Andrzej Jóźwiak

Continuum

TKa&M&l
Enter
- Prowadzono kliniczne badania podobnych
zachowań. Nie słyszał pan o tym, panie Ję-
dras?
- Przyznam, doktorze Darvian, że nie... czło-
wiek nie ma głowy do, przepraszam, bzdur-
nych dociekań. Kogo obchodzi, jak zacho-
wują się zakochani?
- Wiedzę poszerza się dla niej samej. Nie za-
wsze od razu widać możliwość praktycznego
zastosowania odkryć czy konstatacji. Intere-
sował nas behawior osobników poddanych
implantacji uczucia. Projekt - w którym, ma-
my nadzieję, weźmie pan udział - zakłada
wykorzystanie wiedzy o uczuciu, jakiekol-
wiek by ono było...
1
1. Faza 0. „Pierwsze wejrzenie“. Charakterystyczne dla niej słowa to: „Boże,
ona jest śliczna, któż to taki?!“ Jest to przykucie uwagi na tyle silne, że nie po-
zwala o sobie zapomnieć. Pamięta się je długo, choćby brakowało następ-
nych kontaktów. Tym różni się od innych, „potocznych“ spostrzeżeń,
o których zapomina się następnego dnia lub jeszcze tego samego, wieczorem.
Holzer nazywa więc tę fazę mnemofazą, a Schickel, nie wiadomo dlaczego,
„erste Kuke“.
2. Faza wątpliwości. „No i cóż w niej takiego?!“ Jest to faza konieczna, spraw-
dzająca fazę 0. Nie są to wątpliwości pozorne, wmawiane sobie, choć - dość
osobliwe. Są wyrazem podświadomego lęku o własne „ja“, które nie poddaje
się jeszcze destrukcji. Ego broni się w ten sposób przed - przeczuwanym już
wyraźnie - uzależnieniem. Zwykle (wg Ricarda - 99,999(9) proc. przypad-
ków) obrona ta jest nieskuteczna. Smith określa ją mianem „bunt pozorowa-
ny“ (przed kim? - pyta Ricardo, jakże słusznie).
3. Faza euforii. Jatzewitsch nazywa ją fazą „Nacht und Nebel“. Jej imperatyw to
„wszyscy muszą się dowiedzieć“. Wbrew pozorom jest to faza silnego lęku.
Hastings (Austrel II) widzi tu nawet panikę, ale on zawsze przesadzał. „Jeśli
nie dziś, to nigdy, jeśli nie ja, to - o Boże! - ktoś inny!“ De Vries zwraca uwa-
gę na element mistyczny, pojawiający się niezależnie od formatu umysłowości
badanego. Często lęk jest zbyt silny, by badany („stymulowany“, jak chce
Burns w swej „Erotomachii“) mógł zwrócić się bezpośrednio do wybranej oso-
by („stymulatora“, Burns; ibidem), więc robi on wszystko, by dowiedzieli się
inni. „Jeśli ona tego nie widzi, to ktoś jej powie“. Faza najgłupsza. Prowadzi
do ostrych konfliktów. Nie opanowana w porę kończy zainicjowany nawet
pomyślnie kontakt, choć - niestety - nie wygasza uczucia. Badania Bella-
myego dowodzą, że w tej fazie dochodzi do 43,78 proc. przypadków samo-
bójstw, w przedziale wieku 16 - 24 (kobiety) i 17 - 26 (mężczyźni). Osobniki
mądre i dojrzałe (niezależnie od wieku i płci) fazę tę pomijają i to z dobrymi
wynikami. Przetrwanie jej rokuje dobrze.
4. Faza względnego spokoju. Dochodzi do częstych, coraz potrzebniejszych
kontaktów i zwierzeń. Brak jeszcze czułych słów (sensywordów), choć wystę-
pują one w podtekstach (underwordy). Kruppa nazywa tę fazę (za Fermanem)
„fazą ukrytej czułości“. Występuje tylko w sprzyjających warunkach, gdy obie
strony przetrwały (lub pominęły, Burns; op.cit.) fazę 3, co jest oczywiście spo-
strzeżeniem trywialnym, ale Kruppa zawsze trywializował. W fazie tej właści-
wie wszystko wiadomo, przynajmniej o jednej stronie, mimo że nikt niczego
nie powiedział. Jedna strona kocha dość otwarcie, choć jeszcze się tego przed
sobą wypiera, druga na to pozwala. W podświadomości kiełkuje zaintereso-
wanie stroną fizyczną kontaktu (wg de Cardego), choć ciągle duch przesłania
materię (jak chce von Josvick).
2
5. Faza desperacji. „Albo, albo“. Sellers nazywa ją też fazą „imperatywu katego-
rycznego“. Uczucie gwałtownie domaga się nazwania. Poprzednie fazy też
„nazywały“, lecz traktowały nazwę niejako roboczo. Faza 5 jest fazą mądrego
uświadomienia sobie rzeczy. Wypowiada się (głośno - na co zwraca uwagę
Blum, jako na cechę niezbędną) nazwę rzeczy sobie, przed sobą, do siebie,
a gdy nie wyczuwa się w niej fałszu - MUSI się powiadomić o niej i drugą oso-
bę. Potrzeba ta wynika z dylematu - „stanie się coś nieodwracalnego, gdy po-
wiem, ale i gdy nie powiem - wszystko przepadnie nieodwracalnie“. (Nie bie-
rze się pod uwagę, że w tej fazie druga osoba i tak już wszystko wie - Lampe
nazywa to zjawisko, nie wiadomo dlaczego, „pseudomonią“). Objawy przypo-
minają ostre stadium paranoi, dochodzi do autoanaliz typu: „Co ja właściwie
wyprawiam?“ Ja, to znaczy kto? - pyta słusznie Himilsbach.
6. Faza spożywania owoców. McIntosh i Vinogronov nazywają tę fazę „degu-
stacyjną“. Radykalny Banach określa ją mianem „konsumpcyjnej“, lecz nie
wydaje się to słuszne. Wbrew nazwie nie musi to być faza fizykalna, choć
przyznać trzeba (wg badań Lypovsky'ego - 66,09 proc.) - że często bywa.
Zbliżenia są nieuniknione, choćby w najprostszych postaciach. De Carde na-
zwał ją nawet fazą kubikuliczną, co wydaje się przesadą. Czułość wyrażana
jest już słowami, spojrzeniami, pomocą (choćby zbyteczną), także dotykiem.
(Cooper dodaje: poklepywanie, poszturchiwanie, kopniaki, szczypanie i kłu-
cie; Minde notuje także ciągnięcie za warkocze, jeśli oczywiście stymulator je
posiada). Wszystko wokół staje się nieważne, chciałoby się robić tylko to, co
akceptuje druga osoba. Trwa poznawanie się i wzajemne dopasowywanie.
Stymulator przestaje składać się wyłącznie z sacrum, co nie oznacza jednak
jeszcze totalnej desakralizacji. Pojawia się coraz silniejsze przywiązanie -
w optymalnych warunkach obustronne. Brak kontaktu odczuwany jest jako
dyskomfort, lecz nie prowadzi on już do stanów maniakalnych (nagłe wizyty,
rozpaczliwe listy lub telefony, wymuszane rozmowy ostateczne - Pudding
wymienia aż 50 typów zachowań desperackich, charakterystycznych dla faz
niedojrzałych)...
Dr Vallery Darvian, „Organoleptyka sensualna afektu“, tom 1.
3
Federacja:
Kontroler
- Słucham... - zabrzmiało w kabinie publicznego wideo-
fonu. W pierwszej chwili nie bardzo wiedziałem, co odpo-
wiedzieć. Głos był męski, a wideo oczywiście nie działało.
- Czy mógłbym prosić... małżonkę? - strzeliłem staro-
świecko. Okazało się, że celnie.
- Oczywiście, zaraz podejdzie. Ale... przepraszam... nie
chciałbym, by zabrzmiało to zbyt obcesowo, proszę mnie
zrozumieć... czy można wiedzieć, kto mówi? - wypalił głos
placząc się w podejrzliwej ciekawości.
Mogłem mu oczywiście powiedzieć...
- Kontroler Sekcji Uranowców Agencji Informacyjnej Federacji, pilot PJ - rzuciłem
wystudiowanie obojętnym tonem, poprawiając uwierający mnie pasek kabury opera-
cyjnej.
- Ależ oczywiście, już proszę - głos opadł o całą oktawę. Nie często ma się okazję roz-
mawiać w tym mieście z kontrolerami Sekcji. Głos, jak widzicie, nie dociekał już nawet,
co za interes może mieć "pilot pidżej" - tak to zabrzmiało - do szanownej małżonki.
- Paweł? To ty, prawda? - spytał po chwili inny głos, tym razem zupełnie nie męski.
- Jak na to wpadłaś? - zyskiwałem na czasie. Domyśliła się, po tylu latach...
- Gdzie jesteś? - spytała z nadzieją, którą raczej chciałem słyszeć w owym głosie, bo-
wiem jego tembr odświeżał najmilsze wspomnienia. Najtrwalsze są uczucia niespełnio-
ne, możecie mi wierzyć. Nie próbowałem jej wmawiać, że dzwonię z Austrela. Potem
przyszło mi do głowy, że właśnie taką mogła mieć nadzieję.
- Niedaleko... - ciągle się wahałem. Musiała to wyczuć.
- Nie wygłupiaj się, Paweł. Wpadnij... - tym razem usłyszałem w słuchawce rezygna-
cję.
4
ir>
Gdzieś w oddali buczał modulo-
wany sygnał pomocy biomedycznej.
Dźwięk ten miał w sobie coś niepo-
kojącego i wzruszającego zarazem.
Zatrzymałem taksówkę. Pojazd ru-
szył majestatycznie, powoli nabiera-
jąc prędkości. Nie chciałem zbyt
szybko znaleźć się uniej. Tak, słyszę
to - więc dobrze - uNICH. Wszystko
to wzięło się zapewne z chwilowego
braku zajęć. Miałem urlop. Pierwszy
od wielu lat.
Jesteśmy - rzucił po chwili ta-
ksówkarz. Nawet nie sprawdził od-
czytu, gdy wsunąłem ident w paszczę
zliczacza. Nie doliczyłem więc na-
piwku. Nie jestem skąpy. Nazywam
to oszczędnością.
5
- Cześć, Paweł - jej głos był bardzo po-
ważny, niemal namaszczony. Danka nie
zmieniła się wcale. Nigdy niczemu się nie
dziwiła, nigdy nie dała mi do zrozumienia,
że jej przeszkadzam. A jednak to nie ja by-
łem teraz z nią. Czy ona mogła kiedykol-
wiek być ze mną? Nie wiem tego do dziś.
W każdym razie od niej muszę zacząć tę
opowieść, bo inaczej niczego nie zrozu-
miecie, choćbyście pękli.
- Przepraszam za to najście. Nie wiem,
czym je tłumaczyć... - bąknąłem. - Cześć.
Zażenowanie... każdy by je czuł na mo-
im miejscu. Żaden z mieszkańców tego
miasta, a było ich dwa czy trzy miliony,
nigdy by czegoś podobnego nie zrobił.
Nie byłem jednak mieszkańcem tego
miasta, jak i wielu innych, podobnych. Po-
dałem jej rękę, chyba wtedy po raz pierw-
szy się dotknęliśmy, mimo że poznałem ją
wiele lat temu. Tak bardzo trzeba było
dorosnąć, by jej dotknąć, choćby tylko
przy powitaniu.
- Nie wygłupiaj się. Co tu tłumaczyć?
Daleki byłem od wygłupiania się.
Przynajmniej na razie. Konieczność po-
wieszenia okrycia pozwoliła mi zebrać
myśli, których - szczerze mówiąc - nie ko-
łatało się w mej głowie zbyt wiele.
- Chcesz herbaty?
Wypiłbym nawet deuter zmieszany
z trytem i poprosił o dolewkę.
- Kawa nam się skończyła - rzuciła mar-
kotnie idąc do kuchni.
Gdzieś w dole, między mymi nogami,
usiłował zachować równowagę jakiś ber-
beć.

- No i jak żyjesz...? - błysnąłem.
Pamiętajcie, że nadal zbierałem myśli,
żeby mieć kilka na później. Berbeć zajął
się cukrem w cukiernicy. Oblizał wszyst-
kie palce. Zrobiłem filuterną minę. Zaczął
płakać.
- Sam widzisz - zabrzmiało to jak wes-
tchnienie.
Berbeć nie chciał pić z butelki.
- Jedz, bo ci wujek zabierze - nie za-
brzmiało to przekonująco. - Hugo wyje-
chał... wyszedł, zanim przyszedłeś - poin-
formowała mnie Danka.
Rzeczywiście. Dopiero wtedy zauważy-
łem, że nikogo więcej nie ma w domu. By-
łem niezwykle spostrzegawczy jak na kon-
trolera Sekcji Informacyjnej Unii, musicie
przyznać. Możecie mnie nazywać Bystrzak
Pidżej. W telewizji dwóch facetów,
z których żaden nie wytknął nosa poza
Układ, sprzeczało się na temat pochodze-
nia ropy naftowej. Nie interesowało mnie
to. Nie wiedziałem co to takiego ta ropa.
- Poczęstowałabym cię czymś mocniej-
szym... - Danka zawiesiła głos, jakby za-
stanawiając się, co właściwie mówi - ...ale
wszystko wypili. Hugo miał imieniny.
- Nie rób sobie kłopotu. Nie piję co-
dziennie - zabrzmiało to nawet dość szcze-
rze. Tylko w bajkach dla dzieci kontrole-
rzy nie piją. W bajkach dla dorosłych sączą
psychotropy o smaku owocowym. - Słu-
chaj, jeśli ci przeszkadzam w jakikolwiek
sposób...
- Paaaweeeł... - zaczęła to słowo dość
wysoko, a skończyła nisko, kreśląc w prze-
strzeni dźwiękowej zgrabną sinusoidę.
- Ciągle cię pamiętam. Chyba będę cię
pamiętał do końca życia... - głos zawisł mi
na niebezpiecznej wysokości, skąd mo-
głem już tylko zjechać w czeluść złego
smaku i braku dystansu do wszystkiego,
co tego dystansu wymaga.
6
- To już chyba niezbyt długo - zaśmiała się, a ja z ulgą wypuściłem nadmiar powie-
trza. - Oboje jesteśmy dorośli, prawda? Zawsze byłeś taki... skryty. Chcesz jeszcze her-
baty? Może z cytryną...
Było mi dobrze. Po raz pierwszy od dłuższego czasu. Oddychałem powietrzem,
którym wypełnione było jej mieszkanie - zapach małego dziecka, obiadu i czegoś je-
szcze... ciepła? Nie potrafiłem tego zidentyfikować. Nie były to na pewno dobre perfu-
my. Czy byłem skryty? Sądziłem, że prawda bucha ze mnie wszystkimi otworami i że
trudno ją przeoczyć, nawet przy braku elementarnego rozgarnięcia.
- Pamiętasz Bukowinę? - spróbowałem podstępnie.
- Oczywiście. Jeździmy tam co roku z Piotrkiem. Podstęp spalił na panewce. Zagapi-
łem się w okno, za którym nie było nic prócz ciemności. Choć wydawało mi się przez
chwilę, że dostrzegam tam przelatującego Anioła w okularach. Więc ów berbeć to Pio-
trek...
- Co ty właściwie teraz robisz? - Danka kulturalnie podtrzymywała rozmowę. To nie
był ten etap, by sobie razem pomilczeć. Już nie był, jeszcze nie był... i nigdy nie będzie.
Hm...
- To co zawsze chciałem - skłamałem. - Jestem kontrolerem. Uranowce mają swoje
narowy. Eksplodują od czasu do czasu. Symulacje nie potrafią wyjaśnić tych wypad-
ków. Potrzebni są tacy jak ja. Nie wiem, co takiego jest we mnie, że wydaję się kompu-
7
terom niezbędny. Nie wyjaśniłem jeszcze żadnej eksplozji. Dlaczego pozwoliłaś mi tu
przyjść? Bo Hugo właśnie wychodził? - strzeliłem obcesowo.
Moja bezczelność przeleciała niezauważona mimo jej kształtnych uszu i zniknęła
gdzieś za oknem. Delikatny powiew poruszył żółtymi zasłonami, letni wieczór zapach-
niał maciejką.
- Gdybym nie chciała, byś przyszedł, powiedziałabym od razu... - zrobiła zręczny
unik i wytarła buzię Piotrkowi.
Dlaczego chciała mnie widzieć, pozostało tajemnicą, której nie próbowałem już wy-
jaśniać. Czasem nie jest dobrze wiedzieć zbyt wiele. Ogarnął mnie lęk, że wyjaśnienie
tajemnicy pozytywnego stosunku Danki do Bystrzaka Pidżeja mogłoby wpędzić mnie
w ślepy zaułek, a nie byłem jeszcze na to gotów. Posiedziałem czas jakiś na ich - Danki
i Huga - kanapie, wypowiedziałem kilka zdawkowych uwag i zabrałem swój tyłek z te-
go miasta. Właściwie należałoby napisać - w porę uciekłem z tego miasta. Dałem stam-
tąd dyla, by wyjaśnić rzecz dokładniej. Jakiż ja byłem wtedy mądry!A jednak oddalając
się od kanapy Danki i Huga ciągle myślałem o tej wizycie. Chyba to właśnie wtedy coś
we mnie pękło. I nie były to szelki od kabury.
W sekcji było spokojnie, jak w każdą sobotę. Nie zna-
no tu dni wolnych. Odczuwało się jednak pewne odprę-
żenie.
- Siadaj - major Ferenc nie rozmawiał ze mną zbyt
często. - Co właściwie spowodowało twoją decyzję?
- Brak predyspozycji - wydawało mi się, że słowa te
zakończą rozmowę. I zakończyłyby w każdym inteli-
gentnym towarzystwie. Ale major Ferenc pochodził
z oddalonej, madziarskiej prowincji Federacji, jeśli rozu-
miecie, o co mi chodzi... Po monitorze wewnętrznej łącz-
ności spacerowała mucha. Śledziłem ją z zainteresowa-
niem. Pozwoliło mi to lekko się opanować. Poza wszyst-
kim nie czułem się zbyt pewnie w żadnym z gabinetów
dowództwa sekcji.
- Nie trzeba tak poważnie traktować drobnych niepo-
wodzeń - major próbował zbagatelizować sprawę.
Nie wiedział, że mógłbym mu opowiedzieć większą
część mojego życiorysu jako zbiór drobnych niepowo-
dzeń. Ale cóż go to mogło obchodzić?
8
- Raportu o dymisję nie pisze się dla żartów - wiedziałem, czego chcę, jeszcze lepiej
wiedziałem czego nie chcę, ale major wyraźnie ociągał się z zajęciem zdecydowanego
stanowiska.
- Co będziesz robił poza sekcją? - spróbował inaczej.

- Jeszcze nie wiem - uśmiechnąłem się. Musiałem wyglądać jak kretyn z tym
uśmiechem. Mucha wystartowała z monitora wewnętrznej łączności i wylądowała na
biurku Ferenca. Ten machnął od niechcenia ręką.
- Pójdziesz na badania, Jędras. Tam cię trochę podraża, może sam siebie nie znasz.
- Tak jest, panie majorze - odparłem. Ruszyłem do wyjścia. Mucha opuściła gabi-
net, zanim automat zdążył zamknąć drzwi. Oboje byliśmy wolni.
Unia:
Test
Kapitan Sekcji Dalekich Ingerencji Królewskiego Instytu-
tu Futurystycznego Unii, Javaharlal Jah-Weh, jeden
z trzech najbliższych współpracowników koordynatora Elo-
hima Bis, rozkoszował się pierwszym od wielu cykli wolnym
oktetem. Siedząc wygodnie w rozmiękłym okluzie wyciągnął
nogi tak, by oprzeć stopy daleko - aż na trypanie peleasa.
Było mu ciepło, wilgotno i dobrze. Ssał wyschłego portreta,
usiłując doszukać się w nim resztek wigorodajnej żywicy.
Nie sięgał po nowego. Raz, że leżały za daleko, dwa - posta-
nowił ograniczyć ssanie, bo przytępiało, jak trąbiły czytnie,
zapustność. Miał gdzieś zapustność, jak wszystko inne,
o czym trąbiły czytnie, co nie przeszkadzało mu dbać o we-
getację. Czytnie są głupie, ale może tkwić jakiś sens w pew-
nych twierdzeniach, szczególnie w tych powtarzanych z upo-
rem...
9
Rozleniwiający żar Trzeciej otulał członki Java dość
szczelnie, nie dopuszczając do ich receptorów żadnych bodź-
ców chłodu. Maksymalne nagłośnienie sączyło mu w uszy pi-
ski modulatora, pogłębiając stan błogości, graniczącej z nir-
waną.
- Leżeć ci tak do ostatka - zamruczał - gnuśnieć w ciepeł-
ku i wilgoci, zapomnieć o robocie i Bisie... O, bogowie! O eo-
ny!
Przekręcił się lekko w swym okluzie, poprawił grawicję,
sięgnął po ssak o wąskim, apetycznym ryjku, zagulgotał z lu-
bością, przymknął oczy. Musnął palcem sensor stereowizji,
odpływając powoli ku fantazjom.
Wyostrzający się obraz waciastej porosłości przybrał nieo-
czekiwanie barwę karmazynu, karmazyn począł żółknąć, by
powoli przejść we fiolet. Wizja migotała miarowo, acz drażnią-
co. Wkradało się w to migotanie coś niepokojącego, zakłóca-
jąc odbiór wrażeń, mających koić i relaksować.
- Niech to czanterie! - parsknął Jav. - Mam wolny oktet!
Okrzyk niewele pomógł, wizja odpłynęła, jej miejsce zajął
obraz wprawdzie barwny i stereo, lecz jakże Javaharlalowi ob-
mierzły. Ze stereowizji spoglądała nań bowiem twarz kaprala
Higginsa.
- Koordynator Elohim wzywa pana, kapitanie - wymlaska-
ła twarz i zniknęła z wizji.
10
Ama Fait, pierwsza dama drugiego poziomu, trzymała się świetnie, aczkolwiek
z pewnym już wysiłkiem. Zręczne palce pudrowaczek i kremiarzy czyniły cuda nie tyl-
ko z twarzą ale i z nastrojem. Jednak ten stuknięty Higgins niczego nie zauważał, zaję-
ty sprawami, jakże jej obojętnymi. Zwiady, penetracje, raporty - jakież to wszystko
nudne!
Drugi poziom, niegdyś elitarny, a dziś nadal na pewno o wiele lepszy od pierwszego,
zbyt bliskiego trzewi miasta, nie zaspokajał jej ambicji. Wyżej, dalej, lepiej - kresu dą-
żeń nie dostrzegała jeszcze, może go wcale nie było. Skromny tytuł bionika to coś, co
osiągnęła sama, tymi rękoma i tą głową. Dalej sama zajść nie mogła. Jako kobieta skaza-
na była na stagnację. Co innego, gdyby ten idiota Higgins... choćby taki Higgins. Nie,
nigdy nie zwróci na nią uwagi, na nic jej śmiech perlisty, gejzery dowcipu, wulkany
energii i rezerwuary zapustności.
W stereowizji Długoleżow uzyskał wyraźną przewagę nad Funtakłakowem, lepienie
bałwana na czas nie bardzo Amy interesowało, jak zresztą żaden sport w ogóle, cóż oni
w tym widzą, ci mężczyźni...
Ama wstała, nerwowo sięgnęła po wydruk. Po raz nie wiadomo który wczytała się
w tekst, choć znała go już prawie na pamięć. Synteza jadła przy pomocy światła, nazwa-
na roboczo fotosyntezą, to mogło być ciekawe. Oczywiście nic wielkiego, trzeciorzędne
doświadczenie czwartorzędnej bionik Amy Fait. Właściwie wszystko już było jasne, ale
jak sprawdzić efekt? Czy jadło nie zaszkodzi na zapustność, nie wypaczy genotypu, nie
zepsuje cery, wigoru? Nigdy za wiele ostrożności z nowymi technologiami. Pracowała
nad tym od dawna, właściwie nikt nie liczył na sukces, niech sobie tam dłubie, byle ni-
komu nie przeszkadzała. Trzy oktety temu Główny poprosił ją do siebie, pozwolił
usiąść, zapytał o wyniki. Myślała, że się po prostu czepia, ale nie, był to raczej rzadki
uniego przypływ gorliwości, dość że wczytał się dokładnie, pomruczał, podrapał kołtu-
niasty, męski łeb... tak, tak... może pani odejść panno Amo... Nigdy mu tego nie daruje,
pomyślała wtedy. Tej panny. A dziś ów wydruk... Nie wiedziała, co o tym myśleć. Nie-
długo się dowie, tylko dlaczego właśnie w Okrągłej Sali?
Koordynator Elohim Bis, zwany przez bliższych i dalszych współpracowników Gro-
mowładnym, miał do zgryzienia problem nie lada. Nie sięgał pamięcią okresu sprzed
eonów, gdy jego przodkowie wyruszyli z odległego świata, pozostawiając tam wyłącznie
swych nieudanych i przygłupich kuzynów. Jeden z takich musiał się zabrać w tę
podróż. Był nim przodek kaprala Higginsa.
I oto zarysowała się godna uwagi możliwość wyprawienia tej kreatury w wystarczają-
co odległe rejony, by nie snuł się przed oczami. Wszystko zaczęło się od rozmowy
11
z głównym bionikiem. Ten stary zramolały pajac nabił sobie swą inżynierską łepetynę
wizją produkcji jadła ze... światła!
- Bis, przyjacielu - mówił śliniąc się łakomie - to coś nieprawdopodobnego! I po-
myśl: żadnych odpadów, proces o stuprocentowej wydajności! Rozumiesz, co to ozna-
cza?!
Bis rozumiał, że przede wszystkim kłopoty dla niego. To jedno było pewne. Naj-
ważniejsze więc - uniknąć kłopotów. Najlepszym zaś sposobem uniknięcia kłopotów
bywa zwykle przerzucenie ich na cudze barki. Jakoś tak od razu przyszła mu na myśl
głupia gęba kaprala Higginsa.
Pomysł przedni - pozbyć się kłopotów i Higginsa za jednym zamachem! Rozwiąza-
nie idealne, to prawda, tyle że główny bionik mógł posądzić jego, Elohima, o złośli-
wość. Wystarczyłaby mu jedna rozmowa z Higginsem. Nie, sam Higgins to niestety za
mało...
Niewysoki facet o podkrążonych oczach, jaki pojawił się w gabinecie Elohima, stał
lekko pochylony, z widocznym lękiem spoglądając na szefa.
- Wyjmijcie łapy z kieszeni! - wrzasnął Elohim. - I wsadźcie sobie łaskawie tę ko-
szulę w spodnie!
- Tak jest, ser.
- Chlejecie, kapralu, spirytus, benzolinę i cholera wie co jeszcze spływa wam po tej
idiotycznej brodzie, a potem bawicie się ogniem. Omal nie spłonęliście żywcem. Jeste-
ście idiota, wiecie o tym?
- Tak jest, ser.
- No właśnie, Higgins. Tym razem was ugaszono, choć nie wiem po co.
- Bym mógł dalej służyć waszej wielemożności, ser.
- Zjawicie się jutro w Okrągłej Sali razem z kapitanem Jah-Wehem.
- Tak jest, ser.
- Spocznijcie Higgins.
A więc Jah-Weh... Niezły fachowiec, choć trochę leniwy. Lubi się migać. I jak on to
mówi o sobie? Nie masz kapitana nad Jah-Weha! Piramidalne. Już on coś wymyśli,
trzeba mu wejść na ambicję, wziąć pod włos. Nie, nie jest głupi. A w parze z Higgin-
sem... taaak... Nieźle namieszam głównemu bionikowi! Nie po to istnieje bionika, by
tworzyć nowe jadalne paskudztwa, tak jak nie po to mamy instytut, by dokonywać fu-
turystycznych ingerencji. To są posady, panie główny bionik. Chcesz sprawdzać zało-
żenia urojone w łepetynie jakiejś kobiety, w porządku, dam ci ludzi. Ale na nic więcej
nie licz.
- To jest machina produkująca jadło. Technicy pospieszyli się, miejscami sknocili,
są przecieki promieniowania, ale ujdzie. Tu umieszczamy zieloną breję, cokolwiek zie-
12
lonego, byle szybko rosło. Nie, Higgins.
Żadne drożdże. Wiem, co ci chodzi po
głowie. Potem zaczyna w ciepełku buzo-
wać, puszcza dym, paruje, odcedza, zasy-
sa i wypluwa. Co wypluwa? Właśnie... ta-
kie białe, kaszowate. Powiedzmy mniam-
mę. Nie mannę, Higgins! Tak, nazwijmy
to mniammą.
W Okrągłej Sali zrobiło się cicho.
Główny bionik usiadł. Maszyna pomla-
skiwała, wyrzucając z ryjka białe jadło.
Nawet nieźle pachniało. Jah-Weh po-
wiódł wzrokiem po twarzach. Elohim wy-
dał mu się najzłośliwszą bestią, jaka kie-
dykolwiek wygrzewała się w promie-
niach Trzeciej. I po to zabrał mu wolny
oktet! Podstarzały główny bionik, jakaś
rozradowana baba i ten jedyny w swoim
rodzaju Higgins. Niezłe towarzystwo.
- W czym więc problem? - rzucił sar-
kastycznie. - Koniec kłopotów z aprowi-
zacją.
Ama wstała, spojrzała poważnie na Ja-
wa, poprawiła świecącą różowo fryzurę.
- Nie znamy wpływu mniammy na
ustrój, kapitanie.
Elohim uniósł wysoko brwi.
- Na organizm - poprawiła się Ama,
patrząc na koordynatora z taką pobłażli-
wością, na jaką się odważyła. Co za igno-
rant! - Jesteśmy, jak panu zapewne wia-
domo, jedynym gatunkiem pod Trzecią.
Jedynymi istotami, prócz papu, jakże
ubogiego w białko. To ułatwiło decyzję
naszym przodkom, którzy właśnie tu za-
kończyli swój Wielki Exodus. Tu, gdzie
nie było biologicznej konkurencji, gdzie
była wolna nisza ekologiczna...
- Ale się mądrzy - nie wytrzymał
Jah-Weh.
- Za pozwoleniem, kapitanie - wtrącił
główny bionik - to tylko elementarne
wyjaśnienia, konieczne, by...
- Dobra, dobra - przerwał Elohim. -
To nas tutaj nie obchodzi. Wiemy, skąd
wzięliśmy się pod Trzecią, nie wiemy tyl-
ko, o co ten hałas z tym sapiącym rupie-
ciem.
- Nie zapuszczamy się dalej, niż do
granic Drogi Mlecznej. Wiesz dlaczego? -
spytał bionik.
- Żarcie, papu. Łatwo się psują. Dwa,
trzy oktety i po nich. Trzydziestokrotna
świetlna nie wystarcza, to wie każdy ka-
pral.
- Maszyna da żywność na pięć okte-
tów.
- Cholera - mruknął Jah-Weh. Pięć
oktetów w spodku, zamiast dwóch,
trzech. I on miał do tego przyłożyć rękę!
- Musimy przetestować mniammę.
Na żywych organizmach - powtórzyła
Ama.
- Może Higgins... - zaczął Bis
z nadzieją.
- Nie da rady - odparł główny bionik
z wyraźnym smutkiem.
- Za głupi?
13
- Za stary. Przebadać trzeba ze dwa pokolenia, by mieć pewność. Mniamma może
zniekształcać genotyp. Konwencja wyklucza badania na ludziach.
- Ale Higgins... - Bis nie poddawał się tak łatwo.
- Nie da rady. To nie może być człowiek.
- Mam! - wrzasnął Higgins.
Wszyscy obecni - Bis, Ama, główny bionik i Jah-Weh spojrzeli nań z politowaniem.
Nawet maszyna przestała sapać, a w każdym razie robiła to o wiele ciszej, jakby chicho-
cząc.
- Ziemia! Te istoty, tam...
- Te przygłupy pozostawione przez naszych przodków? Na pewno dawno się już
wymordowały. - Bis nie mógł uwierzyć, że właśnie Higgins wpadł na tak dobry pomysł.
To musiał być przypadek, krótkie spięcie w mózgu. Może alkohol.
- Żyją tam nadal, koordynatorze - zauważył Jah-Weh. - Miałem niedawno w ręku
raport z „Atlantydy“.
Synaj
- Jak wy właściwie macie na imię, kapralu Hig-
gins? - zapytał Jah-Weh, gdy zakończył procedurę
startową i skierował tępy nos astrospodka „Synaj“,
nazwanego tak na cześć syna komandora Tutenta-
mona, ku odległemu układowi słonecznemu, po
któym pałętała się Ziemia z kuzynami Unitów na
grzbiecie.
- Moses, panie kapitanie.
- Koszmar - mruknął Jah-Weh. - Kto to wymy-
ślił?
- Moja matka, ser.
- Mieliście matkę, Mojżesz?!
- Moses, ser. Miałem.
- Nie byliście klonowani?!
- Nie. Miałem matkę. I ojca.
- Jakież to nieestetyczne. Wybaczcie, Mojżesz,
ale ten sposób... wiecie, te kopulacje... Toż to nie-
higieniczne.
- A jednak, ser. To nie moja wina. Pochodzę
z nizin społecznych.
- Może dlatego jesteście takim osiłkiem...
Ogolcie się, Mojżesz, obmyjcie, nie zbliżajcie się
do kobiet... tfu, co ja wygaduję... I zawołajcie do
mnie tę Amę.
14
Federacja:
Misja
Lekko przetarłem rękawem mosiężną tabliczkę z napi-
sem „Paweł Jędras. Detekcja Prywatna“. Błyszczała w ni-
kłym świetle klatki schodowej ciesząc oko. Odszedłem
krok do tyłu - było dobrze.
W gabinecie włączyłem wszystkie urządzenia bliskiej
łączności. Zdmuchnąłem kurz z pulpitu biurka. Ogarną-
łem pokój uważnym spojrzeniem - urządzenia mrugały
uspokajającymi zielonymi światełkami, kanapa błyszczała
świeżo wyczyszczonym obiciem, doskonale imitującym
skórę.
Przesiedziałem tak do wieczora. Nikt się nie zgłosił.
Żadna zapłakana piękność z długimi nogami, żaden
podejrzliwie rozglądający się osobnik. W porządku. Wy-
gasiłem urządzenia, włączyłem blokadę wejścia i wycią-
gnąłem się na kanapie. Doskonała izolacja gabinetu za-
pewniała całkowity spokój. Nie brzęczały nawet muchy,
skutecznie zatrzymane przez filtry klimatyzatora. Przele-
żałem tak do wieczora, wpatrując się w sufit.
Rano zadzwoni lem do Hani...
- Czy mogę wpaść do was bez pretekstu? - Hania, podobnie jak Danka, pochodziła
stamtąd, skąd pochodziły wszystkie znane mi kobiety. Z dzieciństwa. Kilka razy zagra-
liśmy w szachy. Z reguły dawała mi mata. Nie wiem, dlaczego zadzwoniłem do niej
właśnie wtedy. Hania mieszkała z siostrą Alą.
- Bez pretekstu... - wypowiedziała to wyraźnie i powoli, jakby chciała przeanalizo-
wać znaczenie rzeczownika pretekst lub - co gorsza - przyimka BEZ. Analiza musiała
wypaść pozytywnie. - Oczywiście, Paweł, słuchaj...
Słuchałem pilnie.
15
...ale jesteśmy strasznie zajęte, mamy
taki młyn, nie wiem, czy nas zastaniesz...
- Więc podaj jakiś rozsądny termin -
teraz ja byłem konkretny.
- No, chyba nie dziś, może za tydzień...
- Poniedziałek, wtorek? - znałem dość
dobrze większość dni tygodnia i pochwali-
łem się tą wiedzą.
- Nie, nie...
- A więc w środę? - środa wypada, jak
wiecie, po wtorku. Przynajmniej w Fede-
racji.
- Ewentualnie w środę.
Sięgnąłem po fajkę. Przez chwilę sądzi-
łem, że twarz Hani nadal majaczy na ekra-
nie. Potem zrozumiałem, że chcę, by tam
majaczyła. Zacząłem grzebać w pamięci.
Owe szachy, jakaś wspólna dziecięca zaba-
wa... Piłka? Była też piłka... Hania była za-
wsze dość aktywna. Jeździła konno, kiedyś
zauważyłem wiszącą nad jej łóżkiem
szpicrutę, jeśli wiecie do czego to służy.
Do bicia, tak, tak... Machnąłem ręką.
- To wszystko z nieróbstwa... - mruk-
nąłem.
Zabrzmiał sygnał domofonu. Otworzy-
łem drzwi, nawet nie sprawdzając, kto
chce mnie odwiedzić. Mężczyzna, który
przekroczył mój próg, był dość wysoki
i nobliwie siwiał. Uśmiechał się dobrodu-
sznie, co od razu sprawiło, że stałem się
czujny.
- Pan Jędras, jak sądzę? Kontroler Ję-
dras? - wyciągnął do mnie rękę. Była su-
cha, a uścisk nie zaskakiwał mocą.
- Były kontroler.
- Proszę?
- Były kontroler, panie...
- Himilsbach. Inżynier Himilsbach. Je-
stem asystentem gubernatora Greenspea-
ka.
- Miło mi, proszę usiąść.
Moja kanapa przydała się po raz pierw-
szy. Greenspeak został gubernatorem na-
szego północnego okręgu niespełna mie-
siąc temu. Czego chciał ode mnie?
- Panie Jędras... moja misja jest dość
delikatnej natury. Jako kontroler, choćby
były - tu skłonił się lekko, z gracją - ma
pan niezbędne predyspozycje do wykona-
nia pewnej misji. Delikatnej misji, od
której...
- Zależą losy świata - spróbowałem
rozładować atmosferę.
- Zdziwi się pan, ale tak.
- To zabawne. Właśnie zastanawiałem
się nad jakimś sensownym zajęciem.
- Uda się pan na Ziemię, tę w Ukła-
dzie Słonecznym.
- Żaden problem. Tylko spakuję parę
drobiazgów. Wie pan, szczoteczka do zę-
bów, kilka krawatów na różne okazje... -
uśmiechnąłem się pomny, że nie należy
drażnić podobnych interesantów.
- Co to są krawaty? Ach tak, wiem jak
to zabrzmiało - Himilsbach spojrzał na
mnie poważnie i, zdawałoby się, całkiem
normalnie. - Zostanie pan translokowany
przy wykorzystaniu najnowszej metody
profesora Lipszyca.
- Czy dobrze pana rozumiem? Chodzi
o Ziemię? Planetę, z której przed tysiąca-
16
mi lat nasz gatunek wyruszył w Przestrzeń, by znaleźć nową siedzibę? Która znajduje
się tak daleko, że...
- Ja też kończyłem szkołę elementarną, panie Jędras.
- Po co miałbym się tam... hm... translokować?
- Włóczył się pan trochę po Przestrzeni...
- Oczywiście, taki miałem zawód, ale bez przesady, parę lat świetlnych w te i we-
wte... Nikt, o ile wiem, od czasu Drugiego Wielkiego Exodusu, który kosztował nas ży-
cie kilku pokoleń, nie próbował odwiedzić Ziemi. Tam pewnie już nikogo nie ma!
- Jest, nie ma... Myśli pan kategoriami równoczesności. Otóż mamy pewne podsta-
wy, by przypuszczać, że można odnaleźć tam istoty nawet dość do nas podobne. To
podobieństwo jest tu bardzo istotne. Owe istoty, pozwoli pan, że pozostanę przy tym
określeniu, choć to oczywiście nasi, hm... kuzyni, znakomicie nadają się do pewnego
eksperymentu, nazwijmy to - psychospołecznego.
- No dobrze. Nawet jeśli to prawda, jakie mam szanse dotrzeć tam w sensownym
czasie? Zamrozicie mnie, zgoda. Lecz gdy wrócę, żadnego z was, eksperymentatorów,
nie zastanę przy życiu. Odległość, panie Himilsbach, przekracza nasze możliwości.
- Otóż nie. Już nie. Jak powiedziałem, zostanie pan translokowany. Ta metoda tro-
chę zmienia nasze pojęcie odległości. Translokuje się osobno ducha i materię w for-
mach, które są w stanie wykorzystać krzywiznę czasoprzestrzeni. Oczywiście wie pan
doskonale, że przy tych odległościach mówienie o jakiejś równoczesności nie ma sensu.
Ale w naszym eksperymencie nie ma to żadnego znaczenia.
- No cóż, to pan jest inżynierem.
- Społecznym.
- Nie rozumiem.
- Jestem specjalistą inżynierii społecznej. Konstruuję modele, symulakria, docho-
dzę do różnych wniosków. Dotychczas jednak nie miałem możliwości sprawdzić żadnej
teorii na, że tak to nazwę, żywej tkance.
- Inżynieria społeczna. Ciekawe. Nie mówię, że się zgadzam. Wie pan, ta cała trans-
lokacja, osobno duch i materia. Nawet nie spytam, co nazywa pan owym „duchem“.
Ale jeśli już tyle wiem... na czym ma polegać pański eksperyment?
- Ludzie, uważa się powszechnie, jako jedyni zdolni są do generowania uczuć wy-
ższych. Miłość, nienawiść...
- Generowanie miłości? Wygenerowana miłość to brzmi nęcąco.
- To tylko żargon, przecież pan mnie rozumie. Potrzebujemy wyizolowanej grupy
istot rozumnych, no - przynajmniej myślących podobnie do nas - którą łatwo byłoby
zasugerować. Czytał pan pracę doktora Darviana? Na pewno nie, zajmował się właśnie
uczuciami. Proszę pomyśleć - władza nad własnym uczuciem, byłoby to najpotężniej-
sze narzędzie w ręku człowieka.
- Narzędzie, przepraszam, do czego?
- Do konstruowania lepszej wspólnoty, panie Jędras.
17
- Ta, którą mamy, nie wydaje się najgorsza. Ciekawi mnie jedno... Oczywiście jasne
jest, że nie mam pracy, mój ident jest niewiele wart...
- Ile przeznaczamy na ten etap badań? Nigdy nie wyda pan środków, które możemy
panu zaoferować.
- Lecę! Zaraz... a co właściwie miałbym tam zrobić?
- Pozostawiam to pańskiej intuicji. Najogólniej: spróbuje ich pan pobudzić uczucio-
wo, zastymulować. Na przykład: nie czyńmy sobie krzywdy, bo wszyscy jesteśmy brać-
mi, mamy wspólnego ojca, któremu zależy na nas, nadstawiajmy drugi policzek, żyjmy
w ubóstwie, coś tam pan wymyśli, doktor Darvian panu pomoże.
- To może być niebezpieczne, drogi inżynierze! Wykończą mnie, zanim zdążę
otworzyć usta, by któregoś z nich pocałować!
- Proszę nie żartować. Na orbicie zakotwiczy translokowany z panem nasz najnow-
szy krążownik „Lucylla Nebo“, a jego załoga będzie obserwować doświadczenie i na-
tychmiast pospieszy z wszelką konieczną pomocą. I jeszcze jedno - doświadczenie za-
kodowaliśmy pod nazwą „Misja“, więc najodpowiedniejszy dla pana pseudonim
brzmieć musi „Misjarz“.
- Zgodziłeś się?! - Hania patrzała na mnie z przerażeniem zmieszanym z politowa-
niem. Początkowo łudziłem się, że jest tam też trochę niepokoju.

- Himilsbach to miły człowiek, choć chyba zbyt uczciwy. Wszystko mi powiedział,
misja nie jest żadną tajemnicą.
- Fajnie pykasz tym dymem - Ala zainteresowała się sposobem, w jaki palę fajkę. -
Raz z jednej, raz z drugiej strony.
- Dla równowagi - wyjaśniłem.
- Zaparzę herbatę - Hania zniknęła w kuchni.
- Chciałam wyskoczyć na Austrel, mam w końcu trochę czasu by pożeglować po ka-
nałach, a tu nic nie wychodzi - Ala była szczerze zmartwiona. - Masz może papierosa?
- Nie, nie wiedziałbym, jak go użyć.
- Szkoda, znowu zaczynam palić - westchnęła.
- Nie rób tego - uśmiechnąłem się do niej. - Zobaczę, co słychać w kuchni.
Podniosłem się z fotela. Każdy krok sprawiał mi taką trudność, jakbym wpadł w peł-
ne przeciążenie przy uszkodzonym antypolu. Ale musiałem pogadać z Hanią. Zostało
mi niewiele czasu. Nie wiedziałem tylko, skąd ta nagła trema.
Hania płukała czarki. Kątem oka dostrzegłem pojemnik z jakąś kolorową potrawą
w przezroczystej wazie.
- Spróbujesz? - Hania uniosła naczynie z sałatką. Spojrzała na mnie, a pytanie, zga-
słe już w powietrzu, nadal czaiło się w jej oczach. - Ala to przygotowała.
Spróbowałem, co pozwoliło mi odwlec rozmowę, do której się szykowałem. Potrawa
smakowała nieźle. Hania podała mi talerz. Otrzymałem też pełną czarkę łagodnego
18
psychotropu. Spory łyk dodał mi sił w
samą porę. Wygasłą fajkę wsunąłem
do kieszeni.
- Nie wiem, co robić - zacząłem
niezdarnie. Dzieci rób, idioto! za-
dźwięczało mi w uszach, nie wiadomo
skąd.
- Nie wiesz, co robić - Hania nawet
na mnie nie spojrzała.
- Chyba nie wszystko jest w po-
rządku z tą misją - brnąłem przez za-
spy nieśmiałości z trudem wyciągając
słowa ze śniegu.
- Sam widzisz - tym razem spojrza-
ła na mnie, ale tak, jak kiedyś w dzie-
ciństwie, gdy szykowała mi mata. -
Jednak już się zgodziłeś.
Za uchylonym kuchennym oknem
buchało ciepłem rozsłonecznione lato.
Cóż oni winni, ci nasi cholerni przod-
kowie, że zostali tam, skąd lepsza
część gatunku dała nogę?! Nie mogli
z nami lecieć. Nie rokowali najlepiej
już wtedy. Dziś to pewnie tylko zwie-
rzęta...
- Tylko zwierzęta?! - Hania spoj-
rzała na mnie zwyczajnie: z niesma-
kiem. Coś mi się musiało wymknąć.
- Myślisz, że to ludzie?
- Nie wiem. Jeśli nie bracia, to na
pewno kuzyni.
- Może w czymś im pomogę? Może
coś zrozumieją, jeśli w ogóle mówią.
Spójrz na to z tej strony.
- Każda sprawa ma wiele stron i nie
mam zamiaru ich wszystkich oglądać.
Jestem w końcu tylko prostym archi-
tektem, Paweł. Zwykle kieruję się po-
czuciem przyzwoitości i tobie, z całym
tym twoim pogubieniem, radzę to sa-
mo. Jeśli wiesz, co to przyzwoitość. Po-
plamiłeś się - dostrzegła nagle coś na
mym łokciu. Musnęła przelotnie moje
ramię. Długo jeszcze pamiętałem ten
19
dotyk, mimo że bardzo krótko trwał jako
fakt fizyczny. Czasem wydaje mi się, że mi-
styfikuję takie wydarzenia...
- Kontakt z techniką - wyjaśniłem.
Przez chwilę milczeliśmy. Nagle wypali-
łem szybciej, niż zdążyłem pomyśleć:
- Dziwnie mi jakoś przy tobie...
- Nie rozumiem?
- Niepokoisz mnie i drażnisz od jakie-
goś czasu, co wydaje mi się niebezpieczne
dla mego wewnętrznego ładu - wyplo-
tłem tę misterną frazę i zamilkłem przera-
żony, co też właściwie plotę.
- Intrygujesz mnie - stwierdziła
ostrożnie i nad wyraz w tej sytuacji tak-
townie.
- Możesz być pewna, że niczego od
ciebie nie chcę - niezbyt subtelnie za-
brnąłem w jakąś ślepą uliczkę. Czego, u li-
cha, miałbym od niej chcieć?
- Powiedz, Paweł, o co ci chodzi? Ale
tak konkretnie, dobrze?
- Atakujesz mnie, nawet o tym nie
wiedząc, samym swoim istnieniem. Je-
stem starym samotnikiem, najlepiej czuję
się w Przestrzeni Cummingsa. Nie mam
głowy do problemów, jakie niesie kontakt
z tobą, ale i nie mam siły go zlikwidować.
Spróbuj mnie zrozumieć... - poprosiłem
o coś, czego sam nie potrafiłem dokonać. -
Spróbuj mi pomóc, jeśli nie proszę o zbyt
wiele...
- Nie muszę niczego rozumieć. Przesa-
dzasz, jak zwykle. Nie byłam nigdy
w przestrzeni, o której mówisz. Nie wiem
nawet, co to takiego. Nie mam też, wy-
bacz, zbyt wielu związanych z tobą wspo-
mnień. Przykro mi. W niczym ci nie po-
mogę, bo jak miałabym to zrobić? Wyo-
brażasz sobie jakoś moją pomoc? A TO,
o czym próbujesz mi tak nieudolnie po-
wiedzieć... - tu zawiesiła głos i spojrzała
na mnie z takim niesmakiem, jaki odczu-
wa się spostrzegłszy, że w ugryzionym
przed chwilą apetycznym jabłku pomie-
szkuje mały biały robaczek - ...trzeba po
prostu uciąć. Nie widzę innego wyjścia.
Zresztą i ja muszę ci coś powiedzieć, skoro
doszło już do tego rodzaju, hm... zwie-
rzeń...
Ułożyłem się w wielki znak zapytania
i zawisłem na jej ustach w tej, przyznacie,
niezbyt wygodnej i poręcznej pozie.
- ...domyślałam się od dawna czegoś
TAKIEGO... Byłam więc może trochę
szorstka... nie dziw się, po prostu zaczy-
nasz budzić we mnie podświadomą agre-
sję.
- Co to, drzwi się wam zatrzasnęły? -
Alinka w samą porę zajrzała do kuchni, za-
czynało mnie bowiem jakoś dziwnie
szczypać w oczach, które gwałtownie od-
wróciłem od Hani, korzystając z okazji. -
Głodna jestem do... kroćset.
fK$e&t*$™ e««t«tL«9&*
20
Gdy znalazłem się na ulicy, podeszło do mnie dwóch pracowników Biura Bezpie-
czeństwa Federacji. Zawsze chodzili we dwóch, dopiero wtedy sobie to uświadomiłem.
- Paweł Jędras? - zapytał wyższy. Zawsze jeden był wyższy. Ciekawe.
Skinąłem tylko głową.
- Pójdzie pan z nami.
Jechaliśmy dość szybko uliczkami miasta. Ze ścian domów zwieszały się podarte
plakaty wyborcze gubernatora Greenspeaka, którego dobrotliwy uśmiech dziwnie
mnie irytował.
BBF
Pijdzie pan z nami...
21
Ziemia:
Moses
Ca/q tę pisaninę zlecił mi kapitan Jah-Weh, znacie
go pewnie. Zjedziecie, powiada, Higgins, w spodku na
Ziemię, zobaczycie co i jak, rozejrzycie się tam, no wie-
cie, potem zobaczymy... Zobaczymy! Potem!
Aha, i piszcie, powiada, co widzicie, niczego, Higgins, ty łajzo, nie opuszczajcie, bo
ja tu nie mam czasu ślęczeć przy odbiornikach, potem się wszystko przeczyta i tyle. Po-
tem wtrąciła się Ama, ta Fait, która strasznie pieściła tę smrodliwą maszynę, cośmy ją aż
tu przytachali. Mówi ta Fait (straszna baba, ględa taka) a wybierzcie, kapralu, ludzi (lu-
dzi, widzicie ją, na Ziemi!) odpowiednich do naszego eksperymentu. Mają być silni,
zdrowi, z jednego plemienia i niezbyt rozgarnięci. Niezbyt rozgarnięci, zauważcie! A ni-
by jacy tu mogą być?!
Tak sobie leciałem i tak sobie przypominałem wszystko, co wiem o tej tu Ziemi.
Stare planecisko, zapuszczone, istot, he, he, rozumnych niewiele, parę pożal się koor-
dynatorze, miasteczek, z gliny lub kamienia, pasterze, zbieracze, u biegunów - gdzie
nikt przytomny mieszkać nie chce - dzikie hordy, technologii żadnej... W sumie zupeł-
nie nieciekawie, możecie mi wierzyć. I jak tu znaleźć odpowiednich? Dzikie hordy od-
padają, bo niebezpieczne. Mogą się dobrać do pierza, a ta pierdoła (potem się wymaże)
Jah-Weh zakazał brać miotacz. Taki mądrala, wiecie, że niby mogę narozrabiać, histo-
rię tym istotom zaklinczować czy jakoś tak, strasznie mądrze powiedział, plecie sam nie
wie co, no przecież kapitan! Musi się sadzić, bo od razu by poleciał, i to nie na Ziemię
ani na Austrel...
Nawet się zastanawiałem, dlaczego właśnie on z tą Fait tu leci, ale mi powiedział,
jakby w myślach czytając: wy, Higgins, tego swojego perkatego nosa w sprawy wy-
ższych szarż nie wtykajcie. Widzicie, go, wyższą szarżę! Co to ja potem... Aha, więc jak
22
mi tak powiedział, to i nie było co dalej się
zastanawiać. W końcu on tu szef, jak pod-
padł, nie będzie się tłumaczył byle kapra-
lowi. Trzasnąłem kopytami, tak jest ser
i kropka.
Potem jeszcze ta Ama prawi mi o ja-
kiejś doniosłej roli, o wadze, znaczeniu,
potomności i inne dyrdymały. Ja, kapral
Andrew Moses Higgins (niby to o mnie),
mam być dumny, bo to zaszczyt. I jeszcze
że jestem pionier. Zawsze, uważacie, jak
trzeba tyłka nadstawić, to zaszczyt. A pio-
nier to moja babka miała, taką skrzynkę
gadającą na prąd, często go słuchała, ssąc
ssaka lub ciągnąc portreta. A że często
spluwała byle gdzie, to zwarcie kiedyś
zrobiła. Później, gdy nam się poprawiło,
ojciec kupił modulator. Mówił: błogość
będzie, nerwuana i gulgot. Owszem, była
błogość, krótko. Stary zapomniał wyłą-
czyć, nikt nie zauważył i w tej błogości od-
jechał. Wciągnęło go. Potem się okazało
że bezpieczniki drutem okręcał, bo zapa-
sowe się skończyły, a może mocy chciał
dodać... Taki to był ten mój stary... ale co
to was obchodzi. Przesądny był.
A Jah-Weh nawet takiego starego nie
miał. Klonowaniec.
Leciałem więc ku tej Ziemi i główko-
wałem, gdzie by tu przysiąść. Najlepiej
wśród pastuchów, bo to niewielu ich, kije
tylko mają, spokojni pewnie. Tak też
i przycelowałem, trójkąt w środku globusa
ziemskiego wybrałem, współrzędne do
kompsa wsadziłem i czekam, aż przysia-
dzie. Komps dane połknął, świecące kółka
trymera trójkąt objęły, w rogu czytam SY-
JAM, nawet dobrze nie pamiętam, może
tam jakiś błąd wyskoczył, grat stary i prze-
ciążony, na Ziemi nigdy nie był, mógł się
pomylić. Zresztą Jah-Weh pozwolił lądo-
wać, gdzie mi się spodoba, byle nie na bie-
gunach i nie w wodzie. W razie czego,
mówił, macie Higgins skocznię rakietową,
dacie kitę i podskoczycie gdzieś bliżej lu-
dzi. Cały czas śmieszyło mnie, że oni z Fa-
it tak się tych ludzi uczepili. Co mi to za
ludzie? Że przodki nasze czy kuzyny, po-
bratymcy jacyś, krew z krwi i kość z kości
to przecież tylko głupie gadanie. Wiado-
mo, kto tam na Ziemi kiedyś został. Były
przygłupy i są przygłupy. Nawet wirolo-
tów nie mają. Zwierząt pilnują, żeby przy-
tyły, potem sami je wpieprzają, a skórę
wciągają na siebie i tak łażą. Ludzie! Też
coś.
Szykuję się więc lądować, podwozie
wypuszczone, sprawdzam skocznię na
plecach, a tu jak nie gruchnie. Komps wy-
siadł, tylko dym poszedł zielony, koło gło-
wy mi się zakręcił i w ssaku zniknął.
23
Myślę sobie, Higgins, źle z tobą. Musisz usiąść ręcznie, na sterach, bez wspomaga-
nia. Chwyciłem te dwie wajchy, co to, wiecie, między nogami pilotowi sterczą i dalej ni-
mi kręcić. Jakoś przestało rzucać, elektrony wróciły do swoich dziur, działa neuronowe
pochowały ryje, niesie mnie, ale coś krzywo, schodzę bokiem, jakimś dzikim uślizgiem,
jednym słowem krewa. Ledwo zdążyłem namacać zwalniak i wyrzuciło mnie w ostat-
nim momencie. Nie lubię tego jak dziabli. W głowie się kręci, dech zapiera, ale cóż ro-
bić. Lepsze to niż dać się rozpłaszczyć w swobodnym spadaniu. O nie, Higgins, nie z to-
bą te numery.
Potem tylko plusnęło i czuję, że mokro. Ani tchu złapać, ani się ruszyć. Otwieram
oczy, bo na wszelki wypadek miałem je zamknięte, a tu zwykłe błoto, trzciny jakieś -
wpakowałem się do rzeki. I to tak, że ani ręką, ani nogą ruszyć.
Tkwiłem w tym bagnie dość długo, jakieś zielone bestie z wielkimi zębami przepły-
wały obok, na szczęście nie były głodne, albo takiego dziwu jak ja nigdy wcześniej nie
widziawszy chciały mi się baczniej przed posiłkiem przyjrzeć. Myślałem, że taki będzie
koniec mojej wyprawy, misji dziejowej, niech tę Amę pokręci. Pionier skończy w brzu-
chu zielonej bestii. Komunikator działał, posłałem więc na SYNAJA sygnał, na co
Jah-Weh kazał gębę zamknąć, głupot nie gadać, bo coś tam dalekowidzem dostrzega
i pomoc niby blisko. Poza tym byle duperelą, kapralu Higgins, głowy swojemu kapita-
nowi nie zawracajcie - gada - bo jak wrócicie, to się z wami policzę ostatecznie. Siedź-
cie cicho, możecie najwyżej trochę pokwilić, niczym niemowlę, to ktoś was znajdzie,
a jak będziecie buczeć, to się przestraszy i da dyla. I jeszcze dodał, że łączyć to on się
będzie ze mną, nie ja z nim, i żeby jego imienia nie wzywać po próżnicy, bo ma ważniej-
sze sprawy na głowie, niż taki pierdoła, jak ja.
24
...i sie, cholera jasna!
uomiecha...
Ważniejsze sprawy, zauważ-
cie. Ważniejsze, niż misja?! Już
ja wiedziałem, co to za sprawy.
Starał się osłaniać mównicę, ale
i tak, aż tu w tej zgniłej wodzie,
słyszałem głupie chichoty Amy.
Znam takie ważne sprawy,
w końcu klonowany nie byłem,
nie? Ale co będę z nim dysku-
tował. Wyłączyłem komunika-
tor, schowałem mównicę i pa-
trzę na brzeg.
Na brzegu zaś ruch się zro-
bił. Jakaś istota ziemska, trochę
mniejsza ode mnie, w niebie-
skiej szacie pod szyję, z dwoma
rzędami złoto połyskujących
guzików od pasa po ramiona,
idzie i się, cholera jasna! uśmie-
cha. Aż zakwiliłem ze złości.
Druga istota, co razem z nią
szła, poważniejsza jakaś, coś
tam tej pierwszej na ucho szep-
cząc, palcem mnie wskazała.
Pomocy!
zakwiliłem
znowu, bo strach mnie zdjął, że
odejdą, pośmiawszy się między
sobą.
- Co za dziwadło jakieś -
mówi ta pierwsza, z guzikami.
Głos ma ładny, dość niski, ale
kobiecy. Lubię kobiece głosy
o takiej barwie, zasłuchałem się
więc, nawet mnie nie zdziwiło,
że wszystko rozumiem.
- Toż on jak Sargon z Akadu
w trzcinach siedzi! - parsknęła
ta druga, większa.
- Sargon! Zaprawdę, a ja
przecież Isztar mam na drugie -
zaśpiewała pierwsza.
Bo głos miała zaiste niezwykły, to muszę szcze-
rze powiedzieć. Aż mnie coś w dołku ścisnęło, ru-
szyć się nie mogłem, tylko uszu nadstawiałem, by
nic z jej gadania nie uronić. Jakoś tak mi się jej do-
brze słuchało, jeślim jeszcze o tym nie pisał. Ale
jak długo można słuchać, choćby najpiękniejszego
głosu, gdy tkwi się po pachy w cuchnącym szla-
mie, wśród wijących się wokół zębatych bestii...
- Pomocy! - zakwiliłem więc raz jeszcze, a po-
łapawszy się, że wciąż kwilę, dobyłem nieco ducha
i jak nie wrzasnę:
Wyciągnijcie mnie stąd, do jasnych pioru-
nów!
Wystraszyły się nieco, zamilkły, to ja już spo-
kojniej:
- Choć rękę podaj, piękna istoto, bo dychać mi
trudno, a i bestie coraz śmielej na mnie spoglądają.
- Ktoś ty? - spytała ta, co mówiła, że Isztar ma
na drugie.
- Jam jest Andrew Moses Higgins, z Unii - wy-
jaśniłem, czując że tak trzeba, bo inaczej zrozu-
mieć będzie im trudno.
25
- Zuniji? - pokręciła głową ta druga, wyższa i mniej powabna. - Dziwne imię nosi-
cie, szlachetny mężu.
Dałżebym ja jej za tego męża, gdybym się mógł ruszać!
- Nie pora, by prezentację celebrować, szlachetna pani - zauważyłem lekko niecier-
pliwie.
- Wyciągnijmyż biedaka, bo się przeziębi - uwaga młodszej wydała mi się całkiem
roztropna i już czułem, że ją polubię.
Podały mi koniec jakiegoś kija, zaparły się obie, pociągnęły mnie na brzeg. Gdy zaś
wylazłem, okazało się, że kombinezon mam w strzępach, po włosach skaczą mi iskry ze
skoczni, antena powyginana dynda na mych plecach, słowem - nędza i rozpacz. Otrze-
pałem się jakoś, otarłem, oczyściłem z wodorostów te partie stroju, których mogłem do-
sięgnąć i czekam, co dalej.
- Mówisz, Zuniji, żeś Moses... - zamyśliła się Isztar. - Ses to po naszemu syn. Jesteś
z Moabitu, Ammonitu, Bellemnitu czyś może Eper?
- Na pewnom nie Eper, pani. Z Unii przybywam, nie z tego świata do którego nale-
żysz, piękna wybawicielko - skłoniłem się, nie zapominając przytrzymać podartego roz-
pora. - A imię me Moses. Kto mnie nie lubi, woła Higgins lub kapral Higgins.
- Ładnie się nazywasz - zauważyła Isztar. - Choć trudno spamiętać: Moses Kapral
Zuniji Higins... Dla mnie będziesz Moses, kapralu z innego świata, cokolwiek to ozna-
czać może. Mnie zwą Isztar, choć to tylko drugie imię. Pierwszego nie lubię, więc go
nie poznasz, a to moja powiernica, Hebrajka Mamka Isitija.

- To bardzo łatwo zapamiętać - odparłem grzecznie i począłem skakać to na jednej,
to na drugiej nodze, by resztka wody wyciekła mi z uszu, co widząc Isztar roześmiała
się, tak jakoś pięknie, nie otwierając niemal ust. Zrobiło mi się od tego śmiechu trochę
niewyraźnie, bo to, musicie wiedzieć, był śmiech niezwykły, jakiego nie słyszałem nig-
dy u żadnej Unitki.
Pośmiała się trochę, potem uniósłszy obie ręce do głowy zanurzyła swe palce
w swych połyskujących w słońcu włosach, wichrząc swą czuprynkę, co jeszcze przydało
jej wdzięku i rzekła:
- Idź, Mamko, a wykarm dobrze tego tu Mosesa. A ty, Mosesie, gdy odpoczniesz,
opowiesz mi o tej swojej Uniji. Chętnie posłucham. I imię masz ładne - powtórzyła -
takie... nie starzejące się.
- Imię może mi się i nie starzeje - mruknąłem, na tej uwadze poprzestając.
Plotłem coś tam potem jeszcze przez chwilę, by oko dłużej nacieszyć tą niezwykłą
postacią, aż wreszcie powlokłem się za powiernicą Hebrajka, która - nie powiem - nie-
źle mnie wykarmiła, a i przyodziała lepiej, gdyż kombinezon, jak już chyba pisałem,
nieźle w katastrofie oberwał.
26
	
	Ziemia:
	Misjarz
	i Miriam
- To musi być gdzieś tutaj - powiedziała Ha.
Staliśmy na górce, było gorąco.
- Jesteś pewna? - spytała A.
Odwróciłem się od nich. Coś mi chodziło po głowie.
- Coś ci chodzi po głowie - zauważyła Ha.
Potrząsnąłem głową. Coś spadło mi z włosów.
- Mylisz się, Ha - byłem zły, że to zauważyła.
Ha odwróciła się od nas. Mrużąc oczy wpatrywała się w Gu-
rę.
- A może to nie tutaj...? - mruknęła A.
Podszedłem do A i położyłem jej dłoń na ramieniu.
- Raczej tutaj, A. Raczej tutaj... - starałem się, by zabrzmia-
ło to tak, jak powinno.
- Jest za gorąco - spostrzegła Ha.
- Tak. Ale to tutaj - upewniłem je. Znowu coś chodziło mi
po głowie, jednak nikt już na to nie zwracał uwagi. Gura powo-
li chowała się za pożyczonym lasem.
Starając się nie nadepnąć żadnego pająka, powoli wchodzi-
łem pod górę. Dopiero u szczytu uświadomiłem sobie, jak bar-
dzo brakuje mi wiatru. Jakiegokolwiek podmuchu. Tu nigdy
nie wiało. Tak jakby w ogóle nie było powietrza.
- Idziecie? - rzuciłem przez ramię, lecz Ha i A nie odpowie-
działy. - Brakuje mi wiatru - dodałem.
27
- Ja już po prostu nie odnajduję tamtych wzruszeń. Są wy-
palone. Niebyłe. Zwer-ba–li–zo-wa-ne. Czego tu właściwie szu-
kamy?! - Ha machała rękami na wszystkie strony, jakby próbu-
jąc uchwycić niepochwytne.
- Najbardziej brakuje mi tu wiatru - upierałem się. - Najlżej-
szego podmuchu, dowodu na istnienie powietrza.
- Dowodu na istnienie Stwórcy Wszystkiego też potrzebu-
jesz? - parsknęła Ha.
- Patrzcie, pożyczony las znika... - jęknęła A.
- Pięknie. Prócz wiatru nie będzie i lasu - zauważyłem.
- Itak był pożyczony - machnęła ręką Ha. - Widocznie nad-
szedł czas oddawania długów.
Staliśmy na szczycie nagiej góry. Wokół było Nic.
- Wokół tylko Nic. Dlaczego tu tak pusto? - spytała A.
- Jest tu również Coś. Stwórca Wszystkiego - uśmiechnąłem
się. Do Ha.
- Bałwan - mruknęła Ha.
- Pamiętasz? Las pożyczyliśmy z naszej Pierwszej Podróży -
przypomniałem A.
- Upraszczasz... - zauważyła Ha. - A dokąd to właściwie je-
chaliście? - zainteresowała się nagle.
- Do źródeł - uśmiechnąłem się. Do Ha.
- Do źródeł? - zdziwiła się A. - Nigdy tak o tym nie myśla-
łam...
- Nie widzisz, że on sobie kpi? - Ha spojrzała mi w oczy,
bym poczuł zmieszanie.
- Nie kpię - poczułem zmieszanie. - Dla mnie była to
podróż do źródeł, których nie ma.
- Mimo wszystko upraszczasz - nie dawała za wygraną Ha. -
Gdybyśmy ten las, jak mówisz, pożyczyli z waszej pierwszej
podróży...
28
- Naszej Pierwszej Podróży - sprostowałem. - A to zupełnie
co innego. To nie jakaś tam podróż P(0), poprzedzająca
podróże P(n).
- Nawet i w takim wypadku koncept pozostałby płaski - do-
kończyła Ha.
- Przy okazji, która to już twoja podróż? - zainteresowała się
nagle.
- Nie liczę, bo, jak zapewne wiesz, każda jest Pierwsza.
- Kocha się zawsze tę samą duszę, choć odnajduje się ją
w coraz to innych ciałach - wyjaśniła nam to A po swojemu, pa-
trząc pod nogi, gdzie pojawił się mały zielony listek na cienkiej
łodyżce. - Nie chcą naszego lasu z powrotem - zdziwiła się.
- Doskonale wiesz, że to był oszukany las, tak jak oszukana
była podróż. Ty cały jesteś oszukany - wygarnęła mi Ha.
-Źródła nie były oszukane, choć rzeczywiście powstały do-
piero w czasie podróży - wyjaśniłem, przedzierając się przez
gąszcz gałęzi zwróconego lasu. Rosły w miarę, jak się do nich
zbliżaliśmy, ja i A. Ha, o dziwo, nie miała na nie żadnego wpły-
wu. A przecież uważałem, przecież byłem pewien, że to ona
właśnie była wtedy Źródłem Źródeł. Tu i teraz budziła we mnie
mieszane uczucia. Jej dusza przemieściła się, musiałem przy-
znać rację A.
29
W pewnej chwili zdałem sobie sprawę,
że krążę nad planetą i wypatruję swojego
ciała. Gdzieś tu przecież musiało być, jeśli
teoria inżyniera Himilsbacha miała się
sprawdzić. Ustępujące majaki wskazywa-
ły, iż transfer dobiegł końca, wciąż jednak
bezcielesność była jedynym faktem do-
stępnym moim resztkowym zmysłom.
Właściwie samym ich korzonkom, które -
tkwiąc w jaźni - daremnie poszukiwały
swych receptorów.
Zastanawiałem się, dlaczego mogę krą-
żyć nad planetą i na czym to krążenie po-
lega, skoro nie mam ciała. Nie wiedziałem
też jak to się dzieje, że cokolwiek widzę,
pozbawiony będąc oczu. A jednak krąży-
łem i widziałem, choć może nie oznaczało
to tego samego, o czym myślicie. Właśnie
- raczej myślałem, że krążę i widzę. Nie
wiem, jak się to działo. Nie wymagajcie
ode mnie zbyt wiele.
Wreszcie ujrzałem je. Leżało w stercie
jakiegoś suszu, zwinięte w kłębek, dziw-
nie pokraczne i nieatrakcyjne. Nie przy-
puszczałem, że jest aż tak źle. Nie miałem
jednak wyboru. Było to moje ciało i cokol-
wiek bym o nim myślał, musiałem ponow-
nie znaleźć się w środku. Tylko jak?
Ruszyłem w kierunku sterty. Jak wleźć
w to coś, co się tam kuli? Przez dziurkę
w nosie? Himilsbach wspominał o możli-
wości uślizgu, nie dał mi jednak żadnych
instrukcji na wypadek tak daleko posu-
niętego rozszczepienia. W końcu moje do-
świadczenie nie miało precedensu. Nie-
wiele również czytałem na temat łączenia
się z własnym ciałem po jego opuszcze-
niu. Lektury takie uważałem za stratę cza-
su. Człowiek nigdy nie czyta tego, co mo-
że się kiedyś okazać przydatne. Pamiętaj-
cie o tym.
Sprawa okazała się prosta. Pomyśla-
łem, że jestem tam, w środku, i poczułem
nagle, że jest mi niewygodnie. To jednak
wspaniałe uczucie mieć ciało, możecie mi
wierzyć. Nareszcie poczułem coś prócz tę-
sknoty. Ta do Hani, tak niebacznie rozbu-
dzona, za nic nie chciała mnie opuścić, nie
można się bowiem tęsknoty pozbyć tak ła-
two - zważcie - jak ciała. Towarzyszyła mi
wiernie, jak najgłupszy pies. Powrót fi-
zycznej niewygody łagodził ją nieco, może
więc byłem zbyt surowy dla mego ciała?
Może opuszczenie go nie jest żadnym
wyjściem? Nie koi przecież, a wręcz potę-
guje dyskomfort...
Jakkolwiek więc nigdy przedtem ani
potem nie uważałem, by ciało było mi do
czegoś szczególnego w kontekście Hani
potrzebne, to jednak chwilowy jego brak
uleczył mnie z nadmiernej fascynacji
sprawami ducha, który okazał się niewiele
wart, jako byt samoistny. I było to wyjąt-
kowo korzystne dla mej jaźni doświadcze-
nie. Uleczony bowiem zostałem z owej
wiary w jakieś wspólnoty dusz i podobne
bzdury, bo bez ciał moglibyśmy co najwy-
żej unosząc się nad planetą umrzeć z nu-
dów, jeśli w ogóle jakakolwiek śmierć jest
w podobnej sytuacji możliwa.
Doktor Darvian nieźle namieszał
w mej jaźni, zanim oddzielił ją od ciała
i wysłał w Przestrzeń.
30
WokóZywego ducha...
Ruszyłem przed siebie okolicą pustą i ponurą. Wokół żywego ducha. Przypomnia-
łem sobie, iż miał czuwać nade mną krążownik „Lucylla Nebo“. Ale skoro mój prosty
duch miał taki kłopot z synchronizacją, o ileż trudniej było przemieścić krążownik, za-
łogę, amunicję i zapasy żywności... Nie spodziewałem się więc opieki „Neba“ w naj-
bliższym czasie.
Idąc tak przez pustynię zbliżyłem się do sporej rzeki, której mętne wody biły o ka-
mienisty brzeg, tocząc się ku sobie tylko wiadomemu przeznaczeniu. W rzece stał
osobnik w odzieniu z sierści zwierzęcej, przepasany pasem skórzanym wokół bioder.
Osobnika otaczało kilka podobnie odzianych postaci, które ten polewał wodą, coś tam
mamrocząc pod nosem o plemionach żmijowych i przyszłym gniewie.
Już miałem oddalić się stamtąd, gdy gość w sierści dostrzegł mnie i wrzasnął:
- Panie mój, a może mnie by tak ktoś wreszcie ochrzcił?!
- Za pozwoleniem - zdziwiłem się, wkładając translator pod język. - O czym
mówisz, dobry człowieku?
- Padam z nóg, a tu jeszcze tylu chętnych - ten na to.
- Zrób sobie przerwę - zaproponowałem.
- Mów mi Janie - zaproponował osobnik i dodał - zwą mnie też Chrzciciel... jako że
chrzczę to oto plemię żmijowe.
Tu powiódł ręką wokół, a zgromadzeni na brzegu rejwach niesamowity podnieśli: -
Janie, a ochrzcij mnie... I mnie ochrzcij, bom nie ochrzczon jeszcze... A kiedy ja, Janie?
Patrzcie go, pogaduchy sobie urządza, ten wlazł bez kolejki, a my cały dzień czekamy!
- Paweł, Paweł Jędras, zwą mnie też misjarz - wyciągnąłem rękę, którą Jan obłapił
nagle i całować począł łapczywie, aż się nieco przestraszyłem. Musiało to uruchomić
komunikator, przytroczony do mego nadgarstka, bowiem hałas wielki przetoczył się
przez horyzont, a gdyśmy głowy podnieśli, oczom naszym ukazał się - nie inaczej! -
31
astrostatek „Lucylla Nebo“, ko-
łyszący się na stacjonarnym ciągu,
bijący wokół łunami emiterów
hamujących i rozsiewający woń
spalonej gumy - jak mniemam -
nieznaną tubylcom.
- Ej, Misjarz, to ty? Szukamy
cię od tygodnia, a ty się tu, kurwa,
kąpiesz! - dobiegły z komunika-
tora słowa niezbyt parlamentarne,
jednak skłamałbym twierdząc, że
nie dodały mi ducha. - Masz tu
ostatnie instrukcje od Himilsba-
cha, no i narka... synu człowieczy,
he, he...
Od „Neba“ oderwała się nie-
wielka kuleczka, coś jakby pta-
szek biały i sonda z instrukcjami
zawisła nad mą głową.
Panie, nie jestem godzien
sandałów za tobą nosić - załkał
Jan i przypadł mnie całować po
nogach, co nie było łatwe - zważ-
cie iż staliśmy w wodzie - zaś ci
na brzegu umilkli nagle, przypa-
trując nam się podejrzliwie, acz
z ciekawością. Położyłem więc
dłoń na ramieniu Jana: - Najle-
piej będzie, jeśli skropisz wodą
mą głowę, bo ta hołota gotowa
mnie jeszcze wziąć za coś złego...
- Nie godzi się, panie... - za-
łkał Jan ponownie.
- Dalej, chrzcij, potem ja
ochrzczę ciebie i będziemy kwita
- zaproponowałem lekko znie-
cierpliwiony, bo rzesze na brzegu
rosły, a nie wydawały się przyja-
źnie nastawione.
- Ojciec mój, stary Zachar, za-
niemówił, bo nie uwierzył Anio-
...«^^^
łowi, gdy ten zwiastował mu, iż matka moja poro-
dzi. Fakt, ojciec był w podeszlym wieku, a matka
też nie pierwszej młodości. Jednak nie należy
wątpić, gdy Anioł mówi. Tak więc, niech ci bę-
dzie, tylko zdejmij tę gołębicę znad swej głowy,
bym mógł cię wodą z Jordanu pokropić.
Złapałem więc sondę, otworzyłem zamek
błyskawiczny i wyjąłem dyskietkę, na której, jak
wspomnieli ci z „Neba“, zakodowano ostatnie
dla mnie instrukcje.
Jan tymczasem nabrał wody w garście i polał
mą głowę, coś tam pod nosem mamrocząc i ja-
kieś tajemne znaki dłońmi czyniąc.
- Dobrze - mruknąłem, chowając dyskietkę
do kieszeni. - Chodźmy w jakieś ustronne i za-
cienione miejsce, bo tu za bardzo na widoku sto-
imy. Coś mi się wydaje, że mamy sobie wiele do
powiedzenia.
32
Następnie sam nabrałem podpatrzonym gestem wody w dłonie, wylałem ją na koł-
tuniasty łeb Jana i, powódłszy wokół wzrokiem pewnym a władczym, zagrzmiałem:
- Ja ciebie też chrzczę, Janie, jako ty mnie ochrzciłeś.
b
- Myśleć, zastanawiać się, można wszędzie - zacząłem.
Tu uświadomiłem sobie nagle, że za wcześnie jeszcze, by powiedzieć wszystko. Na
jakimże to właściwie etapie znajduje się moja jaźń, doktorze Darvian? Waliłem głową
o mur niezrozumienia, zaś jak dotąd trzeszczała nie przeszkoda, a moja nieszczęsna cza-
szka. Przeszkodę wzniosłem sam. Pojąłem też tam, na Ziemi, iż nie wszystko można
każdemu wytłumaczyć, że istnieją tak tajemne pobudki czynów i tak skryte motywy,
które uniemożliwiają jakiekolwiek porozumienie, iż czasem lepiej może - o zgrozo -
zrezygnować...
- Myślenia nie można znormalizować. Ramy każdego dogmatu ograniczają swobodę
wędrówki myśli - ciągnąłem, czując, że plączę. Mętlik i niejasność. Promieniowałem
informacjami, jak ciało doskonale czarne.
Doszedłem wreszcie do takiej wprawy, że mogłem przywoływać obraz Hani, nie
przerywając żadnej wykonywanej w tym czasie czynności. Gdy więc usiedliśmy z Ja-
nem w cieniu wysokiej skały, snuć mi się poczęły po głowie słowa, ni to filozofią pach-
nące, ni majakiem sennym, ni tęsknym skowytem do kogoś, kogo nigdy już zobaczyć
nie będzie wolno, a zakaz jest nie do złamania, bo on sam mi oglądać siebie zabronił...
Zrobiło się wreszcie chłodniej. Nad Jordanią, jak nazwałem sobie dla poręczności to
miejsce, zapadał zmrok. Jan mocniej uchwycił swój kij podróżny i pogrzebał nim
w ognisku, nad którym przypiekały się dwie wonne jordańskie ryby.
- Niewiele mamy jadła, panie - poinformował mnie.
- „Nebo“ posiada niewyczerpane zapasy wszelakiego pożywienia. Czyż wypada
nam martwić się takimi duperelami? - mruknąłem bezwiednie, ale obraz mej tęsknoty
zbyt mnie zajmował, bym chciał go gasić, powracając do tej tam ziemskiej przaśnej rze-
czywistości.
Rano, gdy zaszedł Księżyc, a równinę rozświetliła gwiazda zwana Słońcem, ruszyli-
śmy w drogę. „Jak mogłem do tego dopuścić...“ - beształem się w myślach, katując
jaźń, trzęsącą mym ciałem, znowu czując ich wzajemną obcość i nieprzystawalność.
„Czy tęsknota za kiełkującym uczuciem to uczucie właśnie, czy też bierna jedynie ob-
serwacja budzącej lęk pustki, jaka pozostaje, gdy obraz Tej Najświętszej blaknie,
wspomnienie wygasa, szarość światło przesłania... Kocham czy kochać się wzbraniam,
lękam się, czy bezczelnie w oczy przeznaczeniu patrzę, czekając, co przyniesie...“
- Panie, przed nami rzesza stoi, drogę nam zagradza. Musisz przemówić do nich, bo
źle będzie.
33
„Ty sobie tak mną głowy nie zaprzą-
taj“ - dobiegło mnie nagle, nie wiadomo
skąd.
„Łatwo ci mówić“ - odparłem jednak,
bowiem wydało mi się wszystko jedno,
czy do siebie, czy do innej jaźni gadam. -
„Siedzi we mnie co najmniej dwóch Paw-
łów. Ten co z tobą rozmawia, nie jest tym,
który zaprząta sobie głowę twoim obra-
zem. Ba, on z nim walczy!“
„Z Pawłem?...“ - obraz, jak zwykle,
chwycił mnie za słowo.
„Z Pawłem i z obrazem“ - odparłem,
by sprawę na wszelki wypadek zagma-
twać.
Odpowiedź, jak odpowiedź... Nawet
gdybym jej rzeczywiście obrazowi udzie-
lił, i tak niewiele by zrozumiał. Takie juź
one wszystkie - obrazów źródła niepo-
skromione. Ale czy godziło się walczyć
z pamięcią?
- Panie, rzesza... - Jan chwycił mnie za
łokieć i potrząsnął.
- Ciszej, Janie. Ze swym stwórcą ga-
dam - odparłem zły, źe mi konwersację
przerwał w tak interesującym momencie.
- Wiesz, źe to ona mnie stworzyła?
- O mesjaszu! To ON jest... kobietą?!
- Misjarzu, jeśli juź, i jaki ON, idioto...
Ona jest kobietą, nie mam najmniejszych,
niestety, wątpliwości. Choć... no cóż...
i tak nie zrozumiesz. Tak, ona mnie stwo-
rzyła, ale wiem o tym dopiero od chwili,
gdy pokazała mi drzwi.
- Wygnał...ła zraju...
- Coś w tym rodzaju - wykrzywiłem
ryja w krzywym uśmiechu. - Pętałem się
to tu, to tam po innych światach, nie bar-
dzo wiedziałem w co ręce włożyć, i nagle
błysk, światło... Nie macie tu kompute-
rów? Na tej dyskietce zmieściłbym nie-
jedną opowieść. Może gdzieś tutaj... nie,
idiota ze mnie. Janie, przyjacielu, wiesz,
że pisać można tylko dla kogoś?
- Dla Pan... ni?
- Dla Pani, niech ci będzie. Nigdy tak
o niej nie myślałem. Ale jest panią, tak po
wielekroć panią. Panią mej duszy na pew-
no.
- Dał... ła ci duszę...
- Oczywiście. Nie jesteś taki głupi.
Stworzyła mnie - tchnęła w me ciało, ta-
kie sobie, szczerze mówiąc, marność nad
marnościami, duszę. Dzięki niej zaistnia-
łem jako człowiek, istota rozumna. Jakie
to proste.
- Gotujcie drogę pańską! - wrzasnął
Jan, a ja nie bardzo wiedziałem, czy cza-
sem ze mnie nie zakpił...
Ujrzałem wreszcie wielką rzeszę ludz-
ką, która stała naprzeciw nas wpatrując się
w nasze postacie i coś tam szemrząc mię-
dzy sobą. - Prostujcie ścieżki jego, każdy
34
padół niech będzie wypełniony, a każda góra i pagórek zniesione... a już i siekiera do
korzenia jest przyłożona, wszelkie więc drzewo, które nie wydaje owocu dobrego, zo-
stanie wycięte i w ogień wrzucone...
- Zaraz - przerwałen nagle, olśnieniem jakimś trafiony. To świetna okazja, by - jak
to tłumaczył Darvian? - posiew rzucić.
- Mówię wam, zaprawdę żaden prorok nie jest uznawany w ojczyźnie swojej - zamil-
kłem na chwilę, by myśli zebrać, a i rzesza umilkła, czekając co też dalej powiem. -
A ojczyzna moja nie z waszego jest świata...
- Królestwo... - szepnął mi Jan do ucha.
- Oczywiście, bracia. Królestwo moje nie z tego jest świata, azaliż... Wiele tu panien
macie? - spytałem z głupia frant, ale rzesza na szczęście milczała, uznając za retorykę
ach, cóf mamy z tob*, mesjaszu niewydarzony...
słowa moje. - Milczycie, wiedzcie więc, że „Nebo“ w zamknięciu swoim podróżowało
do Ziemi waszej jakieś trzy ziemskie lata i sześć obrotów Księżyca waszego. I kobiety
żadnej w załodze, o ile wiem, nie mieli. No tak, ale co to was może obchodzić - tu kon-
cept nieco straciłem.
- Ach, cóż mamy z tobą, mesjaszu niewydarzony - rzekł nagle jeden z tłumu. - Przy-
szedłeś nas zgubić? Wiemy dobrze, kim jesteś.
35
- To głupi Damian. Nie zwracaj na niego uwagi, panie - szepnął Jan.
- Zamknij się - warknąłem ostro. - Wyjdź z tłumu, Damianie i nie przekręcaj funk-
cji mojej, która brzmi „misjarz“. W tłumie każdy odważny. Stań może naprzeciw mnie,
jak mężczyzna. Skąd możesz wiedzieć, kim jestem i skąd przychodzę?
Damian wyszedł na środek i spojrzał mi hardo w oczy.
- Stoję. I cóż ty na to?
- Bracie - rzuciłem w olśnieniu, a podszedłszy doń, w ramiona go wziąłem, ucałowa-
łem i poklepałem, zdaje się, po zarośniętym policzku.
Ten zaś stał przez chwilę jak oniemiały, aż padł na kolana przede mną i zajęczał:
- Kimże jesteś, że mając władzę i moc, nakazałeś mi wyjść, a ja wyszedłem? Oj, ro-
zejdzie się wieść o tym, rozejdzie... O, jasno widzę, o jasno, jakem Damian. Wszyscy
śmiać się teraz będą ze mnie, nieszczęsnego.
- Widzicie więc sami, że moc uczucia jest wielka. Muszę i w innych miejscach
mówić o... królestwie moim, by inni także te wspaniałe wieści posłyszeli. Tak więc wy-
baczcie, ale na nas pora. Czasu zostało mi niewiele, by się wypełniła misja moja. No to
amen.
- Amen, amen! - odkrzyknęła rzesza, smakując słowo nowe, którym odtąd zapewne
posługiwać się będą z upodobaniem na pamiątkę moją. A jeśli nie, to i tak nic stracone-
go. Darvian mówił o konieczności implantowania fonemów. Muszę coś jeszcze wymy-
ślić...
b
Któregoś dnia doszliśmy nad jezioro. Rzesze jak zwykle tłoczyły się wokół mnie,
a przy brzegu w dwóch łodziach rybacy co chwilę wyciągali puste sieci. Wszedłem więc
na jedną z łodzi, Jana posławszy po coś na przekąskę, i stamtąd nauczałem, nie bardzo
nawet pamiętam o czym, zapewne jak zwykle o miłości, bo przecież o tym Wielki Prak-
tyk i Bystrzak Pidżej najwięcej ciekawego ma do powiedzenia, jak już wiecie... Gdy
jednak głód począł mi doskwierać, a Jan ciągle w pobliskim miasteczku marudził, wpa-
dłem na pomysł, by tym biednym prostaczkom nieco w połowach dopomóc. Wyjąłem
cichcem wtyczkę z komunikatora, gdzie około 2000 woltów stałego napięcia buzuje,
i za plecami w wodzie ją zanurzyłem, by ryb nagłuszyć. Po chwili zaś zaproponowałem
sprytnie, by w tym miejscu sieci zarzucili. Tak też i zrobili. Jakie było ich zdumienie,
i rzesz na brzegu zgromadzonych, gdy sieć pełna ryb z toni się wynurzyła! Potem się
zresztą od owych rybaków odczepić nie mogłem, łazili za mną wszędzie do końca misji,
sądząc pewnie, że sposób w jaki ryby im do sieci napędziłem nieszczęśni podpatrzą, by
głodu nigdy nie zaznać.
36
- To zwykle zaczyna się niewinnie -
zacząłem dla wprawy kolejny wykład
przed Chrzcicielem, gdy włóczący się za
nami rybacy posnęli, a rzesze, zjawiające
się przy mnie nie wiadomo skąd, poszły
sobie nie wiadomo gdzie, pewnie zoba-
czyć jakieś kamienowanie.
- Tak sobie patrzysz i nic nie zatrzy-
muje twego wzroku. Myślisz, że masz już
spokój. Wiesz, Janie, jak to jest. I nagle to
przeklęte lub błogosławione - nikt nie
wie na pewno... - wzruszenie. Dokonu-
jesz analizy, bo przecież jesteś już dorosły,
wiele rozumiesz, znasz swoje reakcje,
przewidujesz niebezpieczeństwa. Ale te
kilka ulotności - wzruszający szczegół do-
strzeżony na rękawie swetra (chitonu, do
licha), zadrapanie na palcu, śmiech, jakieś
błahe lecz do ciebie wypowiedziane słowa
- wszystko zaczyna żyć w twej jaźni wła-
snym życiem. I tu zaczyna się podstęp
Natury. Tu, jeśli na to pozwolisz - a prze-
cież trudno o władzę nad jaźnią - kiełkuje
moc, której wkrótce nic nie będziesz mógł
przeciwstawić.
Ciągnąłem w tym duchu dość długo,
tracąc powoli kontrolę nad translatorem,
mowa moja musiała wydawać się Janowi
coraz mniej zrozumiała, przerwał mi więc
nagle, zniecierpliwiony, czego zwykle nie
czynił:
- Panie mój, widzę, że coś cię dręczy,
niczym robak figę zdrową toczący.
- Ha... sam nie wiem lub też oszukuję
się, że nie wiem co mi się przytrafiło. Wła-
sna natura płata mi figle.
- Która, panie? Toż wiemy, żeś dwojga
natur. Twej boskiej natury zło się przecież
nie ima.
- Zło? Nie wiem, czy to właściwe
określenie. Zresztą dobrze, może to i zło...
opowiem wam jak było, a że sprawa jest
poważna, obudź drugiego Jana, Mateusza,
Łukasza i Marka... Tak, siądźcie tu przy
mnie i posłuchajcie wszyscy, a ty, Chrzci-
cielu, bacz, by nikt nam nie przeszkadzał.
Wiem, że bazgrzecie tam coś we czterech
w skrytości przede mną, tego co wam te-
raz opowiem nie ważcie się jednak spisy-
wać, bo to sprawa nie do publikacji i z mi-
sją moją wiele wspólnego nie ma. Muszę
się wygadać i tyle, jasne?
Ta niewiasta o szarych, poważnie pa-
trzących oczach, przysiadła się do mnie,
gdy odpoczywałem nad jeziorem Geneza-
ret...
Od razu wydała mi się jakaś niebez-
pieczna, bowiem obrazy inne tak blaknąć
poczęły i migotać przy niej, jak kończąca
37
swój żywot żarówka wolframowa, używana w Federacji - ...w moim Królestwie - do roz-
świetlania mroków nocy. Nie chciałem pozbywać się obrazów owych, bo zżyłem się
z nimi, nie przeszkadzały mi, a smutek, jaki emitowały... wybaczcie - jaki z nich płynął
- stał się moją drugą, jeśli nie wręcz trzecią naturą. Czułem, że pozbywając się obrazów
owych zmuszony będę konstytuować swą jaźń na nowo, w trudzie i znoju, w niepewno-
ści i mozole wielkim, nie jest bowiem łatwo formować magmę, z której ulepiono ludz-
kie uczucia.
- Odejdź, pani - rzekłem więc szorstko, uśmiechnąłem się jednak przy tym, bo jak
inaczej niż z uśmiechem w niebieskawe zwierciadełka duszy takiej spoglądać i gdym
konstatacji tej dokonał, już wiedziałem, że jest źle. - Zbyt niebezpieczna jesteś dla
mnie i misji mojej tu na Ziemi. Nie wolno mi się rozpraszać, zadanie moje nie z tego
jest świata, powiadam ci.
- Chętnie nauk twych wysłucham, czyż nie to jest misją twoją, mesjaszu?
- Co wy wszyscy z tym mesjaszem... mów mi Paweł... - parsknąłem szorstko, mięk-
nąc jednak gwałtownie i niepowstrzymanie, niczym plazma w emiterze ustawionym na
ciąg hiperprzestrzenny. - Misja moja zabrania udzielać nauk pojedynczo, występować
mi wolno jedynie przed rzeszami i grupami ludzkimi. Nie ma w niej miejsca na żadną,
przepraszam za słowo, niewiastę.
- Ja Miriam mam na imię. To symptomatyczne, mam przyjaciela w Jeruszalaim
o tym samym imieniu, który bardzo cię z charakteru przypomina.
„Dobrze, że nie z urody“ - mlasnęło we mnie złośliwie, choć nie wiedziałem, pod
czyim adresem. Czasem moja złośliwość przeciw mnie samemu się zwraca. „Przyjacie-
la“ powiedziała, a może „znajomego“, w każdym razie jakoś mnie to zapiekło. Ze zdzi-
wieniem poczułem, jak drażni mnie, że ktoś ośmiela się funkcjonować w jaźni Miriam
NA RÓWNI ze mną. Moje uzurpacje rosły błyskawicznie do monstrualnych rozmia-
rów, musicie przyznać.
- Symtomatyczne? - nie zrozumiałem.
- Tak właśnie uważam. Symptomatyczne - powtórzyła Miriam z uśmiechem. I po-
trząsnęła głową. I zamilkła, a ja gwałtownie począłem przekopywać rejestry mych sza-
rych komórek w poszkiwaniu ery i świata, odpowiedzialnych za powstanie tego przy-
miotnika. Coś mi się tu nie zgadzało. - Nie chcę ci przeszkadzać, Pawle, ale ciekawią
mnie twe nauki niezmiernie.
38
- Trudno mi nawet wyobrazić sobie, że mi prze-
szkadzasz. Nigdy mi przeszkadzać nie będziesz - wy-
padło to ze mnie tak szybko, że nawet nie zdążyłem się
zastanowić.
- A jednak chyba trochę ci przeszkadzam - odparła
i... odeszła. I znów jej przy mnie nie było. Może poszła
do owego imiennika mego... bogowie zlitujcie się nad
jego kośćmi, gdy go dopadnę...
Długo potem rozmyślałem o tym epizodzie, próbo-
wałem znaleźć jakieś racje, przemawiające za koniecz-
nością udzielenia nauk osobiście i pojedynczo - wbrew
oczywistym zaleceniom i ostrzeżeniom dra Darviana -
jednak żaden rozsądny pretekst dla takiej niesubordy-
nacji nie pojawiał się w mej skołatanej łepetynie. Co
więcej - wcale nie byłem pewien, czy to owa Miriam
rzeczywiście pragnie mych nauk... czy też to ja tylko
tak bardzo pragnę jej ich udzielić...
Miriam
pojawiała się potem przy mnie co ja-
kiś czas, dziwnie się po Judei miotając, i co jakiś czas
znikała, w najmniej oczekiwanych momentach, gdy
już myślałem, że przytrzymam ją na dłużej w pobliżu,
by ducha swego jej obecnością sycić... Jednak wszyst-
ko, co z siebie przy Miriam wydobywałem, płaszczało
nagle i trywializowało się, jakby moc jej skierowany
przeciwnie do mojej posiadała biegun. Niewiasta owa
z każdym dniem mniej stawała się zrozumiała, a jej
jaźń przedstawiała mi się jako zupełnie nieprzeniknio-
ny twór o tajemniczym lub wręcz niepoznawalnym
przeznaczeniu. Stała się też Miriam bardzo szybko
owym conditio sine qua non misji mojej, że użyję języ-
ka okupantów waszych, który rozumiecie, choć zapie-
racie się tego na co dzień.
39
R wi
ZECZYWIŚCIE, mesjaszu, nie napiszemy nic
o tym, co nam tu opowiedziałeś, do niczego bo-
wiem nam twa opowieść, wybacz śmiałość, nie pa-
suje. Pokolenia przyszłe, które twe nauki poznawać będą z kart
naszych pamiętników, mogłyby dojść do zgubnego przekona-
nia, że na chwilę wypadłeś z roli, że misja nie Misją ci a misyjką
jakąś się stała, bo jak inaczej traktować tak prywatny, tak osobi-
sty, tak intymny szczegół, z którym nas w łaskawości swojej za-
poznałeś - pokiwali głowami Marek, Mateusz, Jan i Łukasz,
a Chrzciciel nadal baczenie dawał, czy nikt nie nadchodzi. - Po-
za tym, drogi mesjaszu, już widzimy oczami wyobraźni tych licz-
nych prześmiewców, którzy sterty zwojów zapiszą jakimiś alter-
natywnymi historyjami twego żywota, jakoby całkowicie wła-
snym zauroczeniom podporządkowanego.
A LTERNATYWNE historyje mej misji to
wręcz konieczność, bracia moi, bowiem praw-
da o niej jest tak żenująco nieciekawa, iż szczę-
– cie wasze, że jej nie znacie - mruknąłem i począłem przywoły-
wać wszystkie te NIELICZNE i ulotne obrazy, związane z Mi-
riam, aż się spostrzegłem co wyrabiam, wstałem, otrzepałem
zwoje płótna, w których tam się na co dzień chodzi i ruszyłem
przed siebie, by myśli czym innym zająć.
alternatywne historyje...
i "
» r
40
Moses
Przez kilka dni w ogóle nie chciało mi się gadać
z Jah-Wehem, zresztą sam zakazywał łączności, więc nie
czułem winy. Za to poznawałem Ziemian, osobliwie zaś
Isztar, która za wszystkich innym tubylców po wielekroć
mi wystarczała. Nie trzeba mi było poznawać sług i służeb-
nic (bo tak ich nazywała), nie ciągnęło mnie do pałaco-
wych ogrodów i papiruśnic, natura też niezwykle tam była
uboga, powietrze suche, gorące, nieprzyjemne. Choć,
przyznam, gdy ciągnęła mnie w różne strony moja piękna
księżniczka, rad za nią biegałem, nawet nie sapiąc zanad-
to, może ciążenie na Ziemi nieco było mniejsze niż pod
Trzecią, w Unii... Wycieczki nasze nie były dalekie, jeno
tyle, co za progi pałacu nas wiodło, dziwiłem się atoli, że
tak ze mną chodzi, w końcu cóż dla niej był wart przybysz
Higgins, nie mogłem dociec przyczyn jej nadmiernej dla
mnie łaskawości, wreszcie przestałem sobie tym głowę za-
przątać, bo dobrze mi z tym było.
41
KTÓREGOŚ dnia wziąłem kąpiel,
natarto mnie wonnościami, przy-
brano w chałat i wypuszczono
z sypialni, bym siadł za stołem. Siadłszy
zaś próżno czekałem pojawienia się mej
największej na tej planecie radości. Jeść
mi się nie chciało, łyknąłem czegoś z cza-
reczki, wytarłem usta, przywołałem naj-
bliższego nagusa i pytam: a gdzież to two-
ja pani, barbarzyńco? Na co on, gnąc się
w ukłonach, przestraszony nie wiedzieć
czego, rzecze mi, że chora. I znak jakiś
w powietrzu dłonią uczynił, kreśląc coś na
kształt elipsy, nie wiem, cóż to w ich iko-
nografiji znaczyć miało, pewnie kult ja-
kiś...
Markotno mi się zrobiło, do sypialni
wróciłem, na wyro się gwizdnąłem, aż bal-
dachim zafalował, firany zaciągnąłem i le-
żę. Gorący dzień był wielce, choć to ich zi-
ma podobno, muchy latały (takie małe,
czarne, brzęczące), a mnie ani jadło, ani
napój, ani inne rozrywki nie ciągną. My-
ślę, źle jest, skoro tak silnie rozstanie boli.
Co tu gadać - tęskniłem. Wyobraźcie so-
bie - oto ja, doświadczony penetrator, ka-
pral Higgins z Unii, prawa ręka kapitana
Javaharlala Jah-Weha, uczestnik zaszczyt-
nej Misji, pionier, chluba Królewskiego
Instytutu - TĘSKNIĘ za takim chrabą-
szczem! Śmiech pusty was bierze, tarzacie
się po swych kobiercach w ciężkich kon-
wulsjach, widzę, jak z trudem łapiecie od-
dech, łzy ciekną wam po policzkach stru-
gami, dawnoście się tak setnie nie ubawi-
li. Po pachy macie radości i racja po waszej
stronie, moi przyjaciele...
Ale mnie nie do śmiechu w owym cza-
sie było, nie żarty mi w głowie postawały,
gdym tak leżał i rozmyślał, w co też wpa-
dłem.
Nagle dzwonek widzę, u łoża, zwykle
Isztar słyszała, gdym zabrzdąkał, jakaś ich
łączność prostawa to była, więc łapię zań,
pobrzęknę, myślę, podryndam, może choć
odezwie się do mnie, może słów parę za-
mieni, głosem swym choć ucho nacieszy...
Dzwonię raz, drugi - cisza. Znowu
dzwonię, jakieś „halo“ niby słychać, zu-
pełnie jak w Unii, gdy wideofon nawala,
wizja wysiada, w mównicy chrobocze. Na
nic wysiłki, dzwonek odkładam, a chcia-
łem opinię pewną usłyszeć...
Bo było tak: Kiedyś dopadła mnie,
gdym na uczcie przez faraona wydanej
siedział i pyta:
- Co tam czytasz?
A czytałem właśnie swój raport dla
Jah-Weha sporządzany, wciągnęło mnie
to pisanie, musicie wiedzieć, bardziej
o wszystkim nawet dla siebie niż dla kapi-
tana skrobałem...
- Ee, takie tam, coś nagryzmoliłem,
przeglądam.
- To ty umiesz pisać? - zdziwiła się
szczerze. - Toż unas kapłani tylko pismo
znają, tajemnicy zazdrośnie strzegą, nikt
ze świeckich prócz mnie tej sztuki nie po-
siadł w Eguapie, a i ja nawet listu prostego
napisać nie potrafię.
Zadziwiłem ją, widzicie, cherubinka
jednego, żabę zieloną, która nie wie na-
wet, jakie moce stawia przeciw sobie,
z krokodyla się naigrawając.
- A o czym to jest? - spytała, spod oka
tak jakoś na mnie popatrując.
42
„O TOBIE TERAZ BEDZIE...
...Najjaśniejsza Istoto, lekarzu duszy mej skołatanej i budzicielu wen naj-
potężniejszych“ - miałem na języku, ale słowa te wielkie natychmiast, nim
wybrzmiały, z trudem niczym kulę śniegową połknąłem.
- Zobaczysz sama - wydobyło się ze mnie, zanim pojąłem, co mruczę, zwój
jej nieszczęsnej podając.
Wzięła delikatnie pożółkłe karty w swe pięknie modelowane, księżniczko-
we palce, położyła na pulpit, pochyliła się, czyta. I znów ten śmiech posłysza-
łem, delikatny, cichy niczym szelest opadających w Unii liści, gdy Trzecia co-
raz niżej schodzi wegetację papu przerywając, migotliwy jakiś, daleki, to nara-
stający niczym odgłos strużki perełek wysypywanych z atłasowego mieszka
na blat marmurowy, to cichnący gdzieś w otchłaniach niebytu, mamiącego
snem spokojnym - do dziś mam go w uchu, do licha, nie sposób takiego śmie-
chu zapomnieć, mówię wam o tym w głębokiej konfidencji, bo trudno się ta-
kiemu prostakowi jak ja do podobnych zauroczeń przyznawać.
A oczy jej szare o tęczówkach ostrożnie cieniutkimi okręgami obwiedzio-
nych to na mnie, to na papirus pożółkły łypały i... śmiały się razem z nią całą.
- Podoba mi się - stwierdziła z przekonaniem i oddała mi zwoje. - Podoba
mi się - powtórzyła. - Masz coś jeszcze?
Tak oto sprawiła, że przytargałem resztę zwojów z samotni mojej, do rąk
jej dałem, a ona z miejsca do czytania się bierze...
- Nie tu! - wrzasnę. - Schowaj to, na bogów, bo kto zoczy. W alkowie swej
w spokoju przeczytasz - radzę chytrze, a czuję, jak rogi diabelne za uszami mi
rosną, kopyta łapcie rozpierają, ogon pode krzyżem kiełkuje. - Tam w cieniu
i cichości myśl moją lepiej zrozumiesz - zapewniam.
Isztar uśmiecha się, oczy jej błyszczą, mówić NIE biedna nie potrafi. Po-
słusznie zwoje do torby przepastnej wkłada i tak oto znowu myśli moich kilka
uniej się znalazłszy, krótką łączność między jaźniami naszymi nawiązało.
Ho, ho, uważaj Higgins, myślę, durny jesteś, nieraz ci to mówili, dobrze
byś o tym pamiętał. Wiesz już chyba, jak łatwo postać z kogoś uczynić, jak na
wolność twór taki się natychmiast wyrywa, jak szatę mistyczną na się przyo-
bleka i umysł twórcy swego mąci, zniewalając go i motając. Strzeż się, Hig-
gins, z Isztar postaci nie czyń, poprzestań na tych paru chwilach przyjemnych,
co świecą światłem gwiazd dalekich - gdy zechcesz słońce z nich uczynić -
spłoniesz w jego blasku. Patrz: oto imię Isztar bez trudu spod rylca ci wyska-
kuje, kiedy zechcesz, a spróbuj je przy niej wypowiedzieć! Język kołkiem ci
43
stanie, oczy mgłą zajdą, jąkać
się poczniesz, Higgins, czkawki
dostaniesz i tyle. Nie, pisanie
za łatwe, zbyt wiele na jaw mo-
że wydobyć, uważaj, powiadam
ci, kapralu...
Więc dobrze, wybrałem co
lepsze kawałki, przejrzałem,
czy głupot nie ma. Z trudem
powstrzymałem rylec, by nic
nie dopisał, by nic - co w skry-
tości ma pozostać - ujawnione
nie zostało, bo już o to tylko mi
chodziło, by nie uciekła, z pała-
cu nie wypędziła, pisać nie za-
kazała. Dałem jej nareszcie na-
stępne manuskrypty z drże-
niem wielkim, z niepokojem,
jakby od reakcji na nie nie wie-
dzieć co zależało. Ona zaś pisa-
nie moje na bok odłożyła z ha-
łasem, podobnym szczękowi
zapadającej klamki, co z trza-
skiem za skazańcem w celi
za
śmierci na Otanie zapada.
A gdy na drugi dzień znowu ją
przy łaźniach spotkałem, słu-
żebnice swe odprawiła i mówi:
Masz coś jeszcze, Mose-
sie?
- Musimy kiedyś o dziełach
mych podyskutować... - zaczą-
łem sprytnie, bacząc, by bez-
czelną sugestię w nieporadno-
ści komunikatu ukryć.
- Bardzo chętnie podysku-
tuję - odparła Isztar z uśmie-
chem i na tym się skończyło, bo
żeby jakąś sytuację do dyskusji
sposobną sprokurować, odwagi
mi nie starczyło.
- Bo to, widzisz, jedynie kuracja taka, autotera-
pia, próba kreacji rzeczywistości sztucznej w miej-
sce tej, która często nieznośna, ból wieczny du-
chowi słabemu sprawia - plotłem tylko, a Isztar
grzecznie przytakiwała, lecz pewniem ją nudził,
temat dyskusji zmarł jakoś zaraz z przyczyn, zdaje
się, naturalnych.
- Pracuję nad rzeczą nową... Zechcesz kiedyś
przeczytać? - spytałem nieopatrznie, nadmiernej
swej bezczelności się dziwiąc.
- Wiesz przecież, że chcę... - odparła po prostu.
44
Tyle jeszcze pragnąłem dodać, ale przecież zabrzmiałoby to jak jakieś triviuum ko-
miczne, pretensji pełne i do obrzydliwości banalne, choć... prawdziwe.
- Zmobilizowałaś mnie... - zdążyłem tylko oznajmić i tylem ją widział, poszła bo-
wiem znowu do siebie i tu dyskusja nasza urwała się, nim miała szansę dojrzeć i temat
wyczerpać. Nie wiem do dziś, dlaczego tak się działo. Czy to Isztar urywała w najnie-
bezpieczniejszych momentach nasze sam na sam, czy też bogowie Unii strzegli mnie
jeszcze przed upadkiem w te sidła ostatecznym...
ewnego dnia wezwał mnie ów faraon, Ramzes II mu było, do siebie, a gdym z lek-
tyki jako tako swe kości wydobył i zgodnie z miejscowym zwyczajem w tysiącu po-
kłonów do tronu przyczłapał, rzekł mi:
- Posłuchaj, przybyszu ucieszny - tu poprawił się na swym siedzisku i korony trzy co
mu się na głowie przekrzywiły wyprostował. - Darmozjadujesz u mnie, dziewki dwor-
skie bałamucisz, twoje poglądy cię kompromitują, łajzo jedna, jesteś grafoman, mito-
man i plotkarz, nic tylko skrybą nadwornym cię zrobię, bo błaznów mam już dziesięciu,
jedenasty nadmiar hałasu by czynił.
Skłoniłem się głęboko, zbytek to łaski był dla mnie. Pisać owszem, ale z głowy,
z ducha umiałem, lecz z musu? Co innego Jah-Wehowi raport zdawać, co innego, jak
każą i co każą, smarować... Trudne mi się to zdało, lecz spróbujcie może kiedyś z farao-
nem dyskusji.
- Lepiej już pójdę sobie na Syjam - westchnąłem. - Polezę, gdzie oczy poniosą, nic
tu po mnie, szanowny królu Eguapu, pociecha ze mnie będzie niewielka.
- Milczcie, przybyszu Higgins, powiadam, bo jeszcze chwila, a słudzy moi odzienie
z ciebie zedrą, kijami obłożą, aż spać na stojąco do zaćmienia Atona będziesz!
Przeraziły mnie słowa tak okrutne, wydało mi się nawet, że to sam Jah-Weh gębę na
mnie rozdarł, ale skąd on by tu na owym tronie... nie, to faraon, kapitan nie miał tak
dziwnej czapki na czerepie, zaraz by mu się z łysiny zsunęła. Wisi na stacjonarnej i cze-
ka meldunku, a co ja mu właściwie zamelduję? Toż łeb mi zaraz na poczekaniu urwie,
ze trzy hekabomby samosterowne spuści i kraj ten piękny spustoszy przypadkiem, bo
celownik na SYNAJU rozkalibrowany i trudno będzie we mnie trafić, rozrzutu unikając.
Zafrasowałem się mocno, za nic nie wolno mi było do tego dopuścić.
- Zgoda, faraonie, twoje na wierzchu - odrzekłem i w kancelarii pałacowej niewolni-
ków począłem podliczać, by saldum na dzień każdy co do sztuki się zgadzało. Padali jak
muchy, to i roboty miałem sporo, com księgi wyprowadził, to goniec przybywa, kwity
nowe na pulpit rzuca, rachubę od nowa czynić muszę. W krzyżu łupało, kapota na ręka-
wach się wytarła, oczy mgłą zachodziły, że i Isztar na dwa kroki bym nie poznał.
A byli wśród owych nieszczęśników Hebrajowie jacyś, lud hardy, bitny, niepokorny
i nadzwyczaj urodziwy, chłop w chłopa, baba w babę. Zdawało się, że można ich kijami
młócić, niby zboże, a oni wciaż powstają i mnożą się w Eguapie ponad miarę, sporo fra-
sunku faraonowi przyczyniając. Hebrajów owych nasz Ramzes dziwnie nie lubił, choć
dziad jego, czy pradziad nad Nail wpuścił i głodnych nakarmił.
45
P
Gdym któregoś dnia po ciężkiej robocie na pustynię wyszedł, by kości strudzone na-
prostować, ujrzałem, jak Eguapianin Hebraja kijem okłada. Amon we mnie wstąpił, bo
mało życia w Hebraju zostało, lada moment padnie i znowu saldo, owoc dnia całego,
o kant swego zmęczonego tyłka rozbić będę musiał! Rzuciłem się na Eguapianina z an-
teną, którą zwykłem przy sobie nosić, gdyby mnie chętka pogwarki z Jah-Wehem na-
szła, zdzieliłem go ową po łbie durnym, zakutym, wełniastym, a ten padł nieżywy na
piasek, w którym go też zaraz bez ceregieli na wszelki wypadek zakopałem. Hebraj zaś,
miast wdzięczność okazać, nogi obie wziął za pas i tylem go widział. Czułem, że moja
porywczość nic dobrego nie przyniesie, ze wpadnę wreszcie i tak też się stało. Oto
znów, po robocie, dwóch Hebrajów ujrzałem, jak kijami się okładają. Mówię im tedy,
jak ludziom, dajcie pokój, albowiem saldo na dziś wyciągnałem, krechę wielką nanio-
słem, rylec w piachu osuszyłem i spać się zaraz zabieram. Gdy jeden z was padnie, pra-
wię, cała robota na marne pójdzie. Na to oni, żem głupi, głupszy od wielbłądy sierścia-
stej, która w swyn łajnie się czochra i że takiej, prawią dalej, pokraki dawno nie widzie-
li, skąd się wziąłem i czy może sam mam ochotę ich ukatrupić, jak owego Eguapianina,
co to nieborak dwieście kroków stąd pod piachem do góry kołami się za przyczyną mo-
ją wyleguje... Po czym dodali, że nikt mnie nad nimi sędzią nie uczynił i, ogólnie rzecz
całą ujnując, mają mnie tam, gdzie wchodzi garb wielbłądy, gdy się jej dosiędzie.
Zakotłowało się we mnie, bo to zważcie sami: faraon na żartach się nie zna, kroto-
chwil nie lubi, gdyby przewąchał postępek mój z owym nieszczęsnym Eguapianinem,
skórę by ze mnie ściągnął, na nice wywrócił, dobrze podsuszył i abażur na lampkę oliw-
ną w światyni Amona z niej przyszykować nakazał... Jako że przywiązany do mej skóry
byłem, wolałem już pałacu nie oglądać, w piaskach pustyni się zaszyć, czekając aż spra-
wa, dadzą bogowie, przyschnie.
I tu na pustyni żałość mnie ogarnęła. Nachodzić mnie poczęły obrazy niezwykłe,
a każdy Isztar w sobie zawierał, choćby tylko z boku, choćby w lewym rogu u dołu po-
stać jej wdzięcznie połyskiwała. W żaden sposób do ładu dojść ze sobą nie mogłem, wy-
obraźnia motywy najróżniejsze z Isztar w roli głównej mi podsyłała, a ja biłem się z my-
ślami rzadko zwycięstwa odnosząc. Gryzłem się na owej pustyni, to łażąc bez celu, to
padając, to piasek z zębów wydłubując, to wyjąc do Księżyca (bryła, co po orbicie Zie-
mi lata), to usypiając, by choć we śnie ukojenia doznać. W takich to trudnych terminach
się przez własną głupotę znalazłem i nie mówcie mi, że to błahe problemy były.
Usychając tak z tęsknoty niczym chora figa dotarłem nareszcie do kraju Madian i tu
przy studni usiadłem, by nogi namoczyć, czoło schłodzić, pragnienie ugasić. Gdym tak
siedział, członki swe rozkoszom kąpieli poddając, nadeszło panien Madianek siedem,
zwyczajne wszystkie lecz wesołe i rozfiglowane nad miarę.
- A co ten tak tu siedzi? Co za broda, jakie sandały ucieszne! - trajlowały jedna przez
drugą. - A od kiedy to niebieski chałat do zielonych portek pasuje?!
- A torbę ci jaką ma w garści! Nie mogę, trzymajcie mnie siostry, bo skonam tu na
miejscu, do studni wlecę i szkoda będzie wielka!
46
- Szkoda będzie, i owszem - odparłem - bo studnia to
jedyna, o siedem wschodów waszej samotnej gwiazdy
dziennej od następnej odległa.
- Jak śmiesznie prawi, cudak jakiś - pisnęła najstarsza,
co dziwnie natrętnie postaci mej się przypatrywała. - Chy-
ba ci on nie stąd, nie Madian on chyba...
Doceniłem bystrość białogłowią, a i samotność do-
skwierać mi już poczęła, bom rzekł frywolnie:
- A nie zdałby ci się, niewiasto, chłop jakowyś?
Ta, nie spłoniwszy się nawet, od brody jasnej, w tych
stronach rzadkiej wśród ludu, po stopy koślawe, drogą
zmęczone mnie obejrzała, potem od stóp do brody wróciła,
gdzieś tak pośrodku wzrok dłużej zatrzymując, i rzekła:
- Hm... Chłop to może nazbyt wielki komplement, uro-
dziwy jesteś, cudzoziemcze, niczym koza, co dużą ma trą-
bę, a mało ryczy... No, niech tam. Pójdź z nami, śmieszny
człowieku.
Tak też Madianki owe do ojca swego mnie przywlokły,
ten zaś mąż zacny na mój widok gębę bezzębną rozdziawił:
- A któż to taki, córki moje wszeteczne?!
- To cudzoziemiec, ojcze - odparła ta, która mnie wy-
brała, Sefora, zdaje się ją wołali.
- Jam jest, którym przybył z daleka, Moses me imię -
wyjaśniłem grzecznie. Okiem głodnym powiodłem wokół
i pytam:
- Nie macie tu placka jakiegoś, dziadu stateczny, a wo-
dy lub piwa przynajmniej?
- Mam ci ja wszystko, czego zapragniesz, zostań z nami,
cudzoziemcze, krzywdy ci żadnej nie będzie, może da Pan,
że córy me ustatkujesz.
Cóż było robić, zostałem udziada owego, nie powiem -
życie wiodłem dostatnie, chleba i wody mi nie brakowało
i wszystko byłoby dobrze, gdyby nie obraz ów, co nawet tu,
uMadian, srodze mą jaźń turbował...
Teść mój zwał się Jetro, trzody miał liczne, a że za ka-
płana uMadian robił, mnie obowiązek pasterski przypadł.
Pasterstwo to - musicie wiedzieć - zawód męski, twardy,
mocno w poważaniu u ludu tego będący. Kij nosiłem w rę-
ku sękaty i łaziłem za trzodą, dniami od much a nocami od
wilków ją opędzając. Prawda, że w dni owe szczęśliwe o ce-
lu wizyty mej na Ziemi zapomniałem, nie pamiętałem już
47
skąd mój ród i gdzie moje domostwo; Unia wydała mi się krajem mlekiem i miodem
płynącym, gdzie szczęśliwość życie Unitom wypełnia, a ci nic, tylko ssaki ciągną, w cie-
płych promieniach Trzeciej się wylegują, hymny cudne śpiewają, a modulatory błogość
w ich ciała wlewają, niczym w naczynia rozpustne. Coś tam nawet na ten temat Madia-
nom prawiłem, ci jednak uśmiechali się, po łbach kołtuniastych brudnymi paluchami
stukali i tłumaczyli, jak dziecku, że wszystko musiałem pokręcić, bo jest tu u nich taka
góra, zwie się Horeb, że tam mieszka Pan - Wojownik Wielki, zsyłający wichry i burze,
by razić ich przeciwników. Sami wprawdzie nie byli świadkami podobnego wydarzenia,
ale od dziadów swych wiedzą wszystko dokładnie i dziw ich straszny bierze, że taki mą-
dry człowiek (niby ja...) taki ciemny w tej kwestii. Nie spierałem się z nimi, ale z czystej
ciekawości postanowiłem kiedyś, z nudów, tę górę odwiedzić.
Posępny ów masyw skalny mógł budzić w Madianach przesadną bojaźń. Gdym do
góry owej dotarł, ogień jasny wzrok mi poraził, padłem na twarz, by się przed ślepotą
uchronić, a tu głos jakiś prawi mi:
- Mojżesz, Mojżesz, ty pajacu.
Ja nic, leżę, bo gorąc bije, a tu znów:
- Kapralu Higgins, szlag cię jeszcze nie trafił? Miło cię widzieć! Gdzieś się włóczył
tak długo? Co ty masz na sobie, co to za drąg trzymasz w łapie?
Wtedy podniosłem się ostrożnie i widzę, że to sam Jah-Weh ze spodka na skoczni
rakietowej wyskoczył, parę krzaków wokół podpaliwszy na jednym z nich usiadł i stam-
tąd wrzeszczy dalej:
- Higgins, ja cię kiedyś załatwię!
Jakoś ogień wygasł, Jah-Weh otrzepał się, aż sadze zawirowały wokół jego łysiny
i prawi dalej:
48
- Zapomniałeś o mnie, Higgins?
Z dziewkami swawolisz, bydło po pustyni
z kąta w kąt przeganiasz, wino chlejesz...
a zadanie? Masz już chętnych, żeby ma-
szynę przetestować, co? Ilu ich jest, kiedy
tu ściągną, coś im naopowiadał?
- Tak jest ser - wyprężyłem się odru-
chowo. - To jest, nie, ser... Coś mi nie wy-
szło, wpadłem w tarapaty, ledwom z ży-
ciem uszedł...
- Co wy mi tu, Higgins, duby smalone
pleciecie! Co to za żargon jakowyś... tfu!
weieie mi4ią6ięd...
jakiś? Chcecie się przed Elohimem tłu-
maczyć, tak? Ale wpierw ja się wam do-
biorę do pierza! Zaraz mi tu raport zda-
wać! Latam jak głupi po orbicie, aż mi się
od tego we łbie kręci, wypatruję sygnału,
myślę, że już po was, a wy tu... cholera! -
zaklął szpetnie, bo zapomniał na koniec
języka w gębie.
I tu przyszła mi do głowy ta myśl prze-
dnia, która mogła sprawić, że uratuję
skórę, a przy okazji policzę się z Hebraja-
mi, których, jak wiecie, miałem po dziurki
w nosie.
- Panie mój... to znaczy... ser...
- Tylko krótko, Higgins - Jah-Weh
zmarszczył brwi i znowu mu się sadze po-
sypały z czoła.
- Mam tych ludzi, ser. Zaraz tu będą.
Potrzebuję tylko niewielkiej pomocy, by
ich jakoś poskromić.
- Bajek mi tu nie opowiadajcie, wiecie,
kapralu. Ma ich być wielu, najlepiej całe
rodziny, bo przebadać trzeba ze dwa po-
kolenia. Czasu zostało niewiele, góra
czterdzieści lat, a i to trudno będzie potem
odwrócić w fałdzie czasoprzestrzennej.
Spóźnimy się, Higgins, przylecimy do
Unii tydzień później, niż się nas spodzie-
wają. To wstyd. Ale wy, jak widzę, wcale
się nie wstydzicie?!
- Wstydzę się ser. Już ja ich tu przy-
wiodę, ser, choćby na plecach.
- Coś wam powiem, Higgins. To wasza
jedyna szansa, rozumiecie?
- Tak jest, ser!
- Łączność macie?
- Antena, ser... gdzieś mi się, tego, za-
podziała...
- Durniu jeden! Macie tu komorę,
wsadźcie sobie pod ten...
- Chałat, ser.
- Won mi po tych ludzi, Higgins!
- Tak jest, ser.
49
ww S
V v t
rŁAŚCIWIE było mi to na rękę. Teraz, czując opiekę
SYNAJA, jego dział, grawitronów, laserów i dezintegra-
torów, przyspieszaczy i zwalniaczy czasu, w końcu zwy-
kłych nagłaśniaczy mowy i zadymiaczy, jak również posiadając
stałą łączność z Jah-Wehem, mogłem spokojnie, pogwizdując na-
wet z cicha, wrócić do Eguapu. Jetro wcale mnie nie zatrzymywał,
rzekł tylko „Idź w pokoju“ i tyle. Zżyłem się ze starym, jego cór-
kami i stadem. Ale cóż, obowiązek. Poza tym w Eguapie była
Isztar. Nie przypuszczałem wprawdzie, że wypłakuje za mną
oczy, lub coś w tym rodzaju. Taki naiwny Higgins nie był. Nale-
żałem, jak wiecie, do innego świata, którego ani zrozumieć, ani
tym bardziej zaakceptować nie mogła. W swej kształtnej, eguap-
skiej główce poukładane miała tak, że poprawiać tam nic nie
chciałem. To poukładanie, na Eguap oczywiście, wystarczało,
a nawet innych Eguapian srodze przerastało. Właściwie przyznać
muszę, że była MOMENTAMI mądrzejsza nawet od Higginsa,
co zresztą dała mi ze dwa razy odczuć...
Gdy już zebrałem się, by odejść, stary Jetro zastąpił mi drogę
i bąknął coś o zabraniu Sefory z odrobiną dobytku, a może nawet
pozostałych córek także, dokładnie nie zrozumiałem co mówi, ja-
ko że dawno już starcił wszystkie zęby, nawet te w głębi. Powie-
działem, że bardzo chętnie, lecz niestety, Wielki Wojownik, ten
od wichrów i burz, którego spotkałem na górze Horeb, powiedział
mi osobiście parę ważnych rzeczy, a kogo jak kogo, ale Jah-Weha
(zakpiłem, bo przecież znać go nie mógł) muszę słuchać, bo nie
należy on do tych, co to słowa rzucają na wiatr i burzę. Krótko
mówiąc wykpiłem się tanim kosztem, przy okazji też, jak się zda-
je, nazwałem ich Wielkiego Wojownika, bo nie miał dotąd imie-
nia. No dobrze - nie miałem nic przeciw Seforze i szwagierkom,
nie chciałem więc narażać ich na doświadczenia tej zwariowanej
Amy Fait, jasne?
W Eguapie poszedłem wprost do pałacu, faraon nawet się
ucieszył, okazało się, że nic nie wiedział o moich wyczynach, wy-
szło wiec na to, że zmarnowałem kupę czasu, który mogłem wy-
korzystać o wiele lepiej, szykując do drogi Hebrajów.
Tak to się czasem dzieje, że człowiek lata w kółko, wokół słu-
pa i myśli, że go zamknęli. A już najgorzej, gdy goni wokół tego
słupa obraz, na którym pojawia się ktoś taki, jak... sami wiecie,
kto. Wtedy może latać nawet do zakichanej śmierci i jest w miarę
szczęśliwy, jak każdy latający głupiec, czego i wam życzę.
50
Interludium
(a piacere)
Zaraz po rozmowie z faraonem pobiegłem do
komnat, gdzie spodziewałem się zastać Isztar. Chyba
to was nie dziwi.
C
ZEŚĆ - powiedziała Isztar na mój widok i uniósłszy rękę po-
machała mi samymi palcami. Na jednym z nich połyskiwała
czerwonawo metalowa ozdoba, cieszy mnie dostrzeganie ta-
kich szczegółów, więc musicie wytrzymać ich nadmiar w tej opowieści.
- Tęskniłaś za kapralem Higginsem? - zażartowałem.
- Zmęczona jestem - odparła poważnie. - Śpiąca.
- Za wcześnie wstałaś - domyśliłem się.
- Nie, chyba jestem chora. Tu mnie boli - pokazała gdzie.
- Serce? - zdziwiłem się. - To wy, niewiasty ziemskie, macie serce?
- Nie docinaj mi... - powiedziała jakoś cicho. - Albo dobrze. To
przecież JEDYNE, co w tobie ciekawe. - Akcent ci się zmienił, nie ro-
zumiem co mówisz, brzmi to jak gulgot tych barbarzyńców z północy.
Poprawiłem dyskretnie swój translator, jednak zauważyła, że grze-
bię w gębie:
- Pokaż, co tam masz?
- Przysmak mężów z Unii, taka używka - bąknąłem z niejakim wsty-
dem.
- Dasz mi spróbować?
- Takie brzydactwo, co ty... - nie mogłem przecież dać jej do ust
translatora!
- Brzydziłbyś się... - stwierdziła z mocą niewieściego przekonania. -
Nie chcesz mi dać. Więc dobrze.
Fajnie się z nią rozmawiało. Z tą Isztar. Sami widzicie. Ja się jej brzy-
dzę. Jej, Isztar. Tak, jestem otańskim brumelem. To oczywiste. Każdy
51
by na to wpadł. Jestem łyżeczką do herbaty, przecież to widać. Jestem
ustami z papieru, które się nie chcą otworzyć i plamą po jabłku na ścia-
nie jednocześnie. Jestem czterogarowym kutrem patrolowym, a skrę-
cam w przestrzeni przy pomocy delikatnych ruchów dużego rybiego
ogona. I, oczywiście, brzydzę się wziąć do ust to, co miała w swoich
Isztar. Wszystko inne to nieprawda. Sami widzicie. Sami.
Nie, dosyć tego. W końcu mam tu jakieś zadanie do wykonania!
- Czytałeś Totmesa? - zmieniła temat.
- Hę...? - to wypadło nawet dość inteligentnie. Jak na mnie.
- To taki nasz dawny eguapski pisarz - zdziwiła się.
- A, pisarz! - ucieszyłem się. - Też pisał?
- Też...? - coś ją zdziwiło, trochę, jak na mój gust, zanadto.
- No bo... - co jej będę tłumaczył. Jak ktoś pisze takie trudne kawał-
ki, jak ja, to przecież nie ma czasu czytać, co nagryzmolą inni. Sami
wiecie, jak to jest. - Obiło mi się o ucho to imię.
- Imię... Prawda, mówiłeś, że nie jesteś stąd.
- Bo nie jestem
- A jednak słyszałeś o Totmesie? - zdziwiła się. Łatwo było ją zadzi-
wiać.
- Jest bardziej znany, niż przypuszczałaś - brnąłem.
- Skąd ty właściwie jesteś? - spytała niespodziewanie.
- Jak by ci to, prawda, wyjaśnić... - kombinowałem, bo czas prze-
cież jeszcze nie nadszedł.
- I mówisz jakoś inaczej, niż wprzódy...
„Ty też“ - zauważyłem w duchu. Byłażby to awaria translatora?
- E, zdawa ci się - odparłem, na wszelki wypadek przesadzając.
Rzeczywiście, wypadłem z roli, nawet tego nie zauważywszy. To by-
ła strasznie niebezpieczna istota, ta Isztar. A przecież tylko Ziemianka,
do licha, w końcu!
- Isztar, przyjacielu mój największy, jestżeś ty faraonowa córa?
- Jestżem, jestżem, Mosesie - zaśmiała się jakoś podejrzanie szcze-
rze.
Musiałem ją ubawić i to niezle. Lubiłem ją bawić, często spogląda-
łem spod oka, czy się śmieje. Lubiłem, gdy się śmiała. Uważajcie, moi
drodzy, na to zjawisko. Uciekajcie, gdzie pieprz rośnie, gdy cieszy was,
że ktoś się śmieje z waszych dowcipów. Znaczy to, że szukacie jego
sympatii.
- Wiesz jak bardzo cię lubie, Isztar. Więcej, niż lubie...
- Tak...? - spytała zaczepnie. Ale i tak, jakby nie chciała o tym słu-
chać. To bardzo skomplikowane wrażenie, nie wiem, czy mnie rozumie-
cie.
52
- Szanuję - dokończyłem więc sprytnie. - Jesteś ode mnie mądrzej-
sza.
- Kokiet.
- Tak. Głupi kokiet, dodaj.
- Głupi kokiet.
Zgodziła się tak szybko, aż mnie to trochę uraziło.
- Wiem o tym - burknąłem. - Dlaczego właściwie ze mną rozma-
wiasz?
Nie odpowiedziała od razu. Odwróciła się, podeszła do dużego
okna. Siadła tam na parapecie, wyjrzała na dziedziniec. Wiatr łagodnie
czochrał czuby palm, na widocznym w oddali brzegu Nailu wygrzewały
się potwory, niebo było histerycznie niebieskie, dziś już tam takiego nie
ma. Możecie mi wierzyć.
- Bo cię lubię...
Pomarzyłem sobie przez chwilę, że to usłyszałem. Taką mam, do
diabła, marzycielską naturę. Lubię ciepło w opowieści. Kapral marzy-
ciel. Higgins marzyciel. Pierdoła marzyciel. Czasem słyszę to co chcę,
a czasem nie słyszę tego, czego nie chcę. Taki mam, proszę was, wy-
biórczy aparat słuchu. Przez to nigdy niczego nie wiem na pewno, co
może i dobrze dla mnie...
- Co mówiłaś? - spytałem, by wrócić z gwiazd.
- Tak. Mam taki dziwny głos, że czasem trudno mnie zrozumieć.
- Nie, skąd. To ja słabo słyszę.
- Naprawdę masz coś ze słuchem?
-Żartuję sobie.
- To znaczy, że JA niewyraźnie mówię?! - obruszyła się ta kobieta.
- Ty mówisz wyraźnie, a ja dobrze słyszę - wyjaśniłem sytuację raz
na zawsze. Przecież nie będę robił z siebie kaleki. Wystarczy, że słabo
widzę. Jak na pilota, oczywiście, nie ma się z czego śmiać. - Coś musia-
ło zaszeleścić, to ten wiatr, zamknij okno.
- Jak? - zdziwiła się i uśmiechnęła. Do mnie!
Rzeczywiście. Tu nie było okien. Były dziury i wykusze.
- Słabo znasz realia, Moses. Najlepiej pisać o tym, co się dobrze zna.
- Z autopsji? - podsunąłem. Gdybym się tą radą przejął, nie napisał-
bym o Isztar ani słowa.
- Nie znamy takich wyrażeń w Eguapie - zaśmiała się. Ze mnie.
Ze mnie, do mnie, podobał mi się ten śmiech.
- Dobra, dobra - przerwałem jej niegrzecznie. - Przepraszam.
- Za co? - potrząsnęła swą grzywką, a wilgotne włosy nastroszyły jej
się wokół głowy. Wyglądało to wspaniale, musielibyście ją przy tym zo-
baczyć! Tak właśnie odbiera się każde słowo, każdy gest, każdy ruch
53
kogoś, kto zakłócił wasz sen. O, teraz podeszła do czarek z grzanym wi-
nem. Ujęła jedną w dłonie, delikatnie uniosła do ust. Ale to nie wszyst-
ko. Spójrzcie teraz na jej lewą rękę. Oto zgina ją nieco w łokciu, unosi
dłoń, a mały palec odchyla w bok. Ona o tym nie wie, to dzieje się sa-
mo. Ale wszystko to jest NIĄ. Jej ruchy, reakcje, spojrzenia, milknięcie
wpół słowa, gdy nie dosłyszę... Tyle tego, wszystkiego nigdy nie wyko-
rzystam, tego już i tak za wiele, przecież nie o niej chcecie czytać, wąt-
pię też, czy sama by chciała. Ja bym nie chciał, na jej miejscu. Ale mam
ją tu, na papierze, więc pozwólcie, że jeszcze przez chwilę popatrzę, jak
pije...
- Dlaczego nic nie mówisz? - zainteresowała się Isztar, córka miej-
scowego faraona, zeskakując z parapetu.
- Podobno pogadać można z każdym. Ale nie z każdym można po-
milczeć- błysnąłem.
- Przez 15 minut? - spytała.
- WEguapie nie znacie takiej rachuby czasu - zemściłem się okrut-
nie za to zamykanie okien, jeśli jeszcze pamiętacie moją gafę.
- Łapiesz mnie za słówka, Moses - obruszyła się.
- Przepraszam - przeprosiłem ją. Coś się robiłem za grzeczny. -
Wiesz, że mam wyprowadzić Hebrajów na pustynię? To nie potrwa dłu-
go, góra 40 lat.
- Weźmiesz mnie ze sobą?
- Bardzo bym chciał...
- Jeszcze tylko mała uwaga, Moses - wcisnęła hamulec. - Chodzi mi
o twój stosunek do Hebrajów i ich wierzeń.
- Ja im te wierzenia stworzę, Isztar! Ja, kapral Moses.
- Trochę mi się to nie podoba. Jesteś agnostykiem?
- Jasne. W końcu przybyłem stamtąd - wskazałem okno, co mogło
oznaczać wszystko. - Znam ograniczenia Rozumu. Jestem jakby wa-
szym potomkiem...
- O, przepraszam! Moim nie! - zaperzyła się Isztar i opuściła komna-
tę, trzasnąwszy drzwiami.
W tym miejscu musiała trzasnąć drzwiami i tyle. Nie obchodzi mnie,
czy były tam jakieś drzwi do trzaskania.
54
Ziemia:
Misjarz.
Fiasko
Czy może ślepy ślepego prowadzić? Czy mogę cokol-
wiek kuzynom moim na Ziemi wyjaśnić, sam tak niewie-
le wiedząc? Czy mogę uczucie bezpiecznie w nich za-
szczepić, choć sam ze swoim sobie nie radzę? Uzdrowi-
łem paru nieuleczalnie, według ich wiedzy, chorych, jed-
nego z objęć śmierci zdaje się klinicznej nawet wyrwa-
łem, choć już nadpsuty w jaskini leżał... Cóż mogłem
więcej? Jak uczucia implantować ludziom, którzy - jak
każdy - mają ich tyle, ile trzeba i żaden nadmiar tu się
nie przyjmie...
- Chodzisz po Judei, mesjaszu, dobro wokół czynisz... - zagadnął mnie któregoś
dnia Jan - a może byś nas tak zbawił?
- Zabawił? - nie zrozumiałem, co miał na myśli, albo translator użył niewłaściwego
przybliżenia, dość, że nie od razu dotarło do mnie znaczenie Janowej propozycji.
- Źli jesteśmy wszyscy straszliwie, Panu naszemu nieposłuszni, wokół krzywdy wy-
rządzamy jeden drugiemu i sobie samym - zbawić nas trzeba, sami nie damy rady.
- Jakże to uczynić? - spytałem, nieco roztargniony.
- To TY nie wiesz? - zdziwił się Jan.
- Powiedz jak, zrobię co w mojej mocy.
- Musisz zginąć za nas. Tak jest napisane w księgach mosesowych...
- Chcesz, bym umarł, Janie?!
- Nie chcę. Jednak, by Pismo się wypełniło...
55
SIADŁEM kiedyś, by spokojnie parę spraw przemyśleć, nad brzegiem jakie-
goś bardzo słonego morza. Nie dawała mi spokoju ta rozmowa. Co też im się
ubzdurało? Dlaczego moja śmierć miałaby się na coś przydać? Kto i kiedy na-
plótł im tych bzdur? Nie chciałem zostać ofiarą, nie chciałem kogokolwiek zbawiać.
I wtedy znów, jak zwykle niespodziewanie, przysiadła się do mnie owa Miriam, o której
już wam, o ile dobrze pamiętam, zdążyłem wspomnieć.
- Posłuchaj mnie teraz uważnie, mesjaszu. Czy wiesz, że tworzysz tubylcom, mie-
szkańcom ziemi judzkiej, strywializowaną i uproszczoną odmianę ich własnej, na razie
jeszcze bardzo mądrej religii?
- Nie rozumiem... Miłość powszechna i dobro, które próbuję tym biedakom implan-
tować, to jakaś religia? O ile znam się na tym, choć na pewno nie jestem fachowcem, to
niezbędne w religii byłoby zdefiniowanie Istoty Nadprzyrodzonej.
- Postać bóstwa pojawi się później, po latach, w legendach, opowieściach i wspo-
mnieniach. Zapewne ty się nim staniesz, mesjaszu...
- Nie rozśmieszaj mnie, Miriam. Wystarczy na mnie spojrzeć. Jakiż to bóg mógłby
nosić brodę - bóg z brodą, owym atrybutem męskiej próżności - można pęknąć ze
śmiechu! I jakiż to bóg mógłby mieć tyle wątpliwości na każdym kroku? A poza tym...
skąd uciebie, droga Miriam, ta anachroniczna przenikliwość? Rozumiesz, a przynaj-
mniej nie dziwią cię, takie pojęcia jak implant i definicja. Boję się drążyć temat, ale wy-
dajesz mi się osobą niezupełnie z tego świata...
- Ciepło, ciepło... misjarzu, mesjaszu czy... Pawle?
- Wolę, gdy nie nazywasz mnie Pawłem. Imię to od jakiegoś czasu nie najlepiej mi
się kojarzy i chyba je zmienię.
- Jak to?
- Długo by tłumaczyć, Miriam. Odpuść mi winę, choć jej nawet nie znasz.
- A ty daruj sobie archaizmy, Jędras, jeśli tak się wolisz nazywać. Translator też ci
niepotrzebny. Przynajmniej przy mnie.
- Translator... Skąd wiesz o nim?!
- No dobra, Jędras - Miriam wstała z piasku, przeciągnęła się i otrzepała szatę - obo-
je nie musimy bez końca grać tej komedii. Jestem kapitan Miriam Magdalen z Między-
galaktycznego Biura Kontroli Ingerencji. Chlapnęło cię zdziwko? Wiem o tobie wszyst-
ko. Muszę przyznać, że sporo zdrowia kosztowało mnie przekopanie się przez wszyst-
kie owe pożółkłe dokumenty, które pozostawiłeś za sobą. Sporo wiem o tobie. I o tych
wszystkich laskach, o których sądzisz, że wyłażą z każdego kąta, wyłącznie po to, by ci
przeszkadzać, nawet nie wiadomo w czym. Twoje obsesje są twoją prywatną sprawą,
kontrolerze i lepiej będzie, jeśli pozostawisz je tam gdzie ich miejsce - w swej chorej ja-
źni. Możesz mi wytłumaczyć, skąd ta cholerna ckliwość, jakieś wręcz rozmemłanie biją-
ce od twojej osoby? Nie obawiasz się śmieszności?
- Nie należymy do tego samego gatunku, pani kapitan...
- Tak, oczywiście, to najprostsze wytłumaczenie każdej waszej męskiej przywary -
kapitan Miriam Magdalen spojrzała na mnie po raz pierwszy poważnie i z odrobiną tro-
56
U
ski tymi swoimi cholernymi oczami, których przedziwnej ostrości nie mogłem znieść,
więc odwróciłem się od niej i wtedy dopiero rozpoznałem sarkazm w jej słowach.
A znalazłszy natchnienie w leniwie bijących o żółty brzeg falach, wypaliłem:
- Ja ciągle szukam...
- Aha. Może tego? - podała mi wyciągnięty spod zwoju płótna laptop.
- Na bogów... czy to... ma zasilanie?
- Oczywiście. Wreszcie odczytasz swą instrukcję z „Lucylli Nebo“.
Powiedzieć, że o niczym innym tak nie marzyłem, jak o poznaniu dalszych instruk-
cji, oznaczałoby lekką przesadę. Jednak uruchomiłem komputer, wsunąłem dyskietkę.
W edytorze pojawiło się kilka zdań, pisanych w pośpiechu, widocznie „Lucylla“ miała
zaraz startować.
f „mac.word- laptop )
instrukcja - badania dra Darviana doty-
czyły wyłącznie uczuć romantycznych,
sentymentalnych
uwaga, powtarzam: uwaga! przerwać mi-
sję istnieje niebezpieczeństwo powtarzam
niebezpieczeństwo reakcji paradoksalnych
testowanych obiektów algorytm implanto-
wania uczuć romantycznych zastoswany do
populacji (nie do poszczególnych osobni-
ków) implikuje agresję całych grup spo-
łecznych
dr Darvian aresztowany, kontroler Paweł
V____________.___________)
Głęboko zaciągnąłem się nieskażonym powietrzem Ziemi. Potrzymałem je chwilę
w płucach, wypuściłem. Zaciągnąłem się ponownie. Taaak... Więc to tak. Budzę agre-
sję nawet wśród swoich przyjaciół. Stąd pomysł Jana. Stąd ten atrakcyjny niewątpliwie
dla tubylców pomysł poświęcenia mego życia na ołtarzu ich chorej potrzeby odkupienia
wyimaginowaych win. Dobro oznacza słabość - słabość wywołuje agresję. Natura pre-
feruje silnych, słabych eliminuje, gdyż nie rokują dobrze. Nie gwarantują genom bez-
pieczeństwa. To reakcja rozsądna, nie paradoksalna, wy federacyjni hochsztaplerzy! Do
kroćset! Jak chcieli mnie zabić?
- Kim jesteś naprawdę, Miriam? - zapytałem jednak. Wydało mi się to ważniejsze,
sam nie wiem dlaczego. - Albo lepiej mi nie mów... - wystraszyłem się nagle czegoś, co
jeszcze wyraźnie nie ukształtowało się w moich myślach.
57
- Tylko agresja, ambicja i brutalność -
jako cechy przywódcze - wywołują ule-
głość. Tylko one pozwalają sterować po-
pulacją. Wasz Darvian to stary dureń, ale
Paweł Jędras - to dureń do kwadratu! -
wyjaśniła mi kapitan Miriam, puszczając
mimo uszu moje pytanie, lecz po chwili
potrzebnej jej widać na przeanalizowanie
wszystkich za i przeciw oświadczyła: -
Możesz mnie nazywać swoim dobrym du-
chem.
- Uważasz więc, dobry duszku...
- Bez poufałości, Jędras, jeśli wolno...
- Uważasz więc, Dobry Duchu, że
uczucie pozytywne nie pozwala sterować,
jak to nazywasz - populacją?
- Uczucia pozytywne są nietrwałe, de-
strukcyjne i służą wyłącznie prokreacji.
Obserwowaliśmy, co należy do naszych
obowiązków, misję niejakiego Mosesa
Higginsa, kolejnego peregrynatora, niech
was pokręci, kaprala Sekcji Dalekich Inge-
rencji Unii. Misja dotyczyła wprawdzie tyl-
ko testu nowej technologii wytwarzania
żywności - Unici mają problemy z aprowi-
zacją międzygalaktycznych wypraw, jako
że żywią się wyłącznie pewnym gatunkiem
stworzeń zwanych papu, a stworzenia te są
nietrwałe. Otóż rozbudzone na Ziemi w ka-
pralu Mosesie uczucie - Unici klonują się,
tak więc nie doświadczali dotychczas potę-
gi uczuć romantycznych - położyło misję.
Zaczął zachowywać się emocjonalnie i nie-
racjonalnie. Kompletne fiasko...
- Moses... gdzieś to słyszałem. Jan
wspomniał niedawno o „mosesowych
księgach“.
- Możliwe. Moses - relatywnie wy-
przedza nas tutaj o jakieś trzy tysiące lat -
prowadził dziennik. Pisanie to groźny
symptom utraty kontroli nad jaźnią. Wola-
łabym się mylić, Jędras, możesz być pe-
wien, że wolałabym. Też chciałabym uwa-
żać uczucie pozytywne i jego najdzikszą
odmianę - uczucie romantyczne - za wiel-
ki i trwały dar Natury. Niestety - jest ono
darem Istoty, którą tu na Ziemi zwą Szata-
nem.
- Skąd pochodzisz, Miriam? Posiadasz
wiedzę, która mnie zadziwia. A może to
nie wiedza lecz przekonanie tylko lub
wiara?
- Słyszałeś o Trzecim Exodusie?
- Znam dwa tylko. Dały początek Unii
i Federacji...
- Był i trzeci. Jesteśmy najbardziej zaa-
wansowanym szczepem ludzkości, który
świetnie radzi sobie bez hm... nadmier-
nych emocji. Obserwujemy wasze niepo-
radne poczynania, wasze miotanie się
między dobrem a złem, i gdy trzeba - in-
gerujemy. Tak jak teraz. Dobro i zło, to
ludzki wymysł. Wszechświat zaś, Natura,
nie są ani DOBRE ani ZŁE. Są, jakie są.
Zmierzają tam, gdzie zmierzają, a więc do-
nikąd. Jesteście słabi i przerażająco, tak -
rozpaczliwie głupi, kontrolerze Jędras.
Oba wasze exodusy trafiły w ślepe uliczki,
wasza ewolucja zatrzymała się. Wy obser-
wujecie wyłącznie cienie pląsające po
ścianach. Nasza generacja postrzega już
owych cieni przyczynę.
_____sr
E3
58
¦
- O pełen skrajnego pesymizmu kapitanie Dobry Duchu... Dlaczego mi o tym
mówisz?
- Bo grozi ci poważne niebezpieczeństwo. Uwierz mi, mam niezbędną wiedzę i do-
świadczenie.
- Uważasz, że mógłbym się tu... zainfekować uczuciem romantycznym?!
- JUŻ to ZRoBIŁEŚ.
To nie było przypuszczenie. To była stalowa pewność.
Do stu najjaśniejszych błyskawic, nie doceniłem więc
przenikliwości kapitana MM! Ale oczywiście głośno od-
parłem tylko:
- Ciekawe, KTÓŻ to mnie zainfekował. Wyprzedzacie
nas o eony świetlne w swej znajomości natury i wszech-
świata. Myślę, że i o mnie wiesz więcej, niż ja sam, o co
nietrudno...
- Wiedza o tobie to nic ciekawego i wyzwanie
niewielkie.
- Ale możesz mnie chyba uświadomić, przez kogo poło-
żę misję, kapitanie?
- No cóż. Skoro nie wiesz... - Miriam popatrzała mi
w oczy, a jej zazwyczaj przenikliwe spojrzenie na chwilę
złagodniało, co pozwoliło mi wytrzymać ten wzrok. - Może
więc jeszcze nie wszystko stracone i uratujesz swą niewie-
le wartą skórę.
NOWU było ich dwóch - o ile dobrze pamiętam -
z Dziesiątego Manipułu Szóstej Kohorty, stacjonują-
cej w Sebaste. Gdy podchodzili do mnie, cicho skrzypiały
rzemyki ich sandałów.
- Tyś jest Jezus zwany mesjaszem?
- Jestem Jędras, zwany misjarzem, jeśli łaska - sprecyzo-
wałem, pełen nadziei, że jednak chodzi im o kogoś innego.
- A więc pójdziesz z nami do procuratora Judei - było
im wyraźnie wszystko jedno, kogo ze sobą zabiorą do tego
procuratora. - Jest parę spraw, które powinieneś wyjaśnić
naszemu hegemonowi, Joszuo z Gamala.
Sami widzicie. Kręcili jak potłuczeni. Takiego bałaga-
nu nie było nawet w papierach Federacji. Ale czy po tej
rozmowie z Miriam miałem jeszcze coś lepszego do roboty,
niż zabawić nieszczęsnych rybaków? p dtjS^Jtz namicuUć
59
Ziemia:
Moses.
Cud
Jak może zauważyliście już w swej bystrości, z wolna
przeistaczać się począłem. Higgins, mówię sobie kiedyś,
toś ty zupełnie na manowce polazł. Jah-Weh na stacjo-
narnej tkwi jak kołek, znaku od ciebie wypatruje, do
działania gotów, a ty się tu przeistaczasz. Szlachetnie-
jesz jakoś, durniu Higgins, dobro cię rozpiera niczym ba-
lon, jeszcze chwila, a ulecisz na skrzydłach ułudy ku kra-
inie wiecznej szczęśliwości, by tam miód i wino spijać,
dobro czynić, zło tępić a morały banialuczne wszem
i wobec prawić. Źle jest, Higgins, myślę sobie, otrząśnij
się, chałat wypierz, sandały zapnij, brodę przystrzyż i do
roboty! Sekcja Dalekich Ingerencji nie będzie opłacać
wodzących maślanymi oczami za księżniczkami darmo-
zjadów, co byś nie myślał o Elohimie i jego rozumie. Ta-
ki głupi nie jest. Na Ziemi z Isztar takoż zostać nie mo-
żesz, nie wolno ci, sam wiesz, otrząśnij się - tak sobie
powtarzałem w rzadkich chwilach trzeźwości - boś już
prawie przepadł.
60
RESZCIE na spacer wyszedłem. I cóż widzę? Oto Hebrajowie moi srodze
uciskani są, krzywda im się okrutna dzieje, bo a to cegłę każą im wyrabiać, a to
miasta budować, jako że głupie myśli z bezczynności najłatwiej się rodzą. Tak
właśnie faraon kombinował, gdyż, jakom wspomniał - Hebrajów coś dziwnie nie lubił.
Bym w skrybowaniu całkiem z sił nie opadł, dał mi pan mój ziemski pomocnika,
którego Aaron zwali. Arek go nazwałem, dla krótkości i poręczności, bo jakże tu wołać:
Aaronie, rylec naostrz, Aaronie papirusa przynieś, Aaronie kubeł wynieś, Aaronie to,
Aaronie tamto - język można sobie wykrzywić na tych hebrajskich imionach. Arek zaś
srodze krzywdami swego ludu się zamartwiał, po chałupach latał, płaczów wszelakich
wysłuchiwał, skargi ich do mnie przynosił. Myślę, dobra nasza, faraon wiatr sieje, ja zaś
burzę wykorzystam. Mówię więc kiedyś do Arka:
- Pan wasz, a mój wielki przyjaciel, Jah-Weh go zwę, nie masz kapitana nad
Jah-Weha, nakazał mi pomoc wam przynieść. To w konfidencji wielkiej jeno ci mówię,
byś nadziei nie tracił.
Arek ostrząc rylec palca omal sobie nie uciął, wzrok swój na mnie obrócił i rzecze:
- Nie może to być! Toż zapomniał on o nas...
- Nieprawda, Arusiu, plotkom złych ludzi ucha nie dawaj - powiadam. - On czeka, aż
lud twój do Niego przybędzie. Tylko patrzeć, jak znak od Niego nad Ramses ujrzymy.
A z faraonem inaczej gadałem. To lenie, prawiłem, pożytek w Eguapie z nich żaden,
dziwaki jakieś, innego niż wasza wielmożność pana mają, a choć w niebie on, to nie
Aton przecież jego imię. Waszej wielmożności też coś jakby troszeczkę nie lubią... po
kątach pyskują, że strach powtórzyć, lepiej by ich - ciągnę chytrze - na pustynię gdzieś
wysłać, niech tam szczęścia szukają.
- Higgins, bracie mój, z ustżeś mi to wyjął! - bardzo się faraon ucieszył.
- Powoli, królu, nie nagle - miarkuję jego wysokość. - Za łatwo by poszło, na pusty-
ni pusto i głodno, połapią się, wyjść nie zechcą, coś przewąchać gotowi, trzeba ich tro-
chę... hm... przydusić.
I przydusił faraon Hebrajów. Oj, nielekko im było w Eguapie, nielekko! Jeszcze
więcej cegieł wyrabiać musieli, a nawet - o zgrozo - w ziemi się grzebać, by zboże uro-
sło i chleb było z czego zrobić.
Tak więc prawię Arkowi, że trudno, faraon puścić nie chce i już, pan zatwardził ser-
ce jego czy co, sprawa niejasna, trzeba by cudu chyba jakiego. Tu sobie Jah-Weha przy-
pomniałem, łączność z nim nawiązałem koło północy, ostrożnie, by szumu nie robić.
Ten wiele nie myślał, węża picyną odurzył, że sztywny się niczym laska zrobił i rzecze:
- Macie tu, Higgins, he, he, znak taki, że fanfaron ten twój natychmiast zrobi, co mu
każesz.
- Faraon - mruknąłem, węża pod łóżkiem chowając.
- Nie mądrujcie się, Higgins - słyszę jeszcze. - Czasu zostało niewiele.
Rankiem, gdy Arek się zjawił, węża mu pokazałem. Ta laska - mówię - króla prze-
kona. Arek spojrzał na mnie posępnie, czuprynę swą czarniawą poczochrał, oczami
przewrócił i jak nie westchnie:
61
W
- Nie masz, nie masz nadziei dla ludu
mojego. Moses rozum postradał, faraona
laską po głowie tłuc będzie.
- Spójrz tylko, gdy zechcę, laskę w wę-
ża przemienię...
- Cóż z tego? - posępny był nadal mój
przyjaciel. - Faraon dziesięciu magów
z laskami zawezwie, dziesięć lasek wnet
mu w węże zamienią.
Zastanowiło mnie to, w końcu nie sztu-
ka węża uśpić, spojrzałem na swego -
ogromny był, tłusty, Jah-Weh byle czego
nie podniósł, bardziej pastorał niż laskę
przypominał.
- Nic to - odrzekłem więc. - Spróbuje-
my się z królem.
A że akurat w Eguapie rok nowy nasta-
wał, hulanki wielkie się odbywały, faraon
zaś w swawolach wszelkich srodze się lu-
bował, to i okazja do cudu wyśmienita po-
wstała.
W sali największej lud się zebrał, fara-
on na swym fotelu usiadł, obok Isztar
miejsce zajęła, niżej zaś maszkaron ów Isi-
tija, która w ręce klasnąwszy nagusów
orszak przed tron sprowadziła. A każdy
z laską... Niedobrze jest, myślę. Mój pa-
storał im wszystkim nie poradzi...
Isztar coś markotnie wokół spoglądała
i choć oczy jej zwykłym blaskiem płonęły,
to iskierek wesołych wokół nie rozrzucały,
zachowując je widać na inne czasy.
W ogóle sposępniała coś dziwnie, za serce
co i rusz się chwytała, listy jakieś do przy-
jaciół rozsyłała. Coś niedobrego się działo.
Furda, myślę, owe węże, furda i Jah-Weh
z misją moją, ważne, by Isztar posępna nie
była, by gadać chciała, choćby i złośliwie...
Tak więc prawym okiem do Isztar
mrugnąłem, ta uśmiechnęła się do mnie,
pierś swą wypiąłem, laskę mocniej ścisną-
łem i hardo w oczy papie faraonowi spoj-
rzałem.
- Panie! Oto znak w dłoni trzymam,
któren od Jah-Weha dany, wnet o mocy
jego dwór cały przekona!
I jak nie cisnę laski pod fotel, gdzie fa-
raon siedział, jak nie wrzasnę, jak nogą nie
tupnę, by węża obudzić! Ten, gdy tylko
do przytomności wrócił, rozglądać się po-
czął, kogo by tu najpierw połknąć. Głodny
był, picyna apetyt zaostrza. Laski w rę-
kach magów żadnych rozkazów nie czeka-
jąc szalonymi zygzakami uciekać się pu-
ściły, gdzie która miała najbliżej. A mój za
nimi! Tylko mlasnął i po faraonowych kij-
kach ślad nawet na posadzce nie pozostał.
Wziął mnie więc faraon na stronę, kapą
szczelniej swe członki opatulił, rozejrzał
się, czy kto nie słucha i rzecze:
62
- Tych znaków wystarczy, więcej ich
skrybo nie czyń, bo mi dwór cały wygu-
bisz, ale by nie było żem słaby, kija mar-
nego się przeląkłem, to w księgi wstawić
musisz plag z... dziesięć, którymi hebrajo-
wy Jah-Weh lud mój biedny niby to do-
świadczył. Wiesz, skrybo, dziś mogę wszy-
stko, lecz jutro... któż wie, jak mnie osą-
dzą? A cóż to za pa-
mięć o słabym farao-
nie? Dość, że kapłani
dziwnie na mnie za
owego Atona cięci,
Hebrajów wypuścić za
darmo to zbyt duże ry-
zyko.
Na to ja po głowie
się drapię, krokami
wielkimi komnatę
przemierzam, dumam,
aż pod czerepem
skwierczy, dziw że dym
uszami się nie puszcza.
Co by tu strasznego
wymyślić, by potom-
ność faraonowi miękką
rękę wybaczyła?
- Gdyby tak wodę w Nailu w krew
przemienić? - pytam ostrożnie.
- Do kroćset! To dobre! - wykrzyknie
mój władca. - Ale Nail mało. Wszystkie
rzeki, kanały i zalewy, wszystkie zbiorni-
ki, nawet woda w naczyniach glinianych
w krew ma się przemienić! Tak napisać
musisz.
Lekka to przesada, myślę, starczyłoby
sam Nail krwią wypełnić, ale jak wszystko
to wszystko. I tak też zapisane zostało.
Ledwom kropkę postawił, ten znów:
- A spuść na ziemię naszą plagę żab!
To straszniejsze jeszcze, niż krew w Nailu
- podpowiada mi dziwnie podniecony fa-
raon.
- Może komarów? - pytam nieśmiało.
- Nie! Żaby być mają! - z błyskiem
w oku wrzaśnie. - I łazić po mnie, a po
sługach moich muszą.
- Po Isztar też? - pytam przytomnie.
- Na cóż Isztar wspominać... - zreflek-
tował się leciwy
władca. - Niech się
po księgach nie po-
niewiera.
- Słusznie -
przyznałem. - Na
Isztar żaby nie wle-
zą. Ale za to komary
na Eguap ześlę! -
spróbowałem targu.
- Dobra - przy-
bił piątkę faraon. -
Niech już ci będą te
komary.
I tak oto komary
zapisałem do księgi.
Potem muchy.
Dalej wygubiłem
wszystkie bydło, co
zaś nie zginęło z głodu i pragnienia, wrzo-
dami pokryłem, co zaś uchowało się na
polach - gradem wytłukłem, potem nad
pobojowiskiem szarańczę dla pewności
przepuściłem, wreszcie słońcu kazałem
zgasnąć, by kto szczęśliwie pragnienia,
głodu i chorób uniknął, łeb sobie w ciem-
nościach eguapskich rozwalił. Taki by-
łem. Isztar w księgi wstawiać nie kazano,
więc po ziemi eguapskiej do woli hasać
mogłem.
Faraon plagi obejrzał, tu coś poprawił,
tam dodał i rzecze:
- Wszystko, cholera, mało.
63
Sadysta był i tyle, powiadam wam. Albo tak się tych swych potomnych bał, że go
z piramidy wyrzucą, co bliższe prawdy chyba, bo oto co umyślił:
- Wygubcie mi tu, skrybo, jeszcze dla pewności wszystkich pierworodnych. To lud
mój przekona, że bóg Hebrajów potraktował mnie poważnie.
I wygubiłem mu pierworodnych, nawet wśród bydła i kur, choć dziw, skąd się wzię-
li, jako że wcześniej cały Eguap parę razy w perzynę obróciłem, stratowałem i przykle-
pałem po wierzchu, żeby nic żywego nie wystawało... Ale jak faraon prosi - wygub, to
znaczy wygub i tyle. Paru pierworodnych, co plagom wcześniejszym szczęśliwie uszli,
odnalazłem i śmierć im szybką zadałem.
Myślę, odetchnę sobie, a tu nie...
Faraon przeczytał wszystko od początku, po głowie się swej podługowatej podrapał,
pomruczał że „mało, wszystko mało“ i poszedł sobie, powłócząc ciężko nogami.
Spróbujcie takiego zadowolić! Po doświadczeniach podobnych sam szybko bym He-
brajów z Eguapu przegonił, srodze jeszcze kijami popędził, by żaden się w jakiejś cha-
łupie nie zawieruszył, paru ocalałych Eguapian na wszelki wypadek dorzucił, a temu
MAŁO! Co czynić?
Zamknąłem się w swej komnacie, z nikim gadać nie chciałem, wodę z winem pocią-
gałem, w sufit na łożu leżąc patrzałem i nic. Ciemno się zrobiło. Aż tu, słyszę, krok jakiś
niewieści się przybliża, za chwilę Isztar uwezgłowia mego stanęła, z góry na mnie popa-
truje i nic nie mówi.
- Siądź, Isztar, bo wstyd mi, gdy z góry patrzysz - prawię, a ta nic, stoi i patrzy.
- Coś zaszło? - pytam. - Pan serce faraona rozmiękczył? Może Hebraje w Eguapie
chcą zostać?
- Obiecałeś... - mówi wreszcie Isztar. - Miałeś mnie zabrać ze sobą.
- A gdzież ja cię, księżniczko, wlec będę! Tam trudy i znoje, doświad... - o mało się
nie wygadałem. - Doścignie nas faraon, skórę wygarbuje, bo nie wypada mu Hebrajów
puszczać, a gdy ciebie jeszcze ze mną zastanie?!
- Pan twój nie dopuści, Mosesie - ona na to.
- Cóż ty wiesz o Jah-Wehu... - westchnąłem. Coś wzdychać poczynałem, gdy się
tylko pojawiała.
Choć rad bym ją nawet zaraz na pustynię wywieść, o Unii naopowiadać, nic takiego
uczynić nie mogłem. Nic nie mogłem, przyjaciele. A znów na pustynię iść, 40 lat w te
i nazad z kupą Hebrajów się włóczyć, maszyny doglądać i wszystko bez Isztar? W cięż-
kie termina popadłem, sami widzicie. Marnie z tobą, Higgins, myślę, w żaden sposób
tego rozplatać nie mogąc.
Isztar zaś, nakrycie z brzega odrzuciwszy, na łożu mym przysiadła i dalej oczyma
swymi mnie przewiercać.
Nic to, myślę, kapral Higgins na plewy nie pójdzie, rozumu resztek nie utraci. A ta
wstaje, daremność zabiegów swych widząc, skraj łoża ponownie równo nakrywa i stoi.
- Stać tak będę, aż na pustynię weźmiesz! - prawi, stanowczość u niewiast rzadka
z głosu jej bije. A ja milczę, spod oka popatruję, może się znudzi.
64
Na nic. Nogę jedną w kolanie zgięła, z tyłu za stopę się ucapiła i dalej, jak marabut,
na jednej kończynie się kiwać... Drugą podniesie, upaść gotowa, krzywdę sobie zrobić.
Nie mogłem przecie dopuścić...
- Isztar ma śliczna - mówię - toż światy odmienne nas kształtowały, jaźnie nasze
gdzie indziej świadomość nabyły, eony świetlne nas dzielą. Tyś cywilizacja stara, ni-
czym grzyb kapciowaty, w trudach okrzepła, lecz jam starsza jeszcze, techniką naszpi-
kowana, teoryjami nieposiężnymi dla umysłu twojego napełniona, gdzież ci ze mną po
drodze?
Tak mówię, choć rad bym do piersi przycisnąć, główkę kształtną gładzić...
- A ja i tak stać będę, aż weźmiesz - odrzecze Isztar i tylko jedną nogę na drugą za-
mienia. - Technikę lubię, choć nie wiem co to takiego. I stara taka, jak mówisz, nie je-
stem.
- Toż widzisz sama jak język wspólny trudno nam odnaleźć, na falę wejść jedną, mo-
dulację porównać, fazę zgodną odszukać. Czym mówił, żeś stara?
- Docinasz mi, Moses, złośliwyś niczym ropucha, wiem o czym prawisz, choć racji
żadnej dopatrzeć się w twym gadaniu nie mogę.
- Wezmę już, wezmę - pękam nagle, niby to po ciężkiej z sobą walce, z łoża wstaję.
- Tylko tę drugą nogę na posadzce postaw, bo łacno upadniesz, ucapić nie zdążę.
Nie można było poważnie z Isztar rozmawiać. Przynajmniej nie zawsze.
- Nie martw się, wszystko będzie dobrze - rzecze mi nagle, a we mnie jakby trzy ła-
dunki z piorunnicy SYNAJA trafiły. Ległem na łożu znowu.
Zważcie, jak kunsztowne Natura w Isztar dzieło wykonała, piękno z rozumem łą-
cząc. I to może mnie do niej przyciągnęło - jako że przeciwieństwa lgną podobno do
siebie nadzwyczaj uparcie. Bo i ze mną Natura podobną sztukę uczyniła, durnotę z po-
kracznością spajając. Ale dość może o tym.
Tak sobie myślałem, na Isztar spoglądając, a ona tymczasem ku ścianie podeszła,
tam kucnęła i oznajmia, że taką właśnie być pragnie. Taką małą. Co spojrzę pod ścianę,
to lekko mi jakoś, przyjemnie, katecholamin w mózgowiu przybywa, a co zastanawiać
się pocznę, to ciężko się robi, mózgowie smutnieje, Eguap barwy traci. Patrzeć pod
65
ścianę źle, bo mami i myśleć niedobrze -
bo smuci. Tak to wiszę między owym sa-
crum pod ścianą a profanum na łożu, nie
wiedząc co też czynić, nic więc nie czynię.
Iść z Hebrajami na pustynię, maszynę te-
stować - nieważne się zdaje, cudaczne ja-
kieś, powagi wyzbyte. A skąd zamieszanie
całe? Stąd, że się ma Isztar z księżniczki
w symfonię zmieniła, a modulacje takie
bardzo źle na Higginsa wpływają.
Tymczasem Symfonia Isztar spod ścia-
ny wstała, ku łożu memu, Higginsowemu
podeszła, na brzeżku, kapę odsunąwszy,
siadła, figę z misy wyjętą w palcach
obróciła, niby mnie ją pokazując...
- Masz ochotę? - spytała niewinnie.
Nie, toż nie z Unii Isztar, co figa zna-
czy, wiedzieć nie może, durny Mosesie,
mózgowie twe całkiem zwoje wygładziło!
Bierz figę i zjadaj, a nie mlaskaj zanadto,
bo tu w Eguapie bacznie form przestrze-
gają.
- Wiesz, Isztar, kto to Jah-Weh? - py-
tam, słodki owoc przełknąwszy.
- Wiem, pan twój, co w niebie siedzi.
- Tak, właśnie... On misję mi zlecił...
nakazał empirii pewnej dokonać, test taki,
pojmujesz?
- Nic a nic - śmieje się Isztar. - Potęż-
ny pan, ów Jah-Weh? Większy od Amona?
Atonowi poradzi, co go ojciec nad Amona
stawia?
- Potężny i groźny - kombinuję, sko-
rom już zaczął, by zrozumiała, Symfonia
jedna. - Groźniejszy niż Amon i Aton ra-
zem wzięci. Więcej: nie ma ich dla niego.
- Czcić musisz wielce owego Jah-We-
ha, skoro tak o nim mówisz.
O, szatany! Więc tędy myśl jej biegła.
- To człowiek, jak ja i... ty, Isztar.
Chcę, byś wiedziała...
- Bóg-człowiek? Nie pojmuję, Mose-
sie. Jak człowiek władcą na niebie być
może, od Amona i Atona większym?
- Daleko wybiegasz, Isztar. Amon twój
i Aton to twory umysłów waszych.
Jah-Weh to człowiek.
- A tyś synem jego?
- Ee... Jah-Weha...? - na chwilę mnie
zatkało i gębę rozdziawiwszy niemo sie-
działem.
- Tak sobie pomyślałam, boś dziwny.
„Dziwny, Symfonio niezwykła, to
prawda, ale przy tobie“ - zamruczało we
mnie.
- Jah-Weh ojca nie miał, ni matki. Klo-
nowany był, dzieci mieć nie może. To
trudne, pojąć nie zdołasz.
- I bóg twój dziwny, Mosesie. Nie bóg,
a człowiek, mówisz, z nieba władzę spra-
66
wuje, matki ni ojca nie miał... Zadania ci stawia, niepojęte to dziwy... Ty mi kłamiesz!
- zawoła nagle. - Śmiejesz się ze mnie, Mosesie! Tak, inaczej być nie może! Dlaczego
to robisz?
„Żeby to krotochwile mi w głowie były, jak wcześniej, to i szczęście wielkie Higgin-
sem by władało“ - myślę.
- Prawdę mówię. Prawdę, której nikt tu pojąć nie jest w stanie. Wiesz, co to Unia?
- Kraj, z którego przybyłeś. Za Kaananem leży...
- Dalej... księżniczko Eguapu. Dalej...
- Dalej Babulon tylko.
- Nie na Ziemi Unia, księżniczko.
- Nie na Ziemi, mówisz? To gdzie?
- Wysoko, wyżej niż myślisz. Widzisz gwiazdy, które kapłani wasi obserwują?
- Widzę - mówi i bliżej mnie siada. - Wieczorami długo w niebo patrzę, światełka
migotliwe na nim widzę, zdają się mówić do mnie, baśnie jakieś, nie-baśnie, znaki da-
ją. Podobno to dusze przodków naszych na Eguap patrzą...
- Unia dalej, niż gwiazdy, które widzisz... - markotno mi się nagle zrobiło, że do do-
mu mam tak daleko. - A każde z tych światełek innemu światu świeci. Inne pod nim
ziemie, do waszej podobne i całkiem odmienne. I końca tym światom nie masz... O tym
kapłani wasi nie wiedzą jeszcze. Tam, w gwiazdach, pięknie i strasznie, księżniczko, na
jednych ziemiach lepiej, na innych gorzej, niż tu, w Eguapie. Wszędzie inaczej, a naj-
piękniej w Unii. Najpiękniej, księżniczko, bo tam... wszystko można. Tam człek wol-
ny, nawet taki dureń jak Higgins co chce robi. Chcesz, księżniczko, znak ujrzeć, że
z gwiazd przybywam?
- Straszno mi jakoś - Isztar o ramię me się wsparła, ręką czoła mego dotknęła. - Tyś
chory, Mosesie, gorąc z twarzy twojej bije, majaczysz...
- Podejdź więc do okna, księżniczko - proszę, choć rad bym ją dłużej u boku przy-
trzymać. - Wyjrzyj, a ostrożnie, bo znak ci dam, który o prawdzie zaświadczy.
Isztar wstała, bacznie mi się przypatrując, czym zdrów, czy żartów z niej nie robię,
lecz powaga musiała się na mym obliczu malować, bo posłusznie do okna podeszła.
Gdy wzrok swój na niebo skierowała, szybkom sensory trzy na piersi, pod chałatem
ukryte, w kolejności umówionej na krzyż musnął i szepczę:
- Tu Higgins, ser. Musisz przelecieć nad Ramses, kierując się ku Sukkot. Wykręć,
ser, jakiś numer, bo wszyscy muszą zobaczyć TWOJĄ MOC, kłopoty mam z Hebraja-
mi. Aha, nad Sukkot się zatrzymaj, zobaczę, co dalej.
- No, Higgins, wiedziałem, że ci się uda. Zaczynasz mi się podobać - słyszę spod
chałata, urim i tumim kręcę, bo coś chrobocze.
-Ćwiartką mocy, ser. Szkoda miasta i Eguapian.
- Coście tak sflaczeli, Higgins? - dobiega spod chałata. - Żal się wam przygłupów
nagle zrobiło?
- To ludzie, ser. Jak my.
- Brednie. No dobra, lecę.
67
jufja im pokafrł...
Grzmot olbrzymi się rozległ, gdy SYNAJ emitery uruchomił, przyświetlną z miejsca
osiągając. Grzmot ogromny przez Ramses się przetoczył, od krańca po kraniec miasta,
lud budząc, grzmot od piorunów stokroć potężniejszy w drżenie mury pałacu wprawił.
„Byle nie przesadził“ - myślę, wiedząc, że dopiero się rozpędza.
- Ćwiartka mocy, ser - pod chałat rzucam.
- Dobra, dobra, Higgins - chichot się stamtąd rozlega. - Już ja im pokażę!
Patrzę, a Isztar przy oknie stoi, ruszyć się nie śmie, w niebo patrzy, oczu oderwać nie
może. A tam, na niebie, jasność wielka rozbłysła, z nocy dzień czyniąc, nigdy dotąd
astrostatek transgalaktyczny nad Ziemią nie przeleciał, zjawisk podobnych ludzie nie
widzieli. Jasność zaś rosła, choć zdawało się, że jaśniej być już nie może, rosła i potęż-
niała z chwili na chwilę. Słońce, gdyby świeciło, marną lampką oliwną przy jasności tej
by się wydało, a ona rosła i jaśniała... Zwyczajna to rzecz dla was, przyjaciele, którzy
emitery w działaniu co dzień nad Trzecią oglądacie, gdy astrostatki z przyświetlną
w Pustkę ulatują. Zważcie jednak, że na Ziemi nic jaśniejszego od gwiazdy dziennej
dotychczas nie widziano...
Isztar od okna odeszła, oczy zamknięte dłońmi przesłania.
- Patrz, księżniczko, patrz! To Unia na twój rozkaz nad Eguapem moc swą pokazu-
je! - krzyczę, by głos mój poprzez grzmot emiterów się przedarł.
Jah-Weh emitery przygasił, na słupie ognia nad Ramses stanął, obłym cielskiem SY-
NAJA II zakołysał. Potężny to był statek, kochani, lubię te machiny oglądać, gdy ku
gwiazdom ruszają, wdzięczne są i lekkie w swej potędze, zwrotne i zwinne, z gracją ja-
kąś ręce pewnej pilota się poddają, sami przyznacie, gdy im się kiedyś przyjrzycie.
68
A Isztar znów do okna podeszła, zachwycona w niebo się wpa-
truje, nic nie mówi, tylko patrzy, patrzy na cząstkę Unii mojej, na
twór rozumu ludzkiego, który eony świetlne z szybkością myśli
przemierza. I wcale zachwytowi jej się nie dziwiłem.
SYNAJ pokołysał się chwilę, dyszami kierunku prychnął, słup
dymu ku niebu wyrzucając (coś w dopalaczu szwankować musiało)
i nad Sukkot pomknął, by tam, na obłoku kondensacyjnym, różowo
emisją zabarwionym, niczym kwoka na jajach przysiąść.
- To Jah-Weh, księżniczko, to korab z Unii, mój rydwan niebie-
ski, którym tu przybyłem. Pojmujesz? Patrz, Isztar, bo dla ciebiem
go sprowadził. Widzisz jaki piękny?
Symfonia moja nic nie rzekłszy od okna się odwróciła, ku łożu
memu podeszła, przy nogach jego przycupnęła, a oczy jej, pełne
światła, pełne zadziwienia na kaprala Higginsa spojrzały. I nic dalej
nie mówi, patrzy.
Zerwać się wreszcie z łoża chciałem, kości mnie już wszystkie od
tego leżenia rozbolały, do piersi Isztar przycisnąć, po raz wtóry wie-
czora owego chęć taką miałem, nic z tego nie wyszło...
- Ładnie siadł, szelma - mruknąłem tylko, na Isztar popatrując.
- Stery go słuchają, przyznać trzeba...
Tu do komnaty cień jakiś wleciał, do okna doskoczył, w obłok
nad Sukkot popatrzał, potem do mnie, do łoża przypadł, na kolana
runął i rzecze:
- Mosesie, panie nasz i władco, lud mój gotowy, gdzie każesz
pójdziemy - i nuż głową o posadzkę walić, jęki jakieś z siebie wydo-
bywać.
- A, to ty, Aaronie - powiadam. - Wstań, brodę przygładź, bacz
byś księżniczki nie przeraził swymi gwałtownymi ruchy. Dość się
już cudów napatrzyła. Wstań, mówię, otrzep chałat, ludzi zbierz i ku
Sukkot za obłokiem ruszajcie, tam do was i ja dołączę. A weźcie ze
sobą bydło i dobytek, bo droga daleka nas czeka. Wynieście też cia-
sta z Eguapu, placków napieczcie, bacząc by nie skwaśniały. Wielu
was będzie?
- Około sześciuset tysięcy mężów pieszych, nie licząc bab i dzie-
ciarni, Mosesie - odpowiada ten całkiem przytomnie.
- Sam widzisz, żywność wziąć trzeba, póki w Eguapie zamiesza-
nie i chaos. A gdyby kto odejść wam wzbraniał, nie wiem z jakiego
powodu, ale gdyby, to zwróćcie się do mnie. Wiecie, Aaron, co mam
na myśli. Gdyby ktoś tam łbem eguapskim kręcił, sądząc że jeste-
ście mu do czegoś potrzebni, to do mnie z nim, a ja już panu memu
Aaron
69
powiem co trzeba. No, idźże teraz Arek, a spraw się do-
brze.
Tum go po plecach ku pokrzepieniu poklepał, aż po-
szedł nareszcie.
- A ja, Mosesie? - Isztar pyta, nieśmiało jakoś, cicho.
Każdy by się przestraszył czarodzieja Higginsa, nie dziw-
cie się jej.
- Wciąż jeszcze chcesz iść ze mną? - pytam, z nadzie-
ją w twarz jej patrząc. - Pars pro toto. Jam tylko durny ka-
pral, wszystkiego sam nie wiem, choć szukam i szukać
będę, bo po to pytania istnieją, by odpowiedzi szukać.
Jam człowiek, jak i ty, księżniczko.
- Chcę iść - powtórzyła z mocą. - Nawet do Unii two-
jej. Pięknie tam być musi. Choć... trochę głośno.
- Jest pięknie, księżniczko. Zobaczysz. Gdzieś musi
być pięknie.
Taaak... sami wiecie, jak jest w Unii, co was będę cza-
rował, ale to nie był dobry moment, by prawdę o tym naj-
piękniejszym ze światów ogłaszać.
a w Unii jest, jak jest...
70
	
	Ziemia:
	Mistrz
	i Magorzata
- Jesteś słabym człowiekiem, Ha-Nocri - zaczął pro-
curator Judei, gdy mnie przywiedziono przed jego obli-
cze.
A któż to znowu ten Ha-Nocri?! Ile to już imion mi nadano, ile ich jeszcze otrzy-
mam, zanim się szczęśliwie z tych tarapatów wykaraskam...
- No cóż... - zacząłem grzecznie. - Silny faktycznie nie jestem.
- Wiesz, że słabi ludzie najwięcej zła czynią? Daleko więcej, niż silni?
- Nic nie wiem, procuratorze. Prócz tego, że niezwykle gorący mamy dziś dzień.
- W końcu to nissan, Joszuo. U nas zresztą zawsze gorąco i sucho. Przeklęta ziemia
judzka, nie wiem, na cóż Romie wiekuistej potrzebna... ale skoro już się tu wlazło...
wstyd byłoby odpuścić. Do rzeczy jednak. Skargi mnie na ciebie doszły, podobno ludzi
buntujesz.
- Jeśli nawet, to przeciw nim samym. Chcę ich nieco, jak to nazywasz... osłabić.
- To i w naszym, Romy wiekuistej, interesie by było... Krestosie z miasta Gamala.
- Nawet nie wiem, gdzie to jest, procuratorze...
- Mów mi Piłat, gdy nikt nie słyszy.
- Nawet nie wiem, gdzie ta Gamala, Piłacie. Musiało tu zajść jakieś kosmiczne nie-
porozumienie. Przybyłem z Federacji, eskortowany przez „Nebo“. Owszem, opowia-
dam ludowi tutejszemu różne historie, mniej i bardziej ucieszne, w końcu nie zawsze
ma się natchnienie, ale jak bunt miałby z tego wyniknąć? Prawda, miałem pewną misję
do wykonania, ale już ją odwołano, jak to zwykle w Federacji, nie widzę więc powodu,
by wam dalej głowę zawracać.
- Już się stało, Ha-Nocri. Już namieszałeś, Judejczycy to lud niezwykle pobudliwy,
straszliwie cię znienawidzili za twe nauki. Skąd ci do głowy przyszło, że wszyscy MU-
SZĄ się kochać? Na samą myśl odczuwam mdłości i głowa mnie boli...
71
Tu Piłat, procurator, szczelniej owinął się szatą, a jej czerwone podbicie zalśniło
w słońcu, którego palące promienie znalazły sobie drogę do pałacu.
- Poza tym, może o tym nie wiesz, ale cech rybaków żąda ujawnienia tajemnicy ob-
fitych połowów, cyrulicy i duchołapy chcą poznać sposób odpędzania chorób, a głodni
chętnie usłyszeliby zaklęcie mnożące chleb i ryby. Że nie wspomnę o pijakach, wiesz -
to wino w Ghanie...
- To było w Kanie, mój panie. Miałem liofilizowane wino, w proszku... z żelaznej ra-
cji żywnościowej.
- Ty sobie ze mnie nie żartuj, mesjaszu. Jak widzisz, wiem wszystko o twoich wy-
czynach i wcale mi się to nie podoba, co wyrabiasz na ziemi, którą z łaski wiekuistej Ro-
my mam pod opieką. Wiesz, że Sanhedryn żąda twej głowy, nieszczęśniku?
- Sam Hedryn? Pierwsze słyszę... Któż to taki?
- To organ czuwający nad bezpieczeństwem Judei i jej praw. Nie lekceważ tej orga-
nizacji. Wprawdzie jako procurator mogę tu wszystko, w końcu to tylko nasza kolonia,
jednak zadrzeć z Sanhedrynem nie bardzo się Romie opłaca. Stworzyliśmy tu pewien
system, który się sprawdza. By zachować pokój na tych ziemiach pobudowaliśmy wodo-
ciągi, bite drogi, szlaki podróżne stały się bezpieczne, wprowadziliśmy też kilka nie-
zbędnych praw, by rozkwitał handel i usługi. Hodujemy oliwki, tłoczymy oliwę, wyra-
biamy wino i pieczemy przaśne placki. Jesteśmy ważnym punktem na aprowizacyjnej
mapie cesarstwa. Wszystko działa w miarę sprawnie, nie chcemy więc żadnego zamie-
72
szania, Joszuo z Gamala... a propos, skąd pochodził twój ojciec? Nie był czasem Aramej-
czykiem? Dziwnie jasną masz karnację...
- Po prostu nie znoszę waszego słońca. A ojciec mój nie z tego jest świata, długo by
tłumaczyć...
- NASZEGO słońca, TEGO świata? Co ty pleciesz?
- Posłuchaj, procuratorze. Istnieje wiele światów i każdy jakieś życie zawiera. Życia
te o sobie nic nie wiedzą, bo dzieli je odległość i czas. Przy czym czas w odległość prze-
chodzi, a odległość w czas - pojęcia te względne są, wie to każde dziecko w Federacji.
Podróżując po Wszechświecie nie tylko odległość pokonujesz, ale i z czasem się mie-
rzysz, co nieuniknione. Pewne sztuczki techniczne pozwalają owych podróży dokonać,
jednak niewielu z tej możliwości korzysta, bo i po co... U was też nie wszyscy Romę
opuszczają, by Judeę zobaczyć. Męczące to i najczęściej niepotrzebne.
- Tu chętnie rację ci przyznam, Ha-Nocri... Gdybyś jednak Romę zobaczył...
- A gdybyś ty, procuratorze, wpadł kiedyś do Federacji...

- Tak, podróżować, to jedyne, co ma sens w tym życiu, mój drogi Joszuo.
- Mów mi po prostu Mistrzu, mój drogi Piłacie. Jeszcze chwila, a zupełnie zagubię
się w swych imionach.
- Jesteś bezczelnym łotrem, ale mimo wszystko cię lubię. Rzadko można sobie po-
gadać w tych stronach z kimś inteligentnym, na poziomie, w świecie obytym.
- Też jestem zaskoczony... różne rzeczy opowiadali o tobie, Piłacie. A okazało się, że
masz klasę. Trudno tu na Ziemi o kogoś z klasą, procuratorze Judei.
- Wiesz, mistrzu, po prostu pochodzę z Rzymu. Byłeś kiedyś na Forum?
- Jeszcze nie.
- Koniecznie musisz zobaczyć Forum, zanim je zburzą barbarzyńcy. Bo tak to się
musi skończyć.
- Skąd o tym wiesz, procuratorze?
- Cóż, pojawiłeś się, mesjaszu, a więc koniec Romy bliski. Dobro, które nieopatrz-
nie zacząłeś rozsiewać, rozsadzi nasz piękny świat. Tak jest napisane w księgach.
- Może nie wszystko jeszcze stracone, procuratorze. Właściwie moja misja została
odwołana, wrócę na „Nebo“ i odlecę w pokoju...
- To nie takie proste, mistrzu. Rozmawiałem wczoraj z Małgorzatą. Powiedziała, że
nie puszczą ci tego płazem.
- Kto, czego, co ty bre... , co też powiadasz, procuratorze?
- Sanhedryn to małe piwo, mistrzu. Lud Judei pragnie twojej śmierci. Coś tam mu-
si się, według nich, wypełnić, to ludzie pełni przesądów, jak to na prowincji. Małgorza-
ta twierdzi, że nic na to nie poradzimy. Zresztą... sama ci to powie.
Tu procurator Judei Poncjusz Piłat
klasnął w dłonie: - Poproście do mnie panią Małgorzatę,
a duchem!
73
- Polubiłem cię, mistrzu, ale wątpię, czy cokolwiek da się zrobić. Powołano mnie na
to stanowisko, bym czuwał nad pokojem w Judei. Jak mógłbym zapewnić ten pokój,
sprzeciwiając się Judejczykom? - procurator wyglądał na szczerze zmartwionego, zanu-
rzył ręce w misie z wodą, obmył je, następnie wytarł do sucha w podbitą czerwienią to-
gę. - Krew twoja na nich i na syny ich spadnie, co nie bardzo mnie pociesza. Ale nie roz-
paczajmy, mamy jeszcze trochę czasu. Lubisz czeskie filmy?
- Nie wiem... co to takiego - trudno mi było zebrać myśli, trochę mnie ta krew za-
niepokoiła, zawsze niepokoiło mnie przelewanie krwi niewinnej, jednak zwykle nie
była to moja krew, do licha...
- Och, nie udawaj. Widziałem niedawno „Samotnych“. Mocna rzecz. Wiesz, ci bar-
barzyńcy z północy są niesamowici - nie sadzą się, nie udają nas, Rzymian, nie wstydzą
się swej nacji. To najlepsza tradycja kinematografii europejskiej, mistrzu, musisz kie-
dyś zobaczyć.
Tu procurator Judei przeszedł zamaszystymi krokami od swego siedziska do ściany,
tam odwrócił się gwałtownie i rzecze:
- Tak sobie myślę, że może dałoby się...
- Uratować mą głowę? - spojrzałem nań z nadzieją.
- Nie, to nie wchodzi w rachubę, mistrzu. Myślałem o małym, tajemnym seansiku,
dla naszej trójki, co ty na to? Wprawdzie mamy tylko włoskie filmy, ale zawsze to lep-
sze, niż te banialuki zza wielkiej wody, gdzie podobno znajduje się koniec świata, róż-
ne potwory, nawet nie wiesz, co ci Grecy powymyślali. Za Słupami Herculesa rozciągać
się ma jakowaś Atlantyda, gdzie płodzą niesamowite kicze, choć, przyznać trzeba,
pierwszorzędnie opanowali rzemiosło. Ale nie sprowadzam ich produkcji, szkoda mi na
to czasu. No, chociaż taki Woody Allen... wiesz, jak odnajduję mądre kobiety? One wo-
lą Woody Allena od Hugh Granta... Tak, to świetny test.
- Mężczyzn on nie dotyczy? - wtrąciłem nieśmiało.
- A na co mi mądrzy mężczyźni?! Procuratorowi wystarczą dobrzy żołnierze. Czasem
pozwalam im pooglądać Schwarzeneggera, bo Rutger Hauer to dla nich zbyt subtelne...
A za karę... - tu procurator trząść się począł ze śmiechu - za karę, zamiast do paki, wsa-
dzam ich na seans Zanussiego. O! okrutnym jestem dowódcą, przyznasz, mistrzu. To
największy nudziarz wśród barbarzyńców i dziwnie w ciebie zapatrzony. Ciekawe, skąd
ten pomysł, że dobro, piękno i prawda w tobie, mistrzu, najdoskonalsze znalazły uciele-
śnienie. Chyba się nie znacie?
- Nie znamy się, zaręczam ci, procuratorze, ale jeśli dasz mi dojść do słowa, to wyra-
żę nadzieję, że nikt nigdy nie nakręci „Ostatniego kuszenia“, choć nie miałbym nic
przeciw „Żywotowi Bryana“...
- Ach! Monty Pyton? Świetnie nas, Rzymian, sportretowali! Piramidalne, konałem
ze śmiechu. Jak to szło...? „Chodźmy lepiej na kamienowanie“... ha, ha, ha, he, he.
A propos: co wolisz - krzyż czy kamienowanie?
Nim zdążyłem wyrazić swą opinię w tej kwestii, pojawił się przed procuratorem uro-
dziwy, jasnobrody młodzieniec. W grzebieniu hełmu miał orle pióra, na jego piersi po-
74
łyskiwały złote pyski lwów, pochwa jego
miecza okuta była złotymi blaszkami...
zresztą wątpię, czy tak naprawdę obcho-
dzi was jego strój - był to legat, dowódca
legionu.
- Pani Małgorzata, hegemonie -
oznajmił i wpuścił do komnaty nie-
wiastę o szarych oczach z tym opisa-
nym już przeze mnie wielokrotnie
niezwykle ostrym spojrzeniem.
- Miriam... Miriam Magdalen?! - wy-
dukałem na jej widok.
- W samej rzeczy. Drogi Ponczuś zna
mnie pod prawdziwym imieniem, Miriam
to mój pseudonim operacyjny i imię, pod
którym dostanę się do ksiąg. Chcesz, czy
nie chcesz, mesjaszu, w księgach wszyst-
ko zawsze wygląda trochę inaczej, a więc
lepiej nie figurować tam pod prawdziwym
imieniem.
- Drogi Poncjusz, Małgorzato, jeśli ła-
ska. Mamy niewielki problem z tym pa-
nem, który w swej skromności kazał zwać
się mistrzem - zachichotał procurator. -
A ty, mistrzu, siądź przy pani Małgorzacie,
nie bój się, to nic, że jest mądrzejsza od
nas obu. Na Wenus mieszkają bardzo mą-
dre i błyskotliwe kobiety o ciętym języku.
Nie to, co na Marsie...
- Wprawdzie nie chwyciłem twego
dowcipu, hegemonie, lecz z największą
przyjemnością zajmę miejsce obok pani
Małgorzaty - oświadczyłem. - O ile nam
wszystkim wiadomo, ani Mars, ani tym
bardziej Wenus, nie grzeszą życiem w żad-
nej postaci.
- Procurator czyni delikatny przytyk
do pewnej wypowiedzi, którą zamknęłam
mu kiedyś gębę, gdy gadał głupstwa - wy-
jaśniła mi Małgorzata uprzejmie. - Jeśli
zaś chodzi o księgi, nie wiem, czy uda mi
się uniknąć poniewierania się po nich pod
prawdziwym imieniem, ale pozwólcie, że
poprawię sobie szkło kontaktowe, bo coś
mi się wydaje, że straciłeś swą dotychcza-
sową ostrość, Jędras...
- Nazywaj go mistrzem, pani, nale-
gam... - uśmiechnął się procurator.
- Tego właśnie chciałabym uniknąć,
ze względu na księgę, której zapewne
obaj nie znacie. Nie została bowiem je-
szcze napisana i mam nadzieję, że nie zo-
stanie. Trochę to zależy ode mnie, a tro-
chę od tego tu... mesjasza.
- A więc dochodzimy do sedna - ucie-
szył się Piłat. - Jestem zmuszony zgładzić
obecnego tu Joszuę, zwanego mesjaszem.
- I cóż z tego, Ponczusiu? - zdziwiła się
Małgorzata. - Sam się o to prosił.
- Poncjuszu, nalegam, pani... jeszcze
kto usłyszy, albo - nie dajcie bogowie
Pentagonu! - znajdzie się w księgach.
Mistrz bardzo by nie chciał ginąć z tak
błahego powodu, jak zbawienie świata -
wyjaśnił procurator. - Mistrz zupełnie nie
rozumie, co to jest zbawienie i dlaczego
wymaga krwi. Taki, widzisz, boży prosta-
czek z mistrza.
- Tłumaczyłam mu, jak dziecku wła-
śnie, ze dobro budzi agresję. Że ludzi mdli
na widok dobra, prawdy i piękna. Że trzę-
sie ich gorączka na widok ciągłego obcało-
wywania stóp, wyznawania win, przeba-
czania, uśmiechów, pocałunków i całego
tego zakłamanego sztafażu, pod którym
człowiek ukrywa swą prawdziwą drapież-
ną naturę.
- A przecież uratowałaś dwa chore go-
łąbki... - wtrąciłem nieśmiało.
75
- Skąd o tym wiesz? - Małgorzata odwróciła się do mnie gwałtownie i przez chwilę
jej oczy patrzały prosto w moje. Była to piękna i miła chwila.
Do dziś nie jestem pewien, co wtedy dojrzałem w tych oczach. Dobro, prawdę,
piękno? A może lęk... W każdym razie nie było tam zwykłej przenikliwości, była raczej
słabość i bezradność. Zaniepokoiło mnie to, bowiem dostrzeżenie cudzej słabości li-
kwiduje tę ostatnią barierę, a nie każdy sobie tego życzy. Nigdy nie uświadamiajcie ni-
komu, że przejrzeliście go na wylot. Najczęściej zresztą tak wam się tylko wydaje...
- Po prostu wiem o tym, Małgosiu.
- No dobra, Jędras. Wcale nie były chore, tylko młode - nie umiały jeszcze latać. Po
prostu się pomyliłam. - Małgorzata szybko zapobiegła próbie ucieczki do krainy łagod-
ności. - Jest z tobą gorzej, niż myślałam. Ale trudno się dziwić, w końcu masz powód do
stresu. I zapewniam cię, że twoja sytuacja wcale nie jest wesoła. Choć... chyba wiem,
jak uratować twoje niewiele warte życie...
- „Lucylla Nebo“ jest uzbrojona... - podsunąłem nieśmiało.
- Nie pozwolimy na żadną demonstrację siły w Judei - rzucił ostro procurator Po-
ncjusz. - Wszystko ma wyglądać naturalnie, o ile to jeszcze możliwe, przy całym tym
ureligijnieniu i zmistyfikowaniu, jakim uległa judejska ludność.
- Niewiele poradziłbyś na protonowe działa „Lucylli Nebo“, Ponczusiu. Ale myśla-
łam o innym wybiegu. Czy to prawda, że masz prawo ułaskawić jednego ze skazanych?
- spytała Małgorzata.
- Mistrz odpada. Masy tego nie kupią. Chcą tego tu mistrza jako ofiary. Muszę uła-
skawić Barnabę Bar Rawana.
- Musisz ułaskawić jednego z czterech łotrów, Ponczusiu. Nasza w tym głowa, by
uratować mesjasza. Jeśli wydamy ich żołnierzom, ci spuszczą całej czwórce takie manto,
że nikt już nie będzie w stanie rozpoznać naszego przyjaciela. Lepiej oberwać batem,
76
rózgą i kamieniem, niż udusić się
na tej waszej rozkosznej odmia-
nie szubienicy, prawda?
- A co potem, droga Małgo-
rzato? - zaciekawił się Piłat. - Co
będzie, jeśli ktoś pozna mesja-
sza, załóżmy, w trzy dni po egze-
kucji?
- Zwalimy wszystko na jego
boską naturę - uśmiechnęła się
Małgorzata, a jej oczy znów spoj-
rzały na mnie ze zwykłą ostro-
ścią, choć teraz i z odrobiną cie-
pła, jak chciałem wierzyć...
- Wspaniały pomysł! - ucie-
szył się Poncjusz Piłat, procura-
tor Judei i począł przechadzać się
wielkimi krokami po posadzce
komnaty, a podbita czerwienią
szata furczała wokół jego nóg
tkwiących w zasznurowanych
sandałach na podwójnej pode-
szwie. - Po tym wszystkim wyślę
was oboje najbliższą galerą do
Rzymu, Aten, a może i do Ibe-
rii... niech mnie kosztuje! Musi
się tu trochę uspokoić. A wy zobaczycie kawał
naszego świata, kochani. Gdybym miał więcej
czasu, sam bym z wami pojechał.
- Wylądujemy w Helladzie. A ja, już jako Pa-
weł, nauczać tam będę, że Dobro, Prawda
i Piękno...
- I co z takim zrobić? - spojrzała na mnie
Małgorzata i uśmiechnęła się. Słowo honoru!
77
Moses.
Eksperyment
- Przyznaj się Mosesie, tyś tego cudu dokonał, by mnie
poderwać? - spytała mnie Isztar, gdyśmy na czele rzesz
Hebrajowych z Sukkot ruszali. Minęło czasu sporo, nim
pojąłem, o czym mówi. Wiedziałem już, że zwyczaj taki na
Ziemi istnieje, by chłop babę porywał, lecz podrywanie...
Nigdy czegoś takiego nie próbowałem, bom i nie wiedział
jak. Uczucia w nikim nie stworzysz, o tym wie w Unii każ-
de dziecko. A ta pyta, czy ja...
- Cóż rzeczesz? - mruczę więc roztargniony.
- Zaciekawić mnie swą osobą chciałeś - wykłada mi więc rzecz dokładniej.
- Umyślnie tu, sądzisz, z gwiazd przyleciałem, by cię zaciekawić? - dziwię się. - Toż
parseki nas dzielą, do Unii nigdy nie trafisz. Po cóż więc bym to robił?
- No, żeby... nie wiem... - zacisnęła usta i trudno odgadnąć było: martwi się, że za-
ciekawić nie chciałem, czy cieszy, czy może ma za nic... Ale powoli świtać mi poczęło,
w czym rzecz cała.
- Cieszę się tobą - prawię, głowiąc się, jak sprawę wyłożyć. - Ja tobą. Relacja w jed-
ną stronę biegnie. Gdy ktoś w Unii cieszy się kimś, to radość pragnie mu przynieść, ni-
czego nie oczekując. Nie o sobie myśli, choć prawda, sam radosć czuje... To trudno
wam pojąć tu, w Eguapie, gdzie chłop, jak mówisz, niewiastę... podrywa. Bez ciebie,
księżniczko, robiłbym to samo, Hebrajów bym wiódł, bez tej radości przecież.
- Kręcisz, Mosesie - głową Isztar obraca. - Wstyd ci się przyznać i tyle.
- To wstyd u was podrywać?! Czemu więc rzecz tę mi przypisujesz? Czym zasłuży-
łem...
Tu mówić mi się odechciało. Krotochwile opuściły mą głowę, osioł, na którym je-
chałem, nadmiernie kołysał, skupić się nie mogłem. Cóż więc podrywać tu znaczy? Ba-
78
wić się człowiekiem, próżność swą zaspokajać? Wolałbym sobie ten durny Higginsowy
łeb odrąbać i bestiom w Nailu na pożarcie rzucić, niż ciebie, Isztar, zasmucić.
- Ty świecisz, księżniczko, niczym znak pelengacyjny na mej trajektorii. Dzięki to-
bie wszystko to opisuję, bo chcę cię nieśmiertelną uczynić.
- Który to znak z kolei? - pyta znowu zaczepnie, rzeczowo.
- Nie pierwszy, księżniczko, za późno cię Higgins ujrzał, byś pierwszym znakiem się
stała dla niego. Zbyt długą już drogę przebył. To prawda...
- Nie chcę być KOLEJNYM znakiem dla ciebie.
- Nie chcesz, a jesteś. Cóż na to poradzić? Każdy znak jest pierwszy i każdy potrzeb-
ny, bo to względność wszystko, bo bez znaków pilot po Pustce błądzi, celu nie dosięga.
- A gdzież cel twój, Mosesie? - pyta chytrze ma Symfonia.
- Nie wiem, księżniczko. Choć każdy znak drogę do celu wskazuje, nie wiadomo,
który z nich ostatni - kręcę, bo tak naprawdę sam wiem niewiele, właściwie coraz
mniej, jeszcze trochę, a w ogóle pisać przestanę...
- Nie każdy znak, księżniczko, astrostatkowi którym lecisz przeznaczony. Trafiasz
na różne, lecz niektóre tylko cel twój pokazują. Niewprawny pilot często błądzi wśród
znaków, często drogę myli. To sztuka wielka właściwy znak odnaleźć. Choć za każdym
razem pewność wielka człekiem włada, że znak właściwy dostrzegł. Tak, to dziwne
wszystko. Sam tego dobrze nie pojmuję...
- I ja, mówisz, znakiem jestem dla ciebie? Ciemna byłam, Mosesie...
„Oj, ciemna, ciemna!“ - zakrzyczy coś we mnie, zadziwi się, zaskowyczy radośnie...
„Cała czarna, jak Pustka, po której żegluję. Może dlatego tak trudno cię było odnaleźć?
I patrz, jak zmieniłaś kaprala Higginsa, jak myśleć począł sprawnie, język wyprosto-
wał... Możeś ty znakiem właściwym wreszcie? Cóż jest w tobie takiego, że tak mą wyo-
braźnię sycisz...“
- Ale ty mądry jesteś, Mosesie - dodała po chwili Isztar.
- Widzisz, księżniczko, miło mi słów takich słuchać, choć to nieprawda, co rzeczesz,
bo głupi kapral Higgins jak przepalony procesor. Czy i ty mnie w tej chwili PODRY-
WASZ? Czy fakt tylko stwierdzasz, w twym mniemaniu, prawdziwy?
- Tak myślę...
- Widzisz więc. Gdy Higgins prawi, żeś piękna i mądra, nie podrywa cię przecie,
lecz tak myśli. Gdy mówi, żeś znakiem dla niego, fakt tylko stwierdza. Rozumu wiel-
kiego, by to pojąć, zaiste nie trzeba, a ty go masz, księżniczko, więc używaj. Intencji
wszetecznych w moich słowach nie ma, bo za poważne to sprawy, by jako instrumen-
tum słów swych używać. A poza tym... czy podrywa się kogoś, przed kim wolałoby się
uciec, tyle że sił nie starcza? Ciepło mi się robi gdzieś w jaźni, gdy o tobie myślę.
Umiesz to nazwać?
- Nie umiem, Mosesie.
- Bo tego nazywać nie trzeba. To sobie jest i niech będzie, gdzie jest. Taka jest na-
sza, zaświatowa filozofia.
79
Interludium
(triste)
Dotarliśmy tak nad brzeg morza, gdzie stanąw-
szy, odpoczynek zarządziłem. Arek dwoił się i troił,
lud swój pocieszał, baśnie o krajach, ku którym
zmierzaliśmy, prawił... Isztar na piasku przysiadła
i w dziwnie gładką taflę wody się zapatrzyła. A fale
leniwie brzeg gładziły, pianą burą go pokrywając,
morze szumiało i pomlaskiwało z cicha, łagodne, ni
to wzywając, ni ostrzegając przed czymś. Ostrzeżeń
tak cichych nikt przecież nie słucha... Czasem ptak
jakiś przeleciał, woń światów odległych na skrzy-
dłach przynosząc.
Tu, nad brzegiem morza przyszedł czas bym sam przed sobą
z prawd swoich zdał sprawę, bym skończył z Higginsem głupim i nie-
dołężnym, który rolę swoją odegrał. Czas przyszedł, bym inkarnacji
dokonał w osobę, której na Ziemi długo nie zapomną. O, tak, nie za-
pomną, choć zapomną bogów i boginie, zapomną wodzów i królów,
zapomną wszystko, bo wszystko zapomnieć można, jakżeby mógł ist-
nieć człowiek, gdyby nie zapominał... Ale mnie, Mosesa z Unii nie
zapomną. I wiedziałem już, jak to będzie, bom tu, wśród tych pia-
sków uświadomił sobie wielkość istnienia, wielkość życia, wielkość
uczucia wreszcie, które od wieków na Ziemi w ludziach się pojawia.
Tak, moi drodzy. Na brzegu owym uświadomiłem sobie - na
Isztar w morze wpatrzoną bezpiecznie z tyłu spoglądając - co czło-
wieka do czynu popycha, choćby czynem tym tylko skrobanie po pa-
pirusach było, co porywa go i unosi, co pozwala wyrwać się ku gwia-
zdom i obcym światom, co myśl wyzwala z okowów rutyny, szablo-
nów i schematów, co każe wyzwania samemu bogu - kim by nie był
- pod nogi rzucać, wrzeszcząc: patrz, panie, to ja po twą władzę się-
gam, to ja, człowiek, któremuś podobno równy i któremuś podobny...
80
Odwróciłem wzrok od pięknie na tle nieba głowy Isztar zarysowa-
nej i w niebo to groźnie chmurzące się nad gładzią wód morskich po
wschodniej stronie popatrzałem. I wiedziałem już wszystko. Zdało
mi się też, że rozumiem już wszystko. Jasno wokół mnie się zrobiło,
to słońce na chwilę spoza chmur wyszło, lecz dla mnie znak to był po-
twierdzający, jaki Natura sama mi objawiła. Oto obserwowałem w so-
bie cud rodzenia się uczucia. Doświadczeniem bogaty mogłem cud
ten, wcale tu przecież nie rzadki, obserwować w sobie in statu nascen-
di - wnikliwie i bacznie, a jednocześnie świadomie... Uczucie in statu
nascendi uchwycone zachwyciło mnie, uderzyło swą mocą i powagą,
bezcelowością najpiękniejszą i tajemnicą jednocześnie... A teraz, gdy
skórę Higginsa zdjąłem i na palu rozwiesiłem, by przewietrzała, wyja-
wić wam mogę, że nikt tylu bzdur na temat uczucia nie wypowie-
dział, co nasi uniccy uczeni. Śmiałem się tu, na tym piasku siedząc,
z ich wymyślnych teorii o katecholaminach, śmiałem się z biologicz-
nych konieczności, z żenujących uproszczeń, wierzgałem nogami
z uciechy, jakieś podtrzymanie gatunku wspominając. O, wy twórcy
teorii przewrotnych, błazny psychologii, klowni seksuologii, dowcip-
nisie zoologiczni, humaniści z siedmiu boleści zrodzeni!
Cóż wiecie o uczuciu. Cóż wy wiecie... Czy który z was go napraw-
dę spróbował? Czy poczuł smak jego, nie do określenia, czy uchwycił
je, jak ja, in statu nascendi? Nie! Na bogów, każdy z was zaskoczony
był, nim się spostrzegł - ono już w nim gorzało. Cóż więc potem ba-
dać? Skutki, efekty, konsekwencje? Cóz badać, pytam, gdy JUŻ SIĘ
STAŁO?! Nic nie wiecie, błazny, na nic wasze aparaty, intelekt, wie-
dza. Na nic one...
A ja, com mocy uczucia na sobie doświadczył w tamtej właśnie
chwili, czy coś wiem o nim, czy coś więcej o nim powiedzieć wam
mogę...? Może opis jakiś dogłębny stanu swego, może prawdy innym
nie znane lub nie uświadamiane przedstawię?
I tu właśnie, spostrzegłem, należałoby rzecz całą, tak świetnie za-
czętą, zakończyć. Niestety, przyjaciele: Wielki Uczony Higgins, nie-
zwykle biegły w łapaniu uczucia za ogon i badaniu jego postępów,
NIC O NIM POWIEDZIEĆ WAM NIE POTRAFI, prócz tego mo-
że, że jest. W nim. Bo jego istnienie w sobie, tam na tym piasku sie-
dząc, po prostu ODCZUŁ.
Słońce, jakby zawiedzione konkluzją, za chmurę zaszło, ostatnim
promieniem temu siedzącemu na palu bluźniercy grożąc:
„Uchwyciłeś może na gorącym uczynku, ale i poparzyłeś się przy
tym nielicho. Tyle twego, że teraz boli, prawda? Ty sam jeszcze nie
pojmujesz, co się stało, nie oszukuj się. Jeszcze się pocieszasz, że tak
81
tylko samoświadomie uczucie w sobie hodować będziesz, przygląda-
jąc mu się z lubością... a ONA? Cóż jej zaoferować możesz? Tak, wy-
buchło w tobie uczucie, patrzysz na tę postać na piasku siedzącą i ni-
czego tak pewny nie jesteś, jak tego właśnie. Myślałeś, że oswoisz je,
gdy przyjdzie, że okiełznasz i służyć sobie każesz, a tu masz - BOLI...
Myślałeś, że popatrzysz sobie czasem, że CZASEM porozmawiasz,
tak? A przecież tego CZASEM coraz mniej ci było, mnożyłeś to CZA-
SEM, rozciągałeś je niczym gumę, by ZAWSZE przez CIĄGLE ob-
jęło. Nie wiedziałeś może, co się dzieje? Natura mądra jest i nieprze-
kupna, twoje zaklęcia są dla niej niczym - gdyby było inaczej, nie ist-
nielibyście wy i twory waszej myśli. Więc masz je, powtarzam. I co te-
raz? Myślałeś, że tajemnicę odkryjesz, moce bogom wydrzesz, jak no-
wy Prometeusz ludziom w darze zaniesiesz, mówiąc: bierzcie i jedz-
cie, to są uczucia wasze, od dziś na wieki nimi władać będziecie? To
ci dopiero mocarz! A swoim może władasz? Drzyj teraz przed sobą sa-
mym, Mosesie, drzyj powiadam, bo mocy uczucia TEGO nie znasz
jeszcze. Nic więcej ludziom o nim nie powiesz, prócz tego, że jest.
Męczyć się z nim teraz sam będziesz, boś sam z nim pozostał, wiesz,
że ona go od ciebie nie przyjmie, nie jest jej potrzebne, a pozbyć się
go nie masz mocy. Człowiek uczuciem swoim nie włada. Ani go stwo-
rzyć, ani zabić w sobie nie może. Nikt tego we Wszechświecie całym
nie dokonał. To ona - bogini Isztar - uczucia rozdaje, komu chce,
często nie do pary, i nie uprosisz jej o nic. Stworzyć w sobie tylko po-
zór lub grę możesz. Uczucie dane ci jest lub nie, twej woli się wymy-
ka. A pozbawia go czas tylko... Musisz przejść teraz od początku dro-
gę tę całą, metr po metrze, żadnego kamienia, żadnej rozpadliny nie
omijając, nawet kresu nie znając. Nikt ci tu w niczym nie pomoże,
boś nie uciekł od razu, gdyś JĄ ujrzał, nikt ci już teraz nie pomoże...
nie pomoże... nie pomo... nie...“
I słońce zaszło.
A ja, siedząc ciągle, spoglądałem na Isztar, jak muszelki w palce
swoje bierze, jak przygląda się im z uwagą, coś tam to błahego, to mą-
drego mówiąc i nic nie wie, nie wie, nie wie... oby tak zostało... bo
wiedza ta zbyt nagły koniec mogłaby przynieść.
Każdy jest sam, moi drodzy, sam ze swoimi myślami, sam ze swo-
im światem, sam ze swoim uczuciem wreszcie. Sam, zawsze sam, je-
dyny Wszechświat, do którego może wołać to on i nic więcej.
- Isztar, Isztar, Isztar - szeptałem bezgłośnie, chcąc, by myśl moja
do jej jaźni przeniknęła. Lecz nikt takiej mocy nie ma, przyjaciele.
- Isztar, sam jestem ze swoim uczuciem, znowu sam. I ani trochę
nie mądrzejszy.
82
Lecz ona nie odwróciła się.
- Isztar... ty jesteś dobra, bo nie może być złą istota, którą ktoś po-
kochał...
Isztar...
Rankiem następnego dnia wiedziałem już, że wszystko powie-
dzieć jej muszę. To tak, jak ze ćmą, co w ogień leci. Wie, że spłonie,
a lecieć musi... Czyż może być przykład lepszy?
Dziwne to wszystko, myślałem, placek poranny gryząc. Dziwne
i niepojęte. Oto na początku zdawało się, że tylko siedzieć z dala mi
wystarczy, spoglądać na Isztar, cieszyć ducha i oko. Że czasem spoj-
rzę, obraz jej pod powiekami zachowam, w samotności potem rado-
wać się nim będę. Ale komu to wystarczy tak ostrożnie pięknem się
delektować?! Chciałoby się mieć je obok, bliżej i bliżej, częściej i czę-
ściej - bo myśl ciągle biegnie ku pięknu owemu, żadnych przeszkód
nie uznając. Bo oko widzieć pragnie, wyobraźnię samą za nic mając.
Bo umysł wreszcie nie tylko w sobie chce myśli domniemane wymie-
niać, lecz i te słyszeć, których nie wymyślił.
Tak to jest, moi drodzy. Nie uda się nikomu cieszyć ducha z boku
i po cichu. Na nic takie plany. Źródło waszej radości dowiedzieć się
musi, co czujecie, nic na tej drodze nie stanie, nic trybów machiny nie
powstrzyma, dotoczy się ona do kresu, na wasze wysiłki nie bacząc.
I tam, w końcu, prawda na was czeka, którą właściwie znacie, lecz
której musicie dotknąć, by uwierzyć.
Lot więc swój ćmi rozpocząłem, widząc jak Isztar wstaje, oblicze
swe księżniczkowe ku słońcu zwraca, potem na mnie spogląda, oczy
83
mrużąc w uśmiechu - ni to powitania, ni to jakiejś
radości swojej, dla mnie nieposiężnej i pyta:
- Kiedyż ja znowu tęczę na niebie zobaczę?
Wiesz, że dawno tu tęczy nie widziano?
Chwilę tę by na wieki zatrzymać... Nic tu zaklę-
cia nie pomogą.
- Na tęczę trzeba zasłużyć - prawię odruchowo,
nic prosto powiedzieć nie umiem przy niej, wszyst-
ko się plącze i komplikuje... czym zasłużyć, co za
bzdura... - Najpiękniejsze tęcze po burzy powsta-
ją... - dodaję, lecz któż by sobie akurat teraz burzy
życzył...
Ku płomieniowi Isztar ruszam, bo nieważne już,
że koniec mój w nim błyszczy, nieważne już, że
skórę Higginsa znów nałożyć przyjdzie, nic nie jest
ważne w tej chwili, tylko kroki ciężkie ku płomie-
niowi temu stawiać, powoli, w piachu grzęznąc,
z trudem nogi podnosząc, bo jak się tu do śmierci
w płomieniu spieszyć... choć ujść jej niepodobna...
a Isztar uśmiech nagle gubi, poważnieje, wzrok jej
przygasa, by stalą zabłysnąć i patrzy tak, spod po-
wiek przymrużonych, patrzy dziwnie, ni to z wy-
rzutem jakimś, ni to zawodem, z przewagą jakąś
Meduzy, co wnet swymi włosami mnie pochwyci
i koniec rychły moim marzeniom zada.
- Kocham cię, Isztar - szepczę, lecz ona jeszcze
nie słyszy, choć wie, co mówię, a i ja wiem już, co
czuję, bo jedyna próba twych uczuć, człowiecze, to
głośno przed sobą samym ich nazwę wypowie-
dzieć.
Rozmyła mi się w tej chwili postać Isztar przed
oczami, rozpłynęła się Isztar, nie pamiętam już, co
rzekła, pewnie to, co zawsze w chwilach takich się
słyszy - nie rozczulaj się tak nad sobą, to ci przej-
dzie, Higgins, zdarza się, Higgins, gdzie twa skóra,
Higgins - o, patrz! - tam się w piachu wala, jak ty
wyglądasz bez skóry, wręcz nieprzyzwoicie, przy-
wdziej ją zaraz, durniu jeden i hochsztaplerze, wra-
caj do swojej Unii, tam twe miejsce, co ludzie po-
myślą, co ludzie pomyślą... co ludzie...
Nie pamiętam, co mi rzekła. Pewnie nic.
topmtfZ*, mi <Uę poX*e %*&*...
84
T
UMULT srogi się podniósł, tu-
man kurzu od Sukkot się zbliżał,
wrzaski i krzyki jakieś z kurzu się
niosły... Przerażony Aaron ku mnie pod-
biegł, choć jeszczem niezbyt był przytom-
ny, jeszcze myślą zupełnie gdzie indziej,
jeszcze łeb durny pełen Isztar miałem,
a ten mi prawi:
- Panie, jeźdźcy faraonowi nas dopadli,
biada nam, Mosesie, cud szybko jakiś
uczyń, bo poginiemy tu wszyscy na tym
pustkowiu.
I patrzę, a tu sześćset rydwanów wo-
jennych z pyłu się wyłania, sprawnie pół-
kolem obóz otaczają, sam faraon z rydwa-
nu wyskakuje, dziarsko jak na swój wiek,
zauważył mnie i Isztar, ku nam kroki swe
kieruje.
Koniec szybszy się zdawał, niż myśla-
łem, nie martwił mnie przecież. Czymże
jest ginąć w takiej chwili, gdyś wszystko
powiedział... Morze drogę ucieczki zagra-
dza, gdzież zresztą pieszy przed rydwa-
nem ujdzie.
- I cóżeś to, skrybo, jak cielę stanął? -
faraon pyta. - Wyszedł lud Hebrajowy,
umowa taka była. Lecz Isztar? Jakże to...
i cSjei, skrybo, jak cielę stW?
- Puść nas, panie, a Isztar włos z głowy
nie spadnie.
- Śmiesz warunki stawiać, włóczęgo? -
uśmiechnął się faraon. I ciszej już mówi:
toż wiem, co się stało, skrybo, dawnom
o tym wiedział. Toż nie zakładnik ma
Isztar, nie tarcza dla ciebie, prawda?
- Nie, panie - przyznałem, bo cóż mia-
łem robić. - Nie zakładnik Isztar, lecz pa-
ni moja, która odtąd jaśniej Atona przede
mną świecić będzie.
- Oddać mi ją musisz, przybyszu - rze-
cze faraon. - Nie tobie pisana Isztar.
Nie mnie pisana Isztar... tak jakbym
o tym nie wiedział!
Spojrzałem raz jeszcze na nią, obraz jej
na zawsze w pamięci utrwalić pragnąc.
Bo nie mnie pisana Isztar.
Wreszcie odwróciłem wzrok od Isztar,
z trudem to zrobiłem, możecie mi wie-
rzyć. Faraona pod łokieć chwytam, na bok
prowadzę i mówię do ucha:
- Nie pisz w zwojach, panie, żem Isztar
z rąk wypuścił. Nic o Isztar nie pisz, farao-
nie. Sam ją w Unii unieśmiertelnię. A ty
inaczej rzecz całą przedstaw, pomysł mam
świetny, sam przyznasz: oto morze niech
się rozstąpi na znak mój, rzesze hebrajowe
niech ze mną suchą nogą po dnie przejdą,
a jazdę twoją, co się w zatwardziałości
swej za nami puści, fale niech pochłoną.
Dobrze wymyśliłem?
- Sprawiłbyś cud taki, Mosesie?
- Dla mnie to pestka, faraonie. Ale
gdzieżbym miał Isztar trosk takich przy-
sparzać, ojca jej i wojsko w morskich fa-
lach topiąc.
- Prawdziwie kochasz Isztar moją, Mo-
sesie.
- Tak, panie. Cuda rozmaite technolo-
gią unicką czynić mogę, ale i we mnie cud
85
się dokonał. Tak musiało się stać, królu.
Na nic tu moc ma nieziemska, na nic wie-
dza i uczoność.
- Niech więc będzie, jak wymyśliłeś,
Mosesie. Chcesz Isztar pożegnać?
- Dzięki ci, panie Eguapu. Tylko
prawdziwa wielkość wyrozumiałą być po-
trafi.
Król Isztar skinieniem dłoni przywołał,
ta podeszła ku nam, oblicze jej spokojne,
nic nie mówi... I ja nie bardzo wiedziałem,
co powiedzieć.
- Przyjdzie mi iść dalej bez ciebie,
Isztar. Smutno mi... księżniczko.
- A mnie nie - odparła Isztar z jakąś
iskierką w szarych oczach swoich.
- O tym akurat wiem - wydobyło się ze
mnie. Aż tak głupi Higgins nie był, by nie
wiedzieć.
I odwróciła się Isztar, wolnym krokiem
ku wojsku faraonowemu odeszła.
- Do zobaczenia... - rzuciłem cicho, do
siebie, bo choćby nie wiem co, nadzieja ja-
kaś w człowieku, choćby durnym, tkwić
musi, by dalej misję swą mógł na Ziemi
wypełniać. - Bądź szczęśliwa, Isztar.
- Modlisz się, Mosesie? - Aaron przy-
siadł obok, położywszy mi dłoń na ramie-
niu. Końcem laski w piachu pogrzebał,
a mnie wydało się, że literę „I“ na piachu
kreśli. „I“ jak Isztar.
- Tak, Aaronie. Należy się modlić, gdy
sił brakuje, gdy pojąć czegoś nie można,
bo słaby jest człowiek.
- Mogę pomodlić się z tobą, Mosesie?
- Rób to, Aaronie, gdy tylko poczujesz
potrzebę.
- O co mam prosić, Mosesie?
- O co zechcesz, byle było dobre.
Trzeba być dobrym, Aaronie. Trzeba ko-
chać.
- Wszystkich? Nieprzyjacioły swoje
też? Nawet Eguapian?
- Nieprzyjaciół niszczyć trzeba, Aaro-
nie - za wcześnie mi się wydawało prawdy
które pojąłem tym ludziom wyjawiać. -
Choć najlepiej, jeśli umiesz, śmiechem
ich niszczyć.
- Śmiechem? No dobrze, Mosesie. Oto
wojsko, faraon, wszyscy odeszli. Możemy
iść dalej. Prowadź nas ku ziemiom, gdzie
niewoli nie będzie.
Rozejrzałem się wokół. Hebraje stali,
otaczając nas kręgiem, przypatrując się
nam i milcząc. Na co czekali? Droga była
wolna. Na cóż im teraz Moses, słaby, pe-
łen obrazów, wspomnień, doznań, pełen
nikomu niepotrzebnych myśli...
- Powiedz, Aaronie, dlaczego tak łatwo
kogoś utracić?
- Spójrz, ilu nas jest. Kogo utraciłeś?
Wszyscy czekamy na ciebie.
- Czemu tysiące ludzi nie zastąpią tej
jednej jedynej... bzdury gadam, jakbym
86
nie wiedział - zreflektowałem się nagle.
Aaron miałby mi Isztar zastąpić! Przedni
koncept, przyznacie. - Zostawcie mnie te-
raz samego. Kierujcie się na północ. Od-
najdę was, prowadź swój lud, Aaronie.
I poszli Hebraje na północ, ku pustyni
Szur. A ja powlokłem się ku falom, które
lizały brzeg. Idąc dalej w tym kierunku
mogłem, przy odrobinie konsekwencji,
przerwać radykalnie ów ciąg ponurych
myśli. Ale i skazałbym się w ten sposób na
ostateczną utratę nadziei. Światem, a na-
wet Wszechświatem, rządzi prawdopodo-
bieństwo. To bóg okrutny, ale nie złośli-
wy. Przypadek pozwala mieć zawsze jakąś
nadzieję, bo nie ma według teorii tej rze-
czy Z GÓRY niemożliwych. Przypadek
sprawia, że człowiek spotyka człowieka.
Przypadek sprawia, że któreś z tych spo-
tkań jest zupełnie inne od wszystkich po-
przednich. Higgins zatrzyma się więc
o krok przed morską tonią, zostanie na
brzegu, nie ulegnie pokusie. Isztar nadal
istnieje. Jakże więc mógłbym, niszcząc
swe istnienie, zniszczyć wiążące się z nim
uczucie?!
Plażą biegł pies. Duży pies. Dziwnie
na mnie popatrzał. Miał na pewno wszyst-
kie zęby w pysku i wiedział, do czego słu-
żą. Trudno było dociec, o co mu chodzi.
Na wszelki wypadek zszedłem temu
zwierzęciu z drogi. Pies pobiegł dalej, lecz
coś mi uświadomił. Isztar nie sięgnęła je-
szcze instynktów.
Pięć minut niemyślenia o Isztar mogło-
by mnie wtedy uratować. Ale jak tu nie
myśleć o Isztar, choćby przez te pięć mi-
nut! O czym myśleć w zamian? O obo-
wiązku, zadaniu, jakie muszę wykonać?
Pusty śmiech. Śmiech, od którego boli
brzuch i trzęsie się chałat. A o innych, zna-
nych mi postaciach... Utraciły swą waż-
ność. Odeszły, jak odchodzą zakurzone
wspomnienia. Nie sposób ich ożywić, nie
można przywrócić im znaczenia. To smut-
ne.
„To wcale nie takie smutne, Mosesie.“
A jednak, Isztar. Pozostaje w nas pa-
mięć wszelkich postaci, ale pamięć uczuć
się werbalizuje... Uczucia nie wracają wraz
z przypomnieniem sobie ich źródła. To
straszne.
„To wcale nie takie straszne dla mnie,
Mosesie“.
Może dla ciebie nie, Isztar. Może wol-
na jesteś od takich rozterek. To dobrze, że
ich nie masz. Cieszę się, że jesteś szczęśli-
wa.
„Wcale nie jestem szczęśliwa, Mose-
sie“.
Tak, ale tylko z powodu depresji. Jest
to przykrość niemal fizjologiczna. Coś jak
ból brzucha.
„Co ty o mnie wiesz, Mosesie...“
Prawda, nic o tobie nie wiem, księżniczko... Wiem tylko, że wypełniłaś we mnie to
miejsce, które musi być wypełnione, by człowiek był człowiekiem, nie zaś zlepkiem
przypadkowych dążeń. Masz teraz nade mną nieograniczoną władzę. Zrobię wszystko,
o czym choćby szepniesz. Nie cieszy cię to?
„Nigdy nie chciałam być dyktatorem, Mosesie, mój przyjacielu.“
A więc nie wykorzystasz swej władzy... szkoda. Chciałbym spłonąc dla ciebie, Isztar.
Mógłbym spłonąć nawet po to tylko, by ci oświetlić drogę w ciemności.
„Czuję do ciebie trochę sympatii, Mosesie. Nic ponadto.“
Kocham cię, Isztar. Nic ponadto.
„Nie chcę tego, Mosesie.“
Więc powiedz mi to kiedyś, ale delikatnie. Odchodź powoli, oglądając się za siebie.
Słyszysz mnie jeszcze? Isztar...
Orbita Ziemi:
Jaw i Ama
Ama przeciągnęła się, nagość nie krępowała jej, czuła
się swobodnie. Po raz pierwszy od wielu oktetów osiągnęła
nerwuanę bez pomocy modulatora. Nie miała pojęcia, jak
to się stało. Nie przypuszczała nigdy, że jej się to przytrafi.
88
- Jesteś tam, Jaw? - spytała, mrużąc
oczy na wspomnienie niedawnej rozko-
szy.
Nie było odpowiedzi. Gdzież on po-
lazł? Ozonuje się? Niech go czanterie!
- Jaw!!!
Znowu cisza. Ama wstała, okryła się
pledem. Seledynowa poświata zaczynała
ją drażnić. Przekręciła regulator, kabinę
zalało białe światło. Sięgnęła portreta, był
wyschnięty, odrzuciła go z niesmakiem,
pled zsunął jej się z ramion. Powoli schyli-
ła się, by go podnieść. Jej bosa stopa po-
trąciła coś małego, szeleszczącego. Deli-
katnie rozprostowała metalizowany zwi-
tek. Elektroniczny zapis? Co tu robił, skąd
się wziął pod koją? Jaw zawsze dbał o po-
rządek, w jego kabinie trudno było o py-
łek kurzu...
Ama podeszła do czytnika, wsunęła za-
pis. Ekran rozjarzył się, potem przygasł.
Zamigotało ostrzeżenie „ŚCIŚLE POUF-
NE“. Poczuła się niepewnie. A jeśli wej-
dzie Jaw? Te krótkie chwile wzajemnie
dawanej sobie przyjemności niewiele
przecież znaczyły... nie, nie mogła liczyć
na pobłażliwość. Ciekawość jednak zwy-
ciężyła.
„Moses jest zainfekowany.
Powrót do Unii wykluczony. Zli-
kwidować po zakończeniu testu.
Podpisano: Elohim.“
Szybko wyjęła zwitek z czytnika i rzu-
ciła go z powrotem pod koję. „Biedny głu-
pek“ - pomyślała tylko.
- Żyjesz? - Jaw prężył swój nagi tors,
wycierając kark szorstkim ręcznikiem. -
Przygaś światło.
- Słuchaj, Jaw... - zaczęła, posłusznie
kręcąc regulatorem.
- Co takiego? Chyba nie masz preten-
sji, panno Fait? - objął ją ramieniem, po-
ciągnął na koję. Ułożyła się na plecach,
ten pedantycznie wygolony, pachnący
mężczyzna budził w niej mieszane uczu-
cia. Nachylił się nad nią, delikatnie mu-
snął wargami czubek nosa, potargał wło-
sy...
- Udało mu się, Jaw? - spytała, by nie
posunął się za daleko.
- Komu... - zamruczał, patrząc gdzieś
poza nią, jakby szukając pokrętła modula-
tora, nieświadom przez chwilę jego zbęd-
ności. Dłoń Jawa powoli, lecz jakby bez-
wiednie, poruszała się wśród włosów
Amy. Przeszedł ją dreszcz.
- Higginsowi... - jęknęła.
- Daj spokój, Ama. Nie teraz...
- W końcu to mój test - wysunęła się
zwinnie spod Jawa. - Zabierz te łapy.
- Co cię ugryzło?
- Wiesz przecież. Po co się w to paku-
jemy, Jaw? Takie zachowanie nie przystoi
ludziom naszej sfery.
- Wolisz modulator?
- Chyba tak... - zamilkła. Sama już nie
wiedziała, co woli.
- Oboje byliśmy klonowani. O co więc
chodzi?
- Nie wiem... Czy ty mnie... lubisz,
Jaw?
- Bzdura! - parsknął. - Co też ci łazi po
głowie, panno Fait?!
Podniosła pled, okryła się włochatą
materią. Nagle zauważyła, że nagość ją
krępuje. Właściwie nie spodziewała się in-
nej odpowiedzi. To bzdurne pytanie wy-
mknęło się jakoś samo. Teraz ma za swo-
je, głupia.
89
- Zimno mi się zrobiło - powiedziała
cicho.
- Zaraz cię rozgrzeję - zachichotał. -
Chodź tutaj...
- Nie chcę już.
Wyraźnie widziała, źe Jaw znowu na-
biera ochoty na powtórny seans. Oznaki
były jednoznaczne. Jej bioniczna wiedza
potwierdzała domysły. Tak, najwyraźniej
znowu chciał w nią wniknąć. Przecież to
nie miało sensu. Nawet jej się nie podo-
bał. Byli tu sami od wielu dni, początkowo
traktowali wszystko jak kolejny ekspery-
ment.
- Jaw...
- Tak, kochanie? - zażartował.
„Błazen...“ - przemknęło jej przez gło-
wę. Kochanie to takie zimne, uczuciowo
odbarwione słowo. Czyżby zaczynała
odróżniać niuanse, barwę słów? Nigdy nie
studiowała lingwistyki, a tu nagle odkry-
wa w sobie słuch naturalny... Działo się
z nią coś dziwnego, nie potrafiła nad tym
zapanować. To na pewno ta cholerna Zie-
mia...
- Jesteśmy tu sami, tak daleko... mo-
żesz mi coś powiedzieć?
- Zależy co - przeciągnął się. Nadal był
nagi. Zaczynało ją to drażnić.
- Włóż chociaż gacie - mruknęła.
- Skąd nagle ta pruderia, panno Fait?
-Raczej estetyzm - rzuciła, czując
przypływ odwagi.
- Post coitum omne anima triste est-
zachichotał Jaw w nie znanym jej narze-
czu, ale podszedł do szafki. Wyjął spoden-
ki, strzepnął kilka razy, spojrzał na nie
krytycznie, szybko naciągnął na swój goły
tyłek, przez chwilę niebezpiecznie balan-
sując na jednej nodze.
- Dlaczego to zrobiłeś?
- Włożyłem gacie? By cię nie podnie-
cać.
- Wiesz o czym mówię.
- O co ci chodzi?
- Robiłeś to już kiedyś... w ten sposób?
No wiesz... z kimś.

Jaw przyjrzał się jej uważniej. W sele-
dynowej poświacie wyglądała nieźle. Cią-
gle miał na nią ochotę. Do diabła! To ta
cholerna Ziemia! Co ona z nami wyrabia,
pobudza pamięć gatunkową, czy co?
- Nie, nigdy tego nie robiłem. Nie tak.
- Co się z nami dzieje, Jaw?
- Nie zaprzątaj sobie tym głowy. To ja-
kaś niegroźna infekcja. I chodź do mnie
wreszcie.
Posłusznie wróciła na koję. Zrzuciła
pled. Usiadła tam, gdzie widziała jego go-
towość. Zaczęła rytmicznie podnosić się
i opadać czując, jak wnika w nią powoli,
delikatnie, miękko, by nie powiedzieć -
przyjemnie - dostarczając pozytywnej sty-
mulacji. Westchnęła. Opadła, by przyl-
gnąć doń całym ciałem.
- Gdzie się tego nauczyłaś? - sapnął.
90
- Cicho... - jęknęła, ujmując w dłonie
jego głowę. - Cicho... Nie wiem... Nigdy
tego TAK nie robiłam. - Możesz mnie po-
całować tam...?
- Taaaam...?!
- No, wiesz gdzie...
Wstała, a on przylgnął ustami do jej ło-
na, delikatnie muskając językiem owo
centrum, prosto ku któremu zawiodła go
teraz jakaś tajemna, nieuświadomiona
nigdy dotąd siła. Sam nie wiedział, skąd
jego wiedza i doświadczenie, nigdy tego
nie robił w ten sposób, a modulator... ta
durna maszyna nie niosła żadnych obra-
zów, ograniczając się do stymulacji psy-
chologicznej.
- Jaw... taaak... o... tak...
Ama poczuła jak ręce Jawa wędrują po
jej plecach, od szyi ku biodrom i z powro-
tem, i znów ku biodrom, błądzą po mięk-
kości pośladków, bawią się ich kształtem,
by raz jeszcze powrócić ku szyi i włosom,
jak grzęzną w tych włosach, zsuwają się po
piersiach w kierunku brzucha... nagle
wszystko gdzieś odpłynęło...
Gdy się ocknęła, spał. Ostrożnie poło-
żyła głowę na jego barku. Zrobiła to z ja-
kąś tkliwością, delikatnie, by go nie obu-
dzić. Sama nie wiedziała, dlaczego właści-
wie nie chce przerwać jego snu. Nawet go
nie lubiła. Był zawsze taki obcy, wyniosły,
bezwzględny. Co się zatem stało? Nie,
modulator tego nie dawał. Czuła się bez-
pieczna. Z Jawem...
Zbudzili się jednocześnie. Spojrzał na
nią jakimś dziwnym wzrokiem.
- Złaź - burknął. - Ubierz się. Sprawdź
maszynę.
- Zmieniłeś się - zauważyła. - Nie
chcesz już?
- Daj spokój, panno Fait. Sprawdź ma-
szynę - powtórzył.
- Dobrze, kapitanie Jah-Weh.
Włożyła kombinezon. Przed wyjściem
z kabiny spojrzała raz jeszcze w kierunku
koi. Zwitek z programem bielał koło pod-
pórki, tam gdzie go rzuciła. Wyszła, nie
zamykając drzwi.
„Dziwna sprawa“ - pomyślał Jaw,
wpatrując się w sufit. „Co to właściwie by-
ło? Dobra. To wcale niegłupi sposób.
Trzeba będzie jeszcze spróbować. Byle
sięnie spoufaliła.“
Zły był na siebie. Nie powinien tak
ulegać swoim słabościom. Nie bardzo wie-
dział, jak to się stało, że ją zawołał. Dalej
poszło samo. Za późno na wyrzuty, będzie
musiał bardziej uważać, a na razie - niech
wie, gdzie jej miejsce.
91
Podniósł się z koi, wskoczył w kombi-
nezon, przygładził puszyste naramienniki,
ruszył do magazynu, gdzie Ama, zgodnie
z jego ROZKAZEM przeglądała maszynę.
- I jak? - spytał.
- Przecieki. Duże ryzyko Cała osłona
sknocona. Napromieniuje ich, kapitanie
Jah-Weh.
- Koło tyłka mi latają - oświadczył. -
Higgins musi ich trzymać z daleka od tego
rupiecia. Duża dawka?
- Nie. To tylko pluton. Wystarczy ty-
siąc metrów.
- Higgins się wyrobił, Ziemia poukła-
dała mu w łepetynie. Powie im, że to
święte, coś tam wymyśli.
- A obsługa?
- Na straty. No, ostatecznie może ich
w coś ubrać, jakieś liny do wyciągnięcia
z zasięgu, w razie czego. Oni tam bardzo
dziwnie się ubierają, nie pokapują.
- Kogo on tam udaje na dole? - Ama
pokręciła kurkiem, biała masa poczęła
spływać do kuwety.
- Higgins? Wodza, czy kogoś... Wyro-
bił się, mówię ci - powtórzył Jaw z odrobi-
ną podziwu. - Chyba nawet nie udaje.
Chyba nim jest. Na Ziemi to nie sztuka.
- Zazdrościsz mu trochę, Jaw?
- Też coś! Zmykamy stąd. Zamknij
grodź, bo sami wchłoniemy zbyt wiele.
Zobaczymy, co on tam porabia. Musi się
nieźle bawić.
W półmroku nawigacyjnej połyskiwał
tylko dalekowidz. Jego ekran jarzył się
mgliście, ukazując brzeg morza. Jaw
wsunął się w fotel, Ama stanęła za nim.
Pokręcił precyzerem. Obraz wyostrzył
się, przybliżył. Orbita pozwalała na cią-
głą obserwację, nie trzeba było korygo-
wać nastaw, SYNAJ wisiał jak na sznur-
ku, automatycznie likwidując wahnięcia.
- Co on tam wyprawia, ten dupek? -
wrzasnął Jaw. - Siedzi sam i, kurwa... pła-
cze?! Gdzie ci jego Hebraje?
- Zostawili go? - Ama ostrożnie wychy-
liła się zza oparcia fotela. Niepokoiła ją
nagła wściekłość Jawa.
- Spójrz tylko! Cała ta banda wędruje
wzdłuż brzegu, a on siedzi i się maże! Te-
raz wygląda, jakby spał, idiota jeden. Co
jest?! Lecę do niego.
- Poczekaj. Spróbuj radiem.
- Racja... Czasem i ty myślisz.
Jaw wysłał na Ziemię sygnał wywoław-
czy.
- Powinien już odebrać. O ile nie zgu-
bił komory, pajac jeden.
- Spróbuj jeszcze, Jaw.
- Chyba coś mam... Higgins? Odezwij
się, ty dupo!
W nawigacyjnej zachrobotało, zachar-
czało, potem wszystko przygłuszył pisk
sprzężenia.
- Przerzuć na odbiór, Jaw - zaryzyko-
wała Ama.
- A, cholera! Mam...
- Słucham, ser... - dobiegło z głośnika.
- Higgins! Rusz ten swój tyłek, gdzie
ludzie?
- Ludzie... Poszli, ser.
- Jak to poszli? W kulki grasz ze mną,
Higgins? Tak sobie wzięli i poszli? A ty?
- Nie wiem, ser. Źle ze mną.
- Chory jesteś?
- To przejdzie, ser. To zawsze prze-
chodzi.
- Co tam złapałeś? Katar? Przecież cię
szczepili.
- Nie, ser. To nie katar. Zaraz idę.
- Prowadź ich na pustynię, Higgins.
Mają być głodni, rozumiesz? GŁODNI.
92
Inaczej nie ruszą tego świństwa. Jak
dobrze zgłodnieją, połącz się ze mną.
Dostaniesz maszynę. Wiesz, jak to
działa. Przez pięć dni wydasz im po
2200 litrów mniammy, szóstego dnia
podwójną porcję i siódmego - dezyn-
fekcja. Jakoś to zorganizujesz. I uwa-
żaj - są przecieki promieniowania.
Musisz to trzymać w jakiejś budzie,
z dala od ludzi. Niech nie podchodzą
za blisko.
Moses
Siedziałem sam. Hebraje odeszli. Aaron poprowadził ich
ku pustyni Szur. Nie wiedziałem, czy ruszyć za nimi. Isztar
moja... moja? Nawet nie... Isztar, czemu cię wypuściłem? Jak-
że mi iść dalej bez ciebie?
93
Cwałowało mi w mózgowiu wiele myśli, lecz każda z nich wracała uparcie ku owej
postaci Isztar - stworzyłem ją, czy wdarła się do mej jaźni, drwiąc sobie z praw-
dopodobieństwa? Nawet tego nie byłem pewny - jedno nie wymagało dowodu: tak
wiele mi dała i tak wiele zabrała jednocześnie. Tak, byłem teraz Mosesem, wodzem te-
go ludu i nie mogłem odejść. Nie mogłem się poddać. Jakże mogłem stąd uciec, zabie-
rając wszystkie swe myśli do Unii?
Odwróciła się i odeszła bez słowa... Czym zawiniłem wobec ciebie, władczyni wszy-
stkich opuszczonych, porzuconych, osamotnionych nieszczęśników, która jednym ski-
nieniem przywracasz wiarę w sens wszelkich poczynań i jednym gestem tej wierze po-
zwalasz umierać... A może padło tam jakieś „na razie“, którego nie dosłyszałem?
Iskierka nadziei spowodowała, że wstałem z piasku i ruszyłem w stronę, gdzie znik-
nęło faraonowe wojsko. Musiałem mieć pewność. Zbyt słaby byłem na TAKIE rozsta-
nie. Uczucia w Unii niczemu nie służą. Czemu służą na Ziemi? Czy samo pragnienie
dobra staje się dobrem? Czy stałem się lepszy, uświadomiwszy sobie, że czuję?
Wybacz mi, Isztar, mą głupotę. Wybacz mi, że cię zawiodłem. Cóż mogę ci dać,
prócz wiecznego niespełnienia? Cóż mogę ci ofiarować, prócz złudzeń i fantasmagorii...
prócz owych zamków z piasku, których pełna jest moja wyobraźnia? Mam cię skazać na
tułaczkę po bezdrożach Pustki, na którą sam się skazałem, a to w imię czego? W imię
mego uczucia, tak niebacznie wzbudzonego? Przecież to mój tylko problem, moje zma-
ganie, moje śmieszne - wiecznie niedojrzałe - pragnienie...
Zawróciłem więc, ruszając tam, gdzie moi Hebraje zniknęli, nie miało przecież sen-
su przeciwstawianie się najmądrzejszemu z wyroków Losu, jaki właśnie został mi
oznajmiony. Dowodem głupoty i braku odpowiedzialności za ciebie, Isztar, byłaby każ-
da próba ponownego odnalezienia cię i zmiany tej decyzji, którą bogowie Ziemi za nas
podjęli...
Bogowie? Cóż ja plotę... Amon i Aton? Bogini Isztar może? Człowiek prawa stanowi,
a jeśli mu ciasne - zmienia. A cóż dopiero ja, przybysz z Nieogarnionego Kosmosu,
przybysz z Początku i Końca, peregrynator w Czasie i Przestrzeni...
Gówniarz, nie peregrynator. Głupek, nie przybysz. Z krainy oślim mlekiem płyną-
cej.
Zatrzymałem się znowu. Nie wiedziałem już, w którą iść stronę, bo i jedna, i druga
na podobne wiodła manowce. Nie mogłem bez Isztar i z Isztar się nie godziło.
b
------- P d
ANIE Moses, bardzo przepraszam, dobrze że pan na chwilę przystanął.
Biegam za panem w kółko, to w tę, to w tamtą stronę. Wiem, problemy
decyzyjne. Rozumiem, ale żeby aż tak? Pan się mażesz, panie Moses. Wi-
dział to kto?! To przecież żaden sposób!
94
- Kim jesteś, pani?
- Zwą mnie Miriam Magdalen, panie
Moses. Mam dziwne wrażenie jakiegoś
deja vu... Kogoś mi pan przypomina, ta
broda... owa bezradność zagubionego pa-
jaca w oczach, przepraszam, jestem szcze-
ra. Gdzieś już pana nie spotkałam przy-
padkiem?
- Nie miałem przyjemności - wytar-
łem twarz podaną mi chusteczką. Ta ko-
bieta o szarych, niezwykle przenikliwych
oczach, pełnych wesołych iskierek i jed-
nocześnie jakiegoś głębokiego na ich dnie
samym namysłu, przyglądała mi się z ta-
kim rozbawieniem, że nie mogłem już
dłużej trwać w swych rozterkach. Samo jej
pojawienie się, tak niespodziewane i nie-
wytłumaczalne, wywołało na chmurnym
niebie mej rozpaczy coś na kształt
nadziei...
- A jednak jakoś mnie pan niepokoi...
przemieszczam się wskroś najrozmait-
szych rzeczywistości, obowiązki, panie
Moses, proszę tak na mnie nie patrzeć,
czasem gubię swój własny jedyny i niepo-
wtarzalny punkt oparcia.
- Jako i ja teraz... pani Miriam.
- Kapitan Miriam Magdalen. Dla przy-
jaciół Małgorzata - podała mi rękę uśmie-
chając się i unosząc wysoko brwi.
Wtedy TAK NAPRAWDĘ dotknąłem
jej po raz pierwszy, choć jeszcze o tym nie
wiedziałem. Byłem trochę rozkojarzony,
jak wiecie. Po owym rozstaniu z Isztar. Ale
dłoń Małgorzaty była tak ciepła i taką
emanowała mocą, że niesposób było dalej
zamęczać się pytaniami bez odpowiedzi.
- Ja... - zacząłem, ale nie dała mi skoń-
czyć.
- Wiem wszystko, panie Moses. Nie
męcz się. Kontrolujemy wszystkie wasze
nieporadne ingerencje. Swoją drogą, wiel-
kiej odwagi wymagało puszczenie się na
mętne i wzburzone wody Wielkiego
Uczucia w twojej sytuacji. Unia nie dopu-
szcza uczuć, prawda? NIE WOLNO ci się
było zakochać, prawda?
- Nie wolno mi było, Małgorzato. Choć
to przecież tylko bajka.
- I mamy problem. Choćby tylko
w bajce.
- Jakaś ty, Małgosiu, podobna do
Isztar! - zauważyłen nagle, zaskoczony.
- Tak? - uśmiechnęła się samymi
oczami. - Nie ma w tym nic dziwnego. Ale
ty tego nie zrozumiesz. Nie na twoim po-
ziomie percepcji intertekstualnej, Mose-
sie. To zwykła metanarracja, co ku jednej
prawdzie, niczym bąk po krzywej Corioli-
sa zmierza. Bo i stwórca nasz zakręcił nit-
kę fabuły w tym miejscu tak, że nawet ja
95
się gubię. Ale nie z takimi dawałam sobie radę. Razem, Mosesie, wyjdziemy na prostą.
Światy w tym miejscu przenikają się, rzeczywistości różne przyglądają się sobie nawza-
jem, lecz z tego tygla nie wiadomo jeszcze co się wyłoni.
- Dajmy więc pokój wyjaśnieniom, które tylko mącą. Powiedz lepiej, co mam po-
cząć z tym zauroczeniem, które tak niebacznie wypuściłem z pudełka, by w mojej baj-
ce pohasało, a ono...
- a ono, wyrwawszy się na wolność, zaczęło cię kąsać niczym pies andaluzyjski...
...raczej baskerville’ów, małgosiu...
...jak go zwał, tak zwał, kąsa ostro, prawda mosesie?
- Śmiejesz się ze mnie. I wielkie litery gubisz.
- Tak. To był strumyczek świadomości naszego stwórcy. Ale już mam go z powro-
tem pod kontrolą. Bo wiem od niego więcej, choć to jego bajka.
- Wiem, Małgorzato. Sam coś tam stworzyłem, bawiłem się postacią moją, jednak
z kart mych uciekła. Teraz tęsknię...
- Zawsze postać silniejsza jest od stwórcy. Przecież w jego jaźni żyje, z tą więc jaźnią
co chce wyczynia.
- Ja też z tą jaźnią poigrać mogę?
- Ty nie, Mosesie.
- A to dlaczego? Dałbym ja temu mojemu stwórcy!
- Ty nic nie zrobisz, boś ty sam jaźnią jego.
- Ale bajka jest moja?
- Tak - iskierka w oczach szarych przeskoczyła.
- I co chcę, w niej dziać się MUSI?
- Tak - iskierka w oczach szarych płomykiem figlarnym płonąć poczęła.
- I Isztar mogę znów zobaczyć, nawet wbrew okrutnej jaźni mego stwórcy?
- Tak, Mosesie, choć nie wiem, jaka przyjemność płynąć może z tak wyreżyserowa-
nej sytuacji - płomyk gorzał teraz równym, spokojnym blaskiem.
- Cóż więc robić, Małgorzato...
- Czekaj, Mosesie. Czekaj, czas pokaże, co będzie...
- A eksperyment... mam go dalej prowadzić, czy może zaniechać krążenia w kółko
z tysiącami Hebrajów po pustyni?
- Nie wiem. Jak chcesz. To sztafaż tylko, Mosesie. Tak naprawdę w rzeczywistości
twojej tylko Isztar ważna.
- A w twojej, Małgorzato?
- Ha, tego nawet nasz stwórca nie wie. I nie dowie się, zaręczam, Mosesie. Bo to ja
jestem postacią, która jaźń jego drąży. I dobrze wie, że nic nie może. Ty z Isztar to tyl-
ko fantomy niepokojów jego, naiwne sygnały w Pustkę wysyłane, na które odpowiedź
nie nadejdzie nigdy. Bo w Pustce tylko wiatr słoneczny hula, i któżby stamtąd mógł od-
powiedź wysłać? Źle adresowane pytania nigdy odpowiedzi nie doczekają. Wiedz Mo-
sesie - jedno kocha, drugie NAJWYŻEJ kochać się pozwala - w rezultacie ze swoim
uczuciem człowiek zwykle sam zostaje...
96
Ognik w oczach szarych przygasł, oczy szare mgłą się zasnuły, zaniewidziały na
chwilę, a może oglądały coś, czego nikt inny w żadnej rzeczywistości, w żadnym z cza-
sów i w żadnej przestrzeni, na żadnym poziomie odbioru tekstu zobaczyć - prócz Mał-
gorzaty - nie mógł...
Stała cała w promieniach słońca, które prócz niej - z mniejszym wszakże zapałem -
spokojną toń morza rozświetlało. Stała Isztar i uśmiechała się z lekka szarymi oczyma,
o których do znudzenia wam przypominam, spoglądając na mnie z tym swoim głębo-
kim przekonaniem, że wszystko wokół... Nieważne, moi drodzy.
Stała więc Isztar, której jaźń lepiej teraz rozumiałem, dzięki owej pani ze snu czy
z jawy - nigdy pewności co do tego nie zdobyłem - stała otoczona zbrojnymi ludźmi fa-
raona.
- Isztar... - wyszeptałem. - Jesteś jednak? Na bogów! Jesteś tu?
- Jestem, Mosesie - odparła po prostu.
„Uważaj, o kicz się ocierasz“ - dobiegło mnie ze strony, w której Małgorzata nie cał-
kiem jeszcze zniknęła.
„Nie obawiaj się, kicz to tylko nieudane dzieło, a jak nieudana opowieść o tobie powstać mo-
że?“ - odparłem z uśmiechem i lekko mrugnąłem lewym okiem w kierunku tego zani-
kającego gdzieś w Przestrzeni i Czasie szarego uśmiechu.
- A faraon? - spytałem, do Isztar się zwracając.
- Wrócił do Ramses - uśmiech Małgorzaty na twarz Isztar przeniknął. - Zostawił mi
tych oto ludzi i rydwan. Nie chciałam wracać do pałacu, Mosesie. Dlaczegoś mnie zo-
stawił?
„ Uważaj...“ - dobiegło mnie jeszcze z obłoków. „ Uważaj na nią, Mosesie, bo to bardzo
słaba i bardzo dobra istota. Zaraz z kart tej historii znikniecie i niech wam szczęście sprzyja...“
- Faraon nie poradzi, gdy się uprę, Mosesie...
- Przecież nie byłaś mi pisana, Isztar...
- Co z tego? Iść z tobą nie mogę, myślisz? Robię co chcę i kiedy chcę. Tu Ziemia,
Mosesie, nie twoje gwiazdy.
- Tu Ziemia, mówisz... tak, masz rację, Isztar. Tu ciągle Ziemia. Wyglądasz jak...
Apanaczi, Isztar - palnąłem.
Isztar spojrzała sceptycznie, nie na mnie jednak, a gdzieś ponad mym uchem. Popatrza-
ła tak chwilę, a mnie się wydało, że szarość jej oczu błękitnieje, zimnego blasku nabiera, że
coś niedobrego się stało, że palnąłem coś, czego słyszeć nie chciała. Dziwne stały się teraz
me obserwacje, bardziej precyzyjne - nie taka była Isztar, jak myślałem. Była trudna, nie-
97
pojęta i obca, lecz obcość ta i niepojętość
ciągnęły mnie do niej silniej, niż największe
znane mi z Unii przyjaźnie... Bogowie Egu-
apu, a może mój stwórca, nadal nie wyba-
czali uczuć nieszczęsnemu Unicie. To
dziwne, ale bardziej bolały teraz, gdym
z Isztar ponownie się spotkał, niż wtedy,
gdy jej nie było.
- Śmiesznie wyglądasz - Isztar prze-
niosła wzrok znad mojego ucha na me pra-
we oko. - Odwróć się bokiem, proszę...
Spełniłem tę dziwną prośbę.
- A w drugą stronę?... - rzuciła po
chwili. - Tak. Lewy profil masz znacznie
lepszy.
- Trudno ciągle lewą część twarzy ci
pokazywać - zauważyłem.
- Wiesz, unas w Eguapie tylko profile
rysują. To w tobie jest właśnie urocze, że
niczego do końca nie rozumiesz. Jesteś
bardzo brzydki Mosesie - dodała dla jas-
ności, a jej oczy nadal błyszczały szarobłę-
kitnie, stalowo, jakby cała dusza - tak na-
gle przede mną objawiona - chciała się
w nich zmieścić i sypała wokół iskrami
z wysiłku, by zobaczyć, kto też tak jej
właścicielkę ucieszyć próbuje.
- Wiem o tym - przyznałem. - Ty je-
steś śliczna w duszy i na zewnątrz... z każ-
dej strony. A ja wielbię cię z dala -
delikatnie, tajemnie i cicho.
- Przecież wiem o tym - uśmiechnęła
się do mnie. - Śmieszny jesteś, Mosesie,
bawią mnie twoje koncepty.
- Chcę cię bawić, cóż więcej mi wolno?
- spojrzałem na nią ze smutkiem. Na
Isztar. W te jej oczy.
Wytrzymała mój wzrok, co mnie nie
zdziwiło. Dziwiło mnie zaś to, że po raz
pierwszy ja, bez zmrużenia powiek, pa-
trzeć mogę w jej oczu ostrość. Długo oczy
nasze tak w siebie wzajem spoglądały,
czułem w sobie dziwne rzeczy, jakby roz-
pacz, której się pragnie...
- Nie myślałem, że patrzenie w oczy
może być tak przyjemne. Mogę dotknąć
twej twarzy? - zaryzykowałem.
- Żołnierze patrzą - zauważyła przyto-
mnie.
- Nie mogę... dobrze.
Jednak wyciągnąłem rękę i ostrożnie,
końcem palca, dotknąłem jej policzka.
- Dziwne uczucie - cofnąłem rękę, cią-
gle patrząc w jej oczy. Bo nie bardzo
wiedziałem, co czuję. Była w tym tkliwość
i smutek, i lęk bezrozumny. Był też niedo-
syt. Potem pojawiła się radość, gdym so-
bie uświadomił, że oto Isztar dotknąłem.
Potem spotkały się nasze dłonie, jakoś
same drogę do siebie znalazły i długo jed-
na po drugiej błądząc, odprawiały miste-
rium dotyku.
- Myślałeś o mnie, gdy odeszłam?
- Tak, Isztar. Bolało mnie i nadal boli.
- Zbyt wielu słów używasz, Mosesie.
Zbyt wielkich. O tym się mówi mało, albo
wcale.

Wiedziałem, że ma rację. Ale wiedzia-
łem też, że na nic me próby, bo utrzymać
w sobie wielu słów nigdy się już nie nau-
czę, a to z lęku przed ulotnością nienazwa-
nego... Kochałem Isztar, a ona mi na to po-
zwalała. Jakże mógłbym milczeć?!
- Nie jest dobrze ciągle być górą,
Isztar, panem być wszechmocnym rzeczy-
wistości, którą tworzę. Powiedz mi coś,
czego nie umiem przewidzieć...
- Zawsze mam wokół siebie kilka
otwartych furtek, przez które mogę się
wycofać, Mosesie... - odparła, bo tego
chciałem.
Ja nie miałem już żadnej.
98
Wyjęła swą dłoń z mojej. Staliśmy długo, nic nie mówiąc, bo zdawało się, że wiemy
już wszystko. Nic bardziej złudnego, moi przyjaciele, niż wiara we własną wszechwie-
dzę i wszechmoc. Jednak żyć warto wyłącznie dla tych nielicznych chwil, z których
jedna właśnie tu na Ziemi się dokonywała. Możecie mi wierzyć.
Potem ruszyliśmy faraonowym rydwanem za Hebrajami,
nakazując wojsku wrócić do domu. Wieczorem zaś... ale tego wam
już nie opiszę, bo wszystko co najważniejsze w całej mej historii
i tak już poznaliście...
..
99
Gdy wiedli mnie żołnierze, wraz z trzema pozostałymi
nieszczęśnikami, przez korytarze Poncjuszowego pałacu
ku dziedzińcowi, gdzie ku uciesze gawiedzi miano nas
oćwiczyć, o jednym tylko myślałem: jak bliski Małgorzacie
jest Poncjusz.
DY pierwsze razy spadły na me plecy, zastanawiałem się, dlaczego Małgorzata
nazywa Poncjusza „Ponczusiem“ i jak głęboką zażyłość tych dwojga owe mia-
no może sugerować. Bo nie różnicowała ona swojego stosunku do ludzi, każde-
mu pozwalając marzyć, że jest dla niej najważniejszy...
Gdy po raz pierwszy przytomność traciłem, padając zalanym krwią czołem w piach
dziedzińca, w głowie jedno mi tylko było: Małgorzata i jej czerwienią połyskująca na
palcu ozdoba, zapewne nieznany mi typ komunikatora - twór geniuszu Trzeciego Exo-
dusu. Ile teraz dałbym za taki komunikator!
Leżąc bez tchu, otępiały od razów bicza i celnych uderzeń kamieni, zastanawiałem
się, co powiem Małgorzacie, gdy już będzie po wszystkim. Jedno było wszak pewne -
osoba ta w głębokiej pogardzie miała wszelki sentymentalizm, ja zaś nie potrafiłem in-
nego, niż sentymentalny, wykrzesać do niej stosunku.
Gdy jakieś kolczaste gałęzie na głowę mi nasadzono, gdy pluto na mnie, szarpano re-
sztki mej szaty i wyśmiewano, niczym najgorszą kreaturę, zastanawiałem się, czy aby do-
brze przed srogim sądem Małgorzaty wypadłem i czy nie palnąłem czegoś, co w złym
świetle postawić mnie mogło. Taką miałem bowiem wówczas naturę, iż dla ochrony mej
wrażliwości przed wszystkimi komedię grałem, prawdę jedynie dla siebie zachowując,
bo kogóż ona obchodzić mogła. Jak kameleon skóry różne wdziewałem, by pogonie
zmylić i na szwank swej słabości nie wystawiać, prawdę jedynie nielicznym w rzadkich
chwilach błogosławionego sam na sam objawiając. Bałem się więc, iż którąś ze skór mych
licznych za prawdziwą wzięła, a może i sam, z panicznego przed nią strachu, jakąś skórę
fałszywą przy niej włożyłem...
Cóż, określić stan mej jaźni jako nadmiernie kapitanem Miriam zaprzątniętej, zna-
czyło dużego użyć eufemizmu... Bardzo szybko to poszło, musicie przyznać.
G
100
Nareszcie skończono z nami i ponownie przed obliczem procuratora postawiono, ten
zaś - przez pomyłkę, czy z innych powodów - uwolnił Barnabę, mnie na krzyżowanie
skazując. Na nic misterny plan uratowania mej niewiele wartej skóry, na nic fortel Mał-
gorzaty, która zresztą przebywała już wtedy w nieznanym mi miejscu i czasie, zapewne
bardzo ważne obowiązki wypełniając.
Wlokłem się z owym narzędziem kaźni na plecach, szliśmy długo, pod górę, a ja cią-
gle myślałem o owej tak niedawno poznanej Istocie. Uczucie zaś do niej, sublimując się
w mej umęczonej jaźni, jawiło mi ją coraz doskonalszą i coraz mniej osiągalną - o jakim
bowiem myśleć osiągnięciu, gdy kres ostateczny tak blisko... Zakręciło mi się w głowie,
gdym sobie własną niemożność uświadomił, potknąłem się i na ziemię upadłem. Ktoś
wziął mnie pod ramiona, ową belkę drewnianą, co mi ją do niesienia dali, sam podniósł,
dalej jakoś poczłapałem. Znowu kamień złośliwie spod stóp mi się usunął, padłem jak
długi w piasek, belka mnie przygniotła... I znowu podniosłem się, i znowu upadłem, aż
wreszcie doszliśmy na szczyt wyjątkowo nagiej i kamienistej góry, tam zaś do belki
mnie gwoździami przybito i całość pionowo ustawiono, bym - siły straciwszy - udusił
się i końca wreszcie doczekał.
Ja jednak, wisząc na belce, zastanawiałem się, czy Małgorzata wie, co się dzieje. Je-
śli bowiem nie trafi tu jak najprędzej, koniec mój rzeczywiście nadejdzie i Federacja
nigdy nie dowie się, że jej kontroler zginął przez własną (i Federacji, a jakże...) głupotę.
Powoli przestawał działać środek, jaki od Małgorzaty dostałem, by bólu nie czuć, a więc
moja sytuacja coraz mniej wygodna się stawała - co tu dużo gadać - zaczynałem odczu-
wać pewien dyskomfort.
Powoli traciłem siły. Słabnące mięśnie nie mogły już utrzymać ciała w pozycji umoż-
liwiającej oddychanie. Spóbowałem unieść się nieco na przybitych do słupa nogach,
jednak taki ból przeszył me stopy, że natychmiast z powrotem zawisłem na rękach,
znów nie mogąc tchu złapać.
- Gdzie jesteł, dlaczeg^ mnie oputcia, potrzebujń cie...
- wyjęczałem tych siedem słów w pustkę,
jak zwykle bowiem w najtrudniejszych chwilach byłem sam.
Nagle jeden z żołnierzy rzymskich odłączył się od kamratów, rozejrzał wokół, pod-
szedł do stelaża, gdzie mnie rozpostarto, i przytknął mi do boku włócznię, z której koń-
ca wystawała krótka stalowa igła. Jej obecność tam wcale mnie nie zdziwiła, zbyt bo-
wiem zaprzątnięty byłem myślami, w jednym jedynym wciąż biegnącymi kierunku.
Jednak ukłócie spowodowało, że świadomość ze mnie wyciekła, wraz z tym ostatnim
uczuciem, które nie wiedzieć skąd pojawiło się we mnie i tak szybko myśli me pochło-
nęło... Ostatnim jej błyskiem zanotowałem jeszcze grzmot potężny, to „Lucylla Nebo“
nad górą przeleciała, nareszcie bowiem jej dowódca jakichś podejrzeń co do mego losu
nabrał - ziemia zatrzęsła się od fali uderzeniowej, gawiedź na twarze padła, ja jednak
już odpłynąłem...
101
Esc
(allergando)
- Podaj mi rękę...
Uniosłem oczy znad książki, był to, o ile dobrze pamię-
tam, „Pnin“. Za oknem zmierzchało, z trudem rozróżnia-
łem litery, miałem właśnie zapalić swą lampkę, przymoco-
waną do półki na bagaże, gdy padły te słowa. Pasażer zaj-
mujący miejsce naprzeciw mnie, spoglądał w okno. Uzna-
łem więc, że uległem złudzeniu, prędko jednak przekona-
łem się, że nie - mój towarzysz podróży podjął bowiem
przerwany, zrozumiały tylko dla niego, wątek:
- Jestem obcy w raju...
- Przepraszam?... - wyrwało mi się i zamilkłem speszony, nie zwykłem bowiem
wtrącać się do myśli zupełnie obcych ludzi, nawet jeśli ci wypowiadali je głośno.
Podróżny odwrócił jednak wzrok od okna, skierował go na mnie i, lekko skonsterno-
wany, jak mi się wydało, zatrzepotał powiekami, a może po prostu nie rozumiał, dlacze-
go się odezwałem.
- Pan coś mówił - wyjaśniłem więc. - Prosił pan o rękę, bo jest pan obcy, jak pan był
łaskaw stwierdzić, w raju...
- Ja to powiedziałem? - oczy podróżnego rozjaśniły się na moment, jak oczy kogoś,
kto ujrzał coś niezwykle miłego, coś co ogląda się tylko w snach lub stanach bardzo sen
przypominających.
- Z całą pewnością - potwierdziłem. - Tak to właśnie brzmiało. Nie jestem tylko
pewien, czy chodzi panu o... moją, hm, rękę... Ależ nie! Oczywiście, najmocniej pana
przepraszam. To słowa piosenki, która chodzi panu po głowie. Słyszałem ją niedawno
w radiu.
102
Ugryzłem się w język, zdając sobie sprawę, iż mówię zbyt wiele, może pasażer ten
wcale nie ma ochoty na rozmowę, a tamte słowa wyrwały się z jego jaźni, przedostając
się przez krtań zupełnie przypadkowo i, na dobrą sprawę, grzeczność nakazywałaby
udać, że się nic nie słyszało.
- Widzi pan, nawet w takiej chwili nie potrafię wymyślić nic oryginalnego. Więc to
słowa piosenki, twierdzi pan?
- Tak sądzę... chyba tak, panie...
- Albin. Albin Dumny - mój towarzysz podróży uniósł się lekko, podając mi wilgot-
ną, choć ciepłą, dłoń.
- Jędras. Paweł Jędras - uśmiechnąłem się, odwzajemniając uścisk.
Przez chwilę mknęliśmy w dal, ku której unosił nas pociąg pospieszny, siedząc
w milczeniu, gdyż zwykle tak właśnie dzieje się podczas spotkania człowieka wrażliwe-
go z człowiekiem wrażliwym, gdy tę wrażliwość sobie nawzajem uświadomią i tylko
krok dzieli ich od wzajemnego polubienia się.
- Sądzę, panie Jędras - zaczął po chwili pan Dumny, bez zbędnych już wstępów
i wyjaśnień - że Bóg, jeśli istnieje i jeśli postanowił mnie o swoim istnieniu przekonać,
dla sobie tylko wiadomych powodów, bo w końcu co za znaczenie dla Nadrozumu ma
jeden więcej przekonany niedowiarek, jest istotą nie pozbawioną specyficznego poczu-
cia humoru.
- To możliwe - podjąłem. - Zawsze uważałem humor za atrybut inteligencji, cóż do-
piero inteligencji absolutnej, ba - nadinteligencji, nie bójmy się tego określenia... tak,
nadinteligencja musi odznaczać się, siłą rzeczy, nadpoczuciem humoru.
- Właśnie. Całkowicie się z panem zgadzam. Ale czy nie przeszkadzam panu? Pan,
zdaje się, pochłonięty był przed chwilą lekturą? Można wiedzieć, co pan czyta?
- „Pnina“, uzupełniam zaległości, istnieje kanon lektur, które każdy inteligentny
człowiek...
- Pan to mówi poważnie, panie Jędras?
- Nie rozumiem...
103
- Pan uważa, że inteligencja godzi się na kanony, choćby lektur?
- Ogólnie, panie Dumny, bardzo rzecz upraszczając, należy znać pewne dzieła, by
być akceptowanym przez ludzi inteligentnych.
- Raczej ludzi na poziomie. Niekoniecznie inteligentnych. Ale zostawmy to... ja nie
chciałem pana urazić, w żadnym wypadku.
Zamilkliśmy obaj. Ponownie zagłębiłem się w lekturze, pan Dumny zaś z melan-
cholią w oczach przypatrywał się przemykającym za oknem światłom. Co pewien czas
dawało się słyszeć dzwonienie rogatek. Pociąg nasz zbliżał się do dużego miasta, mogło
to być Nancy, minęliśmy już bowiem Karlsruhe i Strasburg. Wyciągnąłem fajkę.
- Nie będzie panu przeszkadzało, jeśli zapalę?
- Nie, skądże. Proszę palić. Zresztą to przedział dla palących... to raczej ja powinie-
nem wyjść... nie wiem, dlaczego akurat ten wybrałem... Chyba wydaliście mi się pań-
stwo sympatyczni, nie chciałem być sam, nie tej nocy. A propos, gdzie jest ta intrygują-
ca niewiasta, o tak niezwykłych oczach, z którą ma pan niewątpliwą przyjemność
podróżować?
- Dziękuję, jest pan niezwykle uprzejmy. Poszła na kawę, choć zwykle jej nie pije -
na twarz wdziałem grymas, który można było uznać za uśmiech, jeśli dysponowało się
sporym zapasem dobrej woli. Zaciągnąłem się dymem, choć z reguły starałem się tego
nie robić. Coś mi mówiło, że pan Dumny pragnie opowiedzieć mi historię, jeśli nie swe-
go życia, to na pewno bardzo dlań ważną. I to właśnie tej nocy. Postanowiłem mu to uła-
twić, bo w końcu trzeba znać różne historie, nawet jeśli metody metanarracyjne pozwa-
lają bluffować i ślizgać się po rzeczywistościach, to jednak odrobina krwistej prawdy
z cudzych doświadczeń pozwala na chwilę choćby zainteresować czytelnika opowie-
ścią, jaką się z uporem maniaka z własnej głowy wysnuwa. Wyobraźnia, nawet najbo-
gatsza, musi być zapłodniona, zainfekowana od zewnątrz, by urodziła jakiekolwiek
opowiadanie. Zaś infekowanie wyobraźni wyłącznie uczuciem, choćby najprawdziw-
szym, prowadzi do płodzenia potworków metanarracyjnych. Podróż dobiegała końca -
w Paryżu, zgodnie z rozkładem, mieliśmy być za niespełna godzinę - a przypuszcza-
łem, że historia pana Dumnego nie należy do najkrótszych.
- Niech pan mówi, ja z przyjemnością posłucham - zachęciłem pana Dumnego.
- Jest pan niezwykle uprzejmy, panie Jędras - pan Dumny powiedział to, jak mi się
wydało, z lekkim przekąsem. - Jak się pan już zapewne domyślił, jadę tym pociągiem
w pewnej niezwykle dla mnie ważnej sprawie. Mogę zaryzykować tezę, że od wyniku
mej podróży zależeć będzie rozstrzygnięcie podstawowej dla ludzkości kwestii...
- To intrygujące. O jakąż kwestię chodzi? Czyżby wynalazł pan lekarstwo na raka
lub, co zupełnie nieprawdopodobne, na nieszczęśliwą miłość? Nie... to nie może być to.
W swoim bagażu, na dnie, ma pan zapewne karteczkę, a na niej zapisany drobnym ner-
wowym pismem widnieje wzór, wyjaśniający naturę Wszechświata, z którego to wzoru
jasno wynika, iż nie miał tenże Wszechświat początku, nie ma środka i mieć nie będzie
końca. Ma wyłącznie boki. A może się mylę?
104
- Nie wiem czy zasłużyłem sobie na kpinę - mój rozmówca spojrzał na mnie z takim
smutkiem, że natychmiast zrobiło mi się go żal.
- Przepraszam, zwykle nie jestem nieuprzejmy. Miałem zamiar pana rozerwać, o ile
to w ogóle możliwe, w pana stanie. Nie lubię podróżować w towarzystwie ludzi smut-
nych, jeśli już muszę z nimi rozmawiać... Ale, wiem o tym od dawna, mój talent do pro-
wadzenia rozmów dowcipnych i błyskotliwych dostał się komuś innemu. Po prostu
Stwórca był roztargniony, gdy zajmował się moją osobą.
- Pan ironizuje, czy wierzy w... Boga, panie Jędras?
- Co za pytanie! Wierzy się komuś, nie w coś.
- Słusznie. Wierzy pan więc tym, którzy utrzymują, że Bóg istnieje?
- Nie potrafię wypowiedzieć się na temat wiarygodności tych osób. W ich interesie
leży, o ile dobrze to interpretuję, by istniał. A wierzyć im w takim wypadku to to samo,
co wierzyć sprzedawcom używanych samochodów. Jeśli nawet dowiódłbym sobie sa-
memu istnienia Stwórcy, to skłonny byłbym odrzucić potrzebę istnienia jego persone-
lu.
- Rozumiem. Potrzebny jest panu dowód. A gdyby On istniał i pragnął pana o swym
istnieniu przekonać? Jak pan myśli, czego by spróbował?
- Panie Dumny, to pytanie jest tak głęboko filozoficzne, że nie wiem, czy mam
ochotę się nad nim zastanawiać. Ale dobrze... załóżmy, że Bóg istnieje i powziął chwa-
lebny zamiar, ma taki kaprys po prostu, przekonać mnie o swej rzeczywistej, możliwej
do dostrzeżenia przeze mnie, egzystencji, o ile to dobre słowo na określenie bytu poza
naszą rzeczywistością i doświadczeniem. Pyta pan, jakich według mnie powinien użyć
środków, bym zwrócił na Niego uwagę, jako na byt autentyczny...
- Byt, który potrafi przekonać pana o swej egzystencji, nie przestając równocześnie
być bytem całkowicie odmiennym od wszystkiego, co jest pan w stanie sobie wyobra-
zić, panie Jędras.
- Właśnie. To miałem na myśli. A takie założenie z góry wyklucza wszelkie cuda, ja-
ko trywialne ukazanie swej władzy nad prawami natury. Wiemy bowiem o tych pra-
wach tak mało, iż nie możemy z całą pewnością twierdzić, że to im przeczy, to zaś mie-
ści się w dopuszczalnych granicach zmienności. Krótko - nie wiemy, na ile prawa te są
stałe same w sobie, na ile są one same w sobie stabilne, by coś, co zdaje się być niezgod-
ne z naszym doświadczeniem, uznać za niepodważalny cud.
- Jak pan sam widzi, panie Jędras, sprawa nie jest prosta. Dowód, jaki miałaby prze-
prowadzić istota nadprzyrodzona, nie może dotyczyć materii i stricte związanych z nią
zjawisk. Nie byłby on bowiem nigdy dowodem wystarczającym, a efekty działania
technologii dla nas nieposiężnych zawsze skłonni będziemy uznać za cud, że zacytuję
klasyka.
- Rozumiem, że ma pan na myśli inny dowód, niematerialny lub luźno z materią
związany, ot tyle tylko, bym go, jako istota z natury swej materialna, dostrzegł.
- Otóż to. Istnieje sfera ludzkiej egzystencji niejako spod praw materii wyłączona.
- Myśl? Przetwarzanie informacji?
105
- Nie tak płytko, proszę oderwać się od cybernetyki.
- Sądzi pan, że mógłby ten hipotetyczny Stwórca przemówić bezpośrednio do mej
jaźni? Ależ natychmiast powstałoby podejrzenie, że ulegam halucynacji, że to zwykłe
widzenie, którego natura, jakkolwiek niezbadana, to jednak wielce jest podejrzana.
Wystarczy najzwyklejszy psychotrop, by mieć widzenia.
- Poniekąd teza moja dotyczy właśnie myśli, bo myśl jest jakby z natury swej prede-
stynowana do kontaktu z Nadinteligencją. Ale, ma pan rację, myśl sama może mylić,
podatna jest na zakłócenia, więc i kontakt przez myśl żadnym dowodem być nie może.
Bóg nie zwróci się więc do pańskiej jaźni i nie stworzy tam zdania w rodzaju: słuchaj, Ję-
dras, jam jest, który jest. Rzecz odbędzie się w sposób o wiele bardziej skomplikowany.
To pan zacznie się zwracać do Niego w efekcie...
- Intryguje mnie pan. Czyżby znał pan odpowiedź, czyżby odkrył pan sposób, w ja-
ki istota z innego świata mogłaby dowieść nam swego istnienia?
- Więcej... Ja doświadczyłem takiej próby kontaktu z moją jaźnią, ja jestem tej próby
świadomy i u kresu mojej podróży znajduje się, być może, odpowiedź na to najważniej-
sze, dręczące ludzi od tysiącleci, pytanie. Być może, u celu mej podróży, dowiem się,
czy istnieje nadinteligencja, która nas stworzyła.
Przez chwilę milczeliśmy obaj, bowiem nic więcej, siedząc w obliczu tak oszałamia-
jącej perspektywy, powiedzieć nie było można. Paliłem swą fajkę w skupieniu, a pan
Dumny spoglądał, swoim zwyczajem, w okno. Wzrok jego, na ile zdołałem zauważyć,
był jeszcze bardziej melancholijny i jakby z patrzeniem niewiele miał wspólnego.
- Doskonale wiemy - ozwał się po chwili - że zwrócić naszą uwagę może jedynie za-
kłócenie, zaburzenie naturalnego biegu rzeczy. Ciąg zdarzeń, jaki uznajemy za natural-
ny, nie budzi naszego zainteresowania. Ale zainteresowanie zwykłym zakłóceniem
przebiegu zdarzeń również nie spowoduje głębszej refleksji, uznamy je, co najwyżej, za
intrygujące i znajdziemy natychmiast logiczne, w naszym mniemaniu - prawdopodob-
ne, wyjaśnienie. Potrzebne tu jest więc głębokie zaintrygowanie, głębokie wciągnięcie
naszej jaźni w splot wydarzeń. A co najbardziej nas porusza?
- Uczucie romantyczne, oczywiście, jako najbliższe metafizyce. Wie pan... brzmi to
dość trywialnie. Większość ludzi zdolna jest do przeżywania wzruszeń, nawet bardzo
silnych. Jak jednak ich kreator miałby sprawić, by ktoś ujrzał w nich jego osobistą inge-
rencję?
- Wszyscy świadomi jesteśmy, iż życiem naszym rządzi prawdopodobieństwo. Za-
kłócenie prawdopodobieństwa, tego szczególnego, nie dotyczącego wyłącznie materii
prawa natury, to kolejny element, niezbędny element operacji, jaką wykonać musi Bóg,
by dotrzeć do naszej jaźni. Oto mamy już trzy niezbędne składniki operacji: zakłócenie
nie dotyczy praw rządzących materią w dosłownym, potocznym jej postrzeganiu; jako ty-
czące uczucia, jest niezwykle silnie przez adresata odbierane i wreszcie - wszystko roz-
grywa się w jaźni, a więc odbywa się bez pośrednictwa zjawisk fizycznych. Nawiasem,
istotną cechą wszystkich poważnych religii jest odwoływanie się do uczucia... prawda?
106
- Tak, ma pan rację... Krótko mówiąc, Nadinteligencja zwróciła się do pana, panie
Dumny, by udowodnić panu swoje istnienie?
- Dokładnie tak. Zjawisk, wydarzeń, których jestem obiektem i obserwatorem jed-
nocześnie, nie potrafię sobie tłumaczyć inaczej. Niech pan posłucha...
...zawsze, jak sięgam pamięcią, czy to z powodu pewnych, mających swe źródło
w dzieciństwie przeżyć, czy też może z uwagi na mą niezbyt mocną konstrukcję psy-
chiczną, najbardziej obawiałem się rozstań. I, paradoksalnie, a może raczej fatalnie, ca-
łe swoje życie mógłbym opowiedzieć, jako ciąg nieuniknionych rozstań, często jakby
wymuszanych na mnie. Przy tym wszystkim, by lepiej naświetlić tło, dodać muszę, że
od dość wczesnego dzieciństwa świadomie i zdecydowanie wątpiłem w realne istnienie
nadinteligencji w postaci Boga i Stwórcy. Jeśli bowiem, rozumowałem, zastanawiamy
się nad ciągiem przyczynowo-skutkowym i wprowadzamy Boga jako Pierwszą Przyczy-
nę wszystkiego, to możemy go wprowadzić w dowolnym miejscu ciągu, co oczywiście
czyni cały proces myślenia niepotrzebnym. Bóg w myśleniu pełni funkcję wytrycha,
otwierającego każdy zamek i to bez żadnego intelektualnego wysiłku. We wszystkim
natomiast dopatrywałem się wszechwładzy Przypadku i śmieszyły mnie, na przykład,
próby wpływania na przebieg zdarzeń, na „wyroki losu“, poprzez modły zanoszone pod
adresem kogoś, kto w założeniu stałby nad tym królem zdarzeń. Było tak do czasu, aż
zaszły okoliczności, które stały mi się mniej od innych obojętne. Pomyślałem wtedy po
raz pierwszy, że warto byłoby mieć na to prawdopodobieństwo jakiś wpływ, by zaskar-
bić sobie jego łaskę. Nie uważałem jednak nadal, że wpływać na nie mogę poprzez
szeptanie różnych magicznych formułek. Wydawało mi się to niegodne rozumu, by
zwracać się do bezrozumnego przypadku, o ile oczywiście ktoś większy nad nim nie
stoi. By pana nie nudzić, powiem od razu, że jedyną sferą, w której pragnąłem sobie za-
skarbić przychylność losu, jak w skrócie nazywać będę zjawiska z zakresu probabilisty-
ki, była sfera uczuć wyższych.
Zawsze pragnąłem być jak najbliżej kogoś, kogo kochałem. Taki miałem dziwny ka-
prys, jeśli zechce mnie pan zrozumieć. Niestety, jakieś fatum zmuszało mnie do rozsta-
nia z każdyn, kto zdążył stać mi się niezbędny. A to wyjeżdżał obiekt mych westchnień,
a to okoliczności mnie zmuszały do wyjazdu i zawsze wyroki te były nieodwołalne. Je-
den czy dwa takie wypadki uznałbym za dopuszczalne, zgodne z regułami prawdopo-
dobieństwa. Mieściłyby się bowiem w rozkładzie zdarzeń jednakowo prawdopodob-
nych. Ale co by pan powiedział o graczu, który bawiąc się podrzucaniem monety, za-
wsze wyrzuca reszkę? Nie jest to zjawisko niemożliwe, choć mało prawdopodobne, gdy
chodzi o rzut monetą. Lecz co powiedzieć, gdy podobne ZAKŁÓCENIE naturalnego
rozrzutu zdarzeń dotyczy sfery tak skomplikowanej, operującej tak wielką liczbą
zmiennych, jak proces zakochiwania się, poznawania kogoś i podejmowania prób ukła-
dania sobie życia w jego możliwie największej bliskości? Długo nie zwracałem na to zja-
wisko uwagi i może do dziś żyłbym w nieświadomości, gdyby nie ostatni przypadek, tak
107
horrendalnie absurdalny i nieprzewidywalny, że jego zajście obudziło moją jaźń, nasu-
wając myśl o próbie kontaktu, jaki uzyskać pragnie ze mną tą drogą Istota Nadprzyro-
dzona.
Oto, ujmując rzecz w telegraficznym skrócie, poznałem i wkrótce pokochałem, czy-
niąc ją niemal cząstką siebie samego, osobę ze wszech miar odpowiadającą moim wyo-
brażeniom o doskonałości, odpowiadającą moim psychicznym potrzebom, pragnę też
panu zwrócić uwagę na niezwykle ważny wątek psychiczny, polegający na natychmia-
stowym wtopieniu się osoby tej w mą wewnętrzność. Ileż prawdy być musi w prastarym
przekonaniu o ludziach, jako o istotach poszukujących przez całe życie swej drugiej,
brakującej części... ale do rzeczy. Pamiętałem oczywiście o prześladującym mnie fatum,
ale wszystko wskazywało - i tu dostrzegam perfidię lub właśnie celowość - że osoba ta
gwarantuje mi pełne bezpieczeństwo pod względem swej w mym pobliżu obecności.
Bo nie chodziło o bezpieczeństwo związane ze stałością uczuć - ani uczuć, ani ich tym
bardziej stałości nigdy nie deklarowała, wręcz przeciwnie, co tylko bardziej jeszcze
mnie do niej przywiązywało. Ważne, że była silnie zakotwiczona w określonym miejscu
i środowisku. A i inne cechy osoby tej, którą kochałem już tak, że trudno było mi my-
śleć o czymkolwiek z nią nie związanym, sprowadzały na mego umęczonego ducha bło-
gi spokój, a spokój ten powodował, iż powoli zaczynałem przemyśliwać nad książczyną
jakąś, którą mógłbym, dla zabicia czasu oczywiście, napisać. Niech pan sobie bowiem
tylko przedstawi:
Każdy nasz spacer kończył się bardzo szybko, bo kilka godzin poza domem wywoły-
wało w niej tak przemożną tęsknotę za własnym pokojem, że stawała się wręcz niezdol-
na do normalnego funkcjonowania, dopóki tęsknocie tej nie uczyniła zadość. Opu-
szczała swój pokój właściwie tylko w rzadkich wypadkach wyższej koniczności - i dla
mnie! - mógł ją stamtąd wyciągnąć co najwyżej pożar lub trzęsienie ziemi, a i to najwy-
żej na parę godzin, po upływie którego to czasu należałoby jej szukać pośród owych
zgliszcz bądź ruin. Zdarzało mi się, owszem, wyjechać z nią gdzieś dalej. Tam jednak,
mimo zaplanowanych dni siedmiu, na przykład, po trzech robiła się nieznośna, na
czwarty zaś ranek - widząc się w miejscu nie będącym jej pokojem - spoglądała z taką
odrazą, że nic, tylko łapać sakwojaże i gnać na dworzec, by najwcześniejszy pociąg nie
uciekł. A spróbowałbym się z powrotem owym ociągać! Ty sobie zostań! Rób w ogóle,
co chcesz, ja jadę! - deklarowała wtedy z ogniem w oczach. To i łapałem, co tam mia-
łem, swoich bagaży zwykle niewiele i gnaliśmy na dworzec, a im pociąg bliżej był jej
pokoju, tym weselsza się stawała, przy czym radość ta rosła tak, że pod koniec podróży
możliwy był już uśmiech i stwierdzenie w rodzaju: „Jesteś bardzo sprytny, że kończysz
tę okropną podróż tak inteligentnie, bym zachowała o tobie dobre wspomnienia.“ Tym
oto sposobem dowiedziałem się, iż wytrzymuje poza domem do dni dziesięciu, dalej
ani rusz. Taka jest.
I oto któregoś dnia ujawniła się owa, niewątpliwa już dla mnie, ingerencja Nadrozu-
mu, który zaprzątnął sobie nadmiernie moją osobą swoją nadgłowę. Spowodował bo-
wiem, w moim przekonaniu, iż osoba, o której tu w dużym skrócie opowiedziałem, po-
108
wzięła zamiar wyjazdu, nie dość, że do miejsca odległego o dziesiątki tysięcy kilome-
trów od jej pokoju, to jeszcze na monstrualnie nieokreślony okres.
A dlaczego nie na zawsze, jak już, przyszło mi do przerażonej głowy. A dlaczego mar-
ne tysiące, nie zaś dziesiątki tysięcy kilometrów, jak już? Nie widzę pwodu, by się tak
straszliwie ograniczać, tylko że ja... co ze mną... tak sobie myślałem, nic nie mówiąc,
najgorszy bowiem rodzaj uczucia to uzurpowanie sobie prawa własności do drugiej oso-
by. Proszę mnie dobrze zrozumieć - cieszyło mnie, że ona czuje potrzebę jakiejś rady-
kalnej zmiany w swoim życiu, choć nie rozumiałem może, dlaczego trzeba to robić tak
daleko i tak długo, mając jednocześnie tak dogłębną wiedzę o swojej domatorskiej na-
turze...
Mój interlokutor zgasł jakby na chwilę, zapadł się w siebie, a ja mruknąłem: „Oto
nadwrażliwość z pretensją do intelektu spotkała intelekt z pretensją do nadwrażliwości,
co musiało dać mieszankę wybuchową...“ lecz tego mój gadatliwy współpasażer chyba
nie dosłyszał i dobrze, bo pewnie zdzieliłby mnie czymś ciężkim po głowie.
- I co pan na to, panie Jędras? - zapytał po chwili. - Bo ja jestem raczej pesymistą.
- Tak, za wiele tu Nabokova, za mało tego... jak mu tam... Szekspira chyba. Myślę
o...
- Wiem o czym pan myśli i nie jest to „Hamlet“. Według mnie zbyt mało tu Bułha-
kowa, jeśli już trzymać się przykładów oklepanych i banalnych.
- To bardzo smutne, rzeczywiście, jeśli wziąć pod uwagę pańską konstrukcję, pań-
ską dziecięcą nieodporność na rozstania, która nie bardzo mieści się w normach, które
znam. Ale jak się owe wydarzenia mają do kwestii istnienia Boga, że pozwolę sobie
zwrócić pańską uwagę na ten aspekt, by nie umknął nam problem, jak sądzę, w całej hi-
storii najważniejszy?
- Nie rozumie pan? Jadę przecież do niej, jadę ją zobaczyć, wiozę jej trochę ciepła...
przepraszam. Na szczęście, by się rozstawać, trzeba także, zapewne na skutek niedopa-
trzenia Najwyższego, ponowie się spotykać. To, co mi powie, wszystko, co się tam sta-
nie, ostatecznie rozstrzygnie tę kwestię.
- Nie bardzo rozumiem...
- Proszę pana! To proste. Najwyższy już zwrócił na siebie moją uwagę. Zrozumia-
łem, co chciał, bym zrozumiał. Dalsze kontynuowanie serii nieszczęśliwych „przypad-
ków“ w moim życiu świadczyłoby o niczym innym, jak właśnie o ich zupełnej, nie kie-
rowanej przypadkowości, o moim monstrualnym pechu po prostu. Przerwanie serii
w momencie, gdy uświadomiłem sobie ją jako skutek celowej ingerencji, jako rodzaj in-
telektualnego przekazu spoza znanego nam świata, będzie ostatecznym dowodem tej
Nadinteligencji istnienia.
- Nie wydaje się panu, że trochę pan tę Nadinteligencję szantażuje? Czy nie usiłuje
pan przebiegle wpłynąć na bieg wypadków, podpowiadając Bogu, jeśli przyjąć ten ter-
min, co ma zrobić, by był pan łaskaw uwierzyć?
109
- To nie ja rozpocząłem tę grę. To nie ja podpowiadam. To logiczna konsekwencja,
jedyne możliwe rozstrzygnięcie. Odpowiedzią będzie to, co usłyszę u celu mej podróży.
Zechce po powrocie być ze mną, czy nie zechce? Przerwie tym samym ciąg moich
udręk, czy nie zechce tego zrobić, bo i to oddalenie nie pomogło jej w rozumieniu świa-
ta? Na te pytania muszę poznać odpowiedź, by uwierzyć.
Gdy pociąg wtoczył się na Gare de l’Est, wysiedliśmy wszyscy, a pan Dumny spie-
sznie oddalił się w kierunku oczekującej go osoby o niezwykle miłej powierzchowno-
ści. Za chwilę oboje zniknęli nam z oczu...
- Tak oto niknie nam z oczu ostatnia może szansa poznania odpowiedzi na jedno
z odwiecznych pytań ludzkości - powiedziałem do siebie.
Małgorzata wzruszyła tylko ramionami.
- Ty i te twoje ciągłe pytania. Złap łaskawie taksówkę, Pawle Jędrasie, niezwykle
sprawny Łowco Prawd Wszelakich.
Gdy jednak spojrzałem na nią, jakby ze snu obudzony...
b
...dostrzegłem utkwiony we mnie wzrok znajomy, szary i ciepły...
„Ecce Homo...“ - zdawał się wzrok ten szeptać.
- Śniłaś mi się, Małgorzato. Widzę, ze masz skrzydła.
- Tak, miewamy skrzydła. Gdy chcemy.
- Ja też mógłbym je mieć?
- Oczywiście.
- Czasem śni mi się, że latam.
- Nauczę cię latać. To nic trudnego, jeśli potrafisz istnieć między jawą a snem.
- Zwykle tam właśnie przebywam.
- Jednak nikt, kto mnie widzi ze skrzydłami, nie wraca już na jawę.
- Pozwolisz mi więc zostać z tobą? Nie będę ci przeszkadzał...
- Nie wiem... pochodzimy z tak różnych światów...
- Ale, jeśli dasz mi te skrzydła, w jakiś sposób upodobnię się do ciebie...
- O, tak, niewątpliwie... - Małgorzata uśmiechnęła się tajemniczo, ni to do mnie, ni
to do swoich myśli nieodgadnionych, wstała z kamienia, na którym leżałem owinięty
płótnem, podeszła do widniejącego wśród mroku jaskini owalu jaskrawego światła, tam
rozprostowała skrzydła, które rozbłysły w słońcu ogniście, i delikatnie nimi zatrzepota-
ła. - Piękną mamy pogodę, jak na nissan nie jest za gorąco. Długo jeszcze będziesz się
wylegiwał? Leżysz już od trzech dni. To chyba wystarczy.
110
- Gdzie byłaś? Myślałem że już po mnie.
- Ratowałam cię w innej rzeczywistości. Zupełnie się tam zagubiłeś, choć prostą
drogę miałeś przed samym nosem. Tu też nie mogłeś znać prawdy, umarłbyś bowiem
NIEPRZEKONUJĄCO. Gdy się mówi A, trzeba powiedzieć również B. No, wstawaj...
Nie mamy już na Ziemi nic do roboty. Mam nadzieję, że nikt nie będzie żałował, że
skończyłeś wreszcie tę swoją najbardziej porąbaną opowieść. Resztę...
- Dopisze życie? - ucieszyłem się.
- Jakie życie? W twojej sytuacji? Resztę dopiszą inni, mesjaszu.
- Porozmawiaj jeszcze chwilę ze mną. Tak naprawdę rozmawiam z tobą tylko tutaj,
bo tylko tutaj tak cierpliwie mnie słuchasz...
- To ciekawe... więc istniejemy gdzieś jeszcze poza twoją szaloną wyobraźnią?
- Tak, choć wydaje mi się, że tylko tu jesteśmy naprawdę. Istnienie poza moją wy-
obraźnią to byt, o którym lepiej, byś nie wiedziała wszystkiego. Pojawiłaś się tam przy
mnie po raz pierwszy, gdy brałem lekcję anatomii udra Nicolasa Tulpa...
- Nie wiem, o czym mówisz. Chyba kąpałeś się wtedy w Nailu, Mosesie - roześmia-
ła się Isztar, rozpościerając swe ogniste skrzydła.
- Och, to tylko szczegóły... Musisz to pamiętać. Byłaś taka... wzruszająca. Lubiłem
na ciebie spoglądać. Lubiłem słuchać twojego głosu. Nie wróżyło to najlepiej, ale było
takie przyjemne i - chyba? - dobre... że zapomniałem się. Potem od ciebie uciekłem,
bo przeraziło mnie to, co w sobie dostrzegłem. Zaczynało też, najpierw delikatnie, po-
tem coraz wyraźniej - boleć.
111
- Wędrowałeś po pustyni - przypomniała mi Isztar, składając skrzydła.
- Na tej pustyni zrozumiałem, że ucieczki przed sobą samym nie ma. A boleć musi
zawsze w takich beznadziejnych przypadkach.
- Beznadziejnych? - zdziwiła się Isztar i zatrzepotała skrzydłami.
- W znanych mi rzeczywistościach zaludnionych znanymi mi bytami... tak.
- U nas nazywają to niedojrzałością, Jędras - powiedziała wyraźnie choć bardzo ci-
cho Małgorzata.
- Żartujesz sobie ze mnie, a przecież wiesz dobrze, o czym mówię. Świat, w którym
teraz rozmawiamy, jest piękny przez swą plastyczność. Możemy go dowolnie modelo-
wać.
- Ty go modelujesz. Cóż ja mam tu do powiedzenia? - zdziwiła się Małgorzata.
- Twoje słowa pochodzą z innej rzeczywistości. Potrafię przemieszczać się między
różnymi światami bez skrzydeł, Małgorzato.
- Udało ci się sprawić, że poczułam lekkie zagubienie. Jak poznać, co tu, u ciebie,
jest prawdą, a co płodem twojej histerycznej wyobraźni?
- Prawdą jest TO, co jako byt niematerialny przenika wszystkie znane ci już rzeczy-
wistości, i nie istnieje punkt, w którym mogłoby zaniknąć. Prawdą jest to, co przez
wszystkie te rzeczywistości przeniosłem, jak sądzę, bez uszczerbku... Prawdą jest owo
CONTINUUM...
- Co masz na myśli, ty przemądrzały mesjaszu...
- Przecież już wiesz...
Epoka J2000.0
112