DAN SIMMONS

Tom 2 OLIMP

Przekład Wojciech Szypuła
Tytuł oryginału Olympos
Część 1
1
Harman z Arielem spadali w ciemność. Trwało to niewyobrażalnie 
długo.
Zamiast roztrzaskać się u stóp Golden Gate w Machu Picchu, mięk-
ko wylądowali w dżungli na grubej, liczącej setki lat warstwie próch-
nicy i gnijących liści.
W pierwszej chwili oszołomiony Harman nie mógł uwierzyć, że 
nie zginął. Potem jednak uklęknął, opędzając się od małego Ariela -
który i tak już odskoczył poza zasięg jego rąk — i wstał chwiejnie. 
Zamrugał kilka razy. Otaczała go ciemność.
Ciemność. Przy Golden Gate był dzień, więc musieli spaść... gdzie 
indziej. Ale gdzie? Harman był pewien dwóch rzeczy: znaj dowali się 
teraz po przeciwnej stronie planety, w gęstej dżungli. Noc intensyw-
nie pachniała roślinną zgnilizną. Gęste od wilgoci powietrze lepiło 
mu się do skóry jak przemoczony koc; koszula przesiąkła w mgnie-
niu oka i przylgnęła do ciała. Z nieprzeniknionego mroku dobiegał 
szelest liści palmowych, któremu towarzyszył brzęk owadzich skrzy-
deł i odgłosy insektów przemieszczających się w poszyciu oraz tu-
pot mniejszych i większych zwierząt. Czekając, aż wzrok przywyk-
nie do ciemności, zacisnął pięści. Miał nadzieję, że prędzej czy później 
dosięgnie Ariela. Zadarł głowę. Wysoko, bardzo wysoko między liść-
mi przeświecały gwiazdy.
Upłynęła może z minuta, zanim dostrzegł bladą, widmową i lekko 
fosforyzującą sylwetkę Ariela, który stał jakieś trzy metry od niego.
-	Zabierz mnie z powrotem - burknął Harman.
-	Dokąd?
-	Na most. Albo do Ardis. Byle szybko.
-	To niemożliwe.
Bezpłciowy głos brzmiał obelżywie. I doprowadzał Harmana do 
szału.
-	Możliwe. I masz to natychmiast zrobić. Nie wiem, jak mnie tu 
przeniosłeś, ale żądam, abyś odwrócił ten proces. I to już!
-	A jeśli nie? Co mi zrobisz? - spytał lekko rozbawiony blady 
ludzik.
-	Zabiję cię - odparł obojętnym tonem Harman.
Mówił najzupełniej poważnie. Zamierzał udusić tego białozielo-
nego wymoczka, wycisnąć z niego życie, a potem napluć na trupa.
I zostaniesz sam w ciemnej dżungli, odezwały się w nim resztki 
logiki. Zignorował tę myśl,
-	Jejkujejku-zakpił z udawanym przerażeniem Ariel. —Zaszczy- 
piesz mnie na śmierć?
Harman rzucił się na niego. Mała postać - Ariel miał nie więcej 
niż metr dwadzieścia wzrostu - złapała go w pół skoku i cisnęła na 
dziesięć metrów w głąb dżungli. Śmignął w powietrzu, łamiąc po 
drodze paprocie i rwąc liany.
Dobre dwie minuty trwało, zanim odzyskał oddech, kolejną zajęło 
mu dźwignięcie się na kolana. Zdawał sobie sprawę, że gdyby Ariel 
potraktował go w ten sposób w innym miej scu - na przykład na Gol-
den Gate, gdzie się przed momentem znajdowali —miałby przetrąco-
ny kręgosłup. Stanął na miękkiej ziemi, wytężył w ciemności wzrok 
i przedarł się przez gąszcz z powrotem na maleńką polankę.
Ariela już tam nie było.
-	Patrz! - zabrzmiał skądś jego wesoły głosik. - Jest nas więcej!
Harman znieruchomiał. Jego wzrok przyzwyczaił się już do sączą-
cego się z góry skąpego blasku gwiazd, i to, co zobaczył, zaparło mu 
dech w piersi.
Na polance, pomiędzy drzewami, wśród lian i paproci stało około 
pięćdziesięciu, może sześćdziesięciu drobnych postaci. Nie były ludź-
mi, wojniksami ani kalibanami. Nie przypominały żadnych dwuno-
gich istot, jakie Harman widział w swoim trwającym dziewięćdzie-
siąt dziewięć lat i dziewięć miesięcy życiu. Kształtami trochę podobne 
do ludzi, były niewiele wyższe od Ariela i miały - tak j ak on - prze-
zroczystą skórę, pod którą, w zielonkawym płynie, pławiły się orga-
ny wewnętrzne. O ile jednak Ariel miał normalne usta, policzki, nos 
i oczy młodego mężczyzny lub młodej kobiety, o tyle im brakowało 
zarówno warg, jak i ludzkich oczu. Wpatrywały się w Harmana czar-
nymi kropkami, które przywodziły na myśl dwie bryłki węgla. Miał) 
po trzy palce u rąk, nie miały zaś ani szkieletów, ani żadnych cech 
które różniłyby je między sobą.
-	Chyba nie miałeś jeszcze okazji poznać moich pomocników. - 
Ariel pełnym wdzięku, kobiecym skinieniem głowy wskazał zgro 
madzony w półmroku tłumek. - Ich miejsce jest tutaj, w niższym 
świecie. Zostali nań wypluci, zanim narodził się wasz rodzaj. Różne 
nosząmiana. Jego Prosperowatość nazywa je tak i siak, jakmu przyj 
dzie ochota, są jednak podobni do mnie. Wywodzą się z chlorofilu 
i pyłków, które rozsiano po lesie, aby dokonywały pomiarów. To się 
działo jeszcze przed nastaniem postludzi. Oto zeki. Są robotnikami, 
pomocnikami i więźniami jednocześnie. Jak my wszyscy, niepraw 
daż?
Harman wpatrywał się w zielone stworki. Odpowiadały mu nie-
wzruszonymi spojrzeniami.
-	Brać go - wyseplenił Ariel.
Cztery zeki skoczyły naprzód. Harman nawet nie podejrzewał, że 
te potworki mogą mieć tyle gracji, i zanim zdążył uciec czy choćby 
stawić opór, dwa chwyciły go w żelazny uścisk trójpalczastych łapek. 
Trzeci podszedł tak blisko, że piersią dotknął piersi człowieka, ko-
lejny zaś wziął Harmana za rękę - tak jak przed chwilą Ariel - i we-
pchnął ją głęboko w pierś stojącego przed człowiekiem zielonego 
stworka. Dłoń bez trudu przeszła przez miękką skórę i Harman po-
czuł, że trzyma w palcach sercopodobny organ zeka. W głowie usły-
szał niewypowiedziane głośno słowa:
Nie drażnij Ariela. Może cię zabić bez powodu. Chodź z nami, nie 
opieraj się, tak będzie lepiej dla ciebie i twojej pani Ady.
-	Skąd wiecie o Adzie?! — zawołał. 
Chodź!
Tak brzmiało ostatnie słowo, przekazane z pulsującej ręki do tęt-
niącej bólem głowy Harmana. Zek szarpnął się wstecz i Harman zo-
stał z zaciśniętym w dłoni sercem, które nagle zamarło i zwiotczało. 
Zek bezszelestnie upadł na ziemię, skurczył się, zwiotczał i umarł. 
Nikt poza Harmanem nie zwrócił na niego uwagi. Ariel odwrócił się 
i ruszył ledwie widoczną ścieżką w głąb dżungli.
Dwa uczepione Harmana zeki nie zamierzały go wypuścić, ale ich 
uścisk zelżał. Nie próbował się wyrywać. Z trudem dotrzymywał im 
kroku, kiedy gęsiego szli przez ciemny las.
Kiedy, potykając się, brnął przez dżunglę, jego umysł pracował 
znacznie żwawiej niż nogi. Chwilami listowifr nad jego głową gęst-
niało tak bardzo, że nie przepuszczało ani odrobiny światła. Nie wi-
dział wtedy nawet własnych stóp, dawał się zekom prowadzić za ręce 
i pogrążał w rozmyślaniach. Wiedział, że jeśli chce jeszcze kiedyś 
zobaczyć Adę i Ardis, musi wykazać się większym sprytem niż kie-
dykolwiek w ostatnich miesiącach.
Po pierwsze, co to za miejsce? Na Golden Gate był burzowy pora-
nek, tutaj -pora znacznie późniejsza. Próbował przywołać z pamię-
ci całą swoją wiedzę geograficzną, ale mapy i półkule mieszały mu 
się w głowie, a takie nazwy jak „Azja" czy „Europa" nic nie znaczy-
ły. Ciemność sugerowała, że opuścili południowy kontynent, na któ-
rym znajdował się most. Nie miał więc co marzyć o tym, że wróci 
piechotą do Machu Picchu, Hannah, Petyra i sonika.
Po drugie, jak Ariel go tu przeniósł? W zielonych kulach na Gol 
den Gate nigdzie nie było faksu. Gdyby był - gdyby Savi powiedzia 
ła im o faksowym połączeniu z Machu Picchu - z pewnością nie le 
ciałby sonikiem po broń i amunicję ani nie transportowałby w ten 
sposób umierającego Odyseusza. Nie... Ariel musiał w jakiś inny 
sposób przerzucić go do ciemnego lasu, cuchnącego stęchlizną i ro 
jącego się od insektów.
	
i
Biorąc pod uwagę, że szedł najdalej dziesięć kroków za awatarem 
biosfery (tak kiedyś nazwał Ariela Prospero), mógł mu po prostu zadać 
te pytania. Najgorsze, co go czekało ze strony bladego chochlika -
którego ciało odbijało słabe światło gwiazd, ilekroć przechodzili przez J 
odsłonięte polany - był brak odpowiedzi.
Ariel odpowiedział na oba pytania. Zaczął od drugiego.
-	Jeszcze tylko przez parę godzin będę ci towarzyszył - powie 
dział. - Później muszę cię dostarczyć mojemu panu, wkrótce po tym, 
jak usłyszelibyśmy pianie kura, gdyby jakieś kury mieszkały w tej 
smętnej dziurze.
-	Twojemu panu? - powtórzył Harman. — Prosperowi? 
Ariel milczał.
-	A jak właściwie nazywa się ta smętna dziura?
Chochlik się roześmiał. Jego śmiech przypominał dźwięk srebrzy-
stych dzwoneczków, ale ciarki przechodziły od niego po plecach.
-	Powinni ją nazwać Arielową Wylęgarnią, bo to właśnie tutaj się 
narodziłem, dziesięciokroć po dwieście lat temu. Moja świadomość 
wyłoniła się z miliarda czujniko-nadajników, które ludzie tacy jak ty,
10
mój gościu, nazywali pyłkami. Dzięki nim drzewa rozmawiały ze 
sobą nawzajem i ze swoimi ludzkimi panami, połączone omszałą sie-
cią, która dała początek noosferze. Opowiadały o temperaturze, pta-
sich gniazdach, pisklętach i ciśnieniu osmotycznym w kilogramach 
na centymetr kwadratowy. Usiłowały skwantyfikować fotosyntezę jak 
stary urzędniczyna, który zaropiałymi ślepiami przelicza paciorki 
i błyskotki, traktując je jak skarby. Zeki, moi ukochani pośrednicy -
których ten potwór, mag, ukradł mi i uprowadził na Czerwoną Pla-
netę -również powstały w ten sposób, lecz nie tutaj, czcigodny go-
ściu. Nie tutaj.
Harman prawie nic z tego nie zrozumiał, ale dopóki Ariel mówił -
czy może raczej paplał - prędzej czy później musiał zdradzić się 
z czymś interesującym.
-	Dziewięć miesięcy temu rozmawiałem z twoim panem, Prospe- 
rera, na jego orbitalnej wyspie. Nazwał cię awatarem biosfery.
-	Pewnie. -Ariel parsknął śmiechem. — Ja zaś nazywam Prospera, 
mojego pana, jak o nim mówisz, Tomem Gnojkiem. - Odwrócił się do 
Harmana. Białozielona twarzyczka emanowała delikatną poświatą ni 
czym jakaś fosforyzująca roślina. Liście naparły na nich ze wszystkich 
stron. Zanurzyli się w absolutny mrok. -Harmanie, mężu Ady, przyja 
cielu Nomana. Zdaje się, że jesteś grzesznikiem, człowiekiem, które 
go wartość w tym niższym świecie raczej sprowadza się do tego, czym 
nie jest, niż wynika z tego, kim jest. Ze wszystkich ludzi właśnie ty 
najmniej nadajesz się do życia. Bliski jesteś pełnych pięciu dwudzie 
stek, jak długo wypiekane posiłki naszego brata Kalibana. Czas i jego 
przypływy pozbawiły cię rozumu. A trzeba ci wiedzieć, że nawet lu 
dzie dzielniejsi niż ty wieszają i topią swoje prawdziwe ja.
Tym razem Harman nie zrozumiał nic a nic, Ariel zaś zbywał jego 
dalsze pytania milczeniem - aż trzy godziny później i wiele kilome-
trów dalej zastał ich świt.
Godzinę po tym, jak stwierdził, że brak mu już sił, zeki dały mu 
odpocząć. Oparł się o leżący przy ścieżce głaz i rozpaczliwie łapał 
oddech. Dopiero kiedy się przejaśniło, zorientował się, że to coś za 
jego plecami nie jest głazem.
Kamień okazał się ścianą, a ściana - częścią sporej, schodkowej 
budowli. Z przesiglowanych lektur wiedział, że ma przed sobą coś, 
co nazywano „świątynią". Ale musiała minąć jeszcze długa chwila, 
zanim dotarło do niego, co naprawdę widzi i czego dotyka.
11
Każdy centymetr muru pokryty był wymyślnymi płaskorzeźbami. 
Niektóre były całkiem spore, jak wyprostowane męskie ramię, więk-
szość jednak dałby radę zakryć rozpostartą dłonią. Promienie tropi-
kalnego słońca ściekały spod leśnego sklepienia, wyławiając z pół-
mroku coraz większą ilość zdobień. Przedstawiały mężczyzn 
kochających się - uprawiających seks — z kobietami, czasem z wię-
cej niż jedną, a także mężczyzn z mężczyznami, kobiety z kobieta-
mi, kobiety i mężczyzn z — najprawdopodobniej — końmi, mężczyzn 
ze słoniami, kobiety z bawołami, kobiety z kobietami i małpami, 
mężczyzn z mężczyznami... i następnymi mężczyznami...
Rozdziawił usta. Żył dziewięćdziesiąt dziewięć lat i nigdy nie wi-
dział czegoś podobnego. Na jednym z fryzów, akurat na wysokości 
oczu, dostrzegł mężczyznę leżącego z głową między udami klęczą-
cej kobiety i dosiadanego okrakiem przez drugiego mężczyznę, któ-
rego penis w pełnej erekcji tkwił w ustach tejże kobiety. Druga ko-
bieta, z umocowanym na biodrach sztucznym członkiem, wchodziła 
w tę pierwszą od tyłu, ta zaś, zajęta już trojgiem ludzi, jedną ręką 
masturbowała podniecone zwierzę, w którym — obeznany ze spekta-
klem turyńskim — Harman rozpoznał konia, drugą zaś pieściła stoją-
cego obok mężczyznę.
Odsunął się i podniósł wzrok na oplecioną pnączami budowlę. 
Pokrywały ją tysiące, jeśli nie dziesiątki tysięcy podobnych płasko-
rzeźb przedstawiających praktyki seksualne, jakich nigdy sobie na-
wet nie wyobrażał. Jakich nie potrafiłby sobie wyobrazić. Na przy-
kład te słonie... Postacie ludzi były mocno wystylizowane - miały 
owalne twarze i piersi, mocno wydłużone oczy w kształcie migda-
łów, usta wykrzywione w dekadenckich uśmiechach.
-	Co to za miejsce? - zapytał.
W odpowiedzi Ariel zaśpiewał falsetem:
- Nad ich głowami majaczą, w powietrznej pomroce, 
Dzieła artystów umarłych w pradawnej epoce. Co 
znaczyły figury żądzy i miłości dla tych, z których dziś 
nie zostały nawet kości?
-	Co to za miejsce? - powtórzył Herman.
-	Khadżuraho.
Chociaż raz Ariel udzielił prostej odpowiedzi, tyle że niczego ona 
nie wyjaśniła.
Na dany przez Ariela znak dwa zielone, przezroczyste zeki pociąg-
nęły Harmana za ręce i wąską ścieżką zaczęli oddalać się od świąty-
12
ni. Ostatni raz obejrzał się przez ramię na kamienną budowlę - a wła-
ściwie budowle, bo zdobionych erotycznymi rzeźbami świątyń było 
więcej - i dopiero z tej perspektywy dostrzegł do jakiego stopnia 
dżungla zawładnęła okolicą. Spółkujące pary były oplecione pną-
czami, częściowo przesłonięte trawami, zdławione w uściskach ko-
rzeni i zielonych wąsów.
A potem Khadżuraho zatonęło w zieleni i Harman skoncentrował 
się na maszerowaniu śladem Ariela. Słońce rozświetlało otaczającą 
ich dżunglę, nadając jej tysiące odcieni zieleni (większości z nich 
nigdy sobie nawet nie wyobrażał), a on rozmyślał tylko o tym, jak 
wrócić do Ardis i Ady - albo przynajmniej na Golden Gate, zanim 
Petyr odleci sonikiem. Nie chciał czekać trzy dni, aż Petyr wróci po 
Hannah i ozdrowiałego —jeśli sarkofag istotnie mógł przywracać życie 
i zdrowie - Odyseusza-Nomana.
-	Arielu? - zagadnął małą figurkę, która zdawała się unosić w po 
wietrzu przed zekami.
-	Tak, mój panie? — Głos był miły, ale jego bezpłciowość działała 
Harmanowi na nerwy.
-	Jak przeniosłeś mnie z Golden Gate do dżungli?
-	Czyżbym nie był dość delikatny, człowieku?
-	Byłeś - zapewnił go Harman. Bał się, że lada chwila chochlik 
znów zacznie mówić od rzeczy. —Ale ja pytam, jak to zrobiłeś?
-	A jak ty przemieszczasz się z miejsca na miejsce, jeśli nie le 
żysz akurat na brzuchu w latającym spodku?
-	Faksuję się. Ale przecież na Golden Gate nie ma pawilonu fak- 
su. Nie ma węzła.
Ariel wzniósł się wyżej, otarł się o gałęzie i obryzgał zeki i Har-
mana deszczem strąconych kropli.
-	A czy twój przyjaciel Daeman udał się do faksowęzła, kiedy 
dziesięć miesięcy temu pożarł go allozaur?
Harman stanął jak wryty. Zeki też się zatrzymały; chwilowo nie 
próbowały go ponaglać.
No tak. Przez całe życie miał to jak na dłoni - i mimo to był ślepy. 
Kiedy człowiek faksował się do konserwatorni na zakończenie któ-
rejś z pierwszych czterech dwudziestek, udawał się do najbliższego 
pawilonu faksu. Kiedy ktoś wybierał się w podróż, udawał się dc 
najbliższego pawilonu. Ale kiedy ktoś wskutek nieprzewidzianych 
okoliczności został ranny — lub zabity, rozszarpany czy na wpół po-
żarty, jak Daeman - pierścienie same go do siebie ściągały.
U
Sam przecież był na górze, na wyspie Prospera, w konserwatorni. 
Na własne oczy widział, jak nagie ciała zjawiały się w zbiornikach, 
jak niebieskie larwy naprawiały je w bulgoczącym płynie odżywczym, 
i jak potem ci sami ludzie znikali, wracając na Ziemię. Razem z Dae-
manem nadzorował ich faksowanie, słuchając poleceń Prospera. 
Zniszczyli służki i posługując się wirtualnymi przyrządami sterow-
niczymi, odesłali do domu znaczną liczbę naprawionych ciał.
Ludzie mogli się faksować bez pawilonów, aby wyruszać w świat, 
nie był potrzebny żaden z trzystu kilkudziesięciu znanych węzłów.
Patrzył na to przez całe życie - bez mała sto lat! - i wcale tego nie 
widział. Mit o obecności postludzi, którzy ściągali rannych i zabi-
tych do pierścieni, był zbyt silnie zakorzeniony w świadomości lu-
dzi. Faksowęzły były dziełem nauki, ale nieplanowane wizyty w kon-
serwatorni bardziej przypominały namiastkę religii.
W konserwatorni na wyspie Prospera automaty mogły faksować, 
kogo chciały i dokąd chciały, bez węzłów i pawilonów.
Dopóki Harman i Daeman jej nie zniszczyli.
Zeki łagodnie pociągnęły go do przodu, on jednak jeszcze przez 
chwilę im się opierał. Od wagi tych przemyśleń kręciło mu się w gło-
wie. Gdyby małe zielone stworki go nie podtrzymywały, mógłby osu-
nąć się na ziemię.
Wyspa Prospera została zniszczona - ludzie całymi miesiącami 
oglądali jej płonące szczątki na nocnym niebie - ale Ariel nadal mógł 
się faksować, i to niezależnie od węzłów, portali i pawilonów. Było 
w pierścieniach - albo nawet na samej Ziemi - coś, co go rozpozna-
wało, kodowało i przenosiło z miejsca na miejsce. W ten sam spo-
sób przeniosło także jego, Harmana, z mostu do Khadżuraho. W miej-
sce, które, na ile się orientował, znajdowało się gdzieś na końcu świata.
Mógłby więc wrócić do Ady, gdyby udało mu się wyciągnąć od 
Ariela sekret swobodnego faksowania.
Zeki znów go szarpnęły, nie za mocno, lecz zdecydowanie. Ariel 
wysforował się daleko do przodu, szybując ku widocznej w oddali 
plamie światła. Harman nie chciał sprawiać zekom kłopotów - tak 
jak nie chciał tracić Ariela z oczu. Chochlik trzymał w garści jego 
bilet powrotny.
Potknął się, ale przyspieszył kroku, chcąc za wszelką cenę dogo-
nić awatara ziemskiej biosfery.
14
Na polanie słońce oślepiło Harmana. Zmrużył oczy i osłonił je dło-
nią, przez co w pierwszej chwili w ogóle nie zauważył wznoszącej 
się przed nim budowli. Kiedy zaś ją zobaczył, stanął jak skamieniały.
Konstrukcj a — bo trudno byłoby j ą nazwać budynkiem — była wprosi 
gigantyczna. Zdaniem Harmana, który zawsze miał oko do oceniania 
rozmiarów i odległości, musiała mieć co najmniej trzysta metrów wyso-
kości. Nagi, kratownicowy szkielet z ciemnych stalowych belek opiera 
się na kwadratowej podstawie. Wyrastał z niej czterema podporami, którs 
spięto łukami na wysokości wierzchołków okolicznych drzew, i płynny 
mi liniami zwężał się ku górze, aż przechodził w prawdziwą iglicę, za 
kończoną ciemnym zgrubieniem wysoko, wysoko nad ziemią. Harmai 
przypomniał sobie określenie, jakiego kiedyś użyła Hannah, najlepsz: 
w Ardis specjalistka od metalurgii: „kute żelazo". Nie miał cienia wąt 
pliwości, że wszystkie dźwigary, wiązary, łuki i wsporniki, czarne w świet 
le tropikalnego słońca, zostały zrobione właśnie z żelaza.
-	Co to jest? - wyszeptał.
Zeki puściły go i cofnęły się w cień drzew, jakby bały się zbliży 
do niebotycznej wieży. U jego stóp, na przestrzeni dobrego pół hek 
tara, rosła tylko wypielęgnowana, króciutko przycięta trawa, tak jak 
by budowla w jakiś sposób stawiała opór napierającej ze wszystkie 
stron dżungli.
-	Siedem tysięcy ton - odparł Ariel. Nigdy wcześniej nie miał ta 
męskiego głosu. — Dwa i pół miliona nitów. Cztery tysiące trzysi 
jedenaście lat, przynajmniej tyle miałby oryginał. W całym eiffe 
bahnie Khan Ho Tępa jest ponad tysiąc czterysta takich konstrukcj
-	W całym eiffelbahnie... — powtórzył Harman. — Nie...
-	Chodź - powiedział Ariel tym samym męskim głosem: basowyr 
złowieszczym, nieznoszącym sprzeciwu.
We wnętrzu jednej z wygiętych łukowato podpór znaleźli żelazi 
klatkę.
-	Wsiadaj - polecił Ariel.
-	Muszę wiedzieć...
-	Jeżeli wsiądziesz, wszystkiego się dowiesz. Także tego, jak wr 
cić do swojej ukochanej Ady. Jeżeli tu zostaniesz, zginiesz.
Harman wszedł do klatki. Zasunęła się za nim ściana z metalów 
siatki, szczęknęły przekładnie, zgrzytnął metal i klatka zaczęła s 
wznosić po łuku, ciągnięta stalowymi linami po żelaznym torze.
-	Ty nie jedziesz? - zawołał do Ariela.
Chochlik nie odpowiedział. Winda wjeżdżała coraz wyżej.
W
ieża miała trzy główne kondygnacje. Pierwsza, najszersza, znajdowała 
się tuż ponad koronami drzew. Roztaczał się z niej widok na lity 
zielony kobierzec dżungli. Winda się nie zatrzymała.
Drugie piętro zaprojektowano na takiej wysokości, że klatka posu-
wała się już prawie pionowo. Harman, stojąc pośrodku windy, wi-
dział już, że spod szczytu wieży biegną liny, które daleko na wscho-
dzie i na zachodzie lekko obwisały i znikały we mgle. Ale także i tu 
winda się nie zatrzymała.
Trzeci podest, najwyższy, wznosił się trzysta metrów nad po-
wierzchnią ziemi - tuż poniżej kopulastego, najeżonego antenami 
wierzchołka. Tutaj winda musiała przystanąć - zazgrzytały wiekowe 
zębatki, klatka zwolniła, zatrzymała się... i osunęła dobre dwa metry 
w dół! Harman z całej siły chwycił się żelaznych belek i przygoto-
wał na śmierć.
Zadziałał hamulec. Winda stanęła. Krata się odsunęła. Harman na 
drżących nogach przeszedł dwa metry po pomoście ze spróchnia-
łych desek i stanął przed ozdobnymi drzwiami - w konstrukcję z ku-
tego żelaza wstawiono płytki polerowanego mahoniu. Drzwi szczęk-
nęły, zahuczały i otworzyły się z sykiem. Harman tylko przez sekundę 
ociągał się z wejściem do ciemnego wnętrza, wszystko było lepsze 
niż ta odsłonięta kładka, poprowadzona na szczycie żelaznej kra-
townicy trzysta metrów nad ziemią.
Znalazł się w pokoju. Kiedy drzwi ze szczękiem i sykiem zamknęły 
się za jego plecami, poczuł, że we wnętrzu wieży jest o dobre dzie-
sięć, piętnaście stopni chłodniej niż na zewnątrz, w pełnym słońcu. 
Przez chwilę stał nieruchomo, czekając, aż wzrok przywyknie mu do 
półmroku.
Znajdował się na małej, wyłożonej dywanem i obstawionej rega-
łami antresoli, stanowiącej część znacznie większego pomieszcze-
nia. Kręcone żelazne schodki prowadziły w dół, ale biegły też na 
górę, gdzie musiało się znajdować pięterko.
Zszedł na dół.
Nigdy wcześniej nie widział takich sprzętów: miękko tapicerowa-
nych mebli o dziwnych kształtach, obitych czerwonym welurem, i gru-
bych zasłon na przeszklonej południowej ścianie, przewiązanych 
sznurami, których ozdobne złote frędzle opadały aż na rudobrązowy
16
dywan. W północnej ścianie był kominek, ozdobiony deseniem z cza 
nego metalu i zielonej ceramiki. Długi stół na rzeźbionych nogac 
miał dobre dwa i pół metra długości i stał pod czteroipółmetrow 
oszkloną ścianą. W rogach pokoju konstrukcja okna upodabniała si 
do splotów pajęczyny. Nie zabrakło grubo wypchanych foteli, rów 
nie pękatych podnóżków, rzeźbionych krzeseł z inkrustowanego złe 
tem czarnego, błyszczącego drewna, oraz przedmiotów z polerowa 
nego metalu, o którym Hannah mówiła, że niegdyś nazywano g< 
mosiądzem. Była tam dzwonowato rozszerzająca się mosiężna rur 
głosowa, były mosiężne dźwignie, osadzone w zawieszonych na ścia 
nach skrzynkach z ciemnowiśniowego drewna, były przybory stoją 
ce na stole, zaopatrzone w mosiężne przyciski i wolno obracając 
się przekładnie, było nawet astrolabium, w którym większe i mniej 
sze mosiężne obręcze obracały się w różnych płaszczyznach. Mo 
siężna lampa świeciła łagodnym blaskiem. Na stole leżały porozkła 
dane mapy, obciążone mosiężnymi przyciskami. Plik zwiniętych maj 
tkwił również w mosiężnym koszu na podłodze.
Podbiegł do stołu, chciwie wpatrując się w mapy, wyjmował ko-
lejne, rozkładał je, przyciskał, żeby się nie zwijały. Jeszcze nigdy nit 
widział takich map. Miały wykreśloną siatkę, na nią zaś nałożone 
tysiące krętych, równoległych linii. Tam, gdzie mapa była zielone 
lub brązowa, linie się zagęszczały; w miejscach, gdzie dominowała 
biel, rzedły. Nieregularne plamy błękitu oznaczały - jak domyśla) 
się Harman -jeziora i morza; długie, kręte niebieskie linie musiał} 
być rzekami. Nosiły niezwykle nazwy: Tungabhadra, Krishna, Go-
davari, Normada, Mahanadi, Ganga.
We wschodniej i zachodniej ścianie również znajdowały się okna, 
mniejsze niż to od południa, ale też złożone z wielu małych szybek. 
Przestrzeń między nimi zajmowały kolejne regały z książkami, mo-
siężnymi bibelotami i mechanizmami oraz figurkami z jaspisu. 
Ściągnął z jednej półki na chybił trafił trzy księgi, wdychając woń 
stuleci unoszącą się znad wiekowego, lecz nadal mocnego papieru 
i skórzanych opraw. Na widok tytułów serce żywiej mu zabiło: Trze-
cia dynastia Khan Ho Tępa —A.D. 2601-2939, Pisma Ramajany i Ma-
habharaty, poprawione przez Ganeshę cyborga, Konserwacja eif-
felbahnu i interfejs SI. Położył prawą dłoń na pierwszej 
książce
1	przymknął oczy, żeby wywołać funkcję siglowania, ale zmienił za 
miar. Gdyby wystarczyło mu czasu, wolałby je po prostu przeczytać, 
wypowiadać słowa na głos i z kontekstu domyślać się ich znaczenia.
2	-Olimp	17
Była to metoda powolna, żmudna, mozolna, ale bardziej satysfak-
cjonująca niż siglowanie.
Z szacunkiem odłożył książki na błyszczący blat stołu i po schodach 
wbiegł na piętro. Znalazł się w sypialni. Wezgłowie łóżka wykonano 
z polerowanych mosiężnych rurek, a narzutę z czerwonego aksamitu 
zdobiły kręte wzory wyszyte wzdłuż całej krawędzi. Obok mosiężnej 
lampy stojącej znalazło się miejsce dla fotela - był szeroki, wygodny 
i ozdobiony kwiatowymi motywami. Tuż obok stał obity skórąpodnó-
żek. Do sypialni przylegało trzecie, najmniejsze pomieszczenie -łazien-
ka. Dziwna porcelanowa muszla stała pod nie mniej dziwnym porcela-
nowym zbiornikiem na wodę, z którego zwieszał się zakończony 
mosiężną gałką łańcuszek. Zachodnią ścianę stanowiła witrażowa szy-
ba. Kran, kurki i korek w umywalce były również mosiężne, podobnie 
jak armatura porcelanowej wanny, osadzonej na czterech pazurzastych 
łapach. Harman wrócił do sypialni. Północna ściana tego pokoju rów-
nież była przeszklona, lecz zamiast zwykłych okien znajdowały się 
w niej szklane drzwi z żelaznymi klamkami.
Otworzył dwoje z tych drzwi. Prowadziły na balkonik zawieszony 
trzysta metrów nad dżunglą. Słoneczny żar uderzył go jak rozpalona 
pięść. Zmrużył oczy. Nie ufał sobie i wolał nie wchodzić na żelazną 
konstrukcję. W dole widział całą kratownicę wieży. Wystarczyłoby 
najlżejsze pchnięcie, żeby spadł w przepaść.
Nie puszczając krawędzi drzwi, wychylił się, jak mógł najdalej. 
Balkon miał około trzech metrów szerokości, stał tam żelazny stół 
i meble z przywiązanymi poduszkami. Nad głową Harmana znajdo-
wała się ogromna metalowa tarcza, przywodząca na myśl olbrzymie 
koło zamachowe, a nad nią złota kopuła wieńcząca sam wierzchołek 
wieży. Stalowe liny, grubsze niż jego udo, biegły ze wschodu na za-
chód, przechodząc po drodze przez koło zamachowe. Kiedy zmru-
żył oczy, na wschodzie dostrzegł pionową krechę następnej wieży. 
Musiała znajdować się daleko, dobre sześćdziesiąt kilometrów od 
miejsca, w którym stał. Na zachodzie kilkanaście lin znikało w sino-
czarnych burzowych chmurach na horyzoncie.
Cofnął się do pokoju. Starannie zamknął drzwi i wrócił schodami 
na dół, rękawem ocierając pot z czoła i szyi. Przyjemny chłód wnę-
trza nie zachęcał do powrotu do dżungli.
- Witaj, Harmanie - rozległ się w półmroku znajomy głos. Do-
biegał od strony stołu i ciemnych zasłon.
18
Prospero wyglądał o wiele bardziej materialnie, niż kiedy widzieli 
się poprzednio, na asteroidzie w pierścieniu R. Nie miał już półprze-
źroczystej skóry jak tamten hologram. Szaty z jedwabiu i niebieskiej 
wełny, wyszywane w złote planety, szare komety i ogniste gwiazdy 
z czerwonego jedwabiu, zwieszały się cięższymi fałdami i ciągnęły 
za nim po dywanie jak tren. Długie srebrzystobiałe włosy opadały 
mu zza szpiczastych uszu na ramiona. Podeszły wiek wycisnął swoje 
piętno na jego czole i dłoniach, paznokcie pożółkły i stwardniałyjak 
szpony. Uwagę Harmana zwrócił kostur w prawej ręce maga, rzeź-
biony i powykręcany, i błękitne pantofle, które zdawały się mieć włas-
ny ciężar, kiedy powłócząc nogami, szedł po drewnianej podłodze 
lub wchodził na dywan.
-	Odeślij mnie do domu - zażądał Harman, podchodząc bliżej. - 
Natychmiast!
-	Cierpliwości, człowieku imieniem Harman — odparł mag, od 
słaniając w uśmiechu pożółkłe zęby.- Cierpliwości, przyjacielu 
Nomana.
-	W dupie mam cierpliwość!
Aż do tej chwili Harman nie zdawał sobie sprawy, jaka wściekłość 
w nim kipi. Ariel uprowadził go z Golden Gate, uniemożliwił po-
wrót do Ardis, Ady i ich nienarodzonego dziecka — a wszystko za-
pewne na rozkaz tej zgarbionej pokraki w niebieskich szatach.
Podszedł j eszcze bliżej, wyciągnął rękę, złapał za powłóczysty rę-
kaw szaty maga...
Przeleciawszy trzy metry w powietrzu, wyrżnął plecami o podłogę 
w miejscu, gdzie kończył się dywan. Przed oczami wirowały mu po-
marańczowe plamy.
-	Nikt nie będzie mnie dotykał - ostrzegł półgłosem Prospero. - 
Nie zmuszaj mnie, bym użył tego kija. - Pomachał kosturem.
Harman podniósł się na jedno kolano.
-	Odeślij mnie do domu, proszę. Nie mogę zostawić Ady samej 
Nie w takiej chwili.
-	Przecież sam postanowiłeś ją zostawić, prawda? Nikt ci nie kaza 
wieźć Nomana do Machu Picchu, chociaż, naturalnie, nikt cię też ni< 
zatrzymywał.
-	Czego ode mnie chcesz? - Harman wstał, ciągle kręciło mu sit 
w głowie. Usiadł na pierwszym z brzegu krześle. - Jak udało ci si« 
przeżyć, kiedy zniszczyliśmy asteroidę? Myślałem, że twój hologran 
jest tam uwięziony. Jak Kaliban.
-	Był. - Prospero przechadzał się po pokoju tam i z powrotem. - 
Nie jest to najważniejsza cząstka mojej istoty, ale jednak znacząca. 
I to wy przewieźliście mnie na Ziemię.
-	My... Sonikiem, tak? Załadowałeś hologram do pamięci sonika?
-	Właśnie.
Harman pokręcił głową.
-	Mogłeś go sprowadzić w każdej chwili.
-	Bynajmniej. Maszyna była własnością Savi i przewoziła na orbitę 
i z powrotem tylko ludzi, do których się nie zaliczam. Nie tak do końca.
-	Jak wobec tego udało się uciec Kalibanowi? Bo na pewno nie 
w soniku ze mną, Daemanem i Hannah.
Prospero wzruszył ramionami.
-	Przygody Kalibana są teraz wyłącznie jego sprawą. Nie jest już 
moim sługą.
-	Służy Setebosowi - domyślił się Harman. - Znowu.
-	Zgadza się.
-	Ale prawdą jest, że przeżył i po latach nieobecności wrócił na 
Ziemię.
-	Tak.
Harman westchnął i przetarł twarz dłonią. Nagle poczuł się ogrom-
nie zmęczony. Chciało mu się pić.
-	To drewniane pudło pod antresolą to coś w rodzaju lodówki - 
poinformował go Prospero. — Znajdziesz tam jedzenie... i butelko 
waną wodę.
Harman wyprostował się na krześle.
-	Czytasz w moich myślach, magu?
-	Nie. W twojej twarzy. Nie ma bardziej oczywistej mapy niż ludz 
kie oblicze. Idź, napij się. Posiedzę tu, przy oknie. Kiedy się posilisz, 
wrócimy do naszej rozmowy.
Podchodząc do skrzynki z mosiężną rączką, Harman czuł, jak nogi 
się pod nim uginają. Ręce mu się trzęsły. Długą chwilę wpatrywał się 
w zimne wnętrze, poukładane w nim butelki z wodą i zapakowane 
w folię jedzenie. Napił się do syta.
Wrócił do Prospera, który siedział przy stole, mając słońce za ple-
cami.
-	Dlaczego kazałeś Arielowi ściągnąć mnie tutaj? - zapytał.
-	Pozwól, że gwoli ścisłości podkreślę, iż kazałem duchowi biosfery 
przenieść cię do dżungli nieopodal Khadżuraho, ponieważ w promieniu 
dwudziestu kilometrów od eiffelbahnu nie można się faksować.
20
-	Od eiffelbahnu? - Harman cały czas popijał lodowatą woc 
Czy tak właśnie nazywacie z Arielem tę wieżę?
-	Nie, mój drogi Harmanie. Tak nazywamy cały ten system.) 
ściwie miano to nie my wymyśliliśmy, lecz Khan Ho Tep, który pi 
tysiącami lat kazał go zbudować. To zaledwie jedna z... nieci 
pomyślę... z czternastu tysięcy ośmiuset takich wieź.
-	Po co ich aż tyle?
-	Khan Ho Tep tak chciał. Poza tym tyle ich trzeba, żeby połąc 
wschodnie brzegi Chin z Bruzdą Atlantycką na wybrzeżu Hiszpe 
jeśli uwzględni się nie tylko główną linię, ale też wszystkie boc 
odnogi.
Harman nie miał pojęcia, o co chodzi Prosperowi.
-	Czy eiffelbahn to jakiś system komunikacyjny?
-	To twoja szansa, żeby chociaż raz udać się w podróż w wieli 
stylu. A właściwie nasza szansa. Przez krótki czas będę ci towarzys;
-	Nigdzie się nie wybieram, dopóki...
Harman urwał w pół zdania, wypuścił butelkę z rąk i oburącz 2 
pał się masywnego stołu.
Piętrowy apartament, zawieszony trzysta metrów nad ziemią, gw 
townie podskoczył. Rozległ się przeraźliwy zgrzyt, jakby dartej b 
chy, a potem pokój, jakby go ktoś szarpał, zaczął się coraz bardz 
przechylać.
-	Wieża się wali! — zawołał Harman.
Przez małe szybki okien widział, jak zielony widnokrąg przecto 
się, na chwilę stabilizuje, i znów przechyla.
-	Bynajmniej — powiedział Prospero.
Piętrowe mieszkanie spadało. Oddzielało się od wieży i przy wt 
rze metalicznego jazgotu przechylało się coraz bardziej, jakby cz 
jeś olbrzymie dłonie wypychały je z wnęki pod szczytem.
Harman puścił stół i rzucił się do drzwi na antresoli, ale w tej s 
mej chwili padł na czworaki — piętrowy domek odłączył się wreszc 
od wieży, opadł o jakieś pięć metrów, szarpnął się i zaczął sunąć 1 
zachód.
Wolał nie wstawać. Z bijącym sercem czekał, aż kołyszący się ni 
bezpiecznie pokój znieruchomieje. Metaliczny zgrzyt przeszedł w di 
nośne buczenie. W końcu Harman odważył się wstać, na chwiejnyc 
nogach podszedł do stołu i wyjrzał przez okno.
Wieża znajdowała się na lewo od nich - i powoli się oddalała. Trz] 
sta metrów nad ziemią, w miejscu, z którego wyśliznęła się piętrow
klatka, ziała pusta przestrzeń. Zobaczywszy ciągnące się nad nią liny, 
Harman domyślił się, że źródłem buczenia musi być koło zamacho-
we, które widział nad sypialnią. Eiffelbahn był czymś w rodzaju ko-
lei linowej, a apartament, w którym się znajdowali, wagonikiem. Pio-
nowa krecha, którą przedtem widział daleko na wschodzie, stanowiła 
kolejną wieżę, taką samąjak ta, którą właśnie opuścili. Wagonik szyb-
ko sunął na zachód.
Odwrócił się do Prospera i podszedł bliżej, zatrzymując się poza 
zasięgiem kostura.
-	Musisz mi pozwolić wrócić do Ady. — Bardzo chciał, żeby jego 
słowa zabrzmiały stanowczo, ale usłyszał tylko żałosne biadolenie. - 
Wojniksy otoczyły Dwór Ardis. Nie chcę, żeby była sama, gdy grozi 
im takie niebezpieczeństwo. Proszę, mistrzu Prospero. Proszę.
-	Za późno, abyś próbował zmienić losy Dworu Ardis, Harmanie, 
druhu Nomana - odparł mag starczym, zachrypniętym głosem. - 
Odłóżmy na bok, mój panie, nasze morskie udręki. Nie obciążajmy 
wspomnień ciężkim snem, który się rozwiał. Wyruszamy bowiem 
w nową całkiem podróż, która z pewnością przyniesie wielkie zmia 
ny, przyjacielu Nomana. Jeden z nas wkrótce stanie się mądrzejszym, 
głębszym, pełniejszym człowiekiem, nasi wrogowie zaś, zwłaszcza 
zrodzony z Sykoraks mroczny stwór, którego wychowałem, pić będą 
morską wodę i żywić się wyschniętymi korzeniami porażki i łupina 
mi pogardy.
K Jad Olympus Mons zbierały się czarne chmury. Burza piaskowa 
I \ otuliła Marsa czerwonym całunem. Wiatr zawodził przeraźli-
wie wokół egidy, pola siłowego, które nieobecny Zeus ustawił nad 
domem bogów. Drobinki przenoszące ładunek elektrostatyczny na-
ładowały egidę do tego stopnia, że w szczyt góry dniem i nocą biły 
pioruny i przewalały się infradźwiękowe gromy. Widziane z wierz-
chołka słońce rozmywało się w krwawą, matową poświatę, rozdzie-
raną błyskawicami i niemilknącym ani na chwilę łoskotem 
wichury i grzmotów.
Achilles -z martwą Pentesi leją, ukochaną królową Amazonek, na 
rękach - teleportował się do domu swojego jeńca, Hefajstosa, Boga
22
Ognia, naczelnego Rzemieślnika całego panteonu i męża Aglai (zna-
nej równieżjako Charis, „zachwycająca sztuką") -jednej z najpięk-
niejszych Gracji. Niektórzy twierdzili, że małżonkę też sam sobie 
stworzył.
Hefajstos przeniósł ich właściwie nie do samego domu, lecz przed 
jego drzwi wejściowe. Na pierwszy rzut oka rezydencja kalekiego 
Boga Ognia niczym nie różniła się od domostw innych nieśmiertel-
nych - biały kamień, białe kolumny, biały portyk - ale były to tylko 
pozory. Dom i rozległe warsztaty Hefajstosa znajdujące się na stro-
mym południowym stoku Olimpu sięgały daleko w głąb góry, z dala 
od Jeziora Kalderowego i skupiska świątyń innych bogów. Mieszkał 
w jaskini. A była to jaskinia nie byle jaka, o czym Achilles przekonał 
się, gdy przekroczyli próg i Hefajstos zamknął za nimi kilkoro stalo-
wych drzwi.
Grota została wyryta w litej czarnej skale Olimpu. Pomieszczenie, 
w którym się znaleźli, ciągnęło się setki metrów w głąb góry. Wszę-
dzie znajdowały się stoły, a na nich tajemnicze przyrządy, szkła po-
większające, narzędzia i maszyny w najróżniejszych stadiach powsta-
wania lub demontażu. W głębi jaskini płomień buzował w palenisku, 
na którym płynna stal bulgotała jak pomarańczowa lawa. Bliżej wej-
ścia, gdzie stołki, sofy, stoliki, łóżko i metalowe koksowniki wydzie-
lały z ogromnego warsztatu przestrzeń mieszkalną, siedziały, stały 
i spacerowały niesławne pomocnice Hefajstosa - złote, mechanicz-
ne kobiety, nitowane, zaopatrzone w ludzkie oczy, metalowe piersi, 
miękkie sromy z syntetycznego ciała, ale przede wszystkim, jak po-
wiadano, w kradzione ludzkie dusze.
-	Połóż ją tam - polecił Achillesowi bóg, wskazując zaśmiecony 
stół roboczy. Jednym ruchem kosmatej ręki zmiótł wszystko z blatu.
Achilles puścił go i ostrożnie, z najwyższą delikatnością odłożył 
zawinięte w białe płótno brzemię. Hefajstos długo wpatrywał się w od-
słoniętą twarz Pentesilei.
-	Rzeczywiście piękna. No i widać, że Atena maczała palce w za 
chowaniu ciała: minęło parę dni i ani śladu rozkładu. Nawet przebar- 
wień nie ma; zachowały się rumieńce na policzkach. Pozwolisz, że 
odwinę całun? Chciałbym obejrzeć cycki.
-	Jeśli dotkniesz jej, albo choćby samego całunu, zabiję cię. 
Hefajstos podniósł ręce w obronnym geście.
-	Już dobrze, w porządku. Byłem po prostu ciekaw. — Klasnął. - 
Jedzenie! A potem pomyślimy, jak ożywić twoją panią.
23
Pomocnice przyniosły tace z gorącą strawą i kielichy wina. Posta-
wiły je na okrągłym stole pośrodku kręgu wyznaczanego przez sofy 
dla gości. Szybkonogi Achilles i włochaty Hefajstos rzucili się na 
jedzenie jak wilki. Kiedy któryś się odzywał, to tylko po to, aby po-
prosić o dokładkę.
Na przystawkę podano przysmak Achillesa - smażone wątróbki 
w owczych flaczkach. Potem na stół wjechało pieczone prosię na-
dziewane małymi ptaszkami, rodzynkami, orzechami, żółtkami jaj 
i doprawianym korzeniami mięsem oraz misy duszonej wieprzowi-
ny w jabłkach i gruszkach. Potem przyszła pora na prawdziwe ra-
rytasy - pieczoną macicę świni i oliwki z pastą grochową. Głów-
nym daniem była olbrzymia ryba, przysmażona na piękny brunatny 
kolor.
-	Z Jeziora Kalderowego na Olimpie - wyjaśnił z pełnymi ustami 
Hefajstos.
Na deser i dla odświeżenia podniebienia pomiędzy kolejnymi fry-
kasami przegryzali owoce, przeróżne słodycze i orzechy. Kobiety ze 
złotego metalu podawały misy fig i migdałów, talerze dojrzałych 
daktyli i półmiski przepysznych miodowych ciasteczek, których Achil-
les próbował dotąd tylko raz w życiu, przy okazji wizyty w małej 
mieścinie zwanej Atenami. Na koniec pojawił się ukochany deser 
Agamemnona, Priama i innych królów nad królami - sernik.
Mechaniczne kobiety uprzątnęły ze stołu i podłogi resztki posiłku, 
po czym przyniosły kolejne baryłki z winem (w co najmniej dziesię-
ciu odmianach) i opatrzone podwójnymi uchwytami amfory na tru-
nek. Czyniący honory domu Hefajstos osobiście mieszał wino z wodą 
i podawał naczynia gościowi.
Bóg-karzeł i człowiek-bóg pili przez dwie godziny, żaden jednak 
nie osiągnął stanu, który rodacy Achillesa nazywali paroinia -pijac-
kim szałem. Mało rozmawiali. Zdali się na złote kobiety, które za-
pewniały im pod dostatkiem rozrywek - tańczyły wokół stołu, przy-
bierając zmysłowe pozy, które esteci w rodzaju Odyseusza nazywali 
komos.
Najpierw jeden, potem drugi skorzystał z toalety, a kiedy wrócili 
do picia wina, Achilles zapytał:
-	Czy już jest noc? Czy nie czas, abyś przeniósł mnie do sali uzdro 
wień?
-	Naprawdę myślisz, synu mokropierśnej Tetydy, że kadzie lecz 
nicze na Olimpie przywrócą życie twojej dupencji? Zbudowano je
24
po to, żeby odnawiały ciała nieśmiertelnych, a nie wskrzeszały ludz-
kie kurewki... Choćby i najpiękniejsze.
Achilles był zbyt mocno wstawiony i za bardzo roztargniony, żeby 
się obrazić.
-	Bogini Atena powiedziała, że Pentesileja odzyska tam życie. 
Atena nie kłamie.
-	Atena nie robi nic innego! - prychnął Hefajstos. Pociągnął so 
lidny łyk z amfory. — Parę dni temu stałeś u stóp Olimpu, ciskałeś 
kamieniami w nieprzebitą egidę Zeusa i darłeś się na Atenę, żeby 
zeszła do ciebie i stanęła do walki. Zabiłbyś ją, tak jak zabiłeś tę 
Amazonkę. Co się zmieniło, szlachetny mężobójco?
Achilles spojrzał na niego spode łba.
-	Wojna trojańska... skomplikowała się, kuternogo.
-	Wypiję za to! - Hefajstos się zaśmiał i uniósł amforę do ust.
Zanim przetekowali się do sali uzdrowień, Achilles ubrał się w zbro-
ję. Z wypolerowaną tarczą i mieczem naostrzonym na kole szlifier-
skim Boga Ognia podszedł do stołu, gotowy zarzucić sobie na ramię 
ciało Pentesilei.
-	Zostaw ją- odezwał się Hefajstos.
-	Co ty wygadujesz? — warknął syn Peleusa. - Gdyby nie ona, ni 
gdzie byśmy się nie wybierali. Nie mogę jej tu zostawić.
-	Nie wiadomo, kogo z bogów i strażników tam zastaniemy. Jeśli 
będziesz musiał przebijać się przez falangę wojska, chcesz to robić 
z trupem Amazonki na plecach? A może miałeś zamiar użyć jej pięk 
nego ciała jak tarczy?
Achilles się zawahał.
-	Nic j ej tu nie grozi - zapewnił go Hefaj stos. - Pieniły się tu daw 
niej szczury, nietoperze i karaluchy, ale odkąd zbudowałem mecha 
niczne koty, sokoły i modliszki, mam spokój.
-	Mimo wszystko...
-	Jeżeli w sali uzdrowień nikogo nie będzie, wrócimy tu w sekun 
dę, a w następnej będziemy znów na Olimpie, razem z martwą Ama 
zonką. Tymczasem moje złote dziewczyny jej przypilnują. - Bóg 
Ognia pstryknął palcami i sześć metalowych pomocnic otoczyło stół 
z ciałem. - Gotowy?
-	Tak.
Achilles złapał Hefajstosa za pobłiźnione prawe ramię i obaj znik-
nęli.
25
Sala uzdrowień była pusta. Nie natknęli się na nieśmiertelnych straż-
ników, ale najdziwniejsze - także dla Hefajstosa - było to, że więk-
szość kadzi świeciła pustkami. Tej nocy Uzdrowiciel nie wskrzesza! 
ani nie leczył żadnych bogów. W rozległym wnętrzu, rozświetlanym 
zaledwie kilkoma koszami z żarzącym się węglem i fioletową poświatą 
bulgoczących zbiorników, poruszali się tylko oni dwaj - powłóczący 
nogą Hefajstos i zasłaniający się tarczą szybkonogi Achilles.
Do czasu, aż zza jednej z kadzi wynurzył się Uzdrowiciel.
Achilles wyżej uniósł tarczę.
Kiedy stał nad ciałem Pentesilei, Atena powiedziała mu: „Zabij 
Uzdrowiciela, olbrzymią, potworną stonogę, opatrzoną mnóstwem 
rąk i oczu. Zniszcz całą Salę Uzdrowień".
Wtedy myślał, że bogini po prostu obraża Uzdrowiciela, a nie opi-
suj ej ego wygląd.
Tymczasem stwór rzeczywiście miał wielosegmentowe ciało stono-
gi, tyle że wznosił się dziesięć metrów nad posadzką. Chwiał się na 
boki, a rozmieszczone dookoła najwyższego segmentu oczy utkwił 
w Achillesie i Hefajstosie. Miał czułki i całe mnóstwo podzielonych 
na segmenty odnóży, z których kilka kończyło się delikatnymi dłońmi. 
Palce były tak cienkie, że przypominały odnóża pająka. Jeden z gór-
nych segmentów cielska okrywała kamizelka z mnóstwem wypcha-
nych kieszeni. Zresztą całe ciało Uzdrowiciela było obwieszone na-
rzędziami przyczepionymi do czarnych pasków, taśm i sprzączek.
-	Uzdrowicielu! - zawołał Hefajstos. — Gdzie się wszyscy podziali? 
Stonoga zachybotała się, zamachała odnóżami i jej niewidoczny
pysk bluznął niezrozumiałym jazgotem.
-	Zrozumiałeś? - spytał Hefajstos Achillesa.
-	Co miałem zrozumieć? To brzmiało, jakby dzieciak przeciągną! 
patykiem po żebrach szkieletu.
-	Ale było po grecku. Wsłuchaj się i powtórz to sobie wolniej 
w myślach. -Hefajstos zwrócił się ponownie do Uzdrowiciela: -Mój 
przyjaciel, śmiertelnik, nie zrozumiał, co powiedziałeś. Mógłbyś 
powtórzyć swoje słowa, Uzdrowicielu?
-	PanIBógZeusPostanowiłŻeŻadenŚmiertelnikNieMożeTrafićDo- 
KadziRegeneracyjnychBezJegoWyraźnegoRozkazu.NiktNieWie- 
GdzieSzukaćPanalBogaZeusaAPonieważUzdrowicielSłuchaTylko- 
JegoRozkazówNaOlimpieNiePrzyjmęŚmiertelnikaDopókiZeusZnów- 
NieZasiądzieNaTronie.
-	A to zrozumiałeś? - zapytał Boski Rzemieślnik.
26
-	Powiedział, że słucha tylko Zeusa i nie zgodzi się, żebyśmy wło 
żyli Pentesileję do kadzi, jeżeli Zeus nie wyda mu takiego rozkazu?
-	Zgadza się.
-	Mógłbym robala zabić.
-	Niewykluczone - przytaknął Hefajstos. - Chociaż mówi się, że 
Uzdrowiciel jest jeszcze bardziej nieśmiertelny niż nowi bogowie. 
Ale jeśli go zabijesz, nikt nie wskrzesi Pentesilei. Tylko Uzdrowiciel 
zna się na tej maszynerii i umie rozkazywać niebieskim larwom, któ 
re są niezbędne w procesie leczenia.
-	Tytujesteś Rzemieślnikiem. -Achilles postukał mieczem w rą 
bek tarczy. - Na pewno wiesz, jak działają te machiny.
-	Akurat... Toniejestbanalnapostludzkatechnologia,jakiej sami 
używaliśmy. Nigdy nie rozgryzłem tych kwantowych maszyn Uzdro 
wiciela. .. Zresztą nawet gdyby mi się udało, nie umiałbym zapędzić 
larw do roboty. Przypuszczam, że reagują tylko na telepatyczne roz 
kazy Uzdrowiciela.
-	Powiedział, że spośród bogów na Olimpie słucha tylko Zeusa — 
zauważył Achilles. Krew go zalewała i był o krok nie tylko od zabi 
cia Boga Ognia i olbrzymiej stonogi, ale także od wyrżnięcia w pień 
wszystkich bóstw, jakie zastanie na Olimpie. — Kto jeszcze mógłby 
mu rozkazywać?
-	Kronos - odparł Hefajstos. Jego uśmieszek doprowadzał Achil 
lesa do szału. -Ale wygnano go razem z innymi tytanami do Tartaru, 
na wieczność. W tym wszechświecie tylko Zeus rozkazuje Uzdrowi 
cielowi.
-	A gdzie on jest?
-	Tego nikt nie wie. Korzystając z jego nieobecności, bogowie 
żrą się między sobą o władzę. Walki koncentrują się wokół Ilionu, 
gdzie jedni nadal wspierają Greków, a drudzy Trojan. Olimp świeci 
pustkami i mamy tu względny spokój. To dlatego zszedłem po stoku, 
żeby obejrzeć zniszczenia szybu windy.
-	Dlaczego Atena dała mi bogobójczy nóż i kazała zabić Uzdro 
wiciela, kiedy ten wskrzesi już Pentesileję?
-	Kazała ci zabić Uzdrowiciela?! - Hefajstos wytrzeszczył oczy. 
Mówił cicho i z wahaniem. - Nie mam pojęcia. Na pewno ma jakiś 
plan, ale to szaleństwo. Gdyby zabrakło Uzdrowiciela, kadzie były 
by bezużyteczne i całą naszą nieśmiertelność szlag by trafił. Owszem, 
jesteśmy długowieczni, ale bez nanokuracji odmładzających nas też 
czekałyby cierpienia, Pelido. Okrutne cierpienia.
27
Achilles zbliżył się do Uzdrowiciela. Zasłonił się tarczą tak do-
kładnie, że ponad jej krawędzią wyzierały tylko widoczne w szpa-
rach hełmu oczy. Zamachnął się mieczem.
-	Zmuszę gada, żeby włączył kadź dla Pentesilei. 
Hefajstos pospiesznie złapał go za ramię.
-	Nie, mój s'miertelny przyjacielu. Uwierz mi, Uzdrowiciel nie boi 
się s'mierci. W ten sposób nic nie wskórasz. Słucha tylko Zeusa. Bez 
niego jebane larwy nawet nie drgną. Bez jebanych larw kadzie są 
bezużyteczne. A bez tych jebanych kadzi twoja zasrana amazońska 
królowa, kurwa jej mać, pozostanie martwa na wieki!
Achilles gniewnym gestem strząsnął jego dłoń.
~ Ten robal przyjmie ją i włoży do kadzi.
W tej samej chwili przypomniał sobie, że to przecież Atena kazała 
mu zabić Uzdrowiciela.
Co ta dziwka knuje? Wykorzystuje mnie, ale do czego? W jakim 
celu? Nie jest głupia; na pewno nie chciałaby tak po prostu zabić 
jedynej istoty, która zapewnia jej nieśmiertelność.
-	Uzdrowiciel się ciebie nie boi, synu Peleusa. Możesz go zabić, 
ale jeżeli to zrobisz, już nigdy nie odzyskasz swojej królowej.
Achilles wyminął Hefajstosa, odepchnął Uzdrowiciela i przepiękną 
tarczą, z koncentrycznymi kręgami kutych ozdób, wyrżnął w prze-
zroczysty plastik jednej z kadzi. Echo uderzenia poniosło się po sali. 
Odwrócił się do Hefajstosa.
-	Niech będzie. Robal słucha Zeusa. Gdzie jest Zeus?
Bóg Ognia zaczął się śmiać, ale śmiech uwiązł mu w gardle, gdy 
spojrzał w pałające gniewem oczy Achillesa.
-	Pytasz poważnie? Chcesz zmusić do posłuszeństwa Gromowład 
nego, Ojca Bogów?
-	Gdzie Zeus?
-	Nie wiadomo.
Powłócząc nogą, bóg podszedł do drzwi wejs'ciowych. Pod napo-
rem burzy piaskowej cała egida iskrzyła. Kolumny wycinały słupy 
mroku w zalewającym salę uzdrowień srebrzystym świetle.
-	Od ponad dwóch tygodni nikt go nie widział - ciągnął Hefaj 
stos, nie odwracając się do Achillesa. Skubnął zmierzwioną brodę. - 
Podejrzewamy, że Hera maczała w tym palce. Może wtrąciła go w ot 
chłań Tartaru, gdzie dołączył do ojca Kronosa i matki Rei.
-	Wiesz, jak go znaleźć? -Achilles odwrócił się plecami do Uzdro 
wiciela i schował miecz za pas. Przewiesił tarczę przez plecy. - Za 
prowadzisz mnie do niego?
28
Hefajstosowi opadła szczęka.
-	Naprawdę byłbyś gotów zejść do Tartaru i stłuc Boga Bogów i 
kwaśne jabłko, żeby zrobił to, czego od niego chcesz? W pierwo 
nym panteonie jest tylko jedna forma życia, która może wiedziei 
gdzie go szukać. Ma straszliwą moc. Tak się składa, że jest równie 
jedyną istotą na Marsie, która mogłaby nas wysłać do Tartaru. Pój 
dziesz tam, jeśli będziesz musiał?
-	Przejdę przez bramę śmierci tam i z powrotem, jeśli w ten spo 
sób zwrócę życie mojej Amazonce - odparł półgłosem Achilles.
-	Tartar jest tysiąc razy gorszy od śmierci i mrocznych dworów 
Hadesu, Pelido.
-	Zaprowadź mnie do nieśmiertelnego, o którym wspomniałeś - 
zażądał Achilles, tocząc dokoła błędnym wzrokiem.
Brodaty Boski Rzemieślnik długą chwilę stał nieruchomo, przy-
garbiony. Oddychał z wysiłkiem, patrzył w dal i nieświadomie sku-
bał brodę.
-	Dobrze - powiedział w końcu.
Prześliznął się po wypolerowanym marmurze z szybkością, o jaką 
trudno byłoby go podejrzewać, i zacisnął obie masywne dłonie na 
przedramieniu Achillesa.
H
arman nie chciał spać. Był wyczerpany, ale postanowił tylko 
napić się i coś zjeść. Podgrzał pyszny gulasz i zjadł go przy stole 
pod oknem. Prospero siedział bez słowa na fotelu i czytał dużą, 
sfatygowaną księgę w skórzanej oprawie.
Kiedy Harman odwrócił się do Prospera, aby w jeszcze bardziej 
stanowczy sposób zażądać odesłania do Ardis, stwierdził, że stary 
mag zniknął razem z księgą. Harman długą chwilę siedział bez ru-
chu. Nie myślał już o tym, że trzysta metrów pod skrzypiącym, wiel-
kim jak dom wagonikiem przesuwa się bezkresna dżungla. Wstał 
i wdrapał się po schodkach, tylko po to -jak sobie wmawiał - żeby 
zajrzeć do sypialni. Chwilę gapił się bezmyślnie na łóżko, aż padł 
na nie jak ścięty.
Obudził się w nocy. Padające przez okna światło księżyca i pier-
ścieni zalewało sypialnię, tak intensywnie migocząc na aksamitach
i mosiądzu, że przypominało białą farbę. Otworzył szklane drzwi i wy-
szedł na balkon.
Wysoko nad dżunglą było nieco chłodniej, tym bardziej że ruch 
wagonika sprawiał, iż na skórze czuło się lekki wiatr. Buchająca z dołu 
wilgoć, gorąco i zapachy zielonego życia i tak go oszołomiły. W zie-
lonym listowiu, skąpanym w białej poświacie, praktycznie nie byto 
przerw. Czasem wiatr przynosił z dołu niezwykłe dźwięki, słyszalne 
mimo ciągłego wizgu maszynerii wagonika i poskrzypywania dłu-
giej liny. Patrząc w niebo na przecinające się pierścienie P i R, Har-
man zorientował się mniej więcej, dokąd jedzie.
Kiedy wagonik wyjechał z wieży, ruszył prosto na zachód. Teraz 
jednak - a Harman przespał dobre dziesięć godzin - poruszał się 
z całą pewnością na północ, z lekkim odchyleniem ku wschodowi. 
Na południowym zachodzie - czyli w kierunku przeciwnym do tego, 
w którym jechał - tuż nad horyzontem majaczył błyszczący wierz-
chołek jednej z wież eiffelbahnu; od drugiej, bliższej, na północnym 
wschodzie, dzieliło go około trzydziestu kilometrów. Najwidoczniej 
kiedy spał, wagonik skręcił na którymś z rozgałęzień. Harman byl 
samoukiem. Jego znajomość geografii pochodziła z książek, które 
sam nauczył się czytać, i do niedawna z całą pewnością był jedynym 
człowiekiem na świecie, który miał jakie takie pojęcie o geografii 
i zdawał sobie sprawę z faktu, że Ziemia jest kulą. Jakoś nigdy nie 
interesował się trójkątnym subkontynentem, który wyrastał na połu-
dnie z lądu zwanego Azją. Ale też nie musiał być wielkim kartogra-
fem, żeby wiedzieć, że jeśli Prospero nie kłamał —jeżeli naprawdę 
miał dotrzeć na wybrzeże Europy w miej scu, gdzie wzdłuż czterdzie-
stego równoleżnika przebiegała Bruzda Atlantycka - to posuwał się 
w niewłaściwym kierunku.
Nie miało to wielkiego znaczenia, bo nie zamierzał spędzić w tej 
dziwnej maszynerii całych tygodni czy miesięcy, jakich wymagałaby 
tak długa podróż. Był potrzebny Adzie. I to zaraz.
Zaczął spacerować po balkonie, chwytając się poręczy za każdym 
razem, gdy wagonikiem zbytnio chybotało. Robił właśnie trzecią rund-
kę, kiedy tuż za balustradą dostrzegł żelazną drabinkę. Przeszedł nad 
barierką, złapał górny szczebel i podciągnął się na drabinę. Pod sto-
pami miał teraz trzysta metrów powietrza i wierzchołki drzew.
Drabinka prowadziła na górę. Wdrapał się po niej, znalazł dogod-
ny chwyt i podciągnął się na płaski dach wagonika. Wstał ostrożnie, 
balansując rozłożonymi rękami. Wagonik wspinał się właśnie po li-
30
nie w kierunku migoczących piętnaście kilometrów dalej światełek 
następnej wieży. Za nią, na horyzoncie, wyrastało pasmo gór, któ-
rych ośnieżone wierzchołki lśniły oślepiająco w nocnym świetle.
Oszołomiony nocą i szybkością, Harman zauważył, że niespełna 
metr od przedniej krawędzi wagonika obraz księżyca, pierścieni 
i dżungli leciutko się rozmywa. Podszedł do skraju dachu i wyciągnął 
rękę najdalej jak mógł. Dotknął pola siłowego. Nie było zbyt moc-
ne - stawiało opór, ale ręka przeszła mu przez nie jak przez półprze-
puszczalną membranę; przypomniało mu się wejście do konserwa-
torni na orbitalnej wyspie Prospera - mimo to skutecznie chroniło 
przed pędem powietrza, który pozbawioną osłony dłoń spychał 
z ogromną siłą. Wagonik musiał się poruszać znacznie szybciej, niż 
się to Harmanowi wydawało.
Po mniej więcej półgodzinie spacerowania po dachu, wsłuchiwa-
nia się w buczenie lin, wypatrywania następnej wieży i wymyślania 
sposobów powrotu do Ady zszedł po drabince, zeskoczył na balko-
nik i wrócił do sypialni.
Prospero czekał na niego na dole. Siedział w tym samym fotelu, ze 
stopami opartymi na podnóżku, książką na kolanach i kosturem pod 
ręką.
-	Czego ode mnie chcesz? — zapytał Harman. 
Mag podniósł wzrok.
-	Widzę, młody paniczu, że ma pan równie nieskładne maniery 
jak nasz wspólny przyjaciel Kaliban ciało.
Harman zacisnął pięści.
-	Czego ode mnie chcesz? — powtórzył.
-	Wyruszasz na wojnę, Harmanie z Ardis.
-	Na wojnę?
-	Tak. Wasz rodzaj będzie musiał walczyć. Rodzaj, gatunek, rasa... 
Nazwij to, jak chcesz.
-	Co ty wygadujesz? Wojna? Z kim?
-	Pytanie „z czym" byłoby chyba bardziej na miejscu.
-	Masz na myśli wojniksy? Przecież już z nimi walczymy. Przy 
wiozłem Nomana-Odyseusza na most w Machu Picchu głównie po 
to, żeby sprowadzić więcej broni.
-	Nie chodziło mi o wojniksy. Ani o kalibany, chociażjednym i dru 
gim wyznaczono zadanie wymordowania takich jak ty. Miałem na 
myśli Nieprzyjaciela.
-	Setebosa?
31
-	O tak... - Prospero położył starczą dłoń na szerokiej karcie, 
przełożył stronice podłużnym liściem niczym zakładką i delikatnie 
zamknął księgę. Wstał, podpierając się kosturem. - Setebos, jak 
ośmiornica wieloramienny, przybył w końcu i tutaj, do twojego i mo 
jego świata.
-	Wiem. Daeman widział go w Kraterze Paryskim. Setebos oplótł 
tamtejszy faksowęzeł i kilkanaście innych pajęczyną sinego lodu. 
W Chomie jest tak samo, i w...
-	Czy wiesz, dlaczego wieloramienny zjawił się na Ziemi?
-	Nie.
-	Aby żerować - wyjaśnił półgłosem mag.
-	Na nas?
Wagonik zwolnił i podskoczył, a Harman zobaczył przez okno, jak 
na ułamek sekundy oplatają ich kratownice wieży eiffelbahnu. Wa-
gonik wpasował się w peron na wysokości trzystu metrów nad zie-
mią, tak jak na początku podróży, skręcił - czemu towarzyszył zgrzyt 
i szczęk mechanizmów - i wyjechał z wieży w innym kierunku, bar-
dziej na wschód.
-	Czy Setebos będzie na nas żerował?
-	Niezupełnie. — Prospero się uśmiechnął. - Nie bezpośrednio.
-	A co to ma niby znaczyć, do diabła ciężkiego?
-	To znaczy, młodzieńcze, że Setebos jest upiorem. Nasz wielora 
mienny przyjaciel żywi się osadem strachu i bólu, mroczną energią 
lęku, intensywną grozą gwałtownej śmierci. Nie tylko w tym świe 
cie, ale wszędzie, gdzie mieszkają wojownicze, świadome istoty, 
wspomnienie tej grozy zalega w ziemi, tak jak węgiel czy ropa nafto 
wa, jak cała drzemiąca pod powierzchnią gruntu energia zapomnia 
nej ery.
-	Nie rozumiem.
-	Istotnie, Setebos, Pożeracz Światów, Smakosz Mrocznych Wie 
ków, zamknął część waszych faksowęzłów w niebieskiej stazie. Chce 
złożyć jaja i rozesłać swój pomiot po całej Ziemi. Wysysa z niej cie 
pło jak sukkub tchnienie z piersi śpiącego człowieka. On jednak za 
miast oddechu karmi się waszą pamięcią i historią. Opije się nimi jak 
wieloramienny kleszcz.
~ Nadal nie rozumiem.
-	W tej chwili ma gniazda w Kraterze Paryskim, Chomie i paru 
innych prowincjonalnych ośrodkach, w których wy, ludzie, bawicie 
się, przesypiacie i trwonicie wasze bezużyteczne życie. Na żer wyru-
32
szy jednak do Waterloo, HoTepsy, Stalingradu, Ground Zero, Kur-
ska, Hiroszimy, Sajgonu, Rwandy, Kapsztadu, Montrealu, Gettysbur-
ga, Rijadu, Kambodży, Chanstaku, Chancellorsville, na Okinawę i Ta-
rawę, do My Lai, Bergen-Belsen, Oświęcimia, nad Sommę... Znasz 
którąś z tych nazw, Harmanie?
-Nie.
Prospero westchnął.
-	Na tym właśnie polega nasz problem. Dopóki przynajmniej część 
z was nie odzyska waszej rasowej pamięci, nie będziecie mogli wal 
czyć z Setebosem. Nie zrozumiecie go. Nie rozumiecie samych sie 
bie.
-	Dlaczego tak się tym przejmujesz, Prospero? 
Stary mag odpowiedział następnym westchnieniem.
-	Jeżeli Setebos pochłonie ludzki ból i pamięć, jeżeli wyssie ener 
gię, którąja nazywam umaną, ten świat będzie żywy już tylko w sen 
sie fizycznym, pozostanie zaś duchowo martwy dla każdej świado 
mej istoty. Dla mnie też.
-	Jak to duchowo martwy?
Harman znał ten przysłówek z przeczytanych i przesiglowanych 
książek. Duch, duchowość, duchowy-niejasne pojęcia, mające coś 
wspólnego z dawnymi mitami i religią. Nie rozumiał jednak, dlacze-
go mówi mu o nich holograficzny awatar logosfery, ugrzeczniony 
twór zabytkowego oprogramowania i protokołów komunikacyjnych.
-	Duchowo martwy — powtórzył Prospero. — Martwy pod wzglę 
dem psychicznym, filozoficznym, organicznym. W kwantowej pa 
mięci każdego żywego świata zapisuje się ślad wszystkich przeżyć 
i uczuć jego mieszkańców, Harmanie z Ardis: miłości, nienawiści, 
strachu, nadziei. Odbywa się to na podobnej zasadzie, jak układanie 
się cząsteczek magnetytu na osi północ-południe. Bieguny mogą się 
zmieniać, błądzić, znikać — ale zapis pozostaje. Wytwarza pole ener 
getyczne równie rzeczywiste — choć trudniejsze do zmierzenia i zba 
dania -jak magnetosfera wirującej planety z rozżarzonym rdzeniem, 
która chroni żyjące na planecie istoty przed okrucieństwami kosmo 
su. Wspomnienia bólu i cierpienia w podobny sposób chronią przy 
szłość rozumnej rasy. Czy to już brzmi sensowniej?
-	Nie.
Prospero wzruszył ramionami.
-	No to uwierz mi na słowo, że tak właśnie jest. Jeżeli chcesz 
jeszcze kiedyś zobaczyć Adę, musisz się nauczyć... Bardzo dużo.
3 Olimp	33
Może nawet zbyt dużo. Ale później będziesz mógł dołączyć do wal-
czących. Nie będzie nadziei, nigdy nie ma, kiedy Setebos zaczyna 
pochłaniać pamięć świata, ale przynajmniej powalczymy.
-	Co cię to obchodzi? Jakie to ma dla ciebie znaczenie, czy ludz 
kość przetrwa? Czy ocalejąjej wspomnienia?
Prospero uśmiechnął się lekko.
-	Za kogo ty mnie masz? Myślisz, że jestem zwykłą pochodną sta 
rych e-maili? Internetową ikonką w powłóczystej szacie i z kosturem?
-	Nie mam zielonego pojęcia, kim jesteś. Poza tym, że hologra 
mem.
Prospero zrobił krok w przód i spoliczkował Harmana. Harman 
zatoczył się do tyłu. Rozdziawił usta. Dotknął obolałego policzka. 
Zacisnął pięść. Prospero uśmiechnął się i odgrodził od niego 
kosturem.
-	Nawet o tym nie myśl. Chyba że chcesz się ocknąć za dziesięć 
minut na podłodze, z najgorszą migreną w życiu.
-	Chcę wrócić do domu. Do Ady.
-	Próbowałeś ją odszukać? Korzystałeś z funkcji?
-	Tak... — odparł zaskoczony Harman.
-	Działają w wagoniku? Albo w dżungli?
-	Nie.
-	I nie zaczną działać, dopóki nie opanujesz wszystkich. 
Starzec ostrożnie rozsiadł się w fotelu.
-	Wszystkich... Co masz na myśli?
-	Ile funkcji opanowałeś?
-	Pięć.
Jedną znali wszyscy. Funkcję wyszukiwania z dołączonym chro-
nometrem. Savi pokazała mu jeszcze trzy inne, a sam odkrył następną, 
piątą.
-	Wymień je. 
Harman westchnął.
-	Wyszukiwanie, bliskosieć, dalekosieć, wszechsieć i siglowanie. 
Czytanie przez dotyk.
-	Opanowałeś wszechsieć, Harmanie z Ardis?
-	Nie do końca.
Natłok informacji był zbyt duży. Za szerokie pasmo, jak powie-
działa Savi.
-	Jak myślisz, Harmanie z Ardis, czy dawni ludzie, tacy prawdzi 
wi, niezmodyfikowani, też dysponowali tymi funkcjami?
34
-	Nie wiem... - Nigdy się nad tym nie zastanawiał.
-	Nie mieli. Jesteście produktem czterech tysięcy lat działania 
nanotechnologii i manipulacji genetycznych. Jak odkryłeś siglowa- 
nie, Harmanie z Ardis?
-	Ja... Po prostu eksperymentowałem z wyobrażaniem sobie róż 
nych kształtów: trójkątów, kwadratów, kół... Aż któraś kombinacja 
zadziałała.
-	Tak powiedziałeś Adzie i innym - zauważył Prospero. -Ale to 
kłamstwo. Jak naprawdę nauczyłeś się siglować?
-	Przyśnił mi się kod funkcji — powiedział Harman. Innym się do 
tego nie przyznał, bo wydało mu się to zbyt dziwne. Zbyt cenne.
-	Ariel pomógł ci przy tym śnie. - Na usta Prospera znów zabłą 
kał się wątły uśmieszek. - Zaczynaliśmy się niecierpliwić. Nie jesteś 
ciekaw, ile funkcji każdy z was, ludzi, ma zakodowanych w komór 
kach, krwi i mózgu?
-	Więcej niż pięć?
-	Sto. Równiutką setkę.
Harman zrobił krok w stronę maga.
-	Naucz mnie ich.
Prospero pokręcił przecząco głową.
-	Nie mogę. I nie chcę. Ale ty i tak musisz je poznać. I poznasz, 
podczas tej podróży.
-	Jedziemy w niewłaściwym kierunku.
-	Słucham?
-	Mówiłeś, że dotrę eiffelbahnem na początek Bruzdy Atlantyc 
kiej, ale jedziemy na wschód. Oddalamy się od Europy.
-	Za dwie wieże skręcimy na północ. A co, niecierpliwisz się?
-	Owszem.
-	Niepotrzebnie. Podczas podróży będzie cię zaprzątała nauka. Do 
znasz zmiany nad zmianami. Poza tym wierz mi, że nie chciałbyś po 
dążać najkrótszą trasą, nad dawnym Pakistanem i górskimi przełęcza 
mi Afganistanu, dalej nad Basenem Śródziemnym i bagnami Sahary.
-	Dlaczego?
Harman pamiętał, jak z Savi i Daemanem polecieli sonikiem na 
wschód, pokonali Atlantyk, przemknęli nad Saharą i trafili do Jero-
zolimy, skąd pełzaczem zjechali do Basenu Śródziemnego. Znał tamte 
okolice. Chciał się przekonać, czy nad Wzgórzem Świątynnym na-
dal bije w niebo błękitny snop tachionów. Savi twierdziła, że są w nim 
zakodowane osobowości jej rodaków sprzed tysiąca czterystu lat.
35
-	Kalibany są na wolności.
-	Wyszły z Basenu?
-	Zostały uwolnione. Nic ich nie powstrzyma. Na świecie, a w każ 
dym razie w tej jego części, zapanowała anarchia.
-	Dokąd w takim razie jedziemy?
-	Cierpliwości, Harmanie z Ardis. Cierpliwości. Jutro przejedzie 
my przez łańcuch górski, co, jak mniemam, będzie dla ciebie nie 
zwykle pouczające. I ruszymy w głąb Azji, gdzie ujrzysz dzieła po 
tężnych nieżyjących... A potem już tylko na zachód. Bruzda nie 
ucieknie.
-	Za wolno. - Harman nerwowo spacerował po pokoju. - Za dłu 
go! Funkcje nie działają, więc nie wiem nawet, gdzie jest Ada! Mu 
szę do niej iść. Muszę wracać do domu.
-	Chcesz się dowiedzieć, co u Ady? - Prospero już się nie uśmie 
chał. Wskazał przewieszoną przez oparcie sofy czerwoną szmatkę. - 
Weź to. Tylko ten jeden raz.
Harman zmarszczył brwi. Wziął szmatkę do ręki.
-	Całun turyński?
Materiał był czerwony - a zwykle całuny były złotobrązowe. Poza 
tym wszyte miał inne obwody.
-	Są tysiące różnych odbiorników - wyjaśnił Prospero. - Tak jak 
i przekaźników. Każdy człowiek może być przekaźnikiem.
Harman pokręcił głową.
-	Nie interesuje mnie spektakl turyński, Troja, Agamemnon, 
wszystkie te bzdury. Nie mam nastroju na rozrywki.
-	Ten całun nie pokaże ci Ilionu, lecz losy Ady. Przekonaj się. 
Harman wyciągnął się na sofie. Trzęsącymi się rękami położył so 
bie całun na twarzy i przesunął haft na środek czoła. Zamknął oczy.
K
rólowa Mab" hamowała. W kierunku Ziemi buchał słup nukle-
arnego ognia. Co trzydzieści sekund statek wypluwał bombę ato-
mową wielkości puszki coca-coli. Impet wybuchu uderzał w płytę 
napędową umocowaną na rufie trzystumetrowej jednostki. Potężne 
tłoki i cylindry w maszynowni pracowały jak w zegarku, w półminu-
towych odstępach wyrzucały następną puszkę...
36
Mahnmut patrzył w ekran przekazujący obraz z kamery rufowej.
Jeżeli na Ziemi jeszcze ktoś o nas nie wiedział, teraz wie na pew-
no, nadał do Orphu na wydzielonym kanale. Pierwszy raz podczas 
całego rejsu zaproszono ich na mostek. Jechali właśnie największą 
windą towarową na dziób statku, który podczas hamowania - co zro-
zumiałe - był zwrócony przeciwnie do kierunku ruchu, w przestrzeń 
kosmiczną, nie zaś ku rosnącej w oczach Ziemi.
Chyba nie zależało im na dyskrecji, odparł Orphu.
To oczywiste. Jesteśmy dyskretni jak pompa żołądkowa, jak płatna 
toaleta na oddziale zarażonym dyzenterią, jak...
Do czego zmierzasz?
Jesteśmy zbyt niedyskretni. Zbyt widoczni. Zbyt jawni. Na miłość 
Boską! Sam pomyśl: projekt statku wzięty z XX wieku. Bomby ato-
mowe. Wyrzutnik żywcem przeniesiony z fabryki coca-coli w Atlan-
cie, z 1959...
A zatem? - wtrącił Orphu. Dawniej zwróciłby umieszczone na wy-
pustkach i wysięgnikach oczy i kamery na Mahnmuta - przynajmniej 
część z nich - ale po wypaleniu nerwu optycznego nikt mu ich po-
nownie nie zainstalował.
Domyślam się, że towarzyszą nam dyskretniejsze okręty morawców, 
nowoczesne jednostki, z kamuflażem i niewykrywalnym napędem.
Ja również tak podejrzewam, przyznał potężny morawiec próżniowy.
Nigdy o tym nie mówiłeś.
Ty też nie.
Czemu Asteague/Che i inni integratorzy nam o tym nie powiedzie-
li? Skoro wystawia się nas na wabia na szpicę, mamy chyba prawo 
o tym wiedzieć?
Orphu nadał w odpowiedzi serię infradźwięków, co Mahnmut na-
uczył się interpretować jako wzruszenie ramion.
A co to za różnica? Jeżeli ktoś z Ziemi ostrzela nas i przełamie 
nasze słabe pole siłowe, zginiemy, zanim zdążymy się poskarżyć.
Skoro już mowa o strzelaniu z Ziemi... Czy głos z miasta na orbi-
cie odezwał się jeszcze raz po tym komunikacie sprzed dwóch tygo-
dni?
Wiadomość była bardzo zwięzła. Nagrany kobiecy głos powtarzał: 
„Przyprowadźcie mi Odyseusza" przez dwadzieścia cztery godziny, 
a potem wyłączył się równie niespodziewanie, jak wcześniej zaczął 
nadawać. Nadajnik maserowy był wycelowany dokładnie w „Kró-
lową Mab".
37
Cały czas prowadzą nasłuch na wszystkich kanałach, odparł Or-
phu. Nic nowego nie słyszałem.
Winda zahuczała i się zatrzymała. Otworzyły się ogromne drzwi 
i Mahnmut stanął na mostku po raz pierwszy od odlotu z Phobosa. 
Orphu ruszył za nim.
Okrągły mostek miał średnicę trzydziestu metrów i wysoko wy-
sklepiony półokrągły sufit. Na całym jego obwodzie znajdowały się 
okna o grubych szybach i holoekrany. Gdyby rozpatrywać go ogól-
nie w kategorii statków kosmicznych, prezentował się, zdaniem Mahn-
muta, całkiem zadowalająco. Mimo że bezzałogowa jednostka, którą 
wraz z Orphu i nieodżałowanymi Korosem III i Ri Po przybył na 
Marsa, była o całe stulecia nowocześniejsza — rozpędzona w akcele-
ratorze magnetycznym do jednej piątej prędkości światła, wyposa-
żona w borowy żagiel świetlny, silniki termojądrowe i masę innych 
morawieckich wynalazków - ten atomowy okręt w stylu retro wy-
glądał. .. dobrze. Tak jak wyglądać powinien. Nie było w nim wirtu-
alnych sterów, do których można by się bezpośrednio podłączyć. 
Kilkunastu morawieckich inżynierów siedziało w staromodnych fo-
telach antyprzeciążeniowych przed jeszcze bardziej staromodnymi, 
materialnymi pulpitami sterowniczymi ze szkła i metalu. Nie zabrakło 
najprawdziwszych przełączników, dźwigienek, zegarów - zegarów! -
i setki innych miłych dla oka (i kamery) detali. Metalowa podłoga
0	wyrazistej fakturze wyglądała jak przeniesiona żywcem z jakiegoś 
okrętu morskiego z drugiej wojny światowej.
Ci sami, co zwykle, podejrzani (jak mówił o nich, nie wiedzieć 
czemu, Orphu) czekali na nich przy głównym stole nawigacyjnym, 
na środku mostka: Asteague/Che, europański pierwszy integrator; 
generał Beh bin Adee, przedstawiciel morawców bojowych z Pasa 
Asteroid; Cho Li, callistańska nawigatorka (która Mahnmutowi nie-
pokojąco przypominała nieżyjącego Ri Po); Suma IV, masywny mo-
rawiec z Ganimedesa, o oczach muchy i fulerenowym pancerzu;
1	przypominający pająka Sinopessen Wsteczny.
Mahnmut zbliżył się do stołu i stanął na metalowej półeczce, z któ-
rej mniejsze morawce mogły swobodnie oglądać mapy na blacie. 
Orphu włączył silniki manewrowe i także podfrunął bliżej.
- Za niecałe czternaście godzin wejdziemy na niską orbitę około-
ziemską — zaczął Asteague/Che bez zbędnych wstępów. Jego głos, 
który w uszach Mahnmuta, obeznanego z filmami i transmisjami ra-
38
diowymi z Zapomnianej Ery, zawsze kojarzył się z Jamesem Maso-
nem, brzmiał miło, lecz bardzo konkretnie. — Musimy postanowić, 
co robimy.
Pierwszy integrator wokalizował, zamiast nadawać na wspólnym 
paśmie. Na mostku panowało normalne ziemskie ciśnienie atmosfe-
ryczne, które europańskie morawce uwielbiały, a reszta bez proble-
mu tolerowała. Możliwa w tych warunkach zwykła rozmowa była 
dyskretniejsza niż wspólne pasmo i nie ocierała się o konspirację, 
jak wymiana zdań na prywatnych, wydzielonych kanałach.
-	Czy kobieta, która zażądała dostarczenia jej Odyseusza, ode 
zwała się ponownie? - zainteresował się Orphu.
-	Nie - odparła Cho Li, pękata nawigatorka z Callisto. Jak zwy 
kle mówiła bardzo, bardzo cicho. -Ale wiemy już, że nagranie zo 
stało wyemitowane z orbity.
Przesunęła manipulatorem nad mapą i nad blatem stołu wyświetlił 
się holograficzny obraz Ziemi. Pierścienie równikowy i biegunowy 
świeciły jak obręcze z lampek. Tworzące je elementy poruszały się 
z zachodu na wschód nad równikiem i z północy na południe wzdłuż 
jednego z południków.
-	To transmisja na żywo - powiedziała srebrna skrzyneczka na 
pajęczych odnóżach; czyli Sinopessen Wsteczny z Amaltei.
-	Odbieram dane ze wspólnego kanału - odezwał się Orphu z Io. - 
Można też powiedzieć, że „widzę" was na radarach i w podczerwie 
ni, ale niewykluczone, że pewne subtelności obrazu holograficznego 
uchodzą mej uwagi. Wiecie, jestem niewidomy.
-	Będę ci mówił, co widać — zaproponował Mahnmut. — Na osob 
nym kanale.
Zestawił połączenie i szerokim strumieniem zaczął przesyłać opis 
niebiesko-białej Ziemi, zawieszonej nad stołem, obwiedzionej dwo-
ma przecinającymi się pierścieniami. Z tej odległości było już wi-
dać, że składają się z osobnych obiektów, lśniących na czarnym tle 
przestrzeni kosmicznej.
-	Powiększenie? — zapytał Orphu.
-	Nieduże - odparł Sinopessen. - Dziesięć razy. Jak mała lornet 
ka. Zbliżamy się do orbity księżyca, który w tej chwili znajduje się 
po przeciwnej stronie Ziemi. Znalazłszy się w przestrzeni okołoksię- 
życowej, przestaniemy wyrzucać bomby i przejdziemy na napęd jo 
nowy; nie chcemy bez powodu robić sobie wrogów. W tej chwili nasza 
prędkość wynosi dziesięć kilometrów na sekundę i cały czas spada.
39
Z pewnością zauważyliście, że od dwóch dni mamy na statku grawi-
tację równąjeden koma dwadzieścia pięć g.
-	Jak Odyseusz znosi przeciążenie? — spytał Mahnmut. Od tygo 
dnia nie widział ich jedynego ludzkiego pasażera. Miał nadzieję, że 
Hockenberry tekuj e się z powrotem na „Królową Mab", ale na razie 
nic takiego się nie wydarzyło.
-	Doskonale - zadudnił Suma IV, wysoki Ganimedanin. - Rzad 
ko wstaje z koi i wychodzi z kajuty, ale tak samo się zachowywał, 
zanim nastąpiło przeciążenie.
-	Mówił coś o tym kobiecym głosie z masera? - spytał Orphu. - 
O „Przyprowadźcie mi Odyseusza"?
-	Nie - odpowiedział mu Asteague/Che. - Nie zna tego głosu, ale 
jest pewien, że nie należy do Ateny, Afrodyty ani innych znanych mu 
olimpijskich nieśmiertelnych.
-	Skąd nadano wiadomość? - spytał Mahnmut.
Cho Li włączyła wskaźnik laserowy, wbudowany w jeden z mani-
pulatorów, i wskazała jeden z punkcików w pierścieniu biegunowym, 
który właśnie zbliżał się do bieguna południowego po drugiej stronie 
przezroczystej kuli ziemskiej.
-	Powiększenie —poleciła głównej sztucznej inteligencji „Królo 
wej Mab".
Punkcik skoczył im na spotkanie i rósł w oczach, aż zajął miejsce 
holograficznej Ziemi. Przypominał małe miasteczko w kształcie hant-
li, zbudowane z metalowych dźwigarów, matowego pomarańczowe-
go szkła i światła: wysokie szklane wieże, bąble, kopuły, poskręcane 
iglice i łuki. Mahnmut tak to właśnie opisał Orphu.
-	To jeden z największych sztucznych obiektówna orbicie około- 
ziemskiej - powiedział Sinopessen Wsteczny. - Mierzy blisko dwa 
dzieścia kilometrów, czyli jest mniej więcej wielkości Manhattanu, 
miasta, które w Zapomnianej Erze zostało zalane przez morze. Ma 
metalowo-kamienny rdzeń, zapewne schwytaną asteroidę, która za 
pewnia, lub zapewniała, niewielką grawitację.
-	To znaczy? — zapytał Orphu.
-	Około dziesięciu centymetrów na sekundę kwadrat. Wystarczy, 
aby człowiek albo niezmodyfikowany postczłowiek nie mógł zbyt 
łatwo osiągnąć prędkości ucieczki, a zarazem pozwala wszędzie do 
wolnie się przemieszczać.
-	Wielkością i ciążeniem przypomina Phobosa - zauważył Mahn 
mut. - Macie jakiś pomysł, kto może tam mieszkać? Czyj to głos?
40
-	Postludzie zbudowali te orbitalne siedziby ponad dwa tysiące 
lat temu - powiedział pierwszy integrator Asteague/Che. - Jak wie 
cie, myśleliśmy, że później wymarli. Ich transmisje radiowe ucichły 
ponad tysiąc lat temu, w tym samym okresie, kiedy zanotowaliśmy 
wzrost strumienia energii kwantowej na linii Ziemia—Mars. W tele 
skopach nie widać, żeby mieli jakieś statki w przestrzeni okołoksię- 
życowej. Na samej Ziemi również nie pozostał po nich żaden ślad. 
Nie można jednak wykluczyć, że pewna ich liczba ocalała. Albo 
wyewoluowała.
-	W co? - zapytał Orphu.
Asteague/Che wykonał najstarszy, najbardziej niezwykły, a przy 
tym także najbardziej wyrazisty z ludzkich gestów: wzruszył ramio-
nami. Zanim Mahnmut zdążył go opisać Orphu, ten uspokoił go, że 
odebrał reakcję integratora na radarze i wyczytał z podczerwieni.
-	Pozwólcie, że zanim postanowimy zrzucić „MrocznąDamę" w at 
mosferę Ziemi, pokażę wam coś, co niedawno zarejestrowaliśmy.
Asteague/Che przesunął ludzką dłonią nad stołem. Hologram or-
bitalnej wysepki zniknął, a jego miejsce zajął obraz Ziemi i Marsa. 
Proporcje globów zostały zachowane, zmniejszono tylko dzielącąje 
odległość. Setki niebieskich, zielonych i białych włókienek łączyły 
orbitę okołoziemskąz Marsem. W przestrzeni zapłonęły holograficz-
ne kolumny liczb. Planety wyglądały jak oplecione siecią zwariowa-
nego pająka, tyle że nici pajęczyny pulsowały, na przemian kurczyły 
się i puchły, rosły, rozgałęziały się i splatały jakby kierowane własną 
wolą.
Mahnmut czym prędzej zaczął opisywać obraz na wydzielonym 
kanale.
Spokojnie, nadał Orphu. Czytam dane. To prawie jakbym widział 
obraz.
-	Aktywność kwantowa w ostatnich dziesięciu dniach - wyjaśni 
ła Cho Li. - Zauważcie, że w porównaniu z okresem, kiedy odlaty 
waliśmy z Phobosa, nasiliła się o blisko dziesięć procent. Niestabil 
ność zbliża się do wartości krytycznej...
-	Jak bardzo? - zaciekawił się Orphu z Io. 
Asteague/Che obrócił się do niego.
-	Tak bardzo, że na decyzję mamy około tygodnia, nie więcej 
A nawet mniej, jeśli sytuacja będzie się dalej rozwijać w takim stop 
niu. Tak wysoka niestabilność systemu zagraża całemu Układów 
Słonecznemu.
-	O jakiej decyzji mówimy? - zdziwił się Mahnmut. 
Głos zabrał generał Beh bin Adee:
-	Czy zniszczyć pierścienie otaczające Ziemię, bo to z nich wy 
pływa strumień zaburzeń kwantowych. A także czy zbombardować 
krater na szczycie Olympus Mons i inne węzły kwantowe na Marsie, 
W razie potrzeby należy również wyjałowić Ziemię.
Orphu zagwizdał. Niezwykły dźwięk poniósł się echem po obszer-
nym mostku.
-	Czy „Królowa Mab" ma taki potencjał bojowy? - spytał półgło 
sem.
-	Nie.
Chyba miałem rację, mówiąc o niewidocznej flocie, pomyślał 
Mahnmut.
Chyba mieliśmy racją, mówiąc o niewidocznej flocie, nadał na 
wydzielonym kanale Orphu.
Gdyby Mahnmut miał prawdziwe oczy, wytrzeszczyłby je ze zdzi-
wienia, że ich skojarzenia były aż tak podobne.
Milczenie się przedłużało. Żaden z sześciu stojących przy stole 
morawców nie werbalizował ani nie nadawał przez dobrą minutę.
-	To jeszcze nie wszystko - powiedział w końcu Suma IV. 
Dotknął holograficznego pulpitu i nad blatem wyświetlił się nowy,
powiększony obraz Ziemi. Mahnmut rozpoznał dawne Wyspy Bry-
tyjskie — Szekspir! - a potem holoekran powiększył fragment konty-
nentu europejskiego i podzielił się na dwa obrazy. Jeden z nich przed-
stawiał dziwaczne miasto, rozchodzące się promieniście od leżącego 
w centrum czarnego krateru, drugi - prawdopodobnie to samo mia-
sto, lecz oplecione błękitną pajęczyną, do złudzenia przypominającą 
obraz kwantowych więzi łączących Ziemię z Marsem. Mahnmut opi-
sał ten widok Orphu.
-	Co to niby jest? - spytał morawiec z Io.
-	Nie wiemy - odparł Suma IV. - Ale pojawiło się nie dalej niż 
siedem standardowych dni temu. Współrzędne pasują do starożytne 
go miasta o nazwie Paryż na terenie państwa zwanego Francją. Tyle 
że zamiast ludzkiej aktywności, prymitywnej, ale zauważalnej, jaką 
obserwowali nasi astronomowie z Marsa i przestrzeni okołomarsjań- 
skiej, teraz widać tylko tę niebieską kopułę, iglice i pajęczynę wokół 
wyrwanego przez czarną dziurę krateru.
-	Co mogło utkać taką sieć? - zapytał Mahnmut.
-	Tego również nie wiemy. Ale spójrzcie na pomiary z jej wnętrza.
42
Tym 
razem 
Orphu 
nie 
gwizdnął
, za to 
Mahnm
ut miał 
na to 
ogromną 
ochotę. 
Tempera
tura w 
oplecion
ych 
błękitem 
częściac
h Paryża 
spadła 
poniżej 
minus 
stu 
stopni 
Celsjusz
a, 
chociaż 
tuż obok 
utrzymy
wała się 
na 
poziomi
e 
normaln
ym dla 
tego 
regionu 
o tej 
porze 
roku, a 
parę 
metrów 
dalej 
osiągała 
wartości
, przy 
których 
topiłby 
się 
ołów.
-	Czy 
to może 
być zj 
awisko 
naturalne
? 
Sprawka 
postludzi
, którzy 
w Czasie 
Demencj 
i 
ekspery
mentowa
li z 
ziemską 
ekologią 
i 
różnymi 
formami 
życia?
-	Nigd
y 
wcześnie
j nie 
widzieliś
my ani 
nie 
zarejestr
owaliśm
y cze 
goś 
podobne
go -
odparł 
Asteagu
e/Che. -
A 
prowadz
imy stałą 
obser 
wację 
Ziemi z 
przestrze
ni 
Konsorc
jum. 
Spójrzci
e jeszcze 
na to.
Na 
holograf
icznej 
mapie 
— 
widziane
j teraz z 
dalszej 
perspekt
ywy, tak 
że w 
holotank
u 
mieściła 
się cała 
Ziemia 
— 
pojawiło 
się 
kilkana-
ście 
dalszych 
obszaró
w 
oznaczo
nych na 
niebiesk
o: w 
Europie, 
w Azji, 
Ameryc
e 
Południ
owej, 
Afryce... 
Łącznie 
było ich 
dwanaśc
ie. Wy-
świetlon
e obok 
niebieski
ch 
kropek 
liczby 
podawał
y 
wartości 
pomia-
rów, 
zbliżone 
do tych 
z 
Paryża. 
Podawał
y też 
dokładn
y czas 
zareje-
strowani
a 
niebiesk
iej 
pajęczy
ny przez 
czujniki 
morawc
ów: 
dzień, 
godzinę, 
minutę i 
sekundę. 
Mahnm
ut czym 
prędzej 
opisał 
Orphu 
ten obraz.
-	I 
jeszcze 
to — 
dodał 
Asteag
ue/Che.
Na 
następne
j mapie 
Ziemi, z 
Paryża i 
innych 
błękitny
ch 
punktów
, w tym 
także z 
miasta 
opisaneg
o jako 
„Jerozol
ima", 
cienkie 
niebie-
skie 
promien
ie 
świeciły 
prosto w 
niebo, 
sięgając 
poza 
granice 
Układu 
Słoneczn
ego.
-	Coś 
takiego 
już 
widzieliś
my — 
stwierdzi
ł Orphu, 
wysłuch
awszy 
opisu 
Mahnmu
ta. - Taki 
sam 
promień 
tachiono
wy 
pojawił 
się na tej 
drugiej 
Ziemi, 
iliońskie
j, w 
Delfach, 
kiedy 
zniknęli 
wszyscy 
miesz 
kańcy.
-	Zgad
za się - 
przyta
knął 
pierws
zy 
integra
tor.
-	Tamt
en 
promień 
nie 
celował 
w żadne 
konkret
ne 
miejsce 
- za 
uważył 
Mahnmu
t. -A te?
-	Nie, 
chyba że 
za 
„celowa
nie" 
uznamy 
fakt, że 
prześliz
guje się 
po 
Mniejsz
ym 
Obłoku 
Magella
na - 
powiedz
iała Cho 
Li. - 
Ziemski
e 
promieni
e różni 
jeszcze 
to, że 
mają 
jeszcze 
kompon
ent 
kwanto
wy.
-	Co 
to 
znaczy 
„komp
onent 
kwanto
wy"? - 
zdziwił 
się 
Orphu.
-	Prze
sunięcie 
w fazie 
na 
poziomi
e 
kwanto
wym. 
Istniejąb
ardziej 
w 
przestrze
ni 
Calabi-
Yau niż 
w 
czterowy
miarowe
j 
czasoprz
estrzeni 
einsteino
wskiej.
43
-	Chcesz powiedzieć, że to przesunięcie przenosi je do innego 
wszechświata? - upewnił się Mahnmut.
-	Właśnie.
-	Tego z Ilionem? — zapytał z nadzieją Mahnmut.
Kiedy przed kilkoma tygodniami zamknęła się ostatnia dziura w bra-
nie, łącząca dwa wszechświaty, morawce straciły wszelki kontakt 
z Ziemią Troi i Agamemnona. Mimo to Hockenberry'emu udało się 
teleportować przez membranę Calabi-Yau na pokład „Królowej Mab", 
a potem zapewne także z powrotem, chociaż nikt nie miał pewności, 
dokąd udał się stary scholiasta po opuszczeniu statku. Mahnmut, który 
zaprzyjaźnił się z wieloma Grekami i Trojanami, miał nadzieję, że 
kiedyś te wszechświaty znów się połączą.
-	Raczej nie — odparła Cho Li. — Powody, dla których tak sądzi 
my, są równie skomplikowane jak matematyka wielomembranowej 
przestrzeni Calabi-Yau, na której opieramy się w naszych założeniach. 
Dodam, że kierujemy się też danymi uzyskanymi po uruchomieniu 
przez ciebie urządzenia, które aktywowałeś na Marsie przed ośmio 
ma miesiącami. Przypuszczamy, że promień tachionowy zostaje prze 
sunięty w fazie do jednego lub kilku wszechświatów, ale raczej nie 
do tego, w którym znajduje się iliońska Ziemia.
Mahnmut rozłożył ręce.
-	Więc co to ma wszystko wspólnego znasza misją na Ziemi? 
Miałem usiąść za sterami „Mrocznej Damy", kiedy ta będzie prze 
mierzać ziemskie morza i oceany i dowieźć na miejsce Sumę IV, tak 
jak poprzednio miałem dostarczyć Ri Po w okolice Olympus Mons. 
Czy te niebieskie pajęczyny albo promienie tachionów wymusiłyjakajS 
zmianę planów?
Znów zapadło dłuższe milczenie.
-	Nastąpiła znaczna proliferacja niebezpieczeństw i impondera- 
biliów związanych z penetracją atmosfery - odparł Suma IV.
-	Można prosić o tłumaczenie? - odezwał się Orphu,
-	Patrzcie.
Nad stołem wyświetlił się holograficzny zapis obserwacji astrono-
micznej. Mahnmut opisał go Orphu przez radio.
-	Proszę zwrócić uwagę na datę - powiedział Asteague/Che.
-	Ponad osiem miesięcy temu - stwierdził Mahnmut.
-	Zgadza się, niedługo po tym, jak korzystając z dziur w branie, 
przenieśliśmy się do iliońskiej czasoprzestrzeni. Zauważcie, że roz 
dzielczość jest słaba, nieporównywalna z obrazem pierścieni orbi-
44
talnych, który możemy dziś podziwiać. Ten obraz został zarejestro-
wany z bazy na Phobosie.
Na holoekranie pojawił się obiekt orbitalny podobny do tego, z któ-
rego wysłano przeznaczony dla „Królowej Mab" komunikat. Wyglą-
dał jak wolno obracający się głaz, na którego powierzchni wyrosły 
szklane wieże, kopuły i inne budowle, był jednak znacznie mniejszy, 
bo miał niespełna dwa kilometry długości. Nagle w polu widzenia 
pojawił się inny obiekt: trzykilometrowa metalowa konstrukcja, przy-
wodząca na myśl srebrną różdżkę z przeplatających się dźwigarów, 
zbiorników i cylindrów z paliwem. Główna kolumna konstrukcji 
kończyła się pękatą, migotliwą kulą. Widać było pracujące silniki 
manewrowe, Mahnmut wątpił jednak, by mieli przed sobą zwykły 
statek kosmiczny.
-	A cóż to takiego? - Orphu, wysłuchawszy opisu i zapoznawszy 
się z danymi numerycznymi, nie krył zdziwienia.
-	Orbitalny akcelerator liniowy, zaopatrzony w kolektor wormho- 
lei - wyjaśnił Asteague/Che. — Zauważcie, że ktoś lub coś z tej aste- 
roidy przesyłał maserem rozkazy dla bezzałogowego akceleratora, 
łamiąc kolejne zabezpieczenia i kierując go wprost na asteroidę.
-	Ale po co?
Nikt nie odpowiedział. Pięć morawców w milczeniu patrzyło — a Or-
phu słuchał -jak potężna machina zderza się z orbitalną wyspą. Astea-
gue/Che spowolnił odtwarzanie. Błyszczące wieże i kopuły eksplodo-
wały w zwolnionym tempie, odłamki rozbryzgiwały się na wszystkie 
strony, w końcu pękła sama asteroida, gdy kolektor wormhole'i ude-
rzył w nią i eksplodował jak tysiąc bomb wodorowych. Na ostatnich 
zwolnionych kadrach bezgłośnie wybuchały zbiorniki paliwa, silniki 
manewrowe, a na końcu także główny napęd akceleratora.
-	Teraz uważajcie - zapowiedział Suma IV.
Obok holograficznych eksplozji pojawił się najpierw drugi obraz 
z teleskopu, a chwilę później - odczyty z radaru. Mahnmut na bieżą-
co opisywał Orphu rozgrywającą się na jego oczach scenę: wszędzie 
w pierścieniu zabłysły płomienie małych silników manewrowych. 
Dziesiątki, a potem setki małych jednostek pomknęły na spotkanie 
eksplodującej asteroidy.
-	Jaka to jest skala? - zainteresował się Orphu.
-	Mająrozmiary mniej więcej trzy na sześć metrów — odparła Cho 
Li.
-	Bezzałogowe... Morawce?
45
-	Raczej służki, takie same, jakich przed wiekami używali ludzie 
powiedział Asteague/Che. - Prościutka SI, zaprogramowana tylko 
w jednym celu, jak za chwilę zobaczycie.
Mahnmut rzeczywiście zobaczył. I powiedział Orphu, co widzi, 
Każdy ze stateczków, których liczba szła już w tysiące, był po prosta 
niewielkiej mocy laserem, zaopatrzonym w napęd, mózg i celownik. 
Wydarzenia z następnej godziny morawce śledziły w przyspieszo-
nym tempie. Laserki śmigały wśród odłamków asteroidy i akcelera-
tora i rozstrzeliwały te z nich, które były wystarczająco duże, aby 
przetrwać lot w ziemskiej atmosferze.
-	Postludzie nie byli głupi — stwierdził Asteague/Che. - Przynaj 
mniej jeśli idzie o kwestie inżynierskie. Łączna masa dwóch pier- 
ścieni orbitalnych stanowi całkiem pokaźny ułamek masy Luny. Two-' 
rzy je ponad milion obiektów. Niektóre z nich, tak jak ten, z którego 
odebraliśmy transmisję, dorównują rozmiarami Phobosowi. Dlatego 
zainstalowali niezawodne zabezpieczenia, które gwarantowały utrzy 
manie ich na orbicie, a w ostatniej linii obrony wystawili laserowe; 
szerszenie, które miały rozbijać ewentualne spadające na Ziemię 
śmieci. Minęło osiem miesięcy, meteoryty nadal lecą z nieba, ale nie 
doszło do żadnej katastrofy.
-	Orbitalne leukocyty - powiedział Orphu z Io.
-	W rzeczy samej - zgodził się z nim pierwszy integrator Konsor 
cjum Pięciu Księżyców.
-	Teraz rozumiem - odezwał się Mahnmut. - Obawiacie się, że 
jeśli zgodnie z planem polecimy na Ziemię ładownikiem, który ma 
przewieźć „Mroczną Damę", zautomatyzowane leukocyty wytropią 
nas i zestrzelą.
-	Ładownik z batyskafem w ładowni ma wystarczaj ącą masę, żeby 
stanowić zagrożenie dla Ziemi—przytaknął Asteague/Che. - Widzie 
liśmy, jak... leukocyty, jak nazwał je Orphu, rozstrzeliwały i spycha 
ły z kursu znacznie mniejsze odłamki asteroidy.
Mahnmut pokręcił głową.
-	Nadal nie rozumiem. Dysponujecie tym nagraniem i tą wiedzą 
od ponad ośmiu miesięcy, a mimo to wieziemy „Mroczną Damę" 
taki kawał drogi... Co się zmieniło?
Generał Beh bin Adee wskazał coś na odtwarzanym po raz drugi 
nagraniu. Obraz został powiększony, ziarno wygładzone, zbliżenie 
się wyostrzyło.
Co się dzieje? - nadał Orphu.
46
Mahnmut opisał mu, co widzi. Pośród wybuchów i rozbijanych 
odłamków było widać mały pojazd, a w nim, w otwartej, zdawałoby 
się, kabinie -trzy leżące ludzkie sylwetki. Tylko leciutkie migotanie 
pola siłowego wyjaśniało, jakim cudem żyją w próżni.
-	Co to jest? - zapytał na głos Mahnmut.
-	Zabytek - odparł Orphu. - Ludzie i postludzie używali takich 
tysiące lat temu. To tak zwany SPL, samodzielny pojazd latający, 
albo po prostu sonik. Postludzie latali sonikami do pierścieni i z po 
wrotem.
Nagranie przewinęło się do przodu, zatrzymało, znów przewinęło. 
Mahnmut opisywał Orphu gwałtowne manewry sonika, który despe-
racko unikał zderzenia z rozbitymi kawałkami asteroidy. Potem wszedł 
w atmosferę, zwężającą się spiralą zniżył się nad centralną Ameryką 
Północną i wylądował na południe od jednego z Wielkich Jezior.
-	Mieliśmy obejrzeć to miejsce - stwierdził Asteague/Che. 
Nacisnął kilka ikon i na ekranie pojawiło się zbliżenie dużego domu
na wzgórzu. Rezydencję otaczały zabudowania gospodarcze i drew-
niana palisada. Ludzie — a w każdym razie istoty przypominające 
ludzi - kręciły się po okolicy: w kadrze mieściło się ich kilkadziesiąt.
-	To zdjęcie sprzed tygodnia, kiedy zaczynaliśmy hamowanie - 
wyjaśnił generał. - A to z wczoraj.
Perspektywa się nie zmieniła, ale dom i palisada były 
zburzone i spalone, a wszędzie wśród zgliszcz leżały ludzkie ciała.
-	Nie rozumiem... - przyznał Mahnmut. - W tym samym miej 
scu, gdzie osiem miesięcy wcześniej wylądował sonik, teraz coś 
morduje ludzi. Tylko co?
Beh bin Adee wyświetlił i powiększył następny obraz. Pod bezlist-
nymi drzewami kryły się dziesiątki dwunogich istot. Miały matowy, 
srebrnoszary kolor i ciemną wypukłość w miejscu głowy. Ich koń-
czyny nie przypominały ani ludzkich rąk i nóg, ani morawieckich 
manipulatorów.
-	A to co? Jakieś służki? Roboty?
-	Nie wiemy - przyznał Asteague/Che. - Wiemy natomiast, że 
właśnie takie istoty mordują ludzi w osiedlach na całej Ziemi.
-	To straszne, ale jak to się ma do naszej misji?
-	Ja rozumiem — wtrącił się Orphu. - Chodzi nam o to, żeby wy 
lądować i się rozejrzeć. Pytanie brzmi: dlaczego leukocyty nie ostrze 
lały sonika? Był przecież dostatecznie duży, żeby stanowić zagroże 
nie dla mieszkańców planety. Jak to się stało, że go oszczędzono?
47
-	Na pokładzie byli ludzie - zauważył po chwili zastanowienia 
Mahnmut.
-	Albo postludzie - poprawił go Asteague/Che. - Przy tej rozdziel 
czości obrazu trudno byłoby ich odróżnić,
-	Leukocyty przepuściły statek z ludźmi lub postludźmi na pokła 
dzie - podsumował wolno Mahnmut. - Wiecie o tym od ośmiu mie 
sięcy. To właśnie dlatego kazaliście mi uprowadzić Odyseusza.
-	Zgadza się - przytaknął Suma IV. - Ten człowiek jest nam po 
trzebny. Jego DNA będzie naszą przepustką.
-	Tymczasem głos z orbitalnej wyspy zażyczył sobie oddania mu 
Odyseusza - zadudnił Orphu bulgoczącym basem, który z równym 
powodzeniem mógł oznaczać ironię jak i niestrawność.
-	No właśnie - westchnął Asteague/Che. - Nie wiemy, czy bez 
człowieka na pokładzie ładownik z batyskafem będzie mógł wejść 
w ziemską atmosferę.
-	Możemy przecież zignorować żądanie tego kogoś z pierścienia 
biegunowego - zauważył Mahnmut. - Zabralibyśmy Odyseusza na 
Ziemię, a potem odesłali go w ładowniku na górę... - Zawiesił głos. - 
Nie, to się nie uda. Miasto na steroidzie może ostrzelać „Królową 
Mab", kiedy okaże się, że nie zamierzamy dostarczyć Odyseusza na 
miejsce.
-	Rzeczywiście, to całkiem realna groźba - zgodził się z nim inte 
grator. - Żądanie oddania Odyseusza i rzeź ludzi na Ziemi to nowe 
czynniki, których nie uwzględnialiśmy w planach wyprawy.
-	Szkoda, że nie ma z nami doktora Hockenberry'ego. Nawet je 
śli jego DNA zostało odtworzone przez olimpijskich bogów, pewnie 
by wystarczyło, żeby oszukać leukocyty.
-	Zostało nam niecałe jedenaście godzin. Później zacumujemy do 
orbitalnego miasta i będzie już za późno, żeby wysłać ładownik na 
Ziemię. Proponuję spotkać się tutaj za dwie godziny i podjąć osta 
teczną decyzję.
Kiedy wsiadali do windy - Mahnmut pieszo, Orphu unosząc się 
w powietrzu i manewrując silniczkami - Orphu położył jeden mani-
pulator na ramieniu Mahnmuta.
No, Stanley... — nadał na wydzielonym kanale. Znów wpakowałeś 
nas w niezłą kabałę.
48
H
arman śledził przebieg ataku na Dwór Ardis w czasie rzeczywistym.
Do tej pory traktował spektakl turyński - odbierany pod całunem 
zmysłami bezimiennego uczestnika - jako dramatyczną, ale niezbyt 
interesującą rozrywkę. Teraz miał wrażenie, że trafił prosto do piekła. 
Zamiast niedorzecznej i zapewne fikcyjnej wojny trojańskiej oglądał 
szturm na Ardis, o którym wiedział, że ma — lub miał — miejsce na-
prawdę. To była transmisja na żywo albo bardzo świeże nagranie.
Spędził pod całunem ponad sześć godzin. Świat przestał dla niego 
istnieć. Obejrzał cały szturm wojniksów: od początku, tuż po półno-
cy, aż po wschód słońca, kiedy dwór stał w ogniu, a sonik odlatywał 
na północ po tym, jak jego najdroższą Adę - ranną, zakrwawioną 
i nieprzytomną - wrzucono na pokład jak worek łoju.
Zdziwił się na widok Petyra. Gdzie się podziali Hannah i Odyse-
usz? Krzyknął głośno, kiedy trafiony kamieniem Petyr spadł z soni-
ka. Tylu przyjaciół umierało na jego oczach... Młoda Paean została 
ranna; piękna Emme z oderwaną ręką wpadła do płonącego rowu 
razem z Remanem; Salas zginął; Laman padł, trafiony kamieniem. 
Broń przywieziona przez Petyra z Golden Gate nie była w stanie prze-
ważyć szali zwycięstwa na korzyść obrońców. Wojniksów było zbyt 
dużo.
Harman patrzył i pojękiwał cicho pod czerwonym jak krew cału-
nem turyńskim.
Kiedy sześć godzin po włączeniu mikroobwodów transmisja się 
skończyła, zerwał się z sofy i odrzucił całun.
Maga nie było. Harman wszedł do łazienki, skorzystał z dziwnej 
toalety, spuścił wodę, ciągnąc za mosiężną gałkę na łańcuszku, wodą 
z kranu najpierw ochlapał sobie twarz, a potem opił się jej do syta. 
Wrócił do sypialni. Przeszukał cały wagonik.
- Prospero! - Jego krzyki niosły się echem po niewielkich wnę-
trzach.-Pro spero!
Wyszedł na balkon. Skoczył na drabinkę, zapominając o rozciąga-
jącej się pod nim przepaści, i szybko wspiął się na dach pędzącego 
pod górę wagonika.
Było lodowato. Spędził pod całunem resztę nocy i w tej chwili chłod-
ne, złote słońce powoli wznosiło się nad horyzont po jego prawej ręce.
4 Olimp	49
Stanął na krawędzi dachu i spojrzał w dół. Nie tylko wagonik jechał 
pod górę; cały eiffelbahn od ładnych paru godzin wznosił się coraz 
wyżej. Dżungla i równiny zostały daleko w tyle, kolejka pokonali 
już pierwsze wzgórza i wjechała pośród szczyty gór.
-	Prospero!!!
Krzyk odbił się echem od leżących setki metrów w dole skał.
Stał na dachu tak długo, aż słońce podniosło się nad widnokrąg na 
szerokość dwóch dłoni. Nie czuł ciepła jego promieni, przeciwnie-
przemarzł do kości. Eiffelbahn wiózł go w krainę lodu, skał i nieba; 
wszystko, co żywe i zielone, zostało na dole. W dole widział teraz 
olbrzymią rzekę lodu -z przesiglowanych książek wiedział, że takie 
formy nazywa się „lodowcami". Wiła się jak biały wąż wśród skal-
nych i ośnieżonych szczytów, pomarszczona czarnymi szczelinami 
i dziobata od niesionych w dół głazów. Jej powierzchnia oślepiająco 
mieniła się w słońcu.
Z lin spadał kruszący się lód. Wizg mechanizmu zabrzmiał no-
wym, zimnym tonem. Lód zbierał się również na dachu, obrastał 
szczeble drabiny, połyskiwał na linach. Obolały i zziębnięty Harman 
ostrożnie podczołgał się do drabinki, zsunął się na pokryty lodem 
balkon i na chwiejnych nogach wszedł do ciepłej sypialni.
W żelaznym kominku płonął ogień. Prospero grzał sobie nad nim 
ręce.
Harman przez kilka minut stał przy zarośniętych szronem szkla-
nych drzwiach. Nie wiedział, czy bardziej trzęsie się z zimna, czy ze 
złości. Ledwie się pohamował, żeby nie rzucić się staruchowi do gard-
ła. Nie miał czasu do stracenia; nie chciał na dziesięć minut stracić 
przytomności.
-	Prospero, mój panie - przemówił w końcu rozsądnym, przymil 
nym głosem. - Zrobię, co każesz. Będę tym, kim zechcesz; w każ 
dym razie dołożę wszelkich starań, by tak się stało. Przysięgam na 
życie mojego nienarodzonego dziecka. Ale proszę cię, pozwól mi 
teraz wrócić do Ardis. Moja żona jest ranna, umiera. Jestem jej po 
trzebny.
-	Nie - odparł Prospero.
Harman rzucił się na niego. Najpierw połamie mu ten zasrany ko-
stur na tej łysej pale, a potem...
Nie stracił przytomności. Impuls elektryczny cisnął nim na drugą 
stronę pokoju, gdzie Harman odbił się od sofy i wylądował na czwo-
rakach. Oślepiony czerwonymi plamami warknął wściekle i wstał.
50
Następnym razem urwę ci prawą nogę - ostrzegł go mag bez-
barwnym, całkowicie przekonującym tonem. — Nawet jeśli kiedyś 
wrócisz do swojej kobiety, będziesz musiał podskakiwać na lewej. 
Harman znieruchomiał.
Powiedz mi, co mam zrobić - szepnął.
Usiądź. Nie, nie tutaj. Przy stole, żebyś mógł wyglądać przez 
okno.
Harman usiadł przy stole. Odbijające się od lodowca słońce ośle-
piało, tym bardziej że większość lodu na szybach zdążyła się już 
stopić. Góry wznosiły się coraz wyżej -tak wysokich wierzchołków 
jeszcze nigdy nie widział. Prezentowały się o wiele bardziej drama-
tycznie niż góry przy Golden Gate w Machu Picchu. Jechali wzdłuż 
grani. Lodowiec powoli zostawał w dole, z lewej strony. Wagonik 
przetoczył się właśnie przez kolejną wieżę i Harman musiał się przy-
trzymać stołu, kiedy całym pokojem zakołysało, rzuciło, zgrzytnął 
lód - i skrzypiący pojazd wspinał się dalej.
Wieża została w tyle. Przycisnął twarz do zimnego szkła i odpro-
wadzałjąwzrokiem. Nie była czarna, jak poprzednie, lecz przepięk-
nie srebrzysta. Błyszczała w słońcu, a jej żelazne łuki i wiązary sre-
brzyły się jak okryta poranną rosą pajęczyna. Lód, domyślił się 
Harman. Spojrzał w drugą stronę, gdzie liny pięły się wciąż wyżej 
i wyżej, i zobaczył białą ścianę najbardziej niezwykłej góry, jaką 
można sobie wyobrazić... Nie, góry przekraczającej możliwości wy-
obraźni. Na zachód od niej zbierały się chmury, napierając na grań 
zębatą i okrutnąjak kościany nóż. Przecinały ją skalne i lodowe żebra, 
a wieńczyła kopuła z białego śniegu i oślepiającego lodu. Wagonik 
zgrzytał i ślizgał się na oblodzonych linach, posuwając się wzdłuż 
wschodniej grani tego olśniewającego szczytu. Na stoku znajdowała 
się kolejna wieża, połączona linami z wierzchołkiem niemożliwie 
wysokiej góry, okrytym lodową kopułą o idealnym kształcie, w tej 
chwili złotą w promieniach wschodzącego słońca. Cztery białe wie-
że eiffelbahnu wznosiły się na równie białej platformie, wywieszo-
nej na dźwigarach nad przepaścią i połączonej z okolicznymi szczy-
tami za pośrednictwem co najmniej sześciu smukłych mostów 
wiszących - wyższych, węższych i mających bardziej eleganckie 
kształty niż Golden Gate w Machu Picchu.
-	Co to za miejsce? — wyszeptał Harman.
-	Czomolungma — odparł Prospero. - Bogini Matka Świata.
-	A ta budowla na szczycie...
51
- Rongbok Pumori Chu-mu-lang-ma Feng Dudh Kosi Lhotse--
Nuptse Khumbu aga Ghat-Mandir Khan Ho Tep Rauza. W tych 
okolicach nazywana po prostu Tadż Mojra. Zatrzymamy się wła-
śnie tam.
T
ej pierwszej zimnej i deszczowej nocy, którą Daeman spędził na 
Głodnej Skale, wojniksy nie oblazły ich całymi setkami, jak się 
tego obawiano. Nie zaatakowały również następnej nocy. Zanim 
zmierzch zapadł po raz trzeci, wszyscy byli półżywi z głodu, ran i cho-
rób: przeziębienia, grypy i wykluwającego się zapalenia płuc. Lewa 
ręka Daemana pulsowała bólem w miejscu, gdzie kaliban z Krateru 
Paryskiego odgryzł mu dwa palce; od bólu kręciło mu się w głowie. 
Wojniksy nie przyszły.
Drugiego dnia Ada odzyskała przytomność. Miała liczne powierz-
chowne obrażenia - rozcięcia, otarcia, złamany prawy nadgarstek 
i dwa pęknięte żebra z lewej strony-lecz najgroźniejsze były poten-
cjalny wstrząs mózgu i zaczadzenie dymem. Ocknęła się z potwor-
nym bólem głowy, chrypą, kaszlem i zatartymi wspomnieniami z ma-
sakry, ale umysł miała całkiem sprawny. Wypranym z emocji głosem 
wypytywała o przyjaciół, których śmierć widziała - na jawie lub we 
śnie. Tylko po jej oczach dawało się poznać, że w ogóle reaguje na 
wyliczankę Greogiego.
-	Petyr? - spytała półgłosem, powstrzymując kaszel.
-	Nie żyje.
-	Reman?
-	Nie żyje.
-	Emme?
-	Zginęła z Remanem.
-	Paean?
-	Nie żyje. Dostała kamieniem w pierś, zmarła już tutaj, na Głod 
nej Skale.
-	Salas?
-	Nie żyje.
-	Oelleo?
-	Nie żyje.
52
Po dalszych dwudziestu paru imionach Ada opuściła głowę na brud-
ny plecak, służący jej za poduszkę. Twarz - pod skorupą zakrzepłej 
krwi i smugami sadzy - miała biadaj ak płótno.
Daeman klęczał przy niej. W jego plecaku, ukryte, spoczywało jajo 
Setebosa. Odchrząknął.
-	Wielu z nas przeżyło. Jest z nami Boman. I Kaman. Kaman, je 
den z pierwszych uczniów Odyseusza, wysiglował z książek wszyst 
ko, co dotyczyło historii wojskowości. Laman stracił cztery palce 
u prawej ręki, ale jest tutaj i ma się dobrze. Są też Loes i Stoman, 
i paru z tych, których wysłałem w świat: Caul, Oko, Elle, Edide. Tom 
i Siris też żyją.
-	Świetnie.
Ada się rozkaszlała. Tom i Siris byli najlepszymi medykami w Ardis.
-	Nie mamy za to sprzętu ani leków — wtrącił Greogi.
-	A co mamy? 
Wzruszył ramionami.
-	Broń, którą mieliśmy przy sobie. Odrobinę amunicji. Ubrania, 
które mieliśmy na grzbiecie. Parę koców i brezentowych płacht, pod 
którymi chronimy się przed deszczem i zimnem.
-	Wróciliście do Ardis, żeby pogrzebać poległych?
Gdyby nie chrypa i przyspieszony oddech, głos Ady brzmiałby cał-
kiem zwyczajnie.
Greogi zerknął na Daemana i spuścił wzrok. Spojrzał w dół, poza 
krawędź skały.
-	Nie da rady - odparł łamiącym się głosem. — Próbowaliśmy, ale 
wojniksy czekają. To zasadzka.
-	A może udało się ściągnąć jakieś zapasy? 
Greogi pokręcił głową.
-	Nic ważnego. Ardis już nie ma, Ado. Przestało istnieć.
Ada tylko skinęła głową. Ponad dwa tysiące lat rodzinnej historii 
i dumy spłonęło i przepadło na zawsze. Nie myślała teraz o Dworze 
Ardis, lecz o ludziach, którzy przeżyli i ranni, przemarznięci głodo-
wali na wierzchołku skały.
-	Co zjedzeniem i piciem?
-	Łapiemy deszczówkę w brezent. Dzięki sonikowi udaje nam się 
czasem wyskoczyć na szybkie polowanie. - Greogi wyraźnie się ucie 
szył, że może zmienić temat. - Głównie na króliki, ale wczoraj wie 
czorem udało nam się ustrzelić jelenia. Do tej pory wydłubujemy 
z mięsa kartacze.
53
-	Dlaczego wojniksy nas nie dobiją? - spytała Ada z umiarkowa 
nym zaciekawieniem w głosie.
-	Bardzo dobre pytanie - zauważył Daeman. Miał na ten temat 
pewną teorię, ale na razie nie był gotowy się nią dzielić.
-	Na pewno się nas nie boją — stwierdził Greogi. — W lesie sąidj 
ze dwa, trzy tysiące; nam amunicji starczyłoby na zabicie zaledwi 
kilku setek. Mogłyby w każdej chwili wdrapać się na górę. Ale tego 
nie robią.
-	Próbowaliście dostać się do faksowęzła - odezwała się Ada. 
Właściwie nie było to pytanie.
-	Czekały na nas. Wpadliśmy w zasadzkę.
Greogi zmrużył oczy. To był pierwszy słoneczny dzień od bardzo 
długiego czasu. Wszyscy próbowali suszyć koce i ubrania, rozkłada-
jąc je jak flagi sygnałowe na mierzącym pół hektara płaskim szczycie 
Głodnej Skały. Nadal jednak panował chłód, jakiego najstarsi miesz-
kańcy Ardis nie pamiętali, i w bladym słońcu wszyscy trzęśli się z zimna.
-	Robiliśmy próby - powiedział Daeman. - Do sonika upchnie 
się dwanaście osób, dwa razy więcej niż wynosi nominalna ładow 
ność. Powyżej tej liczby SI odmawia startu. A przy dwunastu pasa 
żerach prowadzi się go jak kloc.
-	Jak powiedziałeś? Ile nas tu jest?
-	Pięćdziesiąt trzy osoby - odparł Greogi. - W tym dziewięcioro, 
do których i ty się niedawno zaliczałaś, ciężko chorych lub rannych, 
O własnych siłach nigdzie nie pójdą.
-	Z dziewięciorga zrobiło się ośmioro - stwierdziła stanowczo 
Ada. - Ewakuacja wszystkich wymagałaby pięciu kursów, pod wa 
runkiem że wojniksy od razu by się na nas nie rzuciły. I że byłoby się 
dokąd ewakuować.
-	Właśnie. Gdybyśmy mieli gdzie uciec...
Kiedy Ada znów zasnęła - zwyczajnie zasnęła, jak zapewnił ich 
Tom, a nie zapadła w śpiączkę - Daeman wziął do rąk plecak i pod-
szedł z nim do krawędzi Głodnej Skały. W dole widział wojniksy-
srebrzyste korpusy ze skórzastymi wypustkami zamiast głów prze-
mykały wśród drzew. Od czasu do czasu jakaś ich grupa w niewiado-
mym celu przemierzała szeroką łąkę na południe od Głodnej Skały, 
Żaden nie patrzył do góry.
Zaciekawieni Greogi, Boman i ciemnowłosa Edide podeszli do 
niego.
54
i
-	Chce
sz 
skoczy
ć? - 
spytał 
Boman
.
-	Nie. 
Zastana
wiałem 
się, czy 
mamy tu 
jakąś 
linę... 
Chciałb
ym 
zjechać 
na dół, 
ale nie 
za nisko, 
tak żeby 
pozostać 
poza 
zasięgie
m 
ich ramion.
-	Mam
y około 
trzydzie
stu 
metrów 
liny - 
odparł 
Greogi. 
- Dalej 
byłbyś 
jakieś 
dwadzieś
cia, 
dwadzieś
cia pięć 
metrów 
od nich. 
Sporo. 
Chociaż 
nie 
przeszko
dziło by 
im, 
gdyby 
chciały 
wdrapać 
się po 
ska 
le i cię 
dopaść. 
Właściw
ie po co 
chcesz 
do nich 
zjeżdżać
?
Daem
an 
ukucnął, 
postawił 
plecak 
na skale 
i wyjął 
jajo 
Setebos
a. 
Tamci 
też 
przykuc
nęli, 
wytrzes
zczając 
oczy, 
ale 
zanim 
zdążyli 
o co-
kolwiek 
zapytać, 
wyjaśnił 
im, skąd 
je ma.
-	Po co 
ci ono? 
— 
spytała 
Edide.
Nie 
pozostał
o mu 
nic 
innego, 
jak w 
odpowie
dzi 
wzruszy
ć ramio-
nami.
-	To 
był 
impuls. 
Wydawa
ło mi się, 
że to 
dobry 
pomysł 
wziąć so 
bie jedno.
-	Ja 
zawsze 
potem 
cierpię 
za 
takie 
dobre 
pomysł
y.
Edide 
była 
drobna, 
ciemnow
łosa i, 
jak 
oceniał 
Daeman, 
mogła 
mieć 
zasobąju
ż nawet 
cztery 
dwudzie
stki. 
Rzecz 
jasna 
trudno 
było 
mieć 
pewność
, skoro 
kuracje 
w 
konserw
atorni 
przywra
cały 
młodość
, ale 
starsi 
ludzie 
mieli 
zwykle 
więcej 
pewnośc
i siebie 
od 
młodych
.
Zaklin
ował 
jajo w 
szczelin
ie 
skalnej, 
żeby się 
nie 
sturlało, 
i po-
wiedział:
-
	Dotk
nijcie 
go.
Boma
n 
pierwsz
y 
zaryzyk
ował. 
Przyłoży
ł do 
zakrzyw
ionej 
skorupy 
dłoń, 
jakby 
chciał 
się 
ogrzać 
w cieple 
płynący
m z jaja, 
ale na-
tychmia
st ją 
cofnął, 
jak 
porażon
y 
prądem.
-	Co to 
ma...
-	Też 
to 
poczułe
m — 
uspokoił 
go 
Daeman. 
- Tak 
jakby 
wyciągał
o 
z ciebie 
energię. 
Jakby 
wysysał
o ci 
serce. 
Albo 
duszę.
Greogi 
i Edide 
ostrożni
e 
dotknęli 
jaja, 
błyskaw
icznie 
cofnęli 
ręce i 
odsunęli 
się na 
bezpiecz
ną 
odległoś
ć.
-	Znis
zczmy 
je - 
zaprop
onował
a 
Edide.
-	Co 
będzie, 
jeśli 
Setebos 
po nie 
przyjdzi
e? - 
zaniepok
oił się 
Gre 
ogi. - 
Wiecie, 
matki 
tak 
robią, 
jak się 
im 
kradnie 
jaja. 
Traktują 
to 
bardzo 
osobiści
e. 
Zwłaszc
za takie 
matki, 
które są 
gigantyc
znymi 
mózgami 
z 
mnóstwe
m rąk i 
żółtych 
ślepi.
-	Myśl
ałem o 
tym — 
przyzn
ał 
Daema
n.
-	I co? 
- 
zainter
esował
a się 
Edide.
55
Daeman znał ją od niedawna - poznali się w Ardis zaledwie kilka 
miesięcy wcześniej - ale zawsze sprawiała wrażenie osoby rozsąd-
nej i kompetentnej. Właśnie dlatego wybrał ją do grona posłańców, 
którzy mieli ostrzec wszystkie trzysta faksowęzłów.
-	Chcesz, żebym ja to zrobiła? — Edide wstała i włożyła skórzane 
rękawice. - Ciekawe, jak daleko rzucę tym draństwem. Może trafię 
jakiegoś wojniksa?
Daeman przygryzł wargę.
-	Na pewno nie chcemy, żeby coś nam się z niego wykluło właś 
nie tutaj, na szczycie Głodnej Skały - dodał Boman, celując wjajo 
z kuszy. - Sądząc z opisu mamo-taty, którego spotkałeś w Kraterze, 
nawet miniaturka Setebosa spokojnie mogłaby nas wymordować.
-	Zaczekajcie - powiedział Daeman. - Na razie nic się nie wyklu 
ło. Zimno nie wystarczy, żeby zabić małego Setebosa, ale chyba przed 
łuża czas wylęgu... Czy jak to nazwać, kiedy z jaja ma się wykluć 
potwór. Chcę przeprowadzić pewną próbę.
Wzięli sonik. Greogi pilotował, Boman i Edide klęczeli na tylnych 
leżankach z kartaczownicami gotowymi do strzału. Wyłączyli pole 
siłowe.
Wojniksy kręciły się pod drzewami po drugiej stronie łąki, niecałe 
sto metrów od nich. Sonik zawisł trzydzieści metrów nad ziemią-
tak wysoko nie potrafiły skakać.
-	Jesteś pewien? - zapytał Greogi. - Są od nas szybsze. 
Daeman pokiwał głową, bał się, że głos uwięźnie mu w gardle. 
Sonik zniżył lot. Daeman wyskoczył na trawę, a pojazd wzniósł
się pionowo do góry, jak okrągła winda.
Daeman miał przewieszoną przez ramię naładowaną kartaczowni-
cę, zamiast jednak zdjąć ją teraz z pleców, sięgnął po plecak. Ściągnął 
go z ramion i częściowo odsłonił jajo Setebosa, uważając, żeby nie 
dotknąć go gołą ręką. Nawet w pełnym świetle słońca jajo świeciło 
jak radioaktywne mleko.
Trzymając plecak w rękach jak prezent, ruszył w stronę zebranych 
na skraju lasu wojniksów, które namierzały go wbudowanymi w pierś 
czujnikami podczerwieni. Obracały się powoli, śledząc jego ruch. 
Na brzegu łąki zbierało się ich coraz więcej.
Zerknął do góry. Sonik szybował dwadzieścia metrów nad jego 
głową. Boman i Edide czekali z bronią gotową do strzału, ale wszy-
scy zdawali sobie sprawę, że wojniks w pełnym biegu rozpędza się
56
do ponad stu kilometrów na godzinę. Stalowe bestie dopadłyby go, 
zanim sonik zdążyłby go podjąć z ziemi, a gdyby było ich wystar-
czająco dużo, ostrzał z góry niewiele by mu pomógł.
Świecące jajo przywodziło na myśl częściowo rozpakowany pre-
zent, w sam raz nadający się na imprezę z okazji kolejnej skończonej 
dwudziestki. Kiedy drgnęło i rozjarzyło się mocniej, Daeman był tak 
zaskoczony, że omal nie wypuścił go z rąk. Na szczęście zdążył złapać 
w garść brudny materiał plecaka. Chwilę jeszcze balansował pakun-
kiem, ale w końcu ruszył dalej. Znalazł się tak blisko wojniksów, że 
prawie czuł w powietrzu typowy dla nich zapach rdzy i starej skóry.
Zawstydził się, czując, jak trzęsą mu się ręce i nogi.
Jestem za głupi, żeby wymyślić inny sposób.
Ale nie istniał inny sposób - nie teraz, kiedy wielu obrońców Ar-
dis było w ciężkim stanie, a wszyscy zaczynali głodować.
Znajdował się mniej niż piętnaście metrów od grupy liczącej oko-
ło trzydziestu wojniksów. Podniósłjajo wyżej, jak talizman, i ruszył 
prosto na nie.
Kiedy odległość zmalała do dziesięciu metrów, zaczęły się przed 
nim cofać.
Przyspieszył, prawie zaczął biec. Ze wszystkich stron wojniksy 
przed nim uciekały.
Bał się, że mógłby się potknąć, przewrócić i rozbić jajo - dręczyła 
go obrzydliwa wizja, w której jajo pękało i ze środka wyłaził mały 
mózg, Setebosek, przebierający maleńkimi rączkami i mackami, i rzu-
cał mu się na twarz - ale nie ustępował. Biegł na spotkanie wojnik-
sów.
Te zaś coraz częściej opadały na cztery łapy i rozbiegały się na 
boki, jak roślinożerne zwierzęta na jakiejś prehistorycznej równinie, 
spłoszone obecnością drapieżnika. Biegł tak długo, aż dalej biec nie 
był w stanie.
Osunął się na kolana, przyciskając plecak do piersi. Wyczuwał drże-
nie i ruchy we wnętrzu jaja i czuł, jak mały Setebos wysysa z niego 
energię, dopóki nie odepchnął plecaka i nie postawił go na ziemi jak 
bańki z trucizną - którą w istocie był.
Greogi posadził sonik na ziemi.
-	Mój Boże - wyszeptał. - Mój Boże... 
Daernan skinął głową.
-	Wracamy do podnóża Głodnej Skały. Będę tam czekał z jajem, 
a ty zwieziesz na dół wszystkich, którzy dadzą radę przej ść o własnych
57
siłach do pawilonu faksu. Poprowadzę ten pochód. Zabierzesz do 
sonika najsłabszych i rannych i będziesz leciał za nami.
-	Skąd... - Edide nie dokończyła pytania. Pokręciła głową.
-	Wiem - przyznał Daeman. - Przypomniałem sobie wmarznicte 
w lód wojniksy w Kraterze Paryskim. Wszystkie uciekały przed Se- 
tebosem.
Kiedy wracali do Głodnej Skały, unosząc się dwa metry nad zie-
mią, siedział na brzegu sonika z plecakiem na kolanach. Ani między 
drzewami, ani na samej łące nie było widać śladu wojniksów.
-	Dokąd się przefaksujemy? — spytał Boman.
-	Nie wiem. — Daeman nagle poczuł się bardzo zmęczony. - Po 
myślę o tym po drodze.
8
B
ędzie ci potrzebna termoskóra - powiedział Prospero. - Po co? - 
spytał z roztargnieniem Harman. Wyglądał przez oszklone 
drzwi na przepiękną potrójną kopułę i marmurowe łuki Tadż 
Mojry. Wagonik wcisnął się we wnękę w po-łudniowo-wschodniej 
wieży eiffelbahnu, jednej z czterech ulokowanych w rogach 
olbrzymiego marmurowego kwadratu, który - podniesiony na 
wspornikach - wznosił się wyżej niż wierzchołek 
Czomolungmy. Wieża musiała mieć dobre trzysta metrów wysoko-
ści. Szczyt cebulastej kopuły Tadż Mojry sięgał jeszcze ze sto pięć-
dziesiąt metrów wyżej.
- Znajdujemy się na wysokości ośmiu tysięcy ośmiuset czterdzie-
stu ośmiu metrów - odparł mag. - Więcej tu próżni niż powietrza. 
Temperatura w słońcu wynosi minus trzydzieści pięć stopni Celsju-
sza. Ten zefirek wieje z prędkością dziewięćdziesięciu kilometrów 
na godzinę. W szafie przy łóżku jest niebieska termoskóra. Włóż ją. 
Weź też ubranie i buty. Krzyknij, jak już założysz maskę; muszę ob-
niżyć ciśnienie w wagoniku, zanim otworzymy drzwi.
Zjechali windą z zawieszonej na wysokości trzystu metrów plat-
formy. Patrząc na mijane wsporniki, dźwigary i łuki żelaznej wieży, 
Harman mimo woli się uśmiechał. Sekret białego koloru wieży zna-
lazł prozaiczne wyjaśnienie - czarne żelazo niczym nie różniło się
58
1
od surowca użytego w innych konstrukcjach eiffelbahnu, lecz tu po-
malowano je białą farbą. Czuł, jak winda i cała wieża drżą od wściek-
łych podmuchów wiatru. Taka wichura z pewnością zdzierała farbę 
po paru tygodniach, najdalej miesiącach - nie, jak w łagodniejszym 
klimacie, po całych latach. Próbował sobie wyobrazić pracującą w ta-
kim miejscu ekipę konserwatorską, ale był to zupełnie bezcelowy 
wysiłek.
Postanowił posłuchać maga, ponieważ w ten sposób mógł przy-
najmniej uwolnić się z więzienia, jakim stał się wagonik. Niech no 
tylko wejdzie do tej kretyńskiej świątyni, pałacu, grobowca, czy co 
to tam zbudowano na szczycie tej cholernej góry. Na pewno znajdzie 
jakiś sposób, żeby wrócić do Ady. Jeżeli Ariel mógł się faksować bez 
pawilonów, on też tego dokona. Chociaż na razie nie wiedział jak.
Przeszedł w ślad za Prosperem po czerwonym piaskowcu i białym 
marmurze do frontowych drzwi budowli. Wiało tak, że z najwyższym 
trudem utrzymywał się na nogach, ale, o dziwo, kamienne podłoże 
nie było wcale oblodzone.
-	Magowie nie odczuwają zimna?! - zawołał do starca w powłó 
czystych szatach. - Nie muszą oddychać?
-	W żadnym razie. - Huraganowy wiatr rozwiewał szatę Prospera 
i zdmuchiwał mu na bok resztki włosów z łysiejącej czaszki. - To 
jeden z przywilejów starości.
Harman zboczył w prawo — balansując rozłożonymi rękami - i pod-
szedł do niskiej marmurowej balustrady: ogrodzenie miało najwyżej 
pół metra wysokości i obiegało cały plac niczym banda na lodowisku.
-	Dokąd to? - zaniepokoił się Prospero. - Uważaj! 
Harman wyjrzał za barierkę.
Później, oglądając mapy, zdał sobie sprawę, że musiał wyjrzeć na 
północne stoki góry zwanej Czomolungmą, Chu-mu-lang-ma Feng, 
HoTepma Chini-ka-Rauza lub Everestem (w zależności od roku 
i miejsca wydania mapy) i że zza barierki roztaczał się widok na set-
ki kilometrów na północ - i blisko dziewięć kilometrów w dół -
w głąb kraju noszącego dawniej nazwę Dziewiątego Królestwa Cha-
na, Tybetu lub Chin.
Ten widok uderzył go niczym pięść w żołądek.
Platforma Tadż Mojry przywodziła na myśl olbrzymi miejski plac 
nadziany na wierzchołek Bogini Matki Świata jak taca na szpiczasty 
kamień; jak nabita na nóż kartka papieru. Konstrukcja z fulerenowych 
wspornikowi dźwigarówbyła imponująca, wręcz niewiarygodna, jakby
59
jej budowniczy - zapewne jakiś niedojrzały bóg - za wszelką cenę 
chciał się popisać.
Stał przy półmetrowej, szerokiej na dwadzieścia pięć centymetrów 
balustradzie i patrzył prosto w dół dziewięciokilometrowej ściany, 
czując na plecach podmuchy huraganu próbujące zepchnąć go w ot-
chłań. Z map odczytał później nazwy innych gór, a także dowiedział 
się, że przed sobą widział lodowce Rongbuk (wschodni i zachodni) 
i brunatne równiny Chin, ciągnące się aż po zakrzywiony horyzont, 
ale w tej chwili nie miało to żadnego znaczenia. Popychany mocarną 
dłonią wichury rozpostarł ramiona, żeby nie stracić równowagi, i prze-
wieszając się przez ogrodzenie, patrzył dziewięć kilometrów w dół. 
Prosto w dół.
Padł na czworaki i odczołgał się z powrotem do świątyni-grobow-
ca i czekającego nań maga. Dziesięć metrów od wrót z marmurowej 
mozaiki sterczał ostry kamień półtorametrowej wysokości, zakoń-
czony o połowę niższą piramidką z lodu. Prospero z założonymi na 
piersi rękami i uśmiechem na twarzy patrzył, jak Harman doczołguje 
się do głazu i opierając się o niego, podnosi się z ziemi. Nawet kiedy 
już wstał, nie wypuszczał głazu z objęć. Oparł brodę na czubku pira-
midy; bał się, że jeżeli spojrzy przez ramię, pokusa podbiegnięcia do 
barierki i rzucenia się w przepaść będzie zbyt silna. Zamknął oczy,
-	Będziesz tak stał przez cały dzień? — spytał mag.
-	To możliwe - odparł Harman, nie otwierając oczu. Minęła mi 
nuta, zanim znów przekrzyczał wichurę: - Co to za kamulec? Jakiś 
symbol? Pomnik?
-	Wierzchołek Czomolungmy.
Prospero odwrócił się i zniknął w łukowato sklepionym wejściu 
budowli, którą nazwał Rongbok Pumori Chu-mu-lang-ma Feng Dudh 
Kosi Lhotse-Nuptse Khumbu aga Ghat-Mandir Khan Ho Tep Rauza. 
Półprzepuszczalna membrana zafalowała, kiedy przez nią przecho-
dził - kolejny dowód, pomyślał Harman, że nie jest zwykłym holo-
gramem.
Dopiero po długiej chwili, kiedy okulary i wylot maski osmotycz-
nej zaczęły mu zarastać lodem - niesione wiatrem kryształki śniegu 
cięły jak lodowe pociski - Harman doznał olśnienia. W środku, po 
drugiej stronie pola siłowego, mogło być cieplej.
Dzielące go od wejścia dziesięć metrów pokonał już nie na czwo-
rakach, ale idąc, zgarbiony, ze spuszczoną głową i rozczapierzonymi 
rękami - w każdej chwili gotów paść na kolana i się czołgać.
60
Pod kopułą znajdowało się jedno olbrzymie pomieszczenie. Mar-
murowe schody prowadziły do góry, na ciąg połączonych pomosta-
mi antresol, które wznosiły się we wnętrzu kopuły na stu kondygna-
cjach. Sam szczyt kopuły przesłaniała mgła. Maleńkie otworki, które 
widział, jadąc eiffelbahnem wagonikiem, i o których myślał, że są 
wykute w białym marmurze chyba tylko dla dekoracji, w rzeczywi-
stości okazały się dziesiątkami perspeksowych okien. Wpadające 
przez nie światło wolno przesuwało się po grzbietach niezliczonych 
ksiąg. Świetlne plamy miały kształt kwadratów, prostokątów i rom-
bów.
- Jak myślisz, ile czasu zajęłoby ci przesiglowanie tej bibliote-
ki? - spytał Prospero. Wsparty na kosturze wodził wzrokiem po za-
stawionych książkami antresolach.
Harman otworzył usta, żeby odpowiedzieć, ale zaraz je zamknął. 
Tygodnie? Miesiące? Samo przesuwanie się od książki do 
książki i przykładanie dłoni do grzbietów, żeby złote litery zaczęły 
mu spływać po palcach i ramionach, musiałoby chyba trwać całe 
lata.
Mówiłeś, że w pobliżu eiffelbahnu funkcje nie działają - zauważył. - 
Czyżby coś się zmieniło? Przekonamy się.
Mag wszedł w głąb pomieszczenia, postukując kosturem o posadz-
kę. Stukot niósł się zwielokrotnionym echem w perfekcyjnej akusty-
ce kopuły. Harman uświadomił sobie tymczasem, że w środku na-
prawdę jest ciepło. Zdjął kaptur i gogle.
Wnętrze podzielono na osobne sektory - niezasługujące na miano 
pokojów z prawdziwego zdarzenia - labiryntem marmurowych prze-
gród, wysokich zaledwie na dwa i pół metra i bynajmniej nie litych: 
marmur był ażurowy, a w wielu miejscach dodatkowo poprzebijany 
eleganckimi otworami w kształcie serc, elips i liści. Wewnętrzne ścia-
ny kopuły do wysokości ponad dziesięciu metrów, gdzie zaczynały 
się pierwsze antresole, były gęsto pokryte płaskorzeźbami kwiatów, 
pnączy i fantazyjnych roślin i wykładane dodatkowo szlachetnymi 
kamieniami. Podobnie zdobione były przegrody. Harman dotknął 
jednej z nich, idąc za Prosperem przez labirynt — bo był to istny labi-
rynt - i uświadomił sobie, że jednym przyłożeniem dłoni przykrywa 
co najmniej dwa lub trzy wzory, przez co pod palcami zawsze czuł 
dotyk klejnotów. Niektóre kwiaty zajmowały nawet kilka centyme-
trów kwadratowych, a składały się z pięćdziesięciu, sześćdziesięciu 
kamieni.
61
-	Co to za kamienie? - spytał Harman. Wiedział, że ludzie chęt 
nie noszą ozdoby ze szlachetnych kamieni, dostarczane na żądanie 
przez służki, ale nigdy nie zastanawiał się nad tym, skąd się brały.
-	Kamienie... Agaty, j aspisy, lazuryty, krwawniki i karneole. Wi 
dzisz ten liść goździka pod moją dłonią? Wyłożono go ponad trzy 
dziestoma pięcioma odmianami karneolu.
Rzeczywiście. Harmanowi zakręciło się w głowie. Marmur naza-
chodniej ścianie mienił się i błyszczał w prześlizgujących się po nim 
promieniach słońca, migocząc tysiącami klejnotów.
-	Co to za miejsce? - spytał Harman i dopiero wtedy zdał sobit 
sprawę, że szepcze.
-	Mauzoleum... to znaczy grobowiec. - Mag skręcił na skrzyżo 
waniu korytarzy. Bezbłędnie kierował się w stronę środka pomiesz 
czenia, jakby szedł śladem wymalowanych na podłodze żółtych strza 
łek. Zatrzymał się przed łukowatym wejściem do prostokątnego 
pomieszczenia leżącego w samym środku marmurowego labiryntu. - 
Umiesz odczytać napis na tej steli, Harmanie z Ardis?
Harman zmrużył oczy. W mlecznym świetle wykute w marmurze 
litery wyglądały dziwnie — były pozakręcane i udziwnione, nie zaś 
proste i zwyczajne, jak te, które znał z książek - ale napis sporzą-
dzono w standardowym angielskim.
-	Przeczytaj na głos - polecił mu Prospero.
-	Wejdź z nabożną czcią do przewspaniałego grobowca KhanHo 
Tępa, Króla Azji i Protektora Ziemi, oraz jego małżonki, umiłowa 
nej Lias Lo Amumjy, którą podziwiał cały świat. Odeszła z tego ulot 
nego świata w czternastą noc miesiąca rahab-septem w 987 Roki 
Chanatu. Zamieszkała ze swym panem w gwiaździstych niebiosach 
i stamtąd patrzy na ciebie, który tu wchodzisz.
-	No i co ty na to? - spytał mag, stając pod ozdobnym łukiem, 
skąd nie widać było jeszcze wnętrza komnaty.
-	O inskrypcji? Czy o tym miejscu?
-	O jednym i drugim.
Harman podrapał się po brodzie i policzku, czując pod 
kiełkujący zarost.
-	To miejsce jest... nie takie jak trzeba. Za duże. Zbyt 
Przerośnięte. Tylko książki są w porządku.
Prospero się roześmiał. Jego śmiech zadźwięczał echem pod kopułą.
-	Zgadzam się z tobą, Harmanie z Ardis. Wszystko, co tu widzisz 
zostało ukradzione: pomysł, projekt, ozdoby, szachownica na dziedzin
62
cu... Antresole i księgi pojawiły się tutaj sześćset lat po powstaniu 
grobowca, za sprawą Radżahara Milczącego, odległego potomka Khan 
Ho Tępa. Khan kazał ponad dziesięciokrotnie powiększyć oryginalny 
Tadż Mahal, przepiękny dowód prawdziwej miłości, a oryginał znisz-
czyć ogniem laserów, żeby potomni zapamiętali tylko jego mauzoleum. 
Oto pomnik godnej pożałowania megalomanii, niczego więcej.
-	Ale sama lokalizacja jest... interesująca.
-	To prawda. - Prospero podwinął rękawy. - Jeśli chodzi o nieru 
chomości, pewne aspekty pozostają niezmienne od czasów Odyse- 
usza: lokalizacja jest wszystkim. Chodź.
Weszli do marmurowego labiryntu. W centrum odsłoniętego kwa-
dratu posadzki o boku długości około stu metrów znajdowało się coś, 
co Harman w pierwszej chwili wziął za wypełniony wodą basen. 
Kostur Prospera stukał miarowo o podłogę.
To nie był basen.
-	Chryste Panie! - wrzasnął Harman. Odskoczył do tyłu. 
Patrzył w przepaść. Po lewej, na skraju pola widzenia, ciągnęła się
pionowa pomocna ściana góry, za to dokładnie pod jego nogami, 
około dziesięciu metrów poniżej poziomu podłogi i dziewięć kilo-
metrów nad zygzakowatym lodowcem, unosił się w powietrzu sar-
kofag ze stali i kryształu. Leżała w nim naga kobieta. Wąskie, kręco-
ne schody z białego marmuru prowadziły z mauzoleum w dół. 
Urywały się tuż obok sarkofagu.
To nie może być odsłonięta przestrzeń, pomyślał Harman. Nie czuł 
podmuchu powietrza, nie słyszał wycia wichury. Poza tym sarkofag 
musiał przecież na czymś spoczywać. Mrużąc oczy, dostrzegł ledwie 
widoczne fasetowe ściany; komorę grobową wykonano z jakiegoś 
niewiarygodnie przejrzystego plastiku, szkła albo kryształu. Dlacze-
go jednak nie widział sarkofagu z wagonika albo...
-	Komora grobowa jest od zewnątrz niewidoczna — wyjaśnił pół 
głosem Prospero. - Przyjrzałeś się kobiecie?
-	Umiłowanej Lias Lo Amumji? - Nagi trup niespecjalnie intere 
sował Harmana. — Która odeszła z tego ulotnego świata w którąś tam 
noc i tak dalej? Gdzie leży Khan Ho Tep? Też ma swoją kryształową 
komnatę?
Prospero się roześmiał.
-	Ho Tępa i jego umiłowaną Lias Lo Amumję, córkę Cezara 
Amumji, władcy Cesarstwa Środkowoafrykańskiego - a możesz mi 
wierzyć, Harmanie z Ardis, że była z niej niezła suka i hetera - wy 
rzucono za burtę niespełna dwieście lat po pogrzebie.
63
-	Wyrzucono za burtę?
-	Doskonale zakonserwowane ciała bezceremonialnie zrzucono 
w przepaść za tą samą skalną ścianą, którą oglądałeś przed półgo 
dziną. Wyrzucono je jak wczorajsze śmieci z pokładu trampa. Na 
stępcy Khan Ho Tępa, każdy kolejny coraz mniej znaczący, kazali 
się tu grzebać na wieczność. Wieczność trwała do momentu, aż na 
stępnemu dziedzicowi tronu zamarzyło się najlepsze mauzoleum.
Harman mógł to sobie wyobrazić.
-	Skończyło się to tysiąc czterysta lat temu - dodał Prospero, po 
nownie spoglądając na stojący cztery piętra niżej stało wo-krysztalo- 
wy sarkofag. — Ta kobieta naprawdę była ukochaną pewnego możne 
go władcy i przez tysiąc czterysta lat, odkąd tu spoczywa, nikt nie 
zmącił jej spokoju. Spójrz na nią, Harmanie z Ardis.
Harman skierował wprawdzie wzrok w pobliże sarkofagu, ale usil-
nie starał się nie patrzeć na samo ciało. Kobieta była—jak na jego 
gust - za bardzo rozebrana i za młoda na to, żeby umrzeć. Miała 
jasną, zaróżowioną skórę, wyraźnie rysujące się piersi (brodawki, 
nawet widziane z odległości dziesięciu metrów, były intensywnie 
różowe), krótkie ciemne włosy, dzięki którym jej głowa rysowała się 
jak przecinek na tle satynowej poduszki, gęsty trójkąt włosów w kro-
czu - drugi przecinek, ciemne brwi, wyraziste rysy, szerokie usta... 
Wydała mu się dziwnie znajoma.
-	Chryste Panie! -jęknął drugi raz tego dnia. Jego okrzyk poniósł 
się wysoko i wrócił, odbity echem od wnętrza kopuły i antresol 
z książkami.
Była młodsza, znacznie młodsza, włosy miała kruczoczarne, bez 
śladu siwizny, a ciało młode i jędrne, niepomarszczone przez stule-
cia -jak wtedy, pod cieniutką termoskórą. Twarz zachowała jednak 
znajomą wyrazistość, kości policzkowe były po staremu ostre, brwi 
równie mocne, podbródek tak samo wydatny. Nie mogło być mowy 
o pomyłce.
To była Savi.
' dzie się wszyscy podziali? - pyta szybkonogi Achilles, syn Pe-
Ileusa, kiedy idą z Hefajstosem przez trawnik na szczycie Olimpu.
64
Jasnowłosy mężobójca i Bóg Ognia, największy Rzemieślnik wśród 
bogów, znajdują się na brzegu Jeziora Kalderowego pomiędzy do-
mem uzdrowień i Dworem Bogów. Ozdobione białymi kolumnami 
domy bogów są ciemne i sprawiają wrażenie opuszczonych. Na nie-
bie nie ma rydwanów. Na utwardzonych ścieżkach, oświetlonych ni-
skimi, żółtymi lampami - nie pochodniami, jak zauważa Achilles -
nie widać nieśmiertelnych.
-	Przecież ci mówiłem - odpowiada Hefajstos. - Kota nie ma, 
myszy harcują. Prawie wszyscy sąna Ziemi, pod Ilionem, gdzie właś 
nie rozgrywa się ostatni akt waszej wojenki trojańskiej.
-	Jak się rozwija sytuacja?
-	Zniknąłeś, więc nie ma komu zabić Hektora. Twoi Myrmidono- 
wie, Achajowie, Argiwowie i reszta waszej bandy dostają od Trojan 
w dupę.
-	Armia Agamemnona w odwrocie?!
-	Owszem. Kiedy ostatnio zaglądałem do holotanku na Dworze 
Bogów - parę godzin temu, tuż przed tym, jak nierozważnie posze 
dłem obejrzeć kryształową windę i wdałem się z tobą w pojedynek 
zapaśniczy - szturm Agamemnona na miasto właśnie się załamał 
i Achajowie wycofywali się do okopów przy czarnych okrętach. 
Hektor szykował się do wyprowadzenia wojsk z miasta i planował 
kontratak. Wszystko sprowadza się do tego, kto z nas, nieśmiertel 
nych, okaże się najtwardszy w prawdziwej walce. Nawet kiedy po 
stronie Greków walczą te zajadłe suki, Hera i Atena, a Posejdon trzę 
sie ziemią, bo wiesz, to jego działka, protrojańska ekipa - Apollo, 
Ares, podstępna Afrodyta i jej przyjaciółka Demeter - rządzi. Aga- 
memnon jako generał do niczego się nie nadaje.
Achilles bez słowa kiwa głową. Związał swój los z Pentesileją, nie 
z Agamemnonem i jego żołnierzami. Wierzy, że Myrmidonowie za-
chowają się właściwie - uciekną, jeśli nadarzy się po temu okazja, 
lub będą walczyć do końca, jeśli zostaną do tego zmuszeni. Odkąd 
Atena - a właściwie Afrodyta w przebraniu Ateny, jak zdradziła mu 
niedawno bogini mądrości — zamordowała mu ukochanego Patroklo-
sa, Achilles pałał wyłącznie żądzą zemsty na bogach. Teraz ma nowy 
cel - nawet jeśli jest on tylko wynikiem działania magii perfum -
zamierza wskrzesić ukochaną Pentesileję i zatłuc tę dziwkę Afrody-
tę. Odruchowo poprawia zatknięty za pas bogobójczy sztylet. Jeżeli 
Atena nie kłamała - a czemu miałaby kłamać? - ten zmanipulowany 
kwantowo kawałek stali przyniesie śmierć bogini miłości i wszystkim
5 Olimp	65

nieśmiertelnym, którzy staną mu na drodze - także temu kulasowi, 
Bogu Ognia, gdyby przyszło mu do głowy uciekać albo przeciwsta-
wić się woli Achillesa.
Hefajstos prowadzi go na parking przed Dworem Bogów, gdzie ni 
trawie stoi ponad dwadzieścia rydwanów, połączonych metalowymi 
pępowinami z jakimś podziemnym generatorem mocy. Bóg Ognia 
wsiada do jednego z pojazdów i kiwa na Achillesa.
Ten się waha.
-	Dokąd jedziemy?
-	Przecież ci mówiłem, na spotkanie z jedynym nieśmiertelnyą 
który może wiedzieć, gdzie jest Zeus.
Achilles nadal nie wsiada.
-	Może byśmy go po prostu poszukali?
Tysiące razy jeździł rydwanem jako woźnica i pasażer, ale nigdy 
nie latał nim jak bogowie, których widuje się nad Ilionem i Olim-
pem. Perspektywa sama w sobie go nie przeraża, ale jakoś nie spie-
szy mu się do rozstania z twardym gruntem.
-	Zeus dysponuje technologią maskującą. Gdy jej używa, mogą 
go wykryć moje czujniki i urządzenia szpiegowskie. Wygląda na to, 
że ktoś ją właśnie aktywował, chociaż wątpię, żeby zrobił to sam 
Bóg Bogów. Podejrzewam o to Herę.
-	Kim jest ten nieśmiertelny, który może znać miejsce jego pobytu? 
Uwagę Achillesa przyciąga wycie wiatru i błyski piorunów setki
metrów nad ich głowami, gdzie burza piaskowa uderza w egidę.
-	To Nyks - mówi Hefajstos.
-	Noc?
Szybkonogi mężobójca zna imię tej bogini, córki kaosu, jednej 
z pierwszych świadomych istot, jakie wyłoniły się z Otchłani u po-
czątków czasu, zanim prawdziwi bogowie pomogli oddzielić mroki 
Erebu od błękitów i zieleni Gai. Nie słyszał jednak nigdy o mieście 
w Azji ani Afryce, które oddawałoby Nocy cześć. Jeśli wierzyć le-
gendom i mitom, Nyks sama - nie było żadnego nieśmiertelnego, 
który by jązapłodnił - powiła Eris (Niezgodę), Mojry, Hypnosa (Sen), 
Nemezis (Zemstę), Tanatosa (Śmierć) i Hesperydy.
-	Zawsze myślałem, że Noc to tylko personifikacja- wyjaśnia 
Achilles. -Albo inny bzdet.
Hefajstos się uśmiecha.
-	Personifikacje i inne bzdety też mają fizyczne postaci w tym 
nowym wspaniałym świecie, który postludzie, Sykoraks i Prospero
66
pomogli nam stworzyć. Wsiadasz? Czy mam się tekować z powro-
tem do laboratorium i... zabawić z twoją śpiącą Pentesileją, gdy ty 
będziesz tu stał i się zastanawiał?
-	Wiesz, że jeśli to zrobisz, znajdę cię i zabiję - mówi Achilles. 
W jego ustach te słowa nie są groźbą, lecz spokojną obietnicą.
-	Wiem -potakuje Hefajstos. - Dlatego pytam jeszcze raz: wsią 
dziesz wreszcie do tego zasranego rydwanu czy nie?
Lecą na południowy wschód, powoli okrążając marsjański glob, 
chociaż Achilles nie ma pojęcia, że widzi właśnie Marsa i że Mars 
jest kulą. Wie tylko, że stromego startu nad kalderąna szczycie Olim-
pu, przebicia egidy i zanurzenia się w sercu szalejącej burzy piasko-
wej - w ślad za czwórką koni, które nie wiedzieć skąd pojawiły się 
przed rydwanem - wolałby w najbliższym czasie nie powtarzać. Za-
ciska palce na drewnianobrązowej krawędzi rydwanu i bardzo się 
stara nie zamknąć oczu. Na szczęście sam pojazd też jest otoczony 
polem siłowym - jakąś zminiaturyzowaną egidą, jak przypuszcza 
Achilles, albo odmianą pola, jakiego bogowie używają w walce -
które chroni pasażerów przed naporem wichury i niesionymi przez 
niątumanami piasku.
W końcu wznoszą się ponad chmury, pod czarne, rozgwieżdżone 
niebo. Dwa małe księżyce pędzą po firmamencie. Mijając linię wy-
tyczoną przez trzy wulkany, rydwan znajduje się poza zasięgiem bu-
rzy piaskowej. W blasku gwiazd widać powierzchnię planety.
Achilles oczywiście wie, że dom bogów na Olimpie znajduje się 
winnym świecie. Osiem miesięcy walczył na czerwonej równinie 
w okolicy dziury w branie, jak nazwałyjąmorawce; patrzył, jak cie-
ple fale pozbawionego pływów pomocnego morza, które nie było 
ziemskim morzem, wypełzają na plażę — ale nigdy nie przypuszczał, 
ze świat bogów jest aż tak ogromny.
Lecą nad ciągnącym się bez końca, szerokim, zatopionym wąwo-
zem. W ciemności widać tylko odbicie gwiazd w wodzie i nieliczne 
poruszające się latarnie, czyli —jak twierdzi Hefajstos — światła po-
zycyjne barek małych zielonych ludzików. Achilles nie widzi powo-
du, żeby się dopytywać, co Bóg Ognia ma na myśli.
Lecą nad górami -najpierw jałowymi, potem porośniętymi lasem -
i nad okrągłymi zagłębieniami terenu, które Hefajstos nazywa kratera-
mi. Wiele z nich jest zerodowanych i zarośniętych, z widocznymi po-
środku jeziorami, ale większość ma strome ściany i ostre krawędzie.
67
Wznoszą się wyżej, aż świst powietrza wokół otulającej rydwan 
miniegidy cichnie i Achilles zaczyna oddychać powietrzem genero-
wanym przez rydwan. Jest w nim tak dużo tlenu, że czuje się jak 
pijany.
Hefajstos podaje mu nazwy niektórych przesuwających się pod 
nimi gór i dolin. Achillesowi przywodzi na myśl znudzonego prze-
woźnika, który bez entuzj azmu zapowiada kolejne przystanki na rzece,
-	Shalbatana Vallis - mówi nieśmiertelny. A kilka minut później: - 
Margaratifer Terra. Meridiania Planum. Terra Sabaea. Te lasy na 
północy to Schiaparelli, a wzgórza na wprost nas to Huygens. Skrę 
camy na południe.
Lecący za czterema mozolącymi się, półprzeźroczystymi końmi 
rydwan przechyla się w skręcie i Achilles odruchowo chwyta się burty 
pojazdu, żeby nie wypaść, ale cały czas, o dziwo, ma wrażenie, że 
podłoga jest tam, gdzie powinna być - na dole.
-	A to co? — pyta chwilę później.
Większość południowego widnokręgu zajmuje olbrzymie, okrągłe 
jezioro. Rydwan obniża lot. Burza piaskowa nie sięga tak daleko, ale 
znów słychać skowyt wiatru.
-	Basen Hellas - chrząka Bóg Ognia. - Ma ponad dwa tysiące 
kilometrów średnicy, więcej niż cały Pluton.
-	Pluton?
-	To taka planeta, prymitywie.
Achilles rozluźnia uchwyt na krawędzi rydwanu. Myśli o tym, żeby 
złapać Boga Ognia w dwie ręce, przełożyć przez kolano, złamać mu 
kręgosłup i wyrzucić go z pojazdu. Kiedy jednak zerka w dół, na 
górskie szczyty i czarne doliny, wciąż odległe o wiele, wiele kilome-
trów, dochodzi do wniosku, że lepiej będzie poczekać, aż kulawy 
pokurcz wyląduje. Jezioro wypełnia cały południowy horyzont, 
Przelatują nad łukowato wygiętym północnym brzegiem i zniżająsic 
nad błyszczącą od gwiazd wodę. Do Achillesa dociera, że okrągłe 
jezioro jest w istocie niewielkim oceanem.
-	Ma od trzech do ponad sześciu kilometrów głębokości - mówi 
Hefajstos, takjakby odpowiadał na pytanie Achillesa. Takjakby Achil 
lesa to interesowało. -Dwie rzeki, które wpadajądo niego od półno 
cy, nazywają się Dao i Harmakhis. Początkowo zamierzaliśmy osie 
dlić w tych żyznych dolinach kilka milionów ludzi, żeby mnożyli się 
w cholerę, ale jakoś się nie złożyło. Musielibyśmy wycelować pro 
mień w tę stronę i ich zdefaksować. Zresztą Zeus i inni Pierwotni
68
z panteonu pozapominali wszystko z okresu, zanim stali się bogam 
Tamte czasy są dla nas jak sen. W dodatku Zeus był na początk 
zajęty obalaniem rodziców, nieśmiertelnych z pierwszego pokolenii 
tytanów: Kronosa i Rei. Przez brane zesłał ich do świata zwaneg 
Tartarem.
Bóg Ognia odchrząkuje i zaczyna recytować, udając minstrela. Jeg 
głos kojarzy się Achillesowi z brzmieniem liry przerzynanej zardze 
wiała piłą wpół.
Dźwięk straszliwy zmącił bezkresne morze.
Krzyk okrutny dobył się z piersi Ziemi.
Niebiosa wielkie zadygotały z jękiem.
Olimp daleki zachwiał się w posadach
Pod naporem bogów nieśmiertelnych,
I drżenie przebiegło Tartaru mroki.
Po obu stronach rydwanu rozpościera się teraz bezkres ciemnycł 
wód, umykający wstecz z niewiarygodną prędkością. Nie widać jui 
okalających ocean urwisk. Na południu z wody wyrasta skalista wy-
spa.
-	Zeus wygrał wojnę tylko dzięki temu, że wrócił do postludzkich 
machin na orbicie okołoziemskiej... Mówię o prawdziwej Ziemi, nie 
o tej twojej fałszywce ani o tym terraformowanym gównie tutaj. Tamte 
machiny potrafiły wyrywać dziury w branie. W ten sposób sprowa 
dził Setebosa i jego wykluwający się z jaj pomiot i poszczuł nimi 
armię Kronosa. Sturękie potwory z bronią energetyczną i zdolnością 
do wysysania strachu z Ziemi faktycznie wygrały, ale powiem ci, że 
potem piekielnie trudno było się ich pozbyć. Poza tym jeden z tych 
kurewskich tytanich synalków, Prometeusz, syn Japeta, okazał się 
podwójnym agentem. A w czterysta dwudziestym czwartym roku 
wojny przez dziurę w branie przelazł wyhodowany w laboratorium 
stugłowy Tyfon. Mówię ci, to był widok! Pamiętam, jak...
-	Jesteśmy już na miejscu? - pyta Achilles.
-	Wyspa -jak monotonnym głosem objaśnia Hefajstos, gdy zni 
żają lot - ma ponad czterysta kilometrów średnicy i roi się na niej od 
potworów.
-	Potworów? - pyta Achilles.
Potwory ma w nosie. Chce znaleźć Zeusa, powiedzieć mu, że ma 
nakazać Uzdrowicielowi otworzyć kadzie odmładzające i wskrzesić 
Pentesileję. Nic innego go nie interesuje.
69
-	Potwory - powtarza Bóg Ognia. - Pierwszymi dziećmi Gai i Ura 
nosa były demony, ohydnie zdeformowane, ale niezwykle potężne 
Zeus pozwolił im tu zostać, zamiast zsyłać je w inny wymiar, do Tar- 
taru. Trzy z nich są podobne do Setebosa.
Ten fakt też nie wzbudza ciekawości Achillesa, który patrzy, jak 
wyspa rośnie w oczach, i w samym jej środku dostrzega wybudowa-
ny na skałach mroczny zamek. Nieliczne okna w pionowych kamien-
nych blokach połyskują pomarańczowym blaskiem, jakby w środku 
wybuchł pożar.
-	Mieszkają tu również niedobitki cyklopów - mówi dalej Hefaj 
stos. — I erynie.
-	Furie? Myślałem, że to mit.
-	Bynajmniej. - Nieśmiertelny skręca i nakierowuje konie na pła 
ski kawał skały u podnóża zamku. Skały i samą budowlę spowijają 
ciemne, skłębione chmury. W dole po obu stronach coś przemyka 
w ciemnościach. - Kiedy zostaną uwolnione, po wsze czasy będą 
ścigać i karać grzeszników. One naprawdę „kroczą w ciemnościach", 
mają węże zamiast włosów, czerwone oczy i płaczą krwawymi łzami.
-	Niech przylatują - mówi syn Peleusa. - Czekam. 
Rydwan siada łagodnie u stóp olbrzymiego posągu stojącego na
czarnej półce skalnej. Słychać skrzypnięcie drewnianych kół. Konie 
rozpływają się w powietrzu. Dziwny pulpit sterowniczy, z którego 
Boski Rzemieślnik sterował pojazdem, znika.
Rzeźba przyciąga wzrok — ma co najmniej sto metrów wysokości 
i przedstawia mężczyznę, który na potężnych barkach dźwiga Zie-
mię i Niebo.
-	Japet - domyśla się Achilles.
-	Wcale nie - odpowiada burkliwie Hefajstos. -Atlas we własnej 
osobie. Skamieniały na wieki.
Czterechsetny stopień jest tym ostatnim. Nad ich głowami wznosi 
się czarny zamek; wieże, iglice i baszty giną w czarnych chmurach. 
Dwoje drzwi we frontowej ścianie ma po piętnaście metrów wysoko-
ści. Dzieli je również piętnaście metrów.
-	Codziennie mijają się w tym miejscu Nyks i Hemera - szepcze 
Hefajstos. —Noc i Dzień. Jedno wychodzi, drugie wraca. Nigdy nie 
są w zamku razem.
Achilles podnosi głowę i spogląda w bezgwiezdne niebo.
-	Przyszliśmy nie w porę. Nie zamierzam rozmawiać z Hemerą. 
Mówiłeś, że mamy się spotkać z Nyks.
70
-	Cierpliwości, synu Peleusa -mamrocze Bóg Ognia. Denerwuje: 
Zerka na małą, pękatą maszynę na nadgarstku. - Eos... właśnie wste
Nad wschodnią krawędzią wyspy pojawia się pomarańczowa { 
świata. I zaraz blednie.
-	Spolaryzowana egida wyspy nie przepuszcza światła słonei 
nego - mówi szeptem Hefajstos. -Ale świt jest tuż-tuż. Za parę i 
kund słońce wzejdzie nad Dao, Harmakhis i wschodnimi klifa 
Basenu Hellas.
Błysk światła oślepia Achillesa. Jedne żelazne wrota zatrzaski 
się z hukiem, drugie się uchylają. Kiedy heros odzyskuje wzrok, 
drugie sąjuż zamknięte, a przed nim stoi Noc.
Achilles, syn Peleusa i Tetydy, który zawsze z pokorą traktów 
Atenę, Herę i inne boginie, pierwszy raz w życiu odczuwa najpra' 
dziwszy strach w obliczu nieśmiertelnej. Hefajstos pada na koła 
i pochyla głowę z lęku i szacunku dla straszliwej postaci, lecz Ach 
les siłą woli nakazuje sobie stać prosto. Z trudem zwalcza chęć zdj 
cia z pleców tarczy i skulenia się za niąz bogobójczym sztylecikie 
w ręce. Rozdarty między pragnieniem ucieczki i żądzą walki, w 
biera kompromis — pochyla głowę.
Achilles wie, że bogowie mogą przybierać dowolne rozmiary 
nigdy nie słyszał o prawie zachowania masy i energii i nie zrozumia 
by, w j aki sposób j e obchodzą - ale naj chętniej poprzestaj ą na trzeć 
metrach wzrostu. To wystarczy, żeby śmiertelnicy czuli się przy nic 
jak dzieci, a przy tym kości nie wymagają jeszcze dodatkowyc 
wzmocnień i bogowie mogą swobodnie poruszać się po swoich olin 
pijskich pałacach.
Nyks ma cztery i pół metra wzrostu. Otula ją kłębiąca się mgł; 
a pod nią szata z wielu warstw niezwykłej, półmaterialnej, czarne 
tkaniny. Albo Noc ma czarne nakrycie głowy z woalką, albo twar; 
która wygląda jak rzeźbiony woal. Wydaje się to niemożliwe, aleje 
czarne oczy są doskonale widoczne pod mgłą i woalem. Achille 
odwraca wzrok, ale zdąża jeszcze zauważyć, że bogini ma niewiary 
godnie wielkie piersi, jakby cały świat mogła wykarmić ciemnością 
Tylkojej dłonie - silne i smukłe - są białe, jak ze skrystalizowane^ 
światła księżyca.
Achilles nagle zdaje sobie sprawę, że Hefajstos mówi coś śpiew 
nym głosem:
-	...Okadzona pochodniami Nyks, bogini-rodzicielko, źródłe 
słodkiego zapomnienia żalów, matko bogów i ludzi, wysłuchaj
71
błogosławiona Nyks, skąpana w świetle gwiazd, nocy hebanowa, która 
mieszkasz w słodkiej ciszy snu. Sny i spokój łagodny kroczą ^ 
w twym mrocznym orszaku. O ty, która zachwycasz się ceremonią 
długich zmierzchów, ty, która rozpraszasz lęk i troski, przyjaciółko 
szczęścia, która w pędzie oszałamiającym okrążasz Ziemię. 1 
widm i majaków sennych...
-	Przestań - mówi Noc. - Jeśli najdzie mnie ochota na słuchanie 
orfickich hymnów, przeniosę się w czasie. Jak śmiesz, Boże Opia, 
sprowadzać nędznego śmiertelnika do Hellas i otulonego mrokiem 
domu Nyks?
Achilles wzdryga się na dźwięk jej głosu. Brzmi jak roztrzasku-
jące się o skały fale zimowego morza - ale jest całkiem zrozumia-
ły.
-	Bogini, która mocą swą przedzielasz naturalny dzień - płaszczy 
się Hefajstos, w dalszym ciągu na kolanach i ze spuszczoną głową- 
ten śmiertelnik, syn nieśmiertelnej Tetydy, na swojej Ziemi jest pół 
bogiem. To Achilles, syn Peleusa. Jego wojenne czyny...
-	Słyszałam o Achillesie, synu Peleusa, i jego czynach: łupi mia 
sta, gwałci kobiety, morduje mężczyzn - przyznaje Noc swoim ogłu 
szającym głosem. - Jakiż to miałeś powód, aby sprowadzić tego... 
piechura... w moje progi, Boski Rzemieślniku?
Achilles uznaje, że najwyższy czas zabrać głos.
-	Muszę się spotkać z Zeusem, bogini - mówi.
Piersiaste mroczne widmo zwraca się lekko w jego kierunku. Można 
odnieść wrażenie, że nie stoi, lecz unosi się w powietrzu, tak płynnie 
się porusza. Z ukrytej za woalem twarzy - albo z woalu mającego 
kształt twarzy - spogląda na Achillesa para oczu czarniejszych niż 
czerń. Chmury kłębią się i burzą wokół Nocy.
-	Musisz się spotkać z Gromowładnym, Bogiem Bogów, Zeusem 
Pelazgijskim, Panem Dziesięciu Tysięcy Świątyń i kaplicy Dodony, 
Ojcem Bogów i Ludzi, Najwyższym Królem, który włada chmurami 
burzowymi i rozkazuje całemu Stworzeniu?
-	Tak.
-	W jakiej sprawie?
Tym razem wtrąca się Hefajstos:
-	Achilles chce umieścić śmiertelniczkę w kadzi odmładzającej 
Uzdrowiciela, o pani, Matko pierwszego czarnego jaja. Chce prosić 
Ojca Zeusa, aby ten kazał Uzdrowicielowi przywrócić do życia Pen- 
tesileję, królową Amazonek.
72
Noc się śmieje. Jej zwykły głos przywodzi na myśl sztormowe fale 
przyboju; jej śmiech brzmi w uszach Achillesa jak skowyt zimowej 
wichury nad Morzem Egejskim.
-	Pentesileję? -powtarza odziana w czerń bogini. Wciąż chicho 
cze.-Tę bezmózgą, jasnowłosą, cycatą, rozpustną lesbę? Dlaczego, 
na milion bogów, chcesz wskrzesić tę muskularną kurewkę, synu 
Peleusa? Widziałam przecież, j ak przeszyłeś j ą oj cowską włócznią - 
razem z koniem - na wylot, j ak papryczkę nadziewaną na szpikulec 
szaszłyka.
-	Nie mam innego wyjścia - dudni basem Achilles. - Kocham ją. 
Noc znów wybucha śmiechem.
-	Kochasz? I to mówi Achilles, który bzyka niewolnice, pokona 
ne księżniczki i zniewolone królowe równie beztrosko, jak inni zaja- 
dają oliwki, a potem odrzuca je jak pestki? Ty jąkochasz?!
-	To dzieło perfum feromonowych Afrodyty — wyjaśnia klęczący 
Hefajstos.
Noc poważnieje.
-	Których?
-	Numer dziewięć. Eliksir Puka. Samoduplikujące się nanome- 
chanizmy we krwi, które cały czas produkują substancje uzależniają 
ce i pozbawiająmózg endorfin i serotoniny, jeśli ofiara próbuje igno 
rować uczucie. Nie ma na to odtrutki.
Noc zwraca rzeźbioną w woalce twarz w kierunku Achillesa.
wygląda na to, że zostałeś koncertowo wychędożony, synu Pe-
leusa. Zeus nigdy się nie zgodzi wskrzesić śmiertelniczki, zwłaszcza 
Amazonki. Ojciec Bogów i Ludzi rzadko zaprząta sobie głowę Ama-
zonkami, nie ma o nich najlepszego mniemania i nie rozumie, po co 
komu takie wojowniczki. Zwłaszcza dziewice. Ożywienie Amazonki 
równałoby się dla niego zbezczeszczeniu kadzi i pohańbieniu Uzdro-
wiciela.
-	I tak go poproszę - upiera się Achilles.
Wielkopierśna, hebanowo czarna, strzępiasta Noc milczy przez 
chwilę, po czym spogląda na klęczącego Hefajstosa.
-	Kaleki Boże Ognia, pracowity Rzemieślniku na usługach szlachet 
niejszych bogów... Co widzisz, kiedy spoglądasz na tego śmiertelnika?
-	Durnia - chrząka Hefajstos. - Psia jego mać.
-	A ja widzę kwantową osobliwość. Czarną dziurę prawdopodo 
bieństwa. Miriady równań, które mająto samo potrójne rozwiązanie. 
Dlaczego, Rzemieślniku?
73
Noc słyszy w odpowiedzi kolejne chrząknięcie.
—	Jego matka, Tetyda o piersiach oplecionych morszczynem, wło 
żyła go kiedyś w niebiański ogień kwantowy. Był wtedy dzieckiem, 
szczenięciem zaledwie. Warunki i czas jego śmierci, z dokładności} 
do dnia, godziny i minuty zostały określone ze stuprocentowym praw 
dopodobieństwem, nie można ich zmienić, co w swoisty sposób czy 
ni go niewrażliwym na inne ataki.
—	Taaak... Synu Hery, mężu bezmózgiej Gracji zwanej Agląją 
Wspaniałą... Dlaczego pomagasz temu człowiekowi?
Hefajstos kuli się jeszcze bardziej.
-	Najpierw pokonał mnie w zapasach, o umiłowana bogini strasz 
liwego cienia. Potem zaś stwierdziłem, że mamy zbieżne cele.
—	Ty też szukasz Ojca Zeusa? — szepcze Noc.
Gdzieś po lewej, w wąwozach, coś lub ktoś wyje przeraźliwie.
-	Chcę tylko powstrzymać potop kaosu, bogini. 
Noc kiwa głową i spogląda w stronę zamku.
—	Słyszę krzyk gwiazd, kaleki Rzemieślniku. Wiem, że mówiąc 
kaos, masz na myśli chaos na poziomie kwantowym. Nie licząc Zeu 
sa, tylko tyj eden pamiętasz, kim byliśmy i jak myśleliśmy przed Prze 
mianą. .. I pamiętasz takie drobiazgi jak fizykę.
Hefajstos nic nie mówi. Nie podnosi głowy.
—	Monitorujesz zmiany strumienia kwantowego, Rzemieślniku?- 
pyta Noc.
Achilles nie ma pojęcia, czemu w jej głosie słychać gniew i rot 
drażnienie.
—	Tak, bogini.
-	Jak sądzisz, Boże Ognia, ile pożyjemy, jeśli zawirowania chaosu 
probabilistycznego będą narastać w takim wykładniczym tempie?
-	Kilka dni, bogini. Najwyżej.
-	Mojry też tak twierdzą, synu Hery. - Ogłuszający łoskot głosu 
Nyks sprawia, że Achilles ma ochotę zatkać sobie uszy. -Dniem i noq 
Moirai, obce istoty przezwane przez ludzi Mojrami, trudzą się przy 
elektronicznych liczydłach i manipulująbąblami magnetycznej energii 
i kilometrowymi zwojami obliczeniowego DNA. Z każdym dniem 
ich wizja przyszłości staje się coraz bardziej niepewna, a nici praw 
dopodobieństwa bardziej splątane, jakby uszkodzone zostało krosno 
Czasu.
-	To przez tego kutasa Setebosa - mruczy Hefajstos. - Za prze 
proszeniem, pani.
74
-	Nie przepraszaj, Rzemieślniku. Dobrze wiesz, że ten wiele 
mienny kutas Setebos został uwolniony z lodowatych mórz tego św 
i podążył na Ziemię. Nie na tę, z której pochodzi ten śmierteli 
lecz na naszą ojczystą planetę.
-	Nie! - Hefajstos wreszcie podnosi głowę. - Tego nie wiedj 
łem!
-	Tak właśnie się stało, Mózg przeniknął przez brane.
Nyks wybucha śmiechem. Tym razem Achilles nie wytrzymuje i i 
prawdę zatyka uszy. Żadnego śmiertelnika nie powinno się zmusi 
do słuchania tego dźwięku.
-	Co mówią Moirail — szeptem pyta Hefajstos. — Ile mamy c; 
su?
-	Kloto, Prządka, twierdzi, że zostało nam zaledwie kilka godz 
Później wskutek zaburzeń strumienia energii kwantowej ten wszec 
świat imploduje. Atropos, Nieodwracalna, dzierżąca przerażające n 
życe, którymi w chwili śmierci przecina nić życia, utrzymuje, że mo 
to potrwać nawet i cały miesiąc.
-	ALachesis?
-	Dawczyni Losu, która chyba najlepiej z całej trójki umie ślizgi 
się po falach elektronicznych liczydeł, przepowiada, że w tym świ 
cie i w całej branie triumf kaosu nastąpi za tydzień lub dwa. Jakko 
wiek patrzeć, zostało nam niewiele czasu, Rzemieślniku.
-	Uciekniesz, bogini?
Noc nie odpowiada. Echo niesie skowyt rozlegający się w wąw( 
zach i rozpadlinach wokół jej zamku.
-	Dokąd, Rzemieślniku? Gdzie znajdzie schronienie garstka Piei 
wotnych, kiedy świat, w którym się narodziliśmy, ulegnie zagładzie 
Każda dziura w branie, którą otworzymy, każdy skok w kwantów 
nadprzestrzeń będą połączone z tym wszechświatem nićmi chaosu 
Nie. Dla nas nie ma ucieczki.
-	Co nam zatem pozostaje, bogini? Mamy się schylić, złapać Zi 
kostki i pocałować we własny zadek na do widzenia?
Noc wydaje podobny odgłos jak Morze Egejskie wzburzone we-
sołym sztormem.
-	Musimy się naradzić ze Starszymi Bogami. I to jak najprędzej.
-	Ze Starszymi... - Hefajstosowi głos zamiera w gardle. - Masz 
namyśli Kronosa, Reę, Okeanosa, Tetydę... Wszystkich strąconych 
do Tartaru?
-	Tak.
75
-	Zeus się na to nie zgodzi. Żadnemu bogu nie wolno się konti 
towaćz...
-	Pora, żeby Zeus przyjął fakty do wiadomości. W przeciwnt 
razie wszystko utonie w chaosie. Jego królowanie również.
Achilles wchodzi na pierwsze dwa stopnie schodów, zbliżając sit 
do olbrzymiej, czarnej sylwetki. Zasłania się tarczą, jakby szykowi! 
się do walki.
-	Hola! - woła. — Nie zapomnieliście czasem o mnie? Pytała 
o coś. Gdzie jest Zeus?
Nyks nachyla się ku niemu i wycelowuje w niego blady, kościsty 
palec niczym broń.
-	Prawdopodobieństwo, że zginiesz z mojej ręki, może być zm 
we, synu Peleusa, ale gdybym rozbiła się na pojedyncze cząsteczki 
a potem na atomy, wszechświat mógłby mieć spory kłopot z zacho 
waniem tego aksjomatu. Nawet na poziomie kwantowym.
Achilles ani drgnie. Dawno się przekonał, że bogowie lubią sobie 
czasem pogadać od rzeczy. Trzeba wtedy poczekać, aż znów zaczną 
mówić z sensem.
W końcu Nyks przemawia tym swoim głosem jak wściekłe fale:
-	Hera, siostra i małżonka Zeusa, córka Rei i Kronosa, kazirod 
cza kochanka własnego boskiego brata, sojuszniczka Achąjów, goto 
wa posunąć się w ich obronie do zdrady i morderstwa, uśpiła czuj 
ność Zeusa, odwiodła go od obowiązków, uwiodła go i wstrzyknęła 
mu eliksir Snu. Stało się to w domu, w którym żona bohatera trudzi 
się i płacze, za dnia tka, nocą zaś pruje swoje dzieło. Bohater nie 
zabrał pod Troję najlepszego łuku, który wisi na kołku w sekretnym 
pokoju za tajemnymi drzwiami, ukryty przed złodziejami i zalotni- 
karni. Łuku tego nie umie naciągnąć nikt poza właścicielem, a wy 
puszczona zeń strzała niemylna uch toporów dwanaście przebija1, 
lub półtora tuzina winnych i niewinnych ciał.
-	Dzięki ci, bogini - mówi Achilles. Odwraca się i schodzi po scho 
dach.
Hefajstos się za nim ogląda i cofa się od schodów, uważając, żeby 
nie zwrócić się tyłem do hebanowej postaci w rozwianych szatach. 
Kiedy w końcu wstaje, Nocy nie ma już na schodach.
-	Co to miało znaczyć, do diabła?! - szepcze Rzemieślnik, wsia 
dając do rydwanu. Uruchamia wirtualny panel sterowniczy, wyświet-
* Cytaty z Odysei Homera i ich parafrazy podane za przekładem L. Sie-
mieńskiego (przyp. tłum.).
76
lają się holograficzne konie. — Zapłakana żona bohatera, jakieś po-
ukrywane pokoje, dwanaście uch toporów... Nyks bredziła nie le-
piej od tej waszej wyroczni w Delfach.
Zeus jest na Itace - odpowiada Achilles. Wznoszą się nad zam-
kiem i oddalają od wyspy i ryków niewidocznych w ciemności po-
tworów. - Odyseusz mówił mi, że zostawił łuk w pałacu na wyspie, 
ukryty w skarbczyku, wśród odzieży woniącej. W dawnych dobrych 
czasach odwiedzałem go czasem na Itace i wiem, że tylko on potrafi 
naciągnąć ten potężny łuk; tak przynajmniej twierdzi. Ja nigdy nie 
próbowałem. Kiedy syn Laertesa wieczorem sobie popije, szyje z te-
go łuku przez dwanaście ustawionych w rzędzie uch głowni topo-
rów. Taka rozrywka. Jeśli zaś zalotnicy starają się o rękę jego sek-
sownej małżonki, Penelopy, z pewnością chętnie postrzelałby do nich, 
zamiast do toporów.
-	Dom Odyseusza na Itace... - mruczy Hefajstos. - Doskonałe 
miejsce dla Hery, żeby ukryć śpiącego męża. Masz pojęcie, synu 
Peleusa, co ci Zeus zrobi, jak go obudzisz?
-	Przekonajmy się. Możesz nas tam teleportować prosto z rydwanu?
-	Uważaj.
Bóg i człowiek znikaj ą. Pusty rydwan leci na północny zachód nad 
Basenem Hellas.
10
T*o nie jest Savi.
1 - A czy ja twierdziłem inaczej, druhu Nomana?
Harman stał na stalowym katafalku, zawieszonym kilkaset metrów 
od północnej ściany Czomolungmy i dziewięć kilometrów nad dnem 
doliny. Mimo najszczerszych chęci nie mógł nie patrzeć na 
twarz i nagie ciało młodej, nieżyjącej Savi. Prospero stał za nim, na 
żelaznych schodach. Na zewnątrz wiatr się wzmagał.
-	Wygląda jak Savi - powiedział Harman. Serce waliło mu jak 
miotem. Kręciło mu się w głowie zarówno z braku tlenu, jak i na 
widok leżącego przed nim ciała. - Ale Savi nie żyje.
-	Jesteś pewny?
-	Jestem pewny, do diabła! Widziałem, jak twój Kaliban ją zabił. 
Widziałem, jak pożerał jej krwawe szczątki, i widziałem, co po niej
77
zostało! Savi nie żyje. A poza tym nigdy nie widziałem jej takiej 
młodej.
Naga kobieta, leżąca na wznak w kryształowej trumnie, mogła mieć 
najwyżej dwadzieścia trzy, dwadzieścia cztery lata. A Savi byta... 
wiekowa. Wszyscy, jak jeden mąż - Hannah, Ada, Daeman i Har-
man - byli wstrząśnięci widokiem siwych włosów, zmarszczek i cia-
ła, które swój najlepszy czas miało dawno za sobą. Nikt z nich nie 
znał objawów starości, dopóki nie poznali Savi. Nikt również nie 
widział ich później, ale wskutek zniszczenia konserwatorni miało się 
to wkrótce zmienić.
—	To nie był mój Kaliban. Już nie. Kiedy dziewięć miesięcy tera 
na owej orbitalnej wysepce spotkałeś tę bestię, ohydny pomiot Syko- 
raks i niewolnik Setebosa sam sobie był panem.
-	To nie może być Savi - uparł się Harman. Wrócił po schodach 
w kierunku głównej komory Tadż Mojry, odepchnąwszy na bok magi 
w niebieskich szatach. Zatrzymał się jednak poniżej poziomu podło 
gi. - Czy ona żyje? - zapytał półgłosem.
—	Dotknij jej - zaproponował Prospero. 
Harman cofnął się jeszcze stopień wyżej.
-	Ani myślę. Po co?
—	Zejdź i jej dotknij. -Prospero, a właściwie jego hologram, pro 
jekcja czy inny wizerunek, stanął obok sarkofagu. - Przekonasz się. 
czy żyje.
-	Wierzę ci na słowo.
—	Nie dałem ci słowa, druhu Nomana. Nie powiedziałem, czy mas 
przed sobą śpiącą kobietę, trupa, czy może woskową figurę bez dt- 
cha. Mogę cię jednak zapewnić, małżonku Ady z Ardis, że jeśli si| 
obudzi -jeśli okaże się prawdziwa i jąobudzisz - a następnie wdas 
się w dysputę z tą przebudzoną, wolną duszą, poznasz od
na wszystkie dręczące cię pytania.
-	Co masz na myśli? - spytał Harman. Korciło go, żeby ucięciu 
górę, ale wbrew swojej woli zaczął schodzić.
Zamiast odpowiedzieć, mag podniósł kryształową pokrywę sarko-
fagu.
Nie zapachniało zgnilizną. Harman stanął na metalowej | 
mie — katafalku — i podszedł do Prospera. Do niedawna jedynym 
zwłokami, jakie widział w życiu, były bezwłose trupy w kadziad 
leczniczych na wyspie Prospera. Nowi ludzie nie mieli okazji oglą 
dać umarłych. Później jednak brał udział w walkach i pogrzebać
78
w Ardis i zdążył poznać wszystkie okrutne aspekty śmierci: przeb 
wienie ciała, stężenie pośmiertne, oczy uciekające przed światłe 
twardą, zimną skórę.
Ta kobieta - ta Savi - nie miała podobnych objawów. Skórę mi< 
miękką i zaróżowioną, usta i sutki prawie czerwone, a ozdobio 
długimi rzęsami oczy przymknięte, ale wyglądała tak, jakby mo? 
się w każdej chwili przebudzić.
-	Dotknij jej.
Harman wyciągnął drżącą rękę, ale czym prędzej ją cofnął. Cia 
kobiety było otoczone słabym polem siłowym, przepuszczalnym, a 
stawiającym lekki opór; w jego wnętrzu panowała wyższa temper 
tura niż w samej komorze grobowej. Sięgnął drugi raz, najpierw c 
szyi, gdzie wyczuł delikatny puls, łagodny jak drgnienie motyla. Opa 
dłoń między jej piersiami... Tak. Serce. Biło słabiutko i bardzo p< 
woli - znacznie wolniej niż u zwykłego śpiącego człowieka.
-	Jej sarkofag przypomina ten, w którym złożyliście Nomana 
powiedział Prospero. -Wstrzymuje czas. Zamiast jednak uzdrawia 
ją i chronić przez trzy dni, tak jak Odyseusza, jest jej domem o 
ponad tysiąca czterystu lat.
Harman cofnął gwałtownie rękę, jakby ukąsił go wąż.
-	To niemożliwe.
-	Tak? Zbudź ją. Sam zapytaj.
-	Kto to jest? Bo przecież nie Savi.
Prospero się uśmiechnął. Chmury napłynęły pod pomocną ściam 
góry i kłębiły się szarą masą pod szklaną posadzką komory grobowej
-	Nie, to chyba nie może być Savi. Jaja znam jako Mojrę.
-	Mojrę? Więc tę budowlę nazwano na jej cześć?
-	Ależ naturalnie. To jej grób. A przynajmniej miejsce spoczyn 
ku. Mojrajestpostczłowiekiem, przyjacielu Nomana.
-	Postludzie nie żyją... Odeszli. Widzieliśmy z Daemanem i Savi 
ich ciała, nadjedzone przez Kalibana, zmumifikowane, unoszące się 
w cuchnącym powietrzu na twojej orbitalnej wyspie.
Harman odsunął się od sarkofagu.
-	Mojra jest ostatnia. Ponad półtora tysiąca lat temu zeszła z pier- 
jcienia B. Była kochanką i małżonką Ahmana Ferdinanda Marka 
Alonzo Khan Ho Tępa.
-	A kto to niby był?
Chmury otuliły już całą platformę Tadż Mojry. Harman poczuł się 
| pewniej, widząc pod stopami skłębioną szarą masę zamiast przepaści.
79
-	Potomek Khan Ho Tępa. Bibliofil. Rządził tym, co pozostało 
z Ziemi w czasach, gdy wojniksy pierwszy raz się uaktywniły. Ten 
sarkofag temporalny zbudował dla siebie, ale tak bardzo kochał Mojrc, 
że go jej oddał. A ona przespała w nim całe stulecia.
Harman parsknął niepewnym śmiechem.
-	To bez sensu. Dlaczego ten cały Ho Tep nie kazał zbudować 
drugiej takiej trumny dla siebie?
Uśmiech Prospera doprowadzał go do białej gorączki.
-	Kazał. Przez pewien czas j ego trumna stała tutaj, na tym samym 
katafalku, obok sarkofagu Mojry. Ale przez półtora tysiąca nawet tak 
niedostępna budowla jak Rongbok Pumori Chu-mu-lang-ma Feng 
Dudh Kosi Lhotse-Nuptse Khumbu aga Ghat-Mandir Khan Ho Tep 
Rauza musiała się doczekać gości. Jeden z pierwszych intruzów wy 
ciągnął na górę sarkofag Ahmana Ferdinanda Marka Alonzo Khan 
Ho Tępa i zrzucił go w przepaść.
-	Dlaczego ten z Mojrą zostawił na swoim miejscu? - spytał Har 
man, podejrzliwy wobec każdego słowa Prospera.
Mag starczą dłonią wskazał śpiącą kobietę.
-	A ty byś wyrzucił takie ciało?
-	Czemu w takim razie nie splądrował głównej sali?
-	Są tam zabezpieczenia, które później z przyjemnością ci zade 
monstruję.
-	A dlaczego ci... intruzi nie próbowali jej obudzić?
-	Próbowali. Nie umieli tylko otworzyć pokrywy sarkofagu.
-	Tobie się to udało.
-	Byłem obecny przy tym, jak Ahman Ferdinand Mark Alonzo 
Khan zbudował tę maszynę. Znam wszystkie szyfry i hasła.
-	W takim razie ty ją zbudź. Ja poczekam, a potem chętnie z nią 
porozmawiam.
-	Nie mogę obudzić tej postludzkiej kobiety. Rabusiom też by się 
nie udało, nawet gdyby obeszli zabezpieczenia, złamali kody i otwo 
rzyli sarkofag. Tylko jedna rzecz może ją przebudzić.
Harman czekał na najniższym stopniu schodów, gotowy do ucieczki
-	Jaka?
-	Ahman Ferdinand Mark Alonzo Khan Ho Tep albo inny męż 
czyzna z jego rodu musi odbyć z nią stosunek płciowy.
Harman otworzył usta, ale ponieważ nie bardzo wiedział, co po-
wiedzieć, po prostu stał jak wrośnięty w ziemię i gapił się bezmyśl-
nie na maga, który albo właśnie zwariował, albo od dawna był obłą-
kany - bo trzeciego wyjścia nie było.
80
- Jesteś potomkiem Ahman Ferdinand Mark Alonzo Khan Hi 
Tępa - ciągnął Prospero głosem tak spokojnym i obojętnym, jakb; 
rozprawiał o pogodzie. - DNA zawarte w twoim nasieniu obud2
Mojrę.
11
M
ahnmut i Orphu wyszli na kadłub „Królowej Mab", żeby spo kojnie 
porozmawiać.
Kiedy statek minął orbitę Księżyca i przestał strzelać bombam 
atomowymi w puszkach po coli — chcieli zaanonsować swoje przy-
bycie, ale nie zamierzali prowokować mieszkańców pierścieni dc 
otwarcia ognia - uruchomiono pomocnicze silniki jonowe na dłu-
gich wysięgnikach i dalsze hamowanie odbywało się z łagodnym prze-
ciążeniem wielkości jednej ósmej g. Mahnmut uważał, że błękitna 
poświata za rufą „Królowej Mab" prezentuje się o wiele sympatycz-
niej niż płomienie regularnych eksplozji jądrowych.
Mały morawiec musiał bardzo uważać, znalazłszy się w próżni na 
kadłubie hamującego statku, żeby nie stracić z nim kontaktu. Trzy-
ma) się oplatających „Królową" chodników, ostrożnie wspinał się po 
drabinach poprowadzonych po całej trzystumetrowej skorupie jed-
nostki. Wiedział też, że jeśli zrobi jakieś głupstwo, Orphu z lo go 
uratuje. Mógł przebywać w próżni zaledwie przez dwanaście godzin, 
zanim zacznie mu brakować powietrza. Rzadko też korzystał z wbu-
dowanych w korpus silniczków odrzutowych. Za to Orphu czuł się 
w tej krainie skrajnego zimna, okrutnych upałów, wściekłego pro-
mieniowania i absolutnej próżni jak ryba w wodzie. No to co 
robimy? - zapytał Mahnmut.
Moim zdaniem koniecznie powinniśmy polecieć ładownikiem na 
Ziemią, zabierając „ Mroczną Damą ", stwierdził Orphu. / to jak naj-
sybciej.
My? - powtórzył Mahnmut. Dlaczego my? Suma IV miał 
pilotować ładownik, generał Beh bin Adee z trzydziestoma 
żołnierzami, skałowcami pod dowództwem centuriona Mepa 
Ahoo, zająć miejsca w kabinie pasażerskiej, a Mahnmut - czekać w 
ładowni. Gdyby zaistniała potrzeba użycia batyskatu, Suma IV wraz z 
niezbędnym personelem mieli zejść szybem dostępowym na
6 Olimp	81
pokład „Mrocznej Damy". Mahnmut nie był zachwycony perspek-
tywą rozstania z przyjacielem, ale nikt do tej pory nie wspominał
0	zabraniu oślepionego olbrzyma na Ziemię. Orphu miał zostać na 
„Królowej Mab" jako specjalista od systemów zewnętrznych.
Dlaczego my? - powtórzył Mahnmut.
Doszedłem do wniosku, że jestem w tej misji niezbądny. Poza tym 
masz przecież dla mnie miejsce, tą wygodną niszą w ładowni baty 
skafu. Są tam przyłącza energetyczne i komunikacyjne, dostęp 4 
radaru i innych czujników... Z przyjemnością się tam zagnieździ
Mahnmut pokręcił głową. Zorientował się, że robi to przed niewido-
mym morawcem, i znieruchomiał. Potem zdał sobie sprawę, że Orphu 
widzi go na radarze i w podczerwieni - i jeszcze raz pokręcił gło\ą
Dlaczego uważasz, że powinniśmy się przy tym upierać? Lądowa-
nie na Ziemi może nam uniemożliwić kontakt z nadawcą komunika-
tu w pierścieniu biegunowym.
Pieprzyć nadawcą, burknął Orphu z Io. Na razie trzeba jak naj-
szybciej wylądować na planecie.
Dlaczego?
Dlaczego? - powtórzył Orphu. Dlaczego?] To ty masz oczy, małf 
przyjacielu, nie ja. Widziałeś chyba te zdjęcia z teleskopu, któreś 
opisywałeś, co?
Masz na myśli tę spaloną wioskę?
Tak, mam na myśli tę spaloną wioskę. I trzydzieści albo cztercbit-
ści innych ludzkich osiedli, szturmowanych przez bezgłowe istot/ 
najwyraźniej specjalizujące się w wyrzynaniu ludzi. Ludzi, Mafa 
mucie. Takich samych jak ci, którzy zaprojektowali naszych pnot 
kaw.
Przecież to nie jest operacja ratunkowa — odparł Mahnmut.
Ziemia - olbrzymia, jasnoniebieska kula — rosła w oczach. Pier-
ścienie B i R świeciły prześlicznie.
Jest, odkąd zobaczyliśmy, jak ktoś morduje tam ludzi, powiedzilŁ 
Orphu basowym, wpadającym w infradźwięki tonem, który mópj 
oznaczać dwie rzeczy: albo ioński morawiec był ogromnie rozba-
wiony, albo mówił bardzo, ale to bardzo serio. A Mahnmut wątpił, 
żeby było mu do śmiechu.
Myślałem, że próbujemy ratować Pięć Księżyców, Pas AstenM
1	cały Układ Słoneczny przed całkowitym kolapsem kwantowym, 
Jutro się tym zajmiemy, zabuczał Orphu. Dziś możemy pomóc It
dziom.
82
Ale jak? Nie znamy wszystkich aspektów sytuacji. Nie wiemy, co 
się tam dzieje. Te bezgłowe potwory to zwykłe roboty, które ludzie 
sami zbudowali, żeby się nawzajem pozabijać. Lokalne wojny to nie 
nasza sprawa.
Wierzysz w to, co mówisz?
Mahnmut zawahał się z odpowiedzią. Spojrzał w dół, gdzie jono-
we silniki cięły przestrzeń niebieskim światłem. Pod nimi rosła coraz 
bliższa biało-niebieska kula.
Nie, odparł w końcu. Nie wierzę. Wydaje mi się, że na Ziemi dzieje 
się coś złego, tak jak na Marsie, na tej iliońskiej Ziemi, i wszędzie, 
gdziekolwiek spojrzeć.
Zgadzam sięz tobą. A teraz chodźmy przekonać Asteague/Che i po-
wstałych integratorów, żeby wystrzelili ładownik z batyskafem, kie-
dy znajdziemy się po drugiej stronie Ziemi. Ze mną na pokładzie.
Ciekaw jestem, jak chcesz ich do tego namówić?
Tym razem basowe dudnienie Orphu, od którego wibrowały kości, 
zdecydowanie wskazywało na rozbawienie.
Złożę im propozycję nie do odrzucenia.
12
H
arman miał ochotę uciec, gdzie pieprz rośnie —jak najdalej od 
kryształowej trumny. Najchętniej wróciłby do wagonika eiffel-
bahnu, ale wiatr wiejący z prędkością stu pięćdziesięciu kilometrów 
na godzinę mógł zepchnąć go z tarasu przed Tadż Mojrą. Uciekł więc 
na antresole z książkami.
Były wąskie i stromo wznosiły się do góry, każda kolejna dalej niż 
poprzednia przesunięta nad znajdujący się na podłodze marmurowy 
labirynt - zakrzywione do wewnątrz ściany kopuły spychały antre-
sole wraz z ustawionymi na nich regałami coraz bliżej środka. Gdy-
by nie paląca potrzeba oddalenia się od śpiącej kobiety na możliwie 
największą odległość, Harman z pewnością czułby się nieswojo na 
wysoko zawieszonych pomostach z ażurowej stali. Książki nie miały 
na grzbietach tytułów i wszystkie były tej samej wielkości. W tym 
olbrzymim wnętrzu musiały ich być setki tysięcy. Harman wziął z 
półki pierwszą lepszą i otworzył ją na chybił trafił. Była napisana 
drobną czcionką, w prerubikonowej angielszczyźnie -
83
tak starej książki jeszcze nie widział - i dobrych kilka minut zajęto 
mu przesylabizowanie pierwszych dwóch zdań. Odstawił ją na miej-
sce, przyłożył dłoń do jej grzbietu i wyobraził sobie pięć niebieskich 
trójkątów w rzędzie.
Nic się nie wysiglowało. Złote litery nie chciały spłynąć mu po 
ręce i zapaść w pamięć. Albo nie działało tu siglowanie, albo stare 
książki po prostu tnu się nie poddawały.
-	Istnieje sposób na to, aby je wszystkie przeczytać - powiedział 
Prospero.
Harman aż podskoczył. Nie słyszał kroków maga na stalowym 
pomoście - Prospero po prostu nagle zmaterializował się na wyciąg-
nięcie ręki od niego.
-	Jaki?
-	Wagonik odjeżdża za dwie godziny. Jeżeli w niego nie wsią 
dziesz, zostaniesz tu na długo. Dokładnie na jedenaście lat. Także 
jeśli chcesz przeczytać te wszystkie książki, najlepiej zacznij od razu.
-	Mógłbym jechać w każdej chwili, ale przy takim wietrze nie dam 
rady dojść do wagonika.
-	Kiedy będziemy gotowi, każę służkowi przeciągnąć linę, żebyś 
miał się czego trzymać.
-	Służkowi? Tu są działające służki?
-	Oczywiście. A co myślałeś, że mechanizmy eiffelbahnu albo Tadż 
Mojra same się naprawiają i konserwują? — Prospero parsknął śmie 
chem. -W pewnym sensie tak właśnie jest, bo większość służkówto 
nanotechniczne maszyny, tak małe, że ich nie widać.
-	Wszystkie służki w Ardis i innych osiedlach nagle przestały dzia 
łać. Spadły na ziemię i już. No i nie ma już zasilania.
-	To zrozumiałe. Takie są konsekwencje zniszczenia konserwa- 
torni i mojej wyspy na orbicie. Ale same sieci energetyczne, zarów 
no planetarna, jak i orbitalna, są sprawne. Podobnie jak większość 
mechanizmów. Gdybyście chcieli, moglibyście nawet mieć drugą 
konserwatornię.
Harmana zamurowało. Odwrócił się, oparty o barierkę stara) się 
nie zwracać uwagi na otwierającą się w dole przepaść i po prostu 
głęboko oddychał. Kiedy dziewięć miesięcy wcześniej za namowa 
maga doprowadzili z Daemanem do zderzenia „kolektora wormho-
le'i" z orbitalną wyspą, chcieli zniszczyć makabryczną stołówkę 
Kalibana, od stuleci pożerającego ciała i kości ludzi, którzy po pią-
tej dwudziestce trafiali do konserwatorni. Od tamtej pory-odkąd
84
konserwatomia przestała istnieć, a ludzkość zrozumiała, że skon 
się ratunkowe faksowanie po każdym poważniejszym wypadku, 
wet po każdej pełnej dwudziestce — śmiertelność bardzo zaci 
wszystkim na duchu. Starzenie się stało się codziennością. Jeżel 
nak Prospero nie kłamał, prawdziwa młodość i nieśmiertelnos 
dal były w zasięgu ręki! Harman nie wiedział jeszcze, co o ty 
dzić, ale na samą myśl o tym, że miałby podjąć tego rodzaju de< 
robiło mu się niedobrze.
-	Jest inna konserwatomia?
Mówił cicho, ale olbrzymia kopuła i tak zwielokrotniła jego
Naturalnie. Na orbitalnej wyspie Sykoraks. Trzeba byjątylkc
czyć, tak jak orbitalne projektory energii i automatyczny system fi
-	Sykoraks? - powtórzył Harman. - Tak się nazywa ta wiec 
która jest matką Kalibana, prawda?
-	Owszem.
Harman już chciał zapytać, jak ma polecieć do pierścienia, 
uruchomić konserwatornię, zasilanie i faksy, kiedy przypomni; 
bie, że sonik Savi, który mieli w Ardis, mógł pokonać tę drogę, 
tchnął głęboko.
Harmanie, druhu Nomana — odezwał się Prospero. - Posłi 
mnie. Możesz stąd odjechać za godzinę i pięćdziesiąt cztery mi 
kiedy eiffelbahn znów zacznie działać. Albo, jeśli wolisz, m< 
wyjść na dwór, rzucić się w przepaść i roztrzaskać o lodowiec K 
bu. Wybór należy do ciebie. Jeśli jednak nie obudzisz Mojry 
pewne jak świt, który przychodzi po nocy, że nigdy już nie 2 
czyszAdy ani nie wrócisz do zgliszcz Dworu Ardis. Daeman, 
nah i inni twoi przyjaciele przegrają wojnę z kalibanami i wojn 
mi, a ty, zamiast oglądać zieleniącą się Ziemię, będziesz patrzy 
umiera w niebieskich objęciach wiecznie głodnego Setebosa.
Harman odsunął się od niego i zacisnął pięści. Prospero podr. 
się kosturem jak laską, ale było oczywiste, że wystarczy jeden 
ruch, żeby Harman poleciał w dół i roztrzaskał się na ozdób 
marmurowych ścianach labiryntu.
-	Musi być inny sposób - wycedził przez zęby.
-	Nie ma innego sposobu.
Harman uderzył pięścią w balustradę.
-	Przecież w tym nie ma za grosz sensu!
-	Nie truj umysłu roztrząsaniem całej dziwności owych spn 
Słowa Prospera odbiły się echem od wnętrza kopuły. - W wolnie
chwili, która nadejdzie niebawem, Mojra poda ci całkiem proste roz-
wiązanie każdej z zagadek*. Lecz najpierw musisz ją obudzić. 
Harman pokręcił głową.
-	Nie wierzę, że jestem potomkiem tego Ahmana jak-mu-tam Khan 
Ho Tępa. To niemożliwe! Stworzyli nas postludzie, całe wieki po 
tym, jak lud Savi zniknął w ostatnim faksowaniu...
-	W rzeczy samej. - Prospero się uśmiechnął. - Jak sądzisz, dru 
hu Nomana, skąd wzięli wasze wzorce DNA i gotowe ciała? Mojra 
ci wszystko wyjaśni. Jest ostatnim z postludzi. Wie, co musiałbyś 
zrobić, aby przeczytać te wszystkie księgi, zanim eiffelbahn ruszy 
w dalszą drogę. Może wie również, jak pokonać wojniksy?Alboka- 
libany? A może nawet samego Kalibana i jego pana, Setebosa? Mu 
sisz szybko zdecydować, czy życie Ady jest warte małej niewierno 
ści. Została nam godzina i czterdzieści pięć minut. W jednej chwili 
możesz przerwać prawie półtoratysiącletni sen. A Mojra musi się 
otrząsnąć, coś zjeść, zrozumieć, co się dzieje... Dopiero wtedybf- 
dzie gotowa ruszyć z nami w podróż.
-	To ona pojedzie z nami? - zdumiał się Harman. - Eiffelbahnem? 
Do Ardis?
-	Jestem tego prawie pewien.
Harman ścisnął barierkę z taką siłą, że knykcie najpierw poczerwie-
niały mu, a potem zbielały. W końcu puścił ją i odwrócił się do maga.
-	Dobrze - powiedział. -Ale ty zostaniesz tutaj. Albo lepiej wró 
cisz do wagonika. Żebym cię tu nie widział. Zrobię to, ale muszę być 
sam.
Prospero zniknął. Harman jeszcze przez minutę stał na podeście, 
wdychając zapach zakurzonej skóry i starych ksiąg, a potem zbiegi 
po najbliższych schodach.
13
Z
bieranina czterdzieściorga pięciorga przemarzniętych i obdartych 
ludzi ruszyła w drogę z Głodnej Skały do pawilonu faksu. Pro-
wadził Daeman, niosąc plecak z białym, opalizującym i czasem po-
* Ten i inne cytaty z Burzy Szekspira i ich parafrazy podane za przekła-
dem S. Barańczaka (przyp. tłum.).
86
ruszającym się jajem Setebosa. Ada -poobijana, z pękniętymi żebra 
mi - szła obok niego. Najgorsze były pierwsze kilometry. Droga wiod 
la przez las; dawały im się we znaki nierówny, kamienisty teren i sła 
ba widoczność (znów zaczął padać śnieg). Wszyscy tylko czekali n 
atak niewidocznych wojniksów. Minęło pół godziny, czterdzieści pię 
minut, a potem cała godzina i nadal nic się nie wydarzyło - nie zoba 
czyli nawet jednego wojniksa. Dopiero wtedy wszyscy zaczęli sii 
odprężać.
Trzydzieści metrów nad nimi Greogi i Tom wieźli sonikiem naj 
ciężej rannych. Greogi wypuszczał się do przodu, zataczał koło nac 
lasem i cofał się do pieszych. Zniżał lot na sekundę, tyle tylko, żeb) 
krzyknąć, co widać:
-	Wojniksy sąniecały kilometr od was, ale się cofają. Nie chcą się 
zbliżyć do jaja.
Ada cierpiała katusze - głowa jej pękała, nadgarstek tętnił bólem, 
żebra bolały przy każdym oddechu — i takie informacje niespecjalnie 
ją pocieszały. Co z tego, że od wojniksów dzielił ich kilometr? Wie-
działa, jak szybko biegają. Widziała, jak wskakiwały na drzewa i z nich 
zeskakiwały. Mogły ich dopaść w minutę, a oni mieli tylko dwadzie-
ścia pięć sztuk broni i niewiele amunicji. Ze względu na odniesione 
rany nie dostała kartaczownicy ani pistoletu i czuła się potwornie bez-
bronna, idąc obok Daemana, Edide, Bomana i innych. Zaspy w lesie 
sięgały chwilami do wysokości pół metra. Ledwie starczało jej sił, żeby 
wydeptywać sobie drogę w mokrym i lepkim śniegu.
Nawet kiedy zostawili już za sobą najgęstszy i najbardziej kamie-
nisty skrawek lasu i skierowali się na południowych wschód, do drogi 
łączącej Ardis z faksowęzłem, poruszali się rozpaczliwie powoli. 
Ranni i chorzy, w tym ofiary dwudniowego wychłodzenia, opóźniali 
marsz. Siris - drugi medyk w grupie - kursowała tam i z powrotem 
wzdłuż całego szyku, upewniając się, że najsłabsi nie zostają w tyle, 
i prosząc tych na czele, żeby zwolnili.
-	Nie rozumiem - powiedziała Ada. Wyszli na łąkę, którą pamię 
tała z wielu letnich wędrówek.
-	Czego nie rozumiesz? — spytał Daeman.
Niósł plecak w wyprostowanej ręce, jakby jajo śmierdziało. Co 
zresztą, jak zauważyła Ada, było prawdą - zalatywało zgniłą rybą 
i ściekami. Dopóki jednak emanowało poświatę i od czasu do czasu 
drżało lekko, mały Setebos w środku chyba żył.
-	Dlaczego wojniksy nas nie atakują? Co jajo ma z tym wspólnego?
87
-	Widocznie się go boją.
Daeman przełożył plecak z prawej do lewej ręki.
-	To oczywiste — przytaknęła Ada, nieco zbyt ostro jak na swój 
gust. Ból głowy, żeber i ramion sprawiał, że łatwo się irytowała. - 
Chodzi mi o to... Co ten stwór z Krateru Paryskiego ma wspólnego 
z wojniksami?
-	Nie wiem.
-	Wojniksy są na świecie od... od zawsze. A Setebos dopiero co 
się pojawił.
-	To prawda, ale mimo wszystko czuję, że coś ich łączy. Może 
zawsze łączyło.
Ada pokiwała głową, skrzywiła się z bólu i szła dalej.
Wśród maszerujących niewiele słychać było rozmów. Przebrnęli 
przez następny lasek, przeszli przez na wpół zamarznięty strumyk 
i ruszyli w dół stoku porośniętego ściętymi mrozem chwastami i trawą.
Sonik obniżył lot.
-	Do drogi zostało czterysta metrów — zameldował Greogi. - 
Wojniksy oddalają się na południe. W tej chwili są trzy kilometry od 
was.
Kiedy dotarli do drogi, grupa trochę się ożywiła. Ludzie poszepty-
wali z zapałem, poklepywali się po plecach. Ada spojrzała na za-
chód, w stronę Ardis. Widać było kryty most, dalej droga skręcała 
i prowadziła do dworu, ale sama budowla, naturalnie, zniknęła. Zglisz-
cza nawet już nie dymiły. Czarne plamy zatańczyły jej przed oczami, 
zrobiło jej się niedobrze. Zatrzymała się, oparła dłonie na kolanach, 
spuściła głowę.
-	Co się dzieje, Ado? - spytał Laman. Był w łachmanach, nawet 
prawą dłoń, u której stracił cztery palce, miał obwiązaną szmatą.
-	Nic.
Wyprostowała się, uśmiechnęła do niego i dogoniła grupkę idącą 
na czele.
Znajdowali się niespełna półtora kilometra od pawilonu i okolica 
wyglądała coraz bardziej znajomo - poza tym, że wszystko skrywał 
śnieg. Wojniksów nigdzie nie było widać. Sonik zataczał raz węższe, 
raz szersze kręgi, ale Greogi za każdym razem dawał znać, że jest 
bezpiecznie, i leciał dalej.
-	Dokąd się przefaksujemy? - spytała Ada. Własny głos zabrzmiał 
w jej uszach płasko i bezbarwnie, ale była tak zmęczona i obolała, 
że na nic więcej nie umiała się zdobyć.
-	Nie wiem - odparł Daeman, szczupły, muskularny mężczy 
niepodobny do pulchnego hedonisty, który dawno temu próbowi 
uwies'ć. - Nie wiem, gdzie będziemy mogli zostać na dłużej. Ch 
Ułanbat, Krater Paryski, Bellinbad i inne najludniejsze węzły sąp 
nie oblepione niebieskim lodem Setebosa. Ale znam jeden bezlm 
węzeł, w tropikach. Czasem tam wpadam. Opuszczona mieścina, i 
jakimś oceanem, nie wiem gdzie, laguna, ciepło. Ze zwierząt wid; 
łem tam tylko jaszczurki i zdziczałe świnie. Nie boją się ludzi. Mi 
libyśmy łowić ryby, zapolować, zrobić jakąś broń, zaopiekować 
chorymi... Przyczaić się. Może opracować jakiś plan.
-	Jak nas znajdą Harman, Hannah i Noman?
Daeman umilkł na dłuższą chwilę. Ada prawie czytała mu w ir 
ślach: „Nie wiemy nawet, czy Harman żyje; Petyr mówił, że pn 
padł gdzieś razem z Arielem". Ale na głos powiedział co innego:
-	Z tym nie będzie problemu. Ktoś z nas będzie się tu regularn 
faksował. Możemy też zostawić w Ardis wiadomość, gdzie jesteśrti 
razem z kodem tamtego węzła. Harman umie czytać, wojniksy r 
czej nie.
Ada uśmiechnęła się smutno.
-	Wojniksy potrafią mnóstwo rzeczy, o które nigdy byśmy ich ni 
podejrzewali.
-	To prawda.
Żadne z nich nie odezwało się już, dopóki nie dotarli do pawilonu
Pawilon przez ostatnie czterdzieści osiem godzin -kiedy Daemai 
widział go poprzednio - specjalnie się nie zmienił. Palisada była zdru 
zgotana, wszędzie zostały ślady ludzkiej krwi, ale wojniksy lub dzi-
kie zwierzęta zabrały gdzieś ciała obrońców. Sam pawilon był nie-
tknięty, faks stał na swoim miejscu, pośrodku otwartej przestrzeni.
Przybysze stanęli na skraju pawilonu, oglądając się przez ramię na 
ciemny las. Sonik wylądował. Rannym, którzy mogli chodzić, poma-
gano dojść do faksu; pozostałych przeniesiono.
-	W promieniu ośmiu kilometrów nie widać żadnego ruchu - za 
meldował Greogi. — Aż dziwne. Widziałem parę wojniksów, które 
uciekały na południe, jakbyście je gonili.
Daeman spojrzał na mlecznobiałe jajo pulsujące w plecaku. Wes-
tchnął.
-	Nie będziemy ich gonić. Chcemy się tylko stąd wydostać. 
Wyłożył wszystkim swój plan.
89
Wybuchła krótka sprzeczka. Niektórzy chcieli się faksować do 
znanych węzłów, sprawdzić, czy ich bliscy i przyjaciele żyją. Caul 
upierał się, że Setebos, potwór, o którym opowiadał Daeman, na pew-
no nie dotarł do Posiadłości Lomana. Tam właśnie mieszkała matka 
Caula.
-	Posłuchajcie! - Daeman podniósł głos, przekrzykując narasta 
jącą wrzawę. - Nie wiemy, gdzie Setebos może teraz być. Ale wie 
my, że wystarczyły mu niecałe dwadzieścia cztery godziny, żeby 
z Krateru Paryskiego zrobić lodowy zamek. Odkąd wróciłem, minę 
ły już dwie doby. Po mnie nikt się nie faksował. Proponuję więc...
Ada zwróciła uwagę, że rozmowy ucichły. Ludzie go słuchali. 
Uznali Daemana za przywódcę, tak jak wcześniej widzieli w tej roli 
ją.... i Harmana. Łzy stanęły jej w oczach.
-	Zdecydujmy najpierw, czy jeszcze przez jakiś czas chcemy się 
trzymać razem, czy nie. - Głęboki głos Daemana był wszędzie sły 
szalny. - Może głosować...
-	Co to znaczy „głosować"? - zapytał Boman. 
Daeman wyjaśnił ideę głosowania.
-	Jeżeli połowa plus jedno z nas zagłosuje, że trzymamy się ra 
zem... — odezwała się Oko. — To wszyscy muszą się podporządko 
wać?
-	Przez jakiś czas - odparł Daeman. — Powiedzmy... przez tydzień. 
Razem jesteśmy bezpieczniejsi niż w pojedynkę. Poza tym mamy 
chorych i rannych, którzy sami się nie obronią. Jeżeli teraz każdy 
przefaksuje się gdzie indziej, możemy się już nigdy nie znaleźć. Czy 
tym, którzy chcą podróżować sami, oddajemy kusze i kartaczowni 
ce, czy też cała broń zostaje w grupie?
-	Co będziemy robić przez ten tydzień? — zapytał Tom. — Jeśli już 
zgodzimy się przenieść z tobą do tego tropikalnego raju na ziemi?
-	Tak jak mówiłem, odzyskamy siły. Znajdziemy albo skonstru 
ujemy broń. Zbudujemy obronną osadę... Jest tam wysepka za rafą. 
Moglibyśmy zbudować łodzie i ulokować na niej pierwszą linię obro 
ny...
-	Co ty myślisz, że wojniksy nie potrafią pływać? - zawołał Sto- 
man.
Wszyscy parsknęli nerwowym śmiechem. Ada spojrzała na Dae-
mana. Humor był wisielczy - nauczyła się tego określenia z przesi-
glowanych w bibliotece książek — ale rozładował napięcie.
Daeman roześmiał się swobodnie.
90
-	Nie mam pojęcia, czy umieją pływać, ale jeśli nie, ta wyśpi 
dzie dla nas idealnym schronieniem.
-	Dopóki się tak nie rozmnożymy, że przestaniemy się na 
mieścić — zauważył Tom.
Zapanowała powszechna wesołość.
-	Z tamtego faksowęzła roześlemy zwiadowców - ciągnął I 
man. — Zaczniemy od razu, pierwszego dnia. Dzięki temu będzii 
mieli rozeznanie w tym, co się dzieje na świecie i dokąd można 
bezpiecznie faksować. Po tygodniu wszyscy, którzy będą chc 
odejść, odejdą. Wydaje mi się jednak, że na razie lepiej będzie ti 
mać się razem. Chorzy muszą wydobrzeć, a my wszyscy powii 
śmy coś zjeść i się przespać.
-	Głosujmy - powiedział Caul.
Zagłosowali więc - niepewnie, z wahaniem, śmiejąc się, że 
poważną sprawę rozstrzygnąć ma zwyczajne podnoszenie rąk. V 
nik: czterdzieści trzy do siedmiu za pozostaniem w grupie; troje n 
ciężej rannych — nieprzytomnych — nie brało udziału w głosowań
-	W porządku — stwierdził Daeman i wszedł na platformę faks
-	Zaczekaj — powstrzymał go Greogi. - Co robimy z sonikiei 
Nie przefaksujemy go, a tutaj nie można go zostawić, bo wojnifc 
go dopadną. A przecież kilka razy ocalił nam życie.
-	Cholera! - zaklął Daeman. - O tym nie pomyślałem... 
Przetarł dłonią twarz, brudną i zakrwawioną. Ada dostrzegła, j
potwornie jest zmęczony, chociaż stara się wyglądać na pełnego w 
rwy.
-	Mam pewien pomysł — odezwała się. 
Wszystkie oczy zwróciły się w jej stronę.
-	Większość z was wie, że Savi pokazała nam w zeszłym rok 
jak korzystać z nowych funkcji: bliskosieci, dalekosieci i wszechsii 
ci; niektórzy nawet sami próbowali ich używać. Kiedy już znajdzie 
my się w tym raju na ziemi, możemy wywołać dalekosieć i sprav 
dzić, gdzie jesteśmy. A wtedy ktoś faksuje się tutaj i poleci sonikiet 
na wyspę. Dotarcie do Golden Gate w Machu Picchu zajęło Harma 
nowi, Hannah, Petyrowi i Nomanowi niecałą godzinę. Lot do raj 
nie może trwać dużo dłużej.
Odpowiedziały jej chichoty i liczne potakujące skinienia głowy.
-	Ja mam jeszcze lepszy pomysł - wtrącił Greogi. - Faksujcie sii 
do raju sami, a ja popilnuję sonika. Potem jedno z was wróci tu i ra 
zem polecimy na tę wyspę. Jeszcze dziś.
91
-	Zostanę z tobą- zaproponował Loman. W lewej, zdrowej ręce 
trzymał kartaczownicę. - Przyda ci się ktoś, gdyby wojniksy miały 
wrócić. Poza tym będę pilnował, żebyś nie zasnął w czasie lotu.
Daeman uśmiechnął się ze znużeniem.
-	To jak? Zaczynamy?
Ludzie ruszyli hurmem, gotowi do faksowania.
-	Zaraz - powstrzymał ich. - Nie wiemy, co nas tam czeka. Po 
proszę szóstkę z kartaczownicami: Caula, Kamana, Elle, Bomana, 
Casmana i Edide. Idziecie ze mną. Faksujemy się pierwsi. Jeżeli po 
tamtej stronie wszystko jest w porządku, wracamy najdalej za dwie 
minuty. Potem przenosimy chorych i rannych. Tom i Siris zorgani- 
zująpary noszowych. Greogi i wasza szóstka, wy macie na wszystko 
oko. Faksujecie się ostatni. Wszystko jasne?
Odpowiedziały mu zniecierpliwione skinienia głów. Uzbrojona 
szóstka podeszła do gwiazdy na podłodze pawilonu. Daeman wy-
ciągnął rękę nad klawiaturą.
-	Jedziemy.
Wpisał kod tropikalnego węzła.
Nic się nie stało. Nie było odgłosu zasysania, powietrze nie zami-
gotało, ludzie nie zniknęli.
-	Pojedynczo — powiedział Daeman, chociaż faksowęzły bez tru 
du radziły sobie z szóstką pasażerów jednocześnie. - Caul. Stań na 
gwieździe.
Caul posłusznie wszedł na gwiazdę. Nerwowym gestem poprawił 
kartaczownicę. Daeman wpisał kod. Nic. Wiatr skowyczał i sypał 
śniegiem do wnętrza pawilonu.
-	Może ten węzeł już nie działa? - zawołała z tłumu kobieta imie 
niem Seaes.
-	Wpiszę Posiadłość Lomana — odparł Daeman i wklepał kod. 
Nic się nie stało.
-	Chryste Panie! - krzyknął Kaman. Przepchnął się do przodu. - 
Pokaż, może coś źle robisz. Ja spróbuję.
Spróbował, a po nim jeszcze kilka osób. Sprawdzili ze czterdzie-
ści znanych sobie kodów. Faks nie zadziałał. Nie przeniósł ich do 
Krateru Paryskiego, Chomu, Bellinbadu, Ułanbatu... Nigdzie.
Stali w milczeniu, oszołomieni i bezradni, z twarzami zastygłymi 
w wyrazie zgrozy i bezsilności. Żaden koszmar, którego doświad-
czyli przez ostatni rok - deszcz meteorów, odcięcie dopływu prądu 
i awaria służków, pierwsze ataki wojniksów, wieści z Krateru Pary-
92
skiego, masakra w Ardis, beznadziejna wegetacja na szczycie G 
nej Skały — nie przepełnił ich serc takim poczuciem beznadziei.
Faksowęzły nie działały. Świat, w jakim się urodzili i wychoi 
przestał istnieć. Nie mieli dokąd uciekać. Pozostało im czekać na śm 
Zabiją ich wojniksy - które w końcu wrócą, mróz, choroby albo g
Ada wspięła się na podest przy kolumnie faksu, żeby było ją 
tylko słychać, ale i widać, kiedy przemówi.
-	Wracamy do Dworu Ardis — oznajmiła stanowczym, nieznoi 
cyrn sprzeciwu głosem. - To niecałe dwa kilometry stąd, drogą. ] 
wet w takim stanie dojdziemy tam najdalej za godzinę. Greogi i T 
zabiorą tych, którzy nie dadzą rady iść.
-	A co takiego jest w Ardis, do kurwy nędzy? - zapytała kobic 
której Ada nie znała. - Trupy, padlina, popioły i wojniksy!
-	Nie wszystko spłonęło. - Ada podniosła głos. Nie miała po 
cia, czy wszystko się spaliło, czy nie. Była nieprzytomna, kiedy s 
nik zabrał ją z płonącego dworu. Ale Daeman i Greogi twierdzili, 
część zabudowań ocalała. - Nie wszystko - powtórzyła. - Zosta 
sporo drewna, resztki namiotów i baraków. Możemy zburzyć palis 
dę i z bali zbudować chaty. Poza tym nawet ze zgliszczy uda się pe\ 
nie coś uratować. Broń? Może coś jeszcze...
-	Wojniksy - podpowiedział Elos, cały w bliznach.
-	Być może - przytaknęła. -Ale wojniksy są wszędzie. I na razi 
boją się jaja Setebosa, które niesie Daeman. Dopóki je mamy, ni 
zbliżą się. Powiedz mi, Elosie, gdzie wolałbyś się z nimi spotkać 
w ciemnym lesie czy w Ardis, przy ognisku albo w ciepłej chacie 
gdzie przyjaciele pomogą ci trzymać straż?
Zapadła złowroga cisza. Niektórzy nadal próbowali wpisywać kod; 
różnych faksowęzłów i ze złości tłukli w kolumnę pięściami.
-	Może zostaniemy tutaj? - zaproponowała Elle. - W pawilonie 
Ma przynajmniej dach. Postawilibyśmy ściany, rozpalili ogień... 
Palisada jest mniejsza, łatwiej będzie ją odbudować. A jeśli faksznów 
zacznie działać, szybko się stąd wyniesiemy.
-	Niezły pomysł - przyznała Ada. - Ale co z wodą? Do strumie 
nia jest stąd czterysta metrów. Ktoś musiałby dostarczać wodę, nara 
żając się na atak wojniksów. Miejsca pod dachem nie starczy dla 
wszystkich, a wody nie ma gdzie magazynować. Poza tym w dolinie 
jest zimno. W Ardis będzie więcej słońca i budulca. No i mamy tam 
studnię. Moglibyśmy zbudować nowy dworek wokół niej, żeby nie 
musieć chodzić po wodę.
93
Ludzie przestępowali z nogi na nogę, ale nikt nie zabrał głosu. Myśl 
o tym, że mieliby porzucić azyl, j akim był pawilon faksu, i wrócić na 
zmrożoną drogę, zdawała się zbyt przerażająca, aby poważnie ją roz-
ważyć.
-	Ja idę - oświadczyła Ada. - Za kilka godzin będzie ciemno. 
Warto by było rozpalić solidne ognisko, zanim zostanie nam tylko 
światło pierścieni i gwiazd.
Wyszła z pawilonu i ruszyła drogą na zachód. Daeman ruszył za nią. 
Następny był Boman, po nim Edide, dalej Tom, Siris, Kaman i więk-
szość pozostałych. Greogi nadzorował załadunek rannych do sonika.
Daeman dogonił Adę i szepnął jej do ucha:
-	Mam dwie wiadomości: dobrą i złą.
-	Jaka jest ta dobra?
Ada była zmęczona, w głowie łomotało jej z taką siłą, że musiała 
zamykać oczy. Otwierała je tylko od czasu do czasu, żeby nie zbo-
czyć z drogi.
-	Wszyscy idą.
-	A zła?
Nie będę płakać, pomyślała. Nie będę płakać.
-	Ten przeklęty mały Setebos zaraz się wykluje.
14
R
ozbierając się w kryształowej krypcie pod podłogą marmurowego 
kompleksu Tadż Mojry, Harman zdał sobie nagle sprawę, że w 
szklanej komnacie jest przeraźliwie zimno. Na górze, w głównej 
komorze, też musiał panować ziąb, ale dzięki termoskórze zabranej 
z szafy w wagoniku nie zwrócił na to uwagi. Teraz zaś, cisnąwszy 
ubranie w kąt i ściągnąwszy termoskórę do połowy, zawahał się. Na 
piersi i ramionach miał gęsią skórkę.
Tak się nie robi. Nie można.
Poza na poły mistycznym szacunkiem, jakim od dziecka darzyli 
żyjących w pierścieniach postludzi, i wiarą, że po piątej dwudziest-
ce udadzą się do nich na górę i spędzą tam całą wieczność, ludzie 
pokroju Harmana nie mieli pojęcia o religii. Najbliższą namiastką 
nabożeństwa i religijnej pompy były migawki ze spektaklu turyńskie-
go, w których występowali greccy bogowie.
94
Co nie zmieniało faktu, że Harman czuł, iż za chwilę popełn 
na kształt grzechu.
Życie Ady - i wszystkich drogich mi ludzi - może zależeć od i 
czy uda mi się obudzić tę kobietę.
- Mam to zrobić, uprawiając seks z obcą kobietą, która 
w śpiączce? - wyszeptał. -Albo w ogóle nie żyje?! Tak nie mo 
To obłęd!
Obejrzał się przez ramię na schody, ale nigdzie nie zobaczył 
spera. Wyśliznął się z termoskóry. Mróz przejął go do szpiku k( 
Spojrzał w dół i omal nie parsknął śmiechem, taki był mały i poma 
czony.
A jeśli to żart tego świrowatego maga?
Skąd miał wiedzieć, że Prospero nie kręci się w pobliżu w jak 
czapce niewidce albo innym magicznym kawałku garderoby?
Stał nagi przed kryształową trumną i trząsł się z zimna, ale ch 
był drobnostką. Znacznie bardziej dokuczała mu świadomość te 
co miał zrobić. Na samą myśl o tym, że jest potomkiem Ahmana F 
dinanda Marka Alonzo Khan Ho Tępa, ogarniały go mdłości.
Przypomniał sobie Adę, ranną i nieprzytomną, leżącą na szczy 
Głodnej Skały razem z niedobitkami ocalałymi z rzezi Ardis.
Skąd pewność, że to wydarzyło się naprawdę? Przecież Prosps 
na pewno mógłby sprawić, żeby całun turyński pokazywał niepra 
dziwe wydarzenia.
Musiał jednak zachowywać się tak, jakby przekaz był prawdziv 
Jakby prawdą było poruszające stwierdzenie Prospera, że musi s 
wiele nauczyć i bardzo się zmienić, zanim podejmie walkę z Seteb 
sem, wojniksami i kalibanami.
Co wskóra jeden człowiek, w dodatku tuż przed piątą dwudziestki
Wdrapał się na sarkofag i ostrożnie wśliznął do środka, nie dot 
kając nagich stóp śpiącej. Dzięki polu siłowemu miał wrażenie, i 
zanurza się w ciepłej kąpieli, pokonując membranę, od której dot} 
ku mrowiła go skóra. Uklęknął, tak że ponad polem znajdowały si 
tylko głowa i ramiona.
Sarkofag był długi i szeroki. Harman mógłby swobodnie położy 
się obok kobiety, nadal jej nie dotykając. Miękki materiał, na któryii 
spoczywała, wyglądał jak jedwab, ale w dotyku przypominał raczę 
tkaninę z miękkiego, metalicznego włókna. Znalazłszy się we wnę 
trzu sarkofagu temporalnego, wyraźnie czuł przypływy i odpływ} 
energii dającej sobowtórowi Savi młodość i — podobno — życie.
Może kiedy schowam głowę pod pole siłowe, też zasnę na tysiąc 
pięćset lat? To by rozwiązało wszystkie moje problemy. Zwłaszcza 
ten najpilniejszy: co ja tutaj robię?
Schylił się i schował cały pod mrowiącą zaporą, klęcząc na czwo-
rakach nad nogami kobiety. W sarkofagu było cieplej, a drżenie wi-
brującej maszynerii przenikało mu całe ciało, ale jakoś nie chciało 
mu się spać.
Co dalej?
Na pewno już kiedyś w życiu czuł się równie niezręcznie, ale nie 
mógł sobie przypomnieć, kiedy to było.
Tak jak w świecie Harmana nie było miejsca na pojęcie grzechu, 
nie istniała w nim również idea gwałtu. W dogorywającym świecie 
starych ludzi nie istniały ani żadne prawa, ani służby, które mogłyby 
je egzekwować — lecz wraz z nimi zniknęła zarówno agresja między 
przedstawicielami różnych płci, jak i seks bez obustronnego przy-
zwolenia. Nie było prawa, policji, więzień - wszystkie te słowa Har-
man wysiglował sobie dopiero w ostatnich ośmiu miesiącach. Zastę-
pował je nieformalny ostracyzm, obowiązujący w niewielkich 
społecznościach, grupach, koteriach i wspólnotach połączonych bli-
skością faksu. Nikt nie chciał żyć sam.
A seksu było pod dostatkiem dla wszystkich chętnych - czyli pra-
wie dla wszystkich.
Prawie przez całe pięć dwudziestek Harman nie żałował sobie sek-
su. Dopiero w ostatnich dziesięciu latach, kiedy nauczył się odczyty-
wać dziwne robaczki w książkach, porzucił wyznaczającą rytm życia 
rutynę: faks — seks. Wyrobił sobie nawet niecodzienny pogląd, że 
gdzieś na świecie istnieje, albo przynajmniej może istnieć, osoba mu 
przeznaczona, której on również jest przeznaczony i z którą seks byłby 
przeżyciem absolutnie wyjątkowym, zupełnie różnym od luźnych 
związków i intymnych przyjaźni, z jakich składał się ludzki świat.
Pomysł był naprawdę dziwaczny. Nikt by go nie zrozumiał, ale też 
Harman nikomu się z nim nie zdradził. Może to młodość Ady - miała 
zaledwie dwadzieścia siedem lat, kiedy się pierwszy raz kochali i 
pokochali — pozwoliła jej dzielić z nim tę niezwykłą, romantyczną 
ideę wyłączności. Urządzili sobie nawet „ślub" i „wesele" w dworze 
Ardis i choć większość z czterystu gości po prostu potraktowała to 
jako jedną z wielu imprez, na które zostali zaproszeni, Petyr, Dae-
man, Hannah i garstka najbliższych przyjaciół wiedzieli, że uroczy-
stość miała dla nich ogromne znaczenie.
96
Takie myśli nie pomogą ci w tym, co masz zrobić, Harmanie
Klęczał nago nad kobietą, również nagą i śpiącą-jak twie 
kłamliwy awatar logosfery - od blisko półtora tysiąca lat. Właśi 
co w tym dziwnego, że nie miał ochoty na seks?
Dlaczego była tak bardzo podobna do Savi? Savi była chyba 
bardziej intrygującą osobą, jaką Harman spotkał w całym sw życiu: 
odważna, tajemnicza, wiekowa - pochodziła przecież z i epoki, nie do 
końca szczera, enigmatyczna i nieprzenikniona w sób, o jakim jego 
współcześni nie mogli nawet marzyć. Mimo t( gdy nie pociągała go 
jako kobieta. Przypomniał sobie wyspę Pro: ra i chude ciało Savi 
opięte termoskórą.
Ta jej młodsza wersja wcale nie była chuda. Upływ czasu nie 
szkodził jej ciału. Włosy -wszystkie -miała ciemne; nie czarne, mu 
się w pierwszej chwili wydawało, nie smoliście czarne jak u A lecz 
ciemnobrązowe. Chmury przy północnej ścianie Czomolung 
rozproszyły się i w przebijających je promieniach słońca niekti 
kosmyki włosów młodej Savi lśniły jak miedź. Widział drobniutl pory 
jej skóry. Z bliska zauważył, że sutki ma bardziej brązowe i 
różowoczerwone. Miała wyrazisty podbródek z dołeczkiem, jak pra 
dziwa Savi, ale zmarszczki na czole, w kącikach ust i oczujeszc się 
nie pojawiły.
Kto to jest?
Pięćdziesiąty raz zadawał sobie to pytanie.
Nieważne, kim naprawdę jest! — wydarł się w duchu na siebie. X 
żeli Prospero nie łże, musisz ją przelecieć, żeby się obudziła i tu 
uczyła cię rzeczy, które pozwolą ci wrócić do domu.
Pochylił się i częściowo oparł na kobiecie. Leżała na wznak, z r^ 
karni ułożonymi wzdłuż ciała, dłońmi do dołu, i lekko rozchylonyrr 
nogami. Czując się jak gwałciciel, najpierw prawym kolanem od 
sunął jej lewą nogę w bok, potem to samo zrobił lewym kolanen 
z jej prawą nogą. Nie mogła być już bardziej odsłonięta.
A on - mniej podniecony.
Wsparł się na rękach, jakby robił nad nią pompki. Wystawił głowę 
nad buczące cicho pole siłowe i haustami chłonął lodowate powie-
trze. Kiedy znów zanurzył się w sarkofagu, czuł się jak topielec, któ-
rzy trzeci raz idzie pod wodę.
Położył się na kobiecie. Nie zareagowała. Miała długie, ciemne 
rzęsy, ale jej oczy pod powiekami nawet nie drgnęły. Przypomniał 
sobie, jak tyle razy obserwował oczy śpiącej Ady, leżąc obok niej.
7 - Olimp
97
Ada.
Zamknął oczy i przywołał z pamięci jej obraz. Przypomniał ją so-
bie nie ranną i nieprzytomną na Głodnej Skale, jaką widział pod czer-
wonym całunem Prospera, lecz taką, z jaką spędził osiem miesięcy 
w Dworze Ardis. Przypomniał sobie, jak budził się obok niej tylko 
po to, żeby patrzeć, jak śpi. Przypomniał sobie jej kobiecy zapach 
zmieszany z aromatem mydła, kiedy leżeli w łóżku przy oknie wido-
kowym.
Coś w nim drgnęło.
Nie myśl o tym. Nie myśl, tylko wspominaj.
Wrócił pamięcią do pierwszego razu z Adą, od którego minęło 
dziewięć miesięcy, trzy tygodnie i dwa dni. Podróżowali w towarzy-
stwie Savi, Daemana i Hannah i właśnie spotkali przebudzonego 
Odyseusza na Golden Gate w Machu Picchu. Spali wtedy w osob-
nych pokojach — w zielonych, okrągłych bańkach oblepiających po-
marańczowy pylon i zwieszających się z całego mostu jak winogro-
na. Te najniższe, przyczepione do poziomego dźwigara, znajdowały 
się dobre dwieście pięćdziesiąt metrów nad położonymi w dole ru-
inami.
Kiedy wszyscy rozeszli się do swoich sypialni, oszołomieni wido-
kiem przezroczystych podłóg - tak jak w tej kryształowej krypcie 
(nie myśl o tym!) - Harman wymknął się z pokoju i zapukał do drzwi 
Ady. Kiedy mu otworzyła, zauważył, że jej czarne oczy pałają nie-
zwykłym blaskiem.
Chciał z nią wtedy porozmawiać, nie kochać się... Tak mu się przy-
najmniej wydawało. RŁ^; już zranił jej uczucia - w Kraterze Pary-
skim, jak sobie przypominał, w domicylu matki Daemana, na trój-
bambusowej wieży nad skrajem krateru. Ada ryzykowała życie — a na 
pewno faks do konserwatorni - przechodząc ze swojego balkonu na 
jego balkon, tysiąc kilometrów nad dnem krateru po czarnej dziurze, 
żeby tylko być blisko niego. A on ją zbył. Powiedział: „Później". 
Ona zaś czekała, choć pewnie żaden mężczyzna nigdy nie zignoro-
wał w taki sposób pięknej, kruczowłosej Ady z Dworu Ardis.
Za to tamtej nocy w przezroczystej bańce na Golden Gate, z wido-
kiem na skaliste góry, które -jak się później domyślił - musiały być 
niebotycznymi Andami, i nawiedzone ruiny trzysta metrów niżej, przy-
szedł do niej porozmawiać o... O czym? A tak. Chciał ją przekonać, 
że powinna zostać w Ardis z Hannah i Odyseuszem, kiedy on z Dae-
manem i Savi udadzą się na legendarną Atlantydę, gdzie mieli nadzie-
98
ję znaleźć statek, który zawiezie ich do pierścieni. Był bardzo przeko-
nujący. Kłamał jak z nut. Twierdził, że będzie dobrze, j eśli to ona przed-
stawi Odyseusza mieszkańcom Ardis, i obiecywał, że wrócą z Daema-
nem najdalej za kilka dni. Tymczasem w duchu bał się jak diabli, że 
Savi ściągnie im na głowę śmiertelne niebezpieczeństwo - co też zro-
biła, płacąc za to życiem - i nie chciał, żeby Adzie stała się krzywda. 
Już wtedy czuł, że gdyby coś jej się stało, pękłoby mu serce.
W noc, kiedy miał ją posiąść, otworzyła mu drzwi ubrana w krótką, 
cieniuteńką koszulę nocną z delikatnego jedwabiu. Blask księżyca 
kładł się bielą na jej ramionach i rzęsach, a on z zapałem namawiał 
ją, żeby wróciła do Ardis z tym obcym człowiekiem, Odyseuszem.
Potem ją pocałował. Chociaż nie... Na zakończenie rozmowy 
cmoknął ją w policzek, jak ojciec albo dobry znajomy. To ona pierw-
sza go pocałowała. To był długi, pełny, niespieszny pocałunek. Ob-
jęła go, gdy stali w świetle gwiazd i księżyca, i przyciągnęła do sie-
bie. Przypomniał sobie dotyk jej piersi pod cienkim jedwabiem.
Przeniósł ją na wąskie łóżko pod zakrzywioną, przezroczystą ścianą. 
Pomogła mu się rozebrać. Oboje poruszali się pospiesznie i niezdarnie.
Czy kiedy zaczęli się kochać, z gór zeszła burza i uderzyły pierw-
sze pioruny? Jeśli nie od razu, to z pewnością niedługo potem. Do-
brze pamiętał jej twarz, białą w świetle księżyca, i oświetlone bia-
rym światłem sutki, kiedy ujmował w dłonie i całował jej piersi.
Pamiętał też, jak huraganowy wiatr chłostał most i kołysał bąblem -
groźnie, ale zmysłowo, w tym samym momencie, kiedy i oni zaczęli 
się kołysać. Ada leżała pod nim, obejmując go w talii udami; sięgnęła 
dłonią w dół, znalazła go, naprowadziła...
Teraz nikt go nie prowadził, kiedy zesztywniał i zaczął się ocierać 
o srom kobiety w kryształowej trumnie.
To na nic, pomyślał jeszcze, walcząc ze wspomnieniami i narasta-
jącym pożądaniem. Będzie sucha jak pieprz. Będę musiał...
Myśl rozpłynęła się w nicość, gdy zdał sobie sprawę, że wcale nie 
jest sucha, lecz miękka, wilgotna i zachęcająca, jakby właśnie na niego 
czekała przez te wszystkie lata.
Ada też była gotowa, wilgotna i ciepła. Całowała go gorącymi usta-
mi, obejmowała natarczywie, wbijała mu delikatnie palce w plecy, 
gdy poruszał się w niej i razem z nią. Całowali się i całowali, aż od 
samych pocałunków Harman - chociaż kończył wtedy cztery dwu-
dziestki i dziewiętnaście lat; Ada nigdy nie miała równie starego ko-
chanka - omdlewał z chłopięcej żądzy.
99
Poruszali się w takim samym rytmie, w jakim kołysał się szklany 
bąbel. Najpierw powoli, wydawałoby się bez końca, później coraz 
gwałtowniej, coraz bardziej namiętnie, gdy Ada kazała mu się roz-
luźnić i odrzucić hamulce, gdy otworzyła się dla niego i wciągnęła 
go głębiej, przytrzymując mocnymi ramionami, zaciśniętymi udami 
i rozdrapującymi plecy paznokciami.
Doszedł i pulsował w niej długo, bardzo długo. Odpowiedziała mu 
wewnętrznymi skurczami, które przywodziły na myśl wstrząsy do-
biegające z jakiegoś głębokiego epicentrum, dopóki nie poczuł, jak 
obejmuje go niby maleńka dłoń, na przemian zaciskająca się i roz-
luźniająca.
Zadygotał w kobiecie, która wyglądała jak Savi, chociaż nie mogła 
niąbyć. Nie czekał, tylko od razu się wycofał. Serce waliło mu jak 
młotem, przepełniały go wyrzuty sumienia i zgroza, przemieszane 
z miłością do Ady i jej wspomnieniem.
Sturlał się na bok i wyciągnął, zdyszany i nieszczęśliwy, obok nie-
ruchomej kobiety, na poduszkach okrytych metalicznym jedwabiem. 
Ciepłe podmuchy powietrza próbowały go uśpić i poczuł, że właści-
wie mógłby zasnąć i przespać następne półtora tysiąca lat. Przespać 
wszystkie zagrożenia dla świata, przyjaciół i jego jedynej, doskona-
łej, zdradzonej ukochanej.
Jakieś drgnienie wytrąciło go z drzemki, w którą zaczynał zapadać.
Otworzył oczy i serce prawie przestało mu bić, gdy zobaczył, że 
kobieta też podniosła powieki. Odwróciła głowę i przyglądała mu 
się bystrym, spokojnym wzrokiem. Po tak długim śnie taki stopień 
świadomości wydawał mu się zgoła niewiarygodny.
- Kim jesteś? - zapytała głosem nieżyjącej Savi.
15
K
oniec końców to nie elokwencj a Orphu, lecz tysiąc różnych czyn-
ników zadecydowało o wystrzeleniu ładownika niosącego 
„Mroczną Damę".
Do ponownego spotkania morawców doszło znacznie szybciej niż 
po proponowanych przez Asteague/Che dwóch godzinach. Wyda-
rzenia toczyły się w zawrotnym tempie. Dwadzieścia minut po nara-
dzie na zewnątrz kadłuba „Królowej Mab" Mahnmut i Orphu zna-
100
«
leźli się 
z 
powrot
em na 
mostku
, gdzie 
w 
ziemski
ej 
atmosf
erze i 
przy 
ziemski
m 
ciążeni
u 
dyskut
owali z 
callista
nką 
Cho Li, 
pierwsz
ym in-
tegrator
em 
Asteag
ue/Che, 
generał
em Beh 
bin 
Adee, 
jego 
poruczn
ikiem 
Mepem 
Ahoo, 
złowro
go 
wygląd
ającym 
Sumą 
IV, 
podeks
cytowa
nym 
Sinopes
senem 
Wstecz
nym, a 
także 
paroma 
innymi 
integrat
orami i 
ska-
łowiec
kimi 
żołnier
zami.
-	Oto 
przekaz 
odebran
y osiem 
minut 
temu - 
zapowie
działa 
Cho 
Li. 
Prawie 
wszyscy 
już go 
słyszeli, 
mimo to 
wiadom
ość 
została 
od 
tworzon
a 
ponowni
e na 
wydziel
onym 
kanale 
radiowy
m.
Źródł
o 
masero
wej 
transmi
sji 
znajdo
wało się 
w tym 
samym 
miej-
scu, co 
poprzed
nio, na 
tej 
samej 
asteroid
zie w 
pierście
niu 
bieguno
wym 
Ziemi. 
Tym 
razem 
jednak 
zamiast 
kobiece
go 
głosu 
popłyną
ł ciąg 
współrz
ędnych 
miejsca 
spotkan
ia i opis 
trajekto
rii lotu.
-	Ta 
dama 
iycTy 
sobie, 
żebyśmy 
przywie
źli jej 
Odyseus
za 
prosto 
do 
domu - 
stwierdz
ił 
Orphu. - 
Zamiast 
po 
drodze 
odwiedz
ać drugą 
półkulę 
Ziemi.
-	A 
możem
y to 
zrobić? 
- spytał 
Mahnm
ut. - To 
znaczy, 
wejść 
bezpośr
ednio na 
taką 
orbitę?
-	Mo
glibyśm
y, 
gdybyś
my 
przez 
najbliższ
e 
dziewięć 
godzin 
ostro 
hamowa
li za 
pomocą 
bomb 
jądrowy
ch -
odparł 
Asteagu
e/Che. 
—Ale 
z 
różnych 
powodó
w 
woleliby
śmy 
tego nie 
robić.
-	Prz
eprasza
m - 
ciągnął 
Mahnm
ut -
jestem 
zwykły
m 
pilotem 
ba- 
tyskafu, 
żaden ze 
mnie 
inżynier 
czy 
nawigat
or, ale 
nie 
rozumie
m, jak 
mamy 
wyhamo
wać, 
skoro 
napęd 
jonowy 
daje 
nam tak 
niewiel
kie 
przyspie
szenie. 
Czy na 
ten 
ostatni 
odcinek 
lotu 
mamy 
jakieś 
niespo 
dzianki 
w 
zanadrz
u?
-
	Aer
odyna
mikę - 
odparł
a 
mała 
pękat
a 
callist
anką 
Cho 
Li. 
Mahn
mut 
parsk
nął 
śmiec
hem, 
wyob
raziw
szy 
sobie 
„Król
ową
Mab" -
mierząc
ą trzysta 
dziewię
ć 
metrów, 
baniastą
, 
najeżon
ą dźwi-
gami i 
zgoła 
nieaero
dynami
czną 
bryłę - 
wytrac
ającą 
prędko
ść w 
ziemski
ej 
atmosfe
rze. I 
nagle 
zdał 
sobie 
sprawę, 
że Cho 
Li 
wcale 
nie 
żartuje.
-
	Ch
cecie 
tym 
czymś 
wejść 
w 
atmos
ferę?!
Sinop
essen 
Wstecz
ny 
wysunął 
się 
naprzód
, 
drobiąc 
pajęczy
mi od-
nóżami.
-
	Oc
zywiści
e. Od 
początk
u to 
planowa
liśmy. 
Sześćdz
iesięcio
me- 
trowa 
płyta 
napędo
wa z 
pokryci
em 
antyabla
cyjnym 
cofa się, 
lekko 
morfuje 
i staje 
się 
świetną 
osłoną. 
Chmura 
plazmy, 
która 
otoczy 
„Królo
wą 
Mab" 
podczas 
tego 
manewr
u, nie 
będzie 
zbyt 
groźna;
101
nie uniemożliwi nawet pracy nadajników maserowych. Początkowo 
zamierzaliśmy prześliznąć się przez atmosferę na wysokości stu czter-
dziestu pięciu kilometrów nad poziomem morza i kilkakrotnie po-
wtórzyć ten manewr w celu ustabilizowania orbity. Najtrudniej za-
powiadało się przejście przez sztuczne pierścienie B i R - są gęste 
i nie ma w nich takiej luki jak Przerwa Cassiniego w pierścieniach 
Saturna - ale koniec końców obliczenia okazały się niezbyt skom-
plikowane. Po prostu będziemy musieli się zwijać jak sto diabłów. 
Ponieważ wygląda na to, że musimy się stawić na spotkanie w orbi-
talnym miasteczku w pierścieniu B, zamierzamy zanurkować, zejść 
na wysokość trzydziestu siedmiu kilometrów, wytracić prędkość 
znacznie szybciej i od razu przy pierwszej próbie wejść na odpo-
wiednią orbitę.
Orphu zagwizdał z podziwem. Mahnmut próbował sobie wyobra-
zić cały manewr.
-	Chcemy opaść trzydzieści kilometrów nad powierzchnię Zie 
mi? Z takiej wysokości będziemy mogli zaglądać ludziom w oczy!
-	Niezupełnie - powiedział Asteague/Che. - Ale rzeczywiście 
wyjdzie to bardziej widowiskowo, niż planowaliśmy. Z pewnością 
zostawimy ognistą smugę na niebie, wątpię jednak, żeby ktoś zwró 
cił na nią teraz uwagę. Ludzie mają inne zmartwienia.
-	Jakie? - zainteresował się Orphu z Io.
Asteague/Che wyświetlił najświeższe zdjęcia. Mahnmut opisał te 
ich elementy, których Orphu nie mógł wyczytać bezpośrednio z to-
warzyszących im danych.
Nowe rzezie. Zniszczone ludzkie osiedla. Kruki ucztujące na 
zwłokach. W podczerwieni widać było gorące budynki, zimne cia-
ła i równie zimne bezgłowe stwory, mordujące ludzi. Na zaciem-
nionej stronie planety w miejscu dawnych miast i osad szalały po-
żary. Wszędzie na całej Ziemi niezidentyfikowane metalowe 
potwory bez głów przypuściły szturm na ludzi. Na czterech konty-
nentach rozrastały się pajęczyny niebieskiego lodu. Pojawiły się 
również zdjęcia olbrzymiej istoty, przypominającej ludzki mózg 
z oczami - tyle że mózg był wielkości sporego magazynu. Miejsce 
zdjęć zajęło nagranie wideo: pionowe ujęcia, z góry, prosto na 
mózgostwora, który poruszał się na gigantycznych dłoniach. Z ca-
łego cielska wyrastały mu podobne do neuronów macki, a wokół 
otworów gębowych wiły się ohydne wyrostki, przyssane do ziemi, 
jakby coś z niej wypijały.
102
-	Widzę dane - powiedział Orphu - ale nie bardzo mogę s 
wyobrazić te istotę. Nie wierzę, żeby była aż tak paskudna, jak ir 
wydaje.
-	Myją widzimy - odparł generał Beh bin Adee. -1 nie wie 
my własnym oczom.
-	Mamy jakąś teorię, która tłumaczyłaby, co to jest? - spytał Mi 
mut. -1 skąd się wzięło?
-	Ma jakiś związek z niebieskim lodem. Widziano ją w dawr 
Paryżu, tam pojawiła się pierwszy raz — odparła Cho Li. - Tam 
jest największa lodowa konstrukcja. Domyślam się jednak, że 
o to pytałeś. Nie, nie wiemy, skąd pochodzi.
-	Od stuleci morawce obserwują Ziemię przez teleskopy zain: 
lowane w przestrzeni okołojowiszowej i w okolicach Saturna- 
uważył Orphu. — Czy widzieliśmy już coś podobnego?
-	Nie - odparli jednocześnie Asteague/Che i Suma IV.
-	Ten mózgoręki stwór nie jest sam - wtrącił Sinopessen Wste 
ny. Wywołał na ekranie następne zdjęcia, holograficzne i dwuv 
miarowe. - Widzieliśmy go w osiemnastu różnych miejscach. Ws: 
dzie towarzyszyły mu te istoty.
-	Ludzie? - spytał Orphu. Dane były niejednoznaczne.
-	Niezupełnie - odparł Mahnmut. Powiedział o łuskach, kłai 
przerośniętych łapach i błoniastych stopach stworzeń ze zdjęć.
-	Jeśli wierzyć czujnikom, są takich bestii setki - zauważył C 
phu.
-	Tysiące — powiedział Mep Ahoo. - Oglądaliśmy zdjęcia robi 
ne w tym samym czasie w miejscach odlegrych o tysiące kilometró 
Łącznie naliczyliśmy co najmniej trzy tysiące dwieście tych płaz 
kształtnych istot.
-	Kaliban...-mruknąłMahnmut.
-	Słucham? - W głosie Asteague/Che dało się słyszeć zaskoczi 
nie.
-	Na Marsie małe zielone ludziki wspominały o Prosperze i Kal 
banie... To postaci z Burzy Szekspira. Kamienne głowy, jak zapewr 
pamiętacie, miały przedstawiać właśnie Prospera. Emzetele ostrzeg; 
ry nas przed Kalibanem. Te stwory są do niego podobne. Tak mni( 
więcej przedstawiano go w ziemskich teatrach na przestrzeni wiekóv
Żaden z morawców nie miał nic do dodania.
-	Odkąd przed dwoma tygodniami wykryliśmy gwałtowny wzros 
aktywności kwantowej, na Ziemi pojawiło się jedenaście nowych dziu
10:
w branie - powiedział w końcu generał Beh bin Adee. — Mózgostwór 
otworzyłje albo przynajmniej je wykorzystuje, aby przenosić się z miej-
sca na miejsce razem z łuskowatymi płazami, które nazwałeś Kalibana-
mi. Miejsca, które odwiedzają, nie są bynajmniej przypadkowe.
Nad stołem materializowały się kolejne obrazy. Mahnmut opisy-
wał je przyjacielowi, który błyskawicznie przyswajał towarzyszące 
im dane.
-	Pola bitew - stwierdził Orphu. - Miejsca masakr i ludobójstw.
-	Zgadza się - przytaknął generał. - Pierwsze przebicie brany 
nastąpiło w Paryżu. Jak wiadomo, dwa i pół tysiąca lat temu, kiedy 
Cesarstwo Unii Europejskiej zostało zniszczone, w Paryżu i okoli 
cach zginęło ponad czternaście milionów ludzi.
-	Inne dziury w branie także pasują do tego schematu — zauważył 
Mahnmut. - Hiroszima, Oświęcim, Waterloo, HoTepsa, Stalingrad, 
Kapsztad, Montreal, Gettysburg, Chanstak, Okinawa, Somma, New 
Wellington... Przed tysiącami lat wszystkie spłynęły krwią.
-	Czyżbyśmy mieli do czynienia z mózgiem-turystą, który podró 
żuje sobie w przestrzeni Calabi-Yau przez dziury w branie? - zakpił 
Orphu.
-	Albo z czymś gorszym - odparła Cho Li. - Wiązki neutrin i ta- 
chionów, które to... to coś po sobie zostawia, niosąjakąś złożoną 
zakodowaną informację. Są międzywymiarowe; sięgają poza nasz 
wszechświat. Nie możemy się do nich podłączyć i ich odkodować.
-	Moim zdaniem to jest gul — stwierdził Orphu z Io.
-	Jaki gul? - zdziwił się pierwszy integrator Asteague/Che. 
Orphu wyjaśnił znaczenie tego słowa.
-	Przypuszczam, że wysysa z tych miejsc jakąś negatywną ener 
gię - dodał.
-	To mało prawdopodobne -zaświergotał Sinopessen Wsteczny. - 
Nic mi nie wiadomo o tym, żeby gwałtowne wydarzenia pozostawia 
ły po sobie jakiekolwiek... mierzalne ślady energetyczne. To metafi 
zyka. Bzdura, a nie nauka.
Orphu wzruszył czterema z licznych ramion.
-	Czy ten chodzący mózg mógł zostać zaprojektowany i wyhodo 
wany lub zbudowany po rubikonie, w Czasie Demencji? - zapytał 
centurion Mep Ahoo. - Podobnie jak Kaliban i bezgłowe roboty 
mordercy? Może to kolejne wytwory nieodpowiedzialnych specjali 
stów od RNA, reintrodukowane na Ziemi tak jak inne rośliny i zwie 
rzęta sprzed wieków?
104
-	Mózgostwór na pewno nie - stwierdził Suma IV, Ganimeda 
Musielibyśmy go wcześniej wykryć. Przybył przez dziurę w t 
z innego wszechświata. I to zaledwie przed paroma dniami. Ni< 
my, skąd się wzięły Kalibany i garbate roboty, które dziesiątkują 
kość; one rzeczywiście mogą być owocem manipulacji genetycz 
Nie zapominajmy, że tysiąc pięćset lat temu postludzie zaproj 
wali samych siebie, opierając się na ludzkiej puli genów.
-	Widziałem hologramy dinozaurów, strachptaków i szable 
nych kotów - dodał Mep Ahoo. - Na Ziemi jest ich pełno.
-	Czy te garbate metaliczne istoty wymordowały dziesięć pre 
ludzkiej populacji? - spytał Mahnmut. Zawsze się upierał, aby 
sownika „dziesiątkować" używać w zgodzie z jego pierwotnym 
czeniem.
-	Tak — przytaknął generał Beh bin Adee. — Jeśli nie więcej, 
tylko w okresie, jaki zajął nam lot z Phobosa.
-	Co robimy? - zapytał Orphu. - Jeżeli nikt nie ma gotowej 
powiedzi, chętnie przedstawię własną sugestię.
-	Słuchamy - powiedział Asteague/Che.
-	Moim zdaniem należy odmrozić tysiąc skałowieckich żołi 
rzy, których wieziemy w kriogenicznej śpiączce, wystrzelić lądi 
nik i te kilkanaście szerszeni przystosowanych do lotów w atmo: 
rze, które są na pokładzie, wyładować je wojskiem do gra 
możliwości i wkroczyć do akcji.
-	Wkroczyć do akcji? — powtórzyła Cho Li.
-	Zacznijmy od zbombardowania tego mózgostwora. Atomów 
żeby została z niego radioaktywna miazga. Potem lądujemy i bro 
my ludzi, zabijamy Kalibany i bezgłowe roboty. Walczymy.
-	Cóż za niecodzienna propozycja... - Cho Li była wstrząśnie
-	Na razie z całą pewnością mamy za mało informacji, żeby pc 
jąć decyzję - stwierdził Asteague/Che. - Na razie ten mózgostwi 
jak go nazywamy, może być jedyną rozumną, pokojowo nastawia 
istotą na Ziemi. Może to jakiś międzywszechświatowy archeolo 
antropolog albo historyk?
-	Albo gul - dodał Mahnmut.
-	Mieliśmy przeprowadzić zwiad - przypomniał stanowczym t< 
nem Suma IV. ~A nie wywołać wojnę.
-	Możemy upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu - zauważ; 
Orphu. — Sama „Królowa Mab" jest tak uzbrojona, że możemy spe 
ro zdziałać w konflikcie, który rozgrywa się na Ziemi. Poza tym j
10
i Mahnmut o niczym oficjalnie nie wiemy, ale domyślamy się, że to-
warzyszy nam cały rój nowoczesnych okrętów bojowych, z pełnym 
kamuflażem i ciężkim uzbrojeniem. Mamy doskonałą okazję, żeby 
odstrzelić tego stwora i wszystkie mniejsze razem z nim. Nawet się 
nie zorientują, co je zaatakowało.
-	Doprawdy, niecodzienna propozycja - powtórzyła Cho Li. — 
Absolutnie niecodzienna.
-	Na razie zależy nam nie na wszczęciu wojny, lecz na dostarcze 
niu Odyseusza do miasteczka orbitalnego na niewielkiej asteroidzie 
w pierścieniu biegunowym - zauważył Asteague/Che głosem Jame- 
sa Masona, tak dobrze znanym Mahnmutowi ze starych, dwuwymia 
rowych filmów. - Tak zażyczył sobie Głos.
-	Zanim to zrobimy, musimy zdecydować, czy chcemy pod osłoną 
manewru hamowania wystrzelić ładownik i kontynuować pierwotną 
misję, czy też wolimy poczekać z tym do zakończenia wizyty w or 
bitalnym mieście - dodał Suma IV.
-	Mam pytanie - odezwał się Mahnmut.
-	Tak?
Pierwszy Integrator Asteague/Che również pochodził z Europy, byli 
więc z Mahnmutem podobnego wzrostu i teraz spojrzeli sobie pro-
sto w fotoreceptory.
-	Czy nasz pasażer chce, abyśmy dowieźli go tam, gdzie zażyczył 
sobie tego Głos?
Przedłużającą się ciszę mącił tylko szum wentylatorów, meldunki 
morawców przy pulpitach sterowniczych i rzadkie pomruki silników 
manewrowych.
-	Rety... - powiedziała w końcu Cho Li. - Jak mogliśmy go o to 
nie zapytać?
-	Byliśmy zajęci - odparł generał Beh bin Adee.
-	Zapytam go - zapowiedział Suma IV. -Ale znajdziemy się w kło 
potliwej sytuacji, jeśli odpowie „nie".
-	Jego szaty są przygotowane - wtrącił Sinopessen Wsteczny.
-	Szaty? - zadudnił Orphu. - Czy syn Laertesa jest mormonem?
Nikt nie odpowiedział. Wszystkie morawce interesowały się hi-
storią ludzkości -w ich ewoluującym DNA i obwodach elektronicz-
nych zaprogramowano podtrzymywanie takich zainteresowań - nie-
wielu jednak tak dogłębnie poznało ludzki sposób myślenia jak 
olbrzymi przybysz z lo. Żaden też nie miał tak dziwnego poczucia 
humoru.
106
I
-	Odk
ąd 
przebyw
a na 
pokładzi
e 
„Królow
ej Mab", 
nosi 
ubrania 
naszego 
projektu
- 
zauważ
ył 
Sinopes
sen. - 
Strój, 
który 
włoży 
na 
spotkani
e na 
asteroidz
ie, 
będzie 
naszpiko
wany 
nanosko
powymi 
urzą 
dzeniam
i 
rejestruj
ącymi, 
żebyśmy 
mogli na 
bieżąco 
śledzić, 
co się 
z nim 
dzieje.
-	Wsz
yscy? 
— 
spytał 
Orphu. 
— Ci 
w 
ładown
iku 
też?
Zapa
dła 
cisza. 
Moraw
ce 
rzadko 
bywały 
zakłopo
tane, 
ale 
czasem 
im się 
zdarzał
o.
-	Nie 
przewid
ziano 
cię w 
załodze 
ładowni
ka - 
odparł 
Asteagu
e/ 
Che 
krótko, 
ale 
całkiem 
sympaty
cznie.
-	Wie
m, ale 
chyba 
uda mi 
się was 
przekon
ać, że 
wystrzel
enie lą- 
downika 
musi 
nastąpić 
podczas 
hamowa
nia 
„Królow
ej Mab", 
a ja 
muszę 
się 
znaleźć 
na 
pokładzi
e. Zajmę 
kawałek 
ładowni 
batyskaf
u, 
wystarcz
y. Będę 
tam miał 
wszystki
e 
niezbędn
e łącza i 
piękne 
wido 
ki.
-	Z 
ładowni 
nie ma 
żadnych 
widoków 
— 
zauważył 
Sum IV. 
— Chy 
ba że 
przez 
łącze 
wideo, 
ale to 
może 
zostać 
uszkodz
one, 
jeśli 
baty- 
skaf 
znajdzie 
się pod 
ostrzałe
m.
-	Żart
owałe
m.
-	Poz
a tym 
jesteś... -
Cho Li 
wydała 
odgłos 
przypom
inający 
chrzą- 
kanie 
jakiegoś 
małego 
zwierząt
ka— 
...techni
cznie 
rzecz 
biorąc... 
niewido
my. W 
zakresie 
widzialn
ym.
-	Zau
ważyłem 
- 
przyznał 
Orphu. -
Ale 
nawet 
nie 
biorąc 
pod 
uwagę 
zasad 
zatrudni
ania 
zgodnyc
h z akcją 
afirmaty
wną... 
Nieważn
e, szko 
da czasu 
na 
wyjaśnie
nia. 
Mam 
trzy 
przekon
ujące 
powody, 
dla któ 
rych 
warto 
uwzględ
nić mnie 
w 
składzie 
misji na 
Ziemię.
-	Nie 
postano
wiliśmy 
jeszcze 
nawet, 
że misja 
dojdzie 
do 
skutku - 
przypo
mniał 
Asteagu
e/Che. - 
Ale 
proszę, 
mów 
dalej. 
Potem 
my, 
pierwsi 
integrato
rzy, 
będziem
y mieli 
kwadran
s na 
podjęcie 
wszyst 
kich 
najważn
iejszych 
decyzji.
-	Prze
de 
wszystki
m, co 
zrozumi
ałe, będę 
doskonał
ym 
ambasad
o 
rem 
morawc
ów przy 
spotkani
ach ze 
wszystki
mi 
rozumny
mi istota 
mi, na 
jakie 
możemy 
się tam 
natknąć.
Gener
ał Beh 
bin 
Adee 
prych
nął 
niezb
yt 
uprzej
mie.
-	Prze
d czy 
po 
tym, 
jak 
zostan
ie z 
nich 
radioa
ktywn
a 
miazg
a?
-	Po 
drugie, 
co może 
być 
mniej 
oczywist
e, ale 
jednak 
znacząc
e, 
żaden ze 
znajdują
cych się 
na 
„Królow
ej Mab" 
morawc
ów nie 
zna się 
tak 
dobrze 
jak ja na 
prozie 
Marcela 
Prousta, 
Jamesa 
Joyce'a, 
Willia- 
ma 
Faulkne
ra, 
George'
a Marie 
Wonga, 
jak 
również 
poezji 
Emily
107
Dickinson i Walta Whitmana. Tak więc, tudzież ergo, najlepiej z was 
znam się na ludzkiej psychologii. Gdyby przyszło nam rozmawiać 
z prawdziwym człowiekiem, moje doświadczenie będzie nie do prze-
cenienia.
Nie mówiłeś, że zajmujesz się także Joyce 'em, Faulknerem, Won-
giem, Dickinson i Whitmanem, nadał na wydzielonym kanale Mahn-
mut.
Jakoś się nie złożyło. W ciągu tysiąca dwustu lat standardowych, 
jakie spędziłem w próżni siarkowego torusa Io, miałem sporo czasu 
na czytanie.
Tysiąca dwustu lat?! Morawce mogły funkcjonować całkiem dłu-
go, ale za uczciwą średnią uchodziło trzysta lat standardowych. Mahn-
mut miał niecałe sto pięćdziesiąt. Nie mówiłeś, że jesteś taki stary!
Jakoś się nie złożyło.
-	Pogubiłem się w tym rozumowaniu, które przedstawiłeś, zanim 
zacząłeś porozumiewać się z Mahnmutem przez radio - przyznał 
Asteague/Che. — Ale mów dalej, z łaski swojej. Mówiłeś, zdaje się, 
o trzech przekonujących powodach, dla których powinniśmy wysłać 
cię na Ziemię.
-	Trzecim powodem, dla którego zasługuję na miejsce w ładow 
niku, jest fakt, że to ja to wszystko rozgryzłem.
-	Wszystko? - zdziwił się Suma IV. Nie było widać, żeby czarny 
Ganimedanin zerkał na zegarek, ale jego głos zdradzał, że właśnie to 
robi. - Czyli co?
-	Wszystko — odparł Orphu. - Skąd wzięli się greccy bogowie na 
Marsie. Dlaczego tunel czasoprzestrzenny łączy Marsa z inną Zie 
mią, na której trwa opisana przez Homera wojna trojańska. Jak udało 
się tak szybko terraformować Marsa. Dlaczego Prospero i Kaliban, 
postaci z antycznego dramatu szekspirowskiego, czekają na nas na 
Ziemi. Dlaczego dziury w branie naruszają kwantowe fundamenty 
całego Układu Słonecznego. Wszystko.
16
K
obieta wyglądająca jak młoda Savi rzeczywiście miała na imię 
Mojra, chociaż Prospero czasem nazywał ją Mirandą- a raz, z 
uśmiechem - Monetą, co tylko potęgowało zamęt w głowie Har-
108
mana. Był ogromnie zakłopotany. Nie tylko nie mógł spojrzeć Moj-
rze w oczy, ale nawet w jej kierunku. Kiedy razem usiedli do śniada-
nia (przysiadł się do nich Prospero), Harman wreszcie odważył się 
do niej odwrócić, ale nie podniósł wzroku ponad poziom stołu. Na-
gle zdał sobie sprawę, że wygląda, jakby gapił się na jej biust, spu-
ścił więc oczy. Mojra nie zwracała uwagi na jego katusze.
-	Prospero... - powiedziała, sącząc podany przez służka sok po 
marańczowy. - Ty stara, parszywa glisto. To był twój pomysł, żeby 
mnie tak obudzić?
-	Oczywiście, że nie, moja droga Mirando.
-	Nie mów do mnie „Mirando", bo zacznę cię nazywać Mandra 
gorą.
-	Przecieżjesteś mojącórką, Mirando. Zawsze nią byłaś -zamru 
czał mag. - Czy istniał kiedyś postczłowiek, któremu nie pomogłem 
stać się postczłowiekiem? Czy to nie moje laboratoria genetyczne 
były waszym łonem i kołyską? Czy to nie czyni mnie twoim ojcem?
-	Sąjeszcze jacyś żywi postludzie, Prospero?
-	Nic mi o tym nie wiadomo, Mirando.
-	No to wal się.
Spojrzała na Harmana, łyknęła kawy i ostrym nożem odkroiła ka-
wałek pomarańczy.
-	Mam na imię Mojra — powiedziała.
Siedzieli przy stole w niewielkim pokoiku - właściwie w niszy, 
która nie zasługiwała nawet na miano pokoju, a która wcześniej uszła 
uwagi Harmana. Znajdowała się w połowie wysokości wewnętrznej 
ściany grobowca, co najmniej sto metrów nad marmurowym labiryn-
tem i posadzką. Było całkiem zrozumiałe, że nie wypatrzył jej z do-
łu -jej ściany były dokumentnie zastawione książkami. Podobnych 
wnęk nie brakowało zresztą we wnętrzu kopuły - w innych znajdo-
wały się miękko obite ławy, tajemnicze przybory, parawany. Okaza-
ło się, że metalowe schody są ruchome; gdyby nie to, dotarcie na 
górę zajęłoby im znacznie więcej czasu. Widok - nie było tu barie-
rek, a wąskie pomosty i schody składały się w większej mierze z po-
wietrza niż żelaza -przyprawiał o palpitacje serca. Harman ze wszyst-
kich sił starał się nie patrzeć w dół. Błądził więc wzrokiem po 
książkach, a idąc, ocierał się barkiem o regały.
Kobieta była ubrana podobnie jak Savi, kiedy pierwszy raz jązoba-
czył - w bluzkę z niebieskiej bawełny, sztruksowe spodnie i wysokie
109
skórzane buty. Miała nawet krótki wełniany płaszczyk, podobny do 
tego, w którym widział Savi, tyle że nie intensywnie czerwony, lecz 
ciemnożółty - za to jego skomplikowany, fałdzisty krój był chyba 
identyczny. Oprócz wieku różniło je jeszcze to, że starsza Savi nosiła 
pistolet - pierwszy okaz broni palnej, jaki Harman widział w życiu. 
Młodsza Savi — Mojra, Miranda czy Moneta - była nieuzbrojona, 
kiedy się poznali. Tego był pewien.
-	Co się wydarzyło, odkąd zasnęłam, Prospero? - zapytała.
-	Mam ci streścić czternaście stuleci w czternastu zdaniach, ko 
chanie?
-	Bardzo proszę.
Mojra podzieliła pomarańczę na cząstki i jednąz nich podała Har-
manowi, który zjadł ją, nie czując nawet smaku.
-	Lasy niszczeją — zaczął Prospero — niszczeją i giną;
Chmury kroplami spływają na ziemią; Człowiek 
przychodzi, orze, by lec potem W ziemi; po iluś latach 
łabędź kona. A mnie jednego trawi nieśmiertelność 
Okrutna: oto w twych ramionach więdnę Tu, na 
spokojnym skraju świata, siwy Cień, co bez końca, 
niby sen, się błąka Wśród mgieł rozległych, milczących 
pustkowi, Gdzie światło sączy się z pałaców świtu*. 
Mag lekko skłonił na wpół łysą, siwiejącą głowę.
-	Titonus - powiedziała Mojra. - Od Tennysona przed śniadaniem 
zawsze boli mnie brzuch. Powiedz mi, Prospero, czy świat jest teraz 
normalny?
-	Nie, Mirando.
-	Czy wszyscy tacy jak ja pomarli lub zostali przeobrażeni? 
Jadła winogrona, przegryzała aromatyczny ser i popijała lodowatą
wodę z kielicha, który służki cały czas napełniały.
-	Jedno, drugie albo jedno i drugie jednocześnie.
-	A wrócą, Prospero?
-	Bóg jeden wie, córeczko.
-	Nie wyjeżdżaj mi tu z Bogiem, proszę. Co z dziewięcioma ty 
siącami stu trzynastoma Żydami Savi? Czy ktoś ich wydobył z pętli 
neutrinowej?
* Przeł. Z. Kubiak. 
110
-	Nie, kochanie. Wszyscy Żydzi i inni, którzy przeżyli rub 
wciąż są promieniem niebieskiego światła w Jerozolimie.
-	Czyli nie dotrzymaliśmy słowa?
Mojra odsunęła talerz, wytarła z rąk okruchy i resztki soku.
-	Nie, córeczko.
-	A ty, mój gwałcicielu... — Mojra spojrzała pytająco na Ha 
na. - Czym się zajmujesz w tym świecie poza wykorzystywał 
obcych śpiących kobiet?
Harman otworzył usta, ale nie bardzo wiedział, co powied 
Zacisnął wargi. Zrobiło mu się niedobrze. Mojra dotknęła jego 
ręki.
-	Nie obwiniaj się, mój Prometeuszu. Nie miałeś wyboru. Po 
trze w sarkofagu było przesycone silnym afrodyzjakiem w aeroj 
Prospero oddał go jednej z przeobrażonych, Afrodycie. Oboje m 
szczęście, że jego działanie jest krótkotrwałe.
Harman poczuł ulgę, a zaraz potem złość.
-	Jak to, nie miałem wyboru?
-	Nie miałeś, jeśli masz w sobie DNAAhmana Ferdinanda M; 
Alonzo Khan Ho Tępa. A wszyscy mężczyźni twojej rasy pow 
mieć jego geny. —Mojra spojrzała na Prospera. —A gdzie Ferdir 
Mark Alonzo? Co się z nim stało?
Mag pochylił głowę.
-	Droga Mirando... Trzy lata po tym, jak spoczęłaś w sarkofi 
zmarł na jedną z mutacji rubikonu, które co roku, z regularno 
letniego zefirku, przeczesywały całą populację. Został złóż 
w kryształowej trumnie obok ciebie, chociaż aparatura faksuj 
mogła co najwyżej powstrzymać rozkład ciała, bo konserwatoi 
nie nauczyła się jeszcze leczyć rubikonu. Zanim kadzie osiągr 
stosowny poziom wiedzy, na Mount Everest wspięła się banda m 
droidów Kalifatu, które przełamały zabezpieczenia i złupiły Te 
Zaczęły od trumny nieszczęsnego Ferdinanda Marka Alonzo; zr 
ciły ją w przepaść.
-	A dlaczego moją oszczędziły? I dlaczego nie obrabowały g 
bowca do końca? Widziałam, że agaty, jaspisy, krwawniki, szmar 
dy, lazuryty, kameole i inne błyskotki są na swoich miejscach, 
ścianach i w marmurowym labiryncie.
-	Kaliban przefaksował się tutaj i wyciął je w pień. Miesiąc trv 
ło, zanim służki zmyły wszystkie ślady krwi.
Mojra podniosła głowę.
-	Kalibanżyje?
-	Ależ tak. Zapytaj Harmana.
Zerknęła na Harmana, ale zaraz znów wróciła spojrzeniem do maga.
-	Dziwne, że też mnie nie zgwałcił.
-	Próbował, droga Mirando. - Prospero uśmiechnął się smutno. - 
Wielokrotnie. Ale nie umiał otworzyć sarkofagu. Gdyby świat ze 
chciał się nagiąć do jego woli i członka, dawno już zaludniłby ten 
świat małymi Kalibanami z twojego łona.
Mojra wzdrygnęła się i odwróciła do Harmana.
-	Muszę poznać twoją historię, charakter i twoje dzieje. Daj rękę. 
Oparła prawy łokieć na stole i zwróciła dłoń w jego stronę. Har-
man bez przekonania zrobił to samo, nie dotykając jej.
-	No nie... Czyżby ludzie zapomnieli o funkcji uwspólnienia?
-	Owszem - wtrącił Prospero. - Nasz przyjaciel Harman zna, 
a właściwie znał, bo eiffeibahn odciął mu dostęp, tylko wyszukiwa 
nie, wszechsieć, dalekosieć i bliskosieć. A włącza je, wyobrażając 
sobie pewne figury geometryczne.
-	Matko... - Mojra opuściła rękę. - A czytać potrafią?
-	Tylko Harman i te parę osób, które w ostatnich miesiącach tego 
nauczył. A, byłbym zapomniał, od niedawna Harman umie także si- 
glować.
-	Siglować? - Mojra parsknęła śmiechem. - Przecież siglowanie 
nie służy rozumieniu książek, to tylko funkcja indeksująca. Tak jak 
byś spojrzał na przepis w książce kucharskiej i uznał, że zjadłeś obiad. 
Lud Harmana to chyba najgłupsza odmiana Homo sapiens w dzie 
jach, co?
-	Zaraz - odezwał się Harman. - Ja też tu jestem. A wy rozma 
wiacie o mnie jak o kimś nieobecnym. Może i nie znam funkcji 
uwspólnienia, ale mogę się jej nauczyć. A na razie moglibyśmy po 
rozmawiać. Bo wiesz, ja też mam do ciebie parę pytań.
Kiedy tym razem na niego spojrzała, uderzyła go głęboka zieleń 
jej oczu.
-	Masz rację - przyznała. - Byłam nieuprzejma. Przemierzyłeś 
kawał świata, żeby mnie obudzić, zrobiłeś to wbrew swojej woli i nie 
wątpię, że wolałbyś być w tej chwili gdzie indziej. Wypada więc, 
abym przynajmniej okazała ci nieco uwagi i odpowiedziała na twoje 
pytania.
-	Naucz mnie używać funkcji uwspólnienia - poprosił Harman. 
Bardzo usilnie starał się nie stracić panowania nad sobą w rozmowie
112
z kobietą, która do złudzenia przypominała mu nieżyjącą Savi i w 
datku przemawiała jej głosem. - Albo pokaż mi, jak się faksc 
bez pawilonów. Ariel to potrafi.
-	Ariel... - Mojra zerknęła na Prospera. - Ludzie oduczyli 
faksować?
-	Oduczyli się prawie wszystkiego. Kazaliście im zapomnieć. V 
Tirzah, Rahaba...
Mojra postukała w dłoń płazem noża.
-	Dlaczego wykorzystałeś tego człowieka, żeby mnie obudź 
Czyżby Sykoraks odzyskała siły i uwolniła Kalibana spod two 
wpływów?
-	Odzyskała i uwolniła. Ja jednak uznałem, że czas cię obud2 
ponieważ Setebos przybył do tego świata.
-	Sykoraks, Kaliban i Setebos...
Mojra ze świstem wciągnęła powietrze przez zęby.
-	Wiedźma, półdemon i stwór ciemności mogą razem zawładn 
ziemią i księżycem - wyjaśnił Prospero. - O wszystkim decydow 
i zagarnąć całą władzę.
Mojra skinęła głową. Przygryzła wargę.
-	Kiedy wagonik rusza w dalszą drogę?
-	Za godzinę. Wsiądziesz do niego, Mirando najdroższa? C; 
wolisz znów zasnąć w temporalnej faksotrumnie, pozwalając, ał 
twoje atomy i wspomnienia przez wieki odtwarzały się w bezrozun 
nej pętli?
-	Wsiądę do tego pieprzonego wagonika. Z banków pamięci p( 
biorę aktualizację, żeby wiedzieć wszystko o tym nowym wspanii 
łym świecie, w którym się odrodziłam. Najpierw jednak odpowiei 
na pytania młodego Prometeusza, a potem poradzę mu, co powinie 
zrobić, żeby odzyskać dostęp do funkcji. - Mojra spojrzała znaczę 
co pod szczyt kopuły.
-	Nie - powiedział Prospero.
-	Harmanie... - Mojra przykryła dłoń Harmana swoją. - Pytaj. 
Oblizał wargi.
-	Naprawdę jesteś postczłowiekiem?
-	Tak. Tak nazywali nas rodacy Savi przed ostatnim faksowaniem
-	Dlaczego tak bardzo jesteś do niej podobna?
-	O... Znałeś ją, tak? Dowiem się, co się z nią stało, przy aktuali 
zacji. Ja teżjąznałam, ale, co ważniejsze, Ahman FerdinandMarkAlonzc 
Khan Ho Tep się w niej zakochał. Bez wzajemności. Pochodzili, jeśli
8-OJimp
	U
3
można tak powiedzieć, z dwóch różnych szczepów. Przybrałam więc 
jej postać i głos, przejęłam jej wspomnienia... wszystko... Dopiero 
później przybyłam tutaj.
-	W jaki sposób przybrałaś jej postać? 
Mojra spojrzała pytająco na Prospera.
-	Oni naprawdę nic nie wiedzą, co? - Znów zwróciła się do Har- 
mana. - My, postludzie, osiągnęliśmy stadium rozwoju, w którym 
pozbyliśmy się ciał, mój młody Prometeuszu. W każdym razie ciał 
w waszym rozumieniu. Nie były nam potrzebne. Było nas zaledwie 
kilka tysięcy. Wyhodowaliśmy się z ludzkiej puli genów dzięki uprzej 
mości i umiejętnościom awatara logosfery...
-	Do usług - wtrącił Prospero.
-	Kiedy chcieliśmy przybrać ludzką postać, kobiecą, powinnam 
dodać, bo zawsze wcielaliśmy się w kobiety, po prostu sobie jakąś 
pożyczaliśmy.
-	Ale jak? 
Mojra westchnęła.
-	Widziałeś pierścienie na niebie? Dalej tam są?
-	Naturalnie.
-	Oba? Biegunowy i równikowy?
-	Tak.
-	Jak sądzisz, Harmanie, czym one są? Składają się z ponad mi 
liona obiektów...
Harman znów oblizał wargi; powietrze w grobowcu było bardzo 
suche.
-	Wiemy, że znajdowała się tam konserwatornia, w której doko 
nywano zabiegów odmładzających. Większość z nas uważa, że po 
zostałe obiekty w pierścieniach to wasze domy. Domy postludzi. Są 
też maszyny, miasta, tak jak na wyspie Prospera... W zeszłym roku 
byłem tam, Mojro. Pomogłem ją rozbić.
-	Tak? - Mojra spojrzała przelotnie na maga. - Pięknie, Promete 
uszu. Mylisz się jednak, sądząc, że ten milion umieszczonych na or 
bicie satelitów, w większości znacznie mniejszych od wyspy Prospe 
ra, to domy postludzi oraz maszynerie służące naszym celom. 
Naturalnie, kilkanaście osiedli mieszkalnych by się tam znalazło. 
A także kilkanaście tysięcy generatorów wormhole'i, kolektorów 
czarnych dziur i generatorów dziur w branie. To wszystko pozosta 
łości naszych wczesnych eksperymentów z podróżami międzywymia- 
rowymi. Ale pozostała maszyneria służy wam.
114
'
\
-	Nam
?
-	Wie
sz, na 
czym 
polega 
faksow
anie?
-	Faks
owałe
m się 
od 
dzieck
a.
-	T
o
w
i
e
m
.
A
l
e
c
z
y
r
o
z
u
m
i
e
s
z
z
a
s
a
d
ę
d
z
i
a
ł
a
n
i
a
f
a
k
s
u
?
H
a
r
m
a
n
w
e
s
t
c
h
n
ą
ł
.
-
	Nigd
y się nad 
tym nie 
zastanaw
iałem. 
Ale 
kiedy w 
zeszłym 
rola 
podróżo
wałem z 
Savi, a 
potem 
spotkałe
m 
Prospera
, 
tłumacz
y/i mi, 
że w 
pawiloni
e faksu 
moje 
ciało 
zostaje 
zakodow
ane w 
postaci 
ener 
getyczne
j, z 
której 
odtwarza 
sieje 
razem z 
umysłem 
i 
wspomni
enia 
mi w 
innym 
węźle.
Mojra 
pokiw
ała 
głową.
-	Z 
grubsza 
tak. Tyle 
że 
pawilon
y i węzły 
nie są 
niezbędn
e. Wy 
myśliliś
my je, 
żebyście 
nie 
pałętali 
się, gdzie 
was nie 
chcą. Ta 
forma 
teleporta
cji 
stanowił
a 
potworn
e 
obciążen
ie dla 
kompute
rów, 
nawet 
tych 
wyposaż
onych w 
najbardz
iej 
zaawans
owaną 
pamięć 
białkow
ą 
i 
bąbelko
wą. 
Masz 
pojęcie, 
ile 
pamięci 
trzeba na 
zapisani
e wszyst 
kich 
informac
ji o ciele 
jednego 
człowiek
a, nawet 
bez 
frontu 
falowe 
go 
przedsta
wiająceg
o jego 
osobow
ość i 
wspomn
ienia?
-	Nie.
Mojra 
wskazał
a szczyt 
kopuły 
nad ich 
głowam
i, 
Harman 
domyśli
ł się 
jednak, 
że jej 
gest 
dotyczy 
raczej 
nieba i 
przecin
ających 
się na 
nim 
pierście
ni.
-	Mili
on 
orbitaln
ych 
banków 
pamięci. 
Każdy 
przypisa
ny jedne 
mu z 
was, 
ludzi. A 
poza 
tym? 
Zasilane 
energią 
czarnych 
dziur 
urzą 
dzenia 
teleporta
cyjne, 
satelity 
GPS, 
skanery, 
reduktor
y, 
kompilat
ory, 
odbiorni
ki i 
nadajniki
. Przez 
całe 
życie, 
Harmani
e 
Promete
uszu, 
mia 
łeś na 
niebie 
gwiazdę, 
na której 
wypisan
e było 
twoje 
imię.
-	Dlac
zego 
akurat 
milion
?
-	Uzn
ano, że 
taka 
będzie 
najmniej
sza 
populacj
a zdolna 
do samo 
dzielnej 
egzysten
cji. 
Chociaż 
przypusz
czam, że 
dziś jest 
was o 
wiele 
mniej, 
poniewa
ż 
kobieto
m 
zezwalal
iśmy na 
posiadan
ie tylko 
jedne 
go 
dziecka. 
Za 
moich 
czasów 
żyło 
tylko 
dziewięć 
tysięcy 
trzysta 
czter- 
naścioro 
przedsta
wicieli 
waszego 
podgatu
nku, z 
wbudow
anymi i 
ak 
tywnymi 
funkcja
mi 
nanogen
etyczny
mi, oraz 
kilkaset 
tysięcy 
dawnych 
ludzi, 
takich 
jak mój 
ukochan
y, 
Ahman 
Ferdinan
d Mark 
Alonzo 
Khan 
Ho Tep. 
Ostatni 
potomek 
królews
kiego 
rodu.
-	Czy
m są 
wojniks
y? - 
zapytał 
Harman. 
- Skąd 
przybył
y? Dla 
czego 
tak 
długo 
nam 
służyły, 
a po 
zniszcze
niu 
wyspy 
Prospera 
za 
częły 
atakowa
ć ludzi? 
Jak je 
powstrz
ymać?
115
-	Tyle pytań... - westchnęła Mojra. - Jeżeli chcesz poznać wszyst 
kie odpowiedzi, będzie ci potrzebny szerszy kontekst. W tym celu 
musisz przeczytać te książki.
Harman powiódł wzrokiem po wyłożonym książkami wnętrzu ko-
puły. Nie potrafił oszacować zajmowanej przez nie powierzchni ani 
objętości, ale intuicyjnie szacował ich liczbę na co najmniej milion.
-	Które? - spytał.
-	Wszystkie. - Mojra szerokim gestem ogarnęła całe wnętrze. - 
To jest możliwe.
-	Nie, Mojro — wtrącił Prospero. - To go zabije.
-	Bzdura. Młody jest.
-	Ma dziewięćdziesiąt dziewięć lat. Siedemdziesiąt pięć więcej 
niż ciało Savi, kiedy je dla siebie klonowałaś. Przejęłaś jej pamięć. 
Harman też ma wspomnienia. To nie jest tabula rasa.
Mojra wzruszyła ramionami.
-	Jest silny. I zdrowy, spójrz na niego.
-	Zabijesz go, a wraz z nim przepadnie nasza najlepsza broń do 
walki z Setebosem i Sykoraks.
Harman był wściekły, ale i podekscytowany.
-	O czym wy mówicie? - Cofnął rękę przed dotykiem Mojry. - 
Mam przesiglować te wszystkie książki? To by mi zajęło całe mie 
siące, jeśli nie lata! Albo i dziesięciolecia.
-	Nie przesiglować - odparła Mojra - tylko zjeść.
-	Zjeść... - powtórzył Harman.
Ciekawe, pomyślał, czy była szurnięta, jeszcze zanim położyła się 
w tej kryształowej trumnie temporalnej, czy zwariowała dopiero od 
trwającej całe wieki ciągłej replikacji?
-	Tak, zjeść. W takim sensie, jak wspomina o tym Talmud. Zjeść 
je, a nie przeczytać.
-	Nie rozumiem.
-	A wiesz, co to jest Talmud?
-	Nie.
Mojra ponownie wskazała szczyt kopuły, wznoszący się siedem-
dziesiąt pięter nad ich głowami.
-	Na górze, mój przyjacielu, znajduje się kopułka z krystalicznie 
przejrzystego szkła, a w niej klatka ze złota, macicy perłowej i krysz 
tału. Mam do niej klucz. Złoty. W środku znajduje się cały świat.
-	To tak jak twój sarkofag? - upewnił się Harman. Serce biło mu 
jak oszalałe.
116
-	Bynajmniej - roześmiała się Mojra. - Moja trumna to po pro 
jeszcze jeden węzeł w karuzeli faksów. Odtwarzała moje ciało pn 
stulecia, aż przyszedł czas, żeby wstać i wziąć się do roboty. 1V^ 
łam o maszynie, która umożliwi ci przeczytanie tych wszystkich ks 
żek przed odjazdem eiffelbahnu ze stacji Tadż Mojra za... - zerkr 
ła na dłoń - ... pięćdziesiąt osiem minut.
-	Nie rób tego, Mojro - powiedział Prospero. - Nie przyda m 
się w wojnie z Setebosem jako trup albo śliniący się kretyn.
-	Milcz, Prospero! Spójrz na niego. Już jest kretynem. Można 1 
pomyśleć, że od czasów Savi cała jego rasa została poddana lobot 
mii; właściwie równie dobrze mógłby nie żyć. Jeśli klatka zadział 
a on to przeżyje, może pomóc i nam, i sobie. - Mojra wzięła Harm 
na za rękę. - Czego pragniesz najbardziej we wszechświecie, Ha 
manie Prometeuszu?
-	Chcę wrócić do domu i zobaczyć żonę. 
Mojra westchnęła.
-	Nie dam ci gwarancji, że kryształowa klatka, dzięki której pc 
znasz wszystkie niuanse księgozbioru mojego biednego Ahmana Fei 
dinanda Marka Alonzo, pozwoli ci się faksować do domu i do... Ja 
ma na imię twoja żona?
-	Ada.
Na sam dźwięk tych sylab zachciało mu się płakać. Po pierwsz 
dlatego, że za nią tęsknił, po drugie — ponieważ ją zdradził.
-	Do Ady. Zapewniam cię jednak, że jeśli nie zaryzykujesz, nii 
wrócisz do domu i nie zobaczysz jej żywej.
Harman wstał i wyszedł na pozbawioną balustrady marmurowi 
półkę przed niszą, sto metrów nad zimną marmurową posadzką. Spoj 
rżał na szczyt kopuły — dwieście metrów na głową— ale najwyższe 
metalowe podesty plątały się tam jak czarne, cienkie pajęcze nici 
rozpływając się w nieprzeniknioną dla wzroku mgiełkę.
-	Harmanie, druhu Nomana... - zaczął Prospero.
-	Zamknij się - uciszył go Harman i zwrócił się do Mojry: - Chodźmy.
17
""eleportowałem nas zgodnie z twoimi wskazówkami - mówi He-
fajstos. ~ Tylko gdzie, na Hadesa, jesteśmy?
117
-	Na Itace - odpowiada Achilles. - To surowa, skalista wyspa, ale 
czuła niańka dla chłopców, którzy chcą być mężczyznami.
-	Wygląda i śmierdzi jak kloaka. Zwłaszcza w tym upale.
Bóg Ognia kuśtyka kamienistą ścieżką, prowadzącą stromo pod 
górę wśród łąk, na których pasą się owce i bydło, do miejsca, gdzie 
czerwone dachówki domów prażą się w bezlitosnym słońcu.
-	Bywałem tu już wcześniej — ciągnie Achilles. — Pierwszy raz 
jeszcze jako dzieciak.
Ciężką tarczę ma przytroczoną do pleców, pas z mieczem w po-
chwie przewiesił przez ramię. Nie poci się, chociaż idą pod górę. Za 
to Boski Rzemieślnik powłóczy kaleką nogą, sapie z gorąca i ocieka 
potem. Brodę ma wprost przemoczoną.
Stroma, wąska ścieżka kończy się na szczycie wzgórza, skąd wi-
dać jakieś zabudowania.
-	Pałac Odyseusza - oznajmia Achilles i truchtem pokonuje ostat 
nie pięćdziesiąt metrów.
-	Pałac?! - sapie Bóg Ognia. Kulejąc, wychodzi na plac przed bramą, 
opiera obie ręce na kolanie krótszej nogi i zgina się wpół, jakby miał 
zwymiotować. - Chyba raczej chlew, tylko dziwnie wysoki.
Pięćdziesiąt metrów na prawo od domu, na skalnej ostrodze nad 
urwiskiem, wznoszą się ruiny małej, porzuconej twierdzy. Sam dom -
pałac Odyseusza - został zbudowany z nowszego kamienia i śwież-
szego drewna niż forteczka i tylko drzwi, które sąuchylone, składają 
się z dwóch wiekowych kamiennych płyt. Terakotowy taras wygląda 
na drogi kaprys - płytki są ułożone równo, elegancko, z pewnością 
pracowali przy nich najlepsi rzemieślnicy i kamieniarze - ale przy-
dałoby się go zamieść. Ściany i kolumny są pomalowane na jasne 
kolory. Malowana winna latorośl, ozdobiona ptakami i gniazdami, 
oplata białe kolumny przy wejściu. Obok pnie się prawdziwa wino-
rośl, wabiąc prawdziwe ptaki, które uwiły w jej splotach prawdziwe 
gniazdo. Za drzwiami widać pogrążony w cieniu westybul, ozdobio-
ny kolorowymi freskami.
Achilles zamierza wejść do środka, gdy Hefajstos łapie go za rękę 
i osadza w miejscu.
-	Tu jest pole siłowe, synu Peleusa.
-	Nie widzę.
-	Nie zobaczysz, dopóki w nie nie wejdziesz. Każdego innego 
śmiertelnika zabiłoby na miejscu. Ty jesteś szybkonogim mężobójcą, 
a prawdopodobieństwo twojej śmierci określa, jak to powiedziała
118
Nyks, kwantowa osobliwość, więc odbiłbyś się i klapnął na dups 
Moje przyrządy wskazują napięcie dwustu kilowoltów i ampei 
który może naprawdę zrobić krzywdę. Odsuń się.
Brodaty bóg-karzeł zaczyna majstrować przy pudełkach i spii 
nie skręconych metalowych przedmiotach, które nosi zawieszone 
paskach przy kamizeli, sprawdza wskazania maleńkich zegarów, k 
kodylkiem przypina coś, co wygląda jak martwa metalowa fretka, 
końcówki mocy w niewidzialnym polu, spina kolorowymi przev 
darni cztery romboidalne urządzenia i w końcu przyciska mosięż 
guzik.
-	Proszę — mówi. — Pole wyłączone.
-	Za to właśnie lubię arcykapłanów - mówi Achilles. - Nic i 
robią, a potem się tym przechwalają.
-	Nie mówiłbyś, że to takie nic, gdybyś się w to wpieprzył - rar 
czy Bóg Ognia. — Moje instrumenty sugerują, że to sprawka Hery
-	Wtakim razie dziękuję —mówi Achilles i przechodzi przezpn 
między kamiennymi skrzydłami drzwi. Wchodzi do westybulu pał 
cu Odyseusza.
Słychać zwierzęcy warkot i z półmroku wyskakuje jakaś bestia. 
Achilles błyskawicznie dobywa miecza, ale pies pada na ziemi 
zanim zdąży się do niego zbliżyć.
-	Argus... -Achilles głaszcze leżącego, dyszącego psa po łbie. 
Odyseusz wychował go od szczeniaka, dziesięć lat temu, opowiad. 
mi o tym. Ale popłynął pod Troję, zanim zdążył przyuczyć Argus 
do polowań na dziki i jelenie. Syn naszego przebiegłego druha, Tek 
mach, miał się opiekować psem.
-	Od tygodni nikt się nim nie zajmował- zauważa Hefajstos. 
Kundel zdycha z głodu.
To prawda, Argus nie ma siły stanąć na nogi ani nawet podnieśi 
głowy. Wodzi tylko wielkimi, proszącymi ślepiami za dłonią głasz 
czącego go Achillesa. Żebra sterczą mu pod obwisłą skórą o zmato 
wiałej sierści jak przyrzucone płachtą płótna wręgi budowanego stat 
ku.
-	Nie mógł się wydostać spod pola siłowego - domyśla się Achil 
les. -A założę się, że w środku nie ma nic do jedzenia. Spijał pewnie 
wodę z rynien i zlizywał deszczówkę, ale nic nie jadł.
Wyjmuje z torby kilka sucharów, które udało mu się podkraść z do-
mu Rzemieślnika, i karmi psa. Argos z trudem przeżuwa chleb. Achil-
les kładzie jeszcze trzy suchary obok jego łba i wstaje.
119
-	Nie ma nawet trupów, które mógłby obgryzać - mówi Hefaj 
stos. -Na całej Ziemi ludzie zostali tylko w okolicy Ilionu... Wszę 
dzie indziej zniknęli. Jak dym, kurwa, jak dym...
Achilles odwraca się do niego.
-	Co się z nimi stało? Co z nimi zrobiliście ty i inni nieśmiertelni? 
Boski Rzemieślnik podnosi ręce w obronnym geście.
-	To nie nasze dzieło, synu Peleusa. Nawet wielki Zeus nie przy 
łożył do tego ręki. Jakaś inna siła opróżniła Ziemię z ludzi. My, olim 
pijscy bogowie, potrzebujemy czcicieli. Bez śmiertelnych wyznaw 
ców, suplikantów i budowniczych ołtarzy bylibyśmy jak Narcyz - 
a trzeba ci wiedzieć, że znam go osobiście — w świecie bez luster. To 
nie my.
-	Chcesz powiedzieć, że są jeszcze jacyś inni bogowie? - dziwi 
się Achilles. Nie opuszcza miecza.
-	Duże pchły mają małe pchły, te małe mają jeszcze mniejsze, te 
mniejsze sąpodgryzane przezjeszcze mniejsze, i tak dalej, adinfini- 
tum, czy jak to się tam mówi.
-	Milcz.
Achilles ostatni raz poklepuje po łbie wyraźnie ożywionego kun-
dla i odwraca się plecami do Hefajstosa.
Przechodzą przez westybul do sali tronowej, gdzie Odyseusz z Pe-
nelopąniegdyś przyjmowali Achillesa. Telemach był wtedy sześcio-
letnim, nieśmiałym chłopczykiem; ledwie dało się go przekonać, żeby 
ukłonił się Myrmidonom, zanim niania musiała go odprowadzić.
Sala tronowa j est pusta.
Hefajstos majstruje coś przy jednym ze swoich pudełkowatych 
przyrządów.
-	Tędy-mówi.
Cofają się do ozdobnego przedpokoju i wchodzą do innej komna-
ty, podłużnej i ciemnej. To sala bankietowa. Najwięcej miejsca zaj-
muje w niej niski, długi na dziesięć metrów stół.
Zeus leży na nim na wznak, z rozrzuconymi rękami i nogami. Jest 
nagi. Chrapie. W komnacie panuje bałagan. Puchary, miski i sztućce 
leżą dosłownie wszędzie, kołczan spadł ze ściany, strzały rozsypały 
się po podłodze, zdarty z drugiej ściany gobelin zwija się pod ciałem 
śpiącego boga.
-	Sen Absolutny, jak nic - mruczy pod nosem Hefajstos.
-	Tak brzmi — przytakuje Achilles. -Aż dziw, że od tego chrapa 
nia sufit się nie zawalił.
120
Mężobójca ostrożnie przestępuje nad haczykowatymi grotami roz-
rzuconych na podłodze strzał. Mało który Grek by się do tego przy-
znał, ale większość z nich chętnie smaruje groty strzał i włóczni tru-
cizną, Achilles zaś wie - od wyroczni i od matki, Tetydy - że 
przyczyną jego śmierci będzie zatruta strzała, która przebije mu je-
dyną wrażliwą na ciosy część ciała. Ani matka jednak, ani Mojry nie 
zdradziły mu gdzie i kiedy zginie, podobnie jak nie powiedziały, kto 
wystrzeli zabójczy pocisk. Głupio by było, myśli sobie Achilles, ukłuć 
się w palec którąś z zabytkowych strzał Odyseusza i umrzeć w mę-
czarniach, zanim obudzi Zeusa i każe mu wskrzesić Pentesileję.
-	Sen Absolutny to nazwa narkotyku, którym uśpiła go Hera — 
wyjaśnia Rzemieślnik. - Sam pomogłem jej opracować ten eliksir, 
chociaż pomysłodawczyniąbyła Nyks.
-	Możesz go obudzić?
-	Ależ tak - mówi Hefajstos. — Tak sądzę.
Odpina paski wszyte w kamizelę, które podtrzymują sakiewki i pu-
dełka. Zagląda do środka każdego z nich i wyjmuje różne przedmio-
ty. Niektóre od razu chowa z powrotem, inne ustawia na stole obok 
olbrzymiego Zeusowego uda.
Kiedy bóg-karzeł zajmuje się swoimi sprawami, Achilles pierwszy 
raz ma okazję przyjrzeć się z bliska Ojcu Bogów i Ludzi, Zeusowi, 
Który Rządzi Chmurami Burzowymi.
Ma cztery i pół metra wzrostu i wygląda imponująco, nawet kiedy 
leży na plecach na przykrytym gobelinem stole. Ma doskonałe, mu-
skularne ciało, a naoliwiona broda układa mu się w idealne loki, ale 
pomijając takie drobiazgi jak nieprzeciętne rozmiary i fizyczna per-
fekcja, jest po prostu mężczyzną, który po kapitalnym seksie słodko 
zasnął. Penis długi jak miecz Achillesa leży oklapły i zaróżowiony 
na boskim udzie. Gromowładny chrapie i ślini się jak prosię.
-	To go powinno ocucić.
Hefajstos podnosi olbrzymią strzykawkę — Achilles pierwszy raz 
w życiu widzi takie urządzenie — z długą na blisko pół metra igłą.
-	Na bogów! -wykrzykujejasnowłosy mężobójca. — Chcesz wsa 
dzić coś takiego Ojcu Zeusowi?!
Hefajstos chichocze paskudnie.
-	Wbiję mu igłę prosto w to kłamliwe, lubieżne serce. Tysiąc mi- 
lilitrów najczystszej boskiej adrenaliny z dodatkiem mojej autorskiej 
mieszanki amfetaminowej. To jedyna odtrutka na Sen Absolutny.
Achilles ma ochotę schować się za tarczą.
121
-	Co zrobimy, kiedy się obudzi? 
Hefajstos wzrusza ramionami.
-	Nie zamierzam na to czekać. Wstrzyknę mu ten koktajl i zni 
kam. To, jak Zeus zareaguje, budząc się z igłą w sercu, to twój pro 
blem, synu Peleusa.
Achilles chwyta go za brodę i przyciąga do siebie.
-	Jeżeli w ogóle wyniknie z tego jakiś problem, kaleki Rzemieśl 
niku, zapewniam cię, że ciebie również będzie dotyczył.
-	Co mam zrobić, śmiertelniku? Potrzymać cię za rączkę? To był 
twój kretyński pomysł, żeby go budzić.
Achilles nie zwalnia chwytu.
-	Obudzenie Zeusa leży także w twoim interesie, krótkonogi boże.
-	Niby jak? - Hefajstos mruży zdrowe oko.
-	Pomóż mi - szepcze mu do ucha mężobójca. - A za tydzień to 
ty zasiądziesz na złotym tronie w Dworze Bogów, a nie Zeus.
-	Jakim cudem? - Hefajstos, choć nadal nieufny, też zniża głos do 
szeptu. Mruży oko już nie podejrzliwie, ale z zainteresowaniem.
Achilles - szeptem, nie puszczając jego brody - wykłada mu swój 
plan.
Zeus budzi się z rykiem.
Hefajstos dotrzymuje słowa i znika zaraz po wstrzyknięciu Ojcu 
Bogów końskiej dawki adrenaliny, wyciągnięciu igły i odrzuceniu 
strzykawki. Trzy sekundy później Zeus siada, wrzeszczy tak głośno, 
że Achilles musi sobie zatykać uszy. Ojciec Bogów zrywa się na równe 
nogi, przewraca stół i rozbija całą południową ścianę domu Odyse-
usza.
-	Hero! - dudni basem. — Bądź przeklęta!
Achilles nie kuli się ani nie ucieka, choć mimo woli cofa się, kiedy 
Zeus roztrzaskuje ostatni kawał ściany, wyrwanym dźwigarem roz-
bija wielki jak koło rydwanu kandelabr na tysiąc kawałeczków, jed-
nym ciosem gigantycznej pięści druzgocze masywny stół i zaczyna 
nerwowo przechadzać się po komnacie. W końcu zauważa Achille-
sa, stojącego w drzwiach do westybulu.
-Ty!
-	Ja -przytakuje Achilles, syn Peleusa.
Miecz trzyma za pasem, tarczę grzecznie zawieszoną na plecach, 
nie na przedramieniu, dłonie ma puste. Bogobójczy sztylet, który dała 
mu Atena, każąc zabić Afrodytę, tkwi - niewidoczny - za pasem.
122
-	Co robisz na Olimpie? - grzmi Zeus.
Wciąż nagi, łapie się lewą ręką za czoło. W jego przekrwionych 
oczach widać pulsujący ból głowy. Wygląda na to, że Sen Absolutny 
wywołuje potężnego kaca.
-	To nie Olimp, Zeusie, mój panie — odpowiada półgłosem Achil 
les. - Jesteśmy na Itace, w sali bankietowej pałacu Odyseusza, syna 
Laertesa. Wyspę okrywa złota chmura maskująca.
Zeus mruży oczy. Rozgląda się, marszczy brwi i znów spogląda 
z góry na Achillesa.
-	Jak długo spałem, śmiertelniku?
-	Dwa tygodnie, Ojcze Zeusie.
-	Ale przecież ty, Argiwie, szybkonogi mężobójco, nie obudził 
byś mnie ze snu wywołanego przez białoręką Herę. Kto to zrobił? 
I po co?
-	O Zeusie, Który Rządzisz Chmurami Burzowymi! - Achilles 
pochyla głowę i spuszcza wzrok w geście, który od biedy można by 
uznać za pełen pokory. Wiele razy widział, jak ci naprawdę pokorni 
gną się w takim ukłonie. - Prawdą jest, że choć większość olimpij 
skich bogów cię porzuciła, to jednak nie wszyscy. Nadal masz wśród 
nich przynajmniej jednego wiernego sługę. Ja zaś odpowiem na 
wszystkie twoje pytania, lecz najpierw chcę cię prosić o nagrodę.
-	O nagrodę?! - ryczy Zeus. - Jeśli jeszcze raz odezwiesz się nie- 
pytany, dam ci taką nagrodę, że popamiętasz! Stój tu i milcz!
Skinieniem ręki zmienia jedną z trzech ocalałych ścian -tę, na któ-
rej wisiał wspaniały łuk i kołczan pełen zatrutych strzał - w trójwy-
miarowy ekran, podobny do holotanku w Dworze Bogów.
Achilles zdaje sobie sprawę, że właśnie ogląda pałac Odyseusza 
z lotu ptaka. Widzi leżącego przed wejściem Argusa - zagłodzony 
pies zjadł suchary i nabrał dość sił, żeby dowlec się do cienia.
-	Hera na pewno zostawiła pole siłowe — mruczy Zeus. — Tylko 
Hefajstos umiałby je wyłączyć. Później się z nim rozprawię.
Wykonuje następny gest i na ekranie wyświetla się obraz wierz-
chołka Olimpu. Widać puste domy i pałace, porzucone rydwany.
-	Poszli się pobawić ulubionymi zabawkami - mamrocze Zeus. 
Teraz Achilles widzi -jest środek dnia - bitwę pod murami Ilionu.
Wojska Hektora spychająArgiwów i ich machiny oblężnicze w stronę 
Zarośniętego Wzgórza i dalej, ku plaży. W powietrzu śmigająstrza-ły i 
co najmniej ze dwadzieścia latających rydwanów. Pioruny i pro-
mienie czerwonego blasku dźgają pole bitwy. Eksplozje wstrząsają
123
Ziemią i Niebem. Bogowie ścierają się ze sobą; na Ziemi ich pod-
opieczni walczą na śmierć i życie. Zeus kręci głową.
-	Widzisz ich, Achillesie? Są uzależnieni od wojny jak narkomani 
od kokainy czy heroiny, jak hazardziści od pokera czy ruletki. Od 
ponad pięciuset lat, kiedy to pobiłem ostatnich tytanów, pierwszych 
Przeobrażonych, i strąciłem Kronosa, Reę i resztę Pierwotnych w ga 
zową otchłań Tartaru, ewoluujemy, rozwijamy nasze olimpijskie moce, 
odgrywamy role bogów... Po co?!
Achilles, którego nie poproszono oficjalnie o zabranie głosu, woli 
milczeć.
-	Cholerne dzieciaki! Grają w te swoje dziecinne gierki! - krzy 
czy Zeus. Achilles znów zatyka uszy. — Są beznadziejni jak ćpuny, 
jak nastolatki z Zapomnianej Ery z tymi ich grami komputerowymi. 
Po długich dziesięciu latach sekretnych spisków, knowań i potajem 
nych walk, których przecież zakazałem, spowalniania czasu, żeby 
mogli dozbroić swoich pupilów, nie mogą się powstrzymać i muszą 
doprowadzić wojnę do gorzkiego końca. Tylko po to, żeby się prze 
konać, kto wygra! Tak jakby to miało jakieś znaczenie, psia ich mać!
Achilles dobrze wie, że człowiek mniejszego formatu - a w jego 
oczach wszyscy ludzie są mniejszego formatu —już dawno padłby 
na kolana i wył z bólu, gdyby kazano mu słuchać boskich wrzasków, 
ale tym razem nawet on słabnie od naddźwiękowego łoskotu.
-	Uzależnieni. - Głos Zeusa schodzi w znośniejsze rejestry. - 
Powinienem był pięć lat temu kazać im się zapisać do Anonimowych 
Ilionoholików. Uniknęliby straszliwej zemsty, od której teraz nie bę 
dzie ucieczki. Hera i jej sojusznicy posunęli się za daleko.
Achilles śledzi rzeź wyświetlaną na ścianie. Obraz jest tak głęboki, 
tak przestrzenny, że ma wrażenie, jakby patrzył na pola śmierci pod 
Ilionem przez okno. Achajowie pod nędznym dowództwem Agamem-
nona cofają się. Apollo, Pan Srebrnego Łuku, najgroźniejsze z bóstw, 
spycha rydwany Hery i Ateny w stronę morza, ale na razie nie ma mowy 
o panicznej ucieczce - ani na lądzie, ani w powietrzu. Na widok jatki 
krew zaczyna żywiej krążyć w żyłach Achillesa. Mężobójca chętnie 
rzuciłby się w wir walki, prowadząc Myrmidonów do kontrataku, któ-
ry zakończyłby dopiero przed marmurowym pałacem Priama, najle-
piej wlokąc za rydwanem krwawiące truchło Hektora.
-	No?! Mów!
-	Co mam mówić, Ojcze Bogów?
124
-	Jakiej to... nagrody ode mnie żądasz, synu Tetydy? 
Oglądając spektakl na ekranie, Zeus zdążył się ubrać. 
Achilles robi krok do przodu.
-	W zamian za odnalezienie cię i obudzenie, Ojcze Zeusie, pr 
szę, byś zgodził się na przywrócenie życia Pentesilei w jednej z w; 
szych kadzi leczniczych...
-	Pentesilei?! - dudni Zeus. - Mówisz o tej amazońskiej kurewc 
z północy? O jasnowłosej suce, która zamordowała własną sióstr 
Hippolitę, żeby zdobyć nic niewart amazoński tron? Jak zginęła? I c 
ją łączy z Achillesem?
Achilles zgrzyta zębami, ale nie podnosi wzroku. Jego oczy mic 
tająbłyskawice.
-	Kocham ją, Ojcze Zeusie, i... 
Zeus zanosi się śmiechem.
-	Kochasz ją, powiadasz? Synu Tetydy! Widywałem cię na ekra 
nach i na własne oczy wielokrotnie, odkąd przyszedłeś na świat i po 
tem, gdy oddano ciebie, zarozumiałego młokosa, pod opiekę cierpli 
wego Chirona. Nigdy jednak nie widziałem, żebyś pokochał kobietę 
Nawet dziewkę, która urodziła ci syna, porzucałeś jak zbędny bagaż 
ilekroć przyszła ci ochota wyruszyć na wojnę, porabować trochę i po 
dupczyć. Twierdzisz, że kochasz Pentesileję, bezmózgącipcię z dzidą 
Wiesz co, synu Tetydy? Wymyśl inną bajeczkę.
-	Naprawdę ją kocham i chcę, aby została wskrzeszona - cedź 
przez zęby Achilles. W tej chwili wszystkie jego myśli krążą wokó; 
sztyletu, który dała mu Atena. Pamięta, że już go wcześniej okłamy 
wała; jeżeli skłamała także tym razem, byłby głupcem, rzucając się 
na Zeusa. Ale i tak jest głupcem, skoro przybył błagać Ojca o taki 
dar. Upiera się więc przy swoim i tylko zwieszone dłonie zaciska 
w potężne pięści. -Afrodyta dała królowej Amazonek perfumy, któ 
rych ta użyła przed walką...
Zeus znów wybucha śmiechem.
-	No nie! Numer dziewięć? No, przyjacielu, zostałeś koncertowo 
wychędożony. A jak zginęła ta pipa Pentesileja? Nie, nic nie mów. 
Sam zobaczę.
Kolejny ruch ręki Ojca Bogów. Ściana rozpływa się, obraz się mgli, 
cofa w czasie i przenosi w przestrzeni. Achilles patrzy, jak Pentesi-
leja prowadzi swoje wojowniczki do ataku na czerwonej równinie 
u stóp Olimpu. Widzi, jak Klonia, Bremusa i inne Amazonki padają 
od mieczy i strzał. Widzi również siebie, jak rzuca niechybną ojcowską
125
włócznią, która przeszywa na wylot Pentesileję razem z koniem i przy-
szpila oboje do ziemi jak wijącego się insekta przed preparacją.
-	Pięknie - zachwyca się Zeus. - A teraz chciałbyś ją wskrzesić 
w kadzi Uzdrowiciela, tak?
-	Tak, mój panie.
-	Nie wiem, skąd dowiedziałeś się o sali uzdrowień -mówi Zeus. 
Znów zaczyna spacerować po komnacie. - Powinieneś jednak zda 
wać sobie sprawę, że nawet nadnaturalne umiejętności Uzdrowiciela 
nie przywrócą życia śmiertelnikowi.
-	Panie mój... -Achilles mówi cicho, lecz z wyraźnie słyszalnym 
naciskiem. -Atena rzuciła na ciało mojej ukochanej zaklęcie, dzięki 
któremu nie ima się go rozkład. Może dałoby się...
-	Cisza! - Tym razem fala dźwiękowa spycha Achillesa pod pro 
wizoryczny holoekran. — Nikt z pierwotnego panteonu nieśmiertel 
nych nie będzie mówił Ojcu Zeusowi, co jest możliwe albo właści 
we! Tym bardziej nie będzie mi tego dyktował jakiś śmiertelny 
umięśniony dupek!
-	Nie śmiałbym, Ojcze. - Achilles podnosi wzrok na brodatego 
olbrzyma. - Miałem tylko nadzieję, że...
-	Cisza - powtarza Zeus, ale robi to znacznie ciszej. Achilles nie 
musi już zatykać sobie uszu i opuszcza ręce. - Teraz pójdę ukarać 
Herę, strącę jej wspólników w otchłanie Tartaru, ukarzę innych bo 
gów, tak że nigdy tego nie zapomną, i raz na zawsze zmiotę argiwską 
armię z powierzchni Ziemi. Wy, Grecy, działacie mi na nerwy tą waszą 
bezczelnością i służalczością. - Zeus rusza do drzwi. - Jesteś na ilioń- 
skiej Ziemi, synu Tetydy. Sam trafisz do domu, chociaż zajmie ci to 
sporo czasu. Nie radzę ci natomiast wracać pod Ilion. Nie zastaniesz 
tam ani jednego żywego Achaja.
-	Nie - mówi Achilles.
Zeus okręca się na pięcie. Uśmiecha się, naprawdę się uśmiecha.
-	Co powiedziałeś?
-	Powiedziałem: „nie". Masz spełnić moją prośbę.
Achilles zdejmuje z pleców tarczę i mocuje ją sobie do przedra-
mienia, jakby wybierał się na front. Wyciąga miecz. Zeus wybucha 
śmiechem.
-	Spełnić twoją prośbę... A jak nie, to co mi zrobisz, bękarcie 
Tetydy?
-	Wtedy rzucę wątrobę Zeusa psu Odyseusza, który czeka wy 
głodniały na dziedzińcu.
126
Uśmiechnięty Zeus kręci głową.
-	Wiesz, czemu jeszcze żyjesz, robaku?
-	Bo jestem Achillesem, synem Peleusa. — Mężobójca podchodzi 
bliżej. Żałuje, że nie ma włóczni. - Najsławniejszym i najszlachet 
niejszym z wojowników, niepokonanym przyjacielem zamordowa 
nego Patroklosa. Nie służę żadnemu człowiekowi... ani bogu.
Zeus znów kręci głową.
-	Nie jesteś synem Peleusa. 
Achilles staje jak wryty.
-	Co ty wygaduj esz, Władco Much? Władco Końskiego Gnoju... 
Jestem synem Peleusa, syna Aiakosa; synem śmiertelnika, który spło 
dził mnie z nieśmiertelną boginią morza, Tetydąj króla z prastarej 
dynastii Myrmidonów.
-	Nie. — Tym razem to Zeus robi krok w przód. Pochyla się zło 
wrogo nad Achillesem. - Urodziła cię Tetyda, ale zapłodniło ją moje 
nasienie, nie Peleusa.
-	Twoje! - Śmiech Achillesa zmienia się w chrapliwy skrzek. - 
Moja nieśmiertelna matka nie kłamała, mówiąc mi...
-	Twoja nieśmiertelna matka łże jak z nut, cedząc słowa przez 
obrośnięte morskim zielskiem zęby - zaśmiał się Zeus. - Minęły pra 
wie trzy dekady, odkąd zapragnąłem Tetydy. Nie była wtedy pełno 
prawną boginią, ale urodą przewyższała większość śmiertelniczek. 
Ale Mojry, przeklęte rachmistrzynie przerzucające paciorki na liczy 
dłach wyposażonych w pamięć DNA, ostrzegały mnie, że dziecko, 
które spłodzę z Tetydą, może mi przynieść zgubę, stać się przyczyną 
mojej śmierci i zagłady całego Olimpu.
Widoczne w szczelinach hełmu oczy Achillesa pałają niedowie-
rzaniem i nienawiścią.
-	No, ale miałem na nią ochotę, więc ją zerżnąłem - ciągnie Zeus. - 
Najpierw jednak morfowałem w Peleusa, śmiertelnego prostaczka, 
w którym troszkę się wtedy podkochiwała. Nasienie, z którego się 
począłeś, to boska sperma Zeusa, Achillesie, synu Tetydy. Nie zapo 
minaj . Nie zastanawiałeś się, dlaczego matka zabrała cię od tego idioty 
Peleusa i oddała na wychowanie staremu centaurowi?
-	Łżesz — warczy Achilles.
Kiedy tym razem Ojciec Bogów i Ludzi kręci głową, jest w tym 
geście odrobina smutku.
-	Zaraz zginiesz, młody Achillesie. Ale umrzesz ze świadomo 
ścią, że powiedziałem prawdę.
127
-	Nie możesz mnie zabić, Władco Wszy. 
Zeus drapie się po brodzie.
-	Istotnie, nie mogę. Nie bezpośrednio. Tetyda o to zadbała. Kie 
dy się dowiedziała, że to ja ją bzyknąłem, a nie ten fiutek Peleus, 
wiedziała już o przepowiedni Mojr i zdawała sobie sprawę, że zabi 
ję cię przy pierwszej okazji. Mój ojciec, Kronos, z tego samego po 
wodu wolał zjadać swoje dzieci niż ryzykować ich bunty i rewolty, 
gdy dorosną. Zrobiłbym to samo, Achillesie, pożarłbym cię jako małe 
dziecko, gdyby nie Tetyda, która zanurzyła cię w płomieniach kwan 
towego ognia niebieskiego. Jesteś kwantowym wybrykiem natury, 
jedynym we wszechświecie, nieślubny synu Tetydy i Zeusa. Chwila 
twojej śmierci - której szczegółów nie znam, bo nawet mnie Mojry 
nie chciały ich zdradzić -jest precyzyjnie wyznaczona i niezmien 
na.
-	W takim razie stawaj, Boże Odchodów!
Achilles rusza naprzód z mieczem wzniesionym do ciosu. Zeus 
powstrzymuje go gestem i Achilles zamiera bez ruchu. Sam czas 
staje w miejscu.
-	Nie mogę cię zabić, porywczy dzikusie... — mruczy Zeus pod 
nosem. - Ale co się stanie, jeśli zedrę ci ciało z kości, a potem roz 
szczepię je na pojedyncze molekuły? Wszechświat trochę się będzie 
musiał natrudzić, żeby poskładać cię z powrotem. To może trwać 
całe wieki i wątpię, żeby było całkiem bezbolesne.
Zamrożony w pół kroku Achilles wie, że może coś powiedzieć, ale 
woli milczeć.
-	A może gdzieś cię wysłać? - Zeus wskazuje na sufit. — Gdzieś, 
gdzie nie ma powietrza. To dopiero byłaby zagwozdka dla takiej 
kwantowej osobliwości ognia niebieskiego.
-	Tylko w oceanach nie ma powietrza - rzuca pogardliwym to 
nem Achilles i wtej samej chwili przypomina sobie, jak nie dalej niż 
poprzedniego dnia dławił się i dusił na stokach Olimpu.
-	Próżnia kosmiczna zadałaby kłam temu twierdzeniu. - Zeus 
uśmiecha się prowokacyjnie. - Gdyby rzucić cię za orbitę Urana, na 
przykład... Albo gdzieś w Pas Kuipera. Tartar też by się nadawał. 
Atmosfera składa się tam głównie z metanu i amoniaku - wypaliłaby 
ci płuca na żużel. Za to gdybyś wytrzymał kilka godzin okrutnego 
bólu, może połączyłbyś się w cierpieniu z dziadkami. Wiesz, że oni 
zjadają śmiertelnych?
-	Goń się!-krzyczyAchilles.
128
- Jak chcesz. Miłej podróży, synu. Krótkiej, bolesnej, ale miłej
Król Bogów zatacza prawą ręką krótki, łagodny łuk i ceramiczr 
płytki pod stopami Achillesa zaczynają się rozpływać. W podłocb 
sali bankietowej pałacu Odyseusza otwiera się dziura. Szybkonoj 
mężobójca zdaje się stać w rozjaśnianym błyskami ognia powietrzi 
W dole, w przerażającej czeluści, kłębią się siarkowe opary, pięto 
się czarne góry przypominające przegniłe zęby, burzą się jeziora ro; 
topionego ołowiu, syczy bulgocząca lawa. Nieludzkie kształty rzi 
cają gigantyczne cienie. Słychać niemilknący ryk i skowyt potwc 
rów nazywanych niegdyś tytanami.
Zeus wykonuje jeszcze jeden ruch, prawie niezauważalny. Achil 
les wpada do dziury. Nie krzyczy.
Król Bogów jeszcze przez minutę wpatruje się w płomienie i czai 
ne chmury, a potem przesuwa dłonią z lewa na prawo. Otwór się za 
myka, w jego miejscu materializują się ręcznie kładzione płytki po 
sadzki i do domu Odyseusza wraca cisza, przerywana tylko żałosnyn 
ujadaniem wygłodniałego psa imieniem Argus, który błąka się gdzie 
po dziedzińcu.
Zeus z westchnieniem teleportuje się pod Ilion, aby wyrównać ra 
chunki z niczego niespodziewającymi się bogami.
18
P
rospero został na dole, kiedy Mojra poprowadziła Harmana pc 
marmurowej półce bez barierki, po żelaznych schodach rucho-
mych, spiralą do góry, cały czas do góry, aż posadzka grobowca skur-
czyła się do rozmiarów krążka leżącego - wydawałoby się - całe ki-
lometry niżej. Serce Harmana waliło jak młotem.
W zakrzywionych ścianach kopuły znajdowało się kilka małych, 
okrągłych okien. Z dołu i z zewnątrz nie było ich widać, ale prze-
puszczały trochę światła i dawały Harmanowi pretekst do krótkich 
postojów dla złapania oddechu i nabrania odwagi.
Przy jednym z okien stali prawie minutę. Harman patrzył na wierz-
chołki gór, skrzące się lodowato w przedpołudniowym świetle. Chmu-
ry napłynęły do dolin na wschodzie i pomocy, skrywając przed jego 
wzrokiem poszatkowane szczelinami lodowce. Zastanawiał się, jak 
daleko sięga jego wzrok — za górami, lodowcami i masą chmur
9 -Olimp	129
przymglony horyzont zdawał się już zakrzywiać. Sto kilometrów? 
Dwieście? Trzysta? Jeszcze więcej?
-	Nie zrobiłeś nic złego - powiedziała półgłosem Mojra. 
Harman odwrócił się do niej.
-	Budząc mnie - wyjaśniła. - Nie zrobiłeś nic złego. Przykro mi, 
ale naprawdę nie miałeś wyboru. Mechanizmy, które cię do tego za 
chęciły, wprowadzono na długo przed narodzinami prapradziadka 
twojego dziadka.
-	Ale jakie były szansę, że okażę się potomkiem tego całego Fer- 
dinanda Marka Alonzo Khan Ho Tępa? — zdziwił się Harman.
Nie umiał - ale i nie chciał — ukryć żalu w głosie.
O dziwo, Mojra skwitowała jego słowa śmiechem. Śmiała się jak 
Savi - spontanicznie, chętnie, chociaż bez nuty goryczy, którą tak 
często dało się usłyszeć w śmiechu starszej kobiety.
-	Szansę? Sto procent.
Zaskoczony Harman nie wiedział, co powiedzieć.
-	Ferdinand Mark Alonzo zadbał o to, żeby podczas... przygoto 
wywania nowego rodu ludzkiego wszyscy mężczyźni nosili w sobie 
jego chromosomy.
-	Nie dziwota, że jesteśmy słabi, tępi i do niczego się nie nadaje 
my. Chów wsobny.
Harman niecałe trzy tygodnie wcześniej - chociaż teraz zdawało 
mu się, że minęły całe wieki -przesiglował książkę traktującą o pod-
stawach genetyki. Ada spała obok niego, a on patrzył, jak złote litery 
spływają mu po dłoni i ramieniu.
Mojra znów parsknęła śmiechem.
-	Jesteś gotowy, żeby wspiąć się do kryształowej klatki?
Przezroczysta kopułka na szczycie Tadż Mojry była o wiele więk-
sza, niż wydawało się to możliwe z dołu; zdaniem Harmana musiała 
mieć dobre dwadzieścia metrów średnicy. Nie było w niej marmuro-
wych półek, a schody ruchome i metalowe pomosty kończyły w środ-
ku posadzki. Wnętrze rozświetlał blask słońca.
Harman nigdy wcześniej nie był na takiej wysokości — nawet na 
szczycie pylonu Golden Gate w Machu Picchu, dwieście metrów nad 
podwieszoną na linach jezdnią- i nigdy wcześniej nie miał takiego 
lęku przestrzeni. Rozpostartą dłonią mógł przysłonić całą marmu-
rową posadzkę Tadż Mojry. Labirynt i wejście do krypty przywodzi-
ły na myśl wyszyte na całunie turyńskim mikroobwody. Siłą woli
130
zabronił sobie patrzenia w dół, w ślad za Mojrą pokonał ostatni od-
cinek schodów i pajęczynę pomostów, aż stanęli na żelaznej platfor-
mie w samym środku kopułki.
-	To jest ta klatka? - zapytał, wskazując wysoką na trzy i pół me 
tra konstrukcję na środku platformy.
-	Tak.
Spodziewał się zobaczyć kolejną wersję kryształowej trumny, ale 
klatka w niczym jej nie przypominała. Harmanowi przyszło na myśl 
słowo „dodekaedr", ale ponieważ poznał je, siglując książkę, a nie 
czytając ją, nie był pewny jego znaczenia. Kryształowa klatka skła-
dała się z wielobocznych szyb wprawionych w przypominający kulę 
szkielet w kolorze starej cyny. Miała dwanaście takich przezroczy-
stych, bezbarwnych ścian. Odchodzące od nich wiązki wielokoloro-
wych przewodów i rurek łączyły się z czarną metalową podstawą. 
W pobliżu klatki stało kilka krzeseł z siedziskami z metalowej siat-
ki, trochę dziwnych przyrządów z klawiaturami i ciemnymi ekrana-
mi i postawione na sztorc cieniuteńkie płyty przezroczystego plasti-
ku, niektóre wysokie na blisko dwa metry.
-	Co to za miejsce?
-	Serce Tadż Mojry.
Mojra włączyła kilka zaopatrzonych w ekrany urządzeń i dotknęła 
jednego z plastikowych paneli. Plastik rozpłynął się w powietrzu i jego 
miejsce zajął holograficzny pulpit sterowniczy. Dłonie kobiety zatań-
czyły na wirtualnych przyciskach, ściany grobowca zawibrowały od dziw-
nego dźwięku i złoty płyn - nie żółty, lecz naprawdę przypominający 
roztopione złoto, choć rzadki jak woda - zaczął wlewać się do klatki.
Harman podszedł bliżej.
-	Wypełnia się płynem - stwierdził.
-	Zgadza się.
-	To jakiś idiotyzm. Jak ja mam tam wejść? Przecież się utopię.
-	Nie utopisz się.
-	Czyli mam być w środku, kiedy naleją się tam trzy metry tej 
złotej cieczy?
-	Mhm.
Harman pokręcił głową, cofnął się i zatrzymał dwa metry od skra-
ju platformy.
-	Nie. Nie, nie, nie. To szaleństwo!
-	Jak chcesz, ale to jedyny sposób, żebyś wchłonął zawartość tych 
wszystkich książek. Ta ciecz jest ośrodkiem, który pośredniczy w jej
131
przekazaniu. Ta wiedza będzie ci niezbędna, jeśli masz być naszym 
Prometeuszem w wojnie przeciwko Setebosowi i innym z jego ro-
dzaju. Będziesz jej potrzebował, żeby uczyć swoich rodaków. I żeby 
uratować swojąukochanąAdę.
-	No tak, ale jeśli woda, czy co to tam jest, wypełni klatkę, będzie 
jej tam trzy metry albo więcej. Ja słabo pływam...
Ariel pojawił się obok nich na platformie, chociaż nie było sły-
chać, żeby szedł po schodach i pomostach. Niósł jakiś pakunek za-
winięty w czerwony całun turyński.
-	Ariel, skarbie! - wykrzyknęła Mojra. Takiego zachwytu i pod 
niecenia w jej głosie Harman jeszcze nie słyszał. Nie słyszał go rów 
nież u prawdziwej Savi.
-	Bądź pozdrowiona, Mirando - odparł chochlik.
Odwinął czerwoną tkaninę i podał Mojrze jakiś zabytkowy stru-
nowy instrument. Ludzie, których Harman znał, grali czasem i śpie-
wali, ale on sam znał tylko kilka instrumentów. Nikt ich już nie pro-
dukował.
-	Gitara! -ucieszyła się Mojra, przyjmując dziwny instrument z rąk 
połyskującego zielonkawo chochlika.
Długimi palcami musnęła struny. Dźwięk, który się z nich dobył, 
przypominał Harmanowi głos Ariela. Ariel ukłonił się i 
wyrecytował uroczystym tonem:
Weź
Tego niewolnika muzyki, przez wzgląd
Na tego, który w twojej jest niewoli.
Naucz go harmonii wszelkiej,
W której ty i tylko ty
Pławisz ducha w zachwycie,
Do chwili, gdy radość się odradza
I, nazbyt śmiała, w ból przemienia;
Za pozwoleniem i z rozkazu
Bowiem twojego Ferdynanda
Ariel nieszczęsny śle ten dowód
Wszystkiego, co niewysłowione.
Mojra również się ukłoniła, odłożyła dźwięczny instrument na stół 
i pocałowała Ariela w czoło.
-	Dziękuję ci, przyjacielu, czasem miły sługo, nigdy jednak nie 
wolniku. Jak poczynał sobie mój Ariel, odkąd zasnęłam?
I dodała:
132
Po twej śmierci Księżyc cichy W 
księżycowej omdlałości Nie tak 
smutny jest w swej celi Jak 
osamotniony Ariel. Gdy odrodzisz 
się na ziemi, Niczym gwiazda 
niewidoczna, Ariel przez morze cię 
powiedzie Życia twego, od 
narodzin.
Musnęła chochlika w policzek, spojrzała na Harmana, wróciła 
wzrokiem do awatara biosfery.
-	Spotkaliście się już kiedyś?
-	Tak, znamy się - odparł Harman.
-	Co słychać w świecie, Arielu?
Mojra ponownie zwróciła się do chochlika, który znów odpowie-
dział wierszem:
Wiele zmian zobaczył świat, Odkąd z Ferdynandem wraz 
Rozkochaliście się w sobie. Ariel Zdąża waszym śladem, służyć 
zawsze wam gotowy. Po czym, głosem mniej oficjalnym, jakby 
właśnie zakończyłjakąś ceremonię, dodał:
-	A co słychać u ciebie, pani moja? Widzę, żeś ponownie naro 
dzona?
Tym razem to Mojra odpowiedziała głosem uroczystym i dźwięcz-
nym, jakiego Harman nie spodziewałby się ani po niej, ani po Savi: 
Ta świątynia, tak smutna i taka samotna, Jest wszystkim, co oparło 
się pożodze wojny Stoczonej dawno temu przez potężnych 
władców Przeciwko buntownikom. Ta olbrzymia postać, Której 
dostojne rysy przeorała klęska, To Prospero. Ja, Miranda, jedna 
pozostałam, By odprawiać obrzędy kapłańskie wśród pustki*.
Harman z przerażeniem zauważył, że postludzka kobieta i nieludzki 
awatar biosfery płaczą rzewnymi łzami.
Ariel corhął się, ukłonił, skinieniem ręki wskazał Harmana.
* Parafraza fragmentu Upadku Hyperiona J. Keatsa oparta na przekładzie 
Z. Kubiaka (przyp. tłum.).
133
-	Czy ten śmiertelnik, który - wbrew swemu imieniu - nikogo nie 
skrzywdził*, przybył do kryształowej klatki, aby zginąć?
-	Nie - odparła Mojra. - Aby się uczyć.
19
W
pierwszą noc, jaką spędzili w ruinach Dworu Ardis, mały Se-tebos 
wykluł się z jaja.
Widok zniszczeń w domu rodzinnym wstrząsnął Adą do głębi. Kie-
dy ewakuowano ją sonikiem, była nieprzytomna, a na skutek uderze-
nia w głowę i innych obrażeń niewiele zapamiętała z potwornego 
ataku wojniksów. Teraz zaś zobaczyła ruiny swojego dawnego życia, 
domu i wspomnień w bezlitosnym dziennym świetle. Miała ochotę 
osunąć się na kolana i płakać tak długo, aż zaśnie, ale nie zapomnia-
ła, że prowadzi grupę ostatnich czterdziestu czterech osób, jakie oca-
lały z rzezi. Trzymała się prosto i dzielnie przełykała łzy, kiedy wspi-
nali się na ostatnie wzgórze. Sonik z najciężej rannymi krążył nad jej 
głową. Mijając zgliszcza, rozglądała się na boki tylko o tyle, o ile 
było to potrzebne, aby wskazać innym przedmioty i resztki wyposa-
żenia przydatne przy budowie nowego obozu.
Jej dom - wspaniały Dwór Ardis, dwa tysiące lat dumnego rodzin-
nego dziedzictwa - praktycznie przestał istnieć. Zostały z niego tyl-
ko osmolone najgrubsze belki i kamienne kominki. Za to w innych 
miejscach znaleźli zdumiewające zasoby cennych przedmiotów. Nie-
stety, nie brakowało też rozkładających się szczątków ludzkich.
Ada naradziła się z Daemanem i innymi i zgodnie uznali, że przede 
wszystkim należy zapewnić ludziom ogień i dach nad głową- na 
początek jakiś szałas dla wszystkich, w którym doczekają rana, nie 
zamarzając, i ciepłe schronienie dla chorych i rannych, których nale-
żało wygodnie ułożyć i opatrzyć jeszcze przed końcem krótkiego 
zimowego dnia. Dwór Ardis nie nadawał się wprawdzie do zamiesz-
kania, ale ocalały fragmenty baraków, szop i innych dodatkowych 
zabudowań, które powstały podczas dziewięciu miesięcy poprzedza-
jących deszcz meteorytów. Można było się tam od biedy wcisnąć, 
lecz baraki byłyby trudne do obronienia, zwłaszcza że znajdowały
* Harm (ang.) - krzywda, szkoda (przyp. tłum.).
134
się blisko lasu i, co za tym idzie, daleko od studni wykopanej tuż 
przy głównym gmachu.
Zgromadzili stertę suchego opału. Zużyli - zdaniem Ady - stanow-
czo zbyt dużo zapałek ze skromnych zapasów, ale w końcu rozpalili 
ogromne ognisko. Sonik wylądował. Półprzytomnych i nieprzytom-
nych chorych ułożyli przy ogniu na prowizorycznych pryczach i sien-
nikach. Wyznaczono ekipę zaopatrzeniową, która systematycznie 
zbierała i znosiła drewno z ruin; nikt nie miał ochoty zapuszczać się 
do ciemniejącego lasu, zresztą Ada na ten jeden dzień wydała zakaz 
podobnych wycieczek. Zmęczony Greogi poderwał sonik i zataczał 
nad Ardis kręgi o średnicy półtora kilometra. Wziął ze sobąBomana 
z kartaczownicą, obaj mieli wypatrywać wojniksów. W jednym z ba-
raków - tym samym, który Odyseusz własnoręcznie zbudował dla 
swoich uczniów - odkryto prawdziwy skarb: zapas koców i płótna, 
śmierdzących dymem, ale zdatnych do użytku. Nieopodal zbudowa-
nego przez Hannah żeliwiaka, w zawalonej szopie, która jednak nie 
spłonęła doszczętnie, Caul znalazł łopaty, kilofy, łomy, motyki, młotki, 
gwoździe, nylonową linę, karabińczyki i inne narzędzia, których daw-
niej używały służki. Teraz ten sam sprzęt mógł uratować życie lu-
dziom. Z wydobytego z resztek zabudowań drewna i bali tworzących 
palisadę zaczęto budować krzyżówkę namiotu z wiejską chatą. Schro-
nienie usytuowano przy studni, tuż obok dogasających zgliszcz dwo-
ru. Miało charakter tymczasowy, ale z pewnością mogło posłużyć za 
mieszkanie przez kilka najbliższych nocy. Boman obmyślał już plan 
solidnego domu z wieżyczką, otworami strzelniczymi i ciasną pali-
sadą, ale Ada poradziła mu, żeby najpierw pomógł budować szałas. 
0 zamku pomyśli później.
Wojniksów nadal nie było widać. Do wieczora zostało jeszcze tro-
chę czasu, ale wiedząc, jak szybko zapada zmierzch, Ada i Daeman 
kazali Kamanowi i dziesięciu najlepszym strzelcom utworzyć szeroki 
kordon wokół ruin. Pozostali, którzy mieli pistolety lub kartaczownice 
— łącznie naliczyli dwadzieścia cztery sprawne sztuki broni i jeden 
uszkodzony egzemplarz; do tego niecałe sto dwadzieścia 
magazynków kryształowych kartaczy - mieli pełnić straż przy ogni-
sku i szałasie.
Zbicie i postawienie konstrukcji szałasu zajęło im nieco ponad trzy 
godziny. Ściany z bali miały niespełna dwa metry wysokości, nad 
nimi wznosił się zmontowany z desek szkielet dachu, obity płótnem. 
Ranni nie mogli leżeć na gołej ziemi, ale na zbudowanie podłogi nie
I Rar
135
było już czasu, więc klepisko najpierw usłano słomą przyniesioną 
z dawnej stodoły znajdującej się przy północnym odcinku palisady, 
a następnie przyrzucono płótnem. Bydło zniknęło - albo zabiły je 
wojniksy, albo po prostu uciekło w popłochu. Nikt nie zamierzał go 
na razie szukać po lesie, a sonikowi wyznaczono inne zadania.
Pod wieczór szałas był gotowy. Ada, zaj ęta dotąd wyposażaniem studni 
w nowe wiadra i liny oraz nadzorująca grabarzy, którzy kilofami i łopa-
tami wygrzebywali w zmrożonej ziemi płytkie groby, obejrzała budowlę 
i stwierdziła, że na noc zmieści się w niej czterdzieści pięć stłoczonych 
osób, reszta zaś będzie w tym czasie pełnić straż na zewnątrz. Przy 
posiłkach powinny się w środku zmieścić wszystkie pięćdziesiąt trzy 
osoby, chociaż byłoby im ciasno. Trzy ściany szałasu były drewniane, 
czwarta zaś - od strony studni i dwóch ognisk -płócienną w tej chwili 
częściowo zwinięta, żeby wnętrze bez przeszkód chłonęło ciepło. La-
man i Edide zebrali metalowe i ceramiczne resztki, znalezione w zglisz-
czach, i zamierzali zmontować z nich może nie prawdziwy komin, ale 
z pewnością rurę grzejną. Musiało to jednak poczekać do następnego 
dnia. Nie znaleźli szkła na okna, ale w drewnianych ścianach na różnej 
wysokości znajdowały się otwory strzelnicze zasłonięte płótnem i za-
bezpieczone drewnianymi klapkami. Nawet Daeman musiał przyznać, 
że w razie potrzeby mogą się schronić do szałasu i pokryć ogniem zapo-
rowym spory szmat dziedzińca, ale płócienny dach i płócienna czwarta 
ściana nie pozostawiały złudzeń co do tego, co by się stało, gdyby woj-
niksy przypuściły zdecydowany szturm.
Na razie jednak jajo Setebosa skutecznie zniechęcało je do ataku.
Było już prawie ciemno, gdy Daeman zaprowadził Adę, Toma i Ła-
mana do resztek żeliwiaka i pokazał im trzymane w plecaku jajo. 
Świeciło coraz mocniej, emanując ohydną, mlecznobiałą poświatę. 
Skorupa pokryła się siateczką rys, ale na razie jeszcze nie pękła.
-	Kiedy coś się z niego wykluje? - spytała Ada.
-	Skąd niby mam wiedzieć? Pewien jestem tylko tego, że mały 
Setebosek w środku żyje i próbuje się wydostać. Jeśli przyłożycie 
ucho do skorupy, usłyszycie popiskiwanie i odgłosy żucia.
-	Nie, dziękuję.
-	A co będzie, jak już się wykluje? - spytał Laman, który od po 
czątku był zwolennikiem zniszczenia jaja.
Daeman wzruszył ramionami.
-	Po co właściwie wykradłeś je z gniazda Setebosa w Kraterze 
Paryskim? - spytał Tom, który słyszał całą opowieść Daemana.
136
-	Nie wiem. Wtedy wydawało mi się, że to dobry pomysł.
-	A jeśli mamusia zacznie go szukać? - zaniepokoił się Laraan 
To pytanie padało nie pierwszy raz.
Daeman znów odpowiedział wzruszeniem ramion.
-	Jeśli będzie trzeba, możemy go zabić - odparł półgłosem, wpa 
trzony w gęstniejący wśród drzew mrok.
-	Tak myślisz?
Laman przyłożył rękę do zarysowanej skorupy, ale natychmias 
cofnął dłoń, jakby się oparzył. Wszyscy, którzy mieli okazję dotknąć 
jaja, skarżyli się, że wrażenie było nieprzyjemne, jakby coś próbo-
wało wysysać z nich energię.
Zanim Daeman zdążył znów się odezwać, wtrąciła się Ada.
-	Gdybyś go tu nie przyniósł, Daemanie, większość z nas praw 
dopodobnie już by nie żyła. Jajo odstrasza wojniksy. Może będą się 
też bały małego Setebosa.
-	Dopóki nie zeżre nas, kiedy będziemy spali - mruknął Laman, 
tuląc do piersi okaleczoną prawą dłoń. - On sam albo jego mama- 
-tata.
Ściemniło się już na dobre, kiedy Siris znalazła Adę i szepnęła jej, 
że właśnie zmarł Sherman, jeden z dwóch najpoważniej rannych 
obrońców Ardis. Ada skinęła głową, wzięła jeszcze dwie osoby-
Edide i korpulentnego Ralluma - i dyskretnie przenieśli ciało poza 
krąg światła. Złożyli je przy stercie drewna i kamieni przy zawalo-
nych barakach, żeby rano urządzić Shermanowi przyzwoity pogrzeb. 
Wiał lodowaty wiatr.
Ada odsłużyła czterogodzinną wartę z nabitą kartaczownicą w rę-
kach. Ognisko płonęło daleko, od najbliższego strażnika dzieliło ją 
pięćdziesiąt metrów, a obita głowa pulsowałajej takim bólem, że nie 
zauważyłaby wojniksa ani nawet Setebosa, choćby usiedli jej na ko-
lanach. W dodatku miała złamany nadgarstek i zamiast trzymać broń 
w ręce, musiała ją opierać na przedramieniu. Kiedy Caul ją zluzo-
wał, wróciła na ostatnich nogach do zatłoczonego szałasu i mimo 
ogłuszających pochrapywań zasnęła kamiennym snem, który mąciły 
tylko okrutne koszmary.
Daeman obudził ją przed świtem.
-	Setebos się wykluł -? szepnął jej do ucha.
Ada usiadła. Było ciemno, czuła ciepło i słyszała oddechy śpią-
cych. Przez długą chwilę miała wrażenie, że koszmar trwa. Chciała, 
żeby Harman potrząsnął ją za ramię i wyciągnął z otchłani snu na
137
światło dnia. Czekała, aż ją obejmie i zmiecie tę mroźną ciemność, 
napór obcych ciał i, migoczący za płócienną ścianą, ogień.
-	Wykluł się - powtórzył cicho Daeman. - Wolałbym cię nie bu 
dzić, ale musimy coś postanowić.
-	Wiem - odparła szeptem Ada.
Spała w ubraniu, wyśliznęła się więc tylko spod wilgotnych ko-
ców i ostrożnie przeszła pomiędzy śpiącymi w ślad za Daemanem. 
Odgarnęli płótno na bok, minęli przygasłe, ale wciąż płonące i do-
glądane ognisko, i ruszyli na wschód w stronę drugiego, znacznie 
mniejszego ogniska.
-	Tutaj spałem - wyjaśnił Daeman, kiedy oddalili się na bezpieczną 
odległość. - Jak najdalej od reszty.
Mówił tylko nieco głośniej niż poprzednio, ale każda zgłoska łomo-
tała w głowie Ady jak młot. Pierścienie B i R jak zwykle obracały się 
nad ich głowami, przecinając się na tle gwiazd i księżyca, który tej 
nocy przypominał obrzynek paznokcia. Ada dostrzegła jakiś ruch na 
niebie i serce podeszło jej do gardła, zanim rozpoznała szybujący 
bezszelestnie sonik.
-	Kto lata sonikiem? — spytała tępo.
-	Oko.
-	Nie wiedziałam, że potrafi go pilotować.
-	Greogi ją wczoraj nauczył.
Zbliżyli się do ogniska na tyle, że Ada zobaczyła stojącą przy nim 
sylwetkę.
-	Dzień dobry, Ada Uhr - powiedział Tom.
Nie mogła powstrzymać uśmiechu, słysząc oficjalną formę grzecz-
nościową, która w ostatnich miesiącach poszła w zapomnienie.
-	Dzień dobry, Tomie - odparła szeptem. - Gdzie jest? 
Daeman wyjął z ogniska płonący kawał drewna i podniósł go jak
pochodnię.
Ada cofnęła się o krok.
Daeman z Tomem ułożyli z bali trójkątną zagrodę i uwięzili 
w niej... stwora, który teraz biegał po j ej wnętrzu tam i z powrotem. 
Nie ulegało wątpliwości, że wkrótce zdoła się wspiąć o własnych 
siłach na półmetrowe drewniane ścianki.
Ada wzięła od Daemana pochodnię i przykucnęła, żeby w migotli-
wym świetle przyjrzeć się małemu Setebosowi z bliska.
Liczne żółte ślepia zamrugały, oślepione blaskiem ognia. Mały 
Setebos -jeśli to rzeczywiście był mały Setebos - miał około trzy-
138
dziestu centymetrów długości, czyli już przerastał rozmiarami, a za-
pewne także i wagą, przeciętny ludzki mózg, chociaż z ohydnie za-
różowionymi zwojami i fałdami wciąż do złudzenia go przypominał. 
Półkule były połączone paskiem szarej tkanki, całość pokrywała ślu-
zowata błona, a mózg falował, jakby oddychał. Miał również liczne 
pulsujące paszcze oraz dziesiątki maleńkich różowych rączek, które 
wyrastały zarówno z jego spodniej strony, jak i z niektórych otwo-
rów w ciele. Przemykał w tę i z powrotem na krótkich, pulchnych 
paluszkach, które Adzie do złudzenia przypominały rojące się różo-
we robaki.
W końcu żółte ślepia przestały mrugać i spoczęły na twarzy Ady. 
Z jednego z otworów wydobył się ciąg piskliwych zgrzytów.
-	Myślicie, że próbuje coś powiedzieć? — spytała Ada szeptem.
-	Nie mam pojęcia — odparł Daeman. — Ma dopiero kilka minut. 
Nie zdziwiłbym się, gdyby po godzinie od wyklucia się zaczął nor 
malnie mówić.
-	Nie powinniśmy czekać, aż dożyje godziny- stwierdził Tom 
spokojnie, ale stanowczo. - Trzeba go zabić. Rozwalić z kartaczow 
nicy, spalić truchło i rozrzucić popioły na wietrze.
Ada spojrzała na niego, nie kryjąc zdziwienia. Medyk samouk za-
wsze należał do najłagodniejszych i żywiących największy szacunek 
dla życia mieszkańców Ardis.
-	A przynajmniej wziąć na smycz - stwierdził Daeman, obserwu 
jąc podejmowane przez stwora próby wydostania się z więzienia.
Włożył grube płócienno-wełniane rękawice, których wcześniej 
używali w Ardis w zimie przy oporządzaniu bydła, i wbił cienki, ostry, 
zakrzywiony gwóźdź w lite pasmo włókien - spoidło wielkie, jak 
przypomniała sobie Ada — łączące półkule mózgu Setebosa. Szarp-
nięciem upewnił się, że hak mocno tkwi w szarej tkance i karabiń-
czykiem przypiął doń pięciometrowy kawałek nylonowej liny.
Mała bestia piszczała i wyła tak głośno, że Ada obejrzała się przez 
ramię w stronę obozowiska, czekając, aż wszyscy w panice wybiegną 
z szałasu - ale nikt się nie pojawił. Strażnik przy ognisku tylko zerknął 
sennie w jej stronę i wrócił do kontemplowania płomieni.
Mały Setebos wił się, szarpał i turlał po ziemi, obijał o ściany za-
grody, aż w końcu zaczął przełazić przez jednąz nich jak krab. Dae-
man szarpnął go z powrotem.
Pojawiło się więcej małych dłoni, dotąd ukrytych w otworach na 
ciele Setebosa. Jedne chwyciły linę i zaczęły nią szarpać na wszystkie
139
strony, inne obmacywały karabińczyk i hak, próbując go wyrwać. 
Wytrzymał. Daeman dał się nawet przyciągnąć bliżej, ale zaraz 
ściągnął potwora na zmrożoną trawę.
-	Silny jest, skurczybyk - szepnął.
-	Popuść mu liny - zaproponowała Ada. - Zobaczymy, gdzie po 
lezie. I co zrobi.
-	Mówisz poważnie?
-	Jak najbardziej. Nie puszczaj go za daleko, ale warto się dowie 
dzieć, czego właściwie chce.
Tom kopniakiem zburzył ściankę zagrody i mały Setebos wyczoł-
gał się na wolność. Drobne rączki poruszały się w zgodnym rytmie, 
szybko jak odnóża pełznącej stonogi. Daeman skrócił smycz i po-
zwalał mu się ciągnąć. Ada i Tom szli obok niego, gotowi w każdej 
chwili odskoczyć, gdyby potwór chciał się na nich rzucić. Poruszał 
się zaś tak szybko i z taką determinacją, że mieli pełne prawo się go 
obawiać. Tom trzymał go na muszce, Daeman miał kartaczownicę 
przewieszoną przez plecy.
Setebos nie kierował się bynajmniej w stronę ogniska i szałasu. 
Pociągnął Daemana dwadzieścia metrów dalej w mrok, na zachodni 
trawnik, gdzie zsunął się w głąb jednego z rowów obronnych —Ada 
osobiście pomagała go wykopać — który później zalano naftą i pod-
palono. Tam przycupnął i znieruchomiał. Po bokach mózgu otwo-
rzyły się dwie następne dziury i wysunęły się z nich pulsujące macki 
pozbawione dłoni. Zakołysały się w powietrzu, zadrżały i nagle przy-
ssały się do ziemi. Rozległ się dźwięk będący połączeniem odgło-
sów rycia i siorbania.
-	A to co znowu, u licha? - zaniepokoił się Tom.
Mocniej wcisnął kolbę kartaczownicy w bark, celując w Setebosa. 
Ada zdawała sobie sprawę, że kiedy Tom pociągnie za spust, tysiące 
wystrzelonych z prędkością naddźwiękowąkryształowych zadziorów 
rozedrą różowe, pulsujące paskudztwo na strzępy. Przebiegł ją 
dreszcz. Miarowy łomot pod czaszką zaczynał przyprawiać j ą o mdło-
ści.
-	Wiem, co to za miejsce - szepnęła drżącym głosem. — Tu zginę 
li Reman i Emme... Spłonęli żywcem.
Mały Setebos na przemian rył w ziemi i mlaskał.
-	Aon...—zaczął Daeman.
-	Je — powiedziała Ada. 
Tom położył palec na spuście.
140
-	Pozwól mi go zabić, Ada Uhr. Proszę.
-	Dobrze. Ale jeszcze nie teraz. Jestem przekonana, że gdy tylk 
zginie, wrócą wojniksy. Na razie jest ciemno, a my nie jesteśmy go 
towi do obrony. Wracajmy do obozowiska.
Razem poszli w stronę ogniska. Daeman ciągnął na smyczy zapie 
rającego się wszystkimi dłońmi Setebosa.
20
H
arman tonął. Ta suka, Mojra, mnie 
oszukała!
Tak brzmiała ostatnia myśl, jaka przemknęła mu przez głowę, za-
nim ciecz wdarła mu się do płuc. Potem zakrztusił się, zadławił i uto-
pił w złocistym płynie.
Harman przyglądał się z zewnątrz, jak złota woda wypełnia krysz-
tałowy dwunastościan, aż w środku zostało najwyżej pół metra wol-
nej przestrzeni. Savi-Mojra-Miranda nazwała płyn „ośrodkiem", który 
miał mu umożliwić przesiglowanie (chociaż nie tego słowa użyła) 
całego olbrzymiego księgozbioru w Tadż Mojrze. Rozebrał się do 
termoskóry.
-	To też musisz zdjąć - zapowiedziała Mojra.
Ariel przepadł gdzieś w półmroku i w plamie światła zostali tylko 
we dwoje. Gitara leżała na stole.
-	Czemu?
-	Żeby umożliwić kontakt skóry z ośrodkiem. Inaczej struktura 
molekularna termoskóry zablokuje transfer.
-	Jaki transfer? — Harman oblizał wargi. Denerwował się. Serce 
waliło mu jak oszalałe.
W odpowiedzi Mojra szerokim gestem ogarnęła nieskończone re-
gały z książkami na stu poziomach antresol we wnętrzu kopuły.
-	Skąd mam wiedzieć, że w tych starych książkach jest coś, co 
pomoże mi wrócić do Ady?
-	Tego nie wiesz.
-	Gdybyście chcieli, moglibyście z Prosperem odesłać mnie do 
domu w dowolnej chwili. — Harman stanął tyłem do klatki. - Dla 
czego tego nie zrobicie? Darowalibyśmy sobie te bzdury...
-	To nie takie proste.
141
-	Akurat!
Ale Mojra mówiła dalej, jakby Harman się nie odezwał.
-	Po pierwsze, z całunu turyńskiego i od Prospera wiesz, że fak- 
sowęzły nie działają.
-	Kto je wyłączył?
Harman obejrzał się przez ramię na kryształową klatkę. Złocisty 
płyn wirował i falował pół metra od jej górnej powierzchni. Mojra 
otworzyła właz -jedną ze szklanych ścian - do którego prowadziła 
drabinka.
-	Setebos albo jego sojusznicy.
-	Jacy sojusznicy? On ma jakichś sojuszników? Po prostu powiedz 
cie mi wszystko, co powinienem wiedzieć. I już.
Mojra pokręciła przecząco głową.
-	Mój młody Prometeuszu... Od blisko roku różni ludzie mówią 
ci różne rzeczy, ale słuchanie ich niczego nie da, dopóki nie ogar 
niesz kontekstu, w którym należy te informacje rozpatrywać. Naj 
wyższy czas, żebyś ten kontekst posiadł.
-	Dlaczego nazywasz mnie Prometeuszem?! - zezłościł się Har 
man. - Wszyscy tu mająpo dziesięć różnych imion... Prometeusz... 
Nic mi to nie mówi. Skąd to imię?
Mojra się uśmiechnęła.
-	Zapewniam cię, że gdy wejdziesz do kryształowej klatki, to jed 
no z pewnością się wyjaśni.
Harman odetchnął głęboko.
Jaka zadowolona z siebie... Jeszcze raz się tak uśmiechnie, a zdzielę 
ją w twarz.
-	Prospero ostrzegał, że to mnie może zabić - przypomniał, wo 
ląc patrzeć na klatkę niż na postczłowieka w skórze Savi.
-	Mogłoby. - Mojra pokiwała głową. -Ale w to wątpię.
-	Jaką mam szansę przeżyć?
Własny głos wydał się Harmanowi piskliwy i żałosny.
-	Nie wiem, ale chyba całkiem sporą. Inaczej nie namawiałabym 
cię do tego... przykrego eksperymentu.
-	Ty tego próbowałaś?
-	Transferu w kryształowej klatce? Nie. Nie miałam powodu.
-	A kto próbował? Ilu przeżyło? Ilu zginęło?
-	Wszyscy Główni Bibliotekarze musieli poddać się transferowi. 
Wszyscy strażnicy Tadż Mojry. Wszyscy potomkowie Khan Ho Tępa.
-	Twój ukochany Ferdinand Mark Alonzo też?
142
	
I
-	Też.
-	Ilu tych strażników przeżyło transfer?
Harman nie zdjął jeszcze termoskóry. Odsłonięta twarz i dłor 
marzły mu okrutnie. Pod szczytem kopuły panował przenikliwy zią 
Musiał się powstrzymywać, żeby nie szczękać zębami.
Bał się, że Mojra będzie go chciała zbyć wzruszeniem ramion, 1 
wtedy po prostu poszedłby sobie stamtąd raz na zawsze - a tego n 
chciał robić. Jeszcze nie. Musiał się więcej dowiedzieć. Wypełnioi 
złotą cieczą kryształowa klatka mogła go zabić - ale mogła też prz 
spieszyć jego powrót do Ady.
Nie wzruszyła ramionami. Spojrzała na niego - miała oczy Savi 
i odparła:
-	Nie wiem, ilu zginęło. Zdarza się, że słaby umysł nie wytrzymi 
je natłoku informacji. Wątpię jednak, by twój umysł zaliczał się d 
słabych, Prometeuszu.
Harman zacisnął pięści.
-	Nie nazywaj mnie tak.
-	Dobrze.
-	Ile to potrwa?
-	Sam transfer? Mniej niż godzinę.
-	Aż tyle? Eiffelbahn odjeżdża za czterdzieści pięć minut!
-	Zdążymy — powiedziała uspokajająco Mojra. Harman był pełei 
wątpliwości. - Ten płyn jest ciepły - dodała, jakby czytała mu w my 
ślach, chociaż wystarczyło, że zauważyła, jak się trzęsie.
Może właśnie ten argument przeważył, bo Harman ściągnął ter 
tnoskórę. Był trochę zawstydzony, stając nago przed obcą kobietą 
z którą niespełna dwie godziny wcześniej uprawiał cokolwiek nieco 
dzienny seks. A tu w dodatku było tak zimno...
Pospiesznie wdrapał się po drabince na ścianie klatki; metal by 
w dotyku lodowaty.
Z ulgą prześliznął się przez otwartą szybę i spadł w złotą ciecz 
Rzeczywiście, była ciepła. Nie miała zapachu ani - sądząc po tych 
paru kroplach, które chlapnęły mu na wargi — smaku.
Ariel wyfrunął z cienia i zatrzasnął przezroczystą klapę nad głową 
Harmana.
Mojra dotknęła wirtualnego pulpitu sterowniczego.
Gdzieś w podstawie kryształowej klatki ożyła pompa. Do środka 
znów popłynął złoty płyn.
Harman krzyknął. Wrzeszczał, żeby go wypuścili, a kiedy oboje -
postczłowiek i nieludzki awatar biosfery - zignorowali go, zaczął
poste
143
kopać w szkło i okładać je pięściami. Próbował wyłamać ścianę sta-
nowiącą wejście do klatki lub rozbić kryształ. Płynu nieubłaganie 
przybywało. Jeszcze przez chwilę zachłystywał się resztką powie-
trza, wciśniętą pod poziomą płytę dwunastościanu. Bez wytchnienia 
tłukł rękami w ścianę, aż w końcu płyn wypełnił całą bańkę. Ostatnią 
namiastkę powietrza w klatce stanowiły bąbelki wydobywające się 
zjegoustinosa.
Wstrzymywał oddech tak długo, jak mógł. Chciał poświęcić ostat-
nie myśli Adzie, miłości do niej i wyrzutom sumienia, jakimi napeł-
niała go zdrada, której się dopuścił. Przez chwilę nawet o tym myś-
lał, ale na sam koniec, gdy płuca paliły go żywym ogniem, jego umysł 
ogarnęła bezładna mieszanina przerażenia, wściekłości i żalu.
Dłużej nie mógł wstrzymywać oddechu. Waląc pięściami w nie-
wzruszony kryształ, wypuścił powietrze z płuc, zrobił wdech, zakasz-
lał, zakrztusił się, zaklął, zakrztusił się jeszcze bardziej, wciągnął do 
płuc gęstniejący płyn i poczuł, że ogarnia go ciemność. Panika wciąż 
pompowała mu w żyły adrenalinę. W końcu złota ciecz wyparła z je-
go płuc ostatnie ślady powietrza, ale już o tym nie wiedział. Cięższy 
o wodę w płucach, nieruchomy, nieoddychający Harman opadł na 
dno dwunastościennej klatki.
21
K Ta mostku „Królowej Mab" wybuchło zamieszanie, a w eterze 
1 N zawrzało od wymienianych przez radio uwag, gdy nadajnik ma-
serowy w orbitalnym mieście w pierścieniu biegunowym wysłał ko-
lejną wiadomość. Okazało się jednak, że zawiera ona tylko powtó-
rzenie współrzędnych podejścia, więc kiedy przez pięć minut nic się 
w niej nie zmieniło, morawce wróciły do stołu.
-	Na czym stanęliśmy? - zapytał Orphu z Io.
-	Miałeś nam właśnie przedstawić swoją teorię - przypomniał 
pierwszy integrator Asteague/Che.
-	Powiedziałeś, że wiesz, kim jest Głos - dodała Cho Li. - Kim 
albo czym.
-	Nie wiem - odparł Orphu, wokalizując łagodnie dudniącym gło 
sem, zamiast nadawać przez radio. - Ale mam uzasadnione podej 
rzenia.
144
-	Mów - powiedział generał Beh bin Adee, a ton jego głosu bar 
dziej niż uprzejmą prośbę sugerował rozkaz.
-	Wolałbym najpierw wyłożyć wam swoją teorię, a dopiero po 
tem powiedzieć, kto nadaje te komunikaty. W takim kontekście bę 
dzie to miało większy sens.
-	Prosimy— powiedział Asteague/Che.
Mahnmut wyraźnie usłyszał, jak jego przyjaciel wciąga solidny 
haust powietrza, chociaż w zbiornikach miał przecież miesięczny 
zapas tlenu. Miał ochotę zapytać przez radio, czy na pewno Orphu 
chce brnąć w te wyjaśnienia, ale ponieważ nie miał pojęcia, czego 
będą dotyczyć, wolał milczeć. Za to denerwował się za dwóch.
-	Zacznijmy od tego, że nie upowszechniliście jeszcze tej infor 
macji, ale jestem przekonany, że wiecie już, czym w istocie są sztuczne 
satelity, które w liczbie około miliona tworzą pierścienie wokół Zie 
mi. Idę o zakład, że większość z nich nie jest ani asteroidami, ani 
modułami mieszkalnymi.
-	Zgadza się.
-	Wiemy, że niektóre z nich służyły postludziom do prowadzenia 
pierwszych doświadczeń z wytwarzaniem i gromadzeniem czarnych 
dziur. Na przykład ten kolektor wormhole'i, który dziewięć miesięcy 
temu staranował orbitalną wyspę. Ale ile ich może być, kilka tysięcy?
-	Mniej niż dwa tysiące - potwierdził Asteague/Che.
-	Domyślam się, że większość z miliona... elementów... uloko 
wanych przez postludzi na orbicie to urządzenia do przechowywania 
danych. Nie wiem, jakiego typu. Mogłaby to być pamięć genetycz 
na, ale to by wymagało systemów podtrzymywania życia. Dlatego 
obstawiam raczej pamięć bąbelkową sprzężoną z zaawansowanym 
komputerem kwantowym i rodzajem pamięci masowej, jakiego my, 
morawce, jeszcze nie odkryliśmy.
Orphu zawiesił głos. Mahnmut miał wrażenie, że cisza trwa i trwa, 
że ciągnie się całymi godzinami. Pierwsi integratorzy i morawieccy 
dowódcy nie patrzyli na siebie, ale było oczywiste, że naradzają się 
na wydzielonych częstotliwościach radiowych.
W końcu Asteague/Che przerwał milczenie, które w rzeczywisto-
ści trwało zapewne nie więcej niż parę sekund.
-	Owszem, większość z tych modułów to banki pamięci — przy 
znał. -Nie znamy mechanizmu ich działania, ale wszystko wskazuje 
na to, że mamy do czynienia z pamięcią bąbelkową, w której zapisy 
wane są fronty kwantowych fal prawdopodobieństwa.
10- Olimp	]45
'— Moduły są niezależne — dodał Orphu. - Każdy ma własny twar-
dy dysk, jeśli można się tak wyrazić.
-	Tak.
-	Reszta satelitów, prawdopodobnie około dziesięciu tysięcy, to 
przekaźniki mocy i nadajniki modulowanych fal tachionowych.
-	Sześć tysięcy czterysta osiem przekaźników mocy - potwierdziła 
Cho Li. -1 równe trzy tysiące nadajników tachionowych.
-	Skąd ty to wszystko wiesz, Orphu z Io? - zainteresował się 
Suma IV, potężnie zbudowany Ganimedanin. - Podsłuchiwałeś na ka 
nałach integratorskich? A może włamałeś się do naszej bazy danych?
Orphu podniósł dwa przednie manipulatory, jakby się poddawał.
-	Ależ skąd. Skromne umiejętności programistyczne, które posiad 
łem, nie pozwoliłyby mi nawet włamać się do elektronicznego pa 
miętnika mojej siostry... Gdybym miał siostrę, a ona pamiętnik.
-	Jak zatem... - wtrącił Sinopessen Wsteczny.
-	To się układa w logiczną całość. Od dawna interesuję się ludźmi 
i ich literaturą. I od wieków śledzę publikowane przez Konsorcjum 
Pięciu Księżyców wyniki obserwacji Ziemi, zbudowanych przez post- 
ludzi pierścieni i garstki ludzi, którzy po dziś dzień żyją na tej planecie.
-	Konsorcjum nie opublikowało wniosków dotyczących orbital 
nych jednostek pamięci - zauważył Suma IV.
-	To prawda, ale to po prostu jedyna sensowna konkluzja. Kiedy 
tysiąc czterysta lat temu postludzie wynieśli się z Ziemi, wszystko 
wskazywało na to, że było ich zaledwie kilka tysięcy, prawda?
-	Tak-przytaknąłAsteague/Che.
-	Co więcej, ówcześni morawieccy eksperci nie mieli nawet pew 
ności, czy postludzie zachowali jeszcze fizyczne ciała... Ciała w ta 
kim sensie, w jakim dziś o nich myślimy. Z pewnością nie potrzebo 
wali więc miliona orbitalnych miast.
-	Trudno jeszcze wysnuć stąd wniosek, że większość sztucznych 
satelitów Ziemi to banki pamięci - zauważył generał Beh bin Adee.
Mahnmut złapał się na tym, że zaczyna się zastanawiać, jaką karę 
przewidziano na „Królowej Mab" za szpiegostwo.
-	Nie tak trudno, jeśli weźmie się pod uwagę, czym postludzie 
zajmowali się na Ziemi przez ostatnie bez mała półtora tysiąca lat. 
I czym się nie zajmowali.
-	Co masz na myśli, mówiąc o tym, czym się nie zajmowali? - 
zainteresował się Mahnmut. Początkowo nie zamierzał brać udziału 
w tej rozmowie, ale koniec końców ciekawość zwyciężyła.
146
-	Przede wszystkim w przeciwieństwie do ludzi się nie rozmna 
żali. Przez kilka stuleci było ich mniej niż dziesięć tysięcy. Tysiąc 
czterysta lat temu z Jerozolimy wystrzelił w niebo promień neutrino- 
wy, sterowany, jeśli wierzyć opublikowanym raportom astronomów, 
modulowaną wiązką tachionową. Promień, który nie celuje w żaden 
konkretny punkt w kosmosie. A potem nagle okazało się, że ludzie 
zniknęli. Wszyscy, co do jednego.
-	Na krótko - zauważył Asteague/Che.
-	Na krótko, ale jednak... — Wydawało się, że Orphu zgubił wą 
tek, ale szybko go podjął. - Niecałe sto lat później Ziemię zamiesz 
kiwało już około miliona ludzi, którzy z całą pewnością nie byli po 
tomkami tamtych marnych dziesięciu tysięcy, które zniknęły. Nie było 
mowy o normalnym przyroście populacji, po prostu bum! Milion 
w środę, milion w sobotę. Dziękujemy państwu.
-	Jaki z tego wniosek? -Asteague/Che sprawiał wrażenie dyskret 
nie rozbawionego, jak nauczyciel, którego uczeń wykazał się nie 
spodziewanym przebłyskiem intelektu.
-	Najważniejszy? Że ci ludzie wcale się nie urodzili. Zostali od 
mrożeni.
-	Dzieworództwo? - Głos callistańskiej nawigatorki ociekał sar 
kazmem.
-	W pewnym sensie. — Swobodny bas Orphu nie zdradzał cienia 
urazy. - Moim zdaniem postludzie zapisali w orbitalnych bankach 
pamięci, i nadal w nich przechowują, informacje na temat miliona 
istot ludzkich: ich osobowości, wspomnienia i strukturę ciał. Może 
nawet każdy człowiek ma własnego satelitę w pierścieniach, kto wie? 
W każdym razie postludzie po prostu odtworzyli sobie stadko. To by 
też wyjaśniało, dlaczego co kilka stuleci populacja dobijała do mi 
liona, potem spadała do zaledwie kilku tysięcy, a następnie znów, jak 
za sprawą czarodziejskiej różdżki, osiągała magiczny milion.
-	Jak to? — zdziwił się centurion Mep Ahoo, który, podobnie jak 
Mahnmut, był szczerze zaciekawiony wyjaśnieniami Orphu.
-	Minimalna liczebność stada. Postludzie pozwalali ludziom od 
nawiać tylko połowę populacji, czyli po jednym dziecku na kobietę. 
A i to dopiero wtedy, kiedy ktoś umarł. Słyszałem również o przy 
puszczeniach, jakoby zwykli ludzie żyli równe sto lat, a potem zni 
kali bez śladu. W sam raz, żeby liczebność stada została zachowana 
bez względu na zmiany klimatyczne i inne, zerowe ryzyko nadmier 
nego przyrostu naturalnego i przekroczenia przez ludzkość granic
147
rezerwatu. Populacja szybko się kurczy, ale mniej więcej co tysiąc 
lat zostaje odnowiona i znów liczy około miliona osobników. Dopó-
ki kobietom pozwala się mieć tylko jedno dziecko, populacja spada 
nieuchronnie. Aż do następnego uzupełnienia.
-	Gdzie przeczytałeś, że ludzie żyją dokładnie sto lat? - zaintere 
sowała się zaszokowana Cho Li.
-	W „Scientific Ganimedan" - wyjaśnił Orphu. — Prenumeruję go 
od ponad ośmiuset lat.
Pierwszy integrator Asteague/Che uciszył go gestem bardzo ludz-
kiej ręki.
-	Wybacz, Orphu z Io, ale o ile chętnie pogratuluję ci przenikli 
wości, która pozwoliła ci odkryć przeznaczenie satelitów w pierście 
niach i określić długość życia pozostałych na Ziemi stu tysięcy lu 
dzi - przynajmniej do niedawna, zanim zostali zaatakowani przez 
nieznane istoty — o tyle muszę ci przypomnieć, że obiecałeś nam 
wytłumaczyć, skąd wzięli się greccy bogowie na Marsie, kim jest 
Głos, jak możliwe było błyskawiczne terraformowanie Marsa i co 
jest źródłem kwantowych niestabilności łączących go z Ziemią.
-	Zaraz do tego dojdziemy. Chyba że wolicie, abym skondenso 
wał teorię i przesłał wam ją w jednym krótkim pakiecie radiowym? 
To nie zajmie nawet sekundy.
-	Nie, nie ma takiej potrzeby. Może po prostu mów nieco szyb 
ciej. Do momentu, w którym można będzie wystrzelić ładownik, o ile 
się na to zdecydujemy, zostały niecałe trzy godziny.
Orphu zadudnił poddźwiękowym basem, w którym wprawne ucho 
Mahnmuta bezbłędnie rozpoznało śmiech.
-	Na Ziemi ludzie zamieszkują około trzystu osiedli, rozrzuco 
nych na pięciu kontynentach, prawda?
-	Tak - przytaknęła Cho Li.
-	Populacja tych osiedli zmienia się, chociaż nasze teleskopy nigdy 
nie zarejestrowały obecności środków transportu. Nie ma tam samolo 
tów, nie ma żadnych większych dróg, balonów na ciepłe powietrze, 
statków, nawet takich śmiesznych żaglówek, jakie pływają po Marsie; 
przepłynęliśmy z Mahnmutem taką feluką całą Valles Marineris. Do 
szliście więc do wniosku, że ludzie znają mechanizm teleportacji kwan 
towej, mimo że naszym naukowcom nie udało się go opanować.
-	To rozsądna konkluzja - powiedział Suma IV.
-	Rozsądna, lecz błędna. Dzięki śladom pozostawionym przez tak 
zwanych bogów olimpijskich na Marsie i na tej drugiej Ziemi w in-
148
nym wszechświecie, gdzie wciąż trwa wojna trojańska, wiemy dziś, 
na czym polega prawdziwa teleportacja kwantowa. Umiemyjąroz-
poznać. Wiemy już także, że to, co robią ludzie, kiedy przenoszą się 
z punktu A do punktu B, nie jest teleportacja kwantową.
-	Skoro teleportacja kwantowa nie wchodzi w grę, to w jaki spo 
sób od tysiąca czterystu lat przenoszą się z miejsca na miejsce? - 
zaciekawił się Mep Ahoo.
-	Korzystająze staromodnej teleportacji. Koduje się ludzkie cia 
ło, osobowość i umysł i przekształca materię na energię. Energię prze 
syła się w żądane miejsce i tam odtwarza z niej oryginał, tak jak w Star 
Trucku, serialu telewizyjnym z Zapomnianej Ery.
-	W Star Treku — poprawił generał Beh bin Adee.
-	No proszę! Kolejny wielbiciel!
Generał szczęknął zębatymi szczypcami — nie wiadomo, czy z za-
kłopotania, czy z irytacji.
-	Postludzie zbudowali na orbicie banki pamięci, dzięki którym 
zwykli ludzie przez stulecia wozili tyłki z miejsca na miejsce — ciągnął 
Orphu. - Nie umożliwili swoim pupilom prawdziwej teleportacji 
kwantowej, z jakiej korzystają nasz przyjaciel Hockenberry i zamiesz 
kujący Olimp bogowie, lecz prymitywne, mechaniczne rozszarpy 
wanie molekuł i składanie ich w całość w nowym miejscu.
-	Po co postludzie wyświadczali im taką przysługę? - zapytał 
Mahnmut. - Tak ogromne przedsięwzięcie dla wygody kilkuset ty 
sięcy istot, które traktuj ą prawie j ak domowe zwi erzaki... albo oka 
zy w zoo. Od ponad półtora tysiąca lat nie notuje się na Ziemi śla 
dów żadnych innych projektów inżynierskich, budowlanych czy 
w ogóle przejawów twórczego myślenia.
-	Teleportacja może mieć coś wspólnego z tym opóźnieniem cy 
wilizacyjnym, ale nie musi. Co nie zmienia faktu, że właśnie taki jest 
jej mechanizm. Coś w rodzaju „przenieś mnie, Scooty".
-	Scotty — odezwał się Sinopessen.
-	Dziękuję - powiedział Orphu i nadał do Mahnmuta: - Razem 
jest nas już czterech.
-	Całkiem możliwe, że masz rację, twierdząc, że ludzie nie korzy 
stają z teleportacji kwantowej, lecz z prostego mechanizmu replika- 
cji i transmisji - zgodził się Asteague/Che. - Nie wyjaśnia to jednak 
Marsa ani...
-	To jeszcze nie. Ale proszę nie zapominać o obsesji, jaką postlu 
dzie mają na punkcie przenoszenia się do innych wszechświatów.
149
Orphu w mentorskim zapale nie zauważył nawet, że wszedł w sło-
wo najważniejszemu pierwszemu integratorowi w całym Konsorcjum 
Pięciu Księżyców.
-	Skąd pewność tej obsesji? - spytał Beh bin Adee.
-	To jakiś żart? - zdziwił się Orphu.
Mahnmut pomyślał sobie, że skałowiecki generał rzadko spotyka 
się w swojej karierze z takim pytaniem.
-	Proszę spojrzeć, ile śmiecia zostawili po sobie na orbicie- 
ciągnął Orphu, nie zwracając uwagi na zaskoczenie generała. - Ko 
lektory wormholeM, generatory czarnych dziur... Pozostałości pierw 
szych prób rozerwania czasoprzestrzeni, znalezienia dróg na skróty 
w naszym wszechświecie... lub w innych.
-	Czarne dziury i wormhole nie sprawdzają się jako środki trans 
portu - zauważyła oschle Cho Li.
-	Zgoda. My to wiemy dzisiaj, a postludzie odkryli to półtora ty 
siąca lat temu. Zainstalowali na orbicie satelity z bankami pamięci, 
zbudowali ludziom - których, jak sądzę, wykorzystywali w charak 
terze królików doświadczalnych - prymitywne portale teleportacyj- 
ne, działające w oparciu o mechanizm replikacji materii, i dopiero 
wtedy zaczęli bawić się dziurami w branie i teleportacją kwantową.
-	Nasi naukowcy od kilkuset lat... bawiąsięjakto ująłeś... wte- 
leportację kwantową i generowanie dziur w branie Calabi-Yau - po 
wiedział Sinopessen Wsteczny. Był tak podekscytowany, że prawie 
tańczył na długich pajęczych szczudłach. — Bez powodzenia.
-	Zabrakło nam tego, co postludziom pozwoliło dokonać przeło 
mu w badaniach - odparł Orphu z Io i zrobił efektownąpauzę. Wszy 
scy czekali. Mahnmut dobrze wiedział, że jego przyjaciel napawa się 
tą chwilą. - Miliona ludzkich ciał, umysłów, wspomnień i osobowo 
ści, zapisanych w postaci cyfrowej w orbitalnych bankach danych - 
dodał Orphu triumfalnym tonem, j akby udało mu się rozwikłać j akiś 
od dawna nierozwiązany problem matematyczny.
-	Nie rozumiem - odezwał się centurion Mep Ahoo.
Orphu powiódł radarem po rozmówcach, omiatając ich delikatnie 
falami radiowymi.
Mahnmut miał wrażenie, że czeka na ich reakcję, na okrzyki za-
chwytu... Nikt się jednak nie poruszył. Nikt się nie odezwał.
-	Ja też - powiedział.
-	Czym jest ludzki mózg? - zapytał retorycznie Orphu. - Każdy 
z nas, morawców, ma w sobie cząstkę takiego mózgu. Ale jak on
150
wygląda? Jak działa? Czy przypomina komputery binarne albo opar-
te na DNA, którymi też wspomagamy nasze obliczenia?
-	Nie — odparła Cho Li. — Wiemy, że ludzki mózg nie jest kompu 
terem. Nie jest również chemicznym bankiem pamięci, wbrew twier 
dzeniom naukowców z Zapomnianej Ery. Mózg, a właściwie umysł, 
to front holistycznej fali stojącej, opisującej stan kwantowy.
-	Właśnie! — wykrzyknął Orphu. — Postludzie doskonale rozumieli 
funkcjonowanie mózgu i bazując na tej wiedzy, otwierali dziury w bra 
nie, podróżowali w czasie i stosowali teleportację kwantową.
-	Nadal tego nie rozumiem - powiedział Asteague/Che.
-	A jak działa teleportacja kwantowa? Cho? Ty to wyjaśnisz le 
piej ode mnie.
Callistanka zabulgotała coś pod nosem. Po chwili zmodulowała 
bulgot w słowa.
-	Pierwsze eksperymenty z teleportacja kwantową przeprowadza 
no już w XX stuleciu. Wykorzystywano w nich pary splątanych foto 
nów. Teleportowano jeden z nich, a właściwie teleportowano tylko jego 
pełny stan kwantowy, a zwykłymi kanałami przesyłano analizę stanu 
drugiego fotonu.
-	Czy to nie jest sprzeczne z zasadą nieoznaczoności Heisenber- 
ga? - zapytał Mep Ahoo, który, podobnie jak Mahnmut, nie został 
wtajemniczony w naturę mechanizmów pozwalających bogom z mar- 
sjańskiego Olympus Mons tekować się pod Ilion. -Albo ogranicze 
nia prędkości, wynikającego z teorii Einsteina?
-	Nie. Teleportowane fotony nie niosły z sobą żadnej informacji, 
nawet opisu własnego stanu kwantowego.
-	Czyli ich teleportacja nie miała sensu - skonstatował centurion. - 
Przynajmniej z łącznościowego punktu widzenia.
-	Niezupełnie. Odbiorca teleportowanego fotonu miał dwadzie 
ścia pięć procent szans na prawidłowe odgadnięcie jego stanu - fo 
ton ma tylko cztery możliwe stany - i mógł wykorzystać tak zdobyte 
strzępki informacji. Nazywa sieje kubitami. Nam również udało się 
wykorzystać je do natychmiastowych transmisji komunikacyjnych.
Mahnmut pokręcił głową.
-	Od skwantowanych fotonów, które nie niosą żadnej informacji, 
do greckich bogów, teleportujących się pod Troję, droga jest jeszcze 
daleka, prawda?
-	„Wyobraźnię można porównać do snu Adama" — wyrecytował 
Orphu z Io. - „Kiedy Adam się obudził, stwierdził, że jego imagina- 
cje są prawdziwe". John Keats.
151
-	Mógłbyś postarać się mówić mniej zagadkowo? - zasugerował 
kąśliwie Suma IV.
-	Mógłbym się postarać.
-	Co ma wspólnego John Keats z teleportacją kwantową i przy 
czynami obecnego kryzysu kwantowego? - spytał Mahnmut.
-	Twierdzę, że tysiąc pięćset lat temu postludzie dokonali przeło 
mu w badaniach nad dziurami w branie i teleportacją kwantową właś 
nie dzięki temu, że doskonale rozumieli holistyczną naturę kwan 
tową ludzkiej świadomości — odparł całkiem poważnie Orphu. - 
Przeprowadziłem pewne symulacje na pokładowym komputerze 
kwantowym. Jeśli przedstawimy świadomość, zgodnie zresztą ze sta 
nem faktycznym, jako front fali stojącej, uwzględnimy terabajty kwan 
towych danych opisujących rzeczywistość i zastosujemy wobec fal 
świadomości odpowiednie transformacje relatywistyczne, staje się 
oczywiste, w jaki sposób postludzie otwierali dziury w branie, pro 
wadzące do innych wszechświatów, a następnie się do nich telepor 
towali.
-	To znaczy? —zapytałAsteague/Che.
-	Najpierw przez dziury w branie docierali do tych wszechświa 
tów alternatywnych, w których znajdowały się takie punkty czaso 
przestrzeni, gdzie splątane parami fronty falowe ludzkiej świadomo 
ści już kiedyś były.
-	Że co?! -prychnął Mahnmut.
-	Czym jest rzeczywistość, jeśli nie frontem stojącej fali kwanto 
wej załamującej się na stanach prawdopodobieństwa? Czym jest ludz 
ki umysł, jeśli nie swoistym interferometrem, który wychwytuje te 
funkcje falowe i powoduje ich kolapsy?
Mahnmut cały czas kręcił głową. Zapomniał, że obok stoją inne 
morawce, że za niecałe trzy godziny może zostać zrzucony w baty-
skafie na Ziemię, że znajdują się w niebezpieczeństwie... Wiedział 
tylko, że od gadaniny Orphu boli go głowa.
-	Postludzie dostawali się przez dziury w branie do wszechświa 
tów, które zostały stworzone - albo przynajmniej dostrzeżone - dzięki 
oddziaływaniu wcześniej istniejących holograficznych frontów falo 
wych, zogniskowanych w soczewce ludzkiej wyobraźni. Ludzkiego 
geniuszu.
-	Albo Jezusa Chrystusa - zakpił generał Beh bin Adee.
-	Niewykluczone. Przy założeniu, że zbiór alternatywnych wszech 
światów jest nieskończony lub prawie nieskończony, wiele z nich
152
musiało wykrystalizować się po prostu za sprawą ludzkiego geniu-
szu. Można powiedzieć, że są osobliwościami geniuszu, analizatora-
mi stanu kwantowej piany, z której zbudowana jest rzeczywistość.
-	To metafizyka... - wyszeptała wstrząśnięta Cho Li.
-	To bzdura! - mruknął Suma IV.
-	Wcale nie - powiedział Orphu. - Widzieliśmy terraformowane- 
go Marsa ze zmienioną grawitacją i kazano nam uwierzyć, że taka 
przemiana zajęła dosłownie kilka lat. To dopiero jest bzdura. Wi 
dzieliśmy na Marsie posągi Prospera. Widzieliśmy na Olimpie bo 
gów, którzy przemierzając czasoprzestrzeń, trafiają na inną Ziemię, 
gdzie Achilles i Hektor walczą o przyszłość Ilionu. Toż to piramidal 
na bzdura! Chyba że...
-	Chyba że postludzie otworzyli portale do światów i wszechświa 
tów, które ludzka wyobraźnia powołała wcześniej do istnienia - do 
kończył Asteague/Che. - To wyjaśniałoby istnienie posągów Prospera, 
obecność kalibanopodobnych potworów na Ziemi, a także istnienie 
Achillesa, Hektora, Agamemnona i reszty Ziemian pod Ilionem.
-	A co z bogami? Spotkamy Jahwe? — zadrwił Beh bin Adee. - 
Albo Buddę?
-	To możliwe - odparł Orphu z Io. — Przypuszczam wszakże, że 
olimpijscy bogowie, których spotkaliśmy, to po prostu przeobrażeni 
postludzie. Kiedy tysiąc czterysta lat temu przepadli bez śladu, zmie 
nili się w bogów.
-	Ale po co? - zdziwił się Sinopessen Wsteczny. - Jakie są zalety 
bycia bogiem, którego moc ma źródło w nanotechnologii i sztucz 
kach kwantowych?
-	Trochę ich jest. Nieśmiertelność. Swoboda wyboru płci. Seks 
między sobą i z dowolnie wybranymi śmiertelnikami. Możliwość 
płodzenia potomstwa, boskiego lub śmiertelnego, co postludziom we 
własnym gronie jakoś nie bardzo wychodziło. No i trwająca od dzie 
sięciu lat partia szachów, czyli oblężenie Troi.
Mahnmut podrapał się po głowie.
-	Więc terraformowanie i zmiana ciążenia na Marsie...
-	Tak. Nie trwało to trzy lata, tylko czternaście stuleci. I to tylko 
dzięki temu, że bogowie dysponują zaawansowaną technologią kwan 
tową.
-	Chcesz powiedzieć, że gdzieś tam jest prawdziwy Prospero? — 
spytał Mahnmut. — Mag z Burzy Szekspira?
-	Jeśli nie on sam, to jego bliski substytut.
153
-	A co z mózgostworem, który przed paroma dniami przybył na 
Ziemię przez dziurę w branie? - zapytał gniewnym głosem Suma IV. - 
On też jest bohaterem tej bezcennej ludzkiej literatury?
-	Być może - przytaknął Orphu. - Robert Browning napisał kie 
dyś wiersz zatytułowany Kaliban o Setebosie, w którym Kaliban, 
potwór z Burzy Szekspira, rozmyśla o swoim bóstwie, istocie imie 
niem Setebos, którą opisuje jedynie jako , jak ośmiornica wielora- 
mienną". Setebos miał być potężnym bogiem, karmiącym się stra 
chem i przemocą.
-	Odważna koncepcja - przyznał Asteague/Che.
-	Owszem, tyle że sfotografowany przez nas mózg chodzący na 
olbrzymich ludzkich dłoniach do przeciętnych nie należy. Chyba 
w każdym wszechświecie kazałby wątpić w prawa ewolucji, nie są 
dzicie? Ale Robert Browning miał nietuzinkową wyobraźnię.
-	Spotkamy na Ziemi Hamleta? - spytał Suma IV, nie kryjąc lek 
ceważenia.
-	Och... - odezwał się Mahnmut. - Ojej... To by było... cudowne!
-	Nie rozpędzajmy się - ostudził jego zapał Asteague/Che. - Po 
wiedz mi, Orphu, skąd ci to wszystko przyszło do głowy?
Orphu westchnął i zamiast odpowiedzi włączył projektor hologra-
ficzny, ulokowany na górnej powierzchni sfatygowanego korpusu. 
Nad stołem wyświetlił się trójwymiarowy obraz.
Na wirtualnym regale stało sześć opasłych ksiąg. Jedna z nich -
Mahnmut zdążył podejrzeć tytuł: W poszukiwaniu straconego cza-
su, tom III: Strona Guermantes - wyśliznęła się z półki i otworzyła 
na stronie 445. Orphu powiększył obraz.
Mahnmut uświadomił sobie, że jego przyjaciel jest przecież ślepy i nie 
widzi, co wyświetla. To zaś oznaczało, że zna wszystkie sześć tomów 
Prousta na pamięć! Na myśl o tym Mahnmutowi chciało się wyć.
Czytał razem z innymi z zawieszonej w powietrzu stronicy:
Smakosze mówią nam dziś, że Renoir to jest wielki malarz 
XVIII wieku. Ale mówiąc tak, zapominają o Czasie i o tym, że 
dużo go było trzeba, nawet w pełni wieku XIX, aby Renoira uzna-
no wielkim artystą. Aby osiągnąć takie zrozumienie, oryginalny 
malarz, oryginalny artysta postępują na sposób okulistów. Le-
czenie ich malarstwem, ich stylem nie zawsze jest przyjemne. 
Kiedy jest ukończone, lekarz powiada do nas: „Teraz patrz". 
I oto świat (który nie był stworzony raz, ale równie często, jak 
często zjawił się oryginalny artysta) ukazuje się nam zupełnie
154
odmienny od dawnego, ale całkowicie jasny. Mijają nas na ulicy 
kobiety różne od dawniejszych, bo to są Renoiry; oweRenoiry, 
w których wzdragaliśmy się niegdyś widzieć kobiety. Powozy 
są też Renoiry i woda, i niebo; mamy ochotę przechadzać się 
po lesie podobnym do tego, który pierwszego dnia wydawał 
nam się wszystkim, a nie lasem, na przykład dywanem o bar-
wach bogatych, ale pozbawionym właśnie barw właściwych la-
som. Oto jest nowy i nietrwały świat, świeżo stworzony. Bę-
dzie trwał aż do następnej geologicznej katastrofy, którą rozpęta 
nowy oryginalny malarz albo pisarz*.
Morawce milczały jak zaklęte. Dało się słyszeć tylko buczenie 
wentylatorów, odgłosy maszynerii i ściszone komunikaty pilotów 
prowadzących „Królową Mab" w kluczowych momentach podejścia 
do okalających Ziemię pierścieni.
-	Solipsystyczny bzdet! - żachnął się w końcu generał Beh bin 
Adee. — Metafizyczny knot. Jeden wielki gnój.
-	Może i gnój... — zgodził się z nim Asteague/Che. - Ale przez 
ostatnie dziewięć surrealistycznych miesięcy nie słyszałem niczego 
równie rozsądnego. Orphu z Io ma zapewnione miejsce w ładowni 
„Mrocznej Damy", kiedy ładownik oddzieli się od „Królowej Mab", 
co nastąpi za... dwie godziny i czternaście minut. Przygotujmy się.
Orphu i Mahnmut ruszyli do windy - oszołomiony Mahnmut szedł, 
Orphu bezgłośnie szybował — gdy powstrzymał ich okrzyk Asteague/ 
Che:
-	Orphu!
Olbrzymi morawiec zatrzymał się i obrócił w miejscu, uprzejmym 
gestem kierując ślepe kamery na pierwszego integratora.
-	Miałeś nam jeszcze powiedzieć, kim jest Głos, z którym się dziś 
spotkamy.
-	No tak... - Mahnmut odniósł wrażenie, że pierwszy raz tego 
dnia Orphu jest zakłopotany. - Mogę się tylko domyślać...
-	Podziel się tymi domysłami.
-	No dobrze. Oprzyjmy się na mojej teorii. Kto mógłby tyczyć 
sobie spotkania z naszym pasażerem, Odyseuszem, synem Laerte- 
sa?
-	Święty Mikołaj?
-	Wątpię. Mówi kobiecym głosem. Dlatego proponuję Kalipso.
* Przeł. T. Boy-Żeleński.
155
Pozostałe dwa morawce nie zareagowały na to imię. - We 
wszechświecie, z którego pochodzą nasi nowi przyjaciele, ta sama 
czarodziejka jest znana jako Kirke.
22
H
arman utonął, ale nie umarł. I wkrótce miał zacząć żałować, że żyje.
Woda - czy raczej złota ciecz - wypełniająca kryształowy dwuna-
stościan była nasycona tlenem. Gdy tylko wypełniła mu płuca, tlen 
zaczął przenikać przez ścianki pęcherzyków płucnych wprost do krwi, 
co w zupełności wystarczało, żeby podtrzymać - lub, jak powiedzie-
liby niektórzy, ponownie wywołać - bicie serca, które na pół minuty 
przestało pracować, i utrzymać przy życiu mózg — otępiały, przera-
żony, na pozór oderwany od ciała, ale wciąż sprawny. Harman nie 
mógł wciągnąć powietrza do płuc, ciało instynktownie dopominało 
się o powietrze, ale żył.
Zmusił się do otwarcia oczu, za co wątpliwą nagrodą była wizja 
miliarda złotych słów i dziesięciu miliardów pulsujących obrazów, 
które tylko czekały, aby pojawić się w jego umyśle. Ledwie zdawał 
sobie sprawę z tego, że za złotymi obrazami znajduje się pięciokątna 
szyba, a zamazany kształt za niąnależy do Mojry, Prospera albo może 
nawet Ariela. Zresztą nie było to istotne.
Nadal chciał normalnie oddychać. Gdyby nie był półprzytomny -
złoty płyn zawierał środek uspokajający, aby lepiej przygotować cia-
ło do transferu - odruch wykrztuśny zabiłby go albo przynajmniej 
doprowadził do obłędu.
Kryształowa klatka znała jednak inne sposoby wpędzenia człowieka 
w szaleństwo.
Zaczęły się w niego wlewać informacje pochodzące, jak twierdzili 
Mojra i Prospero, z miliona starych ksiąg. Słowa i myśli miliona daw-
no nieżyjących umysłów, a nawet więcej, bo przecież w każdej książce 
rozbrzmiewał więcej niż jeden głos- w sporach, zaprzeczeniach, 
żarliwych potakiwaniach, gwałtownych ocenach i buntach.
Napływ wiedzy nie przypominał żadnego ze znanych Harmanowi 
doświadczeń. Na przestrzeni dziesięcioleci nauczył się czytać i stał 
się pierwszym od wieków człowiekiem, który rozumiał robaczki
156
i kropki w pleśniejących książkach zalegających regały w najróżniej-
szych miejscach. Ale słowa spływały z książki do głowy po kolei w 
spokojnym, konwersacyjnym tempie; czytając, zawsze słyszał w 
głowie głos, który nie do końca był jego własnym, odczytujący 
kolejne słowa. Siglowanie pozwalało przyswoić sobie treść szybciej, 
chociaż mniej dogłębnie — nanotechniczna funkcja przerzucała in-
formacje do głowy jak węgiel sypany w palenisko, bez spokojnej 
przyjemności i szerszego kontekstu prawdziwej lektury. Po przesi-
glowaniu książki często łapał się na tym, że wprawdzie posiadł nową 
wiedzę, ale znakomita część sensu książki umyka mu ze względu na 
utratę niuansów znaczeniowych i brak kontekstu. Przy siglowaniu 
nie słyszał głosu pod czaszką i często zastanawiał się, czy funkcja ta 
nie miała służyć ludziom z Zapomnianej Ery do wchłaniania dużych 
ilości suchych faktów i wstępnie przetworzonych danych. Nie było 
sensu siglować powieści czy dramatu Szekspira. Pierwszą sztuką 
Szekspira, którą przeczytał, była niesamowita, wzruszająca historia 
zatytułowana Romeo i Julia. Wcześniej nie wiedział nawet, że coś 
takiego jak „sztuka" czy „dramat" istnieje. W jego czasach jedyną 
formą fabularnej rozrywki był spektakl turyński, opowiadający o ob-
lężeniu Troi - a i to dopiero w ostatnim dziesięcioleciu.
Czytanie było procesem powolnym i liniowym, siglowanie przy-
pominało łaskotanie mózgu, po którym zostawał osad informacji, 
a kryształowa klatka...
Dziewczyna mnie chwyciła w borze, 
Kiedy tańczyłem (któż mi odda Tę 
chwilą?) i zamknęła w klatce 
Kluczykiem, który był ze złota*.
Informacje nie docierały do niego przez oczy, uszy ani inne ludz-
kie zmysły, które natura wykształciła w celu dostarczania wrażeń do 
nerwów i mózgu. Na dobrą sprawę nie dochodziły do niego za po-
średnictwem dotyku, chociaż miliardy miliardów ukłuć w złotym pły-
nie świadczyły o tym, że przenikają przez wszystkie pory skóry.
Wiedział już, że DNA lubi standardowy model podwójnej helisy. 
Ewolucja wybrała go na nośnik swojego najcenniejszego ładunku 
z różnych względów, ale głównie dlatego, że był to najłatwiejszy i za-
razem najwydajniej szy sposób na zapewnienie przepływu energii
* Ten i dalsze cytaty zostały zaczerpnięte z Kryształowej klatki Williama 
Blake'a w przekładzie Z. Kubiaka (przyp. tłum.).
157
swobodnej. Energia swobodna determinuje bowiem załamania, sploty, 
kształt i funkcję ogromnych cząsteczek białka, RNA i DNA. Każdy 
układ chemiczny będzie dążył do stanu, w którym jego energia swo-
bodna jest najniższa, to zaś następuje, kiedy dwa uzupełniające się 
łańcuchy nukleotydów splatają się jak podwójne spiralne schody.
Jednak postludzie, którzy całkowicie przeprojektowali genom tej 
gałęzi rodzaju ludzkiego, do której należał Harman, wprowadzili 
również zmiany w nadmiarowym DNA odtworzonych ciał. Zamiast 
skręconych w prawą stronę helis B-DNA wprowadzili skręcone prze-
ciwnie Z-DNA, nie zmieniając ich rozmiarów. Nowe helisy miały więc 
około dwóch nanometrów średnicy. Wykorzystując białka Z-DNA 
w charakterze fundamentów, wznieśli na nich rusztowanie z bardziej 
złożonych helis — na przykład podwójnie skrzyżowanych cząsteczek 
DNA, DX DNA, tworząc z nich szczelnie zamknięte proteinowe klat-
ki. W miliardach ułożonych piętrami klatek, rozlokowanych w ko-
ściach, włóknach mięśni, tkankach wnętrzności, jądrach, palcach 
i mieszkach włosowych znajdowały się makromolekuły receptorów 
biologicznych, podporządkowane jeszcze bardziej złożonym kom-
pleksom nanoelektrycznej pamięci organicznej.
Całe ciało Harmana - każda jego komórka - pożerało złożony z mi-
liona woluminów księgozbiór Tadż Mojry. A klatka była 
kryształowa, Zdobiona złotem i perłami. Wewnątrz na świat się 
otwierała I na maleńką noc z gwiazdami.
Bolało. Bardzo bolało. Harman unosił się w złotym płynie brzu-
chem do góry jak śnięta ryba i czuł bolesne mrowienie, jak w ręce 
albo nodze, która zdrętwiała i powoli budzi się do życia, jakby na-
kłuwana dziesiątkiem tysięcy ostrych, rozpalonych do białości igieł. 
Tylko że tym razem mrowienie nie ograniczało się do ręki czy nogi. 
Każda komórka jego ciała, w środku i na zewnątrz, każda molekuła 
w każdym jądrze komórkowym i każdym kawałku błony komórko-
wej budziła się pod wpływem wiedzy, która szlakiem energii swo-
bodnej przepływała kanałami Yan-Shen-Yurke po całym zbiorczym 
organizmie nazywanym Harmanem.
Harman nie tylko nie mógł znieść tego bólu, ale nawet go sobie nie 
wyobrażał. Co chwilę otwierał usta do krzyku, ale nie miał powietrza 
ani w płucach, ani dookoła siebie i jego struny głosowe wibrowały 
bezsilnie w złotej cieczy, w której utonął.
	
i
158
	
i
Metaliczne nanocząsteczki, węglowe nanorurki i inne, bardziej zło 
żonę nanomechanizmy w ciele i mózgu Harmana, które istniały, za 
nim się narodził, zareagowały na przepływ prądu, spolaryzowały się 
obróciły w trzech wymiarach i zaczęły przewodzić i magazynował 
informacje. Każdy z bilionów mostków DNA obracał się, przyjmo 
wałnowąpozycję, łączył z innymi i zapisywał dane w strukturze or 
ganizmu.
Harman widział za szkłem twarz Mojry. Zaglądała do środka ciem 
nymi oczami Savi, a jej wykrzywiona przez kryształ twarz wyraża 
ła... Co właściwie? Niepokój? Wyrzuty sumienia? Czystą ciekawość' 
Tam inną Anglią zobaczyłem I Londyn z jego Parlamentem, Inną 
Tamizę, inne wzgórza, Inne też Błonia uśmiechnięte.
Książki, jak uświadomił sobie Harman, zalewany prawdziwąNia-
garąbólu, były tylko węzłami niemal nieskończonej czterowymiaro-
wej matrycy informacji, ewoluującej w stronę idei pomysłu aproksy-
macji cienia Prawdy - wertykalnie, poprzez czas, ale i horyzontalnie, 
poprzez wiedzę.
W dzieciństwie Harman często brał do rączek rzadkie w jego świe-
cie kawałki pergaminu i jeszcze rzadsze rysiki, zwane ołówkami. 
Pokrywał pergamin kropkami i próbował je wszystkie połączyć. Za-
wsze okazywało się, że jest jeszcze jedna linia do wykreślenia, jesz-
cze dwa punkty do połączenia; zanim skończył, biały arkusz perga-
minu stawał się jednolicie szary. Zastanawiał się później, czyjego 
młody umysł nie próbował w ten sposób ogarnąć i wyrazić idei sieci 
faksów, którymi podróżował, odkąd nauczył się chodzić - a właści-
wie odkąd matka zaczęła go nosić w różne miejsca. Trzysta znanych 
faksowęzłów. Dziewięćdziesiąt tysięcy połączeń.
Tym razem zabawa w „połącz kropki" - czyli w przypisywanie 
informacji do czekających na nie makromolekularnych klatek - była 
znacznie bardziej skomplikowana. I nieskończenie bardziej bolesna. 
Taką, jak ona, zobaczyłem Pannę: jak piękna i jak złudna! Jedna 
się w drugiej zawierała. Było ich trzy. Przedziwne cuda!
I jakiż uśmiech! Trzy uśmiechy, 
Trzy mnie płomienie ogarnęły.
159
Pocałowałem ją. I oto Trzy 
pocałunki warg dotknęły.
Harman wiedział już, że William Blake zarabiał na życie jako ry-
townik, i to niespecjalnie popularny. [Wszystko jest kontekstem]. 
Zmarł w gorący, parny niedzielny wieczór, dwunastego sierpnia 1827 
roku. Mało kto zdawał sobie wtedy sprawę, że milkliwy, choć krewki 
rytownik był również poetą, w dodatku cenionym przez sławniej szych 
współczesnych, między innymi Samuela Taylora Coleridge'a. [Kon-
tekst jest dla informacji tym, czym woda dla delfina]. [Delfiny to 
gatunek wodnych ssaków, które wyginęły na początku XXII wieku]. 
William Blake uważał się -jak najbardziej dosłownie — za proroka 
na miarę Ezechiela i Iząjasza, żywiąc przy tym najgłębszą pogardę 
dla wszelkiego mistycyzmu, okultyzmu i popularnych w jego cza-
sach teozofii. [Ezekiel Mao Kent - tak nazywał się biolog obecny 
przy śmierci Almoreniana d'Azure, ostatniego delfina, który zmarł 
na raka w bengalskim oceanarium w gorący i parny wieczór jedena-
stego sierpnia 2134 roku. Komitet Gatunków Stosowanych przy 
NONZ postanowił nie odtwarzać rodziny Delfinidae z zapasów DNA 
i zgodził się, aby ostatni przedstawiciel gatunku dołączył do innych 
waleni i łagodnie zszedł z tego świata].
Nagi Harman, stojący z wytrzeszczonymi oczami w środku kryszta-
łowej klatki, rozumiał już, że sam napływ informacji da się znieść. 
Najgorszy był ból kontekstu, który rozdzierał mu układ nerwowy.
Chciałem najgłębszą chwycić postać.
Niech nie ucieka, wiotka, płocha!
I kryształową roztrzaskałem
Klatkę: jak dziecko, które szlocha
Zbłąkane, jak kobieta w borze
Ogromnym smutna, tak płakałem.
Tam, gdzie zewnętrzne jest przestworze,
Swój ból wichrowi oddawałem.
Dłużej tego bólu i tej złożoności nie mógł znosić. Poruszywszy ręka-
mi i nogami w gęstym złotym płynie, stwierdził, że ma bardziej ograni-
czoną możliwość ruchu od embriona, palce zmieniły mu się w płetwy, 
mięśnie w atrofii upodobniły się do mokrych szmat, a ból stał się praw-
dziwym ośrodkiem i odżywczym płynem łożyskowym wszechświata.
Nie jestem tabula rasa! — chciał krzyknąć temu draniowi Prospe-
rowi i tej suce Mojrze. To by go zabiło.
160
Niebo z piekłem razem są zrodzone, pomyślał, i wiedział też, 
Blake wymyślił to wcześniej, odrzucając głoszoną przez Swede 
borga kalwińską wiarę w predestynację:
Prawda, Szatanie, jesteś tylko Durniem I nie 
odróżniasz Ludzi od Odzieży... * Przestań! Dość! 
Boże, błagam!
Mimo że jesteś Czczony pod imieniem Boga: Jezusa i Jehowy, to 
jesteś jedynie Synem Poranka wśród mijania Nocy I snem 
zagubionego pod zboczem wędrowca. Krzyczał - mimo braku 
powietrza w płucach, gdzie mógłby s uformować krzyk, w gardle, 
gdzie by się narodził, i w złotej klatc gdzie mógłby się rozejść. 
[Mechanizm -jeden z sześciu bilionów składa się z czterech 
podwójnych helis, połączonych w środku dw ma niesparowanymi 
włóknami DNA. Obszar przecięcia może przj mować jeden z dwóch 
stanów; wszechświat lubi binarne rozwiązani Przekręcenie dwóch 
helis o pół obrotu wokół centralnie umieszczi nego mostka tworzy 
tak zwany PX, czyli stan przecięcia parani micznego]. Przy 
powtórzeniach w tempie trzech miliardów cyk na sekundę 
otrzymujemy torturę tak wyrafinowaną, że najgenia niejszym 
wynalazcom inkwizycji nawet się o niej nie śniło. Harman znów 
próbował krzyknąć. Minęło piętnaście sekund od rozpoczęcia 
transferu. Do jego zakończenia pozostały czterdzieści cztery 
minuty i cztei dzieści pięć sekund.
23
N
azywam się Thomas Hockenberry. Jestem doktorem filolog 
klasycznej. Specjalizuję się w Iliadzie Homera. Piszę o nią 
badam ją i wykładam.
Przez prawie trzydzieści lat byłem profesorem - z tego ostatnii 
piętnaście na Uniwersytecie Stanowym Indiany, w Bloomington 
Potem umarłem. Obudziłem się - czy też zostałem wskrzeszony -
* Te i dalsze cytaty to fragmenty Do oskarżyciela, hory jest Bogiem tegt 
świata Williama Blake'a w przekładzie K. Puławskiego.
U-Olimp	161
na Olimpie, to znaczy na stokach góry, którą istoty podające się 
tu za bogów nazywają Olimpem, a która, jak się później przeko-
nałem, nazywa się Olympus Mons i jest olbrzymim marsjańskim 
wulkanem tarczowym. Ci... bogowie - a może ich bogowie, istoty, 
o których słyszałem, ale o których nic nie wiem, poza tym, że 
jedna z nich nosi imię Prospero, tak jak bohater Burzy Szekspira -
wskrzesili mnie i przydzielili mi rolę scholiasty, obserwatora wojny 
trojańskiej. Przez dziesięć lat składałem raporty jednej z muz, za-
pisując codzienne spostrzeżenia w mówiących kamieniach teksto-
wych, bo pod Troją nawet bogowie nie potrafią czytać. Te słowa 
notuję na małym elektronicznym rejestratorze, który podkradłem 
z „Królowej Mab", morawieckiego statku kosmicznego.
Około dziewięciu miesięcy temu wszystko szlag trafił. Wojna 
trojańska, jaką znamy z Homera, kompletnie się wykoleita. Zro-
biło się zamieszanie, Achilles i Hektor - a wraz z nimi Grecy i Tro-
Janie - zawarli przymierze i wspólnie wystąpili przeciw bogom. 
Zamęt się spotęgował, namnożyło się zdrad, zamknęła się ostat-
nia dziura w branie łącząca współczesnego Marsa ze starożyt-
nym Ilionem i morawieccy inżynierowie i żołnierze musieli ucie-
kać z trojańskiej Ziemi. Kiedy zabrakło Achillesa, który został po 
drugiej stronie dziury, na Marsie w odległej przyszłości, wojna 
rozgorzała na nowo. Zeus zniknął, a pod jego nieobecność bogo-
wie i boginie zstąpili na ziemię, by walczyć u boku swoich fawo-
rytów. Przez jakiś czas wyglądało na to, że wojska Menelaosa 
i Agamemnona zdobędą Troję; Diomedes był o krok od zajęcia 
miasta. Wtedy jednak Hektor otrząsnął się z ponurej zadumy -
co ciekawe, wydarzenia te stanowią lustrzane odbicie losów ob-
rażonego Achillesa, który w prawdziwej Iliadzie całymi tygodnia-
mi przesiaduje w namiocie - i czym prędzej zabił w pojedynku 
pozornie niezwyciężonego Diomedesa.
Następnego dnia, jak słyszałem, pokonał jednego z Ajaksów -
Ajaksa Wielkiego, Ajaksa z Salaminy. Helena twierdzi, że Ajaks 
błagał o zmiłowanie, ale Hektor nie znał litości. Tego samego dnia 
zginął Menelaos, dawny mąż Heleny, który rozpętał tę przeklętą 
wojnę. Strzała przeszyła mu mózg.
I wtedy - tak jak setki razy byłem tego świadkiem podczas dzie-
sięcioletniego obserwowania wojny trojańskiej - szala zwycięstwa 
znów przechyliła się w drugą stronę, tym razem na korzyść Acha-
jów. Sprzyjający im bogowie, z Herą i Ateną na czele, poprowadzi-
li kontratak. Posejdon-ziemiowstrząs burzył domy w całym mie-
162
ście. Wojska Hektora zostały zmuszone do odwrotu. Podobno 
Hektor osobiście niósł rannego brata, bohaterskiego Deifobosa.
Dwa dni temu, gdy Troja znów znalazła się na skraju przepaści 
i niewiele brakowało, by uległa rozwścieczonym Achajom, pro-
wadzonym przez najpotężniejsze i najbardziej bezlitosne bóstwa 
i spychającymi wstecz Apolla i resztę obrońców, wrócił Zeus.
Helena mówi, że rozerwał Herę na strzępy, strącił Posejdona 
w piekielną czeluść Tartaru, a resztę bogów przegnał precz na 
Olimp. I podobno ci wielcy i straszni bogowie - a były ich pod 
Ilionem całe dziesiątki, w złotych latających rydwanach i lśnią-
cych pancerzach - posłusznie teleportowali się na Olimp, jak dzie-
ci, które coś przeskrobały i spodziewają się ojcowskich klapsów.
No i Grecy dostają w tyłek. Sam Zeus, który - jak utrzymuje 
Helena - urósł tak bardzo, że głową sięgał wyżej niż najbardziej 
wypiętrzone stratocumulusy, zabił tysiące Argiwów, resztę prze-
pędził na plażę, a potem piorunami spalił im czarne okręty. Bóg 
Bogów przyzwał następnie olbrzymią falę, która zatopiła osmo-
lone wraki. Wreszcie zniknął i więcej się nie pojawił.
Po dwóch tygodniach, kiedy już obie strony odprawiły dziewię-
ciodniowe rytuały pogrzebowe i spaliły poległych na stosach, Hek-
tor poprowadził swoją armię do udanego natarcia, w którym od-
rzucił Achajów jeszcze dalej od murów miasta. Ocalało ponoć 
około trzydziestu tysięcy Argiwów - ze stu tysięcy, które przyby-
ty pod Troję - w tym wielu rannych i zniechęconych, tak jak ich 
król Agamemnon. Pozbawieni okrętów, na których mogliby uciec, 
i możliwości sprowadzenia budulca z zalesionych stoków Idy, zro-
bili, co mogli najlepszego: okopali się, uzbroili okopy zaostrzonymi 
kołkami, obłożyli drewnem skarpy, przekopali kilometry łączników, 
usypali szańce z piasku i ustawili włócznie, tarcze i zabójczych 
tuczników w lity mur wokół tego kurczącego się półkola śmierci. 
To ostatni bastion Greków.
Zaczyna się trzeci poranek, odkąd tu przybyłem. Jestem w grec-
kim obozie, osłoniętym łukowato wygiętymi okopami i niespełna 
pięciusetmetrową palisadą, za którą, wokół zgliszcz czarnych 
okrętów, kuli się trzydzieści tysięcy nieszczęśliwych Achajów. Za 
plecami mają morze.
Hektor ma przewagę pod każdym względem - prawie cztery 
razy więcej ludzi, lepsze morale, więcej jedzenia. Grecy przymie-
rają głodem, czując zapach pieczonych na trojańskich ogniskach
163
prosiaków i cieląt. Helena i Priam sądzili, że Trojanie zmiażdżą 
Argiwów już dwa dni temu, ale ludzie zdesperowani, którzy nie 
mają nic do stracenia, są najwaleczniejsi. Argiwowie walczyli jak 
zapędzone w kąt szczury. Było im o tyle wygodniej, że mają krót-
szy szyk i stałe fortyfikacje, trzeba jednak pamiętać, że wkrótce 
ta przewaga straci na znaczeniu. Kończą im się zapasy, nie mają 
wody, odkąd Trojanie zatamowali rzekę kilometr od plaży, a w za-
tłoczonym i niehigienicznym obozowisku szerzy się tyfus.
Agamemnon nie bierze udziału w walkach. Od trzech dni syn 
Atreusa, władca Myken i głównodowodzący niegdyś ogromnej 
armii, nie wychodzi z namiotu. Helena mówiła mi, że został ranny 
podczas odwrotu, ale kapitanowie i gwardziści w obozie twierdzą, 
że obrażenia - ma złamaną lewą rękę - nie zagrażają jego życiu. 
Wygląda jednak na to, że jego morale podupadło. Wielki król, 
nieprzejednany wróg Achillesa, nie zdołał nawet zabrać ciała bra-
ta, kiedy Menelaos został trafiony strzałą w oko i podczas gdy 
Diomedes, Ajaks Wielki i inni polegli herosi doczekali się należy-
tych ceremonii pogrzebowych i spłonęli na wysokich stosach na 
brzegu morza, Hektor przywiązał zwłoki Menelaosa za rydwa-
nem i włóczył je dookoła Troi przy wtórze wiwatów gapiów, któ-
rzy tłumnie wylegli na mury. To była kropla, która w wypadku 
aroganckiego i sztywnego Agamemnona przepełniła czarę gory-
czy - zamiast wpaść w szał bojowy, pogrążył się w depresji.
Ale Grecy i bez niego wiedzieli, że czeka ich walka na śmierć 
i życie. Dowództwo zostało mocno przerzedzone -zginęli Ajaks, 
Diomedes i Menelaos, Achilles i Odyseusz pozostali po drugiej 
stronie dziury w branie - i przez ostatnie dwa dni obroną musiat 
dowodzić stary gaduła Nestor. Niegdyś bardzo poważny, dziś 
odzyskał dawny szacunek, przynajmniej wśród kurczącej się achaj-
skiej armii, gdy na zaprzężonym w cztery konie rydwanie poja-
wiał się wszędzie tam, gdzie greckie szyki zdawały się kruszyć 
pod naporem Trojan. Ponaglał saperów, którzy wkopywali w zie-
mię nowe pale, wyrzucali piach z przysypanych okopów, umac-
niali fortyfikacje, sypali ziemne ławy i wycinali w nich otwory 
strzelnicze. Nocą posyłał ludzi do obozu wroga, aby wykradali 
Trojanom wodę; a przede wszystkim nie szczędził Achajom słów 
otuchy. Jego synowie Antilochus i Trazymedes, którzy przez 
pierwsze dziesięć lat konfliktu i potem, w krótkiej wojnie przeciw 
bogom, spisywali się przeciętnie, w ostatnich dwóch dniach wal-
czyli jak lwy. Wczoraj Trazymedes został dwukrotnie ranny. Tra-
164
fita go wtócznia i strzała - w bark - ale walczył do końca i dowc 
dzeni przez niego Pylijczycy powstrzymali natarcie Trojan, któr 
groziło rozerwaniem obronnego półkola.
Niedawno wzeszło słońce. Niewykluczone, że zaczyna się osta 
ni dzień wojny. Trojanie przez całą noc formowali szyki, sprowe 
dzali posiłki, zbierali rydwany, gromadzili wyposażenie do prze 
kraczania okopów. W tej chwili wokół półokręgu, w którym okopa 
się Achajowie, zebrało się około stu tysięcy względnie wypoczę 
tych trojańskich wojowników.
Przyszedłem z rejestratorem właśnie tutaj, do obozowiska Age 
memnona, ponieważ Nestor zwołał naradę ocalałych wodzów 
jeśli nie wszystkich, to przynajmniej tych, którzy mogą bezpiece 
nie zejść ze swoich stanowisk. Są zmęczeni, brudni i zupełnie ni 
zwracają na mnie uwagi. Pamiętają pewnie, że podczas ośmic 
miesięcznej wojny z bogami kręciłem się przy Achillesie, wię 
godzą się z moją obecnością. Widok cienkiej płytki rejestrator 
który trzymam w ręce, nic dla nich nie znaczy.
Nie wiem już, dla kogo obserwuję i rejestruję te wydarzenie 
Gdybym pokazał się na Olimpie i wręczył rejestrator muzie, któ 
ra próbowała mnie zabić, byłbym pewnie klinicznym przykładen 
persona non grata. Dlatego zrobię to wyłącznie przez wzgląd n; 
pamięć o naukowcu, którym kiedyś byłem, zapominając o scho 
liaście-niewolniku, którego ze mnie zrobiono. Jeśli nawet nie je 
stem już uczonym, mogę przynajmniej być korespondentem wo 
jennym, który relacjonuje ostatnie godziny heroicznej obron; 
greckiego obozu, ostatniego aktu epoki bohaterów.
NESTOR:
Jakie wieści? Czy wasi ludzie utrzymają swoje pozycje?
iDOMENEUS:
(Dowódca kontyngentu kreteńskiego. Kiedy poprzednio go wi 
działem, zabił włócznią Bremusę, Amazonkę. Chwilę później zamknęła 
się dziura w branie. Idomeneus jako jeden z ostatnich porzuci 
Achillesa).
Na moim odcinku źle to wygląda, szlachetny Nestorze. Miej-
sce każdego Trojanina, którego zabiliśmy w ciągu ostatnich dwóch 
dni, w nocy zajęło trzech nowych. Szykują się do zasypywania 
okopów, mają włócznie w pogotowiu, łuczników systematycznie 
przybywa. Dzisiaj wszystko się rozstrzygnie.
165
AJAKS MAŁY:
(Ajaksowie, choć tak różni, byli sobie bliscy jak bracia. Nigdy 
wcześniej nie widziałem, żeby Ajaks Mały, Ajaks z Lokrydy, miat 
tak ponurą minę. Błoto i krew uwypukliły zmarszczki i bruzdy na 
jego twarzy, upodabniając ją do maski z teatru kabuki).
Nestorze, synu Neleusa, bohaterze tych mrocznych dni! Moi lo-
krydzcy wojownicy ścierali się z wrogiem przez całą noc; wysłani 
przez Deifobosa zwiadowcy próbowali nas oflankować od północy. 
Odparliśmy atak. Fale morza spłynęły czerwienią. Okopy zapełniają 
się ciałami Greków i Trojan w zatrważającym tempie. Niebawem 
będzie można przejść po nich na drugą stronę. Straciłem trzecią 
część ludzi, reszta jest wyczerpana. Hektor przysłał posiłki.
NESTOR:
Podaliriusie, jak się miewa Agamemnon, syn Atreusa?
PODALIRIUS:
(Syn Asklepiosa jest jednym z niewielu pozostałych przy życiu 
greckich medyków. Wspólnie z bratem Machaonem dowodzi Te-
salczykami z Trikki).
Szlachetny Nestorze! Wstawiłem rękę Agamemnona w łubki, 
Nie podałem mu żadnych ziół przeciwbólowych, jest przytomny 
i trzeźwo myślący.
NESTOR:
Dlaczego zatem nie wychodzi z namiotu? Dowodzi największym 
oddziałem w całej naszej armii, ale jego ludzie chowają się w środ-
ku obozu jak baby. Bez wodza tracą ducha walki.
PODALIRIUS:
Ich wódz stracił serce, gdy zabrakło jego brata Menelaosa.
TEUKROS:
(Znakomity łucznik, przyrodni brat i serdeczny przyjaciel nie-
żyjącego Ajaksa Wielkiego).
Achilles miał zatem rację, kiedy przed miesiącami wystąpił prze-
ciwko Agamemnonowi na oczach nas wszystkich i powiedział, że 
wielki król ma zajęcze serce. ,
(Spluwa na piasek).
166
EUMELUS:
(Syn Admetosa i Alcestis, dowódca Tesalczyków z Ferae; Achil-
les i Odyseusz często nazywali go „Władcą Ludzi").
A gdzie podziewa się Achilles, ten oskarżyciel? Tchórz wolał 
zostać pod Olimpem, zamiast wraz z towarzyszami stawić czoło 
śmierci. Okazuje się, że z zająca ma nie tylko serce, ale i skoki.
MENESTEJOS:
(Wielki jak dąb dowódca Myrmidonów, dawniej porucznik Achil-
lesa).
Zabiję każdego, kto powie tak o synu Peleusa. Nigdy nie porzu-
ciłby nas z własnej woli. Wszyscy widzieliśmy i słyszeliśmy, jak 
Atena powiedziała Achillesowi, że padł ofiarą zaklęcia Afrodyty.
EUMELUS:
Chyba uroku amazońskiej dupci.
(Menestejos robi krok w jego kierunku i sięga po miecz).
NESTOR:
(Rozdziela ich).
Dość tego! Czyżby Trojanie zbyt wolno przetrzebiali nasze szyki, 
że musimy im w tym pomagać? Eumelusie, odstąp! Menestejo-
sie, schowaj miecz.
PODALIRIUS:
(Przemawia tym razem nie jako medyk Agamemnona, lecz ostat-
ni lekarz wśród Greków).
Zabija nas przede wszystkim choroba. Zmarło następnych dwu-
stu ludzi, głównie Epejczyków, którzy bronią brzegów rzeki na 
południu.
POLIKSYNUS:
(Syn Agastenesa, drugi dowódca oddziałów epejskich). To 
prawda, dostojny Nestorze. Co najmniej dwustu zmarłych i 
tysiąc niezdatnych do walki.
DRESEUS:
(Kapitan Epejczyków, świeżo wyniesiony do rangi dowódcy). 
Kiedy dziś rano otrąbiono pobudkę, połowa moich ludzi nie za-
reagowała, Nestorze.
167
PODALIRIUS:
Choroba się rozprzestrzenia.
AMFION:
(Kolejny niedawno awansowany epejski kapitan).
To Apollo Febus zabija nas swoim srebrnym łukiem. Tak jak dzie-
sięć miesięcy temu, kiedy zesłał na nas zarazę; noc w noc płonęty 
stosy. To z jej powodu pierwszy raz Achilles pokłócił się zAga-
memnonem. To ona była przyczyną wszystkich naszych nieszczęść.
PODALIRIUS:
Sram na Apolla Febusa z jego srebrnym łukiem! Bogowie, nie 
wyłączając Zeusa, skrzywdzili nas, odeszli i nikt nie wie, czy wrócą. 
Prawdę powiedziawszy, mam ich gdzieś. Choroba i zgony nie są 
dziełem Apolla, jego srebrny łuk nie ma tu nic do rzeczy. Przy-
puszczam, że jej źródłem jest nieświeża woda. Pijemy własne 
szczyny i taplamy się w gównie. Mój ojciec Asklepios miał pewną 
teorię na temat chorób, które lęgną się w zakażonej wodzie...
NESTOR:
Uczony Podaliriusie, z radością posłuchamy teorii twojego ojca, 
ale przy innej okazji. Teraz interesuje mnie tylko to, czy uda nam 
się dziś powstrzymać Trojan i co radzą nasi kapitanowie.
ECHEPOLUS:
(Syn Anchizesa). 
Powinniśmy się poddać.
TRAZYMEDES:
(Syn Nestora, który dzień wcześniej wsławił się bohaterską 
obroną szańców; rany ma opatrzone i obandażowane, ale dziś 
mu chyba bardziej dokuczają niż wczoraj, w ogniu walki).
Jeszcze czego! Skąd wśród nas, Argiwów, biorą się tacy tchórze, 
którzy myślą tylko o tym, jak skapitulować? Poddaj się mnie, synu An-
chizesa, a skrócę twoje męki równie szybko i skutecznie jak Trojanie!
ECHEPOLUS:
Hektor jest człowiekiem honoru. Król Priam też nim był - i mo-
że nadal jest. Przypłynąłem tu z Odyseuszem, kiedy przybył do
168
Troi negocjować z Priamem. Chciał go przekonać, by oddał He 
lenę i w ten sposób uniknął wojny. Priam i Hektor zachowywał 
się rozsądnie i godnie. Hektor przyjmie naszą kapitulację.
TRAZYMEDES:
To było jedenaście lat temu, głupcze. Od tego czasu sto tysię-
cy dusz zstąpiło w mroki Hadesu. Widziałeś wspaniałomyślność 
Hektora, kiedy Ajaks błagał go o litość ze łzami w oczach i flegmę 
płynącą z ust. Hektor rozbił mu tarczę jakby była z cyny, rozrąbal 
mu kręgosłup i wyrwał serce. Wątpię, by jego ludzie okazali ci aż 
tyle litości.
NESTOR:
Wiem, że od jakiegoś czasu mówi się o kapitulacji, ale Trazy-
medes ma rację. Zbyt wiele krwi przelano na trojańskiej ziemi, 
aby mogła tlić się jeszcze nadzieja na miłosierdzie. My przecież 
nie mielibyśmy litości dla mieszkańców Ilionu, gdybyśmy przed 
trzema tygodniami - albo przed dziesięciu laty - wdarli się za 
mury. Wszyscy, jak tu jesteście, dobrze wiecie, że wymordowa-
libyśmy mężczyzn zdolnych nosić miecze i łuki, wycięlibyśmy 
w pień starców za to, że spłodzili naszych wrogów, zgwałciliby-
śmy kobiety, a te, które by przeżyły, wzięlibyśmy razem z dziećmi 
w niewolę, miasto zaś spalilibyśmy razem z jego pałacami i świą-
tyniami... Ale ci, którzy kierują losami wojny- bogowie albo 
Mojry - zwrócili się przeciwko nam. Nie powinniśmy spodzie-
wać się po Trojanach, których najechaliśmy na ich ziemi i oble-
galiśmy przez dziesięć lat, większego miłosierdzia niż to, które 
sami zamierzaliśmy im okazać. Jeśli usłyszycie, że wasi ludzie 
szepczą o kapitulacji, tak im właśnie powiedzcie. To byłoby sza-
leństwo. Lepiej zginąć, stojąc, niż na klęczkach.
IDOMENEUS:
Najlepiej byłoby nie ginąć w ogóle. Czy nie ma już dla nas ra-
tunku?
ALASTOR:
(Dowódca Teukrosa).
Okręty spalone. Zapasy się kończą, ale i tak prędzej pomrze-
my z pragnienia niż z głodu. Choroba co godzinę zbiera nowe 
żniwo.
169
MENESTEJOS:
Moi Myrmidonowie chcą się wyrwać z okrążenia, przełamać tro-
jańskie szeregi i ruszyć na południe, do lasów na stokach Idy.
NESTOR:
(Kiwa głową).
Nie tylko twoi ludzie myślą o przerwaniu pierścienia Trojan 
i ucieczce, waleczny Menestejosie. Ale sami tego nie zrobią. 
Żadne z naszych plemion nie da sobie rady samo. Szyki Trojan 
ciągną się kilometrami, a ich sojuszników jest jeszcze więcej. 
Tylko czekają, aż spróbujemy się przedrzeć. Może nawet zasta-
nawiają się, dlaczego jeszcze tego nie zrobiliśmy. Znasz żelaz-
ne prawa rządzące walką na miecze, tarcze i włócznie, Mene-
stejosie, wszyscy Myrmidonowie i Achajowie je znają. Tam, gdzie 
w zwarciu zginie jeden żołnierz, podczas ucieczki polegnie set-
ka. My nie mamy rydwanów; wojownicy Hektora mają ich setki. 
Rozjadą nas i urządzą nam rzeź jak owcom, zanim przekroczy-
my wyschnięte koryto Skamandra.
DRESEUS:
Zatem zostajemy? Żeby zginąć dziś lub jutro przy zgliszczach 
czarnych okrętów?
ANTILOCHUS:
(Drugi syn Nestora).
Nie. Nikt, kto ma jaja, nie myśli poważnie o kapitulacji. Nie 
zdołamy też bronić się tu dłużej niż przez kilka godzin. Może nie 
przetrzymamy nawet najbliższego szturmu. Proponuję więc prze-
łamać szyki Trojan i wyrwać się z oblężenia. Mamy trzydzieści 
tysięcy ludzi zdolnych do walki; ponad dwadzieścia tysięcy z nich 
będzie w stanie nie tylko walczyć, ale i uciekać. Czterech na pię-
ciu zginie - zostaną zarżnięci jak jagnięta, zanim zdołamy skryć 
się na zboczach Idy. Ale cztery do pięciu tysięcy przetrwa. Poło-
wa z nich przeżyje w lasach, kiedy Trojanie i ich sojusznicy będą 
na nas polować jak na jelenie. Z nich z kolei połowie uda się, być 
może, opuścić ten przeklęty kontynent i przez ciemne jak wino 
morze pożeglować do domu. Dla mnie to uczciwa szansa.
TRAZYMEDES:
Dla mnie również.
170
TEUKROS:
Każda szansa jest lepsza niż pewność, że nasze kości będ; 
bieleć po wieki na tej obszczanej, zasranej, pierdolonej plaży!
NESTOR:
Czy to znaczy, że chcesz przełamać oblężenie, synu Telamo
na?
TEUKROS:
Do kurwy nędzy! A żebyś wiedział, szlachetny Nestorze!
NESTOR:
Dostojny Epeusie, nie zabrałeś jeszcze głosu. Jakie jest twoje 
zdanie?
EPEUS:
(Zakłopotany przestępuje z nogi na nogę i patrzy w ziemię. Jesl 
najlepszym bokserem wśród Achajów i po jego twarzy i ogolone 
na łyso głowie widać, że od lat para się tym sportem: zdeformo-
wane uszy, spłaszczony nos, wieczne blizny na policzkach, łukach 
brwiowych, nawet na czaszce. Nie mogę nie dostrzec ironii losu, 
rozpatrując sytuację Epeusa na tej naradzie, zwłaszcza kiedy 
pomyślę, jaki wpływ na jego los miały moje działania. Nigdy nie 
słynął z waleczności, ale wygrałby zawody bokserskie na urzą-
dzonych przez Achillesa igrzyskach ku czci zabitego Patroklosa, 
a potem został budowniczym wymyślonego przez Odyseusza 
drewnianego konia, gdybym przed rokiem nie zaczął mieszać w fa-
bule homeryckiego poematu. Co z tego wynikło? Proszę bardzo: 
Epeus uczestniczy w naradzie wodzów tylko dlatego, że wszyscy 
wyżsi rangą przełożeni, z Menelaosem włącznie, zginęli).
Szlachetny Nestorze! Kiedy wróg jest zbyt pewny siebie i zbli-
ża się do ciebie z przekonaniem, że zaraz powali cię na piasek, 
a ty nie zdołasz się podnieść, wtedy jest najdogodniejszy mo-
ment, żeby uderzyć. Trzeba uderzyć mocno, z całej siły, ogłuszyć 
go, powalić... i uciekać. Widziałem igrzyska, na których jeden 
z bokserów tak właśnie zrobił.
(Ogólna wesołość i śmiechy).
EPEUS:
Ale musimy poczekać do nocy.
171
NESTOR:
Zgadzam się. Za dnia wzrok sięga daleko, a rydwany pędzą 
zbyt szybko, żebyśmy mieli szansę.
MERIONES:
(Syn Molusa, bliski towarzysz Idomeneusa, zastępca dowódcy 
Kreteńczyków). Księżyc idzie do pełni. W nocy nie będzie wiele 
lepiej.
LAERCES:
(Myrmidon, syn Haemana).
Mamy zimę. W tym tygodniu słońce zachodzi wcześnie, a księ-
życ późno wstaje. Przed wschodem księżyca na trzy godziny za-
panują całkowite ciemności. Takie, że bez pochodni nic nie bę-
dzie widać.
NESTOR:
Pozostaje pytanie, czy przetrzymamy dzień? Czy naszym lu-
dziom wystarczy sił, żeby walczyć do zmroku, potem w skoncen-
trowanym natarciu przerwać trojański szyk i przebiec trzydzieści 
i więcej kilometrów pod Idę?
IDOMENEUS:
Jeśli się dowiedzą, że nocą będą mieli szansę ratunku, wytrzy-
mają. Proponuję zaatakować Trojan w środku szyku, tam gdzie 
dowodzi Hektor. Dzisiaj przerzucił większość sił na flanki. Tym 
bardziej należy dziś w nocy wyrwać się z okrążenia.
NESTOR.-
Co na to pozostali? Chcę znać wasze zdanie. Wóz albo prze-
wóz. Spróbujemy wszyscy albo nikt.
PODALIRIUS:
Będziemy musieli zostawić chorych i rannych, a do wieczora 
przybędą ich tysiące. Trojanie ich wymordują. Może nawet będą 
torturować, kiedy się wściekną po naszej ucieczce.
NESTOR:
To prawda. Takie są jednak koleje losu i wojny. Mówcie, szla-
chetni wodzowie Achajów.
172
TRAZYMEDES:
Jestem za. Próbujemy dziś w nocy. Niech bogowie mają w opie-
ce tych, których zostawimy i tych, którzy zostaną schwytani po 
drodze.
TEUKROS:
Jestem za. Pieprzyć bogów! Jeżeli los przeznaczył nam śmierć 
na tym cuchnącym kawałku piasku, trzeba mu się zaśmiać w twarz. 
Ruszamy, gdy zapadną ciemności.
POLIKSYNUS:
Zgoda.
ALASTOR:
Tak, dziś w nocy.
AJAKS MAŁY: 
Tak.
EUMELUS:
Tak. Wóz albo przewóz.
MENESTEJOS:
Gdyby był tu mój wódz Achilles, rzuciłby się Hektorowi do gard-
ła. Może przy odrobinie szczęścia i nam uda się dopaść tego su-
kinsyna.
NESTOR:
Czyli jesteś za, Echepolusie?
ECHEPOLUS:
Jeżeli tu zostaniemy, zginiemy wszyscy. Jeżeli rzucimy się do 
ucieczki, również zginiemy. Ja w każdym razie zostanę przy ran-
nych i poddam się Hektorowi. Zawierzę nadziei, że tli się w nim 
resztka dawnego honoru i litości. Swoim ludziom powiem, żeby 
sami zdecydowali.
NESTOR:
Nie, Echepolusie. Większość żołnierzy pójdzie za dowódcą. Je-
żeli chcesz, zostań i skapituluj, ale ja zdejmuję cię ze stanowiska
173
i mianuję na twoje miejsce Amfiona. Prosto z narady możesz iść 
do lazaretu, ale z nikim nie rozmawiaj. Twój oddział jest niewielki 
i zajmuje pozycję na lewo od kontyngentu Amfiona; połączą się 
bez przeszkód i zbędnego zamieszania. Oczywiście Amfion zo-
stanie dowódcą połączonych sił pod warunkiem, że głosuje za 
przebiciem się pod Idę.
AMFION:
Tak właśnie głosuję.
DRESEUS:
W imieniu moich Epejczyków powiadam: będziemy walczyć i al-
bo tej nocy zginiemy, albo uda nam się uciec. Ja w każdym razie 
chcę jeszcze kiedyś zobaczyć dom i rodzinę.
EUMELUS:
Ludzie Agamemnona twierdzili, że nasze miasta i domy są pu-
ste, nasze królestwa -wyludnione. Morawce to potwierdziły. Zeus 
ukradł naszych rodaków.
DRESEUS:
W dupie mam Agamemnona i morawieckie zabawki. Pieprzę 
Zeusa. Wracam do domu, gdzie czekają na mnie bliscy. Wiem, że 
tak jest.
POLIPOETES:
(Drugi syn Agastenesa, zastępca dowódcy Lapitów z Argissy). 
Moi ludzie obronią dziś obóz, a wieczorem poprowadzą natar-
cie. Przysięgam na bogów.
TEUKROS:
Nie lepiej byłoby przysiąc na coś bardziej stałego? Na przykład 
na własne bebechy? (Ogólna wesołość, śmiechy).
NESTOR:
W takim razie postanowione. Przychylam się do woli większo-
ści. Zrobimy, co w naszej mocy, aby za dnia wytrzymać napór 
Trojan. Podaliriusie, każ rozdać całe zapasy żywności; zostawcie 
na noc tylko tyle, ile człowiek może schować za pazuchą. Pod-
174
wójcie też poranne racje wody. Przeszukajcie prywatne spiżarnie 
Agamemnona i nieżyjącego Menelaosa. Zabierzcie z nich wszyst-
ko, co nadaje się do jedzenia. Dowódcy... Powiedzcie przed bitwą 
swoim ludziom, że muszą wytrzymać do zmierzchu, bo wtedy za-
atakujemy. Niech walczą dla siebie, a umierają -tylko dla innych. 
Niektórzy z nas dotrą do lasów, a jeśli los będzie im łaskawy, 
wrócą do domów i rodzin. Ci, którym się nie uda, zapiszą się zło-
tymi zgłoskami w dziejach i zyskają wieczną chwałę. Wnuki wnu-
ków naszych dzieci, które odwiedzą nasze kurhany w tej przeklę-
tej krainie, powiedzą: „Tak, w tamtych czasach żyli prawdziwi 
mężczyźni". Niech wasi sierżanci i żołnierze solidnie się posilą, 
bo większość z nas zje dziś kolację w Domu Zmarłych. A w nocy, 
kiedy zapadnie zmrok, a księżyc jeszcze nie zdąży wzejść, nasz 
najlepszy bokser Epeus przejedzie wzdłuż naszych szeregów, krzy-
cząc „Apetel", jakby dawał sygnał do rozpoczęcia wyścigu ry-
dwanów albo biegu na igrzyskach. I wtedy wywalczymy sobie 
wolność!
(Tam właśnie narada powinna się zakończyć - mocnym, pod-
noszącym na duchu akcentem. Nestor jest urodzonym przywódcą 
i wie, jak tchnąć w podwładnych nowego ducha. Dziekan mojego 
wydziału na uniwersytecie w Indianie nigdy nie opanował tej sztuki. 
Niestety, jak zwykle musi się znaleźć ktoś, kto przełamie idealny 
rytm doskonałego scenariusza. Tym kimś jest Teukros).
TEUKROS:
Epeusie, znakomity wojowniku, nie powiedziałeś nam jeszcze, 
jak się skończyła twoja historia. Co się stało z tym bokserem, 
który ogłuszył przeciwnika i uciekł z areny?
EPEUS:
(Który, jak wiadomo, jest do bólu uczciwy, lecz nieszczególnie 
bystry). Z nim? Kapłani wytropili go w lesie i zabili jak psa.
Achajscy wodzowie rozeszli się do swoich oddziałów. Nestor 
z synami wyszli. Podalirius, królewski uzdrowiciel, zebrał grupę 
ludzi, którym kazał rozejrzeć się po namiocie Agamemnona w po-
szukiwaniu jadła i wina. Zostałem na plaży sam - na tyle, na ile 
mogę być sam, kiedy ciasno otacza mnie trzydzieści tysięcy nie-
mytych żołnierzy, cuchnących potem i strachem.
175
Dotykam ukrytego pod tuniką medalionu teleportacyjnego. Ne-
stor nie zapytał mnie o zdanie. Achajscy herosi nie zaszczycili mnie 
nawet spojrzeniem. Wiedzą, że nie biorę udziału w walce. I chyba 
wcale nie mają mi tego za złe. Starożytni Grecy w podobny sposób 
traktują tych mężczyzn, którzy lubią nosić damskie fatałaszki i ma-
lować twarze na biało. W ich oczach nie widzę pogardy, lecz obojęt-
ność. Jestem dziwadłem, autsajderem, nie do końca mężczyzną.
Nie zamierzam czekać na gorzki koniec. Wątpię, żebym wytrwał 
tu przez cały dzień, zwłaszcza kiedy za pół godziny chmury strzat 
zasnują niebo. Nie mam bransolety morfującej ani kompozytowe-
go pancerza scholiasty. Nie włożyłem nawet skórzanej albo meta-
lowej zbroi, jaką bez trudu mógłbym ściągnąć z któregoś z leżą-
cych wszędzie achajskich trupów. Gdybym tu został, i tak pewnie 
nie dożyłbym wieczora - od dwóch dni kulę się tchórzliwie po ką-
tach, na tyłach, jak najdalej od linii frontu, nieopodal namiotu, w któ-
rym umierają ranni. A gdybym nawet przetrwał do wieczora, mam 
zerowe szansę przeżycia szturmu na trojańskie pozycje.
Po co zresztą miałbym zostawać? Przecież, na litość boską, na 
szyi mam medalion teleportacyjny! Za dwie sekundy mogę być 
w apartamentach Heleny, a za pięć pławić się w odprężającej 
gorącej kąpieli!
Po co miałbym tu zostać?
Mimo to nie jestem gotowy do odejścia. Jeszcze nie. Nie je-
stem już scholiastą, a w tym świecie nie ma chyba miejsca dla 
naukowców. Ale nawet jako korespondent wojenny, którego de-
pesz nikt nigdy nie przeczyta, nie chcę przegapić ostatniego, 
wspaniałego dnia odchodzącej w przeszłość wielkiej epoki.
Zostanę jeszcze chwilę.
Grają rogi. Grecy nie zdążyli jeszcze zjeść obiecanego sutego 
śniadania, Trojanie już przypuścili szturm na całej długości frontu.
24
W
iedzieć, że wszystko we wszechświecie się łączy - fakty hi-
storyczne, odkrycia naukowe, utwory poetyckie, dzieła sztuki, 
kompozycje muzyczne, ludzie, miejsca, rzeczy i idee -to jedno. 
Ale doświadczyć tego połączenia, nawet w sposób niedoskonały, to 
zupełnie co innego.
176
Harman przez dziewięć dni był prawie cały czas nieprzytomny. 
Odzyskiwał świadomość na krótko i krzyczał wtedy z bólu głowy, 
którego czaszka i mózg nie potrafiły pomieścić. Wymiotował. Po-
tem znów zapadał w śpiączkę.
Dziewiątego dnia ocknął się na dobre. Ból głowy miażdżył go bez-
litośnie, z natężeniem, jakiego nie zaznał nigdy w życiu, ale w po-
równaniu z dziewięciodniowym koszmarem, kiedy chciało mu się 
wyć, trochę osłabł. Mdłości przestały go dręczyć, żołądek miał kom-
pletnie pusty; dopiero znacznie później miał sobie zdać sprawę, że 
schudł dwanaście kilogramów. Leżał nagi na łóżku w sypialni na pię-
terku eiffelbahnu.
Wagonik jest zbudowany i urządzony w stylu art nouveau, pomyś-
lał, zsuwając się z łóżka. Włożył jedwabny szlafrok, który ktoś zo-
stawił na oparciu empirowego fotela. Ciekawe, gdzie się teraz hoduje 
jedwabniki? Może kiedy ludzkość popadła w obezwładniające 
lenistwo, zajmowały się tym służki? A może wytwarzano go sztucz-
nie, w fabrykach, tak jak postludzie stworzyli — czy raczej odtworzy-
li - zmodyfikowaną genetycznie i nanotechnicznie ludzką rasę? Ból 
głowy nie pozwalał mu skupić się na tych kwestiach.
Przystanął na antresoli, zamknął oczy i się skoncentrował. Nic. Cały 
czas był w wagoniku. Spróbował jeszcze raz. Na próżno.
Nogi się pod nim uginały, a w głowie mu się kręciło, kiedy zszedł 
po żelaznych schodkach do saloniku i osunął się na jedyne krzesło 
stojące przy stole, blisko okna. Stół był przykryty białym obrusem.
Milczał, kiedy Mojra przyniosła mu sok pomarańczowy w krysz-
tałowej szklance, czarną kawę w białym dzbanku, gotowane bez sko-
rupki jajko i kawałek łososia. Nalała mu kawy. Harman pochylił gło-
wę i poczuł na twarzy bijące z filiżanki ciepło.
-	Często tu zaglądasz? - zapytała Mojra.
Prospero wszedł do pokoju i stanął w oślepiającym, wstrętnym 
świetle poranka, wpadającym przez oszklone drzwi.
-	Harman... A może powinniśmy cię nazywać Newmanem, No 
wym Człowiekiem? Miło cię widzieć przytomnego i w dobrym zdro 
wiu.
-	Zamknij się - powiedział Harman.
Nie jadł, sączył tylko ostrożnie kawę. Wiedział już, że Prospero 
jest hologramem, ale materialnym. Awatar logosfery formował się na 
nowo w każdej mikrosekundzie, z materii przesyłanej z jednego z aku-
mulatorów faksowych na orbicie. Zdawał sobie też sprawę, że jeśli
12 Olimp	j 77
spróbuje rzucić się na starego maga, ten zdematerializuje się szyb-
ciej, niż człowiek j est w stanie zareagować.
-	Wiedziałeś, że mam jedną szansę na sto, że przeżyję kryszta 
łową klatkę -powiedział, nie patrząc na Prospera. Światło było zbyt 
jasne.
-	Chyba trochę więcej... - odparł mag. Zlitował się nad Harma- 
nem i zaciągnął grube zasłony.
Mojra przysunęła sobie krzesło i dosiadła się do Harmana. Narzu-
ciła na ramiona czerwoną kurtkę, poza tym j ednak miała na sobie to 
samo solidne ubranie podróżne, które włożyła już w Tadż Mojrze.
Harman spojrzał na nią obojętnie.
-	Znałaś młodą Savi. Byłaś na przyjęciu z okazji ostatniego fak- 
sowania w Empire State Building, w Archipelagu Nowojorskim. Jej 
przyjaciołom powiedziałaś, że się z nianie spotkałaś, a w rzeczywi 
stości zaledwie dwa dni wcześniej odwiedziłaś ją w domu na An 
tarktydzie.
-	Skąd ty to wiesz, do licha?!
-	Petra, przyjaciółka Savi, napisała krótki esej o tym, jak próbo 
wała ją odnaleźć wspólnie ze swoim ukochanym, Pinchasem. Przed 
ostatnim faksowaniem ktoś go wydrukował i oprawił, a on jakimś 
cudem trafił do biblioteki Ferdinanda Marka Alonzo.
-	Ale skąd Petra wiedziała, że byłam u Savi przed przyjęciem?
-	Przypuszczam, że przeszukując jej lokum na stokach Erebusa, 
znaleźli jakieś notatki — odparł Harman.
Po kawie nie zbierało mu się wprawdzie na wymioty, ale ból głowy 
wcale nie zamierzał ustąpić.
-	Więc wiesz już wszystko?
Harman parsknął śmiechem... i natychmiast tego pożałował. Od-
stawił filiżankę i złapał się za głowę.
-	Nie - odparł po dłuższej chwili. - Wiem akurat tyle, żeby zda 
wać sobie sprawę, jak mało wiem o czymkolwiek. Poza tym na Zie 
mi jest jeszcze czterdzieści jeden takich bibliotek i czterdzieści je 
den kryształowych klatek.
-	To by cię zabiło - zauważył Prospero.
W tej chwili Harman nie miałby nic przeciwko temu. Łomotanie 
w głowie sprawiało, że wszystko, na co spojrzał, otaczała pulsująca 
korona. Napił się jeszcze kawy, modląc się w duchu, żeby mdłości 
nie wróciły. Wagonik, skrzypiąc, posuwał się naprzód - z prędko-
ścią-jak już wiedział Harman - przekraczającą trzysta kilometrów
178
na godzinę. Lekkie kołysanie bynajmniej nie pomagało mu zapano-
wać nad nudnościami.
-	Opowiem wam o Gustawie Aleksandrze Eiffelu, chcecie? Uro 
dził się w Dijon, piętnastego grudnia 1832 roku. W 1855 ukończył 
Ecole Centrale des Arts et Manufactures. Zanim wpadł na pomysł 
wybudowania wieży z okazji wystawy na stulecie Republiki w 1889 
roku, zaprojektował ruchomą kopułę obserwatorium w Nicei i szkielet 
Statui Wolności w Nowym Jorku. Był też...
-	Przestań - przerwała mu Mojra. - Ludzie nie lubią, jak ktoś się 
tak popisuje.
-	Gdzie my właściwie jesteśmy?
Harman wstał z wysiłkiem i rozchylił zasłony. Jechali piękną, le-
sistą doliną, ponad dwieście metrów nad krętym korytem rzeki. Na 
grani rysowały się kontury wiekowych ruin jakiegoś zamku.
-	Niedawno minęliśmy Cahors — odparł Prospero. — Przy następ 
nej wieży skręcimy w stronę Lourdes.
Harman przetarł oczy, otworzył szklane drzwi i wyszedł na bal-
kon. Dzięki polu siłowemu nie musiał się bać, że podmuch powietrza 
zwieje go na dół.
-	O co chodzi? - zapytał przez ramię. - Nie chcecie jechać na 
północ i odwiedzić katedry z niebieskiego lodu, którą zbudował wasz 
przyjaciel?
Mojra nie kryła zaskoczenia.
-	A o tym skąd się dowiedziałeś? W grobowcu nie było książki...
-	Nie było - zgodził się z nią Harman. -Ale Daeman widział, co 
się stało, kiedy pojawił się Setebos. Z książek wiedziałem, co zrobi 
Wieloramienny w Kraterze Paryskim. Nadal tu jest, tak? Na Ziemi?
-	Tak - przytaknął Prospero. -Ale nie jest naszym przyjacielem. 
Harman wzruszył ramionami.
-	Przecież to wy go tu sprowadziliście za pierwszym razem. Jego 
i innych.
-	Nie taki był nasz plan — powiedziała Mojra.
Słysząc te słowa, Harman po prostu musiał się roześmiać, choćby 
głowa miała mu od tego pęknąć na pół.
-	Nie, no jasne... Otwieracie bramę prowadzącą do innego wy 
miaru, w ciemność, zostawiacie ją tak, a kiedy przelezie przez nią 
jakieś paskudztwo, mówicie: „Nie taki był nasz plan".
-	Wiele się nauczyłeś — przyznał Prospero. — Nadal jednak nie 
rozumiesz wszystkiego, co powinieneś, żeby...
179
-	Tak, tak... Słuchałbym cię pewnie z większą uwagą, Prospero, 
gdybym nie wiedział, że właściwie też jesteś jednym z tych stworów, 
które przyszły z drugiej strony. Postludzie przez tysiąc lat próbowali 
nawiązać kontakt z obcymi - przy okazji zmienili strukturę kwan 
tową całego Układu Słonecznego - ale udało im się sprowadzić tyl 
ko wieloręki mózg i szekspirowski wirus komputerowy z odzysku.
Stary mag tylko się uśmiechnął. Zirytowana Mojra pokręciła głową, 
nalała kawy do drugiej filiżanki i wypiła ją bez słowa.
-	Nawet gdybyśmy chcieli wpaść przywitać się z Setebosem, nie 
byłoby to możliwe. Już od czasów prerubikonowych w Kraterze Pa 
ryskim nie ma wieży eiffelbahnu.
-	Wiem. - Harman cofnął się w głąb pokoju, ale cały czas wyglą 
dał na zewnątrz. Wziął do ręki swoją filiżankę. - Czemu nie mogę 
się faksować? - spytał ostrym tonem.
-	Słucham? - zdziwiła się Mojra.
-	Dlaczego nie mogę się faksować? Umiem uruchomić funkcję bez 
wyobrażania sobie symboli geometrycznych, ale kiedy wstałem z łóż 
ka, nie udało mi się nigdzie przefaksować. Chcę wrócić do Ardis.
-	Setebos wyłączył planetarny system faksujący- wyjaśnił Pro 
spero. -Nie działająpawilony, nie działa swobodne taksowanie. Nic.
Harman pokiwał głową i przesunął dłonią po policzku. Pod palca-
mi zaszurał mu półtoratygodniowy zarost, prawdziwa broda.
-	Czyli wy dwoje i, jak przypuszczam, Ariel możecie się fakso 
wać do woli, a ja muszę tkwić w tym wagoniku jak dureń, dopóki nie 
dojedziemy na początek Bruzdy Atlantyckiej, tak? A potem? Napraw 
dę mam przej ść po dnie Atlantyku do Ameryki Północnej ? Ada umrze 
ze starości, zanim dotrę do Ardis.
-	Nanotechnologia, która daje wam dostęp do funkcji, nie umoż 
liwia teleportacji kwantowej - powiedział smutno Prospero.
-	Mnie nie, ale ty mógłbyś mnie tekować do domu. — Harman stanął 
nad siedzącym na sofie magiem. - Dotknę cię, a ty się tekujesz. To 
proste.
-	Wcale nie. Poza tym masz już chyba wystarczającą wiedzę, żeby 
nie próbować grozić mnie ani Mojrze.
Zaraz po przebudzeniu Harman sprawdził czas na orbitalnych ze-
garach, wiedział więc, że przespał prawie dziewięć dni. Miał ochotę 
wyrżnąć pięścią w stół, rozbić filiżanki, dzbanek i blat.
-	Jesteśmy na trasie numer 11 eiffelbahnu — powiedział. — Z Eve- 
restu musieliśmy pojechać na Hah Xii Shan i minąć bąbel Tarim Pendi.
180
Mogłem tam znaleźć soniki, broń, pełzacze, uprzęże lewitacyjne 
pancerze bojowe... Wszystko to, czego Ada i reszta potrzebują, żeb) 
przeżyć.
-	Zrobiliśmy... objazd. Gdybyś zapuścił się w głąb Tarim Pendi 
znalazłbyś się w niebezpieczeństwie.
-	W niebezpieczeństwie! — prychnąłHarman. -Bo przecież poza 
tym żyjemy w najbezpieczniejszym świecie z możliwych, prawda, 
magu? Mojro?
-	Przed kryształową klatką byłeś bardziej dojrzały - stwierdziła 
z niesmakiem Mojra.
Postanowił się z nią nie kłócić. Odstawił filiżankę, oparł się obie-
ma rękami o stół, spojrzał Mojrze w oczy i powiedział:
-	Wiem, że wojniksy zostały wysłane w przyszłość przez Kalifat 
Światowy z zadaniem wymordowania Żydów, ale nie rozumiem dla 
czego wy, postludzie, postanowiliście zakodować ich wszystkich, 
dziewięć tysięcy sto czternaście osób, i wystrzelić promieniem neu 
trin w kosmos. Dlaczego po prostu nie zabraliście ich do siebie, do 
pierścieni? Albo nie przenieśliście w inne bezpieczne miejsce? Zdą 
żyliście już przecież odkryć i terraformować tego drugiego Marsa, 
w równoległym wszechświecie. Czemu zmieniliście ludzi w wiązkę 
neutrin?
-	Dziewięć tysięcy sto trzynaście - poprawiła go Mojra. - Savi 
została.
Harman czekał na odpowiedź.
Mojra odstawiła filiżankę. W jej oczach, podobnie jak w oczach 
Savi, odbijał się każdy, nawet najmniejszy ślad gniewu.
-	Rodakom Savi powiedzieliśmy, że zostaną zakodowani w neu- 
trinowej pętli na kilka tysięcy lat, których potrzebujemy, aby posprzą 
tać na Ziemi — powiedziała półgłosem. — Pomyśleli, że chcemy usu 
nąć konstrukty powstałe na bazie RNA, które pozostały po Czasie 
Demencji, wśród nich dinozaury, strachptaki i sagowce, ale nam cho 
dziło również o takie drobiazgi jak wojniksy, Setebos, wiedźma z mia 
sta na orbicie...
-	Wojniksów nie uprzątnęliście - zauważył Harman. - Uaktywni 
ły się i zbudowały Trzecią Świątynię obok Kopuły Na Skale...
-	Nie mogliśmy ich usunąć, ale udało nam sieje przeprogramo 
wać. Przez czternaście stuleci wiernie wam służyły.
-	Dopóki nie zaczęły nas mordować. - Harman spojrzał na maga. - 
To zaś nastąpiło zaraz po tym, jak posłuchaliśmy cię z Daemanem
181
i rozbiliśmy orbitalne miasto, gdzie byliście zKalibanem... uwię-
zieni. Wszystko po to, żeby odzyskać jeden hologram, Prospero?
-	Raczej coś na kształt czołowego płata mózgu - odparł mag. - 
A wojniksy zbuntowałyby się, nawet gdybyście nie zniszczyli stacji 
sterującej w moim mieście.
-	Dlaczego?
-	Setebos. Był uwięziony przez półtora tysiąca lat. Musiał się żywić 
na alternatywnych Ziemiach i terraformowanym Marsie, ale to do 
biegło końca. Kiedy otworzył pierwszą dziurę w branie i zwęszył tę 
Ziemię, wojniksy zareagowały zgodnie ze starym programem.
-	Wprowadzonym trzy tysiące lat temu - dodał Harman. -Ale nie 
wszyscy ludzie są potomkami Żydów.
Prospero wzruszył ramionami.
-	Wojniksy o tym nie wiedzą. Za czasów Savi na Ziemi żyli sami 
Żydzi, więc dla ograniczonych umysłowo wojniksów wszyscy lu 
dzie są ich potomkami. Jeżeli A równa się B i B równa się C, to A rów 
na się C. Jeżeli Kreta jest wyspą i Anglia jest wyspą...
-	To Kreta jest Anglią. Ale wirus rubikonu nie wydostał się z izra 
elskiego laboratorium. To potwarz.
-	Istotnie. Rubikon był największym osiągnięciem naukowym, 
jakie islam podarował światu w swojej dwutysiącletniej historii.
-	Jedenaście miliardów ofiar. — Głos Harmana drżał. — Dziewięć 
dziesiąt siedem procent populacji.
-	To była długa wojna. 
Harman parsknął śmiechem.
-	A wirus koniec końców zabił wszystkich poza grupą, przeciw 
której był wymierzony.
-	Izraelscy naukowcy od dawna już zajmowali się w nanomani- 
pulacjami genetycznymi. Wiedzieli, że jeśli chcą zabezpieczyć swo 
je DNA przed wirusem, muszą się spieszyć.
-	Mogli podzielić się swoją wiedzą z innymi.
-	Chcieli to zrobić. Nie zdążyli. Udało się tylko... zmagazyno 
wać wasze DNA.
-	Ale przecież Kalifat Światowy nie wymyślił podróży w czasie - 
zauważył Harman, nie wiedząc właściwie, czy powinien sformuło 
wać pytanie, czy stwierdzenie.
-	To prawda. Pierwszą działającą bańkę czasową opracował Fran 
cuz...
-	Henri Rees Delacourte — mruknął Harman.
182
-	...żeby cofnąć się do roku 1478 i zbadać pewien intrygując 
rękopis, zakupiony przez Rudolfa II, władcę Świętego Cesarstw 
Rzymskiego, w roku 1586 - ciągnął Prospero. - Wycieczka zapc 
wiadała się prościutko. Dziś wiemy, że manuskrypt, napisany nit 
zwykłym szyfrem i zawierający cudowne rysunki nieziemskich ro: 
lin, układów gwiezdnych i nagich ludzi, był fałszywką. Doktc 
Delacourte i jego rodzinne miasto zapłacili straszliwą cenę za te 
eksperyment, kiedy czarna dziura, wykorzystywana jako źródło enei 
gii, wyzwoliła się z pętającego ją pola siłowego.
-	Ale dlaczego Francuzi i Nowa Unia Europejska przekazali prc 
jekt wehikułu czasu Kalifatowi?
Prospero rozłożył ręce o starych, pożyłkowanych i poznaczonyc 
wątrobowymi plamami dłoniach, jakby udzielał Harmanowi błogc 
sławieństwa.
-	Przyjaźnili się z palestyńskimi naukowcami.
-	Ciekaw jestem, czy ten antykwariusz z początków XX wieki 
Wilfrid Voynich, mógł sobie wymarzyć, że od jego nazwiska weźmi 
nazwę cała rasa samoreplikujących się potworów.
-	Mało kto zdaje sobie sprawę z pełni swojego dziedzictwa. 
Mojra westchnęła.
-	Skończyliście już to babranie się we wspomnieniach? 
Harman odwrócił się w jej stronę.
-	Mój ty Prometeuszu... Coś ci wisi. Jeżeli to ma być pojedynel 
spojrzeń z jednookim potworem, przegrałam. Mrugnęłam pierwsza
Harman spojrzał w dół. Podczas rozmowy rozchyliły mu się poh 
szlafroka. Pospiesznie przewiązał się paskiem.
-	Za godzinę będziemy w Pirenejach — mówiła dalej Mojra. - Ko 
rzystając z faktu, że Harman ma już w głowie coś więcej niż miernil 
rozkoszy, moglibyśmy przedyskutować pewne sprawy... podjąć decy 
zje. Proponuję, żeby nasz Prometeusz poszedł na górę odświeżyć sif 
i ubrać. Dziadunio niech się zdrzemnie, a ja pozmywam po śniadaniu.
25
A
chilles zastanawia się, czy nie popełnił błędu, zmuszając Zeuse do 
zrzucenia go w najgłębszą i najczarniejszą czeluść Tartaru, nawet 
jeśli wcześniej wyglądało to na niezły pomysł.
183
Przede wszystkim nie bardzo może tu oddychać. Wprawdzie kwan-
towa osobliwość gwarantująca mu śmierć z ręki Parysa teoretycznie 
czyni go nieśmiertelnym, ale nie powstrzymuje rzężenia, sapania i bo-
lesnego upadku na gorący jak lawa czarny kamień. Metanowa atmos-
fera wypala mu płuca. Czuje się tak, jakby próbował wdychać kwas.
Po drugie, Tartar to naprawdę paskudne miejsce. Okrutne ciśnie-
nie atmosferyczne, równoważne ciśnieniu panującemu w ziemskich 
morzach na głębokości pięćdziesięciu metrów, miażdży obolałe cia-
ło Achillesa. Panuje tu nieznośny upał, który dawno zabiłby nie tylko 
przeciętnego śmiertelnika, ale nawet takiego herosa jak Diomedes 
czy Odyseusz. Nawet półboski Achilles cierpi; z jego powodu skórę 
pokrywąjąmu czerwone plamy i coraz liczniejsze bąble.
W dodatku nic nie widzi i prawie nic nie słyszy. Słabiutka czerwo-
nawa poświata nie zapewnia wystarczająco dużo światła. Przy tym 
ciśnieniu, gęstej atmosferze i niskim pułapie chmur wszechobecny 
wulkaniczny poblask natychmiast ginie w kłębach wulkanicznych 
dymów oraz pary i potokach kwaśnego deszczu. Gorące powietrze 
napiera szybkonogiemu mężobójcy na bębenki w uszach, przez co 
wszystkie dźwięki upodabniają się do łoskotu bębnów lub tupotu ty-
tanicznych stóp. Ich dudnienie dopasowuje się rytmem do łomotu 
w ściskanej nieludzkim ciśnieniem głowie Achillesa.
Sięga pod skórzany pancerz i dotyka mechanizmu naprowadzają-
cego, który dał mu Hefajstos. Czuje, jak pulsuje mu w dłoni. Do-
brze, że nie został zmiażdżony tym samym powietrzem, które wciska 
Achillesowi oczy w głąb czaszki.
W pewnym momencie Achilles wyczuwa jakieś poruszenie, w pół-
mroku przesuwają się olbrzymie sylwetki. Ale nawet kiedy wulka-
niczna czerwień przybiera na sile, nie potrafi rozpoznać ich kształ-
tów. Wyczuwa tylko, że są zbyt wielkie i zbyt dziwaczne, aby mogły 
należeć do ludzi. Czymkolwiek są, na razie ignorują jego istnienie.
Szybkonogi Achilles, syn Peleusa, wódz Myrmidonów, najszlachet-
niejszy bohater wojny trojańskiej, półbóg straszliwy w swoim gnie-
wie, leży na pulsującym gorącem głazie, oślepiony i ogłuszony. Całą 
energię zużywa na oddychanie.
Może trzeba było opracować inny plan pokonania Zeusa, myśli. 
Inny sposób wskrzeszenia Pentesilei.
Na myśl o Pentesilei ma ochotę rozpłakać się jak dziecko, ale nie 
jak mały Achilles, bo mały Achilles nigdy nie płakał. Ani razu. Chi-
ron nauczył go tłumić emocje - poza złością, gniewem, zazdrością
184
głodem, pragnieniem i żądzą seksualną, bo te przecież są w życiu 
wojownika najważniejsze. Żeby płakać z miłości? Szlachetny Chi-
ron parsknąłby centaurzym śmiechem i smagnął Achillesa kijem.
-	Miłość to żądza, tylko inaczej zapisana - powiedziałby i przy 
łożył siedmioletniemu Achillesowi kijem w skroń.
Znalazłszy się w tym piekle, gdzie nawet oddychać się nie da, Achil-
les ma tym większą ochotę zapłakać, że w głębi serca zdaje sobie 
sprawę, iż ta amazońska cipuchna nic a nic go nie obchodzi. Prze-
cież rzuciła się na niego z zatrutą włócznią, kurwa jedna! Gdyby 
wszystko potoczyło się zwykłym torem, wyrzucałby sobie, że tak 
długo trwało, zanim zabił ją razem z koniem. A tymczasem cierpi 
piekielne męki i rzuca wyzwanie samemu Zeusowi, żeby tylko przy-
wrócić jej życie. Wszystko przez perfumy, które ta lesba Afrodyta 
wylała na cuchnącą wojowniczkę.
Z mgły wyłaniają się trzy olbrzymie postaci. Są na tyle blisko, że 
wytężając załzawione oczy, Achilles rozpoznaje w nich kobiety - to 
znaczy rozpoznałby, gdyby kobiety miewały po dziesięć metrów 
wzrostu i cyce większe niż cały jego tułów. Są nagie, ale ciała mają 
pomalowane w jaskrawe barwy, których nie przyćmiewa nawet jed-
nolicie czerwone wulkaniczne światło. Mają pociągłe, niewyobra-
żalnie paskudne twarze. Ich włosy wiją się jak węże w nagrzanym 
powietrzu albo po prostu są wijącymi się wężami. Rozróżnia ich sło-
wa tylko dzięki temu, że dudnienie ich głosów jest o wiele głośniejsze 
od wszechobecnego dudnienia w tle.
-	Siostro Ione? — dudni pierwsza postać, nachylając się w mroku 
nad Achillesem. —A cóż to za stwór leży tu rozpostarty na kamieniu 
niczym rozgwiazda jakowaś?
-	Siostro Azjo — odzywa się druga olbrzymka. — Rzekłabym, iż 
mąż to śmiertelny, gdyby tylko śmiertelnicy mogli tu trafić i żyć, czego 
nie potrafią. Nie jestem zresztą pewna, czy to mąż, leży bowiem na 
brzuchu. Ma piękne włosy.
-	Siostry okeanidy — mówi trzecia. —Zobaczmy, jakiej płci jest ta 
rozgwiazda.
Ogromna dłoń łapie Achillesa i przetacza go na wznak. Palce grube 
jak jego uda zdzierają mu zbroję i pas i odwijąją przepaskę bio-
drową.
-	Mąż li to? — pyta pierwsza, nazwana przez siostrę Azją.
-	Niewiele ma tej męskości — mówi trzecia.
-	Kimkolwiek jest, leży tu pobity i zwyciężony.
185
Nagle cienie, które Achilles brał do tej pory za skały, kołyszą się 
i odpowiadają nieludzkimi głosami:
-	Pobity i zwyciężony!
Z czerwonych głębin nocy odpowiada im echo:
-	Pobity i zwyciężony!
W końcu Achilles rozpoznaje te imiona. Chiron uczył go nie tylko 
teologii, aby mógł czcić żywych, współczesnych bogów, lecz także mi-
tologii. Azja i Ione to okeanidy, córki Okeanosa. Mają jeszcze trzecią 
siostrę, Panteę. Pochodzą z drugiego pokolenia tytanów, które wspólnie 
z Gająrządziło ziemią i niebem w pradawnych czasach, zanim potomek 
z trzeciego pokolenia, Zeus, pokonał ich i strącił do Tartaru. Ze wszyst-
kich tytanów tylko Okeanosa skazano na banicję w przyjemniejszym 
miejscu - został uwięziony w międzywymiarowej warstwie pod kwan-
tową powłoką iliońskiej Ziemi. Bogowie wciąż mogli go odwiedzać, 
lecz całe jego potomstwo zostało wygnane do Tartaru: Azja, Ione, Pan-
tea i reszta tytanów, nie wyłączając Kronosa, brata Okeanosa i ojcaZeu-
sa, siostry Okeanosa Rei (matki Zeusa) oraz trzech jego córek, okeanid. 
Inni męscy potomkowie Uranosa i Gai - Kojos, Krios, Hyperion i Ja-
pet, wraz z resztą córek: Teją, Temidą, Mnemosyne, złocistąFebe i słodką 
Tetydą- po zwycięstwie Zeusa, który tysiące lat temu pokonał ich na 
Olimpie, również trafili do Tartaru.
Całą tę wiedzę zawdzięcza Achilles nauce pod okiem Chirona.
Na nic mi się to gówno teraz nie przyda, myśli.
-	To mówi? - Pantea jest wyraźnie zdumiona.
-	Na pewno popiskuje - mówi Ione.
Trzy olbrzymie okeanidy nachylają się nad Achillesem, nasłuchu-
jąc podejmowanych przez niego prób artykulacji. Każda próba wią-
że się z okrutnym bólem, ponieważ wymaga wciągnięcia do płuc żrą-
cej mieszaniny gazów. Postronny słuchacz mógłby z wydobywających 
się z ust mężobójcy dźwięków wywnioskować — całkiem słusznie -
że w gęstej jak zupa mieszance dwutlenku węgla, metanu i amonia-
ku jest także zdumiewająco dużo helu.
-	Piszczy jak przydepnięta mysz - śmieje się Azja.
-	Jak przydepnięta mysz, która próbuje mówić - dudni Ione.
-	Ale akcent ma fatalny - stwierdza Pantea.
-	Musimy go zabrać do Demogorgona - orzeka Azja.
Dwie dłonie chwytają go bezceremonialnie wpół, wyciskając mu 
z obolałych płuc większość dwutlenku węgla, metanu, amoniaku i he-
lu. Argiwski bohater dyszy i porusza ustami jak wyjęta z wody ryba.
186
-	Demogorgon na pewno chętnie zobaczy takie dziwadło - przy 
takuje Ione. - Weź go, siostro. Zanieśmy go Demogorgonowi.
-	Zanieście go Demogorgonowi! — wtórująjej gigantyczne owa 
dzie sylwetki i ruszają w ślad za tytankami.
-	Zanieście go Demogorgonowi! —powtarzająwiększe, nieziden 
tyfikowane postaci, trzymające się w większej odległości.
26
E
iffelbahn kończył się na wysokości czterdziestego równoleżnika na 
wybrzeżu nieistniejącego już państwa o nazwie Portugalia, 
kawałek na południe od Figueira da Foz. Harman wiedział, że nieca-
te trzysta kilometrów na południowy wschód stamtąd płyty modulo-
wanego pola siłowego, znane jako Dłonie Herkulesa, powstrzymują 
Atlantyk przed zalaniem Basenu Śródziemnego. Wiedział również 
bardzo dobrze, dlaczego postludzie osuszyli tamtejsze morze i w ja-
kich celach wykorzystywali Basen przez blisko dwa tysiąclecia. Wie-
dział i o tym, że niespełna trzysta kilometrów na północny wschód 
od końca eiffelbahnu znajduje się krąg zeszklonej ziemi o promieniu 
stu kilometrów w miejscu, gdzie trzy tysiące dwieście lat wcześniej 
Kalifat Światowy stoczył decydującą bitwę z Nową Unią Europejską-
ponad trzy miliony protowojniksów dosłownie zadeptały dwieście 
tysięcy skazanych na klęskę żołnierzy piechoty zmechanizowanej. 
Wiedział, że...
Przede wszystkim wiedział, że wie za dużo. Za to stanowczo za 
mało rozumiał.
Stali we troje - Mojra, materialny hologram Prospera i Harman, 
wciąż dręczony nieziemskim bólem głowy - na najwyższej platfor-
mie ostatniej wieży eiffelbahnu. Przejażdżka kolejką linową- być 
może ostatnia w życiu Harmana - dobiegła końca.
Za plecami mieli zielone wzgórza dawnej Portugalii, a przed nimi 
rozpościerał się Ocean Atlantycki z Bruzdą biegnącą na zachód do-
kładnie na przedłużeniu eiffelbahnu. Dzień był prześliczny - idealna 
temperatura, łagodny zefirek, bezchmurne niebo. Słońce mieniło się 
w zaroślach porastających urwiska, odbijało od białego piasku i śliz-
gało po rozległych połaciach błękitu po obu stronach Bruzdy Atlan-
tyckiej. Harman miał świadomość, że nawet z wierzchołka wieży sięga
187
wzrokiem najdalej sto kilometrów na zachód, miał jednak wrażenie, 
że panorama rozpościera się dziesięć, dwadzieścia razy dalej. Bruz-
da zaczynała się stumetrowej szerokości aleją, ograniczoną niskimi 
zielono-błękitnymi progami, i ciągnęła się w dal, aż w postaci czar-
nej pionowej kreski wrzynała się w odległy widnokrąg.
-	Nie spodziewacie się chyba, że dojdę pieszo do Ameryki Pół 
nocnej.
-	Spodziewamy się, że spróbujesz.
-	Dlaczego?
Nie odpowiedzieli. Mojra ruszyła po schodach w dół, na niższą 
platformę. Niosła plecak i trochę sprzętu, jaki miał się Harmanowi 
przydać podczas wędrówki. Drzwi windy się otworzyły. Weszli do 
klatki i z cichym buczeniem zaczęli mijać kolejne żelazne dźwigary.
-	Przejdę się z tobą dzień czy dwa - powiedziała Mojra.
-	Tak? — zdziwił się Harman. - Po co?
-	Pomyślałam, że przyda ci się towarzystwo.
Nie wiedział, co odpowiedzieć. Odezwał się dopiero, kiedy stanęli 
na trawniku pod wieżą.
-	Kilkaset kilometrów na południowy wschód stąd, w Basenie 
Śródziemnym, jest kilkanaście postludzkich magazynów, o których 
Savi nie miała pojęcia. Wiedziała o Atlantydzie i trzech fotelach, które 
pozwalały wjechać na błyskawicy do pierścieni, ale to był właściwie 
tylko okrutny żart postludzi. Nie słyszała o sonikach i najprawdziw 
szych statkach kosmicznych ukrytych w bańkach staży temporalnej. 
Nie wiem, czy te bańki nadal tam są...
-	Są - zapewnił go Prospero. 
Harman spojrzał na Mojrę.
-	Może przejdź się ze mną do Basenu. To zajmie kilka dni, a nie 
trzy miesiące, jak spacer po dnie oceanu... Spacer, którego końca 
mogę nie dożyć. Polecimy sonikiem do Ardis albo promem do pier 
ścieni, gdzie włączymy zasilanie faksów.
Mojra pokręciła przecząco głową.
-	Zapewniam cię, mój młody Prometeuszu, że nie chciałbyś teraz 
kręcić się pieszo po Basenie Śródziemnym.
-	Grasuje tam prawie milion kalibanów - wyjaśnił Prospero. - 
Kiedyś były tam uwięzione, ale Setebos je uwolnił. Wyrżnęły w pień 
wojniksy strzegące Jerozolimy, rozpełzły się po całej północnej Afryce 
i Bliskim Wschodzie, a gdyby Ariel ich nie powstrzymywał, zalały 
by pół Europy.
188
-	Ariel! - zawołał Harman. Myśl o tym, że maleńki... chochlik... 
w pojedynkę stawia czoło milionowi żarłocznych kalibanów była 
niedorzeczna.
-	Ariel dysponuje zasobami, o jakich nie śniło się filozofom, Har- 
manie, druhu Nomana.
-	Hm... — mruknął bez przekonania Harman.
Podeszli na skraj trawiastego klifu, skąd wąska ścieżka zygzakiem 
schodziła na plażę. Widziana z tak bliska Bruzda Atlantycka była 
znacznie bardziej rzeczywista i dziwnie straszna. Fale rozbryzgiwały 
się po obu stronach wykopanego w oceanie rowu.
-	Stworzyłeś kalibany, żeby zaradzić zagrożeniu ze strony woj- 
niksów—powiedział Harman do Prospera. — Dlaczego pozwalasz im 
grasować na swobodzie?
-	Nie jestem już ich panem.
-	Od przybycia Setebosa? 
Mag się uśmiechnął.
-	Przestałem je kontrolować, podobnie jak samego Kalibana, całe 
stulecia przed pojawieniem się Setebosa.
-	My... To znaczy postludzie... - wtrąciła Mojra. - Poprosiliśmy 
Prospera i jego towarzyszkę o stworzenie istot wystarczająco silnych, 
aby zdołały powstrzymać mnożące się wojniksy przed zagarnięciem 
całego Basenu Śródziemnego, gdzie mogłyby zagrozić prowadzo 
nym przez nas pracom. Wykorzystywaliśmy Basen do...
-	Hodowaliście tam jadalne rośliny, bawełnę, herbatę i inne do 
bra niezbędne na orbitalnych wyspach — wszedł jej w słowo Harman. - 
Wiem. - Zamyślił się nad słowami Mojry. - Powiedziałaś: towarzysz 
kę? Czyżbyś nie miała na myśli Ariela?
-	Nie. Widzisz, tysiąc pięćset lat temu istota, którą nazywamy 
Sykoraks, nie była jeszcze...
-	Wystarczy - uciął Prospero z wyraźnym zakłopotaniem w głosie. 
Harman nie zamierzał tak łatwo odpuścić.
-	Czy powiedziałeś nam wtedy prawdę? Sykoraks jest matką Ka 
libana, a Setebos jego ojcem... A może jednak kłamałeś?
-	Nie. Kaliban jest potworem spłodzonym przez potwora i zro 
dzonym z wiedźmy.
-	Tak się zastanawiam... Jak gigantyczny mózg wielkości stodo 
ły, z dziesiątkami rąk większych niż ja sam, zabrał się do spółkowa- 
nia z wiedźmą ludzkich rozmiarów?
-	Bardzo ostrożnie — odparła Mojra.
189
Mogłem się spodziewać takiej odpowiedzi, pomyślał Harman. 
Mojra wyciągniętą ręką wskazała Bruzdę.
-	Możemy ruszać?
-	Mam jeszcze jedno pytanie do Prospera - powiedział Harman, 
ale kiedy odwrócił się do maga, ten już zniknął. — Niech go szlag! 
Nie cierpię, kiedy się tak zachowuje.
-	Ma jeszcze inne sprawy na głowie.
-	Nie wątpię. Ale chciałem go po raz ostatni zapytać, dlaczego 
każe mi maszerować Bruzdą. To nie ma sensu. Umrę po drodze z gło 
du.
-	Spakowałam ci tuzin batoników. 
Harman roześmiał się na głos.
-	No dobrze. Czyli umrę z głodu po kilkunastu dniach. Albo z pra 
gnienia. ..
Mojra wyjęła z plecaka coś miękkiego i płaskiego, co przypomi-
nało bukłak ze spektaklu turyńskiego, tyle że praktycznie pusty, za to 
z dołączoną cienką rurką. Podała go Harmanowi. Bukłak był zimny 
w dotyku.
-	To jest hydrator. Wychwytuje i gromadzi wszelką wilgoć z po 
wietrza. Jeżeli włożysz termoskórę, będzie filtrował twój pot i od 
dech i wydobywał z nich wodę pitną. Z pragnienia nie umrzesz.
-	Nie zabrałem termoskóry.
-	Spakowałam ci ją. Będzie ci potrzebna do polowania.
-	Jakiego polowania?
-	Może powinnam powiedzieć: do łowienia ryb. W każdej chwili 
możesz się przecisnąć przez powstrzymujące wodę pole siłowe i za 
polować na ryby. Nurkowałeś już w termoskórze na wyspie Prospe 
ra, więc wiesz, że ochroni cię przed ciśnieniem. A maska osmotycz- 
na pozwoli ci normalnie oddychać.
-	A co mam im rzucić na przynętę? 
Mojra uśmiechnęła się zupełnie jak Savi.
-	Na rekiny, orki i innych mieszkańców głębin ty sam nadasz się 
najlepiej, mój Prometeuszu.
Harman nie był ubawiony.
-	A czym będę zabijał te rekiny, orki i innych mieszkańców głę 
bin, których mógłbym skonsumować? Ordynarnymi bluzgami?
Mojra wyjęła z plecaka czarny pistolet. Był bardziej pękaty, cięż-
szy i bardziej niezgrabny z wyglądu niż mała kartaczownica, ale leżał 
w ręce całkiem znajomo.
190
-	Nie strzela kryształowymi kartaczami, tylko kulami. Ładunek je 
prochowy, nie gazowy, jak broń, do której przywykłeś, ale zasada dzii 
łania zbliżona. W plecaku znajdziesz trzy pudełka amunicji: sześćs* 
pocisków samokawitujących, czyli wytwarzających przed sobąpróżni 
w locie, dzięki czemu woda ich nie spowalnia. To jest bezpiecznik. Zwa 
niasz go, naciskając kciukiem tę czerwoną kropkę. Ma silniejszy odrzi 
niż kartaczownice i jest znacznie głośniejszy, ale się przyzwyczaisz.
Harman zważył broń w dłoni, na próbę wycelował ją w morze 
sprawdził bezpiecznik i schował pistolet do plecaka. Postanowił gi 
wypróbować później, już w Bruździe.
-	Przydałoby się parę takich w Ardis — powiedział.
-	Ten możesz im oddać.
Harman zacisnął pięść i okręcił się na pięcie.
-	Są ponad trzy tysiące kilometrów stąd! Nie wiem, ile dam rad< 
przejść w ciągu dnia, nawet jeśli uda mi się upolować jakąś zasraną rybę 
a ten twój pieprzony hydrator będzie działał cały czas. Trzydzieści kilo 
metrów? Czterdzieści? Czyli za dwieście dni będę na wschodnim wy 
brzeżu Ameryki, i to pod warunkiem że dno Bruzdy jest płaskie... a właś 
nie podglądam mapy w blisko- i dalekosieci. Tam są całe góry po drodze! 
Wąwozy głębsze niż Wielki Kanion! Głazy, szczeliny skalne, row> 
w miejscach, gdzie dryft kontynentalny wlókł po dnie płyty tektoniczne, 
i wielkie wyrwy tam, gdzie te płyty się ze sobą ścierały, tryskając lawą! 
Dno oceanu nieustannie się odnawia; jest większe, bardziej kostropate 
i skaliste niż w przeszłości. Przejście na drugą stronę zajmie mi rok, a po 
tem czeka mnie jeszcze prawie półtora tysiąca kilometrów marszu, za 
nim dotrę do Ardis — przez lasy i góry, gdzie grasują dinozaury, szablo- 
zębe koty i wojniksy. Ty i zmutowana cyberosobowość Prospera 
moglibyście teleportować się kwantowo w dowolne miejsce i zabrać mnie 
ze sobą. Albo wezwać tu sonik z którejś z tych kryjówek, gdzie pocho 
waliście swoje zabawki. W kilka godzin wróciłbym do domu, żeby po 
móc Adzie. Ale nie, wy wolicie mnie posłać na śmierć. Zresztą nawet 
jeśli przeżyję, miną miesiące, zanim znajdę się w Ardis. Do tego czasu 
wszyscy, których znam, umrą. Zabije ich pomiot Setebosa, wojniksy, 
zima albo głód. Dlaczego mi to robicie?!
Mojra nie spuściła wzroku.
-	Czy Prospero mówił ci kiedyś o predykatorach logosfery?
-	O predykatorach logosfery? — powtórzył tępo Harman. W ży 
łach krążyło mu coraz mniej adrenaliny. Zaczynał poddawać się roz 
paczy. Jeszcze chwila i ręce zaczną mu się trząść.
191
- Tak. Są równie niepowtarzalne i czasami równie niebezpieczne 
jak on sam. Czasem im ufa, czasem nie. W tym wypadku powierzył 
im twoje życie i, być może, przyszłość twojej rasy.
Mojra wyjęła z plecaka drugi hydrator. Przewiesiła go sobie przez 
plecy, a rurkę oparła o policzek. Ruszyła stromą ścieżką na plażę.
Harman jeszcze przez minutę stał na urwisku. Zarzucił plecak na 
ramię, osłonił oczy przed słońcem i spojrzał do tyłu, na rysującą się 
na tle błękitnego nieba wieżę eiffelbahnu. Liny biegły z niej na 
wschód. Następnej wieży nie było widać.
Obrócił się i popatrzył na zachód. Białe ptaki, małe i duże -mewy 
i rybołówki, jak podpowiadały mu genetyczne banki pamięci - z pi-
skiem kołowały nad leniwie falującym oceanem. Bruzda Atlantyc-
ka imponowała swoimi niewiarygodnymi rozmiarami, które dopie-
ro teraz, gdy Mojra się do niej zbliżyła, można było naprawdę 
docenić.
Westchnął, dociągnął paski — pot już zaczynał mu przesiąkać przez 
bluzę w miejscach, gdzie bawełniany plecaczek dotykał mu pleców -
i ruszył za Mojrą wąską ścieżką, na spotkanie plaży i morza.
27
W
szystko działo się jednocześnie. „Królowa Mab" - całe jej trzysta 
czterdzieści metrów- rozpoczęła manewr hamowania 
aerodynamicznego. Płyta napędowa przemorfowała i zakrzywiła 
się tak, aby osłaniać całą rufę statku, otuloną teraz obłokiem 
rozpalonej plazmy. W chwili gdy burza jonowa wokół „Królowej 
Mab" osiągnęła największe natężenie, Suma IV zwolnił zaczepy 
mocujące ładownik.
Ładownik - podobnie jak statek, którym Orphu i Mahnmut przy-
lecieli na Marsa - pozostał po prostu bezimiennym „ładownikiem" 
i tak właśnie nazywali go we wszystkich meldunkach i rozmowach. 
W jego ładowni spoczywała „Mroczna Dama", a siedzący w jej ka-
binie Mahnmut na bieżąco opisywał widok przekazywany w paśmie 
widzialnym przez wszystkie kamery - tę w ładowniku i te na pokła-
dzie „Królowej Mab". Jajowaty, okryty powłoką maskującą ładow-
nik oderwał się od ognistego statku, wszedł w atmosferę z prędko-
ścią pięciokrotnie przekraczającą prędkość dźwięku, a kiedy zwolnił
192
do marnych trzech machów, rozłożył krótkie skrzydła do lotów z d 
żymi prędkościami.
Początkowo generał Beh bin Adee zamierzał dołączyć do zało 
ładownika, ale wizja nieuchronnej wizyty na asteroidzie sprawiła,; 
pierwsi integratorzy zgodnie zagłosowali za pozostaniem genera 
na „Królowej". Centurion Mep Ahoo usiadł na składanym fotel 
w przedziale pasażersko-bagaźowym, umieszczonym w górnej czi 
ści kadłuba ładownika, zaraz za głównym bąblem widokowym. Obo 
w uprzężach antyprzeciążeniowych siedzieli jego żołnierze: dwudzif 
stu pięciu świeżo odmrożonych skałowcówz Pasa Asteroid, z ciężk 
bronią energetyczną postawioną na sztorc między kolanami.
Suma IV był doskonałym pilotem. Mahnmut z podziwem patrzy 
jak prowadzi ładownik w górnych warstwach atmosfery. Operowć 
silnikami tak delikatnie i oszczędnie, że maszyna zdawała się sam 
szybować w powietrzu. Mahnmut uśmiechnął się na wspomnieni 
własnego tragicznego przelotu przez marsjańską atmosferę - oczy 
wiście jego statek był poważnie uszkodzony, ale nie zmieniało t 
faktu, że umiał docenić dobrego pilota w akcji.
Dane cyfrowe i profil radarowy są imponujące, nadał Orphu z ła 
downi. A co widać?
Błękit i biel, odpowiedział Mahnmut. Wszystko jest biało-niebie 
skie, jeszcze piękniejsze niż na zdjęciach. Ziemia jest oceanem.
Cała?
Rzadko zdarzało się Mahnmutowi słyszeć równie szczere zasko 
czenie w głosie Orphu.
Cała. To wodny świat: błękitny ocean, miliony zmarszczek odbija 
jących światło słońca, białe chmury, cirrusy, cirrostratusy, bliżą 
horyzontu skłębiony stratocumulus... Nie, zaraz. To cyklon! Ma przy-
najmniej tysiąc kilometrów średnicy. Widzę oko. Jest biały, potężny, 
niesamowity.
Trajektorię mamy normalną lecimy znad Antarktydy nad połu-
dniowym Atlantykiem, na północny wschód.
„ Królowa Mab " wyszła właśnie z atmosfery po drugiej stronie pla-
nety. Satelity komunikacyjne, które wystrzeliliśmy, działają bez za-
rzutu. „Królowa " wyhamowała do piętnastu kilometrów na sekundę 
i cały czas zwalnia. Hamuje silnikiem jonowym. Kieruje się w stronę 
pierścienia biegunowego. Trajektoria w normie. Leci zgodnie ze 
współrzędnymi podanymi przez Głos. Nikt do niej na razie nie strze-
la.
13-Olimp	193
Co ważniejsze, do nas też nie.
Suma IV odczekał, aż atmosfera spowolni ładownik do prędkości 
poddźwiękowej. Przelatywali właśnie nad Afryką. Wkrótce powinni 
znaleźć się nad wyschniętym Morzem Śródziemnym, gdzie mieli ob-
fotografować i zmierzyć niezwykłe budowle, ale ze wskazań instru-
mentów wynikało teraz, że do wysokości czterdziestu kilometrów roz-
ciąga się nad morzem antyenergetyczne pole tłumiące. Istniało ryzyko, 
że kiedy ładownik się w nim znajdzie, spadnie jak kamień. Suma IV 
przypuszczał wręcz, że przestanie działać nie tylko ładownik, ale tak-
że wszystkie morawce na jego pokładzie. Odbił więc na wschód, nad 
Saharę, i szerokim łukiem zaczął okrążać osuszone morze.
Dane z „Królowej Mab" płynęły szerokim strumieniem, przesyła-
ne z drugiej strony Ziemi za pośrednictwem rozrzuconych na orbicie 
kilkudziesięciu przekaźników satelitarnych.
Statek osiągnął punkt o współrzędnych podanych przez Głos — wy-
cinek przestrzeni kosmicznej tuż za krawędziąpierścienia biegunowe-
go, około dwóch tysięcy kilometrów od orbitalnego miasta, z którego 
nadano komunikat. Głos najwyraźniej nie życzył sobie znaleźć się w za-
sięgu fali uderzeniowej napędzających statek wybuchów jądrowych.
Poza spływającymi w czasie rzeczywistym oficjalnymi danymi lą-
downik odbierał z „Królowej Mab" dwadzieścia innych transmisji: 
obrazy z kamer, informacje z czujników, nasłuch komunikacji radio-
wej na mostku, meldunki rozlokowanych na orbicie satelitów obser-
wacyjnych i przekazy od Odyseusza. Morawce nie tylko zainstalo-
wały w jego ubraniu nanokamery i nadajniki molekularne, ale 
w ostatnim okresie snu próbowały nanieść mu na czoło i dłonie prze-
tworniki obrazu wielkości pojedynczych komórek. Ze zdumieniem 
stwierdziły jednak, że ich podopieczny ma już wbudowane w skórę 
nanoskopowe kamery. Okazało się również, że jeszcze zanim trafił 
na pokład, jego kanały słuchowe zostały zmodyfikowane: ktoś wbu-
dował w nie nanocytowe odbiorniki dźwięku. Zmodyfikowano więc 
tylko łącza, aby wszystkie informacje trafiały bezpośrednio do reje-
stratorów „Królowej", i opleciono Odyseusza siecią dodatkowych 
czujników, dzięki czemu nawet w wypadku jego śmierci dane na te-
mat otoczenia wciąż spływałyby do morawców.
W tej chwili Odyseusz stał właśnie na mostku w towarzystwie 
pierwszego integratora Asteague/Che, Sinopessena Wstecznego, na-
wigatorki Cho Li, generała Beh bin Adee i reszty dowództwa.
194
Orphu i Mahnmut zgodnie nastawili odbiorniki, kiedy dotarł 
nich przekaz radiowy z mostka.
-	Komunikat maserowy - zameldowała Cho Li.
-	Przyślijcie Odyseusza samego - zabrzmiał namiętny kobiecy g 
z miasta na orbicie. - Dajcie mu nieuzbrojony prom. Jeżeli wykr 
broń na pokładzie, zniszczę statek. Podobnie się stanie, jeżeli v 
kryję obecność innych istot biologicznych lub robotów.
-	Fabuła się zagęszcza - mruknął Orphu na wspólnym paśn 
łącznościowym ładownika.
Z zaledwie sekundowym opóźnieniem patrzyli, jak Sinopess 
Wsteczny prowadzi Odyseusza do hangaru numer 8. Poniew 
wszystkie szerszenie były uzbrojone, żądaniom Głosu odpowiadć 
tylko trzy znajdujące się na pokładzie promy montażowe, używa 
do budowy „Królowej Mab" na Phobosie.
Prom montażowy był malutki. W zdalnie sterowanym jaju z ti 
dem mieścił się dorosły człowiek i skromny system podtrzymywar 
życia, dostarczający tylko powietrze i gwarantujący utrzymanie si 
łej temperatury. Pomagając achajskiemu wojownikowi wcisnąć s 
do oplecionej kablami i zawalonej elektroniką ciasnej kabiny, Sin 
pessen Wsteczny zapytał:
-	Na pewno tego chcesz?
Odyseusz długo wpatrywał się bez słowa w pająkowatego morai 
ca z Amaltei, zanim odparł po grecku:
-	Nie mogę przestać wędrować: chcę wypić aż do dna życie. Z 
wsze się cieszyłem mocno, cierpiałem mocno - albo z tymi, co mn 
kochali, albo sam: na brzegu i w deszczu, którym dręczyły Hyjac 
morze zamglone. Stałem się imieniem... Wiele poznałem: miast 
obyczaje, różne pogody i rządy, i rady, nie najmniej siebie; wszysc 
mnie cenili i rozkosz walki piłem pośród równych tam, na dzwoni; 
cych wietrznej Troi polach... Stanąć, nie iść dalej, nie błysnąć w cz; 
nie, rdzewieć jak miecz w pochwie - wstrętne. Oddychać - to jes; 
cze nie życie. Choćbyś nad życiem życie piętrzył, nigdy nie będzi 
dosyć. A z tego jednego ile zostało? Lecz każda godzina, wiekuist* 
mu wydarta milczeniu, nowa jest. Marne byłoby i podłe - przez trz 
obroty słońca - w cieniu chować ducha siwego... * Zamykaj te przs 
klęte drzwi, pajęczy stworze.
-	Przecież to... — zaczął Orphu.
1 Przeł. Z. Kubiak.
19
-	Pewnie przeczytał to w bibliotece na „Królowej"... - zawtóro 
wał mu Mahnmut.
-	Cisza! - uciął Suma IV.
Patrzyli, jak prom zostaje hermetycznie zamknięty. Sinopessen 
Wsteczny został w hangarze - chwycił się tylko mocno jakiegoś 
wspornika, żeby próżnia nie wyssała go na zewnątrz. Prom wyśliznął 
się w przestrzeń na bezszelestnych nadtlenkowych silnikach manew-
rowych. Przekoziołkował, wyrównał lot, skierował się dziobem 
w stronę miasta na orbicie - iskierki wśród tysięcy innych iskierek 
w pierścieniu biegunowym — i pomknął na spotkanie Głosu.
-	Zbliżamy się do Jerozolimy — zameldował Suma IV przez inter- 
kom.
Mahnmut skupił się na monitorach i wskazaniach czujników lą-
downika.
Powiedz mi, co widzisz, stary druhu, poprosił Orphu.
Już mówię... Jesteśmy ponad dwadzieścia kilometrów nadziemią. 
Przy zerowym powiększeniu na obrazie dominuje wyschnięte Morze 
Śródziemne -jestjakieś sześćdziesiąt do osiemdziesięciu kilometrów 
na zachód stąd i wygląda jak szachownica czerwonych skal, czarnej 
gleby i plam zieleni, któreprzypominająpola uprawne. Przy brzegu, 
w miejscu dawnej Strefy Gazy, zieje olbrzymi krater, jakby po ude-
rzeniu meteorytu, jakpółksiężycowata zatoka morza. Dalej teren się 
wznosi. Na jednym ze wzgórz znajduje się Jerozolima.
Jak wygląda?
Poczekaj, powiększę... Już. Suma IVnałożył na obraz stare zdję-
cia satelitarne. Przedmieścia i większość nowej zabudowy zniknęły. 
Za to obwiedzione murem Stare Miasto stoi, jak stało. Widzę Bramę 
Damasceńską... Ścianę Płaczu... Wzgórze Świątynne... Kopułę Na 
Skale... Jest też jakaś nowa budowla, której nie było na zdjęciach. 
Wysoka, wielofasetowa, z polerowanego kamienia i szkła. Świeci 
z niej niebieski promień.
Przeglądam właśnie dane na jego temat. To promień neutrinowy 
w tachionowym oplocie. Nie mam zielonego pojęcia, jakąpełni funk-
cję, i założę się, że nasi najlepsi naukowcy też tego nie wiedzą.
Zaczekaj chwilę... Zrobiłem zbliżenie Starego Miasta. Tam się... 
coś rusza.
Ludzie?
Nie...
Może te bezgłowe roboty?
196
Nie. Daj mi powiedzieć, co widać, zamiast mnie poganiać.
Przepraszam.
Widzę tysiące —jeśli nie więcej - ziemnowodnych stworzeń naplt 
twiastych, szponiastych łapach. Wyglądają jak Kaliban z Burzy.
Co robią?
Nic szczególnego, kręcą się w kółko... Nie zaraz. Na ulicy Daw 
da, przy Bramie Jąffy, leżą ciała. W starej dzielnicy żydowskiej, nit 
daleko Ściany Płaczu, jest ich jeszcze więcej...
Ludzkie?
Nie... To są właśnie te pozbawione głów cyborgi. Rozszarpane n 
strzępy, wypatroszone...
Czyżby Kalibany je jadły?
Nie mam pojęcia.
- Zaraz wlecimy w to niebieskie światło - zapowiedział Suma P 
przez interkom. - Trzymajcie się mocno. Muszę wprowadzić sensc 
ry na wysięgnikach w sam promień.
Czy to rozsądne? — zaniepokoił się Mahnmut.
Cała ta wyprawa na Ziemię jest nierozsądna, staruszku, odpai 
Orphu. Nie mamy na pokładzie magida.
Czego?
Magida. Dawno temu, na długo przed rubikonem i wojną z Kali 
fatem, w czasach, kiedy ludzie ubierali się w zwierzęce skóry i T-shirty 
Żydzi utrzymywali, że mądry człowiek ma magida, kogoś w rodzaji 
duchowego doradcy, pochodzącego z innego świata.
Może sami jesteśmy takimi magidami, zasugerował Mahnmut. Przy 
byliśmy przecież z innego świata.
To prawda, ale nie grzeszymy przesadną mądrością. Mówiłem c 
kiedyś, że jestem gnostykiem?
Przeliteruj.
Orphu z Io przeliterował.
A co to takiego, u licha?
W ostatnich dniach ich znajomość obfitowała w objawienia - ta 
kie jak fakt, że Orphu nie jest tylko ekspertem od Prousta, lecz spe 
cjalizuje się także w twórczości Jamesa Joyce'a i innych pisarzy z Za-
pomnianej Ery — i Mahnmut nie był pewien, czy jest przygotowań) 
na następne niespodzianki.
Mniejsza o to, kim jest gnostyk, nadał Orphu w odpowiedzi. Stc 
lat przed spaleniem w Rzymie Giordana Bruna chrześcijanie spalił 
w Mantui gnostyka, sufickiegomaga, Salomona Molko. Molko nauczał,
19"
że kiedy nadejdzie czas przemian, Smok zostanie unicestwiony bez 
użycia broni i zmieni wszystko na ziemi i w niebie.
-	Smok? - powiedział na głos Mahnmut. - Mag?!
-	Słucham? - zdziwił się Suma IV.
-	Proszę powtórzyć — odezwał się Mep Ahoo z modułu transpor 
towego.
-	Proszę o powtórzenie - dobiegły z „Królowej Mab" wypowie 
dziane z brytyjskim akcentem słowa Asteague/Che.
Statek macierzysty najwidoczniej prowadził nasłuch nie tylko ofi-
cjalnych komunikatów z ładownika, ale także łączności interkomo-
wej. Mahnmut miał tylko gorącą nadzieję, że nikt nie podsłuchuje na 
wydzielonych kanałach radiowych.
Zapomnij, nadał do Orphu. Kiedy indziej wypytam cię o smoki i ma-
gów.
-	Przepraszam... — powiedział głośno, przez interkom. — Tonie... 
Głośno myślałem.
-	Obowiązuje dyscyplina radiowa - żachnął się Suma IV.
-	Oczywiście... Tak jest.
Siedzący w ładowni Orphu zaśmiał się infradźwiękami.
Prom montażowy z Odyseuszem na pokładzie wolno zbliżał się do 
jasno oświetlonego miasta na orbicie. Odczyty z czujników potwier-
dzały kartoflowaty kształt asteroidy i jej rozmiary: dwadzieścia kilo-
metrów długości i około jedenastu kilometrów średnicy w najszer-
szym miejscu. Każdy centymetr kwadratowy żelazowo-niklowej 
powierzchni zajmowało kryształowe miasto. Wieże i kopuły ze stali, 
szkła i fulerenu piętrzyły się na wysokość pół kilometra. We wnętrzu 
budynków panowało ciśnienie atmosferyczne takie jak na Ziemi na 
poziomie morza. Wyciekające przez nieszczelności powietrze stano-
wiło ziemską mieszankę tlenu, azotu i dwutlenku węgla. Umiarko-
wana temperatura z pewnością odpowiadałaby człowiekowi żyjące-
mu nad Morzem Śródziemnym przed okresem zmian klimatycznych, 
do jakich doszło pod koniec Zapomnianej Ery - czyli na przykład 
Odyseuszowi.
Na mostku odległej o tysiąc kilometrów „Królowej Mab" mora-
wieccy dowódcy wpatrywali się w ekrany i odczyty sensorów. Nie-
widzialna macka energetyczna wysunęła się z miasta, chwyciła prom 
i zaczęła go ściągać w kierunku włazu na szczycie najwyższej wieży.
-	Wyłączyć silniki i autopilota - poleciła Cho Li.
198
1
-	Nasz ludzki przyjaciel ma się dobrze - stwierdził Sinopessen 
Wsteczny, śledzący wskaźniki biotelemetryczne. -Napewno wygląda 
przez okno. Jest podekscytowany, serce bije mu szybciej, wzrósł 
poziom adrenaliny... Poza tym nic mu nie jest.
Nad konsolami i stołem przepływały holograficzne obrazy. Prom 
zbliżył się do wieży i zniknął w czarnym otworze śluzy. Zamknęły się 
szklane wrota. Czujniki na promie wykryły potencjał pola sitowego, 
ściągający go „w dół" z przeciążeniem wynoszącym sześćdziesiąt osiem 
setnych przyciągania ziemskiego. Do śluzy napłynęło powietrze, tak 
samo zdatne do oddychania jak atmosfera w okolicach Ilionu.
-	Niezakłócony odbiór fal radiowych, przekazu maserowego 
i kwantowych danych telemetrycznych - zameldowała Cho Li. - 
Szklane ściany nie blokują transmisji.
-	Jeszcze nie jest w mieście - zauważył generał Beh bin Adee. - 
To tylko śluza. Nie zdziwię się, jeśli Głos odetnie wszelką łączność, 
kiedy Odyseusz wejdzie głębiej.
Śledzili obraz z kamer w naskórku, podobnie jak obserwatorzy na 
pokładzie ładownika. Odyseusz wygramolił się z ciasnej kabiny, prze-
ciągnął i ruszył w stronę drzwi. Miał na sobie miękkie, dostarczone 
przez morawce ubranie, uparł się jednak, żeby wbrew sprzeciwom 
morawców zabrać tarczę i miecz. Zasłaniając się tarczą, z bronią 
gotową do pchnięcia brodacz podszedł do oświetlonych drzwi.
-	Jeżeli nikt nie zamierza dłużej badać Jerozolimy i strumienia 
neutrin, ruszamy do Europy - odezwał się Suma IV.
Nikt nie zaprotestował, chociaż Mahnmut był akurat zajęty opisy-
waniem barw Starego Miasta: czerwieni popołudniowego słońca na 
ścianach wiekowych budowli, złotego połysku kopuły meczetu, uli-
czek barwy wyschniętej gliny, ciemnoszarych cieni zalegających w za-
ułkach, niezwykłej, jaskrawej zieleni rozrzuconych po okolicy ga-
jów oliwnych i wszechobecnej oślizłej, lepkiej, wilgotnej zieleni 
płazokształtnych stworów.
Ładownik przyspieszył do trzech machów i skierował się na pół-
nocny wschód, w stronę dawnej Syrii — w państwie Khan Ho Tępa 
znanej jako prowincja Nyainąentanglha Shan Zachodnia - i jej stoli-
cy, Dimashą, utrzymując bezpieczną odległość od antyenergetycz-
nej kopuły nad wyschniętym morzem. Przeleciawszy nad Syrią, skrę-
cili w lewo, na zachód, nad wybrzeżem Anatolii i lecąc z prędkością 
dwa i osiem dziesiątych macha, znaleźli się trzydzieści cztery tysią-
ce metrów nad terytorium niegdysiejszej Turcji.
199
-	Moglibyśmy zwolnić? - poprosił Mahnmut. - I zatoczyć krąg 
nad wybrzeżem Morza Egejskiego na południe od Hellespontu?
-	Moglibyśmy, ale jesteśmy już spóźnieni - odparł Suma IV. - 
Mamy zbadać lodowe miasto we Francji. Czy na tym wybrzeżu jest 
coś, co byłoby warte tego, aby zboczyć z drogi i powiększyć opóź 
nienie?
-	Miejsce, w którym stała Troja. Ilion.
Ładownik zaczął hamować i wytracać wysokość. Kiedy zwolnił 
do marnych trzystu kilometrów na godzinę - brunatnozielona połać 
suchego morza rosła w oczach, a na północy było widać wody Hel-
lespontu - pojazd złożył delto watę skrzydełka i rozpostarł stumetro-
we, wielopłaszczyznowe i supercienkie skrzydła z wolno pracujący-
mi wirnikami. Mahnmut wyrecytował przez interkom:
Ponoć Achilles w mrokach się poruszył... I 
Priam, i jego pięćdziesięciu synów Budzą się 
zdumieni na dźwięk karabinów I znów drżą o 
Troję.
Z czego to? — zainteresował się Orphu. Nie znam... Rupert Brooke. 
Poeta brytyjski z czasów pierwszej wojny światowej. Napisał ten 
wiersz, jadąc do Gallipoli... Nie dotarł tam. Po drodze 
rozchorował się i zmarł.
-	Nie będę się wypowiadał na temat dyscypliny w eterze, mały 
Europańczyku - odezwał się na wspólnym kanale Beh bin Adee. - 
Ale to był kawał pięknej poezji.
Drzwi w kryształowej śluzie podniosły się i Odyseusz wszedł do mia-
sta. Świeciło słońce, zieleniły się drzewa i pnącza, śpiewały egzotyczne 
ptaki, szemrały strumyki. Przez omszałą skalną ostrogę przelewał się 
z szumem wodospad. Nie zabrakło starych ruin zamieszkanych przez 
drobne zwierzęta. Skubiący trawę płowy jeleń podniósł głowę, spojrzał 
na człowieka z mieczem i tarczą i spokojnie się oddalił.
-	Czujniki wskazują, że zbliża się ludzka postać - oznajmiła Cho 
Li. - Na razie jej nie widać, bo drzewa ją zasłaniają.
Odyseusz najpierw usłyszał kroki - bose stopy na kamieniach i ubi-
tej ziemi. Kiedy ją zobaczył, opuścił tarczę i schował miecz za pas.
Żadne słowa nie oddałyby jej urody. Nawet morawce, którym da-
leko było do ludzi - w stalowo-plastikowych skorupach obok podwój-
nych serc, organicznego i hydraulicznego, znajdował się biologicz-
ny mózg i biologiczne gruczoły, sąsiadujące z plastikowymi pompami
200
i nanomechanizmami — na widok hologramu tej kobiety musiały przy-
znać, że jest nieziemsko piękna.
Miała złotobrązową skórę. Długie i ciemne, chociaż przetykane 
jaśniejszymi pasemkami włosy opadały jej w lokach na ramiona. Była 
ubrana w skąpy dwuczęściowy strój z najdelikatniejszego, połyskli-
wego jedwabiu, podkreślający jej pełne, ciężkie piersi i szerokie bio-
dra. Przyszła boso, za to na szczupłych kostkach zapięła złote branso-
letki. Na przegubach dłoni miała ich po kilka, a ramiona przyozdobiła 
złotymi i srebrnymi obręczami.
Kiedy podeszła bliżej, wszyscy - Odyseusz, morawce wpatrujące 
się w nią z kosmosu i morawce przyglądaj ące się j ej znad Troi - do-
cenili brwi wygięte w zmysłowe łuki, niewiarygodnie zielone oczy 
i długie czarne rzęsy. To, co jeszcze z odległości kilku kroków moż-
na było wziąć za makijaż, z bliska okazywało się naturalną grą cieni 
na jej twarzy. Usta miała miękkie, pełne i bardzo, bardzo czerwone. 
Odyseusz stał jak skamieniały.
- Witaj, Odyseuszu - powiedziała w doskonałej grece z czasów 
trojańskich, głosem cichym i delikatnym jak podmuch zefirka wśród 
palm albo dźwięk idealnie zestrojonych dzwonków wietrznych. -
Czekałam na ciebie od lat. Nazywam się Sykoraks.
28
^od wieczór drugiego dnia marszu dnem Bruzdy Atlantyckiej, w to-
1 warzystwie Mojry, Harman złapał się na tym, że rozmyśla o róż-
nych rzeczach.
Wznoszące się po bokach ściany wody — znajdowali się prawie sto 
kilometrów od brzegu i ocean miał tu ponad sto pięćdziesiąt metrów 
głębokości — miały w sobie coś hipnotyzującego. Coś mesmeryczne-
go. Wiązka białek pamięciowych, ukryta w zmodyfikowanych helisach 
DNA gdzieś przy kręgosłupie, dopominała się o uwagę i nieproszona 
podsuwała mu szczegółowe informacje [słowo „mesmeryczny" po-
chodzi od nazwiska Franza Antona Messmera, urodzonego dwu-
dziestego trzeciego maja 1734 roku w Iznang, w Szwabii, zmarłego 
piątego marca 1815 w Meersburgu, również w Szwabii, niemieckiego 
lekarza, który opracował system terapeutyczny nazwany mesmery-
zmem; mesmeryzm pozwalał rzekomo zapanować nad świadomością
201
pacjenta i poprzedzał spopularyzowany później hipnotyzm...], ale 
umysł Harmana, błąkający się po labiryntach myśli, odsuwał od sie-
bie podobne przeszkody. Coraz łatwiej przychodziło mu wyłączanie 
nieproszonych głosów dobiegających z obrzeży świadomości, ale gło-
wa nadal bolała go jak wszyscy diabli.
Stupięćdziesięciometrowe ściany wody po bokach szerokiego na 
osiemdziesiąt metrów pasa suchego gruntu oprócz zachwytu wzbu-
dzały także strach i nawet pełne dwa dni spędzone na dnie Bruzdy 
nie wyzwoliły Harmana z klaustrofobii i lęku przez zalaniem -mimo 
że przecież raz już wszedł do Bruzdy Atlantyckiej, przed dwoma 
laty, kiedy obchodził dziewięćdziesiąte ósme urodziny. Wyruszył 
wtedy z faksowęzła numer 124, Posiadłości Lomana na dawnym 
wybrzeżu New Jersey, zapuścił się na dwa dni w głąb morskiej roz-
padliny i wrócił tą samą drogą, pokonawszy znacznie krótszy odci-
nek niż teraz w towarzystwie Mojry. Ściany wody i półmrok na dnie 
jakoś mniej go wtedy przerażały.
Nic dziwnego, pomyślał. Byłem młodszy. I wierzyłem w czary.
Nie rozmawiali z Mojrą od dobrych paru godzin, ale dobrze im się 
szło w milczeniu. Harman analizował informacje, które wypełniały 
jego wewnętrzny wszechświat, ale przede wszystkim rozmyślał o tym, 
co może i co powinien zrobić, jeśli zdoła dotrzeć do Ardis.
Najpierw, uznał, ze szczerego serca przeprosi Adę za to, że wybra! 
się w tę idiotyczną podróż do Golden Gate w Machu Picchu. Nie 
powinien był zapominać o ciężarnej żonie. Już wtedy miał taką świa-
domość, teraz zaś miał pewność.
Usiłował również ułożyć jakiś plan ocalenia ukochanej, nienaro-
dzonego dziecka, przyjaciół i całego rodzaju ludzkiego. Nie było to 
łatwe.
Ale przynajmniej miliony wpompowanych w niego książek zwięk-
szały liczbę dostępnych mu możliwości.
Po pierwsze, odzyskał dostęp do wszystkich funkcji, których jego 
ciało wciąż jeszcze się uczyło. Najważniejszą z nich, w każdym ra-
zie w najbliższym czasie, miało być swobodne faksowanie. Zamiast 
szukać faksowęzłów, mógł użyć nanomechanizmów obecnych w ciele 
każdego człowieka, których działanie wreszcie zrozumiał. Pozwala-
ły faksować się w dowolne miejsce na Ziemi, a nawet - gdyby znieść 
dotychczasowe ograniczenia — do wybranych miejsc w orbitalnym 
pierścieniu złożonym z miliona stu ośmiu tysięcy stu trzech obiek-
tów, machin i miast. Swobodne faksowanie mogło ocalić ludzi przed
202
wojniksami, Setebosem, kalibanami i samym Kalibanem, ale w tym 
celu należało włączyć znajdujące się na orbicie generatory, zasilić 
urządzenia faksujące i banki pamięci.
Po drugie, znał teraz więcej niż jeden sposób dotarcia do pierście-
ni i miał pewne pojęcie o pochodzącej z innego wymiaru wiedźmie 
imieniem Sykoraks, rządzącej dawnym postludzkim światem orbi-
talnym. Nie wiedział jednak, jak ludzie mogliby pokonać jąi Kaliba-
na. Był za to przekonany, że to Setebos wysłał swojego jedynego 
syna do pierścieni, aby ten wyłączył faksy. Zdawał sobie też sprawę, 
że jeśli ludziom uda się zwyciężyć, czeka go jeszcze wiele morder-
czych kąpieli w kryształowych klatkach, zanim zdobędzie wystar-
czającą wiedzę, aby włączyć skomplikowaną sieć faksów.
Po trzecie, przeglądając dostępne mu funkcje - z których wiele 
służyło badaniu ciała i umysłu w poszukiwaniu zapisanych w nich 
informacji — przekonał się, że bez trudu podzieli się swoją wiedzą 
z innymi. Jedna z zapomnianych funkcji służyła właśnie temu celo-
wi. Uwspólnienie było czymś w rodzaju odwróconego siglowania. 
Mógł dotknąć innego człowieka, wybrać proteinowe pakiety pamięci 
zamknięte w klatkach z RNA i DNA i przesłać je przez dotyk. Dwa 
tysiące lat wcześniej udoskonalono ten - wówczas prototypowy -
mechanizm transferu danych na małych zielonych ludzikach, a na-
stępnie wbudowano istotom ludzkim. Wszyscy ludzie mieli nanoin-
dukowanąpamięć DNA i sto zapomnianych funkcji w ciałach i umys-
łach - wystarczył jeden człowiek, żeby obudzić w nich tę wiedzę.
Uśmiechnął się. Mojra potrafiła być - i najczęściej była - irytują-
ca z tymi swoimi żartami i mętnymi odniesieniami nie wiadomo do 
czego, ale rozumiał już przynajmniej, dlaczego nazywała go Prome-
teuszem. Według Hezjoda słowo prometheus oznaczało „dalekowi-
dzącego" lub „proroka"; u Ajschylosa, Shelleya, Wu i innych wiel-
kich poetów Prometeusz był tytanem i rewolucjonistą, który wykradł 
bogom sekret wiedzy - ogień - i obdarzył nim nędzną rasę ludzką, 
przez co wyniósł ich prawie do rangi bogów. Prawie.
-	To dlatego odcięliście nas od funkcji — stwierdził, nie zdając 
sobie sprawy, że mówi na głos.
-	Słucham?
Spojrzał na postludzką kobietę, idącą obok niego w pogłębiają-
cym się zmierzchu.
-	Nie chcieliście, żebyśmy stali się bogami. Dlatego nie urucho 
miliście nam wszystkich funkcji.
203
-	Naturalnie.
-	Ale sami postanowiliście przenieść się do innego wszechświata 
i zabawić w bogów.
-	Oczywiście.
Teraz rozumiał. Warunkiem koniecznym istnienia każdego boga -
i tego przez małe „b", i tego przez duże „B" - było pierwszeństwo. 
Inni bogowie nie mogli pojawić się przed nim. Harman znów pogrą-
żył się w rozmyślaniach.
Od czasu kryształowej klatki wiele się w jego rozumowaniu zmie-
niło. Dawniej koncentrował się na rzeczach, miejscach, ludziach 
i emocjach, teraz zaś stało się bardziej abstrakcyjne, niczym skom-
plikowany taniec metafor, metonimii, ironii i synekdoch. Po tym, jak 
miliardy faktów - rzeczy, miejsc i ludzi - ulokowały się w komór-
kach jego ciała, jego myśli zwróciły się ku związkom, niuansom, 
odcieniom i rozumieniu faktów. Emocje nie zniknęły -ba, wręcz się 
wzmogły - ale o ile dawniej przelewały się w nim potężną, wzbu-
rzoną falą niczym głośny kontrabas zagłuszający resztę orkiestry, 
o tyle teraz dźwięczały delikatnie, jak grające solo skrzypce.
Mnóstwo mętnych metafor, choć mierny ze mnie myśliciel, pomyś-
lał i uśmiał się z bezczelności własnego umysłu. A te absurdalne ali-
teracje... Ty apodyktyczny arogancie.
Mimo kpiny z samego siebie wiedział doskonale, że posiadł dar 
spoglądania na świat - na ludzi, miejsca, rzeczy, uczucia i na sie-
bie - ze zrozumieniem, które płynie tylko z dojrzałości, zdolności 
docenienia szczegółów, z samopoznania i umiejętności pogodzenia 
się z ironią, metaforami, synekdochami i metonimiami nie tylko w ję-
zyku, lecz także w twardej materii wszechświata.
Gdyby udało mu się spotkać innych ludzi, nawet niekoniecznie 
wrócić do Ardis, przekazałby im nowe funkcje i raz na zawsze zmie-
nił rodzaj ludzki. Nie, nie narzucałby się z nimi, ale ponieważ ta aku-
rat iteracja homo sapiens znalazła się o włos od wymazania z po-
wierzchni tego postpostmodernistycznego świata, każdy człowiek 
zaatakowany przez wojniksy, kalibany i gigantyczny mózg wysysa-
jący dusze i poruszający się na olbrzymich dłoniach doceniłby nowe 
dary i moce, zwiększające jego szansę przetrwania.
Czy na dłuższą metę te funkcje też przyniosą ludziom korzyści?
Odpowiedź, którą usłyszał w głowie, była donośnym okrzykiem 
mistrza zen, któremu uczeń zadał głupie pytanie: „Mu!", czyli, 
w przybliżeniu: „Cofnij pytanie!" Po tym okrzyku następowała czę-
204
sto kolejna monosylaba: „Qwatz!", oznaczająca krzyk mistrza po-
tączony z okładaniem przygłupiego ucznia kijem po głowie i ra-
mionach.
Mu. Nie ma żadnej „dłuższej mety". Przydatność funkcji ocenią 
moi synowie i córki i ich dzieci. A razie wszystko, dosłownie wszyst-
ko, istnieje tylko na krótką metę.
Groźba wypatroszenia przez garbatego wojniksa czyni cuda, jeśli 
chodzi o koncentrację. Gdyby dało się uruchomić wszystkie stare 
funkcje... Wiedział, dlaczego nie działa wyszukiwanie, wszechsieć, 
bliskosieć, dalekosieć, siglowanie i inne — ktoś w pierścieniach wy-
łączył je, tak samo jak wyłączył faksy.
Gdyby udało sieje uruchomić...
Ale jak to zrobić?
Znów zaczął rozważać możliwości powrotu do pierścieni, włącze-
nia zasilania, służków, faksów, funkcji...
Musiał się dowiedzieć, czy na orbicie czyha więcej takich istot jak 
Sykoraks i jak mogą się przed nim bronić. Milion książek, które 
wchłonął w kryształowej klatce, nie zawierał odpowiedzi na to klu-
czowe pytanie.
-	Może Prospero tekowałby mnie do pierścieni? - zapytał i spoj 
rzał na Mojrę. Zrobiło się tak ciemno, że ledwie ją widział. Jedynym 
źródłem światła były orbitalne pierścienie.
-	Wolelibyśmy tego nie robić - odparła w sposób, który dopro 
wadzał go do szału.
Harman przypomniał sobie, że ma w plecaku pistolet. Czy gdyby 
wycelował w nią broń - i pozwolił jej się przekonać, że nie żartuje, 
bo wszyscy postludzie mieli wbudowane możliwości czytania i ro-
zumienia ludzkich reakcji z wyrazu twarzy - przemówiłby jej do ro-
zumu? Czy wtedy zgodziłaby się go teleportować do Ardis? Albo do 
pierścieni?
Nie, nie zgodziłaby się. Gdyby myślała, że może być dla niej za-
grożeniem, nie dałaby mu pistoletu. Z pewnością jakoś się zabezpie-
czyła. Może siłą postludzkich myśli umiała powstrzymać wystrzał? 
Wystarczyłaby prosta blokada broni odczytująca jej fale mózgowe. 
Albo równie prosty i skuteczny mechanizm w jej ciele.
-	Zadaliście sobie z magiem wiele trudu, żeby mnie porwać, prze 
wieźć przez pół Indii, dostarczyć w Himalaje, tylko po to, żeby uto 
pić mnie w kryształowej klace i wyedukować - ciągnął. Odkąd za 
głębili się w Bruzdę, nie wypowiedział tak długiego zdania i dopiero
205

teraz zdał sobie sprawę, jak banalnie brzmią. - Po co to zrobiliście, 
jeśli nie chcecie, żebym pokonał Setebosa i resztę jego bandy? 
Tym razem Mojra się nie uśmiechnęła.
-	Jeżeli twoim przeznaczeniem jest dostać się do pierścieni, znaj 
dziesz na to sposób.
-	To „przeznaczenie" brzmi w twoich ustach okropnie kalwińsko. 
Harman ominął grudę zasuszonego koralu. Do tej pory droga po
dnie Bruzdy była zdumiewająco łagodna. Nad nielicznymi rozpadli-
nami przerzucono żelazne mosty, w skalistych i koralowych graniach 
wycięto laserem przejścia, stoki były łagodne, a na rzadkich więk-
szych stromiznach rozpięto poręcze ze stalowych lin. Nie musiał na-
wet specjalnie patrzeć pod nogi. Teraz jednak, w półmroku, nie wi-
dział, po czym stąpa. Mojra nie zareagowała na jego wątpliwy 
żart.
-	Są jeszcze inne konserwatornie - powiedział.
-	Prospero już wcześniej ci o tym mówił.
-	To prawda, ale dopiero teraz to do mnie dotarło. Wcale nie mu 
simy umierać. Nie musimy też od zera rozwijać nauk medycznych. 
Na orbicie czekają kadzie odmładzające.
-	Naturalnie. Postludzie byli przygotowani do obsłużenia ludz 
kiej populacji liczącej milion osobników. W pierścieniach sąkonser- 
watornie i kadzie. To chyba oczywiste.
-	Może i oczywiste. Nie zapominaj tylko, że zdrowego rozsądku 
mam mniej więcej tyle, co przeciętny noworodek.
-	Nie zapominam.
-	Nie znam położenia pozostałych konserwatorni. Możesz mi je 
wskazać?
-	Dzisiaj, jak tylko zgasimy ognisko - odparła kąśliwie Mojra.
-	Nie na niebie. Na mapie pierścieni.
-	A masz mapę pierścieni, mój młody Prometeuszu? Ją też zja 
dłeś w Tadż Mojrze?
-	Nie, ale ty mogłabyś j ą narysować. Ze współrzędnymi i tak dalej...
-	Ledwie się narodziłeś i już myślisz o nieśmiertelności, Prome 
teuszu?
Naprawdę? - zdziwił się Harman. Przypomniał sobie, o czym my-
ślał, zanim uświadomił sobie, że inne konserwatornie czekająna or-
bicie, obsypane naftaliną: o Adzie, ciężarnej i rannej Adzie.
-	Dlaczego wszystkie używane kadzie lecznicze znajdowały się 
w jednym miejscu, na wyspie Prospera? - zapytał i natychmiast do-
206
strzegł odpowiedź. Pojawiło się wynurzające się z otchłani pamięci 
wspomnienie koszmaru.
-	Prospero tak to ustawił, żeby Kaliban miał co jeść - odparła 
Mojra.
Żołądek Harmana fiknął koziołka - po części z obrzydzenia, że 
zdarzało mu się żywić przyjazne uczucia wobec awatara logosfery, 
ale przede wszystkim dlatego, że od przedświtu nic nie jadł, a i wte-
dy przełknął tylko dwa kawałki przypadającego na ten dzień batoni-
ka. W dodatku przez ostatnie kilka godzin ciągle zapominał się na-
pić z hydratora.
-	Dlaczego się zatrzymałaś? - zdziwił się.
-	Robi się za ciemno, żeby dalej iść. Rozpalimy ognisko, upiecze 
my kiełbaski i pianki, pośpiewamy. A potem zdrzemniesz się parę 
godzin i będziesz śnił o życiu wiecznym w świetlanej przyszłości i ka 
dziach z niebieskimi robalami.
-	Wiesz co? Czasem twój sarkazm bywa naprawdę upierdliwy. 
Mojra uśmiechnęła się w odpowiedzi prawie jak kot z Cheshire;
poza tym uśmiechem niewiele było już widać.
-	Zanim moje liczne siostry odfrunęły daleko stąd, żeby zostać 
bogami -niektóre zmieniły płeć, co moim zdaniem jest degradacją- 
też mi to powtarzały. No, wyciągaj z plecaka całe to suche drewno 
i zielsko, które od rana zbieramy i rozpal ognisko jak grzeczny czło 
wieczek. ..
29
M
amo! Mamusiu! Boję się! Tu jest tak zimno i ciemno. Mamo! 
Pomóż mi! Mamusiu! Proszę!
Ada obudziła się ledwie pół godziny po tym, jak zapadła w sen 
w zimny, wczesny zimowy poranek. Dziecięcy głosik rozbrzmiewa-
jący w jej głowie przypominał małą, lodowatą i niechcianą rączkę, 
która wśliznęła się jej pod ubranie.
Mamo, proszę! Nie podoba mi się tutaj. Jest ciemno, zimno i nie 
mogę wyjść. Ten kamień jest taki twardy. I jestem głodny. Mamusiu, 
pomóż mi stąd-wyjść. Mamusiu!
Mimo skrajnego wyczerpania zwlekła się z siennika i wyszła na 
zimne powietrze. Dwanaście dni po tym, jak wrócili do zgliszcz, w Ardis
207
mieszkało czterdzieści osiem osób. Z ocalałego płótna pobudowali 
namioty. Ada spała w jednym z nich z czterema innymi kobietami. 
Miasteczko namiotowe i pierwszy szałas przy studni znajdowały się 
w środku nowej palisady, oddalonej zaledwie o trzydzieści metrów 
od ruin Dworu Ardis.
Mamusiu! Mamo!
Głos rozbrzmiewał prawie bez przerwy i chociaż Ada nauczyła się 
nie zwracać na niego uwagi na jawie, nie dawał jej spać. Tej nocy, 
w ciemnych godzinach przedświtu, było znacznie gorzej niż zwykle.
Wciągnęła spodnie, buty i gruby sweter. Wyszła z namiotu, na pal-
cach, żeby nie obudzić Elle i reszty śpiących. Przy ognisku siedziało 
już kilkoro ludzi, przy palisadzie kręcili się wartownicy, ale prze-
strzeń między Adą i Dziurą była pusta.
Było bardzo, ale to bardzo ciemno. Grube chmury zakryły gwiaz-
dy i pierścienie, zanosiło się na śnieg. Ostrożnie podeszła na skraj 
Dziury - wielu ludzi wolało spać pod gołym niebem, zwłaszcza po 
tym, jak poszyli sobie lepsze i grubsze sienniki i śpiwory, i bała się, 
że kogoś nadepnie. Była dopiero w piątym miesiącu ciąży, ale już 
czuła się gruba i niezdarna.
Mamusiu!
Nienawidziła tego głosu. Czując, jak wjej łonie rośnie prawdziwe 
dziecko, nie mogła znieść tego skamlącego niby-dziecięcego głosu 
dobiegającego z Dziury, nawet jeśli rozlegał się tylko wjej głowie. 
Zastanawiała się, czy kształtujący się system nerwowy jej maleństwa 
odczuwa tę telepatyczną inwazję. Miała nadzieję, że nie.
Mamusiu, proszę, wypuść mnie. Tu jest tak ciemno.
Postanowili wystawić przy Dziurze stały posterunek. Tej nocy służ-
bę pełnił Daeman. Stał z przewieszoną przez ramię kartaczownicą. 
Rozpoznała jego szczupłą, muskularną sylwetkę, zanim zobaczyła 
twarz. Odwrócił się do niej.
-	Nie możesz spać? - spytał szeptem.
-	Nie daje mi.
-	Wiem. Zawsze go słyszę, kiedy cię tak błaga. Głos jest słaby, ale 
wyczuwalny, jak swędzenie w mózgu. Słyszę to „Mamusiu!" i mam 
ochotę władować mu cały magazynek kartaczy.
-	Dobry pomysł.
Ada spojrzała w dół, na kratę przykrywającą Dziurę, przyspawaną 
do wbitych w skałę bolców - dużą, gęstą i ciężką. Wyjęli ją ze stare-
go podziemnego zbiornika na wodę w ruinach dworku. Mały Setę-
208
bos urósł już tak bardzo, że nie mógł przecisnąć dłoni na wypustkach 
przez oka kraty. Sama Dziura miała tylko cztery metry głębokości, 
ale wykuli ją w litej skale. I choć potwór był silny - wielooki i wie-
loręki mózg miał blisko półtora metra średnicy i coraz mocniejsze 
macki i dłonie - na razie nie mógł wyrwać wbitych w skałę prętów 
ani rozerwać spawów. Na razie.
- Byłby dobry, gdyby nie fakt, że pięć minut później mielibyśmy 
na karku dwadzieścia tysięcy wojniksów - szepnął Daeman.
Nie musiał jej o tym przypominać, ale kiedy usłyszała te słowa, 
lodowaty dreszcz przeszył ją do szpiku kości. Sonik krążył nad obo-
zowiskiem poniżej pułapu chmur, wypatrując niebezpieczeństw, ale 
przekazywane przez załogę informacje codziennie brzmiały tak samo: 
wojniksy nie zbliżały się do Ardis, lecz stały w niemal idealnym krę-
gu niespełna trzy kilometry od — być może - ostatniego ludzkiego 
osiedla na Ziemi. Z każdym dniem było ich coraz więcej. Według 
szacunków Greogiego z poprzedniego dnia od dwudziestu do dwu-
dziestu pięciu tysięcy metalicznych istot kręciło się wśród bezlist-
nych drzew; do rana ich liczba z pewnością jeszcze wzrosła. Cały 
czas ich przybywało - to był pewnik, taki sam jak blade zimowe 
wschody słońca; taki sam jak świadomość, że błagalne skamlenie 
dobiegające z Dziury nie ucichnie, dopóki potwór nie wydostanie 
się na wolność.
Co wtedy? - zastanawiała się Ada.
Mogła sobie to wyobrazić. Już sama obecność stwora przygnębia-
ła nowych mieszkańców Ardis. Nawet bez rozbrzmiewającego im 
w głowach biadolenia małego Setebosa mieli wystarczająco dużo 
kłopotów w codziennym życiu - z budową i rozbudową schronów 
i namiotów, zbieraniem materiałów w ruinach, ulepszaniem słabiut-
kiej palisady, nie mówiąc już o zdobywaniu żywności.
Z tym ostatnim były największe problemy. Kiedy wojniksy masa-
krowały mieszkańców Ardis, spłoszone bydło rozbiegło się po oko-
licy. Podczas lotów zwiadowczych piloci sonika znajdowali tylko 
rozkładające się bydlęce truchła w lesie i na polach. Wojniksy wybi-
ły zwierzęta do nogi. Ziemia była zamarznięta, perspektywa plonów 
z pól i ogrodów odległa o całe miesiące, jedzenie w puszkach, prze-
chowywane w piwnicy dworku i przysypane niedopalonymi resztka-
mi budynku, stopiło się na jednolitąmasę. Życie czterdzieściorga ośmior-
ga mieszkańców Ardis zależało od myśliwych, którzy codziennie 
udawali się sonikiem na polowanie. W promieniu trzech kilometrów —
14-Olimp	209
w obrębie kordonu wojniksów - nie było żadnej zwierzyny, więc co-
dziennie dwie osoby z kartaczownicami ryzykowały wypad poza 
utworzony przez nie pierścień. Z każdym dniem wycieczki te stawały 
się coraz dłuższe, w miarę jak jelenie i inne większe zwierzęta 
oddalały się od Ardis, ale przy odrobinie szczęścia jakiś jelonek albo 
dzik wieczorem obracał się na rożnie nad ogniem. Ostatnio jednak 
szczęście przestało im dopisywać - nie co dzień myśliwi przywozili 
świeżą zdobycz. Polowania trwały coraz dłużej, zwierzyny ubywało, 
starali się więc konserwować mięso dymem i bezcennymi resztkami 
soli, znalezionymi w zburzonych magazynach. Żuli niesmaczną wę-
dzoną wołowinę, patrzyli, jak wojniksy zbierają się dookoła Ardis 
i z każdym dniem coraz bardziej podupadali na duchu. Mały Setebos 
zapuszczał małe, lepkie rączki i telepatyczne macki w głąb ich umy-
słów. Nawet we śnie. A o sen — podobnie jak o mięso — było coraz 
trudniej.
-	Za parę dni wyrwie się z klatki - mruknął Daeman. Wziął do 
ręki pochodnię i poświecił w głąb dołu. Pokryty szarym śluzem mały 
Setebos, który osiągnął rozmiary cielaka, wisiał na kracie, wczepio 
ny w nią półtuzinem zakończonych dłońmi macek. Żółte ślepia - 
cztery albo pięć par - zamrugały, zmrużyły się i zamknęły, oślepione 
nagłym błyskiem światła. Dwoje drgających ust otwarło się, odsła 
niając rzędy równych białych ząbków. Ada nie mogła oderwać od 
nich wzroku.
-	Mamusiu... - pisnął Setebos. Mówił już od tygodnia, ale jego 
prawdziwy głos nie był ani tak dziecinny, ani nawet w przybliżeniu 
tak ludzki j ak ten telepatyczny.
-	Tak - szepnęła Ada. — Musimy zwołać naradę. Będziemy gło 
sować, ile jeszcze dać mu czasu, ale musimy jak najszybciej rozpo 
cząć przygotowania do odejścia stąd.
Plan nieszczególnie im się podobał, ale niczego lepszego nie po-
trafili wymyślić. Daeman z grupką ochotników mieli pilnować po-
twora, a reszta zajęłaby się przenoszeniem materiałów i ewakuacją 
ludzi na wyspę na rzece, którą wypatrzyli z sonika. Od Ardis dzieliło 
ją ponad pięćdziesiąt kilometrów. Nie przypominała rajskiej wysep-
ki na drugim końcu świata, na którą chciał się faksować Daeman, ale 
była mała, skalista i znajdowała się na samym środku rzeki, gdzie 
nurt był najbystrzejszy. Dawała nadzieję na obronę.
Przypuszczali, że wojniksy faksują się skądś w okolice Ardis, mimo 
że codziennie sprawdzany faksowęzeł w dalszym ciągu nie funkcjo-
210
nował. To oznaczało, że bez trudu będą mogły podążyć za ludźmi, 
a może nawet faksować się prosto na wysepkę. Zamierzali jednak 
rozbić obozowisko w trawiastej niecce na szczycie najwyższego 
wzgórza, latać — tak jak teraz — sonikiem na polowania i liczyć na to, 
że z powodu ograniczonej przestrzeni na wysepce wojniksy będą 
mogły faksować się najwyżej po kilkaset naraz. A taką ich liczbę 
mieli szansę zabić lub przepędzić.
Ci, którzy ostatni opuszczą Ardis - a Ada miała szczery zamiar 
należeć do tej grupy - zabijąpomiot Setebosa. Wojniksy pomkną na 
Ardis skokami, jak wściekłe koniki polne, ale ludzie będą już bez-
pieczni na wyspie. Bezpieczni najwyżej przez kilka godzin, jak się 
domyślała.
Czy wojniksy umiały pływać? Wszyscy wytężali pamięć, próbując 
sobie przypomnieć, czy widzieli pływającego wojniksa w zamierz-
chłej przeszłości, czyli więcej niż przed dziesięcioma miesiącami, 
kiedy niebo spadło na ziemię; kiedy Harman, Daeman i nieżyjąca 
już Savi zniszczyli wyspę Prospera, a wraz z nią konserwatornię. 
W czasach, gdy istniał jeszcze ich głupawy świat niekończących się 
przyjęć, faksów i bezpieczeństwa. Nikt sobie takiego widoku nie przy-
pominał.
Ada jednak wiedziała swoje. Wojniksy umiały pływać. A jeśli nie, 
to mogły przejść po dnie, nie bacząc na wodę nad głową i rwący 
nurt. Kiedy mały Setebos zginie, dopadną chroniących się na wyspie 
ludzi.
A ci, jeśli przeżyją, znów będą musieli uciekać. Tylko dokąd? Ada 
głosowałaby za Golden Gate w Machu Picchu. Pamiętała, co mówił 
Petyr o tłumach wojniksów, które nie mogły się dostać do zielonych 
bąbli mieszkalnych zwieszających się ze wsporników i lin mostu. 
Większość mieszkańców Ardis bała się jednak lecieć do miejsca, któ-
rego nigdy nie widzieli. Było zbyt daleko, potrzebowaliby zbyt wiele 
czasu, a w dodatku daliby się zamknąć w zawieszonych w powietrzu 
bąblach, otoczeni mrowiem wojniksów.
Przypomniała im, że Harman, Petyr, Hannah i Odyseusz-Noman 
dotarli do mostu w niespełna godzinę, kiedy sonik wystrzelił jak z pro-
cy ponad atmosferę, prześliznął się po obrzeżach przestrzeni kosmicz-
nej i zanurkował pionowo w dół nad południowym kontynentem. 
Tłumaczyła, że maszyna ma w pamięci tamten plan lotu, dzięki cze-
mu podróż do Golden Gate trwałaby niewiele dłużej niż przerzuce-
nie ludzi na rzeczną wyspę.
211
Nie chcieli ryzykować. Jeszcze nie.
Ada i Daeman snuli jednak plany takiej właśnie ostatecznej ewa-
kuacji.
Nagle od strony ciemnej linii drzewna południowy zachód odArdis 
dobiegł dziwny dźwięk, jakby grzechoczący i syczący jednocześnie.
Daeman ściągnął z pleców broń. Odbezpieczył ją.
-	Wojniksy! -krzyknął.
Ada zagryzła wargę. Na chwilę zupełnie zapomniała o uwięzio-
nym Setebosie; natarczywy głosik w jej głowie zginął w ogólnym 
zgiełku. Ktoś przy ognisku zaczął bić w dzwon na alarm. Ludzie 
wypadali, potykając się, z szałasu i namiotów, pokrzykiwali, budzili 
następnych.
-	Raczej nie -powiedziała, podnosząc głos, żeby Daeman jąusty- 
szał. - To był inny dźwięk.
Dzwon ucichł, krzyki przycichły i dobiegający od strony lasu ha-
łas stał się wyraźniej szy. Metaliczny, chrapliwy zgrzyt nie przypomi-
nał szelestu i szczękania tysiąca atakujących wojniksów.
Poj awiło się światło. Zawieszony na wysokości stu metrów reflek-
tor przeszył mrok, krąg światła wyłowił z ciemności nagie gałęzie, 
zmrożoną i osmoloną trawę, palisadę i zaskoczonych strażników.
Sonik nie miał reflektora.
-	Do broni! - krzyknęła Ada do tłoczących się przy ogniu ludzi. 
Niektórzy mieli już kartaczownice w rękach, inni dopiero teraz chwy 
cili broń i szykowali się do obrony.
-	Nie stójcie tak! — zawołał Daeman. Pobiegł w kierunku najwięk 
szego skupiska ludzi, wymachując rękami. - Kryć się!
Ada musiała przyznać mu rację. Nie wiedzieli, kim są intruzi, ale 
jeśli mieli złe zamiary, nie należało im ułatwiać zadania, skupiając 
się w jednym miejscu.
Buczenie i zgrzytanie przybrało na sile, tak bardzo, że zagłuszyło 
nawet dźwięk dzwonu, w który ktoś — całkiem niepotrzebnie — znów 
zaczął bić.
Widziała już, że do Ardis zbliża się jakiś pojazd latający, znacznie 
większy od sonika, ale też o wiele bardziej niezgrabny i wolniejszy. 
Nie miał smukłego, owalnego kadłuba, lecz składał się z dwóch gru-
złowatych, metalowych kół. Miotający się na wszystkie strony pro-
mień światła wydobywał się z pierwszego koła. Pojazd leciał nie-
równo, chybotliwie, jakby lada chwila miał się roztrzaskać, ale jednak 
prześliznął się nad palisadą (strażnik rzucił się na ziemię, aby unik-
212
nąć zderzenia), opadł, odbił się od zmrożonej ziemi w pobliżu Dziu-
ry, jeszcze na chwilę poderwał się w powietrze, aż wreszcie ciężko 
wylądował.
Daeman i Ada rzucili się w jego stronę. Ada pędziła najszybciej 
jak mogła z pochodnią w ręce, Daeman biegł obok niej z kartaczow-
nicą gotową do strzału. Z pojazdu gramolili się już pierwsi pasażero-
wie.
Było ich siedmioro, jeśli Ada się nie myliła, i byli ludźmi. Pierw-
szych nie znała, ale w dwojgu ostatnich - to oni siedzieli za sterami 
maszyny, w przednim kole - rozpoznała Hannah i Odyseusza, a wła-
ściwie Nomana, bo tak kazał się nazywać, zanim został ranny i prze-
wieziony na Golden Gate.
Objęły się z Hannah i wybuchnęły płaczem. Zwłaszcza Hannah nie 
mogła powstrzymać spazmatycznego szlochu.
-	Gdzie dwór? - sapnęła, kiedy odsunęły się na długość ramienia 
i spojrzały sobie w oczy. - Co się z nim stało? Gdzie są wszyscy? Co 
tu się stało? Petyr jest cały?
-	Petyr nie żyje - odparła Ada wypranym z emocji głosem. Zbyt 
wielu strasznych przeżyć doświadczyła w tym krótkim czasie. Miała 
poobijaną duszę. - Wojniksy zaatakowały niedługo po tym, jak od 
lecieliście. Przelazły przez palisadę, rzucały kamieniami. Dwór 
spłonął. Emme nie żyje. Reman nie żyje. Peaen też...
Lista tych, którzy zginęli w czasie szturmu i po jego zakończeniu, 
była bardzo długa.
Hannah zawsze był szczupła, teraz jednak, w świetle pochodni, 
wyglądała przeraźliwie chudo. W geście przerażenia zakryła dłonią 
otwarte usta.
-	Chodźcie. - Ada objęła Hannah, a drugą ręką musnęła nadgar 
stek Nomana. — Musicie być głodni jak wilki. Chodźcie do ogniska. 
Przedstawicie nam swoich przyjaciół, a my damy wam coś do zje 
dzenia. Musicie mi o wszystkim opowiedzieć.
Siedzieli przy ogniu do wschodu słońca, wymieniając się informa-
cjami na tyle beznamiętnie, na ile w tych okolicznościach byli w sta-
nie. Laman ugotował na śniadanie gęsty gulasz, który popijali mocną, 
aromatyczną kawą, zaparzoną z reszek zapasów znalezionych w j ed-
nym z niedopalonych składzików.
Hannah i Noman przywieźli pięcioro gości - trzech mężczyzn i dwie 
kobiety: Bemana, Eliana, Stefe'a, Iyayi i Susan. Elian, przywódca
213
grupy, był zupełnie łysy i prawie równie stary jak Harman; wiek przy-
dawał mu wielkiego autorytetu. Wszyscy byli poranieni i pobanda-
żowani, więc kiedy inni opowiadali, co się z nimi działo, Tom i Siris 
opatrywali im rany, wykorzystując ocalałe z pożaru resztki medyka-
mentów.
Ada szybko opowiedziała młodej Hannah - która już wcale nie 
wyglądała tak młodo - i Nomanowi o rzezi w Ardis, dniach i nocach 
na Głodnej Skale, nieczynnym faksowęźle, zbierających się wojnik-
sach i niedawno wyklutym małym Setebosie.
-	Poczułem go w głowie, jeszcze zanim wylądowaliśmy - przy 
znał półgłosem Noman.
Kiedy Hannah zaczęła opowiadać, barczysty, siwobrody Grek-
mimo mrozu ubrany tylko w zgrzebną tunikę - podszedł na skraj 
Dziury, żeby przyjrzeć się więźniowi.
—	Odyseusz wyszedł z sarkofagu trzy dni po tym, jak Ariel z Har- 
manem zniknęli - mówiła tymczasem Hannah. Oczy jej błyszcza 
ły. - Wojniksy cały czas próbowały dostać się do środka, ale Odyse 
usz zapewnił mnie, że dopóki działa pole siłowe i na bąblach jest 
zerowe tarcie, nie uda im się. Zresztą po paru dniach gdzieś zniknęły. 
Zjedliśmy kolację, poszliśmy spać... - Spuściła oczy. Ada domyśla 
ła się, że na spaniu się nie skończyło. - Czekaliśmy, aż Petyr wróci 
zgodnie z obietnicą. Ale po tygodniu Odyseusz zaczął eksperymen 
tować z częściami soników i innych pojazdów, które znaleźliśmy 
wgarażu... whangarze... czyjakgo tam zwać. Ja zajmowałam się 
spawaniem kadłuba, Odyseusz elektroniką i napędem. Kiedy brako 
wało nam części, przeszukiwałam inne bąble i hangary. W hangarze 
udało nam się oderwać od ziemi i zawisnąć w powietrzu; pojazdjest 
zmontowany z dwóch tak zwanych tratw powietrznych, machin lata 
jących przypominających służki. Nie bardzo nadaje się do dalekich 
podróży, tym bardziej że są kłopoty z nawigacją i sterowaniem. 
W końcu Odyseusz musiał rozebrać małą SI sterującą kuchnią na 
Golden Gate. Zostawił jej pamięć odpowiedzialną za przepisy i go 
towanie i wbudował w tratwę, żeby nią kierowała. Kiepsko się tym 
lata, tym bardziej że SI cały czas proponuje nam różne dania i chce 
gotować.
Ada i kilkoro innych słuchaczy parsknęli śmiechem. Słów Hannah 
słuchało łącznie kilkanaście osób, wśród nich Greogi, jednoręki La-
man, Ella, Edide, Boman i dwoje medyków. Pięciu rannych przyby-
szów zajadało ciepły gulasz. Nie odzywali się, ale też słuchali. Śnieg,
214
który od paru godzin wisiał w powietrzu, rzeczywiście zaczął padać, 
ale od razu topniał na ziemi. Zza pędzących po niebie chmur wyzie-
rało słońce.
-	W końcu doszliśmy do wniosku, że Ariel i Harman na pewno 
nie wrócą, a Petyr po nas nie przyleci, więc załadowaliśmy na tratwę 
zapasy i broń, którą znalazłam w tajnym schowku. Otworzyliśmy 
drzwi hangaru i polecieliśmy na północ, licząc na to, że grawireflek- 
tory utrzymają nas w powietrzu, a prymitywny system nawigacji do 
prowadzi w pobliże Ardis.
-	To było wczoraj, tak? — spytała Ada.
-	To było dziewięć dni temu — odparła Hannah, a widząc malują 
ce się na twarzy Ady niedowierzanie, dodała: - Tratwa naprawdę 
wolno lata, najwyżej sto kilometrów na godzinę. Poza tym nie obe 
szło się bez kłopotów. W miejscu, gdzie, jak twierdzi Odyseusz, daw 
niej ciągnął się Przesmyk Panamski, wpadliśmy do morza i stracili 
śmy większość zapasów. Na szczęście zaopatrzyliśmy tratwę w worki 
wypornościowe, dzięki czemu przez parę godzin funkcjonowała jak 
zwykła pływająca tratwa. Przez ten czas pozbyliśmy się zbędnego 
balastu, a Odyseusz naprawił napęd.
-	Czy Elian i pozostali byli już wtedy z wami? - zainteresował 
się Boman.
Hannah pokręciła głową, upiła łyk kawy i skuliła się nad kubkiem, 
jakby czerpała z niego życiodajne ciepło.
-	Po przekroczeniu Przesmyku Panamskiego zatrzymaliśmy się 
jeszcze na wybrzeżu, przy faksowęźle Hughes Town. Ado, ty chyba 
tam byłaś? Pamiętasz? Plastobetonowy wieżowiec, opleciony blusz 
czem. ..
-	Byłam tam kiedyś na imprezie z okazji czyjejś trzeciej dwudziest 
ki - przytaknęła Ada.
Przypomniała sobie panoramę oceanu rozpościerającą się z tarasu 
wieżowca. Miała wtedy niecałe piętnaście lat. Mniej więcej w tym 
okresie poznała pulchniutkiego „kuzyna" Daemana. Wtedy też za-
częły się budzić jej zmysły.
Elian chrząknął głośno. Na twarzy, ramionach i dłoniach miał świe-
że blizny, był w łachmanach, ale nosił się z godnością.
-	Kiedy przed miesiącem Hughes Town zaatakowały wojniksy, 
było nas tam ponad dwustu ludzi - zaczął niskim, ściszonym gło 
sem. - Nie mieliśmy broni. Na szczęście główny wieżowiec był na 
tyle wysoki, że nie mogły łatwo wskoczyć na górę, jego powierzchnia
215
utrudniała im wspinaczkę, a przewieszone tarasy czyniły z niego 
wymarzoną twierdzę. Zabarykadowaliśmy schody. Oczywiście win-
dy nie działały od czasu, kiedy spadło niebo. Wszystko, co nam wpadło 
w ręce, stawało się bronią: narzędzia służków, żelazne pręty, z re-
sorów bryczek i dorożek robiliśmy toporne łuki, z cięciwami ze 
stalowych linek. Wojniksy zabiły większość z nas. Może z pół tuzina 
obrońców zdołało przedrzeć się do pawilonu i faksować po pomoc, 
kiedy jeszcze faksy działały. Ja z piątką ludzi ukryliśmy się w pent-
housie na dachu; pięćset wojniksów rozbiegło się po całym wieżow-
cu. Od pięciu dni nic nie jedliśmy, a od dwóch nie piliśmy, kiedy 
zobaczyliśmy telepiącą się nad zatoką tratwę Hannah i Nomana.
-	Żeby wziąć ich na pokład, musieliśmy wyrzucić większość je 
dzenia i medykamentów - powiedziała zakłopotana Hannah. - Tro 
chę broni i amunicji też. No i jeszcze trzy razy trzeba było lądować 
i naprawiać tratwę, ale się udało.
-	Skąd system nawigacyjny wiedział, gdzie szukać Ardis? - zapy 
tał Casman, którego zawsze interesowały wszelkie maszyny.
-	Nie wiedział. - Hannah parsknęła śmiechem. - Ledwie znalazł 
kontynent, który Odyseusz nazywa Ameryką Północną. Ale Odyse- 
usz trafił tu najpierw wzdłuż takiej wielkiej rzeki, którą nazwał Mis 
sisipi, a potem pod prąd naszej starej, dobrej Ardis, która według 
niego nazywa się Leanoka albo Ohio. A potem zobaczyliśmy wasze 
ognisko.
-	Lecieliście nocą? - zdziwiła się Ada.
-	Musieliśmy. W lasach na południe stąd roi się od dinozaurów 
i szablozębów, tak że nie dało się na dłużej wylądować. Kiedy Ody 
seusz szedł się zdrzemnąć, zmienialiśmy go przy sterach, ale przez 
ostatnie siedemdziesiąt dwie godziny prawie nie spał.
-	Wygląda... j akby wyzdrowiał. 
Hannah pokiwała głową.
-	W sarkofagu wygoiła mu się większość ran zadanych przez woj- 
niksy. Dobrze zrobiliśmy, odwożąc go na Golden Gate. Inaczej by 
umarł.
Ada milczała. Ta sama decyzja odebrała jej Harmana.
-	Szukaliśmy go, Ado - powiedziała Hannah, jakby czytając jej 
w myślach. - Odyseusz twierdził, że Ariel gdzieś go teleportował... 
Teleportacja kwantowa to takie ulepszone faksowanie. Bogowie 
w spektaklu turyńskim cały czas jej używali. W każdym razie Ody 
seusz upierał się, że Ariel tekował Harmana gdzieś daleko, ale zle-
216
cięliśmy na dół, przeszukaliśmy ruiny Machu Picchu, rozejrzeliśmy 
się po okolicznych dolinach. Nie znaleźliśmy ani śladu Harmana.
-	On żyje - stwierdziła Ada, dotykając powiększonego brzucha. 
Zawsze tak robiła. Nie tylko umacniała w ten sposób więź łączącą
jąz Harmanem, ale utwierdzała się w swoich intuicyjnych przekona-
niach. Zupełnie jakby nienarodzone dziecko wiedziało, że jego oj-
ciec żyje.
-	Tak - powiedziała Hannah.
-	Widzieliście jeszcze jakieś osady? - spytał Loes. — Ktoś prze 
żył?
Hannah pokręciła głową. Ada zwróciła uwagę, że włosy wyraźnie 
jej urosły.
-	Po drodze z Hughes Town zajrzeliśmy jeszcze w dwa miejsca, 
takie małe osiedla: Live Oak i Hulmanica. Oba spustoszone. Znaleź 
liśmy tylko szczątki wojniksów i ludzkie kości.
-	Jak sądzicie, ilu ludzi tam zginęło? - spytała szeptem Ada. 
Hannah wzruszyła ramionami i dopiła kawę.
-	Czterdzieści, pięćdziesiąt osób, nie więcej — odparła z obojęt 
nością cechującą wszystkich, którzy przeżyli tak długo. - Na pewno 
nie było takiej jatki jak tutaj. - Rozejrzała się. — Coś mnie łaskocze 
w mózgu. Jak złe wspomnienie.
-	To mały Setebos. Chce się wydostać z Dziury i wedrzeć do na 
szych głów.
Ada zawsze myślała o więzieniu Setebosa jako o „Dziurze" przez 
duże „D".
-	Nie boicie się, że ojciec, matka, czy kogo tam Daeman widział 
w Kraterze Paryskim, przyjdzie po niego?
Ada obejrzała się przez ramię. Daeman stał nad Dziurą, z przeję-
ciem dyskutując z Nomanem.
-	Duży Setebos na razie się nie pokazał. Bardziej obawiamy się 
tego, co może zrobić ten mały.
Opowiedziała o tym, jak potwór wysysa energię z ziemi w miej-
scach, gdzie ktoś zginął gwałtowną śmiercią. Hannah aż się wzdryg-
nęła, chociaż słońce wspięło się wyżej na niebo i zrobiło się cie-
plej.
-	Widzieliśmy wojniksy w lesie - powiedziała. — Jest ich cała masa. 
Stoją pod drzewami, na wzgórzach, nie dalej niż trzy kilometry stąd. 
Co zamierzacie?
Ada powiedziała jej o planach ewakuacji na wyspę.
217
Elian znów odchrząknął.
-	Przepraszam... Nie powinienem się wtrącać ani zabierać głosu, 
ale mam wrażenie, że po przeniesieniu na wyspę znajdziecie się w po 
dobnym położeniu jak my w naszym wieżowcu. Wojniksy będą na 
pierały i napierały. Jest ich tu mrowie. A wy będziecie po kolei gi 
nąć. Lepszy byłby ten most, o którym mówiła Hannah.
Ada skinęła głową. Nie chciała jeszcze dyskutować o ewakuacji: 
zbyt wielu z tych, którzy siedzieli przy ognisku, na razie głosowało-
by za wyspą.
-	Masz pełne prawo zabierać głos, Elianie - powiedziała. - Twoi to 
warzysze również. Jesteście teraz częścią naszej społeczności, tak jak 
staną się nią inni, których znajdziemy po drodze, więc macie takie same 
prawa jak ja. Dziękuję za tę opinię. Przy obiedzie szerzej to omówimy. 
Spytamy też o zdanie wartowników. A na razie się prześpijcie.
Elian, Beman, jasnowłosa Iyayi, wciąż śliczna, mimo łachmanów 
i ran, niska, milcząca Susan i potężny brodacz imieniem Stefe zgod-
nie wstali od ogniska i poszli za Tomem i Siris, którzy mieli im wska-
zać wolne posłania.
-	Ty też powinnaś się zdrzemnąć - powiedziała Ada do Hannah.
-	Co ci się stało w rękę?
Ada spuściła wzrok na toporną grudę gipsu i brudny bandaż.
-	Złamałam nadgarstek w czasie walki. Nic wielkiego. Ciekawe, 
że wojniksy z Golden Gate gdzieś zniknęły. To może znaczyć, że jest 
ich skończona liczba. No bo najwyraźniej musiały przerzucić część 
sił w inne miejsce.
-	Skończona to ona może i jest, ale Odyseusz twierdzi, że sięga 
miliona. Albo więcej. A nas, ludzi, jest niecałe sto tysięcy. - Hannah 
zawiesiła głos. - To znaczy było, zanim zaczęły się pogromy.
-	Czy Noman wie, dlaczego wojniksy nas mordują? - spytała Ada, 
ścisnąwszy ją za rękę.
-	Myślę, że tak. Ale nie chciał mi powiedzieć. Jest trochę skryty. 
Eufemizm dwudziestolecia, pomyślała Ada.
-	Musisz być wykończona - powiedziała na głos. - Idź spać. 
Hannah spojrzała jej w oczy wstydliwie, ale z przekorą i dumą
młodej kochanki.
-	Poczekam na Odyseusza. 
Ada tylko skinęła głową.
-	Mógłbym cię na chwilę prosić? - powiedział Daeman, podcho 
dząc do ogniska.
218
Ada wsparła się na ramieniu Hannah, wstała niezgrabnie i poszła 
zaDaemanem w stronę wciąż stojącego nad Dziurą Nomana. Czło-
wiek, którego dawniej nazywali Odyseuszem, był niewiele wyższy 
odAdy, ale tak barczysty i muskularny, że dosłownie emanował siłą. 
W rozcięciu tuniki widać było siwe włosy na j ego piersi.
-	Podoba ci się nasz pupil? — zapytała.
Nie uśmiechnął się. Podrapał się po brodzie, obejrzał przez ramię 
na dziwnie spokojnego Setebosa i wrócił spojrzeniem do Ady.
-	Będziecie musieli go zabić.
-	Taki mamy zamiar.
-	I to szybko. To nie są właściwie dzieci Setebosa, tylko jego wszy.
-	Wszy? Słyszę jego myśli i...
-	I będziesz je słyszeć coraz wyraźniej, dopóki nie wylezie z tej 
jamy; gdyby chciał, pewnie już by to zrobił. A wtedy zacznie wysy 
sać z was całą energię. Wasze dusze.
Ada spojrzała w głąb Dziury. Szary mózg był ledwo widoczny 
w półmroku. Leżał na dnie ze zwiniętymi mackami, zamkniętymi 
oczami i wciągniętymi pod śluzowate ciało dłońmi.
-	Wylęgają się z jaj - ciągnął Noman. -Są zwiadowcami Setebo 
sa. Dorastajądo pięciu metrów długości, nie więcej. Znąjdująw zie 
mi. .. pokarm... i wracają do Setebosa. Nie wiem, jak, pewnie przez 
dziury w branie. Ten jest jeszcze za młody, żeby taką otworzyć. Se- 
tebos dziękuje im za informacje i pożeraje, wchłaniając całe zło i gro 
zę, które te... maleństwa... wyssały ze świata.
-	Skąd tyle wiesz o Setebosie i jego... pasożytach?
Noman pokręcił głową, jakby to pytanie nie było teraz najważniejsze. 
Kiedy wreszcie zaczniesz traktować małą Hannah z miłością i 
uwagą, na jaką zasługuje, ty męska świnio? -pomyślała Ada.
-	Noman chce nam powiedzieć coś ważnego - zaczął zatroskany 
Daeman. - Poprosić o coś.
-	Potrzebny mi sonik — stwierdził Noman. 
Ada wytrzeszczyła oczy.
-	Dokąd chcesz lecieć?
-	Na górę. Do pierścieni.
-	Na długo? - spytała Ada, myśląc: „Nie ma mowy!" Wiedziała, 
że Daeman podziela jej odczucia.
-	Nie wiem - odparł Odyseusz z tym swoim dziwnym akcentem.
-	To nie wchodzi w grę. Jest nam potrzebny do ewakuacji. Do 
polowań. Do...
219
I
—	Muszę go wziąć - przerwał Adzie Noman. — To jedyna maszyna 
na tym kontynencie, która poleci tak wysoko. Nie mam czasu lecieć 
do Chin czy gdzieś tam szukać drugiej, a w Basenie Śródziemnym 
roi się od kalibanów.
—	Cóż... - Ada rzadko słyszała w swoim głosie tak stanowczy 
upór. — Nie dostaniesz go. Bez niego zginiemy.
—	To nie jest najważniejsze.
Ada roześmiała się, ale śmiech zamarł jej w gardle.
—	Dla nas to bardzo ważne, Nomanie. Chcemy żyć. 
Pokręcił głową, jakby zniecierpliwiony, że musi jej tłumaczyć rze 
czy oczywiste.
—	Jeżeli nie dostanę się do pierścieni, i to jeszcze dzisiaj, zginą 
wszyscy ludzie na tej planecie. Sonik jest mi potrzebny. Jeżeli dam 
radę, wrócę z nim do was albo go wam odeślę. A jeśli mi się nie 
uda... To i tak nie będzie to miało żadnego znaczenia.
Ada nagle pożałowała, że nie ma przy sobie kartaczownicy. Zerk-
nęła na Daemana, który trzymał broń w rękach. Noman był bezbron-
ny, ale nie wolno było zapominać, jaki jest silny.
—	Muszę wziąć sonik. W tej chwili.
—	Odmawiam.
Wieloręka sierota na dnie Dziury wydała z siebie płaczliwe, zdła-
wione parsknięcie, które po chwili łudząco upodobniło się do ludz-
kiego śmiechu.
30
R
ozpętała się burza. Pierścienie i gwiazdy dawno zniknęły za chmurami, 
pioruny rozświetlały pionowe ściany wody, a ohydnie biała Bruzda 
ciągnęła się tak daleko na wschód i zachód, że jeden błysk nie był w 
stanie ukazać jej ogromu.
Nawałnica się wzmogła. Zanim zgasł ślad jednej błyskawicy, nie-
bo przecinała następna. Grzmoty dudniły echem, odbijając się od 
spętanych czystą energią ścian wody. Ubrany w termoskórę Harman 
leżał na plecach w ciepłym, cieniutkim jak jedwab śpiworze i patrzył 
na przewalające się pięćdziesiąt pięter nad jego głową fale wysoko-
ści trzydziestu metrów. Na Atlantyku szalał sztorm. Pędzone szkwa-
łami, postrzępione chmury mknęły po niebie zaledwie sto metrów
220
r
nad grzbietami fal. Przy dnie Bruzdy, na głębokości stu pięćdziesię-
ciu metrów, panowały cisza i spokój, ale kiedy spojrzało się wyżej, 
było widać poruszone masy wody. Wzburzone były również lejko-
mosty - nie wiedział, jak inaczej nazwać wypełnione wodą przezro-
czyste walce, stożki i utrwalone polem siłowym tunele, łączące pół-
nocną i południową część oceanu. Mojra nazywała je po prostu 
„rurami". Teraz też widział dwa takie lejkomosty - w każdym razie 
widział je, kiedy się błyskało —jeden znajdował się pięćdziesiąt me-
trów od dna i niecały kilometr na zachód od miejsca, w którym za-
trzymali się na noc, drugi zostawili nieco ponad kilometr za sobą. 
W obu przewalały się olbrzymie ilości wody. Zastanawiał się, czy 
podczas sztormu masa wymienianej wody gwałtownie się zwiększa — 
ale z całą pewnością więcej lało im się na głowy. Pole siłowe po-
wstrzymywało wprawdzie fale przed zalaniem Bruzdy, ale kiedy się 
rozbryzgiwały, delikatna mgiełka systematycznie opadała w głąb roz-
padliny. Harman schował ubranie do plecaka, który, jak się przeko-
nał, był zupełnie nieprzemakalny — podobnie zresztąj ak śpiwór. Zdj ął 
maskę osmotyczną i wystawił twarz na drobne kropelki. Kiedy obli-
zał wargi, poczuł w ustach sól.
Piorun uderzył w dno Bruzdy niecałe sto metrów od niego. Od 
grzmotu zadrżały mu zęby trzonowe.
-	Nie powinniśmy się przenieść?! — zawołał do Mojry, również 
ubranej w termoskórę. Rozebrała się do naga i włożyła jąbez cienia 
zażenowania, zupełnie jakby byli kochankami. Zgodnie z prawdą 
zresztą, co uświadomił sobie z rumieńcem na twarzy.
-	Co?! - odkrzyknęła. Łoskot fal i grzmoty zagłuszyły jego słowa.
-	Nie powinniśmy się przenieść?!
Przysunęła się i nachyliła mu nad uchem. Też miała zdjętą maskę, 
w dodatku nie przykryła się śpiworem, tylko leżała na nim jak na 
materacu. Termoskóra nasiąkła wodną mgiełką i opinała się wyraź-
nie na żebrach i krągłościach bioder.
-	Bezpieczniej będzie tylko pod wodą- powiedziała, podnosząc 
glos. - Piorun nas na pewno nie trafi. Pasuje ci?
Nie pasowało. Myśl o tym, że miałby przecisnąć się przez pole 
siłowe w świat absolutnej ciemności i zabójczych ciśnień —nawet jeśli 
magiczna termoskóra ochroniłaby go przed utonięciem i zmiażdże-
niem - tej nocy całkowicie go przerastała. Poza tym burza chyba 
powoli się uspokajała. Fale miały już nie trzydzieści, lecz dwadzie-
ścia metrów. Może dwadzieścia pięć.
221
- Nie, dzięki! odkrzyknął. - Zaryzykuję. Zostanę tutaj.
Wytarł twarz i założył maskę. Łatwiej mu było się skoncentrować, 
kiedy sól nie szczypała go w oczy. A miał się na czym koncentrować. 
Nadal usiłował rozgryźć wszystkie nowe funkcje.
Wiele nowo nabytych - a właściwie „nowo poznanych" - funkcji 
zostało zablokowanych, kiedy przestały działać faksy. Umiałby na 
przykład wejść do logosfery, żeby zasięgnąć informacji albo skon-
taktować się z wybraną osobą, ale ten, kto ostatnio rządził w pier-
ścieniach, odciął to połączenie.
Były też funkcje, które działały bez zarzutu, ale niespecjalnie po-
magały mu się uspokoić. Na przykład monitor medyczny powiedział 
mu i pokazał, że dieta złożona z popijanych wodąbatoników prowa-
dzi do awitaminozy, jeżeli stosuje się ją dłużej niż trzy miesiące bez 
przerwy. Poinformował go również, że w lewej nerce odkłada mu się 
wapń, który najdalej za rok utworzy prawdziwy kamień nerkowy; że 
od ostatniej wizyty w konserwatorai dorobił się dwóch polipów 
w okrężnicy; że jego mięśnie starzeją się i wiotczeją (jak by nie pa-
trzeć, od ostatniego przeglądu minęło prawie dwadzieścia lat); że 
tylko dzięki genetycznie podkręconej odporności paciorkowce nie 
mogły zagnieździć mu się w gardle; że ma nadciśnienie; że w lewym 
płucu zarysował się delikatny, ledwie zauważalny cień, którym war-
to byłoby się jednak bliżej zainteresować.
Pięknie, pomyślał i potarł pierś, tak jakby „cień" (który z pewno-
ścią był rakiem) już zaczynał sprawiać mu ból. Co ja mam zrobić 
z tymi informacjami? Bo konserwatornia chwilowo jest poza moim 
zasięgiem.
Inne funkcje miały bardziej konkretne zastosowania. Niedawno 
odkrył, że ma funkcję powtórki, dzięki której może wrócić do do-
wolnego momentu ze swojego życia, i to z zadziwiającą wyrazisto-
ścią, tak jakby przeżywał wszystko po raz drugi, a nie tylko odtwa-
rzał z pamięci. Odpowiednie wspomnienie zostawało znalezione 
w pakiecie proteinowym i załadowane do mózgu, skąd mógł dodat-
kowo sterować tempem jego odtworzenia. Już dziewięciokrotnie 
obejrzał powtórkę pierwszego spotkania z Adą (zwykła pamięć na 
pewno nie podpowiedziałaby mu, że na tamtym przyjęciu miała na 
sobie jasnoniebieską sukienkę) i ponad trzydzieści razy odtworzy! 
sobie chwilę, kiedy po raz ostatni się z nią kochał. Nawet Mojra zwró-
ciła uwagę, że gapi się w przestrzeń i idzie sztywno jak automat, 
Musiała się zresztą domyślać, co się dzieje, bo ani termoskóra, ani
222
nawet wierzchnie ubranie nie były w stanie zamaskować erekcji, jaką 
wywołały te wspomnienia.
Miał dość zdrowego rozsądku, żeby zdawać sobie sprawę z tego, 
jak łatwo się od tej funkcji uzależnić i z jakim umiarem należy ją 
stosować - zwłaszcza spacerując po dnie oceanu — ale chętnie wra-
cał do rozmów z Savi, czerpał wiedzę z jej słów odnoszących się do 
przeszłości, pierścieni i świata. Wtedy wydawało mu się, że mówiła 
od rzeczy, teraz zaś, po kryształowej klatce, rozumiał coraz więcej. 
Ze smutkiem zrozumiał również, że działała w oparciu o żałośnie 
niepełne informacje, kiedy przez stulecia szukała sposobu na dotar-
cie do pierścieni i rozpoczęcie negocj acj i z postludźmi .Nie wiedziała 
na przykład o prawdziwych statkach kosmicznych ukrytych na tere-
nie Basenu Śródziemnego. Nie umiała też skontaktować się z Arie-
lem przez prywatne łącza Prospera. Kiedy oglądał te nagrania, wy-
raźnie widział, że Mojra jest kopią o wiele młodszej Savi - ale 
doceniał też to, jak bardzo są do siebie podobne.
Badał również inne funkcje. Bliskosieć, dalekosieć i wszechsieć 
zostały odłączone tak jak faksy i cała logosfera. Wyglądało na to, że 
działają wszystkie funkcje wewnętrzne, te zaś, które wymagały wy-
korzystania planetarnego systemu satelitów, orbitalnych akumulato-
rów masy, faksów, transmiterów danych i tym podobnych urządzeń, 
pozostawały niedostępne.
Ale dlaczego organizm sygnalizował mu, że nie działa także siglo-
wanie? Powinno być przecież tak samo „wewnętrzne" jak monitor 
medyczny — który funkcjonował aż za dobrze. Czyżby siglowanie 
wymagało jednak współpracy satelitów? Za mało się dowiedział 
w kryształowej klatce, żeby odpowiedzieć na to pytanie.
-	Mojro?! —zawołał.
Dopiero teraz zdał sobie sprawę, że burza ucichła i ciszę mącił 
tylko szum i łoskot fal. Poza tym założył maskę i wbudowane w nią 
mikrofony poniosły jego wrzask prosto do słuchawek biednej Mojry. 
Zdjął maskę i zaciągnął się zapachem oceanu.
-	Co się stało, mężu o donośnym głosie? - spytała. Leżała nie dalej 
niż metr od niego.
-	Czy kiedy użyję funkcji uwspólnienia, żeby przekazać wie 
dzę Adzie, mojej żonie, otrzyma ją również dziecko, które w so 
bie nosi?
-	Dzielisz skórę na niedźwiedziu czy tylko mi się tak wydaje?
-	Po prostu odpowiedz mi na pytanie, do cholery!
223
-	Będziesz musiał się sam przekonać. Nie pamiętam wszystkich 
parametrów projektu, a nigdy nie uwspólniałam niczego z ciężarny 
mi, tym bardziej że my, postludzie, nie zachodziliśmy w ciążę. Zwłasz 
cza że nie było wśród nas mężczyzn. Wróć do domu i sprawdź. Pa 
miętam tylko, że funkcja ma wbudowane pewne zabezpieczenia. Nie 
możesz zalać płodu masą szkodliwych informacj i. Nie uda ci się na 
przykład pokazać mu momentu jego poczęcia. Nie chcielibyśmy prze 
cież, żeby maluch przez najbliższe trzydzieści lat nie wychodził od 
terapeuty, prawda?
Harman udał, że nie słyszał sarkazmu w jej głosie. Przetarł dłonią 
zarośnięte policzki. Ogolił się, zanim wyruszyli w drogę - dziesięć 
miesięcy wcześniej na wyspie Prospera nauczył się, że zarost pod 
termoskórą to nie najlepszy pomysł - ale dwudniowa szczecina za-
chrzęściła mu pod palcami.
-	Sami też macie te wszystkie funkcje, które nam wbudowaliście? - 
zapytał, w ostatnim ułamku sekundy zmieniając stwierdzenie w py 
tanie.
-	Masz nas za durniów, kotku? Mielibyśmy dać wam, zwykłym 
ludziom, coś, czego sami nie mamy?
-	Czyli znacie więcej funkcji. Więcej niż sto, prawda? 
Mojra nie odpowiedziała.
Harman odkrył już, że w skórę ma wbudowane skomplikowane 
nanokamery i rejestratory dźwięku. Niektóre pakiety protein potrafi-
ły magazynować pochodzące z nich dane. Były też komórki, które 
po odpowiednich modyfikacjach pełniły rolę bioelektronicznych na-
dajników. Miały krótki zasięg, ponieważ zasilała je tylko własna ener-
gia komórkowa, ale sygnał był wystarczający, żeby dało się go ode-
brać i wzmocnić.
-	Spektakl turyński - powiedział Harman.
-	Słucham? - zdziwiła się Mojra. Głos miała senny. Przysypiała.
-	Już wiem, jak przesyłaliście transmisje spod Ilionu. Może nie 
ty, tylko twoje siostry-transwestytki. I wiem, jak odbieraliśmy je z ca 
łunów.
-	Hm... — mruknęła Mojra i poszła spać.
Rozumiał już, że nie będzie potrzebował całunu do odbierania ta-
kich transmisji. Dzięki multimediałnemu połączeniu i protokołom 
odpowiedzialnym za przesyłanie głosu w logosferze mógł dzielić 
pełnię wrażeń zmysłowych z każdym, kto podłączy się do tego sa-
mego strumienia danych.
224
Jak by to było, podłączyć się do Ady, kiedy się kochaliśmy? - po-
myślał i zaraz zbeształ się za sprośne myśli. Ty stary zbereźniku! 
Napalony, stary zbereźniku.
Poza połączeniem z logosferą znalazł funkcję pozwalającą wejść 
w skomplikowany kontakt z biosferą. Była uzależniona od działania 
satelitów i na razie niedostępna, więc mógł się tylko domyślać, jak 
działa. Czy przypominałoby to pogaduszki z Arielem? A może czło-
wiek od razu stawał się j ednością z mleczami i kolibrami? Czy mógłby 
w ten sposób porozumiewać się na odległość z małymi zielonymi 
ludzikami? Spoważniał, gdy przypomniał sobie słowa Prospera — 
Ariel miał z pomocą emzeteli powstrzymywać napór miliona kaliba-
nów na południowe rubieże Europy. Zrozumiał też, że mógłby po-
prosić zeki o pomoc w walce z wojniksami.
Od tego grzebania w funkcjach jeszcze bardziej rozbolała go gło-
wa. Przypadkiem wywołał monitor medyczny i stwierdził, że to pod-
wyższone ciśnienie i zwiększony poziom adrenaliny rozsadzają mu 
czaszkę. Włączył inną funkcję medyczną, bardziej aktywną niż dia-
gnostyczna, i ostrożnie wpuścił sobie do krwiobiegu odpowiednie 
substancje chemiczne. Naczynia krwionośne w szyi rozszerzyły 
się i rozluźniły. Ciepło spłynęło do przemarzniętych koniuszków 
palców. Ból głowy ustąpił.
W ten sposób nastoletni chłopak mógłby się pozbyć krępującej 
erekcji, pomyślał. Oj, naprawdę zbereźny z ciebie staruch.
Nie taki znowu staruch. Monitor sugerował, że ma ciało przecięt-
nego, lekko zapuszczonego trzydziestojednolatka.
Przypomniał sobie następne funkcje: wyostrzenie zmysłów, popra-
wiona empatia i coś w rodzaju szału bojowego - czyli gwałtowne 
podkręcenie poziomu adrenaliny i innych czynników zwiększających 
wydolność organizmu, przydatne pewnie jako ostatnia deska ratunku 
podczas walki albo w sytuacji kryzysowej, gdy dziecko przywali tona 
gruzu. Poza znaną mu już i nadużywaną funkcją powtórki odkrył, że 
może odtwarzać także dane wprowadzone za pośrednictwem funkcji 
uwspólnienia. Znalazł też funkcję, która pozwalała wprowadzić cia-
ło w stan podobny do hibernacj i, w którym wszystkie procesy życio-
we niemal ulegały zatrzymaniu. Oczywiście nie miała służyć ucina-
niu sobie drzemki, lecz spędzaniu czasu w kryształowych sarkofagach, 
takich jak ten w Tadż Mojrze, kiedy człowiek musiał żyć długo — 
w wypadku Mojry nawet bardzo długo — ale prowadził niezbyt ak-
tywny tryb życia. Unikało się dzięki niej odleżyn, atrofii mięśni,
15 Olimp	.	225
nieświeżego oddechu i innych przykrych efektów ubocznych normal-
nej utraty świadomości. Domyślał się, że Savi korzystała z tej funk-
cji, przesypiając całe wieki w komorze na Golden Gate w Machu 
Picchu i w innych miejscach, kiedy przez tysiąc czterysta lat ukry-
wała się przed wojniksami i postludźmi.
Funkcj i było o wiele więcej - niektóre tak niezwykłe, że brakowa-
ło mu słów, aby je opisać - ale skupienie, jakiego wymagały, przy-
prawiało go o kolejną falę bólu głowy. Postanowił wyłączyć na noc 
tę część mózgu.
Natychmiast ożywiły się zmysły. Z góry dobiegł głośny łoskot fal, 
a w górnych warstwach wody pojawiła się poświata fotoluminescen-
cyjnego fitoplanktonu, która w zmęczonych oczach Harmana do złu-
dzenia przypominała zorzę polarną.
Niebo nad oceanem też tętniło światłem - nie były to już jednak 
pioruny bijące z nieba w wodę, lecz przeskakujące między chmura-
mi, bezgłośne eksplozje odsłaniające fraktalną złożoność rozświet-
lanych od środka skłębionych obłoków. Rozbłyski następowały w cał-
kowitej ciszy. Do leżącego na dnie Bruzdy Atlantyckiej Harmananie 
docierał nawet najlżejszy odgłos grzmotu. Podłożył sobie ręce pod 
głowę i podziwiał świetlne widowisko.
Wzory. Wszechobecne prawidłowości. Cała natura, cały wszech-
świat balansował na krawędzi chaosu, nie osuwając się w nią dzięki 
fraktalnym zaporom i miliardom niewidocznych protokołów algo-
rytmicznych, trwale wpisanych w każdy obiekt i w każdą interakcję, 
a przy tym pięknych... Och, jakże pięknych! Przypomniał sobie, że 
jest taka funkcja, której zbadanie odłożył na kiedy indziej, aktora 
pomogłaby mu rozszyfrować większość tych wzorów znacznie spraw-
niej niż zwykłe ludzkie zmysły. Ale na pewno jest zablokowana, bo 
wymaga połączenia z pierścieniami, a w dodatku...
Nie potrzebował genetycznego wspomagania, żeby docenić pięk-
no wystawianej specjalnie dla niego gry świateł na środku Atlantyku.
Leżał na wznak z rękami pod głową, modląc się w intencji Ady 
i ich nienarodzonego syna lub córki. Kiedy Ada włączy swoje funk-
cje, od razu pozna płeć dziecka. Żałował, że nie może przy niej teraz 
być. Modlił się do Boga, o którym nigdy za wiele nie myślał, do 
Ciszy, której Setebos i jego sługus Kaliban bali się nade wszystko-
jeśli wierzyć bełkotowi Kalibana na wyspie Prospera. Modlił się o ży-
cie, zdrowie i szczęście Ady w tych strasznych czasach, mimo dzie-
lących ich tysięcy kilometrów.
226
Zasypiając, słyszał donośne chrapanie Mojry. Uśmiechnął się i od-
płynął w sen. Tysiąc lat manipulacji DNA i wszczepiania nanocytów 
nie wyleczyło postludzi z chrapania. No tak, ale to przecież było cia-
ło Savi, więc...
Zasnął, nie skończywszy myśli.
31
Ą chilles żałuje, że nie umarł.
iiPowietrze w Tartarze jest gęste i wstrętne, pali w płucach żywym 
ogniem, oczy pieką go i łzawią, skóra chciałaby implodować pod 
ciśnieniem powietrza, a wnętrzności najchętniej eksplodowałyby i wy-
dostały się na zewnątrz. Potworna okeanida niesie go w zaciśniętej 
pięści i miażdży mu żebra. Widoki na przyszłość wyglądaj atak żałoś-
nie, że Achilles najchętniej położyłby się gdzieś, umarł i miał święty 
spokój.
Ale kwantowe Mojry nie dopuszczają takiej możliwości. Matka 
Achillesa, przeklęta boginka, wszeteczna Tetyda, która udawała, że 
kocha jego ojca — czy raczej człowieka, którego zawsze czcił jak 
ojca, Peleusa - a potem poszła z Zeusem jak jakaś wodna zdzira, którą 
jest w istocie, wsadziła go w niebiański ogień i wyznaczyła osobli-
wość kwantową, określającą okoliczności jego śmierci. Ta zaś stała 
się niemożliwością, odkąd Parys zllionu został zgładzony, a jego 
ciało spłonęło na stosie. I było, jak to się mówi, po wszystkim.
Cierpi więc i próbuje się skupić na tym, co dzieje się poza obrę-
bem jego małej — i gwałtownie kurczącej się — sfery bólu.
Trzy tytanki, córki Okeanosa - Ione, Azj a i Pantea - szybkim kro-
kiem przemierzają jadowite ciemności, kierując się czerwonawą po-
światą, której źródłem mogłaby być wulkaniczna lawa. Azja ściska 
go w wielkiej, spoconej pięści. W tych krótkich chwilach, gdy Achilles 
zmusza się do otwarcia powiek, jego załzawionym - nie z nadmiaru 
emocji, lecz od trującego powietrza — oczom ukazują się strzępy kra-
jobrazu: wysokie, skaliste granie (po jednej z nich właśnie wspinają 
się okeanidy), grzmiące wulkany, głębokie rozpadliny, którymi pły-
nie lawa i biegają dziwacznie zdeformowane potwory. Czasem za-
uważa towarzyszące okeanidom gigantyczne stonogi (bez wątpienia 
spokrewnione z olimpijskim Uzdrowicielem), kiedy indziej migną
227
mu sylwetki innych tytanów, którzy z łoskotem i dudnieniem prze-
mykają gdzieś w mroku, to znów jego wzrok przykuwają obramo-
wane pomarańczem chmury i wściekłe błyskawice. Nagle Pantea 
odzywa się:
-	Czy to nie zakryty kształt, którego szukamy, na tronie siadł z he 
banu?*
-	To on-przytakuje Azja. Głos suki grzmi jak toczące się po ska 
łach głazy. Achilles nie ma nawet siły zatkać sobie uszu poparzony 
mi kwasem rękami. — Spadła zasłona.
-	Oto cień potężny wypełnia władcy tron, promienie mroku try 
skają wokół jak blaski południa. Sam Demogorgon pozostaje nie 
rozpoznany i bezkształtny, członków ani zarysu formy nie ma, czuć 
wszak, że ten duch żyje — mówi Pantea.
Wtedy odzywa się Demogorgon. Achilles wciska twarz w szorstką 
dłoń Azji w bezskutecznej próbie ucieczki przed bólem, jaki spra-
wiają mu infradźwięki rozbrzmiewające w tym wszechogarniającym 
głosie.
-	Pytajcie, Okeanidy. Co chcecie wiedzieć? 
Azja podnosi pięść z Achillesem i rozwiera dłoń.
-	Czy mógłbyś zdradzić nam, co to za istotę schwytałyśmy? Roz 
gwieździe bardziej podobna jest niżeli człowiekowi, lecz wije się 
i piszczyjak człowiek.
Demogorgon znów wydaje z siebie ryk.
-	To zwykły śmiertelnik, choć przypadek i niebiański ogień uczyni 
ły go nieśmiertelnym. Ma na imię Achilles i znalazł się bardzo daleko 
od domu. Aż po dziś dzień żaden śmiertelnik nie dotarł do Tartaru.
-	Aha - mówi Azja i straciwszy zainteresowanie zdobyczą, od 
kładają na rozpalony głaz.
Achilles czuje wszechobecne gorąco. Kiedy otwiera oczy, jego 
wzrok sięga dalej niż przedtem, bo wszędzie w pobliżu wybuchają 
wulkany, ale ogarnia go przerażenie, gdy zauważa, że lawa opływa 
z obu stron kamień, na którym leży. Spogląda do góry, na siedzącego 
na tronie Demogorgona. Tron j est prawdziwą górą, wyższą od wszyst-
kich wulkanów, a zamaskowana i pozbawiona kształtu postać, która 
na nim zasiada, zdaje się wznosić na całe kilometry pod niebo. Bez-
* Wszystkie cytaty z Prometeusza wyzwolonego Percy'ego Bysshe Shel-
leya i ich parafrazy, którymi przemawiają okeanidy i Demogorgon, podane 
za przekładem L. Elektorowicza (przyp. tłum.).
228
kształtność Demogorgona przyprawia Achillesa o mdłości. Wymio-
tuje. Okeanidy nie zwracają na to uwagi.
-	Co jeszcze rzec możesz? - pyta Azja.
-	To, o co śmiecie zapytać.
-	Świat żyjący kto stworzył?
Achilles zorientował się już, że jest najbardziej gadatliwą, chociaż 
niekoniecznie najinteligentniejszą z przygłupich okeanid. -Bóg.
-	Kto stworzył całą treść jego? Myśl, namiętność, rozum, wyobraź 
nię, wolę?
-	Bóg. Wszechmocny Bóg.
Achilles dochodzi do wniosku, że ten cały Demogorgon jest duchem 
bardzo małomównym. I pewnie jeszcze mniej myślącym. Właściwie 
nie wiadomo nawet, czy w ogóle ma głowę. Syn Peleusa wiele by dał 
za to, żeby wstać, dobyć miecza, zdjąć z pleców tarczę... Najpierw 
zabiłby Demogorgona, a potem trzy tytanki, po kolei. Bez pośpiechu.
-	Kto tchnął uczucie, co z powiewem wiosny w nawiedzeniu tak 
rzadkim albo w głosie lubym - grzmi dalej Azja - w młodości jedy 
nie słyszanym, wyciska z oczu łzy, mgłą powlekając skrzące spoj 
rzenia kwiatów tak beztroskich, i ziemię ludną zamienia w samotnię, 
kiedy nie wraca już?
Achilles znów wymiotuje - chociaż tym razem nie jest to reakcja na 
zawroty głowy, lecz wyraz estetycznego zniesmaczenia. Dochodzi do 
wniosku, że jednak najpierw zabije okeanidy; Azję najchętniej kilka 
razy. Wyobraża sobie, jak wydrąża jej czaszkę i w niej zamieszkuje. 
Mógłby wyglądać przez oczodoły jak przez okrągłe okna.
-	Bóg miłosierny.
Nie ma greckiego słowa oznaczającego tyle co: „takoż", ale Achil-
les uważa, że Demogorgon powinien je wymyślić. Wcale nie jest 
zaskoczony, że bezkształtny duch i okeanidy zamieszkujące mroki 
Tartaru rozmawiają po grecku. Zgoda, są dziwolągami, nawet po-
tworami, ale w świecie Achillesa nawet potwory mówią po grecku. 
Nie są przecież barbarzyńcami.
-	A kto strach stworzył, obłęd, zbrodnię, skruchę? -ciągnie Azja, 
niezmordowana jak dwuletni brzdąc, który właśnie odkrył, jak pod 
trzymać rozmowę, sto razy powtarzając pytanie: „A dlaczego?" - Co 
poprzez wielki łańcuch niższych stworzeń ku myśli każdej w czło 
wieka umyśle prą natarczywie i ciążą, aż wszystkie ugną się, krążąc ku 
lochowi śmierci; zgasłe nadzieje, miłość, co się zmienia w nienawiść;
229
kto - dla siebie wzgardę, bardziej niż krew gorzką, ból, co przema-
wia co dzień jękiem i płaczem, nieusłyszanym, kto...
Okeanida zawiesza głos.
Achilles ma cichą nadzieję, że jakiś tartarski kataklizm zaraz po-
chłonie podziemny świat i połknie Azję i jej dwie siostry, wrzesz-
czące jak wysmarowane miodem przystawki na myrmidońskiej uczcie. 
Ale kiedy otwiera oczy, widzi tylko oślepiający krąg, zalewający 
czerwony półmrok jasnym światłem.
Dziura w branie.
Na tle tej jasności rysuje się jakaś zgoła niezupełnie ludzka syl-
wetka. Przypomina człowieka, ale jest zbudowana z metalicznych 
kul. Jedną z nich ma w miejscu głowy, ale inne kule okrywają także 
jej tułów, wyciągnięte na boki ramiona, chwiejnie stąpające nogi. 
Tylko dłonie i stopy, obudowane jakimś jaśniejszym od brązu meta-
lem, wyglądają choć w przybliżeniu jak u człowieka.
Stwór zbliża się i z kul na jego barkach tryskają dwa snopy świat-
ła. Czerwony promień, cienki jak oszczep, strzela z jego prawej dło-
ni i prześlizguje się po ciałach okeanid. Tam, gdzie dotknie ich skó-
ry, ta skwierczy i pęka. Tytanki zataczają się i cofają, brodząc w lawie. 
Promień nie czyni im wielkiej krzywdy, ale osłaniają wzrok przed 
boleśnie oślepiającą jasnością dziury w branie.
-	Achilles, do cholery! Długo zamierzasz się tak wylegiwać? 
To Hefajstos. Achilles domyśla się wreszcie, że błyszczące kule
tworzą coś w rodzaju stroju ochronnego, zakończonego metalowy-
mi rękawicami i butami. Na plecach ma buchający parą, pobekujący 
aparat do oddychania. Górna kula jest przezroczysta, jak ze szkła. 
W rozproszonym świetle lamp i lasera widać pod niąpaskudną, bro-
datą gębę małego boga.
Achilles wydusza z siebie żałosny pisk.
Hefajstos parska śmiechem. Wbudowane w skafander głośniki 
wzmacniająten dźwięk.
-	Nie podoba ci się powietrze i grawitacja, co? Dobrze. Wskakuj 
w to. To się nazywa termoskóra. Będziesz mógł normalnie oddychać.
Boski Rzemieślnik rzuca jakąś niesamowicie cienką szatę na ka-
mień obok leżącego Achillesa. Heros próbuje się poruszyć, ale po-
wietrze parzy go i wysysa z niego siły. Jest w stanie tylko wić 
się i wymiotować, na zmianę.
-	Kurwa mać... — mamrocze Bóg Ognia. — Będę cię chyba musiał 
ubrać, jak niemowlę. Tego się właśnie bałem. Leż spokojnie, nie wierć
230
się. I nie zesraj się na mnie ani nie zrzygaj, kiedy będę cię rozbierał 
i zakładał ci termoskórę.
Dziesięć minut później, kiedy powietrze zgęstniało od steku prze-
kleństw Hefajstosa nie mniej niż od wulkanicznych popiołów, Achil-
les stoi na głazie obok Boga Ognia. Pod pancerzem ma złocistą ter-
moskórę, oddycha swobodnie przez membranę opuszczonego na 
twarz kaptura - karłowaty bóg nazywa ją maską osmotyczną - w rę-
kach dzierży trawioną w piękne wzory tarczę i lśniący miecz i kiedy 
spogląda na górującą nad nimi bezkształtną masę zwaną Demogor-
gonem, znów czuje się niezwyciężony i wściekły. Tylko czeka, aż 
Azja znów zacznie zadawać te swoje głupkowate pytania - miałby 
wtedy pretekst, żeby ją zadźgać.
-	Demogorgonie! -woła Hefajstos przez wzmacniacz wbudowa 
ny w szklanej kuli, którą ma na głowie. — Raz już się spotkaliśmy, 
dziewiętnaście stuleci temu, podczas wojny olimpijskich bogów z ol 
brzymami. Jestem Hefajstos...
-	Tyś jest chromy bóg - grzmi Demogorgon.
-	Zgadza się. Miło, że pamiętałeś. Przybyliśmy z Achillesem do 
Tartaru, poszukując ciebie i tytanów: Kronosa, Rei i Wiekowych. 
Chcemy was prosić o pomoc.
-	Demogorgon nie udziela pomocy zwykłym bogom i śmiertelni 
kom.
-	To zrozumiałe -potakuje Hefajstos. Głośniki niosąjego stukrot- 
nie wzmocniony głos. - Psiakrew! Chcesz z nim pogadać, Achille 
sie? Mam wrażenie, jakbym rozmawiał z własnym tyłkiem.
-	A myślisz, że ta masa mnie słyszy?
-	Słyszę cię.
Achilles zadziera głowę i ogniskuje wzrok na skłębionych rdza-
wych chmurach, przewalających się wokół pozbawionej rysów, za-
słoniętej nietwarzy pochylonej nad nim nieistoty.
-	Mówiąc o Bogu, Demogorgonie, masz na myśli Zeusa?
-	Mówiąc o Bogu, mam na myśli Boga.
-	W takim razie z pewnością mówisz o Zeusie, bo właśnie w tej 
chwili syn Kronosa i Rei zwołuje wszystkich ocalałych bogów na 
Olimp, żeby ogłosić, że on, Zeus, j est Bogiem Bogów, Panem Wszel 
kiego Stworzenia, Bogiem Wszystkich Wszechświatów.
-	Zatem albo on łże, albo ty, Synu Człowieczy. Bóg panem jest, 
lecz nie na Olimpie.
231
-	Zeus zniewolił inne bóstwa i ludzi śmiertelnych - mówi Achil 
les. Jego głos i niosące go fale radiowe odbijają się od wulkanicz 
nych zboczy i popielnych grani.
-	W niewoli wszystkie są duchy, co służą złemu. Czy Zeus jest 
wśród nich, wiesz sam.
-	Wiem - zgadza się Achilles. - Zeus to chciwy, nieśmiertelny 
sukinsyn. Reo, jeśli tu jesteś i mnie słyszysz, nie obrażaj się za te 
słowa. Zeus to tchórz i łajdak, ale jeśli uważasz go za Boga, będzie 
rządził Olimpem i całym wszechświatem na wieki.
-	Rzekłem jako i ty rzeczesz, bo Zeus najwyższy wśród żywych.
-	Któż panem tego niewolnika?
-	Pięknie... - mamrocze Hefajstos. — Pięknie, kurna...
-	Stul dziób - mówi Achilles.
Demogorgon grzmi tak głośnio, że w pierwszej chwili Achilles ma 
wrażenie, jakby wybuchł najbliższy z wulkanów. Po chwili jednak 
z grzmotu wyłaniają się słowa:
-	Gdybyż otchłań sekrety swe mogła wybluznąć?... Lecz brak jej 
głosu, prawdzie brak obrazu. Bo i cóż z tego, gdybyś patrzeć miata 
na świat krążący. Gdyby los miał mówić, czas, przyczyna, przypadek 
i zmiana! Im wszystko poddane prócz wiecznej miłości i doskonałej 
ciszy.
-	Jak uważasz. Ale kiedy my tu sobie rozmawiamy, Zeus ogłasza 
się Panem Wszechstworzenia. Wkrótce zażąda, aby całe to Stworze 
nie, nie tylko jego mały światek u stóp Olimpu, korzyło się przed 
nim i składało mu hołdy. Żegnaj, Demogorgonie.
Achilles odwraca się, łapie zapluwającego się Boga Ognia za pę-
kate metalowe ramię i zaczyna go ciągnąć do dziury w branie, z dala 
od bezkształtnej masy Demogorgona.
-	Stój! Achillesie, rzekomy synu Peleusa, Prawdziwy synu Zeusa, 
przyszły bogobójco i ojcobójco. Zaczekaj.
Achilles zatrzymuje się i odwraca. Czeka. Okeanidy kulasie i za-
słaniajągłowy rękami, jakby gorący popiół sypał się im na głowy.
-	Wezwę tytanów z ziemnych rozpadlin i grot, przywołam ich 
z nor, w których tchórzliwie się kryją. Każę Godzinom Nieśmiertel 
nym sprowadzić ich tutaj.
Z odgłosem, przy którym inne nieznośne dźwięki bledną, skały 
wokół tronu Demogorgona pękają w fioletowych mrokach nocy. 
Ognista lawa płynie szerszym, jaśniejszym strumieniem i ciemności 
Tartaru przeszywa tęcza niewiarygodnych barw. Rydwany wielkie
232
jak góry pojawiają się znikąd, zaprzężone w gigantyczne rumaki, które 
nie są końmi — ba! które zupełnie, nawet w przybliżeniu nie przypo-
minają koni! Jedne są popędzane batem przez woźniców o dzikim 
wzroku, nie ludzi i nie bogów, inne ze ślepiami pałającymi strachem 
oglądają się do tyłu. Ludzki wzrok nie jest w stanie znieść widoku 
woźniców, Achilles spuszcza więc oczy; ma wrażenie, że nierozważ-
nie byłoby zarzygać sobie maskę.
-	To Godziny Nieśmiertelne, które wysłuchały waszych próśb. 
Sprowadzą tu Kronosa i pozostałych.
Powietrze imploduje, rozlega się seria gromów naddźwiękowych, 
okeanidy wrzeszczą ze strachu. Rydwany otaczają się ognistymi ku-
lami i znikają.
-	No... — mówi Hefajstos do mikrofonu, ale nie kończy zdania. 
Achilles chowa miecz i poluźnia tarczę.
-	Czekamy.
-	Niezbyt długo.
Kule ognia znów rozbłyskują w powietrzu. Olbrzymie rydwany 
wracającałymi setkami, nie, tysiącami! W każdym z nich jedzie jakaś 
postać - niektóre z tych postaci mają ludzkie kształty, niektóre nie.
-	Patrzcie!
-	Tak jakby się dało nie patrzeć — mruczy Achilles. Zasłania się 
tarczą i zapiera o skałę.
Nadj eżdżaj ą rydwany tytanów.
32
Zanim Harman się obudził, Mojra zniknęła. Dzień był szary, zimny, 
lało jak z cebra. Na górze morze pieniło się i burzyło, ale nie w płyn-
ne, ruchome łańcuchy górskie, jak ostatniej nocy. Źle spał; dręczyły 
go natarczywe i złowrogie sny.
Złożył cieniuteńki śpiwór, który nawet zwinięty miał szybko wy-
schnąć, i schował go do plecaka. Postanowił nie wyjmować ubrań 
z nieprzemakalnego worka. Został w termoskórze, włożył tylko skar-
petki i buty.
Wieczorem, przed burzą, rozpalili ognisko, ale oczywiście obe-
szło się bez kiełbasek i pianek; zresztą gdyby nie książki, które 
wchłonął w Tadż Mojrze, nie miałby pojęcia, o czym mówiła Mojra.
233
Zjedli po połówce pozbawionego smaku batonika i popili go wodą, 
siedząc przy migoczącym ogniu.
Rano popiół był szary i mokry. Dno Bruzdy między twardymi ska-
łami i koralami zmieniło się w błoto, a Harman uświadomił sobie, że 
chodzi w kółko po obozowisku, szukając jakiegoś śladu po Mojrze... 
Na przykład liściku.
Nic nie znalazł.
Poprawił plecak, obciągnął kaptur termoskóry, żeby gogle znala-
zły się na wysokości oczu, przetarł szkła i ruszył na zachód.
Niebo - zamiast się rozjaśniać — z każdą godziną coraz bardziej 
ciemniało. Deszcz jeszcze się nasilił, ściany wody po bokach urosły 
i zdawały się napierać na Harmana. Przywykł już do złudzenia, że to 
nie dno oceanu się obniża, ale ściany Bruzdy stają się coraz wyższe. 
Ciężko mu się szło. Ścieżka prowadziła przez wycięte w czarnych 
skałach przejścia. Po wąskich, śliskich żelaznych mostkach bez po-
ręczy przekraczała głębokie rozpadliny; wspinała się na mniej stro-
me wzniesienia. Mimo że w tej okolicy ocean miał nie więcej niż 
pięćdziesiąt metrów głębokości, wspinaczka była wyczerpująca, 
a wrażenie klaustrofobii silniejsze niż dotychczas, zwłaszcza kiedy 
droga prowadziła wypalonym w skale wąwozem. Miał wtedy wraże-
nie, że niejedna, lecz dwie pary ścian próbują go zmiażdżyć.
W południe (wiedział, że już nadeszła tylko dzięki wbudowanej 
funkcji chronometru, ponieważ słońca nie było widać, a ulewa siekta 
z taką siłą, że miał ochotę naciągnąć maskę osmotycznąna nos i usta) 
górskie wertepy na dnie Bruzdy przeszły w płaskie jak stół dno oce-
anu, które ciągnęło się tak daleko, jak mógł sięgnąć wzrokiem. To 
trochę poprawiło mu nastrój - ale tylko trochę.
Z przyjemnością maszerował po skałach i koralu, ponieważ dno, 
które w suche dni miało przyjemną konsystencję ubitej ziemi, szyb-
ko zmieniało się w kleistą błotną aleję. W końcu się zmęczył -połu-
dnie już dawno minęło, przynajmniej według lokalnego czasu -
i usiadł na kamieniu sterczącym z powstrzymywanej polem siłowym 
północnej połówki oceanu. Wyjął przypadający na ten dzień batonik 
i zaczął go pogryzać, sącząc wodę z rurki hydratora.
Przy jednym batoniku dziennie cały czas chodził głodny, tym bar-
dziej że ta przekąska smakowała jak trociny - przynajmniej tak so-
bie wyobrażał smak trocin. Zostały mu cztery ostatnie. Nie bardzo 
wiedział, czego spodziewali się po nim Mojra i Prospero, kiedy 
skończą mu się zapasy, a pozostanie jeszcze siedemdziesiąt czy osiem-
234
dziesiąt dni marszu. Czy pistolet naprawdę będzie działał pod wodą? 
A jeśli tak, to czy da się z niego zastrzelić jakąś większą rybę, a po-
tem wciągnąć ją przez pole siłowe do Bruzdy? W tej odległości od 
brzegu znajdował już coraz mniej wyschniętych wodorostów i drew-
na, więc j ak miałby upiec tę hipotetyczną zdobycz? W plecaku miał 
zapalniczkę, która razem z nożem, łyżką, widelcem i innymi zabaw-
kami wchodziła w skład zestawu narzędziowego. Miał też metalową 
menażkę, która po naciśnięciu w odpowiednim miejscu morfowała 
w patelnię, ale przecież nie mógł dzień w dzień poświęcać paru go-
dzin na polowanie na...
Niecały kilometr na zachód od miejsca, w którym przysiadł, zoba-
czył następny głaz - ogromny, większy niż niej edna zębata grań z tych, 
które mijał po drodze. Sterczał z północnej ściany Atlantyku tuż przed 
tym, jak dno oceanu opadało gwałtownym uskokiem, i miał niezwykły 
kształt. Zamiast przecinać w poprzek całą Bruzdę i mieć wypalone przez 
środek przejście, wystawał ze ściany wody skośnie w dół i wbijał się 
w dno. W dodatku był dziwnie zaokrąglony, znacznie gładszy niż ba-
zaltowe skały, do jakich Harman przywykł przez ostatnie trzy dni.
Wiedział już, jak zmienić powiększenie obrazu w goglach termo-
skóry, i teraz z tej wiedzy skorzystał.
To nie był głaz. Z północnej połówki oceanu wystawało jakieś 
ogromne, zbudowane ludzką ręką urządzenie, którego przód tkwił 
w piasku Bruzdy. Było naprawdę ogromne. Od dziobu - przypomi-
nającego pysk butlonosa - rozszerzało się płachtami poszarpanego 
metalu i odsłoniętymi wręgami, przechodząc w gładkie krzywizny 
podobne do kobiecego uda i znikając w polu siłowym.
Schował resztkę batonika, przypiął pistolet rzepem do termoskóry 
na wysokości pasa i ruszył w stronę zatopionego statku.
Stanął pod olbrzymim wrakiem, który widziany z bliska był znacz-
nie większy, niż mogło się to wydawać z odległości kilometra. Do-
myślał się, że ma przed sobą okręt podwodny. Dziób był strzaskany, 
odsłonięte spod poszycia wręgi pordzewiały chyba bardziej od desz-
czu niż morskiej wody, ale dalej od dziobu gładki, jakby gumowany 
kadłub wydawał się nietknięty, kiedy znikał w oceanicznym półmro-
ku. Był widoczny jeszcze na odcinku jakichś dziesięciu metrów w wo-
dzie, a potem rozpływał się w ciemności.
Deszcz zalewał mu kaptur i gogle, a on stał i gapił się na olbrzymią 
wyrwę przy dziobie. Wyrwa w Bruździe, pomyślał niezbyt mądrze.
235
Mógłby przez nią wejść do środka, co byłoby czystą głupotą. Za-
miast bawić się w badanie wraków sprzed dwóch tysięcy lat, powi-
nien wziąć dupę w troki i gnać do Ardis albo pierwszej lepszej ludz-
kiej osady, bez względu na to, czy dzieliło go od niej siedemdziesiąt 
pięć, sto czy trzysta dni. Miał po prostu maszerować na zachód. 
Nie wiedział, co to za machina, ale w środku na pewno coś mogło 
go zabić, a nie wydawało mu się mało prawdopodobne, żeby błą-
kając się po wnętrzu wraku, zmądrzał bardziej niż po kryształowej 
klatce.
Mimo to...
Nie musiał przeżywać kolejnego oświecenia w złocistym płynie, 
aby wiedzieć, że rodzaj ludzki - chociaż zmodyfikowany genetycz-
nie i wzmocniony nanocytami - wyewoluował z człekokształtnej 
małpy. Ciekawość zabiła wiele z tych szlachetnych, kudłatych proto-
plastów ludzkości, ale też pozwoliła im w końcu stanąć na nogi.
Zostawił plecak przy dziobie okrętu (wiedział, że jest nieprzema-
kalny, ale nie miał pojęcia, jak zniesie podwyższone ciśnienie), wy-
ciągnął z kabury zabytkowy pistolet, włączył zainstalowane na piersi 
termoskóry panele świetlne i wcisnął się w mroczne trzewia martwej 
maszyny.
33
G
recy nie dożyją zmierzchu. Jeżeli tak dalej pójdzie, nie dożyją 
nawet obiadu. A ja razem z nimi.
Achąjowie walcząjak lwy, tworząc coraz ciaśniejsze półkole. Mora za 
ich plecami spływa krwią, a Hektor napiera nieustępliwie. Od świtu, 
kiedy przypuścił szturm, poległo co najmniej pięć tysięcy Achąjów. 
Szlachetny Nestor, ciężko ranny, nieprzytomny, został zniesiony z pola 
bitwy do namiotu; trojańska włócznia trafiła go w bark, strzaskała 
kość i wyrzuciła go z rydwanu. Stary wiarus, który starał się jak mógt 
zastąpić nieobecnych i martwych gigantów —Achillesa, Agamemno-
na, Menelaosa, Ajaksa Wielkiego, przebiegłego Odyseusza - zrobił 
wszystko, co w jego mocy, ale grot włóczni w końcu dosięgnął celu. 
Antilochus, syn Nestora, a w ostatnich dniach najdzielniejszy grecki 
wojownik, nie żyje. Strzała przeszyła mu wnętrzności. Drugi syn
236
Nestora, Trazymedes, przepadł bez wieści — na początku bitwy wje-
chał do pełnego Trojan okopu i od tamtej pory nikt go nie widział. 
Okop i pobliskie umocnienia wpadły w krwawe ręce Hektora.
Ąjaks Mały jest ranny. Otrzymał paskudne cięcie mieczem przez 
golenie, tuż powyżej nagolenników, i dosłownie przed chwilą został 
zaniesiony w nie takie znowu bezpieczne miejsce przy spalonych 
okrętach. Podalirius, waleczny dowódca i wprawny medyk, syn le-
gendarnego Asklepiosa, nie żyje - mordercy z oddziału Deifobosa 
otoczyli go kręgiem, zabili, a potem poćwiartowali ciało i zawlekli 
zakrwawiony pancerz do Troi.
Alastor, dowódca i przyjaciel Teukrosa, który przejął po Trazyme-
desie dowództwo w okrutnej bitwie o wzgórze nad porzuconymi 
okopami, padł na oczach swoich ludzi. Z tuzinem strzał w ciele wił 
się i klął jeszcze przez długie minuty. Pięciu Argiwów próbowało się 
przebić przez szyki Trojan, żeby zabrać jego ciało, ale straż przednia 
Hektora wycięła ich w pień. Teukros płakał, mordując zabójców Ala-
stora. Wycofując się razem z resztą Greków, wypuszczał strzałę za 
strzałą, mierząc w oczy i serca.
Nie mają się już gdzie cofać. Tłoczymy się na plaży, fale liżą nam 
pięty, a deszcz strzał nie słabnie ani na chwilę. Greckie konie umie-
rają, kwicząc rozpaczliwie, nie licząc tych, które, uwolnione i po-
gnane przez zapłakanych właścicieli, pędzą do Trojan. Kolejna zdo-
bycz wojenna.
Jeżeli tu zostanę, zginę. Kiedy byłem scholiastą - a zwłaszcza taj-
nym agentem Afrodyty, w uprzęży lewitacyjnej, kompozytowym pan-
cerzu, z bransoletąmorfującą, paralizatorem, zapewniającym niewi-
dzialność Hełmem Hadesa i mnóstwem innych gadżetów, czułem się 
całkiem bezpiecznie, nawet kiedy zdarzyło mi się zaplątać w pobliże 
jakiejś walki. Nie licząc strzał, których zasięg jest niewiarygodny, 
w wojnie trojańskiej nie ma właściwie mowy o zabijaniu na odleg-
łość. Żołnierz czuje odór potu przeciwnika, czuje jego oddech, a kiedy 
wbija mu w bebechy kawał stali - czy, znacznie częściej, brązu -
zostaje obryzgany jego krwią, mózgiem i plwociną.
Tymczasem przez ostatnie dwie godziny trzy razy znalazłem się 
o włos od śmierci. Raz włócznia, która przeleciała nad szykiem obroń-
ców, omal nie pozbawiła mnie j ąder - uskoczyłem przed nią, ale kie-
dy wbiła się w piasek, opadłem na nią ciężko i drżące jeszcze drzew-
ce wyrżnęło mnie w klejnoty. Potem strzała przeczesała mi włosy, 
a minutę później następna - jedna z tysiąca tych, które najpierw
237
zaczerniają niebo, a potem wrastają w piasek niczym miniaturom 
las -trafiłaby mnie prosto w szyję, gdyby nie jakiś nieznany mi Achaj, 
który zasłonił mnie swoją okrągłą tarczą.
Muszę stąd uciekać.
Od świtu setki razy muskałem dłonią zawieszony na szyi meda-
lion, ale jeszcze się nie teleportowałem. Sam nie wiem dlaczego.
A właśnie że wiem. Nie chcę zostawiać tych ludzi. Nie chcę sie-
dzieć bezpieczny w łazience Heleny albo na szczycie któregoś z oko-
licznych pagórków, wiedząc, że Argiwowie, których przez dziesięć 
lat podglądałem, z którymi rozmawiałem, piłem i łamałem się chle-
bem, giną zarzynani jak przysłowiowe bydło na tym grząskim od 
krwi skrawku plaży.
Ale przecież nie zdołam ich ocalić.
A może?
Zaciskam dłoń na medalionie, wyobrażam sobie znajome miejsce, 
przekręcam złotą tarczę o pół obrotu. Kiedy otwieram oczy, spadam 
długim szybem windy.
Nie, nie spadam. Zauważam to trochę poniewczasie, bo zdążyłem 
już dwa razy wrzasnąć przeraźliwie. Wiszę w nieważkości na środku 
korytarza na pokładzie „Królowej Mab", na tym pokładzie, gdzie 
znajdowała się moja kabina. Tylko że wtedy było tu ciążenie - a te-
raz jest spadanie bez spadania, koziołkowanie i młócenie ramiona-
mi, żeby dostać się do drzwi kabiny albo do oddalonego o dwadzie-
ścia metrów bąbla astronawigacyjnego.
Dwa czarne morawce z Pasa Asteroid — podobni do chitynowych 
żuków żołnierze z wbudowanym pancerzem, zadziorami i głowami 
jak maski — wyskakują z pobliskiego szybu windy (samej windy ni-
gdzie nie widać) i łapią mnie za ręce. Zawracają w miejscu i wraca-
my do szybu, a ja zdaję sobie sprawę, że skałowce poruszają się w nie-
ważkości tak zwinnie nie tylko dlatego, że są do niej przyzwyczajone -
w Pasie Asteroid panują pewnie podobne ciążenia - ale także dzięki 
wbudowanym w skorupę bezgłośnym silniczkom odrzutowym, które 
plują strugami czegoś, co wygląda jak najzwyklejsza woda. Co-
kolwiek to jest, przemykają płynnie i szybko w tym nieważkim świe-
cie. Bez słowa wloką mnie tunelem, który ciągnie się przez catą 
długość kadłuba „Królowej Mab" (wyobraźcie sobie, że wpadacie 
do szybu windy w Empire State Building), więc robię jedyną rzecz, 
jaka mi pozostała: drę się wniebogłosy.
238
H,
Żołnierze przelatują ze mną dziesiątki metrów w górę - lub w dół -
ybu dudniącego echem moich krzyków, po czym przez membranę ja-
kiegoś pola siłowego wciągająmnie do pomieszczenia, w którym panu-
je spore poruszenie. Nawet wchodząc tam do góry nogami (tak się aku-
rat złożyło), rozpoznaję mostek. Byłem tu wcześniej tylko raz, ale nie 
może być mowy o pomyłce. Morawce, które widzę pierwszy raz w ży-
ciu, siedzą przy wirtualnych pulpitach sterowniczych, żołnierze skupili 
się przy holoprojektorach. Rozpoznaję generała Beh bin Adee, ruchli-
wego pająkowatego morawca, którego imię chwilowo mi umknęło, dzi-
waczną nawigatorkę Cho Li i pierwszego integratora Asteague/Che.
Właśnie ten ostatni wybija się z obu nóg i bez wysiłku frunie w moją 
stronę. Skałowce bezpardonowo sadzają mnie na metalowym fotelu 
i przywiązują, żebym nie uciekł... chociaż nie. Nie traktują mnie jak 
jeńca, tylko przypinajądo fotela, żebym usiedział na miejscu. Poma-
ga. Od razu odzyskuję poczucie góry i dołu.
-	Nie spodziewaliśmy się pańskiego powrotu, doktorze Hocken- 
berry - mówi pierwszy integrator. Rozmiarami przypomina Mahn- 
muta, jest tylko zrobiony z plastików, metali i polimerów w innych 
barwach. — Przepraszam za ten brak ciążenia. Silniki nie pracują. 
Mógłbym ustawić pola siłowe w taki sposób, żeby generowały róż 
nicę ciśnień symulującą grawitację, ale będę z panem szczery: orbi 
tujemy w pobliżu pierścienia biegunowego Ziemi i nie chcemy bez 
wyraźnej potrzeby zdradzać dużego przepływu energii wewnętrznej.
-	Nie szkodzi, czuję się doskonale - mówię, mając nadzieję, że 
słyszeli, jak krzyczałem. - Muszę porozmawiać z Odyseuszem.
-	Odyseuszjest... chwilowo niedysponowany.
-	Naprawdę muszę z nim porozmawiać.
-	Obawiam się, że to nie będzie możliwe.
Wielkością jest zbliżony do Mahnmuta, ale wygląda i mówi zupeł-
nie inaczej. Ma naprawdę kojący głos.
-	Koniecznie muszę... - Urywam w pół zdania. Morawce zabiły 
Odyseusza. To oczywiste. Zrobiły coś strasznego jedynemu człowie 
kowi, jakiego miały na pokładzie. Nie wiem, po co mieliby go mor 
dować, ale nigdy nie rozumiałem przynajmniej połowy rzeczy, które 
robią. I których nie robią. - Gdzie on jest? - pytam, starając się 
brzmieć poważnie i godnie nawet po przywiązaniu do fotela. - Co 
z nim zrobiliście?
-	Nie skrzywdziliśmy syna Laertesa — zapewnia mnie Asteague/ 
Cne.
239
-	Nie mieliśmy powodu - wtóruje mu skrzynka na pajęczych od 
nóżach. Jak on się nazywa? Ktoś-tam Wsteczny... Jogenson? Gun- 
derson? Jakoś tak skandynawsko...
-	No to go tu przyprowadźcie - mówię.
-	To niemożliwe - powtarza pierwszy integrator. - Nie ma go na 
pokładzie.
-	Nie ma go na pokładzie?
Przenoszę wzrok na holograflczny ekran wstawiony w niszę, w któ-
rej powinno znajdować się okno. A właściwie może to nawet jest 
okno? Wypełniająje obracające się błękity i biele.
-	Poleciał na Ziemię - domyślam się. - To moja Ziemia? 
Żyłem na niej i umarłem, ale jeśli wierzyć bogom i morawcom,
było to tysiące lat temu.
-	Nie, nie wrócił na powierzchnię planety. Udał się z wizytą do 
Głosu, który nawiązał z nami kontakt w trakcie rej su... i zażądał spo 
tkania z Odyseuszem -mówi Asteague/Che.
-	Pokażcie doktorowi Hockenberry'emu - proponuje generał Beh 
bin Adee. - Wtedy zrozumie, dlaczego nie może z nim rozmawiać.
Asteague/Che chyba rozważa tę sugestię, po czym odwraca się do 
Cho Li, przypuszczalnie komunikuje się z nią przez radio i Cho Li 
wykonuje długą macką jakiś gest. Pół metra ode mnie otwiera się 
szerokie na dwa metry holograficzne okno.
Odyseusz kocha się z najbardziej zmysłową kobietą, jakąw życiu 
widziałem. Nie licząc Heleny Trojańskiej, naturalnie. Moje męskie 
ego utrzymywało, że seks z Heleną w moim wykonaniu był pełen 
energii i wyobraźni, ale po trzydziestu sekundach gapienia się z roz-
dziawionymi ustami na spółkowanie Odyseusza — opalonego, pokry-
tego bliznami, niewysokiego, ale szerokiego w barach - z jasnoskóą 
egzotyczną, wyuzdaną, lekko owłosioną kobietą z niesamowitym 
makijażem przekonuje mnie, że moje wyczyny z Heleną były grzecz-
niutkie, nudne i spowolnione. Teraz oglądam prawdziwych wyczy-
nowców.
-	Wystarczy — skrzeczę. W ustach mi zaschło. — Wyłączcie to. 
Pornograficzny film się urywa.
-	Kim jest ta... kobieta? - udaje mi się wykrztusić.
-	Przedstawiła się jako Sykoraks - mówi Jakiś-sson Wsteczny. 
Tubalny głos dobiegający z metalowego pudełka na chudych nóż 
kach sprawia dziwne wrażenie.
-	Chciałbym porozmawiać z Orphu i Mahnmutem.
240
Znam ich najdłużej, a Mahnmut jest w dodatku najbardziej ludz-
kim ze wszystkich morawców. Jeżeli mam szansę przekonać kogoś 
na „Królowej Mab" do swoich racji, to jego najprędzej.
-	Przykro mi, ale to również nie będzie możliwe - odpowiada 
Asteague/Che.
-	Dlaczego? Bzykają się z jakimiś morawieckimi dupciami?
W przedłużającej się ciszy wyraźnie zdaję sobie sprawę, jak głupi 
i żałosny był mój żart.
-	Mahnmut i Orphu znajdują się na pokładzie ładownika lecące 
go na Ziemię - wyjaśnia Asteague/Che.
-	Nie możecie się z nimi połączyć przez radio czy coś? Przecież 
takie sztuczki to były możliwe już w moich czasach, w XX czy XXI 
wieku.
-	Owszem, utrzymujemy z nimi kontakt- przyznaje Ktoś-tam 
Wsteczny. -Ale w tej chwili ich statek jest pod ostrzałem i woleliby 
śmy ich nie rozpraszać bez potrzeby. Kwestia tego, czy przeżyją atak, 
jest co najmniej dyskusyjna.
Przychodzą mi do głowy następne pytania. Co zaatakowało moich 
przyjaciół? Dlaczego? Jak? Wiem jednak, że zadając je, zaniedbał-
bym główny cel wizyty na „Królowej Mab".
-	Musicie otworzyć dziurę w branie prowadzącą na plażę pod Ilio- 
nem-mówię.
Generał Beh bin Adee porusza czarnymi, haczykowatymi odnóża-
mi w sposób, który sugeruje pytanie.
-	Dlaczego?
-	Trojanie wyrzynają w pień Greków, którzy nie zasłużyli na taki 
marny koniec. Chcę umożliwić im ucieczkę.
-	Nie o to mi chodziło. Dlaczego sądzi pan, że umiemy dowolnie 
otwierać i zamykać dziury w branie?
-	Bo widziałem już, jak to robicie. W ten sposób przenieśliście 
się z Pasa Asteroid na Marsa, a potem, przypadkowo, na tamtą iliońską 
Ziemię. Dziesięć miesięcy temu. Byłem przy tym.
-	Nie dysponujemy technologią wystarczającą do otwierania dziur 
w branie prowadzących do innych wszechświatów — stwierdza Cho Li.
-	Przecież raz je już pootwieraliście, do cholery! — Słyszę skam 
lącą nutę w swoim głosie.
-	Bynajmniej -odzywa się Asteague/Che. -Wtedy... Trochę trud 
no opisać to, co zrobiliśmy, tym bardziej że nie jestem naukowcem 
ani inżynierem... Zablokowaliśmy dziury w branie otwarte przez tak
16 Olimp	241
zwanych bogów i tunelowaliśmy nasze oddziały w stworzoną przez 
nich matrycę kwantową.
-	No to zróbcie to jeszcze raz. To j edyny ratunek dla kilkudziesię 
ciu tysięcy ludzi. Przy okazji moglibyście też sprowadzić na Ziemię 
te parę milionów Greków i innych mieszkańców tamtej Europy, któ 
rzy zniknęli i zostali zamienieni w niebieski promień.
-	Tego również nie potrafimy.
A co właściwie potraficie, kutasy głupie?! - mam ochotę zapytać. 
Nie robię tego jednak.
-	Na pokładzie „Królowej Mab" nic panu nie grozi, doktorze 
Hockenberry - zapewnia mnie Asteague/Che.
Mam ochotę wydrzeć się na niego i wszystkie te plastikowo-meta-
lowe zabawki, ale zdaję sobie sprawę, że ma rację. Trojanie na pew-
no nic mi tu nie zrobią. A może ta laska, którą posuwa Odyseusz, ma 
sympatyczną siostrę...
-	Wracam — słyszę swój głos.
Dokąd, durniu? Marzy ci się Grecki Bastion? Przecież to brzmi 
jak nazwa orientalnej cukierni w Los Angeles.
-	Zginie pan — ostrzega mnie Beh bin Adee, ale nie mam wraże 
nia, żeby czarny olbrzym o w przybliżeniu ludzkich kształtach byt 
specjalnie zmartwiony tą perspektywą.
-	Nie, jeśli mi pomożecie.
Mam wrażenie, że morawce znów porozumiewaj ą się przez radio. Na 
jednym z holoekranów po drugiej stronie mostka dalej wyświetla się 
obraz Odyseusza i jego egzotycznej partnerki. Szaleją jak króliczki, 
Kobieta siedzi na Greku, ja zaś stwierdzam, że jest jeszcze piękniejsza 
i bardziej godna pożądania, niż mi się w pierwszej chwili wydawało. 
Staram się zapanować nad podnieceniem. Gdyby morawce zauważyły 
moj ą erekcj ę — a kiedy przychodzi do obserwowania ludzi, są ogromnie 
spostrzegawcze - mogłyby ją niewłaściwie zinterpretować.
-	Pomożemy panu w miarę naszych możliwości - odzywa się 
w końcu Asteague/Che. — Czego pan potrzebuje?
-	Chcę polecieć w jedno miejsce, ale tak żeby nikt mnie nie wi 
dział.
Wyjaśniam im, jak działał Hełm Hadesa i moja stara bransoleta 
morfująca.
-	Nie opanowaliśmy technologii morfowania w stopniu pozwala 
jącym stosować jąna żywych organizmach — odpowiada mi... Sino- 
pessen. Tak, Sinopessen Wsteczny. - W grę wchodzi manipulacja
242

materią na poziomie kwantowym, której na razie w pełni nie rozu-
miemy. Daleko nam do skonstruowania maszyn, które mogłyby zmie-
nić formę kolapsu funkcji prawdopodobieństwa.
-	Nie mamy też pojęcia, jak działał ten Hełm Hadesa - dodaje 
Cho Li. - Zasada jego funkcjonowania wydaje się dobrze wpisywać 
w zespół technologii, którymi dysponują bogowie olimpijscy - albo 
ci, którzy ich stworzyli. Przypuszczamy jednak, że wiąże się z prze 
sunięciem kwantowym nie w przestrzeni, lecz w czasie.
-	Moglibyście coś takiego dla mnie zmajstrować? -pytam i uświa 
damiam sobie, że właściwie nie ma żadnego konkretnego powodu, 
dla którego morawce miałyby mi pomóc.
-	Nie - mówi Asteague/Che.
-	Moglibyśmy dać mu przerobiony kombinezon maskuj ący — wtrą 
ca generał.
-	Super - cieszę się. -A co to jest kombinezon maskujący?
-	Aktywny polimer kamuflażowy. Prymitywny, ale skuteczny, pod 
warunkiem że użytkownik nie przemieszcza się zbyt szybko na kon 
trastowym tle. Podobne pokrycie miał nasz Marstatek, tyle że to jest 
półprzepuszczalne i niewidoczne w podczerwieni. Ma wbudowane 
nanocytowe okulary, których nie widać w kamuflażu.
-	Bogowie zobaczyli was i zestrzelili statek z orbity - zauważam.
-	Istotnie... — przytakuje generał. — To jest sprawa do przemyśle 
nia.
-	Nic lepszego się nie znajdzie?
-	Tak na szybko? - pyta Asteague/Che. - Nie.
-	Niech będzie. Ile czasu potrzebują wasi ludzie... to znaczy wa 
sze... morawce... żeby dopasować na mnie kombinezon i pokazać, 
jak się go używa?
-	Gdy tylko zaczęliśmy tę rozmowę, dałem znać naszym inżynie 
rom środowiska, żeby zaczęli pracę. Pańskie wymiary znamy. Za trzy 
minuty kombinezon powinien być gotowy.
-	Doskonale - mówię, chociaż wcale tak nie myślę.
Dokąd mam iść? Jak przekonam tych, których tam zastanę, żeby 
pomogli Grekom? I dokąd Grecy uciekną? Ich rodziny, służba, przy-
jaciele i niewolnicy zostali wessani do niebieskiego promienia, któ-
ry w Delfach świeci w niebo. Zaczynam się odruchowo bawić za-
wieszonym na szyi medalionem.
-	Powinien pan chyba wiedzieć, że medalion teleportacyjny nie 
działa - odzywa się Cho Li.
243
-	Jak to?! - Zrywam więzy i unoszę się w powietrze. - Co ty wy 
gadujesz?!
-	Zbadaliśmy go, kiedy pierwszy raz przebywał pan na statku. On 
nic nie robi.
-	Gówno prawda! Sami mi powiedzieliście, że jest dostrojony do 
mojego DNA, przez co nie możecie go skopiować!
Pierwszy integrator Asteague/Che odchrząkuje w zdumiewająco 
ludzki sposób, jakby z zakłopotaniem.
-	Rzeczywiście - mówi. - Zarejestrowaliśmy przepływ energii mię 
dzy medalionem, który ma pan na szyi, doktorze Hockenberry, i ko 
mórkami pańskiego ciała. Ale sam medalion nie ma żadnej funkcjo 
nalności kwantowej. Nie teleportuje pana w przestrzeni Calabi-Yau.
-	Bzdura- mówię. Tym razem staram się powściągnąć język. 
Potrzebuję pomocy morawców i ich maskującego płaszczyka. -Prze 
cież jakoś się tu przeniosłem, prawda? Z innego wszechświata!
-	To prawda — przyznaje Cho Li. - Przeniósł się pan na „Królową 
Mab" bez pomocy tego złotego medalionu, który ma pan na szyi. 
Nie wiemy jak.
Z otwartych drzwi szybu wyłania się morawiecki żołnierz z moim 
kombinezonem maskującym. Kombinezon wygląda całkiem zwyczaj-
nie, przypomina mi nawet za duży o dwa rozmiary sportowy garni-
tur, który jak ostatni dureń kupiłem sobie w latach siedemdziesią-
tych. Ma nawet taki sam kretyńsko spiczasty kołnierz i zielonkawy 
połysk, który kojarzy mi się z małpimi rzygowinami.
-	Klapy rozkładają się i tworzą kaptur - wyjaśnia Asteague/Che, 
jakby czytał mi w myślach. - Kombinezon nie ma własnego koloru. 
Ta zieleń to po prostu ustawienie domyślne. Dzięki niej w ogóle wi 
dzimy materiał.
Odbieram kombinezon z rąk żołnierza i nierozważnie próbuję go 
wciągnąć przez głowę. Natychmiast zaczynam koziołkować w po-
wietrzu wokół własnej osi, wymachując bezużytecznym ciuchemjak 
flagą.
Generał Beh bin Adee i żołnierz łapią mnie za ręce, unierucha-
miają - wiedzą doskonale, gdzie zaczepić się stopą o pulpit, żeby 
też nie pofrunąć w powietrze - i bezceremonialnie wpakowują 
w kombinezon. Przypinają mnie rzepem do fotela. Nie odlatuję.
Naciągam kaptur na głowę i opuszczam go na oczy.
Nie umywa się do Hełmu Hadesa. Przede wszystkim w tym kame-
leonim wdzianku jest piekielnie gorąco. Poza tym nanobąjery, przez
244
które patrzę, nie dają mi dobrze zogniskować wzroku. Za godzinę 
teb będzie mi pękał z bólu.
-	I jak? - pyta Asteague/Che.
-	Świetnie - kłamię. — Widzicie mnie?
-	Tak, ale tylko na radarze grawitacyjnym i w paśmie pozaświetl- 
nym. Optycznie rzecz biorąc, idealnie wtopił się pan w tło. A do 
kładniej w generała Beh bin Adee. Czy istoty, z którymi chce się pan 
spotkać, korzystająz radarów grawitacyjnych, termo wizualizacji lub 
podobnych technik?
Skąd mam wiedzieć? - myślę.
-	Jest tylko jeden kłopot - mówię na głos.
-	Tak? Słuchamy. Może uda mu się zaradzić - mówi pierwszy in 
tegrator z autentycznym zatroskaniem w głosie. Moja żona uwiel 
biała Jamesa Masona.
-	Muszę przekręcić tarczę medalionu, żeby się tekować -mówię. 
Ciekawe, czy kombinezon bardzo tłumi głos. Pot ścieka mi strużka 
mi po skroniach, policzkach i żebrach. — Nie mogę go przekręcić, 
nie rozpinając kombinezonu, a...
-	Kombinezon jest tak uszyty, żeby pozostawiał dużą swobodę 
ruchów - przerywa mi Beh bin Adee, jak zwykle chyba trochę zde 
gustowany moją nieporadnością. - Może pan wyciągnąć rękę z rę 
kawa, nawet obie ręce, i chwycić medalion.
-	No tak.
To mój ostami wkład w konwersację na mostku. Przyciągam prawą 
rękę do piersi, przekręcam medalion i teleportuję się z „Królowej 
Mab".
A jednak działa! — mam ochotę zawołać, kiedy materializuję się 
w punkcie czasoprzestrzeni, który wcześniej sobie wyobraziłem. 
I wtedy uświadamiam sobie, że mogłem poprosić morawce o broń. 
Albo o coś do jedzenia i picia. Albo o pancerz kompozytowy.
Ale lepiej żebym nie krzyczał.
Pojawiłem się na Dworze Bogów na Olimpie, gdzie zebrali się chyba 
wszyscy bogowie - poza Herą, której tron j est okryty kirem. Zeus siedzi 
na swoim złotym tronie. Ma chyba z piętnaście metrów wzrostu.
Nigdy nie widziałem tylu bóstw naraz, nawet podczas ostatniego 
wielkiego zgromadzenia, na które wpadłem odziany w nieskończe-
nie wygodniejszy Hełm Hadesa. Wielu z nich nie znam, nie rozpo-
znaję ich mimo dziesięcioletniego stażu w roli trojańskiego korespon-
denta. Z pewnościąjest ich grubo ponad tysiąc.
245
Wszyscy bogowie milczą. Czekają, aż Zeus przemówi.
Staram się nie dyszeć zbyt głośno i nie zemdleć z gorąca w tym 
przeklętym kombinezonie, modlę się, żeby nieśmiertelni nie mieli 
wbudowanych radarów grawitacyjnych ani termowizualizatorów, 
i stoję nieruchomo jak słup soli w tłumie bogów, bogiń, nimf, Furii, 
erynii i półbogów. Czekam, co powie Zeus.
34
Z
anim jeszcze wszedł przez wyrwę w kadłubie, mniej więcej wie-
dział, co ma przed sobą. Proteinowe pakiety pamięciowe w jego 
ciele zawierały tysiące odnośników do tysięcy typów okrętów, które 
w liczącej dziesięć tysięcy lat historii ludzkości przemierzały morza 
i oceany. Widząc tylko rozbity dziób, walające się po dnie szczątki, 
rozerwane poszycie kamuflażowe i wręgi z morfowanej stali inteli-
gentnej , nie mógł rozpoznać konkretnego modelu, ale nie miał wąt-
pliwości, że wchodzi na pokład okrętu podwodnego z końcówki Za-
pomnianej Ery — zapewne zbudowano go już po uwolnieniu wirusa 
rubikonu, ale przed powstaniem pierwszych genetycznie zmodyfi-
kowanych postludzi. W Czasie Demencji.
Znalazłszy się w środku, w lekko nachylonym korytarzu, miał już 
całkowitąpewność, że wszedł na pokład okrętu podwodnego. Oddy-
chał przez maskę osmotyczną, chociaż w tej części kadłuba było jesz-
cze sucho.
Wszedł do pomieszczenia odchylonego od pionu zaledwie o jakieś 
dziesięć stopni, w którym zderzenie z morskim dnem na głębokości 
pięćdziesięciu metrów - nikt wtedy jeszcze nie słyszał o Bruździe Atlan-
tyckiej - pofałdowało ściany i zrzuciło ze stojaków kilka długich cy-
lindrów. Wyglądało na to, że broń nie będzie mu potrzebna; na pokła-
dzie nic żywego nie mogło przetrwać. Rzepem przyczepił pistolet na 
prawym biodrze i naciągnął na kolbę kawałek elastycznej termoskóry. 
Broń była teraz zabezpieczona przed wypadnięciem równie solidnie 
jak w olstrach, które widział w książkach w kryształowej klatce.
Przyłożył stuloną dłoń do obłej powierzchni cylindra, zaciekawio-
ny, czy funkcja wyszukiwania informacji zadziała przez mające gru-
bość pojedynczej molekuły rękawice termoskóry.
Zadziałała.
246
Znajdował się w przedziale torpedowym okrętu podwodnego kla-
sy Mahomet. SI systemu naprowadzającego w torpedzie, której do-
tknął (samo pojęcie torpedy jeszcze przed milisekundą było mu zu-
pełnie obce), nie działała od ponad dwóch tysięcy lat, lecz w martwych 
mikroobwodach został wystarczająco wyraźny ślad pamięciowy, aby 
Harman zrozumiał, że dotyka głowicy atomowej zainstalowanej na 
czubku siedemnastotonowej samokawitującej i samonaprowadzają-
cej się torpedy. Ta konkretna głowica (tego słowa również jeszcze 
przed chwilą nie znał) była bombą termojądrową prostej konstruk-
cji, o mocy zaledwie czterystu siedemdziesięciu pięciu kiloton. 
W miejscu wybuchu kuleczki znajdującej się kilka centymetrów od 
jego palców i mającej rozmiary sporej perły temperatura w milionową 
część sekundy osiągnęłaby dziesiątki milionów stopni. Prawie czuł cza-
jące się pod blachą zabójcze neutrony i promienie gamma - niewi-
doczne palce śmierci, gotowe rozpostrzeć się na wszystkie strony z pręd-
kością światła i zabić lub skazić każdy skrawek ludzkiego ciała i tkanki 
nerwowej, w które wchodziły jak karabinowa kula w masło.
Cofnął dłoń i wytarł ją o udo, jakby czyścił ją z brudu.
Ten okręt był jedną wielką maszyną do zabijania. Kontakt ze szcząt-
kami SI w systemie naprowadzania pozwolił Harmanowi stwierdzić, 
że torpedy i ich głowice nie miały nic wspólnego z prawdziwą misją 
okrętu i jego załogi. Chcąc poznać jej naturę, musiał opuścić prze-
dział torpedowy, przejść po przechylonym pokładzie przez strażnicę 
i mesę, wspiąć się po drabinie, minąć stanowisko sonaru i kabinę 
łącznościowców i po następnej drabince wdrapać się na mostek.
Tyle że przedział torpedowy był w połowie zalany wodą, a dalej...
Promienie światła z paneli na piersi Harmana padły na odległą o nie-
spełna pięć metrów ścianę Bruzdy. Okręt podwodny spoczął na dnie, 
pięćdziesiąt metrów pod powierzchnią oceanu, i napełnił się wodą 
na długo przed powstaniem Bruzdy Atlantyckiej. Siła, która j ą stwo-
rzyła, odessała wodę z przedziału dziobowego, gdzie do czasów 
Harmana nie przetrwał nawet najmniej szy ślad żywych istot; nie było 
nawet zasuszonych pąkli, chociaż przez stulecia musiało tu kwitnąć 
podmorskie życie. Nie widział również kości ani innych szczątków 
załogi. Wytyczające Bruzdę pole siłowe nie przepołowiło stalowych 
ścian ani nie naruszyło konstrukcji okrętu —w świetle paneli rysowa-
ła się równa, nienaruszona powierzchnia pokładu - ale z łatwością 
mógł sobie wyobrazić wypełniający wnętrze owal oceanu. Północna 
ściana Bruzdy powstrzymywała napór żywiołu, ale głębiej... Patrzył
247
na czarną ścianę wody i myślał o panującym za nią ciśnieniu. Świat-
ło odbijało się od niej jak od ciemnego, wypolerowanego lustra.
Nagle ogarnęła go przyprawiająca o mdłości zgroza. Musiał oprzeć 
się o nienawistną torpedę, żeby nie upaść na skorodowane płyty po-
kładu. Chciał uciec, wybiec z tego prastarego wraku na słońce, ze-
rwać maskę, zaczerpnąć świeżego powietrza i zwymiotować, jeśli 
w ten sposób mógłby się pozbyć jadu zatruwającego mu ciało i umysł.
To była zwykła torpeda, przeznaczona do niszczenia innych okrę-
tów, może jeszcze urządzeń portowych, ale i tak jej ładunek trzy-
krotnie przekraczał energię bomby zrzuconej na Hiroszimę - kolej-
ne słowo i obraz, które dopiero teraz przeniknęły do głowy Harmana -
i mógł zniszczyć wszystko w promieniu piętnastu kilometrów.
Harman — który zawsze miał oko do szacowania odległości i roz-
miarów, nawet w czasach, gdy takie umiejętności przestały być po-
trzebne - wyobraził sobie piętnastokilometrowy okrąg w Kraterze 
Paryskim. Albo dookoła Dworu Ardis. W Ardis w mgnieniu oka 
wyparowałby nie tylko sam dworek i otaczające go nowe zabudowa-
nia, lecz także zbudowana z mozołem palisada. Niespełna sekundę 
później ognista kula dosięgłaby odległego o dwa kilometry pawilo-
nu faksowego, odparowała rzekę u stóp wzgórz, spaliła las na popiół 
i z łatwością sięgnęła Głodnej Skały, którą widział w przekazie pod 
całunem turyńskim.
Poniewczasie włączył biowspomaganie i otrzymał komunikat, któ-
rego się obawiał. Poziom promieniowania w torpedowni był wysoki. 
Materiał rozszczepialny w uszkodzonych głowicach dawno rozpadł 
się do nieszkodliwej postaci, ale z pewnością przy okazji napromie-
niował pół okrętu.
W dodatku czujniki wskazywały, że najgorsze promieniowanie 
panuje bliżej rufy, czyli tam, gdzie musiał się udać, jeżeli chciał le-
piej zrozumieć działanie machiny śmierci. Może napędzający okręt 
reaktor atomowy przeciekał od stuleci. W każdym razie czekało go 
tam radioaktywne piekło.
Miał już wystarczające rozeznanie w nowych funkcjach biome-
trycznych, żeby wywołać monitor medyczny i zadać proste pytanie:
Czy termoskóra zabezpiecza mnie przed takim promieniowaniem?
Odpowiedź, którą usłyszał w głowie, brzmiała jednoznacznie:
Nie.
Wiedział, że nie powinien iść dalej, to było szaleństwo. Bał się 
zapuścić w ścianę wody, w wir promieniowania, w głąb przedziału
248
torpedowego. Ogarniało go przerażenie na myśl o ciemnej i zimnej 
strażnicy i mesie, gdzie wiekowe liczniki Geigera na pewno dawno 
powariowały, a wskazówki poodpadały im od tarcz. Bał się ciemne-
go korytarza, stanowiska sonaru, kabiny łącznościowej, drabin i ca-
łej tej niewyobrażalnej, mrożącej krew w żyłach wędrówki na zato-
piony mostek.
Samo przebywanie w złowrogim wraku groziło śmiercią - nie 
musiał się nawet zagłębiać w plątaninę kabin i korytarzy. Wraz z nim 
umarłaby nadzieja dla ludzkości, wiara Ady w jego powrót, szansa 
nienarodzonego dziecka na posiadanie ojca w tych okrutnych, nie-
bezpiecznych czasach. Umarłaby cała przyszłość.
Ale musiał wiedzieć. Szczątki SI podpowiedziały mu akurat tyle, 
żeby dręczyło go jedno straszliwe pytanie. Dlatego mimo wszystko 
ruszył dalej, przestawiając nogę za nogą.
Minęły trzy dni i trzy noce, odkąd wszedł w Bruzdę Atlantycką, 
ale dopiero pierwszy raz przecisnął się przez powstrzymujące wodę 
pole siłowe. Było półprzepuszczalne, takie samo jak membrany na 
orbitalnej wyspie Prospera. Wiedział już teraz, że „półprzepuszczal-
na" oznacza, iż ludzie i postludzie mogli przez nią przechodzić bez 
przeszkód, poza tym zaś była absolutnie szczelna. Pierwszy raz prze-
chodził jednak przez z nią ze świata ciepła i powietrza w świat zim-
na, mroku i ogromnych ciśnień.
Wierzył, że termoskóra - chociaż nie chroniła przed promienio-
waniem - nie da mu zginąć pod wodą, i się nie zawiódł. Nie chciało 
mu się nawet sprawdzać danych na temat jej konstrukcji, mimo że 
z pewnością były łatwo dostępne. Nie interesowało go, w jaki spo-
sób chroni go przed naporem wodnych mas. Najważniejsze, że robi-
ta to skutecznie.
Panele na piersi automatycznie zwiększyły natężenie światła, któ-
re ginęło w gęstej od zanieczyszczeń wodzie.
W zatopionych partiach okrętu tętniło życie. Istoty, które przetrwały, 
nie tylko uodporniły się na promieniowanie, ale zdawały się czerpać 
z niego siły żywotne. Wszystkie metalowe powierzchnie ginęły pod 
grubą warstwą zwapniałych korali i grzybów albo pod masą żywej 
tkanki w różnych odcieniach zieleni, różu, szarości i błękitów. Spło-
szone światłem kraby uciekały w popłochu. Krwistoczerwony wę-
gorz wychylił się z dziury we włazie wejściowym, ale zaraz cofnął 
łeb; tylko rzędy białych zębów błysnęły w świetle. Harman wyminął 
go szerokim łukiem i przecisnął się przez właz.
249
Z resztek SI pobrał przybliżony plan okrętu, wystarczający, aby 
dostać się na mostek, ale drabina prowadząca na poziom strażnicy 
i mesy zniknęła. Okręt był zbudowany głównie z superstopów, które 
nawet na dnie morza miały przetrwać następne dwa tysiące lat, dra-
binka jednak - a właściwie „schodnia", jak podpowiadały mu usłuż-
ne proteiny - zwyczajnie skorodowała i się rozpadła.
Wcisnął palce w osad zalegający pokrywy wentylatorów po bo-
kach przechylonej schodni — licząc na to, że nie pcha ich prosto 
w paszcze następnych węgorzy — i z mozołem zaczął brnąć do góry 
przez gęstą, zielonkawą zupę. Radioaktywne śmieci i żyjątka cze-
piały się termoskóry, gogli i maski.
Zanim wdrapał się na wyższy poziom pokładu, był o krok od hi-
perwentylacji. Z doświadczenia wiedział, że maska osmotyczna dba
0	odpowiedni skład mieszanki oddechowej, ale na myśl o nacisku 
mas wody na każdy centymetr kwadratowy jego ciała ciarki przebie 
gały mu po plecach. Nie musiał sięgać do pamięci proteinowej, żeby 
wiedzieć, że skoro termoskóra ochroniła go w kosmicznej próżni, 
tym bardziej zapewni mu bezpieczeństwo pod wodą— ale próżnia 
była o wiele czystsza.
Ciekawe, czy ten śluz, który zalepia mi okulary, to resztki kobiet
1	mężczyzn, którzy dawno temu pływali tym okrętem...
Odsunął do siebie takie myśli. Były nie tylko makabryczne, ale 
i niedorzeczne. Nawet jeżeli ktoś tu utonął, to wiecznie głodni miesz-
kańcy głębin w kilka lat ogryźli ciała do kości, a niedługo później 
pożarli i kości.
Mimo wszystko...
Skupił się na wyszukiwaniu drogi wśród powywracanych i obrośnię-
tych koralem koi. Tylko dzięki znajomości planu okrętu domyślał się, 
że znajduje się w dawnym pomieszczeniu sypialnym. Bardziej przy-
pominało pokrytą kurzem stuleci kryptę, w której zamiast Capulettich 
i Montecchich na porosłych szarym grzybem katafalkach zamieszkały 
zmutowane kraby i kryjące się przed światłem węgorze.
Będę musiał poczytać trochę tego Szekspira, pomyślał. W pamięci 
molekularnej co chwila natykał się na odniesienia do jego twórczości.
Przeszedł przez otwarty właz, odgarniając na bok zasłonę oślizłe-
go zielska, i wpłynął do dawnej mesy. Długi stół nie wiedzieć czemu 
przypominał mu stół Kalibana na wyspie Prospera — może dlatego, 
że zmutowane grzyby i mięczaki w mesie przybrały szkarłatną bar-
wę krwi.
250
Na drugim końcu krwawej groty miała znajdować się drabinka -
najprawdziwsza drabinka, nie żadna schodnia - a dalej kabina łączno-
ściowa, skąd przez stanowisko nasłuchu sonarowego powinien trafić 
na mostek.
Drabina zniknęła, a wąski, pionowy tunel był zatkany niebiesko-
?zielonymi naroślami, przywodzącymi Harmanowi na myśl znane 
z opowieści Daemana lodowe gniazdo Setebosa w Kraterze Paryskim.
Tę zaporę zbudowały jednak ziemskie organizmy, może trochę 
zmutowane, ale nic ponad to. Zaczął ją rozrywać, sapiąc ciężko i gar-
ściami zdzierając tysiącletnie narośle. Żałował, że nie ma siekiery. 
W wodzie unosiło się już tyle śluzu i śmiecia, że nie widział włas-
nych rąk. Coś długiego i oślizłego - czyżby następny węgorz lub wąż 
morski? - przemknęło wzdłuż jego ciała, otarło się o niego i zniknę-
to na dolnym pokładzie. Uparcie wyszarpywał grudy gęstej, radioak-
tywnej papki i przedzierał się na oślep do góry.
Przejście na następny pokład było jak powtórne narodziny - tyle 
że w o wiele paskudniejszym świecie.
Stoczył tak heroiczną walkę, że nawet znalazłszy się na górze, nie 
od razu zorientował się, że osiągnął poziom mostku. Wszędzie 
zwieszały się zielone, śluzowate macki, a w wodzie pływało tyle 
śmiecia, że oślepiało go odbicie własnych świateł. Długą chwilę leżał 
w pierwotnej brei i zbierał siły.
W końcu przypomniał sobie, że każda chwila spędzona na statku-
-widmie przybliża chwilę jego śmierci. Dźwignął się na kolana, 
ściągnął oblepiające mu ramiona i plecy włókna zielska i zaczął iść 
w stronę rufy.
Kabina łącznościowa tętniła życiem.
Ledwie sobie to uświadomił, stanął jak wryty. Wbudowane w jego 
dało funkcje, których nawet nie zdążył skatalogować, wychwyciły 
puls aparatury łącznościowej, czekającej w gotowości pod żywym, 
zielonym kobiercem. Próbowała nawiązać kontakt - ale nie z Har-
manem, bo żadna SI na pokładzie nie zauważyła jego obecności; 
kiedy zgasły kwantowe rdzenie komputerów, SI straciły zdolność 
interakcji z ludźmi.
Chciały jednak się z kimś porozumieć. A przede wszystkim roz-
paczliwie wyczekiwały rozkazów.
Wiedział, że nie znajdzie tu tego, co go naprawdę interesuje. Na 
wpół idąc, na wpół płynąc, wyminął stanowisko sonaru i kabinę na-
wigacyjną.
251
Gdyby kiedyś rozmyślał o okrętach podwodnych (SI w głowicy 
torpedy zdecydowanie wolała w tym wypadku określenie „okręt" od 
tradycyjnego „statku") - czego nie miał okazji czynić - przypusz-
czałby zapewne, że składaj ą się z wielu małych, wodoszczelnych i her-
metycznie zamykanych pomieszczeń. Ten wyglądał inaczej. Przestrze-
nie we wnętrzu były całkiem spore, jeśli porównać je z rozmiarami 
kadłuba, i nie zostały przesadnie posegmentowane. Gdyby do środka 
wlała się woda - co, jak widać, kiedyś się zdarzyło - załodze okrętu 
nie groziła powolna śmierć w męczarniach i rozpaczliwe chwytanie 
w płuca uwięzionych pod sufitem resztek powietrza, lecz zgon od 
uderzenia gwałtownej fali, w ułamku sekundy zmiatającej wszystko, 
co napotka na drodze. Zupełnie jakby pływający na tym okręcie lu-
dzie przedkładali szybką śmierć w otwartej przestrzeni nad powolne 
konanie w klaustrofobicznych klitkach.
Przestał płynąć i stanął na posadzce, kiedy zorientował się, że tra-
fił na miejsce.
Stal nie była tu tak gęsto obrośnięta materią organiczną. Mając 
w pamięci plan mostku, rozpoznał stanowiska kierowania ogniem 
i odpalania torped -pionowe metalowe kolumny, które w warunkach 
bojowych wyświetlały dziesiątki wirtualnych przyrządów sterowni-
czych. Chodził po mostku, dłońmi w termoskórze dotykał metalo-
wych i plastikowych powierzchni, słuchał, co mówią zatopione w ma-
szynach martwe mózgi kwantowe.
Nigdzie nie było kapitańskiego krzesła, fotela czy tronu. Kapitan 
musiał stać w tym miejscu, przy centralnie umieszczonym stole, nad 
którym znajdował się główny pulpit sterowniczy, wyświetlający dane 
ze wszystkich systemów i urządzeń na pokładzie. W normalnych 
warunkach był wirtualny i trójwymiarowy, w razie awarii holopro-
jektorów informację kierowano na ekrany ciekłokrystaliczne.
Przesunął dłonią w zielonej zawiesinie i wyobraził sobie ekran 
sonaru... w tym miejscu. Ekrany taktyczne... po lewej. Parę metrów 
za jego plecami szare, oślizłe grzyby obrosły fotele techników, za-
siadających przy ekranach, na których wyświetlał się kurs okrętu, 
dane z komór balastowych, informacje z radaru, sonaru, GPS, sond 
bezzałogowych, sygnały o gotowości i uzbrojeniu torped, koła ste-
rów głębokości...
Gwałtownie cofnął rękę. To go nie interesowało! Chciał się dowie-
dzieć...
Jest.
252
Czarny, metaliczny monolit znajdował się tuż za plecami kapitana. 
Nie pokryły go pąkle, nie obrosły grzyby i korale, nie uczepiły się go 
żadne mięczaki. Był doskonale czarny. Światło lamp Harmana w ogóle 
się od niego nie odbijało. Właśnie dlatego przegapił go, gdy rozglą-
dał się po kabinie pierwszy raz.
To była główna SI okrętu, dostosowana do wielorakiej interakcji 
z kapitanem i członkami załogi. Harman dobrze wiedział, że kom-
puter kwantowy, nawet pochodzący z zamierzchłej przeszłości, mar-
twy od ponad dwóch tysięcy lat i dysponujący zaledwie ułamkiem 
procentu dawnej mocy, i tak będzie bardziej żywy od wielu nominal-
nie żywych istot na całej planecie. Kwantowe sztuczne inteligencje 
umierały powoli i niechętnie.
Zdawał sobie sprawę, że nie zna kodów dostępu do głównych ban-
ków pamięci SI, obawiał się, że nie zna nawet języka, w którym były 
zapisane - ale wiedział też, że nie będzie to miało żadnego znaczenia. 
Nanogenetyczne funkcje zapisane w jego DNA powstały na długo po 
tym, jak ta maszyna przestała działać. Nic się przed nim nie ukryje.
Ta myśl go przeraziła.
Nagle zapragnął wydostać się z tego podwodnego grobowca, uciec 
przed promieniowaniem, które wżerało mu się w skórę, mózg, jądra, 
bebechy i oczy, kiedy tak stał i zastanawiał się, co zrobić.
Ale musiał się dowiedzieć.
Przyłożył dłoń do czarnego monolitu.
Okręt nazywał się „Miecz Allaha". Wyszedł na morze w dniu...
Harman pominął wpisy w dzienniku pokładowym, daty, przyczy-
ny wojny. .. Zatrzymał się tylko na chwilę, aby sprawdzić, czy „Miecz 
Allaha" faktycznie wszedł do służby po rubikonie, w Czasie Demen-
cji, w okresie wojen, kiedy Kalifat Światowy chylił się ku upadkowi, 
achodnia demokracja legła w gruzach, Nowa Unia Europejska stała 
się zlepkiem państw cieszących się fikcyjną autonomią i ledwie dy-
szących pod naporem rosnącego w siłę Chanatu...
To też było bez znaczenia. Liczyło się tylko to, co znajdowało się 
w trzewiach okrętu, równie prawdziwe i namacalne j ak płód w łonie Ady.
Przesłuchał w przyspieszonym tempie zbiorowy testament liczą-
cej dwadzieścia sześć osób załogi. Uzbrojony w pociski balistyczne 
okręt klasy Mahomet był tak zautomatyzowany, że do jego obsługi 
wystarczała ośmioosobowa załoga, na ten rejs zgłosiło się jednak tak 
wielu ochotników, że łącznie aż dwudziestu sześciu wybrańców wzięło 
udział w ostatniej misji „Miecza Allaha".
253
Wszyscy byli mężczyznami, ludźmi niezwykle pobożnymi, i w ob-
liczu zbliżającej się zagłady powierzyli swoje dusze Allahowi. Wy-
glądało na to, że wokół „Miecza Allaha" nieubłaganie zaciskał 
się kordon sił Chanatu — okrętów podwodnych i nawodnych, samo-
lotów i statków kosmicznych. Załoga okrętu wiedziała, że pozostało 
im dosłownie kilka minut życia, a Ziemi - kilka minut istnienia.
Kapitan kazał wystrzelić pociski. Główna SI potwierdziła przyję-
cie rozkazu i przekazała go do wykonania.
Dlaczego rakiety nie odpaliły? Harman przeszukał całą SI, aż do 
jej kwantowych bebechów, ale nie znalazł żadnego wytłumaczenia. 
Człowiek wydał rozkaz. Cztery klucze zostały włożone na swoje 
miejsca i przekręcone. Współrzędne celów i instrukcje odpalenia 
każdego pocisku z osobna zostały zatwierdzone i przekazane. Prze-
łączniki - wirtualne i materialne - zamknęły obwody. Odliczanie 
odbyło się zgodnie z planem. Zdublowane systemy hydrauliczne 
otworzyły stalowe pokrywy wyrzutni, tak że każdy pocisk był od-
dzielony od wód oceanu tylko cienką niebieską pokrywą z włókna 
szklanego. Same wyrzutnie zostały wypełnione azotem, który rów-
noważył ciśnienie napierającej z zewnątrz wody. Czterdzieści osiem 
zapalników pod napięciem dwóch i pół tysiąca woltów miało odpalić 
tyleż pocisków napędzanych energią sprężonego azotu. Sprężony gaz 
pod ciśnieniem sześciu tysięcy atmosfer powinien w ułamku sekundy 
wypchnąć je z silosów, otoczone bańkami azotu. W chwili gdy jak 
korki wyskoczyłyby z morza, miał się włączyć napęd rakietowy, 
zaopatrzony w podwójnie zdublowane zapalniki, i pociski z rykiem 
runęłyby na swoje cele. Wskaźniki SI sygnalizowały odpalenie ra-
kiet. Wszystkie czterdzieści osiem wyrzutni brzemiennego rakietami 
„Miecza Allaha" poprawnie przeszło sekwencję „czekaj, gotowy, start, 
odpalony".
A pociski nadal tkwiły na swoich miejscach. Dogorywająca SI wie-
działa o tym i kiedy komunikowała się z Harmanem, wyczuwał 
w przekazywanym przez dłoń mrowieniu coś na kształt wstydu i za-
kłopotania.
Serce waliło mu jak młotem, oddychał szybko i głęboko - maska 
osmotyczna musiała ograniczyć przepływ tlenu, żeby zapobiec ni-
perwentylacji.
Czterdzieści osiem pocisków, każdy z szesnastoma oddzielnymi 
głowicami, dawało łącznie siedemset sześćdziesiąt osiem ładunków: 
gotowych, odbezpieczonych, uzbrojonych - i wycelowanych w sie-
254
demset sześćdziesiąt osiem ocalałych na Ziemi miast, zabytków i kur-
czących się osiedli ludzi, którzy przeżyli epidemię rubikonu.
Nie były to jednak zwykłe, przeniesione z torped ładunki termoją-
drowe.
Każda z siedmiuset sześćdziesięciu ośmiu głowic zawierała uwię-
zioną w polu siłowym czarną dziurę - taka bowiem była w owym 
czasie broń ostateczna Kalifatu i całej ludzkiej rasy. Najlepszy deter-
gent, pomyślał Harman, na wpół śmiejąc się, na wpół płacząc.
Czarne dziury były całkiem małe, nie większe niż -jak to mówił 
w żarliwej przemowie pożegnalnej jeden z marynarzy— „piłka do 
nogi, za którą w dzieciństwie uganiałem się po ruinach Karaczi". 
Gdybyjednak wyzwolone z pól siłowych spadły na wyznaczone cele, 
skutki uderzenia byłyby znacznie bardziej widowiskowe niż przy 
zwyczajnej bombie termojądrowej.
Czarna dziura przebiłaby powierzchnię Ziemi, wydzierając w ser-
cu miasta dziurę wielkości piłki futbolowej, ale gdy tylko znalazłaby 
się na wolności, spowodowałaby implozję plazmową tysiąc razy po-
tężniejszą od wybuchu termojądrowego. Wgryzając się w głąb Zie-
mi, zamieniałaby piasek, skałę, wodę i magmę w obłok pary i pla-
zmy, zasysając ludzi, domy, samochody, drzewa, całe miasto i okolicę 
w promieniu dziesiątków kilometrów.
Czarna dziura, która wydarła szeroki na kilometr krater w sercu 
Paryża miała niecały milimetr średnicy i była niestabilna. Pochłonę-
ła samą siebie, zanim dotarła do jądra Ziemi. Harman wiedział już, 
że na skutek tamtego nieudanego eksperymentu zginęło jedenaście 
milionów ludzi.
Te czarne dziury nie miały same się pochłonąć, lecz przelatywać 
tam i z powrotem przez planetę jak piłeczki pingpongowe. Przebiły-
byjąna wylot, po wynurzeniu się z przeciwnej strony wyhamowały-
by w atmosferze, spadały na Ziemię i cykl zacząłby się od początku. 
Siedemset sześćdziesiąt osiem kul radioaktywnej plazmy miało raz 
zarazem przebijać skorupę planety, płaszcz, jądro, płaszcz i skorupę 
po drugiej stronie - i tak przez całe miesiące albo lata, aż w końcu 
znieruchomiałyby w samym środku drogiej, kochanej Ziemi i zaczę-
ły pożerać ją całą.
Dwudziestu sześciu członków załogi, których przedśmiertnych mów 
odsłuchał wcześniej Harman, nie kryło zachwytu nad planowanym 
spektakularnym zakończeniem misji. Trafiliby prosto do raju. Bogu 
niech będzie chwała!
255
Harman siłą woli powstrzymał się od cofnięcia ręki z monolitu, 
chociaż miał ochotę przede wszystkim zwymiotować w maskę. Wy-
trwał tak jeszcze przez całą długą, niekończącą się minutę. Szukał 
instrukcji, które pozwoliłyby mu rozbroić czarne dziury.
Pola siłowe, w których czarne dziury tkwiły w głowicach, były 
bardzo silne i mogły wytrzymać całe stulecia, ale przetrwały już dwa 
i pół tysiąca lat i wyraźnie się zdestabilizowały. Gdyby choć jedna 
czarna dziura wyrwała się na wolność, inne poszłyby za nią. Nie miato 
żadnego znaczenia, że w pierwszą podróż na wskroś Ziemi wyruszy-
łyby nie z pierwotnych celów, lecz z Bruzdy Atlantyckiej. Skutki 
byłyby równie opłakane.
Ani w SI, ani nigdzie indziej na pokładzie „Miecza Allaha" nie 
zapisano procedur rozbrojenia głowic. Czarne dziury po prostu ist-
niały, od czasu równego dwudziestu pięciu standardowym okresom 
ludzkiego życia, ale świat, w którym szczytowym wytworem myśli 
technicznej była kusza, nie znał sposobu ich rozbrojenia.
Cofnął rękę.
Nie mógł sobie później przypomnieć, jak znalazł drogę wyjścia 
z zatopionej części okrętu, jak na miękkich nogach przemierzył su-
chy fragment przedziału torpedowego, jak przez wyrwę w kadłubie 
wyszedł na zalany słońcem, błotnisty skrawek Bruzdy Atlantyckiej.
Pamiętał za to doskonale, że padł na czworaki, zdarł kaptur i ma-
skę i wymiotował. Odruch wymiotny męczył go jeszcze długo po 
tym, jak pozbył się resztek treści z żołądka - batoniki były bardzo 
posilne, ale niewiele po nich zostawało.
Nie miał siły wstać. Odczołgał się od kałuży wymiocin, osunął na 
ziemię i przetoczył na plecy. Patrzył na długi, wąski pasek nieba i nie-
zbyt kontrastowe, lecz widoczne gołym okiem pierścienie. Obracały 
się, przecinały, poruszały jak białe wskazówki jakiegoś tajemnicze-
go zegara, odliczającego godziny, dni, miesiące albo lata do chwili, 
gdy pękną kule pól siłowych, znajdujące się na wyciągnięcie ręki od 
Harmana.
Wiedział, że powinien jak najszybciej oddalić się od radioaktyw-
nego wraku, choćby pełznąc, ałe nie znajdował w sercu dość woli, 
by to zrobić. W końcu - upłynęły chyba całe godziny, bo niebo za-
częło ciemnieć — włączył monitor medyczny.
Zgodnie z przewidywaniami dowiedział się, że otrzymał śmiertelną 
dawkę promieniowania. Zawroty głowy, które już mu zaczynały do-
kuczać, miały się jeszcze nasilić. Mdłości wkrótce wrócą. Krew już
256
zaczynała mu się zbierać płytko pod skórą. W ciągu kilku godzin -
ten proces już się rozpoczął — komórki we wnętrznościach zaczną 
się rozdzielać i rozpadać całymi miliardami. Potem przyjdzie krwa-
wa biegunka, z początku przerywana, ale później już ciągła, gdy or-
ganizm zacznie dosłownie wydalać rozpuszczone bebechy. Następ-
nym etapem będą krwotoki wewnętrzne, zaczną się rozpadać ściany 
komórkowe i całe układy zaczną kolejno odmawiać posłuszeństwa.
Wiedział również, że pożyje dostatecznie długo, żeby tego wszyst-
kiego doświadczyć, chociaż następnego dnia osłabnie już tak bar-
dzo, że w przerwach między napadami mdłości i biegunki nie da na-
wet rady czołgać się dalej na zachód. Będzie leżał nieruchomo na 
dnie Bruzdy, wstrząsany atakami drgawek. Umierając, nie będzie 
nawet widział nieba ani gwiazd — monitor już sygnalizował rozwój 
popromiennych katarakt w obojgu oczach.
Uśmiechnął się. Nic dziwnego, że Mojra i Prospero dali mu tylko 
garść batoników. Wiedzieli, że więcej nie będzie potrzebował.
Ale dlaczego? Dlaczego uczynili ze mnie Prometeusza, obdarzyli 
znajomością funkcji, całą tą wiedzą, obietnicą lepszej przyszłości 
dla Ady i całego rodzaju ludzkiego, skoro i tak skazali mnie na 
śmierć... I to jaką.
Zachował wystarczająco dużo przytomności i zdrowego rozsąd-
ku, żeby mieć świadomość, że miliardy nie gorszych od niego ludzi 
kierowały te same przedśmiertne myśli prosto w nieczułe niebo.
Był również na tyle mądry, żeby odpowiedzieć sobie na to pytanie. 
Prometeusz wykradł ogień bogom. Adam i Ewa spróbowali w raj-
skim ogrodzie owocu z drzewa wiedzy. Wszystkie stare mity opo-
wiadające o stworzeniu świata opowiadały tę samą historię w róż-
nych wersjach, ale zawsze z tym samym okrutnym morałem - kto 
ukradnie ogień i wiedzę bogom, stanie się wprawdzie kimś więcej 
niż zwierzęta, z których wyewoluował, ale do prawdziwego bóstwa 
nadal będzie mu bardzo, bardzo daleko.
W tej chwili wiele by dał za to, żeby zapomnieć o dwudziestu sze-
ściu testamentach szaleńców z załogi „Miecza Allaha". W wypranych 
z emocji mowach pożegnalnych czuł cały ciężar brzemienia, które 
niósł Adzie, Daemanowi, Hannah i pozostałym — swoim przyjacio-
łom i całej swojej rasie.
Cały ostatni rok - pokazywana przez całuny opowieść o Troi, którą 
Prospero żartem sprezentował ludziom za pośrednictwem Odyseusza 
iSavi, obłąkane misje, śmiertelnie niebezpieczne przedstawienie na
17-Olimp	257
orbitalnej wyspie, ucieczka na Ziemię, poznanie tajników konstruk-
cji broni, zalążek prawdziwego społeczeństwa, odkrycie polityki, 
nawet nieporadne szukani® awniastki religii...
To wszystko znów uczyniło ich ludźmi.
Ludzkość naprawdę wróciła na Ziemię — po ponad tysiącu cztery-
stu latach obojętności.
Ich dziecko -jego i Ady - mogłoby być prawdziwym człowiekiem, 
być może pierwszą istotą ludzką, która przyjdzie na świat po wygod-
nych, nieludzkich, nadzorowanych przez fałszywych bogów stule-
ciach letargu. Na każdym kroku zmagałoby się z zagrożeniami i swoją 
śmiertelnością, musiałoby improwizować, nawiązywać kontakty z in-
nymi choćby po to, żeby wyjść zwycięsko z walki z wojniksami, ka-
libanami, Kalibanem, Setebosem...
To by było ekscytujące. Przerażające. Prawdziwe.
I doprowadziłoby - mogłoby doprowadzić - z powrotem do „Mie-
cza Allaha".
Przetoczył się na bok i znów zwymiotował - krwią i śluzem.
Szybciej niż się spodziewałem.
Zacisnął powieki z bólu - cierpiał różne jego rodzaje, ale najbar-
dziej dokuczał mu ból tej nowej wiedzy. Sięgnął do prawego biodra. 
Namacał pistolet.
Odpiął pasek, wyjął broń z kabury i drugą ręką odciągnął zamek, 
tak jak pokazała mu to Mojra, wprowadzając nabój do komory. Od-
bezpieczył pistolet i przystawił sobie do skroni.
35
D
emogorgon przesłania połowę ognistego nieba. Azja, Pantea i 
milcząca Ione kulasie przed nim. Okoliczne skały, granie i wulkany 
roją się od ruchomych sylwetek. Tytani, Godziny, monstrualne 
rumaki, potwory, przypominające Uzdrowiciela stonogi, nieludzcy 
Woźnice w rydwanach, następni tytani — wszyscy zajmują miejsca 
na schodach greckiej świątyni niczym przysięgli na procesie. Dzięki 
wbudowanym w termoskórę goglom Achilles widzi ich wszystkich 
doskonale. I musi przyznać, że wolałby nie widzieć.
Potwory z Tartaru sąnaprawdę straszne. Tytani sąkudłaci i... tyta-
niczni. Woźnice i istoty nazwane przez Demogorgona Godzinami
258
wymykaj ą się nie tylko słowom, ale i oczom Achillesa, który nie może 
zogniskować na nich wzroku. Przypomina mu się dzień, w którym 
cięciem miecza rozchlastałjakiemuś.TtasjfflMrKJwi brzuch i pierś i zo-
baczył maleńkiego homunkulusa, wpatrującego się weń błękitnymi 
ślepkami spod strzaskanych żeber i skłębionych wnętrzności. Wtedy 
to pierwszy i ostatni raz porzygał się na polu bitwy. A teraz patrzenie 
na Godziny i Woźniców przychodzi mu z podobnym trudem.
Demogorgon czeka, aż monstrualni przysięgli zajmą miejsca. Ko-
rzystając z okazji, Hefajstos wyciąga ze swojego okrągłego hełmu 
cienką linkę i wpina jąwkapturtermoskóry Achillesa.
-	Słyszysz mnie? - pyta kaleki bóg. - Mamy chwilę, żeby poroz 
mawiać.
-	Ja cię słyszę. Myślisz, że Demogorgon nie? Przedtem słyszał. 
Teraz nie. To stałe łącze. Demogorgon to kawał drania, ale J. Ed-
garem Hooverem na pewno nie jest.
-	Kim?
-	Nieważne. Posłuchaj, synu Peleusa, musimy się umówić, co 
powiemy Demogorgonowi i tej zbieraninie olbrzymów. Wiele od tego 
zależy.
Achilles piorunuje go wzrokiem, który na polu bitwy mrozi prze-
ciwnikom krew w żyłach.
-	Nie nazywaj mnie tak.
Hefajstos aż cofa się o krok i niechcący napina łączący ich prze-
•?'(!.
-	Jak?
-	Synem Peleusa. Nie chcę tego więcej słyszeć.
Boski Rzemieślnik podnosi dłonie w pancernych rękawicach.
-	W porządku. Ale i tak musimy porozmawiać. I to szybko. Zaraz 
się zacznie sąd kangurów.
-	Co to jest kangur?
Achilles zaczyna mieć dość tego boga-miniaturki i jego fałszywej 
gadki. Trzyma miecz w dłoni. Ma nieodparte wrażenie, że aby zabić 
rzekomego nieśmiertelnego, wystarczyłoby rozciąć mu to błazeńskie 
metalowe ubranko, a potem odsunąć się i patrzeć, jak dławi się kwaś-
nym powietrzem. Chociaż z drugiej strony... Hefajstos jest jednak 
olimpijskim bogiem i nie przestaje nim być nawet z dala od kadzi 
Uzdrowiciela. Może więc bezczelny kulas zareagowałby takjakAchil-
les -kaszlałby, krztusił się, rzygał i leżał plackiem przez całą wiecz-
ność, skręcany bólem i niezdolny wstać, aż któraś okeanida by go
259
zeżarła. Achilles ma ogromną ochotę przekonać się, jak będzie na-
prawdę. Ale się powstrzymuj e.iRtgsrtuiui
-	Zapomnij - mówi Hefaj stos. — Co chcesz powiedzieć Demogor- 
gonowi? Może wolisz, żebym ja mówił?
-	Nie.
-	No dobrze, ale w takim razie musimy uzgodnić zeznania. 0 co 
poprosisz Demogorgona i tytanów, poza zabiciem Zeusa?
-	Nie zamierzam prosić Demogorgona, żeby zabił Zeusa - stwier 
dza stanowczo Achilles.
Brodaty boski karzeł wytrzeszcza oczy. Widać je wyraźnie przez 
szklaną bańkę hełmu.
-	Nie? Myślałem, że po to tu przyszliśmy.
-	Sam zabiję Zeusa, a jego wątrobę rzucę Argusowi, psu Odyseusza.
-	No dobrze - wzdycha Hefajstos. -Ale jeśli mam zasiąść na olim 
pijskim tronie, co sam mi zaproponowałeś i w czym Nyks udzieliła 
mi poparcia, musimy przekonać Demogorgona, żeby interweniował. 
A Demogorgon jest obłąkany.
-	Obłąkany?
Większość potworów pozajmowała już swoje miejsca wśród zę-
batych grani, stożków popiołu i strug lawy.
-	Słyszałeś, jak mówił o Bogu Wszechmocnym, prawda?
-	Nie wiem, o kim mógłby mówić, jeśli nie o Zeusie.
-	Miał na myśli najwyższego Boga całego wszechświata. - Sły 
szany przez głośniki wbudowane w termoskórę Hefajstos chrypi jesz 
cze bardziej niż zazwyczaj. - Jedynego. Boga przez duże B. Innych 
bogów nie ma.
-	To niedorzeczne.
-	Właśnie. Dlatego inni przedstawiciele tej rasy wygnali Demo 
gorgona tutaj, do Tartaru, jak do więzienia.
-	Rasy? - powtarza z niedowierzaniem Achilles. — Chcesz powie 
dzieć, że takich demogorgon ów jest więcej?!
-	Naturalnie. Nic, co żywe, nie istnieje w pojedynkę. Nawet ty 
musiałeś się zorientować, że to prawda. A Demogorgon jest szurnię 
ty jak szczur z trojańskiego sracza. Czci jakiegoś wszechmogącego 
Boga przez duże B, którego czasem nazywa Ciszą.
-	Ciszą?
Achilles próbuje sobie wyobrazić boga, który nic nie mówi. W ży-
ciu czegoś podobnego nie widział.
260
-	Tak - burczy mu w słuchawkach głos Hefajstosa. - Z tym że ta 
„Cisza" to nie jest jeszcze cały wszechmocny Bóg przez duże B, 
tylko jedna z Jego, przez duże J, manifestacji.
-	Przestań z tymi dużymi literami. Czyli Demogorgon wierzy jed 
nak w więcej niż jednego boga?
Nie! Po prostu ten jeden Bóg ma wiele wcieleń. Wiele awata-
rów. Tak jak Zeus, kiedy chce posunąć jakąś śmiertelniczkę. Pamię-
tasz, jak zmienił się w łabędzia, żeby...
-	Do kurwy nędzy, co to wszystko ma wspólnego z przesłucha 
niem, które zacznie się za pół minuty?! - krzyczy Achilles.
Hefajstos przytyka dłonie do szklanej bańki na głowie - mniej wię-
cej w tych miejscach, gdzie pod szkłem znajdują się jego uszy.
-	Cicho! Moje słowa mają bardzo dużo wspólnego z próbą prze 
konania Demogorgona, żeby uwolnił tytanów, a następnie namówie 
nia ich, żeby zaatakowali Zeusa, zlikwidowali bogów olimpijskich 
i oddali mi tron Olimpu.
-	Przed chwilą powiedziałeś, że Demogorgon sam jest tu więź 
niem.
-	Owszem. Nyks otworzyła dziurę w branie, prowadzącą tu z Olim 
pu. Będziemy mogli nią wrócić, chyba że zaniknie się, zanim to cho 
lerne przesłuchanie, proces, posiedzenie sejmiku, czy co to ma być, 
się zacznie! A Demogorgon mógłby chyba w każdej chwili stąd uciec.
-	Co to za więzienie, z którego można uciec, kiedy się chce? - 
dziwi się Achilles. Zaczyna podejrzewać, że najbardziej nienormal 
ny w tym towarzystwie jest kaleki Bóg Rzemiosła.
-	Powinieneś dowiedzieć się trochę o rasie, z której pochodzi De 
mogorgon —brzęczy szklana bańka zatknięta na szczycie piramidy z me 
talowych baniek. - Tylko trochę, bo o nich w ogóle mało wiadomo. 
Demogorgon sam się tu uwięził, ponieważ tak mu kazano. Może się 
teleportować, gdzie zechce i kiedy zechce, jeśli tylko uzna, że działa 
w ważnej sprawie. I my właśnie musimy go przekonać, że tak jest.
-	Ale przecież mamy dziurę w branie, możemy przez nią wyjść. 
A poza tym, co z tego będzie miała Nyks? W domu Odyseusza, za 
nim obudziliśmy Zeusa, powiedziałeś, że Noc otworzy dziurę w bra 
nie. Uwierzyłem ci. Ale dlaczego to robi? Co z tego ma?
-	Będzie żyć.
Hefajstos się rozgląda. Poczwary są na miejscach. Sąd rozpoczyna 
posiedzenie. Wszyscy czekają, aż Demogorgon przemówi. Achilles 
też to zauważa.
261
-	Jak to, będzie żyć? - syczy do mikrofonu. — Mówiłeś, że Nyks 
jest jedyną boginią, która napawa strachem samego Zeusa. Ona i te 
jej przeklęte Mojry. Zeus me może jej nic zrobić.
Szklana bańka chwieje się w przód i w tył, kiedy Hefajstos kiwa 
głową.
-	Nie myślałem o Zeusie, lecz o Prosperze, Sykoraks i ludziach... 
to znaczy o istotach, które pomogły stworzyć Zeusa, mnie, innych 
bogów, a nawet tytanów. I nie chodzi tu o Uranosa i Gąję, matkę Zie 
mię. Ich wtedy też jeszcze nie było.
Achilles próbuje ogarnąć rozumem ideę stworzenia bogów i tyta-
nów przez kogoś innego niż Ziemia i Noc. Bezskutecznie.
-	Złapali potwora imieniem Setebos i przez dziesięć lat więzili go 
na Marsie i waszej iliońskiej Ziemi - ciągnie Bóg Ognia.
-	Kto? — Achilles ma już zupełny mętlik w głowie. - Co to jest 
Setebos? I co ma wspólnego z tym, co za minutę powiemy Demo- 
gorgonowi?
-	Z pewnością znasz trochę historię, Achillesie, i słyszałeś o tym, 
jak Zeus pokonał swojego ojca Kronosa i innych tytanów, chociaż 
tytani byli silniejsi od olimpijskich bogów.
-	Słyszałem. -Achilles znów czuje się jak mały chłopiec pobiera 
jący nauki u Chirona. - Zeus wyszedł z wojny z tytanami zwycię 
sko, ponieważ sprzymierzył się ze straszliwymi potworami, wobec 
których nawet tytani byli bezradni.
-	A kto był nąjstraszniejszym ze straszliwych potworów? - pyta 
brodaty bóg. Przemawia tak protekcj onalnym tonem, że Achilles ma 
go ochotę wypatroszyć.
-	Sturamienny - odpowiada, z trudem zachowując resztki cierpli 
wości. Demogorgon lada chwila zacznie przemawiać, a bełkot He 
fajstosa wcale nie pomaga Achillesowi zebrać myśli. — Wieloręki 
potwór, którego wy, bogowie, nazwaliście Briareosem. Pierwsi lu 
dzie nadali mu imię Ajgąjon.
-	Stwór przezywany Briareosem lub Ajgąjonem naprawdę nazy 
wa się Setebos — syczy Hefajstos. - Przez dziesięć lat nie mógł sycić 
swojego głodu jak należy, bo musiał ograniczać się do waszej śmie 
chu wartej wojenki trojańskiej. Został jednak uwolniony i cały Układ 
Słoneczny drży w swoich kwantowych posadach. Nyks martwi się, 
że zniszczeniu ulegnie nie tylko Ziemia, ale także nowy Mars i cały 
mroczny wymiar egzystencji. Dziury w branie łączą wszystko ze 
wszystkim, a oni są tacy nierozważni, Prospero, Sykoraks, Setebos
262
i cała reszta. Jeżeli ktoś nie wtrąci się do gry, Mojry zapowiadają 
całkowite kwantowe unicestwienie Ziemi i okolic. Nyks wolałaby, 
żebym ja, kulawy karzeł, zasiadł nastanie-Olimpu, niż żeby miało 
dojść do takiej katastrofy.
Achilles, który nie ma zielonego pojęcia, co właściwie pieprzy ten 
boski kurdupel, milczy.
Tymczasem Demogorgon chrząknięciem ucisza ostatnie szmery 
rozmów tytanów, Godzin, Woźniców, Uzdrowicieli i innych zdefor-
mowanych stworów.
-	Ale najlepsze... —Hefajstos szepcze, jakby mimo łączącego ich 
kabla bezkształtna chmura mogła ich jednak podsłuchać. - ...naj 
lepsze jest to, że Demogorgon i jego bóg, Cisza, zjadają takie Sete- 
bosy na śniadanie.
-	To nie Demogorgon jest niespełna rozumu - odpowiada Achil 
les, również szeptem. —To ty jesteś szurnięty jak szczur z trojańskie 
go sracza.
-	Czy mimo to pozwolisz mi przemawiać w naszym imieniu? - 
dopytuje się natarczywie Hefajstos.
-	Dobrze. Ale jeśli powiesz coś, co mi się nie spodoba, posiekam 
to twoje milutkie metalowe wdzianko na oddzielne kulki, potem ode- 
tnę ci jądra i wepchnę ci je do gardła przez tą szklaną bańkę.
-	W porządku. 
Hefajstos odłącza kabel.
-	Możecie zaczynać. Słucham waszych próśb.
36
Postanowili przegłosować propozycję pożyczenia sonika Noma-1 
nowi. Zebranie zostało zaplanowane na dwunastą w południe, 
kiedy straże były najmniej liczne, a najbardziej nużące codzienne 
obowiązki wykonane. Dzięki temu większość mieszkańców Ardis -
razem z pięciorgiem nowo przybyłych, Hannah i Nomanem zebrało 
się pięćdziesiąt pięć osób - mogła być na nim obecna. Wieść o proś-
bie Nomana i tak już lotem błyskawicy obiegła obozowisko i miesz-
kańcy zamierzali stanowczo mu odmówić.
Hannah i Ada do południa opowiadały sobie nawzajem o ostatnich 
wydarzeniach. Hannah nie mogła się otrząsnąć po stracie przyjaciół
263
i samego dworku, ale Ada przypominała jej uparcie, że dwór można 
przecież odbudować, chociaż zapewne w skromniejszej formie.
—	Myślisz, że tego dożyjemy?
Ada nie wiedziała, co odpowiedzieć. Ścisnęła mocniej dłoń przy-
jaciółki.
Rozmawiały o Harmanie, o jego tajemniczym zniknięciu z Golden 
Gate w towarzystwie istoty nazywanej Arielem i o przekonaniu Ady, 
że nadal żyje. Mówiły też o drobiazgach - o przygotowywaniu po-
siłków i o planach powiększenia obozowiska, które wzięły w łeb, 
kiedy wojniksów zaczęło przybywać.
—	Wiecie, dlaczego boją się zbliżyć do Setebosa? - spytała Hannah.
—	Nie mamy pojęcia.
Ada zaprowadziła przyjaciółkę na skraj Dziury. Mały Setebos-
nazwany przez Nomana „wszą" — leżał na dnie, na podkurczonych 
dłoniach i mackach. Żółte ślepia spojrzały na kobiety z nieludzką 
obojętnością, która była znacznie gorsza od zwykłej złośliwości.
Hannah złapała się za skronie.
—	O Boże... O mój... Skrobie mi w mózg. Jakby chciał wejść do 
środka!
—	Zawsze to robi - przyznała półgłosem Ada. Przyniosła ze sobą 
kartaczownicę i wycelowała ją teraz od niechcenia w leżącą parę 
metrów niżej masę błękitnosinej tkanki i różowych dłoni.
—	A jeśli kogoś... opęta?
—	Zawładnie nami, tak? Zacznie nas szczuć na siebie nawzajem?
—	No właśnie...
Ada wzruszyła ramionami.
—	Cały czas czegoś takiego się spodziewamy, zwłaszcza w nocy. 
Rozmawialiśmy o tym. Zwykle wszyscy naraz słyszymy, jak do nas 
woła, trochę jakbyśmy czuli przykry zapach w powietrzu. Ale kiedy 
uderza mocniej, tak jak przed chwilą w ciebie, koncentruje się na 
jednej osobie. Reszta słyszy wtedy tylko... nie wiem, jak to powie 
dzieć... echo?
—	Uważacie zatem, że jeśli zacznie was przejmować, to pojedynczo? 
Kolejne wzruszenie ramion.
—	Mniej więcej.
Hannah spojrzała na ciężką kartaczownicę w jej rękach.
—	Ale gdyby przejął cię w tej chwili, zabiłabyś mnie i całą masę 
ludzi, zanim...
—	To prawda. O tym również rozmawialiśmy.
264
-	I co? Macie jakiś plan?
-	Owszem —przytaknęła Ada, zniżając głos. —Zabijemy potwora, 
zanim do tego dojdzie.
Hannah pokiwała głową.
-	Ale najpierw trzeba ewakuować ludzi. Teraz już rozumiem, dla 
czego nie chcecie dać Odyseuszowi sonika.
Ada westchnęła ciężko.
-	Wiesz, po co mu jest potrzebny?
-	Nie. Nie chciał mi powiedzieć. Wielu rzeczy mi nie mówi.
-	Mimo to go kochasz.
-	Odkąd zobaczyłam go na moście.
-	Używałaś całunów turyńskich, kiedy jeszcze działały, więc na 
pewno wiesz, że tamten Odyseusz miał żonę. Opowiadał Achajom 
o Penelopie i o nastoletnim synu, Telemachu. Mówili w dziwnym 
języku, ale pod całunem zawsze ich rozumieliśmy.
Hannah spuściła wzrok.
-	To prawda.
Mały Setebos zaczął biegać po dnie Dziury na swoich małych za-
różowionych rączkach. Pięć macek wspięło się po skale, pięć dłoni 
zacisnęło się na kracie i zaczęło ją ciągnąć z taką siłą, że metal zda-
wał się wyginać. Żółte ślepia pałały własnym światłem.
Daeman wracał z lasu i spieszył się na południowe spotkanie, kie-
dy zobaczył ducha. Na plecach niósł gruby płócienny worek z drew-
nem na opał. Myślał właśnie o tym, że wolałby stać na straży albo 
polować, zamiast rąbać i nosić drewno - gdy dosłownie dziesięć 
metrów od niego, spomiędzy drzew, wyszła kobieta.
Dostrzegł ją kątem oka - w sam raz, żeby zorientować się, że widzi 
nie wojniksa, lecz ludzką kobietę, a więc - zapewne - kogoś z Ardis. 
Dlatego nie zwolnił kroku, nie wycelował niesionej w wolnej ręce broni, 
nie podniósł wzroku. Poprawił ciężki pakunek na plecach, odwrócił 
się w stronę kobiety, żeby się z nią przywitać... i stanął j ak wryty.
To była Savi.
Wyprostował się. Ciężki ładunek pociągnął go do tyłu i omal nie 
przewrócił, ale nawet gdyby padł jak długi, nie można by mu zarzu-
cić, że histeryzuje. Wybałuszył oczy.
To była Savi - ale nie siwowłosa i podstarzała, którą na jego oczach 
Kaliban najpierw zamordował, a potem zaciągnął do swojej podwod-
nej groty na wyspie Prospera, tylko młoda, jasnoskóra, piękniejsza.
265
Zmartwychwstała? Niemożliwe.
Duch! Taka była jego pierwsza myśl - i pierwsze ukłucie strachu. 
W j ego czasach ludzie nie wierzyli w duchy, nie zrozumieliby nawet 
idei ducha. Nie licząc wzmianek w spektaklu turyńskim, on sam po-
znał to słowo dopiero na jesieni, siglując stare książki w biblioteczce 
Dworu Ardis.
Ale to musiał być duch.
Młoda Savi wydawała się półmaterialna. Jej postać migotała lek-
ko, kiedy zobaczyła go, odwróciła się i zaczęła się zbliżać. Daeman 
uświadomił sobie, że widzi przez nią na wylot, i to nawet z większą 
łatwością niż przez hologram Prospera.
Wiedział jednak, czuł przez skórę, że to nie jest hologram, tylko 
coś... coś żywego i prawdziwego. Nie przeszkadzała mu delikatna 
poświata bijąca z ciała Savi ani fakt, że jej stopy nie dotykały ziemi, 
kiedy rozgarniając wysokie, brunatne trawy, szła w jego kierunku. 
Była ubrana tylko w termoskórę. Z własnego doświadczenia wiedział, 
że w termoskórze — cieńszej niż warstwa farby na naskórku - czło-
wiek czuje się bardziej rozebrany, niż gdyby był zupełnie nagi, i tak 
właśnie wyglądała Savi. Termoskóra miała delikatnie niebieski od-
cień, ale każdy mięsień rysował się pod nią wyraźniej, a piersi zda-
wały się kołysać bardziej, niż powinny. Przywykł do widoku Savi 
w termoskórze, lecz zamiast lekko obwisłych piersi i pośladków oraz 
sflaczałych mięśni ud widział teraz jędrny biust, płaski brzuch i silną, 
młodzieńczą muskulaturę.
Wyplątał się z pasków, zrzucił worek na ziemię i chwycił karta-
czownicę oburącz. Dwieście metrów dalej znajdowała się nowa pali-
sada, znad krawędzi wystawała nawet głowa patrolującego ją war-
townika, ale w zasięgu wzroku nie było nikogo innego. Znalazł się 
sam na sam z duchem na skraju lasu.
- Cześć, Daemanie.
Głos Savi. Młodszy, żywszy, bardziej rozwibrowany od hipnoty-
zującego tonu, który zapamiętał, ale o pomyłce nie mogło być mowy.
Nie odpowiedział. Zatrzymała się na wyciągnięcie ręki od niego. 
Z tej odległości widział już, że nie tyle migocze, ile pojawia się i zni-
ka. W jednym ułamku sekundy wydawała się całkowicie materialna, 
chwilę później - przezroczysta i zwiewna. Kiedy się materializowa-
ła, widział wyraźnie rysujące się pod termoskóra sutki. Młoda Savi 
była przepiękna.
Zmierzyła go spojrzeniem znajomych ciemnych oczu.
266
-	Dobrze wyglądasz. Bardzo schudłeś. Zmężniałeś.
Nie odzywał się. Każdy, kto zapuszczał się w głąb lasu, miał przy 
sobie głośny gwizdek; znaleźli ich kilka w ruinach dworku. Daeman 
nosił swój na sznurku na szyi. Wystarczyłoby w niego gwizdnąć, 
a w niespełna minutę przybiegłby mu z pomocą tuzin uzbrojonych 
kobiet i mężczyzn.
-	Maszrację. —Uśmiechnęła się. - Nie jestem Savi. Nigdy się nie 
spotkaliśmy. Znam cię tylko z nagrań i z opowiadań Prospera.
-	Kim jesteś? — zapytał spiętym, zachrypniętym głosem. 
Kobieta wzruszyła ramionami, jakby jej tożsamość nie była szcze 
gólnie istotna.
-	Nazywam się Mojra.
To imię nic mu nie mówiło. Savi o nikim takim nie wspominała, 
Prospero też nie. Przeszło mu przez głowę, że to Kaliban umie zmie-
niać postać.
-	Czym jesteś? - zapytał w końcu.
-	Ha! - W tej jednej sylabie pobrzmiewał znajomy, chrapliwy 
śmiech Savi. - Cudownie inteligentne pytanie. Nie: „dlaczego wy 
glądasz jak moja nieżyjąca przyjaciółka?", tylko: „czym jesteś?" Pro 
spero miał rację. Jesteś bystrzejszy, niż na to wyglądasz.
Daeman dotknął zawieszonego na piersi gwizdka. Czekał.
-	Jestem postczłowiekiem - powiedziała podobizna Savi. 
Daeman ścisnął mocniej gwizdek.
-	Postludzi już nie ma.
-	Nie było, ale teraz są. To znaczy, jest jeden. Ja.
-	Czego tu szukasz?
Wolno wyciągnęła rękę i dotknęła jego przedramienia. Spodzie-
wał się, że jej dłoń się rozpłynie, ale poczuł jej dotknięcie równie 
wyraźnie, jakby miał przed sobą któregoś z mieszkańców Ardis. 
Smukłe palce prześliznęły się po rękawie jego kurtki. Poczuł też coś 
w rodzaju elektryzującego mrowienia.
-	Chcę pójść z tobą na spotkanie i zobaczyć, jak będziecie głoso 
wać nad pożyczeniem sonika Nomanowi.
Skąd ona o tym wie?
-	Jeżeli się tam pokażesz, nie będzie żadnego spotkania ani gło 
sowania. Nawet Odys... To znaczy, nawet Noman będzie chciał się 
dowiedzieć, kim jesteś, skąd się tu wzięłaś i czego chcesz.
-	Być może. - Wzruszyła ramionami. - Ale poza tobą nikt mnie 
nie będzie widział. To taka sztuczka, którą Prospero wbudował moim
267
siostrom, kiedy postanowiły zostać bogami. Pomyślałam, że ją sobie 
zachowam. Czasem się przydaje.
Lewą ręką Daeman bawił się gwizdkiem, palec wskazujący prawej 
wsunął pod osłonę spustu kartaczownicy. Patrzył, jak Mojra materiali-
żuje się, rozpływa i znów krystalizuje. Był tak oszołomiony jej słowa-
mi, że nie potrafił nawet wymyślić sensownego pytania. Intuicja pod-
powiadała mu jednak, że nie powinien na razie odwracać się od tej 
dziwnej kobiety, chociaż nie umiałby powiedzieć, skąd ten pomysł.
-	Dlaczego tak cię interesuje nasza dyskusja? - zapytał.
-	Nie sama dyskusja, lecz jej wynik.
-	Ale dlaczego? 
Uśmiechnęła się.
-	Daemanie... Jeżeli twierdzę, że potrafię być niewidzialna dla 
pięćdziesięciu paru osób, tobie również mogłabym się nie pokazy 
wać, prawda? Chcę jednak, żebyś wiedział, że tam będę. Później 
porozmawiamy.
-	O czym?
Daeman pamiętał widok pobrązowiałych, zmumifikowanych zwłok 
istot, które z Harmanem i Savi uznali za ostatnich postludzi. Znaleźli 
je w umierającym królestwie Prospera, w rozrzedzonym, zatęchłym 
powietrzu. Same kobiety. Większość zwłok została dawno ogryziona 
przez Kalibana. Nie miał jak rozpoznać, czy kobieta jest tym, za kogo 
się podaje. Najbardziej przypominała mu boginię ze spektaklu tu-
ryńskiego, który rzadko oglądał — Atenę albo odmłodzoną Herę. 
Urodą nie dorównywała Afrodycie. Nagle przypomniał sobie, że przed 
rokiem w Kraterze Paryskim mówiło się o stawianiu ołtarzy bogom 
ze spektaklu turyńskiego.
Mieszkańcy Krateru zginęli. Matka Daemana również. Kaliban 
zabił ich i zjadł, a samo miasto zostało pokryte błękitnym, lepkim 
lodem Setebosa. Jeśli więc nawet modlili się do turyńskich bogów 
i bogiń, nie na wiele im się to zdało. A jeżeli teraz miał przed sobą 
jedno z tych bóstw, tym bardziej nie mógł się spodziewać niczego 
dobrego.
-	Na przykład o tym, co się dzieje z twoim przyjacielem Harma 
nem - powiedziało widmo, które przedstawiło się jako Mojra.
-	Gdzie on jest? Nic mu się nie stało? - Daeman złapał się na tym, 
że krzyczy.
Mojra uśmiechnęła się w odpowiedzi.
-	Po głosowaniu.
268
-	No to powiedz mi przynajmniej, co takiego interesującego jest 
w tym głosowaniu, że przyszłaś z... nie wiem, skąd przyszłaś, ale 
chcesz je zobaczyć.
Głos Daemana był równie stanowczy jak on sam. 
Mojra skinęła głową.
-	Przyszłam je zobaczyć, bo to ważne wydarzenie.
-	Dlaczego? Dla kogo ważne? Jakim cudem? 
Nie odpowiedziała. Nie uśmiechała się już. 
Wypuścił gwizdek z ręki.
-	Co będzie lepsze: dać Nomanowi sonik czy mu odmówić?
-	Chcę tylko patrzeć. Nie głosować.
-	Nie o to pytałem.
-	Wiem.
Ktoś uderzył w dzwon. Spotkanie. Ludzie zaczynali się zbierać 
wokół ogniska przy szałasie.
Daemanowi nie spieszyło się jednak. Wiedział, że mniej by ryzy-
kował, sprowadzając do obozu żywego wojniksa niż tę kobietę. Zda-
wał sobie też sprawę, że ma bardzo mało czasu na decyzję.
-	Mogłabyś niewidzialna obserwować przebieg spotkania. —Zni 
żył głos. - Dlaczego mi się pokazałaś?
-	Już ci mówiłam: bo tak chciałam. A może jestem wampirem? 
Nie wejdę, dopóki ktoś mnie nie zaprosi?
Daeman nie wiedział, co to jest wampir, ale uznał, że chwilowo nie 
jest to naj ważniej sze.
-	Nie zaproszę cię do ogniska, dopóki nie podasz mi przekonują 
cego powodu, dla którego miałbym to zrobić.
Mojra westchnęła.
-	Prospero i Harman uprzedzali mnie, że jesteś uparty, ale nie są 
dziłam, że aż tak.
-	Mówisz, jakbyś spotkała Harmana. Powiedz mi o coś o nim: 
gdzie jest, jak się miewa. Przekonaj mnie, że go widziałaś.
Kiedy spojrzała mu w oczy, miał wrażenie, że powietrze powinno 
zaiskrzyć od tego spojrzenia. Dzwon ucichł. Spotkanie się rozpoczę-
to. Daeman stał bez ruchu. Milczał.
-	Dobrze - powiedziała w końcu Mojra. Na jej ustach błąkał się 
wątły uśmieszek. — Twój przyjaciel Harman ma bliznę tuż nad peni 
sem. Nie pytałam, skąd się wzięła, ale musiał się skaleczyć w ciągu 
ostatnich dwudziestu lat. W konserwatorni na pewno by jąusunięto.
Daeman nawet nie mrugnął.
269
-	Nigdy nie widziałem Harmana nago. Wymyśl coś innego. 
Mojra roześmiała się swobodnie.
-	Kłamiesz. Kiedy daliśmy Harmanowi termoskórę, którą teraz 
nosi, doskonale wiedział, jak ją włożyć. Jak wiesz, za pierwszym 
razem nie jest łatwo. Powiedział, że na orbitalnej wyspie przez całe 
tygodnie chodziliście w termoskórach. I że raz ubieraliście się w nie 
przy Savi. Widziałeś go nago, a tej blizny trudno nie zauważyć.
-	Po co mu termoskóra? Gdzie on teraz jest?
-	Zaprowadź mnie na spotkanie. Obiecuję, że później opowiem ci 
o Harmanie.
-	Powinnaś opowiedzieć Adzie. Oni są... małżeństwem. — Nie było 
łatwo wypowiedzieć to niezwykłe słowo.
-	Opowiem tobie, a ty jej powtórzysz, jeśli uznasz, że tak trze 
ba. - Mojra się uśmiechnęła. - Idziemy?
Podała mu lewe ramię, zgięte w łokciu, jakby miał ją wprowadzić 
na oficjalny bankiet. Wziął ją pod rękę.
—... i do tego właśnie sprowadza się moja prośba — mówił właśnie 
Odyseusz-Noman, kiedy Daeman zajął miejsce w kręgu. Większość 
z ponad pięćdziesięciu słuchaczy siedziała na ziemi na kocach i sien-
nikach, tylko niektórzy stali. Daeman stanął z tyłu.
-	Chcesz pożyczyć sonik, który jest naszą jedyną nadzieją- po 
wiedział Boman. — Mimo to nie zamierzasz nam powiedzieć, ani do 
czego go potrzebujesz, ani na jak długo.
-	Właśnie. Może się okazać, że wystarczy mi kilka godzin; wtedy 
zaprogramuję go na automatyczny powrót. Ale może być i tak, że 
w ogóle do was nie wróci.
-	Wtedy wszyscy zginiemy - odezwał się Stefe, jeden z przyby 
szów z Hughes Town.
Noman milczał.
-	Powiedz, do czego jest ci potrzebny - zasugerowała Siris.
-	To moja prywatna sprawa.
Część słuchaczy parsknęła śmiechem, jakby Grek zażartował, ale 
na twarzy Nomana nie drgnął nawet jeden mięsień. Mówił serio.
-	Poszukaj sobie innego sonika! - zawołał Kaman, lokalny eks 
pert od spraw wojskowych. Nie ukrywał, że nigdy nie ufał prawdzi 
wemu Odyseuszowi, temu ze spektaklu turyńskiego, który oglądał 
dzień w dzień przez dziesięć lat przed Upadkiem Nieba. Tym bar 
dziej nie miał ochoty zaufać jego podstarzałej wersji.
270
-	Gdybym mógł, tobym to zrobił - odparł beznamiętnie Noman. - 
Ale najbliższe, o jakich wiem, znajdują się tysiące kilometrów stąd. 
Skleconą przez nas tratwą leciałbym tam bardzo długo i nie wiado 
mo, czy w ogóle dałbym radę dotrzeć na miejsce. A sonik jest mi 
potrzebny jeszcze dzisiaj. Natychmiast.
-	Po co? - Loman nieświadomym gestem bezpalcej dłoni potarł 
obandażowaną lewą rękę.
Noman nie odpowiedział.
Stojąca obok niego Ada, która ogłosiła otwarcie zebrania i wpro-
wadziła wszystkich w sprawę, zaproponowała półgłosem:
-	Może powiedz nam, Nomanie, co będziemy mieli z tego, że 
oddamy ci sonik?
-	Jeżeli uda mi się przeprowadzić mój plan, może faksowęzły znów 
zaczną działać. Za kilka godzin, najdalej za parę dni.
Dało się słyszeć, że wszyscy wstrzymali oddech.
-	Bardziej jednak prawdopodobne jest, że pozostaną nieaktyw 
ne - dodał Noman.
-	Więc to dlatego chcesz sonik? — spytał Greogi. — Żeby urucho 
mić faksy?
-	Nie. To tylko możliwy skutek uboczny mojej wyprawy. Jak po 
wiedziałem, mało prawdopodobny.
-	Czy... z wypożyczenia sonika... mogą płynąć dla nas jakieś inne 
korzyści? -podsunęła Ada. Było oczywiste, że najbardziej ze wszyst 
kich skłania się ku prośbie Nomana.
Noman wzruszył ramionami.
Zapadła taka cisza, że z odległości pół kilometra Daeman usłyszał 
nawołujących się wartowników. Odwrócił się. Widmowa Mojra sta-
ta obok niego z rękami skrzyżowanymi na piersi. Wydawało się to 
niewiarygodne, ale nikt z tych, którzy również spojrzeli w stronę war-
towników -Ada, Noman, Boman, który zerkał spode łba na Daemana, 
odkąd ten przeszedł przez furtkę w palisadzie -jej nie widział.
Noman wyciągnął przed siebie muskularne ramiona i rozczapie-
rzył palce, jakby chciał ich wszystkich złapać albo odepchnąć.
-	Chcecie usłyszeć, że dokonam cudu. - Nie mówił głośno, ale 
jego dźwięczny, wyszkolony w sztuce retoryki głos i tak niósł się aż 
do palisady i wracał echem. - Cudu nie będzie. Możecie zostać tu 
i zatrzymać sonik, ale prędzej czy później i tak zginiecie. Nawet jeś 
li ewakuujecie się na tę wyspę w dole rzeki, wojniksy pójdą za wami. 
W dalszym ciągu mogą się faksować i w przeciwieństwie do was
271
nigdy nie potrzebowały do tego faksowęzłów. Otaczają nas dziesiąt-
kami tysięcy, nie dalej niż trzy kilometry stąd. Na całym świecie ludz-
kie niedobitki uciekają przed nimi, kryją się w jaskiniach, wieżow-
cach i ruinach starych miast. Wojniksy mordują ich bez litości. Na 
razie macie nad nimi przewagę: nie zaatakują, dopóki ten... mały 
Setebos jest waszym więźniem. Ale najdalej za kilka dni — a może za 
kilka godzin- setebosowa wesz będzie wystarczająco silna, żeby 
uciec z dziury i wedrzeć się do waszych głów. A możecie mi wie-
rzyć, że tego byście nie chcieli. Zresztą w końcu i tak przyjdąpo was 
wojniksy.
-	Tym bardziej warto zatrzymać sonikl - zawoiai Cau\. 
Noman odwrócił ręce dłońmi do góry.
-	Być może. Tyle że niedługo nie będziecie mieli dokąd uciec. 
Myślicie, że tylko wy znacie funkcję wyszukiwania? Nie tylko. W do 
datku wasze funkcje nie działają, a funkcje wojniksów i kalibanów - 
jak najbardziej. Znajdą was. Nawet Setebos was znajdzie, kiedy skoń 
czy się obżerać historią waszej planety.
-	Kiedy tak mówisz, nie dajesz nam cienia nadziei - stwierdził 
Tom, małomówny medyk.
-	Nie daję. —Noman podniósł głos. —Nie jestem od dawania wam 
nadziei, chociaż jeśli mi się powiedzie na mojej wyprawie, może 
przez przypadek ją wam przywrócę. Ale nie zamierzam was okłamy 
wać; szansę powodzenia mam niewielkie. A wy macie prawo znać 
prawdę. Tylko że jeżeli coś się szybko nie zmieni, to z sonikiem czy 
bez wasze szansę przetrwania są równe zeru.
Daeman, który obiecywał sobie solennie, że nie weźmie udziału 
w dyskusji, zawołał:
-	Moglibyśmy polecieć do pierścieni, Nomanie! Sonikiem, po 
sześciu. Ja wróciłem nim na ziemię z wyspy Prospera. Czy w pier 
ścieniach nie bylibyśmy bezpieczni?
Wszystkie oczy zwróciły się w jego kierunku. Nikt nie spojrzał na 
stojącą dwa metry obok niego migoczącą Mojrę.
-	Nie - odparł Noman. - W pierścieniach nie bylibyście bezpieczni. 
Ciemnowłosa Edide zerwała się na równe nogi. Wydawało się, że
śmieje się i płacze jednocześnie.
-	Kurwa twoja mać! Ty naprawdę nie dajesz nam najmniejszych 
szans!
Pierwszy raz Odyseusz się uśmiechnął, co jego wrogów musiało 
doprowadzić do szewskiej pasji. Białe zęby błysnęły w siwej brodzie.
272
-	Nie jestem od tego, żeby dawać wam szansę — stwierdził oschle. - 
To rola losu, który albo przychyli się do waszych próśb, albo nie. Za 
to wy możecie dzisiaj dać szansę mnie... Albo nie.
Ada wyszła na środek kręgu.
-	Głosujemy. Ponieważ sprawa jest ogromnej wagi, proszę nie 
wstrzymywać się od głosu. Ci, którzy zgadzają się na pożyczenie 
Odyseuszowi... przepraszam, Nomanowi, naszego sonika, ręka do 
góry. Ci, którzy są przeciw, niech na razie nie podnoszą rąk.
37
Z
wysokości półtora kilometra Troja — starożytny Ilion — i otaczające 
ją pole bitwy nie przedstawiały się szczególnie imponująco.
-	To tu? - spytał centurion Mep Ahoo z przedziału załogi. - Tutaj 
walczyliśmy razem z Grekami i Trojanami? Na tym skrawku ziemi 
i zarośniętym pagórku?
-	Sześć tysięcy lat temu - odzywa się Mahnmut. Siedzi za sterami 
„Mrocznej Damy" w ładowni ładownika.
-	I w innym wszechświecie - dodaje Orphu z ładowni „Mrocznej 
Damy".
-	Wygląda niepozornie — stwierdził pilotujący ładownik Suma IV. — 
Możemy lecieć dalej?
-	Jeszcze jedno kółko, proszę - zaproponował Mahnmut. — Mog 
libyśmy zejść niżej? Przelecieć między tym wzgórzem i morzem? 
Nad plażą?
-	Nie ma mowy. Możesz sobie powiększyć obraz. Nie zbliżę się 
dc pola siłowego nad wysuszonym morzem.
-	Chciałem, żeby Orphu mógł odebrać wyraźny sygnał z radaru 
i kamer na podczerwień.
-	Poradzę sobie - zadudnił bas z ładowni.
Ładownik zatoczył jeszcze jeden krąg na wysokości tysiąca pię-
ciuset metrów. Najdalej na zachód wysunięty punkt tego okręgu — 
nad ruinami na szczycie wzgórza — znajdował się dobry kilometr od 
skraju morza. Mahnmut powiększył sobie obraz z głównej kamery, 
odciął pozostałe kanały i patrzył w dół. Ogarnął go dziwny smutek.
Resztki ruin dawnego Ilionu znajdowały się na grzbiecie -wzgórza 
biegnącego ze wschodu na zachód, w stronę egejskiego brzegu, przy
18-Olimp	273
którym nigdy nie było portu z prawdziwego zdarzenia, lecz płytka, 
łukowata zatoka, w której starożytne okręty cumowały do wbitych 
w dno pali lub kamiennych kotwic. W tym właśnie miejscu Agamem-
non i greccy herosi przycumowali setki swoich czarnych okrętów.
Na zachodzie Morze Egejskie i - dalej - Śródziemne, ciemne jak 
wino, ciągnęły się wtedy aż po horyzont. Teraz jednak, pod migot-
liwą pokrywą zainstalowanego przez postludzi pola antyenergetycz-
nego - które w mgnieniu oka odcięłoby zasilanie ładownika, gdyby 
ten znalazł się w jego obrębie - ciągnął się osuszony Basen Śródziem-
ny: ziemia, kamienie, a w oddali pola uprawne. Dalej było też widać 
prastare wyspy, które dawniej wyrastały z morza, a które Achilles 
podbił po drodze pod Troję: Imbros, Lemnos i Tenedos zmieniły się 
w strome, zalesione wzgórza, których skaliste podnóża wyrastały 
wprost ze śródziemnomorskich piasków.
Między nieistniejącym już Morzem Egejskim i ruinami Troi roz-
ciągało się około półtora kilometra aluwialnej równiny, która z bie-
giem lat zarosła karłowatymi drzewkami. Mahnmut jednak bez trudu 
wyobraził sobie, jak musiała wyglądać w czasach Odyseusza, Achil-
lesa, Hektora i pozostałych bohaterów. Pięć kilometrów łagodnie 
zakrzywiającego się morskiego brzegu, na skraju morza piaski i mo-
kradła, dalej zatłoczona plaża, wydmy, w które wsiąkła masa krwi 
i tysiące namiotów na plaży. Aż wreszcie i szeroka równina, która 
ciągnie się aż pod mury miasta, dziś zarośnięta, wtedy jednak, po 
dziesięciu latach wycinki, palenia ognisk i stosów pogrzebowych, 
kompletnie ogołocona z drzew.
Na północy widać było skrawek wody. Cieśnina najpierw nosząca 
nazwę Hellespontu, przemianowana później na Dardanele, została 
zatamowana dłońmi z pola siłowego, podobnymi do tych, które za-
mykały osuszone morze na zachodzie, między Gibraltarem i wybrze-
żem Afryki.
Orphu - który zapewne obserwował okolicę na radarze i innych 
przyrządach - odezwał się przez radio na wydzielonym kanale:
-	Postludzie musieli wybudować kawał pięknej kanalizacji, 
W przeciwnym razie wszystko by im tu dawno pozalewało.
-	To prawda - przyznał Mahnmut, chociaż aspekt techniczno-in- 
żynierski całego przedsięwzięcia niespecjalnie go interesował. Myś 
lał właśnie o lordzie Byronie, o Aleksandrze Wielkim i innych, któ 
rzy pielgrzymowali do Ilionu, dziwnie świętego miejsca.
Tu każdy kamień ma swoje imię.
274
Te słowa znikąd pojawiły się w umyśle Mahnmuta. Kto to napisał? 
Lukan? Być może. Najprawdopodobniej.
Na wzgórzu pozostało już tylko kilka szaro-białych blizn poruszo-
nej skały i garść bezimiennych kamieni. Ruiny ruin. Część śladów 
pochodziła zapewne z czasów, gdy archeolog amator, trojański fana-
tyk Heinrich Schliemann, w latach siedemdziesiątych XIX wieku 
podjął bezmyślne, rabunkowe prace wykopaliskowe. Tu, na praw-
dziwej Ziemi. Ponad trzy tysiące lat temu.
Teraz to miej sce nie miało w sobie nic szczególnego. Ostatnie imię, 
jakie nadali mu ludzie na swoich mapach, brzmiało „Hisarlik". Ka-
mienie, karłowate drzewa, równina zalewowa, wysokie wzgórze scho-
dzące na północ ku Dardanelom i na zachód, w stronę Morza Egej-
skiego.
Ale Mahnmut miał przed oczami pole bitwy nad Skamandrem i Sy-
mojdą. Widział, gdzie stały mury i niebotyczne wieżyce Ilionu, gdzie 
stok wzgórza opadał do morza; umiał znaleźć porośnięty krzewami 
grzbiet między miastem i plażą (Grecy już wtedy nazywali go Zaroś-
niętym Wzgórzem, choć trojańscy kapłani i kapłanki widzieli w nim 
kurhan Myrine). Przypomniał sobie twarz Zeusa w atomowej chmu-
rze, którą nie tak dawno widział na południe stąd.
Sześć tysięcy lat temu.
Ładownik kończył właśnie ostatniąrundę, kiedy Mahnmut oczami 
wyobraźni zobaczył Bramę Skąjską powstrzymuj ącąrozwrzeszczaną 
grecką armię. W Iliadzie, którą oglądał na żywo, nie było konia tro-
jańskiego. Szeroka, wspaniała aleja, prowadziła obok targu i fontann 
prosto do pałacu Priama, który został zbombardowany - według ra-
chuby Mahnmuta - przed dziesięcioma miesiącami. Na północny 
wschód stamtąd wznosiła się przepiękna świątynia Ateny. Tam, gdzie 
teraz walały się kamienie i rosły kolczaste krzaki, znajdowała się 
Brama Dardanelska, przez którą zawsze przewalały się tłumy. Obok 
stała wieża strażnicza, w której Helena...
-	Nic tu nie ma — dobiegł z interkomu głos Sumy IV. — Lecimy.
-	Dobrze — powiedział Mahnmut.
-	W porządku - zawtórował mu Orphu.
Ruszyli na północ. Ładownik wciągnął skrzydła, na których szy-
bował w atmosferze, morfował drugie, krótsze, i przekroczył barierę 
dźwięku. Nikt nie słyszał gromu dźwiękowego, który poniósł się aż 
na drugi brzeg Dardaneli.
275
-	Nie cieszysz się? - spytał Mahnmut przez radio. - Zaraz zoba 
czymy Paryż!
-	Raczej krater po Paryżu - odparł Orphu. - Przypuszczam, że 
czarna dziura zabrała ze sobą mieszkanie Prousta.
-	No wiesz, ale jednak to tu pisał. James Joyce też przez pewien 
czas tworzył w Paryżu, jeśli mnie pamięć nie myli.
Orphu tylko zadudnił w odpowiedzi.
-	Dlaczego nigdy mi nie powiedziałeś, że oprócz Prousta intere 
suje cię także Joyce?
-	Jakoś się nie złożyło.
-	Ale dlaczego akurat oni, Orphu?
-	Dlaczego Szekspir, Mahnmucie? Dlaczego sonety bardziej niż 
dramaty? Dlaczego Mroczna Dama i Młodzieniec, a nie, powiedz 
my, Hamlet?
-	Ja pierwszy zapytałem.
Milczenie się przedłużało. Mahnmut wsłuchał się w buczenie sil-
ników strumieniowych za plecami i nad głową, w syk tlenu w prze-
wodach i wentylatorach, w szum zakłóceń w eterze.
-	Pamiętasz, jak jeszcze na „Królowej" mówiłem o tym, że wiel 
cy artyści, osobliwości ludzkiego geniuszu, potrafią tworzyć nowe 
rzeczywistości? A przynajmniej otwierać nam prowadzące do nich 
przejścia przez brany?
-	Jak mógłbym zapomnieć? Nikt nie wiedział, czy mówisz serio, 
czy żartujesz.
-	Mówiłem serio. W swoich zainteresowaniach ludzkością skupi 
łem się na okresie od XX do XXII wieku po Chrystusie. I dawno 
doszedłem do wniosku, że Proust i Joyce byli głównymi akuszerami 
tych stuleci.
-	Nieszczególna rekomendacja, o ile przypominam sobie histo 
rię...
-	Nie. To znaczy tak.
Następne kilka minut upłynęło w zupełnej ciszy.
-	Chciałbyś usłyszeć wiersz, na który natknąłem się jako młody 
morawiec, świeżo po wyjściu z fabryki? - spytał Orphu.
Mahnmut próbował sobie wyobrazić nowo narodzonego Orphu z Io, 
ale szybko się poddał.
-	Chętnie - powiedział.
Nigdy wcześniej nie słyszał, żeby jego przyjaciel recytował po-
ezję. Jego głos miał dziwnie miłą barwę... .
276
	
I
Poroniony
I.
Mały Rudy Bloom, czerwony na buzi w matczynym łonie
Czerwony blask przenika jego senne, niezborne wizje
Molly szczęka drutami, robi mu czerwony szal
Czuje, jak małe jego stopki kopią ją od środka
Pochłaniają go małe płody snów, przygotowując na woń koców
II.
Mężczyzna delikatnie ociera usta czerwoną serwetką
Wodzi wzrokiem po morzu chmur, przepływającym za wysokimi 
kominami z cegły
Zanurzony w nagłym wspomnieniu gałązek głogu, które trą o sie-
bie, chłostane wiatrem
Małe rączki wyciągają się do trzepoczących różowych płatków
Zapach dni dawno minionych zwija mu się w wąskich nozdrzach
III.
Jedenaście dni. Jedenaście istnień małej istotki wynurzającej się 
z kokonu
Jedenaście splamionych cisząporanków, kiedy ciepło i cień pełzły 
po deskach podłogi
Jedenaście tysięcy uderzeń serca, zanim zapadła noc i kaczki od-
frunęły z odległego stawu
Jedenastąpokazały wskazówki, duża i mała, kiedy przycisnęła go 
io piersi
Przez jedenaście dni patrzyli, jak jego różowe ciałko śpi w splo-
tach czerwonej wełny
IV.
Fragmenty powieści oprawił w wyobraźni
Ale jej luźne kartki fruwały po ciemnych korytarzach jego umysłu
Niektóre były puste, inne zawierały tylko przypisy
Z mozołem znosił skurcze wyobraźni
Lecz kiedy przelał je na papier, wspomnienia nie doczekały ranka...
Kiedy bas Orphu w interkomie zamarł, Mahnmut milczał jeszcze 
przez chwilę, próbując ocenić wartość dzieła. Nie było to łatwe, wie-
dział jednak, jakie znaczenie dla Orphu będzie miała jego opinia; 
pod koniec deklamacji głos olbrzyma z Io prawie drżał.
-	Kto go napisał? - spytał.
-	Nie wiem. Jakaś poetka z XXI wieku, której nazwisko przepadło 
razem z całą Zapomnianą Erą. Mówiłem, że na ten wiersz natknąłem
277
się w młodości, zanim poznałem Prousta, Joyce'a i innych poważnych 
pisarzy, ale to właśnie on pozwolił mi połączyć Joyce'a z Proustem 
jako dwa aspekty jednej świadomości. Osobliwość ludzkiego geniu-
szu i przenikliwości. Nigdy nie wyzbyłem się tego przekonania.
-	Trochę jak ze mną, kiedy pierwszy raz zajrzałem do sonetów 
Szekspira...
-	Włączcie transmisję wideo z „Królowej Mab" -polecił Suma IV 
wszystkim na pokładzie.
Mahnmut posłusznie włączył monitor.
Na szerokim łożu, wśród jedwabnej pościeli i kolorowych wełnia-
nych dywanów, wściekle kopulowały dwie istoty ludzkie. Ich zapał 
i energia zaskoczyły Mahnmuta, który sporo czytał o stosunkach sek-
sualnych wśród ludzi, ale nigdy nie przyszło mu do głowy, żeby obej-
rzeć jakieś archiwalne nagranie.
-	Co tam się dzieje? - zdziwił się Orphu na prywatnym kanale 
radiowym. -Telemetria kompletnie zwariowała: ciśnienie krwi osią 
ga jakieś niewiarygodne poziomy, dopamina i adrenalina lejąsię stru 
mieniami, serca biją jak oszalałe... Co to, walka na śmierć i życie?
-	No cóż...
Postaci na łóżku — poruszające się we frenetycznym rytmie - prze-
toczyły się na bok, wciąż połączone. Mahnmut pierwszy raz wyraź-
nie zobaczył twarz mężczyzny.
Odyseusz.
Kobietą musiała być Sykoraks, która przywitała achajskiego bo-
hatera w mieście na orbicie. Jej piersi i pośladki, uwolnione z ubra-
nia, wydawały się teraz jeszcze większe - chociaż akurat w tej chwili 
biust miała przyciśnięty na płask do piersi Odyseusza.
-	Więc...-jąkał się Mahnmut. 
Suma IV wybawił go z opresj i.
-	To nie jest najważniejszy przekaz - powiedział. - Przełączcie 
się na widok z przednich kamer ładownika.
Mahnmut zmienił kanał. Orphu przełączył się na inne dostępne mu 
źródła danych.
Zbliżali się do zmasakrowanego przez czarną dziurę Paryża, ale 
podobnie jak na zdjęciach, które oglądali na „Królowej Mab", krate-
ru nie było nigdzie widać. Wszystko przykrywała olbrzymia kopuła 
z błękitnego, jakby oplecionego pajęczyną lodu.
-	A gdzie nasz wieloręki przyjaciel, który to zbudował? - nadał 
Suma IV na „Królową".
278
-	Z orbity nie widać żadnych dziur w branie - odpowiedział mu 
Asteague/Che. - Ani stąd, ze statku, ani z satelitów. Stwór skończył 
się chyba posilać w Oświęcimiu, Hiroszimie i gdzie indziej. Może 
wrócił do Paryża. Do domu.
-	Wrócił — odezwał się Orphu. — Zobaczcie w podczerwieni. Ja 
kieś ogromne paskudztwo siedzi w samym środku tej sinej pajęczy 
ny, dokładnie pod najwyższym punktem kopuły. Widać sporo kana 
łów grzewczych; być może ogrzewa gniazdo ciepłem z krateru. 
W odwzorowaniu warstwowym pod najcieplejszymi obszarami móz 
gu prawie, prawie widać setki przerośniętych palców.
-	Grunt, że jesteśmy w Paryżu - stwierdził Mahnmut na prywat 
nym kanale. - W mieście Prousta i...
Kiedy później wracał w myślach do tej chwili, nigdy nie potrafił 
zrozumieć, jakim cudem Suma IV zdołał zareagować tak szybko -
nawet jeśli wziąć pod uwagę, że był na stałe podpięty do centralnego 
komputera i sterów ładownika.
Sześć piorunów wystrzeliło w górę z różnych punktów niebieskiej 
kopuły. Tylko wysoki pułap, na jakim zawisł ładownik, i niewiary-
godny refleks pilota ocalił morawce.
Suma IV przełączył silniki ze zwykłych strumieniowych na nad-
dźwiękowe, położył maszynę w skręt z przeciążeniem siedemdzie-
sięciu pięciu g, zanurkował, zrobił beczkę i świecą zaczął zdobywać 
wysokość; z lekkim odchyleniem w kierunku pomocnym. Mimo to 
sześć elektrycznych łuków o napięciu miliarda woltów i tak chybiło 
dosłownie o centymetry. Fala dźwiękowa potężnej implozji uderzyła 
w ładownik, który dwa razy przekoziołkował, ale Suma IV ani na 
chwilę nie stracił nad nim panowania. Skrócił skrzydła i rzucił się do 
ucieczki.
Jeszcze raz szarpnął w bok, celowo przekoziołkował, włączył ma-
skowanie na pełną moc, wystrzelił flary i zbryzgał niebo nad Pary-
żem deszczem elektronicznych szumów.
Ze skutego lodem miasta wystrzelił tuzin ognistych kul. Lecąc 
z prędkością trzech machów, szukały celu, szukały, przyspieszyły, 
szukały dalej. Mahnmut wpatrywał się jak zaklęty w ekran radaru; 
Orphu — podłączony do radaru bezpośrednio — musiał dosłownie czaić 
depczące im po piętach plazmowe pociski.
Nie znalazły ładownika. Suma IV przyspieszył do pięciu machów, 
wzniósł się na trzydzieści dwa tysiące metrów i wyszedł na skraj at-
mosfery. Ogniste meteory wybuchły pod nimi na różnych wysokościach.
279
Potężne fale uderzeniowe nałożyły się jak zmarszczki na powierzch-
ni stawu.
-	Skurwiel jeden... - zaczął Orphu.
-	Cisza! - warknął Suma IV.
Ładownik wszedł w korkociąg, zanurkował, skręcił na południe, 
poszerzył sferę zakłóceń radarowych i elektronicznych i piął się co-
raz dalej w otwarty kosmos. Z miasta, które zostawił sześćset kilo-
metrów za rufą i od którego stale się oddalał, nie wyleciały już na-
stępne pociski.
-	Wygląda na to, że nasz wieloręki móżdżek umie się bronić - 
zauważył Mahnmut.
-	My też — odpowiedział mu Mep Ahoo. — Powinniśmy walnąć 
mu atomówkę... Podgrzać mu gniazdko. Pół miliona stopni na po 
czątek wystarczy.
-	Cisza! - krzyknął z kokpitu Suma IV.
W ładowniku rozległ się głos Asteague/Che:
-	Moi drodzy, mamy... macie... mały problem.
-	Co ty nie powiesz... - zadudnił Orphu z Io, zapominając, że 
wszedł na wspólny kanał.
-	Nie mówię o wielorękim potworze, który was zaatakował. Mam 
na myśli problem o wiele poważniejszy. Właśnie nad nim przelatuje 
cie. Niczego byśmy nie zauważyli, gdybyśmy nie śledzili was wszyst 
kimi czujnikami.
-	Poważniejszy?-powtórzyłMahnmut.
-	O wiele. Tym bardziej że nie jest to jeden problem, lecz... sie 
demset sześćdziesiąt osiem problemów.
38
M
ówcie. Czego chcecie? - grzmi Demogorgon. Hefajstos szturcha 
Achillesa pod żebro, dając mu do zrozumienia, że teraz to on 
będzie mówił. Kłania się niezgrabnie - metalowe kule i wieńcząca 
je szklana bańka podrygują przy tym zabawnie - i zaczyna:
- Wasza Demogorgonowatość, lordzie Kronosie, szlachetni tyta-
ni, Godziny Nieśmiertelne i... inne czcigodne istoty. Przybyliśmy tu 
z moim przyjacielem Achillesem nie po to, by prosić was o przysłu-
280
gę, lecz aby podzielić się z wami naszą wiedzą w ważnej kwestii 
Mamy informacje, które powinniście i które z pewnością chcieliby-
ście poznać, informacje, których...
-	Mów głośniej, Kaleki Boże.
Hefajstos zmusza się do uśmiechu, zgrzyta zębami i powtarza SWOJE 
preambułę.
-	Mów więc.
Achilles zastanawia się, czy Kronos i inni tytani — nie mówiąc ju; 
o olbrzymich, niemożliwych do opisania istotach, które ich otaczają 
stworzeniach o takich dziwacznych imionach jak „Woźnice" i „Go 
dziny Nieśmiertelne" - będą mogły normalnie się wypowiedzieć, cz\ 
też Demogorgon, jako przewodniczący spotkania, musi udzielić irr 
głosu.
Hefajstos kompletnie go zaskakuje.
Z wypchanego plecaka -topornej konstrukcji z żelaza i płótna, w któ 
rej, jak przypuszcza Achilles, znajdują się zbiorniki powietrza - wyj 
muje owalny, mosiężny przedmiot opatrzony mnóstwem szklanycl 
obiektywów. Kładzie go ostrożnie na głazie dzielącym go od Demo 
gorgona i zaczyna majstrować przy niezliczonych przełącznikach 
W końcu podkręca wzmacniacz w hełmie na maksimum i mówi:
-	Wasza Demogorgonowatość, przeszlachetne i przerażające Go 
dziny, dostojni tytani i tytanki, Kronosie, Reo, Kriosie, Kojosie, Hy 
perionie, Japecie, Tejo, Heliosie, Selene, Eos i inni tytanokształtni 
którzy się tu zebraliście, wasze wielorękie Uzdrowicielstwa, na wpó 
ukształtowani Woźnice, czcigodne istoty kryjące się we mgle i po 
piołach! Zamiast wykładać wam swoje racje, zamiast domagać sii 
detronizacji tego uzurpatora Zeusa za próbę zagarnięcia pełni bo 
skości, zamiast przekonywać was do usunięcia go lub przynąjmnie 
do wystąpienia przeciwko niemu za bezczelne zawłaszczenii 
wszystkich światów i wszechświatów od dnia dzisiejszego aż pi 
kres czasu, coś wam pokażę. Kulimy się w mroku ociekającego law; 
gównianego światka, gdy tymczasem Zeus zwołał na Olimpie zgro 
madzenie wszystkich nieśmiertelnych. Zainstalowałem na Dworzi 
Bogów ukrytą kamerę, która przesyła obraz i dźwięk do przekaźniki 
w Basenie Hellas. Stamtąd przez dziurę w branie - dzieło Nyks nie 
śmiertelnej — przekaz trafia tutaj z niespełna sekundowym opóźnię 
niem.
Hefajstos pstryka jeszcze paroma przełącznikami, przekładajaką 
dźwignię.
28
Nic się nie dzieje.
Bóg Ognia przygryza wargę, klnie pod nosem i znów majstruje 
przy mosiężnym jaju. Machina mruga światełkami, warczy, drży 
i znów zamiera.
Achilles zaczyna wysuwać zza pasa bogobójczy sztylet.
-	Patrzcie! -woła Hefajstos, w dalszym ciągu przy maksymalnym 
wzmocnieniu.
W powietrzu, przed Demogorgonem i setkami majaczących w dy-
mie niewyraźnych sylwetek, pojawia się wyświetlony z jaja prosto-
kąt o co najmniej stumetrowej przekątnej.
-	Ja pierdolę... - mamrocze Hefajstos. Wbudowane w szklany 
hełm głośniki wiernie przekazują jego słowa. Doskakuje do projek 
tora i manipuluje metalowymi prętami, które Achillesowi przypomi 
nają uczy królika.
Obraz się wyostrza. Holoprojekcja jest niezwykle wyrazista i trój-
wymiarowa; ma taką głębię i tak żywe kolory, że wygląda jak okno, 
przez które można zajrzeć do Dworu Bogów. Obrazowi towarzyszy 
dźwięk; Achilles wyraźnie słyszy szelest tysiąca par bożych sanda-
łów o marmur. Kiedy Hermes cicho puszcza bąka, wszyscy go słyszą.
Tytani, tytanki, Godziny, Woźnice, owadokształtni Uzdrowiciele 
i nienazwane potworności - wszyscy poza Demogorgonem - wstrzy-
mują oddech, każdy na swój nieludzki sposób. Są poruszeni nie bra-
kiem manier Hermesa, lecz poszerzającym się, coraz głębszym ho-
lograficznym obrazem. Kiedy sfera światła i ruchu zamyka się wokół 
nich, wrażenie znalezienia się wśród nieśmiertelnych na Dworze Bo-
gów jest nieodparte. Achilles wyciąga nawet sztylet, przekonany, że 
siedzący na złotym tronie Zeus i otaczający go tysiąc olimpijskich 
bóstw zaraz usłyszą poruszenie, odwrócą się i zobaczą ich wszyst-
kich, zebranych w cuchnących mrokach Tartaru.
Ale olimpijscy bogowie nie reagują. Transmisjajest jednostronna.
Zeus, który ma prawie piętnaście metrów wzrostu, pochyla się na 
tronie i z marsem na czole wodzi wzrokiem po szeregach bogów, 
bogiń, Furii i erynii. Kiedy się odzywa, w archaicznej kadencji jego 
słów Achilles z łatwością odnajduje nową, bezgraniczną zarozumia-
łość:
Wy, tu zebrane, potęgi olimpijskie 
Dzielące chwałę i moc swego pana, 
Radujcie się! Bo jam odtąd wszechmocny. 
Wszystko zostało ujarzmione, tylko
282
Dusza człowieka jak niezgasły ogień Wyzywa 
niebo płomiennym wyrzutem Lamentem 
zwątpień, niechętnym pacierzem I krzesze iskry 
buntu, który mógłby Zachwiać odwieczną naszą 
władzą, chociaż Na starej wierze opartą i 
strachu, Co z piekłem powstał. I choć me 
przekleństwa, Jak śnieg na nagie skał szczyty, 
spadają I lepną do niej, w mroku mego gniewu 
Wdziera się ona po urwisku życia Raniąc się, 
jak lód bose stopy rani Lecz przezwycięża 
niedolę, zuchwała I nieugięta, choć wkrótce 
upadnie.
Zeus niespodziewanie wstaje. Promienieje takim blaskiem, że tysiąc 
nieśmiertelnych bogów i jeden zupełnie śmiertelny człowiek 
pocący się w płaszczu maskującym — mimo kamuflażu jest doskonale 
widoczny dla kamery Hefajstosa i, co za tym idzie, także dla zgro-
madzonej w Tartarze widowni — cofa się o krok. Zeus mówi dalej: 
Lej wino niebios, boski Ganimedzie, Niech ogniem spłynie w 
zdobione puchary, A z haftowanej kwieciem boskiej ziemi 
Wstańcie, zwycięskie wy, harmonie świata, Jak z ziemi rosa pod 
brzasku gwiazdami, Pijcie! niech krąży w waszych żyłach nektar, 
Sam smak radości, wy wieczyste bóstwa, Aż zachwycenie buchnie 
wielkim głosem Niby muzyka elizejskich wiatrów. A wy, siądźcie 
przy mnie, przyodziani w światło Pragnienia, które jednoczy was 
ze mną Gdy staję się Bogiem Najwyższym, jedynym Bogiem 
waszym, Jedynym, prawdziwym, wszechmocnym, Wszechmogącym 
panem wieczności!
Hefajstos wyłącza mosiężny projektor. Ogromne trójwymiarowe 
okno, łączące Tartar z olimpijskim Dworem Bogów, rozpływa się 
wśród popiołów, sadzy, czerwonego blasku i smrodu. Achilles staje 
w większym rozkroku, poprawia tarczę i chowa za nią zabójczy dla 
bogów sztylet. Nie ma pojęcia, co się teraz wydarzy.
Przez długą chwilę nie dzieje się zupełnie nic. Achilles spodziewa 
się krzyków, wrzasków, żądań, aby Hefajstos udowodnił prawdziwość
283
pokazanych obrazów, ryku tytanów, poruszenia wśród Uzdrowicie-
li... Tymczasem żadna z setek gigantycznych postaci nie porusza się, 
żadna nie wydaje głosu. Powietrze jest gęste od dymu, a poświata 
lawy tak stłumiona przez wszechobecny wulkaniczny pył, że Achil-
les dziękuje bogom - czy komuś tam - za wbudowane w termoskórę 
gogle, dzięki którym widzi, co się dzieje. Dyskretnie zerka w stronę 
dziury w branie, którą—j ak twierdzi Hefaj stos — Nyks, bogini nocy, 
otworzyła specjalnie dla niego. Dziura jest na swoim miejscu, dwie-
ście metrów od niego, wysoka na piętnaście metrów. Gdyby wybuch-
ło zamieszanie, gdyby Demogorgon postanowił zjeść karłowatego 
boga i achajskiego herosa na śniadanie, Achilles zamierza rzucić się 
w stronę dziury, chociaż zdaje sobie sprawę, że na każdym kroku 
będzie musiał wycinać sobie drogę w ciżbie olbrzymów i potworów. 
Jest na to przygotowany.
Cisza się przedłuża. Mroczny wiatr wyje nad kostropatymi głaza-
mi i jeszcze bardziej zdeformowanymi żywymi istotami. Wulkan 
bulgocze i beka. Demogorgon długo milczy.
Aż wreszcie się odzywa:
-	W niewoli wszystkie są duchy, co służą złemu. Czy Zeus jest 
wśród nich, wiecie sami.
-	Złemu? - huczy Kronos. - Mój syn jest obłąkany! To uzurpator 
nad uzurpatory!
Rea, matka Zeusa, ma jeszcze donośniejszy głos:
-	Zeus jest rozbitkiem własnej swej woli, pośmiewiskiem Ziemi, 
zgubą Olimpu. Musi stać się wygnańcem świata, wyrzutkiem w pust 
kowiu, cierpieć, na męki skazany, i zawisnąć w piekle, skuty łańcu 
chem potężnym.
Kiedy przemawia Uzdrowiciel, Achilles rozdziawia usta ze zdu-
mienia: potwór przemawia niezwykle kobiecym głosem:
-	Zeus posuwa się za daleko. Najpierw naśladował los, a teraz 
z niego drwi.
Jedna z Nieśmiertelnych Godzin grzmi ze skalnego gzymsu nad 
przepaścią, na którym się usadowiła:
-	Upadeknie potrzebuje straszniejszego miana niźli to: Zeus Uzur 
pator.
Achilles łapie się najbliższego drżącego głazu, przekonany, że 
właśnie eksplodował wulkan za plecami Demogorgona, ale to tyl-
ko przytłumiony szmer rozmów w gronie olbrzymów wstrząsa świa-
tem.
284
Włochaty Krios, brat Kronosa, odzywa się z miejsca, w którym 
brodzi w lawie:
-	Fałszywy pretendent musi zatonąć w potężnych falach własne 
go upadku. Osobiście wespnę się na Olimp, skąd kiedyś królowali 
śmy, i ściągnę tę pustą powłokę do piekła. Będziemy jak sęp i wąż, 
którzy, znużeni, obaj spadają, spleceni w boju nierozstrzygniętym.
?- Kształcie przerażający! - woła wieloręki Woźnica do Demogor-
gona. - Przemów!
-	Bóg miłosierny panem - dudni pozbawiony formy Demogorgon, 
a jego głos niesie się wśród szczytów i dolin Tartaru. - Zeus nie jest 
Bogiem Wszechmocnym. Nie może dłużej królować na Olimpie.
Achilles do tej pory był święcie przekonany, że Demogorgon nie 
ma w ogóle kończyn, widzi j ednak, j ak pozbawiony kształtu olbrzym 
podnosi odziane szatą ramię (które jeszcze przed chwilą nie istniało) 
i rozprostowuje coś, co do złudzenia przypomina straszliwe palce.
-	Słowa szybkie są i próżne - grzmi. Zebrane wokół niego istoty 
otacza poszerzający się szybko ognisty krąg. - Jedyną pewną, osta 
teczną odpowiedzią jest ból.
Hefajstos łapie Achillesa za rękę. Szczerzy zęby od ucha do ucha, 
jakby postradał rozum.
-	Trzymaj się, mały — mówi.
39
\ A /ydarzenia przybrały fatalny, tragiczny obrót, ale Mahnmut cie-
V V szył się jak dziecko.
Ładownik zawisł nisko nad oceanem i zrzucił batyskaf do wody 
około piętnastu kilometrów na pomoc od newralgicznego punktu. 
Suma IV wyjaśnił, że nie chciałby pluśnięciem „Mrocznej Damy" 
zdetonować siedmiuset sześćdziesięciu ośmiu wykrytych czarnych 
dziur — ulokowanych najprawdopodobniej w głowicach pocisków na 
pokładzie wiekowego, zatopionego okrętu podwodnego, którego 
obecność również stwierdzono z orbity - i nikt się z nim nie spierał.
Gdyby Mahnmut miał ludzkie usta, uśmiechałby się od ucha do 
ucha jak idiota. Żywiołem „Mrocznej Damy" były skute lodem, ciem-
ne jak trzewia Boga, zgniecione potwornym ciśnieniem wody Euro-
py, ale i w ziemskim Atlantyku batyskaf spisywał się bez zarzutu.
285
A nawet lepiej.
-	Żałuj, że tego nie widzisz - powiedział.
Znów zostali w Orphu tylko we dwóch. Pozostałe morawce bez 
specjalnego entuzjazmu przyjęły wieść o tym, że miałyby zbliżyć się 
do siedmiuset sześćdziesięciu ośmiu młodych, lecz bliskich niesta-
bilności czarnych dziur, toteż kierowany przez Sumę IV ładownik 
czym prędzej wrócił na trasę rekonesansu i udał się na wschodnie 
wybrzeże Ameryki Pomocnej.
-	Widzę, co pokazuj ą radar, sonar, kamery na podczerwień i resz 
ta czujników - zauważył Orphu.
-	Wiem, ale to nie to samo. W ziemskim oceanie jest tak jasno! 
Nawet tutaj, na dwudziestu metrach i głębiej. Nawet kiedy Jowisz 
pełnym blaskiem oświetla morza na Europie i trafi się jakaś dziura 
w pokrywie lodowej, jego światło nie sięga dalej niż na parę metrów 
w głąb.
-	To musi być piękny widok.
-	Żebyś wiedział - burknął Mahnmut. Nie usłyszał albo nie chciał 
usłyszeć ironii w głosie przyjaciela. - Promienie słońca przeszywają 
zielony półmrok i wszystko jest skąpane w plamach światła. „Mroczna 
Dama" nie wie, co o tym sądzić?
-	To ona zwraca uwagę na światło?
-	No pewnie. Przekazuje mi wszystko, co rejestruje. Wybiera dane 
z odpowiednich sensorów w odpowiednich momentach, a ma wystar 
czająco rozwiniętą świadomość, żeby dostrzec zmiany światła, cią 
żenia i całe to piękno. Podoba jej się tutaj.
-	Pięknie. Tylko nie mów jej, co nas tu sprowadza i dokąd płyniemy.
-	Już wie.
Mahnmut nie zamierzał pozwolić, żeby przyjaciel popsuł mu tę 
wzniosłą chwilę. Patrzył na ekran sonaru, który meldował o poja-
wieniu się podwodnego grzbietu. Tego, na którym osiadł okręt, wy-
stający z Zamulonego dna na głębokości niecałych osiemdziesięciu 
metrów. Ciągle nie mieściło mu się w głowie, że ziemski ocean może 
być taki płytki. W Europie w najpłytszych miejscach był przynaj-
mniej kilometr wody, a tu wierzchołek podmorskiej grani wypada! 
zaledwie sześćdziesiąt metrów pod powierzchnią.
-	Przejrzałem kompletny protokół rozbrojenia, który Suma IV 
i Cho Li załadowali nam do komputera pokładowego - powiedział 
Orphu. - Znalazłeś czas, żeby się z nim zapoznać?
-	Nie bardzo.
286
Mahnmut wprowadził protokół do pamięci, ale był zbyt zajęty 
wyprowadzeniem „Mrocznej Damy" z ładowni ładownika, a potem 
przystosowaniem batyskafu do nowego, przepięknego środowiska. 
Batyskaf był jak nowy. Co tam, był lepszy niż nowy! Mechanicy z Pho-
bosa spisali się na medal. Wszystkie układy, które działały w Euro-
pie, zanim przed rokiem udali się na Marsa i przymusowo lądowali 
w Morzu Tetydy, w łagodnym ziemskim morzu spisywały się dosko-
nale.
-	Dobra wiadomość jest, że rozbroić taką głowicę z czarną dziurą 
teoretycznie można - mówił dalej Orphu z Io. - Mamy do tego od 
powiednie narzędzia, między innymi palnik wytwarzający tempera 
turę pięciu i pół tysiąca stopni i generatory zogniskowanych pól siło 
wych. Na większości etapów mogę być twoimi rękami, a ty moimi 
oczami w paśmie widzialnym. Będziemy musieli współpracować przy 
każdej głowicy, ale, jak mówiłem, teoretycznie da się sprawę zała 
twić.
-	To była dobra wiadomość.
-	Zła jest taka, że jeśli będziemy pracować non stop, bez przerw 
na kawę i obiadki, na każdą czarną dziurę musimy poświęcić nieco 
ponad dziewięć godzin. Nie na każdy pocisk, podkreślam, tylko na 
każdą czarną dziurę.
-	A ponieważ jest ich siedemset sześćdziesiąt osiem...
-	...zajmie nam to sześć tysięcy dziewięćset dwanaście godzin. 
Ponieważ j esteśmy na Ziemi, standardowy czas morawiecki j est zgod 
ny z czasem planetarnym, więc przelicza się to na dwieście czter 
dzieści siedem dni i dwanaście godzin. Pod warunkiem że rozbraja 
nie będzie szło zgodnie z planem, bez niespodzianek.
-	No tak... Zaczniemy się tym martwić, kiedy już znajdziemy wrak 
i stwierdzimy, że w ogóle damy radę dobrać się do tych głowic.
-	To dziwne uczucie, podłączyć się bezpośrednio do sonaru- 
stwierdził Orphu. - Nie tyle lepiej słyszę, ile raczej mam wrażenie, 
jakby moja skóra rozrosła się i...
-	Jest! - przerwał mu Mahnmut. - Widzę go. Widzę wrak. 
Ziemska perspektywa i horyzont znacznie różniły się od marsjań-
skich - Mars jest jednak sporo mniejszy od Ziemi - do których pra-
wie zdążył się przyzwyczaić. Tym większa była różnica w porówna-
niu z maleńką Europą, gdzie spędził większość swojej egzystencji. 
Ale sonar, radar głębokościowy, detektory masy i własne oczy pod-
powiadały mu, że rufa wraku znaj duj e się pięćset metrów przed nim,
287
na mulistym dnie, nieco głębiej niż sunąca siedemdziesiąt metrów 
pod powierzchnią „Mroczna Dama". Sam okręt miał około pięćdzie-
sięciu pięciu metrów długości.
-	Na Boga... - wyszeptał. - Widzisz go na radarze i sonarze?
-	Tak.
Dziób statku opadał w dół — nie było go widać w całości, bo wy-
chodził poza zasłonę pola siłowego, które powstrzymywało Atlantyk 
przed zalaniem pasa suchego lądu łączącego Europę z Ameryką Pół-
nocną. Tym, co przykuło uwagę Mahnmuta, była jednak świetlista 
płaszczyzna na granicy wody i powietrza. Na głębokości siedemdzie-
sięciu metrów, gdzie nawet w ziemskim morzu powinien panować 
mrok, słoneczne plamki padały na wodną ścianę i omszały kadłub 
zatopionego okrętu.
-	Widzę, co go zatopiło - powiedział Mahnmut. - Masz na rada 
rze i sonarze wyrwę w kadłubie powyżej maszynowni? Przed wy 
brzuszeniem, w którym mieszczą się wyrzutnie...
-	Tak.
-	Musiał tam eksplodować jakiś ładunek wybuchowy. Torpeda, 
może bomba głębinowa. Płyty poszycia są wgięte do środka. Żagiel 
jest wyłamany u podstawy i odgięty w przód.
-	Jaki żagiel? Taki, jak mają feluki na Marsie, w Valles Marineris?
-	Nie. Miałem na myśli tę część okrętu, która wystaje z niego bli 
sko dzioba, przy samym polu siłowym. Początkowo takie nadbudówki 
nazywano kioskami, ale kiedy w XX wieku zaczęto budować takie 
boomery, kioski przezwano żaglami.
-	Dlaczego?
-	Nie wiem. To znaczy, mam to gdzieś w bankach pamięci, mógł 
bym sprawdzić, ale to chwilowo nieważne. Nie chcę tracić czasu na 
wyszukiwanie.
-	A co to jest boomer?
-	Pieszczotliwa nazwa, j aką ludzie w początkach Zapomnianej Ery 
nadawali takim okrętom jak ten, uzbrojonym w pociski balistyczne.
-	Nadawano pieszczotliwe nazwy maszynom, których jedynym 
celem było niszczenie miast i zabijanie ludzi?!
-	Tak. Ten okręt zatonął jakieś sto do dwustu lat po zwodowaniu. 
Zbudowało go prawdopodobnie któreś z wielkich państw i sprzeda 
ło mniej szemu. Został zatopiony na długo przed powstaniem tej bruz 
dy w oceanie.
-	Damy radę dostać się do czarnych dziur?
288
-	Czekaj, trzymaj się. Zaraz sprawdzimy.
Mahnmut delikatnie pchnął „Mroczną Damę" naprzód. Nie zamie-
rzał ryzykować kontaktu z polem siłowym i rozciągającą się za nim 
pustką, nie posunął się więc dalej niż okolice wyrzutni. Kiedy instru-
menty pokładowe sondowały wnętrze okrętu, silne reflektory baty-
skafu ślizgały się po kadłubie.
-	Coś tu nie gra - mruknął.
-	O co ci chodzi?
-	Wrak jest pokryty anemonami i innymi formami morskiego życia, 
w środku też tętni życiem, ale sprawia wrażenie, jakby zatonął nie 
dwadzieścia pięć wieków temu, tylko najdalej przed stu laty.
-	Myślisz, że jeszcze sto lat temu ktoś nim pływał?
-	Nie sądzę... To by znaczyło, że przegapiliśmy go, obserwując 
Ziemię z daleka. Od dwóch tysięcy lat ludzie na Ziemi obchodzą się 
bez tego rodzaju techniki. Zresztą nawet gdyby ktoś znalazł ten okręt 
i go uruchomił, kto miałby go zatopić?
-	Postludzie?
-	Wątpię. Nie użyliby tak prymitywnej broni jak torpeda czy bomba 
głębinowa. No i nie zostawiliby uzbrojonych głowic na pastwę losu.
-	A głowice faktycznie tu są... Widzę je na radarze głębokościo 
wym. Pola siłowe wokół czarnych dziur dają wyraźny ślad. Bierzmy 
się do roboty.
-	Poczekaj.
Mahnmut wypuścił maleńkie, nie większe od dłoni, zdalnie stero-
wane robociki do wnętrza wraku i właśnie zaczął zbierać przekazy-
wane przez nie informacje. Jedna z maszyn podłączyła się bezpo-
średnio do SI na mostku.
Wysłuchali mów pożegnalnych dwudziestu sześciu członków za-
łogi, szykujących się do odpalenia pocisków, które miały zniszczyć 
ich planetę. Kiedy strumień danych się urwał, morawce milczały jesz-
cze przez długą chwilę.
-	Och, cóż to za świat, w którym żyją tacy ludzie — wyszeptał 
w końcu Orphu.
-	Zejdę na dół - powiedział bezbarwnym głosem Mahnmut. - 
Przygotuję cię do wyjścia z ładowni. Obejrzymy sobie nasz problem 
z bliska.
-	A moglibyśmy zajrzeć tam, gdzie jest sucho? Do tej wyrwy?
-	Ja się tam nie zbliżę. Pole siłowe mogłoby nas uszkodzić; przy 
rządy batyskafu nie umieją go nawet zidentyfikować. Mogę cię poza
19-Olimp	289
tym zapewnić, że „Mroczna Dama" nie nadaje się do żeglugi w po-
wietrzu i po suchym lądzie. Nie podpłynę bliżej.
-	Widziałeś zdjęcia z ładownika? Widać na nich dziób okrętu.
-	Właśnie je oglądam. Poważne uszkodzenia, ale nam nie będą 
przeszkadzały. Dostaniemy się do głowic od tyłu.
-	Nie o to mi chodzi. Zobacz, co tam leży na piasku. W widmie 
widzialnym obraz jest pewnie czytelniejszy niż na radarze. A jedna 
z leżących tam grud wygląda prawie jak człowiek.
Mahnmut wytężył wzrok. Ładownik wykonał pokaźną serię zdjęć, 
zanim oddalił się do punktu zrzutu i morawiec przejrzał je teraz 
wszystkie.
-	Jeśli nawet, to od dawna nie żyje. Jest spłaszczony, odwodniony, 
ma nienaturalnie ułożone ręce i nogi. Ja zresztą wątpię, żeby to w ogó 
le był człowiek. Obawiam się, że to raczej nasze umysły doszukująsię 
sensu w przypadkowym kształcie. A jest tam niezły śmietnik.
-	No dobrze - powiedział Orphu, jakby przypomniał sobie, co jest 
najważniejsze. - Jak mam się przygotować do wyjścia?
-	Nie ruszaj się. Zejdę, pomogę ci i razem wyjdziemy.
„Mroczna Dama" stała na krótkich nóżkach niecałe dziesięć me-
trów od rufy wraku. Orphu łamał sobie głowę nad tym, jak ma wyjść 
przez luk ładowni znajdujący się w spodniej części kadłuba batyska-
fu, jeśli ten osiadł na dnie, ale jego wątpliwości rozwiały się, gdy 
„Mroczna Dama" podniosła się wyżej na teleskopowo rozkładanych 
podporach.
Mahnmut wszedł do ładowni przez wewnętrzną śluzę i podpiął się 
do Orphu stałym łączem. Autopilot powoli zalał ładownię morską 
wodą, wyrównał ciśnienie i otworzył luk. Morawce odłączyły Orphu 
od trzymających go w miejscu przewodów i razem opadły na dno 
oceanu.
Korpus ogromnego morawca z Io był popękany i dziobaty, ale nie 
przeciekał. Kiedy zaciekawiony Orphu zapytał o ciśnienie panujące 
na tej głębokości, Mahnmut zrobił mu mały wykład.
Ciśnienie atmosferyczne na górze, na hipotetycznej plaży - czy po 
prostu tuż nad powierzchnią oceanu - utrzymywało względnie stałą 
wartość jednej atmosfery, czyli jednego kilograma na centymetr kwa-
dratowy. Na każde dziesięć metrów głębokości — Mahnmut używał 
jednostek miar najpopularniejszych w Zapomnianej Erze, wiedząc, 
że Orphu doskonale się w nich orientuje - ciśnienie wzrastało o jedną
290
atmosferę. I tak na głębokości dziesięciu metrów wynosiło dwie at-
mosfery, na dwudziestu metrach rosło do trzech, i tak dalej. Na głę-
bokości, na jakiej leżał wrak, czyli siedemdziesięciu metrów, ciśnie-
nie wody sięgało ośmiu atmosfer.
Morawce były przystosowane do pracy w znacznie surowszych 
warunkach, chociaż Orphu przywykł raczej do niskich ciśnień w prze-
strzeni wokół Io, bombardowany silnym promieniowaniem i siar-
kowymi wyziewami.
Ale skoro o promieniowaniu mowa, to i w pobliżu wraku na jego 
brak nie można było narzekać. Oba morawce rejestrowały je na bie-
żąco, a „Mroczna Dama" monitorowała i przesyłała dane na macie-
rzysty statek. Promieniowanie nie stanowiło dla nich zagrożenia, ale 
przenikające je neutrony i promienie gamma zwróciły ich uwagę.
Mahnmut twierdził, że gdyby byli ludźmi i pod takich ciśnieniem 
wdychali sprężone standardowe powietrze — czyli mieszankę dwu-
dziestu jeden procent tlenu i siedemdziesięciu dziewięciu procent 
azotu - ten drugi gaz dałby im się mocno we znaki: przyprawił ich 
o narkozę azotową, wypaczył zdolność oceny sytuacji, uniemożliwił 
wynurzenie bez wielogodzinnej dekompresji na różnych głęboko-
ściach. Oba morawce wdychały jednak czystym tlenem, a ich układy 
oddechowe świetnie radziły sobie ze zwiększonym ciśnieniem.
-	Może przyjrzymy się przeciwnikowi? — zasugerował Orphu.
Mahnmut ruszył przodem. Mimo że z najwyższą ostrożnością wdra-
pał się na kadłub okrętu, wzbity z dna muł otulił ich gęstą chmurą 
niczym burza piaskowa na suchym lądzie.
-	Nie masz zakłóceń na radarze? - zapytał Mahnmut. - Bo ten 
szajs kompletnie blokuje pasmo widzialne. Czytałem o tym w rela 
cjach z nurkowań na dawnej Ziemi: pierwszy nurek na dnie czy we 
wraku jeszcze co nieco widział, ale następni musieli czekać, aż osad 
opadnie. Inaczej mieli zero widoczności.
-	Zero widoczności, powiadasz? No to witaj w klubie, amigo. Ale 
selektywny radar, który świetnie się sprawdza w zasiarczonej próżni 
w okolicach To, pięknie przebija te tumany mułu. Dobrze widzę ka 
dłub, wypukłość wyrzutni, nadbudówkę, jak ją zwał, tak zwał... Jest 
trzydzieści metrów od nas. Gdybyś potrzebował pomocy, mów. Po 
prowadzę cię za rączkę.
Mahnmut chrząknął i przełączył się na radar i podczerwień. 
Przepłynęli nad wyrzutniami, pięć metrów od głowic, używając 
wbudowanych w korpusy silniczków manewrowych i starając się nie
291
skierować ich w stronę pocisków. Pod sobą mieli czterdzieści osiem 
wyrzutni - i czterdzieści osiem otwartych pokryw.
Te pokrywy chyba sporo ważą, nadał Mahnmut na wydzielonym 
kanale. Wszystko, co widzieli i mówili, także w prywatnym paśmie 
radiowym, było przekazywane wprost na „Królową Mab" za pośred-
nictwem boi radiowej, którą Mahnmut wystrzelił wcześniej z „Mrocz-
nej Damy".
Orphu, który złapał za krawędź jednej z nich - dorównywała mu 
średnicą-odparł:
-	Siedem ton.
Mimo że kapitan rozkazał SI otworzyć wszystkie czterdzieści osiem 
wyrzutni, rakiety były w dalszym ciągu osłonięte przezroczystymi 
pokrywami z włókna szklanego. Mahnmutowi wystarczył jeden rzut 
oka, żeby docenić łatwość, z jakąpociski musiałyby przebić te osło-
ny, wypłynąć na powierzchnię w azotowych bańkach i dopiero wte-
dy uruchomić główne silniki.
Nic takiego jednak nie nastąpiło, a szklane pokrywy zdążyły daw-
no skruszeć.
-	Co za bąjzel... - mruknął Orphu.
Mahnmut pokiwał głową. Cokolwiek trafiło „Miecz Allaha" i prze-
trąciło mu kręgosłup tuż nad maszynownią, strzaskało silniki stru-
mieniowe i wpuściło do wnętrza grzmiącą falę morskiej wody, roz-
biło również wyrzutnie i roztrąciło rakiety; niektóre wciąż celowały 
mniej więcej w górę, ale były i takie, które głowicą tkwiły głęboko 
w mule, wystawiając na światło dzienne skorodowane silniki i zbior-
niki paliwa.
Sześć tysięcy dziewięćset dwanaście godzin pracy to nazbyt opty-
mistyczne oszacowanie, nadał Orphu. Do niektórych głowic nawet 
się przez ten czas nie dokopiemy. Tym bardziej że jak zaczniemy się 
z którąś szarpać albo mocniej ją przypalimy, inna eksploduje.
Tofakt.
Muł osiadł i Mahnmut oglądał obraz w świetle widzialnym.
-	Macie jakieś pomysły? — odezwał się Asteague/Che. 
Mahnmut prawie podskoczył. Zdawał sobie sprawę, że wszyscy
na „Królowej Mab" śledzą ich poczynania, ale rozglądając się po 
wraku, zapomniał o całym świecie.
-	Tak - odparł Orphu na wspólnym kanale. — Oto moja propozycja. 
Opisał procedurę możliwie jak najzwięźlej, oszczędnie operując
technicznym żargonem. Zamiast rozbrajać każdą głowicę z osobna
292
zgodnie z przesłanym przez integratorów protokołem, zamierzał za-
łatwić sprawę szybko i brutalnie. Mahnmut miał osadzić „Mroczną 
Damę" na dnie na maksymalnie wyciągniętych wspornikach, żeby 
okrakiem przykucnęła nad zatopionym okrętem jak kwoka na jajach. 
Włączyliby wszystkie reflektory batyskafu, żeby oświetlić sobie front 
robót, a następnie palnikami odcięli całe wielogłowicowe czuby ra-
kiet i za pomocą prostego systemu bloków i łańcuchów przetrans-
portowalibyje do ładowni batyskafu, gdzie spoczęłyby jak jajka w kar-
toniku.
-	Czy tak pospieszna operacja nie zwiększa ryzyka zdestabilizo- 
wania którejś z czarnych dziur? - zaniepokoiła się Cho Li.
-	Owszem, zwiększa - zadudnił przez radio Orphu. - Ale jeżeli 
będziemy się z nimi pieścić przez rok albo dłużej, prawdopodobień 
stwo katastrofy wyniesie sto procent. Dlatego zrobimy to po moje 
mu.
Mahnmut dotknął jednego z jego manipulatorów i pokiwał głową 
na znak zgody; Orphu z pewnością wychwycił ten gest radarem bli-
skiego zasięgu.
W głośnikach zabrzmiał stanowczy głos Sumy IV:
-	A co zamierzacie zrobić potem, kiedy czterdzieści osiem głowic 
z siedmiuset sześćdziesięcioma ośmioma czarnymi dziurami znajdzie 
się w ładowni batyskafu?
-	Wyniesiesz nas ładownikiem w kosmos, razem z naszym zabój 
czym ładunkiem - odparł Mahnmut. - Tam uwolnimy czarne dziury.
-	Ładownik nie powinien wychylać się poza obręb pierścieni, nie 
jest odpowiednio skonfigurowany. Poza tym zrobotyzowane leuko 
cyty znów się do nas przyczepią.
-	To już twój problem - zabuczał Orphu. - My bierzemy się do 
roboty. Odcięcie głowic i przeniesienie ich na „Mroczną Damę" zaj 
mie nam od dziesięciu do dwunastu godzin. Dobrze by było, żeby 
ście mieli gotowy jakiś plan działania, kiedy się wynurzymy. Wiemy, 
że oprócz „Królowej" w misji biorą też udział inne jednostki, zama 
skowane, niewidoczne. Niech któraś z nich przechwyci ładownik na 
niskiej orbicie i uwolni nas od tego chłamu. Nie po to przelecieliśmy 
taki kawał drogi na Ziemię, żeby ją teraz zniszczyć.
-	Potwierdźcie transmisję—powiedział Asteague/Che. —Informuję 
was, że mamy gościa. Jakaś mała jednostka, chyba sonik, właśnie 
cumuje do wyspy Sykoraks.
293
40
O
beszło się bez uroczystego pożegnania: w jednej chwili No" man 
leżał w unoszącym się nad ziemią soniku i rozmawiał ze stojącymi 
obok Daemanem, Hannah i Tomem, a w następnej pojazd wystrzelił 
pionową świecą do góry. Pole siłowe wcisnęło Nomana w leżankę, 
sonik szybko zmalał do rozmiarów kryształowego karta-cza i 
zniknął wśród niskich, ciemnych chmur.
Ada czuła się oszukana. Nie zdążyła się pożegnać ze starym przy-
jacielem, którego znała jako Odyseusza.
O wyniku zadecydował jeden głos. Ten ostatni, przesądzający 
o wszystkim, nie należał nawet do żadnego ze stałych mieszkańców 
Ardis, oddał go Elian, łysy przywódca pięciu uchodźców z Hughes 
Town, którzy przybyli z Hannah i Nomanem na latającej tratwie.
Ci, którzy sprzeciwiali się oddaniu sonika, byli wściekli. Domagali 
się powtórnego przeliczenia głosów. Wymachiwali kartaczownica-
mi. Pokrzykiwali bojowo.
Ada wkroczyła w sam środek tego zamieszania i donośnym gło-
sem upomniała wszystkich, że decyzja została już podjęta. Noman 
mógł wziąć sonik, ale miał go oddać najszybciej, jak będzie to moż-
liwe. Tymczasem w Ardis zostawała latająca tratwa, sklecona przez 
Hannah i Nomana na Golden Gate w Machu Picchu. Gdyby musieli 
salwować się ucieczką na wyspę, mogła z powodzeniem zastąpić 
sonik, tym bardziej że zabierała nie sześciu, lecz czternastu pasaże-
rów. Klamka zapadła.
Ludzie opuścili broń, ale nie przestali mamrotać pod nosem. Daw-
ni przyjaciele jeszcze przez wiele godzin nie chcieli spojrzeć Adzie 
w oczy. To był koniec. Zużyła cały kredyt zaufania, jakim darzyli ją 
j ako przywódczynię Ardis.
Kiedy Noman odleciał, poczuła się samotna jak nigdy w życiu. 
Oparła dłoń na brzuchu.
Mały człowieczku, pomyślała, synu lub córko Harmana, jeżeli po-
pełniłam błąd i wystawiłam cię przez to na niebezpieczeństwo, będę 
tego żałować do ostatniej sekundy życia.
- Ado? - zagadnął Daeman. - Możemy porozmawiać na osobno-
ści?
Wyszli za pomocny odcinek palisady, gdzie dawniej stał opleciony 
rusztowaniem żeliwiak Hannah. Daeman opowiedział Adzie o spo-
294
tkaniu z postludzką kobietą imieniem Mojra, o tym, że wyglądała 
jak odmłodzona Savi, ale była niewidzialna dla wszystkich poza nim 
samym, chociaż przez całą naradę i głosowanie stała tuż obok niego. 
Ada pokręciła z niedowierzaniem głową.
-	To nie ma najmniejszego sensu, Daemanie. Po co postczłowiek 
miałby przybierać kształty Savi? Dlaczego się nam nie pokazał? I jak 
ona umiała stać się niewidzialna?
-	Nie wiem.
-	Powiedziała ci coś jeszcze?
-	Obiecała mi, że jeśli zabiorę ją na naradę, później powie mi coś
0	Harmanie.
-	I co? — Ada wstrzymała oddech. Serce łomotało jej tak głośno, 
jakby maluch w jej łonie zaczął się wiercić.
-	Tylko tyle: „Nomanowa trumna to nie nowa trumna". 
Ada powtórzyła te słowa dwa razy.
-	To też jest bez sensu.
-	Wiem. — Przybity Daeman zgarbił się i spuścił wzrok. - Chcia 
łem, żeby mi to wyjaśniła, ale wtedy... zniknęła. Po prostu zniknęła.
Ada uniosła podejrzliwie brwi.
-	Jesteś pewien, że to wydarzyło się naprawdę? Wszyscy jeste 
śmy przepracowani, niewyspani i wiecznie się czymś zamartwiamy. 
Na pewno widziałeś ducha?
Daeman spojrzał wprost na nią. W jego oczach widać było tyle 
gniewu i przekory, ile w jej źrenicach złości i powątpiewania. Nie 
odpowiedział.
-	Nomanowa trumna to nie nowa trumna — mruknęła Ada.
Rozejrzała się. Ludzie rozeszli się do codziennych zajęć. Nie do-
bierali się w takie same grupki jak zwykle, lecz zgodnie z tym, jak 
głosowali. Nikt nie chciał rozmawiać z Elianem. Ada z trudem po-
wstrzymała szloch.
Ani Noman, ani sonik nie wrócili tego dnia. Następnego też nie.
1	dzień później również.
Trzeciego dnia Ada z Hannah, Daemanem i myśliwymi wznieśli 
się na latającej tratwie ponad otaczający Ardis kordon wojniksów 
i spróbowali oszacować ich liczbę. Ranek był prześliczny, niebo błę-
kitne i bezchmurne, a ciepły wiatr zapowiadał rychłe nadejście wiosny. 
Nie ulegało wątpliwości, że wojniksów skupionych trzy kilometry 
od Dziury przybyło.
295
-	Nie umiem tak ocenić na oko - szepnęła Daemanowi. Zawiśli trzy 
sta metrów nad stalowymi mordercami. - Tutaj, na łące, widać ich ze 
trzysta, czterysta sztuk, ale nigdy nie musieliśmy operować większymi 
liczbami. Jak myślisz, ile ich będzie? Piętnaście tysięcy? Więcej?
-	Chyba więcej. Trzydzieści, może czterdzieści tysięcy.
-	Nie męczą się tym staniem? Nie muszą jeść ani pić?
-	Najwyraźniej nie. Dawniej, kiedy jeszcze nam służyły, nigdy 
nie widziałem, żeby któryś coś jadł czy pił. Ani żeby się zmęczył.
Ada nie odpowiedziała. Tamte czasy wydawały się teraz tak odległe, 
że nie chciała sięgać do nich pamięcią - a przecież nie upłynął jesz-
cze nawet rok.
-	Może nawet pięćdziesiąt - mruknął Daeman. — Pięćdziesiąt ty 
sięcy wojniksów. I codziennie faksująsię następne.
Hannah poprowadziła tratwę na zachód w poszukiwaniu zwierzyny.
Czwartego dnia mały Setebos osiągnął rozmiary rocznego cielę-
cia, takiego jak te zabite przez wojniksy, tyle że złożonego wyłącz-
nie z szarego, pulsującego mózgu, dwudziestu różowych rąk na jego 
spodniej powierzchni, żółtych ślepi, pulsujących otworów i szarych 
macek zakończonych trójpalczastymi dłońmi.
Mamusiu, szeptał w głowie Ady i wszystkich mieszkańców Ardis. 
Mamusiu? Już pora, żebym stąd wyszedł. Ten dół jest za mały, a ja 
zbyt głodny, żeby tu dłużej siedzieć.
Do zmierzchu i kolejnej długiej zimowej nocy została niecała go-
dzina. Na skraju Dziury zebrała się spora grupa ludzi, wciąż skupia-
jących się według wyników głosowania w kwestii wypożyczenia so-
nika. Wszyscy mieli przy sobie kartaczownice, a i kusze zawsze były 
gdzieś pod ręką. Casman, Kaman, Greogi i Edide mierzyli z karta-
czownic w Setebosa.
-	Hannah? - zagadnęła Ada. - Czy na tratwie jest zapas żywno 
ści?
-	Tak. Wszystkie skrzynie przewidziane w planie pierwszego lotu 
zostały załadowane. Oprócz nich zmieści się dziesięcioro ludzi. A po 
tem możemy zabierać jeszcze o cztery osoby więcej.
-	Ćwiczyliście lot na wyspę i rozładunek tratwy. Ile czasu wamto 
teraz zajmuje?
-	Czterdzieści dwie minuty - odparł Laman, rozcierając kikuty 
palców. - Trzydzieści pięć minut na kurs bez bagażu, tylko z pasaże 
rami. Chwilę trwa, zanim wszyscy wsiądą i wysiądą.
296
-	To za długo.
Hannah podeszła do płonącego przy Dziurze ogniska.
-	Ado, lot na wyspę zajmuje kwadrans. Z powrotem drugie tyle. 
Tratwa szybciej nie poleci.
-	A sonikowi wystarczyłaby niecała minuta - wytknął Loes, jeden 
z najzagorzalszych przeciwników oddania maszyny Nomanowi. - 
Wszystkich przewiozłoby się w dziesięć minut.
-	Nie mamy sonika - odparła obojętnie Ada.
Odruchowo spojrzała na południowy zachód, w stronę rzeki i znaj-
dującej się w jej nurcie wysepki — ale także w kierunku lasu i pięć-
dziesięciu tysięcy czających się w nim wojniksów.
Noman miał rację. Nawet gdyby cała ludzka kolonia przeniosła się 
na wyspę, wojniksy znalazłyby ich tam najdalej po paru godzinach, 
a najprawdopodobniej znacznie szybciej. Faksowęzeł Ardis nadal nie 
działał - dwie osoby pełniły w nim stałą straż i regularnie go spraw-
dzały- ale wojniksy faksowały się bez przeszkód. Nikt nie wiedział, 
jak to robią. Dopadłyby ludzi wszędzie, w każdym miejscu na Ziemi.
-	Przygotujmy kolację — zaproponowała, żeby uciszyć gniewne 
pomruki.
Wszyscy słyszeli w głowach lepki głos pomiotu Setebosa.
Mamusiu? Tatusiu? Muszę wyjść. Otwórzcie kratę, mamo i tato, 
bo inaczej sam to zrobię. Jestem już silny. I głodny. Chcę się z wami 
spotkać.
Greogi, Daeman, Hannah, Elian, Boman, Edide i Ada rozmawiali 
do późna w noc. Pierścienie obracały się bezgłośnie nad ich głowa-
mi -jak zawsze. Wielki Wóz świecił nisko nad północnym horyzon-
tem. Z księżyca został wąski sierp.
-	Moim zdaniem jutro, z samego rana, powinniśmy zapomnieć 
o wyspie na rzece i zacząć ewakuację na Golden Gate w Machu Pic- 
chu - powiedziała Ada. — Dawno należało to zrobić.
-	To będzie trwało tygodniami — zauważyła Hannah. — Poza tym 
tratwa może się zepsuć, wtedy nigdzie nie dolecimy. Nie mamy już 
Nomana, który by ją naprawił. Pasażerowie będą bezradni.
-	Jeśli tratwa się popsuje, tutaj też zginiemy. — Daeman dotknął 
jej ramienia. Hannah siedziała przygarbiona. - Pięknie się spisujesz, 
utrzymując ją w gotowości do lotu, ale my po prostu nie rozumiemy 
tej technologii.
-	A jaką rozumiemy? — mruknął Boman.
297
sie ?
-	Kusze - odparła Edide. - Kusze wychodzą nam coraz lepiej. 
Nikt się nie roześmiał. Dopiero Elian przerwał przedłużające się'
milczenie:
-	Wytłumaczcie mi jeszcze raz, dlaczego wojniksy nie mogą się 
dostać do części mieszkalnej tego mostu w Machu Picchu.
-	Bańki mieszkalne przypominaj ą winogrona na krzaku - zaczęta 
Hannah, która na Golden Gate spędziła najwięcej czasu ze wszyst 
kich. - Tyle że połączone. Są zrobione z jakiegoś przezroczystego 
tworzywa: plastiku, szkła... Nie wiem, jaka technologia za to odpo 
wiada, czy ludzka z Zapomnianej Ery, czy już postludzka, ale to szkło 
jest pokryte cieniuteńkim polem siłowym, po którym wojniksy po 
prostu się ześlizgują.
-	Podobne pole siłowe było w pełzaczu, którym Savi wiozła nas 
z Jerozolimy do Basenu Śródziemnego — dodał Daeman. — Podobno 
po to, żeby deszcz nie moczył szyby. Ale wojniksy i kalibany też nie 
mogły utrzymać się na szkle.
-	Chciałbym zobaczyć jakiegoś kalibana - powiedział Elian. Jego 
twarz zawsze zdawała się wyrażać nieposkromioną ciekawość. -No 
i tego prawdziwego Kalibana, o którym opowiadałeś.
-	Nie - odparł półgłosem Daeman. - Nie chciałbyś. Zwłaszcza 
prawdziwego Kalibana. Możesz mi wierzyć.
Greogi powiedział głośno to, o czym wszyscy myśleli:
-	Będziemy musieli ciągnąć słomki, losować... Czternaście osób 
będzie mogło polecieć na most. Wezmą broń, wodę, żelazne racje, 
po drodze może gdzieś zapolują... Tak żeby rzeczywiście czternast 
ka się tam zmieściła. Reszta zostaje.
-	Przeżyje czternaścioro z ponad pięćdziesięciorga? - stwierdzi 
ła Edide. - Nie powinno tak być.
-	Hannah musi lecieć - ciągnął Greogi. - Jeżeli tratwa dotrze do 
mostu, Hannah może sprowadzić ją tu z powrotem.
Hannah pokręciła głową.
-	Latasz nianie gorzej ode mnie. Każdy może się tego nauczyć. 
Tak że nie wchodzę automatycznie w skład pierwszej ekipy, a dru 
giego lotu nie będzie, po prostu nie będzie. I dobrze o tym wiecie, 
bo wiecie, w jakim stanie jest tratwa. Poza tym wojniksy czekają, 
a Setebos z każdą godziną jest coraz silniejszy. Czternaście krót 
kich czy długich słomek może przeżyje, ale reszta zginie tu, w Ar- 
dis.
-	Rozstrzygniemy to, j ak tylko zrobi siej asno - zadecydowała Ada.
298
-	Może dojść do bijatyki - ostrzegł Elian. - Ludzie są źli, głodni, 
rozżaleni. Zamiast grać w słomki o własne życie, rzucą się na tratwę, 
jeśli nie od razu, to po losowaniu.
Ada pokiwała głową.
-	Daemanie, zanim zwołam radę, weźmiesz dziesięciu swoich 
najlepszych ludzi i otoczycie tratwę kordonem. Będziecie jej pilno 
wać. Edide? Weź parę osób i postarajcie się dyskretnie wyzbierać 
jak najwięcej porzuconej broni.
-	Ludzie sypiają teraz z kartaczownicami pod ręką. Nie będzie 
łatwo.
-	Spróbujcie. Ja ze wszystkimi porozmawiam. Wyjaśnię im, dla 
czego to nasza jedyna szansa.
-	Ci, którzy przegrają, będą chcieli przynajmniej polecieć na wy 
spę-dodał Greogi.
-	Ja bym chciał — zgodził się z nim Boman. — I polecę, jeśli nie 
wyciągnę właściwej słomki.
Ada westchnęła.
-	To na nic. Na wyspie też czeka nas śmierć. Nie zabierzemy ze 
sobą Setebosa, więc wojniksy dopadną nas błyskawicznie. Ale niech 
i tak będzie: przewieziemy chętnych na wyspę, a potem czternastka 
wybrańców poleci do Machu Picchu.
-	To strata czasu - stwierdziła Hannah. - I zbędne dodatkowe 
obciążenie dla tratwy.
Ada rozłożyła bezradnie ręce.
-	Ale może dzięki temu nasi ludzie się nie pozabijają. Czternaście 
osób dostanie szansę od losu, a reszta będzie mogła wybrać, gdzie 
umrze. To już coś, przynajmniej jakaś iluzja wyboru.
Nikt nie miał nic więcej do powiedzenia. Rozeszli się do namio-
iów i szałasów. Hannah poszła za Adą. Złapała ją za rękę.
-	Mam przeczucie, że Harman żyje — wyszeptała. — I dlatego mam 
nadzieję, że będziesz w tej czternastce.
Ada się uśmiechnęła, jej białe zęby zabłysły w świetle pierścieni.
-	Jak też myślę, że on żyje. Ale nie będę jedną z cztemaściorga uchodź 
ców. Nie zamierzam ciągnąć słomek. Zostaję z dzieckiem w Ardis.
Koniec końców całe to nocne planowanie nie miało żadnego zna-
czenia.
Tuż po wschodzie słońca obudził Adę dotyk zimnych dłoni - w mó-
zgu i w łonie.
299
Mamusiu! Znalazłem twojego dzidziusia. Jeszcze przez kilka mie-
sięcy będzie u ciebie, ale będą go przez ten czas uczył cudownych 
rzeczy. I będę się z nim bawił.
Ada krzyknęła rozdzierająco, czując, jak potwór z Dziury dotyka 
powstającego w niej nowego umysłu. Zanim ktokolwiek zdążył za-
reagować, zerwała się na równe nogi i z dwoma kartaczownicami 
pobiegła do Dziury.
Mały Setebos powyginał kraty i zaczął przez nie przeciskać szary 
mózg. Jego macki sięgały już po pięć metrów na boki, trójpalczaste 
dłonie wczepiły się w mocno w grunt. Trzy otwory gębowe były sze-
roko otwarte, a sterczące z nich długie, mięsiste, trąbokształtne wy-
pustki wysysały z ziemi smutek, ból i historię Ardis. Żółte ślepia pło-
nęły wewnętrznym ogniem. Setebos próbował wydźwignąć się 
z Dziury, a jego różowe dłonie trzepotały jak anemony poruszane 
silnym morskim prądem.
Mamusiu, ja nie robię nic złego, zasyczał stwór w myślach Ady, 
przepychając się między zdeformowanymi prętami. Chcę tylko...
Ada usłyszała za plecami tupot stóp, ale zamiast oglądać się za 
siebie, ściągnęła z ramienia kartaczownicę i wpakowała cały maga-
zynek w Setebosa.
Tysiąc kryształowych pocisków zmasakrował mu lewy płat i od-
rzucił go do tyłu. Setebos smagnął ziemię mackami, wyciągając je 
w stronę Ady. Uskoczyła, wbiła w broń drugi magazynek i wystrze-
liła prosto w rozdygotany mózg.
Maamuusiuuuuuuuuu...
Opróżniła magazynek, odrzuciła broń i sięgnęła po drugą karta-
czownicę. Przełączyła ją na ogień ciągły, weszła trzy kroki głębiej 
między miotające się macki - i wypaliła prosto między żółte ślepia 
na przedzie mózgu.
Pomiot Setebosa zawył wszystkimi otworami gębowymi i wpadł 
do Dziury.
Ada stanęła na skraju dołu, załadowała nowy magazynek i nie zwra-
cając uwagi na krzyki ludzi, opróżniła go. Wsadziła następny. Wystrze-
liła. I jeszcze raz. I jeszcze. Mózg rozpadł się na dwie półkule. Zmasa-
krowała kartaczami każdą z nich z osobna jak miękką dynię. Różowe 
dłonie i długie macki drgały jeszcze, ale mały Setebos był już martwy.
Ada poczuła, kiedy umarł. Wszyscy to poczuli. Jego ostatni wrzask, 
krzyk czystego bólu, rozpłynął się po ich umysłach jak brudna woda 
w rynnie.
300
Poza wartownikami wszyscy wybiegli z namiotów i szałasów i ze-
brali się wokół Dziury. Zaglądali do niej, czuli pustkę w głowach, ale 
jeszcze w nianie wierzyli.
-	Chyba nie będzie trzeba zbierać słomek — szepnął Greogi wprost 
do ucha Ady.
Nagle ze wszystkich stron dobiegł charakterystyczny dźwięk: ter-
kot, buczenie, świst -przerażające, jeszcze odległe, ale z każdą chwilą 
coraz bliższe, niosące się echem wśród wzgórz i lasów.
-	Co to, do cholery... — zdziwił się Casman.
-	Wojniksy - powiedział Daeman. Wyjął Adzie z rąk kartaczowni 
cę, załadował nowy magazynek i oddał jej broń. - Wszystkie naraz.
41
Hatrzę i słucham, jak bóg dostaje świra.
1 Nie wiem, na co liczyłem, przybywając tu, na Olimp, jakie wspar-
cie chciałem zapewnić moim oblężonym i umierającym Achajom, 
ale sam znalazłem się w potrzasku, tak jak otoczeni przez Trojan 
Grecy. Stoję tu, na Dworze Bogów, w tłumie tysiąca nieśmiertelnych, 
pocę się jak głupi w kombinezonie maskującym i wstrzymuję oddech, 
żeby nikt mnie nie usłyszał. Tymczasem Zeus, który już jest przecież 
królem bogów, ogłasza się Bogiem Jedynym, Wiecznym i Wszech-
mogącym.
Nie powinienem się chyba martwić, że ktoś zwróci na mnie uwagę. 
Bogowie gapią się na Zeusa z rozdziawionymi gębami i wytrzesz-
czonymi olimpijskimi oczami.
Zeus zwariował. Mam wrażenie, że patrzy prosto na mnie, kiedy 
spluwając się, bredzi o dostąpieniu najwyższej boskości. Jestem 
pewien, że mnie widzi. W jego oczach widać taką samą pobłażliwą 
cierpliwość jak u kota, który bawi się myszą.
Chwytam w rękę medalion teleportacyjny na piersi.
Gdzie mam się tekować? Na plaży, wśród Achajów, zginę marnie. 
Mógłbym wrócić do Ilionu, do Heleny, zaznać rozkoszy i przeżyć, ale 
zdradziłbym... Kogo właściwie? Grecy w ogóle mnie nie zauważali, 
ajużna pewno nie po tym, jakAchilles i Odyseusz zostali po niewła-
ściwej stronie dziury w branie. Dlaczego miałbym być wobec nich 
lojalny, skoro oni...
301
Ale jestem.
A skoro o Odyseuszu mowa - kiedy o nim pomyślę, przed oczami 
stają mi sceny z filmu dla dorosłych - wiem, że mógłbym się tele-
portować na „Królową Mab". Tam byłbym najbezpieczniej szy - cho-
ciaż tak naprawdę wśród morawców nie ma dla mnie miejsca.
Nie wiem, co zrobić. Każda z tych opcji równa się tchórzliwej zdra-
dzie.
Kogo zdradzisz, na miłość boską?! - pytam sam siebie, wzywając 
imię Pana Boga mego nadaremno w tej samej chwili, gdy nowy pan 
i władca wszechświata patrzy mi prosto w oczy i kończy swoją za-
jadłą przemowę, podkreślaną wymachiwaniem pięściami.
Nie kończy jej słowami, jakieś pytania?!", chociaż sądząc po tym, 
jak absolutna cisza zapada na Dworze Bogów, można by tak właśnie 
pomyśleć.
I nagle, zgoła niewytłumaczalnie - biorąc pod uwagę grozę sytu-
acji — odzywa się we mnie wieczny pedant, niedoszły naukowiec za-
miast byłego scholiasty i przypominam sobie Miltonowską kwestię 
wypowiedzianą przez Lucyfera: „Powyżej gwiazd Bożych postawię 
mój tron"*.
Coś zdziera dach i górne piętro Dworu Bogów. Na tle nieba widać 
bezkształtną postać. Wyje wiatr, ryczą obce głosy. Ściana wali się do 
środka. Olbrzymie sylwetki - niektóre w zarysach podobne do lu-
dzi -rozbijają kamienie, obalają kolumny, spadają z nieba i atakują 
zaskoczonych bogów. Każdy nieśmiertelny, który ma choć odrobinę 
oleju w głowie, teleportuje się w cholerę albo przynajmniej rzuca się 
do ucieczki. Ja stoję jak wrośnięty w ziemię.
Zeus zrywa się na równe nogi. Złota zbroja i broń leżą nie dalej niż 
pięć metrów od niego, ale to i tak za daleko. Zbyt wiele mrocznych 
sylwetek napiera na Ojca Bogów. Nie zdąży się uzbroić.
Bierze zamach, żeby cisnąć błyskawicą i pokierować gromem.
Nic się nie dzieje.
-	Och! Och! -Zeus z wyrzutem spogląda na swoją dłoń. -Żywioły 
nie sami posłuszne!
-	Nie będzie azylu! Nie będzie łaski! - grzmi głos w skłębionej 
burzowej chmurze, która zawisła nad budynkiem, spanikowanymi bo 
gami i tłumem intruzów. - Pójdziesz ze mną, uzurpatorze. Wy, którzy 
zostaniecie, nie darzcie miłością tronów, ołtarzy, sędziowskich ław i wię-
* Cytat za Biblią Tysiąclecia. 302
zień, ohydnych kształtów nienawistnych prawdziwemu bogowi i czło-
wiekowi. Chodź, uzurpatorze, tyranie świata, chodź do swego nowego 
domu, który dziwny jest, dziki, straszny, mroczny i wstrętny.
Głos dudni ogłuszająco, ale najbardziej przeraża jego absolutny 
spokój.
-	Nie! - krzyczy Zeus i gdzieś się teleportuje.
-	Kronos! -krzycząnieśmiertelni.-Tytani!
Rzucam się do ucieczki. Mam nadzieję, że morawiecki strój ka-
muflażowy nadal zapewnia mi niewidzialność. Przebiegam pomię-
dzy walącymi się kolumnami, wymijam walczących i najprawdziw-
sze pioruny i wypadam z Dworu Bogów pod otwarte, rozdarte ogniem 
niebo nad Olimpem.
Niektórzy bogowie już dopadli latających rydwanów i wzbili się 
w powietrze, gdzie jednak czekały na nich większe i bardziej dzi-
waczne rydwany, prowadzone przez woźniców, których nie sposób 
opisać. Jak okiem sięgnąć nad całym Jeziorem Kalderowym bogo-
wie walczą z tytanami. Widzę istotę, która musi być Kronosem, jak 
atakuje jednocześnie Apolla i Aresa. Potwory nacierają. Bogowie 
uciekają.
Nagle ktoś mnie łapie i zatrzymuje. Mocarna dłoń łapie mnie za 
prawe ramię, tak że nie zdążam sięgnąć po medalion teleportacyjny, 
i zdziera ze mnie kombinezon maskujący jak świąteczny papier ze 
źle zapakowanego prezentu.
Rozpoznaję Hefajstosa, brodatego, karłowatego Boga Ognia, Bos-
kiego Rzemieślnika. Obok niego, na trawie, leży garść sczepionych 
kul armatnich i kuliste akwarium.
-	Co ty tu robisz, Hockenberry? - dziwi się niechlujny bóg. Przy 
innych bóstwach prezentuje się niepozornie, ale ode mnie i tak jest 
wyższy.
-	Jak udało ci się mnie zobaczyć? — Tylko tyle jestem w stanie 
wykrztusić.
Pięćdziesiąt metrów od nas Apollo pada na ziemię. Kronos zatłukł 
go olbrzymią pałą. Chmurokształtny stwór unoszący się nad dachem 
Dworu Bogów rozpływa się w powietrzu, rozwiewany smagającym 
Olimp wiatrem.
Hefajstos wybucha śmiechem i poklepuje przyrząd z brązu i szkła, 
zawieszony na pasku kamizelki razem z setką innych gadżetów.
-	Normalnie. Zeus też cię widział. Po to właśnie kazał mi cię zbu 
dować, Hockenberry. Chciał mieć świadka, kiedy ogłosi się Bogiem,
303
i to świadka, który będzie to potrafił opisać. Bo my wszyscy, jak wiesz, 
jesteśmy już postpiśmienni.
Zanim zdążę zareagować, Hefajstos łapie mój medalion teleporta-
cyjny, zrywa mi go z szyi - łańcuszek pęka - i miażdży go w ma-
sywnej, stwardniałej, brudnej dłoni.
JezuChrysteMatkoBoska! - przebiega mi przez myśl, a Bóg Ognia 
rozwiera palce i przesypuje złocisty pył do kieszeni.
-	Nie sraj w gacie, Hockenberry - śmieje się. — I tak nigdy nie 
działał. Widzisz? W środku nie było żadnego mechanizmu, nic, kur 
wa, nie było! Tylko tarcza, żebyś mógł sobie nią pokręcić jak grze 
chotką. Placebo.
-	Ale działał... tekowałem się... przecież zawsze... był...
-	Nie był. Wbudowałem ci wszystkie nanogeny niezbędne do te- 
leportacji kwantowej, tak samo jak nam, bogom. Chodziło tylko o to, 
żebyś za wcześnie się o tym nie dowiedział. Afrodyta się pospieszy 
ła, dała ci ten medalion, kiedy kazała ci zabić Atenę.
Rozglądam się. Dwór Bogów leży w gruzach, płomienie liżą po-
trzaskane kolumny, walki trwają, ale szczyt Olimpu z wolna pusto-
szej e, gdy coraz więcej bogów postanawia szukać schronienia na ilioń-
skiej Ziemi. Dziury w branie otwierają się jedna po drugiej -to tytani 
i inne potwory ścigają bogów. Chmurokształtny burzyciel Dworu 
Bogów zniknął.
-	Musisz mi pomóc ocalić Greków - mówię, chociaż szczękam 
przy tym zębami.
Hefajstos znów się śmieje. Wierzchem brudnej dłoni ociera tłuste 
wargi.
-	Wszystkich ludzi z tamtej iliońskiej Ziemi już wyrzuciłem 
w próżnię. Po co miałbym ratować Greków? Albo Trojan? Wszystko 
jedno. Ani jedni, ani drudzy nic dla mnie nie zrobili. Poza tym przy 
dadzą mi się jacyś wyznawcy, kiedy za parę dni zasiądę na tronie...
Nie wierzę własnym uszom.
-	To ty wysłałeś ludzi w kosmos? Ty zakodowałeś Ziemian w nie 
bieskim promieniu światła w Delfach?!
-	A myślałeś, że kto? Zeus? Ten inżynierski geniusz? 
Hefajstos kręci głową.
Tytaniczni bracia - Kronos, Japet, Hyperion, Krios, Kojos i Oke-
anos — idą w naszą stronę. Cali są obryzgani złotym boskim ichorem.
Nagle z płonących ruin wynurza się Achilles, w złocistej zbroi, 
z piękną tarczą również zachlapaną boską krwią. W ręce trzyma miecz.
304
Przez szczelinę w osmolonym hełmie widać jego pałające obłędem 
oczy. Nie zwraca na mnie uwagi, kiedy krzyczy do Hefajstosa:
-	Zeus uciekł!
-	Naturalnie. Nie sądziłeś chyba, że będzie czekał, aż Demogor- 
gon zawlecze go do Tartaru?
-	Nie mogę go znaleźć na holograficznym lokalizatorze! Zmusi 
łem Dione, matkę Afrodyty, żeby mi pomogła; twierdziła, że lokali- 
zator odszuka Zeusa w dowolnym miejscu we wszechświecie. Nie 
znalazła go, więc ją zaszlachtowałem. Gdzie on jest?!
Hefajstos się uśmiecha.
-	Pamiętasz, szybkonogi mężobójco, gdzie znaleźliśmy Zeusa po 
tym, jak Hera dała mu się zerżnąć, żeby uśpić go na wieki?
Achilles chwyta go za ramię i prawie podnosi w powietrze.
-	Dom Odyseusza! Zabierz mnie tam! Natychmiast! 
Bóg ognia mruży oczy. Już nie jest mu do śmiechu.
-	Nikt nie będzie w ten sposób rozkazywał przyszłemu władcy 
Olimpu, śmiertelniku. Jesteś osobliwością, ale musisz się nauczyć 
szacunku.
Achilles puszcza Hefajstosa.
-	Proszę, przenieś mnie tam. Byle szybko. Proszę. 
Hefajstos kiwa głową i odwraca się do mnie.
-	Lecisz z nami, scholiasto. Zeus chciał cię dzisiaj mieć przy so 
bie jako świadka. Będziesz więc świadkiem.
42
M
orawce na „Królowej Mab" odbierały całą tę transmisję na żywo 
- nanokamery i przekaźniki, które wbudowały w skórę Odyseusza, 
działały bez zarzutu — ale Asteague/Che postanowił nie 
przekazywać jej Mahnmutowi i Orphu, zajętym swojąrobotąna dnie 
oceanu. Minęło sześć z dwunastu godzin, jakie mieli poświęcić na 
odcięcie głowic i załadowanie ich na „MrocznąDamę". Nikt nie chciał 
ich rozpraszać.
Tym bardziej że to, co się w tej chwili działo, można by uznać za 
rozpraszające.
W miłości -jeżeli można tak nazwać gwałtowną kopulację Odyse-
usza z kobietą, która przedstawiła mu się jako Sykoraks — nastąpiła
20-Olimp	305
właśnie jedna z krótkotrwałych przerw. Leżeli nadzy w zmiętej pościeli, 
popijając wino z opatrzonych podwójnymi uchwytami pucharów i po-
gryzając owoce, kiedy jakiś potwór— z kłami, szponami, skrzelami 
i płetwiastymi stopami -rozchylił zasłony i wczłapał do sypialni.
-	Matko. Myśli, że musi oznajmić, iż gdy dynię rozcierał z łupiną, 
usłyszał Kaliban śluzy szczęk. Coś przyszło w odwiedziny, Matko. 
Mówi, ma mięso na nosie i palce jak tępe kamienie. Mówi, matki i Je 
go imię zedrze smaczne mięso z miękkiej kredy jego kości*.
-	Nie, dziękuję, Kalibanie, mój skarbie — odparła naga kobieta
0	fioletowych brwiach. - Wprowadź gościa.
Płaz imieniem Kaliban odsunął się od wejścia i do pokoju wszedł 
starszy Odyseusz.
Wszystkie morawce, nawet te, które miewały czasem kłopoty z od-
różnianiem ludzi, natychmiast dostrzegły podobieństwo. Młody Ody-
seusz leżał wygodnie rozparty na jedwabnych poduszkach i tępo gapił 
się na starszy model samego siebie. Starszy model miał tę samą krępą 
posturę i szeroką pierś, ale miał też więcej blizn, siwiejące włosy
1	brodę. I znacznie więcej dostojeństwa niż morawiecki pasażer 
z „Królowej Mab".
-	Odyseusz... - powiedziała Sykoraks. Na ile morawieckie ob 
wody dźwiękowej analizy ludzkich emocji potrafiły to ocenić, była 
szczerze zdumiona.
Pokręcił przecząco głową.
-	Nazywam się teraz Noman. Miło mi cię znów widzieć, Kirke. 
Kobieta się uśmiechnęła.
-	Widzę, że oboje się zmieniliśmy. Jestem Sykoraks, dla świata 
i dla siebie samej, mój pobliźniony Odyseuszu.
Młody Odyseusz zacisnął pięści i próbował wstać z łóżka, ale Sy-
koraks wykonała niedbały gest lewą ręką i osunął się bezwładnie na 
pościel.
-	Jesteś Kirke - powiedział ten, który przedstawił się jako No 
man. - Zawsze nią byłaś. I zawsze będziesz.
Wzruszyła lekko ramionami. Jej piersi delikatnie zafalowały, gdy klep-
nęła łóżko po swojej prawej stronie; po lewej leżał młody Odyseusz.
* Kaliban przemawia głównie słowami wiersza Roberta Browninga Kali-
ban o Setebosie, czasem cytując je dosłownie, czasem parafrazując. Jego 
wypowiedzi zostały skonstruowane w oparciu o przekład T. Kubikowskie-
go (przyp. tłum.).
306
-	Usiądź przy mnie... Nomanie.
-	Nie, dziękuję. Postoję.
Sykoraks po raz drugi nie zdołała ukryć zaskoczenia - i to, zda-
niem morawieckich analizatorów, jeszcze większego niż przed 
chwilą.
-	Molil - wyjaśnił Noman. - Na pewno słyszałaś o molu, to sub 
stancja otrzymywana z czarnego korzenia rzadkiej rośliny, która na 
jesieni zakwita miecznobiałym kwiatem.
Sykoraks z namysłem pokiwała głową.
-	Proszę, proszę... Zwiedziłeś kawał świata. Ale nie wiem, czy 
słyszałeś, że Hermes nie żyje.
-	To bez znaczenia.
-	Chyba tak. Jak się tu dostałeś, Odyseuszu?
-	Jestem Noman.
-	Jak się tu dostałeś, Nomanie?
-	Przyleciałem sonikiem Savi. Cztery dni czołgałem się przez pier 
ścień, chowając się przed twoimi niszczycielskimi robocikami albo 
uciekając im w pełnym kamuflażu. Powinnaś coś z nimi zrobić, Kir- 
ke. Albo zamontować w sonikach kanalizację.
Sykoraks parsknęła śmiechem.
-	Dlaczegóż to miałabym się pozbyć myśliwców?
-	Bo cię o to proszę.
-	A dlaczego miałabym spełnić twoje życzenie, Ody... Nomanie?
-	Powiem ci, kiedy przedstawię ci wszystkie moje prośby. 
Przyczajony za plecami Nomana Kaliban warknął groźnie, ale
Noman udał, że go nie słyszy.
-	Ależ nie krępuj się - powiedziała Sykoraks. - Mów dalej. Słu 
cham twoich próśb.
Jej uśmiech nie pozostawiał cienia wątpliwości co do tego, jak nie-
wiele uwagi zamierza im poświęcić.
-	Po pierwsze, pozbądź się tych zautomatyzowanych myśliwców 
albo przynajmniej przeprogramuj je tak, żeby można było bezpiecz 
nie latać do pierścieni.
Uśmiech na twarzy Sykoraks ani drgnął. Spojrzenie jej fiołkowych 
oczu pozostało równie lodowate jak przed chwilą.
-	Po drugie — ciągnął Noman — wyłącz pole siłowe nad Basenem 
Śródziemnym i pola Dłoni Herkulesa.
Wiedźma zaśmiała się półgłosem.
-	Niezwykłe żądanie. Tsunami zniszczyłoby pół okolicy.
307
-	Możesz to zrobić pomału, Kirke. Jestem tego pewien. Napełnij 
morze.
-	Zanim przejdziesz do następnych próśb, przedstaw mi choć je 
den powód, dla którego miałabym to zrobić.
-	W Basenie Śródziemnym są rzeczy, które na razie nie powinny 
się dostać w ręce ludzi.
-	Mówisz o składach... Statki kosmiczne, broń...
-	Wiele jest takich rzeczy. Niech ciemne jako wino morze zaleje 
Basen Śródziemny.
-	Nie wiem, może podczas podróży uszło to twojej uwagi, ale 
ludzkość na Ziemi lada chwila wyginie.
-	Zauważyłem. Mimo to proszę, byś powoli i ostrożnie zalała 
Basen Śródziemny. I przy okazji zlikwidowała tę kretyńską Bruzdę 
Atlantycką.
Sykoraks pokręciła głową i napiła się wina. Nie poczęstowała No-
mana. Młody Odyseusz leżał na łóżku ze szklistymi oczami, najwy-
raźniej niezdolny się ruszyć.
-	To wszystko?
-	Nie. Chciałbym również, abyś włączyła faksy, udostępniła lu 
dziom wszystkie funkcje i oddała do ich dyspozycji kadzie regenera 
cyjne w pierścieniach.
Sykoraks milczała.
-	A na koniec chciałbym, żebyś wysłała swoją oswojoną bestię na 
dół. Niech powie Setebosowi, że Cisza przybywa na Ziemię.
Kaliban zasyczał głośno.
-	Myśli, czas wyrwać zdrowe nogi kukle, zostawić kikuty, niech 
nad nimi duma. On silny jest i Pański. Niech ten kaleka dostanie ro 
baka. .. nie, dwa robaki, za wzywanie Jego imienia nadaremno.
-	Milcz! — uciszyła go Sykoraks. Kiedy wstała, nago wyglądała 
bardziej po królewsku niż niejedna królowa ze wszystkimi insygnia 
mi władzy. -A ty, Nomanie, powiedz mi, czy Cisza naprawdę przy 
bywa na Ziemię?
-	Tak sądzę.
Sykoraks z ulgą sięgnęła po kiść winogron, leżących w misie na 
poduszkach. Podała je Nomanowi, ale odmówił ruchem głowy.
-	Wiele ode mnie wymagasz, jak na starego nie-Odyseusza - po 
wiedziała cicho, przechadzając się po sypialni. — Co dostanę w zamian?
-	Opowiem ci o moich podróżach. 
Roześmiała się.
308
-	Wiem o nich wszystko.
-	Nie tym razem. Minęło dwadzieścia lat, nie dziesięć. 
Piękna twarz wiedźmy wykrzywiła się w grymasie, który morawci
zinterpretowały jako wyraz drwiny z rozmówcy.
-	A ty cały czas szukasz tego samego... swojej Penelopy.
-	Nie. Nie tym razem. Odkąd wypchnęłaś mnie, młodszego, zi 
drzwi prowadzące w głąb przestrzeni Calabi-Yau, błąkałem się w cza 
soprzestrzeni przez dwadzieścia lat i cały czas szukałem ciebie.
Sykoraks stanęła w miejscu. Spojrzała na Nomana z niedowierza 
niem.
-	Ciebie - powtórzył. - Mojej Kirke. Przez te dwadzieścia lat spo 
tykaliśmy się i kochaliśmy wielokrotnie. Spotykałem cię jako Kirke 
Sykoraks, Alys, Kalipso.
-	Alys?
Noman skinął głową.
-	Miałam przerwę między zębami?
-	Tak.
Sykoraks pokręciła głową.
-	Kłamiesz. Wszystkie rzeczywistości wyglądają tak samo, Ody 
seuszu-Nomanie. Ratuję ci życie, wyciągam cię z morza, pomagarr 
ci, karmię cię smacznym jadłem, poję winem zaprawionym miodem 
opatruję ci rany, kąpię cię, daję ci rozkosz, o jakiej mógłbyś tylkc 
śnić, proponuję ci nieśmiertelność i wieczną młodość, a ty i tak od 
chodzisz. Porzucasz mnie dla tej dziwki i tkaczki Penelopy. Wracas; 
do niej i do syna.
-	Widywałem mojego syna wielokrotnie przez te dwadzieścia lat 
Pięknie wyrósł. Więcej nie muszę go oglądać. Chcę zostać z tobą.
Sykoraks podeszła do łóżka. Upiła łyk wina.
-	Miałabym ochotę zamienić twoich nowych żeglarzy, morawce 
w świnie.
Noman wzruszył ramionami.
-	Czemu nie? We wszystkich innych światach zawsze to robiłaś.
-	Jak myślisz, jakie by z nich wyszły świnie? - spytała niedbale 
wiedźma. — Plastikowe świnki-skarbonki?
-	Mojra się przebudziła.
-	Mojra? - zdziwiła się Sykoraks. - Po co? Dlaczego właśnie te 
raz?
-	Nie wiem, ale weszła w ciało młodej Savi. Widziałem ją, zanirr 
odleciałem z Ziemi, ale nie rozmawialiśmy.
30?
-	Ciało Savi,.. Co ona kombinuje? I dlaczego akurat teraz?
-	Myśli - odezwał się Kaliban zza pleców Nomana. - On ulepił 
starą Savi ze słodkiej gliny, by Jego syn mógł gryźć i jeść z plastrem 
miodu i strąkami, przegryźć jej kark, aż wszystko zacznie wrzeć, prę 
dzej, prędzej, aż kiełbie przez mózg mi popłyną.
Sykoraks podeszła do Nomana, wyciągnęła rękę, jakby chciała 
dotknąć jego obnażonej piersi, ale zmieniła zdanie i comęła dłoń. 
Kaliban zasyczał i przykucnął, zgarbiony, z dłońmi opartymi o po-
sadzkę między muskularnymi tylnymi łapami. Łyskał złowrogo żół-
tymi ślepiami, ale nie ruszył się z miejsca.
-	Wiesz, że nie mogę posłać syna, aby powiedział ojcu, Seteboso- 
wi, o Ciszy - powiedziała wiedźma.
-	Wiem, że to coś nie jest twoim synem. Skonstruowałaś go z gów 
na i wadliwego DNA w kadzi z zielonym szlamem.
Kaliban znów zamierzał coś zasępienie, ale Sykoraks zbyła go 
machnięciem ręki.
-	Wiesz o tym, że twoi morawieccy przyjaciele wynoszą właśnie 
na orbitę ponad siedemset czarnych dziur?
-	Nie wiedziałem. - Noman wzruszył ramionami. - Ale miałem 
nadzieję, że to zrobią.
-	Skąd je wzięli?
-	Przecież wiesz. Siedemset sześćdziesiąt osiem głowic mogło się 
znajdować tylko w jednym miejscu.
-	To niemożliwe. Dwa tysiące lat temu zamknęłam wrak w polu 
statycznym.
-	A sto lat temu ja i Savi je przełamaliśmy.
-	Widziałam, jak się krzątacie i zabiegacie o realizację swoich 
beznadziejnych, nic nieznaczących planów, ty i ta kurewka. Na co 
liczyłeś, ustanawiając łączność z Ilionem przez całuny turyńskie?
-	To było przygotowanie.
-	Do czego? -prychnęła Sykoraks. -Nie sądzisz chyba, że te dwie 
ludzkie rasy mogłyby się spotkać, co? Nie żartuj. Grecy i Trojanie 
zjedliby miejscowych naiwniaków na śniadanie.
-	Zakończ wojnę z Prosperem i przekonajmy się, co będzie dalej. 
Sykoraks z impetem odstawiła puchar na stół.
-	Miałabym się wycofać? Oddać pole temu łotrowi? Teraz napraw 
dę żartujesz.
-	Bynajmniej. Stary Prospero jest obłąkany. Skończony. A ty mo 
żesz się wycofać, zanim ten sam obłęd i ciebie dosięgnie. Odejdźmy 
stąd razem, Kirke. Ty i ja.
310
-	Odejść stąd? - powtórzyła z niedowierzaniem Sykoraks.
-	Wiem, że ta asteroida ma wbudowane silniki jądrowe i generatc 
dziur w branie, który może nas wystrzelić do gwiazd i jeszcze dale 
Kiedy się znudzimy, będziemy przechodzić przez drzwi Calabi-Ya 
i kochać się w różnych wszechświatach i epokach; możemy być w ró; 
nym wieku, nosić różne ciała, młodsze lub starsze, zmieniać je równi 
łatwo jak stroje, podróżować w czasie i podglądać samych siebie, z; 
mrażać czas i dołączać do samych siebie zajętych seksem. Zapasyj* 
dzenia i powietrza wystarczą nam na tysiąc lat. Na dziesięć tysięcy.
-	O jednym zapomniałeś. Jesteś śmiertelny. Za dwadzieścia li 
będę ci musiała zmieniać zapaskudzoną bieliznę i karmić cię łyżeczki 
Za czterdzieści lat umrzesz.
-	Raz już zaproponowałaś mi nieśmiertelność. Masz tu, na w 
spie, kadzie odmładzające.
-	Odrzuciłeś moją ofertę! - krzyknęła Sykoraks i cisnęła wN( 
mana pucharem. Uchylił się, ale nie ruszył z miejsca. - Odrzucał* 
nieśmiertelność za każdym razem, kiedy ci ją proponowałam! -Z< 
częła rwać sobie włosy z głowy i rozdrapywać twarz paznokciami. 
Ciskałeś mi mój dar w twarz i wracałeś do tej swojej... Penelopy. 
Za każdym razem! Wyśmiewałeś mnie!
-	Teraz cię nie wyśmiewam. Chodź ze mną. 
Sykoraks nie posiadała się z gniewu.
-	Powinnam kazać Kalibanowi zagryźć cię i zjeść tu, na moic 
oczach. Mogłabym się śmiać, patrząc, jak wysysa ci szpik z kości.
-	Chodź ze mną, Kirke. Włącz faksy, uruchom funkcje, wyłąc 
Dłonie Herkulesa i resztę zabawek, które do niczego nie będą ci ju 
potrzebne, i odejdźmy stąd. Razem. Bądź znów moją kochanką.
-	Jesteś stary — prychnęła drwiąco wiedźma. - Stary, pobliźnion 
i siwy. Dlaczego miałabym wybrać starca zamiast młodzieńca? 
Pogłaskała udo i obwisły członek młodszego Odyseusza, który leż! 
nieruchomo na łóżku jak zahipnotyzowany.
-	Dlatego, że starzec nie odejdzie przez drzwi w przestrzeni Ca 
labi-Yau za tydzień ani za miesiąc, ani za osiem lat, a młodzienie 
tak. I dlatego, że ten starzec cię kocha.
Sykoraks wydała zdławiony dźwięk, który dziwnie przypominE 
prychnięcie. Kaliban zawarczał w odpowiedzi. Noman sięgnął po 
tunikę i wyjął zatknięty za pas na plecach ciężki pistolet. Wiedźm 
wytrzeszczyła oczy.
-	Chyba nie sądzisz, że możesz mi tym czymś zrobić krzywdę?
31
-	Nie po to go przyniosłem.
Sykoraks przeniosła wzrok na nieruchomego młodego Odyseusza.
-	Zwariowałeś? Masz pojęcie, jaki zamęt wprowadzisz na pozio 
mie kwantowym? Już sama myśl o tym jest jak otwarcie drzwi ka- 
osowi. Przerwiesz cykl, który w tysiącu odmian trwa tysiące...
-	Trwa zbyt długo.
Noman strzelił sześć razy; każdy następny wystrzał zdawał się głoś-
niejszy od poprzedniego. Sześć masywnych kul przeszyło młodego 
Odyseusza - strzaskały mu żebra, zmiażdżyły serce, jedna trafiła go 
w środek czoła. Ciało wzdrygnęło się sześć razy pod uderzeniami 
pocisków i zsunęło na podłogę. Na jedwabnej pościeli został krwa-
wy ślad. Na marmurowej posadzce rosła kałuża krwi.
-	Wybieraj - powiedział Noman.
43
N
ie wiem, czy teleportowałem się tutaj samodzielnie, już bez me-
dalionu, czy też zabrałem się z Hefajstosem, bo kiedy się teko-wał, 
złapałem go za rękaw. Ale mniejsza z tym. Jestem tu i już.
Tu, czyli w domu Odyseusza. Jakiś kundel obszczekuje nas jak 
głupi, kiedy z Hefajstosem i Achillesem pojawiamy się znikąd, ale 
jedno łypnięcie oka herosa w zakrwawionym hennie wystarcza, żeby 
podkulił ogon i czmychnął na podwórze.
Stoimy w westybulu pałacu Odyseusza na Itace. Przed nami roz-
ciąga się jadalnia. Słychać buczenie okrywającego dom pola siłowe-
go. W długiej komnacie przy długim stole nie widać zalotników, nie 
ma drżącej Penelopy, gołowąsa Telemacha, służących, którzy rozno-
siliby obibokom wino i jadło nieobecnego właściciela. Co nie zmie-
nia faktu, że pokój wygląda, jakby rzeź zalotników już się odbyła: 
krzesła są powywracane, zerwany ze ściany gobelin leży częściowo 
na stole, częściowo na podłodze i nasiąka rozlanym winem, nawet 
wspaniały łuk Odyseusza - ten, którego (jak głosi legenda) nikt inny 
nie potrafi napiąć, tak cudny i wyjątkowy, że król Itaki postanowił 
nie zabierać go pod Troję - leży na posadzce wśród słynnych zatru-
tych strzał o haczykowatych grotach.
Zeus okręca się na pięcie. Ma na sobie te same miękkie szaty, w któ-
rych widziałem go na olimpijskim tronie, ale nie jest już takim ol-
312
brzymem - tyle że nawet pomniejszony, żeby zmieścić się w pałacu 
Odyseusza, nadal jest dwa razy wyższy od Achillesa.
Szybkonogi mężobójca daje nam znak, że mamy się cofnąć, pod-
nosi tarczę, ujmuje w dłoń miecz i wchodzi do jadalni.
-	Synu! — dudni basem Gromowładny. — Oszczędź mi swojego 
dziecinnego gniewu. Naprawdę chciałbyś jednym okrutnym ciosem 
popełnić bogobójstwo, ojcobójstwo i tyranobójstwo jednocześnie?
Achilles podchodzi do miejsca, w którym dzieli ich tylko szero-
kość stołu.
-	Walcz, starcze.
Zeus — bynajmniej nieprzestraszony - nie przestaje się uśmiechać.
-	Zastanów się, szybkonogi Achillesie. Chociaż raz użyj mózgu 
zamiast muskułów i fiuta. Naprawdę chcesz, żeby ten kuternoga za 
siadł na olimpijskim tronie?
Skinieniem głowy wskazuje Hefajstosa, który stoi w progu obok 
mnie. Achilles się nie odwraca.
-	Zastanów się ten jeden raz - ciągnie Zeus. Słychać, jak w kuch 
ni, za ścianą, od jego głosu wibruje szkło. — Dołącz do mnie, synu. 
Zjednocz się z przenikającą wszystko osobowością Zeusa, Ojca Bo 
gów. Tak połączeni, ojciec i syn, nieśmiertelny i śmiertelnik, dwa 
wielkie duchy zespolą się i stworzą trzeciego ducha, silniejszego niż 
one oba. Ojciec, syn i wola święta, zjednoczeni w trójcy, będziemy 
władać niebem i Troją i na zawsze strącimy tytanów w mrok.
-	Walcz, świniojebie.
Twarz Zeusa wyraźnie czerwienieje.
-	Ohydny potworze! Nawet teraz, choć nie władam już żywiołami 
ziemi, zdepczę cię!
Bóg chwyta za krawędź stołu i rzuca nim. Piętnaście metrów gru-
bych desek na masywnych nogach wali się Achillesowi na głowę, ten 
jednak robi unik i stół roztrzaskuje się o ścianę za jego plecami, zbi-
jając płat tynku i bryzgając odłamkami na wszystkie strony.
Achilles robi dwa kroki do przodu.
Zeus rozkłada ręce i pokazuje puste dłonie.
-	Zabijesz mnie, człowiecze? Tak po prostu? Bezbronnego? A mo 
że zmierzymy się bez broni, jak zapaśnicy na arenie, aż jeden z nas 
nie będzie mógł się dźwignąć z ziemi, a drugi odbierze nagrodę?
Achilles waha się dosłownie przez ułamek sekundy, a potem 
ściąga i odkłada hełm. Odpina tarczę, kładzie ją na posadzce, na nią 
rzuca
313
miecz, brązowy napierśnik i nagolenniki. Kopniakiem odpycha tar-
czę ku wejściu. Zostaje w koszuli, krótkiej spódniczce, sandałach 
i szerokim skórzanym pasie.
Stojąc niespełna trzy metry od Zeusa, ugina nogi i zamiera w za-
paśniczej postawie.
Zeus uśmiecha się i błyskawicznie, tak szybko, że mój wzrok led-
wie to rejestruje, również ugina nogi - i podnosi z ziemi łuk Odyse-
usza i zatrutą strzałę z czarną brzechwą.
Uciekaj! — krzyczę w myślach do Achillesa, ale jasnowłosy heros 
ani drgnie.
Zeus z łatwością napina łuk, którego nikt poza Odyseuszem na-
piąć nie potrafi, wycelowuje szeroki grot w odległe o dwa i pół me-
tra serce Achillesa i wypuszcza strzałę.
I chybia.
Nie może chybić, nie z tak bliska, nie tak idealnie prostym, perfekcyj-
nie uformowanym i upierzonym pociskiem - ale strzała chybia o blisko 
pół metra i wbija się w rozbity stół, oparty o mur za plecami Achillesa. 
Prawie czuję, jak zabójczy jad, zebrany ponoć przez samego Herkulesa 
z zębów jadowych najstraszliwszych węży, wgryza się w drewno.
Zeus wytrzeszcza oczy. Achilles stoi nieruchomo.
Zeus przyklęka z szybkością błyskawicy, podnosi następną strza-
łę, kładzie ją na cięciwie, napina łuk, podchodzi bliżej, strzela.
Chybia. Dzieli ich pół metra, ale zatruta strzała nie trafia w cel.
Achilles ani drgnie. Z nienawiścią patrzy lekko spanikowanemu 
Ojcu Bogów prosto w oczy.
Zeus znów się schyla, podnosi strzałę z ziemi, starannie opierają 
na cięciwie i napina łuk. Pręży błyszczące od potu mięśnie. Łuk zdaje 
się wibrować od drzemiącej w nim mocy, gdy Król Bogów pod-
chodzi jeszcze bliżej. Kilkanaście centymetrów dzieli grot strzały od 
piersi Achillesa.
Zeus strzela.
Pudłuje.
To niemożliwe, ale na własne oczy widzę, jak strzała wbija się w ścia-
nę za Achillesem. Nie przeszła przez jego ciało, nie wyminęła go bo-
kiem, ale mimo to w jakiś niewyobrażalny sposób nie trafiła w cel.
Achilles doskakuje do Zeusa, wytrąca mu łuk i obiema rękami łapie 
dwa razy wyższego boga za gardło.
Zeus zatacza się i miota po całej jadalni, usiłując oderwać Achille-
sa od swojej szyi. Jedną ręką - zaciśniętą w pięść dwa razy szerszą
314
niż tułów Greka - okłada go po plecach, ale szybkonogi mężobójc 
nie zwalnia uścisku. Bóg rzuca się na wszystkie strony, łamie dźwi 
gary, stół, framugę drzwi, rozbija ścianę. Wygląda jak dorosły męś 
czyzna z uwieszonym na szyi dzieckiem.
W końcu bóg wciska palce pod znacznie drobniejsze palce Achi! 
lesa, rozgina mu najpierw lewą, a potem także prawą dłoń i zaczyn 
rzucać się na sprzęty i ściany, usiłując zmiażdżyć herosa, któreg 
teraz to on nie wypuszcza z rąk. Uderza go z byka z głowę (słycha 
echo, jakby zderzyły się dwa ogromne głazy), przyciska boską piei 
do śmiertelnych żeber Achillesa, aż w końcu dociska go do kawałk 
nierozbitej jeszcze ściany i kamiennej futryny naprzeciw wejścis 
Grzbiet Achaja zaczyna się niebezpiecznie wyginać w tył.
Najdalej za pięć sekund kręgosłup Achillesa pęknie jak łuk z t< 
niej balsy.
Ale Achilles nie czeka tych pięciu sekund. Nie czeka nawet trzeci
Udaje mu się uwolnić prawą rękę, kiedy Zeus napiera i łamie go r 
kamieniu, aż trzeszczą kręgi.
To, co dzieje się później, widzę tylko w postaci śladu na siatkóv 
kach oczu. Walka toczy się zbyt szybko.
Achilles podnosi rękę znad pasa. W dłoni ściska krótki sztyle 
Wbija ostrze w zarośnięty podbródek Zeusa, przekręca je, wpycr 
głębiej i znów przekręca. Wściekłym krzykiem zagłusza zbolały, przi 
rażony wrzask boga.
Zeus wypada na korytarz i razem z Achillesem wtaczaj ą się do si 
siedniego pokoju. Biegniemy z Hefajstosem za nimi.
Są w sypialni Odyseusza i Penelopy. Achilles wyciąga ostrze z r; 
ny. Ojciec Bogów łapie się za twarz i gardło. Ichor i krew tryska_ 
mu z nozdrzy i rozdziawionych ust, broda ocieka mu złotem i cze 
wienią.
Kiedy przewraca się na wznak na łóżko, Achilles bierze zamac 
sztyletem, wbija go bogu w brzuch i przeciąga mocno do góry i w pn 
wo, aż magiczne ostrze zgrzyta na żebrach. Zeus znów krzyczy, a 
zanim zdąży złapać się za brzuch, Achąj wyciąga mu z rany całe met 
szarych, oślizłych jelit, owija je wokół kolumienki łoża i sprawni 
szybko przywiązuje żeglarskim węzłem.
Ta kolumienka to drzewko oliwne, wokół którego Odyseusz zbi 
dował sypialnię i cały dom, uświadamiam sobie. Przypominają ri 
się wersy z Odysei, które czytałem w dzieciństwie. Odyseusz mó\ 
do powątpiewającej Penelopy:
31
W dziedzińcu stało wielkie tam drzewo oliwne, Grube jak filar jaki, 
rozłogie i ciemne; Jam wkoło oliwnika wzniósł ściany kamienne, 
Dach zasklepił, drzwi wprawił z silnych tramów zbite I na naszą 
sypialnię przeznaczył tą klitę. Potem ściąwszy koroną drzewa 
gęstolistą Sam pień aż do korzenia ociosałem czysto, Zrównałem 
ostrzem miednym gładko i pionowo, A więc noga do łoża była już 
gotówąj W której świdrem na wylot wywierciwszy dziury, 
Wyładziiem łożnicą wspaniałej struktury, Zdobiąc ją w kość 
słoniową, toż srebrem i złotem, Wreszcie kraśnych rzemieni 
obciągając splotem. Nie tylko rzemienie są czerwone, kiedy Zeus 
próbuje uwolnić się z pęt własnych wnętrzności: złoty ichor i 
zupełnie ludzka krew płyną mu z gardła, twarzy i brzucha. Oślepiony 
bólem i posokąZeus Wielki po omacku szuka swojego kata, ale każde 
szarpnięcie i każdy krok, który oddala go od łóżka, wyciąga mu 
kolejny odcinek błyszczących kiszek. Nawet niewzruszony zwykle 
Hefajstos zatyka uszy, słysząc wrzaski boga.
Achilles zaś bez trudu wymyka się Zeusowi. Od czasu do czasu 
doskakuje, żeby ciąć ślepego boga nożem po rękach, udach, penisie 
i ścięgnach.
Zeus przewraca się na plecy, przywiązany do oliwnego drzewka 
dziesięciometrowym kawałkiem poskręcanego jelita. Miota się i wyje 
z bólu, ichor tryska na sufit i kreśli na nim skomplikowane ror-
schachowskie figury.
Achilles na chwilę wychodzi z pokoju, a kiedy wraca, niesie w ręce 
miecz. Nogąprzydeptuje młócące na oślep lewe ramię Zeusa i tnie 
mieczem z taką siłą, że ostrze krzesze iskry o posadzkę, przeszedł-
szy gładko przez boską szyję. Głowa Ojca Bogów wtacza się pod 
łóżko, a Grek przyklęka na jedno kolano i... pakuje twarz prosto 
w krwawą ranę w muskularnym brzuchu Zeusa. Przez jedną przera-
żającą chwilę mam wrażenie, że zachowuje się jak drapieżnik, jak 
wściekły wilk, i wyżera wnętrzności pokonanemu nieprzyjacielowi -
jego twarz całkiem znika w przepastnej jamie brzusznej boga. Ale 
Achilles tylko czegoś szukał.
— Jest! — woła i wyplątuje kawał fioletowej, rozedrganej masy 
z szarego kłębowiska jelit.
316
Wątroba Zeusa.
-	Gdzie ten przeklęty kundel? - mruczy pod nosem.
Oczy mu błyszczą, kiedy wychodzi rzucić boską wątrobę kulące-
mu się na podwórzu Argusowi.
Rozstępujemy się z Hefajstosem i przepuszczamy go w drzwiach. 
Kroki mężobójcy - i bogobójcy — oddalają się, a my rozglądamy się 
po jadalni. Każdy skrawek podłogi, łóżka, ścian i sufitu jest zachla-
pany krwią. Olbrzymie, bezgłowe ciało, przywiązane do drzewa oliw-
nego, podryguje spazmatycznie i zaciska palce.
-	O żeż kurwa... - szepcze Hefajstos.
Chciałbym oderwać wzrok od tej sceny, ale nie potrafię. Chciałbym 
wyjść i gdzieś dyskretnie sobie rzygnąć, ale i tego nie mogę zrobić.
-	Jak... dlaczego... onjeszcze... jakby trochę... żyje... —stękam. 
Hefajstos uśmiecha się jak szaleniec.
-	Nie zapominaj, że Zeus jest nieśmiertelny, Hockenberry. Cierpi, 
cały czas. Spalę jego szczątki w niebiańskim ogniu. - Podnosi z po 
sadzki sztylet Achillesa. — Przetopię też tę bogobójczą klingę Afro 
dyty, a z metalu coś odleję... Może tablicę pamiątkową na cześć Zeu 
sa? Nie powinienem był jej dać tego sztyletu.
Mrugam powiekami, kręcę głową, w końcu łapię Boga Ognia za 
połę kamizelki.
-	Co teraz będzie? 
Hefajstos wzrusza ramionami.
-	Wszystko zgodnie z umową, Hockenberry. Nyks i Mojry, które 
zawsze rządziły wszechświatem, przynajmniej tym tutejszym, po 
zwolą mi zasiąść na złotym tronie na szczycie Olimpu. Tylko naj 
pierw musi się skończyć druga wojna z tytanami.
-	Skąd wiesz, kto w niej wygra?
W czarnej brodzie dostrzegam błysk białych zębów. Z 
dziedzińca słychać głos:
-	Chodź, piesku... Argus? Dobry piesek, dobry... Chodź, mam 
coś dla ciebie... grzeczna psinka...
-	Nie bez powodu mówi się o Mojrach, że rządzą przeznacze 
niem — mówi Hefajstos. — Wojna będzie długa i paskudna, toczona 
głównie na iliońskiej Ziemi, rzadziej na Olimpie, ale ci nieliczni olim 
pijczycy, którzy przeżyją, wygrają... Drugi raz.
-	A ten stwór... ta mówiąca chmura...
-	Demogorgon już wrócił do Tartaru. Gówno go obchodzi, co się 
dzieje na Ziemi, Marsie i Olimpie.
317
-	A moi ludzie...
-	Twoi śliczni Grecy będą chędożeni w tyłek przez najbliższe pięć 
dziesiąt do stu lat. - Hefajstos uśmiecha się z własnego dowcipu. - 
Nie wiem, czy lepiej się z tym poczujesz, ale Trojanie również. Wszy 
scy, którzy zostaną na iliońskiej Ziemi, mająprzechlapane.
Zaciskam dłoń na jego kamizeli.
-	Musisz nam pomóc...
Odsuwa moją rękę równie łatwo, jak dorosły mógłby odepchnąć 
dwuletnie dziecko.
-	Ja nic nie muszę, Hockenberry. - Ociera usta wierzchem dłoni, 
spogląda na podrygujące na podłodze zwłoki i mówi dalej: -Ale tym 
razem pójdę ci na rękę. Tekuj się do swoich żałosnych Achajów i swo 
jej kobiety, Heleny. Powiedz im, żeby wynosili się w cholerę ze 
wszystkich wież, uciekali z budynków, złazili z murów. Za kilka mi 
nut w Ilionie zacznie się potężne trzęsienie ziemi, dziewiątka. Ja na 
razie muszę spalić to... to coś. Potem zabiorę naszego herosa na 
Olimp. Może przekona Uzdrowiciela, żeby wskrzesił mu panienkę.
Achilles wraca do jadalni. Pogwizduje. Słychać chrobot pazurów 
Argusa, który ochoczo biegnie za nim.
-	Ruszaj!—mówi Hefajstos, Bóg Ognia.
Sięgam po medalion, przypominam sobie, że go nie mam i właści-
wie nie potrzebuję, i tekuję się do Troi.
44
P
raca, która miała im zająć dwanaście godzin, zajęła nieco ponad 
osiemnaście. Wyłowienie, posegregowanie i pocięcie czterdziestu 
ośmiu rozrzuconych po wyrzutni pocisków sprawiło morawcom 
więcej kłopotu, niż się spodziewały. Niektóre rakiety miały rozbitą 
metalową powłokę i zostały z nich tylko plastopowe kołyski z czar-
nymi dziurami otulone polem siłowym i emanujące poświatą pro-
mieni Czerenkowa.
Gdyby ktoś poza milczącymi morawcami na „Królowej Mab" śle-
dził całą operację, widok mógłby mu się wydać całkiem interesują-
cy. Batyskaf stał na rozłożonych podporach, okrakiem obejmując 
kadłub okrętu; umieszczone na jego spodniej stronie reflektory oświet-
lały świat unoszącego się w wodzie mułu, wirujących anemonów,
318
pozrywanych lin, poskręcanych przewodów i śmiercionośnych, 
krytych zielonymi naroślami pocisków i głowic. Jaśniejsze niż c^ 
słonecznego blasku wpadające przez ścianę Bruzdy Atlantyckiej, j 
niejsze niż superhalogeny oświetlające teatr działań, jaśniejsze 
wet niż samo słońce były płomienie palników, którymi niewido 
Orphu i oślepiony mułem Mahnmut posługiwali się z takąprecy; 
jakby trzymali w rękach chirurgiczne skalpele.
Windy, wysięgniki, bloki i łańcuchy pracowały ciężko, przenoszą 
pod nadzorem morawców i samej „Mrocznej Damy" - kolejne 
cięte głowice. Ładownia batyskafu nigdy nie była zupełnie pu: 
nawet pozbawiona ładunku, wypełniała się programowalną pian 
morfującąłuki oporowe i wsporniki wzmacniające ściany pojaz 
Ta sama pianka otulała ciasno każdy złożony w komorze ładune 
także Orphu z Io, kiedy ten wciskał się w swój kąt. Teraz zaś dopa 
wywała się do niekształtnych brył, które Mahnmut i Orphu, kli 
jak szewcy, upychali w ładowni.
Kiedy mieli już za sobą dobrze ponad połowę wyczerpującej p 
cy, Mahnmut udał, że poklepuje pole siłowe otaczanej właśnie piai 
głowicy, i wyrecytował:
Co jest twą treścią? Z czego cię stworzono, 
Że tyle cieni masz na swe skinienie?*
-	To coś z twojego kumpla Willa? - zainteresował się Orphu, I 
dy obaj opadli z powrotem w tumany mułu i zaczęli odcinać nos 
stępnego pocisku.
-	Mhm. Sonet pięćdziesiąty trzeci.
Mniej więcej dwie godziny później, po tym jak właśnie ulokov 
w kurczącej się ładowni kolejną głowicę — starali się je rozmie 
czać w jak największych odstępach - Orphu się odezwał:
-	Nasz problem zostanie załatwiony, Mahnmucie, ale ty strać 
batyskaf.
Mały Europańczyk skinął głową; miał nadzieję, że przyjaciel 
uważy jego gest na radarze głębokościowym. Gdy tylko Orphu za 
gerował takie rozwiązanie, Mahnmut zdał sobie sprawę, że będ 
musiał się pożegnać z ukochaną „Mroczną Damą". Nie mogło 1 
mowy o tym, żeby wydobyli głowice z ładowni i przenieśli je na] 
kład jakiejś innej jednostki. Najlepszy scenariusz zakładał, że na 
skiej orbicie okołoziemskiej będzie czekał zbędny morawcom stat
* Przeł. J. Łowiński (przyp. tłum.).
który wypchnie batyskaf ze śmiercionośnym ładunkiem w otchłań 
kosmosu, delikatnie, ale możliwie jak najszybciej.
-	Mam wrażenie, że dopiero co go odzyskałem -rozżalił się Mahn- 
mut. „Mroczną Damę" znał od półtora wieku.
-	Zbudują ci nowy.
-	To nie będzie to samo.
-	To prawda. Nic już nie będzie takie samo.
Minęło osiemnaście godzin. Ostatnie grono emanujących poświatą 
Czerenkowa czarnych dziur trafiło na swoje miejsce i zostało unie-
ruchomione pianką morfującą. Wrota ładowni zamknęły się za wy-
czerpanymi fizycznie i psychicznie morawcami, które zawisły w wo-
dzie nad wrakiem.
-	Czy powinniśmy dokładniej zbadać „Miecz Allaha"? - spytał 
Orphu. - Może coś trzeba zabrać z pokładu?
-	Nie teraz - odpowiedział mu Asteague/Che z mostka „Królo 
wej Mab", która przez całe osiemnaście godzin zachowywała ciszę 
w eterze.
-	Nigdy więcej nie chcę go widzieć - oznajmił wykończony Mahn- 
mut. Nie przeszkadzało mu nawet to, że nadaje na otwartym kana 
le. - To ohyda.
-	Amen- powiedział centurion Mep Ahoo, przysłuchujący się 
rozmowie z pokładu ładownika.
-	Powiecie nam, panowie, jak sobie poczynał Odyseusz ze swoją 
panną przez ostatnie osiemnaście godzin? - zainteresował się Orphu.
-	Nie teraz — powtórzył pierwszy integrator. - Wyciągajcie gło 
wice. Tylko ostrożnie.
-	Amen - powtórzył Mep Ahoo, tym razem bez cienia ironii w głosie.
Suma IV był naprawdę doskonałym pilotem, a Orphu i Mahnmut 
w pełni to doceniali. Utrzymał ładownik nieruchomo na takiej wyso-
kości, że „Mroczna Dama" pozostawała w pełnym zanurzeniu, kiedy 
zamykały się za nią wrota ładowni. Następnie woda została powoli 
wypompowana, a jej miejsce zajęła pianka morfiijąca, podobna do tej 
w ładowni batyskafu. „Mroczna Dama" i jej emanujący błękitnym 
światłem ładunek zostali zabezpieczeni przed wszelkimi wstrząsami.
Orphu z Io wspiął się na kadłub ładownika na długo przed tym, jak 
ten pochłonął „Mroczną Damę", Mahnmut zaś dopiero w ostatniej 
chwili wyskoczył ze sterówki. Wiedział, że batyskaf sam doskonale
320
będzie się stabilizował podczas delikatnej operacji podniesienia i z 
ładunku. Czuł, że powinien zdobyć się na jakieś ostatnie słowo, sk 
ro na zawsze porzuca swoją jednostkę, ale ograniczył się do nadań 
go przez radio „Żegnaj, Pani", które pozostało bez odpowiedzi: 
strony SI batyskafu.
Ładownik wzniósł się nad powierzchnię oceanu, ociekając wo< 
z odpływów ładowni, a Mahnmut resztkami sił swoich mechanic 
nych i organicznych mięśni wgramolił się na jego kadłub, skąd pra 
mniejszy z dwóch włazów opuścił się do części pasażerskiej statk
W innych okolicznościach zamieszanie panujące w kabinie był 
by wprost komiczne, ale Mahnmutowi nieszczególnie było w tej chw 
do śmiechu. Orphu z trudem wcisnął się do środka przez więks; 
właz (musiał w tym celu złożyć wszystkie manipulatory i anten} 
ale teraz zajmował większość wnętrza, w którym wcześniej mieści 
się jeszcze dwudziestu skałowieckich żołnierzy wpiętych w pasaże 
skie uprzęże. Teraz musieli zająć wąski korytarz łączący kabinę z ko 
pitem. Czarne morawce i ich broń zajmowali każdy skrawek wąski 
przestrzeni i Mahnmut musiał przeczołgać się po ich opatrzonyi 
zadziorami pancerzach, żeby dołączyć do Sumy IV i Mepa Ah< 
w ciasnej kabinie pilotów.
Suma IV prowadził ładownik na sterowaniu ręcznym, za pomoi 
omnisteru balansując statkiem i jego delikatnym ładunkiem i graj; 
na silnikach jak - w przeszłości - pianista na fortepianie.
-	Nie mamy więcej uprzęży - uprzedził Mahnmuta, nie odryw 
jąc się od przyrządów. - Ostatnią zużyliśmy na ustabilizowanie tw 
jego dużego przyjaciela w kabinie pasażerskiej. Rozłóż sobie si 
dzenie, z łaski swojej, i przyczep się elektromagnesem do kadłub
Mahnmut posłusznie wykonał polecenie. Był tak zmęczony, że r 
miał siły stać - ziemskie ciążenie było jednak zabójcze - a poza t> 
spływało z niego napięcie ostatnich osiemnastu godzin i chciało n 
się płakać.
-	Trzymajcie się — ostrzegł Suma IV.
Silniki ryknęły i ładownik zaczął się powoli wznosić - pionowo, mi 
po metrze, bez wstrząsów, bez niespodzianek. Kiedy Mahnmut wyjn 
przez okno, osiągnęli już pułap dwóch kilometrów. Ładownik lekko s 
pochylił; to silniki z ciągu pionowego przeszły częściowo na pozion-
Nie wyobrażał sobie, że można tak delikatnie sterować maszyną.
Ale nawet Sumie IV zdarzały się lekkie podskoki. Mahnmut 
każdym razem wstrzymywał oddech, a jego organiczne serce zacz 
nało bić szybciej, gdy podświadomie czekał na chwilę, aż któr
21-Olimp	3;
z czarnych dziur stanie się niestabilna. Wystarczyłaby jedna, bo mi-
lionową część sekundy później i tak nastąpiłby kolaps pozostałych.
Próbował sobie wyobrazić jego skutki. Małe czarne dziury połą-
czyłyby się, przebiły kadłub „Mrocznej Damy" i wrota ładowni lą-
downika i z przyspieszeniem dziesięciu metrów na sekundę kwadrat 
pomknęłyby na spotkanie z jądrem Ziemi, zasysając po drodze oba 
morawieckie statki, cząsteczki powietrza, wody oceanu, muł z mor-
skiego dna, leżącą pod nim skałę i skorupę ziemską.
Ile dni albo miesięcy mała czarna dziura, złożona z siedmiuset sześć-
dziesięciu ośmiu mniejszych, przelatywałaby w tę i z powrotem przez 
Ziemię? Jak daleko wylatywałaby za każdym razem w przestrzeń? 
Elektroniczna część jego umysłu nieproszona podsunęła mu odpo-
wiedzi na te pytania, ale zmęczenie spowodowało, że nie potrafił 
sobie ich przyswoić. W każdym razie po stu kursach poprzez Ziemię 
zassałaby już wszystkie milion obiektów tworzących pierścienie or-
bitalne, za to nie sięgnęłaby jeszcze Księżyca.
Mahnmutowi, Orphu i pozostałym morawcom, także tym na „Kró-
lowej Mab", byłoby to całkowicie obojętne. Pasażerowie ładownika 
natychmiast zostaliby przemieleni na spaghetti. Miniaturowa czarna 
dziura pociągnęłaby za sobą cząsteczki ich ciał, lecąc do wnętrza 
Ziemi. Wlokłyby się za sobą, rozpraszając się przez cały czas przy 
kolejnych nawrotach, w których wycinałaby sobie tunele w roztopio-
nym, wirującym planetarnym rdzeniu.
Mahnmut zamknął wirtualne oczy i skupił się na swoim oddechu. 
Czuł łagodne przyspieszenie wznoszącego się ładownika, jakby je-
chali po gładkiej jak szkło pochylni prosto do nieba. Suma IV był 
naprawdę świetny.
Niebo zmieniło kolor z popołudniowego błękitu na próżniową 
czerń, horyzont zakrzywił się jak napięty łuk, nagle pojawiły się 
gwiazdy. Mahnmut włączył wizję i patrzył przez okno, równolegle 
mając podgląd obrazu z kamery ładownika.
Nie lecieli na „Królową Mab", to było oczywiste. Suma IV wy-
równał na wysokości około trzystu kilometrów, tuż ponad granicą 
atmosfery, i tak pokierował silnikami, że Ziemia wypełniła całe gór-
ne okno w kokpicie, słońce zaś oświetliło wrota ładowni. Pierścienie 
i „Królowa" znajdowały się trzydzieści tysięcy kilometrów wyżej; 
statek był zresztą w tej chwili po przeciwnej stronie planety.
Mahnmut na chwilę odłączył się od kamer. Nieważkość przyniosła 
mu ogromną ulgę po osiemnastu godzinach ciężkiej pracy. Patrzył, 
jak linia terminatora przesuwa się po dawnej Europie, w stronę błę-
322
kitnych wód Atlantyku i okrywających je białych chmur (bruzda w i 
dzie była z tej wysokości — i pod tym kątem — całkowicie niewido 
na) i nie po raz pierwszy w ostatnich osiemnastu godzinach zada1 
sobie pytanie, jak to możliwe, że istoty żyjące w tak pięknym św 
cie mogły wyposażyć okręt podwodny- czy w ogóle jakąkolw 
maszynę albo nawet same siebie - w broń totalnej, bezmyślnej 
głady. Jak szalony musiałby być wszechświat, aby uzasadniał nie i 
ko wymordowanie milionów, lecz także unicestwienie całej plane
Wiedział, że cały czas grozi im niebezpieczeństwo. Na dobrą sr. 
wę równie dobrze mogliby znajdować się wciąż na dnie oceanu 
kilkaset kilometrów nikogo by nie zbawiło. Gdyby któraś z głc 
eksplodowała i pociągnęła za sobą destabilizację pozostałych, i 
sakrujący Ziemię ping-pong byłby równie pewny, równie nieubła 
ny, jak gdyby zaczął się na jej powierzchni. Nieważkość nie oz 
czała jeszcze wyrwania się ze sfery przyciągania ziemskiego. Głów 
musiały się znaleźć bardzo, bardzo daleko - z pewnością poza 
bitą Księżyca, bo tam ziemska grawitacja z całą pewnością sięgi 
a najlepiej miliony kilometrów od Ziemi, aby przestać jej zagrai 
Jedyna różnica wynikająca z nabrania wysokości polegała na t; 
że spaghettyzacja morawców nastąpiłaby nieco szybciej.
Czarny, matowy kształt zdekamuflował się, zdemaskował, od; 
nił, uj awnił, wyłączył osłonę maskuj ącą... Psiakrew, już nie wieds 
jak to nazwać. Statek pojawił się niecałe pięć kilometrów od nich, 
strony słońca. Był z pewnością dziełem morawców, ale tak zaaw 
sowanego wytworu morawieckiej techniki Mahnmut jeszcze nie 
dział. „Królowa Mab" przypominała produkt dwudziestowiec2 
ziemskiej techniki, ta maszyna zaś wyglądała tak, jakby o całe sti 
cia wyprzedzała wszystko, co dotychczas wymyśliły morawce. 
kimś cudem czarna sylwetka była jednocześnie pękata i zabój 
smukła, prosta - i niewyobrażalnie złożona w swoich fraktaln> 
łagodnych krzywiznach. Mahnmut nie miał cienia wątpliwości, u 
pokładzie okrętu znajduje się śmiercionośna broń.
Zastanawiał się przez chwilę, czy pierwsi integratorzy naprawdę 1 
gotowi zaryzykować utratę jednego z zakamuflowanych okrętów 
jennych, ale... W tym samym momencie okręt morfował otwór w 
krzywionej dolnej powierzchni kadłuba i ze środka wysunęła s 
napędzana nadtlenkowymi silnikami manewrowymi - gigantyc 
miotła. Obróciła się wokół wzdłużnej osi, zrównała z ładownik 
i odpaliła silniki pomocnicze, ulokowane po bokach absurdalnie 
brzymiej, dzwonowatej dyszy głównego napędu. Zaczęła się zbliż
Właściwie nie ma się czemu dziwić, nadał Orphu na ich prywatnym 
kanale. Pierwsi integratorzy mieli ponad osiemnaście godzin na to, 
żeby coś wymyślić, a my, morawce, mamy przecież dryg do inżynierki.
Mahnmut musiał mu przyznać racj ę. Miotła była coraz bliżej; zwal-
niała i obracała się wokół osi, żeby ogień z dysz silników hamują-
cych nie liznął brzucha ładownika. Mierzyła około sześćdziesięciu 
metrów długości. W środku ciężkości - niczym siodło na kościstej 
szkapie - znajdowała się mała wypukłość, zawierająca mózg steru-
jącej miotłą SI. Dziwny pojazd miał poza tym mnóstwo srebrzystych 
manipulatorów, stalowych zacisków, jeden ogromny, wysokowydaj-
ny silnik umieszczony tuż przed dzwonowatą dyszą i ze dwadzieścia 
poczwórnych baterii małych silniczków manewrowych.
-	Wypuszczam batyskaf - powiedział Suma IV.
Kamery zainstalowane na kadłubie ładownika pokazały, jak otwie-
rają się podłużne wrota ładowni i „Mroczna Dama" pomalutku wy-
nurza się z niej, wypchnięta ledwie dostrzegalnym obłoczkiem gazu. 
Ukochany batyskaf Mahnmuta z wyłączonymi stabilizatorami kozioł-
kował wolno w próżni. Morawiec musiał przyznać (nie pierwszy raz 
zresztą), że nie widział chyba jeszcze stworzenia tak bardzo nie w swo-
im żywiole, jak „Dama" szybująca w przestrzeni kosmicznej, trzysta 
kilometrów nad powierzchnią ziemskiego oceanu.
Bezzałogowa miotła nie pozwoliła jej długo koziołkować. Deli-
katnie przyspieszyła, zwolniła, zrównała się z batyskafem, przyciąg-
nęła go i objęła manipulatorami z taką czułością jak dawno nie wi-
dzianego kochanka. Zacisnęły się klamry, rozlokowane w taki sposób, 
żeby wpasować się w otwory cumownicze i wywietrzniki „Mrocznej 
Damy". Z podobną delikatnością zautomatyzowana miotła - albo 
steruj ący nią ze statku-matki morawiec - rozłożyła monomolekularną 
złotą płachtę i ostrożnie, bardzo ostrożnie owinęła nią cały batyskaf. 
Inżynierowie woleli nie ryzykować zmian temperatury, które mogły-
by zdestabilizować delikatny ładunek.
Poczwórne silniki manewrowe plunęły ogniem i miotła wraz z zafo-
liowaną „Mroczną Damą" odsunęła się od ładownika. Odwróciła się 
w taki sposób, że jej dzwonowatą dysza celowała w dół, w kierunku 
niebieskich mórz, białych chmur i linii terminatora nad Europą.
-	Jak zamierzają poradzić sobie z uzbrojonymi w lasery leukocy 
tami? - zainteresował się Orphu.
Mahnmut też się wcześniej zastanawiał, wjaki sposób uniknąć 
ostrzału i przypadkowego zdetonowania czarnych dziur. Ale ponie-
324
waż przez ostatnie osiemnaście godzin miał większe zmartw 
potem już nie zawracał sobie tym głowy.
-	„Walkiria", „Niezwyciężony" i „Nimitz" będą towarzyszyć 
załogowemu transportowcowi i likwidować atakujące leukoc 
odparł Suma IV. - W pełnym kamuflażu, naturalnie.
Orphu zaśmiał się głośno.
-	„Walkiria", „Niezwyciężony" i „Nimitz"? Rety, z każdą cl 
coraz bardziej się nas boję. Nas, miłujących pokój morawców.
Nikt nie skomentował jego słów i dopiero Mahnmut przerwa 
czenie:
-	A to który... O, właśnie zniknął.
Matowoczarny fraktal okrył się powłoką maskującą i przepad 
śladu. Nie została po nim nawet ciemna plama na tle gwiazd i piersi
-	„Walkiria" - odparł Suma IV. - Dziesięć sekund.
Nikt nie odliczał na głos. Za to wszyscy - Mahnmut był przel 
ny — liczyli po cichu.
Kiedy odliczanie się skończyło, dzwonowata dysza zapłonęł 
likatną niebieską poświatą, przywodzącą na myśl czerenkowo 
błysk otaczający głowice wydobytych z okrętu pocisków. Mioti 
częła się rozpędzać — powoli, z mozołem, ale Mahnmut dobrze 
dział, że każdy statek poruszający się ze stałym przyspieszeniem 
gnie w końcu niewiarygodną prędkość i wydostanie się z ziem 
studni potencjału grawitacyjnego. Miał też świadomość, że s 
miotły będzie pracował coraz mocniej i nie tylko szybkość, ale t 
przyspieszenie będzie wzrastać. Zanim wraz z owiniętą w 
„Mroczną Damą" miną orbitę Księżyca, osiągnie prędkość uciei 
a wtedy nawet jeśli czarne dziury nieoczekiwanie wyzwolą się; 
siłowych, nie będą już zagrażać Ziemi.
Bezzałogowy statek szybko rozpłynął się na tle pierścieni, 
towarzyszące mu zakamuflowane okręty w żaden sposób nie 2 
dzały swojej obecności.
Suma IV zamknął luk ładowni.
-	No dobrze, posłuchajcie mnie teraz. Kiedy nasi dwaj przyj; 
le pracowali pod wodą, na Ziemi działy się dziwne XTSQ,T>J. MUS 
wracać na „Królową Mab".
-	A co z naszym rekonesansem... - zaczął Mahnmut.
-	Po drodze ściągniesz sobie wszystkie zapisy - przerwał 
Suma IV. — Na razie musimy pilnie wracać na statek macierz; 
„Królowa Mab" musi się wycofać przynajmniej na orbitę księżyce
-	Wykluczone - powiedział Orphu.
To jedno słowo przetoczyło się przez eter jak łoskot gigantyczne-
go dzwonu.
-	Jak to, wykluczone? Takie mamy rozkazy.
-	Musimy wrócić do tego rowu w Atlantyku. Do wyrwy, bruzdy, 
czyjak tam jąchcecie nazywać. Jak najszybciej.
-	A ty musisz się zamknąć. Wracamy na „Królową".
-	Obejrzyjcie te zdjęcia. - Orphu rozesłał obraz wszystkim mo- 
rawcom włączonym do pokładowej sieci. - Są zrobione z wysokości 
kilometra.
Mahnmut spojrzał na zdjęcie. Widział je już wcześniej, zanim za-
częli odcinać głowice pocisków - niewiarygodny rów na środku oce-
anu, sterczący z jego północnej ściany zmiażdżony dziób okrętu pod-
wodnego, trochę odłamków na piasku.
-	W paśmie widzialnym jestem ślepy - ciągnął Orphu. - Ale po 
siedziałem trochę nad obrazami z radaru i znalazłem coś dziwnego. 
Oto najlepszy obraz optyczny, jaki udało mi się uzyskać; kompromis 
między ostrością i powiększeniem. Sami powiedzcie, czy nie ma tam 
nic, co wymagałoby bliższego zbadania.
-	Od razu mogę ci powiedzieć, że nic, co tam zobaczymy, nie zmusi 
mnie do sprowadzenia ładownika na Ziemię — stwierdził bez ogró 
dek Suma IV. — Wy dwaj jeszcze nic nie wiecie, ale orbitalna wyspa, 
na której wysadziliśmy Odyseusza, właśnie odlatuje. Zmieniła właś 
nie ustawienie w przestrzeni i odpala pierwsze silniki. Nasz przyja 
ciel Odyseusz nie żyje. Milion satelitów tworzących pierścienie wokół 
Ziemi - akumulatorów masowych, generatorów faksowych i innych - 
właśnie ożył. Wracamy.
-	Obejrzyj te cholerne zdjęcia! - ryknął Orphu z Io. 
Wszystkie morawce na pokładzie próbowały zatkać sobie uszy -
nawet te, które ich nie miały.
Mahnmut spojrzał na następne cyfrowe zdjęcie, które zostało nie 
tylko mocno powiększone, ale i porządnie odszumione.
-	Widzę coś jakby plecak na dnie rowu - powiedział. -A obok...
-	Pistolet - stwierdził centurion Mep Ahoo. — Jeśli się nie mylę, 
na prochowe naboje z ołowianymi pociskami.
-	A obok plecaka leży ludzkie ciało - odezwał się któryś z czar 
nych, owadokształtnych żołnierzy. - Stare. Spłaszczone i wyschnięte.
-	Niezupełnie — wtrącił Orphu. - Sprawdziłem najnowsze wska 
zania radaru. To nie ciało, tylko termoskóra.
-	Co z tego? - zapytał zza sterów Suma IV. - Z wraku wypadł jakiś 
pasażer. Albo tylko jego rzeczy. Leżą wśród innych odłamków.
326
-	I przetrwały dwadzieścia pięć standardowych stuleci? - i 
prychnął z niedowierzaniem. -Wątpię, Suma. Spójrz na pistol 
ma śladu rdzy. I na plecak, ani śladu pleśni. Ta część bruzd 
odsłonięta, padajątam deszcze, wieje wiatr, świeci słońce, a ten 
wygląda j ak nowy.
-	To niczego nie dowodzi. - Suma IV wprowadził współr 
punktu spotkania z „Królową Mab". Silniki manewrowe obróć 
downik we właściwą stronę. - Nie dalej jak przed paru laty 
człowiek zabłąkał się w głąb rowu na Atlantyku i umarł. Mam) 
niejsze sprawy na głowie.
-	Spójrz na piasek - powiedział Orphu.
-	Słucham?
-	Piąte zdjęcie. Powiększyłem je. Spójrzcie na piasek. Ja n 
widzę, ale radar ma rozdzielczość do trzech milimetrów. Co \ 
cie? Co widzą wasze oczy?
-	Odcisk stopy - odparł Mahnmut. - Ślad nagiej ludzkie 
py. Kilka śladów. Wyraźnie odcisnęły się w błocie i miękkin 
sku. Prowadzą na zachód. Deszcz zmyłby je najdalej po 
dniach. Jakiś człowiek był tam nie dalej niż czterdzieści < 
godzin temu, może nawet w tym samym czasie, kiedy my ro 
jaliśmy pociski.
-	To bez znaczenia. Mam rozkaz wrócić na „Królową Mab" i 
nie to zamierzam...
-	Lądujcie w Bruździe Atlantyckiej — polecił Asteague/Che, 
słuchujący się rozmowie z wyższej o trzydzieści tysięcy kilon* 
orbity po drugiej strony Ziemi. -Przejrzeliśmy zdjęcia zrobione 
czas ostatniego przelotu nad Atlantykiem. Dwadzieścia trzy kil 
try na zachód od wraku na dnie leży coś, co wygląda jak lui 
ciało. Macie je natychmiast stamtąd zabrać.
45
M
aterializuję się i stwierdzam, że tekowałem się prosto do 
watnej łazienki Heleny Trojańskiej, w głębi pałacu, którj gdyś 
dzieliła z nieżyjącym już Parysem, a dziś - z byłym teść 
królem Priamem. Pamiętam, że zostało mi niewiele czasu, ali 
wiem, co robić.
Niewolnice i służące drą się wniebogłosy, kiedy chodzę po poko-
jach, nawołując Helenę. Słyszę, jak wołają straże; pewnie będę mu-
siał szybko się stąd tekować, jeśli nie chcę skończyć na czubku tro-
jańskiej włóczni. W którymś z kolei pokoju dostrzegam znajomą 
twarz, to Hypsipyle -niewolnica z Lesbos i, z rozkazu Andromachy, 
dawna nadzorczym obłąkanej Kasandry. Może wiedzieć, gdzie znaj-
dę Helenę — Helena i Andromacha bardzo się przyjaźniły, kiedy je 
ostatnio widziałem - w każdym razie nie ucieka z krzykiem na mój 
widok.
- Wiesz, gdzie jest Helena? - pytam, podchodząc bliżej. Jej tępa 
twarz ma mniej więcej tyle samo wyrazu co pusta tykwa.
W odpowiedzi Hypsipyle kopie mnie w jądra, posyłając w powietrze. 
Łapię się za klejnoty, spadam na kafelki, tarzam się z bólu i kwiczę.
Wymierza mi kopniaka, który urwałby mi głowę, gdybym się nie 
uchylił. Robię więc unik, przyjmuję cios na bark i ląduję w kącie. 
Cała lewa ręka mi zdrętwiała, aż do czubków palców. Tym razem nie 
mam nawet siły kwiczeć.
Z trudem wstaję, przygarbiony. Herod-baba podchodzi do mnie. 
Źle jej z oczu patrzy.
Tekuj się gdzieś, durniu! — myślę. Gdzie? Gdzie chcesz!
Hypsipyle łapie mnie za poły tuniki, rozdzierają i celuje mi pię-
ścią w twarz. Zasłaniam się obiema rękami. Jej cios omal nie łamie 
mi obu przedramion. Kiedy odbijam się od ściany, znów łapie mnie 
za ubranie i wali w brzuch.
Padam na kolana, wstrząsany odruchem wymiotnym. Próbuję trzy-
mać się jednocześnie za jaja i za brzuch. O kwiczeniu nie może już 
być mowy.
Kopie mnie w żebra. Przynajmniej jedno z nich pęka, a ja przeta-
czam się na bok. Słyszę tupot strażników na schodach.
Już sobie przypominam. Kiedy ostatni raz spotkałem Hypsipyle, 
ochraniała Helenę, a ja ją ogłuszyłem, żeby zawlec Helenę na wieżę.
Muskularna niewolnica podnosi mnie jedną ręką jak szmacianą 
lalkę i policzkuje: z lewej, z prawej, z lewej. Zęby zaczynająmi się 
ruszać, ale cieszę się, że przynajmniej nie mam na nosie okularów, 
które przez lata musiałem nosić.
Na litość boską, Hockenberry! - odzywa się we mnie jakiś głos. 
Przed chwilą widziałeś, jak Achilles zabił w pojedynku Zeusa Gro-
mowładnego, a teraz pozwalasz, żeby jakaś wszawa lesba sprała cię 
na kwaśne jabłko?!
328
Uzbrojeni strażnicy wpadają do komnaty. Hypsipyle odwrac 
do nich - wciąż trzyma w garści moją tunikę, przez co ledwie c 
kami palców u nóg dotykam podłogi - i podaje im mnie prosi 
włócznie.
Tekuję nas dwoje na mury.
Oślepiaj ący blask słońca. Trój anie krzyczą i odskakuj ą od nas. 
sipyle jest tak zaskoczona, że mnie puszcza. Padam na wznak.
Wykorzystuję chwilę jej nieuwagi i podcinam jej nogi. Pac 
czworaki, ja zaś, leżąc na plecach, podciągam nogi do piersi, pr 
ję je z impetem i skopuję jąna dół, wprost do miasta.
To cię nauczy, krowo jedna, żeby nie zadzierać z Thomasem 
kenberrym, doktorem filologii klasycznej...
Wstaję, otrzepuję się i patrzę w dół. Krowa spadła na płóci 
daszek jakiegoś kramu pod ścianą, rozerwała go, wylądowała na 
cie czegoś, co przypomina ziemniaki, i właśnie pędzi do scłu 
przy Bramie Skajskiej, żeby wbiec na górę, do mnie.
Jasna cholera!
Biegnę po koronie muru w stronę platformy widokowej nieor. 
świątyni Ateny. Helena stoi na niej wśród innych członków roc 
królewskiej. Wszyscy w napięciu śledzą przebieg bitwy na ph 
moi Achajowie z pewnością już dogorywają — nikt mi więc nie ] 
szkadza, kiedy łapię Helenę za piękne białe ramię.
-	Hock-en-berr-rrii... - dziwi się. — Co się stało? Co ty tu...
-	Trzeba ewakuować miasto! - dyszę. - Jak najszybciej! Nai 
miast!
Helena kręci głową. Strażnicy już mnie zauważyli i sięgnęli po 1 
ale zatrzymuje ich gestem.
-	Hock-en-berr-rrii... Wszystko idzie doskonale... Wygryw 
Argiwowie kładą się jak zboże pod ostrzem kosy... Szlachetny i 
tor lada chwila...
-	Trzeba ewakuować miasto! Wszyscy musicie uciekać! -krz; 
Nic z tego. Strażnicy otacząjąnas ciasnym kręgiem, gotowi bi
Heleny, Priama i reszty królewskiego rodu. Mogą mnie zabić na i 
scu, albo gdzieś odciągnąć. Nie przekonam Heleny ani Priama 
zdążę ostrzec mieszkańców.
Jestem jeszcze zdyszany, słyszę coraz bliższe kroki Hypsipyk 
pytam:
-	Syreny! Gdzie morawce zainstalowały syreny do alarmów 1 
czych?
-	Syreny? - powtarza Helena. Jest zaniepokojona, jakby zaczy 
nała przeczuwać, że na mój obłęd trzeba pospiesznie coś zaradzić.
-	Syreny przeciwlotnicze. Były nam potrzebne, kiedy bogowie 
bombardowali miasto. Gdzie morawce, te zabawkowe ludziki, zain 
stalowały syreny?
-	Ach, te... W westybulu świątyni Apolla. Ale poczekaj, Hock- 
en-berr-rrii, dlaczego...
Ściskam ją mocniej za rękę, przywołuję przed oczy obraz scho-
dów iliońskiej świątyni Apolla i tekuję się tam na ułamek sekundy 
przed tym, jak strażnicy i wielka, wściekła niewolnica z Lesbos wy-
ciągają po mnie swoje łapy.
Materializujemy się na marmurowych schodach. Helena rozgląda 
się zaskoczona, ale ja od razu ciągnę ją do środka. Straży nie ma. 
Chyba wszyscy mieszkańcy wylegli na mury i wieże, skąd widać roz-
grywający się na plaży ostatni akt wojny.
Sprzęt jest na swoim miejscu, w małej przebieralni dla kapłanów, 
przylegającej do głównego westybulu świątyni. System ostrzegania 
przed atakiem powietrznym był zautomatyzowany i sprzężony z ra-
darami i bateriami rakiet przeciwlotniczych pod miastem, ale, jeśli 
mnie pamięć nie myli, morawce zainstalowały też gdzieś tutaj mi-
krofon - na wypadek gdyby Priam lub Hektor chcieli przemówić do 
Trojan przez trzydzieści olbrzymich głośników rozrzuconych po ca-
łym mieście.
W kilka sekund zapoznaję się z aparaturą. Została zaprojektowana 
w taki sposób, żeby nawet dziecko potrafiło jej użyć - po to, by Tro-
janie mogli samodzielnie z niej korzystać. A z techniką dla dzieci 
doktor Thomas Hockenberry jako tako sobie radzi.
-	Hock-en-berr-rrii...
Wciskam guzik opisany NAGIOŚNIENIE, pstrykam przełącznikiem 
MIKROFON, biorę do ręki archaiczne urządzenie i zaczynam bełkotać. 
Moje słowa niosą się echem wśród domów, wież i murów...
-	UWAGA! UWAGA! MIESZKAŃCY ILIONU... KRÓL PRIAM 
OGŁASZA OSTRZEŻENIE PRZED TRZĘSIENIEM ZIEMI... 
ZARZĄDZA NATYCHMIASTOWĄ EWAKUACJE! NATYCHMIAST 
OPUŚĆCIE WSZYSTKIE BUDYNKI! ZEJDŹCIE Z MURÓW! 
KTO MOŻE, NIECH UCIEKA NA OTWARTĄ PRZESTRZEŃ! 
JEŻELI KTOŚ JEST W WIEŻY, NIECH JAK NAJSZYB 
CIEJ JA OPUŚCI! ZA CHWILE POD ILIONEM ZATRZĘ- 
SIE SIĘ ZIEMIA. KRÓL PRIAM ZARZĄDZA NATYCHMIA-
330
STÓWĄ EWAKUACJĘ MIASTA! OPUŚĆCIE BUDYt 
WYJDŹCIE NA OTWARTĄ PRZESTRZEŃ!
Drę się tak jeszcze przez minutę, a potem wyłączam mikrofon. 
za rękę Helenę, która przyglądała mi się z otwartymi ustami 
trzeszczonymi oczami, i wyciągam ją ze świątyni Apolla na gł 
miejski targ.
Podekscytowany tłum kłębi się na placu, ludzie zerkająna g 
ki, z których dobiegły moje ogłuszające ostrzeżenia, ale nikon 
nie spieszy do opuszczania miasta. Parę osób wychodzi z dc 
przy placu, nikt jednak nie pędzi na złamanie karku do Bramy 
skiej i dalej, na równinę — chociaż przecież im kazałem.
-	Psiakrew!
-	Hock-en-berr-rrii, jesteś bardzo wzburzony. Chodź do 
napijemy się wina z miodem i...
Ciągnę ją za sobą. Nie chcą, niech nie idą. Ja na pewno uci 
z Troi. I zamierzam uratować Helenę, czyjej się to podoba, cz
Przy zachodniej krawędzi placu, u wylotu zwężającej się ale 
ję jak wryty. Co ja najlepszego wyrabiam? Nie muszę przecii 
chowywać się jak idiota i nigdzie biec. Wystarczy, że wyobra: 
bie Zarośnięte Wzgórze i tekuję...
-	Psiakrew! - wyrywa mi się po raz drugi.
Nad nami otwiera się pozioma, szeroka na całe kilometry dziura i 
nie, taka sama jak ta, którą widziałem wcześniej nad Olimpem -{ 
i obwiedziona płomieniami. Widać przez nią nocne niebo i gwiaz
-	Niech to szlag!
W ostatniej chwili postanawiam nigdzie się nie teleportować 
biąc to w chwili, gdy dziura w branie spada nam na głowy, moj 
śmy na dobre ugrzęznąć w przestrzeni kwantowej.
Wyciągam więc przerażoną Helenę z powrotem w głąb plac 
miejsca, gdzie przy odrobinie szczęścia nie dosięgnie nas żade 
lący się gmach.
Ognista pętla spada na nas, na Ilion, na wzgórza, równiny, mol 
i plaże w promieniu dobrych trzech kilometrów. A kiedy ona s 
my również padamy. Wrażenie j est takie, j akby cała starożytna 
zmieniła się w gigantyczną windę, której ktoś przeciął liny. 
sekundy później rozpętuje się piekło.
Znacznie później morawieccy inżynierowie powiedzą mi, że cał) 
opadł o sto sześćdziesiąt centymetrów i wylądował na współcz
Ziemi. Zmagający się nad morzem wojownicy — ponad sto pięćdziesiąt 
tysięcy walczących, wrzeszczących, spoconych mężczyzn—równie na-
gle spadli z wysokości stu sześćdziesięciu centymetrów, i to nie na miękki 
piasek plaży, lecz na kamienie i kolczaste krzaki, które zajęły miejsce 
piasku, kiedy morze cofnęło się o trzysta metrów na zachód.
Niewiele brakowało, żeby ostatnie chwile Ilionu były ostatnimi 
również dla nas.
Skuliliśmy się przy fontannie, gdy pozbawiona wierzchołka wie-
ża, stojąca przy murze, na południowy wschód od placu — ta sama 
zniszczona wieża, na której Helena całe wieki temu pchnęła mnie 
nożem w serce - runęła na niższe budynki niczym walący się w gru-
zy fabryczny komin. Spadała prosto na nas.
Uratowała nas fontanna. Wielopoziomowa konstrukcja z 
sadzawką i centralnie umieszczonym obeliskiem wysokim na 
niecałe cztery metry rozdzieliła sypiący się gruz na dwa potoki. 
Otoczyła nas chmura kurzu i drobnych odłamków, zakrztusiliśmy 
się, ale większe kamienie odbiły się od fontanny i potoczyły w inne 
rejony placu.
Nie wierzyliśmy własnym oczom. Olbrzymie płyty, którymi wyło-
żono plac, również popękały od wstrząsu. Obelisk odchylił się trzy-
dzieści stopni od pionu, a sama fontanna raz na zawsze wyschła. 
Chmura pyłu, która otuliła miasto, utrzymywała się nad nim jeszcze 
przez sześć godzin. Zanim się z Heleną pozbieraliśmy, otrzepaliśmy, 
wykaszleliśmy i wysmarkaliśmy dławiący biały pył, inni ludzie już 
uciekali - na oślep i w panice, teraz, kiedy już było za późno. Nie-
którzy rozkopywali ruiny i gruz w poszukiwaniu rannych.
W Upadku Miasta zginęło ponad pięć tysięcy ludzi, większość 
z nich znajdowała się w dużych gmachach. Zawaliły się świątynie 
Ateny i Apolla; kolumny podtrzymujące ich stropy potrzaskały jak 
zapałki. Pałac Parysa - nowy dom Priama - zmienił się w kupę gru-
zów. Z widzów na tarasie przeżyła tylko Hypsipyle, która nadal pró-
bowała mnie szukać, kiedy mur się pod nią zawalił. Wielu gapiów 
stało na murach od zachodu i pohidniowego zachodu, które zawaliły 
się tylko częściowo, do wewnątrz miasta lub na zewnątrz, na równi-
nę Skamandra. Tak właśnie zginął Priam i kilkoro jego krewnych, 
w tym przeklęta przez los Kasandra. Andromacha - żona Hektora, 
która zawsze cało wychodziła z różnych opresji— Upadek Miasta 
przeżyła niedraśnięta.
Okolice starożytnej Troi były równie aktywne sejsmicznie jak 
współczesna Turcja; jej mieszkańcy wiedzieli — tak jak dziś wiedzą
332	?	'	"
Turcy -jak się zachować w wypadku trzęsienia ziemi i moje ogło-
szenie najprawdopodobniej ocaliło wiele ludzkich istnień. Ludzie 
wybiegali na place lub chronili się pod futrynami, żeby dom nie za-
walił się im na głowę. Z późniejszych szacunków wynikało, że kilka 
tysięcy Trojan wybiegło za mury, zanim miasto spadło, wieże runęły 
i z murów posypał się gruz.
Ja zaś wodziłem dookoła wzrokiem i nie wierzyłem własnym 
oczom. Najwspanialsze z miast, które przetrwało dziesięć lat achaj-
skiego oblężenia i kilka miesięcy wojny z samymi bogami, legło 
w gruzach. Wybuchły pożary - nie wszechobecne, jak we współczes-
nych mi miastach po trzęsieniu ziemi, bo w Ilionie nie było podziem-
nych rur z gazem, ale zaprószone od przewróconych koksowników, 
pieców, ognisk i pochodni w pomieszczeniach, które nagle otworzy-
ły się na świat. Paliło się w wielu miejscach. Dym mieszał się z py-
łem, przez co ludzie na placu zataczali się bezradnie, kaszleli jak 
gruźlicy i ocierali załzawione oczy.
-	Muszę odszukać Priama... - wykrztusiła Helena między dwo 
ma kolejnymi kaszlnięciami. — I Andromachę... I Hektora!
-	Idź, szukaj swoich -powiedziałem, również targany kaszlem. - 
Ja zejdę na plażę, poszukam Hektora.
Chciałem odejść, ale złapała mnie jeszcze za rękaw.
-	Hock-en-berr-rrii... Kto to zrobił? Kto to zrobił?!
-	Bogowie — odpowiedziałem zgodnie z prawdą.
Dawna przepowiednia głosiła, że Troja nie upadnie, dopóki nie 
runie masywne nadproże Bramy Skajskiej. Kiedy w spanikowanym 
tłumie uciekałem z miasta, zauważyłem, że drewniane wrota zostały 
strzaskane, a obok nich leży potężna kamienna belka.
Minęło zaledwie dziesięć minut, ale nic już nie było takie jak przed-
tem. Miasto uległo zagładzie w ognistym kręgu. Zmieniła się cała 
okolica, zmieniło się niebo, zmieniła się pogoda. Nie byliśmy już 
w Kansas, Toto.
Przez ponad dwadzieścia lat wykładałem Iliadą na uniwersytecie 
w Indianie i na innych uczelniach, ale nigdy nie przyszło mi do gło-
wy, żeby pojechać do Troi, której ruiny znajdowały się na wybrzeżu 
Turcji. Widziałem jednak masę zdjęć z przełomu XX i XXI wieku. 
Ilion po ciężkim lądowaniu bardziej przypominał ruiny z XXI stule-
cia w małej tureckiej osadzie Hisarlik niż ludną i gwarną stolicę tro-
jańskiego państwa.
Patrzyłem na odmieniony kraj pod odmienionym niebem. Kiedy 
Grecy rozpaczliwie bronili się na plaży, dochodziło południe, teraz
333
zaś zapadał zmierzch. Przypomniałem sobie pieśń z DonJuana By-
rona, który napisał ją po odwiedzinach w Troi w 1810 roku. Czuł 
zarówno bliską więź z heroiczną przeszłością miasta, jak i dzielący 
go od niej dystans...
Mogiły, wydmy, bez głazu, bez znaku, 
Nagie, gór dzikich otoczone wieńcy. W 
oddali Ida na niebieskim szlaku, Skamander 
(jeśli to on) — i nic więcej. Dla Marsowego 
stworzone orszaku Pole, gdzie snadnie 
mężów sto tysięcy Zmieści się; lecz tam, 
gdzie trojańskie wały, Pasły się trzody i 
żółwie pełzały*.
Trzód nie widziałem, ale kiedy obejrzałem się przez ramię na zbu-
rzone miasto, pomyślałem, że jego sylwetka prawie się nie zmieniła 
-jeśli nie liczyć oczywistego obniżenia o sto sześćdziesiąt centy-
metrów w miejscach, gdzie spadło na ruiny odkopane przez 
Schliemanna, archeologa amatora. Przypomniałem sobie nagle, że 
starożytni Rzymianie ponad tysiąc lat po upadku dawnej Troi zbudo-
wali na jej gruzach nowe miasto, własny Ilion, i zdałem sobie spra-
wę, że w gruncie rzeczy mieliśmy szczęście, że spadliśmy zaledwie 
z metra sześćdziesięciu. Gdyby nie rzymski gruz na wierzchu grec-
kich ruin, lot byłby dłuższy.
Na pomocy, gdzie dawniej kilometrami ciągnęła się równina Sy-
mojdy - płaska łąka, doskonałe pastwisko dla słynnych trojańskich 
koni i miejsce ich wyścigów - teraz rósł las. Gładka równina Ska-
mandra, dzieląca miasto od morza na zachodzie, na której przez bli-
sko jedenaście lat toczyła się większość walk, zmieniła się w porznięty 
wąwozami, podmokły teren, zarośnięty karłowatą dębiną i sosną. 
Ruszyłem w stronę plaży. Nawet nie zorientowałem się, że wszedłem 
na Zarośnięte Wzgórze, tym bardziej że kiedy spojrzałem ku zacho-
dowi, zamurowało mnie. Morze zniknęło.
Nie chodziło o to, że woda cofnęła się o kilometr czy dwa, jak 
zapamiętałem to z XXI stulecia. Całe to cholerne Morze Egejskie po 
prostu wyparowało!
Usiadłem na największym głazie i zacząłem rozmyślać - nie tylko 
nad tym, gdzie wysłali nas Nyks z Hefajstosem, ale także w jaki czas.
* Przeł. E. Porębowicz. 
334
Zapadał zmierzch. W zasięgu wzroku nigdzie nie było świateł elek-
trycznych - ani w głębi lądu, ani na wybrzeżu. Dno domniemanego 
Morza Egejskiego porastały krzewy i całkiem dorodne drzewa.
Toto, my już nie tylko nie jesteśmy w Kansas, ale nawet w Oz, 
pomyślałem.
Chmury przykryły wieczorne niebo, ale światła było j eszcze dość, 
żebym wyraźnie widział tysiące ludzi stłoczonych w kilometrowym 
tukuw miejscu, gdzie jeszcze przed kwadransem rozciągała się pla-
ża. W pierwszej chwili pomyślałem, że nadal walczą — z pewnością 
po obu stronach przybyły tysiące poległych - ale później zoriento-
wałem się, że raczej łażą bez celu i sensu. Linia frontu, okopy, umoc-
nienia, łączność, dyscyplina — to wszystko przestało istnieć. Później 
dowiedziałem się, że prawie co trzeci Achaj i Trojanin wyszedł z ka-
taklizmu połamany, najczęściej ze złamaną nogą lub nogami, po pół-
torametrowym upadku na kamienie i w żleby, których wcześniej tam 
nie było. Przekonałem się również, że ci sami ludzie, którzy przed 
chwilą usiłowali posiekać się nawzajem na kawałki albo rozpłatać 
sobie głowy, razem jęczeli teraz z bólu i próbowali sobie pomagać.
Zbiegłem ze wzgórza i ruszyłem w poprzek równiny aluwialnej, którą 
tak łatwo było przemierzyć, kiedy po latach wojny była ubita i odarta 
do naga. Zanim dobrnąłem na tyły trojańskich szyków, zapadł zmrok. 
Od razu zacząłem wypytywać o Hektora, ale znalezienie go zajęło mi 
dalsze pół godziny i nie mogliśmy się już obejść bez pochodni.
Hektor i ranny Deifobos naradzali się z tymczasowym dowódcą 
Achajów, Idomeneusem, synem Deukaliona i dowódcąKreteńczyków, 
orazĄjaksem Małym z Lokrydy, synem Oileusa. Ajaksa przyniesiono 
na noszach, po tym, jak w czasie bitwy został ranny w obie piszczele. 
W spotkaniu uczestniczył również Trazymedes, dzielny syn Nestora, 
o którym myślałem wcześniej, że zginął - przepadł bez śladu podczas 
walk o ostatni okop i uznano go za zmarłego, gdy leżał tam wśród tru-
pów. Okazało się jednak, że nie zginął, lecz tylko został raniony po raz 
trzeci, za to wygrzebanie się z pełnego zwłok rowu zajęło mu dobrych 
kilka godzin, a wtedy znalazł się wśród Trojan. W jednym z nielicz-
nych w tym dniu - i w ogóle w całej jedenastoletniej wojnie - aktów 
miłosierdzia wzięli go do niewoli, dzięki czemu teraz, podpierając się 
ułamaną lancą, mógł negocjować z Hektorem.
- Hock-en-berr-rrii! - zawołał Hektor, który, o dziwo, ucieszył się 
na mój widok. — Synu Duane'a! Cieszę się, że przeżyłeś ten cały za-
męt. Co się stało? Czyje to dzieło?
335
-	Bogów - odpowiedziałem. Nie kłamałem. - A dokładniej He 
fajstosa, Boga Ognia, i Nyks, tajemniczej bogini, która mieszka i pra 
cuje z Mojrami.
-	Wiem, Hock-en-berr-rrii, że byłeś powiernikiem bogów. Dla 
czego to zrobili? Czego od nas chcą?
Pokręciłem głową. Pochodnie z trzaskiem rozdzierały noc, targa-
ne silnym zachodnim wiatrem, który wiał od strony dawnego Morza 
Śródziemnego, ale pachniał zielenią roślin.
-	Nieważne, czego chcą. Nigdy więcej ich nie zobaczycie. Ode 
szli na zawsze.
Stu albo dwustu skupionych wokół nas mężczyzn milczało bardzo 
długo. Słychać było tylko pochodnie i jęki rannych w ciemnościach.
-	Skąd o tym wiesz? - zapytał w końcu Ajaks Mały.
-	Właśnie wracam z Olimpu. Wasz Achilles zabił w pojedynku 
Zeusa.
Pomruki szybko przerodziłyby się w donośny tumult, gdyby Hek-
tor nie uciszył słuchaczy.
-	Mów dalej, synu Duane'a.
-	Achilles zabił Zeusa. Tytani wrócili na Olimp. Koniec końców 
Hefajstos zasiądzie na złotym tronie, bo tak już postanowiła Nyks 
z Mojrami, ale zanim to nastąpi, na waszej Ziemi stoczona zostanie 
wojna, której nie przeżyłby żaden śmiertelnik. I dlatego Hefajstos 
przeniósł was tutaj. Wszystkich, razem z miastem.
-	A co to za miejsce? - zaciekawił się Idomeneus.
-	Nie mam pojęcia.
-	Kiedy pozwolą nam wrócić? - zapytał Hektor.
-	Nigdy.
Byłem tego pewien i mój głos tę pewność odzwierciedlał. Nie wiem, 
czy kiedykolwiek przedtem - albo potem - zdarzyło mi się wypo-
wiedzieć z równym przekonaniem choć dwie sylaby.
W tej samej chwili wydarzyła się druga niemożliwa rzecz w tym dniu -
za pierwszą uznałem przeniesienie Ilionu do innego wszechświata.
Odkąd miasto osiadło w nowym miejscu, lita pokrywa chmur okry-
wała niebo od wschodu po zachód. Dlatego też zmierzch zapadł szyb-
ciej niż zwykle. Teraz jednak wiatr pachnący roślinami spychał chmu-
ry na wschód i odsłaniał wieczorne niebo nad naszymi głowami.
Słyszeliśmy krzyki żołnierzy - Trojan i Achąjów - przez dłuższą 
chwilę, zanim uświadomiliśmy sobie, że patrzą do góry i pokazują 
właśnie na niebo.
336
Nie musiałem nawet zadzierać głowy, żeby niezwykła poświat 
zwróciła moją uwagę. Było jaśniej niż podczas pełni księżyca, świati 
było bardziej intensywne, mleczne i jak gdyby bardziej lejące. Pi 
trzyłem na nasze poruszające się cienie -już nie w blasku pochodn 
lecz nowego światła — kiedy Hektor szturchnął mnie pod żebro i pc 
kazał na niebo.
Chmury prawie się rozpierzchły. To było ziemskie niebo: rozpc 
znałem Oriona, Plejady, Gwiazdę Polarną i Wielki Wóz nisko na 
północnym horyzontem; wszystkie znajdowały się mniej więcej tan 
gdzie powinny. Ale znajome konstelacje i wschodzący nad Troją sier 
księżyca bledły przy nowym źródle światła.
Nad naszymi głowami poruszały się i przecinały dwa szerokie szni 
ry gwiazd. Jeden z nich znajdował się na południe od nas i obraa 
się - szybko - z zachodu na wschód, drugi, dokładnie nad naszyrr 
głowami, przesuwał się z pomocy na południe. Były bardzo jasne 
mlecznobiałe i niejednolite. Każdy sznur tworzył tysiące gwiazc 
Z otchłani pamięci wyłowiłem wspomnienie artykułu w dziale na 
ukowym jakiejś codziennej gazety, którego autor stwierdzał, że w naj 
pogodniejszą noc z większości miejsc na Ziemi widać najwyżej trz 
tysiące gwiazd. Teraz widziałem ich dziesiątki, jeśli nie setki tysięcj 
Tworzyły dwa białe, przecinające się pierścienie na niebie, oświetla 
jąc wszystko dookoła nocnym półświatłem, przy jakim-jak sobi 
wyobrażałem — grywa się na Alasce o pomocy w softball. Chyb 
w obu moich życiach nie widziałem czegoś równie wspaniałego.
-	Co to za gwiazdy, synu Duane'a? - zdumiał się Hektor. - Czy ti 
bogowie? Nowe gwiazdy? Czym są?
-	Nie wiem.
W tejże chwili, kiedy sto pięćdziesiąt tysięcy ludzi zgodnie za 
dzierało głowy i z otwartymi — z podziwu i lęku - ustami gapiło si 
na niezwykłe niebo tej nowej Ziemi, żołnierze na plaży podnieśl 
nowy rwetes. Dłuższą chwilę trwało, zanim dotarło do nas, że n; 
zachodnich obrzeżach tłumu coś się dzieje, a potem potrzebowali 
śmy z Hektorem i innymi paru ładnych minut, żeby tam przejść. Sta 
nęliśmy na skalnym występie, który przed tysiącami lat, w czasacl 
Troi, mógł być skrajem plaży, i spojrzeliśmy na to, co przykuło uwa 
gęAchajów.
Dopiero teraz zauważyłem, że spalone wraki czarnych okrętów pi 
staremu tkwią w piasku. Musiały razem z nami przenieść się prze: 
dziurę w branie. Leżały teraz daleko od wody, na wieki wyrzucone ni
22-Olimp
	33
'
suchy ląd, na zarośnięty płaskowyż wznoszący się nad zachodniąrów-
niną zalewową. Aż wreszcie zobaczyłem to, o czym krzyczeli Grecy.
Jakaś czarna niczym atrament substancja, w której odbijały się 
gwiezdne pierścienie, pełzła od zachodu po wyschniętym dnie mo-
rza, poruszała się bezszelestnie w naszym kierunku, prześlizgiwała 
się na wschód gładko, płynnie, ale nieubłaganie jak sama śmierć. 
Wypełniała zagłębienia terenu, otaczała majaczące na horyzoncie 
zalesione wzgórza, doskonale widoczne w świetle krzyżujących się 
na niebie pierścieni, aż przestały być wzgórzami i znów stały się 
wyspami Lemnos, Tenedos i Imbros.
To był trzeci cud w tym nieskończenie długim dniu.
Ciemne jak wino morze wracało pod mury Ilionu.
46	f
H
arman trzymał pistolet przy skroni tylko przez chwilę. Już kładąc 
palec na spuście, wiedział, że to się w ten sposób nie skończy. To 
dobre dla tchórzy, a on, choć przerażony nieuchronnością swojej 
śmierci, nie chciał schodzić ze sceny jak tchórz.
Okręcił się na pięcie, wycelował w sterczący ze ściany Bruzdy 
wiekowy kadhib okrętu i tak długo raz za razem przyciskał spust, aż 
dziewięcioma wystrzałami opróżnił magazynek. Ręce tak mu się trzęs-
ły, że nie był nawet pewien, czy trafił, ale samo ostrzelanie wraku 
pomogło mu skanalizować gniew i odrazę do własnej rasy i dać im 
symboliczne ujście.
Brudna termoskóra kleiła mu się do ciała. Nie zamierzał jej prać, 
zdjął ją i wyrzucił. Wymioty i biegunka ustąpiły, wciąż jednak dygo-
tał z osłabienia. Wstał, nie próbując nawet włożyć wierzchniego ubra-
nia i butów, i chwiejnym krokiem ruszył na zachód.
Nie musiał uruchamiać nowo poznanej funkcji monitora medycz-
nego, żeby wiedzieć, że dogorywa. Czuł wpływ zabójczego promie-
niowania w trzewiach, kościach i genitaliach. Słabość narastała w nim 
i rozpychała się jak jakiś paskudny homunkulus, który zamieszkał 
mu w brzuchu. Szedł na zachód, do Ady i Ardis.
Przez kilka godzin miał cudownie spokojny umysł, który ożywiał 
się tylko w rzadkich chwilach, kiedy Harman musiał wybrać właś-
ciwą drogę wśród korali albo uniknąć raniących stopy ostrych ka-
338
mieni. Kątem oka dostrzegł, że ściany Bruzdy wznoszą się cor 
wyżej - ocean musiał być w tych okolicach głębszy. Zrobiło się chło 
niej, ale słońce prażyło niemiłosiernie. Kiedy wczesnym popołudnie 
przypadkiem spuścił wzrok, zobaczył, że całe nogi ma brudne i z 
krwawione. Podszedł, zataczając się, do południowej ściany Bruzc 
przebił dłonią pole siłowe i zanurzył ją w oceanie -naga skóra zai 
jestrowała dotkliwy chłód i bolesne ciśnienie - i wygarnąwszy ti 
chę wody, obmył się jak umiał. I poszedł dalej.
Kiedy jego umysł otrząsnął się z letargu, Harman z zadowolenie 
stwierdził, że potrafi myśleć nie tylko o ohydnej machinie do zabi_ 
nia i jej potwornym ładunku, które dawno zostawił za sobą. Zac; 
wspominać swoje życie, całe sto lat.
Pierwsze myśli były pełne goryczy. Wyrzucał sobie całe deka 
stracone na zabawach, przyjęciach i bezmyślnym faksowaniu się z i 
prezy na imprezę. Szybko się jednak rozgrzeszył. Przecież nav 
wtedy, w tej epoce zafałszowanej egzystencji, bywał szczęśliv 
A ostatni rok - rok prawdziwych przyjaźni, miłości i zaangażoy 
nia - choć w części wynagrodził mu tamte puste lata.
Przemyślał rolę, jaką odegrał w wydarzeniach ostatniego roki 
i tu również postanowił sobie wybaczyć. Postludzka kobieta, kt< 
przedstawiła mu się jako Mojra, podkpiwała sobie z niego, nazyv 
jąc go Prometeuszem, on jednak widział się jako swoisty zlep 
Adama i Ewy, który — szukając zakazanego owocu w Próżniacr 
Ogrodzie — skazał swoją rasę na wygnanie z beztroskiego świata
Co właściwie dał w zamian Adzie, swoim przyjaciołom i całej Im 
kości? Umiejętność czytania? W jego życiu wiedza odegrała kluczo 
rolę, wątpił jednak, by ta jedna umiejętność — choć potencjalnie o M 
le ważniejsza niż setka funkcji budzących się do życia w jego ciel 
wynagrodziła im grozę, cierpienie, niepewność życia i pewność śmie;
Ale może nie było takiej potrzeby.
Zapadał zmierzch. Pas nieba nad głową Harmana ciemniał powi 
a on szedł, zataczając się, na zachód i rozmyślał o śmierci. Zdai 
sobie sprawę, że umrze najdalej za parę godzin, ale bardziej inte 
sowała go sama idea śmierci, z którą ludzkość miała na nowo 
czynienia zaledwie od paru miesięcy.
Przeszukał zasoby informacji, które jego organizm wchło 
w kryształowej klatce, i stwierdził, że śmierć -jej ciekawość, str; 
przed nią, nadzieja na życie po śmierci - przez całe dziewięć rysi 
leci, z jakich pochodziła jego wiedza, stanowiła główne natchnie
wszystkich religii i całej literatury. Aspekt religijny trochę mu się 
wymykał - brakowało mu właściwego kontekstu, jedyną jego na-
miastką był lęk przed śmiercią, jaki sam w tej chwili odczuwał. Do-
strzegał jednak tęsknotę, jednoczącą tysiące kultur na przestrzeni 
tysięcy lat. Wszyscy pragnęli wierzyć w to, że życie trwa, nawet kie-
dy w oczywisty sposób dobiegnie końca. Ze zdumieniem śledził różne 
koncepcje życia wiecznego: Walhalla, niebo i piekło; muzułmański 
raj, do którego tak bardzo chcieli się dostać marynarze z okrętu 
podwodnego, potrzeba prowadzenia godnego życia, które zapewnia-
łoby nieśmiertelność w umysłach i wspomnieniach innych... Patrzył, 
j ak ten sam wątek na setki sposobów przewij ał się w religiach, w idei 
mandali, reinkarnacji, Dziewięciorakiej Ścieżce Środka. Wszystko 
to było piękne, zwiewne i puste jak porzucona przez pająka sieć.
Potykając się w gęstniejącym zmroku, uświadamiał sobie coraz wy-
raźniej, że jeśli historia śmierci, zapisana w umierających komórkach 
jego ciała i w samym DNA, robi na nim w ogóle jakieś wrażenie, to 
tylko dzięki literackim i artystycznym próbom oddania ludzkiego wy-
miaru tego zdarzenia, dzięki swoistej przekorze geniuszu. Przeglądał 
zapisane w genetycznej pamięci ostatnie autoportrety Rembrandta i pła-
kał nad mądrością tego oblicza. Słuchał głosu recytującego mu w gło-
wie pełny tekst Hamleta i zaczynał rozumieć - tak jak rozumiało wiele 
pokoleń przed nim — że starzejący się książę w czerni mógł być 
jedynym prawdziwym posłańcem z Drugiej Strony.
Płakał. Nie nad sobą jednak, nie nad zbliżającym się końcem, nie 
nad Adą nawet i stratą nienarodzonego dziecka, o których myślat 
przecież nieustannie — płakał, bo nigdy nie dane mu było zobaczyć 
sztuki Szekspira na scenie. Gdyby wrócił do Ardis w dobrym zdro-
wiu, a nie jako krwawiący, umierający szkielet, i gdyby przetrwali 
najazd wojniksów, uparłby się, żeby wystawić któryś z szekspirow-
skich dramatów.
Tylko który?
Rozważanie tej intrygującej kwestii zaprzątnęło go tak bardzo, że 
nie zauważył, kiedy niebo na dobre poczerniało, w wycinku przestrzeni 
nad jego głową zapłonęły gwiazdy i pierścienie, a coraz dotkliwszy 
chłód zaczął mu się przesączać pod skórę, w głąb ciała i kości.
W końcu nie miał już siły dalej iść. Potykał się o kamienie i inne 
niewidoczne przeszkody. Nie widział już, gdzie kończy się Bruzda, 
a gdzie zaczyna ściana wody. Wszystko było ciemne i zimne. Przed-
smak śmierci.
340
Nie chciał umierać. Jeszcze nie. Nie teraz. Skulił się w pozycji 
płodowej na dnie Bruzdy. Piasek i żwir ocierały mu skórę, sprawia-
jąc ból nie mniejszy od bólu samej egzystencji. Podkulił kolana, objął 
je ramionami, szczękał zębami i leżał bez ruchu, wstrząsany dresz-
czami - ale żywy. Z żalem wspomniał wyrzucone ubrania i porzuco-
ny plecak, w którym zostawił śpiwór. Pamiętał też, że w plecaku zo-
stały batoniki, ale jego żołądek nie chciał o nich słyszeć. W ciągu 
nocy kilka razy musiał odczołgiwać się od wygrzanego gniazdka, 
które wygniótł sobie w piasku. Podnosił się na czworaki i czekał, 
aż ustąpią dręczące go mdłości. Nie wymiotował, bo nie miał 
czym; żołądek dawno pozbył się wczorajszej treści. Wracał potem 
powoli, z wysiłkiem do zagłębienia w piasku, wyczekując 
zachowanych w nim resztek ciepła z taką samą niecierpliwością, 
z jaką dawniej wyczekiwał wykwintnych posiłków.
Który dramat? Romeo i Julia, przeczytany jako pierwszy, zacho-
wałurok świeżości. Wrócił do Króla Leara, który ze swoim „Nigdy, 
nigdy, nigdy, nigdy, nigdy" doskonale pasował do umierającego czło-
wieka, nawet takiego, który nie dożył spotkania ze swoim synem albo 
córką- ale Król Lear mógł być za trudny na pierwsze spotkanie 
z Szekspirem. Musieliby wybrać aktorów ze swojego grona, więc 
nawet nie bardzo wiedział, kto nadawałby się do roli tytułowej... 
Chyba tylko Odyseusz-Noman. Właśnie, ciekawe, co u Nomana.
Spojrzał w niebo, na obracające się na gwiezdnym tle pierścienie, 
których piękna nigdy nie doceniał tak bardzo jak właśnie tej nocy. 
Jasne światełko-jaśniejsze od wszystkich tworzących pierścienie 
punkcików razem wziętych - niczym rysa na czarnym gagacie prze-
cięło pierścień biegunowy i prześliznęło się między prawdziwymi 
gwiazdami, znikając w końcu za południową ścianą Bruzdy. Nie miał 
pojęcia, co to mogło być - na pewno świeciło zbyt długo jak na zwy-
kty meteor - ale wiedział, że znajduje się tak bardzo, bardzo daleko, 
że nic ich nie łączy.
Rozmyślając o śmierci i Szekspirze i szukając najlepszej sztuki na 
premierę, natknął się na zakodowany w głębinach DNA cytat. Były to 
słowa Claudia z Miarki za miarkę, który wypowiada je przed egzekucją:
Tak, ale umrzeć i odejść w nieznane;
Leżeć w ciemności zimnej i gnić z wolna,
Póki się w bryłę ziemi nie przemieni
To ciało żywe, ciepłe i czujące,
A duch tak drogi zatonie w ognistej
341
Rzece lub pójdzie na wieczne mieszkanie
Drżeć w niezmierzonych lodowych pustyniach;
Lub uwięziony w niewidzianych wiatrach
Mknąć będzie gnany gwałtownym podmuchem
Wokół naszego samotnego świata;
Lub najnędzniejszym stać się z wszystkich nędznych,
Tych, których wycie słyszeli poganie,
Lub wydawało im się, że je słyszą. —
To zbyt okropne! Życie na tym świecie,
Choćby najcięższe —jakim starość, nędza
I uwięzienie mogą nas uciskać —
Rajem jest, jeśli chcemy je porównać
Z lękiem przed śmiercią*.
Zapłakał. Leżał na ziemi skulony, przemarznięty i płakał - nie ze 
strachu przed śmiercią, nie z żalu, że wkrótce straci wszystko i wszyst-
kich, ale z wdzięczności, że pochodzi z rasy, która zrodziła człowie-
ka zdolnego napisać takie słowa, pomyśleć takie myśli. Ta świado-
mość prawie - chociaż tylko prawie - równoważyła zgrozę, jaką 
budziła w nim myśl o tym, że ci sami ludzie wymyślili, zaprojekto-
wali, zwodowali i obsadzili załogą okręt podwodny z siedmiuset 
sześćdziesięcioma ośmioma czarnymi dziurami na pokładzie, które 
miały unicestwić wszelką możliwą przyszłość.
Parsknął śmiechem. Jego umysł sam przeskoczył do Ody do słowi-
ka Johna Keatsa i Harman dostrzegł — nikt mu nie musiał zwracać na 
to uwagi, sam zauważył - ukłon młodego Keatsa w stronę Szekspira 
w dwuwierszu:
Śpiewałbyś, nie słyszałaby tego śpiewania Pod twym rekwiem 
wysokim bryła gliny zwykła**. - Trzy razy hip, hip, hurra! Za 
przymierze bryły ziemi Claudia z głuchą bryłą gliny Johnny' 
ego! - zawołał.
Dawno nie próbował czegoś powiedzieć, rozkaszlał się więc teraz 
rozpaczliwie, a gdy spojrzał na swoje dłonie, oświetlone światłem 
pierścieni, znalazł na nich krew i trzy zęby.
Jęknął, zwinął się w swojej piaskowej kołysce, zadygotał - i znów 
musiał się uśmiechnąć. Jego niespokojny umysł cały czas grzebał 
w Szekspirze, tak jak jego język błądził po trzech świeżych dziurach 
w dziąsłach. Tym razem radość sprawił mu kuplet z Cymbeline 'a:
* Przeł. M. Słomczyński. 
** Przeł. Z. Kubiak.
342
Was, panny, chłopcy wyzłoceni Jak kominiarzy śmierć w proch 
zmieni*. Nareszcie zrozumiał zamysł autora. Jakim trzeba być 
geniuszem, zastanawiał się, żeby tak dziecinny, zabawny żart 
umieścić w żałobnym trenie?
Z tą myślą błąkającą mu się po głowie osunął się w zimny sen. 
Nawet nie poczuł, kiedy z nieba lunął lodowaty deszcz.
Obudził się.
To był pierwszy cud. Podniósł zlepione skrzepłą krwią powieki. 
Przywitał go szary, zimny i ponury brzask. Po obu stronach ciemne 
ściany Bruzdy wznosiły się na sto pięćdziesiąt metrów w górę. Ale 
najważniejsze było, że spał, a teraz się obudził.
Drugi cud polegał na tym, że mógł się poruszać - przynajmniej w pew-
nym sensie. Piętnaście minut zajęło mu dźwignięcie się na czworaki, 
za to gdy już dokonał tej sztuki, podpełzł do najbliższego głazu, oparł 
się o niego i już po dziesięciu minutach wstał. I nie upadł od razu.
Teraz zaś był już gotowy iść dalej na zachód - tyle że nie miał 
pojęcia, w którą to będzie stronę.
Kompletnie się zgubił. Bruzda ciągnęła się na boki jak okiem sięg-
nąć, ale nic nie odróżniało w niej kierunków. Roztrzęsiony i obolały 
Harman - obolały na tyle sposobów, że do niedawna nie wyobrażał 
sobie nawet, że można tak cierpieć - chodził w kółko, szukając włas-
nych śladów z poprzedniego dnia, ale dno było w tej okolicy głów-
nie skaliste, a deszcz, który tak strasznie go wyziębił, zmył odciski 
stóp nozostawione na miękim podłożu.
Nogi się pod nim uginały, kiedy podjął decyzję i zrobił cztery kro-
ki w wybranym kierunku. Zatrzymał się, przekonany, że cofa się 
w stronę okrętu, zawrócił i tym razem zrobił osiem kroków.
Bez sensu. Lita pokrywa chmur dokumentnie odcięła Bruzdę od 
świata i nie miał pojęcia, gdzie jest wschód, a gdzie zachód. Nie mógł 
znieść myśli o tym, że mógłby wrócić do okrętu z całym jego okrut-
nym ładunkiem. Stracić tych kilka kilometrów, które zbliżyły go do 
Ady i Ardis.
Zatoczył się na ścianę Bruzdy - południową albo północną, bo tego 
też już nie wiedział - i spojrzał na swoje odbicie, coraz wyraźniejsze 
w nasilającym się świetle poranka. Z wodnej kurtyny patrzył na niego 
jakiś stwór, który na pewno nie był Harmanem. Był nagi, chudy jak
• Przeł. M. Słomczyński.
343
szkielet, wszędzie krew zbierała mu się pod skórą- na zapadniętych 
policzkach, na piersi, przedramionach, nogach, nawet w podbrzuszu. 
W wodnym zwierciadle wyglądał, j akby płakał krwawymi łzami. W ża-
łosnej próbie poprawienia swojego wyglądu odgarnął włosy z twarzy.
Zapatrzył się na swojądłoń, którą zgarnął sobie z głowy całągarść wło-
sów. Można by pomyśleć, że trzyma w ręce jakieś małe, kudłate zwierząt-
ko. Otworzył dłoń, jeszcze raz przeczesał włosy. Wypadło ichjeszcze wię-
cej. Spojrzał w lustro i zobaczył żywego, na wpół łysego trupa.
Zrobiło mu się ciepło w plecy.
Okręcił się na pięcie i omal przy tym nie upadł.
Słońce pojawiło się dokładnie w Bruździe. Złote promienie mus-
nęły go po plecach w ułamku sekundy, zanim chmury zakryły złotą 
tarczę. Jaką miał szansę, że słońce wzejdzie tak idealnie na linii Bruzdy 
Atlantyckiej akurat w tym dniu? Czuł się jak druid czekający w Sto-
nehenge na wschód słońca w dniu równonocy.
Zakręciło mu się w głowie. Bał się, że jeśli od razu nie wyruszy 
w drogę, za chwilę zapomni, gdzie widział słońce. Odwrócił się w kie-
runku przeciwnym do ciepła, które prześliznęło mu się po grzbiecie 
i powłócząc nogami, poszedł przed siebie.
W południe - chmury czasem się rozstępowały, w przerwach mię-
dzy jednym deszczem a drugim, i przepuszczały odrobinę słońca -
miał już wrażenie, że jego umysł zupełnie oddzielił się od ciała. Robit 
dwa razy więcej kroków, niż było to potrzebne, zataczając się od 
jednej ściany Bruzdy do drugiej. Zdarzało się, że musiał oprzeć dłoń 
o pole siłowe i poczuć mrowienie na skórze, żeby odzyskać odrobi-
nę sił i iść dalej dnem nieskończonego rowu.
Zastanawiał się, jak będzie wyglądała - albo jak mogłaby wyglą-
dać -przyszłość rasy ludzkiej, nie tylko mieszkańców Ardis, ale wszyst-
kich, którzy przeżyją wojnę z wojniksami. Stary świat przepadł. Jaką 
formę rządów stworzą? Jakie religię, społeczeństwo, kulturę, politykę?
Proteinowy moduł pamięci, zapisany w głębinach DNA, który miai 
przetrwać znacznie dłużej niż wszystkie inne komórki w ciele Har-
mana, podsunął mu cytat z Zapisków więziennych Antonia Gramscie-
go: „Kryzys polega właśnie na tym, że stare umiera, a nowe nie może 
się narodzić. W okresie tego bezkrólewia pojawiają się najróżniej-
sze objawy chorobowe".
Parsknął śmiechem, co przypłacił utratą następnego zęba. Objawy 
chorobowe, bez dwóch zdań. Pobieżnie zapoznał się z kontekstem 
tych słów i dowiedział się, że Gramsci był intelektualistą, który pro-
344
mował idee rewolucji, socjalizmu i komunizmu. Dwie ostatnie kon-
cepcje umarły śmiercią naturalną gdzieś w połowie Zapomnianej 
Ery i słusznie zostały porzucone jako naiwne bajdurzenie, ale 
kwestia bezkrólewia nie straciła na aktualności.
Zanimjak idiota porzucił swojąbrzemiennąukochaną, Ada próbowa-
ła zaprowadzić w Ardis coś na kształt prymitywnej ateńskiej demokra-
cji. Nigdy o tym nie rozmawiali, ale oboje zdawali sobie sprawę, że czte-
rystu ludzi zebranych wówczas w Ardis - było to jeszcze przed rzezią, 
którą oglądał za pośrednictwem całunu turyńskiego w eiffelbahnie -
w sposób naturalny uznało ją za przywódczynię, ona zaś całkiem natu-
ralnie przyjęła tę rolę. Odwołując się przy każdej okazji do głosowań, 
kładła podwaliny pod przyszłą demokrację, gdyby Ardis ocalało.
Jeżeli jednak czerwony całun nie kłamał - a Harman wierzył, że 
nie-Ardis nie przetrwało. Czterystu ludzi to społeczność. Pięćdzie-
sięciu wygłodniałych obdartusów — raczej nie.
Promieniowanie rozpuściło mu chyba większość śluzówki w gard-
le, bo za każdym razem, kiedy próbował przełknąć ślinę, kaszlał krwią. 
Przeszkadzało mu to. Próbował zwolnić rytm przełykania do co dzie-
siątego kroku. Brodę, pierś i prawą rękę miał całe we krwi.
Ciekawie byłoby zobaczyć, jakie struktury społeczne i polityczne 
powstaną w tym nowym świecie. Może ludzka populacja, która na-
wet przed atakami wojniksów była żałośnie mała — cóż to jest sto 
tysięcy ludzi? - była po prostu niezdolna do stworzenia polityki, re-
ligii, armii, hierarchii społecznej...
Wątpił w to. Proteinowe banki pamięci podsuwały mu historyczne 
przykłady Aten, Sparty i innych greckich organizmów społecznych, 
istniejących na długo przed tym, jak Ateny i Sparta zyskały na zna-
czeniu. Spektakl turyński (w którym teraz już bez cienia wątpliwości 
rozpoznawał Iliadę Homera) zapożyczył bohaterów z królestw tak 
małych jak Itaka Odyseusza.
Myśl o spektaklu przywołała wspomnienie ołtarza, który widział 
w Kraterze Paryskim rok wcześniej, wkrótce po tym, jak dinozaur 
pożarł Daemana. Ołtarz był poświęcony jednemu z olimpijskich bogów, 
chociaż Harman natychmiast zapomniał któremu. Przez półtora ty-
siąca lat postludzie pełnili rolę namiastki bogów lub Boga. Jaka bę-
dzie wiara i ceremonie religijne przyszłości?
Przyszłość.
Zatrzymał się i dysząc ciężko, oparł o sięgający mu do ramienia 
czamy głaz, sterczący z północnej ściany Bruzdy. Próbował myśleć 
o przyszłości.
345
Nogi okropnie mu się trzęsły, zupełnie j akby mięśnie rozpuszczały 
mu się w przyspieszonym tempie. Oddychał ciężko, powietrze z co-
raz większym trudem przeciskało się przez obolałe, krwawe gardło. 
Spojrzał przed siebie i zmrużył oczy.
Słońce zawisło dokładnie nad szczeliną Bruzdy. Przez jedną prze-
rażającą chwilę bał się, że słońce wciąż wschodzi, a on idzie jednak 
w złym kierunku, ale otrząsnął się i uświadomił sobie, że w letargu 
przemaszerował cały dzień. Słońce wynurzyło się spod chmur i właś-
nie zachodziło na końcu przecinającego Atlantyk korytarza.
Zrobił dwa kroki do przodu i upadł na twarz.
Nie miał siły wstać. Ledwie udało mu się podeprzeć na łokciu, 
żeby popatrzeć na zachód słońca.
W głowie zupełnie mu się przejaśniło. Nie myślał już o Szekspirze, 
Keatsie, religii, niebie, śmierci, polityce ani demokracji. Myślało przy-
jaciołach. Przed oczami stanęła mu Hannah, roześmiana, nadzorująca 
spust metalu nad rzeką. Przypomniał sobie jej entuzjazm i radość jej 
przyjaciół, kiedy odlewali pierwszy od niepamiętnych czasów przed-
miot z brązu. Wyobraził sobie Petyra w sparingu z Odyseuszem, w cza-
sach, gdy na trawiastym pagórku na tyłach dworku brodaty Grek wy-
głaszał długie tyrady filozoficzne i bawił się ze słuchaczami w pytania 
i odpowiedzi. Te spotkania zawsze tętniły energią.
Przypomniał sobie zachrypnięty, cyniczny głos Savi i jej jeszcze 
bardziej chrapliwy śmiech. Pamiętał, jak się cieszyli i wiwatowali, 
wyjeżdżając pełzaczem z Jerozolimy, ścigani przez tysiące bezradnych 
wojniksów. Twarz Daemana widział jak przez dwuogniskowe okulary. 
Jeden Daeman, z czasów, kiedy się poznali, był grubym egoistą, dru-
giego —szczupłego, poważnego, godnego najwyższego zaufania - ostatni 
raz widział przed paroma tygodniami, zanim wsiadł do sonika.
Słońce idealnie symetrycznie zapadło się w głąb Bruzdy Atlantyc-
kiej, muskając jej ściany. Uśmiechnął się na myśl o tym, że powinien 
się teraz rozlec syk pary, i nawet miał wrażenie, że do jego słabną-
cych uszu dobiegł taki właśnie dźwięk, ale myślał już tylko o Adzie.
Ojej oczach, uśmiechu i łagodnym głosie. Pamiętałjej śmiech i do-
tyk, pamiętał ich ostatni raz w łóżku. Początkowo się odsunęli, gdy 
morzył ich sen, później jednak przytulili się do siebie w poszukiwa-
niu ciepła. Najpierw Ada przycisnęła się do niego od tyłu i objęła go 
prawą ręką, później on sam przytulił się do jej pleców i perfekcyj-
nych pośladków. Odpływając w sen, z lewą dłonią na jej piersi, czul 
delikatny cień podniecenia.
346
Krew zlepiła mu powieki. Nie mógł już ani zamrugać, ani zamknąć 
oczu. Zachodzące słońce dotknęło już dna Bruzdy, wypalało mu czer-
wone powidoki na siatkówkach, ale nie przejmował się tym. Wiedział, 
że po tym zachodzie słońca oczy nie będąmu już potrzebne. Skupił się 
na obrazie Ady wytrawionym w sercu i umyśle i patrzył, j ak na zacho-
dzie druga połówka słonecznej tarczy ześlizguje się pod widnokrąg.
Coś się poruszyło i przesłoniło mu widok.
Umierający umysł przez długą chwilę nie potrafił zinterpretować 
tej informacji.
Coś weszło w jego pole widzenia i zasłoniło zachodzące słońce.
Podparty na prawej ręce, lewą starł strupy z powiek.
Coś stało na dnie Bruzdy nie dalej niż pięć metrów od niego. Mu-
siało wynurzyć się zza północnego pola siłowego. Miało wzrost 
ośmio- lub dziewięcioletniego chłopca i nawet przypominało ludz-
kie dziecko, tyle że ubrane w jakiś dziwaczny plastikowo-metalowy 
kombinezon. No i w miejscu oczu miało czarną płytę hełmu.
[Na granicy życia i śmierci, kiedy niedotleniony mózg dogorywa, 
często występują halucynacje — odezwała się niepytana pamięć pro-
teinowa- stąd u pacjentów po reanimacji częste opowieści o „dłu-
gim tunelu" kończącym się,jasnym światłem" i...].
Pieprzenie! Patrzył właśnie w głąb długiego tunelu, na końcu któ-
rego płonęło oślepiające światło (chociaż ze słońca została już tylko 
górna krawędź tarczy), a ściany Bruzdy płonęły jego odblaskami, 
skrzyły się milionem srebrzystych, lustrzanych faset.
Ale chłopiec w czerwono-czarnym kombinezonie był jak najbar-
dziej rzeczywisty.
Na oczach Harmana coś znacznie większego i dziwniejszego 
przedarło się przez pomocną ścianę Bruzdy.
[Pole siłowe jest półprzepuszczalne, ale tylko dla ludzi i tego, co 
mają na sobie].
Tymczasem ta druga istota w niczym nie przypominała człowieka. 
Była dobre dwa razy większa od największej bryczki i przywodziła 
na myśl gigantycznego mechanicznego kraba — ze szczypcami, me-
talowymi odnóżami i masywną, poszczerbioną pokrywą, z której głoś-
no spływały strugi wody.
Nikt mi nie mówił, że przed śmiercią ma się takie rozrywkowe 
wizje, pomyślał jeszcze Harman.
Mały chłopiec podszedł bliżej i odezwał się po angielsku. Miał cichy, 
dziecinny głos. Tak mógłby mówić w przyszłości synek Harmana.
- Proszę pana? Czy możemy panu jakoś pomóc?
347
47
B
yło tuż po wschodzie słońca. Pięćdziesiąt tysięcy wojniksów za-
atakowało ze wszystkich stron jednocześnie. Ada patrzyła w gtąb 
Dziury, w której leżał poszatkowany, martwy pomiot Setebosa. 
Daeman wziął ją za rękę.
-	Nie rób sobie wyrzutów. Prędzej czy później i tak musieliby 
śmy go zabić.
-	Nie mam żalu. - Pokręciła głową i odwróciła się do Greogiego 
i Hannah. - Poderwijcie tratwę w powietrze!
Za późno. Ponad połowa mieszkańców Ardis spanikowała, słysząc 
jazgot nacierających wojniksów, które wprawdzie nadal pozostawa-
ły pod osłoną drzew, ale z pewnością przemierzyły już połowę dzie-
lącego je od ludzi dystansu. Najdalej za minutę miały być w Ardis.
-	Nie! — krzyknęła Ada. -Nie!
Trzydzieści osób naraz próbowało wcisnąć się na pokład wznoszą-
cej się wolno tratwy. Hannah siedziała przy sterze, próbując utrzymać 
maszynę metr nad ziemią, ale pasażerów przybywało z każdą sekundą.
-	Do góry! - zawołał Daeman. - Hannah, do góry!
Za późno. Ciężki pojazd jęknął przeciągle, przechylił się w prawo 
i spadł, roztrącając ludzi. Ada i Daeman pobiegli w jego kierunku. 
Hannah spojrzała na nich z lękiem w oczach.
-	Drugi raz nie wystartuję. Coś się zepsuło.
-	Nie przejmuj się - pocieszyła jąAda. -1 tak by nie doleciała na 
wyspę. - Ścisnęła ją za rękę, żeby dodać jej otuchy, i podniosła głos: - 
Wszyscy na palisadę! Biegiem! Zabierzcie całą broń! Musimy ode 
przeć pierwszy szturm!
Pobiegła na zachodni odcinek palisady, a chwilę później wszyscy 
poszli w jej ślady, zajmując nieobsadzone stanowiska przy okrągłym 
ogrodzeniu. Za przykładem Ady każdy przydźwigał przynajmniej dwie 
kartaczownice, kuszę i płócienną torbę z magazynkami i bełtami.
Ada znalazła sobie otwór strzelniczy. Daeman cały czas był przy niej.
-	Dobrze - powiedział.
Pokiwała głową, chociaż nie miała pojęcia, o co właściwie mu cho-
dziło.
Starannie, bez pośpiechu, włożyła do kartaczownicy nowy maga-
zynek, odbezpieczyła broń i wycelowała ją w odległe o dwieście 
metrów drzewa.
Szelest, szmer i szczęk wojniksów powoli stawał się ogłuszający. 
Ada musiała użyć całej siły woli, żeby nie cisnąć kartaczownicy w kąt
348
i nie zatkać sobie uszu. Serce o mało nie wyskoczyło jej z piersi, 
zbierałojej się na wymioty - prawie tak samo jak w pierwszym okresie 
ciąży- ale nie czuła strachu. Jeszcze nie.
-	Spektakl turyński - powiedziała, nie zdając sobie sprawy, że 
mówi na głos. - Tyle lat...
-	Co mówisz? - Daeman pochylił się w jej stronę. 
Pokręciła głową.
-	Myślałam o spektaklu turyńskim. Harman mówił, że to Savi 
zOdyseuszem dziesięć lat temu przywieźli całuny turyńskie. Może 
chodziło im o to, żebyśmy nauczyli się mężnie ginąć.
Daeman odbezpieczył kartaczownicę.
-	Wolałbym dostać broń, która rozwali pięćdziesiąt tysięcy woj- 
niksów.
Ada parsknęła śmiechem, który przepadł w jazgocie wojniksów. 
Właśnie wypadły spomiędzy drzew - niektóre skakały na dół z gałę-
zi, inne biegły po ziemi. Szara ściana metalicznych korpusów i ostrzy 
pędziła z prędkością stu kilometrów na godzinę. Było ich tyle, że 
w falującej masie nie dało się rozróżnić poszczególnych egzempla-
rzy. Zerknęła w bok. Ze wszystkich stron napierało na nich takie samo 
makabryczne morze wojniksów.
Nikt nie dał rozkazu otwarcia ognia, po prostu w pewnym momen-
cie wszyscy zaczęli strzelać. Kartaczownica w serii ostrych szarp-
nięć wypluła zawartość pierwszego magazynka, obijając bark Ady, 
której twarz stężała w drapieżnym uśmiechu.
Odrzuciła pusty magazynek i wbiła na jego miejsce następny.
Kartacze uderzały tysiącami, lśniąc w promieniach wschodzącego 
słońca, ale ich grad nie przynosił żadnego widocznego efektu. Trafione 
wojniksy na pewno padały, ale było tyle innych, które skakały i bieg-
ły - na dwóch lub czterech nogach, że Ada nie widziała rannych ani 
zabitych. Srebrnoszara ściana śmierci w kilka sekund pokonała po-
łowę odległości do palisady. Za następne kilka sekund opadną Ardis 
ze wszystkich stron.
Może to Daeman pierwszy przeskoczył za palisadę — Ada nie da-
łaby sobie głowy uciąć, zwłaszcza że wielu ludzi podjęło tę samą 
decyzję niemal równocześnie. Chwycił naładowaną kartaczownicę, 
wrzasnął głośno, wybił się z podestu, zrobił salto nad zaostrzonymi 
czubkami pali, spadł na ziemię, przeturlał się i zaczął biec na spotka-
nie wojniksów.
Ada śmiała się i płakała jednocześnie. Nagle najważniejsze na 
świecie stało się przyłączenie do tej szarży - najważniejsza stała się
349
śmierć w natarciu na tych bezmózgich, okrutnych, głupich, zapro-
gramowanych morderców. Nie było sensu kulić się za palisadą i cze-
kać na śmierć.
Z niedorzeczną w tej sytuacji ostrożnością - była w piątym mie-
siącu ciąży - zeskoczyła na dół, przetoczyła się po ziemi, zerwała na 
nogi i popędziła za Daemanem, strzelając w biegu. Słysząc po lewej 
znajomy głos, zerknęła w tamtą stronę. Hannah i Edide biegły tuż za 
nią. Przystanęły na ułamek sekundy, strzeliły i biegły dalej.
Z tej odległości widziała już garby na stalowych korpusach. Jed-
nym skokiem wojniksy pokonywały po sześć, siedem metrów. Le-
ciały w powietrzu z obnażonymi ostrzami. Strzelała, nie przerywa-
jąc biegu. Nie wiedziała już, czy krzyczy, a jeśli tak, to jakie słowa 
wywrzaskuje. Na ułamek sekundy stanął jej przed oczami Harman, 
któremu siłą myśli spróbowała przesłać wiadomość: „Przepraszam, 
najdroższy, przepraszam za dziecko". Poza tym bez reszty pochła-
niały ją bieg i kanonada. Wojniksy były tuż-tuż, już miały ogarnąć 
ludzi niczym srebrna fala przypływu...
Eksplozja cisnęła Adę trzy metry wstecz i spaliła jej brwi.
Wszędzie dookoła leżeli ludzie odrzuceni impetem wybuchu, kom-
pletnie oszołomieni, niezdolni wykrztusić ani słowa. Niektórzy stra-
cili przytomność.
Ardis było otoczone ścianą płomieni wysokości piętnastu... dwu-
dziestu. .. trzydziestu metrów. Druga fala wojniksów przedarła się 
przez ogień. Powstrzymały ją następne eksplozje. Ada z rozdziawio-
nymi ustami śledziła wzrokiem wylatujące w powietrze korpusy 
i ostrza, kończyny i garby.
Daeman próbował pomóc jej wstać. Dyszał ciężko, twarz miat 
poparzoną i pokrytą bąblami.
- Ado... musisz się... cofnąć...
Zabrała mu rękę i spojrzała do góry. Nad polaną zawisło pięć po-
jazdów latających, i to nie soników — cztery mniejsze jednostki, o nie-
toperzowatych skrzydłach, zrzucały pod lasem ładunki wybuchowe, 
a piąta, znacznie większa, z szerokimi skrzydłami, lądowała właśnie 
na środku obozowiska. Eksplozje powaliły prawie całą palisadę.
Z mniejszych statków opadły liny, po których z wizgiem zjechały 
czarne, człekokształtne, ale nie ludzkie sylwetki. Znalazły się na zie-
mi szybciej, niż umiałby to zrobić człowiek, i zaczęły formować kor-
don obronny. Kiedy wysokie, czarne postaci mijałyjąw pełnym bie-
gu, Ada zorientowała się, że na pewno nie są ludźmi, nawet 
w dziwacznych pancerzach bojowych. Miały dziwnie rozmieszczo-
350
ne stawy, były wyższe od człowieka i okryte czarnym, jakby chityno-
wym pancerzem, opatrzonym mnóstwem kolców i zadziorów.
Następne wojniksy wybiegły z płomieni.
Czarne sylwetki przyklęknęły na jedno kolano i podniosły do ra-
mion broń, która zdawała się zbyt ciężka, aby ją dźwignąć. Broń 
ożyła z głuchym czug-cink-czug-cink, niczym piła łańcuchowa. Błę-
kitne pociski energetyczne siały spustoszenie wśród wojniksów. Gdzie 
trafiły, tam któryś z napastników eksplodował.
Daeman w dalszym ciągu próbował odciągnąć Adę w tył, z powro-
tem do obozowiska.
-	Co się dzieje? - zawołała, próbując przekrzyczeć zgiełk. - Co 
się dzieje?
Pokręcił głową. Albo jej nie słyszał, albo sam nie znał odpowiedzi.
Fala uderzeniowa następnej serii wybuchów przewróciła uciekają-
cych ludzi. Tym razem ogniste grzyby wzniosły się blisko sto me-
trów w chłodnym powietrzu poranka. Wszystkie drzewa na wschód 
i zachód od Ardis stały w ogniu.
Wojniksy przedzierały się przez płomienie, a chitynowi żołnierze 
rozstrzeliwali je — najpierw dziesiątkami, potem całymi setkami.
Jeden z czarnych stworów pochylił się nad Adą, wyciągnął czarne, 
kolczaste ramię i podał jej dłoń, która bardziej niż dłoń przypominała 
szczypce.
-	Ada Uhr? — zapytał basem. - Centurion Mep Ahoo. Powinna 
się pani spotkać z mężem. Odeskortujemy panią do obozowiska.
Większy statek wylądował tuż obok Dziury. Nie zmieścił się w ob-
rębie palisady i przewrócił jej resztki, które ocalały z eksplozji. Stanął 
na wysokich, wieloprzegubowych podporach. W jego spodniej stro-
nie ział podłużny otwór.
Harman leżał na noszach na ziemi, w otoczeniu kolejnych niezwy-
kłych istot. Nie zwracając na nie uwagi, Ada podbiegła do noszy.
Ktoś podłożył mu poduszkę pod głowę i przykrył go kocem, ale 
Ada i tak musiała z całej siły przycisnął dłoń do ust, żeby nie krzyk-
nąć. Twarz miał zniszczoną, policzki zapadnięte, dziąsła praktycznie 
bezzębne. Krew ciekła mu z oczu. Usta miał tak bardzo spierzchnię-
te i popękane, jakby coś mu je poogryzało. Ręce trzymał na kocu. 
Zaczerwieniona skóra schodziła z nich całymi płatami, jak po fatal-
nym oparzeniu słonecznym, a pod nią zbierała się krew.
Daeman, Hannah, Greogi i kilkoro innych stłoczyło się przy noszach. 
Wzięła Harmana za rękę. Na jej dotyk odpowiedział delikatnym
351
uściskiem. Próbował skupić na niej spojrzenie pokrytych bielmem 
oczu, chciał coś powiedzieć, ale tylko zakaszlał krwią.
-	Ty jesteś Ada? - zapytała mała figurka w czerwono-czarnym 
pancerzu z metalu i plastiku.
Ada nawet na nianie spojrzała. Nie odrywała wzroku od Harmana.
-	Tak.
-	Zdołał wymówić twoje imię i podać nam współrzędne tego miej 
sca. Przykro nam, że nie znaleźliśmy go wcześniej.
-	Co...
Nie wiedziała, o co zapytać. Obok stała druga rozumna maszyna, 
olbrzymia. Delikatnie przytrzymywała butelkę z kroplówką, podłą-
czoną do wychudzonej ręki Harmana.
-	Dostał śmiertelną dawkę promieniowania - wyjaśnił półgłosem 
plastikowo-metalowy dzieciak. — Najprawdopodobniej z okrętu pod 
wodnego, na który natknął się w Bruździe Atlantyckiej.
Z okrętu podwodnego, powtórzyła w myślach Ada. Nic jej to nie 
mówiło.
-	Przykro nam, ale nie mamy odpowiedniego wyposażenia me 
dycznego, żeby zapewnić należytą opiekę istocie ludzkiej w takim 
stanie - mówiła dalej mała maszyna. - Widząc, że macie kłopoty, 
wezwaliśmy na pomoc szerszenie z „Królowej Mab". Przywiozły 
środki przeciwbólowe i kroplówkę, ale na samą chorobę popromienną 
nie mamy lekarstwa.
Ada nic nie zrozumiała z tej przemowy. Trzymała dłoń Harmana 
w swoich dłoniach i czuła, jak jej mąż umiera.
Zakaszlał, nie udało mu się nic wyartykułować, zakrztusił się i pró-
bował cofnąć dłoń. Ada nie chciała jej puścić, ale on nalegał. Po-
ciągnął mocniej...
Zdała sobie sprawę, że najprawdopodobniej sprawia mu ból. Pu-
ściła jego rękę.
-	Przepraszam, kochanie.
Rozległy się kolejne eksplozje, tym razem już nieco dalej. Podob-
ne do nietoperzy pojazdy ostrzeliwały las z charakterystycznym, nie-
milknącym jazgotem pił łańcuchowych. Wysocy żołnierze w czar-
nych chitynowych pancerzach rozbiegli się po obozie, udzielając 
pierwszej pomocy lżej rannym -najczęściej poparzonym - ludziom.
Harman nie cofnął dłoni, lecz podniósł jaku jej twarzy.
Próbowała go za nią złapać, ale odepchnął ją drugą ręką. Czekała 
więc nieruchomo, gdy wodził palcami po jej szyi, twarzy, aż przyło-
żył jej dłoń do czoła. Ścisnął mocno, rozpaczliwie.
352
Zanim zdążyła zareagować, zaczęło się.
Nic, nawet wybuch, po którym przeleciała kilka metrów, nie miał 
takiej mocy jak to. Najpierw usłyszała wyraźny głos Harmana:
Nie bój się, kochanie. Spokojnie. Nic ci się nie stanie. Muszę prze-
kać ci ten dar, póki jeszcze mam siłę.
A potem wszystko dookoła zniknęło, a z dłoni i krwawiących pal-
ców Harmana spłynął na nią strumień wiedzy - nie tylko obrazów, 
które stanęły jej przed oczami, łecz także słów, wspomnień, wizji,
eć, danych, dalszych wspomnień, nowych funkcji, cytatów, ksią-
tek, całych woluminów, następnych książek, kolejnych wspomnień, 
jego miłości, jego myśli o niej i o dziecku, miłości, informacji, gło-
sów, imion, dat, myśli, faktów, idei...
-	Ado? - Tom klęczał nad nią i spryskiwał jej twarz wodą. - 
Ado? -Klepnął ją delikatnie w policzek. Hannah Daeman i pozosta 
li też klęczeli w pobliżu. Harman opuścił rękę. Ludzik z plastiku i me 
talu krzątał się jeszcze przy nim, ale mąż Ady wyglądał jak martwy.
Wstała.
-	Daeman! Hannah! Do mnie! Przysuńcie się.
-	0 co chodzi? - zdziwiła się Hannah.
Ada wyciągnęła przed siebie obie ręce. Prawą dłoń położyła na czole 
Daemana, lewą—na głowie Hannah. Włączyła funkcję uwspólnienia.
Trwało to najwyżej pół minuty — tyle czasu potrzebował Harman, 
żeby przekazać jej znajomość wszystkich funkcji i najważniejsze 
informacje, które podczas długich godzin marszu po dnie bruzdy 
segregował i przygotowywał do transferu - ale te trzydzieści sekund 
ciągnęły się dla Ady jak trzydzieści wieczności. Gdyby mogła konty-
nuować to dzieło sama, nie zawracałaby sobie głowy - nawet gdyby 
miała od tego zależeć przyszłość ludzkiej rasy — ale sama nie dałaby 
sobie rady. Potrzebowała dwóch osób: jednej, która kontynuowała-
by uwspólnienie, i jednej, która pomoże jej uratować Harmana.
Gotowe.
Wszyscy troje zamknęli oczy i osunęli się na kolana.
-	Co się dzieje?! — zaniepokoiła się Siris.
Ktoś wbiegł z krzykiem do obozu - jeden z ochotników, których 
zostawili na straży pawilonu faksowego. Faks znów działał! Kiedy 
wojniksy ruszyły do szturmu, faksowęzeł ożył.
Nie ma czasu na pawilony, pomyślała Ada.
Zresztą żaden z dostępnych faksowęzłów nie dawał schronienia: 
wszędzie ludzie albo się cofali, albo właśnie odpierali atak wojnik-
sów. W żadnym z nich nie czekało Harmana ocalenie.
23- Olimp	353
Gigantyczny metalowy krab zadudnił po angielsku:
-	Na orbicie okołoziemskiej są kadzie odmładzające dla ludzi. 
Tylko że jedyne, które umiemy znaleźć, znajdują się na asteroidzie 
Sykoraks, a ona, idąc pełnym ciągiem, właśnie minęła Księżyc. Przy 
kro mi, ale nie znamy innych...
-	Nieważne.
Ada uklęknęła przy Harmanie i dotknęła jego ręki. Nie zareago-
wał, ale wyczuła, że jeszcze tli się w nim życie -jego biomonitor 
zareagował na zapytanie jej funkcji. Pospiesznie zapoznawała się 
z możliwościami i procedurą faksowania się bez pawilonów.
Na dnie Basenu Śródziemnego znajdowały się pozostawione przez 
postludzi składy i magazyny, a w nich — lekarstwa na wszystkie przypa-
dłości, także na chorobę popromienną. Składy zostały jednak zamknięte 
w polach statycznych, a z informacji napływających z wszechsieci wy-
nikało jednoznacznie, że Dłonie Herkulesa zniknęły i Basen Śródziem-
ny zaczął się na nowo wypełniać wodą. Musiałaby mieć jakiś batyskaf, 
żeby dostać się do tamtejszych zapasów. A na to nie było czasu. Były 
jeszcze inne tereny magazynowe - na stepach Chin, w Suchej Dolinie 
na Antarktydzie... Ale wszędzie było daleko, a procedury medyczne były 
zbyt skomplikowane. Harman mógł nie dożyć chwili, gdy...
Złapała Daemana za rękę i przyciągnęła do siebie. Miał szklisty 
wzrok.
-	Te nowe funkcje... - wykrztusił oszołomiony. 
Potrząsnęła nim.
-	Powtórz mi słowa Mojry!
-	Że co? - Nie umiał skupić na niej wzroku.
-	Powtórz mi, co powiedział duch Mojry, kiedy głosowaliśmy nad 
pożyczeniem sonika Nomanowi: „Nomanowa..."
-	A tak, pamiętam: „Nomanowa trumna to nie nowa trumna". Ale 
co to ma...
-	Bardzo dużo! To nie jest żadna trumna, nie rozumiesz?! Han- 
nah, byłaś przy tym, jak sarkofag na Golden Gate w Machu Picchu 
uzdrowił Odyseusza. W ogóle najwięcej razy z nas wszystkich byłaś 
na moście. Faksujesz się teraz ze mną? Spróbujesz?
Hannah wahała się tylko przez chwilę.
-	Tak.
-	Daemanie... - zaczęła Ada. To już nie był wyścig z czasem, tyl 
ko ze śmiercią, która już wkroczyła między nich i chwyciła Harmana 
w swoje czarne szpony. - Musisz udostępnić uwspólnienie wszyst 
kim w Ardis. Jak najszybciej.
354
-	Dobrze.
Daeman od razu zaczął zwoływać ludzi.
Morawieccy żołnierze —już starzy znajomi, jeśli nie z imienia, to z pew-
nością z kształtów —ostrzeliwali się w obronnym kordonie i dobijali ostat-
nich napastników. Ani jeden wojniks nie przedarł się przez ich pierścień.
-	Hannah? Przydałyby się nam nosze, ale nie wiem, czy się prze- 
faksują. Weź koc Harmana. W razie czego na nim go przeniesiemy.
-	Zaraz! - zawołał mały europański morawiec, kiedy Hannah zabra 
ła umierającemu pacjentowi koc. — On go potrzebuje! Ma dreszcze...
Ada dotknęła jego ramienia. Nie miała wątpliwości, że pod plasti-
kiem i metalem kryje się prawie ludzka istota.
-	Będzie dobrze - zapewniła go, sięgając do pamięci, nowej, cy 
bernetycznej pamięci po jego imię. -Mahnmucie, mój przyjacielu, 
o nic się nie martw. Wiemy, co robimy. Nareszcie.
Gestem kazała się wszystkim odsunąć.
Hannah uklękła po jednej stronie noszy. Jedną rękę oparła na ra-
mieniu Harmana, drugą chwyciła za rączkę noszy. Naprzeciw niej 
Ada zrobiła to samo.
-	Chyba wystarczy, że wyobrazimy sobie główną salę, tę, w któ 
rej spotkaliśmy Odyseusza, a współrzędne same przyjdą —po wiedzia- 
taAda. - To najlepsze miejsce, obie tam byłyśmy.
-	To prawda.
-	To co, na trzy? Raz... Dwa... Trzy. 
Ada, Hannah, Harman i nosze zniknęli.
Mimo że Harman wyglądał, jakby nic nie ważył, musiały się nieźle 
napocić, żeby wynieść go na noszach z muzeum Golden Gate w Ma-
chu Picchu, znieść kilka poziomów po schodach w zielonej bańce, 
przejść przez salę z sarkofagami, minąć sarkofag Savi i po ostatnich, 
zakręcających schodach dotrzeć do trumny Odyseusza-Nomana.
Kiedy Ada przyłożyła dłoń do zmasakrowanej piersi Harmana, le-
dwie wyczuła iskierkę życia, ale nie chciała tracić więcej czasu.
-	Jeszcze raz na trzy - zarządziła. 
Hannah skinęła głową.
-	Raz... Dwa... Trzy.
Zdjęły nagiego Harmana z noszy i włożyły go do trumny Nomana. 
Hannah zasunęła i zablokowała wieko.
-	Jak się to... - Ada była o krok od paniki. Nowe funkcje podpo 
wiadały jej, że może wszystkie informacje wyciągnąć ze zgroma 
dzonej w pomieszczeniu maszynerii, ale to by trwało wieki...
355
-	Patrz-powiedziała Hannah. —Noman mi pokazał, po tym, jak ożyi.
Jej delikatne palce zatańczyły na wirtualnych przyciskach. Funk-
cje w jej ciele bez trudu porozumiewały się ze sterownikami kadzi 
uzdrawiającej.
Trumna sapnęła i zaczęła buczeć. Przez niewidoczne otwory do środ-
ka trysnęła mgiełka, przesłaniając ciało Harmana. Pokrywa pokryta 
się szronem. Zapaliły się następne światełka, w tym jedno czerwone.
-	Ojej... - westchnęła słabo Hannah.
-	Nie - powiedziała Ada chłodnym, stanowczym tonem. - Nie. 
Nie. Nie.
Oparła dłoń na plastikowej osłonie SI, jakby chciała przemówić 
maszynie do rozsądku. Czerwona lampka zamrugała, zmieniła kolor 
na bursztynowy - i znów zapłonęła na czerwono.
-	Nie - powtórzyła Ada.
Czerwone światełko mrugnęło, zbladło, zaświeciło na bursztyno-
wo. I takie już zostało. Ada w przelocie musnęła palce Hannah, ale 
zaraz wróciła dłonią na wybrzuszoną pokrywę SI.
Lampka świeciła bursztynowo.
Kilka godzin później, kiedy popołudniowe chmury przesłoniły 
najpierw ruiny Machu Picchu, a potem także jezdnię mostu, Ada za-
proponowała:
-	Wracaj do Ardis, Hannah. Zjedz coś. Odpocznij. 
Hannah pokręciła głową.
-	No to przynajmniej przynieś nam coś z jadalni, może jakieś 
owoce. -Ada się uśmiechnęła. -1 wodę.
Bursztynowa lampka świeciła się przez całe popołudnie. Niedługo 
po zachodzie słońca, kiedy andyjskie szczyty płonęły ostatkami sło-
necznej czerwieni, na Golden Gate faksowali się Daeman, Tom i Si-
ris. Nie zabawili długo.
-	Dotarliśmy już do trzydziestu innych społeczności - poinformo 
wał Adę Daeman. Skinęła głową, nie odrywając wzroku od burszty 
nowego światełka.
Faksowali się z powrotem, obiecując, że wrócą nad ranem. Hannah 
położyła się na podłodze obok trumny, przykryła kocem i zasnęła.
Ada nie spała. Trochę siedziała, trochę klęczała, pogrążona w myś-
lach, z ręką na pokrywie trumny. Cały czas przesyłała Harmanowi 
swoje myśli za pośrednictwem dzielącej ich elektroniki. Nie spusz-
czała wzroku z lampki.
Krótko po trzeciej nad ranem światełko zmieniło kolor na zielony.
356
Część 2
48
Tydzień po Upadku Ilionu.
i Achilles i Pentesileja pojawili się na pustym wzgórzu rozdziela-
jącym doliny Skamandra i Symojdy. Zgodnie z obietnicą Hefajstosa 
czekały na nich dwa konie: ciężki czarny ogier dla Achąja i mniej-
sza, ale chyba jeszcze bardziej muskularna, biała klacz dla Amazon-
ki. Dosiedli ich i pojechali się rozejrzeć.
Niewiele zostało z Troi.
-	Jak to możliwe, żeby takie miasto jak Ilion po prostu zniknę- 
to? - spytała Pentesileja swoim zwykłym, pogardliwym głosem.
-	Wszystkie miasta znikają. Taki już ich los.
Amazonka prychnęła lekceważąco. Achilles już wcześniej zauwa-
żył, że blondynka prycha całkiem podobnie do białej klaczy.
-	Ale nie w jeden dzień. Nie w godzinę.
Te słowa brzmiały jak płaczliwa skarga. Ledwie dwa dni minęły, 
odkąd Pentesileja wyszła z kadzi leczniczej Uzdrowiciela, ale Achil-
les już zdążył się oswoić z jej biadoleniem.
Na pół godziny puścili koniom wodze, żeby błąkały się swobodnie 
po ciągnącym się przez trzy kilometry nadbrzeżnym gruzowisku, gdzie 
dawniej znajdowała się dumna Troja. Nie został z niej kamień na 
kamieniu. Boska magia, która ją zabrała, wycięła ją z ziemi razem 
z półmetrowym kawałkiem najstarszych fundamentów. Nie zostało 
dosłownie nic - ani jedna zgubiona włócznia, ani jedno gnijące cia-
ło.
-	Zeus naprawdę jest wielki - mruknęła Pentesileja.
Achilles westchnął i pokręcił głową. Dzień był ciepły. Czuło się 
wiosnę w powietrzu.
359
-	Przecież ci mówiłem, Amazonko, że to nie Zeus to zrobił. Zeusa 
własnoręcznie zabiłem. A to jest robota Hefajstosa.
Pentesileja prychnęła.
-	W życiu nie uwierzę, że ten zboczeniec i kuternoga z cuchną 
cym oddechem mógłby czegoś takiego dokonać. Wątpię, żeby w ogóle 
był prawdziwym bogiem.
-	Aletojego dzieło -powtórzyłAchilles. Jego i Nyks, dodałwdu- 
chu.
-	To ty tak twierdzisz, synu Peleusa.
-	Mówiłem ci, żebyś mnie tak nie nazywała. Nie jestem już Pe- 
lida. Zeus był moim ojcem, co zresztą nie przynosi chwały ani jemu, 
ani mnie.
-	To ty tak twierdzisz. Ale jeśli nie przechwalasz się na próżno, to 
jesteś ojcobójcą.
-	Jestem. Nigdy nie przechwalam się na próżno. 
Amazonka i jej klacz prychnęły jednocześnie.
Achilles szturchnął ogiera piętami w żebra i zjechali ze wzgórza 
na pożłobionąkoleinami drogę prowadzącąniegdyś do Bramy Skaj-
skiej (pniak dębu, który rósł w tym miejscu od czasów powstania 
miasta, został, ale sama brama zniknęła bez śladu) albo w drugą stro-
nę, na równinę Skamandra, rozciągającą się między Troją i morzem.
-	Jeżeli ten żałosny Hefajstos jest teraz królem bogów, to dlacze 
go nie wyściubił nosa ze swojej jaskini, kiedy byliśmy na Olimpie? - 
spytała Pentesileja. Głos miała głośny i drażniący jak zgrzyt paznok 
cia na płytce łupku.
-	Też ci to mówiłem. Czeka, aż skończy się wojna bogów z tyta 
nami.
-	Przecież jest następcą Zeusa, do licha! Gromowładnym! Dla 
czego sam jej nie zakończy?
Achilles nie odpowiedział. Przekonał się, że czasem kiedy nic nie 
powie, Amazonka w końcu zamilknie.
Równina Skamandra — wygładzona przez jedenaście lat, kiedy peł-
niła funkcję placu boju - wyglądała po staremu: było widać odciski 
tysięcy obutych w sandały stóp i zaschnięte bryzgi krwi na kamieniach, 
ale wszystko inne - ludzie, konie, rydwany, broń, trupy i wszelkie wy-
twory ręki ludzkiej - zniknęło, tak jak zapowiedział Hefajstos. Znik-
nęły nawet achajskie namioty i wypalone wraki czarnych okrętów.
Na plaży dali koniom chwilę odsapnąć. Drobne fale Morza Egej-
skiego leniwie wypełzały na pusty piasek. Achilles nigdy by się do
360
tego nie przyznał przed tą suką o wilczej duszy, ale serce pękało mu 
z bólu, gdy pomyślał, że nie spotka już swoich towarzyszy broni: 
przebiegłego Odyseusza, wielkiego jak góra Ajaksa z dudniącym gło-
sem, uśmiechniętego łucznika Teukrosa, wiernych Myrmidonów, 
nawet tego głupiego rudzielca Menelaosa i jego podstępnego brata 
Agamemnona, który był jego -Achillesa — zaprzysięgłym wrogiem. 
To dziwne, pomyślał, że nawet wrogowie stają się cenni, kiedy się 
ich traci.
Przypomniał sobie o Hektorze i o tym, co Hefajstos powiedział 
mu na temat Iliady i jego własnej przyszłości. Rozpacz wezbrała 
w nim potężną falą. Skierował konia na południe i pociągnął łyk wina 
z bukłaka przy siodle.
-	I nie myśl sobie, że brodaty kulas naprawdę mógł nas pożenić - 
burknęła za jego plecami Pentesileja. — To było jedno wielkie oszustwo.
-	Jest królem bogów - przypomniał jej znużony Achilles. - Któż 
inny lepiej uświęciłby nasze przysięgi?
-	Moją dupę sobie może uświęcić! Co, jedziemy? A dlaczego na po 
łudniowy wschód? Co tam jest? Dlaczego odjeżdżamy z pola bitwy?
Achilles milczał przez następny kwadrans. Potem ściągnął wodze 
i wstrzymał konia.
-	Widzisz rzekę, kobieto?
-	Oczywiście. Co ty myślisz, że ja ślepa jestem? Przecież to stary, 
zaszlamiony Skamander, za gęsty, żeby dało się go pić, ale za rzadki, 
żeby można było orać. Siostrzana rzeka Symojdy, która wpada do 
niego kilka kilometrów stąd.
-	Tutaj właśnie, nad rzeką, którą my nazywamy Skamandrem, a bo 
gowie Ksantem, tutaj, jak twierdzi Hefajstos, powołując się na Ho 
mera, mojego biografa, miałem odbyć mojąnajwspanialsząarate/ę, 
która miała mnie unieśmiertelnić jeszcze przed zabiciem Hektora. 
W tym miejscu miałem w pojedynkę powstrzymać nie tylko całą tro 
jańską armię, ale i wezbraną przez bogów rzekę! Krzyczałbym: „Giń 
cie! Pierzchajcie! Trwożnych ściga dzida moja, aż nareszcie i dumna 
obali się Troja"*. Tam, dokładnie tam. Widzisz te bystrza, kobieto? 
Tam miałem zgładzić Tersylochusa, Midona, Estypilusa, Mnezusa, 
Trazusa, Aeniusa i Ofelestesa. Potem Peończycy mieli uderzyć na 
mnie od tyłu, a ja znów miałem wszystkich zabić. Potem po drugiej
* Wszystkie cytaty z Iliady Homera podane za przekładem F.K. Dmo-
chowskiego (przyp. tłum.).
361
stronie rzeki, na trojańskim brzegu, miałem zgładzić oburęcznego 
Asteropeusa. Moja jedna jesionowa włócznia przeciw jego dwóm. 
Obaj chybilibyśmy, a potem, kiedy on próbowałby wyrwać moją 
włócznię tkwiącą w ziemi, ja posiekałbym go mieczem...
Achilles zawiesił głos. Pentesileja zsiadła chwilę wcześniej z ko-
nia i poszła sobie ulżyć za krzaki. Słysząc odgłos lejącego się mo-
czu, miał ochotę zabić ją na miejscu, a ciało rzucić sępom i padlino-
żernym krukom gnieżdżącym się nad rzeką. Straciły codzienne źródło 
pożywienia, a on chętnie by je dokarmił.
Ale nie był w stanie skrzywdzić Amazonki. Urok rzucony przez 
Afrodytę wciąż działał, przyprawiając go o mdłości jak brązowy grot 
włóczni przewiercający trzewia.
—	Możesz mieć tylko nadzieję, że z czasem feromony wywietrzej ą- 
powiedział mu Hefajstos tego ostatniego wieczoru, kiedy obaj upili 
się, wznosząc toasty za siebie nawzajem i wszystkich, których znali. 
Pili z oburęcznych pucharów i zdradzali sobie sekrety, jakimi dzielą 
się tylko bracia i ochlapusy.
Pentesileja dosiadła klaczy i razem sforsowali Skamander. Woda 
sięgała ostrożnie stąpającym koniom najwyżej do kolan. Achilles 
skręcił na południe.
-	Dokąd jedziemy? - spytała Pentesileja. - Dlaczego stąd od 
jeżdżamy? Co ci chodzi po głowie? Mam w ogóle coś do powiedze 
nia czy zawsze o wszystkim będzie decydował wielki Achilles? Nie 
myśl, że wszędzie w ciemno za tobą pójdę, synu Peleusa. Ba, mogę 
w ogóle za tobą nie pójść!
-	Szukamy Patroklosa - odparł Achilles, nie odwracając głowy.
-	Słucham?
-	Szukamy Patroklosa.
—	Twojego przyjaciela? Twojego ciotowatego kumpla? Patroklos 
nie żyje, Atena go zabiła. Widziałeś to i sam mi o tym opowiadałeś. 
Przecież to z tego powodu zacząłeś walczyć z bogami.
—	Hefajstos twierdzi, że Patroklos żyje. — Achilles zacisnął dłoń 
na rękojeści miecza, aż mu knykcie zbielały, ale nie wyciągnął broni 
z pochwy. - Nie włączył go w błękitny promień, kiedy zebrał w nim 
wszystkich ludzi na Ziemi, i nie wysłał razem z Ilionem do innego 
świata. Patroklos żyje i mieszka gdzieś za morzem. Znajdziemy go. 
Tym właśnie zamierzam się zająć.
—	Hefajstos to, Hefajstos tamto... — zadrwiła Amazonka. - Cokol 
wiek chlapnie, to musi być prawda, tak? Bo przecież stary, chutliwy 
kulas na pewno by cię nie okłamał, co?
362
Achilles nie odpowiedział. Jechał na południe starym nadbrzeż-
nym traktem, tym samym, który przez stulecia ubijały kopyta hodo-
wanych w Troi koni i którym nie tak dawno przybyli z południa so-
jusznicy Priama, których sam pomagał zabijać.
-	Patroklos mieszka za morzem - dworowała sobie z niego Pen- 
tesileja. - A jak zamierzasz się przedostać za morze, synu Peleusa? 
I w ogóle, które to morze?
Achilles nawet nie zwolnił.
-	Znajdziemy statek. Albo zbudujemy.
Ktoś prychnął — Amazonka albo jej klacz — ale na pewno obie się 
zatrzymały, bo tylko dwie pary kopyt klekotały na kamieniach. Pen-
tesileja podniosła głos, żeby Achilles na pewno ją usłyszał:
-	A co to my jesteśmy, cieśle okrętowi, do pioruna? Czy ty w ogó 
le masz pojęcia, jak się buduje statki, szybkonogi mężobójco? Wąt 
pię. Jesteś dobry w bieganiu i zabijaniu mężczyzn i Amazonek, któ 
re są od ciebie dwa razy lepsze, a nie w budowaniu czegokolwiek. 
Założę się, że jesteś kompletnie do niczego i przez całe życie nic nie 
zbudowałeś. Mam rację? Mam czy nie? Te odciski na dłoniach to 
przecież od włóczni i kielichów, nie od... Synu Peleusa! Czy ty mnie 
w ogóle słuchasz?!
Achilles odjechał na piętnaście metrów. Nie odwrócił się. Klacz 
stała tam, gdzie Pentesileja ściągnęła jej wodze, ale zmieszana dra-
pała kopytem ziemię, chcąc jak najszybciej dołączyć do czarnego 
rumaka.
-	Niech cię szlag, Achillesie! Co ty sobie wyobrażasz, że zawsze 
będę tak za tobąjeździć?! Przecież nawet nie wiesz, gdzie jedziesz, 
prawda? No przyznaj się, nie wiesz.
Achilles jechał przed siebie ze wzrokiem utkwionym w otuloną 
linię wzgórz na horyzoncie, nad morze, daleko, bardzo daleko na 
południu. Zaczynał go dręczyć paskudny ból głowy.
-	Nie podoba mi się, że tak po prostu założyłeś sobie... Niech cię 
Hades pochłonie!
Achilles niespiesznie powiększał dzielący ich dystans, który w tej 
chwili wynosił już dobre sto metrów. Nie obejrzał się.
Jeden z sępów wzbił się w niebo nad świętym Ksantem i zatoczył 
krąg nad pustym dziś polem bitwy, zauważając swoim prawie soko-
lim okiem, że nigdzie nie widać nawet popiołów po stosach pogrze-
bowych, w których zwykle udawało się znaleźć jakiś smakowity ką-
sek. Zamachał ciężko skrzydłami i odleciał na południe. Zatoczył
363
koło kilometr nad głowami dwóch żywych koni i dwojga ludzi - je-
dynych żywych istot, jakie miał w zasięgu (prawie sokolego) wzro-
ku — i z nadzieją w sercu ruszył ich śladem.
Biały koń i jego jeździec tkwili nieruchomo, czarny rumak z do-
siadającym go człowiekiem człapał na południe. Sęp patrzył na nich 
z wysokości. Słyszał, ale starał się ignorować nieprzyjemne dźwięki 
wydawane przez pozostającego w tyle człowieka, który w końcu 
popędził białego konia i dogonił towarzysza.
Dwoje ludzi i dwa konie - biały trzymał się nieco z tyłu - noga za 
nogą powlekli się na południe wzdłuż zakrzywiającego się łagodnie 
brzegu Morza Egejskiego. Sęp nie tracił nadziei. Unosząc się bez 
wysiłku na silnych prądach wznoszących ciepłego popołudnia, koło-
wał nad nimi.
49
D
ziewięć 
dni po 
Upadku 
Ilionu. 
Generał 
Beh bin 
Adee 
osobiści
e 
poprowa
dził 
szturm 
na 
Krater 
Paryski. 
Z 
pokładu 
ładowni
ka 
dowodzi
ł ponad 
trzema 
setkami 
naj-
lepszych 
morawie
ckich 
komand
osów, 
którzy z 
sześciu 
szerszen
i bo-
jowych 
sfrunęli 
i 
zjechali 
po 
linach 
do 
skutego 
niebiesk
im 
lodem 
gniazda.
Gener
ał był 
przeciw
ny 
mieszani
u się do 
wojny 
na 
Ziemi - 
zalecał 
raczej 
neutraln
ość — 
ale 
pierwsi 
integrat
orzy 
zdecydo
wali 
inaczej, 
a z ich 
decyzją 
nie było 
dyskusji. 
Miał 
znaleźć i 
zniszczy
ć istotę 
zwaną 
Setebos
em. 
Poradził 
więc, 
aby z 
orbity 
zbombar
dować 
lodową 
kopułę 
nad 
Kratere
m, 
twierdzą
c, że 
tylko w 
ten 
sposób 
uzyskają 
pew-
ność, że 
Setebos 
zginął. 
Integrat
orzy i tę 
jego 
radę 
odrzucil
i.
Mileni
on Mep 
Ahoo 
prowadz
ił 
główną 
grupę 
uderzeni
ową. 
Kiedy 
inne 
zespoły 
dokonał
y 
desantu, 
przebiły 
się do 
wnętrza 
zmrożon
ego 
miasta, 
zabezpie
czyły 
teren i 
zameldo
wały o 
wykona
niu 
rozkazu, 
Setebos 
znalazł 
się w 
potrzask
u. Mep 
Ahoo na 
czele 
dwudzie
stopię-
cioosob
owej 
doboro
wej 
ekipy 
wyskocz
ył z 
zawiesz
onego 
kilometr 
nad 
ziemią 
szerszen
ia. W 
ostatniej 
chwili 
odpalili 
silniki, 
wyhamo
wali, 
profilow
anymi 
ładunka
mi 
wybuch
owymi 
przebili 
lodową 
kopułę, 
przytwie
rdzili 
liny 
hakami 
do lodu i 
zjechali 
po nich 
do 
środka.
- 
Pusto 
- 
zamel
dował 
Mep 
Ahoo. 
- Nie 
ma 
Seteb
osa.
364
Generał też to widział. Miał podgląd obrazów przesyłanych przez 
wbudowane w kombinezony skałowców kamery i nanoprzekaźniki. 
Podzielić teren na kwadraty - rozkazał na kanale taktycznym. -
Kontynuować poszukiwania.
Zaczęły spływać raporty od żołnierzy zabezpieczających teren. 
Niebieski lód skruszał, przy mocniejszym uderzeniu pięścią potrafił 
się zawalić cały kawał tunelu. Korytarze i wnętrza same zresztą za-
czynały się rozpadać.
Żołnierze Mepa Ahoo wzbili się w powietrze i zaczęli systema-
tyczne przeszukanie obszaru pod centralną kopułą, nad samym kra-
terem. Zaczęli od góry, żeby mieć pewność, że nic nie chowa się na 
wysokich tarasach i antresolach, ale wkrótce opuścili się nisko nad 
fiimarole i porzucone mniejsze gniazda.
-	Główne gniazdo zapadło się w głąb krateru - zameldował Mep 
Ahoo. - Przekazuję obraz na bieżąco.
-	Widzimy - powiedział generał. - Czy to możliwe, żeby Setebos 
ukrył się w samym kraterze?
-	Nie, panie generale. Przeszukujemy krater radarem, fale sięgają 
aż do magmy. Nie ma odgałęzień ani bocznych jaskiń. Setebos zniknął, 
panie generale.
-	To by potwierdzało naszą teorię - odezwała się Cho Li we wspól 
nym paśmie. —Zdarzeniem kwantowym, które obserwowaliśmy cztery 
dni temu, było otwarcie dziury w branie właśnie tutaj, pod kopułą.
-	Upewnijmy się - odparł generał i przełączył się na kanał tak 
tyczny: Sprawdzić wszystkie gniazda.
Przyjąłem, odpowiedział Mep Ahoo.
Sześć skałowców z głównego oddziału mileniona przeszukało ruiny 
głównego gniazda, a potem rozproszyło się nad posadzką, zaglądając 
we wszystkie porzucone mniejsze gniazda i rozpadające się fiimarole.
Nagle rozległ się krzyk któregoś z żołnierzy oddziałów obwodo-
wych, którzy właśnie przebili się do wnętrza kopuły.
-	Tu jest coś napisane!
Pół tuzina skałowców z Mepem Ahoo na czele skupiło się wokół 
wskazanego punktu wysoko na południowej ścianie. Tam właśnie 
najszerszy korytarz prowadzący do kopuły wychodził na taras 
i w miejscu, gdzie się rozszerzał, ktoś — lub coś — wyskrobał w lo-
dzie napis, używając do tego paznokci lub szponów: Myśli, Cisza 
nadchodzi. Jego matka twierdzi, że Cisza zrobiła wszyst-
ko, co Setebos mógł tylko drażnić, ale On tak nie uważa.
365
Lecz chciał, by słabość drażnić, kto ją tworzył. Myśli jed-
nak, czemuż to Setebos podrażniony ucieka? Myśli, czy 
Siłę Słabość może do ucieczki zmusić? Czy On naprawdę 
jest Jedynym? Cisza nadchodzi.
-	Kaliban - stwierdził Asteague/Che z pokładu „Królowej Mab" 
zawieszonej na orbicie geostacjonarnej.
-	Wszystkie tunele i groty sprawdzone i puste - zameldował któ 
ryś z centurionów.
-	Doskonale — ucieszył się generał Beh bin Adee. — Przygotować 
się do odpalenia ładunków termitowych. Lód się stopi i odsłoni ru 
iny Krateru Paryskiego. Uważajcie, żeby nie zniszczyć budynków. 
Je też musimy przeszukać.
Coś tu mamy, zameldował Mep Ahoo na kanale taktycznym.
Na monitorach ładownika było widać, jak reflektory na piersiach 
skałowców oświetlają przewrócone gniazdo nad fumarolą. Wszyst-
kie jaja w gnieździe eksplodowały albo zapadły się do środka... poza 
jednym. Milenion opuścił się niżej, przykucnął obok jaja, oparł o nie 
ręce i przystawił do niego głowę. Nasłuchiwał.
Coś tam chyba jeszcze żyje, panie generale. Jakie rozkazy?
Czekajcie, odpowiedział generał Beh bin Adee. Jakie rozkazy? -
nadał na „Królową Mab".
-	Proszę zaczekać — odezwał się oficer na mostku.
Po dłuższej chwili zgłosił się pierwszy integrator Asteague/Che:
-	Co pan radzi, generale?
-	Spalić. Wszystko spalić. Dwa razy.
-	Dziękuję, generale. Jeszcze chwila.
Ciszę mącił tylko szmer zakłóceń. Beh bin Adee wyraźnie słyszał 
oddechy trzystu dziesięciu żołnierzy, przekazywane przez mikrofo-
ny w kombinezonach.
-	Chcielibyśmy zabrać to jajo - oznajmił Asteague/Che. - Jeżeli 
to możliwe, proszę umieścić je w kostce pola statycznego. Szerszeń 
numer 9 przewiezie je na „Królową". Proszę z nim przysłać milenio- 
na Mepa Ahoo. Na pokładzie jajo zostanie poddane kwarantannie. 
Na „Królowej" nie ma broni ani materiałów rozszczepialnych... Krą 
żowniki będą na bieżąco kontrolować przebieg prac.
Generał długo milczał.
-	Dobrze - powiedział w końcu i przeszedł na kanał taktyczny. 
Przekazał Mepowi Ahoo rozkaz integratorów. Oddział pod kopuią 
trzymał już pojemnik z polem siłowym w pogotowiu.
366
Jest pan pewien, generale? - zapytał Mep Ahoo. Ada i inni miesz-
kańcy Ardis ostrzegali nas przecież, co potrafi mały Setebos. Nawet 
jajo ma już pewną moc. A wątpię, żeby Setebos zostawił je tu przez 
przypadek.
- Wykonać - odparł generał. Na kanale taktycznym dodał jesz-
cze: Powodzenia, synu.
50
S
ześć miesięcy po Upadku Ilionu, dziewiątego ava. Daeman 
dowodził starannie zaplanowanym szturmem na Jerozolimę.
Stu dysponujących wszystkimi funkcjami ludzi faksowało się do 
miasta w tej samej chwili, trzy minuty przed przybyciem czterech 
morawieckich szerszeni wiozących następnych stu ochotników z Ar-
dis i innych osiedli. Morawce dawno zaproponowały swoje usługi 
w kwestii ataku na Jerozolimę, Daeman jednak już rok wcześniej 
poprzysiągł, że uwolni nieszczęśników uwięzionych w niebieskim 
promieniu - przyjaciół i krewnych Savi — i w dalszym ciągu uważał, 
że powinni to zrobić ludzie. Wypożyczyli j ednak od morawców pan-
cerze kompozytowe, plecaki odrzutowe i broń energetyczną. Stu lu-
dzi na pokładzie szerszeni - pilotowanych przez morawców, które 
miały nie brać udziału w walce - przewiozło broń zbyt ciężką, by 
dato się z nią faksować.
Ludzko-morawiecka ekipa pod kierownictwem Daemana przez trzy 
tygodnie sprawdzała współrzędne GPS wszystkich ulic, alej, placów 
i skrzyżowań na Starym Mieście i ustalała je z centymetrową dokład-
nością, planując sto punktów docelowych dla faksujących się i lądo-
wiska dla szerszeni.
Czekali do sierpnia, do żydowskiego święta przypadającego na dzie-
wiąty ava. Daeman i jego ludzie faksowali się do miasta dziesięć mi-
nut po zachodzie słońca, kiedy niebieski promień świecił najjaśniej.
Jeśli wierzyć obserwacjom prowadzonym z „Królowej Mab" i da-
nym zwiadu lotniczego, Jerozolima była jedynym miejscem na Zie-
mi, gdzie wojniksy i kalibany żyły obok siebie. W Starym Mieście, które 
tej nocy stanowiło główny cel, wojniksy zajmowały kwartały na północ i 
północny zachód od Wzgórza Świątynnego, czyli w przybliżeniu
367

teren dawnych dzielnic chrześcijańskiej i muzułmańskiej. Kalibany 
gnieździły się w wąskich zaułkach na południowy zachód od Kopuły 
na Skale i meczetu Al-Aksa, czyli dawnych dzielnicach żydowskiej 
i ormiańskiej.
Dane z różnej aparatury, także z radarów głębokościowych, sugero-
wały, że wojniksów i kalibanów jest łącznie około dwudziestu tysięcy.
-	Mająprzewagę sto do jednego. - Greogi wzruszył ramionami. - 
Bywało gorzej.
Faksowali się w absolutnej ciszy. Zdradzić ich mogło tylko deli-
katne zafalowanie powietrza. Oddział Daemana zmaterializował się 
przyKotelu... przy Ścianie Płaczu. Było jeszcze całkiem jasno, ale 
wyszukując cele, wspomagali się termowizjąi radarem. Na samym 
placu, a także okolicznych dachach i murach znajdowało się około 
pięciuset kalibanów, które spały, stały nieruchomo, wylegiwały się 
albo chodziły bez celu w kółko. W kilka sekund Daeman odebrat 
meldunki od wszystkich dziesięciu dowódców pododdziałów.
-	Strzelać bez rozkazu — powiedział.
Broń energetyczną przełączono w ustawienie, w którym niszczyła 
żywą tkankę - kalibany i wojniksy, ale nie wyrządzała krzywdy ma-
terii nieożywionej — czyli budynkom. Celując i strzelając, patrząc, 
jak szponiaste kalibany padają w pół skoku lub rozbryzgują się ty-
siącami kawałków, Daeman cieszył się, że to przewidzieli. Nie warto 
było niszczyć tej wioski po to, by ją ocalić.
W jerozolimskim Starym Mieście rozpętała się burza energetycz-
na. Kalibany skrzeczały, radiowe meldunki krzyżowały się w eterze, 
strzępy ciał fruwały w powietrzu.
Zabili wszystkie kalibany w zasięgu wzroku, zanim chronometr 
w wizjerze Daemana zasygnalizował moment przybycia szerszeni. 
Odpalił silniki w plecaku, wzniósł się na poziom Wzgórza Świątyn-
nego - sam, nie było czasu, żeby podrywać w powietrze jakieś tłu-
my - i patrzył, jak pierwsze dwa szerszenie zeszły łukiem do lądo-
wania, usiadły, wyładowały pasażerów i broń i zerwały się do lotu 
powrotnego. Trzydzieści sekund później zjawiły się dwie pozostałe 
maszyny i na Wzgórze wysypał się tłum opancerzonych mężczyzn 
i kobiet z ciężką bronią zaopatrzoną w trójnogi i pakiety odrzutowe. 
Szerszenie odleciały.
-	Wzgórze Świątynne zabezpieczone - nadał Daeman do wszyst 
kich dowódców. - Startujcie, kiedy będziecie gotowi. Nie wchodź 
cie na ustalone linie strzału.
368
-	Daemanie? - zgłosił się Elian z posterunku przy Bab-el-Nazir 
w dzielnicy muzułmańskiej. - Tłum wojniksów zbliża się Via Dolo- 
rosa. Spore grupy kalibanów idą na wschód ulicą Króla Dawida.
-	Dzięki, Elian. Załatwcie je, kiedy się zbliżą. Ciężka broń przyda 
się do...
Ogłuszył go łoskot działek zainstalowanych na znajdującym się 
tuż pod nim Wzgórzu Świątynnym. Ludzie na murach i dachach 
ostrzeliwali się we wszystkich kierunkach jednocześnie, odpierając 
atak szarych i zielonych potworów. Całe Stare Miasto stanęło w błę-
kitnym ogniu - do niebieskiego promienia dołączyły tysiące błysków 
broni energetycznej. Filtry w goglach hełmu Daemana trochę się przy-
ciemniły.
-	Do wszystkich oddziałów: strzelać bez rozkazu. Zgłaszać prze 
łamanie obrony w waszych sektorach.
Daeman przechylił silniki w plecaku i prześliznął się w powietrzu 
na północny wschód, gdzie za Kopułą na Skale wznosił się wysoki 
i nowoczesny gmach, z którego bił w niebo niebieski promień. Ze 
zdumieniem stwierdził, że serce bije mu z emocji jak oszalałe; mu-
siał uważać, żeby nie dopuścić do hiperwentylacji. Przez ostatnie 
dwa miesiące ćwiczyli całą operację z pięćset razy, faksując się do 
makiety Jerozolimy, którą morawce pomogły im zbudować niedale-
ko od Ardis. Nic jednak nie mogło ich przygotować na walkę w ta-
kiej skali, taką bronią, w mieście nad miastami.
Kiedy wylądował przy zamkniętych na głucho drzwiach gmachu, 
czekała już na niego Hannah z dziesięcioosobowym oddziałem. Skinął 
głowąLamanowi, Kamanowi i Greogiemu, którzy towarzyszyli Han-
nah, i powiedział:
-	Bierzmy się do roboty.
Laman wprawnie, używając tylko w pełni sprawnej lewej ręki, za-
łożył ładunek wybuchowy. Całą dwunastką cofnęli się za róg stalo-
wego budynku. Eksplozja wyrwała drzwi ze ściany.
Wnętrze budynku było niewiele większe niż sypialnia Daemana 
w Ardis. Pulpit sterowniczy - dzięki niech będą Bogu, kimkolwiek 
jest- wyglądał prawie dokładnie tak, jak go sobie wyobrażali po 
przejrzeniu wszystkich danych zaczerpniętych z kryształowej klatki 
w Tadż Mojrze.
Hannah wykonała najważniejszą część zdania, zwinnie obsługując 
wirtualną klawiaturę i wpisując siedmiocyfrowe kody dostępu, żądane 
przez prymitywną SI.
24-Olimp	369
Głębokie - głównie infradźwiękowe - buczenie zagrało im rezo-
nansem w kościach i zębach. Wszystkie ekrany SI zaświeciły na zie-
lono - i zgasły.
-	Wychodzimy! — zakomenderował Daeman.
Sam wyszedł ostatni — i wcale się z tym nie pospieszył. Ledwie 
przekroczył próg, wnętrze, stalowe ściany i cała jedna strona budyn-
ku zapadła się dwukrotnie w głąb siebie i zniknęła, stając się czar-
nym prostokątem.
Odsunęli się aż na bruk samego Wzgórza Świątynnego i patrzyli, 
jak niebieski promień gaśnie; poddźwiękowe buczenie stało się jesz-
cze bardziej dokuczliwe i bolesne. Daeman zacisnął powieki i pięś-
ci, czując zamierające wibracje już nie tylko w zębach i kościach, 
lecz także w brzuchu i jądrach. W końcu wszystko ucichło.
Zdjął gogle i zwrócił się do Hannah:
-	Ustawcie tu kordon. Jak tylko pierwsza osoba wyjdzie ze środ 
ka, wezwijcie szerszenie.
Skinęła głową, rozstawiła ludzi i zaczęli bronić Wzgórza Świątyn-
nego.
W którymś momencie podczas przygotowań do tej pamiętnej nocy 
ktoś - być może Ada - zażartował, że wypadałoby znać imiona, na-
zwiska i twarze wszystkich dziewięciu tysięcy stu trzynastu 
mężczyzn i kobiet, którzy tysiąc czterysta lat wcześniej zostali 
uwięzieni w niebieskim promieniu. Wszyscy się roześmiali, ale 
Daeman zwrócił uwagę, że zadanie jest całkowicie wykonalne. 
Kryształowa klatka przekazała Harmanowi większość 
niezbędnych danych.
Dlatego też przez całe pięć miesięcy przygotowań Daeman odwo-
ływał się do tych właśnie imion i obrazów. Nie nauczył się wszyst-
kich ponad dziewięciu tysięcy nazwisk - podobnie jak inni miesz-
kańcy Ardis miał zbyt wiele innych zajęć — ale wcale się nie zdziwił, 
widząc w progu pierwszych dwoje ludzi wydobytych przez rekom-
pilator z neutrinowo-tachionowej wiązki.
-	Petro... —powiedział. — Pinchasie... Witajcie.
Musiał ich podtrzymać, bo nogi się pod nimi uginały. Wszyscy, 
którzy wynurzali się z czarnego otworu - parami, jak zwierzęta wpro-
wadzane na Arkę Noego - byli kompletnie oszołomieni.
Ciemnowłosa Petra, przyjaciółka Savi, powiodła dookoła nieprzy-
tomnym wzrokiem i zapytała:
-	Jak długo?
-	Zbyt długo - odparł. - Tędy, proszę, do tego statku.
370
i
Pierw
szy 
szersze
ń 
właśnie 
wylądo
wał, 
przywo
żąc 
dalszyc
h trzy-
dziestu 
ochotni
ków, 
którzy 
mieli 
pomaga
ć przy 
zaokręt
owaniu 
po-
wracają
cych z 
daleka 
ludzi. 
Stefe 
poprow
adził 
Petrę i 
Pinchas
a po 
wiekow
ym 
bruku 
do trapu 
szersze
nia.
Daema
n stał 
przy 
wyj ściu 
z 
budynk
u. Wielu 
od razu 
rozpozn
awał -
tobył 
Graf z 
partnerk
ą, 
Hannah, 
zaprzyj
aźniony 
z Savi 
Stefen, 
Abe, 
Kile, 
Sarah, 
Caleb, 
William
... 
Wszyst
kich 
witał po 
imieniu 
i poma-
gał im 
pokona
ć kilka 
pierwsz
ych 
kroków, 
zanim 
trafili w 
ręce na-
stępnych 
pomocni
ków.
Wojni
ksy i 
kalibany 
uparcie 
szturmo
wały 
wzgórze
, a 
ludzie 
równie 
uparcie 
je 
zabijali. 
Podczas 
prób 
potrzebo
wali 
czterdzie
stu 
pięciu 
minut - 
w 
sprzyjają
cych 
warunka
ch — na 
załadow
anie 
dziewięc
iu 
tysięcy 
stu 
trzynaści
orga 
ludzi na 
szerszeni
e, nawet 
kiedy 
między 
odlotem 
szer-
szenia i 
pojawien
iem się 
następne
go 
upływały 
dosłowni
e 
sekundy. 
Tego 
wieczoru
, pod 
ostrzałe
m, 
uwinęli 
się w 
trzydzieś
ci trzy 
minuty.
-	W 
porząd
ku - 
nadał 
Daema
n do 
wszyst
kich. - 
Wycof
ujemy 
się.
Zespoł
y z 
ciężką 
bronią 
załadow
ały się 
do 
ostatnic
h dwóch 
szer-
szeni, 
które 
zawisły 
w 
powietrz
u nad 
wschod
nim 
skrajem 
Wzgórz
a 
Świątyn
nego. 
Kiedy w 
ślad za 
innymi 
odleciał
y na 
zachód, 
w mie-
ście 
został 
tylko 
Daeman 
i jego 
pierwsz
a ekipa.
-	Trzy 
do 
czterech 
tysięcy 
wojniks
ów idą 
od 
strony 
Bazyliki 
Gro 
bu 
Świętego 
— 
zameldo
wał 
Elian.
Daema
n 
naciągn
ął gogle 
na oczy. 
Przygry
zł 
wargę. 
Bez 
ciężkiej 
broni nie 
będzie 
łatwo.
-
	Dobr
a. Tu 
Daeman. 
Ewakuuj
emy się. 
Już. 
Dowódc
y 
oddziałó
w, 
meldujci
e 
wyfakso
wanie.
Greogi 
odmeld
ował 
się i 
faksow
ał do 
domu.
Edide 
odmeld
owała 
się i 
opuścił
a 
posteru
nek 
przy 
Bab al-
Hadid.
Boman 
zameld
ował o 
opuszc
zeniu 
Bab al-
Ghawa
nima i 
zniknął
.
Ludzie 
Loesa 
faksowa
li się 
spod 
Bramy 
Lwów. 
Sam 
Loes 
również.
EUe 
odmeld
owała 
się 
spod 
Bramy 
Ogrodó
w i 
zniknęł
a.
Kaman 
zameldo
wał o 
faksowa
niu się 
zespołu i 
niepotrz
ebnie 
poprosił 
o 
pozwole
nie na 
faks do 
domu. 
Zdaniem 
Daeman
a gry 
wojenne 
za 
bardzo 
przypadł
y 
Kamano
wi do 
gustu.
-
	
D
u
p
a
w
t
r
o
k
i
i
j
u
ż
c
i
ę
t
u
n
i
e
m
a
!
-
o
d
p
o
w
i
e
d
z
i
a
ł
.
O
k
o
o
d
m
e
l
d
o
w
a
ł
a
s
i
ę
i
t
a
k
s
o
w
a
ł
a
d
o
A
r
d
i
s
.
Caul, 
broniący 
pozycji 
pod 
meczete
m Al-
Aksa, 
odmeldo
wał się i 
zniknął.
371
Elian zgłosił zakończenie misji i ze swoim oddziałem faksował się 
do Ameryki.
Daeman zebrał swoich ludzi z Hannah na czele i patrzył, jak poje-
dynczo znikają z placu pod Ścianą Płaczu.
Wiedział, że wszyscy bezpiecznie wrócili do domu, że budynek, 
z którego był generowany promień, jest pusty - ale musiał to jeszcze 
sprawdzić. Pstryknął środkowym palcem w klawiaturę sterującą sil-
nikami w plecaku i wzbił się w powietrze. Okrążył gmach, zajrzał 
do pustego wnętrza, obleciał również pustą Kopułę na Skale, rozej-
rzał się po placu. Na niższym pułapie zatoczył kilka szerszych krę-
gów, sprawdzając wszystkie posterunki na terenie Starego Miasta. 
Jego ludzie utrzymali ochronny kordon. Bez strat.
Wiedział, że powinien wracać do domu -mrowie wojniksów i ka-
libanów płynęło wiekowymi, wąskimi uliczkami jak woda zalewają-
ca podziurawiony statek - ale wiedział też, dlaczego zwleka.
Rzucony kamień omal nie oderwał mu głowy. Wbudowany w kom-
binezon radar ocalił mu życie; wykrył zbliżający się, niewidoczny 
w ciemności obiekt i przejął sterowanie silników odrzutowych. Dae-
man przekoziołkował w powietrzu i wyrównał lot tuż nad powierzch-
nią bruku Wzgórza Świątynnego.
Wylądował włączył pancerz na pełną moc i podniósł do ramienia 
karabin energetyczny. Wszystkie zmysły i wszystkie czujniki kombi-
nezonu podpowiadały mu, że wysoka, nie całkiem ludzka sylwetka 
majacząca w otwartym wejściu Kopuły na Skale nie jest zwyczaj-
nym kalibanem.
-	Daemannn... -jęknęła.
Podszedł bliżej, z bronią gotową do strzału. Usiłował zapanować 
nad przyspieszonym oddechem i przebiegającymi przez głowę my-
ślami. Zignorował system celowniczy, który kazał mu natychmiast 
strzelać.
-	Daemannn... - westchnął przerośnięty płaz stojący w progu. - 
Myśli, możesz źle zrozumieć, myśleć, że ciężko pracuje Kaliban i cier 
pi nie mniej. Chciałbyś go skrzywdzić?
-	Chciałbym go zabić - odkrzyknął Daeman. Trząsł się ze złości. 
Słyszał zgrzyt i chrzęst tysięcy wojniksów i kalibanów, otaczających 
Wzgórze Świątynne. — Wyjdź i walcz, Kalibanie.
Cień parsknął śmiechem.
-	Myśli, człowiek żywi nadzieję, że zło czasami przemija, zimny 
muł leczy rany, wrzody giną, tak?
372
-	Stań do walki, Kalibanie.
-	Wierzy, że odłoży broń i spotka się z Jego akolitą w uczciwej 
walce, dłoń i szpon przeciw dłoni i szponowi?
Daeman się zawahał. O uczciwej walce nie mogło być mowy, za 
dziesięć sekund na szczycie Wzgórza pojawi się tysiąc wojniksów 
i kalibanów. Już słyszał ich zgiełk pod Ścianą Płaczu i na schodach. 
Wycelował i włączył automatyczny układ celujący. W słuchawkach 
usłyszał potwierdzenie namierzenia celu.
Myśli, Daemannn nie strzeli, o nie... - zaskomlał Kaliban z pół-
mroku Kopuły na Skale. - Kocha swoich wrogów, Kalibana i jego 
pana, Setebosa, tak bardzo, że nie pociągnie... Co, co? Zasłona nad 
światem od razu, tak? Nieee? Daeman musi poczekać na inny dzień, 
kiedy wiatr kurz podniesie, śmierć w tych kłębach przyjdzie...
Daeman nacisnął spust. I jeszcze raz.
Wojniksy oblazły ściany Wzgórza przed nim, kalibany wdrapały 
się po schodach za jego plecami. W Jerozolimie było całkiem ciem-
no, nawet niebieski promień - obecny na Wzgórzu przez tysiąc czte-
rysta dwadzieścia jeden lat - zgasł. Miastem znów zawładnęły be-
stie.
Daeman nie musiał patrzeć przez termooptyczny celownik karabi-
nu, żeby wiedzieć, że spudłował: kaliban zdążył się teleportować. 
Wiedział, że będzie musiał się z nim zmierzyć przy innej okazji, 
w mniej sprzyjających okolicznościach.
O dziwo, w głębi serca skrycie cieszył się na to spotkanie.
Wojniksy i kalibany rzuciły się w jego stronę. Na sekundę przed 
tym, jak dosięgły go ich szpony, faksował się do Ardis.
51
S
iedem i pół miesiąca po Upadku Ilionu. Alys i Ulisses, przez 
przyjaciół nazywany Samem, powiedzieli rodzicom, że jadą do kina 
samochodowego Nad Jeziorem na podwójny seans Zabić drozda i 
Doktora No. W październiku Nad Jeziorem było jedynym czynnym 
kinem samochodowym w okolicy, miało bowiem na wyposażeniu 
przenośne grzejniki i głośniki. Zwykle -przynajmniej przez ostatnie 
cztery miesiące, odkąd Sam zrobił prawo jazdy- kino świetnie 
wystarczało do zaspokojenia ich młodzieńczej
37;
namiętności, ale w ten szczególny wieczór pojechali wśród pól goto-
wej do zżęcia kukurydzy daleko, w zaciszne miejsce na końcu od-
ludnej drogi.
-	A jak rodzice zapytają mnie o filmy? - spytała Alys. - Co mam 
powiedzieć?
Miała na sobie -jak zawsze - białą bluzkę, narzucony na ramiona 
jasnobrązowy sweter, ciemną spódnicę, pończochy i dość eleganc-
kie buty jak na randkę w kinie samochodowym. Włosy związała 
w koński ogon.
-	Znasz Zabić drozda, czytałaś książkę. Powiedz im, że Gregory 
Peck jest świetny jako Atticus Finch.
-	A to on go gra?
-	A kogo ma grać? Murzyna?
-	A ten drugi film?
-	To taka szpiegowska historyjka o jakimś Angolu... Nazywa się 
chyba James Bond, czy jakoś podobnie. Prezydentowi podobała się 
książka, z której zrobili scenariusz. Powiesz tacie, że film był super, 
dużo strzelania i w ogóle.
Po drodze minęli kino i Sam zaparkował należącego do ojca chev-
roleta bel air, rocznik 1957, na końcu drogi, obok ruin, z widokiem na 
przerośnięty staw, udający jezioro; to od niego kino wzięło nazwę. Po 
jego drugiej stronie było widać białą ścianę namiotu, pełniącą funkcję 
ekranu, dalej światła miasteczka na tle październikowego nieba, a jesz-
cze dalej światła prawdziwego wielkiego miasta, do którego ich ojco-
wie codziennie dojeżdżali do pracy. Dawno temu, pewnie w czasach 
wielkiego kryzysu, tu, na końcu drogi, znajdowała się farma. Dom jed-
nak z czasem się zawalił i zostały z niego tylko zarośnięte fundamenty 
i drzewa przy podjeździe. Drzewa straciły już większość liści. Paź-
dziernik miał się ku końcowi, robiło się coraz chłodniej.
-	Możesz nie gasić silnika? — poprosiła Alys.
-	Pewnie.
Sam uruchomił motor.
Od razu zaczęli się całować. Sam przyciągnął dziewczynę, lewą 
rękę położył na jej prawej piersi i w ułamku sekundy ich otwarte usta 
stały się gorące i ciepłe, ich języki się spotkały. Dopiero tego lata 
odkryli tę nową przyjemność.
Nie mógł sobie poradzić z guzikami bluzki. Były małe i zapinały 
się w niewłaściwą stronę. Alys odrzuciła sweter, pomogła Samowi 
z najbardziej niesfornym guzikiem, tym przy obojczykach.
374
-	Widziałeś dziś w telewizji wystąpienie prezydenta?
Sam nie miał ochoty na gadki o prezydencie. Oddychał szybko, 
chrapliwie. Darował sobie rozpinanie ostatniego, najniższego guzi-
ka, wsunął dłoń pod bluzkę Alys i dotknął jej piersi w sztywnym, 
małym staniczku.
-	Widziałeś?
-	Pewnie. Oglądaliśmy całą rodziną.
-	Myślisz, że będzie wojna?
-	Gdzie tam...
Sam pocałował dziewczynę, próbując przywrócić stracony nastrój, 
ale ona się opierała.
Kiedy na chwilę się rozdzielili, Alys wyciągnęła poły bluzki ze 
spódnicy, zdjęła ją i odrzuciła na tylne siedzenie. Jej ciało i biusto-
nosz były bardzo jasne w świetle gwiazd i żółtawej poświacie zega-
rów na desce rozdzielczej.
-	Mój ojciec mówi, że to się może skończyć wojną.
-	Przecież to tylko kwarantanna, do cholery. - Sam objął jąobie- 
ma rękami i zmagał się z wciąż niezwykłymi dla niego haftkami stani 
ka. - Nie będzie przecież inwazji na Kubę ani nic.
Nie mógł cholerstwa rozpiąć.
Alys uśmiechnęła się w półmroku, sięgnęła za plecy i stanik w cu-
downy sposób opadł.
Sam zaczął całować jej piersi - jeszcze bardzo młode; większe 
i bardziej jędrne niż u młodszej nastolatki, ale wciąż nie w pełni 
ukształtowane, z miękkimi, wydatnymi brodawkami. Przyjrzał im się 
w świetle zegarów i wrócił do całowania.
-	Nie tak mocno! — poskarżyła się Alys. — Powoli. Zawsze jesteś 
taki gwałtowny.
.- Przepraszam.
Kiedy tym razem ją pocałował, usta miała gorące, a język chętny 
i gibki. Naparł na nią z narastającym podnieceniem, wciskając ją 
w drzwi bel aira. Przednia kanapa chewoleta była szersza, głębsza 
i wygodniejsza niż sofa w salonie rodzinnego domu Sama. Wyśliznął 
się spod ogromnej kierownicy, ostrożnie, bo nawet tutaj, na końcu 
pustej Miller's Lane, nie chciał przez przypadek nacisnąć klaksonu.
Półleżąc na Alys, ocierał się twardniejącym członkiem o jej lewą 
nogę, dłońmi pieścił piersi, językiem szukał jej języka. Był tak pod-
niecony, że niewiele brakowało, żeby wytrysnął, kiedy oparła smu-
kłe palce na jego udzie.
37f
-	A jeśli Rosjanie zaatakują? - wyszeptała, gdy zrobił sobie prze 
rwę na złapanie oddechu.
W samochodzie było cholernie gorąco. Sam lewą ręką zgasił silnik.
-	Przestań.
Wiedział, o co jej chodzi. To ona wybrała tę scenerię. Chciała, żeby 
cały czas się zastanawiał, z kim ma do czynienia, a on chciał się sku-
pić tylko na tym, co czuje i myśli młody Sam.
-	Auć! - pisnęła. Przycisnął jej plecy do masywnej klamki. Na 
chylił się nad nią do kolejnego pocałunku, kiedy zaproponowała:
-	Może przeskoczymy na tył?
Zamurowało go. W ostatnich tygodniach to był ich tajemny sy-
gnał, oznaczający poważną akcję -nie zwykłe zaliczenie trzeciej bazy, 
co im się parę razy zdarzyło, ale pójście na całość, czego już dwu-
krotnie byli bardzo blisko.
Alys wysiadła po swojej stronie i skromnie narzuciła bluzkę na 
ramiona (chociaż, co nie uszło uwagi Sama, nie zapięła jej); on wy-
siadł od strony kierowcy. Usadowili się z tyłu. Lampka na suficie 
zgasła, dopiero kiedy zablokowali oboje drzwi. Sam opuścił trochę 
okno - cały czas brakowało mu tchu, a poza tym chciał w porę usły-
szeć warkot samochodu, gdyby Barney zapuścił się na Miller's Lane 
w tym swoim czarno-białym przedwojennym radiowozie.
Cofnęli się do wcześniejszego etapu pieszczot, ale nie na długo. 
Już po chwili rozchylił jej bluzkę i poczuł na swojej skórze dotyk jej 
piersi. Alys wyciągnęła się na szerokim siedzeniu, on częściowo leżał 
na niej, częściowo się zsuwał; ona trochę uniosła nogi, on wygiął 
swoje pod dziwnym kątem. Oboje byli wysocy i nie mieścili się na 
kanapie.
Przesunął prawą dłonią w górę jej uda. Przestał ją całować. Na 
policzku poczuł jej przyspieszony oddech. Miała pończochy; w ży-
ciu nie dotykał tak delikatnego materiału. Namacał miejsce, w któ-
rym nylonowa pończocha była przypięta do...
-	Daj spokój. - Ulisses parsknął śmiechem. Sam poszedł w zapo 
mnienie. — To jakiś anachronizm.
Kiedy Alys się do niego uśmiechnęła, w jej rozszerzonych źreni-
cach dostrzegł tę drugą, prawdziwą kobietę.
-	Wcale nie — odparła szeptem. Wsunęła mu język głęboko w usta 
i przesunęła dłonią po lekko wilgotnym sztruksie jego spodni. - Se 
rio. — Cały czas go pocierała. — To się nazywa pas do pończoch i ona 
właśnie ma go na sobie. Nie wymyślili jeszcze rajstop.
376
-	Cicho bądź. - Sam zamknął oczy, pocałował ją i przycisnął lę 
dźwie do jej błądzącej dłoni. - Nic nie mów.
Nie mógł wyplątać metalowego kołka z kółeczka wszytego 
w-jak mu później wyjaśniła- „podwiązkę". Po prostu nie mógł. 
Cały czas odruchowo cofał dłoń spomiędzy ud Alys - czuł już jej 
wilgotną bieliznę; była gotowa na przyjęcie go - i sięgał do tej prze-
klętej podwiązki.
Alys zachichotała.
-	Mogę zdjąć całe to ustrójstwo - szepnęła.
Kiedy to robiła, Sam uświadomił sobie, że będą potrzebowali więcej 
miejsca. Otworzył tylne drzwi po stronie kierowcy. Światło ich 
oślepiło.
-	Sam!
Sięgnął pod sufit i wyłączył lampkę. Przez długą chwilę siedziel 
bez ruchu, j ak para saren złapanych w światła samochodu. Sam usły 
szał, jak szelest poruszanych jesiennym wiatrem liści zagłusza tęt 
niącąmu w uszach krew, i znów pochylił się nad Alys.
Moment rozprzężenia opóźnił wytrysk. Sam posmakował jej warg 
zsunął się niżej, przesunął językiem po sutkach. Przycisnęła jego gło 
wę do piersi. Sięgnął w dół, wprawnie rozpiął pasek, guzik i - nieci 
zbyt pospiesznie - suwak.
Wynurzył się niedraśnięty i pulsujący.
-	Sam? - wyszeptała Alys, kiedy próbował się na niej ułożyć 
Zwinięte pończochy i bieliznę przygniótł kolanem. Dysząc ciężkc 
zadarł jej spódnicę.
-	Co?
-	Masz...? No wiesz...
-	Chrzanić to - warknął swoim własnym głosem, nawet nie prc 
bując udawać Sama.
Zachichotała. Uciszył ją pocałunkiem. Przeniósł lekko ciężar cie 
ła. Kiedy rozchyliła przed nim nogi, poczuł, jakby serce miało m 
wyskoczyć z piersi. Spódnica podjechała jej prawie pod biust, mrj 
nęły mu jasne uda, pionowa kreska —jeszcze nie trójkąt - ciemnyc 
włosów między udami...
-	Spokojnie... - Sięgnęła w dół, znalazła go i z wprawązłapai 
za mosznę. Przesunęła dłonią wzdłuż członka, ujęła żołądź w dw 
palce. - Powoli, Odyseuszu...
-	Jestem... Noman... — wyszeptał zdyszany.
Ustawiała go sobie pod dogodnym kątem. Pobrudził jej uda. Czul 
bijące od niej ciepło. Ścisnęła go — dostatecznie mocno, żeby zapar-
ło mu dech w piersi, ale nie aż tak, żeby szesnastoletni Sam doszedł.
-	Jak możesz tak mówić? - spytała szeptem. - Ja tu czuję co inne 
go*.
Naprowadziła go, a potem musnęła dłonią policzek Sama. Poczuł 
na palcach zapach jej podniecenia - co prawie wystarczyło, żeby 
wytrysnął. Zawahał się przez tę jedną doskonałą sekundę.
Błysk pojawił się na niebie dokładnie przed samochodem, za ekra-
nem kina, i nie był jaśniejszy niż tysiąc słońc - był jaśniejszy niż 
dziesięć tysięcy słońc. Mrok zmienił się w fotograficzny negatyw, 
wszystko stało się smoliście czarne albo oślepiająco białe. Nic nie 
było słychać. Na razie.
-	Żartujesz - powiedział, podparty nad Alys na wyprostowanych 
rękach, jakby robił pompki. Dotykałjej tylko samym czubkiem człon 
ka.
-	Do miasta jest stąd sześćdziesiąt kilometrów - wyszeptała, pró 
bując przyciągnąć go bliżej. - Mamy dużo czasu, zanim dosięgnie 
nas fala uderzeniowa. Bardzo dużo.
Podała mu usta, złapała go za pośladki i pociągnęła na siebie.
Przyszło mu do głowy, że mógłby się jej oprzeć. Ale po co? Maty 
Sam był tak napalony, że po dwóch, najdalej trzech pchnięciach i tak 
musiał eksplodować. Ognisty podmuch wybuchu dosięgnie ich za-
pewne w tej samej chwili, kiedy będą przeżywać swoje młodzieńcze 
orgazmy. Czyli -jak się domyślił - dokładnie tak, jak zaplanowała 
to jego wieczna kochanka.
Światło przygasło, ale wciąż było dość jasne, żeby wyłowić z pół-
mroku delikatny fioletowy cień na powiekach szesnastoletniej Alys. 
Pochylił się nad nią do ostatniego pocałunku i pchnął mocno.
52
R
ok po Upadku Ilionu. Niedługo po świcie Helenę Trojańską obudziło 
senne wspomnienie ryku syren ogłaszających alarm przeciwlotniczy. 
Wyciągnęła rękę
* Gra słów. lam no man (ang.) - nie jestem mężczyzną(przyp. tłum.). 
378
na drugą stronę łóżka w poszukiwaniu swojego kochanka, ale Hoc-
kenberry'ego przy niej nie było — nie było go już od ponad miesiąca 
i tylko pamięć o cieple jego ciała kazała jej co rano go szukać. Nie 
wzięła sobie jeszcze nowego kochanka, chociaż połowa 
Trojan i Achajów w Nowym Ilionie miałaby na nią chrapkę.
Niewolnice - wśród nich Hypsipyle - wykąpały ją i wypachniły. 
Nie spieszyła się. Apartamenty w Domu Kolumnowym przy zawalo-
nej Bramie Skąjskiej nie umywały się do jej poprzedniego pałacu, 
ale powoli wracały dawne udogodnienia. Do kąpieli zużyła resztkę 
racjonowanego perfumowanego mydła. To był wyjątkowy dzień. 
Wspólna Rada miała podjąć decyzję o wyprawie do Delf. Na poran-
ne spotkanie Rady kazała niewolnicom przyszykować najpiękniejszą 
suknię z zielonego jedwabiu i złote naszyjniki.
Widok Argiwów, Achajów, Myrmidonów i innych najeźdźców 
w siedzibie trojańskiej rady królewskiej wciąż był dziwny. Świąty-
nia Ateny i większa od niej świątynia Apolla zawaliły się w dna 
Upadku. W miejscu tej pierwszej - na północ od głównej alei mia-
sta, niedaleko od miejsca, gdzie kiedyś stał pałac Priama z dumnym 
portykami i kolumnami, zanim bogowie go zbombardowali -trójań 
scy i greccy murarze wspólnie wznieśli imponujący gmach. Ten Nowj 
Pałac - nie mieli lepszej nazwy dla głównego budynku użyteczność 
publicznej - pachniał jeszcze świeżym drewnem, zimnym kamienien 
i farbą, ale w ten wiosenny dzień był jasny i przewiewny. Helena za 
jęła miejsce w gronie rodziny królewskiej, obok Andromachy, któr; 
uśmiechnęła się do niej przelotnie, zanim znów spojrzała na męża.
Wszyscy zauważyli, że kasztanowe włosy i broda Hektora zaczy 
nały delikatnie siwieć. Większość kobiet uważała, że siwizna nadaj* 
mu - o ile to w ogóle możliwe —jeszcze bardziej dystyngowany wy 
gląd. Przypadła mu w udziale rola gospodarza. Właśnie rozpoczyna 
posiedzenie rady, witając po kolei wszystkich trojańskich dygnitarz; 
i achajskich gości.
Przybył Agamemnon, trochę jeszcze otumaniony. Często posyła 
gościom długie, mętne spojrzenia jak przez długie miesiące po Upad 
ku, ale przynajmniej przemawiał na tyle do rzeczy, że Wspólna Rad; 
chciała go słuchać. No i miał namiot pełen skarbów.
Nie zabrakło Nestora, którego trzeba było przynieść do miasta z nie 
pilnowanego już obozowiska Achajów na plaży. Czterech niewolni 
ków wniosło do sali obrad odsłoniętą lektykę. Stary mędrzec ni
37'
odzyskał władzy w nogach po ranach odniesionych w ostatnim dniu 
okrutnych walk. Poza tym z achajskiego obozu, gdzie ocalało sześć-
dziesiąt tysięcy wojowników- wystarczająco dużo, żeby domagali 
się prawa głosu - przybyli Ąjaks Mały, Idomeneus, Poliksynus, Teu-
kros i Trazymedes, syn Nestora powszechnie, choć na razie nieofi-
cjalnie, uważany za nowego przywódcę Greków. Niektórych gości 
przybyłych z Grekami Helena nie znała, wśród nich wysokiego, chu-
dego jak szczapa młodzieńca z kręconymi włosami i brodą.
Kiedy Nestor przedstawił i powitał Trazymedesa, ten zerknął na 
Helenę, ona zaś skromnie spuściła wzrok i delikatnie się zarumieni-
ła. Niektóre nawyki niełatwo było zmienić, nawet w innym 
świecie i w innym czasie.
Na końcu Nestor przedstawił wysłańca z Ardis — nie Hockenber-
ry'ego, który nie wrócił z wyprawy na zachód, ale wysokiego, szczu-
płego i małomównego mężczyznę imieniem Boman. Morawcównie 
było.
Zakończywszy powitania, prezentacje i rytualne wstępy, Hektor 
przedstawił powody zwołania Rady i decyzje, które należało podjąć 
przed zakończeniem posiedzenia.
-	Chodzi o to, czy wyślemy ekspedycję do Delf— podsumował 
szlachetny Hektor. - Jeśli tak, trzeba również postanowić, kto pły 
nie, a kto zostaje. Musimy także podjąć decyzję, co zrobić, jeżeli 
okaże się, że można odwrócić działanie niebieskiego promienia i spro 
wadzić krewnych Argiwów z powrotem na Ziemię. Trazymedesie, 
kierujesz ekipą cieśli okrętów. Czy zechciałbyś łaskawie przedsta 
wić nam, jakie poczyniliście postępy?
Trazymedes — z ugiętą w kolanie nogą wspartą na stopniu i heł-
mem w dłoni, opartym na udzie - skłonił się lekko.
-	Jak wiecie, nasz najlepszy cieśla, Harmonides, czyli „Syn kon 
struktora", jest odpowiedzialny za budowę okrętów. Oddaję mu głos.
Harmonides, brodaty młodzian, który chwilę wcześniej zwrócił 
uwagę Heleny, wystąpił kilka kroków naprzód i pospiesznie spuścił 
wzrok, jakby pożałował, że tak się wychylił. Lekko się jąkał.
-	Trzydzieści... okrętów jest... gotowych. Każdy... zabierze... 
pięćdziesięciu ludzi z bronią i... zapasami na... rejs... do Delf. Pra 
ce... przy budowie dalszych... dwudziestu jednostek... zamówio 
nych przez... Radę... dobiegają końca. Będą szersze... od... tam 
tych trzydziestu... doskonałe do transportu... towarów... i ludzi, 
gdybyśmy takowe... i takowych znaleźli.
380
Pospiesznie cofnął się w głąb achajskiej delegacji.
-	Doskonale, szlachetny Harmonidesie — odezwał się Hektc 
Dziękujemy ci w imieniu całej Rady. Widziałem te okręty, sąpięl 
mocne, solidne, świetnie wykonane.
-	Dziękuję za pomoc Trojanom, którzy umieją wyszukać na 
kach Idy najlepsze drzewa do budowy — dodał Harmonides, tyrr 
zem bez zająknienia. Był czerwony jak burak, ale promieniał du
-	Okręty już mamy - powiedział Hektor. - Ponieważ ludzie, 
rzy zniknęli, to bliscy i przyjaciele Achajów i Argiwów, nie Tro 
Trazymedes zgłosił się na ochotnika na dowódcę wyprawy. Pow: 
nam, Trazymedesie, jaki masz plan.
Trazymedes opuścił nogę. Helena zwróciła uwagę, że bez wys 
trzyma ciężki hełm w jednej ręce.
-	Chcemy wyruszyć za tydzień, kiedy wiosenny wiatr pobłogc 
wi nasz rejs. - Niski, mocny głos Trazymedesa swobodnie niósł si 
całej kolumnowej sali. -Trzydzieści okrętów, tysiąc pięciuset dob 
wych żołnierzy. Jeśli trojańscy poszukiwacze przygód chcieliby zi 
czyć kawałek świata, nasze zaproszenie jest wciąż aktualne.
Odpowiedziały mu uśmiechy i chichoty.
-	Popłyniemy na południe, miniemy puste Kolonae i Lesbos, p 
ciemne morze na Chios, gdzie zapolujemy i uzupełnimy zapasy s 
kiej wody. Stamtąd ruszymy na zachód, z lekkim odchylenien 
południe, po głębokim morzu, miniemy Andros i pokonamy cieśi 
między Keos i Sunionem. W tym miejscu pięć okrętów oddziel 
od reszty i skieruje na północ do Aten; ostatni odcinek nasi lu 
pokonają pieszo. Będą tam szukać śladów rodaków, a jeśli nic 
znaj dą, pomaszeruj ą do Delf. Ich okręty cofną się na południe i w 
za nami przepłyną Zatokę Sarońską. Dwadzieścia pięć okrętów 
moim dowództwem ruszy na południowy zachód wzdłuż wybr; 
Lakonii. Opłyniemy cały Peloponez. Jeśli pogoda pozwoli, zapi 
my się w niebezpieczną cieśninę między Kyterą i lądem. Kied; 
lewej zamajaczą nam brzegi Zakyntosu, zbliżymy się znów do sl 
go lądu i kierując się najpierw na północny wschód, potem zaś 
sto na wschód, zagłębimy się w Zatokę Koryncką. Nie wpływają 
Leukrów i nie rzucając kotwicy u brzegów Beocji, zawiniemy d( 
kiegoś naturalnego portu, wyciągniemy okręty na brzeg i pójdzi 
pieszo do Delf. Tam właśnie, jak twierdzą morawce i nasi przyj a 
le z Ardis, w promieniu niebieskiego światła zaklęci są żywi pr: 
stawiciele ludzkiej rasy.
Boman wyszedł na środek sali. Po grecku mówił fatalnie. Znacz-
nie gorzej niż staruszek Hockenberry, pomyślała Helena. Mową spra-
wiał równie barbarzyńskie wrażenie, jak sposobem ubierania się. Ale 
mimo błędów składniowych, których wstydziłby się nauczyciel trzy-
letniego dziecka, można go było zrozumieć.
-	To dobra pora roku na taką wyprawę — zaczął. - Ale musicie 
pomyśleć o czymś innym. Jeśli skorzystacie z naszej pomocy i uwol 
nicie ludzi uwięzionych w niebieskim świetle, co z nimi zrobicie? 
Nie można wykluczyć, że w Delfach zakodowano całą ziemską po 
pulację, czyli około sześciu milionów ludzi, w tym także Chińczy 
ków, Afrykańczyków, Indian z Ameryki Północnej, pre-Azteków...
-	Wybacz, Bomanie, synu Ardis... — przerwał mu Trazymedes. - 
Nie rozumiemy twoich słów.
Boman podrapał się po policzku.
-	Wyobrażacie sobie, ile to jest sześć milionów?
Nie wyobrażali sobie. Helena zaczynała powątpiewać, czy przy-
bysz z Ardis ma równo pod sufitem.
-	Wyobraźcie sobie trzydzieści Ilionów w szczytowym okresie 
rozwoju. Tylu właśnie ludzi może wyjść ze Świątyni Niebieskiego 
Promienia.
Większość Rady gruchnęła śmiechem. Helena zauważyła, że Hek-
tor i Trazymedes są śmiertelnie poważni.
-	Dlatego chcemy wam pomóc - ciągnął Boman. - Jesteśmy prze 
konani, że sprowadzenie do domu waszych braci, Greków, nie spra 
wi wam wielkiego kłopotu. Nie ma, oczywiście, waszych domów 
i miast, zniknęły świątynie i zwierzęta domowe, ale jest w bród dzi 
kiej zwierzyny, którą błyskawicznie udomowicie i rozmnożycie...
Boman znów przerwał. Prawie wszyscy śmiali się lub chichotali, 
ale Hektor dał mu znak, żeby mówił dalej, nie tłumacząc, jaki błąd 
popełnił. Boman użył słowa „rżnąć się" odnoszącego się wyłącznie 
do ludzi, chociaż mówił o zwierzętach. Nawet Helena była rozba-
wiona.
-	No, w każdym razie będziemy tam na was czekać. Morawce 
rozwiozą tych... cudzoziemców w ich ojczyste strony.
Tym razem użył - poprawnie - określenia „barbarzyńców", cho-
ciaż było widać, że rozpaczliwie szukał innego.
-	Dziękujemy ~ powiedział Hektor. — Trazymedesie. Jeżeli znaj 
dziecie w Delfach wszystkich swoich rodaków, z Peloponezu, ze 
wszystkich wysp i wysepek, z Itaki, z Attyki, Beocji, Mesenii, Obe-
382
sty, Chalkidike, Tracji i innych rozproszonych ziem, które wy cy, 
nazywacie domem, co z nimi zrobicie? Będziecie ich mis branych 
w jednym miejscu, bez miast, domów i wołów. Trazymedes 
pokiwał głową.
-	Dostojny Hektorze, wyślemy wtedy pięć okrętów do Nc 
Ilionu z wiadomością o powodzeniu naszej misji. Reszta zo 
z wyzwoleńcami w Delfach, pomoże im bezpiecznie wrócić d 
mów, zapewni im pożywienie i schronienie i przypilnuje pors
-	To może zająć całe lata - zauważył Deifobos. Brat Hekto 
gdy nie był entuzjastą Ekspedycji Delfickiej.
-	Istotnie - zgodził się z nim Trazymedes. - Ale czy mamy 
wyjście, niż próbować oswobodzić nasze żony, matki, dziać 
dzieci, niewolników i sługi? To nasz obowiązek.
-	Ktoś z Ardis mógłby faksować się tam w minutę, a uwolni 
w dwie minuty - rozległ się cierpki głos z sofy. Agamemnon.
Boman znów wystąpił na środek.
-	Szlachetny Hektorze, królu Agamemnonie, dostojni członk 
Rady... Moglibyśmy zrobić tak, jak radzi Agamemnon. A pewi 
dnia wy również będziecie mogli się faksować, nie tak jak my, 
żadnych urządzeń, ale za pośrednictwem tak zwanych faksowę? 
Stąd jest do nich daleko, w Grecji zaś kilka by się znalazło... Ale 
biegam od tematu. Moglibyśmy udać się do Delf i uwolnić Grel 
jeśli nie w ciągu kilku minut, to najdalej kilku dni, ale zrozumi 
chyba, kiedy powiem, że to nie my powinniśmy to zrobić. To \ 
ludzie. To wy musicie zadbać o ich przyszłość. Kilka miesięcy t< 
uwolniliśmy nieco ponad dziewięć tysięcy naszych rodaków z inn 
niebieskiego promienia. Ucieszyliśmy się z przyrostu populacji, 
ponieważ nie poczyniliśmy zawczasu żadnych planów, okazało się 
nie bardzo umiemy się nimi zaopiekować. Po świecie włóczą się m 
wojniksów i kalibanów, nie mówiąc już o dinozaurach, strachptafo 
i innych dziwolągach, na które się natkniecie, porzuciwszy bezpiei 
ne mury Nowego Ilionu. Razem z naszymi morawieckimi sojusznik 
mi pomożemy wam rozwieźć po świecie wszystkich nie-Greków, a 
przyszłość samych Greków jest w waszych rękach.
Ta krótka przemowa, mimo że okraszona barbarzyńską gramatyki 
wywołała burzę oklasków. Helena też klaskała. Miała ochotę bliże 
poznać tego wysokiego mężczyznę.
Hektor stanął na środku sali i powiódł wzrokiem po wszystkie): 
zebranych.
383
-	Głosujemy. Zwykła większość decyduje. Ci, którzy zgadząjąsię, 
że Trazymedes i jego ochotnicy powinni wyruszyć do Delf, gdy tyl 
ko powieje sprzyjający wiatr, niech podniosą pięści. Przeciwnicy 
wyprawy wyciągają rękę przed siebie, dłonią w dół.
W posiedzeniu Wspólnej Rady uczestniczyła nieco ponad setka 
ludzi. Helena naliczyła siedemdziesiąt trzy podniesione pięści, w tym 
swoją, i tylko dwanaście opuszczonych dłoni — między innymi De-
ifobosa i, z niewyjaśnionych powodów, Andromachy.
Zapanowała ogólna radość, a kiedy heroldowie ogłosili wynik gło-
sowania zebranym na placu targowym tłumom, wiwaty odbiły się 
echem od świeżo wzniesionych, niskich murów Nowego Ilionu.
Hektor podszedł i zagadnął ją dopiero później, na tarasie. Przywi-
tał się, pochwalił pyszne schłodzone wino i powiedział:
-	Bardzo chcę płynąć z nimi, Heleno. Nie zniósłbym myśli, że 
wyruszyli beze mnie.
Aha, pomyślała Helena. To dlatego Andromacha była przeciw.
-	Nie możesz tego zrobić, szlachetny Hektorze - powiedziała na 
głos. -Miasto cię potrzebuje.
-	Też coś. - Hektor dopił wino i z łoskotem odstawił kielich na 
kamień, którego nie wmurowano jeszcze w ścianę. — Miastu nic nie 
zagraża. Od dwunastu miesięcy nie widzieliśmy żywego ducha. Przez 
ten czas odbudowaliśmy mury, jakie by one nie były, ale niepotrzeb 
nie. Na świecie po prostu nie ma innych ludzi, w każdym razie nie 
w tych okolicach.
-	Tym bardziej powinieneś zostać i pilnować naszych. — Helena 
uśmiechnęła się lekko. — Chronić nas przed dinozaurami i straszny 
mi ptakami, o których mówił ten wysoki mąż z Ardis.
Hektor dostrzegł figlarny błyskwjej oczachi odpowiedział uśmie-
chem. Helena zdawała sobie sprawę, że zawsze łączyła ich niezwy-
kła nić - nuta flirtu, odrobiny prowokacji, więź głębsza niż między 
mężem i żoną.
-	Boisz się, że twój przyszły małżonek nie podoła temu zadaniu?
-	Wysoko cenię twego brata Deifobosa, Hektorze — odparła Hele 
na z uśmiechem. —Ale nie przyjęłam jego oświadczyn.
-	Priam chciałby, żebyś za niego wyszła. Parys też by się ucieszył. 
Parys puściłby pawia, pomyślała.
-	To prawda, Parys ucieszyłby się, wiedząc, że wychodzę za De 
ifobosa. .. albo innego ze szlachetnych synów Priama.
Zmieszanie na twarzy Hektora sprawiło Helenie niekłamaną przy-
jemność.
384
-	Dochowasz tajemnicy? - zapytał szeptem.
-	Naturalnie - odparła. O ile będzie mi to na rękę.
-	Dołączę do ekspedycji Trazymedesa. Nie wiem, czy ktokol 
z niej powróci, ale będę za tobą tęsknił.
Niezdarnym gestem dotknął jej ramienia. Helena Trojańska 
przykryła jego szorstką dłoń swoją, gładką, i ] cisnęła ją do swojego 
ramienia. Spojrzała mu głęboko w szare c
-	Jeżeli popłyniesz z nimi, szlachetny Hektorze, będę za tobąi 
nić nie mniej od ślicznej Andromachy.
Ale i nie więcej, dodała w myślach. Bo zamierzam być na tej 
prawie pasażerką na gapę, choćby miało mnie to kosztować ws: 
kie perły i diamenty z mojej całkiem pokaźnej fortunki.
Trzymając się w ten sposób za ręce, podeszli do balustrady dk 
go kamiennego tarasu. Tłum na rozciągającym się w dole placu 
lał ze szczęścia.
Na środek, w to samo miejsce, gdzie przez stulecia stała fonta 
tłum pijanych Greków i Trojan, spoufalonych jak bracia i sio 
przywlókł skądś olbrzymiego drewnianego konia. Tak dużego, żt 
zmieściłby się w Bramie Skajskiej, gdyby jeszcze stała. Nowa, 
sza i pozbawiona nadproża brama, pospiesznie wybudowana w n 
scu, gdzie kiedyś rósł dąb, otworzyła się przed nim szeroko.
Jakiś dowcipniś rozgłosił, że drewniany koń ma być symbo 
Upadku Ilionu, a ponieważ właśnie przypadała rocznica tego wj 
rżenia, zamierzali spalić drewnianą kukłę. Wszyscy się weselili.
Helena i Hektor patrzyli - cały czas zetknięci dłońmi, bez sło 
ale nie bez porozumienia - jak tłum podpala olbrzymiego ko 
Wyrzucone przez morze, suche jak wiór drewno błyskawicznie z; 
ło się ogniem i tłum w popłochu zaczął się cofać. Konstable rzu 
się naprzód z włóczniami i tarczami, a zebrani na tarasach dosto 
cy zaszemrali z dezaprobatą.
Helena i Hektor wybuchnęli gromkim śmiechem.
53
S
iedem lat i pięć miesięcy po Upadku Ilionu. Mojra teleportowała 
się na łąkę. Był piękny letni dzień. W ciei pobliskiego lasu 
szybowały motyle, pszczoły unosiły się nad ko czyną.
25 - Olimp
	
;
Czarny morawiecki żołnierz podszedł do niej ostrożnie, grzecznie 
ją wypytał i poprowadził na szczyt wzgórza, gdzie łagodny południo-
wy wiatr szeleścił połami niedużego, otwartego namiotu - a właści-
wie płóciennej wiaty rozpiętej na czterech drążkach. W cieniu stały 
stoliki, nad którymi nachylało się kilkoro ludzi i morawców. Oglądali 
i czyścili wyłożone na nich przedmioty.
Najmniejsza postać, siedząca na własnym taboreciku, obróciła się 
i widząc Mojrę, zeskoczyła i podeszła, żeby się z nią przywitać.
-	Mojro — powiedział Mahnmut. — Jakże miło cię widzieć. Wejdź, 
proszę, schroń się przed słońcem. Napijesz się czegoś?
Razem weszli do cienia.
-	Sierżant twierdzi, że na mnie czekałeś.
-	Czekałem od naszej ostatniej rozmowy przed dwoma laty.
Mahnmut podszedł do barku i wrócił ze szklanką zimnej lemonia-
dy. Morawce i ludzie zerkali ciekawie na Mojrę, ale na razie nikomu 
jej nie przedstawiał. Jeszcze nie.
Z wdzięcznością przyjęła lemoniadę i zaczęła jąpopijać. Lód mu-
siał być codziennie faksowany lub tekowany z Ardis albo innej dale-
kiej osady. Rozejrzała się po łące, która ciągnęła się dobre półtora 
kilometra do brzegów rzeki, ograniczona od północy lasem, a od 
południa nierównym, gęsto zarośniętym terenem.
-	Przed kim chronią was morawieccy żołnierze? — spytała. - Przed 
turystami? Tłumem gapiów?
-	Prędzej przed strachptakami i młodymi tyranozaurami, które 
czasem się tu zapuszczają. Co też ci postludzie sobie myśleli, że za 
cytuję mojego przyjaciela Orphu.
-	Często się z Orphu widujecie?
-	Codziennie. Wieczorem spotykamy się w Ardis na przedstawie 
niu. Przyjdziesz?
-	Być może. Skąd wiesz, że zostałam zaproszona?
-	Nie tyjedna rozmawiasz czasem z Arielem, moja droga. Chcesz 
jeszcze lemoniady?
-	Nie, dziękuję. - Mojra znów zapatrzyła się na łąkę. Na ponad 
połowie jej obszaru zdjęto kilka górnych warstw gruntu, ale nie byle 
jak, koparką, lecz delikatnie, starannie, mozolnie. Najpierw zwinięto 
darń, numerowanymi kółeczkami i linkami zaznaczając wszystkie 
cięcia. Wszędzie ciągnęły się rowy o głębokości od kilkunastu cen 
tymetrów do kilku metrów. - Myślisz, że w końcu je znalazłeś, przy 
jacielu?
386
Morawiec wzruszył ramionami.
-	To niewiarygodne, jak trudno na podstawie zapisków v 
wach ustalić dokładne położenie tego miasteczka. Zupełnii 
jakaś... jakaś moc usunęła ze źródeł wszystkie odniesienia, 
rzędne GPS, znaki drogowe, wspomnienia. Jakby jakaś... 
chciała, żebyśmy znaleźli Stratford-on-Avon.
Mojra posłała mu badawcze spojrzenie szaroniebieskich o
-	A dlaczego jakaś... siła czy moc miałaby utrudniać ci zr 
nie tego, czego szukasz, drogi Mahnmucie?
Odpowiedział kolejnym wzruszeniem ramion.
-	Mogę tylko zgadywać, ale przypuszczam, że ta hipotetyc: 
lub moc nie miała nic przeciwko temu, żeby ludzie brykali sobi 
mnażali się tu do woli, ale nie bardzo podobał jej się pomysł 
tu pewnego ludzkiego geniusza.
Mojra milczała.
-	Chodź. — Mahnmut z dziecięcym entuzjazmem wskazał 
bliższy stół. — Popatrz. Jeden z ochotników znalazł to wczoraj 
nowisku numer 309.
Pokazał jej przełamaną kamienną płytę, pokrytą dziwaczn; 
tami.
-	Nie rozumiem...
-	My też nie rozumieliśmy. Dopiero doktor Hockenberry 
nił nam, co naprawdę widzimy. Widzisz tutaj IUM? Niżej US 
a tutaj ET?
-	Skoro tak mówisz.
-	Ale tak jest! Już wiemy, że to część inskrypcji pod popis 
która, jeśli wierzyć naszym zapisom, brzmiała kiedyś tak: JL 
PYLIUM, GENIO SOCRATUM, ARTE MARONEM: TERP 
GIT, POPULUS MAERET, OLYMPUS HABET.
-	Moja łacina jest trochę zardzewiała - przyznała Mojra.
-	Nasza też była. Tłumaczenie brzmi: „Nestor arbitrażu, Sc 
geniuszu, Wergiliusz sztuki. Ziemia go kryje, lud opłakuje, 
ma na własność".
-	Olimp... - powtórzyła w zadumie Mojra.
-	Mieszkańcy miasteczka ufundowali popiersie i opatrzyli, 
właśnie tablicą. Kiedy pochowano go w kościele Trójcy Świę 
blicę też tam wmurowano. Dalszy ciąg jest po angielsku. Chces 
szeć?
-	Naturalnie.
STAŃ, PRZECHODNIU. DOKĄ) TAK CI SPIESZNO? 
PRZECZYTAJ, JEŚLI ŁASKA, KOGO ŚMIERĆ ZAWISTNA
W TYM POMNIKU KRYJE. SZEKSPIRA.
CZYJA ŻYWA NATURA ZGASŁA. CZYJE IMIĘ
GRÓB TEN ZDOBI BARDZIEJ NIŻLI KWIATY.
WESTCHNIJCIE NAD TYM, KTO TWORZYŁ
SZTUKĘ, BY JEGO SŁUŻYŁA ROZUMOWI.
-	Ładna - powiedziała Mojra. - I na pewno pomocna w twoich 
poszukiwaniach, prawda?
Mahnmut udał, że nie słyszy ironii w jej głosie.
-	Datowana na dzień jego śmierci: dwudziesty trzeci kwietnia 1616 
roku.
-	Ale grobu nie znalazłeś?
-	Na razie nie.
-	Czy tam nie było jakiegoś nagrobka z inskrypcją? - zapytała 
Mojra z miną niewiniątka.
Mahnmut spojrzał na nią badawczo.
-	Owszem, był - odparł po namyśle. - Był napis na płycie, która 
przykryła jego kości.
-	I co tam napisano? „Morawcom, wara?" „Morawce - do domu?"
-	Niezupełnie. Widniał na niej ponoć napis następującej treści:
NIECH CIĘ RĘKA BOSKA BRONI, DROGI PRZYJACIELU,
BYŚ MIAŁ GRZEBAĆ W TYM DOLE W JAKIMKOLWIEK CELU.
BŁOGOSŁAWIONY, KTÓRY W POKOJU OSTAWI KAMIENIE.
PRZEKLĘTY TEN, KTÓRY WZRUSZY POŚWIĘCONĄ ZIEMIĘ.
-	Nie martwi cię ta klątwa?
-	Nie. Mylisz mnie z Orphu z Io. To on uwielbia dwuwymiarowe 
czarno-białe horrory z Foksa. No wiesz, Mumia, i tak dalej...
-	Ale...
-	Nie chcesz, żebyśmy go znaleźli, Mojro?
-	Mahnmucie drogi, zorientowałeś się już chyba, że nie chcemy 
wchodzić w drogę wam, ludziom, naszym nowym gościom z Grecji 
i Azji... Nikomu. I do tej pory chyba się wam nie naprzykrzaliśmy, 
prawda?
Mahnmut nie odpowiedział. Mojra dotknęła jego ręki.
-	Ale jeśli chodzi o ten... projekt. Nie masz czasem wrażenia, że 
bawisz się w Boga? Tak odrobinkę?
388
—	Znasz doktora Hockenberry'ego?
—	Naturalnie, rozmawiałam z nim w zeszłym tygodniu.
—	Dziwne... Nic mi nie mówił. Co tydzień przez dzień 
na ochotnika pomaga pr2y wykopaliskach. Ale nie o tym 
mówić. Postludzie i bogowie z Olimpu z całą pewnością I 
w Boga, kiedy odtworzyli ciało, wspomnienia i osobowośi 
Hockenberry'ego z jego szczątków, zapisów komputerowy 
tek DNA. I udało im się. Jest fantastycznym człowiekiem.
—	Na to wygląda. Słyszałam, że pisze książkę.
—	Tak, tak... — Morawiec pogrążył się w zadumie.
—	No, powodzenia. - Mojra podała mu rękę na pożegnar 
zdrów ode mnie pierwszego integratora Asteague/Che, kie< 
baczysz. Przekaż mu, że herbatka w Tadżu wyszła bardzc 
tycznie.
Uścisnęła drobną dłoń morawca i zaczęła iść w stronę las 
nocnym skraju łąki.
—	Mojro! 
Odwróciła się.
—	Nie wiem w końcu, czy przyjdziesz na przedstawienie
—	Chyba tak.
—	Zobaczmy się?
—	Jeszcze nie wiem. Aleja na pewno cię zobaczę.
54
S
iedem lat i pięć miesięcy po Upadku Ilionu. Jestem 
doktorem filologii klasycznej i nazywam się Thon kenberry, 
dla przyjaciół Hockenbush. Chociaż z moich pr: którzy 
mnie tak nazywali, żaden już nie żyj e. Nie, inaczej; pi le, 
którzy mnie tak nazywali — przezwisko pochodzi z moich 
kich czasów w Wabash College — dawno obrócili się w proc 
świecie, w którym mnóstwo rzeczy obróciło się w proch.
Na pierwszej, dobrej Ziemi przeżyłem pięćdziesiąt parę lat 
gim życiu otrzymałem w darze nieco więcej niż dwanaście in 
nych lat: w Ilionie, na Olimpie, na Marsie (chociaż dowie 
się, że to Mars, tuż przed tym, jak musiałem się stamtąd w 
A teraz wróciłem tutaj, do domu. Na moją słodką Ziemię.
Mam wiele do opowiedzenia. Niestety, straciłem wszystkie nagra-
nia i zapiski, jakie przez te dwanaście lat poczyniłem w roli scholia-
sty i naukowca. Przepadły kamienie tekstowe, na których rejestro-
wałem codzienne obserwacje z trojańskiego pola bitwy, żeby oddać 
je potem muzie, przepadły moje pracowicie nagryzmolone notatki, 
zgubiłem nawet otrzymany od morawców rejestrator, którego uży-
wałem, będąc świadkiem ostatnich dni Zeusa i Olimpu. Nie mam nic.
Ale to bez znaczenia - bo wszystko pamiętam. Każdą twarz. Każ-
dego mężczyznę i każdą kobietę. Wszystkie imiona.
Zdaniem znawcówtematujednąz najpiękniejszych cech Iliadyjest 
fakt, że u Homera nie było anonimowych śmierci. Potężni, okrutni 
herosi umierali z pompą i rozmachem, a kiedy ginęli - sparafrazuję 
tu słowa innego naukowca - ginęli z łoskotem, pociągając za sobą 
wszystko, co posiadali: broń, pancerz, bydło, żony i niewolników. 
I imiona. W Iliadzie nikt nie umierał dyskretnie i bezimiennie.
Gdybym miał snuć swoją opowieść, chciałbym, żeby w niej było 
podobnie.
Ale od czego zacząć?
Jeżeli mam pełnić w niej rolę chóru — choć wcale mi się to nie 
podoba -mogę zacząć w dowolnym momencie. Zaczną więc od opo-
wiedzenia, gdzie mieszkam.
Przeżyłem piękny czas z Heleną w Nowym Ilionie, kiedy miasto 
się odbudowywało. Grecy brali udział w budowie na mocy zawarte-
go z Hektorem porozumienia, według którego Trojanie mieli pomóc 
im przy budowie okrętów, kiedy mury staną i miasto znów ożyje.
Ale ono nie umarło. Bo widzicie, Ilion - czy też Troja - to ludzie: 
Hektor, Helena, Andromacha, Priam, Kasandra, Deifobos, Parys... kur-
czę, nawet ta szkaradna Hypsipyle. Niektórzy z nich zginęli, ale inni 
przeżyli - a wraz z nimi przetrwało miasto. Wergiliusz to rozumiał.
Nie mogę być dla was Homerem. Nie mogę nawet być Wergiliu-
szem, który opowie o upadku Troi... Zbyt mało czasu minęło, żeby 
jakaś historia się z tego wykluła, chociaż doszły mnie słuchy, że to 
się jeszcze może zmienić. Zobaczymy. Póki żyję, będę obserwował 
i wytężał słuch.
Na razie jednak mieszkam tutaj, w Ardis Town.
Nie w Ardis. Na łące, dwa kilometry od pawilonu faksu, całkiem bli-
sko dawnego Dworu Ardis wyrósł nowy duży dom, w którym zamiesz-
kała Ada z rodziną. Tam jest Dom Ardis. Ja mieszkam w Ardis Town.
390
Razem z nieco ponad dwudziestoma ośmioma tysiącam 
ludzi, jeśli wierzyć wynikom ostatniego spisu podatkoweg 
pięciu miesięcy. Na wzgórzu, wokół nowego domu Ady, ] 
małe osiedle, ale większość miasta znajduje się tu, na dole, 
wej drodze do pawilonu. Tu są młyny, rynek z prawdziweg( 
nia, śmierdzące garbarnie, drukarnia z papiernią, barów 
w nadmiarze, dwie synagogi, jeden kościół, który chyba i 
wiej byłoby nazwać Pierwszym Kościołem Chaosu, kilka 
restauracji, warsztat szkutniczy (śmierdzący niewiele mnie-
barnia), biblioteka (którą osobiście pomogłem założyć) i szk 
ciąż większość dzieci mieszka na razie w Domu Ardis i jego 
W Ardis Town większość uczniów stanowią dorośli, którzy 
czytać i pisać.
Około połowy mieszkańców stanowią Grecy. Druga pi 
Żydzi. Jakoś się dogadują. Zazwyczaj.
Żydzi mają tę przewagę, że są wyposażeni we wszystkie 
czyli mogą się faksować w cholerę, gdzie chcą i kiedy chcą. 
potrafię, tylko że u mnie to nie jest faksowanie, a teleportac 
towa. Mam ją wbudowaną w komórki i DNA, bo tak mn 
albo Ktoś — zaprojektował i stworzył. Ale już się nie tekuję. 
odpowiadąjąmi powolniejsze sposoby podróżowania.
Istotnie, pomagam Mahnmutowi w realizacji projektu „! 
Willa". Staram się go odwiedzać przynajmniej raz w tygodr 
pię, żeby udało mu się znaleźć Willa, i przypuszczam, że 01 
o tym wie. Traktująto z Orphu jak hobby, a ja pomagam im 
dzie „co mi szkodzi". Nikt — chyba nawet Mahnmut - ni< 
żeby Prospero, Mojra, Ariel i reszta wierchuszki, nawet taj 
Cisza, o której tyle się mówi, pozwolili małemu morawcow 
kości Williama Szekspira i rekombinować go z wydobytej 
DNA. Nie dziwię im się, że czują się zagrożeni.
Wieczorem szykuje się w Ardis przedstawienie. O tym tei 
cie. Wielu z nas, mieszkańców Ardis Town, wybiera sieje ( 
chociaż - przyznaję — pagórek jest stromy, a droga i stopnie 
rzone i chętnie zapłacę piątaka za przejażdżkę jednym z p 
wehikułów obsługiwanych przez firmę Hannah. Żeby jeszczi 
kielnie nie hałasowały...
Ale skoro mowa o znajdowaniu i nieznajdowaniu ludzi, 
mniałem chyba wspomnieć, że odnalazł się mój stary komp 
Nightenhelser.
Kiedy widziałem go ostatni raz, mieszkał wśród prehistorycznych 
Indian na pustkowiu, które w przyszłości - za jakieś trzy tysiące lat — 
miało stać się Indianą. Miejsce było paskudne i zżerały mnie wyrzu-
ty sumienia, że go tam zesłałem, ale chciałem znaleźć mu bezpieczną 
kryjówkę na czas wojny herosów z bogami. Kiedy po niego wróci-
łem, przepadł gdzieś razem z Indianami.
W dodatku gdzieś po okolicy błąkał się przecież jeszcze wściekły 
Patroklos, więc liczyłem się z tym, że Nightenhelsera już nie zobaczę.
Ale trzy i pół miesiąca temu faksowałem się do Delf. Trazymedes, 
Hektor i ich wesoła banda awanturników wyłączyła niebieski pro-
mień i-patrzcie i drzyjcie! -po mniej więcej ośmiu godzinach, wśród 
oszołomionych ludzi, głównie Greków, wychodzących z maleńkie-
go budyneczku (przypomniała mi się stara cyrkowa sztuczka, w któ-
rej na arenę wyjeżdżał mały samochodzik i wysiadało z niego pięć-
dziesięciu klaunów), rozpoznałem Nightenhelsera (tak, zawsze 
mówiliśmy sobie po nazwisku).
Kupiliśmy sobie lokal, w którym teraz siedzę i piszę. Jesteśmy 
partnerami. Uwaga: pisząc „partnerzy", mam na myśli wspólników 
w interesach, nie partnerów w tym dziwnym dwudziestopierwszo-
wiecznym rozumieniu odnoszącym się do dwójki mężczyzn. Nie za-
mieniłem Heleny Trojańskiej na Nightenhelsera z Ardis Town. Ow-
szem, miewam ze sobą różne problemy, ale nie w tej akurat dziedzinie.
Ciekawe, co by powiedziała Helena o naszej gospodzie? Nazywa 
się Dombey i Syn (to był pomysł Nightenhelsera, jak na mój gust -
zbyt cukierkowy) i ma wielu wiernych klientów. Jest dość czysta w po-
równaniu z innymi knajpami, które usłały brzeg rzeki jak zwieszają-
ce się poza krawędź dachu stare dachówki. Nasze kelnerki są kelner-
kami, a nie dziwkami (w każdym razie nie w czasie pracy i nie 
w naszym lokalu). Sprzedajemy najlepsze piwo - Hannah, która, jak 
głosi plotka, jest pierwszą milionerką nowej ery Ardis, ma również 
własny browar. Najwyraźniej tajniki warzenia piwa opanowała ra-
zem z sekretami rzeźbiarstwa i metalurgii. Nie pytajcie mnie, jak to 
możliwe.
Rozumiecie już teraz, dlaczego boję się zacząć moją epicką opo-
wieść? Cały czas zbaczam w dygresje. Nie trzymam się tematu.
Może kiedyś ściągnę Helenę do Ardis Town. Zapytam, jak jej się 
tu podoba.
Podobno obcięła włosy, przebrała się za mężczyznę i razem z Hek-
torem i Trazymedesem popłynęła do Delf. Chodzą słuchy, że obaj
392
wodzą za nią oczami j ak psy za kością. Oto kolejny powód, 
rego nie powinienem zaczynać mojego eposu - metafory i pi 
nia zawsze kiepsko mi wychodziły. Jak to ujął Nightenhelsei 
trop-ikalnie upośledzony. Ale mniejsza z tym.
Podobno! Co ja bredzę? Przecież wiem, że Helena \ 
w skład Ekspedycji Delfickiej. Widziałem jąna własne oczj 
nie wygląda z tymi krótkimi włosami i opalenizną. Naprawd 
nie. Nie przypomina już mojej Heleny, ale i tak jest piękna, 
piękna.
Mógłbym godzinami opowiadać wam o mojej knajpie, 
Town, o polityce w powijakach (jest tak samo bezużyteczna 
dząca jak prawdziwe dziecko na tym etapie), o mieszkańca 
steczka, Grekach i Żydach, tych z funkcjami i tych bez, tych 
cych i tych cynicznych... Ale to nie ta historia.
Poza tym, jak się wkrótce przekonam, to nie ja jestem p 
wym gawędziarzem. Nie jestem wybrańcem. Nie jestem 1 
Wiem, że w tej chwili te słowa brzmią absurdalnie, ale poc: 
jeszcze chwilę, a przekonacie się, co miałem na myśli.
Ostatnie osiemnaście lat - a zwłaszcza pierwsze jedenaście 
było dla mnie bardzo ciężkie. Czuje się tak samo poharatany 
jany psychicznie, jak stary Orphu z Io fizycznie. Orphu wi 
czasu spędza w Ardis, na wzgórzu. Niedługo z nim też się sp 
Przyjdzie na przedstawienie, ale wcześniej, jak co dzień p 
dniu, ma spotkanie z dzieciakami. To właśnie podsunęło mi i 
mimo wieloletniego doświadczenia w roli scholiasty i na 
wcale nie jestem najlepszym gawędziarzem. I nie ja opowie 
storię, kiedy nadejdzie czas.
Tak, ostatnie osiemnaście lat, a szczególnie pierwsze jed< 
było trudne - ale chyba sporo mi dały. Mam nadzieję, że i w> 
jecie to samo, kiedy usłyszycie całą opowieść. A jeśli nie, to 
dzie w tym mojej winy; abdykuję po drodze. Moje wspomn 
jednak do wzięcia dla każdego, kto będzie nimi zainteresow
A teraz przepraszam, na mnie już czas. Schodzą się klienci 
cy: właśnie skończyła się dzienna zmiana w garbarniach. Uc 
smród... Jedna kelnerka się nam pochorowała, druga uciekfc 
dym Ateńczykiem, który przybył tu z Delf, i... no cóż... Z< 
sam. Barman przyjdzie na nocną zmianę za trzy kwadranse 
razie chyba zacznę polewać piwo i kroić pieczeń.
Dr Thomas Hockenberry. „DR" jak „Do Roboty".
Przepraszam. Nie licząc paru słownych gierek i wysilonych żar-
tów, poczucie humoru nigdy nie było moją najmocniejszą stroną.
Do zobaczenia po południu, przy gawędzie. Przed przedstawie-
niem.
55
S
iedem lat i pięć miesięcy po Upadku Ilionu. W dzień przedstawienia 
Harman miał coś do załatwienia w Suchej Dolinie. Po lunchu włożył 
termoskórę i kombinezon bojowy, ze zbrojowni Domu Ardis 
wypożyczył broń energetyczną i faksował się na Antarktydę.
Odkopywanie pozostawionej przez postludzi kopuły pola statycz-
nego przebiegało zgodnie z planem. Kiedy przechodził między ma-
szynami i agregatami i uskakiwał przed podmuchem z dysz trans-
portowego szerszenia wlokącego ładunek na północ, z trudem 
przychodziło mu uwierzyć, że osiem i pół roku wcześniej przybył do 
tej właśnie doliny z Adą, niewiarygodnie młodą Hannah i pucołowa-
tym Daemanem wiecznym chłopcem, szukając śladów Żydówki 
Wiecznej Tułaczki, która okazała się mieć na imię Savi.
Część statycznej kopuły znajdowała się dokładnie pod głazem, na 
którym Savi wyryła symbole, które zaprowadziły ich do jej domu na 
stokach Erebusa. Już wtedy wiedziała, że Harman jest jedynym czło-
wiekiem na świecie, który odczyta jej znaczki.
Prace nadzorowali Raman i Alkinoos. I odwalali kawał dobrej ro-
boty. Harman przejrzał razem z nimi listę sprzętu, żeby było jasne, co 
gdzie ma trafić: broń energetyczna szła głównie do Hughes Town i Cho-
mu, termoskóry do Bellinbadu, pełzacze do Ułanbatu i Posiadłości 
Lomana. Nowy Ilion dopominał się o kartaczownice starego typu.
Harman się uśmiechnął. Jeszcze dziesięć lat i Grecy z Trojanami 
będą używać takich samych zdobyczy techniki jak wszyscy, pewnie 
nawet przenosić się z miejsca na miejsce za pośrednictwem fakso-
węzłów. Niektórzy członkowie Ekspedycji Delfickiej znaleźli już 
pierwszy pawilon, nieopodal Olimpu - ale nie góry, tylko miasta, 
w którym odbywały się starożytne igrzyska.
No cóż, pozostało tylko stale ich wyprzedzać - w technice i w in-
nych dziedzinach.
394
Powinien już wracać do domu, ale chciał jeszcze po drodze ZĆ 
rzec w jedno miejsce. Pożegnał się z Ramanem i Alkinoosem i fa 
sował się dalej.
Wrócił na Golden Gate w Machu Picchu, gdzie siedem i pół roi 
wcześniej zwrócono mu życie. Nie faksował się na sam most, tyli 
na górski grzbiet po drugiej stronie doliny, naprzeciw ruin. Wid 
zabytkowej budowli nigdy mu się nie nudził, zwłaszcza że z tej odle 
łości obrastające ją zielone bąble stawały się praktycznie niewidoc 
ne, ale nie tylko przez sentyment tu wrócił.
Miał się z kimś spotkać.
Patrzył, jak popołudniowe chmury wpływają od strony wodosp 
du w głąb doliny. Słońce ozłociło je, kiedy na wpół przesłoniły M 
chu Picchu, upodabniając je do kamieni rzuconych w morze mgi 
Gdziekolwiek spojrzał, życie wygrywało antyentropicznąwalkę z cł 
osem i rozpraszaną energią— trawa na stokach gór, korony drzf 
w dolinie, kondory zataczające koła w powietrzu, strzępy mchów 
linach nośnych mostu, nawet rdzawe porosty na kamieniach.
Jakby dla wytrącenia go z zachwytu nad życiem i mnogością je 
form, z południa na pomoc przemknął po niebie statek kosmiczi 
Zostawił po sobie smugę gazów odrzutowych, która wolno rozp-
wała się nad Andami. Harman nie zdążył go rozpoznać, zanim rr 
szyna zniknęła za pomocnym widnokręgiem, po drugiej stronie ru 
odprowadzana potrójnym gromem dźwiękowym. Jak na szerszei 
przewożącego sprzęt z Suchej Doliny była stanowczo zbyt duża i 
szybka; może to Daeman wracał z jednej z tych wspólnych ludzk 
-morawieckich wypraw, mających na celu badanie i rejestrował 
zmniejszającego się napięcia kwantowego między Ziemią i Marse
Mamy własne statki kosmiczne, pomyślał i uśmiechnął się p 
nosem. Zabawna była ta pycha - ale przyjemnie rozgrzewała sen 
przynajmniej dopóki nie przypomniał sobie, że statki kosmiczne mc 
i mają, ale na razie nie potrafią ich budować.
Miał nadzieję, że dożyje czasów, kiedy ludzkość zacznie konsti 
ować własne statki. Pomyślał o poszukiwaniach kadzi regenerac; 
nych w pierścieniach orbitalnych.
-	Dzień dobry — usłyszał za plecami znajomy głos. 
Odruchowo podniósł broń, ale opuścił ją, zanim jeszcze zdążył i
dobrze odwrócić.
—	Witaj, Prospero.
Stary mag wyszedł z zagłębienia wśród skał.
-	Przybywasz uzbrojony po zęby. Spodziewałeś się, że i ja będę 
miał broń?
Harman uśmiechnął się w odpowiedzi.
-	Nigdy nie jesteś bezbronny.
-	Nie, jeśli dowcip uznamy za broń.
-	Albo przebiegłość.
Mag uniósł starcze, pożyłkowane ręce w obronnym geście.
-	Ariel mówił, że chciałbyś się ze mną spotkać. Chodzi o sytuację 
w Chinach?
-	Nie, tym zajmiemy się kiedy indziej. Chciałem ci przypomnieć
0	przedstawieniu.
-	Ach tak... Przedstawienie.
-	Zapomniałeś? Czy postanowiłeś nie przyjść? Nie licząc twoje 
go zastępcy, wszyscy będą niepocieszeni.
-	Musiałbym opanować kawał tekstu, mój młody Prometeuszu...
-	Nie taki, jakiego nam kazałeś się nauczyć. 
Prospero bezradnie rozłożył ręce.
-	Mam powiedzieć zastępcy, żeby kontynuował przygotowania? 
Będzie zachwycony.
-	Może jednak bym się pojawił... Ale czy naprawdę muszę być 
aktorem, nie gościem?
-	Tym razem tak. Kiedy będziemy wystawiać Henryka IV, będziesz 
naszym gościem honorowym.
-	Prawdę mówiąc, chętnie zagrałbym Falstaffa. 
Harman roześmiał się, aż echo poniosło się po górach.
-	Powiem Adzie, że przyjdziesz. Zostaniesz na bankiecie, kiedy 
opadnie kurtyna?
-	Bankietu wprost nie mogę się doczekać. Tremy niekoniecznie.
-	No cóż... Połamania nóg.
Harman skinął głową i faksował się do domu.
W Ardis zdał broń i kombinezon, przebrał się w płócienne spodnie
1	kurtkę, włożył lekkie buty i wyszedł na północną łąkę, gdzie w teatrze 
trwały ostatnie przygotowania. W piwnych altankach, nad sceną i świe 
żo zbitymi z desek krzesłami wieszano kolorowe lampki. Hannah, sto 
jąc na scenie, sprawdzała nagłośnienie. Ochotnicy nakładali ostatnią war 
stwę farby na tło. Ktoś na przemian podnosił i opuszczał kurtynę.
Na jego widok Ada próbowała podejść bliżej, prowadząc za rącz-
kę dwuletnią Sarah, ale mała była zmęczona i marudna, więc mama
396
musiała wziąć ją na ręce. Harman pocałował je obie. A potetr 
jeszcze raz.
Spojrzała przez ramię na scenę i rzędy krzeseł, odgarnęła z t 
kosmyk włosów i spytała:
-	Burzał Naprawdę myślisz, że jesteśmy na to gotowi? 
Harman wzruszył ramionami. Objął ją.
-	Była następna w kolejności.
-	A nasza gwiazda przyjdzie?
Oparła się o niego. Sarah pisnęła i przesunęła się tak, żeby i 
buzię w ramiona obojga rodziców.
-	Tak powiedział - odparł Harman, chociaż sam nie bardzc 
wierzył.
-	Byłoby miło, gdyby mógł pojawić się na próbie.
-	Wiesz... Nie możemy żądać zbyt wiele.
-	Tak sądzisz?
Ada posłała Harmanowi spojrzenie, przez które już przed i 
laty zaliczył ją do niebezpiecznych kobiet.
Sonik z ogromną prędkością śmignął tuż nad lasem i domam 
rując się w stronę miasta.
-	Mam nadzieję, że jakiś zidiociały dorosły, a nie dzieciak -i 
nęła Ada.
-	Skoro o dzieciakach mowa... Gdzie nasz mały? Nie widz 
się z nim rano, chciałbym się chociaż przywitać.
-	Siedzi na ganku. Godzina opowieści.
-	No tak, godzina opowieści.
Odwrócił się w stronę dolinki, w której zwykle odbywały s 
wędy, ale Ada złapała go za ramię.
-	Harmanie... 
Odwrócił się do niej.
-	Przed chwilą przybył Mahnmut. Mówi, że może przyjdzie 1\ 
Wziął ją za rękę.
-	To chyba dobrze... Nie uważasz? 
Pokiwała głową.
-	Będzie Prospero, będzie Mojra, zaprosiłeś Ariela... A jeśi 
liban też się zjawi?
-	Nikt go nie zapraszał.
Ścisnęła jego dłoń. Nie miała ochoty na żarty. Wskazał 
miejsca wokół teatru i altanek, gdzie mieli stanąć townicy z 
bronią energetyczną.
-	Ale dzieci przyjdą na przedstawienie. I ludzie z miasta... 
Harman pokiwał głową.
-	Kochanie, Kaliban może się tu tekować, kiedy zechce. Ale na 
razie tego nie zrobił.
Pokiwała głową, ale nie puściła jego ręki. 
Pocałował ją.
-	Elian od pięciu tygodni ćwiczy jego rolę - przypomniał jej. - 
„Nie bój się; wyspa jest pełna przyjemnych dźwięków i śpiewów, 
które nic nie szkodzą" - zacytował.
-	Chciałabym, żeby zawsze tak było.
-	Ja też, mój skarbie. Ale oboje wiemy, ty nawet lepiej ode mnie, 
że to niemożliwe. Idziemy zobaczyć, jak Johnny słucha gawędy?
Orphu z Io nadal był niewidomy, ale rodzice nie bali się, że na coś 
wpadnie albo kogoś stratuje, kiedy ośmioro czy dziewięcioro najod-
ważniejszych maluchów z Ardis wdrapywało się na bosaka na jego 
ogromną skorupę. Zwyczaj przejażdżki na Orphu do doliny na go-
dzinę opowieści wpisał się w tradycję Ardis. John, siedmiolatek, naj-
starszy, siedział w najwyższym punkcie korpusu morawca.
Orphu poruszał się bezszelestnie i uroczyście, popychany bezgłoś-
nymi silniczkami odrzutowymi, i tylko chichoty i pokrzykiwania dzieci 
- tych na jego grzbiecie i tych idących z tyłu - mąciły podniosły 
nastrój. Minęli stary wiąz i zeszli w dolinkę między krzewami i no-
wymi domami.
W płytkim zagłębieniu terenu, w niezwykły sposób ukrytym przed 
wzrokiem większości mieszkańców Ardis — poza rodzicami kilkorga 
dzieci - maluchy zeskoczyły z grzbietu morawca i rozsiadły się na 
trawie. John jak zwykle usiadł najbliżej Orphu. Obejrzał się przez 
ramię, pomachał tacie, ale nie poszedł się przywitać. Opowieści były 
ważniejsze.
Harman, stojący obok Ady i pochrapującej Sarah (Adzie zdrętwiały 
już ręce pod ciężarem dziewczynki), dostrzegł przy żywopłocie Mahn-
muta. Skinął mu głową, ale mały morawiec nie odrywał wzroku od 
Orphu i dzieci.
-	Opowiedz o Gilgameszu! —poprosił jeden z sześciolatków. 
Metalowy krab zakołysał korpusem w przód i w tył, jakby kręcił
przecząco głową.
-	To na razie zamknięty rozdział - zadudnił. - Dziś zaczniemy 
coś nowego.
398
Dzieci były zachwycone.
-	To będzie długa opowieść.
Basowy głos morawca nawet w uszach Harmana brzmiał kojąco 
i intrygująco. Dzieci piszczały z uciechy. Dwóch szamoczących się 
chłopców sturlało się z górki po trawie.
—	Słuchajcie — powiedział Orphu.
Długim, giętkim manipulatorem rozdzielił poszturchujących się 
malców i posadził ich w odległości dwóch metrów. Natychmiast za-
pomnieli o sprzeczce, zahipnotyzowani jego głębokim basem. 
Gniew Achilla, bogini, głoś, obfity w szkody, Który ściągnął klęsk 
tyle na greckie narody, Mnóstwo dusz mężnych wcześnie wtrącił 
do Erebu, A na pastwę dał sępom i psom bez pogrzebu Walające 
się trupy rycerskie wśród pola: Tak Zeusa wielkiego spełniała się 
wola Odtąd, gdy się zjątrzyli sporem niebezpiecznym Agamemnon, 
król mężów, z Achillem walecznym...
Podziękowania
Dziąkują Jeanowi-Danielowi Breąue za to, że pozwolił mi wykorzy-
stać opis jednego ze swoich ulubionych spacerów ~ aleją Daumesnil 
i Promenadę Plantee. Pełny opis tej cudownej wycieczki znajdziecie 
państwo w jego eseju Green Tracks, zamieszczonym w opublikowanej 
przez wydawnictwo Penguin książce Time out Book of Paris Walks.
Dziąkują również profesorowi Keithowi Nightenhelserowi za podsu-
niącie cytatu o Renoirze twórcy ze Strony Guermantes.
Dziąkują wreszcie Jane Kathryn Simmons za pozwolenie na przedruk 
jej wiersza Poroniony.