Jadwiga Coulcmahler

Doris i jej siostra
Tytuł oryginału: Dorrit und ihre Schwester
©Translation by Aleksandra Markiewicz
 

DfiR
ISBN 83-86107-17-0
Projekt okładki i stron) tytułowej
Marek Mosiński
Redakcja i korekta
Elżbieta Ciągwa
Wydawca: Edytor-Akapit. Katowice 1994
0
Skład i łamanie: Z.U. „Studio P" Katowice
Ark. druk. 10,75. Ark. wyd. 11,25.
Druk i oprawa:
Cieszyńska Drukarnia Wydawnicza
Cieszyn, ul. Pokoju l
Zam. nr 2168/K-94


Dorrit i Micaela, córki Kurta 
Riemanna, odbywały podróż morską
z Nowego Jorku do Hamburga w 
towarzystwie Lienharda von Rieda,
narzeczonego Dorrit. Miały one za 
sobą ciężkie przeżycia, których
przyczyną były egoistyczne plany 
ojca. Dziewczyny były córkami
jednego ojca, lecz różnych matek. 
Nikczemność ich ojca wpędziła do
grobu matkę Dorrit, a wykończyła 
matkę Micaeli.
Kurt Riemann należał do tych 
bezwzględnych egoistów, którzy
myślą wyłącznie o sobie. Wykorzystawszy 
matki, chciał także wykorzys-
tać córki, zwłaszcza że Dorrit, starsza 
z córek, która dotychczas
mieszkała u przybranych rodziców, 
odziedziczyła duży majątek po
ciotce. Nieduży spadek otrzymała także 
Micaela. Na szczęście Kurtowi
Riemannowi nie powiodły się jego 
niecne plany zagarnięcia majątku
starszej córki dzięki jej narzeczonemu i 
Micaeli.
W Nowym Jorku siostry przejęły 
spadek po ciotce. Dorrit stała się
dziedziczką ogromnej fortuny, a 
Micaela otrzymała około stu tysięcy
marek.
Siostry płynęły teraz do 
Hamburga. Stamtąd miały się udać do
Turyngii, do majątku Neustetten, który 
był własnością przybranych
rodziców Dorrit. Tam miało być 
wyprawione wesele dziewczyny
z Lienhardem von Riedem. Micaela 
miała zamieszkać u siostry.
Dotychczas żyła na ranczo, które jej 
matka, Hiszpanka, wniosła
w posagu, a Kurt Riemann, człowiek 
niesolidny i utracjusz, do-
prowadził do ruiny. Współwłaścicielem 
posiadłości był kuzyn Micaeli,
Rodrigo. Micaela żyła tu w 
odosobnieniu. Poza ojcem i kuzynem

mieszkała tu służąca i gromada zdziczałych gauchos, chłopców stajen-
nych, przed którymi musiała się energicznie bronić. Nigdy nie roz-
stawała się z browningiem.
Miała niespełna siedemnaście lat. Sprawiała jednak wrażenie star-
szej i dojrzalszej. Jej maniery — w przeciwieństwie do siostry, która
dzięki nieżyjącym już przybranym rodzicom odebrała staranne europej-
skie wychowanie i była wykształconą damą — pozostawiały wiele do
życzenia.
Micaela podziwiała swą piękną, jasnowłosą siostrę. O swoim
istnieniu dopiero niedawno się dowiedziały. Razem przeżyły już bardzo
trudne chwile. Dzięki nim stały się sobie bardzo bliskie. Dorrit starała
się przekazać młodszej siostrze część swej wiedzy i pokierować jej
wychowaniem. Z oddaniem wprowadzała ją w zupełnie dla niej nowe
życie.
Pod pewnymi względami Micaela miała jednak przewagę nad
siostrą: była bardziej energiczna i życiowo dojrzalsza. Nie było w tym nic
dziwnego, skoro musiała radzić sobie z gromadą zdziczałych mężczyzn.
Nikogo też nie dziwiło, gdy wymknęło jej się wyrażenie mało dla damy
stosowne. W jej postawie tyle było spokoju i zdecydowania, że sprawiała
wrażenie w pełni dojrzałej.
Dorrit i Micaela stały przy relingu parowca płynącego do Hambur-
ga. Były same. Lienhard von Ried jak co rano gimnastykował się w sali
ćwiczeń. Siostry były już na basenie, a teraz czekały na towarzysza
podróży, aby wspólnie zjeść śniadanie.
Napawały się widokiem spokojnego w blasku słońca morza. Wcią-
gając głęboko powietrze, Micaela z westchnieniem powiedziała:
— Jakiż to diabelnie piękny widok, Dorrit! Ta bezkresna tafla wody
przypomina mi prerię wokół naszego ranczo. Gdy harcował po niej
wiatr, smagając tysiące traw, wyglądało to jak igraszki fal morskich.
Dorrit z czułością popatrzyła w piękną twarz siostry obramowaną
czarnymi włosami, pamiątką po hiszpańskiej matce. Po ojcu Niemcu
Micaela odziedziczyła niebieskie oczy. Jej skóra, teraz osmagana
wiatrem i słońcem, była idealnie gładka. Obie siostry były niezwykle
piękne, ale każda była inna. Szybko ściągnęły na siebie uwagę mężczyzn.
Dorrit popatrzyła na siostrę i powiedziała:


— Mica, znowu powiedziałaś „diabelnie"!
Lekki rumieniec pokrył opaloną twarz Micaeli. Westchnęła głę-
boko.
— Ach, Dorrit, co ty będziesz ze mną miała! Obawiam się, że nie
potrafię przyswoić sobie europejskich manier. Tak się staram, a nieus-
tannie wymyka mi się jakieś mocne słowo.
Dorrit czule objęła siostrę.
— Nie martw się, Mico, wkrótce wyzbędziesz się tych przyzwycza-
jeń. Dopilnuję, abyś się z tym jak najszybciej uporała.
— Wzięłaś na swoje barki poważny obowiązek, widzę przecież, jak
często kompromituję cię swoim niestosownym zachowaniem.
— Och, kochana Mico, twoje zachowanie nie jest aż tak niestosow-
ne, znakomicie panujesz nad sobą. Podziwiam cię za twój spokój
i zdecydowanie.
— Podziwiasz mnie? Ach, kochana Dorrit, to ciebie trzeba po-
dziwiać. Ja w każdym razie czynię to od rana do wieczora i uważam, że
to za mało. Jesteś delikatna i taka mądra, kocham cię.
Dorrit serdecznie ucałowała siostrę.
— Moja słodka siostrzyczko, tak więc podziwiamy się wzajemnie,
ale liczy się przede wszystkim to, że z całego serca się kochamy.
Uroczy, ciepły uśmiech przemknął po zbyt poważnej i surowej
twarzy Micaeli.
— Najwspanialsze jest to, że odnalazłyśmy się i że możemy się
kochać. Czasami wydaje mi się to snem, który wkrótce się skończy, a ja
znowu znajdę się w skromnym pokoju na ranczo, gdzie czułam się ciągle
zagrożona i musiałam we własnej obronie często sięgać po broń.
Dorrit przytuliła siostrę, na której twarzy malował się ból.
— Moja biedna Mico. Nie myśl już o tym więcej. Jesteś teraz z nami.
Będzie ci dobrze w Neustetten, będziesz mogła wreszcie rozkoszować się
swoją młodością. Jeszcze nic nie jest stracone, jesteś jeszcze taka młoda,
chociaż czasami sprawiasz wrażenie starszej i bardziej rozsądnej ode
mnie.
— No tak, Dorrit, lata spędzone na ranczo liczyć trzeba podwójnie.
%ło mi ciężko, a do tego ta ciągła walka z rozrzutnością ojca. Czasami
nie miałam grosza przy duszy. Kiedy gauchos domagali się zapłaty,
awanturując się przy tym, ojciec zostawiał mnie z nimi samą, abym.

ich uspokoiła... wtedy... nie chcę już o tym myśleć, dzieku Bogu mam to
za sobą.
— I nie musisz już o tym myśleć, kochana Mico. O, idzie Hardy,
więc zjemy teraz śniadanie.
Lienhard von Ried podszedł do sióstr, ucałował dłoń Dorrit,
a potem serdecznie przywitał się z Micą.
— Dobrze spałyście?
— Wyspałam się cudownie, ale Mica znowu budziła się w nocy. Nie
zdążyła się jeszcze przyzwyczaić do hałasu pracujących maszyn — po-
wiedziała Dorit.
Hardy uśmiechnął się ze zrozumieniem.
— Tak, Mico, idealna cisza, do której byłaś przyzwyczajona na
ranczo, to już przeszłość, nawet w Neustetten panuje większy ruch.
Musiałabyś zamieszkać w mojej posiadłości, w Riedburgu, aby ją
odnaleźć.
Mica spojrzała na niego zamyślona.
— O Riedburgu musisz mi jeszcze dużo opowiedzieć, Hardy. Czy
mieszkasz tam jeszcze?
— Oczywiście.
Zdziwienie odmalowało się w jej oczach.
— Czy pozostaniesz tam po ślubie z Dorrit?
Dorrit oblała się rumieńcem i spuściła wzrok. Hardy popatrzył
przyjaźnie na Mice, która, chociaż była pod wieloma względami nad
wiek dojrzała i rozsądna, często sprawiała wrażenie bardzo dziecinnej
i niedoświadczonej. Ale to właśnie dodawało jej uroku. Za uroczą
uważał ją też Lienhard von Ried. Widząc, że jego narzeczona zaczer-
wieniła się na słowa siostry, powiedział:
— Nie, Mico, po naszym weselu przeniosę się do Neustetten. Chcę
sam zarządzać majątkiem.
— Ale jesteś przecież w trakcie pisania pracy naukowej pod-
sumowującej rezultaty twoich podróży badawczych. Chyba jej nie
zaniechasz?
— Będę nadal pracował naukowo, ale tylko w godzinach wolnych
od pracy. Nie to jest najważniejsze, abym szybko napisał pracę. Moim
głównym obowiązkiem jest teraz zarządzanie majątkiem Dorrit.
Micaela westchnęła.


_ Wiem że będziesz miał dużo pracy. Jestem szczęśliwa, że Dorrit
została główną spadkobierczynią ciotki. Bałabym się mieć tak dużo
pieniędzy. Jeśli ktoś walczył o to, co niezbędne do życia, to gdy stanie się
posiadaczem nawet drobnej sumy, jest bardzo szczęśliwy. Te sto tysięcy
marek, które zapisała mi ciotka, to dla mnie aż nadto. Więcej mi się nie
marzy.
_ Nie zabraknie ci też niczego, jak długo ja sama coś mam
_ dodała czule Dorrit.
— Czy nie moglibyśmy wreszcie zjeść śniadania? — powiedziała
Mica. — Jestem już bardzo głodna, a śniadania na parowcu są o wiele
lepsze od tych, które jadałam na ranczo.
— No to chodź szybciutko zaspokoić swój wilczy apetyt, ale
uważaj, bo stracisz swą idealną talię.
— Na szczęście nie mam skłonności do tycia, musiałabym diabelnie
dużo jeść, och przepraszam, znowu się zapomniałam. To straszne, że nie
mogę się od tego odzwyczaić.
— Jeszcze trochę cierpliwości, Mico.
— Ale Dorrit tak się stara, a ja jestem niewdzięcznicą i ciągle
zapominam o jej naukach.
— Och, uważam, że jesteś już zbyt ucywilizowana; szkoda by było,
gdybyś utraciła swą naturalność.
— Tej Mica nie utraci, nawet jeśli wyzbędzie się dosadnych
wyrażeń. Ale mogłaby cierpieć, gdyby z tego powodu stała się obiektem
zainteresowania.
— O tak, to gapienie się na mnie jest okropne. Najchętniej
schowałabym się wtedy do mysiej dziury albo uciekła na ranczo
— powiedziała dziewczyna. — Nie, nie, kochana Dorrit, pracuj dalej
nade mną. Za dużo mam jeszcze przywar, które Hardy uprzejmie
nazwał „naturalnością". Ale jeśli teraz nie pójdziecie ze mną na
śniadanie, zacznę wyć jak wygłodniały dziki zwierz.
Śmiejąc się Hardy i Dorrit wzięli Micaelę między siebie i poszli na
śniadanie. Było bardzo smaczne. Micaela jadła z prawdziwą przyjem-
nością. Myślała przy tym o czerstwym chlebie, który był jej „przy-
smakiem" śniadaniowym na ranczo. Mieszkali o kilka godzin drogi od
Bonary, najbliższego miasteczka, dlatego też służąca sama co tydzień
piekła w domu chleb.

Podczas śniadania obserwowano ich ze wszystkich stron. Kilku
pasażerów parowca wymieniło z nimi pozdrowienia. Obie siostry
uchodziły na pokładzie za prawdziwe piękności. A ponieważ Dorrit
występowała jako narzeczona Lienharda von Rieda, uwaga pasażerów
koncentrowała się na osobie Micaeli Riemann, której nieco egzotyczny
sposób bycia wzbudzał zainteresowanie.
Micaela miała w sobie rzeczywiście coś szczególnego, wręcz orygi-
nalnego. Potrafiła w sposób niezwykle naturalny mówić o sprawach,
które młode damy pomijają zwykle milczeniem. W swojej naiwności nie
ukrywała pod płaszczykiem obłudnej pruderii tego, co uważała za
prawdziwie ludzkie. Nie szukała upiększeń. Wszystko nazywała po
imieniu. To mogłoby zachęcić mężczyzn do śmielszych zachowań, ale
tyle w niej było cudownej naturalności i świeżości i taka była subtelna, że
tylko nieokrzesany prostak ośmieliłby się zbliżyć do niej. Takich
osobników Lienhard trzymał jednak od niej z daleka. W ten sposób
uniknęła przykrych doświadczeń.
Ciotka pozostawiła Micaeli dwadzieścia pięć tysięcy dolarów,
równowartość stu tysięcy marek, które miały być jej wypłacone po
wyjściu za mąż. Wyznaczyła jej także miesięczną pensję w wysokości
dwustu pięćdziesięciu dolarów. Dla dziewczyny, która do tej pory
musiała się liczyć z każdym groszem, był to ogromny majątek. Dlatego
chętnie pozostawiła ojcu swoją część ranczo, aby tylko nie utrudniał jej
połączenia z siostrą. Życie wydawało się teraz Micaeli bezproblemowe.
Obawiała się jednak, że to wszystko może prysnąć jak bańka mydlana.
Nie czuła się najlepiej wśród ludzi, z którymi się teraz stykała. Była
zbyt wrażliwa, by nie zauważyć, że jest przez nich traktowana jak
dziwadło. I kiedy zdarzyło się, że któryś z panów obdarzył ją słowem
zbyt wyszukanym, pytała samą siebie, dlaczego ci ludzie odnoszą się do
niej z taką życzliwością i przypisują jej tyle godnych podziwu przy-
miotów. Nie mogła się wtedy powstrzymać, aby nie odpowiedzieć im
zdecydowanie i szczerze, co o tym myśli. Dziwiła się, dlaczego rozmów-
cy określali jej odpowiedzi jako „zachwycające", a ją uważali za „godną
uwielbienia". Bardzo się starała, aby nie zachować się wobec nich
niewłaściwie.
Z czasem Micaela przyzwyczaiła się do tych komentarzy, ale
podobały jej się one coraz mniej. Uważała, że są nieszczere. W swojej


naiwności w ogóle nie brała pod uwagę, że ona jest uroczą dziewczyną
i wzbudza w otoczeniu zachwyt. Zdziczali gauchos na ranczo niejedno-
krotnie dawali jej do zrozumienia, jak ponętną jest dziewczyną, ale
czynili to w sposób tak jednoznaczny, że często musiała odpierać ich
zaloty z bronią w ręku. Gdyby wiedziała, że te pięknie brzmiące słowa
niewiele różnią się od nagabywań gauchos, uzbroiłaby się prawdopo-
dobnie w browning i pokazała, że potrafi się obronić przed grubiańskimi
zalotami.
Dorrit próbowała jej wyjaśnić niuanse układów damsko-męskich.
Jak zawsze zrobiła to bardzo delikatnie i taktownie.
Tymczasem parowiec zbliżał się do wybrzeży Niemiec i następnego
ranka oczom pasażerów ukazał się ląd. Przed południem dopłynęli do
Cuxhaven i wkrótce cała trójka opuściła statek i udała się do Hamburga.
Zatrzymali się w hotelu, w którym Lienhard jeszcze w Nowym Jorku
zamówił dla nich pokoje.
W Hamburgu Dorrit zrobiła zakupy dla siebie i siostry. Micaela
towarzyszyła jej wszędzie. Szeroko otwartymi oczyma patrzyła na
siostrę, gdy ta kupowała eleganckie przedmioty i płaciła za nie ogromne
sumy. Dla niej, dziewczyny przybyłej z zupełnie innego świata, w którym
nie było wszystkich tych luksusowych rzeczy, był to niemal szok,
chociaż Dorrit przywiozła jej z Europy piękne suknie, a w Nowym Jorku
kupiła jej wszystko, co powinna posiadać młoda dama. Micaela
nauczyła się już poruszać w pięknych i eleganckich strojach, ale
nieustannie myślała o skromnym odzieniu, które nosiła na ranczo. Była
jednak zachwycona nowymi wspaniałymi strojami i czuła się w nich
swobodnie.
Gdy siostry chodziły po sklepach, Lienhard von Ried załatwiał
rozmaite interesy. W hotelu spotykali się podczas posiłków.
Po dwóch dniach pobytu w Hamburgu cała trójka wyjechała do
Neustetten.
Dla Micaeli każdy nowy dzień był czymś cudownym. Zdumiewało
ją życie i ruch w Hamburgu, ale jeszcze bardziej zadziwił ją Berlin.
Trzęsła się ze strachu, gdy pędzili samochodem, a inne samochody
przemykały obok nich, a przecież odważnie cwałowała na najdzik-
szych koniach po rozległej, otaczającej ranczo prerii, stawiała czoło
nieokrzesanym gauchos i tysiącu niebezpieczeństw. Przeraźliwy hałas

miejski wytrącał ją z równowagi. Odetchnęła więc z ulgą, gdy opuścili to
miasto.
Mica w posiadłości Dorrit czuła się znacznie pewniej. Nie docierał tu
zgiełk miejski, było prawie tak cicho i spokojnie jak na ranczo, tak
przynajmniej jej się wydawało. Turyńska posiadłość ziemska w porów-
naniu z hałaśliwym dużym miastem była oazą spokoju.
Wkrótce odbył się ślub Dorrit i Lienharda. Nie chciano odwlekać tej
uroczystości, choć nie upłynął jeszcze rok od śmierci przybranych
rodziców dziewczyny. W trudnej jednak sytuacji obu sióstr najlepszym
rozwiązaniem było oddanie się pod opiekę Lienharda von Rieda.
Do ślubu Lienhard przebywał w swojej posiadłości w Riedburgu,
gdzie mieszkali tylko oddany mu służący Breitner i jego żona. Już po
kilku dniach pobytu tam zaprosił obie siostry do zamku. Micaela
podziwiała starą budowlę, rozkoszowała się panującą tu ciszą, cieszyła
oczy ogródkiem uprawianym przez panią Breitner i była zachwycona
urokliwym zakątkiem w cieniu trzech dorodnych lip, które rosły przed
zamkiem. Pod tymi lipami pani Breitner przygotowała stół do po-
południowej kawy. Micaela napawała się widokiem, jaki się stąd
roztaczał. Widać było także Neustetten.
Po kawie i zjedzeniu upieczonej przez panią Breitner babki, Micaela
poszła do pełnego warzyw i najróżniejszych kwiatów ogródka. Oceniła,
że Riedburg jest o wiele piękniejszy od Neustetten. Dopiero tu zrozumiała,
dlaczego Lienhard przywiązany jest tak do tego miejsca; tu były pamią-
tki minionej świetności, tu odnajdywał spokój, gdy wracał po długich
podróżach do ojczyzny, tu miał doskonałe warunki do pracy naukowej.
Lienhard chciał pozostać w Riedburgu nie tylko do ślubu. Po-
stanowili z Dorrit, że spędzą tu pierwszy tydzień małżeństwa, a dopiero
potem przeprowadzą się do Neustetten.
Wesele było bardzo skromne. Zaproszono tylko najbliższych przyja-
ciół, pastora z żoną i najstarszą córką, która pracowała w Neustetten
i była nieocenioną pomocnicą Dorrit w gospodarstwie. Gdy młoda para
wyjechała do Riedburga, gdzie z uroczystym powitaniem czekali już
państwo Breitnerowie, Micaela pozostała w Neustetten sama. Miała
teraz warunki, aby zastanowić się nad swoim zupełnie odmienionym
życiem. Wydarzenia ostatnich tygodni jak wichura przewaliły się nad jej
głową. Nie uświadamiała sobie jeszcze do końca, co się właściwie


wydarzyło. Jej życie teraz było tak różne od tego na ranczo, że nie
potrafiła się w nim jeszcze odnaleźć.
Kochała Dorrit i cieszyła się, że są razem. Teraz, gdy została sama,
uświadomiła sobie, że może być uciążliwa dla młodej pary. Narastał
w niej strach, że stanie się ciężarem dla ludzi, z którymi przyjdzie jej żyć
pod jednym dachem. Zastanawiała się, jak tego uniknąć.
Zawsze, odkąd pamiętała, była samotna. Jej matka wcześnie zmarła,
a ojciec mało się o nią troszczył. Towarzyszem jej dziecięcych zabaw był
kuzyn Rodrigo, o ile w ogóle był w jej życiu jakiś czas zabaw, ale potem
ojciec wciągnął go w swoje niecne interesy i Rodrigo zatracił swoje
najlepsze cechy. Ojciec zawsze był złym duchem w życiu wszystkich
ludzi, z którymi bliżej przebywał. Pierwszą żonę, matkę Dorrit, wpędził
do grobu, drugą, matkę Micaeli, okłamywał i zdradzał. Swojego
bratanka popchnął na złą drogę. Zamiast uczciwie zarządzać przypa-
dającą Rodrigowi częścią posiadłości, przepuścił ją przy udziale chłop-
ca. Dorrit i Micaela z ledwością unikały razów ojca i byłby je fizycznie
i psychicznie zniszczył, gdyby dłużej z nim były.
Przykro jest myśleć z pogardą o własnym ojcu, którego nikczemność
mogła rzucić cień na dzieci i okryć je hańbą. Dobrze, że Dorrit tak
wcześnie odeszła od ojca i znalazła tyle miłości u przybranych rodziców,
mogła przyjąć ich nazwisko, a teraz nosi nazwisko swego męża. Po
przybranych rodzicach nazywała się Lund. Riemann wykreślono z jej
życia, gdy była jeszcze małym dzieckiem. Dobrze, że była już zaręczona,
gdy ojciec z niecnymi zamiarami ponownie wkroczył w jej życie. Gdyby
tak się stało, nie znalazłaby w sobie dość odwagi, aby oddać rękę
ukochanemu człowiekowi. Ojciec zainteresował się Dorrit, gdy się
dowiedział, że została ona główną spadkobierczynią bogatej ciotki. Nie
tęsknota za własnym dzieckiem, które wychowało się u obcych ludzi,
popchnęła go do podróży do Niemiec, tylko chęć odebrania jej majątku.
I nic by go nie powstrzymało, by odebrać córce spadek, gdyby nie
udaremniono jego niecnych zamysłów. Dorrit była teraz bezpieczna
i otoczona troskliwą opieką męża. Micaela życzyła kochanej siostrze
szczęścia. Sądziła, że jej nie będzie ono dane, bowiem nigdy nie będzie
miała odwagi oddać swej ręki jakiemuś mężczyźnie. Wniosłaby przecież
w ten związek nazwisko okryte hańbą i żyłaby w ciągłej obawie, że ojciec
znowu mógłby wkroczyć w jej życie i zniszczyć jej małżeństwo.

11
10
 

Nie, nigdy nie wyjdzie za mąż. Zostanie już na zawsze z Dorrit i jej
mężem. Hardy jest dobry i bardzo serdeczny i nigdy nie da jej odczuć, że
jest dla niego ciężarem, a Dorrit też nigdy nie dopuści do siebie myśli, że
mogłyby się rozstać. Ale jej nie przestawała dręczyć myśl, że siostra jest
niepotrzebna świeżo poślubionej parze. Co ma więc robić?
Zastanawiała się nad tym przez wszystkie dni, gdy Dorrit i jej młody
mąż rozkoszowali się na zamku Riedburg byciem tylko we dwoje.
W końcu znalazła wyjście. Jak tylko młoda para powróci, zaproponuje
im najlepsze — jej zdaniem — rozwiązanie tej sytuacji.
II
Na północny-zachód od Montrealu, jednego z najważniejszych
portów morskich Kanady, Robert Rottach, po zdobyciu ogromnej
fortuny na handlu drewnem, wybudował sobie przepiękny dom.
Zamieszkał w nim ze swoim synem Heinzem, z którym dwadzieścia dwa
lata temu opuścił Niemcy. Heinz miał wtedy dziesięć lat. Gdy ojciec
zapytał go, czy chce zostać w domu z matką czy pojechać z nim w nowy,
nieznany świat, Heinz Rottach zastanawiał się tylko przez chwilę, po
czym popatrzył z powagą na ojca, włożył chłopięcą dłoń w jego silną
rękę i powiedział:
— Jadę z tobą, tato!
— Ale nigdy więcej nie zobaczysz swojej matki, Heinz. Odchodzę
stąd na zawsze!
Tym razem spojrzenie chłopca na dłużej zatrzymało się na twarzy
ojca. Miał dopiero 10 lat, ale rozumiał już, jaka tragedia rozgrywała się
w jego domu. Często był świadkiem scen, jakie matka urządzała ojcu
zasypując go zarzutami, męcząc bezpodstawną zazdrością i wypomi-
nając, że ożenił się z nią tylko dla pieniędzy.
Ostatni zarzut był prawdziwy, bowiem Herbert Rottach, chcąc
ratować swego ojca przed bankructwem, ożenił się przed laty z bogatą
kobietą, której nie kochał. Nie ukrywał tego przed nią. Obiecał jej
jednak szacunek i wierność.


Klementyna Rottach zgodziła się zostać jego żoną, ale ze swoim
porywczym charakterem trudno jej było pogodzić się, że mąż nie
odwzajemnia jej gorącej miłości. Próbowała wszelkimi sposobami
zdobyć jego miłość, ale gdy jej starania nie odnosiły natychmiastowego
efektu, traciła cierpliwość. Zarzucała męża wymówkami, wywoływała
sceny zazdrości, męczyła go i upokarzała, tak że nie mógł już dłużej tego
znieść. Próbował trzymać syna z daleka od tych awantur, ale żona nie
mogła się pohamować i także w obecności dziecka robiła mu obrzydliwe
sceny.
I tak mijały trudne i przygnębiające dla Herberta Rottacha lata.
Tylko ze względu na ojca trwał w tym związku. Po jego śmierci poczuł
się uwolniony od danego żonie słowa. Powiedział jej otwarcie, że nie jest
już w stanie dłużej znosić takiego życia, że jedynie ze względu na ojca
i syna godził się na nie, a teraz, gdy ojciec zmarł, nic i nikt go już nie
powstrzyma przed odejściem, jeśli ona nie zmieni swego postępowania
i nie przestanie zatruwać mu życia.
— Już mi nie rób, proszę, zarzutu z tego, że poślubiłem cię
dla pieniędzy. Nigdy się tego nie wypierałem, wyznałem ci to otwarcie.
Dotrzymałem jednak obietnicy, byłem ci wierny. Ze względu na ojca
i syna wytrzymałem z tobą tyle lat, chociaż dręczyłaś mnie i upokarzałaś.
Ale teraz, kiedy nie ma już mojego ojca, gram z tobą w otwarte karty.
Dług ojca, który wziąłem na siebie, spłaciłem już co do grosza, a więc
jesteśmy kwita. Ojciec zostawił mi nawet niewielki majątek, więc
w przyszłości nie będę od ciebie nic potrzebował. Jeśli nie przestaniesz
zadręczać mnie i poniżać, z nami koniec. Zapamiętaj to sobie!
Jeśli jeszcze jeden raz usłyszę twoje niesprawiedliwe zarzuty, opuszczę
cię, i to na zawsze, a syna wezmę ze sobą, bo nie chcę, aby wyrastał
w nienawiści i żalu do mnie. Zbyt wiele już się nasłuchał i napatrzył,
nie można mu dalej zatruwać życia. Nic na to nie poradzę, że nie mogę
cię pokochać. To wina twojego zachowania. Zawsze jednak starałem
się okazać ci moją wdzięczność. Ale nie mogę już tak żyć! Dam ci
jeszcze jedną szansę. Jeśli zmienisz swe postępowanie, przestaniesz
robić mi wymówki i nie będziesz robić z mego życia przy twoim boku
piekła — zostanę. Jeśli tego nie potrafisz, jeśli popuścisz wodze
swego nieokiełznanego temperamentu, widzisz mnie po raz ostatni,
na to słowo!

13
12
 

Na jakiś czas się uspokoiła. Jego słowa zrobiły na niej wrażenie. Ale
ten spokój nie trwał długo i kilka tygodni później nastąpiła eksplozja
zarzutów i podejrzeń połączona z trzaskaniem drzwiami i wściekłymi
wrzaskami.
Herbert chwilę patrzył na żonę, po czym bez słowa wyszedł z pokoju
i poszedł do syna.
Heinz był blad\ jak ściana. On i cała służba słyszeli głośno
wykrzykiwane prze/ matkę obelgi. W sąsiedztwie też nie było tajemnicą,
że Klementyna Rottach robi z domu piekło.
Nikt nie przypuszczał, że ta kobieta bardzo cierpi. Kochała swojego
męża i nie umiała zadowolić się tym, co mógł jej zaofiarować. Nie
wierzyła, że mąż dotrzyma słowa i ją zostawi.
Herbert Rottach postanowił odejść po tej awanturze. Chciał zabrać
syna ze sobą, ale nie wbrew jego woli. Dziesięciolatek miał za-
decydować, czy zostanie z matką czy z ojcem.
Heinz postanowił wyjechać z ojcem. Kochał go gorąco, a gwałtow-
ny, nieopanowany charakter matki coraz bardziej go do niej zrażał.
Jeszcze tego samego dnia Herbert Rottach załatwił wszystkie
formalności związane z wyjazdem. Chciał się udać do Kanady, gdzie od
lat mieszkał jego przyjaciel. Nikt nie znał celu jego podróży, chciał spalić
za sobą wszystkie mosty. Podjął z banku odziedziczony po ojcu
niewielki kapitał, napisał też do adwokata, aby ten służył pomocą jego
żonie i zawiadomił ją, że gdyby chciała rozwodu, on nie będzie robił
przeszkód i gotów jest wziąć winę na siebie.
Gdy Klementyna następnego ranka dręczona wyrzutami sumienia
weszła do jadalni, nie było w niej ani męża, ani syna. Na stole leżała
zaadresowana do niej koperta. Rozpoznała charakter pisma męża.
Rozdarła ją drżącymi rękoma ogarnięta nagle strachem, że spełnił swą
groźbę. Przeczytała:
Bądź zdrowa, Klementyno. Wczoraj ostatecznie zerwałaś łączące nas
więzy. Gdy czytasz ten list, jesteśmy już z Heinzem daleko od Ciebie. Już
nigdy więcej o nas nie usłyszysz. Jeśli chcesz się rozwieść, mój adwokat Ci
w tym pomoże. Mam nadzieję, że zaznasz jeszcze szczęścia, którego ja nie
mogłem Ci dać. Wybacz, że nie potrafiłem Cię pokochać. Tak chciał los, to
nie była moja wina, tak było nam pisane. Naszego syna wychowam na
14


porządnego człowieka, a gdy dorośnie i zechce Cię zobaczyć, nie będę mu
tego utrudniał. Mnie już nigdy nie zobaczysz, wykreśl mnie ze swego życia
i spróbuj być szczęśliwa. Jeszcze raz dziękuję Ci serdecznie za to, że
pomogłaś memu ojcu. Bóg Ci to wynagrodzi, bo ja nie potrafiłem.
Herbert Rottach
Klementyna przeczytała list i osunęła się na ziemię. Próbowała się
podnieść, ale z jękiem opadła. Nigdy nie wierzyła, że Herbert spełni
swoją groźbę. Teraz czyniła sobie wyrzuty, oskarżała siebie o to, co się
stało. Gdyby wiedziała, dokąd wyjechał mąż z synem, na kolanach
czołgałaby się do niego, jeśliby od niej tego zażądał, i prosiłaby
o przebaczenie. Ale on zniknął, przepadł bez śladu. Ona musi teraz
odpokutować za swoją nieposkromioną gwałtowność i niepohamo-
waną namiętność. Nigdy się nie dowiedziała, dokąd wyjechali. Ale nie
wystąpiła o rozwód, pociechą była jej myśl, że jest z nim jeszcze
związana, że on nie może poślubić innej kobiety.
W Kanadzie Herbert Rottach odwiedził przyjaciela i jemu zawierzył
swój los. Ten pomógł mu rozpocząć nowe życie w obcym kraju.
Przybysz z Niemiec zajął się handlem drewnem. Jego firma z roku na rok
prosperowała coraz lepiej. Posiadał ogromne tereny leśne na północy
Kanady. Dorobił się fortuny i zapomniał o przeszłości. Nigdy nie
zaświtała mu myśl, aby się ponownie ożenić. Żył tylko dla syna, któremu
umożliwił zdobycie solidnego wykształcenia. Był dumny z Heinza. Obaj
darzyli się ogromną miłością. Byli dla siebie wszystkim.
Gdy Heinz skończył dwadzieścia pięć lat, ojciec zapytał go, czy
pragnie zobaczyć matkę. Obiecał, że nie będzie mu w tym przeszkadzał.
Heinz popatrzył poważnie na ojca i odpowiedział:
— Lepiej nie, ojcze. Jeśli matka w ogóle mnie jeszcze pamięta i jest
w niej choć odrobina miłości dla mnie, to sprawiłbym jej tylko ból,
gdybym ją odszukał i znowu opuścił. A jeśli nie myśli już o mnie, być
może wyszła po raz drugi za mąż i ma inne dzieci, wtedy nie miałoby to
w ogóle sensu.
-— Nie wyszła za mąż. Zasięgałem o niej informacji. Żyje w swoim
majątku w południowej Turyngii, zimą podróżuje przez kilka miesięcy,
jest zdrowa. To wszystko, co o niej wiem.
15

Heinz słuchał bardzo uważnie.
•   — A czy się z tobą rozwiodła?
— Nie, Heinz, nie wystąpiła o rozwód.	/
— To dlatego nie ożeniłeś się ponownie?
Herbert Rottach potrząsnął głową.
— Nie ożeniłbym się, nawet gdybym był wolny. Z takimi doświad-
czeniami jak moje trudno zdecydować się na powtórny ożenek.
— Ale mogłeś przecież, ojcze, wybierać wśród wielu kobiet. Masz
w sobie coś, co fascynuje kobiety, tak mi przynajmniej kiedyś po-
wiedziano.
Herbert Rottach wzruszył ramionami.
— Kobiety nie mogą znieść, gdy się ich nie zauważa i wtedy chcą to
wymusić. Cała tajemnica mojej atrakcyjności polega na tym, że one
mnie w ogóle nie interesują.
— To możliwe, ojcze. Ale to wielka szkoda, że nie mogłeś uczynić
nikogo szczęśliwym ani że ty nie zaznałeś szczęścia.	*
— Nie miałem już czasu na kobiety. Odkąd opuściliśmy Niemcy,
żyłem tylko dla ciebie i jestem takim szczęśliwym i dumnym ojcem, że
z pewnością nie byłbym takim szczęśliwym mężem. A wracając do
mojego pytania, nie chciałbym na ciebie wywierać nacisku. Jeśli
kiedykolwiek zatęsknisz za matką, nie przejmuj się mną i jedź do niej.
Myślę... że mógłbyś ją uszczęśliwić swoją wizytą. Nie jest kobietą złą
i pozbawioną uczuć, nie umiała tylko się opanować.
Heinz podał ojcu rękę.
— Nie przemilczę przed tobą, gdy ogarnie mnie tęsknota za matką.
Ale nie sądzę, aby to nastąpiło. Nie chcę dzielić uczuć, znaczysz dla mnie
zbyt wiele, aby ktoś inny mógł w moim sercu zająć miejsce obok ciebie.
Dobrotliwy uśmiech pojawił się na twarzy ojca.
— A jeśli Bóg zechce, abyś dzielił jednak kiedyś twoje serce z kim
innym?	,
— Mówisz o tym, że się kiedyś ożenię?
— Tak, to właśnie miałem na myśli.
— Och, dużo jeszcze czasu upłynie. Mam gorzkie doświadczenia
z dzieciństwa. Byłem świadkiem tylu przykrych scen. Tego nie zapomina
się tak łatwo.
Nigdy więcej nie rozmawiali już o matce.


Kilka lat później Heinz Rottach poznał na jednym z kongre-
sów naukowych Lienharda von Rieda. Młodzi mężczyźni od razu
poczuli do siebie sympatię i szybko się zaprzyjaźnili. Gdy Lienhard
von Ried odbywał jedną ze swoich podróży badawczych po lasach
północnej Kanady, Heinz Rottach został jego przewodnikiem. Heinz
chciał też wziąć udział w wyprawie przyjaciela na biegun południo-
wy. Poprosił ojca o wyrażenie na to zgody. Ten, choć z ciężkim sercem,
zgodził się.
Heinz z Lienhardem von Riedem wyruszyli w daleki świat. Wiele
razem przeżyli, pokonali wiele trudności i niebezpieczeństw. Po za-
kończonej ekspedycji Lienhard powrócił do Niemiec, a Heinz do
Kanady. Nie chciał dłużej pozostawiać ojca samego.
Przyjaciele obiecali sobie, że jak tylko nadarzy się okazja, spotkają
się. Heinz już od dawna myślał o podróży do Niemiec, gdzie nie był od
chwili wyjazdu z ojcem do Kanady. Chciał namówić ojca, aby razem
odwiedzili kraj rodzinny. Mógłby wtedy odwiedzić przyjaciela w Ried-
burgu i zabawić u niego jakiś czas.
— Możesz przyjechać, kiedy tylko zechcesz, zawsze czeka cię
serdeczne przyjęcie, będę się ogromnie cieszył, goszcząc cię u siebie.
Uprzedzam tylko, że będziesz się musiał zadowolić skromnym za-
kwaterowaniem, bowiem mój stary Riedburg jest na wpół walącym się
gniazdem rycerskim. Jest jednak przepięknie położony wśród lasów
Turyngii i rozciąga się z niego wspaniały widok. A więc przyjeżdżaj. Nie
musisz się zapowiadać, po prostu przyjedź, a wtedy powspominamy
naszą wyprawę na biegun południowy. Pozdrów ojca. Cieszyłbym się,
gdyby i on zawitał do mnie. To wspaniały człowiek, a ty, na szczęście,
jesteś bardzo do niego podobny — powiedział Lienhard, żegnając się
z Heinzem.
— Pojawię się z pewnością w twoim zbójnickim zamku, choćby
i w środku nocy — obiecał Heinz.
Młodzi mężczyźni uścisnęli sobie dłonie na pożegnanie i się rozstali.
Heinz Rottach wrócił do Montrealu. Ojciec ogromnie się ucieszył
z Jego powrotu. Syn od razu zauważył, że ojciec bardzo się zmienił
w czasie jego nieobecności. Włosy mu posiwiały, przygarbił się. Bardzo
się postarzał. Heinz objął czule ojca i zaniepokojony zapytał, czy nie jest
chory. Ten pjóbowal go uspokoić.

16
 

— To nic groźnego, chłopcze. Byłem ostatnio chory, nabawiłem się
silnego przeziębienia, objeżdżając nasze lasy. Byłem zbyt lekkomyślny,
nigdy się nad sobą nie rozczulałem, z przyjemnością wystawiałem się na
wiatr i nie straszna mi była brzydka pogoda. Ale tym razem dopadło
mnie licho i o mało co zastałbyś mnie w łóżku. Ale na szczęście w samą
porę się pozbierałem i mogę przywitać cię na nogach. Zmartwiłbyś się,
gdybym dalej był przykuty do łóżka.
— O tak, kochany ojcze, ale sądzę, że powinieneś jeszcze poleżeć,
nie wróciłeś zupełnie do sił.
— Ani mi się śni wchodzić znowu pod pierzynę. Jestem szczęśliwy,
że wreszcie spod niej wylazłem. Słaby jeszcze jestem, to prawda, ale
wkrótce całkiem wyzdrowieję.
— A więc czujesz się już lepiej? Na co więc chorowałeś?
— Ach, to niegodziwa choroba, z której zawsze sobie pokpiwałem.
Grypa, tak sieją nazywa. Podobno może zwalić najsilniejszego chłopa.
No tak, i ja musiałem jej doświadczyć na własnej skórze. Nie trak-
towałem początkowo swoich dolegliwości poważnie i nie położyłem się
od razu do łóżka. Wywiązało się zapalenie płuc. Ale nie to w końcu było
najgorsze. Mój lekarz wykrył u mnie jakieś schorzenie serca. Kryzys
przyszedł zbyt szybko, lekarz zaaplikował mi zastrzyki z kamfory i przez
kilka dni poił mnie tylko szampanem. W końcu orzekł, że moje serce nie
jest w pełni sprawne. Teraz poucza mnie nieustannie, że powinienem być
bardziej ostrożny. Chce mnie nawet wysłać na południe, najlepiej na
Florydę. Zdecydowanie zaprotestowałem, nie pozwolę traktować się na
stare lata jak niemowlę. W przyszłym miesiącu znowu jadę na północ
w moje lasy. Napełnię płuca świeżym wiatrem, to lepsze niż podróż na
południe.
Heinz położył rękę na wychudłym ramieniu ojca.
— O nie, ojcze, na to ci nie pozwolę. Skoro nakazano ci ostrożność,
byłoby ogromną lekkomyślnością, gdybyś pojechał na północ. Muszę
porozmawiać z lekarzem.
— Ach, nie psuj mi radości powitania, mój chłopcze. Chodź, zjemy
coś i napijemy się dobrego czerwonego wina. Wprawdzie lekarz
zabrania mi tego, ale ja nie dam się sterroryzować.
Heinz czule odgarnął ojcu włosy z czoła i powiedział zdławionym
głosem, z trudnością opanowując wzruszenie:
18


— Zupełnie osiwiałeś, ojcze.
Herbert Rottach był równie wzruszony jak syn.
— Nie potrafię wyrazić, jak jestem szczęśliwy, że znowu tu jesteś.
Bałem się już, że odejdą na zawsze i nie zobaczę cię więcej.
Ojciec i syn uścisnęli się mocno, obaj mieli łzy w oczach.
Przy stole ojciec był bardzo pogodny. Heinz nie pozwolił mu
na wyprawy do lasu, bowiem lekarz powiedział, że byłoby to wielce
nierozsądne. Pacjent, jego zdaniem, powinien wyjechać na południe,
a tak w ogóle, to przez dłuższy czas ma tylko odpoczywać. Ojciec,
mimo nalegań Heinza, nie chciał jednak o tym słyszeć. Z trudem
tylko udało się synowi przekonać go, że powinien się oszczędzać,
a przede wszystkim zrezygnować z wycieczek do lasu. Młodzieniec
otoczył ojca troskliwą opieką, starał się usunąć z jego życia wszy-
stko, co mogłoby go zdenerwować lub wprowadzić w stan podnie-
cenia. Chory starał się nie pokazać po sobie, że akceptuje tę troskę
o siebie, kpił z zabiegów czynionych wokół jego osoby, ale w końcu
poddawał się im. To uświadomiło synowi, jak starannej opieki wymaga
ojciec.
Heiriz i Lienhard po rozstaniu wymienili kilka kartek z pozdrowie-
niami. Lienhard w tym czasie pracował intensywnie nad pracą pod-
sumowującą jego ostatnią ekspedycję, bez pamięci zakochał się w Dorrit
Lund, opiekował się nią i niepokoił jej sytuacją rodzinną. Heinz
natomiast troskliwie opiekował się chorym ojcem i zajmował inte-
resami. Pewnego razu próbował namówić ojca na podróż do Niemiec,
ale ten odparł śmiejąc się:
— Chcesz mnie w ten sposób wyekspediować bardziej na po-
łudnie. Nasz lekarz jest przeczulony i z pewnością cię nastraszył.
Nie ma obaw, wróciłem już do sił i gdy tylko miną moje dolegli-
wości pogrypowe, będę sprawny jak niegdyś. Nie chcę jechać do
Niemiec, być może odżyłaby wówczas tęsknota za krajem dzie-
ciństwa. Nie chciałbym pozostać w Niemczech na zawsze, rozu-
miesz, twoja matka jest ciągle jeszcze moją żoną i gdybym tam
został, być może odszukałaby mnie. A to mogłoby doprowadzić
do różnych komplikacji. Nie, nie, chłopcze, zostawmy to. A jeśli twoja
tęsknota za Niemcami jest tak silna, że chciałbyś tam pojechać, nie
będę cię zatrzymywał.
19

Heinz nie chciał jednak za żadną cenę opuścić ojca. I dlatego odparł
spokojnie:
— Nie tęsknię za Niemcami, chciałbym po prostu zobaczyć się
znowu z Lienhardem von Riedem. Jest moim prawdziwym przyjacie-
lem. Nie mówiłem ci jeszcze o tym, ale on uratował mi życie.
Starszy pan przeraził się.
— Jak to się stało, Heinz?
— Podczas jednej z wypraw zgubiłem drogę i zabłądziłem
wśród lodowych skał. Poszukiwano mnie przez kilka dni, w końcu
zaprzestano w przekonaniu, że zamarzłem. Ponieważ całej ekipie
zagrażało już poważne niebezpieczeństwo ze względu na długie przeby-
wanie wśród lodowców, postanowiono wracać na statek. Ale Lienhard
von Ried nie chciał zakończyć poszukiwań, dopóki nie odnajdzie moich
zwłok i mnie nie pogrzebie. Nie powstrzymywał ekipy przed przygoto-
waniami do wypłynięcia, poprosił jedynie, aby jeszcze przez kilka godzin
wstrzymali się z odjazdem. Gdyby o umówionej porze nie dał znaku,
mieli odpłynąć bez niego i beze mnie. Poszukując mnie, Lienhard wspiął
się na wyjątkowo strome skały lodowe. Tuż za nimi odnalazł mnie.
Byłem śmiertelnie wyczerpany. Nie mogąc odnaleźć drogi wśród
lodowców, położyłem się na śniegu. Lienhard odnalazł mnie dosłownie
w ostatniej chwili i nieprzytomnego wyniósł na plecach z lodowego
labiryntu. Przesłał sygnał dla statku ekspedycyjnego. Obaj zostaliśmy
zabrani przez załogę statku. Upłynęło jednak kilka dni, zanim wróciłem
do sił.
Opowieść syna, choć pozbawiona wielu dramatycznych szczegółów,
przeraziła ojca. Dziękując losowi i błogosławiąc wybawiciela syna,
przytulił mocno Heinza i powiedział:
— Jak długo żyję, dziękować będę panu von Riedowi. Jutro napiszę
do niego, że czuję się jego dłużnikiem do końca moich dni. Czy można
mu w czymś pomóc? Czy nie opowiadałeś, że jest w trudnej sytuacji
finansowej?
Heinz uśmiechnął się wesoło.
— Rzeczywiście, stracił sporą część majątku. Jakiś łajdak zagarnął
jego dobra odziedziczone po rodzicach, zostawiając mu tylko siedzibę
rodową jego przodków, walący się zamek Riedburg. Ale ma tam
bezpieczną przystań. Teraz pisze relację z podróży. Znalazł już nawet
20


wydawcę. To nie jest człowiek, który oczekiwałby zapłaty za szlachetne
czyny. Jeśli chcesz mu podziękować za uratowanie mnie, to zapewnij go,
że nigdy, podobnie jak ja, nie zapomnisz jego poświęcenia. Nic więcej
nie jest konieczne.
— Uczynię tak, jak mówisz. Niech mu niebo wynagrodzi, skoro ja
nie mogę. Wiem, że dla takich ludzi jak on najważniejsze jest czynienie
dobra. Skoro więc chcesz go odwiedzić, zrób to. Rozumiem, że jesteś
związany z tym człowiekiem już na zawsze.
— Tak, ojcze, to prawda. Ale na razie nie wyjadę z Kanady.
— Czy pisujecie do siebie?
Heinz zaśmiał się głośno.
— Pisujemy do siebie kartki w stylu telegraficznym, ale każdy z nas
odczytuje z nich wszystko o życiu drugiego. Jesteśmy ludźmi, dla
których pisanie obszernych listów jest męką. Wiemy obaj, że pozosta-
niemy wiernymi przyjaciółmi. Gdybyś napisał do niego list z płomien-
nym podziękowaniem, czytając go powiedziałby: „Heinz mógł to
zatrzymać dla siebie".
W liście Herberta Rottacha do przyjaciela syna była nie tylko
szczera wdzięczność, ale także tkliwa miłość ojcowska. Lienhard
chciał od razu odpowiedzieć, ale nie pozwolił mu na to brak czasu. Po
jakimś czasie w krótkim, lecz serdecznym liście napisał ojcu Heinza,
że postąpił tak, jak postąpiłby w tej sytuacji jego syn. Przesłał
pozdrowienia i dodał, że wkrótce napisze więcej, bo dużo się osta-
tnio wydarzyło w jego życiu. Teraz zajęty jest pisaniem serii arty-
kułów dla popularnego pisma ilustrowanego, które wyznaczyło
mu bardzo krótki termin. Jak tylko się z tym upora, napisze długi
list.
Ale zanim list dotarł do Montrealu, Herbert Rottach zmarł nagle.
Choroba serca, na którą cierpiał, była znacznie poważniejsza, niż
przypuszczał. Przebyta grypa i zapalenie płuc ostro zaatakowały serce
i pewnego dnia padł martwy w ramiona syna. Jego ostatnie słowa
przepełnione były miłością do Heinza:
—— Szczęśliwy jestem, Heinz, że mam ciebie. Ty nadałeś mojemu
życiu sens.
Stało się to w czasie kolacji. Patrząc prosto w oczy syna, ojciec
podniósł kieliszek czerwonego wina do ust i dodał śmiejąc się:
21

— Pokażę ja naszemu dobremu doktorowi, że nie jest łatwo takiego
człowieka jak ja przenieść na tamten świat. Na zdrowie, mój kochany
chłopcze. Niech żyje nasza miłość!
Wypił duszkiem i nagle podniósł się. Heinz przerażony i bezradny
wpatrywał się w ojca, a kiedy podskoczył do niego i objął go, ten padł
w jego ramiona już martwy.
Heinzowi serce pękało z bólu. Zbyt mocno kochał ojca, aby łatwo
pogodzić się z jego utratą. Musiał jednak się opanować, miał do
załatwienia wiele spraw. Co prawda firma była prowadzona przez
odpowiedzialnych ludzi, na których mógł polegać, ale przejęcie spadku
zabrało mu sporo czasu.
Był jedynym spadkobiercą ojca i stał się bardzo bogatym człowie-
kiem. Jego ogromne ppsiadłości warte były fortunę. Dom w Montrealu
stał się jednak po śmierci ojca ponury i pusty. Heinz zrozumiał teraz, że
ojciec stanowił dla niego sens życia.
Nie mógł przeboleć tej niepowetowanej straty i gdy załatwił
wszystkie najpilniejsze sprawy, nic go już nie trzymało w domu. Miał co
prawda w Montrealu grono znajomych, ale nikt nie był mu na tyle bliski,
aby mógł mu się zwierzyć, jak bardzo cierpi po stracie ojca. Ogarnęła go
tęsknota za najlepszym przyjacielem — Lienhardem von Riedem.
Postanowił więc pojechać do Niemiec.
Nie zawiadomił Lienharda o śmierci ojca. Sam chciał mu przekazać
tę bolesną wiadomość.
Rozpoczął przygotowania do podróży. Chciał zatrzymać się w za-
mku przyjaciela na dłużej i być tylko z nim. Sądził, że to ukoi jego
ból.
Bez żalu rozstawał się z Montrealem, choć wiele młodych dam było
zasmuconych, że znowu wyjeżdża. Wiele pięknych oczu wpatrywało się
w niego tęsknie, ale Heinz nie interesował się dotychczas żywiej żadną
kobietą. Jeszcze nigdy na widok kobiety serce nie podpowiedziało mu:
„Ta albo żadna!"
Heinz nie przypuszczał, że jego przyjaciel nosi już obrączkę. Pan na
Riedburgu nie zdążył bowiem napisać obiecanego długiego listu.
Wkrótce po napisaniu do Herberta Rottacha otrzymał telegram
od Micaeli z prośbą o ratunek dla Dorrit. Popłynął więc do Ameryki,
aby chronić narzeczoną przed nikczemnymi zamiarami jej ojca. Nie
22


miał głowy do pisania listów. Postanowił załatwić zaległą koresponden-
cję już po ślubie.
Przyjaciele nie wiedzieli więc o przełomowych wydarzeniach w swo-
im życiu. Heinz Rottach nie uprzedził Lienharda o zamierzonym
przyjeździe. Chciał mu sprawić niespodziankę.
Płynąc przez Atlantyk miał dość czasu, aby oddawać się roz-
myślaniom. I pewnego dnia, wspominając dzieciństwo, przypomniał
sobie o matce. Zapytywał sam siebie, czy nie powinien jej przynajmniej
zawiadomić o śmierci ojca.
Nagle zrozumiał, że jest matce coś winien. Musiał jej wówczas, gdy
odszedł z ojcem, zadać cios. Dla niego był to wybór jednoznaczny, skoro
rodzice się rozchodzili. On, kierując się uczuciami, mógł zdecydować się
tylko na odejście z ojcem, który zawsze był mu bliższy.
Próbował teraz przywołać we wspomnieniach obraz matki.
Ale w pamięci wyłowił jedynie wiecznie podenerwowaną, wymyśla-
jącą, łatwo wpadającą w złość kobietę, której nieustannie się bał.
Nawet pieszczoty, którymi go obdarzała po urządzanych przez siebie
scenach, były mało delikatne i bardziej go odpychały od niej, niż
przyciągały.
Zadawał sobie pytanie, czy matce nie należało raczej współczuć, że
była taka nieopanowana. Zdawał sobie sprawę, że miała ona wpływ na
jego stosunek do kobiet. Gdy tylko zauważył, że jakaś młoda kobieta
z grona jego znajomych bacznie mu się przygląda, w jego głowie rodziła
się natychmiast myśl, jak wyglądałaby ta kobieta, gdyby opanowała ją
złość. I ta myśl już w zarodku zabijała każde cieplejsze uczucie. Przed
oczyma stawała mu wówczas matka.
Postanowił jednak skontaktować się z nią. Być może udałoby się
załagodzić ten ból, którego był nieświadomym sprawcą. A może się
zmieniła po rozstaniu z ojcem i utracie syna. Nie wniosła pozwu
o rozwód, a to może znaczyć, że nie umiała zapomnieć ojca i że nikt nie
był w stanie zastąpić jej utraconego męża. Musiała go bardzo kochać.
Prawdopodobnie miała mu do zarzucenia tylko to, że on nie odwzajem-
niał jej uczuć.
Myśli o matce towarzyszyły mu podczas całego rejsu. Nie wiedział
dokładnie, gdzie teraz mieszka. Podczas ostatniej rozmowy z ojcem
o matce dowiedział się, że nadał żyje ona w swoim majątku w północnej
23

Turyngii. Ponieważ Lienhard von Ried także miał posiadłość w Turyn-
gii, tyle że na południu, sądził, że nie będzie trudno zasięgnąć języka na
temat miejsca jej zamieszkania. Postanowił, że jeśli mu się to uda,
odwiedzi ją. Być może także w przyszłości będą utrzymywać ze sobą
kontakty.
Zamiar ten chciał koniecznie wprowadzić w życie. Zrozumiał teraz
ojca, który nie chciał go trzymać za wszelką cenę z dala od matki, gdy był
już dojrzałym człowiekiem.
Na pokładzie parowca Heinz nie udzielał się towarzysko, chociaż i tu
młode damy próbowały go czarować. Uchodził za niezwykle inte-
resującego i pociągającego mężczyznę. Jego szlachetne rysy, gładkie
wysokie czoło, pełne wyrazu szare oczy, wąskie usta, prosty nos
i szczupła wysportowana sylwetka tworzyły całość, która mogła za-
uroczyć kobietę. Gdy spacerował, wpatrując się błękit nieba, bądź
przechadzał po pokładzie pogrążony w myślach, biegły za nim tęskne
spojrzenia kobiet. Należał do tych mężczyzn, którzy robią na kobietach
wrażenie.
III
Świeżo poślubiona para powróciła z Riedburga do Neustetten.
Lienhard von Ried objął w posiadanie pokój Wiłlego Lunda, dawnego
pana domu, dla Dorrit odświeżono pokój jej nieżyjącej przybranej
matki.
Ani Dorrit, ani też Lienhard nie dali Micaeli w żaden sposób odczuć,
że jej obecność w Neustetten jest niepożądana. Ale Micaela miała
uczucie, że jest w tym domu zbędna. Pewnego razu zapytała przy
śniadaniu:
— Hardy, czy Riedburg jest na sprzedaż?
Spojrzał zdziwiony w jej piękną twarz.
— Riedburg? Nie, Mico, sprzedałbym ten zamek tylko wówczas,
zakładając, że znalazłbym kupca, gdybym popadł w straszną biedę.
A dlaczego pytasz?
24


— Chciałabym go kupić. Twoja posiadłość niezmiernie mi 
si«ę
podoba. Czułabym się tam swobodniejsza i niezależna, znowu miata.-
bym uczucie, że przed moimi oczyma rozciąga się bezkresna preria.
Dorrit popatrzyła na siostrę z przestrachem i zapytała:
— Ależ, Mico, czy nie czujesz się dobrze w Neustetten?
Micaela chwyciła ją za rękę.
— Nie, Dorrit, jest mi tu dobrze, ale jeszcze lepiej czułabym siię
w Riedburgu, mając przed sobą wspaniały widok i przestrzeń. A i sirn
zamek jest taki przytulny, tak gustownie urządzony! Tutaj jest tak diiż.o
pokoi, że mam wrażenie, że zabłądzę. Poza tym uważam, ale nie
zrozumcie mnie źle, że młodzi małżonkowie muszą być sami. Chciała-
bym w zamku pomieszkać chociaż jakiś czas, przez rok albo dwa. Storo
Hardy nie chce mi go sprzedać, co doskonale rozumiem, to chciałatyffn
go przynajmniej wynająć na kilka lat.
— A więc tu jest pies pogrzebany, boisz się, że przeszkadzasz iaKi
swoją obecnością, głuptasku!
— Nie nazywaj mnie głuptaskiem! Naprawdę byłoby znacznie lepi ej
dla nas wszystkich, gdyby moim domem został Riedburg. Moglibyśmy
się codziennie widywać, ja odwiedzałabym was, a wy mnie. ByłabyTtn
jednak panią samej siebie! Wyrosłam na ranczo i nie jest dla mnie niczy m
nadzwyczajnym żyć w samotności. I choć kocham cię ogromnie, Dorrit,
czuję się czasami ograniczona, nie mogę tu być nigdy tak naprawaię
sama — powiedziała Micaela. Chciała rozwiać wątpliwości Dorril, aftle
jej się to nie udało. Dorrit zasypała siostrę prośbami, aby została z mmi.
Lienhard jednak rozumiał młodą szwagierkę. Uścisnął delikatnie Jej
rękę i rzekł:
— Mała Mico, wiem, co cię gnębi, wydaje ci się, że jesteś tu
intruzem. Ale to nieprawda. Na ranczo byłaś samodzielna, co poleciłaś,
było wykonane. Tutaj Dorrit jest gospodynią, a ty czujesz się jak (psść,
i to ci nie bardzo odpowiada. Czy o to chodzi?
Nie z tych pobudek Micaela chciała przeprowadzić się do Riedbuir-
ga, ale przytaknęła szwagrowi.
— Masz rację, Hardy, tam, na zamku, miałabym jeśli naweU
skromne, to jednak pewne pole działania, byłabym za coś odpowiedzLal-
na. Żyłabym w zgodzie z Breitnerami, powiększyłabym twój zamto*wy '
ogród, dokupiłabym kur i dokonała wielu innych drobnych —:-^n
25

Myślę, że dobrze gospodarowałabym w twoim Riedburgu. Musiałbyś
tylko określić cenę wynajmu. Sądzę, że mogłabym tam bardzo dobrze
żyć z moim tysiącem marek miesięcznie. Nie przypuszczam, abyś
zażądał zbyt wiele. Naturalnie państwo Breitnerowie będą opłacani
przeze mnie. Proszę, Hardy, przekonaj Dorrit, aby pozwoliła mi
\ zamieszkać w Riedburgu!
l Dorrit jednak nie chciała się zgodzić. Miała tysiące zastrzeżeń,
l Nalegała, aby Micaela pozostała w Neustetten. Tę jednak popierał
Hardy, będąc przekonany, że jest do dla szwagierki najlepsze roz-
wiązanie. W końcu ustalono, że Micaela zamieszka w Riedburgu.
O jakimkolwiek czynszu Hardy nie chciał słyszeć, ale dziewczyna
energicznie domagała się uregulowania tej sprawy. W końcu stanęło na
tym, że Micaela będzie płaciła pięćdziesiąt marek. Uradowana rzuciła
się szwagrowi na szyję i powiedziała:
— Dziękuję, Hardy, ach, cóż to za cudowne uczucie móc wynaj-
mować zamek! Mam nadzieję, że mi wkrótce nie wypowiesz. Dziękuję
ci z całego serca. A więc już wszystko uzgodnione. Już jutro pojadę
do Riedburga i rozejrzę się, czego mi tam jeszcze brakuje do szczę-
ścia. Zobaczycie, wszystko się cudownie ułoży i cieszę się już na
wasze odwiedziny. Ta wspaniała sceneria pomoże mi oczyścić język
z mało delikatnych powiedzonek, będę miała też dość czasu, aby
uzupełnić luki w wykształceniu. Ty, Hardy, dostarczysz mi potrzebnych
książek!
Lienhard obiecał służyć Micaeli pomocą. Dorrit dąsała się jeszcze
przez chwilę i próbowała odwieść siostrę od tego zamiaru. Ta tłumaczy-
ła jej, że ma na względzie tylko szczęście młodej pary.
Hardy starał się uspokoić młodą żonę, pocałował ją delikatnie
i powiedział cicho:
— Zrozum Micaelę, Dorrit. Dokonała naprawdę słusznego wybo-
ru Kocham ją, ale jako młody mąż czuję się nieco skrępowany jej
obecnością. Mica jest bardzo wrażliwa i możesz być pewna, że pobyt
w Riedburgu wyjdzie jej tylko na dobre. Przestanie sobie wyrzucać, że
zakłóca nasz spokój. Będziemy ją mogli codziennie widywać. Poczciwi
Breitnerowie zaopiekują się nią serdecznie, wszystko ułoży się po-
my,ś!.nie. Uwierz mi, skarbie, Micaela przemyślała tę decyzję i jest to
rozwiązanie dobre dla nas wszystkich.
26


Lienhard czule przytulił Dorrit. Cieszył się, że będą teraz sami i bez
skrępowania będzie mógł okazywać żonie miłość. Po czym wyjechał
konno na pola, aby doglądać prowadzonych tam prac. Dorrit tym-
czasem poszła do siostry, by jeszcze raz porozmawiać z nią o przep-
rowadzce do Riedburga.
— Wierz mi, Dorrit — odparła Micaela po wysłuchaniu zastrzeżeń
siostry — to jedyne słuszne wyjście. Każde młode małżeństwo od-
czuwałoby obecność trzeciej osoby jako ciężar, nawet jeśli byłby to
najukochańszy człewiek!
— Ach, Mico, skąd u ciebie takie doświadczenie?
Micaela zaśmiała się.
— Widzę, jaki Hardy jest zażenowany, kiedy ja niespodzie
wanie zakłócam waszą idyllę, kiedy wie, że widzę, jak się czulicie do
siebie. Jego oczy mówią mi wszystko. Uwierz mi, byłby w końcu zły na
mnie, że nie może, nie krępując się, wziąć cię w ramiona. I byłaby to
diabelnie, och przepraszam, bardzo nieprzyjemna sytuacja dla nas
trojga. Bądź rozsądna, kochana siostrzyczko, tak będzie najlepiej
i będziemy sobie jeszcze bardziej bliscy, gdy zostaniemy sąsiadami, niż
gdybyśmy mieszkali tu pod jednym dachem. Rozchmurz się wreszcie,
Dorrit, inaczej przepędzisz mnie na prerię, a tam nie chciałabym nigdy
więcej wrócić.
Dorrit objęła serdecznie siostrę.
— Nie, Mico, nie puszczę cię dalej niż do Riedburga. Skoro się
upierasz, aby tam zamieszkać, to pozwól, abym uczyniła to zamczysko
przytulniejszym. Będzie ci tam brakowało wielu wygód, tam żyje się
prawie po spartańsku.
— Warunki, jakie tam panują, w pełni mi odpowiadają. Pomyśl
tylko, jak ogromna jest różnica między moim ranczo a Riedburgiem. To
dobrze, że powoli będę przestawiała się na komfort, który chcesz mi
zapewnić, Dorrit. Nawet w Riedburgu wszystko jest dla mnie luk-
susowe. Daję ci słowo, że będę się tam czuła znakomicie.
— Ale musisz mi jeszcze coś obiecać, Mico.
— Co takiego?
— Jeśli tylko nie będzie ci się tam podobało, powiesz mi o tym
natychmiast. I jeszcze jedno, pozwolisz sobie podarować to wszystko, co
wkrótce znajdzie się w Riedburgu, dla umilenia twojej samotności.
27

IN
t}
ż}
ZŁ
P1
za
N,
H;
wi.
O
en'
tyi
się
ci
do
ści
WL
z
uz
ksi
prz
łaj
ip
t
— Dobrze, to pierwsze obiecuję bez zastrzeżeń. To drugie tylko
wówczas, gdy nie wystarczy moje tysiąc marek miesięcznie, które
uważam za sumę równą książęcym apanażom. Pomyśl tylko, Hardy
ustalił tak niski czynsz jak za wynajęcie jednego pokoju, poprosił tylko
o symboliczną sumę. To jest przecież za darmo. Zobaczysz, zasadzę
w ogrodzie zamkowym drzewka owocowe, tak aby utworzyły szpalery.
Owoce będą wspaniale dojrzewały od słonecznej strony, podejrzałam to
u ogrodnika w Neustetten. A w ogóle to się zdziwicie, Riedburg będzie
jak nowy.
Śmiejąc się i żartując Micaela snuła plany na przyszłość. Dorrit
pogodziła się wreszcie z sytuacją.
Breitnerowie entuzjastycznie zareagowali na wieść o tym, że w Ried-
burgu zamieszka siostra Dorrit i że zamierza ona wprowadzić w starym
zamczysku nowe porządki. Micaela postanowiła nawet kupić staremu
Breitnerowi nowy garnitur. Wręczyła mu listę sprawunków, które pilnie
powinien załatwić w mieście: począwszy od nasion kwiatów, skończyw-
szy na nowej zastawie stołowej. Poprosiła też o kupno szczotek do
szorowania, konserw mięsnych i innych przysmaków, sadzonek drze-
wek owocowych i stadka kur niosek. Nie chciała zmieniać wystroju
większości pomieszczeń, ale sypialnię wymarzyła sobie w bieli, z jasno-
niebieskimi obiciami mebli, nowymi muślinowymi zasłonami we wszyst-
kich oknach. Zamierzała też urządzić na nowo łazienkę. Te zmiany
wydawały jej  się na początek  nieodzowne.  Przeliczyła posiadane
pieniądze i była bardzo zadowolona, że prawie nic nie wydała w po-
przednim miesiącu, a wkrótce otrzymać miała kolejną miesięczną
pensję. Mogła sama pokryć wszystkie wydatki i to napawało ją dumą.
Dorrit i Lienhard przystali na to widząc, jak wielką jej to sprawia
przyjemność.
Dwa dni później Micaela przeprowadziła się do Riedburga. Cieszyła
się ogromnie, że nadchodzi wiosna, choć w zamku były wspaniałe stare
kaflowe piece. Hardy dostarczył jej sporo książek, część z nich miała
służyć jej edukacji, inne zapewnić rozrywkę. Zamówił także gazety
i pisma ilustrowane, które dostarczać miał do Riedburga listonosz.
Dorrit natomiast zadbała, aby spiżarnia siostry zapełniła się wszelkimi
smakołykami. Micaela położyła temu wreszcie kres.
28


— Czy chcesz mnie wyposażyć w prowiant na sto lat? Nie za-
mierzam tak długo zostać w Riedburgu, a jeśli miałabym te wszystkie
zapasy przejeść, to chyba bym pękła z obżarstwa. Ach, czy znowu
powiedziałam coc niestosownego? — zapytała z uśmiechem.
— Nie szkodzi, Mico, nie stań się tylko tutaj, w tej samotni, zbyt
afektowana — zażartował Hardy.
— Wiesz, Hardy, tutaj jest tak wytwornie, właściwie wytworniej niż
w Neustetten. A gdy widzę pełne godności oblicze starego Breitnera,
wtedy czuję przed nim respekt nawet w kościach. O Boże, Dorrit mówiła
mi przecież, że młoda dama nie ma kości. A więc skreślamy to, tylko jak
ja powinnam to wyrazić?
— Hardy ma rację, nie powinnaś się wyzbywać swojej naturalności.
A skoro bierzesz sobie przykład z Breitnera, staniesz się z pewnością
bardzo usztywnioną formalistką. Powinnaś przyjąć to, co jest zgodne
z twoją naturą, a wszystko inne odrzucić.
Micaela zaśmiała się szczerze.
— Widzę, Dorrit, że nie jesteś już tak surową nauczycielką i po-
zwalasz mi na coraz więcej. Sama będę musiała decydować, których
z moich przywar niegodnych młodej damy będę musiała się wyzbyć.
Poprosiłam już twojego męża o Poradnik dobrych manier. Postudiuję go
wieczorami.
— Ach, Mico, czy naprawdę nie będziesz się bała sama tu-
taj?
— Po pierwsze, nie jestem sama. Dzwonek z mojej sypialni słychać
również w pokoju Breitnerów. Po drugie, na nocnym stoliku leży
w pogotowiu mój browning, a strzelam przecież dobrze.
— O Boże, Mico, chyba nie zamierzasz do nikogo strzelać?!
— Oczywiście, że nie, Dorrit, ale ty nie zdajesz sobie sprawy,
jak to uspokaja, gdy ma się broń pod ręką. Możesz być pewna, że
nawet najsilniejsi mężczyźni będą uciekać, a na pewno już podniosą ręce
do góry, gdy poprę moje żądanie wymierzonym w delikwenta pis-
toletem.
— Jesteś bardzo dzielna, Mico, ale nie wierzę, że nadarzy ci się tu
okazja zrobienia użytku z broni.
— Kto wie! W każdym razie browning daje mi poczucie bez-
pieczeństwa.
29

wov
UW 
2
USti
o s
w 
<
O
^
u
e
t
s
r
c
d
ś
V
z
u
W godzinę później Micaela była już sama, jeśli nie liczyć Breitnerów.
Dorrit całą drogę była niespokojna i oglądała się w kierunku Riedburga,
ale Lienhard uspokajał ją i pocieszał.
Micaela długo patrzyła za samochodem. Jutro mieli przywieźć dla
niej konia, prezent od Dorrit, z którego się bardzo cieszyła. Od
dzieciństwa była przecież przyzwyczajona do długich konnych prze-
jażdżek. Chciała konno odwiedzać Neustetten, czasami towarzyszyć
szwagrowi i siostrze podczas objazdu pól.
Głęboko odetchnęła i objęła spojrzeniem całą okolicę.
Na drzewach Lasu Turyńskiego pojawiły się delikatne zielone listki,
na jej ulubionych trzech lipach zaczynały pękać pąki. Najwyższy czas,
aby rozpocząć prace w ogrodzie przyzamkowym. Micaela poprosiła do
siebie Breitnerów, aby omówić z nimi najpilniejsze sprawy. Mogli jej
udzielić wielu cennych wskazówek. Pan Breitner już poprzedniego dnia
zakupił wszystkie nasiona i sadzonki. Teraz należało wszystko szybko
zasadzić, a nasiona zasiać, aby nie przegapić właściwego momentu.
Dziewczyna bez ociągania wzięła się do pracy. Pomagała też
Breitnerom. Starsi państwo dziwili się, jak sobie ze wszystkim dobrze
radzi. Od dzieciństwa ciężko pracowała i teraz okazało się to bardzo
przydatne.
Pewnego razu, gdy pracowała w ogrodzie, do zamku przyjechał
samochód z nowym wyposażeniem łazienki. Kierowcy towarzyszył
hydraulik. Obaj mężczyźni rozładowali przywiezione ze sobą rzeczy
i przystąpili do pracy. Wannę, natrysk, zbiorniki na wodę i białe kafelki
przeniesiono do łazienki. Po kilku dniach łazienka była cała w bieli, tak
jak to sobie wymarzyła Mica. Na ranczo panowały warunki dosyć
prymitywne, kąpano się w balii z wodą, o ciepłych kąpielach w ogóle nie
było co marzyć, ale w tamtym klimacie nie były one aż tak konieczne.
Micaela tutaj nie chciała jednak zażywać tylko zimnych kąpieli.
Piękne i praktyczne jest,to wyposażenie — pomyślała, gdy łazienka
była już w pełni urządzona. I bardzo była podekscytowana na myśl
o tym, że jeszcze dzisiaj z niej skorzysta. Zrobiła to po wytężonej pracy
w ogrodzie i nakarmieniu kur.
Następnego dnia, gdy koń został już dostarczony do Riedburga,
Micaela sama go osiodłała i pojechała na przełaj do Neustetten, gdzie
czekano już na nią z herbatą.
30


Dorrit wzięła ją w ramiona, całowała i ściskała jak utracone dziecko,
które cudem odnalazła.
Równie serdecznie powitał ją Lienhard, gdy przyszedł z pola.
— Młoda damo z Riedburga, co słychać w twoim nowym królest-
wie?
— Zobaczycie, jak będzie tam, w górze, za cztery tygodnie.
Wczoraj i dzisiaj sadziliśmy szpalery drzewek owocowych. Będą
u mnie dojrzewały wszystkie owoce: brzoskwinie, gruszki, renklody,
jabłka, morele, wiśnie i czereśnie. Lutówka zasadzona jest w cieniu,
miejsca słoneczne przeznaczone są na inne owoce. Truskawki sa-
dzimy jutro. Breitner pojechał właśnie kupić sadzonki. Chciałabym
się rozejrzeć także w waszym ogrodzie i wziąć to, co tutaj jest
niepotrzebne. A świeże jajka od moich kurek jadłam już dzisiaj
na śniadanie. Będę prowadzić beztroskie życie sybaryty. A moja
łazienka piękniejsza jest od najpiękniejszej zabawki. Pani Breitner
zawiesiła w niej już zasłony. Diabelnie mi się tam podoba. Co takiego,
Dorrit, dlaczego tak na mnie patrzysz? Ach tak, już wiem. To
„diabelnie" uparcie się mnie trzyma. W wielu sprawach już się
poprawiłam, ale tego chyba się nie oduczę — mówiła z przejęciem
Micaela.
— Tylko trochę wytrwałości, Mico, to nie będzie trwać już długo,
bo tobie samej już się to nie podoba — podtrzymywała ją na duchu
Dorrit.
— Ach, jeśli o to chodzi, nie podoba mi się to od dawna.
Chciałabym być taka jak ty, Dorrit, wyrażasz się tak wyszukanie, nigdy
się nie złościsz i nie używasz grubiańskich określeń. Naprawdę chciała-
bym ci we wszystkim dorównać, ale czy mi się to uda?
Lienhard potrząsnął ją za ramiona.
— Osiągniesz wszystko, co chcesz, bo jesteś mądrą i energiczną
dziewczyną. Mico, mam dla ciebie wiele uznania. Nie trać tylko nadziei,
najpóźniej za rok będziesz taką doskonałą młodą damą jak Dorrit.
Micaela zaśmiała się nieco zakłopotana.
To niemożliwe. Ale jeśli tylko wy będziecie ze mnie zadowoleni,
wtedy i ja będę szczęśliwa.
Wypili razem herbatę. Micaela zaprosiła siostrę i szwagra na
następny dzień do Riedburga. I ona chciała wystąpić w roli gospodyni.
*
31

wov
UWS
USt
o s
W l
o
u
ja'
l
l
V
C
e
t
s
t
c
c
ś
V
z
M
Po podwieczorku wyszli do ogrodu wybrać sadzonki dla Micaeli.
Dziewczyna cieszyła się jak dziecko.
— Nawet nie przypuszczasz, jaka to dla nlnie radość samej
hodować kwiaty, owoce i warzywa. Na ranczo także uprawiałam mały
ogródek, ale najlepiej rosły tam chwasty. Moją ambicją jest uczynić ten
ogród wzorowym pod każdym względem. Słońca w nim nie brakuje,
a i łutówka spragniona cienia powinna się przyjąć.
— Ale co poczniesz z tym bogactwem owoców i warzyw? — prze-
komarzał się z nią Lienhard.
— Och, zużyję je w swoim gospodarstwie, a najwspanialsze okazy
podaruję wam.
Lienhard udzielił jeszcze Micaeli kilku rad z dziedziny ogrodnictwa,
do których ona podeszła z całą powagą.
— Ty wiesz tak diabelnie dużo, to nie do uwierzenia. O co cię nie
zapytać, na wszystko masz odpowiedź. Dorrit zresztą też. Jesteście tacy
mądrzy. Tym bardziej wstydzę się swojej niewiedzy.
— Mico, ty po prostu nie miałaś okazji, aby zdobyć wykształcenie.
Ale to się wkrótce zmieni. Zatroszczę się o to, abyś miała potrzebne
książki. Podczas długich zimowych wieczorów będziesz miała dosyć
czasu, aby je przeczytać.
Micaela pożegnała się z siostrą i szwagrem, jeszcze przed nadejściem
zmroku chciała dojechać do Riedburga. Przejażdżki konne po zmroku
nie były jej straszne, ale musiała obiecać, że nie będzie wieczorami
samotnie oddalać się od zamku. Po wylewnym pożegnaniu ruszyła
w drogę. Breitner miał jutro rano zabrać wybrane sadzonki. Po
odjeździe Micaeli Lienhard objął czule żonę i zapytał:
— No i co, Dorrit, jesteś już spokojniejsza o siostrę?
Uśmiechnęła się do niego radośnie i rzekła:
— Sądzę, że Mica czuje się w Riedburgu znakomicie. To mnie
cieszy.	»
— To dobrze, kochanie. Jest przecież pod nasza opieką i wszyscy
wiedzą, że jesteśmy rodziną.
— Jedno tylko mnie martwi. Micaela przejeżdża za każdym
razem obok domu Lamprechta, a wiesz, jaki on ma stosunek do
kobiet. Jeśli zauważy, że Mica mieszka sama w zamku, może być
natrętny. Ona jest piękną dziewczyną i ma dużo wdzięku, a on znany
32


jest z tego, że ugania się za spódniczkami. Obawiam się, że będzie ją
nachodził.
— Nie martw się, Mica sama potrafi się obronić, a że jest pod naszą
opieką, o tym Lamprecht wkrótce usłyszy. A poza tym, on jest przecież
żonaty.
— Wiem, ale mimo to dalej prowadzi hulaszcze życie. Od chwili
kiedy się od niego uwolniłam, poczyna sobie jeszcze śmielej. Och,
Hardy, jaka jestem szczęśliwa, że nie musiałam ponieść tej ofiary dla
moich przybranych rodziców i zostać żoną Lamprechta. Chyba ode-
brałabym sobie życie. A życie jest tak piękne u twego boku!
— Moja cudowna żono, czy jesteś szczęśliwa? — zapytał Hardy,
przytulając ją namiętnie do siebie.
Gorące pocałunki zastąpiły odpowiedź.
IV
Heinz Rottach zatrzymał się na kilka dni w Hamburgu. Był tu już
przed laty z ojcem, gdy wyruszali w daleki świat. Ale było mu wówczas
tak ciężko na duszy, że nie zwracał uwagi na otaczające go miasto.
Musiał wtedy bardzo się starać, aby nie wybuchnąć płaczem, gdy
parowiec zaczął oddalać się od lądu.
A przecież nie pozostawiał prawie niczego, z czym byłoby mu trudno
się rozstać. Co najwyżej przygnębiała go myśl, że on i ojciec nie mają
teraz domu. Zapewne myślał wtedy także o matce.
Zapomniał o tym wszystkim dość szybko, spadło na niego bowiem
tysiące nowych spraw.
Ale odkąd znowu był w Niemczech, odżyły dawne uczucia.
Myślał o matce jak o kimś, komu winien jest zadośćuczynienie,
hciał ją odszukać, ale nie miał odwagi. Postanowił najpierw dowie-
ść się czegoś na jej temat. Przypuszczał, że gdyby zjawił się teraz
Przed nią, posypałyby się może na niego tak jak na ojca pretensje
rW^ZUt^l wtedy pospiesznie opuściłby ją znowu. Ale jeśli się okaże, że
a może po prostu tęsknota za nim i za ojcem zmieniły
33
3Dom<'jejs,ostra

wo\
o s
w
J
*
1
T
V
c
e

t
s
c
G

Ś
V
z
u
l
ją, to spotkanie po latach może być jeszcze trudniejsze. Nie przy-
znawał się przed samym sobą, że po utracie ojca opanowała go tęskno-
ta za matką. Czuł jednak, że nie jest jeszcze gotowy do spotkania
z nią.
Hamburg w niczym nie przypominał Heinzowi Montrealu. Czuł się
jednak w tym mieście bardzo dobrze. Szczególne wrażenie zrobił na nim
port. Wydał mu się niezwykły, ale sam Hamburg w porównaniu
z Montrealem dość prowincjonalny.
W jednej z hamburskich czy berlińskich gazet zobaczył artykuł
Lienharda von Rieda. Lienhard opisywał w nim jedną z wielu swoich
przygód z wyprawy na biegun południowy, i to przygodę, którą przeżyli
wspólnie. Wymienił nawet nazwisko Heinza. Było to jakby powitanie
przyjaciela na niemieckiej ziemi. Z nim to właśnie Heinz chciał
porozmawiać o matce, zanim zacznie o niej zasięgać informacji u innych
i ewentualnie ją odwiedzi.
Uczucie osamotnienia, które ogarnęło Heinza po śmierci ojca,
powoli go opuszczało. Chciał jak najprędzej spotkać się z przyja-
cielem.
Jeszcze  tego   dnia  w  południe   odchodził  pociąg  do   Berlina,
a stamtąd niedaleko już było do Turyngii i  Riedburga.  Szybko
więc zjadł w hotelu lunch, spakował walizkę i pojechał na dworzec.
Około czwartej po południu był w Berlinie. Nie chciał jednak za-
trzymać się tu dłużej. Pojechał tylko na dworzec Anhalter i wsiadł do
pociągu jadącego do miasteczka w Turyngii, z którego miał naj-
bliżej do Riedburga. Obliczył, że dojedzie tam o godzinie dziesiątej
wieczorem. Zgodnie z informacjami udzielonymi mu jeszcze przez
Lienharda, do zamku mógł dotrzeć w ciągu godziny. Ale przyjaciel
mu nie powiedział, w jaki sposób się tam dostanie. Przypuszczał więc,
że dopiero po jedenastej zawita do zamczyska i obudzi jego pana.
Nie będzie on przygotowany na przyjęcie gościa,  ale to nic nie
szkodzi. Sprawię mu niespodziankę — myślał Heinz, uśmiechając się
do siebie.
Nie przeczuwał nawet, jaką niespodzianką będzie jego pojawienie się
w Riedburgu, ani też jaka niespodzianka czeka tam na niego. Nie
wiedział, że przyjaciel się ożenił i zamienił zamek Riedburg na po-
siadłość Neustetten.
34


Mała stacyjka w miasteczku w Turyngii była opustoszała. Na
„odwiezienie ^o zam^u n{e mógł już liczyć. Zostawił więc walizkę na
dworcu licząc na to, że Lienhard pożyczy mu jakąś piżamę. Wziął tylko
saszetkę z przyborami toaletowymi. Ubrał płaszcz, bo zimny wiatr dął
coraz silniej, wypytał zawiadowcę stacji o drogę i wyruszył do zamku.
Wdychał w płuca świeże wiosenne powietrze, na skroniach czuł powiew
wiatru. Czuł się jak beztroski gimnazjalista na wakacjach, który nie
obarczony już żadnymi obowiązkami wyszedł na spotkanie z przyjacie-
lem. Nucił melodię zasłyszaną na jednej z odległych wysp, na której byli
z Lienhardem podczas wyprawy na biegun południowy. Momentami
były to nieartykułowane dźwięki, które ich wówczas bardzo rozbawiły.
Nie była to piękna melodia, jeśli w ogóle można to było tak nazwać. Były
to raczej dzikie pomruki i zgrzytania. Ale wiedział, że Lienhard
słuchałby ich z przyjemnością i natychmiast rozpoznał, kto je wydaje.
Gdyby zaprezentował te dźwięki w gronie nieznanych ludzi, mogłyby
zostać odebrane jako sygnał do walki. Z pewnością też służący
Lienharda, a wiedział, że mieszka on w Riedburgu, gdy usłyszy ten
osobliwy śpiew, będzie próbował uspokoić niesfornego śpiewaka wiad-
rem zimnej wody. Heinz zaśmiał się wesoło, wyobrażając sobie tę
scenkę. Nie czuł się już tak osamotniony.
Maszerował energicznie, aż ujrzał przed sobą rysującą się na tle
nocnego nieba sylwetkę zamku Riedburg. Zatrzymał się na chwilę
i chłonął oczyma ten niepowtarzalny widok. Tuż za zamkiem wisiała na
niebie lekko zamglona tarcza księżyca rozlewająca dookoła łagodne
światło. Z zachwytu zaparło mu dech w piersiach. Tak, to był niemiecki
romantyzm. Tego nie zaznał za oceanem. Tam dominował trzeźwy
racjonalizm. Tutaj czas zatrzymał się chyba przed setkami lat; teraz on
stoi jak wędrowny trubadur, aby przy akompaniamencie lutni za-
śpiewać szlachetnej pani tego zamku swoje porywające pieśni. Na-
śladując gesty trubadura, użył kapelusza jako lutni i zanucił pogodną
melodię.
"o chwili zaśmiał się sam z siebie i znowu odśpiewał odstraszającą
melodię z dalekiej wyspy, aby zrzucić z siebie urok. Ale osiągnął tylko to,
e stadko saren, które wyszły z pobliskiego lasu, uciekło w największym
Popłochu. Tak straszliwych dźwięków sarny te nigdy nie słyszały.
ybuchnął śmiechem i ruszył w dalszą drogę. Było już niedaleko, droga
35

o s '
\    w <
'    O1
u
ćr
e
t
s
s
V
z
pięła się pod górę aż do samego Riedburga. Ale teraz szedł bardzo cicho,
chciał bowiem zaskoczyć przyjaciela. Wypatrywał, czy w którymś
z okien nie pali się światło. Wszędzie było jednak ciemno, wokół
panowała zupełna cisza. Pomyślał, że Lienhard śpi już jak suseł. Cieszył
się, że niedługo obudzi tego śpiocha. Wkrótce dotarł do zamku.
Po pracowitym dniu Micaela poszła wcześnie spać. Nie od razu
mogła jednak zasnąć, długo snuła plany na przyszłość. Gdy już zapadała
w półsen, obudził ją przeraźliwy hałas dochodzący spod jej okna.
Brzmiało to jak okrzyki dzikich ludów nawołujących do walki. Prze-
straszyła się. Była pewna, że to męski głos. A może było nawet kilku
mężczyzn.
Jednym susem wyskoczyła z łóżka.  Okna Breitnerów znajdo-
wały się po przeciwnej stronie, prawdopodobnie więc nie słyszeli
' tego hałasu, panowała u nich zupełna cisza. Już chciała nacisnąć
dzwonek, aby obudzić służących, ale pomyślała, że nie będzie zrywała
ich ze snu.
Założyła pospiesznie szlafrok, który otulił ją jak japońskie kimono,
chwyciła browning i dużą elektryczną lampę, które podarował jej
Lienhard, i podeszła do okna.
Przypuszczała, że na dole stoją pijani mężczyźni, którzy wspięli się tu
do góry w niecnych zamiarach.
Już ona rozprawi się z nimi! Nie miała ochoty, aby podobne
incydenty zakłócające jej ciszę nocną powtarzały się częściej.
Cicho otworzyła okno i jednym mocnym ruchem pchnęła okiennicę.
Wychyliła się z okna, trzymając w jednej ręce lampę jasno oświetlającą
teren pod oknem, w drugiej browning i krzyknęła zdecydowanie:
— Ręce do góry!
Natychmiast umilkły dzikie okrzyki, po czym rozległ się głośny,
dźwięczny śmiech mężczyzny. W blasku lampy Micaela zobaczyła
bardzo sympatyczną twafz. Nie mogła ona należeć do pijanego amatora
nocnych wędrówek. Nieco zdumiona trzymała nadal przed sobą lampę
i pistolet i patrzyła na roześmiane oblicze stojącego na dole człowieka.
— Przepraszam łaskawą panią, czy można wiedzieć, gdzie jest
Lienhard? Na pewno śpi jak suseł. Chodzi mi o Lienharda von Rieda.
Dotarłem do zamku Riedburg, czyż nie tak?
36


— Tak, zgadza, się — odpowiedziała bardzo zakłopotana Micaela.
— A więc proszę obudzić tego śpiocha, pana na Riedburgu.
I proszę pozwolić, że się przedstawię: Heinz Rottach. Jestem przyjacie-
lem pana von Rieda, braliśmy udział w jednej wyprawie na biegun
południowy.
— Ach, jak mi przykro!
— Czy jest pani przykro, że zagroziła mi bronią palną? Czy mogę
już opuścić ręce?
— Przecież pan ich w ogóle nie podniósł.
.— Nie? Ach, rzeczywiście, zupełnie zapomniałem. Nie byłem przy-
gotowany na takie przyjęcie. A przede wszystkim nie na powitanie przez
kobietę. Że jest pani kobietą, rozpoznaję tylko po głosie. Jest pani
w cieniu lampy i nie widzę jej.
Heinz Rottach sądził, że ta młoda kobieta, która go tak wojowniczo
przywitała, jest partnerką jakiegoś przystojnego przyjaciela Lienharda.
Nie mogła być służącą, wiedział bowiem, że na zamku mieszka tylko
para starych służących.
Micaela nadal trzymała lampę tak, że Heinz nie mógł widzieć jej
twarzy.
— Sam pan jest winien temu powitaniu. Dlaczego podniósł pan ten
piekielny krzyk? — zapytała.
Uśmiechnął się przepraszająco.
— Proszę wybaczyć, łaskawa pani, ale była to pieśń wojenna
mieszkańców jednej z wysp leżących w pobliżu bieguna południowego.
Lienhard i ja byliśmy nią tak zachwyceni, że uczyniliśmy z niej nasz
okrzyk bojowy. A ponieważ przypuszczałem, że mój przyjaciel śpi,
chciałem go obudzić znaną mu melodią. Ale on rzeczywiście ma
kamienny sen. Proszę go obudzić, może zareaguje na bardziej delikatne
dźwięki.
Micaela zaśmiała się. Heinz przysłuchiwał się przyjemnie brzmiące-
mu, promiennemu śmiechowi dziewczyny.
"— Dzięki Bogu, że pani się rozchmurzyła, mogę więc liczyć na
wybaczenie i spokojne przekroczenie tych progów. A więc, proszę
zawołać pana von Rieda.
~~ Przykro mi, ale pana von Rieda nie ma tutaj.
— Nie ma go tutaj? Czy wyjechał?
37

WON
UW l
USt
o s
U   w
l01
l   u
1    ia'1
l
c1
e
t
s
r
c
d

ś
V
i z
u
k
Roześmiała się cicho, a Heinz, zafascynowany, wyławiał dochodzą-
ce do niego z ciemności słowa.
— Nie, nie wyjechał, ale... ożenił się.
— Ożenił... co takiego? Chyba nie zrozumiałem, proszę to jeszcze
raz powtórzyć!
— Ożenił się.
— Wykluczone! Musiałbym coś o tym wiedzieć!
— Jest żonaty od bardzo niedawna i po prostu jeszcze pana nie
zawiadomił; uważam, że to niezbyt grzecznie z jego strony.
— Ach, możliwe, że wiadomość od niego dotarła podczas mojej
nieobecności, przyjechałem dopiero co z Kanady.
— Och, ma pan wiec za sobą długą podróż!
— Przyjechałem może nie w porę, ale stęskniłem się za przyjacielem.
Łaskawa pani, czy mógłbym dostać odpowiedź na dwa pytania?
'-— Oczywiście, jeśli tylko potrafię na nie odpowiedzieć.
— Ale proszę nie trzymać mnie już na muszce pistoletu... jestem
niegroźny.
Serce Micaeli biło jak oszalałe, ta nocna wizyta zburzyła całkiem jej
spokój. Odłożyła spokojnie broń i powiedziała:
— Proszę wiec pytać.
— Czy mogłaby mi pani powiedzieć, gdzie znajdę mego przyjaciela,
no i z kim się ożenił?
— Poślubił moją siostrę.
Heinz skłonił się głęboko.
— Serdeczne dzięki, teraz wiem już, z kim mam do czynienia.
Gdyby pani mogła jeszcze tylko się przedstawić.
— Skoro pan już się przedstawił... nazywam się Micaela Riemann.
A mojego szwagra znajdzie pan w Neustetten.
— Ach, to posiadłość leżąca w pobliżu... opowiadał mi kiedyś
o niej.
— Tak. Ale gdyby»chciał się pan tam wybrać pieszo, zajęłoby to
panu przynajmniej półtorej godziny. Nie może pan jednak wędrować
tam po nocy.
Heinz odetchnął z ulgą.
— O tak, dla kogoś, kto jest już bardzo zmęczony, byłaby to daleka
droga. Dotarłbym tam w środku nocy. Gdyby pan von Ried mieszkał
38


w Neustetten sam, nie martwiłbym się, że przerwę jego sen, ale... jest
już żonaty.
W tym momencie zza rogu wyłoniło się jeszcze jedno światło i stary
Breitner zapytał groźnie:
— Co się tu dzieje, kto tutaj tak hałasuje?
— Och, przepraszam bardzo, czy mam przyjemność z panem
Breitnerem? — zapytał Heinz wesoło.
— Ten pan chciał odwiedzić mojego szwagra i spodziewał się, że
zastanie go w zamku. Razem uczestniczyli w wyprawie polarnej. Jest
zaskoczony wiadomością o przeprowadzce Lienharda. Nie możemy mu
jednak kazać o tej porze wędrować do Neustetten... proszę zaprowadzić
pana tymczasem do salonu. Ja także zaraz tam przyjdę, tylko się ubiorę.
Zastanowimy się wspólnie, co dalej robić — wydała Micaela stanow-
czym tonem polecenie Breitnerowi.	i
— Pani jest aniołem, dziękuję łaskawej pani... a może pannie?
Micaela roześmiała się promiennie.
— Pozostańmy przy pannie. Cóż to, Breitner, dlaczego zrobił
pan taką diabelnie skonsternowaną minę... i proszę się zaraz cieplej
ubrać.
Breitner ukłonił się pełen respektu dla młodej panny Riemann.
Heinz próbował ponownie przyjrzeć się Micaeli, ale ona skryła się
już w cieniu.
Służący wskazał mu ręką drogę. Heinz z uśmiechem ruszył za chudą,
przedziwnie ubraną postacią.
Breitner prowadził gościa wokół czworokątnej wieży, po czym
weszli do salonu. Z jednego z okien dobiegał drżący zatroskany kobiecy
głos:
— Co się stało, Franz? — To była pani Breitner.
Mąż odpowiedział jej dosyć szorstko:
Gość łaskawego pana... ubierz się szybko, będziesz zaraz po-
trzebna.
r o wejściu do salonu Breitner zapalił światło. Nadal trzymał lampę
oświetlającą jego osobliwy strój.
Proszę, łaskawy panie, niech pan spocznie, ja tymczasem szybko
' ^ lor?, także panna Riemann zaraz się tu pojawi.
UC2uciem ulgi Heinz usiadł w fotelu.
39

1
wóv
uws
ust
o s
W 
<
O
u
C
e
t
s
t
c
Ci
ś
V
z
u
— Proszę się o mnie nie troskać, Breitner, jest mi tu bardzo
wygodnie. Przykro mi tylko, że zakłóciłem państwu ciszę nocną. Ale
wynagrodzę to panu z nawiązką. Serdecznie dziękuję, a teraz niech pan
już się*szybko przebierze, ta wiosenna noc jest bardzo chłodna.
Breitner oddalił się i wkrótce relacjonował żonie, co się wydarzyło.
— Zaparzę więc gorącą kawę, przede wszystkim dla gościa, ale
także dla panienki i dla nas, nie daj Boże, żebyśmy się przeziębili
z powodu tej chłodnej nocy.
— Myślę, że powinnaś także zaparzyć herbatę, kto wie, czy państwo
zechcą pić tak późno kawę, zwykle twierdzą, że po jej wypiciu nie mogą
już zasnąć.
— Tak, masz rację — przytaknęła pani Breitner.
Szybciutko przeszła do kuchni i wzięła się do pracy. W końcu
wiedziała, jak się podejmuje gościa, nawet jeśli ten pojawia się nieoczeki-
wanie i tak późno.
Heinz usiadł wygodniej w fotelu i rozglądał się wokół. Nie był to
pokój bardzo elegancki, ale był ciepły i przytulny. Głębokie nisze
okienne ozdobione były pięknymi firankami, a na okrągłym stole stał
bukiet gałązek wierzbowych i pierwiosnków.
— Zbliża się wiosna — wyszeptał wzruszony Heinz.
W tym] momencie otworzyły się drzwi i na progu stanęła
Micaela. W jasnej wełnianej sukience wyglądała jak uosobienie
wiosny. Odgarnęła ciemne włosy z czoła, nie zdążyła misternie uło-
żyć fryzury, i może właśnie dlatego wyglądała tak uroczo. W owalu
twarzy o oliwkowej karnacji błyszczały niebieskie oczy, ale był w nich
wyraz niepewności; Micaela czuła, że nie w pełni potrafi sprostać
sytuacji.
Gdybym mogła zapytać Dorrit, jak młoda dama powinna postąpić
w tej sytuacji — pomyślała lekko przestraszona. Mimo woli zaczer-
wieniła się pod pełnym podziwu spojrzeniem młodego mężczyzny.
Heinz wpatrywał się 'w Micaelę jak w bajkowe stworzenie. Wąska
suknia opinała miękko jej sylwetkę. Stała tak przed nim wysmukła,
nieopisanie piękna i czarująca, że nie mógł oderwać od niej oczu.
To wiosna — pomyślał, budząc się jakby ze snu.
Nieco surowa zwykle twarz dziewczyny złagodniała i promieniowała
z niej życzliwość. Heinz podniósł się szybko na widok Micaeli i ukłonił.
40


— Ach, proszę, niech pan nie wstaje... Breitner zaraz tu przyjdzie
1 na pewno podsunie jakiś pomysł. Nie wiem... doprawdy nie wiem, co
mam robić. To diabelnie trudna sprawa... gdyby Dorrit tu była...
Zrozumiał, że teraz, gdy nie kryje się w cieniu, nie potrafi sprostać
powstałej sytuacji. Zdziwiony był także nie pasującym do oblicza tej
pięknej młodej damy owym słówkiem „diabelnie". Ale nigdy jeszcze
w swoim życiu nie był tak zauroczony. Ogarnęło go nieznane mu dotąd
uczucie. Próbował się opanować, aby ratować sytuację, i zapytał
uprzejmie:
— Czy Dorrit to pani siostra?
Micaela skinęła głową i głęboko westchnęła. Gdy spojrzała w oczy
gościa, poczuła się bezpieczna.
— Musi pan wiedzieć, że dopiero niedawno przypłynęłam z siostrą
do Niemiec z Teksasu. Spędziłam tam dzieciństwo na zupełnie odlud-
nym ranczo, gdzie oprócz mnie mieszkał tylko mój ojciec, kuzyn, około
dwudziestu gauchos i dziewczyna do pomocy. Dorrit zadała sobie już
wiele trudu, aby nauczyć mnie dobrych manier, ale jak powinnam się
zachować w takim przypadku, to jeden diabeł wie! No widzi pan, tych
dosadnych wyrazów, których nieustannie używali gauchos, nie mogę się
oduczyć. Dorrit mówi, że w ustach damy brzmi to fatalnie, a ja
naprawdę się staram, ale... nie jest tak łatwo być nagle zupełnie innym
człowiekiem.
Powiedziała to tak wzruszająco i tak się to różniło od tonu, którym
wydawała polecenia grożąc pistoletem, że Heinza ogarnęła głęboka
tkliwość. Pragnął uścisnąć jej ręce i uspokoić to zalęknione dziecko. Ale
powiedział tylko:
— Proszę sobie z mojego powodu nie czynić żadnych kłopotów. Ja
także wychowałem się na odludziu, bywało i tak, że miesiącami żyłem
2 moim ojcem w lasach Kanady wśród drwali całkowicie pozbawionych
kultury. I z Lienhardem żyliśmy także przez kilka lat zupełnie odcięci od
cywilizowanego świata. A dowodem na to jest mój barbarzyński śpiew.
Dziewczyna roześmiała się serdecznie, lody zostały przełamane.
A więc nie przeraża pana, gdy mówię tak prosto z mostu?
Położył rękę na sercu.
- Słowo honoru, wszystko, co pani mówi, jest urocze,
oblała się rumieńcem.
41

uw a
ust'
o s
we
O
u<
\ K1
cp
e
*    1
s
c
d
ś
v
z
u
k
— Proszę więc nie opowiadać takich głupstw. Jestem nieokrzesana,
a słowa Dorrit są zawsze takie wyważone! Ona jest wspaniała! Mam
cudowną siostrę. Ona i Hardy są bardzo szczęśliwi, dzięki Bogu! AJe ich
szczęście wisiało już na włosku. I dumna jestem, że mogłam uchronić
Dorrit przed wielkim niebezpieczeństwem,. Ale nie czas teraz, żeby o tym
mówić. Musimy się zastanowić, co z panem począć. Do Neustetten nie
może pan już teraz pójść. Mój koń i wózek są jedynymi środkami
transportu w Riedburgu.
Zaśmiali się wesoło, zrobiło im się lekko na sercu. Patrzyli na siebie
promiennie. Heinz był całkowicie pod urokiem Micaeli, a ona po-
myślała, że nigdy jeszcze nie poznała tak miłego młodego mężczyzny,
naturalnie poza szwagrem.
W tym momencie pojawił się Breitner. Wyglądał teraz bardzo
dystyngowanie,' choć nie założył nowego garnituru, tylko ubrał swój
dawny, wysłużony.
— Łaskawa panno, moja żona parzy kawę i herbatę, zaraz przynie-
sie też posiłek dla gościa, to chyba najważniejsze, co można było zrobić.
Micaela popatrzyła na Breitnera, a potem na Heinza Rottacha. Ten
poczuł nagle dojmujący głód. Możliwość wypicia czegoś ciepłego
bardzo go ucieszyła.
Micaela przejęła teraz inicjatywę.
— Tak, Breitner, nie jesteśmy wprawdzie nastawieni na przyjmowa-
nie gości, ale powinniśmy zachować się jak gościnni gospodarze. Mój
szwagier byłby z pewnością bardzo niezadowolony, gdybyśmy nie
zaopiekowali się należycie panem Rottachem. Proszę nakryć do stołu
w jadalni i przynieść to, co przygotowała pańska żona. Ale gdzie
położymy spać pana Rottacha? Nie możemy go przecież tej nocy
zostawić bez dachu nad głową.
Heinz czekał w napięciu, co postanowią w jego sprawie. Nie odzywał
się, ale był już zdecydowany nie opuszczać tego domostwa, chyba że go
wyraźnie wyproszą. Naturalnie nie doszło do tego. Breitner, przebie-
rając się, przemyślał starannie ten nietypowy przypadek i tak oto
zrelacjonował swoje przemyślenia:
— Łaskawy pan wspomniał mi już kiedyś, że przyjaciel, z którym
uczestniczył w ekspedycji, odwiedzi go i zabawi w zamku dłuższy czas.
Dlatego też urządziliśmy w wieży pokój gościnny. Jest on wprawdzie
42


bardzo skromny, ale łaskawy pan powtarzał, że gdyby sypiał podczas
swoich podróży w tak luksusowym pokoju, byłby ogromnie zadowolo-
ny. Pokój czeka na gościa, łaskawa pani von Ried chciała go później
urządzić inaczej, gdy naprawione zostaną schody. Ale, jak mówię, pokój
czeka na gościa, trzeba tylko powlec pościel. Moja żona zaraz to zrobi,
a pan Rottach tymczasem się posili. Schody w wieży są wypaczone,
niektóre schodki są obluzowane, trzeba więc uważać i wchodzić po dwa
naraz.
Szelmowski uśmiech przemknął po twarzy Micaeli. Heinz był nią
coraz bardziej zafascynowany.
— Czy odważy się pan pokonać te rozklekotane schody?
Przybysz roześmiał się pogodnie.
— Ach, skoro już znalazłem dach nad głową, gotów jestem odważyć
się na jeszcze więcej. Czy rzeczywiście udzieli mi pani schronienia na tę
noc?
— Ależ oczywiście, Hardy nigdy by mi nie wybaczył, gdybym nie
zajęła się jego przyjacielem. Ma pan znakomity pomysł, Breitner. W ten
sposób rozwiązaliśmy najważniejszą kwestię. Proszę więc nakryć do
stołu, a gdy wszystko będzie gotowe, proszę zawołać pana Rottacha.
Pańska żona może w tym czasie zaścielić łóżko. Czy ma pan przybory
toaletowe, panie Rottach?
Heinz uśmiechając się wyciągnął z torby saszetkę.
— Mam szczoteczkę do zębów, mydło, przybory do golenia, a więc
to, co niezbędne. Liczyłem jednak, że Hardy pożyczy mi jakąś piżamę.
Nie chciałem po nocy dźwigać swojej walizki.
— Co zrobimy, Breitner? — zapytała Micaela bezradnie, a na jej
ustach błąkał się filuterny uśmiech.
— Och i w tej sprawie znajdzie się rozwiązanie, łaskawa panno. Pan
yon Ried, zanim przeniósł się do Neustetten, zostawił w zamku pół
uzina koszul nocnych i dwie piżamy. Podarował mi je wszystkie, a ja nie
osiłem jeszcze żadnej z nich. Żona miała je dla mnie przerobić. Została
taKze para pantofli pana von Rieda i jego lekki szlafrok. Pan Rottach
moze skorzystać z tych rzeczy.
rieinz postanowił sowicie wynagrodzić Breitnera za jego gotowość
zielenią mu pomocy. Miałoby to szczególny urok, gdyby mógł
ZK tę n°c pod jednym dachem z tą młodą, śliczną damą. Ogarnął go
43

wo
UN
V
US
O
w
o
u
, j'"
\
C
e

t
l
\
z
niezwykle romantyczny nastrój jak jeszcze nigdy w życiu. Przypisywał to
niemieckiemu powietrzu i swojej niemieckiej krwi. Ojciec powtarzał mu
często, że Niemcy mają romantyzm we krwi. Czuł to teraz bardzo
wyraźnie.
— Wyposaży mnie pan jak księcia — zażartował Heinz. — Proszę
zanieść wszystko, co niezbędne, do mojego pokoju. Tymczasem serdecz-
nie dziękuję panu za pomoc. Jest tak, jak planowałem. Będę spać
w piżamie Lienharda. Bo jeśli mogę wybierać, to poproszę o piżamę.
Breitner oddalił się i młodzi ludzie pozostali znowu sami. Byli
zakłopotani.
Nagle Micaela wstała i powiedziała zdecydowanym tonem:
— Zostawiam pana pod opieką Breitnera i wracam do swojego
pokoju.
Spojrzał na nią zasmucony.
— Och, marzyło mi się, może nieskromnie, że dotrzyma mi pani
towarzystwa w jadalni. Proszę pomyśleć, gdyby jakiś wędrowiec
zabłądził nocą na prerii w Teksasie, nie pozostawiłaby go pani
własnemu losowi.
Spojrzała na niego niepewnie.
— Ale tam nie mogłabym liczyć na wiernego służącego i godną  i
zaufania służącą. Jedyną pomocą była mi młoda, niezdarna dziewczyna,
której opiece nie mogłabym powierzyć żadnego gościa.
— Wolałbym więc być teraz na ranczo. Naturalnie jest pani
zmęczona, przerwałem pani nocny wypoczynek. Zdaję sobie sprawę, że
to niesłychana śmiałość z mojej strony prosić panią o pozostanie ze mną.
— Ach, to nie problem... tylko... gdybym mogła zapytać Dorrit, czy
postępuję właściwie i czy będzie błędem, jeśli dotrzymam panu towarzy-
stwa.
Było to tak wzruszające, tyle w niej było bezradności, że Heinz
poczuł się głęboko poroszony. Marzył, aby ta cudowna istota została
z nim jeszcze chociaż przez chwilę. Lękał się, że nie powtórzy się już
okazja, aby porozmawiać z nią choćby pół godzinki. Popatrzył na
Micaelę zamyślony i rzekł:
— Mam nadzieję, że nie zrobiłem na pani tak złego wrażenia, aby
musiała się pani obawiać półgodzinnej rozmowy ze mną. Zapewniam
panią, że w mojej obecności może się pani czuć zupełnie bezpieczna.
44


W Micaeli narastało osobliwe uczucie, jakiego nigdy dotąd nie
żywiła do żadnego człowieka... tak, miała pełne zaufanie do tego obcego
mężczyzny. Z uroczym uśmiechem na twarzy odparła:
— Jest pan przyjacielem Hardy'ego... więc mogę panu zaufać jak
jemu samemu. Byłoby też niegrzecznie z mojej strony, gdybym pozo-
stawiła pana tylko w towarzystwie służby...
— No, może nie tyle niegrzecznie, co nazbyt oficjalnie. Może pani
polecić Breitnerowi i jego żonie, aby przebywali w pobliżu, dopóki się
nie posilę i nie pójdę spać.
Uspokojona skinęła głową. W głębi serca cieszyła się bardzo, że
może z nim jeszcze chwilę porozmawiać. Była pod wielkim wrażeniem
tego młodego mężczyzny, ogarnęło ją błogie uczucie szczęścia i cieszyła
się, że wkroczył on tak nagle w jej życie.
Gdy po chwili pojawił się Breitner i oznajmił, że wszystko jest
przygotowane, Micaela odezwała się spokojnie, ale stanowczo:
— Breitner, proszę, aby pan i pańska żona czuwali do czasu, gdy
pan nie uda się spać, być może będzie potrzebował państwa pomocy, a ja
dotrzymam mu towarzystwa podczas tej spóźnionej kolacji.
Breitner skłonił się.
— Oczywiście, łaskawa panno, pozwoliłem już sobie postawić
dodatkową filiżankę. I pani także powinna napić się czegoś ciepłego, ta
wiosenna noc jest bardzo chłodna.
— Dziękuję ci, Breitner, myśli pan o wszystkim. Z przyjemnością
wypiję filiżankę herbaty. Pan i pańska żona powinniście również napić
się czegoś ciepłego.
— Dziękuję bardzo, łaskawa panno, moja żona zaparzyła już dla
nas kawę. Łaskawy pan życzy sobie kawę czy herbatę?
— Poproszę herbatę.
— Tak też myślałem, czeka już na pana, cytryna i rum także. Tak
Pije herbatę nasz pan, pomyślałem, że może i pan...
— Zgadza się Breitner, dziękuję panu.
Micaela już się zupełnie uspokoiła. Uznała, że nie popełniła błędu,
ecydując się na dotrzymanie towarzystwa Heinzowi  Rottachowi,
Przeciwnym razie Breitner nie postawiłby w sposób tak naturalny
Jeszcze jednej filiżanki. Że Breitner uczynił to w trosce o jej zdrowie, tego
Sl? nie domyślała.
45

wo
UW
us
o
w
o
u
C
e
t
\
7

l
Heinz i Micaela przeszli do jadalni, gdzie czekał już nakryty stół,
pospiesznie o tej późnej godzinie zastawiony smakołykami. Oboje
młodzi usiedli naprzeciwko siebie i przeżyli bajecznie piękną godzinę.
Prowadzili tak zajmującą rozmowę, jaką prowadzić mogą tylko ludzie,
którzy znają się od lat. Micaela zapomniała o swej nieśmiałości.
Zachowywała się w ten swój uroczy, naturalnie spontaniczny sposób
i Heinz nie mógł nadziwić się jej oryginalności. Nigdy jeszcze nie spotkał
kobiety, która by go już przy pierwszym spotkaniu tak zafascynowała.
Była zupełnie inna niż młode damy z jego towarzystwa w Montrealu.
Tamte odstraszały go wyniosłością i chłodną rzeczowością, w Micaeli
dostrzegał dobre serce, szczerość uczuć i szlachetny charakter. Nie było
w niej sztuczności. Była przy tym bardzo kobieca.
,Micaela miała uczucie, że przeżywa coś wyjątkowo pięknego, co być
może nigdy już $ię nie powtórzy. Heinz Rottach rozmawiał z nią także
o Lienhardzie, powiedział jej, że to jemu zawdzięcza życie, mówił o ich
przyjaźni. Wspomniał także o śmierci ojca. Miał przy tym uczucie, że
może jej powierzyć wszystkie swe największe tajemnice. Miała łzy
w oczach, gdy mówił o ojcu. A potem smutny uśmiech pojawił się na jej
twarzy.
— Zazdroszczę panu, że może pan tak mówić o swoim ojcu, że tak
go pan opłakuje.
Spojrzał na nią badawczo.
— Czy ojciec pani jeszcze żyje? — zapytał delikatnie.
Przybrała nieco surowy wyraz twarzy.
— Tak... żyje... ale nie dla mnie... nie dla mojej siostry. Proszę, nie
mówmy o tym.
Te słowa dały mu wiele do myślenia. O co chodzi? Widząc, że
rozmowa o ojcu jest dla niej przykra, szybko zmienił temat. Dowie się
z pewnością od Lienharda, co się za tym kryje. Micaela stała się nagle
milcząca i jakby nieobecna, postanowił więc sam zakończyć tę nocną
pogawędkę.	f
— Pani jest już z pewnością zmęczona, robię sobie wyrzuty, że
zakłóciłem pani sen. Ale wdzięczny jestem niezmiernie, że podarowała
mi pani tę piękną godzinę. Mam nadzieję, że dane mi jeszcze będzie
cieszyć się pani towarzystwem. Życzę pani dobrej nocy, a jutro uwolnię
już panią od swojej osoby.


Popatrzyła na niego, uśmiechając się łagodnie.
— Zjemy jeszcze jutro razem śniadanie, a potem zadzwonię do
Neustetten i Hardy sam tu przyjedzie po pana samochodem.
Podała mu rękę, a on uścisnął ją ciepło.
— Dobrej nocy w Riedburgu, panie Rottach!
— Dobrej nocy i serdeczne dzięki za okazaną mi dobroć.
Heinz stał jeszcze kilka minut przy oknie. Uśmiechnął się
na wspomnienie sceny, jaka rozegrała się pod oknem Micaeli, gdy
ta, trzymając wymierzoną w jego kierunku broń, żądała, by podniósł
ręce. Jaka była odważna. W ogóle ona jest cudownym, mądrym
i wartościowym człowiekiem! Ile może mieć lat? Oceniał, że dzie-
więtnaście albo dwadzieścia, ale czasami wydawała mu się bardzo
dziecinna. Była tak naturalna i mówiła tak spokojnie o normalnych
ludzkich sprawach, nie okazywała przy tym zakłopotania i nie
chichotała wtedy w sposób charakterystyczny dla wielu młodych
dam. Nie była zepsuta, podziwiał w niej dumę i godność. Nawet
jej dosadne powiedzenia nie mogły zmniejszyć jego podziwu dla
Micaeli; one należały do niej, mówiły o jej korzeniach i widzeniu
świata.
Leżąc już w łóżku, myślał o niej jeszcze, aż wreszcie zasnął.
We śnie widział ją, jak pędzi na narowistym koniu po prerii
z browningiem wymierzonym w gromadę gauchos i słyszał jej okrzyk:
„Ręce do góry!"
Zrobiła na nim tak wielkie wrażenie, jakiego nigdy dotąd nie zrobiła
na nim żadna kobieta. Ten wieczór był dla niego niezwykłym przeży-
ciem, które pozostawiło w jego sercu głęboki ślad.
Micaela także nie mogła zasnąć. Ta niespodziewana wizyta wy-
trąciła ją z równowagi. Poznanie Heinza Rottacha spowodowało
chaos w jej głowie. Ciągle powracał jego obraz, słowa, które do niej
mówił ciepłym głosem. Od kiedy go poznała, świat wydał jej się
Piękniejszy, życie bogatsze i bardziej interesujące. Jednocześnie ciężko
JeJ się zrobiło na sercu... ponieważ musiała pomyśleć o ojcu. Heinz
ottach mówił o swoim ojcu z taką miłością i oddaniem. Był on chyba
zeczywiście człowiekiem wielkiego charakteru. Jakże inny był jej ojciec!
?czyło ją bardziej niż kiedykolwiek to, że nie miała dla niego
cunku... że wręcz nim gardziła. Cokolwiek myślałby o niej Heinz

46
47
 

wo
UW
us
o
w
o
u
J
H
C   ]
e
t
\
7

l
Rottach, to i tak dowie się kiedyś, że jest córką nikczemnego człowieka.
Czy nie pomyśli, że ona wdała się w niego?
Przewracała się niespokojnie z boku na bok, aż w końcu za-
snęła wyczerpana. Nie znalazła jednak odpowiedzi na dręczące ją
pytania.
Obudziła się wcześnie rano. Natychmiast wstała, wzięła kąpiel
i ubrała się. Nastał przepiękny wiosenny poranek i wydawało się jej, że
słońce świeci dzisiaj jaśniej i radośniej niż zwykle.
Po porannej toalecie długo przebierała wśród swoich sukien, aż
wybrała jedną, w której czuła się szczególnie dobrze. Potem zeszła na
dół, aby jak każdego ranka pod trzema lipami nasycić oczy cudownym
widokiem. Ale zanim tam doszła, stanęła zdumiona w pół drogi. Heinz
Rottach stał oparty o pień jednej z lip i zachwycał się roztaczającym się
u jego stóp słonecznym krajobrazem. Nie słyszał cichych kroków
Micaeli. Dopiero gdy westchnęła, spojrzał w jej kierunku. Twarz
dziewczyny oblała się rumieńcem.
— O, łaskawa panna także już nie śpi?
— Zwykle wstaję o tej porze, dziwię się tylko, że pan jest już na
nogach. Czy spał pan dobrze w Riedburgu?
Uchwycił mocno dłoń, którą do niego wyciągnęła.
— Długo nie mogłem zasnąć, miałem wrażenie, że trafiłem do
czarodziejskiej krainy. A gdy się rano obudziłem, musiałem się dobrze
zastanowić, gdzie ja właściwie jestem. Nie mogłem wytrzymać w łóżku,
musiałem wyjść, aby obejrzeć tę krainę w blasku słońca. Okolica jest
przepiękna. Widywałem co prawda piękniejsze krajobrazy, ale tutaj jest
tak swojsko, czuję się tu taki bezpieczny. Może dlatego, że oboje moi
rodzice pochodzą z Turyngii. I ja właściwie też, nawet jeśli przez całe lata
o tym nie myślałem.
— I ja jestem pod urokiem tych pejzaży, dlatego prosiłam
Hardy'ego i moją siosjrę, aby pozwolili mi tu zamieszkać. Początkowo
nie chcieli się na to zgodzić, sądzili, że chcę ich opuścić, ponieważ
czuję się w Neustetten intruzem. Ale nie to było przyczyną mojej
przeprowadzki. Neustetten otoczone jest ze wszystkich stron lasami,
było mi tam za ciasno. Przywykłam do bezkresnych prerii, w Neustetten
czułam się taka osaczona. Gdy byłam tutaj z siostrą po raz pierwszy,
rozkoszowałam się rozległym krajobrazem. I od tej pory nieustannie
48


prosiłam Dorrit, aby pozwoliła mi tu zamieszkać. Hardy opuścił
Riedburg, mieszka z żoną i zarządza cala posiadłością Dorrit.
Odziedziczyła ją po przybranych rodzicach, niestety bardzo za-
dłużoną. Ale ciotka jeszcze przed śmiercią przekazała jej kapitał
niezbędny do wykupienia hipoteki. Jej przybrani rodzice ucierpieli
z powodu inflacji i popadli w długi. Ich główny wierzyciel wykupił
wszystkie zobowiązania finansowe, którymi obciążone było Neustetten.
Chciał w ten sposób wywierać na nich presję i zmusić Dorrit,
aby została jego żoną. Z ciężkim sercem chciała ponieść dla nich tę
ofiarę, ponieważ zrobili dla niej tak wiele dobrego. Ale umarłaby w tym
małżeństwie, jestem tego pewna, tak bardzo już wówczas kochała
Hardy'ego.
Heinz słuchał jej uważnie, a gdy umilkła, zapytał:
— I co było dalej, w jaki sposób pani siostra uniknęła małżeństwa
z człowiekiem, którego nie kochała?
Micaela głęboko westchnęła.
— Och, dopomógł chyba sam Pan Bóg. Przybrani rodzice
Dorrit zmarli na grypę w krótkim odstępie czasu. Moja siostra była
już zaręczona z tym Lamprechtem, a jest to człowiek, który nie-
jednego już unieszczęśliwił i przez którego także Hardy stracił swój
majątek. Dorrit oznajmiła mu jednak, że nie jest zdolna wyjść za niego
za mąż. Lamprecht doskonale wiedział, że chciała się poświęcić dla
przybranych rodziców. Ale skoro ta ofiara nie była już konieczna,
powiedziała mu, że woli biedę i poniewierkę niż życie u jego boku.
Zareagował na to krzykiem i groźbami. Mówił, że jeśli ona nie chce być
jego żoną, to on nie ma dla niej współczucia i zrozumienia. Niech nie
wyobraża sobie, że zostanie w Neustetten. Niech pakuje swoje manatki
1 si? wynosi. Ale zły los się odwrócił. Nasza ciotka, której w ogóle nie
znałyśmy, o której istnieniu właściwie dowiedziałyśmy się przed jej
śmiercią, od dawna już śledziła losy Dorrit i postanowiła uczynić ją
główną spadkobierczynią. Matka Dorrit wyświadczyła jej bowiem
w przeszłości wielką przysługę. Dowiedziała się, w jak trudnej sytuacji
jest moja siostra, zatelegrafowała do niej, aby nie wychodziła za
amprechta, a pieniądze na wykupienie hipoteki obiecała niezwłocznie
wysłać. Tak też się stało i Dorrit mogła zwrócić długi. Czy nie brzmi
to niemal jak bajka?
49

wo
UW
us
o
w
o
u
J
H
\
l C
e

\
\
z

v

\
Heinz nie odrywał wzroku od rozmówczyni. Był nią coraz bardziej
zachwycony.
— Tak... to brzmi rzeczywiście jak bajka. I pani siostra mogła
potem poślubić mojego przyjaciela i wszystko ułożyło się pomyślnie.
Grymas bólu przebiegł po twarzy Micaeli.
— O nie, dla obojga nadeszły jeszcze złe czasy... Dorrit znalazła się
jeszcze w ogromnym niebezpieczeństwie... ale o tym nie chciałabym
mówić... to bardzo dla mnie bolesne. Ale na szczęście... wyszła z tego
szczęśliwie.
— Dzięki pani?
— Ja sama niewiele bym wskórała, ale wiedziałam, co jej grozi...
została zwabiona do Teksasu... a ja postarałam się o to, aby Hardy jak
najszybciej tam przyjechał. Płynął parowcem, a potem z Nowego Jorku
przyleciał samolotem, na szczęście zdążył w porę i uwolnił ją. A potem...
Dorrit odebrała w Nowym Jorku spadek po ciotce i wszyscy troje
popłynęliśmy do Niemiec. Kochana ciotka Rosę pomyślała przed
śmiercią i o mnie.  Zapisała mi niewielki majątek.  To naprawdę
wspaniałomyślne, przecież moja mama nie wyświadczyła jej żadnej
przysługi. Opowiadam te historie, a tymczasem pan jest z pewnością
głodny. Widziałam, że Breitner przygotowuje śniadanie, chodźmy więc
do jadalni. A potem zadzwonię do Neustetten.
Heinz przysłuchiwał się Micaeli w napięciu. Chciałby poznać jeszcze
więcej szczegółów z jej życia, ale był zbyt delikatny, aby wypytywać ją
o nie i sprawiać jej tym ból. Próbował teraz wyrwać ją z tych posępnych
myśli.
— O nie, łaskawa panno, nie odmówię smacznego śniadania,
a skoro będziemy je wspólnie spożywać, będzie to z pewnością uczta nie
tylko dla podniebienia.
Dziewczyna zarumieniła się, co sprawiło Heirfzowi przyjemność.
— Zobaczmy więc, co Breitner przygotował. A że Dorrit zaopat-
rzyła moją spiżarnię w przeróżne wiktuały, będzie pan miał szczęście
zjeść naprawdę wyborne śniadanie.
Poszli do jadalni. Stół rzeczywiście był zastawiony niezwykle bogato.
Po obfitym posiłku, który upłynął na miłej pogawędce, przeszli do
dawnego gabinetu Hardy'ego, w którym znajdował się telefon. Micaela
wybrała numer Neustetten. Zgłosił się sam gospodarz.
50


— Dzień dobry, Hardy!
— Ach to ty, Mico?
— Tak.
— Czy dobrze spałaś?
Micaela zaśmiała się.
— Mój sen zakłócił około jedenastej przeraźliwy, wojowniczy śpiew
pod moim oknem. Byłam przerażona. Uzbroiłam się w pistolet i elekt-
ryczną lampę, którą podarowałeś mi w prezencie, otworzyłam okno,
oświetliłam teren i ku memu zdumieniu zamiast hordy Indian czy
ludożerców ujrzałam samotnego pana, który wyglądał tak przyzwoicie,
że nie byłam w stanie pojąć, jak on jeden mógł urządzić to straszliwe
przedstawienie. Twierdził też, że ty również potrafisz wydobywać
z siebie takie piekielne wrzaski. Przyznał się, że tej wspaniałej wojennej
pieśni nauczyliście się razem od tubylców na jednej z wysp mórz
południowych.
— Mico, to Heinz Rottach! Czy on tam jest? — krzyczał ucieszony
Hardy do telefonu.
Micaela uśmiechnęła się.
— Tak, teraz wierzę, że i ty potrafisz wydawać z siebie te okropne
okrzyki. Zgadłeś, to Heinz Rottach chciał cię wczoraj wieczorem
obudzić tą znaną ci melodią. A ja przywitałam go browningiem
i komendą: „Ręce do góry!"
W słuchawce rozległ się głośny śmiech.
— Wspaniale, Mico, ale musiał wybałuszyć oczy. Ale nie wierzę, że
wykonał rozkaz młodej, uzbrojonej kobiety.
Teraz zaśmiała się z kolei Micaela.
— Musisz go dobrze znać, rzeczywiście nie zareagował na
moją komendę. Breitner przygotował dla niego pokój gościnny
w wieży, on w tym czasie posilił się i wypił gorącą herbatę. Teraz
jesteśmy już po śniadaniu. Twój przyjaciel oczywiście tęskni za
tobą. Musisz przyjechać samochodem i zabrać go do Neustetten.
ydąj też polecenie, aby odebrano jego bagaż ze stacji. A teraz
Przekazuję słuchawkę panu Rottachowi. Do widzenia, ucałuj
Uorrit.
H 'u-    ~ wziął od niej słuchawkę i, naturalnie, powitał przyjaciela
lm śpiewem. Ten odpowiedział mu tym samym. Obaj serdecznie się
57

l  l
UW
USi
O !
W
O
u
C
e
t
\
7
L
zaśmiewali. Po czym na moment zapanowała cisza. Pierwszy odezwał się
Heinz:
— No stary, wreszcie cię znalazłem. Skompromitowałem się tu,
w Riedburgu, ale twoja wyrozumiała szwagierka mi wybaczyła i —jak
widzisz — nie zastrzeliła mnie. Przyjęła mnie tutaj cudownie, ale już
najwyższy czas, abym uwolnił ją od swego towarzystwa. A więc przyjed.
jak najszybciej. Dowiedziałem się już, że masz samochód, wiem też, że
jesteś żonaty. Dlaczego mi o tym nie napisałeś?
— Ależ napisałem już dziesięć dni temu, a żonaty jestem niewiele
dłużej.
— Nie dostałem twojego listu, w przeciwnym razie nie wybrałbym
się prawdopodobnie w tę podróż, a przecież warto było ją odbyć. Jeśli
twoja szanowna małżonka choć trochę podobna jest do swojej siostry,
to cieszę się niezmiernie, że ją poznam. Ale powiedz, proszę, czy
przyjmie nieproszonego gościa.
— Moi przyjaciele są zawsze mile widziani przez moją żonę. Proszę,
nie obawiaj się. Ale koniec gadania, moja żona umiera już z ciekawości,
Zaraz po ciebie przyjadę.
— Do zobaczenia.
Heinz odłożył słuchawkę uśmiechając się. Micaela przyglądała mu
się spod oka.
że
— A więc przyjedzie po mnie, kochany chłopak! Czy wie pani,
zawdzięczam mu życie?
Spojrzała na niego ze zdumieniem.
— Proszę opowiedzieć, jak to było.
Heinz opowiedział jej, jak Lienhard von Ried uratował mu życie.
Słuchała w napięciu, a gdy skończył, powiedziała ciepło:
— To podobne do niego. Ale nigdy o tym nie mówił. Opowiadał
pewnego razu, że był już bliski śmierci i tylko dzięki pomocy przyjaciela
wydostał się z niewoli plemienia tubylców. Przyjaciel uratował go
z narażeniem własnego życia.
— Och, to była drobnostka — wtrącił Heinz i oblał się rumieńcem
Chwyciła go za rękę i spojrzała na niego pytająco.
— Ach, to pan był tym przyjacielem? Że też na to nie wpadłam1
A więc obaj uratowaliście sobie życie.
— Proszę, nie mówmy już o tym.
52


Micaeli podobało się zachowanie Heinza, dużo zyskał w jej
oczach dzięki swojej skromności. Czuła, że nie chce już rozma-
wiać o tych wydarzeniach. Postanowiła pokazać mu swój ogród
kwiatowy i szpalery drzewek owocowych. Opowiadała mu, co zasadziła
i zasiała.
— Naturalnie niewiele można jeszcze zobaczyć, ale w przyszłym
miesiącu będzie już dużo kwiatów. Przy murze zakwitło już kilka
pierwiosnków. — Powiedziawszy to pokazała mu kilka małych żółtych
kwiatków.
— Pierwiosnki? — zapytał filuternie. — Czy pierwsze są w pani
sercu?
Było coś w jego wzroku, gdy zadawał to pytanie, co sprawiło, że się
zmieszała.
— To już serce musiałoby odpowiedzieć na to pytanie.
— Trzeba więc je kiedyś zapytać. Czy mógłbym dostać kilka
pierwiosnków?
Zerwała mały bukiecik i wręczyła mu z niepewnym uśmiechem. Ujął
ją za rękę.
— Dziękuję pani. I w moim sercu są teraz pierwiosnki.
— Cieszy mnie, że kwiaty z mojego ogrodu i panu przypadły do
serca. Ale czy nie zechciałby pan obejrzeć szpalerów moich drzew
owocowych?
Zmieniła temat, bo czuła, że krew napływa jej do twarzy.
Starannie ułożył bukiecik w portfelu, a jeden kwiatuszek włożył do
butonierki.
Spacerowali potem szpalerami. Heinz słuchał z uwagą wyjaśnień
Micaeli na temat poszczególnych drzewek i życzył jej sukcesów w dzia-
łalności ogrodniczej.
— Chciałbym tu być, gdy będzie owocobranie.
Zareagowała błyskawicznie na jego słowa.
— Czy nie mógłby pan do tego czasu zostać w Neustetten? Tu jest
takie mnóstwo drzewek!
"    Pani siostra zemdlałaby, gdyby usłyszała, o czym rozmawiamy.
~~ Dlaczego?
~~ "onieważ pani sugeruje, że powinienem bardzo długo pozo-
w Neustetten.
53

wo\
UW1
us.
O  5
w
K     O'
u
i    jart
.c
*
e
— Och, moją siostrę nie tak łatwo przestraszyć. Jestem przekonana,
że zostanie pan u nas przez dłuższy czas.
Popatrzył na nią badawczo.
— A co pani by na to powiedziała?
Serce łomotało jej w piersi, ale starała się nie okazywać wzruszenia.
— Ja, no cóż, cieszyłabym się bardzo, gdyby pan dłużej został,
wtedy nie byłabym skazana jedynie na towarzystwo młodych małżon-
ków, którzy ciągle przeżywają miodowy miesiąc.
— No tak — powiedział powoli i z namysłem — być może udałoby
się to jakoś urządzić, abym znalazł się tu ponownie w czasie zbiorów.
Zamierzam dłużej zostać w Niemczech, być może nawet cały rok.
Oczy Micaeli zalśniły. Heinz nie mógł tego nie zauważyć.
— Byłoby wspaniale, gdyby został pan dłużej. Czy załatwia pan
interesy w Niemczech?
— Nie, nie mam tu interesów, ale muszę spełnić obowiązek, który
zaniedbałem.
Nie pytała, co to za obowiązek. Nagle usłyszeli przenikliwy dźwięk
klaksonu.
— Oto i Hardy! — zawołała Micaela i pobiegła do niego. Heinz
pospieszył za nią, podziwiając jej wdzięk i harmonię ruchów. Serce
zabiło mu żywiej. Miał wrażenie, że spotkało go szczęście, jakie mu się
nigdy nie śniło.
Gdy zbliżyli się do samochodu, Hardy zamykał właśnie drzwi swego
pojazdu. Przyjaciele uścisnęli się serdecznie. Przez chwilę obaj nie mogli
wydobyć słowa ze wzruszenia.
Hardy uścisnął także ciepło Micaelę. Dziękował jej, że tak życzliwie
zajęła się jego przyjacielem, po czym spytał żartobliwie Heinza:
— No, chyba zadowolony jesteś z powitania?
Heinz rzucił Micaeli szelmowskie spojrzenie.
— Rzeczywiście, nastrój stał się cudowny, ale dopiero wtedy, gdy
twoja urocza szwagierka odłożyła broń, do czego musiałem ją oczy-
wiście nakłonić. Zdążyliśmy się teraz zaprzyjaźnić. Zostałem nawet
zaproszony na owocobranie.
Hardy czule poklepał Micaelę po ramieniu.
— Micaelo, wspaniale się spisałaś!
Heinz popatrzył na niego zdumiony.


— Wielki Boże, ty masz nerwy!
— Nigdy w to chyba nie wątpiłeś. Ale dlaczego teraz zaimponowały
ci moje mocne nerwy?
— Bo nie zbladłeś na wieść o tym, że zostałem zaproszony na
owocobranie, a to przecież może znaczyć, że bardzo długo pozostanę
twoim gościem w Neustetten.
Hardy ścisnął jego ramię.
— Jeśli oczekiwałeś, że wiadomość ta zwali mnie z nóg, to jesteś
w błędzie. To zupełnie naturalne, że nie przyjechałeś tu z Kanady na
popołudniową herbatkę.
— Ależ Hardy, jakiż jesteś lekkomyślny. Nie pomyślałeś, co powie
twoja żona na wiadomość, że chcę zabawić w Neustetten przez kilka
miesięcy?
— Ona sama ci to wkrótce wyjaśni. Tymczasem kazała przygoto-
wać dla ciebie nasz najlepszy pokój gościnny. Cieszy się niezmiernie, że
gościć będzie pod swoim dachem człowieka, który uratował mi życie.
Heinz Rottach oblał się rumieńcem.
— Bądź tak miły i odstaw do lamusa te stare historie. Ty oczywiście
nie wspomniałeś ani słowem, że zawdzięczam ci życie. Opowiem o tym
szczegółowo twojej żonie, nie mogę zbierać podziękowań, kiedy to ja
jestem tobie winien dozgonną wdzięczność.
— Ach, nie sprzeczajmy się już przy pierwszym spotkaniu. Ale jeśli
sądzisz, że moja żona nie docenia twojego poświęcenia, bo ja to
przypadkowo odnalazłem cię wśród lodowych skał, to bardzo się
mylisz.
— Kochany przyjacielu, bądź pewien, że twojej żonie odpowiednio
naświetlę te wydarzenia.
— Mico, cóż począć z tym uparciuchem?
Micaela uścisnęła serdecznie rękę szwagra i rzekła:
— Podziwiać trzeba was obu. A ta wasza diabelna skromność... ach
Przepraszam, znowu byłam przez moment na rancho.
Była tak podekscytowana, że wykrzyknęła jeszcze kilka hiszpań-
s ich powiedzonek. Na szczęście Heinz Rottach nic nie zrozumiał.
eJ słowa brzmiały dla niego jak muzyka i nie było ważne, co zna-
Hardy objął ją ramieniem.

55
54
 

UW i
USt
o s
W i
o
u
,    F'
\
7
X
.
— No, Mico, uspokój się już. Nie obawiaj się, mój przyjaciel
obcował z drwalami, a ci nie są subtelniejsi od twoich gauchos.
— To jednak przerażające, że nie mogę się wyzbyć tych koszmar,
nych nawyków. Czasami przez kilka dni mi się to udaje, a potem znowu
wyrażam się nie tak, jak należy.
— Bo jest pani młodziutka. Powagi nabiera się z wiekiem — odpar}
z uśmiechem Heinz. Zafrasowana wydawała mu się jeszcze piękniejsza.
— A teraz szykuj się do drogi, Mico. Dorrit przykazała, abym cię
zabrał ze sobą. Czeka cię u nas wspaniały obiad.
Micaela pomyślała, że przyjaciele chcieliby sobie pogawędzić we
dwójkę, postanowiła więc nieco później zjawić się w Neustetten.
— Nie jestem jeszcze gotowa. Przyślij po mnie później samochód.
Skoro jestem zaproszona na uroczysty obiad, nie chciałabym zjawić się
u was w stroju do konnej jazdy.
— No to chodźmy, Heinz. O, Breitner niesie już twój płaszcz. Czy
masz tu jeszcze jakiś bagaż?
— Nie. A czy posłałeś już po mój bagaż na stację?
— Oczywiście, sprawa jest już załatwiona.
Gdy Breitner pomagał Heinzowi założyć płaszcz, ten delikatnie
wsunął poczciwemu służącemu banknot. Starego sługę aż zatkało ze
zdumienia, gdy zobaczył, ile pieniędzy dostał. Sądził, że gość się pomylił.
— Łaskawy panie, pan się chyba omylił?
— Nie, nie Breitner. Jest w tym również opłata za wypożyczenie
piżamy.
Heinz, żegnając się z Micaela, podziękował jej z całego serca za
okazaną pomoc.
Hardy usiadł za kierownicą i po chwili samochód mknął drogą
w dół. Micaela patrzyła za samochodem, a gdy Heinz pokiwał jej, ona
mu odpowiedziała.
Zamyślona, wolnym krokiem wróciła do zamku, żeby się przebrać.
Przyjaciele rozkoszowali się byciem ze sobą. Heinz zapytał po chwili:
— Powiedz mi szczerze, Hardy, może wchodzę ci w paradę. Nie
miałem przecież pojęcia, że się ożeniłeś.
56
— Heinz, jestem naprawdę zupełnie szczery, w niczym mi nie
przeszkadzasz. Cieszę się, że w końcu dotrzymałeś obietnicy. I moja
żona także bardzo się cieszy.


zakłócę przecież wasz miodowy miesiąc. Twoja urocza
agierka przeprowadziła się do Riedburga, aby nie krępować was
swoją osobą.
_ No tak, Mica uparcie twierdziła, że jest intruzem w Neustetten.
Wiesz przecież, jak to jest z młodymi dziewczętami. Nie mogłem jej po
nrostu wyprosić z pokoju, gdy chciałem z Dorrit zostać sam na sam.
Tobą nie będę się przejmował. Ty to zrozumiesz, a Neustetten jest
dostatecznie duże, abyśmy mogli schodzić sobie z drogi. A więc nie
zawracaj sobie tym głowy. Cieszymy się oboje niezmiernie, że będziesz
naszym pierwszym gościem. Zobaczysz, że moje słowa się potwierdzą,,
a jeśli się będziesz z nami nudził, zadzwonimy po Mice. To wspaniała
dziewczyna, może jeszcze nie w pełni zaaklimatyzowała się w Niem-
czech, ale jest taka spontaniczna i naturalna, a najważniejsze, można na
nią liczyć w każdej sytuacji.
— Wyobrażam to sobie, Hardy, i mogę ci powiedzieć, że zupełnie
mnie oczarowała. Wiesz przecież, że dotychczas trzymałem się od kobiet
z daleka. Ale muszę przyznać, że istoty o takim wdzięku i świeżości,
a przy tym tak dumnej i pełnej godności jeszcze nie spotkałem.
Hardy skinął ze zrozumieniem.
— Mica i Dorrit są jak szczere złoto. Mica ma za sobą trudne lata za
sprawą własnego ojca. To koszmarny typ kalający własne gniazdo...
kiedyś opowiem ci o tym wszystkim, także o tym, jak dotarłem do mojej
żony i jakie boje musieliśmy stoczyć, zanim zostaliśmy razem.
— Pewne szczegóły usłyszałem już od Mici. Ale była bardzo
przygnębiona, gdy mowa była o Teksasie i o tym, ile obie z siostrą
przeżyły. Na wzmiankę o ojcu zamilkła... czyżby własny ojciec im
zagrażał?
— Jest znacznie gorzej, niż możesz sobie wyobrazić! To łotr, wpędził
matkę Dorrit do grobu. Dogadza tylko sobie, a innych brutalnie
niszczy. Całe szczęście, że dzieli nas ocean. Mica wyrastała samotnie
ardzo trudnych warunkach, a jednak jest wartościowym człowie-
m- Cieszę się także ze względu na nią, że przyjechałeś. Dużo czasu
P? za sama, a ponieważ nosimy jeszcze żałobę po śmierci przybranych
zicow Dorrit, nie możemy jej dostarczyć tu, na wsi, specjalnych
ywek. Nie odpowiadałoby jej także towarzystwo młodych łudzi
dających w okolicy, nie dla niej płytkie uciechy. Zauważyłem to już
57

wov
UW Ł
US-i
o s
w <
ja'1
na statku. Byłem przecież za oceanem, aby wyrwać siostry ze szponów
ich ojca. No, ale dosyć już tych ponurych wspomnień, wrócimy kiedyś
do tego. Będę ci mógł opowiedzieć całą historię. To miła wiadomość, że
Mica ci się podoba. Jest rzeczywiście pełna wdzięku, będzie kiedyś
bardzo piękną kobietą.
— O, już nią jest!
— No tak, wydaje się starsza, ale w rzeczywistości... Ile dałbyś jej
lat?
— Dziewiętnaście, dwadzieścia.
— Nie, ona ma dopiero szesnaście i pół roku.
Heinz spojrzał zdumiony na przyjaciela.
— Niemożliwe!
— Tak, tak, to już w pełni ukształtowana dziewczyna, ale jeszcze nie
kobieta. Obie z moją żoną bardzo się kochają.
Dojechali już do posiadłości Neustetten. Hardy po drodze przed-
stawił sytuację finansową zarządzanych przez siebie majątków, z któ-
rych chciał uczynić dochodowe nowoczesne gospodarstwo.
— A co z twoją pracą naukową, Hardy? — spytał Heinz.
— W połowie jest już gotowa, jeśli nie znajdę czasu latem, to zimą ją
z pewnością skończę. Moim najważniejszym obowiązkiem jest teraz
zarządzanie majątkiem i dobrami mojej żony. Spójrz, tam stoi nasz
dom, obszerny i bardzo przytulny.
Milczeli. Po chwili Hardy powiedział:
— Nie pytałem jeszcze o twojego ojca. Jak się czuje, czy towarzyszy
ci w podróży do Niemiec, czy też wypuścił cię w tę podróż samotnie?
Heinz głęboko westchnął.
— Ani jedno, ani drugie. Mój ojciec... zmarł.
Hardy zatrzymał nagle samochód i chwycił przyjaciela za ręce.
— Heinz... mój Boże... to niemożliwe. Gdy pomyślę, jak żywotny
był twój ojciec, zanim wyruszyliśmy na biegun południowy... A przecież
to było tak niedawno. A teraz mówisz... mój biedny Heinz, jakie to musi
być dla ciebie bolesne. Wiem przecież, jak bardzo byliście sobie bliscy.
Heinz zdjął kapelusz i przetarł ręką czoło.
— Tak, Hardy, to bardzo bolesne. Gdy wróciłem z wyprawy, ojciec
był w bardzo złym stanie po przebytym właśnie zapaleniu płuc. Lekarz
zalecił, aby go wysłać na południe, najlepiej na Florydę, ale on nie chciał.
58


Wierzył, że jest już całkiem zdrowy. Okazało się, że cierpi na chorobę
serca, być może już od dawna, i był tego po prostu nieświadom. Chciał
się dalej kurować w domu, a nawet pojechać w swoje lasy. Z trudem
udało mi się go odwieść od tego. Ja przejąłem wszystkie jego obowiązki.
Ale nie wrócił już do zdrowia... i pewnego dnia, przy stole, był wówczas
wyjątkowo pogodny, padł martwy w moje ramiona. To był atak serca.
— Biedny Heinz! Miał piękną śmierć, ale ty jesteś teraz bardzo
nieszczęśliwy.
— Tak, to było dla mnie straszne. Cierpiałem bardzo... ale czas
leczy nawet najgłębsze rany. Gdy czułem się taki samotny, zatęskniłem
za tobą. Nikt inny nie jest mi tak bliski jak ty. Jest jeszcze coś! Mówiłem
ci, że żyje jeszcze moja matka. Moi rodzice rozeszli się, rozstałem się więc
z matką. Po śmierci ojca często nachodziła mnie myśl, że powinienem ją
odszukać. Nie stałem już więcej między rodzicami... Porozmawiamy
o tym kiedyś dokładniej. W drzwiach domu ukazała się jakaś młoda
dama, to z pewnością twoja żona. Może się zaniepokoiła, że za-
trzymaliśmy się w pobliżu i nie wysiadamy.
Hardy wpatrywał się w Dorrit.
— Tak, to ona, Heinz. Chciałbym cię zapewnić o moim głębokim
współczuciu, naprawdę tak mi przykro... twój ojciec był wspaniałym
człowiekiem, tak bardzo życzliwym dla ludzi i ty jesteś do niego bardzo
podobny. Ale... spróbuj ukoić swój ból, chcemy ci w tym pomóc.
— No, Hardy, jedźmy już. Twoja żona nie powinna się dowiedzieć,
że uczyniłem właśnie to smutne wyznanie. Czym był dla mnie ojciec,
wiem tylko ja. Ale wiem także, że martwiłby się widząc, że tracę radość
życia. Uporam się z tym. A więc ruszaj, Hardy!
Hardy uruchomił silnik. Skręcili z wiejskiej drogi w wąską aleję
prowadzącą do domu. Brama ogrodu była szeroko otwarta. Aleja
prowadząca do domu obsadzona była pięknymi starymi lipami. Dorrit
stała na ganku, osłaniając dłonią oczy przed ostrymi promieniami
wiosennego słońca. Gdy podjechali, zeszła po kamiennych stopniach
1 rad°śnie wyciągnęła rękę do gościa.
^ Witam, serdecznie witam, panie Rottach!
ł się i ucałował jej dłoń.
Dziękuję za przyjęcie mnie, łaskawa pani — odparł Heinz
żony jej urodą, tak różną od urody Micaeli.

wo\
UW i
us^
O  E
W '
Oi
u
ja l
— Nie spodziewałem się, że siostra panny Riemann jest blondynką.
Nie jesteście panie do siebie podobne.
— To dlatego, że matką Micaeli była Hiszpanka, a moją Niemka.
— Ale Mica ma oczy Niemki, błękit jej oczu zaskakuje w twarzy
o oliwkowej karnacji.
— Oczy, tak... oczy odziedziczyła Mica po ojcu.
— Dzięki Bogu, że tylko to ma po nim — dorzucił Hardy ostro.
Dorrit oblała się silnym rumieńcem i dodała szybko:
— W sposobie bycia jest także bardziej Niemką niż Hiszpanką. Ale
proszę już do środka. Serdecznie witam raz jeszcze i ogromnie się cieszę,
że mogę pana poznać. Bardzo jestem panu wdzięczna.
— Tego nie mów Heinzowi, Dorrit, on tego nie lubi! — żartobliwie
upomniał żonę Hardy i objął ją czule.
— O, niestety, będzie musiał tego wysłuchać. To słowa płynące
prosto z serca. Ale najpierw zaprowadzę pana do jego pokoju. Bagaż już
tam jest. Mam nadzieję, że będzie się pan u nas dobrze czuł.
Ucałował ponownie jej dłoń.
— Nie mogłoby być inaczej, łaskawa pani.
— Czy moja siostra należycie przyjęła pana w Riedburgu? Nie
zawsze można się po niej tego spodziewać, jest jeszcze trochę „nieo-
swojona".
— Jest cudownym człowiekiem, łaskawa pani — odparł Heinz
ciepło.
Popatrzyła na niego przez chwilę badawczo, a potem spojrzała
pytająco na męża.
— Czy rzeczywiście powitała pana Rottacha z browningiem w rę-
ku?
Obaj panowie roześmiali się.
— Zaczekaj tylko, Dorrit, aż zaprezentujemy nasz okrzyk wojenny,
a sama chwycisz praw*dopodobnie za broń. Nie biorę tego Micaeli za złe,
skoro sądziła, że napadła na nią dzika zgraja. A w takiej sytuacji trzeba
natychmiast chwytać za broń.
— Czy te wrzaski są rzeczywiście takie straszne? — zapytała Dorrit
kokieteryjnie.
— Och, okropne, łaskawa pani! Gdy usłyszeliśmy je po raz
pierwszy, zatrzęsło nami z przerażenia, a przecież nie jesteśmy prze-
60


sądnie delikatni. Pani siostra zachowała się z podziwu godną odwagą.
A później, gdy przedstawiłem się jako przyjaciel Hardy'ego, zatrosz-
czyła się o mnie serdecznie. Nie mogę się w ogóle skarżyć na przyjęcie
w Riedburgu, wręcz przeciwnie.
I znowu tyle ciepła emanowało z jego słów, że Dorrit ponownie
popatrzyła na niego badawczo.
Służący zaprowadził Heinza do jego pokoju.
— Do zobaczenia, i czekamy na pana, proszę się odświeżyć i wrócić do
nas, panie Rottach! — Dorrit bezbłędnie wypełniała obowiązki pani domu.
Heinz ukłonił się i poszedł na górę. Uważał, że dom w Neustetten jest
bardzo gustownie urządzony. Po śmierci rodziców Dorrit poleciła
odnowić wiele pomieszczeń. Całość była jak szkatułka na kosztowności
i stanowiła cudowną oprawę dla jej urody.
Także pokoje Heinza były gustownie urządzone: gabinet z meblami
z ciemnego dębu, klubowymi składanymi fotelami i perskim dywanem
i sypialnia z meblami z brzozy. Jego walizki stały już gotowe do
rozpakowania. Podał służącemu kluczyki i wkrótce wszystkie jego
rzeczy znalazły się w-szafie i szufladach komody.
Heinz podszedł do okna. Roztaczał się z niego widok na pobliski las,
w oddali za ogrodem widniał ciemny nurt rzeki. Jego uwagę przykuły
szpalery drzewek owocowych. Przypomniała mu się Micaela. Ale na
próżno wyglądał Riedburga. Zamek można było zobaczyć tylko
z drugiej strony domu.
Szybko się przebrał w jasny wygodny garnitur i założył lżejsze buty.
Odświeżył się i zszedł na dół.
VI
Hardy i Dorrit przyjęli gościa w przytulnie urządzonym salonie,
mt przygotowała zimne napoje i wszyscy troje usiedli wokół niskiego
Hgłego stołu. Gawędzili podekscytowani o wszystkim, co wydawało
d S1^ naJważniejsze. Hardy wysłał samochód do Riedburga i wkrótce
lch grona dołączyła Micaela.
61

l   l
WON
UW i
USL
O  5
W '
O
u
\
\
i
Gość bardzo podobał się Dorrit, a i Heinz uważał, że przyjaciel
poślubił uroczą i mądrą kobietę. Podziękował jej za wspaniały apar-
tament i dodał, uśmiechając się figlarnie:
— Czy to nie nazbyt lekkomyślne tak miło i gustownie urządzać
pokoje gościnne? To musi każdemu gościowi szalenie utrudniać wyjazd.
Dorrit spojrzała na niego z szelmowskim uśmiechem i rzekła:
— Mamy też gorsze pokoje gościnne, pański apartament jest tylko
dla najmilszych gości.
— Czy wolno mi zatem sądzić, że ja należę do nich?
— Ależ oczywiście! Chcemy uczynić pana pobyt tutaj jak naj-
przyjemniejszym, aby rozstanie z nami było rzeczywiście trudne.
Chcielibyśmy, aby nastąpiło ono jak najpóźniej.
— Kochana i łaskawa pani, chciałbym ostrzec, że naraża się pani na
pewne niebezpieczeństwo. Być może zostanę tu rzeczywiście dłużej.
Chcę zostać w Niemczech cały rok.
— Mam nadzieję, że będzie pan przez ten rok mieszkał u nas.
— Na wiadomość, że pozostanę w kraju dłużej, zareagowała pani
tak jak Hardy. No, ale może nie będzie tak źle, mam jeszcze w dawnej
ojczyźnie kitka obowiązków do spełnienia. Postawa państwa zachęca
mnie, z niejednego powodu, do skorzystania z zaproszenia i wystawienia
waszej gościnności na ciężką próbę.
— Ależ, Heinz, z przyjemnością poddamy się tej próbie.
— Czy naprawdę nie będzie ze mną wiele kłopotu, łaskawa
pani?
Chwyciła jego rękę i uścisnęła serdecznie.
— Na pewno nie. Proszę czuć się u nas jak u siebie w domu.
Apartament, który dla pana przygotowaliśmy, umożliwi pracę i niczym
nie zakłócony wypoczynek. Niestety, nie możemy zapewnić panu wielu
rozrywek. Może pan od czasu do czasu pójść z moim mężem na
polowanie i wzbogacić nasze menu, w pobliżu jest rzeka, mamy także
kort tenisowy, króluje na nim moja siostra, my oboje jesteśmy mie-
rnymi graczami. Co jeszcze możemy zaoferować naszemu gościowi,
Hardy?
— Można pojechać do Weimaru i powędrować śladami Goethego.
Heinz może nam także towarzyszyć w konnych przejażdżkach.
— Czy masz dla mnie odpowiedniego konia?
62


— Oczywiście, Heinz, mam dwa znakomite konie, możesz wybrać
jednego z nich. Mica jest świetnym jeźdźcem, z nią również możesz
urządzać konne przejażdżki.
Dorrit dostrzegła blask w oczach Heinza Rottacha. Zastanowiło ją
to. Czy przypadkiem jej mała Mica nie podbiła jego serca? — za-
pytywała samą siebie. Byłoby to po jej myśli. Wiedziała już o nim
dostatecznie dużo i ucieszyłaby ją wiadomość, że młodzi czują do siebie
sympatię. Nie przyszło jej jednak do głowy, że Micaela odsuwała od
siebie myśl o małżeństwie, ponieważ nie chciała swojego ojca jako teścia
dla żadnego mężczyzny. Siostry nigdy o tym nie rozmawiały. Jeśli Mica
myślała czasami o małżeństwie, przed oczyma miała obraz ojca.
Wiedziała, że z powodu ojca nigdy nie wyjdzie za mąż. Zamążpójście
Dorrit uważała za niezwykle szczęśliwy traf. Była przekonana, że siostra
nie przyjęłaby oświadczyn Hardy'ego, gdyby wiedziała, że ojciec jeszcze
żyje i jakim jest człowiekiem.
Dorrit zachowywała się jak wszystkie zakochane młode mężatki.
Była szczęśliwa i chciała, aby inni również byli szczęśliwi, przede
wszystkim jej młodsza siostra. Nie myślała o tym, że Micaela była
jeszcze zbyt młoda na małżeństwo. Snuła różne plany co do jej osoby.
Nie zwierzyła się z nich jednak nikomu, nawet mężowi.
Gdy przyjechała Micaela, szczególnie starannie i elegancko ubrana,
i stanęła naprzeciw Heinza, Dorrit uważnie ich obserwowała. Dosko-
nale widziała, jak Micaela oblała się rumieńcem, gdy Heinz obrzucił ją
badawczym spojrzeniem, i szybko się odwróciła od niego. Młody
mężczyzna zapomniał o całym świecie. Widział tylko Mice. Gdy Hardy
o coś go zapytał, otrząsnął się lekko i z trudem zbierał myśli. Ciągle
spoglądał na dziewczynę, stale był blisko niej. Przyjemność sprawiała
mu rozmowa z Mica. Droczył się z nią, wracając do wydarzeń
wczorajszego wieczoru, i zapewniał, że bardzo się przeraził jej broni.
Micaela nie mogła powstrzymać się od śmiechu.
— O tak, wierzę panu. Nawet pan nie podniósł rąk do góry. Ale
było to z pana strony bardzo lekkomyślne. A gdybym rzeczywiście
strzeliła?
Roześmiał się tylko.
Pozostaje jeszcze pytanie, czy trafiłaby pani. Damy strzelają
kiepsko.
63

wov
uw e
USti
o s
w<
ON
u
<
P
^
"
i
\
Micaela popatrzyła na niego z wyższością.
— Na tyłach ogrodu jest strzelnica, panie Rottach. Możemy
sprawdzić, kto z nas dwojga lepiej strzela.
— Trudno będzie to rozstrzygnąć, strzelasz znakomicie, Mico, ale
Heinz jest jednym z najlepszych strzelców, jakich znam.
— Proponuję, abyśmy na cześć naszego gościa urządzili turniej
strzelecki, wszyscy weźmiemy w nich udział — powiedziała Dorrit.
Heinz zrobił wielkie oczy.
— Mój Boże, gdzie ja trafiłem. Damy posługują się tu swobodnie
bronią. Jeśli jeszcze kiedykolwiek wzywać mnie będą do podniesienia
rąk, wypełnię ten rozkaz.
Wszyscy się zaśmiali.
— Jeśli usłyszy pan tę komendę z moich ust, może pan nie reagować.
Do niedawna nie miałam odwagi chwycić za broń palną, jestem
nieudolną uczennicą męża i Micaeli, zwykle trafiam obok tarczy
— dodała Dorrit.
— To mnie nieco pocieszyło, widzę już, że w konkursie strzeleckim
nie mam co liczyć na nagrodę. Hardy strzela z pewnością lepiej ode
mnie, a łaskawa panna jest też prawdopodobnie mistrzynią w strzelaniu.
Ale... teraz wiem już, w jak poważnym niebezpieczeństwie wczoraj się
znalazłem.
Popatrzył przy tym z uśmiechem w twarz Micaeli, a ona, unikając
jego spojrzenia, odparła:
— Nigdy jeszcze nie strzelałam do człowieka i mam nadzieję, że nie
będzie to konieczne.
— Ale twierdziłaś, Mico, że nawet najodważniejszy mężczyzna
zmyka, gdy widzi lufę pistoletu — zażartowała Dorrit.
Cała czwórka śmiała się serdecznie. W czasie tej wesołej pogawędki
gospodarze i gość zbliżyli się do siebie.
Micaela i Heinz byli w bardzo pogodnym nastroju, również młodzi
małżonkowie byli w siódmym niebie.
W doskonałych humorach wszyscy usiedli do stołu. Atmosfera
podczas obiadu była wspaniała. Przyczynił się do tego również szam-
pan, który Dorrit podała specjalnie z okazji przyjazdu przyjaciela męża.
Micaela dostała tylko odrobinę trunku, naparsteczek, jak to obrazowo
przedstawił Hardy. Po raz pierwszy piła szampan na statku i wtedy
64


straciła głowę. Tak jej smakował ten napój, że spragniona wypiła
duszkiem cały kieliszek jak lemoniadę. Nie zdawała sobie sprawy
z jego działania. Nie wiedziała, dlaczego wszystko nagle zaczęło wokół
niej wirować. Do tego nawiązał teraz Hardy. Micaela też pamięta-
ła tamto wydarzenie, dlatego piła swój ulubiony trunek małymi
łyczkami.
— Szkoda, że czasami nie można szampanem zaspokoić pragnienia,
smakuje wybornie i tak delikatnie łaskocze w język.
Heinz popatrzył na nią z zachwytem. Pół kieliszka szampana
już ją ożywiło. Oczy jej błyszczały, była niezwykle wesoła, a gdy
zapytała, dlaczego szampan tak poprawia humor, wszyscy wybuchnęli
śmiechem. Nie przestała jednak ani na moment być damą. Heinz
zastanawiał się, czy nie jest bardziej czarująca, kiedy jest poważna
i duma bije z jej oczu. Był nią coraz bardziej zafascynowany. Nie
spuszczał z niej oczu, co Dorrit, naturalnie, zauważyła. Nie uszło jej
uwagi, że Micaela w towarzystwie Heinza Rottacha była zakłopotana.
Nigdy nie była taka wobec innych ludzi. To dało Dorrit wiele do
myślenia.
Po kawie, którą Dorrit podała w pokoju obok, i wypaleniu
papierosa wszyscy poszli się przejść do ogrodu. Po powrocie Dorrit na
prośbę Micaeli zaśpiewała kilka pieśni.
— Moja siostra cudownie śpiewa, mogłabym jej słuchać godzinami
— powiedziała Mica.
Takie samo zdanie miał Heinz. Gdy Dorrit wstała od fortepianu,
podszedł do niej, ucałował jej dłoń i z uznaniem powiedział:
— Muszę przyznać, że mój przyjaciel wyciągnął niezwykle szczęś-
hwy los, poślubiając panią. Mam nadzieję, że będę mógł częściej słuchać
Pani śpiewu, to wyjątkowa przyjemność. Słyszałem już niejednokrotnie
synne śpiewaczki w salach koncertowych i operowych, ale w tak
Pięknym koncercie domowym dotąd nie uczestniczyłem.
orrit zarumieniła się na te słowa i popatrzyła na męża.
Zawstydza mnie pan, panie Rottach, mój głos jest nieszkolony,
oprawcy trudno mi zgodzić się z panem.
Może właśnie dlatego, że nie zaszkodził mu nadmiar ćwiczeń,
^^ świeżo i porywająco.
potakiwała mu żywo.
65
J siostra

uw a
US^i
o s
we
O\
u*
ja''
— Prawda, że człowiekowi robi się lekko na duszy, kiedy słucha się
śpiewu mojej siostry? — zapytała Mica i ucałowała Dorrit. Siostry czule
spoglądały na siebie. Heinz, patrząc na nie, nie miał wątpliwości, że
bardzo się kochają.,
Micaela zabawiła w Neustetten do zmierzchu. Potem odwieziono
ją samochodem do Riedburga. Kiedy odjechała, Heinz miał wraże-
nie, że wokół niego zapanowała pustka. Zapytywał sam siebie, co się
z nim dzieje? Czy możliwe jest, aby w tak krótkim czasie ta dziewczyna
stała się dla niego tak ważna, że bez niej życie wydało mu się nic
niewarte?
Nie przypuszczał, że Micaela podobne pytania stawia sobie. Ale ona
obchodziła się ze sobą bardziej surowo i wymyślała sobie od głupców.
Do czego to doprowadzi? Kim był dla niej ten obcy człowiek, że zrobiło
jej się ciężko na sercu, gdy wróciła do swojej samotni?
Riedburg wydawał jej się tego wieczora pusty i nieprzytulny. Gdy
usiadła w fotelu i z zamkniętymi oczyma przywołała wydarzenia,
wczorajszego wieczoru i dzisiejsze spotkanie w Neustetten, jej młode
serce zabiło gwałtownie.
Z zadumy wyrwał ją dzwonek telefonu. To dzwoniła Dorrit.
Zapytała, czy siostra szczęśliwie dotarła do Riedburga, po czym wróciła
do starego tematu.
— Naprawdę szkoda, że nie jesteś z nami. A może chciałabyś teraz
wrócić do Neustetten, przecież mamy gościa. Już nie będziesz mogła
twierdzić, że ty nam przeszkadzasz.
W pierwszej chwili propozycja Dorrit wywołała u niej ogromną
radość. Po krótkim zastanowieniu uznała jednak, że lepiej jest, że
mieszka tutaj, w górze, niż blisko Heinza Rottacha. I tak będą się często
spotykać.
— Nie, Dorrit, chcę być samodzielna i zrobić w Riedburgu to
wszystko, co sobie zaplanowałam. Będę was często odwiedzała, a wy
z panem Rottachem też będziecie przyjeżdżać do mnie.
— Ależ ty jesteś uparta. Wiem o tym doskonale, że co sobie
zaplanujesz, to musisz zrobić. Musisz się jednak czuć w zamku
straszliwie samotna.
— Do samotności jestem przyzwyczajona, nie jest to dla mnie
problem. Tym przyjemniej jest wtedy, kiedy jestem z wami.


— Skoro tak chcesz. Powiedz mi jeszcze, czy podoba ci się pan
Rottach?
Micaela zwlekała z odpowiedzią, właściwie nie chciała wyznać, co
czuje.
— To bardzo sympatyczny i ujmujący człowiek. Wydaje się pod
wieloma względami podobny do Hardy'ego.
— Tak myślisz? Ja na to nie zwróciłam uwagi.
— A co ty o nim sądzisz?
— Jest wspaniały. Tak go sobie wyobrażałam. Bardzo się cieszę, że
do nas przyjechał i będzie tak długo.
— Tak... czy rzeczywiście chce dłużej zostać? — spytała Micaela,
udając obojętność. Ale Dorrit doskonale wychwyciła nutkę niepewności
w jej głosie.
— Tak, bardzo długo.
— I nie będzie wam przeszkadzał?
— Z pewnością nie, ma oddzielny apartament, a poza tym jest zbyt
dobrze wychowany, aby nam się narzucać.
— A gdzie jest teraz?
— Poszedł z Hardym do stajni, gdy wrócą, siadamy do kolacji.
— No to miłego wieczoru. Heinz rzeczywiście jest interesu-
jącym mężczyzną i ciekawie opowiada. A gdy z Hardym opisują
swoje przeżycia z wyprawy, wtedy chciałoby się ich słuchać godzi-
nami.
— Mogłabyś słuchać ich opowieści, gdybyś tu była.
— Nie, nie Dorrit. Tak jest lepiej. Dobranoc, kochana!
— Dobranoc!
Micaela odwiesiła szybko słuchawkę, aby nie stracić nad sobą
panowania i nie krzyknąć:
Tak, chciałabym być z wami w Neustetten!
Dorrit zamyślona stała jeszcze przez chwilę przy telefonie. Czekała,
czy Micaela nie zadzwoni. Ale telefon milczał. Dziewczyna uśmiechnęła
się. Wyczuwała, że nie tylko Heinz Rottach jest podekscytowany nową
znajomością, lecz także jej siostra. Nie widziała przeszkód, aby ta
ajomość stała się czymś więcej. Nie wiedziała jednak, że jej siostra
l°czy w tej chwili ze sobą walkę.

66
 

-wov
UW
USJ
o 
s
W(
0\
Ul
VII
Klementyna Rottach, nieszczęśliwa matka Heinza Rottacha, nigdy
nie pogodziła się z ciosem, jakim było dla niej odejście męża. Od tamtej
pory mieszkała samotnie w swoim majątku w Turyngii. Dzień po dniu
czekała na jakąś wiadomość o mężu i synu, a gdy się okazało, że wszelki
słuch po nich zaginął, z rozpaczy opadła z sił. Kochała męża bezgranicz-
nie, ale była to miłość niszcząca. Zdawała sobie sprawę, że mąż jej nie
kocha. Chciała jednak za wszelką cenę zmusić go do pokochania jej,
ponieważ uważała, że bez jego miłości nie potrafi żyć. Ta szalona miłość
do Herberta spowodowała, że nieomal zapomniała o własnym synu.
Mało się nim zajmowała, była o niego nawet zazdrosna. Zauważyła
bowiem, że mąż go ogromnie kochał i stawiał przed nią. Niekiedy
uświadamiała sobie, że Heinz jest także synem jej męża i jest do niego
podobny. Wtedy tuliła go do siebie i okazywała mu czułość. A gdy
chłopiec wyrywał się przerażony z jej objęć, ogarniała ją biała gorączka,
potrząsała synem, zarzucała bezzensownymi wymówkami, jak to czy-
niła często wobec męża, gdy ten obojętny był na jej czułości.
Kiedy mąż i syn opuścili ją, uważała, że czas szybko pozwoli jej o tym
zapomnieć. Wiedziała też, że Herbert Rottach odziedziczył po swoim
ojcu tylko niewielki majątek, nie stać go więc będzie aa luksusowe życie,
do jakiego przywykł przy niej, i powróci do domu. Nigdy nie mogła
zrozumieć męża. Zawsze wierzyła, że miłość można kupić za pieniądze.
A gdy jej się to nie udało, robiła mężowi piekielne awantury. Roz-
grzeszała siebie za to, bo i ona żyła w piekle.
Gdy mąż zagroził jej, że jeśli nie zmieni swojego postępowania,
odejdzie i zabierze ze sobą syna, nie wierzyła. Nie wierzyła, że on, który
nic nie posiadał i długie lata ciężko pracował, aby spłacić dług ojca,
zrezygnuje z bogactwar, za które jej się sprzedał. Nie wierzyła, że ją
opuści, mimo wyraźnego ostrzeżenia.
On jednak zrobił, jak obiecał.
Czuła się zupełnie załamana, nie potrafiła znieść tego ogromnego
bólu, który mąż jej zadał, odchodząc od niej. Tliła się w niej jednak
nadzieja, że być może pewnego dnia powróci do niej pełen skruchy
razem z synem, którego jej zabrał. Kiedy byli od niej daleko, uświado-
68


miła sobie, jak bardzo ich kocha. Tylko nadzieja na ich powrót trzymała
ją przy życiu. Gdyby jej nie miała, prawdopodobnie skończyłaby ze
sobą.
Ale nadeszły w końcu dni — mieszkała już wówczas samotnie
w Turyngii — kiedy zaczęła wątpić w ich powrót. Przemyślała pewne
sprawy, zrozumiała postępowanie męża. Doszło wreszcie do niej, jak
bardzo go skrzywdziła. Przestała obwiniać Herberta, że zniszczył jej
życie. Wiedziała, że nie mógł postąpić inaczej. Z czasem całą winę
przypisała sobie. Tak, ona była winna i jeśli nawet mąż zadał jej ból,
postąpił słusznie. Zachowywała się nieodpowiedzialnie, podeptała
z premedytacją jego dumę, była przekonana, że wystarczy rzucić na stół
worek z pieniędzmi, aby on ją pokochał. Ale jemu pieniądze były
potrzebne tylko po to, aby uchronić ojca od bankructwa, i tylko z tego
powodu cenił to, że jest bogata. Dla siebie nic nie żądał, żył skromnie
i ciężko pracował, aby spłacić dług ojca. I tylko ze względu na niego
trwał w tym małżeństwie. Gdy dług został uregulowany, nie dał ojcu
odczuć, jak wielką ofiarę dla niego poniósł. Dopiero gdy ten zmarł,
oświadczył Klementynie, że rozstanie się z nią, jeśli nie przestanie go
dręczyć i poniżać. Gdyby wówczas poważnie potraktowała jego słowa
i zmieniła swoje postępowanie, do tej pory byliby razem, miałaby też
przy sobie syna. A tak zostawił ją samą i żyje teraz ze świadomością, że
to ona zniszczyła swoje małżeństwo. Charakter jej uległ teraz głębokiej
przemianie. Kochała nadal męża, tęskniła za nim i czekała na jakąś
wiadomość od niego. Chciała mu donieść, że się zmieniła, wszystko
przemyślała, ale wątpiła, czyby jej uwierzył.
Broniła się przed myślą, że być może już nie żyje. Nie, nie, to było
niemożliwe. Musiałaby przeczuć jego śmierć. I syn także żył, czuła to.
I tak mijały lata. Z każdym rokiem stawała się spokojniejsza.
Poddała się losowi. Pokornie przyjmowała nałożoną na nią karę
1 próbowała odzyskać równowagę wewnętrzną.
W ciągu tych lat zmienił się też jej wygląd. Wcześnie pojawiły się w jej
włosach srebrne nitki, jako czterdziestokilkuletnia kobieta była już
zupełnie siwa. Zaczęła pisać pamiętnik, w którym analizowała swoje
uczucia i pisała o pracy nad sobą. Pragnęła, aby te zapiski trafiły
pewnego dnia do rąk jej męża lub syna i pokazały im inny obraz matki
niż ten, który znali.
69

uwa
UStc
o s
w c
Ov
u<
Chciała, aby wszystko, co posiada, należało w przyszłości do syna.
Herbert nie może jej w tym przeszkodzić. Do syna należeć będzie
wszystko, czego nie chciał przyjąć ojciec.
Dziesięć lat po odejściu męża i syna sprzedała willę w mieście,
a meble, do których była przywiązana, kazała przewieźć do majątku
w Turyngii. Skoncentrowała się całkowicie na zarządzaniu posiadłością.
Przy pracy odzyskiwała powoli spokój.
Im była starsza, tym więcej interesowała się otoczeniem. Wokół
siebie dostrzegła tyle biedy i nieszczęść, że postanowiła pomagać
ludziom. Ta działalność bardzo ją uszlachetniła.
Uzupełniała też swoją wiedzę. Kupiła wiele wartościowych książek
i rozczytywała się w nich, zwłaszcza w relacjach z podróży. Gdy
przeczytała o czymś ciekawym, wyobrażała sobie, że mąż i syn tam
właśnie przebywają.
Wyjeżdżała też za granicę, chcąc i tam pogłębiać wiedzę. Z roku na
rok stawała się innym człowiekiem. Być może Herbert Rottach po-
trafiłby ją teraz pokochać. Ludzie darzyli ją zaufaniem. Własne
cierpienie uczyniło ją zdolną do rozumienia cudzego nieszczęścia. Tam,
gdzie mogła pomóc, czyniła to.
W dniu, w którym zmarł Herbert Rottach, była dziwnie niespokoj-
na. Chodziła nerwowo po domu i nieustannie miała uczucie, że coś
niemiłego się zdarzy. Wieczorem uspokoiła się, ale nie mogła zasnąć, co
zdarzało jej się bardzo często. Od lat źle sypiała dręczona straszliwym
niepokojem i uczuciem oczekiwania. Po odzyskaniu równowagi we-
wnętrznej poprawił się jej sen. Ale tego dnia opanował ją od nowa
dawny niewytłumaczalny niepokój i długo nie mogła zasnąć. Gdy
wreszcie zasnęła, po raz pierwszy od chwili rozstania przyśnił się jej mąż.
Patrzył na nią tak, jak podczas ostatniej rozmowy, a potem odszedł po
rozległym zaśnieżonym polu. Od czasu do czasu zatrzymywał się,
odwracał do niej i uśmiechał dobrotliwie. Zanim zniknął za warstwą
chmur, pokiwał jej na pożegnanie i bardzo wyraźnie powiedział: Niech
ci się dobrze wiedzie, Klementyno!
Obudziła się przestraszona i cała mokra od potu. Dreszcz przeszedł
jej ciało i przeszył ją straszliwy ból. Zacisnęła zęby, żeby nie krzyczeć. Co
się stało? Dlaczego się obudziła? Dlaczego ten sen, tak jasny i wyraźny.
do głębi ją poruszył?
70


Wybiła się zupełnie ze snu, wstała i ubrała się. Drżała na całym ciele,
poczuła się samotna i opuszczona. Zdała sobie sprawę z panującej
wokół siebie pustki.
— Musiało się coś stać — wyszeptała.
Zanotowała sobie ten dzień w kalendarzu, aby o nim nie zapomnieć.
Wspomnienie tego snu nigdy jej nie opuściło. Ciągle miała przed
oczyma samotnego mężczyznę idącego po bezkresnym śnieżnym polu,
uśmiechającego się do niej i kiwającego ręką jakby na pożegnanie. Sen
ten był dla niej czymś bardzo cennym, bowiem widziała w nim swego
ukochanego męża.
Po jakimś czasie napisała w pamiętniku:
Widziałam Cię we śnie, Herbercie. Patrzyłeś na mnie tak, jak nigdy
w rzeczywistości. Uśmiechałeś się do mnie czule i wyrozumiale i po-
wiedziałeś: Niech ci się dobrze wiedzie, Klementyno! Co ma oznaczać ten
sen? Mam dzisiaj po raz pierwszy uczucie, że nigdy Cię już nie zobaczę. Ale
mojego syna ujrzę jeszcze przed śmiercią, tego jestem pewna. Dobry Bóg
nie może mnie wezwać przed swoje oblicze, zanim go nie zobaczę. Jest już
mężczyzną, ma dokładnie tyle lat, ile miałeś ty, gdy zostałeś moim mężem.
Boże miłosierny, pozwól mi choć raz zobaczyć syna, o więcej nie mam
odwagi Cię prosić, Uczyń to dla mnie w Swojej wielkiej lasce.
Nie wiedziała, że Herbert zmarł poprzedniego dnia. Być może jego
ostatnia myśl była jej przeznaczona i stąd ten sen.
Starała się zapamiętać męża takim, jakim widziała go we śnie.
Nie miała, niestety, żadnej fotografii męża ani syna. Po ich odejściu
zniszczyła wszystkie, na których oni byli. Gdy ochłonęła, chciała strzępy
ułożyć w całość, ale było to już niemożliwe. Z czasem wizerunek męża
1 syna zatarł się w jej pamięci. Powtarzała sobie często: Nawet gdybyś
spotkała swojego syna, prawdopodobnie nie poznałabyś go. Nie wątpiła
natomiast, że rozpoznałaby Herberta, dorośli bowiem nie zmieniają się
tak bardzo jak dzieci.
Klementyna Rottach była teraz zupełnie innym człowiekiem. Gdyby
emz o tym wiedział, odwiedziłby ją, a i ojciec z pewnością by go do tego
zachęcał.
yła bardzo sumienna. Przez wszystkie lata po odejściu najbliższych
P°zwalała s°k'e na zaniedbanie jakiegokolwiek obowiązku. Za-
zała ogromną posiadłością. Każdego -dnia objeżdżała konno pola,
71

WO\'
O E
W l
O
u
kontrolowała pracowników, naradzała się z zarządcą, czuwała nad
wszystkim. Ale pracownicy nie narzekali na nią. Byli zadowoleni
z warunków pracy, dostawali godziwe wynagrodzenie.
Pewnego dnia, mniej więcej w tym czasie, gdy Heinz Rottach
wyjeżdżał z Riedburga do Neustetten, Klementyna Rottach wyszła
tylnymi drzwiami domu na wzorowo utrzymany dziedziniec. Przemie-
rzyła go spokojnym krokiem i weszła do stajni, aby sprawdzić, czy
panuje tam porządek.
Była już ubrana w strój do konnej jazdy, po przeglądzie stajni
chciała wyjechać na pola. Przyglądała się badawczo koniom, aby
ocenić, czy są właściwie utrzymane. Starała się dobrze administro-
wać posiadłością, która miała w przyszłości należeć do jej syna.
Dbając o posiadłość i pomnażając majątek, myślała nieustannie
o Heinzu.
Zadowolona była z dzisiejszego przeglądu. Mogła polegać na swoich
ludziach.
Wyszła na dziedziniec i poprosiła chłopca stajennego o przy-
prowadzenie jej konia.
Obserwowała, co dzieje się na dziedzińcu. Właśnie otworzono bramę
i wjechał przez nią bardzo wolno wóz, którym wożono na pola sprzęt
i narzędzia rolnicze. Zdziwiła się, że jechał tak wolno. Zaciekawiło ją też,
dlaczego jeden z robotników co chwilę pochyla się nad wozem
z zatroskaną twarzą. Musiało się stać coś złego. Szybko przeszła przez
dziedziniec i podeszła do wozu.
— Co się dzieje, Brinkmann? — zapytała robotnika biegnącego
obok wozu.
— Hansjórg wpadł pod wóz. Ma chyba zmiażdżoną nogę... nie
może chodzić.
Przeraziła się, okazywała bowiem wiele serca swoim pracownikom.
Pochyliła się nad młodym chłopcem przykrytym kocem. Jego bladą
twarz wykrzywił grymas bólu.
— Cóż to, Hansjórg, przytrafiło ci się nieszczęście? Nie, nie musisz
odpowiadać, widzę, że bardzo cierpisz. Bądź dzielny, zaraz coś wymyś-
limy. Czy lekarz jest już zawiadomiony? — zapytała woźnicę.
— Tak, łaskawa pani, pan zarządca osobiście pojechał do wsi.
zaraz tu będzie.


Nie pytała, kto jest winien temu nieszczęściu. Tego się dowie
w odpowiednim czasie. Spokojnie i rzeczowo wydawała polecenia,
rannego chłopca kazała ostrożnie przenieść do domu. Robotnicy
oniemieli słysząc, że mają go ulokować w domu pani Rottach.
Zareagowała na to spokojnie:
— Czemu się dziwicie... musi mieć wygodę, a gdyby leżał w domu
dla służby, nie mogłabym go doglądać. A więc ruszajcie! Tylko
ostrożnie, żeby ten biedny chłopak jeszcze bardziej nie cierpiał.
Mówiąc to pogłaskała rannego chłopca z matczyną czułością.
— Tylko się nie matrw, Hansjórg, na Zielone Świątki będziesz
tańczył z narzeczoną. Czy Maria wie, że miałeś wypadek?
Hansjórg zagryzł wargi. Ciepły, matczyny ton pani Rottach po-
działał na niego kojąco.
— Nie, łaskawa pani, Maria o niczym jeszcze nie wie. Dowie się
z pewnością wkrótce — wystękał Hansjórg.
— Sama jej o tym powiem, tak aby jej zanadto nie przerazić. No to
wniesiemy cię teraz do środka. Bądź dzielny, zaraz cię wygodnie
ułożymy.
Asystowała podczas przenoszenia chłopca do jednego z pokoi
gościnnych. Tam wprowadzono wiejskiego lekarza, który właśnie
nadjechał samochodem.
— Dzień dobry, kochana pani Rottach. Cóż my tu mamy? — za-
pytał dobrotliwie.
— Tego chciałabym się dowiedzieć od-pana, panie doktorze.
Proszę obejrzeć Hansjórga, wpadł pod wóz, ucierpiała jego noga.
Nie mieliśmy odwagi zdjąć mu buta, obawialiśmy się, że sprawimy
mu ból. Przygotowałam się już, założyłam fartuch i chciałabym
panu pomóc. Zgromadziliśmy bandaże, mam też domową apteczkę.
Pan przywiózł ze sobą instrumenty. Proszę ulżyć temu biednemu
chłopcu.
Lekarz podszedł do łóżka i popatrzył na zdeformowany but
Hansjórga.
— Do licha, ależ mamy tu ziemi z pola! Szkoda tej bielutkiej
Pościeli.
— Szybciej ją wypierzemy, niż zagoi się noga. Pod prześcieradłem
Jest poza tym specjalny podkład.

73
72
 

wo\
UW 
i
USi
o s
W i
o
u
ja
'
— Bardzo przezornie, pani Rottach, moje uznanie. Takiej gos-
podyni jak pani nie spotyka się codziennie. No, chłopcze, popatrzymy
sobie teraz na ciebie. A po cóż ty wsadzałeś tę nogę pod wóz? Już dobrze,
wiem, że nie dla przyjemności.
Zdejmował płaszcz i życzliwie rozmawiał z rannym. Po chwili
otworzył walizeczkę z instrumentami, wyjął skalpel i nożyczki. Gdy
pacjent to zobaczył, krew odpłynęła mu z twarzy. Lekarz starał się
uspokoić chłopca.
— Spokojnie, Hansjórg, potrzebuję tych narzędzi, aby rozciąć but,
musimy go niestety poświęcić. A więc zamknij oczy, zaraz się go
pozbędziemy.
Zręcznie uwolnił nogę pacjenta z buta, nie zadając mu przy tym
bólu. Hansjórg miał nogę owiniętą onucą.
— To rozsądnie, że zakładasz onuce, i jakie są czyste, widać, że
jesteś porządnym chłopakiem. Tak, tak, Maria wie, dlaczego chce wyjść
za ciebie za mąż. To dobrze, że miałeś onuce, gdybyś założył wełniane
skarpety, nie poszłoby tak łatwo.
Pani Klementyna przyniosła miskę z rozpuszczonym w wodzie
karbidem, podczas gdy lekarz ostrożnie odwijał onucę.
Była przesiąknięta krwią i na ten widok pani Rottach mocno się
zaniepokoiła. Stopa wygląda nie najlepiej. Lekarz oglądał ją dokładnie
ze wszystkich stron. Hansjórg cierpiał ogromnie, w końcu zemdlał
z bólu.
— Czy trzeba amputować nogę? — zapytała cicho pani Rottach.
Lekarz milczał przez chwilę, po czym spojrzał badawczo w twarz
chłopca i gdy upewnił się, że jest nieprzytomny, odpowiedział:
— Zastanawiam się... sądzę, że uratujemy stopę, na szczęście miał
mocne buty do prac polowych i one ochroniły nogę. Ale stracił dwa
palce. Niestety, będzie miał pamiątkę po tym wypadku. Ale Maria się
z tym pogodzi. A oto i one, odcięło je koło wozu. Wiszą jedynie na
strzępach skóry. No... i po wszystkim. U prawej nogi zostały Hansjór-
gowi tylko trzy palce.
Dobroduszność lekarza spowodowała, że cały zabieg nie był
tak straszny, jak można było oczekiwać. Zatamował krew i obmył
ranę, a potem obejrzał jeszcze raz nogę. Pani Klementyna po-
magała mu zrobić opatrunek i wreszcie ułożyli nogę na podwy-
74


ższeniu.   Gdy Hansjórg ocknął się po chwili z omdlenia,  lekarz
zażartował:
— Brawo, chłopcze, nawet nie trzeba było narkozy, swoim om-
dleniem ułatwiłeś mi pracę. Nie przypuszczałem, że taki jesteś wrażliwy.
Chyba po raz pierwszy w życiu straciłeś przytomność?
Hansjórg zawstydził się bardzo z powodu swej słabości.
— To diabelnie bolało, panie doktorze.
— A teraz?
— Jeszcze mnie boli, szczególnie dwa środkowe palce.
Lekarz popatrzył na niego ciepło. Ale zanim cokolwiek powiedział,
pani Rottach dała mu znak ręką. Sama chciała poinformować Hansjór-
ga o utracie palców.
— Uspokój się, wkrótce nie będą cię już bolały.
— Panie doktorze, proszę mi powiedzieć, czy będzie mi pan
amputował nogę?
— Wykluczone, jeśli będziesz się dobrze sprawował. Uspokój się,
Hansjórg, na Zielone Świątki będziesz tańczył ze swoją panną.
— Wszystko się udało — dodała pani Klementyna.
Pacjent głęboko odetchnął.
— Dzięki Bogu! Gdybym został kaleką, wolałbym nie żyć, łaskawa
pani, nie chciałbym być dla nikogo ciężarem.
— Spokojnie, Hansjórg. Jeśli ktoś na służbie u mnie zostanie
kaleką, nie będzie dla nikogo ciężarem.
— Ale... Maria... łaskawa pani... nie poślubiłaby kaleki. Czy to
prawda, łaskawa pani, że nie stracę nogi?
— Prawda, Hansjórg, nie martw się. Nogę masz potłuczoną i będzie
cię jeszcze jakiś czas bolała. Ale najgorsze masz już za sobą. Leż tylko
spokojnie.
Pani Klementyna i doktor rozebrali tymczasem chłopca i założyli
mu świeżą koszulę.
Chlebodawczyni ułożyła mu wygodnie poduszki i jak dobra matka
Pogładziła go po blond czuprynie.
— Pani jest dla mnie zbyt dobra, łaskawa pani. Jak ja się odwdzięczę.
Uśmiechnęła się do niego ciepło.
Wszystko w porządku, Hansjórg, przecież jesteś ranny. A cier-
trzeba się opiekować. Teraz dostaniesz coś do jedzenia, a ja
75

wov
UW 
L
USu
o s
w 
<
O
u
:J
pojadę do Marii i powiem jej, co się stało, oczywiście pominę drastyczne
szczegóły. Być może zjawi się tu niedługo.
Maria, narzeczona Hansjórga, służyła u pastora.
Hansjórg popatrzył z wdzięcznością na swoją chlebodawczynię.
— Nie powinna się zamartwiać, łaskawa pani!
— Ach, na pewno nie będzie się martwić, przecież, dzięki Bogu, nic
złego ci się nie stało. A więc bądź rozsądny. Gdy wrócę z pola, zajrzę do
ciebie.
Pani Rottach wyszła z doktorem z domu. Chciała się jeszcze
dowiedzieć, jak ma doglądać pacjenta i czy rzeczywiście jego stan nie
budzi niepokoju.
— Niech się pani uspokoi, pani Rottach. Bez tych dwóch palców
będzie mógł normalnie chodzić, wszystko będzie dobrze. Szczęście, że
miał czyste onuce.
— O to zadbała z pewnością Maria — dodała pogodnie pani
Rottach.
— I to zapobiegło zakażeniu krwi.
— Pocieszę ją tym.
Doktor wsiadł do samochodu, a pani Rottach pogalopowała do
domu pastora. Z daleka już zobaczyła Marię rozwieszającą bieliznę. Po
chwili zatrzymała się przy ogrodzeniu i zawołała:
— Mario, mogłabyś do mnie podejść?!
Maria, piękna i pełna wdzięku dziewczyna, szybko podbiegła do
pani Klementyny.
— Czego sobie pani życzy, łaskawa pani?
— Chcę ci przekazać pozdrowienia od Hansjórga. Gdy będziesz
miała wolną godzinkę, odwiedź go.
Maria popatrzyła na nią zdumiona i zaczerwieniła się po uszy.
— Cóż to? Czy Hansjórg nie jest w polu?
— Nie, musiał przerwać pracę, skręcił sobie niegroźnie nogę. No,
Mario, cóż to tak zbladłaś, nic się nie stało. Dobry Bóg sprawił, że
wszystko skończyło się dobrze.
Maria przycisnęła ręce do serca.
— Cóż mu się stało, łaskawa pani? — zapytała blada, z prze-
rażeniem w oczach.
— Bądź dzielna, Mario, dzięki Bogu to nic groźnego.
76


— O Chryste! Mój biedny Hansjórg! Czy naprawdę to nic groź-
nego?
— Powiedziałam mu, że na Zielone Świątki znowu będzie z tobą
tańczył. Tobie to także mówię, Mario. Dziękujmy Bogu, że wszystko tak
się skończyło. Hansjórg bał się, że grozi mu amputacja.
Maria zbladła jeszcze bardziej.
— Spokojnie, stracił tylko dwa palce u nogi, ale nie wie o tym
jeszcze. Wydaje mu się, że go jeszcze bolą. Musisz się z tym pogodzić, że
twój przyszły mąż ma taki feler, ale niech cię to nie martwi, i bez tych
dwóch palców poruszać się będzie normalnie. Ale nie mów mu jeszcze
o tym. Hansjórg stracił przytomność, a wtedy doktor odjął mu te palce.
Chcemy mu o tym powiedzieć, gdy będzie już zupełnie zdrów. Jest taki
dziwny, jeszcze ubzdura sobie, że jest kaleką. Sam musi się przekonać, że
bez tych palców będzie normalnie chodził. No, ale mężczyźni tacy już są.
Maria słuchała w napięciu.
— Ach, łaskawa pani, niech tylko wyzdrowieje. Będę go kochać
jeszcze bardziej. Bogu dzięki, że to nie cała stopa.
— Wiedziałam, że będziesz rozsądna. A teraz, na osłodę, możecie
się pobrać zaraz po Zielonych Świątkach. Hansjórg potrafi się ob-
chodzić z końmi, zostanie więc u mnie stajennym, a potem urządzicie się
w domku, w którym mieszkała stara Reineken, w tym obok domu dla
służby. Reineken przeniosła się do miasta, mieszka u córki i opiekuje się
wnukami. Uwijecie tam sobie gniazdko, będziecie mieli dwa pokoje
i małą kuchnię. Ty mogłabyś pomagać w gospodarstwie tak długo,
dopóki nie będziecie mieli dzieci. Zarobiłab\ ś w ten sposób dodatkowe
pieniądze. Wszystko ułoży się pomyślnie. Powiedz tylko pastorowi, żeby
rozejrzał się za inną służącą. No, Mario, teraz chyba uwierzyłaś, że
szczęście was nie opuściło.
— Ach, łaskawa pani... pani jest taka dobra! Dziękuję po ty-
siąckroć... Bóg to pani wynagrodzi!
Maria uścisnęła serdecznie rękę pani Klementyny, po czym ta
odjechała, a Maria dokończyła rozwieszania bielizny pastora. Pani
Rottach pomyślała:
„To jest prawy charakter, Maria będzie pracowitą i kochającą żoną,
nie obrzydzi życia mężowi... tak jak ja to robiłam... ale on ją także
kocha. Ach, Mario, ty nawet nie wiesz, jak ja ci zazdroszczę"
77

usiał
o sy
w o;
Ów
u o,
Ostro ściągnęła cugle i pogalopowała przez pola, jej twarz sposęp-
niała, zacisnęła mocno zęby.
Gdy wróciła, zajrzała do Hansjórga. Uścisnął jej rękę równie
serdecznie jak Maria i powiedział:
— Łaskawa pani, Maria była u mnie... pani jest dla nas taka dobra.
Winni pani jesteśmy dozgonną wdzięczność.
— Już dobrze, Hansjórg, cieszy mnie to, że mogę was choć trochę
uszczęśliwić. Jak się czujesz?
— Już lepiej... tylko te dwa środkowe palce, one ucierpiały chyba
najwięcej, bolą mnie jeszcze okrutnie.
Popatrzyła na niego poważnie.
— Uspokój się, ten ból wkrótce minie, prawdopodobnie boli cię
cała stopa.
— Nie, właśnie nie, bolą mnie tylko te dwa palce.
Pokiwała głową, uśmiechając się do niego.
— Wszystko będzie dobrze, Hansjórg. Dziękuj Bog% że nie
odjęto ci stopy. To przecież drobnostka, że bolą cię tylko dwa
palce.
— To prawda, łaskawa pani. Nie jest jeszcze tak źle.
Pani Klementyna wyszła z pokoju zamyślona.
Hansjórg miał pod ręką dzwonek i mógł nim wezwać domo-
wników, gdyby potrzebował ich pomocy. Nieustannie ktoś zaglą-
dał do niego? więc nie nudził się, leżąc wygodnie w pokoju gościn-
nym. Sam się w końcu przekonał, że ma tylko trzy palce u prawej
stopy. Kiwając głową, oglądał zdeformowaną stopę i mruczał pod
nosem:
— Tak właśnie myślałem, bolą mnie te palce, których już nie
mam.
Pani Rottach uważała, że Hansjórg powinien być szczęśliwy, że tak
się zakończyła ta historia. Rany na ciele szybko się goją w przeci-
wieństwie do tych w sercu. Ona wiedziała to najlepiej.


VIII
Heinz Rottach był w Neustetten już dwa tygodnie. Jeszcze nigdy nie
czuł się tak szczęśliwy. Hardy, serdeczna opieka Dorrit... Ach, to
wszystko było tak piękne, że wydawało mu się wprost nierzeczywiste.
Żył jak we śnie. Wdzięczny był też losowi, że może tak często widywać
Micaelę.
Tylko dwukrotnie w ciągu tych dni nie dane było im się spo-
tkać. Raz, gdy musiał pojechać do pobliskiego miasteczka, aby za-
opatrzyć się w niezbędne drobiazgi, po raz drugi, gdy Micaela, cierpiąc
z powodu dotkliwego bólu głowy, nie pojawiła się na popołudniowej
herbatce w Neustetten. Nie przypuszczał, że Micaela symulowała.
Chciała w ten sposób udowodnić samej sobie, że potrafi oprzeć
się chęci pojechania do Neustetten, choć czeka tam na nią Heinz
Rottach. Nie pokazała się więc u siostry. Tak to przygnębiło Heinza,
że nie wiedział, co się z nim dzieje. Albo odwrotnie, wiedział dobrze, co
go trapi, nie chciał się tylko przyznać, że Micaela Riemann jest tak
bliska jego sercu. Jej obecność była mu potrzebna jak światło
słońca. Bez niej życie wydawało mu się jałowe i smutne.
On, który nigdy dotąd nie myślał o ożenku, teraz często zasta-
nawiał się nad tym. Uważał, że byłby taki szczęśliwy jak jego przyjaciel
Hardy, gdyby mu się udało poślubić siostrę Dorrit. Był pewien, że tylko
Micaela może zostać jego żoną. Sądził jednak, że jest to jeszcze
niemożliwe.
Micaela była bowiem bardzo młoda, miała zaledwie szesnaście i pół
roku, a on, mimo że przekroczył trzydziestkę, wiedząc po małżeństwie
swoich rodziców, jak ono może wyglądać, nie myślał nigdy poważnie
o ożenku. Oczywiście wiedział, że są szczęśliwe małżeństwa. Za takie
uważał małżeństwo swojego przyjaciela z Dorrit. Zastanawiał się, czy
Micaela byłaby równie dobrą i kochającą żoną, gdyby się pobrali...
gdyby ona tak go kochała jak on ją.
Nie umiał sobie odpowiedzieć na to pytanie. Micaela była do niego
przyjaźnie usposobiona, ale kiedy czasami próbował się do niej zbliżyć,
wydawało mu się, że wymyka mu się strwożona. Czyżby miał podzielić
los swojej matki i ofiarować serce i miłość nie zyskawszy wzajemności?

79
 

Gdy sobie wyobraził, że Micaela potraktowałaby chłodno jego miłosne
wyznania, pociemniało mu w oczach.
Heinz nie domyślał się, że Dorrit uważnie go obserwuje i wie już, że
zakochany jest w Micaeli. Wie też, że Heinz Rottach nie jest obojętny jej
siostrze, chociaż ona nie przyznaje się do tego.
To takie dziewczęce kaprysy, jest nieśmiała i nie chce dać po sobie
poznać, co czuje — myślała Dorrit. Do głowy jej nie przyszło, czym
zamartwiała się Micaela. A ona nieustannie myślała o ojcu i o tym, że
żaden mężczyzna nie chciałby go mieć za teścia.
Heinz i Micaela tęsknili za sobą, gdy tylko byli daleko od siebie.
A kiedy spotykali się, spływał na nich spokój, który pozwalał im
zapomnieć o przebytych mękach.
Micaela nie była już dzieckiem. Była przecież córką Hiszpanki, a one
dojrzewają znacznie wcześniej niż Niemki. Dojrzałą uczyniło ją też
ciężkie życie na ranczo. Czuła się, jakby już miała dwadzieścia lat.
Sprawiała wrażenie opanowanej i niedostępnej, ale gdy patrzyła w szare
oczy Heinza Rottacha, nie było w jej sercu ani chłodu, ani niechęci. Był
jej bardzo bliski. Martwiło ją, że nie potrafi mu tego okazać. Grali przed
sobą komedię. Na strzelnicy czy też podczas konnych przejażdżek,
w trakcie rozgrywania partii tenisa czy podczas odpoczynku nad rzeką
byli zawsze radośni i zadowoleni, że są razem. Przede wszystkim byli
jednak szczęśliwi.
Konkurs strzelecki z nagrodami odbył się, nagrody ufundowane
przez Dorrit otrzymał Hardy i Micaela. I tylko drobny incydent
spowodował, że Heinz zdobył dalsze miejsce. Gdy szykował się do
ostatniego strzału, osa użądliła go w rękę, a ponieważ drgnął z bólu,
chybił.
Dorrit przyznała mu jednak nagrodę pocieszenia, malutką osę
ze złota i platyny. Była to szpilka do krawata, którą nosił często
jej przybrany ojciec, Willi Lund. Wręczyła mu ją z filuternym uśmie-
chem.
Heinz patrzył na nią zdumiony.
— O, czyżby wiedziała pani wcześniej, że użądli mnie osa? — za-
pytał rozbawiony.
— Oczywiście, moja żona wiedziała o tym. Ona 'wie wszystko
i słyszy nawet, jak trawa rośnie — zażartował Hardy.
80


Dorrit i Micaela poprosiły, aby Heinz mówił im po imieniu.
Z radością przystał na to i dodał, że teraz będzie się czuł jak członek
rodziny.
Heinz podszedł do lustra i wpiął spinkę w krawat.
— To cacko będzie mi przypominało o tym, że przypadek posługuje
się często najmniejszymi istotami, aby pokrzyżować nasze plany.
Dziękuję pani, Dorrit, za ten upominek. To popołudnie było dla mnie
bardzo pouczające... nie można być nigdy zbyt pewnym siebie. O ileż
byłbym rozsądniejszy tego wieczora, gdy przyszedłem do Riedburga,
gdybym wiedział, jak świetnie strzela panna Micaela.
Wówczas Micaela popatrzyła na niego z uśmiechem.
— Byłaby to wielka strata, gdyby pan to wiedział.
— Dlaczego?
— Ponieważ nie zaimponowałby mi pan tak bardzo swoją odwagą.
Spojrzał na nią czule.
— Czy rzeczywiście zaimponowałem pani?
Spuściła głowę zmieszana. Gdy tak patrzył na nią, czuła, że
opuszczają ją siły. Aby tego po sobie nie pokazać, próbowała wszystko
obrócić w żart.
— Och, zażartowałam tylko.   Można chyba czasami pożarto-'
wać?
— Mico, nie wycofuj się — upomniała ją Dorrit, która doskonale
pojęła, że Micaela próbuje w ten sposób maskować swoje uczucia.
Heinz pobladł. Czuł, że Micaela go odtrąca, a to zawsze sprawiało
mu ból.
Młoda dziewczyna spojrzała na siostrę zawstydzona.
— Jestem nieznośna, Dorrit, zbesztaj mnie porządnie.
Dorrit objęła siostrę i powiedziała łagodnie:
— Moja mała Mico, jesteś nieznośna. Tym razem ci jeszcze
darujemy, prawda, panie Rottach?
Heinz opanował się i odpowiedział z uśmiechem:
— Oczywiście, panna Mica nie chciała powiedzieć nic złego, może
zabrzmiało to tylko... niezbyt miło.
— Czy zabrzmiało to niezbyt miło? — zapytała Mica i głęboko
westchnęła.
Heinz nie gniewał się jednak na nią.
81
6 Domt i jej siostra

I
 

p
o
b

z

l

Minęło kilka dni. Cała czwórka umówiła się na przejażdżkę
konną. Hardy chciał połączyć przyjemne z pożytecznym i przy okazji
sprawdzić, jak postępują prace na najbardziej odległych polach. Micae-
la miała się spotkać z pozostałą trójką u stóp zamku. Na miejsce
spotkania przyjechała nieco wcześniej. Gdy, siedząc na koniu, czekała
na resztę towarzystwa, minął ją samotny jeździec, który patrzył się na
nią tak natarczywie, że oblała się rumieńcem. Poznała go. Dorrit
kiedyś go jej pokazała. Był to Rolf Lamprecht. To za niego Dorrit
miała wyjść za mąż. Nigdy jeszcze nie byli tak blisko siebie, zatrwo-
żyło ją jego przenikliwe spojrzenie. Spuściła głowę udając, że go nie
widzi. Ale on ukłonił się z ironicznym uśmiechem, uchylając przy
tym kapelusza, a w jego oczach pojawił się błysk pożądania. Do
diabła, siostra pani von Ried jest równie piękna jak ona sama, chociaż
w innym typie. I pomyślał ze złością o swojej żonie, która nieu-
stannie tyje. On był równie gruby i poślubił ją tylko dlatego, że była tak
samo bogata jak on. Chciał też udowodnić Dorrit, że nie będzie
opłakiwał jej odejścia. Ale zawsze, gdy spotykał Dorrit i jej męża,
ogarniała go wściekłość, że z ich twarzy emanowało bezgraniczne
szczęście. Nienawidził teraz Dorrit tak, jak zawsze nienawidził Lienhar-
da von Rieda. I największą radość sprawiłoby mu, gdyby wpędził ich
oboje w biedę.
Denerwowało go i to, że również siostra Dorrit była dla niego
nieosiągalna. Wszystko go złościło. Nic go nie cieszyło, nie cieszył go
nawet ogromny majątek zgromadzony przez łajdackie matactwa.
Na szczęście Lienhard i Dorrit, dzięki spadkowi po ciotce Rosę, byli
całkowicie od niego uniezależnieni.
Lamprecht jechał stępa. Parę razy oglądnął się, by zobaczyć jeszcze
Micaelę, ale ona zachowała całkowitą obojętność. Odetchnęła jednak
z ulgą, gdy pojawiła się trójka oczekiwanych przez nią jeźdźców. I oni
widzieli Lamprechta, który pospiesznie skręcił w boczną drogę, aby się
z nimi nie spotkać. Dorrit zbladła na jego widok. Jeszcze teraz przenikał
ją dreszcz grozy na myśl, że była kiedyś zdana na łaskę tego człowieka.
Chciała nawet odebrać sobie życie, byle tylko nie należeć do niego. Jego
widok zmroził jej krew w żyłach. Hardy widząc, że jest przestraszona,
starał sieją uspokoić; gładził ją po ręce i czule szeptał jej imię. Po chwili
przyszła do siebie.
82


Micaela i Heinz pojechali przodem, Hardy z żoną za nimi. Jechali
wolno, rozmawiając z ożywieniem. Micaela z niepokojem patrzyła na
Dorrit. Wiedziała, jak źle na siostrę działały nawet przelotne spotkania
z Lamprechtem.
Po chwili wjechali do lasu. Gałęzie dorodnych drzew splotły się nad
ich głowami. Ostatnie ciepłe dni zachęciły do rozkwitu pączkujące liście,
tak że delikatna zielona mgiełka zawisła nad lasem. Wokół unosił się
świeży zapach ziemi. Dorrit rozglądała się za fiołkami. Znała miejsce,
gdzie rosły ich całe kępy, i tam chciała pojechać.
Odnaleźli to miejsce i postanowili zabawić tam dłużej. Fiołków było
w bród. Panowie zostali pouczeni, jak zrywać te niezwykle kruche
kwiatuszki, aby nie obrywać ich ze zbyt krótkimi łodyżkami. Micaela
zanurzyła się w wiosenną zieleń lasu. Wsadziła nos w bukiecik fiołków
i wdychała ich cudowny zapach. Heinz przyniósł jej zebrane przez siebie
kwiatki, a gdy mu dziękowała, wdzięcznie się uśmiechając, powiedział
cicho:
— Te fiołki mają kolor pani oczu, panno Mico. To przepiękny
kolor.
Oblała się rumieńcem i rozejrzała nerwowo, jakby szukając pomocy.
Dorrit i jej mąż stali jednak w głębi polanki czule objęci. Heinz również
to widział i westchnął cichutko:
— Szczęśliwi, można im tylko zazdrościć.
Micaela chciała przypiąć sobie do sukni podarowany bukiecik.
Heinz przyglądał się jej bacznie. Była zakłopotana i to obudziło w nim
nadzieję, że nie był jej zupełnie obojętny. Opanowała się jednak szybko
i spokojnie podeszła do konia. Do jego uprzęży przymocowała także
kilka fiołków. Z zazdrością popatrzył na pięknie ustrojony koński łeb
i powiedział:
— Teraz zazdroszczę także pani koniowi. Czy i ja nie mógłbym
dostać kilku fiołków?
Zaczerwieniła się pod jego spojrzeniem, ale odpowiedziała szorstko,
aby nie zdradzić się ze swoimi uczuciami:
— Przyniósł mi pan zebrane przez siebie fiołki, myślałam więc, że
me chce ich pan. Mógł pan przecież zostawić kilka dla siebie.
— Nie, to nie tak, chciałem po prostu zostać tak obdarowany jak
Pani koń. Proszę podarować mi kilka fiołków!
83

po
bi
7
l
Jego ton mocno ją poruszył. Odpowiedziała jednak obojętnie:
— Tak wiele tu fiołków, może pan sobie zerwać.
— Aleja chciałbym je dostać z pani ręki, tak jak pierwiosnki, które
podarowała mi pani w Riedburgu. Mam je zawsze przy sobie i wierzę, że
przyniosą mi szczęście. Tak chciałbym dostać od pani fiołki!
Niepewnym ruchem oddzieliła od bukietu kilka kwiatuszków i wrę-
czyła mu je pospiesznie. Widział, jak drżały jej ręce i jak oblała się przy
tym rumieńcem. I jak wówczas, gdy podarowała mu pierwiosnki, tak
i teraz chwycił jej rękę, w której trzymała fiołki, i pocałował ją.
Wysunęła szybko dłoń z jego uścisku, a on podniósł do góry
bukiecik, jakby chciał go pokazać niebu, i uradowany, głośnymi
okrzykami wyrażał swój zachwyt. Potem włożył je do portfela, gdzie
przechowywał już pierwiosnki.
— Czy teraz jest pan szczęśliwy? Wydaje mi się, że mężczyźni chcą
• zawsze przeforsować swoją wolę — powiedziała zakłopotana.
W tym momencie podeszli do nich Dorrit i Hardy.
— Dlaczego tak krzyczysz? — dopytywał się Hardy.
— Cieszę się!
— Z czegóż to?
— Bo jestem z wami... w Turyngii... u was.
Micaela chciała wsiąść na konia. Była świetną amazonką i zwykle
nie potrzebowała pomocy. Tym razem jednak Heinz wyrósł obok
niej jak spod ziemi i zaofiarował jej swoje ręce jako podporę. Spojrzał
jej przy tym tak głęboko w oczy, że dziewczyna zaczerwieniła się po
same uszy. Udając obojętność, usiadła spokojnie w siodle. Hardy
pomógł wsiąść żonie na konia, a po chwili panowie byli już także
w siodłach. Ruszyli i wkrótce dotarli do pól, które chciał zlustrować
Hardy.
Nie zabawili tam długo. Postanowili szybko wracać do domu.
Micaela chciała się pożegnać i jechać do Riedburga. Dorrit sprzeciwiła
się temu.
— Jedź z nami na śniadanie do Neustetten. Masz u mnie kilka
swoich sukien, więc możesz się przebrać. To przecież nie ma sensu, żebyś
ciągle przesiadywała sama w zamku. Mogłabyś zostać także na obiedzie.
Po śniadaniu poszlibyśmy wszyscy nad rzekę, dobrze nam to zrobi po tej
przejażdżce.
84


Heinz Rottach patrzył na nią tak błagalnie, że Micaela, wbrew temu,
co wcześniej postanowiła, pojechała do Neustetten. Gdy zmieniała strój
w garderobie Dorrit, powiedziała do niej:
— Teraz doskonale rozumiem twoją niechęć do Lamprechta.
Widziałam go dzisiaj po raz pierwszy z bliska. Patrzył na mnie tak
bezczelnie, że po prostu pokazałam mu plecy. Nie chciałam tego mówić
przy panach, aby ich nie denerwować.
— Postąpiłaś bardzo roztropnie, bo Hardy czyha tylko na okazję,
aby rozmówić się z Lamprechtem. Nie chciałabym, żeby do tego doszło.
Unikaj go jak ognia.
— Zapewniam cię, że będę go omijała. Ach, Dorrit, jakie to byłoby
straszne, gdybyś go musiała poślubić.
Dorrit pobladła.
— Gdyby do tego doszło, odebrałabym sobie życie — odpowie-
działa zdecydowanie.
Micaela objęła ją czule.
— Ach, Dorrit, pomijając, że jest obrzydliwy, jego chyba nie można
pokochać, a musi być czymś strasznym dla kobiety poślubienie takiego
mężczyzny.
Dorrit popatrzyła na siostrę uważnie.
— Czy i ty masz takie doświadczenia?
Micaela oblała się rumieńcem.
— Wcześniej się nad tym nie zastanawiałam.
— Ale teraz zaprzątasz tym sobie głowę?
— To narzuca się samo, Dorrit... kiedy widzę, jak jesteście szczęś-
liwi, ty i Hardy.
Dorrit nie chciała już dalej wypytywać siostry. Jeśli Micaela nie miała
do niej zaufania, to nie było sensu zmuszać jej do zwierzeń. Była skryta,
ale trudno się dziwić. Wyrosła przecież na odludziu, nie miała się komu
zwierzać. Nie była też naturą otwartą. Dorrit była jednak przekonana,
ze Micaela odwzajemnia uczucie Heinza Rottacha. Bardzo ją to
cieszyło. U boku Heinza czułaby się z pewnością tak bezpieczna jak ona
u boku swojego męża. Trzeba poczekać, aż sprawa dojrzeje. Micaela jest
silną indywidualnością, trudno byłoby wpływać na jej decyzje.
Gdy panie zeszły na dół, panowie czekali już przy stole zastawionym
smakowitym śniadaniem. Zajadali z apetytem, bo po przejażdżce
85

po
!
b
i
z
;
l
wszyscy byli głodni. Hardy odszedł pierwszy od stołu, musiał napisać
ważny list. Po nim odeszła Dorrit, która chciała dopilnować spraw
w gospodarstwie. Heinz i Micaela pozostali sami.
— Może zagramy w tenisa — zaproponowała Micaela. Sądziła, że
w ten sposób uniknie z nim rozmowy sam na sam.
Heinz zgodził się. Cieszył się, że będzie ją miał tylko dla siebie
chociaż przez chwilę. Micaela dobrze już sobie radziła na korcie
tenisowym. Miała silne uderzenie i pewne oko. Dzisiaj była w znako-
mitej formie i Heinzowi trudno było dotrzymać jej kroku. Gra sprawiała
jej przyjemność. Heinz cieszył się widząc, jak Micaela świetnie sobie
radzi.
Podczas gry rozmawiali, a ich rozmowa była chwilami pełna aluzji.
W połowie ostatniego setu pojawili się Hardy i Dorrit, aby ich namówić
do pójścia nad rzekę. Stroje kąpielowe czekały na nich w kabinach
kąpielowych.
Wszyscy czworo szybciutko się przebrali i po chwili z pluskiem
wskakiwali do wody. Była jeszcze dosyć zimna, ale wspaniale od-
świeżała. Kąpali się nie dłużej niż 10 minut. Heinz pomógł Micaeli wyjść
na brzeg. Zauważył, że ma wspaniałą figurę. Nie była już dzieckiem.
Z wody wyszła piękna młoda kobieta. Heinz podziwiał urodę obu sióstr
i ich szczupłe sylwetki.
Obaj przyjaciele też prezentowali się doskonale: byli dobrze zbudo-
wani, szczupli i wysportowani.
Wszyscy czworo pośpiesznie się ubrali i w doskonałych humorach
ruszyli do domu.
W godzinę później siedzieli przy suto zastawionym stole w jadalni
i wesoło gwarzyli. Micaela była mniej napięta, zniknęło gdzieś uczucie
niepokoju wywołane zalotami Heinza. Nie irytowały jej już jego słowa
i przenikliwe spojrzenia. Dała się namówić na popołudniową herbatę
i dopiero po podwieczorku wyruszyła do Riedburga. Heinz zaofiarował
się, że ją odprowadzi chociaż do krzyżówki, skąd do Riedburga było już
niedaleko. Dorrit i Hardy poparli go gorąco. Micaela nie miała odwagi
zaprotestować.
Podczas przejażdżki prowadzili lekką rozmowę. Dziewczyna starała
się nie dopuścić do dwuznacznych pauz. Heinz zauważył, że czuła się
nieswojo i była spięta. Nie chciał j ej bardziej peszyć, gdyż obawiał się, że
86


mógłby ją w ten sposób zniechęcić do przebywania z nim sam na sam.
Był jednak dobrej myśli, bowiem wydarzenia dzisiejszego dnia utwier-
dziły go w przekonaniu, że nie jest bez szans.
U podnóża zamku pożegnali się bardzo serdecznie. Odjeżdżając
Heinz odwrócił się i obrzucił Mice spojrzeniem, którego się prze-
straszyła, po czym dziewczyna popędziła czym prędzej do Riedburga.
Gdy galopowała samotnie, ogarnął ją głęboki smutek. Nie mogła
dłużej ukrywać przed sobą, że z całego serca kocha Heinza Rottacha.
Wiedziała także dobrze, że nie była mu obojętna. On nie krył się z tym.
Mica też okazałaby mu swoją miłość, bo wiedziała, jak bardzo jest jej
drogi, ale nie mogła tego uczynić. Heinz nigdy nie może się dowiedzieć,
że jest mu przychylna. Zacząłby zabiegać o nią i musiałaby w końcu
odpowiedzieć „nie". Jej ojciec nie mógłby przecież zostać jego teściem,
a i ona nie była go warta. On jest wielkim panem, dziedzicem ogromnej
fortuny. A ona? Ona była prostą, głupiutką dziewczyną, która nie
umiała się odpowiednio zachować i której ciągle wymykały się dosadne
hiszpańskie i niemieckie epitety. Nie, nie była stworzona do tego, aby
zostać jego żoną. On mógł wybierać wśród najpiękniejszych panien. Nią
się zainteresował dla zabicia czasu i na pewno nie myśli o tej znajomości
poważnie. Niewątpliwie bardzo ją lubi, zauważyła to przecież, ale nie
myśli o ślubie z nią. I tak być powinno. Zadałaby mu ból, gdyby
rzeczywiście starał się o nią, a ona musiałaby mu dać kosza.
Ale do tego dojść nie może, musi się tych marzeń za wszelką cenę
wystrzegać, nawet gdyby on tak ją pokochał, że gotów byłby ją poślubić.
Zostać jego żoną? Zadrżała lekko na myśl o tym i zamknęła oczy. Nie...
tak się stać nie może... ale mój Boże... jakżeż byłoby cudownie zostać
żoną Heinza Rottacha.
Przez chwilę ta wizja nie dawała jej spokoju. A potem odsunęła od
siebie tę myśl i wyprostowała się energicznym ruchem. Nie potrafiła się
rozczulać nad sobą.
I tak dojechała do Riedburga. Breitnerowie pracowali jeszcze
w ogrodzie. Pozdrowiła ich radośnie, pochwaliła wykonaną pracę
i powiedziała pogodnie:
— Jutro będziemy mieli gości, proszę więc upiec smaczne ciasto
1 pyszne chrupiące wafle, pani Breitner. Na podwieczorku będzie moja
siostra, szwagier i pan Rottach.
87

Breitner chciał jej pomóc zsiąść z konia, ale sama sobie świetnie
poradziła. Oddała mu cugle i poszła zaraz do ogrodu. Cieszył ją widok
wschodzących kwiatów i coraz większych listków na drzewkach w szpa-
lerach. Mogłaby być taka szczęśliwa tu, w górze, w Riedburgu, gdyby...
tak... gdyby...
Wolała jednak nie myśleć o tym, co zakłócało spokój jej serca.
Heinz Rottach zasięgnął języka na temat matki i wszystko, czego się
dowiedział, wprawiło go w dobry nastrój. Zarządzała dużym majątkiem
w południowej Turyngii, dla swoich pracowników była sprawiedliwa
i szczodra. Cieszyła się dużym uznaniem w okolicy, a jej posiadłość
należała do wzorcowych. Dowiedział się też, jak wygląda: była szczupłą
wyprostowaną kobietą z siwymi włosami. Żyła w odosobnieniu,
poświęcała się jedynie pracy i działalności dobroczynnej.
Następnego przedpołudnia Dorrit pojechała załatwić sprawunki do
miasta i przyjaciele zostali po raz pierwszy sami. Usiedli w gabinecie
pana domu i zapalili cygara. Heinz opowiadał, co usłyszał o matce.
Postanowił nie zwlekać z odwiedzeniem jej.
Hardy poparł jego zamiar. Heinz zdecydował, że zrobi to w naj-
bliższy poniedziałek, niedzielę chciał jeszcze spędzić w Neustetten.
— Ale przecież wrócisz do nas, Heinz? — zapytał zaniepokojony
Hardy.
Heinz popatrzył na niego poważnie i odpowiedział:
— Tak, Hardy, nie pozbędziecie się mnie już na zawsze. Chcę
powierzyć ci tajemnicę, ale proszę o zachowanie całkowitej dyskrecji, nie
mów o tym nawet swojej żonie. Kocham Micaelę i byłbym bardzo
szczęśliwy, gdyby została moją żoną.
Hardy aż podskoczył z radości, objął serdecznie przyjaciela i po-
wiedział:
— A więc jednak, domyślałem się tego, ale nie byłem pewien. Nawet
nie wiesz, jak bardzo bym się cieszył, gdyby tak się stało. Jestem dla
Micaeli jak starszy brat i życzę jej jak najlepszego męża i dużo szczęścia.
Ty jesteś dla niej idealnym kandydatem.
— Gdybym był pewny jej uczuć, Hardy. To dziwne, gdy tylko jesteśmy
sami i usiłuję jej wyjawić swoje uczucia, ona mi się wymyka, stwarza głęboki
dystans, a przecież czasami daje mi odczuć, że nie jestem jej obojętny.


— Z pewnością nie jesteś jej obojętny. Bardzo cię lubi, już dawno to
zauważyłem, ale ona jest taka skryta. Być może jej zachowanie to tylko
poza, za którą kryją się prawdziwe, zgoła inne uczucia? Niełatwo
pozyskać jej miłość. Wiele przeżyła, więc niech cię nie dziwi, że jest
ostrożna wobec mężczyzn. Musisz być cierpliwy. Ale... jest warta twoich
zabiegów, o tym cię mogę zapewnić. Chociaż jest młoda i niedoświad-
czona, jest nad wiek dojrzała. Opowiem ci o jej dotychczasowym życiu,
wtedy lepiej ją zrozumiesz. Skoro masz zamiar ją poślubić, musisz
wszystko wiedzieć.
Ojciec Micaeli jest nicponiem, pozbawionym uczuć egoistą. Poślubił
matkę Dorrit, bo była znakomitą partią: pochodziła z bardzo za-
możnego domu. Jej ojciec stracił jednak po kilku latach majątek
i wkrótce po tym zmarł. Również jego zięć stracił sporo pieniędzy. Nie
myślał jednak wtedy o rodzinie, która popadła w biedę, tylko o sobie.
Pochował wszystko, co miało jeszcze jakąś wartość, a żonę, która go
bezgranicznie kochała, i małą Dorrit wysłał do nadmorskiego kurortu.
Gdy pozbył się najbliższych, zaczai działać. Wysłał do żony krótki list,
w którym napisał, że odchodzi, że nigdy jej nie kochał, a ożenił się tylko
dlatego, ponieważ była bogata. Biedna żona byłaby mu kulą u nogi, nie
zamierza ciągnąć jej za sobą przez życie. Wyjeżdża za granicę i nie
zobaczy się z nią nigdy więcej.
Matka Dorrit wpadła w rozpacz po przeczytaniu tego listu. Nie
wyobrażała sobie życia bez ukochanego człowieka.
Nad morzem poznała panią i pana Lund. Przepadali oni za małą
Dorrit. Marzyli o zaadoptowaniu takiej właśnie dziewczynki. Nie mieli,
niestety, własnych dzieci. Matka Dorrit znalazła śmierć w falach
morskich. Wcześniej napisała do państwa Lund list, w którym prosiła
ich o zaopiekowanie się córeczką. Dołączyła do niego list od męża, aby
im wyjaśnić, co popchnęło ją do samobójstwa.
Hardy zamilkł na chwilę. Heinz westchnął i powiedział poruszony:
— Ten Riemann to straszny łotr.
Rottach zacisnął usta, po krótkiej przerwie ciągnął opowiadanie.
— Riemann o śmierci żony i adopcji córki przez państwo Lund
dowiedział się z gazet. Poczuł się wtedy zwolniony z wszelkich obo-
wiązków. Włóczył się po świecie, dopóki nie przetrwonił ostatniego
grosza. Nigdy nie pracował, a teraz konieczność zmusiła go do podjęcia
89

po
i
bi
jakiejkolwiek pracy, chociażby dorywczej, aby zarobić na życie. I tak po
wielu wędrówkach trafił do Teksasu na ranczo dziadka Micaeli, seńora
Matory.
Seńor Matora mieszkał z córką Dolores i wnukiem Rodrigiem,
dzieckiem swego zmarłego syna. Kurt Riemann był na ranczo gaucho.
Ten bardzo przystojny mężczyzna oczarował Dolores do tego stopnia,
że uparła się, iż wyjdzie za niego za mąż. Ojciec, który pragnął jedynie jej
szczęścia, zgodził się w końcu na to małżeństwo. Początkowo Riemann
starał się pokazać z jak najlepszej strony. Matora wyznaczył go nawet
w testamencie na zarządcę majątku córki i wnuka i uczynił opiekunem
nieletniego chłopca. Ten oszust miał teraz pieniędzy w bród. Szybko
jednak przepuścił nie tylko majątek żony, ale także Rodriga. Na
szczęście Dolores nie dożyła całkowitego upadku finansowego rodziny.
Micaela była wtedy jeszcze dzieckiem.
Na ranczo, którego prawowitymi właścicielami byli Micaela i Rod-
rigo, hodowano kiedyś na dużą skalę konie. Wkrótce majątek pod-
upadł, Riemann nie troszczył się o stadninę i gospodarstwo, czas spędzał
wyłącznie przy stole do kart. Najgorsze jednak było to, że postanowił
zdemoralizować Rodriga. Nie chciał dopuścić do tego, aby chłopiec
uświadomił sobie, że to on jest właścicielem posiadłości i zażądał zwrotu
swojej części.
W takich warunkach wzrastała Micaela. Na ranczo była nieustannie
nagabywana przez gauchos. Liczyć mogła tylko na siebie. Pieniądze
miała jedynie wówczas, gdy udało się sprzedać parę koni, a ojciec nie
przegrał ich zaraz w karty. Micaela miała tam straszne życie. Można ją
tylko podziwiać, że żyjąc w tych warunkach, zachowała nie tylko
godność, ale i niepospolitą świeżość.
Heinz podniósł się nerwowo.
— To straszne, co mi opowiadasz! Biedna Mica!
— Słuchaj dalej! Kurt Riemann miał ciotkę, która przed laty
wyemigrowała z mężem do Ameryki. Pieniądze na podróż dała im
matka Dorrit. Dostała je od ojca. Wtedy jeszcze był bogaty. Ciotka
ślubowała przy łóżeczku malutkiej wówczas dziewczynki, że zostanie •
ona jej spadkobierczynią, jeśli darowane pieniądze przyniosą jej szczęś-
cie i pozwolą zdobyć majątek. Riemann odmówił ciotce pożyczki.
90


Ciotka Rosę, o której siostry mówią jak o swojej wybawicielce,
ogromnie się wzbogaciła w Ameryce. Gdy Riemann dowiedział się
o tym, a był wówczas bez grosza, napraszał się o pożyczkę. Dała mu
kilka tysięcy dolarów, ale odmówiła jakiejkolwiek pomocy w przyszło-
ści. Powiedziała też, że nie ma co liczyć na spadek. Po jej śmierci nie
dostanie ani feniga. Wszystko, co posiada, odziedziczy Dorrit, jego
córka z pierwszego małżeństwa. Przysięgała to i dotrzyma przysięgi.
Jego drugą córkę, Micaelę, o której wie, że jest przyzwoitą dziewczyną
i ma dobry charakter, też zabezpieczy finansowo, aby nie musiała być
uzależniona od ojca łajdaka.
Gdy Kurt Riemann dowiedział się, że Dorrit jest spadkobierczynią
ciotki, uprzytomnił sobie po dwudziestu latach, że jest jej ojcem. Pojawił
się tu pewnego dnia, udawał wzruszonego, bajdurzył o tęsknocie i bólu
rozstania. Sądził, że uda mu się wyrwać Dorrit z bezpiecznego domu
przybranych rodziców. Dowiedział się bowiem o nie najlepszej sytuacji
finansowej państwa Lund, co było prawdę, i myślał, że w tej sytuacji
Dorrit zgodzi się pojechać z nim do Teksasu, zwłaszcza że mieszkała tam
jej młodsza siostra, którą bardzo chciała poznać. Znasz anielskie serce
mojej żony. Nie umiała odepchnąć ojca, choć nie wydawał się jej zbyt
sympatyczny. Pojechała z nim do Teksasu, głównie ze względu na
młodszą siostrę. Zanim odpłynęli do Ameryki, nadeszła wiadomość
o śmierci ciotki Rosę i ogromnym spadku dla Dorrit. Mogliśmy się
zaręczyć, bowiem Dorrit wreszcie się uwolniła od Lamprechta. Nie
powiedzieliśmy tego jednak jej ojcu. Nie wiedzieliśmy, że Riemann
zabierał córkę po to, aby ją wydać za zupełnie już zdeprawowanego
Rodriga, a jej pieniędzmi podzielić się z nim. Rodrigo został pouczony
przez Riemanna, że musi zdobyć jego córkę choćby siłą, tak żeby nie
miała już wyboru i musiała zostać jego żoną.
— To niesłychane! Straszne! — wykrztusił Heinz.
— Tak, to niesłychane. Ale słuchaj, co było dalej.
Ten obrzydliwy plan Riemanna prawdopodobnie by się udał, gdyby
nie przytomność Micaeli. Podsłuchała ojca i Rodriga, gdy knuli ten
przerażający spisek, ukradła też list ojca do kuzyna, w którym opisany
był ten haniebny pomysł. Posłużył on nam później jako materiał
dowodowy. Micaela postępowała niezwykle mądrze i dyplomatycznie.
W obecności ojca i Rodriga odnosiła się do siostry nieprzyjaźnie, ale gdy
91

Bt
w
P
'
P
jechały ze stacji na ranczo, uprzedziła ją o grożącym jej niebez-
pieczeństwie. Micaela przekazała też szoferowi telegram do mnie,
w którym wzywała mnie do Teksasu. Donosiła w nim też, że Dorrit
traktowana jest na ranczo jak więzień. Micaeli trzeba dziękować i za to,
że Rodrigo nie mógł tej nocy zakraść się do Dorrit. Ukryła siostrę
w swoim pokoju i całą noc strzegła jej z gotowym do strzału brownin-
giem w ręku.
— Dzielna Mica — wtrącił poruszony Heinz.
— Tak, była niezwykle odważna. Ale nie przerywaj. Plan, w którym
wyjaśniała , jak wyzwolić ją i Dorrit z rąk ojca, dała na przecho-
wanie żonie naczelnika poczty w Bonarze, miasteczku leżącym
w pobliżu ranczo. Do niej też zwróciłem się zaraz po przyjeździe.
Pani naczelnikowa uprzedzona o moim przyjeździe dała mi go na-
tychmiast. Udało mi się oswobodzić będące w ogromnym niebez-
pieczeństwie siostry i zawieźć je na pocztę w Bonarze, chociaż
Riemann i Rodrigo dogonili nas w miasteczku i zażądali ich
wydania. Pokazałem wówczas różne dokumenty ujawniające ich
knowania. Ojciec Dorrit zrozumiał, że źle rozegrał tę historię. Jego
starsza córka była już pełnoletnia, a wolność Micaeli po prostu
kupiliśmy: Riemann otrzymał tę część ranczo, która była własnością
Mici.
Ciotka Rosę przeczuwała, że „kochający tatuś" będzie próbował
odebrać dzieciom spadek, i dlatego zastrzegła w testamencie, że
siostrom nie wolno z otrzymanych pieniędzy dać ani grosza ojcu.
Micaelę zabraliśmy do siebie. Riemann i Rodrigo żyją na zdewas-
towanym ranczo, na którym już prawie nic nie zostało. Wysłałem im
trochę pieniędzy na podźwignięcie go z ruiny, ale nie wierzę, że na to
właśnie je przeznaczyli. Riemann źle skończy. Na szczęście wie, że
zgodnie z życzeniem ciotki nic od nas nie dostanie. Mam nadzieję, że
będzie się trzymał od nas 2 daleka.
Kochany przyjacielu, poznałeś już całą historię. Postaraj się zro-
zumieć Micaelę. Nie zrażaj się, jeśli będzie oschła i nieprzystępna, to
natura, która lubi walczyć. Zawsze czuła się zagrożona. Może jednak
uczynić niezwykle szczęśliwym tego, kto zdobędzie jej zaufanie i miłość.
Bądź więc cierpliwy!
Heinz chwycił rękę przyjaciela i ścisnął ją mocno.
92


— Twoja opowieść sprawiła, że Mica stała mi się jeszcze droższa.
Dziękuję, że byłeś wobec mnie tak szczery. Lepiej poznałem Mice.
Uzbroję się w cierpliwość.
— Mica jest jeszcze taka młodziutka. Ale jeszcze jedno, Heinz, nie
daj poznać po sobie, że znasz przeszłość sióstr. Obie wstydzą się swego
ojca i nie byłyby zadowolone, gdyby wiedziały, że opowiedziałem ci
o wszystkim.
— Nie ma obaw, Hardy. Możesz na mnie polegać, nie dam nic
poznać po sobie, dopóki one same nie opowiedzą mi o wszystkim.
Gdy Dorrit wróciła z miasta, podano obiad.
Po południu Dorrit, Hardy i Heinz wyruszyli do Riedburga.
Micaela przywitała ich zarumieniona, przejęta obowiązkami pani
domu, i zaprowadziła do salonu. Heinz ani jednym spojrzeniem czy
słowem nie wprawił dziewczyny w zakłopotanie, która w roli gos-
podyni była urocza. Objadał się przepysznymi waflami, czym zjednał
sobie panią Breitner. Była ona bowiem niezwykle dumna ze swoich
wypieków i tych, którym one smakowały, darzyła sympatią. Hardy
znał już jej smakołyki, dlatego sięgał po nie bardzo chętnie. Także
Dorrit i Micaela jadły je ze smakiem nie przejmując się, że mogą
przytyć.
Później wszyscy usiedli pod trzema lipami i podziwiali cudowny
zachód słońca. Zapanowała błoga cisza. Goście wkrótce odjechali.
Micaela obiecała im, że przyjedzie nazajutrz do Neustetten na obiad.
IX
Następnego dnia Micaela wolno jechała drogą z Riedburga do
Neustetten. Nagle przestraszyła się; na drodze wyrósł przed nią na koniu
Heinz Rottach. Zaczerwieniła się na jego widok. Młodzieniec starał się
ją uspokoić.
— Pani Dorrit wysłała mnie jako forpocztę. Powiedziała, że obawia
się pani spotkania z Lamprechtem. Hardy jest bardzo zajęty, więc
pozwoli pani, że będę jej towarzyszyć do Neustetten.
93

B
i
S7.01
me
ki«
w
P
P
V
Co miała~ robić? Nie mogła mu tego zabronić. Oboje jechali
w milczeniu. Nagle Heinz odezwał się:
— W poniedziałek wyjeżdżam.
Popatrzył na nią przy tym badawczo i ku swej wielkiej radości
zauważył, że zbladła i posmutniała.
— Pan wyjeżdża... już w poniedziałek? — wykrztusiła.
— Tak, panno Mico, nie mogę dłużej zwlekać. Muszę odwiedzić
matkę.
Popatrzyła na niego zaskoczona.
— Matkę? Nie wiedziałam, że pańska matka żyje. Czy przypłynęła
z panem z Kanady?
— Nie, matka mieszka w Niemczech, moi rodzice rozstali się. Ja
mieszkałem z ojcem w Kanadzie. Nie widziałem jej od dziesiątego roku
życia.
Mica westchnęła głęboko.
— O... jakie to przykre... dla pana matki. Czy nie tęskniła za panem
i nie wzywała do siebie?
— Nie — powiedział cicho i uświadomił sobie bolesność tego
rozstania. — Nie... matka nie wiedziała, gdzie ja i ojciec przebywaliśmy.
Twarz Mici pobladła.
— Nie wiedziała, gdzie pan był przez te wszystkie lata? Matka nie
wiedziała, co działo się z jej dzieckiem? — zapytała zupełnie zdezorien-
towana.
Ogarnęło go poczucie winy wobec matki, której nigdy jeszcze tak
wyraźnie sobie nie uzmysłowił.
— Pozwoli pani, że wyjaśnię jej wszystko. Wtedy lepiej to pani
zrozumie.
Heinz opowiedział Micaeli o nieszczęśliwym małżeństwie rodziców,
o matce, która nie mogła się pogodzić, że mąż jej nie kochał i upokarzała
go, o awanturach przez n\ą wywoływanych.
— Ojciec postawił mnie przed wyborem: albo odejdę z nim, albo
pozostanę z matką... Nie wahałem się ani przez chwilę. Wielokrotnie
byłem świadkiem, jak matka poniżała ojca, deptała jego godność.
Widziałem, jak bardzo cierpiał z tego powodu. Dla matki nic nie
znaczyłem... czułem to wyraźnie. Kochała tylko mojego ojca, chociaż
dręczyła go okrutnie. Odszedłem więc z ojcem.
94


Micaela westchnęła.
— Och, biedna ta pańska matka! Nawet pan nie wie, jak mu
zazdroszczę, ma pan matkę. Gdy umarła moja... a byłam wówczas
jeszcze dzieckiem, miałam uczucie, że odebrano mi wszystko, co miałam
na ziemi. Nie było potem nikogo, kogo mogłam kochać, kto kochałby
mnie. Nie... nie może pan zwlekać z tymi odwiedzinami. Jestem pewna,
że tęskniła za panem i czekała na niego przez wszystkie te lata.
Popatrzył na nią zaintrygowany.
— Nigdy nie myślałem, że może za mną tęsknić. Ojciec był dla mnie
wszystkim. Ale... gdy umarł, wtedy... poczułem się winny. Pytałem sam
siebie, czy nie mógłbym wynagrodzić jej tylu lat samotności.
— O tak, z pewnością! Nie wolno panu dłużej odkładać spotkania
z nią!
— Chce się pani mnie pozbyć? — zapytał z wyrzutem.
— Pańska matka jest teraz najważniejsza. Nie ma pan już żadnego
usprawiedliwienia, nie może pan być nadal z dala od niej.
— Ale jeśli ona nie chce słyszeć o mnie, jeśli mnie odepchnie jak
wówczas, gdy byłem dzieckiem? A jeśli ona o mnie zapomniała?
— Matka zapomniała swoje dziecko? Nie, nie uwierzę w to. Ojciec...
tak ojcowie to potrafią, ale nie matka, to wykluczone.
— Przekonam się, czy ma pani rację.
— Oczywiście! Gdzie mieszka pańska matka? Czy daleko stąd?
— Niedaleko, w południowej Turyngii. Ma tam posiadłość, którą
sama zarządza, podobno wzorowo. Szanowana jest też za działalność
charytatywną.
— Sam pan widzi, ile czyni dobrego. A więc wyjeżdża pan
w poniedziałek?
— Tak postanowiłem, nie chcę już dłużej zwlekać. Boję się, że matka
mogłaby umrzeć, zanim się z nią zobaczę. Ta myśl nie daje mi spokoju.
— Musi się pan z matką spotkać... inaczej będzie pan sobie zawsze
robił wyrzuty. Życzę panu, aby zobaczył ją pan taką, jaką każde dziecko
Pragnęłoby widzieć swoją matkę. Za długo pan już zwlekał, pański
°Jclec umarł przecież przed kilkoma miesiącami.
~— Chciałem pojechać do matki zaraz w pierwszych dniach mojego
P ytu tutaj... ale potem tak mi tu było dobrze... czułem, że będzie mi
trudno opuścić to miejsce.
95

I
bur
s
zarr
Bre
we
w
ni
k
v
Micaela zapłoniła się.
— Pańska matka jest najważniejsza — powiedziała z naciskiem, nie
patrząc przy tym na niego. Nie powinien zauważyć, jak ciężko zrobiło
się jej na sercu na wieść o jego wyjeździe. Może już nie wróci, może nigdy
go już nie zobaczy? Ta myśl była bolesna, ale zacisnęła wargi i powie-
działa sobie, że tak będzie najlepiej dla niej i dla niego. Gdyby tylko tak
nie cierpiała.
Milczeli przez chwilę. Nagle Heinz powiedział:
— Ale niedługo wrócę!
Nie posiadała się z radości. Chciałaby ją na przekór rozsądkowi
wykrzyczeć, ale wzięła się w garść i odparła pozornie nieporuszona:
— Proszę tylko za dużo nie obiecywać, kto wie, czy będzie pan mógł
dotrzymać słowa.
Heinz zauważył jednak błysk radości w jej oczach i odpowiedział
zdecydowanie:
— Nic na świecie nie mogłoby mnie powstrzymać przed powrotem.
Zostanę jakiś czas u mojej matki. Ale pewnego dnia powrócę tu... a ten
dzień nie może być zbyt odległy... nie wytrzymałbym tego.
Nerwowo pociągnęła cugle i puściła konia kłusem. Jechała teraz
przed nim. Heinz nie mógł oderwać od niej oczu. Nie zobaczyć jej więcej?
To wykluczone. Przeczuwał, że tęsknić będzie za tym dniem, gdy znowu
będzie przy niej! Jechał teraz obok niej, zaczęli rozmawiać na błahe
tematy. Tak dojechali do Neustetten. Gdy Dorrit powitała ich na
schodkach wiodących do domu, Micaela powiedziała żartobliwie:
— Niepotrzebnie trudziłaś pana Rottacha, to naprawdę nie było
konieczne.
— Ależ, Mico, przecież sama mówiłaś wczoraj, że nie chcesz się
natknąć na Lamprechta.
— To prawda, Dorrit, ale to nie będzie się przecież zdarzało
codziennie. Odkąd tu jestejn, widziałam go zaledwie dwa razy. A gdzie
jest Hardy?
— W gabinecie, zaraz do nas przyjdzie.
— Oto jestem — zawołał w tym momencie mąż Dorrit i powitał
Micaelę jak starszy czuły brat. Zaczęli rozmawiać o poniedziałkowym
wyjeździe Heinza Rottacha. Micaela, nie chcąc się zdradzić ze swoimi
uczuciami, powiedziała z udanym spokojem:


— No, wreszcie będę mogła poświęcić się mojemu ogrodowi.
Niewiele w nim ostatnio pracowałam, wszystkim obarczam Breitnerów,
to naprawdę wstyd.
Heinz popatrzył na nią przekornie, doskonale wiedział, że pod
maską obojętności ukrywa targające nią emocje.
— Na owocobranie z pewnością już tu będę, panno Mico, i pomogę
przy zbiorach.
Lekko wzruszyła ramionami.
— Już wcześniej zauważyłam, że dosyć niefrasobliwie czyni pan
obietnice.
— Trzymamy cię za słowo, Heinz, ale mamy nadzieję, że zawitasz
do nas znacznie wcześniej niż na zbiór owoców — zażartował Hardy.
Śmiech był dzisiaj nieodłącznym towarzyszem ich rozmów. Nawet
Micaela poddała się temu nastrojowi, chociaż trawił ją smutek. Miotały
nią sprzeczne uczucia. Raz chciała, aby Heinz już nie powrócił, dla jego
i jej dobra, ale zaraz targał nią niepokój i uzmysławiała sobie, jak bardzo
byłaby nieszczęśliwa, gdyby przyszło jej nigdy więcej go nie zobaczyć.
Gdy wieczorem siedziała sama w swoim pokoju w Riedburgu,
wtuliła twarz w poduszki i zapłakała gorzko. Dlaczego nie może być
szczęśliwa? Wiedziała, że to ojciec znowu był przeszkodą do jej
szczęścia.
Jej jedyną pociechą była nadchodząca niedziela. Cały ten dzień
spędzi w Neustetten, to było już uzgodnione. Jeszcze jeden dzień będzie
się cieszyć bliskością Heinza, będzie mogła wpatrywać się w jego
kochaną twarz, rozkoszować się jego ciepłym głosem. Każda minuta
tego dnia będzie dla niej niepowtarzalnym świętem.
Tak też rzeczywiście było. Tej niedzieli zrzuciła z siebie maskę, była
niezwykle ciepła i serdeczna. Nie domyślała się wcale, jak uczyniła tym
Heinza szczęśliwym i napełniła jego serce wielką nadzieją.
Ale i ten dzień miał swój kres, znacznie szybciej minął niż inne.
po nim nie będzie już ponownego spotkania z Heinzem Rottachem,
Przynajmniej przez jakiś czas. Micaela nie wyobrażała sobie, że ma-
a puści go od siebie szybko. Zatrzyma go tak długo, jak będzie to
możliwe.
zegnała się z nim tego wieczora, popatrzyła na niego poważnie
Powiedziała cicho:

^ D°rrit i
96
97
JeJ sióstr;
 

l
bur1
zatr
Bre
po<
SZ}
b/t
w
<
w
n
k
v
\
— Powinien pan być dla matki bardzo serdeczny i pamiętać zawsze,
ile ona w ciągu tych lat wycierpiała.
Uścisnął jej dłoń.
— Nie omieszkam, chociażby dlatego, że pani się za nią wstawiła.
I tak się rozstali. Micaela tego wieczora długo płakała w poduszkę.
X
Pani Klementyna Rottach żyła już przygotowaniami do Zielo-
nych Świątek. W całym majątku i w domu było teraz dużo krzą-
taniny. Zielone Świątki przypadały w tym roku na ostatnie dni
maja. A święto to było w tej części Turyngii obchodzone bardzo
uroczyście. Chłopcy ścinali w świąteczną sobotę gałązki brzozowe,
które cudnie pachniały wiosną. Nocą zanosili je pod okna swoich
ukochanych i tych wszystkich, których bardzo szanowali. Także
właścicielki majątków odnajdywały przed swoimi oknami gałązki
brzozowe. Pani Klementyna spodziewała się, że i tego roku jej
okna zostaną umajone. Potem podejmie ofiarodawców podwieczor-
kiem.
W świąteczną niedzielę chłopcy chodzili od domu do domu i zbierali
dary: jajka, masło, szynkę, boczek i kiełbasę. Każdy dawał, co mógł.
Wszystkie dary znoszono na główny plac we wsi i w olbrzymim kotle
gotowano zawiesistą zupę. Każdy mógł zjeść, ile dusza zapragnie.
Wokół kotła tańczono i pito piwo beczkowe.
Pani Klementyna fundowała zawsze znaczną część tej wieczerzy.
Pieczono całe góry strucli z nadzieniem z sera bądź masy makowej. Nie
brakowało także ciasta z rodzynkami i migdałami. Ciasta były tak duże
jak blaty sporych okrągłych stołów. Krojono je na osiem lub szesnaście
części i układano na dużych okrągłych deskach.
Wypiekami zajmowała się pani Rottach już od Święta Wnie-
bowstąpienia. Wydawała potrzebne produkty ze spiżarni, odważała je,
dzieliła i wszystko podliczała. Pomagała jej w tym gorliwie służąca oraz
Maria, narzeczona Hansjórga, która wymówiła już służbę u pastora.
98


Na Zielone Świątki miało być jej wesele! Hansjórg był już zdrowy.
Maria szyła sobie wyprawę. Wszystkie potrzebne materiały i ozdoby
podarowała jej dziedziczka. Domek, który otrzymali, lśnił już czystością
i był gotowy na ich przyjęcie.
Panią Klementynę ogarniał lekki smutek, gdy przyglądała się
czasami tej parze... jakżeż czule patrzyli sobie w oczy. Zazdrościła im
obojgu, a oni nawet nie byli tego świadomi. Dla nich ta miłość i ich
szczęście były czymś oczywistym.
Pani Rottach wydała już wszystko, co było konieczne do wypieków
i na biesiadę. Opuściła więc kuchnię i udała się do swojego gabinetu,
chciała trochę czasu poświęcić lekturze. Dzisiaj, w Święto Wnie-
bowstąpienia, nie będzie już pracować. Odpoczywali także jej pracowni-
cy. Ale zaraz po Zielonych Świątkach rozpoczną się sianokosy i wtedy
wszyscy będą mieli pełne ręce roboty. Pani Rottach chciała wykorzystać
ostatnie wolne dni.
Ponad godzinę czytała jakąś relację z podróży. A potem przyniosła
stos wycinków prasowych. Opisana w nich była wyprawa na biegun
południowy. Ich autorem i jednocześnie uczestnikiem wyprawy był
Lienhard von Ried.
Zagłębiła się w lekturę wycinków, które były poukładane chrono-
logicznie. Lektura pochłonęła ją całkowicie. Cieszyła się, że zachowała
wszystkie wycinki.
Zdążyła przeczytać połowę, resztę odłożyła na następną niedzielę.
W ciągu tygodnia z pewnością nie znajdzie czasu na czytanie.
W następne niedzielne przedpołudnie pani Rottach wygodnie usiad-
ła w swoim fotelu, aby dalej śledzić przygody kilku mężczyzn, którzy
przedzierali się przez śnieg i lód na biegunie południowym. Niektóre
i artykułów opatrzone były zdjęciami. Nie były one zbyt wyraźne. Nie
mogła więc rozpoznać wśród otulonych futrami i skórami mężczyzn
swojego syna.
Nagle zadrżała, jakby rażona piorunem. Blada i wprost nieprzytom-
a z wrażenia wpatrywała się w słowa na skrawku papieru gazetowego:
°J przyjaciel Heinz Rottach i ja nie mieliśmy już prawie prowiantu.
^ Hemz Rottach? Heinz Rottach? Serce pani Klementyny biło jak
a ałe. Heinz Rottach! Tak przecież nazywał się jej syn! Czy ten Heinz
99

bu
zai
Br j
Pc
sz
&

\v
V
r

\
Rottach, który podjął z Lienhardem von Riedem trud tej niebezpiecznej
wyprawy, mógł być jej synem? Ręka, w której trzymała gazetę, zaczęła
drżeć, oczy napełniły się łzami. Załkała i pytała kilkakrotnie samą siebie:
„Czy to mój syn... czy też jest na świecie jeszcze jeden Heinz Rottach?"
Musiała zapanować nad emocjami, aby doczytać artykuł do końca.
Wielokrotnie natrafiała na ukochane imię, w końcu znalazła także
zdjęcie opatrzone podpisem: Mój przyjaciel Heinz Rottach i ja podczas
rozbierania foki.
Serce łomotało jej w piersi. Z rozpaloną twarzą wpatrywała się
w postacie dwóch mężczyzn ubranych w stroje polarne. Który z nich był
Heinzem?... Ale, niestety, to zdjęcie było wyjątkowo niewyraźne.
W jej stęsknionym matczynym sercu zaczęła się rodzić nadzieja. Czy
byłoby możliwe uzyskać jakieś bliższe informacje o tym Heinzu
Rottachu?
Z pewnością! To jest z pewnością możliwe! Najpierw musiałaby się
dowiedzieć o adres Lienharda von Rieda. Nie sądziła, aby gazeta
odmówiła jej tej informacji.
Pan von Ried podałby jej przypuszczalnie personalia przyjaciela i na
ich podstawie mogłaby ustalić, czy ten Heinz Rottach jest jej synem
i gdzie mieszka.
Drżała jak w gorączce, chodziła nerwowo po pokoju, ciągle
spoglądając na zdjęcie. Nie miała odwagi podtrzymywać w sobie
nadziei, ale z całej duszy modliła się, aby Heinz Rottach, jeden
z bohaterów artykułu, okazał się jej synem i aby w końcu mogła się
czegokolwiek o nim dowiedzieć.
Gdy się uspokoiła, usiadła przy biurku i napisała do redakcji gazety
list, w którym prosiła o przesłanie jej adresu pana von Rieda, ponieważ
jest to dla niej niezwykle ważne.
Zakleiła pospiesznie kopertę, popatrzyła na zegarek i czym prędzej
kazała zawieźć list na stację, tak aby odjechał najbliższym pociągiem do
Berlina.
Podczas obiadu nie mogła nic przełknąć. Przypomniały jej się słowa
jej modlitwy: Ojcze w niebie, pozwól mi odnaleźć syna. Dosyć się już
nacierpiałam.
Nie myślała już o swoim mężu, który wcześniej był głównym
obiektem jej rozmyślań. Teraz najważniejsze było odnalezienie syna.
100


Nie czuła się już żoną, tylko matką. Matczyna miłość odżyła i była
silniejsza niż przed laty. Zwykle po obiedzie urządzała sobie małą
drzemkę. Dzisiaj tak mocno dręczył ją niepokój, że nie mogłaby
zmrużyć oka. Co chwilę brała do ręki gazetę i wpatrywała się
w zamazane zdjęcie. Zbadała je za pomocą lupy, ale rysy obu mężczyzn
były bardzo niewyraźne.
Wyczerpana natłokiem myśli usiadła w fotelu, ale nie potrafiła się
opanować, była podekscytowana, szumiało jej w głowie.
Około trzeciej zapukano cichutko do drzwi jej pokoju. W drzwiach
stanęła Maria i popatrzyła na nią nieśmiało.
— Łaskawa pani, proszę o wybaczenie... przyszedł jakiś pan... chciałby
rozmawiać z łaskawą panią. Powiedziałam mu, że pani odpoczywa
do trzeciej. A on na to, że już jest trzecia i jeśli go wpuszczę do łaskawej
pani, to... naprawdę tak powiedział... to dostanę dziesięć marek.
Pani Klementyna podniosła się. Otrząsnęła się już z przygnębienia.
— To chyba jakiś kupiec, Mario. Myśli, że zrobi tu dobry interes.
Nie mam teraz ani czasu, ani ochoty go przyjmować. Chcę mieć spokój.
Maria miała zatroskaną minę. Tak przydałoby się jej te dziesięć
marek!
— Rozumiem, łaskawa pani, powtórzę mu to.
Pani Klementyna spojrzała na dziewczynę. Zdumiał ją wyraz jej
twarzy.
— Ach tak, Mario, zapomniałam, obiecał ci dziesięć marek.
Właściwie przydałyby ci się na wyprawę. A więc pomogę ci je zarobić.
Wpuść, proszę, tego pana, może to agent ubezpieczeniowy albo ktoś
w tym rodzaju. Czekam na niego. Dopilnuj, aby ci dał te obiecane
dziesięć marek, w przeciwnym razie nie wpuszczaj go.
Maria wyszła z pokoju wyraźnie zadowolona. Pani Klementyna
chciała się gościa szybko pozbyć, nikomu nie mogła poświęcić teraz
więcej uwagi, była całkowicie zaabsorbowana myślą o synu.
Po chwili drzwi się otworzyły i Maria wprowadziła nieznajomego
m?zczyznę. Był to Heinz Rottach. Po przyjeździe wynajął pokój
w gospodzie, zebrał informacje na temat właścicielki majątku i zjadł
!aa. Nie chciał iść zbyt wcześnie do matki, aby nie zakłócać jej
Poobiedniego wypoczynku, ale będąc tak blisko celu, nie mógł już
rzymać. i teraz, po ponad dwudziestu latach, stanął przed matką.
101

wo1
UW
US
i
O  f
W i
o
U'
Czekając na gościa, pani Rottach złożyła gazety i włożyła do
szafki biurka. Po czym powoli odwróciła się i popatrzyła na wchodzące-
go.
Teraz stała twarzą w twarz ze swoim synem. Nagle zachwiała się,
postąpiła kilka kroków z wyciągniętymi ku niemu rękoma i zastygła
w bezruchu. Jej twarz wyrażała osłupienie, jakby zobaczyła ducha. Jęk
wydobył się z jej piersi.
— Herbert! Herbert... mój Boże...
Była bliska omdlenia, tak że Heinz musiał doskoczyć do niej, aby ją
podtrzymać. I gdy patrzył na nią tak poruszoną, tak wstrząśniętą, ożyły
w nim z całą mocą tłumione przez te wszystkie Jata uczucia... miłość
dziecka do matki. Podtrzymując ją mocno, wpatrywał się zatroskany
w jej pobladłą twarz.
— Mamo!
Tyle mógł z siebie wydobyć, ale to jedno słowo obudziłoby ją, nawet
gdyby była martwa. Opadła zupełnie z sił i gdyby jej nie podtrzymywał,
nie byłaby w stanie ustać na nogach. Powoli otworzyła oczy i jej
spojrzenie przeszyło go na wskroś. Zatonęli w sobie spojrzeniem. Po
chwili podprowadził ją ostrożnie do fotela.
— Mamo, uspokój się... wybacz, że pojawiam się niespodziewanie.
Mamo... mój Boże... co ci jest?
Opadła na fotel, chwytała raz po raz jego rękę, jakby chciała go
zatrzymać. Ponownie spojrzała na niego, jakby nie wierząc własnym
oczom. Była tak szczęśliwa, jak tylko może być szczęśliwa matka, która
odzyskała dziecko.
Wreszcie wyszeptała zacinając się:
— Chyba śnię... to nie może być prawda?... To ty... mój syn... mój
syn Heinz? Nie Herbert? Ale jak podobny do niego... Wielki Boże,
wiedziałam, że pozwolisz mi to jeszcze przeżyć... mój syn... mój syn...
mój syn!	,
Drżała cała i pojękiwała cicho.
Pochylił się nad nią, a w jego oczach było wiele miłości dla tej
nieszczęśliwej kobiety, dla jego matki.
— Mamo, kochana mamo... dopiero teraz zrozumiałem, że będąc
od ciebie daleko, zadałem ci tyle bólu.
Oparła głowę na jego ramieniu, była bezgranicznie szczęśliwa.


— Nie mówmy o tym, co wycierpiałam, zapomnijmy o tym w tej
godzinie, która przywraca mi szczęście, mój syn... odnalazłam mojego
syna. Dziękuję ci, miłosierny Boże, dziękuję ci! Nie pozwól tylko, aby to
szczęście pomieszało mi zmysły, aby ze szczęścia pękło mi serce... mój
syn wrócił do mnie, sam przyszedł do mnie. Dziękuję ci za tę łaskę, Boże
mój jedyny!
Mówiła to cicho, przepełniona uczuciem tkliwości i ogromnym
szczęściem.
Heinz był poruszony reakcją matki.
— Kochana moja! wybacz mi, że musiałaś przeze mnie cierpieć. Nie
miałem prawa... ale musiałem odejść z ojcem.
Pokiwała głową i popatrzyła na niego czule, oczy miała wilgotne
od łez.
— Tak, nie miałeś innego wyjścia... pojęłam to... tak, nauczyłam się
rozumieć i właściwie oceniać pewne sprawy, zrozumiałam, dlaczego
twój ojciec musiał ode mnie odejść. Ja jestem temu winna. Już dawno to
sobie uprzytomniłam. Powiedz mi, Heinz, gdzie jest twój ojciec?
Przysunął fotel, usiadł obok niej i ujął jej dłonie.
— Ojciec nie żyje, mamo, umarł tej zimy.
Dreszcz przeszył jej ciało, nieruchomo patrzyła przed siebie.
— Kiedy... jakiego to było dnia, Heinz?
Podał datę. Kiwnęła kilkakrotnie głową, jakby przytakując swoim
myślom. Było to" dokładnie tego dnia, kiedy śniła o mężu. Pożegnali się
wówczas ze sobą, a on zawołał do niej: „Bądź zdrowa, Klementyno".
Powiedziała o tym synowi i dodała:
— Zawsze wiedziałam, że przed śmiercią twój ojciec da mi jeszcze
jakiś znak. Nie sądź, że sobie to wymyśliłam. W pamiętniku, który
piszę dla ciebie, zanotowałam ów dzień, możesz się o tym przekonać.
Duch twojego ojca nawiedził mnie we śnie. Życząc mi zdrowia,
Przebaczył mi.
— Tak, mamo, ojciec już dawno ci wybaczył. Przed laty, gdy byłem
już pełnoletni, zostawił to do mojej decyzji, czy chcę cię odwiedzić czy
nie- Nie odszukałem cię wówczas, chociaż nie stawiał mi żadnych
Przeszkód    mamo, ponieważ nie chciałem być rozdarty między tobą
nim. Dopóki żył ojciec, należałem do niego... on był dla mnie
zystkirn. Dopiero po jego śmierci uświadomiłem sobie, że teraz

103
102
 

wo
UW
us,
O  i
W '
o
u
ja'
L
pozostałaś mi tylko ty. Dlatego przyjechałem i mam nadzieję, że mi
wybaczysz, iż odszedłem wówczas z ojcem. Wybór należał wtedy do
mnie, zdecydowałem się odejść razem z nim.
— Postąpiłeś słusznie. Nie zasługiwałam na twoją miłość. Ale była
to kara okrutna stracić was obu naraz. Od tamtej pory pracowałam nad
sobą usilnie, sam się przekonasz, jak się zmieniłam. Pokochasz mnie,
mam nadzieję, mój synu, chciałabym, abyś mnie pokochał, niczego
bardziej nie pragnę. Przez te wszystkie lata ciężko pracowałam z myślą
o tobie. Nie sprawiasz, co prawda, wrażenia, jakbyś potrzebował moich
pieniędzy, ale ja nieustannie pomnażałam majątek i wprowadzałam
ulepszenia, widząc oczyma wyobraźni, jak ty tu zarządzasz.
Czule ucałował jej ręce.
— Mamo, dziękuję ci stokrotnie. To prawda, nie potrzebuję
twojego majątku, ojciec zmarł jako bardzo zamożny człowiek, a ja
jestem jego jedynym spadkobiercą. Ale dziękuję, że z miłości dla mnie
tak ciężko pracowałaś. Gdybym o tym wiedział, przyjechałbym być
może wcześniej. Wybacz, że tego nie uczyniłem.
Wypytywała go, gdzie mieszkał z ojcem. Heinz opowiedział jej
wszystko szczegółowo. Powiedziała mu, że właśnie dzisiaj natrafiła na
jego nazwisko w artykule Lienharda von Rieda.
— Czy ten Heinz Rottach to ty?
— Tak, mamo, Lienhard von Ried jest moim przyjacielem, właśnie
przybywam od niego. Mieszka na północy Turyngii w majątku Neustet-
ten, który należy do jego żony. Od niedawna jest żonaty. Będąc u niego,
zdobyłem informacje na twój temat, to one mnie ośmieliły do od-
wiedzenia ciebie. No i jestem. Zastanawiałem się, czy mnie nie zapom-
niałaś.
Jej twarz nagle odmłodniała i rozjaśniła się.
— Matka nie może przecież zapomnieć swojego dziecka.
Pomyślał o kimś, kto powiedział niemal to samo, i łagodny uśmiech
przemknął po jego twarzy.
— Usłyszałem te same słowa od panny Riemann, siostry żony
mojego przyjaciela. Była wstrząśnięta naszą historią rodzinną. „Jakże to
matka może nie widzieć, gdzie jest jej dziecko!" — powiedziała
zdumiona. Nie mogła tego pojąć i bardzo ci współczuła. Nakazała mi,
abym natychmiast pojechał do ciebie i okazał ci czułość i miłość. Była
104


pewna, że cierpiałaś mocno przez tę rozłąkę i że tęskniłaś za mną przez
wszystkie te lata.  Słuchając jej uprzytomniłem sobie, jak bolesne
musiało być dla ciebie nasze odejście.
Pogłaskała go delikatnie po głowie.
— Niech będzie błogosławiona ta młoda dama, która mnie tak
dobrze rozumie. Tak, mój synu, cierpiałam bardzo i umierałam
z tęsknoty. Ale to już przeszłość, odzyskałam cię i nie pozwolę ci odejść.
Zostaniesz ze mną, czyż nie tak?
W pytaniu tak wyraźnie wyczuwało się strach, że nie miał odwagi
zaprzeczyć.
— Na razie zostanę u ciebie, mamo, potem na jakiś czas wyjadę.
Odziedziczyłem po ojcu firmę i kilka nieruchomości. Jeśli nawet cały
majątek jest pod opieką zaufanych ludzi, dzięki którym mogłem bez
obaw wziąć roczny urlop, to jednak co jakiś czas muszę się pojawić
w Kanadzie. Chciałbym też czasami odwiedzać Neustetten. Lienhard
von Ried jest moim serdecznym przyjacielem i w jego domu czuję się
znakomicie.
Pragnienie posiadania syna tylko dla siebie było w niej tak silne, że
przez moment chciała mu czynić wymówki, że już myśli o opuszczeniu
jej, ale na szczęście trwało to bardzo krótko. Czuła, że jeśli zachowa się
jak przed laty, może stracić syna po raz drugi. Pogodzona z losem
powiedziała:
— Rozumiem, że z mojego powodu nie możesz wszystkiego zanied-
bać. Ale teraz... zostaniesz u mnie długo... i będziesz potem do mnie
wracał.
Prosiła tak gorąco, że wzruszony ucałował jej dłonie.
— Mamo, na pewno cię nie zaniedbam i... kto wie, może w ogóle
zaniecham interesów za oceanem... może osiądę tutaj, aby spędzać
z tobą jak najwięcej czasu. Wiem, co ci jestem winien i jak wiele muszę
dla ciebie zrobić.
Wzruszona tym wyznaniem objęła jego głowę i pocałowała go. W jej
°czach zalśniły łzy radości.
do
fina
Jakoś to ułożymy, synu. Jestem tu u siebie, wszystko, co należy
.   nsowa jest dobra: mam znaczny majątek w gotówce i duże,
lezadłużone, wzorowo zarządzane gospodarstwo. Może któregoś dnia
105
mnie, należy także do ciebie. Przemyśl to w spokoju. Moja sytuacja

WO
'
UW
USi
o s
W '
o
U '
ja'
zechcesz zapuścić korzenie w swoich rodzinnych stronach, w Turyngii.
Czas pokaże, jak ułoży się twoja przyszłość, pozwólmy tej sprawie
w spokoju dojrzewać. Teraz pobędziesz u mnie, a jeśli zatęsknisz za
przyjacielem, to przecież on i jego młoda żona mogą cię odwiedzić tutaj.
Jesteś u siebie w domu i możesz robić, co ci się podoba.
Matka z synem mieli sobie wiele do opowiedzenia. Nie mogli
skończyć rozmowy. Usiedli wspólnie do herbaty, a potem pani Klemen-
tyna oprowadziła syna po domu i ogrodzie, spacerowali po pięknym
starym parku, byli w pobliskim lesie, który też był jej własnością.
Pochwaliła się, jak znakomicie prowadzony jest jej majątek. Heinz
podziwiał matkę nie tylko z powodu jej pracowitości, ale głównie
dlatego, że nieustannie próbowała zmienić swój charakter. Wsunął dłoń
w jej spracowaną rękę i niezwykle ciepło powiedział:
— Moja kochana mama...
Jego słowa napełniły ją radością, zabrzmiały jak najpiękniejsza
muzyka.
Wieczorem pani Klementyna zwołała swoich pracowników i przed-
stawiła im syna. Bez żadnego komentarza — niech sobie myślą, co chcą
— oznajmiła im, że on będzie jej dziedzicem i ma takie jak ona prawo do
majątku.
Maria przyglądała się niespodziewanemu gościowi z zakłopo-
taniem, ale równocześnie cieszyła się, że to ona wprowadziła go do
matki. Wiedziano, że pani Rottach była zamężna i miała syna, ale skąd
on się nagle pojawił, nikt nie potrafił sobie wytłumaczyć. W każdym
razie wszyscy od tej pory okazywali mu respekt należny synowi
dziedziczki. Pani Rottach uważana była jednak nadal za właściwą panią
posiadłości.
Zanim matka i syn rozstali się, aby udać się do swoich pokoi na
nocny odpoczynek, pani Klementyna wręczyła synowi zeszyt z zapis-
kami i poprosiła:
— Przeczytaj to, synu, napisałam to wszystko z myślą o tobie.
Przekonasz się, że nieustannie pracowałam nad sobą, aby stać się matką,
której nie musiałbyś się wstydzić.
— Ależ, kochana mamo, o tym nie ma mowy.
— Och, synu, wiem przecież, że byłam niedobrą matką. Zrozumie-
nie mojej winy przyniosło mi wewnętrzny spokój. Przeczytaj to uważnie.
106


Na każdej stronie znajdziesz swoje imię, to dowód, że ciągle o tobie
myślałam z uczuciem ogromnej miłości... a o twoim ojcu ze skruchą.
Hienz, gdy tylko został sam, zagłębił się w lekturę pamiętników
matki. Nie mógł się od nich oderwać.	^
Głęboko poruszony odłożył wreszcie zapiski matki. Bardzo ubole-
wał, że nigdy nie przeczyta ich ojciec. Z pewnością by jej wybaczył, bo
widziałby, że wycierpiała znacznie więcej od niego.
Nie mógł się uspokoić. Wolnym krokiem przemierzał pokój, który
przeznaczyła dla niego matka. Wyznała mu dzisiaj, że od dawna czekały
tu na niego pokoje. Urządziła je przytulnie i bardzo gustownie. Chciała,
żeby się synowi podobały. Zawsze wierzyła, że pewnego dnia do niej wróci.
Pokoje bardzo przypadły Heinzowi do gustu. Urządzone były tak,
jakby matka znała jego upodobania. Przyrzekł sobie, że nie opuści jej,
a na pewno nie na długo. Musi wynagrodzić jej lata rozłąki.
A potem pomyślał o Micaeli. Czy potrafi się tu zaaklimatyzować,
gdyby zgodziła się zostać jego żoną? Czy dojdzie do porozumienia z jego
matką?
Snując tak plany na przyszłość, uspokoił się. Przypomniał sobie
bowiem, jak ciepło Micaela mówiła o jego matce. Tak, te dwie kobiety
zrozumieją się, o to nie musi się kłopotać. Jeszcze jest na to czas...
Micaela jest przecież młoda i nie trzeba się spieszyć. Ona zaczeka na
niego. Teraz, gdy był od niej z dala, nie miał wątpliwości, że Mica go
kocha. Jej szorstki, niekiedy wręcz obcesowy sposób bycia nie od-
straszał go już, pomyślał o tych wszystkich drobnych, a uszczęśli-
wiających go znakach, które zdradzały jej miłość. I właśnie dlatego, że
bywała wyniosła i nieprzystępna, znaki te były tym bardziej wymowne.
Wierzył mocno, że pewnego dnia zostanie jego żoną, w przeciwnym
razie nie wytrzymałby tej rozłąki.
Postanowił zostać u matki kilka tygodni, może nawet kilka miesięcy.
Muszą mieć czas, aby na nowo uczyć się siebie. Pełni miłości i dobrej
woh z pewnością sprostają temu zadaniu. Na razie nie powie jej o swej
m»ości do Micaeli. Najlepiej będzie, jeśli obie panie poznają się nie
Wledząc, że on jest zakochany w dziewczynie.
Doszedł również do wniosku, że będzie lepiej dla Micaeli, gdy
amieszkają w Turyngii. Nie musieliby przeprowadzać się do Kanady.
żadną cenę nie chciałby, aby rozstawała się ze swoją ukochaną
l
707

WO
'
UW
uSi
O  i
W '
o
u
siostrą, a i on mógłby spotykać się z Lienhardem von Riedem.
Neustetten było oddalone zaledwie o kilka godzin drogi samochodem,
mogliby więc widywać się, kiedy tylko dusza zapragnie. Musi jeszcze
szczegółowo przemyśleć wszystkie sprawy. Odczeka jeszcze jakiś czas
i zakończy interesy w Kanadzie, być może przekształci swoje przed-
siębiorstwo w spółkę akcyjną. Później mógłby się spokojnie wycofać,
a jego dwaj prokurenci zostaliby dyrektorami spółki. Oni z pewnością
doskonale sobie ze wszystkim poradzą. Naturalnie nie ma się jeszcze do
czego spieszyć, wszystko należy przemyśleć i zbadać sytuację tu, na
miejscu.
Było już późno w nocy, gdy udało mu się zasnąć. Nie wiedział,
że pokój matki znajduje się dokładnie pod jego pokojem, że ona także
nie może zasnąć i wsłuchuje się z ogromną radością w odgłos jego
kroków. Tam u góry przechadzał się jej syn, który wreszcie do niej
powrócił.
Ku własnemu zaskoczeniu Heinz znalazł wiele przyjemności żyjąc
i pracując w dużym majątku ziemskim. -Być może dlatego, że z zagad-
nieniami rolniczymi zetknął się wcześniej w Neustetten. Już następnego
przedpołudnia towarzyszył matce w objeździe pól. Matka dała mu do
dyspozycji rasowego konia, więc razem cwałowali po polach. Z dnia na
dzień stosunki między nimi były cieplejsze i serdeczniejsze. Heinz nie
wspomniał ani słowem o zapiskach matki, ale gdy je zwracał, ucałował
z namaszczeniem jej obie dłonie i powiedział czule:
— Muszę zadośćuczynić ci za tyle krzywd, które ci wyrządziłem,
mamo. Nie będę o tym więcej mówił, moimi czynami chcę udowodnić,
że traktuję to bardzo poważnie.
Wzruszona przytuliła go do serca i wyszeptała:
— Kochaj mnie tylko, synu, a twoja miłość wszystko mi wyna-
grodzi.
Omówiła z nim dokładnie sprawy majątkowe, on przedstawił jej
swoją sytuację finansową i plany związane z kanadyjskimi posiadłoś-
ciami. Słuchała go z uwagą i prosiła o szczegółowe wyjaśnienie pewnych
kwestii. A potem dodała, że powinien to wszystko starannie przeanali-
zować, nie chciałaby bowiem, aby czegokolwiek żałował. Uważała
jednak, że jego plany są bardzo rozsądne.
108


Pani Klementyna od chwili pojawienia się syna po prostu się
odrodziła. Jej spojrzenie było żywsze, zarumieniła się lekko i jakby
nieco przytyła. Jadała teraz w towarzystwie syna. Dla niego odeszła
od prostej kuchni na rzecz bardziej wyszukanej, a wszystko po to,
aby mu dogodzić. Byli teraz prawie zawsze razem. Ale bardziej była
to inicjatywa Heinza, ona nie chciała go za żadną cenę ograniczać
czy cokolwiek na nim wymuszać. Rozumiała, że był równie dumny
jak ojciec, i nie chciała tym razem popełnić tego samego błędu co przed
laty.
Dopiero po kilku tygodniach zagadnęła go nieśmiało, czyjego serce
jest jeszcze wolne. Milczał przez chwilę, patrząc na nią poważnie, aż
wreszcie odpowiedział spokojnie:
— Nie, mamo, w moim sercu jest ona...
Chwyciła go czułe za rękę.
— Czułam to, Heinz.
— Naprawdę, mamo?
— Tak, mój synu, widziałam niekiedy w twoich, oczach coś
zastanawiającego. Myślałam sobie: teraz wspomina jakąś kobietę.
— Co powiedziałabyś, mamo, gdybym pewnego dnia przyprowa-
dził do tego domu kobietę, którą kocham?
Westchnęła i rzekła:
— Jeśli ją kochasz... i jeśli ona kocha ciebie... wtedy, ach, Heinz...
musicie się tylko kochać, wszystko inne jest nieważne.
— Tak, mamo, i ja tak uważam.
— Czy jesteście już po słowie?
— Nie, ona jest jeszcze bardzo młoda i być może nie w pełni
uświadamia sobie, że mnie kocha. Jest bardzo nieprzystępna, ale nie bez
powodu. Ma za sobą ciężkie przeżycia. Nie mogłem jej jeszcze zapytać,
czy odwzajemnia moją miłość, ale gdy na nią patrzę, czerwieni się tak
uroczo, a gdy ujmuję jej dłoń do pocałunku, czuję, jak drży. Jeśli nie
potrafi tego ukryć, wtedy staje się jeszcze bardziej powściągliwa.
— Więc nie jest to lekkomyślna dziewczyna?
— Nie, z pewnością nie.
Czy zostawiłeś ją w Kanadzie?
. HT~ ^e' mamo, ona mieszka w Niemczech... jest córką Niemca
iszpanki, do niedawna jej ojczyzną był Teksas, teraz... Turyngia.
109

wo
UW
USi
O  i
w

— Ach tak, najważniejsze już wiem, nie muszę więcej pytać. Czy
byłbyś bardzo nieszczęśliwy, gdyby powiedziała „nie"?
— Nie chcę o tym nawet myśleć, za bardzo ją kocham. Musisz
wiedzieć, mamo, że unikałem dotychczas kobiet. Ale teraz to poważna
sprawa, kocham ją namiętnie, jestem pod tym względem twoim
nieodrodnym synem.
Pani Klementyna westchnęła ciężko.
— Tym bardziej ważne jest, abyście się kochali. Niech wam pomoże
Bóg! Chciałabym cię zapytać o jeszcze jedno, Heinz. Czy w życiu
twojego ojca była jakaś kobieta?
Popatrzył na nią z uśmiechem i rzekł:
— Nie, mamo, stronił od kobiet, myślę, że za bardzo mnie kochał,
zbyt był mną zajęty.
— Dzięki Bogu! Ale nie zrozum mnie źle, nie myśl, że to „dzięki
Bogu" to wynik mojej wcześniejszej zazdrości. Chciałam się tylko
dowiedzieć, czy nie dając mu rozwodu, nie pozbawiłam go możliwości
ułożenia sobie życia. Nie mogłam się nigdy na to zdecydować. Po-
wiedziałam sobie, że jeśli będzie się chciał uwolnić od tych formalnych
jedynie więzów, wtedy sam wykaże inicjatywę. Ale była mi też pociechą
świadomość, że nie wystąpił o rozwód.
— Widzisz więc, że nie miał zamiaru powtórnie się żenić. Wielka
szkoda, że ojciec nie znał cię takiej, jaka jesteś teraz... wtedy wszystko
ułożyłoby się pomyślnie.
Popatrzyła na niego ze smutkiem.
— Wiem, że sama winna jestem swojemu nieszczęściu. Ale nie
mówmy już o tym. Odzyskałam ciebie... jesteś nie tylko moim synem, ale
także twojego ojca, a jesteś do niego tak podobny... można by sądzić, że
to on siedzi naprzeciwko mnie.
Nie wracali już do tych spraw, nigdy już też nie pytała o kobietę,
którą pokochał. Ale często myślała o tym i wyobrażała sobie, jak to
będzie, gdy syn poślub* wybrankę swojego serca. Ale czy ta kobieta
zechce później tutaj zamieszkać i pozwolić jej synowi kochać ją nadal?
Domyślała się, że chodzi o siostrę pani von Ried, wybadała to, stawiając
niewinne z pozoru pytania. Pociechą było jej to, że właśnie ta młoda
kobieta nakłaniała Heinza, aby jak najszybciej odwiedził matkę i choć
w części wynagrodził wyrządzoną jej krzywdę. Jeśli taka młodziutka
110


osoba rozumuje w ten sposób, to na pewno nie będzie bez serca i nie
rozdzieli matki od syna. Była jednak pewna, że gdyby to było konieczne
dla szczęścia jej syna, jest gotowa ponieść ofiarę rozłąki. Ale modliła się,
aby to nie było konieczne. Będzie robiła wszystko, co w jej mocy, aby żyć
w zgodzie z jego wybranką. Chciałaby ją pokochać i mieć w niej córkę.
I tak snuła plany i nieustannie odsuwała od siebie widmo rozłąki
z synem. Nieśmiało też marzyła o wnukach. Robiło jej się wtedy ciepło
wokół serca, chciała, aby syn możliwie najprędzej wprowadził do tego
domu swą ukochaną jako żonę.
Mijały tygodnie, a potem miesiące. Heinz i Hardy pisywali do
siebie regularnie, jednak do Micaeli Heinz nie miał odwagi napisać.
Liczył na to, że treść jego listów przyjaciel przekaże Dorrit i jej siostrze.
Von Ried zdawał mu szczegółowo relację z życia w Neustetten, pisał
także o tym, co porabia Micaela, a to bardzo Heinza interesowało.
Często pytał go, kiedy wreszcie wróci do Neustetten, gdzie wszyscy na
niego czekają.
Heinz zwykł wtedy odpowiadać: Na razie nie mogę jeszcze opuścić
mojej matki, bylby to dla niej cios. Ale przekaż, proszę, pannie Micaeli, że
przyjadę, jak obiecałem, na owocobranie, dotrzymam słowa bez względu
na okoliczności.
Heinz był rzeczywiście zdecydowany pojawić się na zbiór owoców
w Neustetten. Z każdym dniem silniejsza też była jego tęsknota za
Micaela.
Gdy zauważył, że w majątku matki dojrzewają w sadach owoce,
zaczął liczyć dni do wyjazdu.
Pod koniec sierpnia oznajmił matce, że z początkiem września
wybiera się do Neustetten.
Nie sprzeciwiła się temu ani słowem, zapytała tylko, czy nie chciałby
Pojechać samochodem, jest do jego dyspozycji.
Chętnie przyjął tę propozycję. Oprócz małej limuzyny, której
używano do poruszania się po okolicy, pani Rottach miała także dużego
mercedesa. Ona sama chętnie nim jeździła.
Heinz był ucieszony jej reakcją na wiadomość o wyjeździe. Nie
omyslał się jednak, jak bardzo się bała znowu zostać sama. Była już
Je nak znacznie rozsądniejsza niż przed laty i wiedziała dobrze, że
?zczyzni nie znoszą przymusu. Odpowiedziała z uśmiechem:
111

wo
UW
us>
O  !
W
O
u
— Mam nadzieję, że i ja poznam wkrótce twojego przyjaciela. Powtórz
mu, proszę, że zapraszam go do siebie, może zabawić tu, jak długo
zechce. Wiem, że dla gospodarzy nastaną wkrótce spokojniejsze czasy,
i wtedy twój przyjaciel mógłby oderwać się od pracy. Naturalnie zabrałby
ze sobą nie tylko żonę, ale i jej siostrę, przecież nie zostawiliby jej samej...
Twarz Heinza oblała się rumieńcem. Z radością przyjął zaproszenie
matki i podziękował za nie serdecznie. Popatrzyła na niego roz-
promieniona.
— Nie ma za co dziękować, Heinz, ten dom należy do mnie i do
ciebie, to oczywiste, że możesz tutaj przyjmować swoich przyjaciół.
Mamy tu dosyć miejsca.
— To prawda, ale żyłaś przez te wszystkie lata w odosobnieniu, nie
chciałbym, aby zakłócano twój spokój.
— Tak było rzeczywiście. Zanim się tu pojawiłeś, nie mogłam
ścierpieć wokół siebie pogodnych ludzi. Ale teraz... towarzystwo
wesołych młodych ludzi sprawi mi przyjemność.
Heinz ucieszył się niezmiernie. Wydawało mu się to niezwykle
ważne. Zdecydował się już pozostać tu na stałe i chciał, aby Mica
poznała ten dom i zadecydowała, czy tutaj właśnie zechce zamieszkać
jako jego żona. Pani Klementyna, jakby czytając w myślach syna,
zapytała po chwili:
— Wiesz, Heinz, gdybyś postanowił zostać tu na stałe i ożenił się
pewnego dnia, wtedy ja przeprowadziłabym się do bocznego skrzydła.
Tam będę miała dla siebie dosyć miejsca i nie wchodzilibyśmy sobie
w paradę. Przecież każdy chce mieć swoje życie.
Przez chwilę patrzył na nią zaskoczony, po czym podskoczył,
serdecznie ją objął i ucałował kochane matczyne ręce, które tylko
dawały, a nigdy nie żądały.
— Mamo, myślisz tylko, jak ułatwić mi życie. Byłoby wspaniale,
gdybym zatrzymał cię^przy sobie i mógł mieć u mego boku żonę. Ona cię
pokocha, mamo, wiem o tym, a ty... staniesz się dla niej matką, od
dawna nie zaznała matczynego ciepła, jej opiekunem był wyrodny
i egoistyczny ojciec.
— Tym bardziej będę ją kochała. Chciałabym, abyś zaznał tylko
miłości i dobroci. Jeśli ona cię kocha i uczyni szczęśliwym, będzie moim
ukochanym dzieckiem.


Jeszcze raz ucałował jej dłonie. Nie przeczuwał jednak, jak wiele
kosztowały ją te słowa.
— Kochana, cudowna mamo, jakże ci dziękuję!
Popatrzyła na niego z czułością.
— Tylko szybko mi przywieź swoją żonę!
Zaśmiał się na poły uszczęśliwiony, na poły zmartwiony.
— Najchętniej już dzisiaj wprowadziłbym ją w te progi, ale... jak już
wspomniałem, wszystko w swoim czasie. Mica jest jeszcze bardzo
młoda. Chciałbym ją pojąć za żonę najpóźniej w przyszłym roku. Za rok
skończy siedemnaście i pół roku, a przecież już teraz może uchodzić za
dwudziestolatkę.
— A więc złóżmy wszystko w ręce Boga, synu, on urządzi to
najlepiej.
Heinz ustalił datę wyjazdu na trzeciego września. Wypadało to
w czwartek. Ale nie powiadomił nikogo w Neustetten o swoim
przyjeździe. Chciał, aby Micaela nie miała czasu na przygotowanie się
do tego spotkania, aby nie mogła przybrać maski niedostępności. Tak
bardzo pragnął stanąć już przed nią. Jej zachowanie zdradziłoby mu
wówczas, na co może liczyć i czego powinien się obawiać.
Ostatnie dni poświęcił matce, otoczył ją miłością i czułością. Chciał
jej w ten sposób wynagrodzić rozstanie. Cieszył się, że matka tak
naturalnie zaprosiła jego przyjaciół, będzie więc tutaj ze wszystkimi
bliskimi sobie osobami. Był bardzo ciekaw, jak matka przyjmie Micaelę.
Przeczuwał, że będzie szczególnie pilnie obserwowała siostrę pani von
Ried. Nie uszły jego uwagi dyskretne pytania matki dotyczące jej osoby.
Nie rozmawiali o Micaeli Riemann jako wybrance jego serca, ale matka
wiedziała, że to o nią chodzi, albo przynajmniej się domyślała. Nie czuł
się skrępowany tą sytuacją. Poznają się obie i przekonają, czy potrafią
się zaprzyjaźnić.
Niecierpliwie oczekiwał dnia wyjazdu.

112
l siostra
 

wo
UW
us.
O  '
w
O'
u
ja'
XI
Po wyjeździe Heinza Micaela stała się bardziej milcząca i trochę
bledsza. Ona także tęskniła za Heinzem, ale równocześnie pełna była
obaw. Wiedziała, że będzie musiała zebrać siły i znowu odgrywać rolę,
którą sobie narzuciła.
Owoce dojrzewały i Micaela niepokoiła się, czy Heinz dotrzyma
słowa, czy matka pozwoli mu odejść. Hardy dawał jej do czytania
wszystkie listy od Heinza. Micaela reagowała na nie z wymuszoną
obojętnością i zwykle dość chłodno je komentowała. Ale nie zmyliło to
siostry i szwagra, którzy rzucali sobie wymowne spojrzenia. Chociaż oboje
nie rozmawiali o uczuciach tych dwojga, to jednak doskonale wiedzieli, co
się między nimi rozgrywa. I oboje dali tym dwojgu swoje błogosławieństwo.
Nie wątpili ani przez chwilę, że obojętność Micaeli to tylko poza, tak samo
jak przyjacielskie pytania Heinza o samopoczucie Micaeli.
Mica wiedziała z listów, jak układają się stosunki Heinza z matką.
Dziewczyna doskonale rozumiała matkę i chociaż znała ją jedynie
z listów i opowieści Heinza, bardzo ją polubiła.
Może po prostu dlatego, że była jego matką?
Micaela nie znała daty przyjazdu Heinza, ale ufała, że zgodnie
z obietnicą zjawi się na owocobranie. Gdy owoce na drzewach
w Neustetten były już tak dojrzałe, że można je było zrywać, Micaela
zadecydowała, że najwyższy już czas na ich zbiór. Uważała, że upora się
z tym w ciągu jednego dnia, bo młode drzewka nie miały zbyt wiele
owoców, chociaż był to nadzwyczaj urodzajny rok. Owocobranie
wyznaczono na siódmego września.
Trzeciego września po południu Micaela spacerowała po sadzie,
przyglądając się z zachwytem dojrzałym owocom. Przede wszystkim
brzoskwinie udafy się znakomicie, ale i morele były piękne. To
rzeczywiście najwyższa pora, aby je zrywać. Ale... nie było jeszcze
Heinza Rottacha. Czy dotrzyma słowa i przyjedzie?
Właśnie nadszedł Breitner i stanął wśród drzewek w ogrodzie.
— Brzoskwinie i morele nie powinny już dłużej wisieć na drzewach,
łaskawa panno, będą zbyt dojrzałe. Tak samo renklody. Z jabłkami
i śliwkami nie ma takiego pośpiechu.
114


— Poczekajmy jeszcze do niedzieli, Breitner. Zaprosiłam na nie-
dzielę siostrę i szwagra, żeby mogli podziwiać moje zbiory. W po-
niedziałek zabieramy się do pracy w Neustetten — powiedziała wzdy-
chając.
— No dobrze, do niedzieli można zaczekać, ale nie dłużej, łaskawa
panno.
Micaela skinęła głową i powiedziała z prośbą w głosie:
— Czy pańska żona nie zrobiłaby mi herbaty i przyniosła ją pod
lipy? Jest takie cudowne słoneczne popołudnie.
— Zaraz będzie podana, łaskawa panno, żona chciała jeszcze tylko
upiec dla pani kilka wafli.
— Och, jakże się cieszę — odparła z uśmiechem Micaela.
Powoli przechadzała się po parku, a gdy odwróciła się, aby spojrzeć
na trzy lipy, wystraszyła się. Tuż przed nią stał Heinz. Zbladła, a po
chwili oblała się purpurą. Nie pojmowała, jak mógł się tu tak nagle
pojawić. Straciła zupełnie głowę, o mało nie wybuchnęła płaczem. Jej
życzenie spełniło się tak nieoczekiwanie. Starała się usilnie zapanować
nad sobą, ale nadaremnie. Drżała na całym ciele.
Heinz Rottach widział, jak dziewczyna próbuje się opanować.
Najchętniej wziąłby ją teraz w ramiona i pokrył jej drżące usta
pocałunkami. W sposób tak oczywisty wyznała mu przecież swoje
uczucia. Nie miał już wątpliwości, że Mica naprawdę go kocha.
Opanował się całym wysiłkiem woli i powiedział:
— Dzień dobry, panno Mico, oto jestem, tak jak obiecałem.
Wyciągnął do niej rękę i spojrzał tak wymownie, że lekko zadrżała.
Poczuła się niezmiernie szczęśliwa.
Próbowała zapanować nad sobą. Uśmiechnęła się i powiedziała,
udając beztroskę:
— Mój Boże, czyżby pan spadł z nieba! Skąd się pan tutaj wziął?
Zaśmiał się cicho, nie spuszczając z niej oczu. Jej pozorna obojętność
nie mogła go już oszukać.
— A może rzeczywiście spadłem z nieba?
— Ach, proszę nie opowiadać głupstw. Czy przybywa pan z Neus-
tetten?
Nie, panno Mico, przyjechałem wprost do pani. Przecież jadąc
Neustetten, muszę przejeżdżać tędy, więc zajrzałem, aby się przeko-
115

wo
UW
us>
O  '
w
o
u
nać, czy jest pani w domu, no i czy owoce w sadzie już dojrzały i... czy nie
dostałbym filiżanki herbaty. A oto i Breitner stawia pod lipami nakrycia
do popołudniowej herbatki, a ja mam takie pragnienie.
Próbowała zapanować nad sobą, ale nie umiała ukryć szczęścia,
które ją przepełniało, gdy tylko spoglądał na nią. Jak to cudownie, że
cały i zdrów wrócił tutaj. Ale potrzebowała jakiejś tarczy obronnej, aby
ukryć własną słabość, więc znowu zaczęła się srożyć.
— A gdzie zostawił pan samochód? Nie słyszałam, jak pan nad-
jeżdżał. Chyba pan sobie żartuje ze mnie?
Roześmiał się. Uszczęśliwiony przyglądał się jej. Właśnie takie jej
zachowanie najbardziej ją zdradzało.
— Ach, to tak mnie pani wita. Wyobrażałem to sobie nieco inaczej.
Nie usłyszałem nawet „dzień dobry". Czy mam się ponownie zaprosić
na herbatę?
Przestraszyła się. Wyglądał na urażonego. Nie przyszło jej do głowy,
że po prostu dworował sobie z niej.
Wyciągnęła do niego nieśmiało rękę.
— Ach, proszę wybaczyć, panie Rottach, ale... ja się naprawdę
przelękłam, gdy pan tak niespodziewanie wyrósł przede mną.
Chwycił mocno jej dłoń.
— Przykro mi, że panią wystraszyłem, chociaż nie... właściwie to nie
jest mi przykro, chciałem panią zaskoczyć i jak widzę — udało mi się to.
Zaparkowałem samochód na dole. Inaczej nie byłoby tej wspaniałej
niespodzianki. Ale proszę mi powiedzieć, czy mam jechać dalej, czy też
dostanę filiżankę herbaty? Tak chce mi się pić!
Zabrzmiało to tak jękliwie, że musiała się roześmiać. Uspokoiła się
już i mogła swobodnie przekomarzać się z Heinzem.
— No dobrze, dostanie pan herbatę, a nawet świeżo upieczone
wafle. Miejmy nadzieję, że i dla pana starczy. A więc zapraszam.
Breitner przygląda s^ię panu dziwnie natarczywie.
Poszła szybko w kierunku lip, Heinz ruszył za nią.
— Breitner, gdyby pan mógł przynieść jeszcze wafli, jak pan widzi,
mam gościa. Pan Rottach lubi robić niespodzianki, zawsze pojawia się
nieoczekiwanie. I proszę przynieść jeszcze jedną filiżankę. A pana żona
mogłaby zaparzyć jeszcze dodatkową porcję herbaty, pan Rottach
umiera z pragnienia.


Wydawała polecenia, siląc się na spokój. Breitner natychmiast
spełnił jej życzenia. Heinza Rottacha zachował przecież w najlepszej
pamięci.
Usiadła przy stole i wskazała Heinzowi fotel naprzeciwko. Ob-
służyła gościa i gawędziła z nim zupełnie swobodnie. Gdy Heinz
opowiedział jej o spotkaniu z matką, o czułym powitaniu, o radości,
jaką jej sprawił, w oczach Micaeli pojawiły się łzy.
— Wyobrażam sobie, że takie wydarzenie musiałoby wstrząsnąć
każdą matką. Ale teraz jest z pewnością bardzo szczęśliwa.
— To doprawdy niepojęte, jak bardzo stara mi się dogodzić.
Sprawia jej to wielką radość.
Micaela otarła ukradkiem łzy.
— Tak się cieszę, że jest pan znowu z matką. Ale... czy nie sprawi jej
pan bólu swoim powrotem do Kanady?
— Będę jeździł tam rzadko i tylko na krótki czas, ale na razie jeszcze
długo się tam nie wybiorę.
Nie mogła ustrzec się przed rumieńcem, który wykwitł na jej twarzy.
— A więc zostanie pan w Niemczech, w Turyngii? — zapytała
z wahaniem.	\
— Tak, zrozumiałem, że nie mogę zostawić mojej matki samej.
Załatwię moje kanadyjskie interesy tak, abym nie był tam niezbędnie
potrzebny. Zajmę się majątkiem w Turyngii. Zaaklimatyzowałem się
tutaj, a poza tym będę blisko pani i mojego przyjaciela. Będziemy się
z pewnością często widywali. Matka prosiła mnie bardzo, abym zaprosił
wszystkich państwa do niej, chciałaby, aby moi przyjaciele byli także jej
gośćmi.
— O, czy mnie także zaprosiła? — wymknęło się dziewczynie.
— Oczywiście, pani także należy do grona moich przyjaciół. A może
chce pani pozbawić mnie swojej przyjaźni?
Odetchnąła z ulgą. Tak, mogą zostać przyjaciółmi. Widywaliby się
wówczas często... jakie to byłoby piękne.
— Nie, nie, cóż pan opowiada, jeśli nie ma pan nic przeciwko temu,
będziemy dobrymi przyjaciółmi.
Ale wtedy nie powinna mnie pani tak źle traktować.
Spojrzała na niego z przestrachem.
Czy traktowałam pana tak kiedyś?

117
116
 

WO'
UW
us^
o s
W i
o
U 
<
ja'
P
1
t
7
Zaśmiał się pogodnie.
— A czy przypomina pani sobie dzisiejsze powitanie?
— Ach, to tylko dlatego, że tak się przeraziłam. Nie miałam złych
zamiarów. Ale skoro mamy być przyjaciółmi, to na pewno nie będę już
dla pana niemiła.
Popatrzył na nią uszczęśliwiony. Z trudnością zachowywał spokój.
Chciał, aby matka jak najszybciej poznała Micaelę. Zauważył, z jaką
radością dziewczyna zgodziła się na propozycję zostania przyjaciółmi,
ale ponieważ nie znał przyczyny jej zachowania, nie brał tego poważnie.
Uznał, że powodem jest nieśmiałość. Ale cokolwiek by się za tym kryło,
była cudowna, starając się za wszelką cenę ukryć swoje prawdziwe
uczucia.
— Proszę nie obiecywać za dużo. Nie mam pani za złe, że traktuje
mnie pani czasami obcesowo. Niekiedy bywa tak i między dobrymi
przyjaciółmi. A teraz proszę mi dać rękę dla przypieczętowania naszej
przyjaźni. Proszę też obiecać, że będzie pani zawsze towarzyszyła Dorrit
i jej mężowi, gdy wybiorą się w odwiedziny do mnie i mojej matki.
Uspokojona kiwnęła głową. To jej odpowiadało... będzie go mogła
często widywać... jak dobrego przyjaciela, żadnego ryzyka, dobry
Boże... przecież więcej niż jego przyjaźni nie mogła wymagać. To i tak
było za wiele, gdyby...
Nie, nie chciała już o tym myśleć. Powinna się zadowolić tym, co
osiągnęła. Musiała się pogodzić, że Heinz Rottach będzie w jej życiu
tylko przyjacielem, kochanym, dobrym przyjacielem. Z wahaniem
podała mu rękę. Nie okazał, że widzi jej wahanie, i delikatnie musnął
wargami jej dłoń. A gdy zadrżała przy tym lekko, opanował się siłą woli,
aby nie zakończyć tej świeżej przyjaźni zbyt szybko.
Wypili herbatę, smaczne wafle też się już skończyły i Heinz pomyślał,
że czas skończyć tę wizytę. Przypomniał sobie jednak o drzewkach
owocowych.
— A czy owoce obrodziły, panno Mico, czy mógłbym obejrzeć
drzewka, zanim pojadę do Neustetten?
Podniosła się ożywiona.
— Ależ oczywiście, chodźmy! Owocobranie w Riedburgu wypadnie
znakomicie, chociaż moje drzewka nie mogą jeszcze konkurować z tymi
w Neustetten. Wspaniale obrodziły łutówki. Zawiozłam je już Dorrit,


a ona zarządziła, aby usmażono dla mnie konfitury. W mojej spiżarni
zapełnione są już nimi półki i podjadam je, gdy tylko pani Breitner zrobi
bitą śmietanę. Smakują wówczas doskonale... i pan powinien kiedyś ich
skosztować. Truskawek jest bardzo niewiele, ale za to jest duży wysyp
porzeczek i agrestu, chociaż to już stare krzaczki. Pani Breitner zrobiła
galaretkę porzeczkową... palce lizać! Ale truskawek też się najadłam,
w Neustetten mieli ich bardzo dużo. A oto moje brzoskwinie, morele
i renklody, nie wspominając o jabłkach i gruszkach. Czy nie wspaniałe
okazy? Jestem naprawdę dumna z moich owoców.
Przytaknął jej, owoce obrodziły rzeczywiście nadzwyczajnie.
— Czy w posiadłości pana matki były już zbiory owoców? — za-
pytała Mica.
— Tak, i dużo było przy tym pracy, obrodziły znakomicie. Turyn-
gia jest regionem sadów. Myślałem często o pani, patrząc jak dojrzewają
owoce w sadach mojej matki. Tam również wszystkie drogi i ścieżki
obsadzone są drzewami owocowymi, gałęzie aż uginały się pod ciężarem
owoców i trzeba je było podpierać. Moja matka uważa jednak, że jeśli na
drzewie jest zbyt dużo owoców, odbija się to na ich jakości.
Micaela westchnęła, jej oczy płonęły.
— Turyngia to cudowny kraj, jestem taka szczęśliwa, że tu zamiesz-
kałam. Niechętnie wspominam prerię, gdzie rosła tylko trawa.
— A więc nie chciałaby pani wrócić do Teksasu?
Jak w geście obrony zakryła twarz dłońmi. Była blada jak kreda.
— Boże uchowaj mnie przed tym, abym musiała tam powrócić.
Żal mu się jej zrobiło, wiedział przecież, dlaczego myśl o powrocie do
ojca była dla niej taka przerażająca.
— Ale w Turyngii chciałaby pani pozostać, podoba się pani tutaj?
— O tak! Tutaj jest Dorrit... i Hardy... czy pan także tu pozostanie?
— A czy ma to dla pani jakieś znaczenie? — zapytał cicho.
Zaczerwieniła się, odpowiedziała jednak spokojnie i zdecydowanie:
Przecież jest pan moim przyjacielem.
Jakież to było oczywiste! Przyjął to do wiadomości i musiał się tym
na razie zadowolić.
Wreszcie wstał.
— No, ale teraz muszę się już pożegnać. Czy nie zechciałaby pani
owarzyszyć mi do Neustetten? Samochód mojej matki jest bardzo

118
119
 

w 
o1
UW
us.
O  i
W i
o
U '
ja!
wygodny. Oddała mi także do dyspozycji szofera. Polega na nim
i wielokrotnie już z nim podróżowała. Być może nie dowierza, że
potrafię sam prowadzić samochód.
Uśmiechnęła się ciepło.
— Matki po prostu lękają się o swoich synów. Niech pan się cieszy,
że matka tak się o pana troszczy. To miłość matczyna.
Skinął głową.
— Wiem o tym dobrze. Miłość ta niesie ze sobą tyle ciepła i dobroci.
Chciałbym, aby i pani mogła się cieszyć taką miłością.
Zamyślona przesunęła ręką po włosach.
— Jak to pięknie, że może pan zaznać miłości matki.
— A więc, czy pojedzie pani ze mną?
— Nie, niech mieszkańcy Neustetten nacieszą się teraz panem.
Jutro przyjadę konno. I... żebym nie zapomniała, w niedzielę będzie
w zamkowym ogrodzie owocobranie, Dorrit i Hardy przyjdą do
Riedburga. I pan także musi tu być, tak jak pan obiecał, brakuje mi ludzi
do pracy. Liczę więc na pomoc rodziny i przyjaciół — odparła z uroczym
uśmiechem.
— Ależ naturalnie, dlatego przecież przyjechałem. Chciałbym się
pani na coś przydać. Proszę już szykować kosze.
— Prześle mi je Hardy.
— A więc do zobaczenia jutro!
— Do widzenia panie Rottach. Szczęśliwej podróży!
Szybkim krokiem poszedł do samochodu. Mica stała bez ruchu
i odprowadzała go wzrokiem, dopóki nie zniknął. Potem przycisnęła
rękę do serca i powiedziała do siebie:
— Gdziekolwiek jesteś... myślę o tobie!
Przestraszyła się tych słów, przestraszyła się, że w myślach zwraca się
do niego „ty", i już chciała sama siebie skarcić, ale pomyślała, że
przecież jest on jej przyjacielem, a przyjaciele zwracają się do siebie „ty".
Potem pobiegła do punktu widokowego, skąd mogła jeszcze zoba-
czyć jego samochód w drodze do Neustetten. Czekała, aż wreszcie się
pojawi. Gdy go zobaczyła, ogarnęło ją uczucie szczęścia.


XII
W Neustetten przyjęto Heinza z ogromną radością. Hardy i Dorrit
byli w domu i siedzieli jeszcze przy herbacie. Zaproponowano mu
herbatę, odmówił jednak.
— Poczęstowano mnie już herbatą w Riedburgu. Zjadłem chyba
wszystkie wafle panny Mici. Nadjechałem, gdy serwowano podwieczorek.
Dorrit popatrzyła na niego uważnie.
— A co powiedziała Mica na tę niespodziewaną wizytę?
— Wielkiej radości nie okazała, wystraszyła się tylko na mój widok,
ale wyjaśniła mi potem dlaczego — powiedział rozbawiony.
Państwo von Ried roześmiali się, a Dorrit powiedziała:
— Nie powinien pan sobie brać tego do serca, panie Rottach.
Potrząsnął głową. Widział, jak Hardy tłumi śmiech.
— Nie, nie, oczywiście, że nie. Rozstaliśmy się w wielkiej przyjaźni.
A to powitanie, które zwykle spotyka mnie w Riedburgu, odbiłem sobie,
zjadając wszystkie wafle. Ale panna Mica nie miała mi tego za złe.
Zaprosiła mnie na niedzielę do ogrodu zamkowego. Musiałem się
zobowiązać, że będę pracował. Ale to obiecałem już wcześniej.
Dorrit dobrze wiedziała, że za tą beztroską Heinza skrywa się coś
głębszego. Cieszyła się jednak, że przyjaciel męża znowu jest u nich.
Miała nadzieję, że Micaela będzie teraz pogodniejsza niż dotychczas: od
chwili wyjazdu Heinza z Neustetten była cicha i poważna. Ale zarówno
Dorrit, jak i pozostali domownicy nie zdawali sobie sprawy, że Micaela
miała ważny powód, aby witać Heinza dosyć ozięble.
Heinz wprowadził się do swoich dawnych pokoi. Po kolacji opowia-
dał o matce, pobycie u niej i planach wspólnego zamieszkania.
Dorrit była poruszona jego słowami, a Hardy cieszył się, że jego
artykuły były dla niej pierwszym źródłem informacji o synu. Napisano
Już do niego z „Berliner Zeitung", czy wyraża zgodę na podanie jego
adresu niejakiej Klementynie Rottach. Ale okazało się to zbędne, Heinz
wcześniej pojawił się u matki osobiście.
Dorrit poszła do siebie tego wieczora wcześniej, aby przyjaciele
°gh swobodnie pogawędzić. Heinz wykorzystał tę okazję, aby wypy-
c o Micaelę, jak znosiła rozstanie i czy była choć trochę zasmucona.

727
 

wo
UW
USi
O  i
w
o
u
jai
Hardy miał dla niego same dobre wieści. Heinz pochwalił się, że
powiedział już matce o swojej miłości. Zaaprobowała jego wybór.
Zwierzył się też, że zamierza uregulować swoje interesy w Kanadzie
i osiedlić się w Niemczech w posiadłości matki, którą miał zamiar
zarządzać. Hardy'ego ucieszyła bardzo ta wiadomość. Heinz zaprosił
też w imieniu matki przyjaciół do złożenia wizyty w jej majątku.
Ustalono, że wraz z Micaelą zjawią się u niej w pierwszy dzień Bożego
Narodzenia. Wigilię spędzą w Neustetten ze wszystkimi pracownikami.
Będzie to ich pierwsza Wigilia w domu.
Następnego dnia przyjechała Micaelą już w zupełnie innym nastroju
niż dotąd. Heinz czyhał na moment, kiedy jej koń zatrzyma się przed
gankiem, i pomógł jej zejść. Oboje byli przy tym trochę zakłopotani.
Micaelą próbowała maskować swe onieśmielenie, zasypując Heinza
pytaniami o siostrę i szwagra. Gdy ci nadeszli, atmosfera była już
zupełnie rozładowana.
Swoje zachowanie w stosunku do Heinza Michaela tłumaczyła
łączącą ich przyjaźnią. Była serdeczna i uprzejma. A gdy zdarzało się, że
odnosiła się do niego nieprzychylnie, patrzył na nią z wyrzutem.
— I mnie to pani robi, swojemu przyjacielowi? No to chciałbym
widzieć pani spotkanie z wrogiem!
Usprawiedliwiała się wówczas nieco przestraszona i prosiła, aby nie
traktował poważnie jej słów, bowiem nie miała jeszcze nigdy przyjaciela
i nie zawsze wie, jak ma się wobec niego zachować.
Ilekroć zdarzała się taka sytuacja, był wzruszony jej zakłopotaniem
i musiał panować nad sobą, aby nie wykroczyć poza przyjęte ramy.
Zauważył bowiem już dawno, że kiedy panował nad swoimi namiętnoś-
ciami i postępował rozsądnie, okazywała mu zaufanie i serdeczność, ale
gdy tylko uzewnętrzniał swoje uczucia, natychmiast stawała się napięta
i rozdrażniona.
Owocobranie w Kiedburgu było bardzo udane. Heinz i Micaelą
pracowali razem, a pozostała czwórka, Dorrit, Hardy i państwo
Breitnerowie, zrywała owoce w drugim końcu ogrodu. Zapełniono wiele
koszy, które potem zaniesiono do piwnicy, aby w jej chłodnym wnętrzu
mogły trochę poleżeć. Breitner rozłożył słomę i na niej rozłożono
brzoskwinie i morele. Każdy owoc zawinięty był w pergamin. Micaelą
122


cieszyła się jak dziecko z tej obfitości zbiorów. Goście zostali na obiad
i pani Breitner nie po raz pierwszy udowodniła, że jest pierwszorzędną
kucharką. Po południu wyruszyli znowu do ogrodu. Później był
podwieczorek i miła pogawędka. Gdy zebrano już wszystkie owoce,
Micaelą wybrała najpiękniejsze okazy i włożyła do koszyczka, który
Dorrit zabrać miała do Neustetten. Co prawda i tam zapowiadały się
obfite zbiory, ale Micaelą chciała, aby skosztowano owoców z jej
ogrodu.
Ustalono jeszcze, że Heinz przyjedzie jutro po Micaelę. Wprawdzie
w Neustetten mieli dosyć rąk do pracy, ale i ona mogła się przydać.
Heinz przyjechał punktualnie o umówionej godzinie. Micaelą
przyglądała się badawczo jego pojazdowi, który uznała za bardzo
elegancki i komfortowy, po czym usiadła obok Heinza.
Trudno wprost opisaćjakie uczucia towarzyszyły młodej parze, gdy
tak jechali w łagodnych promieniach jesiennego słońca. Liście wcześniej
niż zwykle zabarwiły się już na żółto i czerwono, co wróżyło wcześniejszą
zimę. A może winne temu było upalne lato, które zaczęło się już w maju?
W Neustetten praca już wrzała, Heinz i Micaelą mogli więc zaraz
włączyć się do niej. Byli cały czas blisko siebie. Czasami przerywali pracę
i gawędzili przez parę minut jak dwoje dobrych przyjaciół. Niekiedy
przychodzili do nich Dorrit z Hardym. Żartowano wówczas i rozlegał
się beztroski śmiech.
Micaelą zachwycona była jesiennymi pracami w Niemczech i nie
ukrywała tego przed Heinzem.
Będąc razem, byli szczęśliwi. Micaelą marzyła, aby tak już zostało na
zawsze.
Nie codziennie była w takim radosnym nastroju. Bywały dni, kiedy
zadręczała się myślą, czy będzie jeszcze kiedykolwiek szczęśliwa, skoro
ma ojca, którego musi się wstydzić.
Ale czyż Dorrit nie była szczęśliwa i Hardy jej nie szanował, chociaż
tyła córką Kurta Riemanna? Może i Heinz zachowałby się podobnie?
~~ Pocieszyła się.
Oczywiście Dorrit już od dzieciństwa nie była pod wpływem ojca, ale
• • Wstydziła się, gdy wracały wspomnienia z ojcowskiego ranczo, na
'rym mieszkali prymitywni gauchos.
czy nadawała się na żonę Niemca?
123

wo
UW
us.
O  J
w
o
u
ja'
l
Starała się postępować według wskazówek Dorrit, ale nie była
z siebie zadowolona. Bardzo chciała się uczyć i uzupełnić swą wiedzę,
pracowała intensywnie nad sobą... ale wiedziała, że cokolwiek by nie
zrobiła, ojciec pozostanie nadal taki sam.
Jak zachowywałby się wobec niej Heinz, gdyby znał prawdę o jej
ojcu, gdyby wiedział, kim był jej ojciec, jaką był kanalią?
Bardzo dręczyły ją te pytania.
O ileż byłoby jej łatwiej, gdyby wiedziała, że Hardy już dawno
przedstawił przyjacielowi szczegóły jej życia na ranczo.
Miotały nią sprzeczne uczucia.
Pewnego dnia zastanawiała się, co zrobiłaby, gdyby Heinz Rottach
poślubił inną kobietę.
Zamarło jej serce, miała uczucie, że za chwilę padnie bez życia.
Ogarnął ją potworny lęk, a krew o mało nie zastygła jej w żyłach.
Co ma zrobić? Czy będzie mogła potem normalnie żyć? Czy ta
kobieta pozwoli jej nadal przyjaźnić się z Heinzem?
Niepokój pojawił się w dniu, kiedy Heinz wspomniał, że zamierza
wracać do matki. Na domiar złego tego samego dnia dostała list, który
przywołał przykrą przeszłość.
Pocztę otrzymywała zawsze w Riedburgu. Nie były to częste
przesyłki, od czasu do czasu przychodziły jakieś pisma urzędowe albo
rachunki za zakupy czy prenumerata na gazety.
Dzisiaj jednak nadszedł prywatny list, list z Teksasu. Był na nim
stempel Bonary, małego miasteczka leżącego niedaleko ranczo, gdzie się
urodziła i mieszkała szesnaście lat.
List nie był adresowany ręką jej ojca. Przez chwilę myślała, że napisał
do niej, chcąc wyłudzić pieniądze. Po chwili stwierdziła, że to pismo jej
kuzyna Rodriga.
Ale to jej także nie uspokoiło. Wiedziała, że stamtąd nie przychodzą
dobre wieści.	,
Poszła do swego pokoju, usiadła w fotelu i otworzyła kopertę.
Drżącymi rękoma otworzyła list.
Moja Kochana Mico!
Dziwisz się, że do Ciebie piszę, a może dziwiłaś się, że jeszcze do Ciebie
nie napisałem. Przecież kiedyś, zanim Twój ojciec mnie nie otumanił i nie
124


stałem się godnym pożałowania wykolejeńcem, stosunki między nami były
bardzo dobre. Tak, Mico, byłem nim. Jeszcze teraz przechodzi mnie
dreszcz, gdy pomyślę, do czego chciał mnie nakłonić Twój ojciec, kiedy
była u nas Twoja siostra. Nie chcę się usprawiedliwiać, to było podłe
zarówno z mojej, jak i z jego strony. Ale... Dorrit z cudownymi blond
włosami zupełnie zawróciła mi w głowie, a Twój ojciec obiecywał mi
milion. Słaby i pozbawiony wszelkich hamulców nie maglem się oprzeć.
Jednak gdy stałem tak twarzą w twarz z narzeczonym Dorrit — od dawna
już chyba jej mężem — który mimo pogardy, którą wyczytałem w jego
tonie, rozmawiał ze mną jak z człowiekiem, przebudziłem się jak ze snu
i zrozumiałem, w jakim żyłem bagnie. I powiedziałem sobie, że jestem
stracony, jeśli nie uwolnię się spod wpływu wuja i nie wezmę sobie do serca
upomnień pana von Rieda. Krótko mówiąc, Mico, wziąłem się energicznie
do pracy nad sobą. Twój ojciec próbował nieustannie wciągnąć mnie
w dawne życie, ale wstyd przed Dorrit i jej narzeczonym tak głęboko tkwił
we mnie, że wyzwoliłem się spod^ego wpływu. Twardo przeciwstawiłem się
wujowi. Nie dałem się nakłonić do kart i dzielnie znosiłem jego szyderstwa
wykpiwające moje nawrócenie. Nasze drogi rozeszły się, zacząłem
uczciwie pracować na ranczo. Pieniądze, które w imieniu Dorrit wypłacił
mi jej narzeczony, mam niemal nietknięte, chociaż Twój ojciec przegrał
wkrótce pieniądze od pana von Rieda i chciał, oczywiście, wyłudzić moje.
Ulokowałem je w banku i wybierałem tylko male sumy, aby opłacić
gauchos. Twój ojciec włóczył się po spelunkach Bonary i San Domingo,
których ja nie odwiedzam już od dawna. Na ranczo było pełno roboty.
Kiedyś z kilkoma gauchos byliśmy w górach i złapaliśmy kilka dzikich
koni, które przygnaliśmy na ranczo, a potem sprzedałem je. Dzięki temu
nieźle zarobiłem, a ponieważ żyję skromnie, odłożyłem też trochę
pieniędzy. Miałem szczęście. Kolejna wyprawa w góry też była niezwykle
udana, schwytaliśmy dużo dzikich koni, a ponieważ łatwo się oswajają,
Przyniosły znowu sporo gotówki. Twój ojciec zazdrości mi moich suk-
cesów, ale nie może się zmobilizować i pójść w moje ślady.
Dałem
Stale zamęczał mnie prośbami o pieniądze. Zaproponowałem mu, aby
sprzedal mi swoją, a właściwie Twoją część ranczo. Chciałem mieć
Przynajmniej dach nad głową,  Twój ojciec ogołocił mnie niemal ze
n zystkiego. Kierowany żądzą pieniądza zgodził się na moją propozycję,
wszystkie pieniądze, które miałem. Teraz jestem jedynym
125

u
j*
1
właścicielem ranczo, stałem się wolny, jestem panem u siebie. Twój ojciec
wyłożył wszystkie pieniądze na stół, jego namiętność do gry w karty jest
niestety tak ogromna jak jego pech w spelunkach. Bliski jest teraz dna
i macie szczęście, że nie musicie go w tym stanie oglądać. Jak się to u nas
powiada, zszedł zupełnie na psy. Aby nie skończył gdzieś w ciemnym
zaułku, zaoferowałem mu pracę u mnie jako gaucho. Mały z niego
pożytek, bo nabawił się poważnego przeziębienia włócząc się nocami od
knajpy do knajpy i jest słaby. Płacę mu też więcej, niż na to zasługuje, ale
nie chcę, aby umarł gdzieś z głodu. My ślę przy tym o Was i o Twojej matce.
Ojciec nie może teraz wydawać więcej niż zarabia.
Tak, Mico, chciałem ci to wszystko opowiedzieć, bo niezależnie od
tego, jakim jest człowiekiem, pozostaje Waszym ojcem, nawet jeśli nie
postępuje właściwie.
Ty z pewnością jesteś już tak wytworną damą jak Twoja piękna siostra.
Czy nie zechciałabyś poprosić ją, aby mi wybaczyła? Być może będzie
skłonna to uczynić, jeśli wytłumaczysz jej, że od wczesnej młodości byłem
pod zgubnym wpływem Waszego ojca. Cieszyłbym się bardzo, gdybyś
napisała do mnie kilka słów i opowiedziała, jak Warn się wiedzie. Odkąd
wyjechałaś, zrozumiałem, że byłaś dobrym duchem tego domu. Miałaś
zawsze rację, ilekroć mnie napominałaś. Nie rozumiałem tego wówczas,
a może po prostu nie chciałem rozumieć. Teraz wszystko przemyślałem...
i dziękuję Ci za wszystko. Jeszcze raz bardzo proszę; napisz do mnie
wkrótce.
Czuję się dobrze, od kiedy zmieniłem tryb życia. I mam nadzieję, że
ranczo wkrótce rozkwitnie. Pracuję nad tym usilnie.
Bądź zdrowa, Mico, życzę Tobie i Twojej Siostrze wszystkiego
najlepszego. Niecierpliwie czekam na wieści od Ciebie. Przyjm serdeczne
pozdrowienia od Twojego kuzyna Rodriga, który trochę się chyba
poprawił.
Po przeczytaniu listu Mica długo jeszcze trzymała go w ręku. Ciężko
jej było na sercu. Cieszyło ją wprawdzie, że Rodrigo zszedł wreszcie ze
złej drogi, ale wieści o ojcu bardzo ją przygnębiły. I jeszcze boleśniej
martwiła się, że będąc córką takiego ojca nie ma szans na szczęście
u boku godnego szacunku i miłości mężczyzny. Nigdy nie będzie miała
odwagi wyjść za mąż. Ciągnęła się za nią hańba wykolejonego ojca
126



i nigdy się od niej nie uwolni. Jakie to było straszne, jakże okrutnie
dotknął ją los. Obie z Dorrit żyły w dobrobycie, ale nie mogły ojcu
przekazać nawet małej cząstki swego majątku. Ciotka Rosę znała go aż
nadto dobrze. Człowiek takiego pokroju roztrwoniłby w mig nawet
takie pieniądze, jakie posiada Dorrit. Tak więc obwarowania w tes-
tamencie ciotki były uzasadnione.
Nie potrafiła współczuć ojcu, nawet jeśli zarabiał teraz na chleb
u Rodriga jako gaucho. Sam był temu winien.
Uznała, że Dorrit i Hardy powinni przeczytać list od Rodriga.
Wiedziała, że nie będą się nad ojcem litować.
Podeszła do okna i popatrzyła w kierunku Neustetten. Jakież
ciężkie, pozbawione wszelkiej nadziei było jej życie! Wydawało jej się, że
znowu jest daleko od Heinza Rottacha. Gdyby znał prawdę o jej ojcu,
z pewnością nie chciałby być jej przyjacielem.
Na tę myśl ogarnął ją głęboki smutek. Usiadła przy stole, podparła
głowę rękoma i zaczęła żałośnie szlochać. Długo nie mogła się uspokoić.
Łzy złagodziły nieco jej rozpacz. Otarła oczy i pomyślała sobie, że
powinna być wdzięczna • Bogu, że mieszka w przepięknej Turyngii,
w pobliżu jest jej ukochana siostra i przezacny Hardy, a Heinz Rottach
jest jej serdecznym przyjacielem. Znacznie trudniejsze byłoby jej życie,
gdyby wegetowała teraz w Teksasie. Tu było jej dobrze, żyła otoczona
miłością bliskich sobie ludzi. Nie można mieć wszystkiego. Na świecie
żyje tyle bardziej nieszczęśliwych ludzi.
Tak strofując się, powoli odzyskiwała równowagę. Ale ciężar, który
leżał jej na sercu, nie ustępował.
Poszła do łazienki i zimną wodą schłodziła rozpaloną twarz. Potem
przebrała się w strój dojazdy konnej. Przecież czekali na nią w Neustet-
ten.
Wzięła ze sobą list od Rodriga. Zamierzała napisać do niego jeszcze
dzisiaj wieczorem, ale przedtem chciała naradzić się z siostrą i Hardym.
A może lepiej nie mówić szwagrowi, że ojciec stoczył się jeszcze bardziej.
Musi o tym koniecznie porozmawiać sam na sam z Dorrit.
Na drodze do Neustetten czekał na nią stęskniony Heinz. I choć
Micaela starała się dokładnie zmyć ślady łez, Heinz poznał, że płakała.
le wypytywał jej, bo nie chciał budzić w niej podejrzenia, że domyśla
Sl? przyczyny przygnębienia.
727

UW
USi
O f
W (
O
U l
j*1
l
— Wyjechałem panirnaprzeciw, ponieważ nikt w Neustetten nie ma
dla mnie czasu. Wstydzę się ogromnie mojego lenistwa, bo wiem
przecież, że moja matka ma tyle pracy co Hardy i Dorrit razem.
Przemyślałem to i napisałem do niej dzisiaj przed południem, że wkrótce
może się mnie spodziewać. To już najwyższy czas, aby do niej wrócić.
Micaela zbladła i jej zaczerwienione powieki tym bardziej rzucały się
w oczy. Ale opanowała się i odpowiedziała jak zawsze spokojnie
i obojętnie:
— Nie jestem tym zaskoczona, wspominał pan ostatnio, że musi
wkrótce wracać do matki.
Przyglądał się jej badawczo. A może płakała, bo myślała o ich
ponownym rozstaniu?
— A więc nie uroni pani po mnie ani jednej łzy? — zapytał nieco
zmartwiony.
Podniosła głowę i z uśmiechem powiedziała:
— Przecież zobaczymy się już na Boże Narodzenie.
— Już na Boże Narodzenie... ależ to jeszcze ponad dwa miesiące!
— To nie tak długo!
— A mnie się wydaje, że to bardzo długo.
— A więc miłe są panu pobyty w Neustetten?
Roześmiał się rozluźniony.
— To wielka przyjemność obcować z mieszkańcami Neustetten, no
i... Riedburga. A to dla mnie najważniejsze. Muszę jednak wrócić do
matki.
Spojrzała na niego nieśmiało. Zauważyła, że wargi lekko mu drżały,
próbował ukryć swoje zdenerwowanie. Odparła więc szybko i znacznie
łagodniej niż poprzednio:
— A pana mama zastąpi nasze towarzystwo. A poza tym... do świąt
naprawdę nie zostało za wiele czasu, mamy już przecież październik.
— Zostało jeszcze dwadzieścia dni października, trzydzieści lis-
topada, a potem do Bożego Narodzenia jeszcze dwadzieścia pięć dni
grudnia. I co tu począć? Będę rozdarty... Tam — matka, a tu... chciałoby
się mieć to wszystko razem!
— Nie można mieć wszystkiego — powiedziała wzdychając.
Uświadomił sobie, że i ona będzie cierpiała z powodu tego rozstania.
— A kiedy ma pani urodziny?
128


Popatrzyła na niego zaskoczona.
— A dlaczego to pana interesuje?
— Że też kobiety zawsze odpowiadają pytaniem na pytanie!
— Czy to typowo kobiece? Zauważyłam to także u mężczyzn.
— A więc dobrze, chciałbym wiedzieć, kiedy skończy pani siedem-
naście lat?
Roześmiała się pogodnie.
— Ten historyczny moment jest już za mną, dwudziestego dzie-
wiątego sierpnia skończyłam siedemnaście lat.
— A dlaczego to przede mną ukryto? — zapytał z nutką pretensji.
— Czy jest to dla pana takie ważne?
— Bardzo ważne, panno Mico.
— Proszę mi to wyjaśnić?
Dobrze widział, jak oblała się rumieńcem.
— Ponieważ tego dnia przestała być pani dzieckiem.
Zastanawiała się przez moment, po czym rzekła:
— Myślę, że nastąpiło to już wcześniej.
— I ja tak sądzę. Ale teraz jest pani dorosła w świetle prawa. Żałuję,
że nie mogłem życzyć pani w tym dniu pomyślności. Czy przyjmie pani
teraz spóźnione życzenia? — zapytał, patrząc na nią badawczo.
Zmusiła się do uśmiechu.
— Jeśli życzy mi pan dobrze i jeśli życzenia płyną z głębi serca, to
oczywiście.
Podjechał do niej i ujął delikatnie jej rękę.
— Te dwa warunki są spełnione. A więc moje najserdeczniejsze
życzenia spełnienia w przyszłym roku wszystkich pani marzeń... wszyst-
kich!
Czuła się onieśmielona i lekko drżała. Pomyślała o liście Rodriga,
który odebrał jej radość życia.
~~ Aż tak wymagająca nie jestem.
— Ale marzy się pani wiele?
Tak, ale moje marzenia chyba się nie spełnią. Jednak takie
arzenia też trzeba mieć, aby można było do czegoś tęsknić.
w      uwagą się jej przyglądał. Postanowił, że zanim Micaela opuści
ycznm dom jego matki, on musi mieć pewność, że dziewczyna zgodzi
zostać jego żoną. Nie wątpił w jej miłość. Gdy tylko matka pozna
9 D°m,,
129
K siostra

wo
UW
us,
O  '
w
O'
u
ja1
Micaelę, nie będzie zwlekał z oświadczynami. Nie miało sensu dalej
dręczyć jej i siebie.
Ta myśl ułatwiła mu nieco rozstanie. Rozmawiał z nią beztrosko,
nawet się z nią droczył. Powiedział jej, że nie miałby nic przeciwko temu,
żeby spełniły się wszystkie jego życzenia, a przede wszystkim jedno,
które było mu najdroższe.
W Neustetten pojawili się w doskonałych humorach, choć oboje
myśleli już o zbliżającym się pożegnaniu.
Dorrit zaprowadziła zaraz siostrę do garderoby. Tam Micaela objęła
ją serdecznie i powiedziała:
— Muszę ci coś powiedzieć.
Dorrit przyglądała się jej w napięciu.
— Właśnie chciałam cię zapytać, czy nie płakałaś. Czy masz dla
mnie nieprzyjemne wieści?
— Niestety nic radosnego. Dostałam list od Rodriga.
Dorrit zbladła.
— Od niego? Czy chce pieniędzy? — zapytała ostro.
Micaela potrząsnęła głową.
— Nie, co do Rodriga, to mogę ci powiedzieć, że wyszedł chyba na
ludzi. Ale ojciec... ojcu wiedzie się jeszcze gorzej niż przedtem.
Na twarzy Dorrit widać było udręczenie.
— Och, Mico, czy to nie straszne, że odczuwam na wieść o ojcu
jedynie strach? Tak się boję, że mógłby zakłócić nasz spokój.
Micaela przytuliła ją do siebie.
— Myślę, że nie powinnyśmy rozmawiać o tym z Hardym. Tak się
tego wstydzę.
Dorrit energicznie potrząsnęła głową.
— Nie mam żadnych tajemnic przed moim mężem.
Micaela zasępiła się.
— Masz rację. Dobrze, że możesz powierzyć mu wszystkie swoje
sprawy. Ale myślę, że nie każdy mąż myśli tak jak on.
Oczy Dorrit rozbłysły.
— To prawda. Inny mąż dokuczałby żonie, że ma takiego ojca. Ale
Hardy jest wyjątkowo dobry i wyrozumiały. Nigdy nie porównywałby
mnie, nawet w myślach, z moim ojcem. Uważa go za zupełnie obcego
człowieka, który nie ma ze mną nic wspólnego.
130


Micaela przytaknęła siostrze.
— Tak, Hardy jest wyjątkowy. Żaden inny mąż nie zgodziłby się na
takiego teścia.
Dorrit nie przeszło nawet przez myśl, jaki efekt wywarły pochwały pod
adresem Hardy'ego, że umacniały Micaelę w przeświadczeniu, że Heinz
Rottach zachowałby się w tej sytuacji zupełnie inaczej. I dodała jeszcze:
— Jestem mu za to bardzo wdzięczna. Ale jeśli nawet muszę mu
powiedzieć o ojcu coś przykrego, robię to bez ogródek. A więc, Mico, co
się dzieje z ojcem i Rodrigiem?
Micaela podała siostrze list.
— Przeczytaj go sama, ja tymczasem się przebiorę. Skoro chcesz
mężowi o wszystkim powiedzieć, spróbuję zatrzymać Heinza, abyś
mogła swobodnie porozmawiać.
Dorrit usiadła w fotelu i drżącymi rękoma wyjęła list z koperty. Po
przeczytaniu powiedziała do siostry:
— To jest po prostu obrzydliwe. Nie do pozazdroszczenia jest taki
ojciec. Pocieszające jest to, że Rodrigo się zmienił. Jeśli będziesz do niego
pisała, napisz mu, że nie mam już do niego urazy.
— Napiszę do niego na pewno, wiem przecież, że to ojciec był
sprawcą jego moralnego upadku. I właśnie dlatego, że jestem tego
świadoma, cieszę się ogromnie, że Rodrigo porzucił swój dotych-
czasowy styl życia. Ale jak mamy się teraz zachować wobec ojca?
Rysy twarzy Dorrit zaostrzyły się.
— Niech Hardy o tym zadecyduje, on rozstrzygnie to lepiej od nas.
Ciotka Rosę wiedziała, dlaczego nas chroniła przed ojcem.
— Jednak nie możemy dopuścić, aby zupełnie się stoczył.
— Nie, nawet jeśli na to zasługuje. To wielkoduszne ze strony
Rodriga, że nie zostawił na ulicy człowieka, który go zdeprawował
i pozbawił znacznej części spadku. Muszę koniecznie porozmawiać
z Hardym, on nam najlepiej doradzi.
— Masz słuszność. Po obiedzie namówię Heinza na spacer. Nie
sprawi mi to chyba kłopotu, zwykle godzi się was opuścić, abyście mogli
nacieszyć się byciem we dwoje.
Dorrit już chciała powiedzieć, że robi on to nie dlatego, aby oni
2ostali we dwoje, lecz dlatego, że zależy mu na tym, aby być z Micą,
ale się powstrzymała.
131

— Zrób to, a ja dam Hardy'emu do przeczytania list i poproszę go,
aby nam poradził, co czynić.
Siostry objęły się czule.
— Moja kochana Mico — wyszeptała Dorrit — jakże jestem
szczęśliwa, że wydostałam cię z tego bagna.
Zeszły razem do jadalni, gdzie siedzieli już obaj panowie.
Po obiedzie Micaela bez trudu namówiła Heinza na spacer. Cieszył
się, że to ona wzięła dzisiaj inicjatywę w swoje ręce. Zwykle musiał
bardzo się natrudzić, aby nakłonić ją do spaceru we dwoje.
Gdy tylko Dorrit została z mężem sama, pokazała mu list od Rodriga.
Jej zdenerwowanie nie uszło jego uwagi. Chwycił ją za rękę i zapytał:
— Co się stało, Dorrit?
Westchnęła ciężko.
— Przeczytaj tylko!
Hardy przeczytał list Rodriga, złożył go wolno i wziął żonę
w ramiona.
— A więc o to chodzi. Moja kochana Dorrit... twój ojciec doczekał
się tego, na co zasłużył.
Popatrzyła na niego niespokojnie.
— Oczywiście, Hardy, rzeczywiście tak jest, tylko... nie możemy i
złożyć troski o utrzymanie ojca na barki Rodriga. Ojciec wyrządził mu
już dosyć krzywdy. Czy Rodrigo ma nas zawstydzać?
Potrząsnął głową.
— Nie, Dorrit, nie o to chodzi. Ale i tak macie związane ręce. Nie
wolno wam wydać na ojca ani feniga ze spadku, jeśli nie chcecie go
stracić, a wtedy i on straciłby na tym.
— Ale trzeba coś zrobić, Hardy. Mica też tak uważa. Chce napisać
do Rodriga, jak bardzo się cieszymy ze zmiany jego postępowania, tym
bardziej, że to nasz ojciec tak strasznie mu się przysłużył. Pomyślałyśmy,
że znajdziesz jakieś wyjście, jak mogłybyśmy pomóc naszemu kuzynowi
w opiece nad ojcem. Przecież ojciec jest na jego łaskawym chlebie i nic
w zamian nie daje.
Pocałował delikatnie jej oczy.
— Wasz ojciec zawsze był dla was tylko ciężarem. Ale wiem, że
nie zaznacie spokoju, dopóki nie znajdziemy jakiegoś rozwiązania. A
to nie jest takie trudne.


— Co masz na myśli?
— To bardzo proste, Dorrit. Będziemy wysyłać co miesiąc okreś-
loną sumę... ale nie może być zbyt wysoka, aby ojciec nie wrócił do
hazardu. Będę przekazywał te pieniądze z mojego konta, a Rodrigo
będzie je co miesiąc przekazywał ojcu. Nie może mu jednak zdradzić, że
te pieniądze pochodzą od was, przyzwyczaiłby się od razu do tej sytuacji.
Powiedz Mice, aby napisała kuzynowi, że i ja się do niego odezwę.
Napiszę mu, że nie wymagamy od niego, aby sam utrzymywał waszego
ojca. Ponieważ wy nie możecie mu nic dać, ja jestem skłonny przekazy-
wać co miesiąc określoną sumę. Rodrigo musi jednak utrzymywać ojca
w przekonaniu, że to on go finansuje. Nie może pisnąć ani słowa,^e te
pieniądze pochodzą z mojej kieszeni. Byłoby najlepiej, gdyby wypłacał
mu je w małych, może tygodniowych ratach. Wyjaśnię mu to wszystko
szczegółowo. Ty i Mica nie powinnyście, nie możecie mieć z tym nic
wspólnego.
Dorrit przytuliła się mocno do niego i powiedziała:
— Ach, Hardy, wiedziałam, że znajdziesz jakieś wyjście z tej
sytuacji.
— Gdybym nie mógł ci pomóc, nie byłbym wart twojej miłości.
Kiedy Micaela i Heinz wrócili z przechadzki, małżonkowie mieli już
obmyślony plan działania.
Dorrit na chwileczkę odwołała siostrę i streściła rozmowę z mężem.
Micaela odetchnęła z ulgą.
— Dzięki Bogu, Dorrit. Kamień spadł mi z serca. Chociaż ojciec stał
mi się zupełnie obojętny, nie dawała mi spokoju myśl, że jest on na
łaskawym chlebie u Rodriga. W końcu to nasz ojciec i nie możemy
pozwolić, aby się stoczył na dno. Plan Hardy'ego jest dobry, wprost
wspaniały. Rodrigo pozbędzie się kłopotu.
Podczas gdy siostry omawiały tę sprawę, Hardy półgłosem rela-
cjonował Heinzowi, co wprawiło siostry w taki niepokój. Ten uważnie
go wysłuchał, po czym rzekł:
— Teraz wiem, dlaczego Mica płakała.
— Płakała?
— Tak, poznałem to po jej oczach, gdy spotkaliśmy się dzisiaj rano.
Myślałem wówczas, że płakała, bo znowu odjeżdżam.
Hardy uśmiechnął się.

132
133
 

— Sądzę, że ból towarzyszący rozstaniu z tobą jest większy niż
wiadomość o ojcu. Ale już ani słowa więcej, już do nas idą. Nie możesz
się zdradzić, że jesteś wtajemniczony w ich sprawy.
— Oczywiście, zachowam tę tajemnicę tylko dla siebie.
Gdy siostry nadeszły, przyjaciele pogrążeni byli w beztroskiej
rozmowie.
XIII
Jeszcze tego samego wieczora Mica napisała do Rodriga.
Kochany Kuzynie! Twój list sprawił mi wiele radości, ale jednocześnie
mnie przy'gnębił. Dorrit prosiła, abym Ci przekazała, że nie ma do Ciebie
żalu i wszystko Ci wybacza. Cieszymy się obie, że odnalazłeś właściwe
miejsce w życiu i uwolniłeś się spod fatalnego wpływu ojca. Proszę Cię,
Rodrigo, krocz obraną przez siebie drogą, a z pewnością przyniesie Ci to
wiele dobrego. Z całego serca życzymy Ci dużo pomyślności. Kamień
spadl nam z serca, gdy dowiedzialyśmy się, że ojciec nie zdeprawował Cię
co cna. Proszę, trzymaj się z daleka od ojca.
Wieści o ojcu są straszne, on się już nigdy nie zmieni i nie zejdzie z drogi
występku. To dla nas obu bardzo smutne, wierz mi. To takie zawstydzające
i upokarzające, że mamy ojca, którego nie można szanować, którym
trzeba wręcz pogardzać.
Jesteśmy pelne podziwu, że nie pozwoliłeś ojcu zupełnie się stoczyć.
Nasza wdzięczność nie ma granic. Ale nie chcemy, abyś ponosił koszty jego
utrzymania. Ojciec i tak już Cię przecież ograbił. Poprosiłyśmy mojego
szwagra, Lienharda von*Rieda, o radę. Nie możemy łożyć na utrzymanie
ojca, zabrania nam tego klauzula w testamencie ciotki Rosę. Ale nie
chcemy także, abyś Ty był obarczony finansowo. Lienhard obiecał, że
ureguluje wszystko z Tobą. Będzie pokrywał wydatki ponoszone na ojca.
Cenię go bardzo, to szlachetny i uczciwy człowiek. Cieszy się niezmiernie,
że jego napomnienia poskutkowały. A teraz opowiem Ci o nas. Dorrit
z mężem są bezgranicznie szczęśliwi w swojej posiadłości Neustetten. Ja
134


się usamodzielniłam, a ponieważ nie chciałam zakłócać idylli tych dwojga
i chciałam żyć na własną rękę, do czego przywykłam już w Teksasie,
poprosiłam szwagra o wynajęcie mi starego zamku. Położony jest na
wzniesieniu, skąd mogę wpatrywać się w dal, dokładnie jak na prerii. Ale
prawie codziennie bywam w Neustetten. Dorrit i jej mąż są dla mnie
cudowni, a my z siostrą kochamy się ogromnie. Ach, Rodrigo, jakże inne
jest moje życie tutaj w porównaniu z tym na ranczo! Biorę sobie za
przykład Dorrit i staram się we wszystkim jej dorównać. Ale ona jest
naturalnie o niebo lepsza i mądrzejsza ode mnie. Jest dla mnie dobra
i czulą. Jestem szczęśliwa, że odnalazłam siostrę od chwili, gdy japo raz
pierwszy zobaczyłam. Oszukałam Was twierdząc, że jej nie cierpię,
ponieważ chciałam ją w ten sposób chronić przed Wami. Nigdy więcej nie
czyń już zla, Rodrigo, nigdy więcej. Nie chcę Ci prawić morałów, co
czyniłam wcześniej tak często, niestety nadaremnie. Sam zrozumiałeś, że
zło nie daje szczęścia. Wszystko ułoży się pomyślnie, gdy sam będziesz
dobry.
Lienhard ureguluje sprawy finansowe ojca, a ty... proszę, nie pozwól
ojcu zupełnie się wykoleić. To potworne uczucie mieć zdeprawowa-
nego ojca. Świadomość tego tak bardzo mnie dręczy, nawet sobie nie
wyobrażasz jak, i nie pozwala cieszyć się życiem. Piękne mogłoby
być teraz moje życie, gdybym miała ojca, którego można kochać
i szanować.
Czy nasza mała głucha służąca jest jeszcze na ranczo? Proszę, pozdrów
ją ode mnie. Napiszę do niej, gdy dowiem się, że jest u Ciebie, chciałabym
jej sprawić radość. Była dla mnie zawsze taka dobra!
Życzę Ci wszelkiej pomyślności i pozdrawiam serdecznie od nas
wszystkich.
Twoja kuzynka Mica
Micaela odłożyła pióro i przez dłuższą chwilę patrzyła przed siebie.
Tak, piękne mogłoby być teraz jej życie, gdyby miała godnego szacunku
°jca. Czuła wyraźnie, że była bliska Heinzowi. Czytała to w jego oczach,
Sfyszała w jego,głosie i wyczuwała w uścisku ręki. Ale nie było jej dane
byc z nim tak szczęśliwą jak Dorrit z Hardym. Przecież Dorrit sarna
Powiedziała, że Hardy jest chyba jedynym mężczyzną, który z miłości do
żony nie wypomina jej, że ma takiego ojca. Heinz Rottach jest z całą
735

WO1
UW
USi
o 
s
W i
o
U i
ja'
pewnością szlachetnym człowiekiem, ale czy mogła myśleć o małżeń-
stwie z nim, mając takiego ojca? Czy Dorrit miałaby odwagę zdecydo-
wać się na małżeństwo z Hardym, gdyby on wiedział, kim jest jej ojciec?
Dzięki Bogu, że przynajmniej Dorrit jest szczęśliwa.
Gdyby tylko mogła odwieść Heinza od oświadczenia się jej. Sprawi
mu ból, odmawiając mu swojej ręki, i nie będzie mu mogła nawet
powiedzieć dlaczego, gdyż wtedy mogłaby stracić jego przyjaźń. A jeśli
utraci w nim przyjaciela i nigdy więcej się nie spotkają, to co z nią wtedy
będzie?
Łzy napłynęły jej do oczu i nie mogła powstrzymać się od płaczu.
Wcześniej nigdy nie płakała, nawet wtedy, gdy na ranczo wiodło jej się
źle. Teraz łzy cisnęły się jej do oczu, chociaż było jej dobrze, wiodła
beztroskie dostatnie życie i... kochał ją Heinz Rottach.
Ale dlaczego nie wystarczało jej to? Czy musiała pragnąć jeszcze
innego szczęścia? Robiła sobie wyrzuty, że chce za wiele, ale... zrezyg-
nowałaby najchętniej ze wszystkiego... gdyby tylko mogła być z Hein-
zem. Nie może przyjąć jego oświadczyn, nie może nawet do nich
dopuścić, chociaż będzie to dla niego nie mniej bolesne, niż gdyby dostał
kosza.
Mimo robionych sobie wyrzutów zasnęła, wypłakując się w po-
duszkę.
Z ogromnym niepokojem oczekiwała dnia wyjazdu Heinza. Wie-
działa, że będzie cierpieć, ale musi udawać obojętność i spokój.
Wmawiała sobie, że udało jej się zmylić Heinza co do stanu jej ducha, ale
on doskonale wiedział, co się z nią naprawdę dzieje i gdy na pożegnanie
uścisnął jej dłoń, powiedział cicho:
— Pożegnania są bolesne... więc trzeba się starać ich unikać.
Nie wiedziała, co miał na myśli, ale domyślała się, że i jemu było
ciężko na sercu. Gdy wsiadał do samochodu, odwrócił się jeszcze w jej
kierunku i patrząc na nią przenikliwie, dodał:
— Do zobaczenia, do Bożego Narodzenia, panno Mico!
— Do widzenia! — krzyknęła zdławionym głosem, z trudem
powstrzymując łzy.
Gdy samochód zniknął jej z oczu, straciła panowanie nad sobą.
Rzuciła się w ramiona Dorrit i załkała głośno. Po chwili opanowała się
i powiedziała do siostry i szwagra przyglądającym się jej z czułością.
136


— Ach, jaka straszna ze rrmie beksa! Przy lada okazji lecą mi łzy
z oczu.
Dorrit przytuliła ją do siebie.
— To nerwy, Mico, i mnie się to zdarza. Ale to minie.
Micaela była zadowolona, że Dorrit tak tłumaczyła sobie jej łzy. Nie
domyślała się, że siostra dokładnie wiedziała, co się za tym kryje. Była
przekonana, że bezbłędnie gra swoją rolę.
Z ciężkim sercem wróciła tego dnia Micaela do Riedburga.
Dorrit chciała ją zatrzymać w Neustetten, ale dziewczyna sprzeci-
wiła się temu energicznie.
Zanim odjechała, zapytała jeszcze szwagra, czy załatwi sprawy
związane z ojcem. Pogłaskał ją po policzku i rzekł:
_ Nie martw się, Mico, wszystko będzie w porządku. Zajmę się
wszystkim, teraz jest to na mojej głowie.
Uśmiechnęła się przez łzy i odjechała do siebie.
— Nasza mała Mica ma problem sercowy. Nadejdzie czas i Heinz
podejmie inicjatywę — powiedział Hardy do żony.
Dorrit popatrzyła na męża nieco zdziwiona.
— A więc wiesz, że oni się kochają?
— Co do Mici to się domyślam, o uczuciach Heinza wiem od niego
samego.
Chwyciła jego rękę.
— Czy coś ci powiedział?
— O tak, już dawno.
— I przemilczałeś to przede mną?
— To nie była moja tajemnica, Dorrit, ale teraz nie wydaje mi się to
już w ogóle tajemnicą. Ich spojrzenia podczas pożegnania były aż nadto
wymowne.
— Ach, Hardy, jakież to byłoby szczęście dla Mici. Heinz Rottach
to mężczyzna, którego życzyłabym sobie na męża dla niej. Jesteście do
siebie tak podobni. Mogłabym bez obaw powierzyć mu jej los.
— Masz rację, to wspaniały człowiek. Znam go dobrze. Byłoby
cudownie, gdyby byli razem. Jeśli się nie mylę, to wszystko rozstrzygnie
się podczas Bożego Narodzenia. Heinz chce, aby jego matka wcześniej
koniecznie poznała Mice.
— Czy to od niej będzie zależało, czy Mica zostanie jego żoną.
137

wo
UW
us.
O  i
w
o
u
— Nie, on już od dawna jest zdecydowany. Heinz może być
szczęśliwy tylko u boku Mici, tak jak ja mogę być szczęśliwy tylko przy
tobie. Sądzę, że on chce dać matce sposobność, aby uznała jego wybór za
trafny. I tak się stanie, ona przecież nie chce znowu stracić syna,
a mogłoby dojść do tego, gdyby nie zaakceptowała jego wyboru. Ale
przecież nie może sobie życzyć lepszej synowej. Mica jest wartościowym
człowiekiem.
— Wierzę, że szczęście uśmiechnie się do mojej siostry.
— Jak długo zależy ono od ludzi, trzeba w to głęboko wierzyć.
Klementyna Rottach niecierpliwie wyglądała powrotu syna. Nie
była całkiem pewna, czy cudem odzyskane szczęście nie będzie jej
odebrane.
Gdy Heinz napisał, że zamierza wkrótce wracać, popłakała się
z radości. Odetchnęła z ulgą, gdy pojawił się wreszcie w domu i prawie
krzyczała ze szczęścia, gdy mocno ją uściskał na przywitanie.
Heinz musiał jej przede wszystkim opowiedzieć o pobycie w Neustet-
ten. Początkowo mówił tylko o Hardym i Dorrit. Nie wspominał nic
o Micaeli, nie chcąc zdradzić się ze swoimi uczuciami. Słuchała go
uważnie, ale w końcu zapytała cicho:
— A Micaela Riemann? O niej w ogóle nie mówisz, Heinz?
Jego oczy płonęły. Odparł jednak spokojnie:
— Przecież wiesz, mamo, dlaczego tak czynię.
— A więc to ona?
— Tak mamo... kocham ją... nad życie.
Pogłaskała jego rękę.
— A ona?
Zaśmiał się cichutko.
— Ach, ona broni się ze wszystkich sił, wmawia sobie i mnie, że
jesteśmy dobrymi przyjaciółmi i niczym więcej. Ona jest dzielna, mamo,
to cudowny człowiek, to moje szczęście. Na pewno ją pokochasz.
Przyjedzie z Riedami na Boże Narodzenie. Nie powiedziałem jej jeszcze
o moim uczuciu do niej. Chciałem, abyś ją przedtem zobaczyła.
Ścisnęła jego dłoń, jej oczy zwilgotniały od łez.
— Jakże jej zazdroszczę, mój chłopcze, być tak kochaną, to
najwspanialsze, co może spotkać kobietę.


— Czy polubisz ją, mamo?
— Jeśli ona cię kocha, będę musiała ją polubić, czy chcę czy nie.
Ale... ja chcę!
— Kochana mamo, chciałbym mieć was obie przy sobie, a więc
musicie się polubić. Jej nietrudno będzie zdobyć twoje uczucia, tyle
w niej dobroci... i jest taka uczciwa.
— Nie martw się, nie będziesz musiał wybierać: ja albo ona. Cieszę
się, że ją poznam.
— I ja nie mogę się już doczekać tej chwili. Ale coś ją gnębi i sądzę, że
ma to związek z jej ojcem.
Klementyna Rottach zmarszczyła czoło.
— Z ojcem? Czy ona ma jeszcze ojca? Sądziłam, że jest sie-
rotą.
— Nie, jej ojciec żyje jeszcze, ale jest łajdakiem; wpędził do grobu
swoją pierwszą żonę, matkę Dorrit, zawinił też wobec córek. Gdy przed
wyjazdem z Neustetten rozmawiałem z Micaela, oczy miała zaczer-
wienione od -płaczu. Otrzymała niepomyślne wieści o ojcu, który
mieszka na ranczo w Teksasie, gdzie się wychowała.
— Biedne dziecko! Musisz mi o wszystkim opowiedzieć, abym jej
nieświadomie nie uraziła.
Heinz powiedział matce wszystko, co wiedział na temat starego
Riemanna. Pani Klementyna słuchała w napięciu, a gdy skończył,
chwyciła jego dłoń.
— Musimy jej wynagrodzić ciężkie życie, Heinz. Nic dziwnego, że
jest poważniejsza i bardziej dojrzała niż jej rówieśnice. Całe szczęście, że
jej ojciec mieszka w Teksasie i... że mądra ciotka zabroniła siostrom
wspierać go finansowo.
Pochylił się i pocałował jej dłoń.
— Jakże jestem szczęśliwy, że tak na to zareagowałaś.
— A jak miałam zareagować? Jak to sobie wyobrażałeś?
— No, mogłaś na przykład powiedzieć: trzymaj się z daleka od córki
takiego ojca.
Potrząsnęła głową.
— Nie, synu, w moim niełatwym życiu odzwyczaiłam się przenosić
Wlnę jednego człowieka na drugiego. Dla mnie liczy się to, kto jakim jest
człowiekiem. Przedstawiłeś mi Micaelę w jak najlepszym świetle.

138
739
 

wo1
UW
USi
o 
e
W l
o
U i
ja1
l
Przypuszczam, że jest ona dobrą i dumną dziewczyną. Nie mogę się już
doczekać, kiedy ją poznam.
— Ja także, mamo. Ale czas szybko płynie, szybciej, niż są-
dzimy.
— Jedno bym wam tylko radziła — tobie i twojemu przyjacielowi
Lienhardowi — trzymajcie tego człowieka z dala od sióstr, w przeciw-
nym razie jego cień zawsze będzie ciążył nad ich życiem.
— O to zatroszczył się już Hardy. Będzie przekazywał co miesiąc
określoną sumę dla Kurta Riemanna dla zaspokojenia jego pod-
stawowych potrzeb, ale on nie dowie się nigdy, że te pieniądze pochodzą
od męża Dorrit. Będzie przekonany, że to Rodrigo łoży na jego
utrzymanie. Nigdy nie będzie miał tyle pieniędzy, aby opłacić sobie
podróż do Niemiec.
— Tak, to jedyne słuszne rozwiązanie. Biedne siostry! Z pewnością
cierpią z powodu nikczemności ojca.
— To prawda, mamo. Micaela jest nad wiek poważna.
— Będzie pogodną i wesołą dziewczyną, kiedy będzie z nami.
Ale nawet mądra pani Klementyna nie podejrzewała, że Micaela
wmówiła sobie, że Heinz nie zechce za żonę córki takiego ojca.
Nagle matka zmieniła temat rozmowy. Zapytała o coś, co bardzo
ciążyło jej na sercu.
— A jak twoje kanadyjskie interesy? Czy postanowiłeś już coś w tej
kwestii?
Przez chwilę zwlekał z odpowiedzią, wreszcie popatrzył jej w oczy
i odparł:	l
— Nie podjąłem jeszcze ostatecznej decyzji. Zawiadomiłem obu J
moich pełnomocników, że prawdopodobnie przekształcę firmę w spółkę
akcyjną, ale pod warunkiem, że oni obejmą funkcje dyrektorów. Na
nich obu mogę polegać bez zastrzeżeń. Taka zmiana byłaby też dla nich
bardzo korzystna. Mogę bez obaw przekazać całą sprawę w ich ręce,
a oni wszystko przygotują, tak abym mógł sfinalizować to zamierzenie,
jeśli tylko takie będzie moje życzenie.
Popatrzyła na niego badawczo.
— Tymczasem nie zdecydowałeś... nie wiesz jeszcze, czy będziesz
w stanie pozostać tu dłużej?
Gwałtownie chwycił jej rękę.
140


.— Bądź spokojna, mamo! Naturalnie miałem różne wątpliwości,
gdy wydawałem polecenia moim pełnomocnikom, ale teraz już ich nie
mani, wiem, że chcę tu pozostać.
Przycisnęła jego dłoń do ust i odetchnęła z wyraźną ulgą, poczuła się,
jakby wielki ciężar spadł jej z serca.
— Dzięki Bogu, Heinz. Ale czy zastanowiłeś się, że tutaj masz
mniejsze możliwości działania? Uważam za swój obowiązek przestrzec
cię przed pochopnym podejmowaniem decyzji, chociaż z całego serca
chciałabym cię tu zatrzymać.
Popatrzył na nią z dobrotliwym uśmiechem.
— Nie ma obaw, mamo, będę i tu miał duże możliwości działania.
Mam uczucie, że Niemcy to mój kraj rodzinny i że tu muszę zapuścić
korzenie. Tam, choć mocno wrośnięty w obcą ziemię, byłem cudzoziem-
cem, tutaj jestem w domu... i chcę tu pozostać.
Jej oczy wypełniły się łzami radości.
— O jakże wdzięczna jestem za to Bogu, mój synu! Będziesz i tu miał
pole do popisu. Przejmij tylko swoje nowe obowiązki, a ja stopniowo
będę się wycofywać, aby tobie zostawić wolną rękę. Od czasu do czasu
będę ci służyła radą, a więc nie będę zupełnie bezużyteczna. A twoją żonę
przygotuję wspaniale do roli gospodyni. Zamieszkam w bocznym
skrzydle domu i będę czekać... aż mnie niebo uczyni babcią.
Roześmiali się oboje i mocno ścisnęli sobie dłonie.
XIV
W Neustetten i Riedburgu życie toczyło się utartym trybem. Jesienne
prace w polu zostały zakończone. Micaela liczyła dni dzielące ją od
spotkania ze swoim „przyjacielem" Heinzem Rottachem.
W końcu listopada dostała kolejny list od Rodriga*.
Ł Kochana Mico!
Wprost trudno opisać, jak się ucieszyłem, kiedy dostałem list od
. Kamień spadł mi z serca, kiedy przeczytałem że obie z Dorrit mi
141

jai
wybaczacie. Otrzymałem także miły i pełen pochwał list od Twojego
szwagra. Proszę, powtórz mu, że wziąłem sobie jego słowa do serca,
a przekazane pieniądze rozdysponuję zgodnie z jego poleceniem. Utrzymy-
wałbym i bez tego Waszego ojca, ale wiem, że bardziej odpowiada Warn
takie rozwiązanie, kiedy sprawy te reguluje Lienhard von Ried. Zgodnie
z Waszym życzeniem, Wasz ojciec nie dowie się, że wypłacane mu co miesiąc
pieniądze pochodzą z Waszego portfela. Najlepiej, jeśli nie będzie dostawał
zbyt dużo na raz. Stan jego zdrowia nieznacznie się poprawił, jeśłi to w ogóle
możliwe. Męczy go jednak nadal nieprzyjemny kaszel. Nie powinien pić
ani palić, ale nie zrezygnuje z obu nałogów, dopóki ma choćby feniga.
Jego nastrój jest fatalny, przeklina swój los, czyni odpowiedzialnymi
za swoją niedolę Boga i cały świat i cały czas twierdzi, ze w gruncie rzeczy
spadek Waszej ciotki należy do niego.
O Was obu nic nie mówi. W ogóle nie jest zbyt rozmowny, przeklina
tylko pod nosem. Ale tym się nie martwcie, taki już jest. Gdy w niedzielę
dostaje pieniądze, humor mu się poprawia.
Jeszcze kilka słów o mnie. Zaręczylem się z siostrą handlarza koni,
Inez Rosettą. Ma osiemnaście lat, jest bardzo piękna. Po swojej matce
Niemce odziedziczyła blond włosy. To mnie początkowo szczególnie
zafascynowało. A ponieważ mówi się o mnie, że nabrałem rozsądku
i jestem solidnym partnerem w interesach, jej ojciec dal nam swoje
błogosławieństwo. Moja narzeczona darzy mnie głębokim uczuciem i mam
nadzieję, że będę z nią szczęśliwy. Dostanie przyzwoity posag. Mój dom od
góry do dołu zostanie na nowo urządzony, aby Inez mieszkała w godnym
siebie wnętrzu. Zatrudniłem już kucharkę i służącą, a w chwili, gdy
otrzymasz ten list, wszystko będzie tu postawione na głowie, bowiem
w końcu grudnia wyprawiamy wesele. Gdybyś w przyszłości zawitała do
Teksasu, nie poznasz mojego domu, tak jest piękny. Dla Waszego ojca
przeznaczyłem dwa pokoje w domu gauchos, tam będzie miał spokój.
Rozumiesz, że nie mogę go trzymać u siebie, kiedy wkrótce zamieszka tu
moja młoda żona. Zatroszczę się o to, aby żył godziwie, będzie go
obsługiwała ta mała głucha służąca.
Myślę, że to wszystko, co chciałem Ci opowiedzieć; cieszyłbym się,
gdybyście jeszcze do mnie napisały, a i moja żona ucieszyłaby się
z pozdrowień. Bądź zdrowa, Mico, pozdrów serdecznie siostrę i szwagra.
Twój kuzyn Rodrigo


Micaela była bardzo rada, że Rodrigo się zaręczył. Był to dobry
znak na przyszłość, dowód, że będzie prowadził uczciwe i pracowite
życie.
Pokazała list Dorrit. Postanowiły kupić piękny prezent ślubny
i wysłać go jak najszybciej do Teksasu, tak aby dotarł przed weselem.
Siostry były teraz spokojniejsze; ojciec pozostanie na ranczo Rod-
riga.
Hardy prowadził jeszcze ostatnie jesienne prace w gospodarstwie,
ale wieczory poświęcał pisaniu o wyprawie na biegun południowy.
Chciał napisać jeszcze kilka rozdziałów, zanim wybiorą się na święta do
Heinza Rottacha.
Micaelę zaprzątała jedynie myśl o odwiedzinach u matki Heinza.
Wszystko inne interesowało ją znacznie mniej.
Ostatnie tygodnie przed planowanym wyjazdem minęły jej bardzo
szybko, tym bardziej że pomagała siostrze w przygotowaniach do
Wigilii. Z okazji świąt chciała szczodrze obdarować Breitnerów, toteż
starała się zapamiętać ich życzenia. Cudowny przedświąteczny nastrój,
który udziela się każdemu, odwrócił jej uwagę od Heinza i złagodził
nieco tęsknotę za nim.
W przeddzień Wigilii spakowano walizki i wysłano je koleją. Oni
mieli odbyć podróż samochodem.
Micaela patrzyła w zamyśleniu na swoją walizkę, którą Breitner
odwieźć miał właśnie na stację. Ale otrząsnęła się z zadumy i wróciła do
prac przedświątecznych. Wigilię spędzić miała z siostrą i szwagrem
w Neustetten, ale chciała wszystko pięknie przygotować dla swoich
wiernych służących. Cieszyła się jak dziecko, ubierając świąteczne
drzewko. Punktualnie o siódmej zapalono lampki. Prezenty dla Breit-
nerów leżały już pod choinką.
Pożegnała się serdecznie ze swoimi domownikami. Noc spędzić
miała w Neustetten, wcześnie rano mieli bowiem wyruszyć w podróż.
Breitnerowie długo odprowadzali wzrokiem Micaelę, machali jej na
Pożegnanie, aż samochód z Neustetten zniknął za ośnieżonym pagór-
kiem. Nie mieli jej przecież widzieć do końca stycznia.
W Neustetten Micaela przeżyła swój pierwszy wigilijny wieczór
w Niemczech. Siostra przygotowała dla niej mnóstwo prezentów.
Wszystko, o czym tylko marzyła, znalazła pod choinką, jakby Dorrit

143
142
 

czytała w jej myślach. Miał w tym swój udział i Hardy. Micaela
zaniemówiła z wrażenia. A gdy zebrała myśli, powiedziała rozpromie-
/
niona:
_ Ach, ileż spośród tych pięknych rzeczy mogłabym zabrać ze
sobą... szkoda, że bagaże są już na stacji.
Wtedy Hardy wyciągnął spod stołu elegancką walizkę i postawił ją
przed Micą.
— f rzypuszczaliśmy, że będzie ci potrzebny jeszcze taki prezent.
Teraz niożesz zapakować wszystko, co chciałabyś zabrać ze sobą.
Micaela serdecznie uściskała siostrę i szwagra. Wiedziała, że pięknie
będzie wyglądać w tych eleganckich strojach, które znalazła pod
choinką' Najbardziej cieszyła się z futra z wiewiórek. Wspaniale
prezentowała się w miękkich szarych skórach, a i na podróż było to
okrycie znakomite. Wprawdzie miała już futrzaną kurtkę kupioną
w Nowym Jorku, która służyła jej dobrze podczas rejsu do Europy, ale
nigdy dotychczas nie miała prawdziwego futra. I choć w salonie Riedów
było bardzo ciepło, co chwilę otulała się w swoje ciepłe miękkie futro.
Naturalnie siostra i szwagier dostali od niej także piękne prezenty,
ale ponieważ miała do dyspozycji znacznie skromniejsze środki, nie były
one tak ekskluzywne. Wielką radość sprawił im jednak ekspres do kawy
i herbaty i różne piękne srebrne drobiazgi do kuchni. Były one starannie
dobrane. Dziękowali jej za nie bardzo serdecznie.
Był t° piękny nastrojowy wieczór wigilijny, ale Micaela nieustannie
myślała o swoim „przyjacielu" Heinzu, o tym, jak on spędza tę Wigilię
z matką. Jutro o tej porze będą u Rottachów. Jak się ubierze na to
spotkani^ który z nowych strojów zaprezentuje? Wyobrażała sobie, jak
będzie wygadać i zastanawiała się, jaka będzie reakcja Heinza. Chciała,
aby cieszył się tak samo jak ona z każdego drobiazgu i podziwiał go tak
jak ona.
SiostfY gawędziły jeszcze o północy, ale Hardy nalegał na nie, aby
poszły spac, bo wcześnie rano wyruszają.
Mica^la dostała jeden z najpiękniejszych pokoi gościnnych. Ze
zdenerwowania, podekscytowania i radości oczekiwania długo nie
mogła znirużyć oka. A gdy wreszcie zasnęła, śniła różności, a prezenty
świąteczne były najważniejszymi rekwizytami, tyle że uciekały czasami
z jej rąk, a to nie było najprzyjemniejsze.
144


Heinz Rottach i jego matka równie niespokojnie wypatrywali gości.
Pani Klementyna postawiła cały dom na głowie, aby wszystko przygo-
tować na czas. W domu było dużo wolnych pokoi. Od wielu lat nikt
jednak nie składał wizyt samotnej kobiecie. Dla tych gości pani domu
chciała urządzić pokoje przytulnie. Szczególnie dużo uwagi poświęciła
urządzeniu pokoju dla panny Micaeli Riemann, ale nie mniej troski
włożyła w przygotowanie lokum dla państwa Riedów. i choć wypo-
sażenie wszystkich pokoi było bez zarzutu, pani Klementyna wprqwa-
dzała nieustannie zmiany. Bardzo chciała dogodzić gościom.
Gdy pokój Micaeli był gotów, zaprowadziła tam Heinza, który
życzliwie obserwował poczynania matki. Oczy jej się zaśmiały, gdy
zobaczyła, jak się nim zachwycił: pokój był w tonacji jasnoniebieskiej.
Objął ją i ucałował serdecznie, ale nie powiedział ani słowa. Widziała
jednak, że jest zadowolony, i to jej wystarczyło.
Poza tym pani Klementyna miała dużo pracy z dobraniem pre-
zentów. Należało obdarować tyle osób. Łamała sobie też głowę nad
podarunkiem dla syna. Ciągle wpadały jej do głowy nowe pomysły.
Miały to być pierwsze po latach wspólnie z synem spędzane święta. Po
raz pierwszy cieszyła się, że jest bogata.
Wieczór wigilijny upłynął w uroczystej atmosferze. Także Heinz
sprawił matce kosztowne i wytworne prezenty. Przez cafy wieczór
myślami był jednak w Neustetten przy małej uroczej Micaeli, serce mu
się wyrywało do niej coraz mocniej.
Jutro... jutro ją nareszcie zobaczy!
I on także nie mógł długo zasnąć tej nocy, chociaż nie prezenty
świąteczne były tego przyczyną.
Następnego dnia pani Klementyna już wcześnie rano była na nogach
i jeszcze raz przeszła przez wszystkie pokoje gościnne. Gości oczekiwano
o jedenastej przed południem. Wysłano już samochód po bagaże.
Wszystko było gotowe.
Heinz też był podenerwowany. Chodził niespokojnie po domu,
zajrzał nawet do stajni, sądził bowiem, że przyjaciel zechce obejrzeć
gospodarstwo.
Czas do jedenastej dłużył im się bardzo. Na gości czekało już drugie
śniadanie. Zwykle jadano je o wpół do jedenastej, ale dzisiaj przesunięto
czas posiłku na późniejszą godzinę.
145
10 Do,
Tr" i jej siostra

Gdy zegar na wieży kościelnej wybił jedenastą i nadal nie widać było
samochodu z Neustetten, Heinz bardzo się zaniepokoił. Drżał na myśl,
że mógł się wydarzyć jakiś wypadek.
Podchodził kilkakrotnie do bramy parkowej i wyglądał niecierpliwie
gości. Te dziesięć minut, które czekał przy bramie, wydały mu się długie
jak godziny. Aż wreszcie usłyszał dobrze sobie znane trąbienie. Wtedy
odetchnął z ulgą.
Wkrótce na ganku pojawiła się jego matka. Wyglądała bardzo
dostojnie i elegancko w ciemnoszarej jedwabnej sukni ozdobionej
delikatnym koronkowym kołnierzem. Ostatnio nieco przytyła, mogła
jednak uchodzić za kobietę piękną.
Heinz podskoczył do samochodu i otworzył drzwi, zanim jeszcze
wysiadł szofer. Pani Klementyna z promiennym uśmiechem przyglądała
się towarzystwu, ale oczyma szukała Micaeli, teraz nieco pobladłej ze
zdenerwowania. A i wzrok Micaeli powędrował od razu ku starszej
pani.
Jakby to było zupełnie oczywiste, Heinz wziął Micaelę pod ramię
i podszedł z nią do matki:
— To jest panna Micaela Riemann, kochana mamo!
Obie damy uścisnęły sobie rękę, popatrzyły na siebie z uwagą i przez
moment zastygły nieruchomo, ale zaraz pani Klementyna wzięła Mice
w ramiona i pocałowała w czoło.
— Witamy, serdecznie witamy, moje kochane dziecko! — po-
wiedziała łamiącym się głosem.
Heinz podbiegł teraz do Dorrit, wziął ją pod ramię i podeszli do pani
Klementyny.
— To jest pani Dorrit von Ried!
— Życzę pani miłego i oby jak najdłuższego pobytu, kochana pani
von Ried — przywitała ją pani domu.
— A to jest Hardy von Ried, mamo — zakończył Heinz prezentację
gości.	,
Pani Rottach zaprosiła wszystkich na śniadanie. Choć było już
późno, goście przyjęli tę propozycję z radością, byli bowiem dosyć
zmarznięci.
W pięć minut później zasiedli przy świątecznie zastawionym stole.
Heinz naturalnie usiadł obok Micaeli.
146


Rozmowa dotyczyła początkowo zupełnie błahych spraw. Pani
domu poleciła podać herbatę i grzane wino, spodziewała się bowiem, że
goście będą zziębnięci.
Wszyscy z ochotą wypili ciepłe napoje, nawet Micaela, która
obawiała się, że z wrażenia nie będzie mogła nic przełknąć.
To pierwsze wspólne śniadanie przebiegało w pogodnej atmosferze.
Potem zaprowadzono gości do przygotowanych dla nich pokoi. Gdy
Micaela zatrzymała się na progu przeznaczonego dla niej pokoju, Heinz
i pani Klementyna wpatrywali się w nią w napięciu. Dziewczyna
odwróciła się nagle i zapytała niedowierzająco:
— Czy ten pokój jest naprawdę dla mnie?
— Tak, panno Mico, czy nie podoba się pani? — dopytywała się
pani Rottach.
— Ależ podoba mi się, jest przepiękny, zbyt piękny dla mnie.
Pani Klementyna objęła delikatnie ramiona Micaeli i przeprowa-
dziła ją przez próg.
— A mnie się wydaje, że pani wspaniale nadaje się do tego wnętrza,
mój syn dał mi-już odpowiednie wskazówki.
Mica nieśmiało popatrzyła na Heinza. Jego wzrok zdradzał głębię
uczuć.
— Aby ukryć swoje zmieszanie, dziewczyna przytuliła twarz do ręki
pani Klementyny. A gdy została już sama, opadła na fotel i zakryła
twarz rękoma, tak jakby chciała ukryć się przed spojrzeniem Heinza.
Wiedziała dobrze, że nie było to spojrzenie przyjaciela. Dlaczego tak
się upierała, żeby był tylko jej przyjacielem? W tym momencie uświado-
miła sobie, że sama się w ten sposób oszukiwała. Jej serce nie chciało się
już zadowalać bajeczką o przyjaźni... Kochała go, kochała go ze
wszystkich sił. Chciała, aby i on ją kochał, ale równocześnie bała się, że
mógłby okazać jej swoje uczucia zbyt wyraźnie. Gdyby do tego doszło,
musiałaby go w przyszłości unikać. Ach... to on będzie jej unikał.
Przecież nie może mu wprost powiedzieć, dlaczego nie wyjdzie za niego.
Opowiadając o ojcu, będzie musiała ukryć część straszliwej prawdy.
Była bardzo zdenerwowana. Pomyślała sobie, że byłoby lepiej,
gdyby tu nie przyjeżdżała. Czuła instynktownie, że zwierzył się matce ze
swej miłości do niej. Tylko w ten sposób mogła sobie wytłumaczyć to
bardzo ciepłe przyjęcie. Matka Heinza tak serdecznie ją do siebie
147

przytuliła, nazwała ją „moje kochane dziecko" i przygotowała dla niej
ten bajkowy pokój. Ale z pewnością nie zrobiłaby tego, gdyby znała
prawdę o jej ojcu.
Micaela stała nieruchomo i patrzyła przed siebie. Czy zasługuje na
to, aby przebywać w tym domu? Czy nie powinna trzymać się od niego
z dala? — pytała samej siebie.
Wiedziała przecież, a przynajmniej domyślała się, że Heinz Rottach
ją kocha. A ponieważ tu przyjechała, w ten sposób rozbudziła w nim
nadzieję, że zostanie jego żoną. Ale to niemożliwe. Nie mogła wnieść
w te progi hańby, którą okrył całą rodzinę jej ojciec.
I kto wie, jak długo siedziałaby jeszcze pogrążona w smutku, gdyby
Dorrit nie zapukała do jej drzwi. Micaela podniosła się i otworzyła,
przybierając beztroską minę.
— Ależ, Mico, jeszcze się nie przebrałaś? Co robiłaś tak długo?
— zapytała zaskoczona Dorrit.
Micaela zmusiła się do uśmiechu.
— Ach, wiesz, obejrzałam sobie ten pokój i wyglądałam chwilę
przez okno. No i tak się guzdrałam. A ty już jesteś gotowa?
Dorrit rozejrzała się po pokoju.
— To rzeczywiście bardzo piękny pokój. I my zostaliśmy ulokowani
w uroczym pokoju. To bardzo miłe ze strony pani Rottach, że tak
wspaniale przygotowała wszystko na nasz przyjazd.
— Tak, Dorrit, to prawda.
— A teraz pospiesz się, Hardy jest już na dole. A jak podoba ci się
pani Rottach?
— Zrobiła na mnie duże wrażenie, widać po niej, że wiele w życiu
wycierpiała. Wygląda na bardzo opanowaną.
— I ja mam takie wrażenie. Pięknie jest tutaj, czuję się jak u siebie
w domu. Myślę, że spędzimy tu kilka interesujących tygodni, co myślisz
o tym, Mico?
— O tak. Jaką suknię mam ubrać? Czy jedną z tych nowych?
— Tak, koniecznie. Chciałabym, aby moja siostra pięknie wy-
glądała.
Micaela stanęła przed Dorrit, jakby chciała wyznać jej coś ważnego,
powierzyć jej swoje zmartwienie, ale gdy spojrzała na rozpromienioną
twarz Dorrit, nie potrafiła nic z siebie wydobyć. Nie mogła jej
148


powiedzieć, że czuje się zbrukana występkami ojca. Bała się, że
przeraziłaby tym Dorrit i ona zaczęłaby rozmyślać nad tym. Mogła ją
w ten sposób unieszczęśliwić. Nie, musi zatrzymać to dla siebie. Ach...
gdyby mogła się komuś zwierzyć ze zmartwień i wątpliwości. Tej siwej
damie, matce Heinza Rottacha, można by powierzyć swoje tajemnice.
Zrozumiałaby ją, bo sama cierpiała przez wiele lat. Ale właśnie jej Mica
nie mogła się zwierzyć, ponieważ była matką Heinza.
— Mico, a gdzie to błądzisz w myślach? — zapytała rozbawiona
Dorrit.
— Ach, to nic, myślałam o tym, co właśnie powiedziałaś, że ja...
jestem twoją piękną siostrą.
Dorrit podeszła z Micą do wysokiego lustra.
— A teraz popatrz i sama oceń, czy moja siostra nie jest piękna.
Micaela popatrzyła na swoje odbicie w lustrze. Zobaczyła piękne
młode ciało odrobinę tylko skryte za delikatną jedwabną bielizną, twarz
o oliwkowej karnacji z dużymi błyszczącymi oczyma i ustami w odcieniu
karminu. Zarumieniła się na swój widok i odwróciła od odbicia
w lustrze. Zmieszana przerwała ciszę, która na moment zapadła:
— Ty jesteś o wiele piękniejsza... i bardziej godna miłości, i lepsza
ode mnie, a ja się sobie wcale nie podobam.
Dorrit roześmiała się serdecznie.
— Nie powinno się być zapatrzonym w siebie, wtedy człowiek staje
się próżny, a to niszczy jego urok, wierz mi. A teraz szybciutko załóż tę
sukienkę. Będziesz w niej wyglądała znakomicie.
Mówiąc to, rzuciła siostrze lekką suknię z jasnoczerwonego jed-
wabiu ozdobioną ażurową koronką. Micaela rzeczywiście wyglądała
w niej przepięknie. Gdy była już gotowa, obie zeszły do salonu. W hallu
stała pani Rottach i przyglądała się siostrom z niekłamaną przyjemnoś-
C1ą. Nie umiała ocenić, która z sióstr jest ładniejsza, każda była w innym
typie skończoną pięknością.
Ale do jej serca przemawiała bardziej Micaela, nie tylko dlatego, że
była wybranką jej syna, ale ponieważ emanowało z niej głębokie
Clerpienie, podczas gdy Dorrit promieniowała szczęściem i wyglądała na
osobę bardzo zadowoloną ze swego losu.
Od dawna już pani Klementyna znała historię obu sióstr i teraz
ostrzegła to wyraźnie, że Dorrit wychowała się w atmosferze spokoju
149


i szczęścia, a zachowanie Micaeli wskazywało, że ma za sobą trudne
dzieciństwo i młodość. Nie domyślała się jednak, jak bardzo Micaela
cierpiała w tej chwili z powodu ojca. Gdyby o tym wiedziała, z pewnoś-
cią próbowałaby rozwiać jej troski.
Teraz podeszła do sióstr, wzięła je pod ramię i we trójkę weszły do
salonu.
— Panowie są w stajniach, ale zaraz wrócą. Zaczekamy na nich
chwileczkę.
Gawędziły miło ze sobą. Pani Rottach wyznała, jak bardzo się cieszy,
że znowu w jej domu są goście. Przez wiele lat było tu cicho i pusto.
Siostry początkowo przysłuchiwały się jej tylko, ale później ośmieliły
się i same zaczęły opowiadać. Micaela próbowała opanować dręczący ją
niepokój. Cały czas nasłuchiwała, czy nie nadchodzą panowie. Pani
Klementyna zauważyła to. Widziała też, jak dziewczyna się zapłoniła,
gdy Heinz i Hardy weszli do salonu. Bardzo ją to ucieszyło. Znaczyło to,
że mała Micaela kocha jej syna, teraz była tego pewna. Ona też będzie ją
kochała. Nie jest o nią zazdrosna. Chciała, aby jej syn był szczęśliwy,
a mógł być szczęśliwy tylko z Micaela Riemann.
Podobało jej się, że Micaela zachowuje wobec Heinza pewien
dystans. Uważała, że ta dziewczyna jest godna szacunku.
Heinz był ogromnie szczęśliwy. Całą uwagę poświęcał Micaeli, choć
ona znowu przyjęła postawę obronną. Ale już go to nie raniło. Chciał
z nią koniecznie porozmawiać w cztery oczy. Dla rozładowania
atmosfery zapytał, czy święty Mikołaj był dla niej łaskawy. Roz-
pogodziła się wówczas i pochwaliła prezentami, które dostała od siostry
i szwagra. Słuchając jej myślał o tym, że na następną gwiazdkę to on
spełni wszystkie jej życzenia. Nagle zapytał:
— Tę przepiękną suknię, którą ma pani na sobie, dostała pani
z pewnością pod choinkę.
— A skąd pan to wiej
— Ponieważ nigdy przedtem jej nie widziałem.
— Och, mężczyźni zwykle nie zwracają uwagi na stroje kobiet.
Zaśmiał się przekornie.
— A skąd to pani wzięła tę mądrość?
— Wiem to od Dorrit. Kiedy ubiera nową suknię, jej mąż zwykle
tego nie dostrzega.
150


—- Możliwe! Ale zwykle wie, czy żona dobrze wygląda w nowej
sukni czy też nie. A ja natychmiast, gdy tu wszedłem, zauważyłem, że
wygląda pani niezwykle pięknie.
Zdradziecki rumieniec wypłynął na twarz Mici. Popatrzyła onieś-
mielona na panią Klementynę, ale ta udawała, że nie słyszy ich
rozmowy. Micaela chciała zmienić temat i zapytała Heinza:
— A dla pana Mikołaj był hojny?
Spojrzał na nią tak czule, że odwróciła natychmiast wzrok.
— Byłem chyba nadzwyczajnie grzeczny, bo dużo prezentów
czekało na mnie pod choinką. Czy nie zechciałaby pani ich ze mną
obejrzeć?
Micaela zgodziła się bez chwili wahania. Sądziła, że towarzy-
szyć im będzie całe towarzystwo. Ale oni, pochłonięci rozmową,
nie zamierzali się ruszyć z miejsca. I tak Micaela została sama
z Heinzem.
Podczas gdy goście tuż po przyjeździe odświeżali się po podróży,
Heinz odbył krótką rozmowę z matką.
— Czy ona nie jest urocza? — zapytał.
— To cudowna istota, Heinz, naprawdę urocza, a przy tym taka
poważna mimo swego wieku, ja również dawałam jej co najmniej
dwadzieścia lat — powiedziała matka z przekonaniem.
— A więc pochwalasz mój wybór?
Chwyciła jego rękę.
— Jak najbardziej, mój synu, ale pozwól, że zanim wydam o niej
opinię, przyjrzę się jej bliżej.
— Ależ oczywiście, mamo.  Czy zauważyłaś, jak zareagowała,
wchodząc do swego pokoju?
Uśmiechnęła się ciepło.
— Domyśliła się, ile miłości włożyliśmy w urządzenie tego pokoju
i z pewnością spostrzegła, że jesteśmy w zmowie i że oboje chcemy ją
przekupić. Nie dziw się tylko, że potem cię źle traktuje.
Oboje zaśmiali się.
— Nie, mamo, nie dziwię się.
Teraz stał z Micaela przy prezentach, którymi obdarowała go
matka.
— Czyż nie byłem grzeczny, panno Mico?
757

Obejrzała się niepewnie w kierunku drzwi, które zamykał za sobą
Heinz.
Ponieważ nikt nie nadchodził, znowu przybrała maskę szorstkiej
i niedostępnej.
— Jest pan za bardzo pewny siebie, matki obdarowują także
niegrzeczne dzieci.
Spojrzał na nią z wyrzutem.
— I mówi to pani mnie, swojemu wiernemu przyjacielowi.
Nic na to nie odpowiedziała, zapytała tylko nerwowo:
— A gdzie są Dorrit i Hardy?
— Mojemu przyjacielowi pokazywałem już prezenty, a panią
Dorrit z pewnością by nie zainteresowały.
— I mnie one nie interesują... możemy już wracać — powiedziała
wyniośle i ruszyła do drzwi.
Powoli poszedł za nią. Czuł, że dziewczyna unika wszelkich spotkań
sam na sam, a nie chciał jej niepokoić. Jeszcze przyjdzie czas, kiedy się
z nim oswoi. Micaela zrozumiała, że skoro nie uczynił najmniejszego
wysiłku, aby ją zatrzymać, i nie powiedział ani słowa, to musiała go
czymś urazić. Był z pewnością obrażony. Było jej przykro, ale nie mogła
tego zmienić. Ale zanim jeszcze otworzył drzwi, zatrzymała się i popat-
rzyła na niego prosząco.
— Zachowałam się niegrzecznie, proszę mi wybaczyć.
Popatrzył na nią poważnie.
— Tu nie ma nic do wybaczania, panno Mico, dobrzy przyjaciele
nie gniewają się na siebie za kilka słów prawdy. Nie dziwię się, że nie
interesują pani prezenty, jakie syn dostał na gwiazdkę od matki. A poza
tym... wiem przecież, co pani miała na myśli.
To ostatnie zdanie powiedział tak ciepło, że znowu się zaczerwieniła,
szybko więc otworzyła drzwi i weszła do salonu. Usiadła między siostrą
i panią Klementyną, tak^że Heinz nie mógł się do niej zbliżyć. Nie
narzucał się jej już i przysiadł się do przyjaciela.
Micaela była w nie najlepszym nastroju. Ciężko jej było na sercu, nie
umiała poradzić sobie w tej sytuacji. Jak wytrzyma to napięcie? Tęskniła
za bezpiecznym Riedburgiem, ale nie wiedziała, jak zniosłaby rozstanie
z Heinzem.
152


XV
Przez kilka dni Heinz trzymał się w miarę możności jak najdalej od
Micaeli. Widział jej zdenerwowanie, gdy tylko zbliżał się do niej, a ona
nie mogła się schronić za Dorrit albo jego matkę.
Pani Klementyna obserwowała zachowanie Micaeli i widziała,
jak ona walczy z sobą. Była skłonna położyć to na karb jej dziewczęcej
dumy i drażliwości charakterystycznej dla jej wieku. Ale nie miała
wątpliwości, że Micaela kocha jej syna. Ani matka, ani syn nie
przypuszczali jednak, że Micaela bardzo cierpi.
Mica miała świadomość, że to jej ostatnie szczęśliwe dni. Czu-
ła instynktownie, że Heinz wkrótce zada jej to decydujące pytanie,
a wtedy będzie musiała odpowiedzieć „nie" i nawet nie będzie mogła
podać przyczyny swojej odmowy. Gdyby mu wyznała prawdę, to
z pewnością jako dżentelmen nie odwołałby swoich oświadczyn. Ale
ipóźniej żałowałby swojej decyzji. A tego by nie zniosła. Nie, nie, musi
zdecydowanie odrzucić jego oświadczyny. A to będzie znaczyło cał-
kowite zerwanie między nimi, a Hardy i Dorrit będą także unikali
kontaktów z Heinzem.
Była zrozpaczona. Uważała, że gdyby nie opuściła ranczo, nie
stałaby teraz przed tą dramatyczną decyzją. Z pewnością też nigdy nie
poznałaby Heinza Rottacha i nie przeżyłaby tylu pięknych chwil...
żyłaby w spokoju. Według niej najlepiej będzie, jeśli wróci do Teksasu,
bo Dorrit przestanie ją kochać, jeśli odrzuci oświadczyny Heinza, nie
zaakceptuje tego. Nawet nie będzie mogła jej powiedzieć, dlaczego
tak postąpiła, bowiem wtedy zaczęłaby analizować swoją sytuację
i uświadomiłaby sobie, że one obie, córki takiego ojca, nie mają prawa
do szczęścia.
Gdy pogrążona była w tych ponurych myślach, Heinz przyglądał się
jej dyskretnie, a jego spojrzenia rozpraszały jej czarne myśli.
Pani Klementyna zaopiekowała się Micaela serdecznie, oprowadziła
PO całym domu i zabudowaniach gospodarskich. Mówiła jej, jak pięknie
jest tu latem i jak bardzo się cieszy, że powrócił jej syn. Rozmowy Mici ze
starszą panią były zawsze bardzo serdeczne. Pani Klementyna z każdym
dniem darzyła młodą dziewczynę coraz większą sympatią. Micaela też
153

\vo
UW
us
o
w
o
u
ja
serdecznie pokochała panią Rottach i tęskniła za rozmowami z nią. Jej
mogłaby powierzyć swoje zmartwienie. Ale czy mogła tak postąpić?
A może powinna się na to odważyć? Gdyby mogła się na to zdobyć
i opowiedzieć jej o swoim ojcu, ta ostrzegłaby wtedy syna, aby nie starał
się o jej rękę. Nie musiałaby wówczas dać mu kosza i być może
pozostaliby przyjaciółmi. Przecież to nie jej wina, że ojciec jest
nikczemnym i występnym człowiekiem.
Utwierdzała si/ę w przekonaniu, że tak powinna postąpić. Tak, to
będzie najlepsze rozwiązanie. Bo jeśli dłużej tu zostanie i będzie dalej
milczała, to Heinz oświadczy się jej i wtedy... wszystko będzie stracone.
Jedynym sposobem, aby uratować tę przyjaźń, było wyznanie prawdy
o ojcu Heinzowi albo jego matce. Nie, nie jemu, na to by się nie zdobyła.
A więc jego matce. Tak... jutro spróbuje porozmawiać z nią w cztery
oczy i przedstawić swoją sytuację.
Ale następnego dnia nie doszło do planowanej rozmowy. Pani
Klementyna była tak zajęta, że Micaela ani na chwilę nie mogła jej
oderwać od pracy. A w dwa dni później otrzymała telegram, który
przesłano jej z Riedburga. Nadał go Rodrigo.
Ojciec ciężko chory, chce bardzo Was widzieć, czy jedna z Was
mogłaby przyjechać? Telegrafujcie natychmiast.
Ta wiadomość poruszyła ją. Pobiegła z telegramem do Dorrit.
Siostra przeczytała go i zbladła. Zawołały Hardy'ego. Micaela miała już
jednak gotowy plan: pojedzie do Teksasu, będzie daleko od Heinza
Rottacha.
Gdy byli już we trójkę i patrzyli na siebie bezradnie, Micaela
odezwała się nagle:
— Pojadę tam. W końcu jest to nasz ojciec. Dorrit nie może
pojechać, ale ja...
W myślach obiecała sobie, że nigdy tu już nie wróci. To było jakieś
wyjście. Chciała wrócić do Teksasu przynajmniej na kilka lat... dopóki
Heinz o niej nie zapomni.'Ten pomysł był wprawdzie nierozsądny, ale
chwyciła się go, jakby to było jedyne możliwe rozwiązanie tego
problemu.
Hardy i Dorrit spojrzeli na nią przerażeni.
— Wykluczone, Mico! Co ci przychodzi do głowy? — zapytała
Dorrit podniesionym głosem.
154


Hardy był opanowany, ale też sprzeciwił się jej wyjazdowi.
— Nie pozwolę na to, żadna z was nie pojedzie do Teksasu. Wasz
ojciec jest temu winien, że jest sam. Zanim tam dotrzesz, będzie już
zdrów. Rodrigo tego chyba nie przewidział albo uważał za swój
obowiązek przekazać wam wiadomość o chorobie.
Micaela trwała jednak przy swoim pomyśle.
— Ale to jest przecież nasz ojciec, Hardy. Dorrit nie ma wobec niego
żadnych zobowiązań, zostawił ją, gdy była bezbronnym dzieckiem.
Opiekowali się nią obcy ludzie. Ze mną sprawa wygląda inaczej. To ja
odeszłam od ojca, być może wówczas, gdy właśnie potrzebował
moralnego wsparcia. Pojadę do niego.
Dorrit objęła siostrę, jakby chciała ją zatrzymać przy sobie. Hardy
chodził podenerwowany po pokoju.
— Czy oszalałaś, Mico? Czy twój ojciec znaczy jeszcze coś dla
ciebie? Czy znowu chcesz się znaleźć w niebezpieczeństwie, z którego
ledwo się wydostałaś? A poza tym... trzeba się nad wieloma sprawami
zastanowić. To straszne, co sobie wymyśliłaś!
Pod wpływem jego słów Micaela zaczęła się wahać. Czy rzeczywiście
oszalała, skoro chce wrócić do Teksasu, do takiego ojca? I czy Hardy nie
ma racji mówiąc, że gdy tam się zjawi, on będzie zupełnie zdrów? A co się
stanie, jeśli nie wyzdrowieje, tylko umrze? Czy nie będą odpowiedzialne
za pozostawienie go na łasce losu w ostatniej godzinie życia? Gdyby
tylko mogła to wszystko pojąć!
Podniosła się energicznie.
— Muszę wyjść, muszę się przejść, czuję, że pęka mi głowa.
Rozważę jeszcze raz 'tę sprawę. Proszę... i wy także ponownie to
przemyślcie. Chciałabym dzisiaj po południu napisać do Rodriga.
Szybko wybiegła z pokoju, narzuciła na siebie futro i ruszyła do
zaśnieżonego parku.
— Czy ty to rozumiesz, Hardy? Mica chce teraz jechać do Teksasu?
właśnie teraz, gdy czekamy, że Heinz się jej oświadczy?
Hardy potrząsnął głową.
Nie, podobnie jak ty nie pojmuję, ale z pewnością ta decy-
zja podyktowana jest jej poczuciem obowiązku. Wmówiła sobie, że
ma  wobec   ojca  moralne  zobowiązania,   chociaż   on   zaniedbywał
as obie. Ale myślę, że to tylko chwilowe wzburzenie umysłu, wkrótce
755


do siebie dojdzie. Ja tymczasem pójdę do Heinza i powiem mu, co
się stało. Teraz nie powinien już zwlekać. Musi ją koniecznie zatrzy-
mać.
Dorrit zgodziła się z mężem. Ten pocałował ją i pośpiesznie wyszedł
z pokoju.
Odszukał Heinza w gabinecie, przeglądał właśnie koresponde-
ncję.
— Co ci leży na sercu, Hardy, już skończyłem i służę swoją osobą.
Ten podał mu w milczeniu telegram. Heinz przeczytał go i popatrzył
na przyjaciela poruszony.
— Zaadresowany jest do Mici... od jej kuzyna?
— Tak, dopiero co przyszedł. A Mica jest teraz zupełnie wytrącona
z równowagi. Uważa za swój obowiązek pojechać do Teksasu do
chorego ojca.
Heinz zbladł.
— Na miłość boską! Nie można do tego dopuścić!
— I ja jej powiedziałem, że się na to nie godzę. Także Dorrit jej
na to nie pozwala. Ale Mica jest uparta, nie da się jej odwieść od tego,
co już raz postanowiła. Oboje z Dorrit próbowaliśmy jej to wybić
z głowy. Jakie ona ma zobowiązania wobec ojca, skoro on nie wy-
pełniał wobec nich swoich ojcowskich powinności? Pobiegła do parku,
aby się w spokoju zastanowić, jak ma postąpić. Dorrit i ja musimy
także przemyśleć, jaki telegram wyślemy do Rodriga. A przyszedłem
tu do ciebie, abyś ją odwiódł od tego pomysłu. Jeśli podejmie się
nowych obowiązków, na przykład wobec ciebie, to z pewnością
zostanie.
Heinz słuchał, nie przerywając przyjacielowi. Mięśnie na twarzy mu
drgały. Po raz pierwszy zaczął wątpić, czy Micaela go kocha. Gdyby go
kochała, nie myślałaby teraz o podróży do Teksasu, bowiem od dawna
nic jej już nie łączyło z pozbawionym sumienia ojcem, nie chciałaby na
tak długo się z nim rozstać.
Podniósł się energicznie.
— Czy wiesz, dokąd poszła?
— Do parku.
— Dobrze. Wybacz, proszę... ale muszę z nią porozmawiać.
Wybiegł z pokoju, zostawiając Hardy'ego samego.
156


Narzucił pospiesznie futrzaną kurtkę, wziął w rękę czapkę i zbiegł po
schodkach ganku w kierunku parku. Wszystkie dróżki pokryte były
świeżym śniegiem, mógł więc łatwo odnaleźć ślady stóp Micaeli.
Musiał pójść daleko w głąb parku, aby ją odnaleźć. Stała oparta
o pień drzewa i patrzyła nieruchomo przed siebie. Gruba warstwa śniegu
zagłuszyła jego kroki. Zdenerwowany przypatrywał się jej bladej
twarzy. Czy to możliwe, że tak bardzo martwiła się o ojca? Nie mógł w to
uwierzyć. Co zatem było przyczyną jej wzburzenia?
Gdy stanął przed nią, zadrżała na całym ciele i rzuciła mu spojrzenie,
którego się przestraszył.
— Mica... był u mnie Hardy... powiedział, że chce pani pojechać do
Teksasu.
Nie chciał zdradzić, że wie, jaki jest powód jej wyjazdu.
— Pani kuzyn Rodrigo wyprawia wesele... i pani chce na nim być.
Na moment zamknęła oczy. Widział, jak cierpi, jak stara się, aby
wydobyć z siebie głos. Heinz, bardzo poruszony, chwycił jej dłoń.
— Mico, pani nie może wyjechać, nie może mi pani tego zrobić.
Przecież pani wie, jak bardzo ją kocham, jak bardzo chciałbym, aby
została pani moją żoną. Nie spieszyłem się z tym wyznaniem, chciałem,
aby pani oswoiła się z tą myślą. Mico, niech pani zostanie ze mną.
Tyle było miłości i żarliwości w jego słowach, że lekko zadrżała.
A więc stało się, nie zapobiegła najgorszemu, Heinz oświadczył się
jej. A teraz będzie musiała zadać mu ból... a było to gorsze, niż gdyby
sama miała cierpieć. Ale musi się zdobyć na odwagę i zakończyć tę
sprawę. Nie może zostać jego żoną, nie może przenieść na niego hańby
swojego ojca.
Wyprostowała się i wyszeptała:
— A więc nie udało mi się pana powstrzymać, i powiedział mi pan
to, kochany Heinz. Dlatego chcę odjechać, aby mógł pan o mnie
zapomnieć, abym panu nie zadawała już bólu. Tak być musi. Nie
mogę... zostać pana żoną... nie... nie kocham pana tak, jak żona
powinna kochać męża, jak Dorrit kocha Hardy'ego, pan jest dla mnie
ylko dobrym przyjacielem... i właśnie dlatego muszę wyjechać, ponie-
waż przeczuwałam, że pan mnie kocha... och, mój Boże...
Nie mogła już wydobyć z siebie słowa, patrzyła na niego, jakby
agając o wybaczenie... i upadła zemdlona. Po raz pierwszy w życiu
757

l
Micaela straciła przytomność. Heinz chwycił ją w ramiona. Jej słowa, że
'go nie kocha i że nie może zostać jego żoną, ciężko go dotknęły. Nie
mógł tego pojąć. Ale gdy trzymał ją taką bladą i zemdloną w ramionach,
zapomniał w strachu i trosce o nią o własnym bólu. Podniósł ją i zaniósł
do domu. W hallu spotkał tylko matkę, która z przerażeniem patrzyła,
jak syn wnosi zemdloną Micaełę.
— Mój Boże, Heinz, co się stało?
Jego twarz była zupełnie blada, rysy napięte.
— Pomóż mi mamo, ona zemdlała.
O nic już nie pytała.
— Zanieś ją do pokoju — powiedziała i pospieszyła do pokoju
Micaeli.
Zamknęła okna, włączyła ogrzewanie i przygotowała łóżko. Heinz
położył nieprzytomną dziewczynę do łóżka. Pani Klementyna zdjęła jej
buty, rozebrała z futra i nakryła kołdrą, po czym wyprostowała się,
popatrzyła pytająco na syna i zapytała:
— Co się stało?
Powiedział o telegramie z Teksasu, który pokazał mu Hardy,
i o decyzji Micaeli, i o tym, jak wybiegł za nią do parku, i o rozmowie...
— A potem zemdlała, mamo. Nie mogę wprost uwierzyć, że ona
mnie nie kocha!
W jego słowach tyle było bólu, że matka wzięła go w ramiona, jakby
chciała go uchronić od wszelkiego zła.
— Uspokój się, Heinz, i ja w to nie wierzę. Jeśli Mica cię nie kocha,
to nie rozumiem, co to jest miłość. Odejdź teraz... zostanę z nią sama.
Musi dojść do siebie i uspokoić się. Pozwól, że ja zajmę się twoją
sprawą... ja nie tracę nadziei.
Odprowadziła go do drzwi, a potem pochyliła się nad Micaela, zdjęła
z niej suknię i wygodnie ułożyła w łóżku, położyła jej kompres na czoło
i nasmarowała skronie wodą kolońską.
Przyniosło to oczekiwany skutek. Micaela odetchnęła głębiej i po-
patrzyła zdezorientowana na panią Klementynę. Rozejrzała się wokół
i rozpoznała swój pokój.
— A co to? Jak się tu dostałam... byłam przecież w parku.
Pani Klementyna usiadła na skraju łóżka i ujęła jej dłoń.
— Tak, i w parku straciła pani przytomność.
158


Micaela popatrzyła na nią zdumiona.
—— Straciłam przytomność? To  niemożliwe...  nigdy jeszcze  nie
zemdlałam.
— Tak, dziecinko, wszystko trzeba kiedyś przeżyć po raz pierwszy.
To było poważne omdlenie. Pani nerwy nie wytrzymały...
Micaela uśmiechnęła się blado.
— Nerwy nigdy nie odmawiały mi posłuszeństwa.
— Nigdy jeszcze widocznie nie była pani tak wzburzona.
I wtedy Micaela uzmysłowiła sobie, co się wydarzyło, zanim
zemdlała. Onieśmielona spojrzała na starszą panią.
— A jak się tutaj znalazłam?
— Mój syn panią przyniósł, przestraszony i zatroskany o panią.
Blada twarz Micaeli pokryła się purpurowym rumieńcem.
— On... ach, mój Boże, teraz już wiem... muszę stąd natychmiast
wyjechać, jak najszybciej, nie możemy się już zobaczyć. Kochana pani
Rottach... proszę mi pomóc... i... pomóc swojemu synowi, aby nie
cierpiał. Ale pani nie wie, co się stało...
— Ależ wiem dziecinko, wiem, że mój syn panią kocha i chciałby
panią poślubić. Dałam mu swoje błogosławieństwo, ponieważ po-
kochałam panią... pani jest jego szczęściem.
Micaela zakryła dłońmi twarz.
— Jestem jego nieszczęściem... och, kochana pani Klementyno,
proszę mi pomóc stąd wyjechać... aby mógł mnie szybko zapomnieć.
— Czy nie może pani znieść jego widoku? Sądziłam, widziałam to,
że pani go darzy sympatią.
Micaela chwyciła gwałtownie jej rękę i powiedziała:
— Już od kilku dni chciałam przyjść do pani i prosić, aby mi pani
pomogła. Wczoraj byłam już zdecydowana, ale pani była tak zajęta.
A dzisiaj nadszedł telegram od mojego kuzyna... i postanowiłam
wyjechać stąd, z Turyngii... Ale Heinz oświadczył mi się. Kochana pani
Klementyno, czy mogę pani wszystko opowiedzieć jak matce, zrzucić
Przygniatający moje serce ciężar? Pani także wiele wycierpiała, pani
mnie zrozumie i spróbuje mi pomóc.
Starsza pani odgarnęła Micaeli włosy z czoła.
Dziecinko, może mi pani wszystko powiedzieć, jakbym była pani
matką. Ale teraz powinna pani odpocząć.
759

Micaela ścisnęła jej rękę.
— Nie, nie, proszę pozwolić, abym wszystko zaraz opowiedziała.
Później, być może, nie będę miała już odwagi. Pani może mi pomóc
w uporządkowaniu moich spraw, tak aby Heinz przy tym nie cierpiał.
Przykro mi, że musiałam mu zadać ból. Kocham go... ach, kocham go
tak bardzo, że mogłabym umrzeć za niego.
— A jednak powiedziała mu pani, że nie kocha go tak, jak żona
powinna kochać męża.
Micaela westchnęła ciężko.
— Ponieważ uważałam, że takie wytłumaczenie będzie najlepsze.
Chciałam nie dopuścić do tego, aby mi się oświadczył. Dlatego bywałam
wobec niego niekiedy szorstka, nie chciałam dać poznać po sobie, jak
bardzo go kocham. Ale on nie może się o tym dowiedzieć, proszę strzec
mojej tajemnicy.
— Ale skoro pani go kocha, to dlaczego nie chce pani zostać jego
żoną?
— Nie mogę. To chcę pani właśnie wyjaśnić, a wtedy sama się pani
przekona, że mam ku temu poważne powody. Nie dane mi jest być
szczęśliwą z pani synem. Wniosłabym do jego domu tylko hańbę i wstyd.
Proszę mnie posłuchać, kochana pani Rottach. Mój ojciec mieszka na
ranczo mojego kuzyna w Teksasie... nigdy o nim nie wspominamy,
ponieważ się go wstydzimy, ponieważ, jak by to powiedzieć... ponieważ
jest człowiekiem pozbawionym honoru. Córka takiego ojca nie może
poślubić mężczyzny godnego szacunku.
Micaela wtuliła twarz w poduszkę. Pani Klementyna odetchnęła
z ulgą. A więc to dręczyło małą dumną Micaelę, dlatego nie chciała
zostać żoną Heinza. Jakie szczęście, że była to jedyna przeszkoda, która
dzieliła jej syna od spełnienia najgorętszego życzenia.
Wzięła drżącą dziewczynę w ramiona i przytuliła, jak matka tuli
dziecko.	,
— A więc ze względu na swojego ojca chciała pani unieszczęśliwić
Heinza?
Micaela wpatrywała się w nią przez chwilę, a potem powiedziała
zrezygnowana:
— Muszę pani wszystko opowiedzieć. Proszę mnie posłuchać,
a wtedy sama pani przyzna, że nie mogę zostać żoną Heinza.
160


I opisała szczegółowo, co wydarzyło się w jej życiu, jak cierpiała
w milczeniu i jakie musiała znosić upokorzenia. Micaela odkryła
wszystkie swoje tajemnice, niczego nie przemilczała przed panią Rot-
tach. Ta słuchała jej z uwagą. Gdy Micaela skończyła, powiedziała
cicho:
— A więc kochana uparta Mica myślała, że to wszystko mogłoby
odstraszyć Heinza Rottacha od poślubienia jej.
Micaela popatrzyła na nią zdumiona.
— Ależ droga pani Klementyno... jak może pani tak mówić? Jeśli
Heinz jako dżentelmen nie wycofałby się z oświadczyn, to czy nie sądzi
pani, że gdyby później wszystko przemyślał, to i tak zrozumiałby, że nie
pasuję do niego? A wtedy byłabym tak nieszczęśliwa, jak nieszczęśliwa
była pani. A co gorsza — Heinz byłby nieszczęśliwy. Nie, nawet nie
wolno mi myśleć o jego staraniach o moją rękę i dlatego powiedziałam
mu od razu, że go nie kocham.
— Tak, i w ten sposób zadała mu pani ból, jakiego nikt nigdy mu nie
zadał. Proszę nie porównywać swojej sytuacji z moją, to są dwie
krańcowo różne sprawy. Mąż nie kochał mnie, nigdy mnie nie kochał
i ożenił się ze mną, ponieważ chciał ratować swojego ojca. Kochałam go
ponad wszystko i choć szczerze mi wyznał, że nic do mnie nie czuje,
wierzyłam, że pewnego dnia zdobędę jego miłość. A przy tym po-
stępowałam tak, że stawałam mu się coraz bardziej obca. Ach, dziecko,
gdyby mnie tak kochał, jak Heinz kocha ciebie, byłabym najszczęśliwszą
kobietą pod słońcem. Niech pani będzie szczęśliwa, że jest kochana.
Heinz nigdy pani nie opuści, jeśli się dowie, że pani go kocha.
— Ależ on nie może się o tym dowiedzieć... niech pani zrozumie... ze
względu na mojego ojca.
— Ach, dziecko, żaden ojciec na świecie nie byłby w stanie odwieść
go od tego, aby kochać panią.
Micaela uniosła się w łóżku i objęła panią Klementynę.
— Ach, gdybym mogła w to uwierzyć!
— Proszę w to uwierzyć!
•     Nie mogę... tak bardzo wstydzę się mojego ojca.
Ależ to nonsens, kochane dziecko. I rodzice niekiedy muszą się
s ydzic dzieci, jeśli nie wychowają ich na dobrych i uczciwych ludzi,
roszę to sobie kiedyś przemyśleć. A żeby panią już zupełnie uspokoić...
767
1' Dornt i jej siostri

Heinz wie wszystko o pani ojcu, pan von Ried już dawno opowiedział
mu tę nieszczęsną historię. Ani przez moment nie uważał jednak tego za
przeszkodę w poślubieniu pani. Kochał i kocha panią, a więc może pani
pozbyć się wszystkich swoich obaw i zmartwień.
Micaela patrzyła na nią zdumiona.
— Wiedział... wiedział o wszystkim?
— Tak, wiedział o wszystkim, daję na to słowo. I ja wiem o tym od
dawna, ale wiem także, że pani jest wartościowym, uczciwym człowie-
kiem i że w pani rękach leży szczęście mojego syna. A teraz, proszę, niech
pani będzie rozsądna, nie dręczy siebie i mojego biednego chłopca tymi
urojeniami. W czym nam zagraża pani ojciec? Heinz i pan von Ried
zatroszczą się o to, aby nigdy już nie wtargnął w pani życie, proszę się
o to nie kłopotać. Będzie pani równie szczęśliwą mężatką jak pani
siostra Dorrit. Dzięki Bogu, nie odziedziczyły panie charakteru swojego
ojca.
Serce trzepotało się w piersi Micaeli.
— Czy to możliwe, łaskawa pani? Czy mogę naprawdę być szczęś-
liwa? Czy i mnie dane będzie szczęście w małżeństwie?
— Ależ oczywiście, moje kochane dziecko. I zrezygnujmy już z tego
sztywnego „pani". Oprócz syna chciałabym mieć córkę, która nazywać
mnie będzie mamą i pokocha mnie jak matkę.
Przepełniona szczęściem Micaela przytuliła się do niej mocno.
— Mamo! Kochana mamo, czy pozwolisz mi rzeczywiście być
twoim dzieckiem?
Pani Klementyna tuliła ją w ramionach, głaskała po głowie i wreszcie
ułożyła delikatnie na poduszkach.
— Tak, Mico, a teraz odpoczniesz godzinkę. Spróbuj zasnąć, dam ci
jedną z moich tabletek. Zawsze mam je przy sobie. Nie chciałabym, abyś
zemdlona upadła ponownie w ramiona mojego syna. Przyjdzie przecież
porozmawiać z tobą i z pewnością chciałby usłyszeć pozytywną
odpowiedź.
— Czuję się jak nowo narodzona, kochana mamo, pozwól mi wstać.
— Nic z tego, potrzebujesz przede wszystkim spokoju. Ale po-
zwalam ci śnić o przyszłym szczęściu. Jest jedenasta, obudzę cię
o dwunastej. Możesz więc spokojnie spać. A potem ładnie się ubierzesz.
Dopiero wtedy pozwolę Heinzowi porozmawiać z tobą. Najlepiej
162


będzie, jeśli zaprowadzę cię do mojego gabinetu i poślę go tam. Będziecie
mogli spokojnie porozmawiać. Ale teraz musisz zasnąć. Chcemy mieć
w domu wypoczętą i zdrową narzeczoną.
Micaela odetchnęła z ulgą. Nieśmiały uśmiech -przemknął jej po
twarzy. Serdecznie objęła starszą panią i ucałowała ją.
— Mamo, kochana mamo, powiedz mi, proszę, jeszcze raz, że będę
szczęśliwa.
— Tak, tak, tak, oczywiście, ale przede wszystkim musisz uczynić
szczęśliwym mojego syna, nie możesz go już więcej męczyć bezpodstaw-
nymi wątpliwościami. Przecież ożeni się z tobą, a nie z twoim ojcem. A teraz
śpij, życzę ci pogodnych snów. Nie możesz się przecież pokazać z za-
płakanymi oczyma. Idę teraz uspokoić mojego syna, już najwyższy czas.
Jeszcze raz ucałowała Micaelę, popatrzyła na nią niezwykle życzliwie
i wyszła cichutko z pokoju.
Heinz przechadzał się niespokojnie przed drzwiami pokoju Micaeli.
Czekał niecierpliwie na wyjście matki. Na szczęście nikt mu nie
przeszkadzał, Hardy i Dorrit siedzieli na dole w salonie i czekali, aż
Heinz wróci z Micaela z parku. Nie mieli pojęcia, co się rozegrało
w ciągu ostatniej godziny.
Gdy w końcu otworzyły się drzwi pokoju Micaeli i pojawiła się
w nich matka, Heinz chwycił jej rękę. W jego oczach była rozpacz.
— Co z Micaela? — zapytał niespokojnie.
Przytrzymała jego rękę i położyła mu palec na ustach.
— Cicho, cicho, będzie teraz spała. Chodź do mnie, opowiem ci
wszystko, co mi wyznała.
Heinz poszedł za matką do gabinetu. Tam ujęła jego twarz w obie
ręce i pocałowała go serdecznie.
— Nie martw się już, Heinz, Mica czuje się dobrze, ale zaleciłam jej,
aby pospała godzinkę. Spotkacie się około wpół do pierwszej i będziecie
mieli dosyć czasu, aby się zaręczyć, zanim usiądziemy do obiadu.
— Ach, mamo, jak możesz tak żartować — powiedział zgnębiony.
Głowa do góry, chłopcze, wszystko jest w najlepszym porządku!
ca kocha cię, kocha cię tak bardzo, że gotowa umrzeć, abyś ty był
S2częśli\vy.
Popatrzył na nią niespokojnie.
~- Mamo! Ale przecież powiedziała dopiero co, że mnie nie kocha.
163

— Tak, mój chłopcze, czegóż to nie opowiadają takie młode
głupiutkie dziewczyny, kiedy mają kłopoty sercowe. Chodź, usiądź tu,
opowiem ci, dlaczego wmówiła ci tę bajeczkę, że cię nie kocha. Ach,
Heinz, kobiety popełniają różne głupstwa, kiedy chcą coś osiągnąć.
Ścisnął jej rękę tak mocno, że aż ją zabolało.
— Mów, proszę! Mamo, powiedz mi, proszę, wszystko!
Powtórzyła mu dokładnie rozmowę z Micaelą. Im dłużej mówiła,
tym bardziej radosna była twarz Heinza, a jego oczy błyszczały coraz
intensywniej. A gdy skończyła, przycisnął jej dłonie do ust.
— Ach, mamo, nigdy ci nie zapomnę, że przyniosłaś mi wybawienie.
Moja mała Mica! Czy nie uważasz, że jest dzielna? Ileż ją musiało
kosztować odgrywanie tej komedii przede mną?
— Po raz pierwszy w życiu straciła przytomność. Dzięki Bogu, że
sprowokowałam ją do zwierzeń. Ta uparta istotka wymknęłaby się nam
w poczuciu obowiązku wobec ojca i powędrowałaby do Teksasu. Musi
być nadal pod moją opieką.
— A teraz? Nie myśli już chyba o podróży do Teksasu?
Pani Klementyna uśmiechnęła się.
— Nie sądzę! Jak klątwa ciążyły na niej myśli o ucieczce przed
szczęściem.
Chwycił się za głowę.
— Nie do pomyślenia, jakie mogłoby powstać z tego nieszczęście.
Czy naprawdę mam czekać jeszcze godzinę, zanim ją zobaczę?
— Tak, Heinz, zastanów się, co ona przeszła, nie tylko dzisiaj, ale
przez wszystkie te lata. Musi dojść do siebie po tym omdleniu. Daj jej
zebrać myśli. A teraz musimy zająć się pozostałymi gośćmi.
Uderzył się w czoło.
— Zupełnie o nich zapomniałem, mamo. Przecież oni czekają na
mnie i Mice. Chodźmy do nich.
Zeszli na dół, Dorrit i. Hardy siedzieli bardzo przygnębieni.
— Dzięki Bogu, Heinz, że jesteś, moja żona jest bardzo niespokojna
o siostrę. Czy znalazłeś ją w parku?
— Tak, ale nasza rozmowa przebiegała inaczej, niż oczekiwałem.
Poprosiłem ją o rękę, zapewniłem o mojej miłości... a ona odtrąciła mnie.
Dorrit i Hardy popatrzyli na niego osłupiali.
— Odtrąciła cię? To niemożliwe, Heinz!
164


.— A jednak powiedziała mi, że nie kocha mnie tak, jak żona
powinna kochać męża, jak Dorrit kocha ciebie. Potem dodała jeszcze, że
wyjeżdża do Teksasu i padła zemdlona w moje ramiona.
— Na miłość boską, gdzie jest Mica? Muszę do niej pójść!
Heinz zatrzymał Dorrit.
— Proszę zaczekać, pani siostra czuje się już lepiej. Moja matka się
nią opiekuje. Dowiedziała się od niej, dlaczego tak zareagowała na moje
oświadczyny. Podróż do ojca była tylko pretekstem. Proszę, mamo,
opowiedz wszystko, dowiedzą się o tym z pierwszej ręki.
Pani Klementyna wyjaśniła niezrozumiałe dla otoczenia zachowanie
dziewczyny. Dorrit była ogromnie wdzięczna pani Rottach za za-
opiekowanie się siostrą.
— Proszę się już uspokoić, kochana pani Dorrit. Chwała Bogu,
wszystko jest już jasne, a Mica nie myśli już o ucieczce przed miłością
Heinza. Zostanie z nami i miejmy nadzieję, że będzie szczęśliwa z moim
synem.
Rozmawiali jeszcze przez chwilę. Wszyscy byli poruszeni deter-
minacją Micaeli. Dorrit najchętniej pobiegłaby zaraz do siostry, ale pani
Klementyna odwiodła ją od tego mówiąc, że Micaelą potrzebuje teraz
spokoju, ale przyjdzie na pewno na obiad. To, że przedtem spotka się
z Heinzem, przemilczała. Chciała, aby nikt nie przeszkadzał w rozmowie
przyszłym narzeczonym.
Hardy nadał natychmiast telegram do Rodriga następującej treści:
Nie możemy przyjechać, życzymy ojcu zdrowia, wkrótce list. Ried.
— Tak — powiedział rozluźniony — tego by nam brakowało, żeby
Mica pojechała do Teksasu. Kto wie, ile trudu by nas kosztowało
sprowadzenie jej do Niemiec. Nie możemy jej puścić ani na krok,
nieprawdaż Heinz?
Heinz roześmiał się, promieniejąc szczęściem.
— O tak, to prawda.
Gdy państwo Ried udali się do swego pokoju, aby się przygotować
do obiadu, Heinz z matką pozostał w salonie. Po chwili pani Klemen-
tyna popatrzyła na zegarek i podniosła się szybciutko.
— Jeśli chcę dotrzymać słowa, to muszę zaraz obudzić Mice, jeśli
°na jeszcze śpi. A ty idź, proszę, do mojego gabinetu i czekaj na nią.
"wyprowadzę ją do ciebie. Reszta jest w twoich rękach.
165

Pocałował jej dłonie i powiedział:
— Kochana, dobra mamo, gdybym ciebie nie miał, moje szczęście
ległoby w gruzach.
— Jestem ogromnie szczęśliwa, że mogłam ci pomóc. Bądź dobry
dla Mici.
Radość emanowała z oczu Heinza.
. — Będę, mamo.
Skinęła głową, wyszła z salonu i poszła do pokoju Micaeli.
Dziewczyna leżała spokojnie z zamkniętymi oczyma, ale gdy pani
Klementyna pochyliła się nad nią, ta objęła ją niespodziewanie.
— A co to, nie śpisz, Mico?
— Nie, mamo, nie mogłam, tyle pięknych myśli kłębiło się w mojej
głowie, że nie mogłam ich przespać. Powiedz mi, proszę, czy wyjaśniłaś
wszystko Heinzowi i uspokoiłaś go?
— Uspokoić go było trudno. Jak tylko dowiedział się prawdy,
chciał natychmiast przybiec do ciebie. Szkoda, że nie widziałaś, jak
rozpromieniła się jego twarz. Był taki przygnębiony i zmartwiony, a tu
nagle wykwita na jego twarzy radosny uśmiech. Miałam wrażenie, że to
słońce zajrzało do salonu. Ach, mała Mico, jak on cię kocha... ciesz się
z całego serca.
Micaela przytuliła się do niej jak do matki.
— Cieszę się tak bardzo, że aż serce mnie boli. Powiedz, czy Heinz
nie był zły, że nie wyznałam mu prawdy?
— No cóż, będziesz musiała odpokutować. A teraz wstań już,
dziecko, ubierz się pięknie, a potem...
Micaela wyskoczyła z łóżka i zaraz zaczęła się ubierać. Pani
Klementyna podeszła do szafy i przeglądała stroje Micaeli.
— Co założysz na siebie, Mico? Musisz wyglądać szczególnie
uroczyście, musisz promieniować miłością. Co powiedziałabyś na tę
białą sukienkę?	•
Micaela z namysłem przyglądała się białej sukni, którą pani
Klementyna wybrała dla niej spośród tylu jej pięknych strojów.
— Czy nie jest zbyt uroczysta do obiadu, mamo?
— Nie stroimy się dzisiaj do obiadu, tylko na uroczystość zaręczyn.
Dorrit także ubrana będzie odświętnie, prosiłam ją o to. A i ja idę się
zaraz przebrać.
166


Micaela wzdrygnęła się.
— Ach, moja siostra! Jestem taką egoistką. W moinx szczęściu
zupełnie o niej zapomniałam. Przecież ona nie wie, co się stało.
— Opowiedziałam jej o wszystkim. Natychmiast chciała przybiec
do ciebie, ona dobrze wiedziała, że kochasz Heinza. A że on cię kocha,
Hardy von Ried wiedział od chwili pierwszego pobytu mojego syna
w Neustetten.
Micaela uczesała się starannie, założyła białą bieliznę i białe buty.
W końcu ubrała przepiękną suknię z białej żorżety. Skraj sukni
wykończony był koronką z naszytymi perełkami, podobnie wykoń-
czona była suknia wokół szyi. Na biodrach miała koronkowy pas
z naszywanymi perełkami. Micaela wyglądała rzeczywiście przepięknie
i niezwykle uroczyście, była cudowną narzeczoną. Pani Klementyna
patrzyła na nią oczarowana. Ucałowała ją serdecznie i powiedziała:
— Moje kochane dziecko, nie trzymajmy już Heinza dłużej w nie-
pewności.
Wzięła Micaelę za rękę i podprowadziła do drzwi gabinetu. Micaela
weszła do środka i stanęła nieruchomo przy drzwiach. Na środku
pokoju stał Heinz, ze zdenerwowania równie blady jak ona. Spojrzeli
sobie przeciągle w oczy, po chwili Heinz objął dziewczynę i delikatnie
całował jej włosy. Długo tak stali, tuląc się do siebie i całując czule.
W pewnym momencie Micaela uwolniła się z jego objęć. Rumieniec
rozpalił jej twarz. Popatrzyła na niego błagalnie.
— Heinz... czy ja naprawdę mogę być szczęśliwa?
Ucałował ją gorąco i zapytał:
— Czy jeszcze o tym nie wiesz, Mico?
— A czy nie masz do mnie żalu, że zadałam ci ból i powiedziałam, że
cię nie kocham?
— Ależ, oczywiście, że mam do ciebie żal. Będziesz musiała to
wszystko odpokutować. Jak mogłaś być tak okrutna?
Spojrzała na niego przestraszona.
— Ach, Heinz, pomyśl tylko, jaka byłam nieszczęśliwa, sądziłam, że
nie zechcesz za żonę córki tak nikczemnego ojca.
— Nie mów o swoim ojcu, Mico. Pogardzam nim, wyrządził tak
wiele krzywdy tobie i Dorrit.
Przytuliła się do niego z ufnością.
767

— Wielka musi być twoja miłość, skoro przetrwała, chociaż wie-
działeś wszystko o naszym ojcu.
— Gdy Hardy mi o wszystkim powiedział, pokochałem cię jeszcze
bardziej, Mico. Cóż to byłaby za miłość, gdyby twój ojciec mógł jej stać
na przeszkodzie. Czy przestałabyś mnie kochać, gdybyś się dowiedziała,
że mój ojciec był człowiekiem pozbawionym honoru?
— Nie, naturalnie nie, Heinz, kochałabym cię tym bardziej.
— A więc sama widzisz! Ale uważałaś, że ja przestałbym cię kochać
w takim przypadku. Czy będziesz w przyszłości bardziej mi ufała?
— Zgań mnie, Heinz, zasłużyłam na to. Byłam dla ciebie czasami
niedobra, bo nie chciałam, abyś zauważył, jak bardzo cię kocham.
Przytulił ją do siebie i długo całował.
— Na szczęście nie wierzyłem ci nigdy, gdy byłaś wobec mnie taka
nieprzystępna; twoje oczy mówiły wówczas prawdę, a nie twoje usta.
Pogłaskała go po twarzy.
— Kiedy mnie pokochałeś?
— Myślę, że wówczas, gdy z bronią w ręku zażądałaś, abym
podniósł ręce do góry — powiedział z uśmiechem.
Zaśmiała się.
— Wystraszyłam się wtedy strasznie twoich okrzyków wojennych.
— A kiedy ty mnie pokochałaś, Mico?
Popatrzyła mu prosto w oczy.
— Nie potrafię określić tego dokładnie. Być może już wówczas, gdy
oświetlałam lampą twoją twarz. Długo nie domyślałam się, że to miłość,
to uczucie rozwijało się powoli. A gdy sobie uświadomiłam, że cię
kocham, pomyślałam, że żaden dżentelmen nie weźmie mnie za żonę.
Bałam się ogromnie, że cię stracę... i próbowałam zatrzymać cię
przynajmniej jako przyjaciela.
— A to nie było dla mnie zbyt miłe. Na szczęście wiedziałem już
wówczas, gdy zawarliśmy przymierze przyjaźni, że mnie kochasz.
— Coś takiego, a ja myślałem, że doskonale się maskowałam.
— Zbyt dobrze! Czasami, gdy broniłaś się aż nazbyt drapieżnie,
zdradzałaś się najbardziej.
I znowu się całowali. Zapomnieli o całym świecie. Gdy "rozległ
się gong wzywający na obiad, oboje spojrzeli na siebie jakby obudzeni
ze snu.


— Gong?
— Gong!
Śmiali się i całowali. Wreszcie Micaela uwolniła się z ramion
Heinza.
_ Teraz musimy już zejść, twoja mama czeka na nas, twoja
kochana, cudowna mama! Kocham ją bezgranicznie i jestem jej
ogromnie wdzięczna. To ona zdjęła z mojej duszy ciężar, który mnie
przytłaczał. Gdyby nie ona, prawdopodobnie pojechałabym do Tek-
sasu.
— Jak wpadłaś w ogóle na ten pomysł?
— Uważałam, że im dalej będziemy od siebie, tym łatwiej będzie
nam zapomnieć o tej miłości.
— A ja prawdopodobnie pogodziłbym się z tym, ponieważ powie-
działaś, że mnie nie kochasz. Ale Hardy i Dorrit nie dopuściliby do tego.
— To twojej matce winniśmy wdzięczność, to ona uczyniła nas
szczęśliwymi.
— Powiedz jej to, Mico, sprawisz jej radość.
Zeszli wreszcie na dół. Heinz przed wejściem do salonu jeszcze raz
pocałował Micaelę. Rodzina wpatrywała się w nich w napięciu.
Stanęli przed panią Klementyną, która z trudem powstrzymywała
się od łez.
— Mamo! — powiedział wzruszony Heinz.
— Kochana, dobra mamo! — zawołała poruszona Mica.
Starsza pani wzięła ich oboje w ramiona.
— Boże, pobłogosław moje dzieci!
Ucałowała Micaelę, a potem syna. Siostry padły sobie w ramiona,
a Heinz i Hardy uścisnęli sobie dłonie bez słowa. Potem Hardy przytulił
Micaelę i życzył jej dużo szczęścia, a Heinz i Dorrit ucałowali się
serdecznie. Wszyscy byli wzruszeni.
Podano do stołu. Pani Klementyna zadbała, aby stół został za-
stawiony uroczyście, podano także szampan.
Wiele było jeszcze pytań i wiele odpowiedzi, ale wszyscy promienieli
radością.
Po obiedzie przeszli do sąsiedniego pokoju. Pili właśnie kawę, gdy
służący przyniósł telegram dla Micaeli. Heinz wziął go z ręki służącego
1 wręczył Hardy'emu.

168
169
 

— To znowu z Teksasu, nie chciałbym, Mico, abyś nabrała ochoty
do wyjazdu.
— Nigdy więcej... nigdy, Heinz! — powiedziała dobitnie Mica.
Wszyscy patrzyli w napięciu na Hardy'ego. Ten przeczytał telegram
i powiedział:
— To chyba najlepsze rozwiązanie dla nas wszystkich... także dla
waszego ojca... umarł we śnie bez bólu. Rodrigo pisze, żebyście nie
przyjeżdżały.
Przez chwilę panowała cisza. Siostry przytuliły się do siebie. Ale i one
przyznały rację Hardy'emu. Mogły tylko wybaczyć ojcu, śmierć ich
pogodziła.
Mężczyźni szybciej otrząsnęli się z przygnębienia i próbowali
pocieszyć siostry.
Postanowiono, że w końcu stycznia wszyscy pojadą do Berlina.
Także pani Klementyna wyraziła chęć wspólnej podróży do stolicy.
Chciano Micaelę wprowadzić w wielkomiejskie życie, byłaby to też
okazja, aby przygotować dla niej wyprawę. W połowie lutego Dorrit
z mężem i Micaela mieli wrócić do Neustettefi. Dziewczyna chciała
jednak do maja mieszkać w Riedburgu. Na początek maja bowiem
wyznaczono datę ślubu, a ona uważała, że dobrze będzie, jeśli w spokoju
przygotuje się do swojej nowej roli życiowej, do roli żony i gospodyni
domowej. Pani Klementyna oznajmiła wszystkim, że po weselu przenosi się
do bocznego skrzydła. Obiecała też, że z prawdziwą przyjemnością
wprowadzi Mice we wszystkie tajniki prowadzenia gospodarstwa.
Po Wielkanocy Heinz przyjechał z wizytą do Neustetten. Narzeczeni
spędziii razem kilka pięknych i beztroskich dni. Micaela wypiękniała
i trudno było się dziwić Heinzowi, że ilekroć widział narzeczoną, tracił
zupełnie głowę.
Czwartego maja w Neustetten odbyło się wesele Heinza i Micaeli.
Pani Rottach przyjechała już kilka dni wcześniej, Micaela zdążyła
pokazać jej przed ślubem Riedburg. Po wyjeździe Mici zamkiem
opiekować się mieli Breitnerowie.
W podróż poślubną młodzi pojechali do Kanady, Heinz chciał tam
uregulować wszystkie swoje sprawy. Pani Klementyna przygotowała
w tym czasie dom na przyjęcie młodej pary.


Zaokrętowali się piątego maja w Hamburgu. Pożegnanie z rodziną
hvło niezwykle serdeczne. Pocieszali się, że wkrótce znowu się zobaczą.
Młoda para na luksusowym parowcu cieszyła się swoim szczęściem, byli
sobą oczarowani i zakochani bezgranicznie. Po powrocie do kraju
nowożeńcy osiedli w majątku Rottachów, który odtąd miał być ich
domem. Pani Klementyna radośnie powitała swoje dzieci. Cieszyła się,
że nie będzie już sama.
Rodziny Riedów i Rottachów były w stałym serdecznym kontakcie.
Łączyła ich szlachetna i głęboka przyjaźń. Pani Klementyna była dla
całej czwórki matką, jej serce pełne było miłości i czułości.
A szczęście towarzyszyło im do końca ich dni.
KONIEC
,4*

170
 

wo
u\v
us
o
w
o
u
ja.
l1
Drogie czytelniczki.
Przypominamy, że w lutym wydaliśmy dwie książki J.C. Mahler
„Rozłąka" oraz „Miłość i szantaż". Równolegle z niniejszą książką
ukazała się też pozycja tej samej autorki „Na przekór złym mocom".
Czy posiadacie je już w swoich zbiorach?
W kwietniu szukajcie w księgarniach następnych książek J.C.
Mahler. Będą to: „Pomóżcie Monice" i „Miłość wie lepiej".
Osobno polecamy Warn znajdujące się już w sprzedaży—znakomite
do czytania i na prezent — przekłady literatury światowej:
J.M. Fitere — „Niszczycielka"
A.R. Siddons — „Dom nad oceanem"
W. Wharton — „Spóźnieni kochankowie"
P. Kaine — „Pomówmy raczej o kobietach".
Dla Waszych nastoletnich córek lub wnuczek polecamy kolejną książkę
z serii „Portrety" — M. Kaye — „Nastawienie".
Do zobaczenia w księgarniach!