Elizabeth Moon

Podzielona Wierność

(Divided Allegiance)
Czyny Paksenarrion 2
Tłumaczenie Jerzy Marcinkowski
Rozdział pierwszy
Kiedy już poddali się wszyscy żołnierze Siniavy, wojownicy Kieri Phelana 
założyli, że 
wracają do Valdaire, a może nawet na północ. Część zaczęła nawet planować, jak 
wykorzystają 
przypadającą im część łupu. Inni wyczekiwali okazji do odpoczynku i wyleczenia 
ran. Zamiast 
tego parę dni później maszerowali na południe wzdłuż Immeru w towarzystwie ludzi 
Alureda, 
Halverica i kilku kohort armii księcia Fall. Ci ostatni wyglądali świeżo jak 
nowe malowidło – 
prawie nie brali udziału w walkach, z wyjątkiem odpędzenia Siniavy od Fallo.
– Nie rozumiem tego – mruknął po drodze Keri do Paks. – Myślałem, że już po 
wszystkim. 
Słodki Kocur nie żyje. Co znowu?
Pokręciła głową.
– Może Książę zawarł nowy kontrakt, sporo przecież wydał na tę kampanię.
– Kontrakt! Na kości Tira, sam powrót do Valdaire zabierze nam resztę sezonu. Po 
co nam 
kontrakt?
Typowa naiwność pierwszoroczniaka. Paks uśmiechnęła się do niego.
– Pieniądze – oznajmiła. – A może zapomniałeś już o żołdzie?
Seli mrugnął do Paks jak weteran do weterana i wtrącił:
– Widziałeś kiedyś morze?
– Nie... a czemu? – Keri spojrzał na niego zadziornie, z nosa skapywał mu pot.
– Cóż, to wystarczający powód, by udać się na południe. Ja widziałem – zrobi na 
tobie 
wrażenie.
– Jak wygląda? – spytała Paks, widząc, że mina Keriego się nie zmienia.
– Nie sądzę, żeby ktokolwiek potrafił to opowiedzieć. Musisz sama zobaczyć.
Wkrótce dowiedzieli się od kapitanów, że Alured przybrał tytuł księcia Immeru. 
Paks ani 
młodszym żołnierzom niewiele to mówiło, lecz Stammel wiedział, iż od upadku 
starego 
królestwa Aare tytuł ten nie był używany.
– Jestem zdziwiony, że zgodzili się na to książę Fall i inni wielmoże – 
powiedział.
– Taka była cena jego pomocy – stwierdził Vossik. Wszyscy sierżanci zebrali się 
wokół 
jednego ogniska. – Słyszałem, jak gadali o tym w kohortach Fallo. Obrócił się 
przeciwko 
Siniavie, gdy jego roszczenia poparły Andressat, Fallo, Cilwan i – oczywiście – 
nasz Książę.
– Ale dlaczego?
– To dziwna historia – powiedział Vossik, najwyraźniej paląc się, żeby ją 
opowiedzieć.
– No dalej, Voss, nie każ się prosić – burknął Stammel.
– Cóż, ja to tylko słyszałem. Nie wiem, czy ci żołnierze Fallo mówią prawdę i 
czyją w ogóle 
znają. Wygląda na to, że Alured był kiedyś piratem na Immerhofcie...
– Wiemy o tym...
– Tak, ale taki właśnie był początek. Zdobył inny okręt i już miał wyrzucić za 
burtę 
wszystkich jego pasażerów, jak to jest w zwyczaju piratów...
– Do wody? – spytała Paks.
Ktoś wybuchnął śmiechem. Vossik obrócił się do niej.
– Piraci nie chcą mieć bałaganu na pokładzie, więc wyrzucają jeńców za burtę.
– Ale czy ci nie dopłyną lub nie dobrną do brzegu? – zdziwiła się Natzlin.
– Nie. Do brzegu jest za daleko, a woda zbyt głęboka.
– Potrafię przepłynąć spory dystans... – zaczęła Barra. 
Paks uśmiechnęła się do siebie. Barranya zawsze uważała, że umie więcej od 
innych.
– Nie tak daleko. Na flaki Tira, Barro, nigdy nie widziałaś morza. Kiedy kogoś 
wyrzucają za 
burtę, statek może znajdować się dzień marszu od brzegu. – Vossik wziął długi 
łyk naparu 
i kontynuował opowieść. – Nieważne. Jeden z pasażerów zaczął się wydzierać, że 
jest magiem 
i że Alured powinien zostać księciem, w czym on chętnie mu dopomoże.
– Powiedziałbym, że Alured nie wsłuchiwał się zbytnio we wrzaski jeńców – 
zauważył 
Stammel. – Nie wygląda na takiego.
– Zgadza się – przytaknął Vossik. – Wydaje się jednak, że usłyszał kiedyś od 
ojca, iż 
pochodzi z dobrego rodu, czy coś takiego. Wysłuchał więc czarownika, który 
powiedział mu, że 
jest dziedzicem ogromnego królestwa marnującym czas na rozbijanie się po morzu.
– Uwierzył w to? – parsknął Haben, zaczerpując naparu kuflem. – Słyszałem, że 
piraci są 
zabobonni, ale...
– No cóż, tamten człowiek wspomniał o dowodzie. Twierdził, iż widział w starym 
Aare 
potwierdzające to zwoje. Zaoferował się, że zabierze tam Alureda i udowodni jego 
prawa do 
królestwa.
– Do Aare? Tej kupy piachu?
– Skąd wiesz, Devlinie? Nie byłeś tam.
– Nie, ale słyszałem. Zostały tam jedynie rozsiane wśród piasków ruiny. Tak 
mówią pieśni. – 
Zanucił zwrotkę Piękne były wieże.
Vossik wzruszył ramionami.
– Alured nie zapytał ciebie. Czarownik oznajmił mu, iż widział dowód jego 
pochodzenia.
– Widzi mi się – zaczął Erial – że takie szukanie przodków to jedynie dodatkowe 
kłopoty. Co 
to za różnica? Nasz Książę zdobył sobie tytuł bez grzebania się w setkach ojców 
i ojców ojców.
– Albo matek – mruknęła Barra. Nikt nie podjął tematu.
– Wiesz co, tutaj, w Aarenis, ludzie są inni – stwierdził Stammel. – Przypomnij 
sobie 
Andressat.
– I tego nadętego puchacza – dorzuciła Barra. Paks zaczęła rozumieć, co miał na 
myśli Vik, 
mówiąc o uszczypliwości Barranyi.
– Nie mów tak, Barro. To dobry wojownik i godny swego tytułu hrabia. Większość 
ludzi 
utraciłaby Andressat na rzecz Siniavy wiele lat temu. Jest dumny ze swych 
przodków, to prawda, 
lecz oni mogą być dumni z niego.
– Opowiadaj dalej o Aluredzie, Voss – ponaglił go Stammel.
– Co było potem?
– Cóż, już wcześniej wierzył w swe szlachetne pochodzenie, pożeglował więc z 
owym 
magiem do starego Aare. A potem – pamiętajcie, że usłyszałem to od żołnierzy 
Fallo i nie 
twierdzę, że tak naprawdę było – czarownik pokazał mu dowód: starożytny zwój, 
opisujący 
małżeństwa i koligacje, wskazujący niezbicie, że był w prostej linii potomkiem 
księcia Immeru, 
którego w potrzebie wezwano z powrotem do Aare.
– Ależ Vossik, każdy mag umiałby coś takiego sfałszować!
– Erial rozejrzał się dokoła, a kilku słuchaczy pokiwało głowami.
– Nie powiedziałem, że ja w to uwierzyłem, Erialu. Lecz Alured i owszem. 
Powiedzmy, że 
pasowało to do jego pragnień. Jeśli Aare było cokolwiek warte, to tylko tronu 
Aare. Co musiało 
oznaczać ziemie Immeru.
– I dlatego porzucił morze i osiadł w lasach, by zostać lądowym rozbójnikiem? Co 
to miało 
wspólnego z byciem księciem, baronem czy kimkolwiek? – prychnął pogardliwie 
Erial.
– Jeszcze raz powtarzam: to tylko plotki. Wygląda na to, że najpierw zawinął do 
portów 
Immeru, próbując zawiązać sojusz...
– Przecież był piratem! – zawołała Paks z naciskiem.
– Tak, wiem o tym. Może nie myślał zbyt jasno. Potem wynajął gromadę lokalnych 
zabijaków, odział ich w dawne barwy Immeru i rozpoczął pertraktacje z księciem 
Fallo.
– Ha! Wyszedł z tego cało?
– Nie był na tyle głupi, by narazić się na niebezpieczeństwo – rozmawiali na 
granicy Fallo. 
Książę zareagował zgodnie z waszymi oczekiwaniami, lecz nie obchodziło go 
zanadto, co działo 
się w lasach na południu, jak długo nie dotyczyło to go osobiście. A jego 
poddani twierdzą, iż 
jest bardzo dalekowzrocznym władcą, który nie czyni sobie niepotrzebnie wrogów.
– A co z Siniavą? – Dla Paks to było najważniejsze: po której stronie od samego 
początku 
był Alured?
– Cóż, początkowo jedno mieli wspólne: stara szlachta nie uznawała ich roszczeń. 
Siniava 
obiecał Aluredowi księstwo, jeżeli przerwie żeglugę na Immerze i będzie chronił 
ruchy wojsk 
Kocura po okolicy. Alured zgodził się na współpracę. Dlatego właśnie nikt nie 
mógł wytropić 
Siniavy po Rotengre.
– Tak, ale... – zaczęła Paks, lecz Vossik zdecydowanie jej przerwał.
– Ale dwie kwestie: Andressat i mądrość naszego Księcia. Andressat okazał 
Aluredowi 
uprzejmość, obiecując poparcie jego roszczeń w razie, gdyby wsparł je także 
książę Fall. Toteż 
Alured nie zaatakował Andressatu, gdy zażądał tego Siniava. Wszak uznawał się za 
księcia 
i pozostawał ponad poleceniami hrabiego. Jeśli zaś chodzi o naszego Księcia – 
pamiętacie 
kuglarzy, których spotkaliśmy w Kodaly? – Stammel przytaknął. – Alured 
zaprzyjaźnił się 
z nimi, gdy osiadł w lasach, stanęli więc po jego stronie. Nasz Książę wiele lat 
temu, jeszcze na 
północy, zawarł z nimi własny pakt. Stąd wiedział, czego Alured pragnie. 
Orientował się także 
w dążeniach Fallo: związania się poprzez małżeństwo z północnym królestwem. 
Pamiętał także 
o gotowym do ożenku dziecku Sofiego Ganarriona...
– Ale Sofi nie jest królem... – odezwał się ktoś z ciemności.
– Jeszcze nie. Pamiętajcie, co zawsze mówił. A mając poparcie Fallo... – Głos 
Vossika 
ucichł. Kilku słuchaczy okazało się wystarczająco bystrych.
– Bogowie! Chcesz powiedzieć...
– Nasz Książę i Halveric zdołali jakoś przekonać księcia Fall, że pomoc Alureda 
w tej 
kampanii jest tyle warta. Dlatego też książę Fall zgodził się poprzeć roszczenia 
Alureda, a wtedy 
zbójca przeszedł na naszą stronę i umożliwił przejście przez las nam, a nie 
Siniavie.
Paks zadrżała. Nigdy nie myślała o posunięciach poza polem bitwy.
– Czy Alured naprawdę jest księciem Immeru? 
Vossik wzruszył ramionami.
– Ma tytuł. Ma władzę. Czego jeszcze trzeba?
– Ale jeśli tak naprawdę nie jest... mam na myśli krew...
– Nie wiem, czemu miałoby to mieć znaczenie. Jest szansa, że okaże się lepszy 
jako książę 
niż pirat – będzie musiał rządzić, rozwijać handel, położyć kres rabunkom...
– Zrobi to? – Haben rozejrzał się po pozostałych, nim podjął wątek: – Osobiście 
nie 
powiedziałbym, że pirat i rozbójnik może zostać dobrym władcą. A skoro już o tym 
mowa, to 
jaka jest różnica pomiędzy grabieżą a podatkami?
– Nie jest głupi, Habenie – Vossik wyglądał na przejętego. – Będzie musiało być 
lepiej niż za 
Siniavy...
– O to mi chodzi. Siniava twierdził, że ma prawo władać tym rejonem, ale w Cha i 
Sibili 
wszyscy widzieliśmy, co to oznaczało. Nie uciął handlu, jak uczynił to Alured, 
lecz czy ktoś 
z nas chciałby mieć takiego władcę? Pamiętam twarze w tamtych miastach.
– Ale walczył z Siniavą...
– Tak – pod koniec. Za sowitą nagrodę. Nie mówię, że jest na wskroś zły, 
Vossiku, nie wiem 
tego. Niemniej, jak dotąd, szedł tam, gdzie leżało złoto. Jak będzie rządził? 
Człowiek uważający 
się za szlachetnie urodzonego, oszukany co do swoich praw – co uczyni, kiedy 
dotrzemy do 
portów Immeru?
* * *
Dowiedzieli się w Immerdzanie, gdzie Immer rozszerzał się raptownie w zatokę 
dłuższą niż 
szerszą. Nie trzeba było szturmować portu. Nigdy nie został ufortyfikowany od 
strony lądu, poza 
niskim murem z najprostszą bramą. Armia wkroczyła do portu, nie napotykając 
najmniejszego 
oporu. Wąskie, brudne uliczki śmierdziały rzeczami, których Paks nigdy wcześniej 
nie wąchała. 
Ujrzała zatokę, wzburzoną i ciemną od błotnistych wód Immeru. Brzeg zapchany był 
pomostami 
i nabrzeżami na na wpół zbutwiałych palach, ze szkieletami łodzi, zatopionymi 
łodziami, 
unoszącymi się na wodzie łodziami, nowymi łodziami, drzewcami masztów, strzępami 
żagli oraz 
sieciami zwisającymi z każdej dostępnej tyczki i dekorującymi domy. Zobaczyła 
małe, nagie 
dzieci, wychudzone jak kozy, nurkujące i pływające wokół łodzi. Większość z nich 
zaplatała 
włosy w pojedynczy warkocz przewiązany jaskrawymi tasiemkami.
Dalej rozciągała się zatoka, rozległa i niemal pusta w gorącym, popołudniowym 
słońcu. Jej 
powierzchnię znaczyły błękitne i zielone pasma. Paks nigdy czegoś takiego nie 
widziała. Kilka 
łodzi żeglowało z wiatrem, pchanych wielkimi, trójkątnymi żaglami, wygiętymi 
niczym skrzydła. 
Przyglądała się im zafascynowana. Jedna z nich zmieniła hals, ciemna kreska 
kadłuba skróciła 
się, a po chwili znów wydłużyła. W oddali widać było wzniesienia za zatoką, a na 
południu woda 
przybierała inny odcień zieleni, by przejść do głębokiego błękitu w miejscu, 
gdzie Immer mieszał 
się z morzem.
Dokoła żołnierzy Księcia zebrał się hałaśliwy tłum paplający w piskliwym, 
irytującym 
języku. Dzieciaki uganiały się tam i z powrotem, niektóre nadal mokre i 
połyskujące wodą, inne 
umorusane. Przy łodziach skupili się bosonodzy mężczyźni, w krótkich spodniach, 
z zaplecionymi w pojedynczy warkocz włosami, a w drzwiach i oknach tłoczyły się 
kobiety 
w kolorowych, kusych sukienkach i pończochach w paski. Jeden z kapitanów Alureda 
zawołał 
coś w lokalnym narzeczu i natychmiast zapadła cisza. Paks usłyszała chlupoczącą 
wokół pali 
pomostu wodę. Zadygotała, zastanawiając się, czy morze ma duszę. Może jest 
głodne?
Kapitan Alureda odczytał trzymany w rękach zwój. Paks poszukała wzrokiem 
Arcolina 
i przyjrzała się jego minie, z pewnością wiedział, co się dzieje. Niestety, z 
wyrazu twarzy oficera 
nie potrafiła nic odczytać. Kapitan skończył czytać, zwrócił się do Księcia, 
zasalutował mu, 
wskoczył na konia i odjechał. Zebrani milczeli. Gdy znikł za rogiem, przez tłum 
przeszedł głuchy 
pomruk. Ktoś krzyknął chrapliwie. Paks obejrzała się i zobaczyła dwóch 
młodzieńców 
odciągających do tyłu siwobrodego starca. Stojący koło nich mężczyzna zawołał w 
łamanym 
wspólnym:
– Kto z was mówi z nami?
– Ja – odpowiedział mu spokojny jak zawsze głos Księcia.
– Wy... jesteście piratami?
– Nie. Co masz na myśli?
– Tamten... człowiek... mówi, że jest teraz naszym księciem... to pirat. 
Jesteście jego ludźmi 
– jesteście piratami.
– Nie – pokręcił głową Książę. Paks zauważyła, że Arcolin daje im dłonią 
sekretny znak, 
kapitanowie przekazali gest sierżantom. Nie to, żeby potrzebowali ostrzeżenia – 
i tak wszyscy 
byli czujni. – Jesteśmy jego sojusznikami, a nie podwładnymi. Walczył z nami w 
górze rzeki... z 
Siniavą.
– Tym ścierwem! – Mężczyzna splunął. – Kim wobec tego jesteś, że walczysz z 
Siniavą, 
a przyjaźnisz się z piratami?
– Jestem Książę Phelan z Tsaia.
– Tsaia? To za Krasnoludzkimi Górami, daleko na północy! Co robicie tutaj? – W 
głosie 
pobrzmiewała złość i zakłopotanie, mierzył wzrokiem żołnierzy.
– Mam kompanię najemniczą walczącą w Aarenis. Siniava... – umilkł – walczyliśmy 
z 
Siniavą – podjął. – Zginął. Alured otrzymał księstwo Immeru, a ponieważ przedtem 
pomógł nam, 
teraz ja pomagam jemu.
– Nie jest księciem! – wrzasnął mężczyzna. – Nie znam cię – może coś słyszałem, 
ale cię nie 
znam. Lecz Alured – to zwykły pirat i piratem pozostanie. Siniava był zły – 
Barrandowea 
świadkiem – ale Alured! Zabił mego wuja na wodach zatoki – on i jego parszywy 
okręt!
– To bez znaczenia – odparł Książę. – Jest teraz księciem Immeru, a ja jestem 
tutaj, by 
utrzymać porządek do czasu pojawienia się jego oficerów.
Rozmówca splunął ponownie i odwrócił się. Książę nie przemawiał więcej do tłumu, 
tylko 
rozstawił kohorty na nabrzeżu i zorganizował patrole pilnujące prowadzących doń 
uliczek. 
Pierwszego dnia panował spokój. Paks uznała, że ma szczęście, iż wyznaczono ją 
do pilnowania 
nabrzeża. Mogła przyglądać się kołyszącym się na falach łodziom i wdychać 
wiejącą od morza 
lekką bryzę. Nad wodą szybowały dziwne szarobiałe ptaki z czarno upierzonymi 
głowami 
i dużymi, czerwonymi dziobami, co chwila nurkując i na powrót wzbijając się 
ponad fale.
Następnego dnia rozpoczęły się egzekucje. Paks usłyszała dobiegające z drugiej 
strony 
miasta krzyki, zanim jednak zdążyła się nimi przejąć, kapitanowie wyjaśnili im, 
co się dzieje.
– Książęta – Fall i Immeru – przeprowadzają egzekucje szpiegów Siniavy. – Twarz 
Arcolina 
miała nieprzenikniony wyraz. – Jesteśmy tu po to, by utrzymać porządek, choć nie 
przewidujemy 
żadnych rozruchów. – Tak właśnie było, w ich dzielnicy do niczego nie doszło. 
Mężczyźni 
i kobiety zajmowali się swoimi pracami bez oglądania się na żołnierzy, a dzieci 
bez przeszkód 
baraszkowały w wodzie. Lecz dobiegający z przeciwległej strony miasta zgiełk nie 
cichł 
i wieczorem kohorta Cracolnyi musiała pomaszerować na pomoc ludziom Halverica. 
Wrócili nad 
ranem, strudzeni i ponurzy, dopiero później Paks usłyszała szczegóły. Następnego 
dnia 
Kompania Księcia wymaszerowała z Immerdzanu, a wiszące na murach ciała były 
wystarczająco 
wymowne.
Do Kalmmer plotka dotarła przed nimi. Bramy były zamknięte. Dzięki brakowi 
wyszkolonych żołnierzy do obrony niskich murów szturm trwał zaledwie kilka 
godzin. Tym 
razem na plac targowy przy nabrzeżu spędzono całą ludność miasta. Podczas gdy 
pilnowali ich 
żołnierze Halverica i Phelana, ludzie Alureda przetrząsali dom po domu, 
sprowadzając kolejnych 
mieszkańców. Kiedy skończyli, na skraju placu pojawił się sam Alured. Wskazał na 
stojącego 
wśród innych mężczyznę. Żołnierze wywlekli ofiarę z tłumu. Potem dwóch kolejnych 
i jeszcze 
jednego. Ktoś krzyknął i oddział żołnierzy Alureda wbił się w tłum, rozrzucając 
ludzi na boki, by 
pojmać wichrzyciela. Pierwszy z ujętych rzucił się z łkaniem na kolana przed 
Aluredem. Ten 
pokręcił głową i pokazał na wzniesioną przez jego żołnierzy konstrukcję z 
prowizorycznie 
powiązanych belek. Pociągnięto ku niej pojmanych mieszczan.
Przez tłum przeszedł szmer, ludzie zaczęli się cofać, wpadając na siebie i omal 
nie zderzając 
się z kohortą Paks. Najemnicy połączyli tarcze i zaparli się. Niewiele widziała 
ponad głowami 
zgromadzonych. Po chwili ujrzała pierwszego z mężczyzn rozpiętego na zwisających 
z ramy 
linach. Paks zesztywniała, ścisnęło ją w dołku. Drugi. I kolejni. Wkrótce 
wszyscy zawiśli 
w rzędzie, jeden za nogi, reszta za ramiona. Ludzie Alureda zaczęli obrzucać ich 
błotem, 
kamieniami i rybami z kramów. Jeden skazaniec zwisł bezwładnie, inny 
przenikliwie krzyczał. 
Paks odwróciła wzrok, walcząc z mdłościami. Spojrzała w równie udręczone oczy 
Keriego. Nie 
widziała zakończenia, gdy Alured osobiście przeszył każdego z nich włócznią. Z 
poruszenia 
tłumu wywnioskowała, że kaźń zakończyła się, a gdy uniosła wzrok, zobaczyła 
zdejmowane 
z konstrukcji ciała.
Lecz nie był to jeszcze koniec. Alured przemówił w obcym języku, gorączkowo 
gestykulując. Tłum stał cicho i nieruchomo, Paks czuła bijący od stojących 
blisko niej strach 
i nienawiść. Zakończył pytaniem – poznała to po intonacji, wyciągniętym ramieniu 
i przerwie na 
usłyszenie odpowiedzi. Ta nadeszła w postaci rzuconej z tłumu śniętej ryby. 
Twarz Alureda 
pociemniała. Paks nie dosłyszała komendy, lecz jego ludzie ruszyli wachlarzem na 
zebranych.
Nim do nich dotarli, tłum eksplodował hałasem i działaniem. Ściśnięci pomiędzy 
szeregami 
Książęcych i Halvericowych, pilnujących trzech boków targowiska, zdołali jakoś 
obrócić się 
i ruszyć przed siebie. Nacisk rzeszy ludzi odepchnął oddział Paks do tyłu. 
Słyszeli jedynie 
wrzaski tłumu, rozkazano im pilnować porządku, a nie atakować. Lecz ustępowali 
przed czystą 
przewagą liczebną. Większość zgromadzonych nie miała broni, ich jedynym orężem 
była ilość. 
Z niechęcią odnosili się do wizji uderzenia na bezbronnych mężczyzn i kobiety, z 
drugiej jednak 
strony – nie mieli ochoty na zadeptanie.
Z prowadzących na rynek ulic dobiegły ich okrzyki spieszących na pomoc żołnierzy 
i donośne komendy, które były niczym kamyki dźwięku odbijające się od muru 
zgiełku. 
Próbowała nie tracić kontaktu z resztą i odganiać napierających płazem miecza, 
lecz parcie 
tłuszczy narastało. Ktoś złapał z wrzaskiem za jej miecz, uniosła go i otrzymała 
cios w pachę. 
Pchnęła instynktownie, przeszywając sztychem napastnika. Upadł pod stopy 
naciskających na nią 
mieszczan. Odganiała ich, jak umiała, trzymając się blisko towarzyszy i starając 
się nie stracić 
równowagi.
Pomiędzy nimi a sąsiednim oddziałem pojawiła się szczelina, w którą natychmiast 
wdarł się 
rozwrzeszczany tłum. Przyciśnięta do ściany budynku Paks poczuła wbijający się 
jej w plecy 
parapet okna. Krzyczące twarze chwiały się przed nią, a chaotycznie młócące 
powietrze ręce 
próbowały wyrwać jej broń. Odpędziła ich, ciężko dysząc. Nie miała czasu 
rozglądać się za 
Arcolinem czy Stammelem, słyszała jedynie czynioną przez ludzi wrzawę. W wielu 
miejscach 
mieszkańcy miasta przerwali pierścień straży i uciekali zdjętymi paniką 
gromadami. Wpadło na 
nią zagubione dziecko i uczepiło się tuniki. Nie miała czasu zająć się nim i 
malec przewrócił się 
z przenikliwym krzykiem prosto pod pędzące stopy.
Kiedy odzyskała swobodę ruchu, większość zebranych uciekła. Dojrzała krążącego 
za 
plecami swoich żołnierzy Alureda. Zatrzymywali tych, którzy jeszcze nie zdążyli 
umknąć. 
W końcu zobaczyła i usłyszała Arcolina i Stammela. Kohorta zmieniła szyk i 
wzmocniona 
posiłkami ruszyła w pościg za uciekinierami. Niestety, do zachodu słońca zdołali 
ująć jedynie 
piątą część populacji miasta, głównie kobiety i dzieci, zbyt słabe, by dalej 
uciekać lub nazbyt 
przerażone. Wstrząśniętą porannymi wydarzeniami Paks traktowanie pojmanych 
doprowadzało 
do mdłości. Alured był zdeterminowany wyeliminować wszystkich sympatyków 
Siniavy, a resztę 
zmusić do uznania jego rangi i władzy. Jak wyjaśniał najemnikom, chciał strachem 
zmusić 
mieszczan do posłuszeństwa.
Paks oczekiwała, że Książę zaprotestuje, ten jednak milczał. Od śmierci Siniavy 
uśmiechał 
się rzadko, a po przybyciu na wybrzeże spędzał godziny na wpatrywaniu się w 
morze. Nie 
wiedziała – nikt tego nie wiedział – co go męczy. Czuła jednak coraz mocniej, że 
nie może dłużej 
żyć z tym, co ją dręczyło. Wystraszone, nienawistne spojrzenia, mamrotane 
zniewagi, zrozumiałe 
pomimo obcego języka, pogarda żołnierzy Alureda, gdy nie chcieli przyłączyć się 
do ich 
„zabaw”, będących niczym innym, jak pastwieniem się nad bezradnymi cywilami – 
wszystko to 
sprawiało, że żołądek zawiązywał się jej na supeł. Nie mogła jeść ani spać – 
budziła się dręczona 
koszmarami.
Starała się ukrywać swe uczucia, uspokajać się. Raz już zabrała głos – dosyć, 
jak na 
szeregowca. Jak długo nosiła barwy Księcia, tak długo była mu winna 
posłuszeństwo. Był 
dobrym człowiekiem, zawsze przestrzegał wskazań honoru... Wspominała Wielkiego 
Marszałka, 
żałując, że go w ogóle spotkała. Zadał jej pytania, na które nie miała ochoty 
odpowiadać. Służba 
u Księcia z pewnością warta była odrobiny dyskomfortu czy niepokoju.
Kiedy opuścili Kalmmer, zostawiając w mieście garnizon złożony z żołnierzy 
Alureda, 
próbowała przekonać samą siebie, że najgorsze już za nimi. Lecz było inaczej. W 
każdym 
mieście wybrzeża Immerhoftu Alured wynajdywał szpiegów Siniavy lub takich, 
którzy wyrażali 
wątpliwość, czy pirat może być prawowitym księciem. Najemnicy nie uczestniczyli 
w egzekucjach ani kaźniach, lecz doskonale wiedzieli, że gdyby nie ich obecność 
Aluredowi 
zabrakłoby żołnierzy do obsadzenia tylu miast.
Nie mieli pojęcia, jak długo to potrwa – kiedy Książę zamierzał przestać 
udzielać pomocy 
sojusznikowi. Gdyż z pewnością nosił się z takim zamiarem. Każdego dnia mógł 
nakazać 
wymarsz do Valdaire. Lecz Książę milczał, wpatrzony w błękitny bezkres wód. 
Przez szeregi 
Kompanii przebiegał niepokój, niczym myszy po strychu zimą.
Paks sądziła, że nikt nie widzi, co się z nią dzieje aż do chwili, kiedy pewnej 
nocy, podczas 
jej warty, przyszedł do niej Stammel. Stanął blisko i przez kilka minut milczał. 
Zastanawiała się, 
czego chce. Potem westchnął, zdjął hełm i przeczesał włosy.
– Nie muszę pytać, co cię martwi – zaczął. – Trzeba coś z tym zrobić.
Nie wiedziała, co powiedzieć ani uczynić.
– Jesz mniej, niż potrzebuje ktoś o połowie twego wzrostu. Nie przydasz się nam, 
jeśli 
zachorujesz...
– Wszystko w porządku... – zaczęła, lecz zaraz jej przerwał.
– Nie, nic nie jest w porządku. Ani z tobą, ani ze mną. Tyle, że ja jem i śpię, 
a to więcej, niż 
robisz ty. Nie chcę stracić w ten sposób dobrej weteranki. Nie mam was aż tylu. 
Ci wszyscy 
nowi, których przyjmowaliśmy tu i tam nie są jeszcze na tyle dobrzy.
– Przerwał. Nałożył hełm i potarł nos. – Nie wiem, czy kiedykolwiek będą... czy 
my 
będziemy... tacy jak dawniej. – Umilkł.
– Ja... ja jestem czujna... – Nie mogła wykrztusić nic więcej.
– Paks, ty... – Odchrząknął i splunął. – Nie powinnaś tu być. Zaskoczył ją tak, 
że aż ją 
zatchnęło, jakby ją uderzył.
– Co... dlaczego?
– Nie powinnaś. – Jego głos nabrał mocy. – Na Tira, nie mogę stać z boku i 
patrzeć, jak 
marniejesz. Nie w imię czegoś takiego. Służyłaś Księciu równie dobrze, jak inni. 
Myślisz, że tego 
nie wie? Albo ja? – W głosie Stammela pojawiła się złość. – Nie pasujesz tutaj, 
nie do tego 
rodzaju walki. Tamten Wielki Marszałek miał rację, nawet Książę przyznał, że 
twoim 
przeznaczeniem może być coś lepszego. – Znowu przerwał, a gdy podjął, głos mu 
złagodniał. – 
Uważam, że powinnaś opuścić Kompanię...
– Porzucić Kompanię? – Pomimo szoku zalała ją fala ulgi, że mogłaby wyplątać się 
z tej 
sytuacji. Zaraz jednak poczuła ukłucie paniki. Podjęła już decyzję, nie mogła 
jej zmienić.
– Tak. Przyszedłem, żeby ci to powiedzieć. Tir świadkiem, jak mi trudno – a 
jestem starszy... 
Ale ty musisz nas opuścić. Wracaj na północ. Do domu. Albo znajdź miejsce, gdzie 
mogłabyś 
zostać rycerzem. Nie tkwij tutaj, aż nie będziesz mogła tego wytrzymać. Ty lub 
Książę.
– Ale ja... jak mogłabym prosić... nie mogę do niego pójść...
– Wciąż prześladowała ją jego mina, gdy sprzeciwiła się książęcej woli. Choć 
zdawał się nie 
żywić urazy, nie miała ochoty ponownie ujrzeć tego spojrzenia.
Stammel pokiwał z mocą głową.
– Tak, możesz. Powiedz Arcolinowi. Kapitan zrozumie – zna cię. Powie Księciu... 
albo zrób 
to sama. Zarekomendują cię gdzieś, jestem tego pewny.
Nie to ją martwiło.
– Ale zostawić Księcia...
– Paks, nie mogę powiedzieć na niego złego słowa. Wiesz o tym. Był moim dowódcą 
od 
samego początku, pójdę za nim wszędzie. Niemniej... już raz go powstrzymałaś... 
przed 
popełnieniem błędu. Może, jeśli odejdziesz, ponownie przejrzy na oczy...
Oniemiała. Znów stanęła przed decyzją, którą uważała za podjętą raz na zawsze, 
tam, 
w Cortes Immer. Jakże mogłaby opuścić Kompanię? Była jej bliższa od rodziny, 
bardziej znana 
od izb domu, gdzie przyszła na świat.
– Mówię poważnie, Paks. Nie możesz tak dłużej. Inni też to już zauważyli, 
wkrótce będą 
wiedzieć wszyscy. Odejdź, póki możesz.
– Ja... pomyślę o tym...
– Tej nocy. Jutro będziemy w Sord. Nie mam wątpliwości, że dojdzie tam do tego 
samego.
Poczuła, że do oczu napłynęły jej łzy. Zdusiła łkanie. Stammel złapał ją za 
ramię.
– To właśnie mam na myśli, Paks. Nie dasz rady walczyć jednocześnie ze sobą 
i nieprzyjaciółmi. Tir wie, jaka jesteś odważna... lecz nikt nie jest w stanie 
toczyć walki 
wewnętrznej i zewnętrznej naraz.
– Dałam słowo – wyszeptała.
– Tak. Dałaś. I odsłużyłaś już swoje, a nawet więcej. Widziałaś śmierć Siniavy, 
co moim 
zdaniem uwalnia cię od przysięgi. Nie uważam tego za ucieczkę i nie sądzę, żeby 
tak przyjęli to 
Arcolin albo Książę. Porozmawiasz z nimi?
Podniosła wzrok na usiany gwiazdami firmament. Z odległego morza wynurzał się 
Naszyjnik 
Torre’a. Pomyślała o dawnych marzeniach o zostaniu wojowniczką i zwiedzaniu 
dalekich stron, 
a potem o ostatnim mieście, do którego wkroczyli.
– Ja... nie mogę... wejść do następnego miasta...
– Nie. Zgadzam się.
– Ale jest już za późno. – Kapitanowie z pewnością leżeli już w łóżkach, nie 
mogła budzić 
ich albo Księcia. Poczuła ulgę – nie musiała podejmować decyzji teraz.
Usłyszała łagodny głos.
– Poszłabyś, gdyby nie było późno?
Ta łagodność i pewność, że jest za późno, osłabiły jej czujność. Była taka 
znużona.
– Och, sama nie wiem. Tak. Gdyby Książę Phelan pozwolił mi...
– Pozwoli – orzekł Stammel – albo go nie znam. – Zanim zdążyła odpowiedzieć, 
zawołał 
kogoś, by ją zastąpił. – Chodź. Do rana zdołałabyś przekonać samą siebie, że 
winna jesteś 
Księciu ślepe posłuszeństwo.
Poszła za nim do namiotu Arcolina chora i roztrzęsiona, lecz najbliższa godzina 
nie była taka 
trudna, jak się obawiała. Konferujący z Arcolinem pozostali kapitanowie ulotnili 
się, gdy 
Stammel poprosił o chwilę rozmowy. Kapitan zmierzył Paks spokojnym spojrzeniem, 
w którym 
nie było złości ani rozczarowania.
– Wolno ci odejść – powiedział. – Służyłaś wiernie, masz prawo do urlopu lub 
opuszczenia 
Kompanii. Żałowałbym, gdybyś opuściła nas na zawsze – jesteś dobra, a wiem, że 
Książę także 
jest z ciebie zadowolony. Czy rozważyłabyś możliwość wzięcia rocznego urlopu z 
otwartym 
prawem do powrotu?
Przytaknęła.
– Jak pan sobie życzy, kapitanie. – Nie potrafiła jasno myśleć, jej umysł 
ogarniały na 
przemian lęk, radość i smutek.
– Wobec tego pomówię o tym z Księciem. – Wstał od stołu. – Ty też powinnaś 
pójść. Może 
chcieć porozmawiać z tobą o twej służbie.
Książę także jeszcze nie spał. Jego wzrok stwardniał, gdy za plecami Arcolina 
dojrzał Paks, 
niemniej zaprosił ich do środka. Arcolin przedstawił życzenie dziewczyny, na co 
Phelan obdarzył 
ją przeciągłym spojrzeniem.
– Paksenarrion, czy jesteś niezadowolona z mojego dowództwa?
– Nie, mój lordzie. – Odpowiedziała szczerze. Martwiło ją nie jego dowodzenie, 
lecz zawarty 
sojusz.
– Cieszę się. Zawsze byłaś uczciwym i godnym zaufania żołnierzem. Nie chciałbym 
utracić 
twego szacunku.
Nie, mój lordzie.
– Potrafię zrozumieć, że możesz chcieć odpocząć. Dziewczyna z północy... inna 
kultura... ale 
czy chcesz odejść z Kompanii na zawsze czy jedynie na jakiś czas?
– Nie wiem. Nie potrafię wyobrazić sobie niczego innego...
– A jakże byś mogła? Rozumiem. – Kiwnął energicznie głową, jakby rozważając 
kwestie, 
których nie dostrzegała. – Wiesz, że Wielki Marszałek sugerował, iż być może 
będziesz musiała 
opuścić Kompanię, powiedział mi to jeszcze w Sibili, po tym, jak zostałaś ranna. 
– Zauważyła, że 
nie używa imienia kapłana. Nie wspominał także, że wcześniej upierała się przy 
pozostaniu. – 
Być może to odpowiednia chwila. Skorzystasz z lepszego szkolenia. Jeśli 
postanowisz zaciągnąć 
się na służbę do kogoś innego, z przyjemnością cię zarekomenduję. Doradzam, abyś 
spróbowała 
zostać giermkiem. Jesteś dobra w szermierce – naucz się walki konnej, a będziesz 
kwalifikować 
się do treningu na rycerza. – Przerwał i spojrzał na Arcolina. – Trzeba ją 
zaopatrzyć w mapy do 
podróży na północ, spodziewam się, że dopatrzyłeś już wypłaty...
– Jeszcze nie, mój lordzie. Przyszła do mnie przed chwilą.
– W porządku. Możesz zostać z Kompanią, Paksenarrion, dopóki nie postanowisz, 
jak chcesz 
podróżować. W obecnej sytuacji nie byłoby rozważnie wędrować po Aarenis 
samotnie. Jeśli 
zechcesz zaczekać, to zamierzam niedługo odesłać paru ludzi do Valdaire... – 
Miał dla niej kilka 
rad. Nie usłyszała potępienia, czego się tak obawiała. Sprawiał wrażenie 
zmęczonego i nieco 
roztargnionego, ale uprzejmego. Potrząsnęła głową i wróciła z Arcolinem do 
kohorty. Ulżyło jej, 
że tak łatwo poszło.
Czekał na nią Stammel.
– Idź spać. Jutro... – Ale jutro jest Sord...
– Nie. Pojutrze. A ty nie pójdziesz tam z nami. Znajdę ci coś do roboty...
– Ale...
– Nie sprzeczaj się ze mną! Nadal jestem twoim sierżantem! Kiedy ty znajdziesz 
się w Sord, 
będzie już po wszystkim. A teraz do łóżka.
Paks spała do samego rana, nie budząc się w nocy ani razu.
Rozdział drugi
– Z Kompanii Księcia Phelana, co? – Paksenarrion przytaknęła. Kapitan straży był 
dobrze 
zbudowanym mężczyzną średniego wzrostu. – Odchodzisz z Kompanii?
Wzruszyła ramionami.
– Wracam na trochę do domu.
– Hmmm. Dowódca karawany mówi, że chcesz nas opuścić w połowie trasy?
– Jest bliżej...
– Mmm. Dowódca rozmawiał już z twoim sierżantem, prawda?
– Tak jest, sir.
– Przypuszczam, że to wystarczy. Strzelasz z kuszy?
– Nie najlepiej, sir. Używałam długiego łuku, ale nie jestem specjalistką.
Kapitan straży westchnął.
– Nie można mieć wszystkiego. Teraz posłuchaj: karawana rozpoczyna przygotowania 
do 
wyruszenia pojutrze, a startujemy dzień później, w zależności od tego, ilu 
przyłączy się kupców. 
Masz zjawić się tutaj pojutrze w południe, gotowa do pracy. Przyjdziesz pijana, 
a obetnę ci 
wypłatę. W mieście musimy uważać na wozy równie bacznie, jak na szlaku. Nie miej 
nadziei na 
sen w tamtą noc. Zdobądź jakąś zbroję – karawana jej nie zapewnia. Doradzam 
kolczugę. 
Rozbójnicy, na których natykamy się wzdłuż wybrzeża, używają bardzo mocnych 
łuków. Nosisz 
skórę, a ta nie zatrzyma strzał. Jeśli chcesz, możesz kupić zbroję u nas. – 
Przekrzywił głowę. – 
Wszystko jasne?
– Tak, sir. Mam być tutaj pojutrze w południe w zbroi.
– Trzeźwa. Zaczerwieniła się.
– Nie piję.
– Wszyscy piją. Część wie, kiedy przestać. A przy okazji – żadnego sypiania z 
kupcami. To 
źle wpływa na dyscyplinę.
Powstrzymała się od gniewnej odpowiedzi. 
– Nie, sir.
– Bardzo dobrze. Do zobaczenia pojutrze. – Odprawił ją machnięciem ręki. 
Opuszczając 
pokój, minęła dwóch uzbrojonych mężczyzn, jeden z nich trzymał kuszę.
* * *
– Nie mogę uwierzyć, że wyjeżdżasz. – Paks miała nadzieję, że wymknie się po 
cichu, lecz 
Arne, Vik i reszta przyjaciół przyłapali ją. – Co zrobisz sama?
– Nie będę sama – odparła. – Ochraniam karawanę.
– Karawanę! Na flaki Tira, to...
– Wiesz dobrze, że parę lat temu Książę też to robił.
– Tak, ale z nami – z Kompanią. Lecz wyjechać z obcymi...
– Pomyśl, Arne. Ilu obcych pojawiło się w tym roku w Kompanii?
– Masz rację. Niemniej jesteśmy... jesteśmy twoimi przyjaciółmi, Paks. 
Przyjaźnimy się, 
odkąd tu przyszłam.
– Tak, ale ja nie mogę...
– Czy to ten marszałek Girda? Zamierzasz zostać wyznawczynią?
– Nie wiem. Nie, nie sądzę. Ja po prostu... – Przyjrzała się im, próbując to 
powiedzieć. – 
Biorę urlop... wszystkim nam się należy... może tu wrócę, a może nie.
– To niepodobne do ciebie – skrzywił się Vik. – Zrozumiałbym, gdyby zrobiła to 
poniesiona 
złością Barra, ale ty...
– Biorę urlop. – Spiorunowała go wzrokiem. – Biorę urlop. Rozmawiałam o tym ze 
Stammelem, Arcolinem i samym Księciem. Idę na urlop.
– Wrócisz – orzekła Arne. – Musisz. Inaczej byłoby nie w porządku. – Paks 
potrząsnęła 
głową i szybko odeszła.
Gdy opuszczała obóz, złapał ją jeden z giermków Księcia.
– Książę chce zobaczyć się z tobą przed twym wyjazdem – poinformował ją. 
Poszła za nim do namiotu dowódcy. W środku Phelan rozmawiał z Aliamem 
Halverikiem.
– ...i sądzę, że to... och, Paksenarrion. Halveric ma do ciebie prośbę.
– Mój lordzie?
– Ponieważ jedziesz na północ – jak rozumiem, zamierzasz przebyć góry?
– Tak, mój lordzie.
– Dobrze ci zapłacę, gdybyś zgodziła się na pewne opóźnienie w powrocie do domu 
i zawiozła to pismo do mojej posiadłości w Lyonya. Jeśli wybierzesz wschodnią 
przełęcz, nie 
nadłożysz zbyt wiele drogi.
– To dla mnie zaszczyt, panie. – Paks wzięła zwój w skórzanym etui i włożyła do 
sakiewki 
u pasa.
– Spójrz na mapę. Powinnaś przekroczyć góry mniej więcej tutaj. Jeśli pojedziesz 
na północ, 
trafisz na szlak wschód – zachód, biegnący od Finthy do Prealith. W Lyonya 
odszukasz łowców 
lub od kupców w Tsaia dowiesz się, jak tu trafić. – Wskazał palcem na mapie. – 
Powołaj się na 
mnie, gdyż inaczej skierują cię na północ, do mego wuja lub braci, a nie 
chciałabyś aż tak 
zboczyć z drogi. Gdy tam przybędziesz, oddaj pismo mojej żonie, Estil – jest o 
parę dłoni wyższa 
ode mnie. Myślę, że moja wiadomość dojdzie do niej w ten sposób szybciej niż 
wysłanym 
umyślnie kurierem.
– Tak, panie.
– Jestem pewny, iż mogę ci zaufać, że nikomu o tym nie powiesz. Są tacy, którzy 
z radością 
ukradliby pismo, powodując tym nie lada kłopoty.
– Nikomu nie powiem, panie.
– Dziękuję. Zaufasz mojej pani, że ci zapłaci, czy chcesz pieniądze teraz?
– Oczywiście, że ufam tobie... twojej pani. Jeszcze nie dostarczyłam wiadomości, 
choć 
przysięgam, że to zrobię.
– Phelan twierdzi, że będziesz szukać pracy na północy, czy tak? – Skinęła 
głową. – Wobec 
tego Estil może ci pomóc. Obiecuję, że zrobi, co w jej mocy.
– Paksenarrion – odezwał się Książę, wyciągając do niej rękę. – Pamiętaj, że 
zawsze 
będziesz mile widziana w moim domu i Kompanii. Niechaj bogowie będą z tobą.
– Niech strzeże cię Falk – dodał Halveric. 
Opuściła namiot z pewnymi oporami. Trudno było pogodzić się z myślą, że odtąd 
nie ma 
tutaj żadnych praw. Gdyby wtedy ktoś zatrzymał ją i poprosił o pozostanie, 
mogłaby zmienić 
zdanie. Lecz nie spotkała przyjaciół, a wartownik przepuścił ją bez słowa. Gdy 
podeszła do 
bramy miasta, zaczęła rozmyślać o czekającej ją podróży.
Szybkim krokiem przemierzała zatłoczone uliczki Sordu. Teraz, gdy porzuciła 
barwy Księcia 
i szła w brązowych spodniach i koszuli, z plecakiem na ramieniu i długim mieczem 
u boku, nie 
słyszała gwizdów, którymi tak się przejmowała. Dziwnie jej było po tak długim 
czasie 
z powrotem chodzić w spodniach. Było jej gorąco w nogi, drapało. Długi miecz 
także źle leżał na 
biodrze. Niecierpliwym gestem przesunęła go do tyłu. Plecak był ciężki... 
pomyślała, że jest za 
gorąco na chodzenie w kolczudze i ciepłych, wełnianych rzeczach spoczywających 
obecnie 
w plecaku. Zerknęła na słońce i poszła przed siebie.
Na podwórzu gospody uwijał się dowódca karawany, trzy wozy były już załadowane. 
Chrząknął na jej widok i skinął głową w stronę drzwi karczmy. Paks spojrzała tam 
i zobaczyła 
kapitana straży.
– Ha! – zawołał tamten. – Jesteś punktualnie. – Zmierzył ją od góry do dołu 
krytycznym 
spojrzeniem. – Gdzie twoja kolczuga?
– W plecaku, sir – odrzekła.
– Lepiej ją załóż – doradził. – Nie odważyłbym się zostawić jej gdzieś w 
panującym tu 
zamieszaniu. Swoje rzeczy połóż na wozie – wskazał. – A teraz pilnuj 
załadowanych towarów. 
Gdy przybędą pozostali, opracuję porządek wart.
* * *
Po paru dniach podróży Paks przyzwyczaiła się do reszty strażników. Nie sądziła, 
by mogła 
zaufać im podczas walki, niemniej uznała, że przypominają poznanych dotychczas 
żołnierzy. 
Paru wyrzutków z kompanii najemniczych i milicji, lecz większość okazała się 
odpowiedzialna 
i pracowita. Część nigdy nie robiła nic innego i znała się jedynie na strzelaniu 
z kuszy. Inni 
przeszli dobre szkolenie – opuścili godne szacunku oddziały z różnych, zwykle 
mało ważnych 
powodów. Na szczycie listy przyczyn królowały picie, bijatyki i hazard.
Mijały dni. Na Miedzianych Wzgórzach stawało się coraz goręcej, bardziej niż 
gdziekolwiek 
indziej, gdzie do tej pory była. Powiedziano jej, że to najgorętsza część lata.
– Mądrzy wybierają wiosenne karawany – mruknął jeden ze strażników, leżąc w 
cieniu 
wozu.
– Jeśli takowe wyruszają – rzucił inny.
– No tak, czego można oczekiwać od kupców?
– Wysokich cen. – Wywołało to powszechny śmiech.
Paks prażyła się w kolczudze. Spojrzała na wschód, gdzie w oddali majaczyła 
linia oceanu. 
Ze wzniesień, gdy widoczności nie psuła mgiełka upałów, mogła wypatrzyć piasek i 
wodę. Tam 
musiało być chłodniej. W końcu zapytała, dlaczego nie podróżują bliżej oceanu.
– Skąd jesteś?
– Z północy – odparła. – Urodziłam się na północny zachód od Verelli.
– Och. To w głębi lądu, prawda? Nie wiesz zbyt wiele o morzu. Cóż, gdybyśmy 
jechali bliżej 
brzegu, trafilibyśmy w okolice najgorsze z możliwych. Piach... chodziłaś kiedyś 
po piasku?
– Po małej plaży pomiędzy Immerdzanem a...
– Nie, nie po plaży. Po suchym piachu... sypkim piachu. To jest... o, do licha. 
To... to gorsze 
od zaoranego pola. – To potrafiła zrozumieć, kiwnęła więc głową. – Pomyśl o tych 
wozach: 
zapadające się koła, praca z mułami. Nasza praca. A potem mokradła. Grząskie, 
wilgotne, słone 
błota. I jeszcze więcej piachu. I wcale nie jest tam chłodno, tylko piekielnie 
gorąco, woda słona, 
wszystko śmierdzi. Uch.
– Nie zapominaj o piratach – dorzucił ktoś.
– Właśnie do tego dochodziłem. Wiesz, że tutejsze okolice nazywają Wybrzeżem 
Rabusiów?
– A jak oni tam żyją?
– Niektórzy lubią jeść kraby, małże i takie tam. Jest tam mnóstwo owoców morza. 
Mówią, że 
tu i ówdzie trafiają się źródła słodkiej wody. Parę nędznych osad. Poza tym 
piraci mają statki 
i zawsze mogą odpłynąć.
Pomimo złowieszczej nazwy i ostrzeżeń dowódcy karawany nie zobaczyli choćby 
jednego 
bandyty i wozy bez kłopotów toczyły się niespiesznie na północ. Paks ćwiczyła 
strzelanie 
z kuszy, a jej umiejętności szermiercze wywarły na reszcie strażników wielkie 
wrażenie. Z kolei 
mnóstwo czasu zabierało jej wypluwanie kurzu po kolejnych próbach walki wręcz. 
Znali 
sztuczki, jakich nigdy nie widziała w Kompanii.
Wreszcie ujrzała na horyzoncie smugę Krasnoludzkich Gór przecinających Miedziane 
Wzgórza. Gdy podeszli bliżej, przekonała się, że łańcuch górski biegł na wschód 
od samego 
wybrzeża, gdzie piasek ustępował skałom.
– To Węzeł Wschodu – powiedział jej kupiec, widząc, jak tam patrzy. – Jeśli 
żeglujesz, 
musisz odpłynąć daleko w morze, by odszukać najlepsze prądy.
– A tam nigdy nie chciałabyś się znaleźć – dodał strażnik, wskazując na rozległą 
zatokę za 
cyplem. – To Zatoka Niewolników. Na każdego pirata na wybrzeżu przypada 
dziesięciu 
w zatoce. Dla zapewnienia ci tam bezpieczeństwa potrzebna byłaby kompania 
rozmiarów 
oddziału twego Księcia.
– Handlowałem tam – sprzeciwił się inny kupiec.
Strażnik spojrzał na niego.
– Cóż – mruknął w końcu. – Musiała nie spodobać się im twoja twarz – albo 
pieniądze.
Karawana dotarła do skrzyżowania i skręciła na zachód, w stronę prowadzącej 
przez 
Miedziane Wzgórza przełęczy i dalej ku Wschodnim Marchiom Aarenis. Paks zaczęła 
studiować 
mapę w nadziei, że znajdzie szlak, który doprowadzi ją do wschodniej przełęczy 
w Krasnoludzkich Górach. Strażnicy upierali się, że powinna znaleźć sobie 
towarzystwo, ale ona 
wolała nikogo o to nie pytać, lepiej, żeby nikt nie wiedział, dokąd zmierza. W 
końcu postanowili 
sami znaleźć jej towarzysza.
* * *
– Jeśli chcesz mieć kompana, to jeszcze ktoś nas opuszcza, żeby przebyć Srebrną 
Przełęcz. – 
Jori, parę lat starszy od Paks, był jednym z tych, którzy najbardziej upierali 
się, że nie powinna 
jechać sama.
– Och? – Nie przerwała pracy nad mechanizmem kuszy. – Kto taki?
– Tamten elf. – Podniosła głowę zaskoczona. Nie wiedziała, że w karawanie 
podróżuje elf. 
Jori uśmiechnął się złośliwie. – Jest dumny, jak każdy elf – nie musisz obawiać 
się, że będzie cię 
zaczepiał po drodze.
Puściła to mimo uszu.
– Dlaczego tam jedzie?
Uśmiech Joriego zgasł.
– Och – twierdzi, że udaje się do Lasu Pani. No wiesz, do królestwa elfów. 
Niemniej część 
trasy moglibyście pokonać razem.
– Hm. – Odstawiła kuszę i wstała, przeciągając się. – Gdzie jest?
– Tam. – Jori wskazał brodą grupkę przy ognisku. – Przedstawię cię, co?
– Jeszcze nie. Najpierw chcę go sobie obejrzeć.
– W takim razie to ten w szarym płaszczu.
Pomyślała, że jest o palec niższy od niej i nie przypomina widzianych dotychczas 
elfów, 
niemniej w zielonoszarych oczach i gracji, z jaką się poruszał, było coś 
nieludzkiego. W głosie 
pobrzmiewała mu elfia śpiewność.
– Nie, mam sprawę do załatwienia w moim królestwie – mówił do kupca korzennego.
– Nie boisz się samotnej przeprawy przez góry?
– Bać się? – powtórzył kpiąco, a jego dłoń oparła się o złoconą rękojeść 
wąskiego miecza. 
Kupcy pokiwali głowami, mrucząc coś pod nosem. Paks przyjrzała się uważniej jego 
broni. 
Bardzo wąska klinga – pewnie broń pojedynkowa, pomyślała. Gdyby nie był elfem, 
uznałaby go 
za samochwałę. Był szczupły, poruszał się lekko. Ze względu na obfitą tunikę nie 
mogła 
stwierdzić, czy kryją się pod nią szerokie ramiona wojownika. Miał żylaste ręce, 
lecz na dłoniach 
nie widziała blizn ani zgrubień. To kwestia światła czy elfy nie nabawiały się 
odcisków? Jeden 
z kupców podniósł głowę i zobaczył ją.
– Hej, strażniczko! To ta wysoka dziewczyna – dodał do swoich towarzyszy. – 
Chodź do 
ognia i ogrzej się nieco. – Machnął grubym ramieniem. 
Uśmiechnęła się, lecz została tam, gdzie stała.
– Tu jest wystarczająco ciepło. Usłyszałam rozmowę o przeprawie przez góry i 
chciałam 
posłuchać.
– Po co? Zamierzasz opuścić karawanę i udać się na północ?
– Słyszałam o paru szlakach – odparła. Nie chciała zdradzić się ze swą wiedzą. – 
Znam 
kogoś, kto był za Krasnoludzkimi Górami. Ale jeśli istnieje krótsza droga...
– Ach, krótsza... – wtrącił inny kupiec. – To zależy, dokąd udajesz się na 
północy... – 
Przyjrzał się Paks, lecz ta milczała. Po chwili wzruszył ramionami i 
kontynuował: – Po przejściu 
Srebrnej Przełęczy znajdziesz się pomiędzy Prealith a Lyonya, z tym że po 
północnej stronie jest 
pewien dobry szlak, powiedzie cię na zachód, prosto do południowo-wschodniego 
narożnika 
Tsaia. – Paks kiwnęła głową. Wyczuła raczej, niż dostrzegła, że elf ją 
obserwuje. – Szlak ten 
krzyżuje się z drogą do Strażnicy Krasnoludów, na rozstajach usypano kurhan i 
wybudowano 
skalną kryjówkę. Jeśli zmierzasz do Tsaia, odległość nie jest mniejsza, ale w 
pojedynkę możesz 
podróżować szybciej, a same przełęcze są łatwiejsze niż te na szlaku do 
Strażnicy Krasnoludów. 
Tamte... – przerwał i pokręcił głową.
Zainteresowana, Paks podjęła temat.
– Dziękuję ci, panie – powiedziała. – Nie wiem zbyt wiele o górach, słyszałam 
jedynie, że 
przeprawa jest krótka.
Kupiec roześmiał się.
– Tak – dosyć krótka. O ile ją pokonasz. Lód w środku lata, śnieżyce – to zawsze 
jest 
niebezpieczne, zwłaszcza dla samotnego wędrowca. Na twoim miejscu wybrałbym 
wschodnie 
przejście, to właśnie, o którym mówię. Spędzisz w górach więcej czasu, lecz nie 
tak wysoko ani 
w tak niskich temperaturach. Czy dowódca karawany wie, że odchodzisz?
– Oczywiście, sir! – Rozzłościła się, lecz po minach zebranych poznała, że nikt 
nie zamierzał 
jej obrazić.
– Poprosiłbym go o puszczenie cię koło wschodniej przełęczy – powiedział 
poważnym 
tonem kupiec. – Szczególnie jeśli zamierzasz podróżować sama.
Przytaknęła, nie odzywając się więcej. Kupcy wrócili do ulubionych tematów: 
jakie produkty 
znaleźli w tym lub tamtym porcie i jak korzystnie je sprzedali, kto rządził 
którym miastem i co 
ostatnia wojna uczyniła z rynkami.
– Mnie przede wszystkim martwi – mówił olbrzym w grubym, żółtym płaszczu – jak 
wpłynie 
na wysokość opłat. Powiada się, że Liga Gildii wydała mnóstwo pieniędzy na 
zeszłoroczne walki 
– będą musieli jakoś je odzyskać, a przecież najłatwiej osiągnąć to, podnosząc 
opłaty.
– Zanadto nas potrzebują – zaprotestował inny. – A Ligę powołano po to, by 
wspierała 
handel. Mówię wam, że Liga Gildii nie zamierza nas okraść.
– A nawet jeśli, to pozostaje rzeka – zasugerował następny. – Teraz, kiedy 
osadzili Alureda 
na książęcym stolcu, pozwoli nam z niej korzystać...
– Ha! Ten stary wilk! Na Simyits, nie wierzysz chyba, że tytuł odmieni pirata, 
prawda? 
A jeśli już o to chodzi, to co uzyskaliśmy od różnych szlachetnych panów? Fakt, 
kiedy szykuje 
się wojna, potrzebują naszego złota, lecz potem – och, ci kupcy: ani honoru, ani 
lojalności – 
podatkami ich, stali się nazbyt hardzi. – Paks śmiała się z pozostałymi, choć 
sama uważała, że 
kupcy nie mają honoru – jak milicja Vonja. Jakoś nigdy nie zastanawiała się, co 
sądzą sami 
kupcy.
Gdy tej samej nocy zeszła z warty i zatrzymała się przy ognisku strażników na 
kubek naparu, 
powitała ją spowita w płaszcz postać. Dojrzała błysk zieleni szeroko 
rozstawionych oczu.
– Ach. Paksenarrion, prawda?
Stanęła spięta i niepewna.
– Tak... zgadza się. A ty, panie?
Ukłonił się z gracją, choć jakby kpiąco.
– Możesz mi mówić Macenion. Elf, jak widzisz. – Kiwnęła głową i sięgnęła po 
garnek 
naparu. – Pozwól... – dodał miękko i ze stojaka za garnkiem uniósł się cynowy 
kubek, zanurzył 
się w płynie i podfrunął do ręki dziewczyny. Zamarła, zatkało ją. – No dalej – 
zachęcił ją – weź 
go. – Spojrzała na kubek, potem na własną dłoń, by wreszcie ostrożnie ująć ucho 
naczynia. 
Prawie je upuściła, czując nagle jego ciężar. Powoli wypuściła powietrze i 
ostrożnie upiła 
odrobinę płynu. Smakowało zwyczajnie – zastanawiała się, czy nie wsypał czegoś 
do środka. 
Znów zmartwiała na widok drugiego kubka, który poderwał się ze sterty, napełnił 
i popłynął 
ponad ogniskiem do Maceniona. Elf ujął go, ukłonił się jej i napił. – 
Przepraszam – rzucił lekkim 
tonem – jeśli cię przestraszyłem. Słyszałem, że jesteś wojowniczką o znacznym 
doświadczeniu.
Piła napar, rozważając, jak powinna postąpić. Na pewno nie miała ochoty przyznać 
się, że 
przestraszyła się odrobiny magii, lecz widział jej reakcję. Opróżniła kubek, 
odstawiła go i usiadła 
powoli.
– Nigdy czegoś takiego nie widziałam – powiedziała w końcu.
– Najwyraźniej – odrzekł. Odłożył własne naczynie na stertę i usiadł koło niej. 
– Kiedy 
pytałem – podjął – każdy zapewniał mnie, że masz doskonałą reputację. – Poczuła 
ukłucie 
irytacji: jakie miał prawo rozpytywać o nią? – Jak rozumiem, służyłaś w Kompanii 
Phelana. – 
Spojrzał na nią, więc przytaknęła. – Tak. Jeden ze strażników słyszał o tobie. 
Nie byłaś 
zwyczajną najemniczką, powiedział. – Znowu poczuła gniew. – Poprzedniego 
wieczoru 
wspomniałaś, że przed dotarciem do Valdaire udajesz się w góry, na północ. Sama, 
jak 
rozumiem? – Kiwnęła głową. – Mógłbym – zaczął, patrząc na złożone na kolanach, 
splecione 
dłonie – mógłbym ci pomóc. Znam te szlaki – niebezpieczne dla kogoś 
niedoświadczonego, 
niemniej dosyć łatwe.
– Och? – Sięgnęła po kubek i ponownie go napełniła.
– Chyba, że zamierzasz podróżować sama. Ludzie rzadko się na to decydują.
Wzruszyła ramionami.
– Nie ma nikogo, kto mógłby ze mną podróżować. Z radością przyjmę od ciebie rady 
dotyczące szlaku. – Pamiętała przestrogi Stammela przed takimi, którzy chcieliby 
jej 
towarzyszyć.
Elf poruszył się niespokojnie.
– Jeśli zechcesz, możemy podróżować razem – przynajmniej do granic Lasu Pani. 
Opiszę ci 
dalszą drogę. – Usiadł wygodniej i przyjrzał się jej spod ciemnych brwi. – 
Byłoby to znacznie 
bezpieczniejsze dla ciebie, a dla mnie dogodne. Choć szlaki górskie nie są tak 
niebezpieczne, jak 
trasy karawan, wszędzie czyhają zagrożenia i dobrze byłoby mieć kogoś, kto 
dobędzie stali 
i osłoni ci plecy.
Pokiwała głową.
– Rozumiem. Dobrze pomyślane. Lecz – wybacz mi, panie – wydajesz się wiedzieć 
więcej 
o mnie, niźli ja wiem o tobie.
Wyprostował się.
– Jestem elfem – z pewnością wiesz, co to oznacza.
– Tak, ale...
W jego głosie pojawiły się ostrzejsze tony.
– Obawiam się, że nie mam w okolicy krewnych ani przyjaciół, których mogłabyś 
przepytać. 
Będziesz musiała zaufać memu słowu albo podróżować samotnie. Jestem elfem, 
wojownikiem-
magiem – jak widziałaś – i wracam do mojej ojczyzny. Lasu Pani.
– Przepraszam, jeśli cię rozgniewałam, panie, ale...
– Nasłuchałaś się złych rzeczy o elfach? O to chodzi?
Przypomniał się jej Bosk.
– Tak... paru.
Głos elfa złagodniał.
– W takim razie to nie twoja wina. Musisz wiedzieć, że elfy są rasą znacznie 
starszą od ludzi. 
Niektórzy zazdroszczą nam wiedzy i umiejętności. Nie rozumieją naszych 
obyczajów, a my nie 
potrafimy objaśnić ich tym, którzy nie słuchają. Lecz elfy, Paksenarrion, 
zostały stworzone przez 
samego Stwórcę jako nieprzyjaciele wszystkiego, co złe. To elfów orkowe plemię 
nienawidzi 
najmocniej, gdyż wiedzą, że ich los waży się na ostrzu naszych kling. Mroczne 
siły nigdy nie 
pojawiają się w pobliżu elfich królestw.
Paks rozważyła to bez słowa. Słyszała, że elfy są faktycznie znacznie starsze 
niż ludzie 
i nigdy nie umierają ze starości. Nie spotkała się jednak z opiniami, że elfy są 
złe lub dobre, 
podczas gdy orki i demony opisywane są jednoznacznie jako złe, a święci, jak 
Gird czy Falk, 
jako dobrzy.
Przez kilka następnych dni zebrała wszelkie dostępne informacje o elfach jako 
takich 
i Macenionie w szczególności. Nie było tego dużo. Niemniej, gdy do traktu 
przybliżyły się 
wyższe wzniesienia, przekonała się, jak łatwo jest przeoczyć szlak. Podróż w 
towarzystwie 
kogoś, kto już tu był, wydawała się znacznie rozważniejsza.
* * *
Paks z ulgą odprowadziła wzrokiem znikającą za zakrętem karawanę. Nie 
przyzwyczaiła się 
do towarzystwa strażników, nie potrafiła im zaufać tak jak swym poprzednim 
towarzyszom. 
Teraz była wolna – mogła udać się na północ, do domu, ku przygodom. Wyobraziła 
sobie, jak 
wraca do Trzech Jodeł z podarkami i pieniędzmi do wydania na targu. Niemal 
słyszała radosne 
westchnienie mamy i piski młodszych braci i sióstr. Wyobrażała sobie oniemiałego 
ojca 
widzącego jej bogactwo i przypasany do boku miecz. Odwróciła się z uśmiechem do 
Maceniona, 
który patrzył na wzbijane przez karawanę tumany pyłu.
– Cóż, został po nich tylko zapach. Ruszajmy.
Oderwał spojrzenie szarozielonych oczu od przełęczy i spojrzał na nią ostro.
– Musisz tak się spieszyć? Chcę się upewnić, że nie pójdzie za nami żaden 
złodziej.
Poluzowała miecz w pochwie.
– Mało prawdopodobne. Z twoją magią i tym mieczem nic mamy się czego bać. 
Chciałam 
znaleźć dobre miejsce na nocleg, zanim zapadną ciemności.
– Bardzo dobrze. Chodźmy wobec tego, nie tracąc czujności. Poruszaj się tak 
cicho, jak tylko 
może człowiek.
Powstrzymała się od gniewnej odpowiedzi. Nie miało sensu wszczynanie sporu z 
jedynym 
towarzyszem podróży przez góry. Nie miała innego przewodnika, a elfy były 
groźnymi wrogami. 
Obróciła się do mocnego kuca jucznego, kupionego od dowódcy karawany, i po raz 
ostatni 
sprawdziła juki, po czym pogłaskała Gwiazdę po szyi i ruszyła odchodzącym od 
traktu wąskim 
szlakiem. Miała nadzieję, że w trakcie podróży Macenion złagodnieje. Jak dotąd 
był zgryźliwy, 
sarkastyczny i krytycznie nastawiony. Było oczywiste, że dysponuje ogromną 
wiedzą o górach 
i prowadzących przez nie szlakach, lecz starał się, by była ona wręcz bolesna 
dla innych. Szedł 
przodem, prowadząc wyhodowanego przez elfów rumaka, którego wąska, wygięta szyja 
zdradzała niesmak do niesionego na grzbiecie bagażu.
Na szczęście przy wieczornym ognisku Macenionowi przeszedł zły humor i odzyskał 
pierwotny urok. Jednym zaklęciem rozpalił ognisko, a innym ugotował zwykłą 
kaszę. Potem 
rzucił czar uniemożliwiający koniom zbytnie oddalenie się. Paks chciała go 
zapytać, czy nie 
mógłby również użyć zaklęcia zabezpieczającego obóz, tak aby oboje mogli 
przespać całą noc, 
potem jednak uznała, że lepiej tego nie robić i zaoferowała wzięcie pierwszej 
warty.
Choć w dzień było upalnie, noc okazała się chłodna. Wyczuwała rozciągające się 
wokół 
olbrzymie przestrzenie – uczucie charakterystyczne dla gór. Niczego nie widziała 
ani nie 
słyszała, a mimo to dwukrotnie nagły lęk zaparł jej dech, a włoski na ramionach 
zjeżyły się. 
Kiedy obudziła Maceniona na jego wartę i opowiedziała mu o tym, roześmiał się 
cicho.
– Dzicz nie przejmuje się ludźmi, Paksenarrion – poluje i nie kryje się. To 
właśnie czułaś – 
obojętność. – Zaskoczyło ją, że natychmiast usnęła.
Dwa dni wędrowali, mając po obu stronach góry. W południe drugiego dnia znaleźli 
się 
wystarczająco wysoko, by ponownie ujrzeć wijącą się poniżej drogę i wspinającą 
się w oddali na 
grzbiet Miedzianych Wzgórz. Paks z ledwością dostrzegała bladą kreskę traktu, 
lecz Macenion 
utrzymywał, że widzi na niej inną karawanę, jadącą z zachodu na wschód. Zmrużyła 
oczy, 
przeszywając spojrzeniem ligi rozświetlonego słońcem powietrza, drgającego od 
światła i wiatru, 
po czym chrząknęła. Nie widziała żadnego ruchu, a od oślepiającego blasku 
rozbolały ją oczy. 
Obejrzała się na ich szlak. Piął się na porośniętą trawą skałę – którą nazwałaby 
górą, gdyby nie 
majaczące za nią wyższe masywy – po czym znikał. Po chwili Macenion także wrócił 
na ścieżkę.
Ku jej zdumieniu, przeciwną stronę wzniesienia porastał las. Przez całe 
popołudnie 
maszerowali przez gęstwinę sosen pachnącą żywicą i korą. Wrzuciła na grzbiet 
Gwiazdy parę 
suchych gałęzi. Rozbili obóz na przeciwległym skraju lasu, spoglądając ponad 
jego ciemną łatą 
na wschód, gdzie nawet Paks mogła dostrzec opadające stromo do morza urwiska. 
Macenion 
długo nie odrywał odeń wzroku.
– Co widzisz? – zapytała go w końcu, lecz tylko potrząsnął głową i nie 
odpowiedział. Poszła 
zamieszać owsiankę. Wieczorem opowiadał jej o elfach i ich zwyczajach – języku i 
historii – lecz 
większość informacji nic Paks nie mówiła. Odniosła wrażenie, że cieszy go, iż 
tak niewiele wie.
– Mam elfie imię – oświadczyła z dumą, gdy skończył. – Tyle wiem: „Paksenarrion” 
znaczy: 
„Górska Wieża”.
– I przypuszczam, że uważasz, iż nazwano cię tak ze względu na wzrost, co? – 
prychnął. – 
Nie bądź głupia, to wcale nie jest elfie imię.
– Owszem, jest! – Zesztywniała ze złości. Zawsze była dumna ze swego imienia i 
jego 
znaczenia.
– Nonsens! Pochodzi ze starożytnego Aare, a nie od elfów. „Pakseenerion” to 
„Królewska 
wieża” albo „Królewski skarb”, jako że przechowywali swe skarby w wieżach.
– To to samo. – Nie słyszała różnicy w dźwiękach.
– Nie. Popatrz. W elfim jest... – Macenion zaczął rysować linie w pyle. – To 
inny znak, 
którego nie używacie. Prawie taki sam jak wasze „ks”, a pierwsza część oznacza 
„szczyt” lub 
„wysoko położone miejsce”. Elfie słowo „enarrion” to „góra”, gnomy przekręciły 
je na „enarn”, 
a krasnoludy na „enarsk”, stąd nazwa tych gór: „Dwarfenarsk” albo w ich mowie: 
„Hakkenarsk”. 
Gdyby twoje imię naprawdę pochodziło z mowy elfów, znaczyłoby: „Górski szczyt” 
albo 
„Miejsce wysoko położone w górach”. Ale tak nie jest. Pochodzi z języka ludzi 
Aaren i oznacza 
„Królewski skarb”.
Zmarszczyła brwi.
– Ale zawsze mi mówiono...
– Nie obchodzi mnie, co ci powiedziała jakaś niedouczona starucha, Paksenarrion, 
ani ty, ani 
twoje imię nie macie nic wspólnego z elfami. – Uśmiechnął się do niej krzywo i 
umyślnie uniósł 
bez dotykania imbryk, by nalać sobie naparu.
Zmierzyła go wściekłym spojrzeniem.
– Moja babcia nie była niedouczoną staruchą!
– Orphinie, daj mi cierpliwość! – rzucił niemal równie ostro jak ona. – Czy 
naprawdę 
uważasz, że twoja babcia – choćby nie wiadomo jak godną szacunku osobą była – 
wie więcej 
o mowie elfów od elfa? Bądź rozsądna.
Umilkła nadal rozzłoszczona. W obliczu takiego postawienia sprawy nie miała nic 
do 
powiedzenia, ale nie musiało się to jej podobać.
Następnego dnia atmosfera między nimi nadal była napięta. Tak było również i 
wtedy, gdy 
dotarli do pierwszego rozstaju. Macenion zwolnił. Paks kusiło, żeby zapytać, czy 
wie, dokąd 
zmierza, lecz szybkie spojrzenie na otaczającą ich gruszę sprawiło, że 
zmilczała. Nieważne, 
wiedział czy nie – ona z pewnością nie miała o tym pojęcia. Macenion obejrzał 
się na nią.
– Myślę, że pójdziemy tędy – obwieścił, wskazując ręką.
– Myślisz? – Nie mogła się powstrzymać. Twarz mu pociemniała.
– Mam swoje powody, Paksenarrion. Obie ścieżki doprowadzą nas do celu, ale ta 
może 
zapewnić dodatkowe korzyści.
– Jakie?
– Och – sprawiał wrażenie, że niechętnie odpowiadał – przy niektórych szlakach 
są tu ruiny. 
Może znajdziemy jakiś skarb...
– Albo kłopoty. Uniósł brwi.
– Myślałem, że dobrze władasz mieczem.
– To prawda, ale nie lubię pakować się w kłopoty umyślnie. – Choć, zanim jeszcze 
skończyła 
to mówić, poczuła dreszczyk emocji. Nie chciała problemów, ale przygoda to co 
innego. Musiał 
odczytać to z jej twarzy, gdyż uśmiechnął się.
– Ośmielam się sądzić, że po tylu spokojnych dniach nie masz nic przeciwko 
odrobinie 
ryzyka. To oczywiste, że nie spodziewam się specjalnych trudności, lecz na pewno 
nie masz nic 
przeciwko paru złotym monetom albo dodatkowej broni, chyba że na dnie tego 
plecaka nosisz 
skarby.
– Mówiąc szczerze – nie mam nic przeciwko temu. – Złapała się na uśmiechu. 
Zagubione 
w dziczy ruiny, zapomniane skarby – o tym właśnie marzyła, będąc dzieckiem.
Wybrana przez Maceniona ścieżka zakręcała z powrotem na zachód, by po wielu 
zawijasach 
przeprowadzić ich wąskim przejściem do dolinki o stromych zboczach i dnie 
usianym wielkimi, 
szarymi głazami. Dróżka wiła się między nimi, wyglądały niemal jak strażnicy.
– Co to jest? – chciała wiedzieć, gdy zbliżyli się do pierwszych z nich. Z 
grubsza ociosane 
głazy sprawiały dziwne wrażenie, jakby żyły.
– Kamienie strażnicze – odrzekł. – Nigdy takich nie widziałaś? Popatrzyła na 
niego groźnie.
– Nie. Inaczej nie pytałabym. – Nie miała już ochoty dociekać, przed czym lub 
przed kim 
miały one chronić. Lecz Macenion zaczął wyjaśniać jej to bez dalszych zachęt.
– Starszy lud ustawił je tutaj na straży – zdradził. – O ile wiem, ludzie nie 
wykorzystują ich. 
Przypuszczam, że nie mają odpowiedniej mocy.
Zacisnęła wargi, by nie zapytać, na czym polega ich straż i jak się z niej 
wywiązują.
– Tworzą wzory – ciągnął elf. – Wzory mają moc – nawet ty powinnaś to wiedzieć. 
– 
Zerknął na nią, a ona przytaknęła. – Wtargnięcie intruza narusza wzór, co 
wyczuwają ci, którzy 
postawili kamienie.
– Czy jesteśmy intruzami?
Macenion roześmiał się odrobinę za głośno.
– Och, nie. Są stare, Paksenarrion, bardzo stare. Ktokolwiek je ustawił, dawno 
stąd odszedł.
– Ale nadal tworzą... te wzory, o których wspominałeś? – Poczuła mrowienie w 
kościach.
Rozejrzał się dokoła.
– Owszem, ale to bez znaczenia...
– Dlaczego? – dopytywała się uparcie. – Skoro wzory mają moc, a te kamienie 
nadal je 
tworzą, to...
– Paksenarrion – przerwał jej lekceważąco – zrozum, że nie mam czasu tłumaczyć 
ci 
wszystkiego. Naprawdę wiem o tych sprawach więcej od każdego człowieka, a co 
dopiero od 
bardzo młodej wojowniczki. Musisz uwierzyć mi na słowo, że kamienie nie stanowią 
dla nas 
żadnego niebezpieczeństwa. Ich moc dawno rozwiała się. A nawet jeśli nie – 
spojrzał jej w oczy 
i znacząco poklepał torbę – to mam tu zaklęcia, które ochronią nas przed nimi.
Nie znalazła odpowiedzi. Nie miała pojęcia, czy Macenion naprawdę tak dobrze zna 
się na 
czarach, czy były to tylko czcze przechwałki, lecz wciąż mrowiło ją w kościach, 
gdy mijali 
kolejne szeregi głazów. Czy elf nie czuł tego ze względu na moc, którą władał? A 
może był 
mniej spostrzegawczy? Nie odważyła się zapytać. Przez najbliższą godzinę, jaką 
poświęcili na 
pokonanie trasy między kamieniami, starała się jak najmniej myśleć i opierać 
pokusie dobycia 
miecza.
Zbliżali się do końca głazów, gdy usłyszała zza pleców ostry krzyk. Obróciła się 
instynktownie, oswobadzając miecz z pochwy. Macenion leżał na ścieżce z twarzą 
wykrzywioną 
cierpieniem. Gdy ujrzał ją, stojącą nad nim z mieczem w dłoni, krzyknął 
ponownie.
– Nie! Żadnej broni! – Był biały jak mleko. Poczuła raczej, niż usłyszała, 
niskie buczenie. 
Obrzuciła szybkim spojrzeniem okolicę, lecz zobaczyła tylko oświetlone słońcem 
głazy. 
Podeszła lekko do Maceniona.
– Nie martw się – odparła z uśmiechem. – To nie na ciebie. Co się stało?
– Schowaj miecz – polecił jej. – Prędko!
Nie była w nastroju do słuchania go. Znacznie lepiej czuła się z bronią w ręku.
– Dlaczego? – spytała. – Pomogę ci wstać. – Lecz elf odsunął się od niej i wstał 
z trudem, 
ciężko dysząc. Zauważyła, że oszczędza lewą nogę. – Jesteś ranny?
– Posłuchaj mnie, Paksenarrion. Schowaj miecz. Natychmiast. – Patrzył ponad jej 
ramieniem.
– Bzdura – prychnęła. – Teraz to ty jesteś głupi. – Wciąż wyczuwała zagrożenie, 
lecz 
z bronią w pogotowiu było łatwiejsze do zniesienia. – Chodź... ruszajmy stąd. 
Czy powinnam 
podprowadzić Gwiazdę i wsadzić cię na jej grzbiet?
– Musimy... pospieszyć się, Paksenarrion. Może zdążymy... – Skoczył w jej 
stronę. Podała 
mu lewą rękę. Odsunął się i zaczął ją okrążać. Obejrzała się, przepatrując 
dolinę. Nic. Słońce 
odbijało się od kamieni strażniczych. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełniała gęsta 
jak mgła 
poświata. Potrząsnęła głową, by odzyskać ostrość widzenia. Macenion był już 
kilka jardów przed 
nią.
– Zaczekaj – zawołała. – Pozwól, że pójdę przodem, żebym mogła cię chronić. – 
Lecz na jej 
wołanie elf tylko przyspieszył. Dotarł do koni i przywarł do siodła 
Wiatronogiego, klepiąc 
jednocześnie Gwiazdę w zad. Wydłużyła krok, bluźniąc pod nosem na tchórzliwe 
elfy. Światło 
zmieniało się, jakby w odpowiedzi na jej nastrój, falując między głazami. Była 
zbyt wściekła, by 
się bać, niemniej przyspieszyła. Macenion obrócił w jej stronę białą twarz, 
zobaczyła, jak 
wytrzeszcza oczy. Krzyknął i pogonił zwierzęta. Pobiegła za nimi, nie oglądając 
się za siebie. 
Zagrożenie za plecami urosło do takiego stopnia, iż wymagało podjęcia jakichś 
działań.
Kiedy mijali ostatnie kamienie, mrok zgęstniał, jak gdyby ktoś wypełnił dolinę 
gęstym, 
niebieskawym dymem. Potem obmył ich rozbłysk białego światła, jaśniejszego od 
słońca. 
Ujrzała na ścieżce swój czarny jak noc cień. Potężne uderzenie w plecy rzuciło 
ją twarzą na 
ziemię, nie miała czasu zobaczyć, co stało się z Macenionem i końmi. W powietrze 
wzbiły się 
kłęby duszącego pyłu, a przez dolinę przetoczył się grzmot. Po chwili wszystko 
ucichło. Z oddali 
usłyszała krzyk sokoła.
Gdy odzyskała oddech i zdołała wstać, ujrzała pusty szlak. Popołudniowa gra 
świateł 
tworzyła tajemnicze obrazy w wąskiej dolinie, a głazy rzucały na szlak 
kratownicę cieni. Górny 
odcinek ścieżki był zryty i stratowany – ślady ucieczki obu zwierząt i 
Maceniona. Skrzywiła się, 
patrząc na miejsce, gdzie szlak znikał za górskim grzbietem. Sama w nieznanej, 
dzikiej okolicy, 
bez zapasów i kuca... Obejrzała się na dolinę i pokręciła głową. Wiedziała, że 
tamtędy nie 
ucieknie. Może dogoni Maceniona – przypomniała sobie, że utykał.
Faktycznie, zanim dotarła do zakrętu kryjącego za sobą złowieszczą dolinę, 
usłyszała głos 
elfa, przywołującego konie. Gdy obiegła truchtem ostatnie skały, zobaczyła go, 
jak kuśtyka 
z trudem, próbując złapać wodze Wiatronogiego. Zdenerwowane zwierzę odskakiwało 
na boki, 
pozostając poza jego zasięgiem. Przyglądała się temu przez moment, zanim 
powiedziała:
– Potrzebujesz pomocy, Macenionie?
Obrócił się na pięcie z otwartymi ustami, omal się nie przewracając. Jego twarz 
wykrzywił 
grymas.
– Ty idiotko! – zawołał. Tego się nie spodziewała, poczuta, jak palą ją uszy. – 
Co ci 
powiedziałem... a ty musiałaś dalej wymachiwać tym mieczem!
– Powiedziałeś mi, że nie ma żadnego niebezpieczeństwa – warknęła rozwścieczona.
– Nie było, dopóki nie dobyłaś miecza – odparł. – Gdybyś tylko...
– A jak myślałeś, co zrobię, gdy zacząłeś wrzeszczeć?
– Ty? – Wciągnął powietrze, poprawiając sobie płaszcz na ramionach. – Powinienem 
był 
przewidzieć, że pierwsze, co zrobi wojownik, to dobędzie stali...
– Oczywiście, że tak – starała się zachować spokój. – Nie mówiłeś nic o 
niewyciąganiu 
broni.
– Nie sądziłem, że to konieczne – mruknął Macenion. – Nie przypuszczałem, że to 
zrobisz, 
tak bez powodu... – Prychnęła, a on ciągnął pospiesznie: – Gdybyśmy szli 
spokojnie, nic by się 
nie stało...
– Powiedziałeś mi, że nic się nie stanie. – Obejrzała miecz, czy nie jest 
uszkodzony, po czym 
schowała go do pochwy. – Gdybyś mnie ostrzegł, nie wyciągnęłabym go. Nie lubię 
kłamców, 
Macenionie. – Zmierzyła go twardym spojrzeniem. – Ani tchórzy. Obejrzałeś się 
chociaż, by 
sprawdzić, czy żyję?
– Nie jestem kłamcą. Po prostu sądziłem, że powinnaś to była wiedzieć. – 
Spojrzał w bok. – 
Zamierzałem wrócić zaraz po schwytaniu Wiatronogiego lub Gwiazdy, żeby cię 
znaleźć... albo 
pochować.
Nie była pewna, czy mu wierzy.
– Dzięki – mruknęła sucho. – Dlaczego wybrałeś ten szlak – tym razem prawdziwy 
powód, 
proszę?
– Mówiłem ci: jest krótszy, i są tu ruiny... 
– I?
– I słyszałem o tym miejscu. Parsknęła.
– Z pewnością. Więc przyszedłeś tu, żeby je sobie obejrzeć, co?
– Wiedziałem, jak wygląda. – Spojrzał na nią. – Nie patrz tak na mnie, 
człowieku. Omal nas 
nie zabiłaś...
– Ponieważ nie powiedziałeś mi prawdy.
– Ponieważ myślisz tylko o walce... o broni. Wiedziałem, jak tu wygląda, gdyż 
rozmawiałem 
kiedyś z kimś, kto tu był.
– To nie byłeś ty dwa wcielenia temu, czy coś takiego?
– Nie. To była... moja kuzynka. Mówiła, że jest tu bezpiecznie dla pokojowo 
nastawionych 
istot. – Położył nacisk na słowo „pokojowo”. Nie miała odpowiedzi. Zerknęła na 
Wiatronogiego, 
a za zasłoną drzew dojrzała Gwiazdę. Zawołała łagodnie, wyciągając rękę. 
Wiatronogi obejrzał 
się na Maceniona i zrobił kilka kroków w dół ścieżki. Paks wyszła na środek i 
zawołała znowu. 
Koń postawił uszy, patrzył na nią. Podeszła do niego i złapała za zwisające 
wodze. Były 
uszkodzone z jednej strony, tuż przy kółku. Elf patrzył na nią dziwnie, bez 
słowa podała mu 
wodze i zawołała Gwiazdę. Kucyk przedarł się przez zarośla i podbiegł do Paks, 
składając jej łeb 
na piersiach.
– Już dobrze, dobrze. – Odpięła klapę plecaka i wyjęła jabłko. I tak zaczynały 
gnić. – Masz. 
– Kuc otoczył owoc wargami i zgryzł go, opryskując ją mokrymi drobinkami. 
Wiatronogi 
parsknął, obserwując Gwiazdę, i Paks wyjęła dla niego drugie jabłko. – Jak twoja 
noga? – spytała 
elfa patrzącego na to w milczeniu. – Widziałam, że utykasz.
– Nie najgorzej – odparł. – Mogę iść. – Chciała dorzucić, że może nawet biec, 
ale 
zrezygnowała. Obróciła się do Gwiazdy, sprawdzając jej nogi i podkowy, a potem 
juki. Wszystko 
było w porządku. Tymczasem Macenion naprawił wodze. Podróżowali do zmierzchu, 
prawie nie 
odzywając się do siebie.
Rozdział trzeci
Bardziej niż kiedykolwiek rozumiała, do jakiego stopnia polegała dotychczas na 
uczciwości 
swych towarzyszy w Kompanii Księcia. Nie byli czarownikami ani elfami o 
mistycznych 
mocach, ale przynajmniej nie udawali, że władają siłami, których nie mieli. 
Dotrzymywali 
obietnic. I w żadnej walce nie porzuciliby jej, rannej ani martwej. Teraz, 
wędrując po górach 
z Macenionem jako przewodnikiem, zastanawiała się, czy w ogóle wie, gdzie są. 
Nie wspominał 
więcej o kamieniach strażniczych... ani ona. Jak zwykle sprawiał wrażenie 
pewnego. Niemniej 
czuła się jak schwytana w pułapkę, zupełnie jakby wtrącono ją do lochu.
Ich droga – czy raczej szlak, którym prowadził Macenion – wspinała się w górę, 
dzień za 
dniem. Odległe morze skryło się za ramionami gór. Zapytała, czy oznacza to, iż 
minęli już 
przełęcz, lecz elf skwitował to jedynie śmiechem. Próbował pokazać jej na mapie, 
jak daleko 
zaszli. Lecz dla Paks zawiłe ukształtowanie gór i płaska mapa nie miały ze sobą 
wiele 
wspólnego. Przez większość czasu szlak wiódł lasami przerywanymi niewielkimi 
polankami. 
Uznała, iż byłyby to dobre tereny do wypasu owiec. Macenion twierdził jednak, że 
tak daleko od 
miejsc, w których można coś kupić lub sprzedać, nikt nie zakłada farm.
Z rzadka widywali zwierzynę. Elf opisywał jej dzikie owce – czarnoskóre koryliny 
– pasące 
się na łąkach powyżej lasów. Czasami wskazywał kryjące się między drzewami 
czerwone 
jelenie, lecz Paks brakowało doświadczenia, by je dostrzec. Widzieli za to 
mnóstwo skalnych 
królików i innych małych zwierzątek, lecz nic niebezpiecznego. Macenion także 
nie wydawał się 
niczym martwić. Jego zdaniem wilki rzadko tu zaglądały. Dzikie koty były za 
małe, by ich 
zaatakować, przynajmniej w lasach. Wyżej polowały śnieżne koty – ale Paks nigdy 
o nich nie 
słyszała.
– Nie dziwi mnie to – orzekł elf z charakterystyczną dla siebie wyższością. – Są 
duże... 
bardzo duże. Zakładam, że znasz leśne koty o krótkich ogonach? – Nie miała 
pojęcia, jak 
wyglądają, ale nie chciała tego przyznać. – Hm. Śnieżne koty są trzykrotnie 
większe od nich 
i mają długie ogony. Nazywają je tak, gdyż żyją wysoko w górach, wśród lodowych 
szczytów 
i śniegów. Są białe i szare.
– Czym tam się żywią?
Zmarszczył brwi. Drgnęły mu ramiona. W końcu odpowiedział:
– Duszami.
– Duszami?
– I wszystkim innym, co tylko znajdą. Mięsem dzikich owiec. Ale... nie sądzę, 
żebyśmy 
mieli o tej porze roku jakieś kłopoty, Paksenarrion. Na przełęczy nie powinien 
leżeć śnieg. Jeśli 
jednak jakiegoś zobaczymy, pamiętaj, że to najgroźniejsze stworzenia w górach. 
Nie wyłączając 
ludzi – śnieżny kot jest bardziej niebezpieczny od bandy rzezimieszków.
– Ale jak? Czy one...
– Mówię ci. Śnieżny kot to magiczna bestia, tak samo jak smok czy eryx. Żyje po 
obu 
stronach świata i żywi się po obu stronach. Dla nasycenia głodu zjada owce, 
konie i ludzi. Dla 
przyjemności pożera dusze, zwłaszcza ludzi i elfów, choć, jak słyszałem, pożywił 
się już 
wystarczającą liczbą krasnoludów, żeby te panicznie się go bały.
– Myślałam, że elfy nie mają dusz... Macenion zrobił nagle zakłopotaną minę.
– Nie sądziłem, że tyle wiesz o elfach...
– Nie wiem, lecz z tego, co słyszałam, nie mają dusz, ponieważ ich nie 
potrzebują – i tak żyją 
wiecznie.
– To nie jest powód, chociaż masz rację. Elfy nie mają dusz, przynajmniej elfy 
pełnej krwi. 
Ale – uśmiechnął się smutno – choć przyznaję to z niechęcią, Paks, nie jestem 
czystym elfem.
– Ale mówiłeś...
– No cóż, jestem bardziej elfem niż człowiekiem – o wiele więcej przejąłem po 
moich elfich 
przodkach. Nie nazwałabyś mnie wszak człowiekiem...
Musiała się z tym zgodzić, niemniej nadal czuła się urażona.
– Cóż, skoro nie jesteś elfem...
– Jestem. Jestem... można powiedzieć... półelfem. Człowiekiem-elfem. Jeśli już 
musisz 
wiedzieć, w ten sposób opanowałem ludzką magię tak samo, jak magię elfów. – 
Wyprostował się 
i przybrał minę, która ją najbardziej irytowała.
– Och. – Porzuciła ten temat i wróciła do poprzedniego. – Ale śnieżny kot – nie 
możemy go 
pokonać? Mamy łuk i...
– Nie. On jest naprawdę magiczny, Paksenarrion. Pozbawi cię duszy, zanim 
naciągniesz łuk. 
Jestem magiem i częściowo elfem – mojej duszy będzie pożądał jeszcze mocniej.
Paks zastanowiła się nad tym. Dla niej oznaczało to ni mniej, ni więcej tylko 
śmierć. 
Podzieliła się z nim tą wątpliwością, a on obrócił się do niej zaskoczony.
– Nie! Na Pierwsze Drzewo, wy, ludzie, nic nie wiecie, nawet o sobie! To nie to 
samo, co 
zostać zabitym. Kiedy umierasz, twoja dusza udaje się do... cóż, nie znam twych 
wierzeń i nie 
chciałbym cię urazić... – Paks patrzyła na niego, a on ciągnął. – Masz duszę, 
która dokądś idzie, 
w zależności od tego, jak żyłaś. Czy to wystarczająco jasne? Jeśli jednak pożre 
ją śnieżny kot, nie 
dotrze ona tam, gdzie powinna. Jest na zawsze uwięziona w śnieżnym kocie.
– Och. Ale – czego on chce od duszy?
– Paksenarrion, to magia. Wykorzystuje dusze do magii. Nie wiem, jak to się 
zaczęło 
i dlaczego, wiem jedynie, że tak jest. Jakimś sposobem pochłonięte dusze 
podsycają jego moce. 
Jeśli zobaczymy śnieżnego kota, natychmiast uciekniemy – spróbujemy mu umknąć. 
Cokolwiek 
zrobi, nie patrz mu w oczy. – Przeszedł bezszelestnie jakieś sto kroków. – 
Paksenarrion, jak 
sprawiłaś, że Wiatronogi podszedł do ciebie?
Nie pamiętała już o jego zaskoczeniu tamtego dnia.
– Nie wiem. Przypuszczam, że oswoił się ze mną. Wie, że mam jabłka. Konie zawsze 
mnie 
lubiły.
Macenion pokręcił głową.
– Nie. To coś więcej. To elfi rumak, nasze konie nie zbliżają się do ludzi, 
chyba że... masz 
jakieś magiczne przedmioty? Bransoletę, pierścień albo...
Pomyślała o medalionie Canny, lecz nie wpłynąłby on raczej na zachowanie elfiego 
zwierzęcia.
– Nie – odparła. – Nic o tym nie wiem.
– Hmmm. Czy nie miałabyś nic przeciwko temu, żebym to sprawdził?
– Co?
– Mógłbym... hm... poszukać?
– Czego?
Macenion obrócił się ku niej z płonącym wzrokiem.
– Tego, czego użyłaś, by uzyskać kontrolę nad moim wierzchowcem.
– Nie zrobiłam tego! Nic nie mam...
– Musisz mieć. Wiatronogi nigdy nie podszedłby do człowieka.
– Macenionie, każdy koń podejdzie do przedstawiciela każdej rasy. Popatrz na 
Gwiazdę...
– Gwiazda to... żałosna, kudłata, przypominającą krowę imitacja kuca jucznego, 
a...
Paks poczuła, jak krew uderza jej do głowy.
– Gwiazda jest piękna! Ona... Macenion prychnął.
– Co ty wiesz o...
– Wiatronogi przyszedł do mnie. Muszę coś wiedzieć. – Dopiero teraz uświadomiła 
sobie, że 
trzyma dłoń na rękojeści miecza. Dostrzegła wzrok Maceniona. Westchnął i 
przybrał cierpliwą 
minę.
– Paksenarrion, przepraszam, że obraziłem Gwiazdę. Jak na kuca jest miła – nawet 
piękna. 
Ale to tylko wyhodowany przez ludzi kucyk, nie jest elfim rumakiem. To pewna 
różnica. Spójrz 
tylko na Wiatronogiego. – Spojrzeli obydwoje. Rumak stulił uszy i parsknął, nie 
wiadomo, na 
Paks czy Gwiazdę. Widząc jego elegancką sylwetkę, dziewczyna nie umiała dłużej 
podsycać 
w sobie gniewu. Elf chyba to dostrzegł, gdyż ciągnął pospiesznie: – Jeśli nosisz 
magiczny 
przedmiot i nic o tym nie wiesz, może okazać się bardzo niebezpieczny – lub 
pomocny. Magia 
w niewyszkolonych rękach...
– Nic ci nie dam – warknęła Paks.
– Nie miałem tego na myśli. – Lecz zdaniem dziewczyny dokładnie o to mu 
chodziło. – Jeśli 
masz takowy przedmiot, pokażę ci, jak go używać. Pomyśl, Paksenarrion. To może 
być coś, co 
ściągnie na nas niebezpieczeństwo – wilki albo...
– No dobrze. – Zmęczyła ją ta dyskusja. – Dobrze, poszukaj go. Pamiętaj jednak: 
co moje, to 
moje i nie oddam ci. Jeśli przywoła zagrożenie, będziemy z tym walczyć.
– Rozumiem. – Wyglądał na zadowolonego. – Możemy rozbić obóz tutaj – wiem, że 
jest 
wcześnie, lecz potrzebuję czasu. A koniom dobrze zrobi wypoczynek. Mogą paść się 
na łące.
Wkrótce rozłożyli się obozem, napoili i nakarmili zwierzęta. Macenion stanął po 
jednej 
stronie ogniska i zaczął grzebać w torbie. Paks obserwowała go z 
zainteresowaniem. Podniósł 
wzrok i skarcił ją:
– Nie patrz.
– Dlaczego? Nigdy nie widziałam czarodzieja...
– I nie zobaczysz. Na Orphina, chcesz, żeby spłonęły ci uszy? Albo wypłynęły 
oczy? Czemu 
nie mogę cię przekonać, że magia jest niebezpieczna? – Paks nie drgnęła. 
Zmęczyło ją to ciągłe 
besztanie. Macenion mamrotał coś w mowie elfów, jak przypuszczała, odwróciwszy 
się do niej 
plecami. Przyszło jej do głowy, żeby obejść ognisko i zobaczyć, co robi, ale 
zrezygnowała. 
W zamian położyła się na plecach, gapiąc się na popołudniowe niebo nad głową. 
Jak dotąd 
pogoda im sprzyjała, miała nadzieję, że tak zostanie. Przesunęła się, usuwając 
ostry okruch skały 
spod biodra i pozwoliła opaść powiekom. Słyszała, jak nieopodal konie szczypią 
trawę, 
rozbawiło ją, że potrafi odróżnić Gwiazdę od Wiatronogiego. Kucyk brał trzy – 
cztery szybkie 
kęsy trawy i potem długo je żuł, rumak przeżuwał każdą kępkę oddzielnie. 
Otworzyła oczy, by 
sprawdzić, czy wszystko z nimi w porządku i zerknęła na Maceniona.
Wciąż widziała tylko jego plecy. Zamknęła z powrotem oczy i zasnęła.
* * *
– Znalazłem. – Paks otworzyła oczy i ujrzała podekscytowane oblicze Maceniona. 
Roztarta 
policzki i usiadła.
– Co znalazłeś?
– Magiczny pierścień, nosisz go stale. – Wyglądał na zadowolonego z siebie.
– Co? Nie mam żadnych magicznych pierścieni!
– Musisz mieć. Ten. – Wskazał na skomplikowane sploty złotych drucików, które 
Książę 
podarował jej w Strażnicy Krasnoludów.
– On nie jest magiczny – zaprotestowała, choć z mniejszą pewnością. Książę nie 
wspominał 
nic o magii, a raczej wiedziałby o tym.
– Jest. Ma moc kontrolowania zwierząt, to dlatego mogłaś wykorzystać go 
przeciwko 
Wiatronogiemu.
– Nie wykorzystywałam go przeciwko niemu. Po prostu zawołałam go i wyciągnęłam 
dłoń...
– To wystarczyło. Dotknęłaś go – być może przypadkiem, skoro twierdzisz, że nic 
o nim nie 
wiedziałaś.
– Nie... nie wierzę. – Była już jednak na wpół przekonana.
– Skąd go masz?
– Dostałam od dowódcy po pewnej bitwie.
– Jako nagrodę? – Tak.
– Czy był częścią łupu?
– Tak przypuszczam.
– Z armii Siniavy?
– Owszem.
– Słyszałem, że on i jego kapitanowie często używali magicznych przedmiotów. 
Możliwe, że 
twój dowódca o niczym nie wiedział. Jest magiczny i dzięki niemu zapanowałaś nad 
Wiatronogim. Możesz to udowodnić – zawołaj go, dotykając pierścienia. Nic nie 
mów ani się nie 
poruszaj, tylko dotknij go i pomyśl, że chciałabyś, aby przyszedł.
Spojrzała na drugą stronę łąki, gdzie Wiatronogi i Gwiazda pasły się koło 
siebie. Zacisnęła 
dłoń wokół pierścienia i pomyślała o rumaku. Nie podobało się jej, że pierścień, 
który otrzymała 
od Księcia, dysponuje taką mocą. Zawsze lubiła konie, a one lubiły ją. Pomyślała 
o Wiatronogim: jego prędkości i elegancji. Podniosła wzrok, słysząc tętent 
kopyt. Koń 
przygalopował do niej, po czym zwolnił do stępa. Gwiazda biegła za nim, jej 
krótsze kroki 
synkopowały rytm rumaka. Wiatronogi zatrzymał się kilka kroków od niej i 
wyciągnął łeb, 
strzygąc uszami.
– W porządku – mruknęła cicho, podstawiając rumakowi dłoń do powąchania. Gwiazda 
wepchnęła się przed towarzysza. – Ale nie wołałam przecież Gwiazdy...
– Nie, przybiegła dla towarzystwa, jak sądzę. To na pewno jest magiczny 
pierścień, umiejący 
przyzywać zwierzęta. Sprawdź, czy będziesz mogła go odprawić.
Zmarszczyła brwi. Nie wydawało się jej słuszne w taki sposób traktować 
szlachetne zwierzę. 
Machnęła ręką i koń odsunął łeb, cofając się kilka kroków.
– Nie tak – rzucił rozdrażnionym tonem elf.
– Właśnie tak. – Odepchnęła łeb Gwiazdy. – Odejdźcie, konie! Idźcie jeść obiad. 
– Wstała. – 
Wierzę ci: jest magiczny. Ale to wcale mi się nie podoba.
– Wolałabyś sama dysponować taką mocą?
– Tak. Nie... nie wiem. Po prostu takie przywoływanie ich i odsyłanie wydaje się 
być nie 
w porządku.
– Ludzie! – prychnął Macenion. Paks spojrzała na niego ostro i zaraz się 
poprawił. – 
Nieczarownicy nigdy nie zrozumieją czarowników, to wszystko. Po co mieszać w to 
dobro i zło? 
Pierścień jest magiczny, to użyteczna magia i powinnaś z niej korzystać.
* * *
Paks nie miała pojęcia, jak wygląda górska przełęcz. Macenion przestrzegał ją, 
że ta nad 
Valdaire nie była prawdziwą przełęczą.
– To zwykłe wzniesienie – twierdził. Teraz, gdy opuścili lesiste zbocza i 
wspinali się po 
skalnych rumowiskach, zastanawiała się, jak można znaleźć tu drogę. Był szary 
poranek, czuła 
chłód nawet przez gruby płaszcz podróżny. Elf pokazał jej kopce.
– To tylko kolejna sterta kamieni.
– Nie, to nie jest zwyczajny stos kamieni. To szczególny stos. Patrz: widzisz 
coś podobnego?
Rozejrzała się. Skały były wszędzie, lecz nigdzie takie wysokie i wąskie. 
– Nie.
– A teraz popatrz tutaj. – Wskazał na mniejszą kupkę z boku. – To kierunkowskaz.
– Co?
– To. Paksenarrion, uważaj. Wielka sterta mówi ci, że jesteś na szlaku, a mała, 
w którą stronę 
do zejścia.
– Ale czy przeszliśmy już przełęcz? Wszak wciąż idziemy pod górę? – Zaraz jednak 
domyśliła się prostej odpowiedzi i poczuła, jak pali ją twarz. – Rozumiem – 
dodała prędko, 
zanim Macenion zdążył jej odpowiedzieć. – Wiem. Idziemy inną drogą.
– Tak. Zaś dzięki runom wiemy, że to właściwa droga.
– Runom?
– Spójrz tutaj. – Podniósł leżący na szczycie sterty płaski kamień i odwrócił 
go. Pod spodem 
wyżłobiono okrągły znak. – Ta runa oznacza srebro, czyli jesteśmy na szlaku do 
Srebrnej 
Przełęczy.
– Och. – Rozejrzała się dokoła. – Lecz znak mówi jedynie, którędy w dół. Czy 
możemy 
określić, skąd biegnie?
– Z łatwością. – Uśmiech elfa był jak zwykle pełen samozadowolenia. Odwrócił się 
do 
większego stosu i pod kamieniem na samej górze pokazał jej inną runę. – Ta 
oznacza gnomy, 
czyli szlak kończy się skalnym schroniskiem na granicy Gnarrinfulk, królestwa 
gnomów na 
południe od Tsaia.
– Nie wiedziałam, że ono istnieje.
– Bogowie, tak. A ty nie chciałabyś tam zawędrować bez zaproszenia. – Ostrożnie 
odłożył 
kamień. – To naprawdę proste. Wielki stos oznacza górę szlaku i wskazuje, gdzie 
on się kończy, 
a mały kierunek w dół i zakończenie drogi na dole. Zapamiętasz?
– Tak – odparła krótko.
– Dobrze. Pospieszmy się. Nie podoba mi się zapach tej pogody. – Macenion 
zerknął na 
zasnute chmurami niebo nad szczytami. Jakby w odpowiedzi na jego słowa, zaczął 
padać rzadki, 
zimny deszcz. Zaczęli się wspinać.
Gdy szli, obserwowała ciemniejące od deszczu kamienie. Zamiast szelestu kropli 
na liściach, 
woda dzwoniła jakby tysiącem maleńkich dzwoneczków. Zbocza przybliżyły się do 
coraz 
bardziej stromego stoku. Bardziej przypominało to schody niż naturalny szlak. 
Gdy zatrzymali 
się na odpoczynek, Paks spojrzała w górę. Chmury były jakby niżej. Obejrzała 
się. Stos 
kierunkowy znikł w jakimś zagłębieniu. Zdumiało ją, jak wysoko weszli.
Macenion dygotał koło niej.
– Robi się zimno – lepiej chodźmy dalej. Przed szczytem nie ma dobrego miejsca 
na postój.
– Chcesz powiedzieć, że to już przełęcz?
– Tak – nie wiedziałaś? Obawiam się śniegu – o tej porze może tu padać. Jak 
dotąd mieliśmy 
szczęście z pogodą, ale ten deszcz... a jeśli zrobi się zimniej...
– Co wtedy?
– Pójdziemy dalej. W okolicach szczytu jest parę nisz, ale to nie najlepsze 
miejsca. Jeżeli 
okaże się, że zdołamy przejść na drugą stronę, nie skorzystamy ze schronienia, 
jakie oferują.
Lecz w górach pogoda zmienia się z minuty na minutę. Deszcz ustąpił mokremu 
śniegowi, 
który pokrył ich okrycia i bagaże koni. Szlak stał się zdradliwy. Paks nawet nie 
sugerowała 
zatrzymywania się na posiłek. Wyjęła spod płaszcza pasek mięsa i zaczęła go żuć. 
Wiatr tłoczył 
w dół ścieżki śnieg zmieszany z deszczem. Macenion pokazał Paks, jak owijać 
twarz tkaniną, by 
uchronić ją przed odmrożeniami.
Otaczające ich skaliste stoki zbyt szybko pobielały od śniegu. Wspinali się 
coraz wyżej, 
zostawiając wyraźne ślady, zaraz jednak szybko wypełniał je biały puch. Skały 
zniknęły pod nim 
szybko. Macenion musiał wykrzyczeć Paks do ucha, że jego zdaniem na tej 
wysokości będzie 
padało co najmniej cały dzień. Obeszli skalny wystąp z prawej strony i znaleźli 
się na płaskim 
odcinku szczytu. Paks spodziewała się, że przy schodzeniu pogoda się zmieni, 
lecz pierwszy 
powiew wiatru omal nie zbił jej z nóg. Idący z przodu Macenion zniknął w białej, 
śnieżnej 
kurzawie. Potknęła się, brnęła naprzód, ciągnąc za sobą Gwiazdę.
Wreszcie znalazła elfa, wpadając na niego. Wiatronogi stał bokiem do wichury, 
próbując 
zawrócić. Macenion złapał ją za ramię i zawołał:
– Paks! Dalej tędy nie przejdziemy. Zaspy! Wracamy!
– Dokąd?
– Z powrotem! – Pchnął ją lekko i dziewczyna obróciła się ostrożnie, kuląc się 
pod 
uderzeniami wiatru. Gwiazda już zawróciła i teraz Paks szła za nią tą samą 
drogą, którą tu 
przyszli. Przynajmniej taką miała nadzieję, gdyż z ich śladów nic nie zostało. 
Niewiele widziała 
przy wietrze w plecy popychającym ją niczym gigantyczna dłoń. Jej wzrok 
przyciągnęła ciemna 
smuga z boku szlaku. Zanim zdążyła zapytać, ręka Maceniona pchnęła ją w tamtym 
kierunku.
– To jedna z tych nisz! – wrzasnął jej do ucha.
Gwiazda i Wiatronogi przepchnęły się na sam koniec schronienia, gdzie stanęły 
bok w bok, 
zwieszając łby i wydychając obłoki pary. Paks otrzepała ze śniegu bagaże i zad 
kuca, po czym 
wytarła mu pysk do sucha. Z powiek i chrap zwierzęcia zwisały sopelki lodu. 
Konie drżały 
z zimna i wyczerpania. Macenion zajął się Wiatronogim. Zdjął mu siodło i obrócił 
się do Paks.
– Musimy do końca zasłonić wejście – powiedział. – Zaspy pomogą, ale i tak przed 
pójściem 
spać solidnie się napracujemy.
Jęknęła w duchu, chciała już tylko lec na ziemi i usnąć. Popatrzyła, gdzie 
pokazywał ręką. 
Śnieg zablokował większość górnej części niszy, lecz dołem wciąż nawiewało 
świeży. 
W szczelinie ryczał wiatr, szarpiąc końskie ogony i zamrażając pot.
– Wykorzystamy pokrowiec twoich juków – ciągnął elf. – Przytrzymamy go 
kamieniami... – 
Mówiąc, zbierał kawałki skal z ziemi. – Jeśli będziemy mieli szczęście, nie 
trzeba będzie ubijać 
śniegu – to najcięższa robota. – Szarpała się z osłoną bagaży Gwiazdy. Węzły 
pozamarzały, 
a linki były sztywne jak z żelaza, nie odważyła się ich jednak poprzecinać. 
Zdjęła rękawice 
i zaczęła je rozplątywać, mamrocząc przekleństwa, gdy postronki pozdzierały jej 
skórę z palców 
do żywego mięsa.
– Hej – zawołał nagle Macenion. – Pomogę ci. Załóż rękawice, lepiej, żebyś nie 
odmroziła 
sobie rąk. – Usiadła. Elf spojrzał na nią i cofnęła się w głąb niszy. Wcisnął 
się pomiędzy nią 
a juki i wypowiedział kilka nie znanych jej słów. Gdy odstąpił od bagaży, węzły 
były 
porozwiązywane, a linki na powrót elastyczne. Paks strząsnęła osłonę z juków, 
którą zaraz zabrał 
Macenion.
Zanim elf upewnił się, że ich schronienie jest odpowiednio zabezpieczone, 
dziewczyna nie 
była w stanie ruszyć się na cal. Zdołali zabezpieczyć szczelinę brezentem. Śnieg 
natychmiast 
zasypał materiał – na kilka stóp wysoko, jak twierdził elf, a Paks nie 
zamierzała wychodzić na 
zewnątrz, by to sprawdzić. Drugi koniec ich schronienia pozostał otwarty – nie 
mieli nic na tyle 
dużego, by go zablokować. Macenion chciał uformować parę śnieżnych bloków, lecz 
poddał się, 
gdyż Paks tylko wodziła za nim wzrokiem, zbyt znużona, by mu pomóc. Pomimo 
panującego 
w schronieniu przeciągu zdołał rozpalić małe ognisko z uzbieranego po drodze 
chrustu. Paks 
trzymała nad nim najmniejszy z garnków. Marzyła o ciepłym posiłku i łyku 
gorącego naparu. 
Niestety, kiedy śnieg wreszcie stajał i zagotował się, garnczek był ledwo na 
tyle ciepły, by mogła 
ogrzać sobie ręce.
– To lodowe demony – wyjaśnił Macenion. – Są zazdrosne o swoje terytorium i 
nienawidzą 
ciepłokrwistych istot, które wspinają się tutaj z równin. Dlatego właśnie na 
wysokościach kradną 
ciepło płomieniom.
Wypiła letni napar, podejrzewając, że już nigdy się nie rozgrzeje. Marsz w 
strugach zimnego 
deszczu był w porównaniu z tym przyjemnością. Zaledwie kilka stóp od nich, na 
zewnątrz niszy, 
wiatr porywał tumany śniegu. Dygotała, okutana w każdy kawałek ubrania i koca, 
jaki była 
w stanie znaleźć. Lecz po południu odzyskała siłę i ogrzała się. Konie także 
zdawały się 
przychodzić do siebie. Paks dała im trochę ciepłej wody, a Gwieździe dodatkowo 
wsypała ziarno. 
Macenion twierdził, że elfie konie nie potrzebują takich luksusów, lecz 
zauważyła, iż Wiatronogi 
stara się odepchnąć kuca od jego posiłku. Zalała ciepłą wodą ignorowaną przez 
rumaka kupkę 
obroku i Wiatronogi natychmiast zabrał się za jedzenie. Macenion łypnął na nią z 
ukosa, lecz nie 
odezwał się. Parokrotnie wychodził na zewnątrz, próbując ocenić pogodę. O zmroku 
obwieścił, 
że śnieżyca uspokaja się.
– Spróbujemy przebić się na dół, o ile zaspy nie będą zbyt wielkie. Bez zwierząt 
byłoby 
łatwiej...
– Nie możesz ich tu zostawić! – zawołała przerażona Paks.
– Oczywiście, że nie. Potrzebujemy zapasów. Niemniej my bylibyśmy w stanie 
przejść po 
zaspach, w których one utkną. Nieważne, prześpij się. Jeśli jutro zdołamy 
wyruszyć, to 
zaczniemy z samego rana, o brzasku. Wezmę pierwszą wartę – jestem bardziej 
przyzwyczajony 
do zimna i wysokości.
Nie spodobał się jej pełen wyższości ton, lecz była zbyt zmęczona, by oponować. 
Zdrzemnęła się szybko. Obudził ją, dokładając drew do ognia. Rozejrzała się po 
niszy. Konie 
stały pod ścianą, w ślepiach Gwiazdy odbijały się płomienie. Niskie, skalne 
sklepienie iskrzyło 
się, jakby było obsypane maleńkimi gwiazdkami. Zamrugała parę razy oczami i 
uznała, że to 
jakieś błyszczące cząstki skały odbijają światło. W blasku płomieni śnieg 
przybrał 
złocistopomarańczową barwę – piękną, pomyślała, o ile nie musiało się przebywać 
na zewnątrz. 
Zakopała się głębiej w koce, wzięła głęboki wdech i usnęła z powrotem.
Zduszony krzyk Maceniona wywabił ją z legowiska z obnażonym mieczem w ręce, nim 
zdążyła na dobre otworzyć oczy. Stał przy ognisku nieruchomo, z otwartymi 
ustami. Próbowała 
wyjrzeć ponad nim na zewnątrz. Tylko falująca ciemność. Zerknęła na konie. Oba 
były czujne – 
miały uniesione łby i rozdęte chrapy. Gwiazda położyła uszy po sobie, Wiatronogi 
trzymał 
sztywno ogon. Najdyskretniej, jak umiała, zaczęła wyswabadzać się z koców – 
czuła, że 
w blasku ogniska oboje stanowią idealny cel.
Dopiero wtedy dostrzegła bladobłękitne, jarzące się ślepia.
– Paksenarrion! – Szept Maceniona był chrapliwy i przepełniony rozpaczą.
– Nie śpię – odparła cicho. Co miało takie ślepia? – zastanawiała się. 
Rozstawione szerzej niż 
u człowieka. I większe.
– Paks, to jest... – Zakrztusił się, zaraz jednak odzyskał głos. – To śnieżny 
kot.
– Święty Girdzie – wyrwało się jej. Kiedy uświadomiła sobie, co powiedziała, 
żałowała, że 
nie siedziała cicho.
– Co? – rzucił elf. Zaczerwieniła się w mroku.
– Nic – odrzekła. – Co teraz?
– Widzisz go? – Nie... tylko oczy.
– Nie wiem, co możemy... – Zaraz jednak rzucił ostrzejszym tonem: – Paks! Twój 
pierścień!
– Co? – Przez chwilę nie miała pojęcia, o co mu chodzi. Poświęcił jej wściekłe 
spojrzenie.
– Twój pierścień, człowieku! Twój specjalny pierścień – dodał. Kiwnęła głową, 
rozwiązując 
sakiewkę, by go dotknąć.
– Jesteś pewny, że to zadziała? Może to zwierzę... ten śnieżny kot... pójdzie 
sobie, jeśli 
zostawimy go w spokoju.
Jakby w odpowiedzi, jarzące się ślepia przybliżyły się. Dojrzała teraz zarys 
tułowia – długi, 
gibki koci kształt, wyglądający jak przyczajony do skoku.
– Głupia! – krzyknął Macenion. – Wie, że tu jesteśmy! Zaraz skoczy. Zatrzymaj 
go! 
Unieruchom!
Wydało się jej, że zauważyła drgnięcie długiego ogona, takie samo jak u kocurów 
w stodole 
na chwilę przed skokiem na szczura. Nacisnęła pierścień kciukiem i pomyślała: 
„Stój spokojnie, 
kocie”. Zastanawiała się, czy te słowa zadziałają.
– Czy ty...? – spytał ochryple elf.
– Tak – odparła. – Jak to długo...
– Jak długo pozostaniesz skoncentrowana. Trzymaj go w miejscu.
Próbowała się skupić. Żałowała, że nie widzi śnieżnego kota lepiej. Macenion 
zaczął 
buszować w ekwipunku. Bała się spojrzeć w bok. Zmusiła się do ponownego 
spojrzenia na 
niewyraźną kocią sylwetkę. Wtem niszę zalało światło. Podskoczyła.
– Nie patrz – warknął elf. Światło było białe, czyste i na tyle mocne, by 
odsłonić prawdziwe 
kolory. Teraz widziała go dokładnie. Kocie ciało dorównywało długością 
ludzkiemu, barkami 
sięgał jej bioder. Zgodnie z opisem Maceniona miał białoszare futro nakrapiane 
cętkami, które 
przypominały jej powiększone śnieżynki. Uszy zakończone były długimi, białymi 
pędzelkami, 
a pod śnieżną brodą lśniła taka sama krawatka. W czarodziejskim świetle 
Maceniona ślepia bestii 
przybrały bursztynową barwę.
– Jest piękny, Macenionie. To najpiękniejsze...
– Rzuca na ciebie urok – orzekł pewnie. – Wydaje się być piękny, gdyż próbuje 
cię 
zauroczyć.
– Nie może być. Jest... – przerwała, gdy elf zasłonił jej zwierzę. – Co robisz, 
Macenionie?
– Nie bądź głupią, Paks. Zamierzam go zabić.
– Zabić? Ale przecież jest bezradny... nie może się poruszyć, dopóki ja...
– Zgadza się. Po prostu trzymaj go dalej. To moja jedyna szansa...
– Ale to nie w porządku... jest bezbronny... – Koncentracja Paks uległa 
zakłóceniu i śnieżny 
kot natychmiast poruszył się. Dał urwanego w połowie susa, gdy odzyskała nad nim 
panowanie. 
Jej moc i związane z nią ograniczenia znów naruszyły jej skupienie i kot zdołał 
cofnąć się, 
zamachując się masywną łapą na głowę elfa. Ten uskoczył, a Paks na powrót 
unieruchomiła 
zwierzę.
– Niech cię szlag, człowieku! Trzymaj tę bestię albo oboje zginiemy. Gorzej – 
pamiętasz, co 
ci mówiłem? – Obejrzał się na nią gniewnie, po czym wzniósł miecz.
Paks poczuła omywającą jej umysł falę strachu i bólu. To było złe, przerażająco 
złe, ale cóż 
innego mogła zrobić?
– Macenionie – spróbowała znowu, wpatrzona w bursztynowe ślepia kota. – To 
niesłuszne...
– To nie w porządku, żebyśmy skończyli z duszami zaklętymi w śnieżnym kocie, o 
nie – 
burknął. – A tak się stanie, jeśli jeszcze raz się zapomnisz. Jeśli tego właśnie 
chcesz, to proszę 
bardzo.
Spuściła wzrok, zagryzając wargi. Nie była w stanie na to patrzeć, zaraz jednak 
pomyślała, 
że musi. Śnieżny kot nie stawiał oporu – nie mógł – lecz był w stanie wykrzyczeć 
swą wściekłość 
i ból, i zrobił to. Zawodzący krzyk, zakończony niemal ptasim trelem, wycisnął 
jej łzy z oczu. 
Strząsnęła je z rzęs i kamiennym wzrokiem patrzyła, jak Macenion wyciera miecz o 
futro 
martwej bestii. Lekkim krokiem wrócił do ogniska.
– Śnieżny kot. Całkiem niezłe trofeum, nawet jeśli uważasz, że nieuczciwie 
zdobyte. Zedrę 
z niego futro, zanim zamarznie...
– Nie – powiedziała ostro.
– Jak to – nie? Futro śnieżnego kota jest bezcenne ze względu na swą rzadkość – 
zauważyłaś 
chyba, jaki ostrożny byłem przy zabijaniu go, żeby tylko nie uszkodzić...
– Bogowie, Macenionie! – wybuchła Paks. – Zastanawiam się, czy kiedykolwiek 
mówisz 
prawdę! Ośmielasz się szczycić zabójstwem bezradnego zwierzęcia? Tyle samo 
umiejętności 
i odwagi wymagałoby zarżnięcie związanej owcy...
– Nie zauważyłem cię tam...
– Kazałeś mi tu zostać.
– Kazałem ci trzymać go nieruchomo. Mogłabyś mi pomóc, gdybyś umiała myśleć o 
więcej 
niż jednej rzeczy na raz. A tak, omal mnie nie zabiłaś...
– Ja! – Machnęła mieczem. Z pewną satysfakcją zauważyła, jak pospiesznie się 
cofa. – 
Starałam się jedynie ocalić twój honor – i mój – choć nigdy nie 
przypuszczałabym, że elf może 
tak go sobie lekceważyć...
– Nie masz pojęcia o honorze elfów, człowieku! – nadął się Macenion. – Jesteś 
moją 
towarzyszką podróży, związaną przysięga, że będziesz mnie strzegła – jak ja 
obroniłem cię przed 
chwilą – przed wszelkimi niebezpieczeństwami. Przed śnieżnym kotem nie ma 
obrony, cały czas 
próbował cię zaczarować. Czuła, jak gniew roztapia się w chłodzie. Czyżby 
została na wpół 
zauroczona? Czy przez to omal nie złamała przysięgi? Macenion natychmiast 
wykorzystał jej 
zawahanie.
– Nie winię cię – zapewnił ją pospiesznie. – Jesteś człowiekiem, nieprzywykłym 
do magii, 
a to pewnie była pierwsza magiczna bestia, jaką widziałaś. – Pokiwała niechętnie 
głową. – 
Rozszarpałby nas oboje i ucztował wiele dni, zniewalając nasze dusze, gdybyśmy 
nie zdołali go 
zabić. Albo odpędzić. – Przekrzywił głowę i obdarzył ją przebiegłym uśmiechem. – 
Gdybyś 
o tym pomyślała, miłośniczko zwierząt, po prostu odesłałabyś go.
– Odesłała... odszedłby?
– O tak. Jestem zdumiony, że nie przyszło ci to do głowy, Paksenarrion. Tak 
samo, jak 
odesłałaś Wiatronogiego... ach, prawda. Nie odesłałaś go. Ale mogłaś.
– Czyli nie musiałeś go zabijać! – zawołała rozzłoszczona Paks. – Powiedziałeś 
mi...
– Powiedziałem ci, co moim zdaniem najlepiej zrobić. Zabij – i więcej go nie 
będzie. Odeślij 
– i mógłby wrócić, choć nic nie stało na przeszkodzie, byś nałożyła na niego 
przymus, żeby nas 
unikał. Poza tym, w ten sposób zdobyliśmy cenne futro. – Odwrócił się do swojego 
plecaka 
i wyciągnął krótki, szeroki nóż do obdzierania ze skóry. Paks stanęła pomiędzy 
nim a śnieżnym 
kotem, zobaczył ją, kiedy wstał i zmarszczył brwi.
– Nie pozwolę ci – oświadczyła, walcząc z napływającymi jej do oczu łzami. – 
Powiedziałeś 
mi, że muszę go unieruchomić, gdyż inaczej nas zabije. Skłamałeś. Nie po raz 
pierwszy. Nie 
skorzystasz na tym, Macenionie. Popełniłam błąd, że go sparaliżowałam – to 
najgorsza rzecz, 
jaką zrobiłam. Nie pozwolę ci na więcej.
– Chcesz powiedzieć, że zmarnujesz doskonałe futro – z zimowym włosiem – tylko 
dlatego, 
że nie pomyślałaś o odprawieniu go?
– Nie – ponieważ mnie okłamałeś. – Paks cofała się ostrożnie, dopóki nie 
zawadziła obcasem 
o ciało kota. Obróciła się i jednym silnym pchnięciem wyrzuciła je na zewnątrz.
– Jesteś upartym głupcem – rzucił Macenion, lecz bez gniewu, którego się 
obawiała. – Złota 
za nie wystarczyłoby nam na miesiąc dostatniego życia. Ale... – Wzruszył 
ramionami. – 
Rozumiem, że coś to dla ciebie znaczyło. Nie stój już tam, bo zamarzniesz. Nadal 
musimy jutro 
przebyć przełęcz.
Schronienie opuścili nie nazajutrz, lecz dopiero następnego ranka. Świt wstał 
różowy, prawie 
wcale nie wiało, a wśród zasp nie było widać niczego, co przypominałoby truchło 
śnieżnego 
kota. Rozmawiali ze sobą niewiele – o ognisku, opiece nad końmi i zwijaniu 
obozu. Wędrowali 
przez błękitny i bladoróżowy świat, rzucając na szlak za sobą błękitnoczarne 
cienie. Po przebyciu 
przełęczy Paks zobaczyła nie bezkresne lasy Ośmiu Królestw, na co miała 
nadzieję, lecz kolejne 
wzniesienia i głębokie doliny. Daleko w dole zbocza porastał las. Gdzieś w 
oddali kończyły się 
góry. Miała nadzieję, że tam dotrą.
Rozdział czwarty
Od zabicia śnieżnego kota Paks nie sypiała zbyt dobrze. Pomimo sarkastycznych 
zapewnień 
Maceniona miała poczucie, że zhańbiła swój miecz i pierścień, którego użyła. 
Została tylko 
dlatego, że nie dysponowała innym przewodnikiem. Teraz jednak, gdy przez leśną 
przecinkę 
przedostali się do kolejnego wąskiego parowu, zaczęła rozważać, czy nie powinni 
się rozstać. 
Tutaj, mając za plecami masyw gór, z pewnością sama znajdzie dalszą drogę na 
północ.
– Cóż, w rzeczy samej... – zaczął Macenion tonem sugerującym oczekiwanie na 
pytanie, o co 
mu chodzi.
– No dobrze, o co ci chodzi? – Przystanęła, sprawdzając podkowy kuca.
– To właśnie miałem nadzieję znaleźć – właściwą dolinę. Przyjrzała się parowowi 
i w jego 
najszerszym miejscu dostrzegła stertę kamieni.
– Kolejne ruiny? – zapytała krótko.
– O wiele ważniejsze – odrzekł. Uśmiechał się od ucha do ucha, a gdy poczuł na 
sobie jej 
wzrok, puścił do niej oko. – Czyż nie mówiłem, że w tych górach można znaleźć 
skarby?
– Mówiłeś dużo różnych rzeczy. – Odwróciła się do Gwiazdy, poprawiając popręgi.
Westchnął.
– Daj spokój, nie bądź męcząca. Masz nowy miecz i... Wiedziała, że Macenion 
rozstał się 
z wykutym przez elfy ostrzem tylko dlatego, by uśmierzyć jej gniew wywołany 
niepotrzebnym 
zamordowaniem śnieżnego kota. Miecz dobrze leżał w dłoni – był o wiele lepszy od 
tego, który 
sobie kupiła – nadal jednak czuła się oburzona całym zajściem. I nie zamierzała 
manifestować 
wdzięczności.
– I twierdzisz, że będzie tego więcej, jak zwykle oczekując ode mnie ochrony, 
zgadza się?
– Będę potrzebował twojej pomocy. – Westchnął powtórnie. – Paks, przepraszam za 
śnieżnego kota. Nie sądziłem, że tak to odbierzesz...
– Pomyślałabym, że elf także...
– A więc zdradziło mnie ludzkie dziedzictwo. Nie pierwszy raz. Przynajmniej 
wysłuchaj 
mnie, nim porzucisz w gniewie.
Rozejrzała się po porośniętych lasami zboczach. Miała wrażenie, że dostrzegła 
niewyraźną, 
prowadzącą na południe ścieżkę, poznała już jednak pozorne szlaki, które 
pojawiały się, znikały 
i krzyżowały ze sobą. Wzruszyła ramionami i wbiła wzrok w ruiny, pozwalając 
Macenionowi 
mówić.
– To zakazana dla elfów dolina. Powiedział mi o niej kuzyn mojej matki, 
tłumacząc, jak ją 
znaleźć. Wspomniał też o drogach, pozwalających ją ominąć. Lecz znajduje się tu 
ogromny skarb 
– opowieści nie pozostawiają co do tego żadnych wątpliwości – w większości 
magiczny. 
Wydarzyło się tutaj coś, o czym elfy nie chcą mówić. Dlatego właśnie odeszły, by 
nigdy już nie 
wrócić.
– Mieszkały tu elfy? – Paksenarrion zmarszczyła brwi. – Myślałam, że zamieszkują 
lasy, 
a nie kamienne budowle.
– To prawda, że miasta elfów otoczone są przez drzewa i wodę, niemniej składają 
się one 
z budynków.
Wbrew sobie poczuła zainteresowanie.
– W takim razie, co się tutaj stało? Dlaczego elfy odeszły?
– Nie wiem. – Odpowiedź padła tak szybko, że nie uwierzyła w nią i przeszyła 
Maceniona 
ostrym spojrzeniem. Rozłożył ręce. – To prawda: nie wiem. Podejrzewam coś, ale 
nie mam 
pewności. Utrzymują, że nie chcą wrócić, ponieważ dolinę nawiedza wielkie zło, 
lecz jestem 
prawie pewny, że zwyczajnie nie lubią przyznawać się do popełnionych błędów.
– Byłeś także pewny, że kamienie strażnicze nie zadziałają – przypomniała mu. 
Skrzywił się.
– To co innego – odparł lekkim tonem. – To były ludzkie artefakty. Te stworzyły 
elfy. Moja 
elfia krew wyczuje prawdę, a magia umożliwi bezpieczne przejście tam, gdzie 
innym groziłoby 
niebezpieczeństwo. – Poklepał torbę zawierającą jego magiczne wyposażenie. 
Paksenarrion 
milczała. – A ukryte tutaj skarby warte są ryzyka. Elfia broń, Paks, różdżki i 
zwoje – słyszałem 
o nich. Wszystkie porzucone podczas ucieczki. Moi krewni... z prawdziwą 
niechęcią wyrażam się 
niepochlebnie o elfach, ale nie są zbyt szczodrzy, jeśli chodzi o swoje dzieła. 
Uważam, że mam 
prawo do wszystkiego, co tam znajdę. – Kiwnął głową w stronę ruin.
– A co z tym złem?
– Dlatego właśnie tak długo czekałem. Po pierwsze, moja moc jest obecnie 
znacznie większa 
– wiele lat spędziłem na nauce i ćwiczeniach, poznając kilka naprawdę potężnych 
zaklęć. – 
Pokazał jej skraj wypolerowanej tuby na zwoje. – A teraz podróżuję w 
towarzystwie bardzo 
doświadczonego i sprawnego wojownika – twoim.
– Rozumiem.
– Jestem pewny, że cokolwiek tam spotkamy, nie okaże się godnym nas 
przeciwnikiem.
– Jak myślisz, co tam może być?
– Och, jeśli funkcjonują podziemne przejścia, mogły zająć je jakieś zwierzęta. 
Może ork albo 
dwa. Jeśli chodzi o złą moc... – Machnął ręką. – Gdyby była silna, wyczułbym ją. 
A niczego nie 
zauważam.
Rozejrzała się dokoła. Nic nie czuła. Po doświadczeniu z kamieniami strażniczymi 
sądziła, 
że jest w stanie wykryć zagrożenie. Dla dodania sobie odwagi dotknęła rękojeści 
miecza.
– W takim razie możemy się chyba trochę rozejrzeć. Uśmiechnął się i poprowadził 
ją w dół 
stoku.
Zajęło im to więcej czasu, niż przypuszczała. Szlak, którym szli, znikł wśród 
wielkich 
głazów i w gęstwinie krzaków. Słońce dawno schowało się za szczytami na 
zachodzie, nim 
przebili się przez kolczaste zarośla na torfowisko leżące jeszcze kilka godzin 
marszu od ruin. 
Tych jeszcze nie widzieli, gdyż dno doliny było bardzo nierówne.
– Rozbijmy tu obóz – zaproponowała Paks. – Zanim dotrzemy do ruin, będzie ciemna 
noc. 
Koniom także przyda się odpoczynek. – Gwiazda krwawiła z długiego skaleczenia na 
nodze, 
a Wiatronogi był cały pokryty potem.
– Chyba tak – Macenion wpatrywał się w ruiny. – Szkoda, że nie możemy iść tam ód 
razu, 
ale...
– Nie po ciemku – odparła zdecydowanie. Wzdrygnął się.
– Masz rację. – Siedział cicho, z twarzą zwróconą na zachód, podczas gdy ona 
zbierała 
gałęzie na ognisko. Dotknęła jego ramienia, by rozniecił ogień. Podskoczył.
– Gotowe – wyjaśniła, pokazując chrust.
Rozejrzał się po gęstniejących ciemnościach i odrzucił płaszcz. Podniósł oczy na 
Paks.
– Tej nocy może lepiej byłoby użyć hubki i krzesiwa.
– Ty? Wielki mag? – Odwróciła się do koni. – Myślałam, że jesteś pewny, iż jest 
tu 
bezpiecznie.
– Nie ma sensu afiszować się z naszą tu obecnością... na wszelki wypadek.
– W takim razie w ogóle nie powinniśmy rozpalać ogniska. – Przyciągnęła plecak 
do sterty 
gałęzi. – Nie mam nic przeciwko temu, wiem, że ogień potrafi ściągnąć kłopoty.
– Tak. Wobec tego nie rozpalajmy go. – Owinął się płaszczem i zabrał za 
rozładunek 
rumaka. Paks omiotła spojrzeniem nieckę, gdzie mieli zamiar nocować. Nie miała 
szczególnych 
walorów obronnych na wypadek ataku, którego elf nie wykluczał. Lecz zapytany o 
to odmówił 
przeniesienia się w inne miejsce. Wzruszyła ramionami i wyciągnęła miecz z 
pochwy. Im było 
ciemniej, tym zgrzyt osełki na stali zdawał się być coraz głośniejszy. Gdy 
wreszcie uznała, że 
ostrze jest idealne, zauważyła, jak cicha jest noc.
Obudziła się o świcie, szczyty za nimi dopiero wyłaniały się z mroku. Przez 
chwilę nie miała 
pewności, gdzie jest. Przed oczyma wciąż miała swój sen. Potrząsnęła energicznie 
głową 
i przetoczyła się na bok, bez zdziwienia odkrywając, że ściska w dłoni miecz. 
Spojrzała na 
Maceniona – ciemny kształt w mroku. Poruszył się? Zawołała go cicho po imieniu.
– Idę! – zawołał i zerwał się na równe nogi. – Przepadnij, ohydna... – Usłyszała 
westchnienie 
i dodane zmienionym głosem: – Co to było, na bogów elfów i ludzi?
Nie wiem. Myślałam, że się budzisz, więc zawołałam cię, a ty skoczyłeś...
– Sen. – Usłyszała jego kroki na trawie. – Musiałem śnić.
– Jaki sen? – Czyżby to było nawiedzone, zsyłające sny miejsce? Jej był bardzo 
rzeczywisty.
– To było... trudno powiedzieć. Czułem coś... prawie jakby... – Przerwał na 
dłuższą chwilę. 
Paks próbowała dojrzeć w półmroku jego twarz, lecz bez powodzenia.
– Ja też śniłam – powiedziała w końcu. – Jakiś, nie wiem, jak go nazwać... jakiś 
duch, 
przypuszczam, że uwięziony – wzywał pomocy...
– Tak – i czułaś tam żółtą, cuchnącą złem chmurę? – Głos Maceniona wyraźnie się 
ożywił.
– Nie widziałam żadnej chmury – odrzekła – tylko jakąś wysoką postać w żółtej 
szacie 
i z laską. Zastanawiałam się, czy to nie elf.
– Kimkolwiek był, to na pewno nie elfem. Musiałem dostrzec aurę jego mocy, 
podczas gdy 
ty widziałaś fizyczną formę. Tak czy owak, emanowało z tego zło i... – przerwał, 
jakby szukał 
odpowiedniego słowa. – Nie potrafię tego określić – powiedział w końcu. – 
Powinienem 
wiedzieć, co nas wzywało. Miało coś wspólnego z elfami i miejscami długo przez 
nich 
zamieszkiwanymi. Potrzebuje naszej pomocy.
– Więc to zesłany sen – orzekła. – A nie nasz własny.
– Tak, z całą pewnością – przytaknął elf. – Pytanie brzmi...
– Kto go na nas sprowadził.
– Nie, nie to mnie martwi. Pytanie brzmi: co robimy? Wiem, co powinniśmy zrobić, 
ale...
– Wciąż chcę się dowiedzieć, kto jest nadawcą tego przesłania.
– Jeden z bogów, rzecz jasna. Zapewne Sertig albo Adyan. Któż inny?
– Ta... istota? Ta, która potrzebuje naszej pomocy? Może chcieć, żebyśmy 
przyszli, toteż 
przemówiła do nas poprzez sen.
– Nonsens. Gdyby była wystarczająco silna, by tego dokonać, nie potrzebowałaby 
naszej 
pomocy przeciwko zwykłemu czarodziejowi lub magowi.
– No, nie wiem... – Z jakichś względów nie uwierzyła wyjaśnieniom Maceniona. 
Pomylił się 
już tylokrotnie. Nie po raz pierwszy żałowała, że nie wie więcej o świecie poza 
Kompanią 
Księcia. Dopóki jej nie opuściła, nie zdawała sobie sprawy, jak mało nauczyła 
się przez trzy lata 
żołnierki. Elf mógł sam wyczarować ten sen, by upewnić się, że wejdzie do tych 
ruin. 
Odepchnęła tę myśl. Nie miała wyboru, dopóki na dobre nie opuszczą gór – 
Macenion był 
jedynym dostępnym przewodnikiem. Jej dłoń odszukała drogę do sakiewki z 
medalionem Canny. 
Powstrzymała się przed wydobyciem go i pochyliła nad zwijanym kocem.
– W twoim śnie... czy ta istota... oferowała ci skarby? – Elf także zajął się 
pakowaniem.
Przytaknęła, zaraz uświadomiła sobie jednak, że jest jeszcze zbyt ciemno, by 
mógł dostrzec 
jej gest, więc odpowiedziała:
– Tak. Nie rozpoznałam wszystkiego, lecz oręż i zbroja były piękne.
– Nie zaszkodzi rzucić okiem... – mruknął niemal błagalnym tonem.
Pomimo niepokoju roześmiała się.
– Nie, przypuszczam, że nie. Nie martw się, Macenionie, twoja najemniczka wciąż 
tu jest 
i nie zamierza cię opuszczać. Jestem na to zbyt lojalna. Mam jedynie nadzieję, 
że naprawdę 
dysponujesz mocą, by poradzić sobie z magią, którą możemy tam napotkać.
– Tak sądzę. Jestem tego pewny – lecz tym razem w jego głosie nie było słychać 
zwykłej 
zarozumiałości.
* * *
Dotarcie do ruin zajęło im cały poranek. Gdy znaleźli się bliżej, rozpoznała w 
porośniętym 
trawą pagórku obronny wał. Przeszli przez obramowaną kamieniami wyrwę będącą 
kiedyś 
bramą. Pomimo osmalenia widać było na nich ozdobne rzeźbienia. Paks stanęła, 
podziwiając 
zawiłe wzory. Ocknęła się dopiero, czując na ramieniu dotyk Maceniona.
– Taka jest właśnie ich rola – oświadczył z uśmiechem. – Elfy wykorzystują wzory 
do 
zdobycia kontroli. Prawda jest taka, że to elfy nauczyły ludzi tworzyć wzorce z 
kamieni 
strażniczych. Na wszelki wypadek lepiej nie pozwalaj sobie na wpatrywanie się w 
żadne ocalałe 
dekoracje.
Poczuła, jak się czerwieni, zakłopotana. Bez słowa podążyła za Macenionem w głąb 
ruin, nie 
zdejmując dłoni z rękojeści miecza.
Po budowlach zostały jedynie nieregularne pagórki porośnięte trawą i chwastami. 
Tu 
i ówdzie przezierały odłamki kamienia, ostało się jeszcze kilka drzwi, spowitych 
pędami 
bluszczu. Choć słyszała w oddali ptasi śpiew, w samych ruinach panowała cisza. 
Na pagórkach 
nie wygrzewały się jaszczurki. W jeżynach nie kryły się króliki. Macenion 
poruszał się prawie 
tak ostrożnie, jakby Paks sobie tego życzyła, przystając przy każdym pagórku i 
rozglądając się 
uważnie przed pokonaniem kolejnej otwartej przestrzeni. Im głębiej brnęli w 
ruiny, tym cisza 
stawała się bardziej przytłaczająca. Konie stąpały po darni, nie czyniąc hałasu 
podkowami. Paks 
wolała się nie odzywać. Zatykało ją, ale nie kaszlała. W końcu Macenion uniósł 
rękę, 
zatrzymując ich. Obejrzał się na nią, zauważyła, że miał niezwykle bladą twarz. 
Z trudem 
przełknął ślinę i wyszeptał:
– Tutaj zostawimy konie. Nie odbiegną. Mają tu trawę i fontannę. Obłożę je także 
zaklęciem.
Teraz, gdy cisza została zmącona, Paks odzyskała zdolność mowy, choć nadal 
przychodziło 
jej to z trudem.
– Czy wiesz, jak odnaleźć to, czego szukamy?
– Tak. Tak sądzę. Spójrz tam – wskazał jeden z pagórków przed nimi. Paks 
zauważyła, że 
pod gąszczem bluszczu i kwitnących jeżyn (kwitnących? o tej porze roku?) 
znajdowała się 
nienaruszona, okrągła budowla z kolumnami i baniastą kopułą. Przed budynkiem 
błyszczała tafla 
wody w fontannie marszcząca się jakby pod muśnięciem lekkiego wietrzyku. – 
Słyszałem o tej 
budowli znajdującej się w samym sercu ruin – ciągnął. – Prowadzą z niej 
korytarze do krypt 
poniżej i innych budynków. Jestem pewny, że istota, której mamy pomóc, uwięziona 
jest gdzieś 
pod ziemią, a tędy wiedzie najpewniejsza droga na dół.
Zmarszczyła brwi.
– Skoro tak, znają ją również inni. Na przykład wróg tej istoty. Wolałabym nie 
korzystać 
z tak dobrze znanego wejścia.
– Boisz się? – Oblicze Maceniona wykrzywił kpiący grymas. Zerknął na jej miecz, 
po czym 
powrócił spojrzeniem do twarzy.
Stłumiła gniewną replikę.
– Nie – odrzekła spokojnie. – Nie bardziej niż ty, sądząc po twej bladej gębie. 
Lecz 
sprowadziłeś tu sobie żołnierza ze względu na jego żołnierskie umiejętności, a 
już na pierwszej 
wyprawie nauczyłam się, że nie należy korzystać z wejścia, którego użycia 
spodziewa się 
nieprzyjaciel. Przynajmniej, jeśli chcesz dożyć podziału łupów.
Tym razem zaczerwienił się Macenion. Skrzywił się.
– Cóż, to jedyna droga w dół, którą wiem, jak znaleźć. Poza tym ją właśnie 
ukazano mi we 
śnie.
– Czy w twoim śnie oboje tędy szliśmy? – A jak inaczej?
– Nie pomyślałeś, że możemy potrzebować tylnej straży?
– Po co?
– Po co? – Przyjrzała się mu. – Czy ty nie masz żadnego doświadczenia? 
Przypuśćmy, że ta 
zła istota zna inną drogę na powierzchnię. Może pójść za nami i zaatakować nas 
od tyłu lub 
uwięzić pod ziemią.
– Och, jestem pewny, że nie zrobiłaby tego... nie mogłaby...
– Tak samo, jak byłeś pewny innych rzeczy? Nie, Macenionie, nie zejdę na dół, 
zanim nie 
dowiem się więcej. Twoja magia z pewnością może nam coś ukazać albo zabezpieczyć 
tyły.
Zamyślił się.
– Mogę coś wymyślić, skoro tak nalegasz. W sumie, tak będzie lepiej... – Wsadził 
rękę pod 
tunikę, po czym zmierzył Paks ostrym spojrzeniem. – Mogłabyś rozejrzeć się 
trochę po okolicy... 
może coś przeoczyłem...
– Wolałabym, żebyś przestał się tym martwić. Nie jestem czarodziejem i nie 
byłabym 
w stanie wykorzystać niczego, co tu zobaczę.
Wyprostował się.
– To kwestia zasad.
Prychnęła, lecz odeszła kawałek. Postanowiła zdjąć bagaż z Gwiazdy i przejrzeć 
go, czy nie 
będą chcieli zabrać czegoś pod ziemię. Macenion w ogóle o tym nie pomyślał. 
Przetrząsając juki, 
kolejny raz złapała się na myśli, co robi, podążając za taką osobą. Nie podobał 
się jej pomysł 
schodzenia pod ziemię w nieznane miejsce, na spotkanie nieznanych 
niebezpieczeństw. 
Zwłaszcza z kimś takim jak Macenion. Być może z drużyną z Kompanii Księcia, ale 
z jednym 
półelfem? Zaraz jednak powróciła do niej scena ze snu: po zwycięskiej walce 
przyjmowała trybut 
od tych, którzy poprosili ją o pomoc – nową broń doskonałej roboty i 
czarodziejską zbroję. 
Honor, chwała, reputacja wojownika. Potrząsnęła głową, odganiając te wizje. Jak 
powiadał 
Stammel, szansa na chwałę – to szansa na nieprzyjemną śmierć. A jednak opuściła 
Kompanię, by 
szukać przygód, sławy i okazji do walki w sprawach takich jak ta właśnie. Czy 
mogła nie 
skorzystać z szansy? Potrzebne jej zdaniem rzeczy odłożyła na bok, a resztę 
spakowała w mały 
tobołek.
– Będziemy potrzebować czegoś do oświetlenia drogi – przemówił znienacka 
Macenion. – 
Wykorzystywane przez elfy źródła światła mogą nie działać, a ja nie chcę używać 
magii, jeśli nie 
będzie takiej potrzeby. – Przejrzał własny bagaż. – To powinno wystarczyć. Olej, 
świece i – tak, 
mogę rzucić czar, chroniący nasze plecy przed kłopotami – przynajmniej nas 
ostrzeże. Raczej nie 
będziemy tam tak długo, ale lepiej weźmy jedzenie i wodę.
– Co z fontanną? Jest bezpieczna?
– Tak myślę. Sprawdź. – Podał jej manierkę. Zmarszczyła brwi.
– To dzieło elfów. Sam ją sprawdź.
– Cóż za dzielna wojowniczka! Bardzo dobrze. – Zanurzył manierkę w baseniku. Nic 
się nie 
stało. – Widzisz? Zwykła woda.
– To dobrze. – Paks także napełniła butlę, po czym napiła się bezpośrednio z 
fontanny. Woda 
była zimna i miała lekko mineralny posmak. Choć wydawała się idealnie czysta, 
nie widziała 
dna. Nie wiedzieć czemu, po ugaszeniu pragnienia nie zastanawiała się dłużej, 
czy udać się za 
Macenionem pod ziemię.
Elf przeprowadził ją przez gąszcz pnączy do budynku. Dopiero teraz zauważyła, że 
kopułę 
podziurawiono licznymi świetlikami o ozdobnych, metalowych obramowaniach. Ściany 
w środku wyłożono wielobarwnymi kamieniami tworzącymi oszałamiająco bogate 
wzory. 
Podłogę pokrywała mozaika chłodnych szarości i miękkich zieleni utworzona ze 
zwykłych 
otoczaków troskliwie dobranych pod względem rozmiarów i kształtu.
– Oto jest – obwieścił Macenion, wskazując znajdujący się na środku podłogi krąg 
ciemniejszych kamieni.
– Co?
Zrobił zadowoloną minę.
– Drzwi – droga do środka. – To?
– Tak. – Wyciągnął krótką, czarną różdżkę. Paks wbiła wzrok w ziemię, bardziej 
wystraszona, niżby chciała przyznać. Coś zasyczało, a gdy zerknęła szybko na 
krąg, już go nie 
było. Dziura w podłodze odsłaniała kręcone schody. Na kamiennych stopniach 
leżała gruba 
warstwa kurzu.
Wzięła głęboki wdech.
– Myślisz, że jesteśmy pierwsi, którzy tędy schodzą? Pierwsi, których poproszono 
o pomoc?
– Nie wiem. Pewnie nie. Tylko czarodziej mógłby znaleźć to zejście. Może inni 
nie potrafili 
tego dokonać i odeszli. Zostań tu przez chwilę, a ja zerknę na dół. – Ostrożnie 
postawił stopę na 
pierwszym stopniu. Nic się nie stało. Zszedł niżej i pochylił się, by zajrzeć 
pod podłogę. 
Obejrzała się za siebie, na wpół przekonana, że ujrzy podążające ich śladem 
monstrum, 
zobaczyła jednak tylko podchodzącego do fontanny rumaka Maceniona. Usłyszała 
siorbanie. 
Gdy wróciła spojrzeniem do otworu, elf właśnie wchodził z powrotem. – Niżej 
sklepienie jest 
wyższe, nie będziemy mieć z tym żadnych kłopotów. Nic nie naruszyło kurzu. 
Jedynym 
problemem jest szerokość schodów: mieści się na nich tylko jedna osoba naraz.
Zdusiła ostatnie wątpliwości odnośnie roztropności całego przedsięwzięcia i 
uśmiechnęła się 
do swego towarzysza.
– Przypuszczam, iż wolałbyś, żeby to wojownik szedł pierwszy, co? Cóż, nie mogę 
sama 
uważać na moje plecy, wkrótce przekonam się, kto za mną idzie. – Mówiąc, dobyła 
miecz. – Na 
wszelki wypadek wyjmę to. Co ze światłem? Czy muszę nieść pochodnię albo świecę?
– N-nie – odparł, usuwając się jej z drogi. – Jest tam światło.
– Jakiego rodzaju?
– Nie jestem pewny. Może wykorzystywane przez elfy. Wystarczająco dużo, by 
dobrze 
widzieć.
– Co będzie, jeśli zgaśnie? Lepiej miej w pogotowiu jakiś ogień, Macenionie.
– Czemu miałoby zgasnąć, skoro paliło się tak długo? Och, w porządku – 
odpowiedział na jej 
pełne niesmaku spojrzenie. – Jesteś taka podejrzliwa...
– Żyję – mruknęła – i tak ma pozostać.
– Jako wojowniczka? Poszukiwaczka przygód?
– Niektórzy tak robią – stwierdziła, rozpoczynając schodzenie. – A z tego, co 
słyszałam, 
parające się tą profesją osoby są bardzo podejrzliwe. Czarodzieje także.
Schody zakręcały stromo w prawo, pod podłogę. Odkryła, że wcale nie musi się 
schylać, gdy 
o tym myślała, przypomniała sobie, że elfy są generalnie wyższe od ludzi. Jak 
wzrokiem sięgnąć, 
klatkę schodową wypełniało światło – łagodne, białe, bez żadnego widocznego 
źródła. Raz 
obejrzała się za siebie i zobaczyła wyraźnie odciśnięte ślady, jakie zostawiała. 
Macenion szedł 
kilka stopni za nią. Po pierwszym zakręcie stopnie nie były już takie strome. 
Popatrzyła na elfa 
i przypomniała sobie o zaklęciu, jakie miał rzucić na ich tyły.
– Co tam zrobiłeś? – zapytała cicho, kiwając głową w stronę powierzchni.
– Pozostawiłem otwarte – oparł. – Gdybym zamknął wejście, a coś by mi się 
przydarzyło, nie 
wydostałabyś się. Obłożyłem je jednak zaklęciem, które powinno odstraszyć 
każdego, kto 
chciałby z niego skorzystać. Na wszelki wypadek rzuciłem także drugi czar, 
zaalarmuje nas, 
gdyby jednak ktoś się przedarł.
Wywarło to na Paks wrażenie. Miała nadzieję, że zadziała.
– Wiesz, jak głęboko zejdziemy?
– Nie. Na dole powinien być rozległy hol.
Szła przed siebie. Niepokoiło ją tajemnicze światło. Niepokoiła ją cisza. Dłoń 
pociła się na 
rękojeści miecza i to także ją niepokoiło. Nic się nie działo, żadnego 
zagrożenia, a jednak 
oddychała płytko, niczym rekrut przed pierwszą bitwą. Skupiła się na konstrukcji 
klatki 
schodowej: jasnoszarych stopniach i nieco ciemniejszych kamieniach na ścianach i 
suficie. 
Powierzchnia stopni była żłobkowana, a gdy dotknęła ściany, odkryła zawiły wzór. 
Pamiętając 
ostrzeżenie Maceniona, natychmiast zabrała palce. Obejrzała się przez ramię. Elf 
także trzymał 
dłoń na ścianie. Gdy poczuł na sobie jej wzrok, uśmiechnął się.
– Ta dekoracja pełni także funkcje informacyjne – powiedział. – Część potrafię 
odczytać, 
choć musiałbym spędzić tutaj wiele czasu, by odcyfrować wszystko. Lecz dla 
mieszkańców był 
to sposób zorientowania się, jak nisko zeszli. – Przesunął ręką po pobliskim 
murze. – Na 
przykład tutaj mamy fragment dawnej pieśni: Jazda Torre’a. Znasz ją?
Przytaknęła.
– Czy to ten Torre od Naszyjnika Torre’a?
– Oczywiście. Słyszałaś tę historię?
– Tak. – Odwróciła się i podjęła schodzenie. Warstwa kurzu nie wyglądała tu na 
grubszą, 
a brak zmian oświetlenia i cisza utrudniały jej ocenę pokonanego dystansu. W 
końcu, zamiast 
krzywizny ściany, ujrzała przed sobą otwartą przestrzeń. Czekając na ostatnim 
stopniu na 
Maceniona, lustrowała wzrokiem wybrukowaną zakurzonymi, kamiennymi płytami salę. 
Pomimo oświetlającego rozległy hol blasku nie było widać mocno od nich 
oddalonych ścian.
– Oto Zimowy Hol, jak sądzę – oznajmił Macenion, wyglądając ponad ramieniem 
Paks. – 
Naprzód, Paksenarrion.
– Mam pozwolić, by coś czającego się za drzwiami ucięło mi głowę? Zachowajmy 
ostrożność. – Odpięła puklerz i sięgnęła po laskę Maceniona.
Odsunął ją.
– Po co? Westchnęła.
– Pamiętasz, co przed chwilą powiedziałam o drzwiach? Lepiej stracić kawałek 
drewna niż 
moją głowę.
– Och, w porządku. – Podał jej niechętnie kostur. Paks przywiązała szybko tarczę 
do jednego 
końca i wystawiła ją przez drzwi. Nic się nie stało. Cofnęła laskę, oddała ją 
elfowi, wsunęła 
ramiona w uchwyty puklerza i prześlizgnęła się szybko przez otwór wejściowy, nie 
odrywając 
pleców od muru.
Stanęła w ogromnym, pustym holu oświetlonym w ten sam tajemniczy sposób co 
schody. 
Rozciągał się daleko w obie strony od drzwi. Po meblach nie zostało śladu, a 
posadzkę pokrywał 
gruby kurz. Wysoko w górze majaczyło zawiłe żebrowanie łukowego sklepienia. 
Takiej 
kamieniarskiej roboty Paks w życiu nie widziała. Ukryte między ciemniejszymi 
żebrami wzory 
z wielobarwnych kamieni sprawiały wrażenie, że mają nad głowami las.
– To jest... piękne – szepnęła, nie zdając sobie z tego sprawy. Chociaż raz 
Macenion nie 
przybrał tonu wyższości.
– To... sam nigdy czegoś takiego nie widziałem. Kiedyś zasiadał tu Wielki Król, 
ale nawet 
nie wyobrażałem sobie... – Zrobił parę kroków w głąb sali i spojrzał na 
pozostawione ślady. – 
Z pewnością nikt nie naruszył spokoju tego miejsca przez wiele lat – być może od 
czasów, gdy je 
porzucono.
W końcu sali, po prawej stronie, Paks wypatrzyła ciemniejszą niszę.
– Co to takiego?
– To powinno być przejście do innych korytarzy. Nie potrafię tylko zrozumieć, 
czemu nie ma 
tu żadnych znaków. – Zatrzymał się i pokręcił głową. – Stojąc tutaj, niczego nie 
odkryjemy. 
Niech pomyślę...
Przyglądała się ścianom. Na końcu sali z lewej strony znajdowało się 
podwyższenie, do 
którego prowadziły cztery stopnie. Otwierało się za nim jakieś łukowe przejście. 
Dostępu doń 
broniły bogato zdobione brązowe odrzwia. W dłuższej ścianie osadzono cztery pary 
masywnych 
drzwi. Po prawej stronie była tylko nisza – o ile jest to, jak twierdził 
Macenion, przejście do 
innych pomieszczeń.
– Wiesz, dokąd prowadzą tamte drzwi? – zapytała.
– Przejście za podwyższeniem wiedzie do królewskich apartamentów. Pozostałe – 
nie, do 
licha, zapomniałem. Będziemy musieli to zbadać.
– Będą zamknięte?
– Wątpię. Ale mogły zostać zaczarowane. Na szczęście znam sposób, by sobie z tym 
poradzić. Zacznijmy może od królewskich komnat. Jest szansa, że znajdziemy tam 
coś 
wartościowego.
Poczuła ukłucie.
– Jesteśmy tutaj, by przede wszystkim uratować uwięzioną istotę. Nie sądzę, by 
obłowili się 
tu poszukiwacze skarbów.
– Myślałem, że uda się nam znaleźć coś, co pomoże ją oswobodzić, Paks. To nie 
była zwykła 
chciwość.
Nie przekonał jej. Kręciła głową to w jedną, to w drugą stronę, próbując wyczuć 
właściwą 
drogę. Czyżby odczuła przyciąganie z prawej strony? A może od drzwi na wprost 
niej? A jeśli 
nawet, to czy pochodziło ono od istoty, której chcieli pomóc, czy od jej wroga? 
Potrząsnęła 
głową i zobaczyła, że Macenion zbliża się do drzwi do królewskich apartamentów. 
Wrażenie 
zagrożenia spotęgowało się. Dotarł już do podwyższenia.
– Macenionie! Nie! – Jej okrzyk zdumiał ją tak samo, jak jego.
Okręcił się na pięcie i spojrzał na nią. – Co?
– Nie idź tam. – Była absolutnie pewna niebezpieczeństwa. Błyskawicznie zjawiła 
się u jego 
boku i ściszyła głos. – To błąd, jestem tego pewna. Jeśli tam pójdziesz, to...
– Paksenarrion, nie jesteś wieszczką. Zapewniam cię, że w królewskich komnatach 
możemy 
znaleźć cenne wskazówki co do uwięzionego tu ducha. A już na pewno uzyskamy 
informacje 
o rozkładzie podziemnych korytarzy.
– Możliwe, niemniej będziesz żałował, jeśli otworzysz te drzwi.
Przyjrzał się jej uważniej.
– Czy otrzymałaś jakąś wiadomość? Od... boga lub kogoś takiego?
– Nie wiem. Jestem jednak pewna, że nie powinieneś tam iść. Mogę nie być 
wieszczką, 
Macenionie, ale miewałam już wcześniej takie przeczucia i zawsze okazywały się 
słuszne.
– Ty? Wojowniczka? – uniósł brwi.
– Tak, wojowniczka! Bogowie, Macenionie, trzymanie miecza w ręku nie oznacza, że 
nie 
mam niczego pomiędzy uszami. Jeśli otrzymuję ostrzeżenie, słucham go.
– Szkoda, że nie powiedziałaś mi wcześniej o swych specjalnych umiejętnościach. 
Trudno 
mi w nie uwierzyć, skoro do tej pory ich nie zauważyłem. – Obdarzył ją pełnym 
wyższości 
uśmiechem. – Dobrze więc, skoro jesteś taka pewna... Będziemy poruszać się po 
podziemiach 
prowadzeni twoją intuicją. Możliwe, że zamieniasz się w paladynkę czy coś w tym 
guście.
Zgromiła go wzrokiem, rozgniewana tak, że gotowa go była uderzyć, lecz uspokoiła 
się, 
widząc, iż odchodzi od podwyższenia. Elf rozejrzał się po holu.
– Które drzwi proponujesz, skoro nie spodobał ci się mój wybór?
– Co z niszą? – spytała – lub środkowymi drzwiami na dłuższej ścianie?
Wzruszył ramionami.
– To dla mnie bez znaczenia. Czemu nie nisza? Jest najdalej od miejsca, którego 
tak się 
obawiasz. – Zaczerwieniła się, lecz zachowała spokój, gdy razem przemierzali 
salę.
Nisza okazała się głębsza, niż na to wyglądała, światło było zwodnicze. Wewnątrz 
osadzono 
dwie pary drzwi z brązu. Na jednych wyobrażono drzewo, drugie pokryte zostało 
przeplatającymi się liniami okalającymi wieloramienne gwiazdy. Macenion obejrzał 
się na nią.
– Masz jakieś przeczucia odnośnie tych drzwi? Osobiście wybrałbym gwiazdy – to 
święte 
symbole elfów.
Wolałaby skorzystać z tych z drzewem, nie wyczuwała jednak od drugich żadnego 
zagrożenia. W obliczu kpiącego uśmiechu elfa wolała nie forsować własnych 
upodobań.
– Mogą być. Nie mam nic przeciwko nim. – Widząc, że Macenion po prostu przed 
nimi stoi, 
zapytała po chwili ostro: – Nie zamierzasz ich otworzyć?
– Jak tylko wymyślę, jak to zrobić. Są zamknięte zaklęciem’ – jeśli położysz na 
nich rękę, 
wylądujesz na podłodze. Dziwi mnie, że twoja intuicja niczego ci nie podpowiada.
Zastanowiło ją to i uznała, że miewa przeczucia dotyczące tylko poważnych 
zagrożeń. Nie 
odezwała się jednak, tylko obróciła, by mieć oko na resztę pomieszczenia.
Kiedy spojrzała na podwyższenie, wydało się jej, że widzi słabą poświatę wokół 
znajdujących się za nim drzwi. Zerknęła na pozostałe drzwi w sali. Nie zmieniły 
wyglądu. Gdy 
wróciła spojrzeniem do podwyższenia, poświata była intensywniejsza. Miała 
nieregularny kształt 
i zdawała przesączać się przez szczeliny wokół drzwi.
– Macenionie!
– Co znowu?! – Obrócił się do niej ze złością. Wskazała na podwyższenie. – Nic 
nie widzę... 
Bogowie! A to co takiego?
– Nie wiem. Nie podoba mi się to. Czy stanąłeś na podwyższeniu?
– Nie. Krzyknęłaś i ja... może dotknąłem stopą pierwszego stopnia.
– Mam nadzieję, że nie. Jest coraz jaśniejsza.
– Widzę. Ciekawe, czy to... Na Orphina, lepiej, żeby wyszedł mi ten czar.
– Co to jest?
– Nie teraz! Obserwuj to. Powiedz mi, kiedy pokona połowę sali.
– Co mogę zrobić, żeby to powstrzymać?
– Jeśli to jest to, co myślę, to absolutnie nic. Pozwól mi pracować.
Paks odwróciła się, by obserwować tajemniczy lśniący kształt powiększający się 
zwolna na 
jej oczach. Zdawał się rozprzestrzeniać, dorównując już szerokością 
podwyższeniu, spowalniając 
jednocześnie swój ruch naprzód. Początkowo bez trudu przez niego widziała, w 
miarę jednak, jak 
się powiększał i gęstniał, zasłonił drzwi za sobą. Czuła, jak się poci. Jej 
intuicja była słuszna, lecz 
czym była ta rzecz? Z pewnością istniał sposób walki z nią.
Mgła sięgnęła zewnętrznej krawędzi podwyższenia. Za plecami usłyszała mamrotanie 
Maceniona, a po chwili słaby syk i ciche puknięcie. Elf zaklął cicho i podjął 
mamrotanie. 
Jaśniejący kształt pokrył już całe podwyższenie i zaczął rosnąć. Powolutku 
wypełniał przestrzeń 
nad podium, sięgając od drzwi do najniższego stopnia oraz od kamiennych płytek 
po baldachim. 
Po zajęciu całej przestrzeni blask zaczął narastać. Zdawał się być coraz 
bardziej materialny, 
jakby nabierał ostatecznej formy. Paks prawie rozpoznała kształt, do którego 
zmierzał, kiedy 
triumfalne „nareszcie!” Maceniona zakłóciło jej skupienie.
– Chodź, Paks. Szybko! – Złapał ją za ramię i popchnął przez dopiero co otwarte 
podwoje, 
oglądając się za siebie. – Wielki Orphinie, toż to... Prędko!
Oderwała wzrok od błyszczącego kształtu i przemknęła przez szparę za Macenionem. 
Czekał 
po drugiej stronie, by natychmiast naprzeć na ciężkie skrzydła. Z holu rozległo 
się dziwaczne 
syczenie.
– Pomóż mi je zamknąć! – Jeszcze nigdy nie wyglądał na tak przerażonego. Ona 
także 
natarła na drzwi. Macenion szukał czegoś nerwowo w sakiewce. Wierzeje nie 
chciały się 
domknąć, zupełnie jakby coś naciskało je z drugiej strony. – Nie daj się im 
otworzyć – 
przestrzegł ją. – Jeśli się przedostanie, jesteśmy martwi.
– CO to jest?
– Nie teraz! Próbuję... – Nagle odchrząknął i rozpoczął recytację w nie znanym 
Paks języku. 
Wtem poczuła silne pchnięcie z drugiej strony drzwi. – Cholera! To nie to. – 
Powtórzył 
inkantację, Paks ze wszystkich sił przytrzymywała drzwi. Usłyszała gwałtowne 
szczęknięcie 
i poczuła, że nie potrzebuje już siły do barykadowania pomieszczenia. Elf 
odetchnął. – Powinno 
wystarczyć – orzekł. – Tak przypuszczam. Możesz je puścić, Paks.
– Co to było? – Zauważyła, że Macenion nadal jest niespokojny.
– Nie wiem, jak ci to wyjaśnić.
– Postaraj się.
– Rodzaj złego ducha potrafiącego przybrać materialną postać i atakującego 
napastnika, 
zwłaszcza elfy. Zna wiele sposobów walki, a wszystkie nieprzyjemne.
– I miecz nic by nie wskórał? Wybuchnął śmiechem. – Nie.
– Czy to tej istoty szukaliśmy? To ona więzi tamtą?
– Nie. Mało prawdopodobne. Boję się jednak, że może być w przymierzu z jej 
prześladowcą. 
To wydaje się być trudniejsze, niż sądziłem. A już na pewno nie wolno nam 
ryzykować powrotu 
tą drogą na powierzchnię.
– Chyba że zniszczymy tamtego stwora. – Poczuła się lepiej. Okazało się, że 
miała rację, 
ufając intuicji, a nawet taki pozornie mały sukces podniósł ją na duchu. 
Macenion spojrzał na nią 
dziwnie.
– Nie rozumiesz? Nie możemy go zniszczyć, a nie znamy innej drogi. Jeśli to, 
czego 
szukamy, okaże się jeszcze gorsze, możemy nie wyjść z tego żywi.
Uśmiechnęła się.
– Rozumiem. Złapaliśmy przynętę i wpadliśmy w pułapkę, której rozmiarów nawet 
nie 
znamy. Lecz oni, Macenionie, nie znają rozmiarów zdobyczy. – Dobyła miecza i 
patrzyła przez 
chwilę wzdłuż klingi. – Zdołałeś zamknąć drzwi przed tą istotą.
Ja poradzę sobie z bardziej cielesnymi zagrożeniami. A poza tym... bywałam już 
w pułapkach.
– Tak, ale... Cóż, nic na to nie poradzimy. Lepiej chodźmy. Wolę być daleko od 
drzwi, 
gdyby miały ustąpić.
Znaleźli się w krótkim korytarzyku, oświetlonym tak samo jak schody i hol, 
rozszerzającym 
się nieopodal w większą komnatę. Tutaj także podłogę pokrywała gruba warstwa 
kurzu. Paks 
poszła przodem z mieczem w dłoni, Macenion za nią.
Pokój najwyraźniej pełnił kiedyś funkcję kuchni. Nie ocalał choćby fragment 
umeblowania, 
niemniej dwa olbrzymie, zamurowane pospiesznie kominki zdradzały dawne uczty. 
Wąskie, 
łukowe przejście po lewej wiodło do kolejnego korytarza. Po prawej krótki 
korytarzyk prowadził 
do widocznego za nim niewielkiego pomieszczenia.
– To musiała być piwnica – orzekł Macenion. – Ciekawe, czy zostało jakieś wino.
Paks zachichotała.
– Po tak długim czasie? Lepiej byłoby go nie próbować.
– Chyba nie. Wobec tego pójdziemy tędy. – Skinął na lewo. Przemierzając kuchnię, 
Paks 
rozglądała się w poszukiwaniu śladów czyjejś obecności, lecz żadnych nie 
wypatrzyła.
– Czy to tamta istota przegnała stąd elfy? – spytała.
– Nie, nie sądzę. Było tu wystarczająco wielu wysokich rangą elfów, by się z nią 
uporać. 
To... cóż, wy, ludzie, znacie bogów, prawda? Dobrych i złych?
– Oczywiście – rzuciła gniewne spojrzenie.
– Znasz Dwór Bogów? Ich hierarchię i tak dalej? Pokręciła głową.
– Bogowie to bogowie.
– Wcale nie, Paksenarrion. Jedni są o wiele potężniejsi od innych. Powinnaś to 
wiedzieć 
nawet jako żołnierz Aarenis. Walczyłaś w Sibili, prawda? Tak – czyż nie 
widziałaś tam świątyni 
Pana Tortur? Słyszałem, że została złupiona.
Wzdrygnęła się na wspomnienie szturmu na Sibili.
– Pozbawiono mnie przytomności – stwierdziła. – Nie widziałam tego.
– No cóż, ale o Pajęczycy słyszałaś?
– Oczywiście. Ale co...
– Liart – Pan Tortur – oraz tamta druga znajdują się na samym dole dworu zła. 
Pośród 
najsłabszych bóstw i pospolitego zła tego świata są kimś – dysponują większą 
mocą od każdego 
elfa czy człowieka, nie są jednak choć w przybliżeniu tak silni jak bogowie.
Zainteresowało ją to.
– A co z herosami i świętymi, jak Gird czy Pargun?
– Kto wie? Kiedyś byli ludźmi, nie mam pojęcia, kim stali się teraz. Lecz ta 
istota jest 
o wiele potężniejsza od każdego elfa, Paks, a mimo to nie dorównuje mocą bogom. 
Naszym 
bogom – bogom elfów.
Korytarz, którym wędrowali, zakręcał lekko w lewo. Obejrzała się, lecz kuchnia 
zniknęła im 
już z oczu. Dalszą drogę blokowały zamknięte drzwi z rzeźbionego drewna. Gdy 
podeszli bliżej, 
Paks zauważyła, że kurz zalega tutaj o wiele cieńszą warstwą, stukot butów 
odbijał się echem od 
kamiennych ścian. Zastanawiała się, co poruszyło kurz. Kiedy pokazała to 
Macenionowi, tylko 
rozejrzał się i potrząsnął głową.
– Nie wiem. Może przeciąg spod drzwi...
– Pod ziemią? – Przypomniała sobie, że kiedyś sama nie wiedziała zbyt wiele o 
podziemnych 
budowlach, odepchnęła jednak tę myśl. Podkradła się do drzwi. W chłodnym, białym 
świetle 
korytarza soczysta czerwień i czerń słojów oraz rzeźbień zdawały się ciepłe i 
żywe. Dotknęła ich 
delikatnie. Dłoń wyczuła lekkie ciepło. – To dziwne...
Drzwi drgnęły, gdy ich dotknęła, i po chwili otworzyły się z impetem, odskoczyła 
w samą 
porę, by uniknąć uderzenia. Naprzeciwko nich stanęła grupka uzbrojonych mężczyzn 
w skórzanych zbrojach i wełnianych ubraniach. Ich dowódca wyszczerzył zęby w 
uśmiechu.
– To je nasza premia, chłopaki! Pokażemy ich uszy panu... Paks wprawiła miecz w 
ruch, nim 
zdążył skończyć, dalsze przechwałki przerwał wrzask bólu. Przyjęła cios na 
tarczę i uchyliła się 
przed mierzącym w gardło sztychem. Za plecami usłyszała dobywającego miecza 
Maceniona 
i zaraz potem brzęk elfiej klingi. Hałas przyciągnął jeszcze dwóch zbrojnych, 
którzy wybiegli zza 
zakrętu i natychmiast włączyli się do zajścia. Paks i Macenion walczyli w 
milczeniu, nie 
potrzebowali słów. Paks parła naprzód. Przeciwnicy byli sprawnymi, lecz nie 
nadzwyczajnymi 
wojownikami. Przewyższała zasięgiem ramion większość z nich, a wszystkim 
dorównywała siłą. 
Nagły okrzyk elfa wytrącił ją z koncentracji, obejrzała się na niego i oberwała 
w bok. Sapnęła, 
wdzięczna noszonej kolczudze, po czym odepchnęła się od ściany, by nadziać 
przeciwnika na 
miecz. Ramię Maceniona krwawiło, lecz nie przerywał walki. Zmieniła pozycję, by 
trochę mu 
pomóc. Otrzymała cios w hełm, ostrze ześlizgnęło się i zraniło ją w czoło. 
Poczuła spływającą 
w pobliże oka krew. Elf rzucił się naprzód, wytrącając napastnikowi broń z ręki. 
Paks położyła 
innego trupem ciosem w twarz. Ruszyli naprzód, reszta nie była już tak chętna do 
bitki. W końcu 
zostało tylko dwóch. Ich martwi lub ciężko ranni kompani leżeli porozrzucani po 
podłodze 
korytarza. Paks spodziewała się, że załamią się i uciekną, lecz nie ustąpili 
pola do końca, dopóki 
wraz z Macenionem nie zdołali ich uśmiercić.
Rozdział piąty
Paks oparła się o mur, ciężko dysząc. Bolał ją bok, po policzku spływał 
strumyczek krwi. 
Rozpięła paski i odrzuciła pękniętą tarczę. Macenion oderwał od tuniki pas 
materiału 
i obwiązywał sobie ranę na ramieniu. Gdy się poruszył, dostrzegła pod ubraniem 
błysk kolczugi.
– Gdybym wiedziała, że nosisz zbroję – odezwała się – nie martwiłabym się tak o 
ciebie. 
Byłam pewna, że zaraz cię posiekają.
Podniósł głowę.
– Mało brakowało. Na Orphina, jesteś świetną wojowniczką. Nie poradziłbym sobie 
sam, 
nawet w zbroi. – Przyjrzał się jej uważnie. – Broczysz krwią – to coś poważnego?
– Nie sądzę. Zwykłe skaleczenie czoła, one zawsze krwawią... tylko brudzą. – 
Otarła twarz 
wolną ręką i odnalazła ranę – płytkie cięcie tuż pod krawędzią hełmu.
Macenion schował miecz do pochwy i podszedł do niej.
– Pozwól mi to oczyścić.
Przyglądała się trupom, on zaś smarował ranę maścią z noszonego w plecaku 
słoiczka. Paliło 
ją, lecz krwawienie ustało. Ciała nie ruszały się. Gdy skończył, odepchnęła się 
od ściany, 
chrząknięciem kwitując ból w boku, po czym wytarła miecz w brudny płaszcz 
najbliższego trupa. 
Żałowała, że nie mogą odpocząć, nie odpowiadał jej jednak panujący zapach.
– Chyba musimy się ruszyć – powiedziała, na poły oczekując, że Macenion będzie 
wolał 
odetchnąć i posilić się.
– Zdecydowanie. Ktokolwiek postawił tych strażników, wkrótce dowie się, że ich 
sforsowaliśmy. Musimy iść, jeśli mamy kogoś zaskoczyć. O co chodzi? Jesteś 
niezdolna iść 
dalej?
– Nie. – Westchnęła. – Trochę pokaleczona, nic więcej. Szkoda, że tu tkwimy.
– Fakt. – Zaśmiał się krótko. – Zaczynam uważać, że moi elfi krewniacy mają 
więcej 
rozumu, niżbym oczekiwał... być może mieli rację, ostrzegając mnie, iż znajdę w 
tym miejscu 
więcej kłopotów niż skarbów.
Lecz oprócz strachu i niechęci do podziemnego labiryntu, Paks czuła także 
podniecenie. 
W jakimś zakątku umysłu widziała siebie, jak opowiada o wszystkim Vikowi i Arne 
w gospodzie. Sprawdziła klingę, czy nie wyszczerbiła się, po czym odwróciła się 
do elfa. 
Zauważyła, że skinął głową, widząc jej gotowość, ruszyła więc przed siebie 
ostrożnie, z mieczem 
w pogotowiu.
Po prawej minęli otwarte drzwi do pustej komnaty, a parę stóp dalej takie same 
po lewej. 
Korytarz przed nimi skręcał. Spojrzała na Maceniona, wzruszył ramionami. 
Przywarła do muru 
i podkradła się do zakrętu. Nic nie słyszała. Wciągnęła powietrze, rozdymając 
nozdrza, w nadziei 
na wywęszenie wskazówki, co ich tam czeka. Wyczuła jedynie ich własne zapachy. 
Wreszcie 
wzruszyła w duchu ramionami i wyjrzała. Pusty korytarz, na podłodze poruszony 
kurz. Zdążyła 
dojrzeć cztery pary drzwi i krótki, poprzeczny korytarzyk.
– Masz jakieś przeczucia? – zapytał, gdy opisała mu sytuację.
– Nie. Żadnych. Od wszystkiego tutaj bije zło, ale od niczego w szczególności.
– Ja także niczego nie wyczuwam. Szkoda, że wzywający naszej pomocy przyjaciel 
nie daje 
nam żadnych wskazówek.
Przetrząsnęła umysł, lecz poczuła jedynie słabe pragnienie, by ruszyć naprzód. 
Westchnęła.
– Wobec tego chodźmy.
Wszystkie drzwi wykonano z drewna i wyraźnie było na nich widać ślady 
spalenizny. Jedne 
z nich stały otworem i mijając je ujrzeli małe pomieszczenie z wbudowanymi w 
ściany 
kamiennymi półkami. Po dojściu do przecznicy Paks stanęła przy jednym narożniku, 
a Macenion 
przy drugim. Po jej stronie, jakieś pięćdziesiąt kroków dalej, korytarz kończył 
się ślepą ścianą. 
Po lewej, po jakichś trzydziestu krokach, widniała komnata o trudnych do 
oszacowania 
rozmiarach. Elf skinął w jej stronę głową i dziewczyna ruszyła wzdłuż ściany ku 
drzwiom 
pomieszczenia. Macenion został tam, gdzie stał.
Im bliżej wejścia była, tym większą miała pewność, że zmierzają we właściwym 
kierunku. 
Macenion był zanadto ostrożny, jak zwykle. Zawahała się tylko przez moment, nim 
wsadziła 
głowę do komnaty, by przekonać się, jak wygląda.
Po raz pierwszy zobaczyła coś, co nie zostało zrujnowane ani spustoszone. 
Ułożoną 
z jasnozielonych i złocistych kamieni podłogę dokładnie zamieciono, dzięki czemu 
widać było 
wzór. W drugim końcu komnaty krąg świec zdawał się wisieć w powietrzu. Dopiero 
po chwili 
zauważyła, że osadzono je na metalowej ramie zwisającej na łańcuchach z wbitego 
w sufit 
pierścienia. Blask świec dodawał ciepła białej poświacie korytarza. W tym 
przyjaznym świetle, 
na wielobarwnym dywanie, stała wysoka postać w ciemnobłękitnej szacie. Jej twarz 
przypominała Maceniona, choć była subtelnie inna, natychmiast domyśliła się, że 
stanęła przed 
obliczem elfa wysokiego rodu. Wzdłuż ściany tkwił rząd nieruchomych sług w 
szarobrązowych, 
lichych strojach.
Spojrzała elfowi w twarz. Miał wyraźnie wystające kości policzkowe, choć 
najmniejszego 
śladu wieku czy starości. Bladozielone oczy. Nie bała się, choć była świadoma, 
jak bardzo 
przewyższał Maceniona mocą. Szerokie usta elfa ułożyły się w uśmiech.
– Witaj, dzielna wojowniczko. Czy twój towarzyszy nazbyt się lęka, by przyjść 
tutaj z tobą?
Pokręciła głową, niepewna, co odpowiedzieć. Miała słabe wrażenie, że nie powinno 
tu być 
żadnych elfów. Może jednak odnalazła osobę, której chcieli pomóc? Miała kłopoty 
z jasnym 
myśleniem. Elf nie bał się jej i nie okazywał złości – a elfy, choć niesamowite, 
nie były złe. 
Wtem przyłapała się na tym, że bezwiednie wchodzi do komnaty.
– Znakomicie – ciągnął elf. – Z przyjemnością przyjmę was na służbę. – Skinął w 
stronę linii 
służących. – Sama widzisz, jak niewielu ich mam, a wy jeszcze zabiliście kilku 
moich 
najlepszych wojowników. Słusznym jest, abyście zajęli ich miejsce.
Nareszcie odzyskała głos.
– Ależ, panie, mam zadanie do wykonania. Dopiero potem będę mogła przystać do 
kogoś na 
służbę. – Starała się zatrzymać, lecz pomimo jej wysiłków stopy same posuwały 
się naprzód. 
Wiedziała, że powinna się bać, lecz nie czuła nic.
– Och? – Elf zdawał się być rozbawiony. – A jakież to? Trudno jej było 
odpowiedzieć czy 
choćby skupić myśli.
W głowie zawirowały jej obrazy: twarz Halverica, gdy wręczał jej zapieczętowaną 
wiadomość, pożegnalne słowa Księcia, wizje zwycięstwa i chwały, o których śniła 
zeszłej nocy. 
Znalazła się na skraju dywanu. Tak blisko elfa poczuła słaby, acz nieprzyjemny 
smród. Lecz gdy 
tylko zmarszczyła nos, zapach zamienił się w przyjemną, korzenną woń. Wzięła 
głęboki wdech.
– A teraz... – zaczął elf, lecz w tej samej chwili rozległ się okrzyk Maceniona:
– Paks! Co ty...
Na krótką chwilę zielone oczy oderwały się od Paks, elf zachichotał.
– Cóż, więc twój kompan zebrał się nareszcie na odwagę. Stań koło mnie, dzielna 
wojowniczko i okaż, komu jesteś teraz wierna. – I Paks wstąpiła na dywan, by 
znieruchomieć 
u boku nieznajomego. Nie była w stanie drgnąć ani przemówić. Kątem oka ujrzała 
Maceniona. 
Elf kontynuował: – Jak rozumiem, uważasz się za czarodzieja, lecz brak ci mocy, 
by się ze mną 
równać, skundlony byczku.
Macenion poczerwieniał.
– Nie masz pojęcia, czym mogę... – zaczął.
– Gdybyś dysponował umiejętnościami, którymi powinienem był się przejmować, nie 
wszedłbyś do tej pułapki. Przy ostatnim zakręcie sam przyznałeś, że nic nie 
wyczuwasz.
Półelf przeszył go wściekłym spojrzeniem i sięgnął ukradkiem pod płaszcz. 
Nieznajomy 
pokiwał głową.
– No dalej – wypróbuj swoje politowania godne zaklątka. Nic nie wskórasz. Ani tą 
różdżką. 
Ale spróbuj, jeśli sobie życzysz... – Wybuchnął śmiechem. – Nie chcesz nawet 
wiedzieć, przed 
kim stanąłeś, żałosny magiku? Czy zawsze marnujesz zaklęcia na przygodnie 
napotkanych 
obcych?
– Obawiam się, iż nie spotkaliśmy się przypadkiem – odparł Macenion. Dał kilka 
kroków 
naprzód i zatrzymał się. – I choć nie znam twego imienia, to domyślam się, czym 
jesteś.
– Czym, nie kim? Cóż za erudycja! A czemuż to uważasz, że nie mogę rzucić na 
ciebie uroku 
i zmusić do posłuszeństwa, jak uczyniłem to z twoją śliczną towarzyszką?
Teraz z kolei uśmiechnął się Macenion.
– Zauroczyć czarodzieja? Dobrze wiesz, co to oznacza. Jeśli chciałbyś 
wykorzystać mnie 
jako maga, będziesz potrzebował mego niezmąconego umysłu.
– Lecz nie nienaruszonego, maleńki. Pamiętaj o tym. Macenion ukłonił się 
arogancko, jak 
zwykle.
– Niemniej kamyk – odrzekł – może być trudniejszy do skruszenia niźli sosna, 
choć 
nieporównywalne wielkością.
– Zamierzasz cytować krasnoludzkie przysłowia? – W głosie elfa nie słychać już 
było 
rozbawienia. Paks przysłuchiwała się rozmowie, lecz nie zwracała na nią większej 
uwagi, jej 
umysł unosił się w oddali.
Macenion ukłonił się ponownie, jeszcze niżej i gdy się prostował, wykonał prawą 
dłonią 
skomplikowany gest i wypowiedział parę słów, których Paks nie zrozumiała. 
Usłyszała za to 
syknięcie stojącego koło niej elfa. Ogarnęła ją fala mdłości i strach. 
Zawirowała na pięcie, 
z mieczem w ręku, zanim jeszcze dotarło do niej, że może się poruszyć. Tam, 
gdzie przedtem 
widziała elfie piękno, teraz stała jedynie ruina. Smród zatkał jej nos.
– Paks! – krzyknął Macenion. Zagłuszył go gromki okrzyk elfa. Komnatę wypełnił 
rozbłysk 
energii. Pchnęła elfa, lecz jej klinga napotkała miecz przeciwnika.
– Skrzyżujesz ze mną broń, prawda? – Zielone oczy płonęły. Paks oderwała od nich 
spojrzenie i skupiła się na ręce z mieczem. – Żaden człowiek nie dorówna elfowi 
– a ja nie jestem 
pospolitym elfem. – Rzeczywiście: pierwsze dźwięczące ciosy ujawniły jego 
umiejętności. 
Walczyła, wspomagana gniewem. Elfy nigdy nie są złe! Ha! Uniknęła podstępnej 
sztuczki 
i pchnęła ponownie. Czubek ostrza jakby zawahał się na moment, co wystarczyło, 
by przeciwnik 
jej umknął. Nacierała z furią. Macenion prawdopodobnie zginął od wybuchu lub 
leżał 
nieprzytomny, niemniej wyzwolił ją spod zaklęcia. Będzie walczyła do końca i 
pokaże temu 
stworowi, co potrafią ludzie.
Raz za razem udawało się jej unikać morderczych ciosów, ale i jej ataki nie 
sięgały 
przeciwnika. Cała spływała potem i sapała, zadając kolejne uderzenia. Elf zaś 
zdawał się nie 
męczyć. Ten sam uśmiech wykrzywiał idealne usta, ta sama arogancja wyzierała z 
uniesionych 
brwi. Rozbolał ją nadgarstek, elf wykorzystywał swój wzrost i zasięg ramion. 
Zwykle była 
wyższa od tych, z którymi fechtowała, nie była przyzwyczajona do dostosowywania 
się do 
czyjegoś dłuższego zasięgu. Dosięgnął ją silny cios, przyklęknęła na kolano. 
Czuła wbijające się 
w ciało ogniwa kolczugi, z trudem uchyliła się przed następnym uderzeniem. Miała 
ochotę 
poszukać wzrokiem Maceniona, lecz nie odważyła się. Uśmiech elfa był coraz 
szerszy.
– Przewyższam cię, wojowniczko – oznajmił lekko. – Jesteś całkiem dobra jak na 
człowieka, 
ale niewystarczająco dobra. Spójrz mi w oczy i uznaj mnie swym panem, a 
natychmiast z tym 
skończymy.
Potrząsnęła głową, zarówno żeby mu odmówić, jak i oczyścić myśli. Czyżby 
dostrzegła za 
plecami elfa jakieś poruszenie? Rzuciła się do ataku, trafiła go, sama z 
ledwością unikając ostrza. 
Jakby nie zauważył ciosu. Wtem skapnęła jej na twarz kropelka gorącego wosku. 
Szybka jak 
myśl, nie uświadamiając sobie do końca, co zamierza, wyskoczyła w górę, złapała 
się metalowej 
obręczy i podkurczyła nogi, unikając zamachu zaskoczonego elfa. Obręcz 
zawirowała dziko, 
ochlapując oboje woskiem. Trzymając się jej jedną ręką, drugą zadała mu cios z 
góry. Sięgnął ku 
jej nodze, lecz nie złapał, gdy szaleńczo wierzgnęła. Usłyszała zgrzyt i uniosła 
głowę, by ujrzeć 
wychodzący z sufitu bolec. Rzuciła się w bok, próbując uniknąć spadającej 
obręczy, która 
zwaliła się na ścigającego ją elfa. Zaatakowała go, zanim zdążył się 
wyswobodzić. Żelastwo 
i świece ograniczały mu ruchy, szata zajęła się ogniem. Z trudem parował ciosy.
A wtedy zjawił się Macenion, blady i zdyszany, i chlusnął na elfa całym zapasem 
oleju. Paks 
odskoczyła, gdy jej przeciwnik zajął się żywym ogniem. Straszliwy smród wypełnił 
komnatę, 
a znad płomieni buchnęła gęstsza od dymu czarna chmura. Fala lodowatej 
nienawiści cisnęła ją 
na kolana. Płomienie szalały, bardziej niebieskie niż jakakolwiek paląca się 
oliwa. W komnacie 
zerwał się wicher, gwiżdżąc w kątach. Uświadomiła sobie, że Macenion szarpie ją 
za ramiona, 
wyciągając z palącego się pomieszczenia. Poruszała się z trudem. Rozejrzała się 
po sali 
i zobaczyła uciekających drugimi drzwiami służących.
Gdy płomienie zgasły, Paks nadal kuliła się bezsilnie w miejscu, gdzie zaciągnął 
ją 
Macenion. Ciało elfa nie zostało strawione przez ogień, choć było okropnie 
osmalone 
i pozbawione ubrania. Macenion stał koło niej, marszcząc brwi.
Dopiero po paru próbach zdołała wykrztusić:
– Coś... nie tak? Jest martwy, prawda?
– Sam chciałbym wiedzieć. Taka moc... to był zły duch, który opanował ciało 
elfa. Elfiego 
lorda. To ciało wciąż tu jest. Zastanawiam się, czy jest martwy – naprawdę 
martwy. Słyszałem 
opowieści o takich...
Nie miała ochoty poruszyć najmniejszym mięśniem. Wszystko ją bolało. Zdołała 
rozprostować dłoń wciąż ściskającą miecz. Wzięła głęboki wdech, i to także 
bolało, po czym 
dźwignęła się na nogi. Miała wrażenie, że tułów i nogi są jedynie luźno 
połączone. Kolejny 
głęboki wdech. Nie mogła uwierzyć, że nadal żyją, a złowrogi elf zginął. W 
pewnym sensie. 
Podeszła, żeby go obejrzeć.
– Jak dotąd, twoja magia dobrze się sprawiała, Macenionie. Bez niej nie byłoby 
nas tutaj. Nie 
mógłbyś zrobić czegoś, żeby ten stwór pozostał martwy?
Choć raz elf nie był nadmiernie pewny siebie.
– Nie – odparł krótko. – To przekracza moje możliwości. Żałuję, że nie ma tutaj 
mojego 
starego mistrza. Mamy szczęście, że wybrał takie proste zaklęcie, żeby cię 
zauroczyć. Może 
wolał zostawić sobie więcej na mnie, a może czegoś nie wiemy... Lecz teraz...
– Nie moglibyśmy wbić mu drewnianego kołka w serce?
– A kim on według ciebie jest – wiedźmą kuerin? Czy chciałabyś także przybić go 
do 
przydrożnego krzyża?
Zarumieniła się.
– Nie mam pojęcia. Pamiętam parę starych opowieści...
– To nie zadziała na niego. Nie wystarczą proste środki.
– Moglibyśmy... – przełknęła ślinę, po czym dokończyła: – pociąć go... porąbać 
na kawałki.
– Ty? Ja? Wiem, co o tym myślisz. Jeśli zaś chodzi o mnie, to powiadam ci, 
Paksenarrion, że 
nie mam ochoty choćby dotknąć tego trupa, o ile naprawdę jest trupem. Ty też nie 
powinnaś. Ta 
moc może nadal w nim przebywać i zaatakować nas. Sama widzisz, że ciało nie 
uległo 
płomieniom, skóra jest osmalona, lecz nienaruszona.
– Co wobec tego? Będziemy czekać i patrzeć, co się stanie, czy jak?
Pokręcił głową.
– Nie wiem. Żałuję, że nie znam czaru, który uwolniłby to ciało od mocy, jaka je 
opanowała.
– Ale skoro elfy są nieśmiertelne, to czy ich ciała płoną lub ulegają 
rozkładowi?
– Elfy nie umierają ze starości, niemniej, jak widzisz, można je zabić. Tak – 
ich ciała można 
spalić albo przywrócić ziemi.
Poruszyła ramionami, łagodząc napięcie. Poczuła nagły głód i pragnienie. 
Schowała miecz 
i odkorkowała manierkę. Po paru łykach poczuła się znacznie lepiej.
– Wielka szkoda – mruknęła – że nie wiesz, co zawiera ten piękny zwój, z którego 
jesteś taki 
dumny.
Skrzywił się i otworzył usta, by się odciąć, lecz zamilkł.
– Nigdy bym o tym nie pomyślał – przyznał. – Ciekawe, czy...
– zaczął grzebać za pazuchą i po chwili wydobył ozdobną tubę.
– To trudne – ciągnął, otwierając wieko i wyciągając szeleszczącą zawartość. – 
Pamiętasz, 
jak ci mówiłem, jaki był drogi? – Przytaknęła. – Problem w tym, że magiczny zwój 
– 
z zapisanymi zaklęciami, takimi wprost do rzucenia – może zostać napisany tylko 
przez 
czarodzieja potrafiącego utkać dany czar bez żadnej pomocy. Nie wiem dlaczego, 
to głupia 
zasada, w dodatku dająca olbrzymią władzę ludziom, którzy nie robią nic, tylko 
się uczą, 
niemniej tak właśnie jest. Zwykle zwój należy do kogoś, kto go napisał lub komu 
autor ufa: 
towarzysza podróży lub brata-czarodzieja. Wie, który pergamin co zawiera – lub 
odpowiednio go 
oznacza – i wtedy wszystko jest w porządku. Lecz komuś, kto wchodzi w jego 
posiadanie – 
z dala od autora owego zapisu – trudno jest określić, co w nim jest, bez 
przeczytania go.
– No to go przeczytaj – rzuciła, żując kawałek suszonego mięsa. Było wyborne. – 
Umiesz go 
przeczytać...?
– Oczywiście, że tak! Nie o to chodzi. Tak właśnie należy go użyć – przeczytać. 
Jeśli go 
odczytam, coś się wydarzy.
– Och. Czy nie ma możliwości... zajrzenia? Pozwolił sobie na rozbawioną minę.
– Nie. Nigdy o czymś takim nie słyszałem. Istnieje wiele pouczających opowieści 
dla 
młodych uczniów opisujących skutki takiego „zaglądania”. Nie, muszę postanowić, 
badając 
oznakowanie pergaminu, czy warto zaryzykować rzucenie zapisanego w nim zaklęcia. 
– Zaczął 
go oglądać, potem tubę, wreszcie z powrotem zwój.
– Rozejrzę się po korytarzach – rzuciła niedbale Paks. – Na wypadek, gdyby ktoś 
nadchodził...
– Świetna myśl. Dzięki temu znajdziesz się poza zasięgiem, jeśli coś się 
wydarzy. – Nie 
spodziewała się, że tak łatwo rozszyfruje jej motywy. W milczeniu zajrzała do 
korytarza 
znajdującego się po przeciwnej stronie niż ten, którym tu przyszli. Tędy właśnie 
uciekli „słudzy”. 
Nie zauważyła nikogo aż do znajdującego się dwadzieścia kroków dalej zakrętu. 
Obejrzała się na 
elfa. Wciąż badał zwój, podniósł jednak wzrok i skinął głową. – Idź... tylko nie 
za daleko. Chyba 
wypróbuję jedno z tych, sądząc po cenie, powinno być bardzo potężne. – Podeszła 
do zakrętu.
Minęło mnóstwo czasu, nim ją zawołał. Dobyła miecza i pognała do komnaty. W samą 
porę, 
by zobaczyć błękitny, jarzący się słup światła, sięgający od elfiego ciała do 
sufitu. Suchy stukot 
przyciągnął jej wzrok ku podłodze, leżały na niej porozrzucane kości, na jej 
oczach rozpadły się 
w proch. Podniosła wzrok i spojrzała Macenionowi w oczy. Był blady i 
roztrzęsiony.
– Zadziałało – stwierdziła niepotrzebnie.
– Tak. To... na Orphina, ależ jestem zmęczony. Nawet... przeczytanie tego... 
leżało poza 
moimi mocami... – Zatoczył się i Paks podbiegła błyskawicznie, by podtrzymać go, 
gdy osuwał 
się na podłogę. Przez pewien czas leżał bez ruchu. Wymacała puls na szyi, więc 
ograniczyła się 
do podłożenia elfowi pod głowę złożonego płaszcza i dała mu odpoczywać. Jakiś 
czas później 
otworzył oczy i zamrugał powiekami. – Co? Ach, tak. To. – Bez słowa podała mu 
jedzenie 
i wodę. Pociągnął długi łyk i pokręcił głową na poczęstunek. Po kolejnym łyku 
usiadł 
i energicznie potrząsnął głową.
– Jak sądzisz, Macenionie, czy to z tym stworem przybyliśmy tu walczyć? – 
Martwiło ją to, 
jeśli był to sługa jakiegoś większego zła, niewielkie mieli szanse na przeżycie.
– Tak uważam. To... była poważna siła. Gdyby wybrał dla ciebie silniejsze 
zaklęcie lub lepiej 
władał mieczem... nie byłoby nas tutaj.
– Co wobec tego mieliśmy uwolnić? Elfie ciało? Nie mogłoby przecież nas wezwać. 
Cóż 
innego?
Potarł twarz dłońmi.
– Nie. Masz rację. Wszak nie nagrodziły nas radosne wiwaty ani naręcza darów, 
prawda? 
Coś trzeba zrobić... Na Orphina, nie mam pojęcia, czy zdołam rzucić dzisiaj 
jeszcze jakiś czar.
– Może nie będziesz musiał. Jeśli coś jest tutaj uwięzione, wystarczy to 
odnaleźć.
– Mam nadzieję, że okaże się to takie proste. – Wstał niepewnie. – Przyszło mi 
coś do głowy. 
Pozostało nam liczyć na to, że nie zostało zamknięte w klejnocie lub czymś 
noszonym przez elfa. 
Czarodzieje czasami tak robią. Jeśli tak, to mamy pecha.
– Będziemy mieli mnóstwo szczęścia, jeśli się stąd wydostaniemy – rzuciła Paks.
– Prawda. Zobaczyłaś coś w tym korytarzu?
– Nie. Nic.
* * *
Potem Paks nie była pewna, co ich prowadziło w obliczu tylu dróg do wyboru i bez 
najmniejszego pojęcia, którędy pójść. Początkowo, gdy szli nagim, kamiennym 
korytarzem, 
Macenion jadł i co chwilę dotykał ścian, jakby dla utrzymania równowagi. 
Zatrzymał się, gdy 
podłoga opadła w dół.
– Zaczekaj. – Gdy obejrzała się na elfa, miał bardzo poważny wyraz twarzy. Dobył 
miecza 
i sprawdził jego wyważenie. – Coś czuję...
– Byle nie to, co w Zimowym Holu! Pokręcił głową.
– Nie. Nic tak poważnego. Niemniej poczułem mrowienie – tam, niżej, są wrogowie. 
Zbliżają się do nas.
Rozejrzała się w poszukiwaniu dobrego miejsca do walki. Korytarz był nieco za 
szeroki dla 
nich dwojga.
– Wobec tego lepiej chodźmy dalej i miejmy nadzieję, że znajdziemy coś, co uda 
się 
wykorzystać.
Skinął głową i ruszył u jej boku.
– Nie chcesz trzymać się z tyłu, by móc przygotować zaklęcie?
– Mówiłem ci, dzisiaj nie mogę już czarować. Nawet ogniska nie rozpalę, a co 
dopiero 
mówić o czymś użytecznym w starciu.
Korytarz skręcił w prawo, wciąż opadając. Paks była podenerwowana i coraz 
boleśniej 
świadoma ciężaru skał i ziemi nad głową. Złapała się na szeptaniu słów piosenki 
marszowej 
Książęcych. Macenion zerknął na nią z zaciekawieniem. Zaczerwieniła się i 
zamilkła.
Wtem stanęła jak wryta, czując przeraźliwy smród.
– Co to takiego?
– Ach – mruknął z entuzjazmem elf. – Powinienem był wiedzieć. Orki. Osiadły tu 
po 
odejściu elfów.
– Orki? – Słyszała o nich. Najechały Trzy Jodły w czasach jej dziadka, nie 
spodziewała się 
jednak, że kiedykolwiek je spotka.
– Brzydkie i tchórzliwe – opisał je żywo Macenion. – Jeśli to był ich władca, to 
pewnie 
myślą tylko o ucieczce. Raczej nie będą rozglądać się za tak doświadczonymi 
wojownikami, jak 
my...
– Jeśli chcą uciec, umożliwmy im to – zasugerowała.
– Puścić orki wolno? Oszalałaś? Są obrzydliwe. Robactwo, mordercy, brudne...
– Ile zazwyczaj tworzy grupę? – Nie dbała o to, jak brzydkie były, wystarczająco 
duża liczba 
mogła ich zabić.
– Och, nie więcej niż siedem, osiem. Poradzimy sobie z nimi. Pewnego razu sam 
zabiłem 
trzy.
– Ale, Macenionie...
– Paksenarrion, widziałem, jak walczysz, pamiętasz? Nie mamy powodów do 
zmartwienia. 
Skoro poradziliśmy sobie z tym stworem na górze – kiwnął głową w stronę, z 
której przyszli – to 
damy sobie radę z garstką orków. Zaufaj mi. Czy myliłem się do tej pory?
– Nadal uważam, że powinniśmy zaczekać i dowiedzieć się, ile ich jest. A co 
będzie, jeśli ze 
dwadzieścia? Znajdźmy miejsce, gdzie będziemy mogli się schować i...
– Gdzie?
Rozejrzała się. Z przodu, po dwudziestu krokach, korytarz znowu zakręcał, nadal 
schodząc 
w dół. Przez ostatnie dwieście kroków nie minęli żadnych drzwi. Wzruszyła 
ramionami i poszli 
dalej.
Za rogiem smród się nasilił. Podłogę zaścielały śmieci. Paks rozglądała się za 
kryjówką. 
W połowie drogi do następnego zakrętu czerniały drzwi. Dochodzili do nich, gdy 
skądś z przodu 
usłyszeli chrapliwy głos. Pomknęła naprzód. Drzwi prowadziły do maleńkiego, 
pustego pokoiku. 
Złapała Maceniona za ramię i wciągnęła za sobą.
Rzucił jej wściekłe spojrzenie, lecz zmilczał. Głos był coraz bliżej.
Orki były brzydsze, niż Paks mogłaby sobie wyobrazić. Wysmarowane tłuszczem 
skórzane 
zbroje osłaniały powęźlone torsy, owinięte ćwiekowanymi, skórzanymi pasami 
ramiona sięgały 
ziemi. Pierwszy dzierżył zakrzywioną szablę, złowieszczo ząbkowaną po 
wewnętrznej stronie, 
drugi zaś włócznię na tyle krótką, by móc nią władać w korytarzu. Zauważyła 
dyndające na 
biodrach zapasowe noże i zachodzące na nosy hełmy. Za pierwszymi dwoma podążał 
następny – 
to jego głos słyszeli. Na zbroję narzucony miał brudny płaszcz, a oprócz miecza 
trzymał nabijany 
żelazem bicz. Cokolwiek mówił do towarzyszy, musiało być to nieprzyjemne, gdyż 
włócznik 
obrócił się nagle i warknął. Paks wtuliła się w kąt pomieszczenia w nadziei, że 
orki zaprzestaną 
kłótni i pójdą dalej. Lecz Macenion przesunął się w stronę drzwi. Uświadomiła 
sobie, że 
zamierza je zaatakować. Obejrzał się na nią i kiwnął głową w kierunku korytarza.
Jeśli rzuci się na nich i zginie, z pewnością zajrzą do pokoiku. Przeklęła 
głupotę wszystkich 
magów świata i z mieczem w ręku podeszła do drzwi z drugiej strony.
– Jest ich tylko trzy – syknął Macenion. – Rozprawimy się z nimi z łatwością.
Miała taką nadzieję. Na zewnątrz kłótnia przybierała na sile. Przynajmniej je 
zaskoczą. 
Wzięła głęboki wdech i przykucnęła. Teraz!
Pierwszym ciosem rozorała orkowe udo. Nogę miał twardszą, niż oczekiwała, 
niemniej udało 
jej się wycofać, a on przewrócił się z rykiem. Macenion rzucił się na włócznika, 
lecz chybił, 
właściciel szabli zamachnął się na niego dziko, po czym zwrócił się przeciwko 
Paks. Raniony 
przez nią ork zamierzył się biczem na jej miecz, w ostatniej chwili opuściła 
ostrze. Orki były 
niezwykle szybkie. Sparowała szablę i odskoczyła przed biczem rannego. Macenion 
próbował 
przedrzeć się przez obronę włócznika. Nie zazdrościła mu.
Po wyjściu z zasięgu biczownika uznała, że walka z uzbrojonym w szablę orkiem 
jest 
dziwna, ale nie tak trudna, jak się obawiała. Niemal dorównywał jej zasięgiem, 
lecz był znacznie 
niższy. Broniła się bez problemów. Gorzej było z atakowaniem. Ciosy znad głowy 
spadały na 
grubą zbroję. Porzuciła tę taktykę i postanowiła sprawdzić szybkość przeciwnika. 
Może uda się 
jej znaleźć za jego plecami. Usłyszała okrzyk Maceniona i chrapliwy rozkaz 
powalonego orka. 
Gdy na niego spojrzała, elf walczył lewą ręką, strząsając krew z prawej. To już 
druga rana w to 
ramię. Natarła na orka z nagłą wściekłością i szczęśliwie dźgnęła go pod ramię. 
Upadł 
z prychnięciem, próbując jeszcze zranić ją w nogę. Odskoczyła i rzuciła się na 
przeciwnika 
Maceniona. Nie mógł walczyć włócznią na dwa fronty równocześnie. Przebiła go 
mieczem, gdy 
próbował pchnąć elfa. Zanim jednak zdążyli wykończyć orka, którego pierwszego 
raniła, ten 
rozdarł się wniebogłosy.
– Bogowie! – sapnął Macenion. – Jest ich więcej! Usłyszała brzęk nadbiegających.
– Którędy?
– Nie wiem! – Rozejrzał się rozpaczliwie dokoła.
– Masz! – Oddarła mu od płaszcza pas materiału i obwiązała ramię. – Nie możesz 
tak 
krwawić, skoro mamy dalej walczyć. – Nie potrafiła określić, skąd dobiega hałas, 
zwodziło ją 
echo.
– Idziemy na dół – oznajmił raptem Macenion. – Na dół? Ale...
– Chodź! – Odwrócił się od niej i ruszył w głąb korytarza, hałas nasilał się. 
Obejrzała się 
i pobiegła za nim.
– Skąd wiesz, że oni nie... – Lecz elf nie słuchał. Parł naprzód i musiała 
solidnie wyciągać 
nogi, żeby za nim nadążyć. – Macenion! – Złapała go za ramię, gdy zbliżył się do 
zakrętu.
Za późno. Zza rogu wypadła cała banda orków, śmierdzących i ubranych w brudne 
skórzane 
zbroje. Nim zdążyła ocenić, ile ich było, otoczyła ją koronka zabójczej stali: 
wokół niej świstały 
miecze, noże i topory. Uszy wypełnił zgiełk szorstkich głosów i brzęk kling, 
widziała jedynie 
broń i zbroje. Potem uświadomiła sobie, że jest koło niej Macenion, walczący z 
biegłością, o jaką 
by go nawet nie podejrzewała, dzierżący pewnie swój miecz o wąskim, ale mocnym 
ostrzu.
– Tędy, Paks! – zawołał. Parł przed siebie, w dół. Chrząknęła i rzuciła się za 
nim, obrywając 
mocny cios w bok, gdy oderwała się od ściany. Poczuła, jak ogniwa kolczugi 
wbijają się w to 
samo miejsce co przedtem, niemniej zbroja wytrzymała. Dźgnęła jakiegoś orka pod 
brodę 
i uskoczyła przed innym. Jedne drzwi, drugie – wszędzie roiło się od 
przeciwników. Poślizgnęła 
się na czymś i zachwiała. Na szczęście atakujący nie mogli dopchać się do niej i 
zaatakować 
jednocześnie. Rozdawała ciosy z ponurym postanowieniem, że zabije ich jak 
najwięcej, zanim ją 
rozsiekają. Nigdzie nie widziała elfa.
Wtem orki rozstąpiły się przed nią i wpadła do okrągłej komnaty. Leżał przed nią 
Macenion, 
twarzą w dół, z wbitym w plecy toporem. Dalej jaśniało mieniące się barwami 
światło. Okręciła 
się na pięcie, by stawić czoła zbliżającym się kreaturom. Blokowały wyjście, 
uśmiechając się 
i mamrocząc. Zza ich pleców dobiegł rozkaz i ruszyły w jej stronę. Rozejrzała 
się szybko po 
komnacie – nie było innych drzwi. I stanowczo za dużo orków – nie miała szansy 
przebić się 
przez nie. Wzięła głęboki wdech i roześmiała się pogodzona z losem.
Później nie była pewna, jak znalazła się w kręgu światła. Gdy orki podeszły 
bliżej, 
przeskoczyła nad ciałem Maceniona i rzuciła się w wir walki. Było ich zbyt wiele 
i spychały ją 
do tyłu. Ktoś lub coś wołało ją – chciało, żeby coś zrobiła – lecz ona nie miała 
czasu ani wolnych 
rąk, by zająć się czymkolwiek prócz zadawania i parowania ciosów. Jak we śnie 
poczuła 
zagłębiające się w ramię ząbkowane ostrze, inne zraniło ją w nogę. Smród zatykał 
jej nos, 
łapczywie chwytała powietrze. Przypomniała sobie pewną młodą wojowniczkę w jej 
pierwszej 
bitwie i uśmiechnęła się krzywo na myśl o dziewczynie, która już nigdy nie wróci 
do domu. 
Znów do tyłu, krok za krokiem. Cały czas oczekiwała ciosu w plecy, ten jednak 
nie padał. Jej 
ramię był coraz cięższe i mniej zręczne, miecz ześlizgnął się po orkowym hełmie, 
a trzymany 
w lewej ręce sztylet zablokował kolejne uderzenie. Odetchnęła głęboko – ostatni 
łyk powietrza, 
pomyślała – i natarła ostro na stojącego przed nią orka.
Nie mogła go dosięgnąć. Stał na wyciągnięcie ramienia, lecz jego młócące dziko 
ostrze 
wcale jej nie dotykało. Głowę wypełnił jej nacisk, jakby wlała się weń cała 
rzeka, nie znajdując 
ujścia z drugiej strony. Przewróciła się, wypuszczając sztylet z dłoni.
– Weź – bardziej obraz niż słowo: chwytająca coś ręka.
Spojrzała na swoją dłoń, otwartą, jakby po coś sięgała.
– Weź... ten… przedmiot... – Nacisk przesunął jej oczy, spojrzała we wskazanym 
kierunku 
na błękitny, jajowaty przedmiot. Nie miała pojęcia, jak daleko od niej leżał, 
jaki był duży ani 
czym tak naprawdę był. Próbowała sformułować pytanie. Zamiast odpowiedzi 
usłyszała to samo 
polecenie, wypełniające jej całą głowę, czuła, że zaraz pęknie jej czaszka – WEŹ 
TO...
Sięgnęła po wskazaną jej rzecz i poczuła pod palcami nieprzyjemną, oleistą, 
ustępującą pod 
naciskiem powierzchnię. Dłoń zamknęła się wokół jaja i ścisnęła. Było wstrętne w 
niemożliwy 
do opisania, niewyobrażalny sposób. Upuściłaby je, wyrzuciła, ale przywarło jej 
do wnętrza 
dłoni. Gdy spróbowała rozewrzeć palce, nie zareagowały. Poczuła nagle ból 
wszystkich 
odniesionych ran, zmęczenie walką i ścinającą z nóg, potężną falę nudności. 
Próbowała unieść 
miecz do ostatniego ciosu.
I nagle nacisk wyrwał się na zewnątrz z ogłuszającym rykiem. Wibracja 
przeniknęła ją do 
kości, choć niemal wcale jej nie słyszała. Światło zgasło – otoczyła ją ciemność 
– w ostatnim 
przebłysku dojrzała zaskoczone, wrzeszczące orki, walące się głazy, jarzące się 
błękitem ciało 
Maceniona – a potem ogłuszający wir chaosu.
I cisza.
Rozdział szósty
Kiedy zdołała unieść głowę, przekonała się, że leży na trawie koło studni. 
Budynek, do 
którego weszli, runął, zamieniając się w stertę głazów. Był jasny dzień, a przez 
warstwę chmur 
przesączały się ciepłe promienie słońca. Wzięła głęboki wdech i kichnęła. Była 
sztywna 
i obolała, dzwoniło jej w uszach. Spojrzała na dłonie – jedna wciąż zaciśnięta 
na rękojeści 
miecza, druga pusta i jakby czymś zabrudzona. Wytarła ją o trawę. Oczy zaszły 
jej łzami, 
przetarła je niezdarnie ręką z mieczem.
Wiedziała, że powinna wstać, wolała jednak leżeć i odpoczywać, przez całą 
wieczność. 
Mimo to po chwili westchnęła i dźwignęła się na łokcie i kolana. Moment 
odpoczęła. Drżały jej 
nogi. Przyjrzała się klindze miecza – cała była uwalana krwią. Podpełzła na 
kolanach do studni 
i obmyła broń. Po paru łykach orzeźwiającej, czystej wody wróciła jej czujność. 
Miecz 
powędrował do pochwy – nie wyczuwała w pobliżu zagrożenia. Rozejrzała się za 
końmi. Rumak 
Maceniona znikł, wydawało się to słuszne. Gwiazda szczypała spokojnie trawę po 
drugiej stronie 
studni. Koło ruin budyneczku leżały pootwierane bagaże. Cokolwiek działo się 
tam, na dole, 
dobiegło końca. Dla Maceniona nie była w stanie już niczego zrobić. Musi ruszać.
Mogłaby tak siedzieć przy studni cały dzień i odpoczywać, gdyby coś nie wprawiło 
jej 
w ruch. Nacisk, który czuła wcześniej, znów wsączył się w jej umysł. Tym razem 
delikatniejszy, 
była go świadoma niczym odrębnego jestestwa. Podziękowanie, dla niej i 
Maceniona. Dokładne 
wskazówki odnośnie dalszej drogi. Podniosła się powoli i pozbierała bagaże. 
Zastanawiała się, co 
zrobić z rzeczami Maceniona, lecz obecność powiedziała jej. To do studni, tamto 
pod kamień, 
a reszta na trawie, słońcu i wiatrom ku zabawie. Gwiazda podeszła do niej cicho, 
zarzuciła jej 
juki na grzbiet.
Przed odejściem istota zażądała od niej jeszcze jednej rzeczy. Była znużona i 
myślenie 
przychodziło jej z trudem, lecz obecność nie dała jej spokoju, dopóki nie 
posłuchała. W tamtym 
pagórku, przez tę szczelinę – i zabrać te przedmioty. Spakowała je, mgliście 
zdając sobie sprawę, 
jaki to skarb: wykładana złotem i klejnotami broń, monety, pierścienie i 
bibeloty. Ale po co 
zwoje? Nie rozumiała, lecz była posłuszna, zabierając wszystko, co jej kazano i 
wrzucając do 
juków Gwiazdy. Gdy pracowała, niebo zasnuły chmury, a od gór dmuchnął lodowaty 
wiatr. Nie 
zauważała tego. Nie czuła triumfu, jedynie wielkie zmęczenie.
Kiedy wstąpiła chwiejnie na wąski szlak, wskazany jej przez tamtą obecność, z 
gęstych 
chmur sypnęły pierwsze białe płatki. Wkrótce czubki pagórków w dolinie pokryła 
warstewka 
bieli, od której odcinały się gałęzie drzew. Płuca Paks wypełnił mokry, czysty 
zapach śniegu. 
Ledwo to zauważyła. Coraz trudniej było iść. Każdy krok zdawał się zabierać 
resztkę sił. Wciąż 
miała wrażenie brudu pokrywającego lewą dłoń, pocierała nią bezwiednie o 
spodnie. Pod górę, 
ciągle pod górę – próbowała wspiąć się na ograniczający dolinę grzbiet. Złapała 
się juków 
Gwiazdy i przywarła do niej. Silny kuc przepychał się przez gęstniejącą zadymkę, 
tuląc płasko 
uszy i opuszczając ogon. W lewy bok uderzył ją podmuch wiatru z gór. Wkrótce 
skostniała 
i potknęła się, wpadając na Gwiazdę i przewracając się twarzą w zimną puchową 
kołdrę. 
Ogarnęły ją nudności, lecz nie miała czym wymiotować. Dostała kurczów żołądka. 
Nie była 
w stanie się podnieść, czuła śnieg na karku, potem już nic.
* * *
W ciemnościach pierwszy elf nie zauważył jej pokrytego śniegiem ciała i potknął 
się o nią. 
Jego stłumione przekleństwo spłoszyło skulonego w zaroślach nieopodal kuca, 
który parsknął 
cicho.
Pozostałe elfy szybko odnalazły Gwiazdę i uspokoiły ją, strząsając zręcznymi 
dłońmi śnieg 
z grzbietu i juków. Tymczasem pierwszy elf wyczuł, co znajduje się pod zaspą i 
zawołał 
o światło. W wietrznym mroku zabłysły pochodnie.
– Człowiek – w srebrzystym głosie zadźwięczała niechęć.
– Sądząc po wyglądzie – rabuś – dodał drugi, podnosząc połatany płaszcz.
– Zaiste rabuś – stwierdził jeden z elfów koło Gwiazdy. – To maleństwo jest 
obładowane 
takimi skarbami, że ledwo może chodzić. Co więcej, pochodzą one z banast taig.
– Matko Drzew! Nie przypuszczałbym, że którykolwiek człowiek odważyłby się tam 
kraść. 
Lub wykazał się takimi umiejętnościami, by potem zdołać uciec. – Dowódca 
oddziału przyjrzał 
się sztyletowi i pochwie w jukach i potrząsnął głową. – Taki ładunek może 
wskazywać nie na 
ucieczkę, lecz coś znacznie gorszego.
– Ona żyje – obwieścił pierwszy elf, wyczuwając u niej puls.
– Już niedługo – mruknął dowódca. – Możemy nie być w stanie stawić czoła tamtemu 
złu, 
ale zdołamy rozprawić się z jego sługami. Zostawimy...
– Spójrzcie tutaj – zawołał jeden z przeszukujących bagaże elfów. Podał dowódcy 
zapieczętowaną wiadomość od Halverica. – Czy to także ukradła?
– Musimy dowiedzieć się, z czym mamy do czynienia, zanim postanowimy, co zrobić 
– 
dodał ten pochylony nad Paks. – Nie wyczuwam w niej zła. – Odgarnął z niej śnieg 
i wstrzymał 
oddech na widok pierścieni na jej dłoni. Zdjął ten ze znakiem Księcia i odczytał 
wygrawerowaną 
wewnątrz inskrypcję. – To nie jest pospolity rzezimieszek, kuzyni. Oto 
pierścień, wręczany za 
honorową postawę żołnierzom Księcia Phelana – przyjaciela Halverica – i...
– Wszyscy znamy Kieriego Phelana. Tak. O ile tego także nie ukradła. W takim 
razie 
obudzimy ją i przekonamy się, co powie. Wątpię, żebyśmy usłyszeli prawdziwą 
opowieść 
o wyniesieniu skarbu z banast taig. Niemniej zobaczymy.
Paks była mgliście świadoma rozprawiających nad nią głosów, zanim jeszcze 
zupełnie się 
przebudziła. Głosy były dziwne, śpiewne i dźwięczne, lecz pełne mocy. Przez 
rzęsy 
prześwitywało światło. Walczyła, żeby się obudzić i w końcu zdołała podnieść 
ciężkie powieki.
– Ocknęłaś się nareszcie – przemówiła jedna ze stojących nad nią dziwnych istot. 
Obcy 
obrócił się do pozostałych i Paks mogła obejrzeć jego twarz w blasku pochodni. 
Stanowczo nie 
należała do człowieka, ujrzała w niej całą obcość, której ślady widziała na 
obliczu Maceniona. To 
musiały być elfy. Obejrzał się na nią z nieprzeniknionym wyrazem twarzy. – 
Zmarzłaś. Możesz 
mówić?
Poruszyła szczęką i zdołała wyjąkać słabe potwierdzenie.
– Bardzo dobrze. Mamy do ciebie wiele pytań, wojowniczko. Lepiej dla ciebie, 
żebyś 
odpowiadała zgodnie z prawdą. Rozumiesz?
– Kim... jesteście? – Nie miała pojęcia o polityce elfów.
– Nie rozpoznajesz elfów, kobieto?
– Domyśliłam się, że elfy... ale kto? Brwi powędrowały do góry.
– Czyżby ludzie zaczęli przejmować się genealogią elfów, sami mając taką krótką? 
Skoro 
chcesz wiedzieć, pochodzę z rodu Sialinn – wiesz, co to oznacza? – Pokręciła 
głową. – W takim 
razie nie musisz nic więcej wiedzieć. Kim jesteś i jakie prawo daje ci twe 
pochodzenie, by 
wypytywać elfy?
Przypomniała sobie dumę Maceniona i słowa Boska o wyniosłych i trudnych w 
obejściu 
elfach.
– Jestem Paksenarrion Dorthansdotter – zaczęła. – Z Trzech Jodeł, daleko na 
północny 
zachód stąd...
– To zaiste daleko – odrzekł jeden z elfów. – Byłem tam, choć dość dawno temu. 
Czyż dzień 
drogi stamtąd na zachód nie rośnie brzozowy las?
– Nie wiem, panie, nigdy tak daleko nie podróżowałam, zanim nie przystałam do 
Kompanii 
Księcia. Od tamtej pory nie byłam w domu.
– W czyjej kompanii służyłaś?
– Księcia Phelana. Ma twierdzę w północnej Tsaia i walczy w Aarenis.
– Rudowłosy człowiek? – Przytaknęła i elf ciągnął dalej: – Ta zapieczętowana 
znakiem 
Halverica przesyłka w twych bagażach – skąd ją masz?
– Wręczył mi ją Halveric, bym zawiozła ją do jego domu.
– Ledwo skończyła, gdy poczuła, jak ogarnia ją zimna ciemność. Jeden z elfów 
wykrzyknął 
coś i poczuła czyjeś ramię pod barkami. Chłodna szyjka butelki dotknęła jej warg 
i do ust spłynął 
palący płyn. Przełknęła. Po kościach rozlało się ciepło.
– Nie pij za wiele – przestrzegł ją elf, który zaczął rozmowę.
– Na wypadek, gdybyśmy musieli... – Urwał i przyjrzał się jej uważniej. – 
Trafiłaś do 
dziwnego miejsca, żołnierzu Księciu Phelana i posłańcu Halverica. Trafiłaś do 
dziwnego miejsca 
i wydajesz się – wybacz określenie – słabsza, niżbym oczekiwał po takiej 
wojowniczce. 
Opowiedz nam teraz, jak się tu znalazłaś i co robiłaś w dolinie banast taig.
Z trudem skleciła wszystko w spójną całość. W pamięci kłębiły się jej wydarzenia 
i miejsca, 
ciężko było odróżnić wczorajsze spotkanie od wypadków w Dolinie Dusz. Mimo to 
udało się jej 
opisać wezwanie, jakie otrzymała z Macenionem i przebieg wydarzeń pod ziemią. 
Elfy słuchały 
uważnie, zadając co jakiś czas dodatkowe pytania. Kiedy skończyła, popatrzyły po 
sobie 
w milczeniu. Potem wszystkie naraz zaczęły przekrzykiwać się w mowie elfów, 
miała wrażenie, 
że stała się świadkiem kłótni. Dowódca zwrócił się ku niej:
– Cóż, Paksenarrion Dorthansdotter, bądź pewna, iż opowiedziałaś nam iście 
niewiarygodną 
historię. Aby sprawdzić jej prawdziwość, wyślę jednego z mych wojowników do 
banast taig. 
Jeśli nie wróci lub będzie musiał uchodzić przed zagrożeniem, znajdziesz się w 
poważnych 
tarapatach.
W śnieżnej ciemności nie była w stanie określić, jak długo go nie było. 
Zdrzemnęła się, 
nieświadoma otoczenia. Obudziła ją dłoń na ramieniu.
– Ocknij się, wojowniczko. Będziesz tego potrzebować... – do warg przytknięto 
jej gorący 
kubek. Przełknęła na wpół śpiąca. Smakowało dziwnie, ale dobrze. Powoli 
odzyskała jasność 
myślenia. Spróbowała usiąść, lecz wciąż była za słaba. Elfy wzniosły nad nią 
schronienie, w jego 
rogu migotał pod garnczkiem maleńki ogienek.
– Potrzebujesz leczenia – oznajmił dowódca elfów. – Przyznaję, iż jestem 
zdumiony, 
Paksenarrion. Nie uwierzyłbym w coś takiego bez dowodów. Banast taig zamieniony 
z powrotem 
w elfane taig, skaza na zawsze przegnana z jego serca! Dowiedzieliśmy się o tym 
z niekłamaną 
radością. Lecz poniosłaś w tej walce większe szkody, niźli przypuszczasz, ludzie 
nie mogą 
potykać się bezkarnie z takim złem. Bez uzdrowienia zmarłabyś, zanim nastałby 
dzień.
Nie wiedziała, co powiedzieć. Była słaba i chora, lecz nic ponadto. Nie miała 
pojęcia, czym 
jest banast taig i elfane taig, istota, która ich wezwała, nie używała tych 
określeń. Elf zdawał się 
czekać na coś, zapytała więc:
– Czy... dowiedzieliście się czegoś o Macenionie?
– Macenion! – Zabrzmiało to jak prychnięcie. – To on! Elfane taig pogrzebało go 
wraz z jego 
orkowymi zabójcami.
– Ale on był elfem... to jest, chciałam powiedzieć: półelfem. Myślałam, że...
– Macenion półelfem? Tak ci powiedział? – Przytaknęła i dowódca elfów zmarszczył 
brwi. – 
Nie, maleńka, nie był nawet półelfem czy ćwierćelfem. Miał w sobie tyle elfiej 
krwi, co twój 
kucyk krwi konia wyścigowego.
– Ale mówił... – przerwała. Trudno jej było wysłowić się, a poza tym, zdała 
sobie sprawę, że 
im mniej krwi elfów miał w sobie Macenion, tym łatwiejsze do wytłumaczenia było 
jego 
zachowanie.
– Kłamał. Co ci powiedział, Paksenarrion, by zwabić cię do tej doliny?
– Że... jego elfi kuzyni... odmawiają mu prawa do przedmiotów elfów. Że 
dowiedział się o... 
znajdujących się tutaj skarbach... które powinny być jego.
– Czy uprzedził cię o królującym tu źle?
– Tak, ale twierdził, iż jego biegłość w magii pozwoli mu je pokonać, 
potrzebował 
wojownika do ochrony przed... zagrożeniami fizycznymi. Jak orki.
– Widzę, iż mówisz prawdę. Przepraszam cię, Paksenarrion, za kłamstwa tego 
dalekiego 
kuzyna, wstydem napawa mnie myśl, że ktoś z domieszką elfiej krwi mógł tak łgać.
– W... porządku. – Miała wrażenie, że z powrotem osuwa się po długim, mrocznym 
zboczu.
– Nie! Na bogów elfów i ludzi, musimy odpokutować za słowa naszego kuzyna. – Elf 
potrząsnął nią i podniósł nieco, by mogła napić się z podawanego jej kubka. 
Ciemność cofnęła 
się. Twarze elfów z powrotem odzyskały ostrość. Jeden z nich położył jej dłoń na 
czole i zaczął 
śpiewać. Nigdy czegoś takiego nie słyszała, próbując wsłuchać się w słowa, 
zapomniała, co się 
stało. Wtem poczuła w sobie falę siły i zdrowia. Elf cofnął rękę i uśmiechnął 
się do niej.
– Teraz lepiej?
– Tak, o wiele lepiej. – Usiadła i przeciągnęła się. Czuła się świeża i 
wypoczęta, od wielu dni 
nie była w równie dobrej formie.
– Dobrze. Wkrótce nastanie dzień i musimy ruszać dalej. Przez te pozostałe nam 
kilka godzin 
musimy ci wiele powiedzieć.
* * *
Śnieg przestał padać przed świtem. Lekki wietrzyk rozpędził chmury, pierwsze 
promienie 
ozłociły zaspy. Elfy pożegnały się z nią. Dopiero za dnia ujrzała całe ich 
piękno. Zrobiło się jej 
wstyd, że uznała Maceniona za elfa. Jeden z nich przechwycił jej myśl i 
roześmiał się 
dźwięcznie.
– Nie, nie poczuwaj się do winy, dzielna wojowniczko. Twe bystre oczy dopatrzyły 
się 
wszak tego, czego było tak niewiele. Pamiętaj, co ci powiedzieliśmy i pozostań w 
zdrowiu.
Gdy odwróciła się, by wspiąć się na grzbiet, gdzie biegł opisywany przez elfy 
szlak, czuła 
wielki dystans do samej siebie z dnia wczorajszego. Ogarnęło ją to samo uczucie, 
które wygnało 
ją z domu – żądza przygód i nowych wrażeń. Wszystko się mogło zdarzyć – zdarzało 
się. 
Z trudem przychodziło jej myślenie o tym, z czym wraz z Macenionem walczyli i co 
przyszło jej 
z pomocą. Elfane taig nadal nic dla niej nie znaczyło. Niewiele pojęła z 
wyjaśnień elfów.
Niemniej raz jeszcze znalazła się na szlaku, żywa i żądna podróży. Gwiazda szła 
powoli, 
obładowana darami elfane taig. Paks przełożyła część do plecaka. Kucyk parskał 
cicho, 
przebierając zadnimi nogami. Paks uśmiechnęła się do siebie. Żadnych gór – 
powiedzieli jej. 
Czekały ją tylko wzgórza, a po dwóch dniach dotrze na niziny.
Po drugiej stronie grzbietu jedynie kilka łat śniegu bieliło szlak, a i one do 
południa stajały. 
Wiecznie zielone drzewa zmieszały się z innymi, bardziej matowozielonymi, o 
okrągłych 
liściach. Nie potrzebowała już płaszcza. Szła czujnie, choć elfy uspokajały ją, 
że nie wyczuwają 
w pobliżu żadnego poważnego zagrożenia. Miała nadzieję, że się nie mylą. 
Gdziekolwiek sięgnąć 
wzrokiem, rozciągały się kolejne lesiste zbocza, a szlak schodził zakosami w 
dół, niezmiennie 
kierując się na północ i zachód.
Wieczorem jej samotny obóz był niemal zbyt cichy. Nie cierpiała wykładów 
Maceniona, 
niemniej siedzenie samemu w leśnej głuszy było gorsze od wszystkiego, co jej 
kiedykolwiek 
powiedział. Wcześnie zagasiła ogień i siedziała wpatrzona w gwiazdy. Minęła 
połowa nocy, nim 
uświadomiła sobie, że to nie za Macenionem tęskni. Jeszcze nigdy nie spędziła 
nocy samotnie. 
Nigdy nie spała na zewnątrz, z dala od innych. Wzdrygnęła się na samą myśl o 
tym. Wstała 
sprawdzić, co z Gwiazdą. Ciepło końskiej grzywy uspokoiło ją, z powrotem 
wpatrzyła się 
w rozgwieżdżony firmament z dłońmi wplątanymi w grzywę kuca. Niebo zdawało się 
nie mieć 
końca, jak gdyby ktoś ponaszywał gwiazdy na kolejne warstwy welonów. Poszukała 
Naszyjnika 
Torre’a, ten jednak nadal ukryty był za górami. Innych gwiazd nie znała.
Przy ziemi powiał lekki wiatr, przejmując ją chłodem. Gwiazda zabrała łeb i 
zaczęła skubać 
trawę. Paks wróciła pod koc.
W oddali zawyło dzikie zwierzę, sprężyła się, lecz dźwięk nie powtórzył się. 
Poczuła chęć 
wyjęcia medalionu Canny, bezwiednie dotknęła sakiewki. Przejechała palcami 
wzdłuż 
półksiężyca. Razem z nim wydobyła konika Sabena – splątały się rzemyki. Obudziła 
się 
zmarznięta i zesztywniała, z konikiem i półksiężycem w garści. Gwiazda trącała 
ją nosem 
w twarz.
W dzień szybko zrobiło się ciepło. Przejrzała zdobyty skarb, szacując jego 
wartość. Nie 
miała pojęcia, co zabiera... było tego tak dużo... to nie powinno być jej. Lecz 
nie mogła wrócić 
z tym do elfane taig, tego była pewna. Pomyślała sobie, że elfy z pewnością 
także obejrzały 
zawartość juków, a skoro nic nie powiedziały... Słońce błyszczało na rozłożonych 
na trawie 
przedmiotach: wysadzanym rubinami sztylecie w ozdobnej pochwie, inkrustowanym 
złotem 
i klejnotami toporze, złotych i srebrnych monetach, zarówno znanych jej, jak i 
zupełnie obcych, 
oraz kolczudze, dziwnie lekkiej, gdy ją podniosła. Wyglądała, jakby była na nią 
dobra. 
Rozejrzała się dokoła, po czym przymierzyła ją. Pasowała jak ulał. Skrzywiła 
się, zamyślona. 
Gdzie to ona słyszała o zaczarowanych zbrojach – przeklętych przedmiotach? Kiedy 
jednak 
sięgnęła po medalion Canny, nic się nie stało, spoczywał spokojnie w dłoni. A 
może była to tylko 
nic niewarta kolczuga paradna? Wypróbowała rękaw sztyletem, wyszczerbiając 
ostrze. Lekka, 
we właściwym rozmiarze – znowu skrzywiła się, lecz nie zdjęła zbroi. Na wierzch 
założyła 
najlepsze ubranie, jakie miała – nie, żeby którekolwiek wyglądało okazale, 
pomyślała ze 
smutkiem, wspominając, ile pieniędzy wydała w Sord na ekwipunek.
Wyruszyła późno i wędrowała powoli, oszczędzając i siebie, i kuca. Zaczęła 
rozmyślać, co 
znajdzie na równinach, po opuszczeniu dzikiej okolicy. Elfy były dość dokładne w 
udzielanych 
przez siebie wskazówkach: idź tym szlakiem do Mostu Piwowarów i opowiedz 
mistrzowi 
Oakhallow i marszałkowi Deordtyi o elfane taig. Niemniej nie powiedziały ani 
słowa o mistrzu 
Oakhallow czy marszałku ani też, czemu któreś z nich chciałoby wiedzieć o 
wydarzeniach z tak 
odległych okolic.
* * *
Gdy obeszła okrągłe wzgórze, ujrzała w oddali pola i sady, ich proste granice 
odznaczały się 
wyraźnie od poszarpanej linii lasów i łąk. Im niżej schodziła, tym ścieżka 
stawała się mniej 
stroma, na stoku po prawej pasły się owce, pilnowane przez siedzące na skale 
bosonogie dziecko 
z kosturem. Stopniowo kamienie na szlaku ustępowały ubitej ziemi. Gwieździe szło 
się łatwiej. 
Paks musiała wydłużyć krok, by nadążyć. Z serca wykarczowanego obszaru unosił 
się dym, 
może była to wioska, o której wspominały elfy. Ciekawe, czy jej mieszkańcy okażą 
się przyjaźni. 
Przynajmniej znowu była na północy: w domu.
Wkrótce znalazła się wśród pól i ogrodów. Minęła dwa oddalone od drogi 
gospodarstwa. 
Wyglądały zamożnie: zauważyła schludne obory, porządne, kamienne mury, lśniącą 
sierść bydła. 
Zrywający wczesne jabłka chłopczyk powiedział jej, że wieś przed nią nazywa się 
Most 
Piwowarów, gdy chwilę później obejrzała się, dziecko biegło już do domu. Szlak 
połączył się 
z okoloną murkami drogą dostatecznie szeroką dla wozów. Dostrzegła koleiny. Po 
prawej stronie 
do traktu przytykał skraj lasu, lecz nie umiała stwierdzić, jaki był duży. Przed 
nią majaczyło 
skupisko budynków i dochodzący z prawej dukt.
Po lewej stały dwa domki, jeden z nich zwrócony w stronę drogi. Za nimi wznosił 
się 
wysoki, dwupiętrowy budynek z ogrodzonym podwórzem. Nad drogą wisiał jaskrawy, 
zielonożółty szyld, a podjazd wyłożony był kamieniami. Odczytała nazwę: „Wesoły 
Garkotłuk”. 
To musi być gospoda – za duża na tawernę. Rozejrzała się dokoła.
Gospoda mieściła się przy skrzyżowaniu, frontem na północ. Trakt, którym 
przybyła Paks, 
zmierzał dalej na zachód, wijąc się między domami i sklepami. Północny szlak był 
prostszy: 
wzdłuż zachodniej strony wyrosły budynki, po wschodniej szumiał las. Na parterze 
gospody 
widniał rząd otwartych, wychodzących na drogę wysokich okien, dobiegał zza nich 
gwar 
licznych głosów. Zastanawiała się, czy będzie ją stać na zatrzymanie się tutaj. 
Nie wiedziała, ile 
wart jest jej skarb ani czy przyjmą tu stare monety.
Wciąż wahała się, czy wejść, gdy wyszedł do niej zwalisty mężczyzna w wielkim 
fartuchu.
– Świeżo przyjechałaś?
– Tak, panie.
– Będziesz chciała pokój?
– Nie wiem, proszę pana. Ile kosztuje?
– Sztukę srebra za zwykły, wliczając chleb i piwo na śniadanie. Sztukę złota za 
wyższy 
standard, dwie za apartament. Sztuka srebra za stajnię, w czym zawiera się 
ziarno, siano, 
szczotkowanie i przechowanie uprzęży.
Zastanawiała się przez chwilę. Ceny wydawały się wysokie, miała jednak 
wystarczająco 
dużo monet z południa, by pozwolić sobie na jedną czy dwie noce. Później zawsze 
mogła 
poszukać czegoś tańszego. Gwieździe przyda się porcja obroku.
– Chciałabym lepszy pokój – powiedziała. – I stajnię dla Gwiazdy.
– Płatne z góry – odrzekł. – Nazywam się Jos Hebbinford, gospodarz.
Paks owinęła wodze Gwiazdy wokół ramienia i zanurzyła dłoń w sakiewce.
– Proszę – podała mu monety. – Jestem Paksenarrion Dorthansdotter z Trzech 
Jodeł.
Gospodarz obejrzał uważnie zapłatę.
– Hmmm. Z Aarenis – to twój dom?
– Nie, panie. Trzy Jodły leżą na północny zachód stąd. Byłam na południu z 
Kompanią 
Księcia Phelana, a teraz wracam do domu.
– Rozumiem. Jesteś wojowniczką? – Przytaknęła. – Czy wyznajesz Girda?
– Nie. Ale znałam kilkoro, którzy go czcili.
– Hmmm. Nie chcemy tu bijatyk. Zaczerwieniła się.
– Nie jestem jakimś awanturnikiem.
– Dobrze. Chwileczkę – Sevri! Sevrienna! – Na wołanie przybiegła niska, krępa, 
rudowłosa 
dziewczynka. – Moja córka, Sevrienna – przedstawił ją gospodarz. – Sevri, to 
jest Paksenarrion. 
Zostanie na noc. A to jej koń – zerknął na Paks.
Ma na imię Gwiazda – poinformowała dziewczynkę. – Jest łagodna.
– Sevri zaprowadzi ją do stajni – powiedział Hebbinford. – Jeśli chciałabyś 
obejrzeć pokój...?
– Za pańskim pozwoleniem, najpierw wytrę Gwiazdę i sprawdzę jej podkowy – 
odparła 
Paks. – Przeszła daleką drogę po skałach.
– Bardzo dobrze. Sevri pomoże ci. Jak przyjdziesz, zaprowadzę cię do pokoju.
– Proszę, tędy – odezwała się Sevri. Ruszyła za nią. Podwórze było duże i 
wyłożone szarymi, 
kamiennymi płytami. Stadko czarnych i czerwonawych kur grzebało w ziemi przed 
progiem, na 
stercie mierzwy stał czarny kogut ze złotym podgardlem i zielonym ogonem. Wzdłuż 
podwórza 
ciągnęły się pełne siana stajnie i zadaszone miejsce na wozy.
Sevri zaprowadziła Paks do boksu wystarczająco dużego dla rumaka bojowego, 
wszystkie 
zagrody były wielkie.
– Mogę ją wyszczotkować – zaofiarowała się Sevri. – Płaci pani za to.
Uśmiechnęła się do dziecka.
– Chcę sprawdzić, czy nie poraniła się o skały. Jeśli chcesz ją wyszczotkować...
Sevri pokiwała głową.
– Pewnie. Pójdzie łatwiej niż z dużymi końmi. Mam jej dać ziarna czy papki?
– Papka byłaby lepsza, o ile nie sprawi to kłopotu.
– Przygotuję ją, a potem wrócę i zajmę się kucem. Jeśli potrzebuje pani wody, 
tutaj stoi 
wiadro, a na zewnątrz jest studnia. – Kiwnęła głową w stronę podwórza.
Po jej wyjściu Paks zdjęła juki. Gwiazda westchnęła.
– Biedny kucyk – powiedziała Paks. – To ci dopiero ładunek. A teraz... – zdjęła 
z niej siodło. 
Derka pod spodem była zbita i mokra. Paks położyła pakunki pod ścianą i 
pochyliła się nad 
kopytami Gwiazdy. Potem wzięła wskazane jej wiadro i zaczerpnęła wodę ze studni. 
Po 
powrocie do zagrody zaczęła podnosić po kolei kopyta konia. Były suche i gorące. 
Znalazła 
w plecaku chustę, którą zakładała na głowę i zmoczyła ją w wiadrze. Umyła 
wszystkie kopyta 
i zmoczyła pęciny. Kucyk skłonił łeb i uszczypnął ją we włosy.
– Nie, Gwiazdo, przestań. – Odsunęła koński łeb. Oczyściła zranienie na pęcinie 
zadniej 
nogi.
– Musisz ją lubić – powiedziała Sevri. Paks podskoczyła.
– Nie słyszałam, jak podchodzisz.
– Bo chodzę na bosaka. Kopyta w porządku?
– Tak, za wyjątkiem jednej ranki. Przesuszone od skał.
– Jest cała mokra. Chcesz, żebym ją wyszczotkowała?
– Tak. Zabiorę tylko te rzeczy z boksu. – Stęknęła, podnosząc bagaż. Cisnęła je 
pod ścianę. 
Sevri obserwowała ją.
– Muszą być okropnie ciężkie.
– Są – przyznała krótko.
Sevri przyniosła dwa kawałki szorstkiej, wełnianej tkaniny i szczotkę. Gdy 
zaczęła wycierać 
grzbiet Gwiazdy, Paks wzięła drugą szmatę i zabrała się za bok.
– Nie musisz mi pomagać – zaprotestowała Sevri. – Poradzę sobie sama.
– Ale nie masz nic przeciwko temu, co? Przyzwyczaiłam się do oporządzania jej.
– Nie... Ale jestem wystarczająco silna.
– Nie wątpię – mruknęła Paks, choć wcale nie była tego pewna. Gwiazda obróciła 
łeb 
i trąciła Sevri miękkimi chrapami. Dziewczynka przerwała pracę i pogładziła ją.
– Jest łagodna – powiedziała. – Od dawna ją masz?
– Nie. To dobry kuc, choć... wydaje się wszystkich lubić. Nie podchodź do niej z 
jabłkami, 
chyba że chcesz parę stracić.
Roześmiała się.
– Przyniosę jej jedno. Czy lubi coś jeszcze? Paks wzruszyła ramionami.
– To kucyk. Nie widziałam jeszcze, żeby któryś nie jadł wszystkiego, co 
znajdzie. A ty?
– To prawda. – Sevri spojrzała ponad grzbietem na Paks. – Jesteś wojowniczką?
Paksenarrion zastanawiała się przez chwilę nad odpowiedzią.
– To zależy, co przez to rozumiesz. Twój ojciec uważa chyba, że wojownik to 
awanturnik, 
sprawca kłopotów. Nie jestem taka. Byłam najemniczką, żołnierzem Kompanii 
Księcia.
– Potrafisz jednak walczyć mieczem?
– O tak. Umiem walczyć mieczem. Tak zarabiam na życie, odkąd opuściłam dom. Co 
nie 
oznacza, że wszędzie szukam zwady.
– Rozumiem. – Paks poznała po tonie dziewczynki, że wcale nie rozumie. 
Postanowiła 
zmienić temat.
– Sevri, mam wiadomość dla dwojga tutejszych ludzi, możesz powiedzieć mi, gdzie 
mogę 
ich znaleźć?
– Jasne.
– Jeden z nich to mistrz Oakhallow... – przerwała, gdy dziewczynka westchnęła 
głośno.
– Ty... znasz mistrza Oakhallow?
– Nie, nie znam go, nigdy tu nie byłam. Lecz ktoś, kogo spotkałam parę dni temu, 
przekazał 
mi wiadomość dla niego. Coś nie w porządku?
– Nic. Jest Kuakgahem, to wszystko. Przeszedł ją dreszcz.
– Kuakganem? Nie wiedziałam. Sevri kiwnęła głową.
– To dobry człowiek, tylko... bardzo potężny. Tata opowiadał mi o nim, pomaga 
w kłopotach.
– Cóż, muszę z nim pomówić. Gdzie mieszka?
– W zagajniku, rzecz jasna. Pokażę ci, jak skończę. Skąd przyjechałaś?
– Z południowego wschodu.
– W takim razie widziałaś zagajnik po prawej, po drodze do miasteczka.
– Przypominam sobie. Zaskoczył mnie widok lasu tak blisko zabudowań.
– Wchodź do niego tylko głównym wejściem – przestrzegła ją dziewczynka. – Tam 
jest 
niebezpiecznie. Kogo jeszcze szukasz?
– Jest tutaj sioło Girda, prawda? – Sevri przytaknęła. – Muszę pomówić z... 
marszałkiem, 
imieniem Deordtya.
Dziewczynka popatrzyła na nią.
– Już jej nie ma. Mamy nowego marszałka, Cedfera, i oficera Ambrosa. Jaką masz 
wiadomość dla Kuakgana i marszałka?
– Przykro mi, Sevri, ale najpierw muszę porozmawiać z nimi.
– Och, oczywiście. Nie powinnam była pytać.
– W porządku. Gdzie mogę zostawić siodło i bagaże?
– Tutaj – Sevri okrążyła Gwiazdę i poprowadziła Paks wzdłuż zagrody. – Połóż 
swoje rzeczy 
za boksem – będę ich pilnować, o ile mi ufasz. Plecak też możesz zostawić.
Przyjrzała się z namysłem piegowatej twarzyczce.
– Będą bezpieczniejsze niż w pokoju – dodała szczerze dziewczynka. – Pokoje mają 
zamki, 
ale tata jest pewny, że mamy złodzieja. Jak dotąd, nic się nie wydarzyło, ale... 
w stajni mogę 
dopilnować twych rzeczy.
Paks westchnęła.
– Zgoda, Sevri. Wrócę, jak już ich odwiedzę.
– Nie spóźnij się na kolację – uśmiechnęła się dziewczynka. – Mamy dobrą 
kuchnię.
Paks odwzajemniła uśmiech.
– Nie przegapię jej, nie po takiej podróży. – Opuściła stajnię i weszła do 
gospody. Gospodarz 
natychmiast ją zauważył i podszedł do niej.
– Sevri zajęła się tobą?
– Tak, proszę pana. Jest bardzo pomocna.
– Proszę tędy – na górę – do pokoju. – Odwrócił się i ruszył przez jadalnię ku 
szerokim, 
kamiennym schodom. Poszła za nim, rozglądając się dookoła. Główne pomieszczenie 
służyło 
zarówno jako jadalnia, jak i bar, całe było zastawione stołami i ławami. Przy 
stołach siedziało pół 
tuzina pijących mężczyzn: dwóch zbrojnych w błękitnych liberiach, jeden 
mężczyzna w czerni, 
w czarnym płaszczu narzuconym na spodnie i tunikę, dwóch kupców w długich 
szatach i wielki, 
zwalisty człowiek w połatanej, skórzanej tunice i rdzawych pończochach. Przy 
kominku siedziały 
dwie kobiety: siwowłosa przędła na ręcznym wrzecionie, a kruczoczarna zapisywała 
coś 
w książce. Paks weszła na schody.
Szczyt schodów kończył się korytarzem po jednej stronie i przestronnym 
pomieszczeniem ze 
skrzyniami po drugiej. Gospodarz poprowadził ją korytarzem do trzecich drzwi po 
lewej. 
Odczepił od pasa kółko z kluczami i wsunął jeden do dziurki. Drzwi otworzyły się 
cicho.
Pokój był mały, lecz nie zagracony. Pod lewą ścianą stało solidne, drewniane 
łóżko z grubym 
siennikiem. Zasłano je płóciennym prześcieradłem, u stóp leżały złożone dwa 
wełniane koce. 
Koło nich stał trójnożny taboret, a pod oknem niskie, skórzane krzesło. W obie 
ściany wbito rząd 
kołków, a obok drzwi ustawiono wąską szafkę na ubrania. Ściany pomalowano na 
biało, 
a drewnianą podłogę wypucowano na błysk. Pokój pachniał czystością.
Wyjrzała przez wychodzące na skrzyżowanie okno.
– Odpowiada? – zapytał gospodarz.
– Och, tak. Jest bardzo przytulny – odparła Paks.
– Świetnie. – Odpiął z kółka klucz i podał go jej. – Oddaj go przed wyjazdem. 
Coś jeszcze? – 
Pokręciła głową i wyszedł. Zamknęła drzwi, rozpuściła włosy i wyszczotkowała je. 
Skoro miała 
zobaczyć się z Kuakganem i marszałkiem Girda, powinna przynajmniej porządnie 
wyglądać. 
Oczyściła płaszcz, zaplotła włosy i wyszła z pokoju, dokładnie go zamykając.
Rozdział siódmy
Wyszła z gospody, żałując, że musi gdzieś iść. Czuła na sobie oczy obserwujące 
ją 
z szerokich okien karczmy, drgnęły jej ramiona. Na listowiu po prawej stronie 
igrało światło 
zmierzchu, kilka krzaków płonęło już szkarłatem. Naprzeciwko niej szło dwóch 
mężczyzn 
w lokalnych mundurach. Przyjrzeli się jej, a ona odpowiedziała im chłodnym 
wzrokiem, 
opierając dłoń na rękojeści miecza. Jeden z nich otworzył usta, lecz towarzysz 
trącił go w bok 
i minęli ją w milczeniu.
Z przodu po prawej ujrzała przerwę w ścianie drzew i liści. Gdy podeszła bliżej, 
okazało się, 
że pnącza związały gałęzie, tworząc swego rodzaju łukową bramę, za nią zaczynała 
się wąska 
ścieżka prowadząca kręto w głąb lasu. Zatrzymała się. Pomyślała, że może powinna 
zaczekać do 
rana i już chciała zawrócić, gdy zobaczyła na drodze zmierzających w jej stronę 
zbrojnych. 
Szybko przeszła pod bramą i ruszyła ścieżką.
Już po paru krokach uderzyła ją panująca w zagajniku cisza. Nie docierały tu 
głosy z drogi. 
Zwolniła i rozejrzała się. Wszędzie rosły nieregularnie porozrzucane drzewa. 
Było więcej 
światła, niż spodziewałaby się w lesie, lecz gdy podniosła głowę, zobaczyła 
zwarzone jesienią, 
pożółkłe liście, przez które przeświecał złocisty blask. Ścieżkę, choć wąską, 
niełatwo było zgubić 
– obramowano ją białymi, okrągłymi kamykami wyglądającymi jak rzeczne otoczaki. 
Szła przed 
siebie czujna i gotowa. Sevrienna nie musiała ostrzegać jej przed Kuakganami i 
ich gajami. 
Wszystko, co o nich słyszała, wiązało się z niebezpieczeństwem.
Podmuch wiatru rozrzucił suche liście. Gdy ucichł ich szelest, usłyszała w 
oddali delikatny 
śmiech spadającej wody. Ścieżka zakręciła raz, po chwili drugi. Drzewa 
przepuszczały więcej 
światła, rozstępując się i tworząc polanę. Na jej środku ujrzała prostą 
fontannę. Woda zbierała się 
w kamiennej misie, by przelewając się przez jej brzegi, spłynąć do następnej, a 
potem jeszcze 
jednej. Ostatni zbiornik tworzył małe oczko wodne, z którego nie było żadnego 
widocznego 
odpływu. Koło fontanny znajdował się blok szorstkiej skały z misą z brązu na 
szczycie. Paks 
podeszła do niej ostrożnie. Dopiero teraz dostrzegła niski, szary dom, 
przycupnięty pod 
drzewami po drugiej stronie polany, nieregularną fakturą przypominał pień 
powalonego drzewa. 
Rozpoznała drzwi i zamknięte okiennicami okna, lecz nic ponadto. Poza tym polana 
była pusta.
Zbliżyła się nerwowo do fontanny. Woda w basenikach była doskonale czysta, każdy 
podmuch wiatru marszczył aksamitną powierzchnię. W ukośnych promieniach słońca 
spadające 
krople iskrzyły się, niczym drogocenne kamienie. Oderwała wzrok od fontanny i 
podeszła do 
misy z brązu na kamiennym piedestale. Była pewna, że to misa ofiarna, lecz 
jakiej ofiary 
oczekiwał Kuakgan? W głowie zakotłowało siej ej od mrocznych opowieści dziadka. 
Krew – 
utrzymywał. Kuakgani czczą najstarszych bogów i żądają krwi.
– Jest przyjęte, by złożyć ofiarę do misy. – Głos był basowy i dźwięczny. 
Poderwała głowę 
i ujrzała przed sobą wysokiego, smagłolicego mężczyznę w zielonobrązowej szacie 
z kapturem. 
Serce zakołatało jej w piersi, czuła, jak plecy spływają jej potem. Nie 
usłyszała, jak podchodził.
– Panie, ja... – przełknęła, gdy zawiódł ją głos, po czym podjęła: – Nie wiem, 
panie, jaka 
ofiara zostanie przyjęta przez Kuakgana.
Krzaczaste brwi uniosły się.
– Och? A czemuż to ktoś, nie wiedzący nic o Kuakganach, przybywa do jednego z 
nich?
Z trudem wytrzymywała spojrzenie ciemnych oczu.
– Poproszono mnie o to, panie.
– Kto?
– Elfy, panie. – Nie umknęło jej uwagi nagłe drgnięcie ramion ani poruszenie 
powiek i brwi.
– Mów więc. Jakie elfy i dlaczego?
– Elfy z Lasu Pani. Ten, który mnie przysłał, mówił, iż pochodzi z rodu Sialinn.
– A jego wiadomość?
– Elfane taig przebudziło się, a upadły elfi lord został uwolniony.
– Ach. To zaiste wiadomość. Czy zawierzył szczęściu, czyniąc cię swym posłańcem, 
czy też 
były głębsze powody?
– Byłam tam... – Zadrżała, przypominając sobie ostatnie starcie w okrągłej 
komnacie.
– Hmmm. Jest więc jakaś przyczyna, a nie zwykły łut szczęścia. W takim razie 
zdradź mi 
swe imię, podróżniczko i zaoferuj coś dla spokoju gaju, który naruszyłaś.
– Nazywam się Paksenarrion Dorthansdotter...
– Z północnego zachodu, sądząc po twym nazwisku. A co masz na ofiarę?
Wyciągnęła zza pazuchy mały mieszek.
– Jak już mówiłam, panie, nie mam pojęcia, co by to mogło być... ale mam to – 
wysypała na 
dłoń największe kamienie ze swej kolekcji.
– Może być dowolny z nich – orzekł Kuakgan. – Umieść ofiarę w misie. – 
Zastanawiała się, 
czemu po prostu sam nie weźmie klejnotu, niemniej wybrała zielony kamień i 
położyła go 
delikatnie na dnie misy. Resztę wrzuciła z powrotem do sakiewki.
– A ja – ciągnął Kuakgan – jestem mistrz Oakhallow. Kuakgan, jak już wiesz. 
Podejrzewam 
jednak, dziecko, że masz dziwne poglądy na temat Kuakganów, prawda?
Ku swemu zdumieniu usłyszała, jak opowiada historie dziadka.
– I powiedział, panie, że Kuakgani jedzą dzieci... w czarne, zimowe noce.
– Dzieci! – Kuakgan wydawał się bardziej rozbawiony niż zły. – Znowu ta stara 
bajda! Nie, 
dziecko, nie zjadamy dzieci.
I nie zabijamy ich. Prawdę rzekłszy, przypuszczam, że jeśli nie nosisz tego 
miecza dla 
ozdoby, to przelałaś w życiu więcej krwi ode mnie.
Spojrzała na niego. Pomimo rozbawienia w głosie emanował mocą. Ciekawe, czy 
wiedział, 
co myślała. Macenion utrzymywał, że czarodzieje to potrafią – może Kuakgani 
także?
– Jesteś wojowniczką? – wypytywał ją, niezrażony milczeniem.
– Tak, panie.
– Hmmm. I wplątałaś się w przebudzenie elfane taig. Cóż, wobec tego opowiedz 
swoją 
historię – jak trafiłaś do tej strasznej doliny i co się stało?
Ponownie spojrzała mu w twarz, próbując ocenić nastrój. Równie dobrze mogłaby 
czytać 
z kamienia albo drzewa. Ciemne oczy zdawały sieją ponaglać. Zacinając się, 
opowiedziała, jak 
odeszła od najemniczej kompanii w Aarenis, by wrócić na północ. Gdy zaczęła 
opisywać 
towarzysza podróży przez góry, Oakhallow przerwał jej raptownie.
– Kto, powiedziałaś? Macenion? Utrzymywał, że jest elfem?
– Tak, panie. – Zastanowiła ją jego mina. – Potem powiedział, że jest 
półelfem...
– Półelf! Hmmm! Nic dziwnego, że elfy przysłały cię tutaj. – Gestem ręki dał jej 
znak, by 
kontynuowała. Opisała pierwszą część wyprawy, początkowo wolno, potem jednak 
rozgrzała się, 
przedstawiając zachowanie Maceniona przy kamieniach strażniczych. Przypomniała 
sobie swoje 
oburzenie: oszukał ją, udając, że dysponuje wiedzą, której nie miał, mógł odejść 
i zostawić ją... 
Przerwała, widząc minę Kuakgana. Nagle tamten spór wydał się jej głupi, niczym 
czyniona przez 
pijanego szeregowca próba przekonania Stammela, że wina leży po stronie tamtego 
drugiego 
żołnierza. Pospiesznie opowiadała dalej, pomijając resztę. Nie było czasu na 
śnieżnego kota. 
W końcu doszła do decyzji Maceniona o wejściu do doliny elfane taig.
– Powiedział, że cokolwiek tam jest, nie skrzywdzi mnie, ponieważ jestem 
człowiekiem, 
a moc ma elfie pochodzenie.
Mówił, że elfy trzymają go z dala z zazdrości, on jednak potrafi kontrolować 
czające się tam 
zło i odzyska swoje dziedzictwo.
– A co ty myślałaś, wojowniczko? – Nie była w stanie określić, czy w tym basowym 
głosie 
kryła się zrzędliwość czy tylko zwykłe zainteresowanie. Jego pytanie zmieszało 
ją tak samo jak 
przesłuchanie elfów. Dlaczego oczekiwano od niej opinii o czymś takim jak elfane 
taig? 
Opowiedziała o snach i wierze, jaką Macenion pokładał w swoją moc.
– Ufałaś mu? – zapytał tym samym tonem Kuakgan.
Aż za dobrze pamiętała przykre sensacje, jakich doznawała, przekraczając 
zewnętrzne 
zabezpieczenia. Niemniej poniósł godną śmierć, gdyby przeżył, ufałaby mu 
bardziej.
– Tak – odrzekła powoli. – Był dobry w mieczu. Potrafił też wyczarować światło i 
podmuch 
wiatru.
Kuakgan przyjrzał się jej uważnie.
– Nie okłamuj mnie, dziecko. Czy naprawdę mu ufałaś, jak komuś z twojej starej 
kompanii?
– Nie, panie. – Wbiła wzrok w rosnącą u jej stóp trawę.
– A mimo to poszłaś z nim, wiedząc, że żaden człowiek nie włada mocą zdolną 
przeciwstawić się drzemiącej pod ziemią potędze? – Tak stawiając sprawę, jej 
decyzja była 
bardziej niż niemądra.
– Nie wiedziałam tego, panie. – Zaczerpnęła tchu i spróbowała wyjaśnić. – Czułam 
niebezpieczeństwo i niepokoiłam się, nie wiedziałam jednak, z czym mamy do 
czynienia. Poza 
tym wędrowaliśmy razem od wielu tygodni. Wiedział więcej ode mnie...
Kuakgan zmarszczył brwi.
– Już to mówiłaś. Zdajesz się być o tym przekonana. Tak więc poszłaś za tym 
samozwańczym półelfem, któremu nie ufałaś, na spotkanie z nieznanymi 
niebezpieczeństwami. 
Podążyłaś za nim w głąb tamtych ruin?
– Tak, panie. – Ciągnęła opowieść, niepewna, jak szczegółową ją uczynić. Kiedy 
doszła do 
spotkania z pradawnym elfim lordem, urwała, drżąc i pocąc się. Ledwo łapała 
powietrze, a wzrok 
się jej przyćmił.
– Nie – ozwał się zdecydowany głos. Zabrzmiało to jak komenda, ostry zapach 
podrażnił jej 
nos. Odetchnęła głęboko i ujrzała przed twarzą brązową rękę Kuakgana. Silne 
palce rozcierały 
jakieś aromatyczne zioła. – Musisz opowiedzieć tę historię – powiedział. – 
Ułatwię ci to. Usiądź 
tam, na krawędzi basenu.
– Opadła na cembrowinę, miecz obijał się jej o nogę. Kuakgan wsypał do wody 
więcej liści, 
ich zapach pomógł jej odzyskać jasność myślenia. – Teraz dokończ – przemówił 
głos nad jej 
głową.
Skupiła się na opowieści, siłą wyrzucając z siebie kolejne słowa. Od 
przebudzenia się pod 
opieką elfów uważnie omijała tamte wspomnienia, błyszczące i ostre, niczym 
odłamki szkła, 
wciąż bolesne. Widziała zniszczoną twarz elfiego lorda, tajemnicze, błękitne 
płomienie, zadziory 
i szczerby na klingach orków. Ich odór przyprawiał ją o mdłości, chrapliwe 
wrzaski rozdzierały 
uszy. Trup Maceniona raz jeszcze legł u jej stóp.
– Nie mogliśmy trzymać się razem – stwierdziła ponuro, nieświadoma łez, 
wyciekających 
spod zaciśniętych powiek. – Próbowałam walczyć blisko niego, ale...
– Dosyć. – Silna dłoń schwyciła ją za ramię. – A co z elfane taig?
– Elfane taig?
– Tym, co uwolniłaś.
Nie rozumiała, co wydarzyło się na końcu, jasny opis był niemożliwy. Wstrętny 
dotyk 
tamtego przedmiotu znowu sparzył jej umysł. A potem z ulgą opowiedziała o 
ucieczce, podróży 
z doliny, sypiącym śniegu.
– Kiedy znalazły cię elfy? – zainteresował się Kuakgan. – Tamtej nocy, jak 
sądzę. Nie 
pamiętam. Obudziłam się, było zimno, ciemno i padał śnieg. Nie mogłam się 
poruszyć. Były tam 
elfy, z początku wydawały się rozgniewane, a potem nagle zrobiły się uprzejme.
– Hmmm – Kuakgan usiadł gwałtownie na wprost niej. – Paksenarrion 
Dorthansdotter, 
z własnej woli podałaś mi swe imię – spójrz na mnie. – Popatrzyła mu w oczy i 
nie mogła już 
oderwać wzroku. Później nie była w stanie określić, jak długo tak siedzieli. W 
końcu wstali podał 
jej rękę. – Cóż – rzucił energicznie – przynajmniej jesteś uczciwą wojowniczką. 
Kuakgani rzadko 
muszą mieć do czynienia z wojownikami, lecz ja słynę z robienia wyjątków. – Paks 
wstała, 
ponownie świadoma panującej na polanie ciszy. – Zamierzasz zostać tu dłużej? – 
spytał.
– Nie wiem, panie. Możliwe, jeżeli ktoś mnie wynajmie, w przeciwnym razie 
wyruszę, jak 
tylko Gwiazda odpocznie po wędrówce po górach.
– Szukasz pracy? Jako wojowniczka?
– Tak jest, panie. Przynajmniej... chciałabym spłacić ojcu moje wiano.
Kuakgan zerknął na błyszczący w misie ofiarnej kamień.
– Hmmm. Jeśli masz więcej klejnotów tej samej jakości, to powinny one pokryć 
największy 
nawet posag. Czy twój ojciec jest bogaty?
– Nie, panie. To owczarz, mieszkający w pobliżu Trzech Jodeł. Ma własną ziemię i 
stada, 
lecz nie jest bogaczem. Nie w pojęciu ludzi z miast.
– Rozumiem. Powinnaś dać te przedmioty do wyceny. Moim zdaniem wystarczy ci na 
zwrot 
każdej prawdopodobnej sumy. Powiedz mi jednak, na jaką pracę liczysz po służbie 
w charakterze 
najemniczki?
Zaczerwieniła się, słysząc jego ton.
– To była honorowa kompania – odparła z mocą. – Nie jestem pewna... może w 
czyjejś 
straży. Tak radził Książę.
– Książę? Jaki?
– Książę Phelan z Tsaia...
– Ach – przerwał jej. – Przyjaciel Halverica? Rudy? – Gdy przytaknęła, Kuakgan 
dodał: – 
A więc to w jego Kompanii służyłaś. Czemu Książę zasugerował ci, że powinnaś 
odejść, młoda 
wojowniczko?
Nie chciała odpowiadać na to pytanie, zwłaszcza Kuakganowi. Oakhallow musiał 
dostrzec 
jej zmieszanie i niechęć, gdyż natychmiast potrząsnął głową.
– Nieważne. Nie mam prawa o to pytać, chyba że odpowiedź niesie 
niebezpieczeństwo dla 
pozostających pod moją opieką, a oceniam, iż tak nie jest. Powiedz mi tylko, czy 
elfy dały ci 
jeszcze jakąś wiadomość?
– Nie dla pana. Powiedziały, że powinnam porozmawiać z marszałek Deordtyą, lecz 
córka 
gospodarza zdradziła mi, że już jej tutaj nie ma, ponoć zastąpił ją marszałek 
Cedfer.
– Elfy wysłały cię do wyznawców Girda? – Wyraźnie zaskoczyło to Kuakgana.
Nie miała ochoty odpowiadać na więcej pytań.
– Tak, panie i chyba lepiej będzie, jak już sobie pójdę...
– Dopiero co przyszłaś. Czy tak bardzo się spieszysz? Wyczuła w tym prostym 
pytaniu 
głębszy sens i uciekła w wierność obowiązkom.
– Tak jest, panie. Kazali mi przyjść tutaj i do marszałka. Powinnam uczynić to 
możliwie jak 
najszybciej.
– W takim razie, Paksenarrion, mam wrażenie, że jeszcze się spotkamy. Możesz tu 
zaglądać, 
jeśli chcesz, i nie musisz przynosić więcej takiej ofiary. Wystarczą owsiane 
ciastka Josa 
Hebbinforda.
– Dobrze. Dziękuję. – Nie była pewna, za co mu dziękuje. Nie bała się go już tak 
bardzo, 
choć nadal wyczuwała otaczającą go moc. Gdy pożegnał ją skinieniem głowy, Paks 
odwróciła się 
i wróciła ścieżką na północną drogę. Po przekroczeniu bramy z winorośli 
natychmiast powróciły 
hałasy miasteczka. Przez skrzyżowanie przechodził chłopczyk ze stadkiem 
beczących głośno 
kóz. Niedaleko pracował kowal, brzęk stali na kowadle przypomniał Paks o 
zużytych podkowach 
Gwiazdy. Ciekawe, czy wykuwał także broń. Rozejrzała się, lecz dźwięk kucia 
dobiegał spoza 
pierwszego szeregu domów, postanowiła więc, że poszuka go później. Na 
skrzyżowaniu skręciła 
w prawo, w stronę sioła Girda, mijając krętą dróżką kolejne sklepy. Wyglądały za 
nią 
zaciekawione twarze, mijani przechodnie odwracali wzrok.
Droga prowadziła dokoła dużej budowli, wzdłuż ogrodzonego podwórza, by zejść nad 
niewielką rzeczkę. Przerzucono nad nim nieoczekiwanie wielki, kamienny most o 
pięknie 
zdobionych poręczach. W górze rzeczki obracało się powoli koło młyna, poniżej 
znajdował się 
duży budynek z podwórzem. Widząc grupkę mężczyzn pijących na werandzie piwo, 
pomyślała, 
że to kolejna gospoda, lecz na szyldzie na bramie widniało: „Ceddrin i Synowie: 
Browar” ponad 
przewróconą beczką. Na drugim brzegu, na podwórku, suszyły się rozpięte na 
drewnianych 
ramach skóry i stały śmierdzące kadzie – garbarz. Paks przeszła most i dojrzała 
między domami 
wielką, przypominającą stodołę strukturę. Według Sevri, było to sioło.
Gdy podeszła bliżej, ujrzała budowlę stanowiącą miejsce spotkań wyznawców Girda. 
Bardzo 
przypominała stodoły, jakie widywała w uprawiających zboża regionach, o ścianach 
na dwóch 
ludzi wysokich i stromym dachu ze ściśle dopasowanych desek. Wysokie, wąskie 
okna kończyły 
się przy samych krokwiach. W zwróconym ku drodze szczycie budynku znajdowały się 
duże, 
zamknięte wrota z ciemnego drewna. Ponad nimi czerniały kwadratowe drzwiczki na 
siano 
z wyciągiem. Wzdłuż boku sioła urządzono plac spotkań, także okolony wysokim 
murem. Przez 
wąską bramę z żelaznych prętów zobaczyła, że nie ma tam nic, prócz ubitego 
klepiska. Po 
przeciwnej stronie umieszczono drugą bramę, drewnianą. Zastanawiała się, co się 
za nią kryło.
– To nie pora spotkań – ozwał się głos za jej plecami. Okręciła się na pięcie, 
opuszczając 
dłoń na rękojeść miecza. Ujrzała mężczyznę prowadzącego obładowanego gałęziami 
osła. Nie 
był uzbrojony, lecz szerokim barom i muskularnym ramionom walka nie była obca: 
na obu 
przedramionach nosił blizny od ćwiczeń, a długa szrama na nodze była pamiątką po 
zadanej 
włócznią ranie.
– Gdzie znajdę marszałka? – spytała. Zauważyła, że nawet nie drgnął, kiedy 
położyła rękę na 
mieczu, spokojnie patrzył jej w oczy.
– Och, jesteś podróżniczką, prawda? Cóż, marszałek... – zadarł głowę i zerknął 
na niebo. – 
O tej porze dnia pewnie kończy ćwiczenia z młodym narybkiem. Obejdź folwark i 
zapytaj przy 
drzwiach, do których dojdziesz. Niech Gird cię strzeże, wędrowcze. – Skinął jej 
głową i odszedł, 
nim zdążyła odpowiedzieć.
Ogrodzone podwórze, czy też folwark, nie było takie długie jak samo sioło. 
Pomimo 
wszystkiego, co wiedziała o czcicielach Girda, zaniepokoiła się, gdy straciła z 
oczu drogę 
i podróżnych, obchodząc folwark i zbliżając się do drzwi w rogu, gdzie mur 
przytykał do 
budynku sioła. Te także były zamknięte, lecz zebrała się na odwagę i zapukała.
Przez chwilę nic się nie działo, a potem drzwi otworzyły się gwałtownie i stanął 
przed nią 
czerwony na twarzy młodzieniec w przepoconej tunice z samodziału. Na ramionach 
miał świeże 
siniaki, a pod okiem czerniało podbicie. Przez chwilę patrzyli na siebie w 
milczeniu, dopóki ze 
środka nie odezwał się głos:
– Tak? Kto to, Ambrosie?
– Kim jesteś? – zapytał cicho młodzieniec. – Chciałaś widzieć się z marszałkiem?
– Jestem Paksenarrion Dorthansdotter – zaczęła Paks – i mam wiadomość dla 
marszałka.
– Zaczekaj. – Młodzian odwrócił się i zawołał do środka jej imię. Po chwili w 
drzwiach 
zjawił się starszy mężczyzna z brodą, o dłoń niższy od Paks, jego brązowe, 
przetykane siwymi 
pasmami włosy były zlepione potem. Młodzieniec odstąpił od drzwi, robiąc mu 
miejsce.
– Paksenarrion, co? Wojowniczka, jak widzę. Jesteś piechurem czy oficerem?
– Żadnym z nich, panie – odrzekła. Chrząknął i zmierzył ją wzrokiem od stóp do 
głów.
– A powinnaś, tak zbudowana. Cóż, wysłuchajmy zatem twojej wiadomości. Wejdź do 
środka, nie stercz tak w drzwiach. – Obrócił się energicznie i Paks podążyła za 
nim do wnętrza 
domostwa. – Założę się, że kupiłaś te buty w Aarenis – rzucił przez ramię. – 
Słyszałem, że 
w zeszłym roku za górami sporo się działo. – Nie odpowiedziała, idąc za nim 
wąskim 
korytarzykiem do małego pokoju z biurkiem i półkami pod jedną ścianą i dwoma 
ciężkimi 
fotelami pod drugą. Mężczyzna opadł na siedzisko bliżej biurka. – Usiądź. A 
więc... nie wierzysz 
w Girda?
– Nie, panie.
– Kto cię przysłał?
– Elfy, panie, które spotkałam...
– Elfy! – Obrzucił ją ostrym wzrokiem. – Prowadzasz się z elfami? Obracasz się 
w niebezpiecznym towarzystwie, młoda wojowniczko. Jakąż więc wiadomość mają do 
przekazania marszałkowi Girda tego sioła?
– Prosiły powiedzieć, że w górskiej dolinie na południowy wschód stąd przebudził 
się elfane 
taig, a upadły elfi lord został uwolniony.
Marszałek wyprostował się w fotelu.
– W rzeczy samej! Stare zło przepadło, hę? I to one tego dokonały, elfy? 
Myślałem, że 
twierdziły, iż nie są w stanie.
– Nie zrobiły tego, panie. One... my... to się stało, kiedy byłam tam z kimś 
i...
– Stało się! Takie rzeczy nie stają się, lecz są powodowane. Czy ty to 
spowodowałaś? 
Walczyłaś w tamtej dolinie i powróciłaś żywa?
– Walczyłam tam, owszem. Lecz elfy nie powiedziały, że zło odeszło, rzekły 
jedynie, iż 
uwolniony został elfi lord.
– Rozumiem. Niemniej zło opuściło jego ciało, będzie miało sporo kłopotów ze 
znalezieniem 
nowego, które posłuży mu równie dobrze. A elfane taig przebudził się. Hmmm. 
Ucieszy to 
jedynie elfy i Kuakganów. Opowiedz mi coś więcej. Byłaś tam, jesteś wojowniczką. 
Jaką 
odegrałaś w tym wszystkim rolę?
Po raz drugi tego popołudnia musiała opowiedzieć całą historię. Rozmowa z 
marszałkiem nie 
była trudna – prawie, jakby rozmawiała ze Stammelem lub Arcolinem. Kiedy 
skończyła, 
marszałek miał poważną minę i wydęte wargi.
– Cóż – przemówił w końcu. – Miałaś błogosławieństwo bogów – i sądzę, że także 
samego 
Girda – skoro przetrwałaś to wszystko, zachowując życie i duszę. Nie ośmieliłbym 
się nazwać 
szczęściem odnalezienia cię przez drużynę elfów, które wiedziały, jak cię 
uzdrowić. Zaraz 
pójdziemy do sioła, byś mogła okazać swą wdzięczność. Chyba, że zabrania ci tego 
twoje 
przymierze? – Nie miała pojęcia, o co mu chodzi, nie widziała jednak niczego 
złego 
w odwiedzinach w siole. Po rozmowie z Wielkim Marszałkiem w Sibili była ciekawa, 
jak 
wyglądają, choć jednocześnie niechętna.
Marszałek Cedfer poprowadził ją do sioła korytarzem, drzwiami do zewnętrznego 
pomieszczenia i drugimi, w załomie muru. Obszerna sala tonęła w półmroku. Na 
ścianach 
dojrzała błysk oręża. Marszałek skrzesał ognia i zapalił świeczkę, którą 
podniósł do osadzonej 
w uchwycie pochodni. W jej blasku zobaczyła ułożoną z wygładzonych, kamiennych 
bloków 
podłogę. W bliższym im końcu pomieszczenia znajdowało się drewniane, zrobione z 
szerokich 
desek, sięgające kolan podwyższenie. Miało sześć piędzi szerokości i tyle samo 
długości, bez 
trudu zmieściłoby się na nim wielu ludzi. Marszałek zapalił więcej pochodni. 
Zastanawiała się, 
do czego służy podwyższenie, po czym zauważyła w drzwiach twarz Ambrosa. 
Marszałek 
również.
– Wejdź, Ambrosie. Dobra wiadomość! Paksenarrion przekazała mi, że opętany przez 
demona elfi lord został uwolniony. Jest nieco znużona podróżą, ale ja także 
dopiero co 
skończyłem trening, więc będzie sprawiedliwie. – Podszedł do stojaka i zdjął z 
niego miecz. – 
Ten powinien wystarczyć. Nie jesteś wyznawczynią Girda, Paksenarrion, jestem ci 
więc winny 
wyjaśnienie. Wiesz, że Gird jest patronem wojowników? – Przytaknęła. – Dobrze. 
Cóż, 
dziękujemy mu i oddajemy cześć naszymi umiejętnościami bojowymi. Umknęłaś nie 
tylko 
śmierci, lecz także wielkiemu złu i winna jesteś wdzięczność Panu i Girdowi. 
Skrzyżujemy 
ostrza, a w ich radosnym brzęku bogowie usłyszą podziękowanie. Chyba że – urwał 
raptownie. – 
Odniosłaś bolesną ranę? Powinienem był zapytać wcześniej.
– Nie – odrzekła Paks. – Żadnej. Jaki jest jednak cel naszej walki? Czy powinnam 
cię zranić, 
a może...
– Och nie. Zwyczajne szermiercze ćwiczenie. O ile wiem, nie jesteśmy wrogami, 
żebyśmy 
musieli utoczyć krwi. Gird nie lubuje się w krwi, jak paru innych bogów. To nie 
potrwa długo, 
krótki sparing.
Dobyła miecza i wstąpiła na platformę z marszałkiem, który zrzucił szatę, 
odsłaniając tunikę 
równie zgrzebną i znoszoną jak Ambrosa. Zmierzył ją z namysłem wzrokiem.
– Jesteś pewna, że nie chcesz zdjąć płaszcza? Może przysporzyć ci kłopotów. – 
Dopiero 
teraz uświadomiła sobie, że wciąż nosi kolczugę, ostatnimi dniami prawie o niej 
zapomniała.
– Nie jest to dla mnie problemem, panie, ale czy nie wadzi ci, iż mam na sobie 
kolczugę? 
Jeśli muszę ją zdjąć... – Zastanowiło ją, czemu tak bardzo chce go zadowolić tą 
walką.
– Och nie. Nie, to żaden problem. Wszak jestem marszałkiem, gdybym nie był w 
stanie 
sprostać kolczudze, samemu jej nie nosząc, byłbym lichym wyznawcą Girda, 
walczącego wszak 
w starej koszuli i skórzanym fartuchu. Obróć klepsydrę, Ambrosie. Zaczynamy.
Po szybkim powitaniu marszałek zaczął sprawdzać umiejętności Paks. Gdy okazała 
się silna, 
sprawdził jej szybkość. Gdy udowodniła szybkość – uśmiechnął się szeroko, kiedy 
zawiodły go 
płuca i zasapał się – wypróbował pchnięcia. Paks spokojnie odpierała ataki, 
koncentrując się 
jednak na obronie, wolała nie wiedzieć, co by się stało, gdyby zraniła marszałka 
Girda w jego 
własnym siole.
Był biegły w szermierce, niemal dorównywał staremu Sigerowi. A jednak nie udało 
się mu 
przełamać jej obrony, choć parokrotnie musiała zmienić pozycję. Czuła 
przesypujący się 
w klepsydrze piasek i zmieniła taktykę, naciskając na marszałka. Czyżby miał 
nieco wolniejszą 
prawą? Czy wolniej wracał do postawy? Czuła w nadgarstku siłę uderzeń. Dawno już 
nie miała 
tak dobrego sparingu.
Nagle marszałek przyspieszył, zaskakując ją, myślała, że zwalnia. Cofnęła się i 
obróciła, 
gubiąc rytm i odpierając jego ataki samą przewagą zasięgu. Odetchnęła i dała 
krok wstecz, robiąc 
sobie miejsce do natarcia, lecz trafiła stopą w pustkę – była na skraju 
podwyższenia.
Błyskawicznie rzuciła się w bok i skuliła, spadając na kamienną podłogę i 
przetaczając do 
bojowej pozycji. Lecz marszałek nie podążył za nią.
– Wybacz! – zawołał, kiedy wstawała. – Zapomniałem, Paksenarrion, że nie jesteś 
jedną 
z nas i nie znasz podium. Nie powinienem był przypierać cię do jego krawędzi. – 
Odłożył miecz 
i podszedł do niej. – Potłukłaś się przy upadku?
Zaczerpnęła tchu. Bolał ją bok, ale to tylko stare blizny.
– Nie, panie. Wszystko w porządku. Naprawdę. Przeżyłam gorsze upadki.
– Och, tak, jestem tego pewny. Lecz nie jesteś trenującym tu piechurem. 
Powinienem był cię 
ostrzec... Cieszę się, że nic sobie nie zrobiłaś. – Schowała miecz, a on 
podniósł szatę. – 
Zwyczajowo, przyjmujemy również datek na zbrojownię. Nie wyznajesz Girda, więc 
nie jest to 
ściśle wymagane... – Ambros podszedł do niej z pudełkiem ze szczeliną. Wyłowiła 
z zanadrza 
sakiewkę, myśląc o tym, że nie powinno się nikogo zrzucać na podłogę, a potem 
domagać się 
ofiary. Wyjęła na chybił trafił jeden klejnot i wrzuciła do skrzyneczki. 
Marszałek nie patrzył na 
nią.
– Jesteś bardzo dobra w walce długim mieczem – przyznał. – Czyż większość 
kompanii 
najemniczych nie używa krótkich?
– Zgadza się, panie, mieliśmy jednak szansę nauczyć się władać innymi rodzajami 
broni. 
A poza formacją długi miecz ma wiele zalet.
– Oczywiście. Zwłaszcza przy twoim wzroście. A jednak zaskoczyła mnie swoboda, z 
jaką 
go używasz. Większość walczących w szyku przyzwyczaja się do niego i są mało 
ruchliwi. Choć 
nie wyznajesz Girda, z pewnością docenisz możliwość ćwiczenia z nami, jak długo 
pozostaniesz 
w Moście Piwowarów. Prowadzimy zajęcia przez trzy wieczory tygodniowo, zazwyczaj 
w folwarku. Większość tutejszych to dobrzy wojownicy, choć mało który ci 
dorównuje. Pomoc 
w rozwijaniu twych umiejętności szermierczych będzie dla mnie zaszczytem. Ambros 
także 
mógłby z tobą ćwiczyć. Przeszłaś szkolenie w walce wręcz?
– Tak. Oraz w walce piką – dodała w nadziei, że przestanie ją wypytywać.
– Znakomicie! Mam nadzieję, że przyjdziesz, zostaniesz ciepło przyjęta. Dziś 
wieczorem 
trenujemy marsz w szyku – nie sądzę, żebyś była zainteresowana – ale może jutro?
– Możliwe, panie. Dziękuje za zaproszenie. – Wbrew sobie była ciekawa szkolenia 
prowadzonego przez marszałka Girda. Poza tym przyda się jej trening, nie 
zaszkodzi przyjść tutaj 
raz czy dwa.
Zapadła noc, na wschodzie zabłysły gwiazdy. Wróciła szybko do gospody, jej 
szerokie okna 
rzucały na drogę żółte światło. Gdy weszła do środka, zauważył ją Jos 
Hebbinford.
– Już myślałem, że nie wrócisz na kolację – zaśmiał się.
– Mmm. Moje zadania zajęły mi więcej czasu, niż sądziłam. – Rozejrzała się po 
jadalni 
zatłoczonej zbrojnymi i gośćmi gospody. – Gdzie...?
– Nie został mi ani jeden wolny stolik. Może tam? – Poprowadził ją do okrągłego 
stołu, przy 
którym posilało się dwóch mężczyzn. – Mistrz Feddith jest tutejszym 
kamieniarzem, a to jego 
starszy czeladnik. – Feddith, pleczysty mężczyzna w niebieskiej tunice, podniósł 
wzrok i skinął 
krótko głową, gdy gospodarz ją przedstawił, po czym wrócił do rozmowy z 
czeladnikiem. 
Zamówiła pieczeń z gotowanym jęczmieniem, a potem rozglądała się po sali, 
czekając na 
posiłek. Nic, co mówił Feddith, nie miało dla niej sensu – przypuszczała, że 
dotyczyło to 
kamieniarstwa – nigdy nie słyszała o narożnikach, granicie łupkowym czy kozłach.
Poza służącymi w jadalni nie było zbyt wiele kobiet. Jedna, ta sama siwa, którą 
widziała po 
południu, siedziała przy kominku z kieliszkiem wina. Przy innym stoliku 
spostrzegła dwie 
kobiety w szorstkich, wełnianych sukniach w towarzystwie mężczyzn ubranych jak 
farmerzy. 
A przy większym stole nieco za głośno bawiła się przy ale grupka młodzieńców z 
dziewczyną 
o szczupłej, wręcz chudej twarzy, w sukience obcisłej w ramionach i luźnej 
wszędzie indziej. 
Patrzyła, jak Hebbinford kręci głową, zmierzając do nich, zwabiony kolejnym 
wołaniem o piwo. 
Jeden z młodzianów wdał się w spór i u boku gospodarza pojawił się krępy 
mężczyzna z krótką 
pałką w ręku. Towarzystwo zaraz ucichło, a po chwili cisnęli monety na stół i 
wyszli. 
Dziewczyna zerknęła szybko na Paks, gdy ją mijali.
– Proszę, panienko – powiedziała służąca. Obejrzała się i ujrzała tacę z 
pieczoną baraniną 
oraz kopczyk jęczmiennej kaszy w aromatycznym sosie. Obok leżał bochenek 
chrupiącego 
chleba i stała miska miodu. – Do tego wino czy ale, panienko?
– Ale – odrzekła. Wyciągnęła sztylet, by ukroić sobie chleba i zauważyła 
spojrzenie 
kamieniarza.
– Nie jesteś stąd – zagadnął ją. – Nie.
– Czy czcisz Girda?
– Nie, panie.
– Hmmm. Czyli najemniczka – nie znam tego uniformu. – No cóż...
– Hmmm. Na twoim miejscu, młoda kobieto, trzymałbym ostrze w pochwie. Nie lubimy 
tu 
awanturników.
Zaczerwieniła się.
– Nie sprawiam kłopotów.
– Możliwe, ale najemnicy zwykle je przynoszą. Jakiego boga wyznajesz?
Położyła dłonie na udach i spojrzała mu spokojnie w oczy.
– Samego Pana oraz bogów, których wyznawał mój ojciec, tam, skąd pochodzę.
– To dobrze. Gdybym jednak zamierzał zostać tutaj na dłużej, poszukałbym sobie 
pracodawcy, który ręczyłby za mnie. – Zanim wymyśliła odpowiedź, odsunął stołek 
i wstał od 
stołu, zamiatając płaszczem. Ścisnęło ją w żołądku ze złości. Dlaczego wszyscy 
uważali ją za 
szukającą kłopotów bandytkę? Zaraz jednak przypomniała sobie wędrownych 
wojowników 
w Aarenis – może mieli tu kłopoty, choć na północy raczej o czymś takim nie 
słyszała. 
Odetchnęła i uspokoiła się, po czym zabrała za jedzenie.
Mijając jej stolik, Hebbinford uśmiechnął się do niej.
– Czyżbym słyszał, jak mistrz Feddith burczy na ciebie? Nie obrażaj się, jest 
członkiem 
tutejszej Rady, a swego czasu mieliśmy trochę problemów. Słyszałem, że 
odwiedziłaś mistrza 
Oakhallow i marszałka Cedfera – nic dziwnego, że wróciłaś tak późno. Powiadają, 
że sam 
marszałek Cedfer potrafi zabrać połowę dnia tymi swoimi ćwiczeniami i kazaniami.
– Czy wszyscy tutaj uważają, że wojownicy są źli?
– No cóż – nie. Nie wszyscy wojownicy. Lecz mieliśmy paru takich: upijali się, 
niszczyli 
meble, wszczynali burdy z tutejszymi chłopakami, nawet kradli. Na pewno poznałaś 
takich.
Przytaknęła.
– Rozumiesz więc, że jesteśmy ostrożni. Jak długo nic się nie stanie, jesteś 
mile widziana, 
lecz nie chcemy ulic pełnych próżniaczych ostrzy, szukających kłopotów.
– Widzę.
– Sevri mówi, że nawet do służby odnosisz się uprzejmie, a mistrz Oakhallow nie 
ma nic 
przeciwko tobie, więc... – Przerwał, słysząc czyjś okrzyk, uśmiechnął się i 
zostawił ją. 
Dokończyła posiłek. Zbyt długo już nie jadła dobrze przygotowanego dania. 
Skończyła pajdą 
chleba z miodem. Większość zbrojnych już wyszła, a reszta rzucała właśnie 
miedziaki i srebrniki 
na stół. Postanowiła zajrzeć przed snem do Gwiazdy, kucyk spał ze źdźbłami siana 
zwisającymi 
z pyska. Wdrapała się po schodach do swojego pokoju, zmęczona, syta i z mocnym 
postanowieniem odłożenia kłopotów do jutra.
Łóżko było takie miękkie, że początkowo nie mogła zasnąć. Pokój znajdował się na 
tyle 
daleko od jadalni, że nie słyszała dobiegających stamtąd hałasów, a jedynie 
tupot butów na 
kamiennej posadzce. Nawet przy otwartym na oścież oknie dziwnie było znowu spać 
pod 
dachem.
Rozdział ósmy
O świcie obudził ją stukot kopytek na drodze. Wyjrzała przez okno i zobaczyła 
stadko kóz 
drepczące po trakcie na północ. Spojrzała na wschód, na wstające nad wzgórzami 
słońce, 
zadrżała z zimna. Kilka minut później była na dole. Gospodarz rozgarniał 
pogrzebaczem węgle 
w palenisku, a z kuchni dobiegał zapach świeżego chleba.
– Ranny z ciebie ptaszek – powitał ją zdumiony. – Chcesz śniadanie?
Uśmiechnęła się.
– Jeszcze nie. Odwiedzę Gwiazdę.
– Sevri nakarmi ją...
– Tak, ale jest przyzwyczajona do mnie. A ja zwykłam wcześnie wstawać. – Wyszła 
bocznymi drzwiami na podwórko. Kogut z zielonym ogonem gonił kurę, a przy oborze 
przycupnęło stadko kotów. Na jej oczach za otwartymi drzwiami obory chlusnął 
strumień mleka. 
Weszła do stajni i ujrzała wyglądającą ponad drzwiami do zagrody Gwiazdę. Kucyk 
wydawał się 
być wypoczęty, podrapała go za uszami i po szczęce. Sprawdziła uprząż i bagaże. 
Były 
nienaruszone.
– Wszystko w porządku? – spytała Sevri, wychodząc na korytarzyk.
– Tak. Nie pomyślałam, że przyszłam za wcześnie dla ciebie.
– Wcale nie. Większość podróżnych śpi do późna, to wszystko. Niektórzy 
przesypiają 
śniadanie. Gwiazda nie dostawała zbyt dużo ziarna, prawda?
– Nie wtedy, kiedy pracuje. Pokaż miarę – och, wystarczy połowa tego... Gdzie 
trzymacie 
siano? Przyniosę je.
– Tam – skinęła głową w stronę drabiny na stryszek. – Po prostu zrzuć je na 
ziemię, jeśli 
chcesz.
Paks była już na drabinie.
– Czemu nie miałabym strącić siana dla wszystkich koni?
– Nie musisz... ale skoro chcesz... – Sevri popatrzyła na porcję przygotowaną 
przez 
wojowniczkę dla Gwiazdy.
– Żaden problem, a i tak tu jestem. Dziewczynka zadarła głowę.
– Nie wiedziałam, że żołnierze wiedzą, jak zajmować się zwierzętami.
– Wychowywałam się na wsi – odpowiedziała krótko Paks. – Ile jeszcze tego siana?
– Po prostu zrzucaj na dół, dopóki nie zawołam. – Sevri zniknęła z progu i Paks 
strąciła ze 
stryszku parę wideł siana. – Tyle powinno wystarczyć. Mamy dwa nowe, wielkie 
konie. – Paks 
zeszła na dół, otrząsając się ze źdźbeł.
– Kto u was doi krowy? – zapytała ciekawa, czy Sevri robi wszystko, oprócz prac 
domowych.
– Mój brat, Cal – odparła dziewczynka. – Ma większe dłonie, mnie zabiera to za 
dużo czasu, 
a Brindle to nieznośna jałówka. – Paks roześmiała się.
– My doimy owce – powiedziała.
– Owce?
– Tak. Nigdy nie doiłam krowy, ale za to wydoiłam moją ostatnią owcę. Mam 
nadzieję. – 
Patrzyła, jak dziewczynka nakłada siano do żłobów. Zauważyła karego ogiera, 
kładącego po 
sobie uszy na widok zbliżającej się do boksu dziewczynki. Najwyraźniej był to 
jeden z tych 
wielkich koni, o których wspominała. – Kiedy będzie wypadało poprosić o 
śniadanie?
– Na razie nic jeszcze nie ugotowali – mruknęła z powątpiewaniem Sevri. – 
Skończył się 
chleb. Mogłabyś dostać jajka z pieczenia na zimno, jeśli to wystarczy.
– Aż nadto. – Zaburczało jej w brzuchu.
– Po prostu powiedz ojcu.
– Dzięki. – Wróciła do jadalni, gdzie czekał już na nią gospodarz.
Zanim skończyła jeść, w sali pojawili się inni goście. Pierwszy zszedł mężczyzna 
w ciemnej 
tunice i spodniach o nogawkach wypuszczonych na miękkie buty. Zlustrował Paks od 
stóp do 
głów, zatrzymując na dłużej spojrzenie na mieczu, po czym bez słowa zasiadł do 
posiłku. 
Następni zjawili się dwaj przysadziści kupcy oraz wysoki człowiek w poplamionej, 
skórzanej 
tunice i połatanych spodniach. Miał długi miecz na biodrze i sztylet u pasa, z 
cholew butów 
wystawały rękojeści dwóch noży. Zauważyła, że wybrał miejsce pod ścianą, z dala 
od reszty 
jedzących.
Po śniadaniu zamieniła na osobności parę słów z Hebbinfordem. Z ochotą udzielił 
jej 
informacji o punktach wymiany pieniędzy w mieście.
– Cóż – zaczął wolno – skoro mnie pytasz, to wskazałbym mistrza Sennetha. Jest 
członkiem 
gildii, choć gildie na północy nie są tym samym, czym w Aarenis, o ile coś ci to 
mówi.
– Jakiej gildii?
– Lichwiarzy, rzecz jasna. Słyszałem, że tam na południu są zamieszani w 
liczne... 
powiedzmy... kłopoty. Lecz, cokolwiek by mówić, mistrz Senneth jest uczciwy. 
Albo mistrz 
Venion – niektórzy wolą jego. Nie jest członkiem gildii, lecz mówi się, że żąda 
niższej prowizji. 
Ja osobiście wolę Sennetha.
Nie wiedziała, co to jest prowizja i zapytała o to.
– No cóż, kiedy bierze od ciebie samorodki złota i daje za nie monety lub 
wymienia 
południowe pieniądze na miejscowe, musi coś z tego mieć. Albo organizuje przekaz 
gotówki do 
innego miejsca – mówiłaś, że chcesz odesłać swój posag do domu. Ale to będzie 
cię kosztować. 
Venion weźmie od ciebie mniej, ale skąd będziesz wiedziała, że tam dotrze? 
Gildia pilnuje takich 
spraw. Rzecz w tym, czy chcesz za to zapłacić.
Pokiwała głową.
– Gdzie jest mistrz Senneth?
– Naprzeciwko ratusza. – Popatrzyła bez zrozumienia, więc wyjaśnił: – Po drodze 
do sioła, 
przed mostem, nie widziałaś po lewej dużego budynku z ogrodzonym podwórzem?
– Tak.
– To właśnie jest ratusz. Mistrz Senneth mieszka obok, po prawej. Łatwo znaleźć. 
Przed 
drzwiami stoi strażnik. – Uniosła brwi. – Nie będziesz mogła wnieść do środka 
broni. Strażnik 
przechowają dla ciebie.
Mistrz Senneth okazał się żwawym, schludnym mężczyzną w szacie z czarnej wełny 
o obcisłych rękawach. Uśmiechnął się do wchodzącej Paks.
– Tak? Co mogę dla ciebie zrobić? Wyjaśniła, o co jej chodzi.
– Hmmm. Wycena, tak. Prawdę rzekłszy, bardziej opłaci ci się wycenić naprawdę 
wartościowe rzeczy w większym mieście albo w Verelli. Każda może otrzymać kilka 
wycen, 
a ktoś znający rynek wie, ile można za nią zażądać. Po prawdzie, raczej nie dam 
ci najlepszej 
ceny za twoje przedmioty, za wyjątkiem monet z południa. A to dlatego, że co 
roku handlujemy 
z zagórskimi krajami. Pewnych rzeczy w ogóle nie wezmę. Jeśli chodzi o przekaz, 
to najłatwiej 
jest z pieniędzmi. Przesłanie konkretnego przedmiotu będzie dość kosztowne. 
Przyniosłaś go ze 
sobą?
– Tak – odparła. – Lecz większość została na zewnątrz, strażnik obiecał ich 
popilnować. – 
Przywiązała Gwiazdę do poręczy przed domem.
– Cóż, wnieśmy je do środka i rzućmy okiem, jeśli chcesz. – Kiwnęła głową. 
Senneth 
wyszedł zza lady i podszedł do drzwi.
– Arvidzie, przynieś proszę, bagaż tej damy. – Strażnik zdjął juki, zachwiał się 
nieco pod ich 
ciężarem i wniósł do biura. Gdy wychodził, Senneth zawołał za nim: – Dopilnuj, 
żeby nikt nam 
nie przeszkadzał, kiedy będziemy zajęci. – Obejrzał się na Paks.
– Zakładam, że nie chcesz, żeby w trakcie wyceny przyszło tu pół miasteczka i 
dowiedziało 
się, co masz.
– Nie pomyślałam o tym – przyznała Paks.
– Ach, dokładnie tak by było – stwierdził ponuro. – Widzieli cię, jak wczoraj 
przybyłaś 
i obserwowali twoje przyjście tutaj z obładowanym kucem. Gdyby widzieli przez 
ściany... – 
Uczynił ręką gest ochronny. – Ale nie potrafią tego. Od czego zaczynamy?
Odpięła klapę plecaka.
– Sama nie wiem... część to oręż, choć bardziej zbytkowny niż ten, którego 
używam. – 
Wyciągnęła parę sztyletów w obkładanych srebrem pochwach. Senneth głośno 
wciągnął 
powietrze.
– Och... są cudowne. Powiedziałaś, że skąd... nie. Nieważne. Tylko... – przeszył 
ją ostrym 
spojrzeniem. – Ukradłaś je gdzieś w Aarenis?
– Nie. – Pokręciła głową. – Nie ukradłam ich. Jeśli chcesz, możesz zapytać 
marszałka 
Cedfera albo mistrza Oakhallow.
– Nie wyznajesz Girda, nie jesteś też kuakgannirem – stwierdził z takim 
przekonaniem, że 
zaczęła zastanawiać się, skąd to wie.
– Nie, nie jestem. Niemniej oni wiedzą, skąd pochodzą te przedmioty i jak je 
zdobyłam.
– Rozumiem. – Wrócił do sztyletów. – Jakie przepiękne wzory. Te kamienie są 
bezcenne 
same w sobie, nie tylko w tym wzorze.
Wyciągnęła mały toporek. Zapomniała już, że miał inkrustowane złotem runy na 
ostrzu.
– To dzieło krasnoludów! – Senneth pokręcił głową. – Rzadkość, nie wiem, gdzie 
znajdę na 
to kupca. Właśnie za takie rzeczy dostaniesz lepszą cenę w Verelli. – Patrząc na 
to niezwykłej 
urody dzieło krasnoludzkich rąk, Paks żałowała, że nie może go zatrzymać. 
Wiedziała jednak, że 
nie będzie używać topora – nigdy nim nie władała. Wydobyła sztylet o rękojeści z 
kości 
słoniowej i rubinie wprawionym w gałkę, w dopasowanej pochwie z wyrzeźbionym 
smokiem 
i dwoma czerwonymi kamykami w miejscu oczu. Ułożyła to wszystko koło siebie i 
wyciągnęła 
mieszek z monetami.
Mistrz Senneth przyjrzał się skarbom, a potem Paks. Na jego twarzy malował się 
respekt.
– Młoda damo, masz tu pokaźnych rozmiarów bogactwo. Czy aby nie jesteś przebraną 
elfią 
księżniczką, sprawdzającą, czy ludzie nadal są chciwi? Zapewniam, że uczciwa 
prowizja, jaką 
pobieram, wynagradza jedynie mój poświęcony czas.
Paks odchyliła się do tyłu na piętach, szczerząc zęby w uśmiechu.
– Nie, nie jestem księżniczką, elfią ani ludzką. Jedynie młodą wojowniczką o 
dużym 
szczęściu. Mój stary sierżant powiadał, żeby zawsze coś sobie odkładać, jak 
tylko jest ku temu 
okazja. Jeśli po odesłaniu wiana coś mi zostanie, tak właśnie postąpię.
– Zamiast wydać wszystko na nowe stroje i wino, co? Mądra głowa na młodych 
ramionach – 
i to wojowniczki. Jesteś dla mnie czymś nowym. Mówiłaś, że jak masz na imię?
– Paksenarrion.
– Panno Paksenarrion, jakie jeszcze niespodzianki ukrywasz? – Uśmiechnął się 
znad monet, 
rozdzielając je szybko na kupki o takich samych nominałach, podczas gdy Paks 
wyciągała resztę. 
Po przeliczeniu monet zabrał się za kamienie szlachetne. Wysypał je na kwadrat 
czarnego 
aksamitu na kontuarze i ustawił zwierciadło tak, żeby łapało wpadające przez 
okno promienie 
słońca. Obracał je zręcznymi palcami na wszystkie strony. W końcu podniósł 
wzrok.
– Jeśli twój ojciec nie był wielkim bogaczem, to powiedziałbym, że masz 
wystarczająco dużo 
pieniędzy, by spłacić każde wiano, zapłacić mi prowizję za przekaz gotówki i 
jeszcze starczy ci 
na długie, dostatnie życie. Pozwól, że zacznę to spisywać. Jeśli nie zgodzisz 
się z którąkolwiek 
z moich wycen, możesz wycofać przedmiot – jak mówiłem, za większość z nich 
otrzymasz 
lepszą cenę w mieście. A teraz... – Otworzył wielką księgę, wziął pióro i 
naszykował sobie kredę 
do rachowania na tablicy, wiszącej nad ladą. – Zaczniemy od monet. Rozumiesz, że 
są bardzo 
stare. Nie mam nawet pojęcia, kto wybił większość z tych, na których zachowały 
się inskrypcje. 
Mają wartość kruszcu – trzeba będzie je przetopić. Stąd do oceny wartości 
wykorzystam wagę... 
– Wyciągnął szalki.
* * *
Wracając do gospody, prowadząc za sobą Gwiazdę, próbowała ustalić, ile ma 
pieniędzy. 
Była głodna, słońce wskazywało, że pora obiadu dawno już minęła. Ile godzin 
spędziła przy 
wycenie? Patrzyła na spiczaste słupki wypełniające księgę Sennetha, gdy dodawał 
wartość 
monet, klejnotów i broni. Nie była jednak w stanie przeliczyć tego na żołd 
otrzymywany 
w Kompanii Księcia. Używał określeń typu złote korony, srebrne koronki i 
połówki, zamiast nat 
i niti, do których się przyzwyczaiła. Wyglądało na to, że mogła odesłać do domu 
dwukrotnie 
więcej, niż – jak sądziła – wyniósł jej posag i jeszcze mnóstwo jej zostanie. 
Może kupić 
jeździeckie siodło dla Gwiazdy... może nawet prawdziwego konia. Nie musiała brać 
pierwszej 
pracy, jaka się jej nawinie. Większość pieniędzy zostawiła w depozycie u mistrza 
Sennetha, 
miała jednak przy sobie wystarczająco dużo, by kupić trochę nowych ubrań i zjeść 
najlepszą 
kolację, jaką oferował „Wesoły Garkotłuk”.
W drodze powrotnej, przypomniała sobie wskazówki Sevri, jak trafić do kuźni, 
gdzie mistrz 
Doggal podkuwał wszystkie okoliczne konie. Zeszła z głównej drogi i poprowadziła 
Gwiazdę 
aleją między niskimi budynkami. Na wybrukowanym dziedzińcu przed kuźnią wysoki, 
brutalnie 
wyglądający mężczyzna z gospody wykłócał się z kowalem o cenę podków. Jego 
czarny rumak 
przebierał nerwowo nogami, strzygąc uszami i dzwoniąc kwestionowanymi podkowami 
o kamienie. Paks rozpoznała go – miał białe skarpetki na wszystkich nogach.
– To uczciwa cena – grzmiał kowal. – Nikt tego nie podważa. Ta twoja bestia ma 
takie 
wielkie kopyta i jest tak źle ułożona... o tak, omal się nie wyrwał i prawie 
mnie kopnął. To nie złe 
podkucie sprawia, że tak harcuje. – Kowal był o głowę niższy od oponenta, lecz w 
jego 
potężnych ramionach młot wydawał się mały.
Wysoki nieznajomy oparł dłoń na rękojeści miecza, lecz kowal tylko mocniej ujął 
młot.
– Zapłacisz mi – oświadczył. – Tyle, ile się należy, a nie będzie kłopotów.
– A jeśli nie? – Kary rumak spłoszył się na szorstki ton głosu, właściciel 
szarpnął ostro 
wodze. Żaden nie zauważył Paks, lecz wierzchowiec wywęszył Gwiazdę i 
znieruchomiał, 
unosząc wysoko łeb i nadstawiając uszy.
– Jeśli nie, znajdzie się na ciebie prawo...
– Prawo! – Mężczyzna wybuchnął urągliwym śmiechem. – W tej mieścinie? Jakie 
prawo 
mnie tu dosięgnie?
– Takie – odparł kowal i szybko jak wąż spuścił młot na ramię przeciwnika.
Drągal prychnął z furią, puścił wodze, dobył miecza i zamachnął się na kowala. 
Kary rumak 
podszedł do Gwiazdy. Paks puściła ją i wyciągnęła własny miecz. Dopiero teraz 
dostrzegł ją 
kowal.
– Jeszcze jeden, co? – Zablokował cios wielkiego miecza młotem, zauważyła, że 
obracał 
nim, jakby nic nie ważył. – Dobra, poradzę sobie z obojgiem, niemniej... Ajeeee! 
Na Twórcę! – 
Jego okrzyk zmącił ciszę popołudnia. Paks usłyszała z oddali zaskoczony odzew. 
Skoczyła 
naprzód.
– Nie przeciwko tobie, panie kowalu – rzuciła, blokując opadający cios miecza 
przeciwnika. 
– Lecz tobie, tchórzu. Widzę, że twój koń ma nowe podkowy – a ty jesteś winien 
zapłatę 
kowalowi – i nie możesz atakować bezbronnego człowieka mieczem! – Szermierz 
odwrócił się 
ku niej z wściekłością.
– Bezbronny!? – wrzasnął kowal. – Kobieto, czy kowal jest bezbronny z młotem w 
rękach 
i siłą kuźni w ramionach? – Nie odpowiedziała. Rosły przeciwnik okazał się 
bardziej biegły, 
niżby się spodziewała po takim osiłku. Oszczędzała oddech na walkę. Kowal 
opuścił młot na 
ziemię, wykrzykując do nich obojga: – Myślicie sobie, że mam tu folwark Girda, 
zamiast kuźni? 
Na Twórcę, jakim prawem kobieta pozbawia kowala walki? Sam potrafię ściągać 
swoje długi, 
głupia dziewucho, bez twojej pomocy. Właśnie dawałem mu lekcję... – Przestała go 
słuchać. 
Wysoki przeciwnik miał taki sam zasięg ramion i cięższe ostrze. Ona była bez 
hełmu i tarczy, on 
zaś nosił garnczkowy, żelazny hełm, spod którego błyszczały wrogo czarne oczy, i 
masywne 
bransolety na ramionach..
– Ech – dziewczyna zza gór! Dzika, jak widzę. Lubię takie. – Stęknął, gdy 
dosięgła go 
czubkiem miecza w ramię. – Poskromię cię, dzika kotko, a potem zajmę się nim... 
– Kiwnął 
głową w stronę kowala, nie odsłaniając się przy tym przed Paks.
– Tak?! – rozdarł się kowal. – Na Twórcę, zabawny jesteś, jeśli tak uważasz! – I 
zanim Paks 
zorientowała się, co zamierza, śmignął za plecy osiłka i spuścił mu młot na 
głowę. Zawadiaka 
osunął się na kolana i upadł bezwładnie na ziemię. Kowal spojrzał na nią ponad 
ciałem. – Miecz 
– zaczął – to żałosna broń, młoda kobieto, tylko dla takich, którym brak sił, by 
unieść młot. To 
młotem Sertig Twórca wykuł świat na Kowadle Czasu. Młot zawsze zwycięży, mając 
za sobą 
siłę wiernych.
Opuściła miecz i wsparła się na nim zdyszana. – Hmmm... tak...
– Nie zapominaj o tym.
– Nie zapomnę. – Odetchnęła i wytarła miecz o nogawkę, zanim schowała go do 
pochwy.
– Nie, żeby twój nie był pięknej roboty – ciągnął kowal. – Tyle tylko, że miecze 
to 
pośledniejsza broń. – Nie miała ochoty spierać się z nim. Była jednak trochę 
niezadowolona. 
Wszak tylko chciała mu pomóc.
– Doggal! – rozległ się okrzyk z alei. – Potrzebujesz pomocy? – Zobaczyła dwóch 
krępych 
mężczyzn z pałkami.
– Nie, nie. Kłopoty z obcym, to wszystko. – Kowal wydawał się być zadowolony z 
siebie. – 
Będzie miał straszny ból głowy, o ile w ogóle się obudzi.
– Chcesz, żeby ktoś go zabrał?
– Nie jest jeszcze martwy. Oddycha. Jeśli ta dama odprowadzi jego konia do 
gospody, 
przerzucę go przez grzbiet. – Obejrzał się na Paks. – O ile tam właśnie 
zmierzasz. – Mężczyźni 
pomachali mu i zniknęli w alejce.
– Szłam tutaj – odparła – żeby podkuć mojego kuca. Ale jeśli...
Kowal uśmiechnął się, zmieniając się nagle nie do poznania.
– Och? Żaden problem. Po prostu poczeka tam chwilę. Zastanawiałem się, co robisz 
w mojej 
alei, ale jeśli chodzi o sprawy zawodowe, to... – Rozejrzał się dokoła. – To 
twój kucyk, ten 
z gwiazdą?
– Tak. Jedną chwilę. – Podeszła do Gwiazdy, która stała spięta, nos w nos z 
karym 
rumakiem. Oba odsunęły się od niej, szeroko otwierając oczy.
– Chodź, Gwiazdo – zawołała ją gniewnie. Czuła, że kowal śmieje się z niej. – 
Chodź, 
kucyku. – Potarła kciukiem złoty pierścień. Ze ślepi Gwiazdy zniknęła dzikość, 
podreptała do 
niej. Karosz pochylił łeb i wyciągnął szyję.
– Złap także tego eleganta, jeśli możesz – zawołał kowal. – Uważaj, jest 
złośliwy, ale 
puszczony wolno mógłby narobić szkód. – Złapała wodze kuca i ponownie potarła 
pierścień, 
przemawiając miękko do rumaka.
– No chodź, olbrzymie. Chodź. Pewnego dnia chciałabym mieć takiego. – Czarny 
wierzchowiec podszedł do niej wolno, krok za krokiem, aż mogła pochwycić wodze. 
Przemawiając do nich, powiodła je pod kuźnię. Czuła strach rumaka, gdy zbliżali 
się do 
budynku.
– Proszę, proszę! – Kowal zdawał się być zaskoczony. – Masz rzadką metodę 
radzenia sobie 
z końmi. Wezmę kucyka, jeśli potrzymasz tego. Jakie podkowy? Wracasz w góry?
Pokręciła głową.
– Nie. I nie będzie już tyle dźwigać. Myślę, że pojadę do Verelli.
– Hmmm – podnosił po kolei kopyta Gwiazdy. – Doradzam spłaszczone przody. Zanim 
się 
zużyją, nastaną mrozy.
Nim Gwiazda została podkuta, a podkowy opłacone, leżący na ziemi drągal poruszył 
się 
i jęknął, nie otworzył jednak oczu.
– Chciałaś pomóc – powiedział ze szczyptą poprzedniej wojowniczości. – Możesz 
więc 
zabrać go dla mnie do gospody. Opowiem o tym straży, a Jos może mnie wypytać, 
jeśli chce. 
Spójrz – pochylił się ze stęknięciem nad leżącym mężczyzną i otworzył jego 
sakiewkę. – Jak 
wiesz, jest mi winny za podkucie tamtego diabła. Biorę to, co mi się należy. – 
Kiwnęła głową, 
a kowal dźwignął nieprzytomnego i zarzucił sobie na szerokie ramię. – Myślę, że 
twój kucyk 
będzie lepszy do niesienia go od tamtego rumaka. Możesz poprowadzić oba?
– Tak... – Z niechęcią myślała o paradowaniu ulicami z cudzym koniem i 
nieprzytomnym 
mężczyzną na grzbiecie jej kuca.
– Nie sądzisz jednak, że... to znaczy, skoro to ty go uderzyłeś, to czy nie 
powinieneś...?
– Taka wojowniczka nie chce przypisać sobie pokonania go?
– Mówił pogardliwie i taką samą miał minę. Poczerwieniała. Nikt i nic w tym 
mieście nie 
było takie, jak oczekiwała. – Myślałem – ciągnął – że tacy jak ty przyzwyczajeni 
są do noszenia 
ciał. A może po prostuje porzucasz?
Otworzyła usta i zaraz je zamknęła. Nie miała nic do powiedzenia. W chwili, gdy 
kowal 
przerzucał mężczyznę w poprzek grzbietu Gwiazdy, na dziedziniec wkroczył 
marszałek Girda. 
Spojrzał na Paks, a potem na kowala i jego ładunek.
– Słyszałem, mistrzu Doggalu, że miałeś kłopoty. Kowal zamarł z ręką na plecach 
drągala.
– Skoro o tym słyszałeś, marszałku, to wiesz także, że nie potrzebowałem pomocy.
Marszałek ponownie zerknął na Paks. Kowal zauważył to i podniósł głos.
– Nie, jej pomocy także nie potrzebowałem. Czy jest jedną z twych cennych 
piechurów?
– Nie. Zastanawiałem się tylko.
Kowal zaczął przytraczać mężczyznę do uprzęży Gwiazdy.
– Zajęło ci to dużo czasu. Gdybym naprawdę potrzebował pomocy, już dawno 
leżałbym 
martwy. – Odwrócił się do Paks.
– A teraz, młoda damo, użyj swych czarów i odprowadź tego konia i jego 
właściciela do 
gospody.
Zauważyła ostre spojrzenie marszałka na wzmiankę o czarach, zaraz jednak zwrócił 
się do 
perorującego kowala. Chciała opuścić podwórze, lecz marszałek zatrzymał ją 
uniesieniem dłoni.
– Zdaje się, iż sądzisz, marszałku, że bez twoich wyznawców Girda nie mamy tutaj 
porządku 
– mistrz Doggal zwrócił się ponownie do Cedfera. – Nie przeczę, że dzielna z was 
czeredka 
i użyteczna, gdy trafiają się kłopoty przewyższające jednego czy dwóch 
tutejszych. Lecz potrafię 
poradzić sobie z jednym człowiekiem, a nawet dwoma czy trzema. Jak mówiłem tej 
damie... – 
Zaciekawiło ją, kiedy to zdążyła awansować z „dziewczyny” i „kobiety” na „damę”. 
– Jak jej 
mówiłem, młot Twórcy, dzierżony przez wierne ramię, zawsze pokona miecz.
– A jednak Twórca wykuł wiele ostrzy – odparł marszałek z błyskiem w oku. – A 
ty, jak 
wiem, wykułeś większość broni w tym miasteczku...
– O tak, to prawda. Kiedy mam na to czas. Zrobienie ostrza, które bez uszczerbku 
wytrzyma 
zaciekłe starcie, to prawdziwa próba sztuki. Powiem jednak...
– Że sam poradzisz sobie z każdym. Nie przeczę, mistrzu Doggalu. Lecz po 
ostatnich 
kłopotach kapitan poprosił mnie o uważanie na to, co się tutaj dzieje. Rada 
również...
Kowal uspokoił się. Według Paks marszałek wiedział, jak rozmawiać ze swoim 
adwersarzem.
– Ach, tak. Jeśli to sprawa Rady, to powiem ci, co się stało. Oszczędzi mi to 
spotkania ze 
strażą. Ten człowiek przyszedł do mnie, żebym podkuł jego konia – tego karosza – 
a potem 
zanegował moją cenę. Koń jest złośliwy, teraz na to nie wygląda, przyznaję, ale 
sam spróbuj go 
podkuć. Policzyłem za to dodatkowo. Zawsze tak robię. Skoro mam ryzykować własną 
głową, 
muszę coś z tego mieć. – Umilkł, a marszałek przytaknął mu. – Powiedział, że nie 
ma sposobu, 
żebym zmusił go do zapłacenia. Trąciłem go w ramię, żeby traktował mnie 
poważnie, a on 
wyciągnął miecz. Potem ta dama – nie widziałem jej przyjścia – także dobyła 
broni. Myślałem, 
że są razem i zacząłem krzyczeć. Wyszło jednak na to, że chce mi pomóc – ale 
zdążyłem już 
podnieść alarm, rozumiesz – więc pozwoliłem jej walczyć, skoro tak się do tego 
paliła. Byli 
godnymi siebie przeciwnikami. Miał taki sam zasięg jak ona i był cięższy, ona 
zaś szybsza 
i z lepszym mieczem. A potem... cóż, trudno trzymać się z dala od walki, więc 
zdzieliłem go 
w głowę młotem.
– Mmm – marszałek zerknął na Paks. – Mówiłem ci, że nasz kowal sam poradzi sobie 
w walce. Niedobrze jest, kiedy nowo przybyli wdają się w bójki na ulicach.
Zanim zdążyła odpowiedzieć, kowal ruszył jej z odsieczą.
– To nie jej wina, marszałku. Myślałem, że będziesz zadowolony, mimo iż nie jest 
jedną 
z was. Sądziła, że widzi starca – przeczesał siwe włosy – napastowanego przez 
uzbrojonego 
oprycha. Postąpiła słusznie.
– Hmmm. Cóż, przypuszczam, że... skoro nie wnosisz na nią skargi... – marszczył 
brwi.
– Najmniejszej. Przypuśćmy, że poślizgnąłbym się i upadł? Próbowała pomóc. Jak 
można 
zauważyć, stanęła po stronie prawa i porządku, które tak cenisz. Nie wnoszę 
skargi. Zabierzcie 
tylko to ścierwo z mojego podwórza. – Obrócił się gwałtownie i zniknął w kuźni.
– Pójdę z tobą do gospody – marszałek zwrócił się do Paks neutralnym tonem. 
Ruszyli razem 
alejką, prowadząc zwierzęta. Nie zdejmowała kciuka z pierścienia.
Dotarli do skrzyżowania, gdy marszałek odezwał się znowu.
– Gdybym zaczął cię bronić – oznajmił bez żadnych wstępów – stary Doggal 
wniósłby 
skargę do Rady. Nie zgodziłby się ze mną w żadnej kwestii, gdyby tylko mógł.
– Czyli... nie jesteś na mnie zły za to wszystko?
– Że pospieszyłaś mu z pomocą? Oczywiście, że nie. Innym razem możesz zaczekać 
i przekonać się, czy twoja pomoc jest konieczna lub pewnego dnia zostaniesz 
zabita dla 
drobiazgu, nic nie zyskując. Porozmawiam z Hebbinfordem – dodał, gdy podeszli do 
drzwi. – 
Zaprowadź konia na tyły.
Prowadziła karosza, nie zdając sobie sprawy, że marszałek wziął wodze Gwiazdy. 
Za 
plecami słyszała głosy gospodarza i marszałka oraz okrzyki służących.
Rozdział dziewiąty
Kiedy zeszła wieczorem na kolację, jadalnia zamarła. Upuszczony talerz upadł z 
brzękiem na 
klepisko. Usłyszała szelest ubrania, gdy ktoś pochylił się po niego. Ruszyła do 
wolnego stolika, 
pieczołowicie unikając patrzenia siedzącym w oczy. Gdy zajęła swoje miejsce, 
ozwał się 
przyciszony gwar głosów. Tu i tam wyławiała pojedyncze zdania, starała się je 
jednak 
ignorować. Tak samo jak ona wszyscy wiedzieli, że wysoki przybysz leżał 
nieprzytomny 
w swym pokoju na piętrze. Nie miała pojęcia, jakie opowieści krążyły po 
miasteczku, lecz 
najwyraźniej odgrywała w nich ważną rolę. Zamówiła specjalną kolację: pieczoną 
wołowinę, 
grzyby, ciepły chleb i pasztet. Zjadła połowę, gdy przypomniała sobie, że 
chciała odwiedzić 
wieczorem sioło Girda. Jeśli pochłonie to wszystko... westchnęła i odepchnęła 
talerz od siebie.
– Coś nie w porządku z posiłkiem? – zapytał Hebbinford, zatrzymując się przy jej 
stoliku.
– W żadnym razie. Pomyślałam sobie, że pójdę wieczorem do folwarku na ćwiczenia, 
a nie 
mogę tego uczynić z pełnym żołądkiem.
– Rozumiem. Cóż, możemy odstawić to dla ciebie, zjesz, jak wrócisz.
– Dziękuję. – Nie pomyślała o tym. – Z przyjemnością – jest zbyt smaczne, by 
miało się 
zmarnować. Nie sprawię kłopotu...?
– Najmniejszego. Marszałek Cedfer wspominał, że możesz zechcieć odwiedzić go 
wieczorem. Przypuszczam, że wojownik musi ciągle ćwiczyć, co?
– Owszem, jeśli chce pozostać dobry. A ja dawno już nie odbyłam porządnego 
treningu.
– Bijatyka się nie liczy? – Nie przeoczyła ironicznego tonu. Chciała 
odpowiedzieć ostro, ale 
powstrzymała się.
– Nie. Bójka może nie trwać wystarczająco długo lub nie wymagać zbyt wielkich 
umiejętności. Powinnam trenować codziennie – tak było w Kompanii Księcia. Ale 
nie można 
ćwiczyć z pełnym brzuchem. – Odchyliła się na oparcie i zanurzyła rękę w 
sakiewce, by zapłacić. 
Gdy wstała i odwróciła się, zauważyła spojrzenia kilku biesiadników.
* * *
Pomimo panujących ciemności nie miała kłopotów z marszem po ulicach. Nie 
pozasłaniane 
okna rzucały na drogę dużo światła, a na obu krańcach mostu płonęły pochodnie. 
Siolo było 
rzęsiście oświetlone, na murze zatknięto palące się łuczywa. Gdy podeszła 
bliżej, ujrzała, że 
bramy folwarku i drzwi sioła pilnują wartownicy. Dwie mroczne postaci weszły do 
środka, 
zatrzymując się na chwilę, by wymienić pozdrowienia ze strażnikami.
Gdy znalazła się przy samym siole, przekonała się, że wartownicy byli bardzo 
młodzi. 
Dzierżyli długie pałki i starali się zachować godność przynależną ich pozycji. 
Zastanawiała się, 
którego wejścia użyć. Zza obu dobiegał gwar głosów. W końcu zdecydowała się na 
folwark. 
Stojący przy nich młodzian otworzył szeroko oczy na jej widok.
– Jestem Paksenarrion Dorthansdotter – oznajmiła. – Marszałek zaprosił mnie na 
trening 
z bronią.
– Och... ech... jesteś panią zza gór, tak?
– Tak. Mogę wejść?
– Och... cóż... skoro marszałek powiedział... tak, pani, proszę wejść. Jesteś... 
prawdziwą 
wojowniczką, jak o tobie mówią? – Pytanie padło, gdy zdążyła go minąć.
Obróciła się do niego z dłonią na rękojeści miecza.
– Tak. Wątpisz w to?
– Och, nie, pani. Ja... tylko tak się zastanawiałem. Weszła do folwarku i 
rozejrzała się 
dokoła. Ubite klepisko otaczał pierścień osadzonych w murze pochodni. Jakiś 
mężczyzna 
przeciągał się, wyginając z westchnieniem mocarne plecy. Dwaj inni zajmowali się 
pikami, 
wygładzając drzewce pumeksem. Z bocznych drzwi sioła wyszedł Ambros z naręczem 
krótkich 
pałek przypominających Paks te, jakimi ćwiczyła w Kompanii. Usłyszała za sobą 
rozmowy 
grupy wchodzących bramą mężczyzn, z sioła dobiegał stłumiony gwar i szczęk 
żelaza. 
Przyglądała się Ambrosowi, który cisnął pałki pod ścianę. Wyprostował się i 
zauważył ją.
– Ach, Paksenarrion. Witaj. Marszałek Cedfer ucieszy się z twej obecności. 
Wejdziesz? 
Zaraz tu przyjdzie.
– Zaczekam – odrzekła. – Rozgrzeję się. – Odpięła miecz i położyła go pod murem, 
po czym 
zabrała się za ćwiczenia rozciągające. Pozostali także. Jeden z mężczyzn 
nieustannie bekał, 
otaczał go zapach cebuli.
– Ech, Gan – zaczepił go ktoś – jeśli zjadłeś tyle, ile czuję, nie przetrwasz 
dzisiejszego 
wieczoru.
– Powietrze i cebula jeszcze nikogo nie spowolniły – odparował zagadnięty, 
szczerząc zęby 
w uśmiechu. – Najwyżej wykończą mojego przeciwnika...
Nie zwracała na nich uwagi. Przypominało jej to ćwiczenia w Kompanii – ta sama 
mieszanka 
żartów i krytyki. Skończyła rozgrzewkę i przypięła miecz. Folwark był do połowy 
zapełniony 
mężczyznami – nie widziała innych kobiet – dojrzałymi i dobrze umięśnionymi. 
Większość 
podjęła z ziemi pałki, czterech – piki, a jeden miecz średniej długości.
Zabrzmiało pojedyncze uderzenie dzwonu. Wszyscy zamarli i na klepisko wkroczył 
marszałek Cedfer w towarzystwie pięciu mężczyzn.
– Jesteście gotowi, piechurzy Girda? – zapytał.
– Jesteśmy gotowi, marszałku – odpowiedzieli chórem. Paks milczała.
– Niechaj więc Gird tchnie siłę w wasze ramiona i serca, czyniąc was mocnymi dla 
bezpieczeństwa tej ziemi.
– W imię świętego Girda, obrońcy niewinnych – rozległa się odpowiedź.
– Mamy dzisiaj gościa – dodał mniej formalnym tonem marszałek. – Paksenarrion, 
wystąp. 
Chciałbym, żeby poznali cię wszyscy nasi piechurzy. – Wyminęła pozostałych i 
stanęła w blasku 
pochodni, niedaleko Cedfera. – Choć nie wyznaje Girda, Paksenarrion jest 
doświadczoną 
wojowniczką. Przyjęła moje zaproszenie do wspólnych ćwiczeń. Ci z was, którzy 
pogłębiają swą 
biegłość we władaniu mieczem, mogą skrzyżować z nią ostrza. A teraz pokażcie mi 
wasz oręż... 
– Marszałek zaczął przeglądać broń, komentując jej stan. Był dokładny, jak każdy 
zbrojmistrz 
Księcia. Ambros wyjaśnił jej, że część broni należy do wyznawców, resztę zaś 
przechowuje 
sioło. Potem Cedfer zadał ćwiczenia: część miała trenować w parach, inni dwóch 
na jednego, 
pozostali wykonywali podstawowe zadania. Kiedy już wszyscy byli zajęci, 
poprowadził Paks 
w róg folwarku, gdzie czekał Ambros z dwoma krótkimi mieczami.
– Jeśli nie masz nic przeciwko temu – zaczął marszałek – chciałbym popracować 
nad 
krótkimi mieczami. Podejrzewam, że przewyższasz mnie biegłością w walce nimi. 
Moim 
zdaniem dla piechurów najlepiej byłoby nauczyć się władać krótkimi ostrzami. 
Oczywiście 
będziesz chciała poćwiczyć także z własnym mieczem, ale...
– W porządku – odparła. – Tylko że nie praktykowałam walki krótkim mieczem od 
opuszczenia Aarenis i mogę okazać się niezręczna.
– Na pewno nie tak niezręczna jak ja – stwierdził Cedfer. – Nie potrafiłem 
nauczyć moich 
ludzi walki w formacji.
Odpasała długi miecz, powiesiła go na kołku i wzięła broń od Ambrosa.
– W szyku używaliśmy także małych tarcz – powiedziała. – Macie tarcze?
– Tak, ale rzadko z nimi ćwiczymy. Jak mówiłem, większości naszych ludzi brakuje 
biegłości w walce mieczem. Kiedy już się nauczą, spróbujemy dodać tarcze. – 
Marszałek także 
ujął krótki miecz i skinął ręką na jednego z mężczyzn. Przyjrzał się uważnie 
Paks. – Nie nosisz 
kolczugi.
– Nie. Przyjęłam, że wy także ich nie założycie. – Żałowała, że nie ma 
ochraniacza, ale nie 
chciała o niego prosić.
– Hmmm. Zawsze powiadam, że blizny, które zostają po treningu, pomagają 
zapamiętać 
lekcję. – Wyglądał na zadowolonego, pozostali dwaj uśmiechnęli się. – Teraz 
rozgrzejemy się 
w parach, a potem powalczymy dwóch na dwóch. W porządku?
– Pewnie. – Zamachnęła się mieczem, sprawdzając wyważenie. Różnił się subtelnie 
od 
używanych w Kompanii Księcia. Był lżejszy, uznała w końcu.
Tak jak myślała, marszałek nie był taki niedoświadczony, jak utrzymywał. Przez 
kilka minut 
sprawdzali swoje umiejętności, lecz żadne nie zaliczyło trafienia. Marszałek dał 
znak, żeby 
przerwali.
– Tak, zaiste – stwierdził. – Widzę, jak wiele możesz nas nauczyć. A teraz, 
Ambrosie, stań 
koło niej, a Mattis zajmie miejsce po mojej prawej stronie.
Paks zerknęła na młodzieńca u jej boku. Czuła się dziwnie, stając w szyku z 
obcym 
przeciwko nieznajomym. Lecz tak właśnie będzie to wyglądać, jeśli zaciągnie się 
do jakiejś 
kompanii strażniczej. Pozdrowili się ostrzami i zaczęło się ćwiczenie.
Natychmiast zauważyła, że Ambros za bardzo się wierci. Przy każdym ciosie 
zmieniał 
pozycję, na przemian to wpadając na nią, to odsłaniając jej bok. Partner 
marszałka sprawiał 
wrażenie, jakby w ogóle nie zamierzał się ruszać, w końcu jednak zaczął trzymać 
linię. 
Początkowo udawało się jej naprawiać błędy Ambrosa, w końcu jednak ostrze 
marszałka 
dosięgło jego boku. Paks zdołała dwukrotnie trafić Mattisa, ale nie Cedfera. Ten 
ostatni znowu 
zarządził przerwę.
– Myślę, że widzę już nasz problem – oznajmił. – Ambrosie, nie utrzymujesz 
swojej pozycji. 
Nieprawdaż, Paksenarrion?
Nie była pewna, na ile krytycyzmu może sobie pozwolić, by ich nie rozsierdzić.
– Cóż... tak, częściowo. Szyk działa prawidłowo tylko wtedy, jeśli jest ścisły. 
Sądzę jednak, 
że zaznajomieni z długim mieczem będą mieli z tym problem. Wydaje mi się, że i 
ty, panie, 
i Ambros próbujecie ciosów przeznaczonych dla dłuższej klingi. Więcej pracy 
nadgarstkiem, 
mniej łokciem i ramieniem.
– Ach, rozumiem. Może staniesz z boku i będziesz nas obserwować i poprawiać? – 
Marszałek zajął miejsce koło Ambrosa, a Mattis przygotowywał się nerwowo do 
stawienia im 
czoła.
– Nie, panie, za pozwoleniem. Wszyscy stańcie w szyku i ćwiczcie powoli – 
próbowaliście 
tego kiedyś? Tak? Świetnie. Jeśli twoi walczący pałkami ludzie używają takich 
samych ciosów, 
mogą wziąć udział w tym ćwiczeniu, a linia stanie się wystarczająco długa. Mogę 
stanąć 
w środku drugiej formacji. – Marszałek zgodził się i już niedługo linia czterech 
mieczy (jeszcze 
jeden mężczyzna ujął niepewnie krótką klingę) stanęła naprzeciwko Paks i trzech 
pałkarzy. 
Z początku szło opornie, lecz po paru ciosach wszyscy załapali, o co chodzi i 
Paks mogła ich 
instruować.
– Rozumiecie – zaczęła, gdy miecze stukały cicho o patki – w ciasnej formacji 
możecie 
zranić towarzyszy, jeśli się za bardzo ruszacie. To jest rytm – i pchnięcia – a 
wtedy wasz partner 
będzie zawsze we właściwym miejscu. Za bardzo na boki... o tak... gdybyście 
mieli tarcze, taki 
obrót mógłby zepsuć towarzyszowi cios. – Im dłużej trwał trening, tym bardziej 
przywykali do 
ograniczonej przestrzeni, a Paks zachęcała ich do zwiększania tempa. Po 
kilkunastu minutach 
marszałek zarządził odpoczynek.
– Bardzo dobrze! – zawołał. – Naprawdę. Coś jeszcze?
– Nie zauważyłam tego u innych, panie – odparła – ale ty i Ambros nadal źle 
pracujecie 
nadgarstkiem. Chcecie zrobić czubkiem miecza więcej, niż zezwala na to długość 
klingi. To 
szybkich pchnięć wam trzeba, a nie szermierki. – Spodziewała się, że się 
rozzłości, ale nie.
– Każda sztuka ma swego mistrza, a przeszkolenie rycerza źle służy piechurowi. 
Spróbuję to 
sobie zapamiętać. Może skorzystamy jeszcze kiedyś z twojej obecności. A teraz, 
skoro sama 
wybrałaś sobie długi miecz, powinnaś otrzymać szansę potrenowania walki nim. – 
Podał 
Ambrosowi krótki miecz i skinął na Paks. Ona także oddała pożyczone ostrze i 
podniosła własny 
miecz. Kiedy go przypasała, marszałek już na nią czekał.
– Sugeruję udanie się do sioła – powiedział. – Więcej światła. Weszła za nim do 
środka. Tak 
samo większość ludzi, jak zauważyła.
Nie proponuję podwyższenia, gdyż nie jesteś do niego przyzwyczajona. Ale 
tutaj... – Jego 
wzrok oczyścił podłogę z tłumu.
– Spodziewam się – odparła z uśmiechem – że możesz mnie wiele nauczyć.
Marszałek uśmiechnął się.
– Powinienem. Znasz parę dobrych pchnięć – zauważyłem wczoraj – ale... – Ruszył 
do ataku.
Przez parę minut krążyli wokół siebie, wymieniając ciosy. Musiała odwołać się do 
całej swej 
wiedzy i wzrostu, by uchronić się przed zranieniem. Cała spływała potem, 
szczypał ją w oczy. 
Marszałek pewnie blokował każde jej pchnięcie, częściej broniła się, niż 
nacierała. Nie znalazła 
słabości, którą mogłaby wykorzystać i zaczęła rozważać, czy stary Siger coś by 
tutaj poradził. 
Omal nie wybuchnęła śmiechem – wciąż przeciwstawiała zbrojmistrza każdemu, nawet 
marszałkowi Girda.
– Doskonale – mruknął strudzony Cedfer. – Jesteś bardzo biegła we władaniu 
długim 
mieczem. Znam parę sztuczek, ale jeśli chodzi o zwykłą walkę, radzisz sobie 
doskonale. – Nie 
odpowiedziała, skupiona. Mimo to sekundę później ostrze marszałka rozpruło jej 
rękaw. – 
Nareszcie – rzucił. – Odzyskałem szacunek mych piechurów. Odpoczniesz chwilę? – 
Dał krok do 
tyłu i Paks opuściła broń.
– Mogłabym walczyć dalej – stwierdziła ponuro, ocierając twarz. – Widzę, że 
wciąż mam 
wiele do nauczenia się – dokładnie tak, jak przypuszczałam.
– Chętny do nauki student szybko się uczy – stwierdził. – Potrzebujesz jedynie 
doświadczenia, żeby zostać mistrzynią w tej broni. Obecnie bez trudu pokonasz 
każdego 
zwykłego szermierza.
– Ale ja lubię uczyć się walczyć – odparła. Z ukłuciem bólu przypomniała sobie 
kpiny 
Sabena. – Zawsze lubiłam.
– To dobrze. Jesteś tu naprawdę mile widziana. Z przyjemnością będę z tobą 
ćwiczyć – jesteś 
na tyle dobra, że sam na tym skorzystam. Ambros także. I pamiętaj – dodał 
energicznie, mierząc 
ją ostrym spojrzeniem – że będę chciał pewnego dnia nawrócić cię na wiarę w 
Girda. Twoje 
umiejętności powinny służyć słusznej sprawie. Potrzebujemy takich wojowników po 
stronie 
dobra, nie powinni uganiać się za iluzorycznym bogactwem. – Zirytował ją, 
uniosła wojowniczo 
brodę. – Nie – urwał, pocierając skroń. – Nie powinienem tak mówić, nie znając 
twego 
wyznania, lecz Gird wie, jakie problemy nas czekają i jak niewielu może stawić 
im czoła. – 
Uśmiechnął się nagle. – Wciąż uważam, że pewnego dnia zostaniesz wspaniałym 
wyznawcą 
Girda – kto wie, może nawet marszałkiem?
Dokoła kręcili się ludzie, odwieszając broń na kołki i opuszczając sioło. 
Schowała miecz do 
pochwy i także zaczęła zbierać się do wyjścia. Marszałek z poważną miną 
rozmawiał ściszonym 
głosem z dwoma mężczyznami.
Czyjaś dłoń dotknęła jej ramienia. To był Ambros.
– Gdybyś... gdybyś jeszcze tu przyszła, chciałbym z tobą poćwiczyć...
– Och, będę przychodzić, dopóki tu pozostanę. To dobre ćwiczenie. Ale... nie 
macie tu 
żadnych szkolących się kobiet?
Pokręcił głową.
– Nie. Nie na tym poziomie. Mieliśmy parę w grupie początkujących – zostały 
dwie. 
Marszałek wysyła je gdzie indziej na dalsze szkolenie.
– Rozumiem. – Zastanawiała się dlaczego, czuła jednak, że niegrzecznie byłoby 
pytać.
– Czy w twojej Kompanii służyło dużo kobiet?
– Jedna czwarta. Jedna jako kapitan kohorty.
– Słyszałem o Księciu Phelanie. Czyż nie otrzymał tytułu od dworu Tsaia?
– Tak. Ma dobra ziemskie na północy królestwa, przy granicy. – Westchnęła. – 
Może... może 
pewnego dnia tam wrócę.
– Ale opuściłaś jego kompanię, prawda? Myśleliśmy, że jesteś wolną najemniczką.
– Cóż, otrzymałam urlop i... Książę uznał, że powinnam być może spróbować z inną 
kompanią – na innej służbie – przynajmniej przez jakiś czas. Tęsknię za nimi, 
już myślę 
o powrocie.
– Och. – Usłyszała niewypowiedziane pytanie. Ambros zatrzymał się w drzwiach, 
chcąc coś 
powiedzieć, lecz milczał przez chwilę, by wreszcie powiedzieć: – Cóż... niech 
Gird będzie z tobą. 
Z przyjemnością cię tutaj ujrzymy.
* * *
Było późno, na ulicach płonęło niewiele pochodni. Przemierzała ciemne alejki 
ostrożnie, 
utrzymując stały dystans od innych, którzy także opuścili sioło. Nocne, chłodne, 
wilgotne 
powietrze znad rzeki studziło jej rozpaloną twarz. Przechodząc po moście, 
zaleciał ją niemiły 
zapach od garbarza. W pobliżu skrzyżowania dostrzegła wylewające się z okien 
gospody światło. 
Wślizgnęła się do środka, ignorując nielicznych siedzących w jadalni gości i 
poszła schodami na 
górę, do swojego pokoju. Ramiona bolały ją przyjemnie. Ściągnęła tunikę i zmyła 
z siebie pot, po 
czym przypomniała sobie o nie dokończonej kolacji. Założyła koszulę i zeszła na 
dół. Hebbinford 
wstał z miejsca przy kominku.
– Chcesz resztę obiadu?
– Tak, jeśli to nie sprawi kłopotu. – Usiadła przy pustym stoliku. Gospodarz 
przyniósł 
świecę, a służąca tacę. Podgrzali jedzenie w kuchni – sos aż bulgotał. Odkroiła 
sobie pajdę 
chleba i zaczęła jeść.
Przy jednym ze stołów rozsiadło się kilku mężczyzn, ćwiczących wcześniej w 
siole, a teraz 
gwarzących nad kuflami piwa. Któryś zauważył jej spojrzenie, uśmiechnął się i 
pomachał jej. Po 
przeciwnej stronie sali zasiadł człowiek w czerni, widziała go już poprzedniego 
wieczoru. Stała 
przed nim pękata flaszka wina. W pobliżu grali w kości dwaj kupcy. Jeden z nich, 
rozglądając się 
po jadalni, zauważył ją i trącił towarzysza łokciem. Obaj wstali i podeszli do 
jej stolika.
– Jestem Gar Travennin – przedstawił się starszy. – Kupiec, jak widzisz, z 
Chaya. Możemy 
porozmawiać?
Kiwnęła głową z pełnymi ustami. Zasiedli naprzeciwko niej. Travennin łysiał, 
wokół głowy 
miał wianuszek siwych włosów. Młodszy był blondynem.
– Słyszeliśmy, że przybyłaś zza gór, z Aarenis. – Przytaknęła. – Doszły nas 
słuchy, że 
rozpętały się tam cięższe walki niż zwykle, a handel zamarł. Czy tak było?
Napiła się ale.
– Tak. Tak było. Słyszeliście o lordzie Siniavie? – Mężczyzna kiwnął głową. – 
Cóż, 
wypowiedział wojnę miastom Ligi Gildii i kompaniom najemniczym z północy 
jednocześnie. 
Przegrał.
– Ach, tak. Myślisz więc, że na wiosnę handel wróci do normalności? Wstrzymałem 
się 
w tym roku, ale mam karawanę przedniej wełny czekającą na nabywców.
Pomyślała o zamieszkach w Aarenis. Rozłożyła ręce.
– Nie mogę tego orzec z całą pewnością. Przywędrowałam na północ z późną 
karawaną 
przez Srebrną Przełęcz, nie wiem jednak, czy szlak do Valdaire jest już 
bezpieczny.
– Służyłaś w regularnej kompanii? – zapytał Travennin, jakby się upewniając.
– Tak. Księcia Phelana. Książę... bardzo się zaangażował. – Nie była pewna, ile 
może 
powiedzieć, nie wyzbyła się starego zwyczaju milczenia o sprawach Kompanii.
– Hmmm. A czemu odeszłaś?
Poczuła irytację, uznała, że to nie jego sprawy.
– Zaciągnęłam się na dwa lata. Odsłużyłam swoje.
– Rozumiem. Nie miałaś żadnych problemów? Kupcy! – pomyślała z niesmakiem. 
Żadnego 
honoru.
– Nie, panie, żadnych. – Wróciła do posiłku.
– Słyszałem, że Książę i Aliam Halveric bardzo się wspierają – dodał Travennin, 
omiatając 
wzrokiem salę.
Spojrzała na niego twardo, nie przerywając jedzenia.
– Och? Trudno mi powiedzieć.
– Po jakichś zajściach w zeszłym roku... koło przełęczy? Jakiś graniczny fort, 
zapomniałem 
nazwy...
Natychmiast pomyślała o Strażnicy Krasnoludów, lecz nie odzywała się. Wrócił do 
niej 
zapach górskiego wiatru, widok stojących na deszczu Sabena i Canny, twarz 
umierającego 
kapitana Ferraulta.
– ...wiesz coś o tym? – naciskał kupiec.
Przerwała jedzenie i powoli położyła ręce na stole. Zerknął na nią i zamarł, 
natrafiając na jej 
płonące spojrzenie.
– Nie mam nic do powiedzenia o Księciu ani o jego Kompanii – powiedziała w końcu 
głosem, który sama z trudem rozpoznała. – Nic. I, za pozwoleniem, chciałabym w 
spokoju 
dokończyć kolację. – Nie spuszczała z niego wzroku, dopóki nie poczerwieniał i 
nie odepchnął 
zydla. Straciła apetyt. Te wszystkie śmierci, smutek i gniew... Kupcy należący 
do osłanianej 
przez nią karawany nie byli tacy beznadziejnie głupi. Tamci jednak w trakcie 
wojny przebywali 
w Aarenis. Wiedzieli. Jej oddech zwolnił, łyknęła piwa. Kupcy wrócili do swojego 
stolika 
i dyskutowali, pochylając ku sobie głowy. Mężczyzna w czerni przyglądał się jej. 
Gdy napotkała 
jego wzrok, zasalutował jej kielichem i uśmiechnął się. Odwróciła głowę. Nagle 
zapragnęła 
znaleźć się gdzieś indziej. Nie, nie gdzieś, lecz z powrotem w Kompanii, by 
śmiać się z Vikiem 
i Arne, pogadać ze Stammelem. Selim lub Devlinem. Zapiekły ją oczy, zatrzepotała 
ze złością 
powiekami. Odetchnęła głęboko i napiła się ale.
Myślała, że na północy będzie się czuła jak u siebie, to stąd przecież 
pochodziła. Lecz Most 
Piwowarów znajdował się daleko od domu. Może to w tym rzecz. Pomyślała o 
Verelli, o udaniu 
się prosto do Trzech Jodeł. Miała dość pieniędzy, więcej od kuzyna. Wyobraziła 
sobie uśmiech 
matki, grymas ojca – ale może nie będzie zły, gdy otrzyma zwrot wiana. 
Zastanawiała się, co im 
powie i o co będą ją pytać. Tu urywały się jej przewidywania. Nie mogłaby 
powiedzieć im 
niczego, co daliby radę zrozumieć. Widzieliby ją tak samo jak tutejsi: 
niebezpieczną, dziką, obcą. 
Chciała dolać sobie piwa i odkryła, że dzban jest pusty. Wciąż czuła pragnienie. 
Skinęła na 
Hebbinforda, lecz gdy podszedł, zwątpiła we własny głos i poprosiła o wodę. Jego 
mina wyrażała 
aprobatę. Kupcy opuścili jadalnię i poszli na górę.
Wypiła wodę i zastanowiła się, co zrobi nazajutrz. Potrzebowała nowych ubrań, 
a przynajmniej nowej koszuli. Siodła dla Gwiazdy. Wiedziała, gdzie są pracownie 
krawca 
i rymarza – o ile wyrabiał siodła. Zamówi ze dwie koszule, a potem pomyśli, jak 
długo tu zostać. 
Wtem przypomniała sobie wysokiego mężczyznę powalonego przez kowala. Co z nim? 
Nie 
miała ochoty pytać karczmarza. Wzięła z tacy pasztet i pogryzała go bezmyślnie. 
To był długi 
dzień.
Rozdział dziesiąty
Następnego ranka znów obudziła się o świcie. Tym razem Hebbinford oczekiwał jej, 
gdy 
zeszła po schodach i udała się do stajni. Tam przeciągnęła się, poruszając 
ramionami 
i wyganiając sztywność ze stawów. Gdy zjawiła się Sevri, razem nakarmiły konie. 
Zatrzymała 
się, przyglądając jedzącemu karoszowi. Zastanawiała się, co będzie, jak jego 
właściciel umrze. 
Wyobraziła sobie, jak odjeżdża na grzbiecie rumaka – a potem, czy w ogóle 
potrafiłaby go 
dosiąść.
Po śniadaniu dowiedziała się, że krawiec wyjechał.
– Kupuje tkaniny na targu hrabiego – poinformowała ją żona rzemieślnika. – Ma 
koncesję na 
ubieranie członków Rady i pojechał kupić materiały. Nie wróci do domu przed 
zmrokiem. Czego 
potrzebujesz, pani? Może dam radę ci pomóc?
– Cóż, przynajmniej paru koszul. I płaszcza, grubego płaszcza na zimę.
– Futra? Nie mogłabym przyjąć zlecenia – ani on – bez przedpłaty.
– Nie, nie futra. Dobrego, wełnianego płaszcza, nieprzemakalnego...
– Koszule zwykłe czy eleganckie? Przeliczyła w myślach pieniądze.
– Zwykłe. Może jedną elegancką.
– Mogę uszyć zwykłe koszule. A tutaj... rzuć okiem na jedwabie z południa. 
Mówią, że tam 
byłaś, więc wiesz, że to dobry materiał.
Przyjrzała się tkaninom. Jedwab przelewał się między palcami jak woda – 
zdecydowała się 
na zieleń i wyszywany złotem kołnierz. Z tym, powiedziała jej kobieta, będzie 
musiała zaczekać 
na krawca. Tymczasem zabrała się za płócienne koszule. Paks wyjaśniła jej, o 
jaki krój chodzi – 
miały nie przeszkadzać w szermierce. Żona krawca zdjęła z niej wymiary.
– Jesteś duża jak mężczyzna – powiedziała nieco nerwowo. – Nawet w szyi...
Paks roześmiała się.
– To od walki – odparła. – Codzienne noszenie hełmu pogrubia szyję. Trudniej ją 
potem 
przeciąć... – Lecz kobieta nie podchwyciła żartu, wyglądała na jeszcze bardziej 
wystraszoną. 
Paks westchnęła i obstalowała dodatkowo spodnie z tutejszej wełny, grubszej i 
miększej niż ta 
z Aarenis. Żona krawca znała kogoś, kto zarabia robótkami na drutach i do 
południa Paks 
zamówiła nowe skarpety i rękawice na nadchodzącą zimę.
Wracając do gospody, zauważyła zbiegowisko przy drzwiach. Zwolniła. Z budynku 
wyszła 
grupa mężczyzn z noszami. Spod koca wystawały zdarte buty. Wysoki osiłek. Paks 
wzdrygnęła 
się. Towarzyszący mężczyznom marszałek Cedfer skinął jej krótko głową, prowadząc 
całą grupę 
do sioła. Podeszła do drzwi, oglądając się za nimi.
W sieni Hebbinford rozmawiał z mistrzem Oakhallow.
– ...nie przyniesie to gospodzie pożytku – perorował gospodarz. – A poza tym... 
Och, 
Paksenarrion. Szukał cię mistrz Oakhallow.
Poczuła niepokój w żołądku. Kuakgan przyglądał się jej z nieprzeniknioną miną. 
Otworzyła 
usta, by wspomnieć o obiedzie, lecz powstrzymała się.
– Jak na prostą wojowniczkę – stwierdził Kuakgan – wywołałaś spore zamieszanie w 
tej 
cichej wiosce. – Hebbinford wycofał się do jadalni. Paks przyszło do głowy kilka 
odpowiedzi, 
nie zdecydowała się jednak na żadną. – Miałaś zamiar chyba coś zjeść? – ciągnął 
Oakhallow.
– Tak, panie. – Starała się wyczytać coś z jego twarzy. – Jeśli jednak chce 
pan...
– Nie. Przyłączę się, o ile nie masz nic przeciwko temu.
Ciekawe, co by powiedział, gdyby mu odmówiła. Zamiast tego przytaknęła i weszła 
za nim 
do jadalni. Mruknął coś do Hebbinforda, który machnięciem ręki skierował ich do 
kuchni. 
Służące wytrzeszczyły na nich oczy. Kuakgan zajął miejsce przy stole pod 
wychodzącym na 
podwórze oknem. Paks zawahała się, zaraz jednak usiadła naprzeciwko niego. 
Gospodarz podał 
im talerz krojonego mięsa, bochenek chleba i krąg sera. Jedna z dziewcząt 
przyniosła dzban 
wody i dwa kubki.
– Doskonale wiesz – zaczął Kuakgan, gdy wyjęła sztylet i odkroiła sobie kawałek 
sera – że 
wywołujesz zamieszanie. Nie mówię o tamtym martwym osiłku, choć jest on tego 
częścią. 
Zgadzam się z marszałkiem, że nie była to twoja wina, niemniej brałaś udział w 
zajściu. Gdy 
opuściłaś biuro mistrza Sennetha, miał – jakby to określić – wielce zadowoloną 
minę. Słyszałem, 
jak nazwał cię „damą”. W jego ustach oznacza to „bogata”. Tutejsi znają Kompanię 
Halverica, 
większość słyszała także o twoim Księciu. Po komentarzach, jakimi zeszłego 
wieczoru 
poczęstowałaś kupców z Chaya, nikt nie ma wątpliwości, że wciąż uważasz go za 
swego 
dowódcę. I mnie i siołu sprezentowałaś po kamieniu szlachetnym, wartym okupu za 
rycerza – 
najwyraźniej nie zdając sobie sprawy z jego wartości. Poradziłaś sobie z koniem, 
którego kowal 
nazwał „bandytą”. – Przerwał, by przełknąć kawałek sera.
Paks nie odrywała wzroku od jedzenia, wzdrygnęła się i nabiła na czubek sztyletu 
plaster 
mięsa. Postawiona w tym świetle – zdawała się popisywać. Uporała się z mięsem i 
oderwała 
kawałek chleba. Nie miała pojęcia, co ją czekało ani co ma zrobić.
– Marszałek Cedfer twierdzi – kontynuował Oakhallow po napiciu się wody – że 
jesteś 
nieprzeciętnie biegła w walce tym mieczem oraz krótkim ostrzem – czego 
spodziewałbym się, 
wiedząc, gdzie służyłaś – a także, że radzisz sobie z nauczaniem walki. Nie 
oczekiwaliśmy 
czegoś takiego po kimś tak młodym, w dodatku zwykłym szeregowcu. Sevri 
powiedziała mi, że 
masz podejście do zwierząt, lubisz też jej pomagać. Wojownicy zazwyczaj tacy nie 
są. Prawdę 
rzekłszy – podniosła wzrok i nie mogła go już oderwać od jego ciemnych oczu – 
prawdę 
rzekłszy, Paksenarrion Dorthansdotter, bardzo różnisz się od zwykłego 
eksnajemnika. Kuakgani 
– uśmiechnął się, błyskawicznie zmieniając wyraz twarzy – mają własne metody 
dowiadywania 
się o różnych sprawach. Po tym, co mi wiadomo, oceniam, że jesteś równie 
uczciwa, jak 
większość młodych osób i nie zamierzasz nikogo skrzywdzić – choć nie zawsze tak 
się dzieje. 
Twe serce skrywa tajemnice i myślę, że one muszą kiedyś ujrzeć światło dzienne – 
i to wkrótce, 
jak sądzę – by nie wyrządzić ci szkody. Ale to nie moja sprawa, o ile nie 
postanowisz mi ich 
wyjawić. – Przypomniała sobie o śnieżnym kocie i spuściła wzrok. – Marszałek 
Cedfer uważa, że 
wystarczy, byś przyłączyła się do sioła, a natychmiast staniesz się wyśmienitym 
uzupełnieniem 
naszej wioski – to komplement, gdyż trudno go zadowolić. Lecz wpadłaś w oko 
lokalnej Straży 
i Radzie i lepiej będzie, gdy zapoznasz się z tymi, którzy zainteresowali się 
twoją osobą.
Poruszyła się niespokojnie.
– Ale czemu, mistrzu Oakhallow, mieliby oni być mną zainteresowani? Nie zabawię 
tu 
długo...
– Nie? Jesteś pewna? Najprostsza odpowiedź, moje dziecko, jest taka, że nie 
potrafią 
dopasować cię do żadnego znanego im schematu. Nie nadajesz się do Straży Rady z 
nowej 
strażnicy. Nie jesteś zwyczajnym żołnierzem na przepustce. Nie jesteś 
wyznawczynią Girda, co 
dałoby władzę nad tobą marszałkowi Cedferowi, ani kuakgannirem, co dałoby władzę 
nad tobą 
mnie. Twoją jedyną profesją jest wojna, prawda? – Przytaknęła. – I przybyłaś z 
obszaru 
ogarniętego wojną, z Aarenis, gdzie wszystko wrze jak gulasz w kotle. Skąd przez 
przełęcze 
może w każdej chwili nadciągnąć armia i spaść na nas, zanim zdążymy wezwać 
pomoc. 
Wyobrażasz tu sobie armię z południa? – Zastanowiła się nad tym i przytaknęła. – 
Poza tym, 
zjawiasz się tutaj ze skarbem – jak wielkim, wiesz tylko ty i mistrz Senneth, 
mogę się jednak 
domyślać. Takie bogactwa mają ze sobą agenci, Paksenarrion. Agenci prowadzący 
zaciąg lub 
kupujący lojalność w przeddzień inwazji.
Paks wbiła w niego zaszokowany wzrok. Zaniemówiła. W końcu wydusiła z siebie:
– Agent? Ale... nigdy bym nie pomyślała...
– Nie – przyznał ponuro Kuakgan. – Nie pomyślałabyś. To rzecz pewna. Agent 
pomyślałby 
i działał zupełnie inaczej. Lecz Rada nie wie tego, co wiem ja. Są zatroskani. 
Powinni być. Twoja 
opowieść o elfane taig, pomocy elfów, wizyta u mnie i marszałka Cedfera, skarb – 
cóż, trzeba by 
większych głupców od naszej Rady, by nie dostrzegli, co to może oznaczać. – 
Wrócił do posiłku. 
Paks siedziała osłupiała, bez apetytu, to, co zdążyła zjeść, zamieniło się w jej 
żołądku w zimną 
kluchę. Patrzyła, jak je tamten. Wreszcie odsunął talerz. – A w dodatku – 
mruknął – zielona 
koszula. Ze złotym haftem. Przypuszczam, że nie wiesz, co to oznacza? – 
Pokręciła głową. – 
Hmmm. Musiałaś przystać do Kompanii prosto z farmy, a potem zaraz udać się do 
Aarenis.
– Tak było, panie.
– Cóż, dziecko, Most Piwowarów leży w pobliżu granicy Tsaia i Lyonyi. Nasz 
hrabia, 
jakikolwiek by nie był, to wasal Tsaia. Jego barwy to błękit i róż. Zieleń i 
złoto są kolorami 
królewskiego domu Lyonyi.
– Och. – Paks przypomniały się nagle barwy Halverica: ciemna zieleń i złoto. 
Nigdy nie 
przyszło jej do głowy, by o nie zapytać.
– Mówiłem im, że nie miałaś niczego na myśli. Zakładam, że zwyczajnie lubisz te 
kolory? 
Tak? I tak będą cię o to pytać. Dziś wieczorem zbierze się Rada, zostaniesz 
wezwana przed jej 
oblicze. Będę tam ja i marszałek Cedfer. Naszego mistrza kamieniarza już 
poznałaś. Udział 
weźmie też kapitan Felis Trevlyn, przedstawiciel sił wojskowych hrabiego i 
dowódca nowej 
strażnicy. Prawdopodobnie także jego czarodziej, mistrz Zinthys. Josa 
Hebbinforda i mistrza 
Sennetha znasz. Burmistrzem jest mistrz Ceddrin, piwowar. Nakażą ci złożenie 
wyjaśnień 
i opisanie wydarzeń, jakie miały miejsce w zeszłym roku w Aarenis. – Przerwał 
ponownie. Paks 
pokiwała głową i dodał: – Uznałem, że twoje odpowiedzi będą bardziej 
przejrzyste, jeśli będziesz 
miała popołudnie na przemyślenie ich. Jeżeli w którymś miejscu nie powiedziałaś 
prawdy, lepiej 
bądź przygotowana na jej wyjawienie wieczorem. Prawdopodobnie poproszą cię o 
poddanie się 
Egzaminowi Prawdy...
– Co to takiego?
– Zaklęcie. Pod jego wpływem nie możesz kłamać. Możesz jednak odmawiać 
udzielenia 
odpowiedzi. Rada zgodziła się, żebym cię o tym powiadomił przez wzgląd na moją 
opinię 
o tobie. Sądzę, że nie masz się czego obawiać ze strony Egzaminu lub Rady, 
niemniej bądź 
przygotowana na dociekliwe pytania – nie denerwuj się nimi. Jeśli nie chcesz 
stawić się przed 
Radą, musisz natychmiast opuścić Most Piwowarów. Nie możesz udać się dalej na 
północ bez 
zgody Felisa, a tej na razie nie otrzymasz. Mogłabyś pojechać na zachód i przy 
dobrym tempie 
przed zachodem słońca opuścić granice hrabstwa. Na wschodzie, jak wiesz, czyhają 
pewne 
zagrożenia, a południe oznacza powrót w góry. Jeśli wyjedziesz, wszyscy założą, 
że kłamałaś. 
Doradzam pozostanie.
– Nie uciekłabym – odrzekła.
– Dobrze. Jos Hebbinford powiadomi cię, kiedy nadejdzie pora. Po kolacji. Możesz 
zechcieć 
przebrać się na tę okazję. – Wstał, Paks także. – Jak wiesz, jesteś zawsze mile 
widziana zarówno 
w gaju, jak i w siole. – Odwrócił się. Znowu przypomniał się jej śnieżny kot. 
Czy powinna mu 
powiedzieć? Ciekawe, co by powiedział, na poły bała się, że dobrze to wie.
Wykąpała się i umyła włosy. Jej najlepsza koszula suszyła się zacerowana na 
sznurku na 
podwórzu, teraz chodziła w obszarpanej. Namaściła olejem buty i zabrała się za 
pas, susząc 
jednocześnie włosy przy oknie. Usłyszała na korytarzu kroki, które ucichły przed 
jej drzwiami. 
Zamarła i sięgnęła po leżący na łóżku miecz. Ktoś zapukał, wołając cicho jej 
imię.
Rozejrzała się po pokoju, po czym zerknęła na drzwi, świadoma potarganych włosów 
i wiszącej na kołku kolczugi. Wzruszyła ramionami i odpowiedziała:
– Tak?
– Jestem Arvid Semminson, pani, podróżny, który także nocuje w tej gospodzie. 
Widziałaś 
mnie w jadalni, w czarnej tunice i spodniach. Słyszałem, że zostajesz na 
popołudnie i chciałbym 
z tobą pomówić. Mogę wejść czy spotkamy się na dole?
Przypomniała go sobie. Nie miała pojęcia, czym się zajmuje, co z największą dozą 
prawdopodobieństwa wskazywało na złodzieja. Pomyślała o wieczornym spotkaniu z 
Radą 
i uznała, że lepiej będzie nie spotykać się z nikim po kryjomu.
– Za niedługo będę na dole, jeśli to panu odpowiada.
– Bardzo dobrze – dobiegł zza drzwi miły i uprzejmy głos. Z przyjemnością 
zafunduję pani 
kufel najlepszego ale Hebbinforda lub kielich dowolnie wybranego wina. – Kroki 
oddaliły się 
w kierunku schodów. Przeczesała rękoma prawie suche włosy i zabrała się za ich 
szczotkowanie. 
Jakoś nie czuła się wojowniczką, mając rozpuszczone włosy wchodzące jej w oczy. 
Zaplotła je 
ciasno, a potem dokończyła czyszczenia pasa. Miecz był czysty i ostry, jak 
zawsze. Zdjęła 
spodnie i dokładnie je obejrzała. Cery jeszcze trzymały. Nie mogła nic zrobić z 
koszulą, którą 
miała na sobie. Załatała najgorsze rozdarcia, lecz zostało jeszcze kilka dziur i 
wypalonych 
miejsc. Wyszczotkowała i wytrzepała płaszcz, także podniszczony i brudny. Lepiej 
wyglądała 
w skórzanej tunice, pomimo pokrywających ją krwawych plam. Naciągnęła ją przez 
głowę, 
zrezygnowała z kolczugi i pomacała buty. Wciąż mokre i tłuste. Minie co najmniej 
godzina, 
zanim wyschną. Wyciągnęła pantofle z cienkiej skóry, które nosiła w górach. 
Lepsze to niż 
skarpety lub bose stopy. Zapięła pas z mieczem, upewniła się, czy sztylet łatwo 
wychodzi 
z pochwy i zeszła na dół.
Arvid Semminson wybrał stolik z dobrym widokiem na schody. Uśmiechnął się na jej 
widok 
i pomachał. Podeszła do niego. Oprócz nich w jadalni przebywał tylko jeden gość 
– rosły, wesoły 
młodziak, wychylający jednym haustem cały kufel piwa. Opierał się o ścianę i 
drzemał.
Ubranie Semminsona, choć nieco znoszone, było przynajmniej całe i bez łat. 
Drapowanie na 
ramieniu i rękawie świadczyło o dobrej jakości. Biodra opinał pas z lśniącej, 
czarnej skóry, na 
tyle nowy, że nie wywijał się na brzegach, pochwa sztyletu dobrze naoliwiona i 
nie 
pokiereszowana. Ciemne włosy były schludnie przystrzyżone, a twarz gładko 
ogolona. Usta 
wykrzywiał grymas rozbawienia.
– Zadowolona z inspekcji? – zapytał grzecznie. Pomyślała o własnej obszarpanej 
koszuli 
i połatanych spodniach i zaczerwieniła się.
– Nie mam do niej prawa – mruknęła.
– Ale jej dokonałaś. Jak każdy. Spodziewam się tego. Będę z tobą szczery – 
żadnych 
tajemnic. Nie jestem kupcem ani najemnikiem. Nasz szacowny karczmarz uważa mnie 
za 
złodzieja, choć go nie okradłem. A ty – jakby to ująć? – parasz się profesją 
zbliżoną do mojej czy 
raczej jesteś zupełnie nieświadoma sytuacji? Tak czy inaczej, nie mogę pozwolić 
równie 
atrakcyjnej kobiecie włazić w pułapkę bez ostrzeżenia. Nadążasz?
Pokręciła głową. Jego pochlebstwa napawały ją niesmakiem. Po komentarzach żony 
krawca 
nie miała złudzeń co do bycia „atrakcyjną kobietą”, przynajmniej wedle 
tutejszych standardów.
– Cóż – zmierzył ją wzrokiem od góry do dołu – możliwe, że nasze interesy są 
zbieżne. 
A jeśli nie, to kto wie, przysługa oddana teraz może zostać odpłacona później. 
Wiesz, że dziś 
wieczorem zbiera się Rada?
– Tak, ale...
– A ty zgodziłaś się na spotkanie.
– To prawda. – Zastanawiała się, skąd o tym wie. Nie mogła sobie wyobrazić 
mistrza 
Oakhallow informującego go o tym.
Prychnął.
– W takim razie wiesz znacznie więcej, niż to sugeruje twoje zachowanie, albo 
nie wiesz 
w ogóle nic. – Przysunął się do niej. – Nie masz szans wywinąć się z tego zbyt 
łatwo. Dostaną 
cię, tak czy inaczej.
– Co masz na myśli? Zetknął palce czubkami.
– Obca w miasteczku, z pokaźną fortunką, bez suzerena mogącego się rozgniewać 
ani 
ochrony, o której by wiedzieli? Nie bądź głupia. Znajdą jakąś wymówkę, a wtedy 
paff! Masz 
problem.
– Ale ja nic...
– ...nie zrobiłaś – dokończył za nią i roześmiał się. – A co to ma do rzeczy? 
Nie, pozwól, że 
dam ci radę. Jest już za późno na ucieczkę. Niemniej bądź bardzo ostrożna. Jak 
już zapędzą cię 
do narożnika, zaoferują zapewne jakiś układ, o ile nie znajdą pretekstu, by 
natychmiast wtrącić 
cię do więzienia. Rozważ propozycję bardzo dokładnie, jakakolwiek by ona była. 
Bardzo 
dokładnie. Jeśli możesz, unikaj składania obietnic. Strzeż się czarodzieja, 
jeśli tam będzie: 
spróbuje rzucić na ciebie jakiś czar, jeżeli nie będziesz ostrożna.
– Ale czemu mówisz mi o tym wszystkim? – zapytała z namysłem Paks.
– Już powiedziałem. Przysługa. Pewnego dnia mogę potrzebować przysługi od 
ciebie. Nie 
przydasz mi się martwa lub w celi. A jeśli coś ci zaproponują, to chciałbym o 
tym wiedzieć. 
Zanim tu przybyłem, obiło mi się o uszy, że Rada wynajmowała obcych do różnych 
ciekawych 
zadań. Odkąd tu przyjechałem, nikt ze mną nie rozmawiał. Może powiedzą tobie, 
jeśli uznają, że 
mają na ciebie haka. A gdybyś przyjęła zlecenie – cóż, może będziesz potrzebować 
kogoś, kto 
nie jest stąd, o ile rozumiesz, co chcę powiedzieć.
Czuła fascynację i wstręt. To co mówił, prawie miało sens, niemal pasowało do 
słów 
Kuakgana. Nadal nie miała pojęcia, jakiego „haka” ktoś mógłby mieć na nią ani 
czemu chcieliby 
uznać ją winną czegokolwiek. W Aarenis mogliby szukać wymówki, by sprzedać ją na 
targu 
niewolników, ale nie w Tsaia. Rozważała możliwość, że to Semminson jest agentem, 
o którym 
wspominał Oakhallow. Czy ktoś mógłby chcieć pomóc armii południowców najechać na 
północ? 
Była pewna, że nie, ale przypomniała sobie Sofi Ganarriona, który zamierzał udać 
się na północ 
i walczyć o tron. Nie odpowiadała, pocierając podeszwę stopy palcem nogi. 
Semminson 
obserwował ją.
– Cóż – powiedziała w końcu. – Cokolwiek się zdarzy, zamierzam spotkać się z 
Radą.
– Pamiętaj tylko, co ci powiedziałem – upierał się.
– Hmmm. Dobrze. – Zauważyła Hebbinforda, przyglądającego się im z drzwi 
kuchennych. 
Odwróciła głowę i wstała.
– Powodzenia – rzucił cicho Semminson. – Obawiam się, że będziesz go 
potrzebowała. – 
Paks wyszła na podwórze pozdejmować rzeczy ze sznurka.
* * *
Z tego wszystkiego wieczorem nie miała szczególnego apetytu. Czysta koszula była 
rozdarta 
tylko w jednym miejscu, które zaszyła, a całą resztę doprowadziła do możliwie 
najlepszego 
stanu, lecz i tak czuła się jak obszarpaniec. Rozważała możliwość założenia 
kolczugi. Jeśli 
Semminson był złodziejem, to wolała nie zostawiać jej w pokoju, jednak z drugiej 
strony nie 
chciała, żeby pomyśleli sobie, iż spodziewa się kłopotów. Po przemyśleniu sprawy 
zagadnęła 
o to Hebbinforda.
– To bez znaczenia – odrzekł. – Jest cenna, a ty jesteś wojowniczką – załóż ją, 
jeśli chcesz. 
Nie możesz wnieść na posiedzenie Rady miecza – straże przechowają go dla ciebie. 
Zrób 
wszystko, co doda ci otuchy.
Wcale nie czuła otuchy, ale postanowiła pójść na górę i założyć kolczugę. 
Semminson 
wychodził właśnie z pokoju na końcu korytarza, obrzucił ją domyślnym 
spojrzeniem. Naciągnęła 
ciężką, dzwoniącą koszulkę i założyła hełm. Skoro miał być obecny kapitan 
straży, to równie 
dobrze mogła wyglądać jak żołnierz.
Hebbinford wysłał po nią jedną ze służących, zeszła na dół z mocnym 
postanowieniem 
postępowania słusznie i unikania zasadzek. Czekał u drzwi odziany w długą, 
niebieską szatę 
i płaszcz z futrzanym kołnierzem w miejsce zwykłej tuniki i fartucha. Uśmiechnął 
się i razem 
ruszyli do ratusza. Usłyszała parskanie konia i automatycznie usunęła się na 
skraj ulicy. 
Hebbinford obejrzał się i pomachał jadącemu na czele.
– Ach, sir Felis. Od kilku dni nie było cię w mieście.
– Nie. W strażnicy jest mnóstwo do zrobienia. – Paks przyjrzała się konnemu. Na 
jego twarz 
padał blask trzymanych przez jeźdźców pochodni. Miał na sobie kolczugę i hełm, 
nie mogła 
powiedzieć o nim nic ponad to, że dosiadał konia jak żołnierz. Popatrzył na nią 
i zapytał 
gospodarza: – Czy to ta osoba, o której słyszałem?
– Tak, sir Felisie. To Paksenarrion Dorthansdotter.
– Hmmm. – Ujrzała błysk lustrujących ją oczu. – Wyglądasz bardziej na żołnierza 
niż 
najemniczkę, młoda kobieto. Byłaś w Kompanii Księcia Phelana?
– Tak jest.
– Stopień?
– Szeregowiec. W ostatnim roku lider szeregu.
– Rozumiem. Co...? Nie, zaczekam do posiedzenia. – Skinął niedbale ręką 
Hebbinfordowi 
i minął ich.
Ratusz oświetlały osadzone wzdłuż frontu pochodnie. Drzwi pilnowało dwóch 
członków 
eskorty kapitana. Paks poczuła na czole zimny pot, chciało się jej ziewać. 
Zawoalowane 
ostrzeżenia Semminsona nabrały nagle sensu. Usłyszała ze środka głosy. 
Hebbinford trącił ją 
i oddała miecz wartownikowi po prawej, po czym weszła do środka.
W drugim końcu sali, znacznie większej od jadalni gospody, przy pojedynczym 
stole skupiła 
się grupka ludzi. Rozpoznała marszałka Cedfera, w zbroi, przypominającego teraz 
marszałka 
widzianego przez nią w Aarenis. Na płaszczu widniał półksiężyc Girda na 
ciemnobłękitnym tle. 
Mistrz Oakhallow, w tej samej długiej szacie, w jakiej był po południu, zajął 
już miejsce za 
stołem i rozmawiał z jakimś mężczyzną. Kolejna postać w zbroi – zakładała, że to 
sir Felis – stała 
u krańca stołu, przysłuchując się rozmowom z zaciśniętymi wargami.
Usłyszała za sobą poruszenie i obejrzała się na mistrza Fedditha, kamieniarza. 
Obrzucił ją 
chłodnym spojrzeniem i pokuśtykał prosto do stołu. Hebbinford także tam poszedł, 
Paks 
podążyła powoli za nim. Siedzący za stołem mężczyzna, którego wcześniej nie 
widziała – wysoki 
z wydatnym brzuchem – podniósł głowę i obrzucił spojrzeniem podchodzących 
Fedditha 
i Hebbinforda.
– Ach – zawołał. – W takim razie jesteśmy w komplecie. Usiądźcie, radni, 
usiądźcie. 
Zaczynajmy. – Zerknął na Paks. – Więc ty jesteś tą młodą damą, o której tyle 
słyszałem? Paks... 
– spojrzał w notatki przed sobą. – Paksenarrion Dorthansdotter? Z Trzech Jodeł?
– Tak jest – odrzekła. Wszyscy zajęli miejsca po drugiej stronie stołu.
– Świetnie. Pozwól, że przedstawię ci Radę. Jestem burmistrzem, piwowar Ceddrin. 
Widziałaś mój browar po drodze do sioła. To mistrz Oakhallow, znasz go już, 
podobnie 
marszałka Cedfera i mistrza Hebbinforda. Kapitan Felis Trevlyn, przedstawiciel 
sił zbrojnych 
naszego hrabiego. – Sir Felis skinął krótko głową, w tym świetle mogła orzec, że 
był szczupłym, 
ogorzałym mężczyzną, niższym od Księcia Phelana, o dokładnie przyciętej brodzie 
– i mistrz 
Zinthys, czarodziej – Paks przyjrzała się drobnemu, przystojnemu, młodemu magowi 
w długiej, 
jedwabnej szacie, bogato obszytej wstążkami. Na obu dłoniach nosił pierścienie, 
a na srebrnym 
łańcuchu wisiał duży, wypolerowany kryształ. Uśmiechnął się. Burmistrz 
kontynuował 
prezentację: – To jest mistrz Feddith, kamieniarz, ufam, iż poznałaś już mistrza 
Sennetha. – 
Podniósł głowę, Paks pozdrowiła go skinieniem. – Są z nami także byli radni: 
młynarz Hostin, 
kupiec Garin Garinsson i kowal Doggal. Rolników reprezentuje Eris Arvidsdotter. 
– Kupiec 
Garin nosił typowe, kupieckie szaty, a Eris Arvidsdotter wełnianą suknię i 
płaszcz. Dorównywała 
wzrostem Paks i miała równie szerokie ramiona, siwe włosy splatała w warkocz. 
Burmistrz 
zaczekał, aż przywita się ze wszystkimi. Następnie wziął ze stołu ciężki młotek 
i uderzył nim 
trzykrotnie w blat, który odpowiedział głuchym dudnieniem.
– Rozpoczyna się sesja Rady Mostu Piwowarów – oznajmił donośnie. – Proszę 
wszystkich 
bogów o ochronę, a wszystkie dobre duchy o przewodnictwo. Niechaj zwyciężą 
mądrość 
i prawda. W imię Pana i wszystkich mocy Światła. – Zabrzmiało to sztucznie, 
jakby rzadko 
otwierał posiedzenia Rady w tak formalny sposób.
– Niech tak się stanie – odrzekli zgromadzeni.
– Spotkaliśmy się tutaj – dodał mniej uroczyście – by dowiedzieć się możliwie 
jak najwięcej 
o obecnej tu podróżniczce, Paksenarrion Dorthansdotter. Przez cały rok 
dochodziły nas z Aarenis 
niepokojące wieści. Przepytamy tę osobę, by dowiedzieć się, co ją do nas 
sprowadza i jaki jest jej 
związek z tamtejszymi wydarzeniami. – Przerwał, a Paks zauważyła, że marszałek i 
czarodziej 
robią sobie notatki. – Czy ktoś sprzeciwia się zadawaniu przeze mnie pytań? – 
zapytał burmistrz. 
Głowy wokół stołu zgodnie zaprzeczyły. – Bardzo dobrze. Gdybyście mieli inne 
pytania, po 
prostu zadawajcie je. A teraz... czy Paksenarrion Dorthansdotter to twoje 
prawdziwe imię?
– Tak, panie, choć odkąd opuściłam dom, wołają na mnie Paks.
– Rozumiem. I pochodzisz z Trzech Jodeł? Gdzie to jest? W Tsaia?
– Ja... nie jestem pewna. Najbliższe większe miasteczko to Skalny Bród, tam 
właśnie 
zaciągnęłam się do Kompanii Księcia Phelana...
Marszałek chrząknął:
– Wybacz, burmistrzu, ale Skalny Bród leży w Tsaia, w pobliżu północnej granicy 
z Finthą.
– Rozumiem. Trzy Jodły są małe, prawda?
– Tak, panie. Znacznie mniejsze od Mostu Piwowarów. Ziemia mojego ojca 
znajdowała się 
pół dnia drogi stamtąd. Rzadko chodziliśmy do Trzech Jodeł.
– A Skalny Bród?
– Nie byłam tam przedtem... uciekłam, żeby zaciągnąć się do Kompanii.
– Tak więc prosto z domu przeszłaś do Kompanii Księcia Phelana... hmm. Kim był 
twój 
ojciec?
– Owczarzem – odparła. Po czym dodała, przewidując następne pytanie: – O 
kompaniach 
najemniczych dowiedziałam się od mojego kuzyna Jornotha, opuścił wieś kilka lat 
wcześniej 
i wrócił na koniu, ze złotem w kieszeniach, opowiadając, że został strażnikiem.
– Gdzie? W Tsaia?
– Nie powiedział, panie. Mówił jednak, że nie mogę od razu starać się o taką 
dobrą pracę. 
Twierdził, że muszę zacząć od czegoś innego i wyjaśnił, co mam zrobić.
– Hmmm. To niecodzienne, żeby wiejska dziewczyna zaciągała się do armii.
– Nie, panie. Ale ja zawsze chciałam być wojowniczką...
– Najemniczką? – wtrącił marszałek. Zarumieniła się.
– Nie do końca, panie. Ale Jornoth mówił, że od tego trzeba zacząć.
Burmistrz przejął kontrolę nad przesłuchaniem.
– Utrzymujesz, że przeszłaś szkolenie w twierdzy Księcia Phelana, skąd udałaś 
się prosto na 
wojnę w Aarenis?
– Tak, panie.
– Ile czasu spędziłaś w Aarenis?
– Trzy sezony, zimę w kwaterach w Valdaire.
– W tym roku musiałaś mieć wyjątkowo krótki sezon – rzucił, mierząc ją ostrym 
wzrokiem. 
– Dlaczego opuściłaś Kompanię?
Zawahała się.
– Wojna... Siniava zginął, a mnie upłynęły dwa lata służby.
– Marszałkowi Cedferowi i mistrzowi Oakhallow opowiedziałaś, co ci się 
przytrafiło, my 
także chcielibyśmy usłyszeć o tym z twych ust.
– Tak jest, panie. – Zebrała myśli. Pospiesznie zrelacjonowała pierwszą część 
podróży 
z Macenionem, bąkając jedynie o jego na wpół elfim pochodzeniu i wiedzy, jaką 
ponoć miał 
o górach. Następnie opisała dolinę elfane taig i sen, jaki oboje mieli. Radni 
słuchali, nie 
przerywając, gdy przedstawiała podziemne korytarze oraz komnatę, gdzie spotkali 
elfiego lorda. 
Nikt nie mruknął ani nawet nie drgnął, gdy opowiadała o walce z nim, spaleniu, 
bitwie z orkami 
oraz ostatnim starciu, którego zakończenia nie rozumiała, a potem samotnym 
pojawieniu się na 
powierzchni. – Zachorowałam – kończyła. – Nie dotarłam szlakiem zbyt daleko, z 
gór zeszła 
śnieżyca. Upadłam. Potem znalazły mnie elfy. Uleczyły mnie i same poszły do 
doliny, by 
przekonać się, czy powiedziałam prawdę. Po powrocie opisały mi, jak tutaj 
dotrzeć i przekazały 
wiadomość dla mistrza Oakhallow i marszałka Deordtyi. Miałam powiedzieć, że 
elfane taig 
przebudził się, a elfi lord jest wolny. – Paks urwała i omiotła wzrokiem 
zasiadających za stołem. 
Na twarzach malowało się zaciekawienie, wrogość znikła.
Po chwili milczenia do burmistrza zwrócił się sir Felis:
– Chciałbym zadać kilka pytań, jeśli nie ma pan nic przeciwko temu.
– Proszę bardzo.
– Paksenarrion, twierdzisz, że przesłużyłaś trzy sezony. Jak szybko po 
dołączeniu do 
regularnych sił Kompanii awansowałaś z rekruta na szeregowca?
– Po pierwszej bitwie, sir.
– Jaka była twoja pozycja w szeregu?
– W pierwszym roku zastępca lidera. W trakcie zeszłego roku awansowałam na 
lidera.
– Czegoś nie rozumiem. Raz wspominasz o opuszczeniu Kompanii, innym razem mówisz 
o długim urlopie. Jesteś nadal żołnierzem Księcia czy nie?
Westchnęła.
– Książę miał powód, by udzielić mi urlopu. Wraz z pozostałymi sugerował mi 
opuszczenie 
Kompanii na rok czy dwa. Dla zdobycia doświadczenia i przejścia innego typu 
szkoleń. Niemniej 
Książę mówił, że zawsze mogę wrócić. Nie postanowiłam jeszcze, kiedy to nastąpi.
– Ale nie uskarżasz się na Księcia Phelana ani on na ciebie?
– Nie mam nic przeciwko niemu, a o ile wiem, on także nie wnosił pretensji do 
mnie. 
Kompania to wszystko, co znam. Tęsknię za nią.
– Czy dysponujesz jakimś potwierdzeniem dobrej opinii Księcia o tobie?
Przypomniała sobie pierścień, który dostali wszyscy ocalali ze Strażnicy 
Krasnoludów 
i sięgnęła do sakiewki.
– Ten pierścień – podała go burmistrzowi, który obejrzał go i puścił wokół 
stołu. Gdy 
wszyscy już go zobaczyli, pierścień wrócił do Paks.
– Strażnica Krasnoludów – powtórzył burmistrz. – Czy nie tak nazywa się tamten 
fort 
Sorellinu na południowym krańcu Przełęczy Hakkenarsk?
– Tak twierdzą kupcy – przyznał mistrz Senneth.
– A więc. Tamte pogłoski o wielkiej bitwie na wiosnę... – zastanawiał się na 
głos 
Hebbinford. – Musiałaś tam być. Dlaczego tak rozzłościłaś się na kupców, gdy o 
tym 
wspomnieli?
Zerknęła szybko na sir Felisa i marszałka, a potem na Hebbinforda.
– To są sprawy Księcia. Nie rozmawiam o takich rzeczach z kupcami. Niemniej... 
wskutek 
zdrady większość mojej... kohorty w Strażnicy Krasnoludów została wybita przez 
lorda Siniavę. 
A także większość ludzi Halverica. Książę ufundował te pierścienie tym, którzy 
przeżyli.
– Zakładam więc, że tamtego lata walczył z niepełnym stanem osobowym – 
stwierdził sir 
Felis. – Halveric także.
Marszałek nie dał się odwieść od głównej opowieści.
– Doszło do oblężenia?
– Skoro uważa to za sprawę jej Księcia, Cedferze... – zaczął Kuakgan.
– Nonsens. Wszystko, co wydarzyło się rok temu, jest już powszechnie znane w 
całym 
Aarenis. Wcześniej czy później dowiemy się sami.
Wzięła głęboki wdech i postarała się zepchnąć w niepamięć osobiste wspomnienia. 
Cedfer 
miał rację: tę historię znały wszystkie najemnicze kompanie południa. Zebrała 
myśli i zaczęła:
– Na czas zbiorów jedna kohorta Księcia została oddelegowana z oblężenia 
Rotengre – 
przeciwko któremu zjednoczyły się miasta Ligi Gildii – do obsadzenia Strażnicy 
Krasnoludów, 
by zluzować milicję Sorellinu. – Przerwała, wszyscy pokiwali głowami. Słuchali 
uważnie, gdy 
opisywała przybycie Kompanii Halverica, poddanie się, wymarsz większości 
kompanii, 
z wyjątkiem sił strażniczych, atak Siniavy, los więźniów zabranych w stronę 
Rotengre 
i rozpaczliwą obronę fortu przez szczupłą załogę.
– Brałaś w tym udział. Rozumiem. – Marszałek Cedfer zerknął na Kuakgana, zaraz 
jednak 
wrócił spojrzeniem do Paks. – Broniłaś fortu czy zostałaś jeńcem?
– Ani to, ani to, panie. Troje z nas nie dostało się do niewoli – łut szczęścia, 
zbieraliśmy 
jeżyny i nie zauważyli nas. Powiadomiliśmy Księcia. – Urwała, patrząc na nich. 
Sir Felis podał 
się naprzód, wsłuchany i żądny usłyszenia dalszego ciągu, marszałek uniósł brwi, 
Kuakgan 
marszczył się lekko. Reszta wyglądała na średnio zainteresowanych.
– Jak daleko zaszliście? – zapytał Felis. – Gdzie był Książę?
– Pod Rotengre, z resztą Kompanii – odparła. Wolałaby, żeby zmienili temat. Nie 
miała 
ochoty wracać myślami do podróży, Sabena i Canny.
– Rozumiem teraz – mruknął marszałek – skąd to zaufanie Księcia do ciebie. 
Znaczące. 
Książę oswobodził swoje siły w forcie. A gdzie był Halveric? On też powinien tam 
być.
– Razem z większością swego wojska pomaszerował na Merinath – odrzekła. – 
Przybyli 
dzień później, spóźniając się na bitwę, za to udali się pod Rotengre.
– Ilu żołnierzy miał Siniava?
– Szacowaliśmy ich na osiem setek...
– Ale Phelan miał – ile? Trzy kohorty?
– Tak, panie. Otrzymał pomoc od Jeźdźców Clart i hrabiego Vladiego...
– I samego Girda, bez wątpienia – orzekł z mocą marszałek. – Zaiste. To ciekawa 
historia, 
a zarazem bardzo prosta. Co wydarzyło się potem? Słyszeliśmy o szerzących się 
walkach, 
otwartej wojnie, srożącej się od gór po morze, armiach maszerujących z 
Zachodnich Gór na 
Miedziane Wzgórza. Co z tym? – Burmistrz przyglądał się uważnie marszałkowi, nie 
przerywając mu jednak.
Zastanawiała się, od czego zacząć.
– Po tamtym roku Książę i Halveric nabrali pewności, że Siniava zamierza podbić 
całe 
Aarenis. Miasta Ligi Gildii oskarżały go o rozbójniczą działalność Rotengre oraz 
o inne sprawki. 
Mój Książę przysiągł na swój koszt walczyć z Siniavą za to, co nam uczynił. 
Skrzyknął 
większość najemniczych kompanii północy. Miasta Ligi Gildii walczyły na swoich 
terenach, 
czasami wysyłając swoje wojska poza granice.
– Aha! – Mistrz Senneth zacierał ręce. – Zawsze coś takiego podejrzewałem, 
panowie, 
naprawdę. Zbyt wiele karawan zostało obrabowanych na szlaku pomiędzy Sorellinem 
a Merinath, a ich towary nigdy nie znalazły się na rynku. Musiały zostać 
wywiezione na 
południe. Słyszałem też... no cóż, słyszałem, że Siniava wkupił się w kilka 
gildii.
Paks przytaknęła.
– Też o tym usłyszeliśmy, po upadku Cortes Cilwan.
– Cilwan upadło? – zapytał ostro sir Felis. – Co stało się z hrabią?
– Został zamordowany – odrzekła – lecz żołnierze Vladiego ocalili jego 
spadkobiercę, 
chłopca, który jest bezpieczny w Andressacie.
– Wojny sukcesyjne – mruknął marszałek. – Będą mieli wojnę o sukcesję.
– Mów dalej – zachęcił ją burmistrz, uciszając gestem pozostałych. – Co potem?
Wzruszyła ramionami.
– Nie wiem wszystkiego, panowie, jestem tylko zwykłym szeregowcem. – Najlepiej, 
jak 
potrafiła, opisała całą kampanię. Sir Felis i marszałek chłonęli jej słowa, 
kreśląc palcami po stole 
jak po mapach. Pozostali reagowali bardziej na opisy zdobywania kolejnych miast, 
staczanych 
bitew, stronnictw zaangażowanych w ten czy tamten spisek. W końcu, nie zważając 
na 
zaschnięte gardło, opisała ostatnie dni wojny, gdy przy pomocy Alureda Czarnego 
schwytali 
resztki sił Siniavy w pułapkę. – Rozprawiliśmy się z nimi w starych ruinach, 
gdzie Imefal wpada 
do Immeru.
– Cortes Immer – powiedział cicho Kuakgan. – Nikt nie rościł sobie do niego 
prawa, odkąd 
wygasła linia starego księcia.
Paks zerknęła na niego.
– To było to? Nadal jest potężną twierdzą, wybudowaną na skalnej opoce, podobnie 
do 
Cortes Andres. Siniava zginął podczas próby ucieczki z cytadeli tajnym 
przejściem, a jego armia 
poddała się milicjom.
– Nie mogę uwierzyć, że Siniava naprawdę nie żyje – dumał burmistrz. – Od jak 
dawna 
martwimy się, że mógłby opanować Aarenis i przekroczyć góry? Pamiętam pierwsze 
wieści 
o nim, a ty, mistrzu Oakhallow?
– A jakże.
– A teraz go nie ma. Koniec z jego szpiegami starającymi się poznać naszą 
obronę.
Rozdział jedenasty
– Jeżeli ona mówi prawdę – burknął Feddith. – Jeżeli. Miną miesiące, zanim 
sprawdzimy 
prawdziwość jej słów. Sama może być szpiegiem.
Paks zesztywniała, lecz odpowiedział sir Felis.
– Nie sądzę. Nosi pierścień Księcia i pokazuje go z własnej woli. Znam ten znak.
– Mogła go ukraść – upierał się kamieniarz.
– Walczy jak żołnierz wyszkolony w Kompanii Księcia – orzekł marszałek.
– Dysponujemy metodą sprawdzenia, czy nie kłamie – wtrącił burmistrz, 
spoglądając na 
czarodzieja. – Jeśli mistrz Zinthys zechciałby...
Mag spojrzał na Paks i uśmiechnął się rozbrajająco.
– Powiedziałbym raczej: gdyby zechciała ta dama. Nie potrzebuję specjalnych 
mocy, by 
stwierdzić, że nie widzę tu kłamcy. To uczciwa wojowniczka w oczach moich i 
ośmielam się 
stwierdzić, że również kapitana Felisa. – Zerknął na niego i sir Felis skinął 
głową. – Nie 
chciałbym rzucać na nią zaklęcia, gdyby się temu sprzeciwiała, panowie, naprawdę 
bym nie 
chciał.
Radni wyglądali na zaskoczonych. Mistrz Oakhallow uśmiechnął się lekko. Głos 
zabrał jak 
zawsze energiczny marszałek Cedfer.
– Jestem pewny, że Paks nie zgłasza sprzeciwu, to honorowa propozycja. 
Nieprawdaż, 
Paksenarrion?
Czuła wiszące w sali napięcie i zastanawiała się, co zrobić. Wolałaby, żeby 
zgodzili się 
z magiem i zostawili ją w spokoju.
Jakie było to zaklęcie prawdy? Pomimo zapewnień Kuakgana bała się poddać magii.
– Panowie – zaczęła ostrożnie – jedyny raz, kiedy mnie zaczarowano, miał miejsce 
w podziemiach elfiego lorda. Czy mogę zapytać, z jakiego czaru skorzysta mistrz 
Zinthys? Nie 
mam ochoty poddać się zaklęciu, które ma jeszcze inne efekty.
– Dobrze powiedziane – mruknął Kuakgan. Pozostali przytaknęli, a mistrz Zinthys 
uśmiechnął się do niej.
– To zupełnie nie tak – a może raczej tak, choć w bardzo ograniczonym zakresie. 
Masz 
absolutną rację, że nie zgadzasz się bez zastrzeżeń poddać zaklęciu. Wyjaśnię ci 
jego działanie. 
Moc czaru sprawia, że nie możesz kłamać. Ani nikt stojący blisko ciebie. Mógłbym 
oczywiście 
rzucić go tak, aby nie mógł kłamać nikt w tej sali, wymagałoby to jednak zużycia 
dużej mocy. 
Ograniczenie zaklęcia jest takie, że choć nie możesz skłamać, to nie zmusza cię 
ono do 
udzielenia odpowiedzi. Nie wpływa także na nic, poza mową – nie jest nakazem ani 
zakazem. Po 
jego zakończeniu możesz kłamać do woli. Ze względów praktycznych czas trwania 
zaklęcia jest 
dość krótki – nie widzę powodu trwonić mocy na dłuższe działanie. Wszystko 
jasne? – Wydawał 
się być dumny z własnych wyjaśnień.
– Tak – odrzekła powoli Paks. – Ale... – Rozejrzała się po zgromadzonych. Sami 
obcy. – 
Wybaczcie mi, panowie i pani – ciągnęła, starając się być uprzejma, choć zdawała 
sobie sprawę, 
że tego, co powie, nikt za uprzejme nie uzna – lecz nie znam większości z was, a 
pozostałych 
zaledwie od kilku dni. Skąd mogę wiedzieć, że wy...? – zamilkła, widząc reakcję. 
Część twarzy 
błyskawicznie poczerwieniała. Kamieniarz nadął się, lecz kowal wybuchnął głośnym 
śmiechem.
– Tu was ma – chichotał. – Ach, panno, utrafiłaś w samo sedno. Powinienem był 
wiedzieć, 
że ktoś, kto potrafił odprowadzić tego czarnego diabła, ma olej w głowie. Nie 
wiesz, czy możesz 
nam zawierzyć prawdę i ja się nie dziwię.
– Zgadza się – dodał prędko mistrz Zinthys. – Nie żywię urazy za twe 
wątpliwości. Niemniej 
Rada ma powody, by upewnić się co do prawdziwości twych słów.
– To tamten złodziej, Paks? – zapytał Hebbinford. – Widziałem, jak rozmawiał z 
tobą po 
południu.
– Nie wiem, panie. Nie uwierzyłam w to, co mówił. Ale – mistrz Oakhallow 
twierdzi, że 
wywołałam tyle plotek – wygląda na to, że zachowywałam się głupio. Być może jest 
już na to za 
późno, lecz postanowiłam zachować ostrożność. Jak już mówiłam, nigdy przedtem 
nie 
podróżowałam w pojedynkę. Nie przyszło mi do głowy, jak może wyglądać pojawienie 
się 
samotnego wędrowca z gór ze skarbem w jukach. Rozumiem waszą podejrzliwość. Mimo 
to nie 
mam ochoty zostać zaczarowana.
Wciąż czerwony na twarz burmistrz pokiwał głową.
– Rozumiem. Mnie nie znasz wcale, nie ma sensu opowiadanie ci, jak moja rodzina 
założyła 
to miasto, wiele pokoleń wstecz. Nie masz podstaw, by mi ufać. Czy jest wśród 
nas ktoś, komu 
mogłabyś zawierzyć? Poznałaś wcześniej wyznawców Girda? Byłaś kuakgannirem?
Zastanowiła się nad tym.
– Nie zamierzałam pana obrazić, ale tak właśnie jest, prawda? Owszem, znałam 
czcicieli 
Girda, a elfy wysłały mnie zarówno do marszałka, jak i Kuakgana. Jeśli obaj 
potwierdzą, że 
wszystko będzie w porządku, zgodzę się.
Burmistrz spojrzał na nią przenikliwie.
– Możesz faktycznie być tak niedoświadczona, jak utrzymujesz. Przekonamy się. A 
więc, 
mistrzu Oakhallow? Marszałku Cedferze?
– O ile wiem – zaczął Kuakgan – mistrz Zinthys jest uczciwym czarodziejem, a 
czar, 
o którym mówi, działa dokładnie w opisany przez niego sposób. Mogę przysiąc, że 
nie 
planujemy wykorzystania wobec ciebie żadnych innych form magii.
– Dołączam się – dodał marszałek. – Zapewniam cię ponadto, że wraz z mistrzem 
Oakhallow 
jesteśmy wystarczająco kompetentni, żeby udaremnić takowe działania.
– Zgoda, panowie – mruknęła nieszczęśliwym tonem Paks. – Po prostu wolałam 
zapytać. – 
Spojrzała na mistrza Zinthysa, walcząc z pustką w żołądku. – Kiedy tylko będzie 
pan gotowy.
– Najlepiej, jak usiądziesz wygodnie – powiedział czarodziej. Wstał i podsunął 
sobie do niej 
krzesło. – Przez chwilę możesz czuć lekkie oszołomienie. Spróbuj się odprężyć. – 
Po jego 
zamaszystych gestach odniosła wrażenie, że cieszy go możliwość zademonstrowania 
swych 
umiejętności.
Po zajęciu miejsca mag wyciągnął z zanadrza woreczek, z którego zaczerpnął 
szczyptę 
kolorowego pyłu i cisnął nim w kierunku Paks. Pył jakby zawisł w powietrzu. 
Następnie wyjął 
z rękawa cztery różdżki i ułożył je na podłodze wokół zajmowanego przez nią 
krzesła. W końcu 
wstał i rozpoczął inkantację w nie znanej jej mowie, wykonując dłonią gesty tuż 
przed jej twarzą. 
Radni przyglądali się temu z zainteresowaniem. Jedynie Kuakgan skrzywieniem ust 
zdradzał 
rozbawienie. Zastanawiała się dlaczego. Wreszcie czarodziej skończył i przemówił 
we wspólnej 
mowie:
– Mów prawdę albo milcz, dopóki trwa czar. – Paks zaskoczyło, że nic nie 
poczuła. Żadnego 
mrowienia, bólu, nic się nie zmieniło. Nie zamierzała kłamać, lecz co by się 
stało, gdyby 
spróbowała? Czy zaklęcie naprawdę działało?
Burmistrz rozpoczął przesłuchanie, pytając o to samo, co przedtem: imię, 
pochodzenie, 
powody opuszczenia Księcia, przyczyny przybycia do Mostu Piwowarów. Prawie nie 
pytał jej 
o opisane wcześniej konflikty czy szczegóły, które mogła pominąć. Odpowiadała 
uczciwie. Nikt 
nie przerywał, więc poszło szybciej niż przedtem. W końcu burmistrz usiadł i 
rozejrzał się po 
pozostałych.
– Nie kłamała. Jej historia, choć niezwykła, jest prawdziwa.
– Czemu więc opierała się poddaniu zaklęciu? – upierał się wciąż niechętny jej 
kamieniarz. – 
Skąd możemy wiedzieć, że czar działa?
Czarodziej poczerwieniał i wyprostował się, lecz uprzedził go basowy głos 
mistrza 
Oakhallow.
– Mistrzu kamieniarzu, Zinthys jest kompetentnym czarodziejem. Czar był rzucony 
prawidłowo.
– Skoro tak twierdzisz – mruknął Feddith.
– Mnie także zastanawia – wtrącił marszałek – czemu żołnierz o takim 
doświadczeniu 
obawia się prostego zaklęcia. Jeśli jednak magia, której doświadczyła uprzednio, 
była 
wystarczająco potężna...
Kuakgan zmierzył go ostrym spojrzeniem.
– Daj spokój, marszałku, równie dobrze jak ja orientujesz się, jaka moc 
zawładnęła tamtym 
miejscem. Tylko bezrozumny głupiec poważyłby się zaryzykować coś takiego 
ponownie.
– Prawda, prawda.
– Jak długo potrwa czar, mistrzu Zinthysie? – zapytał Kuakgan.
– Niedługo. Jakieś ćwierć klepsydry, ale mogę rozproszyć go natychmiast.
– Tak byłoby grzecznie – mruknął Oakhallow, a reszta Rady przytaknęła.
Paks przyglądała się podchodzącemu magowi. Zebrał różdżki z podłogi i schował je 
do 
rękawa, po czym rozpoczął inną inkantację. Po zakończeniu uśmiechnął się do 
niej.
– Gotowe. Nie było tak źle, prawda?
– Nie, panie. – Wciąż niczego nie czuła. Może zakłopotanie. Żałowała, że od razu 
nie 
zgodziła się na czar, który nie wyrządził jej przecież żadnej krzywdy. Burmistrz 
odchrząknął.
– Siedzimy tu już od dość dawna, a czeka nas jeszcze długie posiedzenie. – 
Odzyskała 
czujność. – Zróbmy krótką przerwę i zwilżmy gardła odrobiną ale. Nie masz nic 
przeciwko temu, 
Paksenarrion?
– Oczywiście, że nie, proszę pana. – Zastanawiała się, co będzie dalej i 
przypomniała sobie 
ostrzeżenia Semminsona. Czego mogli od niej chcieć? Wstała razem z pozostałymi i 
wyszła 
przed budynek. Burmistrz nakazał stojącemu tam mężczyźnie w liberii 
przyniesienie ale. Na 
dworze było ciemno i zimno, zadrżała. Podszedł do niej sir Felis.
– Z wielkim zadowoleniem przyjąłem wieść o śmierci Siniavy – zaczął. – Jednym 
z powodów mojej tu obecności jest możliwość przeprawienia się przez górskie 
przełęcze armii 
z południa. Minie co najmniej rok, zanim ukończymy budowę strażnicy. Nie 
widziałaś jej, 
prawda?
– Nie.
– Ja tam dowodzę. Po jej wybudowaniu będziemy mieli skąd walczyć. Ostatnim 
razem, gdy 
rozegrała się tutaj bitwa, brakowało nam fortyfikacji. Żadnego miejsca, gdzie 
można przechować 
broń lub dać schronienie cywilom – nic.
– Od tamtej pory wybudowaliśmy sioło – wtrącił marszałek.
– No tak. Ale sioło nie zostało zaplanowane jako twierdza, choć jest murowane. 
Nie odeprze 
szturmu.
– Nie, masz rację. Nie obroniłbym go przed regularnym wojskiem. Lecz na bandytów 
wystarczy – już raz było do tego wykorzystane.
– Nie było mnie wtedy tutaj – ciebie chyba też nie, marszałku?
– Zgadza się. To było dzieło Deordtyi, nie moje. Przypuszczam, że nie powinienem 
mówić 
„my”, gdy wspominam o siole Girda, kwestia przyzwyczajenia.
Koło nich pojawił się służący z tacą pełną kufli i każdy wziął po jednym.
– To prywatne piwo Ceddrina – zauważył marszałek. – Wątpię, żebyś kiedykolwiek 
piła coś 
równie dobrego, Paksenarrion.
Zdmuchnęła piankę i spróbowała. Było gęste i smaczne.
– Jest wyśmienite – przyznała.
– Jaki typ szkolenia sugerował ci Książę? – chciał wiedzieć sir Felis. – 
Myślałem, że jest 
w stanie zaoferować ci wszystko, co trzeba.
– Jego zdaniem, panie, przydałby mi się trening w walce konnej oraz nauka o 
fortyfikacjach 
i systemach obronnych...
– Ha. Brzmi, jakby zamyślał dla ciebie szkolenie na giermka, a nie zbrojnego. 
Czy 
wspominał coś o zostaniu rycerzem lub czymś podobnym? – W głosie pobrzmiewała 
niewiara.
Przytaknęła.
– Powiedział, że nic nie jest pewne, ale mogę wykazać się wystarczającymi 
zdolnościami, by 
za parę lat zostać kapitanem kohorty.
Sir Felis zmarszczył brwi.
– Świat pełen jest kapitanów, dziwne, że ryzykował utratę dobrego żołnierza. 
Powierzył ci 
kiedyś dowództwo?
– Byłam tymczasowym kapralem, kiedy jeden z podoficerów został ranny. A pod 
koniec 
kampanii, gdy schwytaliśmy Siniave w pułapkę – w Cortes Immer, tak? – dowodziłam 
grupą 
strzegącą wylotu sekretnego tunelu.
– Czy właśnie tamtędy próbował uciec?
– Tak jest. – Nie kwapiła się ze szczegółami.
– Rozumiem. Najwyraźniej Phelan miał o tobie dobre mniemanie. Muszę powiedzieć, 
że 
szanse na zatrudnienie cię przez mojego hrabiego są nikłe, jeśli na to liczyłaś. 
W zeszłym roku 
w ogóle nie ogłaszał zaciągu. Niemniej możesz zapytać go sama.
– Nie myślałam o tym, panie. Nie znam tych okolic, nie wiem także, kto rządzi i 
którą 
twierdzą.
– Hmmm. Pokażę ci mapę – potrafisz czytać z map? Świetnie. Mam mapę całego 
królestwa, 
z zaznaczeniem najważniejszych lenn. Da ci to pewne pojęcie, dokąd możesz się 
udać 
w poszukiwaniu służby. Marszałek Cedfer przedstawi ci możliwości, jakie dają 
sioło i ratusz. Jak 
wiesz, Bractwo Girda utrzymuje kilka ośrodków szkoleniowych. Mają także zakony 
rycerskie, 
podobnie jak wyznawcy Falka i Camwyna.
– Czy to stamtąd pochodzą paladyni? – zapytała. – Widzieliśmy jednego w Aarenis.
Sir Felis zakrztusił się ale.
– Czy to właśnie...?! Przepraszam. Nie, nie do końca. Jeśli cię to interesuje, 
to marszałek 
z pewnością może powiedzieć na ten temat więcej ode mnie. Powstał zakon rycerski 
– rycerze 
Girda – tak samo, jak rycerze Smoczego Oddechu, wyznawcy Camwyna Władcy Smoków.
Paks była zdezorientowana.
– Myślałam, że wszyscy rycerze są tacy sami. Szlachetnie urodzeni łub pasowani 
za mężne 
czyny.
Sir Felis patrzył na nią badawczo.
– Och, nie. Skąd taki pomysł? Mówiłaś, że skąd jesteś? Z małej, przygranicznej 
wioski, 
prawda? Pozwól, spróbuję ci wyjaśnić. – Niewiele jej to dało, nie znała 
większości 
wspominanych miejsc ani władców. Skończył wykład wskazaniem na przyczepione do 
kołnierza 
małe, złote dzwonki. – Ja, na przykład, należę do Zakonu Dzwonów, jednego z 
trzech bractw 
rycerskich powołanych do życia przez królewski dom Tsaia. Dodam: najstarszego. – 
Przerwał, by 
łyknąć ale, jego wzrok zdradzał oczekiwanie na reakcję. Uświadomiła sobie 
boleśnie, jak 
niewiele wie o sprawach, które on uważa za tak istotne. – Członkowie mego zakonu 
– podjął, 
ocierając pianę z wąsów – mogą czcić dowolnego dobrego boga lub bohatera. Ja 
wyznaję Girda, 
lecz brat mojego ojca jest falkinitą, tak samo moi kuzyni. Jesteśmy lojalni 
wobec korony Tsaia, 
a dokładniej: dziedzica Domu Mahierian. Lecz rycerze Girda przysięgają wierność 
Marszałkowi-
Generałowi Girda poprzez swych Rycerzy-Komendantów. Zasady przyjmowania nowych 
członków zależą od zakonu i okoliczności. – Zmierzył ją wątpiącym spojrzeniem, 
jakby była 
wystawioną na sprzedaż niedożywioną chabetą.
– Rozumiem – odrzekła, bardziej po to, żeby mu przerwać. Wciąż była 
zdezorientowana. 
Z ulgą poczuła klepnięcie w ramię.
– Wracajmy – zaproponował burmistrz. – Mamy jeszcze sporo do omówienia.
Tym razem poprosili, żeby usiadła na samym froncie, reszta zaś zajęła miejsca 
dokoła stołu. 
Jeden kamieniarz nadal zachowywał się wrogo.
– Doceniamy twoją współpracę – zaczął burmistrz. – Teraz, kiedy już poznaliśmy 
twą 
przeszłość, wyjaśnię ci sytuację Mostu Piwowarów. Znajdujemy się przy 
uczęszczanym szlaku 
handlowym prowadzącym z zachodu nad morze. Panuje tu duży ruch i chcemy tego – 
zależymy 
od niego. Mam nadzieję, że nie poczujesz się urażona, gdy powiem, że Rada jest 
przeciwna 
obecności najemników w okolicy. Część z nich – jak ty – to ludzie honoru, nie 
powodujący 
świadomie żadnych kłopotów. Inni, jak tamten martwy osiłek, wszędzie wszczynają 
burdy. 
Nauczyliśmy się, że najlepiej jest sugerować żołnierzom i wojownikom znalezienie 
sobie 
tutejszego patrona lub dowódcy, który weźmie odpowiedzialność za ich zachowanie, 
albo 
opuszczenie okolicy. – Uśmiechnął się, mówiąc ostatnie słowa. Zastanawiała się, 
co będzie dalej. 
– Ty jesteś wyjątkiem. Choć mistrz Senneth nawet dla spokoju Rady nie wyjawił, 
ile u niego 
zdeponowałaś, to zdradził jednak, że nie potrzebujesz rabować co najmniej do 
Uczty Środka 
Zimy. – Wokół stołu rozległ się śmiech. Nawet kamieniarz pozwolił sobie na 
uśmiech. – Skoro 
uczciwie opowiedziałaś nam o sobie, odpadł nam jeden powód do zmartwień. Mimo to 
nasza 
tradycja nakazuje jasno: ponieważ sir Felis nie widzi możliwości zatrudnienia 
cię, nie będziemy 
przychylnie patrzeć, jak zbyt długo kręcisz się po okolicy. W twoim przypadku 
może oznaczać to 
kilka tygodni – jak rozumiem, zamówiłaś towary u lokalnych wytwórców. O ile nic 
się nie 
wydarzy, możesz tu pozostać, dopóki nie będą gotowe. Z drugiej strony, jesteśmy 
skłonni 
zaoferować ci pracę – mam na myśli Radę. Jeśli ją przyjmiesz, przestaniemy 
uważać cię za 
awanturnika.
Przypomniała sobie przestrogi Semminsona.
– Jaką pracę ma pan na myśli?
– Odpowiednią dla twych kwalifikacji i przebytego szkolenia, jak mniemam. 
Potwierdza to 
marszałek Cedfer. Myślę, że sir Felis również się zgadza? – Felis przytaknął. – 
Trapi nas plaga 
rozbójników, łupiących przejeżdżające tędy karawany. Rozumiesz, czemu to dla nas 
takie ważne 
– zależymy od handlu. Sir Felis parokrotnie przeczesywał okolicę, niczego nie 
znajdując. 
Otrzymał od hrabiego wyraźne polecenie skupienia sił na budowie strażnicy na 
północ od 
miasteczka. Potrzebujemy kogoś, kto znajdzie kryjówkę zbójców i poprowadzi 
przeciwko nim 
oddział zbrojnych. Nikt z nas nie przeszedł odpowiedniego szkolenia. Szczerze 
rzekłszy, nie 
mamy też czasu, by odrywać się od interesów. Podejmiesz się tego zadania?
Nie mogła powstrzymać uśmiechu. To brzmiało jak żart, przynajmniej ta część o 
znalezieniu 
obozu bandytów. Jeśli jednak chodzi o zabicie ich lub schwytanie...
– To interesująca propozycja. Niemniej, niezależnie od opinii marszałka Cedfera, 
nie jestem 
w stanie sama pokonać bandy rozbójników.
– Oczywiście, że nie – przytaknął burmistrz. – Oczekujemy od ciebie 
poprowadzenia 
ekspedycji, składającej się w części z tutejszej milicji. Po odnalezieniu ich 
schronienia możesz 
skonsultować się z marszałkiem Cedferem lub sir Felisem, aby wspólnie ustalić, 
jak 
najskuteczniej rozprawić się z nimi.
Tak postawione zadanie było jeszcze ciekawsze. Zawsze, gdy myślała o 
rozbójnikach, 
przypominała sobie Cannę i Sabena. Kiwnęła głową.
– Nie darzę zbójców ciepłymi uczuciami. Z przyjemnością wytropię ich dla was.
– Dobrze. Nasza propozycja jest następująca: upoważnimy cię do wzywania członków 
lokalnej milicji, którzy będą dysponowali wolnym czasem i zapewnią – oni lub 
miasto – broń. 
Nie zapłacimy ci, ale zapewnimy udział w odzyskanych dobrach i nagrodę za 
każdego łotra, 
żywego lub martwego. Gdybyś potrzebowała nadzwyczajnej pomocy, przyjdź do 
marszałka 
Cedfera, a on ją zorganizuje. Czy to cię zadowala?
Nie miała pojęcia, jak wyglądają takie kontrakty, jednak warunki brzmiały 
rozsądnie. Jeśli 
obrabowano dużą ilość karawan, to udział w odzyskanych łupach może być całkiem 
pokaźny.
– Tak – odrzekła. – To wystarczy. Macie pomysły, gdzie mogą się ukrywać?
Burmistrz pochylił się naprzód.
– Pomysł – tak, ale nie pewność. Na karawany napadano na wszystkich okolicznych 
drogach, 
lecz Eris – skinął głową w stronę kobiety, która ukłoniła się Paks – powiedziała 
nam, że 
najeżdżano również na farmy na zachód stąd. Jedną lub dwie całkowicie 
zniszczono. Te leżące 
najdalej utraciły cały inwentarz. Znajduje się tam kilka dogodnych dla bandytów 
ruin, choć sir 
Felis nikogo nie znalazł...
– Co nie znaczy, że nie korzystają z nich – wtrącił się kapitan straży. – 
Mieliśmy czas jedynie 
na pobieżne przeszukanie. Jeśli byli sprytni, ukryli się nieopodal i 
przeczekali.
– Sądzimy – ciągnął burmistrz – że muszą mieć w miasteczku szpiega. Znacznie 
więcej 
karawan pada ich łupem po wyjechaniu stąd – zwłaszcza te, które przybyły w dzień 
targowy 
i sprzedały swoje towary. Nie ukrywam, że ci ludzie – o ile to ludzie – są 
bardzo niebezpieczni. 
Zwykle zabijają wszystkich – kupców i obstawę. Oznacza to dziesięciu do 
dwudziestu 
strażników, pięciu kupców i woźniców. Wymordowali też dwie rodziny – pewnie 
zaskoczyli ich 
podczas rabunku...
– Możliwe jednak – znowu wtrącił Felis – że jest z nimi w zmowie jakiś farmer. – 
Eris 
Arvidsdotter pokręciła ze złością głową, lecz Paks przypomniała sobie 
działalność „wujka” 
w Aarenis. To mogło mieć sens. – Na północny zachód stąd – ciągnął sir Felis – 
leżą ziemie 
barona Ansega, który zmarł kilka lat temu, nie pozostawiając potomka, a o jego 
ziemie do dziś 
trwają spory w Verelli. Gdy porzucisz rzekę i wjedziesz w las za Mostem 
Piwowarów, przez dwa 
dni jazdy nie ma żadnego lorda, aż do okolic Bingham, gdzie urzęduje baron 
Velis.
– Gildie kupieckie – podjął burmistrz – są naturalnie zainteresowane 
bezpieczeństwem na 
drogach. Nie mamy tu Ligi Gildii, jak w Aarenis, lecz gildie wesprą każde 
działanie 
poprawiające bezpieczeństwo dróg tam, gdzie nie sięga władza wielmożów.
– Rozumiem – mruknęła Paks. Znowu traciła orientację, postanowiła więc trzymać 
się rzeczy 
dla niej zrozumiałych. – Chcecie więc, żebym pokręciła się po okolicy i znalazła 
kryjówkę 
bandytów, a potem zaprowadziła tam niewielki oddział i wykurzyła ich? Mam ich 
przegnać, 
schwytać czy pozabijać?
– Ująć lub zabić – sprecyzował Cedfer. – Przepędzisz ich, a wrócą natychmiast po 
twym 
odjeździe.
– Ja bym ich zabił – wtrącił kamieniarz. – Co dobrego przyjdzie nam z bandytów?
Paks zastanawiała się, czy sam kiedyś kogoś zabił. Osobiście.
– Gdybyś dowiedziała się, kto w Moście Piwowarów może udzielać im informacji... 
– dodał 
burmistrz.
Uśmiechnęła się.
– Oczekujecie, że obca ustali to, czego nie potraficie wy, znający tu 
wszystkich? Może uda 
mi się odnaleźć zbójców, panie, i potrafię walczyć, lecz nie mam doświadczenia w 
odkrywaniu 
tego typu tajemnic.
– Gdybyś jednak czegoś się dowiedziała...
– Powiadomię marszałka Cedfera. Zgoda?
– W porządku. Albo mnie. Lecz najlepiej Cedfera.
Paks rozejrzała się wokół stołu. Wszyscy na nią patrzyli. Czarodziej obdarzył ją 
szerokim, 
podnoszącym na duchu uśmiechem. Marszałek i sir Felis mieli niecierpliwe miny, 
jakby patrzyli 
na niezbyt rozgarniętą rekrutkę. W oczach mistrza Oakhallow kryło się wyzwanie. 
Poczuła się 
nagle bardzo zmęczona. Z przyjemnością weźmie udział w uczciwej, toczącej się na 
powierzchni 
bitwie z bandytami, lecz miała wrażenie, że wszyscy oczekują czegoś innego. 
Czegoś więcej.
– Tak – stwierdziła w końcu. – Zrobię to, a przynajmniej spróbuję. Przypuszczam, 
że 
najpierw trzeba obejrzeć miejsca, gdzie mogą przebywać. Macie może mapę 
okolicy...
Odezwali się wszyscy jednocześnie.
– Jak to miło z twojej strony...
– Nie trzeba już teraz, skoro...
– Może jutro spotkasz się z marszałkiem Cedferem...
– ...poza Strażnicą i przedstawię cię moim sierżantom... Burmistrz huknął 
młotkiem w stół 
i wszyscy zamilkli.
– Ostatnia sprawa. Jak powiedziałem, miasto zaopatrzy milicję w prowiant i broń. 
A co 
z tobą? Masz wszystko, czego ci trzeba? Widzę, że dysponujesz zbroją... – 
Zawiesił głos, 
czekając na odpowiedź. Zastanowiła się nad ekwipunkiem. Będzie potrzebowała 
jakiegoś konia, 
jeśli ma jeździć po okolicy – jak to określili? Do dnia drogi stąd.
– Przydałby się koń albo muł – odparła. – Mój kucyk nie nadaje się dojazdy.
Sir Felis zmarszczył brwi.
– Nie mam obecnie żadnych wolnych koni. Sporo rumaków okulało – pogniły im 
kopyta.
Burmistrz pokręcił głową.
– Późna pora roku. Wszystkie konie w miasteczku codziennie pracują. Marszałku?
– Nie. Przykro mi. Dysponuję jedynie własnym rumakiem oraz Ambrosa. Gdybyś 
chciała 
jakiegoś kupić, może sir Felis posłałby umyślnego do stajni hrabiego...
– Jest jeden wolny koń – wtrącił Hebbinford. – W mojej stajni – ten czarny.
Poczuła przypływ podniecenia. Nie pomyślała o nim, a właśnie o takim wierzchowcu 
kiedyś 
marzyła. Rumak prawdziwej wojowniczki. Popatrzyła na burmistrza i Hebbinforda.
– Co z nim? Nikt inny go nie używa.
– Myślę, że nie ma przeciwwskazań – odrzekł wolno burmistrz. – Rozumiem, że 
potrzebny ci 
koń, żeby jeździć po okolicy. Jeśli pozostali wyrażą zgodę...
– Co ze spadkobiercami zmarłego? – zapytał Feddith. – Nie wyglądał, jakby miał 
przyjaciół, 
jeśli jednak zostawił dziedziców, będą mieli prawo do zwierzęcia.
– A co z grzywną za próbę obrabowania naszego kowala? – zareagował ostro mistrz 
Senneth. 
– Twierdzę, że Rada ma prawo przejąć tego konia za wyrządzone straty i sprzedać 
Paksenarrion.
– Może, panowie – rzuciła Paks, niepewna, czy powinna zabierać głos – najpierw 
skorzystam 
z tego wierzchowca, płacąc mistrzowi Hebbinfordowi za jego utrzymanie. Być może 
zabraknie 
mi biegłości w zajmowaniu się takim zwierzęciem... – Przerwała, gdy kowal 
parsknął głośno, aż 
wszyscy na niego spojrzeli. – A nawet jeśli sobie z nim poradzę, to potem mogę 
go nie 
potrzebować.
– Dobrze powiedziane – stwierdził kowal. – Tej bestii praca dobrze zrobi, a 
ujeżdżanie go da 
dziewczynie pretekst do wałęsania się po okolicy. Jeśli zaś chodzi o biegłość... 
– zmierzył ją 
twardym spojrzeniem. – Albo znasz się na poskramianiu koni, dziewczyno, albo w 
twych palcach 
drzemie magia, ot co. – Zauważyła szybkie spojrzenia, jakimi jej dłonie 
obdarzyli zarówno 
marszałek, jak i Kuakgan. Dobrze, że zaciśnięta pięść ukryła pierścień.
– W takim razie – powiedział burmistrz – jak uważacie? Ja nie widzę w tym 
niczego złego, 
a mistrza Hebbinforda uchroni to przed szwankiem podczas ujeżdżania tego zbója, 
gdyż nie 
sądzę, byś powierzył to zadanie córce, co Jos?
– Nigdy – odrzekł gospodarz z cieniem uśmiechu na twarzy.
– Moja córka nie jest aż tak szalona. Jestem za.
– I ja – przemówili pozostali radni.
– Ja zaś mam nadzieję, że postanowisz go kupić – rzucił Senneth, gdy wstali od 
stołu. – Jeśli 
pojedziesz sobie, zostawiając go, Rada będzie musiała dbać o niego do wiosennych 
targów. 
Przysięgam, że zaoferujemy ci uczciwą cenę.
– Zrobimy coś lepszego, Sennethcie – oświadczył burmistrz, klepiąc lichwiarza po 
ramieniu. 
– Jeśli poradzi sobie z bandytami, damy go jej w nagrodę. Nie będzie mogła 
odmówić, a my 
przestaniemy martwić się o paszę dla niego.
Wszyscy wybuchnęli śmiechem i zebrali się wokół Paks, by zamienić z nią parę 
słów na 
odchodnym. Po odebraniu miecza od strażnika natknęła się na czekających na nią 
Hebbinforda 
i mistrza Oakhallow. Pochłodniało, z niecierpliwością wyglądała nowego płaszcza, 
który 
zamówiła u krawca.
Rozdział dwunasty
Po tak późnym położeniu się spać powinna wstać równie późno, lecz oczekiwanie na 
karosza 
zerwało ją z łóżka o świcie. Zdoła go dosiąść? Była pewna mocy pierścienia, lecz 
po wskoczeniu 
na siodło nie da rady koncentrować się na założonej na palec błyskotce. 
Wiedziała, że powinna 
rozmyślać o rabusiach, a nie o koniu, lecz kary rumak tak idealnie pasował do 
jej dziecięcych 
marzeń o przygodach... Niemal widziała siebie, jak jedzie przez podziwiający ją 
tłum.
Miała nadzieję zająć się rumakiem w samotności, lecz nagle okazało się, że 
pomimo 
wczesnej pory wszyscy mieszkańcy gospody mieli jakieś zajęcia w stajni. Zaczęła 
od 
szczotkowania, bestia o włos chybiła Sevri masywnym kopytem i przyszła 
właścicielka konia 
musiała dokończyć czyszczenie sama. Nie zdejmując kciuka z pierścienia, Paks 
wzięła szczotkę 
i wkroczyła do boksu. Karosz zastrzygł czujnie uszami, lecz nie położył ich 
płasko, a wielkie, 
ciemne ślepia patrzyły na nią spokojnie, gdy przeżuwał ziarno.
– Spokojnie – zagruchała, dotykając szczotką muskularnego barku. – Bądź 
grzeczny, czarny. 
– Zaczęła ostrożnie szczotkować sierść, nie spuszczając czujnego oka z końskich 
uszu. Rumak 
był wyższy i masywniejszy od koni bojowych Księcia, dorównywał wysokością 
ulubieńcowi 
Arcolina. Dotarła do żeber, potem zadu. Kurz i łupież wzbiły się w powietrze – 
najwyraźniej 
dawno już nikt porządnie go nie wyszczotkował. Zjechała do ud i wyczuła, jakie 
są napięte. – Nie 
dzieje się nic złego, koniku. Nie zrobię ci krzywdy. Spokojnie, spokojnie... – 
Węzły mięśni 
rozplatały się, a pęciny zagłębiły w słomę. – Chciałbyś wyjść na zewnątrz, 
prawda? Na 
przejażdżkę? Na świeże powietrze... na drogę... dobry koń... – Wkrótce oczyściła 
boki, brzuch 
i rozczesała splątaną grzywę. Podniosła głowę i zobaczyła nad ścianką zagrody 
pełną podziwu 
twarz Sevri.
– Nie sądziłam, że naprawdę tego dokonasz – przyznała dziewczynka.
Paks uśmiechnęła się do niej, nie zdejmując palca z pierścienia.
– Sama w to nie wierzyłam. Możesz podać mi szpikulec?
– Zamierzasz dotknąć jego kopyt? Wzruszyła ramionami.
– A jeśli ma tam kamień? Skoro tyle wytrzymał, powinien znieść także to.
Podała jej szpikulec.
– Właśnie skończyłam z Gwiazdą. Proszę.
Paks pochyliła się nad przednią nogą, podziwiając rozmiar kopyta.
– Chodź, kary, pokaż podkowę. – Wyczuła nad sobą napięcie i zerknęła w górę, by 
ujrzeć 
czujnie obserwujące ją ślepia i stulone uszy. – Nie... uspokój się. – 
Uszczypnęła ścięgna, jak ją 
uczono, choć przemknęło jej przez głowę, że może powinna zrobić to poza zagrodą. 
Lecz kopyto 
uniosło się i mogła oczyścić je starannie. Z drugą przednią podkową poszło 
równie łatwo, kiedy 
jednak pochyliła się nad zadnią, koń kwiknął i kopnął w ścianę boksu, prawie ją 
trafiając. 
Pomyślała stanowcze NIE i rumak znieruchomiał, cały drżąc. Zobaczyła pękniętą 
deskę 
w miejscu, gdzie wylądowało kopyto i usłyszała pomruk głosów w drzwiach stajni. 
Sevri szybko 
przegnała gapiów precz.
Powoli, koncentrując się na pierścieniu, Paks przesunęła dłonią w dół zadniej 
nogi, od 
lśniącej, czarnej sierści po białe skarpetki pod pęciną. Długie włosie skrywało 
bliznę – głęboką 
i wciąż wrażliwą, gdyż pomimo nakazu pierścienia rumak zachrapał donośnie, kiedy 
jej dotknęła. 
Wyprostowała się.
– Nie denerwuj się – założę się, że taką samą masz po drugiej stronie. Nic 
dziwnego, że nie 
lubisz, jak ktoś dotyka twoich nóg. Ciekawe, skąd je masz. To na pewno nie było 
nic dobrego. 
Cóż, zostawmy je na razie, dopóki bardziej mi nie zaufasz. – Podeszła do 
końskiego łba i tak 
długo drapała go pod szczęką, aż ze ślepi zniknęło napięcie. – Kowal raczej ci 
tego nie zrobił 
podczas podkuwania, co? – Rumak uspokoił się na tyle, że wyprostował szyję. 
Opuściła zagrodę, 
drżąc lekko z wysiłku, jakim było tak długie używanie pierścienia.
– Dosiądziesz go dzisiaj? – spytała oczekująca u drzwi Sevri.
– Powinien pobiegać – odparła Paks. – Ale ma poranione zadnie nogi, pewnie 
dlatego jest 
taki drażliwy. Nie dosiądę go, zanim ich nie wyleczę, poza tym, ma dosyć na 
dzisiaj. Może 
później.
Poszła na śniadanie, starając się ignorować ciekawskie spojrzenia gapiów. Jeśli 
miała 
poprowadzić oddział przeciwko bandytom i ujeżdżać konia, będzie potrzebowała 
parę rzeczy ze 
sklepów. Podczas śniadania sporządziła listę zakupów i poradziła się 
Hebbinforda, gdzie może je 
nabyć. Po powrocie wszyscy, prócz Sevri, skwapliwie opuścili okolice stajni.
– Powiedz, jeśli chcesz, żebym sobie poszła – zaproponowała lękliwie.
– Nie chcę, tylko nie podchodź za blisko. Nie wiem, co zrobi. Na kości Tira, nie 
mam nawet 
pojęcia, jak założyć to siodło. – Weszła do stajni. Karosz wystawiał nos nad 
zagrodą, nie 
dotknęła jeszcze pierścienia. Może nie był taki zły. Sevri przyniosła uzdę z 
czerwonej skóry, 
ozdobionej pozieleniałymi, miedzianymi kółkami. Lejce były szerokie i ciężkie, a 
wędzidło... 
Pokręciła głową. – Nie założę mu tego! Popatrz na te kolce, Sevri.
– Wszystkie rumaki bojowe, które tu widujemy, mają takie – odparła dziewczynka. 
– Jesteś 
pewna?
– Tak, jestem – nie będę go używać. Książę z niczego takiego nie korzystał. 
Gdzie mogę 
kupić inne?
– Weź to stare mojego taty. O ile będzie pasować. Miał kiedyś zaprzęg, lecz 
sprzedał 
karawanie. Wypróbuj. – Podała jej stare, nieco zardzewiałe wędzidło, jakie Paks 
widywała u koni 
pociągowych. Podczas gdy Sevri potrząsała nim w woreczku z piaskiem, by pozbyć 
się rdzy, 
Paks zajęła się sztywnymi taśmami uzdy. W końcu wyjęła kolczaste wędzidło i 
włożyła nowe, 
gładkie.
– Jeśli jest przyzwyczajony do tamtego okropieństwa w pysku, może mieć kłopoty z 
nowym 
– stwierdziła. – Zobaczymy... – Podeszła do niego z uzdą, lecz karosz zarżał i 
poderwał łeb. 
Dotknęła pierścienia, uciszając go. Sevri pomknęła po jabłko.
– Zadziała?
– Możliwe. – Cieszyła się z możliwości ukrycia działania pierścienia. Podała 
rumakowi 
owoc, skupiając się na magicznym przedmiocie, by błyskawicznym ruchem założyć 
uzdę na 
miejsce. Z resztą zaczekała, dopóki nie skończył jabłka, przełykając cząstki.
– Mam nadzieję, że utrzymasz go tym – mruknęła z powątpiewaniem Sevri.
– Czym? – W drzwiach rozległ się energiczny głos. Podskoczyły. Paks zacisnęła 
lewą pięść 
na pierścieniu i odwróciła się. Stał tam marszałek Cedfer, a za jego plecami 
Ambros.
– Zmieniła wędzidło – odpowiedziała Sevri, zanim Paks przygotowała sobie 
odpowiedź. – 
Nie chce używać starego... – Trąciła żelazo palcami stopy.
– Faktycznie, niczego sobie – przyznał marszałek, podnosząc je z ziemi. – Czego 
używasz 
w zamian, Paksenarrion? „Magii”, o której wspominał Doggal?
– Nie – znowu wyrwała się Sevri. – Jednego ze starych wędzideł taty – gładkiego, 
tego 
z którego korzystał przy koniach pociągowych. Ale ja myślałam, że rumaki bojowe 
muszą mieć 
kolczaste wędzidła.
Oblicze marszałka rozpogodziło się.
– Dobrze, Paksenarrion, bardzo dobrze. Nie, Sevri, konia można przyzwyczaić do 
każdego 
wędzidła, a gładkie są lepsze. Niecierpliwi wojownicy zakładają kolczaste, 
zamiast nauczyć się 
przyciągać uwagę wierzchowca. Dobry jeździec zawsze woli korzystać z gładkiego 
rzemienia. – 
Dał krok naprzód, by przyjrzeć się rumakowi z bliska. – O ile pamiętam, 
żołnierze Księcia 
Phelana używają koni jedynie w celach transportowych.
Jestem pewny, że potrafisz jeździć – może nawet całkiem dobrze – pomyślałem 
sobie jednak, 
że przydam się, ucząc cię komend przeznaczonych tylko dla rumaków bojowych.
– Dziękuję, marszałku. Rano uświadomiłam sobie, że nawet siodła, których 
używaliśmy, 
były inne od tego – skinęła ręką na wiszące na kołku ciężkie siodło z plątaniną 
rzemieni.
– Jeszcze go nie oczyściłaś – zauważył marszałek, marszcząc brwi.
– Nie, panie. – Zarumieniła się, jakby Stammel przyłapał ją na brudnym 
ekwipunku.
– Hmmm. Czystość rynsztunku jest bardzo ważna. Sevri, przynieś nam przynajmniej 
czystą 
derkę. Wyprowadź go na podwórze, Paksenarrion.
Zaciskając rękę na pierścieniu, powiodła karosza na zewnątrz. Szedł spokojnie, 
jak Gwiazda, 
z czego bardzo się cieszyła. Ścierpła jej skóra na karku, gdy narzucała mu na 
grzbiet derkę. 
Marszałek podał jej siodło.
– Widzę, że wiesz, jak obchodzić się z koniem. Popatrz, Ambrosie: owija sobie 
wodze wokół 
ramienia, dokładnie tak, jak ci zawsze mówię. A teraz, Paksenarrion, pozwól, że 
opiszę ci te 
dodatkowe paski. – Potrzebowała pomocy, żałowała jedynie, że pochodzi akurat od 
tej osoby. – 
Ten – tak, właśnie ten – to popręg. Zapnij go jako pierwszy. Dobrze. Teraz 
szleja – widzisz tamte 
haczyki przy siodle? Tak. Nie za ciasno. Dzięki temu siodło nie ześlizgnie się, 
niezależnie od 
wywieranego nacisku. Teraz reszta – na Girda! Ten człowiek nie miał pojęcia, jak 
składać 
własny ekwipunek. Rozwiń powoli ten bałagan na zadzie – ostrożnie, dziewczyno! 
Tak. Widzisz 
tę pętlę na końcu? Przechodzi przez nią ogon. Zaczekaj... – Podszedł do 
końskiego zadu 
i pomacał pętlę. – Ha. Powinienem był przewidzieć. Pomacaj. Jest za sztywna, 
pewnie otarła go 
do żywego mięsa. Zdejmiemy to... – Mówiąc, zwijał zbędne paski i przywiązywał je 
do tyłu 
siodła. – Na razie nie będziesz tego potrzebować. Czyść i smaruj oliwą, dopóki 
nie zmięknie, 
a potem pokażę ci, jak to założyć. Podczas walki lub podróży przez trudny teren 
zapobiega 
przesuwaniu się siodła do przodu. – Przeszedł do boku rumaka, gdzie skończył. – 
Proszę, Sevri, 
odnieś to. – Obserwował, jak Paks sprawdza długość strzemion, nie zmieniła jej. 
– Chcesz, 
żebym przytrzymał ci go przy wsiadaniu?
Spojrzała na rumaka, który nagle wydał się jej znacznie wyższy. Jednak 
przynajmniej raz 
jechała na koniu Arcolina. Zaschło jej w gardle. Gdyby nie było tu marszałka, 
zaprowadziłaby 
wierzchowca na pole, gdzie przynajmniej mogła liczyć na miękkie lądowanie. W 
zamian 
westchnęła w duchu i podziękowała mu.
– Muszę przyznać, panie, że to największy koń...
– ...jakiego dosiadałaś – dokończył. – Tak, tak właśnie sądziłem. – Ujął wodze i 
koń 
zesztywniał. Wsunęła stopę w strzemię i spróbowała wskoczyć na grzbiet, lecz 
rumak poruszył 
się pod jej ciężarem i wylądowała niezgrabnie w siodle. Było wysokie i raczej 
usiadła na, a nie 
w nim.
– Przy takim zwierzęciu musisz być szybsza albo naucz go spokojnie stać – 
doradził 
marszałek. Odsunął się, puszczając wodze natychmiast, gdy Paks wyprostowała się 
w siodle.
Czuła się dziwnie, jakby unosiła się nad jego grzbietem. Grunt wydawał się być 
bardzo 
odległy. Trąciła lekko obcasami i rumak skoczył naprzód. Złapała pierścień, 
myśląc „Spokojnie!” 
i zwierzę znieruchomiało, strzygąc uszami. Dojrzała oczy w drzwiach gospody i 
zaklęła cicho. 
Czuła tężejącego pod nią konia.
– Spokojnie, koniku – powiedziała cicho. – Uspokój się, a pojedziemy sobie na 
przejażdżkę. 
– Wierzchowiec zrobił jeden sztywny krok, potem drugi. Ułożyła wodze wzdłuż 
końskiej szyi, 
chcąc objechać stertę mierzwy, lecz rumak zawirował na zadnich nogach, omal nie 
wysadzając 
jej z siodła. – Spokojnie! – zawołała. Koń Arcolina zachowywał się zupełnie 
inaczej! Przez 
chwilę zatęskniła za małą, łagodną Gwiazdą i prawie zapragnęła poczuć z powrotem 
stały grunt 
pod nogami. Jednak świadoma spojrzeń marszałka i Ambrosa opanowała lęk – była 
przecież 
wojowniczką, a to był rumak wojownika. Jeśli miała kiedyś zostać rycerzem... 
Nakazała 
zwierzęciu ruszyć naprzód, nie odważając się dotknąć go piętami. Podjechała już 
blisko obory – 
musiała zawrócić. Delikatne dotknięcie wodzy i kolejny błyskawiczny obrót, na 
który była tym 
razem przygotowana.
– Sprawdź, co się stanie, kiedy pociągniesz lekko za jeden z cugli – zawołał 
marszałek. – 
Rumaki wyszkolone do obrotu na szarpnięcie wodzy zazwyczaj skręcają na 
pociągnięcie.
Spróbowała łagodnego podejścia i wierzchowiec skręcił w lewo. Szedł swobodniej i 
zdołała 
nareszcie objechać podwórze.
– Teraz w drugą stronę – komenderował marszałek. Z tym także poszło jej dobrze, 
choć 
wciąż czuła napięte mięśnie grzbietu rumaka. Dwukrotnie objechali podwórze. 
Pewnie 
pociągnęła wodze, by się zatrzymać i zwierzę stanęło dęba. Zsunęła się do tyłu i 
złapała za 
grzywę. Z drzwi gospody dobiegł śmiech, który zaraz się urwał. Koń tańczył na 
zadnich nogach 
– czuła się głupio. Jak miała sprowadzić go na ziemię? Zacisnęła nogi i koń 
skoczył naprzód, 
odrzucając łeb. Pędził wokół podwórka, a ona walczyła o utrzymanie się w siodle. 
To, choć 
przedtem wydawało się takie niewygodne, teraz zdawało się trzymać ją na miejscu. 
Słyszała 
szaleńcze okrzyki i tętent podków na kamieniach. W końcu przypomniała sobie o 
pierścieniu 
i nakazała mu zatrzymać się. Rumak stanął jak wryty. Brakowało jej tchu, bolał 
ją bok, trzęsły się 
ręce. Była pewna, że spadnie. Trudno było uwierzyć, że coś tak wielkiego 
potrafiło rozwinąć taką 
prędkość. Wyglądało to łatwo, gdy patrzyła na innych – uśmiechnęła się na 
wspomnienie.
– Przynajmniej utrzymałaś się na grzbiecie. – Głos Cedfera wdarł się w jej 
rozmyślania. – 
Lecz na razie to zwierzę jest dla ciebie zbyt wymagające. Lepiej nie przejeżdżaj 
przez 
miasteczko, dopóki nie nauczysz się go kontrolować.
– Nie... nie zrobię tego, panie. Nie miałam... pojęcia...
– Nie jest również specjalnie dobrze wyszkolony. – Marszałek obchodził konia. – 
Ma zadatki 
na wspaniałego rumaka, Paksenarrion, lecz jest źle ułożony i podejrzewam, że był 
niedobrze 
traktowany. Jeśli uda ci się go wyszkolić, zdobędziesz świetnego wierzchowca.
– Nie jestem pewna – odrzekła żałośnie – czy nauczę się jeździć na nim traktem, 
a co dopiero 
walczyć.
– Czeka cię jeszcze długa droga, ale... podwórko nie jest najlepszym miejscem do 
nauki. Jeśli 
zdołasz dojechać na nim do sioła, będziesz mogła pojeździć po rżyskach, a ja z 
przyjemnością 
zostanę twym instruktorem. Za gospodą, na południe od miasteczka, znajduje się 
bród.
– Dziękuję – odrzekła – spróbuję. Ale jak mam go zatrzymać, skoro nie działa 
pociągnięcie 
za wodze?
– Mogę?
– Oczywiście. – Zeskoczyła z konia. Opuszczenie nieznanego siodła okazało się 
trudniejsze, 
niż sądziła. Przytrzymała wodze marszałkowi, który jednym płynnym ruchem znalazł 
się na 
końskim grzbiecie.
Gdy odstąpiła, karosz zaczął wierzgać. Rozpłaszczyła się pod ścianą obok 
Ambrosa, koło 
wrót stajni, przerażona wyzwoloną mocą.
– Nie martw się – pocieszył ją chłopak. – Marszałek zna się na koniach. – I 
faktycznie: po 
rozrzuceniu sporej części mierzwy po podwórzu rumak puścił się sztywnym kłusem, 
posłuszny 
wodzom i nogom Cedfera. Nie dostrzegła, co zrobił, żeby zatrzymać zwierzę, ale 
sam jej 
powiedział:
– Żeby go zatrzymać, musisz usztywnić plecy i lekko przesunąć ciężar ciała do 
tyłu. To 
wszystko. Na razie w ogóle nie używam wodzy, przeszkolimy go później. Poradzisz 
sobie?
Nie była pewna, niemniej pokiwała głową. Przynajmniej spróbuje. Marszałek 
zeskoczył 
z konia równie zgrabnie, jak wsiadł i podał jej wodze. Rozejrzał się po 
podwórzu, uśmiechnął 
i zwrócił do Ambrosa:
– Trochę tu nabałaganiłem, prawda? Lepiej weźmy się za to, Ambrosie, jeśli mają 
nas tu 
miło witać...
– Nie, marszałku, wszystko w porządku... – Pomimo swych słów Sevri wyglądała na 
przerażoną.
– Drobiazg. Ambros i ja zajmiemy się tym. – Ku zdumieniu Paks i gapiów, 
marszałek wziął 
od Sevri łopatę, a Ambros znalazł sobie drugą. Zgarnęli porozrzucany gnój z 
powrotem na kupę. 
Paks odprowadziła karosza do zagrody i wróciła z łopatą, chcąc im pomóc. 
Marszałek 
uśmiechnął się w milczeniu.
Wkrótce podwórze było czyste. – Gotowe. – Marszałek otarł pot z czoła i oddał 
łopatę Sevri. 
– Paksenarrion, ranek to najlepsza pora na szkolenie koni. Przyprowadź go zaraz 
po nakarmieniu.
– Dobrze. – Miała nadzieję, że nie spadnie z siodła przed dotarciem do sioła. 
Cedfer 
pomachał jej i poszedł. Dopiero po jego zniknięciu zdała sobie sprawę, że 
zdobyła idealny 
pretekst do objeżdżania okolicy i częstych spotkań z marszałkiem. Po usłyszeniu 
o wyczynach 
karego rumaka nikogo nie będą dziwić jej samotne przejażdżki i codzienne wizyty 
w siole.
Po południu żona krawca miała już gotową do przymierzenia pierwszą koszulę. Paks 
z radością odebrałaby ją, lecz kobieta upierała się, że musi jeszcze nad nią 
popracować.
– Popatrz, pani, od środka. Widzisz te brzegi? Obszyję je i nie będą strzępić 
się ani ocierać...
– Ale...
– Nie, nie, mąż i ja jesteśmy dumni z naszych produktów – nie sprzedamy czegoś 
takiego. 
Będzie gotowa jutro do obiadu, a reszta prostych koszul – w ciągu dwóch dni... 
chyba że wolisz 
otrzymać najpierw spodnie?
Pomyślała o czekającym ją jeżdżeniu i poprosiła o spodnie. Po opuszczeniu sklepu 
udała się 
do siodlarza, gdzie kupiła dzbanek gęstego oleju do skóry. Potem wstąpiła do 
Doggala. Wykuwał 
właśnie okucia do wozu, zaczekała więc, aż przerwie.
Następnego ranka zdołała osiodłać karosza bez niczyjej pomocy, choć pod ciągłym 
nadzorem pierścienia. Sevri zaoferowała się, że przytrzyma wodze, lecz Paks 
obawiała się, iż 
zwierzę może ją skrzywdzić. W zamian zapędziła go do narożnika. Próba szybkiego 
wskoczenia 
na siodło była równie niezgrabna jak dzień wcześniej, ale przynajmniej zdążyła 
go dosiąść, 
zanim się odsunął. Delikatnie szarpnęła lewy rzemień i rumak skierował się w 
stronę bramy. Po 
wydostaniu się z murów, wierzchowiec jakby się uspokoił. Skierowała go na dróżkę 
na tyłach 
gospody, a potem na pola pod wioską. Jadąc krowią ścieżką, odnalazła bród, o 
którym 
wspominał marszałek. Rumak z ochotą pogalopował przez płyciznę, roztrącając 
kopytami 
otoczaki. Znalazła się na skraju rżyska koło sioła, gdzie czekał na nią 
marszałek. Z uliczki przy 
folwarku wyjechał na gniadoszu Ambros.
– Dotarłaś bezpiecznie, jak widzę – powitał ją Cedfer. – Ambros jeździ trzy razy 
w tygodniu, 
nabierzecie praktyki w jeździe w towarzystwie.
Nie odpowiedziała. Na widok innego konia kary rumak stulił uszy.
W ciągu następnych kilku dni Paks nabawiła się kolekcji nowych otarć i siniaków. 
Marszałek 
był równie wymagającym instruktorem jeździectwa, jak Siger szermierki. Jak 
wszyscy mało 
doświadczeni jeźdźcy Paks nie cierpiała kłusować, lecz Cedfer upierał się, że 
właśnie w takim 
tempie powinni najczęściej jeździć. Bardzo dużą wagę przykładał do ułożenia jej 
stóp, sposobu 
trzymania wodzy, kąta pochylenia głowy. Czarny koń przestał skakać. Nauczyła się 
kontrolować 
prędkość jazdy, zatrzymywać go i zawracać. Zwykle obywała się bez pierścienia, 
wyjątkiem było 
czyszczenie i dosiadanie.
Była już w stanie jeździć drogami i kilka godzin dziennie spędzała na 
zapoznawaniu się 
z nimi. Marszałek powiedział jej, że taka spokojna praca dobrze zrobi 
przewrażliwionemu 
wierzchowcowi.
Nocami śnił się jej śnieżny kot, budziła się spocona i roztrzęsiona. Raz 
Macenion chybił 
i ciął w szyję karosza, zamiast potwora. Innym razem cętkowany cień śledził ją 
wzdłuż drogi, 
znikając natychmiast, gdy się do niego odwracała. Zawsze, gdy używała 
pierścienia, czuła 
wyrzuty sumienia. W końcu postanowiła porozmawiać o tym z Kuakganem.
* * *
Tym razem, zbliżając się do polany, ujrzała Kuakgana zatopionego w rozmowie z 
drugą 
osobą. Zatrzymała się niepewnie. Z tej odległości nic nie słyszała, wahała się, 
czy może im 
przeszkodzić. Obejrzała się na drogę, którą przyszła i zamarła. Ścieżka 
zniknęła, a gęstwina 
drzew wyrosła parę cali za jej plecami. Wzdrygnęła się i oblała potem. Spojrzała 
przed siebie, na 
polanę. Mistrz Oakhallow skinął jej ręką. Był sam. Odetchnęła i wyszła spomiędzy 
drzew. 
Podchodząc do fontanny, zauważyła pogłębiającą się ciszę. Położyła w misie 
ciastko owsiane, 
które dał jej Hebbinford.
– Dobrze – przemówił basowo Kuakgan – że nie postanowiłaś odejść. Niepewność 
niepokoi 
gaj.
– Nie o to chodzi, panie – odrzekła. – Rozmawiałeś z kimś. Nie chciałam 
przeszkadzać.
Uśmiechnął się.
– Doceniam twą grzeczność. Nie podeszłabyś bliżej, niżbym sobie życzył. Lecz 
przybyłaś tu 
w jakimś celu. Co cię niepokoi?
Nie mogła spojrzeć mu w oczy.
– Nie opowiedziałam ci wszystkiego, co wydarzyło się w górach...
– Nie musisz mówić mi niczego, czego nie chcesz – przerwał jej. – Niemniej 
stronisz od 
części twej opowieści, widać to w twoich oczach. To dlatego tu przyszłaś?
Czuła, jak wali jej serce. Żałowała, że nie poszła do marszałka Cedfera. 
Żałowała, że coś 
w ogóle zrobiła. Sądząc po tym, co słyszała o Kuakganach – ich miłości do 
dzikich zwierząt, 
niechęci do dzieł ludzi i pogardy dla wojny i żołnierzy – znalazła się w 
niebezpieczeństwie, przed 
którym nie ochroni jej miecz. Pochyliła głowę.
– Tak, panie. Ja... coś zrobiłam... i teraz nie wiem, co z tym począć.
– Jesteś pewna – zapytał – że to ze mną powinnaś o tym rozmawiać? Ostatnio wiele 
czasu 
spędzasz z marszałkiem Cedferem. Nie jesteś kuakgannirem, nie mam nad tobą 
władzy.
– Jestem pewna – odrzekła, walcząc z drżeniem głosu. – To... ma coś wspólnego 
z... z dzikim 
zwierzęciem i elfem i... myślę, że marszałek Cedfer uznałby to za głupie.
– Hmmm. Zakładam, że mówiąc „elf, masz na myśli Maceniona? Tak. I dzikie 
zwierzę. 
Wątpię, żeby Cedfer uznał to za głupie, ale ja faktycznie mam większą praktykę z 
radzeniem 
sobie z takimi problemami. A teraz – dodał ostrzej, aż cofnęła się lekko, 
słysząc jego ton – 
wyrzuć z siebie tę historię, dziecko, a przekonamy się, czy mogę się na coś 
przydać.
Wzięła głęboki wdech i opisała tamtą noc. Kuakgan nie przerywał jej ani nie 
ponaglał. Kiedy 
doszła do nadejścia śnieżnego kota, poczuła, że jego spojrzenie jest coraz 
ostrzejsze.
– Potem on – Macenion – kazał mi użyć pierścienia...
– Pierścienia? – Głos Kuakgana był ciężki, jak z kamienia. Wyciągnęła rękę i 
zaraz ją 
cofnęła.
– Tego, panie. Powiedział, że stworzono go, by kontrolował zwierzęta. – 
Wyjaśniła, jak 
schwytała konia Maceniona i jak go to rozwścieczyło, jak rzucił zaklęcie 
identyfikacji 
i rozpoznał moc jej pierścienia.
– Nie wiedziałaś o tym wcześniej?
– Nie, panie. Sądziłam, że koń przyszedł do mnie, bo... cóż... lubię konie. 
Gwiazda zawsze 
do mnie przychodziła.
– Hmmm. A więc masz pierścień kontroli nad zwierzętami i bezwiednie 
wykorzystałaś go 
przeciwko rumakowi. Skąd go masz?
– Od Księcia. Dał mi go rok temu w Strażnicy Krasnoludów w nagrodę za 
przyniesienie 
ostrzeżenia. – Wtem rozpłakała się na myśl o honorze pierścienia i jak go 
wykorzystała.
– Myślisz, że wiedział, czym był?
– Nie, panie. To była część łupu zdobytego na armii Siniavy, którą pokonaliśmy. 
Powiedział, 
że wybrał go ze względu na wzór: trzy pasma ku pamięci trojga uciekinierów...
– A reszta?
– Zginęli, panie. – Spodziewała się, że zacznie o nich wypytywać, ale nie – 
wolał wrócić do 
jej opowieści.
– A potem spotkaliście śnieżnego kota. Słyszałaś o nim przedtem? Nie? Macenion 
kazał ci 
użyć pierścienia. Jak?
– Powiedział, panie, żebym zmusiła... zmusiła kota do stania nieruchomo. Żeby 
nie skoczył 
ani na nas, ani na konie. Zadziałało... – Nadal pamiętała zdziwienie, jakie 
wtedy czuła. Nie 
wierzyła, że ma prawdziwy magiczny pierścień, dopóki bestia nie przysiadła na 
śniegu, nie 
zważając na padający na nią śnieg. – A wtedy on... powiedział mi, jak 
niebezpieczne jest to 
zwierzę.
– Sama tego nie widziałaś? – W jego głosie wyczuła sarkazm.
– Widziałam przed sobą dużego, polującego drapieżnika... ale ten kot był taki 
piękny. Nie 
miałam pojęcia o mocach, jakimi władał, dopóki nie opowiedział mi o nich 
Macenion. Twierdził, 
że nie mamy szans i... – Głos odmówił jej posłuszeństwa.
– Mów dalej. – Kuakgan był nieubłagany.
– Kazał mi... unieruchomić go... i... – Zacisnęła powieki na to wspomnienie. – 
Wziął miecz... 
i zabił go.
Nastała długa cisza. Nie odważyła się poruszyć ani odezwać. Ścierpła jej skóra.
– Unieruchomiłaś go magią, a Macenion go zabił? Bezbronnego?
– Tak, panie – potwierdziła słabym głosem. – Ja... wiedziałam, że to było złe. 
Poprosiłam 
go...
– Co!? – Słowo zatrzęsło ziemią swą mocą.
– Poprosiłam go, żeby tego nie robił – wyszeptała. – Ale odpowiedział... że to 
jedyny 
sposób... i... wiem, panie, że nie powinnam była tego zrobić, ale co mogę zrobić 
teraz?
Kolejne milczenie.
– I ludzie dziwią się – mruknął w końcu Kuakgan – dlaczego zło nawiedza świat. 
Powinienem mieć nadzieję, że będziesz wiedziała, iż to jest złe. Tak, złe, 
okropnie złe. 
I zapewniam cię, Paksenarrion, że marszałek Cedfer również nie potraktowałby 
tego lekko. To 
był zły uczynek, a marszałkowie Girda nie znoszą zła. Czy na swoją obronę chcesz 
powiedzieć, 
że to była wina Maceniona, który mówił ci, co masz robić?
– Nie, panie – zaprzeczyła. – Powinnam była pomyśleć... potem powiedział mi, że 
mogłam 
wykorzystać moc pierścienia do odegnania bestii...
– Tak powiedział? Po tym, jak kazał ci ją unieruchomić?
– Tak, panie. Wiem, że to moja wina. Wiem, że to było złe. Ale... co teraz? 
Myślałam, że 
będziesz wiedział, co powinnam uczynić?
– Żeby odpokutować? Przytaknęła.
– Myślałam nawet... że zhańbiłam swój miecz. Powinnam... odrzucić go, jeśli tak 
powiesz 
i nie być już wojowniczką. – Doszła do takiego wniosku po śnie, w którym ofiarą 
był kary 
rumak.
– Spójrz na mnie. – Nie mogła oprzeć się nakazowi i spojrzała przez łzy w ciemne 
oczy 
Kuakgana. Wyglądał na dokładnie tak rozgniewanego, jak oczekiwała. – Zrobiłabyś 
to? 
Porzuciła jedyne zajęcie, jakie znasz? Tak poważnie to traktujesz?
– Tak. – Starała się opanować własny głos. – To było złe. Od tamtej pory źle 
sypiam. Jak 
mogę zostać... tym, kim chcę, skoro mogłam zrobić coś takiego?
– Ale jesteś żołnierzem – dumał. – Przypuszczam, że dobrym. Masz inne 
umiejętności?
– Nie, panie.
– Uważam więc, że powinnaś pozostać wojowniczką. Kuakgani nie nienawidzą 
żołnierzy, 
lecz konieczności staczania wojen. Jeśli splamiłaś swój miecz, musisz oczyścić 
go w bitwach 
o słuszną sprawę. Zaś pokuta... śnieżny kot nie żyje, pożarty do tej pory przez 
orły. Nic tego nie 
zmieni. – Przyjrzał się jej uważnie. Kiwnęła głową. – Jak powiedziałem, nie 
ponoszę 
odpowiedzialności za twe czyny. Gdybym miał nad tobą władzę, zażądałbym krwawej 
pokuty. 
Oddaj mi pierścień, dzięki któremu zaklęłaś śnieżnego kota, byś nigdy więcej nie 
wykorzystała 
jego mocy w złej sprawie.
Zmartwiała. Oddać pierścień? Zacisnęła dłoń. Niemal słyszała głos Księcia, gdy 
jej go 
dawał, czuła ból zranionej nogi.
– Nie zmuszę cię do tego – rzekł Kuakgan. Usłyszała rezerwę w jego głosie. 
Otworzyła dłoń, 
wpatrując się w splecione pasma metalu znaczące dla niej o wiele więcej od 
zaklętej w nich 
mocy. Zdjęła go z palca, po raz ostatni czując maleńkie żłobienia i upuściła na 
oczekującą dłoń 
Kuakgana. Zacisnął ją. Czuła, jak serce omywa jej fala chłodu: nie powinna 
tracić tego 
pierścienia, który wszak uratował jej życie.
– Spójrz na mnie, dziecko. – Podniosła głowę, uśmiechał się smutno. – Dobrze 
postąpiłaś, 
Paksenarrion. Zło nie zapuściło w tobie korzeni. Następnym razem rozważniej 
dobieraj sobie 
towarzyszy podróży i ufaj własnemu poczuciu honoru. Tylko ty jesteś w stanie 
siebie chronić.
– Tak, panie.
– Idź już. Czeka cię mnóstwo pracy, jeśli chcesz wykonać powierzone ci przez 
Radę 
zadanie... i wyszkolić tamtego czarnego rumaka.
Podskoczyła. Zapomniała, że wykorzystywała do tego pierścień.
Kuakgan uśmiechnął się szeroko.
– Zobaczymy, czy Macenion miał rację i twoje podejście do zwierząt opiera się 
wyłącznie na 
magii. Uważam, że dobrze sobie radzisz ze zwierzętami, z pierścieniem czy bez. 
Ufaj sobie.
– Dobrze, panie. – Nagle poczuła się znacznie lepiej. Nie zdawała sobie sprawy, 
jak martwiła 
się używaniem pierścienia przeciwko karoszowi.
– Nabawisz się kilku zadrapań więcej, ale... słyszałem od Sevri o opiece, jaką 
roztoczyłaś 
nad swoim kucem po zawitaniu do gospody. Dzięki takiej właśnie trosce, 
Paksenarrion, a nie 
magii, osiągniesz to, o czym marzysz. – Ujął ją za ramiona i obrócił plecami do 
fontanny. – Oto 
twoja ścieżka. Nie zbaczaj z niej ani nie oglądaj się za siebie.
– Dziękuję, panie. – Ruszyła wzdłuż białych kamyków ku drodze.
Z lżejszym sercem udała się do gospody, rozmyślając o tym, co się wydarzyło. 
Czuła pustkę 
na palcu. Tego pierścienia nie zamieniłaby na żywność, choćby nie wiadomo jak 
głodowała. 
Przeczuwała jednak, że Książę wolałby raczej, żeby oddała swój skarb, niźli 
zhańbiła się 
zatrzymaniem go. Minęła wejście do budynku i poszła do stajni. Sevri 
wyprowadzała właśnie na 
zewnątrz potężnie zbudowanego konia pociągowego. Weszła do środka. Gwiazda 
wyjrzała 
z boksu i Paks podrapała ją w zamyśleniu, obserwując karosza. Wyglądał na 
zrelaksowanego, 
stał spokojnie, opierając chrapy o wrota zagrody i co jakiś czas machając 
ogonem. Nakarmiła 
Gwiazdę połówką jabłka, resztę zaniosła jemu.
Stężał, gdy podeszła do boksu, a potem poczuł zapach owocu. Wyciągnęła jabłko na 
otwartej 
dłoni. Nozdrza rumaka zadrżały, warga wywinęła się. Wyciągnął powoli łeb i wziął 
jabłko. 
Podrapała go, jak przedtem Gwiazdę. Poddawał się pieszczotom, chrupiąc owoc. 
Mruczała do 
niego uspokajająco, przyjaźnie, obserwując zamykające się oczy. Usłyszała za 
sobą Sevri, 
wracającą z koniem pociągowym do boksu. Błyskawicznie postanowiła, co zrobić.
– Sevri?
– Tak? Potrzebujesz czegoś?
– Chcę ci coś powiedzieć. – Urwała. To nie będzie łatwe. Lubiła ją. – Sevri... 
nie byłam 
wobec ciebie szczera. – Na twarzy dziewczynki odbiło się zaskoczenie. – Kowal 
miał rację co do 
tego konia. Użyłam przeciwko niemu magii. Żeby go uspokoić.
– Jakiego rodzaju magii? – Wydawała się być bardziej zainteresowana niż 
zdziwiona.
– Pierścienia. Uspokaja zwierzęta... i pozwala je kontrolować. Tylko dzięki 
niemu w ogóle 
mogłam coś z nim zrobić.
– Och. Czy używasz go teraz? Który to? Rozczapierzyła palce.
– Już go nie mam. To był tamten złoty. Przepraszam, Sevri, powinnam była 
powiedzieć ci 
wcześniej...
– Dlaczego? Wszyscy ujeżdżacze mają swoje tajemnice. Poza tym, nie używałaś 
pierścienia 
na jego szkodę. Co się z nim stało? Ukradli ci go?
– Nie. Dałam go mistrzowi Oakhallow. – Zaskoczyła ją reakcja dziewczynki. – Ale, 
Sevri – 
twoja rodzina to kuakgannirowie, prawda? Sądziłam, że uznasz to za złe.
Wzruszyła ramionami.
– Nie sądzę, żebyś go potrzebowała. Mistrz Oakhallow mówi, że serce ujawnia się 
we 
wszystkim, co robisz. Zawsze byłaś dobra dla Gwiazdy i karego, a to działa na 
konie. Jeśli 
wykorzystałaś pierścień, żeby uspokoić go, zanim ci zaufa, to po prostu 
skróciłaś sobie drogę.
Paks poczuła ulgę. Bała się dezaprobaty dziewczynki bardziej, niż to sobie 
uświadamiała.
– Pomyślałam sobie... że powinnaś o tym wiedzieć, to wszystko.
– Cieszy mnie twoje zaufanie – odparła nad wiek poważnie Sevri. – Nikomu o tym 
nie 
powiem. Niech sobie myślą, co chcą. Gdyby dowiedzieli się, że masz magiczny 
pierścień, 
mogliby zechcieć poszukać innych. Nauczyłam się tego, pracując w gospodzie.
– Nie pomyślałam o tym – przyznała Paks. – Dziękuję. A teraz możemy sprawdzić, 
jaki 
skutek odniosły ćwiczenia i wyprowadzić go na zewnątrz.
Ku jej zdziwieniu, karosz nie zachowywał się gorzej niż w poprzednie ranki. 
Właśnie 
skończyła szczotkowanie i obróciła się po siodło, gdy ujrzała obok siebie 
Kuakgana.
– Dobrze się z nim obchodzisz – powiedział. W jego głosie brzmiało jedynie 
uprzejme 
zainteresowanie. – Zdołałaś wyleczyć rany, których nabawił się wcześniej?
Oparła się o konia. Nie myślała, że zobaczy go jeszcze tego ranka, oddychała 
szybciej.
– Pysk zagoił się błyskawicznie, ale jest jeszcze coś. Ma głębokie blizny na 
zadnich nogach 
i nie mam pojęcia, co z nimi zrobić.
– Rzucę na nie okiem. – Pod dotknięciem Kuakgana koń uspokoił się i nie drgnął 
nawet, gdy 
silne dłonie przesunęły się po jego zadnich nogach. Zatrzymały się przy bliźnie 
na bliższej sobie 
nodze. – Głęboka rana od postronka lub drutu, dziwne, że nie okulał. Rana 
zaleczyła się czysto, 
lecz blizna wpływa na pracę stawu. Zauważyłaś, czy zdarza mu się powłóczyć 
kopytem?
Pokręciła głową.
– Nie widziałam tego na własne oczy, ale marszałek Cedfer twierdzi, że tak robi, 
kiedy na 
nim jeżdżę.
– Hmmm. Może trochę mu ulżę. – Nie widziała, żeby coś robił, przytrzymał tylko 
przez 
dłuższą chwilę dłoń na jednej, a potem drugiej nodze. – A teraz – dodał, 
prostując się – 
chciałbym zobaczyć, jak jeździsz, młoda damo.
Ścisnęło ją w żołądku. Czy sprawi, że koń stanie dęba i zacznie wierzgać? 
Poniesie? Była 
pewna, że potrafiłby tego dokonać. A może skrytykuje to, czego nauczył ją 
Cedfer? 
Niezgrabnymi palcami założyła siodło na koński grzbiet i pozapinała paski, po 
czym zacisnęła 
popręg i założyła uzdę. Kuakgan zlustrował uprząż, dotykając skóry i wędzidła 
wrażliwymi 
palcami. Wreszcie nie pozostało nic innego, jak tylko dosiąść rumaka. Ten wyczuł 
napięcie Paks 
i wyprostował uszy, lecz stał nieruchomo, gdy wdrapywała się na siodło. Po 
znalezieniu się 
w nim wróciły odruchy i poddała się ruchom wierzchowca. Dwukrotnie okrążyła 
stajnię, po 
czym zatoczyła kilka kółek wokół sterty mierzwy. Zerknęła na Kuakgana, gestem 
pokazał jej, że 
ma wyjechać na zewnątrz. Westchnęła, kiwnęła głową i poprowadziła karosza przez 
bramę.
Kuakgan powiódł ją na wschód od miasta. Kary rumak stąpał lekko. Oakhallow 
obejrzał się, 
gdy zrównała z nim krok.
– Uważam, że dobrze sobie radzisz – oznajmił. – Pojedź przed siebie i zawróć pod 
gajem.
Ponagliła konia do wolnego kłusa, zatrzymała się i zawróciła, gdzie jej nakazał.
– Blizny nie powinny mu więcej dolegać – orzekł Kuakgan. – Porusza się lżej. 
Czujesz to?
– Wydaje się być bardziej skoczny.
– Zgadza się. Będzie mógł nauczyć się tych kilku sztuczek, które marszałek 
zamierza ci 
pokazać. Szkoda, że wykorzystuje się je tylko w walce. Byłbym szczęśliwszy, 
gdybyście nie 
musieli ryzykować życiem. – Uśmiechnął się do niej. – Ale może takie jest wasze 
przeznaczenie. 
Dobrze ci życzę, Paksenarrion. Możesz odwiedzać gaj, masz talent do zajmowania 
się 
zwierzętami. Między innymi to dlatego tak cię martwiło złe jego wykorzystanie. – 
Pomachał jej 
i odwrócił się. Siedziała nieruchomo, patrząc, jak przecina drogę i znika w 
gaju, przeskakując 
przez mur. Już miała zawołać i ostrzec go, lecz uświadomiła sobie, że przecież 
niczym mu to nie 
grozi. Zniknął między drzewami, a ona zebrała wodze i po raz pierwszy pojechała 
do sioła drogą.
Rozdział trzynasty
Przez kilka następnych dni Paks zjeździła większość dróg wokół miasteczka, a 
potem zabrała 
się za mniejsze dróżki i ścieżki prowadzące do okolicznych farm. Niczego nie 
znalazła, nie była 
nawet pewna, czego szuka. Uznała, że przynajmniej poznała okolicę. Tutejsze 
ziemie były 
bogatsze niż wokół Trzech Jodeł. Przy większości gospodarstw rosły sady jabłoni 
i grusz, poza 
tym wysiewano pszenicę oraz północne odmiany jęczmienia i owsa. W przydomowych 
ogródkach rosły rzodkiewki, cebule i inne warzywa. Widziała tutejszą trzodę – 
przysadziste 
wieprze, o żółtawych oczach, ryjące na skraju lasów i przy żywopłotach. Na 
łąkach pasło się 
bydło o lśniącej sierści i ciemnych rogach.
Wracając zachodnią drogą do Mostu Piwowarów odkryła pierwszą wskazówkę. 
Zachodzące 
słońce rzucało na szlak długie cienie. W ukośnych promieniach błyszczało coś na 
przydrożnym 
drzewie. Podjechała tam, zaalarmowana.
Gdy znalazła się bliżej, przekonała się, że to jaśniał sam pień – jasne drewno, 
wyglądające 
spod zdartej, ciemnej kory. Zatrzymała karosza, marszcząc brwi w zamyśleniu. 
Słyszała o takich 
znakach – zwiadowcy z Kompanii Księcia mieli opracowany system oznaczeń na 
drzewach 
i przydrożnych kamieniach. Nie miała pojęcia, co może oznaczać – o ile w ogóle 
był to znak, 
a nie przypadkowe nacięcie.
Zjechała z drogi i okrążyła okolicę podejrzanego drzewa. Znalazła jedynie dziką 
ścieżkę, 
urywającą się kilka jardów od traktu. Wróciła na drogę i zamyśliła się. Ścieżka? 
Dlaczego tak 
nagle się kończyła? Mijali ją podróżni. Zaświerzbiła ją skóra na karku i 
rozejrzała się po 
milczących drzewach. Nic. Chciała jeszcze raz rzucić okiem na podejrzaną 
ścieżkę, ale uznała, że 
lepiej będzie pojechać dalej, jakby niczego nie znalazła. Gdy ruszyła w stronę 
miasteczka, 
usłyszała z prawej daleki okrzyk – pasterza, a może kogoś innego.
Wieczorem były ćwiczenia w siole. Paks zjadła pospiesznie zupę w zatłoczonej 
jadalni 
i poszła na górę przebrać się. Gdy zeszła na dół, zawołał ją wysoki młodzieniec, 
widziała go już 
pierwszego dnia.
– Lady Paks! Wybierasz się na ćwiczenia? Może pójdziemy razem? – Uśmiech miał 
równie 
szeroki jak bary. Dwaj inni mężczyźni, których pamiętała jak przez mgłę z 
poprzedniej wizyty 
w siole, uśmiechnęli się przyjaźnie.
Kiwnęła głową. Zastanawiała się, kim byli.
– Jestem Mai Argonist – przedstawił się ten, który ją zaczepił. – Tutejszy 
leśniczy po 
odejściu brata. Widziałem cię tego dnia, kiedy tu przyjechałaś.
– Amisi – oznajmił ciemnowłosy mężczyzna, siedzący po jego prawej stronie. – 
Jestem 
rolnikiem z gospodarstwa na wschód stąd – to te pola zbóż za siołem.
– Adgan – przedstawił się rudzielec. – Obecnie pracuję dla Amisiego.
– Jest u mnie starszym pasterzem.
– Uczą się władania mieczem – wyjaśnił Mai. – Mówiłem im, że powinni spróbować 
z toporem, ale...
– Mai, na litość Girda, nie zaczynaj...
– Czego? – zapytała Paks.
– Z toporami. Mai uważa, że każdy powinien walczyć toporem. Jemu to odpowiada – 
jest 
wielki i używa go codziennie. Ale...
– W formacji? – próbowała to sobie wyobrazić. Słyszała, że rycerze walczyli 
toporkami, ale 
nigdy piechurzy.
– Nie... niedokładnie. – Mai wybuchnął śmiechem. – To prawdziwy oręż Girda, 
pochodzący 
spośród używanych przez nas narzędzi. A ja zabiłem wilka...
– Toporem? – Przyjrzała się mu uważniej.
– O tak. Po prostu machasz nim jak kowal młotem. To wszystko. To dopiero broń. 
Nie 
złamie się jak miecz. – Roześmiał się znowu. Zmierzyła go spojrzeniem spod 
zmarszczonych 
brwi. Gdyby spotkała go w tawernie w Aarenis, uznałaby go za głupca. Był o dwa 
palce wyższy 
od niej i zbudowany jak beczka. Widziała, jak jednym haustem opróżnia kufel 
piwa. A jednak nie 
poruszał się jak pijak, a na grubych ramionach grały potężne mięśnie.
Dołączyło do nich jeszcze paru piechurów, wychodzących z bocznych dróżek. Przez 
chwilę 
czuła się prawie jak w domu, zupełnie jakby szła dokądś ze Stammelem i resztą. 
Ale potem jeden 
trącił drugiego w bok i zapytał ją:
– Czy to prawda, lady, że wynajęła cię Rada?
Była tak zaskoczona, że nawet nie udawała niewiedzy.
– Dlaczego pytasz? – rzuciła w końcu.
– Cóż, masz dosyć pieniędzy – to jasne – a nie zbierasz się do wyjazdu. Albo ich 
przekupiłaś, 
albo zostałaś wynajęta.
– Doryan! – okrzyk Mala zaskoczył ją tak samo, jak to, co przed chwilą 
usłyszała.
– Nie wrzeszcz na mnie, Mai. Mam prawo zapytać, jak każdy. – Mimo to Doryan 
odsunął się 
od Mała i mrugnął do Paks. Był mężczyzną w średnim wieku, lekko przygarbionym, 
nie miała 
pojęcia, czym się zajmował. – Nie chcesz o tym mówić – w porządku. Tylko 
pytałem.
Zastanawiała się, co może powiedzieć. Rada nie nakazała jej dyskrecji, nie 
zamierzała jednak 
o tym rozpowiadać. Jak inaczej znalazłaby mieszkającego w Moście Piwowarów 
szpiega?
– Rada uznała – odrzekła w końcu – że nie stanowię zagrożenia dla tutejszego 
porządku. 
Zamówiłam rzeczy i pozwolili mi zostać do czasu ich wytworzenia. Napomknęli o 
kłopotach, 
jakie macie z napadającymi na karawany rozbójnikami. Ponieważ byłam żołnierzem, 
poprosili 
mnie o rozważenie propozycji poprowadzenia przeciwko nim grupy ochotników.
– Ha! – chrząknął Mai, pocierając w trakcie marszu kark. – Najpierw musisz ich 
znaleźć, 
prawda? Wszyscy wiemy, że gdzieś są, ale nikt ich nie widział.
– A kto z tobą pójdzie? – dociekał Doryan. Miał denerwująco jękliwy głos. – Nie 
znamy cię, 
milicja cię nie zna, a przecież nie myślą chyba, że poradzisz sobie z nimi sama?
Najpierw odpowiedziała Malowi.
– Masz rację, nikt nie wie, gdzie się ukrywają. Nie mam nawet pojęcia, od czego 
zacząć. 
Jeśli kiedykolwiek zdołam oswoić tego karego rumaka...
– Widziałem, jak jeździłaś – odezwał się Adgan. – Pewnego razu spłoszył się, a 
ty omal nie 
przeleciałaś mu nad łbem.
Zarumieniła się, dobrze, że było już ciemno.
– Tak... Marszałek uczy mnie, ale i tak często z niego spadam. Tak czy owak, 
myślałam, że 
mogę pojeździć po okolicy i rozejrzeć się za tymi rabusiami, ale nie w sytuacji, 
gdy nie mogę 
spuścić wzroku z końskich uszu.
– Jechałaś dzisiaj przez miasto – zauważył Doryan. Zaczęła go nie lubić.
– Tak – odparła krótko.
– Nie powinnaś szukać bandytów sama – stwierdził cicho Mai. – Co zrobisz, jak 
ich 
znajdziesz?
– Odjadę – odrzekła. – Bardzo szybko.
– Prawda, nie jesteś wyznawczynią Girda – prychnął Doryan. Zanim zdążyła 
zareagować, 
wsiedli na niego Amisi i Adgan.
– To było głupie, Doryan...
– A co, ma dać się zarżnąć tuzinowi zbójców? Nie tego uczy Gird, marszałek 
zawsze 
powtarza, że czciciel Girda musi nie tylko walczyć, ale i myśleć.
– Nadal uważam... – zaczął Doryan, lecz Mai trzepnął go w ramię, aż tamten 
jęknął.
– Doryan, ty nie myślisz. Ty tylko mówisz. Lady Paks jest gościem sioła, a jeśli 
tak będziesz 
się do niej odnosił, nigdy nie wstąpi do Bractwa. Wszyscy widzieliśmy, jak 
ćwiczy i wiemy, że 
byłaby świetną wyznawczynią Girda. Marszałek ma nadzieję, że dołączy do sioła, 
ja także. 
Zostaw ją w spokoju, człowieku. Sam w życiu nie złapałeś żadnego bandyty.
Do tej pory dotarli do bramy folwarku. Tym razem trzymający straż chłopak 
rozpoznał Paks 
i uśmiechnął się do niej, gdy wchodziła. Szkolenie przebiegało podobnie do 
poprzedniego, 
większość czasu poświęciła na uczenie kilku szermierzy walki krótkimi mieczami w 
szyku. 
Ambros i marszałek radzili sobie o wiele lepiej, uznała, że musieli ćwiczyć we 
dwóch. Po 
zakończeniu ćwiczeń marszałek poprosił ją o dostarczenie wiadomości sir 
Felisowi.
– Mógłby ją zawieźć Cal lub Doryan – dodał, gdy paru ludzi obejrzało się, by 
posłuchać – 
lecz choć mieszkają po tej stronie miasteczka, to i tak mieliby parę mil więcej 
do zrobienia, 
a obaj zaczynają pracę bardzo wcześnie rano. Pojechanie tam nie zabierze ci dużo 
czasu...
– Z przyjemnością – odrzekła uczciwie Paks. Szukała okazji do porozmawiania z 
sir Felisem 
na osobności.
– Przez kilka dni nie będę mógł z tobą ćwiczyć – zakomunikował jej marszałek. – 
Właśnie 
dlatego wiadomość musi dotrzeć jeszcze tej nocy. Wyjeżdżam na zebranie 
folwarków. Ambros 
zajmie się bieżącymi sprawami. Ćwiczcie jak do tej pory – zwrócił się do reszty. 
– Powinienem 
być z powrotem za parę dni, a jeśli nie, to trening poprowadzi Ambros. 
Paksenarrion, sugeruję, 
żebyście z Ambrosem codziennie przynajmniej przez godzinę jeździli konno. Dopóki 
nie wrócę, 
nie próbuj jazdy w ordynku. Dobrze by wam zrobiło, gdybyś mogła udzielić mu 
kilku godzin 
lekcji szermierki.
Pozostali nareszcie opuścili folwark, a marszałek zaprowadził Paks do swojego 
biura. Na 
biurku leżała skórzana tuba, wewnątrz której dojrzała zwinięty rulon papieru. 
Skinął głową w jej 
kierunku.
– To dla sir Felisa – wyjaśnienie moich działań. Wyglądasz na niespokojną. Co 
odkryłaś?
Opowiedziała mu o oznakowanym drzewie i „ścieżce”, kończącej się kilka jardów od 
drogi, 
marszałek pokiwał głową.
– Myślę, że znalazłaś coś ważnego. Gdybyś chciała mojej rady, to nie jedź tam 
jutro. Jeśli 
ktoś zauważy, że zatrzymujesz się w tamtym miejscu... cóż, mogłoby to być 
niebezpieczne. Jedna 
strzała może zakończyć twoje śledztwo. Coś jeszcze?
Zawahała się. Zerknęła na Ambrosa, opierającego się o framugę drzwi. Wzruszył 
ramionami 
i zniknął w korytarzyku. – Nie... nie jestem pewna. Jeden z piechurów powiedział 
coś...
– Powiedział czy zapytał?
– Najpierw zapytał o moje sprawy z Radą. Pytał, czy zostałam wynajęta, czy... 
przekupiłam 
ich.
Twarz marszałka stężała.
– Który to?
– Panie, nie sądzę, żeby chciał kogoś obrazić...
– Nie pytam o to. Pytam, kto to był.
– Chyba ma na imię Doryan. Pokiwał głową.
– To mnie nie dziwi. Doryan jest... czasami trudny. Został wyznawcą Girda zaraz 
po 
osiedleniu się tutaj. Coś jeszcze?
Przypomniała sobie słowa Doryana i uznała, że reszta nie była istotna. – Nie. 
Przyjrzał się jej 
z namysłem.
– Paksenarrion, moją sprawą jest obrona własnych piechurów, gdyby jej 
potrzebowali. Nie 
obawiaj się opowiadać mi, co mówią.
– Ale nie chcę być... – nie wiedziała, jak to określić, ale uważała, że żaden 
żołnierz nie 
powinien uważać na każde słowo ani donosić sierżantowi na towarzyszy.
– Nie należysz jeszcze do naszego Bractwa – uśmiechnął się marszałek. – Naprawdę 
chciałbym, żebyście pojeździli z Ambrosem. Na północ i wschód. Noś kolczugę i 
bądź czujna. 
Jeśli odkryjesz kryjówkę zbójców, porozmawiaj z sir Felisem, zanim 
przedsięweźmiesz 
jakiekolwiek kroki. Gdybyś uznała, że trzeba działać, nie czekaj na mnie, ale i 
nie przyspieszaj 
niepotrzebnie pewnych spraw. Ambros nie będzie mógł wspomóc cię podczas ataku, 
jego 
naczelnym obowiązkiem jest opieka nad siołem.
Nieco później Paks wyjechała z miasteczka na północ, do strażnicy. W większości 
domostw 
było ciemno, podkowy czarnego rumaka dudniły na pustych ulicach. Założyła 
kolczugę 
i trzymała rękę blisko sztyletu.
Na ogrodzeniu strażnicy i samym budynku płonęły pochodnie. Zaalarmowany 
wartownik 
obwołał ją, czekała, aż żołnierz zaniesie do strażnicy jej imię, wróci i 
wprowadzi do środka. Tam 
inny wartownik powiódł ją schodami na piętro, do komnaty sir Felisa – długiego 
pomieszczenia 
z dwoma stołami zasłanymi papierami i mapami. Przy jednym z nich stali sir Felis 
i mistrz 
Zinthys. Obaj podnieśli głowy, gdy weszła.
– Masz pilną wiadomość od marszałka?
– Tak jest. – Wyciągnęła z zanadrza skórzaną tubę i podała ją. Zinthys 
uśmiechnął się do 
niej, a sir Felis wyciągnął pismo, marszcząc brwi. Czarodziej ubrany był w inną 
niż poprzednio, 
acz równie ozdobną szatę obszytą na ramionach białym futrem. Paks ponownie 
uderzyła gracja, 
z jaką poruszał rękoma.
– Czemu nie usiądziesz, Paksenarrion? Właśnie grzejemy korzenne wino – masz 
ochotę?
Pokręciła głową, niepewna, co w takiej sytuacji dyktuje grzeczność, zajęła 
jednak wskazane 
jej przez Zinthysa krzesło. Czarodziej usiadł po sąsiedzku, z westchnieniem 
wyciągając nogi.
– Za pozwoleniem, ja się napiję. – Zaczerpnął wina kubkiem na długiej rączce i 
nalał sobie 
do kielicha. – Ach. Takie wino jest idealne na chłodne, jesienne wieczory. 
Powinnaś spróbować. 
– Zerknął na nią z ukosa. – Czy pijasz wyłącznie ale?
– Ja... większość żołnierzy pije ale – odparła. – Wino podają nam z ziołami, 
kiedy jesteśmy 
ranni.
– Wino uśmierzające. Tak. Nie tak dobre, jak mikstura, ale działa wystarczająco 
dobrze. 
Teraz jednak nie jesteś pospolitym żołnierzem, lady, i może okazać się, że 
lubisz korzenne wino. 
– Nalał jej do drugiego kielicha i podał. Spróbowała. Obserwował ją spod 
podniesionych brwi. – 
I jak?
– Jest... bardzo smaczne. – Spuściła wzrok i pociągnęła drugi łyk. Było wyborne: 
czerwone 
wino z jej ulubionymi przyprawami.
– Znalazłaś jakieś ślady naszych rozbójników? – zapytał Zinthys.
– Nie, za wyjątkiem tego, co odkryłam dzisiaj... – Opowiedziała mu o naznaczonym 
drzewie, 
odpowiadając na pytania. Zaczęła powtarzać, co mówił jej marszałek o roli takich 
znaków 
w przygotowaniu zasadzki, jednak w porę przypomniała sobie, że sir Felis zapewne 
to wszystko 
doskonale wie. Kiwnął głową.
– Świeże nacięcia. W miasteczku przebywa kupiec z Chaya... czy nie zamierzał 
jutro nas 
opuścić, Zinthysie?
– Zgadza się. Kupiec Cobai Trave coś tam i jego partnerzy handlowi – gnomy.
– Gnomy? – upewniła się Paks, prostując się na krześle.
– Tak. A ty co: gnomów w życiu nie widziałaś?
– Nie. Słyszałam o nich... – Przypomniała sobie opowieści Boska o gnomach, 
elfach 
i krasnoludach podczas jej pierwszej podróży na południe.
– No cóż, w okolicy dość często można na nie trafić. Dziwne, że nie zobaczyłaś 
żadnego 
dzisiaj w gospodzie. Trzy dni drogi stąd leżą dwa gnomie królestwa. Jeśli je 
spotkasz, to 
pamiętaj, że są bardzo surowe.
– Surowe?
Zinthys roześmiał się.
– Przy nich sędzia wygląda na oszusta, Paksenarrion. Są pełne godności, dumy i 
przekonania, 
że dysponują jedynie słusznymi metodami robienia wszystkiego. Ashto, pomóż, 
jeśli będziesz 
śmiać się z gnoma albo nie zdołasz wypełnić warunków kontraktu.
– Nie lubią czarodziejów – dodał sucho Felis. Paks zerknęła na niego, a ten 
uśmiechnął się 
lekko, kiwając głową w stronę Zinthysa. Mag poczerwieniał.
– To nie tak, sir Felisie... one są takie... takie... – wymachiwał rękoma, 
szukając słowa. – 
Trzeźwe – dokończył. – Śmiertelnie poważne – oto całe gnomy.
– Tak czy inaczej – ciągnął Felis – w miasteczku przebywa karawana zmierzająca 
na zachód, 
do królestwa gnomów, a potem do Verelli. A jeśli ten znak jest świeży, to może 
oznaczać, że 
rozbójnicy szykują napad.
– Powiadomienie o tym gnomów nie przyniesie niczego dobrego – zauważył Zinthys.
– Nie, może i nie. Uprzedzę jednak dowódcę karawany. Nie ty, Paks – dodał, 
widząc, że 
otwiera usta. – Nie chcę, żebyś pojechała z karawaną – nie wynajęli cię na 
strażniczkę. Jeśli 
rozbójnicy faktycznie uderzą, zostawią ślady, dzięki którym odnajdziesz ich 
kryjówkę.
Sir Felis zgodził się z radą marszałka, żeby nazajutrz pojechać w zupełnie innym 
kierunku. 
Wykorzystała okazję, by obejrzeć jego mapy i zapamiętać położenie ruin, gdzie 
mogli ukrywać 
się rozbójnicy.
* * *
Następnego ranka, kiedy poszła do karosza, na podwórzu gospody panował zgiełk 
i zamieszanie. Poprzedniego dnia była tak poruszona odkryciem znaku, że nie 
zauważyła 
przybyszów. Woźnice zaprzęgali masywne muły do wozów. Zdała sobie sprawę, że 
niscy 
mężczyźni, których poprzednio brała za chłopców, wcale nie byli ludźmi, lecz 
gnomami. Nie 
były równie mocno zbudowane, jak krasnoludy, nosiły proste, szare i brązowe 
ubrania. Sevri 
skinęła jej krótko głową na powitanie, śmigając od jednej zagrody do drugiej. 
Paks postanowiła 
zjeść śniadanie w gospodzie, po nakarmieniu koni, żeby móc obserwować wyjazd 
karawany.
Nie była tak duża, jak ta, z którą podróżowała z Aarenis: siedem wozów 
wyładowanych 
beczkami i belami tkanin, na każdym, prócz woźnicy, zasiadało dwóch strażników. 
Kupcy – 
blondyn i dwa gnomy w ciemnych, poważnych ubraniach, droższych od strojów 
woźniców – 
dosiadali osiodłanych mułów. Zauważyła, że żaden gnom nie uśmiechał się, choć 
jasnowłosy 
człowiek pożegnał się życzliwie z Hebbinfordem, obiecując w drodze powrotnej 
podrzucić 
beczułkę „czerwonego Marrakai”. Uporała się ze śniadaniem i spłukiwała właśnie 
ostatnie 
okruchy chleba piwem, gdy na zewnątrz pojawił się Ambros. Wychyliła się przez 
okno 
i zawołała go.
– Pomyślałem, że przyjadę tutaj – odpowiedział, zsiadając z konia. – Skoro mamy 
pojechać 
dzisiaj na wschód...
– Jedną chwilę. – Skinęła na Hebbinforda, który podszedł zainkasować pieniądze. 
– Wiem, 
że jest późno, ale uznałam, że lepiej zjeść przed czekającą mnie dzisiaj pracą.
– Nie ma pośpiechu. – Ambros faktycznie nie wyglądał, jakby się dokądś spieszył. 
– 
Osiodłać ci konia?
– Nie. Nie wiem, jak zareaguje. – Pognała do swojego pokoju, przypominając sobie 
radę 
marszałka, żeby codziennie zakładała kolczugę. Zaskoczył ją widok kręcącego się 
po korytarzu 
mężczyzny w czerni. Czyżby dobierał się do jej pokoju? Ale on uśmiechnął się do 
niej i skinął 
głową, jakby ciesząc się z jej widoku. Otworzyła drzwi i dokładnie je za sobą 
zamknęła. 
Wyglądało na to, że wszystko jest na miejscu. Założyła lekką kolczugę z elfane 
taig, naciągnęła 
na nią koszulę, a pod pachę wetknęła stary płaszcz. Po powrocie na korytarz nie 
zastała tam 
nikogo. Nie słyszała też kroków.
Zanim zeszła na dół, Ambros zdążył wprowadzić konia na podwórze. Chrupiąc ciepły 
pasztecik, uśmiechnął się do niej, kiedy mijała go w drodze do stajni. Sevri 
czyściła zagrody 
i w pierwszej chwili Paks chciała opowiedzieć jej o ubranym na czarno 
mężczyźnie, ale 
rozmyśliła się. Bez kłopotu osiodłała karosza, wyprowadziła na podwórze i 
dosiadła. Ambros 
wskoczył na siodło i wyjechali na wschodnią drogę.
– Jak daleko jeździłaś? – zapytał ją.
– Niedaleko. Stąd przyjechałam – szlakiem dochodzącym z południa do drogi.
– Znam ją.
– Tylko tam dotarłam.
– W takim razie pojedźmy do granicy – zaproponował Ambros. Spojrzała na niego. 
Wyglądał na młodszego i szczęśliwego jak dziecko na targu. Ciekawe, jak wygląda 
życie oficera.
– Jak to daleko?
– Och, w dobrym tempie zdążymy dojechać i wrócić wieczorem. Późnym wieczorem.
– Powinniśmy? Uśmiechnął się do niej.
– Pewnie nie. Ale będzie ciekawiej. Dorastałem w pobliżu granicy, znam okolice. 
Nie 
zgubimy się, a nic nie powinno nam zagrażać.
– Cóż, marszałek mówił...
– Marszałek kazał nam pojechać w innym kierunku niż zachód. To jest właśnie inny 
kierunek. Na Girda, Paks, nie miałem wolnego, odkąd... – urwał i przeczesał 
włosy ręką. 
Przypomniała sobie nagle, że nie założyła hełmu. Poczuła się głupio.
Co jej przyjdzie z kolczugi, skoro zabije ją jeden cios w głowę? – Nieważne – 
ciągnął 
spokojniej. – Niewidzenie złego w całodziennej przejażdżce. Jeśli do południa 
nie dotrzemy 
wystarczająco daleko, zawrócimy. Zgoda?
Ciekawiło ją, czy naprawdę chce odwiedzić rodzinne strony. Wolała nie pytać. Co 
by 
powiedział, gdyby wróciła po hełm? Uznałby ją za tchórza? Czy sam nosił 
kolczugę? Próbowała 
podejrzeć, ale bezskutecznie. Znaleziona w elfane taig kolczuga nie dzwoniła jak 
inne zbroje, 
może takie były wszystkie dobrej jakości kolczugi, pomyślała. W końcu nic nie 
powiedziała 
i pokłusowali razem w stronę wschodzącego słońca.
Gdy przez pewien czas nic się nie zdarzyło, zapomniała o niebezpieczeństwie 
otrzymania 
strzału w głowę i zaczęła cieszyć się jazdą. Słońce zasnuła przezroczysta 
mgiełka, gęstniejąca 
w miarę jazdy. Ambros spojrzał w niebo i zmarszczył brwi.
– Jeśli tak się utrzyma, lepiej będzie zawrócić.
– Dlaczego?
– W tych stronach może oznaczać to deszcz albo nawet wczesny śnieg. – Westchnął. 
– 
Powinienem przewidzieć, że pod nieobecność marszałka sam Gird skróci mi smycz.
Spojrzała na niego, wyglądał na zasmuconego i lekko przejętego.
– O co chodzi, Anibrosie?
– Powiem ci, ale proszę, nie mów nikomu. Miałem nadzieję... dotrzeć do farmy 
ojca. Minął 
już rok, a to niecały dzień drogi stąd. Zastanawiam się, czy ich jeszcze kiedyś 
zobaczę.
– Skoro to tak blisko, to czemu...
– Marszałek mi nie pozwolił – odrzekł krótko Ambros, zawracając konia na zachód. 
– Jedno 
po drugim: obowiązki, ćwiczenia, cokolwiek. Mój ojciec był oczywiście w Moście 
Piwowarów 
na targu. Matka przyjechała raz, wiosną. Ale żadne z nich nie zajrzy tu do 
przyszłego roku. Po 
prostu chciałem ich zobaczyć przed zimą. – Westchnął. – To był głupi pomysł.
– Czemu? Tylko dlatego, że zanosi się na deszcz? Nie roztopię się, Ambrosie, 
nawet na 
śniegu. Jak to daleko?
Pokręcił głową.
– Nie. Paks, nie wyznajesz Girda, nie potrafię ci tego wytłumaczyć. Próbowałem 
zrobić dla 
siebie coś, czego nie powinienem. Pod nieobecność marszałka Cedfera na mnie 
spada 
odpowiedzialność za sioło. Chmury są drugim ostrzeżeniem, pierwsze poczułem 
sercem. 
Wrócimy. Modlę się do Girda, żeby to wystarczyło.
Zdezorientowana Paks pojechała za Ambrosem w kierunku Mostu Piwowarów. Chmury 
zgęstniały, wkrótce twarz zmoczyła jej mżawka. Za mało, by przeniknąć przez jej 
płaszcz. 
Szturchnęła karosza piętami i zrównała się z Ambrosem.
– Ambros, naprawdę wierzysz, że Gird zesłał deszcz, ponieważ chciałeś odwiedzić 
rodzinę? 
– Gdyby naprawdę tak było, reputacja Girda w jej oczach bardzo by ucierpiała.
– Nie, nie do końca – odrzekł powoli Ambros, jakby za jego słowami kryło się 
więcej, niż 
chciał powiedzieć. – Szczerze mówiąc, nie wiem, skąd wzięły się chmury, Pan może 
siać wiatr, 
gdzie tylko zechce. Lecz marszałek Cedfer powiedział, że odpowiadam za sioło... 
nawet, jeśli 
znajdziesz zbójców, nie będę mógł z nimi walczyć.
– Ale czy zabronił ci odwiedzić rodzinę? – naciskała Paks.
– Nie. Myślę... myślę, że wiedział, iż będę chciał pojechać, a nie zamierzał 
obrazić mnie 
przypominaniem o obowiązkach. – Zaśmiał się krótko. – A powinien.
– Ale ty...
– Paks – przerwał jej takim tonem, że słowa zamarły jej na ustach. – Byłaś 
żołnierzem 
i walczyłaś w wielu bitwach – czy kiedykolwiek śniłaś o śmierci?
Zaskoczył ją tak, że przez dłuższą chwilę milczała.
– Nie... raczej nie – odrzekła w końcu. – Niektórzy moi przyjaciele tak... ale 
miewałam już 
niepokojące sny, jeśli to masz na myśli.
– Czy ty... znałaś kogoś, kto miał taki sen?
– Raz. – Z trudem przełknęła ślinę. Ciekawe, co przyśniło się jemu. Kiedy na 
niego 
popatrzyła, wbijał wzrok w końską grzywę, zaciskając dłonie na wodzach.
– Ja... widziałem – powiedział cicho. Ledwo go słyszała. – Widziałem walkę... i 
cios... 
i śmierć. A potem nic. Wiem – dodał, podnosząc na nią wzrok. – Wiem, że 
przygotowują się na 
to wszyscy wyznawcy Girda: na walkę ze złem na śmierć i życie. Ale... Paks, to 
było zbyt 
szybko. Znasz to cięcie. – Odsłonił rękaw i pokazał jej ranę, jaką zadała mu 
wczoraj wieczorem 
podczas ćwiczeń. – Nie zagoiła się jeszcze, odróżniam ją od innych blizn.
Zadygotała gwałtownie. Twarz Ambrosa zaczęła zmieniać się z różowego oblicza 
żywego 
człowieka w bladą maskę, którą widziała u tylu martwych.
– To był sen – wyjąkała. – Nie wszystkie sny są prawdziwe.
– Wiem. – Skinął głową, uspokoiwszy się trochę. – Wiem o tym. Ale myślałem... 
chciałem 
zobaczyć rodziców. – Spojrzał w bok. – Czy teraz gorzej o mnie myślisz?
– Nie. Oczywiście, że nie. – A jednak poczuła się starsza od tego chłopca, który 
widział ojca 
i matkę pół roku temu, a jeszcze rok temu był w domu.
– Zastanawiałem się... jesteś żołnierzem i w ogóle. Stoczyłaś więcej walki ode 
mnie. Prawdę 
rzekłszy, nie stanąłem jeszcze twarzą w twarz z prawdziwym wrogiem.
Nie wiedziała, co powiedzieć. Nie miała ochoty chwalić się swoim doświadczeniem. 
Pomyślała o domu – ostatnimi dniami często się to jej zdarzało – i po raz 
pierwszy zadała sobie 
pytanie, czy jeszcze kiedyś zobaczy swoją rodzinę. Nie nękały jej jednak 
koszmarne sny, nie 
miała też lęków. Uśmiechnęła się do Ambrosa w nadziei, że doda mu otuchy.
– Dobrze walczysz, Ambrosie, spodziewam się, że w razie potrzeby bardzo się 
przydasz. 
Mam nadzieję, że nie nastąpi to tak prędko, jak się obawiasz. Opowiesz 
marszałkowi o swoim 
śnie?
– Zrobiłbym to, gdyby nie wyjechał. Tak, musi o tym wiedzieć, na wypadek, gdyby 
było to 
posłanie zła. Dziękuję, Paks, że nie śmiejesz się ze mnie.
Zjawili się w gospodzie na spóźniony obiad, Paks przekonała Ambrosa, żeby zjedli 
go 
razem. Postanowiła pokazać mu zwoje z elfane taig – skoro nie wyśmiała jego 
koszmarów, on 
nie powinien kpić z jej kłopotów z czytaniem. Lecz jedli powoli i nastało późne 
popołudnie, 
zanim udała się na górę po zwoje. Trzymała je w ręku, gdy hałas na ulicy zwabił 
ją do okna.
Rozkrzyczany tłum otaczał zakrwawionego mężczyznę, siedzącego na oklep na 
tłustym 
mule. Z drzwi gospody wypadł Ambros, w ślad za nim Hebbinford. Tłum zobaczył go 
i wybiegł 
mu naprzeciw.
– Rabusie! – usłyszała. – Rabusie! Karawana! – Człowiek zsunął się z muła, 
podtrzymało go 
dwóch mężczyzn, na wpół niosąc do gospody. W tłumie mignęła jej ruda czupryna 
Sevri, która 
odprowadzała muła. Paks zbiegła po schodach.
Hebbinford i Ambros pochylali się nad na wpół leżącym w fotelu przy kominku, w 
podartym 
i zakrwawionym ubraniu, rannym. Paks dostrzegła odzianego w czerń mężczyznę 
opartego 
o ścianę za plecami rozgadanego zbiegowiska. Zauważył jej wzrok i uśmiechnął 
się, czuła, że się 
rumieni. Ambros podniósł głowę i zobaczył ją.
– Paks. Podejdź tu, dobrze? – Przepchnęła się przez zgromadzonych, świadoma 
ciekawych 
spojrzeń. Jeszcze patrząc z góry, zauważyła, że Ambros cieszy się większym 
poważaniem, niżby 
sądziła – przynajmniej pod nieobecność marszałka.
– O co chodzi? – spytała.
– Ten człowiek twierdzi, że był woźnicą w karawanie, która wyjechała rano z 
miasta. Na 
zachodnim trakcie napadli na nich bandyci i zabili wszystkich strażników.
Spojrzała na rannego – korpulentnego, opalonego mężczyznę średniego wzrostu – 
zastanawiając się, gdzie dokładnie na zachodniej drodze nastąpił atak. Ambros 
zadawał pytania, 
nie słyszała cichych odpowiedzi. Hebbinford zabrał się za wypędzanie gapiów z 
jadalni. Rzucił 
przez ramię:
– Powiem burmistrzowi. – Paks była ciekawa, kogo wyślą do sir Felisa.
W opustoszałej i cichej jadalni usłyszała nareszcie udzielane Ambrosowi 
odpowiedzi.
– Setki bandytów – wydusił indagowany trzęsącym się głosem. – Setki setek, na 
koniach, 
z łukami i mieczami. Porwali całą karawanę, wszystkie konie i wozy i zabili 
strażników, i...
– Jak uciekłeś? – spytał Ambros. – Czy to jeden z waszych mułów?
Nie sądziła, że ogorzała twarz może jeszcze pociemnieć, lecz tak właśnie się 
stało.
– Powoziłem ostatnim wozem. Usłyszałem hałas... ten odcinek drogi cieszy się złą 
sławą... 
i odciąłem muła, a potem...
– Uciekłeś – dokończył Ambros tonem, jakiego, zdaniem Paks, użyłby marszałek.
– Cóż, próbowałem. – Patrzyła badawczo na twarz mężczyzny, który z trudem 
zaczerpnął 
powietrza. – Lecz ten przeklęty przez Simyitsa syn parguńskiego osła kopnął mnie 
w głowę. 
I uciekł, po powaleniu mnie na ziemię w samym środku tego wszystkiego. Leżałem 
tam zbyt 
oszołomiony, by walczyć albo uciekać. Uznałem, że to najlepsze wyjście. Jeden z 
opryszków 
trącił mnie lekko, ale leżałem nieruchomo. Słyszałem, jak rozmawiają, nakazując 
sobie 
upewnienie się, czy wszyscy strażnicy nie żyją. Potem próbowali schwytać mojego 
muła, ale nie 
zdołali nawet musnąć go palcem, więc dali sobie spokój. Odczekałem trochę – 
byłem też nieco 
obolały, panie – a kiedy usiadłem, zobaczyłem niedaleko tego przeklętego muła 
spłoszonego 
zapachem krwi. Potem podszedł do mnie i całe szczęście. Przeliczyłem ciała 
strażników, panie, 
stąd wiem...
– Co z kupcami i resztą woźniców?
– Wszyscy woźnice nie żyją, ludzie i gnomy. Nie widziałem ciał kupców, ale 
wątpię, żeby 
jeszcze żyli.
– Hmmm. – Znowu zabrzmiało to podobnie do głosu marszałka. – Gdzie to było? Coś 
szybko i szczęśliwie tu wróciłeś.
Mężczyzna zbladł.
– Proszę, panie! Przysięgam, że to prawda. Wyruszyliśmy bladym świtem – zapytaj 
gospodarza. Droga była sucha i jechaliśmy dobrym tempem. Stary Cobai nie chciał 
zatrzymywać 
się w lesie na popas, więc jedliśmy na wozach. Właśnie skończyłem pikla, kiedy 
usłyszałem 
hałas. A wracałem tu tak szybko, że spieniłem muła.
Ambros rzucił Paks szybkie spojrzenie, nie wiedziała, co oznaczało. Coś jednak 
kazało jej 
zapytać:
– Możesz powiedzieć, jak ciężko zostałeś ranny? Woźnica popatrzył na nią z 
wdzięcznością.
– Trochę mnie szturchali, lady, a wcześniej upadłem. Owinąłem sobie ranę koszulą 
strażnika 
– wskazał na zakrwawiony materiał.
– Cóż, lepiej rzućmy na nią okiem. Oficerze, czy w mieście jest lekarz? – Miała 
nadzieję, że 
użyła prawidłowego tytułu.
– Tak – odparł Ambros. – W strażnicy, u sir Felisa. – Zerknął w bok. – Będziemy 
potrzebować czystego materiału i wody... szkoda, że nie ma marszałka.
– Bez wątpienia na to właśnie liczyli – orzekł woźnica. Paks odwinęła szmatę, 
którą miał na 
głowie, skrywała paskudne rozcięcie, spod niego wyzierała kość.
– Nic dziwnego, że wzięli cię za martwego – skomentowała. – Jak masz na imię?
– Jeris, lady. Jeris Angarn z Dapplevale w Lyonyi. Byłaś tam?
– Nie. Nie ruszaj się teraz. – Pomogła Ambrosowi obnażyć inne rany – głównie 
otarcia i dwa 
płytkie rozcięcia z boku i na plecach. – Masz szczęście, Jerisie. Mogli cię 
zabić.
– Wiem o tym. – Poruszył się niespokojnie, gdy zaczęli oczyszczać rany. – To... 
au...! 
przepraszam. Gdyby nie kopnął mnie muł, pewnie dogoniliby mnie – mieli konie. 
Prawda jest 
taka, że nie zasłużyłem na to, niemniej miałem szczęście. Wola Simyitsa...
– Myślisz, że Simyits ma większą moc od Pana? – zapytał Ambros. – Tego nauczyli 
cię 
w Lyonyi?
– Och, panie... w Lyonyi byłem chłopcem i miałem chłopięce wierzenia. Od 
dwudziestu lat 
jestem w drodze i widziałem sporo zdarzeń szczęśliwych i pechowych. Pan stworzył 
cały świat – 
o ile nie był to Sertig – ale co on ma wspólnego z prostym woźnicą? Dzisiaj 
zginęli dobrzy ludzie 
– byli odważni i próbowali walczyć. A ja przeżyłem i mogłem was ostrzec, 
ponieważ muł kopnął 
mnie w moją twardą łepetynę. Czy Pan okazał swą moc, nakazując mułowi 
poczęstowanie mnie 
kopniakiem?
Paks stłumiła śmiech. O Simyitsie wiedziała, że jest bogiem złodziei i graczy, 
lecz woźnica 
wyglądał na człowieka uczciwego, choć niezbyt odważnego. Lecz Ambros przykucnął 
i z poważną miną spojrzał indagowanemu w oczy.
– Gdyby Pan zechciał, żeby twój muł kopnął cię, to bądź pewny, że mógłby to 
uczynić. Lecz 
jest ktoś bliżej nas – Gird Strongarm, kiedyś człowiek, jak ty. Też miał twardą 
głowę i mówi się, 
że wie, jak przekonywać innych. Nie nazwałbym zwykłym szczęściem ani gdybym 
przeżył jako 
jedyny spośród wszystkich moich towarzyszy, ani muła, czekającego pomimo zapachu 
krwi. Czy 
twoje zwierzę kocha cię na tyle, by cię kopnąć, uniknąć schwytania, a potem do 
ciebie wrócić?
Jeris zmarszczył w zamyśleniu czoło.
– Cóż, teraz rozumiem, co masz na myśli. Uczciwie mówiąc, nie przypuściłbym, że 
to ośle 
nasienie zostanie tak blisko świeżych trupów. Ale czemu Gird miałby zdzielić 
mnie w głowę, 
skoro chciał, żebym przeżył? Dlaczego nie uratował całej karawany, zsyłając 
ogień na 
bandytów?
– A dlaczego nastaje zima? Dlaczego rzeki spływają z gór? – Ambros przemawiał 
teraz 
zupełnie jak marszałek. – Pan pozwala ludziom radzić sobie z innymi. Jeśli 
chodzi o ciebie, to 
może Gird wiedział, że twój muł nie prześcignie koni, a może szukał drogi do 
twego twardego 
łba i postanowił najpierw zapukać.
– Spokojnie, Ambrosie – odezwał się stojący w drzwiach sir Felis. – Nawrócisz go 
później, 
teraz chciałbym się dowiedzieć, co się stało. – Za jego plecami lekarz dźwigał 
torbę 
z medykamentami, a Zinthys – znów w innej szacie – uśmiechał się do Paks.
Woźnica powtórzył swoją historię, a potem lekarz zabrał go do jednego z pokojów. 
Sir Felis, 
Zinthys, Ambros i Paks naradzali się w małym pomieszczeniu przy kuchni.
– Nie wierzę w te setki bandytów – oświadczył sir Felis. – Nie nakradli 
wystarczającej ilości 
jedzenia i paszy. Zabili dwudziestu ludzi i kilku uwięzili – nie wiemy dokładnie 
ilu. Poza 
zasadzką, wystarczy na nich oddział dobrze uzbrojonych, zdyscyplinowanych 
żołnierzy. Może 
nawet mniej. Nie sądzę, żeby było ich więcej niż... – urwał, wbił wzrok w lampę 
i zamyślił się – 
trzydziestu. Koni mają jeszcze mniej. Większość zaatakowanych karawan wiozła 
suche towary, 
broń i tak dalej – nie jedzenie.
– Tak, ale co teraz? – zapytał Ambros. – Wiesz, że marszałek Cedfer zabronił mi 
pójść – co 
zrobimy?
Felis spojrzał na Paks.
– To twoja sprawa, skoro podjęłaś się tego zadania, ale jeśli chcesz rady...
– Tak, panie.
– To zaproponowałbym, żebym udał się tam z żołnierzami, jak tego wszyscy 
oczekują, 
i zabrał ciała. Wymyśl pretekst, żeby pojechać tam samej jutro – nie na zwykłą 
przejażdżkę – 
i spróbuj znaleźć ślady wozów. Ja nie będę nawet szukał, zanim tam dotrę, będzie 
już ciemno. 
Jeśli je znajdziesz, nie spiesz się z chodzeniem po nich. Spodziewam się, że 
przez najbliższe dni 
będą uważnie obserwować drogę. Daj im czas na osłabienie czujności. Potem – 
jeśli to tam, gdzie 
myślimy – jedź za nimi.
Pokręciła głową.
– Za pozwoleniem, panie, mam inny pomysł. Szturm na umocnienia, nawet 
zrujnowane, nie 
jest łatwy. Próbowaliśmy tego kiedyś w Aarenis. Czemu nie spróbować wypłoszyć 
ich – złapać 
w kryjówce?
– Masz na myśli tamtą ścieżkę, którą znalazłaś?
– Tak, w pobliżu strażnicy. Gdyby tak frontalny szturm...
– Kim? – zapytał Felis. – Nie mogę dać ci żołnierzy.
– Nie, ale mistrz Zinthys mógłby wykorzystać magię. – Zerknęła na niego. – 
Macenion – 
półelf, z którym podróżowałam – znał parę iluzji. Pomyślałam sobie, że...
Zinthys wyglądał na zadowolonego, choć Ambros zmarszczył brwi.
– Prawdę rzekłszy, lady Paksenarrion, iluzje to moja specjalność. Są mniej 
niebezpieczne dla 
widzów niż, powiedzmy, prawdziwe ogniste pociski.
– I łatwiejsze do stworzenia – mruknął cicho Ambros. Zinthys żachnął się 
oburzony.
– Młody panie, jeśli uważasz, że wyczarowanie nawet iluzorycznego płomienia jest 
takie 
łatwe, to czemu sam nie spróbujesz? Mój stary mistrz, znany specjalista w tej 
dziedzinie, zawsze 
powiadał, że dobre, przekonujące złudzenie jest znacznie trudniejsze, gdyż 
rzeczywistość 
przekonuje sama i ma własny wygląd. Jeśli stworzysz ogień, prawdziwy ogień, nie 
musisz więcej 
martwić się o niego. Lecz iluzoryczne płomienie mogą nie wyjść z wielu drobnych 
przyczyn – 
choćby wskutek zapomnienia, skąd wieje wiatr, gdyż wówczas będą chwiać się w złą 
stronę.
– Przepraszam – mruknął Ambros, wbijając wzrok w blat stołu. Uznała, że wcale 
nie było 
mu przykro. Uśmiechnęła się do Zinthysa.
– Nie mam o tym pojęcia – powiedziała – ale czy możesz stworzyć coś, co ich 
przestraszy, 
co przekona ich, że ruszyły przeciwko nim znaczne siły?
– Możliwe – odrzekł wciąż nastroszony czarodziej. Wzruszył ramionami i spojrzał 
na sir 
Felisa. – Byłoby łatwiej, gdybym miał jakiś wzór.
– Co?
– Formę, kształt, a mówiąc prościej: paru prawdziwych zbrojnych, których mógłbym 
zwielokrotnić, zamiast wymyślać ich samemu. Rozumiecie, wtedy łatwiej utrzymać 
ich w ruchu.
Paks nie zrozumiała, ale i tak pokiwała głową. Felis złożył dłonie w wieżę.
– Ilu, Zinthysie?
Czarodziej popatrzył na niego z namysłem. – Och... pół tuzina?
– Czterech. – Kapitan spojrzał w kufel. – Wystarczy, by uratować ci skórę, jeśli 
coś nie 
wyjdzie. Nie mogę dać wam więcej.
– Czterech – powtórzył z radością Zinthys. – Zobaczysz, lady Paksenarrion – 
stworzę taką 
iluzję, że będą zmykać tylnymi drzwiami... a przy okazji, skąd wiemy, że tam są 
jakieś tylne 
drzwi?
– Nigdy nie widziałam twierdzy bez zapasowego wyjścia – odparła wesoło, 
przypominając 
sobie liczne sztuczki Siniavy. – Oby bogowie pomogli nam wybrać właściwe 
miejsce.
– To – zauważył Zinthys z satysfakcją – jest waszą sprawą, żołnierzy. Tylko 
powiedz mi, 
kiedy i gdzie mam ich wystraszyć, a ja zajmę się resztą.
Rozdział czternasty
Gdy Ambros przedstawił mu plan. Mai okazał się bardziej przenikliwy, niż 
oczekiwała. 
Zaśmiał się gromko wyraźnie rozbawiony. Paks uznała, że może im jednak pomóc.
– Czyli najpierw musimy odszukać miejsce i znak, a potem ona poprowadzi 
żołnierzy? – 
Zmierzył Paks ostrym spojrzeniem. – Dowodziłaś kiedyś zbrojnymi, pani? Nie chcę 
być taki jak 
Doryan, ale...
– Byłam kapralem w jednej z kohort – odrzekła.
– Rozumiem, że oznacza to: „tak”. – Odwrócił się do Ambrosa. – A co będzie, 
jeśli ich 
kryjówka jest ufortyfikowana? Spróbujemy ją zdobyć?
– Nie. Mamy plan wypłoszenia ich stamtąd – o ile będzie to miejsce, o którym 
myślimy. 
Bywałeś ostatnio w okolicach starych ruin Seriyana?
– Na Girda, nie! Mówiłem marszałkowi kilka lat temu, że to złe miejsce – 
pechowe. Czy 
sądzicie, że właśnie tam się ukrywają?
– Możliwe – biorąc pod uwagę znak, który Paks znalazła kilka dni temu.
– W takim razie powiem tylko tyle, że są odważną bandą. Nie zostałbym tam za 
sztukę 
srebra dziennie. Nawet za całą beczkę piwa.
– W twoim przypadku wiele to mówi. W porządku, Mai, wiem, że nie podoba ci się 
to. Jeśli 
jednak są wystarczająco źli, mogą się tym nie przejmować.
– O co chodzi? – spytała Paks. – Czemu te ruiny są takie złe? Mai i Ambros 
wymienili 
spojrzenia. Ciszę przerwał ten drugi.
– To było jeszcze, zanim tu przyszedłem... Byłem chłopcem, mieszkającym 
niedaleko 
granicy z Lyonyą. Osiedlił się tam mag, w rok wybudował sobie twierdzę – 
czarami, jak 
utrzymują niektórzy. Jak większość czarodziejów dbał o dobro i zło tak samo jak 
głuchy 
o muzykę.
– Nie wiem, czy to sprawiedliwe – wtrącił Mai. – Mistrz Zinthys to miły 
człowiek.
– Co parę dni kupuje ci piwo. Ale czy zaufałbyś mu, gdyby miał podczas walki 
strzec twych 
pleców?
Leśnik zastanowił się.
– Cóż... tak. Wolałbym jednak, żeby byli tam sir Felis lub marszałek.
– Lubię go – stwierdził Ambros. – Uważam, że jest uczciwy, choć jest 
czarodziejem, a oni 
bardziej dbają o magię i pieniądze, niźli o cokolwiek innego. Taką mają naturę. 
Lecz tamten mag, 
Seriyan, nie przypominał Zinthysa, o nie. Zjawił się tutaj, gdyż chciał rządzić, 
przynajmniej tak 
mi opowiadano. On tego nie mówił, utrzymywał, że chodzi mu o wiedzę. Lecz 
wypuścił stado 
magicznych bestii i zagroził jeszcze gorszymi, jeśli ludzie nie będą płacić mu 
„podatku” za 
ochronę. Most Piwowarów nie miał wtedy strażnicy, a jedynie sioło.
– Nie było tu wtedy marszałka Cedfera – wtrącił Mai, uśmiechając się do Paks – 
ani 
Deordtyi, tylko jeszcze ktoś inny. Nie pamiętam imienia.
– Nieważne – uciął Ambros. – Tamten marszałek popełnił błąd, uznając czarodzieja 
za 
niegroźnego, co skończyło się utratą wielu żywotów, kiedy piechurzy musieli 
szturmować 
twierdzę. W końcu mag wysadził się w powietrze, woląc to niż schwytanie.
– Mam nadzieję – mruknął ponuro Mai. – Ale nie jestem pewny, sądząc po tym, jak 
wygląda 
to miejsce teraz.
– Może zostawił parę zaklęć – powiedział Ambros. Paks złapała się na tym, że 
liczy na to, iż 
zbójcy ukrywają się gdzie indziej. Nie miała ochoty spotkać czarownika, który 
może tylko 
udawał, że odebrał sobie życie. Musiała jednak przyznać, że stara twierdza 
Seriyana to ruiny 
leżące najbliżej znalezionego przez nią znaku. Mai zgodził się pojechać z nią 
nazajutrz, żeby 
obejrzeć ścieżkę.
Podjechał pod gospodę solidnym, dwukołowym wózkiem, ciągniętym przez kudłatego 
kucyka. W kącie stał jego topór, głowicą w dół. Resztę wózka wypełniały dwa 
dodatkowe koła.
– W ten sposób – powiedział cicho, osuszając kufel piwa przyniesiony mu bez 
pytania przez 
Hebbinforda – najzwyczajniej w świecie szukam odpowiednio prostego pnia sosny do 
rozbudowy ratusza. Dzięki dodatkowym kołom mogę zabrać wszystko, co znajdziemy. 
– 
Zastanawiała się jak, nigdy nie widziała leśnika przy pracy. Mai dostrzegł jej 
dezorientację 
i wybuchnął głośnym śmiechem. Zauważyła, że inni goście patrzą na nich i 
słuchają. – Widzisz, 
pani, nie wiesz wszystkiego. – Mówił jeszcze głośniej, mocno akcentując słowa. – 
Wycinam 
krótki, mocny palik na oś, osadzam na nim koła i przywiązuję całość do końca 
pnia. Przednia 
część pniaka opiera się na wózku, a tylna na kołach, rozumiesz? – Przytaknęła. 
Już chciała 
zapytać, dlaczego niby tylne koła nie miałyby wypaść spod pnia, sama jednak 
domyśliła się, że 
można je przywiązać do osi.
– Wybierz się ze mną – zaproponował jej Mai, zupełnie jakby zamierzała zrobić 
coś innego – 
a pokażę ci inne rzeczy, o których nie masz pojęcia.
– Powinnam poszukać Ambrosa... – rzuciła z powątpiewaniem, jak się wcześniej 
umawiali. 
Mai znów wybuchnął śmiechem.
– Och, Ambros! Na Girda, nie chcesz chyba spędzać z nim wszystkich dni, co? Jest 
przecież 
oficerem. Chodź. – Puścił do niej oko i wrócił do wózka, oddając pusty kufel 
służącej. Ktoś 
roześmiał się. Paks wyszczerzyła zęby w uśmiechu.
– Jedź przodem, dogonię cię, jak przyszykuję konia. Którędy pojedziesz?
– Och, na zachód. Pamiętam, że parę lat temu rosła tam przy drodze prosta, 
wysoka sosna. 
Rozumiesz, jest mi łatwiej, jak drzewo jest koło drogi.
– Dobrze – zgodziła się. – Powiem Ambrosowi, że nie mam dzisiaj czasu. – Mai 
pomachał 
jej i pojechał, a ona poszła do stajni osiodłać karosza. Miała nadzieję, że 
przedstawienie się 
udało. Nienawidziła myśli o szpiegu w miasteczku, lecz fakty były przekonujące.
* * *
Dogoniła Mala, zanim na dobre zagłębił się w las po drugiej stronie Mostu 
Piwowarów 
i przystanął przy ostatniej przydrożnej farmie, by porozmawiać z jej 
właścicielką. Zatrzymał 
Paks machnięciem ręki.
– Paks, znasz Eris? – Była to ta sama kobieta, którą spotkała na posiedzeniu 
Rady. Zaczęła 
myśleć, że Mai jest jeszcze mądrzejszy, niż przypuszczała.
– Tak, pamiętam cię – rzuciła, zeskakując z siodła. Nie bała się już robić tego 
przy 
świadkach – karosz uczył się dobrych manier. – Nie wiedziałam, że to twoje 
gospodarstwo.
– Jeszcze kilka lat temu nie było – uśmiechnęła się blado kobieta. – Kiedyś 
mieszkaliśmy 
tam – machnęła ręką na południowy zachód – ale bandyci lub coś innego – łamało 
nam płoty 
i wykradało bydło. Po śmierci męża i ożenku synów odkupiłam tę farmę od kuzyna, 
żeby być 
bliżej miasteczka.
– Ładnie tu – oceniła Paks. Mały domek wyglądał porządnie, a ogród rozkwitał.
– Och, to dobre gospodarstwo – zgodziła się Eris. – Brakuje mi tylko strumyka, 
takiego jaki 
mieliśmy przedtem – i to kilka stóp od drzwi. Ale kiedy codziennie znajdujesz w 
nim martwe 
zwierzęta...
– Uch – wzdrygnęła się Paks.
– Lubisz jabłka? – ciągnęła Eris. – Właśnie dojrzewają... Z przyjemnością dam ci 
parę.
– Do spółki z końmi ogołocilibyśmy ci pół sadu – odparła Paks. – Kupię jedną 
miarę dobrych 
dla siebie i dwie miary obitych dla koni.
– Dałabym ci je...
– Eris – przerwała jej Paks, zastanawiając się, czy nie powinna używać tytułu, 
który słyszała 
na posiedzeniu Rady. – Sama dorastałam na farmie. Teraz ja mam pieniądze, a ty 
jabłka na 
sprzedaż.
– Dobrze – zgodziła się kobieta. – Kiedy wrócisz wieczorem – bądź kiedy indziej 
– będą 
czekały na ciebie przy bramie, pod żywopłotem.
– Ja też chcę trochę, Eris – dodał Mai.
– Ty? Myślałam, że żyjesz samym ale – rzuciła ze śmiechem.
Ruszyli dalej drogą, zatopieni w rozmowie. Prowadziła konia, jako że Mai szedł 
koło 
swojego wózka. Pokazywał jej różne drzewa, lecz Paks szybko wszystko się 
pomieszało: kolory 
i wygląd kory, kształty liści i koron. Potrafiła jedynie odróżnić liść – gwiazdę 
od podłużnego, 
a oba od przypominającego paproć. Mai pokpiwał sobie z niej. Jednocześnie oboje 
bacznie 
wypatrywali śladów karawany: świeżych kolein i śladów wąskich kopyt mułów. O tym 
jednak 
nie wspominali.
Paks zastanawiała się, co zastanie na miejscu ataku, skoro sir Felis wysłał po 
ciała cały 
oddział żołnierzy. Czy w ogóle je zauważy? Gdy słońce wdrapało się wysoko na 
niebo, zaczęła 
martwić się, że je przegapili. Jednak kiedy już je znaleźli, nie mieli 
najmniejszych wątpliwości. 
Wszędzie zostały głębsze, okrągłe ślady koni i tropy mułów. Krew na liściach i 
przydrożnych 
kamieniach. Parę połamanych strzał. Przeoczyłaby niektóre ślady, ale Mai, cały 
czas 
rozprawiając o drzewach, odnalazł je i pokazał. W końcu znalazła miejsce, 
którędy zabrano 
wozy. Świeżo nacięte gałęzie, z jeszcze zielonymi liśćmi, maskowały drogę, którą 
uprowadzono 
wozy w głąb lasu – na zjechanie z traktu bandyci wybrali szczególnie kamieniste 
miejsce. Jej 
zdaniem, droga prowadziła w złym kierunku – na północ – lecz Mai sposępniał, 
kiedy to 
zobaczył.
– Na północny zachód stąd znajduje się farma – wyjaśnił. – A raczej znajdowała 
się, dopóki 
nie spłonęła. Jeśli z niej korzystają, mogą używać starej drogi dla wozów. O ile 
pamiętam, 
dochodzi ona do traktu.
– Cóż, pojedziemy nią?
– Nie. Nie konno. Na tych liściach narobilibyśmy hałasu jak cała armia. Jeśli 
przyjmiesz ode 
mnie radę, pojedźmy drogą i rozejrzyjmy się za miejscem, skąd odchodzi dukt na 
farmę.
Zobaczyła go, kiedy Mai zatrzymał się gwałtownie.
– Ha! – zawołał gromko. – Oto drzewo, jakiego szukałem. – Spojrzała na niego 
osłupiała, 
mrugnął okiem. – Pojedź sobie kawałek drogą – ciągnął. – Zetnę je prosto na 
trakt. Coś ci 
powiem: weź te dwa koła, co? Podjedź tam... tak, dobrze... do tamtej dróżki. Tam 
właśnie 
upadnie drzewo. – W końcu załapała i pojechała powoli tam, gdzie jej kazał. Za 
jej plecami 
ozwał się topór. Zastanawiała się, czy to naprawdę była sosna.
Trudno było jedną ręką toczyć koła, a drugą prowadzić karosza. Parę razy 
przewróciły się 
i musiała się po nie schylać. Dotoczyła je do bocznej ścieżki, położyła ze 
stęknięciem na ziemi 
i wytarła ręce o liście. Czarny rumak trącił ją i podrapała go po pysku. Mai 
zabrał się już do 
pracy.
– Ile czasu ci to zajmie? – zawołała do niego. Rytmiczny stukot topora urwał 
się, drwal 
wyprostował grzbiet.
– Hę?
– Ile czasu ci to zajmie? – Powiedziała to celowo głośno i wyraźnie. – 
Pomyślałam sobie, że 
pojadę kawałek i poszukam wody dla konia.
– Och, powiedzmy... jak słońce zejdzie dwa palce po nieboskłonie. Nie dłużej. 
Kawałek stąd 
jest źródełko – parę lat temu była tam farma. Mnie też trochę przynieś – na 
wózku jest baniak. 
Ten gość sam się nie przewróci.
Paks wskoczyła na grzbiet rumaka, a leśnik podał jej wysoki baniak z drucianym 
pałąkiem.
– Kiedyś była tam dobra woda – dodał, mrugając do niej. – Uważaj tylko na dzikie 
zwierzęta. 
Słyszałem, że z wodopoju korzystają wilki.
– Będę ostrożna – obiecała i ruszyła śladem wozów i mułów. Mai skinął głową i 
pomachał 
jej na do widzenia.
Jadąc ścieżką na południe, nie próbowała nawet zachowywać się cicho. Odnalazła 
strumyk, 
wypływający z obudowanego kamieniami ujęcia. Dalej znajdowała się zarośnięta 
polanka, na 
niej wznosiły się ruiny farmerskich zabudowań. Nie rozglądając się, napełniła 
baniak wodą, 
a potem pozwoliła napić się rumakowi. Tak naprawdę, wcale nie był spragniony, 
kilka stóp dalej 
zaczął parskać świeżą wodą. Powoli zawróciła i pojechała z powrotem, zadowolona, 
że ma na 
sobie kolczugę i hełm.
Mai zdążył już ściąć drzewo i teraz głośno instruował ją, jak ma umieścić koła 
pod końcem 
pniaka. Ociosał końcówki osi, a po osadzeniu kół rozszczepił je i zablokował 
poprzecznymi 
kołkami.
– Chodzi o to – wyjaśniał – żeby koła obracały się na osi, a nie razem z nią. W 
przeciwnym 
razie wysunęłyby się spod pnia. – W ogóle nie przyszło jej to do głowy. Nie 
zauważyła także 
wcześniej puszki z tłuszczem, którym wysmarował oś. Ciekawiło ją tylko, jak 
zamierza umieścić 
drugi koniec pnia na wózku. Na pewno nie miał tyle siły. Spojrzała w górę, 
szukając miejsca do 
zawieszenia liny.
– Nie patrz w górę – ostrzegł ją cicho. Zamarła. – Jeśli chcesz wiedzieć, jak 
podniosę to 
monstrum – dodał głośniej – to wykorzystam w tym celu jego własne gałęzie, które 
później 
odrąbię. Niektórzy używają lin, ale wymaga to wyższego drzewa w pobliżu. Nie 
zawsze tak jest. 
Na Girda, ależ chce mi się pić! – Jednym haustem opróżnił baniak.
Droga powrotna była wolniejsza, kucyk Mala ciągnął pień miarowym krokiem. Karosz 
niepokoił się. Paks zeskoczyła z siodła i poprowadziła go na wodzy. Odebrali 
jabłka od Eris, Mai 
podał Paks aktualną cenę. Zostawiła pieniądze zawinięte w materiał, którym 
gospodyni przykryła 
koszyki. Ściszonymi głosami omawiali odkrycia Paks. Mai poinformował ją, że 
dostrzegł między 
drzewami obserwatora. Zgodzili się, że badanie ścieżki teraz, kiedy bandyci byli 
tacy czujni, 
niosło ze sobą zbyt duże zagrożenie.
Zmierzchało się, kiedy mijali sioło, Ambros rozmawiał z paroma piechurami przy 
bramie 
folwarku. Powitał ich głośno.
– Pomóż mi przejechać przez most – odkrzyknął Mai. – Paks nie jest szczególnym 
woźnicą.
– Nie widzę tu szczególnego zaprzęgu – odcięła się, pewna, że może pozwolić 
sobie na takie 
żarty.
– Z przyjemnością zaprzągłbym twojego karego i pozwolił mu popracować.
– Wątpię. – Ambros podszedł do nich. – Nie byłeś przy tym, jak Paks po raz 
pierwszy go 
osiodłała. W uprzęży byłby niemożliwy. Chodź, Jori, pomóż nam. – Razem 
przeprowadzili 
wózek przez most. Potem poszli do miasteczka, rozmawiając po drodze. Mai 
odwiązał pień pod 
ratuszem i zdjął go z tylnych kół. Waga drzewa sama ściągnęła go z wózka. Kucyk 
odetchnął, 
a ludzie wybuchnęli śmiechem.
– Chodźmy do gospody – zaproponował Mai. – Postawię wam piwo.
Kiwnęli głowami, Ambros i Jori zaczęli rozprawiać o sprawach sioła. Paks nie 
miała pojęcia 
o roli siedziby Girda w ekonomicznym życiu miasteczka. Prawie ich nie słuchała, 
zajęta 
rozważaniem, kim naprawdę był Mai Argonist, bo na pewno nie zwyczajnym 
leśniczym. Doszła 
do wniosku, że nikt nie jest tym, na kogo wygląda. Przed pojawieniem się w 
Moście Piwowarów 
nigdy nie przypuściłaby, że właściciel gospody może okazać się członkiem Rady 
Miejskiej, że 
ludzie odgrywają więcej niż jedną rolę i wszystkie są ważne.
Jadalnia była całkowicie zapełniona, choć względnie cicha. Wiadomość o napadzie 
sprawiła, 
że wszyscy mieli poważne miny. Odprowadziła karosza do stajni, a po powrocie 
przekonała się, 
że reszta czeka na nią przy stole. Pokręciła głową na proponowane jej przez Mala 
piwo 
i poprosiła Hebbinforda o kolację.
– Wolę zjeść przed piciem – wyjaśniła leśnikowi. – Nie mam twojej... – urwała, 
gdy 
pozostali radośnie zachichotali. Przyjrzała się mu spod zmrużonych powiek. – 
...pojemności – 
dokończyła wreszcie. Od śmiechu Mala zatrząsł się stół.
– Nie zaczęłaś wystarczająco wcześnie – uznał. – Kiedy sięgnąłem ojcowskich 
kolan, zaczął 
poić mnie kuflem.
– Ale? – zapytał Ambros.
– Nie – ale było za drogie. Wodą. Niemniej dzięki temu wyrobiłem sobie 
przepastne gardło. 
Uczucie przełykania...
– Czemu nie pozostałeś przy wodzie?
– Och, to z kolei mój brat. – Spoważniał, lecz Paks wydało się, że pod tą maską 
dostrzega 
rozbawienie. – Twierdził, że piechur Girda musi umieć pić jak mężczyzna. 
Nauczyłem się.
– Jeśli to jest powód – rzucił Ambros – to powinieneś zostać kuakgannirem – nie 
pijesz jak 
mężczyzna, lecz jak drzewo.
Wybuchnęli śmiechem. Hebbinford przyniósł Paks talerz z plastrami mięsa w sosie. 
Mai 
porwał pierwszy kawałek i wepchnął sobie do ust. Spojrzała na niego.
– To na szczęście – oznajmił. – Będziesz miała szczęście, jeśli ktoś zje ci 
pierwszy kawałek.
Pokręciła głową i zabrała się za jedzenie. Nim skończyła, sala wyludniła się. 
Ambros 
wyszedł z Malem. Wiedziała, że później odwiedzi ją sir Felis, chcąc usłyszeć 
raport. Poprosiła 
Hebbinforda o jeszcze jedną szarlotkę i rozsiadła się wygodnie. W jadalni został 
odziany w czerń 
mężczyzna. Przechwycił jej wzrok. Nie rozmawiała z nim od tamtego popołudnia, 
kiedy wezwała 
ją Rada. Podszedł do niej.
– Mogę się przysiąść?
Kiwnęła głową z ustami wypchanymi ciastem. Sięgnęła po kufel, by popić deser.
– Nie chcę być wścibski – zaczął – ale wydajesz się być teraz w łaskach, dla 
twojego dobra 
mam nadzieję, że tak jest naprawdę. Jeśli jednak mają być podjęte jakieś 
działania w związku 
z napaścią na karawanę, a ty weźmiesz w nich udział, to proszę, żebyś ponownie 
rozważyła moją 
propozycję. Możesz chcieć mieć u boku kogoś – powiedzmy – nie stąd.
Patrzyła na niego przez chwilę, nim odpowiedziała.
– Panie... Arvidzie, mówiłeś? – przytaknął, uśmiechając się lekko. – Zdajesz się 
sugerować, 
że tutejszym mieszkańcom nie należy ufać. Czy tak?
– Nie uważam, żeby tak właśnie należało stawiać sprawę. Twierdzę jedynie, że 
mieszkańcy 
małego miasteczka okazują się być bardziej godni zaufania dla swoich sąsiadów 
niż obcych. 
Czyż nie przekonałaś się o tym sama w trakcie swych podróży? Że miejscowi 
trzymają się 
razem?
– Tak przypuszczam. – Łyknęła piwa i zjadła resztę szarlotki. – Można nie ufać 
im w pełni, 
ale – proszę o wybaczenie – czemu miałabym ufać tobie?
Mrugnął do niej.
– Ach, wiedziałem, że wiesz więcej, niż na to wyglądasz. Podróże po górach 
wyostrzają 
zmysły. Nie mam nic do zarzucenia ich charakterom – wszyscy wiedzą, jak uczciwi 
są 
wyznawcy Girda... przynajmniej wobec współwyznawców. – Gdy nie zareagowała, 
uśmiechnął 
się i kontynuował: – Ale ty nie czcisz Girda. Nie jesteś też stąd. Nie sądzę, 
żeby cię okłamali, 
mogą jednak ukrywać prawdę. A jeśli dojdzie do wyboru: ich skóra czy twoja...?
– Rozumiem twój punkt widzenia – odparła cicho. – Jednak nadal mi nie 
odpowiedziałeś.
– Moja droga – zaczął, wyciągając sztylet i przycinając sobie paznokcie. – 
Powinnaś mi ufać 
tylko dlatego, że leży to w twoim interesie tak samo jak w moim. Nie wyznaję 
Girda ani nie 
jestem stąd, więc jest mało prawdopodobne, bym chciał poświęcić cię dla 
ratowania reputacji 
brata czy życia przyjaciela. Nie oczekuję, że zaufasz mi tak jak swym 
towarzyszom z Kompanii 
Księcia Phelana, oczywiście, że nie. Niemniej nie mam powodów, żeby cię zabić, 
za to parę, by 
utrzymać cię przy życiu.
– Jakich to? – zapytała z zaciekawieniem. Czekając na odpowiedź, jadła drugie 
ciastko. 
Zmrużył oczy i schował sztylet do pochwy.
– Powiedziałem ci już, że nasze interesy mogą być zbieżne. Nadal tak uważam. Nie 
życzę 
zbójcom dobrze, z radością ujrzę ich martwymi. Nie musisz wiedzieć dlaczego. 
Najwyraźniej 
nikt oficjalnie nie zamierza nakłaniać mnie do ścigania ich – nie jestem 
doświadczonym 
wojownikiem. Jeśli jednak takim zadaniem obarczyli ciebie, to z przyjemnością ci 
pomogę. Może 
po to, by upewnić się, że wykonasz je do końca.
– Masz do nich urazę? – drążyła, coraz bardziej zaciekawiona. – Wyrządzili 
krzywdę tobie 
lub twojej rodzinie?
– Nie odpowiem ci teraz na to pytanie. – Obrócił się lekko i dał znak 
Hebbinfordowi, który 
podszedł, obrzucając ich ostrym spojrzeniem. – Proszę o wino. – Potrząsnęła 
głową, gospodarz 
odszedł. – Widzę, pani, że jesteś wystarczająco doświadczona, by zachować 
ostrożność, ale nie 
na tyle, by rozpoznać uczciwą ofertę. Mimo wszystko podtrzymuję ją. Nie masz 
powodów ufać 
moim słowom, niemniej zapewniam cię, iż nie zabiję cię i będę bronić w 
rozsądnych granicach, 
jeżeli zgodzisz się na moje towarzystwo. Gdybyś była wystarczająco sprytna, by 
domyślić się, 
kim jestem, to wiedziałabyś, ile jest warta.
Zmarszczyła brwi – nie lubiła przechwałek ani ukrytych zniewag. Pod tym względem 
zanadto przypominał jej Maceniona. Podniosła na niego wzrok.
– Gdybym faktycznie otrzymała takie zadanie i przyjęła twoją ofertę, to jakie 
jeszcze miałbyś 
sugestie?
Uniósł brwi.
– Prosisz o wiele, niczego w zamian nie dając.
– Ja? A co z tobą: żądasz ode mnie zaufania, nie przekonując mnie niczym o 
czystości swych 
intencji. To, co przeżyłam, nastraja mnie nieufnie do większości obcych.
– Oprócz wyznawców Girda – zarzucił jej cierpko.
– Większość żołnierzy uznaje ich za uczciwych i dzielnych. Nie wiem zaś, komu 
służysz ty 
spośród ludzi i bogów.
Arvid westchnął.
– Jestem członkiem szanowanej gildii i wykonuję polecenia jej mistrza z Verelli. 
To stara 
gildia z tradycjami...
– Jaka? – dociekała Paks. Roześmiał się.
– Co... czy uważasz, że mistrz lichwiarzy opowiada wszystkim podczas podróży o 
sprawach 
swojej gildii? Nie wiesz, że niektóre bractwa zobowiązują swoich członków do 
zachowania 
tajemnicy? Chcesz ściągnąć na mnie plagę złodziei, których – jak uważasz – 
reprezentuję?
– Nie... – zarumieniła się, skonfundowana.
– Przepraszam – dodał szybko. – Nie powinienem był się śmiać. Rozumiem twoje 
podejrzenia, one jedynie dobrze o tobie świadczą. Każdy doświadczony poszukiwacz 
przygód 
jest ostrożny. Niemniej na razie nie mogę ci wyjawić, do jakiej gildii należę – 
przynajmniej bez 
zezwolenia. Nikomu nie wolno mi zdradzić więcej, niż już ci powiedziałem. Według 
mojej oceny 
– a mam pewne doświadczenie – współpraca leży w naszym obopólnym interesie. 
Interesują 
mnie bandyci – chcę, żeby się ich pozbyto. Czy mówię jak złodziej lub ktoś 
jeszcze gorszy? Jak 
sądzę, otrzymałaś od Rady pozwolenie na zaatakowanie ich. I możesz chcieć mieć 
za plecami 
kogoś, komu nie zależy na śmierci uczciwego świadka zdarzeń. Przypuśćmy, że 
mieszkają w tym 
miasteczku i są spokrewnieni z którymś z członków Rady. Naprawdę uważasz, że 
podziękują ci 
za schwytanie kogoś takiego? Owszem, pozwolą ci podjąć ryzyko. Owszem, pozwolą 
ci być 
może schwytać ich i zabić. Ale czy pozwolą ci dalej żyć z tą wiedzą? Wątpię. 
Jeśli bandyci okażą 
się obcymi, nie będzie problemu. W przeciwnym razie...
Pokiwała powoli głową. Nie była do końca przekonana, ale martwiła się, że 
szpieg, którego 
miała odnaleźć na polecenie Rady, może okazać się kimś, kogo lubią. Sami 
proponowali jej, żeby 
zaangażowała do tego innych poszukiwaczy przygód.
Arvid Semminson na pewno do takowych należał.
* * *
Z wierzchołka wzgórza na zachód od zrujnowanej twierdzy widać było wyraźnie 
krętą 
ścieżkę oraz oznaki starości i zniszczenia: fosę zasłaną luźnymi kamieniami, 
które wypadły 
z murów, i nieregularne wyrwy po nich, przez które wyzierał zrujnowany 
dziedziniec. Ukryta za 
kolczastym krzakiem Paks obserwowała obwarowania i czekała na obiecaną przez sir 
Felisa 
dywersję. Towarzyszyła jej prawdziwa zbieranina: Mai i kilku piechurów Girda, w 
tym Doryan, 
dwóch kupców, spotkanych parę dni wcześniej, noszących się z zamiarem 
pomszczenia napaści 
na karawanę i śmierci krewniaka jednego z nich, ich służący – według nich dobry 
łucznik, jeden 
z synów Eris (falkinita, ale dobry człowiek – jak z żalem opisał go Mai) oraz 
Arvid. Słońce 
wspinało się po nieboskłonie, przeganiając znad fosy i mokradeł ostatnie kłaczki 
mgły. Paks 
uparła się, żeby skryli się nieco dalej, nie rozmawiali ani nie palili fajek. 
Odpowiedział jej 
stłumiony pomruk.
– Rozum podpowiada – mruknął pleczysty łucznik – że jeśli oni mogą zobaczyć nas, 
to i my 
możemy zobaczyć ich. Przez te liście nic nie widać. Moglibyśmy przynajmniej 
sobie zapalić.
Energicznie pokręciła głową.
– Słońce świeci nam w oczy. Mają lepsze światło. Pomyślcie: z jakiej odległości 
widzicie 
dym z pasterskiego ogniska? Z cienia w tamtej wyrwie może patrzeć tuzin oczu, a 
my nie 
będziemy o tym wiedzieć. Nie ruszajcie się.
Ktoś zaklął cicho, ułożyli się, jak mogli najwygodniej, w miejscu wskazanym im 
przez 
wojowniczkę. Słońce było coraz wyżej. Paks zmuszała się do czekania w bezruchu. 
Miała ochotę 
chodzić od jednego posterunku do drugiego. Czy to dlatego kapitanowie tak często 
przechadzali 
się przed bitwą wzdłuż szeregów żołnierzy? Nie mogła uwierzyć, że ona – ta sama 
stara Paks – 
dowodzi grupą nieznajomych.
Spojrzała z powrotem na twierdzę, rozmyślała, czy czarownik, który ją wybudował, 
naprawdę obłożył ją klątwą. W gałęziach drzew szumiał lekki wietrzyk, poruszając 
liśćmi 
i rzucając roztańczone cienie. Zastanawiała się, czy milicja wymaszerowała z 
Mostu Piwowarów 
na czas. Mieli zostawić jej tylko tyle czasu, żeby zdążyła zająć pozycję ze 
swoją grupą. Zbyt 
długo już to trwało. Zmrużyła oczy przed słońcem, czując spływający po szyi 
zimny pot. 
Przełknęła strach i obrzuciła wzrokiem resztę. Ktoś poruszył się niedbale, 
zagrzechotał kamień. 
Wróciła spojrzeniem do twierdzy. Nic się nie ruszało, oprócz chmury muszek nad 
fosą.
Wreszcie doczekała się rytmicznego odgłosu maszerujących żołnierzy i koni. 
Podpełzła do 
skraju lasu, próbując dojrzeć północną stronę twierdzy, za którą rozciągała się 
duża, leśna polana. 
Hałas nasilał się, słyszała go wyraźnie. Poruszenie w oddali przyciągnęło jej 
wzrok. Powietrze 
rozdarł sygnał rogu, pełny i długi. Spojrzała na twierdzę. Tam: mignięcie 
szybkie jak ogon 
jaszczurki, w najwyższej partii ruin. Ponowny, głośniejszy dźwięk rogu. 
Usłyszała 
wykrzykiwane komendy. Obejrzała się na swoją grupę: wszyscy byli czujni. Mai 
uśmiechnął się 
do niej, poruszając mocarnymi ramionami. Zauważyła, że podpełzł naprzód, 
oddzielając ją od 
reszty. Nie miała czasu zastanawiać się nad tym.
– Jeden już jest – wyszeptał tak cicho, że z trudem go usłyszała. Po chwili ona 
także go 
dostrzegła, odzianego w brąz mężczyznę, wyglądającego z nisko położonej wyrwy w 
murze 
twierdzy. Niósł deskę, którą położył w poprzek fosy. Sięgnęła leżącego w niej 
bloku skalnego. 
Przemknął z powrotem pod mur i natychmiast zjawił się kolejny, w ciężkiej 
kolczudze, z drugą 
deską. Ta połączyła kamień z przeciwnym brzegiem fosy. Trzeci człowiek dźwigał 
łuki. Cała 
trójka przeszła przez prowizoryczny most, zerknęli w górę i ustawili się na 
wysokości 
narożników twierdzy.
Dobiegający z północy zgiełk nasilał się. Nie wiedziała, czy to walka, czy tylko 
hałas. Wtem 
buchnęły płomienie, którym towarzyszył grzmot. Spłoszone ptaki zerwały się z 
krzykiem 
z gałęzi. Łucznicy nie uciekli, choć jeden podniósł się i zaraz został 
przyduszony do ziemi przez 
kamratów. Po chwili doszło do jeszcze dwóch eksplozji. Huk był przerażający, 
pomimo 
ostrzeżeń Zinthysa. Z ukrycia wypadł jeleń i pognał przez las, łamiąc gałęzie i 
prychając. 
Z wyłomu w murze wypadła grupka mężczyzn i również szybko przebiegła przez most. 
Na 
większości lśniły kolczugi, dzierżyli obnażone miecze, a na plecach kołysały się 
im łuki. Liczyła 
ich z nadzieją, że ocena sir Felisa była prawdziwa.
Domyśliła się, że przeszedł ostatni z nich, kiedy ruszyli się łucznicy. Zgodnie 
z jej 
oczekiwaniami, cała grupa zaczęła wspinać się na wzgórze. Łucznicy trzymali się 
z tyłu, a dwaj 
szermierze wysforowali się na czoło, kilka kroków przed pozostałymi. Zmarszczyła 
brwi. Przy 
takim rozproszeniu kilku z nich zdoła uciec, jeśli okażą się wystarczająco 
szybcy. Uznała, że 
mogą tacy być.
Obejrzała się na zwalistego łucznika.
– Strzelaj nisko. Przed nimi.
– Dlaczego? – Niemniej posłuchał jej. Dwie strzały wbiły się w ziemię przed 
zbójcami. Idący 
na czele zbrojni zwolnili i zaczęli przepatrywać zbocze.
– Zbiją się w gromadę – wyjaśniła. – Właśnie tak. Obrzucił ją szybkim 
spojrzeniem.
– Ha. Niezła sztuczka. Gdzie się jej nauczyłaś? – Lecz teraz wszyscy stali 
blisko siebie i Paks 
nakazała oddać salwę służącemu i łucznikom Girda. Czterech bandytów padło, jeden 
podniósł się 
i poczołgał w górę stoku. Reszta, rozwścieczona i przerażona, natarła w górę 
zbocza.
Łucznicy strzelali, jak mogli najszybciej, trafiając jeszcze siedmiu zbójców, 
zanim Paks 
poprowadziła resztę oddziału do ataku. Część upadła, inni obrócili się, kulejąc, 
reszta wyrwała 
drzewce z ciała i dotrzymywała kroku kompanom. Nie zwracała na to uwagi, biegła 
na czele, 
uniesiona dawnymi emocjami. Pierwszym ciosem złamała miecz zbójcy u rękojeści. 
Wyrwał zza 
pasa sztylet i cisnął nim, lecz już go minęła, wbijając ostrze w bok następnego 
przeciwnika. Nie 
zauważyła klingi, która zdzieliła ją w żebra, poczuła cios i odskoczyła, 
rozrąbując szyję 
kolejnemu bandycie. Usłyszała imię Girda, wzywane przez atakujących piechurów. 
Lecz 
w porównaniu z bitwami, które staczała z Kompanią Księcia, ta była krótka i 
łatwa. Szczęk oręża 
ucichł, zanim zdała sobie z tego sprawę.
Rozejrzała się. Arvid Semminson wycierał ostrze wąskiego miecza, było 
zakrwawione po 
rękojeść. Jeden z kupców trzymał się za zranione ramię, jego łucznik pilnował go 
z obnażonym 
sztyletem. Mai powalił rozbójnika i teraz wiązał mu ręce, a dwóch piechurów 
pilnowało kilku 
trzymających się jeszcze na nogach opryszków. Dziesięciu zbójców leżało na 
ziemi, martwych 
lub konających od poważnych ran. W oddali dojrzała dwie, trzy skulone, 
uciekające postacie. 
Nikt z jej towarzyszy nie odniósł poważniejszych obrażeń. Podeszła do kupca. 
Miał długie, 
głębokie cięcie na ramieniu – rana nie była śmiertelna, ale wydawał się być 
zamroczony. I tak nie 
oczekiwała od niego zbyt wiele.
– Co teraz, Paks? – zapytał Mai. – Zabijemy ich, zabierzemy, czy jak?
Zmierzyła go ponurym wzrokiem, a potem przypomniała sobie umowę. Przez chwilę 
myślała, że naprawdę zamierzał zabić więźniów. W tej samej chwili przemówił 
drugi z kupców.
– Powinniśmy ich ukatrupić.
– Nie. – Pokręciła głową. – Zabieramy ich do sir Felisa. Jest przedstawicielem 
hrabiego.
– Ale oni wymordowali...
– Dosyć ich zginęło. Ilu jeszcze byś chciał? – Odwróciła się i przykucnęła przy 
jeńcu Mala. 
Rozpoznała w nim mężczyznę, prowadzącego atak w górę stoku. Krwawił z rozcięcia 
na głowie 
i głębokiej rany w nodze. – Lepiej to zabandażuj – powiedziała do leśnika, który 
pokiwał głową. 
Otarła miecz z krwi i schowała go. Jeniec obserwował ją ciemnymi, czujnymi 
oczami. Skrzywił 
się, gdy Mai dotknął nogi, a potem znieruchomiał, kiedy ją opatrywał. Paks 
milczała, patrząc po 
pozostałych i łapiąc oddech. Potem spojrzała więźniowi w oczy. – Jak masz na 
imię?
– Czemu miałbym ci powiedzieć? I tak zginiemy...
– Zapewne – odrzekła. – A powody?
– Powody! – Poruszył szczęką i splunął krwią. – Bycie biednym to wystarczający 
powód – to 
i szukanie roboty. To może zabić – wędrówka za pracą, próba znalezienia sobie 
miejsca i nic... 
nic. – Wykręcił szyję, krzywiąc się i rozglądając dokoła.
Poczuła nieoczekiwaną sympatię dla tego obdartego rabusia. Nie wyglądał, jakby 
cieszył się 
życiem. Prawdę rzekłszy, nie sprawiał także wrażenia, jakby zbyt wiele z niego 
skorzystał.
– Ilu was tam było?
– Szczęściarze – odparł kwaśno. – Martwi mają to już za sobą. Bogowie, nie 
mieliśmy 
szans...
– Szans? – zagrzmiał Mai, podchodząc do niego. – Pewnie takich, jakie daliście 
Eris i jej 
farmie. Biedny, co? Myślisz, że my jesteśmy bogaci?
Jeniec przymknął na chwilę oczy.
– Ja nie... do licha, człowieku, nigdy nie myślałem, że zostanę rabusiem. Nie 
wtedy, gdy 
dzierżawiłem kawałek ziemi i miałem kilka sztuk bydła. Gdybym tu nie przybył...
– Co jest takiego „tutaj”? – spytał Arvid, stając cicho koło Paks. – Co takiego 
specjalnego?
– Ja... – Więzień jakby się zakrztusił, po czym potrząsnął głową i zamilkł. 
Wstała. Wszyscy 
z jej grupy byli w stanie iść, czterech rozbójników nie. Sama dobiła tych, 
którzy odnieśli 
śmiertelne rany – nie ufała innym, że zadadzą czysty cios. Pozostałym nakazała 
zebranie broni, 
nienawidziła obdzierania trupów i przeważnie tego unikała. Piechurzy nadzorowali 
więźniów 
montujących nosze dla kompanów, którzy nie byli w stanie iść o własnych siłach.
– Co z tymi, którzy uciekli? – Mai poruszył leniwie zakrwawionym toporem.
– Wytropimy ich. Są ranni. – Westchnęła. – Nie wiem ilu...
– Chyba czterech lub pięciu. Dwóch wciąż tam jest – kiwnął głową w stronę 
zbocza.
– Lepiej tam pójdę...
– Nie. Zostań tutaj – wezmę Doryana. Nie potrzebujesz go. – Zaczęła protestować, 
ale zaraz 
dała spokój. Wiedziała, że mogła mu zaufać.
Ruszył w dół stoku, gdy z zarośli na południe od twierdzy wypadła piątka 
jeźdźców. 
W krzakach blisko nich dostrzegła poruszenie i czterech konnych przypuściło 
szarżę, 
wypłaszając z ukrycia ocalałych bandytów. W kilka sekund było po wszystkim. 
Zinthys 
podjechał w górę zbocza, by ją powitać.
– Dobra robota, lady Paksenarrion – zawołał radośnie. – Sir Felis będzie 
zadowolony.
– To także twoja zasługa. Niezłe widowisko... – urwała, zastanawiając się, czy 
powinna 
zdradzać, że wyczarował iluzje. Czarodziej uśmiechnął się, widząc jej zmieszanie 
i dodał:
– Większość ludzi płoszy widok wybuchu – oznajmił niedbale. – Odesłałem resztę 
oddziału 
po odkryciu, że twierdza jest pusta. Wygląda na to, że poradziłaś tu sobie ze 
wszystkim.
Ciekawe, co by powiedział, gdyby się wygadała.
– Cieszę się, że pomyślałeś o wysłaniu kilku tutaj, żeby wyłapali niedobitki.
– Och, oczywiście. Widzę, że ujęłaś sporo więźniów... co z transportem?
– Gdybyś mógł posłać kogoś do miasteczka po wóz – mistrz Travennin jest ranny. 
Lepiej, 
żeby jechał...
– Z pewnością. Dopilnuję, żeby przyprowadzili wasze wierzchowce – będziecie 
mogli 
pojechać tą samą drogą, którą tu przybyliście. To ułatwi podróż.
– Świetnie. – Rozejrzała się dokoła. Jeńcy przygotowali już prymitywne nosze i 
przykryli je 
własnymi płaszczami. Położyli na nich rannych i mogli ruszać. Zinthys odjechał, 
machając na 
pożegnanie ręką, żołnierze sir Felisa otoczyli ich, chroniąc flanki. Jeden z 
nich zaproponował jej 
własnego konia.
– Nie, dziękuję – odrzekła. – Pójdę pieszo. – Wzruszył ramionami i wrócił na 
pozycję. 
Zastanawiała się, czy nie powinna była przyjąć oferty.
– Dziwi mnie – powiedział do niej cicho idący obok Arvid – że nie jesteś ranna. 
Wiesz, że 
tamten miecz złamał się na twojej zbroi?
Wróciła myślami do potyczki – nie zasługiwało to na miano bitwy.
– Nie... och... pamiętam cios w bok...
– Tak. Byłem wtedy tuż za tobą. To był czysty cios, a opryszek co najmniej 
dorównywał ci 
wagą. Myślałem, że będziesz miała przynajmniej połamane żebra.
Zaczerpnęła tchu, lecz nic nie poczuła.
– Nie – odparła. – Musiał uderzyć mnie płazem. Arvid pokręcił głową.
– Widziałem go. Albo jesteś znacznie twardsza, niż sądziłem – co jest mało 
prawdopodobne 
– albo twoja zbroja ma wielką wartość. Skąd ją masz?
Spojrzała mu w twarz.
– Znalazłam. W ruinach.
– Hmmm. Miecz także zacny.
– Owszem. – Rozejrzała się po otoczeniu. Wyglądało bezpiecznie. Mai szedł u jej 
boku. 
Wytarł w coś topór, był czysty.
– Reszta nie żyje – odezwał się. – Odnieśli zbyt ciężkie rany, jeźdźcy paru 
stratowali. 
Zrobiłem to szybko. – Spojrzał ponad Paks na Arvida. – Dobrze walczysz jak na 
mieszczucha.
Arvid zaśmiał się lekko.
– Myślisz, że wszyscy żołnierze pochodzą ze wsi? Leśnik zmarszczył czoło.
– Nie, panie. Ale wszyscy, których znam, a mieszczanie to raczej kupcy. Na 
przykład ta 
dama twierdzi, że wychowała się na wsi. Prawda?
Przytaknęła.
– Wiele dobrych rzeczy bierze się z miasta – stwierdził Arvid.
– Och, nie twierdzę inaczej. Wiem o tym. Piękne stroje, klejnoty i tak dalej. 
Ale i więcej 
złodziei. Mój brat powiadał, że bogactwo przyciąga złodziei jak miód pszczoły.
– Tak przypuszczam. – Zdawał się nie być zainteresowany, obrócił się do Paks. – 
Co 
zamierzasz teraz zrobić?
Wzruszyła ramionami.
– Najpierw najważniejsze. Odprowadzić jeńców sir Felisowi. Odkryje, jak działali 
i czy mieli 
kontakty w miasteczku.
Rozdział piętnasty
Sir Felis wyjechał naprzeciw wracającemu oddziałowi. Towarzyszyli mu Ambros i 
kilku 
piechurów. Mieszkańcy miasteczka wiwatowali i Paks poczuła, że się czerwieni. 
Była 
zadowolona, że dosiadała już karego rumaka, przynajmniej nie musiała podnosić 
głowy, by 
spojrzeć kapitanowi w twarz.
– Dobrze się sprawiłaś – pochwalił ją po szybkim spojrzeniu na grupę. – Nie 
straciłaś nikogo 
ze swoich ludzi... nikt nie odniósł ciężkich ran...
– Moje ramię... – zaczął kupiec. Felis rzucił Paks szybkie, rozbawione 
spojrzenie żołnierza 
do żołnierza, zanim zwrócił się do mężczyzny:
– Przepraszam, panie, nie zauważyłem. Powiadomiono lekarza, czeka w gospodzie.
– Dobrze. To była straszliwa walka...
Zauważyła, jak jeden z żołnierzy sir Felisa przewraca oczami. Zdusiła śmiech. 
Trzęsły się jej 
ramiona. W panującym dokoła zamieszaniu karosz zaczął się niepokoić. Napotkała 
wzrok 
Ambrosa.
– Jak było? – zapytał.
– Dobrze poszło. – Zjechała na pobocze, bliżej niego. – Wyleźli tylnym wyjściem, 
jak 
przewidywaliśmy. Twoi piechurzy to dobrzy wojownicy – niezawodni.
Uśmiechnął się.
– Wiem. Marszałek dobrze ich wyszkolił. Cieszę się, że zechcieli z tobą pójść.
– I co teraz?
– Cóż... Sir Felis zabierze ich do strażnicy. Przypuszczam, że ciebie też 
wypyta. Rada już 
słyszała – są zadowoleni. Myślisz, że złapaliście wszystkich?
– Wyszło dwudziestu jeden, jedenastu poległo, a dziesięciu schwytaliśmy. Chyba, 
że ktoś 
został w twierdzy – ale ja bym nie została po tym, co zrobił Zinthys. – Pomna 
szpiegów, nie 
rozwodziła się nad dokonaniami maga.
– Nie wyglądają... na złych – rzucił w zamyśleniu Ambros.
– Kto, rozbójnicy?
– Tak. Sądziłem, że... Zerknęła na niego.
– Że będą wyglądać jak orki? Zaczerwienił się.
– Wiem, że brak mi twojego doświadczenia...
– Nie bądź niemądry. Nie to miałam na myśli. – Rozzłościła ją jego wrażliwość. – 
Sama 
byłam zaskoczona, jeśli chcesz wiedzieć. Jedyni bandyci, jakich widziałam w 
Aarenis, wyglądali 
tak paskudnie, jacy naprawdę byli. Ci ludzie przypominają biednych chłopów lub 
żołnierzy. Ich 
herszt – tamten na noszach – wspomniał coś o tym, że nie chciał być rabusiem...
– Ech, a czego oczekujesz po tym, jak go złapaliśmy? – Zdrowy kupiec stanął koło 
Paks. – 
Mało prawdopodobne, żeby przyznał się, iż jest złodziejem od urodzenia.
– Nie był – oznajmił Arvid z pewnością, która zdumiała Paks.
– Skąd wiesz?
– Lady, podobnie jak mistrz Zinthys, nie lubię ujawniać źródeł mej wiedzy. 
Powiem ci tylko, 
że gdyby był złodziejem od urodzenia, to nie wylądowałby w tej strażnicy.
– Ale skąd o tym wiesz? – Paks i Ambros przyjrzeli się Arvidowi. Ten uśmiechnął 
się, 
ukłonił i odszedł do gospody.
– Co za... – mruknął kupiec, kładąc w roztargnieniu rękę na szyi karosza. Rumak 
uskoczył, 
nim Paks zdążyła go uspokoić, kupiec i większość grupy już ją minęła. Sir Felis 
pokiwał na nią, 
podjechała więc do niego i razem truchtali na tyłach procesji.
– Pojedziesz ze mną do strażnicy? – zapytał. – Chciałbym usłyszeć, co się 
wydarzyło. Mój 
kucharz powinien już coś przyszykować.
Kiwnęła głową. Domyśliła się, że sir Felis mógł sobie życzyć, żeby była obecna 
przy 
przesłuchiwaniu więźniów. Zastanawiała się, jakie tu panują obyczaje.
– Ty także, oficerze, o ile pozwalają ci na to obowiązki – dodał gładko kapitan. 
– Pod 
nieobecność marszałka chciałbym, żeby był przy tym przedstawiciel sioła.
– To zaszczyt dla sioła, sir Felisie – odrzekł Ambros. – Czy mogę zapytać, ile 
czasu to 
zajmie? Jest w zwyczaju piechurów Girda podziękować w siole za powodzenie misji, 
chciałbym 
powiadomić resztę, kiedy...
Sir Felis wydął wargi.
– Nie jestem pewny, oficerze, ale z pewnością do wieczora. Ci ludzie nie 
wyglądają na tak 
zdesperowanych, jak sądziłem.
* * *
Paks obawiała się, że kapitan może – jak Alured Czarny – torturować więźniów, 
ale nie 
musiał tego robić. Zanim sir Felis, Paks i Ambros zeszli do lochów, żeby ich 
przesłuchać, herszt 
bandy postanowił powiedzieć im wszystko, co wiedział.
– Wszyscy byliśmy kiedyś uczciwymi ludźmi – zaczął słabym głosem. – Ja byłem 
rolnikiem. 
Inni kupcami lub rzemieślnikami, lecz w większości także rolnikami. Ale tamta 
susza w Verrakai 
trzy lata temu – to ona mnie wypędziła. Podatki... brak trawy i zdychające 
krowy... mój pan 
przegnał mnie i ruszyłem na tułaczkę. Nikt nie miał dla nas uczciwej pracy, taka 
jest prawda. – 
Zamknął na chwilę oczy, Paks omiotła spojrzeniem pozostałych zbójców. Ranni 
leżeli cicho, 
reszta ze spuszczonymi oczami kucała pod ścianami lochu. – Byliśmy chyba z 
Elamem pierwsi – 
podjął po dłuższej chwili przywódca bandy. – Znaliśmy się z rodzinnych stron i 
razem 
podróżowaliśmy. Trafiliśmy tutaj podczas burzy – weszliśmy do środka, żeby się 
osuszyć – 
a potem... wyszło na to, że nie możemy już odejść.
– Co was zatrzymywało? – chciał wiedzieć Ambros.
– Nie wiem. Coś. Jakby nas wołało. Zostaliśmy tam przez kilka dni. Elam jest 
dobrym 
łucznikiem – polował na dzikie ptactwo. Zabiłem jedną z tych istot w fosie, ale 
nie nadawała się 
do jedzenia.
– Jakich istot? – zapytał Felis.
– Przecież wiesz. Jedną z nich – wielkich ropuch, rozmiarów człowieka. Śmierdzą 
zgnilizną. 
I mają zęby. Tak czy owak, zostaliśmy tam. Ukradliśmy gęś z okolicznej farmy – 
prosiłem 
o pracę, ale przepędzono nas, wyzywając od złodziei. A wtedy jeszcze nie 
kradliśmy. Rozeźliłem 
się. – Znowu przerwał i potarł nos. – Elam chciał się wynieść, kiedy jednak 
oddaliliśmy się 
o godzinę marszu, rozbolały nas grzbiety. Musieliśmy wrócić. Potem przyszli 
pozostali. – Kiwnął 
głową w stronę więźniów. – Po jednym, po dwóch, co tydzień. Wkrótce oczyściliśmy 
okoliczne 
lasy ze zwierzyny. Gdybyśmy okradali gospodarstwa... cóż, większość z nas była 
rolnikami. Nie 
chcieliśmy.
– A wtedy powiedział nam, żebyśmy wzięli się za karawany – wtrącił inny, 
opierając się 
o ścianę i przekrzywiając głowę, by spojrzeć na sir Felisa. – Powiedział: „Co 
dla was znaczą 
karawany – kupcy są bogaci, a co bogaci zrobili dla was?”. Tak właśnie mówił. 
„Okradajcie 
karawany, a będziecie bogaci.” – Splunął. – Bogaci! Ha! Mieliśmy raptem tyle, 
żeby się najeść, 
a i to nie zawsze. Kilka miedziaków... nowy płaszcz... to wszystko.
– Nie powinieneś gadać o nim – przerwał mu herszt, prostując się. – To przynosi 
pecha. On...
– Nic nam tutaj nie zrobi – sprzeciwił się tamten. – Pomyśl, Teriamie! Słuchanie 
go 
zaprowadziło nas tutaj, do więzienia. Nas – uczciwych ludzi. Teraz jesteśmy 
rabusiami, a to on 
się wzbogacił.
– Przecież wiesz, co powiedział. Może dosięgnąć nas wszędzie – to dlatego nie 
mogliśmy 
odejść. Może dosięgnąć nas tutaj – w tej chwili – i...
– I co? Zabije nas bardziej od nich, jak skończą przesłuchanie? – Opryszek 
obdarzył sir 
Felisa gorzkim uśmiechem. – Powiem ci prawdę, panie: jeśli zdołacie ukatrupić 
tego diabła, 
zrobicie dla siebie lepiej, niż zabijając nas. Ucieszy mnie to.
Paks widziała, że część rabusiów, choć przerażona, milczała. Herszt osunął się 
na słomę, 
leżał z zaciśniętymi wargami i zamkniętymi oczami.
– Kim jest człowiek, który kazał wam rabować? – zapytał sir Felis. – Został 
schwytany czy 
zabity?
– Nie – odparł z gniewem bardziej rozmowny rabuś. – Nie on. Ma swoją bezpieczną 
kryjówkę, my znamy tylko jego rozkazy. Nie znam imienia, panie. Ani kim lub czym 
jest, gdyż 
nie jestem nawet pewny, czy to człowiek. Myślę, że Teriam wie... – Zerknął na 
herszta.
– Nie wiem – odpowiedział mu chrapliwy szept. – Przysięgam, że nie wiem... 
widziałem go 
tylko raz i nie mógłbym... nie mógłbym... – złapał się za głowę, kołysząc do 
przodu i do tylu.
– On... miał na sobie czarną szatę i coś na łańcuchu... jakby rozczapierzoną 
dłoń, tylko 
z większą ilością palców...
Paks poczuła raczej, niż ujrzała, jak stojący obok niej Ambros tężeje.
– Na ramię Girda! – mruknął cicho, po czym dodał głośniej:
– Może pająk?
Głowa mężczyzny obróciła się powoli w jego stronę.
– To... możliwe... jeśli... NIE! – Zaczął rzucać się na słomie. – Nie! Nie 
pozwólcie mu... nie 
tutaj!
Sir Felis zaklął. Paks wiele razy słyszała to żołnierskie przekleństwo. Widziała 
przerażonego 
człowieka, wymachującego ramionami i próbującego uciec przed czymś, czego nie 
widziała. 
Zanim pozostali otrząsnęli się z zaskoczenia, Ambros złapał herszta za ramię.
– Uspokój się, człowieku... masz na imię Teriam? Uspokój się, Gird ustrzeże cię 
przed złem.
– Nikt nie może... on powiedział, że...
– Gird jest z tobą, Teriamie. Gird Strongarm obroni cię, daj mu tylko szansę.
– Jesteś... jesteś marszałkiem? Girda?
– Jestem oficerem w tutejszym siole – odparł Ambros. – Przysięgałem Girdowi i on 
mnie 
zna. Daję ci słowo, że modlę się o ciebie do Girda.
– Proszę – mężczyzna otworzył oczy i wbił wzrok w Ambrosa. – Proszę, panie – nie 
boję się 
śmierci, tylko nie od tego brudu, proszę...
Ambros oswobodził rękę i wyciągnął medalion. Teriam dotknął go czubkami palców.
– Zostałeś zauroczony przez jakieś zło, czy nie tak? – zapytał. – Boisz się, że 
pożre twą 
duszę?
Herszt przytaknął.
– Mówił... że może to zrobić. Gdziekolwiek uciekniemy, cokolwiek zrobimy, 
znajdzie nas 
i zobaczy w... – przerwał i zniżył głos. Paks nie dosłyszała, co powiedział 
Ambrosowi, dostrzegła 
jedynie nagłe drgnięcie ramion oficera.
– Cóż, a wierzysz, że Pan i Gird są silniejsi od niego?
– Ja... wiem, że powinienem, panie, ale bałem się... bałem się, że nie będą o 
mnie dbać...
Ambros rozejrzał się po pozostałych rabusiach.
– A wy? Co sądzicie o złej mocy tamtego, skoro tu wylądowaliście? Myślicie, że 
Pan jest 
słabszy?
Część potrząsnęła głowami, reszta tylko patrzyła. Opryszek, który wcześniej tak 
śmiało 
przemawiał, teraz wstał.
– Panie... oficerze... byłem kiedyś piechurem Girda. Nie najlepszym, pewnie 
powiecie i nie 
będę zaprzeczać. Nigdy nie sądziłem, że zostanę zaklęty przez takie zło... ja, 
zwykły poganiacz. 
Nie wiem, co może zrobić tamta czarna peleryna, ale Pan miałby rację, gdyby 
pozbawił mnie za 
to życia.
Ambros uśmiechnął się ponuro.
– Piechurze Girda, musisz poddać się osądowi hrabiego, lecz Pan zna swe sługi.
Twarz mężczyzny pojaśniała.
– Przysięgam, oficerze, że to nie strach przed sądem mnie tam trzymał. Cokolwiek 
orzeknie 
sąd sioła...
– Gird będzie miał tu coś do powiedzenia, piechurze.
– Tak jest, oficerze. – Odwrócił się do Felisa. – Panie, za pańską zgodą, jeśli 
sąd zażąda mej 
śmierci, proszę pozwolić siołu odnotować zgon piechura.
Sir Felis uniósł brwi i spojrzał na Ambrosa. Ten skinął głową.
– Marszałek powiedziałby to samo, sir Felisie. Piechur może zostać zmuszony 
czarami do 
czynienia zła, uważam, że tak było w jego przypadku, a może i z innymi. Musi 
ponieść karę, lecz 
jego imię pozostanie na liście sioła. Tylko ci, którzy z własnej woli służą złu, 
są z niej 
wykreślani.
– On wam tego nie powie – wtrącił się Teriam – ale ja tak. Wielokrotnie próbował 
uciekać. 
Zatrzymaliśmy go, dopóki nie poddał się klątwie.
– Modlę się do Pana o łaskę dla ciebie, Teriamie, za twe czyny i wyznania.
Po powrocie na górę Ambros zaczerwienił się pod ich spojrzeniami. Zinthys celowo 
nie 
zwracał na nich uwagi, wstawiając wino, żeby zagrzało się nad ogniem. Sir Felis 
obserwował 
Ambrosa z neutralnym wyrazem twarzy. Paks próbowała dostrzec pod powłoką 
młodości 
i niedoświadczenia moc, jaką okazał w kontakcie z więźniami.
– Cóż – przemówił raptownie kapitan, jakby podjął jakąś decyzję. Spojrzał na 
Paks. – 
Jeszcze raz powtórzę, Paksenarrion: dobrze się sprawiłaś. Nawet bardzo dobrze. 
Nie jestem już 
zdziwiony, że twój Książę nakazał ci podjęcie zaawansowanego szkolenia. Nie 
sądzę, żeby wielu 
świeżo upieczonych dowódców rozbiło dwudziestoosobowy oddział, mając tuzin 
ludzi, nikogo 
przy tym nie tracąc.
– Nie dokonałabym tego bez pomocy mistrza Zinthysa – odparła. – A twoi żołnierze 
schwytali niedobitki.
– Nawet jeśli – mruknął kapitan. Zmierzył ją bystrym spojrzeniem od góry do 
dołu. – A ty 
nie odniosłaś rany? Widzę, że masz rozciętą tunikę.
– Nie, panie – odrzekła. – Mam na sobie kolczugę.
– Hmmm. Tak. Cóż, w takim razie lepiej będzie sporządzić oficjalny raport dla 
Rady – znasz 
te wymogi – porozmawiam z burmistrzem. Spodziewam się, że jutro wszyscy się 
spotkamy. 
Zostaniesz wezwana. Oficerze – zwrócił się Ambrosa.
– Tak, sir Felisie?
– Ponieważ część więźniów twierdzi, że była piechurami, odraczam rozprawę do 
przybycia 
marszałka.
– Dziękuję, sir Felisie.
– Nie obiecuję, że to coś zmieni...
– Oczywiście, że nie, sir Felisie. Siolo to rozumie.
– Dobrze. Paksenarrion, czy chcesz przejrzeć zdobytą broń?
– Nie, panie. – Nie widziała powodów, by nie ufać ocenie sir Felisa.
– W takim razie zobaczymy się później. A teraz wybaczcie... – narzucił na 
ramiona gruby 
płaszcz.
– Oczywiście, panie. – Paks i Ambros podążyli za kapitanem kręconymi schodami w 
górę, na 
słoneczne popołudnie. Żołnierz podprowadził ich konie, sir Felis zdążył już 
odjechać.
Zbliżali się do „Wesołego Garkotłuka”, kiedy Ambros odwrócił się do Paks.
– Czy mogę z tobą pomówić?
– Ze mną? – Głowę miała zaprzątniętą raportem, jaki będzie musiała przedłożyć 
Radzie, bała 
się tego. – Oczywiście... ale o czym?
– Chodź do sioła, nie chcę rozmawiać tutaj.
Westchnęła. Była na nogach od świtu i teraz marzyła jedynie o gorącej kąpieli. 
Przed 
prostym posiłkiem u sir Felisa zdążyła tylko obmyć ręce. Lecz Ambros sprawiał 
wrażenie tak 
zatroskanego, że w końcu pokiwała głową i zawróciła konia.
– Powinienem był pomyśleć... – mruknął cicho Ambros, kiwając głową mijanemu na 
ulicy 
dziecku. – Jesteś zmęczona, prawda?
– Jestem brudna, obolała i zmęczona. A czy ty nie musisz odbyć ceremonii, o 
której 
wspominałeś?
– Och... tak, zapomniałem, wybacz Girdzie mojej tępej głowie. Do licha. Będziesz 
chciała to 
zobaczysz, choć nie czcisz Girda. Marszałek życzyłby sobie, żebyś tam była.
– Dobrze. – Wolałaby, żeby już przeszedł do sedna. Za bramą mijanego browaru 
dojrzała 
konie sir Felisa i jego eskorty.
W siole Ambros szybko przejął inicjatywę.
– Wyszczotkuję karosza i odprowadzę go do stajni – po wyjeździe marszałka mamy 
mnóstwo miejsca. Jeśli chcesz, możesz się wykąpać – w zmywalni jest dużo wody – 
a gdybyś 
potrzebowała bandaży, to...
– Nie – odparła Paks, żegnając się z pomysłem długiej kąpieli. – Zmyję tylko 
kurz... – Zdjęła 
hełm i zmoczyła włosy, a Ambros odprowadził konie. Zimna woda otrzeźwiła ją, 
wytarła szyję 
mokrym kawałkiem materiału. Zanim wrócił oficer, pozbyła się większości brudu z 
rąk i ramion.
– Spodziewam się wkrótce reszty piechurów – oświadczył, prowadząc ją do budynku. 
– 
Widzieli, jak tu jechaliśmy. Chcę wiedzieć, czy pojedziesz ze mną na 
poszukiwania kapłana 
czarnej pajęczyny?
– Co? – rzuciła, kompletnie zaskoczona.
– Nie słyszałaś go? Gdzieś w twierdzy ukrywa się czarna pajęczyna – kapłan 
Achryi. Muszę 
pojechać i...
– Zaczekaj... Ambrosie, czyż marszałek nie zakazał ci wyruszania przeciwko 
rozbójnikom?
– Zgadza się: przeciwko rozbójnikom. Byłem posłuszny. To co innego. Nie mogę 
przejść 
obojętnie obok czegoś takiego – prawdziwego zła.
– Nie jesteś marszałkiem, Ambrosie. Czy możesz walczyć z takim złem? Nie lepiej 
zaczekać 
na powrót marszałka? Kazał ci zostać w siole.
Pokręcił głową.
– A co będzie, jak się wyniesie? Teraz wiemy, gdzie jest – oś zła dla całej 
okolicy – i do 
mnie należy reakcja.
– A co z twoim snem?
– Po prostu jest. – Miał poważną, zdecydowaną minę. – Paks, taki sen może być 
dziełem zła 
– ma odwieść mnie od tego, co powinienem zrobić. Jeśli nie spróbuję ze strachu 
przed śmiercią, 
to jakim wyznawcą Girda jestem?
– To mogło być ostrzeżenie ze strony Girda.
– Tak, ale... nie potrafię tego powiedzieć.
– W takim razie uważam, że powinieneś zaczekać. – Zatknęła ręce za pas. – 
Ambrosie, nie 
wiesz, co się tam kryje z wyjątkiem tego, co usłyszałeś od zbójcy. Skąd wiesz, 
że powiedział 
prawdę? A nawet jeśli, to wciąż nie wiesz wystarczająco dużo. Kapłan Achryi – 
bardzo dobrze. 
Ale czy sam? Może ma innych żołnierzy? Ludzi czy innych?
Ambros spacerował tam i z powrotem. Wtem zatrzymał się.
– Rozumiem... Nie pomyślałem o tym. Przypuszczam, że to kwestia twego 
doświadczenia.
– Nie tylko. Poszłabym z tobą, ale kiedyś sam powiedziałeś, że musisz słuchać 
marszałka.
– Muszę słuchać Girda. Zwykle oznacza to marszałka, ale... – Urwał na widok 
wchodzących 
do sioła piechurów, towarzyszących rano Paks. Zauważyła, że żaden nie zmienił 
zakrwawionego 
ubrania, zaciekawiło ją to. Mai mrugnął do niej, gdy wszyscy podeszli do 
platformy, na którą 
wspiął się Ambros.
To, co wydarzyło się później, Paks uznała za dziwaczne. Ambros kazał każdemu po 
kolei 
opowiedzieć, czego dokonał. Na zakończenie przemowy krzyżował z nim ostrze. Gdy 
doszedł do 
Mala, ten uśmiechnął się, kiedy klinga Ambrosa dotknęła jego topora. Następnie 
oficer obejrzał 
ich broń i dopilnował odłożenia jej na stojaki sioła – tylko Mai miał własny 
oręż. Potem wszyscy 
udali się do gospody na kolejkę ale.
Tutaj dołączyli do nich pozostali uczestnicy wydarzeń. Paks wymknęła się na 
górę, aby się 
wykąpać i przebrać. Założyła nowe ubranie, ciesząc się z jego wysokiej jakości. 
Trudno było 
uwierzyć, że jeszcze rano z kimś walczyła. Wróciła myślami do Kompanii Księcia i 
zaśmiała się. 
Faktycznie, zupełnie inaczej. Żadnych obowiązków ani nocnej warty. Pozostali 
walczyli dobrze. 
Może przywyknie do dziwnych towarzyszy u boku – albo walki w pojedynkę. Mimo 
wszystko 
założyła kolczugę i najlepszą skórzaną tunikę.
Otworzyła drzwi i ujrzała opierającą się o ścianę naprzeciwko młodą dziewczynę. 
Rozpoznała w niej młodszego piechura. Gdy wyszła na korytarz, dziewczyna 
oderwała się od 
ściany.
– Lady, proszę: czy mogę z tobą pomówić?
– Tak – odparła. – O czym?
– Jesteś wojowniczką, prawda? To znaczy, wiem, że jesteś, ale czy... mam na 
myśli, że 
zarabiasz w ten sposób na życie, prawda? – wyrzuciła z siebie jednym tchem.
– Zgadza się – odrzekła, tłumiąc śmiech. – A dlaczego?
– Ja... – Dziewczyna spuściła wzrok, zaraz jednak spojrzała z powrotem na Paks. 
Dorównywała jej wzrostem i była niemal równie szeroka w ramionach. – Ja też chcą 
zostać 
wojowniczką – wykrztusiła w końcu. – Ja... tutejsi mnie wyśmiewają. Chcę im 
pokazać... 
Marszałek mówi, że jestem dobra...
– Hmmm. – Zerknęła na jej nadgarstki. Były silne i poznaczone bliznami od 
ćwiczeń 
z bronią. – No cóż, mogę tylko powiedzieć, że to możliwe. Mnie się udało. Ale...
– Wiem, wiem. Ci, którzy widzieli cię dzisiaj w walce mówią, że jesteś dobra. Po 
ćwiczeniach z tobą to samo powiedzieli starsi piechurzy. Wiem, że też bym 
potrafiła. Tylko czy 
mi pozwolisz?
– Pozwolić ci? Co masz na myśli?
– Chcę... ćwiczyć z tobą. Jak... giermek czy ktoś taki.
– Ależ ja nie jestem rycerzem – odparła oszołomiona. – Nie potrzebuję giermka...
– Zarobię na siebie – ciągnęła pospiesznie dziewczyna. – Przysięgam. Jestem 
pracowita 
i zrobię wszystko, co każesz, jeśli tylko pozwolisz mi walczyć u swego boku.
– Posłuchaj – zaczęła Paks, zaraz jednak urwała. Zbyt dobrze pamiętała, jak sama 
bardzo 
chciała tego, co teraz osiągnęła. Co powinna powiedzieć komuś w jej wieku? – 
Nawet nie znam 
twego imienia.
– Suli...
– Suli, to nie takie proste – sama nie wiem, co będę robiła...
– Nie rzucisz chyba wojaczki!
– Nie. Ale nie wiem... kiedy – ani co. Nie wiem nawet, jakie szkolenie 
przeszłaś. Co będzie, 
jeśli nie zdołasz...
– Możesz zapytać marszałka albo Ambrosa. Znają mnie. Proszę, lady Paks, zrobię 
wszystko, 
co powiesz. Mogę czyścić twojego konia i dbać o ekwipunek...
– Skoro chcesz nauczyć się walczyć, Suli, to czemu nie przyłączysz się do 
którejś z kompanii 
najemniczych? W tych okolicach rekrutuje Halveric, prawda?
Pokręciła głową.
– Słyszałam o tym – tylko maszerowanie i musztra, codziennie te same obowiązki. 
To samo 
mam tutaj – wiecznie trening z piechurami. Chcę... – Zapatrzyła się w głąb 
korytarza, niczym na 
bezkresne pole. – Chcę emocji. Bitew. Podróży. Jak ty. Paks uśmiechnęła się.
– Zaczynałam jako najemniczka, Suli. Bogowie, miałam aż nadto emocji i podróży. 
Daję ci 
słowo, że to najlepsza szkoła.
Suli znowu pokręciła głową.
– I odeszłaś. Czemu miałabym to robić, skoro nie jest to tym, czego pragnę? 
Proszę, pozwól 
mi walczyć u swego boku. Jeśli mnie nie polubisz, zawsze możesz mnie odesłać. 
Tylko daj mi 
szansę. – W jej oczach kryło się coś, czego nie potrafiła nazwać: duma i 
niepokój zarazem.
– Pomyślę o tym. – Ruszyła korytarzem, Suli nie odstępowała jej na krok. Chciała 
coś 
powiedzieć, lecz Paks uniosła dłoń. – Nie powiedziałam „tak”. Co o tym sądzi 
twoja rodzina? – 
Nie mogła uwierzyć, że o to zapytała. Ona, która najlepiej wie, co myślą na 
takie tematy rodzice.
Dziewczyna skrzywiła się.
– Moja rodzina – nie dają sobie tutaj rady. Tata jest traperem. Czasami pomaga w 
garbarni. 
Przeważnie go nie ma i oczekuje wtedy, że będę zajmowała się całym domem. Ale 
moi bracia są 
wystarczająco duzi, żeby móc pracować. Nie dbam o jego opinię.
– Hmmm. – Paks skręciła w stronę schodów. – Mój ojciec też nie chciał, żebym 
odchodziła.
– Widzisz? Mówiłam, że jesteśmy podobne. Proszę...
– Dosyć, Suli. Powiedziałam, że o tym pomyślę. – Widziała już siedzące przy 
dwóch 
złączonych stolikach towarzystwo. Arvid i jeden z piechurów mocowali się na 
rękę. Mai podniósł 
głowę i pomachał do niej, podeszła do stołu świadoma wzroku Suli.
– Zastanawialiśmy się już, czy opuściłaś nas na dobre – powitał ją leśnik.
– Nie. Suli chciała ze mną rozmawiać.
– Och. – Mai wymienił spojrzenia z pozostałymi. – Zawracała ci głowę?
– Słucham? Nie. Ma wyidealizowane mniemanie o moich osiągnięciach. – Porwała 
ciastko 
z samego szczytu sterty, którą służąca właśnie stawiała przed Malem. – Na 
szczęście – 
przypomniała mu. Obecni ryknęli śmiechem.
– Na ramię Girda, ale jesteś szybka – rzucił leśniczy, lekko się rumieniąc. – 
Jeszcze nikt nie 
wykorzystał tej sztuczki przeciwko mnie.
Uśmiechnęła się pełnymi ustami. Pojawił się przed nią pełen kufel. Pociągnęła 
łyk ale.
– Ale poważnie – wtrącił Ambros – jeśli Suli cię niepokoi, pomówię z nią.
– To raczej ja powinnam porozmawiać z tobą. Chce ze mną ćwiczyć – i pracować. 
Jako 
giermek, ale przecież wiesz, że nie jestem rycerzem. Co miałabym począć z 
giermkiem?
– Jeśli oto chodzi, wiesz znacznie więcej od niej. Dobrze walczy, jak na tak 
małą ilość nauk, 
jaką pobrała, jednak w prawdziwej walce ma nie większe doświadczenie ode mnie.
– Nie do końca – sprzeciwił się Mai. – Brała udział w paru starciach.
– Bójkach – poprawił go Ambros. – To nie to samo.
– Wiem o tym. Niemniej jest ciekawą dziewczyną. – Leśnik pociągnął długi łyk, 
paru 
mężczyzn potrząsnęło głowami. – Poważnie mówiąc, jest w gronie najlepszych 
młodszych 
piechurów.
– Tak, w walce tak, ale to nie wszystko – powiedział Ambros.
– Cóż, to chyba najważniejsze? Przynajmniej dla wyznawcy Girda. Wiesz, że od 
odejścia 
Deordtyi nie jest tutaj szczęśliwa. Chce...
– Emocji i chwały – mruknął opryskliwie Ambros. – Prędzej skręci sobie kark. 
Prawda, 
Paks?
Zapytana pokiwała powoli głową.
– Powiedziałam jej, że dla dalszego szkolenia powinna zaciągnąć się do kompanii 
najemniczej. Nie widziałam, jak walczy, nie mam pojęcia, co umie. Ale rozumiem 
ją – sama nie 
mogłam doczekać się wyrwania z domu. Gdyby ktoś podobny do mnie zawitał do 
Trzech Jodeł, 
poszłabym do niego, choćbym miała przejść przez ogień.
– Nie mogę jej zarekomendować – stwierdził Ambros, wpatrując się we własne 
dłonie – 
uważam ją jednak za uczciwą i lojalną. Jeśli chcesz kogoś...
– Nie zastanawiałam się nad tym. – Wzięła z talerza Mala drugie pieczone 
ciastko. 
Rozmyślała, jak by to było mieć giermka. Książę miał giermków – próbowała 
wyobrazić sobie 
siebie, jak schodzi ze szczytu ruiny i ktoś taki jak Suli, rzuca się przed nią, 
odgradzając ją 
własnym ciałem od zamachowca. Nie wyglądało to na słuszne. Nie była rycerzem. 
Sama nie była 
niczyim giermkiem i nie wiedziała, co giermek powinien robić ani jakie szkolenie 
otrzymać.
– Wielu najemników podróżuje parami lub trójkami – stwierdził Mai. – Mają kogoś, 
komu 
mogą zaufać. – Odsunął się, wypuszczając pozostałych piechurów – skinęli Paks i 
Ambrosowi, 
po czym wyszli.
– Czasami. – Ambros pokręcił głową. – Nie zawsze. Jeśli jednak chcesz ją 
zatrudnić, Paks, to 
proszę bardzo. Nie przewiduję, żebyś wyrządziła jej krzywdę i choć jest trochę 
nieobliczalna, 
będzie ci uczciwie służyć.
– Wyznaje Girda?
– Cóż... nie do końca. Nie jest na tyle dorosła, by złożyć przysięgę, a jej 
rodzina nie czci 
Girda. Ślubowała jedynie wierność tutejszemu siołu. Oczywiście wolałbym znaleźć 
jej patrona, 
który wyznawałby Girda...
– Tak sądziłam.
– Niemniej jesteś wystarczająco uczciwą osobą. Mistrz Cedfer ma nadzieję, że 
skończysz 
jako piechur.
– To możliwe – mruknęła z namysłem.
– Jeśli możesz mi powiedzieć – wtrącił się Arvid – to chciałbym usłyszeć, czy 
odkryłaś, jak 
ci rabusie upłynniali łupy.
– Upłynniali? – Nie zrozumiała tego terminu. Ambros tak, spojrzał ostro na 
Arvida.
– Ma na myśli sprzedawanie kradzionych rzeczy – złodzieje określają to 
„upłynnianiem”.
Arvid uśmiechnął się.
– Inni także, młody panie – widzę, że sam znasz to pojęcie. Ambros skrzywił się.
– Zaiste – uczciwi ludzie muszą nauczyć się złodziejskiej gwary albo stracić 
wskutek 
niewiedzy. Odpowiadając jednak na twe pytanie: nie, nie wiemy, gdzie trafiały 
skradzione 
przedmioty ani jak.
– Mówiłem Paks, panie oficerze, że nie wierzę, iż ci ludzie od dawna parali się 
łupiestwem. – 
Arvid łyknął ale i kontynuował: – Wiem, że żywisz wobec mnie podejrzenia, ale 
taka jest 
prawda. A jeśli mam rację, to dowodził nimi ktoś inny – zabierał skradzione 
dobra, upłynniał je – 
i to ta osoba jest groźna, a nie schwytani biedacy. Napady nie ustaną, dopóki go 
nie złapiemy. – 
Paks dostrzegła w oczach Mala błysk zainteresowania, choć niby opierał się o 
ścianę w sennym 
błogostanie.
Ambros pochylił się naprzód.
– Jak, skoro Paks zabiła lub schwytała wszystkich rabusiów? Arvid prychnął.
– Jaka to trudność ogłupić biedaków? Jak nakłoniono tych ludzi do złodziejstwa? 
Jak długo 
świat nosi ludzi o ramionach silniejszych od głowy, tak długo przebiegli będą 
wynajdywać 
prostych, by ryzykowali dla nich i umierali. – Paks uznała, że ma to większe 
znaczenie, niż 
przypuszczał. Zerknęła na niego i ujrzała w oczach przekąs, który ją 
zaalarmował. Ambros 
niczego nie zauważył.
– Myślę, panie – zaczął cicho – że ty i ja, i być może Paks – powinniśmy 
zamienić kilka słów 
na osobności.
– Też tak uważam, młody panie. Wolałbym tylko, żeby nikt tego nie zobaczył, gdyż 
jestem 
przekonany, że ktoś w tym miasteczku ma za długi język.
– Możesz mieć rację...
– Mam rację – orzekł Arvid ze spokojną pewnością siebie. – Musimy się spotkać – 
i to 
w sekrecie.
Mai wyprostował się na krześle.
– Czyż nie jest to właśnie metoda, żeby zostać zauważonym? Arvid zerknął na 
niego.
– Przypuszczam, że sam wiesz. Leśnik uśmiechnął się szeroko.
– O tak... A skoro chcesz rozmawiać z oficerem Girda, to powinienem przy tym 
być.
– Mai!
– Bez urazy, oficerze, ale widziałem, jak robi mieczem, pamiętasz? Wiesz, że 
potrafię 
dotrzymać tajemnicy.
Arvid uśmiechnął się czarująco do Mala. Paks zauważyła, że nie wywarło to na 
leśniku 
najmniejszego wrażenia – cały czas robił minę tępego, wiejskiego osiłka.
– W porządku, panie. Nie zamierzam ukatrupić twojego oficera – ani przekupić go 
– a ty, 
jeśli wola, możesz nie spuszczać ze mnie oka.
* * *
Zebranie Rady przebiegło gładko. Paks i Mai opisali starcie. Sir Felis złożył 
raport 
z przesłuchania więźniów i przekazał spis zdobytej broni i odzyskanych łupów. 
Paks została 
zapytana, czemu nie wkroczyła i nie zbadała twierdzy, a Rada bez zaskoczenia czy 
komentarzy 
przyjęła jej wyjaśnienia. Nawet kamieniarz wyglądał na zadowolonego. Spierali 
się lekko 
o wartość broni i w końcu zgodzili się nagrodzić ją trzecią częścią zdobyczy. 
Hebbinford 
zaproponował ponadto przekazanie jej na własność karego rumaka i po krótkiej 
dyskusji 
wyrażono na to zgodę. Nikt nie wspominał o prawdziwym herszcie bandy, który 
zdaniem 
Ambrosa, Arvida i nawet sir Felisa nadal krył się w ruinach.
Potem Ambros, Paks, Mai, sir Felis i Arvid spotkali się w siole. Gdy wszyscy 
zasiedli na 
krzesłach przyniesionych przez Ambrosa z komnaty marszałka, Arvid oparł się o 
ścianę koło 
drzwi.
– Od dłuższego czasu znosiłem wasze podejrzenia – oświadczył spokojnie. – 
Uznałem, że 
powinienem wyjawić wam, co tutaj robię, choć wolałbym, żebyście tego nie 
rozgłaszali.
– Czemuż to? – zapytał ponuro Felis.
– Ponieważ mogę wam pomóc – odrzekł Arvid. – A jeśli rozpowiecie, kim jestem, 
wyniosę 
się stąd.
– A więc?
Arvid spojrzał na Ambrosa.
– Najpierw dwa słowa do oficera Girda. Czy przysięgasz, młody panie, nie mówić 
nic na 
temat mojej gildii i misji?
– Nie... nie wiem. – Trzymał w dłoni medalion. – Jeśliś zły...
– Zły! – Arvid roześmiał się. – Panie, nie jestem kimś, kogo określiłbyś mianem 
dobrego, ale 
nie służę złu – jeśli chcesz, mogę przysiąc na twój znak. – Zerknął na Paks. – 
Nie jestem bardziej 
zły od tej wojowniczki, wraz z którą i twymi piechurami przelałem dzisiaj krew 
bandytów. 
Ambros poczerwieniał.
– Dotrzymam twojej tajemnicy panie, jak długo nie będzie to obrażało Girda. Co 
do tego 
jednak ja będę sędzią.
– To mi wystarczy. Ufam honorowi Bractwa Girda. – Rozejrzał się dokoła, 
przykuwając 
uwagę zgromadzonych. – Część z was – i wielu innych – uważa mnie za złodzieja. 
Nie jestem 
nim. Jestem jednak powiązany z gildią złodziei. – Przerwał, cisza zgęstniała. – 
Wypełniam dla 
niej misję.
– I prosisz mnie, oficera Girda, o zachowanie tego w tajemnicy? – Ambros aż 
podskoczył. – 
Dłoń Arvida spoczęła na mieczu.
– Zaczekaj, panie. Wysłuchaj mnie. Twoi właśni piechurzy mogą ci zaświadczyć, że 
rano 
z przyjemnością atakowałem rabusiów. Nie jestem złodziejem. Sytuacja jest 
znacznie bardziej 
złożona. – Zaczekał, aż Ambros zajmie swoje miejsce, po czym przyciągnął krzesło 
dla siebie. – 
Słuchajcie uważnie. Gildia złodziei, choćbyście nie lubili tego fachu, jak każda 
gildia utrzymuje 
porządek w szeregach swych członków. Dzięki swym wpływom – a są one niemałe – 
kontroluje 
nie tylko złodziejstwo, lecz także sprzedaż łupów. Jakiś czas temu siedziba 
główna w Verelli 
odkryła, że w tutejszych okolicach rabuje się karawany, których towary pojawiają 
się potem na 
odległych rynkach i są tam sprzedawane bez zgody gildii. Ani uiszczenia 
stosownych opłat. – 
Rozejrzał się dokoła, upewniając się, że wszyscy słuchają. – Rozumiecie problem. 
Nie można 
pozwolić, by taka sytuacja trwała. Złodziej renegat jest zagrożeniem nie tylko 
dla was, lecz także 
innych złodziei. Rada gildii postanowiła ustalić, kto jest za to odpowiedzialny. 
Wysłali – 
śledczych, tak to można określić. Twój szlachetny marszałek, młody panie, oddany 
sługa dobra, 
złapał jednego z nich, a dwóch innych wypłoszył z miasteczka. Czwarty zniknął 
bez śladu. 
W końcu – uśmiechnął się – przysłali mnie.
– A kim ty jesteś? – burknął sir Felis.
– Jak już mówiłem, nazywam się Arvid Semminson. Zostałem wynajęty do 
odnalezienia 
złodzieja renegata, który dowodzi tą operacją, żeby postawić go przed obliczem 
Rady gildii lub 
zgładzić.
– Ale sam nie jesteś złodziejem?
– Och, nie. Nigdy w życiu. Powiedzmy, że obecnie nie potrzebuję niczego, co 
warte byłoby 
mego czasu, by to ukraść. Nie bawi mnie też kradzież, jak niektórych słabszych 
członków gildii. 
Ukradłem w życiu kilka przedmiotów – przypuszczam, jak większość ludzi – ale czy 
z obecnej tu 
damy czyni złodziejkę fakt, że skradła szynkę podczas ucieczki przed Siniava?
Zdumiało ją, że o tym wie, ale potem przypomniała sobie, iż wspominała o 
obejściu „wujka” 
w Aarenis marszałkowi i Ambrosowi. Pozostali przyglądali się jej przez chwilę, 
lekko 
zdezorientowani zmianą tematu.
– Oczywiście, że nie – warknął Felis – ale...
– Chcę powiedzieć, sir Felisie, że pragnę śmierci ich herszta równie mocno – a 
może jeszcze 
bardziej – niż wy. Od samego początku było dla mnie oczywiste, że schwytani 
biedacy nie 
dowodzili całą akcją. Nie sprzedawali skradzionych towarów – są na to za 
skromnie ubrani i za 
mało rozgarnięci. Ktokolwiek to zorganizował, nie jest głupcem. Nadal więc mamy 
przeciwnika 
orientującego się, że wiemy, gdzie się ukrywa – i zdającego sobie sprawę, kto 
przyczynił się do 
jego klęski. Myślę, że jest potężny – zapewne mag lub ktoś jeszcze gorszy – i 
prawdopodobnie 
zaczarował tych biedaków, by magią utrzymywać ich pod kontrolą.
– Skąd to wiesz?
– Proszę – jestem człowiekiem o rozlicznych doświadczeniach. Czemu nie miałbym 
wiedzieć o magii i chciwości tych, którzy z niej żyją? Oraz – jeśli już o to 
chodzi – o magach 
zaprzedanych złu? Sądzę, iż powinniśmy wyruszyć przeciwko hersztowi tej bandy 
jak 
najszybciej, zanim zbierze nowe siły. Pomogę wam – jestem biegłym wojownikiem, 
posiadam 
też inne umiejętności, które okażą się przydatne. Na przykład w lochach tej 
starej twierdzy 
przekonacie się, że jestem dobrym tropicielem i umiem wykrywać pułapki. Jeśli go 
wypuścicie, 
wkrótce powróci potężniejszy i jeszcze groźniejszy – wręcz śmiertelnie – dla 
całej waszej 
społeczności.
– Rozmyślałem nad tym – rzucił nagle Ambros. – Mówiłem o tym Paks: jeśli to 
kapłan 
Achryi, to musimy działać szybko. Każdy dzień może być istotny.
– Cóż, nie możemy nic zrobić do powrotu marszałka – stwierdził sir Felis. – Nie 
masz szans 
przeciwko komuś takiemu sam, Ambrosie.
– Nie wiem, kiedy marszałek wróci, sir Felisie. Zakazał mi ścigania rabusiów, to 
prawda – 
ale to coś zgoła innego.
– Nie zgadzam się. Rozkazy to rozkazy. Ambros wyprostował się.
– Z całym szacunkiem, sir Felisie, ale moje rozkazy pochodzą na równi od Girda, 
jak od 
mistrza Cedfera.
Paks dostrzegła błysk satysfakcji w oczach Arvida. Kapitan kręcił uparcie głową.
– Nie po raz pierwszy młody oficer widzi boskie posłannictwo w zwykłej żądzy 
przygód. 
Byłbyś głupcem, Ambrosie, gdybyś rzucał się na Achryę z najemniczką i złodziejem 
u boku. – 
Obrzucił Paks twardym spojrzeniem. – Zakładając, że myślisz o pójściu z nim. 
Uważam cię za 
uczciwą, ale...
Poczuła ukłucie gniewu.
– Sir Felisie, jeśli masz jakieś powody...
– Nie. W porządku, przyznaję, że jak dotąd radziłaś sobie dobrze – zresztą, już 
to 
powiedziałem. Niemniej wszyscy jesteście młodzi i w gorącej wodzie kąpani. 
Zaczekaj na 
marszałka, Ambrosie. Nie wciągaj innych w swe romantyczne mrzonki. – Kapitan 
wstał i ruszył 
do drzwi, zatrzymując się na chwilę przy Arvidzie. – Panie złodzieju-
niezłodzieju, jeśli 
popchniesz tego chłopca do jakichś nieprzemyślanych działań, nie zapomnę, kto 
zaczął.
– Panie Felisie – odrzekł chłodno Arvid. – Nie zapomnę, kto z niechęcią odnosił 
się do 
wykorzenienia potwornego zła. – Odsunął się od drzwi, a sir Felis splunął tam, 
gdzie jeszcze 
przed chwilą były stopy oponenta, po czym wyszedł.
Rozdział szesnasty
Obleczona w czerń sylwetka Arvida stapiała się z cieniami zalegającymi korytarz 
za klatką 
schodową, którą docierał na dół słaby blask dnia. Paks poczuła ściskanie w 
piersi. Nie lubiła 
mrocznych podziemi i przez chwilę zastanawiała się, czemu w ogóle zgodziła się 
pójść. Ambros 
stuknął ją w plecy. Kiwnęła mu ręką i zrobiła kolejny ostrożny krok. I jeszcze 
jeden. Śmieszne 
było przychodzenie tutaj w szóstkę, w tym z niewyszkolonym, młodszym piechurem – 
zapalczywą dziewczyną, która na pewno zrobi coś głupiego, próbując się wykazać. 
Arvid dał im 
znak machnięciem ramienia i Paks ruszyła ku niemu, lekko stawiając stopy. Był 
zwiadowcą 
zaprawionym – jak utrzymywał – w wyszukiwaniu pułapek. Paks, wojowniczka o 
największym 
doświadczeniu, szła druga.
Za nimi podążali ramię w ramię Suli i Ambros. Paks miała nadzieję, że oficer 
Girda będzie 
rozważniejszy, uważając na młodszego piechura. Mai i jego przyjaciel Jori 
zamykali pochód.
– Drzwi – wyszeptał jej do ucha Arvid. – Sprawdzę je. Zawiasy z prawej. 
Otwierane na 
zewnątrz. – Paks przywarła do ściany na lewo od framugi, w półmroku dostrzegła 
błysk zębów 
uśmiechającego się Arvida. Przesunął dłońmi po chropowatej powierzchni, po czym 
zrobił 
z zamkiem coś, czego nie dojrzała. Pełne satysfakcji kiwnięcie głowy, dobył 
miecza i powoli 
otworzył drzwi. Paks czekała, gotowa uderzyć. Nic się nie stało. Wykręciła szyję 
i zajrzała do 
środka. Jeszcze bardziej nieprzeniknione ciemności. Z pomieszczenia dobywał się 
kwaśny odór 
jakby gnijących liści lub kości. Arvid włożył do środka miecz. Nic. Wzruszył 
ramionami, 
wychylił się i kilkakrotnie dźgnął ciemność jak poduszkę.
– Światło? – zapytał cicho Ambros. Podszedł do nich.
– Jeszcze nie. Uczyniłoby z nas idealny cel.
– Tak, ale nie jesteśmy kotami...
– Cicho. Zaczekajcie. – Arvid mówił im, że największym zagrożeniem będzie 
pośpiech. 
Odrobina hałasu – twierdził – a zwierzyna przygotuje się na ich przyjęcie. Paks 
czekała, 
wytężając wzrok i próbując przebić nim ciemności, aż przed oczami zawirowały jej 
świetliste 
punkciki. Odkryła, że stopniowo widzi coraz więcej. Pomieszczenie przed nimi to 
jakaś komnata 
– ciemna i mniejsza od sali bankietowej na górze. Próbowała dojrzeć, czy nic się 
tam nie czai. 
Coś zalegało na podłodze, lecz bez światła nie potrafiła określić, co to było.
– Idziemy – szepnął jej do ucha Arvid. Razem przekroczyli próg, natychmiast 
rozdzielając 
się i przywierając do ścian wewnątrz. Reszta czekała, nie wchodząc do środka.
W środku odór był silniejszy. Paks marszczyła nos, próbując dojść, co to 
takiego. 
Pachniało... mięsem, uznała. Gnijąca słoma, kości, mięso i jakby wnętrze 
brudnych butów. 
Potrząsnęła głową, lecz smród nasilał się z każdą chwilą. Arvid wciągnął 
powietrze.
– Ten zapach... – usłyszała z zewnątrz. To chyba głos Mala.
– Cicho – rzucił Ambros. Paks stała nieruchomo, próbując coś usłyszeć przez 
dudnienie 
w uszach.
– Pójdziemy pięć kroków do przodu – mruknął cicho Arvid. – Jeśli nic się nie 
stanie, 
spróbujemy ze światłem.
Usłyszała szorowanie butów po kamiennej posadzce i sama dała krok naprzód. Potem 
drugi 
i trzeci – i poślizgnęła się, postawiwszy stopę na miękkim, sprężystym, 
niepewnym podłożu. 
Wyrwał się jej jęk i Ambros błyskawicznie skrzesał ogień. Niewielki płomyk 
odsłonił stertę 
śmieci. Brudna słoma, szmaty, niedokładnie obgryzione kości, pęknięty garnek – 
wybuchnęła 
pełnym ulgi śmiechem. Płomień świecy Ambrosa dawał więcej światła, niż 
oczekiwała. Obróciła 
się do Arvida, który, zaskoczony, wytrzeszczył oczy.
– Zwykłe śmieci – wyjaśniła, machając mieczem w stronę sterty odpadków. Sięgała 
jej do 
pasa. – Musimy...
Część sterty wybrzuszyła się i na powierzchni pojawiło się włochate ramię oraz 
równie 
włochata morda. Spod krzaczastych brwi błysnęły załzawione ślepia. Pysk otworzył 
się, 
ujawniając dwa rzędy ostrych kłów. Instynktownie cięła mieczem nadlatujące z 
mroku ramię. 
Klinga wgryzła się w ciało, lecz siła potężnego ramienia omal nie wyrwała jej 
broni z ręki. 
Powietrze rozdarł basowy ryk i góra śmieci zadygotała. Omal nie straciła 
równowagi, gdy kolos 
rozrzucił legowisko i zaatakował.
Nie miała czasu zastanawiać się, czym było to monstrum. Sylwetką przypominało 
człowieka, 
choć wyższe i szersze. Gęste futro porastało twardą skórę – pierwszy cios 
Ambrosa odbił się, nie 
czyniąc mu żadnej szkody – a długie ramiona kończyły uzbrojone w pazury łopaty. 
Potwornie 
brzydka twarz – tyle zdążyła zauważyć. Od basowego ryku zatrzęsła się komnata.
– Cofnij się, Ambrosie! – zawołał Arvid. – Trzymaj światło – to bydlę widzi w 
ciemności.
Ambros prychnął, lecz wycofał się. Suli stanęła u boku Paks, dzielnie machając 
mieczem, nie 
mogła jednak przebić grubej skóry. Paks kilkakrotnie zraniła bestię, unikając 
jednocześnie jej 
pazurów, lecz ta nadal nie traciła siły. Arvid próbował atakować z boku, lecz 
przeciwnik był za 
szybki, by złodziej zadał śmiertelne pchnięcie. Paks zaczęła zastanawiać się, 
gdzie podziewa się 
Mai, kiedy ujrzała go, jak obchodzi bestię. Stanął za jej plecami, zamachnął się 
potężnie i wbił 
topór w muskularny grzbiet. Stwór ryknął ogłuszająco.
– Topór potrafi! – wrzasnął Mai. – To jest... – Lecz bestia rzuciła się do tyłu, 
Paks usłyszała, 
jak stylisko topora uderza w coś i leśnik stęknął. Skoczyła naprzód i wbiła 
miecz głęboko 
w brzuch potwora. Ten zgiął się wpół i runął do przodu. Uskoczyła. Arvid ciął 
monstrum w lewe 
ramię. Mai wyszarpnął topór z włochatego grzbietu i zamachnął się ponownie, tym 
razem celując 
wyżej. Potwór osunął się z jękiem na kolana. Paks rozpłatała mu gardziel, 
tryskająca krew 
zmoczyła jej całe ramię. Bestia upadła na ziemię z zamglonymi oczami, wijąc się 
i rzucając.
– To tyle, jeśli chodzi o ciszę i ostrożność – mruknął zgryźliwie Arvid, gdy 
odzyskali 
oddechy. Mai i Suli także zapalili świece i wszyscy przyjrzeli się dokładnie 
ubitemu stworowi. 
Przewyższał Paks wzrostem o połowę, był też ciężej zbudowany. Nie przypominał 
niczego, co 
kiedykolwiek widziała.
– Co to jest? – zapytała, ocierając twarz i ręce z posoki. Krew miała dziwny 
zapach 
i obrzydliwy smak. Ambros potrząsnął głową. Arvid spojrzał na nią.
– Nie jestem pewien, ale to może być hool. Sam nigdy żadnego nie widziałem, ale 
wiele 
o nich słyszałem.
– Hool?
– Wielki, wytrzymały, głupi, brudny, lubi podziemne kryjówki. Możesz wyobrazić 
sobie 
olbrzymiego orka samotnika...
– Myślałem, że hoole są gigantami wodnymi – odezwał się Ambros.
Arvid wzruszył ramionami.
– Mogę się mylić. Cokolwiek to jest, nie żyje. A my zapowiedzieliśmy się całemu 
podziemiu.
– Nigdy nie uważałem zakradania się za dobry pomysł – oświadczył Ambros. – Gird 
nie był 
zbyt subtelny.
Arvid uniósł brwi i uśmiechnął się.
– Nie. Dlatego właśnie nie jestem wyznawcą Girda. Ale nie martw się: teraz masz 
duże 
szanse na samobójczy, frontalny atak.
Paks rozgarniała ostrożnie stertę śmieci, na której leżała bestia. Błysnęła 
miedziana 
bransoleta, podniosła ją.
– Spójrzcie. Rozmiar ludzki.
– Hmmm. Niewiele warta – ocenił ją Arvid.
– Nie, ale... nie sądzę, żeby rabusie ją wyrzucili.
– To prawda. Ja... – Wtem urwał. Wszyscy to usłyszeli: rytmiczne stukanie, 
niezbyt głośne, 
acz wyraźne. Paks rozejrzała się dokoła. W pełgającym blasku świec ujrzała po 
przeciwnej 
stronie pomieszczenia drugie drzwi, a w ścianie po prawej jeszcze jedne, 
zamknięte 
i zaryglowane. W komnacie nie było nic więcej.
– To tamte, te zamknięte – stwierdził Mai. Wyrwał topór z truchła i ruszył w ich 
stronę. Paks 
była tam pierwsza z dobytym mieczem. Arvid i Mai unieśli ciężkie sztaby i 
cisnęli je na bok. 
Potem otworzyli drzwi.
Blask świec oświetlił niewielkie pomieszczenie. Przed nimi stał gnom z butem w 
ręku – to 
nim walił w drzwi. Drugi gnom leżał przykryty płaszczami na gołej, kamiennej 
podłodze.
Stojący gnom skinął im sztywno i założył but. Następnie zwrócił się do Paks w 
mowie 
gnomów. Pokręciła głową, a on zmarszczył brwi, po czym powtórzył w mocno 
akcentowanym 
wspólnym:
– Czy to ty dowodzisz wyprawą ratunkową? Czy też bierzesz nas do niewoli?
– Ja... – Zerknęła na Arvida. Ten pospieszył jej z pomocą.
– Lady Paksenarrion dowodziła nami podczas akcji wyłapywania rabusiów, a teraz 
badamy, 
co kryje się w twierdzy.
Gnom ukłonił się w pas, po czym wyprostował i spojrzał Paks w oczy.
– Należy ci się nagroda z rąk Aldonfulk, lady. Twe czyny zaprawdę godne są 
sowitej zapłaty. 
Czyż nasz wspólnik z Lyonyi został pożarty przez monstrum?
– Nie widzieliśmy go – odparła Paks, przypominając sobie ze wzdrygnięciem 
bransoletę. – 
Czy uważasz, że to właśnie miało miejsce?
– Zabrał go. Wyglądał na głodnego. Słyszeliśmy krzyki. Nic nie widzieliśmy, nie 
mogę 
stwierdzić, co się stało, skoro tego nie wiem, niemniej wydaje się to być 
logiczne.
– Czy twój przyjaciel jest ranny? – Leżący na ziemi gnom nie ruszał się.
– Lekko – trafiła go strzała rozbójników. Śpi, żeby odzyskać siły.
Paks zdumiała postawa gnoma. Pomimo wielu dni uwięzienia w ciemnej celi, śmierci 
jednego towarzysza i rany drugiego, nie okazywał zaniepokojenia. Odwrócił się do 
rannego 
i przemówił głośno po gnomiemu. Nie pojęła ani słowa. Rozejrzała się po 
pozostałych, lecz ich 
miny zdradzały równy brak zrozumienia. Gnom na podłodze poruszył się i otworzył 
oczy.
– Z pewnością jesteście głodni i spragnieni – powiedziała Paks, licząc w 
pamięci, od ilu dni 
przebywali w zamknięciu. – Mamy jedzenie i wodę.
Oczekiwała większego entuzjazmu, zdrowy gnom zwyczajnie pokiwał głową i dał krok 
naprzód.
– Nie było tak źle, jak myślicie. Przez pierwsze dni rozbójnicy przynosili nam 
wodę. Karmili 
też tamtego potwora. Potem znikli. Nie mieliśmy nic. Zabierzecie nas do Mostu 
Piwowarów?
Paks podała mu manierkę, gnom odkorkował ją ostrożnie i zaniósł towarzyszowi, 
który 
wypił parę łyków. Dopiero wtedy napił się sam.
– Nie potrzebujemy tyle jedzenia, co wy – wyjaśnił, oddając butelkę. – Jeśli nas 
zabierzecie...
– Ale nie znaleźliśmy jeszcze kapłana... – wtrącił Ambros.
– Kapłana? – powtórzył gnom, nie zmieniając wyrazu twarzy.
– Uważamy, że w okolicy ukrywa się sługa Achryi – być może na niższych poziomach 
lochów – który kierował rabusiami.
– Och. – Gnomy popatrzyły po sobie. – To sprawa ludzi. Nie będziemy szukali 
kryjówki 
pajęczarza. Po naszym powrocie do Mostu Piwowarów otrzymacie nagrodę.
– Równie dobrze możemy tak zrobić – stwierdził Arvid. – Straciliśmy szansę na 
jakiekolwiek zaskoczenie.
– Poza tym, nie możemy ich tutaj zostawić – dodała Paks. – Nie obronią się sami, 
ranni 
i osłabieni. Powinniśmy zapewnić im bezpieczny powrót.
– Popieram – odezwał się Mai. Na czole puchło mu obrzmienie. Paks domyśliła się, 
że 
stylisko topora musiało uderzyć go w twarz. – Nie wiem, czy będę walczył równie 
dobrze jak 
zazwyczaj. – Ambros obejrzał się na niego ze zdumieniem, a potem troską. Leśnik 
mówił bardzo 
niewyraźnie.
– Czy twój towarzysz powinien być niesiony? – pytała Paks. Gnom skłonił się 
ponownie, 
obdarzając wojowniczkę skąpym uśmiechem.
– To wielce wielkoduszne z twej strony, lady, iż o tym pomyślałaś. Jeśli to 
możliwe, to lepiej 
będzie, żeby uniknął tak dalekiego marszu.
Wrócili do Mostu Piwowarów wieczorem z dwoma żywymi gnomami i dowodem śmierci 
kupca, człowieka towarzyszącego gnomom. Ambros i Mai odcięli bestii prawą łapę i 
ucho jako 
świadectwo tego, co znaleźli. Gnomy zajęły pokoje w „Wesołym Garkotłuku”. – 
Hebbinford znał 
je na tyle dobrze, by zgodzić się na kredyt.
Paks, wciąż jeszcze w zakrwawionej koszuli, zauważyła, że Suli nie odstępuje jej 
na krok.
– Czyja... to znaczy, nie mogłam przebić jego skóry, ale czy poza tym 
sprawdziłam się? Nie 
krzyczałam ani nic takiego...
Wojowniczka poczuła zmęczenie.
– Nie. Dobrze się sprawiłaś, Suli... już to zresztą mówiłam...
– Tak, ale... wracasz tam, prawda? Pozwolisz mi pójść z wami? Zabiorę twoje 
rzeczy i dam 
Sevri do uprania...
– Nie! – Zabrzmiało to ostrzej, niż zamierzała i zaniepokoiło Suli. Nie 
przestraszyło, lecz 
właśnie zaniepokoiło.
– Ale...
– Sevri ma własne obowiązki i nie jest praczką. Sama to zrobię, każdy żołnierz 
musi nauczyć 
się zajmowania własnym ekwipunkiem. – Zauważyła, że nie była to zbyt przyjemna 
wiadomość 
dla Suli. Pokiwała głową, przypominając sobie własne odczucia w trakcie 
szkolenia. – Mówiłam 
ci, że bycie wojownikiem nie jest takie, jak sobie wyobrażasz. W większości 
składa się 
z czyszczenia rynsztunku, utrzymywania broni w dobrym stanie i ćwiczeń. Nie 
możesz być 
pewna, że zostało to zrobione dobrze, jeśli nie zajmiesz się tym sama.
Dziewczyna pokiwała głową i oparła się o ścianę, najwyraźniej zamierzając zostać 
z nią, 
dopóki jej nie wyrzuci.
– Na przykład twój miecz – dodała surowo Paks. – Obejrzałaś go już? Zajęłaś się 
szczerbami 
i wgięciami? To miecz sioła – powinnaś oddać go w idealnym stanie.
Suli poczerwieniała i wyciągnęła go z pochwy – lepki od schnącej krwi i 
szczeciny.
– Oczyść go – poleciła jej Paks. – Jak pozbędziesz się krwi, wypoleruj go i 
wyczyść pochwę. 
Jeśli zostawisz w środku to paskudztwo, to...
– Ale jak? – zapytała dziewczyna. – Jest wewnątrz i... Wzięła od niej pochwę i 
obejrzała. 
W odróżnieniu od jej pokrowca ta była zwykłą drewnianą kasetą, zbitą kołkami i 
sklejoną na 
końcu. Górna część została wycięta, tak żeby dało sieją przywiesić do pasa.
– Masz szczęście. To drewno. Weź trochę mokrej trawy lub jeszcze lepiej turzycy 
i przywiąż 
do giętkiej witki, a potem wyszoruj od środka. Następnie opłucz czystą wodą. 
Powinno 
wystarczyć. Postaw w chłodnym miejscu, żeby wyschła i nie wkładaj do środka 
miecza, bo 
zardzewieje. Jeśli jutro będzie pachniała czystością, masz spokój. Jeśli nie, 
trzeba będzie 
rozłożyć ją na elementy.
– Mnóstwo kłopotów z tym zmywaniem krwi – burknęła Suli. Paks, pewna swych 
racji, 
spiorunowała ją wzrokiem.
– Kłopotów! Nie masz pojęcia, czym są kłopoty, dopóki nie zostawisz jakiejś 
zgnilizny 
w pochwie, a potem nie skaleczysz się wyszczerbioną stalą. – Przypomniała sobie 
opowieści 
lekarzy o gorączce od ran i zatrutych broniach. – Pewne plemiona orków w taki 
właśnie sposób 
zatruwają ostrza: przechowują je w gnijącym mięsie i krwi. – Z przyjemnością 
ujrzała, jak 
dziewczyna zielenieje na twarzy i bez słowa zbiera się do odejścia. – Odmelduj 
się wieczorem 
w siole u Ambrosa – musisz wziąć drugą pochwę. Powie ci też, gdzie się spotkamy.
– Tak jest, Paks – odrzekła potulnie Suli.
Wojowniczka skończyła właśnie sprzątać i rozwieszać mokre rzeczy w kuchni, a 
wilgotne 
włosy chłodziły jej głowę, kiedy przyszedł do niej Hebbinford i poinformował, że 
gnomy 
chciałyby z nią porozmawiać.
– O czym?
– Gird jeden wie – odparł. – Są gnomami, więc powiedziałbym, że chodzi o 
interesy. 
Pamiętaj: są pełne dumy, jak pszczoły żądeł, i równie zapalczywe. Nie lubią 
żartów ani 
lekceważenia ich ze względu na posturę. Wszystko traktują w kategoriach wymiany: 
dobro za 
dobro, cios za cios. Nie wyświadczają przysług, niemniej są okropnie uczciwi – 
na swój sposób. 
I nigdy niczego nie zapominają – do końca świata.
– Och. – Miała nadzieję, że zwykłą grzeczność uznają za grzeczność.
Gdy ją zaanonsował, oba gnomy siedziały przed kominkiem w jednej z osobistych 
komnat 
Hebbinforda. Jeden zerwał się z miejsca i ukłonił. Odpowiedziała ukłonem. Wydało 
się jej, że 
w ciemnych, płaskich oczach zobaczyła błysk satysfakcji.
– Zechciej przynieść ale, mistrzu Hebbinfordzie. – Gnom wskazał jej fotel. 
Usiadła, a on 
wrócił na swoje miejsce. Jego mowie brakowało melodii i pauz właściwych ludziom, 
trudno go 
było zrozumieć, choć słowa wymawiał poprawnie. – Czy zostałaś wynajęta, by nas 
uratować?
– Nie – odrzekła. – Nie do końca.
– Wobec tego akcja ratunkowa została podjęta w nadziei uzyskania nagrody?
– Nie... a o co chodzi?
– To właśnie chcemy ustalić. Po co zostałaś wynajęta, jeśli nie celem uratowania 
nas?
Zastanawiała się, ile mogła wyjawić o sprawach Rady Mostu Piwowarów.
– Panie – wybacz, jeśli nie jest to właściwy tytuł... – Natychmiast to 
podchwycił.
– Nasz błąd, lady. Nie sądziliśmy, że będziesz dbać o dokładność. Jestem mistrz 
kupiec 
Addo Verkinson Aldonfulk, szósty syn domu mego ojca. We wspólnym uprzejmym 
tytułem 
będzie: mistrz kupiec Addo Aldonfulk lub w skrócie: mistrz Addo. Moim 
towarzyszem jest 
kupiec-podróżnik Ebo Gnaddison Gnarrinfulk, czwarty syn trzeciej siostry mego 
ojca. Powinnaś 
zwracać się do niego Podróżny Ebo. A twoje imię?
– Mistrzu kupcze Addo... – zdążyła to zapamiętać, zanim kompletnie się pogubiła. 
Gnom 
skinął głową.
– To wystarczy.
– Jestem Paksenarrion Dorthansdotter z Trzech Jodeł...
– Trzy Jodły to twój klan?
– Nie, mistrzu kupcze Addo, to miejsce, gdzie mieszka mój ojciec. – Złapała się 
na tym, że 
sama zaczyna używać oficjalnego stylu wypowiedzi.
– Ach. Wiemy, że część ludzi nie ma własnych klanów. – Przerwał, gdy Hebbinford 
przyniósł im dzban piwa i trzy kufle. – Bądź gościem klanu Aldonfulk, 
Paksenarrion 
Dorthansdotter, przyjęcie poczęstunku do niczego cię nie obliguje.
Gapiła się na niego przez chwilę, zaraz jednak oprzytomniała.
– Dziękuję, mistrzu kupcze Addo. – Przyjęła ofiarowany jej kufel i upiła 
ostrożnie ale. – 
Pytałeś o moje zatrudnienie, panie. Jak wiesz, Rada Mostu Piwowarów sprzeciwia 
się obecności 
wolnych najemników w mieście.
Gnom przytaknął.
– Znakomita zasada. W ludzkich miastach kwitnie bezprawie, a wędrowni najemnicy 
powodują kłopoty. W królestwach gnomów nie przyjmujemy bezpańskich ludzi.
Poczerwieniała, lecz ciągnęła dalej.
– Mistrzu kupcze Addo, Rada przesłuchała mnie i uznała, że mogę zostać w mieście 
przez 
pewien czas w zamian za wyświadczenie im przysługi.
– Przysługi? Co to takiego? Przypomniała sobie ostrzeżenie Hebbinforda.
– Panie, jestem winna wierność komuś innemu, podróżuję z Aarenis na północ. – 
Było to 
wystarczająco bezpieczne. Gnom odprężył się. – Poproszono mnie o pomoc w 
odnalezieniu 
kryjówki zbójców – tych samych, którzy na was napadli – oraz poprowadzenie 
przeciwko nim 
oddziału zbrojnych, kiedy już ich odszukam.
– Jaką zaoferowali ci zapłatę?
– Cóż... dłuższy pobyt w mieście, prawo do korzystania z konia i udział w 
odzyskanych 
łupach.
– Hmmm. – Gnom pogrążył się w rozmowie ze swym towarzyszem. Nie miała pojęcia, 
w jakim są wieku ani czy kupiec-podróżnik był młodszy od mistrza kupca. Mieli 
brązowe, 
gładkie twarze i gęste, ciemne włosy. Addo odwrócił się do Paks. – Niewielka 
zapłata za tak 
niepewne zadanie. Ile dni miałaś tak pracować?
– Tego nie określono. Mam jednak wystarczająco dużo pieniędzy, a nie darzę 
rozbójników 
sympatią.
– Hmmm. Czy po napadzie na karawanę wspominali coś o ratowaniu nas?
– Nie, mistrzu kupcze Addo. Uznano was za zmarłych. Jeden z woźniców uciekł 
i opowiedział o napadzie. Znaleźliśmy wiele ciał.
– Rozumiem. W takim razie co robiliście w twierdzy? Szukaliście zrabowanych 
towarów?
– Nie. Schwytani przez nas zbójcy twierdzili, że zabierał je ktoś inny. Ambros, 
oficer Girda, 
uważa, że to kapłan Achryi. Arvid Semminson mówił z kolei, że towary były 
sprzedawane 
daleko stąd.
– Nie spodziewaliście się więc nas odnaleźć.
– Nie, panie. Niemniej z radością odkryliśmy, że żyjecie.
Potoczyła się kolejna rozmowa w języku gnomów. Paks dokończyła ale i 
zastanawiała się, 
czy sobie dolać. Uznała jednak, że lepiej zaczekać, aż jej zaproponują. Wreszcie 
Addo odwrócił 
się do niej.
– Gdybyście nie przybyli i nie zbadali twierdzy, czy zjawiłby się tam ktoś inny?
– Nie, mistrzu kupcze Addo. Większość ludzi w okolicy uważa, że wizyta tam 
przynosi 
pecha.
– Zabobony. Szczęście i jego brak to typowe dla ludzi złudzenia, coś jest albo 
nie. Ten stwór, 
który pożarł naszego wspólnika – czy był niebezpieczny dla uzbrojonych ludzi?
– Tak, panie. Był bardzo duży i walczył zaciekle. Trzeba było kilku wojowników, 
żeby go 
zabić.
– Czy to naprawdę ty dowodziłaś oddziałem? Zmarszczyła brwi.
– Nie chciałabym wprowadzić cię w błąd, panie. Poproszono mnie o objęcie 
dowództwa – 
i zgodziłam się – nad oddziałem, który schwytał i zabił bandytów. Dzisiejsza 
wyprawa nie była 
moim pomysłem – to oficer Ambros nalegał na natychmiastowe wyruszenie. Niemniej 
ze 
względu na moje doświadczenie, to ja dowodziłam grupą. Addo pokręcił głową.
– Nawet wśród ludzi jeden musi dowodzić i być odpowiedzialny za całość. Pytam 
raz 
jeszcze, czy byłaś to ty, czy ktoś inny. A jeśli ktoś inny, to kto?
– W takim razie: to ja dowodziłam. – Nie widziała potrzeby przechwalania się, po 
prostu 
wykonywali jej rozkazy.
– Nie lubisz się chełpić, w odróżnieniu od większości ludzkich wojowników – 
zauważył, 
jakby czytając jej w myślach. – Wiedza, kto dowodził, jest bardzo ważna. To tej 
osobie klan 
winien jest wdzięczność. – Zdjął z palca pierścień i podał jej. – Zostaliśmy 
obrabowani, nie 
mamy nic. Zasługujesz jednak na wdzięczność klanów Aldonfulk i Gnarrinfulk, masz 
na to słowo 
mistrza kupca. – Wzięła pierścień, był czarny i ciężki, jak wykuty z żelaza. 
Kiwnęła głową, 
zastanawiając się, co powiedzieć.
– Dziękuję ci, mistrzu kupcze Addo i kupcze-podróżniku Ebo.
– To słuszna rzecz. Nie miałaś zobowiązań, nie zostałaś wynajęta do tego 
zadania. Proszę cię 
o zaufanie, że otrzymasz nagrodę.
– Ufam ci, mistrzu kupcze Addo. Lecz każdego uwolniłabym z takiej niewoli...
– Och?
– Tak powinno być...
– Jesteś winna to swemu bogu? Ślubowałaś dokonywanie takich czynów? – Sprawiał 
wrażenie, jakby zastanawiał się, czy nie zażądać zwrotu pierścienia.
– Nie, panie – odrzekła. – Służę bogom domu mego ojca, a ci sprzeciwiają się 
złu.
– Aha. Dobrze jest dochowywać tradycji. Takie wierzenia nie wpływają na nasze 
zobowiązanie. Zachowaj ten pierścień, Paksenarrion Dorthansdotter. Uratowałaś 
nam życie.
– Uczyniłam to z przyjemnością. – Siedzieli przez chwilę w milczeniu. – Czy 
zechcecie 
przyjąć ode mnie dzban ale... bez zobowiązań? – odważyła się zaproponować. Gnomy 
skinęły 
głowami.
– Nie chcielibyśmy powiększać naszego długu wobec ciebie – oświadczył Addo – 
lecz 
grubiaństwem byłoby odmówić. Przyjmujemy z ochotą.
* * *
Otarcie się o śmierć bynajmniej nie zniechęciło Ambrosa. Upierał się, że powinni 
wrócić do 
twierdzy już następnego dnia. Mai chrząknął, od włosów po szczękę twarz 
przecinała mu 
purpurowa pręga po uderzeniu styliskiem topora, oddychał chrapliwie.
– Wcześniej tego nie mówiłem, oficerze, ale nadal kręci mi się w głowie i nie 
ufam własnej 
szybkości. Podbite oko sprawia mi kłopoty nawet w świetle dnia.
– No to zostań – rzucił cierpko Ambros. – Mam innych piechurów.
Mai westchnął donośnie.
– Na ramię Girda, Ambrosie, bardzo chciałbym pójść, ale...
– Mai, nie mogę zwlekać. Nie mogę. Tam dzieje się coś złego i muszę się tym 
zająć.
– Słusznie uczyniliśmy, badając teren przed atakiem na bandytów – przypomniała 
mu Paks. – 
Czemu nie poszukać, którędy towary są wywożone na zewnątrz? Może okazać się, że 
jest tam 
lepsza droga do środka? – Pamiętała o tunelu do Rotengre.
– Nie – kręcił uparcie głową Ambros. – Zmitrężymy zbyt wiele czasu. Lepiej 
pozwolić 
kapłanowi myśleć, że wystraszyliśmy się potwora. Przypuszczam, że miał strzec 
wejścia...
– Z pewnością – przytaknął Arvid.
– W takim razie to, że go zabiliśmy, a mimo to odeszliśmy, może uśpić jego 
czujność. 
Miejsce, gdzie musimy uderzyć, jest bardzo ciasne.
Arvid spojrzał na niego ciekawie.
– Jesteś na mnie zły, oficerze Girda, że kazałem ci zostać z tyłu i trzymać 
światło?
– Byłem – przyznał uczciwie Ambros. – Potem jednak zrozumiałem, że 
potrzebowaliście 
światła do walki. Tym razem kto inny będzie niósł hubkę i krzesiwo i w razie 
potrzeby zapali dla 
nas świecę lub pochodnię. A teraz – do map.
* * *
Tym razem bijący z otwartych drzwi smród omal nie wywrócił Paks żołądka do góry 
nogami. Na trupie bestii mrowiły się gryzonie – stadko szczurów pierzchło przed 
blaskiem świec. 
Na końcu sali widniały otwarte drzwi. Znowu prowadzili Paks i Arvid. Ambros 
znalazł sześciu 
chętnych piechurów, w tym Mala. Dwóch z nich niosło zapalone świece. Suli 
trzymała się blisko 
Paks.
Za drzwiami rozciągał się schodzący w dół korytarz. Liczne stopy rozrzuciły 
pokrywający 
kamienną posadzkę kurz. Paks nic nie widziała ani nie słyszała. Zerknęła na 
Arvida.
– Pozwól mi prowadzić – szepnął. – Trzymaj się blisko, lecz nie wyprzedzaj mnie 
i bądź 
gotowa zatrzymać się na mój sygnał. To świetne miejsce na pułapkę. – Ruszył 
przed siebie. 
Zaczekała, aż zrobi trzy kroki i poszła za nim. Korytarz miał długość dwudziestu 
kroków. Arvid 
zatrzymał się. Zobaczyła dawany ręką znak i znieruchomiała. Suli wpadła na nią 
od tyłu. 
Pozostali zdawali się strasznie głośno tupać. Zatrzymali się i zapadła cisza. 
Arvid dotykał lekko 
ścian. Obejrzał się na Paksenarrion i przywołał ją ruchem ręki – jeden krok. 
Zrobiła go. Wskazał 
na podłogę. Niczego nie zauważyła, dopóki nie pokazał jej ponownie. Niewielki 
garb w kurzu, 
fala, której nigdy by nie dostrzegła. W miejscu, gdzie musnęły go stopy, 
zobaczyła brzeg 
kamienia.
– To spust – mruknął cicho. – Jeśli ktoś go nadepnie, to – wskazał w górę – 
spadnie tamto. – 
W mroku dostrzegła nad głową czarną szczelinę, w której połyskiwały stalowe 
zęby. – Krata. Na 
pewno bardzo hałasuje. Gdzieś tutaj powinna być blokada na ‘wypadek, gdyby 
transportowali 
tędy coś ciężkiego. Ach. – Nie dojrzała, co zrobił, lecz z muru wysunął się 
kamienny czworobok. 
– To powinno załatwić sprawę. Możemy chcieć wracać tędy w pośpiechu. Upewnij 
się, by nikt 
nie stąpnął na spust.
Przekazała informację pozostałym, a ci ostrożnie przekroczyli kamienny garb. 
Arvid poszedł 
dalej. Po trzydziestu krokach unieszkodliwił identyczną pułapkę.
– Spodziewałem się – szepnął jej – że będą blisko siebie. Oraz otworów 
strzelniczych 
w murach. Miejmy jednak nadzieję, że nie przekonamy się o tym. – Od tej pory 
Paks omiatała 
uważnym spojrzeniem korytarz, starając się wypatrzyć inne pułapki. Mimo to 
przegapiła kolejną, 
gdy po minięciu zakrętu korytarz opadł stromo w dół. Arvid zatrzymał się na 
skraju pochylni.
– To może być fałszywa pochylnia – oświadczył. – Co?
– Jeśli uruchomisz fałszywą pochylnię – odparł – unosi się i wrzuca cię do 
czyjegoś garnka – 
albo celi. Wychodzi na to samo. Musimy pójść dalej, ale nie widać tu śladów w 
kurzu, prawda?
– Nie... ale są zadeptane...
– Hmmm. Raczej zatarte. Mogą używać zjeżdżalni do transportu towarów z karawan – 
oszczędzają sobie noszenia. Wolę dostać się tam na własnych nogach. Potrzebujemy 
innych 
drzwi.
Widziała jedynie kamienne ściany. Swymi długimi palcami Arvid obmacał każdy 
kamień. 
Reszta denerwowała się, uciszyła ich. Wreszcie puknął w pewne miejsce w ścianie 
i uśmiechnął 
się.
– Oto wejście. Problem w tym, że nie wiem, co jest po drugiej stronie. Może stać 
tam 
strażnik, a to oznacza dla nas kłopoty. Mogli zainstalować alarm dźwiękowy – sam 
już nie wiem. 
Uważam jednak, że to bezpieczniejsza droga na dół niż tamto – kiwnął głową w 
stronę pochylni.
– Cóż, musimy spróbować coś zrobić – orzekła Paks. – Wiesz, jak się otworzą?
– Nie. Nie sądzę, żeby były to drzwi obrotowe. Raczej odchylą się na zewnątrz 
albo przesuną 
do tyłu i w bok. Nie wiem, czy w prawo, czy w lewo. – Spojrzał na nią 
wyzywająco. Była 
zdecydowana sama to odkryć.
– Bardzo dobrze – jesteś jedyną osobą zdolną do ich otworzenia. Będę cię 
osłaniać z lewej 
strony. Reszta – trzy kroki wstecz i przypaść do ściany – nie trafi was 
zaczajony tam łucznik 
i zobaczycie, jak to działa. Osłońcie świece dłońmi – może być przeciąg. Coś 
jeszcze? – 
Spojrzała na Arvida. Pokręcił głową.
– Masz do tego smykałkę, lady – mruknął.
Usłyszała szczęk mechanizmu, nad którym pracował. Kamień przed nim zapadł się w 
głąb 
muru, przez szczelinę dobyło się słabe światło. Kamienna płyta przesunęła się 
bez szmeru 
w lewo, odsłaniając podest. Odchodzące z niego schody biegły w prawo do góry 
oraz w lewo, na 
dół. To stamtąd właśnie dobywał się blask. Po drugiej stronie podestu znajdowała 
się alkowa, 
gdzie na kołkach wisiały cztery kusze. Paks przemknęła przez otwór i rozejrzała 
się w obie 
strony. Nic. Dała znak Arvidowi, a on kiwnął głową i przekazał sygnał 
pozostałym. Majstrował 
przez chwilę przy kamieniu otwierającym, po czym mruknął, iż ma nadzieję, że to 
wystarczy, by 
przejście nie zatrzasnęło się. Jego wzrok prześlizgnął się po kuszach. Paks 
szybko poprzecinała 
cięciwy. Dwa kołczany bełtów po prostu przytroczyła sobie do pasa.
Skierowali się w dół, ku światłu. W połowie drogi Paks zauważyła, że od głównego 
korytarza odchodzi drugi, w prawo. Wskazała pozostałym prawą ścianę. U podnóża 
schodów, po 
lewej stronie, zobaczyła zamknięte drzwi. Arvid wciąż szedł pierwszy, parę 
stopni przed nią. 
Dwadzieścia kroków dalej prosty korytarz kończyły masywne, okute żelazem 
zamknięte drzwi. 
Od ich strony nie widać było ani zawiasów, ani zasuw. Światło dawały pochodnie 
zatknięte 
w osadzonych w murach uchwytach. Płomienie pochylały się ku drzwiom po lewej, 
jeszcze na 
schodach Paks poczuła przeciąg.
Arvid wysunął czubek miecza za róg. Nic się nie stało. Bardzo powoli wyjrzał. 
Paks czekała, 
czując bijące jak oszalałe serce. Cofnął się i dał jej znak, by też to uczyniła. 
Potem wyszeptał jej 
do ucha.
– Dwadzieścia, trzydzieści kroków, potem zakręt w lewo. Wystarczająco szeroko 
dla 
czterech wojowników. Pochodnia co cztery kroki. Znaki na podłodze ułatwiające 
celowanie.
– Przebiegniemy – zasugerowała.
– Jedyny sposób – zgodził się. – Szybko i cicho. – Nie miała pojęcia, jak można 
to pogodzić, 
niemniej przekazała polecenie reszcie. Ambros i jeden z piechurów stanęli koło 
niej, kazała Suli 
zostać w drugim szeregu.
Ruszyli ostro z miejsca, możliwie jak najciszej. Ujrzała na podłodze cztery 
blade pasy 
i stąpnęła na pierwszy z nich. Skądś z przodu usłyszała hałas i natychmiast 
przyspieszyła. Na 
końcu korytarza pojawili się czterej kusznicy, w powietrzu zawarczały bełty. 
Usłyszała za 
plecami jęk, coś szczęknęło o jej hełm. Za pierwszą czwórką pojawiła się druga, 
strzelali, nie 
zważając, iż ich kompani odrzucili kusze i z krótkimi mieczami w rękach skoczyli 
naprzód. Nie 
zawahała się, zatrzymanie się w pustym korytarzu byłoby samobójstwem. Dopadła 
pierwszego 
wojownika, zanim zdążyli ustawić się w szyku, Arvid i Ambros byli tuż za nią. 
Razem zepchnęli 
atakujących na linię strzelców. Teraz już cała ósemka dobyła mieczy.
Jeszcze nigdy nie walczyła długim mieczem przeciwko formacji. Złapała się na 
tym, że 
zadaje ciosy jak starym orężem Kompanii. Przynajmniej nie mieli tarcz – 
uśmiechnęła się, 
zatapiając miecz w ciele szarżującego wroga. Zgiął się wpół i zwinął na 
podłodze. Stojący za nim 
wojownik próbował pchnąć ją wąskim ostrzem, uchyliła się i zraniła go w ramię. 
Zauważyła, że 
walczący u jej boku Arvid kładzie następnego zbrojnego. Leżący na ziemi opryszek 
próbował 
dźgnąć ją w nogę, odskoczyła, a Suli dobiła go ciosem w gardło. Paks i Arvid 
wyprzedzali o krok 
Ambrosa i piechura. Zaczęła mieć nadzieję, że przebiją się bez większych 
kłopotów, kiedy na 
korytarzu pojawiła się kolejna czwórka zbrojnych.
– Diabli! – warknął Arvid. – Miałem nadzieję, że to już cała pierwsza fala.
Paks milczała, krok za krokiem prąc naprzód. Przyzwyczajała się do długiego 
miecza. 
Powaliła kolejnego wroga, reszta zdawała się atakować mniej chętnie. Zgiełk był 
okropny. 
Ambros i piechur wykrzykiwali hasła o Girdzie, każdy z nich pokonał swojego 
przeciwnika 
i znowu utworzyli linię. Szczęk stali niósł się echem po korytarzu.
Wtem pochodnie zgasły, jakby ktoś zanurzył je w wodzie. Poczuła, jak coś tnie ją 
przez 
pierś, kolczuga wytrzymała. Pchnęła mocno przed siebie i usłyszała jęk, a potem 
westchnienie. 
Strząsnęła ciężar z klingi i pchnęła ponownie. Bez efektu.
– Arvid? – zapytała.
– Tutaj – odpowiedział jej spokojny głos. Z prawej strony dobiegły ją 
przekleństwa 
Ambrosa. Skądś z przodu dochodziło ciężkie dyszenie. Dała krok naprzód i jej 
stopa wylądowała 
na czymś miękkim i ruszającym się. Kopnęła mocno i cofnęła się.
– Światło – zaproponował Ambros. Usłyszała zgrzyt krzemienia o stal, lecz nie 
ujrzała iskry.
– Chcesz światła, sługo Girda? – z mroku przed nimi rozległ się jedwabisty głos. 
– 
Myślałem, że wyznawcy Girda znają zaklęcie światła.
Chciała ruszyć w stronę głosu, lecz Arvid złapał ją za ramię. Zamarła. Czuła, że 
szuka czegoś 
w fałdach płaszcza. Gdy jej wzrok przyzwyczaił się do ciemności, dostrzegła, że 
dokoła nadal 
płoną pochodnie, a od ich blasku odcinają się niewyraźne sylwetki. Nie potrafiła 
ich policzyć. 
Jeśli ładowali kusze albo mieli włócznie... Jesteśmy szaleni, stojąc tutaj, 
niczym barany w ubojni, 
pomyślała. Wrzasnęła dziko i jednym skokiem znalazła się przy postaciach. 
Usłyszała 
przekleństwo Arvida i ruszających jej śladem towarzyszy. Jej miecz zderzył się z 
innym, 
jaśniejąc nagle błękitem. Dobiegł ją szczęk broni kompanów i natarła mocniej na 
przeciwnika, 
kierując się raczej instynktem, gdyż prawie nic nie widziała. Poczuła uderzenie 
w ramię i drugie 
w żebra. Jej klinga zamigotała, błękitna poświata oświetlała cel. Coś przeorało 
jej wolną dłoń, 
paląc niczym ogień lub lód. Potrząsnęła nią, nadal rozdając ciosy.
Ten zaskakujący atak pozwolił im przebić się do zakrętu. Deptali ciała 
pokonanych 
wojowników. Przed nimi otwierał się krótki hol z drzwiami po prawej. W bijącym z 
nich 
złocistym blasku stała wysoka, szczupła, spowita w długą szatę postać. Byli 
cztery kroki od niej, 
gdy ten sam miękki głos wymówił nie znane Paks słowo. Mięśnie jej zwiotczały, 
jakby ktoś 
zdzielił ją w głowę, omal nie upuściła miecza. Arvid cofnął się o krok.
Nawet Ambros zatrzymał się, opuszczając czubek miecza. Obrońcy skoczyli naprzód.
– Gird! – ryknął w tej samej chwili Ambros. Poczuła, jak do jej ciała wraca 
życie, 
rozpaczliwym skokiem zasłoniła Arvida, przyjmując cios na hełm. Rzucając szybkie 
spojrzenie 
na Paks, Suli przepchnęła się obok złodzieja i zaatakowała najbliższego 
przeciwnika. 
Wojowniczka zdążyła zauważyć, że była naprawdę szybka i całkiem dobra. Obrońcy 
pierzchli. 
Paks rzuciła się do drzwi. Pozostawały otwarte.
W środku jasne światło lamp zalewało bogato wyposażoną komnatę. W centrum 
pomieszczenia stał przystojny młody mężczyzna w długiej, czarnej, oblamowanej 
czarnym 
futrem szacie. Uśmiechnął się do nich, wyciągając puste dłonie.
– Nie sądzicie, że byliście nieuprzejmi? – zapytał. Głos miał łagodny jak stare 
ale. – Milej 
byłoby się zapowiedzieć, nieprawdaż?
– Ty! – zaczął Ambros. Paks zauważyła, że Suli przesuwa się naprzód i złapała ją 
za rękaw. 
Dziewczyna obejrzała się, marszcząc brwi, lecz posłuchała gestu, nakazującego 
jej cofnięcie się. 
– Ty pomiocie Achryi – ciągnął Ambros. Mężczyzna roześmiał się lekko.
– Niestety, młody oficerze Girda, nie jestem jej pomiotem – gdybym był, 
spotkałoby was 
inne powitanie. To prawda, że jej służę, ale... co wam do tego?
– Jestem oficerem Girda...
– Tak, w Moście Piwowarów. A to nie jest Most Piwowarów. To moja twierdza, do 
której 
włamaliście się, atakując i zabijając moich ludzi... a ty nawet nie jesteś 
marszałkiem. To nie 
twoje sioło.
– Moje. Pozostało pod moją opieką. Zaklinasz ludzi, rabujesz karawany, zabijasz 
i grabisz – 
na zęby Girda, to moja sprawa! – Ambros dał krok naprzód.
– Naprawdę uważasz, że oficer Girda może stawić mi czoła? Czy raczej polegasz na 
tych 
umięśnionych kobietach? – Suli rzuciła się naprzód, lecz Paks zdzieliła ją 
łokciem w brzuch. 
Dziewczyna sapnęła, a wojowniczka rzuciła przez ramię:
– Nie bądź głupia, próbuje nas sprowokować. Zostań z tyłu. Mężczyzna spojrzał na 
nią. Coś 
w jego spojrzeniu ostrzegło ją i spuściła wzrok na jego szyję.
– No proszę – przemówił słodkim głosem. – Tym magicznym mieczem kieruje mądra 
głowa. 
Może nie jesteś tym, na kogo wyglądasz, co? Słyszałem o tajemniczej wojowniczce 
w Moście 
Piwowara – weterance z Kompanii Phelana, która porzuciła ją, nie mogąc znieść 
czynionego 
przez nią zła. A więc to ty? – Paks walczyła z ogarniającą ją furią, dudniącą w 
uszach i grożącą 
zmąceniem wzroku. – Pokonała elfa czarownika, uwolniła elfane taig – o tym 
słyszałem. Można 
by pomyśleć: niemal paladynka – choć jeszcze nie czcicielka Girda, co za 
wstyd!... o ile 
pokonasz mnie. Myślisz o pokonaniu mnie, moja słodka?
Nie zwracała na to uwagi, nie spuszczając oczu z jego grdyki. Myślała tylko o 
tym, jak 
bardzo chce zatopić w niej miecz. Usłyszała jednak, co powiedział. Niemal 
paladynka? Ta myśl 
kusiła ją, jak kiwający z mgły palec. Głos zabrał Arvid, stając koło niej.
– Zdajesz się mieć moc zaklinania, panie, w przeciwnym bowiem razie, czemu 
mielibyśmy 
tu stać i rozmawiać z tobą? Jeśli o mnie chodzi, chciałbym zobaczyć twoją krew 
na tym 
przepięknym dywanie; kończąc z tą zbędną zwłoką. – Rzucił się naprzód i stanął, 
jakby natykając 
się na mur.
– Czary? Zaiste. A ponieważ obrabowaliście mnie z moich rabusiów i strażników, 
potrzebuję 
nowych sług. Uważam, że doskonale się nadacie. I kobiety, Achrya będzie 
zadowolona, jeśli 
zakłócę wzrastanie paladynki Girda. Mam nadzieję wszystkich was nawrócić. Jak 
miło będzie 
mieć szpiegów w siole Mostu Piwowarów.
– Nie! Na Girda! – Ambros skoczył naprzód, unosząc miecz. Paks otrząsnęła się z 
zadumania 
i ruszyła za nim. Nie zaskoczył ją widok miecza i sztyletu, pojawiających się w 
rękach kapłana. 
Ambros zablokował cios klingi przeciwnika, o włos unikając pchnięcia sztyletem. 
Paks zaszła 
kapłana z boku. Odbiła cios i dźgnęła mieczem. Klinga jakby utknęła w czarnej 
szacie, uwolniła 
ją z pewnym wysiłkiem. W tej samej chwili jego ostrze trafiło ją w ramię. 
Poczuła ogniwa 
kolczugi.
Nikt za nimi nie pobiegł. Gdy kapłan Achryi obrócił się, Paks znalazła chwilę na 
szybkie 
zerknięcie za siebie. Reszta drużyny stała bez ruchu, najwyraźniej niezdolna 
uwolnić się spod 
czaru. Kapłan walczył wspaniale, parując ich ciosy. Wydawał się być 
nieśmiertelny. Każde 
mordercze pchnięcie utykało w fałdach szat, a on walczył dalej, bez 
najmniejszego draśnięcia. 
Nie zauważyła, że kieruje ich w kąt pomieszczenia, gdzie za rzeźbionym, czarnym 
fotelem 
pysznił się ciemnobłękitny aksamit. Cofał się, cofał, obracał, aż wreszcie 
złapał za podłokietnik 
fotela. Paks usłyszała nad sobą chrobot i podniosła wzrok. Spadła na nią masa 
czarnych, 
pajęczych zwojów, paląc ubranie wszędzie tam, gdzie zetknęły się z materiałem. 
Miecz ciął 
z sykiem plątaninę grubych nici, lecz były mocne i lepkie, nie mogła się 
uwolnić.
Ambros skoczył naprzód i sieć złapała go tylko za stopę. Zanim kapłan zdążył 
zadać cios, 
oficer Girda wyswobodził się z klejącej pułapki. Walczyli za fotelem, potężne 
ciosy przecinały 
powietrze, brzęczała stal.
– Równie dobrze możesz dać sobie spokój – wysyczał kapłan. – Nie wygrasz – nie 
poradziliście sobie ze mną we dwoje.
– Łasko Girda – wycedził Ambros przez zaciśnięte zęby. – Nie odpuszczę... zabiję 
cię.
– Nie sądzę, chłopcze – odparł z uśmiechem kapłan. Wykonał gest w stronę twarzy 
przeciwnika i w powietrzu zamigotało coś szarego. Ambros zamrugał oczami, lecz 
walczył dalej. 
– Jesteś upartym głupcem, chłopcze – szukasz śmierci? – Paks walczyła z siecią, 
nie zdając sobie 
sprawy z kompanijnych obelg, jakie rzucała. Widziała kolejne pręgi na twarzy 
Ambrosa, niczym 
ślady po ognistym biczu. Kapłan poświęcił jej spojrzenie. – Nie zdążysz się 
uwolnić, słodka. To 
sieć Achryi. Podobnie, jak to. – Kolejny raz smagnął twarz Ambrosa. Oficer Girda 
krzyknął, 
łapiąc się za policzek. – Widzisz, chłopcze, do czego mnie zmuszasz? Czemu się 
nie poddasz?
Zobaczyła, że cios trafił Ambrosa w oko, ten jednak jakimś cudem nie wypuścił 
miecza. 
Walczył dalej, choć już nie tak biegle i płynnie. Z szaleńczą prędkością cięła 
zwoje sieci, klnąc, 
gdy dotykały gołej skóry – paliły jak żywy ogień. Kapłan wyrzucił z siebie 
skomplikowaną frazę 
i sieć poruszyła się, utrudniając przecinanie nici. Ambros zawołał do niej:
– Paks... wezwij Girda! Ze mną... – Krzyknął rozdzierająco, gdy bicz kapłana 
kolejny raz 
sięgnął jego twarzy.
Otworzyła usta, chcąc coś powiedzieć i usłyszała, jak woła:
– Na moc Girda Strongarma i Pana, i wszystkich bogów dobra... – Ambros także 
krzyczał, 
trzymając w dłoni medalion Girda i rzucając się na kapłana. Zabłysło światło, w 
zamieszaniu nie 
zobaczyła, co się stało. Wtem sieć wokół niej znieruchomiała, a stos szat za 
fotelem przestał się 
poruszać. Uwolnieni towarzysze wbiegli do komnaty, wykrzykując pytania.
Rozdział siedemnasty
Suli złapała więżącą Paks sieć i natychmiast szarpnęła rękę do tyłu, gdy pokryły 
ją oparzenia. 
Arvid minął je pędem, by przyjrzeć się Ambrosowi i kapłanowi.
– Nie żyje – rzucił krótko.
– Obaj? – zapytał Mai.
– Tak. Obaj. – Arvid westchnął, po czym dołączył do tnącej sieć Suli. – Lady, 
wpadłaś w nie 
lada pułapkę.
– Wiem. – Gniew i wstyd dławiły ją, utrudniając mówienie. Ambros nie żył, a ona 
nie mogła 
walczyć. Z ponurą miną cięła nici, aż w końcu zdołała się uwolnić. Arvid 
przyjrzał się 
z szacunkiem kolczudze, przeświecającej spod spalonego ubrania.
– To... nosisz znakomitą zbroję.
– Tak... – Dotknęła ostrożnie oparzeliny na twarzy, po czym podeszła do Ambrosa. 
Szary 
bicz kapłana poznaczył jego oblicze pręgami. Razem z Malem wyprostowali zwłoki i 
owinęli je 
płaszczem. Arvid i piechur pilnowali drzwi, lecz z korytarza nie dobiegał 
najlżejszy szmer. Paks 
przypuszczała, że po śmierci ich pana ludzie, z którymi walczyli, zbiegli na 
powierzchnię albo 
w głąb podziemi. Suli oglądała gobeliny na ścianach komnaty, po czym przystanęła 
nad ciałem 
kapłana.
– Spójrzcie na to – powiedziała, podnosząc okalający szyję zmarłego srebrny 
łańcuch. – 
Ma...
– Rzuć to! – zawołała Paks, przypominając sobie kapłański medalion z Rotengre. – 
Jest 
magiczny.
Suli spojrzała na nią z przestrachem i puściła łańcuch. Nic się nie stało.
Nie potrafiła określić, co czuje. Nie chciała wracać do lochów, nie miała ochoty 
na spotkanie 
z kolejnym złym magiem. Lecz polubiła Ambrosa, przyzwyczaiła się do jego 
pogodnej twarzy. 
Kiedy opowiedział jej o swoim śnie, poczuła, że obdarzają zaufaniem, a ona, jak 
zawsze, 
odwzajemniła się tym samym. Miała nadzieję, że w podziemiach pod twierdzą nie 
spotkają kogoś 
tak groźnego, jak tamten opętany elfi mag. Uznała sen Ambrosa za typowy dla 
niedoświadczonego żołnierza zanadto przejmującego się nadciągającą bitwą.
A teraz nie żył. Zawiodła go. Ona, doświadczona wojowniczka, nie mogła walczyć. 
Niewyszkolony żołnierz, chłopiec, jak o nim myślała, bił się samotnie dalej i 
zginął bez jej 
pomocy. Był martwy, tak samo jak Macenion i Saben, dwóch innych, których 
zawiodła. 
Obmyślając środki ostrożności, jakie powinni przedsięwziąć – wystawienie warty, 
powrót na 
powierzchnię – starała się zapomnieć.
Dopiero gdy wyruszyli, uświadomiła sobie, jak może wyglądać w oczach innych. Co 
pomyśli 
sir Felis. Co pomyśli marszałek. Co pomyśli każdy, widząc martwego oficera Girda 
i ją, 
doświadczoną wojowniczkę, uwięzioną w sieci. Nie zdawała sobie sprawy, jak 
ponurą miała 
minę, dopóki nie zagadnął jej Arvid.
– Lady? Czy przewidujesz jakieś kłopoty, których nie dostrzegam? Rozumiem smutek 
z powodu oficera Girda, ale... co jeszcze?
Potrząsnęła głową.
– Wszystko zniweczyłam.
– Słucham? – Arvid spojrzał na nią ze szczerym zdumieniem. – Walczyliśmy 
z przeważającymi siłami, na ich terenie i zginął tylko jeden z nas, a paru 
odniosło rany, a ty 
twierdzisz, że wszystko popsułaś? Na brew Simyitsa, lady, wszyscy mogliśmy 
zginąć.
– Nie moja zasługa, że żyjemy.
– Nonsens. Zapominasz, że także walczyłaś z tym kapłanem. Całkiem nieźle, 
rzekłbym – 
i miałaś rację, atakując tamtych w ciemnościach. Dopiero później uświadomiłem 
sobie, że skoro 
nie widzieliśmy iskry, to mój olej także by nie zapłonął. Ten młody człowiek 
zginął mężną 
śmiercią, ale nie dlatego, że zawiodłaś. Choć przypuszczam, że więcej nie 
przeoczysz sieci nad 
głową.
Pokręciła głową, ale poczuła się trochę lepiej. Reszta milczała, uśmiechając się 
tylko 
nieśmiało, kiedy na nich patrzyła. Gdy wyszli na powierzchnię, Arvid odprowadził 
ją na bok.
– Pora na pożegnanie – oświadczył z uśmiechem. – Powodzenia, lady Paksenarrion – 
masz 
zadatki na wielką wojowniczkę. Już jesteś świetna. Pamiętaj tylko o patrzeniu na 
każdą sprawę 
ze wszystkich stron...
– Co masz na myśli, odchodzisz? – Tak.
– Ale dlaczego?
– Moje zadanie wypełnione – odparł, wzruszając ramionami. – Zostałem wynajęty, 
by zabić 
lub przekonać tego człowieka do wstąpienia do gildii. Moim zdaniem byłby 
kiepskim członkiem, 
nawet gdyby zechciał. Widziałem zwłoki i zabrałem wystarczająco dużo 
kosztowności, by choć 
w części zrekompensować gildii poniesione straty. – Paks nie zauważyła, żeby 
cokolwiek brał, 
zastanawiała się jeszcze nad tym, gdy sięgnął do kieszeni i coś jej podał. – 
Proszę, to prezent dla 
ciebie. W przeciwieństwie do twoich gnomich przyjaciół wolę natychmiast spłacać 
swoje długi. – 
Przez cienką skórę rękawicy poczuła coś, jakby garść kamyków. – Nie, nie patrz – 
wdzięczność 
strasznie mnie nudzi. Rozumiesz, nie mam ochoty wyjaśniać wszystkiego 
marszałkowi ani 
ucinać sobie kolejnej pogawędki z sir Felisem. Masz wystarczająco wielu świadków 
swych 
poczynań, ja takowych nie potrzebuję. – Uniósł jej dłoń, wciąż zaciśniętą na 
prezencie, do swych 
ust, nigdy nie widziała ani nawet nie wyobrażała sobie takiego gestu. Zanim 
zdołała coś 
wykrztusić, puścił ją i odszedł, nie oglądając się za siebie. Nie patrząc, 
wepchnęła prezent do 
kieszeni tuniki i wróciła do reszty.
– A gdybym określił to mianem najbardziej absurdalnej rzeczy, jaką kiedykolwiek 
usłyszałem? Ambros, w jego wieku, wyrusza w pościg za kapłanem Achryi! A ty mu 
pozwalasz! 
– Marszałek krążył po siole, marszcząc brwi i trzymając race za pasem. Paks, Mai 
i piechurzy 
stali pod ścianą, a na podwyższeniu leżało ciało oficera Girda, wciąż owinięte 
płaszczem.
– Jeśli mogę, marszałku... – sir Felis sprawiał wrażenie niemal równie 
rozgniewanego, jak 
mistrz Cedfer. Marszałek zatrzymał się wpół kroku, złapał równowagę i krótko 
kiwnął głową. 
Kapitan przyjrzał się dokładnie ich twarzom, po czym przemówił: – Marszałku, 
kiedy zdradził 
mi, co planuje, pomyślałem sobie dokładnie to samo. „Plan głupca” – powiedziałem 
mu. Myślę... 
myślę, że się myliłem.
– Pomyłka! On nie żyje, a...
– Zaczekaj, marszałku. Mówiłem, że brak mu doświadczenia. Mówiłem, że rozkazy są 
rozkazami. Obraziłem ją – kiwnął głową na Paks – i nazwałem go głupcem, skoro 
chce ruszać na 
wyprawę z najemniczką i złodziejem. Odpowiedział mi, że przyjmuje rozkazy nie 
tylko od 
ciebie, marszałku, lecz także od Girda.
Twarz Cedfera ściągnęła się, ujawniając zmarszczki. – To nie był...
– Nie sądzę, żeby to był Gird. To także mu powiedziałem – że zbyt wielu 
młodziaków sądzi, 
iż bogowie pobłogosławią ich szaleństwo. Lecz, marszałku – chyba powiedziałem za 
dużo. Gird 
błogosławi uparte łby na równi z silnymi ramionami. Był na mnie zły i to 
dlatego...
– Może nie. – Marszałek westchnął. – Gdyby to był Gird, a nie zwykła, junacka 
brawura... – 
Spojrzał na pozostałych. – Co o tym sądzicie? Tkwiliście w tym razem z nim – czy 
to 
przemyślał? – Przez chwilę nikt nie odpowiadał. Potem zabrał głos Mai, choć ślad 
po stylisku 
nadal przeszkadzał mu w mówieniu:
– Panie marszałku, Ambros był zdecydowany odnaleźć kapłana zaraz po tym, jak 
wrócił 
z przesłuchania więźniów. Powiedział mi wtedy, że Paks doradzała mu zaczekanie 
na twój 
powrót, ale on był pewny, że nie może sobie na to pozwolić.
– To prawda, Paksenarrion? Próbowałaś mu to wyperswadować?
Przytaknęła.
– Tak, panie. Kiedy powiedział mi o tym po raz pierwszy, po drodze ze strażnicy, 
uznałam, 
że zwariował. – Poczuła napływającą do twarzy krew i spuściła wzrok. – Ja... 
kilka dni wcześniej 
opowiedział mi swoim śnie. Śniło mu się, że poległ w jakiejś bitwie. Było to 
dzień po twoim 
wyjeździe.
– Czy uważał to za prawdziwy sen?
– Nie był pewny. Zapytał mnie, ale nie wiedziałam. Podejrzewał, że mogło to być 
posłannictwo zła, które miało odstraszyć go od tego, co powinien zrobić. Jestem 
pewna, że 
dlatego właśnie w końcu to uczynił. Próbowałam... próbowałam powiedzieć mu, że 
mogło to być 
ostrzeżenie Girda – czy coś takiego – lecz uznał, że sam to musi odkryć.
– Ale dlaczego nie zaczekał? Przynajmniej paru dni... – Marszałek patrzył na 
ciało Ambrosa.
– On... uważał, że trzeba działać szybko, panie. – Czuła piekące łzy. Miała 
nadzieję, że 
Ambros wybaczy jej, iż wspomniała o jego śnie. – We śnie widział blizny, jakie 
zadałam mu 
poprzedniego wieczoru na ćwiczeniach. Nie goiły się. – Marszałek przytaknął w 
milczeniu. 
Potem przeniósł wzrok na resztę.
– Czy jeszcze komuś opowiedział o swoim śnie?
– Nie, panie – odparli chórem.
– Wiedziałem, że coś jest nie w porządku – dodał Mai. – Nie wspominał o śnie, 
ale kiedy 
powiedziałem, że nie jestem w najlepszej formie do walki, przerwał mi 
twierdzeniem, że mogę 
zostać.
Rozmowa ciągnęła się godzinami. W końcu marszałek odprawił ich, rozładowawszy 
gniew. 
Paks była tak zmęczona, że z trudem szła, lecz gonitwa myśli w jej głowie nie 
ustawała. Bez 
słowa dotarła do gospody i swojego pokoju na piętrze. Wyciągnięta w kolczudze na 
łóżku 
zastanawiała się, co zrobiła z koniem, lecz była zbyt wyczerpana, by wstać i 
sprawdzić. Myślała, 
że już nigdy nie uśnie. Od okna wiało ostre powietrze. W końcu naciągnęła koc na 
głowę 
i zasnęła.
Świt wstał szary i mglisty. Zostawiła okiennice otwarte, podłoga pod oknem była 
zimna 
i wilgotna. Spod przymkniętych powiek obserwowała kropelki wody, nie chciało się 
jej wstawać. 
Z gospody dobiegały odgłosy krzątaniny, kroki i głosy. Bolały ją nogi. Bolało ją 
ramię. Coś 
robiło jej dziurę w boku. To ją wreszcie poruszyło – to twarde coś, znajdujące 
się pod żebrem, 
choćby nie wiadomo jak się wierciła. Jednym ruchem odrzuciła koc i stanęła 
chwiejnie na 
nogach. Buty zastukały o mokrą podłogę, gdy sięgnęła do okiennic.
Resztki ubrania zwisały z jej wspaniałej kolczugi, niczym zeschłe liście z 
kształtnej gałęzi. 
Tylko skórzana tunika ocalała, choć i ona nosiła nadpalone ślady po sieci. 
Zdarła z siebie strzępy 
tkaniny, zadowolona, że założyła na wyprawę stare rzeczy, a nie nowe. 
Wyślizgnęła się 
z kolczugi, zauważając przy okazji wybrzuszoną kieszeń tuniki. Prezent od 
Arvida. Sięgnęła po 
niego i wyciągnęła garść ognia.
Dopiero po chwili zorientowała się, co to jest. Kilka splecionych ze sobą 
sznurów 
roziskrzonych klejnotów – białych i błękitnych. Przelewały się jej przez palce 
niczym 
rozświetlone słońcem krople. Zapinka była szczerozłota. Gapiła się na ozdobę z 
otwartymi 
ustami, po czym szybko ją schowała. Kiedy otworzyła drzwi, omal nie potknęła się 
o śpiącą na 
progu Suli.
– To się nie uda – oświadczyła z mocą Paks. Unikała wzroku Suli, śledząc palcem 
słoje blatu 
stołu. – To się nie uda, ponieważ nie jestem taka, za jaką mnie uważasz i 
ponieważ to wszystko 
nie jest takie łatwe, jak myślisz.
– Wiem, że nie – odparła dziewczyna. – Wiem... widziałam śmierć Ambrosa... to 
było 
straszne! – Paks zerknęła na nią szybko, dziewczyna miała poważną twarz. – Ale 
nadal tego chcę 
– nawet kiedy już wiem – i nie rozumiem, dlaczego ty nie...
– Nie wiesz! – Zaraz ściszyła głos. – Suli, jeśli wydaje ci się, że to było 
straszne – jeden 
zabity i to szybko – nie wiesz nic. – Pomyślała o przetrąconym kręgosłupie Effy 
i konaniu 
kapitana Ferraulta w Strażnicy Krasnoludów. – Myślisz, że skoro przeżyłaś kilka 
walk – 
ciężkich, przyznaję – to już jesteś gotowa?
– Tylko do zostania twoim giermkiem – prosiła ją Suli. – Wiem, że nie nadaję się 
jeszcze na 
żołnierza. Ale mogłabyś mnie nauczyć...
– Sama nie wiem wystarczająco dużo. Nie, nie sprzeczaj się. Wiem niewiele więcej 
od 
szeregowca w Kompanii Księcia Phelana. Uważasz, że to dużo, ponieważ sama... – 
Urwała, 
kręcąc głową. Czy to przekonałoby ją, kiedy jeszcze tkwiła w domu? Czy cokolwiek 
przekona 
Suli, siedzącą ze wzrokiem wbitym w stół? To uparte postanowienie paliło ją 
niczym ogień. 
Spróbowała ponownie. – Suli, naprawdę uważam, że możesz zostać dobrym 
żołnierzem. Jesteś 
silna, szybka i dość zręczna. Umiesz więcej ode mnie, gdy opuszczałam dom. Nie 
próbuję 
powstrzymać cię przed zostaniem wojowniczką. Skoro nie chcesz zaciągnąć się do 
najemników, 
spróbuj w kompanii strażniczej. Albo poproś mistrza Cedfera o szkolenie w 
Bractwie. Ja mogę 
nauczyć cię wyłącznie walki, a sama przekonuję się, ile więcej wiedzy 
potrzebuję. Przecież 
zanim tu przyjechałam, nigdy nie spałam w gospodzie...
– Dlatego właśnie nie chcę wstąpić do kompanii – odparła Suli. – Zawsze w 
grupie, żadnej 
samodzielności. Wiem już, jak sobie radzić – mogę cię tego nauczyć.
– Zanadto skoraś do bitki – oskarżyła ją Paks. Usłyszała to od Mala i paru 
innych osób. Suli 
poczerwieniała. Wojowniczka ciągnęła dalej: – Mój stary sierżant powiadał, że 
żołnierze, którzy 
lubują się w bijatykach, są głupcami. Większość ludzi i tak nie lubi żołnierzy, 
a gdy wyrobisz 
sobie reputację osoby sprawiającej kłopoty, z zadowoleniem ujrzą cię pod kluczem 
albo 
w niewolniczych łańcuchach.
– Nie mamy tutaj niewolników – mruknęła Suli.
– Ale macie więzienia. – Paks osuszyła kufel. – Słuchaj, Suli, to nie ma sensu. 
Nie chodzi 
o ciebie, tylko o mnie. Nie jestem gotowa wziąć sobie kogoś na szkolenie. Sama 
szukam 
treningu. Byłoby inaczej, gdybym tylko goniła za przygodą, ale tak nie jest. 
Chcę...
– Ale ja już nigdy nie będę miała drugiej szansy! – wybuchła Suli. – Nikt nie 
zwraca na mnie 
uwagi... jestem zwykłą, postrzeloną dziewuchą, tak o mnie myślą. Sądziłam, że mi 
pomożesz – 
sama jesteś kobietą. Nigdy się stąd nie wydostanę, jeśli ty nie...
Paks walnęła ręką w stół.
– To właśnie próbuję ci powiedzieć, Suli. Jak się stąd wydostać i przejść 
upragnione 
przeszkolenie. Ale ty nie chcesz zrobić tego tak, jak trzeba. Chcesz mieć 
wszystko od razu. 
Widzę to w twoich oczach: patrzysz na mój miecz, kolczugę i rumaka – i widzisz 
siebie. Tyle że 
nie dostrzegasz lat, w ciągu których do tego doszłam. Nie ma innego sposobu. 
Owszem, miałam 
szczęście – część z tych rzeczy dostała mi się szczęśliwym trafem. Ale nie 
doświadczenie 
i umiejętności bojowe. Te wzięły się z lat tego, czego, jak twierdzisz, nie 
chcesz: codziennej 
musztry, codziennych obowiązków, bitew, które ty nazywasz nudnymi. Dzięki temu 
zdobyłam 
umiejętności pozwalające mi wykorzystać nadarzające się okazje. Nie możesz tak 
po prostu 
przeskoczyć od wioskowej dziewczyny ze smykałką do szermierki do... – urwała, 
niepewna, jak 
może określić siebie.
– Mogłoby tak być – stwierdziła Suli. – Mogłoby tak być. Gdybyś spotkała kogoś 
takiego 
przed wstąpieniem do Kompanii, nauczyłby cię wszystkiego, czego byś 
potrzebowała. Byłabyś 
teraz sławna i bogata.
– Lub martwa. Poza tym, Suli, gdybym wiedziała to, co wiem teraz, nie 
zaciągnęłabym się 
do wojska. Oficerom Księcia zabrało całe miesiące przeszkolenie każdego z nas.
– Ale ja ćwiczyłam z marszałkiem. Widziałaś mnie – nie jestem żółtodziobem.
Paks westchnęła. Ciekawe, czy sama tak wyglądała, kiedy dołączyła do Kompanii. 
Ten 
zapał. Przynajmniej posłuchała rady Jornotha i zaciągnęła się, zamiast uciec z 
domu 
w poszukiwaniu przygód. Próbowała ułożyć odpowiedź, świadoma palącego spojrzenia 
Suli, 
kiedy padł na nią cień. Rozejrzała się. Skinieniem głowy powitał ją jeden ze 
starszych piechurów.
– Lady Paksenarrion? Marszałek Cedfer chciałby pomówić z tobą w siole. – 
Uśmiechnął się 
do Suli, która zarumieniła się.
– Mówią, Suli, że dzielnie walczyłaś u boku tej damy.
– To prawda – poświadczyła Paks.
– Będziemy musieli dopilnować przeniesienia cię do starszych piechurów – 
oświadczył jej. – 
Byłby z niej oficer? – zapytał o nią Paks.
– Nie wiem, jak ich wybieracie, ale Suli jest dobrym szermierzem. – Wstała. – 
Wybaczcie, 
ale muszę iść po płaszcz – Piechur przysiadł się do Suli i pogrążył w rozmowie z 
nią, Paks 
odetchnęła z ulgą.
* * *
W biurze marszałka było chłodno, Zastanowiło ją, czemu nie kazał rozpalić w 
palenisku. 
Wtem dostrzegła cichego jak cień Kuakgana opierającego się o naroże kominka.
– Wejdź, Paksenarrion – powitał ją marszałek. – Rozmawialiśmy o tobie. – 
Zerknęła szybko 
na milczącego mistrza Oakhallow. Co mówili? Ostatnia rozmowa z marszałkiem była 
wystarczająco bolesna. Wiedziała, że nie obwinia jej dłużej o śmierć Ambrosa, 
ona jednak nadal 
miała o to do siebie pretensje. Usiadła na wskazanym jej krześle, Kuakgan zajął 
drugie.
– Zastanawiasz się, czemu cię poprosiłem – ciągnął marszałek. – Jak wiesz, 
chciałbym 
widzieć cię w szeregach Bractwa Girda. Jako marszałek Girda jestem 
zainteresowany wszystkimi 
żołnierzami, a także czynieniem dobra. W twoim przypadku chodzi o coś więcej. 
Dlatego 
właśnie rozmawiałem o tobie z Kuakganem.
– Tak, panie – bąknęła, gdy urwał, jakby spodziewając się komentarza. Nie 
wiedziała, co 
jeszcze powiedzieć.
– Zanim przejdziemy dalej, zechciej mi odpowiedzieć, czy przyjęłaś Suli na 
służbę? Wiem, 
że chce być twoim giermkiem – od trzech lat próbuje wydostać się z Mostu 
Piwowarów.
– Marszałku Cedferze, rozmawiałam z nią, kiedy twój piechur poprosił mnie o 
przybycie 
tutaj. Ja... wiem, że nie jestem rycerzem i nie potrzebuję giermka. Nie jestem 
też wędrowną 
najemniczką – jak zdaje się uważać – i nie trzeba mi towarzyszki. Powiedziałam 
jej to.
– Chcesz złożyć na nią skargę?
– Nie, w żadnym razie. Dzielnie walczyła z hoolem i strażnikami kapłana. Ale... 
nie sądzę, 
żeby była gotowa do zostania żołnierzem. A ja nie nadaję się na jej 
nauczycielkę. Sama 
potrzebuję szkolenia, by zostać... kim zechcę.
– Czy wiesz dokładnie, kim? – zapytał Kuakgan.
– Nie... nie do końca. – Za każdym razem, gdy próbowała wyobrazić sobie siebie 
w szeregach jakiegoś sławnego wojska – nawet Królewskiej Gwardii Tsaia – obraz 
stawał się 
mglisty i zacierał się. – Nie chcę być najemniczką – niezależnie od tego, co 
ludzie o tym myślą – 
ani do końca życia ochraniać karawany.
– Rycerz – podsunął marszałek Cedfer. – Może kapitan?
– Możliwe. – Opuściła wzrok na ręce. – Jestem żołnierzem i lubię szermierkę. 
Podoba mi się 
to życie. Ale nie chcę walczyć dla samej walki czy chwały. Chcę walczyć o...
– Coś, o co należy walczyć? – zasugerował Kuakgan. Spojrzała na niego i pokiwała 
głową.
– Chyba o to mi właśnie chodzi. Zło. Jak złoczyńcy w Aarenis, którzy zabili 
moich 
przyjaciół, albo Siniava – był na wskroś zły. Albo to, co opętało elfiego lorda. 
Tyle tylko, że brak 
mi mocy, by je pokonać. Niemniej chcę walczyć tam, gdzie mam pewność, że to 
słuszne, a nie po 
to, by pokazać, że jestem duża i silna. Dla mnie nie różni się to od karczemnej 
burdy, choćby 
nawet walczyło się w szeregach armii jakiegoś władcy...
Kuakgan pokiwał głową.
– Wiele się nauczyłaś, Paksenarrion. Tak sądziłem przedtem, a teraz zdobyłem 
pewność. 
Słyszałaś o łowcach z Lyony i? – Nie. – Zmarszczyła brwi. – Dlaczego?.
– Walczyłaś w elfane taig. Możliwe, że potrafisz wyczuć taigin, a to 
oznaczałoby, iż 
mogłabyś z nimi współdziałać.
– Mistrzu Oakhallow... – zaczął marszałek. Kuakgan uciszył go machnięciem ręki.
– Marszałku, nie kwestionuję szczerości wyznawców Girda. Wiesz o tym. Czcimy 
tych 
samych bogów. Pewni wojownicy dysponują umiejętnościami nieprzydatnymi Girdowi. 
Może 
być jedną z nich. – Odwrócił się z powrotem do Paks. – Paksenarrion, zgadzamy 
się, że okazałaś 
zdolność do walki ze złem.
Ujawniłaś pragnienie poznania dobra i walki w jego imię. Obaj uważamy, że zło, z 
którym 
walczyłaś, wpłynęło na ciebie. Nie zatruło cię jednak, lecz dało mądrość 
uniemożliwiającą ci 
powrót do zwykłej wojaczki. Zgadzasz się z nami?
Była zbyt zaskoczona, by odpowiedzieć. Głos zabrał marszałek Cedfer.
– Paksenarrion, gdy tu przybyłaś, mówiłaś, że twój Książę zalecał ci dodatkowe 
szkolenie – 
nawet na kapitana. Jesteśmy gotowi poprowadzić cię ku takiemu szkoleniu, lecz 
musisz dokonać 
wyboru. Mogę dać ci list polecający do Marszałka-Generała w Fin Panir, 
prawdopodobnie 
weźmie moją rekomendację pod uwagę i pozwoli ci uczyć się w tamtejszym zakonie. 
Potem 
będziesz mogła zostać rycerzem jednego z dwóch Bractw Girda, a może nawet 
paladynką, jeśli 
spłynie na ciebie łaska Girda.
– Ja zaś mogę polecić cię łowcom z Lyonyi – przemówił Kuakgan. – Jeśli ich 
zadowolisz, 
zarekomendują cię Rycerzowi-Komendantowi rycerzy Falka. Nastąpi to jednak 
dopiero za parę 
lat. W każdym przypadku będziesz korzystać ze swych umiejętności tylko w 
słusznych sprawach. 
Jeśli nie będzie ci to odpowiadać, zawsze możesz zrezygnować.
– W żadnym jednak razie nie możesz zabrać ze sobą Suli – dodał marszałek. – 
Właśnie 
dlatego pytałem. Jeśli najęłaś ją na służbę, gnomi kupcy powiedzieli mi, że mogą 
załatwić wam 
kontrakt z księciem Gnarrinfulk. Chodzi o służbę wojskową, lecz nie wiem 
dokładnie jaką. Skoro 
jednak nie zabierasz Suli, to... – Urwał i przechylił głowę, czekając na jej 
odpowiedź.
– Ale nie czczę Girda – zdołała wykrztusić.
– Nie. Ośmielam się jednak twierdzić, że po pobycie w Holu Pana w Fin Panir i 
szkoleniu 
z innymi wyznawcami Gird z pewnością ujawni swe zainteresowanie twoją osobą. – 
Odchylił się 
na oparcie krzesła. – Uważam, że już to zrobił, Paksenarrion. Kiedy pomyślę o 
wszystkim, przez 
co przeszłaś... – Przemknęło jej przez głowę, że nie wiedział o połowie dziwnych 
wydarzeń. Nie 
opowiedziała mu wszystkiego o Aarenis. Przypomniała sobie słowa kapłana Achryi: 
„niemal 
paladynką... Achrya będzie zadowolona, jeśli zakłócę wzrastanie paladynki 
Girda...”. A Fin Panir 
słynęło ze szkoleń na całej północy. Może zostanie •rycerzem – nawet paladynką – 
odepchnęła te 
myśli od siebie. Myślenie o takich sprawach należy do bogów, a nie zwykłych 
żołnierzy. 
Z drugiej strony... Łowcy – nic o nich nie wiedziała. Myśl o mocach podobnych do 
elfane taig 
zniechęcała ją, choć nigdy by tego nie przyznała. I te lata służby przed 
zostaniem rycerzem 
Falka.
Spojrzała Kuakganowi prosto w oczy.
– Panie... Mistrzu Oakhallow... bardzo pana szanuję...
– Wiem o tym, dziecko – odrzekł z uśmiechem.
– Jeśli masz... – urwała, wiedząc, co chce powiedzieć, ale nie wiedząc, jak to 
zrobić. Gdyby 
zażądał tej służby w ramach pokuty za zabicie śnieżnego kota, zgodziłaby się. 
Ujrzała 
zrozumienie w jego oczach.
– Nie mam żadnych zaleceń dla ciebie, Paksenarrion – powiedział cicho. – Dobrze 
przysłużyłaś się Mostowi Piwowarów, nie zawiodłaś mojego zaufania, nie zawiodłaś 
też 
pokładanych w tobie przez miasteczko nadziei. Jakkolwiek wybierzesz, masz moje 
błogosławieństwo.
– W takim razie... – spojrzała na marszałka. Czy to przez Ambrosa, który 
zawierzył jej swe 
obawy i zginął pozbawiony jej pomocy? Czy Cannę, która zostawiła jej swój 
medalion? Czy coś 
zupełnie innego, co czuła niewyraźnie i nie potrafiła nazwać? – Bardzo ucieszy 
mnie pańska 
rekomendacja – oświadczyła formalnie. Marszałek rzucił Kuakganowi triumfalne 
spojrzenie, 
Paks omal nie cofnęła swych słów. Lecz uśmiech mistrza Oakhallow był szczery i 
przyjazny. 
Przemówił do niej:
– Paksenarrion, Kuakgani cenią każde życie, stworzone Pierwszą Pieśnią. Uczymy 
się, lecz 
nie zawracamy żadnej istoty z jej drogi. A istota ta wie, co jest dla niej 
najlepsze, chyba że 
odniosła poważną ranę. Gdyby inny wybór był dla ciebie lepszy, wiedziałabyś o 
tym. – Obejrzał 
się na marszałka. – Cedferze, konkurujemy ze sobą nie bardziej niż dwaj 
ogrodnicy, którzy 
sadzanie znane sobie ziarno i spierają się, co z niego wyrośnie: ognisty dąb czy 
żółtodrzew. 
Ziarno wie samo, wykiełkuje to, czego zażąda natura, a gdy puści pierwsze 
listki, spór powinien 
ustać.
Ku zdziwieniu Paks marszałek zrobił zawstydzoną minę.
– Masz rację, mistrzu Oakhallow. Nie mam prawa – ale miałem nadzieję, że ze 
śmierci 
Ambrosa wyniknie coś dobrego.
Kuakgan pokiwał poważnie głową.
– Wiesz teraz, że zaowocowała dobrem. Pajęczy kapłan zginął, a ty oczyścisz to 
nieczyste 
miejsce. Ambros udowodnił, że twoje szkolenie przygotowuje niedoświadczonego 
chłopca na 
najcięższą walkę i godny koniec. Żyjesz w wiecznym boju, marszałku, co wyczula 
cię na każdą 
okazję, ale bogowie działają długimi cyklami. Zostań w pokoju, prawy wojowniku. 
– Wstał 
i opuścił komnatę. Przez długą chwilę marszałek Cedfer siedział w milczeniu, po 
czym otrząsnął 
się jak wychodzący z wody psiak i prychnął.
– Łasko Girda, ten człowiek potrafiłby zakląć kamień. Może sobie mieć 
wystarczająco wiele 
czasu, ale mnie czeka życie o długości takiej samej jak zwykłego człowieka. 
Paksenarrion, po 
południu napiszę pismo. Kiedy będziesz gotowa do drogi?
– Potrzebuję jednego dnia. Muszę uporządkować wszystkie sprawy.
– Dobrze. Uważam, że nie powinnaś zwlekać, wkrótce nadejdzie zima, utrudniając 
podróż na 
północ. Jeśli chodzi o Suli – chcesz, żebym z nią porozmawiał?
– Mówiłam jej, że powinna zamienić z panem słowo, ale...
– Nie będzie chciała, wie, co powiem. Już to słyszała. W porządku. Powtórzę to 
jeszcze raz. 
Mogę wysłać ją do innego sioła – większego – gdzie trenuje więcej kobiet. Żeby 
zobaczyła, co 
może osiągnąć – na przykład pozycję oficera. Powiedz, żeby tu przyszła, jeśli ją 
spotkasz. – 
Zastanawiała się, czy to pomoże, niemniej obiecała, że wezwie ją do niego.
Rozdział osiemnasty
Jesień przechodziła w zimę, a Paks jechała na północ i zachód, do Verelli 
Dzwonów, i na 
zachód wzdłuż Honnorgatu, mijając jedno miasteczko za drugim. Zatrzymywała się w 
siołach, do 
których drzwi otwierał jej list marszałka. Rozważała skręcenie w Białej Łące i 
jazdę wzdłuż 
północnego dopływu rzeki do Skalnego Brodu, a potem Trzech Jodeł. Ale czy jej 
wiano zdążyło 
dotrzeć? Jak zostanie powitana? Postanowiła wstrzymać się z wizytą do pasowania 
na rycerza – 
odwiedzi wówczas dom z półksiężycem Girda na ramieniu. Zbliżając się do Finthy, 
próbowała 
wymyślić szlachetne miano dla karosza, odpowiedniejsze dla rumaka bojowego, lecz 
nie mogła 
uwolnić się od imienia Socks, czyli po prostu Skarpetki, które mu kiedyś nadała.
Tego ranka, gdy po raz pierwszy ujrzała Fin Panir, mróz pobielił ziemię. 
Wyruszyła na szlak 
przed świtem. Siodło było zimne, jak wykute z żelaza, a oddech zamieniał się w 
obłok pary. Na 
chłodne, czyste niebo wspięło się słońce, malując ziemię roziskrzonym różem i 
złotem, splecione 
gałęzie drzew błyszczały szronem. Zupełnie, jakby jechała wewnątrz perły. 
Delikatny wietrzyk 
porywał drobinki szadzi. Paks przyłapała się na uśmiechu i szturchnięciem pięt 
ponagliła konia 
do kłusa. Zarżał i ruszył pędem. Roześmiała się na cały głos.
Las skończył się i za zakrętem rzeki ujrzała iglice Holu Pana, lśniące złotem i 
srebrem na tle 
błękitnego nieba. Poniżej rozciągała się plątanina dachów i murów z 
wielobarwnych kamieni 
i dachówek, pociętych w fantastyczne kształty ostrymi cieniami rzucanymi przez 
zimowe słońce.
W ciągu godziny dotarła do bram. Przed nią jechała niewielka grupa zakutych w 
stal 
jeźdźców pod tańczącymi na wietrze sztandarami. Zatrzymali ją, gdy się zbliżyła.
– Hej! Podróżniczko! Dokąd zmierzasz? – ozwał się basem ich dowódca, średniego 
wzrostu 
mężczyzna w błękitnym płaszczu ze znakiem Girda.
– Do Holu Fin Panir – odparła. – Wiozę list od marszałka Cedfera z Mostu 
Piwowarów.
– Do Marszałka-Generała? – zdziwił się.
– Tak, panie. Możesz mnie tam pokierować?
– Tak, oczywiście. Ale lepiej zapytaj przy bramie, może być poza miastem. 
Wcześnie 
wyjechałaś ze Skrzyżowania Tora czy nocowałaś po drodze?
– Wcześnie wyjechałam, panie.
– Cóż, kwatera Marszałka-Generała znajduje się we Dworze. Za bramą skręcisz w 
lewo, 
potem w prawo, pojedziesz prosto, a potem znowu skręcisz w lewo, pod łukiem. 
Ktoś odbierze 
tam od ciebie konia i poprowadzi cię dalej. Jeśli jednak masz pilną wiadomość, 
zapytaj najpierw 
przy bramie, będą wiedzieli, czy gdzieś wyjechała.
– Dziękuję, panie. – Zebrała wodze i ruszyła naprzód. Jeden z jeźdźców 
powiedział coś 
dowódcy i ten zatrzymał ją uniesieniem ręki.
– Zaczekaj chwilę... – Przyjrzał się jej dokładnie. – Wyznajesz Girda?
– Nie, panie. Wyglądał na zdziwionego.
– Wieziesz coś o wielkiej wartości – czy to dar od marszałka?
– Dar? Nie, panie. – Pomyślała o klejnotach, które wciąż ze sobą miała. Nie 
sądziła jednak, 
żeby to o nie chodziło.
Po wyjaśnieniu przy bramie celu wizyty schludnie odziany strażnik wpuścił ją do 
środka. Na 
jej pytanie odparł, że Marszałek-Generał wyjechała na plac ćwiczeń na zachód od 
miasta, a ona 
może poczekać na nią w Holu. Zgodnie ze wskazówkami dotarła wyłożonymi 
kamiennymi 
płytami ulicami do łukowego przejścia w murze. Wysoko w górze widziała wieże 
Holu Pana. 
Z niszy wewnątrz bramy wyszedł starszy mężczyzna, pytając ją o powód przybycia.
– Marszałek-Generał, hę? Nie będzie jej do południa, zaczekasz? – Na jej 
kiwnięcie głową 
zrobił krok naprzód. – Doskonale. Zawołam kogoś, by zaprowadził twego konia do 
stajni.
– Sama to zrobię – przerwała mu. – Jeśli powie mi pan dokąd.
Uniósł krzaczaste brwi.
– Gość osobiście prowadzący konia do stajni? Za kogo nas uważasz, za łazęgów? – 
Obrócił 
się i krzyknął w głąb bramy. – Seli! Seliam! – Usłyszała tupot stóp i po chwili 
zjawił się 
zdyszany chłopiec. – Zaprowadź tego konia do stajni dla gości, Seli. Niech zajmą 
się nim 
stajenni. – Chłopiec ujął wodze i Paks zsiadła z konia. W jukach odszukała list 
Cedfera. – Seli 
zaniesie twoje bagaże do pokoju gościnnego – odezwał się starzec. – Zaczekasz 
tam czy w biurze 
Marszałka-Generała?
– Czy mogłabym... – Zawstydziła się. – Ja... nigdy nie byłam w Fin Panir – 
zaczęła od nowa. 
– Czy mogłabym obejrzeć Hol Pana? Czy to dozwolone?
Uśmiechnął się szeroko.
– Dozwolone! Oczywiście, że tak. Tylko znajdę sobie zastępstwo i sam cię tam 
zaprowadzę. 
Nie byłaś tu wcześniej, hę? Pewnie słyszałaś opowieści, prawda? – Nie czekając 
na odpowiedź, 
odwrócił się i zawołał w głąb bramy. Odpowiedział mu inny starszy mężczyzna.
– O co chodzi, Argalt? Inwazja orków?
– Nie. Gość chce zobaczyć Hol, czekając na Marszałka-Generała.
– A ty chcesz mu pokazać – przepraszam, jej. – Mężczyzna uśmiechnął się do Paks. 
– Łasko 
Girda, lady, to dla Argalta wielki dzień. Kocha oprowadzanie po Holu. A ty 
będziesz miała jasne 
światło. – Machnął im na pożegnanie i Paks podążyła za przewodnikiem przez 
brukowany 
dziedziniec do wejścia do Holu Pana w Fin Panir.
Szerokie stopnie prowadziły do podwójnych mosiężnych drzwi, rzeźbionych w zawiłe 
wzory. Paks zatrzymała się, żeby je obejrzeć i starzec pospieszył z 
wyjaśnieniami.
– To nie są oryginalne odrzwia – tamte spłonęły setki lat temu, kiedy na tych 
schodach 
walczyła Czarna lady. Te zostały zaprojektowane i wykute przez półelfa Madegara. 
Na środku 
każdych wrót umieszczono Pieczęć Pana – jak widzisz, wyłożono ją złotem. 
Otaczają ją 
pieczęcie świętych i wizerunki każdego z nich, jak dokonuje słynnego czynu. Jest 
tutaj Gird 
z pałką, Falk z mieczem, tyran z Celiasu, Camwyn na smoku oraz Dort, 
obdzierający ze skóry 
złotego barana. Widzisz?
– Tak. – Śledziła płaskorzeźby palcem, dokąd tylko mogła sięgnąć. Odnalazła 
Torre’a i jego 
czarodziejskiego wierzchowca oraz Sertiga z kowadłem. Wpatrywała się 
zafascynowana, dopóki 
starzec nie postukał jej w ramię.
– Wejdźmy do środka, a zobaczysz resztę.
Za potężnymi drzwiami Hol ciągnął się dalej niż jakiekolwiek sioło. Zmieściłyby 
się tutaj 
cztery takie sioła jak w Moście Piwowarów, pomyślała. Podtrzymujące strop 
strzeliste łuki 
wyrastały z podobnych pniom drzew kolumn. W odległy sposób przypominało to jej 
podziemny 
hol zimowy elfów. Na drugim końcu hali znajdowało się podwójne podwyższenie z 
niską 
poręczą, w miejsce typowego dla sioła ćwiczebnego podestu. Okalała je galeria z 
ustawionymi 
w stopnie siedzeniami.
Lecz to wszystko zobaczyła później. W pierwszej chwili widziała jedynie feerię 
tęczowego 
blasku, wlewającego się do środka przez ogromne, okrągłe okno w tylnej ścianie 
pomieszczenia. 
W bocznych murach także wykuto okna, w które wprawiono różnobarwne szkła. 
Obejrzała się na 
przewodnika, śmiejącego się z jej reakcji.
– Jak? – zdołała wykrztusić.
– Nie widziałaś wcześniej witraży? – zapytał.
– Tak, ale... – pokazała ręką na ich przepych.
– To kolorowe szkiełka, układane w różne wzory i wprawione w ołowiane ramki. 
I zapewniam cię, że nie jest to dzieło elfów. – Gdy otrząsnęła się z pierwszego 
szoku, zauważyła, 
że w niektórych oknach wielobarwne tafle szkła faktycznie układają się we wzory, 
wręcz obrazy. 
W okrągłym oknie pyszniła się wieloramienna, błękitno-złota gwiazda. Wzdłuż 
słonecznej, 
południowej strony Holu wyobrażono Girda bijącego pałką bogato odzianego 
rycerza, Camwyna 
na smoku, którego ognisty oddech wyglądał jak prawdziwe płomienie, harfiarza 
(nie mogła sobie 
przypomnieć opiekuna harfiarzy) grającego drzewu, przeistaczającemu się w 
dziewczynę, 
i Torre’a w trakcie swej Jazdy – połowa kamieni w jego naszyjniku zamieniła się 
już w gwiazdy. 
Im dłużej przyglądała się każdemu oknu, tym więcej zauważała. Główny obraz 
otaczały 
medaliony z mniejszymi scenkami. Przeszła do okna Torre’a. Wyobrażono na nim 
jego rodzinny 
zamek z sześcioma wieżami i zasmuconego ojca, któremu groził podły król. W 
stajni pomiędzy 
zagrodami stał dziwny koń, szyję okalały mu węgle. Biała wieża wyobrażała jego 
pierwszą próbę 
podczas Jazdy, a trzy płatki śniegu następną. Tłusty krasnolud trzymał niebieski 
pierścień, a elf 
w zieleni wyciągał kwitnącą gałąź żółtodrzewu, wokół niej krążyły dwie pszczoły. 
Nad górującą 
ponad urwiskiem wieżą powiewał czerwony sztandar podstępnego króla. W unoszonym 
przez 
rzekę koszyku spało niemowlę. Na samym szczycie okna pyszniły się gwiazdy 
Naszyjnika 
Torre’a, dokładnie tak samo jak na prawdziwym nieboskłonie.
Paks oderwała wzrok od witraża i rozejrzała się dokoła. Zacienione północne okna 
także były 
obrazami. Sertig walił młotem w kowadło, a Adyan zapisywał w swej księdze 
prawdziwe imiona 
wszystkich rzeczy. Alyanyę, Panią Pokoju, spowijały kwiaty i brzemienna owocami 
winorośl. 
Części wizerunków nie rozpoznała. Jedno okno całkowicie wypełniały wszelkich 
rozmiarów 
zwierzęta. W innym królowało drzewo o splątanych korzeniach i gałęziach korony.
Kiedy wreszcie oderwała się od okien, by obejrzeć resztę, ta okazała się równie 
bajeczna. 
Tworzące podłogę kamienne płyty ułożono w subtelny wzór. Na wielu wyrzeźbiono 
imiona 
i daty, jej nie mówiące nic, za to doskonale znane przewodnikowi.
– To nagrobek Lolyina – był Marszałkiem-Generałem ponad sto lat temu i nawrócił 
na wiarę 
Girda Króla Tsaia, pradziadka obecnie panującego księcia. Poniżej widnieje imię 
paladyna 
Brealta. Mogłaś o nim usłyszeć w Aarenis. Uwolnił jeńców Pliuni, pokonując w 
pojedynkę 
dwóch kapłanów Liarta. – Nie słyszała o nim, niemniej pokiwała głową. Starzec 
kontynuował 
wykład: – Tutaj wygrawerowano imiona Marszałków-Generałów i paladynów. Niektórzy 
utrzymują, że powinno się wypisywać także ich czyny, ale szanujemy zasadę, że 
ciekawi ich 
dokonań mogą znaleźć właściwe opisy w archiwum. Każdy wart jest zapamiętania. – 
Popatrz – 
powiódł ją w pobliże podwyższenia. – Oto nagrobek samego Girda, umieszczony 
tutaj przez 
Luapa – najstarszy, jaki mamy. – Kamień był wyślizgany, a litery ledwo widoczne. 
– Kiedyś 
wszyscy rycerze Bractwa część rytualnego czuwania poświęcali na mycie go, żeby 
imię Girda 
było zawsze czyste. Potem jednak zorientowali się, że tylko je zacierają. Od tej 
pory robią to 
jedynie Marszałkowie-Generałowie.
Nie wiedziała, co powiedzieć. Nigdy nie wyobrażała sobie, że jakiekolwiek dzieło 
człowieka 
może być równie piękne. Ta przestrzeń wyzwoliła coś w jej duszy, jakby dodając 
skrzydeł. Kiedy 
wyszli na zewnątrz, zmrużyła oczy przed blaskiem słońca, głowę miała pełną 
ujrzanych właśnie 
obrazów.
* * *
Nie miała pojęcia, czego spodziewać się po Marszałku-Generale. Marszałkowie, 
których 
poznała, byli zawsze bardzo rzeczowi, niczym kapitanowie Księcia. Jednak po 
widzianych przez 
nią feudalnych dowódcach i splendorze Holu oczekiwała, że Marszałek-Generał 
będzie – 
próbowała wymyślić właściwe słowo – imponująca? Wspaniała? Gdy sługa prowadził 
ją 
szerokimi schodami do biura, czuła, jak skręca się jej żołądek.
Drzwi były otwarte. Spojrzała przez rozległą komnatę na ustawiony pod oknem 
stół. Stała 
przy nim para ludzi w błękitnych tunikach i szarych spodniach. Z szyi zwisały im 
łańcuchy 
z półksiężycami Girda. Gdy zapukał sługa, właśnie oglądali coś na stole, kobieta 
podniosła 
głowę.
– Tak?
– Marszałku-Generale, posłaniec od marszałka Cedfera z Mostu Piwowarów. – 
Wskazał na 
Paks.
– Ach, tak. Argalt wspominał o tobie... jak masz na imię?
– Paksenarrion Dorthansdotter – przedstawiła się Paks, niepewna, jak powinna ją 
tytułować.
– Nie wyznajesz Girda?
– Nie... moja lady. – Uznała, że tak będzie najbezpieczniej.
– W takim razie możesz nie wiedzieć, że jestem Marszałkiem-Generałem Arianyą. 
Niemniej 
jesteś wojowniczką – to jasne. – Przytaknęła. – Cóż, wobec tego przekaż swoją 
wiadomość.
Paks weszła do komnaty i podała jej list od marszałka. Marszałek-Generał była 
wysoką 
kobietą w średnim wieku, o krótko przyciętych, siwiejących włosach. Nie nosiła 
miecza, lecz na 
tunice widać było ślad po pasie z pochwą. Prawą dłoń przecinała szeroka blizna, 
Paks 
zastanawiała się, jakim cudem uniknęła przecięcia ścięgien. Marszałek-Generał 
podniosła wzrok 
znad pisma.
– Wiesz, co napisał Cedfer?
Poczuła, jak krew napływa jej do twarzy.
– Częściowo, moja lady. Powiedział, że... że ty... że mogłabym zostać przyjęta 
tutaj na 
szkolenie.
– Zarekomendował cię do klasy nowicjuszy w Kompanii Girda. Napisał także 
dlaczego... – 
Przerwała i przyjrzała się jej uważnie. – Zapewne wiesz, że rzadko przyjmujemy 
tutaj kogoś 
spoza Bractwa.
Serce zamarło jej w piersi. Podczas podróży do Fin Panir zaczęła docierać do 
niej siła siół 
Girda. Kiedy marszałek wspomniał jej o półrocznym szkoleniu, zabrzmiało to jak 
zabawa, która 
odpowiadała jej bardziej niż łażenie po lasach jako łowca z Lyonyi. Teraz jednak 
wyglądało to 
o wiele poważniej. Nie odpowiedziała, patrząc spokojnie w oczy Marszałka-
Generała.
– Co jeszcze napisał, Marszałku-Generale? – zapytał towarzyszący jej mężczyzna. 
Paks 
zerknęła na niego. Był trochę wyższy od Arianyi i nosił krótko przystrzyżoną, 
siwą brodę.
– Bardzo ją poleca... – Marszałek-Generał znowu przerwała i ponownie wpatrzyła 
się 
w Paks. – Walczyłaś w Kompanii Księcia Phelana, prawda? – Dziewczyna 
przytaknęła. – Cedfer 
był zdumiony twoją biegłością we władaniu długim mieczem, daje do zrozumienia, 
że Książę 
doradzał ci poszukanie sobie bardziej zaawansowanego szkolenia. Tak było?
– Tak, moja lady. – Paks czuła się bardzo niezręcznie. Wiedziała, co zaraz 
nastąpi: nadal nie 
miała ochoty opowiadać o ostatnich tygodniach w Kompanii Księcia. Lecz następne 
pytanie 
kobiety zaskoczyło ją.
– Myślisz, że będzie zadowolony, widząc cię tutaj? Wiedziała, że jej mina 
musiała w pełni 
odzwierciedlać zdumienie, jakie czuła.
– Dlaczego... ależ oczywiście, moja lady. A czemu nie? To prawdziwy zaszczyt...
Marszałek-Generał odwróciła wzrok.
– Książę Phelan, Paksenarrion Dorthansdotter, wszedł w zatarg z Girdem i jego 
siołami.
Przypomniało się jej subtelne napięcie pomiędzy Księciem a marszałkiem w Aarenis 
oraz 
słowa, jakie wypowiedział do paladyna w Cortes Immer. Pokręciła głową, 
wyrzucając je 
z pamięci.
– Nie – jestem pewna, że będzie zadowolony. Nie wyznaje Girda, ale jest dobrym 
człowiekiem – dobrym wojownikiem – i ucieszy się z honoru, jaki stanie się moim 
udziałem. 
A nauka tutaj jest nie lada zaszczytem.
– Czemu tak uważasz, skoro nie należysz do naszego Bractwa? – zapytał cicho 
mężczyzna. – 
Paks odwróciła się do niego.
– Wszyscy to wiedzą, panie. Rycerze Girda, paladyni Girda – wszyscy szkolili się 
tutaj. Jak 
wielu innych, służących potem w królewskich gwardiach kilku królestw.
– Rozumiem. – Spojrzał na Marszałka-Generała, ta jednak czytała list Cedfera. Po 
chwili 
podniosła wzrok.
– Kory, wybacz, ale chciałabym porozmawiać z Paksenarrion bez świadków. Cedfer 
prawie 
mnie przekonał, ale sama muszę stwierdzić, z kim mam do czynienia.
– Oczywiście, Marszałku-Generale.
– Jadłaś coś, Paksenarrion?
– Nie, moja lady. Od śniadania nie miałam nic w ustach.
– Wobec tego zjemy razem. Kory, powiedz im, żeby coś nam podesłali, dobrze?
– Oczywiście. – Ukłonił się i opuścił komnatę. Paks spojrzała Marszałkowi-
Generałowi 
w oczy.
– Cóż, Paksenarrion, usiądź – o tam – i opowiedz o sobie. Cedfer oczywiście 
poinformował 
mnie o elfane taig, nie szafując jednak szczegółami. Skąd jesteś i jak 
dołączyłaś do Kompanii 
Księcia?
– Pochodzę z Trzech Jodeł, moja lady. Mój ojciec jest owczarzem.
– Trzy Jodły! Znam tamtą okolicę – daleko od Honnorgatu i jakichkolwiek miast, 
prawda?
– Tak...
– Odeszłaś stamtąd, by zaciągnąć się do Kompanii Księcia? Czy były inne powody?
– Chciałam być wojowniczką. – Teraz uważała za dziecinną swoją reakcję na wizytę 
Jornotha z błyszczącym mieczem i mieszkiem pełnym srebra. – Mój ojciec nie... 
więc uciekłam. 
– Marszałek-Generał pokiwała głową. – Dołączyłam do Kompanii Księcia w Skalnym 
Brodzie, 
a potem... – Wzruszyła ramionami. – Byłam rekrutką, a później szeregowcem w 
Kompanii.
– Walczyłaś na północy czy w Aarenis?
– W Aarenis. Przez trzy sezony. – Urwała, niepewna, ile może opowiedzieć o tych 
latach.
– Cedfer pisze, że Książę wyraźnie cię faworyzował, powierzając ważne misje. 
Możesz mi 
o nich opowiedzieć czy naruszyłoby to tajemnice Phelana?
Pokręciła głową.
– Nie. To żadne tajemnice, tylko nie wiem, jak dużo mam opowiadać. Podczas 
ostatniego 
sezonu pełniłam obowiązki kaprala w zastępstwie Seliego. I pomogłam ująć 
Siniave.
– Siniave... W takim razie – czekaj, czekaj... – Przez chwilę marszczyła w 
zamyśleniu brwi. – 
Czy w Aarenis spotkałaś paladyna? Fenitha?
– Tak, moja pani. – O tym także nie chciała opowiadać – o jedynym razie, kiedy 
Książę nie 
sprostał jej wyobrażeniom o nim.
– Więc jesteś tą Paksenarrion! – Marszałek-Generał zlustrowała ją uważnym 
spojrzeniem. – 
Fenith pisał o tobie – zaatakowałaś kapłana Liarta i przeżyłaś! Łasko Girda, 
dziecko, nigdy 
o czymś takim nie słyszałam. Ani on. Wysłał Wielkiego Marszałka do twojego 
Księcia, żeby 
o ciebie wypytał, a Phelan omal nie pozbawił go głowy za sugestię, że możesz nie 
być tym, za 
kogo się podajesz.
– Naprawdę? – Nie przypominała sobie niczego takiego.
– Przypuszczam, że twój Książę nic ci o tym nie powiedział. Fenith wspomniał 
również, że 
to ty zauważyłaś Siniave pomimo zmiany kształtu. Uważał, że mogło to mieć coś 
wspólnego 
z noszonym przez ciebie medalionem Girda – prezentem od przyjaciółki, jak 
twierdził...
– Tak. – Nie chciała rozprawiać o darze Canny, którego nie nosiła od nocy 
śmierci Siniavy.
– Jak rozumiem, powiedziałaś mu wtedy, że zostajesz z Kompanią – a jednak jesteś 
tutaj, 
u naszych drzwi. Co się stało? – Oczy Marszałka-Generała były równie przenikliwe 
jak 
Kuakgana. Uświadomiła sobie, że nie ma innego wyjścia, jak tylko powiedzieć jej 
całą prawdę. 
Zacinając się, przedstawiła jej ostatni rok w Aarenis. Arianya nie przerywała, a 
okazywane przez 
nią zainteresowanie pomogło jej przebrnąć przez całą historię. Przerwało im 
dopiero wejście 
służącego z tacą z miskami gulaszu i talerzami ciemnego chleba. Marszałek-
Generał rozstawiła 
posiłek na stole i odprawiła sługę gestem dłoni.
– Niechaj łaska Girda spłynie na ciebie i na mnie, obyśmy mieli siłę służyć woli 
Pana. 
A teraz jedzmy. – Złapała łyżkę i zabrała się za gulasz. Paks także. Gdy posiłek 
zniknął z misek, 
Arianya podniosła wzrok. – Rozumiem teraz, czemu odeszłaś i dlaczego czyniłaś to 
niechętnie. 
Wciąż jednak nie rozumiem, czemu przestałaś nosić medalion Canny. A ty wiesz?
Paks odłożyła kawałek chleba, który właśnie unosiła do ust.
– Myślałam... wyglądało na to, że on... doprowadza do różnych sytuacji. Pakuje 
mnie 
w kłopoty. Nigdy nie wiedziałam, czy on... czy ja... jak to się dzieje.
– Pakował cię w kłopoty? I ty jesteś najemniczką? – W głosie Marszałka-Generała 
pojawiła 
się uszczypliwa nutka. – Nie wybrałaś sobie zbyt spokojnego życia.
– Nie, moja lady. Ale nie wiem, co on zrobił, a czego nie. Nie wiem, czy 
uzdrowił Cannę, 
czy nie, ani czy naprawdę uratował mnie przed tamtym człowiekiem w Rotengre...
– Zaczekaj. Jeszcze mi o tym nie opowiedziałaś. Canna to twoja przyjaciółka, 
która zginęła 
i zostawiła ci go, tak? A co z tym leczeniem?
Paks poczuła zimny pot na plecach, gdy zaczęła opowieść o ucieczce ze Strażnicy 
Krasnoludów. Nie pomagała jej bynajmniej wiedza, że Arianya będzie szczególnie 
zainteresowana tymi fragmentami historii, które wolałaby pominąć. O modlitwie 
nad raną Canny 
opowiedziała tylko Stammelowi, teraz też nie było łatwo. W miarę słuchania 
Marszałek-Generał 
stawała się coraz bardziej oddalona i pełna godności.
– Ty, która nie czcisz Girda, zaproponowałaś modlitwę do niego o uzdrowienie? 
Nie sądzisz, 
że było to bardzo... niewłaściwe? Czy zamierzałaś wstąpić potem do Bractwa 
Girda? – Paks 
w ogóle nie myślała o tym w ten sposób.
– Moja lady, byliśmy w potrzebie... nie wiedziałam wówczas dużo o Girdzie i...
– Twoja przyjaciółka nic ci nie powiedziała? I ona była piechurką?
Paks pokręciła głową.
– Nie rozmawialiśmy o tym zbyt wiele, była naszą przyjaciółką. Wiedzieliśmy, że 
wyznaje 
Girda, a ona wiedziała, że mamy własnych bogów.
– Założę się, że obecnie wiesz o Girdzie znacznie więcej – co sądzisz teraz o 
czymś takim? – 
Paks zastanawiała się przez chwilę.
– Nie uważam, żeby Gird miał o to pretensję – nie rozumiem, czemu niby miałoby 
się mu to 
nie spodobać. Może, gdyby był wielmożą, ale – co złego było w tej próbie? 
Leczenie jest dobre, 
a Canna była jego wyznawczynią.
Marszałek-Generał pokręciła wolno głową, raczej z niewiarą niż zaprzeczeniem.
– Nie jestem tego taka pewna, dziecko. Co się stało?
– Tego właśnie nie wiem. – Pamiętała wyraźnie jęk bólu Canny i późniejszą 
widoczną 
poprawę jej stanu. – Nie przeszło natychmiast – ciągnęła, opowiadając zajście ze 
szczegółami. – 
Przedtem była słaba i gorączkowała, potem jednak odzyskała siły. Przy następnej 
zmianie 
opatrunku okazało się, że rana schnie i goi się. Ale w międzyczasie znaleźliśmy 
maść leczącą, 
której także użyliśmy. Nie wiem, co tu zadziałało i dlaczego.
– Nie opowiedziałaś o tym marszałkowi Berranowi ani Fenithowi – zauważyła 
Arianya.
– Nie... nie byłam pewna...
– Mów dalej. O co chodzi z tym człowiekiem w Rotengre? – To także jej 
opowiedziała, 
przytaczając nawet późniejsze uwagi kapitan Dorrin. Marszałek-Generał pokiwała 
głową. – 
Twoja kapitan miała głowę na karku, dostrzegając, co przed nią leży. Wyznaje 
Girda?
– Nie, moja lady. Jest falkianką – tak określił ją jeden z sierżantów.
– Rozumiem. Co sobie pomyślałaś, kiedy medalion dwukrotnie zadziałał dla twego 
dobra?
– Bałam się go, lady. Nie wiedziałam, co zrobić.
– Nie pomyślałaś o rozmowie z marszałkiem? Paks pokręciła energicznie głową.
– Och, nie. Ja...
– Służyłaś u Księcia Phelana. Przypuszczam, że nie miałaś wyboru.
– Nie chciałam, nie wtedy. Ja... chyba chciałam, żeby to po prostu... skończyło 
się. Cały czas 
o nich myślałam...
– O Cannie?
– I... i Sabenie. Był moim... naszym przyjacielem.
– Kochankiem?
– Nie. – Dławił ją stary smutek. Kiedy wreszcie podniosła wzrok, Marszałek-
Generał 
ustawiała miski na tacy.
– Łącząc te wydarzenia z ostatnimi, Paksenarrion, przeżyciem ciosu kapłana 
Liarta w Sibili, 
ostrzeżeniem o zasadzce i odpornością na zaklęcie, rzucone podczas próby 
ucieczki Siniavy, czy 
nie uważasz, że był to oczywisty wpływ Girda na twoje życie?
– Ja nie... nie jestem pewna...
– Na zęby Girda, dziewczyno, czego jeszcze chcesz, słupa ognia? – Marszałek-
Generał 
spiorunowała ją wzrokiem. – Czy oczekujesz, że bogowie wyniosą cię pod niebiosa 
i sami 
wszystko ci wyjaśnią słowami zrozumiałymi dla córki owczarza?
– Nie, moja lady. – Bliska płaczu Paks wpatrywała się w dłonie. To było nie w 
porządku, ona 
tylko pragnęła zyskać pewność... Jeśli bogowie chcieliby ją o czymś powiadomić, 
to z pewnością 
mogliby uczynić to w sposób nie budzący cienia wątpliwości. Usłyszała głośne 
westchnienie.
– Ile masz lat, Paksenarrion? Policzyła na głos.
– Miałam osiemnaście, kiedy opuszczałam dom... dziewiętnaście, gdy przebywałam 
w twierdzy i dwadzieścia – dwadzieścia jeden po Strażnicy Krasnoludów... prawie 
dwadzieścia 
dwa, moja lady.
– Rozumiem. Czy jesteś nastawiona przeciwko Bractwu Girda?
– Och, nie, moja lady! Im więcej wiem, tym bardziej... ale, sama rozumiesz: moja 
rodzina nie 
czciła Girda. A ja uważam, że lepiej trzymać się znanych sobie bogów...
Arianya ponownie westchnęła. Paks podniosła głowę i zobaczyła, że kobieta z 
surową miną 
wygląda przez wąskie okno. Po długiej chwili odwróciła się do dziewczyny.
– Nie jesteśmy obozem ćwiczebnym dla tych, co to chcą zdobyć efektowne 
umiejętności, by 
mieć potem czym błyszczeć – oświadczyła z mocą. Paks poczuła, że się czerwieni. 
– Jeśli 
szukasz sposobności dopisania sobie kolejnego osiągnięcia – jak ktoś dokładający 
następną perłę 
do naszyjnika – to nie tutaj twoje miejsce, a ja nie zgodzę się firmować czegoś 
takiego imieniem 
Girda. Szkoleni przez nas muszą opuścić te mury jako wojownicy Girda, by służyć 
całej krainie 
i bronić jej przed złem. Ten cel winni przedkładać nad własną sławę. Mam metody 
sprawdzenia 
ślubujących wierność Girdowi. Jeśli wciąż będziesz trzymać się z dala, uznam, że 
nie potrafisz 
dowieść swego oddania sprawie. Pod żadnym pozorem nie pozwolę ci skorzystać z 
naszych nauk 
i chwalić się później, że szkoliłaś się w kompanii Girda w Fin Panir, dopóki nie 
udowodnisz mi, 
że potrafisz za to zapłacić. I to nie pieniędzmi, młoda wojowniczko, lecz 
własnym życiem.
Paks wytrzymała jej spojrzenie, choć była przerażona niczym rekrut. Przez pewien 
czas 
milczała, zastanawiając się, co powiedzieć. W końcu odwróciła wzrok i ze 
smutkiem potrząsnęła 
głową.
– Nie wiem, jak mogłabym cię przekonać. Kształcono mnie na żołnierza, a nie po 
to, żeby się 
spierać. Myślę, że pewnie czujesz to samo co ja w Moście Piwowarów – była tam 
pewna młoda 
wojowniczka pragnąca przyłączyć się do mnie jako giermek. Zdawałam sobie sprawę, 
że nie 
wiem wystarczająco dużo, żeby być jej... dowódcą, a poza tym... uznałam, że ona 
szuka 
wyłącznie chwały, którą widziała. Nosić miecz, jak ja, pokazywać blizny – ale 
nie miała pojęcia 
o kosztach, o tym, co się za tym kryje. Próbowałam jej wyjaśnić, namówić do 
zaciągnięcia się do 
regularnej kompanii, jak ja...
– Uczyniła tak? – zapytała nieobecnym głosem Marszałek – Generał. Paks pokręciła 
głową.
– O ile wiem, to nie. Próbowałam, ale ona pragnęła przygód. W kompanii byłoby 
nudno, 
a ona nie lubiła wrzeszczących na nią ludzi, miała ich dosyć w domu. – Urwała, 
po czym dodała: 
– Miała bardzo złego ojca, lady.
– Ty uciekłaś od własnego.
– Och... on nie był taki. Niemniej rozumiem, co masz na myśli – uważasz, że chcę 
dodać 
sobie sławy dzięki imieniu twego Bractwa. Masz rację: to byłoby złe. Ale... nie 
mogę przysiąc, że 
podążę za Girdem, dopóki nie nabiorę pewności – dopóki nie będę pewna siebie – 
że potrafię to 
zrobić.
– Brzmi to inaczej niż to, co mówiłaś do tej pory, Wygląda na to, że nie ufasz 
Girdowi...
Paks pogubiła się, niezdolna nazwać tego, co czuje.
– Ja nie... to znaczy, wszyscy mówicie, że Gird jest świętym, a ja temu nie 
zaprzeczam. 
Niemniej nie znam go... spotkałam dobrych wyznawców Girda, lecz również 
świetnych 
wojowników, którzy modlili się do innych bogów i świętych. Skąd mam wiedzieć, że 
to właśnie 
Girdowi powinnam ślubować wierność?
Brwi Marszałka-Generała powędrowały w górę.
– Nie wierzysz w dowód, jakim jest twój medalion? Paks zacisnęła z uporem usta.
– Nie jestem pewna. Anie przysięgnę wierności czemuś, czego nie jestem pewna.
Ku jej zdumieniu Arianya wybuchnęła śmiechem.
– Chwała Girdowi, przynajmniej próbujesz być uczciwa wobec Marszałka-Generała. 
Dziecko, taki upór sam w sobie jest dowodem, że to Gird kieruje twym 
przeznaczeniem, możliwe 
jednak, iż trzeba będzie jego pałki, żeby wybić ci dziurę w głowie, przez którą 
zawita tam 
światło. Oby bogowie obdarzyli cię takim uporem w ważniejszych sprawach. – 
Pochyliła się ku 
niej, kładąc ręce na stole.’ – Jakiego rodzaju szkolenia poszukujesz?
Paks nie mogła uwierzyć własnym uszom. – Chcesz powiedzieć, lady, że zgadzasz 
się, 
żebym tu została?
– Zgadzać się! Na Girda, nie mogę pozwolić by ktoś taki jak ty, wędrował po 
świecie, nie 
otrzymując szansy nawrócenia. Oczywiście, że tu zostaniesz.
– Ale jeśli ja nie...
– Paksenarrion, zostaniesz tutaj, dopóki nie zechcesz odejść lub nie dasz mi 
powodu, by cię 
usunąć. Kiedy – zauważ, że nie mówię „jeżeli”, ale łasce Girda zawdzięczam upór 
równy 
twojemu – kiedy uznasz, że jesteś gotowa wstąpić do Bractwa Girda, z 
przyjemnością wymienię 
z tobą ciosy. Czy to cię zadowala, czy może zamierzasz stawiać kolejne warunki 
Marszałkowi-
Generałowi Girda i kapitanowi Pana?
Paks zaczerwieniła się.
– Nie, moja lady. Przepraszam, ja...
– Wystarczy. Powiedz mi, czego zamierzasz się nauczyć.
– No cóż... wszystkiego o wojnie... Marszałek-Generał zagwizdała.
– Wszystkiego? O wojnie? Łasko Girda, Paksenarrion, to wie jedynie Pan, który 
zna 
początek i koniec wszystkiego.
– Miałam na myśli – wymamrotała z płonącymi uszami Paks – władanie bronią, 
wiedzę 
o fortach – o sprawach, znanych kapitanom Księcia, na przykład o tunelach...
– W porządku – odparła Arianya, wycierając oczy rękawem.
– Rozumiem, co chcesz powiedzieć. Wiedza o fortach. Doprawdy! Nie, przepraszam, 
widzę, 
że mówiłaś poważnie. A więc dobrze. Wcielę cię do kompanii szkoleniowej. 
Większość kadetów 
jest młodsza od ciebie – to szlachetnie urodzona młodzież, przeważnie z Finthy i 
Tsaia. Byli 
giermkami, a teraz przygotowują się do zostania rycerzami. Część przeszła przez 
sioła, służąc 
przez trzy lata w stopniu oficera. Możesz tego nie wiedzieć, ale szkolimy tu 
wszystkich 
marszałków razem z rycerzami. Otrzymasz miejsce we Dworze – nie mamy tułaj 
otwartych 
baraków, a ty będziesz musiała uczyć się sama. Umiesz czytać, prawda? – Paks 
skinęła głową 
i Marszałek-Generał zabrała się za pisanie na kawałku papieru. – Codzienne 
ćwiczenia z bronią – 
starszy instruktor przydzieli ci zadania, jak tylko sprawdzi poziom twych 
umiejętności. Jazda 
konna – jeździsz? Tak – Argalt wspominał, że odprowadzał twego rumaka. Masz parę 
tygodni 
opóźnienia w stosunku do grupy – przybyli tu zaraz po zbiorach. Wówczas 
zaczynamy nowy 
cykl. Zobaczymy, czy ich dogonisz. – Podniosła wzrok znad zapisków. Pomimo 
uśmiechu, 
wydała się Paks jeszcze groźniejsza. – Jaką masz broń? – zapytała.
– Ten miecz – odrzekła dziewczyna, kładąc dłoń na rękojeści. – I drugi, nie taki 
dobry...
– Ten jest magiczny – zauważyła Marszałek-Generał. – Wiedziałaś o tym?
– Tak, moja lady. Mam też sztylet i mały toporek bojowy.
– Używasz ich?
– Nie, moja lady. Tylko miecza i sztyletu, a także długiego łuku, choć nie tak 
dobrze.
– Widzę, że masz również własną kolczugę. Przez pierwsze tygodnie nie będziesz 
używać 
swojej broni. Zbrojmistrz wyda ci oręż treningowy, twój zostanie przechowany w 
kwaterze lub 
zbrojowni, wedle twego życzenia.
– Tak jest, moja lady.
– Twoje ubranie – obejrzała podróżny strój Paks. – Mamy mundury ćwiczebne, ale 
nie 
wymagamy ich noszenia, z wyjątkiem musztry i zajęć. Odradzamy noszenie 
biżuterii, lecz ty nie 
wyglądasz na kogoś lubiącego ozdabiać się koronkami i wstążkami.
– Nie, moja lady.
– Bardzo dobrze. – Podpisała się pod notatką i podała ją Paks. – Weź to i poproś 
Argalta, 
żeby pokazał ci drogę do mistrza szkoleń. Przydzieli ci kwaterę i dopilnuje, 
żebyś spotkała się 
z instruktorami. Będziesz jadła w Niższym Holu – a przy okazji, nie żywisz 
niechęci do starszych 
ras?
– Starsze rasy – masz na myśli elfy i krasnoludy?
– Między innymi. Mamy tu paru – będziesz ich spotykać. Nie wdawaj się z nimi w 
bójki.
– Och, nie.
– Dobrze. Możesz odejść, Paksenarrion. Niech łaska Girda będzie z tobą, a 
światło Pana 
opromieni ci drogę. – Wstała i Paks zerwała się pospiesznie z miejsca, uderzając 
się ręką 
o krawędź stołu.
– Dziękuję, moja lady...
– Podziękuj bogom, Paksenarrion, za ich przewodnictwo. Ja nie zrobiłam jeszcze 
nic, co 
zasługiwałoby na podziękowania.
Rozdział dziewiętnasty
Zapuściła się w labirynt korytarzy na parterze i po pewnym czasie odszukała 
Argalta, który 
zmierzył ją spojrzeniem od stóp do głów.
– Mistrz szkoleń, hę? A więc zamierzasz zostać rycerzem świętego Girda, tak? Czy 
marszałkiem? A może to o paladynie zamyślasz?
Poczuła, jak palą ją uszy.
– Ja... jeszcze nie wiem, panie. Argalt prychnął.
– Nie jestem panem, nawet dla najnowszego kadeta z kompanii szkoleniowej. Mam na 
imię 
Argalt i tak mnie będziesz nazywać, młoda kobieto.
– Tak, pa... Argalcie.
– To już lepiej. Nie jesteś cieplarnianym kwiatuszkiem ze szlacheckiego domu – 
skąd 
pochodzisz? – Powiedziała mu. Spojrzał na nią z zaskakującym szacunkiem. – Córka 
owczarza? 
Zupełnie jak córka samego Girda – z tą różnicą, że on hodował bydło i zboża, tak 
przynajmniej 
utrzymują legendy. Niemniej moim zdaniem oznacza to, że wiesz, co to praca i 
odciski na 
rękach. Gdzie nauczyłaś się nosić miecz tak, jakbyś umiała go używać? – Kiedy 
wymieniła imię 
Księcia, przyjrzał się jej uważniej. – Byłaś w kompanii Lisa? I przyszłaś tutaj? 
Od tej pory 
uwierzę we wszystko! – Kręcił głową, prowadząc ją przez dziedziniec wzdłuż Holu 
Pana. – 
Kiedy byłem młody, służyłem w Gwardii Verelli, stąd słyszałem co nieco o tym 
Księciu... – Lecz 
Paks nie pytała, i tak nie spodziewała się, że jej odpowie. Pod biurem mistrza 
szkoleń obdarzył ją 
przeciągłym spojrzeniem. – Gdybyś kiedyś chciała z kimś pogadać, córko owczarza, 
chętnie 
wychylę z tobą kufelek piwa.
– Dziękuję – odrzekła, niepewna jego motywów. Skinął jej głową i odszedł.
Mistrz szkoleń był o dłoń wyższy od niej i znakomicie umięśniony, nosił 
ciemnobłękitne 
spodnie i tunikę z wyhaftowanym na piersi półksiężycem Girda. W milczeniu 
przeczytał notatkę 
Marszałka-Generała i list Cedfera. Podniósł głowę i zmierzył ją twardym 
wzrokiem.
– Jeśli masz nadrobić zaległości wobec pozostałych, będziesz musiała pracować, i 
to ciężko. 
Lepiej, żebyś się nie obijała.
Zdusiła falę gniewu. Nigdy nie była leniwa.
– Nie, panie – odrzekła sztywno.
– Oznacza to także dodatkową pracę dla instruktorów. Osobiście będę uczył cię 
taktyki 
wieczorami po kolacji. Mam nadzieję, że Cedfer nie myli się co do twej biegłości 
we władaniu 
bronią. To pozwoli nam zaoszczędzić nieco czasu – choć nie mam pojęcia, czemu 
Marszałek-
Generał osobiście zawraca sobie tobą głowę. – Napięła ramiona, zmuszając się do 
zachowania 
spokoju. Mistrz szkoleń westchnął ciężko. – Bardzo dobrze. Ile masz ekwipunku?
– Tylko to, co w jukach, panie – oparła. – Przypuszczam, że...
– Przyniosą je do twojej kwatery. – Wpatrywał się przez chwilę w plan na 
ścianie. – Niech 
no pomyślę. Mam pokój na trzecim piętrze, na końcu korytarzu. Możesz go na razie 
zająć. Jest 
mały, ale nie chciałbym nikogo przenosić po nocy. Jeśli okaże się za ciasny, w 
ciągu tygodnia 
zamienimy go na inny. – „O ile tu jeszcze będziesz” – zdawał się mówić ton jego 
głosu. – 
Będziesz potrzebować ubrania, steward coś ci przyniesie. Chodź ze mną. – 
Przepchnął się koło 
niej na korytarz i ruszył po schodach w górę.
Pokój był, jej zdaniem, całkiem spory – większy od zajmowanego przez nią w 
„Wesołym 
Garkotłuku”, z dwoma oknami, wychodzącymi ponad płaskim dachem na okolone murem 
pole. 
Poza łóżkiem i skrzynią oraz zasłoniętą kurtyną alkową stał w nim stół, taboret 
i niski fotel. Na 
ścianie nad stołem wisiała wąska półka. W nogach łóżka leżały schludnie złożone 
koce. Zdążyła 
obrzucić to wszystko spojrzeniem, gdy przemówił jej przewodnik.
– Studenci noszą broń wyłącznie na ćwiczeniach – oznajmił, wskazując spojrzeniem 
jej 
miecz. – Wolimy przechowywać prywatną broń w zbrojowni, lecz Marszałek-Generał 
zezwoliła 
ci zatrzymać oręż w kwaterze. – Paks nie miała ochoty spuszczać magicznego 
miecza z oka, więc 
nie odezwała się. Chwilę później zjawił się steward z jej bagażem, towarzyszył 
mu drugi 
z naręczem ubrań: ciemnoszarych, z wyjątkiem błękitnego płaszcza. Przybysz 
zlustrował ją 
spojrzeniem.
– Powiedziałeś „wysoka”, mistrzu Chanisie, te ubrania z trudem na nią wejdą. 
Jakiego 
imienia używasz: Paksenarrion czy Dorthansdotter?
– Wystarczy Paks.
– Paksenarrion – odrzekł wesoło steward. – Potrzeba mi imienia na tyle długiego, 
by nie 
pomylić go, niezależnie od charakteru pisma. Przyjdź na zdjęcie rozmiarów albo 
pożycz mi coś, 
co na ciebie pasuje...
Rozpięła torbę podróżną i wyciągnęła zieloną koszulę.
– Wystarczy?
– Tak – znakomity materiał. Z Lyonyi, prawda?
– Nie, ale blisko. Z Mostu Piwowarów. Steward pokręcił głową.
– Nie znam. Spodnie też, jeśli masz zapasową parę. – Wyciągnęła połatane, które 
steward 
zabrał bez słowa komentarza, wziął też skarpety. Potem sprawdził numery na 
kocach i wyszedł.
– Jeśli jesteś gotowa – odezwał się mistrz szkoleń – pora spotkać się z 
instruktorami. Nie 
musisz się przebierać, zrobisz to rano.
Ułożyła miecz na półce, a juki za zasłoną, po czym wyszła za nim z pokoju.
– Jak rozumiem, walczyłaś głównie w kompanii najemniczej.
– Tak, panie.
– Krótkim mieczem czy piką?
– Krótkim mieczem.
– Ale nosisz długi miecz.
– Tak, panie.
– Strzelałaś z łuku?
– Podczas szkolenia, ale nie jest to moja ulubiona broń.
– Pika?
– Tylko podczas szkolenia.
– Maczuga? Topór? Kusza? Sprzęt oblężniczy? – Z każdym potrząśnięciem głowy 
coraz 
mocniej zaciskał usta. Zastanawiała się, czy naprawdę uważał cały wymieniony 
oręż za równie 
ważny. Z trudem nadążała za jego długimi krokami i nie miała czasu przyglądać 
się wnętrzu 
budowli – widziała jedynie rzędy zamkniętych i otwartych drzwi oraz kamienne 
płyty posadzki. 
Wyszli na niewielki dziedziniec, z trzech stron otoczony stajniami, na jego 
środku piętrzyła się 
sterta nawozu, przerzucana przez dwóch chłopaków na wózek. Mistrz szkoleń minął 
ciąg zagród 
z rumakami i przez wąskie, łukowe przejście dostał się na kolejny korytarz. Tym 
razem wyszli na 
skraj okolonego murami pola, które widziała przez okno. Z prawej strony wznosił 
się wąski 
budynek, to ku niemu mistrz szkoleń skierował swe kroki.
W środku znajdowało się tylko jedno pomieszczenie, przypominające sioło, tyle że 
brakowało w nim podwyższenia oraz drzwi po przeciwnej stronie sali, za to 
pojedyncze wejścia 
umieszczono po bokach. Na pierwszy rzut oka wydawało się puste, zaraz jednak 
usłyszeli 
dochodzące z krańca holu postękiwania i brzęk broni. Mistrz szkoleń 
przeprowadził ją przez 
komnatę i wyszli bocznymi drzwiami.
Ujrzeli dwudziestkę wojowników w szarych, ćwiczebnych strojach, trenujących z 
mieczami 
i – co ją zdumiało – pałkami. Z boku obserwował ich uważnie postawny mężczyzna w 
błękicie. 
Obejrzał się na mistrza szkoleń i pomachał mu ręką. Paks obeszła za swym 
przewodnikiem plac 
ćwiczebny i podeszła do niego.
– To jest Paksenarrion Dorthansdotter – przedstawił ją krótko mistrz szkoleń. – 
Marszałek-
Generał przydzieliła ją do tej grupy.
Spojrzał jej przenikliwie w oczy.
– Ha. Nie jest nowicjuszką.
– Tak to pojmuję. Byłbym wdzięczny, gdybyś mógł skrócić z nią zajęcia, by mogła 
więcej 
czasu poświęcić na naukę innych umiejętności.
– Mam zakładać sokołom kaptury i uczyć je śpiewać? – Po jego tonie domyśliła 
się, że 
odezwał się stary spór między nimi. Mistrz szkoleń zesztywniał.
– Istnieją inne umiejętności bojowe, Cieri...
– Och, oczywiście, ale żadna nie przyda się zanadto, jeśli ktoś nie będzie umiał 
trzymać 
cudzego ostrza z dala od swych flaków. – Potrząsnął głową. – Nieważne, Chanisie, 
wiem, o co 
chodzi tobie i Marszałkowi-Generałowi. Jeśli będzie można, trochę jej odpuszczę. 
Ale pamiętaj: 
Jeśli”. – Przekrzywił głowę i zlustrował Paks od gry do dołu.
– Dopilnuj, żeby wiedziała, dokąd pójść, kiedy skończycie – dodał mistrz 
szkoleń. Obrócił 
się do Paks. – Gird z tobą, Paks. Gdybyś czegoś potrzebowała, przyjdź do mnie do 
biura.
– Dziękuję, panie – odparła Paks, nadal nieco nastroszona.
– No dobrze. – Cieri zaczął chodzić wokół niej. Obracała się, nie spuszczając go 
z oczu. – 
Gdzie walczyłaś? Jaką bronią? Na twym ubraniu widzę ślady po długim mieczu. – Po 
raz trzeci 
tego dnia musiała opisać szkolenie, jakie przeszła. Przynajmniej nie okazywał 
żadnych 
wątpliwości. – To dobrze. Trzy sezony u Phelana oznaczają, że umiesz walczyć 
krótkim 
mieczem, także w formacji. A potem używałaś długiego miecza. Świetnie. Wielu z 
tych, którzy 
przychodzą do nas z podobnym do twojego doświadczeniem, nie potrafi walczyć poza 
szykiem. 
Dopóki ich nie wyszkolę, oczywiście. – Uśmiechnął się szeroko. Pomimo tego, iż 
był młodszy 
i ciężej zbudowany, bardzo przypominał jej Sigera. – Co z walką wręcz?
– Trochę ćwiczyłam – odparła ostrożnie. Wiedziała, że Siger miał opanowane 
jedynie parę 
z wielu stylów walki.
– Potrafisz walczyć konno? Wiem, że Kompania Phelana to piechota.
– Uczył mnie tego marszałek Cedfer z Mostu Piwowarów. Walczyłam także mieczem.
– Nie zarzynając konia? Dobrze. Widzę, że masz na sobie kolczugę – Chanis nie 
dał ci czasu 
na przebranie się, co? Na ćwiczeniach nie nosimy zbroi – musisz przestać na niej 
polegać. Dzisiaj 
cię sprawdzą, ale jutro pojawisz się tutaj w stroju ćwiczebnym, zgoda?
– Tak jest, panie. – Zauważyła, że reszta zwolniła tempo ćwiczeń i obserwuje ją 
ukradkiem. 
Cieri także to dostrzegł i wydarł się na nich:
– Na flaki Girda i moją nadzieję na ale, pogapcie się tak jeszcze trochę, osły 
jedne, a przed 
kolacją zrobicie dziesięć dodatkowych okrążeń wokół placu. Myślicie, że wróg 
pozwoli wam 
wytrzeszczać gały, jak krowom na pastwisku? Do roboty albo...
– Tempo zwiększyło się natychmiast. Cieri zdjął ze stojaka dwa miecze. – Proszę 
– 
zaczniemy od tego, do czego przywykłaś.
Wzięła od niego miecz i machnęła nim, sprawdzając wyważenie. By cięższy od jej 
własnego 
i miał szerszą klingę. Cieri stanął niedbale, dotknął jej klingi własną i 
zaatakował tak szybko, że 
ledwo zdążyła go zablokować.
– Aha! – zawołał. – Jak będziesz taka wolna w starciu z wrogiem, nabawisz się 
dodatkowych 
blizn. Nie cofaj się, dziewczyno – prawda jest taka, że jestem lepszy od 
Cedfera. – Faktycznie tak 
było. Musiała mocno się natrudzić, by utrzymać jego ostrze z dala od kolczugi. 
Przyzwyczaiła się 
do idealnego wyważenia magicznego miecza – jego sprężystej lekkości – i na 
początku miała 
wrażenie, że macha pogrzebaczem. Dopiero po paru minutach przywykła do nowej 
broni 
i przeszła do ofensywy. Cieri z łatwością parował jej ciosy, lecz jego uśmiech 
poszerzył się. – 
Uczysz się – zauważył. – I masz niezły zasięg. I nienajgorszą prędkość. – 
Spróbował jednej ze 
sztuczek, którą znała. Odbiła klingę i dotknęła czubkiem miecza jego tuniki. – I 
nawet wiesz co 
nieco. Bardzo dobrze. Nie marnowałaś czasu.
– Wtem przerzucił broń do lewej ręki i zanim zmylona Paks zdążyła się zasłonić, 
zdzielił ją 
mocno w bok. Dopiero po drugim trafieniu zdołała odpowiedzieć ciosem, po którym 
musiał dać 
krok do tyłu.
Zapomniała, że zbrojmistrz nie nosił zbroi, dopóki po szybkiej wymianie mocnych 
ciosów 
nie zraniła go w ramię, zakrwawiając tunikę.
– Stop! – zawołał, ale ona już opuszczała ostrze. Zerknął na ramię, po czym 
spojrzał na nią 
z szacunkiem. – Ty naprawdę sporo umiesz. Na Girda, nareszcie będziemy mieli w 
tej grupie 
szermierza.
– Przepraszam... – zaczęła.
– Nie szkodzi. W sali pełnej marszałków takie skaleczenie nie jest problemem. 
Spójrz – 
podciągnął rękaw i pokazał jej długą, gojącą się ranę. – Musicie nauczyć się 
walczyć, potem będę 
się leczył.
– Ale myślałam... – wyjąkała zaskoczona. Przyjrzał się jej uważniej.
– Och. Nie wyznajesz Girda, prawda? Większość tak. Z takimi ramionami ty też 
powinnaś. 
Tutaj to nic takiego – marszałkowie potrafią leczyć siebie równie dobrze jak 
pozostałych, a Gird 
nie żałuje uzdrowień zbrojmistrzom.
– Czyli jesteś...
– Marszałkiem, zgadza się. Nie wiedziałaś? Większość instruktorów tutaj to 
marszałkowie.
– Och.
– A teraz odłóż ten miecz, którym najwyraźniej potrafisz władać – choć nie, 
żebyś nie mogła 
nauczyć się więcej – i zobaczmy, co potrafisz zdziałać pałką. – Nigdy nie 
walczyła pałką 
i zarobiła kilka siniaków, dowodząc swej niekompetencji. Potem Cieri sprawdził 
jej umiejętności 
strzeleckie, uznał, że forma jeszcze ujdzie, ale trafność oceny siły wiatru jest 
w jej przypadku 
tragiczna. Oszczepem w ogóle nie potrafiła rzucać, a kiedy zobaczył, jak trzyma 
topór, kazał jej 
natychmiast go odłożyć. – Nie będę sprawdzał cię w walce wręcz w kolczudze – 
zrobimy to 
jutro. – Była już tak spocona, zmęczona i obolała, że z radością powitała wizję 
odpoczynku. – 
Znacznie przewyższasz resztę grupy w szermierce – orzekł po dłuższym namyśle. – 
Część 
ćwiczy od paru lat, ale brak im doświadczenia bojowego i to chyba czyni różnicę. 
Będziesz 
potrzebowała regularnych ćwiczeń z mieczem, zamiast jednak uczyć cię nowych 
sztuczek, 
wolałbym przeznaczyć czas na naukę posługiwania się inną bronią. Kiedy 
skończysz, powinnaś 
móc uczyć innych walki przynajmniej pięcioma różnymi typami oręża lub więcej, 
jeśli wykażesz 
zainteresowanie. Przyjdź jutro na lekcję jazdy w szyku – masz swojego konia?
– Tak, panie.
– Cóż, przyjedź na nim. Jeśli jest wystarczająco wyszkolony, możesz 
przyprowadzać go 
codziennie, ale będziecie się zamieniać. Większość zajęć jeździeckich prowadzi 
marszałek 
Doggal. Rano jazda, przed i po obiedzie pozostałe zajęcia, a wieczorem ćwiczenia 
ze mną. Jasne?
– Tak jest, panie. Ale... co z moim koniem? Gdzie teraz jest i co z 
czyszczeniem?
– Zajmowałaś się nim sama? Dobrze, dobrze. Na razie to nie należy do ciebie – 
jesienią 
nasze grupy mają wystarczająco dużo pracy, ale na wiosnę każdy będzie opiekował 
się swoim 
wierzchowcem. Po prostu odpowiednio wcześnie zjaw się w stajni i osiodłaj go.
– Och. – Zastanawiała się, czy powinna wspomnieć o charakterze Socks, ale 
postanowiła nic 
nie mówić.
– A teraz – przyjrzał się jej uważnie – nie chciałbym cię urazić, ale zakon 
zapewnia 
odpowiedni strój. Rano zostawiaj brudne rzeczy pod drzwiami – wypiorą je. – 
Kiwnęła głową. – 
Wydajesz się być w niezłej formie, ale po szkoleniu będziesz sztywna i obolała. 
Każdej nocy 
można wziąć gorącą kąpiel. Wielu kadetów preferuje kąpiel i zmianę ubrania przed 
kolacją – 
o ile mają na to czas. – Rozejrzał się po ćwiczących i pokręcił głową. – Pora 
kończyć i oni to 
dobrze wiedzą. Jesteś tu prosto z drogi i masz na sobie kolczugę, więc nie każę 
ci biegać, ale 
każde ćwiczenia kończymy paroma kółeczkami. – Obrócił się do kadetów i zawołał: 
– Rufen! – 
Młody mężczyzna o ciemnobrązowych włosach przerwał sparing i podbiegł do nich. – 
To jest 
Paksenarrion, nowa. Zabierz ją do Domu i pokaż, co jest gdzie. Rano ma zjawić 
się tutaj 
z koniem, a nie wie, w której stajni go umieścili.
Rufen ukłonił się, obrzucając Paks szybkim spojrzeniem. Uznała, że jest kilka 
lat młodszy od 
niej, niższy o pół dłoni i szczuplejszy. Gdy prowadził ją przez pustą 
zbrojownię, obejrzał ją sobie 
ponownie.
– Nie wyznajesz Girda? – zapytał. Nie rozpoznała jego melodyjnego akcentu.
– Nie – odrzekła. Nie zamierzała wyjaśniać wszystkiego od nowa. Nie teraz.
– Dobrze walczysz – stwierdził, obrzucając ją kolejnym przeciągłym spojrzeniem. 
– Nie 
widziałem, żeby Cieri poruszał się tak szybko, chyba że podczas lekcji z 
rycerzami. Jakiego masz 
konia?
Odpowiedziała sztywno, podejrzewając żart.
– Zwykłego karosza. Rumaka.
Dotarli na dziedziniec ze stajniami, gdzie zaczepił jednego ze stajennych.
– Tamten czarny ze skarpetkami? I szerokim krawatem? Jest w nowych stajniach 
dworskich.
– Tam właśnie trzymane są konie gości – wyjaśnił jej Rufen. – Przypuszczam, że 
przeniosą 
go tutaj, jak tylko zwolni się któraś z zagród. – Poprowadził ją przez 
pomieszczenie z uprzężami 
do większego kompleksu stajni. Zanim zdążył kogoś zapytać, usłyszała Socks i 
dojrzała jego 
szeroki łeb, wystający znad drzwi do zagrody. Kiedy mu go pokazała, Rufen 
wyglądał na 
zaszokowanego. – Jeśli to nie parguński rumak, biorę się za harfę. Popatrz, 
jakie ma kości. – 
Podeszli do zagrody. Socks trącił ją mocno nosem w pierś.
– Nic nie mam – zwróciła się doń ostro. Dobrze wyglądał – wyszczotkowano go 
dokładnie, 
nie zostawiając na sierści najmniejszych śladów po siodle. Rufen przewiesił się 
przez drzwi, 
gadając jak najęty.
– Bogowie, co za bary. Jak został wyszkolony? Sama go układałaś? Ma rodowód? 
Pewnie 
brak mu prędkości, za to jaki ma zad. – Nie miała szansy mu odpowiedzieć – 
pytania padały zbyt 
szybko, a Rufen i tak nie zwracał na nią uwagi. Podszedł do nich stajenny.
– To twój koń? – Tak.
– Nie lubi, jak ktoś dotyka jego zadnich nóg, co? – Nie... wierzgnął?
– Czy wierzgnął! Popatrz na ścianę – pokazał jej stajenny. Jedna z desek pękła 
na całej 
długości.
– Poraniono go, zanim go dostałam – wyjaśniła Paks. Stajenny zmierzył ją 
cierpkim 
spojrzeniem.
– Wszyscy tak mówią – stwierdził. – „Poraniony, zanim go dostałam”. Phi! 
Mogłabyś go 
tego oduczyć, co?
– Już to zrobiłam – odparła rozgniewana. – Patrz. – Wskoczyła na drzwi do 
zagrody. Socks 
poderwał łeb i zarżał. – Spokój – nakazała mu stanowczo i ześlizgnęła się na 
jego szeroki grzbiet, 
a potem na ziemię. Przesunęła dłonią po masywnym zadzie i zaćwierkała. Uniósł 
posłusznie 
nogę, a ona stuknęła w kopyto i opuściła je. – Widzisz? – Stajenny kiwnął głową.
– W porządku. Teraz powiedz tej bestii, żeby pozwoliła zrobić to samo komuś 
innemu.
– Wejdź do środka. – Stajenny otworzył drzwi do stajni. Socks stężał, położył 
płasko uszy 
i machnął ogonem. Uspokoiła go dotknięciem dłoni, a stajenny powtórzył jej gesty 
i podniósł 
drugą zadnią nogę. – Przypuszczam, że przede mną nikt nie zajmował się jego 
nogami – dodała.
– Mam nadzieję, że to zapamięta – mruknął stajenny.
– Spróbuj z jabłkiem – doradziła mu.
– Przekupić go?
– Tak to robiłam.
– To działa – wtrącił się Rufen. – Konie to łakomczuchy. Wykorzystujemy jabłka 
podczas 
szkolenia rumaków.
– Tak, mój lordzie – ukłonił się lekko stajenny. Rufen poczerwieniał i zerknął 
na Paks. Kiedy 
mężczyzna wyszedł, a oni wrócili na dziedziniec, chłopiec westchnął.
– Przypuszczam, że wiesz, iż używamy tutaj jedynie pierwszych imion?
– Nie. – Nie pomyślała o tym wcześniej.
– Cóż... służba zna pełne imiona. Ale nie martw się tym. Mów do mnie po prostu 
Rufen.
– A ja jestem Paks – odwzajemniła się. Kiwnął głową i powiódł ją przez labirynt 
zabudowań.
– To naprawdę proste – powiedział kilka minut później, wprowadzając ją do 
Dolnego Holu, 
gdzie będą jedli, a potem do łaźni i klas. – Hol Pana wychodzi na Dziedziniec 
Przedni, mając 
naprzeciwko Hol Marszałka-Generała. Jej komnaty mieszczą się na górze, na dole 
zaś odbywają 
się spotkania w większym gronie. Mieszka tam także kilku marszałków. Wchodząc 
tutaj, pod 
tamtym łukiem, mijałaś kwatery straży i służby. Po drugiej stronie Dziedzińca 
Przedniego jest 
kolegium – tam mieszkamy i uczymy się. Kiedyś były tam kwatery rycerzy Girda, 
lecz gdy 
zakon rozrósł się, przekazano pomieszczenia nam. Parter jest znacznie większy – 
pokoje z tyłu 
znajdują się ponad dachami. To dlatego, że nie ma tam piwnic i wszystkie składy 
zostały 
umieszczone na powierzchni.
– Dlaczego? Wzruszył ramionami.
– Nie wiem. Nigdy się nad tym nie zastanawiałem, tak nam powiedziano, kiedy tu 
przyszliśmy. Tak czy owak, Niski Hol znajduje się mniej więcej za kwaterą 
Marszałka-Generała, 
widziałaś, gdzie są kuchnie – pomiędzy pomieszczeniami stewardów a Holem. W 
stajniach 
naprawdę łatwo się pogubić i słyszałem, że mają je przebudować. Większość koni 
szkoleniowych 
trzymana jest przy małym dziedzińcu na tyłach naszych kwater. Lecz jedyna droga 
stamtąd do 
stajni dla gości wiedzie przez pomieszczenie z uprzężami, będziesz więc musiała 
objechać 
budynek od tyłu, wokół kuźni. Rumaki rycerzy trzymane są po drugiej stronie, na 
południe od 
zbrojowni.
Nadal była zdezorientowała, lecz nie chciała się do tego przyznać.
– Są jeszcze inne zbrojownie?
– Na zęby Girda, tak. Każdy zakon rycerski ma swoją, paladyni swoją... a przy 
okazji: nawet 
nie usiłuj podejrzeć magicznych przedmiotów, jakie tam trzymają. Elis z Harway 
spróbowała 
w zeszłym roku i magiczne zabezpieczenia pozbawiły ją przytomności na dwa dni.
– Och.
– Potem Marszałek-Generał nieźle ją obsztorcowała i przydzieliła na tydzień na 
służbę do 
Suliyi. – Popatrzyła na niego bez zrozumienia, więc wyjaśnił: – Suliya jest 
paladynką i... eee... 
przebywa tutaj od pewnego czasu. – Nie pytała dalej, widząc jego niepewną minę. 
W końcu 
dodał: – Mówi się, że czasami nawet paladyni doznają porażki. – Pokręcił głową. 
– Oczywiście 
nigdy jej nie widziałem. Elis powiedziała, że... cóż, że walczyłaby z każdym z 
nas, gdybyśmy 
próbowali przeniknąć tajemnice paladynów. Oczywiście Elis nie znasz.
Uznała, że chciałaby ją spotkać. Miała zapytać, która to kadetka, ale Rufen już 
mówił dalej.
– Ale nie poznasz jej, dopóki do nas nie wróci.
– Wydalono ją?
– Elis? Nie, ale jej ojciec zmarł, a ona jest najstarsza. Musiała zająć jego 
miejsce. Wróci 
tutaj, jak tylko jej rodzeństwo dorośnie. Na pewno. Wcześniej czy później Elis 
zawsze dopina 
swego.
Stanęli w korytarzu, prowadzącym do pokoju Paks. W uchwyt, którego nie zauważyła 
wcześniej, wsunięto kartkę z jej imieniem, dzięki czemu każdy już wiedział, że 
to jest jej pokój.
– Jestem po drugiej stronie korytarza, cztery drzwi dalej – powiedział Rufen. 
Paks 
sformułowała wreszcie nurtujące ją pytanie:
– Skąd wiesz o Elis? Myślałam, że Marszałek-Generał powiedziała, iż nowa grupa 
przebywa 
tutaj dopiero od kilku tygodni.
– Och, oni. – Rufen zaśmiał się. – Jest ich – och – tuzin. Wszyscy młodsi od 
ciebie. Ja jestem 
tu od ponad roku.
– To byli ci, którzy z tobą ćwiczyli? – Nie chciała ujawniać, jak mało wprawni 
się jej 
wydawali.
– Nie, ćwiczymy w grupach według stopnia umiejętności. To była grupa podstawowa. 
Wiesz, mój ojciec chciał, żebym został uczonym. Jako chłopiec paskudnie złamałem 
sobie ramię 
i uważał, że nigdy nie będę mógł walczyć. Ja sądziłem inaczej.
– Och. – Jego postawa była dla niej równie interesująca, jak sama historia. Nie 
sprawiał 
wrażenia rozgniewanego ani tłumaczącego się – w taki sam sposób mógłby omawiać 
układanie 
wierzchowca.
– Jestem pewny, że nie będziesz ćwiczyła szermierki z nami. Z drugiej strony ani 
Aris, ani 
Seli nie będą walczyć z tobą na pałki. Na Girda, w życiu nie widziałem równie 
nieporadnego 
chwytu. – Zarumieniła się, ale on nie zamierzał jej obrazić. – To napawa mnie 
nadzieją co do 
mojego władania mieczem, jako że na początku byłem równie niezręczny – być może 
ty też, 
a przecież teraz wykazujesz się wielkimi umiejętnościami.
– Cóż... będę ciężko pracować – stwierdziła, starając się naśladować jego 
spokój.
– Nauczysz się. Gdyby chciał, Cieri nauczyłby gracji krowę. I chyba cię polubił, 
choć nie 
zmniejszy to kąśliwości jego ciosów. Ale jeśli chcesz wziąć przed kolacją gorącą 
kąpiel, lepiej 
się pospieszmy. Zaraz wszyscy tam będą. – Poszedł do swojego pokoju, a Paks 
weszła do siebie. 
Na łóżku czekały już dwa porządnie złożone szare komplety spodni i tunik. Zdjęła 
kolczugę 
i przepocone ubranie, po czym narzuciła luźny strój kąpielowy z grubej, szarej 
wełny. Po chwili 
usłyszała pukanie do drzwi i wołanie Rufena:
– Zapomniałem ci powiedzieć: większość z nas nie nosi mundurów na kolację. To 
zależy od 
ciebie, nie zakładaj tylko zbroi ani nie bierz broni, z wyjątkiem sztyletu.
– Dzięki – odkrzyknęła. Przetrząsnęła rzeczy i postanowiła założyć drugą koszulę 
z Mostu 
Piwowarów. Mogliby uznać za dziwne, gdyby od razu zjawiła się w stroju kadeta. 
Potem jednak 
przypomniał się jej mistrz szkoleń i zawahała się. Wyszło na to, że cokolwiek 
zrobi, postąpi źle. 
Dlaczego nie powiedzieli jej dokładnie, co ma zrobić? Wolałaby wykonywać 
polecenia. 
Przenosiła wzrok z jednej kupki ubrań na drugą, zagryzając nerwowo wargi i 
starając się 
przypomnieć sobie dokładnie słowa Chanisa. W końcu zdecydowała się na własną 
koszulę 
i spodnie i pomaszerowała do łazienki.
* * *
Wróciła do pokoju wykąpana i ubrana, zastanawiając się, skąd będzie wiedziała, 
kiedy 
nadejdzie pora posiłku. Nikt nie wspominał o gongu czy innym sygnale. Drzwi do 
Rufena były 
zamknięte, a ona wstydziła się zapukać. Usłyszała głosy w korytarzu, nie mogła 
jednak rozróżnić 
słów. Wtem doszło tam do jakiegoś poruszenia – krzyków i tupotu – i Paks rzuciła 
się po miecz, 
zaraz jednak stanęła – żadnej broni. Doskoczyła do drzwi i wyjrzała.
Na podłodze leżał czarnowłosy chłopiec w czerwonych jedwabiach, spoglądając na 
dwóch 
innych, stojących plecami do Paksenarrion. Ze swojego pokoju wyglądał Rufen.
– Jeśli jeszcze raz tu przyjdziesz, Aris... – mówił jeden ze stojących.
– Co ty wyprawiasz, Con? – zapytał Rufen.
– Nie zawracaj sobie tym głowy, Rufenie. Przypominam młodym, że nie mają prawa 
tu 
wchodzić.
– Ja mam! – zaczął chłopiec w czerwieni, lecz drugi ze stojących nad nim 
chłopców 
roześmiał się krótko.
– Tak? W takim razie my mamy prawo nadepnąć ci na ogon. – Dał krok naprzód, lecz 
Rufen 
wyszedł z pokoju.
– Nikomu nie wolno wszczynać bójek, Jori, i doskonale o tym wiecie. Nie mam 
pojęcia, skąd 
ten pomysł, że to wasz korytarz...
– Poddajesz to w wątpliwość? – zapytał zaczepnie Con. – Ty? Na palec Girda, 
Rufen, 
pokonałbym cię jedną ręką.
– Wątpię – odrzekł Rufen. Chłopiec zaczął się podnosić, lecz Con zamierzył się 
na niego 
nogą.
– Zostań tam, chłopczyku.
Paks zaczęło to irytować. Jori prychnął na Rufena i dodał:
– Musimy coś zrobić, mistrz umieścił jedno z nich na naszym piętrze!
Rufen przekrzywił głowę. – I co?
– Musimy udzielić im lekcji – nie przewiduję kłopotów z wioskową dziewuchą.
Gniew rozgorzał w Paks niczym płomień.
– Nie? – zapytała łagodnie. Obaj napastnicy obrócili się, ujrzała na ich 
twarzach szok, 
wywołany jej rozmiarami i wyglądem. Za ich plecami Rufen pomógł wstać chłopcu w 
czerwieni. 
– Jakiej lekcji – ciągnęła, kołysząc się na piętach – chcielibyście mi udzielić? 
– Miała nadzieję, 
że rzucą się na nią, żałowała, iż sama ich nie zaatakowała.
– Na Girda, a kimże ty jesteś? – zapytał Con, szukając wzrokiem pomocy u 
Joriego.
– Paksenarrion Dorthansdotter – odpowiedziała cicho, sprężona do skoku. – 
Wioskowa 
dziewucha – tak mnie chyba nazwałeś?
– Jesteś nowa? – Con najwyraźniej nie mógł w to uwierzyć.
– Tak. – Czekała, uznając nagle całą sytuację za nieodparcie zabawną.
– Paksenarrion – dodał uprzejmym tonem Rufen – jest weteranką wojen w Aarenis. 
Zna sir 
Fenitha, marszałka Cedfera z Mostu Piwowarów i wielu innych. – Rzuciła mu 
szybkie 
spojrzenie, wciąż gotowa do walki. Aris uśmiechał się otwarcie.
Con potrząsnął głową.
– Wobec tego przepraszam za moje słowa. Nie jesteś nowicjuszką ani niedouczonym 
giermkiem. Słyszałem, że jesteś córką owczarza, ale najwidoczniej...
– Jestem córką owczarza – przytaknęła niebezpiecznie cichym głosem. – Czy to 
zmienia 
twoją opinię o mnie?
Wyglądał na zmieszanego.
– Ale nie wyznajesz Girda. Gdzie... eee... taka dziewczyna mogła nauczyć się 
wojaczki, 
skoro nie w siołach?
– W Kompanii Księcia Phelana – odparła, ciesząc się ze zdumienia, jakie wywołała 
jej 
odpowiedź.
– Phelan! – zakrzyknął Jori. – Ale on... – zerknął szybko na Cona.
– Tak? – Opuściła dłoń na rękojeść sztyletu.
– Posłuchaj, Pak... Paksenarrion, nie znam Księcia Phelana, słyszałem tylko 
różne opowieści. 
Nie...
– Co tu się dzieje? – Na korytarzu zjawił się mistrz szkoleń. Jego głos ściął 
twarze chłopców. 
Stała w milczeniu, czekając na dalszy rozwój wydarzeń. Przez dłuższą chwilę nikt 
się nie 
odzywał. – No? Rzuciliście rękawicę nowej kadetce? Aris, sądziłem, że miałeś 
zaprowadzić ją na 
kolację, a oto znajduję was sterczących na korytarzu, zupełnie jakbyście mieli 
całą noc na 
pogaduszki.
Nawet Rufen nie miał gotowej odpowiedzi. Paks przecisnęła się koło Cona i 
Joriego, nie 
zaszczycając ich spojrzeniem.
– Przepraszam, panie – przemówiła. – Nie znałam wzywającego na kolację sygnału i 
stałam 
się przyczyną spóźnienia, wypytując o wasze zwyczaje. Mówił pan, że nie muszę 
jeszcze 
przebierać się na kolację, prawda?
– Tak... tak mówiłem. – Mistrz szkoleń sprawiał wrażenie zaskoczonego. – Ale...
– Czy wolno mieć przy stole sztylet?
– Tak, oczywiście, ale...
– W takim razie – ciągnęła, zerkając na pozostałych, obserwujących ją z lekko 
wstrząśniętymi minami – jeszcze raz przepraszam, że doprowadziłam do spóźnienia. 
Arisie, 
możesz wskazać mi drogę?
Chłopiec w czerwieni wyglądał na najmniej oszołomionego z nich wszystkich. 
Stanął szybko 
u jej boku, kłaniając się z szacunkiem mistrzowi szkoleń, który przyjrzał się mu 
z namysłem.
– Na dole zameldowano mi o jakimś zamieszaniu – przemówił w końcu.
– Tak, panie? – Ton Arisa zdradzał najwyższe niedowierzanie.
– Krzyki – sprecyzował Chanis.
– Spodziewali się wioskowej dziewuchy – pospieszyła z pomocą Paks, omijając 
wzrokiem 
Cona i Joriego. – Chyba ich zaskoczyłam.
– Rozumiem. – Mistrz szkoleń omiótł ich uważnym spojrzeniem. – Chcę spotkać się 
z tobą 
po kolacji, Paksenarrion, muszę mieć pewność, że rozumiesz zasady rządzące 
naszym 
przybytkiem.
– Oczywiście, panie. Gdzie mam się zgłosić?
– Aris ci pokaże. – Chłopiec poczerwieniał, uznała, że często wzywano go do 
biura mistrza. 
Chanis skinął im głową i wrócił na schody, ruszyli w milczeniu za nim. Gdy 
skręcił za róg 
i znaleźli się sami na korytarzu pomiędzy kuchnią a Niskim Holem, przemówił 
Rufen:
– Dzięki, Paks, że nie opowiedziałaś mu o wszystkim...
– Już myślałem, że wpadliśmy – dodał Con. Paks zmierzyła go pełnym niesmaku 
spojrzeniem.
– Żołnierze nie biegają do przełożonych z byle błahostką. Con zaczerwienił 
się...
– Nie to miałem na myśli...
– A ja tak. – Odwróciła się do Arisa, który jak dotąd nie zabrał głosu.
– Skąd jesteś, Arisie?
– Z Domu Marrakai w Tsaia – znasz go? Roześmiała się.
– Nie, ale słyszałam o księciu Marrakai.
– To mój ojciec – powiedział z dumą chłopiec. – Jestem jego czwartym synem.
– I dobrze o tym wie – mruknął za ich plecami Jori. Aris obrócił się 
błyskawicznie.
– Przynajmniej mój ojciec jest księciem! – zawołał. – Mam już trzy posiadłości 
ziemskie.
– Łasko Girda – mruknął Con do Joriego – musiałeś zaczynać? – Nawet Paks 
śmieszyło 
zaangażowanie chłopca. Dotarli do drzwi Niskiego Holu i poszukali wzrokiem 
wolnych miejsc. 
Najwyraźniej posilali się tutaj nie tylko kadeci: Paks odniosła wrażenie, jakby 
w tym jednym 
pomieszczeniu usadzono całą wieś. Hałas to potwierdzał. Ruszyła za pozostałymi 
między 
stolikami do kontuaru. Tam nałożono jej na talerz plastry mięsa, górę warzyw, 
pajdę chleba 
i kromkę czegoś, co wyglądało jak chleb orzechowy na miodzie. Poza tym na 
kontuarze stały 
kubki, a na każdym stole po dwa dzbanki.
Hol był tak zatłoczony, że nie mogli usiąść razem, Aris znalazł dwa miejsca, a 
reszta poszła 
dalej. Paks była głodna, toteż natychmiast zabrała się za jedzenie. Kiedy 
oderwała się od talerza 
i rozejrzała, tłum przerzedził się. Aris rozmawiał z innym młodym chłopcem – 
płowowłosym, 
o szarych oczach i nieco krzywych zębach. Sąsiad Paks wstał bez pożegnania. 
Wytarła resztę 
sosu chlebem i potoczyła wzrokiem po stole. Koło Arisa siedział miarowo 
poruszający szczęką 
zwalisty rudzielec w błękitnej tunice. Obok, sam szczyt stołu zajmował wysoki, 
szczupły 
mężczyzna – zatrzymała na nim spojrzenie i znieruchomiała.
Elf podniósł głowę i uśmiechnął się do niej.
– Nie dosłyszałem twego imienia, pani... zdradzisz mi je? – W głosie 
pobrzmiewała właściwa 
wszystkim elfom melodyjność, sugestia harf i dzwoneczków.
Przełknęła ostatni kawałek chleba.
– Paksenarrion Dorthansdotter, panie.
Chłodne, szare oczy przeszyły ją nagle ostrym spojrzeniem.
– Czy to nie ty podróżowałaś z Macenionem?
– Zgadza się, panie.
– Zaiste. W takim razie, rad jestem cię powitać – jesteś u nas równie mile 
widziana, jak 
wśród wyznawców Girda. Należę do poselstwa Zachodniego Lasu w Fin Panir, moje 
elfie imię 
byłoby dla ciebie trudne do wymówienia, możesz jednak nazywać mnie Ardhiel.
Paks zauważyła, że Aris gapi się na nią z otwartymi ustami.
– Paksenarrion! – syknął. – Elf mówi do ciebie? Do mnie nigdy się nie odezwał!
Rozległ się srebrzysty śmiech. Elfowi zabłysły oczy.
– Nie znam twego imienia, młody panie... o czym miałbym z tobą rozmawiać?
Sąsiad Arisa wyprostował się, śledząc z uwagą rozmowę. Aris pokraśniał.
– Ja... panie... ja... chciałem tylko powiedzieć... myślałem, że elfy nie 
rozmawiają z...
– Ze studentami – rzadko. Obawiamy się, że mogłoby to oderwać was od waszych 
spraw... 
a twoje sprawy, młody panie, nie są moim sprawami.
– Aleja... ale ona... ale mój ojciec to książę Marrakai!
– Och, jesteś kirganem?
– Nie, panie. Jestem czwartym synem, kirganem jest mój brat Juris.
Elf machnął lekceważąco ręką.
– Nieważne, młody Marrakai – sprawy twojego ojca mogą być zbieżne z moimi, ale 
twoje – 
nie. Nie chcę być niegrzeczny, ale...
– Nie jestem dzieckiem – upierał się chłopiec. Musiała przyznać, że nawet w jej 
oczach 
zachowywał się dziecinnie, twarz elfa nie zdradzała uczuć, wyczuła jednak 
dystans.
– Nie? Dla mnie, młody Marrakai, wszyscy w tym pomieszczeniu są jak wspomnienie 
minionego lata. Jeśli chcesz żyć w zgodzie z elfami, musisz o tym zawsze 
pamiętać. Znam twoją 
rodzinę od większej ilości pokoleń, niźli ty spędziłeś lat w swoim domu. – Aris 
zaczerwienił się 
i zacisnął z uporem szczęki. Jego towarzysz z naprzeciwka wyszeptał coś i 
chłopiec wstał, 
wpatrując się w Paks.
– Mistrz szkoleń powiedział, że mam pokazać ci, dokąd pójść.
– Tak... dziękuję, Arisie, już idę. – Obejrzała się na elfa i spostrzegła, że w 
jego oczach 
zagościł smutek. – Dziękuję ci, panie.
– Nic takiego, lady Paksenarrion. Mam nadzieję zobaczyć cię później.
Rozdział dwudziesty
W ciągu kilku następnych dni ciało i umysł Paks poddane zostały istnym torturom. 
Instruktorzy okazali się bezpośredni zarówno w pochwałach, jak i przyganach, 
pozostali kadeci 
przyjęli jej pojawienie się bez komentarza, niemniej niestrudzenie sprawdzali 
jej umiejętności. 
Tak samo jednak testowali się nawzajem, nie żywiąc przy tym do nikogo żadnej 
urazy. Liczne 
godziny musztry przypominały jej pobyt w twierdzy Księcia, z tą różnicą, że po 
zajęciach nie 
mieli obowiązków koszarowych. Codziennie w pokoju pojawiały się czyste ubrania, 
a całą 
kwaterę sprzątano pod jej nieobecność. Kto inny utrzymywał w czystości ubikacje 
i łaźnię, kto 
inny czyścił konie i polerował ekwipunek. Zaczęła zastanawiać się, czy tak 
właśnie żyją możni 
tego świata, bawiąc się w wojnę podczas musztry i mając innych od brudnej 
roboty. Musiała 
przyznać, że podobało się jej to.
Kiedy już się zorientowała, gdzie się co mieści i jak wygląda jej rozkład dnia, 
zaczęła cieszyć 
się pobytem w Bractwie, jak jeszcze niczym w życiu. Większość kadetów wykazywała 
podobne 
do niej zainteresowanie bronią i taktyką. Siedzieli do późna, roztrząsając 
stawiane im przez 
instruktorów problemy: gdzie należy umieścić kohortę łuczników albo w jakim 
szyku najlepiej 
maszerować przez gęsty las. Początkowo Paks wstydziła się odzywać w obecności 
marszałków 
i Wielkich Marszałków, lecz milczenie jej nie wybroniło – pytali ją. 
Marszałkowie przywieźli 
z Aarenis do Fin Panir raporty o zeszłorocznych walkach i teraz rozwiązywali 
zadania, których 
ona doświadczyła w życiu.
Zaczęło się od analizy marszu z Foss Council do Andressatu i dyskusji o 
zapasach.
– Zakładając pięciodniowy marsz – mówił marszałek Tigran – czego potrzebujecie 
do 
wyżywienia kohorty pięciuset żołnierzy?
– Próbowała przypomnieć sobie, czy to faktycznie trwało pięć dni. Gdy inni 
odpowiedzieli 
i wywołano ją, podziękowała w myślach Stammelowi, który z uporem uczył ją 
dzielenia przez 
trzy, dzięki czemu teraz wiedziała, z ilu mułów wówczas korzystali.
– Muły? – zapytał Tigran. Ktoś roześmiał się, lecz marszałek skarcił go 
zmarszczeniem brwi. 
Paks potrząsnęła głową.
– Do transportu zapasów, marszałku.
– Aha! To miało być moje następne pytanie: jak to przewieźć.
– W ten sposób zyskała uznanie za udzielenie prawidłowej odpowiedzi, czego tak 
naprawdę 
wcale nie zrobiła. Za to następna była już całkowicie jej autorstwa. – Wobec 
tego – ciągnął 
nauczyciel – jak obliczycie dodatkowy transport dla zapasów potrzebnych 
zwierzętom jucznym?
Paks wiedziała, dzięki licznym tyradom Stammela na ten temat: „Jeden przeklęty 
przez Tira 
muł na cztery – mamrotał – żeby bydlęta miały wystarczająco obroku dla siebie”. 
Tigran spojrzał 
na nią z szacunkiem, tak samo reszta grupy. Gdy dodatkowo odkrył, że wie, jak 
długo można 
przechowywać świeżą baraninę i wołowinę w różnych porach roku oraz ile czasu 
zajmuje 
mielenie ziarna na porcje dla całej kohorty, uśmiechnął się i odwrócił do reszty 
kadetów.
– Oto wartość wiedzy praktycznej – oświadczył. – Część z was wie to z teorii, 
reszta dopiero 
się uczy, ale ta wojowniczka ruszała w pole i wie, jak smakuje żołnierski chleb.
– Możesz nam powiedzieć, czy prawdą jest to, co mówi marszałek Tigran, że nie 
można 
walczyć bez prowiantu, choćby braki w zaopatrzeniu trwały tylko jeden dzień? 
Moim zdaniem 
dzielni żołnierze poradzą sobie bez jedzenia – może niezbyt długo, ale co 
najmniej przez dzień. – 
Con był bardziej zainteresowany niż napastliwy. Tigran skinął Paks głową, a ona 
wróciła 
myślami do różnych kampanii oraz dnia, w którym wpadli w zasadzkę w lesie nad 
Immerem.
Opisała pozorowany odwrót nieprzyjaciela, forsowny marsz Kompanii i leśną 
zasadzkę. Nikt 
jej nie przerywał, nawet Con siedział cicho. Opisała im wilgotny ziąb nocy, 
kiedy to ranni nie 
mieli schronienia i wszyscy głodowali, drażnieni dodatkowo dobiegającymi z 
nieprzyjacielskiego 
obozu zapachami kolacji. Poranny atak i przybycie sojuszników oraz nagłą 
słabość, która 
powaliła większość z nich, spowodowaną długim marszem i trudną walką bez 
jedzenia 
i odpoczynku.
– To nie jest kwestia odwagi – stwierdziła. – Można przeżyć bez jedzenia i 
walczyć przez 
krótki czas, ale nie maszerować i walczyć.
Tigran przytaknął.
– Większość z was nigdy nie była zbyt długo głodna, a ponieważ nie jesteście 
doświadczonymi żołnierzami, nigdy nie walczyliście na głodnego.
– Dziwi mnie, że przychodzisz na zajęcia, Paks – powiedział jej Con po lekcji. – 
Wiesz już 
tyle, co marszałek...
– Nie, wcale nie. – Zastanawiała się, jak mu wytłumaczyć, czego nie wiedziała. – 
Wiem tyle, 
co każdy szeregowiec... żołnierz w kohorcie.
– Wydaje się tego być bardzo dużo...
– Nie, posłuchaj. Zawsze chciałam się uczyć i dlatego uważałam na to, co mówili 
sierżanci 
i kapitanowie, kiedy rozmawiali ze sobą w zasięgu moich uszu. Ale znam to 
wszystko tylko od 
podszewki. Nie mam pojęcia, jak planować, jak myśleć o więcej niż jednej 
kohorcie naraz. Ty 
potrafisz obliczyć dowolną sumę, prawda? – Przytaknął. – Cóż, ja nie. Mój 
sierżant nauczył mnie 
dzielić przez trzy, żebym mogła policzyć udział naszej kohorty w zapasach 
Kompanii. Dodając to 
trzykrotnie, wychodzi mi wielkość zapasów całej Kompanii. Ale to wszystko. 
Kiedyś powiedział 
mi, że Marrakai wyrusza na wojnę na czele pięciu kohort. Ja w ogóle nie potrafię 
dzielić przez 
pięć.
– Nie? Przecież to nie jest trudne...
– Może i nie. Ale ty to wiesz, a ja nie. Jeśli chodzi o taktykę, to wiem, czego 
nie robić, lecz 
nie zawsze: dlaczego. Potrafię pisać i czytać, ale nie umiałabym napisać opisu 
bitwy, jaki 
pokazywał nam marszałek Drafin lub przeczytać go i zrozumieć. Stół z piaskiem to 
jedna rzecz, 
ale te księgi...
– Ha. Po pierwszym wieczorze myślałem, że wiesz wszystko... albo tak uważasz.
Ponownie pokręciła głową.
– Nigdy nie będę wiedziała wszystkiego – nie ma dosyć czasu, żebym nauczyła się 
wszystkiego, co chcę...
– Interesujące stwierdzenie. – Mistrz szkoleń zjawił się jak zwykle bez 
ostrzeżenia. Paks 
zaczęła zastanawiać się, czy aby nie ma jakichś magicznych zdolności. – 
Powiedziałaś to 
poważnie?
Odpowiedziała ostrożnie, jak zawsze w jego obecności. – Tak... panie.
– Uważasz, że musisz się jeszcze wiele nauczyć, nawet pomimo swej wiedzy 
praktycznej?
Wyczuła nutkę sarkazmu w jego głosie. Stężała.
– Tak. To właśnie powiedziałam.
– Nie strosz się tak. – Zaskoczył ją uśmiechem. – Marszałek-Generał martwiła 
się, że uznasz 
wykłady za nudne...
– Nudne?!
– Nie przerywaj. Mieliśmy tu paru weteranów, którzy tak twierdzili – zbyt 
zapatrzeni 
w swoje dokonania, by mogli się jeszcze czegoś nauczyć. – Spojrzał znacząco na 
Cona, który 
poczerwieniał. Paks zastanawiała się, o co chodziło, a z drugiej strony była 
zadowolona, że 
uwaga mistrza szkoleń przeniosła się na kogoś innego. – Jak ci idzie czytanie? – 
Jednak zabrał 
się za nią. Ciekawe, czy usłyszał, co mówiła Conowi. Nienawidziła ujawniania 
swoich słabości.
– Niezbyt szybko, panie.
– Tak myślałem. – To z kolei nie zabrzmiało wcale sarkastycznie. – Paksenarrion, 
jedynym 
sposobem nauczenia się szybszego czytania jest samo czytanie. Dokładnie tak 
samo, jak 
z szermierką. Nie można nauczyć się władania mieczem z książki ani czytania 
wymachując 
mieczem.
– Gdybym jednak mogła posłuchać kogoś, kto wie... Pokręcił głową.
– Paksenarrion, nikt nie wie wszystkiego – nie tylko ty tak sądzisz. Pisma 
przechowują 
wiedzę dla innych, którzy mogą nawet nie znać autora. Sama wiesz, jak historia 
zmienia się 
w trakcie opowiadania... – Przytaknęła. – Dlatego właśnie pisanie jest takie 
ważne. Przypuśćmy, 
że bierzesz udział w bitwie, gdybyś wystarczająco dobrze władała piórem, żeby ją 
opisać, inni 
mogliby skorzystać z twych doświadczeń i to po wielu latach.
– Za późno. – Spuściła głowę. Nienawidziła swoich kulfonów, gdy inni kreślili 
takie 
schludne litery. – Umiejący pisać zaczęli naukę dużo wcześniej.
– A kiedy zaczęłaś uczyć się walczyć pałką? Już opuściłaś grupę nowicjuszy i 
przeszłaś do 
średniaków. Pracuj nad tym. A jeśli chodzi o ciebie, Con – mistrz szkoleń 
przeniósł uwagę na 
chłopca – to przestań martwić się swoją pozycją wśród młodszych kadetów i 
poświęcaj wieczory 
na taktykę. I kwatermistrzostwo. Może gdybyś nauczył Paks działań na wszystkich 
liczbach, 
odwdzięczyłaby ci się wyjaśnieniem, dlaczego nie można zaplanować dwudniowego 
marszu 
kohorty, mając jedynie szesnaście miar jęczmienia i baryłkę jabłek.
– Jabłek? Pisałem o solonej wołowinie.
– W takim razie twój charakter pisma nie jest lepszy niż Paks – ani ja, ani 
Tigran nie 
mogliśmy dojść, o co ci chodzi, postawiliśmy więc na jabłka. Pewnego dnia może 
tak uczynić 
twój kwatermistrz.
* * *
Nie pamiętała, kiedy ostatnimi czasy czuła się gdzieś równie dobrze, jak w Domu. 
Nie było 
tak nawet podczas ostatniego roku w Kompanii. Sabena i Cannę zastąpili jej 
Rufen, Con i Peli. 
Całymi godzinami siedzieli z jabłkami i fasolą, ucząc ją rachowania. 
Odwzajemniała się im 
demonstrowaniem ulubionych sztuczek z mieczem, aż Cieri, po otrzymaniu trzech 
trafień 
jednego dnia, zgromił ich wzrokiem, oskarżając Paks o próbę zabrania mu posady 
zbrojmistrza. 
Czytała coraz szybciej, coraz więcej pojmując z bardziej skomplikowanych tekstów 
ksiąg 
i zwojów. Uświadamiali sobie też, iż – jak pewnego wieczoru ujął to Rufen – 
żołnierze, którymi 
pewnego dnia mogą dowodzić, są prawdziwymi ludźmi.
– Niby zawsze to wiedziałem – mówił z namysłem – a jednak nie docierało to do 
mnie. 
Rozprawiamy o zaopatrzeniu kohorty i odpowiednim rozmieszczaniu oddziałów 
łuczników lub 
pikinierów. Są... zwykłymi ciałami. Żołnierzami. Niech Gird mi wybaczy, lecz tak 
właśnie 
traktowałem gwardzistów ojca... Wszyscy nosili takie same mundury, byli 
jednakowo uzbrojeni. 
Ale po poznaniu ciebie – jak sama mówisz: „zwykłego szeregowca” – wiem już, że 
są 
prawdziwymi ludźmi.
Spuściła wzrok, poruszona do łez. Po raz pierwszy poczuła, że są jej prawdziwymi 
przyjaciółmi. Mogła rozmawiać z nimi o Kompanii – walczących w niej ludziach – 
nie 
zdradzając pokładanego w niej zaufania. Powoli otwierała się, mówiąc o Stammelu, 
Devlinie, 
Viku i Arfie – nawet o Sabenie i Cannie.
Wśród młodszych kadetów zdobyła sobie specjalną pozycję – Aris Marrakai 
opowiedział 
przyjaciołom, jak uratowała go przed Conem. Nieczęsto odważali się pojawiać na 
wyższych 
piętrach, lecz była świadoma nieśmiałych uśmiechów i przyjaznych pozdrowień ze 
strony grupy, 
którą tak pogardzał Con.
Były też inne rasy – po raz pierwszy miała okazję przyjrzeć się im z bliska. 
Elf, który 
rozmawiał z nią pierwszego wieczoru, często siadywał przy jej stole. Widząc jej 
zainteresowanie, 
nauczył ją paru elfich zwrotów – uprzejmych pozdrowień i innych grzeczności. 
Pewnego 
wieczoru zagrał na harfie i zaśpiewał, wraz z innymi siedziała zasłuchana. Mogła 
wziąć go za 
harfiarza i poetę, lecz kiedy pojawiał się na treningach, walczyli z nim jedynie 
najbardziej 
zaawansowani kadeci. Jednego wieczoru Paks dwukrotnie straciła miecz.
Krasnoludy trzymały się we własnym gronie i Paks mogła ich nigdy nie poznać, 
gdyby nie 
wypadek z toporem. Pamiętając skuteczność Mala, poprosiła o lekcję walki tą 
bronią, lecz Cieri 
tylko pokręcił głową.
– Mogę uczyć sztuki walki toporem, ale będę szczery, Paks: nigdy nie spotkałem 
szermierza, 
który byłby dobrym topornikiem. Bardziej prawdopodobne, że zostaniesz dobrym 
włócznikiem. 
Ale skoro chcesz... pod warunkiem stałych postępów w walce pałką.
– Nadal nie rozumiem, czemu to takie ważne. Cieri uśmiechnął się.
– Cóż, pamiętaj, że jesteśmy wyznawcami Girda. Gird był chłopem, a nie synem 
lorda – nie 
miał miecza u boku. Wywalczył wolność dla piechurów bronią, którą mogli znaleźć 
lub sami 
sobie zrobić: maczugami, pałkami, kijami, czasami toporami. Każdy wyznawca Girda 
uczy się 
walki tymi pierwszymi, każdy rycerz Girda nie tylko umie, ale i potrafi uczyć 
walki orężem, jaki 
można znaleźć wszędzie. Żaden piechur nie jest bezradny, jeśli tylko ma pod ręką 
choćby 
zwyczajny kij.
Rozważała to przez moment.
– Masz na myśli zwykłych chłopów walczących przeciwko wyszkolonym żołnierzom?
– Dokładnie tak. Z pewnością o tym słyszałaś? – No cóż, tak, ale...
– Ale nadal w to nie wierzysz? – Pokręcił głową. – Jesteś córką owczarza – i 
chciałaś 
walczyć – więc zbudowałaś sobie w umyśle obraz tego, co potrafi dokonać broń 
żołnierza. Gdy 
staniesz się wyznawczynią, Paksenarrion, pokażę ci, jak Gird wygrywał drewnem ze 
stalą.
– Czemu nie teraz?
Cieri obrzucił ją przeciągłym spojrzeniem.
– Ponieważ nie chronią cię jeszcze prawa Girda i mógłbym się zapomnieć.
– Och. – Nie była pewna, co miał na myśli, uznała jednak, że lepiej nie pytać.
– Jeśli jednak chodzi o topór, to jest to oręż Girda. Rąbałaś kiedyś drewno?
– Nie: tam, gdzie dorastałam, nie mieliśmy zbyt wiele lasów.
– A w Kompanii Phelana?
– Sierżanci twierdzili, że brak im czasu na uczenie nas walki toporem.
– Mądrze. Cóż, przynieś jeden ze zbrojowni i zaczniemy.
Przez kilka dni wszystko szło dobrze, podstawowe ćwiczenie okazały się niezbyt 
trudne 
i Paks szybko przyzwyczaiła się do ciężaru głowicy topora na końcu jej ramienia. 
Tak 
przynajmniej sądziła. Potem Cieri przyniósł jej kawał pniaka do „walki”. Nie 
odrąbane konary 
służyły za „ramiona”. Przyjrzała się mu z niesmakiem. Na twarzach kadetów 
dostrzegła 
rozbawienie.
– Czy nie będzie to zwykłym rąbaniem drzewa?
– Owszem, ale ty nigdy żadnego nie ścięłaś, a my nie potrzebujemy drew. Jak się 
postarasz, 
resztki posłużą za opał w głównej kuchni. Musisz tylko robić to, co ci mówię. – 
Wziął od niej 
topór, odesłał gestem do tyłu i dwoma precyzyjnymi ciosami odrąbał długi na 
cztery palce kęs 
drewna. – W ten sposób – powiedział. – I pamiętaj, co ci tłumaczyłem o odrzucie 
i odbiciu. 
Drewno jest twardsze od ciała, lecz miększe od zbroi – przynajmniej to drewno.
Wzięła topór, teraz już dobrze leżący jej w rękach. Cieri tłumaczył, że 
podstawowy cios 
przypomina boczne cięcie długim mieczem, jednak przy wykorzystaniu obu rąk. 
Nigdy nie 
walczyła mieczem dwuręcznym, nie sądziła, że ma to jakieś znaczenie. Zamachnęła 
się znad 
ramienia i gładko wyprowadziła cios. Twardsze od ciała, miększe od zbroi – 
uznała, że użyła 
odpowiedniej siły. Łupnięcie! Poczuła cios w obu ramionach, a głowica topora 
odbiła się, 
wytracając ją z równowagi i o włos mijając kolano.
– Musisz uderzać mocniej, Paks – zawołał zbrojmistrz. – Cios oburęczny jest 
ciosem 
skręcającym, wykorzystaj siłę grzbietu.
Następne uderzenie wbiło ostrze w drewno. Próbowała uwolnić żelazo z pnia, 
podczas gdy 
Cieri opisywał, co przydarzało się wojownikom, których broń utkwiła w ciele 
wroga. Czuła, jak 
się czerwieni, lecz wgłębi ducha wiedziała, że ma rację. Nie pomogło. Potem 
udało się jej zadać 
całą serię dobrych ciosów, odrąbując kawałki mniejsze od szczapek zbrojmistrza, 
ale i nie 
popełniając poważniejszych błędów. Zatrzymał ją i pokiwał głową.
– Dobrze ci idzie jak na nowicjuszkę. Zobaczmy teraz, czy będziesz potrafiła 
trafić 
w konkretny cel. – Przyniósł pojemnik z farbą i namalował na ramionach i 
„tułowiu” czerwone 
kółka. – Sprawdzimy, czy uda ci się wcelować w lewe ramię, potem górną część 
ciała, dolną 
i wreszcie prawe ramię. Postaraj się, aby twe ciosy były skuteczne, zadaj ich 
jak najmniej. 
Pamiętaj, że twój przeciwnik ma włócznię i cały czas stara się ciebie dźgnąć.
Przyjrzała się celom.
– Topornicy nie używają tarcz, prawda?
– Nie ci, którzy walczą toporem tego typu. Istnieje lekki toporek dla konnych, 
tym można 
władać jedną ręką – wtedy możesz mieć tarczę. Tutaj jednak liczy się twoja 
szybkość.
– Mogłabym złamać włócznię toporem, prawda?
– To już lepiej. Nie jesteś jednak jeszcze gotowa do próby trafienia tak małego 
celu. I to 
ruchomego. Musisz się wiele nauczyć, nim będziesz mogła stawić czoła żywemu 
włócznikowi 
z toporem w rękach.
Pokiwała głową i zwróciła się przeciwko nieprzyjacielskiemu pniakowi. Zajęła 
pozycję do 
ataku na lewy konar, lecz Cieri powstrzymał ją.
– Zaczekaj, Paks – masz przecież więcej oleju w głowie. Spójrz, gdzie jesteś.
Stała z boku „wroga”, w zasięgu jego prawego „ramienia”.
– Nie możesz atakować go toporem od czoła – pomyśl! Skąd możesz uderzyć, 
pozostając 
poza jego zasięgiem?
Była zła na siebie. Obeszła pień i zamachnęła się na lewe „ramię”. Usłyszała 
trzask drzewa 
i zabierała się do zadania kolejnego ciosu, gdy usłyszała krzyk zbrojmistrza:
– Na krew Girda! Myślisz, że będzie stał spokojnie, pozwalając ci się rąbać? 
Ruszaj się, 
dziewczyno!
Poczuła, jak krew napływa jej do twarzy. Podskoczyła i ze wszystkich sił 
zamachnęła się na 
konar. Ten rozszczepił się przed przyjęciem całej mocy uderzenia i topór omsknął 
się, orząc jej 
w nodze głęboką ranę. Ogarnięta furią zignorowała ból i zamierzyła się na pień, 
gdzie widniał 
namalowany przez zbrojmistrza punkt. Topór zastygł w powietrzu w połowie ciosu, 
wyłamując 
jej ramiona.
– Puść go – powiedział spokojnie Cieri. Spojrzała na topór, potem na nogę, 
wreszcie 
oderwała dłonie od styliska. Oręż upadł z brzękiem na posadzkę. – Jeśli ostrze 
wyszczerbiło się – 
dodał zbrojmistrz – osobiście je naostrzysz. Myślałem, że jesteś zbyt 
doświadczoną 
wojowniczką, by taka drobnostka mogła wytrącić cię z równowagi.
Milczała, wciąż wściekła. Zraniona noga dawała znać o sobie. Podszedł do topora 
i sprawdził 
żeleźce. Potem podniósł na nią wzrok.
– Masz mnóstwo szczęścia, Paks. Czy teraz wierzysz mi, jak trudno jest opanować 
walkę 
toporem?
– Nauczę się. – Zdumiał ją jej własny, pełen złości ton. Uniósł brwi.
– Och? Jak? Ucinając sobie po kolei ręce i nogi? Jak tak dalej pójdzie, 
zostaniesz 
topornikiem, trzymając broń w zębach.
– Mogłabym... gdyby mnie pan tak nie beształ. – Wbiła w niego wściekłe 
spojrzenie i ujrzała 
w ciemnych oczach niebezpieczny błysk.
– Ja! Ty – nawet nie piechur – mówisz mnie, zbrojmistrzowi, że nie powinienem 
cię karcić? 
Myślałem, że masz więcej rozumu... a jednak stoisz przede mną, niezręczna jak 
żółtodziób 
i tracisz nad sobą panowanie, kiedy zwracam ci uwagę! I jeszcze to! Chyba 
powinienem się 
cieszyć, że nie jesteś wyznawczynią Girda.
– Ja... – Zdała sobie nagle sprawę z przysłuchujących się im uszu. – Przykro mi 
– 
wymamrotała.
– Powinno ci być przykro – rzucił cierpko. – Przez tę nogę stracisz wiele dni 
zajęć. Nie 
sądzę, żebyś wróciła do tej grupy. O ile w ogóle tu wrócisz.
Zaskoczona, podniosła wzrok i ujrzała Cieriego, jakiego nigdy nie widziała: 
zimnego 
i ponurego.
– Panie?
– Coś takiego można wybaczyć nowicjuszce, ale nie komuś, kto uważa się za 
weterankę. Czy 
to było zwykłe udawanie?
– Co? – Kompletnie ją tym zaskoczył. Zdumienie musiało odbić się na jej twarzy, 
gdyż 
oblicze Cieriego lekko złagodniało.
– Twoja postawa, jaką wykazywałaś aż do dzisiaj. Ten uśmiech, ta ochota do 
nauki. Jaka 
jesteś naprawdę, Paksenarrion? Czy znasz samą siebie? A może przez cały czas 
grasz kogoś 
innego?
– Ja... myślałam... że pan mnie lubi – wykrztusiła. Natychmiast zrozumiała, że 
nie powinna 
była tego mówić.
– Lubić ciebie? Na ramię Girda, co masz na myśli? Posłuchaj, Paksenarrion, 
zjawiasz się 
tutaj na próbę – nawet nie wyznawczyni Girda – pełna życia, jak roczny źrebak, 
popisujesz się, 
podpatrujesz sztuczki moje i innych marszałków, uczysz własnych trików innych 
kadetów 
i jeszcze oczekujesz, że to się nam spodoba? Cóż, każdy nauczyciel lubi 
gorliwych uczniów, ale 
nam to nie wystarcza. Szkolimy tutaj rycerzy Girda, Paksenarrion, oraz 
paladynów, którzy 
wyruszą walczyć i umierać za sprawiedliwość Girda. Ty... ty bawisz się z nami, 
ciesząc się 
bezpieczeństwem i nowościami i robiąc, co ci się żywnie podoba. A potem 
pójdziesz sobie, gdzie 
będziesz chciała, wykorzystując zdobytą tu wiedzę do własnych celów. A my się 
nie bawimy. – 
Potrząsnął głową. – Pozwalałem ci się bawić, byłaś dobrą partnerką dla 
pozostałych. Po twoim 
zachowaniu sądziłem, że pewnego dnia wstąpisz do Bractwa, usprawiedliwiając 
poświęcony ci 
przeze mnie czas. Teraz jednak nie będę go więcej marnował na zabawy. Zobaczymy, 
co powie 
Marszałek-Generał.
Paks nie wierzyła własnym uszom. Odwracając się, zerknął na ranę i dorzucił:
– Lepiej to sobie obwiąż, mocno krwawi.
Patrzyła, jak odchodzi, nie oglądając się za siebie, do reszty kadetów. 
Zobaczyła na ich 
twarzach ten sam szok, który sama czuła. W mgnieniu oka zagonił ich do ćwiczeń, 
wciąż na nią 
nie patrząc. Zmusiła się do myślenia, działania. Zdjęła z głowy chustę i 
opatrzyła nogę. 
Krwawienie zmniejszyło się, lecz zostawiła na podłodze sporych rozmiarów kałużę. 
Nie mogła 
nic z tym zrobić, poświęciła za to kilka sekund na schludne ułożenie odrąbanego 
konara koło 
pniaka. Potem pokuśtykała do zbrojowni. Cieri nadal trzymał topór.
Obejrzała się za siebie. Zbrojmistrz fechtował z Conem, nikt nie patrzył w jej 
stronę. Poczuła 
chłód. Postąpiła głupio – wręcz niegrzecznie – ale czy naprawdę aż tak źle? I 
czy faktycznie 
wszyscy czuli do niej niechęć, odkąd się tutaj zjawiła? Próbowała zdecydować, co 
ma teraz 
zrobić. Z pudła przy drzwiach zbrojowni wyjęła rolkę bandaża i wróciła na 
dziedziniec przed 
stajnią, gdzie znajdowała się studnia. Był późny ranek, stajenny właśnie wywoził 
mierzwę ze 
stajni. Nie widziała nikogo więcej. Krzywiąc się, zdjęła chustę z nogi i tak 
długo przemywała 
ranę, aż krwawienie ustało. Dopiero potem opatrzyła ją świeżym bandażem.
Mistrz szkoleń, pomyślała tępo, muszę iść do mistrza szkoleń. A potem do 
Marszałka-
Generała. Noga bolała ją teraz na całego. Opłukała chustę w wiadrze i wyżęła 
sztywnymi od 
lodowatej wody palcami. Kiedy podniosła wzrok, przypatrywały się jej dwa 
krasnoludy.
– Wybaczyć nam zechcesz? – odezwał się ciemniejszy. – Możliwe jest, abyś 
powiedziała 
nam, kędy iść mamy na plac ćwiczebny dla rycerstwa?
Próbowała uchwycić sens wypowiedzi.
– Poszukujecie marszałka Cieriego? – zapytała. Pokiwały z powagą głowami. Nie 
dorównywały jej wzrostem, mimo iż pochylała się nad wiadrem. Uznała, że 
niegrzecznie byłoby 
wyprostować się. Ciemniejszy krasnolud miał zatknięty za pas topór o podwójnym 
ostrzu, 
płowowłosy niósł swój oręż w ręku.
– Jest tak, że poproszono nas o zademonstrowanie biegłości w toporze – oznajmił 
drugi. – 
Czy to marszałek Cieri uczy władania tymże?
– Zgadza się. – Poczuła się jeszcze gorzej niż przed chwilą. Jeśli poprosił 
krasnoludy 
o przybycie i uczenie jej... – Pod tamtym łukiem – skinęła głową – a potem w 
prawo, przez 
budynek. – Nie potrafiła im wytłumaczyć lepiej, poza tym mogło chodzić o coś 
innego.
– Co tutaj porabiasz? – zapytał ciemniejszy krasnolud, zaglądając do wiadra. – 
Przypomina 
krew.
Zarumieniła się jeszcze mocniej.
– To jest... zraniłam siei najpierw opatrzyłam ranę tą chustą.
Krasnolud pokiwał głową.
– Zraniłaś się... nie jesteś wobec tego uczennicą zbrojmistrza?
– Je... jestem – zająknęła się, niepewna, czy nadal może tak się określać.
– Ale on jest marszałkiem, tak? Czyż nie leczy tych, którzy odnieśli rany 
podczas nauki?
– Nie tym razem – odparła, mając nadzieję, że nareszcie sobie pójdą.
Drążyły ją spojrzenia dwóch par bystrych oczu. Nie potrafiła odczytać ich 
wyrazu. 
Ciemniejszy krasnolud wydał z siebie serię chrapliwych dźwięków, jakich Paks 
nigdy wcześniej 
nie słyszała – mowa krasnoludów, uznała. Żółtobrody odezwał się do niej:
– Jestem Balkis, syn Baltisa, syna Torka, syna Kertika, pierwszego siostrzeńca 
Ketinvika 
mistrza Topora. Czy jest tak, że nie wyznajesz Girda?
Nigdy nie spotkała krasnoluda i nie wiedziała, czy taki sposób przedstawiania 
się był 
normalny. Gdy ją zapytał, próbowała jeszcze wszystko sobie zapamiętać, toteż nie 
odpowiedziała 
od razu. Krasnoludy czekały cierpliwie.
– Nie należę do Bractwa Girda – odparła w końcu.
– Ale jesteś tutaj – indagował ją ciemniejszy. – Jak to możliwe, że tutaj 
jesteś?
– Zaproponowano mi szkolenie – odrzekła. – Ze względu na coś, co wcześniej 
zrobiłam.
– Ach. – Kolejna przerwa. W końcu żółtobrody krasnolud, Balkis, zapytał: – Czy 
moglibyśmy poznać nazwę twego klanu?
Poniewczasie zorientowała się, że nie odwzajemniła się własnym imieniem.
– Jestem Paksenarrion Dorthansdotter z Trzech Jodeł. Wymieniły spojrzenia. 
Balkis znów 
przemówił we wspólnym:
– Proszę – czy jest tak, że Trzy Jodły to nazwa klanu? Nie znamy jej.
– Nie, Trzy Jodły to wioska w pobliżu domu mego ojca. Daleko na północy.
– Aha. A twój ojciec to Dorthan, ale z jakiegoż klanu? Zastanawiała się, jak to 
wyjaśnić.
– Ojciec mojego ojca nazywał się Kanas Jorisson, panie, lecz nie sądzę, abyśmy 
mieli takie 
same klany, jak wy...
Oba krasnoludy roześmiały się gromko.
– Faktycznie, nie macie! Nie... na pewno nie macie. Lecz niektórzy ludzie myślą, 
że mają 
klany, jak my i sami nadają im nazwy, a nie chcielibyśmy okazać się niegrzeczni, 
pomijając ją, 
gdybyś była jedną z nich. – Zakołysał się na piętach, przypatrując się jej. – 
Cóżeś takiego 
uczyniła, że zbrojmistrz nie zechciał cię uleczyć?
Spuściła wzrok.
– Ja... zraniłam się.
– Tak, ale... – Urwał i pochylił się ku jej twarzy. – Nie chciałbym, abyś 
pomyślała sobie, że 
w naszej naturze leży wścibstwo.
Nieoczekiwanie przyłapała się na uśmiechu.
– Och, nie – odparła. – Przez myśl mi to nie przeszło.
– To dobrze. Musimy jednak uczyć się ludzi, którzy zjawiają się wśród naszych 
skał i chcą 
od nas różnych przedmiotów. Możliwe więc, że powiesz nam, skąd ta rana?
– Próbowałam uczyć się posługiwania toporem – odrzekła powoli. – Rozzłościłam 
się, 
uderzyłam za mocno i zraniłam nogę.
– Ach. Złość niebezpieczną jest przy toporze.
– Przekonałam się o tym – przytaknęła ponuro.
– I to właśnie zbrojmistrz uznał za tak naganne?
– Tak. Poza tym, byłam niegrzeczna. – Zastanawiała się, czemu im to mówi, lecz 
ich 
zainteresowanie wyciągało od niej kolejne zwierzenia.
– Niegrzeczna... wobec marszałka. – Nagle ciemniejszy krasnolud wdał się w 
perorę po 
krasnoludzku i obaj zaczęli się trząść. Podniosła głowę i ujrzała uciechę w ich 
oczach. – Nie 
lękasz się marszałków?
– Ja... – Potrząsnęła głową. – Powinnam obawiać się ich bardziej. Byłam tu 
gościem, a moja 
niegrzeczność będzie mnie kosztować utratę miejsca.
– Ha! – Balkis pokiwał głową. – Są jak klan adopcji, a tyś nie została 
adoptowana. To 
dlatego niesprawiedliwi być mogą.
– To nie było niesprawiedliwe – zaprotestowała. – Ich zdaniem, to ja jestem nie 
w porządku, 
korzystając z ich gościnności, nie dając nic w zamian.
Zmarszczyły brwi?
– A nie dałaś?
– Nie. – Wylała brudną wodę i patrzyła, jak wsiąka w szczeliny między kamiennymi 
płytami. 
– Myślałam, że tak... ale nie dałam.
– Hmmm. – To było bardzo wymowne chrząknięcie. – Czyżeś to nie ty owa 
wojowniczka 
walką toporem zainteresowana?
– Mniej niż przedtem – odparła.
– Spróbujesz ponownie? – W głosie Balkisa zadźwięczało wyzwanie.
– Możliwe... jeśli będę miała okazję.
– Gdyby stało się tak, że twój zbrojmistrz wydali cię, coś ci pokażę – 
zaofiarował się. – Nie 
każdy człowiek jest niegrzeczny wobec marszałków Girda i chce uczyć się władania 
toporem po 
tym, jak utoczył nim sobie krew.
– Ale ja postąpiłam źle – upierała się, próbując przewidzieć, co powie mistrz 
szkoleń. 
Krasnoludy wzruszyły mocarnymi ramionami.
– To śmiałość wojownika – uznał Balkis. – My, krasnoludy, nie przyjmujemy nauk 
od 
marszałków pomimo ich umiejętności, albowiem zawsze nas obrażają. Czy tam, skąd 
pochodzisz, poznałaś krasnoludy?
– Nie – odparła. – jesteście pierwszymi, jakich spotkałam, choć widziałam 
wcześniej 
krasnoludy w Tsaia i Valdaire.
– Ach. Wobec tego nie znasz naszych obyczajów. Nie daje to praw klanowych, ale 
czy 
któregoś wieczoru zechcesz usiąść przy naszym stole?
– Jeśli tylko tu zostanę – obiecała im.
Znów wzruszyły ramionami i poszły wzdłuż stajni ku placowi ćwiczebnemu. Paks 
podniosła 
mokrą chustę, wyprostowała się i pokuśtykała do pokoju. Po drodze dostrzegła na 
korytarzu 
mistrza szkoleń i zawołała go. Zatrzymał się, obejrzał i podszedł do niej z 
troską na twarzy.
– Paksenarrion – co się stało? Jesteś ranna?
– Tak, panie. – Nagle poczuła łzy w oczach. Wyprostowała się. – Lecz nie o tym 
muszę 
z panem porozmawiać.
– Coś się stało? – Tak.
– Cóż, wobec tego chodź ze mną. – Poprowadził ją do biura i wskazał krzesło. – O 
co 
chodzi?
Rozdział dwudziesty pierwszy
Wzięła głęboki wdech, mnąc w dłoniach mokrą chustę.
– Panie, straciłam nad sobą panowanie i byłam nieuprzejma wobec marszałka 
Cieriego 
i zbrojmistrz nie chce mnie już widzieć w swojej grupie.
– Rozumiem. – Na twarzy mistrza zagościł ten sam chłód, który demonstrował 
pierwszego 
dnia. – I przyszłaś z tym do mnie – dlaczego?
– Myślałam, że powinnam. – Z trudem przełknęła kluchę, która przez ostatnie pół 
godziny 
rosła jej w gardle.
– Chcesz, żebym się za tobą wstawił? Nie wysłuchując, co Cieri ma do 
powiedzenia?
– Nie, panie. – Czemu wszyscy opacznie ją rozumieli? – Nie o to chodzi... 
myślałam, że 
powinnam była panu o tym powiedzieć...
– Kazał ci? – Uniósł brwi.
– Nie, panie – odparła bezradnie. – Mam na myśli, że... jest pan mistrzem 
szkoleń... 
w Kompanii zameldowałabym o tym sierżantowi...
W jego głosie pojawił się ślad ciepła.
– Chcesz powiedzieć, że robisz to, co uczyniłabyś w Kompanii Księcia Phelana? 
Meldujesz 
o czymś, co zrobiłaś źle?
– Tak jest, panie.
– Rozumiem. – Zabębnił palcami o biurko. – Zgadzasz się, że cokolwiek się 
wydarzyło, jest 
twoją winą?
Pokiwała głową. Sięgając pamięcią wstecz, uznała, że Siger lub Stammel 
zachowaliby się tak 
samo lub jeszcze gorzej.
– Cóż, chyba musisz mi o wszystkim opowiedzieć. A przy okazji, jak się zraniłaś?
– Wie pan, że chciałam nauczyć się walczyć toporem? – Zaczekała na 
potwierdzenie, po 
czym ciągnęła: – Ćwiczyłam bez zadawania ciosów. Dopiero dzisiaj marszałek Cieri 
wyznaczył 
mi cel: kłodę drewna z gałęziami. – Przerwała. Gdy próbowała znaleźć słowa, by 
opisać to, co 
potem nastąpiło, cała sytuacja wyglądała jeszcze gorzej.
– Tak?
– Cóż... panie... miałam z tym kłopoty... powiedział, że tak będzie...
– I to cię tak zdenerwowało?
– Nie, panie. Nie to. Potem udało mi się odrąbać kilka kawałków, a on zarządził 
trafianie 
w określony cel. Jak tylko zaczęłam... napadł na mnie, że nie traktuję pnia jak 
kogoś żywego 
i daję okazję do oddania ciosu. – Podniosła wzrok i ujrzała zaciśnięte usta 
Chanisa. Więc jednak 
było źle. – Potem trafiłam w konar – kazał mi myśleć o nim jak o ramieniu – a 
kiedy 
zamachnęłam się ponownie, skrzyczał mnie, że się nie poruszam. Więc doskoczyłam 
do pniaka 
i uderzyłam naprawdę mocno. Gałąź odpadła, a topór ugodził mnie w nogę.
– Jak ciężko?
– Zwykłe draśnięcie. Ale zdenerwowałam się i już miałam zamachnąć się ze 
wszystkich sił, 
kiedy zbrojmistrz powstrzymał topór. – Podniosła głowę. – Nie wiedziałam, że 
może coś takiego 
zrobić.
– Nieczęsto to demonstrujemy – stwierdził neutralnym tonem mistrz szkoleń. – Mów 
dalej.
Spuściła głowę.
– Powiedział wtedy, iż sądził, że nie powinnam tak łatwo tracić opanowania i że 
zgodnie 
z przypuszczeniami nigdy nie będę dobrym topornikiem. I ja w tym momencie...
– Co zrobiłaś, Paksenarrion?
– Powiedziałam... – przerwała, żeby dokładnie przypomnieć sobie własne słowa. – 
Powiedziałam, że mogłabym się nauczyć, gdyby mnie tak nie strofował. To... to 
było 
niewłaściwe, panie, i dobrze o tym wiedziałam. Wiedziałam już w chwili, w której 
to mówiłam.
– Przeprosiłaś?
– Tak, panie, powiedziałam, że mi przykro.
– Naprawdę tak było? Podniosła ze zdumieniem głowę.
– Było ci przykro ze względu na swoje zachowanie, ponieważ był na ciebie zły czy 
dlatego, 
że straciłaś panowanie nad sobą?
– Ja... nie wiem, panie. Przypuszczam... chyba ze względu na wszystko.
– Hmmm. I co było dalej?
Opowiedziała resztę najlepiej, jak umiała, a na żądanie streściła także rozmowę 
z krasnoludami. Gdy skończyła, mistrz szkoleń westchnął.
– I przyszłaś do mnie, gdyż uznałaś, że powinnaś. Czego ode mnie oczekujesz? Jak 
myślisz, 
co się teraz stanie?
Spojrzała mu prosto w oczy.
– Sądzę, że mnie odeślecie – oświadczyła. – Jeśli wszyscy tak uważacie... że to 
niesprawiedliwe poświęcać mi czas, skoro nie wyznaję Girda. A nawet, gdybym go 
czciła – 
marszałek Cieri stwierdził, że to było złe, więc i tak możecie mnie odesłać.
– Sądzisz, że powinniśmy?
Nie wiedziała, co ma odpowiedzieć. Odwróciła na chwilę głowę, lecz gdy powróciła 
wzrokiem do jego oblicza, wciąż gościł na nim ten sam wyraz spokojnego 
oczekiwania. 
Przemyślała sobie odpowiedź.
– Nie znam waszych zasad, panie... ani ograniczeń. Gdybym zrobiła coś, co 
uważacie za 
niewłaściwe, to oczywiście macie prawo mnie odesłać. Nie wiem jednak, co jest 
najlepsze dla 
was... dla Bractwa. Jeśli to, tak właśnie zrobicie. W innym przypadku – nie 
wiem.
– Cóż, skoro jesteś pewna, że cię odeślemy, po co do mnie przyszłaś? Czemu po 
prostu nie 
spakowałaś się i nie wyjechałaś? Albo nie powiadomiłaś nas, że odchodzisz, nie 
czekając, aż cię 
wydalimy?
– Ależ... nie mogłabym tak postąpić. To byłoby... – nie potrafiła znaleźć 
odpowiednich słów, 
wiedziała, że byłoby to niewłaściwe, nawet jeszcze gorzej – ...niewdzięczne – 
dokończyła. – 
Niegrzeczne. To moja wina i to wy macie rację, a nie ja. Pokręcił wolno głową.
– Nie jestem pewny, czy dobrze pojmuję twe rozumowanie, Paksenarrion. Zgadzasz 
się, że 
mamy prawo cię oddalić, skoro nas rozczarowałaś, a jednocześnie uważasz, iż nie 
masz prawa 
wycofać się?
– Gdybym nie chciała zostać albo coś przytrafiło się mojej rodzinie – wtedy tak. 
Lecz nie 
byłoby słusznym odchodzić samemu, kiedy postąpiło się źle.
Zastanowił się nad tym.
– „Słuszność”. Starasz się postępować tak, jak uważasz za słuszne?
– Tak jest, panie.
– Powiedziałaś: „Gdybym nie chciała zostać” – czy to oznacza, że nadal chcesz tu 
być?
– Oczywiście, że tak – odpowiedziała nieco głośniej, niż zamierzała.
– Tu nie ma żadnych oczywistości – odparł cierpko. – Wielu z tych, którzy 
przybywają na 
szkolenie, nie podobają się zajęcia i opuszczają nas. Chcesz powiedzieć, że 
nawet po tym, jak 
Cieri wyrzucił cię przy wszystkich z zajęć, nadal chciałabyś tu zostać?
– Tak, panie.
– Dlaczego? Drgnęły jej dłonie.
– To jest... to jest to, czego zawsze pragnęłam się uczyć. To były najlepsze 
tygodnie mego 
życia.
– Do dzisiaj.
– Tak, panie. – Spojrzała na niego ponownie. – Gdybym mogła zostać... to 
dzisiejsze... to 
naprawdę nic wielkiego...
– Och? – Brwi mistrza powędrowały w górę, czuła, jak zamiera w niej serce. – 
Nazywasz 
wypadek z toporem i wyrzucenie cię z grupy przez starszego zbrojmistrza „niczym 
wielkim”? 
W takim razie różnimy się poglądami, Paksenarrion.
– Ja...
– Jest ci przykro. Jestem tego pewny. – Westchnął ponownie. – Paksenarrion, co 
jakiś czas 
przyjmujemy ludzi z zewnątrz – spoza Bractwa Girda – ponieważ wiemy, że dobre 
serca 
i znamienici wojownicy mogą obrać sobie innego patrona. Masz nadzwyczajne 
osiągnięcia, 
możliwe, że dla ciebie dzisiejsze zajście to drobnostka. Dla nas jednak jest 
ważne. Przez te 
tygodnie wszyscy cię obserwowaliśmy i byliśmy zakłopotani. Jesteś zdolna, 
inteligentna, 
pracowita, a fizycznie przewyższasz większość kadetów. Dobrze sobie radzisz z 
innymi, zarówno 
starszymi, jak i młodszymi. Nie wdajesz się w bójki, awantury, nie upijasz się 
ani nie próbujesz 
uwodzić marszałków. Gdybyś czciła Girda, bylibyśmy więcej niż zadowoleni, widząc 
twe 
postępy. A jednak trzymasz się z boku, pielęgnując własne tajemnice, których nie 
jesteśmy 
w stanie przeniknąć. Wszystkie nasze umiejętności mówią nam, że nie ma w tobie 
zła – a jednak 
wielkie zło znane jest z udawania dobra, tak samo jak piękny płaszcz spowijać 
może na wskroś 
występnego człowieka. Dzisiaj ujawniła się pierwsza rysa na twym usposobieniu. 
Czy 
charakterystyczna? Czy taka właśnie jest prawdziwa Paksenarrion? Dlaczego 
odmawiasz jasnego 
opowiedzenia się? Marszałek Cieri na swój sposób przemówił w imieniu nas 
wszystkich. 
Z radością powitamy cię jako kandydatkę na rycerza – jeśli wstąpisz do Bractwa 
Girda. Dopóki 
jednak nie okażesz najmniejszej choćby ochoty odpłacenia nam za to, co ci dajemy 
– a nie 
wystarczy już miła powierzchowność i zachowanie – zmuszony będę zgodzić się z 
Cierim.
Siedziała nieruchomo, oniemiała. Nigdy nie przypuściłaby, że ktoś naprawdę 
mógłby 
podejrzewać ją o to, że jest zła. Zatęskniła do Kompanii Księcia, gdzie Stammel 
– była tego 
pewna – obroniłby ją przed takimi oskarżeniami. Czemu w ogóle opuściła tę 
bezpieczną 
przystań? Rozmyślania zakłócił pulsujący ból nogi. Zamrugała oczami i uniosła 
głowę.
– Tak jest, panie – wydusiła przez zaciśnięte wargi. – Ja... pójdę się spakować.
– Na prawicę Girda! – Głos mistrza szkoleń na pewno rozległ się echem w całym 
korytarzu. 
– Ja tego nie powiedziałem, dziewczyno! – Zagapiła się na niego. – Masz wybór – 
dokonaj go!
– Wybór? – Nie była w stanie myśleć.
– Możesz zostać wyznawczynią Girda – stwierdził sucho Chanis. – Nie przyszło ci 
to do 
głowy?
– Nie – odparła z większą szczerością niż taktem.
– A powinno. Bogowie, dziewczyno, przecież jesteś całkiem dobra z taktyki. 
Problem jest 
następujący: chcesz zostać na dalsze szkolenie, a my nie zamierzamy udzielać ci 
go bez czegoś 
w zamian. Jak długo chcesz tu zostać? Co zamierzasz nam dać? I po co ćwiczysz, 
jeśli nie dla 
Girda?
Serce tak jej waliło, że z trudem mogła zaczerpnąć tchu.
– Ma pan na myśli, że mogłabym przystąpić... skoro jednak uważa mnie pan za złą, 
to 
czemu...
Mistrz szkoleń prychnął pogardliwie.
– Nie powiedziałem, że uważam cię za złą. Stwierdziłem tylko, że istnieje taka 
możliwość. 
Chcesz przystać do Bractwa Girda? Zapłacisz tę cenę?
– Ja... – słowa utknęły jej w gardle. – Panie, chcę zostać. Jeśli to właśnie... 
ale czy Gird mnie 
przyjmie?
– O samym Girdzie porozmawiamy później, Paksenarrion. My, marszałkowie, mamy 
mniejsze wymagania niż on. Czy twój Książę nagadał ci czegoś, że tak nie lubisz 
Girda? A może 
masz innego patrona, o którym nam nie powiedziałaś?
Pokręciła głową.
– Nie, panie, nic z tych rzeczy. Wszystko, co wiem o Girdzie, napawa mnie 
podziwem, 
a tutaj nauczacie, że jest on sługą Pana, a nie bogiem, którego należy czcić 
zamiast niego. Ale... – 
Nie potrafiła wytłumaczyć ukrytej rezerwy i niechęci, jaką czuła, postarała się 
jednak 
z wahaniem je opisać. – W Kompanii Księcia poznałam wielu wyznawców Girda. Effa 
poległa 
w pierwszej bitwie – ale to nieważne. Myślę, że chodzi raczej o pojmanie i 
śmierć Canny. Czciła 
Girda i wcale jej to nie pomogło. Zginęła – nawet nie w walce, choć staraliśmy 
się dotrzeć do 
Księcia i uprzedzić go o zdobyciu strażnicy przez Siniave. Skoro Gird kogoś 
ocalił, to czemu nie 
była to Canna, jego własny piechur? Tylko ja?
– Nie lubisz powiedzenia, że wielkie czyny wynagradzają bohatera szybką 
śmiercią?
Pokręciła energicznie głową.
– Nie, panie. A z tego, co słyszałam, jej nie należała do najszybszych. 
Pojmanie, rana – 
żadna to nagroda za wierną służbą. To ją właśnie trafiła zbłąkana strzała, 
jeszcze w okolicach 
strażnicy. Czemu Gird jej wtedy nie ochronił? Trzymała nas razem, prowadziła – 
tamtego 
ostatniego dnia to ona powinna dostać szanse, nie ja. – Poczuła zastarzały 
gniew, lecz stłumiła 
go. – Co więcej: kapitan powiedziała, że jej medalion uratował mnie przed 
śmiercią w Rotengre – 
ale ja jestem przecież żołnierzem. Dlaczego Gird nie uratował niewolnicy albo 
jej dziecka? 
Czemu musieli umrzeć? – Przypomniała sobie inne sceny z Aarenis: dziecko w Cha, 
przerażony 
tłum w Sibili, zapadnięta twarz Cala Halverica, starego Hareka, umierającego po 
torturach. 
I jeszcze gorsze rzeczy z kampanii na wybrzeżu. Zacisnęła szczęki, znowu czując 
tamte mdłości 
i obrzydzenie, bezradną wściekłość na niesprawiedliwość, która zmusiła ją do 
opuszczenia 
Kompanii Księcia i samotnej podróży.
Mistrz szkoleń pokiwał powoli głową, na jego obliczu nie było śladu kpiny.
– Zaiste, Paksenarrion, zadajesz trudne pytania. Pozwól mi zacząć od odpowiedzi 
na 
najłatwiejsze. Pytasz, czemu Gird nie uratował własnego piechura. Odpowiedź 
brzmi: wyznawcy 
Girda mają być obrońcami innych, a nie samemu wymagać obrony. – Uniósł dłoń, 
powstrzymując pytania cisnące się jej na usta. – Nie – posłuchaj przez chwilę. 
Tego jestem 
pewny zarówno na podstawie archiwaliów, jak i z własnych doświadczeń. Gird 
poprowadził 
nieuzbrojonych wieśniaków do bitwy z wyszkolonymi żołnierzami – myślisz, że 
wywalczyli 
sobie wolność bez poniesienia strat? Oczywiście, że nie. Nawet piechurzy Girda – 
nawet 
nowicjusze w Bractwie – muszą pogodzić się z żołnierskim ryzykiem. Oficerowie, 
marszałkowie, 
Wielcy Marszałkowie i paladyni – wszyscy wiemy, że nasze życie może być 
poświęcone 
w potrzebie. Gird chroni innych poprzez Bractwo – nie broni nas, niczym pasterz 
stada. Można 
powiedzieć, że to my jesteśmy jego pasterzami.
Rozważała to przez chwilę.
– Ale Canna...
– Była twoją przyjaciółką i żałujesz jej. To dobrze. Niemniej będąc piechurem 
Girda, 
zaryzykowała i oddała własne życie, by ratować innych – tak przynajmniej wynika 
z twych słów.
– Tak właśnie było.
– Teraz, jeśli chodzi o tamtych niewinnych, którzy nie wyznawali Girda i zostali 
zabici. Po to 
właśnie Bractwo Girda szkoli piechurów – by zapobiegać takim wydarzeniom. Lecz w 
tak 
rozległych krainach jest nas niewielu, a nasze wpływy są małe...
– Ale dlaczego Gird nie może uczynić tego samemu, skoro jest...
– Paksenarrion, równie dobrze możesz pytać, czemu zimą pada śnieg. Nie ja 
stworzyłem ten 
świat ani ludzi, ani elfy, ani dźwięki harfy, gdy trącasz jej struny palcami. 
Wiem tylko, że Pan 
oczekuje od swych stworzeń, by wybrały dobro lub zło, dał nam bohaterów i to oni 
wskazują 
nam drogę, a Gird jest jednym z nich. Gird pokazał ludziom, jak walczyć i 
pracować w obliczu 
zagrożenia – na tym polegał jego dar. Nie twierdzę, że jedyny ani najważniejszy, 
tylko Pan może 
to właściwie ocenić. Lecz będąc jego wyznawcami, staramy się go naśladować. 
Czasami 
otrzymujemy dodatkową pomoc. Nie umiem powiedzieć, czemu raz to działa, a raz 
nie ani 
dlaczego otrzymuje ją ten, a nie inny marszałek. Ty też nie, Paksenarrion, i nie 
dowiesz się tego, 
dopóki nie przekroczysz wrót śmierci i nie zasiądziesz przy stole Pana, o ile do 
tego dojdzie. – 
Obdarzył ją przeciągłym spojrzeniem. – Ja zaś uważam, że obwiniasz Girda 
dlatego, że sama 
czujesz się winna tych śmierci. Mam rację?
Wbiła wzrok w podłogę. Wciąż słyszała głos Canny, jej ostatni krzyk: „Uciekaj, 
Paks!”. 
I uciekła. Wciąż słyszała innych.
– To możliwe – przyznała w końcu.
– Paksenarrion, Gird nie zabija bezbronnych – robi to ktoś żywy, mieczem, 
maczugą lub 
kamieniem. Jeżeli po spędzonym tutaj czasie nadal uważasz, że wyznawcy Girda 
postępują w ten 
sposób...
– Nie, panie!
– ...to powinnaś natychmiast nas opuścić. Jeśli jednak dostrzegasz, że próbujemy 
uczyć 
mężczyzn i kobiety, jak żyć razem w prawy sposób i bronić przyjaciół i rodziny 
przed złym 
wykorzystaniem siły, to zastanów się, czy nie taki jest także twój cel. Pewnego 
dnia Gird może 
zażądać twego życia, nigdy jednak nie rozkaże ci zdradzić przyjaciela czy 
skrzywdzić 
bezbronnego dziecka. Przypomnij sobie postępowanie swej przyjaciółki, a nie jej 
śmierć i zadaj 
sobie pytanie, czy były to czyny dobre czy złe.
– Dobre – odpowiedziała natychmiast. – Canna zawsze była wspaniałomyślna.
– A więc odrzucasz Girda, ponieważ nie robił tego, co ty byś zrobiła – tak?
Nigdy nie myślała o tym w tych kategoriach. Takie postawienie sprawy czyniło jej 
osąd co 
najmniej aroganckim.
– Cóż, przypuszczam, że tak.
– Zatem nie odrzucasz jego zasad, tylko fakt, że nie są wypełniane?
Pokiwała w zamyśleniu głową.
– W takim razie wygląda na to, Paksenarrion, że powinnaś spróbować sama wcielić 
je 
w życie. – Jego wargi wygięły się w uśmiechu. – Skoro my jesteśmy tacy kiepscy.
– Tego nie powiedziałam!
– Moim zdaniem tak. Jednak – pochylił się naprzód, opierając łokcie na biurku – 
jeśli nie 
uważasz nas za nazbyt zepsutych, może oświecisz nas swym osądem...
– Panie! – Piekły ją oczy i kręciło się jej w głowie.
– Przepraszam. – Naprawdę było mu przykro. – Być może posunąłem się za daleko – 
zapomniałem o twojej nodze. Porozmawiamy później, teraz musimy zanieść cię na 
górę 
i pozwolić obejrzeć ranę lekarzom.
– Obejrzeć co? – przerwał im głos od drzwi. Próbowała obrócić głowę, była jednak 
zbyt 
oszołomiona. Szumiało jej w uszach.
– Nabawiła się małej rany, Arianyo – odrzekł mistrz szkoleń.
– Wcale nie takiej małej – zaprotestował głos. – Zakrwawiła ci całą podłogę, 
Chanisie. 
Lepiej rzućmy na to okiem.
Paks próbowała skupić wzrok na mistrzu szkoleń, który obszedł biurko i przykląkł 
koło jej 
krzesła. Miała mgłę przed oczami. Słyszała rozmowę dwojga marszałków, potem 
jeszcze inny, 
podekscytowany głos, by nagle poczuć mdłości sprawiające, że żołądek podszedł 
jej do gardła. 
Zacisnęła zęby i uniosła głowę. Nieśli ją korytarzem. W końcu ruch ustał, a 
żołądek uspokoił się. 
Kiedy odzyskała wzrok, leżała na łóżku i wpatrywała się w sufit. Miała sucho w 
ustach, czuła 
obrzydliwy posmak. Obróciła głowę w bok. To był błąd. Żołądek znów skoczył do 
góry, 
w ostatniej chwili zauważyła podtykaną jej pod brodę miskę.
Gdzieś w oddali ktoś mówił:
– Jeśli jej rozum dorównuje tężyźnie, to wszystko będzie dobrze...
– Nie określałbym tężyzną omdlenia po zwykłej ranie, Chanisie.
– Dobrze wiesz, że było inaczej. Wszyscy przesadziliśmy...
– Skoro tak twierdzisz. Nadal uważam... Bliżej ktoś zawołał japo imieniu.
– Paksenarrion? Obudź się, przestań nas straszyć. – Poczuła przy wargach kubek i 
przełknęła 
haust zimnej wody. Żołądek poruszył się, lecz przyjął płyn. Uniosła powieki i 
ujrzała 
przyglądające się jej szare oczy Marszałka-Generała. Nim ktokolwiek zdążył się 
odezwać, Paks 
zdołała wyartykułować swoje postanowienie:
– Chcę przystąpić... do Bractwa... nawet jeśli mnie odeślecie.
Zapadła cisza. Arianya patrzyła na nią. W końcu przemówiła:
– Dlaczego akurat teraz?
– Ponieważ myliłam się co do niego – Girda. I dlatego chcę przystąpić i być 
lepsza.
– Nawet jeśli cię odeślemy? Nawet jeśli nigdy nie będziesz kimś więcej od 
piechura?
– Tak. – Paks poczuła ten sam upór, który wykazywała w innych dziedzinach.
– Mam nadzieją, że będziesz czuć to samo po odzyskaniu krwi. – Marszałek-Generał 
usiadła 
i uśmiechnęła się. – Na dziesięć palców Girda! Czy musiałaś stracić połowę krwi, 
by nabrać 
rozumu?
– Nie – odrzekła Paks. Miała śmieszne uczucie, że jej ciało unosi się nad 
łóżkiem. Wiedziała, 
że rozumie więcej od nich, trudno jej było tylko to wyrazić. – Nie jest 
stracona, po prostu 
zmieniła miejsce.
– W dodatku bredzisz. W porządku. Jeśli będziesz chciała powtórzyć swe przysięgi 
po 
odzyskaniu sił, to ośmielam się przypuszczać, że Gird je przyjmie. Lecz musi 
minąć trochę 
czasu, Paksenarrion. Teraz odpoczywaj i słuchaj lekarzy.
Dopiero kilka dni później usłyszała całą historię tamtego dnia. Z początku 
odwiedzali ją 
tylko lekarze, mistrz szkoleń i Marszałek-Generał. W końcu lekarze zgodzili się 
na jej powrót do 
własnego pokoju. Zaskoczyło ją, jak osłabła po wspięciu się po schodach – i to 
od zwykłej rany, 
pomyślała. Usiadła ciężko na łóżku. Kręciło się jej w głowie. Opadła na 
poduszki. Nieco później 
obudzili ją Con i Rufen, kiedy zobaczyli otwarte drzwi i postanowili sprawdzić, 
co się dzieje.
– Paks?
Obudziła się gwałtownie, przez okno wpadały ostatnie promienie słońca.
– Och... zapomniałam zamknąć drzwi.
– Dobrze się czujesz? Jesteś blada jak prześcieradło – stwierdził Con. Paks 
obrzuciła go 
długim spojrzeniem.
– Nic mi nie jest. Przysnęłam...
– Mistrz szkoleń powiedział, że wracasz. Zakazał niepokojenia cię, ale drzwi 
były otwarte...
– Wszystko w porządku. – Usiadła. Zastanawiała się, co sobie myśleli i poczuła, 
jak 
czerwienieją jej uszy.
– Jeszcze nigdy tak się nie wściekłem – oświadczył Con, wchodząc do pokoju i 
przysiadając 
na stole. – Gdybym mógł, rozerwałbym Cieriego na strzępy...
– Zamiast tego powalił cię – ile razy? – Rufen oparł się z uśmiechem o framugę.
– Nieważne. Słuchaj, Paks, gdyby cię wyrzucili, to ja... ja... Potrząsnęła 
głową.
– Con – wszystko jest w porządku.
– Nie, nie jest. To nie było sprawiedliwe – wszyscy to widzieliśmy. Nie mogłem 
uwierzyć, 
że tak cię obszczekiwał – ciebie, najlepszą z nas. Na stopy Girda, ale potem na 
niego 
naskoczyłem.
Spojrzała na niego ze zdumieniem.
– A ja myślałam, że staniecie po jego stronie... że wy też uważacie, iż ja – 
obca – nie 
powinnam tutaj przebywać.
Con wzruszył ramionami.
– To! A jaka to różnica? Czciłem Girda przez całe życie, a nigdy nie będę tak 
dobrym 
wojownikiem jak ty. Nie jesteś przecież zła: nie spierasz się nawet w połowie 
tak często jak ja. 
Nikt nigdy nie złapał cię na niestosownym lub tchórzliwym zachowaniu. Powinni 
się cieszyć, że 
w ogóle zechciałaś tutaj przyjść. I to właśnie mu powiedziałem.
– I co wtedy? – Nie potrafiła wyobrazić sobie tej sceny.
– Powiedział mi, że nie wiem, o czym mówię i powinienem zajmować się raczej 
swoimi 
sprawami, ja zaś odpowiedziałem mu, że moi przyjaciele są moją sprawą. A on 
odrzekł, że 
powinienem rozważniej dobierać sobie przyjaciół, na co mu powiedziałem, że 
więcej nauczyłem 
się od ciebie niż od niego... – Con przerwał i poczerwieniał.
– A wtedy – wtrącił się Rufen z szerokim uśmiechem – Cieri stwierdził, że może 
powinien 
zapuścić sobie długie blond włosy, żeby przykuć uwagę Cona, a Con zamachnął się 
na niego 
i wylądował na ziemi. Cieri zapytał pozostałych, co o tym myślą i wyszło na to, 
że wszyscy biorą 
twoją stronę. Szkoda, że mnie tam nie było – wiedziałem, że będę żałował 
pozostania w niższej 
grupie, kiedy ty przeniosłaś się wyżej. Nie wiem, czy dokonałbym więcej, ale...
– Ale wcale nie powinniście – orzekła Paks, nie spuszczając wzroku z Cona. – On 
jest... jest 
zbrojmistrzem i nie należy z nim dyskutować.
– Ale przecież nie miał racji – burknął z uporem Con. – Paks, twoim problemem 
jest to, że 
chcesz, aby tobą rządzono. Wiem, co zaraz powiesz: że taki właśnie jest dobry 
żołnierz. 
Możliwe, ale w kompanii najemniczej. My jednak jesteśmy wyznawcami Girda, a sam 
Gird 
mówił, że każdy piechur powinien myśleć za siebie. Nie dbam o to, czy Cieri jest 
zbrojmistrzem, 
mistrzem szkoleń, czy samym Marszałkiem-Generałem: jeśli się myli, to się myli, 
a jeśli tak 
uważam, to powinienem mu to powiedzieć.
– To, że tak uważasz, wcale nie musi oznaczać, że ktoś popełnił błąd – 
zaprotestowała Paks. 
– Skąd wiesz, że masz rację?
– Potrafię rozpoznać niesprawiedliwość dziejącą się na moich oczach – warknął 
Con.
– Skąd wiesz? – nie dawała za wygraną Paks. – Czasami zajście wygląda na 
niesprawiedliwe, 
a potem okazuje się coś zupełnie innego, skąd więc wiadomo, czy coś naprawdę 
jest 
niesprawiedliwe?
– Cóż, kiedy to... chciałem powiedzieć... na Girda, Paks, łatwiej jest wiedzieć, 
niż 
wytłumaczyć. Wiem, że Cieri był wobec ciebie niesprawiedliwy: napadał na ciebie, 
próbując cię 
rozzłościć, a kiedy faktycznie się zdenerwowałaś, jeszcze zwalił winę na ciebie. 
Poza tym 
zraniłaś się i broczyłaś krwią, a on nawet cię nie uzdrowił.
Wzruszyła ramionami.
– Skoro uważał, że postąpiłam źle, to nie musiał tego robić.
– Ale to jego wina. I to właśnie było nie w porządku. Czy ty nic nie rozumiesz? 
Nie miałaś 
braci albo kogoś w Kompanii, kto próbował czegoś cię nauczyć? Z pewnością wiesz, 
co chcę 
powiedzieć.
Znowu wzruszyła ramionami.
– Con, wiem wystarczająco dużo, by uważać, że szukanie winnych tylko jątrzy 
sprawę. 
W żadnym wypadku nie powinnam była tracić opanowania. Nawet jeśli posunął się za 
daleko, 
doprowadzając mnie do takiego stanu, to wciąż pozostaje to moją winą. A 
Marszałek-Generał 
uprzedzała mnie, że są niechętni szkoleniu tych, którzy nie przysięgli służby 
Girdowi.
– Ale teraz wstępujesz do Bractwa, prawda? – upewniał się Rufen.
– Tak. Lekarz twierdzi, że powinnam stanąć na nogi do Zimowej Biesiady.
– Co z twoją nogą?
– Nie jest źle. Zszyli ją, ładnie się goi. To głównie sprawa utraty krwi, 
powinnam była 
ciaśniej przewiązać ranę. – Przyszło jej do głowy coś innego. – Con, czy po moim 
wyjściu na 
placu pojawiły się jakieś krasnoludy?
Spojrzał na nią zaskoczony.
– Skąd wiesz? – Uśmiechnął się szeroko. – Mówię ci, to dopiero było coś. 
Przyszło ich 
dwóch, władowali się w sam środek ćwiczeń i przerwali nam. Nie potrafię mówić 
jak one – te 
wszystkie: „czy możliwe jest, aby...” i „czyż nie jest tak, że...” – niemniej, 
krótko rzekłszy, 
chodziło o to, że Cieri poprosił je o przyjście i zademonstrowanie technik walki 
toporem. 
Powiedział im, że odesłał kadetkę, która chciała się tego nauczyć, a oni zaczęli 
narzekać, że 
niepotrzebnie się fatygowali. Poprosił ich więc o pokazanie swych umiejętności 
reszcie grupy, 
a one odparły, że nie będą popisywać się przed takimi, co nie mają ikry, żeby 
władać toporem. 
Jeden z nich wyzwał Cieriego. Cóż, zobaczyliśmy kawał walki, mówię ci, a używany 
przez 
ciebie topór już nigdy nie będzie wyglądał tak samo.
Poczuła zabarwioną poczuciem winy satysfakcję. Próbowała ją ukryć, ale Con nie 
potrzebował zachęt.
– Czy z mistrzem Cierim wszystko w porządku?
– Och, tak. Drasnęli go raz czy drugi, ale, jak wiesz, potrafi się uzdrowić – to 
dla niego nic 
wielkiego. Tak czy owak, skoro wstępujesz do Bractwa, to wrócisz do naszej 
grupy, prawda?
– Tak przypuszczam. Nie widziałam się jeszcze z mistrzem Cierim. – Była ciekawa, 
czy 
będzie chował do niej urazę.
– Zostajesz, tak? – Tak.
– W takim razie wrócisz do nas. Wszystko będzie dobrze.
I posłuchaj mnie i dobrze zapamiętaj: jako piechur masz prawo myśleć 
samodzielnie. 
Oczekuje się tego od ciebie...
– Tak jest – mruknęła.
– Mówisz tak, a potem robisz co innego. Wiem, co myślisz o mnie i młodszych 
kadetach. 
Miałaś wtedy rację. Kiedy masz inne zdanie, potrafisz wystąpić przeciwko nam – 
choćby całej 
grupie. Ale nie występujesz przeciwko nikomu ponad tobą. Założę się, że nigdy 
nie sprzeciwiłaś 
się swojemu sierżantowi, kapitanowi czy Księciu...
Uśmiechnęła się. Nie potrafiła wyobrazić sobie Cona, więcej niż raz 
występującego 
przeciwko Stammelowi, a co dopiero Arcolinowi. Postanowiła się bronić.
– Raz sprzeciwiłam się Księciu... może nie była to kłótnia, ale...
– Raz! – prychnął Con. – W ciągu trzech lat pomylił się tylko raz? To rekord.
Pokręciła głową, nie było sensu próbować wyjaśniać. Niemniej postanowiła to 
zrobić.
– Con, szeregowcy nie kłócą się z dowódcami. Chyba że w naprawdę istotnych 
sprawach, 
a zazwyczaj nawet wtedy nie. Nie wiemy wszystkiego, nie mamy więc pojęcia, kiedy 
dowódca 
popełnia błąd.
– A kiedy się sprzeciwiłaś – o co poszło?
Zamarła. Nie zamierzała opowiadać o tamtej nocy w Aarenis.
– Ja... nie musisz wiedzieć – odrzekła niezręcznie.
– Daj spokój, Paks. Nie potrafię wyobrazić sobie ciebie dyskutującej z 
przełożonym, więc 
musiało to być coś bardzo specjalnego. O co poszło? Zamierzał przejść na wiarę w 
Liarta, czy 
co?
Zamknęła na chwilę oczy i zobaczyła rozciągniętego na ziemi Siniave, stojących 
nad nim 
Halvericów i rozgniewanego paladyna, występującego przeciwko Księciu. Ponownie 
usłyszała 
pełną szyderstwa ciszę, jaka zapadła po wybuchu Phelana i poczuła na sobie 
ciężar jego wzroku.
– Nie mogę ci powiedzieć – wykrztusiła chrapliwie. – Nie proś mnie, Con – i tak 
ci nie 
powiem.
– Paks – wtrącił cicho Ruf en. – Nie wyglądasz na gotową do zejścia do jadalni, 
przyniesiemy ci coś. – Poruszyło ją jego delikatne zrozumienie, otworzyła oczy i 
ujrzała na ich 
twarzach troskę.
– Nic mi nie jest – orzekła z mocą.
– Ale nie czujesz się jeszcze dobrze. Jeśli masz złożyć przysięgę podczas 
Zimowej Biesiady, 
to nie powinnaś dzisiaj biegać po schodach. Dla nas to żaden kłopot... – dodał, 
uciszając ją. – 
Jeśli się pospieszymy, zjemy tu razem. Chodź, Con. – Wyszli, zamykając za sobą 
cicho drzwi 
i zostawiając ją sam na sam z myślami.
Rozdział dwudziesty drugi
Marszałek-Generał Arianya zasiadała na szczycie stołu, zebrania dopełniało 
trzech Wielkich 
Marszałków, dwoje paladynów i pięciu marszałków (trzech zarządzających siołami 
oraz dwóch 
z uczelni).
– Czy ten nowy piechur będzie gotowy do Próby na Zimową Biesiadę, Arianyo? – 
zapytał 
najstarszy z grupy, marszałek Juris z sioła Skraj Wrzosowiska.
– Tak sądzę. Twierdzi, że będzie zdrowa, lecz lekarze nie pozwalają jej jeszcze 
walczyć.
– To byłoby pięknie – mruknął Wielki Marszałek Connaught, rycerz-marszałek 
Zakonu 
Girda. – Nie ma nic lepszego od kandydatki mdlejącej podczas ceremonii.
– Nie zemdleje – oświadczyła z mocą Marszałek-Generał. Ktoś zachichotał, 
zmarszczyła 
brwi. – Nieczęsto przyjmujemy tu nowych kandydatów – przypomniała im. – To dla 
niej bardzo 
ważne...
– Wiem o tym – przyznał marszałek Kory, archiwista. – Wymknęło mi się, 
Marszałku-
Generale.
– Bardzo dobrze. A skoro jesteśmy już przy tym temacie, chciałabym coś 
zasugerować.
– To, o czym gawędziliście wczoraj z Amberionem? – zapytał marszałek Juris. – 
Jeśli to jest 
to, o czym myślę, to jestem przeciw.
Marszałek-Generał posłała mu gniewne spojrzenie.
– Mógłbyś przynajmniej dać mi szansę przedstawienia tej propozycji, Jurisie. – 
Machnął 
ręką. Rozejrzała się po siedzących wokół stołu. – Jak wiecie, rozpaczliwie 
brakuje nam 
paladynów... – Pokiwali głowami. – Otrzymałam wiadomość od marszałka Calitha z 
Horngardu, 
że parę miesięcy temu poległ Fenith.
Zapanowało poruszenie. Marszałkowie spojrzeli na paladynów, którzy patrzyli 
prosto przed 
siebie, unikając ich wzroku. Fenith był serdecznym przyjacielem Amberiona, a 
Saer jego 
bratanicą.
– Musimy wybrać możliwie dużą grupę kandydatów – rezydujący tu paladyni zgodzili 
się 
przyjąć po dwóch kandydatów...
– Czy to konieczne? – wtrącił się Juris, rozglądając się po twarzach obecnych.
– Tak uważam. – Marszałek-Generał rozwinęła przed sobą krótką listę i przesunęła 
wzdłuż 
niej ręką. – Jurisie, przez ostatnie dwieście lat Bractwo Girda miało dwudziestu 
do trzydziestu 
paladynów naraz. Na wyprawach przebywało zwykle od piętnastu do dwudziestu 
pięciu. Obecnie 
pięciu... – Odczekała, aż ucichnie pomruk, pokiwała głową i kontynuowała: – 
Widzicie? W Fin 
Panir przebywa jedynie siedmiu paladynów, którzy mogą przyjąć na szkolenie 
nowych 
kandydatów. Jak doskonale wiecie, każdy z nich może być w dowolnej chwili 
wezwany. Jeśli 
zdołamy znaleźć czternaścioro kandydatów – po dwóch na każdego paladyna – 
upłynie co 
najmniej rok, nim któryś z nich będzie gotowy. A nie mamy nikogo, kto mógłby w 
tym czasie 
szkolić inne grupy...
– Myślę, że powinniśmy zrobić inaczej – przemówił marszałek Kory. – Jeśli 
wybierzemy 
teraz siedmioro, to ich postępy będą szybsze, a paladyni będą mieli dla nich 
więcej czasu. Za pół 
roku dobierzemy kolejnych. W ten sposób jedni będą wcześniej gotowi, a następni 
zdążą 
rozpocząć trening.
Marszałek-Generał kiwnęła głową.
– Dobry pomysł – jak sądzisz, Amberionie?
– Lepsze to, niż mieć po dwóch nowicjuszy – odparł zapytany. – Nie wiem jednak, 
czy to 
faktycznie skróci okres szkolenia. Pamiętajcie, że zgodnie z tradycją każdy 
kandydat ma tyle 
czasu, ile potrzebuje. Nie odważymy się poddać naszych uczniów mniejszej ilości 
prób tylko ze 
względu na rozpaczliwe czasy. To właśnie teraz musimy być ich absolutnie pewni.
– Jak przedstawia się lista? – spytał Wielki Marszałek Connaught.
– Jest krótka. – Marszałek-Generał potarła nos. – Zeszłej wiosny, kiedy Fenith 
powiadomił 
mnie, że w Aarenis wybuchnie wojna, rozesłałam zapytanie do wszystkich siół. 
Rozmawialiśmy 
o tym wtedy, pamiętacie? Lecz w zeszłym roku straciliśmy ośmiu paladynów...
– Ośmiu!
Pokiwała ze smutkiem głową.
– Tak. Wszyscy wiemy, jak wielkie zło pojawiło się w Aarenis i Górach 
Zachodnich. Bliżej 
nas zauważyliśmy niepokojące oznaki we wschodnim Tsaia. Raporty donoszą o 
poważnych 
kłopotach w Lyonyi. Marszałek Cedfer z Mostu Piwowarów poinformował nas, że 
pomiędzy 
jego siołem a królestwem gnomów osiadł kapłan Achryi. Najwyraźniej żerował na 
okolicznych 
wsiach i karawanach, wykorzystując zaczarowanych rabusiów.
– To oni twierdzą, że zostali zauroczeni – mruknął Juris.
– Oczywiście to możliwe. Dysponuję wyłącznie przysłanym raportem. Niemniej od 
wielu lat 
Most Piwowarów był zdrową społecznością – przynajmniej od czasu Długich Kamieni. 
Skoro 
Achrya była w stanie umieścić tam kapłana, to gdzie jeszcze możemy spodziewać 
się kłopotów?
– Co stało się z paladynami, Amberionie? – zapytał marszałek Kory.
– Kończymy raport dla archiwum, marszałku – odparł wolno paladyn. – Chenin Hoka 
pochodził z Horngardu – od wielu lat nie był w górach – podczas szturmu na 
Sibili zabiło go 
komando Liarta.
– Myślałem, że był tam Fenith.
– On także tam był, zgadza się. Chenina pojmano wcześniej, gdy pomagał w obronie 
sioła 
w pobliżu Pliuni, świadek uznał go za martwego, choć okazało się, że był jedynie 
nieprzytomny. 
Żołnierze Siniavy zabrali ciało do Sibili, do świątyni, gdzie zamęczono go na 
długich torturach. – 
Gdy Amberion zamilkł, w sali zapanowała cisza. Po chwili paladyn westchnął i 
kontynuował: – 
Poznałem go, gdy sam kandydowałem, to była jego ostatnia wizyta na północy. 
Pamiętam, jak 
powalił mnie na ziemię, a ja zastanawiałem się, po jakie licho zachciało mi się 
zostać paladynem. 
Nieważne. Doggal z Verelli zaginął na morzu, żeglował na wschód, wzdłuż wybrzeża 
Immerhoftu. Wyznawcy Girda w Sul powiedział, że otrzymał wezwanie z północy. 
Widziano, 
jak jego statek wchodzi na rafy koło Białej Czaszki, kilka dni później wyłowiono 
ciało. Nie 
mamy podstaw, by wątpić w wyniki identyfikacji. Garin Garrisson poległ w bitwie 
pod Sibili, 
widział to Fenith. Razem zwalczali światłem ciemność wyczarowaną przez potężnego 
kapłana 
Liarta. Bełt trafił go w oko. Arianya Perrisdotter broniła karawany przed 
daskraudigiem na 
górskiej przełęczy w okolicach Strażnicy Krasnoludów, lecz ten w końcu na nią 
spadł. Tekkiego 
Hakiniera zabiła banda leśnych duszków – tak nazywają je w Dzordanyi. Jedyne, co 
powiedział 
świadek, to: „Był naszpikowany strzałkami jak igłoświnia” – tak chyba określają 
tam jeża.
– Nie – potrząsnął głową marszałek Kory. – Nie, igłoświnia jest większa i żyje 
na drzewach. 
Mówią tak na nią ze względu na słodkie, przypominające wieprzowinę mięso. Ten 
rodzaj ataku 
wygląda na mikki-kekki: atakują falami, po sto na raz. Ale co on tam robił?
Amberion wzruszył ramionami.
– Nie miałem pojęcia, że tam jest, dopóki nie usłyszałem, że go zabito. Świadek 
wspominał 
coś o varkingli długich domostw Stokki, cokolwiek by to znaczyło.
Kory pokiwał głową.
– To znaczy, że klan Stokki postanowił się przenieść. Nieczęsto do tego 
dochodzi. Tekki był 
z Dzordanyi, prawda?
– Tak.
– Zgaduję, że poprosili go o ochronę podczas przeprawy klanu przez las, a mikki-
kekki nie 
okazały gościnności. Zwykle nie okazują.
– Widziałeś je kiedyś? – zapytała Marszałek-Generał.
– O tak. Kiedy byłem młodym zuchem, moi trzej kuzyni zabrali mnie w podróż 
Honnorgatem do Dzordanyi. Taki przynajmniej był plan. Mój wuj ostrzegał nas, że 
nie możemy 
tak po prostu popłynąć sobie rzeką, oczywiście uznaliśmy, iż usiłuje zepsuć nam 
zabawę.
– Czemu? – przemówiła po raz pierwszy Saer.
– Urodziłaś się w górach, prawda, Saer? Zgadza się. Cóż, podczas żeglugi rzeką 
musisz brać 
pod uwagę jej nurt. Przy ujściu Honnorgatu dochodzą jeszcze prądy morskie i 
pływy. Krótko 
mówiąc, wylądowaliśmy daleko na wybrzeżu. Straciliśmy z oczu Prealith. Nie 
dalibyśmy rady 
wrócić pod prąd, chyba że wypływając daleko w morze. Mogliśmy być pochopnymi 
junakami, 
ale mieliśmy na tyle rozumu, by w skórzanej łódce nie tracić lądu z oczu. 
Wymyśliliśmy, że 
wrócimy brzegiem, z łódką na plecach.
– Nieśliście łódź? – Saer była najwyraźniej sceptyczna.
– Skórzaną. Nie jest taka ciężka, jak myślisz. Ale i tak mieliśmy trudną 
przeprawę z żaglem 
i olinowaniem. Nieważne, w Dzordanyi las przytyka do morza – i to przez całą 
drogę. Jedną nogę 
masz w falach, a ręką odgarniasz gałęzie. Z łodzią na barkach musieliśmy 
nielicho kluczyć. Nie 
było łatwo. Halory, mój starszy kuzyn, uznał, że powinniśmy wspiąć się na brzeg 
i dalej iść 
lasem. Wpatrzony pod nogi, kilka razy omal nie straciłem oka.
Przez pewien czas wszystko szło dobrze. Skąpe poszycie, dokoła ciemne jodły i 
świerki, 
rosnące w takich odstępach, że bez trudu mieściliśmy się z łodzią. A potem 
usłyszeliśmy głosy.
– Duszków?
– Mikki-kekki. Paskudne, niezrozumiałe szepty. Piszczenie, ciche okrzyki – 
zupełnie, jakby 
ktoś usiadł na rozpalonym gwoździu. Poczułem pot na karku, pozostali tak samo. 
Halory 
próbował nas popędzać i wpadliśmy prosto w jedną z ich pułapek. Stożkowaty dół, 
wyłożony 
igłami, o ścianach śliskich jak posmarowanych tłuszczem. Ledwo odzyskaliśmy 
oddechy, gdy 
otoczyły nas, głośno klekocząc. Są znacznie niższe od krasnoludów, porośnięte 
zielonym futrem 
i mają bardzo długie ramiona zakończone długopalczastymi dłońmi. Uratowała nas 
łódka. Kiedy 
zaczęły ostrzeliwać nas strzałkami, schroniliśmy się pod nią.
– Czego używają – łuków?
– Nie. Jakichś rurek. Dmuchają w nie, wyrzucając strzałki. Ciskają je również 
rękoma. 
Zwykle są zatrute. Trafili Inory’ego, mojego drugiego kuzyna, i choć przeżył, to 
chorował wiele 
tygodni. Tamtej nocy myślałem, że umrę. Nie byłoby mnie tutaj, gdyby nie to, że 
w pobliżu 
znajdował się długi dom jednego z klanów – wartownicy usłyszeli śmiechy i 
szyderstwa mikki-
kekki. Przegnali je i wyciągnęli nas. Powrót do domu trwał dwa dni, a mój wuj... 
wyobrażacie 
sobie – Kory pokręcił głową.
– Cóż – przemówił Amberion – teraz już wiemy o mikki-kekki. – Wrócił do listy. – 
Jak 
wiecie, Sarin Inerith udała się do Kostandanu, gdyż dotarły do nas wieści, iż 
więzi się tam 
wyznawców Girda. Jej głowa wróciła do sioła Piery – nie wiemy, co się stało, 
gdzie ani jak. Jori 
z Zachodnich Dzwonów zmarł w końcu na gorączkę płucną, trapiącą go od czterech 
lat. Wszyscy 
słyszeliśmy, że Fenith poległ w Horngardzie.
– Co z obecnymi kandydatami? Nie mamy nikogo, kto skończyłby naukę w tym roku? – 
To 
był Wielki Marszałek Suriest, rycerz-marszałek Zakonu Pałki.
– Amberion powiedział mi, że w najlepszym razie możemy liczyć na pięciu. Kosta 
wycofał 
swoją kandydaturę i przeniósł się do Holu marszałka. Dort także. Pelis może się 
wycofać. 
Oczywiście nie możemy przewidzieć, co się stanie na Próbach. Ze względu na 
niewielką liczbę 
uczących tu paladynów nie sporządzaliśmy listy chętnych na następny rok. 
Znalazłaby się na niej 
Elis, gdyby nie musiała odejść. Może wróci, lecz nieprędko.
– Co zostawia nas z nową listą – kogo na niej mamy? Marszałek-Generał przełożyła 
leżące 
przed nią papiery.
– Większość omawialiśmy wcześniej. Nadal sprzeciwiasz się kandydaturze giermka 
Verrakai, Amberionie?
Skinął głową.
– Nie potrafimy powiedzieć dlaczego, Marszałku-Generale, ale nie odpowiada nam 
on.
– Mnie także nie – poparł go Wielki Marszałek Connaught. – Spójrzcie tylko, ile 
czasu 
poświęciliśmy Pelo Verrakai i co z tego wynikło!
– Wobec tego mamy pięcioro dobrych kandydatów. Czworo w grupie rycerskiej oraz 
marszałka Sedditha, o którym już rozmawialiśmy.
– A potrzebujemy jeszcze siedmioro.
– Potrzebujemy tylu, ilu tylko znajdziemy – odparła Marszałek-Generał. – A 
teraz...
– Wiem, do czego zmierzasz – przerwał jej Juris. – Chcesz wciągnąć na listę tego 
nowego 
piechura.
– Co?! – Wielki Marszałek Suriest obrócił głowę, Connaught prychnął. Marszałek-
Generał 
uniosła dłoń i wszyscy umilkli.
– Jurisie, mogłeś pozwolić mnie to powiedzieć – lecz owszem, mam taki zamiar. 
Zastanówcie się, zanim coś powiecie. Jest weteranką wojen w Aarenis...
– To ma być rekomendacja? – Lecz Kory zaraz ucichł pod spojrzeniem Marszałka-
Generała.
– Otrzymaliśmy od Fenitha raport na jej temat. Uważał, że należałoby wziąć ją 
pod uwagę, 
gdyby kiedykolwiek wstąpiła do Bractwa. Jako marszałka lub paladyna – twierdził. 
Cedfer 
donosi, że uwolniła elfane taig w górach na południowy wschód od Mostu 
Piwowarów. 
Sprawdził to u elfów pełnej krwi... ja także, tutaj. Oczyściła również tamtejsze 
gniazdo 
rozbójnicze i była w stanie walczyć z kapłanem Achryi u boku oficera Girda. 
Przoduje we 
władaniu bronią. Według raportów Chanisa, odkąd się tu zjawiła, pracuje ciężko 
nad wszystkim, 
co jej zadajemy. Okazała nawet zdolności nauczycielskie, Cedfer wspominał o tym, 
a ja sama 
widziałam, jak słuchają jej inni kadeci.
– Zbyt prędko, Marszałku-Generale – orzekł Juris i kilka głów skłoniło się z 
aprobatą. – 
Zakładam, że jest taka, jak ją opisujesz, ale co wiemy o niej jako o wyznawczyni 
Girda? Nie jest 
jeszcze nawet członkinią naszego Bractwa. Jak możesz choćby rozważać takie 
uhonorowanie 
obcej?
– Po złożeniu ślubów nie będzie już obca – odparowała Arianya.
– To prawda, ale... – Juris poruszył się w fotelu. – Wiem, że potrzebujemy 
kandydatów. 
Niemniej potrzebujemy najlepszych. Musimy być pewni, że są gorliwymi czcicielami 
Girda, 
a dopiero potem...
– Patrzeć, jak patroszą ich lepsi wojownicy? – zapytała ostro Marszałek-Generał. 
– Ta obca, 
jak ją określasz, przewyższa umiejętnościami większość tutejszych marszałków, 
chyba że 
uciekliby się do swych mocy. Widziałam ją – Amberion ją widział – zresztą, 
zapytajcie Cieriego.
– Czemu nie ma go z nami? – spytał Juris.
– Będzie... ma pewien problem. – Arianya położyła dłonie na blacie stołu. – 
Jurisie, wiem, że 
to niezwykłe. Lecz nie wykryliśmy u niej niczego niewłaściwego. Gird wie, jak 
intensywnym 
poddawaliśmy ją próbom: Cieri musiał pracować nad nią kilka dni, żeby jeden raz 
straciła nad 
sobą panowanie. A i tak przyznała potem, że była to jej wina. Pewnie, że nie 
jest idealna – nikt 
nie jest. Pewnie, że wolelibyśmy, żeby czciła Girda i przeszła szkolenie w 
siole. Jeśli jednak 
o tym zapomnimy, to jest najlepszą kandydatką na liście. A jeśli coś 
przeoczyliśmy, to ujawni się 
w stresie szkolenia lub podczas Prób. Nie jest tak, że wybieramy ją zamiast 
kogoś innego – nie 
mamy nikogo innego.
Juris kręcił głową.
– Nie masz racji, Arianyo... a ja nie sądzę, żebym mógł cię przekonać. 
Przypuśćmy, że jest 
potencjalną paladynką, a Gird przyjmie ją i zawezwie. Teraz jednak jest co 
najwyżej dobrym 
żołnierzem i nowicjuszką. Nie dbam o to, czy zna właściwe odpowiedzi albo 
potrafi 
wyrecytować Dziesięć Palców normalnie i wspak: nie doświadczyła sioła. Jeśli 
jest dobra, 
przyślij ją do mnie – lub do dowolnego innego sioła – na pół roku. Sprawdźmy, 
jak zachowa się 
jako piechur wśród piechurów. Miewaliśmy już niemiłe niespodzianki.
– Na bebechy Girda! Gdybym miała pół roku, Jurisie, uczyniłabym tak. Ale nie 
mam.
Spór trwał jeszcze przez pewien czas, lecz niedobór paladynów przezwyciężył 
ostrożność.
– Musimy mieć kandydatów – postanowiła Marszałek-Generał. – Musimy. Znajdzie się 
tutaj 
z innymi, pod naszą ochroną. Będę nalegała, Jurisie, chyba że wskażesz lepszych 
kandydatów...
– W porządku. – Zmarszczył brwi, wessał policzki, w końcu jednak pokiwał głową. 
– A więc 
zgoda. Pamiętaj tylko o chronieniu jej, Marszałku-Generale. Nie przyspieszaj 
szkolenia. Nie 
zapominaj, że nie jest jeszcze rycerzem i nigdy nie przechodziła tego typu 
szkolenia.
* * *
Wezwana do biura Marszałka-Generała Paks nie miała pojęcia o dyspucie. 
Spodziewała się, 
że podadzą jej dalsze szczegóły dotyczące ceremonii, która uczyni z niej 
wyznawczynię Girda. 
Oczekiwali jej Marszałek-Generał, rycerze-marszałkowie obu zakonów oraz jakiś 
nieznajomy.
– Paksenarrion, oto Wielki Marszałek Connaught, Wielki Marszałek Suriest i sir 
Amberion, 
paladyn Girda, przydzielony do zakonu szkoleń. Usiądź, proszę.
Z bijącym sercem zajęła wskazane jej miejsce. Co teraz? Czy była podejrzana o 
coś tak 
złego, że potrzeba było do tego aż dwóch Wielkich Marszałków i paladyna?
– Nie zmieniłaś zdania odnośnie przystąpienia do Bractwa Girda? – zaczęła 
Arianya.
– Nie, Marszałku-Generale.
– Jesteś gotowa wziąć za patrona Girda tak samo, jak godzisz się z wyznawaniem 
Pana?
– Tak, Marszałku-Generale.
– Czy czujesz jakieś... hm... specjalne powołanie, o którym rozmawiałyśmy 
ostatnimi 
dniami?
Zmarszczyła brwi.
– Marszałku-Generale, od pewnego czasu odczuwam coś, czego nie jestem w stanie 
nazwać. 
Zaczęło się to w Aarenis, kiedy należałam jeszcze do Kompanii Księcia Phelana. 
Czułam 
potrzebę innego rodzaju walki... ale nie jestem najlepsza w przemowach. Nie 
wiem, jak 
opowiedzieć, co się ze mną dzieje, ale tutaj wydaje się to być na miejscu. 
Czuję, że nadeszła 
właściwa chwila, bym wstąpiła do Bractwa Girda, jestem przekonana, że znajdę 
tutaj sposób, by 
zostać taką wojowniczkę, jaką zawsze pragnęłam być.
– W Moście Piwowarów powiedziałaś marszałkowi Cedferowi, że nie chciałaś walczyć 
wyłącznie dla złota, lecz przeciwko „złym rzeczom”. Czy nadal tak jest?
Paks skinęła głową.
– Tak, Marszałku-Generale.
– Paksenarrion, rozmawiałam z marszałkiem Chanisem i marszałkiem Cierim o twych 
postępach, a także z obecnymi tutaj Wielkimi Marszałkami i sir Amberionem o tym 
oraz o twojej 
przeszłości. Musieli usłyszeć to, co właśnie powiedziałaś, z twych ust. – 
Obejrzała się na 
pozostałych. – I cóż?
Po kolei pokiwali głowami. Zdezorientowana Paks przyglądała się ich twarzom. Co 
złego 
mogła powiedzieć? Marszałek-Generał zabębniła palcami o biurko. Dziewczyna 
obejrzała się na 
nią.
– Musisz wiedzieć, Paksenarrion – niemożliwe, żebyś nie wiedziała – że jesteś 
jedną 
z najlepszych wojowniczek w uczącej się grupie. Cedfer miał rację, przysyłając 
cię tutaj. Bez 
trudu mogłabyś dostać się do każdego zakonu rycerskiego, o ile tego właśnie 
chcesz. – 
Przerwała, a Paks wstrzymała oddech. Arianya podjęła: – Albo... jest inna 
możliwość. Zwykle 
nie składałabym takiej propozycji komuś, kto jeszcze nie czci Girda – prawdę 
rzekłszy, 
zazwyczaj otrzymują ją jedynie sprawdzeni wyznawcy. Jednak z raportów, którymi 
dysponuję 
wynika, iż Gird przyjął niektóre z twych czynów. Rada szkoleń zgodziła się. A 
więc: czy 
zechcesz kandydować na paladynkę?
Paks poczuła, jak opada jej szczęka. Przez chwilę paraliżowała ją niewyobrażalna 
radość. 
Ujrzała rozbawienie na ich twarzach, zapiekły ją uszy.
– Ja? – wykrztusiła w końcu niepodobnym do swojego głosem. – Masz na myśli... 
mnie? 
Kandydatka na... paladynkę?
– Ty – potwierdziła z uśmiechem Marszałek-Generał. – To nie jest rozkaz: jeśli 
czujesz, że to 
zły pomysł, po prostu odmów. Nie będziemy mieli ci tego za złe – są wśród nas 
tacy, którzy 
uważają, iż potrzeba ci więcej doświadczenia.
– Ale... jestem jeszcze taka młoda! – Zapiekły ją oczy. Waliło jej serce, miała 
wrażenie, że 
zaraz spadnie z krzesła. – Ja...
– Jesteś młoda, racja, co gorsza, będziesz zaledwie nowicjuszką. Gdybyśmy jednak 
uznali, że 
nie poradzisz sobie jako paladynka, nie sugerowalibyśmy tego. – Obejrzała się na 
Amberiona. – 
Sir Amberionie, opowiedz jej o szkoleniu.
Paks spojrzała na paladyna, wysokiego, ciemnowłosego mężczyznę, z wyglądu nieco 
młodszego od Marszałka-Generała. Miał zaraźliwy uśmiech.
– Paksenarrion, kandydaci na paladynów przechodzą jednocześnie szkolenie na 
rycerzy 
i wojowników Girda. Każdy otrzymuje przydział do zakonu rycerskiego, lecz 
większość czasu 
spędza z paladynem-opiekunem. Szkolenie jest długie i intensywne, kandydat musi 
zostać 
sprawdzony na różne sposoby, gdyż najmniejsza słabość może stać się furtką dla 
zła. Nawet 
wówczas kandydat może zawieść, jako że dopiero ostateczne Próby wykazują, czy 
bogowie 
tchnęli w niego moce, jakimi musi dysponować. Z tych nielicznych dostępujących 
zaszczytu 
szkolenia ponad połowa nigdy nie zostaje paladynami.
– Co oznacza także – podjęła Marszałek-Generał – rezygnację z niezależnego 
życia. Paladyni 
oddają się w służbę Girdowi, posiadają jedynie rynsztunek i muszą iść tam, dokąd 
każe Gird, by 
wypełnić objawione przez niego zadania. Dla wielu ograniczenia te są zbyt 
surowe, nawet my, 
marszałkowie, cieszymy się większą wolnością. Nie oczekujemy więc zgody od 
każdego, komu 
zaproponujemy kandydowanie i szanujemy tych, którzy postanowią się wycofać.
Paks starała się opanować podekscytowanie, lecz była w stanie myśleć jedynie o 
swych 
najstarszych marzeniach. Paladynka. Oznaczało to lśniącą zbroję, magiczne miecze 
i wspaniałe 
rumaki, pojawiające się znikąd w dniu Próby. Starodawne pieśni o wielkich 
bitwach i barwne 
wizerunki, jak tamten paladyn pod murami Sibili – ucieleśnienie jasności, 
zręczności i odwagi. 
W jej umyśle pojawił się następny obraz: ona na lśniącym wierzchowcu jadąca z 
Trzech Jodeł na 
farmę ojca dróżką, wzdłuż niej śmieją się i wiwatują dzieci. Jej matka cieszy 
się i płacze 
jednocześnie, bracia gapią się na nią, a zdumiony ojciec nareszcie przyznaje, że 
się mylił i prosi 
ją o wybaczenie. Zamrugała oczami, przeganiając tak nieprawdopodobną wizję i 
wsłuchała się 
w słowa Marszałka-Generała, mówiącej coś o możliwości późniejszej zmiany 
decyzji. Przysięgła 
sobie, że nigdy jej nie zmieni. Kiedy Arianya przerwała, oświadczyła:
– Jestem zaszczycona, Marszałku-Generale, proszę pozwolić mi spróbować.
Zgromadzeni popatrzyli po sobie, a potem na nią.
– Jesteś pewna, Paksenarrion?
– Tak, Marszałku-Generale – o ile pani także jest. Nie mogę w to uwierzyć... – 
Próbowała 
tłumić radosny śmiech i po ich minach poznała, że doskonale o tym wiedzą. – Ja, 
córka 
owczarza, kandydatką na paladynkę!
Teraz oni zaśmiali się cicho.
– Paksenarrion – przemówiła Marszałek-Generał – cieszymy się, że przyjmujesz to 
wyzwanie. Pozwól mi teraz wyjaśnić, skąd ten pośpiech. – Szybko nakreśliła 
sytuację: niedobory 
paladynów, rosnące w siłę zło w kilku regionach. – Rozumiesz, musimy uzupełnić 
ich szeregi – 
najszybciej, jak można – albo ryzykujemy, że zabraknie nam paladynów do dalszego 
nauczania.
– Ile trwa szkolenie? – spytała Paks.
– Po części zależy to od poprzedniego statusu kandydata. Ty musisz najpierw 
zostać 
rycerzem, a dopiero potem palatynką – ponad rok, zapewne dwa. Oznacza to pewną 
izolację: 
kandydaci na paladynów wycofują się ze zwykłego szkolenia – czasami na całe 
miesiące – aby 
medytować lub otrzymywać indywidualne instrukcje. Nie wszyscy kandydaci dokonują 
postępów w takim samym tempie. Nie bądź zdziwiona, gdy ten, kto zaczął równo z 
tobą, 
zakończy szkolenie wcześniej lub później od ciebie.
– Przyjmiemy przysięgę od kandydatów tej samej nocy, gdy wstąpisz do Bractwa – 
oznajmiła Marszałek-Generał. – Jak już mówiłam, to niezwykłe, ale czuję, że 
bardzo ważne jest, 
abyś złożyła śluby publicznie. Wówczas, jeśli coś się wydarzy... – Ale Paks 
postanowiła, że nic 
się nie wydarzy i wszystko pójdzie dobrze. W tej chwili zrobiłaby każdą rzecz, o 
jaką by 
poprosili z czystej radości z otrzymania szansy udowodnienia, że jest godną 
kandydowania na 
paladynkę.
* * *
Gdy schodziła na dół, prawie nie czuła stopni pod nogami. W łuku korytarza 
prowadzącego 
do jej pokoju omal nie wpadła na Argalta. Spędziła kilka wieczorów w tawernie z 
nim i jego 
przyjaciółmi. Uśmiechnął się do niej.
– Cóż... więc nie zostałaś odesłana, hę?
– Nie. – Miała ochotę skakać. Nie była pewna, czy powinna mu powiedzieć, ale nie 
kazali jej 
przecież utrzymywać propozycji w sekrecie.
– To muszą być dobre wieści. Co powiesz na kufelek piwka?
– Nie mogę. – Nie wytrzymała. – Mam tyle do zrobienia – nie uwierzysz, Argalcie!
– Co, czyżby wybrali cię na kandydatkę na paladynkę teraz, kiedy wstępujesz do 
Bractwa?
Opadła jej szczęka.
– Wiedziałeś? Roześmiał się.
– Nie, ale ja tak bym właśnie uczynił. Jestem z ciebie dumny, córko owczarza. 
Pamiętasz, co 
powiedziałem, gdy tu przybyłaś, taka spięta i wystraszona?
– Tak, pamiętam. – Odrzuciła głowę do tyłu, zanosząc się radosnym śmiechem. – 
Muszę iść 
– mam parę spraw...
– Do zrobienia, tak. Słyszałem. Będę cię obserwował. Lepiej się wykaż.
Paks nigdy nie wyobrażała sobie Zimowej Biesiady w Fin Panir. W domu oznaczało 
to 
pieczenie wielkiego barana, słodkie ciasteczka i opowieści starszych przy 
ognisku. W Kompanii 
Księcia mnóstwo jedzenia i napitków, przemowy kapitanów i Księcia oraz 
całodzienne gry 
i muzykę. Tutaj, już o świcie, między młodszymi kadetami rozgorzała bitwa na 
śnieżki. Paks 
rzuciła okiem na białe fortyfikacje i uznała, że musieli budować je przez pół 
nocy. Kiedy mistrz 
szkoleń wyszedł na dwór, chcąc położyć kres rozgardiaszowi, został pojmany, 
obtoczony 
w śniegu i uratowany dopiero przez Paks, która na czele starszych kadetów 
przypuściła szturm na 
największy śnieżny fort. Chanis musiał jednak wyrazić wcześniej zgodę 
(dowiedziała się potem, 
że taki był obyczaj) na pobieranie przez młodzież opłat za przechodzenie przez 
dziedziniec od 
każdego, niezależnie od rangi. Odmawiający zapłaty byli tarzani w śniegu lub 
brani do niewoli. 
Po kilkudniowych opadach śniegu dzień był jasny i nikomu nie udałoby się 
przemknąć przez 
podwórzec niezauważonym.
Ucztowanie zaczęło się od śniadania. W miejsce owsianki i zimnego mięsa podano 
słodkie 
ciasteczka maczane w miodzie, kwadratowe pierniki, kiełbaski w cieście i 
„smażony śnieg” – 
koronkowy wypiek, jakiego Paks nigdy na oczy nie widziała. Przez cały dzień 
stoły uginały się 
od potraw, uzupełnianych w miarę jedzenia. Przez cały dzień biesiadnicy oddawali 
się jednej 
zabawie za drugą.
Paks dowiedziała się, że ma wolne do popołudnia. Dołączyła do grupy udającej się 
na oklep 
na zaśnieżone pola ćwiczebne, gdzie potykali się tępymi kopiami, dopóki na 
końskim grzbiecie 
nie pozostał tylko jeden zawodnik. Paks wcześnie straciła swoją tykę, lecz 
dzięki sprytnym 
unikom i ciosom wyprostowanymi ramionami zdołała dość długo utrzymać się na swym 
karoszu. 
Nie rozpoznała kobiety, której udało się strącić ją w zaspę, zaśmiewała się tak, 
że przez kilka 
minut nie mogła z niej wyleźć. Potem próbowali jechać w linii, trzymając się za 
ręce i kierując 
wierzchowcami jedynie za pomocą nóg. Wkrótce wszyscy wylądowali w śniegu i po 
paru 
zabawach wrócili coś zjeść.
Na stołach królowało pieczyste z chlebem i słodycze. Paks nałożyła sobie na 
talerz stertę 
wieprzowiny i baraniny oraz połówkę żółtego od jaj chleba. Do stołu dopadła 
czwórka 
młodszych kadetów o twarzach zaczerwienionych z zimna. Zaraz za nimi do sali 
weszły 
krasnoludy, które poznała wcześniej. Dostrzegły ją, pomachały rękoma i podeszły, 
by usiąść 
naprzeciwko.
– Czyż nie jest tak, że wyzdrowiałaś, Paksenarrion Dorthansdotter z Trzech 
Jodeł? – zapytał 
Balkis.
– Tak, zaiste – odrzekła – lecz lekarze zakazali mi walczyć aż do jutra.
– Ach, słyszeliśmy, że zostałaś adoptowana przez Bractwo – ciągnął krasnolud, 
pakując do 
ust kurze udko. – To spaja cię z innymi więzami krwi, nieprawdaż?
Zanim zdążyła odpowiedzieć, koło niej usiadła kobieta, która zwaliła ją w śnieg. 
Teraz zaś 
zwróciła się do krasnoludów:
– Nie, to nie tak, skalni bracia. Nie pytaj dziecka o sprawy ojca. – Ku 
zdziwieniu Paks oba 
karły zaczerwieniły się. Zaskoczona, popatrzyła na kobietę.
– Jesteś tą, która...
– Tak. – Nieznajoma uśmiechnęła się i wzięła z tacy słodkie ciastko. – To ja 
zrzuciłam cię 
z konia. Jestem Cami – tak mnie wszyscy nazywają, choć naprawdę mam na imię 
Rahel. – 
Powiedziała coś krasnoludom w ich mowie, Balkis zrobił zdumioną minę, lecz jego 
ciemniejszy 
kompan wybuchnął gromkim śmiechem. Paks przyjrzała się jej. Cami, albo Rahel, 
była niską, 
śniadą, żywą kobietą przypominającą nieco Cannę.
– Dlaczego nazywają cię Cami, skoro masz na imię Rahel? – zapytała Paks.
– Ach, to. Cóż, zaczęło się, kiedy tu przybyłam. Dokuczali mi, że powinnam 
zostać 
paladynką Camwyna, a nie Girda...
– Jesteś paladynką? – Paks nie sądziła, że paladyn może być taki wesoły, Cami 
sprawiała 
wrażenie niemal figlarnej.
– Owszem. – Wsadziła resztkę ciastka do ust. – Zrobiłam coś, kiedy byłam młoda i 
szalona. 
Nie powiem ci, co – niepotrzebne ci takie pomysły. Zaczęli nazywać mnie 
Camwynya, ale to 
było za długie, więc zostało Cami. Jesteś kandydatką, prawda?
– Po tym wieczorze – odparła Paks.
– Tak myślałam. Dobrze, że znasz już skalnych braci...
– Tak naprawdę to nie... – zaczęła Paks, lecz Cami uciszyła ją.
– Lepiej niż wielu innych, uwierz mi. Balkisie Baltissonie, nie będę więcej 
mówić po 
krasnoludzku, gdyż ta dama nie zna tego języka, ale tej nocy nie zadzierzgnie 
ona braterskich 
więzów krwi.
– Nie? Jakże to? Toż to Bractwo Girda.
– Zgadza się. Bractwo oznacza więź każdego piechura z Girdem, panie 
krasnoludzie, a nie 
piechura z piechurem.
– Ale to brat jest bratu bratem – upierał się krasnolud. – Więzy klanowe to 
więzy krwi.
– U krasnoludów – zgodziła się Cami. – U ludzi jest inaczej. Ta więź przypomina 
związek 
mistrza Topora z każdym członkiem klanu, a nie pomiędzy poszczególnymi członkami 
klanu.
– Jedno niemożliwym jest bez drugiego – stwierdził Balkis, błyskając oczami. – 
Jeśli mistrz 
Topora adoptuje obcego, ten zostaje połączony z klanem więzami krwi.
Cami obrzuciła Paks szybkim spojrzeniem.
– Nikt jeszcze nie przekonał krasnoluda – i ja tego nie dokonam – niemniej 
spróbuję. – Tym 
razem odezwał się jednak drugi krasnolud.
– Lady Cami, znasz mnie – Balkon, syn Tekisa, syna Kadasa, syna matki Fedrina 
Harasdottera, syna siostry Złotego Topora – lecz tej damie jeszcze się nie 
przedstawiałem. – 
Mówił wyższym głosem, niżby Paks oczekiwała: zwykłym dla człowieka lecz wyższym 
od 
Balkisa.
Cami pokiwała uprzejmie głową, a Paks naśladowała ją, zastanawiając się, czy nie 
powinna 
ponownie podać swojego imienia.
– Mówisz, że ta dama zostanie paladynką, jak ty?
– Tak – odparła Cami, obrzucając Paks szybkim spojrzeniem.
– Ostatnim razem, gdy widzieliśmy Paksenarrion Dorthansdotter, była ranna od 
topora i nie 
wyleczona przez marszałka. Myślałem, że to oznaka niełaski lub kary. 
Kandydowanie to honor, 
nieprawdaż? Więc jakże to jest?
Tym razem zaczerwieniła się Paks. Nie wiedziała, na ile Cami zna sytuację. Ktoś 
musiał to 
wyjaśnić.
– Panie... panie krasnoludzie – zaczęła, naśladując styl Cami.
– Mówiłam, że ze strony marszałka nie był to przejaw niesprawiedliwości...
– Ale my tak sądziliśmy. Możliwe, że nie wiedziałaś, będąc nedross. – Słysząc 
to, Cami 
zakrztusiła się jedzeniem i pokiwała krasnoludom palcem. Zmieszana Paks 
odczekała chwilę, po 
czym wyjaśniała dalej.
– Nie była to niesprawiedliwość. Mówiłam wam, że uważali, iż brałam od nich 
podczas 
szkoleń, nic w zamian nie dając. – Pokiwali głowami, a ona ciągnęła pospiesznie: 
– Powiedzieli 
mi, że jeśli chcę zostać, muszę się zdeklarować, chciałam tego, nawet gdyby mnie 
oddalili, gdyż 
poznałam prawdę.
– Prawda. – Balkon zmierzył ją ostrym spojrzeniem. – Czy aby jest tak, że masz 
moc 
widzenia prawdy?
– Możliwe – wtrąciła Cami. – Nawet o tym nie wiedząc. Nedross, doprawdy!
– Co to znaczy? – spytała Paks.
– Mam nadzieję – odrzekła surowo Cami – że używają tego słowa w gnomim 
znaczeniu, nie 
będąc w stanie lub nie chcąc dostrzec zniewagi, anie w znaczeniu krasnoludzkim, 
czyli: 
„tchórzostwo”.
Krasnoludy zaprotestowały jeden przez drugiego.
– To nie to, co my...
– Nie to mieliśmy...
Balkon uciszył przyjaciela i kontynuował:
– Lady Cami, lady Paksenarrion, nie uważaliśmy tej oto damy – która zamierzała 
wszak 
posiąść sztukę walki toporem – za tchórza. Nie – tyle że wypowiedziane słowa nie 
to samo 
znaczą dla człowieka i krasnoluda, jedne winny być użyte, a inne nie. Jeśli 
popełniliśmy błąd 
i pomyśleliśmy niesprawiedliwie o tej szlachetnej damie chcącej zgłębić arkana 
walki toporem, 
pierwszym narzędziem Sertiga, prosimy o wybaczenie. Cieszy nas, że spotkał ją 
honor 
i zadzierzgnęła więzy krwi z klanem, który szanujemy.
Paks była w najwyższym stopniu zdezorientowana. Cami odwróciła się do niej z 
przesadnym 
westchnieniem.
– Radziłabym przyjąć ich życzenia szczęścia i przeprosiny i cieszyć się ze 
znalezienia 
przyjaciół wśród krasnoludów. Naprawdę nie chcieli nazwać cię tchórzem.
Paksenarrion uśmiechnęła się do nich.
– Nie znam waszej mowy, zacni panowie, dziękuję jednak za dobre słowa.
Oba krasnoludy odpowiedziały uśmiechami.
– To bardzo dobrze – oświadczył Balkon. – A jeśli zapragniesz nauki, nauczymy 
cię 
wszystkiego, co wiemy o toporach.
Kiwnęła głową.
– Jeśli pozwolą mi na to podczas szkolenia, to chętnie was o to poproszę.
– Paks! – Podszedł do niej Aris Marrakai w otoczeniu grupki przyjaciół. 
Obejrzała się, a on 
przestąpił z nogi na nogę. – Ja... coś ci przyniosłem.
– Aris, nie powinieneś... – Wzięła podawany jej skórzany mieszek, ozdobiony 
frędzelkami 
i muszelkami. – Musiał kosztować...
Wzruszył ramionami.
– Nie tak wiele. Poza tym Rufen powiedział mi, że paladyni nie mogą mieć 
pieniędzy ani 
niczego sobie kupować, więc pomyślałem, że może zatrzymasz go... i nie zapomnisz 
o nas.
– I tak pamiętałabym o tobie, Arisie – odparła Paks. – Niemniej dziękuję – 
zatrzymam go. – 
Wiedziała, co do niego schowa: kamiennego, czerwonego konika Sabena oraz 
medalion Canny. 
Aris czmychnął, Paks napotkała spojrzenie Cami.
– Nie jest tak źle – oświadczyła paladynka. – Nie bogacimy się, ale od czasu do 
czasu 
możemy kupić sobie ciastko z owocami.
– To dobrze – stwierdziła Paks. – Osobiście wolę grzyby.
– Módl się więc, żeby nie przydzielono cię do sioła na zachód stąd – odrzekła ze 
śmiechem 
Cami. – Sucho i wysoko – ani śladu grzybów.
– Kiedy odbywa się służbę w siołach?
– Tuż przed Próbami – odpowiedziała Cami. – Może to wydać ci się dziwne – nigdy 
nie 
należałaś do sioła, prawda? W takim razie będzie to dla ciebie podwójnie ważne. 
Wszyscy 
musimy wiedzieć, jakie kłopoty mają marszałkowie i sioła, by nie myśleć sobie, 
że skoro 
obdarzono nas mocą, to inni mają równie łatwo.
– Cami! – Sala wypełniała się zmarzniętymi biesiadnikami. Paks zaskoczył widok 
mistrza 
szkoleń, biorącego paladynkę w serdeczne objęcia. – Na prawicę Girda, myślałem, 
że wciąż 
jesteś w achael!
– Podczas Zimowej Biesiady? Mistrzu Chanisie, nawet Pan we własnej osobie nie 
zatrzymałby mnie w achael w najlepszy dzień roku!
– Przypuszczam, że nie. Odeszłaś czy wzięłaś wolne?
– Odeszłam. Dzięki niech będą Girdowi, gdybym straciła Zimową Biesiadę, 
rozwaliłabym 
coś ze złości.
– A nadajesz się do śpiewu, Cami? – spytał sir Amberion, który wszedł do sali za 
Chanisem. 
Paladynka zerknęła na Paks.
– Zapytaj Paksenarrion – dzisiejszego ranka kilkakrotnie zwaliłam ją w śnieg.
Paks nie mogła powstrzymać uśmiechu. – Tylko raz...
– Tak? A kto wsadził stopę w żebra twego karosza, aż stanął dęba, kiedy 
jechaliśmy ławą? 
Wtedy też spadłaś.
– To byłaś ty? – Dziewczyna przyłączyła się do śmiechu.
– Tak jest – przytaknęła Cami – i mogłabym to powtórzyć. Zdolna do śpiewu? Na 
smoczy 
język, mogłabym śpiewać i grać na piszczałce jednocześnie. – Kolejny wybuch 
śmiechu. Paks 
zauważyła, jak ktoś nurkuje w tłum, wykrzykując o zbliżającej się grze na 
piszczałce. Lecz kiedy 
obserwowała, jak Cami przechwytuje wędrującą nieopodal tacę i stawia ją na 
stole, mistrz 
szkoleń dotknął jej ramienia i dał znak. Wyszła za nim z sali.
* * *
Resztę dnia spędziła na przygotowaniach do wieczornej ceremonii. Musiała 
przebrać się 
w prosty, szary uniform ćwiczebny, choć służący przyniósł jej także białą 
opończę kandydata na 
paladyna. Będzie musiała szybko przebrać się między uroczystościami. Miała do 
wyuczenia się 
kilka wersów i – podobnie jak młodzież z Finthy, która tego wieczoru złoży 
ślubowanie – 
spędziła sporo czasu w Holu Pana na medytacjach. Gdy do sali zaczęli napływać 
widzowie, 
grupkę zaprowadzono do pustego pomieszczenia w końcu holu. Paks czuła, jak 
kurczy się jej 
żołądek. Zaschło jej w ustach. Pozostali nie byli kandydatami na paladynów, 
tylko młodszymi 
piechurami, awansującymi na starszych piechurów – zaszczytu składania przysięgi 
w Holu Pana 
podczas Zimowej Biesiady dostępowali jedynie ci wyznaczeni przez marszałków 
siół. Większość 
była w wieku Paks, gdy ta uciekała z domu: osiemnastu, dziewiętnastu lat. 
Popatrywali na nią 
równie nerwowo, jak ona na nich.
Wezwaniu towarzyszył rozdzierający uszy sygnał trąbek. Wielcy Marszałkowie 
Suriest 
i Connaught otworzyli drzwi i zawołali ich. Hol Pana oświetlały setki świec. 
Widzowie stali 
i siedzieli po obu stronach szerokiej, środkowej nawy. Razem z innymi Paks 
stanęła przed 
podwyższeniem. Trąbki przestały grać, odezwały się harfy. Kolejna fanfara 
trębaczy obwieściła 
pojawienie się Marszałka-Generała w zbroi z narzuconą na wierzch białą opończą, 
na piersiach 
błyszczał jej srebrny półksiężyc Girda. Towarzyszyli jej pozostali obecni w Fin 
Panir Wielcy 
Marszałkowie ubrani w błękity i biele Girda. Za nimi szli goście, którzy zostaną 
uhonorowani 
podczas ceremonii: dwóch kapitanów Falka w długich, rubinowych szatach i ze 
złocistymi 
hełmami trzymanymi w zagięciu ramienia, Mistrz Miecza Tira w czerni i srebrze – 
Paks 
pamiętała noszone przez niego na ramionach znaki z Aarenis, wreszcie wszyscy 
paladyni, 
przebywający aktualnie w Fin Panir, każdy w pełnej zbroi i z proporcem Girda.
Patrzyła, jak maszerują nawą z bijącym z radości i podniecenia sercem. Tak 
właśnie 
wyobrażała to sobie w Trzech Jodłach – muzykę, feerię barw... wzięła głęboki 
wdech 
i spróbowała się uspokoić. Z paladynów rozpoznała tylko sir Amberiona i Cami. 
Weszli na 
podwyższenie za jej plecami i Marszałek-Generał wyrecytowała dźwięcznym głosem 
starodawne 
powitanie:
W ciemnościach, w chłodzie, w środku zimy, Gdy po świecie wędrują jedynie śmierć 
i trwoga, Niechaj radują się odważni: wzywam światło.
– Wzywam światło! – Odpowiedź zgromadzonych zatrzęsła powietrzem.
Z ciemności światło.
Z milczenia pieśń.
Ze śmierci słońca narodziny nowego roku.
Paks słuchała jednym uchem, nikt nie znał lepiej od niej słów wypowiadanych 
przez 
Marszałka-Generała. Recytował je dziadek, gdy była mała, oraz ojciec, podczas 
ostatniej 
Zimowej Biesiady przed jej ucieczką z domu.
Z mrozu ogień.
Ze śmierci życie.
Ze strachu odwaga, by ujrzeć następny dzień.
Odpowiedziała razem z innymi. Wspólnie dokończyli rytuał, podnosząc najpierw 
jedną rękę, 
potem drugą, a wreszcie obie, przeciwstawiając się śmierci słońca i witając je 
zarazem.
W ciemniejszą noc jaśniejsze gwiazdy. Z większego strachu większa odwaga. W 
środku zimy 
narodziny świata. Chwalcie Pana.
Słowa te będą powtarzali pomiędzy poszczególnymi częściami ceremonii, aż do 
wschodu 
słońca. Paks pamiętała, jak co roku zasypiała – pierwszy raz, kiedy dotrwała do 
końca, był 
ostatnim rokiem życia jej dziadka. Ujrzała wtedy zapalenie drewna dla 
rozjaśnienia 
nadchodzącego poranka nowego roku. O zachodzie słońca gaszono wszystkie ogniska 
– dla 
okazania szacunku, tłumaczył jej dziadek i udowodnienia, że mają odwagę, by 
przetrwać. Tylko 
najciężej chorym wolno było pozostawić ogień płonący w Nocy Środka Zimy. Tutaj 
także 
o zachodzie zgaszono ognie, zapalą je dopiero o brzasku.
– Piechurzy Girda – ozwał się Wielki Marszałek i Paks wróciła myślami do 
ceremonii. – 
Mamy wśród nas takich, którzy chcą wstąpić do Bractwa Girda, zgodnie z naszym 
odwiecznym 
zwyczajem sprawdzimy ich szybkość, a wy staniecie się świadkami ich przysięgi.
– Ku chwale Girda – rozległa się odpowiedź. Paks poczuła, jak piecze ją kark. 
Nagle zrobiło 
się jej zimno, miała ochotę rozetrzeć sobie ramiona.
– Wystąpcie naprzód wy, którzy pragniecie przysiąc wierność Bractwu Girda – 
rzekła 
Marszałek-Generał. Razem z innymi, stojącymi po tej stronie nawy, Paksenarrion 
ruszyła na 
środek sali. Wywołani po kolei wspinali się po schodach na podwyższenie, gdzie 
wymieniali 
rytualne ciosy z marszałkiem. Paks spodziewała się, że w jej przypadku będzie to 
coś więcej niż 
celebra. Zaswędziała ją noga, zwalczyła chęć potarcia nią o drugą.
Usłyszała swoje imię, zanim zdążyła się zdenerwować. Z werwą pokonała stopnie. 
Na 
pytania odpowiadała pewnie: uznała Girda sługą Pana i opiekunem wojowników oraz 
obrońcą 
wszystkich potrzebujących pomocy. Przysięgła wierność kodeksowi Girda i 
posłuszeństwo 
„marszałkom oraz wszystkim stojącym ponad tobą”. Następnie pytający odsunął się 
i znalazła się 
przed obliczem Marszałka-Generała, trzymającej w rękach dwie identyczne pałki.
Paks wzięła jedną, modląc się w duchu, żeby nie wyglądała zbyt głupio. 
Marszałek-Generał 
uśmiechnęła się, zamarkowała cios, po czym wymierzyła potężne uderzenie. Paks 
uchyliła się, 
parując je najlepiej, jak potrafiła. Czuła w ramionach siłę ciosów Arianyi. 
Rytualna wymiana 
ciosów, też coś, przemknęło jej przez głowę. Pałki stukały o siebie. Otrzymała 
cios w udo 
i zdołała trafić przeciwniczkę w ramię. Wtem pałka szarpnęła się jej w rękach i 
poszybowała 
w powietrze, oręż Marszałka-Generała zdzielił ją w mocno w głowę, nim zdążyła 
się uchylić. 
Wówczas Arianya cofnęła się, ukłoniła i pozdrowiła ją.
– Witaj, piechurze Girda w siole Girda. – Mówiąc to, założyła jej na szyję 
medalion Girda.
Paks ukłoniła się, tak jak ją poinstruowano.
– Jestem zaszczycona, Marszałku-Generale, przyjęciem mnie do Bractwa Girda. – 
Odprawiona, zeszła na drugą stronę podwyższenia, gdzie mistrz szkoleń czekał 
już, by pomóc jej 
przy zakładaniu opończy kandydatki i nowego medalionu.
* * *
Kandydatów na paladynów przedstawiono tuż przed świtem, po ceremonii ku czci 
marszałków i paladynów zabitych w poprzednim roku. Zdaniem Paks uroczystość była 
bardzo 
zwyczajna: kandydatów wzywano po imieniu i prezentowano zgromadzonym, po czym 
przydzielano do któregoś z zakonów rycerskich oraz wybierano paladyna-opiekuna. 
Po 
wydarzeniach dnia poprzedniego Paks miała nadzieję trafić do Cami, lecz to 
Amberion powiódł 
ją przed tłum. Jak się później dowiedziała, Cami przydzielono oficera z Gór 
Zachodnich. Nie 
znała zbyt dobrze pozostałych kandydatów, wcześniej widziała tylko czworo z 
nich, reszta 
przybyła z odległych siół.
Miała jeszcze jeden dzień wolności – druga doba Zimowej Biesiady była równie 
huczna, jak 
pierwsza – i wieczorem runęła na łóżko kompletnie wyczerpana i tak szczęśliwa, 
jak jeszcze 
nigdy w życiu.
Rozdział dwudziesty trzeci
Pierwsze doświadczenie Paks jako kandydatki na paladynkę było znajome: 
przenosiny do 
nowej kwatery. Znajdowała się ona na południe od głównego kompleksu, w 
przybudówce do 
Holu Paladynów. Zaskoczyło ją, że otrzymała pokój do swej wyłącznej dyspozycji, 
lecz 
Amberion zaraz jej to wyjaśnił:
– Spędzisz sporo czasu na ćwiczeniach indywidualnych, będziesz potrzebowała 
odosobnienia. Potem nauczysz się medytować bez względu na zgiełk i zamieszanie, 
lecz 
nowicjuszom łatwiej jest uczyć się w samotności.
Pokiwała w milczeniu głową. Jej opiekun nadal ją peszył, trudno było uwierzyć, 
że należał 
do tego samego zakonu co Cami. Sprawiał wrażenie poważniejszego i 
nieprzystępnego. 
Rozpakowała się szybko, zastanawiając się nad żądaniem opiekuna, który chciał 
obejrzeć 
wszystko, co posiada. Na to także miał argument. Paladyn winien być gotowy na 
wyruszenie 
w dowolne miejsce o dowolnej porze, zdolny znosić niewygodę, nie tylko 
dyscyplinę. Jeśli ktoś 
ceni sobie skarby, jedzenie czy przyjaciół, może być dobrym marszałkiem lub 
rycerzem, ale nie 
paladynem. Dlatego też na początku szkolenia kandydaci muszą radzić sobie bez 
rzeczy, do 
których się przyzwyczaili. Wycofujący się ze szkolenia otrzymują zwrot całego 
dobytku, lecz ci, 
którzy wytrwają, muszą liczyć się z możliwością utraty przedmiotów nazbyt 
luksusowych. 
Rozumiała to, choć nie potrafiła wyobrazić sobie, jak ktokolwiek mógłby 
przedkładać klejnoty 
lub zdobne szaty nad bycie paladynem. Powiedziała to na głos i Amberion 
uśmiechnął się do 
niej.
– Sam spotkałem się z czymś takim. Zawsze jest coś, z czym trudno się rozstać. 
Jeśli nie 
przedmioty, to nawyki lub sposób rozumowania. Ta próba może być dla ciebie 
banalna, ale będą 
też inne. Nikt nie przechodzi szkolenia bez kłopotów. – Mówiąc, przeglądał jej 
rzeczy. Pozwolił 
zachować medalion Canny i czerwonego konika Sabena. Prezent od Arisa, jej broń i 
lśniąca 
kolczuga ofiarowana przez elfane taig – wszystko powędruje do magazynu. – A co z 
pieniędzmi? 
– zapytał. – Masz złoto albo srebro?
Podała mu pękatą sakiewkę, którą wywiozła z Mostu Piwowarów.
– To oraz pewną sumę na koncie gildii w Tsaia. Uniósł brwi.
– Czy marszałek Cedfer wiedział, ile masz złota?
– Nie wiem. – Wróciła myślami do Mostu Piwowarów, teraz tak odległego. – 
Powiedziałam 
mu, że elfane taig wynagrodził mnie, widział klejnot, który ofiarowałam siołu i 
orientował się, że 
stać mnie najedzenie, ubrania i noclegi.
Amberion zmarszczył brwi i Paks zaczęła zastanawiać się, co złego zrobiła.
– Czy wiedziałaś, że większość zakonów rycerskich każe płacić sobie za 
szkolenie, 
w odroczonym terminie w przypadku ubogich kandydatów? – zapytał. Pokręciła 
głową. 
Zakładała, że szkolenie opłacane było przez Bractwo Girda, które utrzymywało się 
z opłat 
wnoszonych przez sioła. – Może Cedfer przyjmował, że się nawrócisz i nie chciał 
zawracać ci 
tym głowy – ciągnął Amberion. – Będąc paladynem, nie możesz posiadać bogactw. 
Jesteśmy 
zobowiązani przechować to dla ciebie i zwrócić, gdybyś nie wytrzymała rygorów 
szkolenia, jeśli 
jednak zostaniesz paladynką... cóż...
– Masz na myśli, że jestem winna pieniądze za szkolenie?
– Niezupełnie. Cedfer opłacił twój pobyt tutaj, a ty skorzystałaś z szansy, 
traktując ją jako 
prezent. Niegodnym byłoby domaganie się teraz od ciebie darowizny. Z drugiej 
strony, choć nie 
żądalibyśmy opłaty od córki owczarza, nie posiadającej niczego, to jednak 
wymagamy 
zapłacenia nam od tych, których na to stać. Niezależnie od tego, co się potem 
stanie, opłata nie 
jest zwracana. – Przełożył sakiewkę z ręki do ręki. – Co chciałaś z tym zrobić?
– Cóż... – Miała kłopot z przypomnieniem sobie wszystkich zawiłych planów, jakie 
układała 
sobie w drodze z Mostu Piwowarów. – Wysłałam już pieniądze mojej rodzinie, by 
spłacić wiano, 
ale po zostaniu rycerzem zamierzałam posłać im więcej – sama zarobię następne. 
Myślałam też 
o nowym siodle dla Socks – mojego karosza.
Pokiwał wolno głową.
– Pomyślałaś najpierw o potrzebach wojownika i własnej rodzinie. Czy są biedni, 
Paksenarrion?
– Nie do końca, widziałam biedniejszych. Zawsze starczało nam jedzenia, mieliśmy 
też na 
ubrania i opał na zimę. Zwykle jednak brakowało pieniędzy. Wiele lat zajęło mi 
uzbieranie tych 
miedziaków, z którymi opuściłam dom. A trzeba wychować i wyswatać rodzeństwo... 
– 
Potrząsnęła gwałtownie głową. – Ale teraz jestem tutaj, a skoro mam zostać 
paladynką, to nie 
będę potrzebowała siodła, prawda? Ktoś inny weźmie Socks. I nie będę musiała 
szukać pracy. 
Proszę mi powiedzieć, jaka jest wysokość opłaty, a resztę wyślę rodzinie i 
będziemy mieli to 
z głowy.
Uśmiechnął się do niej ciepło.
– Dobrze wybrałaś. Zgodzisz się przekazać zawartość tej sakiewki Bractwu, a to, 
co masz na 
koncie, posłać rodzinie?
– Na koncie jest więcej – zauważyła.
– Nieważne. Nie mamy zamiaru paść brzuchów na rolnikach. A to co? – Wskazał plik 
zniszczonych zwojów, leżących na dnie jej juków. – Nie sądziłem, że jesteś 
uczoną.
– Nie wiem – odrzekła. – Znalazłam je wśród moich rzeczy po przygodzie w elfane 
taig. 
Zamierzałam zapytać o nie Ambrosa, ale doszło do tej napaści na karawanę i 
zapomniałam. Nie 
mogłam ich odczytać – może teraz... – Zaczęła rozwijać jeden z pergaminów, ten 
zatrzeszczał 
ostrzegawczo.
– Zaczekaj. – Amberion odebrał jej zwoje. – Są stare, Paksenarrion – musimy być 
ostrożni 
albo rozpadną się na kawałki. – Rzucił okiem na wyblakłe pismo. – Na ramię 
Girda, nie mogę... 
jak myślisz, co to jest? – Oddal je Paks, która pochyliła się nad tekstem.
– Nie jestem pewna. „Tego dnia... – jakieś słowo... – Gird przybył do wsi, gdzie 
przebywał...” – czy to słowo to „rycerz”?
– Tak mi się wydaje – orzekł Amberion. – Moim zdaniem, napisano tu: „rycerz z 
kohorty 
księcia” – potem coś wymazano, a dalej – „powiedział mi, co zrobił i poprosił 
Pana 
o błogosławieństwo”. – Podniósł na chwilę głowę. – Powiedziałaś, że gdzie to 
znalazłaś?
– Nie do końca „znalazłam” – odparła. – Po walce w podziemiach elfane taig 
przeniósł mnie 
jakoś na powierzchnię, a potem zmusił do zapakowania całej fury przedmiotów. 
Byłam zbyt 
chora, by je rozpoznać, lecz elfane taig nalegał. Kiedy przejrzałam je dzień 
później, zwoje już 
tam były. Próbowałam je przeczytać, ale... – zaczerwieniła się – ...nie czytałam 
zbyt dobrze, 
a pismo jest archaiczne.
– Tak, zgadza się. – Amberion zdawał się nieobecny. – Paks, to może nie mieć nic 
wspólnego z twym szkoleniem, lecz wierzę, że te zwoje są bardzo cenne. Są stare, 
bardzo stare, 
a ja czytałem coś podobnego w archiwach. Czy pozwolisz rzucić na nie okiem 
archiwiście?
– Oczywiście – odparła. – Z przyjemnością dowiem się, czym są i dlaczego elfane 
taig dał je 
mnie. O mało co nie wyrzuciłam ich...
– Cieszę się, że tego nie uczyniłaś – stwierdził Amberion. – Jeśli faktycznie są 
kopią 
zapisków Luapa...
– Luapa? Tego przyjaciela Girda?
– Tak. Większość naszej wiedzy o Girdzie pochodzi z kronik Luapa. To – kiwnął 
głową 
w stronę trzymanego zwoju – wygląda na ich część: wydaje mi się, że opowiada o 
bitwie na 
Morskiej Polanie. – Odłożył pergamin i rozejrzał się po pokoju. – A więc to 
wszystko? Dobrze. 
Teraz, jeśli chodzi o twojego konia – jak go nazywasz?
Zaczerwieniła się.
– Socks – wymamrotała. Miała już dosyć komentarzy, że imię rumaka powinno 
brzmieć 
wspanialej. Lecz Amberion nie śmiał się.
– Lepsze to, moim zdaniem, od jakiegoś długiego imienia, którego w opresji nawet 
nie 
zdołasz wykrzyczeć. Wiesz o tym, że jeśli przejdziesz Próby, otrzymasz rumaka? – 
Kiwnęła 
głową. Nieraz słyszała o wierzchowcach paladynów, pojawiających się po Próbach i 
czekających 
w pełnym rynsztunku na dziedzińcu przed Holem Pana. Nikt nie wiedział, skąd 
przybywały ani 
nie widział ich przybycia. – Ale do tego czasu możesz korzystać z Socks podczas 
szkolenia. 
Doggal twierdzi, że jest wystarczająco dobry. Prawdę rzekłszy, Wydział 
Szkoleniowy kupi go, 
jeśli przejdziesz Próby, chyba że będziesz wolała sprzedać go gdzieś indziej.
– Tak, panie.
– Odnieś rzeczy, których nie będziesz potrzebowała służącemu, a potem wróć 
tutaj, spotkasz 
się z resztą paladynów i kandydatów.
Przez kilka następnych dni nie usłyszała niczego nowego o zwojach. Rozkład zajęć 
sprawiał, 
że była zbyt zagoniona, by pytać. Nie przypominało to jej dotychczasowych 
szkoleń. Zamiast 
w ćwiczeniach z bronią czy teoriach militarnych zanurzyła się w odmęty historii 
i geografii: jaki 
lud pojawił się na jakim obszarze, kiedy i dlaczego. Uczyła się ich praw i 
wierzeń oraz kodeksu 
Girda, linijka po linijce. Stopniowo tworzyła w myślach obraz otaczających ją 
ziem i religii, 
wyznawanych przez ich mieszkańców. Jak na obrazku ujrzała rodzinę jej ojca, 
usadowioną na 
skraju wrzosowisk, na północ od większości szlaków handlowych. Wierzyli w Pana i 
Panią 
Pokoju, lecz także w bóstwo konnych nomadów – Guthlaca i Rumaka Wichru. Ich 
graniczne 
głazy i związane z ich utrzymywaniem rytuały przyszły z Aarenis. Duch studni, 
dla którego 
każdej wiosny sypała kwiaty, nazywał się tak samo – Piri – od Mostu Piwowarów, 
przez Trzy 
Jodły, po Valdaire. Lecz w samym Aarenis duchy studni były liczne i określane 
jako caoulin, nie 
miały imion.
Dowiedziała się, że elfy nie roszczą sobie praw do żadnych ziem – ich królestwa 
i tak są 
niedostępne dla pozbawionych przewodnictwa ludzi. W Lyonyi, gdzie elfy i ludzie 
razem rządzą 
królestwem śmiertelników, prawa własności do ziemi są prowizoryczne, a zmiany 
muszą być 
każdorazowo zatwierdzane przez koronę. Krasnoludy rządzą daskgeft, górami, choć 
niewiele 
dbają o podróżujących po powierzchni. Gnomy kultywują zawiły system własności, a 
bezprawne 
postawienie stopy na ich ziemi zwraca przeciwko przestępcy całe królestwo. Nawet 
wśród ludzi 
prawa do ziemi są różne. W Tsaia, gdzie prawa do ziemi nadaje korona w zamian za 
służbę 
wojskową, chłopi rzadko uprawiają swoją własność, za to w Finthcie niemal 
wszystkie 
gospodarstwa należą do wieśniaków.
Wielki Marszałek Garris uczył ich legend o bogach – wszystkiego, co było wiadome 
o mocach dobra i zła. Paks dowiedziała się, że Achrya, Pajęczyca, nie była znana 
w Aare, co 
według Garrisa stanowi dowód na to, że była pomniejszym bóstwem, jako że moc 
prawdziwych 
bogów rozciągała się na cały znany świat. Z drugiej strony Liarta czczono w 
starożytnym Aare, 
za to nie wiedzieli o nim nomadzi z północy ani Morski Lud, dopóki nie spotkali 
mieszkańców 
Aarenis. Zorientowała się także, iż jej strach przed Kuakganami brał się z 
mylenia ich 
z kuaknomami – rasą spokrewnioną z elfami, lecz zaprzedaną złu. Garris z 
naciskiem powtarzał, 
że Kuakgani nigdy nie są całkowicie źli, a wręcz często czynią dobro. Największe 
zło marszałek 
Garris jedynie wymienił z imienia, podając także ulubione formy ataku: Nayda, 
Niszczyciel 
Imion, który groził zapomnieniem, oraz Gitres, Niszczyciel Rzeczy.
– Są jednością w destrukcji – oświadczył twardo. – Starają się siać rozpacz i 
przekonać ludzi, 
że wszystko jest bez znaczenia, jako że i tak to zniszczą. Nigdy w to nie 
wierzcie. Elfy tych 
swoich złych pobratymców nazywają iynisin, niemi, gdyż psują Pieśń Pieśniarza, 
lecz równie 
dobrze jak my wiedzą, iż Pieśniarz żyje i tworzy wszelkie życie.
– To dwaj bogowie czy jeden? – zapytał Harbin, oficer, którym zajmowała się 
Cami.
Wielki Marszałek Garris wzruszył ramionami.
– Nikt tego nie wie, Harbinie, i nikt nie potrzebuje wiedzieć. Myślę – ale to 
jedynie mój 
domysł – że to jeden bóg, który pojawia się w przebraniu, jakiego najbardziej 
się lękasz. Jeden 
obawia się utraty sławy i popadnięcia w zapomnienie, inny zniweczenia jego 
pracy. Każdy 
śmiertelnik w jakimś stopniu boi się czegoś takiego, a próbując zapewnić sobie 
nieśmiertelność 
wśród ludzi, może dokonać wiele zła, nawet bezwiednie. Trudno jest ufać, że Dwór 
Pana 
odnotuje i wynagrodzi uczciwe i bogobojne życie, trudno ryzykować sławę i dzieło 
całego życia.
Wszystkich kandydatów zachęcano także do nauki języków. Podczas swych podróży 
Paks 
zauważyła, że szybko podchwytuje obce wyrażenia. Jako że podczas pobytu w Fin 
Panir 
zaprzyjaźniła się zarówno z elfami, jak i krasnoludami, Amberion nakazał jej 
spędzanie 
wieczorów z nimi i jak najczęstsze rozmowy w ich językach. Początkowo było 
łatwo: już po paru 
lekcjach potrafiła poprosić o jedzenie i napitek, a także uprzejmie powitać 
swych towarzyszy. 
Jednak im więcej chciała powiedzieć, tym trudniej szło. Proste pytanie, typu: 
„Skąd jesteś?” 
wywoływało burzliwą dyskusję. Odkryła, że krasnoludy tłumaczą chętniej od elfów, 
nie była 
jednak w stanie zrozumieć ich wyjaśnień.
– To proste – oświadczył pewnego wieczoru Balkon, po raz trzeci usiłując 
przybliżyć jej 
klanową hierarchę. – Zacznijmy od Złotego Topora. – Poprzednim razem też tak 
zrobili, niemniej 
Paks pokiwała głową. – Złoty Topór ma dwóch synów i córkę.
– – Tak, ale... – Wiedziała, że zaraz nadejdzie trudniejsze.
– Zaczekaj. Poprzedni Złoty Topór miał siostrę, która miała syna, tak więc 
obecny Złoty 
Topór jest synem siostry poprzedniego Złotego Topora.
– Jego siostrzeńcem – odważyła się wtrącić Paks. Balkon skrzywił się.
– Nie, nie. We wspólnym oznacza to syna siostry lub brata, prawda? Po 
krasnoludzku jedynie 
syna siostry. Syn brata należy do klanu matki.
Już chciała zapytać dlaczego, ale ugryzła się w język.
– Idźmy dalej. Obecny Złoty Topór nie ma siostry, tylko brata, który nie ma 
synów, tylko 
córkę. Jasne?
Przytaknęła. Najgorsze miało dopiero nadejść. Obecny Złoty Topór ma brata z 
córką oraz 
własnych dwóch synów i córkę.
– Tak więc tytuł odziedziczy albo syn córki jego brata, albo jego najstarszy 
syn, albo syn 
jego córki.
– A dlaczego nie tylko jego syn?
– Ponieważ nie jest jego krwi – wyjaśnił Balkon. – Rozumiesz: syn jego syna nie 
należy do 
klanu, jedynie syn jego córki...
– Wobec tego, czemu nie dziedziczy jego córka? – nie poddawała się Paks.
– Co? Kobieta Złotym Toporem? Nie, to by poruszyło skały. Żadna krasnoludka nie 
dzierży 
zimnego metalu...
– Nie walczą?
– Tego nie powiedziałem. Nie wolno im dotykać kutej stali. W naszym domu nie 
sprostałabyś żadnej krasnoludce, pani.
Po tym Paks wróciła do pytań o przedmioty codziennego użytku. Kłopoty z elfami 
były innej 
natury, choć równie wielkie. Niektóre pytania jej rozmówcy zwyczajnie 
ignorowali, na inne 
odpowiadali potokiem elfich słów, zalewając jej umysł cudownymi dźwiękami. 
Ardhiel 
z radością uczył ją pieśni i zachęcał do opanowywania wykwintnych elfich zwrotów 
grzecznościowych, lecz gdy dochodziło do samych elfów, słyszała: „Pani, drzewa 
uczą się wody, 
pijąc deszcz, a gwiazdy uczą się nocy, świecąc”. Paks z łatwością przyswajała 
sobie pojedyncze 
słowa, lecz pomimo najwyższych wysiłków ułożone z nich zdania w niczym nie 
przypominały 
mowy Ardhiela, który jednak i tak ją chwalił.
Podobnie do innych kandydatów musiała także opanować mnóstwo wiedzy o samych 
paladynach. Większość z nich sądziło – podobnie jak Paks – że bycie świętym 
wojownikiem 
Girda oznacza nabywanie olbrzymich, tajemnych mocy, przez co staną się 
niepokonani. 
Opiekunowie szybko sprowadzili ich na ziemię. Choć paladyn musi być biegły w 
walce, jednak 
opiekunowie upierali się, że to najmniejsza z jego umiejętności. Zadanie nie 
musiało wcale 
wymagać walki, a poza tym, czekały ich bitwy z przeciwnikami, których nie imała 
się stal.
– Paladyni demonstrują, że odwaga jest możliwa – powiedziała im pewnego dnia 
Cami. – 
Łatwo jest znaleźć powody do zaprzedania się złu. Wojna jest paskudna, o czym 
Paks doskonale 
wie – skinęła głową w stronę dziewczyny, która przypomniała sobie nagle 
najgorsze sceny 
z Aarenis: martwe dziecko w Rotengre, wymordowanych wieśniaków, konanie 
Ferraulta, tortury 
Alureda. – Nie twierdzimy, że wojna jest lepsza od pokoju, nie jesteśmy tacy 
głupi. Lecz pod 
rządami okrucieństwa nie ma pokoju: silni okradają rolników i rzemieślników, 
dziecko wpada 
w niewolę, a starzec wyrzucany jest z domu, by umarł z głodu. To nie pokój, 
tylko podbój zła. 
Nie wszczynamy wojen w krainach, gdzie panuje pokój, nie popisujemy się 
biegłością w walce 
dla taniego poklasku. Jesteśmy jednak pałką Girda, bronimy uciśnionych i uczymy 
naszym 
przykładem, że pojedynczy człowiek może przeciwstawić się złu i roztrzaskać 
okowy dławiące 
niewinnych. Czasami dokonujemy tego bez walki, bez zabijania. Tak jest 
najlepiej.
– Lecz przede wszystkim jesteśmy wojownikami – rzuciła bez zastanowienia Paks. 
Zaraz 
pożałowała, że nie siedziała cicho. Zdążyła zauważyć, że pozostali, po latach 
służby w siołach, 
mieli odmienne poglądy. Teraz wszyscy spojrzeli na nią, ona zaś wbiła wzrok w 
Cami.
– Tak – zgodziła się powoli Cami. – Jest zło wymagające bezpośredniego ataku i 
musimy 
być do takowego zdolni, jak również umieć poprowadzić innych do bitwy. 
Zastanawiałaś się 
kiedyś, dlaczego wszyscy tak lubią paladynów? – Ta dziwna uwaga zupełnie zbiła 
Paks 
z pantałyku. Pozostałych także zaskoczyła, sądząc po poruszeniu na sali. – To 
ważne – ciągnęła 
z uśmiechem Cami. – Zjawiamy się w mieście, w którym od tuzina lat nic nie 
dzieje się tak, jak 
powinno. Może być tam sioło Girda, może go nie być. Lecz ludzie są zastraszeni, 
stracili 
zaufanie do innych i siebie samych. Możemy narazić ich na niebezpieczeństwo, 
ktoś może zginąć 
lub odnieść rany. Czemu mieliby nam ufać? – Nikt nie odpowiedział, więc 
kontynuowała: – 
Ponieważ nas lubią i z ochotą podążą za nami. Dlatego właśnie prędzej wybierzemy 
na 
kandydata popularnego oficera niż najlepszego wojownika w siole.
Paks odważyła się na zerknięcie na boki. Z zamyślonych twarzy pozostałych 
kandydatów 
wywnioskowała, że nigdy nie przyszło im to do głowy. Sama przypomniała sobie 
paladyna 
w Aarenis i to, jak natychmiast mu zaufała, choć towarzyszący mu marszałek tylko 
ją irytował.
– Rozumiecie jednak, jakie to groźne, gdy ktoś chciałby czynić zło – stwierdziła 
Cami, 
wyrywając ich z zamyślenia. – Wybieramy ludzi obdarzonych darem przywództwa, to 
za nimi 
z ochotą podążają inni. Dlatego właśnie musimy być pewni, że nigdy nie 
wykorzystacie swego 
daru w złych celach. Kolejna sprawa: ponieważ przychodzimy i odchodzimy, 
wymagamy czegoś 
od innych jedynie przez krótki czas. Nigdy nie lekceważcie marszałków – po 
naszym wyjeździe 
muszą podtrzymać wiarę piechurów. Być może pokazujemy im, co jest możliwe, ale 
potem 
zostawiamy z pracą na całe lata.
Jeśli chodzi o legendarne moce paladynów, to w rzeczywistości okazało się, że 
jest ich 
dokładnie cztery.
– Wszyscy dysponujemy mocą, lecz w niejednakowym stopniu – powiedział im pewnego 
dnia Amberion. – Każdy paladyn może przyzwać światło... – Czubek palca rozjarzył 
się mu 
poświatą. – Nie jest to płomień, dający światło dzięki spalaniu, tylko prawdziwe 
światło, esencja 
widzenia. Istnieją potężniejsze odmiany... – Na jego skinienie Cami nagle jakby 
zapłonęła 
żywym ogniem. Bijący od niej blask był zbyt intensywny, by móc na nią patrzeć. 
Po chwili 
światło znikło, a kandydaci zamrugali. – Co więcej – ciągnął Amberion – część 
paladynów, choć 
nie wszyscy, potrafi przyzwać światło, które opromienia całe pole bitwy. – Paks 
przypomniała 
sobie blask w Sibili. – Obowiązkiem i mocą paladyna – uczył Amberion – jest 
obnażenie prawdy 
o dobru i złu i po to właśnie umiemy przyzywać światło. To narzędzie. Czasami 
wykorzystujemy 
je, by udowodnić nasze powołanie, lecz nigdy dla własnej wygody czy z próżności.
– Ale jak tworzycie to światło? – zapytał Clevis, jeden z kandydatów.
– Nie tworzymy go, lecz przyzywamy – prosimy o nie w imieniu Girda. Podczas 
szkolenia 
zaszczepimy wam na chwilę tę moc, żebyście nauczyli się nią posługiwać, lecz nie 
będzie to 
wasza moc, dopóki nie zostaniecie nią napełnieni podczas Prób, kiedy to bogowie 
obdarują was 
nią lub zabiorą.
– Chce pan powiedzieć, że aż do tej chwili nie będziemy wiedzieć? – zapytał 
Harbin.
– Z pewnością o tym słyszałeś?
– No cóż, tak, ale... – Pokręcił głową. – To wygląda na zmarnowanie mnóstwa 
czasu, jeśli 
nie zostaniemy paladynami. Nie jesteście w stanie określić tego wcześniej?
– Możemy jedynie stwierdzić, że sobie nie radzicie – odparł Amberion. – Nie 
jesteśmy 
jednak władni wpłynąć na decyzje bogów, Harbinie. Przygotowujemy najlepszych 
kandydatów, 
jakich tylko możemy znaleźć, a potem poddajemy ich Próbom. Bogowie wybierają – 
nie wiemy, 
na podstawie jakich kryteriów. Oto dlaczego odrzuceni kandydaci nie tracą 
naszego szacunku: 
nie oznacza to, iż nie są godni – to wciąż najlepsi z najlepszych. Nawet ci, 
którzy wycofają się 
w trakcie szkolenia, otaczani są respektem za sam fakt ich wyznaczenia. Każde z 
was – rozejrzał 
się po niewielkiej grupce – mogłoby zostać znakomitym rycerzem dowolnego zakonu. 
Większość nadawałaby się na świetnych marszałków – choć jedno czy dwoje z was 
jest może 
nieco zbyt niezależne. Lecz bycie paladynem to nie tylko umiejętność walki, dar 
przywództwa, 
gotowość zaryzykowania wszystkiego dla sprawy dobra, żarliwa miłość do dobra i 
nienawiść do 
zła. Wielu dobrych mężczyzn i kobiet dysponuje tymi cechami. Lecz wy musicie 
cieszyć się 
błogosławieństwem Pana, które ujawnia się w darach otrzymanych podczas Prób. – 
Przez długą 
chwilę rozważali to w milczeniu.
Saer, czarnowłosa kobieta o wesołych, błękitnych oczach, wyjaśniła im, na czym 
polega dar 
uzdrawiania, druga ze specjalnych zdolności paladyna. To także był dar, należało 
się o niego 
modlić, choć nie zawsze był udzielany. Wymagał także wiedzy o ranach i 
chorobach, budowie 
ciała i jego funkcjach. Paks miała ochotę zapytać o ranę Canny – uleczyła ją i 
był to dowód łaski 
Girda? – lecz wciąż jeszcze krępowała się innych. Po krótkiej dyskusji, w której 
nie wzięła 
udziału, przeszli do innych spraw.
Sarek, przypominający Paks Cracolnyę z Kompanii Księcia – był równie zwalisty i 
miał 
pałąkowate nogi – opowiedział im o wykrywaniu dobra i zła.
– Paladyn potrafi wyczuć obecność dobra i zła – zaczął. – Myślicie pewnie, że to 
wszystko 
upraszcza: po jednej stronie są źli ludzie – tych zabijacie – a po drugiej 
dobrzy, którzy wiwatują 
na waszą cześć. – Roześmiali się wszyscy, w tym obecni paladyni. – To byłoby 
świetnie – 
ciągnął – ale tak to, niestety, nie działa. Zazwyczaj będziecie odnosić się do 
ludzi tak samo jak 
obecnie: jednych lubicie, innych nie. Większość ludzi – i to dotyczy także was, 
kandydatów – 
stanowi mieszaninę: nie są do końca dobrzy ani do końca źli. Jeśli jednak 
znajdziecie się 
w pobliżu kogoś zaprzedanego złu – zabójcy, agenta Achryi i tak dalej – 
zorientujecie się, że 
w pobliżu czai się zło i będziecie w stanie zlokalizować je.
Nie jest to tożsame z działaniem – dodał, wywołując kolejny wybuch śmiechu. – 
Musicie 
nauczyć się myśleć. Przypuśćmy, że próbujecie zdecydować, komu zaufać w 
trapionym 
kłopotami mieście. Osoba zła może kłamać, lecz może także powiedzieć prawdę, o 
ile posłuży to 
jej celom. Osoba dobra może wprowadzić was w błąd, będąc poczciwą, acz głupią. 
Wy, młodzi 
kandydaci, winniście być dobrzy... i sprytni. – Znowu śmiech. – Lecz o tym 
później. Pamiętajcie 
jedynie, że jak każdy dar, jest to wyłącznie narzędzie – musicie nauczyć się nim 
posługiwać albo 
wyślizgnie się wam z rąk. – Obdarzył ich ostatnim uśmiechem i skinął na Cami.
– Najważniejszy z darów – zaczęła Cami, Paks jeszcze nie widziała jej tak 
poważnej – to 
ochrona Pana przed atakami zła. Oczywiście można was zabić – wszak jesteśmy 
tylko ludźmi – 
lecz gdy jesteście pod ochroną Girda, żadna siła nie może zmusić was do 
czynienia zła. Zawiodą 
zaklęcia, oddziałujące na duszę lub umysł. Żaden strach, wstręt czy rozpacz nie 
odwiodą was od 
podążania za głosem Pana, o ile sami będziecie tego chcieli. Co więcej, 
będziecie zdolni uchronić 
przed takimi atakami waszych towarzyszy. Oto główny powód, dla którego szkolenie 
jest takie 
długie i intensywne: tego jednego – z oczywistych przyczyn – nie potrafimy 
sprawdzić podczas 
nauki. Musimy być pewni, że naprawdę tego chcecie, z całego serca, że faktycznie 
jesteście pod 
ochroną, zanim wyruszycie w pole walczyć z trapiącymi ziemię mocami ciemności.
Dlatego właśnie, jak wam powiedziano, każdy wasz postępek i słowo jest pilnie 
śledzone, 
nawet najmniejsze potknięcie może odsłonić defekt charakteru zbyt niebezpieczny, 
by można 
było obdarzyć kandydata mocą.
– Czy jednak Pan tchnąłby moc w kogoś niezdolnego do jej wykorzystania? – spytał 
jeden 
z kandydatów.
– Nie. Lecz moce zła potrafią zapewnić komuś podobną moc. Trudno to wyjaśnić – 
pojmiecie to jednak, gdy wam się powiedzie na Próbach – niemniej podczas 
szkolenia jesteście 
bardziej podatni na wpływ zła niż przedtem. Użyźniamy wasze umysły i tak samo 
jak słońce czy 
mróz mocniej wpływają na zaorane pole, tak zarówno dobro, jak i zło może 
zapuścić w was 
mocniejsze korzenie. To dlatego zostaliście oddzieleni od reszty kadetów i 
zawsze towarzyszy 
wam opiekun potrafiący wyczuć zagrożenie i uchronić was przed nim.
– Lecz przecież powinniśmy być bardziej odporni? – burknął Harbin. Paks zgadzała 
się 
z nim, lecz nic nie powiedziała. Brzmiało to niemal tak, jakby byli słabeuszami.
– Jesteście – byliście – i będziecie – odrzekła Cami. – Teraz jednak i w trakcie 
szkolenia, 
sami szukamy w was słabości – najmniejszej szczeliny, przez którą zło mogłoby 
wedrzeć się 
w wasze serca. I znajdziemy je, gdyż nikt z nas nie jest doskonały ani 
niepokonany, chyba że 
cieszy się ochroną samego Pana. – Paks zastanawiała się z niepokojem, jakie 
słabości znajdą 
u niej i co z nimi uczynią.
– I pamiętajcie – dodał Sarek, kończąc z uśmiechem spotkanie – że choć żaden 
demon nie 
pożre waszej duszy, gdy już będziecie paladynami, to byle wioskowy głupek może 
roztrzaskać 
wam czaszkę kamieniem. Przez przypadek.
Potem nastąpiły inne dyskusje. Dowiedzieli się, że paladyni nigdy nie zakładają 
rodziny, 
chyba że – co było rzadkością – odchodzili na inną służbę. Lecz chociaż podczas 
wykonywania 
zadania obowiązuje celibat – Paks zauważyła, jak ktoś marszczy brwi i zaczęła 
zastanawiać się, 
czy się przez to nie wycofa – to mogą mieć partnerów w Fin Panir lub 
gdziekolwiek indziej, o ile 
pozwala na to czas.
– Niemniej ci, których kochacie najbardziej, znajdą się w największym 
niebezpieczeństwie – 
ostrzegł ich Amberion. – Wybierajcie osoby zdolne się obronić, gdyż agenci 
Achryi będą szukać 
broni przeciwko wam. A gdybyśmy mieli dzieci i chcieli być dobrymi rodzicami, to 
zabraknie 
nam czasu na służbę dla Girda.
Wkrótce Paks poznała paladynów jako ludzi. Wiedziała, że w całej sali zawrze, 
gdy zjawi się 
Cami, że Saer wniesie mistycyzm niemal niemożliwy do ogarnięcia, że w żartach 
Sarka zawsze 
kryje się głębszy sens, a Amberion był dla całej grupy niczym opoka. Podobnie do 
innych 
otwierała się pod wpływem ciepła i troski Kevisa, a jej determinacja przybierała 
na sile w starciu 
z chłodną logiką Teriama. Garin, ostatni z siódemki, wyruszył z misją zaraz po 
tym, jak jego 
podopieczny wycofał się – pierwszy, który wykruszył się z grupy. Paks nie znała 
zbyt dobrze 
Amisa i nie miała pojęcia, czemu odszedł. Pozostałych kandydatów poznawała 
słabiej, niż się 
spodziewała, gdyż poza wspólnymi zajęciami każdy ćwiczył z własnym opiekunem lub 
medytował w samotności.
Mimo tego zdawała sobie sprawę z różnicy, jaka dzieliła od niej tych młodych 
wyznawców 
Girda, od dawna oddanych swemu patronowi. Sprawy dla niej trywialne stawały się 
zarzewiem 
wielogodzinnych sporów, a podawane przez nią proste rozwiązania nigdy ich nie 
zadowalały. 
Zajmowali się motywami działań, tworząc, jej zdaniem, plątaninę 
nieprawdopodobnych 
możliwości. Wyobrażała sobie, że będzie broniła dobra... ale czy dobro naprawdę 
było tak 
skomplikowane? Skoro tak, czemu Gird był bóstwem wojowników? W wirze bitwy nikt 
nie ma 
czasu na rozważanie definicji czy logikę. Przemawiało do niej to, co na początku 
powiedział 
Sarek: po jednej stronie źli, których trzeba zabić, a po drugiej dobrzy, 
wiwatujący na ich cześć. 
Z pewnością była to jedynie kwestia nauczenia się rozpoznawania zła. Modliła 
się, tak jak 
nauczył ją Amberion, i milczała. Przybyła tutaj, żeby się uczyć, a może z czasem 
pojmie inne 
sposoby rozumowania. Miała czas.
* * *
Była tak zajęta, że omal zapomniała o tajemniczych zwojach, gdy pewnego dnia 
otrzymała 
wezwanie od mistrza archiwisty. Kiedy weszła do biblioteki, marszałek Kory stał 
przy 
ustawionym pod oknem szerokim stole, na którym leżały rozłożone zwoje.
– Paksenarrion, podejdź i spójrz na skarb. – Ruchem ręki objął pergaminy. – 
Amberion 
mówił mi, że nie masz pojęcia, co nam przyniosłaś?
– Nie, panie.
– Cóż, gdyby każdy przywoził coś takiego, Paksenarrion, Bractwo Girda mogłoby 
uważać 
się za sowicie wynagrodzone. Wszyscy to sprawdziliśmy – ci, których w Fin Panir 
interesują 
takie rzeczy. Wierzę – inni także – że te zwoje napisał sam Luap, przyjaciel 
Girda. Wątpię, 
żebyśmy kiedykolwiek ustalili, jak znalazły się tam, skąd je zabrałaś.
– Skąd wiecie, czym są? Marszałek Kory uśmiechnął się.
– Na tym polega praca uczonego, młoda wojowniczko. Przypuszczam, że odróżnisz 
miecz 
wykuty w Andressacie od tego wykonanego w Verelli...
– Oczywiście.
– My także mamy sposoby ustalenia, że zwoje są stare. Dysponujemy kopiami kronik 
i listów Luapa, porównaliśmy je i znaleźliśmy kilka różnic, które jednak mogły 
powstać 
w wyniku niedbałego przepisywania. A te zwoje zawierają więcej, niż do tej pory 
zgromadziliśmy, listy do przyjaciela Luapa, krótkie kazania – istne bogactwo 
materiałów. 
Uważamy, że to własnoręczne pismo Luapa, ponieważ zachowaliśmy kilka jego 
oryginalnych 
listów, a jeden ze zwojów wspomina o konieczności spisania poległych podczas 
pierwszych dni 
powstania. Paks zaczęła odczuwać budzący lęk wiek zwojów.
– W takim razie... Luap naprawdę ich dotknął... czyli żył i mógł...
– Był prawdziwą osobą, tak – nie legendą – a z jego opisów wiemy, że Gird także 
był 
prawdziwy. Nie oskarżam cię, że w to nie wierzyłaś, gdyż łatwo jest zapomnieć, 
iż nasi 
bohaterowie byli zwykłymi mężczyznami i kobietami, nabawiającymi się pęcherzy 
podczas 
marszu i lubiącymi kufelek piwa na zakończenie dnia. Sam Luap... – Wpatrzył się 
w dal. – To nie 
jest jego prawdziwe imię. Według starych opowieści to człowiek, który zrzekł się 
swego imienia, 
przyłączając się do rebelii. Istnieje kilka wersji, podających różne tego 
powody. W tamtych 
dniach słowo to oznaczało stopień pokrewieństwa, kogoś spoza kolejki sukcesorów. 
Używano go 
także w wojsku. Luapkapitan to stopień, za który otaczano go szacunkiem i 
płacono, choć nie 
dawał on praw do posiadania podkomendnych i wydawania rozkazów. Tak czy owak, 
człowiek 
ten został pomocnikiem Girda – wysokim stopniem, jako że potrafił pisać, co w 
tamtych czasach 
umiało niewielu, poza władcami – i określano go mianem luapa Girda. Wkrótce 
wszyscy wołali 
na niego „luap”, a potem „Luap”. Ze względu na niego, potem nikt już nie używał 
tego słowa. 
W Finthcie zamieniono je na „nik”, a w Tsaia na: „niga” lub „nigan”. – 
Archiwista wyglądał na 
gotowego wyjaśnić jej pochodzenie tego i każdego innego słowa, więc Paks 
wtrąciła się szybko, 
nawiązując do tego, co zrozumiała.
– I pisze o Girdzie?
– Jako jego przyjaciel. Posłuchaj tego. – Marszałek podniósł jeden ze zwojów i 
zaczął 
czytać: – „... po prawdzie, Ansuli, to musiałem powiedzieć temu wielkiemu 
niezdarze, żeby 
przestał tak wywijać pałką nad głową, jak jakiś młody demon. Bałem się, że mnie 
uderzy, zaraz 
jednak ozwał się gromki śmiech i podziękował mi za powstrzymanie go. Jeśli ma 
jakąś wadę, to 
umiłowanie ale, które czasami pcha do walki niezależnie od potrzeby”. Tak Luap 
opisuje pobyt 
Girda w jednej z tawern we wschodniej Finthcie. Nie jestem pewien, gdzie 
dokładnie – nie 
wymienia nazwy miasta.
Paks była wstrząśnięta.
– Gird... pijany?
– To było po ich pierwszym wielkim zwycięstwie. Zawsze podejrzewałem, że pewne 
reguły 
w kodeksie Girda dotyczące pijaństwa wzięły się z osobistych doświadczeń Girda. 
– Odłożył 
zwój i dotknął palcem innego. – Kopiści pracowali nad nimi całymi dniami. To 
największy skarb 
tej epoki – nie masz pojęcia, Paksenarrion, jak ucieszyło nasze serca 
znalezienie czegoś tak 
bliskiego Girdowi. Nawet jeśli wspomina o takich rzeczach – to tylko czyni go 
bardziej ludzkim, 
bardziej prawdziwym w naszych oczach. I opisanie przez Luapa ostatniej bitwy – 
nadzwyczajne! 
Poza tym istnieje sposób, by dowieść prawdziwości tych zwojów. Słyszałaś kiedyś 
o twierdzy 
Luapa?
Pokręciła głową.
– Nie słyszałam o Luapie, dopóki tu nie przybyłam, panie.
– Istnieje stara legenda o tym, że Luap opuścił dolinę Honnorgatu i powędrował 
na zachód, 
by ponieść kodeks Girda do odległych krain. Ponoć w dalekich górach wybudował 
fortecę, 
istnieją raporty o podróżujących tam i z powrotem wyznawcach Girda. Lecz od 
setek lat 
z zachodu nie przybył nikt z wieścią o nim, toteż większość uczonych uznała to 
za zwykły mit. 
Lecz w jednym z tych zwojów, na żądanie ówczesnego Marszałka-Generała, Luap 
podaje 
lokalizację fortecy. Gdyby ktoś tam pojechał i zobaczył ją, dowiódłby, że 
faktycznie są to pisma 
Luapa.
Paks poczuła dreszcz emocji.
– Jakie są te zachodnie krainy?
– Dysponujemy jedynie raportami karawan. Przez pierwsze dni sucha, porośnięta 
trawą 
równina, potem skały i piach, wreszcie głębokie, skalne wąwozy, którymi płyną 
rwące rzeki. 
A potem góry, lecz karawany nie zapuszczają się tak daleko – skręcają na 
południe, do 
skrzyżowania. Dalej na północy znajduje się królestwo Kaelifet, nic o nim nie 
wiem. Na południe 
rozciąga się pustynia, a dalej morze.
Próbowała wyobrazić sobie te obce krainy, lecz nie zdołała.
– Czy w takim razie pojedziesz tam, marszałku Kory?
– Ja?! – Roześmiał się. – Nie, ja jestem archiwistą, nie mogę stąd wyjechać. 
Może zresztą 
nikt się tam nie uda. Niektórzy uważają to za ekstrawagancję, a samą podróż za 
zbyt długą 
i niebezpieczną, kiedy w pobliżu panoszy się zło. Mam nadzieję, że Marszałek-
Generał jednak 
kogoś pośle. Chciałbym wiedzieć, co stało się z Luapem – i jego towarzyszami – 
oraz dlaczego 
opuścili Finthę. Może jest tam więcej zwojów, kto wie? – Zerknął na nią. – 
Gdybyś mogła, 
pojechałabyś czy jest to dla ciebie jedynie akademicka ciekawostka?
– Pojechałabym – odparła Paks. – Daleka podróż, nieznane krainy, górska twierdza 
– czy 
może być coś ciekawszego?
Rozdział dwudziesty czwarty
Wczesne, wiosenne kwiaty dopiero zaczęły przekwitać, gdy Paksenarrion wjeżdżała 
na 
długie zbocza na zachód od Fin Panir. Nadal uważała, że nie ma nic bardziej 
ekscytującego. 
Z pierwszą tegoroczną karawaną zabrali się: sir Amberion, Wielcy Marszałkowie 
Connaught 
i Fallis oraz czterej rycerze: Joris, Adan i Pir z Zakonu Pałki, a także Marek z 
Zakonu Girda. 
Maszerowała z nimi drużyna zbrojnych, a liczni piechurzy najęli się na woźniców 
i pomoc 
obozową. Trzon karawany miał charakter handlowy i zmierzał do Kaelifet, a 
Ardhiel i Balkon 
jechali z grupą Girda jako ambasadorowie i świadkowie swych ludów.
Paks kontynuowała szkolenie pod kierunkiem paladyna i Wielkich Marszałków. Jeśli 
wydawało się jej, że wyprawa da jej odetchnąć od nauki, to szybko przekonała 
się, iż jest zgoła 
inaczej. Nim dotarli do Obręczy – przecinającego szlak wystrzępionego, skalnego 
grzbietu – 
przeszła egzamin z kodeksu Girda i organizacji siół. Teraz uczyła się historii 
najstarszych siedzib 
Girda, powodów zlokalizowania siół i folwarków w konkretnych miejscach oraz 
sposobów, 
w jaki kodeks Girda był wykorzystywany w sądach siół oraz sądach gospodarczych w 
Finthcie. 
Wiedziała teraz, jak wybierano sędziego w Skalnym Brodzie oraz dlaczego różnego 
typu umowy 
wymagały różnej liczby świadków.
Spotkanie z konnymi nomadami stanowiło interesującą odmianę. Maszerowała przed 
siebie, 
mrucząc pod nosem imiona Marszałków-Generałów, którzy wprowadzili zmiany w 
kodeksie, 
kiedy wzdłuż sznuru wozów przybiegł do nich syn przewodnika karawany, 
wykrzykując 
ostrzeżenie. Gdy zbliżył się do wyznawców Girda, wrzasnął:
– Panie paladynie! Panie paladynie! Jeźdźcy!
– Gdzie, chłopcze? – Amberion wskakiwał już na swojego kasztana.
– Na północy, panie! Zwiadowcy twierdzą, że to duży oddział.
Paks poczuła, jak kurczy się jej żołądek. Odwiązała Socks od wozu i wdrapała się 
na siodło, 
boleśnie świadoma swej nieporadności. Przynajmniej wzięła w podróż zbroję i 
miecz. Odjechała 
od wozu i odwiązała hełm od łęku. Amberion miał już swój na głowie i przypiętą 
do ramienia 
tarczę.
– Paksenarrion! – zawołał. – Przywieź włócznie. – Dziewczyna odczepiła tarczę od 
siodła 
i wsunęła ramię w uchwyty. Przy wozie z zaopatrzeniem zażądała dwóch włóczni. 
Młody piechur 
wyciągnął je z tyłu wozu. Przytrzymała je łokciem, zawróciła konia i pojechała, 
szukając 
Amberiona. Na północy ujrzała smugę kurzu. Wokół karawany zaroiło się od 
zbrojnych. Ich 
żołnierze maszerowali jako straż tylna, strażnicy karawany jechali na wozach z 
załadowanymi 
kuszami. Wielki Marszałek Connaught dzierżył łuk, on, sir Marek i Ardhiel 
pojechali na czoło 
karawany. Pozostali trzej rycerze czekali na Wielkiego Marszałka Fallisa, 
którego rumak jak 
zwykle kaprysił. Paks uśmiechnęła się do siebie. Musiała parę razy jeździć na 
nim na 
ćwiczeniach, wyobrażała sobie, jak ciężkim zadaniem jest założenie hełmu i 
tarczy na jego 
grzbiecie.
Okrzyk przewodnika karawany wezwał Amberiona na czoło. Skinął na Paks i 
dziewczyna 
podążyła za nim ku grupce wojowników. Wielki Marszałek Connaught patrzył na 
groźnie na 
przewodnika, a ten choć nie podnosił głowy, wyraźnie nie zgadzał się ze swym 
rozmówcą.
– Powtarzam, że nie możecie tego zrobić, a kiedy was zabierałem ze sobą, 
zgodziliście się 
słuchać moich poleceń.
– Złodzieje i opryszki... – zaczął Connaught, lecz przewodnik przerwał mu:
– Konni nomadzi. Konni nomadzi, których już spotykałem i spotkam co roku, 
niezależnie od 
tego, czy ze mną będziecie, czy nie. Może zdołacie ich odeprzeć – jeśli to 
któryś 
z przyzwoitszych klanów, na przykład Wicher Burzy czy Zimowe Słońce. Ale co za 
rok? 
Przekomarzamy się dla zadośćuczynienia honorowi, płacimy myto – takie samo, jak 
podczas 
przejazdu przez Tsaia – i to wszystko. Nie czas na kazania o Girdzie, marszałku, 
doprowadziłyby 
do mojej śmierci.
– A jeśli zaatakują? – spytał Amberion. Paks zauważyła, że twarde spojrzenie 
przewodnika 
karawany nieco złagodniało.
– Będziemy walczyć, rzecz jasna, po to mam strażników. Lecz widząc was, nie 
zaatakują. 
Cieszę się z dodatkowych mieczy i łuków, ale i tak zapłacę myto. – Connaught 
zaczął coś mówić, 
lecz Amberion spojrzał na niego, uciszając go. Paladyn uśmiechnął się do kupca.
– Na czas podróży oddaliśmy się pod pańską komendę, wybacz nam skwapliwość, z 
jaką 
pragniemy cię bronić.
Wkrótce wyraźnie ujrzeli nadciągających jeźdźców: masę zbrojnych w lance 
wojowników na 
kudłatych konikach. Paks obserwowała ich zbliżanie się. Dostrzegła splątane 
grzywy, 
połyskujące uzdy i kolorowe płaszcze konnych. Na długich włóczniach furkotały 
wstęgi: 
niebieskie, szare i białe. Słyszała tętent licznych kopyt.
Przewodnik karawany upierał się, żeby przy wozach pozostała jedynie grupka 
negocjatorów, 
do której zaprosił jednakowoż Amberiona. Na jego skinienie, dołączyła do nich 
Paks. Podczas 
jazdy ku nomadom kupiec udzielał im instrukcji. Wreszcie stanęli przed jeźdźcami 
na odległość 
strzału z łuku od wozów. Amberion machnął powoli włócznią od lewej do prawej. 
Nomadzi 
zatrzymali się. Kilka koników stanęło dęba.
Jadąca na czele postać potrząsnęła udekorowaną lancą i krzyknęła coś w nie 
znanym Paks 
języku.
– Układajcie się we wspólnym! – odkrzyknął Amberion. Postać podjechała dziesięć 
jardów.
– Czemu stajemy? – zawołał. – Jesteście na naszych łąkach, mieszczuchy. Na morzu 
traw 
przetrwają tylko silni. Czy możecie powstrzymać nas przed zabraniem wszystkiego, 
co macie 
i nakarmieniem wami trawy? – Mówił z ciężkim akcentem mieszaniną kilku 
dialektów.
– Owszem, bez większego trudu. – Przewodnik karawany wydawał się być tego pewny.
– Ha! Pięciu przeciwko pięćdziesięciu? Czy jesteście demonami, jak tamten 
czarny, który 
grasuje po północy?
– Jesteśmy sługami Girda i Pana – przemówił Amberion. Kupiec zerknął na niego, 
lecz nie 
odezwał się.
– Miło poznać, sługo kogoś tam. Idź i powiedz waszemu panu, że przejeżdżający 
przez nasze 
ziemie muszą zapłacić myto – chyba, że wolą walczyć.
Amberion obrócił się do przewodnika karawany, unosząc brwi. Kupiec skinął głową.
– Och, ci nie są źli. To Wichry Burzy – ten tam to stary Carga, w ogóle nie 
torturuje 
więźniów. Oczywiście trzyma niewolników, jak wszyscy, jeśli jednak istnieje 
dobry konny 
nomad, to jest nim Carga. Pobierze opłatę i zostawi nas w spokoju. Zauważyłeś, 
że za drugim 
razem zmienił żądania?
Przewodnik karawany przygotował belę pasiastego materiału, antałek czerwonego 
wina 
z Marrakai, kilka motków czerwonej i niebieskiej przędzy, worek muszli rzecznych 
małży oraz 
wiązkę drewnianych prętów na drzewce do strzał. Teraz skinął ręką i kilku 
woźniców przyniosło 
te wszystkie dobra.
Wódz nomadów podjechał wolno tak blisko, że Paks dojrzała zwisający mu z szyi 
pęczek 
podkówek na rzemyku, wytatuowane na policzkach spirale, jasnoszare oczy pod 
ciemnymi 
brwiami. Jechał bez strzemion, w wysokich butach, których haftowane podeszwy z 
pewnością 
nigdy nie posłużyły do chodzenia.
– Prowadzasz się z dziwnymi mocami, miejski kupcze – powiedział. – Twoich ludzi 
znam, 
ale on... – wskazał na Amberiona. – To czarownik?
– Paladyn Girda – ozwał się Amberion. Nomad wzruszył ramionami i splunął.
– Nigdy o nim nie słyszałem, o paladynach też nie. Ale śmierdzisz mocą. – 
Przyjrzał się 
uważniej wyłożonym przed nim dobrom i pokiwał głową. – Idźcie swoją drogą, 
szramostopi 
jeźdźcy... – Dłuższą chwilę zajęło Paks domyślenie się, że chodziło o ich 
strzemiona i ślady, 
jakie zostawiają na butach.
Nie zdążyła nacieszyć się wspomnieniami o nomadach, gdy marszałek Connaught 
zapędził ją 
ponownie do ciężkiej pracy. Wiosna przeszła szybko w lato, gorące, wietrzne lato 
łąk. Czasami 
wydawało się, że jadą przez środek porośniętej trawą misy i Paks zastanawiała 
się, czy ziemia 
obraca się pod nimi, żeby nie mogli się uwolnić. Po pewnym czasie zieleń 
poszarzała, a trawa 
ledwo sięgała końskich kolan. Od suchego powietrza kręciło ją w nosie i pękały 
wargi. Przez 
źdźbła prześwitywał grunt, zupełnie jakby murawa była wytartym dywanem 
narzuconym na całą 
krainę. Potem trawa znikła. Szlak wił się przed nimi głębokimi koleinami.
Podróżowali od wody do wody. Paks nauczyła się jazdy z kawałkiem tkaniny na 
twarzy 
i zamkniętymi ustami. Pomimo troskliwej opieki konie chudły. Karawaniarze 
pokazali 
wyznawcom Girda, jak obracać każdy kamień, zanim się na nim usiądzie, wielonogie 
robaki 
o jadowitych ogonach kryjące się w chłodzie pod spodem napawały Paks odrazą.
Przeprawa przez pierwszy głęboki kanion zajęła kilka dni: najpierw musieli 
zjechać stromą 
drogą na dół, nie tracąc kontroli nad żadnym z wozów, potem przeprawić się przez 
ryczącą rzekę 
o czerwonawym dnie, by wreszcie wciągnąć je stopa za stopą na górę. Gdy znaleźli 
się 
z powrotem na szczycie, Paks nie mogła dostrzec miejsca, gdzie wcześniej byli. 
Po następnej 
przeprawie członkowie karawany wskazali na purpurową smugę na północnym 
horyzoncie. 
„Góry” – obwieścili. – „I elfy” – dodali, zerkając z ukosa na Ardhiela.
Na pytanie Paks odrzekł, że w górach mieszkają elfy, lecz nie były one 
spokrewnione z jego 
rodem. Coś go martwiło, lecz dziewczyna wiedziała, że lepiej było nie pytać. 
Patrzący na północ 
Balkon mamrotał w uniesieniu o skałach. Zwierzył się Paks, że jego ród, klan 
Złotego Topora, 
szukał większej ilości daskgeft, więcej skał, gdzie ich lud mógłby się 
powiększyć. Miał nadzieję, 
że coś znajdzie, z opisu Luapa wywnioskował, że może to być „dross”, 
wystarczające. Paks 
zastanawiała się, jak słowo dross mogło mieć w krasnoludzkim tyle znaczeń: 
odwaga, spryt, siła 
– miała wrażenie, że prawie wszystko, co dobre, było dross.
Z każdym dniem góry przybliżały się do ich flanki. Przed nimi rozciągała się 
pocięta 
wąwozami pustynia. Paks zaczęła odczuwać napór gór, zrozumiała, czemu karawany 
wolą je 
objeżdżać, niż się przez nie przebijać. Pewnego ranka ujrzeli pierwszy skalisty 
grzbiet. Im bliżej 
niego podchodzili, tym wyżej dźwigał się w niebo. Następnego popołudnia ujrzeli 
poniżej 
jaśniejsze skały – białe i żółte. Te same kolory co w Cortes Andres, przyszło 
Paks do głowy. 
Dwa dni później, gdy zbliżyli się do grzbietu, wyznawcy Girda odbili w bok.
Koryto rzeki schodziło tu z gór na spotkanie piasku i rumowiska kamieni. 
Żegnając się, 
uczestnicy karawany długo życzyli sobie pomyślności w dalszej drodze i czynili 
pożegnalne 
gesty, w końcu jednak ruszyli dalej, a Wielki Marszałek Connaught zabrał się za 
studiowanie 
mapy. Kiedy karawana znikła, wskoczył na konia i poprowadził ich dnem 
wyschniętej rzeki. 
Brnęli przez suchy piach. Przed nimi piętrzyły się białe urwiska. Ciekawiło ją, 
jak przejadą przez 
tak wąskie przesmyki.
– Dobre miejsce na pułapkę – stwierdził jadący koło niej Amberion.
– Tak, panie.
– Według mapy niedługo porzucimy rzekę i wjedziemy w dolinę strumienia. Mam 
nadzieję, 
że konie zdołają tam się wspiąć.
Paks nie pomyślała o tym, lecz patrząc na strome, kamienne ściany, zdała sobie 
sprawę, co 
ich może czekać.
– Jeśli nie zdołają...
– Zostawimy je. Zbudujemy solidny obóz, gdzie rozlokujemy nowicjuszy i większość 
zbrojnych, będą na nas czekać, aż wrócimy.
Nim ściany wąwozu zamknęły się całkowicie, Wielki Marszałek Connaught skręcił w 
lewo, 
prowadząc ich na nierówne zbocze. Wyglądało na to, że wypatrzył ścieżkę, jadąca 
z tyłu grupy 
Paks nic nie widziała. Socks wspinał się krok za krokiem pod górę. Zatrzymywali 
się często, 
dając odpocząć zwierzętom, rumaki pokryły się potem. Jedynie wierzchowiec 
Amberiona, 
zawsze rześki i o lśniącej sierści, nigdy nie okazywał najmniejszych oznak 
zmęczenia. Paks 
zauważyła, że odnosiło się to do wszystkich rumaków paladynów w Fin Panir. 
Daleko z tyłu 
wlokły się z pospuszczanymi łbami muły, bez trudu wybierając drogę między 
głazami. W dole 
kraniec wąwozu, którym się wspinali, niknął w chaosie światła i cienia. Po 
prawej stronie 
otwierała się szeroka panorama stromych, skalistych zboczy poprzecinanych 
ciemnymi 
szczelinami. Paks wydało się, że wysoko na szczytach dostrzega drzewa.
Późnym popołudniem zobaczyła na tle nieba dziwny kształt: ciemny stożek, 
zakończony 
jakby czerpakiem. Amberion wskazał na niego.
– Jest zaznaczony na mapie. Stożek czarnego popiołu – musimy skręcić w lewo. – 
Gdy 
podjechali bliżej, ciągle się wspinając, skały zmieniły nagle kolor z białego na 
czerwony. Ścieżka 
prowadziła przez pionową szczelinę w szkarłatnej ścianie. Wtem ciemny stożek 
pojawił się 
niedaleko nich, wyglądał jak sterta luźnych, czarnych kamieni usypanych na 
czerwonym 
podłożu. Paks przyjrzała się mu. Czy ktoś – z pewnością olbrzym – wybudował tu 
kurhan? 
Ziemię przecinały długie cienie, nadając dziwne kształty wymodelowanym przez 
wiatr skałom. 
Dopiero teraz zobaczyli, że wąwóz, którym podążali, jest jedynie maleńkim 
fragmentem 
znacznie większego tworu, rozciągającego się daleko na wschód i kończącego 
wysokim, białym 
grzbietem porośniętym lasem. Na południu ziemia uciekała gwałtownie w przepaść. 
Trudno było 
uwierzyć, że tak wysoko się wspięli. Na zachodzie rozpościerała się pofalowana, 
piaszczysta 
równina kończąca się gwałtownie i niespodziewanie. W oddali, za uskokiem, Paks 
dostrzegła 
łańcuch gór. Widok na północ przesłaniał czarny stożek i rozległa wyżyna. 
Czerwone urwiska 
i skalne bloki wielkości fortecy przytłaczały. Paks zastanawiała się, czy inni 
także czują się tacy 
mali.
Tej nocy obozowali na piaszczystej równinie na południowy zachód od czarnego 
stożka. 
Obóz owiewał zimny wiatr, Paks jeszcze nigdy nie widziała tak jaskrawych gwiazd. 
Budziła się 
parokrotnie, słysząc śpiew Ardhiela. Na tych wysokościach świtało wcześnie. 
Białe głazy poniżej 
zalśniły, zanim jeszcze na niebie pojawiła się jutrzenka. Blask poranka wydobył 
z mroku 
wysokie urwisko na wschodzie. Czerwone szczyty na północy zapłonęły oranżem, 
światło 
popełzło im na spotkanie, rzucając błękitnawe cienie.
Na drugi dzień pojawiły się problemy z odnajdowaniem szlaku. Na lewo od czarnego 
stożka 
zalegały warstwami jajowate głazy, konie potykały się na nich i ślizgały. Wielki 
Marszałek 
Connaught wysłał Thelona przodem i wkrótce zwiadowca zameldował, że gołoborze 
kończy się 
urwiskiem na pięciu chłopa głębokim. Poszukali obejścia. Paks uznała, że marsz 
po grząskim, 
suchym piasku jest trudniejszy od wszystkich jej dotychczasowych wypraw. Zerwał 
się wiatr, 
ciskając im piasek w oczy. Konie położyły uszy po sobie. Pierwsze trzy ścieżki, 
które 
wypróbowali, prowadziły do stromych ścian skalnych i dopiero wczesnym 
popołudniem 
odnaleźli bezpieczną drogę.
Zaczynała się w wąskim sosnowym zagajniku, gdzie z sypkiego piachu wyrastały 
grube, 
niskie pnie starych, powykrzywianych przez wichry drzew, których gałęzie 
tworzyły splątane 
sklepienie. Szlak wiódł przez kręty jar o piaszczystym dnie zasłanym jaskrawo 
czerwonymi 
i czarnymi kamieniami rozgrzanymi niczym węgle. Po drugiej stronie jaru widać 
było 
czerwonawe skały. Wtem parów skręcił ostro w lewo, by po chwili zawrócić w 
prawo. Stanęli na 
wąskim występie, wznoszącym się ponad niewielką dolinką kończącą się plątaniną 
wzniesień 
i wąwozów. Po obu stronach strzelały w górę na setki stóp strome zbocza, różowe 
i pomarańczowe, poprzecinane czarnymi smugami. Na prawo dolinka rozszerzała się. 
Dalej 
w strumieniu odbijało się niebo, a koryto okazało się szersze, niżby można było 
wcześniej 
podejrzewać.
Zjeżdżając do doliny, Paks słyszała sprzeczne opinie.
– Cóż za farmę można by tu założyć – dotarło do niej od jednego z piechurów 
pomagających 
przy mułach. – Zbocza chronią od wiatru, woda, tyle trawy oznacza dobrą glebę.
– Daleko na targ – stwierdził inny. – Chyba że znajdziesz sioło tutaj, w Tamar.
– Ożeń się ze mną i moglibyśmy – rzuciła ze śmiechem kobieta.
– Ożenić się... poślubiłbym cię w Fin Panir, ale wtedy byś tego nie miała.
– I stracić coś takiego? Daj spokój, Dort, nie byłeś wtedy gotowy do osiedlenia 
się bardziej 
niż ja. Lecz czy nie moglibyśmy założyć gospodarstwa tutaj?
– Odpowiem ci, jak znajdę najbliższy rynek. – Chwilę później Paks usłyszała ich 
śmiech.
– Niedobra – mruknął Balkon, który odjechał kawałek od reszty, by przyjrzeć się 
dokładniej 
skalnej ścianie. – Patrzcie – Stuknął w nią trzonkiem topora, odłupując kawałek, 
z otworu 
posypał się piasek. – Miękka. Dobra skała jest tam – wskazał na wschodnią ścianę 
doliny 
i potężne urwiska ponad nią. – Ale coś jest tutaj nie w porządku. Po urwiskach 
sądząc, dolina 
winna być głębsza.
– Dziwne – rzucił cicho Ardhiel do przejeżdżającej obok Paks. – Sprawia dziwne 
wrażenie... 
bardzo dziwne.
Lecz większości oddziału spodobała się zielona trawa i woda oraz zbocza na tyle 
daleko od 
siebie, by móc manewrować, a jednocześnie tak blisko, że zapewniały osłonę. Po 
chwili 
wyjechali z zasłanego głazami parowu i ponownie znaleźli się w głębokim piachu – 
tym razem 
wilgotnym.
– Ach – zawołał krasnolud z błyszczącymi oczami. – Jest tak, że ta oto dolina 
zdławiona jest 
piaskiem – coś ją tam blokuje – pokazał na jej dalszy kraniec. – Boczne skały 
idą w dół, bardzo 
głęboko, wyczuwam, że spotykają się daleko pod naszymi stopami.
– Znajdź nam solidny grunt – nakazał Wielki Marszałek Connaught zwiadowcy. – Te 
konie 
nie poradzą sobie z lotnym piaskiem... – Zeskoczył z rumaka, gdy noga 
wierzchowca zapadła się 
po pęciny. Wszyscy opuścili siodła. Z bliska dolina okazała się mniejsza, niż 
sądzili, wzgórza 
przeistoczyły się w niskie diuny, a strumień ledwo sączył się po piaszczystym 
dnie. – Wody 
będzie mnóstwo, jeśli zaczniemy kopać – pocieszył pozostałych. – Zupełnie jak w 
drążonych na 
pustyni dziurach.
Podczas kiedy zwiadowcy i paru zbrojnych szukało solidnej ścieżki do zachodniego 
końca 
doliny, marszałkowie i rycerze przyglądali się krętemu parowowi po prawej. Grunt 
wyglądał tam 
na twardszy, a niewielki strumyk chlupotał w korycie uczciwego żwiru.
– Szkoda, że nie idziemy w tamtym kierunku – stwierdził Wielki Marszałek Fallis. 
– 
Przypuszczam, że drugi koniec jest zatarasowany kolejnym urwiskiem.
– Przyjrzyjmy się mu – zaproponował Marek, jeden z rycerzy, jedyny 
przedstawiciel Zakonu 
Girda. – Na wypadek kłopotów powinniśmy poznać ukształtowanie terenu.
– Na wypadek kłopotów – odparł sucho Joris – nic nam tutaj nie pomoże. 
Powinniśmy byli 
urodzić się ze skrzydłami.
– Niemniej zgadzam się z Markiem – oświadczył Connaught. – Trzeba się dowiedzieć 
i uaktualnić mapę.
Wielcy Marszałkowie, Amberion, Paks, rycerze, Ardhiel i Balkon zsiedli z koni. 
Po kilku 
minutach zniknęli pozostałym z oczu za zakrętem. Po obu stronach strome zbocza 
parowu 
wyrastały z piasku do nieba jakby ucięte nożem. W północno-wschodniej ścianie 
Paks dojrzała 
kamienny łuk. W mrocznej przestrzeni pod nim zmieściłby się dom. Popatrywała z 
niepokojem 
po zboczach jaru. W kilku miejscach głazy oberwały się, pozostawiając 
przewieszki. Trąciła 
Balkona łokciem.
– Czemu ta skała taka jest? To naturalne? Czy coś ją tak ukształtowało?
– Co... ach, masz na myśli ten łuk? To sama skała. Nie widziałem tego wcześniej, 
ale wiele 
słyszałem. Tylko dobry kamień przybiera kształt łuku, łuk jest drossen... – 
Dostrzegł 
niezrozumienie na jej twarzy, westchnął i spróbował we wspólnym. – Taki kształt 
przyjmuje 
kamień silny i zdrowy.
Nie tak, jak nedross – te kamienie, które mijaliśmy – tam ściana rozpadła się i 
mogliśmy 
wejść. Spójrz na Hol Pana: nawet ludzcy kamieniarze znają właściwe kształty, 
dobre kształty, 
żeby kamień podtrzymywał kamień. Im dłuższy łuk, tym lepszy kamień.
– Och. – Paks zadygotała. Nie podobał się jej ten parów – trudno było ocenić 
wysokość 
zboczy i dystans od przyjaciół. Obejrzała się i zobaczyła, jak ktoś przeprowadza 
konia przez 
strumień na drugą stronę doliny. Nie mogła dostrzec zbrojnych ani reszty 
rumaków, widok na 
dolinę przesłaniały urwiska. Wyciągnęła szyję, by jeszcze raz przyjrzeć się 
łukowi. Z pewnością 
zmieściłby się tam cały oddział – o ile ktoś zdołałby wprowadzić konie po 
zboczu. Zaczęła śmiać 
się z tego pomysłu, lecz zaraz urwała. W cieniu coś się poruszyło. Przez chwilę 
nie mogła 
wydobyć z siebie głosu, zaraz jednak zawołała Amberiona.
– O co chodzi? – zapytał, oglądając się. Nim zdążyła odpowiedzieć, Ardhiel 
zakrzyknął coś 
po elfiemu, ściągając łuk z ramienia i wyjmując strzały. Paks spojrzała w górę i 
zatoczyła się, 
gdy strzała odbiła się od jej hełmu.
– Głowy nisko! – ryknął Wielki Marszałek Fallis. – Oczy... – Lecz wiedziała o 
tym i już 
biegła w stronę skały. Kulili się tam Adan i Pir. Dookoła świszczały strzały. Z 
góry dobiegł ich 
przenikliwy krzyk, a po chwili okropne łupnięcie ciała o ziemię. Kolejny wrzask 
z drugiej strony 
jaru. A potem cisza.
– To jeszcze nie wszystko – orzekł Fallis. Paks rozejrzała się dookoła. Ardhiel 
trzymał się 
w pobliżu skalnej ściany po drugiej stronie parowu, obok niego dojrzała Fallisa. 
Connaught, 
Amberion i Joris skryli się za pobliską skałą, a Marek i Balkon za jeszcze inną. 
Zaryzykowała 
szybki rzut oka na górę, lecz niczego nie zauważyła.
– Uwaga! – ozwał się głos Ardhiela, krzyknął coś w mowie elfów. Paks zobaczyła 
mrowie 
odzianych w czerń postaci, wyskakujących ze skalnej rozpadliny i obróciła się w 
samą porę, by 
przygotować się na przyjęcie innej grupy. Wraz z dwoma rycerzami zerwała się na 
nogi.
Wydawało się, że ich małe, odosobnione grupki zostaną rozniesione na ostrzach 
napastników. Atakujący biegle posługiwali się wąskimi klingami, ponadto mieli 
przewagę liczby 
i wysokości. Adan zachwiał się, ostrze wbiło mu się głęboko w nogę. Paks 
przesunęła się, 
osłaniając mu bok, razem z Pir zdołali wyrąbać sobie drogę do Connaughta, na pół 
niosąc, na pół 
ciągnąc rannego między sobą. Fallis i Ardhiel podskoczyli do nich i grupka 
utworzyła szyk, 
stając plecami do siebie z Adanem w środku. Ze swojego miejsca Paks nie była w 
stanie dojrzeć, 
czy ktoś w dolinie zauważył zamieszanie. Walczyła zbyt zaciekle, by marnować 
oddech na 
krzyk. Nie rozpoznała nawet, z kim się potykała, dopóki czubek miecza Pir nie 
zerwał kaptura 
z głowy jednego z napastników.
– Elfy! – wykrzyknęła. Kościste twarze i długie, gibkie ciała, przypominające 
Ardhiela. Lecz 
elf zaraz zawołał:
– Nie, nie elfy. Iynisin – niemi – kiedyś naszej krwi...
– Prawdziwi spadkobiercy – odkrzyknął w mowie elfów jeden z napastników. Paks 
nie 
mogła za nim nadążyć. Głos był równie melodyjny jak Ardhiela, lecz zimniejszy. – 
Nie 
zmieniliśmy się, to wy podupadliście, kuzynie, sprzymierzając się ze 
śmiertelnymi i ludem skał, 
obrażając tym samym własną krew.
– Daskowa szumowina – mruknął Balkon, machając toporem. Choć Paks i jej 
towarzysze 
byli mniej liczni nią atakujący ich iynisin, jednak udawało się im przebijać 
wolno ku głównej 
dolinie. Zwrócony w tamtą stronę Wielki Marszałek Fallis pocieszył ich, że widzi 
nadbiegających zbrojnych. Broniący tyłów Paks Pir i Amberion cofali się 
ostrożnie, opędzając 
się od ostrzy przeciwników. Wtem Marek krzyknął ostrzegawczo. Paks zerknęła na 
najbliższe 
zbocze. Schodził nim, niczym po poziomym gruncie, ogromny, wielonogi stwór. 
Zeskoczył ze 
skalnej półki, kołysząc się na lśniącej linie i natychmiast odbił się od ziemi, 
zataczając 
w powietrzu wysoki łuk. Pir zamachnęła się i chybiła, Paks wykręciła się, 
próbując uderzyć za 
siebie. Jej ostrze zderzyło się z bronią Fallisa, a kreatura odbiegła i obróciła 
się, przygotowując 
do drugiej szarży.
Byli jeszcze wstrząśnięci atakiem potwora, gdy wysoko nad ich głowami ktoś 
wykrzyknął 
gromko pojedyncze słowo. Paks zamarła, nagle niezdolna oddychać. Poczuła się, 
jakby ktoś 
wrzucił ją do lodowatej wody. Śledziła wzrokiem olbrzymie monstrum. Kształtem 
przypominało 
pająka: miało bulwowate cielsko i mnóstwo nóg. Poczuła, jak słabnie jej uchwyt 
na rękojeści.
Nagle ozwał się jakby potężny dzwon i dokoła rozbłysło białe światło. Paks 
odzyskała 
zdolność poruszania się, serce biło jej jak oszalałe, a dłoń pewnie zacisnęła 
się na mieczu. Potwór 
skoczył, cięła go w łeb. Miecz odbił się od twardej czaszki, lecz Pir zdołała 
odrąbać pająkowi 
nogę. Monstrum cofnęło się i wycelowało w Paks wyrastające z brzucha niewielkie 
tuby. 
Amberion odepchnął ją na bok. Struga szarawego płynu chybiła, usłyszała z tyłu 
krzyk Adana. 
Miecz Amberiona uciął potworowi łeb i pająk runął na ziemię.
– Trzymajcie się blisko – rzucił paladyn. – Rzucono na nas zaklęcie strachu. – 
Paks nie czuła 
już lęku i walczyła dalej.
Za potworem z urwiska zeszli kolejni napastnicy. Tym razem głównie łucznicy, a z 
tej 
odległości ich strzały mogły ranić nawet przez zbroje. Pomiędzy nimi widać było 
również dwa 
szeregi wojowników z mieczami. Starali się odseparować ich od reszty grupy. Paks 
odetchnęła 
głęboko. Nie oczekiwała, że jej kariera paladynki będzie taka krótka – jeszcze 
nie paladynki, 
upomniała się – uznała jednak, że w tym towarzystwie umrze równie prędko, jak w 
każdym 
innym. Balkon pocałował topór. Wielki Marszałek Fallis zrobił coś Adanowi i ten 
stanął pewniej 
na nogach. Connaught przyglądał się nieprzyjacielowi spod zmarszczonych brwi, 
oblizując 
wargi. Amberion dotknął ramienia Paks.
– To tylko pięciu na jednego – stwierdził. – Twój Książę bywał w gorszych 
opresjach.
Paks uśmiechnęła się.
– Och, świetnie – wobec tego przebijemy się bez trudu.
– Trzymaj się blisko mnie. Nie dysponujesz własną ochroną przed strachem. – Paks 
pomyślała sobie, że wcale tak nie jest, ale nie zamierzała wszczynać sporu. 
Connaught nabrał 
powietrza, by wydać rozkaz do natarcia, zastanawiała się, na co czekają 
łucznicy. Wtem poruszył 
się Ardhiel – odczepił od pasa stary, poobijany róg myśliwski, który nosił od 
momentu 
opuszczenia Fin Panir. Przytknął go do warg.
Nie spodziewała się czegoś takiego. Dźwięk był początkowo słodki i delikatny, 
lecz nabierał 
mocy, osiągając wreszcie triumfalną potęgę, która omal nie strzaskała jej kości. 
W wąwozie 
zerwał się wicher, potężna, wirująca kolumna, zasysana i wyrzucana przez 
gardziel rogu. 
Różowozłocista chmura przesłoniła czyste pustynne niebo. Paks nie widziała już 
skalnych 
zboczy, napastników ani Ardhiela. Chmura zamigotała, znieruchomiała i zamieniła 
się 
w nierówne, złote schody. Zeszła nimi roziskrzona istota z tęczowymi skrzydłami, 
tak jasna, że 
nie można było na nią patrzeć i tak piękna, że nie można było oderwać od niej 
oczu. Dosiadał ją 
ktoś w zbroi błyszczącej mocniej, niżby była ze srebra, spowity w oślepiająco 
biały płaszcz. 
Przemówił, język był elfów, a głos brzmiał potęgą i poruszał serca, niczym 
dźwięki elfiej harfy. 
Paks ujrzała, jak Ardhiel kłania się i podchodzi do niego, a on dosiada swego 
bajecznego 
wierzchowca i razem znikają w chmurach.
Kiedy obłok rozwiał się, a ostatnie nutki pieśni rogu ucichły, wróg zniknął, a 
hałas jego 
ucieczki odbijał się echem od skalnych ścian. Uśmiechnięty Ardhiel leżał 
nieprzytomny na ziemi, 
a w ręku ściskał róg, który ujawnił nareszcie swą prawdziwą naturę 
najpiękniejszego 
instrumentu, jaki Paks kiedykolwiek widziała, wykutego ze złota i ozdobionego 
rubinami 
i szmaragdami.
Connaught kazał im niezwłocznie zabrać elfa i dołączyć do pozostałych.
– To musi być elfi róg – rzucił przez ramię. – Słyszałem o nich, lecz Gird mi 
świadkiem, że 
nie spodziewałem się, iż kiedykolwiek zobaczę któryś z nich. A co dopiero 
usłyszę. Bogowie, 
paskudne miejsce. Miałeś rację, Balkonie. To dobra okolica na zasadzkę, a my 
wleźliśmy w sam 
jej środek. Mam nadzieję, że mistrz Ardhiel nie umarł. To wymagałoby wyjaśnień.
„Stary, myśliwski róg”, akurat. Nic dziwnego, że nie przygrywał na nim do tańca. 
Na samą 
myśl cierpnie mi skóra.
– Dzięki Girdowi, że go zabrał – mruknął Amberion. – Ciekawe, czemu od razu nie 
strzelali? 
Mogli nas dostać...
– Albo tak im się wydawało. – Fallis syknął, trafiając palcem stopy w skałę. – 
Przeklęty, 
zdradziecki grunt. Pewnie za każdym kamieniem siedzi parszywy kuaknom.
– Kuaknom? – powtórzyła Paks.
– Tak ich nazywamy: kuaknomi – nienawidzący drzew, elfy zaś są kochankami drzew. 
Elfy 
mówią: iynisin, niemi. Pamiętasz, to kuaknoma często myli się z Kuakganem.
Paks zastanawiała się, jak można mylić te przerażające parodie elfów z 
Kuakganami. 
Z samymi elfami owszem – to samo piękno, ta sama zręczność.
– Czy byli kiedyś tacy sami jak elfy?
– Tak – ubiegł innych Balkon. – Niektórzy twierdzą, że nadal nimi są, ten skalny 
brud 
o sercu z czarnej skały. Elfy lubią udawać, że wszyscy kuaknomi zaprzedali się 
złu dawno temu. 
Tutaj jednak sami widzimy prawdę! Na Młot Sertiga, wszyscy śpiewnie brzmiący 
wolą kłamać 
srebrzystym językiem, niźli wykrztusić żelazną prawdę.
Amberion potrząsnął głową.
– Za przeproszeniem, panie krasnoludzie, lecz uważam, iż nie masz racji. 
Kuaknomi 
naprawdę odłączyli się od prawdziwych elfów dawno temu wskutek sporu, który 
rozpoczął się na 
długo, zanim ludzie...
– Nie tak znowu długo – oponował Balkon.
– A przyczyną sporu...
– Było Drzewo. Tak, słyszałem o tym. Dla mnie jednak ta kłótnia zdaje się być 
głupia. Czyż 
krasnolud rozgniewałby się dlatego, że żelazo gnie się w rękach każdego kowala, 
a kamień 
poddaje każdemu dłutu? – Pokręcił głową, wyzywając ich spojrzeniem. – Nie, 
zaklinam się, że 
nie, a wy wiecie, że to prawda. Nie powiem jednak złego słowa o Ardhielu, gdyż 
ocalił nas swym 
wezwaniem i zapłacił za to. Najlepsi z elfów zaiste są piękni – choć burczymy na 
nich, stworzeni 
brzydkimi i szorstkimi jak skała i żelazo, cenimy ich wdzięk. Prawie nazwali 
swego boga 
Pieśniarzem, najlepsi z nich to prawdziwe, dobrze odśpiewane pieśni. Myśmy są 
inni, wykuci na 
kowadle Sertiga, by znosić ciosy świata. Nasze pieśni brzmią jak bicie stalą w 
głazy. – Paks była 
zdumiona, nigdy nie słyszała krasnoluda, mówiącego takie rzeczy. Balkon ukłonił 
się sztywno 
i zamilkł. Dotarli do maszerujących w szyku bojowym zbrojnych.
Wielcy Marszałkowie natychmiast powiedli ich tylko co znalezionym szlakiem i 
cały oddział 
ruszył w głąb doliny, dopóki było jeszcze jasno. Skalne ściany znajdowały się 
tutaj na strzał łuku 
od siebie. Wysłany naprzód Thelon odkrył prowadzącą na zewnątrz ścieżkę: nie na 
krańcu 
doliny, będącym dwudziestostopowym zwaliskiem wielkich jak dom głazów, lecz 
wspinającą się 
na zachodnie zbocze.
– Nie jest to jednak droga, którą można podróżować po zmroku, marszałku Fallisie 
– 
meldował. – Nawet najbliższy odcinek zmęczy konie, potem jest łatwiej, ale droga 
do następnego 
wąwozu znowu się pogarsza. Nie mogłem pójść nim na tyle daleko, by nabrać 
pewności, że zejdą 
tam rumaki. Możliwe, że czeka nas budowa szlaku – nie przypuszczam, żeby 
zechciał pan 
porzucić zwierzęta.
– W żadnym razie – przytaknął marszałek Fallis. – Myśleliśmy o tym, widząc tę 
żyzną 
dolinę, nie możemy jednak nikogo zostawiać i narażać na napaści kuaknomów. Poza 
tym okolica 
nie okazała się tak bogata, jak oczekiwaliśmy. – Przekonali się wszak, że dno 
doliny pokrywa 
piasek – suchy lub grząski – zieleń to nie trawa, lecz turzyca, a naporowi 
piachu nie uległo tylko 
parę drzew.
Rozbili obóz przy początku szlaku, pojąc zwierzęta z wykopanej specjalnie 
dziury. Paks 
pomagała w tym, gdyż potrzebne były dwie osoby, cały czas wybierające osypujący 
się piasek, 
podczas gdy konie i muły gasiły pragnienie. Wielcy Marszałkowie nakazali 
rozniecić linię ognisk 
pomiędzy obozem a wschodnim zboczem, którym, ich zdaniem, mogli zejść kuaknomi. 
Paks 
rozważała przez chwilę, czy przeciwnicy daliby radę skorzystać z zachodniej 
ściany, nie 
dostrzegła w niej jednak żadnych dziur ani jaskiń. Dolinę spowił cień. Paks 
otrzymała późną 
wartę, owinęła się więc kocem, uciekając przed zaskakującym chłodem. Piasek 
okazał się 
wygodnym łożem. Niemal natychmiast mocno zasnęła.
Thelon obudził ją na objęcie warty. Przeciągnęła się, zesztywniała po drzemce w 
zbroi, 
i ściągnęła hełm, by podrapać się po głowie. Założyła go z powrotem, nasadzając 
luźno na 
zwinięty warkocz i podeszła do ogniska po kubek naparu.
– Na razie nic – poinformował ją zwiadowca. – Przeszedłem się na drugą stronę 
strumienia – 
o ile można go tak określić – z dala od blasku ognisk, lecz niczego nie 
zauważyłem. Ale jest tu 
dziwnie i wcale mi się to nie podoba.
Ziewnęła. Łyknęła naparu, świadoma przesypującego się pod ubraniem, łaskoczącego 
piasku.
– Nie mam nic przeciwko niepokojącym odczuciom, jak długo kuaknomi, czy też 
iynisin, 
zostawiają nas w spokoju.
– Iynisin jest lepszym słowem – stwierdził z powagą Thelon. – Elfy są sinyi – 
śpiewakami 
pieśni Pierwszego Pieśniarza – a to ścierwo nie tylko odmawia śpiewu, lecz psuje 
go, na każdym 
kroku sprzeciwiając się woli Pieśniarza. Stworzeni jako sinyi, by kochać drzewa 
i płynącą wodę, 
oni nienawidzą tego, drążą dziury w skałach, zanieczyszczają słodką wodę 
odchodami lub duszą 
skalnym pyłem jak w tej dolinie. Rasa daskin, jak krasnoludy, ma prawo 
zamieszkiwać skały – są 
dasksinyi, pieśniarzami kamienia, a ich pieśniami są skały i ich metale. Szanują 
skałę. A iynisin 
bezczeszczą ją. Balkon powie ci więcej.
– Tak, ale on nazywa ich inaczej...
– W mowie krasnoludów, zgadza się. Lecz mowa ta nie jest prawdziwą pieśnią, o 
właściwe 
miana rzeczy musisz pytać elfa. Pieśniarz znany jest niektórym jako Adyan, Dawca 
Imion...
– Myślałam, że to co innego.
Thelon roześmiał się cicho, na modłę elfów.
– Niektórzy utrzymują, że bóg ludzi winien zwać się Przesiewaczem Ziaren, gdyż 
ludzie 
bardziej martwią się takimi podziałami niż słusznością i błędem. – Paks 
skrzywiła się, lecz on 
uniósł dłoń. – Nazywacie waszego boga Panem, a jego Hol Tronem Sprawiedliwości. 
A czymże 
jest sprawiedliwość, jeśli nie osądzaniem i wybieraniem – przesiewaniem faktów i 
oddzielaniem 
prawdy od fałszu? Będąc zaledwie półelfem, mam w sobie mniej rasowej dumy od 
elfów. Moim 
zdaniem jest tylko jeden wielki król: nazwał pierwszą rzecz i zaintonował 
pierwszą pieśń, a teraz 
sprawiedliwie ocenia dobro i zło, prawdę i kłamstwo. Powiedziałbym, że nawet 
Sertig Stwórca 
jest jedynie innym jego imieniem, gdyż z pewnością najpierw pojawił się on, a 
dopiero później 
wszelkie rzeczy. Obecnie spędzamy czas na śpiewaniu, kiedy indziej na walce, 
nauce lub 
modlitwach, choć jesteśmy śmiertelnikami, lecz nawet nieśmiertelne elfy tak 
żyją, toteż jesteśmy 
jako człowiek, który twierdzi, że po jednej stronie góry jest jego królestwo, a 
po drugiej – 
gnomów. Nadal jednak jest to ta sama góra.
Większości z tego Paks nie zrozumiała, spodobała się jej jednak idea, że Pan 
mógłby być 
Adyanem i Sertigiem. Dokończyła napar i poszła na posterunek na południowym 
krańcu 
obozowiska.
Najbliższe ognisko wypaliło się do węgli, gdyż nie znaleźli zbyt wiele drew na 
opał. Wielki 
Marszałek Connaught kazał im oszczędzać paliwo na wypadek kłopotów. Z góry 
spływał 
lodowaty wiatr, Paks słyszała odległe zawodzenie, gdy przelatywał nad granią. 
Jeden ze 
strażników zakaszlał, zatupał koń. Pomyślała o Socks, uwiązanym wraz z innymi w 
północnej 
części obozu, pod samym zboczem, na które będą się jutro wspinać. Na tle 
rozgwieżdżonego 
nieba majaczyło wschodnie urwisko. Dziwnie było obozować tak blisko strumienia i 
nie słyszeć 
pluskania wody płynącej cicho piaszczystym korytem. W pobliżu zaszeleścił 
piasek. Skoczyła na 
równe nogi i rozejrzała się. Nic. Zaswędziała ją głowa, zdjęła hełm, by się 
podrapać.
Wtem noc wypełniła się ciemnymi postaciami atakującymi jednocześnie wszystkie 
posterunki. Paks krzyknęła i obóz obudził się. Ktoś dorzucił drew do ogniska, w 
blasku ujrzała 
błyskające spod kapturów oczy iynisin. Nie miała pojęcia, z jaką liczbą 
napastników walczą. 
Z mroku nadlatywały ku niej ostrza, parując ciosy, czuła w ramieniu ich siłę. 
Coś uderzyło ją 
w głowę. Hełm, którego nie zdążyła zapiąć, zleciał jej z czupryny, a gruby 
warkocz uderzył 
o plecy. Nie miała wolnej ręki, żeby poszukać hełmu – mierzyło w nią kilka kling 
naraz. Iynisin 
wykrzykiwali głośno swymi przepięknymi głosami słowa, które powinna rozpoznać, 
była jednak 
nazbyt pochłonięta walką, by bawić się w tłumaczenie. Zmuszali ją do cofania 
się. Wtem 
natrafiła stopą na coś okrągłego i przewróciła się. Próbowała rozpaczliwie 
podeprzeć się 
i natychmiast wstać, lecz ugrzęzła w sypkim piachu. Spadł na nią wielki ciężar, 
wduszając twarz 
w piasek. Nim się zadławiła, poczuła potężny cios w głowę, a potem już nic.
* * *
Napastnicy ulotnili się równie sprawnie, jak przybyli. Kiedy Wielki Marszałek 
Connaught 
nakazał odliczyć się, czworo nie odpowiedziało. Sir Joris poległ od strzały, 
która trafiła go 
w oko. Dwóch zbrojnych otrzymało śmiertelne rany. A Paksenarrion znikła. 
Odnaleźli jej hełm 
i miecz, lecz ani śladu dziewczyny.
Rozdział dwudziesty piąty
Z początku Paks ledwo zdawała sobie sprawę, że odzyskała przytomność. Było 
ciemno 
i zimno, a pod plecami czuła twardą i ziarnistą skałę. Zastanawiała się 
mgliście, czy nie śnią się 
jej aby lochy pod twierdzą Księcia. Próbowała się poruszyć, lecz głowę przeszył 
jej straszliwy 
ból. To nie sen. Myślenie przychodziło jej z trudem. Mrok. Chłód. Kamienie. 
Pomacała dookoła 
ręką. Napotkała ścianę wyrastającą z podłoża, na którym leżała. Walcząc z 
wywoływanymi 
bólem głowy nudnościami, zdołała usiąść i poznać dotykiem najbliższą okolicę. 
Ściana... znowu 
ściana... i jeszcze jedna. Wszystkie kamienne, nie wyczuwała spoin. Skała? Nie 
pamiętała, co się 
mogło stać ani gdzie się może znajdować.
Przy każdym poruszeniu całe ciało piekło ją i swędziało, jakby ktoś wytarzał ją 
w 
pokrzywach. Uniosła dłoń, by sprawdzić, co ma na sobie. Jakąś tunikę z 
szorstkiego materiału. 
Poczuła coś niewygodnego na szyi – coś ciężkiego i ciasnego. Oraz zimne, 
nieprzyjemne obręcze 
na nadgarstkach i kostkach. Sięgnęła ręką do rzeczy na szyi. Ból przeszył jej 
palce i cofnęła je 
gwałtownie z jękiem. Zapiekło ją gardło, przełykała z trudem.
Przez dłuższą chwilę trwała nieruchomo, walcząc z narastającą paniką. Próbowała 
przypomnieć sobie cokolwiek, jakąś wskazówkę odnośnie miejsca, gdzie teraz była. 
Znowu 
przyszła jej do głowy twierdza Księcia. Nie, to nie to. Karawana. Karawana, przy 
której jechała, 
nie – maszerowała. Duży, czarny koń z białymi skarpetkami i znamieniem na 
kłębie. Mój koń, 
pomyślała. W porządku... co dalej? Pomyślała o złocie i natychmiast przypomniała 
sobie 
Amberiona na kasztanie, swoje imię i zadanie, z jakim wyruszyli. Chmura 
niepamięci zatrzymała 
się na chwilę. Byli... wjeżdżali w wąwóz. Nie, byli już w nim. Dzień później... 
dym na szczycie 
urwiska, strzały – lecz nic więcej. Przypomniała sobie Ardhiela, rozprawiającego 
o mrocznych 
pobratymcach, iynisin, o których elfy wolałyby nie pamiętać.
Nagle uświadomiła sobie, gdzie musi być. Pod ziemią, porwana przez iynisin. 
Zaczęła macać 
rozpaczliwie dokoła w poszukiwaniu broni. Nie było jej. Oczywiście, pomyślała. 
Nie ma miecza, 
topora, zbroi – ani medalionu Girda. Wszystko zabrane.
Oddychała chrapliwie, starając się odzyskać panowanie nad sobą. Myśl, nakazała 
sobie. Nie, 
myśl o reszcie. Czy wiedzą? Czy przybędą? Czy mogą przybyć? Przyjdą, pomyślała z 
nadzieją. 
Nie zostawią mnie tutaj, przyjdą. Próbowała wyobrazić sobie, jak przerąbują się 
przez tunele, by 
ją odnaleźć. A co, jeśli zawiodą? – zapytał raptem jej umysł. Co będzie, jeśli 
wszyscy zginiemy 
pod tymi skałami i nikt się nie dowie, co się wydarzyło? Próbowała wezwać Girda, 
lecz coś 
czającego się w tym miejscu – być może sama cisza – sprawiło, że słowa zamarły 
jej na ustach 
i nie potrafiła wymówić na głos jego imienia.
Niemniej wspomnienia Girda i Amberiona pomogły. Cokolwiek się stało – uznała, 
odpychając wyobrażenia, co mogło się stać – jestem wojowniczką Girda. Zdołam 
wywalczyć 
sobie wolność czy nie, będę walczyć do końca. Przypomniała sobie Ambrosa 
ginącego przy 
zadawaniu śmiertelnego ciosu kapłanowi Achryi. Może nie będzie to takie złe. 
Każdy żołnierz 
liczy się ze śmiercią. W Fin Panir nasłuchała się legend o rycerzach i 
paladynach walczących bez 
nadziei na zwycięstwo, ku chwale Girda. Przez chwilę widziała siebie, jak 
samotnie walczy – 
z czym? – w rozbłysku światła wyobraziła sobie mrowie okutanych w czerń 
szermierzy.
Oparła się o ścianę i podniosła, walcząc z oszołomieniem. Stojąc, poczuła się 
lepiej. Mrok ją 
otaczający był zdecydowanie czymś więcej niż brakiem światła, był... złośliwy i 
gorzki w smaku. 
Ruszyła wzdłuż ściany, nie odrywając odeń dłoni. Ściana. Ściana – i coś innego 
niż kamień, 
zimniejszego i gładszego. Wymacała krawędź. Drzwi? Tak. Żelazne, uznała. 
Wyczuwała jedynie 
gładką powierzchnię, żadnych krat czy prętów. Znów poczuła strach. A jeśli 
zostawili ją tutaj na 
zawsze’.’
Nie jesteś już głupią rekrutką – upomniała się w duchu. – Nie myśl o tym. Jeśli 
tak jest, to 
trudno. Minęła drzwi, szukając zawiasów, lecz nie znalazła ich. Bez tej 
wskazówki nie mogła 
określić, w którą stronę się otworzą – nie będzie w stanie zaskoczyć wchodzącego 
nimi. Dotarła 
do następnego rogu, potem kolejnego – znalazła się naprzeciwko drzwi. Oparła się 
tam. W takich 
ciemnościach trudno było trzymać oczy otwarte. Poczuła, że osuwa się wzdłuż 
ściany 
i wyprostowała się jednym szarpnięciem. Przysięgła sobie, że niezależnie od 
tego, kiedy przyjdą, 
zastaną ją na nogach.
Pomimo tego obudziła się na podłodze celi, słysząc zza drzwi szuranie. Podniosła 
się, zanim 
się otworzyły. Serce jej waliło, a w ustach zaschło. Zmrużyła oczy, porażone 
światłem, które 
wlało się do celi – upiornym, żółtozielonym blaskiem. Coś śmierdziało. Stanęła 
przed nią 
wysoka, szczupła postać w czarnym płaszczu ze skrywającym twarz kapturem. 
Promieniowało 
z niej zło. Przybysz miał na piersi srebrnego pająka wielkości dłoni, wiszącego 
na srebrnym 
łańcuchu. Paks wykonała ręką gest odpędzający zło, którego nauczyła się jako 
dziecko. Postać 
zaśmiała się. Dźwięk byłby przyjemny, gdyby nie złowieszcza aura.
– To ci nie pomoże – stwierdził srebrzysty głos, piękny jak u wszystkich elfów, 
lecz 
absolutnie zimny. – Z pewnością nie wysyłają dzieci pełnych śmiesznych 
przesądów? – Paks 
milczała. Zerknęła poza mówiącego i ujrzała dwie postacie z pochodniami, 
cuchnącymi niczym 
gnijące mięso. Smród bił od nich falami. Trzeci z przybyłych dźwigał czarną 
skrzynię opasaną 
skórzanymi pasami. – Powiedziano nam – ciągnął pierwszy mówca – że jesteś 
wojowniczką 
o pewnym znaczeniu, może nawet kandydatką na jakąś paladynkę czy temu podobny 
nonsens. 
Trudno w to uwierzyć po tym, jak łatwo było cię pojmać, niemniej przekonamy się. 
– Przybliżył 
się do niej. Paks sprężyła się, gotowa przyjąć cios lub sama go zadać. – Nie, 
potężna 
wojowniczko – rzucił. – Nie możesz mnie dotknąć. – Nagle odrzucił kaptur, 
odsłaniając oblicze, 
będące całkowitym zaprzeczeniem twarzy Ardhiela: te same delikatne kości, lecz 
malowało się 
na nim czyste zło, okrucieństwo i żądza.
Wbrew sobie zadrżała, gdy wyciągnął szczupłą dłoń o długich palcach i dotknął 
obręczy na 
jej szyi. Nie mogła się cofnąć, a obręcz zacisnęła się nieznacznie.
– Widzisz – ciągnął iynisin – nosisz symbol naszej pani i nie możesz skrzywdzić 
żadnego 
z jej sług. Twój żałosny bożek – jakkolwiek ma na imię – też ci nie pomoże. 
Zostałaś sama ze 
swymi umiejętnościami – o ile masz jakoweś. Jeśli nas odpowiednio zabawisz i 
nauczysz się nam 
służyć, może dożyjesz widoku nieba. Lecz, oczywiście, jeśli wolisz zagłodzić się 
w samotności 
w tej celi... – Patrzył na nią, oczekując odpowiedzi.
Paks oderwała od niego wzrok i rozejrzała się po oświetlonym zieloną poświatą 
pomieszczeniu. Było wycięte w żywej skale i jedynie na tyle duże, by można było 
się położyć. 
Nic więcej. Zerknęła na siebie. Założyli jej czarną, luźną tunikę. Obręcze na 
nadgarstkach też 
były czarne i miały kółka do przeciągnięcia łańcuchów. W celi nie było 
łańcuchów. Jeszcze. 
Próbowała myśleć o Amberionie, o Girdzie, lecz umysł miała zamglony.
– Może przed dokonaniem wyboru powinnaś wziąć udział w naszym sporcie – rzekł 
mroczny 
elf. – Zapoznałaś się już z celą. Jako że nie chcemy głupiego zamieszania... – 
Skinął na 
pomocnika ze skrzynką, który otworzył ją. Iynisin wyjął z niej coś 
przypominającego motek 
szarej przędzy. Rozwinął ją. Sprawiała wrażenie lepkiej. Sięgnął ku nadgarstkom 
Paks. – To 
jedna ze sztuk naszej pani – wyjaśnił. – Nie takie niewygodne jak kajdany i nie 
da się 
wykorzystać przez ciebie jako broń. Przekonasz się jednak, że wystarczająco 
mocne, krępuje 
krasnoludy, a co dopiero ludzi. Doradzam, żebyś się nie szarpała. Na razie 
założę ci opaski na 
rękach, jeśli jednak sprawisz kłopot, owinę tym twe gołe ciało, a wtedy... – 
przyłożył sznurek do 
ramienia dziewczyny, paliło jak rozżarzony węgielek albo sieć w kryjówce kapłana 
Achryi – 
poczujesz coś takiego.
Drgnęła, lecz nie wydała z siebie żadnego dźwięku. Iynisin skinął głową.
– Może jednak jest w tobie coś z wojowniczki. To dobrze. Gdybyś okazała się 
tchórzem, 
stracilibyśmy całą zabawę. Chodź ze mną. – Obrócił się do wyjścia. Poczuła 
szarpnięcie za 
ciasno związane nadgarstki. Przez chwilę rozważała opór, lecz towarzysze 
mrocznego elfa dobyli 
noży i uznała, że walka będzie bezcelowa.
– Znakomicie – skomentował jej pierwszy krok iynisin. – Słyszeliśmy, że jesteś 
zdolna do 
myślenia i planowania. Ważne jest, aby wojownik wiedział, kiedy walka jest 
bezsensowna.
Nie, pomyślała Paks, walka nigdy nie jest bezcelowa. Zawsze można umrzeć. 
Rozmyślała 
o tym, maszerując kamiennym korytarzem pomiędzy pierwszym iynisin a jego 
towarzyszem 
z pochodnią i dwoma pomocnikami z tyłu. Rozważała rzucenie się na idącego z 
przodu. 
Spróbowała sprężyć się do skoku, lecz ciało zignorowało ją i posłusznie szło 
przed siebie. Minęli 
jakąś odnogę korytarza, potem drugą. Chciała rozejrzeć się dokoła, zapamiętać 
kierunek 
i przejścia, lecz prędkość marszu i upiorne, zielonkawe światło uniemożliwiały 
to.
Skręcili w szerszy korytarz, słabo oświetlany zielonkawym oparem, gromadzącym 
się na 
styku ściany i sklepienia. Nie widziała dobrze, co to takiego, lecz wydzielało 
kwaśny zapach, 
różny od smrodu pochodni. Pojawiły się inne iynisin, sycząc na jej widok. 
Wszystkie odziane 
były w czerń, nie miały jednak kapturów, jak jej eskorta, ani emblematów z 
pająkiem. Schodziły 
im z drogi szybko – może cofały się przed wiodącym ich iynisin. Miała wrażenie, 
że do procesji 
przyłącza się coraz więcej osób.
Wybrali wąskie, opadające w dół i skręcające w prawo przejście. Ponad 
prowadzącym 
iynisin Paks zobaczyła większą, lepiej oświetloną przestrzeń. Wprowadzono ją na 
płaską, lekko 
owalną arenę. Otaczający ją kamienny amfiteatr zdążył już zapełnić się do 
połowy. Z boku ział 
ciemny otwór. Gdy dzierżący pochodnie strażnicy obeszli arenę, zapalając 
osadzone 
w uchwytach łuczywa, Paks przekonała się, że mroczna przestrzeń nie była pusta. 
Zielonkawe 
światło odbijało się w ośmiu ślepiach rozmiarów pięści. Z przyczepionej do 
sufitu pajęczyny 
zwisało wielkie, rozdęte cielsko. Każda z ośmiu nóg była dłuższa od niej.
Wpatrywała się w to ucieleśnienie grozy nieświadoma mrozu, jaki ją przeszedł. 
Czy była to 
Achrya we własnej osobie? Stojący koło niej iynisin zachichotał.
– Widzę, że zauważyłaś naszą sojuszniczkę. Nie, to nie nasza pani, jedynie jej 
przedstawicielka. Niechaj jednak strach przed nią nie pozbawi cię zręczności. 
Nie zrobi ci 
krzywdy, dopóki będziesz nosiła symbol Achryi. – Tymczasem strażnicy zakończyli 
obchód 
areny, światło popłynęło także z góry. Uniosła wzrok i zobaczyła gigantyczną, 
drewnianą 
konstrukcję w kształcie pająka na pajęczynie, do której przymocowano kolejne 
łuczywa. 
Wszystkie miejsca były już zajęte i to nie tylko przez iynisin. Jeden sektor 
obsadziły 
przygarbione orki, inny – groteskowe istoty o psich łbach. Zgromadzone stwory 
wpatrywały się 
w nią lśniącymi w blasku pochodni oczami.
– Poprzedza cię twa reputacja, Paksenarrion – oświadczył iynisin z drwiącym 
uśmiechem. – 
Byłaś zamieszana w zabójstwo naszego przyjaciela i sprzymierzeńca, Jamarrina z 
Mostu 
Piwowarów. – Jego głos zadźwięczał donośnie i zapadła cisza zakłócana jedynie 
skwierczeniem 
pochodni. – Przekonamy się sami, cóż to za biegłość w walce i błyskotliwa 
strategia tak łatwo 
pokonały sługę naszej pani. – Paks nie odpowiedziała. Próbowała domyślić się, do 
czego 
zmierzają jej prześladowcy oprócz żałosnej, publicznej egzekucji.
– Oczywiście moglibyśmy cię zwyczajnie zabić – odpowiedział jej myślom iynisin. 
– Nasza 
pani z przyjemnością ujrzałaby... nowatorstwo... naszych metod i tortury, jakim 
poddalibyśmy 
mordercę jej sługi, Jamarrina. Lecz w przypadku ludzi taki sport trwa krótko. A 
może zostałaś 
wykorzystana przez tych, których uważasz za swych przyjaciół. Elfy z pewnością 
nie 
potraktowały cię godnie, okradając cię i zabierając pamięć. – Wyciągnął szybko 
zimną dłoń 
i położył jej na czole. Natychmiast przypomniała sobie wiadomość od Halverica, 
którą przysięgła 
dostarczyć jego żonie, a elfy wysłały ją w zamian do Mostu Piwowarów z własnymi 
informacjami, zabierając tamten zwój. Iynisin uśmiechnął się i pokiwał głową.
– Uleczyły cię, jak sądziłaś, owszem, ale rzuciły też urok, zamieniając uczciwą 
wojowniczkę 
w dziewkę gońca, zmuszając czarami do złamania przysięgi i utraty honoru. Czy 
było to słuszne? 
Widzę, że masz wątpliwości – i powinnaś. Ile z tego, co mówiłaś i robiłaś, 
wynikało z ich 
nakazu? A może jak dotąd w ogóle nie postępowałaś zgodnie z własną wolą? Damy ci 
szansę 
zapracowania na następny dzień życia. – Wbrew sobie poczuła przypływ nadziei. 
Jeśli pozwolą 
jej walczyć – nawet z przeważającym liczebnie wrogiem – to umrze w lepszy 
sposób. Gird na 
pewno jej wtedy pomoże, chroniąc przed najgorszym. Myśli o elfach odłożyła na 
bok – będzie 
się tym martwiła później, o ile jakiekolwiek „później” nastąpi. Na pewno chciały 
jedynie 
oszczędzić jej fatygi. Niemniej cień wątpliwości pozostał, mącąc miłe 
wspomnienia.
– Wielu z wdzięcznością przyjęłoby szansę udowodnienia swej reputacji – ciągnął 
iynisin. – 
Osobiście uważam, że dysponujesz pewnymi umiejętnościami. Przekonamy się. W 
pierwszej 
próbie zetrzesz się z pojedynczym przeciwnikiem. Żaden to test dla ciebie, lecz 
on będzie 
uzbrojony, a ty nie. Jeśli uznasz to za niesprawiedliwe, możesz odmówić walki, a 
wtedy zginiesz 
natychmiast. – Jego towarzysze odeszli, on sam cofnął się, a dziewczyna powiodła 
wzrokiem 
dookoła. Szybkim ruchem sztyletu przeciął więzy na nadgarstkach i wycofał się z 
ukłonem. 
Następnie obrócił się do widowni i uniósł ramię. – Niechaj rozpocznie się sport! 
– zawołał. 
Widzowie powstali z miejsc, wiwatując. Zakapturzony iynisin podbiegł lekko do 
przedzielającej 
arenę pajęczyny, ukłonił się olbrzymiej pajęczycy i wspiął zręcznie po lepkich 
postronkach na 
widownię.
Osamotniona Paks rozglądała się w poszukiwaniu przeciwnika. Próbowała wezwać 
Girda 
albo Pana, lecz słowa nie znajdowały oddźwięku w jej umyśle. Zupełnie, jakby 
nawoływała 
w pustym pokoju. Po raz pierwszy przyszło jej do głowy pytanie, czy Gird w ogóle 
słucha. 
Gdyby tak było, z pewnością by jej pomógł, lecz wyuczone słowa obijały się 
wewnątrz czaszki, 
pozostając bez odpowiedzi. Z korytarza, którym przyszła, dobiegło ją szuranie 
butów. Obróciła 
się i ujrzała orka w skórzanej zbroi i hełmie, dzierżącego w łapach bicz z 
krótkimi rzemieniami 
oraz zakrzywiony nóż. Wzięła głęboki, uspokajający wdech i zakołysała się na 
stopach, 
rozluźniając mięśnie. Uzbrojona, nie miałaby z takim przeciwnikiem najmniejszych 
kłopotów, 
pozbawiona nawet sztyletu – znalazła się w znacznie gorszej sytuacji. Niemniej 
mogła walczyć 
i z radością powitała iskierkę bitewnego zapału.
Ork podchodził powoli, ze zręcznością niespodziewaną przy tak powykrzywianym 
ciele. 
Paks przykucnęła lekko, balansując na palcach, gotowa skoczyć w każdą stronę w 
zależności od 
okazji. Ork uśmiechnął się do niej i wyskrzeczał coś zrozumiałego dla iynisin, 
które skwitowały 
to śmiechem. Przypuszczała, że to jakaś obelga. Czuła rosnące podniecenie, 
gorące i radosne. 
Może był to dar od Girda, zamiast jego obecności?
– No chodź – rzuciła w stronę orka we wspólnym. – Zabiłam wielu twych 
pobratymców, 
dołączysz do nich.
Ork zbliżył się gwałtownie, wywijając biczem nad głową. Paks uchyliła się, 
ratując oczy 
i obserwując uzbrojoną w nóż łapę. Gdy tylko powiązane w supły rzemienie wgryzły 
się w jej 
kark i ramiona, ostrze pomknęło ku jej brzuchowi. Okręciła się, unikając 
pchnięcia i złapała 
nadgarstek przeciwnika, by szarpnąć go mocno do przodu. Ork osunął się na 
kolana. Spróbowała 
przewrócić go na plecy, lecz napastnik przetoczył się, chłoszcząc ją biczem. Tym 
razem 
rzemienie owinęły się jej wokół nóg i upadła ciężko, o włos uchylając się przed 
kolejnym 
pchnięciem. Stanął na nogi na ułamek sekundy przed nią, wymierzając biczem 
kolejny cios. 
Odturlała się, zasiadające na widowni iynisin podniosły wrzawę.
– Taaak... uszyyyyymy... luuuusziii... manieeeeer – wymówił ork w ledwo 
zrozumiałym 
wspólnym. Wyszczerzył zęby. – Na tęęęęęęę... nie mieszszszsz... ssssssam bat. – 
Zatoczył 
biczem krąg nad głową, rzemienie zaszumiały. Paks nie spuszczała wzroku z 
błyszczącego 
ostrza. Ruszył na nią. Wzięła głęboki wdech, przywołując całą wściekłość i 
skoczyła na niego na 
mgnienie oka wcześniej. Bicz wciąż był odwiedziony, opadła całym ciężarem, 
oburącz łapiąc 
garść z nożem. Ku jej zachwytowi zwalił się na plecy. Podwinęła nogi i potoczyli 
się po ziemi. 
Wbijała kciuki w orkowy nadgarstek. Klinga upadła z brzękiem na kamienną 
podłogę. Ork 
zauważył niebezpieczeństwo i wypuścił bicz, by złapać oręż. Paks odkopnęła nóż, 
poleciał na 
drugą stronę areny. Ork pisnął i złapał ją za nogę, po czym zatopił kły w jej 
kostce. Paks puściła 
go i sięgnęła po bicz. Przeciwnik przewidział to i porwał go pierwszy. Odtoczyła 
się, obrywając 
rzemieniami, gdy biegła po nóż.
Tym razem wyprzedziła go, obróciła się, by stawić orkowi czoło z ostrzem w ręku. 
Niemal 
nie czuła szram po rzemieniach ani ugryzienia. Uśmiechnęła się do nadchodzącego 
orka. Nawet 
teraz nie będzie łatwo – klinga była krótka, a jego zbroja twarda – była jednak 
pewna wyniku. 
Ork zatrzymał się i znowu przemówił w nie znanym jej języku. Iynisin milczały, z 
wyjątkiem 
jednego, który wyraźnie mu odmówił.
– Chciałeś uciec, orku? – zapytała. – Czyżbym zanadto zagroziła twojej miękkiej 
skórze? – 
Była to najcięższa zniewaga, jaką znała, gdyż Ardhiel zdradził jej, iż orki w 
swojej mowie 
określają siebie jako „żelaznoskórzy”.
Przeciwnik spojrzał z nienawiścią, obnażył kły i oblizał splamione krwią wargi. 
Paks 
poświęciła szybkie spojrzenie na ustalenie, gdzie się znajdowała. Niemal tuż pod 
pajęczą siecią. 
Wcale nie miała ochoty tu zostać. Przesunęła się w bok na ugiętych nogach. Ork 
obrócił się za 
nią, tym razem znacznie wolniej. Prowadziła go wokół areny, aż stanął plecami do 
pająka. Do 
tego czasu ork zaczął się uśmiechać. Obserwując jego sposób poruszania się, 
zdecydowała, kiedy 
najlepiej uderzyć.
Nagle wyprostowała się i wyciągnęła ramiona, jak ktoś właśnie wyrwany z miłej 
drzemki. 
Zgodnie z jej oczekiwaniami, ork natychmiast zamachnął się, mierząc w jej 
odsłonięty tors. Dała 
krok w lewo i pchnęła nagle wyprostowanym ramieniem w gardło napastnika. Po 
drodze obróciła 
nóż bokiem i chlasnęła nim w poprzek orkowej gardzieli, aż ostrze zatrzymało się 
na kręgosłupie. 
Kreatura runęła na ziemię, zalewając jej ramię posoką, gdy próbowała uwolnić 
ostrze. Srebrzyste 
głosy na górze zakrzyknęły i zaraz umilkły. Paks przewróciła martwego stwora na 
plecy 
i oswobodziła nóż. Miał szczerbę od uderzenia o kości. Przykucnęła, wodząc 
spojrzeniem po 
kręgu twarzy i starając się odzyskać oddech.
– Nieźle – zawołał zakapturzony iynisin znad leża pajęczycy. – Można było zrobić 
to 
z większym artyzmem, choć ostatnie cięcie było nadzwyczajne. Zabawiaj nas tak 
dalej, a może 
przeżyjesz. Wolno ci zatrzymać nóż na następną próbę. A teraz stań pod ścianą... 
– wskazał na 
mur za jej plecami.
W wejściu na arenę pojawiła się grupa ciężkozbrojnych iynisin. Utworzyła 
naprzeciwko niej 
wachlarz i zepchnęła pikami do tyłu. Nie miała szansy dosięgnąć któregokolwiek z 
nich nożem, 
więc nie stawiała oporu. Patrzyła, jak przeciągają trupa pod pajęczynę, gnąc się 
w ukłonach. 
Z przerażającą szybkością wielkie cielsko zbiegło po pajęczynie i porwało ciało, 
oplątując je 
srebrzystymi nićmi. Wkrótce ork zamienił się w schludną paczuszkę, która zawisła 
na sieci. Paks 
przełknęła ślinę, walcząc z mdłościami. A więc tak by to wyglądało, gdyby 
zawiodła... 
Pospiesznie odepchnęła od siebie tę myśl. Girdzie, pomóż mi w walce.
Bitewny zapał opuścił ją, zaczęła się trząść. Strasznie chciało się jej pić, 
orkowe ukąszenie 
pulsowało bólem, a szramy po rzemieniach spowiły jej ciało płaszczem cierpienia. 
Zastanawiała 
się, jak długo przebywa pod ziemią. Na pewno wiedzą już, że zniknęła i wkrótce 
zjawi się tutaj 
Amberion. Wzrok się jej zaćmił i musiała oprzeć się o ścianę. Nie zauważyła, że 
pikinierzy 
znikli, dopóki nie odezwał się zakapturzony.
– Mam nadzieję, że to, co widzę, to nie słabość – rozległ się srebrzysty głos. – 
Taka 
bohaterka nie sądzi chyba, że drobna utarczka kładzie kres testowi? Nie, nie... 
musimy zobaczyć 
większą próbkę twych sławetnych umiejętności. Nadchodzą kolejni przeciwnicy, nie 
rozczaruj 
nas.
Poruszyła językiem w wyschniętych ustach. Jak ma walczyć bez wody i odpoczynku? 
Zmusiła się do wyprostowania i spojrzenia w tunel. Wyjdź na otwartą przestrzeń, 
powiedziała 
sobie. Musisz mieć miejsce. Nawet po tak krótkim odpoczynku cała zesztywniała. 
Pokuśtykała 
na ugryzionej nodze. Muszę walczyć dalej – pomyślała. – Muszę.
Z ciemnego wejścia wyłoniły się dwa orki, tym razem uzbrojone w krótkie miecze i 
tarcze. 
Święty Girdzie – powtarzała w duchu. – Nie mogę walczyć z dwoma mieczami 
wyszczerbionym 
nożem! Lecz zaraz przypomniała sobie słowa Sigera: Oręż nieprzyjaciela jest 
twoim orężem, jeśli 
tylko potrafisz go sobie wziąć. Dwa miecze – jeśli zdołam jeden odebrać, będzie 
jeden na jeden. 
Pomogłaby też tarcza...
Orki podchodziły, a ona cofała się ku ścianie. Dopóki nie rozbroi któregoś z 
nich, wolała 
mieć coś za plecami. Zauważyła, że nie były równie chętne, jak tamten pierwszy. 
Jeden bardzo 
niezdarnie trzymał miecz. Podstęp? Nie zważając na szyderstwa iynisin, czekała, 
pozwalając im 
podejść.
Wyższy, bardziej doświadczony ork zachodził ją z prawej strony, od noża, drugi 
zaś z lewej. 
Ponownie zauważyła, że trzyma miecz jak patyk. Wysoki zamachnął się na nią. 
Sparowała cios 
nożem, dziękując w duchu za długie ramiona. Kątem oka dostrzegła, że mniejszy 
rusza na nią 
biegiem, trzymając przed sobą sztywno wyciągnięty miecz. Jednym skokiem znalazła 
się pod 
ścianą i złapała go za nadgarstek. Ork przewrócił się szarpnięty przez Paks, 
dostrzegła pod 
hełmem przerażoną twarz. To nie wojownik – pomyślała. Wbiła kciuk w odpowiednie 
miejsce 
i ręka orka otworzyła się. Złapała miecz na chwilę przed tym, jak wyższy 
napastnik ciął ją ponad 
ciałem swego towarzysza. Uchyliła się. Mniejszy ork próbował uderzyć ją w ramię 
brzegiem 
tarczy, lecz w prawej dłoni ściskała zarówno rękojeść miecza, jak i noża. 
Kopnęła go mocno 
i stanęła pod ścianą, przekładając nóż do lewej ręki. Uczucie triumfu odnowiło 
jej siły: teraz im 
pokaże!
Wysoki ork zawył i runął na nią, próbując zepchnąć ją na swego kompana. Ten 
czaił się, 
chcąc podejść bliżej. Paks sunęła wzdłuż muru, parując wściekłe ciosy. Czuła, że 
zwalnia, 
wyczerpanie mąciło jej wzrok. Tylko nawyki wyrobione podczas godzin treningu pod 
okiem 
Sigera utrzymywały ostrze pomiędzy mieczem orka, a jej własnym ciałem. Miała 
przewagę 
zasięgu, lecz nie była w stanie przedostać się poza jego tarczę. Próbowała 
zmusić go do cofnięcia 
się serią szybkich pchnięć, lecz nie dała rady. Drugi ork znów się zbliżył, tym 
razem sięgając ku 
jej ręce z nożem. Kopnęła go w kolano, lecz złapał ją za stopę, pozbawiając 
równowagi.
Upadła ciężko na bok, przy samej ścianie. Klinga wyższego orka wyrżnęła w 
kamienie nad 
jej głową. Dźgnęła go nożem w stopę i potoczyła się w jego stronę. Znów 
spudłował. Tym razem 
jego ostrze wylądowało w ramieniu kompana, starającego się złapać ją za nogi. 
Mniejszy ork 
wrzasnął i usiadł na ziemi. Paks wyrwała mu się i rzuciła prosto na większego 
przeciwnika. Oba 
ostrza znalazły się teraz poza jego tarczą: miecz wbił się w chroniony zbroją 
brzuch, a nóż 
przeszył gardło.
Zanim zdążyła uwolnić ostrza, poczuła ciężar na plecach i silne ramię owijające 
się wokół jej 
szyi. Mniejszy ork zatopił zęby w jej ramieniu. Rzuciła się do tyłu. Napastnik 
stęknął, uderzając 
o ziemię, lecz nie zwolnił chwytu. Dostrzegła, że sięga ręką po upuszczony przez 
kompana 
miecz. Obróciła się, zapierając mocno nogami i odciągając orka od broni. Jej 
własny nóż był 
wolny, lecz miecz utknął w brzuchu trupa. Słabła, lewe ramię nie nadawało się do 
użytku. Ork 
zaczął wydostawać się spod niej, jeśli znajdzie się na górze, nie będzie miała 
szans.
Zmieniła uchwyt na rączce noża i pchnęła za siebie, mierząc w oczy napastnika. 
Poczuła, jak 
uścisk szczęk słabnie, zanim jeszcze usłyszała wrzask. Pchnęła drugi raz. 
Następnie przeciągnęła 
ostrzem po duszącym ją ramieniu, szukając ścięgien. Uścisk zelżał. Wbiła nóż w 
łokieć 
przeciwnika i obróciła ostrze. Puścił ją. Przetoczyła się szybko i dźgnęła orka 
w gardło, starając 
się nie patrzeć mu w twarz.
Próbowała wstać. Muszę dostać ten miecz, pomyślała. Muszę być gotowa. Lecz 
oddychała 
z trudem, chrapliwie, i nic nie widziała. Poczuła, jak spada w nicość i 
przewróciła się na trupa. 
W ostatnim przebłysku świadomości spróbowała wezwać Girda, lecz imię to 
zadźwięczało jej 
w głowie wyprane z wszelkiego znaczenia.
* * *
Obudziła się w celi. Nie wiedziała, czy tej samej, czy może innej. W rogu 
płonęła pochodnia, 
w jej świetle ujrzała dzban, kubek i talerz. Rany szczypały ją jak posypane 
solą, lecz krwawienie 
ustało i czuła się znacznie silniejsza. Sięgnęła po dzban i znieruchomiała. Ktoś 
wspominał 
o niebezpieczeństwie przyjmowania od iynisin jedzenia i napojów... choć może 
mówiły o tym 
dziecinne bajki, jakich nasłuchała się dawno temu? Próbowała oblizać wyschnięte 
usta, lecz 
język był opuchnięty i obolały. Jeżeli miała dalej walczyć, musi coś pić. A 
jeśli ją otrują, nie 
będzie musiała więcej się martwić. Potrząsnęła głową i skrzywiła się z bólu. Czy 
myślała dość 
jasno? Musi być zdolna do walki. Gird ceni wojowników. Niemal na pewno tutaj 
umrze, lecz 
i tak musi walczyć.
Wzięła dzban i zajrzała do środka, ale w zielonkawym świetle i tak nie 
rozpoznała 
zawartości. Trzęsącymi się rękoma nalała trochę cieczy do kubka. Cokolwiek to 
jest, uznała, jest 
płynne. Uniosła kubek do warg i powąchała, lecz smród pochodni zagłuszał inne 
wonie. 
Przełknęła płyn. Palił ją w gardło, budząc jeszcze większe pragnienie. Opróżniła 
kubek. Na 
talerzu leżał kawałek chleba i plaster suszonego mięsa. Żołądek związał się jej 
w supeł, 
przypominając, od jak dawna nie jadła. Chleb był twardy i miał słono-kwaśny 
smak. Mięso także 
było słone, dopiero po spałaszowaniu posiłku pomyślała o efekcie, jaki wywrze na 
niej sól. 
Pragnienie zagłuszyło wszystkie inne doznania, jednym łykiem osuszyła dzbanek, 
lecz 
przekonała się, że napój daje jej siłę, nie gasząc pragnienia. Czuła, jak palący 
płyn przenika jej 
ciało, budząc je do życia. Ogarnął ją żar, do którego dołożyło się pragnienie, 
rany i piekielne 
swędzenie, jakie czuła od samego początku.
Przyłapała się na cichym warczeniu. Walka, pomyślała, och, będę walczyć – na 
świętego 
Girda, będę walczyć doskonale. Przypomniała sobie poprzednie pojedynki, ich 
niesprawiedliwość, węźlasty bicz, orkowe kły w nodze, jej ciosy, razy orka.
Skrzywiła się na wspomnienie ostatniego starcia, gdy wykłuła orkowi ślepia, 
zwalczyła 
jednak mdłości. Musiałam, zdecydowała, to było nie w porządku, mieli przewagę 
liczebną. 
Musiałam to zrobić. Spowiła się zawziętością jak płaszczem. Girdzie od Pałki, 
zwróciła swe 
myśli do swego patrona, jeśli tego właśnie pragniesz, umieszczając mnie w takim 
miejscu, to 
właśnie uczynię: będę walczyć. Obrońco bezradnych, ramieniu Pana: dochowam 
wierności. Będę 
walczyć.
Lecz nagle zmarszczyła brwi, ogarnięta wątpliwościami. Gird nie zajmował się 
wyłącznie 
walką – wydało się jej, że to pamięta. Uczciwość, prawda – potrząsnęła głową, 
starając się 
skupić. Zwidziała się jej twarz Stammela, zakazującego rekrutom bijatyk, a potem 
jego minę, gdy 
patrzył na nią w celi, gdzie zamknął ją Sejek. Coś się nie zgadzało, powinna o 
czymś wiedzieć. 
Ależ oczywiście, że coś jest nie w porządku, pomyślała z irytacją, pojmali mnie 
iynisin, 
musiałam walczyć bezbronna z trzema orkami, nakarmili mnie zatrutym jedzeniem...
Gdy usłyszała szuranie za drzwiami, zerwała się na równe nogi, lekko zdziwiona 
szybką 
reakcją ciała. Była gotowa – wręcz paliła się – do tego, co miało nastąpić. 
Chcieli zobaczyć 
walkę, prawda? Pokaże im taką walkę, jakiej w życiu nie widzieli.
– Widzę, że wydobrzałaś po tym haniebnym omdleniu. – Zakapturzony iynisin 
wkroczył do 
celi. Rzucił okiem na puste naczynia. – Ach, odświeżyłaś się trochę, nieprawdaż? 
Obawiam się, 
że nasze ale może budzić pragnienie, co? Niemniej dodaje sił. A jeśli powiedzie 
ci się 
w następnej próbie, może nawet damy ci w nagrodę trochę wody. Jak myślisz?
Poczuła, jak cofa wargi, obnażając zęby w mimowolnym warknięciu. Iynisin 
roześmiał się.
– Jak mniemam, nie powinniśmy oczekiwać od wojowników grzeczności – stwierdził. 
– Ależ 
wy, ludzie, okazujecie swoje potrzeby! To wasza słabość, opanowana przez starsze 
rasy. – 
Przybysz prztyknął palcami i pomocnik wniósł pudło z szarą przędzą. – Szkoda, że 
to niezbędne 
– dodał. – Gdybyśmy mieli twoje słowo, że nie spowodujesz żadnych kłopotów – 
nie? 
Niegrzecznie. Może jednak powinniśmy nauczyć cię manier. Wyciągnij ręce przed 
siebie i módl 
się, żebym pamiętał o ich rozwiązaniu przed następną walką. – Odkryła, że 
mimowolnie 
wyciągnęła ramiona i nie może ich cofnąć. Ciekawe, czy iynisin użył jakiegoś 
czaru – 
pierścienia? – gdyż z pewnością ją kontrolował.
Jak poprzednio, zaprowadzono ją na małą arenę. Tym razem od samego początku 
wszystkie 
miejsca były zajęte. Na środku leżały miecz, sztylet, tarcza i hełm.
– Zasłużyłaś na nie – obwieścił iynisin. – Kto wie, może także na zbroję, ale tu 
różniliśmy się 
w poglądach. Przekonaj nas, jeśli zdołasz.
Nigdy nie przypomniała sobie dokładnie walk, które potem nastąpiły. Ile ich 
stoczyła, z jak 
uzbrojonymi przeciwnikami – nie wiedziała. Była tylko pewna, że zawsze walczyła 
z całych sił, 
wykorzystując wszystkie swe umiejętności. Nie pamiętała pojedynczych ciosów, w 
jaki sposób 
zwyciężała ani jakie odniosła rany. Po zwycięstwie nagradzano ją dzbanem wody, 
krótkim 
odpoczynkiem i wymianą zniszczonej broni. Kiedy mdlała od ran lub z wyczerpania 
– a nie 
miała pojęcia, ile razy ani jak często do tego dochodziło – budziła się w celi, 
a jej rany nie 
krwawiły, tylko piekły od zastosowanych środków. Dostarczano jej pokarm i napój, 
które nie 
zaspokajały głodu ani pragnienia, dając jedynie siłę do następnych walk.
Wkrótce mogła myśleć tylko o czekającym ją przeciwniku, zagrażającej jej broni 
i dzierżących ją dłoniach. Przez długi czas każdego ranka próbowała wzywać 
Girda, nie była 
jednak w stanie wypowiedzieć na głos jego imienia. W końcu ulotniło się ono z 
jej pamięci, gdy 
leżała nieprzytomna między kolejnymi starciami. Walczyła z zawziętością, budząc 
wrzawę 
iynisin i ich sprzymierzeńców, nigdy nie wiedząc, z czym ani jak walczy. 
Pozostał tylko ból, 
zagrożenie i gorzki gniew nie dopuszczający do niej lęku.
Ten gniew rósł w niej po każdym pojedynku, kładąc się cieniem na każdą myśl. Pan 
nigdy 
nie powinien stwarzać świata, na którym żyły iynisin, rozważała ponuro, a skoro 
elfy mogły 
zamienić się w tak złe istoty, to nie powinien także stwarzać elfów. Na glebie 
goryczy rozkwitło 
zasiane przez iynisin ziarno zwątpienia w prawdziwe elfy. Przypomniała sobie 
opanowanego 
przez złe moce, żyjącego głęboko pod ziemią elfiego władcę i jak potężnym 
urokiem zmusił ją 
do stanięcia po jego stronie. Kłamstwa Maceniona, jego chciwość i tchórzostwo, 
okazane 
w starciu ze śnieżnym kotem, arogancję. Nawet najlepsi z elfów igrali z ludźmi, 
zabierając im 
wspomnienia dla własnej wygody i posyłając zaczarowanych do walki z zagrożeniem, 
którego 
nie byli w stanie ocenić. Czy kilka ckliwych pieśni i kwieciste komplementy 
wystarczą w zamian 
za pogardę dla ludzi, ich życia i potrzeb? Raczej nie. W świecie, gdzie istnieje 
takie zło, licho 
świadczy o elfach bezczynne siedzenie i rzucanie ludzkim życiem jak kośćmi.
To przerażające, że istnieje takie zło, że niewinni są torturowani w mrocznych 
miejscach, że 
była tu sama, bezradna i przerażona. Lecz ona się nie boi – przypomniała sobie. 
Śmierć jest 
końcem wszystkiego, a ciemności otaczają każde światło, ona jednak nie jest 
dzieckiem, żeby się 
bać. Skoro Gird jej nie pomaga – albo nie istnieje – musi radzić sobie bez 
niego. Będzie walczyć 
do końca, a potem zmierzy się z samą śmiercią. Pokaże im.
Kiedy myślała o przyjaciołach, widziała ich, jak próżnują w słońcu, podczas gdy 
ona walczy 
pod ziemią z niemożliwymi do pojęcia niebezpieczeństwami. Widziała Vika i Arne, 
gwarzących 
leniwie w barakach Księcia Phelana, pozostałych kandydatów na paladynów, 
siedzących 
bezpiecznie w Fin Panir i czekających na próby, resztę ekspedycji, ucztującej 
przy ognisku 
i wzruszeniem ramion kwitującej jej zniknięcie. Przez chwilę wiedziała, że to 
nieprawda, 
upominała się, że jej przyjaciele są lepsi. W końcu jednak prawda także odeszła. 
Dowiedzą się – 
myślała ponuro, ciesząc się wyobrażaniem sobie ich smutku i dumy z jej dokonań. 
A jeśli nie, to 
nawet lepiej. Nie była już na nich dłużej zła – nie ich wina, że nie są w stanie 
tego pojąć. Oto ich 
słabość: te wszystkie głupie rozważania o dobru i złu, zasady stworzone z myślą 
o grzecznych 
pojedynkach. Gdyby znaleźli się tutaj, gdzie ona przebywa, przekonaliby się, że 
liczy się sama 
walka, śmierć przeciwnika, gniew ukojony krwią.
Kolejny raz ocknęła się w wąskiej celi i zobaczyła stojącego nad nią 
zakapturzonego iynisin. 
Zamrugała oczami, nie wróciła jeszcze do siebie po kuracji, jaką jej 
zaaplikowali. Skinął na 
pomocnika, który szybko uniósł jej głowę i przytknął kubek do warg. Przełknęła 
ten sam palący 
płyn. Chciała więcej, jak zwykle. Z każdym łykiem wracały jej siły. Wypiła 
duszkiem dwa kubki, 
nim odsunął się, a ona z łatwością stanęła na nogi.
– Zapewniłaś nam dobry sport, Paksenarrion – powiedział iynisin. – 
Postanowiliśmy 
szczodrze cię za to wynagrodzić. Pamiętasz swych przyjaciół, prawda? Tych, 
którzy zostali na 
powierzchni?
Zmarszczyła czoło, starając się odszukać wspomnienia. Przyjaciele. Tak, miała 
gdzieś 
przyjaciół – nie pamiętała ich imion, ale na pewno miała przyjaciół. Skinęła 
głową.
– Twoi dobrzy przyjaciele – ciągnął słodkim głosem. – Tacy dobrzy przyjaciele. – 
Poczuła 
przypływ gniewu. Czemu tak ją nudził? – Twoi przyjaciele martwili się o ciebie i 
przyszli tutaj, 
żeby cię odnaleźć i uwolnić.
Warknęła, a potem odpowiedziała, z trudem dobierając słowa:
– Mogę uwolnić się sama. Mogę walczyć. Iynisin uśmiechnął się.
– Tak, to prawda. Możesz walczyć. Możesz się uwolnić. Pozwolimy ci walczyć, 
Paksenarrion. Jeszcze tylko jedna walka i będziesz wolna. Będziesz ze swymi 
przyjaciółmi.
Nagle umysł Paks przejaśnił się na chwilę: wydało się jej, że widzi przed sobą 
Amberiona, 
Ardhiela i marszałków. Oto jej przyjaciele. Byli tutaj? Poczuła przypływ nadziei 
zmieszanej 
z troską. Spojrzała na iynisin: o co mu chodziło z tym wywalczeniem sobie 
wolności?
– Ach – wracają wspomnienia. To dobrze. A teraz posłuchaj mnie. Musisz stoczyć 
jeszcze 
jedną walkę, przedrzeć się przez nasze pomniejsze sługi i dotrzeć do przyjaciół. 
W przeciwnym 
razie zginiesz i ty, i oni. Wyposażymy cię w to, co sobie wywalczyłaś.
Nim zdążyła odpowiedzieć, skinieniem dłoni wezwał do celi iynisin dźwigających 
czarną 
zbroję płytową, czarny hełm z pióropuszem z końskiego włosia oraz piękny długi 
miecz 
o ciekawie wykutym jelcu. Nie miała czasu przyjrzeć się mu dokładniej. Iynisin 
zaczęły zakładać 
jej zbroję, zauważyła, że jak zwykle nie może się poruszyć, kiedy zakapturzony 
nakazał jej 
znieruchomieć. Dziwnie było mieć na sobie taki pancerz, niepokoił ją. Hełm był 
jeszcze gorszy. 
Gdy zbliżył się do jej głowy, poczuła taki wstręt, że próbowała się uchylić. 
Wysiłek był 
bezcelowy. Hełm nasunął się jej na głowę, przylegając ciasno do uszu i 
policzków. Straciła 
oddech. Ktoś opuścił przyłbicę. Zmrużyła oczy, wyglądając przez szczelinę, 
przekonała się 
jednak, że wszystko faluje, zupełnie jakby patrzyła przez rozedrganą mgłę.
– Nie widzę! – wrzasnęła.
– Wszystko w porządku – odparł iynisin. Jego głos zadudnił nieprzyjemnie 
wewnątrz hełmu. 
– Przed tobą są nieprzyjaciele, tak? Wszyscy są wrogami. Proszę – weź miecz. – 
Poczuła, jak 
wciska jej w dłoń rękojeść oręża. Zamachnęła się. Był dobrze wyważony. – Sami 
wrogowie – 
usłyszała zza pleców głos spod kaptura. – Idź... walcz... walcz o swoje prawa, 
Paksenarrion. 
Walcz z wrogami. Walcz...
Nie potrzebowała zachęty. Ruszyła korytarzem, oddalając się od celi, po raz 
pierwszy sama 
i przez nikogo nie strzeżona. Na początku miała kłopoty z widzeniem i omal nie 
wpadła na 
ścianę, po chwili jednak widoczność nieco się poprawiła. Przed sobą ujrzała 
biegnące dokądś 
iynisin. Te, które ją zauważyły, podniosły krzyk i pobiegły jeszcze szybciej. 
Uśmiechnęła się za 
przyłbicą. Wkrótce. Wkrótce im pokaże. Nie była już bezradna, miała moc, to za 
nią tak tęskniła 
przez te wszystkie mroczne godziny. Zawahała się, dokąd ma iść, usłyszała zgiełk 
z szerokiego 
korytarza, przecinającego tunel, którym maszerowała i skręciła weń, by 
sprawdzić, co się tam 
działo. Walka. Bitwa. Korytarz zapchany był uzbrojonymi istotami: iynisin, 
orkami i innymi. 
Wzięła głęboki wdech i runęła na nich z dobytym mieczem.
Uderzyła na tyły zmieszanej masy z całą nienawiścią do odzianych w czerń, 
wyśmiewających ją iynisin. Szerokie zamachy miecza oddzielały głowy od tułowi, 
oczyszczając 
przestrzeń przed nią. Te na froncie odwróciły się, by stawić jej czoła, opuściła 
potężne ostrze 
i zamachnęła się nim z prawa na lewo, zanosząc się śmiechem. Czarne płaszcze 
zniknęły. Za 
nimi stali inni, więksi, wręcz ogromni. Umysł ogarnął jej pożar gniewu i 
nienawiści. Wy też – 
pomyślała. – Będę walczyć. Przedrę się przez was, czymkolwiek jesteście. 
Wywalczę sobie 
drogę do moich przyjaciół. Na Girda – imię to wyskoczyło z głębin pamięci i 
otworzyła usta, by 
wykrzyczeć je ze wszystkich sił. Tym razem, nareszcie, dźwięk opuścił jej wargi 
– wcale nie 
krzyk, był niewiele głośniejszy od szeptu:
– W imię Girda.
W jej umyśle otworzyła się bezmierna przestrzeń, w której rozległ się kamienny 
głos:
– Stój. – Zamarła z ramieniem wzniesionym do ciosu i stopą mającą się właśnie 
oderwać od 
ziemi. Przestała widzieć i słyszeć. Pogrążyła się w ciemnościach.
Rozdział dwudziesty szósty
Obudziła się w mroku. Leżała przez chwilę, czując na twarzy powiew chłodnego 
powietrza – 
świeżego powietrza. Spoczywała owinięta w coś miękkiego, na podłożu 
podatniejszym od skały. 
Zamrugała oczami. Wysoko w górze coś migotało. Gwiazdy. Powiew powietrza wzmógł 
się, 
poczuła zapach sosnowych igieł, koni i dymu z ogniska. Nie miała pojęcia, gdzie 
jest. Zaschło jej 
w ustach. Próbowała odchrząknąć, lecz wydała jedynie dziwaczny, kraczący odgłos. 
Z mroku 
natychmiast dobiegł ją ludzki głos:
– Paks? Chcesz czegoś?
Łzy wypełniły jej oczy i pociekły po policzkach. Nie mogła mówić. Usłyszała 
szelest ubrania 
i z ciemności wychynęła dłoń, dotykająca delikatnie jej twarzy.
– Paks? Płaczesz? Proszę... – Ręka cofnęła się, usłyszała zgrzyt i w pobliżu 
rozbłysło światło. 
Lampa, pomyślała. Łzy rozmyły widok, zamieniając wszystko w falujące punkciki 
światła 
i czerni. Dłoń powróciła i zaczęła gładzić ją delikatnie po głowie. – Zobacz, 
Paks, wszystko 
w porządku. Jesteś już bezpieczna. Wolna.
Nie mogła powstrzymać łez. Zaczęła trząść się z wysiłku i towarzysząca jej osoba 
zawołała 
kogoś cicho. Pochylił się nad nią.
– Zaklęcie ustępuje, jak sądzę – powiedział do przybysza pierwszy głos.
– W samą porę. Może mówić?
– Nie. Ale jest świadoma. Mam nadzieję, że uda się nam ją napoić, jest 
odwodniona, jak stara 
kość.
– Uniosą ją. – Druga osoba wsunęła jej ramię pod plecy, Paks poczuła, że zmienia 
pozycję, 
opierając się teraz o skórzaną tunikę. – Gotowe. Paks? Musisz się napić. 
Proszę... – Poczuła 
wargami chłodne obrzeże kubka i pociągnęła łyk. Woda, czysta i zimna. Przełykała 
kolejne 
porcje. – Dobrze – pochwalił ją głos. – Tego właśnie potrzebujesz.
– Przyniosę jeszcze – zaproponował pierwszy głos i Paks usłyszała chrzęst 
kroków. Wypiła 
całą manierkę wody. Łzy wciąż ciekły jej po policzkach. Nie wiedziała, kim są ci 
ludzie ani gdzie 
była, ani co się stało. Była jednak pewna, że teraz wszystko zmieni się na 
lepsze. Usnęła, ciągle 
płacząc.
* * *
Obudziła się w dzień: błękitne niebo nad głową, a na jego tle czerwone skały. 
Obróciła 
głowę. Leżała na piaszczystym brzegu strumienia. Po drugiej stronie widziała 
konie 
i szczotkującego je zbrojnego w kolczudze. Nieco bliżej pełgały płomienie 
obozowego ogniska, 
dokoła niego siedziało trzech mężczyzn, kobieta i krasnolud. Jeden z mężczyzn i 
kobieta wstali 
od ognia i podeszli do niej. Uśmiechali się. Zastanawiała się dlaczego.
– Czujesz się lepiej tego ranka, Paks? – przemówiła kobieta. Rozważała jej 
słowa, próbując 
je zrozumieć. Ten ranek. Czy oznaczało to, że poprzednie głosy i płacz miały 
miejsce w nocy? 
Lepiej? Spróbowała podeprzeć się łokciem, odkryła jednak, że prawie nie może się 
ruszać. Była 
rozpaczliwie słaba, jakby pozbawiona kości.
– Możesz mówić, Paks? – zapytał mężczyzna. Spojrzała na niego. Ciemne, 
szpakowate 
włosy i krótko przycięta broda. Kolczuga pod żółtą tuniką. Chcieli, żeby się 
odezwała. Nie miała 
jednak nic do powiedzenia. Uśmiechali się, oboje. Przenosiła wzrok z jednej 
twarzy na drugą. Po 
chwili uśmiech mężczyzny zgasł. – Czy wiesz, kim jestem, Paks? – Pokręciła 
głową. – Hmmm. 
Wiesz, gdzie jesteś? – Kolejne zaprzeczenie. – Wiesz, kim jesteś?
– Paks? – odpowiedziała cicho, z nadzieją.
– Pamiętasz swoje pełne imię? Zamyśliła się. Coś drgnęło w jej pamięci.
– Paks. Paks – chyba Paksenarrion.
Mężczyzna i kobieta wymienili spojrzenia i westchnęli.
– Cóż – stwierdziła kobieta – to już coś. Co powiesz na śniadanie, Paks?
– Śniadanie – powtórzyła powoli.
– Jesteś głodna?
Zastanowiła się nad znaczeniem tych słów. Głodna? Brzuch odpowiedział za nią, 
głośno 
burcząc.
– Jedzenie – wymamrotała.
– Dobrze – odrzekła kobieta. – Przyniosę. – Odeszła. Paks spojrzała na 
mężczyznę.
– Kto to? – spytała.
– Ta kobieta? Pir. Jest rycerzem. – W głosie zabrzmiał lekki chłód.
– Powinnam... powinnam ją znać?
– Tak. Ale nie przejmuj się tym. Pamiętasz, co się stało? Pokręciła głową, nim 
odpowiedziała:
– Nie. Nic nie pamiętam. Czy... czy zrobiłam coś złego?
– Nic o tym nie wiem. Czemu pytasz?
– Nie wiem. – Obróciła głowę, by spojrzeć w inną stronę. Przyglądała się wąskiej 
dolinie lub 
jarowi o ścianach z czerwonych skał. Nie wyglądało to znajomo.
Kobieta wróciła z głęboką, parującą miską, kubkiem i zwisającym z nadgarstka 
bukłakiem.
– Proszę: gulasz, chleb i mnóstwo wody. Możesz usiąść? – Paks spróbowała, lecz 
znów 
okazała się zbyt słaba. Mężczyzna oparł ją o plecak, który w tym celu 
przyciągnął. Pir postawiła 
miskę na piasku, nalała wody do kubka i podała jej. Paks próbowała wyplątać rękę 
spod koca, 
lecz nawet w tym kobieta musiała jej pomóc. Kiedy ujęła naczynie, ręce trzęsły 
się jej tak, że 
większość wychlapała na twarz i szyję, woda była lodowato zimna. Lecz to, co 
zdołała wypić, 
odświeżyło ją.
– Pomogę ci z gulaszem – zaofiarowała się kobieta. – Jesteś zbyt rozdygotana. – 
Karmiła ją 
łyżką. Paks jadła, najpierw bez nadmiernego zainteresowania, potem z coraz 
większym smakiem. 
Zaczęła odzyskiwać czujność. Wracały strzępki wspomnień, choć nie wiedziała: 
dawnych czy 
świeżych.
Spojrzała na mężczyznę.
– Czy to obóz Księcia Phelana? Oblicze zapytanego stwardniało.
– Nie. Pamiętasz Księcia Phelana?
– Tak mi się wydaje. Był... nie taki wysoki jak ty. Rudy. Tak, myślałam, że 
wciąż jestem 
w jego Kompanii. Ale nie. Nie sądzę... prawda?
– Już nie. Jeśli jednak o tym pamiętasz, oznacza to, iż wraca ci pamięć. To 
dobrze.
– Ale gdzie...? Powinnam... powinnam wiedzieć, prawda? Pytałeś mnie o to. A ja 
nie mogę... 
nie znam ciebie... żadnego z was... ani tego... – Głos zaczął jej drżeć.
– Spokojnie, Paks. Pamięć wróci. Jesteś już bezpieczna. – Mężczyzna odwrócił na 
chwilę 
głowę i zamachał do kogoś.
– Ale jeśli ja... kiedy byłam z Księciem, byłam żołnierzem. Musiałam być. A ty 
nosisz 
kolczugę. Co się stało? – Próbowała się wyprostować i tym razem udało się jej 
wyciągnąć ręce 
spod koca. Miała na sobie luźną, płócienną koszulę, wystające spod rękawów 
ramiona pokrywały 
purpurowe szramy gojących się ran. Nadgarstki miała owinięte pasami płótna. 
Przyjrzała się im, 
a potem mężczyźnie. – Co to za miejsce? Czy ty...
Wyciągnął rękę i uchwycił jej dłoń, uścisk był mocny, acz delikatny.
– Nie, Paks, to nie ja wyleczyłem te rany. Zabraliśmy cię z miejsca, gdzie to 
się wydarzyło. – 
Obejrzał się na innego mężczyznę, który właśnie do nich podszedł. – Obudziła się 
i jest 
świadoma, lecz straciła pamięć. Paks, czy znasz tego człowieka?
Przyjrzała się szczupłej twarzy obramowanej siwą brodą i czupryną. Była poważna, 
wręcz 
surowa, niemniej uczciwa. Chciała mu ufać. W ogóle go nie pamiętała.
– Nie, panie – odparła wolno. – Przepraszam.
– Nie przepraszaj – przemówił przybysz. – Zastanawiam się – zwrócił się do 
towarzysza – 
czy powinniśmy powiedzieć jej, co sami wiemy.
– Przynajmniej imiona – odrzekł zapytany – albo będzie zupełnie zdezorientowana. 
Paks, 
mam na imię Amberion i jestem paladynem Girda. A to jest marszałek Fallis z 
Zakonu Pałki.
Te imiona nic Paks nie mówiły, mężczyźni nie stali się dzięki nim bardziej 
znajomi. Patrzyła 
to na jednego, to na drugiego.
– Amberion. Marszałek Fallis. – Spojrzeli na nią, potem na siebie, wreszcie z 
powrotem na 
nią.
– Pamiętasz, kim jest Gird, Paks? – zapytał marszałek Fallis. Zmarszczyła brwi, 
próbując się 
skupić. Imię obudziło jakieś dalekie skojarzenia.
– Gird... wiem, że powinnam... Coś... co robi... co się wzywa... kiedy... – 
Urwała, ciężko 
dysząc, po chwili spróbowała ponownie. – Kiedy zaczyna się walkę... tylko... nie 
mogłam 
powiedzieć tego na głos! Próbowałam... i nie mogłam... coś na szyi... dusiło 
mnie... Nie! – 
Ostatnie słowo wykrzyczała tak głośno, że postawiła na nogi cały obóz. Mocno 
zacisnęła 
powieki, potrząsając głową, ciało jej stężało. – Nie – powtórzyła ciszej. – Nie. 
Na... świętego 
Girda, będę walczyć. Nie... przestanę. Będę walczyć!
Poczuła na ramionach dłonie obu uspokajających ją mężczyzn.
– Paks, posłuchaj – przemówił Amberion. – To już za tobą. Jesteś bezpieczna. – 
Po czym 
ciszej do Fallisa. – Jak myślisz, o co chodziło? Przecież nie uwolnili jej, żeby 
uciekła?
– Nie wiem – odparł ponuro zapytany. – Lepiej to jednak ustalmy. Biorąc pod 
uwagę, jak ją 
znaleźliśmy...
– Nie wierzę w to – rzucił niepewnie Amberion.
Paks otworzyła oczy. Przez moment wpatrywała się bezmyślnie w niebo, a potem 
przeniosła 
wzrok na paladyna. Wracały do niej strzępy pamięci, niepowiązane ze sobą, lecz 
coraz więcej.
– Amberionie? Co...
– Zostałaś ranna, Paks. Nie pamiętasz zbyt wiele.
– Czuję się... dziwnie. Powiesz mi, co się stało?
– Nie wiemy wszystkiego. Lepiej będzie, jak przypomnisz sobie sama.
Paks rozejrzała się dokoła.
– Nie poznaję tego miejsca. Lecz kolor skał... jest... znajomy.
– Przenieśliśmy obóz po tym, jak cię... po walce.
– Wciąż jesteśmy w Kolobii? – Ujrzała, jak twarz Amberiona odpręża się.
– Dobrze. Pamiętasz. Tak, jesteśmy w Kolobii. Ile pamiętasz z podróży?
– Część... jechaliśmy z karawaną, bardzo długo. Spotkaliśmy konnych nomadów, 
prawda? – 
Przytaknął. – Pamiętam wierzgającego kasztanka...
– To mój rumak bojowy – odezwał się Fallis. – Pamiętasz, po co przybyliśmy do 
Kolobii?
Pokręciła głową.
– Nie. Szkoda, że tak się dziwnie czuję. Czy coś uderzyło mnie w głowę? Podczas 
bitwy?
Fallis uśmiechnął się do niej.
– Stoczyłaś kilka bitew. Zarówno przy karawanie, jak i tutaj. Myślę, że sama je 
sobie 
przypomnisz, jak odpoczniesz. Rany dobrze się goją. Potrzebujesz czegoś?
– Wody, o ile jest jej dużo.
– Pewnie. – Marszałek oddalił się, a po chwili wrócił z pełnym bukłakiem. 
Położył go koło 
Paks, po czym wraz z Amberionem odeszli kawałek w górę strumienia, przyglądając 
się 
urwiskom po drugiej stronie. Zdołała unieść bukłak do ust. Pociągnęła długi łyk, 
po czym 
ponownie rozejrzała się dokoła. Krasnolud patrzył w jej stronę, rozmawiając z 
kobietą. Kiedy 
dostrzegł jej wzrok, wstał i podszedł. Próbowała przypomnieć sobie jego imię.
– Dzień dobry, lady Paksenarrion – powitał ją. Głos miał wyższy i ładniejszy, 
niż 
oczekiwała. Ciekawe, skąd wiedziała, czego się spodziewać. – Jak się masz?
– Bardzo dobrze. Trochę... zagubiona.
– Nic dziwnego. Może nawet umknęły ci imiona. Jam jest Balkon z Domu Złotego 
Topora.
Imię pasowało, mogłaby nawet uznać, że sama je sobie przypomniała. Patrzyła na 
niego, 
czując, jak budzą się w niej wspomnienia.
– Tak – stwierdziła powoli. – Mistrz Balkon. Przyjechałeś z nami z Fin Panir. 
Znasz się na 
skałach, czy są słabe, czy mocne. Jesteś kuzynem samego Złotego Topora, prawda?
– Ósmym kuzynem w drugiej linii – przytaknął z uśmiechem krasnolud. – Uważam, że 
szybko wracasz do siebie. Cieszymy się, widząc cię uprzednio w tak opłakanym 
stanie.
– Opłakanym? – Poczuła strach.
Oblicze krasnoluda przecięły bruzdy niepokoju, po chwili jednak uspokoił się.
– Czy to nie jest właściwe określenie? Musisz mi wybaczyć, lady Paksenarrion. 
Nie władam 
tak biegle słowami jak jakiś elf. Opłakanym? Kiepskim? Och, nie mogę znaleźć 
słowa, niech to 
czort! Lecz te czarne serca bardzo cię skrzywdziły, co wielce zasmuciło twych 
przyjaciół. A teraz 
czujesz się lepiej i bardzo nas to cieszy.
– Dziękuję, mistrzu Balkonie – odrzekła Paks. Nie rozumiała do końca, o czym 
mówił, lecz 
okazana troska była bardzo miła.
– Chciałem cię zapytać – o ile odpowiedź nie wzbudzi zbyt wielkiego smutku – 
czego to 
skalne łajno używało na twoje rany?
Spojrzała na niego.
– Skalne łajno?
– Psują skałę, dobrą skałę, mieszkając w jej sercu. Mam na myśli tych kuzynów 
elfów 
o czarnych sercach, którzy cię porwali.
– Porwali? – Potrząsnęła głową, przeszedł ją nagły dreszcz. – Nie pamiętam 
niczego takiego, 
mistrzu Balkonie.
– Ach. Czyli magia. – Krasnolud wymamrotał coś nagle w swoim języku, wyłapała 
tylko 
dwa słowa. Urwał gwałtownie i zmierzył ją ostrym spojrzeniem. – Niczego nie 
pamiętasz?
– Czego? – Poczuła ukłucie irytacji. Wszyscy coś o niej wiedzieli, tylko nie 
chcieli 
powiedzieć. To nieuczciwe. Spojrzała wściekle na krasnoluda.
– Ciii! Spokojnie. Amberion, twój paladyn, oraz marszałek Fallis nie powiedzieli 
ci zbyt 
wiele, sądząc po twych wspomnieniach. Jak narobisz hałasu, przyjdą sprawdzić, o 
czym 
rozprawiamy.
– Powiesz mi? – zapytała z rosnącym podnieceniem. Balkon uśmiechnął się 
przebiegle.
– A powinienem powiedzieć, czego mówić nie chcą ludzie o takiej mocy? Nie jestem 
księciem ani panem, żeby stawiać się ponad nich. Ale nie powiedzieli mi, że mam 
ci nie mówić, 
co daje możliwość odmiennej interpretacji. Więc... – Zerknął na nią. – Powiem 
to, co uznam za 
stosowne, jak powinno się to odbyć w Domu Złotego Topora.
Zmusiła się do leżenia bez ruchu, pamiętając o krasnoludach tyle, że nie lubią 
być 
popędzane. Balkon wyciągnął zakrzywioną fajkę, nabił ją i pociągnął. Wydmuchnął 
trzy kółka 
z dymu.
– No dobrze – stwierdził, jakby w ogóle nie przerywał. – Zostałaś porwana przez 
tych 
wyznawców Achryi o czarnych sercach. – Splunął, wymawiając to imię. – Elfy, 
takie jak 
Ardhiel, nie lubią przyznawać, że oni istnieją i są z nimi spokrewnieni – choć 
mają na nich 
własne słowo. To stało się podczas ataku na obóz, drugiej nocy w dolinie – 
uprowadzili cię do 
swych pieczar pod tamtym urwiskiem – kiwnął głową w stronę ściany po 
przeciwległej stronie 
strumienia. – Tam trzymali cię przez kilka dni. Nie wiemy, co spotkało cię w 
owym mrocznym 
miejscu – widzieliśmy jedynie blizny. Ciężkie musiały to być rany. Mieliśmy 
trochę kłopotów 
z odnalezieniem twych śladów i podążeniem za nimi... Naprawdę nic nie pamiętasz?
Paks słuchała go z rosnącym przerażeniem. Wpatrywała się w rdzawopomarańczowe 
urwisko poprzecinane czarnymi smugami i kręciła głową.
– Nie... nie pamiętam. Tak... kiedy o tym mówisz... coś sobie przypominam. 
Jakbym... 
jakbym widziała dolinę ze wzgórza, w oddali i przez mgłę.
– To magia, bez wątpienia, albo ciosy w głowę, po których zostały te guzy. No 
cóż, 
odnalezienie cię także było dziwne. Kilkakrotnie walczyliśmy w ciemnych 
korytarzach i właśnie 
natrafiliśmy na kolejną grupę nieprzyjaciół. Nie mieliśmy pojęcia, kim był 
stojący za nimi 
wysoki rycerz w czarnej zbroi. Ty – ale wtedy nie wiedzieliśmy, że to ty – 
zabijałaś ich, naszych 
przeciwników, a kiedy rozstąpili się, wyglądało na to, że zamierzasz także 
pozabijać nas. 
Wtedy... – przerwał, pykając fajkę i wydmuchując jeszcze więcej kółek. Czekała 
niecierpliwie. – 
Wtedy, lady Paksenarrion, znieruchomiałaś z mieczem nad głową. Bardzo dziwne. 
Naprawdę 
dziwne. Lord Amberion i marszałek Fallis podeszli obejrzeć – bardzo ostrożnie, 
spodziewając się 
podstępu. Unieśli przyłbicę – z miejsca, w którym stałem, czułem, jaki paskudny, 
zły był ten 
hełm – i odsłonili twoją twarz, bladą jak płótno, z niewidzącymi oczyma. Cała ta 
zbroja była 
przeklęta – zaczarowana – ale twój paladyn i marszałek mieli swoje sposoby. W 
końcu otworzyła 
się jak pancerz żuka, pomarszczyła i znikła. Lecz to nie wszystko. Na szyi 
miałaś...
– Mości Balkonie! – Ani Paks, ani Balkon nie zauważyli nadchodzącego Amberiona. 
Marszałek miał minę bardziej niż niezadowoloną. – Czy to dobrze obarczać ją 
ponad miarę?
– Obarczać? Ja tylko opowiadam o zdarzeniach, które zapomniała.
– Wiesz, iż uznaliśmy, że lepiej będzie nic jej nie mówić.
– Lepiej waszym zdaniem, owszem, ale nie zakazywaliście niczego mnie. A my, 
krasnoludy, 
więcej wiemy o złych postępkach elfów i ich kuzynów niźli elfy sprzymierzone z 
wami. Mądrość 
podpowiada mi, iż lepiej będzie nie skazywać jej na pełne niepokoju dumanie.
Paks poczuła przypływ irytacji, kiedy tak rozprawiali na jej temat, jakby jej 
tutaj nie było.
– Zapytałam go, sir Amberionie, tak samo, jak wcześniej zapytałam ciebie. A on 
uznał mnie 
za na tyle przytomną, by odpowiedzieć jak wojownik wojownikowi, a nie jak 
bezrozumnemu 
dziecku. – Nawet ją zdumiała gorycz w głosie.
Amberion spojrzał na nią, unosząc brwi.
– Z pewnością wiesz, Paks, iż nie uważamy cię za dziecko – właśnie ciebie, 
spośród 
wszystkich ludzi. Obawialiśmy się, że kiedy powiemy ci, co wiemy, nigdy nie 
odzyskasz 
własnych wspomnień, zawierających to, o czym nie mamy pojęcia. Czyżbyś do tego 
stopnia 
zapomniała o Bractwie Girda, że tak nie dowierzasz paladynowi? To te rany 
musiały uczynić cię 
tak drażliwą.
Zaczerwieniła się, słysząc tę łagodną przyganę.
– Przepraszam – wymamrotała, nadal zła. – Ja... martwiłam się. – Jej głos 
ucichł, przeniosła 
wzrok ponad Amberiona, na urwisko.
– Boli cię? – indagował ją paladyn.
Zdała sobie sprawę, że faktycznie była cała obolała, jakby miała gorączkę, głowa 
pulsowała 
jej cierpieniem.
– Trochę, panie.
Przyłożył jej dłoń do czoła i zmarszczył brwi.
– To może być gorączka – nic dziwnego przy takich ranach – niemniej czoło masz 
zimne. 
Zobaczmy, co mogę zrobić. – Ujął jej głowę w dłonie i zaczął mówić. Poczuła, że 
powinna 
rozpoznać słowa, przewidzieć frazy, lecz z trudem koncentrowała się na tyle, by 
je słyszeć. 
Zamglił się jej wzrok. Przez chwilę pulsowanie w głowie mieszało się z bólem 
ciała w jedno 
rytmiczne cierpienie, które zaraz zelżało. Dopiero gdy zupełnie znikło, pojęła, 
jak wielki ból 
znosiła i zastanawiała się przez chwilę, dlaczego o tym nie wiedziała. Czy fakt, 
że mogła uznać 
to za normalne, nie czynił sytuacji gorszą? Odzyskała wzrok. Poczuła, jak 
Amberion zdejmuje jej 
z głowy ciepłe palce.
– Czy złagodziłem ból? – zapytał. Przytaknęła.
– Tak, panie. Dziękuję. Nie miałam pojęcia, jaki był wielki. – Uświadomiła 
sobie, jak 
niedorzeczny był jej wybuch sprzed paru minut, nie rozumiała, jak mogła 
powiedzieć coś takiego 
Amberionowi.
– To dobrze. – Paladyn westchnął i usiadł koło niej, naprzeciwko krasnoluda. 
Wyglądał na 
znużonego. – Mości Balkonie, usłyszałem tylko ostatnie zdania twej opowieści. 
Czy 
wspomniałeś jedynie o porwaniu i naszym pościgu?
– Tak, a i to pokrótce. Nie mówiłem o samym porwaniu, gdyż nikt z nas go nie 
widział – 
wiedzieliśmy jedynie, że została wzięta do niewoli. Nie wspomniałem także o 
dyskusji, która 
potem rozgorzała ani...
– Bardzo dobrze – przerwał mu Amberion. Krasnolud skrzywił się. – Paks, czy 
podczas tych 
opowieści coś sobie przypomniałaś?
– Wyglądało na to, panie, że coś usiłowało wypłynąć na powierzchnię. Coś, co 
powinnam 
wiedzieć. Lecz, jak powiedziałam mistrzowi Balkonowi, moje wspomnienia są 
mgliste i odległe.
– To nic niezwykłego. Na Girda, szkoda, że elf jeszcze się nie ocknął!
– Sądząc po jego twarzy – stwierdził cierpko krasnolud – przeżywa jeden z tych 
rzadkich 
snów, którymi tak rozkoszują się elfy, zbyt rzadkich, by budzić się dla naszej 
wygody.
– Elf? – spytała Paks.
– Ardhiel – wyjaśnił paladyn. – Z ambasady Finthy...
– Och! – W głowie rozbłysło jej wspomnienie. – Pamiętam go. W Fin Panir, 
kiedy... – 
zerknęła na Amberiona, po czym dodała wolniej, z budzącym się zrozumieniem: – 
Kiedy 
planowaliśmy tę wyprawę... teraz sobie przypominam. Byłam tam. Szkoliłam się, a 
potem... – 
Podekscytowana, próbowała usiąść, ale nie mogła.
– Przyniosę ci drugi pakunek – powiedział Amberion. Podłożył jej pod plecy 
gruby, zwinięty 
koc. Przez chwilę kręciło się jej w głowie, zaraz jednak dolegliwości ustały.
– Pamiętam – oświadczyła z zapałem. – Karawanę i nasze odłączenie się – tamte 
doliny 
miały białe zbocza. Czarne wzgórze z kopcem na szczycie. Czy potem nie zeszliśmy 
do doliny... 
a mistrz Balkon powiedział o niej, że nie jest taka głęboka, jak powinna?
– Tak, lady – potwierdził krasnolud. – Dolina jest zasypana piaskiem. Nie miałem 
jeszcze 
czasu rzucić na to okiem, lecz podejrzewam coś – może skalne osuwisko 
zaczopowało drugi jej 
kraniec.
– A u wejścia – czy nie tam były urwiska, znad których wzbijał się dym?
– Zgadza się: w parowie odchodzącym od doliny. Pamiętasz walkę?
– Częściowo. Jedna z odzianych w czerń postaci zawołała coś i potem było nam 
trudno 
poruszać się.
Amberion pokiwał głową.
– Dotknęło to większość naszej grupy, z wyjątkiem mnie i mistrza Balkona.
– A potem coś pan zrobił i czar ustąpił, strzelali do nas z góry. Ardhiel i 
Thelon ostrzeliwali 
się...
– Tak – potwierdził Balkon. – A potem tamta czarna szumowina rzuciła na nas 
zaklęcie 
strachu i zeszła po zboczu, przybrawszy postać swojej pani. – Krasnolud 
powtórnie splunął.
– Pająka – rzuciła Paks. – Pamiętam. To było straszne – złaził po skałach, 
prosto na nas, 
a z otworów w skale wychodziło coraz więcej wrogów i Ardhiel zadął w stary róg, 
który nosił 
u pasa, tyle tylko, że wcale nie zabrzmiało to jak dźwięk myśliwskiego rogu.
– Nie – odparł Amberion. – A kiedy zagrał na nim, róg odzyskał prawdziwy wygląd. 
Był 
zaczarowany. To elfi róg, jedyny, jaki kiedykolwiek widziałem, rzadki skarb. Nie 
wiem, co lub 
kto pojawił się na wezwanie, lecz była w nim moc i dobro.
Paks pokręciła głową;
– Pamiętam jedynie dźwięk.
– Całkiem ładny – burknął Balkon – chciałbym jednak wiedzieć, co znaczył.
Amberion przeciągnął się i westchnął.
– Kłopoty dla naszych nieprzyjaciół i długi sen dla Ardhiela. Paks, myślę, że 
wróci ci pamięć 
i chciałbym wiedzieć, jak już to nastąpi. – Skinęła głową. – Mości Balkonie, 
nadal uważam, że 
najlepiej będzie, jak przypomni sobie wszystko sama.
– Martwią mnie te rany – odparł szczerze krasnolud. – Elfy mają metody 
przyspieszania 
i spowalniania wzrostu. Coś podobnego musiał użyć ten skalny brud, w przeciwnym 
razie nadal 
by krwawiła. To jest niebezpieczne. Chciałbym dowiedzieć się, czego użyli oraz 
żebyś pomyślał, 
co my możemy zrobić. – Uśmiechnął się do Paks i kontynuował: – Poza tym rozmowa 
przywróciła jej pamięć. Im więcej, tym lepiej.
– Czyż to nie to – ozwał się nowy głos – odróżnia krasnoludy od bardziej 
opanowanych 
istot? Zawsze uważają, że im więcej, tym lepiej. – Paks obejrzała się i ujrzała 
ciemnowłosego 
mężczyznę w poplamionym, skórzanym stroju, przypomniała sobie, że to Thelon, 
półelf, 
zwiadowca. Mistrz Balkon nastroszył się, słysząc te słowa, lecz Thelon roześmiał 
się delikatnie 
i uniósł dłoń. – Wybacz mi, mistrzu Balkonie, lecz nie mogłem się powstrzymać. 
Od dawna 
w tym obozie nie było okazji do śmiechu.
– Nie widzę nic... – zaczął Balkon. Thelon pokręcił głową i ukłonił się.
– Przepraszam, panie krasnoludzie. Nie zamierzałem nikogo urazić, to ten mój 
długi język.
Balkon potrząsnął głową i uśmiechnął się wreszcie do Thelona.
– Jesteś tylko półelfem, w dodatku łowcą – a my, krasnoludy, wiemy, iż jest to 
inne słowo na 
określenie człeka śmiałego i wytrzymałego. I przyznaję, że lubię mnogość równie 
bardzo, jak ty 
niedostatek. Zapomnijmy o tym, Thelonie, nie żywię do ciebie urazy.
Zwiadowca ponownie się ukłonił.
– Dziękuję ci za uprzejmość. Przyszedłem z prośbą do Amberiona, by dołączył do 
marszałków. Ardhiel budzi się ze snu i poprosili, byś przybył.
Paladyn wstał, patrząc surowo na krasnoluda.
– Mości Balkonie, troskamy się na równi z tobą, lecz skoro Paks nic nie pamięta, 
to nie może 
powiedzieć, czym ją leczyli. Lepiej zostawić to w spokoju.
Balkon pokiwał głową.
– Skoro elf przytomnieje, to może wiedzieć o wiele więcej niż ja, trzeba tylko 
powiedzieć mu 
od razu, jak tylko będzie mógł słuchać.
– A potem...?
– Potem dotrzymam jej towarzystwa i nie będzie żadnych opowieści, póki nie 
przyniesiecie 
wieści od Ardhiela – odrzekł krasnolud. To musiało zadowolić Amberiona, gdyż 
odwrócił się. 
Paks patrzyła na krasnoluda z nadzieją, że wróci do rozmowy, ten jednak unikał 
jej wzroku. 
Pykał fajkę, wypuszczając kłęby dymu. Potem spojrzał na nią. – Nie zamierzam 
łamać słowa – 
oznajmił zapalczywie. – Choćby w najmniejszym stopniu. Leż spokojnie, przyjdzie 
czas, że 
usłyszysz wszystko.
* * *
Zasnęła, czekając na powrót Amberiona. Obudziła się głodna. Tym razem byłaby w 
stanie 
zjeść samą siebie. Zdołała wstać, choć z pomocą, i przejść niepewnie do płytkiej 
dziury w piasku, 
służącej w obozie za szalet. Wyczerpało jato tak, że zasnęła natychmiast po 
powrocie na swoje 
miejsce. Ocknęła się wieczorem, gdy promienie słońca oświetlały jedynie 
najwyższą partię 
przeciwległego zbocza.
Nikogo przy niej nie było. Przy ognisku dostrzegła przygarbionego krasnoluda. 
Pir stała 
nieco dalej, przyglądając się opromienionej blaskiem skale. Po prawej Amberion i 
marszałkowie 
rozmawiali z wysoką postacią. Paks rozpoznała w niej Ardhiela. Przeciągnęła się 
powoli. Znowu 
poczuła lekki ból, choć nie taki przejmujący jak przedtem. Zastanowiło ją to. 
Kiedy ostatnim 
razem doświadczyła uzdrowienia z rąk paladyna, rana i ból zniknęły natychmiast i 
na stałe. Może 
źle leżała.
Podciągnęła rękawy, by obejrzeć blizny na ramionach. Powiedziałaby, że rany mają 
kilka 
tygodni – szramy były ciemne i wypukłe. Lecz inni utrzymywali, że straciła 
zaledwie kilka dni. 
Próbowała przypomnieć sobie, co się stało. Opowieść Balkona wydawała się 
prawdopodobna, 
choć słowa nie ożywiały wspomnień. Uwięziona – pod ziemią – to miało sens. Ale 
co z ranami? 
Czy naprawdę walczyła? Z kim, jak? Blizny nie były wskazówką – wyglądały jak 
każde 
wyleczone skaleczenie, mogła je zadać pika, miecz lub nóż. Niezwykła była 
jedynie ich mnogość 
– większa od liczby ran, odniesionych przez trzy lata walk w Kompanii Księcia 
Phelana. Nie 
rozumiała, jak w ogóle walczyła – jak przeżyła – tak poraniona. Lecz było w nich 
coś, co 
przekonywało, że odniosła je w trakcie walki, a niejako związany, bezbronny 
więzień.
Rozmyślania przerwał jej głos Amberiona.
– Cieszę się z twego przebudzenia. Powrócił do nas Ardhiel, zbadał cię po 
południu. – 
Poczuła nagły gniew. Jakie mieli prawo gapić się na nią, kiedy leżała bezradna? 
Przypomniała 
sobie, że iynisin powiedziały jej o zabraniu zwoju Halverica przez elfy. 
Stłumiła wściekłość, 
zaskoczona jej siłą, starając się ją ukryć. Wiedziała, że nie zrozumieliby. 
Paladyn kontynuował: – 
Chciałby z tobą porozmawiać, o ile czujesz się wystarczająco dobrze.
– Tak, oczywiście, ja tylko... – Postanowiła nie wspominać Amberionowi o bólu, 
uznałby to 
za słabość. – Jestem trochę zdezorientowana – dokończyła. Ardhiel usiadł koło 
niej, wyglądał na 
szczuplejszego, niż go pamiętała, lecz jego twarz rozjaśniała jakaś niezwykła 
radość.
– Lady Paksenarrion, smutkiem napawa mnie fakt, iż nie było mnie tutaj, by cię 
obronić. Nie 
wiedziałem, że gdy zadmę w róg, zostanę stąd zabrany...
– Zabrany?
– Duchowo. Zawsze uczono mnie, że elfy nie mają dusz, że stanowimy jedność z 
naszymi 
ciałami, nie miałem pojęcia, że zostanę wyłuskany, niczym jądro orzecha z łupiny 
i tak długo 
mnie nie będzie. Dla mnie nie było to długo – tylko jeden dzień na Dworze 
Wielkiego Króla – 
lecz kiedy powróciłem, dowiedziałem się, iż spędziłaś wiele mrocznych godzin w 
mocy iynisin.
– Tak mówią. – Paks odwróciła głowę, marszcząc brwi. – Nie pamiętam.
– Niczego?
– Jak przez mgłę. Balkon opowiedział mi to i owo – ma to sens... odniosłam 
wrażenie, iż 
mówił prawdę. Nie pamiętam tego jednak wyraźnie sama.
– Ach. – Ardhiel położył się na piasku i wpatrzył w błękit nieba, ciemniejący 
wraz ze 
znikaniem słońca za dalekimi górami. – Żałuję, iż nie wiem więcej. My, elfy, 
wolimy ignorować 
iynisin – wręcz udawać, że ich nie ma albo że nie są z nami spokrewnione. Lecz w 
chwilach 
takich jak ta okazuje się to niebezpieczne dla nas i naszych sojuszników. Wiem, 
iż dysponują 
takimi samymi mocami jak my, korzystając ponadto z potęgi tych, których czczą: 
Achryi 
i Naydii, Gitresa i Liarta.
Paks wzdrygnęła się, cztery złe imiona zdawały się plugawić powietrze. Przed 
oczyma 
stanęły jej twarze: elfie, ale pełne zła. Przerażające.
– Ja... nie pamiętam – wyznała.
– Jedną sprawą jest wymazanie wspomnień na przykład przez cios w głowę. Jeśli 
jednak 
wspomnienia zostały przesłonięte przez iynisin lub ich bóstwa, musimy zrobić 
wszystko, abyś je 
odzyskała. Po południu nie mogłem tego orzec – wciąż znajdowałem się w mocy mego 
własnego 
zaklęcia. – Usiadł i wyprostował się. – Amberionie. Chciałeś zrobić to przed czy 
po posiłku?
– Zrobić co? – dopytywała się zaniepokojona Paks. Paladyn oderwał wzrok od 
odległych gór 
i uśmiechnął się do niej. W słabnącym świetle uznała jego twarz za płaską i 
pozbawioną wyrazu. 
Usiadł po jej drugiej stronie i wyciągnął rękę.
– Musimy dowiedzieć się, jakiej magii użyły przeciwko tobie iynisin, Paks. Z 
pewnością to 
rozumiesz. Spróbujemy z Ardhielem, każdy po swojemu...
– Ale... – Próbowała wymyślić jakiś argument przeciwko. – Czy to nie... czyż nie 
mówiłeś 
mi... że kandydatom na paladynów nie wolno poddawać się zaklęciom?
Amberion zmarszczył brwi.
– Zazwyczaj tak jest. Lecz tutaj mamy do czynienia z sytuacją wyjątkową: 
uważamy, że 
zostałaś już zaczarowana przez iynisin. Oddano cię pod moją opiekę. Gird wie, 
Paksenarrion, co 
czułem, nie mogąc cię uratować. Ale teraz... musimy zrobić dla ciebie wszystko, 
co tylko można.
Paks pokiwała głową, z trudem wytrzymując wzrok paladyna. Widziała, że jest 
poruszony 
i bardzo zmartwiony. Sama czuła przede wszystkim złość. Wyzdrowieje w swoim 
czasie – jak 
zawsze – i wrócą jej siły, a wspomnienia albo powrócą, albo nie. Chciała 
usłyszeć, co wiedzą... 
chciała, żeby zaufali jej, tak jak Keri i Volya, opowiadając o splądrowaniu 
Sibili.
– Amberion powiedział mi, że twoje rany były już tak zaleczone, kiedy cię 
znaleźli. – 
Ardhiel położył długopalcą, elfią dłoń na jej nadgarstku. Udało się jej nie 
wzdrygnąć. – Nie było 
cię tak krótko... albo rany nie były takie, na jakie wyglądają, to znaczy nie 
były prawdziwymi 
obrażeniami, a od razu wywołano je w takim na wpół zaleczonym stanie... albo 
uzdrowiono je 
czarami.
Paks ponownie obejrzała swoje ramiona.
– Można to było tak zrobić? Nigdy nie słyszałam o czymś takim...
– No cóż, wiedza o tym, że można to uczynić, nie jest zbyt rozpowszechniona, 
poza tym 
dokonuje się tego jedynie w złych zamiarach. Zmuszanie ciała do tak szybkiego 
zdrowienia – to 
pociąga za sobą znaczne ryzyko. Dawno temu i daleko stąd znałem pewnego elfa, 
który potrafił 
przyspieszać wzrost i uzdrawianie. Używał tego daru tylko na roślinach, lecz 
zwierzęta także 
poddałyby się jego czarom. Spróbujemy teraz, Paksenarrion, rozwiać spowijające 
twoją pamięć 
opary. Jeśli to jest to, co podejrzewam – umieszczona tam przez iynisin chmura – 
to odzyskasz 
pamięć.
Paks chciała sobie wszystko przypomnieć, a jednocześnie bała się tego. Teraz, 
kiedy 
wiedziała, że wola elfa może jej przywrócić lub odebrać pamięć – jak pokazał jej 
to iynisin – nie 
miała na to więcej ochoty. Niemniej ziarno nieufności do nich kazało jej 
przemilczeć sprawę 
zwoju Halverica. Błyszczące oczy elfa były niebezpieczne jak rozżarzone węgle. 
Spojrzała na 
Amberiona. Skinął głową.
– Ardhiel przekonał mnie, że to najlepsze, Paksenarrion. Czary iynisin powinny 
być jak 
najszybciej rozproszone.
– Więc Balkon miał rację... – mruknęła.
– Na swój sposób – stwierdził Ardhiel. – Musisz sobie przypomnieć, ale powinnaś 
uczynić to 
sama. Tego właśnie chcę spróbować.
– Cóż, w takim razie... zaczynajmy. – Patrzyła to na jednego, to na drugiego. – 
Co powinnam 
zrobić?
– Myśl o Girdzie i Panu – doradził Amberion. – Poprowadzi twe myśli – mamy 
nadzieję, że 
także wspomnienia – które uwolnimy.
Paks zamknęła oczy i leżała spokojnie. Nie mogła przeciwstawić się naporowi na 
ciemne 
zasłony na umyśle, miała trudności z oddychaniem, czuła się jak uwięziona. 
Niemal nie zwracała 
uwagi na dłoń elfa na czole ani uścisk ręki Amberiona. Ardhiel zaczął śpiewać 
coś po elfiemu – 
nawet nie próbowała go zrozumieć.
Cienie w jej głowie poruszyły się. Część była mroczna – jedne odeszły, drugie 
jej groziły. 
Znów ujrzała twarz elfa, bladą pod ciemnym kapturem. Poczuła palący ból w gardle 
i spróbowała 
unieść dłoń. Cienie zgęstniały, nabierając rzeczywistych kształtów. Powróciły 
dźwięki, najpierw 
ciche, potem coraz głośniejsze. Świdrujące okrzyki, szyderczy śmiech, szczęk 
broni. Gorzki płyn 
sparzył przełyk, a smród zakręcił jej w nozdrzach. Z mroku wychynęły oblicza 
orków 
z obnażonymi kłami, pazurzaste łapy ściskały miecze, noże, bicze. Inni 
wojownicy, których ras 
nawet nie znała, w zbrojach płytowych lub skórzanych. Zielone światło rzucające 
chorobliwy 
cień, czerniejący jak zaschnięta krew.
Stopniowo przypomniała sobie ofertę iynisin: żeby przeżyć kolejny dzień, musiała 
walczyć 
dla ich rozrywki przeciwko wybieranym przez nich oponentom, bronią, jaką jej 
dawali. Nie 
wiedziała jedynie, jak długo to trwało ani jakie dzieliły je przerwy. Wróciły 
jak żywe: ból 
otrzymanych ran, głód, pragnienie i wyczerpanie, strach, że już nigdy nie ujrzy 
dziennego 
światła, zawziętość i pełen goryczy gniew, którym zwalczała lęk. Gdy Ardhiel 
odjął dłoń od jej 
czoła, pamięć pozostała. Była niczym zimny stos, piętrzący się w jej głowie. 
Nienawidziła swych 
wspomnień, budzenia ich, lecz nie miała wyboru. Oburzało ją, że nie miała wyboru 
wśród iynisin 
i nie ma go tutaj.
Rozdział dwudziesty siódmy
Oczywiście Amberion nalegał, żeby dowiedzieć się wszystkiego, co sobie 
przypomniała. 
Opowiadała szybko, zdziwiona własną niechęcią, o złożonej jej przez iynisin 
propozycji 
i walkach. Pamiętała nawet czarną zbroję i odrazę do niej.
– I wzywałaś Girda przed każdą walką? – zapytał Wielki Marszałek Fallis, który 
podszedł do 
nich, by posłuchać.
– Próbowałam. Nie mogłam... nie mogłam wymówić jego imienia na głos. – Miała 
nadzieję, 
że nie będzie drążył tematu.
– Ale próbowałaś... zamierzałaś to zrobić? – Amberion patrzył jej w oczy.
– Tak... panie. – Z wysiłkiem odwróciła wzrok. – Próbowałam. Przynajmniej, dokąd 
sięgnę 
pamięcią...
– To powinno wystarczyć... – Lecz w jego głosie zabrakło przekonania, popatrzył 
ponad nią 
na Ardhiela.
– Nie rozumiem. O co chodzi? – Sama nie wiedziała, czy w jej głosie zabrzmiał 
gniew czy 
strach.
Fallis westchnął.
– Paksenarrion, nie mogłaś tego wiedzieć... jeśli jednak dzierżyłaś przeklętą 
broń w złym 
celu...
– A tamta zbroja na pewno była zła...
– Ale zabiłam orki... iynisin – a oni wszyscy byli źli...
– Tak. Wiem. Dlatego uważamy, że to może zadziałać. – Niemniej Amberion pokręcił 
głową. – Żałuję, że dotykałaś tych przedmiotów...
– Ale... – Była na krawędzi wybuchu, porażona niesprawiedliwością. Była 
uwięziona, 
samotna, zniewolona, głęboko pod ziemią, musiała walczyć z wieloma przeciwnikami 
i własnym 
strachem, żeby przeżyć, a oni mówili jej, że nie powinna była dotykać broni. 
Wszak jestem 
wojowniczką – powiedziała sobie. Co miałam zrobić: dać się zabić? – Myślałam, że 
Gird 
pochwali walkę wbrew nadziei – powiedziała w końcu gorzko.
– Gird nie dba o nadzieję, a jedynie o słuszność i niesprawiedliwość – rzucił 
gniewnie Fallis. 
– To właśnie próbowaliśmy...
– Czy wobec tego miałam stać tam jak spętane jagnię i pozwolić im poderżnąć mi 
gardło? – 
przerwała mu Paks, rozgniewana na tyle, by wyrzucić z siebie to, co czuła. – 
Wolelibyście 
znaleźć mojego trupa? Na... na bogów, uważałam Girda za patrona wojowników w 
każdej walce 
ze złem i zrobiłam, co mogłam, żeby walczyć. Łatwo wam mówić, co powinnam, a 
czego nie 
powinnam była robić, siedząc bezpiecznie w blasku słońca, podczas gdy ja...
– Paks! – Powstrzymały ją głos Amberiona i jego dłoń na jej ramieniu. – 
Posłuchaj, Paks. 
Wiemy, że miałaś niewielki wybór i nie potępiamy cię. Nie jesteś paladynką. Nie 
oczekujemy od 
ciebie takiej mądrości. Wciąż jesteś słaba i dopiero odzyskujesz siły po 
otrzymanych ranach. Nie 
powinniśmy byli dzielić się z tobą naszymi obawami, niemniej zrobiliśmy to. 
Osobiście uważam, 
że wszystko będzie dobrze, gdy twoje rany zagoją się i wypoczniesz. Tego 
wieczoru najedz się 
do syta i wyśpij, jutro musimy zwinąć obóz i wyruszyć w dalszą drogę.
Patrzyła na niego, nadal trochę rozgniewana, a jednocześnie przerażona własnymi 
słowami. 
Czy naprawdę mówiła w ten sposób do paladyna i Wielkiego Marszałka?
– Przepraszam – mruknęła cicho. – Ja... nie wiem, co...
– Każdy – stwierdził z mocą Amberion – każdy, kto przeszedł taką próbę, byłby 
podatny na 
zdenerwowanie. Jesteś w stanie dojść do ogniska czy mamy przynieść ci jedzenie 
tutaj?
– Spróbuję. – Udało się jej wstać z pomocą paladyna i podejść do ognia na 
sztywnych 
nogach, choć samodzielnie. Nie odzywała się do pozostałych, koncentrując się na 
misce 
zjedzeniem. Mistrz Balkon patrzył na nią w milczeniu przez płomienie. 
Zastanawiała się, ile 
wiedzą. Wewnątrz czuła się pusta i obolała, zupełnie jakby przez długi czas 
płakała.
Po posiłku Wielki Marszałek Fallis poprosił Ardhiela, by opowiedział towarzyszom 
o swych 
doświadczeniach. Elf uśmiechnął się, wykreślił dłonią znak w powietrzu i zaczął. 
Słuchając go, 
Paks odzyskała nieco pierwotnego zauroczenia elfami. Intonacja głosu, nawet 
mówiącego we 
wspólnym, nadawała mu melodyjne brzmienie. Zwinne, płynnie gestykulujące dłonie 
przypominały jej wysoką trawę falującą na wietrze. Dostrzegł jej wzrok i 
uśmiechnął się, 
poczuła, jak jej twarz rozluźnia się w odpowiedzi. Opowiedziana przez niego 
historia uwięzienia 
na skrzydlatym wierzchowcu i ucztowania w Holu Wielkiego Króla była niezwykła. 
Nie była 
pewna, czy Ardhiel uważa Wielkiego Króla za Pana – może był to ktoś zupełnie 
inny – nie 
zapytała jednak o to.
Kiedy skończył, była już czarna noc, a na bezchmurnym niebie mrugały gwiazdy. 
Paks 
zaczęła się zastanawiać, czy uda się jej wrócić na swoje miejsce, miała 
wrażenie, że nie będzie 
w stanie się poruszyć. Była tak śpiąca, że nie zauważyła, kto rozpoczął rozmowę 
z Ardhielem. 
Nie poruszyła się, gdy ktoś inny narzucił na nią koc.
Obudziła się przed świtem. Policzek zesztywniał jej od wiejącego doliną zimnego 
wiatru. 
Niebo było bladozielone jak siniak. Skały odcinały się wyraźnie od nieboskłonu, 
lecz na dnie 
parowu cień skrywał szczegóły. Wtuliła twarz w koc, ogrzewając się oddechem. 
Była 
zesztywniała i obolała, lecz znacznie silniejsza niż dzień wcześniej. Zarżał 
koń, dźwięk odbił się 
echem od urwiska. Odpowiedział mu drugi wierzchowiec. Potem następne. Wydało się 
jej, że 
rozpoznaje Socks. Podniosła się. Zimny wiatr wcisnął się pod koc i uznała, że 
musi wstać, żeby 
się rozgrzać. Przy ognisku kucała mrucząca coś postać. Rozpoznała jednego ze 
zbrojnych.
Kiedy podeszła do ognia, podał jej z uśmiechem kubek naparu.
– Chłodno tak wcześnie rano – zauważył. – Musi przez te góry, słyszałem, że w 
górach jest 
zimno przez cały rok.
– Przynajmniej w Krasnoludzkich Górach – zgodziła się Paks. Zadrżała i 
wyciągnęła ręce 
nad płomienie. Miała płócienną koszulę wyłożoną na spodnie, wiatr przenikał 
przez materiał, 
jakby go tam w ogóle nie było. Gdzie jej ubranie? W którym pakunku?
Jakby słysząc jej myśli, Amberion upuścił koło niej ciężki plecak.
– Twoje rzeczy – oznajmił i sięgnął po kubek naparu. – Cieszę się, że wstałaś. 
Dziś 
wyruszamy.
Znalazła wełnianą koszulę i znieruchomiała.
– Powinnam założyć kolczugę?
– Tak – lepiej nie kusić losu. Ach, prawda – twoja zaginęła. Będziemy musieli 
znaleźć ci 
jakąś. – Dokończył napój i wstał. Paks założyła koszulę i rozwinęła płaszcz. 
Wciąż było jej 
zimno. Dla rozgrzewki zaczęła chodzić wokół ogniska. Sztywność stopniowo 
ustępowała, choć 
nadal bolały ją kości. Było coraz jaśniej. Ktoś wstawił garnek owsianki na 
śniadanie, poszukała 
koni i znalazła je pod opieką kilku mężczyzn. Socks był jeszcze nie osiodłany, 
stał uwiązany do 
rachitycznego drzewka. Ruszyła w jego stronę.
– Będziesz na nim dzisiaj jechała?
– Tak przypuszczam. – Nie miała pojęcia, jaką drogą pojadą, lecz jeśli mieli 
walczyć, chciała 
być na koniu. Wyciągnął do niej szyję i szturchnął masywnymi chrapami. 
Pogłaskała go 
z roztargnieniem po głowie i szyi, drapiąc swędzące miejsca, za czym tak 
przepadał. Podszedł 
zbrojny z jej siodłem i jukami. Podziękowała mu i wyjęła zgrzebło. Gdy 
spróbowała zarzucić 
rumakowi siodło na grzbiet, przekonała się ze zdziwieniem, że z ledwością jej 
się to udało. 
Mięśnie pleców stanowczo zaprotestowały. Wzięła głęboki wdech i dopięła uprząż. 
Popręgi, 
szleja, juki. Skończyła zdyszana. Socks trącił ją nosem. Skróciła paski na łbie 
i odwiązała go.
* * *
Zanim opuścili dolinę, Paks miała wrażenie, że jedzie przez cały dzień. Socks i 
pozostałe 
wierzchowce parły przed siebie. Próbowała przyglądać się z zainteresowaniem 
okolicy: 
potężnym urwiskom z szorstkiej, czerwonej skały i leśnemu pasmu na płaskowyżu. 
Uwagę 
Balkona przyciągnęła majacząca daleko na północy trójkątna, szara góra 
odcinająca się wyraźnie 
od wszechobecnej czerwieni.
– Tam! Widzisz ten ciemny szczyt? Zupełnie inna skała – powstała z gorących 
skał, które 
płyną jak rzeka i są jasne jak ogień. Jeśli tam zajdziemy, nasze stopy 
przekonają się, jaka jest 
ostra.
– Nie powinniśmy – stwierdził Amberion. – Według mapy czeka nas poprzeczny 
wąwóz, 
głębszy od poprzedniego. Twierdza Luapa jest gdzieś w pobliżu.
– W pobliżu, co? – burknął krasnolud. – Pobliże w tej krainie może być zupełnie 
poza 
naszym zasięgiem. – Jechali przez niewielką, piaszczystą łączkę porośniętą 
wysokim, złocistym 
łubinem. Szlak prowadził w stronę ciekawie ukształtowanej iglicy – zdaniem Paks 
wyglądała jak 
nakapany wosk ze świecy.
– Czy to ta twoja skała, co płynęła jak rzeka?
– Nie. – Balkon uśmiechnął się. – Płynna skała nie wygląda potem w ten sposób, a 
to jest 
piaskowiec. Jak tam, w dolinie.
Przez cały czas zbliżali się do urwisk leżących – jak sądzili Amberion i Fallis 
– za 
skrzyżowaniem dolin. Paks nie wierzyła, że od tamtych gór oddziela ich jakiś 
poprzeczny 
wąwóz, dopóki nie dotarli do iglicy, za którą ziemia uciekła im raptownie spod 
stóp. Wąska 
ścieżka schodziła zakosami w dół.
– Na oddech Girda, Fallisie, nie sprowadzimy koni na dół. – Amberion zszedł parę 
kroków, 
potykając się o luźne kamienie. – Stromo jak na schodach. Muły może sobie 
poradzą, ale konie...
– Nie możemy ich tutaj zostawić. – Marszałek rozejrzał się dokoła, marszcząc 
brwi. – 
Kuaknomi mogą wrócić, a zwoje wspominają także o smokach.
– Tak, ale... – Paladyn znowu się potknął, potrącony kamień spadł z grzechotem w 
dół 
ścieżki, po czym znieruchomiał.
– Rozejrzę się – zaproponował Thelon, przepychając się naprzód. – To może nie 
być 
najlepsza droga w dół...
– Z mapy wynika, że to jedyna trasa.
– Niemniej...
– Masz rację. Weź kogoś ze sobą... – Zerknął na Paks i pomyślała, że powinna 
pójść, ale nogi 
miała jak z waty. Wzrok Amberiona zatrzymał się na jednym ze zbrojnych. – 
Seliamie, 
wychowałeś się w górach, prawda?
– Tak jest, panie. – Mężczyzna przecisnął się koło Paks i razem z Thelonem 
zniknęli szybko 
za zakrętem szlaku. W tym czasie reszta zsiadła z koni i przeprowadziła 
stąpające pewnie muły 
na czoło ekspedycji.
– Nie uważam tego za najlepszy pomysł – odezwał się Connaught. – W ten sposób 
ryzykujemy, że konie spadną na muły. Równie dobrze mogą zlecieć ze szlaku, jak 
nim zejść.
Podróż na dół zajęła im cały dzień. Mieli tylko jedną drogę, Ardhiel i Thelon 
daliby radę 
zejść inną, lecz nikt poza nimi. Wszystko, co tylko było można, znieśli sami, 
krążąc do góry 
i w dół z pakunkami, a następnie sprowadzili muły. Pojedynczo. Konie zostawili 
na sam koniec, 
przeprawa z nimi okazała się najtrudniejsza – nim osiągnęli pluskający na dnie 
doliny strumień, 
Paks gotowa była przekląć ich wielkie kopyta i zakute łby.
Przynajmniej mieli w bród wody i drewna. Nocleg na płaskim brzegu strumienia nie 
przyniósł niespodzianek. Amberion i Ardhiel uznali, że zostawili iynisin za 
sobą. Paks nie 
odzywała się. Nie rozumiała, czemu ciągle jest taka zmęczona, skoro Amberion i 
Wielcy 
Marszałkowie uczynili wszystko, co w ich mocy, by ją uleczyć. Znalazła siłę do 
pracy z innymi, 
lecz wyczerpało ją to – nawet zdjęcie siodła z Socks okazało się niełatwe.
Następny dzień wstał pogodny i obaj marszałkowie zaczęli szukać wskazówek w 
notatkach 
Luapa. Paks zmusiła się do wstania z pozostałymi, odpowiadania uśmiechem na 
pozdrowienia 
i niemal przekonała samą siebie, że wszystko jest w porządku. Pozostali 
narzekali żartobliwie na 
zesztywniałe stawy – chyba nie czuła się gorzej od nich. Naniosła chrustu na 
ognisko i pomyślała 
o umyciu głowy i kąpieli. Thelon wspomniał o odpowiednich rozmiarów stawie 
raptem kilka 
minut drogi w dół strumienia.
Kiedy jednak rozebrała się i weszła do wody, zimno przeniknęło ją mrozem do 
kości. 
Wzdrygnęła się, widząc blizny, odcinające się niebiesko od bladej skóry, poczuła 
nagłą słabość. 
Prąd pchnął ją na skały, podrażniły jej nerwy, jakby pozbawiono ją skóry. 
Wylazła na brzeg 
zadyszana i wściekła. Co sobie inni pomyślą, jeśli nie może zażyć oczyszczającej 
kąpieli? Wzrok 
się jej zaćmił, z trudem dobrnęła do ubrań. A niech sobie myślą, co chcą – 
pokręciła głową. Nikt 
nic nie mówił. Może nic nie powiedzą. W swoim gniewie dopatrywała się ukrytego 
zagrożenia, 
jak ostatnio we wszystkim. Zanim wróciła do obozu, rozbolało ją w piersiach i z 
trudem 
oddychała.
Lecz Amberion oddalił się z Wielkimi Marszałkami, a jej nikt nie zaczepiał. 
Przykucnęła 
przy ognisku, zmartwiona, lecz zdecydowana nie zwracać na siebie uwagi. Mieli 
wystarczająco 
dużo innych problemów. Czuła się znacznie lepiej, kiedy zwiadowcy powrócili w 
radosnych 
nastrojach, odkrywszy tajemnicze „skalne ucho igielne”, przez które widać było 
mapę całej 
twierdzy. Zjadła z pozostałymi, a po południu przyszykowali się do jutrzejszej 
podróży. Tej nocy 
spała lepiej i obudziła się przekonana, że przedtem była po prostu zmęczona. Bez 
większego 
wysiłku osiodłała Socks. Wyruszyli w drogę zaraz po świcie.
Wkrótce dotarli do odnogi odchodzącej od głównej doliny niemal pod kątem 
prostym. 
Ruszyli zygzakowatym parowem, wymijając skalne bloki, aż konie nie mogły pójść 
dalej. 
Znaleźli łączkę i głębokie bajorko. Connaught zostawił pod komendą sir Marka pół 
tuzina 
zbrojnych, dwóch rycerzy i piechurów, nakazując, by trzymali zwierzęta z dala od 
głównej 
doliny.
– Zwoje wspominają o smoku, a ja nie widziałem okolicy bardziej podejrzanej o 
to, że 
grasują tu te gady. Niemniej w tym wąskim parowie powinniście być bezpieczni. 
Zostańcie 
z łaską Girda. Jeśli nam się powiedzie, otworzymy w pobliżu drugie wejście. 
Czekajcie na nas co 
najmniej dziesięć dni.
Reszta obeszła bajoro i rozpoczęła wspinaczkę po zboczu. Szlak przypomniał Paks 
olbrzymie schody o wysokich do kostki i głębokich na ramię stopniach o pochyłej 
powierzchni. 
Podniosła głowę i westchnęła, zapominając o bólu i wyczerpaniu.
W powietrzu wysoko nad nimi wisiał ogromny łuk z czerwonego kamienia łączący 
dwie 
potężne skarpy. Usłyszała za plecami mamrotanie krasnoluda. Connaught zawołał 
piechurów 
i Paks ujrzała, jak obchodzą staw i patrzą w górę.
– Widzę to! – krzyknął jeden z nich. – Panie, cóż to za cudo. Wspinali się. 
Kamienna grzęda 
z wyciosanymi w kamieniu pochyłymi stopniami zakręcała i nurkowała pod łukiem. 
Connaught 
powiódł ich w stronę bliższej, południowej podstawy. Gdy podeszli do skarpy, 
okazało się, że 
wygładziła ją ludzka ręka. Ruszyli wzdłuż pionowej ściany. Stopnie wyrównały się 
jak 
w zwyczajnych schodach – tyle że na ich frontach wyrzeźbiono półksiężyc Girda i 
ozdobne L. 
Schody stały się strome. Paks z trudem łapała oddech, paliło ją w płucach i 
ciemniało przed 
oczami. Niemal wpadła na Amberiona, gdy paladyn zatrzymał się nieoczekiwanie.
– Przekonamy się, czy pojęliśmy wiadomość – stwierdził Connaught. – To powinny 
być 
drzwi – jeśli zdołam je otworzyć...
Stojąc wiele stopni niżej, nie dostrzegła, co zrobił. Lecz nagle część ściany 
przed nią 
poruszyła się i otworzyła przed wędrowcami wejście w głąb. Paks, zmęczona, 
wdrapała się na 
podest.
Z niesmakiem ujrzała, że wewnątrz znajdują się następne schody znikające stromą 
spiralą 
w mroku. Rozbłysło nad nią światło, to Amberion musiał oświetlić drogę. Zagryzła 
wargi 
i ruszyła pod górę. Gdy dotarła do płaskiego odcinka, drżały jej nogi. Schody 
wychodziły na 
szczyt urwiska. Amberion dotknął jej ramienia.
– Dobrze się czujesz, Paks?
– Jestem zmęczona – przyznała, nienawidząc swej słabości. – Nie powinnam być, 
ale...
– Wszystko w porządku – pocieszył ją. – Pozwól, że ci pomogę. – Zauważyła 
rzucane jej 
przez zbrojnych spojrzenia, lecz ciepło i siła, jakie rozlały się w jej ciele 
pod dotykiem paladyna 
przyćmiły zakłopotanie.
Wyszli na powierzchnię, z dołu Paks uznała to miejsce za szczyt góry, lecz teraz 
ujrzała 
kolejne zbocza i okrągły, porośnięty lasem wierzchołek. Szlak wiódł na południe, 
szczytem 
urwisk, Thelon zameldował, że kończy się posterunkiem – prostym schronieniem 
wyrąbanym 
w skale. Inna ścieżka prowadziła na zachód, ku lesistym wierzchołkom, a główna 
droga biegła na 
północ, przez kamienny most, który widzieli z dołu. Na samą myśl Paks zbuntował 
się żołądek. 
Oblicza towarzyszy także wyraźnie pobladły.
– Zamierzamy tamtędy przejść? – zapytał jeden ze zbrojnych.
– Musimy – odrzekł Connaught. – To jedyna droga do fortecy Luapa.
– A gdzie ona jest? – dopytywał się żołnierz, rozglądając się bezradnie po 
dzikiej okolicy.
– Tam. – Marszałek wskazał na przeciwległą skarpę. – Wewnątrz góry.
– Udzielam im pochwały – ozwał się znienacka Balkon. Paks obejrzała się i 
napotkała jego 
błyszczące oczy. – To wartościowa skała, takie miejsce byłoby odpowiednie dla 
mego klanu.
* * *
Pomimo jej obaw przeprawa przez kamienny most nie okazała się taka zła. 
Największym 
problemem był wiejący z południa wiatr, wyjący między iglicami poniżej. Lecz gdy 
znaleźli się 
na moście, nie widzieli ich – było tu wystarczająco szeroko. Prawdę rzekłszy, 
przejście było tak 
obszerne, że przejechałby po nim wóz. Doszli już niemal do końca mostu, gdy 
naprzeciw 
wyszedł im ogromny mężczyzna w lśniącej kolczudze i z maczugą w dłoni. 
Zatrzymali się.
– Opowiedzcie się – ozwał się silny głos. – W czyje imię nachodzicie to miejsce?
– W imię Girda i Pana – odpowiedział Connaught. Postać skłoniła się i zeszła im 
z drogi. 
Gdy stopa marszałka dotknęła skały poza mostem, rycerz zniknął równie nagle, jak 
się pojawił. 
Paks przeszedł po plecach zimny dreszcz.
Gładka, wyżłobiona w skale droga po drugiej stronie prowadziła na wschód, 
dookoła skarpy. 
Roztaczał się stąd widok na północ, na gigantyczne, czerwone urwiska i 
nieregularny, szary 
masyw, który zdaniem Balkona zrodził się z płomiennej skały. Płaskowyż na 
wschodzie 
przekształcił się znienacka w labirynt wąwozów i nim właśnie wędrowali dalej. Na 
samym 
krańcu skarpy znajdował się kolejny wykuty w skale posterunek.
Droga do twierdzy Luapa prowadziła przez wyrzeźbiony w skale krąg z półksiężycem 
Girda 
i literą L w środku. Kiedy Wielki Marszałek zawołał imię Girda, ściana rozwiała 
się, odsłaniając 
kamienne schody. Zeszli na dół, drogę oświetlały im promienie słońca wlewające 
się z góry do 
studni. Paks nie miała pojęcia, jak głęboko sięgały schody. Po pierwszym prostym 
odcinku 
zawijały się wzdłuż ściany studni, pozostawiając pośrodku opromienianą przez 
słońce pustkę. 
Wreszcie wylądowali w kwadratowej sali, z której prowadziły cztery łukowe 
wyjścia. Nad 
każdym umieszczono świecący symbol: półksiężyc Girda, krąg Pana, młot i harfę. 
Za każdym 
z nich ciągnął się korytarz. W centrum komnaty umiejscowiono głęboką studnię.
Stali przez chwilę, zdumieni widokiem, po czym bez słowa podeszli do łuków. Paks 
ujrzała, 
jak Balkon przechodzi pod młotem, a Ardhiel pod harfą. Pozostali wybrali 
półksiężyc Girda.
Znaleźli się w Holu, wielkim jak Hol Pana w Fin Panir, potężne kolumny 
podtrzymujące 
strop wyciosano z żywej skały. Wszystko oświetlało łagodne światło, którego 
źródła Paks nie 
mogła dostrzec. Podłogę tworzyła wygładzona czerwona skała, z wyjątkiem bocznej 
nawy, gdzie 
białe i czarne kamienne płyty tworzyły przyciągający wzrok, choć dezorientujący 
wzór. Na 
drugim krańcu pomieszczenia klęczał rząd postaci zwróconych twarzami ku niskiemu 
podwyższeniu. Paks rozejrzała się po towarzyszach i zauważyła zdumionego Balkona 
i Ardhiela 
stojącego zaraz za nim.
– Nie poszedłem za wami – wymamrotał krasnolud. – Przeszedłem pod młotem i 
ujrzałem 
cuda z kamienia, a jednak znalazłem się tutaj, ze wszystkimi. Twórca światów 
przepięknie to 
ukształtował.
Paks pokiwała głową, niezdolna wykrztusić słowa. Sądziła, że nie spodoba się jej 
pobyt tak 
głęboko pod olbrzymią górą, nie czuła jednak lęku. Hol zdawał się podnosić ich 
na duchu, 
chronić – Paks nie czuła nawet bólu, do którego zdążyła się przyzwyczaić.
Obaj Wielcy Marszałkowie podeszli wolno do nawy, reszta grupy za nimi. Zbliżyli 
się do 
klęczących i Paks zdjął nagły strach: może odwrócą się i zaatakują? Lecz 
postacie nie drgnęły. 
Nie dostrzegła nawet najlżejszego ruchu, wywołanego oddychaniem i przestraszyła 
się, że są 
martwi. Wielki Marszałek Connaught obejrzał się, by spojrzeć w twarze osobom z 
ostatniego 
rzędu. Bez słowa poszedł dalej. Cisza napierała na nich, przypominając Paks 
atmosferę elfane 
taig, choć tutaj miała inny smak, była bardziej znajoma i majestatyczna.
Kiedy dotarła do podwyższenia i popatrzyła za siebie, ujrzała rzędy twarzy – 
około setki – 
pogrążonych, zda się, w spokojnym śnie. Każda postać trzymała broń – przeważnie 
miecze – 
czubkami ku ziemi, z dłońmi spoczywającymi na rękojeściach. Zadrżała. Zbrojni 
patrzyli to na 
postacie, to na siebie nawzajem.
– Łasko Girda i mocy Pana, niechaj to miejsce spoczywa w pokoju – wymówił 
niegłośno 
Connaught. Słowa zmąciły ciszę. A potem, jakby kropla barwnika wpadła do czystej 
wody, cisza 
zmieniła smak i przesunęła się, otulając klęczących, chroniąc ich spoczynek i 
pozwalając grupie 
rozmawiać. Zupełnie, jakby królewska uwaga zwróciła się na kogoś innego, 
umożliwiając 
giermkom szept pod ścianami komnaty tronowej.
– Cóż – zaczął Wielki Marszałek Fallis, wzruszając lekko ramionami – nie 
spodziewałem się 
ujrzeć tu tego typu rzeczy.
– Hmmm. Nie. – Connaught wszedł na podwyższenie. – Popatrz na to, Fallisie. – 
Podest 
zrobiony był z jednego bloku białego kamienia, a na jego powierzchni ułożono 
wielobarwną 
mozaikę niepodobną do niczego, co Paks kiedykolwiek widziała. – Ciekawe, gdzie 
Luap znalazł 
kogoś, kto mu to wykonał – popatrzył się na Paks. – Byłaś w Sibili, prawda? 
Mieli tam takie 
dzieła?
Pokręciła głową.
– Nie pamiętam, panie marszałku – oberwałam w głowę i straciłam część pamięci. 
Ale... 
niech pomyślę... ktoś w Kompanii wspominał wizerunki, układane z kawałków 
kamienia.
– Tak. Tak sądziłem. Robią coś takiego wzdłuż wybrzeża Aarenis, słyszałem, że 
było to 
powszechne w starym Aare.
– Mogło przybyć z Kaelifet – domyślał się Amberion. – Widziałem pochodzące 
stamtąd 
ozdoby z brązu i miedzi z wprawionymi kawałkami kolorowych kamieni, może 
wykonują też 
kamienne mozaiki.
– Możliwe. – Connaught przeszedł powoli z jednego krańca podwyższenia na drugi, 
oglądając wzór. Wieloramienna, błękitno-zielona gwiazda przenikała się z zawiłą 
siatką 
krzywych i kątów w czerwieniach i złocie. – Chciałbym wiedzieć, co to jest.
– Miejsce mocy – odezwał się nagle Ardhiel. Wszyscy spojrzeli na niego.
– Wyczuwam w tym moc – przyznał Amberion. – Ale co masz na myśli?
Ardhiel kiwnął głową w stronę mozaiki.
– To wzór mocy. Tutaj jest wiele takich miejsc. Tamto – wskazał na czarno-białą 
nawę – jest 
kolejnym przykładem.
– Co robią? – spytał Fallis.
Przez twarz Ardhiela przemknął uśmiech.
– Ach, wy, ludzie! Słyszycie, że mówię więcej, niż którykolwiek elf były skłonny 
wyjawić 
i macie nadzieję poznać największe sekrety. A więc słuchajcie uważnie, a ja 
powiem wam, co 
tylko zdołam wyrazić we wspólnej mowie. Oraz w języku elfów dla tych, którzy go 
zrozumieją. 
– Mówiąc to, posłał uśmiech Paks. – To miejsce utrzymują wzory mocy, bowiem w 
przeciwnym 
razie tamci śpiący umarliby wieki temu, a kurz czasu wypełniłby komnatę do 
połowy wysokości. 
Każdy z nas ujrzał i podążył za symbolem swojego boga: mistrz Balkon zobaczył i 
udał się 
w stronę tajemnych symboli krasnoludów, po czym został powitany jak krasnolud, 
tak samo jak 
ja, który podążyłem za symbolem Pieśniarza i zostałem powitany jak elf. 
Nieprawdaż?
– Tak było – zawtórował mu Balkon.
– Zgadza się. Potem znaleźliśmy się razem w tym Holu. Wzór olbrzymiej mocy. 
Większej, 
niźli ludzie byliby w stanie ukształtować.
– Ale... – zaczął Fallis, lecz elf machnięciem ręki zmusił go do zamilknięcia.
– Będę mówił tak zwięźle, jak tylko można, panie marszałku. W pośpiechu kryje 
się wielkie 
niebezpieczeństwo, właściwe wykorzystanie mocy wymaga pełnej wiedzy. Wzór na 
podwyższeniu przypomina te umieszczane w każdym elfane taig – centrum każdego 
elfiego 
królestwa. Nie wiem, czy potrafię wyjaśnić, jak – a widzę, jak wiele to dla was 
znaczy. My, elfy, 
uważamy, że Pieśniarz śpiewał, a my staliśmy się jednocześnie jego pieśniami i 
samodzielnymi 
śpiewakami i tak samo jednocześnie jesteśmy wzorami Pieśniarza i tworzymy je. 
Tak więc nasze 
moce biorą się ze wzorów pieśni. Nie cieszy nas odsłanianie tego – ujawnianie. – 
Paks czuła, jak 
trudno idzie mu wysławianie się we wspólnym, tym razem jego mowa pozbawiona była 
rytmu, 
zacinał się.
– Masz na myśli: tak samo, jak ludzie wytwarzają maszyny? – zapytał Amberion.
Ardhiel przytaknął.
– Dokładnie. Mamy... jesteśmy mocą, tak samo jak wasi paladyni. Wiem, co zaraz 
powiecie: 
że to moc Pana, że on jej wam jedynie użycza. Tak samo jest z nami, choć dano 
nam więcej... 
więcej... – Machnął ręką. – Możemy w większym stopniu wybrać, jak tego użyć – 
dokończył. – 
Lecz czasami budowaliśmy: wzory z kamienia lub drewna, rosnące rzeczy, tworząc 
wizerunki, 
których mógł używać każdy elf, nawet jeśli poskąpiono mu daru.
– W elfane taig – odezwała się bezwiednie Paks i Ardhiel obrzucił ją ostrym 
spojrzeniem – 
rzeźbienia w kamieniu – kiedy na nie patrzyłam, usidlały mnie...
– Tak. Zamiast wystawiania straży, elfy używały ich do ogłupienia i spowolnienia 
wrogów. 
Jednak zastosowanie tego wzoru jest inne. – Miał opory w mówieniu dalej, w końcu 
jednak 
westchnął i dodał: – Równie dobrze mogę wam powiedzieć, skoro najwyraźniej ci 
ludzie już 
z tego skorzystali. Dzięki pewnym wzorom niewielka grupa może podróżować na 
wielkie 
odległości.
– Co?!
Ardhiel ponownie pokiwał głową.
– Spójrz tutaj... i tutaj... a zobaczysz, że każdy z bogów i opiekunów 
wyobrażony jest 
poprzez symbol. Ten wzór czerpie moc z ich potęgi i może zostać wykorzystany 
przez ich 
wyznawcę: elfa, krasnoluda, gnoma, czcicieli Pana, Alyanyi, Girda, Falka, 
Camwyna i tak dalej.
– Ale skąd wiadomo, dokąd się przemieścisz? – chciał wiedzieć Fallis.
– Nie jestem pewny. Gdyby wzór był identyczny z tymi, jakie stosują elfy, 
znalazłbyś się 
tam, gdzie chcesz. Wyobrażasz sobie miejsce przeznaczenia i pojawiasz się tam. 
Możliwe jest 
jednak także stworzenie wzoru przenoszącego do konkretnego miejsca.
– A uruchomienie go?
– Jakaś inwokacja – nie wiem. Może znajdziecie gdzieś tutaj wskazówki. – Ardhiel 
powrócił 
do tajemniczej maniery wysławiania się elfów.
– W tym przypadku możemy zaczekać. Może odkryjemy podpowiedzi gdzie indziej. – 
Fallis 
wskazał wąski korytarz, otwierający się za podestem. – Może powinniśmy tam 
zajrzeć?
Grupa podążyła przez platformę za Wielkimi Marszałkami – Paks zauważyła, że 
skrzętnie 
omijają wzór – i przeszła pod łukiem do tunelu oświetlonego tym samym, 
pozbawionym źródła 
blaskiem. Co pewien czas mijali wejścia do wydrążonych w skale pokojów, w 
większości 
pustych. Lecz jedna komnata, do której weszli, była inna. Biurko i dwa stoły 
zaśmiecały kawałki 
pergaminu i zwoje. Na półkach wzdłuż ścian spoczywały schludnie poukładane tuby 
ze zwojami 
i książki, kolorowy dywan był wydeptany, lecz bez śladu moli. Z haka w ścianie 
zwisała 
niebieska szata z kapturem. A pod rzeźbionym krzesłem stała para znoszonych 
kapci – właściciel 
musiał zostawić je tutaj, zakładając buty. Connaught dotknął ich z szacunkiem 
palcem.
– Muszą być jego. Luapa albo jego następcy... na litość Girda, nie mogę w to 
uwierzyć.
– Mógł wyjść stąd chwilę temu – stwierdził miękko Fallis. – Nie ma kurzu, nie ma 
bałaganu. 
– Zerknął na luźne kartki na biurku. – Spójrz, Connaught: listy zaopatrzenia, 
imiona, schemat 
wart jakiegoś króla – południowy posterunek, wschodni, północny...
– Ciekawe, co się tu wydarzyło – mruknął Amberion. – Nie wyczuwam zła, jedynie 
wielki 
spokój i dobro, niemniej – część śpi, reszta znikła...
Connaught westchnął.
– Amberionie, nie wiedzielibyśmy nawet, gdyby spał z nimi sam Falk. Kto wie, jak 
wyglądał? Legendy mówią, że był chudszy od Girda – a nikt z nas nie widział 
Girda. Nie 
przypuszczam – dodał, oglądając się na Ardhiela – żebyś był w wieku, 
umożliwiającym ci 
zobaczenie Falka...
Elf pokręcił głową.
– Przykro mi, marszałku, że nie mogę rozwiązać dla ciebie tej zagadki. Zgadzam 
się jednak 
z sir Amberionem: to miejsce nie jest złe. Cokolwiek tu się wydarzyło, zostało 
spowodowane 
przez siły dobra.
– I co teraz? – zapytał Fallis. – Dziwnie się czuję, buszując w tych 
nienaruszonych rzeczach. 
Gdybyśmy znaleźli ruiny, wszystko na wpół zniszczone... ale tutaj czuję się 
nieledwie jak rabuś.
– Prosiliśmy o łaskę Girda i moc Pana, Fallisie. Oni znają nasze potrzeby i 
potrzeby tego 
miejsca. Przypuszczam, że zostalibyśmy ostrzeżeni, gdybyśmy weszli tam, gdzie 
nie 
powinniśmy.
Fallis pokiwał głową. Connaught obrócił się do pozostałych.
– Amberionie, jeśli nie masz nic przeciwko temu, mógłbyś zabrać paru ludzi i 
poszukać 
dolnego wejścia. Musieli mieć inną drogę dla zwierząt i ciężkich ładunków.
– Biorąc pod uwagę ilość magii, jaką przesycone jest to miejsce – odparł cierpko 
paladyn – 
pewnie przenosili je do środka życzeniem. – Connaught roześmiał się, po czym 
nagle 
spoważniał.
– Na Girda, Amberionie, mam nadzieję, że się mylisz. Jednak zanim paladyn 
oddalił się poza 
zasięg głosu, Fallis znalazł na biurku mapę całego kompleksu. Przywołali 
Amberiona 
z powrotem.
– Popatrz – oto główny hol...
– A to jest biuro Luapa, jak myśleliśmy. Czyli ten korytarz doprowadzi nas do 
kuchni...
– Ciekawe, jak uzyskiwali ciąg powietrza dla palenisk – zamyślił się Fallis. – 
Mości 
Balkonie, czy krasnoludy mają z tym jakieś problemy?
– Ognisty dech? Nie, ważnym jest uczynienie odpowiedniej dziury, to wszystko.
– Spójrz na te czerwone linie, Amberionie – czy to mogą być pochylnie?
– To może być cokolwiek, dopóki nie rzucimy na to okiem. Pozwól mi... ach. 
Popatrz tutaj. 
Jest inny arkusz?
– Tak. Dwa – odłożyłem je na tamten stół.
– Dobrze. Niechaj spojrzę... tak, patrz tutaj. Tak myślałem. To legenda do 
drugiego arkusza, 
a to parter – jeśli tutejszy kartograf dochowywał wierności tradycji Finthy, to 
ten znaczek 
symbolizuje źródło.
– Lecz widzieliśmy źródła bijące ze skały na bardzo dużej wysokości – oponował 
Connaught.
– Owszem, ale popatrz: czy nie jest to oznaczenie szlaku? A ta falista linia 
musi być 
ukształtowaniem terenu, w odróżnieniu od prostych i łuków symbolizujących te 
korytarze.
Zerkająca im ponad ramionami Paks niewiele pojmowała z plątaniny brązowych, 
czerwonych i czarnych linii. Z łatwością odszukała Hol i komnatę Luapa, lecz 
pogubiła się 
w labiryncie korytarzy i dziwnych znaczków według Amberiona oznaczających rampy 
i schody.
– Mam tylko nadzieję – stwierdził Fallis – że twój szlak nie przypomina ścieżki 
do górskiej 
wspinaczki, którą tu przybyliśmy.
Amberion wybuchnął śmiechem.
– Nie, jestem pewny, że nie. Zejdziemy tam i rozejrzymy się. Ilu mógłbyś mi dać?
– Kto ma dobrą rękę do pisania? – spytał Connaught. – Powinniśmy zrobić kopie 
wszystkiego, co tu znaleźliśmy. – Paks i słynący z ładnego charakteru pisma 
zbrojny zostali 
z Wielkimi Marszałkami.
Potem dowiedziała się, że Amberion poprowadził niewielką grupkę pełnymi ech 
korytarzami 
i łagodnymi rampami. Znaleźli kamienną stajnię, w której poniewierały się 
jeszcze resztki słomy, 
oraz koleiny wyżłobione przez wozy przywożące tu żywność, a zabierające mierzwę. 
Odkryli 
trzy olbrzymie kuchnie. Balkon wyjaśnił im tę liczbę: niezależnie od kierunku 
wiatru działało 
palenisko przynajmniej jednej z nich. Natknęli się na magazyny pełne beczek i 
bel tkanin, lecz 
w poprzek wejścia lśniła srebrna linia, której Amberion wolał nie przekraczać. I 
wreszcie, gdy 
szeroki korytarz skończył się ślepą, kamienną ścianą, Amberion dotknął jej 
świecącym palcem 
i przeszkoda rozwiała się, niczym kolorowa mgła. Do środka wdarło się pachnące 
sosnami 
powietrze doliny, poruszając zalegający na podłodze kurz. Część ludzi nie 
chciała wyjść na 
zewnątrz, obawiając się zamknięcia przejścia, które jednak pozostało otwarte, 
przypominając 
ogromne wrota sioła.
Paks spędziła ten czas na kopiowaniu nudnej listy imion. Przypuszczała, że 
Wielcy 
Marszałkowie mieli swoje powody, by znać listę towarzyszy Luapa i daty ich 
przybycia, 
niemniej ona ich nie rozumiała. Słyszała, jak dyskutują przy półkach, biorąc 
ostrożnie do ręki ten 
czy inny zwój lub księgę. Zużyła cały skromny zapas atramentu Fallisa i 
poprosiła go o jeszcze. 
Ten sięgnął na biurko Luapa i podał jej stojący tam kałamarz.
– Wykorzystać to? – upewniła się Paks.
– Czemu nie? – Nawet na nią nie spojrzał, zagłębiony w lekturze księgi obłożonej 
cedrowym 
drewnem.
– Ale to... to może być...
– To zwykły atrament, Paksenarrion. Czymże innym może być? – Ramiona jej 
zesztywniały 
na drwinę, jaką wydało się jej, że słyszy w jego głosie. Pochyliła głowę. Skąd 
wiedział, że to 
zwykły atrament? Atrament nie pozostaje płynny przez wieki. Spróbowała zanurzyć 
w nim pióro 
i z satysfakcją usłyszała, jak uderza w twardą powierzchnię.
– Nie pisze – powiedziała. – Zasechł.
– Och? – Fallis odłożył księgę, podniósł butlę i przechylił ją. – To dziwne. 
Wyglądał na 
mokry i przysiągłbym, że przed chwilą zachlupotał. Hmmm. Cóż, tu masz atrament, 
a tutaj 
kałamarz.
W milczeniu wymieszała zagęszczony atrament z wodą z manierki. Pchnęła kałamarz 
do 
Elama, żeby też mógł z niego korzystać.
* * *
Amberion powrócił z informacją, że odnalazł dolne wejście, którym nakazał 
wprowadzenie 
zwierząt i reszty członków wyprawy.
– Jednak zapada już zmrok i myślę, że lepiej rozbić obóz na noc – tamto 
przejście jest trudne 
nawet w dzień. Wyjdziecie na zewnątrz czy mam przysłać wam jedzenie tutaj?
– Wyjdziemy – odrzekł Connaught. – Każdy powinien o tym usłyszeć i musimy 
trzymać się 
razem.
– Pomyślałem o postawieniu wartowników na starych posterunkach.
Connaught pokręcił głową.
– Dopóki nie dowiemy się więcej o tym miejscu, tylko ściągnęłoby to na nas 
uwagę. Paks, 
Elam – na dziś wystarczy. Chodźmy na kolację.
Dopiero wstając z miejsca, Paks zauważyła, jaka jest zesztywniała i głodna. Bez 
słowa 
podążyła za resztą.
Przez następne dwa dni część oddziału badała fortecę. W gorącej wodzie kąpany 
piechur 
spróbował przekroczyć linię srebrzystego światła i padł bez wydania jednego 
dźwięku. Amberion 
dotknął jego głowy, nie uczynił jednak nic więcej.
– Ocknie się z migreną i większym szacunkiem dla tego typu rzeczy. Niech ktoś z 
nim 
zostanie, dopóki się nie obudzi.
Paks spędzała czas na kopiowaniu dokumentów. Żałowała, że nie może pomyszkować 
po 
twierdzy i zobaczyć miejsc, o których pozostali opowiadali przy kolacji. To 
niesprawiedliwe, że 
musiała cały czas pełnić rolę skryby. Lecz nikt nie zapytał jej, co chciałaby 
robić, a ona nie 
zamierzała sama podnosić tego tematu. Gdyby o tym pomyśleli, z pewnością sami by 
coś 
powiedzieli – pomyślała gorzko. W końcu, kiedy jeden z piechurów opisywał długą 
wspinaczkę 
wąskim korytarzem na posterunek na szczycie góry, nie wytrzymała i wybuchła.
– ...a jaki rozległy widok – opowiadał, gestykulując. – Na północ i zachód – 
jakie 
przestrzenie. Oczywiście jest tam zimno i po takiej drodze nogi miałem jak 
galareta. – 
Uśmiechnął się do Paks. – Masz szczęście, pani, że siedzisz cały dzień w 
ciepełku i tylko 
wywijasz piórem.
– Szczęście! – Wszyscy popatrzyli na nią, słysząc gorycz w jej głosie. – 
Szczęście, że siedzę 
przez cały dzień? Dałabym wszystko, żeby znaleźć się gdzieś, skąd zobaczyłabym 
więcej niż 
tylko kolejny śmierdzący zwój! Cieszyłbyś się z siedzenia w komnacie bez okien 
po takiej 
wyprawie? Spędziłam już pod ziemią tyle czasu... – urwała, widząc troskę na 
twarzy Amberiona 
i surowe miny marszałków.
– Mogłaś poprosić, Paks – stwierdził łagodnie Fallis. – Myśleliśmy, że dla twych 
gojących 
się ran lepiej będzie unikać wspinaczki.
– Przepraszam – wymamrotała. Teraz, kiedy to powiedziała, zawstydziła się, choć 
nadal 
czuła się dotknięta. Nie powinna była protestować ani tak tego odbierać. 
Niemniej wciąż uważała 
całą sytuację za niesprawiedliwą.
– Będziesz miała jutro trochę wolnego – oświadczył Amberion. – Pokażę ci parę 
rzeczy, jeśli 
zechcesz. – Paks odniosła jednak wrażenie, że pocieszają, jakby nadal była 
chora.
Kiedy nazajutrz, obchodząc fortecę, próbowała dotrzymać paladynowi kroku, 
zrozumiała, że 
w jednej kwestii marszałkowie mieli rację: była zbyt słaba na wspinaczkę. 
Zmuszała się do 
wysiłku, zdecydowana nie okazywać słabości, kiedy jednak koło południa Amberion 
wrócił na 
niższe poziomy, przyjęła to z zadowoleniem. Po południu bez słowa skargi 
kopiowała listę 
imion, a wieczorem Wielcy Marszałkowie ogłosili zamiar wypróbowania wzoru na 
podwyższeniu w Holu.
– Nie zabierzemy wszystkich, musi tu zostać liczba wojowników wystarczająca do 
planowanego powrotu. Mapy pokazują inną drogę z doliny, wzdłuż zachodnich 
zboczy, a potem 
prosto do szlaku handlowego do Kaelifet. Sugerujemy tę drogę zamiast powrotu 
przez tereny 
kuaknomów. Jeśli jednak przeniesienie zadziała, wrócimy tu i wszyscy skorzystamy 
z tej metody. 
Zaczekajcie na nas dziesięć dni, Ardhiel zapewnia mnie, że jeśli w ogóle zdołamy 
skorzystać ze 
wzoru, to także nim powrócimy.
Paks z radością dowiedziała się, że została włączona do grupy wypróbowującej 
wzór. Wielki 
Marszałek Connaught, dowódca wyprawy, został w twierdzy, wracali: Amberion, 
Wielki 
Marszałek Fallis, Ardhiel, Balkon i ona. Pod okiem Connaughta wdrapali się na 
podwyższenie 
i stanęli na środku wzoru. Paks obserwowała Balkona, zwierzył się jej, że gdyby 
mógł tak 
podróżować, to udałby się do domu. Wielcy Marszałkowie wezwali Girda i Pana. 
Dołączył do 
nich srebrzysty śpiew Ardhiela oraz krasnoludzka pieśń Balkona. Paks zdało się, 
że słyszy 
odległy sygnał trąbek.
Rozdział dwudziesty ósmy
Gdy Hol Luapa rozwiał się, dźwięk trąbek przybrał na sile. Wtem znaleźli się na 
podwyższeniu w Holu Pana w Fin Panir, naprzeciwko Marszałka-Generała idącej 
między 
szeregami rycerzy, gdy właśnie ucichły fanfary. Marszałek-Generał zamarła w pół 
kroku, a jej 
twarz stężała w maskę. Rycerze dobyli mieczy, widzowie zaczęli wykrzykiwać 
pytania, ktoś 
wrzasnął i natychmiast został uciszony. Ramię Marszałka-Generała powędrowało w 
górę... 
rejwach ucichł, wszyscy znieruchomieli. Amberion wyrecytował formalne powitanie, 
na które 
Paks nie zwróciła większej uwagi, gdyż właśnie dostrzegła, że nie ma z nimi 
Balkona. 
Uśmiechnęła się. Nie miała wątpliwości, że wybrał powrót do Złotego Topora, oby 
tylko jego 
magia zadziałała i pozwoliła trafić bezpiecznie, tam gdzie chciał.
Marszałek-Generał w mgnieniu oka znalazła się przy podwyższeniu, dotykając ich 
z błyszczącymi oczyma. Do Holu powrócił dźwięk: pozdrowienia, szepty, 
komentarze, szuranie 
stóp, szczęk chowanej do pochew i odkładanej na stojaki broni. Po ciszy twierdzy 
Luapa 
brzmiało to dla Paks jak ryk nadciągającej burzy. Zanurzyła się w nim, odległa 
niczym samotna 
skała, omywana przez morskie fale. Wreszcie zgiełk ucichł, tłumy rozproszyły się 
i poszła do 
kwatery, niemal nie zauważając nieśmiałych pozdrowień i pytań zadawanych jej 
przez 
nielicznych kadetów.
Kilka godzin później wezwała ją Marszałek-Generał. W jej biurze oprócz niej 
zastała 
Amberiona.
– Opowiadałem Marszałkowi-Generałowi – zaczął paladyn – o twym pojmaniu i 
przejściach 
z iynisin... kuaknomami – dodał prędko, zerkając na Arianyę.
– Byłam ciekawa, jakie są twe plany – odezwała się Marszałek-Generał. – Z 
opowieści 
Amberiona i twego wyglądu wynika, że potrzebujesz odpoczynku. Takie rany 
wycieńczyłyby 
każdego. Myślałaś o tym?
– Nie, Marszałku-Generale. Nie wiedziałam, czy... chcę powiedzieć, że jestem 
zmęczona, 
owszem, ale to wszystko. Ma pani na myśli odprawienie mnie?
– Nie, nie o to chodzi. Amberion uważa, że nie nadajesz się jeszcze do dalszego 
szkolenia 
i że pomogłoby ci parę tygodni odpoczynku. Jest mnóstwo rzeczy, które mogłabyś 
tu robić bez 
narażania się na wysiłek...
– Wiem, co chciałabym zrobić – przerwała jej nagle Paks. – Mogłabym pojechać do 
domu, 
odwiedzić rodzinę w Trzech Jodłach. Minęły już ponad cztery lata. – Mówiąc to, 
czuła coraz 
większą tęsknotę za domem, jakby pragnęła tego od dłuższego czasu.
Amberion zmarszczył brwi.
– Nie sądzę, aby był to dobry pomysł – stwierdził powoli.
– Dlaczego? – Paks obejrzała się na niego z gniewem. – To nie tak daleko. Z 
pewnością 
starczy mi sił, by tam dotrzeć – nie ma przecież wojny – i...
– Nie, Paksenarrion. W twoim stanie to zbyt niebezpieczne i...
Poczuła, jak umysł zalewa jej fala wściekłości. Nie była słaba, jedynie zmęczona 
walkami 
i podróżą. Ciągle usiłowali wmawiać jej, że coś jest nie w porządku.
– Nic mi nie jest! – warknęła. – Na Girda, tylko dlatego, że jestem zmęczona – a 
sami 
mówiliście, że każdy by był – uważacie, że nie jestem w stanie odbyć 
kilkudniowej podróży do 
mojej rodziny. Cztery lata temu bez problemów poszłam pieszo, nie mając żadnego 
przeszkolenia. Czemu sądzicie, że nie podołam temu teraz? Staracie się przekonać 
mnie, że coś 
jest nie w porządku – ale nie ze mną! – Piorunowała ich wzrokiem, ciężko dysząc.
– Tak? – Głos Marszałka-Generała był cichy, lecz twardy jak kamień. – Wszystko 
jest 
w porządku z kandydatką na paladyna, która czuje i okazuje taki gniew 
Marszałkowi-Generałowi 
Girda? Nie ma nic złego w tym, że nie pomyślałaś, na jakie niebezpieczeństwo 
może taka wizyta 
narazić twą rodzinę?
– Moją rodzinę – co z nimi? – Nadal była zła. Nie umiała sobie z tym poradzić.
– Paksenarrion, zwróciłaś na siebie uwagę wielkiego zła – samej Achryi. Myślisz, 
że możesz 
krążyć po świecie, a zło nie będzie o tym wiedzieć? Myślisz, że twoja rodzina 
pozostanie 
bezpieczna, jeśli okażesz, że wciąż jesteś do niej przywiązana? Łasko Girda, 
Paksenarrion, 
zacznij myśleć.
Paks usiadła oszołomiona. Nie pomyślała. Potrząsnęła głową.
– Ja... ja tylko myślałam...
– Myślałaś tylko o tym, co sama chcesz. – Tak... – I oburzała cię każda 
przeszkoda... każda.
– Tak. – Wbiła wzrok w stół, łzy zmąciły jej widok. – Ja... myślałam, że to się 
już skończyło!
– Co?
– Ten... gniew... Amberion o tym opowie. Myślałam, że to już przeszłość... że 
już... to 
pokonałam... – Usłyszała szelest ubrań, gdy Marszałek-Generał poruszyła się na 
krześle 
i chrząknięcie Amberiona.
– Zaraz po jej oswobodzeniu była... nie wiem, jak to opisać. Fallis i ja 
uznaliśmy, że sama 
powinna sobie wszystko przypomnieć – przynajmniej do przebudzenia Ardhiela. Lecz 
Balkon – 
pamiętasz tego krasnoluda – nie zgodził się z nami i zaczął jej opowiadać. 
Wkroczyłem 
i przerwałem mu, co rozzłościło Paksenarrion. Bardzo rozzłościło. Pomyślałem 
wtedy, że to 
przez cierpienie, jakie sprawiały rany i spróbowałem je uzdrowić...
– Pomogło – dodała cicho Paks, starając się nie płakać. – Uśmierzyło ból... 
wtedy 
zrozumiałam, że nie miałam racji...
– Ale to powróciło. Przez następne dni parę razy... nic złego w przypadku kogoś 
bardziej 
drażliwego. Ale to nie było podobne do Paksenarrion, jaką znaliśmy. 
Powiedzieliśmy jej o tym, 
zrzucając winę na rany – zaleczone, według Ardhiela, magią kuaknomów – i 
sprawiała wrażenie, 
że doszła do siebie, za wyjątkiem słabości i zmęczenia, o których ci 
wspominałem.
– Rozumiem. – Marszałek-Generał siedziała w milczeniu, a Paks czekała na jej 
słowa, jak na 
cios. – Paksenarrion, co ty sama myślisz o tej złości? To tylko rany? Ludziom 
leczącym rany lub 
choroby zdarza się być poirytowanymi.
– Ja... sama nie wiem. Nie czuję się inaczej – prócz zmęczenia. Skoro Amberion 
twierdzi, że 
tak jest, to... – Potrząsnęła głową. – Nie wiem. W Kompanii Księcia nie wpadałam 
w kłopoty, 
wszczynając bijatyki, czy coś takiego, ale często czułam złość. Nie mam pojęcia, 
czy 
przypominało to obecną sytuację.
– Obawiamy się – powiedział Amberion – że walki, do których była zmuszana przez 
iynisin 
– kuaknomów – mogły otworzyć do niej drogę złu Achryi...
– Nienawidzę tej myśli – stwierdziła Marszałek-Generał. – Szczerze. 
Paksenarrion?
– Nie odnoszę takiego wrażenia, Marszałku-Generale. Naprawdę – czczę Girda i 
jego zasady 
tak samo, jak przedtem. Złość jest zła – mam na myśli złość na ciebie, pani, ale 
potrafię ją 
kontrolować.
– Hmmm. Amberionie, czy martwi cię coś jeszcze?
– Nie. – Uśmiechnął się do Paks. – Nie zaczęła bić koni, przeklinać ludzi ani 
kłamać – tylko 
to jej podenerwowanie. Ardhiel uważa tak samo.
– Mam nadzieję, Paksenarrion, że zgodzisz się teraz z nami, iż nie powinnaś 
jechać do 
Trzech Jodeł... – Wbrew sobie poczuła ukłucie irytacji, lecz pokryła je 
uśmiechem i skinieniem 
głowy. – Dobrze. Odpocznij kilka dni, niech obejrzą cię nasi lekarze. Możliwe, 
że odpoczynek 
i dobre jedzenie przywrócą ci formę. Nie rozpoczynaj szkolenia przed rozmową ze 
mną. 
Możliwe, że powierzymy ci jedną z młodszych grup.
Paks opuściła biuro Marszałka-Generała z mieszanymi uczuciami. Ekscytowała ją 
myśl 
o prowadzeniu zajęć – bez trudu wyobrażała sobie pracę z młodszymi kadetami, na 
podobieństwo zajęć z rekrutami w Kompanii Księcia – lecz wizja wielodniowego 
wypoczynku 
była o wiele mniej atrakcyjna. Choć znużona, była niespokojna i nie potrafiła 
się odprężyć.
* * *
– Zamierzam zrobić coś bardzo niebezpiecznego – wyznała Marszałek-Generał, 
wyciągając 
czystą kartę pergaminu.
– Co mianowicie? – Amberion obserwował ją bacznie.
– Zamierzam napisać do Księcia Phelana z Tsaia. – Arianya przycięła pióro, 
zanurzyła je 
w atramencie i zabrała się do pisania.
– Do Phelana? Dlaczego?
– Myślę, że masz rację. To dziecko wpadło w poważne tarapaty. Uważam, że nie 
znamy jej 
wystarczająco dobrze. Phelan był jej dowódcą przez trzy lata, będzie wiedział, w 
którą stronę 
zmierza.
– Czyli ty również coś wyczułaś?
– Tak. Niewiele, jak sam mówiłeś. Lecz jest tak głęboko zakorzenione, że każdego 
dnia 
będzie wzrastać i w końcu ją pochłonie. Na pałkę Girda, Amberionie, to 
niewymownie smutny 
widok. Była taka obiecująca!
– Nadal jest.
– Może. Teraz musimy powstrzymać ją przed wyjazdem i zrobieniem komuś krzywdy. 
Jeśli 
nas opuści... – Potrząsnęła głową. – Jedyne, co stoi pomiędzy Achryą a jej 
duszą, to Bractwo 
Girda. Strzeż jej, Amberionie.
– Tak będzie.
* * *
Kilka dni później Paks weszła na przedni dziedziniec i ujrzała znajome barwy: 
trzy rumaki 
z brązowo-białymi derkami i niewielkimi lisimi głowami w rogach oraz chorągiew, 
trzymaną 
przez nie znanego jej żołnierza. Zatrzymała się, ciekawa, czy to sam Książę 
Phelan przybył do 
Fin Panir i w jakiej sprawie, lecz otrzymała pilne wezwanie od mistrza szkoleń i 
musiała iść. Na 
górze, w biurze Marszałka-Generała, była tematem rozmowy – o ile tak można to 
było określić.
Książę Phelan wpatrywał się w Marszałka-Generała nad wypolerowanym blatem biurka 
oczyma chłodnymi jak morska woda zimą.
– I chcecie, żebym wam pomógł? Wam, którzy nawet przez rok nie potrafiliście 
ustrzec tak 
obiecującej wojowniczki?
Arianya westchnęła.
– Zbłądziliśmy, mój Książę.
– Na flaki Tira, zaiste, moja pani! I to nie pierwszy raz! Nie sądziłem, że 
jeszcze 
kiedykolwiek będę na was tak wściekły, jak wtedy, gdy przez waszą głupotę 
zginęła moja pani, 
ale to...! – Odwrócił się i zaczął krążyć pod oknem, szeleszcząc płaszczem, by 
po chwili wrócić 
do biurka. – Lady, przez trzydzieści lat walk nie widziałem dziecka z takim 
potencjałem. 
Dostrzegł to nawet twój własny paladyn w Aarenis. Nie można wymagać większego 
zaangażowania i odwagi niż jej. Och, popełniała błędy, zgoda – błędy żółtodzioba 
– ale nigdy 
dwa razy. Lecz miała dobre serce i chęć do pracy – pozbywaliśmy się jej z 
niechęcią, lecz 
uznałem, iż lepiej jej będzie w jakiejś zacniejszej służbie. Była zbyt dobra na 
żołnierza. 
Z zadowoleniem usłyszałem, że rozpoczęła szkolenie u was. Myślałem, że bez trudu 
zostanie 
rycerzem. A teraz...! – Gromił ją spojrzeniem.
– Mój lordzie, myśleliśmy... – zaczął Amberion.
– Myśleliście! – przerwał mu Książę. – Nigdy nie myślicie. Umyśliliście sobie 
zrobić z niej 
paladynkę, a potem wystawiliście ją na takie niebezpieczeństwa, że nawet ciebie, 
mości 
paladynie, zdjąłby strach. A ona nie miała twych mocy, które by ją chroniły. W 
porównaniu 
z waszą białą kompanią uważacie mnie za splamionego, wyznawcy Girda, lecz ja 
przynajmniej 
wiem, iż nie należy rzucać nieopierzonego rekruta w najgorętszy wir bitwy. 
Dziwne, że w ogóle 
macie jeszcze jakiś paladynów, skoro tak lekko ich marnujecie.
– Nie czynimy tego, Książę Phelanie – odezwał się marszałek Fallis. – Nie 
wychodzą stąd 
niewyszkoleni. Lecz w jej przypadku...
– Tak się stało. Czy wy chociaż wiecie, jaka ona jest młoda? Ile lat 
zmarnowaliście?
– Książę... – zaczął z gniewem Fallis.
– Milczeć! – ryknął Phelan. – Teraz ja mówię. Poprosiliście mnie o pomoc i 
wysłuchacie do 
końca. Od czternastu lat nie darzę miłością was, czcicieli Girda, choć szanuję 
waszego patrona. 
Mówicie, że jest obrońcą niewinnych i bezradnych, ale gdzie byliście wy i on, 
kiedy moja pani 
stanęła oko w oko ze śmiercią, sama i z dala od wszelkiej pomocy? – Odwrócił na 
moment 
głowę. – Ale nieważne. Pomogę tej dziewczynie, jeśli tylko zdołam. Jest lepsza 
od nas 
wszystkich. – Rozejrzał się w poszukiwaniu krzesła i usiadł. – Mówicie, że 
została porwana, lecz 
przeżyła, choć ma jakieś kłopoty? O co chodzi?
– Mój Książę, dusza kandydata na paladyna może paść ofiarą mocy zła, dlatego 
zazwyczaj 
trzymamy ich w odosobnieniu. Uważamy, że broniąc się w niewoli, stała się 
podatna na wpływ 
samej Achryi. Tak sądzą Amberion i Fallis obserwujący ją od chwili uwolnienia, a 
także elf 
Ardhiel, znający się nieco na urokach kuaknomów.
– Rozumiem. Uważacie wiec, iż stała się agentką Achryi?
– Nie. Jeszcze nie. – Arianya popatrzyła mu prosto w oczy. – Mój lordzie, 
jedyne, co do tej 
pory wszyscy zauważyliśmy, to uleganie gniewowi – niezwykłe u niej, znanej z 
dobroduszności, 
cierpliwości i dobrego charakteru. U innego wojownika nikt nie zwróciłby na to 
uwagi: wszyscy 
oczekują od nich drażliwości i porywczości.
Książę uśmiechnął się nagle.
– Sam taki jestem.
– Zauważyłam. Lecz była inna, kiedy ją poznaliśmy. Ty znasz ją dłużej, doszliśmy 
do 
wniosku, że mógłbyś poznać, co się stało.
– Chcecie, żebym powiedział wam, czy stała się zła?
– Nie. Nie jest zła, przynajmniej nie w znaczącym stopniu. To z całą pewnością 
potrafię 
wyczuć sama. Za twym pozwoleniem, chciałabym, żebyś z nią porozmawiał – 
przyjrzał się jej – 
i powiedział nam, co się z nią dzieje. Skłonność do przemocy, brak opanowania – 
to oznaki 
zatrucia.
– A jeśli tak? Co wtedy zrobicie?
Marszałek-Generał milczała przez długą chwilę.
– Nie jestem pewna. Jest członkiem naszego Bractwa i kandydatką na paladyna – 
jako taka, 
pozostaje pod moim dowództwem. W tym stanie nie może zostać paladynką...
– Jesteś tego pewna.
– Tak. Przykro mi, ale tak właśnie jest. Rzecz bez znaczenia w przypadku 
wojownika – 
u paladyna może okazać się poważną skazą. Jeśli poddała się wpływowi Achryi, 
moim 
obowiązkiem będzie ją zabić...
– Nie! – Książę zerwał się na równe nogi.
– Usiądź, proszę. Nie mówię, że tak się stało, twierdzę jedynie, że gdyby tak 
było, co na razie 
nie ma miejsca. Na razie. Jeśli jednak zmiany pójdą w tym kierunku – jeśli zło 
nie przestanie 
narastać – nie będziemy mogli tolerować wśród nas agenta zła. Nie możemy. Musimy 
jakoś temu 
zapobiec.
– Co możecie zrobić? Wyleczyć ją, jak leczycie rany?
– Niestety, nie. Jej rany nie poddają się naszemu uzdrawianiu. Elf twierdzi, że 
to wina magii 
kuaknomów. Jeśli zaś chodzi o umysł... sądzę, iż jesteśmy w stanie zniszczyć 
zalążek zła – jeśli 
faktycznie takowy znajdziemy – lecz, jak w przypadku każdego zabiegu 
chirurgicznego, zostawi 
to pewne blizny.
– Mówisz o czarach?
– O ile stawiasz na równi boskie moce i magię, mój lordzie, czego ja nie czynię. 
Pan dał nam 
– zarówno marszałkom, jak i paladynom – pewne moce. Używając ich, mogłabym 
spróbować 
wejść do jej umysłu i oczyścić go.
Książę poruszył się na krześle.
– Nie podoba mi się to. Wcale mi się nie podoba, Marszałku-Generale, i to 
niezależnie od 
uraz z przeszłości. Wystarczająco źle się stało, że dostała się do takiej 
niewoli i odniosła opisane 
przez ciebie rany. Że ten brud próbował skazić jej umysł. Ale potem pozwolić 
komuś narobić 
jeszcze większego bałaganu...
– Uwierz mi, że też nie podoba mi się ten pomysł. Ale cóż innego można zrobić? 
Jeśli mamy 
rację i zło zapuściło w nią korzenie, a my nie zrobimy nic, stanie się taka, że 
nawet ty, lordzie, 
przyznasz, iż trzeba ją zniszczyć. Czy coś – choćby śmierć – może być gorsze od 
takiej hańby?
– Nie, tylko... nie podoba mi się, iż staję się narzędziem takich działań. Jest 
– była, 
powinienem rzec – moim żołnierzem, pozostającym pod mym dowództwem i ochroną. Ma 
prawo 
oczekiwać ode mnie czegoś więcej...
– Teraz? – zapytał Fallis.
– Tak, teraz. Bogowie, marszałku, nie zapominam o swoich żołnierzach po tym, jak 
mnie 
opuszczają. Służyła mi dobrze, nie oddam jej niedźwiedziej przysługi.
– Mój lordzie, jedną z przyczyn, dla których do ciebie napisałam, było jej 
częste wyrażanie 
się o tobie z szacunkiem. Nie szukamy oskarżyciela, mój lordzie, lecz 
przyjaciela, dobrzeją 
znającego...
– I myślicie, że znając ją, skażę ją na wasze potępienie?
– Ufam, że tak. Zawsze cieszyłeś się reputacją człowieka uczciwego – ona też tak 
sądzi.
– Nie będę nakłaniał jej do przyznania wam racji...
– Nie prosimy o to. Idź, porozmawiaj z nią, przekonaj się sam. Jeśli wrócisz i 
powiesz mi, że 
jestem głupia, bardzo mnie to ucieszy. Nie sądzę, aby tak się stało, niemniej 
zrób dla niej to, co 
najlepsze.
Książę przeczesał palcami włosy.
– Powiem szczerze, Marszałku-Generale, zabiłaś mi nie lada ćwieka. Lecz sobie 
również. 
Zgoda. Przyjrzę się Paks. Sądzę jednak, że skończę z jednym więcej kapitanem dla 
mojej 
Kompanii, a wam zabraknie jednej paladynki.
– I tak może się zdarzyć.
* * *
Paks wyszła z biura mistrza szkoleń w kiepskim nastroju, do którego zaczynała 
się już 
przyzwyczajać. Miała nie wyjeżdżać z pozostałymi na jutrzejsze polowanie ani 
planować udziału 
w jesiennych zawodach. Wydłużyła krok, nie zauważając kadetów przypadających do 
ścian, by 
ustąpić jej z drogi. Przynajmniej – myślała – mogę zabrać Socks na pole do 
ćwiczeń. Skręciła 
gwałtownie w stronę stajni i omal nie wpadła na wysokiego mężczyznę w brązowym 
płaszczu. 
Wiedziała, kto to, zanim się odwrócił.
– Mój Książę! – Cofnęła się o krok, nagle o wiele szczęśliwsza.
– No cóż, Paks, daleko zaszłaś. – Wyglądał tak samo, lecz przemawiał do niej, 
jakby była mu 
równa.
– Cóż, mój lordzie, ja...
– Powiedzieli mi, że ten karosz jest twój. – Tak, mój lordzie...
– Przejedziesz się ze mną? Chciałbym zobaczyć tutejsze tereny ćwiczebne.
– Oczywiście, mój lordzie. – Odwróciła się w stronę składziku z uprzężami, lecz 
stajenny już 
wyprowadzał Socks gotowego do jazdy. Koń zdążył odzyskać trochę ciała, nie znać 
było po nim 
trudów podróży. Rumak Księcia już czekał. Wskoczyli na siodła i pojechali obok 
siebie.
– Z radością dowiedzieliśmy się – zaczął – że zostałaś tu przyjęta. Uczyłem się 
dwa lata 
u rycerzy Falka i wiem, że szkolenie tutaj jest równie dobre, o ile nie lepsze.
– Jest bardzo szerokie, mój lordzie – przyznała Paks. Roześmiał się.
– Fortyfikacje? Zaopatrzenie? Pierwsza pomoc?
– Tak, mój lordzie, i o wiele więcej.
– Świetnie. Podoba ci się?
– O tak. Ostatnia zima była najszczęśliwszym okresem mego życia... – urwała 
nagle 
i spojrzała na niego. – Mam na myśli okres po opuszczeniu Kompanii.
– Nie bądź głupia, Paks – ostatniego roku nie było ci z nami dobrze. Mało komu 
było. 
Oczywiście, że tutaj podoba ci się bardziej. Co to takiego? – Przez kilka minut 
objeżdżali teren 
szkoleniowy, a Książę komentował i pytał o wyposażenie i metody nauczania, 
którym się 
przyglądali. Potem znowu zwrócił się do niej. – Nauczyli cię tutaj takiej jazdy?
– Nie, mój lordzie. To marszałek Cedfer z Mostu Piwowarów, gdzie dostałam konia.
– Most Piwowarów – to na południowym wschodzie Tsaia, prawda?
– Tak, mój lordzie. – Zastanawiała się, czy będzie chciał znać szczegóły podróży 
przez 
Krasnoludzkie Góry, lecz on dłuższy czas milczał. Dopiero po chwili zapytał:
– Co to była za wyprawa, o której tak tu gadają? Mówią, że porwały cię jakieś 
elfy – to 
prawda?
Zadrżała, niechętna do tego wracać.
– Tak, mój lordzie. To zaczęło się po odejściu z Kompanii: podczas przeprawy 
przez góry 
mój towarzysz i ja zostaliśmy zaklęci przez elfane taig i musiałam walczyć pod 
ziemią 
z opętanym przez demona elfim władcą.
– Na Tira! Udało ci się przeżyć!
– Tak, mój lordzie. Elfane taig wynagrodził mnie wielkimi bogactwami i dał kilka 
zwojów. 
Wygląda na to, że ich autorem był Luap – są bardzo stare – i zawierają wiele nie 
znanych do tej 
pory informacji o Girdzie i jego czasach. Wspominano w nich o twierdzy Luapa i 
załączono 
mapę. Rada marszałków i Marszałek-Generał zarządzili wyprawę w poszukiwaniu 
fortecy 
i wiedzy o utraconych mocach.
– Ale czemu ty się tam udałaś? Byłaś kandydatką na paladynkę, prawda?
– Tak, ale zapytali, czy chciałabym pojechać. Rozumiesz: przywiozłam im te zwoje 
i to była 
nagroda, zaszczyt.
– Rozumiem.
– Nie wiedzieli, mój lordzie, że będę miała takie kłopoty.
– Nie, ale powinni byli o tym pomyśleć. – Pokręcił głową. – Wystarczy o tym. Jak 
cię 
schwytali?
Opowiedziała wszystko najlepiej, jak umiała, a Książę wysłuchał jej z zasępioną 
miną. Kiedy 
zakończyła opisem kuracji Ardhiela, westchnął.
– Więc nic ci nie jest?
– Tak uważam. Oni... – Rozejrzała się, lecz w pobliżu nikogo nie było. – Mój 
lordzie, oni 
sądzą inaczej, a ja nie wiem dlaczego. Raz czy dwa straciłam nad sobą 
panowanie... nawet 
odezwałam się ostro do Marszałka-Generała...
– To nic takiego – pocieszył ją prędko. – Sam tak uczyniłem. Paks uśmiechnęła 
się, 
wyobrażając to sobie. Zaraz jednak spoważniała.
– Mój lordzie, nie chcę być zła, wiesz, że nigdy nie byłam. – Przytaknął. – Nie 
uważam 
siebie za takową, a jednak już mi nie ufają. Dzisiaj mistrz szkoleń zakazał mi 
udziału 
w jutrzejszym polowaniu i jesiennych zawodach. Czy to sprawiedliwe? Nic nie 
zrobiłam – 
uważałam – robiłam wszystko, co mi kazali – sama nie wiem, co mogłabym jeszcze 
zrobić! – 
Podniosła głos, wzięła głęboki oddech i dokończyła spokojniej: – Mówią... mówią, 
że zło 
zaczyna się od drobiazgu... czegoś zbyt małego, bym mogła to wyczuć. Potem to 
urośnie i pożre 
mnie, aż stanę się sługą Achryi. Ale ty mnie znasz, panie – znasz mnie już tak 
długo. Czy jestem 
taka zła?
Phelan przeszył ją ostrym spojrzeniem, tak że z trudem je wytrzymała.
– Paks, dla mnie wyglądasz tak samo, jak przedtem: dobry żołnierz, lojalny i 
dzielny. Masz 
blizny, których nie odważyłbym się nabawić i ucierpiałaś zarówno od czarów, jak 
i ciosów 
fizycznych. Nie widzę w tobie zła. – Odetchnęła, ale on kontynuował. – Niemniej, 
Paks, nie 
jestem marszałkiem ani paladynem i nie potrafię wykrywać zła. Bogowie wiedzą, że 
nie darzę 
miłością siół Girda, lecz jego wyznawcy nie są źli. Uważam, że powinnaś poddać 
się ich 
osądowi.
– Mój lordzie!
– A jeśli nie będzie sprawiedliwy lub nie zgodzisz się z nim, opuść ich. Ja 
ciebie nie 
zawiodę, byłaś moim żołnierzem i możesz znowu nim zostać. O ile pamiętam, 
zachowałaś prawo 
do powrotu.
Paks nie odpowiedziała i przez chwilę jechali w milczeniu. Podejrzewała, że 
Książę zjawił 
się w Fin Panir ze względu na nią, co potwierdziło się, gdy po południu została 
wezwana do 
komnat Marszałka-Generała. Wpuszczono ją do sali, gdzie nigdy przedtem nie była: 
piętro wyżej 
i z oknami po trzech stronach. Siedzieli tam Amberion, Fallis, Ardhiel i Książę 
Phelan oraz 
Marszałek-Generał. Ta ostatnia zaczęła od wyjaśnienia, co ich zdaniem jest źle i 
co można z tym 
zrobić, proponując swego rodzaju zabieg chirurgiczny na umyśle.
Paks pokiwała z powagą głową, próbując skupić się pomimo ogarniającego ją nagle 
oszołomienia. Arianya zamilkła na moment, po czym ciągnęła:
– Sądzimy, że tyle jesteśmy w stanie uczynić. Ale to nie wszystko, chcę być z 
tobą szczera. 
Jesteśmy pewni, że jeśli przeżyjesz, zło zostanie zniszczone, lecz razem z nim 
może ulec 
zniszczeniu także dobro.
– Jakie dobro? – spytała Paks, w ustach zaschło jej ze strachu. Amberion 
przeniósł wzrok na 
tapetę na ścianie. Arianya opuściła głowę, po chwili jednak spojrzała Paks w 
oczy.
– Paksenarrion, najgorsze zło bierze się z wypaczenia dobra, w twoim przypadku 
mogą to 
być cechy, nad których umocnieniem najciężej pracowałaś. Możesz przestać być 
wojownikiem...
– Nie być wojownikiem! – Krew odpłynęła jej z twarzy.
– Tak. Nie będę cię okłamywać. Możesz być słaba, niezręczna, niezdecydowana. 
Możesz 
stracić ochotę do walki... odwagę.
– Nie! – Paks zacisnęła dłonie w pięści, udręka wykrzywiła jej twarz. – Nie 
mogę! Nie 
możecie tego ode mnie oczekiwać!
– Lady Paksenarrion – zaczął Ardhiel – chcemy jedynie, byś była uleczona i 
pełna, wolna od 
najmniejszego śladu zła. Lecz nasze moce są ograniczone, a lepiej chyba zostać 
uwolnionym 
z czarnej sieci, niźli być księciem w jej splotach.
– Ale – pokręciła głową Paks – prosicie mnie o odrzucenie jedynych darów, jakie 
posiadam. 
Jakiż będzie pożytek z tego, że przeżyję jako kaleka lub tchórz? Dla was lub 
kogokolwiek? Moja 
lady – zwróciła się do Arianyi – jeśli zostanę tchórzem, nie przyjmie mnie żadne 
sioło. Lepiej, 
żebym umarła. Twierdzicie, że nie jestem jeszcze zła. Jeśli nie mogę zostać 
paladynką, to nadal 
jestem w stanie walczyć z waszymi wrogami. Jeżeli... jeżeli zrobię coś złego, 
zabijcie mnie lub 
przeprowadźcie waszą operację.
Arianya zabierała się za odpowiedź, lecz ubiegł ją Phelan.
– Paks, w Kompanii nauczyłaś się, że rany trzeba leczyć natychmiast, inaczej 
bowiem może 
dojść do zakażenia. A jeśli chirurg przetnie muskuł, to i tak lepsze to niż 
pozwolenie, by infekcja 
rozprzestrzeniła się i strawiła całe ciało.
– Tak, mój lordzie, ale...
– Paksenarrion, Książę ma rację. Gdybyśmy uważali, że zło nie rozprzestrzeni się 
lub uczyni 
to wolno, nie podejmowalibyśmy tak drastycznych środków. Niemniej takie zło 
działa 
z olbrzymią prędkością. Zatruta nim – sama nie jesteś w stanie ocenić, jak 
daleko zaszły sprawy.
– Lecz, moja pani – stracić wszystko... ile mogę tak żyć...? Co miałabym robić? 
Taka 
hańba...
– Niezależnie od wyniku, nie będzie to żadna hańba. Jak na swój wiek osiągnęłaś 
już bardzo 
wiele. Obiecuję ci ponadto, że żadne sioło nie zatrzaśnie przed tobą drzwi. A w 
razie problemów 
pomożemy ci znaleźć inne zajęcie.
Paks odsunęła krzesło i wstała gwałtownie. Podeszła do okna i oparła się o 
framugę, 
obserwując żółty blask na kamiennych płytach dziedzińca i dachu Holu Pana.
– Zawsze marzyłam o zostaniu wojowniczką – powiedziała cicho. – Z początku były 
to 
głupie, dziecinne mrzonki o byciu bohaterką ze starych pieśni i wymachiwaniu 
srebrnym 
mieczem. Potem Jornoth opowiedział mi o wojaczce i postanowiłam zostać 
najemniczką, 
zarabiającą na życie mieczem, zwiedzającą dalekie strony i służącą swemu panu 
według nakazów 
honoru. Zaciągnęłam się więc do Kompanii Księcia Phelana i uważam, że 
sprawowałam się 
równie dobrze, jak każdy rekrut. Jak słyszeliście, miałam tam dobrą opinię. – 
Zerknęła na 
Księcia, by zobaczyć, jak poważnie pokiwał głową, po czym z powrotem wbiła wzrok 
w krajobraz za oknem.
– Walczyłam tam przez trzy sezony, lecz – nie z winy mego Księcia, najlepszego 
dowódcy, 
jakiego można sobie wymarzyć – ujrzałam rzeczy, w których nie chciałam 
uczestniczyć. Wobec 
czego odeszłam z zamiarem udania się na północ, by odwiedzić dom i wstąpić na 
służbę 
w jakimś zamku. Wiecie, co wydarzyło się w elfane taig i okolicach Mostu 
Piwowarów.
Marszałek Cedfer... mistrz Oakhallow... pokazali mi walkę dla sprawy, a nie w 
czyimś 
interesie. Moje marzenia rosły – już nie kapitan straży czy sierżant, teraz 
zamarzyła mi się walka, 
jaką toczył Gird: w imię dobra, w obronie bezradnych. A wy zachęcaliście mnie do 
tego: ty, 
Marszałku-Generale, i ty, marszałku Fallisie, i ty, sir Amberionie. Kazaliście 
mi się uczyć: 
języków, sztuk walki, teorii zaopatrzenia i leczenia, fortyfikacji, utrzymując, 
że wszystko to służy 
dobru. – Załamał się jej głos, a ramiona zadygotały. Słuchacze milczeli 
wpatrzeni we własne 
wspomnienia i obrazy. Odetchnęła głęboko raz i drugi, po czym obróciła się ku 
nim ze łzami 
w oczach.
– A potem uhonorowaliście mnie, córkę owczarza, biedną wieśniaczkę i byłą 
najemniczkę, 
ponad wszelkie wyobrażenie. Ty, moja lady, dałaś mi szansę zostania paladynką. 
Paladynką! Czy 
macie... czy jesteście w stanie wyobrazić sobie, co znaczy paladyn dla 
wiejskiego dziecka 
z obrzeży królestwa? To chodząca legenda, sen o gwiazdach. Fantazja zbyt piękna, 
by mogła być 
prawdziwa. Spotkałam paladynów! A ty powiedziałaś, pani: „Chodź, zostań jedną z 
nich. To 
twoje przeznaczenie”. – Urwała dla zaczerpnięcia tchu, po czym ciągnęła, 
przenosząc wzrok 
z twarzy na twarz. – Nie mogłam się spierać, moja lady. Czułam, że musisz 
wiedzieć lepiej, 
w przeciwnym razie nie złożyłabyś takiej propozycji. Zastanowiłam się i 
uradowałam, a potem – 
wyprawa z Amberionem i resztą! W takiej kompanii z radością stawiałam czoła 
niebezpieczeństwom. Wszyscy byliście tacy uprzejmi dla młodej wojowniczki. 
Pamiętasz, 
Amberionie, tamten pierwszy atak? Pochwaliłeś mnie.
– Paks... – zaczął, lecz nie dała sobie przerwać.
– A potem porwano mnie. Nie – rzuciła, gdy Amberion i Ardhiel jednocześnie 
chcieli coś 
powiedzieć. – Jak już mówiłam, nie winię was za to. Źli chcieli mnie, to moja 
słabość lub skaza 
charakteru przyciągnęły ich do mnie. Jakże mogłabym obwiniać was, którzy 
ruszyliście mi na 
ratunek w samo serce ich skalnej kryjówki, nie zważając na to, jak w skąpej 
liczbie byliście? Nie. 
Będąc w ich rękach, próbowałam modlić się do Girda i Pana o pomoc, lecz musiałam 
walczyć 
z ich sługami, gdyż inaczej oni zabiliby mnie. Byłam sama w ciemnościach i 
myślałam, że Gird 
zaaprobuje taką walkę. Sądziłam, że jest słuszna.
Spuściła nagle wzrok i zadygotała.
– Nie było... łatwo. – Podniosła głowę. – A teraz twierdzicie, że otworzyłam 
drogę 
wielkiemu złu, bo walczyłam z nimi i nie dałam się zabić. Ja tego nie czuję, nie 
wiem... Ale 
położyć na szalę wszystko, co potrafię, zaryzykować utratę całej mej wiedzy, 
wszystkiego, czym 
jestem... że pomożecie mi... sama myśl, jak długo będę musiała tak żyć, jeśli 
coś się nie uda... 
Czy ktoś taki jak ja może być garncarzem albo tkaczem? Och, lepiej mnie zabij, 
moja pani, i to 
szybko.
Zapadła cisza. Paks odwróciła się z powrotem do okna. Arianya zaczerpnęła 
powietrza, by 
jej odpowiedzieć, lecz ubiegł ją Ardhiel.
– Lady Paksenarrion, przyjaciółko elfów, mogę opowiedzieć ci prawdziwą historię?
Pobladła i zrozpaczona Paks spojrzała na niego.
– Tak, Ardhielu, wysłucham jej.
– My, elfy, nie znamy śmierci ze starości, dzięki czemu mamy wiele wspomnień 
i obserwujemy powolne procesy zachodzące na świecie z równą łatwością, jak wy 
patrzycie na 
początek i koniec posiłku. Kiedyś, dawno temu, nim zbudowano ten Hol, a ludzie z 
południa 
znaleźli przejście przez góry, wędrowałem przez lasy z pewnym elfem słynącym z 
piękna głosu 
i układanych pieśni. To od niego nauczyłem się arii, którą uraczyłem cię, 
milady, przy jednym 
z naszych pierwszych spotkań. Jego sztuką było kształtowanie instrumentów z 
żywego drewna – 
bardzo delikatna praca polegająca na przyspieszaniu wzrostu limb, orzechowców 
lub mahoniów 
tak, aby dopasowały się do kształtu harfy, lutni czy kobzy, a po przybraniu 
odpowiedniej formy 
dały się oddzielić od drzewa bez wyrządzania mu krzywdy. Każdy instrument 
wymagał długich 
lat hodowania i formowania, lecz my, elfy, mamy czasu w nadmiarze i z rozkoszą 
wypełniamy 
go tego typu zajęciami.
Właśnie kształtował harfę i to nie podręczną, jaką mógłby wyhodować z dowolnego 
kawałka 
jabłoni lub gruszy, lecz wielką harfę, na której miał nadzieję zagrać przed 
królewskim tronem. 
Jeśli wyobrazisz sobie taką harfę, zdasz sobie sprawę, jakie to trudne zadanie, 
gdyż oddzielenie 
od drzewa ramy instrumentu na tyle masywnej, by wytrzymała naprężenie strun, 
musiałoby je 
poważnie uszkodzić. Nie wiem, jak można tego dokonać – to nie moja sztuka – lecz 
on potrafił 
zmusić część drzewa, łączącego instrument z drzewem macierzystym, do wycofania 
się. Proces 
ten musiał dokonać się podczas rośnięcia instrumentu, w przeciwnym bowiem razie 
ten rozrastał 
się i tracił właściwości muzyczne, wymagając ponadto użycia narzędzi, od których 
mój 
przyjaciel stronił. Z drugiej strony, zbyt wczesne rozpoczęcie działania 
osłabiłoby tak drzewo, 
jak i instrument, dopuszczając do zaatakowania obu gniciem korzeni lub inną 
chorobą.
Okazało się, że gdy rozpoczął kształtowanie swego drzewa-harfy, nasz król 
postanowił 
ożenić się. Nie natychmiast – nie tak to robimy – lecz rozpoczęły się zaloty i 
przygotowania, 
które na ogół trwają około dwudziestu lat, potem wyznacza się oficjalnie dzień 
wesela. Dzieliło 
nas więc odeń jeszcze jakieś czterdzieści lat, gdyż piękno elfich narzeczonych 
nie więdnie ani nie 
blaknie, a poddani króla muszą mieć czas na przygotowanie godnych uroczystości 
darów.
Kiedy o tym usłyszał, postanowił dać królowi w prezencie wielką harfę, którą 
właśnie 
formował. Przyprowadził mnie na miejsce, by pokazać, jak rośnie, choć niewiele 
zobaczyłem, 
musiał pokazywać mi, z której gałązki będzie gryf, a który korzeń utworzy 
podstawę. Rozumiesz, 
rama instrumentu musiała być wyhodowana z jednego kawałka: pnia, gałęzi i 
korzenia. Po 
dwudziestu latach zawitałem do niego przejazdem i kształt ujawnił się w większym 
stopniu. Lecz 
mój przyjaciel nie był usatysfakcjonowany. Wiedział, że drzewo rośnie zbyt wolno 
i nie będzie 
gotowe na królewskie wesele. Pamiętam, że roześmiałem się i przypomniałem mu, iż 
elfy nie 
muszą się spieszyć. Monarcha z przyjemnością zaczeka na tak królewski dar. 
Zawtórował mi 
śmiechem, podniesiony na duchu.
Lecz choć elfy nie są z natury zbyt pochopne, jesteśmy dumni z naszych 
umiejętności 
i kochamy ceremonie. A dobra ceremonia oznacza zrobienie czegoś dobrze i na 
czas. Niestety, 
chęć sprawienia wszystkim przyjemności na uczcie weselnej zdradziła mego 
przyjaciela.
Nie wiem, kiedy ani co dokładnie zrobił, znał przecież metody przyspieszania i 
spowalniania 
wzrostu roślin, z którymi pracował. Widziałem kiedyś, jak w rok hoduje 
piszczałkę. Jakież miało 
znaczenie, że za dziesięć lat pęknie, skoro miała być prezentem dla umierającego 
człowieka? 
Podjął próbę przyspieszenia wzrostu harfy i wycofania się drzewa macierzystego, 
lecz w drzewo 
wdała się choroba. Drewno instrumentu osłabło, a potężny łuk, mający wytrzymać 
największe 
napięcie strun, wypaczył się.
Dobrze pamiętam dzień, kiedy zasmucony pokazał mi, co zrobił źle. Pięćdziesiąt 
lat pracy 
i maleńka plamka zgnilizny. Wyleczenie jej i ponowne ukształtowanie ramy 
zabrałoby nie tylko 
wiele lat, lecz także wymagało spalenia osłabionych części, uzupełnienia ich 
żywymi szczepami 
i opieki, zanim by się przyjęły. A było więcej niż pewne, stwierdził, że i tak 
nigdy nie przybierze 
właściwego kształtu, pozostając niezgrabne i powykrzywiane. Niemniej 
zignorowanie gnilca 
skazałoby na uschnięcie i harfę, i drzewo. Zapytałem go, co zrobi. Spoglądał 
przez chwilę na 
drzewo, po czym rzekł: „Nie jest to wina drzewa, bo ono rosło zgodnie ze swoją 
naturą. 
Naprawię, co zdołam, i dopasuję je, na ile się da”.
Lady Paksenarrion, kłopotów nie spowodował twój błąd, to my – z założenia 
mądrzejsi – 
próbowaliśmy przyspieszyć twój rozwój, by osiągnąć piękno, którego zapowiedź 
dostrzegliśmy. 
Teraz jednak nie możemy zostawić cię samą ze skutkami naszego błędu, musimy 
spróbować go 
naprawić, choć wynik jest niepewny.
Paks obserwowała jego twarz, gdy opowiadał swoją historię, lecz wydała się jej 
równie 
tajemnicza, jak wszystkie elfie oblicza, pozwalała snuć domysły, ale nie dawała 
odpowiedzi.
– Zawsze byłeś dla mnie dobry, panie – zająknęła się. – Ale czy to musi nastąpić 
teraz? Czyż 
nie mogę udać się na zielone pola, by stać się... wspomnieniem?
– Lady, poznałem cię – ja, elf, który może umrzeć tylko w bitwie. Pozostaniesz 
we 
wspomnieniach moich i mojego ludu, a nie zblakną one nawet wtedy, gdy zapomną o 
tobie 
ludzie. Cokolwiek się stanie, ułożymy o tobie pieśni.
– Nie to miałam na myśli – mruknęła żałośnie Paks.
– Paksenarrion, nie jesteśmy w stanie do niczego cię zmusić – włączyła się 
Arianya – Lepiej 
byłoby zrobić to szybko, lecz nie wchodzi w grę zniewolenie cię. Nie wolno ci 
jednak wałęsać 
się samopas, wystawionej na takie niebezpieczeństwo. Nie powinnaś także 
przestawać z ludźmi. 
Cokolwiek postanowisz i cokolwiek się stanie, nie może dostać się do wiadomości 
ogółu.
Paks omiotła spojrzeniem zebranych w komnacie, odnajdując troskę, wątpliwości 
i ostrożność tam, gdzie kiedyś widziała radość i otuchę. Poczuła w sercu zimną 
desperację, 
bardziej gorzką niż w niewoli. Tam miała przeciwko sobie wrogów, tutaj otaczali 
ją przyjaciele. 
W końcu spojrzała na Księcia Phelana, opierającego się w kącie o ścianę, ze 
splecionymi na 
piersiach ramionami. Odpowiedział jej intensywnym spojrzeniem szarych oczu, po 
czym 
podszedł do niej.
– Paksenarrion Dorthansdotter – powiedział. – Zaufam ci. Jeśli zechcesz, 
powierzę ci moją 
Kompanię, jedyną rzecz, którą budowałem całe moje życie. Możesz odjechać ze mną, 
wbrew nim 
i objąć dowództwo jako kapitan. Nigdy mnie nie zawiodłaś, toteż zaufam twemu 
zdaniu, czy 
będziesz umiała wywiązać się z zadania z honorem. Wierzę, iż jesteś dobrym 
żołnierzem 
i dobrym człowiekiem, godnym mego zaufania. Nie zawiedziesz mnie. Nigdy nie 
zawiodłaś. Oto 
moja ręka. – Poczuła, jak jej dłoń znika w garści Księcia, a na twarz wypełza 
rumieniec radości.
– Na flaki Tira, wy głupcy! – rzucił Książę do osłupiałej grupki. – Myśleliście, 
że macie do 
czynienia ze słabym, głupiutkim dziewczątkiem, które trzeba prowadzić na 
sznurku. Cokolwiek 
postanowi i kimkolwiek jest, okazała większą odwagę od was, mędrków. Nie trzeba 
było 
obdarzać jej zaufaniem, skoro uważacie, że nie jest tego godna. – Obrócił się do 
Paks. – Nie 
płacz, kapitanie. Moi kapitanowie nie płaczą przed obcymi.
Paks walczyła z mieszaniną emocji. Radość z zaufania Księcia – ktoś jej nadal 
ufał – rzuciła 
właściwe światło na sytuację. Argumenty, które przed chwilą wytaczała, wydały 
się jej fałszywe 
jak tandetna błyskotka, choć jeszcze przed chwilą w nie wierzyła. Opanowała 
wzburzenie, 
a nagła zmiana jej nastroju spowiła komnatę ciszą.
– Mój Książę – zaczęła. – Dałeś mi więcej, niż zamierzałeś, gdyż w blasku twego 
zaufania 
dojrzałam, czego wymaga honor. Być może nigdy więcej nie będę ci służyć, choć 
powinnam, by 
podziękować za ten dar, lecz będziesz żył w mej pamięci, choćby nie wiedzieć, 
jak krótko to 
potrwa.
– Paks...
– Nie, mój lordzie. Sam wiesz, co trzeba uczynić, nie zawiodę twego zaufania. 
Pobłogosław 
mnie, panie... – Mówiąc to, poczuła ukłucie gniewu, lecz stłumiła go.
Książę wziął ją w ramiona i przytrzymał przez chwilę.
– Moje dziecko... niechaj mają cię w opiece wszyscy bogowie, gdziekolwiek, 
jakkolwiek 
i kiedykolwiek... niechaj odstąpi cię zło. A jeśli kiedyś do mnie wrócisz, w 
każdym stanie, 
pomogę ci, jak tylko zdołam.
– Dziękuję, mój lordzie.
– I zostanę tutaj – warknął – dopóki nie przekonam się, jak sobie radzisz z 
tymi...
– Dziękuję ci, mój lordzie. Marszałku-Generale?
– Zatem jesteś gotowa? – Arianya miała mokre oczy, lecz wstała pewnie, czekając 
na jej 
odpowiedź.
Paks oderwała się od Księcia. Drżała, lecz głos miała pewny.
– Tak, moja lady. Trzeba to zrobić, a – jak sama powiedziałaś – czekanie nic tu 
nie pomoże.
Rozdział dwudziesty dziewiąty
Na świecie pojawił się krąg światła. Paks przyglądała się, jak zmienia kolory: 
najpierw był 
złocisto-żółty, potem jaskrawo pomarańczowy, czerwony, fioletowy, niebieski, 
biały i na powrót 
żółty. Dopiero po jakimś czasie zaczęła zastanawiać się nad „gdzie”, „dlaczego” 
i temu 
podobnymi sprawami. Obserwując czerwony krąg, była pewna, że ściemnieje do 
fioletu i błękitu, 
a potem rozbłyśnie bielą. Zaniepokoił ją odległy dźwięk: jakby dzwonki, łańcuchy 
czy kolczuga. 
Zgrzytanie kamienia o kamień lub stali o stal. Głosy wymawiające słowa, których 
nie znała.
W końcu otworzyła oczy i przekonała się, że położył się na nich palec 
słonecznego światła, 
zamrugała. Czuła się pusta i lekka jak wydmuszka. Nie miała ochoty poruszyć się 
ze strachu 
przed bólem lub stratą. Widok przesłonił jej cień, który powinna rozpoznać. 
Postać. Poczuła 
poruszenie tego, na czym leżała, podmuch chłodniejszego powietrza i osłabnięcie 
nacisku. Coś 
wilgotnego i zimnego dotknęło jej skóry, a potem ciepło wróciło pod dotykiem 
rąk. Zamrugała 
znowu i ujrzała marszałka, którą widywała przelotnie zeszłej zimy, lecz nie 
znała zbyt dobrze. 
Twarz miała obojętną, spokojną, skupioną. Paks gapiła się w nią bezmyślnie. 
Musiała rozwiązać 
tę zagadkę.
Oblicze zwróciło się w jej stronę i dostrzegła na nim zaskoczenie.
– Paksenarrion! Obudziłaś się?
Spróbowała kiwnąć głową. Zadanie okazało się zbyt trudne, więc w zamian mrugnęła 
powiekami.
– Jak się czujesz? – Marszałek pochyliła się nad nią. Nie mogła odpowiedzieć, 
wyczerpana 
zamknęła oczy. Czoła dotknęła dłoni potrząsnęła jej głową – jej zdaniem – 
olbrzymią siłą. – 
Paks! Odpowiedz...
– Zaczekaj. – Inny głos. – Nie wiemy jeszcze... – Paks ponownie otworzyła oczy. 
Przy łóżku 
stała odziana w biel Marszałek-Generał. Uśmiechała się. – Paksenarrion, łaska 
Girda niech 
będzie z tobą. Moc Achryi złamana, nie może już cię kontrolować. Jesteś wolna od 
tego zła.
Słysząc te słowa, Paks nie poczuła nic. Ani radości, ani lęku. Próbowała 
przemówić, wydała 
jednak z siebie tylko cichy dźwięk. Druga marszałek obejrzała się na Arianyę i 
na jej skinienie 
poszła do stołu po kubek.
– Proszę – powiedziała. – Spróbuj się napić. – Uniosła Paks za ramię i 
przycisnęła jej kubek 
do warg. Napiła się. Woda, zimna i o ostrym smaku, odświeżyła jej usta.
– Możesz mówić, Paksenarrion? – Marszałek-Generał przyciągnęła sobie stołek i 
przysiadła 
koło łóżka.
– Chyba... tak, moja lady.
– Bardzo dobrze. Byłaś nieprzytomna przez kilka dni. Zdążyliśmy w ostatniej 
chwili, 
Paksenarrion, gdyż zło kuaknomów wniknęło głęboko, rozprzestrzeniając się na 
twój umysł. – 
Arianya dotknęła jej głowy, Paks wzdrygnęła się, zaraz jednak uspokoiła. 
Patrzyła jej w oczy, 
zastanawiając się, co też widzą. W końcu Marszałek-Generał cofnęła dłoń i 
usiadła 
z westchnieniem. – Cóż – przemówiła do towarzyszki – przynajmniej tyle 
dokonaliśmy. Zło 
odeszło. – Wróciła spojrzeniem do Paks. – Jak się czujesz?
Dziewczyna zaczęła przypominać sobie, co jej wcześniej powiedziano, próbowała 
coś 
poczuć, lecz nie znalazła niczego niepokojącego, dziwnego czy złego.
– Nie czuję się zła – odrzekła ostrożnie.
– Nie jesteś. – Marszałek-Generał znowu westchnęła. – I nigdy nie byłaś, nie 
bardziej od 
kogoś z zainfekowaną raną. Zaatakowało cię zło, jak zgnilizna atakuje chory 
korzeń. 
Unicestwiliśmy je, nie mogę jednak jeszcze orzec, czy zniszczyliśmy coś jeszcze. 
Pamiętaj, że 
jesteśmy twymi przyjaciółmi i towarzyszami z Bractwa Girda. Otoczymy cię opieką, 
cokolwiek 
się stanie. – Wstała i przeciągnęła się. – Łasko Girda, ależ jestem zmęczona! 
Haran, przynieś 
Paksenarrion, co tylko zechce do jedzenia i czuwaj przy niej do przyjścia 
Belfana. Jeśli czuje się 
już na siłach, to chciałby ją odwiedzić Książę Phelan.
– Tak jest, Marszałku-Generale. – Marszałek Haran łypnęła okiem na Paks, po czym 
odprowadziła Arianyę do drzwi. Dziewczyna nie dosłyszała zadanego cichym głosem 
pytania, 
tylko odpowiedź. – Nie. W żadnym razie. To gość honorowy, Haran.
Po jej wyjściu Haran wróciła do łóżka. Paks starała się skupić wzrok na jej 
twarzy 
i zrozumieć, co tu się działo. Coś jej zrobili: Marszałek-Generał, Amberion, elf 
Ardhiel i inni. 
Nie czuła bólu, tylko wielką słabość, co skłaniało ją do dalszych rozważań, co 
to było.
– Jesteś głodna? – zapytała znienacka Haran.
Paks wzdrygnęła się, słysząc jej ton. Czemu Haran była na nią zła? Kiwnęła w 
milczeniu 
głową.
– Dobrze, co chcesz? Jest pieczony baran...
– Świetnie. – Paks rozejrzała się po komnacie. – To nie... mój pokój...
– Nie myślisz chyba, że przebywałaś z innymi kandydatami, co? Po tym... – 
Obrzuciła ją 
spojrzeniem, którego Paks nie potrafiła zinterpretować. – Znajdujesz się w 
komnatach 
Marszałka-Generała, w apartamencie gościnnym. Kiedy nabierze pewności... – 
zamilkła.
– Pewności, że co? – Niepokój powrócił, lekki dotyk chłodu na plecach.
– Że wydobrzałaś. Zaraz przyjdę zjedzeniem. – Haran wyszła z komnaty, a Paks 
rozejrzała 
się dokoła. Łóżko, na którym leżała, było proste, lecz większe od mebla w jej 
kwaterze. Okno 
z prawej wpuszczało dzienne światło. Naprzeciwko łóżka kilka krzeseł otaczało 
niewielki 
kominek.
Wróciła Haran z tacą.
– Próbowałaś wstać? Jeśli uda ci się usiąść przy stole... – Lecz przerosło to 
możliwości Paks. 
Haran ułożyła jej poduszki pod plecami, maskując dezaprobatę zdecydowaniem, po 
czym 
postawiła tacę na podołku dziewczyny i wyszła. Paks zaczęła walkę z posiłkiem i 
sztućcami. Nie 
mogła prawidłowo złapać widelca, okręcał się jej w dłoni. Nim Haran wróciła z 
tacą dla siebie, 
Paks zdążyła zdenerwować się i zmartwić.
– Przykro mi, marszałku, ale nie mogę... – Gdy to mówiła, widelec wyślizgnął się 
jej 
z palców i zabrzęczał o podłogę.
– Co się dzieje? Nie potrafisz nawet sama zjeść? – Paks, dysząc, mocowała się z 
nożem 
i baraniną. Miała wrażenie, że jest nieporadna jak niemowlę, uczące się dopiero 
sięgania 
i chwytania.
– Trzymasz go jak dziecko – zauważyła Haran. – W porządku. Proszę... – Odstawiła 
własną 
tacę i podeszła do łóżka. – Nie rozumiem, czemu nie możesz... – Paroma szybkimi 
ruchami 
pokroiła mięso i podniosła widelec z podłogi. – Teraz sobie poradzisz?
Paks patrzyła na nią. Nie rozumiała jej wrogości.
– Ja... mam nadzieję.
– Ja również. – Sztywnym krokiem marszałek przecięła pokój i bez słowa zasiadła 
do 
własnego posiłku. Dziewczyna ponownie spróbowała z widelcem. Ręce miała jak 
poduchy, 
z trudem donosiła jedzenie do ust. Po paru kęsach przestała i leżała, obserwując 
jedzącą Haran. 
Kiedy marszałek skończyła posiłek, podeszła po tacę Paks.
– Tylko tyle zjadłaś? Myślałam, że byłaś głodna.
– Byłam. Ja po prostu...
– Tylko żeby nie zachciało ci się więcej za godzinę. Dokończ wodę, potrzebujesz 
jej. – Stała 
nad Paks, dopóki ta nie opróżniła kubka, po czym zabrała go. Wyszła z komnaty, 
niosąc obie 
tace. Paks osunęła się na poduszki. Miała mętlik w głowie. Co mogła zrobić, 
kiedy była 
nieprzytomna, że tak zirytowała kogoś, z kim spotkała się tylko raz? Pukanie do 
drzwi przerwało 
jej dumanie. Odezwała się i rozpoznała głos Księcia.
– Wejdź, panie.
Otworzył drzwi i cicho wszedł do środka.
– Gdzie twój pies łańcuchowy? – Nie wiedziała, co odpowiedzieć, więc milczała. – 
Ta 
marszałek, która pilnuje twoich drzwi. Chyba ma na imię Haran.
– Odniosła tace. – Paks poczuła się jak rekrut, doświadczając autorytetu 
Księcia, czystej siły 
tego człowieka. Krążył po komnacie niczym śnieżny kot.
– Chciałem cię zobaczyć, a oni wciąż kazali mi czekać. – Odwrócił się do niej. – 
Dobrze się 
czujesz? Jak cię traktują?
– Nie wiem. Obudziłam się niedawno. Nie czuję zbyt wiele...
– To chyba najlepsze po tym, co ci... mówię ci, Paks, omal ich nie pozabijałem.
– Co?
– Na widok ciebie i ich wszystkich dookoła. Bałem się o ciebie.
– Mój lordzie, oni musieli... – Wspomnienia wracały, bała się coraz bardziej.
– Hmmm. Wstawałaś już?
– Nie, mój lordzie. Nie mogłam nawet się podnieść, by coś zjeść.
Wzruszył ramionami.
– Musi minąć parę dni, po takim długim śnie słabość jest absolutnie normalna.
– Chciałabym wiedzieć... – W jego obecności wszystkie ostrzeżenia brzmiały 
groźniej, 
a pustka w środku wcale nie podnosiła jej na duchu.
Zerknął na nią. – Co?
– Czy wyzdrowieję. Nie wiem, skąd będę to wiedzieć. A teraz, kiedy przypomniałam 
sobie, 
co ze mną robili, nie mogę myśleć o niczym innym.
Usiadł koło łóżka i położył jej dłoń na ramieniu.
– Nie martw się tym. Pamiętasz chyba, że troskanie się przed bitwą w niczym nie 
pomaga. 
Dowiesz się w swoim czasie, kiedy będziesz silniejsza.
– A jak ty uważasz, mój panie? Myślisz, że to odeszło? Westchnął, nie pytając 
nawet, co 
miała na myśli.
– Sądząc po tym, co widziałem, naruszyli potężną magią najgłębsze korzenie twego 
umysłu. 
To nie mogło być bezpieczne. Nie wyglądasz inaczej, oprócz bladości po tylu 
dniach w łóżku, 
lecz nie można niczego orzec po wyglądzie. Próbą dla miecza nie jest jego 
wypolerowanie, lecz 
charakter.
– Chcę być... sobą – wyszeptała w zamyśleniu.
– Jesteś sobą, Paks, i zawsze będziesz. Niemniej ludzie zmieniają się z 
wiekiem...
– To nie to. Nie zniosę tego, mój lordzie, jeśli stanę się...
– Paks. – Ścisnął ją mocniej za ramię. – Spójrz na mnie. – Gdy popatrzyła mu w 
twarz, był 
poważny, a wzrok twardy. Przestraszyła się go. – Paks, jesteś sobą i wytrzymasz 
wszystko, co cię 
spotka. Przysięgam. Nie zawsze byłem księciem...
– Lecz zawsze byłeś dzielnym wojownikiem!
– Nie. – Zapatrzył się w dal. – Nie opowiem ci teraz tej historii, ale nie: nie 
zawsze byłem 
odważny. Poza tym jeszcze nie wiesz, czy w ogóle cokolwiek straciłaś. Bądź 
dzielna, Paks, aż 
nadejdzie czas.
– Ale czemu Haran tak mnie nie lubi?
– Haran? – Odprężył się, zaintrygowany. – Nie wiem. Marszałek-Generał 
przydzieliła ją 
tutaj, może wolałaby przebywać gdzie indziej. Była nieuprzejma?
– Nie, ale chyba mnie nie lubi za coś, co zrobiłam.
– Mój Książę! – Od drzwi dobiegł ich oburzony głos Haran. Phelan obrócił się 
powoli. Paks 
dojrzała, jak zaciska szczęki.
– Marszałek Haran. – Ten ton ostrzegłby każdego żołnierza jego Kompanii.
– Co pan z nią robi?
– Ja? Przyszedłem zobaczyć, jak się czuje i odkryłem, że obudziła się i jest 
spragniona 
towarzystwa. Masz jakieś obiekcje?
– Nie. Później posłałabym panu informację, że się ocknęła...
– Dziękuję. Jak widzisz, dowiedziałem się sam.
– Musiałam odnieść tace... – Paks zdała sobie sprawę, że Haran przeszła do 
obrony.
– Nieważne. – Książę machnął ręką, jakby giermek przepraszał go za spieczoną 
kromkę 
chleba. – Powiedz mi, jeśli możesz, czy Marszałek-Generał jest zadowolona z jej 
rekonwalescencji?
Haran najeżyła się.
– Nie mogę mówić za Marszałka-Generała. Ona wie najlepiej. Niemniej powiedziała 
– tu 
zmierzyła ostrym wzrokiem Paks – że zło zostało całkowicie zniszczone.
– Jakim kosztem?
– Tego nie powiedziała. – Marszałek Haran przycupnęła przy kominku. – Lecz było 
warto 
niezależnie od kosztów.
– Niezależnie? – Książę obrócił się ku niej, nie zdejmując ręki z ramienia Paks.
– Książę Phelanie, wierzę w Girda. Jestem marszałkiem. Najważniejsze jest 
pokonanie zła. 
Nie liczy się nic innego. Cokolwiek stanie na drodze...
– Życie? – poddał cicho Phelan.
– Tak – przytaknęła z uporem Haran, marszcząc brwi. – Ryzykowałam moim. Każdy 
wyznawca Girda zna to ryzyko: mamy służyć dobru i tylko dobru.
– Och, tak. Dobro. Jesteś pewna, że wiesz, czym jest dobro?
– Oczywiście. – Zadarła brodę i śmiało spojrzała mu w oczy.
– Tak. Oczywiście. Jesteś pewna, marszałku, że wiesz, co to dobro. Ale ja nie 
jestem tego 
taki pewny. – Przerwał, jakby czekając na komentarz z jej strony, lecz Haran 
milczała. – Od 
wielu lat nie jestem pewny, czy wy, marszałkowie Girda, potraficie odróżnić 
dobro od zła, a jak 
dotąd, nie ujrzałem nic, co mogłoby mnie do tego przekonać. – Zdjął rękę z 
ramienia Paks, 
wyczuła, jak bardzo stara się kontrolować. – Pewnie nie uważacie, że spełniam 
wasze standardy. 
Lecz zapewniam cię, marszałku, iż jako zawodowy żołnierz mam większe 
doświadczenie bojowe 
od ciebie. Widziałem mężczyzn i kobiety poddanych wielkiemu stresowi i to po 
wielokroć. 
Poznałem ich lepiej, niż ty kiedykolwiek zdołasz. – Znowu przerwał. Haran 
wyglądała na 
wściekłą, lecz nadal milczała. – Paks jest jedną z nich.
Dziewczyna poruszyła się i odezwała: – Mój lordzie...
– Paks, to nie twój spór, ty jedynie dostarczyłaś okazji. Chcę powiedzieć, 
marszałku, że ty 
znasz ją bardzo krótko, a ja – od wielu lat. Widziałaś ją w jednych tarapatach, 
ja – w licznych. 
Wiem, że można jej zaufać podczas bitwy i w trakcie długich kampanii. Widzisz 
skazę – kropkę 
na błyszczącym pierścieniu – i potępiasz wszystko. Lecz ja widzę całość – lata 
służby, wiernie 
wykonywane obowiązki – i to jest dobre, marszałku. Czy któreś z nas nie ma wad? 
Czy jesteś 
doskonała, że wytykasz ją?
– Ja nie... nigdy nie powiedziałam...
– Nie, nie ty osobiście, lecz mieszkający tu wyznawcy Girda. Jesteś jedną z 
nich, tak 
powiedziałaś.
– No cóż... ja... – Haran spojrzała na Paks, a potem z powrotem na Księcia, 
najwyraźniej 
szykując się do ataku. – Miała być taka nadzwyczajna...
– Co?! – Paksenarrion wzdrygnęła się, słysząc ton Księcia, choć przemówił nim do 
marszałka.
– Przybyła tu raptem zeszłej jesieni, a już po Zimowej Biesiadzie była 
kandydatką na 
paladyna. Wszyscy mówili, że jest wielce obiecująca. Nadzwyczajna. Wybrana do 
udziału 
w wyprawie, podczas gdy nie przeszła nawet Prób. A potem dała się schwytać jak 
byle gapowaty 
piechur bez doświadczenia bojowego i zamiast honorowo umrzeć, co zrobiłaby 
większość 
piechurów, współpracowała z kuaknomami i została skażona przez Achryę. – Haran 
huknęła ręką 
w stół i zaczerpnęła tchu. – A teraz całe to zamieszanie – mogę zrozumieć 
ciebie, bo nawet nie 
wyznajesz Girda, ale reszta! Niedobrze mi się robi!
– Haran! – Nikt nie zauważył pojawienia się Marszałka-Generała. Była 
rozzłoszczona niemal 
tak samo jak Książę. Haran urwała, po czym potrząsnęła głową.
– Przykro mi, Marszałku-Generale, ale nic mnie już nie obchodzi. Taka jest 
prawda. 
Paksenarrion nigdy nie powinna była zostać przyjęta na kandydatkę na paladyna – 
nie nadawała 
się, nie służyła wystarczająco długo. Oczywiście, że trzeba było wykorzenić zło, 
a jeśli przy 
okazji coś straciła, po prostu będzie musiała z tym żyć. To i tak bzdura: gdyby 
nie zabrakło jej 
odwagi, nie musiałaby jej teraz tracić. Po co to cackanie się. Nie jest nikim 
specjalnym, jest tylko 
w sposób specjalny traktowana. O wiele za długo! – Obróciła się na pięcie i 
wypadła z komnaty. 
Książę chciał pobiec za nią, lecz Marszałek-Generał uniosła dłoń.
– Proszę, mój Książę! Wpierw wysłuchaj mych przeprosin, a potem pozwól mi samej 
zdyscyplinować mojego człowieka.
– Słucham – rzucił ponuro.
– Przepraszam – nie znałam opinii Haran, gdyż nigdy bym jej tutaj nie 
wyznaczyła. 
Chciałam, żeby Paks zajęli się marszałkowie, których przysiędze milczenia 
mogłabym zaufać. 
Haran jest nieco opryskliwa – to dlatego do dzisiaj nie ma własnego sioła – lecz 
dotąd zawsze 
była sprawiedliwa.
– W porządku. A co z Paks? Arianya minęła go i podeszła do łóżka.
– Ciebie także przepraszam za słowa Haran. Czy wyrządziła ci jakąś krzywdę?
– Nie, moja pani. – Nadal była oszołomiona gwałtownością napaści marszałka.
– Żadnej krzywdy, oprócz gróźb i obelg – wtrącił Książę.
– Rozumiem, mój Książę.
– Dobrze. Marszałku-Generale, przyszedłem tutaj w nadziei zastania ciebie przy 
Paks. Czy 
możesz już określić, co się jej stało?
Paks patrzyła Arianyi w twarz w nadziei, że ujrzy tam zaprzeczenie zgubie, którą 
jej umysł 
malował w najstraszliwszych kolorach, lecz oblicze Marszałka-Generała było 
nieruchome 
i nieprzeniknione.
– Nie, mój lordzie – odpowiedziała Phelanowi. – Nie mogę tego orzec. Jeszcze za 
wcześnie, 
Paks dopiero wraca do siebie. – Obróciła się do dziewczyny i jej twarz 
złagodniała. – 
Paksenarrion, ze słów Haran musiałaś wywnioskować, że mogłaś zostać poważnie 
upośledzona. 
Nie będę cię okłamywać: uprzedzałam cię o możliwości poniesienia wielkich strat. 
Twierdzę 
jednak, że nie dowiemy się tego, dopóki nie odzyskasz sił. Martwiliśmy się, 
ponieważ długo 
leżałaś bez zmysłów, ale to nic nie znaczy. Proszę, daj mi znać, gdybyś wyczuła 
w sobie coś 
dziwnego.
– Ja... nie mogłam zjeść... – powiedziała cicho Paks.
– Nie mogłaś jeść? Co się stało?
– Nie mogłam... nie mogłam utrzymać... – rozpłakała się nagle, próbowała stłumić 
łkanie. – 
...widelca... Nie mogłam ciąć... upuściłam...
– Och, Paks! – Arianya ujęła jej dłonie. – Nie... to ustąpi. Jesteś jeszcze 
słaba, za szybko...
– Ale ona powiedziała... jak dziecko... – Zawstydzona, wtuliła twarz w poduszkę.
– Nie. Nie mów tak. Myliła się. To wróci, szybciej, niż myślisz. – Marszałek-
Generał 
odwróciła wzrok, Paks obserwowała zarys jej policzka i brody. – Musisz wciąż 
próbować, Paks, 
to wróci.
– Wszystko? – zapytał cicho Książę, wtórując myślom Paks. Marszałek-Generał 
zacisnęła 
wargi.
– Proszę, mój Książę! Nie można tego jeszcze określić. Nic dobrego nie przyjdzie 
z zamartwiania się na zapas.
– To nie jej wina, Marszałku-Generale. Też byś się niepokoiła, gdybyś znalazła 
się w tym 
łóżku, a ona obok. Ja także starałem się przekonać ją, że nie powinna 
niepotrzebnie martwić się 
przyszłością, ale to tylko puste mądrości. Jedynie poznanie prawdy może ją 
uspokoić.
– Sama jej nie znam – odparła Arianya. Pokręciła głową i spojrzała Paks w oczy. 
– Uwierz 
mi, że ani ja, ani nikt z twych przyjaciół nie podziela zdania Haran. Ona także 
nie będzie więcej 
tak myśleć. Tylko ktoś o wielkiej odwadze i sile mógł tak długo opierać się złu.
Przerwało im pukanie do drzwi. Do środka wsadził głowę marszałek Belfan, którego 
Paks 
poznała przed wyprawą do Kolobii.
– Teraz czy później? – zapytał.
– Wejdź, Belfanie. – Marszałek-Generał wstała. – Paksenarrion nie śpi, ale jest 
słaba.
– Tak mówiła Haran. Niechaj łaska Girda będzie z wami, Paksenarrion i Książę 
Phelanie. 
Stary Argalt twierdzi, że rano spadnie pierwszy śnieg, Marszałku-Generale.
– Co roku zima zaczyna się wcześniej – burknęła Arianya, Belfan wybuchnął 
śmiechem. 
Miał pogodne usposobienie i rzadko kiedy wyglądał na marszałka.
– Mówiłaś tak w zeszłym roku – zauważył. – Tak to jest – zwrócił się do 
Paksenarrion – 
z Marszałkami-Generałami, którzy pochodzą z południa.
– Z Aarenis? – wyraźnie zdziwił się Książę.
– Nie, z południowego Tsaia. – Arianya uśmiechnęła się. – Tutaj nazywają 
południem każde 
miejsce, gdzie późnowiosennych kwiatów nie warzy mróz. Gird mi świadkiem, że 
lubię pogodę 
do polowania jak każdy, ale...
– Starzejesz się, Marszałku-Generale, i tyle. – Belfan zatknął ręce za pas, 
chichocząc. Rzuciła 
mu twarde spojrzenie.
– Naprawdę, mój młody marszałku? Może chciałbyś wymienić ze mną w Holu parę 
ciosów 
i przekonać się, jaka jestem stara?
– Może od razu sam zrzucę się ze schodów, nie czekając na ciebie?
Roześmiali się wszyscy, nie wyłączając Paks. Belfan podszedł do niej.
– Wyglądasz lepiej, niż się spodziewałem. Za parę dni sama zrzucisz Marszałka-
Generała ze 
schodów. Ależ mamy czasy! – Wydłużone miny jego rozmówców przypominały bardziej 
stadninę koni niż sioło i Hol Fin Panir.
– A może coś zjemy? – spytała Arianya. – Mogę zarządzić, żeby nam tutaj 
przynieśli.
– Dobry pomysł. – Książę uśmiechnął się do Paks. – Szybciej wróci do siebie, 
jeśli 
napakujemy ją jedzeniem.
Kiedy postawiono przed nią miskę z gęsta zupą, zdołała zjeść ją, rozlewając 
tylko kilka 
łyżek. Nikt nie komentował bałaganu, Marszałek-Generał niby mimochodem wytarła 
zupę, 
rozprawiając o innych rzeczach. Kiedy skończyli, pomogła Paks usiąść – ta nie 
mogła się jeszcze 
sama podźwignąć, za to potrafiła utrzymać równowagę.
Następnym razem, kiedy się przebudziła, Marszałek-Generał i Belfan pomogli jej 
wstać 
i wzięli pomiędzy siebie. Przeszła chwiejnie przez pokój. Po kilku dniach była w 
stanie 
spacerować samodzielnie, powoli, ale coraz bardziej pewnie. Następowała poprawa. 
Gdy zdołała 
pokonać schody, wyszła na zewnątrz, do okolonego murem ogrodu Marszałka-
Generała. Potem 
przyszła pora na pierwszy spacer po dziedzińcu, do Holu Pana. Spojrzenia 
przechodniów kłuły ją 
jak igły, spuszczała głowę i patrzyła pod nogi. Haran twierdziła, że inni 
uważają podobnie jak 
ona: w szramach na jej twarzy widzieli tchórzostwo. Miała jednak nadzieję – choć 
bała się, że to 
fałszywa nadzieja – iż wraz z powrotem sił nie musi niczego się obawiać.
Była już wystarczająco silna, by zamknięcie w komnatach Arianyi zaczęło ją 
drażnić, 
wyprawiała się więc na plac ćwiczebny, zwykle w towarzystwie Księcia lub 
któregoś 
z marszałków. Nie protestowała przeciwko temu, widząc, iż rzadko zostawiają ją 
samą, lecz nie 
chcąc wiedzieć dlaczego.
Pewnego mroźnego dnia spacerowała z Belfanem, gdy za ich plecami rozległ się huk 
kopyt. 
Obejrzeli się i zobaczyli grupkę kadetów galopujących z lancami. Paks poczuła 
falę słabości 
i strachu, aż zmiękły jej kolana. Słońce lśniło na czubkach lanc, złowieszczych, 
jak kły smoka, 
konie zdawały się być dwukrotnie większe od normalnych, a ich wielkie kopyta 
ryły ziemię. 
Złapała bez tchu Belfana za ramię.
– Paks! Już myśleliśmy, że zamknęli cię na zawsze! – Młody Marrakai machał 
radośnie 
lancą. – Chciałem ci powiedzieć, że przenieśli mnie do wyższej grupy! Teraz mogę 
ćwiczyć 
z tobą... – Jego wierzchowiec stanął dęba i Paks omal nie cofnęła się przed 
gwałtownym 
poruszeniem. Inny kadet przyjrzał się jej bacznie.
– Masz nowe blizny. Mówili...
– Dosyć. Odejdźcie – przemówił stanowczo marszałek Belfan. – Ale, marszałku...
– Co z tobą, Paks? Trzęsiesz się... – Bystre oczy Marrakai zabłysły, na twarzach 
kadetów 
dostrzegła zaciekawienie i troskę.
– Odejdźcie. Natychmiast. – Marszałek dał krok naprzód. – Nic tu po was.
– Ale ona...
– Biegiem! – Paks nigdy nie słyszała z ust Belfana takiego ryku, podskoczyła tak 
samo jak 
kadeci. Odjechali natychmiast, oglądając się przez ramię. Spojrzał na nią. 
Dopiero teraz 
zauważyła, że nogi ją zawiodły i przewróciła się. – Pozwól mi pomóc ci wstać. – 
Twarda, 
pokryta odciskami dłoń przestraszyła ją swoją siłą, zmusiła się do ujęcia jej. 
Czuła, jak krew 
uderza jej do twarzy. Co pomyślą sobie kadeci? Wiedziała. Wiedziała, co sama 
myślała. Nigdy 
tak się nie przelękła, nigdy strach nie opanował jej do tego stopnia. 
Powstrzymywane łzy paliły 
jej oczy. Usłyszała ciężkie westchnienie Belfana. Przemówił radośnie, choć 
wydało się jej to 
wysilone.
– Paks, nie sądź, że jeden raz cokolwiek znaczy. Jeszcze kilka dni temu nie 
byłaś w stanie 
samodzielnie dać kroku. Teraz możesz już spacerować przy ścianie. Z tym będzie 
tak samo – 
słabość minie. Co cię najbardziej przeraziło?
Nie potrafiła powiedzieć. Hałas, ruch, pęd i impet, ostrość lanc, wspomnienia 
starych ran i co 
mogą oznaczać taka prędkość i ostrość dla jej ciała – wszystko to zawirowało jej 
w głowie, 
odbierając mowę. Pokręciła głową.
– Cóż, nic dziwnego: wszystko wydarzyło się tak nagle, niczym szarża kawalerii, 
a ty 
bezbronna. – Lecz Paks uznała, że w jego głosie zabrakło przekonania. – 
Przypuszczam, że 
będzie lepiej, gdy rozpoczniesz trening z jedną bronią naraz. Być może 
umiejętności będą wracać 
wolno, za to na pewno wrócą, jak umiejętność chodzenia i twoja pewność siebie.
– A jeśli nie? – spytała cicho, lecz Belfan dosłyszał ją.
– Jeśli nie, to... coś się dla ciebie znajdzie. Przecież świat nie składa się z 
samych 
wojowników. Gdybyś straciła rękę albo nogę, też musiałabyś opanować inne 
rzemiosło. Poza 
tym jeszcze do tego nie doszło.
Wróciła do ćwiczeń z pałką w grupie początkującej. Z początku szło jej opornie. 
Instynktownie uchylała się, kiedy źle trzymany oręż wypadał komuś z ręki. 
Walczyła z tym. Bać 
się pałki! Zmuszała się do ćwiczeń od wczesnego ranka do późnego wieczora. Siła 
i koordynacja 
ruchów powróciły. Lecz to tylko przyspieszyło ponowienie zajęć z mieczem.
Gdy po raz pierwszy ujęła miecz, dziwnie leżał jej w dłoni. Marszałek Cieri 
spojrzał na nią 
ze zdziwieniem i poprawił jej chwyt.
– W ten sposób – oznajmił. Nie było lepiej. Popatrzyła wzdłuż niebezpiecznego 
metalu, 
starając się nie okazywać strachu – nie było powodów, dla których miałaby 
ćwiczyć drewnianym 
ostrzem ćwiczebnym. Ostrza i czubek wirowały jej przed oczami, bała się 
poruszyć, żeby nie 
zranić się w nogę. Cieri stanął naprzeciwko niej i uniósł broń. Zagapiła się na 
stal, szeroko 
otwierając oczy. Klinga zdawała się chwytać promienie słońca i odbijać w jej 
stronę, rażąc 
w oczy. Zamrugała powiekami.
– Gotowa? – zapytał.
Zaschło jej w ustach, zaskrzeczała w odpowiedzi. Kiwnął głową i ruszył na nią, 
unosząc 
miecz do pierwszej pozycji. Paks zamarła, nie odrywając wzroku od jego 
brzeszczota. Próbowała 
zmusić własne ramię do ruchu i właściwego ustawienia ostrza, lecz nie mogła. Na 
obliczu 
marszałka ujrzała zaskoczenie, złość, wreszcie coś, czego nie zrozumiała. 
Przeraziło ją, jak 
szybko to ukrył.
– Paks. Pozycja pierwsza.
Ruszyła się i zdołała poruszyć niezgrabnie ramieniem. Dotknął lekko ostrzem jej 
klingi. 
Sapnęła, odskoczyła, spróbowała obrócić się do niego i upuściła miecz. 
Zabrzęczał o bruk, stała 
roztrzęsiona, kurczowo zaciskając powieki.
Następne próby nie były lepsze, wręcz przeciwnie. Wkrótce bała się każdego, kto 
nosił broń, 
nawet Księcia, który pewnego dnia odwiedził ją w komnacie z mieczem u pasa. Im 
bardziej czuła 
się słaba i płochliwa, tym bardziej oceniała marszałków, paladynów i kadetów 
jako silniejszych, 
odważniejszych, zręczniejszych. Pomimo ochrony Marszałka-Generała słyszała 
wystarczająco 
wiele, by przekonać się, iż wiele osób zgadza się z Haran. Ich pogarda tylko 
pogłębiała jej niską 
samoocenę.
W końcu nawet Arianya musiała przyznać, że nie ma poprawy.
– Jak długo próbujesz, Paks... – przekonywała ją z oczami zamglonymi smutkiem.
– Nie mogę. – Nie potrafiła spojrzeć jej w oczy.
– Wobec tego wystarczy. Mieliśmy nadzieję, że kontakt z innymi pomoże ci, lecz 
tak się nie 
stało. Zobaczymy, co możemy dla ciebie zrobić...
– Nic. – Paks odwróciła głowę i wpatrzyła się we wzór na dywanie. Niebieskie 
gwiazdy na 
czerwonym tle, białe gwiazdy na niebieskim. – Nie chcę niczego...
– Paksenarrion, nie porzucimy cię. To nie twoja wina i spróbujemy...
– Nie mogę tu zostać. – Słowa wydarły się z niej razem z płaczem. – Nie mogę 
zostać! Jeśli 
nie mogę być jedną z was, to zostawcie mnie w spokoju!
Marszałek-Generał pokręciła głową.
– Nie chciałabym, żebyś wyjeżdżała, nie mając fachu w ręku. Jeszcze nie wy 
dobrzałaś...
– Nigdy nie wydobrzeję. – Nienawidziła drżenia własnego głosu. – Nie mogę zostać 
tutaj, 
z prawdziwymi wojownikami. – Zakazała sobie wspominania Marszałkowi-Generałowi 
o szyderstwach, jakie słyszała i złośliwych szeptach, na tyle głośnych, by 
dotarły do jej uszu.
– Przynajmniej do końca zimy. Wyjedź wiosną, kiedy poprawi się pogoda. Możesz 
uczyć się 
w archiwum...
Paks pokręciła z uporem głową.
– Nie. Proszę. Pozwól odejść mi teraz. Całymi dniami siedzieć i czytać o 
walce... nie mogę 
tego zrobić.
– Ale, Paks, co będziesz robiła? Z czego będziesz żyła? Wolała nie przyznawać 
się, że wcale 
o to nie dba. Poza tym wymyśliła rozsądny, jej zdaniem, plan.
– Wychowałam się w gospodarstwie hodującym owce, potrafię je wypasać.
– Jesteś pewna? Wypas to ciężka praca i...
Paks odpędziła myśli o wilkach – przecież podczas zimowych wypasów nie będzie 
sama – 
i odpowiedziała pewnym głosem:
– Jestem pewna. Marszałek-Generał westchnęła.
– No cóż, zobaczymy. Jeśli zdołam znaleźć ci jakieś miejsce...
* * *
Przed wyjazdem po raz ostatni spotkała się z Księciem. Wbrew jej obawom, nie 
okazywał 
gniewu ani lekceważenia, rozmawiał z nią łagodnym głosem.
– Weź ten pierścień – powiedział, zdejmując czarny sygnet z palca. – Gdybyś 
kiedykolwiek 
potrzebowała pomocy – dowolnej – pokaż go komuś z Kompanii albo osobie, która 
mnie zna, 
bądź prześlij mi go. Przybędę, Paksenarrion, niezależnie od tego, gdzie będziesz 
i czego ci będzie 
trzeba.
– Mój lordzie, nie jestem godna...
– Dziecko, nie odrzuciłaś swych przymiotów. Zostały ci odebrane. Za służbę u 
mnie – 
choćby tylko za to – godna jesteś mego szacunku. A teraz załóż ten pierścień – o 
tak. Nie wolno 
ci zawahać się przed wezwaniem mnie w potrzebie. Będę o tobie myślał. – Uściskał 
ją i odwrócił 
się, by odejść. Potem obejrzał się. – Moim zdaniem, okazałaś wielką odwagę, 
godząc się ze 
swoją stratą i z takim uporem starając się odzyskać umiejętności. Niezależnie od 
tego, jak 
nazywają cię inni, pamiętaj, iż Phelan z Tsaia nigdy nie uznał cię za tchórza. – 
Co rzekłszy, 
odszedł, a Paks obracała przez chwilę nerwowo pierścień na palcu. Był za duży, 
więc schowała 
go do sakiewki przy pasie.
Dwa dni później Marszałek-Generał odprowadziła ją do bramy.
– Pamiętaj, Paksenarrion: będziesz mile widziana w każdym siole, o dowolnej 
porze. 
Rozesłałam już pisma. Niech będzie z tobą łaska Girda. Jeśli mój pożegnalny dar 
jest zbyt mały, 
śmiało proś o więcej. – Lecz Paks postanowiła nie wydawać złota, ukrytego 
bezpiecznie 
w skarpecie w środku plecaka. – Masz powody, by żywić urazę do Bractwa Girda...
Paks potrząsnęła głową.
– To nie tak, moja lady. Nie chodzi o ciebie. Myślę, że marszałek Haran miała 
trochę racji. 
To mój błąd dał okazję złu Achryi i moja słabość powstrzymała mnie przed 
zrobieniem tego, co 
powinnam...
Marszałek-Generał zatrzymała się i spojrzała na nią.
– To nieprawda, już ci to mówiłam. Na pałkę Girda, z żalem rozstaję się z tobą, 
skoro tak 
uważasz. Każdy kandydat na paladyna jest wrażliwy i ktoś słabszy od ciebie dużo 
szybciej 
poddałby się złu. Musisz uwierzyć w siebie. – Urwała, z założonymi ramionami 
kołysząc się na 
palcach stóp. – Proszę, Paks, obiecaj mi, że wrócisz tu po pomoc, jeśli ci się 
pogorszy.
Paks odwróciła wzrok. Nie chciała powiedzieć, co sobie pomyślała; że jeszcze 
trochę takiej 
pomocy i skończy przywiązana do łóżka jako skończony tchórz.
– Lepiej już pójdę, moja lady, żeby zdążyć na rynek. – Uparcie wbijała wzrok w 
ziemię. 
Marszałek-Generał westchnęła głośno.
– Dobrze, Paks. Jesteś członkinią Bractwa Girda i Gird obrońca będzie cię 
strzegł. Modlimy 
się za ciebie. – Odwróciła się, a Paks przekroczyła bramę, postanawiając nie 
oglądać się za 
siebie.
Rozdział trzydziesty
Wędrówka na rynek w Fin Panir, gdzie miała spotkać się z pasterzem, który 
zgodził sieją 
zatrudnić, zapoczątkowała wydarzenia, trwające przez całą ciężką zimę.
– Ach, nie spóźniłaś się – burknął Selim Habensson, kiedy znalazła go 
rozmawiającego 
z innymi pasterzami. – Pewnie z niechęcią opuszczasz Hol Pana. Popatrzmy... – 
Obejrzał ją jak 
owcę na sprzedaż. – Marszałek-Generał twierdzi, że jesteś sprawna i zajmowałaś 
się owcami – to 
prawda?
– Tak, proszę pana. Mój ojciec hodował owce.
– Świetnie. Właź tam i znajdź mi trzyletnią owcę z blizną na pęcinie i podwójnym 
nacięciem 
na uchu. – Paks omiatała spojrzeniem zagrodę z owcami, próbując dojrzeć 
oznakowania na 
uszach, gdy owczarz warknął: – Do środka – chcę cię zobaczyć pomiędzy nimi.
Przeskoczyła przez płot do stłoczonych zwierząt. Nie bała się owiec, odkąd była 
w stanie 
wyjrzeć zza ich grzbietów, lecz napór wełnistych ciał wywołał w niej dziwne 
uczucie. Dojrzała 
oznakowaną owcę, ta jednak miała pojedyncze nacięcie. Większość zwierząt w 
zagrodzie była 
tak oznakowana. Po drugiej stronie dostrzegła ucho z podwójnym nacięciem. 
Przepchnęła się 
powoli między owcami, uważając, by ich nie przestraszyć ani zaniepokoić. Szybki 
rzut oka 
upewnił ją, że była to zdrowa owca, bez szramy na nodze. Rozejrzała się w 
poszukiwaniu 
właściwego oznaczenia i odkryła jeszcze jedną w rogu zagrody. Trzylatka z blizną 
na pęcinie. 
Podniosła głowę i zobaczyła pasterza tuż za płotem.
– Bardzo dobrze, faktycznie znasz się na owcach, chociaż założę się, że dawno z 
nimi nie 
pracowałaś.
– Nie, panie.
– Tak myślałem. Te stroje nadają się do sklepu, nie na drogę. – Splunął na bruk 
poza 
zagrodą. – Mam nadzieję, że nie masz nic przeciwko odrobinie brudu.
– Nie, panie.
– To dobrze. Po targu – za jakąś klepsydrę – przeniesiemy tę zagrodę oraz tamte 
dwie – 
pokazał jej – na łąkę na noc. Jutro wyruszamy na południe. Pójdziesz z nami – 
dopilnuj, żeby 
żadna owca nie uciekła na ulicę – a dzisiejszej nocy obejmiesz wartę.
* * *
Choć zaniepokojona zgiełkiem i ruchem na rynku Paks nie miała kłopotów 
z wyprowadzeniem zeń owiec – ku swojemu i pasterza zdumieniu. Zwierzęta 
grzecznie zajęły 
tymczasowe pastwisko, a Paks stanęła na wyznaczonym jej posterunku po drugiej 
stronie 
zagrody, podczas gdy pozostali pasterze rozbijali obóz i gotowali kolację. Nie 
pomyślała 
o przyniesieniu sobie czegoś na obiad, zamierzając kupić posiłek na rynku, więc 
do wieczora 
bardzo zgłodniała. Kiedy pierwsza grupa najadła się, Selim zawołał pozostałych. 
Paks przyjęła 
miskę owsianki i kawałek chleba. Jadła szybko, nie zważając na innych. Gdy 
uporała się 
z posiłkiem i podniosła głowę, zauważyła wbite w nią spojrzenia.
– Jesz tak, jakbyś oczekiwała, że będzie dokładka – zauważył Selim. Faktycznie, 
przyjęła, że 
dostanie jeszcze. Pasterz odwrócił się do reszty. – Mieszkała przez pewien czas 
w mieście. 
Piękne stroje. Dobre jedzenie. Posłuchaj: jesteśmy pasterzami, a nie bogatymi 
kupcami czy 
eleganckimi wojownikami. Ciężko pracujemy na zarobek, otrzymasz sprawiedliwy 
udział, lecz 
ani odrobiny więcej. Rozumiesz?
– Tak, panie. – Kiwnęła głową i wyczyściła miskę. Przypomniała sobie, że po 
przystaniu do 
Kompanii Księcia zaskoczyła ją wielka ilość jedzenia – przez lata zapomniała, 
jak żyła jej 
rodzina i jak wyczekiwała poczęstunków piekarza podczas targu.
– Dobrze. Weźmiesz pierwszą wartę. Jenits, zmienisz ją. Wyruszamy o świcie.
Po paru dniach przywykła do głodu. Chłód i głód traktowała jak siłę, która 
pętała jej nogi, 
utrudniając nadążanie za stadem. Kiedy jedna z owiec odłączyła się i uciekła, 
Paks pobiegła za 
nią, walcząc z bólem w boku i ołowianymi nogami. Selim zrugał ją za to.
– Na pałkę Girda, ostatni raz zatrudniłem kogoś na słowo Marszałka-Generała! 
Moja 
niedorosła córka poradziłaby sobie lepiej! – Paks powstrzymała się przed 
przyznaniem, że kiedyś 
jej samej wychodziło to lepiej. Zrozumiała, że usprawiedliwienia tylko 
pogorszyłyby sprawę. 
Zwiesiła głowę i obiecała pracować ciężej. Starała się. Lecz Selim i reszta nie 
ufali jej, zawsze 
postrzegali ją jako intruza narzuconego im przez Marszałka-Generała. W dodatku 
odniesione 
u iynisin blizny zaczęły nabrzmiewać i czerwienieć. Nigdy nie zniknęły, lecz 
teraz wyglądały 
i bolały, jak tuż po opuszczeniu Kolobii. Pasterze zerkali na szramy i mamrotali 
do siebie.
I stało się tak, że po zapędzeniu owiec na bezpieczne pastwiska południowej 
Finthy Selim 
odprawił ją, odmawiając zatrudnienia do końca zimy.
– Wiedz, że ja tak nie myślę. Marszałek-Generał, jak przypuszczam, zna prawdę i 
twierdzi, 
że nie jesteś niczemu winna. Lecz pozostali są pewni, że zostałaś przeklęta. 
Nigdy nie 
widzieliśmy takich znamion, jakie ciemnieją ci na twarzy, to nienaturalne. We 
wsiach jest 
mnóstwo młodych, którzy równie dobrze zajmą się owcami. Oto twoja zapłata... – 
Nie było tego 
wiele, nawet nie przeliczyła. – Życzę szczęścia.
To był gorzki poranek, szary i wietrzny. Zadrżała, była głodna.
– Czy jest tu jakaś gospoda, gdzie...
– Nie – padła ostra odpowiedź. – To nie jest bogate miasto. Tamtędy – wskazał 
boczną 
ścieżkę – do wieczora dojdziesz do Shaleford, możesz też zawrócić. – Paks 
rozejrzała się 
niezdecydowanie. – Myślenie nie skróci ci drogi – rzucił i obrócił się na 
pięcie, po czym wszedł 
do swojego domu, zatrzaskując za sobą drzwi.
Paks zagryzła wargi i schowała otrzymane monety do sakiewki. Przyszli tu 
szlakiem 
z północy, pod wiatr, a od najbliższego miasta dzielił ją ponad dzień drogi. 
Ruszyła ścieżką do 
Shaleford.
Ścieżka robiła się coraz węższa, by jako ledwo widoczna dróżka zaprowadzić ją na 
szczyt 
wzgórza. Przez cały dzień szła jego grzbietem, walcząc z wiatrem napierającym na 
jej trzęsące 
się ramiona. Nie miała nic do jedzenia, a puste tereny wokół nie oferowały 
schronienia ani 
posiłku. Rozejrzała się po okolicy, zachodzące słońce skryło się za chmurą. Nie 
zobaczyła 
niczego, co przypominałoby miasteczko i zaczęła podejrzewać, że owczarz ją 
okłamał. Lecz 
dróżka wiła się przed siebie, a wzdłuż niej dostrzegła owcze bobki. Miała 
nadzieję, że owce 
oznaczały ludzi, ruszyła więc dalej. Przynajmniej szła w dół.
Potykając się w gęstniejących ciemnościach dojrzała pierwsze światełko. Tak 
zajęły ją myśli 
o cieple, strawie i ukryciu się przed wszechobecnym wiatrem, że potknęła się 
znowu 
i wyciągnęła jak długa na ziemi. Leżała tak przez chwilę wsłuchana w wycie 
wichru 
i zastanawiając się, jak daleko jeszcze do tamtego światełka.
W Shaleford była gospoda, o ile można tak nazwać trzyizbowy dom z ciasną 
kuchnią. 
Wydała większość swego zarobku na stertę słomy w kącie wspólnej sali i miskę 
zupy. Pozostali 
klienci pili duże ilości ale i zerkali na nią spode łba. Dorzuciła trochę 
miedziaków za dodatkową 
zupę i chleb. Kusiło ją, by wydać jedną z monet od Marszałka-Generała na 
porządny posiłek, 
bała się jednak pokazać innym, że warto byłoby ją okraść.
Następnego dnia przekonała się, że nikt w miasteczku nie potrzebuje dodatkowych 
rąk do 
pracy zimą. Zanim obeszła wszystkie miejsca, zrobiło się zbyt późno na podróż do 
następnego 
miasta. Nie mogła zostać w gospodzie na kolejną noc bez naruszania rezerw. Lecz 
w Shaleford 
było sioło – widziała je rano. Postanowiła sprawdzić, czy pozwolą jej tam 
zostać.
Postawny oficer poinformował ją, że marszałka nie było. Udał się do folwarku 
Duży Ugór 
celem poprowadzenia ćwiczeń i wróci dopiero nazajutrz. Owszem, otrzymali 
wiadomość z Fin 
Panir, lecz to są sprawy marszałka, a on nie wie, czego dotyczyła.
Gdyby miała coś od Marszałka-Generała... Paks wyciągnęła glejt i oficer zerknął 
na pieczęć. 
Zrozumiała, że nie umie czytać.
– Pismo do naszego marszałka? Coś pilnego?
– To do każdego marszałka... o mnie. – Zaczerwieniła się. Gapił się na jej 
blizny.
– Jesteś piechurem?
– Tak... raczej... nie do końca...
– To w końcu kim jesteś?
– Byłam w Fin Panir...
– Szkoliłaś się tam? – Tak.
– I wysłali cię z misją?
Paks była rozdarta pomiędzy uczciwością, a pewnością, że nie pojmie jej 
wyjaśnień.
– Chyba nie mogę ci tego wytłumaczyć – stwierdziła w końcu. – Muszę porozmawiać 
z marszałkiem, jednak skoro go nie ma...
– Nawet, gdybym po niego poszedł, nie wróciłby przed jutrzejszym dniem.
– Rozumiem. Czy mogę na niego zaczekać?
– W siole? – Zmarszczył czoło. – Cóż... chyba tak. Chodź ze mną. – Poprowadził 
ją przez 
główną salę do maleńkiej sypialni na końcu wąskiego korytarzyka. – Możesz 
zostawić tutaj 
bagaże i wrócić na wymianę ciosów.
Zapomniała o tym zwyczaju. W Fin Panir odstąpiono od wymiany ciosów z każdym 
gościem, gdyż było ich zbyt wielu. Lecz w siołach nadal praktykowano obyczaj, 
będący 
jednocześnie testem dla każdego, kto podawał się za członka Bractwa Girda. 
Zamarła.
– Nie mogę – wykrztusiła słabym głosem. – Co?!
– Nie mogę. Ja... wszystko jest tutaj. – Zamachała glejtem od Marszałka-
Generała.
– Hmmm – parsknął z niedowierzaniem i lekceważeniem. – Widzę, że zostałaś 
niedawno 
ranna – to o to chodzi?
Przytaknęła, uważając to za najprostsze wyjaśnienie.
– Myślałem, że skoro jesteś w stanie podróżować, to możesz wymienić parę ciosów, 
ale... – 
Pokręcił głową. – Tyle różnych rzeczy słyszy się o Fin Panir. W porządku. 
Przygotuję więcej 
jedzenia.
Opadła na wąskie łóżko, przestraszona i zniechęcona. Czy o takim powitaniu 
myślała 
Marszałek-Generał? Ale nie było marszałka. Nie powinna brać sobie tego do serca. 
Wstała 
i rozejrzała się za ustępem i łaźnią. Przynajmniej może się umyć.
Jej zapasowa koszula pachniała owcami i dymem, na szczęście była czystsza. 
Oficer 
przyniósł jej ceber i mydło do prania. Poszła na kolację w lepszym nastroju. 
Natłuściła sobie buty 
i pas oraz pochwę sztyletu. Oficer wyraźnie próbował być przyjacielski.
– Opowiedz mi, proszę, co nowego w Fin Panir? Czy wróciła już wyprawa z 
dalekiego 
zachodu? Czy naprawdę udali się na poszukiwania fortecy Luapa, jak słyszeliśmy?
– Tak. I znaleźli ją. – Opowiedziała co nieco o wyprawie w nadziei, że 
zapobiegnie 
pytaniom. Na szczęście oficer był zmęczony i ziewał, zanim skończyła opowieść.
Następnego dnia powrócił marszałek. Pokiwał głową, usłyszawszy jej imię.
– Tak, Paksenarrion. Słyszałem o tobie, w swym ostatnim liście Marszałek-Generał 
wspominała, że możesz tędy przechodzić. Dokąd zmierzasz?
– Ja... nie jestem pewna, panie.
– Mogłabyś zabrać list do Wysokiej Bramy. Jest tam spory ruch – może znajdziesz 
jakieś 
zajęcie.
– Z przyjemnością. – Paks z chęcią odda mu tę przysługę. Ten marszałek 
przynajmniej jej nie 
lekceważył.
– Jeśli zostaniesz, weźmiesz udział w ćwiczeniach – och, wiem, że nie możesz 
jeszcze 
używać broni, lecz z pewnością mogłabyś opowiedzieć piechurom o Kolobii, co? 
Lubią dobre 
opowieści, a odnalezienie twierdzy Luapa z pewnością ich zainteresuje.
Nie miała ochoty na spotkanie z grupą obcych piechurów, czuła jednak, że nie 
powinna 
odmawiać. Pokiwała wolno głową. Reszta dnia minęła spokojnie: po raz pierwszy od 
wielu dni 
było jej ciepło i syto, przespała większość popołudnia. Marszałek poczęstował ją 
herbatą 
ziołową, która powinna złagodzić ból ran. Pomogło. Lecz następna noc, gdy 
stanęła przed 
piechurami, była trudna. Opowiedziała im o podróży na zachód, walce z nomadami, 
atakach 
zbójców w dolinach, które przemierzali, lecz im bliżej była napaści iynisin, tym 
gorzej jej szło. 
Marszałek powiedział jej wcześniej, że nie powinna wspominać o swym porwaniu. 
Szybko 
prześlizgnęła się po całym zdarzeniu i przeszła do opisu fortecy Luapa. Kiedy 
skończyła, 
nagrodzili ją pochwalnym tupaniem. Potem przemówił jeden z piechurów – olbrzymi 
mężczyzna, 
którego widziała w gospodzie.
– Skoro jesteś jedną z nich, to co robisz tutaj?
– Każdy wyznawca Girda jest mile widziany w naszym siole – rzucił ostro 
marszałek.
– Tak, wiem o tym. Lecz widziałem ją dwa dni temu, zmarzniętą, jak zdechła ryba 
i śmierdzącą owcami. Nie jadła od wielu dni, sądząc po tym, jak zajęła się tam 
kolacją... – kiwnął 
głową w stronę gospody. – Wiesz równie dobrze jak ja, marszałku, że rycerze i 
paladyni nie 
podróżują w ten sposób. Po sposobie, w jaki mówi, raczej nie powoziła w 
karawanie do Kolobii – 
wygląda na to, że walczyła razem z tamtym Amberionem i elfem Ardhielem. 
Zastanawiam się 
więc, dlaczego jest... – Zamilkł, lecz spojrzenie było wystarczająco wymowne. 
Paks zauważyła, 
jak pozostali zerkają na niego i kiwają głowami.
– Piechurzy Girda – zaczął z naciskiem marszałek. – To nie moja sprawa. 
Marszałek-Generał 
poleciła ją każdemu siołu – każdemu, słyszycie? – i całemu Bractwu Girda. Sądzę, 
iż podróżuje, 
dokąd chce i jak chce, z woli Pana i jego sługi Girda. Nie zamierzam o nic pytać 
i postąpicie 
roztropnie, jeśli pójdziecie w moje ślady.
– Cóż – odparował niezrażony olbrzym – dla mnie wygląda raczej na kadeta, który 
dał nogę 
niż wojownika Girda. Bez urazy – obrzucił Paks spojrzeniem – ale, jeśli się 
mylę, to... cóż... 
wiesz, jak otrzymać satysfakcję. – Naprężył muskularne ramiona i wyszczerzył 
zęby w uśmiechu.
– Mylisz się, Arbadzie – rzekł marszałek. – Jutro, na wieczornych ćwiczeniach, 
otrzymam 
satysfakcję za obrażanie gościa sioła, chyba że natychmiast usłyszę przeprosiny.
Najwidoczniej prawica marszałka była tu bardzo poważana, gdyż Arbad wstał i 
wymamrotał 
parę słów. Wkrótce potem spotkanie zakończyło się. Kilka osób podeszło do Paks, 
lecz 
większość zaszyła się w kątach, gdzie rozprawiali ściszonymi głosami, popatrując 
na 
dziewczynę. Marszałek stał u jej boku z surową miną.
* * *
W Wysokiej Bramie doręczyła pismo marszałkowi tamtejszego sioła, za co otrzymała 
gorący 
posiłek. Przedstawił ją kupcowi, który podróżował na południe i zatrudnił Paks 
do pomocy. Przez 
resztę dnia rozładowywała i ładowała wozy oraz zaprzęgała flegmatyczne woły. 
Przespała się 
razem z resztą robotników pod wozem, a nazajutrz wyruszyli w drogę.
Kupiec Keris Sabensson jechał na tłustym koniu na czele karawany. Na każdym 
wozie 
siedział woźnica, a wyprawie towarzyszyło pięciu strażników i dwóch parobków. 
Paks miała 
wykonywać większość prac obozowych, rozładowywać wozy na postojach i pomagać 
przy 
zwierzętach. Praca nie przewyższała jej możliwości, lecz bała się strażników 
próbujących z nią 
żartować.
– Daj spokój, Paks – rzucił pewnej nocy jeden z nich, gdy odskoczyła przed 
udawanym 
pchnięciem mieczem. – Sądząc po twoich bliznach, bywałaś bliżej miecza. Wiesz, 
że żartuję. Łap 
– przekonajmy się, co potrafisz. – Cisnął jej swój miecz. Paks wyrzuciła przed 
siebie rękę 
i odtrąciła go. Broń upadła na ziemię. – Hej! Nie rób tego, głupia! Wyszczerbisz 
go!
– Nie mów mi, że nie walczyłaś – co się stało, odwaga cię opuściła? – Drugi 
złapał ją za 
ramię.
– Puść ją, Cam – ty też możesz tak skończyć...
– Jak ona? Nigdy. Pewnego dnia zostanę kapitanem i będę miał własnych żołnierzy. 
Powiedz, Paks, u kogo walczyłaś.
– Phelan – wymamrotała. Nie potrafiła się uwolnić, bała się nawet próbować.
– Co? Nie wierzę. – Cam puścił ją. – Byłaś w Kompanii Rudego Księcia? Kiedy?
– Kilka lat temu. – Obserwowali ją wszyscy, oczy lśniły im w blasku ogniska. 
Przełknęła 
ślinę, szukając drogi ucieczki.
– Co się stało? Wyrzucili cię? – Uśmiech Cama zgasł, gdy na nią patrzył.
– Nie, ja... – Zapatrzyła się w ogień.
– Na flaki Tira, Paks, ty to znasz się na długich historiach. Co się stało?
– Odeszłam. – Tylko tyle zdołała wykrztusić przez zaciśnięte gardło.
– Odeszłaś. – Najstarszy z nich, szczupły, ciemnowłosy mężczyzna, który 
utrzymywał, że 
walczył w królewskiej gwardii Tsaia, podszedł do niej i zmierzył ją wzrokiem. – 
Hmmm. Takich 
blizn musiałaś nabawić się w walce, a jesteś za stara, żeby wyrzucili cię jako 
rekrutkę. Lecz 
jesteś przerażona, prawda?
Przytaknęła, niezdolna wymówić słowa.
– To dlatego opuściłaś Phelana? – Pokręciła głową. – Kiedy... nie, te szramy są 
zbyt świeże. 
Coś się stało – sądząc po ich wyglądzie, w ciągu paru ostatnich tygodni. – 
Zamknęła oczy, by 
uniknąć jego wzroku, lecz czuła go na sobie. Wszyscy milczeli, słyszała trzask 
ognia na wietrze 
i zacinanie deszczu ze śniegiem o wozy.
– W porządku – mruknął wreszcie. Otworzyła oczy, odwrócił się i popatrzył na 
resztę. – 
Myślę, że mówi prawdę, ktoś, kto kłamie o służbie u Phelana, nie żyje zbyt 
długo. Ma blizny 
wojowniczki, coś ją złamało. Nie chciałbym nosić takiej kolekcji szram. 
Zostawcie ją w spokoju.
– Ale Jori...
– Zostaw ją w spokoju, Cam. Ma wystarczająco wiele problemów. Nie dokładaj się 
do nich. 
– Odprowadził ich na drugą stronę ogniska. Paks wróciła do pracy, lecz nie spała 
przez większą 
część nocy. Uświadomiła sobie, że nie może udawać zwykłego pracownika, blizny 
zawsze 
zdradzą jej przeszłość. Napotykani ludzie będą oczekiwać od niej rzeczy, których 
już nie 
potrafiła, każde spotkanie będzie tak wyglądało.
Dwa dni później napadła ich banda rabusiów. Jechali przez gęsty las, 
ograniczający 
widoczność strażnikom, bandyci zdołali ściągnąć Kerisa Sabenssona z konia i 
odciąć pierwszy 
zaprzęg, nim zbrojni wkroczyli do akcji. Woźnice zareagowali szybko, broniąc 
swych wozów 
długimi lagami. Parobek pobiegł łapać konia Sabenssona. Przerażona Paks zamarła. 
Nie mogła 
się ruszyć, pomóc ani uciekać. Po walce położyli kupca z grubo obandażowaną 
głową na jednym 
z wozów. Zwolnił ją.
– Nie potrzebuję tu idiotek – parsknął gniewnie. – Głupia, tchórzliwa... 
bogowie, wolałbym 
polegać na pijanym świniarzu! Wynocha! Bierz zapłatę – choć wcale na nią nie 
zasłużyłaś! – 
Cisnął jej kilka monet, jedna trafiła ją w twarz. – Jazda! – Szturchnął woźnicę, 
który zaciął woły. 
Paks odsunęła się, nie zwracając uwagi na walające się na drodze monety. Jadący 
na drugim 
wozie Cam uśmiechnął się do niej, lecz ledwo to odnotowała. Patrzyła bezmyślnie 
przed siebie, 
a wozy mijały ją, jeden za drugim, spowite obłokami wydmuchiwanej przez woły 
pary.
Zatrzymał się przy niej dosiadający teraz konia kupca Jori.
– Proszę, Paks. – Podał jej niewielki, skórzany mieszek. – Niewiele tego... co 
my... to 
znaczy... – Dotknął jej głowy. – Wiem, jakich żołnierzy ma Phelan. Uważaj na 
siebie, słyszysz?
Długo stała na szlaku, nim wreszcie pomyślała o schowaniu trzymanego w ręku 
woreczka za 
pas. Ruszyła przed siebie.
W najbliższym miasteczku usłyszeli o niej od rozeźlonego kupca. Minęła sioło, 
nie patrząc 
na nie i udała się drogą, której nie wybrał Keris. Nie odważyła się przespać w 
gospodzie, kupiła 
tylko chleb od piekarza. W następnym miasteczku, po nocy spędzonej w zrujnowanej 
oborze, 
znalazła pracę w dużej gospodzie.
– Nie w środku – stwierdził karczmarz po ujrzeniu jej twarzy. – Nie. Nie 
nadajesz się do 
środka. Ale jeśli nie boisz się pracy, możesz sprzątać podwórko. Wywożenie 
gnoju, karmienie 
koni, czyszczenie stajni – możesz to robić? – Pokiwała głową. – Spisz w szopie 
albo w stodole, 
jeśli nie będzie pełna. Dostajesz wikt i nocleg oraz miedzianą koronę 
tygodniowo. – Paks 
pomyślała mgliście, że musiała wrócić do Tsaia – w Finthcie były półokrąglaki, a 
nie korony. – 
Potrafisz zajmować się dużymi końmi? – Pokręciła głową, przypominając sobie 
katastrofę, jaka 
nastąpiła w Fin Panir, gdy nie była w stanie wyszczotkować Socks, a co dopiero 
go dosiąść. Jej 
lęk udzielał się jakoś koniom, czyniąc je płochliwymi. – Szkoda, miałabyś szansę 
na napiwki. No 
dobrze, nie wchodź nikomu w drogę. Stajenni ucieszą się, że ktoś przejmie od 
nich brudną 
robotę.
Tak było. Dwa razy dziennie Paks wywoziła mierzwę ze stajni, rozkładała świeżą 
słomę, 
przynosiła karmę. Zaczynała pracę przed świtem i kończyła, gdy ostatni gość 
opuszczał karczmę. 
Szopa, w której spała, znajdowała się koło wyjścia kuchennego i była do połowy 
wypełniona 
drewnem, przytykała do tyłu olbrzymiego paleniska i Paks miała nadzieję, że 
będzie czuła ciepło 
przez kamienie. Nie było gdzie się umyć – karczmarz był wyraźnie zdumiony, gdy 
go o to 
zapytała. Nie wspominała o tym więcej. Jeśli chodzi o jedzenie, to jej 
pracodawca okazał się 
hojniejszy od innych: chleb, zupa, owsianka i udział w skrawkach. Niewiele ich 
zostawało po 
tym, jak pomoc kuchenna, kelnerki i stajenni zabierali swoją część. Ukryła 
plecak za drwami 
i prawie zapomniała, że tam był i co się w nim mieściło.
Zauważyła, że blizny z Kolobii znowu bledną, równie tajemniczo, jak przedtem 
ciemniały. 
Jednak tym razem ból nie zniknął. Wgryzał się w kości, wysysając z niej siłę. 
Nie myślała o tym, 
nie myślała o niczym, prócz tego, czy zdoła unieść pełną szuflę. Zima była coraz 
sroższa, nawet 
na podwórku wiatr nawiewał czasem takie ilości śniegu, że trudno było oddychać. 
Zakładała na 
siebie wszystko, co miała, a i tak budziła się rankiem skostniała. Handel 
zmniejszył się 
i karczmarz pozwolił jej spać w stajni. Było tam cieplej – mogła zakopać się w 
słomie, 
a zwierzęta dodatkowo ogrzewały powietrze.
Miała nadzieję pozostać tutaj do końca zimy, lecz pewnego dnia zjawiło się dwóch 
podpitych 
złodziei. Zaczęło się od ich przyjazdu, gdy wręczali wodze muła stajennemu. 
Wysoki dostrzegł 
Paks i szturchnął łokciem kompana. Zauważyła to i zanurkowała za przegrodę, 
niemniej słyszała 
ich komentarze.
Późno w nocy przyszli do stajni, „by sprawdzić, co z ich mułem”, jak twierdzili. 
Stajennych 
nie było: jeden zakradł się do kuchni, gdzie miał kochankę, drugi zaś poszedł do 
tawerny. Paks 
położyła się spać w najdalszym boksie, z dala od muła. Znaleźli ją.
– Proszę, proszę – co za ślicznotka. Witaj, jasnowłosa – masz ochotę na mały 
prezencik? – 
Obudziła się i ujrzała ich stojących nad nią. Wysoki zakręcił czymś błyszczącym 
na wstążce, 
drugi trzymał wieloramienny świecznik. Rozejrzała się dokoła w panice. Była 
uwięziona 
w narożnej zagrodzie, blokowali drzwi, chichocząc. Podniosła się i odsunęła od 
nich.
– Na Simyits, chyba jest wystraszona. Z pewnością nie jesteś dziewicą, 
cukiereczku, więc 
czego tu się bać? – Niższy zbliżył się do niej. – Kevis, jesteś jej pewny? 
Widać, że pracuje 
w stajni.
– Och, tak myślę. Brzydkie i biedne doceniają prezenty. Widzisz, kotku? Ładny, 
błyszczący 
pierścionek. Dla ciebie, jeśli tylko...
Skoczyła w przerwę między nimi, próbując krzyczeć. Nie wydała z siebie głosu, 
zupełnie jak 
we śnie. Wysoki stęknął, gdy na niego wpadła i chwycił ją. Zatkał jej usta ręką.
– Nieładnie, ślicznotko – zachowuj się. – Wyrywała się, lecz drugi mężczyzna 
postawił 
świecznik na przegrodzie i też ją złapał. – Cicho, dziewczyno, nigdzie nie 
idziesz... a niech cię 
szlag, ty śmierdząca... – Paks zdołała ugryźć go w palec, lecz złapał ją drugą 
ręką za gardło. 
Zakrztusiła się, niższy wykręcił jej ramiona.
– Co, Cal?
– Głupia dziwka ugryzła mnie. – Usłyszała to pomimo szumu w uszach – wciąż ją 
dławił. – 
Gdybyśmy jej nie potrzebowali, to...
– Spokojnie, Cal. Mam ją. – Wysoki ścisnął ją po raz ostatni i puścił. Łapczywie 
chwytała 
powietrze, zdawało się drapać ją w gardło. Nie mogła się wyprostować – drugi 
wciąż wykręcał 
jej ramiona. Po chwili zmusił ją do uklęknięcia. Wysoki pochylił się nad nią, 
poczuła odór ale.
– Posłuchaj mnie, złotko – pomożesz nam i zapewnisz miłe chwile. Jak się 
postarasz, 
dostaniesz nagrodę – może nawet ten pierścionek. Jeśli zachowasz się głupio, jak 
przed chwilą, 
umrzesz w męczarniach. Rozumiesz?
Strach i ból odjęły jej mowę. Dygotała i płakała.
– Zadałem ci pytanie. – W garści wysokiego błysnął nóż, ukłuł ją czubkiem w 
gardło. 
Usłyszała, jak jęczy, okropny odgłos – nie miała pojęcia, że potrafi wydać z 
siebie coś takiego.
– Chroń nas, Simyits – usłyszała zza pleców mruknięcie niższego. – Nic dziwnego, 
że 
trzymają ją w stajni. Krztyny rozumu.
– Bezrozumna będzie lepiej leżeć. – Kevis...
– Cóż, Cal, znasz to powiedzenie. To oswaja dzikie klacze i wiedźmy. Czemu nie 
stajenną 
dziewkę?
– Co z czasem?
– Jak długo to potrwa?
– Może masz rację. – W głosie za plecami usłyszała radość. Mężczyzna przed nią 
zaczął 
ściągać spodnie.
– Ja pierwszy.
– Chciwiec – zawsze jesteś pierwszy. – Napastnik z tyłu puścił ją i upadła 
twarzą w słomę. 
Odturlała się, próbując uciec, ale złapali ją. Drągal zdzielił ją wierzchem 
dłoni w twarz, ciskając 
na tył zagrody.
– To za ugryzienie, dziwko. A teraz nie sprawiaj kłopotów. – Chwycił ją za 
koszulę i rozdarł 
materiał. – Cóż za piękność – orzekł zimnym głosem. – Skąd masz te szramy – ktoś 
cię 
wychłostał?
– I to nie raz – stwierdził drugi. – Na mroczną boginię, nigdy nie widziałem 
czegoś takiego, 
chyba że w świątyni Liarta w Aarenis. Kevis...
– Nie zawracaj mi teraz głowy, Cal. – Wysoki szarpał się z jej pasem. – Jestem 
zajęty.
– Czekaj, Kevis. Jeśli to oblubienica Liarta...
– Cal, nie dbałbym o to, nawet gdyby była księżniczką Tsaia...
– Ale, Kevis... – Niższy złodziej szarpnął wyższego za ramię. – Posłuchaj mnie. 
Wiem, co 
mówię: Liartowi nie spodoba się to, jeśli jest jedną z jego służek.
– Liart może sobie iść do... – Rozerwał pas i wcisnął dłonie między jej uda. 
Próbowała 
walczyć, lecz docisnął ją do ściany i unieruchomił.
– Nie mów tak! – Niższy użył wystarczającej siły, by odgiąć mu ramię. – Kevis, 
to poważna 
sprawa. Liart jest zazdrosnym bogiem, zabije... a ja wiem, jak on potrafi 
zabijać...
– Precz ode mnie! – Drągal odwrócił się od Paks i wyciągnął nóż. – A niech cię 
piekło 
pochłonie, Cal, jesteś takim samym tchórzem, jak ona. Cofnij się...
– Nie! Nie wezmę w tym udziału, jeśli ona należy do Liarta...
– No to odejdź. Nie... nie dbam o to... ale ty... – zawahał się, co niższy 
mężczyzna 
wykorzystał, by oderwać go od Paks. Patrzyła przez mgłę strachu, jak ze sobą 
walczą. Wpadli na 
nią i potoczyli się po klepisku, oberwała paroma przypadkowymi ciosami, które 
odczuła, jakby 
zadano je ze straszliwą siłą, odebrały jej wolę poruszenia się, ucieczki. W 
końcu uderzyli 
o przegrodę i strącili świecznik. Sąsiedni boks zajął się ogniem, mężczyźni 
zamarli, gapiąc się na 
płomienie.
– Na piekła! Widzisz, co zrobiłeś? – Zasapany niższy złodziej patrzył wściekle 
na kompana.
– Ja! To ty, barani łbie! Chodu!
– A co z nią?
– Zostaw tę głupią dziwkę. – Paks słyszała tupot stóp w korytarzu i trzeszczenie 
ognia za 
przegrodą. Nie mogła drgnąć, jej ciało było jednym wielkim bólem. Usłyszała 
krzyki, ale prawie 
nie zauważyła, gdy ktoś wyciągnął ją za nogi z płonącej stajni. Zanim 
uświadomiła sobie, co się 
stało, już została o to obwiniona.
– Pozwalam ci tam spać z dobroci serca, a ty co robisz? Mało, że gzisz się na 
sianie, to 
jeszcze bierzesz świece – świece, otwarty ogień, niech cię Gird przeklnie – do 
środka 
i powodujesz pożar! Gdyby nie powrót Arvida, stracilibyśmy pięć koni. Przepadła 
cała słoma. 
Powinien cię tam zostawić.
– To nie było... ja nie... – Mówiła z trudem przez obolałe gardło, próbowała 
jednak się 
bronić. – Oni... oni chcieli mnie zgwałcić.
Karczmarz prychnął.
– Nie wierzę! Nikt by cię nie chciał... bogowie, w karczmie mam pełno chętnych 
dziewcząt. 
Używałaś mojej stajni – mojej stajni! – do swoich sztuczek. Wynoś się stąd! 
Dokąd się 
wybierasz?
– Mój plecak... – odparła słabo.
– Powinienem zatrzymać go za szkody, które wyrządziłaś. No dobra, zabieraj swoje 
przeklęte rzeczy – pewnie roi się w nich od wszy. – Uderzył ją mocno i wywlókł 
za bramę, po 
czym pożegnał kopniakiem. Wypadła na ulicę, ale zdołała się podnieść, gdy ku 
niej ruszył 
i pokuśtykała w noc.
Było ciemno i zimno. Szła ulicą, dotykając ścian domów i wpadając na nie. 
Tłumiła łkanie. 
Miała wrażenie, że potężne imadło miażdży jej ciało, zadając cierpienie, jakiego 
nigdy sobie nie 
wyobrażała. Gdy myślała o przeszłości – o ostatniej zimie – ta zdawała się 
umykać, oddalać tak, 
że nigdy nie pokona podobnego dystansu. Przez chwilę miała przed oczami ostatnie 
radosne 
wspomnienie siebie w Fin Panir – szczęśliwej i bezpiecznej – lecz i ten widok 
znikł. Zatrzymała 
się, zdezorientowana. Ściany skończyły się, otaczała ją mroczna pustka, wyjąca, 
wietrzna 
i zimna. Odpowiadała pustce w jej wnętrzu.
Rozdział trzydziesty pierwszy
Marszałek-Generał Arianya Hol Pana Fin Panir Do wszystkich marszałków Girda, 
pozdrowienia Dla Paksenarrion Dorthansdotter, ostatnio członkini tutejszej 
Kompanii Girda, 
wymagam uprzejmości i dobroczynności waszych siół. Paksenarrion brała udział w 
wyprawie 
Girda mającej na celu odnalezienie twierdzy Luapa, bez jej pomocy 
przedsięwzięcie wielokrotnie 
zakończyłoby się fiaskiem. Zło Achryi pozbawiło ją umiejętności bojowych, więc 
wybrała 
własną drogę przez świat, zamiast przyjąć dar siół, który jej zaoferowaliśmy. 
Marszałkowie, to 
nie słabość, zaatakowała ją taka moc, że nawet wy lub ja musielibyśmy ulec. 
Udzielcie jej każdej 
pomocy, jakiej by potrzebowała, meldujcie o każdym kontakcie, brońcie jej przed 
złem 
i zawiścią, gdyż ona sama obronić się już nie może. Moim honorem komendanta 
Bractwa Girda 
zaświadczam, iż nie ma w niej zła i opromieniają łaska Girda.
Jest wysoka, jasnowłosa i szarooka, ma na ciele wiele blizn, w tym część 
wyglądających na 
świeże, wciąż zaognione. Posiada glejt ode mnie, obawiam się jednak, iż może 
wstydzić się go 
okazywać. Opiekujcie się nią. Jest pod naszą ochroną.
Marszałek Keris Siolo Shaleford Do Marszałka-Generała Arianyi, pozdrowienia 
Zgodnie 
z Twym żądaniem melduję, że Paksenarrion Dorthansdotter pojawiła się u mnie. Nie 
było mnie, 
gdy przybyła, lecz oficer Edsen przenocował ją. Wyglądała na osobę cieszącą się 
dobrym 
zdrowiem, sprawiała wrażenie miłej, młodej kobiety, choć nieco nerwowej. 
Opowiedziała 
naszym piechurom o wyprawie do Koiobii, o której dotąd nie słyszeli. Posłałem ją 
z pismem do 
starego Lewarda z sioła Wysoka Brama, wiem, iż panuje tam spory ruch, nawet zimą 
i pomyślałem, że może znajdzie tam jakieś zajęcie. Tutaj nikt nie wynajmuje 
dodatkowych 
pracowników.
Muszę powiedzieć, że skąpość informacji od Ciebie utrudnia wyjaśnienie sytuacji 
piechurom. Nawet Edsen miał wątpliwości. Może w bardziej uczęszczanych rejonach 
wykażą 
większe zrozumienie. Jeśli dobrze cię zrozumiałem, jej umysł uszkodził demon – 
tak?
Zanosi się na kolejną ciężką zimę, mam kłopoty z pobieraniem należnych siołu 
darów bez 
nadmiernego uszczuplania zapasów rolników. Przesyłam listę, racz zauważyć, że 
Sim Simisson 
zmarł, a wdowa po nim wyszła ponownie za mąż, przenosząc się do folwarku 
Wisielca. Ich 
gospodarstwo zostało podzielone między trzech chłopców, lecz Jori i Ansuli 
wynieśli się, toteż 
całością zarządza młody Sim. Łaska Girda niech będzie z Tobą.
Marszałek Leward Siolo Wysoka Brama Do Marszałka-Generała Arianyi, pozdrowienia 
Słyszałaś, że stary Adgan w końcu umarł? Kori Jenitson powiedział mi o tym parę 
tygodni temu, 
gdy tędy przejeżdżał. Kazałem mu napisać do Ciebie albo przesłać wiadomość z 
Verelli.
Keris przysłał do mnie tę Paksenarrion Dorthansdotter. Do czego zmierza Bractwo 
Girda? 
Wiem, wiem. Miałaś swoje powody. Lecz takie rzeczy powinny przytrafiać się tym z 
nas, którzy 
mają odpowiednio dużo lat, by sobie poradzić. Ona jest młodą dziewczyną – nie 
obchodzi mnie, 
jak długo walczyła u Phelana. A przy okazji: ktoś mi mówił, że Książę był w Fin 
Panir. To 
prawa? Czyżby wracał do Bractwa?
Znalazłem dziewczynie miejsce u znajomego kupca. Wygląda na wystarczająco silną, 
choć 
blizny bardzo ją szpecą. Ładowanie wozów powinno dodać jej trochę mięśni, może 
wtedy 
przestanie bać się mieczy. Kupiec Keris zobowiązał się trzymać ją przez całą 
drogę na południe, 
o ile na siebie zarobi. Nie widzę powodów, dla których miałoby być inaczej. Jest 
uprzejma 
i lepiej wyedukowana od innych. Gdyby nie te blizny, poszukałbym jej męża.
Pamiętaj o mnie na Biesiadzie Zimowej. Ufunduję wieprza na cześć odkrycia 
twierdzy 
Luapa.
Sulinarrion Marszałek sioła w Morskiej Polanie Do Marszałka-Generała Arianyi, 
pozdrowienia Arianyi, mam złe wieści o Twojej zgubie. Keris, drobny kupiec, był 
u mnie ze 
skargą na nią. Leward z Wysokiej Bramy umieścił ją u niego jako pracownika i 
według Kerisa na 
widok bandytów uciekła albo zemdlała. Znam Kerisa od wieków, co parę lat zjawia 
się w sądzie 
sioła albo narzekając na zaniżanie wag, albo samemu to robiąc. Jest porywczy i 
gotowy trwać 
przy fałszywej sprawie, aż nomadzi wybudują ściany. Zeznał, że zwolnił ją na 
miejscu – gdzieś 
w lasach na zachód od Niskiego Ugoru, o ile dobrze zrozumiałam jego tyradę – i 
zostawił. 
Według niego nie została zraniona, a wszyscy bandyci zginęli, może więc uda się 
jej dokądś 
dotrzeć. Rozmawiałam z jego strażnikami i ich przełożony, falkinita imieniem 
Jori z ziem 
Marrakai, powiedział mi, iż Paksenarrion zwyczajnie zamarła. Ani nie atakowała 
bandytów, ani 
się nie broniła. Dodał, że paru strażników złożyło się na niewielką sumę dla 
niej, którą jej 
przekazał. Mówił, że to wszystko było niesłuszne, lecz nie mógł porzucić wozów. 
To chyba 
najlepsze, na co możemy liczyć.
Kazałam szukać jej moim oficerom i piechurom, lecz jeszcze nikt jej nie znalazł 
(choć 
natknęli się na wysoką, jasnowłosą złodziejkę, czekając na Sąd Książęcy cieszy 
się naszą 
gościnnością, tyle że nieco odmienną). Powiedziałam Kerisowi, co o nim myślę, 
ale nie odniosło 
to skutku. Jest tak przyzwyczajony do maskowania strachu bufonadą, że nie chce 
przyznać, iż 
ktoś tego nie robi.
Przykro mi, że nie mam lepszych wiadomości. Z drugiej strony, mieliśmy 
niespotykanie 
dobry rok we wszystkich wschodnich folwarkach i należących do sioła polach, 
toteż możemy 
pomóc naszym zachodnim sąsiadom cierpiącym niedostatek. Słyszałam, że część siół 
nie jest 
w stanie odprowadzić należnej Holowi dziesięciny, z naszych list widać, iż damy 
radę im pomóc. 
Mam nadzieję odwiedzić Cię wiosną – wciąż masz tego nakrapianego siwka? Złożę ci 
ofertę, 
której nie będziesz mogła odrzucić.
Sim Arisson Marszałek sioła Niski Ugór Do Marszatka-Generała Arianyi, 
pozdrowienia 
Zgodnie z twoją prośbą o informacje na temat Paksenarrion Dorthansdotter 
przekazuję Ci ten oto 
pełny raport, dotyczący wydarzeń w naszym regionie.
Kilka tygodni temu objeżdżałem folwarki i przez parę dni nie było mnie w Niskim 
Ugorze. 
Po powrocie wezwał mnie właściciel największej gospody, żebym pomógł jednemu z 
jego 
stajennych, który ucierpiał przy pożarze stajni. Krótko rzekłszy, karczmarz 
oskarżał 
o zaprószenie ognia pomocnicę stajenną, twierdząc, iż była w zmowie z dwoma 
złodziejami, 
którzy tej samej nocy obrabowali gospodę. Z opisu i podanego przez karczmarza 
imienia wynika, 
iż była to Paksenarrion Dorthansdotter. Najwyraźniej kilka tygodni wcześniej 
znalazła tam pracę, 
podając swoje imię, lecz nie wspominając o siole. Według Jessima (karczmarza) 
pracowała 
dobrze i sypiała w szopie przy kuchni. Kilka dni przed pożarem pozwolił jej i 
innemu 
pomocnikowi spać w stajni, gdyż zmalał ruch. Gdy wybuchł pożar, stajenny znalazł 
ją w środku, 
na wpół rozebraną. Wśród płomieni dostrzegł świecznik. Jessim uznał, że 
sprzedawała się tam 
i albo podłożyła ogień, by odwrócić uwagę od złodziei, albo zaprószyła go przez 
nieuwagę. 
Rozgniewany, wygnał ją w noc. Nikt nie widział, jak opuszczała miasto, było 
zimno i wietrznie, 
a większość mieszkańców walczyła z pożarem. Następnego dnia podał jej opis (ale 
nie imię, 
którego zapomniał, dopóki go nie zapytałem) książęcej milicji jako wspólniczki 
złodziei.
Po rozmowie ze mną wycofał oskarżenie i oczyściłem jej imię w milicji, choć 
poprosiłem 
ich, by jej szukali. Nikt z tutejszych piechurów jej nie znał ani nie pamiętał. 
Przysięgam, 
Marszałku-Generale, że nie przyszła do sioła z prośbą o pomoc – z przyjemnością 
bym jej 
udzielił. Nie znaleźliśmy po niej śladu ani w Niskim Ugorze, ani w okolicznych 
gospodarstwach. 
Wiedz, że poszukiwania zajęły trochę czasu, gdyż obawiałem się, że mogła doznać 
obrażeń od 
płomieni i nie być w stanie podróżować. Moi piechurzy zajrzeli do każdego rowu i 
pod każdy 
krzaczek. Pocieszyło nas, że nie znaleźliśmy ciała, lecz nie wpadliśmy także na 
najmniejszy ślad.
Zwlekałem z pismem do Ciebie, ponieważ miałem nadzieję przekazać Ci pewniejsze 
informacje. Jessim obiecał wypytywać podróżnych, ja zaś rozesłałem wiadomość do 
wszystkich 
moich folwarków. Dwa dni temu jeden z moich piechurów z folwarku Lisa zameldował 
o obcej 
mieszkającej ze starą wdową w oddalonym domku. Odeszła, zanim tam dotarliśmy, 
jestem 
jednak pewny, że była to Paksenarrion.
Staruszka nie czci Girda, ma jednak opinię uczciwej i pracowitej. Jest wdową 
(jej mąż, 
drwal, zmarł na gorączkę) i utrzymuje siebie i kaleką córkę z tkania i 
przędzenia. Z początku nie 
chciała z nami rozmawiać, kiedy jednak przekonaliśmy ją, że nie zamierzamy 
zrobić 
Paksenarrion nic złego, opowiedziała całą historię. Paksenarrion zjawiła się w 
jej szopie rano (nie 
była pewna daty, pamiętała jedynie, iż był to słoneczny dzień po pochmurnym). 
Była prawie 
zamarznięta, półnaga i ranna w nogę, gdyż kulała. Staruszka zabrała ją do 
siebie, naprawiła jej 
ubranie i nakarmiła, choć było to trudne – wierzę w to, rozglądając się dokoła. 
Według nich 
Paksenarrion była „łagodna – nigdy nie powiedziała brzydkiego słowa”. Pomagała 
im, nosząc 
wodę, zbierając chrust i łamiąc go, i tak dalej. Zaoferowała zapłatę za 
utrzymanie, lecz staruszka 
nie mogła wykorzystać monet z Finthy bez wymiany ich w Niskim Ugorze – a zimą 
było dla niej 
za daleko, jak twierdziła. Przypuszczam, iż oznacza to, że wciąż ma pieniądze, 
które dałaś jej 
w Fin Panir.
Miały nadzieję, że zostanie z nimi, gdyż była silniejsza od nich, lecz nie 
potrafiła nauczyć się 
tkać ani prząść, choć próbowała. Bez pomocy nie były w stanie zarobić 
wystarczająco dużo, żeby 
utrzymać się we trzy. Paksenarrion postanowiła odejść, choć protestowały, i 
zostawiła im parę 
monet z Finthy. Staruszka poprosiła mnie o pomoc w zamianie ich w Niskim Ugorze. 
Kazałem 
jej zatrzymać je, sioło pomoże tym, którzy wsparli wyznawcę Girda. Folwark Lisa 
zaopatrywał je 
od czasu do czasu w mięso, ale teraz wciągniemy je na listę sioła. Potrzebują 
kogoś młodego 
i silnego do pomocy i opieki nad córką, która nigdy nie będzie chodzić. Już nad 
tym pracujemy. 
Na razie posłałem im zapasy i zamówienie na dwa dywany dla sioła rocznie. Za 
Twym 
pozwoleniem, wciągnę je na Listę Roczną. Nie wyznają Girda, ale jesteśmy im to 
winni.
To wszystko, czego dowiedziałem się o Paksenarrion. Nim zdążyłem rozszerzyć 
poszukiwania, nastała odwilż i zamieniła drogi w trzęsawiska. Napisałem do 
sąsiednich siół, lecz 
wydaje się jasne, że Paksenarrion je omija. Z opisu tamtych kobiet i karczmarza 
wątpię, by ktoś 
mógł uznać ją za kogoś innego niż włóczęgę. Mimo to zachowamy czujność i 
zameldujemy 
o wszystkim, czego się dowiemy.
Wiem, że niniejszy raport rozczarował Cię. Uważam, iż nadzieję budzi fakt, że 
nadal jest 
zdolna pomagać słabszym od siebie. Może pewnego dnia Pan i Gird odbudują jej 
wiarę 
w Bractwo i samą siebie.
Seklis, Wielki Marszalek Do Marszałka-Generała Arianyi, pozdrowienia Podczas 
podróży 
z Valdaire do Verelli spotkałem grupę podróżnych, którzy wspominali o byłej 
wojowniczce 
Girda imieniem Paksenarrion. Po dotarciu do Verelli otrzymałem list od Ciebie w 
jej sprawie. 
Moje informacje są skąpe. Kiedy spotkałem się z kupcami, nie wiedziałem o Twym 
zainteresowaniu i nie wypytałem ich dokładnie. Mówili coś o niezwykłym widoku: 
wyznawcy 
Girda bojącym się własnego cienia, warczących psów i koni. Jeden z nich 
powiedział, że została 
w ten sposób przeklęta, przez co wykluczono ją z Bractwa. Nie pamiętam, gdzie ją 
widzieli ani 
dokąd zmierzała, wspominam jednak o tym ze względu na Twoje zainteresowanie.
Jak sądzę, ważniejszy jest przedłużający się konflikt w Aarenis pomiędzy Ligą 
Gildii 
a arystokracją, handel upadł, a głód staje się powszechny...