.
— Taaa. Powinienem spróbować.
— W końcu — dodał Harry — dużo wody jeszcze upłynie, nim kopniemy w kalendarz. 
Bierz z życia, co najlepsze, póki jeszcze tu jesteś.
Czasem wesoły z niego staruszek.
Przez pierwsze trzy dni, dzięki szczęśliwym zbiegom okoliczności i przebiegłemu 
wybadywaniu Maureen, udało mi się uniknąć natknięcia się w szpitalu na Chrisa. 
Jeśli mogłem, wpadałem do szpitala dwa razy dziennie. Harry powtarzał, że cieszy 
się, że mnie widzi, ale żebym nie zostawał za długo, bo kiedy kota nie ma, myszy 
i tak dalej, a Bóg jeden wie, jaki numer ci mali dranie gotowi są wykręcić, 
kiedy prócz Denise nikt nie ma ich na oku. Maureen mówi, że na razie nie czuje 
się na siłach, żeby wrócić do pracy.
Jednak pewnego dnia mieliśmy na tapecie przeszkloną werandę i szczerze mówiąc, 
była to cholernie trudna robota, więc musiałem pomóc przy niej Lee i nie udało 
mi się rano wyskoczyć do szpitala. Zanim tam dotarłem, było już po drugiej. Ma-
414
szerowałem korytarzem, piastując w objęciach gazetę dla Har-ry'ego, ostatni 
numer ,Auto Expressu", kasetę Nat King ????'? — co za mięczak z tego Harry'ego — 
butelkę napoju z jęczmienia i soku cytrynowego oraz siatkę mandarynek. Harry 
lubi mandarynki, bo łatwo się je obiera w łóżku i pomagają mu przestać myśleć o 
chipsach i orzeszkach.
Przede mną korytarzem szło dwóch mężczyzn. Nagle zaskoczyłem, że ten starszy to 
Harry. Rozpoznałem go po szlafroku i szuraniu nogami — to przez te kapcie bez 
pięt. Ten drugi to musiał być Chris. Kiedy na nich patrzałem, Chris objął 
ramieniem Harry'ego i zniknęli za rogiem, kontynuując swój spacer.
Powinienem ich dogonić i przywitać się.
Tak, na pewno właśnie tak powinienem postąpić.
Poszedłem na oddział, gdzie pielęgniarka posłała mi uśmiech, witając mnie:
— Dzień dobry, spóźnił się pan dzisiaj. Jeśli zechciałby pan poczekać, to myślę, 
że Harry powinien za kilka minut wrócić.
— Nic nie szkodzi. I tak nie mogę zostać. Ja, ??, mam, ??, tego... Może tylko 
zostawię to wszystko tam, koło łóżka. Proszę pozdrowić go ode mnie.
— Jestem pewna, że to nie potrwa długo, jeśli chciałby pan...
— Nie. Lepiej już pójdę. Wpadnę wieczorem.
Ósma godzina. Chyba już sobie poszedł, no nie?
Nie.
Chris to opalony, wyluzowany i tryskający zdrowiem facet. Ja byłem blady, 
zdenerwowany i czułem się parszywie. Ładnie się zaczyna. Spotkałem go wcześniej 
dwa razy, kiedy przyje-
415
chał z żoną i dziećmi. Ostatni raz chyba ze trzy lata ternu. Szkoda, że nie 
widzieliście Harry'ego, jak pełzał po podłodze w charakterze konika, wożąc na 
plecach swoją małą wnuczkę. Widział ją wtedy dopiero po raz dragi, odkąd się 
urodziła. Kiedy Chris wrócił z rodziną do Australii, Harry był załamany. 
Podejrzewam, że w głębi serca miał nadzieję, że rzucą tamtejszą pracę i 
elegancki dom i wrócą tu, zrozumiawszy, co tracą. Problem w tym, że właśnie 
przekonali się, co tracą: przeważnie deszcz, nieuprzejmą obsługę i kiepskie 
perspektywy zawodowe. Właściwie to trudno mieć im to za złe. Ale Harry'ego i 
Maureen dużo to kosztowało.
Chris jest nawet porządnym gościem, ale ma swoje własne życie i nie wydaje mi 
się, żeby rodzice odgrywali w nim zbyt wielką rolę. Parę razy do roku wysyła im 
pocztówkę i za każdym razem Harry przynosi ją do pracy. Na widokówce widnieje 
koala albo kangur albo coś w tym rodzaju i Harry obraca ją na wszystkie strony, 
to oglądając zdjęcie, to czytając list na odwrocie, to znów spoglądając na 
zdjęcie, aż wreszcie mówi:
— Pocztówka od Chrisa. Z Australii. Nieodmiennie to dodaje, niby to zwracając 
się do mnie, ale w rzeczywistości do siebie, jakby mówił: „Widzisz, wysłał 
kartkę z tak daleka", tak jakby Chris przypiął sobie parę skrzydełek i 
przyleciał z nią osobiście, a nie nakleił po prostu znaczek i wrzucił pocztówkę 
do skrzynki. Chodzi mi o to, że dla ludzi z pokolenia Harry'ego otrzymanie 
przesyłki z Australii to wciąż wielkie wydarzenie. Oczywiście, przeloty nie są 
już teraz takie drogie i Chris, gdyby tylko chciał, mógłby odwiedzać ich trzy 
albo cztery razy do roku. Pewnie po prostu nie chce.
Maureen pisze do nich co dwa tygodnie. Harry nie przepada za pisaniem listów. 
Powiedziałem mu, że mógłby bez problemu wysłać im mail, ale Harry stał się 
technofobem, odkąd skasował część danych w firmowym komputerze. Nic się takiego 
nie stało. Denise miała je wszystkie w kartotece, więc po prostu wstukała je z 
powrotem do komputera. Harry woli rzeczy,
416
które można chwycić — taflę szkła, kawałek drewna albo kra-jak. Albo pocztówkę.
No dobra. Chris. Skoro już tu jestem, to nie widzę powodu, dla którego miałbym 
się znowu wymykać. Do diabła z tym wszystkim. Nic mi nie jest. Wszystko pod 
kontrolą. Uścisnęliśmy sobie dłonie, Chris spytał, jak mi leci, a ja odparłem, 
że świetnie i że musiał odetchnąć z ulgą, gdy przekonał się, że z Harrym 
wszystko w porządku, ale na pewno przeżył wstrząs, kiedy Maureen do niego 
zadzwoniła.
— Tak, no ale i tak miałem tu przyjechać.
— Jak tam interesy? — Chris ma jedną z tych posad, co to człowiek nie ma 
zielonego pojęcia, czym też może się całe dnie zajmować. Jest zastępcą dyrektora 
tego albo wicedyrektorem wykonawczym tamtego, czy kimś w tym rodzaju, w jakiejś 
firmie działającej w przetwórstwie spożywczym. Nie jestem pewien. Zapytałem go o 
to, kiedy się ostatnio spotkaliśmy, i odparł:
— To raczej nudne, nie zaciekawiłoby cię. — A potem zdał mi szczegółową relację 
z bodaj całego roku śmiertelnie, porażająco nudnej działalności swojej firmy, 
ale i tak nadal nie miałem najmniejszego pojęcia, czym się zajmuje.
Podeszła do nas Maureen i powiedziała, że Chris bardzo chciałby wpaść do First 
Glass i trochę się rozejrzeć, zwłaszcza że Harry'ego przez jakiś czas nie będzie 
w firmie. A ja pomyślałem: „No, koleś, to pewne jak dwa razy dwa cztery, że nie 
masz pojęcia, jak przyciąć taflę szkła, więc jaki z ciebie miałby być pożytek?" 
Wtedy przyszło mi do głowy, że może tak naprawdę chce trochę powęszyć, 
zorientować się, jakie mamy obroty, i przekonać się, ile wart jest interes jego 
staruszka. Chris poszedł do toalety i Maureen przysunęła się do mnie, jakby 
miała zdradzić mi jakąś tajemnicę.
— Chris jest taki kochany. Zawsze tak bardzo interesuje się firmą.
Że co, przepraszam? Interesuje się firmą z odległości iluś
417
tam tysięcy mil, przysyłając dwie pocztówki rocznie? Chyba sama nie wierzy w to, 
co mówi.
— ??, tak, jasne. Więc nie masz nic przeciwko, żeby kręcił
się w firmie?
Maureen wyglądała na zdziwioną i zrozumiałem, że źle to
rozegrałem.
— Naturalnie, że nie. Pokażesz mu wszystko, dobrze, Scott?
Co tylko będzie chciał.
— Załatwione. Nie ma sprawy. Zafunduję mu zwiedzanie z przewodnikiem.
Następnego ranka byłem w pracy za pięć ósma, ale Chris już czekał, siedząc w 
samochodzie Harry'ego. Pewnie przyjechał już o szóstej, żeby tylko być pierwszy. 
Czułem się jak podczas kontroli urzędnika z urzędu skarbowego. Męczyłem się z 
kluczami, próbując otworzyć drzwi, po czym z całej siły wyrżnąłem o ladę 
recepcji, kiedy pędziłem wyłączyć alarm.
— Dwa — siedem — trzy — dziewięć — powtórzył Chris, zerkając mi przez ramię.
Może byś się tak odpieprzył?
— Aha. — Pokiwał wolno głową. — Nie musisz gdzieś sobie tego zapisać, w razie 
gdybyś zapomniał?
Nie wiedziałem, czy się ze mnie nabija, czy może rzeczywiście mówi serio. Proszę, 
mogę dać mu w zęby? Tylko ten jeden raz?
— Nie, bo choć może nie jestem tytanem myśli, to nigdy go nie zapominam, bo to 
data urodzin Harry'ego.
Zaległa cisza. Jednoznaczna cisza.
— Hej, przecież wiem.
Jasne, ale zapomniałeś o tym, pomyślałem. Przecież wiem.
CaU
Martwię się o Nata. Próbuję się uspokoić, że Nat zachowuje się po prostu jak 
typowy nastolatek, ale jest taki zamknięty w sobie, że w ogóle nie mogę się z 
nim porozumieć. Pytam go, jak mu się układa z Joannę, a on tylko burknie coś w 
odpowiedzi. Joannę wydaje się miłą dziewczynką, więc może wszystko w porządku. I 
prawie nie ma go w domu — kiedy nie jest w szkole albo na treningu, to 
przesiaduje u Joannę albo Steve'a.
— I co porabiacie? — pytam go.
— No, tego, takie tam rzeczy.
— Aha.
To może oznaczać absolutnie wszystko. Tłumaczę sobie, że przesiadują razem, 
gadając i słuchając muzyki, a może nawet robiąc lekcje. Nie każdy nastolatek 
pali cracka i tłucze staruszki, kradnąc im emeryturę, upominam się. Gazety są 
pełne bzdur. Chciałabym, żeby porozmawiał ze Scottem. Albo chociaż się z nim 
spotykał i to nie wtedy, gdy Scott przyjeżdża po Rosie.
Wpadła Cassie i kazała mi się przestać zamartwiać.
— Nat to w gruncie rzeczy dobry chłopak — stwierdziła. — Wiesz, że tak i że 
dobrze się spisałaś jako jego matka. Przestań się zadręczać i wmawiać sobie, że 
jesteś złą matką — bo nie jesteś.
— Wiem, ale on nie chce ze mną rozmawiać.
— Nat i tak nie jest typem faceta, który mówiłby o tym, co czuje, zgadza się? 
Jak na prawdziwego faceta przystało. Ma to po Scotcie. Sądzę, że musi mu 
strasznie brakować taty.
— Masz rację, ale staram się...
Drzwi się otworzyły i do kuchni wparował Nat.
419
__Yo! — rzucił Cassie, ale było to jakoś mało radosne „yo".
— Hej, toż to mój najlepszy kumpel. — Cassie pozdrowiła go uniesieniem szklanki. 
— Jak leci?
Nat poruszał głową rytmicznie w górę i w dół, jakby słuchał
muzyki.
— Spoko.
Zerwałam się na nogi i oświadczyłam, że przyniosę jakieś chipsy do przegryzania. 
Zaczęłam grzebać w szafkach, jakbym w ogóle ich nie słuchała. Cassie prędzej uda 
się skłonić go do rozmowy, jeśli wścibska mamuśka zejdzie mu z oczu.
— Co tam słychać u tej twojej ładniutkiej dziewczyny? Idę o zakład, że nic, 
tylko się obściskujecie. Albo i co gorszego. Tylko nie wpędź jej w kłopoty. W 
tym kraju jest już wystarczająco dużo ciężarnych nastolatek, żeby jeszcze i 
wasza dwójka podwyższała średnią krajową.
— Odczep się!
Słowo daję, Cassie! Na miłość boską! Ścisnęłam kurczowo paczkę chipsów, żeby nie 
wygarnąć jej, co o tym myślę. Niemożliwe, żeby uprawiał seks. Nie w wieku 
trzynastu lat. Na pewno nie. No, może trochę się zabawiają... Nie chcę o tym 
myśleć. Mówimy tu o moim małym synku. W jego wieku jeszcze się nawet nie 
całowałam. Zanurkowałam na nowo do szafki w poszukiwaniu tych małych serowych 
ciasteczek.
Zerknęłam ukradkiem za siebie. Nat opierał się o szafkę, obrócony do mnie 
plecami. Tłukłam się po kuchni, niby to szukając miski do chipsów i dając Cassie 
jeszcze trochę czasu.
— Słyszę, że twój tata sprawił sobie nowe mieszkanko.
— Mm.
— Myślałam, czy by w przyszłym tygodniu nie wpaść go sobie obejrzeć. Rosie chce, 
żebym zobaczyła obraz na ścianie w jej pokoju.
— Tak, w kółko o nim gada: „Natty, Natty, przyjdź go zobaczyć!" Doprowadza mnie 
tym do szału.
— Och, co za uroczy dzieciak. Dużo by to dla niej znaczyło, gdybyś ją tam 
odwiedził.
420
Nat wzruszył ramionami.
— No, choć raz ustąp swojej małej siostrze. Będzie wniebowzięta. Pozwól jej się 
trochę pochwalić.
— Mm.
— Wiesz co, twój tata nie jest wcale taki zły.
Nat poderwał gwałtownie głowę, ale nic nie powiedział. Zanurzyłam się w lodówce 
i sterczałam w niej jak głupia, przestawiając rzeczy bez celu z półki na półkę. 
Wyciągnęłam butelkę coli i nalałam Natowi szklankę. Dobrze, teraz lód. Nat ma 
bzika na punkcie lodu.
Cassie kontynuowała:
— No, ale z drugiej strony, to miło, że tak chętnie pozwalasz Rosie mieć tatę 
tylko dla siebie. Powiedziałabym, że to naprawdę szlachetnie z twojej strony. 
Mój straszy brat wiecznie się musiał wszędzie wepchnąć, no ale był ulubieńcem 
taty.
— Serio?
— No. — Potem poprosiła, podnosząc głos: — Spytaj Scotta, jak będziesz z nim 
rozmawiać, czy mogę wpaść i rozejrzeć się po jego nowym mieszkaniu, dobrze, Gail?
— Jasne. Pewnie zadzwoni dziś wieczorem, to go zapytam.
Nat milczał, kiedy podawałam mu colę, ale przybrał pełen zamyślenia wyraz twarzy. 
Spojrzał w dół na swój napój i zanurzył w nim dwa palce, niczym szczypce, żeby 
wyciągnąć kostkę lodu i wrzucić ją do buzi. Następnie powolutku ją pogryzł i 
usłyszałam, że zaczął nucić sobie cicho pod nosem.
Scott
Wiecie, jak to jest, kiedy sięgnęło się dna i całe wasze życie jest kompletnie 
do dupy? Może nie. Może należycie do tych ludzi, którzy żyją sobie całkiem 
zwyczajnie; może wy i wasza partnerka, żona, czy kto to tam jest, kochacie się 
do szaleństwa; może macie doskonałą posadę i zarabiacie kupę forsy. Jeśli tak, 
to dziękujcie za to Bogu, wy cholerni szczęściarze, i cieszcie się tym, póki 
jeszcze możecie.
Zastanawiacie się pewnie, do czego zmierzam? Żebym to ja wiedział. To kolejna 
cecha, która doprowadzała Gail do szału. Nieumiejętność trzymania się tematu. 
Tymczasem Ella uważa, że to zabawne. Mówi, że mam umysł jak motylek, nigdy nie 
wiadomo, co zaraz powiem, i że przypominam dziecko. Tyle że Ella traktuje to 
jako komplement. Może ma rację. Mniejsza o to. A tak, już wiem. A więc 
sięgnęliście dna, ale jeśli macie szczęście, powolutku wszystko zaczyna się 
poprawiać. Wasza żona — była żona — nie patrzy już na was jak na coś 
podejrzanego, w co wdepnęła. Zaczynacie lubić niedziele, spędzane z córeczką. I 
nawet udaje się wam zdobyć dziewczynę i zaczynacie sobie mówić, że może mimo 
wszystko nie jesteście tacy źli. Budzicie się i ośmielacie się — w swej 
nieskończonej naiwności — cieszyć się nadchodzącym dniem.
Co, oczywiście, jest błędem. Poważnym błędem. Myślicie: „Teraz już na pewno 
kolej na kogoś innego. Znudziłem się już Bogu i jako ofiarę obrał sobie inną 
marionetkę". No i co robicie? Oddychacie z ulgą. Oho, zły pomysł.
Bo oto właśnie Bóg powraca, by znowu dać wam prztyczka
w nos.
*
422
Sprzedają First Glass.
Pracowałem w First Glass od ponad szesnastu lat. Wiem, co sobie myślicie: „Ty 
żałosny dupku, w takim razie najwyższy czas, żebyś się stamtąd zbierał". Może i 
tak, ale nie o to chodzi. Nie twierdzę, że dorobiłem się fortuny czy że przyda 
mi się to, jeśli kiedykolwiek będę się ubiegać o stanowisko premiera — ale coś 
osiągnąłem. Więcej, niż wróżyli mi rodzice czy nauczyciele. Nieźle zarabiałem, 
miałem fach w ręku i miałem się z czego pośmiać. No i zawsze był tu Harry. 
Nauczył mnie fachu, wyszkolił jak ucznia, tak jak wyuczyłby swojego... Tak jak 
postąpiłby z Chrisem. Gdyby tu był.
Wiem, że Maureen i tak już od kilku lat chciała, żeby Harry mniej pracował. Sam 
mu to mówiłem. A potem serce wycięło mu ten numer i wyglądało na to, że 
zdecydowanie nie powinien się przemęczać. Ale żeby zupełnie się poddać?
Oczywiście, większe firmy od dawna węszyły dookoła First Glass. Kolejka naszych 
wiernych klientów ciągnęłaby się przez całą High Street i z powrotem. Naszą 
wierną klientelę stanowili zarówno klienci indywidualni, jak i firmy. To 
porządna, solidna firma o dobrej reputacji. Może na pierwszy rzut oka nie robi 
wielkiego wrażenia, ale przynosi niezgorszy dochód, większy, niż byście byli 
skłonni przypuszczać.
To sprawka Chrisa. W jednej chwili odstawia troskliwego syna i obnosi się z tą 
swoją nieskazitelną opalenizną która wygląda jak z tubki, a w drugiej udaje, że 
bardzo się niepokoi o swojego starego tatę, i powtarza, że Harry nie powinien 
się przemęczać. Potem, dwie sekundy później, myszkuje w bazie danych i fakturach, 
wściubiając nos tam, gdzie nikt go nie zapraszał. Nie ma pojęcia o tym interesie. 
Ale Maureen uważa go za ósmy cud świata. W kółko tylko: „Chris ma taki dryg do 
interesów" i „Chris ma doświadczenie w zarządzaniu firmą i „Chris zna się na 
wszystkim najlepiej". Gówno się tam zna.
423
Facet nie ma zielonego pojęcia o tej branży. Wie o tym mniej niż Rosie, a ona ma 
dopiero dziesięć lat.
Chodzi o to, że nie chcę pracować dla jakiejś pieprzonej, wielkiej, anonimowej 
firmy, płaszcząc się przed centralą i powtarzając: „tak, proszę pana" i „nie, 
proszę pana" i „trzy worki, proszę pana". Po prostu to nie dla mnie i ani myślę 
to znosić.
Oho, o wilku mowa. Spójrzcie no, kto przyjechał samochodem Harry'ego. Ta-dam! To 
Chris, zbawca wszechświata. Co za zaszczyt!
Widziałem, jak nadchodzi, ale zostałem przy biurku i nie podniosłem głowy, gdy 
wszedł do środka. Drzwi były otwarte, ale i tak powinien był zapukać. Zachowywał 
się, jakby był już właścicielem.
— Scott? Mogę ci zabrać chwilkę?
— Jasne, nie krepuj się. Czemu by nie? Już i tak wszystko inne mi zabrałeś.
— Hej, daj spokój. W tej sprawie nie ma żadnych czarnych charakterów. Jestem po 
twojej stronie. — Zauważyłem, że mówiąc to, unikał mojego wzroku. — Jestem 
przekonany, że podejdziesz do tego wszystkiego jak na dorosłego przystało.
Nie wiem, czy coś wisi ostatnio w powietrzu, ale mam wrażenie, jakbym przez cały 
ostatni rok nie słyszał nic innego, tylko żądania, żebym zachowywał się jak 
dorosły i dojrzały człowiek. Mówiąc szczerze, dosyć mam już bycia dorosłym. Nie 
wychodzi mi to i do niczego dobrego mnie to nie doprowadziło. Przebrała się 
miarka. Oficjalnie składam rezygnację. Nie chcę już być dorosłym. Moim zdaniem, 
z bycia dorosłym wynikają wyłącznie dwie korzyści. Pierwsza to to, że można 
przesiadywać do późna i jeść tyle słodyczy, ile dusza zapragnie — ale to funta 
kłaków warte, bo jak tylko człowiekowi stukną dwudzieste piąte urodziny, o 
niczym innym nie myśli, jak tylko o tym, kiedy wreszcie będzie mógł iść spać i 
nie wyjść przy tym na żałosnego mięczaka; nie je też tylu słodyczy, bo przez
424
cały czas zamartwia się, że wypadną mu wszystkie zęby, i strofuje się, że nicią 
dentystyczną należy czyścić zęby codziennie, a nie tylko raz na sześć miesięcy, 
siedząc w samochodzie przed wizytą u dentysty. Drugą korzyścią — przynajmniej 
teoretycznie —jest to, że kiedy jest się dorosłym, uprawia się seks. Osobiście 
jestem przekonany, że jako siedemnastolatek zużyłem już cały swój przydział i 
dlatego miałem teraz, nazwijmy to, martwy sezon. Mimo wszystko Ella pomaga mi 
nadrobić zaległości. Pod tym względem jest bardzo troskliwa.
Nie czułem się specjalnie dorośle, siedząc przy biurku, gdy Chris niedbale i na 
pełnym luzie opierał się bokiem o futrynę drzwi. Czułem się jak ośmiolatek, a 
Chris przypominał mi zadzierającego nosa, cwanego mądralę. Miałem ochotę kopnąć 
go w kostkę i zdrowo mu przywalić.
Chris wsunął ręce do kieszeni i stłumił ziewanie. Ta jego opalenizna zaczęła 
mnie już porządnie wkurzać. Wyglądał, jakby opierał się o drzwi swojej kajuty, 
gotowy do wypłynięcia na pełne morze na swoim jachcie. Nie wiem, czy faktycznie 
ma jacht, ale wiecie, co mam na myśli.
— Chciałem porozmawiać z tobą w cztery oczy — powiedział, wciąż unikając mojego 
wzroku. — Mam ci coś ważnego do powiedzenia...
Otworzyłem teczkę z fakturami i przerzucałem strony tak hałaśliwie, jak tylko 
mogłem, oblizując w przerwach czubek palca i nachylając się nad fascynującymi 
kolumnami liczb.
— Scotty?
— Te, uważaj no! — Teraz udało mu się zwrócić moją uwagę. — Tylko moi najbliżsi 
przyjaciele tak do mnie mówią. Nie przeciągaj struny, koleś.
— Okej, przepraszam. Wybacz. Słuchaj, sądzę, że źle to wszystko zaczęliśmy...
A potem zaczął nawijać o tej nowej firmie i przejęciu First Glass, i o tym, co 
by się z nią stało, gdyby nie skorzystano z tej wspaniałej okazji, i że oznacza 
to bezpieczniejsze posady dla
425
chłopaków i przyzwoitą sumkę dla Harry'ego i Maureen — mogę się założyć, że dla 
ciebie również, bratku — co jest wspaniałą nowiną, bo Harry nie będzie musiał 
martwić się o swoją emeryturę i Chris mógłby zainwestować część pieniędzy, na 
wypadek gdyby na starość któreś z nich zachorowało i potrzebowało opieki. 
Wszystko już sobie obmyślił. Pewnie planował to wszystko od lat i po prostu 
wykorzystał zawał Har-ry'ego jako pretekst, żeby tu przylecieć i wprowadzić swój 
plan w życie.
— I chłopaki mają zagwarantowaną robotę? — Byłem zupełnie pewien, że Harry na 
nic innego by się nie zgodził, ale chciałem usłyszeć to z ust samego Chrisa.
— Tak. Trzech szklarzy, na pełen etat. Praca w sobotę na zmianę. I cztery dni 
tygodniowo dla dziewczyny.
— To nie jest żadna dziewczyna. Ma imię: Denise.
— Tak, Denise. Cztery dni.
— Dobra. I cena uwzględni zarówno materiały, jak i dzierżawę, i renomę firmy, 
i...
— Zgadza się. Zaproponowali godziwą kwotę. Powiedziałbym, że więcej niż godziwą. 
Ale może się okazać, że jest pewien kłopot...
Czemu miałbym się fatygować i pytać go, co za kłopot, skoro wiem, że i tak mi 
powie? Widać, że cały aż się pali, żeby mi to powiedzieć. I nagle, widząc, jak 
pochyla się ku mnie, zrozumiałem, skąd ta jego niecierpliwość. W tej sekundzie 
uświadomiłem sobie, co to za kłopot. Było to tak cholernie oczywiste, że 
musiałem być ślepy, że tego wcześniej nie zauważyłem. Widziałem to teraz tak 
wyraźnie, jak — jak przez szybę.
Ale chciałem, żeby to on to powiedział. Czemu miałbym ułatwiać mu zadanie? 
Chciałem usłyszeć, jak wypowie te słowa.
Odkaszlnął i zmienił swoją niedbałą pozę modela, reklamującego sportowe ciuchy, 
na nieco bardziej oficjalną.
— Będę z tobą szczery, Scott. Chcą obsadzić stanowisko kierownika swoim 
człowiekiem.
*
426
Co za niespodzianka.
— A ja byłbym kim w takim razie? Najstarszym na świecie chłopcem do parzenia 
kawy?
Wydawał się zaskoczony. Zbity z tropu. Zastanawiał się, czy mówię to poważnie, 
czy naprawdę mam zamiar trzymać się posady pazurami i nie zgodzić się odejść.
— Cóż, ja...
— Nie martw się. Nie stanę ci na drodze do twojego garncz-ka złota. Powiedz po 
prostu, jak brzmi umowa?
— No cóż, naturalnie postanowienia umowy są poufne — wyłącznie do wiadomości 
rodziny...
Ty draniu. Tu ostatni, skończony draniu. Dobrze wiesz, że nie o to mi chodziło, 
ty dupku.
— Dobra, nie o to pytam. Chodzi mi o to, co macie zamiar mi zaproponować, żebym 
cichutko zniknął z horyzontu?
— Hm, zgodnie z warunkami twojej umowy o pracę... Przysługuje ci miesięczne 
wypowiedzenie, czy tak?
— Żartujesz sobie, tak? — Harry i ja nigdy nie zawracaliśmy sobie głowy tymi 
bzdurami. Nie było nam to do niczego potrzebne.
— Jestem pewny, że uda nam się przedłużyć to do trzech miesięcy, jako że 
pracowałeś tu od dawna — ile to było?
— Szesnaście lat. Szesnaście cholernych lat, z większą ilością przepracowanych 
sobót i niepłatnych nadgodzin, niż ty przepracujesz przez całe swoje życie. I ty 
chcesz zaproponować mi trzymiesięczną pensję? Wiesz co, pieprz się. Możesz ją 
sobie zatrzymać. Kup sobie za nią dodatkową skrzynkę pieprzonego szampana na 
twój pieprzony jacht.
— Jacht? Jaki znów jacht?
— Czy Harry o tym wie?
— Słuchaj, nie pozwolę, żebyś zamęczał tym mojego ojca. Na pewno wiesz, że 
lekarze zabraniają mu się teraz czymkolwiek denerwować.
*
427
Chciałem zadzwonić do Harry'ego. Chciałem zadzwonić do niego natychmiast, w tej 
chwili. Chciałem zapukać do jego drzwi, płacząc jak dziecko, i poskarżyć się: 
„Tatusiu, ten duży chłopiec mnie przewrócił — idź go ukarać". Nie chciałem 
radzić z tym sobie zupełnie sam. Nie chciałem musieć sobie z tym radzić, koniec 
kropka. Wtedy pomyślałem o Elli. Rzuciłem okiem za zegarek. Za jakieś 
dwadzieścia minut rozlegnie się trąbienie klaksonu i jej furgonetka zaparkuje 
przed firmą. Zastanawiałem się, czy miałaby coś przeciwko, żeby zamknąć okienko 
i utulić mnie w ciemnościach na tyłach furgonetki. Dookoła nas leżałyby kanapki, 
chipsy i ciastka, a ludzie dobijaliby się do okienka, żądając swojego lunchu. 
Ale my stalibyśmy sobie, trzymając się w ramionach, oczy Elli świeciłyby w 
półmroku, a jej miękki policzek tuliłby się do mojego. Dwadzieścia minut. Nie 
chciałem, żeby ten cały Chris jeszcze tu był, kiedy Ella przyjedzie.
Skinąłem powoli głową.
— Masz rację. Pozdrów staruszka ode mnie. Wyczułem, że zaskoczyła go ta nagła 
zmiana tonu. Ale
wciąż jeszcze sterczał na miejscu, nie zbierając się do odejścia.
— No to cześć. — Posłałem mu uśmiech i sięgnąłem po słuchawkę, żeby dać mu do 
zrozumienia, że nasza miła pogawędka dobiegła już końca. — Miło się gadało. Na 
razie.
v<gt
Tata stracił pracę. Mama mówi, że to nie jego wina, bo sprzedają firmę i nowi 
właściciele chcą kogoś innego na jego miejsce. Tak mówi, ale z wyjątkiem 
Harry'ego nikt inny nie odchodzi, a on i tak jest już stary, więc to tylko tatę 
wywalają. Zawsze musi wszystko sknocić. Teraz już na nic nie będziemy mieli 
pieniędzy.
Mama mówi, że powinienem pójść go odwiedzić, obejrzeć jego mieszkanie i w ogóle. 
Mówi:
— Idź się z nim spotkać, Nat, chociaż na godzinkę lub dwie. Przechodzi ostatnio 
trudny okres, bo Harry był tak ciężko chory i sprzedają First Glass. Wiesz, ile 
by to dla niego znaczyło.
No jasne, że niby z trudem daje sobie radę beze mnie. Rosie mówi, że w niedzielę 
się zawsze świetnie bawią i że dziewczyna taty uczy ją, jak malować i piec 
ciasteczka, i takich tam dziewczyńskich rzeczy. Tak więc na pewno mnie tam 
potrzebują. Zresztą i tak nie chcę piec żadnych głupich ciasteczek. Wystarczy, 
że musimy piec za zajęciach z gospodarstwa domowego. Ani myślę zajmować się tym 
jeszcze w weekendy. Parę dni temu była u nas Cassie i też mówiła o pójściu do 
taty. Ale ona jest w porządku. Więc sam już nie wiem. Może powinienem zobaczyć 
pokój Rosie? Obejrzeć ten głupi obraz, który namalowała dziewczyna taty. I 
zadbać, żeby tata nie psuł Rosie ani nic. Nie zna się na wychowywaniu dzieci.
W każdym razie pójdę, tylko jeśli j ej tam nie będzie.
Ktoś zapukał do drzwi. To pukanie Rosie — trzy leciutkie stuknięcia — nie mamy.
— Co?
429
— Natty?
— No?
Drzwi uchyliły się ociupinkę i Rosie pomachała mi ręką
przez szparę.
__ Pozwól mi wejść.
__ Nie ma tu żadnego słonia, który by się opierał o drzwi,
Rozza. Nikt cię nie zatrzymuje.
Weszła, stawiając ostrożnie stopy, jedną przed drugą, unosząc dla równowagi ręce, 
jakby szła po linie.
— Nie patrz w dół, mała, bo spadniesz.
— Przechodzę nad Wielkim Kanionem — wyjaśniła. — Ma ponad półtora kilometra 
głębokości.
— No to stanowczo lepiej będzie, żebyś nie patrzała w dół.
— Cśśś! Bo się nie będę mogła skupić. Prychnąłem.
— Nie prosiłem się o Wielki Kanion w moim pokoju. Ostatni odcinek przebiegła 
drobnym kroczkiem i rzuciła się
na łóżko, a ja klaskałem jak szalony.
— Udało jej się! To niesamowite, proszę państwa, atmosfera tutaj, nad Wielkim 
Kanionem, była pełna nerwowego napięcia, lecz ta oto młoda dziewczyna-
linoskoczek z Ashford w Anglii zadziwiła świat swym niewiarygodnym pokazem 
odwagi.. . — Podsunąłem długopis do brody Rosie, jak mikrofon. — Zdradź nam, 
Rosie, w czym tkwi twój sekret? Czy to prawda, że zawdzięczasz to wszystko 
starszemu bratu, twojemu osobistemu trenerowi i menedżerowi?
Walnęła mnie w ramię.
— Przestań, Natty!
Położyła się na wznak na łóżku, uniosła nogi i zaczęła pedałować nimi w 
powietrzu.
— Rozza?
— Co?
— Nadal wybierasz się do taty w sobotę wieczorem?
— Tak. Powiedział, że będziemy mieli pizzę.
- Tylko ty i on, tak? Znaczy, tego, czy będzie ktoś inny?
430
— Może.
— Nie wiesz, tak? W ogóle nic nie wiesz!
— A właśnie, że wiem. Żebyś wiedział, że tak. Zwykle w soboty przychodzi Ella i 
Jamie i w niedzielę jemy razem śniadanie, i tata wstaje je przygotować, i ja jem 
tosty z pieczarkami. Albo fasolką. Bo jestem wegetarianką.
— Tak? Wcale, że nie. Nie dalej jak tydzień temu jadłaś kurczaka, a wczoraj 
widziałem, jak jadłaś paluszki rybne.
— Ryby się nie liczą. I kurczak też nie.
Kim, u licha, jest Jamie? Nie spytam Rosie. Ale założę się, że zaraz sama mi 
wszystko wyśpiewa.
— No cóż, jeśli ma tam być tata i ty, i Ella, i Jamie, to nie wygląda na to, 
żeby było jeszcze miejsce dla kogoś innego. No bo ten Jamie...
Rosie przestała pedałować i wstała.
— Znowu jesteś wstręciuch. Powiedziałeś, że przyjdziesz i obejrzysz obraz w 
moim pokoju, a teraz próbujesz się od tego wymigać, ale nic mnie to nie obchodzi 
i prócz mojego, zjem jeszcze twój przydział pizzy.
Tupiąc głośno, przemaszerowała przez pokój do drzwi.
— Hej, Rozza!
— Co?
— Właśnie spadłaś do Wielkiego Kanionu.
Scott
No i znowu zadzwoniła komórka. Dzisiaj było tak przez cały dzień.
— Tak?
— Scotty? Tu Harry.
— Cześć, stary. A więc nie jesteś jeszcze na łożu śmierci?
— Jeszcze jakoś ciągnę. Będą musieli huknąć mnie młotkiem w głowę, żeby się 
mnie pozbyć. Myślałem już, że o mnie zapomniałeś. Huk roboty, co?
— No, sam wiesz, jak to jest. Ta banda nie umiałaby zawiązać sobie sama 
sznurowadeł, gdyby ktoś nie miał ich na oku.
— Maureen mówiła, że pewnie jesteś zawalony robotą i dlatego nie miałeś czasu 
wpaść.
— Poczekaj no chwilkę. To nie tak. Dzwoniłem co najmniej trzy razy, ale Maureen 
mówiła, że drzemiesz albo że jesteś na działce. I nie przychodziłem cię 
odwiedzić, bo Chris mówił, że nie wolno ci nawet myśleć o pracy ani się niczym 
martwić.
— Rozumiem.
— Harry, a ta sprzedaż firmy? To twój pomysł, tak?
— Nie wygłupiaj się. Znasz mnie — gdyby to ode mnie zależało, musielibyście 
odebrać mi krajak siłą i to po moim trupie.
— Tak, to prawda — ale trumna nie zając, nie ucieknie, nie musisz się spieszyć.
Wiedziałem, że to nie jego pomysł. No i co teraz?
— No, ale pewnie tak będzie najlepiej, co? Nie potrzeba ci tego całego urwania 
głowy. — Czemu próbuję go jeszcze do tego przekonać? Przymknij się, Scott. 
Zamknij się, do jasnej cholery. — No i masz swoje kręgle. I działkę.
432
- Scott. Wyświadcz mi przysługę, dobrze?
— Jasna sprawa. Co tylko chcesz. Strzelaj.
— Spotkaj się ze mną. Nie w domu. Na działce.
Nie byłem tam od zeszłego lata. Harry dwoił się wtedy i troił, żeby udały mu się 
pomidory — wielkie, jędrne sztuki, które smakowały, no cóż, jak pomidory — co 
obecnie jest prawdziwa rzadkością. I cukinie. Przyniosłem ich trochę do domu dla 
Gail. I fasolka szparagowa, zdawało się, że były jej całe setki, zwisające z 
tych bambusowych wigwamów niczym długie, zielone kolczyki. Młode ziemniaki, 
wilgotne i oblepione ziemią. Sałata z falbaniastymi liśćmi, przypominającymi 
halki, w których tańczono kankana w tym okropnym przedstawieniu, które widziałem 
kiedyś w Margate. Było to zeszłego lata, zanim jeszcze moje życie zaczęło 
przypominać pełną wrażeń jazdę kolejką górską, w górę i w dół, gdy w jednej 
chwili żołądek podchodzi do gardła, a w następnej opada do butów.
Umówiliśmy się na rano następnego dnia. Lekarz twierdzi, że Harry powinien 
prowadzić aktywny tryb życia. Nie powinien się denerwować, ale nie może też 
przesiadywać cały dzień przed telewizorem. Zalecono mu dietę i dużo ruchu. Praca 
w ogródku jest jak najbardziej wskazana.
Był rześki dzień, słoneczny, choć chłodny, z porywistym, wschodnim wiatrem. 
Zatrzasnąłem za sobą metalową furtkę i ruszyłem ścieżką przez ogród, skręcając 
co i rusz pod kątem prostym, aż dotarłem do Harry'ego, pochylonego nad grządkami. 
Miał na sobie stare czarne gumowce i brązowy sweter z dziurami na łokciach.
— Witom. — Zaprodukowałem się w roli wiejskiego głupka. — Co tom u was, 
panoczku? — Harry roześmiał się i klepnął mnie w plecy.
— Chwasty i ślimaki. Moi dwaj śmiertelni wrogowie. Czego bym nie robił, i tak 
wracają.
— Pomóc ci w czymś? — Oczywiście, moją wiedzę o ogrod-
433
nictwie można by zapisać na czubku wykałaczki. Nie umiałbym odróżnić chwastu od 
konkursowej kapusty.
__ Możesz przywieźć taczkę z szopy. Jest otwarta. — Harry wskazał ręką na małą 
szopę na dalekim krańcu działki. — I drugą łopatę. Tę starą.
Z jakiejś przyczyny wzięliśmy się do przewożenia sterty ziemi z rogu działki na 
środkową rabatkę. To jedna z tych niepotrzebnych czynności, które tak bardzo 
lubią działkowcy.
— Przewieziesz jutro to wszystko z powrotem?
— Ty bezczelny taki owaki. — Harry popukał się w bok głowy. — To wszystko jest 
tutaj, mój synu, to wszystko część planu.
I, aczkolwiek to prawda, że z trudem odróżniam jeden koniec grabi od drugiego i 
że z pewnością nie jestem już taki sprawny jak niegdyś, całkiem fajnie było się 
tak krzątać po działce ze starym, poczciwym Harrym. Przypomniało mi to robienie 
placków z błota albo wygłupy w lesie czy na hałdach żwiru, kiedy byłem dzieckiem 
— kiedy człowiek brudził się ziemią, spędzał czas na świeżym powietrzu i nie 
miał uczucia, że powinien być zupełnie gdzie indziej. Rzecz jasna, powinienem 
być gdzie indziej, ale tego dnia wszyscy — Lee i Martin, i Gary, i Denise — byli 
w pracy i jeśli jeszcze nie nauczyli się radzić sobie beze mnie, to niech Bóg ma 
ich w swojej opiece, gdy zaczną pracować dla tej nowej firmy. Nie będą wiedzieć, 
co się stało. Duża firma z całą pewnością nie będzie tak wyrozumiała jak Harry i 
ja, to pewne. Zresztą, to już nie moje zmartwienie.
— Cieszę się, że mogłeś przyjść — rzekł Harry. — Chciałem porozmawiać z tobą 
tutaj — nie w domu, no wiesz.
Chciał powiedzieć, z daleka od Chrisa, a nawet z dala od Maureen, ale nie powie 
wprost czegoś takiego.
— Jasne. — Wbiłem łopatę głęboko w ziemię. — I tak najwyższa pora, żebym dla 
odmiany zajął się jakąś prawdziwą robotą.
434
Harry stał okrakiem nad jedną z węższych grządek i pochylał się, by wyrwać, 
jedną po drugiej, kilka marchewek. Nie byłem do końca pewien, co też może mi 
chcieć powiedzieć, ale cokolwiek to było, nie było to dla niego łatwe. Jest w 
tym równie beznadziejny jak ja. Nawet gorszy. Poczułem nagły przypływ — czego? 
Czegoś w rodzaju... Nie, głupio to zabrzmi. No dobrze, nikomu tego nie 
powtarzajcie, ale czegoś w rodzaju czułości, jakbyśmy, przez tę krótką chwilę, 
zamienili się miejscami i jakby to on był moim synem, próbującym coś powiedzieć, 
choć nie wie jak. Tak rzadko się zdarza, że to nie mi brak słów, że pomyślałem, 
że powinienem mu trochę pomóc.
— Harry. Jeśli chodzi o pracę. Wszystko w porządku, naprawdę. Chris 
poinformował mnie, że nie będę już potrzebny. Dam sobie radę. Mogę zająć się 
czymkolwiek. — Nie czułem się nawet w połowie tak pewnie, jak chciałem zabrzmieć. 
Nie mogę wziąć byle jakiej roboty — muszę przyzwoicie zarabiać. Większość moich 
zarobków idzie prosto do Gail, nie licząc tego, co jest mi potrzebne na czynsz, 
rachunki i przyjemności dla Rosie. I tak mam już napięty budżet. Chciałbym móc 
zabrać Ellę na wakacje — mówi, że w Irlandii jest takie miejsce, gdzie można 
pływać z delfinami — albo przynajmniej, raz od wielkiego dzwonu, do eleganckiej 
restauracji na kolację, dać jej okazję, żeby się trochę wystroiła. Przydałaby 
się jej taka odmiana.
— Gdybym od początku miał choć cień podejrzenia, że postawią taki warunek, 
nigdy bym się na to wszystko nie zgodził.
— Nie ma sprawy. Serio. I tak powinienem zająć się czymś innym. Przecież nie 
mogę stać się takim samym starym, żałosnym durniem jak ty i tkwić w jednej 
firmie przez czterdzieści lat, no nie?
Harry parsknął śmiechem i spuścił wzrok na trzymane w ręce marchewki, 
oczyszczając je kciukiem z ziemi.
— Postanowiłem coś — oświadczył. — W związku z pieniędzmi.
435
- Wszystko w porządku. Chris mi powiedział. Trzymiesięczna odprawa. W porządku.
__ Zamknij się na chwilę. To nie jest w porządku i to nie
on podejmuje tutaj decyzje. Nie powinien był nigdy mówić czegoś takiego, to było 
absolutnie niedopuszczalne! — Harry już prawie krzyczał.
__ Nie denerwuj się. Uważaj na swoje ciśnienie. Chodź,
usiądźmy na chwilkę.
Harry przysiadł na porośniętej trawą ścieżce na obrzeżach działki. Miałem na 
sobie jedne z moich lepszych spodni, bo miałem później w planach kilka wizyt u 
klientów, więc ukuc-nąłem koło niego.
— Gdyby to się nie wydarzyło — Harry uderzył się w pierś — i tak stopniowo 
odsunąłbym się na bok i oficjalnie ustanowiłbym cię partnerem.
— Harry, ja...
— Nie, nie, poczekaj chwilkę. Powinienem był to uczynić już dawno temu. 
Spójrzmy prawdzie w oczy, od lat już prowadziłeś interes. Tak, nie zaprzeczaj — 
wiem, że chciałeś, żebym czuł, że wciąż jeszcze tym wszystkim zawiaduję, ale 
każdy głupi zorientowałby się w dwie minuty, jak jest naprawdę.
— Ależ ja nigdy...
— Zamkniesz się wreszcie czy nie?
— Rozkaz, szefie.
— A potem, po mojej śmierci...
— Co cię nagle naszło z tym gadaniem o śmierci? Lekarz powiedział, że...
— Mówię ci, że kiedy bym odszedł, zostawiłbym firmę tobie — rzecz jasna, z 
udziałem w zyskach dla Maureen, no i odrobiną dla Chrisa. Ale firma byłaby twoja.
Zaległa cisza. Nie wiedziałem, co powiedzieć. Nigdy nie miałem o tym pojęcia. 
Chciałem mu podziękować za to, że choć przez ułamek sekundy to rozważał, chociaż 
wiedziałem,
436
że teraz już nigdy do tego nie dojdzie. Chciałem mu to wszystko powiedzieć, ale 
nie mogłem wydobyć z siebie głosu.
— Ale, z powodu tego... — Harry ponownie uderzył się w pierś.
Przypomniał mi się King Kong z tego starego filmu, bijący się w pierś i górujący 
nad dżunglą. Ale to był Harry, przedwcześnie zestarzały, siedzący na trawie, na 
skraju swojego skrawka ziemi, swojej ukochanej działki, z tymi jej śmiesznymi, 
małymi grządkami owoców i warzyw. Próbował nadal być silny, twardy, dumny — 
znowu na swoim terytorium, znowu być szefem.
— Ale z tego powodu moja rodzina... — Harry urwał i wiedziałem, że żałuje, że 
nie użył innych słów, zamiast słowa zaczynającego się na literę „r", które mnie 
nie obejmuje. — Maureen i Chris uświadomili mi, że muszę odłożyć jakąś sumkę na 
czarną godzinę, na emeryturę.
— Mają rację. Powinieneś.
— Ale mimo wszystko, choć może jestem stary i coraz słabszy, nie pozwolę sobą 
rządzić. Dostaniesz swoją część z pieniędzy ze sprzedaży.
— Nie chcę ich. Możesz ich potrzebować. Co, jeśli zachorujesz albo coś w tym 
rodzaju?
— Starczy mi. Ani myślę się z tobą wykłócać, więc nie strzęp sobie języka po 
próżnicy. Podjąłem już decyzję.
Rosie
Tata mówi, że będzie dyrektorem. Sprzeda samochód i kupi zamiast tego furgonetkę 
z napisanym na boku swoim nazwiskiem i będzie szefem. Tylko że nie będzie nikogo, 
kim mógłby rządzić, tylko on sam, ale i tak będzie szefem i tylko to się liczy. 
Mówi, że to wszystko pomysł Elli i że jak się nie uda, to będzie miała duże 
kłopoty i będzie musiał załaskotać ją na śmierć.
Tata będzie malował i tapetował, i kładł kafelki w łazience, tak jak u siebie w 
mieszkaniu. Ella mówi, że jest w tym bardzo, ale to bardzo dobry i że nie 
powinien być taki skromny. Prawdę mówiąc, moim zdaniem Ella jest od niego lepsza, 
bo umie malować prawdziwe obrazki na ścianach, zwierzęta, motyle i co tylko 
chcecie, a tata umie tylko malować ściany na gładko.
Nat przyjdzie do taty w sobotę. Będziemy mieli pizzę, prawdziwą pizzę na telefon, 
a nie taką z lodówki. Ale Elli nie będzie. Tata mówi, że spotyka się z koleżanką. 
Ale przyjdzie Nat i zobaczy mój pokój, a tata mówi, że może za kilka tygodni 
będziemy mogli pójść z nim we dwójkę i pomóc mu wybrać furgonetkę. Moim zdaniem 
powinien kupić niebieską. Fiołkowy już mi się znudził.
Scott
No tak, przyjąłem te pieniądze od Harry'ego, ale dopiero kiedy mi pokazał, że 
nie zostawił dla siebie za mało. Pozwoli mi to kupić furgonetkę, drabiny i cały 
potrzebny sprzęt i przetrwać, zanim rozkręcę interes. Poinformowałem Harry'ego, 
że jeśli tylko będzie się nudzić i będzie miał ochotę trochę popracować, to 
zapraszam, bo prócz prac remontowych, nadal będę od czasu do czasu zajmował się 
wstawianiem szyb.
Gdy Ella zaproponowała mi to po raz pierwszy, wybuchnąłem śmiechem. Ja miałbym 
prowadzić swoją własną firmę?
— A czemu by nie? Masz potrzebne umiejętności, znajomości ze starej pracy, 
wiesz, jak zarządzać firmą. Nie boisz się ciężkiej pracy, umiesz obchodzić się z 
ludźmi, jesteś godny zaufania. ..
— Nie, nie przestawaj, coraz lepiej ci idzie.
— .. .i powoli robisz się też zarozumiały — ale nie bez powodu, bo jesteś 
uroczy i seksowny, i zabawny, i masz tutaj coś wspaniałego. — Uniosła mi koszulę 
i położyła chłodną dłoń na mych plecach, zaraz nad tyłkiem.
— Nic mi nie da, że jestem cudowny tam, gdzie nikt tego nie zobaczy. A co 
powiesz o całej reszcie?
Kiedy Ella się uśmiecha, w kącikach ust robią jej się takie malutkie półksiężyce. 
Nie dołeczki, tylko półksiężyce — jak obrócone na bok, miniaturowe uśmieszki.
— Powiedziałabym, że reszta ujdzie w tłoku.
W sobotni wieczór przychodzi Nat. Musiałem powiedzieć o tym Elli, poprosić ją no 
wiecie, czy nie miałaby nic przeciwko, żeby... Zachowała się naprawdę wspaniale.
— Nie zmuszaj go, żeby się ze mną spotkał, kiedy i tak pewnie musiał zebrać 
całą swoją odwagę, żeby cię tu odwie-
439
dzić. Nie musimy się śpieszyć. Nie gniewam się. Nie trzeba go
popędzać.
Ująłem jej dłoń w moje ręce i gładziłem ją delikatnie. — Tak, masz rację. 
Dziękuję. Przyciągnęła mnie do siebie i pocałowała. __ Będę trzymać kciuki.
Przyda się.
*Cat
Tata myślał, że uda mu się mnie przekabacić. Jak wtedy, gdy byłem dzieckiem. 
Kiedy byłem naprawdę mały —jeszcze młodszy niż Rosie — i coś przeskrobałem albo 
boczyłem się na niego, tata podnosił mnie i obracał do góry nogami, a potem tak 
długo mnie łaskotał albo udawał, że zaraz rzuci mnie na dragi koniec pokoju, aż 
wybuchałem śmiechem, a wtedy tata też się śmiał i mama wpadała do pokoju, 
wołając: „Co wy dwaj znowu wyprawiacie? Ten dom to istne zoo. Chodźcie, 
zwierzaki, pora karmienia. Kurczak z frytkami!"
Pewnie nadal mu się wydaje, że mam dopiero cztery latka i że wystarczy trochę 
pożartować i mi przejdzie. Ale tym razem nic, co zrobi, niczego nie zmieni. Nie 
chcę go nigdy widzieć. Nigdy, nigdy, przenigdy. Tak kiedyś mówiliśmy. Na 
przykład, kiedy tata chciał mnie namówić na zjedzenie warzyw na obiad, mówił: 
„Zjedz swoją zieleninę, bo nigdy nie będziesz duży i silny", a ja na to: „Jak to 
nigdy?" Wtedy on: „Nigdy, przenigdy", a ja na to: „Nigdy, nigdy, przenigdy?", aż 
w końcu mama wtrącała się z jękiem: „Och, na miłość boską, przestańcie, wy dwaj 
— doprowadzacie mnie do szału". Wtedy zawsze mówiła „wy dwaj", jakbyśmy obaj 
byli jej dziećmi. Rosie była jeszcze malutka i rzadko kiedy bywała niegrzeczna, 
więc nawet w połowie nie wysłuchiwała tyłu połajanek, co ja. Później ja 
dodawałem: „Ale i tak nigdy nie polubię warzyw. Nigdy". A tata dopytywał się: 
„Jak to, nigdy, przenigdy?" I znowu zaczynaliśmy się wygłupiać, zaśmiewając się 
i siorbiąc picie, a kiedy mama nie patrzała, graliśmy groszkiem w piłkę nożną na 
stole, pstrykając nim między słupki bramki, zrobionej z noży i widelców.
*
441
No dobra, oto, co się wydarzyło. Przede wszystkim musicie wiedzieć, że to nie 
tak, że się z nim pogodziłem albo co, bo wcale nie. Ale jakoś tak wyszło, że 
zgodziłem się rzucić okiem na jego mieszkanie, tylko się rozejrzeć, no nie, 
głównie dlatego, że bolały mnie już uszy od wysłuchiwania, jak Rosie w kółko o 
nim nawija, no i Cassie też powiedziała, że obejrzy sobie mieszkanie taty, i 
mama ciągle wierciła mi o to dziurę w brzuchu. Pomyślałem więc, że jeśli pójdę, 
to może wreszcie przestaną się mnie czepiać. Tak czy siak, obiecałem, że wpadnę 
się rozejrzeć. Nic wielkiego. Na jakąś godzinkę albo coś koło tego. Obejrzę 
pokój Rosie i w ogóle. Może zjem pizzę. Tata zgodził się na to i powiedział, że 
j ej tam nie będzie.
Mieszkanie taty jest niedaleko, a że przez cały dzień nie padało, pojechałem tam 
na rolkach. Mieszka na pierwszym piętrze. Zadzwoniłem do domofonu, tata otworzył 
mi drzwi i poszedłem na górę, nie zdejmując rolek, bo nie miałem być tam długo, 
a wiązanie tych sznurowadeł zajmuje całe wieki, mimo to na wszelki wypadek 
miałem w torbie tenisówki.
Oczywiście, w domu mama nie pozwala mi jeździć na rolkach, bo twierdzi, że 
dywany by tego nie wytrzymały, i wciąż tylko gdera, że zaraz na coś wjadę albo 
coś przewrócę — co nigdy mi się nie zdarza. Tak czy owak, stanąłem przed 
drzwiami i tata mi otworzył, ale tylko sterczał bez słowa i patrzał na mnie, 
jakby widział mnie po raz pierwszy w życiu. Wtedy zaskoczyłem, że stoimy prawie 
na tej samej wysokości, spoglądając na siebie twarzą w twarz, bo w rolkach 
jestem prawie tego samego wzrostu co on. Uśmiechnął się do mnie jakoś tak 
dziwnie, zaciśniętymi ustami, jakby bał się normalnie uśmiechnąć, i rzucił:
— Cześć! A ja na to:
— No, wpuścisz mnie wreszcie czy nie?
Myślałem, że każe mi ściągnąć rolki, ale nie. Otworzył tylko drzwi na oścież, aż 
huknęły o ścianę. Przedpokój był mikro-
442
skopijny i wyłożony plecionką, a nie porządnym dywanem. Taka plecionka jest 
naprawdę ostra i twarda i jak się na niej klęczy dłużej niż minutę, to zostawia 
ślady na kolanach, nawet przez spodnie. Wiem, bo łan, ten chłopak, z którym się 
kiedyś trzymałem, miał cały dom wyłożony taką plecionką. Chodzi o to, że nie 
jest to najlepsza powierzchnia do jazdy na rolkach, no i przez nią i przez to, 
że równocześnie próbowałem ominąć drzwi do kuchni i tatę, tak jakoś wyszło, że 
straciłem równowagę i tata złapał mnie za ramię. Obejdę się bez jego pomocy! 
Jezu, podtrzymywał mnie z taką troskliwością, że można by pomyśleć, że jestem 
jakąś staruszką usiłującą przejść przez ulicę albo co. Potem uścisnął mi ramię i 
wyglądało na to, że zaraz coś powie. Więc zerknąłem na niego z ukosa, tak żeby 
tego nie zauważył i — bez kitu — wyglądał zupełnie jak Rosie, kiedy stara się 
powstrzymać od płaczu. Tyle że mowa tu o moim ojcu, kapujecie? Rosie ma wtedy 
oczy pełne łez i przygryza od środka wargę. Zwykle to działa, ale widać, że to 
robi. Więc na maksa mnie to wkurzyło i przepchnąłem się koło niego i 
pokuśtykałem do kuchni, gdzie była winylowa wykładzina. Czadowe Zacząłem jeździć 
na pełnym luzie po kuchni, od ściany do ściany, chociaż było tam trochę ciasno. 
Tata dał mi colę prosto z lodówki i szklankę do piwa, do której wrzucił z jakieś 
piętnaście kostek lodu, jak w restauracji. Uwielbiam taką colę, tak zimną, że aż 
cierpną zęby.
Rosie pokazała mi swój pokój i pochwaliłem go, że jest bardzo ładny. Ma tam masę 
rzeczy. Pewnie co tydzień przynosi tam coś nowego. Ze ścian spoglądało kilka 
plakatów i zauważyłem też jej starego, wytartego miśka, którego dostała, jak 
miała dwa latka, i tablicę ze zdjęciami jej koleżanek, dzięki której pokój Rosie 
przypominał jej pokój u nas w domu. Na tablicy wisiało jeszcze zdjęcie mamy i — 
Rosie! — to moje głupie zdjęcie, które zrobiła mi rok temu. W dodatku nieostre. 
W rogu pokoju stał dmuchany fotel i Rosie pokazała mi jeszcze naklejki, które 
kupiła z kieszonkowego, z pingwinkami i białymi niedźwiedziami i powiedziała, że 
ponalepia je na kartki i dorysuje dymki, że niby
443
coś mówią, i spytała, czy nie znam jakichś fajnych dowcipów o Arktyce, które 
mogłaby wykorzystać. Potem zaciągnęła mnie pod tę ścianę z obrazem, który 
namalowała jej ta, jak jej tam. Prawdę mówiąc, nie był taki zły. Po niebie 
krążyły ptaki, a chmury rzeczywiście wyglądały jak chmury. Zamek był ciemny, ale 
w oknie jednej z wież paliło się światło, które naprawdę się świeciło, jakby 
ktoś rzeczywiście włączył tam lampę.
Na nogach nadal jeszcze miałem rolki, więc Rosie zaczęła ciągnąć mnie po 
mieszkaniu. Były tam dwie sypialnie, jedna Rosie i jedna taty. Nietrudno się 
domyślić, gdzie w takim razie śpi jego dziewczyna, kiedy zostaje na noc. Nie 
jestem taki głupi. W saloniku stał okrągły stół, przy którym je się posiłki, i 
kanapa, i telewizor, i odtwarzacz płyt kompaktowych, i takie tam. I kilka 
ogromniastych roślin w doniczkach, jak z dżungli. U nas w domu nie ma żadnych 
roślin, bo mama powtarza, że zawsze jej usychają i że nie może spędzić reszty 
życia, nieustannie zbierając z dywanu uschnięte liście.
Położyłem się na kanapie i przewiesiłem nogi przez poręcz, a tata powiedział:
— To oczywiście rozkładana kanapa, wiesz? Kupiłem ją specjalnie dla ciebie. Na 
wypadek gdybyś chciał zostać na noc. Kiedyś. W każdej chwili. Kiedy tylko 
zechcesz. — Tata wpatrywał się w dywan, tym razem zwykły dywan, nie taki jak w 
przedpokoju. Zauważyłem, że porobiłem już w nim rowki rolkami. Myślałem, że 
zaraz zwróci mi na to uwagę, a tymczasem tata dodał:
— Bardzo bym się cieszył, gdybyś został u mnie kiedyś na noc. Mama też nie ma 
nic przeciwko. Więc tak naprawdę decyzja należy do ciebie.
— Mm.
— To co, co o tym myślisz? Żeby tu przenocować? — Tata skubał ucho, jak zawsze, 
gdy się denerwuje.
— Co, i spać na tej kanapie? Jak to się stało, że ja nie mam własnego pokoju z 
porządnym łóżkiem i malowidłami na wszystkich ścianach?
444
Tata bawił się monetami w kieszeni.
— Och, Nat. Tak mi przykro. Naprawdę. Ale co niby miałem robić? Nie mogłem 
bulić za trzypokojowe mieszkanie, kiedy ty nawet się do mnie nie odzywałeś. Ale 
jeśli chciałbyś mnie odwiedzać, postaram się o jakieś większe mieszkanie, jasne, 
że tak. Ten nowy interes na pewno wypali, więc myślę, że będę trochę więcej 
zarabiał. Posłuchaj, urządzimy ci pokój jak należy — jak tylko będziesz chciał — 
z twardą podłogą, żebyś mógł tam sobie jeździć na rolkach, gdybyś miał ochotę. I 
będziesz mógł sobie powiesić plakaty i co tam będziesz chciał. Może obejrzymy w 
ten weekend parę miejsc...
— Dobra, dobra, spoko, nie podniecaj się tak. Jeszcze nie powiedziałem, że u 
ciebie zanocuję.
Tata znowu zaczął pobrzękiwać monetami w kieszeni.
— Ale pomyślisz o tym, dobrze?
— Mm.
— No dobra. Chyba pora na pizzę. Pizza, pizza, pizza. Jesteś głodny?
Kiwnąłem głową. Jasne, że byłem głodny. Znaczy się, zawsze jestem.
— Pikantna pizza z pepperoni czy zmieniłeś zdanie?
— Za nic. Pikantna z pepperoni. Mogę dostać dużą?
— Rosie! — zawołał tata do drugiego pokoju. Mama mówi, że nie należy krzyczeć 
przez cały dom. Twierdzi, że tata nie potrafi się zachować, ale to o wiele 
prostsze, niż w kółko latać wte i wewte. — Jaką chcesz pizzę, kochanie?
Rosie weszła, drobiąc na paluszkach, bawiąc się w baletni-cę. Zakręciła się w 
piruecie, popisując się przed nami.
— Z serem i pomidorami. Bez żadnych dodatków.
— Daj se luzu, Rozza. — Wyciągnąłem przed siebie nogę i szturchnąłem ją. — Po 
co komu pizza bez dodatków? To jak makaron z serem bez sera.
— To jak gitara bez strun — dodał tata, biorąc Rosie za rękę i obracając się z 
nią.
— Ferrari bez kół — dorzuciłem.
445
— Baletnica bez spódniczki — wtrąciła swoje Rosie. No co, ma dopiero dziesięć 
lat, czego więcej się można po niej
spodziewać?
__ Zapiekanka pasterska bez pasterza. — Dał się ponieść
tata.
__Ale przecież tam nie ma... — zaprotestowała Rosie.
— Kurnik bez jaj! — ryknąłem.
Rosie chichotała już teraz jak wariatka, a tata wyszedł, zaśmiewając się, z 
pokoju, żeby poszukać numeru telefonu do pizzerii. Rosie zaczęła szarpać mnie za 
rękaw.
— Chodź zobaczyć pokój taty. Jeszcze go nie widziałeś. Słychać było, jak tata 
mamrocze do siebie w kuchni. Chyba
powoli dostaje kręćka, pewnie to już ten wiek.
— Na mur beton był w tej szufladzie. Gdzie ja go mogłem posiać? Założę, się, że 
gdzieś go przełożyła. Kobiety! Zawsze sprzątają i potem nigdy nic nie można 
znaleźć...
Rosie pociągnęła mnie do pokoju taty. Na środku królowało duże, podwójne łóżko, 
przykryte czerwoną narzutą w spirale, zupełnie inne od tego, jakie mieli z mamą. 
Była tam też komoda, na której stały świece i wazon z kwiatami. Prawdziwymi, nie 
plastikowymi. Na półkach stało trochę książek. Tata nie ma ich za dużo, a było 
ich tam całkiem sporo i niektórych nigdy wcześniej nie widziałem, więc 
domyśliłem się, że muszą być jej.
A na półkach, przed książkami, stały dwa zdjęcia oprawione w ramki: Rosie i moje. 
To te beznadziejne fotki ze szkoły. Totalne zdzierstwo. Wyszedłem na nich jak 
kompletny kretyn, bo zawsze każą człowiekowi przyczesać gładko włosy, żeby 
wyglądał jak ostami palant, i w kółko powtarzają, żeby się uśmiechać, więc 
szczerzę na nich zęby. To na maksa obciacho-we zdjęcia. Za to Rosie wygląda w 
porządku, bo jest jeszcze mała i do tego całkiem ładniutka. Na półce poniżej 
stały dwa kolejne zdjęcia, ale nieoprawione. Rosie pokazała mi jedno z nich.
446
— To Ella. Widzisz? Ładna, prawda?
Nie zwracałem na nią uwagi. Na drugim zdjęciu widać było tatę. Niósł na 
ramionach jakiegoś malca. Chłopczyka z brązowymi, kręconymi włosami, w 
jasnożółtej bluzie od dresu.
— A to tata z Jamiem. Jamie ma dopiero dwa i pół roku.
— A kim, kurwa, jest ten cały Jamie?
— Nat! Nie wolno przeklinać...
— Nie mów mi, co mi wolno! Pewnie zaraz polecisz z jęzorem do tatusia.
— Wcale nie. Mówię tylko...
— Dobra, dobra. Kto to jest? Nie gap się tak na mnie, to żałosne.
Rosie przygryzła wargę, robiąc tę swoją minkę zagubionego kociaka.
— Jamie to synek Elli. Próbowałam ci to wcześniej powiedzieć, ale nie chciałeś 
słuchać. Ma dwa i...
— Już to mówiłaś.
— No dobrze. Jest naprawdę mądry. Rozpoznaje masę różnych marek samochodów, 
wystarczy, że spojrzy na znaczek. Tata go nauczył. I umie też...
Ziewnąłem, ostentacyjnie głośno.
— Mm. Naprawdę fascynujące...
Rosie wymaszerowała, zagniewana, do swojego pokoju. Tak łatwo ją wkurzyć, że nie 
wiem.
Podniosłem to zdjęcie do oczu i wpatrywałem się w nie z całych sił, tak jakby 
patrząc na nie dostatecznie długo, mógłbym się wszystkiego dowiedzieć. Tata 
śmiał się i ten mały — Jamie — też się śmiał i zasłaniał tacie dłońmi połowę 
twarzy, ale widać, że tylko tak się wygłupiali i żartowali, i tata trzymał go za 
nogi. Pewnie to ona zrobiła to zdjęcie.
Wszystko już rozumiałem. Było to tak oczywiste, że czułem się jak totalny kretyn, 
że wcześniej tego nie zajarzyłem. Tata musi sobie myśleć, że straszne z nas 
tępaki. Wiedziałem, że Rosie nie ma o niczym pojęcia. Aleja zrozumiałem już, 
czemu
447
tata nas zostawił i że te wszystkie bzdety, że niby mama i on nie mogą się już 
dogadać i muszą od siebie odpocząć, to jedna wielka ścierna. Wszystko, co mówił, 
to jedno wielkie kłamstwo. Mama wie, jak jest naprawdę. Musi wiedzieć, nie jest 
głupia. Więc wszystko, co mówiła, to też kłamstwo. Mogła mi powiedzieć. Nie 
jestem już dzieckiem. Nie wygadałbym się przed Rosie. Mogła mi zaufać.
Im dłużej o tym myślałem i im dłużej wpatrywałem się w to zdjęcie, tym 
parszywiej się czułem. W brzuchu miałem jakieś dziwne uczucie, jakbym miał 
zwymiotować, a uszy płonęły mi tak jak wtedy, gdy miałem grypę, i trzęsły mi się 
nogi, jakby było przeraźliwie zimno. Wepchnąłem zdjęcie do kieszeni i 
pokuśtykałem z powrotem do przedpokoju. Podniosłem torbę. Słyszałem, jak tata 
rozmawia przez telefon:
— Nie, jedna duża pikantna z pepperoni i jedna...
Otworzyłem drzwi wejściowe, zatrzasnąłem je cichutko za sobą i zszedłem 
najszybciej jak się dało po schodach, przy okazji o mało nie skręciwszy sobie 
karku przez te moje rolki. Zarzuciłem sobie torbę na plecy i za chwilę byłem już 
na ulicy i nawiewałem. Nie wiedziałem, dokąd jadę, wiedziałem tylko, że nie do 
domu, ale było mi wszystko jedno. Byle tylko nie być tam, z nim. Wszędzie, byle 
nie tam. Złapałem rytm i jechałem coraz szybciej, wymijając wapniaków z siatkami 
jak przeszkody w slalomie. Wiał mroźny, smagający po policzkach wiatr, od 
którego łzawiły oczy, a dłonie marzły mi bez rękawiczek, ale wymachiwałem rękami, 
by szybciej jechać, coraz prędzej, żałując, że nie mam skrzydeł, na których 
mógłbym unieść się nad tych wszystkich przechodniów, nad samochody i domy, by 
być sam na sam z wiatrem i śmigać po niebie. Wyobrażałem sobie, jak tata mnie 
woła, wykrzykując co i rusz: „Nat! Nat!", ale wiatr huczałby mi w uszach i poza 
tym nie chciałbym go słuchać. Jakaś kobieta obrzuciła mnie badawczym spojrzeniem, 
jakbym płakał albo co, ale to tylko wiatr. Otarłem z grubsza oczy rękawem i 
jechałem dalej, coraz dalej, sunąc po ulicach, a kółka mknęły po chodniku, 
unosząc mnie coraz dalej i dalej.
Catf
Nat nie wrócił do domu. Wyszedł od Scotta przeszło dwie i pół godziny temu i 
jeszcze nie wrócił. A teraz jest już ciemno. Scott myślał, że Nat idzie prosto 
do domu. Nie ma go u Joannę ani Steve'a, ani Jasona. Steve obdzwania pozostałych 
znajomych Nata, tak na wszelki wypadek. Matka Joannę obiecała dać znać, jeśli 
się tylko czegoś dowiedzą. Spróbowałam nawet dodzwonić się do niego na komórkę, 
ale, oczywiście, usłyszałam tylko wiadomość, że jest wyłączona. Trzeba było dać 
mu te pieniądze. Wciąż prosił mnie o pieniądze na komórkę, a ja mu ich nie dałam.
Chciałam wybiec z domu i ruszyć na poszukiwania. Chciałam biec przez ulice, 
wołając go, aż go znajdę. Scott odwiózł Rosie, żeby móc szukać Nata, i tłumaczył 
mi, że muszę zostać w domu, na wypadek gdyby Nat wrócił. Miał rację. Greg 
pojechał do szpitala, sprawdzić na oddziale nagłych wypadków, i obiecał, że 
stamtąd przedzwoni. Chciałam zadzwonić też na policję, ale Scott powiedział, że 
wstąpi w mieście na posterunek i że nie mam się niczym martwić. Odnajdzie Nata. 
O b i e ? a ł, że go odnajdzie. Mari zaproponowała, że wpadnie po Rosie i 
zabierze ją do siebie, ale wolałam, żeby została tu ze mną. Zasnęła na kanapie, 
opatulona kocami, więc rozmawiałyśmy z Cassie szeptem.
— Nie martw się — uspokajała mnie Cassie. — Nat to bystry chłopak. Nie jest w 
ciemię bity. Nic mu nie będzie.
Roztrzęsiona, pokiwałam głową i usiłowałam napić się kawy.
Żadna z nas tego nie powiedziała. Nie mogę powiedzieć tego na głos. Jeśli to 
zrobię, mogę wywołać wilka z lasu. Ale wiedziałam, że Cassie o tym myśli i że ja 
o tym myślę.
*
449
„? ??, jeśli ktoś go porwał?"
Czemu, na Boga, Cassie wspomniała o biciu? Nie chcę o niczym takim myśleć. Nie 
wolno mi. Winna to jestem Natowi, żeby o tym nie myśleć. Nawet przez ułamek 
sekundy. W myślach bez końca zaklinałam Boga: „Błagam, Boże, nie pozwól, żeby 
coś mu się stało. Zrobię wszystko, co zechcesz. Nie pozwól tylko, żeby stało mu 
się coś złego. Weź mnie, zamiast niego. Błagam, niech nic mu się nie stanie, 
proszę" i krążyłam z kąta w kąt po pokoju, obejmując się ramionami.
— Może też pójdę go szukać? — zaofiarowała się Cassie. Potrząsnęłam głową.
— Nie zostawiaj mnie, proszę.
Cassie objęła mnie i długo tuliła mnie do siebie.
— Zadzwonię do Dereka, Scott nie da rady sam przeszukać całego miasta.
Zadzwonił Scott i powiedział, że rozmawiał już ze swoim kumplem z policji i dał 
mu zdjęcie Nata, żeby miał oczy otwarte, a on z kolei da znać policjantom z 
patrolu pieszego. Dałam mu telefon do Dereka na komórkę, żeby mogli uzgodnić 
plan działania.
— Nic się nie martw — uspokajał Scott. — Przywiozę go do domu. Obiecuję. Możesz 
zdać się na mnie.
Scott
Najpierw ruszyłem na dworzec, modląc się w duchu jak szalony, żeby tylko Nat nie 
wsiadł do pociągu jadącego do Londynu, bo już bym go nie odnalazł. Przypomniały 
mi się te programy o nastolatkach, właściwie jeszcze dzieciakach, kimających na 
ulicach, pakujących się w narkotyki, kradzieże i prostytucję. Znając Nata, na 
pewno nie miał przy sobie dość pieniędzy na bilet, ale mógł się wślizgnąć i 
schować przed konduktorem w toalecie. Znałem jednego kolesia, który pracował na 
dworcu, więc odnalazłem go i pokazałem mu zdjęcie Nata. Popytał wśród kolegów i 
odparł, że nikt nie widział tu chłopca w tym wieku i bez opieki dorosłych, a 
raczej zwróciliby na niego uwagę, ponieważ, nie licząc godzin wyjazdów i 
powrotów ze szkoły, zawsze zwracają uwagę na chłopców w tym wieku, bo ci zawsze 
coś kombinują dewastują toalety i co tam im jeszcze przyjdzie do głowy. 
Opanowałem chęć, żeby dać mu w zęby. Mój Narty nie zrobiłby czegoś takiego. Było 
już prawie wpół do jedenastej. Zostawiłem mu numer komórki, a on obiecał mieć 
oczy szeroko otwarte.
Potem jeździłem w kółko po mieście, w nadziei, że może uda mi się po prostu go 
gdzieś wypatrzyć, głowiąc się, dokąd też mógł pójść? Co mógł zrobić? Dokąd ja 
bym poszedł, gdybym był Natem? Derek miał sprawdzić park, salę do gry w bilard i 
dworzec autobusowy. Ja pojechałem do kręgielni, bo kilka razy się tam wybraliśmy, 
ale przeważającą część graczy stanowiły rodziny. Prawdziwe rodziny, spędzające 
razem świetnie czas, gdy ja tymczasem potrafiłem tylko rozbić moją rodzinę. 
Dopiero zamykano centrum sportowe — w sobotnie wieczory odbywają się tam jakieś 
treningi. Skierowałem się do recepcji i pokazałem zdjęcie Nata dwóm urzędującym 
tam kobietom. Starsza odparła:
451
— Przykro mi, złociutki. Nie przypominam go sobie, ale tylu tu chłopców w tym 
wieku. Korty i basen już zamknięte. Tylko duża sala sportowa jest jeszcze czynna 
— pan weźmie i zobaczy, jeśli pan chce.
Ta druga, młoda pannica, rzekła z przejęciem:
— Jejku, jak w telewizji. Jest pan gliną?
Co za kretynka. W innych okolicznościach spróbowałbym zrewanżować się jej jakąś 
ciętą uwagą, jakąś pomysłową ripostą, ale teraz było mi wszystko jedno. Chciałem 
tylko odnaleźć Nata.
— Nie, nie jestem gliniarzem. Jestem ojcem. To mój syn. Poszedłem razem ze 
strażnikiem sprawdzić salę gimnastyczną i męskie toalety. Nic.
Z powrotem w centrum, zostawiłem samochód w niedozwolonym miejscu i skoczyłem do 
McDonalda, wiedząc, że Nat nie wytrzyma długo bez jedzenia. Kierownik zmiany 
powiedział, że nie, chyba go nie widział, ale kręci się tu tyle dzieciaków i 
wszystkie teraz wyglądają tak samo, nieprawdaż?
— Miał na sobie czarną, puchową kurtkę, czarne bojówki i tenisówki.
— No właśnie — on na to. — Tak jak wszyscy. Jak każdy pierwszy lepszy dzieciak.
Nat to nie pierwszy lepszy dzieciak, chciałem wrzasnąć, to mój syn. Mój syn, ty 
durniu.
No, ale wściekanie się nic mi nie pomoże. Znowu wylądowałem na dworze, trzęsąc 
się z zimna. Oby tylko Nat był w jakimś ciepłym i bezpiecznym miejscu, 
gdziekolwiek by to było, i ściskał porcję frytek, które ogrzałyby mu dłonie. 
Mnie też by się przydały, bo zmarzłem na kość, ale nie kupiłem ich sobie. To 
głupio zabrzmi, ale nie mogłem znieść myśli, że będę siedział z frytkami w 
ciepłym samochodzie, gdy Nat tymczasem gdzieś marznie, bez frytek, zupełnie sam. 
Ale trzymanie w dłoniach porcji frytek to najlepszy sposób, by nie zmarzły
452
ręce, zawsze mu to powtarzałem i tak też robiliśmy, gdy Nat był mały i 
jeździliśmy łowić ryby na plaży.
Tak — właśnie — robiliśmy. Gdy — Nat — był — mały. Hola, hola, chwileczkę. 
Czyżby? Czy to możliwe, że pojechał nad morze? Musiałby pojechać autobusem albo 
złapać okazję. Dobry Boże, nie pozwól, żeby jechał autostopem, kiedy tylu jest 
szaleńców na drogach. Zadzwoniłem do Dereka na komórkę, żeby spytać, czy 
sprawdził już dworzec autobusowy, on zaś odparł, że z miejsca tam pojedzie. 
Warto spróbować — zdecydowałem, że sam tam pojadę, zresztą i tak brakowało mi 
już innych pomysłów. Przedzwoniłem do Gail, żeby sprawdzić, czy nie wie niczego 
nowego, i wyjaśniłem, gdzie zamierzam się udać.
— Jak myślisz? Czy to w ogóle możliwe, że tam pojechał?
— Pojedź tam. Po prostu tam pojedź. Nic innego nie przychodzi mi do głowy.
— Zadzwonię do ciebie, jak dojadę.
— Dzięki. Proszę, znajdź go. Obiecaj, że przywieziesz go całego i zdrowego do 
domu.
— Obiecuję.
Chwilę później zadzwonił telefon i aż podskoczyłem, myśląc, że może to Nat. Ale 
to Ella dzwoniła z domu, żeby się dowiedzieć, czy wiadomo już coś nowego. 
Zaproponowała, że pójdzie do mnie do domu, w razie gdyby Nat miał się tam 
pojawić. Jak dobrze było usłyszeć jej głos, zatroskany, lecz spokojny.
— Trzymaj się! — powiedziała. — Trzymaj się ciepło!
— Postaram się. Wskakuj do łóżka i wygrzej je dla mnie.
— Lepiej nie. Na wypadek gdyby Nat wrócił. Ale pozwolę ci przytulić do mnie 
zmarznięte stopy. Ten jeden raz.
— Ella?
— No?
— Wiesz, że cię kocham, prawda?
Poczułem, że jej uśmiech dotarł do mnie linią telefoniczną.
— Wiem. Ja też cię kocham.
*
453
Już dawno nie jechałem tą drogą po zmroku — ostatnio kiedy wybraliśmy się z 
Harrym na ryby. Lata temu, gdy Nat był jeszcze małym szkrabem, zacząłem zabierać 
go z sobą na wędkowanie na plaży. Na tym odcinku tłoczno zawsze od facetów, 
czasem zdarzy się też jakaś babka, ale przeważnie bywają tu sami faceci — 
pojedynczo lub dwójkami, kumple lub ojcowie z synami. Ojcowie z synami. Brałem 
ze sobą namiot do ochrony przed wiatrem, lampę i dwa składane krzesełka i 
ruszaliśmy w noc. Docieraliśmy tu na kilka godzin przed przypływem i 
zostawaliśmy przez trzy, czasami cztery godziny. Braliśmy ze sobą termos kawy 
dla mnie i mały termos z kakao albo zupą dla Nata oraz kilka kanapek, ale zawsze 
zachodziliśmy też do sklepiku z frytkami, bo trzymanie porcji frytek to 
najlepszy sposób, by nie marzły ręce. I nic nie może się równać z zapachem 
frytek, octu i ciepłego papieru, gdy zimny wiatr szczypie człowieka w policzki, 
a dookoła szare morze i ciemne niebo. I nie widać nic prócz gwiazd, świateł 
elektrowni po drugiej stronie zatoki, lamp pozostałych wędkarzy i żarzących się 
w ciemnościach, czerwonych ogników papierosów.
Zaparkowałem zaraz przy promenadzie i zszedłem, zgrzytając butami o kamienie, na 
kamienistą plażę. Zacząłem wypytywać napotkanych wędkarzy, pokazując im zdjęcie.
— Widzieliście tego chłopca?
I tak wędrowałem od jednego do drugiego, brnąc z trudem wzdłuż plaży. Po 
dziesięciu czy dwunastu takich rozmowach, doszedłem do samotnego faceta, który 
miał taki sam namiot jak ja.
— Tak, brachu. Gadałem z jakimś chłopcem. Głowy nie dam, czy to z nim, tradno 
powiedzieć. Ma takie opadające na twarz włosy? I ciemną, puchową kurtkę?
— Tak, zgadza się. Wygląda na to, że to on. — Serce waliło mi jak młotem. 
Błagam, niech to będzie Nat, niech to będzie Nat.
— No właśnie. Dałem mu trochę herbaty. Wyglądał, brachu, na przemarzniętego do 
szpiku kości.
454
— Widziałeś, w którą stronę poszedł?
— Powiedział, że idzie po frytki. Ale to było pewnie już jakąś godzinę temu.
Zacząłem wtedy biec wzdłuż plaży, potykając się po ciemku o kamienie, wołając 
jego imię. Wiatr zagłuszał moje wołanie i sprawiał, że łzawiły mi oczy i łzy 
spływały mi po policzkach. „Narty! Naaat!" Przebiegając obok małej wiaty na 
promenadzie, odwróciłem się — i dostrzegłem jakąś ciemną, skuloną postać, 
wciśniętą tak głęboko w kąt, że niemal niewidoczną.
Ruszyłem plażą w tamtym kierunku, potykając się i ślizgając, jakbym próbował 
wbiec po jadących w dół ruchomych schodach, i podciągnąłem się na brzeg 
promenady. Wstałem. Stanąłem naprzeciwko owej skulonej postaci.
Ten ktoś podniósł głowę. To Natty. Odetchnąłem głęboko. Miałem wrażenie, jakbym 
od wielu godzin wstrzymywał oddech.
— O — rzucił. — To ty.
— Natty.
— Po co przyjechałeś? Czego chcesz? — Wyglądał okropnie. Nawet w tym słabym 
świetle widać było, jaki był blady i przemarznięty, jakie miał podkrążone oczy.
— Poczekaj momencik — poprosiłem, stojąc bez ruchu, nie chcąc, by znowu zaczął 
uciekać, chociaż sprawiał wrażenie przygnębionego i wycieńczonego jak na wpół 
utopione kocię. — Możesz nakrzyczeć na mnie za chwilkę. Zadzwonię tylko do mamy, 
zanim zupełnie załamie się nerwowo.
Zadzwoniłem do Gail i powiedziałem jej, że Nat jest cały i zdrowy, co słysząc, 
Gail wybuchnęła płaczem. Cassie przejęła słuchawkę i poprosiła, żebym odezwał 
się za jakiś czas. Przycupnąłem na drugim końcu ławki. Nat trzymał w rękach 
zjedzoną do połowy paczkę frytek.
— Ręce w porządku? Wzruszył ramionami.
— Frytki już ostygły.
455
Przysunąłem się nieco bliżej.
— Jak ryby, biorą?
Przez jego twarz przemknął cień uśmiechu. __ Głupek. Przecież nie mam wędki, nie?
— Narty?
— Mm?
__ Ja... To takie trudne... Nie wiem, jak... Chcę powiedzieć, że chyba nie 
najlepszy ze mnie tata. Znowu wzruszył ramionami.
— Nie krępuj się, gdybyś chciał zaprzeczyć. Cichy śmieszek. Potem cisza.
— Ten chłopiec... — Nat wyjął z kieszeni zdjęcie, to z mojej sypialni, z Jamiem 
siedzącym mi na ramionach.
— Kto, Jamie?
— Mm. To twój syn? — spytał, nie patrząc na mnie. Wpatrywał się prosto przed 
siebie, wbijając wzrok daleko w morze.
Boże, a więc to właśnie myślał? Że przez cały ten czas ukrywałem drugiego syna?
— Co? Nie, oczywiście, że nie. Skąd ci to przyszło do głowy?
— Myślałem, że to dlatego nas zostawiłeś. Po co byśmy ci byli potrzebni, skoro 
przez ten cały czas miałeś drugą rodzinę?
Przysunąłem się bliżej.
— Och, Natty. Cholera jasna. Nie mogę znieść tego, że mogłeś tak pomyśleć. 
Nawet przez chwilę. Posłuchaj, to synek Elli, to wszystko. Niosłem go, bo jest 
jeszcze mały i był zmęczony. Sam wiesz, jakie są dzieciaki w tym wieku. 
Pamiętasz Rosie, co? „Tatusiu, weź mnie na ręce! Ponieś mnie, tatusiu!"
Roześmialiśmy się na to wspomnienie.
— To miły brzdąc, Natty. Ale nie jest moim synem. Ty nim jesteś.
— Mm. — Nat zgniótł w kulkę paczkę frytek i pochylił się, by rzucić ją do kosza. 
— Chcesz mieć z nią dzieci?
— Gdzie tam. Za stary już na to jestem. — Potem pomyślałem o Elli. Ojej 
spokojnej twarzy, tuż przy mojej, ojej śmie-
456
chu, o sposobie, w jaki porusza się po kuchni, unosząc rękę, by odgarnąć włosy 
za ucho, podśpiewując przy gotowaniu. — Nie wiem. Nie jesteśmy jeszcze na tym 
etapie. Ale, Nat — nawet jeśli, to żadna ilość dzieci nigdy nie mogłaby mi 
ciebie zastąpić. To nie to samo, co kupno nowej baterii i wywalenie starej, bo 
nie ma już z niej żadnego pożytku. To znaczy, jesteś Nat. Mój Nat. Nigdy, 
przenigdy nie będzie żadnego innego Nata.
— Jak to, nigdy, nigdy, nigdy, przenigdy? Wygłupialiśmy się tak, kiedy Nat był 
mały, no wiecie, przy
tych wychowawczych rozmowach: „Zjedz warzywa, bo nigdy nie urośniesz". „Jak to — 
pytał Nat. — Nigdy, przenigdy?" „Zgadza się. Nigdy, nigdy, przenigdy".
— Zgadza się — odparłem teraz. — Nigdy, nigdy, nigdy, nigdy, przenigdy... Nigdy.
— To czemu nas zostawiłeś?
Przesunąłem się jak najbliżej niego i otoczyłem go ramieniem. Poczułem, że cały 
zesztywniał, napinając mięśnie.
— Nie zostawiłem ? i e b i e, ty głupku. Jezu. Jak mam ci to wytłumaczyć? Te 
sprawy między dorosłymi są takie skomplikowane, Nat. Na ogół sam ich nie 
rozumiem. Mama powiedziałaby, że to dlatego, że żaden tam ze mnie dorosły — i 
pewnie miałaby rację. Ale to nie miało nic wspólnego z Ellą — wtedy ledwie ją 
znałem. Chodzi o to, że straszliwie nawaliłem i to wszystko była tylko moja wina 
i wtedy... Mama i ja... Cóż, po prostu już nie mogliśmy być razem. A gdybym nie 
odszedł, skończyłoby się na tym, że żarlibyśmy się jak pies z kotem i może nawet 
byśmy się znienawidzili — a to byłoby złe nie tylko dla nas, ale i dla ciebie i 
Rosie. Uwierz mi, ty i Rosie to najlepsze, co mi się w życiu przytrafiło, zawsze 
tak było. Zrobiłbym wszystko dla ciebie, pamiętaj o tym.
Poczułem, że trochę się rozluźnił i całym ciężarem oparł o mnie. Uścisnąłem go i 
przygarnąłem bliżej siebie.
— Jesteś moim synem. Nic nigdy tego nie zmieni ani nie
457
odbierze nam tego — ani tobie, ani mnie. Kocham cię, ty głupku. Bardzo, bardzo 
cię kocham. Pamiętaj o tym.
I siedziałem tak jeszcze przez jakiś czas, tuląc go do siebie, wpatrując się 
razem z nim w ciemne niebo, w morze, w światła po drugiej stronie zatoki, w 
lampy wędkarzy i w ogniki ich papierosów. Siedzieliśmy tak, zapatrzeni w nich, 
ściskających swoje kubki z herbatą, kulących się przed wiatrem, w ojców i synów.
— No to chodźmy. Zimno. — Pociągnąłem go na nogi i po raz ostatni przytuliłem. 
Staliśmy tak przez chwilę, a potem Nat wywinął się z mych objęć.
— Wyluzuj, tato. Faceci nie mogą tak stać i się obściski-wać. Jeszcze nas 
zaaresztują.
No to uściskałem go jeszcze jeden, ostatni raz i puściłem.
— Dobra. Masz ochotę na gorące frytki?
Skinął głową i ruszyliśmy promenadą, tylko my dwaj, ojciec i syn. Ojciec i syn.
?__??
Oto historia:
SCOTTA, który pewnego dnia ląduje na bruku, z całym swym dobytkiem w foliowej 
torbie, i uświadamia sobie, że chyba popełnił wielki błąd.
GAIL, która żałuje, że jej mąż nie jest objęty gwarancją, bo wtedy mogłaby go 
oddać i otrzymać zwrot pieniędzy.
NATA, który odkrywa, że dorastanie nie jest takie wspaniałe, jak mu się wydawało.
ROSIE, która chce z powrotem swojego tatusia, albo przynajmniej nowy lakier do 
paznokci.
Czterech bohaterów, jedna historia: o miłości, cierpieniu i dojrzewaniu.
„Zabawna, mądra, wzruszająca książka".
„Sunday Mirror'
ZYSK I S-KA
WYDA W N i ? l' W O ISBN 83-7298-725-4
Cena 29 zł 90 gr
www.zysk.com.pl
9788372987259