Marggaret Weis

Mroczna studnia

Podziękowania niech przyjmą:
Joy Marie Ledet za ilustracje otwierające części i rozdziały;
Alan Gutierrez za ilustracje tytułowe;
oraz Stephen Daniele za mapy.
PODZIĘKOWANIA
Od lat, od chwili, kiedy rozpoczęliśmy współpracę nad projek-
tem Dragonlance, opowiadaliśmy rozmaite historie artyście fantasy
Larry'emu Elmore'owi. Pewnego dnia coś nam opowiedział. Histo-
rię o cudownej krainie, gdzie wojownicy dobra, odziani w magicz-
ne srebrzyste zbroje, walczą z krwiożerczymi wojownikami, któ-
rych przeklęte zbroje są czarne niczym dno otchłani ciemności.
W świecie tym smoki walczą z ogromnymi istotami zwanymi bah-
kami. Elfy wiodą życie poświęcone honorowi i mieczowi. Orkowie
żeglują po morzach w pirackich statkach. Krasnoludy przemierzają
rozległe równiny na kudłatych kucykach. Ludzie budują zamki z tę-
czy. Czarodzieje czerpią magiczną moc z powietrza i ziemi, z ognia
i wody, z ciemności Próżni.
Oczarował nas świat stworzony przez Larry'ego Elmore'a. Za-
pragnęliśmy poznać ludzi tam mieszkających i podzielić się ich
przygodami z tymi spośród was, którzy także lubią poznawać obcy,
tajemniczy i cudowny świat fantasy. Tak oto wizja Larry'ego Elmo-
re'a ożyła w niniejszej książce — pierwszym tomie trylogii Kamie-
nia Władzy.
Tych, którzy chcieliby przeżyć własne przygody w tej krainie,
zapraszamy do świata gry o Kamieniu Władzy, stworzonej przez
Lestera Smitha i Dona Perrina.
Na koniec, w imieniu wszystkich osób zaangażowanych w ten
projekt, dziękujemy ci, Larry, za stworzenie tego świata i zaprosze-
nie nas do wspólnego przeżywania w nim przygód.
Margaret Weis i Trący Hickman
s
CHŁOPIEC DO BICIA
Chłopiec wpatrywał się w zamek. W świetle poranka jego białe
marmurowe ściany lśniły od pyłu wodnego unoszącego się z sied-
miu wodospadów tryskających po obu stronach zamku, czterech od
północy i trzech od południa. Wokół ścian zamku migotały i tań-
czyły tęcze. Wieśniacy wierzyli, że tęcze są delikatną materią utka-
ną przez wróżki; niejeden już głupi młodzik znalazł śmierć w kot-
łujących się wodach, gdy próbował je pochwycić.
Ale chłopiec był mądrzejszy. Wiedział, że tęcze są niematerial-
ne, zrobione z samego blasku słonecznego i wody. Prawdziwe jest
tylko to, co istnieje zarówno w ciemności, jak i w świetle. Chłopiec
nauczył się wierzyć wyłącznie w to, co prawdziwe i namacalne.
Chłopiec patrzył na zamek beznamiętnie; nie budził w nim ani
dobrych, ani złych uczuć, a jedynie coś w rodzaju obojętnego fata-
lizmu, jaki często widuje się u dręczonych psów. Oczywiście chłop-
ca nie dręczono szczególnie w życiu, chyba że dręczeniem można
nazwać ignorowanie. Właśnie miał opuścić rodziców i dom rodzin-
ny, by rozpocząć nowe życie, powinien więc być zasmucony, wy-
straszony i drżący. Nic podobnego jednak nie czuł. Był tylko zmę-
czony po długiej drodze i było mu nieprzyjemnie gorąco w nowych,
drażniących skórę wełnianych pończochach.
Stał z ojcem przed bramą osadzoną w wysokim zewnętrznym
murze. Za bramą znajdował się dziedziniec, a za dziedzińcem nie-
zliczone schody wiodły w górę do zbudowanego nad urwiskiem
zamku. Okna zamku wychodziły na zachód, na jezioro Ildurel, od
wschodu zaś wspierał się mocno o skałę. Jego najwyższe wieżyczki
sięgały do poziomu rzeki Hammerclaw, płynącej ze wschodu na za-
chód, której wartkie wody, spadając z urwiska, tworzyły tęcze.
Zamek miał ściany z białego marmuru — chłopiec widział raz
podobiznę zamku na uczcie, zrobioną z cukru — i był wysoki na
kilka pięter. Ile dokładnie, chłopiec nie mógł policzyć, ponieważ
zamek rozpościerał się na całej powierzchni urwiska. Takie mnó-
stwo wieżyczek sterczało w każdą stronę, tyle blanków jeżyło się
pod każdym możliwym kątem, tak wiele okien o małych, ołowia-
nych szybkach błyszczało w słońcu, że na ten widok kręciło mu się
w głowie. Chciał się bawić cukrowym zamkiem i matka mu na to
pozwoliła, ale następnego ranka odkrył, że zamek zjadły myszy.
Teraz patrzył zachwycony na zamek. Ten nie był zrobiony z cuk-
ru i na pewno nie zjedzą go myszy, ani nawet smoki. Zwrócił uwagę
na jedno skrzydło zamku — wschodnie, wychodzące na cztery wo-
dospady. Na jego szczycie tkwiła otoczona balkonem wieżyczka,
większa niż wszystkie inne. Jak powiedział mu ojciec, był to balkon
króla. Jedynie król Tamaros, błogosławiony przez bogów, miał pra-
wo przechadzać się po nim.
Chłopiec pomyślał, że król musi widzieć stamtąd cały świat.
A jeśli nie cały świat, to przynajmniej całe wielkie miasto Vinnen-
gael. On sam widział je prawie w całości, stojąc tylko na stopniach
pałacu.
Vinnengael zbudowano na trzech poziomach. Najniższy był
równy z poziomem ciągnącego się aż po horyzont jeziora; nawet
z balkonu króla jego przeciwny brzeg był ledwo widoczny. Drugi
poziom miasta zbudowano na szczycie klifu wyrastającego z pierw-
szego poziomu. Trzeci zaś leżał na kolejnym klifie, wznoszącym się
z drugiego poziomu. Pałac stał na trzecim poziomie. Naprzeciwko
pałacu, za chłopcem, po przeciwnej stronie ogromnego marmuro-
wego dziedzińca znajdowała się Świątynia Magów.
Świątynia i pałac — serce królestwa i jego głowa — były jedy-
nymi dużymi budowlami na trzecim poziomie. Od północy, tuż
przy pałacu stały koszary. Po stronie południowej na skalistym
wzniesieniu ulokowały się eleganckie domy zagranicznych amba-
sadorów.
Zbrojni pilnujący zewnętrznej bramy rzucili znudzone spojrze-
nie na przechodzącego mężczyznę z chłopcem. Chłopiec wyciągnął
szyję, chcąc się przyjrzeć ogromnej żelaznej kracie opatrzonej rzę-
dami groźnych zębów. Chętnie by się zatrzymał w nadziei ujrzenia
śladów krwi, gdyż dobrze znał historię Nathana z Neyshabur, jed-
nego z bohaterów Vinnengael, który rozkazał opuścić kratę, mimo
że sam pod nią stał. Odpierał wrogów królestwa i nie ustąpił z pla-
cu boju, nawet gdy spadały na niego straszliwe zęby bramy. Nathan
z Neyshabur żył i poległ kilka stuleci temu, kiedy miasto i zamek
— choć nie tęcze — były jeszcze młode. Było więc mało prawdo-
podobne, by jego krew wciąż kapała z kraty, jednak chłopiec mimo
wszystko poczuł się rozczarowany.
Ojciec szarpnął go za kaptur, kazał mu przestać się gapić jak ork
na jarmarku i pociągnął za sobą.
Przemierzyli ogromny dziedziniec i weszli do właściwego zam-
ku, gdzie chłopiec natychmiast się zagubił. Na szczęście ojciec —
dworzanin króla — dobrze znał drogę. Powiódł chłopca w górę po
marmurowych schodach, w głąb marmurowych korytarzy, wokół
marmurowych posągów, wśród marmurowych kolumn, aż doszli do
przedpokoju, gdzie ojciec pchnął chłopca na drewniane rzeźbione
krzesło, a sam wezwał sługę.
Chłopiec przyglądał się wysokiemu sufitowi zabrudzonemu sa-
dzą z rozpalanych zimą kominków i ścianie naprzeciwko, na której
wisiał kobierzec przedstawiający psy o długich tułowiach, długich
pyskach i uszach, niepodobne do żyjących wówczas psów, oraz lu-
dzi zwróconych w jedną stronę, polujących na jelenia, który —
sądząc po jego minie — świetnie się tym wszystkim bawił, chociaż
tkwiło w nim sześć strzał.
Do przedpokoju wszedł jakiś człowiek: dość młody, niezadowo-
lony, ponury mężczyzna odziany w zapinaną tunikę w bogate wzo-
ry z wysokim kołnierzem, z długimi, powiewającymi rękawami.
Jego nogi widoczne od połowy łydki w dół były grube, a kostki
miał prawie tak szerokie jak stopy. Nosił pończochy różnych kolo-
rów — jedną czerwoną, a drugą niebieską — dobrane do czerwo-
no-niebieskiego deseniu na tunice. Mysiego koloru włosy miał za-
czesane do tyłu zgodnie z modą panującą wśród ludzi i skręcone
w loki na karku. Był też gładko ogolony.
Ojciec chłopca nosił podobny strój, choć na tunikę narzucił jesz-
cze opończę. Jego strój miał barwy zielone i niebieskie. Chłopiec
ubrany był tak samo jak ojciec, tyle że jego strój przykrywała pele-
ryna z kapturem, ponieważ była już jesień i znacznie się ochłodzi-
ło. Mężczyzna zamienił kilka słów z ojcem, po czym zwrócił spoj-
rzenie na chłopca.
— Więc jak ci na imię?
— Gareth, lordzie szambelanie.
Szambelan zmarszczył nos.
— Chyba nigdy nie widziałem brzydszego dziecka.
— Każde dziecko wydawałoby się brzydkie w porównaniu
z Jego Wysokością — rzekł ojciec chłopca.
— To prawda, panie — odparł szambelan. — Jednak ten tutaj
chyba specjalnie się o to starał.
— Jego Wysokość i mój syn są w tym samym wieku, co do
dnia — urodzili się tej samej nocy. Jej Wysokość życzyła sobie...
— Tak, tak. Znane mi są życzenia Jej Wysokości — przerwał
szambelan, wywracając oczami i wtykając kciuki za szeroki skórza-
ny pas, jakby chciał powiedzieć, że uważa życzenia Jej Wysokości
za garniec gówna. Skrzywił się do chłopca. — Nic się chyba na to
nie poradzi. Jakbym miał za mało kłopotów. Gdzie reszta przy-
odziewku chłopaka? Nie liczysz chyba, panie, na to, że będziemy
go ubierać?
— Mój zaufany wnosi rzeczy tylnymi drzwiami — odparł chłod-
no ojciec chłopca. — Nie liczyłeś chyba, panie, na to, że będziemy
je ciągnąć na taczce ulicami miasta.
Dwaj mężczyźni zmierzyli się lodowatymi spojrzeniami. W koń-
cu szambelan wystawił jedną grubą nogę w spiczastym bucie przed
drugą i skłonił się w pas.
— Do usług, panie.
Ojciec chłopca także „zrobił nogę", jak się mówiło, podtrzy-
mując w pasie płaszcz, aby nie zamiótł brudnej podłogi.
— To ja jestem do usług, panie.
Chłopiec, zgrzany i spocony, stał okryty peleryną i przyglądał
się jeleniowi ze sterczącymi w boku sześcioma strzałami, z bardzo
zadowoloną miną wyrzucającemu w górę kopyta.
— Zatem chodź ze mną, Gareth — rzekł szambelan zrezygno-
wanym tonem. — Pożegnaj się z ojcem — dodał obojętnie.
Gareth skłonił się ojcu na sposób dworski, jak go uczono. Ojciec
pospiesznie pobłogosławił chłopca i odszedł szybko do swoich obo-
wiązków przy Jego Wysokości. Ani ojciec, ani syn nie odczuwali
smutku przy tym rozstaniu. Prawdę mówiąc, chłopiec ostatnio wi-
dział ojca pół roku temu. Jako członek dworu będzie prawdopodob-
nie widywał swoich szlachetnie urodzonych rodziców częściej niż
kiedykolwiek w dzieciństwie.
Szambelan położył ciężką rękę na ramieniu chłopca i poprowa-
dził go przez pałacowe komnaty.
— To są prywatne pokoje rodziny królewskiej — wyjaśnił
szambelan dźwięcznym głosem. — Od dziś będzie to także i twój
dom. Zostać wybranym na chłopca do bicia Jego Książęcej Mości
to wielki zaszczyt. Mam nadzieję, że jesteś tego świadomy.
Gareth nie był w tej chwili świadomy niczego poza ciężką ręką
mężczyzny wciskającą go w marmurową podłogę, tak aż zabolało
go ramię.
— To wielce pożądane stanowisko — ciągnął szambelan z na-
ciskiem. — Kandydatami było wielu świetnych młodzieńców, szes-
nastoletnich, a nawet starszych. Wielce pożądane — powtórzył.
Gareth wiedział, że to prawda. Ojciec, matka i nawet niania
wbijali mu to bez ustanku do głowy, aż stało się niejako częścią
jego ciała, niczym smoła wżarta w dłonie kowala. Chłopiec do bicia
ponosił karę za księcia, ponieważ księcia, wybranego przez bogów,
nie mogła dotknąć w gniewie ręka śmiertelnika. Dorastali wspólnie,
naturalnie więc chłopiec do bicia i jego rodzina ciągnęli korzyści
z takiego układu.
Gareth zdawał sobie też sprawę, że nie zasługiwał na ten za-
szczyt. Jego ojciec był lordem, ale niezbyt ważnym, a matka damą
dworu królowej. Jego rekomendację stanowił tylko zbieg okolicz-
ności: on i młody książę urodzili się tej samej nocy.
Jej Królewska Wysokość pochodziła z Dunkargi, królestwa na
zachodzie. Podobno ludzie z Dunkargi wierzyli, że na ich życie
wpływ mają gwiazdy. Gareth wiedział, że to bzdura; ojciec mu to
powiedział. Jak odległe, zimne iskierki wielkości pyłku mogły
wpływać na ludzkość? Jednak rodzice Garetha skrzętnie wykorzy-
stali fakt, że królowa Emillia wierzyła w zainteresowanie gwiazd
jej losem.
Usłyszawszy o poszukiwaniu chłopca do bicia, matka Garetha
napomknęła królowej, że tylko dziecko urodzone pod tymi samymi
gwiazdami co książę mogło być uważane za godne, aby dzielić los
księcia. Królowej spodobała się ta myśl i wezwała nadwornego
astrologa, którego sprowadziła z sobą z Dunkargi. Gładząc piesz-
czotliwie wypełnioną monetami sakiewkę, darowaną mu przez ojca
Garetha, nadworny astrolog potwierdził, że tak jest w istocie. Jako
że Gareth był jedynym dzieckiem szlachetnego rodu urodzonym tej
samej nocy co książę (ojciec Garetha zapewnił o tym astrologa), zo-
stał wybrany.
W wieku dziewięciu lat Gareth miał przybyć na dwór i podjąć
swoje obowiązki, które polegały na ponoszeniu kary za przewiny
księcia. Idąc przez pałac, Gareth wspominał opowieść, którą jego
matka często przypominała — jak to królowa dowiedziała się, iż
jedna z jej dam dworu również jest brzemienna i wkrótce urodzi,
kazała związać nogi jego matce, aby żadne dziecko w niczym nie
wyprzedziło królewskiego syna. Szczęśliwie bóle matki Garetha
ustąpiły — pewnie ze strachu — bo inaczej Gareth nie szedłby teraz
po pałacowej posadzce. Matka zaczęła ponownie rodzić po narodzi-
nach księcia i w trzy godziny później Gareth przyszedł na świat.
Jego pierwszy płacz zagłuszyły huki fajerwerków.
Matka Garetha oddała go mamce tej samej nocy, kiedy się uro-
dził, by od razu wrócić do obowiązków damy dworu. Wychowywał
się w wiejskiej posiadłości ojca, głównie pod okiem sług, którzy za-
leżnie od kaprysu albo chłopca rozpieszczali, albo zaniedbywali.
I właśnie dlatego po czterech latach rodzice Garetha podczas
jednej z rzadkich wizyt u syna z niezadowoleniem przekonali się,
że ich dziecko jest rozpuszczonym urwisem, równie brudnym i nie-
douczonym jak pierwsze z brzegu chłopskie dziecko w podobnym
wieku. Ojciec Garetha posłał po swoją dawną piastunkę, która odesz-
ła na emeryturę, by pomagać mężowi w tkaniu sukna. Teraz była
wdową; z radością przekazała warsztat dorosłym synom i powróciła
do szlachetnego domu.
Zajęła się Garethem, nauczyła go czytania, pisania oraz manier
potrzebnych, gdy będzie dość duży, aby objąć swoje stanowisko na
dworze. W tej chwili Gareth tęsknił za nianią o wiele bardziej niż za
matką czy ojcem. Po spełnieniu swojego zadania została odesłana
do rodziny.
— Modlisz się, paniczu Gareth? — zapytał znienacka szam-
belan.
— Tak, panie — odrzekł Gareth cicho; były to pierwsze słowa,
które wymówił.
— Więc pomódl się teraz, młodzieńcze. Módl się do bogów,
abyś spodobał się Jego Książęcej Wysokości, bo jeśli nie, Jej Kró-
lewska Mość pozbędzie się ciebie bez względu na gwiazdy.
Gareth wyjrzał spod fałd kaptura i ponownie wpatrzył się w po-
czernione sadzami sklepienie. Bogowie byli gdzieś tam, poza sadzą
i marmurem. Podobnie jak tęczy, bogów nie można było dotknąć.
Gareth nie sądził, żeby zanadto się nim interesowali. Poza tym je-
dyne, o co mógł się teraz modlić, to powrót do domu, a to bardzo
rozgniewałoby jego rodziców, dlatego Gareth uznał, że już lepiej
wcale się nie modlić.
Pałac wywołał w głowie Garetha wielki zamęt. Zdawało mu się,
że spaceruje po nim przez większość swojego życia, a w rzeczywi-
stości minęła ledwie godzina od chwili, kiedy przeszedł przez głów-
ną bramę. Miał pokochać pałac, jego chłodne, spokojne piękno, ta-
jemne alkowy i ukryte przejścia, lecz miało to nastąpić dużo póź-
niej, gdy już przestanie tęsknić za domem i bać się zasypiania
w obcym miejscu, gdy już nauczy się poruszać po pałacu, co zajmie
mu niemal rok. Na razie jednak pałac był dla niego ogromny, zim-
ny, pełen pustych korytarzy, które wiodły do ogromnych, zimnych,
przesiąkniętych zapachem dymu drzewnego pokoi wypełnionych
masywnymi, ciężkimi meblami.
— Jego Wysokość jest tutaj, w pokoju zabaw — rzekł szam-
belan.
Po obu stronach dużych drewnianych drzwi stali dwaj gwardziś-
ci — ochrona księcia. Gareth widywał Gwardię Królewską tylko
podczas parad, a i wówczas jedynie z daleka. Zakuci w lśniące
zbroje wydali mu się teraz olbrzymami, groźnymi istotami, któ-
re obejrzały go dokładnie, wpychając ręce pod aksamitny dublet
i zaglądając nawet do wnętrza jego butów.
Gareth stał nieruchomo i potulnie poddawał się tej upokarza-
jącej czynności. Kiedyś w przeszłości pewien nieprzyjacielski wódz
przysłał na dwór swego młodego syna uzbrojonego w sztylet, aby
zabić następcę tronu.
— Jest czysty — powiedział gwardzista i otworzył drzwi.
Szambelan skinął głową i ponownie ujmując Garetha za ramię,
wprowadził go do pokoju zabaw. Na progu szambelan pochylił się
i wyszeptał ostro:
— Nie dotykaj zabawek Jego Wysokości. Nie patrz na książki
Jego Wysokości. Nie wierć się, nie dłub w nosie, nie gap się, nie
puszczaj bąków, nie wyglądaj przez okno. Nie odzywaj się, dopóki
ci nie każą. Nie siadaj w obecności księcia i nigdy nie odwracaj się
do niego tyłem, bo to straszliwa obelga. Jeśli musisz wyjść za po-
trzebą, poproś księcia o pozwolenie. Kiedy będziesz odbierać lanie,
krzycz głośno i płacz, żeby dać Jego Wysokości poznać, jak bardzo
bolesne są dla niego baty.
Odrętwienie ogarniające dotąd Garetha ustąpiło miejsca rozpa-
czy. Gdyby bogowie byli w tej chwili gdzieś w pobliżu, Gareth po-
modliłby się — nie o to, by opuścić pałac, bo znalezienie drogi do
wyjścia wydawało mu się rzeczą niemożliwą, lecz by po prostu
umrzeć na miejscu.
Nie mógł patrzeć na wszystkie otaczające go cudeńka — wspa-
niałe zabawki ze wszystkich stron Loerem. Nie zainteresowały go
półki pełne książek, chociaż uwielbiał czytać — w kółko czytał
dwie książki ojca, które ten otrzymał w darze, ale nigdy do nich nie
zajrzał. Gareth nie widział nawet Jego Wysokości, gdyż oczy chłop-
ca do bicia pełne były łez. Zdołał tylko dreptać u boku szambelana
i nie przewrócić się o rozsypane na podłodze zabawki.
Dłoń szambelana pchnęła go na podłogę.
— Jego Wysokość Dagnarus, książę Vinnengael.
Gareth padł na kolana, pomny nauk ojca. Zdawało mu się, że
ktoś do niego podszedł i obejrzał go, niby świnię na targu.
— Odejdź — odezwał się władczy już wówczas głos.
Gareth oczywiście pomyślał, że książę zwraca się do niego.
Usłuchał z wielką radością. Zerwał się na równe nogi, gotów dać
drapaka. Jednak jakaś dłoń — dłoń księcia — chwyciła go za rękaw
i mocno przytrzymała.
— Kazałem ci odejść — powtórzył książę, a Gareth zrozumiał,
że książę mówi do szambelana.
— Ale Wasza Wysokość nic nie wie o tym chłopcu...
— Zmuszasz mnie, abym wydał rozkaz po raz trzeci? — zapy-
tał książę z niebezpieczną nutką w głosie, na dźwięk której Gareth
zadrżał.
— Jak Wasza Wysokość rozkaże — rzekł szambelan, kłaniając
się bardzo nisko i wychodząc tyłem z pokoju. Nie było to łatwe,
zważywszy na to, że podłogę zaścielały koniki na biegunach, małe
okręty, rydwany, zabawkowe tarcze oraz włócznie.
Zamknął drzwi i Gareth został sam z księciem.
Mrugając pełnymi łez oczami, zobaczył go i w tej samej chwili
poczuł przed nim lęk.
Obaj chłopcy byli wówczas równi wzrostem, chociaż w latach
męskich Dagnarus miał być wyższy. Książę był grubokościsty, dla-
tego szczuplejszemu Garethowi wydawał się większy. Rude wło-
sy księcia — barwy liści klonowych jesienią — gęste i puszyste,
ostrzyżono krótko wokół twarzy, jak nakazywała ówczesna moda.
Jasną skórę na nosie obsypywały piegi — była to jedyna skaza na
nieskazitelnej cerze.
Miał zielone oczy ze złocistymi punkcikami, duże i błyszczące,
otoczone rudawymi rzęsami, które wyglądały jak pozłacane. Odzia-
ny był w zielony dublet i pończochy, co podkreślało rudość włosów
i pogłębiało zieleń oczu. Był zgrabny, mocno zbudowany i — jak
na dziecko — miał wyjątkowo silne ręce.
Zielone oczy zmierzyły każdy cal postaci chłopca do bicia, przy-
patrując mu się o wiele dokładniej niż gwardziści przed drzwia-
mi. Gareth pamiętał o wszystkim, czego nie wolno mu było robić,
ale nikt jeszcze mu nie powiedział, co powinien zrobić. Nieszczęśli-
wy, zgrzany, przestraszony i upokorzony kulił się przed tym spo-
kojnym, pewnym siebie, pięknym dzieckiem, a widząc swoje bra-
ki odbijające się w tych cudownych oczach, ponownie zapragnął
umrzeć.
— Jak ci na imię, chłopcze? — zapytał Dagnarus, a choć głos
jego wciąż brzmiał władczo, nie był nieuprzejmy.
Gareth nie mógł odpowiedzieć, gdyż w gardle dławiły go łzy.
— Jesteś niemy czy głuchy, chłopcze? — zapytał książę. Nie
był zniecierpliwiony ani złośliwy, po prostu chciał się dowiedzieć.
Gareth potrząsnął głową i zdołał wykrztusić swoje imię. Zbie-
rając resztki odwagi, uniósł głowę i ostrożnie zerknął na księcia.
Wyciągnąwszy rękę, Dagnarus dotknął twarzy Garetha i potarł
jego policzek. Cofnął rękę, spojrzał na swoje palce, a następnie na
chłopca do bicia.
— Nie schodzi — powiedział książę.
— Nie, Wasza... Wasza Wysokość — wyjąkał Gareth. — Mam
to od urodzenia. To klątwa.
Inne znane Garethowi dzieci albo z niego szydziły, albo od nie-
go uciekały. Dagnarus nie zrobił nic podobnego. Nigdy od niczego
nie uciekał. I zawsze patrzył prawdzie prosto w twarz, choćby była
nie wiadomo jak szpetna.
— Klątwa? — powtórzył Dagnarus.
Zielone oczy zaświeciły. Książę pociągnął Garetha do dwóch
krzeseł, które stały przy dziecięcym stoliku. Ze stolika zepchnię-
to kilka książek, żeby zrobić miejsce dla miniaturowej katapulty,
z której książę strzelał ziarnkami grochu w mur zbudowany z kloc-
ków. Wzrok Garetha spoczął zachłannie na książkach. Dangarus
z dumą popatrzył na katapultę.
W tej chwili obaj się określili.
Dagnarus usiadł. Pamiętając o otrzymanych wskazówkach, Ga-
reth nadal stał.
— Opowiedz mi o klątwie — rozkazał Dagnarus. Nigdy nie
prosił, wszystko było rozkazem.
Gareth zaczął nieśmiało.
— Tak, Wasza Wysokość. To się stało, kiedy moja matka...
— Dlaczego nie siadasz? — przerwał książę.
— Powiedziano mi, że nie wolno, Wasza Wysokość.
— Kto ci powiedział? Ten wielki idiota? — Książę prychnął
lekceważąco na wspomnienie szambelana. — Nie zwracaj na niego
uwagi. Ja zawsze tak robię. Siadaj na tym krześle.
— Tak, Wasza Wysokość. — Gareth usiadł na brzegu. — To
się stało, kiedy moja matka...
— I nie mów do mnie „Wasza Wysokość" — powiedział książę.
Gareth spojrzał na niego bezradnie
— Nazywaj mnie Dagnarusem — rzekł książę. Położył dłoń na
dłoni Garetha i dodał: — Będziesz moim przyjacielem.
I w tej chwili Gareth pokochał go, jak jeszcze nigdy nie kochał
nikogo ani niczego.
— A teraz — Dagnarus usadowił się i skrzyżował ramiona na
piersi — opowiedz mi o klątwie.
— To się stało, kiedy moja matka nosiła mnie w brzuchu...
— zaczął Gareth. Ta historia należała do jego najwcześniejszych
wspomnień i znał ją na wyrywki. Początkowo mówił nieśmiało
i z wahaniem, ale widząc zainteresowanie słuchacza, nabrał pewno-
ści siebie i teraz opowiadał z przejęciem. — Poszła na jarmark, po
sprawunki dla królowej, twojej matki, panie, a tam na rogu sie-
działa żebraczka. Poprosiła moją matkę o monetę najedzenie. Mat-
ka nie miała żadnych monet, a jedyne pieniądze, jakie miała przy
sobie, należały do królowej. Matka powiedziała to żebraczce i po-
szła dalej, a wtedy żebraczka ją przeklęła. Na to ja zacząłem moc-
no kopać w brzuchu i matka zrozumiała, że żebraczka jest czarow-
nicą i że jej klątwa spadła na mnie. Matka wezwała straż miejską,
która aresztowała czarownicę. Związano jej ręce i nogi i wrzucono
do rzeki, gdzie przez długi czas nie tonęła. Zdaniem matki to dowo-
dzi, że była czarownicą. Ludzie zaczęli rzucać w czarownicę ka-
mieniami, aż w końcu utonęła. Akuszerka kazała matce pić herbat-
kę z owoców róży, żeby zmyć klątwę, ale to nic nie pomogło. Uro-
dziłem się z tym na twarzy.
Lewe oko Garetha otaczało dużych rozmiarów purpurowe zna-
mię, które wpełzało na czoło i na lewy policzek. Jego nijakie brą-
zowe włosy przycięto w grzywkę, aby przysłonić tę część znamie-
nia, ale wokół oka i na policzku nie dało się go ukryć.
Nie pamiętał już, ile wywarów, maści, roztworów i kremów na
polecenie matki stosowali słudzy, żeby pozbyć się przeklętego zna-
ku z jego twarzy. I chociaż od kilku z nich zeszła mu skóra, znamie-
nia nie dały rady usunąć. Jedna pomysłowa służąca próbowała na-
wet zszorować je piaskiem. Na szczęście niania usłyszała krzyki
Garetha i wybawiła go z opresji.
— Czy ludzie się z ciebie wyśmiewają? — zapytał Dagnarus,
wpatrując się w znamię.
Zwykle Gareth nie lubił, kiedy mu się przyglądano, ale książę
zachowywał się inaczej, nie szydził i nie śmiał się. Był po prostu
ciekawy.
— Czasami, Wasza Wysokość — przyznał Gareth.
— Już więcej nie będą — oświadczył stanowczo Dagnarus. —
Zabronię im. A jeśli ktoś to zrobi, masz mi natychmiast powiedzieć.
Każę go ściąć.
Książę się popisywał. Gareth nie był zupełnie nieświadomy, jak
wygląda życie na dworze. Nawet on wiedział, że dziewięcioletni
książę nie ma władzy nad życiem i śmiercią innych. Jednak Gareth
poczuł się wzruszony i zadowolony, jeśli nie z powodu obietnicy, to
z faktu, że wreszcie stał się dla kogoś ważny.
— Dziękuję, Wasza Wysokość, ale to nieważne i nie chciałbym,
żeby ktoś stracił głowę, ponieważ...
— Tak, tak. — Dagnarus machnął ręką.
Miał niewielką zdolność koncentracji i chociaż słuchał uważnie,
kiedy coś go interesowało, niecierpliwie ucinał każdą rozmowę,
która go znudziła.
— Nie podoba mi się imię „Gareth" — oznajmił.
— Przykro mi, Wasza Wy...
Książę uniósł podbródek, spojrzał.
— Dag... narusie — powiedział Gareth. Zrobił pauzę między
sylabami, gdyż szczerze się obawiał, że książę zmieni zdanie i roz-
każe mu powrócić do oficjalnej formy.
Dagnarus uśmiechnął się. Uśmiech wydobył złociste punkciki
w jego zielonych oczach, od czego zalśniły na podobieństwo topa-
zów i szmaragdów.
— Będę cię nazywał Lata — oznajmił.
Gareth skłonił głowę. Chwila była uroczysta niczym chrzest.
— Znasz swoje obowiązki, Łato? Będziesz otrzymywał chłos-
tę, kiedy zechcą mnie ukarać. — Książę odwrócił się do swoich za-
bawek i naciskając palcem, poruszył w górę i w dół ramię katapułty.
— Wiesz o tym, Łato, prawda? — powtórzył. — Powiedzieli ci to?
— Tak, Dagnarusie — odparł Gareth, czując się odrobinę nie-
swojo z nowym imieniem.
— Będą cię bić, ponieważ żaden zwykły śmiertelnik nie śmie
podnieść ręki na swojego króla. Sądzą, że kiedy ciebie obiją, to ja
poczuję wyrzuty sumienia i przestanę być nieposłuszny. Tak myślą.
Skrzywił się, a jego zielone oczy pociemniały. Złociste iskierki
znikły niby klejnoty ginące pod powierzchnią nieruchomej wody.
Bawił się katapultą, przetaczając ją na małych drewnianych kółkach.
— Ale to na nic — przemówił surowym głosem. — Mówię ci
to od razu, Łato. Przykro mi będzie patrzeć, jak cię biją, oczywiś-
cie, ale oni chcą mnie zmusić do robienia rzeczy, których nie chcę
robić. — Zielone oczy skierowane na Garetha były ciemne i spokoj-
ne. — Nawet gdyby mieli cię za to zabić, Łato.
To oświadczenie było inne od poprzednich przechwałek. To po-
wiedział dziwnym, niedziecięcym głosem, głosem wyzbytym nie-
inności, głosem świadomym znaczenia wypowiadanych słów.
— Możesz teraz odejść, jeśli chcesz, Łato — dodał Dagnarus
Nie będziesz miał przez to kłopotów. Powiem królowej, mojej
atce — wymówił to słowo z lekkim skrzywieniem warg — że cię
ie chciałem. Nie potrzebuję towarzysza.
Gareth rozejrzał się po pokoju, ale nie widział cudownych żaba-
wek, książek, gwardzistów w otwartych drzwiach pilnujących, aby
chłopiec do bicia nie udusił Jego Wysokości, ani sług czających się
w pobliżu, by zaspokoić najdrobniejsze życzenie księcia. Gareth
widział jego samotność, wyraźnie i jasno niczym słońce. Widział ją
jak lustro odbijające jego własną samotność. Widział skaczącego
wesoło jelenia ze strzałami.
— Jeśli zechcą mnie zbić, Dagnarusie — powiedział nieśmiało
Gareth — będą musieli mnie najpierw złapać.
Złociste klejnoty roziskrzyły się, zielone oczy zalśniły i książę
roześmiał się w głos. Taki zawadiacki był ten śmiech, że szambe-
lan, który wyczekiwał w korytarzu — mając nadzieję na bójkę, by
móc powiedzieć Jej Królewskiej Mości jako pierwszy, iż on, szam-
belan, był temu przeciwny od samego początku — wetknął głowę
w drzwi.
— Czy cię wzywaliśmy? Wynoś się stąd, stary pryku! — krzyk-
nął Dagnarus i rzucił w niego drewnianym klockiem.
Nabrawszy odwagi, Gareth również rzucił w szambelana kloc-
kiem. Nie dorzucił jednak, gdyż zamachnął się za słabo i bez prze-
konania. Klocek Dagnarusa został rzucony znacznie celniej i umie-
jętniej; nie trafił w mężczyznę tylko dlatego, że szambelan w porę
zatrzasnął drzwi.
Dagnarus otworzył jedną z książek, wielki, oprawny w skórę
tom ze złoconą okładką. Karty były welinowe ze złotymi brzegami.
Gareth nieśmiało podziwiał książkę. Patrzył z zachwytem i lękiem
na jeden z obrazków w książce — walczącego ze smokiem rycerza
w bajecznej zbroi, jakby żywcem wyjętego z opowieści na dobra-
noc jego niani. Rozpoznał w tomie księgę napisaną przez magów,
którzy spisują wielkie czyny herosów przeszłości i wykorzystują je
w nauczaniu.
— Chcesz przeczytać tę opowieść? — zapytał Gareth tęsknie.
— Nie — skrzywił się wzgardliwie Dagnarus. Zamykając nie-
cierpliwie księgę, położył na niej kolejny tom. — To będzie nasza
forteca. — Umieścił przed nią katapultę i przygotował się do strze-
lania. — Pobawimy się w wojnę.
MŁODSZY OPIEKUN
Wśród elfów krąży legenda, jak to na początku czasu trzepota-
nie skrzydełek motyla sprawiło, że prądy powietrza rozprzestrze-
niły się niczym fale na wodzie, nabierając mocy i wielkości, aż
w końcu to leciutkie trzepotanie spiętrzyło się w ogromną burzę,
która obróciła w perzynę miasto oddalone o tysiąc mil. Jeśli ta le-
genda jest prawdziwa — a ze względu na nią elfy darzą moty-
le szczególnym szacunkiem — to możliwe, że odgłos kamyka wy-
rzuconego z zabawkowej katapulty księcia w malutkich żołnierzy
zwielokrotnił się, aż Tarcza Boskiego usłyszał pomruk wojny i po-
czuł zapach krwi tysięcy ofiar.
Rozmyślał o wojnie, sypiąc okruchy rybkom o złotych łuskach,
których miotanie się podczas walki o pożywienie zakłóciło bezruch
ozdobnego oczka wodnego. Tarcza lubił ten bezruch, lecz przyjem-
ność sprawiało mu także przyglądanie się, jak rybki walczą o okru-
chy; między innymi dlatego sam je karmił, zamiast zlecić to mono-
tonne zadanie służącym.
Po nakarmieniu rybek Tarcza wyciągnął ręce. Podszedł służący
z miską czystej wody i ręcznikiem. Tarcza opłukał dłonie, wytarł je
w ręcznik i przemówił do innego służącego:
— Po południu udzielę audiencji w gaju cedrowym. Czy Sil-
wyth z Domu Kinnoth już przybył?
Służący skłonił się.
— Tak, Tarczo. Oczekuje twojego wezwania.
— Napije się ze mną wina w gaju cedrowym — zadecydował
Tarcza. — Przyprowadźcie go o oznaczonej godzinie.
Służący skłonił się ponownie i wycofał z otoczenia świetnego
męża. Trzej arystokraci, którzy tego dnia uzyskali audiencję przy
ozdobnym stawie, spojrzeli po sobie. Silwyth z Domu Kinnoth —
domu Tarczy — był dotąd zaledwie płotką. Choć piastował urząd
Młodszego Opiekuna Wschodniego Lasu, urząd i tytuł nadane mu
przez Boskiego, i choć był kuzynem Tarczy, to przecież miał on
wielu kuzynów i wielu było Młodszych Opiekunów. Zaproszenie
na wino do gaju cedrowego podwyższało jednak status Silwytha.
Służący, który należał do służby domowej, przekazał wiado-
mość służącemu znajdującemu się na zewnątrz domu, a ten z kolei
zaniósł ją Silwythowi. Silwyth nie wszedł jeszcze do domu, lecz
czekał na czwartym tarasie ponad bramą. Ponieważ spotkał go za-
szczyt zaproszenia do wypicia wina z Tarczą, a tym samym za-
szczyt wejścia do domu, sługa poprosił, aby Silwyth poszedł z nim
na dziewiąty taras ponad bramą— taras położony najbliżej domu.
Silwyth przyjął wiadomość o audiencji oraz o przeniesieniu się
na wyższy taras w milczeniu, na pozór beznamiętnie, lecz w sercu
uradował się niezmiernie. Elfy od wczesnego dzieciństwa są uczone
skrywania emocji, aby nie zakłócić spokoju, nie obrazić lub nie
wtrącić się w życie innych. Ten obyczaj sprawia, że elfy uchodzą za
zimne i pozbawione uczuć w oczach ludzi, którzy pozwalają swo-
im emocjom kipieć i powodują tym samym mnóstwo szkód. Elfy
wierzą, że nawet wyrazem twarzy nie należy narzucać się innym,
ponieważ wówczas ktoś zostaje zmuszony do uczestniczenia w na-
szej radości lub smutku, uniesieniu czy rozpaczy. Tylko najbliżsi,
najbardziej zżyci z elfem — na przykład duchowy partner albo
czcigodni rodzice — mogą zechcieć przyjąć na siebie brzemię dzie-
lonego wspólnie życia.
Przyczyna takiego opanowania i dyscypliny jest prosta — prze-
trwanie. Życie elfów trwa trzysta lat lub jeszcze dłużej. Ich miasta są
nieliczne i gęsto zaludnione. Elfy nie są żądne przygód; rzadko wy-
puszczają się daleko od domu i swoich przodków-doradców, robią to
tylko w razie wyjątkowej konieczności. Są zaprzeczeniem krasnolu-
dów, które nigdzie nie zagrzeją miejsca dłużej niż dwa dni. Choć elfy
słabo rozumieją ludzi, jeszcze mniej rozumieją krasnoludy.
Liczba urodzeń wśród elfów jest wysoka, liczba zgonów niska
(chyba że niektóre lub wszystkie spośród siedmiu wielkich Domów
toczą wojnę). Elfie rodziny trzymają się razem, dlatego w elfich do-
mostwach i miastach jest tłoczno. Elf prawie zawsze widzi, słyszy
i czuje wokół siebie wiele innych elfów. Tylko dzięki utrzymaniu
najściślejszej dyscypliny i opanowania mogą oni w tym tłoku prze-
trwać i zachować zdrowe zmysły.
Człowiek wstępujący w progi elfiego domu zachwyca się pa-
nującą tam ciszą i spokojem, a potem zdumiewa się, słysząc, że to
jedno niewielkie domostwo mieści nawet trzydziestu elfów, łącznie
z prapradziadkami, pradziadkami, dziadkami, rodzicami, dziećmi,
dziećmi dzieci, nie wspominając o służących, Czcigodnym Przod-
ku, ciotkach, wujach i kuzynach. Z kolei elf odwiedzający gospo-
darstwo ludzkie czuje się przytłoczony hałasem, smrodem, bałaga-
nem i zdumiewa się, gdy odkrywa, że mieszkanie zajmuje zaledwie
kilkoro ludzi — rodzice, dziecko i jeden, czasem dwóch służących.
Im wyższa ranga elfa, tym większa powierzchnia mieszkanio-
wa, chociaż wielkość domu oznacza, że prawdopodobnie zamiesz-
kuje go więcej krewnych, jak również Starszych Domu, członków
ich najbliższej rodziny oraz szlachciców pozostających w gościnie.
Goście zwykle zajmują domki gościnne położone w pobliżu bramy;
właśnie tam Silwyth spędził noc po swoim przybyciu. Jego dom ro-
dzinny znajdował się na północ od Lovod, miasta Tarczy. Aby sta-
wić się na jego wezwanie, Silwyth podróżował przez cały dzień
i noc, zmieniając w drodze konie.
Silwyth wspinał się po niezliczonych kamiennych schodach wio-
dących z czwartego ogrodu do dziewiątego, powściągając pośpiech,
aby utrzymać odpowiednią odległość między sobą a służącym.
Ogrody na łagodnym stoku góry zbudowano w formie tarasów.
Ozdobne krzewy i oczka wodne okalały małe szemrzące fontanny.
Po kamiennych łukach nad furtkami pięły się orchidee, róże i pnącza
winorośli. Ścieżki wiły się wśród starannie przystrzyżonych żywo-
płotów i cienistych grot. Ogrody, poza roztaczaniem niezwykłego
piękna, spełniały jeszcze kilka innych istotnych funkcji. Wskazy-
wały gościowi, że właściciel ogrodów jest potężny i zamożny, sko-
ro stać go na opłacenie pracy potrzebnej do ich utrzymania, ich pięk-
no zaś pomagało gościowi zapomnieć, że musi pokonać tysiąc stop-
ni w zboczu góry, by dotrzeć do głównego domu. Jeśli już miał
szczęście dostać się do głównego domu. Wielu gości Tarczy nigdy
nie wychodziło poza czwarty ogród, niektórzy nigdy nie ujrzeli nic
poza pierwszym. Silwytha spotkał ogromny zaszczyt.
Ogrody spełniały także funkcję militarną — broniły domu przed
atakiem. Silwyth, sam będący żołnierzem, nie widział śmiertelnych
pułapek sprytnie zamaskowanych roślinnością, ale wiedział, że tam
są. Zauważył, że wąskie schody — zbyt wąskie, by dwie osoby
mogły iść obok siebie — wiły się i zakręcały między ogrodami; wy-
cięte w zboczu, były jedyną drogą do domu. Armia, która usiłowa-
łaby wspiąć się po pokrytym rumowiskiem zboczu, musiałaby roz-
proszyć się po całym stoku, potykać się o kamienie i grzęznąć
w piasku, przez co stałaby się łatwym celem dla znakomitych łucz-
ników Tarczy.
Mijając kolejną cienistą grotę obrośniętą wonnymi tuberozami,
Silwyth zauważył kratę w kamiennej podłodze — wejście do jedne-
go z licznych podziemnych tuneli, które z pewnością wychodziły
z domu do ogrodu. Uzbrojone oddziały mogły się przemieszczać
pod ziemią w tajemnicy, nie zauważone, i uderzyć znienacka w do-
wolnym punkcie.
Tarcza był dobrze chroniony i zdawało się, że potrzebował tej
ochrony. Dom Kinnoth prowadził niebezpieczną grę.
Dotarłszy do wejścia na dziewiąty taras służący zatrzymał się,
aby dać Silwythowi czas na zauważenie piękna ogrodu i nasycenie
nim duszy. Wiedząc, że duszę należy karmić tak samo jak ciało, Sil-
wyth przespacerował się po starannie wytyczonej ścieżce, która
wiła się między rozmaitymi roślinami. Każda grupa roślin przema-
wiała do innej części duszy, każdy zapach pobudzał inną część
ciała. Kiedy Silwyth dopełnił spaceru, służący ukłonił się i zapytał,
czy czcigodny gość ma ochotę na przekąskę.
Oto była kolejna oznaka, że zyskał wyższą pozycję u Tarczy.
W czwartym ogrodzie nie zaproponowano Silwythowi nawet kub-
ka wody. Przyjął ofertę, gdyż odmowa oznaczałaby obrazę. Służący
oddalił się. Silwyth usiadł na gładkiej kamiennej ławie nad stawem
porośniętym liliami. Podpłynęło kilka rybek, oczekując na okruchy.
Z tego miejsca Silwyth miał doskonały widok na domostwo
Tarczy, jedno z kilku do niego należących. Choć mniej okazały od
innych, był to podobno ulubiony dom Tarczy. Jego główną siedzibą
był duży zamek w mieście Lovod, mieście rządzonym przez Dom
Kinnoth od czasu, kiedy Matka i Ojciec umieścili swoje dzieci na
ziemi.
Główny dom zbudowano z drewna umocnionego gliną na ka-
miennej podstawie z ogromnych bloków granitu. Dom miał trzy
piętra, był wdzięczny i miły dla oka, a przy tym funkcjonalny.
Obok domu stanęła zbrojownia, połączona z nim zabudowanym
korytarzem. Dom otaczał granitowy mur, od którego do wejścia
dojść można było tylko okrężnymi ścieżkami. Zamek w mieście był
zbudowany podobnie, chociaż o wiele wspanialszy i jeszcze moc-
niej ufortyfikowany. Tarcza wraz z rodziną mieszkał w tym domu
przez większą część roku, do zamku sprowadzał się tylko w czasie
wojny.
Silwyth uważał, aby jego wzrok nie spoczywał zbyt długo na
domu i jego umocnieniach. Obserwator — a był pewien, że ktoś go
obserwował — mógłby go podejrzewać o szukanie sposobu na po-
konanie tych umocnień. Silweth wyraził więc spojrzeniem należny
zachwyt dla domu, a następnie ponownie popatrzył na ogród. Jego
grzeczność została nagrodzona. W ogrodzie przebywał jeszcze je-
den gość — dama.
Nie zauważył jej podczas kojącej duszę przechadzki, gdyż spa-
cerowała po innej części ogrodu, oddzielona od niego strumieniem,
który spokojnie płynął kamiennym korytem. Na drugą stronę pro-
wadził wygięty mostek przerzucony nad strumieniem. Służący przy-
prowadził go na tę stronę mostku, celowo rozdzielając gości. Dama
przechadzała się po alejkach, podziwiając kwiaty, niekiedy dotyka-
jąc któregoś dłonią. Towarzyszyła jej służka, która, jak kazał zwy-
czaj, zachowywała odpowiednią odległość.
Silwyth wstał i wyszedł na otwartą przestrzeń, gdzie nieznajoma
mogła go widzieć, aby nie pomyślała, że ją szpieguje. Zobaczyła go
pokojówka i zwróciła na niego uwagę swej pani. Dama spojrzała
w jego stronę i skłoniła się oficjalnie. Silwyth oddał ukłon, skła-
dając ręce i podnosząc je do czoła, bo choć nie rozpoznał kobiety,
po wzorze materiału jej obszernych szat zorientował się, że jest
żoną jednego z Opiekunów Wschodniego Lasu. Tym samym prze-
wyższała rangą Silwytha, który był Młodszym Opiekunem. Jej mąż
musiał gościć u Tarczy. Silwyth zaciekawił się, dlaczego dama spa-
ceruje po dziewiątym ogrodzie za bramą, skoro powinna przebywać
w ogrodach przy domu.
Wrócił służący, niosąc jaśminową herbatę i talerz owoców ró-
ży w cukrze. W tym samym czasie inny służący wszedł do drugiej
części ogrodu, niosąc imbryk i talerz. Elfy uważają, że jedzenie i pi-
cie w obecności innych bez zaproszenia do wspólnego posiłku jest
w najwyższym stopniu niegrzeczne. Dlatego inaczej niż u ludzi
służba elfów nie obsługuje swoich państwa podczas posiłków, lecz
zostaje odesłana, aby sarria mogła się pożywić. Największa obelga,
jaką jeden elf może wyrządzić drugiemu, to zjeść coś w jego obec-
ności, nie zaprosiwszy go do udziału w posiłku. Wielka wojna mię-
dzy Domami TrovaIe i Wyval, która trwała pięćset lat, rozpoczęła
się od tego, że pan Domu Trovale zjadł owoc granatu przy panu
Domu Wyval.
Ogród jednak zawierał mnóstwo zacisznych zakątków, gdzie
dwa nie znające się elfy mogły spożyć posiłek w odosobnieniu, jeśli
tego chciały. Decyzja należała do damy, ze względu na jej wyższą
rangę.
Spojrzała w kierunku Silwytha i powiedziała coś do swojej po-
kojówki. Służąca przeszła przez mostek i zbliżyła się do Silwytha
ze spuszczonym wzrokiem. Ukłoniła się trzy razy, bardzo nisko.
— Czcigodny nieznajomy, moja pani kazała mi powiedzieć, że
ogród jest zbyt piękny, aby dwoje oczu i jedne usta mogły mu od-
dać sprawiedliwość. Czworo oczu i dwoje ust o wiele lepiej może
wyrazić zachwyt dla jego cudów. Pyta, czy uczcisz ogród, dołączając
do niej.
— Uczczę ogród i uczczę szlachetną damę — odparł Silwyth
i za pokojówką przeszedł przez mostek.
Po drugiej stronie złożył ukłon, podszedł bliżej, ponownie zło-
żył ukłon i znów podszedł. Gdy znalazł się w odległości dziesięciu
kroków od damy, stanął i skłonił się po raz trzeci. Prostując się, po-
wiedział:
— Jestem Silwyth z Domu Kinnoth, Młodszy Opiekun Wschod-
niego Lasu. Dziękuję za zaszczyt, jakim mnie obdarzyłaś, pani. Mój
Dom i ja jesteśmy na twoje usługi.
Dama przypatrywała się siedzącej wysoko na drzewie kukułce,
której niemądre nawoływanie rozlegało się zgrzytliwie pośród ci-
chego, miękkiego szmeru wody w fontannie. Na głos Silwytha opu-
ściła wzrok, odwróciła głowę i spojrzała na niego.
•— Jestem lady Valura z Domu Mabreton.
Tyle Silwyth odgadł z symbolu Mabretonów wyhaftowanego na
jej sukni. Znów zaciekawiło go, dlaczego dama jest tutaj, skoro jej
małżonek musi być w domu.
Lady Valura zajęła miejsce przy małym stoliku, ustawionym
przez służących nad stawem. Służący postawili imbryki i talerze,
po czym znikli. Silwyth, zajmując miejsce dopiero wówczas, gdy
dama usiadła, w cieniu groty dostrzegł dwóch żołnierzy odzianych
w barwy Mabretonów. Służący im także podawali herbatę, by mog-
li się nią rozkoszować, a jednocześnie nie spuszczać oka ze swojej
podopiecznej.
Zważywszy na młodość i urodę damy — była jedną z najpięk-
niejszych kobiet, jakie Silwyth widział w życiu — nie zdziwił się,
że jej mąż trzyma taki skarb pod strażą. Kolejne słowa Silwyth wy-
mówił z całkowitą szczerością.
— Ogród w istocie jest cudowny, pani, lecz obecność w nim
kwiatu Mabretonów zwiększa jego piękno stukrotnie.
Lady Valura uprzejmie skinęła głową. Jej miękkiego niczym
płatek orchidei policzka nie zabarwił rumieniec, pąsowych warg nie
tknął uśmiech zadowolenia. Przywykła do komplementów, nudziły
ją-
— Uzyskałeś audiencję u Tarczy, lordzie Silwyth? — zapytała,
wskazując gestem, żeby nalał herbatę. Gdyby Silwyth miał wyższą
rangę, ona sama przyjęłaby rolę gospodyni.
— Spotkał mnie ten zaszczyt, pani. Mam wypić wino z Tarczą
w gaju cedrowym.
Lady Valura uniosła delikatną brew i przyjrzała mu się z więk-
szym szacunkiem.
— Spotkasz tam mego męża. Lord Mabreton także został za-
proszony przez Tarczę na wino do gaju cedrowego.
— Mądrość więc kazała ci, pani, skorzystać z ciepłego, piękne-
go dnia i spacerować po ogrodzie, zamiast zamykać się w czterech
ścianach. Bez uchybienia dla wspaniałego domu, który z pewnością
jest bardzo wygodny i przestronny.
Na to wargi damy uniosły się w górę, a ciepło rozjaśniło od
wewnątrz zielone oczy, przywodząc Silwythowi na myśl słońce
przeświecające przez zielone listowie. Napiła się herbaty, przegry-
zła owocem róży i powiedziała:
— Innymi słowy, lordzie Silwyth z Domu Kinnoth, zastana-
wiasz się, dlaczego czekam na męża w ogrodzie na zewnątrz domu,
zamiast być z nim w ogrodach w środku. — Zignorowała uprzejmy
protest Silwytha i dodała: — Jestem córką Anocka z Domu Llywer.
Silwyth skłonił się ze zrozumieniem. Powinien się domyślić po
tatuażu wokół jej oczu; tatuaż taki przypomina maskę, lecz oznacza
pochodzenie elfa. Tak zachwyciła go uroda damy, że nie przyjrzał
się dokładnie tatuażowi. Żoną Tarczy była Hira z Domu Tanath.
Dom Tanath i Dom Llywer od kilkuset lat z przerwami toczyły woj-
nę i choć teraz oficjalnie panował między nimi pokój, pozostały
zdeklarowanymi wrogami. Córka Domu Llywer nie mogła wejść
do domu córki Domu Tanath, nie tracąc twarzy, córce Domu Ta-
nath zaś nie wypadało przyjmować wroga. Lecz ponieważ małżon-
ce tak wysoko postawionego szlachcica nie można było kazać cze-
kać u bramy, dziewiąty ogród był rozwiązaniem kompromisowym.
Gdyby Domy ponownie zaczęły wojnę, lord Mabreton znalazłby
się w trudnej sytuacji, rozdarty między obowiązkiem wobec rodzi-
ny a lojalnością wobec Tarczy, który stanąłby w obliczu podobnego
problemu. Tarcza na pewno to rozumiał i robił, co w jego mocy,
aby nie dopuścić do wojny między oboma stronami.
— Zazwyczaj pozostaję w domu, kiedy mój mąż ma audien-
cię u Tarczy, ale tym razem podróżujemy stąd do Glymrae, gdzie
wstąpimy w Portal i podążymy do Vinnengael, gdzie mój mąż obej-
muje stanowisko ambasadora. Nie chciał zostawiać mnie samej
w naszym obozie i nalegał, abym mu towarzyszyła.
.— Czy podróżowałaś już kiedykolwiek przez któryś z Portali,
pani?
— Nie, mój panie. A ty?
Tak więc okazało się, że żadne z dwojga elfów nigdy nie by-
jo w magicznym Portalu ani w sławnym mieście Vinnengael. Oboje
o nich słyszeli i mogli porównać wiadomości. Zaczęli rozmawiać
o podróżowaniu przez Portale — czarodziejskie tunele zbudowane
przez magów z Vinnengael, które pozwalały elfom dotrzeć do mia-
sta w ciągu jednego dnia zamiast sześciu miesięcy.
— Słyszałam, że przebywanie w Portalu to nic nadzwyczajne-
go — powiedziała Valura. — Magowie sprawili, że wygląda jak
zwykły tunel wykopany wewnątrz góry, nie przypomina tunelu wy-
ciosanego w czasie i przestrzeni. Podróżnego otaczają szare ściany,
gładkie niby marmur, szare sklepienie i szara podłoga, po której
łatwo iść. Nie jest tam ani gorąco, ani zimno. Podróż zajmuje pół
dnia i z tego, co słyszałam, jest w najwyższym stopniu nudna. Nie
ma żadnych widoków, żadnego zajęcia. Muszę powiedzieć, że je-
stem rozczarowana. Miałam nadzieję przeżyć coś ekscytującego.
Więc życie z lordem Mabretonem nie było ekscytujące. Ale
może nie chciała, żeby tak to zabrzmiało. Chciała czy nie, Silwyth
udał, że nie słyszał tego ostatniego stwierdzenia, które mogło być
uznane za wysoce obraźliwe wobec lorda. Silwyth zachował je jed-
nak w pamięci, jako coś, co mogło zostać wykorzystane w przy-
szłości.
— Jest to podyktowane rozsądkiem, lady Valuro — rzekł gład-
ko — że Portalowi nadano możliwie najzwyklejszy wygląd. Po-
myśl, pani, o handlarzach i kupcach, którzy muszą przez niego
przechodzić wielokrotnie. Gdyby było to niewygodne albo straszne,
nie kwapiliby się do podróży.
— Przekonałam się, że ludzie chętnie znoszą trudy w pogoni za
zyskiem, lordzie Silwyth — odparła lady Yalura. — Rozumiem
jednak twoją rację. Wyrzeknę się ekscytujących przeżyć, aby wę-
drowny handlarz mógł bez obaw ponieść swoje buciki na jarmarki
Vinnengael.
Przeszli do rozmowy o świecie ludzi. Przynajmniej tutaj lady
Valura mogła liczyć na ekscytujące przeżycia, choć może nie z ro-
dzaju tych, które sprawiały jej największą przyjemność. Przytaczała
historie o tym, jak okropne może być życie wśród ludzi przy ich
nieokrzesaniu, dziwacznych zwyczajach i prostackich manierach.
— Planuję mieć z nimi jak najmniej do czynienia — rzekła lady
Valura. — Nie będziemy nawet mieszkać w Vinnengael. Nie zgo-
dziłam się na to. Lord Mabreton zbudował dla mnie dom w ustron-
nym, lesistym miejscu nad rzeką Hammerclaw, tak daleko od mia-
sta ludzi, jak to było możliwe. Mój pan sam będzie korzystał z tego
domu jako schronienia, kiedy wybryki ludzi staną się dla niego nie-
znośne.
Silwyth wyraził właściwe współczucie, jednak jego słowa nie
płynęły ze szczerego serca. Prawdę mówiąc, nie umiał zbytnio
współczuć tej damie. Był jednym z tych rzadkich elfów, które lubią
podróżować; dużą przyjemność sprawiały mu nowe doświadcze-
nia i oddałby sporą część swego niemałego majątku, by móc poje-
chać do Vinnengael, o którego cudach wiele słyszał. Tymczasem
zaś był uwiązany w domu. Nie mógł opuścić rodziny bez pozwole-
nia, a tego jego ojciec nigdy mu nie udzieli. Obowiązek wobec rodzi-
ny górował nad wszelkimi pragnieniami i potrzebami jednostki. Obo-
wiązek wobec Tarczy byłby jednak ważniejszy. Nawet jego ojciec
nie mógłby zakwestionować takiego rozkazu. Silwyth od dłuższego
czasu napomykał w obecności odpowiednich osób, że byłby zaintere-
sowany jakimkolwiek zadaniem zleconym mu przez Tarczę.
Imbryki zostały opróżnione. Żołnierze pobrzękiwali mieczami
w pochwach, dając do zrozumienia, że według ich oceny spotkanie
ich pani z przystojnym młodym nieznajomym trwa już wystar-
czająco długo.
Silwyth sam poznał, że czas odejść. Wstał, ukłonił się i podzię-
kował damie za jej uprzejme zaproszenie do wspólnego posiłku.
Zapytał, czy może jej w jakiś sposób służyć. Odparła, że nie, po
cZyin zwolniła go niedbałym gestem ręki, który wyraźnie mówił:
Zabawiałeś mnie przez godzinę. Teraz mnie nudzisz. Zniknij mi
z oczu czym prędzej".
Silwyth wycofywał się, dopóki nie oddalił się na taką odległość,
że mógł odwrócić się do niej plecami, nie obrażając jej. Przeszedł
przez mostek i — zachęcony, jak to zwykle bywa, przebywaniem
W ogrodzie — spędził dwie przyjemne godziny, wglądając w siebie,
przechadzając się po ogrodzie swojego wewnętrznego domu, wyry-
wając zeń chwasty i troszcząc się o te spośród roślin, które wyda-
wały mu się najcenniejsze. Tam też, w swym wewnętrznym ogro-
dzie, zasadził kwiat na cześć urody lady Valury.
Do ogrodu zakradły się cienie nocy. Ptaki śpiewały swoje pio-
senki na dobranoc, a nocne kwiaty zaczynały otwierać płatki i wy-
dzielać oszałamiające wonie, kiedy zjawił się sługa powiadamia-
jący Silwytha, że Tarcza pije wino w gaju cedrowym i prosi, aby
Silwyth do niego dołączył.
Silwyth poszedł za służącym zadaszoną alejką prowadzącą do
domu. W powietrzu rozlegał się dźwięk dzwonków wietrznych, za-
wieszonych w każdym rogu spadzistego dachu. Elfy czczą wiatr
jako święty i wierzą, że dzwonki wietrzne śpiewają głosem bogów.
Silwyth wszedł do domu i minął wartowników, którzy oddali
mu ukłony należne jego randze, i tylko tyle. Wewnątrz polecono
mu pozostać w holu, dopóki pani domu nie zostanie powiadomio-
na o jego przybyciu i udzieli mu pozwolenia na wejście. Uczyniła
to, nie zadając sobie trudu, by go osobiście powitać; był zaled-
wie Młodszym Opiekunem. Jak nakazywał zwyczaj, zapytał uprzej-
mie o jej zdrowie i szczęście, a gdy na oba pytania usłyszał zado-
walające odpowiedzi, zaprowadzono go do Świątyni Czcigodnego
Przodka.
Każde elfie domostwo posiada przodka-doradcę, który zgodził
się wyrzec odpoczynku w wiecznym ogrodzie Matki i Ojca, aby po-
zostać ze swą rodziną, by służyć radami i wskazówkami. Ponieważ
to Matka i Ojciec oznajmiają swoją wolę przez Czcigodnego Przod-
ka, lekceważenie jego rad i wskazówek, choć bywają one nieprzy-
jemne, wiąże się z wielkim niebezpieczeństwem.
Każdy dom stawia Czcigodnemu Przodkowi świątynię. W bied-
niejszych rodzinach może ona być bardzo prosta i składać się ze
stołu, kadzielnicy, małego srebrnego dzwoneczka i koniecznie daru
w postaci zawsze świeżych kwiatów ustawionych na stole. Świąty-
nia może też być okazała, jak to miało miejsce w domu Tarczy,
gdzie zajmowała cały pokój. Zapełniały go przedmioty należące
niegdyś do Czcigodnej Przodkini — malowane parawany, ręcznie
zdobione wachlarze, nawet jej szaty i trzewiki, a także komplet do
mah-jongga, jej ulubionej gry. Wieczorami często rozgrywała
z Tarczą jedną czy dwie partyjki.
Silwyth zadzwonił srebrnym dzwoneczkiem, aby powiadomić
o swojej obecności, złożył hołd i już miał wychodzić, kiedy ujrzał
kobietę o godnym wyglądzie, odzianą w barwy Domu, która przy-
glądała mu się z końca świątyni. Przejęty, rozpoznał samą Czci-
godną Przodkinię.
Zdumiony i ogarnięty wdzięcznością za spotykający go zaszczyt,
Silwyth złożył najniższy, pełen największego szacunku oficjalny
ukłon, krzyżując ręce na piersi i pozostając w tej pozycji przez trzy-
dzieści uderzeń serca. Uniósł głowę i przekonał się, że Czcigodna
Przodkini przypatruje mu się łaskawie. Uśmiechnęła się i skinęła
mu głową. Potem znikła.
Sługa towarzyszący Silwythowi widział to, oczywiście, nie sko-
mentował jednak zdarzenia; służący i goście nie wdawali się w po-
gawędki. Ale po przybyciu do gaju cedrowego sługa szepnął coś do
ucha osobistemu lokajowi Tarczy, ten zaś przekazał informację
swojemu panu, który popatrzył na Silwytha ze wzrastającym zainte-
resowaniem.
Elfy, jeśli to tylko możliwe, wybierają życie pod gołym niebem.
Dom jest miejscem, gdzie chronią się przed żywiołami i nieprzyja-
ciółmi. Gdy nie zagraża ani pogoda, ani wrogi dom, elf pracuje,
bawi się, kocha, śpi i posila się na dworze. Na zewnątrz dom jest
więc o wiele bardziej ozdobny niż w środku. Alkowy sypialne Tar-
czy — starannie ukryte pod rozkwitającymi nocą drzewami —jego
prywatne i oficjalne jadalnie, miejsca zabaw dla dzieci, dziewięć sal
audiencyjnych oraz miejsca spotkań rodzinnych mieściły się na
zewnątrz, w różnych częściach rozległego domu-ogrodu. W więk-
szości były obudowane ozdobnymi ażurowymi ściankami i przy-
tyte dachem listowia, który chronił elfy przed każdym deszczem,
z wyjątkiem najbardziej ulewnego.
Wybór sali audiencyjnej zależał od kilku czynników: pory dnia,
wagi spotkania, a nade wszystko od tego, jakiego zaszczytu Tarcza
chciał udzielić gościowi. Najmniej zaszczytne było miejsce przy
stawie z rybkami, używane rano dla załatwienia rutynowych spraw
Domu. Najbardziej wywyższony był gaj cedrowy.
Prosto, wytwornie, pięknie. Takie było pierwsze wrażenie Sil-
wytha, kiedy wszedł do gaju cedrowego. Pięć rzędów drzew cedro-
wych tworzyło krąg wokół patio z wypolerowanego białego kamie-
nia, na którym ustawiono półkolem ozdobnie rzeźbione krzesła,
malowane i grubo lakierowane zarówno dla urody, jak i dla wytrzy-
małości na żywioły. Cedry od stuleci przycinano i pozwalano ros-
nąć na tę samą wysokość, a dolne konary obcinano, by wszystkie
pnie były obnażone do jednego poziomu. Gałęzie i liście tworzyły
wstęgę zieleni w górze, a pnie i cienie brązową wstęgę w dole.
Siłwyth stał w cieniu zewnętrznego rzędu cedrów, oczekując
wezwania Tarczy. Nie czekał długo. Skoro tylko lokaj oznajmił
o jego przybyciu, Tarcza sam wstał i przeszedł wśród drzew, by po-
witać gościa, czyniąc mu tym samym wielki honor.
Silwyth ukłonił się, przyciskając jedną rękę do serca w geście
hołdu dla Tarczy.
Tarcza odwzajemnił gest, pochylając się w minimalnym, wystu-
diowanym ukłonie, który świadczył o uprzejmym uznaniu dla rangi
Silwytha, a być może odrobinę więcej.
— Sługa powiedział mi, że nasza Czcigodna Przodkini, lady
Amwath, wyrządziła ci wielki zaszczyt, Młodszy Opiekunie.
— Niegodnym jest, Tarczo Boskiego — odrzekł pokornie Sil-
wyth — lecz lady Amwath, twoja czcigodna matka, w istocie wi-
działa mnie i chyba z zadowoleniem przyjęła mój płynący z głębi
serca szacunek.
— Moja czcigodna matka zawsze miała oko na przystojnych
młodzieńców — zachichotał Tarcza.
Silwyth odczuł niemały wstrząs na te słowa, mogące świadczyć
o braku synowskiego szacunku, lecz zaraz przypomniał sobie, że
lady Amwath, wcześnie owdowiawszy, była znana z niezależności,
żywego zainteresowania polityką, wybujałej ambicji i łapczywej ra-
dości życia. Dzięki umiejętnościom i manewrom jej syn osiągnął
wysokie stanowisko Tarczy Boskiego, co znaczyło, że stał się drugą
najważniejszą osobą w świecie elfów. Fakt, że Tarcza ze wszyst-
kich sił dążył do tego, by stać się najpotężniejszy, stanowił tajemni-
cę poliszynela.
Nie wiedząc, jak odpowiedzieć na takie stwierdzenie, Silwyth
skłonił się ponownie, unikając tym samym konieczności mówienia.
Na krzesłach w gaju cedrowym siedział jeszcze jeden mężczyzna
— lord Mabreton, małżonek lady Valury.
Tarcza poprowadził Silwytha do gaju. Lord Mabreton wstał.
Młodszy Opiekun pokłonił mu się, ten zaś z szacunkiem odwzajem-
nił ukłon. Silwyth nie znał lorda Mabretona, który nie był panem
lennym Silwytha, ale pochodził z innej części świata elfów. Panem
Silwytha, Opiekunem, któremu Silwyth winien był posłuszeństwo,
był lord Dunath. Był on już jednak w podeszłym wieku — miał bli-
sko dwieście siedemdziesiąt pięć lat. Kruchy starzec o sterczących
pod napiętą, gładką skórą kościach spędzał prawie cały czas z pę-
dzelkiem i atramentem, układając długie poematy o pełnych chwały
dniach młodości.
Silwyth przypatrywał się lordowi Mabretonowi z ciekawością,
zwiększoną jeszcze pod wpływem niedawnego spotkania z jego
piękną żoną. Większość elfich małżeństw to małżeństwa z roz-
sądku, ułożone jeszcze przed narodzeniem dzieci. W wielu wypad-
kach parę małżeńską z czasem rzeczywiście wiąże miłość. Silwyth
odgadł od razu, że w przypadku lorda i lady Mabreton tak się nie
stało.
Lord był starszy od lady o co najmniej sto lat; musiało to być
jego drugie albo nawet i trzecie małżeństwo. Był wysoki i krzepki,
miał zimne oczy bez wyrazu i usta, które nigdy się nie śmieją, chy-
ba że z nieszczęścia innych. „Tęgie ciało, nietęga głowa", jak mówi
porzekadło. Typ obłąkańczo zazdrosny o żonę, której urodę bez
„tpienia traktował wyłącznie jako trofeum. Silwyth od razu po-
czuł do niego niechęć.
Tarcza zaprosił ich, aby usiedli. Lorda Mabretona posadził po
swojej prawej ręce, a Silwytha po lewej, na krześle oddalonym
0 jedno miejsce od siebie. Pozostawienie wolnego krzesła było
oznaką szacunku dla nieobecnego lorda Dunatha.
Słudzy wnieśli dzbany białego wina, które chłodziło się w mi-
sach śniegu znoszonego ze szczytu góry. Podano talerze z innymi
specjałami, owoce, pieczywo, słodkie wafelki, wszystko przepysz-
ne. Słudzy ustawili jedzenie i wino na stole, który w tym celu przy-
nieśli, po czym —jak nakazywał zwyczaj — odeszli. Silwyth, jako
najmłodszy i najniższy rangą, nalał wina starszym i dostojniejszym
od siebie.
Przy winie nie rozmawia się o interesach. Dozwolone są tylko
niektóre tematy. Zalicza się do nich wychwalanie domu i ziem go-
spodarza oraz sławienie rodziny gospodarza, na co on z kolei odpo-
wiada wychwalaniem swoich gości. Przybiera ono postać opowie-
ści. Elfy pasjami lubią opowieści, zwłaszcza te, w których mowa
o sławnych czynach ich przodków. Przytaczają je z rozkoszą, gdy
tylko nadarzy się okazja. Celem każdego żyjącego elfa jest dokona-
nie czegoś tak dzielnego, tak chwalebnego i tak sławnego, żeby
jego potomni mogli z dumą o tym opowiadać.
Lord Mabreton rozpoczął od znanej opowieści o odważnej wal-
ce lady Amwath z zamachowcami, którzy właśnie zamordowali jej
męża. Silwyth, który przed przybyciem studiował dzieje rodu Tar-
czy, na wypadek gdyby został poproszony o opowieść, początkowo
wybrał tę historię, lecz potem z niej zrezygnował, gdyż była jedną
z najbardziej znanych i istniało duże prawdopodobieństwo, że zo-
stanie przez kogoś opowiedziana.
Silwyth poczuł zadowolenie, że wybrał inną opowieść. Właśnie
powtarzał ją w pamięci, kiedy połową umysłu, którą wsłuchiwał się
w słowa lorda Mabretona, uświadomił sobie, że lord popełnia
okropny błąd.
Chcąc pochlebić Tarczy, który podczas ataku znajdował się
w łonie matki, lord Mabreton uczynił aluzję, że to sam Tarcza przy-
dał matce odwagi do zabicia dwóch zabójców. Słaba kobieta, za-
kończył, sama z siebie nie byłaby tak dzielna.
Tarcza przyjął opowieść z należną uprzejmością, rewanżując się
historią pochwalną pod adresem lorda Mabretona. Tylko Silwyth za-
uważył pełne złości podrygiwanie obutej w sandał stopy Tarczy pod
haftowanym rąbkiem szaty. Tarcza był bardzo dumny ze swej matki.
Silwyth domyślił się, że lord Mabreton stracił w oczach Tarczy.
„Jak bardzo? — zastanawiał się Silwyth. — I co to oznacza dla
mnie?"
Nadeszła kolej Silwytha na opowiedzenie historii. Pilnie za-
głębiał się w swoje studia i teraz opowiedział historię, którą za-
słyszał od swojego przodka-doradcy — dawno zmarłego dziadka.
Był to dość złośliwie usposobiony duch, który nie marnował czasu
na grę w mah-jongga. Był zazdrosny o żywych i nieustannie wtrącał
się w ich sprawy, przynosząc posłania od bogów trzy razy dziennie.
Można było sądzić, że Ojciec i Matka niezmiernie interesują się
drobnymi sprawami gospodarskimi, gdyż przodek-doradca stale
o tym mówił. Był jednak gorącym zwolennikiem Tarczy i jego
domu, toteż zgodził się dostarczyć Silwythowi pochwalnej opowie-
ści, tylko umiarkowanie narzekając, że nikt go nigdy nie słucha.
Tarcza słuchał z zadowoleniem, choć nikt poza Silwythem nie
odgadłby tego. Z pewnością nie tępy lord Mabreton, który nie zwra-
cał uwagi na recytację Silwytha, lecz rozparł się na krześle, senny
pod wpływem wina, niecierpliwie czekając na zakończenie części
ceremonialnej spotkania i przejście do interesów. Ale stopa Tarczy
nie drgnęła ani razu. Nie spuszczał zaciekawionego wzroku z Sil-
wytha.
— Nie słyszałem tej historii, Młodszy Opiekunie — powiedział
Tarcza, gdy Silwyth skończył. — Dziękuję ci, że ją opowiedziałeś.
Liczę, że opowiesz ją jeszcze nieraz w mojej obecności.
Silwyth zrozumiał ukryte znaczenie takiego stwierdzenia i ura-
dował się w duchu; może zostanie włączony do osobistej świty Tar-
czy. Lord Mabreton stłumił ziewnięcie.
Po czasie przepisanym na wypicie wina powrócili słudzy, by za-
brać dzban, misę ze śniegiem oraz puste talerze. Nadeszła pora na
omawianie interesów. Lord Mabreton całkowicie oprzytomniał.
Tarcza skinął na przybocznego, który zjawił się, gdy zabrano wino.
przyboczny wystąpił, wręczył Tarczy dwa zwoje — jeden prze-
wiązany ciemnozieloną wstążką, a drugi jasnozieloną. Ciemnozie-
lony trafił do rąk lorda Mabretona, Opiekuna; jasnozielony do Sil-
wytha, Młodszego Opiekuna.
Obaj rozwinęli swoje zwoje i przeczytali rozkazy, które wyszły
spod pędzelka samego Boskiego. Rozkazy zostały wyrażone w for-
mie skomplikowanych wierszy, ich znaczenie kryło się gdzieś po-
śród kwiecistych fraz. Silwyth udawał, że czyta dokument z grzecz-
ną uwagą. Prawdziwe rozkazy miały paść z ust Tarczy.
Silwyth doczytał dokument do końca i podniósł wzrok. Tarcza
w skupieniu patrzył na cedry, na czole rysowała mu się zmarszczka.
Tarcza miał sto pięćdziesiąt lat, co w przypadku elfa stanowiło
pełnię życia. Słynął jako zawzięty i dzielny wojownik, niezwykle
ambitny; kochał władzę, którą posiadał, i zamierzał ją utrzymać.
Od roku krążyły plotki, że Boski jest zazdrosny o potęgę Tarczy,
która —jako że Tarcza władał ogromną armią — przewyższała po-
tęgę Boskiego. Boski robił wszystko, co w jego mocy, aby zbudo-
wać sojusze między pozostałymi Domami, może nawet spiskował,
aby obalić obecnego Tarczę i mianować kogoś, na kogo lojalności
mógłby polegać.
Tarcza zwrócił zamyślony wzrok na Silwytha, który odpowie-
dział spojrzeniem. Był czas na pokorę i był czas na ujawnienie we-
wnętrznej siły. Tarcza wydawał się zadowolony z tego, co ujrzał,
gdyż skinął lekko głową.
— Lordzie Mabreton — przemówił Tarcza, odwracając się —
niniejszym Boski, Pan Nas Wszystkich — powiedział to z lekkim
skrzywieniem warg — rozkazuje ci udać się do królewskiego mia-
sta ludzi, Vinnengael, gdzie obejmiesz stanowisko ambasadora.
Lord Mabreton wyraził swoją radość, wdzięczność i gorliwą
chęć wykonania rozkazu, który najwyraźniej wcale go nie zasko-
czył, jako że i on, i jego żona wraz ze świtą znajdowali się już
w drodze.
Tarcza zwrócił się do Silwytha.
— Ty, Młodszy Opiekunie, będziesz towarzyszyć lordowi Ma-
bretonowi. Masz wielkie szczęście, młodzieńcze. Twoja prośba
o pozwolenie na studia w Wielkiej Bibliotece króla Tamarosa zo-
stała spełniona — otrzymałeś je.
Więc to o tym był zagmatwany poemat. Silwyth nie potrafił
go rozwikłać, zwłaszcza że nikomu nie przedstawiał takiej proś-
by. Wyraził serdeczną wdzięczność Tarczy, a także lordowi Mabre-
tonowi za to, że pozwolił mu podróżować w swej szlachetnej kom-
panii.
Sądząc z grymasu na twarzy lorda, nie wiedział on wcześniej, że
wraz z żoną mają mieć towarzysza podróży, w dodatku młodego
i przystojnego. Nie śmiał sprzeciwić się Tarczy, lecz miał na tyle
wysokie mniemanie o sobie, że nie zadał sobie trudu, aby ukryć swe
niezadowolenie — kolejny błąd. Tarcza powstał, dając do zrozu-
mienia, że spotkanie dobiegło końca.
Lord Mabreton i Silwyth pożegnali się, dziękując za niezwykły
zaszczyt przyjęcia przez tak znamienitą osobę. Tarcza dodał kilka
komplementów od siebie. Zwracając się do Silwytha, Tarcza leciut-
ko opuścił powieki i uniósł jedną brew.
Silwyth i lord Mabreton wycofali się po białej kamiennej plat-
formie i weszli między cedry, gdzie — uczyniwszy określoną liczbę
kroków — mogli się odwrócić, nie obrażając gospodarza.
— Przypuszczam, że będziemy musieli opóźnić wyjazd, abyś
mógł powrócić do domu i spakować się, panie. — Tak brzmiały
pierwsze nieuprzejme słowa, które padły z ust lorda Mabretona,
gdy szli za służącym przez ogród.
Silwyth rozzłościł się; takim tonem mówi się do wieśniaka, nie
do innego lorda. Rozumiał jednak, że nie powinien ujawniać swe-
go gniewu. Może lord Mabreton próbował wciągnąć go w kłótnię,
z nadzieją, że przekona Tarczę do zmiany rozkazów.
— Przywykłem do podróżowania z małym bagażem. Mam z so-
bą wszystko, czego potrzebuję na drogę. Nie spowoduję opóźnie-
nia, mój panie — odparł Silwyth. W tej samej chwili źle stąpnął na
obluzowaną płytę ścieżki, stracił równowagę i upadł na ziemię.
Zakłopotany Silwyth prędko wstał. Dzielnie próbował iść dalej,
ale przekonał się, że skręcił kostkę i nie może przenieść na nią cię-
żaru ciała. Zagryzając wargi z bólu, usiadł na kamiennej ławeczce.
.— Co tam sobie zrobiłeś? — zapytał lord Mabreton, zatrzy-
mując się i patrząc ze złością.
.— To tylko skręcona kostka, panie — rzekł Silwyth. — Pro-
szą, idź dalej. Pozostanę tu przez chwilę i poczekam, aż ból minie.
— Widywałem ludzi, którzy mniej dbali o strzałę tkwiącą
w trzewiach — zadrwił lord Mabreton. — Teraz będziemy musieli
wlec z sobą kalekę. Opuszczam cię, panie. Mam nadzieję, że nie
spotka cię więcej nieszczęść!
Odmaszerował, burcząc coś do siebie i depcząc po kwiatach.
Silwyth pozostał na ławce. Słudzy, przejęci i troskliwi, przy-
nieśli mu parującą wodę z olejkiem eukaliptusowym do wymocze-
nia stopy oraz szarpie do owiązania. Zajął się tym starannie, siedząc
na ławce i czekając. Zamierzał pozostać tam przez godzinę, do za-
padnięcia ciemności. Jeśli nawet źle odczytał znak, nie stanie się
żadna szkoda.
Silwyth właśnie obwiązał kostkę, kiedy pojawił się Tarcza.
— Podobno pośliznąłeś się na obluzowanej płycie, panie — po-
wiedział Tarcza. — Przykro mi, że stałem się przyczyną twojej
kontuzji. Ścieżka zostanie natychmiast naprawiona, a ogrodnik od-
powiednio ukarany.
— Nie powinieneś go karać z mojego powodu, panie — zapro-
testował pokornie Silwyth. — Płyta nie była obluzowana. To moja
wina. Nie patrzyłem pod nogi.
Tarcza usiadł na ławce obok Silwytha, zadowolonego, że pano-
wał zmierzch, gdyż czuł, że nie potrafiłby ukryć swojej radości.
— To był szczęśliwy wypadek — rzekł Tarcza z leciutką nutką
rozbawienia w głosie. — Potrzebowałem okazji, aby porozmawiać
z tobą na osobności. Dowiadywałem się o ciebie, Młodszy Opieku-
nie. Mówią, że jesteś inteligentny.
Silwyth, siedząc, skłonił się.
— Sam zauważyłem, że jesteś obdarzony przenikliwością, dys-
krecją i bystrym umysłem — dodał rzeczowo Tarcza. — Mówiono
mi także, że dobrze żyjesz z ludźmi.
Spojrzał na Silwytha pytająco, jakby oczekiwał wyjaśnień.
— Jedna z posiadłości rodzinnych leży na granicy między Tro-
mek i Vinnengael, mój panie. Niedaleko od naszego domu znajduje
się ludzka wieś. Między elfami i żyjącymi w okolicy ludźmi wy-
tworzyła się pewna więź. Kilkoro z nich pracuje u mojej rodziny.
Oczywiście są tylko robotnikami i nie wolno im wchodzić do domu.
Tarcza ze zrozumieniem skinął głową. Taka bezużyteczna, chao-
tyczna masa zakłóciłaby starannie pielęgnowany spokój elfiego do-
mu na miesiąc.
— Prawdę mówiąc, panie... — Silwyth urwał, wahając się, czy
uczynić to niezwykłe wyznanie, które mogło go albo wynieść, albo
nieodwracalnie pogrążyć w oczach wielmoży.
— Mów otwarcie, Młodszy Opiekunie — zachęcił go Tarcza. —
Nawiasem mówiąc, przepraszam, że zapomniałem. Czy noga spra-
wia ci wielki ból? — W głosie Tarczy brzmiała chytrość.
— Nie bardzo, panie — odparł Silwyth; teraz, gdy ciemność
kryła jego twarz, mógł się uśmiechnąć. — Skoro prosisz mnie, abym
mówił otwarcie, muszę ci rzec, mój panie, że polubiłem towarzystwo
ludzi. Z pewnością mają oni wiele wad: są grubiańscy, brzydko
pachną, są niewrażliwi na przyrodę, śmieją się za dużo i za głoś-
no. Ale nauczyłem się podziwiać ich energię. Przebywanie wśród
nich porusza umysł, pobudza do myślenia i tworzenia. Zbyt często
czuję się jak ryba w stawie, panie. Moje myśli, spoczywające leni-
wie i nieruchomo przy dnie, ożywiają się tylko na czas karmienia.
Ludzie to grzmiąca rzeka, w którą zanurzam się cały i odczuwam
uniesienie, gdy woda mnie przewraca, porywa i niesie z rwącym
nurtem.
Silwyth przerwał, przestraszony swoimi słowami. Dał się po-
nieść entuzjazmowi. Tarcza z pewnością nie miał ochoty słuchać
wynurzeń o wewnętrznych przeżyciach Młodszego Opiekuna. Sil-
wyth pochylił głowę i splatając ręce na kolanach, przygotował się
na wyrzuty.
— Tak — rzekł Tarcza. — Miałem rację. Jesteś odpowiednią
osobą.
— Panie? — Silwyth podniósł wzrok, przyjemnie zaskoczony.
__ Co wiesz o obecnej sytuacji politycznej? — zapytał Tarcza,
rzucając na Młodszego Opiekuna ostre, przenikliwe spojrzenie, któ-
re przecięło mrok nocy. — O problemach różniących mnie i Bo-
skiego?
__Wiem, że jesteś lojalny wobec Boskiego, szlachetny panie,
i że Boski ufa ci jako swej Tarczy.
— Widzę, że jesteś także dyplomatą — stwierdził Tarcza iro-
nicznie. — Dość powiedzieć, Młodszy Opiekunie, że według mnie
Boski stara się zwiększyć swoją potęgę kosztem mojej. Zamiast po-
przestać na wydawaniu edyktów i rozsądzać spory o ziemię oraz
umowy małżeńskie, postępuje wbrew tradycji: chce angażować się
w pobieranie podatków, a także, co gorsza, w prowadzenie wojny.
W tym celu — Tarcza położył dłoń na ramieniu Silwytha, co było
tak niezwykłym wyróżnieniem, że Silwyth aż zadrżał z radości —
Boski przysłał mi list, w którym stwierdza, że jego zdaniem to
jego żołnierze powinni strzec wejścia do Portalu. Żołnierze nasze-
go Domu — Domu Kinnoth — którzy obecnie strzegą wejścia do
Portalu i strzegli go od chwili, gdy Portal powstał, mają zostać
zastąpieni.
Silwyth był wstrząśnięty. Trudno mu było uwierzyć, że Bo-
ski miał czelność przedstawić Tarczy takie żądanie. Była to po-
ważna obelga, afront. Silwyth zaciekawił się, czy już nie toczą
z sobą wojny.
— Boski cofnął rozkaz wkrótce po wydaniu go. — Tarcza od-
powiedział na zadane w myśli pytanie Silwytha. — Pojął, że po-
sunął się za daleko. Ale planu nie zarzucił. Ten lord Mabreton, któ-
rego poznałeś dziś wieczorem, jest jednym z zauszników Boskiego.
A ty — dodał Tarcza, zaciskając dłoń na ramieniu Silwytha — bę-
dziesz moim zausznikiem.
— Mój panie, niegodny jestem takiego honoru. — Silwyth od-
powiedział, jak należało.
— Jesteś godny, Silwyth — odparł Tarcza, jeszcze bardziej wy-
różniając Opiekuna przez nazwanie go jego imieniem. — Od dłu-
g!ego czasu przyglądam ci się z myślą o takim właśnie zadaniu.
— Czego Wasza Lordowska Mość ode mnie oczekuje?
— Zadaniem lorda Mabretona i innych elfich ambasadorów
u ludzi będzie przekonanie króla Tamarosa, że Boski ma prawo
przejąć kontrolę nad Portalem. Król Tamaros jest mądry, jak na
człowieka. Nie będzie chciał się mieszać w sprawy elfów. Boski za-
mierza skłonić króla Tamarosa, aby ten wyznaczył ludzkich żołnie-
rzy do pilnowania elfiego wejścia do Portalu.
— Czy Boski oszalał? — Silwyth zapomniał się, odezwał się
swobodnie i zbyt głośno.
Spojrzenie Tarczy przypomniało mu, że powinien zniżyć głos.
Słudzy zostali odesłani, ale prawie na pewno niektórzy spośród
nich byli opłacanymi szpiegami w domu Tarczy i mogli się czaić
gdzieś w cieniu. Tarcza z pewnością wiedział, którzy to, i uważał
na nich, przechwytując ich komunikaty. Mimo to mądrość nakazy-
wała dyskrecję.
— Nie, Boski jest przebiegły — rzekł Tarcza. — Jeśli Tamaros
uwierzy, że wojna między elfami zagrozi Vinnengael — jeśli na
przykład pomyśli, że czynię zakusy na Portal, ponieważ chcę nim
przesłać swoje oddziały, aby wydać wojnę jemu — wówczas nie
będzie miał wyboru i będzie musiał wysłać ludzkich żołnierzy do
pilnowania wejścia. Kiedy zaś ty, ja i członkowie Domu Kinnoth
nie otrzymają zezwolenia na wstęp, wtedy kupcy nie będą mogli
podróżować do Vinnengael z towarami. A kiedy opustoszeją nasze
kufry, Boski będzie mógł powiedzieć bez utraty twarzy, że to ludzie
chcą nas osłabić.
— Czy Boski pragnie wojny z ludźmi, panie?
— Tak, chciałby, aby Dom Kinnoth ruszył na wojnę z ludźmi,
Młodszy Opiekunie. Gdyby nasz Dom uległ osłabieniu, on mógłby
przejąć władzę, którą teraz sprawujemy.
— A dlaczego sądzi, że ludzkie wojska odróżniłyby nasze dwa
Domy, panie?
— Właśnie — powiedział Tarcza. — Ludzie są niczym pchły.
Kiedy już zagnieżdżą się w domu, trudno się ich pozbyć. Boski tego
nie widzi. On nie widzi niczego poza czubkiem własnego nosa.
— Czego oczekujesz ode mnie, mój panie?
— Oczywiście nie będziesz miał oficjalnej rangi. Podróżujesz
roli uczonego i tak będziesz się przedstawiał. Tamaros jest uczo-
nym i jestem pewien, że przyjmie cię serdecznie i udostępni ci
swoją wspaniałą bibliotekę, która znajduje się w samym zamku.
Wkradnij się w jego łaski, Silwyth. Bądź mu miłym towarzyszem,
zaskarb sobie jego zaufanie. A jeśli kiedykolwiek trafi ci się okazja
wejść do królewskiego domu, chwytaj ją oburącz. W ten sposób bę-
dziesz mnie informował o wszystkim, co zrobią i powiedzą przed-
stawiciele Boskiego, a przy odrobinie szczęścia i talentu wyrobisz
sobie odpowiednie stanowisko, aby im zaszkodzić.
.— Nie potrafię wyrazić mej radości, że zasłużyłem sobie na
twoje zaufanie, mój panie — rzekł Silwyth, powstając i kłaniając
się tak nisko, że czołem niemal dotknął kolan.
— Tak, widzę, że twoja radość działa jak lekarstwo. Wyleczyła
nawet skręconą kostkę. — Tarcza uśmiechnął się szeroko. Wstając,
wyciągnął rękę do Silwytha. — Chodź, Młodszy Opiekunie. Przy-
puszczam, że kostka mocno cię boli. Przyjmij moje ramię. Odpro-
wadzę cię do domu. Sądzę, że jeszcze kilka dni będziesz utykał na
tę nogę.
— Masz rację, panie. Ból jest nie do zniesienia. Dziękuję Wa-
szej Lordowskiej Mości za pomoc.
Z pomocą Tarczy Młodszy Opiekun pokuśtykał przez ogród do
domu, gdzie szlachetna małżonka Tarczy rozłożyła mu na noc sien-
nik na podłodze.
Następnego dnia Silwyth kulał jeszcze, gdy przy wejściu do
Portalu wiodącego do miasta Vinnengael dołączył do lorda Mabre-
tona i lady Yalury.
LEKCJA CZYTANIA
Życie w pałacu różniło się od tego, które znał Gareth. W domu
rodziców czas upływał mu głównie na wędrówkach po pustych po-
kojach, przyglądaniu się przez okno żywiołowym zabawom wiej-
skich dzieci albo trzymaniu włóczki, gdy niania zwijała ją w kłę-
bek. Tak mijały tygodnie. Gareth próbował ogarnąć nową sytuację
i przyzwyczaić się do niej. Kłopot miał tym większy, że nikt mu nie
wyjaśnił, jak powinien postępować. Spodziewano się, że sam przy-
swoi sobie tę wiedzę, tak jak roślina przyswaja światło słońca.
Dlatego na baty, które odbierał, zasłużył sam, a nie jego pan.
O dziwo, Dagnarus — z reguły uparty i buntowniczy — w pierw-
szych dniach po przybyciu Garetha zachowywał się wyjątkowo do-
brze; Evaristo, wymęczony guwerner księcia, chlubił się, że jego
pomysł na sprowadzenie chłopca do bicia przyniósł tak doskona-
łe wyniki. Sprawowanie Dagnarusa poprawiło się, ponieważ nie
chciał, aby jego mały przyjaciel doznał krzywdy. Evaristo zauważył
to z zadowoleniem i podzielił się swoim spostrzeżeniem z ich kró-
lewskimi osobami. Upłynęło trochę czasu, zanim wszyscy przejrze-
li na oczy, łącznie z Garethem

Przez kilka pierwszych nocy Gareth, samotny w malutkim pokoi-
ku przylegającym do ogromnej sypialni księcia, zasypiał zmęczo- ,
ny płaczem. Sztywny i obolały po razach, które miały go nauczyć
dwornego zachowania, tęsknił za domem i nianią tak mocno, że był i
niemal pewien, iż tęsknota go zabije. Jego dom był nudny i pusty,
sterylny i zimny, ale znajomy. Tam wiedział, czego się po nim spo-
dziewają.
j\Jie było tego wiele. Byl przecież dzieckiem.
W pałacu Gareth przestał być dzieckiem. Uważano go za do-
osłego, choć nie dosłownie. Oczekiwano, że będzie się zachowy-
wał jak dorosły, nie jak dziecko. W gruncie rzeczy baty, jakie otrzy-
mywał od szambelana i guwernera, nie miały przyczynić Garethowi
cierpienia. Miały mu pomóc osiągnąć dojrzałość w wieku lat dzie-
więciu — w możliwie najkrótszym czasie.
pierwsze bicie Gareth otrzymał pierwszego poranka po swoim
przybyciu.
Do obowiązków chłopca do bicia należało poranne asystowa-
nie Jego Wysokości przy wstawaniu. W domu Gareth był przyzwy-
czajony sypiać tak długo, jak chciał — im więcej czasu spędzał
w łóżku, tym mniej słudzy musieli się nim zajmować. Uznawał za
najwyższe okrucieństwo, gdy zrywano go z ciepłego łóżka o —
jego zdaniem — pogańskiej godzinie. Książę Dagnarus gardził wyle-
giwaniem się. Wstawał wcześnie, aby nie stracić nic z dnia, i kładł
się późno, aby nie stracić nic z nocy.
Strzelanie grochem do ścian książkowej fortecy do późna w noc
w połączeniu z podnieceniem i napięciem całego dnia sprawiły, że
Gareth przespał mocno dźwięk dzwonka wzywającego służących
do sypialni Jego Wysokości. Z głębokiego snu wyrwał Garetha
klaps na gołą pupę, przyłożony przez służącego. Sługa tak szybko
narzucił na chłopca ubranie, że bielizna pod wełnianymi rajtuza-
mi całkiem się poskręcała, a tunikę nałożył tył na przód. Sługa
wysłał go do szambelana, który chwycił zamroczone snem dziecko,
potrząsnął, aby się dobudziło, i pospiesznie wepchnął do książęcej
sypialni.
Gareth stanął przy służących i patrzył, jak książę spożywa
w łóżku posiłek, pije gorącą czekoladę i je ciepłe słodkie bułeczki
— ich zapach wydał się chłopcu niebiański, gdyż w zamieszaniu
wczorajszego dnia nikt nie pamiętał, aby Garetha nakarmić. Zabur-
czało mu głośno w brzuchu, na co jeden ze służących odwrócił się
w miejscu i ze zdumiewającą szybkością pacnął Garetha w głowę.
Mrużąc oczy z bólu, Gareth starał się ignorować zapach cze-
kolady. Aby się czymś zająć, rozglądał się po sypialni, podziwiał
ogromne rzeźbione łoże osłonięte ciężkimi aksamitnymi kotarami,
drewniane komody i szafy pełne ubrań, spiczasto zakończone trze-
wiki księcia ustawione rzędem i gobeliny ponoć zrobione własno-
ręcznie przez królową.
Dagnarus siedział oparty o stertę poduszek. Łóżko pokrywa-
ła narzuta ozdobiona rodzinnym herbem z dwoma gryfami trzy-
mającymi słońce, wyhaftowanym złotą nicią. Książę szybko, acz
schludnie i elegancko, zjadł bułeczkę i wypił czekoladę. Pozwolił,
by mu umyto twarz i ręce oraz uczesano włosy. Następnie wyszedł
z łoża.
Mimo wysiłków Garetha ogarnęła senność. Ziewnął szeroko, aż
mu trzasnęło w szczękach.
Szambelan odwrócił się z niewzruszonym chłodem i wymierzył
chłopcu tak siarczysty policzek, że pod siłą ciosu dziecko przewró-
ciło się na podłogę.
Książę popatrzył na chłopca do bicia, lecz zaraz odwrócił
wzrok. Gareth, masując piekący i posiniaczony policzek, miał na-
dzieję, że książę udzieli szambelanowi reprymendy za jego okru-
cieństwo, nadzieje chłopca okazały się jednak płonne. Dagnarus nie
powiedział nic. Udał się do wygódki przylegającej do sypialni, by
tam dokonać porannych ablucji.
Dzięki swemu położeniu nad rzeką pałac był zaopatrzony
w bieżącą słodką wodę, która krążyła po pałacu napędzana spryt- !
nym systemem kół wodnych i kanałów. Gareth nigdy nie widział
niczego podobnego. U siebie w domu zawsze korzystał z ustępów
na zewnątrz i miał uczucie, że wypróżnianie się w ścianach pałacu
jest czymś brudnym i nieprzyzwoitym. Trudno mu było to wrażenie
przezwyciężyć i z tego powodu pierwszej nocy wielce cierpiał, za-
nim nie odkrył, że może się wykraść do wygódki dla służby, która
mieściła się za murem dziedzińca, poza pałacem.
Jego Wysokość powrócił i pozwolił sługom ubrać się. Gareth
stał cicho jak królik osaczony przez psy, bał się nawet odetchnąć,
żeby nie popełnić jakiegoś błędu.
Ubrawszy się, Dagnarus poszedł złożyć uszanowanie ojcu, kró-
lowi Tamarosowi, który także wstawał wcześnie. Gareth został ode-
łany z powrotem do swojej klitki, gdzie zjadł na śniadanie nie do-
edzoną słodką bułeczkę rzuconą mu przez służącego i wypił ku-
bek chudego mleka. Następnie zaprowadzono go do pokoju zabaw,
edzie miał czekać na Jego Wysokość.
Dagnarus wkrótce powrócił.
.— No, dzięki niebiosom, sprawa skończona — oświadczył, bio-
rąc się z zapałem do katapulty. — Nie masz pojęcia, jakie to okrop-
ne codziennie się witać z moim ojcem.
Gareth przysunął się z krzesłem bliżej do księcia, z nadzieją, że
jego Wysokość zauważy siniec na jego policzku i okaże mu litość.
Niestety, zawiódł się. Uwaga Dagnarusa skupiała się wyłącznie na
machinie wojennej.
Gareth zaciekawił się.
— Dlaczego? Jest dla ciebie niedobry?
— Ależ z ciebie cielę! — wykrzyknął Dagnarus, rzucając Ga-
rethowi spojrzenie pełne pogardy. — Oczywiście, że nie jest dla
mnie niedobry. Mój ojciec nigdy nie jest niedobry, nawet dla tych,
którzy na to zasługują. To po prostu nudne. Codziennie to samo. On
i mój brat siedzą w pokoju pełnym książek, papierów i doradców
i zastanawiają się nad jakimś traktatem albo martwią o podatek,
kiedy mogliby robić wiele innych, ciekawszych rzeczy.
— Mój ojciec mówi, że Vinnengael jest centrum świata — po-
wiedział Gareth, tylko niejasno rozumiejąc, co to naprawdę znaczy.
— Pewnie twój ojciec ma dużo pracy, skoro musi nim zarządzać.

— Mógłby zostawić ją innym — odparł Dagnarus. — Jest prze-
cież królem.
Znudzony katapultą książę odepchnął ją kapryśnie na bok. Krę-
cił się niecierpliwie po pokoju, odrzucił ze wzgardą pomysł czyta-
nia książki, w końcu pociągnął Garetha do dużej piaskownicy, która
zajmowała przynajmniej czwartą część pokoju. Tam, po jednej stro-
nie piaskownicy, książę zaczął ustawiać w szyku malutkich żołnie-
rzy zrobionych z ołowiu.
— Siadaj, Łato. Będziesz generałem nieprzyjacielskiej armii.
— Widziałem kiedyś twojego brata podczas parady — powie-
dział Gareth, posłusznie zajmując miejsce po przeciwnej stronie
piaskownicy, chociaż nie miał pojęcia, co ma robić z nieprzyja-
cielską armią. Patrzył na malutkie ołowiane figurki z pewnym nie-
pokojem. Bał się ich dotknąć, wydawały się takie kruche. — Jest od
ciebie znacznie starszy, prawda?
— O dwanaście lat — poinformował Dagnarus. — Właściwie
jest moim przyrodnim bratem. Nienawidzi mnie — dodał niedbale.
— Co? — Gareth popatrzył na niego wylękniony.
— Naprawdę. Nienawidzi mnie. Jest o mnie zazdrosny.
— Dlaczego?
— Bo ojciec woli mnie.
Gareth uwierzył księciu. W owym czasie Gareth uwierzyłby,
nawet gdyby książę powiedział mu, że zamek oderwie się od funda-
mentów i uleci między wodospady.
Nagle szambelan otworzył drzwi.
— Wasza Wysokość, przybył twój guwerner, Evaristo.
Dagnarus skrzywił się, wywrócił oczami i westchnął.
— Każ mu wejść — powiedział, nie przerywając ustawiania
żołnierzyków.
— On mnie bardzo mocno uderzył — powiedział Gareth, po-
ciągając lekko nosem i rzucając szambelanowi pochmurne spojrze-
nie, spragniony odrobiny współczucia.
— To stary głupek. Będę zadowolony, kiedy matka się go po-
zbędzie. A co do uderzenia — Dagnarus wzruszył ramionami —
zasłużyłeś sobie na nie. Nie wolno ci ziewać w mojej obecności,
Łato. To brak szacunku.
Gareth przełknął łzy.
— Jaki jest twój guwerner? — zapytał. — Jest złośliwy?
— Phi! Ten człowiek to mięczak. Zresztą nauka to strata czasu.
Od kapitana Argota uczę się dziesięć razy więcej niż od tego durne-
go Evarista. Zwykle nawet mnie tu nie ma, kiedy on przychodzi. —
Dagnarus podniósł wzrok znad żołnierzyków. — Dziś jestem tylko
dlatego, że gdyby mnie nie było... — Urwał, skrzywił się i pstryk-
nięciem palca przewrócił kilka żołnierzyków.
— Gdyby cię nie było, dostałbym lanie — dopowiedział Ga-
reth, rozgrzany tym, co wziął za współczucie księcia.
__ Wcale nie! — prychnął Dagnarus. — Branie razów to w koń-
twój obowiązek. Po prostu... — Wpatrzył się w żołnierzyki,
marszcząc brwi. — Nie chcę, żeby cię odesłali — dokończył cicho.
__Czcigodny mag Evaristo — obwieścił szambelan.
Dagnarus skrzywił się. Gareth z lękiem podniósł wzrok, pełen
obaw, że oto zjawił się nowy dręczyciel. Jednak obawy pierzchły,
kiedy ujrzał wchodzącego do pokoju młodego człowieka o uśmiech-
niętych oczach.
Evaristo miał trzydzieści lat, choć jego chuda twarz i wesoła
mina nadawały mu młodszy wygląd. Miał na sobie habit swojego
zakonu — brązowe szaty Zakonu Wiedzy, oraz symbol — złoty
klucz na szyi. Na szatach nosił czerwony szkaplerz, który wolno
wkładać tylko magom i który wyróżnia ich w tłumie. W ręku niósł
kilka wielkich ksiąg.
Evaristo wydawał się mocno zdumiony, gdy ujrzał księcia.
— Wasza Wysokość, twoja obecność to przyjemna niespodzian-
ka — rzekł Evaristo. — Czemu zawdzięczam ten wielki zaszczyt?
W zielonych oczach Dagnarusa zamigotała złość. Widoczne by-
ło, że nie lubi, kiedy się z niego żartuje. Zrywając się na nogi, rzucił
nauczycielowi gniewne spojrzenie.
— Nie powinieneś do mnie mówić tym tonem! Jestem twoim
księciem.
— Jesteś niedouczonym małym chłopcem, który nie przykłada
się do nauki i wyrośnie na niedouczonego mężczyznę — odparł
spokojnie Evaristo.
Ignorując mocno zarumienionego z gniewu Dagnarusa, Evaristo
uśmiechnął się do Garetha.
— A to pewnie jest chłopiec do bicia.
— Mam na imię Gareth — odrzekł chłopak, kłaniając się nisko.
— Twoje przybycie już pomogło, Gareth — powiedział Evari-
sto, kładąc księgi na stole i ustawiając wokół niego krzesła. — Jego
Wysokość już od wielu dni nie raczył brać udziału w lekcji.
Evaristo przestawiał krzesła, dlatego nie dostrzegł lekkiego,
drwiącego uśmieszku, który pojawił się na ustach Dagnarusa. Ga-
reth zauważył go jednak i natychmiast zrozumiał. Choć znał Dagna-
rusa krócej niż dzień, poznał go lepiej niż Evaristo. Dagnarus by}
obecny, ponieważ chciał mieć pewność, że jego nowy towarzysz
nie zostanie uznany za nieudacznika i przepędzony.
Gareth uważał zaś, że bicie to rozsądna cena za naukę. Chwile
poświęcone na naukę czytania i pisania należały do najszczęśliw-
szych w domu, który zaczynał już się zacierać w jego pamięci, ni-
czym sen, zaraz po przebudzeniu wyraźny, lecz rozwiewający się
pośród wydarzeń dnia.
Evaristo był mądrym, cierpliwym człowiekiem, znakomitym
nauczycielem dla ucznia, który pragnął się uczyć. Tego pierwszego
dnia pracował z Garethem przez godzinę; Dagnarus w tym czasie
kopał nogę stołu albo na stronicach cennych ksiąg rysował gęsim
piórem obrazki żołnierzy przebijających się wzajemnie gigantycz-
nymi mieczami.
W końcu, znudziwszy się, książę wstał z krzesła i tęsknie wyj-
rzał przez okno na dziedziniec, gdzie żołnierze odbywali musztrę.
Po zakończonej musztrze zabawiał się rzucaniem kawałków tynku
wydłubanych spod framugi okna na plac w dole. Patrzył, jak rozbi-
jają się w pył i stukiem straszą niczego nie spodziewających się
przechodniów.
Evaristo, zadowolony, że ktoś go docenia, niemal nie zwracał
uwagi na księcia. Gareth po przezwyciężeniu początkowego za-
wstydzenia gorliwie starał się pozyskać uznanie nauczyciela.
Przeczytał wszystkie zadane teksty, począwszy od czytanek, któ-
re dawniej dawała mu niania, żeby się czymś zajął i nie przeszka-
dzał jej w drzemce, a skończywszy na jednej z książek, na które tak
pożądliwie spoglądał wczoraj.
Księgę napisał przełożony Zakonu Wiedzy zwany Biblioteka-
rzem, specjalnie dla młodego księcia. Tom zawierał zbiór szcze-
gółowych opisów wszelkich najważniejszych i mniej ważnych ras
żyjących w świecie. Rasą, o której Gareth czytał tego dnia, byli or-
kowie.
W te dni, kiedy pozwalano mu towarzyszyć służącym w wypra-
wie po sprawunki, widywał orków tupiących ciężko po placu targo-
wym. Orkowie zamieszkiwali nad wodą, na brzegu jeziora Ildurel,
tak ogromnego, że miało przypływy niczym morze. Sami orkowie
byli ludem morskim, pływali łodziami z jeziora na prawdziwy ocean,
Morze Ayrkis. W Vinnengael mieszkało ich tylko kilku, gdyż ich
iczyzna leżała na południu, chociaż za prawdziwą ojczyznę uwa-
żali raczej morze.
Orkowie są wyżsi od ludzi, mają potężną pierś, grubą szyję, ra-
miona i uda. Ich odzież, luźna i wygodna, składa się ze spodni oraz
rozpiętej pod szyją koszuli z długimi, powiewnymi rękawami.
Rzadko noszą peleryny,, nawet podczas najzimniejszej, najgorszej
pogody, gdyż mają grubą skórę i są odporni na zimno. Większość
orków, zarówno płci męskiej, jak i żeńskiej, to żeglarze. Ich ojczy-
zna to wsie i miasta pobudowane wzdłuż morskiego wybrzeża;
w głębi lądu nie mieszka nikt. We własnym pojęciu orkowie są kup-
cami i rybakami, w pojęciu innych — piratami. Przez ludzi i elfów
uważani są za nierozgarniętych i głupich.
Ciekawość orków przewyższyła onieśmielenie Garetha wyni-
kające z faktu, że miał czytać w obecności księcia i guwernera.
Chłopiec najpierw znalazł krainę orków na mapie, a następnie zaczął
czytać ich historie, potykając się na prostacko brzmiących nazwach
miast orków, takich jak Quash'Gaat czy Kallka. Zachwycony czytał
dalej, lecz w pewnej chwili poczuł na sobie czyjeś spojrzenie.
Gareth podniósł wzrok i przekonał się, że Dagnarus odwrócił się
od okna. Patrzył tak wrogo, że gładki potok słów z ust Garetha
urwał się tak raptownie, jakby książę wetknął mu korek do buzi.
— Wasza Wysokość — przemówił w nagłej ciszy Evaristo —
Gareth przeczytał ten fragment dobrze, ale z niejakim trudem. Mo-
że Wasza Wysokość zechciałby przeczytać go poprawnie.
Ku zdumieniu Garetha Dagnarus rzucił Evaristowi spojrzenie
pełne takiej złości i nienawiści, że chłopiec nie zdziwiłby się, usły-
szawszy, iż książę rozkazuje ściąć guwernera na miejscu. Evaristo
jednak się tym nie przejął.
— Wasza Wysokość?
Dagnarus wyprostował się. Odwrócił się od guwernera i wyjrzał
Przez okno.
— Nie mam ochoty czytać — odparł głosem zimnym jak lód.
Jego kark poczerwieniał, a raczej poróżowiał, i odcinał się od przy-
dymionej czerwieni włosów.
— Dobrze, Wasza Wysokość — powiedział Evaristo. — Ga-
rem, czytaj dalej, proszę.
Wytrącony z równowagi, bojąc się, że książę go znienawidzi,
Gareth pochylił głowę nad książką i wymamrotał niewyraźnie, że
słowa są za trudne. Nie mógł czytać dalej.
Evaristo tylko się uśmiechnął i powiedział, że po przespanej
nocy może mu powróci pamięć. Odkładając księgę o orkach, Evari-
sto zapytał Garetha, co zamierza z sobą począć, kiedy dojdzie do
wieku męskiego.
Chłopiec nigdy się nad tym nie zastanawiał. Był jeszcze tak roz-
trzęsiony zdarzeniem z książką, że nie mógł odpowiedzieć, tylko
siedział i wpatrywał się w swoje dłonie.
— Twoim ojcem jest lord Walraith, jeśli się nie mylę — za-
gadnął Evaristo. — Może chcesz być po prostu panem na swojej
posiadłości.
— Posiadłość należy dożywotnio do mojej matki — odparł Ga-
reth, nie podnosząc wzroku. — Po jej śmierci obejmuje ją kuzyn.
Nie wiedział zbyt dokładnie, co to znaczy. Wiedział tylko,
że matka i ojciec nie przestawali narzekać na tę niesprawiedli-
wość; wydali już sporą część majątku na adwokatów, chcąc się
uwolnić.
— Rozumiem. To dlatego sprowadzili cię na dwór królewski.
Wobec tego będzie ci potrzebny zawód, zajęcie. Oczywiście sto-
sowne do twojej pozycji. Może chciałbyś zostać jednym z nas, Ga-
reth — ciągnął Evaristo. — Magiem. Jeśli oczywiście posiadasz po-
trzebne uzdolnienia do magii.
Na te słowa Dagnarus obrócił się na pięcie i wbił spojrzenie zie-
lonych oczu w chłopca.
Gareth wzrokiem poszukał aprobaty księcia, wątpiąc jednak,
czy ją znajdzie. Dlatego zdumiał się nadzwyczaj, widząc, że Dagna-
rus z naciskiem kiwa głową i bezgłośnie mówi: „Zgódź się!"
— Bardzo bym chciał, czcigodny magu — odrzekł Gareth, do-
dając spiesznie — ale nie opuszczę Jego Wysokości.
co
Evaristo ponownie zerknął na Dagnarusa i z zadowoleniem prze-
konał się o łączącej chłopców więzi.
— Nie martw się, Gareth. Oficjalne szkolenie maga zaczyna się
dopiero w dwunastym roku życia. Wówczas będziesz musiał wstąpić
do Świątyni jako nowicjusz. Ten dzień jest jednak jeszcze odległy.
Nie mówiono więcej na ten temat.
— Więc będziesz magiem — rzekł Dagnarus, po wyjściu Eva-
rista wracając do piaskownicy.
— Jeśli Wasza Wysokość sobie tego życzy — odparł potulnie
Gareth.
— Tak. Ale musisz mi obiecać, że jeśli wyuczysz się na maga,
to staniesz się mądrzejszy od Evarista. Gadatliwy wymoczek!
Dagnarus z wyrazem niesmaku kucnął koło piaskownicy.
Żołnierzyki pomalowano niezwykle precyzyjnie. Zbierając się
na odwagę, żeby ich dotknąć, Gareth wziął w rękę miniaturowy ry-
dwan i ze zdumieniem odkrył, że koła naprawdę się kręcą.
— Kiedyś były zaczarowane — rzucił mimochodem Dagnarus.
— Naprawdę? — Gareth prawie upuścił rydwan.
— Tak, naprawdę. Kiedy mówiłem: „Marsz", żołnierze masze-
rowali w kółko, a konie ciągnęły rydwan tam i z powrotem. Zrobił
je mój wujek — brat matki. Jest czarodziejem w Dunkardze. Ale
Evaristo cofnął zaklęcie.
— Dlaczego? — Gareth poczuł zawód. Starał się wyobrazić so-
bie żołnierzy maszerujących w piaskownicy i pędzący rydwan.
— Mówi, że magia to poważna sprawa. Nie do zabawy dla
małych dzieci i że nie powinniśmy z nią igrać. Umie zepsuć każdą
zabawę, jak to kapłani.
— Jeśli tak myślisz o magach, to dlaczego chcesz, żebym ja
im został? — zaciekawił się Gareth.
— Bo ty będziesz moim magiem, rzecz jasna — powiedział
Dagnarus. — Będziesz miał na oku innych magów i powiesz mi, je-
śli któryś z nich zacznie rosnąć w siłę. Wiesz, magowie są bardzo
potężni. Ta ich magia... Sam chciałem zostać magiem, ale nie
mogę jednocześnie być królem. Będzie o wiele lepiej, jeśli ty nim
zostaniesz.
Gareth nigdy przedtem nie był na dworze, ale można rzec, że
był dzieckiem dworu. Rodzina królewska, dworskie plotki i intrygi
były dla jego rodziców chlebem powszednim. Choć Gareth miał do-
piero dziewięć lat, dobrze wiedział, że Dagnarus jest drugi w kolej-
ce do tronu. Następcą tronu jest jego starszy brat Helmos i to on
przejmie władzę po królu Tamarosie. Ponieważ zaś Tamaros po-
chodził z długowiecznej rodziny — jego matka dożyła dziewięć-
dziesięciu lat — nie spodziewano się, że wkrótce umrze. Dagnarus
odziedziczy tron tylko przy „wyjątkowo niepomyślnych wiatrach",
jak mówili rodzice Garetha.
Gareth miał jednak dość oleju w głowie, żeby tego nie powtarzać.
— A kiedy zostaniesz królem? — zapytał.
— Kiedy będę gotów — odparł Dagnarus.
Ustawił rydwan z jeźdźcem na czele armii i pchnął go tak, że
pojazd potoczył się w szalonym pędzie w kierunku miniaturowego
wroga.
Bawili się w piaskownicy do czasu, kiedy słudzy przynieśli ko-
lację.
Chłopiec i książę zjedli kolację w pokoju zabaw. Dostali pro-
stą strawę, gdyż powszechnie wiadomo, że młode żołądki nie potra-
fią strawić wyszukanych dań. Potrawka z królika była gorsza od
tej, którą przyrządzała niania, bo ona do swojej dodawała czosnek.
Gareth powiedział o tym księciu, który odrzekł, że przekaże przez
szambelana odpowiednie polecenie kucharce. Smakowali sos, ma-
czając w nim kawałki chleba. Po kolacji przyszedł szambelan z wia-
domością, że Jej Wysokość pragnie zobaczyć się z synem i poznać
chłopca do bicia.
Dagnarus skrzywił się, ale nic nie powiedział. Spokojnie zniósł
czesanie i wycieranie buzi, choć gwałtownie sprzeciwił się zmienia-
niu pończoch, które od pełzania w piaskownicy zabrudziły się na ko-
lanach. Następnie on i Gareth — niemal budzący litość swoim prze-
rażeniem na myśl, że ma się spotkać z królową — poszli za szambe-
lanem korytarzami zamkowymi do komnat Jej Królewskiej Mości.
— A jeśli jej się nie spodobam? — szepnął Gareth do Dangaru-
sa, gdy mijali w korytarzu rząd uzbrojonych rycerzy, stojących nie-
ruchomo niby martwi.
Mimo wewnętrznego rozdygotania Gareth pomyślał, że ryce-
rzom musi być okropnie niewygodnie stać tak w pełnym uzbrojeniu
na baczność i wcale się nie ruszać. Nie było nawet widać, żeby od-
dychali. Zaniepokoił się, że udusili się pod tymi ciężkimi hełmami.
Powiedział o tym księciu.
— Ale z ciebie dzieciak! — rzekł Dagnarus, uderzając go w ra-
mię. — Zbroje są puste. Stoją tu tylko na pokaz. W środku nie ma
rycerzy. — Przerwał, zachichotał i dodał: — Dlaczego myślisz, że
nie spodobasz się mojej matce?
— Szambelan powiedział, że jestem brzydki — odparł Gareth.
— Tak? — Dagnarus wydawał się niezadowolony.
— Co będzie, jeśli twoja matka pomyśli, że nie nadaję się na to-
warzysza dla ciebie?
— Nie martw się, Łato. Mnie się podobasz i tylko to się liczy.
Szambelanowi nie wolno było wchodzić do komnat kobiecych,
dlatego przekazał dozór nad chłopcami głównej garderobianej, ko-
biecie o surowym wyrazie twarzy, która dygnęła przed księciem,
obejrzała dokładnie i nieprzyjaźnie Garetha, po czym zaprowadziła
ich do królowej.
Przez bogato zdobione odrzwia o złoconych krawędziach weszli
do cudownie pięknych komnat. Przynajmniej tak wówczas uznał Ga-
reth. W późniejszych latach dostrzegł, że umeblowanie było ostenta-
cyjne i w złym guście. Unosząca się w powietrzu woń perfum przy-
prawiała go o zawrót głowy. Trzykrotnie kichnął, za każde ze swoich
wykroczeń otrzymując od garderobianej szturchnięcie w kark. Za-
pach pochodził od lamp naftowych, które paliły się jasno, oświet-
lając komnaty sypialne. Choć na zewnątrz panował dzień, zasłony
były zaciągnięte. Jej Wysokość uważała, że światło dzienne szkodzi
oczom i cerze.
Chłopiec i książę minęli sześć pokoi zewnętrznych, ozdobio-
nych gobelinami i płonących blaskiem lamp naftowych — świad-
czyło to o ogromnym bogactwie, gdyż nafta nie pochodziła z Vin-
nengael, musiano ją sprowadzać z krainy orków, którzy handlują
olejem wielorybim i ambrą.
Jej Królewska Mość przebywała w salonie przylegającym do sy-
pialni, do której Gareth mógł zerknąć przez uchylone drzwi. Sypiała
sama; sypialnia króla mieściła się w innej części pałacu, choć oba po-
koje łączył sekretny korytarz. Rodzice Garetha nie sypiali razem,
dlatego nie zdziwiło go to urządzenie. Przez wiele lat sądził, że tylko
biedacy śpią razem, i to dlatego, że nie stać ich na nic lepszego.
Królowa Emillia siedziała przy toaletce, podziwiając się w zwier-
ciadle, podczas gdy jedna z dam dworu szczotkowała jej włosy,
długie i lśniące, tego samego koloru, co włosy jej syna. Na pierw-
szy rzut oka można było ją określić mianem ładnej. Drugie spoj-
rzenie ujawniało niedoskonałości. Umiała się ubrać tak, by podkre-
ślić swoją urodę, lecz nie można było zaprzeczyć, że jej oczy —
jakkolwiek pięknego koloru — były osadzone zbyt blisko siebie,
ponad zbyt długim nosem, który przywodził Garethowi na myśl
nosy psów myśliwskich ukazanych na gobelinie. Usta ściągały się
w lekkie zmarszczki, jakby jadła za dużo daktyli. Gdyby te usta
uśmiechały się, a nie wydymały, i gdyby blask jej oczom nadawała
inteligencja, a nie ambicja, wyraz drobnej twarzyczki zmieniłby się
na lepsze. Owa ostra w wyrazie twarz wydawała się ściągnięta
w jednym punkcie, na czubku nosa.
Królowa była całkowicie zaprzątnięta sobą, widziała braki we
wszystkim i wszystkich, z dwoma wyjątkami: swojego pieska oraz
syna. Tych dwoje obdarzała wylewną czułością w równych czę-
ściach, traktując podobnie: oddawała innym pod opiekę, a zauwa-
żała tylko wtedy, gdy byli czyści, schludni, nakarmieni, uczesani
i nie warczeli.
Jej poplecznicy — a królowa miała popleczników; na dworze
królewskim posiada ich każda osoba dzierżąca władzę, gdyż, jak
mawiają elfy, wiatr fortuny może wiać równo z jednego kierunku
przez lata, by zmienić się w ciągu nocy i zburzyć dom — twierdzili,
że nic dziwnego, iż królowa jest kapryśna i złośliwa. Emillia dobrze
wiedziała, że mąż jej nie kocha. Wiedziała, że nawet jej specjalnie
nie lubi. Ich małżeństwo było związkiem politycznym, a ponieważ
jej ojciec, mało liczący się król Dunkargi, wciąż przyczyniał kłopo-
tów, król Tamaros musiał myśleć, że wyszedł na tym „jak ork na
mydle", jak mówi porzekadło.
Dagnarus przypominał matkę tylko wspaniałą rudą czupryną.
Urodę odziedziczył po rodzinie ojca; w istocie był niby skóra zdjęta
Ze swego dziadka, sportretowanego w czasach, kiedy był następcą
tronu.
— Moje kociątko — powiedziała królowa i nadstawiła synowi
policzek do pocałowania.
Emillia nie patrzyła bezpośrednio na Dagnarusa, widziała tylko
jego odbicie. Przez cały czas rozmowy z synem udzielała wskazó-
wek służącej co do układania włosów, które następnie miał przy-
ozdobić czepek. Miała dopiero dwadzieścia pięć lat, a wyszła za
mężczyznę blisko siedemdziesięcioletniego.
Dagnarus ucałował matkę, okazując synowskie przywiązanie,
na co damy dworu, gruchając z zachwytem, stwierdziły, że jest
„słodki".
Uczesanie królowej najwyraźniej nie budziło jej zadowolenia.
Przedziałek nie znajdował się na środku i przyprawiał ją o ból
głowy. Wściekła kazała wszystkim odejść, wyzywając ich od idio-
tów, po czym w końcu odwróciła się do syna, by go popieścić. Prze-
czesała mu włosy palcami, poprawiła tunikę, podciągnęła pas, głasz-
cząc, jakby głaskała swojego pieska, który z wielką zajadłością
szczekał na chłopców.
Gareth przyglądał się psu, kiedy usłyszał swoje imię. Dagnarus
złapał go za rękę i pociągnął przyjaciela naprzód. Garderobiana,
stojąca tuż za chłopcem, położyła mu dłoń na łopatkach z zamiarem
przyciśnięcia go do podłogi, lecz Gareth odebrał dobrą szkołę. Padł
na kolana przed Jej Królewską Mością i pozostał tak ze spuszczoną
głową, dopóki nie raczyła zauważyć jego obecności.
— Pokaż się, dziecko — rzekła królowa.
Gareth uniósł twarz.
Królowa otworzyła szeroko oczy. Wydała lekki okrzyk przestra-
chu i opadła na oparcie krzesła. Łapiąc syna, odciągnęła go od na-
piętnowanego dziecka i zasłoniła, jakby znak był zaraźliwy.
Zmartwiały Gareth zakrył twarz rękami i zapragnął zapaść się
pod dywan i marmurową podłogę.
— Nie! To niemożliwe! Dlaczego nikt mi nie powiedział? —
zawołała królowa.
Damy dworu zbiegły się na pomoc Jej Królewskiej Mości, zno-
sząc wodę, wino i wachlarze z piór. Gareth nic nie widział, lecz
słyszał szelest spódnic i zapach perfum, gdy dworki gromadziły się
wokół królowej. Jedna w swojej gorliwej chęci usłużenia nadep-
nęła na niego. Inna zbliżyła się do Garetha z powłoczką na podusz-
kę w ręku, chcąc mu ją zarzucić na niegodną głowę. Gareth usłyszał
głos swojej matki, wołającej, że nieszczęsne dziecko należy natych-
miast zabrać.
— Nie, zostanie — powiedział Dagnarus.
Wywijając się z uścisku matki, książę sięgnął i złapał Garetha
za to, co mu wpadło pod rękę — za włosy. Dagnarus podciągnął
chłopca na nogi. Twarz Garetha płonęła wstydem. Dagnarus ujął
przyjaciela za bezwładne ramię i trzymał jak w imadle.
— Łata jest moim chłopcem do bicia, matko — rzekł Dagnarus.
— Podoba mi się i zatrzymam go.
Otoczona rojem dworek, pośród których się schroniła, królowa
spojrzała na syna.
— Dagnarusie! Czy jesteś... pewien? Ależ popatrz na niego. —
Machnęła dłonią w stronę Garetha i odwróciła wzrok.
— Zatrzymam go, matko — powtórzył Dagnarus. — Tak chcę.
Te słowa wystarczyły. Wtedy i zawsze. „Tak chcę".
Królowa zezwoliła Garethowi ucałować swoją dłoń, jeśli nie
dotknie jej skóry swoim znamieniem. Matka Garetha, rozpromie-
niona, podsunęła, że znamię można ukryć pod warstwą pudru. Kró-
lowa zapaliła się do tego pomysłu i przez jedną okropną chwilę Ga-
reth myślał, że znowu się zacznie, ale Dagnarus ponownie wybawił
go z opresji.
— Znamię na twarzy dali mu bogowie — rzekł Dagnarus, do-
dając niewinnie: — Chyba nie chcesz ich obrazić brakiem szacun-
ku, matko.
Królowa zatrzepotała rzęsami. Jak większość zwolenników no-
woczesnego myślenia w Vinnengael, niezbyt wierzyła w bogów,
którzy byli gdzieś daleko. Według niej i wielu członków królew-
skiego dworu, czcigodni magowie byli bliżej i okazywali swą moc
tak, że można było ją dostrzec i wykorzystać. Dlatego ludzie szuka-
li pomocy raczej u nich i ich magii, zamiast u bogów. Wyjątkiem
był król Tamaros. Był pobożny, silny w wierze i bogowie chyba to
doceniali, gdyż Tamarosa, a i — przez niego — całe Vinnengael
darzyli szczególnym błogosławieństwem.
Lecz choć królowa Emillia nie miała dobrego zdania o bogach,
zależało jej, aby jej dziecko przynajmniej pozornie ich czciło. Emil-
lia nie mogła się mierzyć ze swym bystrym synem. Zapędził ją
w kozi róg, z którego nie miała jak uciec; mogła tylko poskarżyć się
na ból głowy i powiedzieć słabym głosem, że wraca do łóżka.
Damy rozbiegły się na wszystkie strony, jedne po wodę do
ochłodzenia czoła Jej Królewskiej Mości, inne po wywar z pokrzy-
wy na kompres na zmęczone powieki. Matka Garetha wzniosła
oczy ku niebu w wyrazie dziękczynienia, po czym przegoniła go
z miejsca i pobiegła po wodę lawendową do przetarcia dłoni Jej
Królewskiej Mości.
Dagnarus dwornie życzył matce szybkiego powrotu do zdrowia,
po czym wraz z Garethem opuścił sypialnię. Dagnarus uśmiechał
się i mocno ściskał Garetha za rękę, jakby czekał, że ktoś się powa-
ży odebrać mu przyjaciela.
Garetha zaś miał już na końcu języka, że przeklęła go stara że-
braczka, a nie bogowie. Jednak zachował milczenie. Zaczynał rozu-
mieć, że powinien polegać na Dagnarusie i zostawić sprawy jego
lepszemu osądowi.
SPLĄTANE NICI
Kiedy przed trzema laty Evaristowi powierzono nauczanie mło-
dego księcia, który miał wówczas sześć lat, nauczyciel i jego żona
uradowali się wielce, wierząc, że los się do nich uśmiechnął. Evari-
sto był człowiekiem ambitnym, lubił wygody, chlubił się swoim
przyjemnym domem w mieście i miał nadzieję zapewnić swoim
dzieciom dobre życie. Jego przeciwieństwo znał aż za dobrze.
Jako młodzieniec dorastający w biedzie i nieuctwie na ulicach
Dalon'Ren Evaristo był magikiem „spod płotu" — jak się ich po-
gardliwie nazywa w Loerem — wędrownym czarodziejem, który
zbiera okruchy magii porzucone przez bogów i używa ich do rzuca-
nia zaklęć. W Loerem mieszkało wielu magików „spod płotu"; wy-
konywali oni swoje czary z rozmaitym powodzeniem. Magia, po-
dobnie jak słońce czy powietrze, jest dostępna każdemu człowieko-
wi, który potrafi i pragnie po nią sięgnąć. Niektórzy lepiej radzą
sobie z magią, inni z murarką albo grą na lutni. Są obdarzeni praw-
dziwym talentem do magii i tacy, którzy go nie mają.
Evaristo był utalentowany. Magia okazała się pożytecznym spo-
sobem na utrzymanie jego samego i jego rodziny, ponieważ miasto
Dalon'Ren miało wówczas niewiele praw i jeszcze mniej ludzi, któ-
rzy by ich pilnowali.
Evaristo mógł zostać jednym z budzących lęk czarnoksiężni-
ków-bandytów, którzy grasują po lasach i łupią podróżnych, ale
właśnie w owym czasie kościół Vinnengael pod auspicjami króla
Tamarosa podjął próbę wprowadzenia ładu w szeregi tych, którzy
żyli z czarów.
Spotkało się to z niemałym oporem. Rozeszła się plotka, że ko-
ściół planuje aresztować wszystkich czarodziejów i albo zmusić ich
do wstąpienia do kościoła, albo zabronić im posługiwania się sztu-
ką magiczną. Wielu magików „spod płotu" zbiegło w góry, inni —
jak szesnastoletni Evaristo — przygotowali się na walkę. Jednak
kościół pod wodzą Najwyższego Maga Dominaa działał mądrze.
Dominaa rozesłał kapłanów, poleciwszy im nie aresztować i nie
płoszyć utalentowanych czarodziejów, lecz zrobić wszystko, co
w ich mocy, aby magicy dali się namówić na przyłączenie swoich
talentów do niezmierzonych zasobów magicznej mocy kościoła.
Evaristo, który dotąd żył z okruchów magii, ujrzał wspaniałą
ucztę, na której skosztował cudownej mocy, jakiej nigdy sobie na-
wet nie wyobrażał. Szybko dołączył do kościoła; był jednym z pię-
ciu czarodziejów, którzy udali się do Vinnengael z kapłanem-wer-
bownikiem.
Można by sądzić, że po ryzykownym życiu pełnym potyczek
i bójek na ulicach Dalon'Ren Evaristo wstąpi w szeregi czarodzie-
jów wojennych. Początkowo on sam tak sądził, lecz jego dusza
odkryła bibliotekę z półkami pełnymi ksiąg, jej wyciszoną, ponad-
czasową atmosferę. Jego dusza pragnęła tam pozostać i Evaristo
spełnił życzenie swej duszy. Został przyjęty do Zakonu Wiedzy.
Szło mu tak dobrze, że szybko awansował i obecnie mówiło się
o nim jako o kandydacie na Bibliotekarza, przełożonego zakonu.
Kiedy nadarzyła się okazja do uczenia młodego księcia, zda-
wało się, że wstąpił na ścieżkę wiodącą prosto do celu. Po trzech la-
tach znoszenia obelg i złego zachowania księcia Evaristo zrozu-
miał, że gdzieś po drodze musiał przegapić jakiś drogowskaz.
— Dagnarus jest bardzo inteligentnym dzieckiem. Problem nie
leży w tym, że nie potrafi się uczyć. Szkoda! Szkoda! — mówił
zgnębiony Evaristo do żony podczas obiadu.
— Biedny chłopak, to nie jego wina. Nawet bezdomne koty
mają lepsze wychowanie. — Żona wróciła i zajęła się nakładaniem
zapiekanej jagnięciny. Była wytrawną kucharką, która nigdy nie
pozostawiała gotowania służącym, jak niektóre gospodynie.
— Na ogól w ogóle nie pojawia się na lekcjach — ciągnął Eva-
risto. — A kiedy już przychodzi — wtedy, kiedy królowa wbije so-
bie do głowy, że powinna się zatroszczyć o wykształcenie syna,
czyli mniej więcej raz na pół roku, i chłopiec wie, że nie może uciec
— zachowuje się niegrzecznie. Prycha, kopie stół, gapi się przez
okno, bazgrze po książkach. Oczywiście nie mogę go tknąć palcem.
Zresztą nie wydaje mi się, żeby bicie dało coś dobrego. Wspaniała
jagnięcina, moja droga.
— Jego brat jest zupełnie inny — zauważyła żona.
— To prawda. — Evaristo westchnął i umoczył chleb w sosie.
— Helmos jest zdolnym uczonym i może częściowo w tym tkwi
problem. — Wyglądając przez okno na ulicę, aby upewnić się, że
w zasięgu głosu nie znajdują się żadne uszy, Evaristo nachylił się
ku żonie. — Jedyna lekcja, jakiej Dagnarus dobrze się wyuczył, to
jak nienawidzić przyrodniego brata i gardzić nim. Kim jest Hel-
mos, tym Dagnarus nie będzie — dzieciak już to postanowił.
— Może jego ojciec, król — niech bogowie go błogosławią —
powinien się bardziej zainteresować chłopcem.
— Król Tamaros budzi się wcześnie i chodzi spać późno, a i tak
wiele spraw pozostaje nie dokończonych — odrzekł Evaristo. — To
mądry człowiek i wielki władca. Zaprowadził w świecie pokój i dał
dobrobyt Vinnengael, ale tylko bogowie są ideałami, moja droga.
Tylko bogowie potrafią kochać to, co niegodne miłości — tak nas
uczą. Chociaż czasem się zastanawiam, czy nawet bogom nie przy-
chodzi z trudem darzyć miłością naszą królową.
— Cicho, kochanie! Nie tak głośno — ostrzegła go żona. Wsta-
ła i podeszła do okiennic. — Serce króla mogło umrzeć z jego
pierwszą żoną, ale to nie znaczy, że nie kocha dziecka drugiej żony.
Przecież, na litość bogów, Dagnarus jest krwią z jego krwi.
— Tamaros przepada za synkiem. Uwielbia go, ale nie kocha.
I Dagnarus o tym wie.
— Biedaczek — powiedziała żona, potrząsając głową. — Bie-
daczek. Dołożyć ci jagnięciny, kochanie?
Zrozpaczony Evaristo wpadł na pomysł z chłopcem do bicia.
Guwerner nie miał złudzeń. Nie spodziewał się, że Dagnarus nagle
zacznie się uczyć, aby oszczędzić kary mało ważnemu poddanemu.
Ale może zrobi to z innego powodu: Dagnarus po prostu nie mógł
ścierpieć, aby ktoś go w czymkolwiek przewyższał.
Evaristo posłużył się Garethem, aby uczynić z nauki rywaliza-
cję, i chociaż Dagnarus niemal natychmiast przejrzał plan nauczy-
ciela, drażniło go, że chłopiec do bicia jest w czymś lepszy od nie-
go. Dagnarus uczył się zawzięcie, nienawidząc każdej chwili po-
święconej zdobywaniu wiedzy i przyprawiając biednego Garetha
o takie zdenerwowanie — chłopiec bał się, że książę go znienawi-
dzi, tak jak książki — że Gareth oddychał z ulgą w dniach, kiedy
Dagnarus nie mógł już dłużej znieść pokoju szkolnego i szedł na
wagary.
Bicie, choć bolesne, zdawało się chłopcu lepsze od smażenia się
w płomiennym, pełnym złości spojrzeniu zielonych oczu księcia.
Gareth nie przejmował się razami Evarista, które ten wymierzał bez
przekonania, tylko dlatego, że Gareth był jednak chłopcem do bicia
i tak należało. Evaristo pilnował, by na łydkach i pośladkach Gare-
tha pozostawić ślady, które potem pokazywano Dagnarusowi, aby
poczuł się nieswojo. Nigdy nie odniosły pożądanego skutku.
— Widzę, że zarabiasz na swoje utrzymanie, Łato — mawiał
Dagnarus, wracając po dniu wolności. — Oddaję ci przysługę —
dodawał ze złocistym błyskiem w zielonych oczach. — Jeżeli nie
dostaniesz regularnie co trzy miesiące bicia, szambelan stwierdzi,
że nie opłaca się ciebie trzymać i wyrzuci cię.
Szambelan. Evaristo przynajmniej sprawiał wrażenie, że jest mu
przykro bić chłopca, i zawsze potem bardzo uprzejmie przepraszał.
Szambelan nie przepraszał ani nie było mu przykro bić Garetha.
Wręcz przeciwnie, zdawał się to lubić. Dagnarus nienawidził go
i stale robił albo mówił coś, żeby go zawstydzić lub wydrwić.
Szambelan nie śmiał uderzyć księcia, ale swój gniew i niezadowo-
lenie mógł wywrzeć na Garecie.
Trzeba przyznać, że kiedy Dagnarus zauważył, iż razy stają się
coraz okrutniejsze — któregoś razu dworak złamał Garethowi nos
— książę zaprzestał dokuczania mu, a zaczął działać na rzecz usu-
nięcia go z dworu. Trochę to potrwało, ponieważ królowa Emil-
lia lubiła dworzanina, który pochodził z jej ojczyzny, Dunkargi.
69
Jednak Dagnarus postawił na swoim, jak zawsze. Zaczęło się po-
szukiwanie nowego szambelana; ostatecznie został nim elf imie-
niem Silwyth.
Silwyth przybył na dwór królewski w Vinnengael zaledwie przed
kilkoma miesiącami dla pogłębienia swej wiedzy. Miał około stu
lat, co odpowiadało trzydziestu latom życia ludzkiego. Dagnarus
i Gareth słyszeli plotki o jego mianowaniu i żaden z chłopców nie
ucieszył się z tego. Widywali go wcześniej na dworze i wiedzieli,
że jest zimny, zamknięty w sobie, uprzejmy i układny oraz niezwy-
kle zdyscyplinowany, jak przystało na elfa. Wydawał się bezna-
dziejnym nudziarzem.
Jak się okazało, został wybrany właśnie ze względu na te nudne
cechy. Tym razem sam król wybrał Silwytha, nie królowa, a to
z powodu niefortunnego wypadku z udziałem księcia.
Na dwór przybył ważny gość, mnich z klasztoru Strażników
Czasu. Mnisi ci zaliczają się do najbardziej poważanych osobistości
w całym Loerem. Poświęcają życie na zapisywanie historii na swo-
im ciele, tatuując kolejne zdarzenia na własnej skórze. Kiedy umie-
rają, ich ciała pozostają w klasztorze jako trwałe świadectwo histo-
rii. Mnisi — uważani za świętych przez wszystkie rasy świata —
w każdym królestwie, jakie odwiedzają, są przyjmowani z najwięk-
szymi honorami. Król Tamaros i mnich szli przez pałac, gdy za za-
krętem natknęli się na Dagnarusa i Garetha grających w palanta.
Pechowy zamach Dagnarusa posłał piłkę — kłębek gałganków
związanych szpagatem — tuż obok ucha mnicha. Mało brakowało,
a uderzyłaby braciszka w głowę.
Dagnarus zrozumiał, że przeholował. Kiedy chciał, potrafił być
uroczy, przeprosił więc mnicha najładniej jak umiał.
Mnich, który na szatach nosił wyhaftowanego zielonego Smo-
ka Ziemi, co świadczyło o jego wysokiej randze pośród Strażników
Czasu, zachował się w tej sprawie bardzo wyrozumiale. Powie-
dział, że „chłopcy zawsze coś broją, nawet ci, którzy są książęta-
mi". Król Tamaros dodał przeprosiny od siebie, ale odprowadzając
gościa, miał bardzo poważną minę. Następnego dnia Silwyth został
mianowany Książęcym Szambelanem.
Chłopcy po raz pierwszy spotkali się z Silwythem po zakończe-
niu lekcji. Słudzy właśnie uprzątali naczynia po kolacji, kiedy elf
wszedł w towarzystwie osobistego szambelana króla. Silwyth był
wysoki i trzymał się prosto, miał bladą, pozbawioną wyrazu twarz.
Ubrany był w tradycyjny elfi strój — długie jedwabne spodnie, za-
krywające całe nogi (elfy uważają, że pokazywanie nóg, nawet
w pończochach, jest nieskromne), zmarszczone u kostek oraz długą
jedwabną tunikę ręcznie haftowaną w ptaki i kwiaty. Jego oczy
w kształcie migdałów były ciemnobrązowe, kruczoczarne włosy
nosił gładko zaczesane do tyłu i związane na karku.
Skłonił się przed księciem, lecz nie był to ukłon służalczy. Po-
kłonił się jak osoba równa księciu stanem, jak kłania się jeden dżen-
telmen drugiemu. Dagnarus natychmiast to zauważył i poczuł się
urażony. Rzucił Garethowi spojrzenie mówiące: „Tego gościa za-
łatwimy krótko".
Gareth westchnął. Ramiona elfa, choć szczupłe, były dobrze
umięśnione.
Królewski szambelan dokonał prezentacji, co trochę trwało.
Najpierw przedstawił księcia, wymieniając wszystkie jego imiona
i tytuły. Następnie szambelan podał imię elfa, jego Domu, jego
ojca, dziadka oraz ojca dziadka.
— W czyjej służbie byłeś przed przybyciem tutaj? — zapytał
Dagnarus, jakby odpytywał kandydata na chłopca stajennego.
Królewski szambelan cmoknął z dezaprobatą, lecz książę go zi-
gnorował.
— Służę Ojcu i Matce, Wasza Wysokość — odparł elf. — Da-
lej służę Boskiemu, a po nim Tarczy Boskiego. Dalej służę...
— Nie o to mi chodzi — przerwał mu niegrzecznie Dagnarus.
— Pytam, u kogo służyłeś. Gdzie byłeś sługą, zanim przybyłeś do
Vinnengael?
— Nie jestem sługą, Wasza Wysokość, a Młodszym Opiekunem
Wschodniego Lasu. To ranga odpowiadająca tytułowi książęcemu
na dworze Waszej Wysokości.
— Książęcemu? — Dagnarus zdziwił się. Pomyślał, że elf kła-
mie. — Dlaczego więc chcesz być moim szambelanem?
— Darzę wielkim szacunkiem twojego ojca, króla Tamarosa,
panie — odrzekł Silwyth, kłaniając się, gdy wymawiał imię króla.
— Jest mi miło, że mogę w jakikolwiek sposób służyć jemu lub
jego synowi.
Nie była to właściwie odpowiedź, ale najwidoczniej książę nie
mógł liczyć na nic więcej. Powszechnie wiadomo, że elfy potrafią
zachowywać swoje prawdziwe motywy w sekrecie.
— Będziesz się do mnie zwracał Dagnarus — odezwał się po
chwili książę, przetrawiwszy tę informację. — A to jest Łata.
— Chłopiec do bicia — uzupełnił królewski szambelan iro-
nicznie.
Silwyth nie odpowiedział. Powtórzył ich imiona, składając każ-
demu z nich ukłon.
— Ale tobie nie wolno nazywać go Łatą — ciągnął złośliwie
Dagnarus, lecz dopiero wtedy, gdy szambelan króla oddalił się.
— Tylko ja mogę tak na niego mówić. Ty masz go nazywać Gare-
them.
Dagnarus wymawiał „ty" z pogardliwym naciskiem, co brzmia-
ło wielce obraźliwie. Gareth zarumienił się ze wstydu za złe manie-
ry księcia. Silwyth jedynie skłonił się ponownie i przyjął poprawkę
do wiadomości.
Dagnarus odwrócił się z drwiącym uśmieszkiem. Ten elf był
całkowicie uległy, poszło z nim aż nazbyt łatwo.
Chłopcy zaczęli zbierać się do wyjścia, gdyż przed nimi roz-
ciągało się całe popołudnie, a książę umówił się z pewnym gwar-
dzistą królewskim, że ten ułoży jednego z należących do księcia
psów do polowania.
— Dokąd Wasza Wysokość się wybiera? — zapytał Silwyth.
Dagnarus rzucił informację jak kość psu.
— Układanie psa musi poczekać, Wasza Wysokość — odezwał
się z szacunkiem Silwyth. — Jego Królewska Mość zwołał na dzi-
siejsze popołudnie sąd. Powinieneś być na nim obecny. Przygoto-
wałem już twój najlepszy strój.
— Chyba żartujesz — warknął Dagnarus. — Nie możesz ocze-
kiwać, że zmarnuję popołudnie na siedzenie i wysłuchiwanie gro-
mady wieśniaków, którzy nic, tylko jęczą, handryczą się i puszczają
bąki.
__ Twój brat, Helmos, będzie tam — odparł Silwyth. Zdawał
się przez chwilę nad czymś zastanawiać. — Ale może pomyliłem
się, sądząc, że Wasza Wysokość zechce uczestniczyć w sądzie. Wi-
dzę, że jesteś, panie, zbyt młody, żeby interesować się sprawami
królestwa. Rozmowa prawdopodobnie okazałaby się dla ciebie za
trudna i niezrozumiała. Schowam strój.
— Poczekaj! — rozkazał gniewnie Dagnarus, gdy elf już wy-
chodził. — Dlaczego miałbym się interesować sprawami królestwa,
skoro nie mogę nic zrobić, żeby wpłynąć na jego politykę?
— A nie możesz, Wasza Wysokość? — zapytał Silwyth, uno-
sząc czarną brew.
Dagnarus natychmiast pojął, o co mu chodzi, i ogarnęło go zdu-
mienie. Prawda, że sam Silwyth nie stałby tutaj, gdyby książę nie
podjął kroków, aby usunąć jego poprzednika. Tymi kilkoma słowa-
mi Silwyth otworzył przed Dagnarusem zupełnie nowy plac zabaw,
pole dworskich intryg i politykowania. Policzki księcia zarumieniły
się z zadowolenia i ciekawości; pies poszedł w zapomnienie.
— Wezmę udział w sądzie — rzekł Dagnarus. Zawahał się nie-
znacznie, po czym zapytał: — Czy potrzebne mi jest zezwolenie
króla?
— Uzyskałem już zezwolenie na obecność Waszej Wysokości
— odparł Silwyth.
Dagnarus już miał się rozzłościć na elfa za tę samowolę, a i za
to, że Silwyth przewidział decyzję księcia, lecz z niezwykłym u nie-
go opanowaniem przełknął gniew.
— Łato, biegnij powiedzieć Argotowi, że nie mogę dziś przyjść.
Książę w towarzystwie Silwytha udał się do swej sypialni.
Gareth poszedł spełnić jego polecenie, zadowolony, że ma wy-
mówkę od polowania, gdyż nie lubił kompanii żołnierzy — wyda-
wali mu się dzicy, nieokrzesani i odrobinę straszni. Lecz byli towa-
rzyszami Dagnarusa właściwie od dnia, kiedy stał się dość duży,
aby ubłagać ich o przejażdżkę na bojowym rumaku. Książę spędzał
z nimi każdą wolną godzinę.
Co do kapitana Argota, ludzie pytali go, czy nie drażni go
plączący się pod nogami dziewięciolatek, choćby i książę. Począt-
kowo rzeczywiście tak było. Chłopiec był nie tylko utrapieniem:
Argot żył w strachu, że księciu stanie się krzywda albo zostanie za-
bity, co oznaczałoby koniec kariery, a może i życia kapitana. Argot
starał się, jak umiał, niezwykle dyplomatycznie zniechęcić księcia
do włóczenia się w okolicach koszar.
W końcu Argot, dobry dowódca i człowiek, zrozumiał, że tę bit-
wę musi przegrać. Ile razy odprowadzał księcia — brudnego i prze-
siąkniętego zapachem koni — z powrotem do pałacu, tyle razy
książę wykradał się znowu. Żołnierze powoli przyzwyczajali się do
jego obecności. Pochlebiało im jego zainteresowanie i zapragnęli
zrobić z chłopca żołnierza, zwłaszcza że jego starszy brat nie tole-
rował wojny — tak przynajmniej głosiła plotka. Argot poprosił
o prywatną audiencję u króla, aby omówić tę sprawę. Kapitan przed-
stawił sytuację następująco: jeżeli Dagnarus ma się bawić bronią
i jeździć na koniu, powinien się nauczyć nimi posługiwać.
Królowa Emillia przeleżałaby miesiąc w łóżku, gdyby zobaczy-
ła swojego synka rozdzianego do pasa, jeżdżącego na oklep na ol-
brzymim ogierze, wymachującego małym mieczykiem, który żoł-
nierze zrobili specjalnie dla niego, i wywrzaskującego pieśń bojo-
wą. Dworscy służalcy, tak gorliwie rozpowszechniający szkodliwe
plotki o członkach dworu, nie donieśli Jej Królewskiej Mości, czym
zajmuje się dla rozrywki jej syn. A to dlatego, że Emillia miała nie-
przyjemny zwyczaj wywierania gniewu na osobie dostarczającej
jej informacji, których nie chciała słyszeć.
Dlaczego zaś Tamaros pochwalał militarne zainteresowania swo-
jego młodszego syna — na to łatwo odpowiedzieć. Drugi syn —
ten, który nie będzie królem — musi sobie znaleźć jakieś zajęcie.
Zaledwie dwie drogi otwierają się przed człowiekiem, który naj-
prawdopodobniej przez całe życie będzie księciem: może on zostać
magiem lub żołnierzem.
Dla wszystkich — nawet dla jego matki — było jasne, że Da-
gnarus nigdy nie zostanie uczonym. Tak więc naturalną koleją rze-
czy wybór padł na żołnierkę. Tamaros wyobrażał sobie dzień, kiedy
jego dwaj synowie obejmą we władanie Vinnengael: jeden jako
mądry i sprawiedliwy król, a drugi jako niezawodny opiekun ludu.
Jak mawiał Evaristo do swojej żony, tylko bogowie są ideałami.
Gareth znał już dość dobrze pałac, a dokładniej — prywatne
komnaty. W części publicznej nie miał nic do roboty, toteż rzadko
tam chodził. Jeden jedyny raz zapuścił się do sali, gdzie król i królo-
wa odbywali audiencje, ale nie spodobało mu się tam. Dworzanie po-
dobni do jego ojca stali zbici w grupki, szepcząc i mrucząc albo też
śmiejąc się hałaśliwie w nadziei zwrócenia na siebie uwagi króla.
Dagnarusowi i Garethowi wolno było wałęsać się po komnatach
prywatnych. Chłopcy pochlebiali sobie, że znają je lepiej niż kto-
kolwiek inny, ponieważ odkryli kilka sekretnych przejść, które —
w co gorąco wierzyli — były znane wyłącznie im. W rzeczywisto-
ści przejścia stanowiły część systemu obronnego zamku na wypa-
dek ataku i wiedzieli o nich wszyscy mieszkańcy zamku. Chłopcy
wykorzystywali te wąskie korytarze oraz ukryte drzwi do zabawy
w wojnę i do podglądania rozbierających się pokojówek.
Jeden z takich korytarzy stanowił skrót z górnych pięter pałacu na
dziedziniec, a stamtąd do koszar. Tu właśnie Gareth znalazł Argota,
który trzymał na smyczy psa księcia i drapał zwierzę za uszami.
Gareth powiedział kapitanowi, że książę nie będzie mógł polo-
wać po południu. Argot skinął głową i bez słowa wręczył smycz in-
nemu żołnierzowi, który, odprowadziwszy zwierzę do stajni, spu-
ścił je ze smyczy. Pies radośnie dołączył do innych psów i puścił się
w pościg za szczurami.
Gareth lubił Argota, który nie był dziki, głośny i wulgarny jak
większość żołnierzy. Był młody, jak na kapitana — miał dopiero
dwadzieścia osiem lat — lecz dobrze wyszkolony w swoim rzemio-
śle, nadawał się na dowódcę. Argot poważnie traktował swoje obo-
wiązki, rzadko się uśmiechał i nigdy się nie odzywał, jeśli nie miał
nic do powiedzenia. Nie zapytał, dlaczego książę nie może przyjść,
ale Garetha aż rozpierały nowiny, musiał się nimi z kimś podzielić.
— Jego Wysokość uczestniczy w królewskim sądzie — powie-
dział, nadymając się godnością swego pana.
— Hm — chrząknął inny żołnierz, stary siwowłosy weteran,
którego ciało pocięło tyle blizn po bitewnych ranach, że z wyglądu
przypominał poskręcane stare drzewo. — Król zrobi z chłopaka
drugiego cholernego książkowego mola, tak jak z jego brata.
Argot rzucił staremu ostre spojrzenie.
— Uważaj na słowa, Barr. W małych naczyniach mieści się
wiele wody, a wiadomo, że czasem pękają i woda wycieka.
Gareth naiwnie przypuszczał, że kapitanowi chodzi o stojące
opodal wiadro z wodą, wystawione dla psa, toteż nie zwrócił uwagi
na to stwierdzenie.
— Cały cholerny dwór o tym wie — mruknął weteran, ale spra-
wiał wrażenie speszonego i spojrzał ze złością na chłopca, który nie
miał pojęcia, czym go obraził.
— Dagnarus nie lubi czytać książek — powiedział Gareth,
sądząc, że żołnierz w jakiś sposób uchybia księciu.
— Nie zwracaj uwagi na Barra. Jest w złym humorze z powodu
dziewki, która wczoraj w nocy plunęła mu w twarz — rzekł Argot,
po czym dodał niespodziewanie: — Nie mam dziś służby, a mojemu
koniowi potrzeba ruchu. Skoro Jego Wysokość nie mógł przyjść,
może ty chciał byś nauczyć się jeździć konno, Gareth.
Chłopiec poczuł zdumienie i ogromną radość. Minęło wiele lat,
zanim, spoglądając wstecz, zdał sobie sprawę, że Argot starał się
odwrócić jego uwagę, sprawić, by zapomniał niezręczną wypo-
wiedź Barra. Wówczas Gareth pomyślał tylko, że Argot zachował
się niezwykle miło. Kapitan wyprowadził swojego wielkiego bojo-
wego rumaka ze stajni i zarzucił na jego szeroki grzbiet derkę. Pod-
niósł Garetha, posadził na koniu i polecił ścisnąć zwierzę nogami.
Lejce trzymał sam Argot.
Gareth spojrzał w dół z niezmiernej, jak mu się zdawało, wyso-
kości, na wpół przerażony i zachwycony zarazem. Nieśmiało wy-
ciągnąwszy rękę, poklepał konia po siwo nakrapianej szyi. Koń
przywykł do ciężaru Argota w pełnym uzbrojeniu bitewnym, toteż
nie przejął się chłopcem bardziej niż brzęczącą mu koło ucha mu-
chą. Łypnął na Garetha znudzonym okiem, potrząsnął głową, po
czym trącił pyskiem Argota, licząc, że dostanie jabłko.
Argot wyprowadził konia z siedzącym na nim chłopcem na plac
przed stajniami. Szli wolniutko i z każdym krokiem obawy Garetha
cichły- Wplótł ręce w siwą grzywę konia, a raz nawet odważył się
kopnąć go piętą w bok — niezbyt mocno, więc koń prawdopodob-
nie wcale tego nie poczuł. Ale chłopiec w owej chwili poc2ul się
bohaterem.
Przez jakieś dziesięć minut Argot oprowadzał konia po placu.
Po niedługim czasie Garetha podskakującego na twardym końskim
grzbiecie rozbolały pośladki i uda, ale nie odezwał się ani słowem
skargi; nawet za wszystkie skarby królestwa nie poprosiłby, żeby
kapitan zdjął go z konia.
Argot pochwalił chłopca, mówiąc, że dobrze się trzyma na ko-
niu, i zaczął opowiadać, jak to ojciec nauczył go jazdy, zanim jesz-
cze kapitan potrafił wymówić słowo „koń", kiedy na dziedziniec
wbiegł z brzękiem zadyszany żołnierz, wołając dowódcę.
— Tutaj! — Argot pomachał ręką.
— Kapitanie — zawołał żołnierz, salutując. — Złapaliśmy Sha-
kura!
Argot zatrzymał się w miejscu, a koń z nim. Argot rzucił ko-
mendę, na którą koń zamarł bez ruchu pośrodku dziedzińca z chłop-
cem na grzbiecie. Argot odszedł pomówić z żołnierzem.
— Walczył jak demon, kapitanie — mówił żołnierz. — Hanuit
może przez niego stracić rękę. Zanieśli go do uzdrowicieli.
— Co z Shakurem? — pytał niecierpliwie Argot. — Nie żyje?
— Nie, kapitanie — uśmiechnął się żołnierz. — Chociaż Hanu-
it zemścił się na nim. Pojmaliśmy łajdaka żywcem, według rozkazu.
Właśnie go tu prowadzą.
Zjawił się oddział żołnierzy w dzwoniących i pobrzękujących
zbrojach. Dwóch z nich wiodło mężczyznę, któremu ręce związano
na plecach cięciwą łuku. Gareth nie rozpoznał twarzy mężczyzny,
bo cała była umazana krwią. Wszystko, co zauważył, to dwoje
oczu, czarnych i złych, ponad straszliwą raną. Mężczyzna miał
szczęście, że zachował oboje oczu. Miecz ciął o włos od prawego.
Policzek został rozpłatany od kości policzkowej tuż pod okiem,
a nos przecięty niemal na pół. Rana ciągnęła się przez lewy poli-
czek aż do szczęki, obnażając kości i chrząstkę.
Mężczyzna był średniego wzrostu i tuszy, lecz niezwykle silny.
Na ramionach odznaczały się mięśnie, uda miał potężne, a łydki
w obwodzie grubsze od całego Garetha. Ścięgna i żyły pod brązo-
wą, ogorzałą skórą tworzyły rysunek niby konarów drzewa. Włosy
miał ostrzyżone króciutko, tuż przy skórze, jak nakazywała żołnier-
ska moda — zarówno dla łatwiejszego pozbycia się wszy, jak
i ochłody pod ciężkimi hełmami. Miał czarne brwi oraz krótko
przyciętą brodę, a na brudnej twarzy wypisane zamiłowanie do roz-
pusty.
Nie szedł potulnie, ale na każdym kroku opierał się wiodącym
go, wpierając stopy w ziemię i nie dając się ruszyć z miejsca. Skórę
na prawym ramieniu miał rozciętą, krwawił. Jego ciało lśniło od
potu. Wlokący go żołnierze także byli zgrzani i spoceni, umazani
jego krwią i zmęczeni wielkim wysiłkiem.
Kiedy postawili mężczyznę przed kapitanem, w ich oczach świe-
cił ponury triumf. Więzień zaprzestał walki. Stał i przyglądał się
Argotowi z wyzywającym uśmieszkiem, któremu straszliwa rana
nadawała makabryczny wygląd.
Do więźnia z brzękiem zleciały się muchy, przyciągnięte zapa-
chem krwi. Gareth czuł strach i mdłości, ale patrzył na odrażającą
scenę zafascynowany. Chciał uciekać, a zarazem nie chciał; dobrze
się złożyło, gdyż i tak nie mógł odejść. Bez pomocy nie zsiadłby
z konia, a Argot całkiem zapomniał o istnieniu dziecka.
— Shakur — przemówił Argot stalowym głosem — jesteś
oskarżony o kradzież, kłamstwo i dezercję. Nie pytam, czy się przy-
znajesz, bo byś skłamał, a już sam fakt, że zostałeś schwytany pięć
mil poza granicami miasta, dowodzi, że jesteś dezerterem. Ale dam
ci szansę przemówić we własnej obronie.
Shakur roześmiał się i splunął Argotowi w twarz.
Jeden z żołnierzy pilnujących Shakura wbił mu pięść w brzuch,
aż ten zgiął się wpół. Drugi wyciągnął nóż i, chwytając Shakura za
głowę, odchylił ją do tyłu, odsłaniając jego gardło.
— Pozwól dokończyć, co zaczął Hanuit, kapitanie — poprosił
żołnierz, zamierzając się nożem.
Shakur stał spokojnie, nie okazując najmniejszego lęku.
__Nie! — Argot był stanowczy. — Jedynie król może skazać
człowieka na śmierć. Zabierzcie tego nikczemnika do lochu, niech
tam czeka na wyrok Jego Królewskiej Mości. Poślijcie po uzdrowi-
ciela, aby opatrzył mu twarz.
Argot obrócił się na pięcie, odwracając się od mężczyzny z wi-
doczną odrazą. Żołnierz, burcząc pod nosem, wepchnął nóż z po-
wrotem do pochwy u pasa.
Shakur napiął mięśnie ramion, chrząknął i wstrząsnął się. Cięci-
wy, którymi miał związane ręce na plecach, popękały niczym je-
dwabne nici. Jednego żołnierza przewrócił pchnięciem dłoni, dru-
giego powalił ciosem pięści, po czym rzucił się ku Garethowi.
Dezerter nie chciał chłopca. Chciał konia.
Przerażony Gareth, powodowany raczej paniką niż odwagą, kop-
nął mężczyznę. Jednak dla Shakura dzieciak był zaledwie dokuczli-
wą muchą. Łapiąc chłopca za nogę, Shakur ściągnął Garetha z koń-
skiego grzbietu i cisnął za siebie w powietrze.
Gdyby Gareth upadł na ubitą ziemię, zakończyłby swoją karierę
chłopca do bicia, łamiąc sobie kark. Wylądował jednak w żłobie
pełnym siana. Wątłe deski połamały się pod ciężarem jego ciała,
siano jednak złagodziło upadek. Oszołomiony leżał bez tchu w roz-
walonym żłobie, od wstrząsu niemal ogłupiały, zdumiony, że żyje.
Shakur wskoczył na grzbiet konia i wbił pięty w boki zwierzę-
cia. Koń kapitana był zaprawionym w bitwach wierzchowcem bojo-
wym, wyćwiczonym w obchodzeniu się z obcym jeźdźcem. Argot
gwizdnął w specyficzny sposób. Koń zrozumiał rozkaz i stanął dęba
— to jedna z pierwszych sztuczek, jakich żołnierz uczy swojego
wierzchowca. Wspiął się na tylne nogi, próbując zrzucić nieproszo-
nego jeźdźca.
Shakur otoczył ramionami szyję konia, niemal dusząc go na
śmierć, i zawzięcie walczył o utrzymanie się na grzbiecie. Jednak
koń był na ten manewr przygotowany. Opuszczając nisko głowę, wy-
rzucił w górę tylne kopyta. Następnie znów stanął dęba, potrząsając
głową i obnażając zęby. W końcu udało mu się zrzucić mężczyznę.
Shakur spadł na plecy w pył, gdzie natychmiast zwinął się w kłę-
bek, by uchronić się przed rozszalałymi kopytami. Dopiero kolejny
gwizd Argota — wydany bez specjalnego pośpiechu — uratował
Shakura przed stratowaniem.
Koń podszedł wolno do kapitana, gdzie stanął z gniewem
w oczach, parskając i bijąc w ziemię przednim kopytem. Ze wszyst-
kich stron zbiegli się żołnierze. Kilku podniosło Shakura, któremu
walka wreszcie wywietrzała z głowy, i zabrało go. Inni żołnierze
ruszyli z pomocą przewróconym kamratom, z których jeden po cio-
sie Shakura przez trzy dni leżał bez zmysłów.
Argot rzucił okiem na Garetha. Widząc, że chłopiec żyje i oddy-
cha, wojownik podszedł do swego konia. Upewnił się, że zwierzę-
ciu nic się nie stało, po czym rozkazał chłopcu stajennemu odpro-
wadzić konia do stajni. Dopiero wówczas zajął się dzieckiem.
Gareth nie miał mu tego za złe. Koń był zwierzęciem cennym,
on zaś był tylko chłopcem, i to chłopcem do bicia. Zawstydzony
Gareth, czując się winny, jakby to wszystko stało się przez niego,
spróbował usiąść.
Argot potrząsnął głową i kazał mu leżeć. Schyliwszy się, obma-
cał go, sprawdzając, czy nie ma połamanych kości.
— Boli cię głowa? Słyszysz dzwonienie w uszach? — zapytał,
patrząc mu badawczo w oczy. — Widzisz mnie jednego czy dwóch?
Jak masz na imię?
— Nie, panie — odpowiedziało dziecko, bliskie łez z wdzięcz-
ności za troskę w głosie mężczyzny. — Gareth, panie.
— Wyjdziesz z tego — rzekł Argot. Pomógł chłopcu wstać
i otrzepał siano oraz drzazgi z jego odzieży. — Dzielnie się spra-
wiłeś, chłopcze. Żeby tak kopnąć tego łotra... Mógł ci urwać nogę.
— Wcale nie chciałem być dzielny, panie — odrzekł Gareth,
z całej siły powstrzymując się od płaczu przed tymi wszystkimi
żołnierzami stojącymi wkoło, patrzącymi na niego. — Tylko się
bałem.
— A jak ci się zdaje, chłopcze — rzekł Argot — czym jest od-
waga? — Położył mu rękę na ramieniu i uśmiechnął się. — Jeszcze
zrobimy z ciebie żołnierza.
— Dziękuję, panie, ale wolałbym nie — powiedział błagalnie
Gareth.
Argot roześmiał się i poklepał chłopca po plecach.
— Mądrala. Książę dobrze wybrał przyjaciela. Możesz przy-
chodzić z księciem, kiedy tylko zechcesz, a będę cię dalej uczył jaz-
dy konnej.
Gareth podziękował mu grzecznie, chociaż w duchu postanowił
już nigdy w życiu nie zbliżyć się do konia. Zapytał z niepokojem,
co się stanie z Shakurem.
— Jeśli bogowie są sprawiedliwi, zgnije w lochu i zjedzą go
szczury — odparł Argot.
Po tym wydarzeniu zesztywniały z bólu Gareth pokuśtykał do
pałacu, gdzie zamknął się w swojej ciemnej izdebce, aby wylizać
rany i wypłakać się w samotności. Tu znalazł chłopca Silwyth. Elf
nie rzekł ani słowa, ale zdjął Garethowi ubranie, przemył zadrapa-
nia, usunął dwie drzazgi i umył mu pokrytą brudem i łzami twarz.
W drzwiach stanął Dagnarus. Silwyth cofnął się w ciemność.
— Więc to tak, Łato — powiedział książę surowym tonem —
słyszę, że przeżywasz przygody beze mnie.
Gareth naprawdę sądził, że książę jest zły. Pochylając głowę,
powiedział, że bardzo żałuje, nie miał wcale takiego zamiaru, co
było prawdą, i że z całego serca pragnie, aby już nigdy nie przytra-
fiła mu się żadna przygoda, co także było prawdą.
Ku zdziwieniu Garetha Dagnarus zaczął się śmiać. Był w dosko-
nałym humorze; wpadł w podskokach do pokoiku, zarzucił ramiona
na przyjaciela i uściskał go, na co Gareth się skrzywił.
— Argot opowiedział mi wszystko, Łato. Jestem z ciebie dum-
ny. Żałuję, że tego nie widziałem! — Książę przyjrzał się chłopcu
z nie skrywaną zazdrością. — Szkoda, że nie możemy się rozdwoić
i być w dwóch miejscach jednocześnie.
Gareth przyznał mu rację i spytał, czy Jego Wysokości podo-
bało się na posiedzeniu sądu.
— Nie — odrzekł Dagnarus, chodząc po pokoiku; nie umiał
stać w miejscu. — Było nudne i głupie. Nie wiem, jak mój ojciec to
znosi. Wysłuchiwać tych hultajów, jak jęczą i narzekają na królew-
skie dekrety. Jeden nawet śmiał powiedzieć królowi w oczy, że
wydał złe prawo.
— A co zrobił król? — zapytał wstrząśnięty Gareth.
— Wysłuchał tego głupca i powiedział, że rozważy sprawę. Ja
kazałbym go wychłostac i zrzucić z pałacowych schodów — rzekł
Dagnarus, marszcząc brwi. — Kiedy ja będę królem, będę wydawał
takie prawa, jakie mi się spodobają, i nikt nie odważy się ich kryty-
kować.
Usiadł na łóżku obok Garetha. Jego zielone oczy lśniły podnie-
ceniem w blasku lampy naftowej, którą Silwyth ustawił na półce.
— I wiesz, czego jeszcze się nauczyłem, Łato — ciągnął Da-
gnarus. — Król nie musi być wykształcony! Król ma doradców,
Łato! Ludzi, którzy mu mówią to, co musi wiedzieć. — Położył
dłoń na ramieniu Garetha. — Moim doradcą będziesz ty, Łato, dla-
tego musisz się bardzo dobrze uczyć.
Trzy dni później dowiedzieli się, że Shakur zbiegł.
Przez wiele kolejnych dni Gareth żył w ślepej trwodze, wyobra-
żając sobie, że skazaniec pragnie się na nim zemścić. Niezliczone
razy budził się w środku nocy zlany zimnym potem, wyobrażając
sobie mężczyznę z nożem w dłoni, gotowego poderżnąć mu gardło.
— Nie bądź głupi, Łato — powiedział drwiąco Dagnarus, kiedy
chłopiec odważył się opowiedzieć mu o swoich obawach. — Tego
człowieka już dawno tu nie ma. Dlaczego miałby się narażać na
wtrącenie do lochu z twojego powodu?
To brzmiało rozsądnie, więc Gareth przestał się martwić Sha-
kurem. Co do Evarista, jego nadzieje na obudzenie w księciu pra-
gnienia wiedzy (a przez to zdobycie znacznej nagrody) spełzły na
niczym. Jego Wysokość rzadko teraz bywał w pokoju szkolnym
i Evaristo w końcu zaprzestał bicia Garetha, jako że nie dawało to
żadnych rezultatów.
KRÓLEWSKA AUDIENCJA
Tydzień po przygodzie Garetha Silwyth obudził chłopca jeszcze
wcześniej niż zwykle.
— Co się stało? — wymamrotał Gareth, dygocząc w zimnie po-
ranka. Pałac o grubych kamiennych ścianach i kamiennych pod-
łogach nawet w gorące dni był chłodny, a teraz był środek zimy
i z gór wiały silne wiatry, niosące z sobą śnieg.
— Dlaczego muszę teraz wstawać?
— Masz audiencję u króla — wyjaśnił Silwyth.
Chłopca przejęło zimno, bardziej przenikliwe niż chłód kamien-
nej podłogi, od której marzły mu bose stopy, i momentalnie się
ocknął.
— Król... król się mnie pozbędzie — wybełkotał drżącym gło-
sem Gareth i zaszczekał zębami.
— Nie mów głupstw — rzekł Silwyth. — Dowiedział się o two-
jej odwadze i pragnie cię zaszczycić. Zjedz śniadanie.
— Nie jestem głodny. — Gareth nie przełknąłby ani kęsa. —
I wcale nie byłem taki odważny — dodał, kuląc się na widok
wełnianych pończoch, które Silwyth zamierzał naciągnąć na chude
nogi dziecka.
— Mam nadzieję, że nie powiesz tego Jego Królewskiej Mości
— upomniał go Silwyth.
— Och, nie! — zawołał Gareth, przerażony na samą myśl
o tym. — Chyba nie będę musiał z nim rozmawiać?
— Nie jesteś niemy i nie jesteś barbarzyńcą. Wypada, żebyś
brał udział w rozmowie, jak każdy cywilizowany człowiek.
Rozmowa z królem! Chłopiec nie potrafił sobie tego wyobrazić.
Ogarnęło go większe przerażenie, niż gdyby się dowiedział, że król
każe go ściąć.
— Przestań się trząść — nakazał surowo Silwyth.
— O czym mam rozmawiać? — wyjąkał Gareth.
— Jego Królewska Mość sam poprowadzi rozmowę, będzie ci
zadawał pytania, a ty na nie odpowiesz. Nie odzywaj się, zanim do
ciebie nie przemówi. Odpowiadaj grzecznie i chętnie, ale zwięźle.
Mów wyraźnie, trzymaj wysoko głowę. Nie gap się w podłogę i nie
mamrocz jak wtedy, kiedy następca tronu książę Helmos przyszedł
do pokoju szkolnego. Po wejściu złóż niski ukłon, a potem stój pro-
sto. Jeśli będziesz miał szczęście i Jego Królewska Mość przy-
woła cię skinieniem, podejdź na odległość dwóch kroków od niego,
znów się ukłoń i stań spokojnie. Nie wierć się i nie obciągaj ubra-
nia. Przypatruj się Jego Wysokości. Dagnarus da ci znak, jeśli zro-
bisz coś nie tak.
— On będzie ze mną? — zapytał Gareth, poweselawszy.
— Oczywiście. Będziesz towarzyszył księciu w porannej wizy-
cie u ojca.
Chłopiec odczuł ogromną ulgę. Wyobrażał sobie, że został we-
zwany na oficjalną audiencję w Wielkiej Sali; perspektywa spotka-
nia i pogawędki z królem w obecności chichoczącego za plecami
tłumu dworzan była straszna. Jeśli Dagnarus będzie z Garethem,
chłopiec czuł, że sprosta wszystkiemu, od zbiegłych więźniów po
rozmowę z królem, ojcem Dagnarusa.
Gareth poczuł się o tyle lepiej, że znów poczuł głód, ale Sil-
wyth zabronił mu jeść z obawy, że zabrudzi okruchami tunikę. Po-
zwolił dziecku wypić trochę mleka, żeby jego żołądek nie wydawał
nieprzystojnych dźwięków. Przytrzymał Garethowi kubek u warg,
owinąwszy najpierw chłopca kocem i ostrzegłszy, aby się nie za-
ślinił.
Gareth był obecny przy wstawaniu księcia. Dagnarus uśmiechnął
się do przyjaciela, zadowolony, że udzielono mu takiego zaszczytu.
Obecni lordowie, którzy zawsze kręcili się w pobliżu księcia, chcąc
wkraść się w jego łaski, odnosili się do chłopca do bicia ze znacznie
większym szacunkiem. Gareth z niejakim zmieszaniem zrozumiał,
że audiencja poprawiła jego pozycję na dworze.
Jednak kiedy szedł za Dagnarusem do gabinetu jego ojca, jego
świeżo odkryta odwaga jakby wyciekała przez miękkie skórzane
buty. Książę wyśmiał jego obawy.
— Mój ojciec jest z ciebie zadowolony — powiedział. — Nie
denerwuj się. Jego po prostu nie można się bać.
— Skąd się dowiedział, co zrobiłem? — zaciekawił się Gareth.
Dagnarus wzruszył ramionami.
— A skąd dowiaduje się o wszystkim, co dzieje się w króle-
stwie? Słucha.
Gareth zastanowił się nad tym. Prawdą było, że król Tamaros
wiedział o wszystkim, co działo się na jego dworze, w jego króle-
stwie i na świecie. Mówiono, że tylko mnisi ze Smoczej Góry
i wszystkowidzący bogowie wiedzą więcej. A stało się tak, że kapi-
tan Argot opowiedział o ujęciu Shakura swym przyjaciołom, z za-
dowoleniem wspominając o postępku chłopca. Przyjaciele kapitana
puścili historię w obieg, jeden z dworzan zaś, chcąc zyskać przy-
chylność króla, opowiedział Jego Królewskiej Mości o odwadze
książęcego towarzysza, dając oczywiście do zrozumienia, że stało
się to dzięki księciu.
W nocy spadł śnieg — ciężki, mokry śnieg, który ucieszył rolni-
ków — toteż poranek był pochmurny i zimny. Szary dzień na ze-
wnątrz oznaczał ponury dzień w kamiennych murach zamku, gdyż
okna, długie i wąskie (dla utrudnienia ewentualnego ataku), nawet
w jasne dni nie wpuszczały zbyt wiele światła.
Przed chłopcami szedł sługa niosący zapaloną świecę w lichta-
rzu. W zamku panowała cisza, grube mury głuszyły wszelkie ha-
łasy, zresztą niewielu lokatorów zamku wstało o tej porze. Służący
byli oczywiście już na nogach, krzątali się tu i tam ciszej od myszy,
których skrobanie i piski zawsze było słychać. Niewielka grupka
lordów, którym Jego Królewska Mość pozwalał towarzyszyć sobie
przy wstawaniu, udała się na śniadanie. Królowa i jej świta mieli
wstać dopiero za kilka godzin.
Książę i chłopiec mijali ustawione w korytarzach zbroje. W bla-
sku świecy rzucały na ścianę cienie; ogień odbijał się jasno w meta-
lowych hełmach. Pod wpływem ruchu płomienia cienie poruszały
się i zdumionym oczom Garetha zdawało się, że ze ścian wyłania
się armia ognistego blasku i ciemności. Aż drgnął z niezadowole-
niem, kiedy Dagnarus roześmiał się w głos, wskazując Silwythowi
zjawisko cienistych rycerzy. Śmiech księcia zabrzmiał tu bluźnier-
czo, niczym śmiech w Świątyni.
Światełko świecy podążało przed nimi. Kiedy znikło, znikły też
cienie na ścianach. Ciemna armia przepadła w ciemności. Zbroje
ponownie stały się tylko zbrojami, zakurzonymi i gdzieniegdzie
rdzewiejącymi.
Minęli komnaty królowej, do których Gareth trafiłby nawet
wówczas, gdyby był ślepy, tak silna unosiła się tam woń perfum,
i weszli go komnat króla. Chłopiec nigdy jeszcze nie był w tej czę-
ści zamku.
Choć mocno wylękniony, poczuł się tutaj znacznie spokojniej,
głównie dlatego, że korytarze były jaśniejsze i pachniało w nich
skórą, atramentem i papierem. Zerknął w uchylone drzwi i odkrył
tam wielką bibliotekę.
— Zamknij usta, Gareth. Wyglądasz jak wieśniak — nakazał
Silwyth, kładąc z wyrzutem dłoń na ramieniu chłopca.
Gareth pospiesznie zrobił, co mu kazano, ale w duchu nie prze-
stawał się dziwić. W swoim życiu nie widział tylu książek; całe po-
koje zostały zamienione na bibliotekę, żeby pomieścić księgi króla.
Tylko Świątynia Magów mogła się poszczycić większym księgo-
zbiorem.
Chociaż przejęty i zdenerwowany zbliżającą się audiencją Ga-
reth wbrew własnej woli zwolnił kroku i tęsknie zaglądał do poko-
jów. Gdy wchodzili do tej części zamku, sługa zgasił świecę, gdyż
w Królewskiej Bibliotece używanie ognia było zabronione.
Mimo wczesnej pory przy długich stołach ustawionych pośrod-
ku pomieszczenia siedzieli już uczeni pochylający głowy nad księ-
gami. Poranne słońce jeszcze nie dotarło do pokoju, ale czytający
widzieli wyraźnie dzięki kamieniom światła — gładkim, okrągłym
otoczakom rzecznym, w czarodziejski sposób rozgrzanym tak moc-
no że wydzielały delikatne, żółtawe światło. Kamienie umieszczo-
no na podstawkach, które można było przenosić z jednego stołu na
drugi- To robiło wrażenie. Magowie każą sobie słono płacić za rzuce-
nie takiego zaklęcia, ponieważ wymaga ono ogromnego przemiesz-
czenia mocy z ziemi w skałę. Rodzina Garetha miała w domu jeden
kamień światła, który zapalano tylko na wyjątkowe okazje. Tutaj
musiało ich być ze dwadzieścia i świeciły się codziennie.
Choć przeważali ludzie, byli tu reprezentanci wszystkich ras.
Gareth ze zdziwieniem zauważył wśród nich siwobrodego krasno-
luda, które, jak słyszał, nie są uczonymi. Niewielu z nich potrafi
czytać i pisać we własnym języku, a jeszcze mniej w innych języ-
kach. Kiedy krasnolud wstał po inny tom, Gareth ujrzał, że jedną
nogę ma krótszą i zdeformowaną. Był to więc jeden z Bezkonnych
— krasnolud, który nie może jeździć konno, a tym samym stanowi
obciążenie dla swojego klanu. Bezkonni poświęcają się dla klanu,
osiedlając się na stałe w miejscu, gdzie zakładają kuźnie dla kowali
i targowiska dla handlarzy. Mimo że szanowani przez swój lud za
tę ofiarę, Bezkonni są także darzeni przez innych krasnoludów li-
tością. Ten krasnolud miał wśród swojego ludu wysoką rangę, dla-
tego został zaproszony przez króla Tamarosa do Vinnengael, aby
nauczyć się języka ludzi i uzupełnić wiedzę magów na temat kra-
snoludów
— Chodź, Łato — powiedział z irytacją Dagnarus. — Na co tak
się gapisz? To tylko sterta książek.
Dwaj chłopcy weszli do gabinetu króla Tamarosa, jego ulubio-
nego pokoju w pałacu, który liczył ponad dwieście komnat. Był to
ten sam pokój, na który Gareth zwrócił uwagę w dniu swojego
przybycia — pokój w dużej wieży z wielkimi oknami, otoczony
balkonem zwanym balkonem króla.
Gareth zrozumiał, dlaczego Tamaros lubi ten pokój — ściany
pokrywały książki. Znajdował się na szczycie kwadratowej wieży
wystrzelającej z głównego budynku. Pokój miał cztery okna —
duże, kwadratowe, z których każde wychodziło na inną stronę świa-
ta. Z każdego okna był wspaniały widok: na północy góry, na
południu prerie, na wschodzie rzeka Hammerclaw, na zachodzie je-
zioro Ildurel. Chłopiec dotąd nie zdawał sobie sprawy, że świat jest
taki ogromny.
Widok odrobinę złagodził gorzkie rozczarowanie Garetha. W po-
koju znajdowała się tylko jedna osoba, był to przyrodni brat Dagna-
rusa, Helmos.
— Gdzie jest mój ojciec? — zapytał niecierpliwie Dagnarus. —
Dlaczego go tu nie ma? Miał udzielić audiencji mojemu przyjacie-
lowi, Garethowi.
Gareth widywał już następcę tronu, ale zwykle z dużej odleg-
łości, kiedy książę jechał konno podczas parady, stał na balkonie
lub mijał ich w korytarzu. Gdy raz Helmos przyszedł do pokoju
szkolnego, Gareth był tak przejęty i onieśmielony, że nie śmiał na
niego spojrzeć.
Bracia nie byli zżyci. Biorąc pod uwagę dzielącą ich różnicę
wieku, nie było w tym nic dziwnego, lecz w rzeczywistości sprawa
była poważniejsza. Ich zainteresowania i gusty były całkowicie od-
mienne, a choć każdego z synów cechowało niezwykłe podobień-
stwo do ojca, każdy z nich odziedziczył cechy, których drugi nie
miał. Dagnarus miał po ojcu stanowcze usta i silny podbródek; Hel-
mos zaś przenikliwe oczy i łagodny, ciepły uśmiech.
— Jego Królewska Mość został odwołany przez niezmiernie
pilną sprawę — odparł Helmos, podnosząc wzrok znad swojej pra-
cy. — Przekazuje wyrazy ubolewania i życzenie, aby audiencja
odbyła się innym razem.
Małym dzieciom często daje się do zabawy zamiast piłki świń-
skie pęcherze napełnione powietrzem. Gdy taki pęcherz ukłuje się
szpilką, powietrze uchodzi. Gareth wiedział, jakie to uczucie: pod-
niecenie, obawa i oczekiwanie uszły z niego niczym powietrze z ta-
kiego pęcherza.
Dagnarus z niezadowoleniem zmarszczył brwi. Chciał tej au-
diencji i nie rozumiał, jak cokolwiek mogło być tak ważne, aby
stanąć na przeszkodzie jego pragnieniu.
— To nie wystarczy. Gdzie jest mój ojciec? — zapytał.
— Ma spotkanie z ambasadorami elfów — odrzekł spokojnie
Helmos. — Przyszli dziś rano przez Portal i przynieśli bardzo waż-
ne nowiny. Jego Królewskiej Mości nie można przeszkadzać.
Twarz Dagnarusa przybrała wyraz uporu, jakby zamierzał mimo
wszystko pobiec tam i przerwać spotkanie. Silwyth cmoknął. Hel-
mos przybrał poważną minę.
— Proszę, Dagnarusie — wyszeptał Gareth z twarzą tak zaczer-
wienioną, jakby mu miała krew trysnąć uszami. — Nie trzeba. Nic
się nie stało. Naprawdę. Jego Królewska Mość przyjmie mnie in-
nym razem.
Dwudziestodwuletni książę Helmos był obdarzony współczu-
ciem i wrażliwością. Wielu ludzi, niezdolnych przeniknąć jego nie-
narzucający się sposób bycia, uważało go za słabego. Zaliczał się
do nich i jego brat.
Helmos ujrzał, że Gareth jest głęboko zawiedziony, nieszczęśli-
wy i zakłopotany, a Dagnarus swoim uporem tylko to pogarszał.
— Wiem, że spotkanie ze mną nie jest ani w połowie tak wspa-
niałym przeżyciem, jak poznanie naszego ojca — rzekł Helmos —
ale sam chętnie bym wysłuchał opowieści o odwadze Garetha.
Helmos posłał chłopcu ciepły uśmiech, płynący z głębi serca,
i rozświetlił ponury dzień jaśniej niż słońce. Posadził Garetha na
krześle przy swoim stole, a sam usiadł naprzeciwko, jakby chłopiec
do bicia był mu równy stanem. Helmos nie wspomniał o przeklętym
znamieniu na twarzy Garetha. Jego oczy nie omijały go jednak. Zo-
baczył je, przyjął do wiadomości i przestał się nim zajmować.
Wzrok Garetha pobłądził na księgi, w które wgłębił się Helmos,
i chłopiec ze zdumieniem ujrzał, że są napisane w obcym języku.
Przypomniał sobie, że podobno Helmos płynnie mówi mową el-
fów, jak również krasnoludów. Znał też wiele rozmaitych dialektów
ludzkich i trochę język orków.
Dagnarus umieścił się za przyjacielem i, szturchając go palcem
w plecy, zmusił do mówienia. Na początku Gareth wpatrywał się
w stół, bojąc się podnieść wzrok, i mamrotał w wysoki kołnierz tu-
niki. Helmos słuchał z uwagą i zadawał pełne zrozumienia pyta-
nia. Okazywał zainteresowanie opowieścią chłopca, dzięki czemu
Gareth stopniowo zapomniał się, zaczął mówić swobodnie i bez
skrępowania.
— Więc nie uciekłeś nawet wtedy, kiedy dezerter rzucił się na
ciebie — powiedział Helmos, przyglądając mu się z aprobatą.
— Nie bardzo mogłem uciec, Wasza Wysokość — odparł Ga-
reth szczerze. — Siedziałem na koniu. I to był bardzo wysoki
koń, Wasza Wysokość — dodał, wzdrygając się na samo wspo-
mnienie.
— Mogłeś zeskoczyć — zwrócił mu uwagę Helmos. — Ty jed-
nak zostałeś i zmierzyłeś się z wrogiem.
— Kopnął go — wtrącił Dagnarus z godną podziwu lojalno-
ścią. — I uderzył pięścią.
Gareth potrząsnął głową.
— Nie pamiętam, żebym go kopnął. A jeśli to zrobiłem, to ze
strachu. Mówią, że nawet szczur walczy z lwem, jeśli lew przyprze
szczura do muru.
— W tym wypadku należałoby raczej powiedzieć, że to lew
walczył ze szczurem — rzekł Helmos.
Gareth w pierwszej chwili nie zrozumiał, ale gdy zobaczył
ciepło uśmiechnięte niebieskie oczy mężczyzny, pojął komplement.
Uśmiech księcia przeniknął chłopca do głębi. Gareth jeszcze nigdy
nie czuł się tak uszczęśliwiony, tak dumny i akceptowany. Wyda-
wało mu się niemożliwe, żeby jego szczęście mogło wzrosnąć,
a jednak stało się to już w następnej chwili.
— Gareth — powiedział Helmos, zwracając się do chłopca, jak-
by był dorosłym, a nie dziewięcioletnim dzieckiem — spotkał mnie
wielki honor, otrzymałem nominację na zaszczytne stanowisko Lor-
da Dominium. Mam przywilej zaprosić tych, którzy zasłynęli jako
ludzie dzielni i prawi, na ucztę, która zostanie wyprawiona przed
moim wstąpieniem do Świątyni na próby. Będzie na niej oczywi-
ście książę Dagnarus, ale chciałbym, żebyś i ty przyszedł. Jeśli ze-
chcesz — dodał, jak zawsze skromny, nie chcąc się narzucać.
Od tygodni na dworze nie mówiło się o niczym innym. Miano-
wanie na Lorda Dominium było wielkim zaszczytem, na którego
zdobycie pracowało się całe życie. Można było się spodziewać, że
zazdrośnicy będą szeptać, jakoby Helmos został wybrany tylko dla-
tego, iż był królewskim synem, lecz następcę tronu darzono tak
wielkim szacunkiem, że nawet najbardziej złośliwi dworzanie nie
ośmielili się szemrać. Sam fakt nominacji nie oznaczał jeszcze, że
zostanie wybrany. Helmos musiał przejść ciężkie próby — próbę
honoru, szlachetności, wiedzy oraz mądrości. Pozostali Lordowie
Dominiów mieli ocenić te próby, a następnie głosować, czy książę
się nadaje. Niewielu jednak było takich, którzy wątpili, że Helmos
przejdzie przez próby zwycięsko.
Król Tamaros był dumny, to zrozumiałe. Miała to być wspaniała
uczta, jakiej świat jeszcze nie widział. Nie szczędzono wydatków.
Rodzice Garetha zostali zaproszeni, ale nie przyszłoby im do gło-
wy przyprowadzić z sobą syna. Gareth miał nadzieję, że Dagnarus
zdoła przemycić trochę łakoci z bankietu. To było jego najgorętsze
życzenie. Teraz zaś oferowano mu miejsce przy stole.
Gareth wpatrywał się oszołomiony w księcia, oniemiały tak wiel-
kim zaszczytem. Nagromadzone napięcie, zdenerwowanie, a nade
wszystko świadomość zrozumienia i sympatii księcia wezbrały
w dziecku i ujawniły się w postaci strumienia łez.
Helmos udał, że nie słyszy szlochania dziecka. Następca tronu
zaczął rozmawiać z Dagnarusem o jego psie, dając Garethowi czas
na wzięcie się w garść i wytarcie nosa w rękaw.
Dagnarus przez chwilę chwalił się psem i jego zdolnościami.
Uprzejma rozmowa między braćmi trochę się rwała, w końcu Hel-
mos zapytał:
— A jak ci się podobało na królewskim sądzie?
Było to nieszkodliwe pytanie, Helmos nie miał nic złego na my-
śli, ale Dagnarus spiął się i uważnie przyjrzał bratu.
— Podobało mi się. — Dagnarus mówił wyzywająco, jakby
czekając na sprzeciw Helmosa. — A dlaczego? Myślałeś, że nie?
Myślałeś, że nie powinienem tam być? — Zjeżył się, oczy mu za-
migotały.
— Myślałem tylko, że mogłeś się znudzić — odparł Helmos
z uśmieszkiem. — Ja niekiedy się nudzę. Skarżący potrafią czasem
mówić okropnie rozwlekle.
Dagnarus rozluźnił się, choć po skórze przebiegały mu nerwo-
we drżenia, jak u psa, który widzi, że ten, kogo wziął za wroga, jest
w rzeczywistości przyjacielem.
— Tak, niektórzy z nich wydali mi się niewiarygodnie głupi —
powiedział bez ogródek. — Nie wiem, jak nasz ojciec ich znosi.
Niektórzy wcale nie mieli powodu zjawiać się tam. Nasz ojciec jest
czasem zanadto pobłażliwy.
Dagnarus stał z rękami założonymi na plecy, na rozstawionych
nogach, marszcząc brwi na samo wspomnienie.
— Tak uważasz? — zainteresował się Helmos. — Który wyrok
cię nie zadowolił?
— W sprawie rodu Trevinici — rzekł. — Tych, którzy bez-
prawnie wtargnęli na królewskie ziemie. Wina leżała po ich stronie.
Ojciec popełnił błąd, dając posłuch ich niemądrym argumentom.
— A co ty byś zrobił? — zapytał Helmos.
— Posłałbym wojsko, żeby ich przepędziło — odparł Dagna-
rus, wzruszając ramionami.
— Trevinici nie zdawali sobie sprawy, że wchodzą na cudzy te-
ren — powiedział spokojnie Helmos. — To wojowniczy lud i gdy-
by źle zrozumieli nasze intencje, podjęliby walkę, żeby się bronić.
Po obu stronach wielu by poległo. Znacznie lepiej, że ojciec zapro-
sił ich tutaj na rozmowę, wyjaśnił im, że obozują na ziemi należącej
do korony i poprosił o opuszczenie jej.
— Uznali, że jest słaby — rzekł niecierpliwie Dagnarus. — Wi-
działem ich szydercze uśmiechy, a kiedy wychodzili, śmiali się. —
Zmarszczka na jego czole pogłębiła się. — Śmiali się z naszego
ojca. To barbarzyńcy. Rozumieją tylko siłę zbrojną.
— Jeśli się nie usuną, ojciec porozmawia z nimi jeszcze raz.
W końcu zrozumieją i usłuchają jego polecenia.
Dagnarus prychnął.
— Będą z niego drwić i śmiać się z jego poleceń. Będą kłuso-
wać na królewską zwierzynę i wycinać królewskie drzewa. A kiedy
im podobni zobaczą, że nie robimy nic, żeby im przeszkodzić, także
się rozpanoszą. Równie dobrze można by ogłosić, że królewskie
ziemie są otwarte dla wszystkich, którzy chcą się tam osiedlić.
— Kto tak mówi? — zapytał Helmos. Teraz z kolei on zmarsz-
czył brwi.
Choć Dagnarus miał zaledwie dziewięć lat, zdolności do intry-
gowania wyssał z mlekiem matki. Wzruszył ramionami i odparł
niedbale:
— Och, gdzieś to słyszałem. Nie przypominam sobie, od kogo.
Helmos nie lubił konfrontacji. Zmienił temat, nadal mówiąc
o Trevinici, ale przechodząc do dziwnej symbiozy, jaka wiązała ich
z grupą nieludzi zwanych Pecwae. Helmos mówił przez chwilę,
dając Dagnarusowi czas na ochłonięcie, a swą przemowę zakoń-
czył, pokazując dzieciom cudowny i magiczny drobiazg biżuteryjny
z turkusa, jakich wyrabianiem trudnią się Pecwae.
Podczas gdy Dagnarus i Gareth z zaciekawieniem oglądali pier-
ścień z niebieskiego jak niebo kamienia i dociekali, jakie czary po-
trafi wykonać, Helmos rzucił nieprzeniknione spojrzenie Silwytho-
wi, który przez cały czas stał spokojnie w rogu pokoju.
Silwyth zrozumiał znak. Podchodząc bliżej, skłonił się i przypo-
mniał Dagnarusowi, że zbliża się pora spotkania z guwernerem. Da-
gnarus i Helmos pożegnali się z chłodną uprzejmością. Gareth na
tyle odzyskał panowanie nad sobą, że zdołał podziękować Helmo-
sowi za jego łaskawość oraz zapewnić, że nic nie uczyni go szczęś-
liwszym niż obecność na uczcie.
Helmos uśmiechnął się, po czym powrócił do swojej księgi.
Dagnarus i Gareth wyszli, prowadzeni przez milczącego Silwy-
tha. Znów mijali Królewską Bibliotekę i Gareth obrzucił książki
spojrzeniem pełnym żarliwej tęsknoty.
Dagnarus nie zwrócił na to uwagi. Był zamyślony, czoło przeci-
nała mu zmarszczka. Kiedy doszli do korytarza ze zbrojami rycer-
skimi, odezwał się:
— Silwyth, co by zrobił Tarcza Boskiego, gdyby znalazł na
swojej ziemi obóz tych barbarzyńców?
— Tarcza skazałby ich na miecz, wszystkich po kolei — odparł
zupełnie spokojnie Silwyth.
— Ale dlaczego? — zapytał Gareth z niezwykłym ożywieniem.
W Helmosie znalazł godnego czci bohatera i zdawało mu się, że po-
winien wystąpić w jego obronie. — Przecież nie wyrządzają żadnej
szkody. Król traci zaledwie kilka jeleni i parę starych drzew. Jego
Królewska Mość ma tysiące jeleni i miliony drzew.
— Nie w tym rzecz — odrzekł Silwyth. — Trevinici są niczym.
Jego Wysokość miał rację w rozmowie z następcą tronu. Chodzi
o innych królów, którzy to zobaczą i powiedzą: „Aha! Skoro barba-
rzyńcy bezprawnie sobie to zabrali i nie ponieśli kary, dlaczego nie
miałbym zrobić podobnie?"
— Właśnie — powiedział triumfalnie Dagnarus. — Miłej zaba-
wy z Evaristem, Łato.
Przeskoczył przez balustradę i zbiegł schodami w dół, zanim
Silwyth zdołał go złapać.
W pokoju zabaw, sam na sam z nauczycielem, Gareth zrelacjo-
nował Evaristowi większość szczegółów ze swojej wizyty, w tym
także dyskusję między książętami.
— Jego Królewska Mość miał najzupełniejszą rację, okazując li-
tość tym barbarzyńcom — utrzymywał Evaristo. — W przeciwnym
razie wiele ludzi straciłoby życie, jak mądrze powiedział Helmos.
— Silwyth powiedział Dagnarusowi, że przez to inni królowie
uznają nas za słabych i będą nas wykorzystywać — zaoponował
Gareth. — Mówi, że elfy posłałyby tych Trevinici pod miecz.
— Bez wątpienia dla przykładu — odrzekł niechętnie Evaristo.
Nie lubił Silwytha i nie podobało mu się, że elf ma tak duży wpływ
na młodego księcia. — To .myślenie typowe dla elfów. Są ludem
rozmiłowanym w wojnie i nieugiętym w swoim pojęciu honoru.
Nie mają respektu dla niczego oprócz ciosu mieczem w głowę. Jego
Królewska Mość okazał swą decyzją prawdziwą mądrość. Wszyscy
powinni go za to szanować. Udzielenie łaski, gdy nikt się jej nie
spodziewa, to oznaka siły, a nie słabości.
— Opowiedz mi, panie, o Lordach Dominiów — poprosił go-
rąco Gareth. — Opowiedz mi o ceremonii Transfiguracji.
Evaristo ustąpił, widząc, że jego mały uczeń jest zbyt podekscy-
towany, aby uważać przy tabliczce mnożenia, która była zaplano-
wana na ten dzień.
— Aby zrozumieć powody powołania Lordów Dominiów, trze-
ba najpierw wiedzieć, dlaczego i w jaki sposób stworzono magicz-
ne Portale — rzekł Evaristo. — Czy coś ci o tym wiadomo, Gareth?
— Niania zabrała mnie kiedyś w odwiedziny do swojej przyja-
ciółki, która pracowała w domu elfów. Widziałem wejście do Porta-
lu który prowadzi do krainy elfów, ale nie wchodziłem do środka,
piania mówiła, że Portale stworzyli bogowie i podarowali je królo-
wi Tamarosowi w nagrodę za jego mądrość i za to, że starał się
przekonać ludzi, aby dobrze z sobą żyli. Są cztery Portale: jeden
wiedzie do krainy elfów, jeden do krasnoludów, a jeden do orków.
Ostatni znajduje się w Świątyni i prowadzi do bogów. — Widząc,
że nauczyciel marszczy brwi, Gareth zająknął się. — Nieprawda?
— Prawda, że są cztery Portale, ale co do reszty... Widzę, że
muszę ci pewne rzeczy wyjaśnić. Nie mam pojęcia, skąd się biorą te
bajki — mruczał Evaristo. — Król Tamaros miał trzydzieści pięć
lat i już, dzięki łaskawości bogów, został Wielkim Królem, co zna-
czy, że rządził ponad pomniejszymi królami. Co więcej, już wów-
czas, mimo młodego wieku, w całym Loerem czczono w nim naj-
większego władcę, jakiego znało Vinnengael.
Gareth skinął głową na znak, że słucha z uwagą. Evaristo, zado-
wolony z zainteresowania chłopca, omawiał dalej szeroko jeden ze
swoich ulubionych tematów.
— Tamaros bowiem zdołał zjednoczyć królestwa ludzi — Dun-
kargańczyków i Nimrańczyków — co nigdy przedtem nie miało
miejsca. Nie dokonał tego poprzez wojnę, ale przez pokojowe ne-
gocjacje. Wybudował drogi i otworzył szlaki handlowe, z których
korzystali wszyscy. Widząc, że nowo zbudowane drogi i otwarcie
szlaków handlowych pomogło w sprzymierzeniu dawniej zwaśnio-
nych królestw ludzi, Tamaros uznał, że otwarcie takich szlaków do
krain innych ludów może pomóc w zjednoczeniu kontynentu. Jednak
kontynent jest ogromny. Podróżujący w szybkim tempie i z wy-
siłkiem krasnolud potrzebuje roku, aby dotrzeć z Saumel, Miasta
Bezkonnych, do Vinnengael. Elfom zajmuje to prawie równi dużo
czasu, a podróż jest dla nich niebezpieczna, ponieważ muszą prze-
jeżdżać przez ziemie należące do ludzi. Orkowie muszą płynąć
swoimi statkami przez wiele tygodni, zanim w groźnych sztormach
i kapryśnych wiatrach dotrą do Vinnengael. Stąd też niewielu ludzi
widywało elfy, krasnoludy lub orków, niewielu miało okazję ich
poznać i dlatego nikt im nie ufał. Tamaros zwołał przełożonych Za-
konów Magów i poprosił o wynalezienie sposobu na magiczne
przenoszenie istot z innych ras z punktu centralnego w ich ojczyź-
nie do Vinnengael oraz na wysyłanie ludzi z Vinnengael do ojczyzn
innych ludów. Odpowiedzią były oczywiście Portale. Pomysł pocho-
dził od wielkiego maga Petry Petara, Rządcy. Osoba na tym stano-
wisku odpowiada za opiekę nad ziemią, za plony, zmiany pogody,
budowanie dróg. On i jego podwładni wiele podróżują. On także
już wcześniej myślał nad łatwiejszym sposobem przemieszczania
się po lądzie. Przedstawił Tamarosowi pomysł z Portalami. Tama-
rosowi pomysł się spodobał i rozkazał magom, aby rozpoczęli pracę
nad ich zbudowaniem. Portale nie zostały stworzone w ciągu jed-
nej nocy, Gareth — mówił Evaristo, spoglądając z westchnieniem
w przestrzeń. — Przełożona mojego zakonu, Zakonu Wiedzy, rów-
nież brała udział w pracach, podobnie jak przełożeni wszystkich
pozostałych zakonów. Byłem jednym z jej asystentów — wtedy ni-
skiej rangi, takim „przynieś-wynieś-pozamiataj" — i czasami pra-
cowałem do późnej nocy, gdyż do nas należało wyszukanie w staro-
dawnych tekstach wskazówek, jak buduje się Portale.
— A jak to się robi? — przerwał podniecony Gareth.
— Dziecko, dziecko — upomniał go Evaristo. Otworzył książ-
kę do matematyki na ostatniej części, pokazał zadanie, gdzie miria-
dy liczb pokrywały całe dwie stronice i zachodziły na trzecią. —
Potrafisz zrozumieć to równanie?
— Nie, panie — odrzekł onieśmielony Gareth. W tabliczce mno-
żenia doszedł dopiero do sześciu, gubiąc się w labiryncie trudności
przy siedmiu.
— Magia użyta do budowy Portali jest o wiele bardziej skom-
plikowana. Nie mogę ci tego wyjaśnić.
— Zrozumiem, jak będę starszy — powiedział ponuro Gareth.
Evaristo uśmiechnął się lekko.
— My, dorośli, często tak mówimy, prawda? No dobrze, spró-
bujmy. Widziałeś wiertło, jakiego używa kamieniarz do wiercenia
w marmurze? Wyobraź więc sobie, że cała magia żywiołów zbiera
się w jedno, zaczyna obracać się w kółko coraz szybciej, aż w końcu,
tak jak wiertło kamieniarza, kręci się tak prędko, że przebija się przez
materię, tworząc dziurę i w materialnej, i czasowej części świata.
— Dziura — dziwił się Gareth. — Ale czy to nie jest... Próż-
na? — Zniżył głos i wymówił straszne słowo z przyjemnym dresz-
czykiem lęku.
— Cicho, Gareth! — Evaristo zmarszczył brwi. — Nie wyma-
wiaj tak lekko tego słowa! Przecież czcigodni magowie nie zezwo-
liliby na coś takiego. Próżnia niszczy, nie tworzy. O czym to ja
mówiłem?
— Opowiadałeś mi o Lordach Dominiów, panie — odrzekł po-
tulnie Gareth.
Twarz Evarista wypogodziła się.
— Ach tak. To odpowiedniejszy temat rozmowy. Król Tamaros
ze swej strony zaczynał rozumieć, że stworzenie Portali mogło do-
prowadzić do pokoju, ale i do wojny na ogromną skalę. Elfy już po-
dejrzewały nas o nieczyste motywy. Uznały, że Portale budowane
są po to, żeby ludzie mogli wedrzeć się i zawładnąć krainą elfów.
Tamaros poświęcił dwa lata na negocjacje, starając się przekonać
Boskiego, że Portale będą używane wyłącznie dla celów pokojo-
wych. Przyrzekł, że każda rasa będzie mogła ustawić straże i wa-
rowne bramy na swoim końcu Portalu. Obiecał, że żaden człowiek
nie będzie mógł przejść, nie uzyskawszy wpierw zgody Strażnika
Portalu. Złożył te wszystkie obietnice, ale skąd miał mieć pewność,
że zostaną dotrzymane? Portale nie były jeszcze zbudowane, a już
setki ludzi domagały się zezwolenia na podróż. Król Tamaros wie-
dział, że choć część z nich ma szlachetne zamiary, wielu innych
to łajdacy i oszuści. Jak więc nasz król miał zagwarantować, że
wchodzący do Portalu, kiedy już znajdą się poza naszym zasięgiem,
będą przestrzegać naszych praw? Jak zawsze w obliczu trudności,
król Tamaros zwrócił się do bogów. Opuścił pałac i udał się do
Świątyni, aby tam pościć i modlić się. Pozostawał w Świątyni przez
dziewięć dni i dziewięć nocy, spał na kamiennej podłodze niewiel-
kiej celi, nic nie jadł i pił tylko wodę. Miałem przywilej usługiwać
mu w owym czasie — opowiadał Evaristo. — Wciąż go widzę,
ubranego w proste szaty, bardziej zgrzebne od szat najmłodszego
z nowicjuszy, jako że nie był magiem i nie zamierzał udawać, że
jest inaczej. Rozpuszczone długie włosy spływały mu na ramiona.
Nie golił się, co było u niego niezwykłe, a jego lniana broda lśniła
w blasku świec. Post nie wychudził go nadmiernie, a tylko podkre-
ślił delikatne rysy twarzy. Postawiłem przyniesiony dzban z wodą
obok niego na podłodze. Spytałem go też, czy mogę mu w czymś
usłużyć. Ale on nie widział mnie ani nie słyszał i wtedy zrozu-
miałem, że obcuje z bogami. Wycofałem się w ciszy. Następnego
dnia Tamaros opuścił Świątynię i objawił wolę bogów. Do podróży
przez Portale miano wybrać dziesięcioro ludzi. Ta dziesiątka zosta-
nie naszymi ambasadorami wśród innych ludów. Będą oni odpo-
wiadać za wszystkich, którzy wejdą do Portali, oraz pilnować tych,
którzy pójdą tam w ślad za nimi.
— Lordowie Dominiów! — zawołał Gareth w błysku zrozu-
mienia.
— Tak, i takie były ich pierwsze obowiązki — potwierdził Eva-
risto. — Od tamtych czasów ich władza wzrosła, podobnie jak spo-
czywająca na nich odpowiedzialność. Król Tamaros wyszukał w kró-
lestwie ludzi najbardziej godnych tego zaszczytu. Postawił Lordom
Dominiów wysokie wymagania — osoba taka musi być starannie
wykształcona, musi znać przynajmniej dwa języki oprócz własnego.
Musi być wyszkolona w walce, aby bronić słabszych, posiadać zdol-
ności dyplomatyczne i wreszcie być troskliwa, współczująca, silna
i odważna. Kiedy w końcu wybrano dziesięcioro kandydatów, król
Tamaros przedstawił ich bogom. To wtedy po raz pierwszy zdarzyła
się Transfiguracja — Cud Zbroi — dzięki któremu król Tamaros do-
wiedział się, że jego wybór był mądry i bogowie go pochwalali.
— Będę mógł zobaczyć Transfigurację, prawda, Evaristo? —
zapytał błagalnie Gareth, zainteresowany nie tyle religijną stroną
ceremonii, ile samym przedstawieniem.
— Jeśli bogowie zechcą, zobaczysz — odparł Evaristo poważ-
nie, z nutką przygany w głosie. — To bardzo poważna ceremo-
nia, Gareth, nie należy jej lekko traktować. Transfiguracja wywiera
piętno na ciele i umyśle. Jedna z kandydatek nie przeżyła, padła
martwa na ołtarzu. Zbroja stopiła się w jedno z jej ciałem i nie dało
się ich rozdzielić.
— Czy to znaczy, że nie spodobała się bogom, panie? — zapy-
tał Gareth.
— Na początku niektórzy sądzili, że to było przyczyną. Jednak
później Najwyższy Mag zwrócił uwagę, że bogowie podarowali tej
damie błogosławioną zbroję. Stwierdzono więc, że duch damy przy-
jął dar bogów, lecz jej śmiertelne ciało nie było dostatecznie silne,
żeby go udźwignąć. Została pochowana tam, gdzie upadła, przed
ołtarzem. Od tamtej pory wszyscy kandydaci klękają na miejscu jej
spoczynku i pamiętają o niej w swoich modlitwach. Niektórzy na-
zywają ją Jedenastym Lordem Dominium. Lordem Duchów.
Oczy Garetha zrobiły się z podziwu okrągłe niczym u sowy,
a z lęku poczuł mdłości.
— Ale to nie przydarzy się Helmosowi, prawda, czcigodny
magu?
— Modlimy się o to do bogów — odparł z namaszczeniem
Evaristo, po czym, widząc bladość i zmartwienie chłopca, dodał
weselej: — Helmos jest młody, silny i nadzwyczajnie szlachetny.
Spędzi tydzień w Świątyni, przygotowując się do próby i odpra-
wiając Siedem Przygotowań. Nic mu nie będzie.
Gareth zawsze wieczorami odmawiał modlitwy, ponieważ nia-
nia opowiedziała mu historię o chłopcu, który tego nie robił i które-
go zjadły niedźwiedzie. Ale zwykle recytował je pospiesznie, aby
nie klęczeć za długo na zimnej kamiennej posadzce. Tego wieczoru
Gareth dołączył do modlitw Helmosa i z naciskiem prosił bogów,
aby się nim dobrze opiekowali.
Gareth nie wspominał Dagnarusowi o swoim nowym bohaterze.
Wcale nie rozmawiał z Dagnarusem o Helmosie, chyba że książę
sam poruszył ten temat, co czynił rzadko. Instynkt czy też dziecięca
intuicja, a może po prostu fakt, że w ciągu ostatnich kilku miesięcy
Gareth dobrze poznał Dagnarusa, podpowiadał chłopcu do bicia, że
powinien mieć tylko jednego bohatera i że tym bohaterem jest Da-
gnarus.
NASTĘPCA TRONU.
LORD DUCHÓW
Evaristo nie bolał zbytnio nad faktem, że utracił Dagnarusa jako
ucznia. Początkowo guwerner martwił się, a nawet bał, że za to, iż
nie zdołał wypełnić swojego zadania, popadnie w niełaskę nie tylko
u rodziny królewskiej, ale i swoich przełożonych. Jednak w miarę
upływu czasu, skoro nikt nie zwracał się do niego z naganą czy też
wyrzutami, Evaristo uspokoił się i oddał się radości nauczania tego
ucznia, który mu pozostał — Garetha.
Kiedy przełożeni zażądali sprawozdania o postępach w pracy,
Evaristo uczciwie przyznał się do porażki. Skrupulatnie jednak ob-
ciążył winą szambelana księcia, Silwytha. Zdaniem nauczyciela to
elf odpowiadał za wagary księcia. Evaristo stwierdził, że elf nie na-
daje się na mentora dla młodego księcia; guwerner zatem radził,
aby elfa usunąć ze stanowiska.
Następnego dnia rano, przygotowując się do wyjścia na zamek,
omawiał tę sprawę z żoną.
— Czy to było mądre, mój drogi? — pytała żona. — Czy ostroż-
ne? Sam król zdecydował o nadaniu elfowi tego stanowiska.
— To polityczna gra — odparł Eavristo. — Powinnaś widzieć
twarz Bibliotekarki, kiedy wymieniam imię Silwytha. Biedaczka
tak blednie, jakby jej ktoś podcinał gardło. Sytuacja jest bardzo de-
likatna. U elfów nastąpiła zmiana władzy. Nie znam szczegółów —
polityka elfów jest zawsze taka mętna i krwawa, że aż nie chce się
o niej słuchać, żeby sobie nie zepsuć obiadu. Ale na ile się w tym
rozeznaję, poprzedni Tarcza Boskiego, który rządził zaledwie sto
lat został obalony przez obecnego Tarczę, prawdopodobnie dlate-
go, że poprzedni Tarcza pochwalał utworzenie Portalu wiodącego
z Vinnengael do Kar-Khitai. Poprzedni Tarcza poprosił o śmierć.
Jego prośba została spełniona...
— Jakie to okropne! — wykrzyknęła jego żona.
— Mówiłem ci, moja droga, to polityka elfów. — Evaristo wes-
tchnął. — W każdym razie obecny Tarcza grozi teraz, że zamknie
Portal od strony elfów. Między królem a Tarczą wciąż krążą amba-
sadorowie. Oczywiście chodzi o koncesje na handel. Elfy nie ma-
ją zamiaru zamykać swojej części Portalu. Sprzeciwiają się ustalo-
nej dla elfich kupców taryfie za przywożenie towarów na rynek. To
wszystko.
— Ten biedny elf stracił życie z powodu jakiejś taryfy? — za-
pytała z niedowierzaniem żona.
— Nie, nie. Tylko częściowo dlatego. Chodziło o przodka-do-
radcę, rodzinnego ducha. Przodek-doradca obecnego Tarczy dora-
dził mu wyzwanie poprzedniego Tarczy czy coś podobnego.
— Duchy w roli doradców, mój drogi? — Żonę ogarniało coraz
większe zdumienie.
Evaristo uśmiechnął się czule do żony.
— Widzę, że będę musiał zrobić ci cały wykład o elfach i ich
obyczajach, moja droga. Każda elfia rodzina mocno polega na ra-
dach mieszkającego z nią ducha. Ale spóźnię się na lekcje z Gare-
them. Kochany z niego dzieciak, spokojny i wrażliwy. Wyrośnie na
znakomitego maga. Niemal żałuję, że aż tak się zaprzyjaźnił z księ-
ciem. Ale Gareth jest jeszcze młody i wpływ Dagnarusa z czasem
niewątpliwie osłabnie. Cieszę się niezmiernie, że Gareth podziwia
Helmosa. To o wiele odpowiedniejszy wzór do naśladowania.
— Z pewnością, ale co to ma wspólnego z szambelanem?
Evaristo nie usłyszał. Już wychodził. Żona pobiegła za nim.
— Rozmawialiśmy o Silwythu — nacisnęła lekko.
— Ach, tak. Przepraszam, moja droga, zamyśliłem się. — Eva-
risto zatrzymał się i sięgnął po pelerynę. Padał lodowaty deszcz ze
śniegiem, kaprys wiosny. — Król pod żadnym pozorem nie chce
obrazić elfów, toteż Silwyth ma zapewnione rządy na stanowisku
szambelana, mimo że zachęca młodego księcia do uciekania z klasy
i zadawania się z żołnierzami. — Evaristo pocałował żonę w poli-
czek. — Nikt nie śmie szepnąć ani słowa przeciwko elfowi, dlatego
nikt nie wini mnie za niespełnianie obowiązków wobec księcia, bo
gdyby ktoś to uczynił, to powiem publicznie wszystko, co dotych-
czas mówiłem prywatnie.
— Nie podoba mi się to, Evaristo — powiedziała żona, zatrzy-
mując go pełnym miłości gestem. — Wiadomo, że elfy potrafią
uciec się do wszelkich sposobów — trucizna, sztylet wbity w plecy.
Żadna posada nie jest tego warta, nawet praca na królewskim dwo-
rze. Powiedz Bibliotekarce, że chcesz zostać przeniesiony.
— Dziękuję ci za troskę, ukochana. Niestety, żadna posada nie
jest tak dobrze opłacana jak ta. Zresztą nie grozi mi żadne niebezpie-
czeństwo. — Evaristo uśmiechnął się lekko. — Silwyth wygrał. Jego
wpływ na księcia jest niewątpliwy. Ja mu nie zagrażam, a w tej chwi-
li nikt nie myśli o niczym innym poza Transfiguracją Helmosa.
— Pamiętałeś, żeby zamówić nam dobre miejsca, mój drogi?
— zapytała niespokojnie żona.
— Tak. — Evaristo ociągał się, odkładając wyjście najdłużej,
jak się dało. — Czy mówiłem ci, że Helmos zaprosił małego Gare-
tha na ucztę? Jakiż to hojny i szlachetny człowiek, nasz następca
tronu! Gareth jest tak podekscytowany, że udało mi się skłonić go
do nauki dopiero wtedy, gdy dałem mu do czytania Historie Lor-
dów Dominiów. To go uspokoiło. Aż trudno uwierzyć, że ten cieka-
wy temat został opisany w taki sposób, że usypia się nad książką.
Ale to cały Septimus Grubb. Powinienem już uciekać.
Narzuciwszy kaptur na głowę, Evaristo ruszył dzielnie w burzę,
ślizgając się i potykając niebezpiecznie na mokrych kocich łbach.
Gareth nie był jedynym, który z przejęciem oczekiwał zbliża-
jącego się rytuału. Lorda Dominium nie wybierano od dwudziestu
pięciu lat. Ci, którzy byli świadkami ostatniej ceremonii, ze wzglę-
du na swe wspomnienia stali się nagle wręcz rozrywani i o ni-
czym innym nie mówili. Dworskie szwaczki i krawcy pracowali
przy świetle lamp, gdyż nagle wzrósł popyt na piękne nowe stroje.
Samo miasto miało zostać na tę okazję przystrojone. Ze wszystkich
zakątków świata przybywali do Vinnengael dygnitarze i inni go-
ście, w tym jeden z mnichów z Klasztoru Strażników Czasu na
Smoczej Górze.
Budowano i remontowano budynki, zamiatano ulice, sadzo-
no kwiaty. W dniu Transfiguracji sklepy miały zostać pozamykane,
tawerny również, choć w tym względzie nie obyło się bez kłótni
między Gildią Oberżystów a burmistrzem Vinnengael. Oberżyści
utrzymywali, że po całym dniu wiwatowania i bicia braw ich goście
będą spragnieni, dlatego tawerny powinny być otwarte. Burmistrz
odparł, że opanowanie podekscytowanej gawiedzi będzie dostatecz-
nie trudnym zadaniem, nawet jeżeli połowa z nich sobie nie pod-
chmieli. Ostatecznie oberżyści zgodzili się zamknąć szynki, pod
warunkiem, że wolno im będzie dodać po pół pensa podatku do
ceny pokoju, aby wyrównać straty, i że następnego dnia będą mogli
otworzyć szynki o godzinę wcześniej.
Całe Vinnengael ogarnęło więc przyjemne i ekscytujące oży-
wienie — z wyjątkiem czcigodnych magów. Jak starał się wbić
Garethowi do głowy Evaristo, Transfiguracja Lorda Dominium to
święta i wielce uroczysta ceremonia, traktowana przez nich nie-
zmiernie poważnie. Nazajutrz po uczcie Helmos uda się do Świąty-
ni Magów, gdzie rozpocznie Siedem Przygotowań. Cała Świąty-
nia z wyjątkiem Sal Uzdrowicieli zostanie wówczas zamknięta dla
przybyszów.
W Świątyni będą Helmosowi towarzyszyć pozostali Lordowie
¦Dominiów, którzy poddadzą go próbom, wypytają i osądzą jego
wyniki z siedmiu rytuałów. Jeśli w którymkolwiek momencie któ-
rykolwiek z Lordów Dominiów uzna, że kandydat się nie nada-
Jje, ma prawo przedstawić swoje wątpliwości królowi Tamarosowi,
który ponownie rozważy kandydaturę. Mówiono, że pozostali Lor-
dowie Dominiów są zadowoleni z Helmosa. Nikt nie zamierzał
poddawać w wątpliwość jego nominacji, nikt też nie żywił obaw, że
nie przejdzie prób pomyślnie.
Evaristo odmówił Garethowi odpowiedzi na pytania dotyczące
Siedmiu Przygotowań, twierdząc, że są one święte, sekretne, znane
wyłącznie magom i że chłopiec dowie się o nich, kiedy zostanie
uznany za godnego, aby być przyjętym w ich zaszczytne szeregi.
W czasie nominacji Helmosa było tylko pięcioro Lordów Domi-
niów. Lord Siły, Lord Odwagi, Lord Wiedzy, Lord Honoru oraz
Lord Sprawiedliwości. Były wolne stanowiska Lorda Szlachetności,
Lorda Rycerskości, Lorda Dyplomacji, Lorda Myśli i Lorda Bestii.
— Każdy z Lordów Dominiów otrzymuje od bogów czarodziej-
ski dar, który ułatwia mu lepsze pełnienie obowiązków — mówił
Evaristo, kiedy już Gareth na jego polecenie wyuczył się na pamięć
wszystkich dziesięciu stanowisk oraz nazwisk osób nimi uhonoro-
wanych.
Gareth miał okazję przekonać się o tym na własne oczy: cho-
dząc kiedyś z nianią po targu, widział, jak Lord Siły podnosi wózek
wypełniony cegłami, aby uwolnić przygniecionego psa. Posługiwał
się gołymi rękami i — jak powiedziała niania — darem bogów.
Chłopiec patrzył w podziwie na rycerza w strojnej tunice opatrzonej
symbolem Lordów Dominiów — dwoma błękitnymi gryfami trzy-
mającymi złoty dysk.
— A Lord Odwagi odznacza się pewnie odwagą. — Gareth
nigdy nie widział lady Mary z Krammes, ale wiele słyszał o jej
dzielności.
— Nie tylko jest odważna — odparł Evaristo — ale posiada
umiejętność budzenia odwagi w innych.
— A pozostali? Co robi Lord Wiedzy? Wie wszystko?
— Wtedy byłby bogiem. Nie, Gareth, Lord Wiedzy potrafi zaj-
rzeć w serce drugiego człowieka i poznać jego prawdziwe zamysły.
Lord Bestii ma dar porozumiewania się ze zwierzętami.
— A dlaczego nie ma Lorda Wojny? — zapytał, wpatrując się
w listę.
— Zadaniem Lorda Dominium jest budowanie pokoju, Gareth
— odrzekł z uśmiechem Evaristo. — Niepotrzebny nam jest Lord
Wojny.
— To Dagnarus się mocno rozczaruje — powiedział Gareth. —
Kiedy nadejdzie pora, aby został mianowany Lordem Dominium,
zamierza być Lordem Wojny.
Uśmiech Evarista znikł. Przybrał niezwykle poważny wyraz twa-
rzy. Wyrywając chłopcu listę z ręki, nauczyciel wetknął ją w wielką
tekę, którą przyniósł z sobą ze Świątyni.
— No dobrze, Gareth, już za dużo czasu poświęciliśmy Lor-
dom Dominiów. Przez nich zaniedbaliśmy krasnoludy. Powiedz mi,
czego się nauczyłeś o Bezkonnych.
Tego wieczoru odbyła się uczta na cześć Helmosa. Jedzenie
było obfite i wystawne. Wino lało się strumieniami. Dworzanie roz-
prawiali z zapałem. Król był dumny. Królowa, uroiwszy sobie, że
sieją lekceważy, siedziała nadąsana. Gareth był wniebowzięty, tak
przejęty i oczarowany, że nie mógł nic przełknąć. Przez cały wie-
czór wpatrywał się zachwyconymi oczami w swojego bohatera,
który zdawał się promieniować złocistym blaskiem. Helmos wyróż-
niał się spośród zebranych, wywyższony, jakby już znajdował się
w Świątyni z bogami.
Dagnarus nudził się, a przynajmniej tak twierdził. Kiedy obu
chłopców zaprowadzono do łóżek — przyjęcie akurat zaczynało się
robić hałaśliwe — Dagnarus zatrzymał się na chwilę, wyrywając się
Silwythowi, i odwrócił się, aby popatrzeć na swojego starszego brata.
— Chcę tego — powiedział.
— Jeśli taka będzie wola bogów — rzekł Silwyth.
Dagnarus rzucił mu płomienne spojrzenie swych zielonych oczu
i uśmiechnął się.
Po ułożeniu i opatuleniu Jego Wysokości do snu Silwyth jeszcze
długo siedział w swojej komnacie, w której zawsze było mu dusz-
no, gdyż okna były niczym więcej jak szczelinami w grubych mu-
Jrach. Elf tęsknił za swoim łożem w ojczystych lasach, tęsknił za
głębokim haustem rześkiego, chłodnego, przesyconego zapachem
sosny powietrza. Nierzadko w nocy budził się z przerażającego snu,
w którym się dusił.
Wykorzystując fakt, że większość mieszkańców zamku ogarnął
stan przyjemnej nieświadomości, a książę raczej go nie wzywał
o tak późnej godzinie, Silwyth wydobył pędzelek oraz atrament
i ułożył poemat, który miał otrzymać Tarcza. Był długi, pełen sym-
boli, obrazów tęczy nad wodospadem, orłów wzbijających się po-
nad mury pałacu, srebrzystych ryb podpływających tuż pod po-
wierzchnię jeziora. Gdyby przeczytał go człowiek — znający mowę
elfów — usnąłby nad nim z nudów. Tarcza po przeczytaniu go,
przez kwiecie, pędy i liście poematu dotrze do jego korzeni, do
prawdziwego znaczenia.
Zgodnie z Twoim rozkazem, panie, wniknąłem do domu
króla. Jestem szambelanem jego młodszego syna, niesforne-
go dziewięcioletniego chłopca, który jest ambitny, zdolny,
ale nie ma cierpliwości do nauki. Nieustraszony, samowol-
ny i ładny. To niebezpieczne połączenie cech, zwłaszcza
u człowieka. W przyszłości może stać się nam przydatny. Wy-
obrażam go sobie jako węża zauroczonego fletem zaklina-
cza. Dopóki rozbrzmiewa muzyka i czar trwa, będzie po-
słuszny. Jeśli muzyka umilknie, on powstanie i uderzy.
Jeśli chodzi o lorda Mabretona, jest wszystkim, co mog-
łeś sobie wymarzyć, panie. Stosunki jego grupy z ludźmi
gwałtownie się pogarszają. Lady Mabreton trzyma się na
uboczu, w swoim odosobnionym domostwie na brzegu rzeki
Hammerclaw. Nie pokazała się jeszcze na dworze, za co mu-
simy być wdzięczni. Pieśń jej urody zagłuszyłaby rżenie tego
osła, jej męża.
Starszy syn króla, Helmos, ma zostać mianowany Lordem
Dominium. Wpływy Boskiego słabną. Należy przygotować
się do działania.
Po ostatnim pociągnięciu pędzelka Silwyth wezwał służącego
— jeszcze z ojczyzny, który przybył do Vinnengael ze swoim pa-
nem. Silwyth wręczył mu poemat, zwinąwszy go starannie w zgrab-
ny zwój i włożywszy do tuby z rzeźbionej kości.
— Zanieś to Tarczy Boskiego. Tu są pieniądze na drogę i moje
zezwolenie na wejście do Portalu. Dokument ten przeznaczony jest
wyłącznie dla oczu Tarczy. Gdyby ci groziło ujęcie przez wrogów
Tarczy — ludzi bądź elfów — najpierw zniszczysz dokument, a po-
tem siebie.
Służący skłonił się na znak, że zrozumiał i że chętnie wypełni
nałożony nań obowiązek. Zatknął tubę ze zwojem za tunikę, na ser-
cu. Kłaniając się ponownie, wyszedł.
Silwyth, wypełniwszy swój obowiązek, nie miał ochoty iść spać.
Stanął przy oknie wychodzącym na dziedziniec, pusty, jeśli nie li-
czyć straży zamkowej.
„Wojna będzie mi miła — pomyślał Silwyth, obserwując żołnie-
rzy chodzących w kółko. — Pierwsi ludzcy żołnierze, którzy przej-
dą przez Portal, będą oznaczać upadek Boskiego i wyniesienie Tar-
czy. A gdy Tarcza wzrośnie w siłę, wzrosnę i ja".
Promienie słońca usiłujące się wśliznąć w wąziutkie okna elfa
przywiodły mu na myśl świt, jaki oglądał, wstając z łóżka w domu.
W oczach Silwytha zakręciły się łzy; zapłakał bez wstydu.
PŁONĄCE JEZIORO
Następnego ranka Helmos udał się do Świątyni w celu poddania
się Siedmiu Przygotowaniom. Dwa tygodnie, które tam spędził,
były najdłuższymi, jakie Gareth przeżył. Dzień, kiedy Silwyth przy-
szedł powiedzieć księciu Dagnarusowi, że Rada Lordów Dominiów
mianowała jego brata, następcę tronu księcia Helmosa, na Lorda
Dominium i że pierwszy w historii został on wybrany jednogłośnie,
był najpiękniejszym dniem w życiu Garetha, mimo iż Dagnarus po-
padł w zły nastrój i bez powodu uderzył Garetha w twarz, rozci-
nając mu wargę.
Rankiem w dniu ceremonii Transfiguracji Gareth obudził się,
zanim Silwyth zdążył go wezwać. Wstał i nawet zaczął się ubierać
w nowy strój, który kupili mu rodzice. Był to dzień, kiedy chłopiec
miał po raz pierwszy ujrzeć ceremonię Transfiguracji, pierwszy raz
wstąpić w progi Świątyni Magów i pierwszy raz ubrać się w krótką
tunikę. Nakładając ją i obciągając nad nowymi, różnokolorowymi
pończochami, Gareth już poczuł się, jakby mierzył sześć stóp. Sil-
wyth upiął pelerynę chłopca i schował jego włosy pod czapką.
Dagnarus okazał się niezwykle kłótliwy i kapryśny. Zazwyczaj
budził się i zrywał z łóżka pierwszy, droczył się z obecnymi przy
wstawaniu lordami, którzy stali dookoła, mrugając sennie i zie-
wając w rękaw. Tego dnia książę spał długo, czy też udawał, że śpi.
Lordowie stali strojnie przyodziani, obserwowali wschód słońca,
przestępowali z nogi na nogę i zasępiali się coraz bardziej. Garetha
ogarnęła panika, bał się, że nie zdąży na ceremonię, chociaż pozo-
stało do niej jeszcze przynajmniej sześć godzin.
Silwyth wziął sprawy w swoje ręce. Pootwierał okna, wpuszcza-
jąc świeże powietrze i blask zaiste wyjątkowo wspaniałego wscho-
du słońca. Gareth patrzył w podziwie na jaskrawe smugi czerwieni
przecinające niebo, rozpłomieniające się pomarańczowo, a potem
złoto; radował się, że Helmos otrzymał taki dobry znak.
Silwyth rozsunął zasłony łoża, mówiąc przy tym:
— Jego Wysokość dzwoni, panowie. Usłużmy mu.
Jego Wysokość nie dzwonił, a wręcz przeciwnie — mały srebr-
ny dzwoneczek stał spokojnie na stoliku nocnym. Dagnarus cisnął
Silwythowi z poduszek spojrzenie pełne złości.
— Dzień dobry, Wasza Wysokość — powiedział szambelan. —
Życzę księciu radosnego dnia. Spałeś trochę dłużej niż zwykle,
niewątpliwie z powodu podniecenia wydarzeniem, jakie spotkało
twojego czcigodnego brata. Przynosi to Waszej Wysokości zaszczyt.
Jakieś książątko mogłoby czuć zazdrość, że tak dużo uwagi poświę-
ca się jego bratu. Prawdziwie wielki książę rozumie, że honor spły-
wający na jego brata dotyka i jego.
Trzeba przyznać Dagnarusowi, że aż do chwili, kiedy Silwyth
zwrócił mu na to uwagę, nie uświadamiał sobie swojej zazdrości
o Helmosa. To uczucie było naturalne. Dagnarus był dzieckiem
psutym i rozpieszczanym, młodszym synem, beniaminkiem. Jednak
to Helmos był dzieckiem ukochanym.
Król Tamaros nie mógł kochać Dagnarusa tak samo, jak kochał
jedyne dziecko urodzone przez kobietę, którą po kres swych dni
uważał za swoją prawdziwą żonę. Jako człowiek dobry, Tamaros
czuł się winny, że nie potrafi kochać młodszego syna. Chciał tego,
bardzo się starał. Jego wysiłki były widoczne dla wszystkich, lecz
¦niestety, przybrały postać pobłażania. Tamaros nigdy nie zbeształ
Dagnarusa, nie przemówił do niego surowo ani nie odmówił nicze-
go, czego chłopiec zapragnął, poza jedyną rzeczą, jakiej pragnął
Jnajmocniej — prawdziwej ojcowskiej miłości. Dagnarus zaś ciągle
starał się zdobyć tę miłość, która dyndała przed nim niczym mar-
chewka zawieszona tuż poza zasięgiem osła chodzącego w kieracie.
Na to napomnienie, jakże subtelne, Dagnarus zmienił swoje po-
stępowanie. W jednej chwili przeistoczył się z obrażonego dziecia-
ka w łaskawego księcia. Przeprosił lordów za to, że kazał im cze-
kać, po czym wspaniałomyślnie zwolnił ich tego ranka ze służby,
mówiąc, że zapewne chcą się przebrać w uroczyste szaty. To spo-
dobało się lordom, którzy wyszli, życząc mu radości i wielu darów
w tak niezwykłym dniu. Gareth został, gdyż Dagnarus rzucił mu
spojrzenie mówiące, że życzy sobie, aby pozostał. Dagnarus także
miał nałożyć krótką tunikę, co go uradowało i wprawiło w lepszy
humor. Wiedział, że piękny strój podkreśla jego urodę, a chociaż
był młody, miał już świadomość przewagi, jaką wygląd daje mu
nad innymi.
Podczas gdy jadł i ubierał się, rozmawiali o wydarzeniach dnia,
bombardując Silwytha pytaniami.
— Dlaczego mój ojciec nie jest Lordem Dominium, Silwyth?
— spytał Dagnarus.
— Twój ojciec został pobłogosławiony i wywyższony nad in-
nych ludzi, gdyż otrzymał dar powoływania Lordów Dominiów.
Nie przystoi mu obdarowywać się nim samemu, tak jak Waszej
Wysokości nie przystoi kupowanie sobie podarków.
Silwyth położył złoty diadem na czole Dagnarusa i powiedział,
że już czas udać się do ojca i matki.
— Dlaczego wśród elfów nie ma Lordów Dominiów, Silwyth?

— zaciekawił się Dagnarus, gdy przygotowywali się do wyjścia.
— To bardzo dobre pytanie, Wasza Wysokość — odrzekł Sil-
wyth. Ani jego twarz, ani głos nie zdradziły żadnych uczuć, jed-
nak jego zwykły chłód stopniał od gniewu; w ciemnych, skośnych
oczach zamigotał płomyk. — Podobno niektórzy ludzie pytają Jego
Królewską Mość o to samo.
Dagnarus i Gareth wymienili spojrzenia, ale nie mieli czasu
omówić tego złowieszczego stwierdzenia, gdyż książę został zapro-
wadzony do swoich obowiązków. Gareth poszedł spotkać się ze
swoimi rodzicami.
Gdy matka zobaczyła go w krótkiej tunice, rozpłakała się i po-
wiedziała, że straciła swoje dziecko.
Świątynia Magów była olbrzymią budowlą zlokalizowaną na
tym samym poziomie co pałac. Od pałacu oddzielał Świątynię
ogromny otwarty plac. Zdobna lśniącymi stawami, kwiatami oraz
drzewkami w kamiennych urnach, Świątynia stanowiła rozległą gru-
pę wielu budynków, wśród których znajdowały się Sale Uzdrowi-
cieli, Uniwersytet, gdzie mieszkali i uczyli się studenci kształcący
się na magów, oraz komnaty i gabinety samych dziesięciu Wyso-
kich Magów wraz ze skrybami, sekretarzami i sługami.
Pośrodku Świątyni znajdował się wielki amfiteatr, przykryty
kopułą. Amfiteatr służył rozmaitym celom. Odbywały się tu między
innymi świąteczne uroczystości religijne, a raz w miesiącu spotyka-
li się przełożeni gildii dla omówienia interesów. Tu także mogli
przyjść ludzie, gdy chcieli obcować z bogami, złożyć kwiaty na
ołtarzach i zapalić świece, by ich modły zostały wysłuchane. Tego
dnia miała się w nim odbyć ceremonia Transfiguracji.
Wyszedłszy z pałacu w towarzystwie rodziców, Gareth popa-
trzył na plac — zazwyczaj pusty, teraz był dosłownie pokryty mo-
rzem ciał. Zjawili się wszyscy mieszkańcy Vinnengael, gdyż przy
tak radosnej okazji otwarto bramy na trzeci poziom i zezwolono
wejść do królewskiego miasta tym, którzy mieszkali na pierwszym
poziomie, nad wodą, lub na drugim, wokół rynku. Wielu ludzi przy-
było z Dunkargi, nie tylko po to, żeby obejrzeć paradę — to wszyst-
ko, co mieli zobaczyć z uroczystości — ale żeby sprzedać swoje to-
wary na jarmarku urządzanym na cześć Helmosa.
Na swoim bojowym rumaku przejechał dumnie kapitan Argot.
Zarówno człowiek, jak i koń wyglądali groźnie, gdyż obowiązkiem
Argota oraz jego żołnierzy było pilnowanie porządku w tłumie, któ-
ry liczył pewnie dziesiątki tysięcy ludzi. Żołnierze stali rzędem
wzdłuż trasy z pałacu do Świątyni, spleceni ramionami, tworząc
żywy mur, za którym przelewała się masa ludzi pragnących choćby
zerknąć na królewski pochód. Grupa żołnierzy uformowana w trój-
kąt stała także na schodach pałacowych. Mieli oni ogromne tarcze
z brązu; w razie gdyby gawiedź stała się niesforna, żołnierze mieli
utworzyć żelazny klin, który z łatwością wbiłby się we wzburzone
zgromadzenie.
Gareth z rodziną zajęli miejsca wraz z resztą szlachty, jako że
mieli maszerować w paradzie. Szambelan Jego Królewskiej Mości
ustawiał ich w szeregu zgodnie z rangą i pozycją; rodzina Garetha
znalazła się blisko czoła pochodu, co jemu odpowiadało, lecz ziry-
towało jego ojca, gdyż im wyższa ranga, tym bliżej końca stawano.
Dzięki temu jednak dochodzili do schodów Świątyni pierwsi i Ga-
reth miał okazję obejrzeć resztę procesji.
Nikt nie chciał iść z przodu. Szambelan znalazł się w trudnym
położeniu: nakazywał, przekonywał, zachęcał, zmuszał, krzyczał, aż
całkiem ochrypł. Miejsca w szeregu ustalono wcześniej, lecz wszyst-
ko się rozsypało w ostatniej chwili, kiedy jeden spośród szlachty
uznał, że został obrażony. Szambelan popełnił błąd, przesuwając go
do tyłu, i teraz wszyscy żądali, aby ich również przesunął.
Gareth nie zwracał uwagi na te spory. Obserwował kapitana Ar-
gota i wspominał chwile, kiedy siedział na tym samym koniu. Kapi-
tan krzyczał do swoich ludzi coś o orkach. Kilku żołnierzy po-
trząsnęło głowami; sprawiali wrażenie zaniepokojonych. Garetha
ogarnął paniczny lęk, że orkowie narobią kłopotów, jednak rozej-
rzawszy się przez chwilę, przekonał się, że nie ma żadnych orków.
Było to niezwykłe, ponieważ orkowie uwielbiają uroczystości i pa-
rady, widać ich w każdym tłumie, gdyż górują o głowę nad wszyst-
kimi; stoją wtedy z otwartymi w zachwycie ustami i podziwiają
przedstawienie.
Argot wychylił się z konia, by porozumieć się ze swymi ludź-
mi, a Gareth nadstawił ucha, bo Dagnarus na pewno będzie cie-
kaw, co się święci. Zawsze interesował się wszystkim, co dotyczyło
żołnierzy.
— Myślicie, że coś knują? — krzyczał Argot, aby usłyszeli go
ponad hałasem.
— Nie, kapitanie! — wrzasnął jeden z oficerów, przysuwając
się bliżej, by kapitan go usłyszał. — Ich szamani mówią, że poja-
wiły się złe znaki.
Argot uśmiechnął się drwiąco.
— Co tam znowu? Stado gęsi pofrunęło z południa na północ
zamiast odwrotnie?
Żołnierz zachichotał.
— Coś w tym rodzaju. Czy widział pan dzisiaj wschód słońca,
kapitanie?
— Tak, niestety — odparł Argot. — Nie spałem od dwóch
nocy. Muszę przyznać, że był wyjątkowo piękny, jakby bogowie
pobłogosławili ten dzień.
— I właśnie orkowie uznali go za wyjątkowo straszny — po- '
wiedział oficer. — Jezioro Ildurel zrobiło się czerwone jak ogień.
Orkowie, którzy wypłynęli łodziami na poranny połów ryb, zaczęli
wyć i beczeć, jakby woda naprawdę płonęła, i błagali tych na brze-
gu, aby ich uratowali. Ale żaden ork nie chciał włożyć wiosła
w wodę, dopóki czerwień nie znikła. Ryby, które złowili, wyrzucili
z powrotem za burtę, twierdząc, że są przeklęte. Teraz siedzą poza-
mykani w domach i trzęsą się ze strachu.
— Chwała bogom — westchnął Argot z ulgą. — Przynajmniej
nimi nie musimy się dzisiaj martwić.
Odjechał, aby zażegnać następny kryzys —jakaś kobieta krzy-
czała, że skradziono jej klejnoty.
Po ustaleniu pierwszeństwa — niezupełnie ku zadowoleniu ojca
Garetha — ponownie zajęli miejsca w szeregu.
Szlachetnie urodzeni szli pośród wiwatującego tłumu ludzi, któ-
rych roześmiane, uradowane twarze stanowiły dziwny kontrast dla
twarzy żołnierzy, wyjątkowo posępnych i zaciętych.
Ludzie byli szczęśliwi i życzliwie usposobieni; życie w Vinnen-
gael było w owym czasie dobre. Kościół opiekował się biedaka-
mi, zamożna klasa średnia płaciła podatki, ale nie czuła się wyzy-
skiwana. Bogaci dokładali swój udział do ogólnego dobra i żyli
spokojnie.
Za szlachtą szli ambasadorowie z innych krain — w większości
elfy, jeden krasnolud, ale nie było orków. Z powodu złego znaku
nawet ambasador orków nie dał się przekonać do wzięcia udziału
w marszu, choć później Gareth dowiedział się, że sam król Tama-
ros wysłał mu uprzejmą i uspokajającą notę. Po ambasadorach by-
ła przerwa, aby zwiększyć napięcie oczekiwania. Tłum przycichł
i z podniecenia wstrzymał oddech.
Tymczasem Gareth z rodzicami dotarł na stopnie Świątyni. Prze-
łożony gildii, pomniejsi lordowie, szlachta ziemiańska i ambasadoro-
wie ustawili się wzdłuż schodów, oczekując na przybycie króla.
Trąby oznajmiły rozpoczęcie królewskiej procesji. Najpierw szły
królewskie sztandary, a za nimi trębacze z lśniącymi w słońcu in-
strumentami. Następnie dziesiątka Wysokich Magów, z których
każdy na białej, haftowanej złotem albie, przynależnej wszystkim
członkom kapłaństwa, nosił ornat innego koloru.
Za magami jechali w ciągniętych przez konie rydwanach królo-
wie innych krain ludzkich z orszakami rycerzy. Dalej królowa ze
swymi dworkami; siedziała w lektyce niesionej przez czterech po-
tężnych mężczyzn. Wokół niej szły główna garderobiana oraz po-
zostałe damy dworu, które sypały płatki róż hodowanych w pałacu
przez całą zimę w oczekiwaniu na ten dzień. Ojciec królowej, Ol-
gaf, król Dunkargi, również został zaproszony na ceremonię, jed-
nak odmówił przybycia; na dworze odebrano to jako zniewagę.
Gareth przyjrzał się uważnie lektyce królowej, gdyż tam, przy
matce, na ogół jeździł Dagnarus. Jednak zwykłe miejsce księcia
było puste i Gareth przestraszył się, że książę uparł się nie przybyć
na uroczystość. Ale wtedy owacje (niezbyt gorące), którymi przy-
witano Jej Królewską Mość, zamarły i w tłumie dały się słyszeć ci-
che westchnienia.
Dagnarus szedł za lektyką matki, utrzymując stosowną odleg-
łość między nią a sobą, a także między sobą a orszakiem króla, który
następował dalej. Książę szedł sam po usłanej płatkami róż drodze,
łaskawie machając ręką tłumowi. Jego rude włosy lśniły w słoń-
cu niczym ogień; gdyby widzieli to jacyś orkowie, uciekliby, gdzie
pieprz rośnie. Szedł wysoki i wyprostowany. Przy swoim młodym
wieku miał tak królewską postawę i był tak piękny, że damy z za-
chwytu gruchały nad nim niczym gołębice.
Za księciem na wspaniałych rumakach jechało pięcioro Lordów
Dominiów. Ich wypolerowane srebrzyste zbroje — każdy z lordów
miał inną, mówiącą coś o jego charakterze — błyszczały w blasku
słońca tak mocno, że od patrzenia na tę jasność bolały oczy.
Lordowie Dominiów eskortowali konia Helmosa, prowadzone-
go przez jednego z rycerzy księcia. Na ten widok Gareth poczuł
ukłucie w sercu, gdyż koń bez jeźdźca idzie zawsze w kondukcie
żałobnym po śmierci żołnierza, i przez jedną straszną chwilę pomy-
ślał, że Helmosowi coś się stało. Jednak logika przeważyła. Chłop-
cu przyszło do głowy, że gdyby tak było, to koń byłby okryty
czarną derką, a przecież na paradę został przystrojony girlandami
kwiecia, aby po skończonej ceremonii godnie nieść triumfującego
jeźdźca.
Helmos tymczasem przebywał w Świątyni, w świętym odosob-
nieniu, i w oczekiwaniu na zbliżającą się uroczystość spędzał czas
na modłach.
Za koniem Helmosa na identycznych czarnych wierzchowcach
jechało dwudziestu królewskich rycerzy w pełnej gali i z tarczami.
A potem wiwaty przybrały na sile i nawet bogom musiały wyda-
wać się ogłuszające.
Pojawił się król Tamaros, jadący w złoto-srebrnym rydwanie
zaprzężonym w cztery białe konie. Król sam powoził, umiejętnie
i z łatwością kierując bojowymi rumakami. Niemal zniknął z oczu
w zamieci wiosennego kwiecia, którymi tłum obrzucił go na szczę-
ście. Po jego przejściu na drodze została gruba na cal warstwa
zgniecionych kwiatów, a ich słodka woń unosiła się w powietrzu
jeszcze wiele dni.
U schodów Świątyni Tamaros zsiadł z rydwanu. Magowie sto-
jący wzdłuż schodów kłaniali mu się, gdy przechodził. Królowa
Emillia przywitała go miło pocałunkiem, co spodobało się gawie-
dzi. Dagnarus skłonił się ojcu, co spodobało się jeszcze bardziej.
Najwyższy Mag poprowadził królewską rodzinę do Świątyni. Za
nimi poszli Lordowie Dominiów, a dalej reszta procesji: najpierw
dostojni, potem mniej ważni. Ludzi było takie mnóstwo, że Gareth
zaniepokoił się, czy zostanie dla niego krzesło, ale ojciec powie-
dział mu, że krzesła są dla nich zarezerwowane, a miejsca jest
tyle, że na ceremonii zmieści się nawet trochę starannie wybranych
przedstawicieli prostego ludu.
W końcu Gareth dostał się do Świątyni. Przejście z jasnego,
ciepłego, słonecznego dnia do ciemnego, chłodnego cienia oślepiło
go na chwilą i przejęło uczuciem zimna, gdyż w swoim ciężkim
stroju zdążył się spocić i teraz zadrżał z chłodu. Na zewnątrz do-
świadczył radości i podniecenia paradą. W środku panował spo-
kój. Odgłosy gawiedzi umilkły, kiedy ciężkie drzwi zatrzasnęły się
z hukiem. Dźwięk ten przypomniał mu z mocą powagę i uroczy-
stość chwili. Otaczający go ludzie byli poważni i milczący; jeśli się
w ogóle odzywali, to tylko szeptem. Gareth usiadł nerwowy, przy-
tłoczony wrażeniami, zgrzany.
Przypomniała mu się opowieść o Lordzie Duchów i rozejrzał się
z obawą, czy dama nie znajduje się czasem wśród obecnych.
Ceremonia Transfiguracji Lorda Dominium odbywała się w am-
fiteatrze Świątyni Magów. Gareth znalazł się tu po raz pierwszy
i miejsce przejęło go zachwytem i podziwem. Teatr zbudowano na
podobieństwo kompasu: każdy z czterech punktów poświęcono ży-
wiołowi, który przedstawiał. Północą była Ziemia, najważniejsza
dla ludzi, gdyż z tego źródła płynęła wszelka ludzka magia. Ołtarz
bogów stał w północnym krańcu teatru.
Ludzie szybko zajmowali miejsca, potykając się jedni o dru-
gich w półmroku i szepcząc przeprosiny. Niektórych wciąż jeszcze
rozpierała radość parady: pośród szlachetnie urodzonych Gareth
słyszał stłumione śmiechy, galerie zaś, które mieściły pospólstwo,
kipiały podnieceniem — dawały się słyszeć okrzyki zachwytu, po-
dziwu oraz dobroduszne docinki, kiedy ludzie przepychali się, że-
by lepiej widzieć. Lecz stopniowo uroczysta atmosfera wnętrza
Świątyni, podkreślona wizerunkami dobrotliwych twarzy bogów
spoglądających na obecnych z góry, zaczęła udzielać się zgroma-
dzonym. Ludzie uciszyli się, a potem całkiem umilkli.
Weszli królowa Emillia i Dagnarus ze świtą królewskich ryce-
rzy. Zajęli honorowe miejsca w pierwszym rzędzie przed stojącym
na podwyższeniu ołtarzem.
Gareth wstał, chcąc przyjrzeć się Dagnarusowi. Książę był bla-
dy i niezwykle poważny; uroczysty charakter ceremonii odbił się
wreszcie i na nim. Czując na sobie wzrok zebranych, podniósł
głowę. Kiedy spojrzał na morze pełnych oczekiwania twarzy ze spo-
kojną godnością, przez tłum przebiegła fala zachwyconego szmeru.
Matka Garetha pociągnęła go za tunikę, każąc mu usiąść i zachowy-
wać się jak należy. Gareth niechętnie usiadł, ale odkrył, że przysu-
wając się blisko do matki i wyglądając między ramionami ludzi
siedzących przed nim ma dobry widok na księcia.
Jeden za drugim weszło dziesięciu Wysokich Magów wraz z Naj-
wyższym Magiem. Zajęli miejsca na podwyższeniu, na rzeźbionych
krzesłach o wysokich oparciach, ustawionych po bokach ołtarza, po
pięć z każdej strony, twarzą do publiczności. Za nimi weszli Lordo-
wie Dominiów, którzy stanęli wokół ołtarza jako straż honorowa.
Na końcu pojawił się król Tamaros. Usiadł po jednej stronie ołtarza,
naprzeciwko Najwyższego Maga.
Wszystko było gotowe. W tłumie panowała cisza. Nikt nie kasz-
lał, żadne dziecko nie kwiliło. Najwyższy Mag, którym w owym
czasie był wielki czarodziej Reinholt z Amrah'Lin, powstał. Skłonił
się królowi Tamarosowi, po czym przemówił cichym, poważnym
głosem:
— Wprowadźcie kandydata.
Dwóch Lordów Dominiów opuściło swoje posterunki i udało się
do spowitej głębokim cieniem alkowy.
Otworzyły się drzwi, z których padł promień światła. Na tle
światła odcinała się czernią sylwetka Helmosa. Nie pozostał długo
w ciemności. Kiedy uczynił krok do przodu, oświetlił go blask
świec stojących na ołtarzu. Lordowie Dominiów zamknęli za nim
drzwi. Wiodły one do wnętrza Świątyni, gdzie Helmos dopełnił
Siedmiu Przygotowań i spędził noc w świętym Portalu Bogów.
Helmos podszedł bliżej, a zebrany tłum westchnął jak jeden mąż.
Książę zawsze był przystojny, lecz dni modlitwy i perspektywa
dostąpienia tego zaszczytu, który był jego celem od dnia, kiedy na-
uczył się mówić, sprawiły, że stał się piękny. Odziany w proste sza-
ty, promieniał wewnętrznym światłem, które zdawało się niweczyć
przygnębiającą ciemność wnętrza Świątyni i rozsiewać słoneczny
blask. Helmos nie był podekscytowany ani przestraszony. Nie znaj-
dował się wśród ludzi, tylko wśród bogów. Zauważał zgromadzo-
nych ludzi nie bardziej, niż gdyby byli szczurami mieszkającymi
w Świątyni (w chwili przybycia gości pierzchły; dawało się tylko
słyszeć, a niekiedy i odczuć ich bieganinę, gdy szukały swoich
dziur).
Straż honorowa doprowadziła Helmosa na miejsce przed ołta-
rzem, marmurowym blokiem pozbawionym ozdób, przykrytym te-
raz obrusem z najcieńszego płótna, który jego matka, będąc brze-
mienną, szyła w oczekiwaniu na ten wspaniały dzień. Ujmując
w prawą dłoń rękę ojca, lewą Helmos położył na obrusie. W tej
chwili oboje rodzice byli przy nim.
Matka Garetha odszukała jego rękę i uścisnęła mocno. Płakała
w milczeniu, podobnie jak prawie wszyscy w teatrze. Jego ojciec
otarł łzy i objął ramieniem żonę oraz dziecko. W tej chwili byli bar-
dziej rodziną niż kiedykolwiek przedtem czy potem.
Król Tamaros pochylił głowę, bardzo wzruszony.
Królowa Emillia wydała głośny szloch i schwyciła Dagnarusa.
Chłopiec siedział sztywno wyprostowany, nie patrząc na matkę
i w ogóle nie zwracając na nią uwagi. Twarz miał ściągniętą, oczy
utkwione w brata. Gareth widział, że duszę księcia trawi zazdrość.
Helmos uniósł głowę. Odstąpił od ołtarza.
— Jestem gotów, Najwyższy Magu — powiedział.
Podeszli dwaj Lordowie Dominiów: zdjęli biały obrus z ołtarza,
z szacunkiem go złożyli i oddali jednemu z magów. Najwyższy
Mag zasiadł na krześle ustawionym za ołtarzem. Dwóch innych ma-
gów przyniosło zwój cieniutkiego papieru welinowego, rozpiętego
na pałeczkach z litego złota. Rozpostarli zwój przed Najwyższym
Magiem. Podano mu pędzelek i małą fiolkę z krwią jagnięcia. Za-
nurzył pędzelek w inkauście i zawisł nim nad zwojem. W odpo-
wiednim czasie Najwyższy Mag zostanie natchniony przez bogów,
wówczas zapisze na zwoju tytuł, jaki przyjmie Helmos jako Lord
Dominium: Lorda Rycerskości, Sprawiedliwości czy też inny, jaki
bogowie dla niego wybiorą.
Przygotowawszy się, Najwyższy Mag wyrzekł:
— Niechaj rozpocznie się Cud Transfiguracji.
Helmos ukląkł przed ołtarzem. Król Tamaros zbliżył się, poło-
żył obie dłonie na pochylonej głowie syna i wezwał bogów, by go
pobłogosławili oraz udzielili mądrości mocy należnej Lordowi Do-
minium. Następnie Tamaros zapytał Helmosa, czy chce poświęcić
swe życie służbie dla innych, a w razie potrzeby oddać za nich życie.
— Z pomocą bogów, tak — odparł prosto Helmos.
Tamaros odsunął się od ołtarza. Helmos odwrócił się twarzą do
publiczności. Jego oczy patrzyły prosto w zaciągnięty dymem mrok
amfiteatru. Gdzie sięgała wzrokiem jego dusza, nikt nie wiedział.
Skrzyżował dłonie na piersi i czekał.
Ludzie patrzyli zafascynowani. Gareth wstrzymał oddech, bojąc
się, że nawet jego drobne, nieumyślne poruszenie wywoła niepo-
żądany skutek. Słyszał opowieści o Cudzie, ale nikt i nic nie przy-
gotowało go na to, czego miał być świadkiem. Wątpliwe, czy takie
przygotowanie jest w ogóle możliwe.
— Rozpoczyna się Cud Zbroi — obwieścił Najwyższy Mag.
Twarz Helmosa wykrzywił skurcz bólu.
|— Co się dzieje? — wyszeptał gorączkowo Gareth, przesu-
wając się po ławce to w jedną, to w drugą stronę, desperacko sta-
rając się coś dostrzec.
— Jego stopy — odezwał się ojciec głosem, którego chłopiec
nie rozpoznał. — Popatrz na jego stopy, Gareth.
Nagie stopy i łydki Helmosa były białe niczym marmur ołtarza.
A raczej były marmurem. Przemieniał się w kamień.
Chłopiec zadrżał gwałtownie.
— To go zabija! — jęknął Gareth.
— Nie — odrzekł ojciec. — To Cud.
— Nie patrz, Gareth! — syknęła matka. Sama zasłoniła oczy
rękami, ale Gareth widział, że podglądała przez palce.
Gareth chciał zamknąć oczy, gdyż widok cierpienia Helmosa
był straszny. Ale trzymał je otwarte w hołdzie dla swojego bohate-
ra. Jeśli Helmos potrafił znieść swój ból, dziecko mogło znieść ból
patrzenia na jego mękę.
Z galerii pospólstwa dały się słyszeć westchnienia, pomruki
i jednogłośne: „Bogowie, dopomóżcie mu!"
Gareth na chwilkę przeniósł spojrzenie z Helmosa na Dagnarusa.
Dagnarus był bardzo blady; oczy miał okrągłe, szeroko otwarte.
Siedział bez ruchu.
Helmos przez cały czas wpatrywał się w ojca, czerpiąc siłę
z miłości. Tamaros nie skrzywił się nawet ani nie spuścił wzroku.
Uśmiechał się do syna uspokajająco, z niewzruszoną wiarą w bo-
gów, i wspierał syna, jak mógł, w znoszeniu tej męki. Transfigura-
cja, dzięki bogom, trwała krótko. Skończyła się w niecałą minutę,
choć Garethowi zdawało się, że trwała tyle, co kilka żywotów.
Ciało młodego człowieka pod płócienną szatą zmieniło się
w biały marmur, zimny kamień, twardy, niewzruszony. Przypomi-
nał rzeźbione figury królów i królowych, szlachetnych rycerzy i ich
małżonek oraz czcigodnych magów, które ozdabiają trumny spo-
czywające w Komnacie Wieczności, głęboko pod Świątynią.
Kamienne oczy nadal wpatrywały się w Tamarosa. Ostatnim wi-
dokiem, jaki zobaczył Helmos, była kochająca ojcowska twarz,
wciąż uśmiechnięta, choć zalana łzami.
Tamaros wstał, zbliżył się i położył rękę na kamieniu, którym
stał się syn.
— O bogowie Ziemi i Morza, Ognia i Powietrza, pobłogosław-
cie tego waszego sługę.
Tamaros cofnął się.
Kamienny posąg Helmosa rozżarzył się, najpierw na pomarań-
czowo, a potem czerwono, niczym rozpalona magma. Blask roz-
świetlił Świątynię. Z kamiennej figury promieniowało takie ciepło,
że niektórzy w pierwszym rzędzie byli zmuszeni odwrócić twarze.
Jednak nie Dagnarus. On nie drgnął od chwili rozpoczęcia cere-
monii. Z lekko rozchylonymi ustami chłonął wszystko, co się dzia-
ło, wrażenia zapadały w głąb jego istoty.
Blask promieniujący z figury stawał się coraz jaśniejszy. Pło-
nęła teraz błękitno-białym światłem, od którego bolały oczy. Gareth
bez przerwy mrugał, ocierał łzy, ale patrzył.
Rozgrzany do białości kamień zaczął zmieniać kształt.
Jak kowal wykuwa zbroję tylko z najlepszego, najmocniejszego
metalu, tak bogowie tworzą zbroję Lorda Dominium z tego, co naj-
lepsze i najmocniejsze w kandydacie. Zbroja Lorda Dominium po-
wstaje z serca i duszy. Bogowie nadają zbroi formę fizyczną: wyko-
rzystują to, co znajduje się w ciele, aby je okryć pancerzem. Od tej
chwili Lord Dominium musi tylko wezwać swą zbroję, a ona go
osłoni.
Zbroja taka — dar bogów — jest magiczna, a zatem nieznisz-
czalna, odporna na atak zwykłą bronią. Zbroja każdego z Lordów
Dominiów jest inna, odmienna od zbroi pozostałych lordów, gdyż
zostaje wykuta z innych cech każdego człowieka.
„Wykuta z siły, ochrania najsłabsze miejsca, aby można było
zamienić je ze słabości w siłę" — tłumaczył później Evaristo.
Blask był tak silny, jakby słońce odbijało się w tysiącu zwiercia-
deł, i tak jaskrawy, że publiczność zupełnie oślepła. Gareth mu-
siał zamknąć oczy, ale światło i tak przenikało przez zamknięte po-
wieki; na tle żółtego światła widział czerwoną siateczkę swoich na-
czyń krwionośnych.
I nagle światło zgasło. Znów mógł patrzeć.
Cud Zbroi dokonał się. Głowę Helmosa pokrywał przecudny
hełm. Boki hełmu uformowane były na kształt srebrnych łabędzich
skrzydeł, szczyt zaś wieńczyła wdzięczna szyja i dumna głowa
łabędzia.
Ręka Helmosa drgnęła i powędrowała do twarzy. Zgromadzeni
wydali zbiorowe westchnienie, gdyż był to znak — pierwszy znak
— że książę żyje. Tamaros był jedynym spośród obecnych, który
nie miał na twarzy wyrazu ogromnej ulgi. Jego wiara nie zachwiała
się ani na moment.
Helmos podniósł przyłbicę lśniącego hełmu, odsłaniając zachwy-
coną twarz. Kiedy powoli schodził z sobie tylko znanego błogo-
sławionego świata, w którym przebywał, dostrzegł swojego ojca, na
którego obliczu malowała się duma. Zachwyt syna ustąpił miejsca
radości.
Schwycili się za ręce. Napięcie opadło, publiczność wybuchła
gromkim wiwatem, który uderzył o kopułę sklepienia, wstrząsnął
ścianami, zachwiał płomieniami świec i z siłą fali przypływu odbił
się od ołtarza.
Król Tamaros pokazał syna ludziom, na co oni odpowiedzieli
kolejnym ogłuszającym rykiem. Gareth klaskał, aż bolały go dło-
nie. Jego ojciec krzyczał do zachrypnięcia, a matka machała chus-
teczką jak wszystkie kobiety, co sprawiało wrażenie, jakby po
Świątyni fruwało stado białego ptactwa.
Król Tamaros podniósł ręką i owacje ucichły. Ludzie usiedli na
miejsca, gdyż zaraz miała się rozpocząć druga część ceremonii.
Król i Helmos zwrócili się do ołtarza, gdzie siedział Najwyższy
Mag. On nie włączył się w ogólną radość i podobnie jak pozostali
magowie wsłuchiwał się w głosy bogów.
Najwyższy Mag siedział z zamkniętymi oczami. Publiczność
szeleściła i szurała nogami, kaszlała i szeptała, lecz w końcu wszys-
cy ponownie zapadli w pełne szacunku milczenie — milczenie lek-
ko zabarwione niecierpliwością, jako że główne przedstawienie do-
biegło końca. Pozostawała jeszcze tylko oficjalna prezentacja tytułu,
którym — jak na ogół sądzono — będzie Lord Sprawiedliwości.
Wszyscy chcieli ruszyć już na liczne przyjęcia wydawane na cześć
nowego Lorda Dominium.
Najwyższy Mag z mocno zaciśniętymi oczami wyciągnął przed
siebie rękę. Jeden z pozostałych magów pomógł mu zanurzyć pędze-
lek w krwi jagnięcia. Najwyższy Mag przyłożył pędzelek do welinu.
Trzymając rękę nieruchomo, pozwolił bogom, by ją poprowadzili.
Gareth widział, jak czerwone litery spływają z pędzelka, ale był za
daleko, żeby je odczytać; i tak nie zdołałby tego zrobić, gdyż z miej-
sca, gdzie siedział, widział litery odwrócone do góry nogami. Ale uj-
rzał, podobnie jak wszyscy obecni, że magowie asystujący Najwyż-
szemu Magowi wyraźnie się wzdrygnęli i odruchowo cofnęli o krok.
Pozostali magowie mocno wyciągali szyje, chcąc dojrzeć pismo.
Wstrząśnięci i zmartwieni patrzyli po sobie lub w stronę króla. Ta-
maros podobnie jak Gareth patrzył na słowa od góry i nie mógł ich
odczytać. Czuł i widział zatroskanie magów. Wszyscy obecni je
czuli i zaczęli szemrać w zwątpieniu, spodziewając się czegoś nie-
dobrego. Król Tamaros stał niewzruszenie u ołtarza, choć pewnie
pragnął podbiec i przekonać się, co wszystkich tak wytrąciło z rów-
nowagi.
Najwyższy Mag był całkowicie nieświadomy, że pisze coś nie-
pokojącego. Otworzył oczy, uśmiechnął się do króla Tamarosa
i Helmosa, po czym ze spokojem spojrzał na zwój. Jego zdumienie
i szok były widoczne dla wszystkich obecnych w Świątyni. Byli
tacy, którzy szeptali później, że na pewno wiedział, co pisze; nie-
którzy posunęli się dalej, twierdząc, że napisał to specjalnie, dla ce-
lów politycznych.
— Jeśli tak, to musi być urodzonym aktorem — powiedział
później Garethowi z goryczą Evaristo. — Tak doskonałym, iż po-
trafi sprawić, aby krew odpłynęła mu z twarzy, bo zbladł wówczas
tak, że jeśli Lord Duchów rzeczywiście była obecna, musiała pomy-
śleć, że odnalazła towarzysza.
Opanowawszy się, Najwyższy Mag wstał, rzucając Tamarosowi
wymowne spojrzenie, odwrócił zwój, aby król mógł go przeczytać,
a następnie sam odczytał mocnym, niemal wyzywającym głosem.
— Mam obowiązek — powinien był powiedzieć „przyjemność",
ale w ostatniej chwili zreflektował się i zmienił słowo — przedsta-
wić ludowi Vinnengael ich nowego Lorda Dominium, wybranego
przez bogów Lordem Smutku.
Lord Smutku.
Zdruzgotany Gareth natychmiast wspomniał orków i ich zły
omen, morze w płomieniach. Od tej chwili odnosił się do nich i ich
wierzeń z większym respektem.
Przez zgromadzonych przetoczył się stłumiony, niechętny szmer.
Nie podobało im się to; chcieli, by ktoś im to wyjaśnił. Ojciec Ga-
retha ze zmarszczonym czołem rozmawiał ze swoim sąsiadem. Mat-
ka, wachlując się chusteczką, bez tchu mówiła coś sąsiadce. Gareth
popatrzył na Dagnarusa, ciekaw jego reakcji, ale w tej chwili Silwyth
pochylił się nad księciem, mówiąc coś do niego, i zasłonił go przed
wzrokiem przyjaciela. Król Tamros był wielce niezadowolony, za-
chmurzona twarz, zaciśnięta pięść i przygarbiona postawa znamiono-
wały gniew; przypominał rozzłoszczonego starego puchacza.
— Taka jest wola bogów — ciągnął Najwyższy Mag obronnym
tonem, dodając twardo: — Kwestionując ich wolę narażamy się na
wielkie ryzyko.
— Tak, ale co to znaczy? — pytał gniewnie król, zły nie na
Najwyższego Maga, lecz na bogów. Król czuł się wytrącony z rów-
nowagi, dotknięty w swej dumie. Ojciec był przerażony.
Najwyższy Mag nie spieszył się_ z odpowiedzią. Gdy on się za-
stanawiał, Gareth popatrzył na osobę, o której wszyscy, zdawało
się, zapomnieli: na Helmosa.
W całym tym zamieszaniu stał nieporuszony, spokojny i pro-
mienny, może wciąż przebywał wśród bogów. Obawy i przeczucia
dręczące pozostałych jego nie tknęły. Jego zbroja chroniła go nie
tylko przed strzałami i ciosami miecza. Lśniąca zbroja była ze-
wnętrznym symbolem jego wiary, a jej blask nie przygasł. On wie-
dział, czego bogowie chcieli i co zamierzali. On wiedział, i tylko to
się liczyło. Reszta świata miała poznać odpowiedź w przyszłości.
Albo i nie.
— Sądzę, Wasza Królewska Mość, że bogowie chcą — Naj-
wyższy Mag mówił z wahaniem, zastanawiając się — aby twój
syn, Helmos, został Lordem Dominium, który przyjmie na siebie
smutki ludzi, uczyni ich ból swoim bólem, stanie między nimi
a złem.
Po Świątyni poniosło się ciche westchnienie. Helmos skinął
głową, lekko, niemal niedostrzegalnie. Tak, Najwyższy Mag mówił
prawdę.
Na twarzy króla Tamarosa odbiło się oszołomienie i zaraz po-
czerwieniał. Był zawstydzony. Zwrócił się do Helmosa.
— Przebacz mi, synu. — Tamaros obrócił spojrzenie ku nie-
biosom. — Przebaczcie mi, bogowie! Wiara moja zachwiała się
przez chwilę. Ale wy, którzy wszystko wiecie i widzicie, rozumie-
cie mnie. Jestem ojcem.
Zapłakał, nie kryjąc się, a w teatrze żadne oczy nie pozostały su-
che. Matka Garetha szlochała w chusteczkę, a znalazłszy jego dłoń,
uścisnęła ją mocno. Jego ojciec pociągał nosem, głośno wciągał po-
wietrze i wyglądał, jakby dokładnie wiedział, jak czuje się Tama-
ros. Rodzice Garetha nigdy nie kochali go nawet w połowie tak
mocno, jak w owym dniu, i on także kochał ich w tej chwili. Gdy
było już po wszystkim, wróciła im równowaga, lecz przez pewien
czas czar utrzymywał się.
Pośród ogólnego płaczu Dagnarus podniósł się i wkroczył na
scenę. Nie zważając na uniesione brwi magów, wystąpił naprzód
i stanął przy Helmosie. Wyciągnął rękę.
— Pozwół, bym był pierwszym, który ci pogratuluje, bracie —
wyrzekł swoim czystym głosem.
Nie była to zaplanowana część ceremonii; mówiły o tym jasno
zaniepokojone oczy magów, którzy spojrzeli po sobie. Lecz słowa
i postępowanie Dagnarusa sprawiły przyjemność królowi Tamaro-
sowi, który w owej chwili miłował cały świat. Dagnarus był ślicz-
nym dzieckiem, gdy tak stał w świetle padającym od ołtarza z ru-
dą czupryną gorzejącą niby płomień. Spoglądał na starszego brata
z szacunkiem i podziwem, jak przystało na chłopca w jego wieku.
Helmos ujął dłoń brata. Król Tamaros położył jedną rękę na
głowie Dagnarusa, a drugą objął Helmosa, łącząc tych dwóch w ro-
dzinnym uścisku.
Najwyższy Mag uczynił nieznaczny gest. Jeden z magów wysu-
nął się prędko naprzód, pospiesznie zwinął zwój i zabrał go z ołta-
rza. Gdy to zostało zrobione, Najwyższy Mag rozluźnił się. Uśmie-
chał się teraz serdecznie i udzielał błogosławieństw zebranym.
Helmos przy okrzykach wiwatującego tłumu opuścił amfiteatr.
Przybrany w swą cudowną łabędzią zbroję, dumny i piękny, ruszył
konno po usłanej płatkami róż ulicy.
Lord Smutku.
GWIEZDNI BRACIA
Niedługo po Transfiguracji Helmosa dwór królewski świętował
dziesiąte urodziny Dagnarusa. Urodziny księcia obchodzono nie-
zwykle uroczyście, choć Garethowi powiedziano, że przyjęcie nie
było tak wspaniałe jak w poprzednich latach. Zabrakło urządzanego
przez elfy pokazu sztucznych ogni. W tym roku elfy nie przysłały
także Dagnarusowi prezentu; nie otrzymał też zwyczajowych po-
darków od krasnoludów i orków. Ich ambasadorowie nie pojawili
się nawet na przyjęciu.
Król Tamaros miał poważną minę, jakby coś go zaprzątało, po-
dobnie Helmos oraz królewscy doradcy. W połowie uczty — na
którą oprócz innych frykasów złożyły się pieczone cielęce łby,
pozłacane i posrebrzane, oraz pieczone w całości jagnię — do kom-
naty wsunął się paź. Podszedłszy do króla, paź szepnął mu coś na
ucho. Król Tamaros wyraźnie się zaniepokoił. Wstając od stołu,
skinął na Helmosa oraz dwóch swoich doradców. Pochyliwszy się
nad Dagnarusem, Tamaros ucałował go w policzek.
— Prezent ode mnie znajdziesz w stajni, synku — powiedział
król.
— Dziękuję, ojcze — odrzekł Dagnarus z błyszczącymi oczami.
Tamaros i jego świta oddalili się. Kiedy wyszli, pozostali lordo-
wie hurmem rzucili się do drzwi, pragnąc się czym prędzej dowie-
dzieć, co takiego zaszło.
Królowa Emillia uznała to za „zniewagę", jak sama powiedzia-
ła, i po wyjściu Jego Królewskiej Mości w rozgardiaszu dał się
słyszeć jej ostry głos, jęczący i wyrzekający na samolubność króla.
W końcu jeden z powracających szlachciców poinformował Jej
królewską Mość, że król został odwołany, ponieważ wszyscy am-
basadorowie innych ludów oraz ambasador króla Dunkargi zagrozi-
li, że opuszczą dwór jeszcze tej samej nocy. Król Tamaros odszedł,
by ich uspokoić.
Nawet królowa Emillia miała dość oleju w głowie, żeby zdać
sobie sprawę, że sytuacja jest poważna, zwłaszcza że —jak się oka-
zało — w sprawę zamieszany był jej ojciec. Toteż zaprzestała na-
rzekań, ku wielkiej uldze tych, którzy siedzieli w pobliżu.
Gareth obawiał się, że Dagnarus poczuje się dotknięty nagłym,
nieoczekiwanym odejściem ojca, jednak stało się wprost przeciw-
nie, książę był tak wesoły, jakim przyjaciel jeszcze nigdy go nie wi-
dział. Dagnarus rozmawiał z ożywieniem, drocząc się z jednym
z lordów, aby mu powiedział, jaki może być ten cudowny prezent
w stajni, i udając okropne rozczarowanie, kiedy się dowiedział, że
to bela spleśniałego siana.
— Co to znaczy, co mówią o ambasadorach? — spytał Gareth
cicho podczas przerwy w rozmowie.
— To znaczy, że będzie wojna — odparł Dagnarus. W jego
oczach zaświecił czerwony odblask ognia.
— Wojna?! — Gareth był wstrząśnięty.
Chciał pytać dalej, ale zbyt wiele osób pragnęło rozmawiać
z Dagnarusem. Do stołu płynął nieprzerwany strumień dworzan,
z których każdy składał księciu życzenia i dawał do zrozumienia,
ile kosztował jego dar, o wiele cenniejszy od pozostałych. Po chwili
tanecznym krokiem wbiegli minstrele i żonglerzy, chłopcy nie mie-
li więc okazji porozmawiać.
Następnego dnia rano Gareth znów nie miał możności wypytać
księcia. Dagnarus obudził się przed wschodem słońca, gotów roz-
począć dzień i obejrzeć swego nowego konia. Gareth wstał niechęt-
nie, zaspany i ogłupiały po szaleństwach minionej nocy. W głowie
czuł bolesne pulsowanie. Na stół królewski podawano wyłącznie
najprzedniejsze wino, a choć chłopcy pili je rozcieńczone wodą,
i tak było mocne. Gareth oprzytomniał nieco po wejściu do komna-
ty Dagnarusa. Lordowie rozmawiali przyciszonymi głosami, zer-
kając spode łba na Silwytha, którego spokojna i niewzruszona twarz
zdradzała akurat tyle emocji, co bezchmurne niebo za oknem.
— Jakie wieści o ambasadorach? — zapytał Dagnarus z łóżka,
gdzie siedział i pił czekoladą.
— Są nadal w Vinnengael, Wasza Wysokość — odrzekł jeden
z lordów. Gareth nigdy nie poznał imion ich wszystkich; dla chłop-
ca byli zaledwie zbiorem twarzy, niczym ciastka z kremem na stole
bankietowym — każde inne, ale wszystkie uczynione z tego same-
go słodkiego ciasta. — Mówią, że król, twój czcigodny ojciec, pa-
nie, spędził całą noc na przekonywaniu ich, aby nie wyjeżdżali.
— Najbardziej kłótliwe są elfy — dodał inny i skłonił się w stro-
nę, gdzie stał Silwyth. — Proszę o wybaczenie, panie.
Silwyth, który właśnie rozkładał ubrania księcia, przyjął ukłon
lekkim skinieniem głowy, lecz nie spojrzał na lorda. Dagnarus rzu-
cił okiem na Silwytha i uśmiechnął się leciutko. Migdałowe oczy
Silwytha na moment spotkały się ze wzrokiem księcia i Gareth do-
myślił się, że Dagnarus więcej wie o sytuacji od szambelana niż
rozplotkowani dworzanie.
Gareth miał nadzieję, że zdoła wypytać księcia, ale kiedy przed
lekcją chciał go poszukać, Dagnarusa już nie było — poszedł do
stajni obejrzeć swój prezent, wspaniałego ogiera.
Pokój zabaw księcia stał się właściwie pokojem zabaw Gare-
tha, a raczej pokojem szkolnym. Wszedł Evaristo, także nieco zmę-
czony. Na znak łaskawości on także był zaproszony na przyjęcie
księcia, chociaż Silwyth dopilnował, aby nauczyciel siedział przy
ostatnim stole. Evaristo jednak tak się uradował z zaproszenia, że
nie obraził się. Choć krzywił się boleśnie na światło, był w dobrym
humorze. Usadowiwszy się przy stole, otworzył pierwszą książkę.
Guwerner nie czekał już na Dagnarusa. Byłby niezmiernie zdumio-
ny, gdyby książę się zjawił.
— Panie — spytał Gareth niespokojnie — Dagnarus mówi, że
będzie wojna. Czy to prawda?
Evaristo poczuł zaskoczenie; dorośli zawsze są zaskoczeni, kie-
dy się okazuje, że dzieci interesują się rzeczami uważanymi za
sprawy dorosłych. Lecz wyznawał zasadę, że na takie pytania trze-
ba odpowiadać szczerze. Nie należał do ludzi, którzy rozmawiają
z dziećmi o głupstwach i chronią je przed nieprzyjemnymi temata-
mi. Zastanowił się przez chwilę nad starannym doborem słów.
— Król Tamaros jest mądry — rzekł wreszcie Evaristo. —
Trzeba mieć nadzieję, że w tym przypadku mądrość zwycięży nad
szaleństwem.
— Czyim szaleństwem? — spytał Gareth.
Evaristo miał niezwykle poważną minę. Zmierzył chłopca wzro-
kiem, zastanawiając się, co on pojmie.
— Czy książę Dagnarus rozmawiał z tobą o tym, Gareth?
— Jeszcze nie, ale na pewno porozmawia — odpowiedział
zgodnie z prawdą. Dagnarus rozmawiał z przyjacielem o wszyst-
kim. — Będę jego doradcą, kiedy zostanie królem. Chce, żebym się
wprawiał.
Evaristo westchnął, niezadowolony, choć nie ze swojego ucznia.
— Wolałbym, żeby Jego Wysokość tak nie mówił. Ludzie po-
myślą, że życzy swojemu bratu nieszczęścia, bo tak musi się stać,
jeśli młodszy syn ma zostać królem. Oczywiście, ja jestem pewien,
że nie ma nic złego na myśli, ale to brzmi niewłaściwie w uszach
tych, którzy go nie znają.
Gareth, który go znał, milczał.
— Dobrze więc, Gareth — ciągnął Evaristo — powiem ci, co
się dzieje. Powiem ci prawdę, choć gdyby wieść o tym doszła do
pewnych ludzi, znalazłbym się w tarapatach.
Intrygi dworskie, sól w potrawach, woda w winie, słodycz
w owocach... Gareth karmił się nimi od dnia swojego przybycia do
pałacu. Obiecał Evaristowi uroczyście, że nie powie o niczym ży-
Iwej duszy z wyjątkiem Dagnarusa. Czuł, że honor wymaga, aby
o tym wspomniał.
— Jestem pewien, że Jego Wysokość wie sporo z tego, o czym
zaraz powiem — odparł Evaristo sarkastycznie. — Szaleństwo za-
częło się od ojca królowej Emillii, króla Olgafa z Dunkargi. Olgaf
to zachłanny, zawistny, wiecznie niezadowolony władca zachłanne-
go, zawistnego, wiecznie niezadowolonego królestwa. Ludzie Dun-
kargi zawsze zazdrościli Yinnengael jego bogactwa, piękna i potę-
gi i pragnęli tego wszystkiego dla siebie. Mogliby to osiągnąć,
gdyby na to pracowali, ale oni nie chcą pracować. Chcą, żeby ktoś
im zrobił prezent. Pragną Portali — mówił. — Nie tyle obowiąz-
ków z nimi związanych, ile bogactwa, jakie Portale dają. Jak wiesz,
bo już przerabialiśmy rachunki, Vinnengael pobiera procent od
wszystkich towarów przenoszonych przez Portale w celach handlo-
wych. To słuszne, ponieważ z utrzymaniem i pilnowaniem Portali,
sprawdzaniem, kto wchodzi i kto wychodzi, wiążą się ogromne wy-
datki. Procent, jaki pobieramy, jest sprawiedliwy, a kupcy robią tak
dobre interesy, że chętnie go płacą. Nikt nie narzeka na opłaty czy
podatki. Król Olgaf ma dość rozumu, żeby nie robić z tego proble-
mu, chociaż tu właśnie tkwi sedno sprawy.
— Czy więc Dunkarga jest biednym krajem? — spytał Gareth.
— Jeśli tak, to z własnej winy — odparł gniewnie Evaristo. —
Król Tamaros chciał podzielić się swym bogactwem z uboższym
sąsiadem. Prawie do zera obniżył opłaty, jakie kupcy Dunkargi
płacili za dostarczanie swoich towarów na rynki Vinnengael. Za-
chęcał kupców krasnoludzkich, elfich i nawet orków, żeby udawali
się do Dunkargi ze swoimi towarami. Kilku tak uczyniło, ale nie za-
grzali tam miejsca. Dunkarga okazała się niegościnna dla przedsta-
wicieli innych ludów. Dwa elfy pobito, krasnolud został wypędzo-
ny z miasta. Jednego z kupców orków niemal powiesili za to, że
oszukiwał. Król Olgaf nie zrobił nic, żeby to powstrzymać albo
zmienić nastawienie swoich poddanych polegające na izolacji, któ-
re zresztą jest tylko odbiciem jego własnego. On chciałby zbierać
plony bez zasiewania ziarna. Jedyne, z czym Olgaf dobrze sobie ra-
dzi, to podżeganie do konfliktów. Gdyby jedną dziesiątą tej energii,
jaką poświęca na stwarzanie innym kłopotów, poświęcił na poma-
ganie swemu królestwu, Dunkarga byłaby wielką potęgą.
Evaristo westchnął i potrząsną głową, skrzyżował ramiona na
piersi i z jawną niechęcią popatrzył przez okno w kierunku Dunkar-
gi, która leżała za zachodnią rubieżą Vinnengael.
— Muszę przyznać, że przebiegła z niego hiena. Ma nosa do
słabości, wie, gdzie i jak uderzyć, aby spowodować największe
szkody. Najpierw uznał, że najszybszym i najłatwiejszym sposo-
bem sięgnięcia po legendarne bogactwa Vinnengael będzie uczy-
nienie swojej córki królową. Dobrze pamiętam dzień, kiedy przy-
słał na dwór posłańców z tą propozycją. Król Tamaros natychmiast
odesłał ich z powrotem. Król bardzo kochał swą pierwszą żonę,
matkę Helmosa. Niestety — ciągnął Evaristo — prawdą jest, że co
bogowie dają jedną ręką, drugą odbierają. Wypadek, nieszczęsny
wypadek zakończył życie królowej. Konia, na którym jechała, spło-
szył wąż. Koń zrzucił ją z siodła. Złamała kręgosłup. Uzdrowiciele
nie zdołali jej uratować. Nie minął rok od śmierci królowej Portii,
kiedy król Olgaf rozpoczął swoje machinacje, nakłaniając Tamaro-
sa do ponownego ożenku. W końcu dopiął swego. Jego córka jest
królową, ale jemu nie na wiele się to zdało. Toteż Olgaf gryzie się,
zżyma i usiłuje podnieść znaczenie Dunkargi w oczach ludzi. A je-
dyny sposób, na jaki wpadł ten złośliwy i ograniczony głupiec, to
dokonać tego przez zniszczenie Vinnengael. Dlatego kiedy tylko
może, podkopuje działania Tamarosa, albo zasiewając podejrzli-
wość i wątpliwości w umysłach elfów, krasnoludów i orków, albo
podżegając te wątpliwości, które już istnieją. Ta cała historia teraz
to też sprawka Olgafa. Wysunął kandydaturę elfa na Lorda Domi-
nium.
Gareth przypomniał sobie, jak Dagnarus pytał Silwytha: „Dla-
czego wśród elfów nie ma Lordów Dominiów?" I odpowiedź Sil-
wytha: „To bardzo dobre pytanie, Wasza Wysokość. Podobno nie-
którzy ludzie pytają Jego Królewską Mość o to samo".
— Tamaros wytłumaczył elfom, że bogowie nie dali mu nad
nimi mocy. Nie do niego należało wstawiać się do bogów w spra-
wach elfów. Nie chciał, by myślano, że wtrąca się w sprawy elfie.
Zdawałoby się, że elfy powinny być z tego zadowolone. Jednak Ol-
gaf przekręcił słowa króla i teraz fakt, że Tamaros mądrze odmówił
wstawiennictwa u bogów w sprawach elfów, jest odbierany opacz-
nie: elfy uważają, że Tamaros powstrzymuje bogów od udzielenia
im darów.
— I co król teraz zrobi?
— Nie wiem, Gareth — odparł Evaristo. — Elfy przecież nie
wypowiedziały jeszcze wojny. A to, że Jego Królewska Mość prze-
konał ich głównego ambasadora, lorda Mabretona, aby pozostał na
dworze, to bardzo dobry znak.
— Więc myślisz, panie, że nie będzie wojny? — spytał Gareth
z nadzieją.
— Nie, jeśli bogowie zechcą — odrzekł Evaristo.
— Tak, jeśli bogowie zechcą — rzekł Dagnarus przy kolacji.
Był zarumieniony i zgrzany, podrapany i posiniaczony i pach-
niał koniem, ale Gareth nigdy nie widział go w lepszym humorze.
Książę nie chciał tymczasem rozmawiać o wojnie, choć zaprzątała
ona mocno Garetha. Dagnarus bardziej interesował się swoim ko-
niem, opowiadał o nim i twierdził, że to najcudowniejszy koń, jaki
się kiedykolwiek narodził.
— Pochodzi od koni krasnoludów, a wiadomo, że ich konie są
najpiękniejsze i najsilniejsze na świecie. Oczywiście ten koń został
wyhodowany z rasy większej od krasnoludzkich kucyków, aby móc
nosić ludzi, ale liczy się serce i krew konia, a te odziedziczył po
stronie krasnoludzkiej, tak mówi Dunner.
— Dunner? — powtórzył Gareth, któremu to imię wydało się
znajome.
— Pamiętasz tego krasnoluda z Królewskiej Biblioteki? Tego,
co czytał książkę? To właśnie Dunner. On jest Bezkonnym, to zna-
czy, że nie może już jeździć. Ale lubi być przy koniach i po skoń-
czeniu studiów większość czasu spędza w stajniach. Był tam dziś
rano, specjalnie po to, aby obejrzeć mojego konia, bo słyszał, że to
wspaniałe zwierzę. — Dagnarus niemal pękał z dumy. — Dunner
pomoże mi wyszkolić konia do bitwy na sposób krasnoludzki. I na-
uczy mnie strzelać z łuku z siodła. Nasi żołnierze tego nie potrafią,
nawet Argot. Krasnoludy umieją zasypać wroga gradem strzał i za-
bijają w ten sposób setki, zanim wróg podejdzie dość blisko, aby
nawiązać walkę. A ich kuce odwracają się w dowolną stronę na je-
den gwizd. Potrafią jechać wiele mil bez przerwy. Pewien krasno-
ludzki wódz przejechał kiedyś dwieście mil przez jeden dzień i noc,
zmieniając konie tylko raz. Tak chcą podbić świat.
— Naprawdę chcą? — zląkł się Gareth. Wokół siebie ujrzał na-
gle samych wrogów.
— Tak mówi Dunner. — Dagnarus puścił oko. — Nie wypro-
wadzałem go z błędu, chociaż oczywiście my wiemy, jak się spra-
wy mają. Ale kiedy zostanę Lordem Wojny, każę moim rycerzom
nauczyć się walczyć z siodła za pomocą łuku i strzał. Zamierzam
zacząć od razu. To znaczy ćwiczyć. Dunner mówi, że muszę na-
uczyć się utrzymywać w siodle wyłącznie dzięki sile nóg. W ten
sposób ręce są wolne i można trzymać łuk.
Gareth patrzył na przyjaciela z podziwem i lękiem.
— Odważysz się?
— Oczywiście! — odparł Dagnarus, dodając niedbale: — Już
dzisiaj próbowałem. Nie na moim koniu, bo nie jest jeszcze ujeż-
dżony, ale na kucyku ze stajni. Spadłem sześć razy, ale Dunner
mówi, że mam do tego talent i szybko się nauczę. Za ostatnim ra-
zem utrzymałem się przez całe trzy minuty.
Gareth zdołał tylko potrząsnąć głową. Wciąż się martwił.
— Evaristo mówi, że wojny nie będzie. Twój ojciec przekonał
ambasadora elfów, żeby pozostał i prowadził rozmowy.
— Evaristo nie jest na bieżąco z dworskimi plotkami — rzekł
oschle Dagnarus. — Teraz już nie tylko elfy grożą nam wojną, ale
także krasnoludy i orkowie.
— Co? — Gareth był przerażony. — Kiedy? Jak to się stało?
— Ktoś — nie wiadomo, kto — wysłał anonimowe listy do am-
basadorów krasnoludów i orków z wiadomością, że król udziela el-
fom koncesji w zamian za ich pomoc w wojnie Vinnengael z kras-
noludami i orkami. Przy wylocie Portalu po stronie krasnoludów
stoi już krasnoludzka armia i grozi, że go przejmie. Wysłaliśmy
żołnierzy, żeby utrzymali Portal otwarty. Na ulicach Vinnengael or-
kowie wzniecili dziś zamieszki. Nie słyszałeś o tym?
— Nie. O niczym nie słyszałem — odrzekł żałośnie Gareth.
— Gdybyś czasem podniósł nos znad książki, poczułbyś to
i owo — powiedział Dagnarus. Obejrzał się. — Jeszcze gulaszu,
Silwyth. Umieram z głodu.
Elf zbliżył się bezszelestnie ze swojego zwykłego miejsca, które
I
zawsze znajdowało się możliwie najbliżej okna. Nabrał chochelką
gulaszu z garnka i postawił miskę przed księciem.
Gareth westchnął. Księciu łatwo było opuszczać lekcje, biegać
na pogawędki z Bezkonnymi krasnoludami i ujeżdżać na kucach.
Chłopiec do bicia nie miał takiego luksusu. Dagnarus nigdy tego
nie zrozumie.
Silwyth, usłużywszy księciu, cofnął się na swój punkt obserwa-
cyjny przy oknie.
— Żołnierze stłumili zamieszki — mówił książę. — Ale nie
obeszło się bez rozbicia kilku łbów — tak mówi Argot. Żołnie-
rze patrolują miasto. Zamknęliśmy też nasze wejścia do Portali. Ar-
got mówi, że nie chce się obudzić i znaleźć tu armii orków i krasno-
ludów.
— Czy twój ojciec połączy się z elfami i ruszy na wojnę? —
spytał Gareth.
— Nie mów głupstw. Znasz mojego ojca — prychnął Dagna-
rus. — Nigdy by nie zrobił czegoś podobnego. Chociaż to ciekawy
pomysł... — Urwał z zastanowieniem, żując kawałek jagnięciny.
— Ale skoro my wiemy, że twój ojciec, król, nie zrobiłby cze-
goś tak podłego, to orkowie i krasnoludy też muszą to wiedzieć —
powiedział Gareth po chwili namysłu.
— Dobrze karmiony pies je grzecznie z ręki — zauważył nagle
ze swego miejsca pod oknem Silwyth. — Głodny pies ją odgryzie.
To porzekadło elfów.
— Co on ma na myśli? — zapytał szeptem Gareth. — Nazywa
twojego ojca głodnym psem?
— Kto wie? — odparł Dagnarus. Nie zwracał uwagi. — Elfy
mają na wszystko porzekadła.
— Naprawdę myślisz, że będzie wojna? — nie dawał mu spo-
koju nieszczęśliwy Gareth.
— A co innego może zrobić mój ojciec? Tylko iść na wojnę. —
Dagnarus wytarł resztę sosu kawałkiem chleba. — Nie może po-
zwolić, żeby Portale pozostały zamknięte. Ucierpiałby na tym han-
del. Dunner mówi, że cała gospodarka Vinnengael może się za-
łamać i staniemy się biedni jak Dunkarga.
— Ale to wszystko jest kłamstwem. — Gareth był oszołomio-
— Król im po prostu powie, że to kłamstwo, i oni zrozumieją.
— To ty nic nie rozumiesz, Łato — rzekł Dagnarus, spoglądając
ia przyjaciela z serdecznym politowaniem. — Silwyth mi to wyja-
śnił. Oni nie chcą zrozumieć.
Książę obejrzał się przez ramię na elfa.
— Nie będę cię już dzisiaj potrzebował, Silwyth. Zostanę tu
i pobawię się z Łatą.
Gareth był poruszony: Dagnarus nie bawił się w pokoju zabaw
od kilku miesięcy. Już miał coś powiedzieć, kiedy Dagnarus — od-
wracając głowę — ponownie puścił do przyjaciela oko. Gareth za-
chował milczenie.
Silwyth ukłonił się i opuścił pokój, mówiąc, że wróci, by pomóc
księciu przebrać się do obiadu, ponieważ Dagnarus miał tego wie-
czoru jeść z matką.
— W co chcesz się bawić? — zapytał Gareth, z nadzieją, że
oderwie się na trochę od szaleństw świata dorosłych.
— W nic — odrzekł Dagnarus. — Król, Helmos i pozostali
Lordowie Dominiów mają teraz spotkanie z ambasadorami. — Ujął
Garetha za rękę. — Chodź ze mną. Odkryłem miejsce, gdzie może-
my podsłuchać, co mówią.
Gareth cofnął się.
— Oszalałeś? A co będzie, jeśli nas złapią?
— Phi! Nic mi nie zrobią— odparł Dagnarus.
— Tobie nie, ale mnie zabiją! — zaprotestował Gareth.
— Nie, nie pozwolę im na to. Zresztą nie złapią nas. To świetna
kryjówka. Nie bądź babą, Łato!
Gareth nie mógł oczywiście pozwolić, aby nazywano go „babą".
Nie mieściło mu się w głowie, że miałby się odważyć na szpiego-
wanie króla, na samą myśl o tym trzęsły mu się kolana i łaskotało
go w żołądku, ale gdy się wsłuchał w siebie, stwierdził, że nie były
to nieprzyjemne uczucia. O wiele lepiej zrobić to, niż spędzić kolej-
ne okropne, samotne popołudnie w pokoju zabaw.
— Idę! — powiedział z determinacją.
— Brawo! — rzekł zadowolony Dagnarus.
DUNNER BEZKONNY
Król zaprosił ambasadorów na spotkanie w godziną po zenicie
słońca. Ta pora już nadeszła, a krasnolud się spóźniał. Dunner nie
spieszył się. Choć na dworze uchodził za ambasadora krasno-
ludzkiego, Dunner nie był prawdziwym ambasadorem. Był doradcą
ambasadora, skierowanym do Vinnengael przez Wodza Wodzów
Klanów Rolfa Rączą Grzywą, nominalnego władcą klanów krasno-
ludzkich. (Nominalnego, ponieważ u krasnoludów lojalność wobec
własnego klanu jest ważniejsza od lojalności wobec wszystkich kla-
nów; zwykle akceptują decyzje Wodza Wodzów Klanów dopiero
wówczas, kiedy zaaprobuje ją wódz ich klanu.)
Prawdziwy ambasador przybył wczoraj przez Portal, a dzisiaj
miał odjechać, możliwe, że natychmiast, jeśli zostanie wypowiedzia-
na wojna. W takim przypadku Dunner odjechałby również. Zdawało
mu się, że powinien myśleć o powrocie do ojczyzny z wdzięczno-
ścią, i z jednej strony tak myślał. Z drugiej jednak nie.
Dunner powoli kuśtykał korytarzem zamkowym. Powykręcana
noga sprawiała mu duży ból. Sądząc po rwaniu, które zawsze dawało
mu się najbardziej we znaki przed burzą, jutro lub pojutrze spadnie
deszcz. Krasnolud nie przejmował się swoim spóźnieniem. Ambasa-
dor krasnoludów - - zapalczywy wódz imieniem Begaf Grzmiące
Kopyto — spóźni się z całą pewnością. Przybędzie do zamku przed
zachodem słońca, ale kiedy dokładnie, trudno przewidzieć.
Krasnoludy traktują czas bardzo swobodnie. Nie rozumieją ludz-
kiej i elfiej obsesji na temat godzin i minut. Krasnolud dzieli dzień
na trzy części — wschód słońca, zenit i zachód słońca. Te zdarzę-
nia wyznaczają rytm jego dnia, a zauważa je tylko dlatego, że
o wschodzie słońca wstaje i zwija obozowisko, o zenicie zatrzymu-
je się na chwilę, żeby dać wypocząć koniowi, a o zachodzie rozbi-
ja obóz i idzie spać. Nie ma regularnych pór posiłków. Prawdę
mówiąc, krasnoludy gardzą ludźmi i elfami, które, jak mawiają
krasnoludy: „patrzą na zegar, żeby sprawdzić, kiedy mają być głod-
ni". Krasnolud je, kiedy każe mu jego żołądek. W nocy zaś — po co
komu godziny w ciemności, kiedy się tylko śpi?
Dunner był zmuszony nauczyć się żyć w zgodzie z czasem ludzi,
głównie dlatego, że tylko w ten sposób mógł dostać coś do zjedzenia.
Po przybyciu do zamku omal nie umarł z głodu. Krasnoludowi, który
liczył na solidny posiłek późnym popołudniem, szczęście nie sprzy-
jało. Kucharka zajęta sprzątaniem po obiedzie i zaczynająca szyko-
wać wieczerzę nie chciała krasnoludowi dać nawet miski gulaszu.
Dunner przywykł więc nosić w kieszeniach chleb i ser, zanim nie
nauczył się regulować potrzeb swojego żołądka według kurantów
zamkowych zegarów, napędzanych wodą lub czarami.
— To Dunner! Halo, Dunner!
Odwróciwszy głowę, Dunner ujrzał księcia Dagnarusa i jego to-
warzysza, chłopca do bicia (kolejny dziwaczny pomysł ludzki), bieg-
nących korytarzem. Książę pomachał mu przyjaźnie ręką, ale nie za-
trzymał się. Chłopiec do bicia — Dunner nie znał jego imienia — po-
machał także, mocno zmieszany, i pobiegł za swoim księciem.
Tego ranka Dunner widział kilka paskudnych upadków księcia
z konia. Teraz, patrząc, jak dziecko lekko biegnie korytarzem, po-
zazdrościł księciu jego młodości i odporności. Przeżyty w dzieciń-
stwie upadek z konia zakończył dni jeździeckie Dunnera. Mówiąc
¦bez ogródek, upadek, który strzaskał kości jego lewej nogi, zakoń-
czył jego dni krasnoludzkie. Złamanie leczono sposobem krasnolu-
dów — nogę ciasno owiązano bawełnianymi opaskami i pozostawio-
Jno, żeby wydobrzała. Podczas rekonwalescencji ciągnięto Dunnera
na ruchomej lektyce; był to kawałek płótna umocowany do dwóch
drewnianych drążków, przywiązany z tyłu konia jego matki. Drążki
podskakiwały na ziemi, a przy każdym podskoku dziecko czuło
przeszywający ból.
Kiedy zdjęto opaski, okazało się, że kości się zrosły, ale krzy-
wo. Dunner miał teraz powykręcaną nogę i nie dał rady jechać kon-
no dalej niż kilka mil. Wódz klanu, uznawszy, że Dunner będzie
spowalniał plemię, ogłosi! go Bezkonnym. Rodzice Dunnera zabra-
li chłopca do Miasta Bezkonnych, gdzie oddali go na czeladnika do
skryby — krasnoludzkiej kobiety ze złamanym kręgosłupem —
która pisała listy, kiedy krasnoludy, w większości niepiśmienne,
musiały się porozumieć ze światem zewnętrznym.
Dunner już nigdy nie ujrzał swoich rodziców. Klan od czasu do
czasu przybywał do Miasta Bezkonnych, ale rodzice nie zadali so-
bie trudu, żeby go odwiedzić, a on także ich nie szukał. Chociaż ofi-
cjalnie Bezkonnych poważano za ich pracę, w rzeczywistości Dun-
ner był zakałą swojej rodziny, a klanowi przynosił wstyd. Gdyby
powrócił do swojego plemienia, zostałby przyjęty z chłodną grzecz-
nością niczym ork albo wielce poważany człowiek.
Dunner przywiązał się do skryby. Ta miła kobieta zapłaciła or-
kom — rasie o bardzo zręcznych rękach — za zbudowanie fotela na
kółkach, dzięki któremu mogła się poruszać po domu. Podczas
pierwszych samotnych dni, kiedy chłopcu się zdawało, że umrze
z tęsknoty za rodziną i z poczucia uwięzienia w jednym miejscu,
którego nigdy nie miał opuścić, kobieta obchodziła się z nim bardzo
łagodnie. Prawdę mówiąc, miał wtedy nadzieję, że umrze, ale jego
ciało uparcie trzymało się życia.
Z czasem nauczył się znosić swój los, a kobieta powtarzała mu,
że musi, bo inaczej skończy jako szalony krasnolud. Ta groźba zro-
biła na Dunnerze wrażenie, gdyż widywał czasami szalone krasno-
ludy i postanowił, że nigdy nie znajdzie się w tym żałosnym i odra-
żającym stanie. Kilka szalonych krasnoludów mieszkało w Mie-
ście Bezkonnych. Odrzuceni przez inne krasnoludy, chodzili brudni
i w łachmanach. Żeby przeżyć, kradli jedzenie albo zjadali resztki
i odpadki. Nie wnosili nic do krasnoludzkiej społeczności, toteż
uważano ich za najnędzniejszych z nędzarzy, gorszych nawet od
skazanych przestępców, bo ci przynajmniej pokutowali za swoje
zbrodnie, zgłaszając się do pracy w kopalniach rudy żelaznej.
Dunner nauczył się znosić pragnienie buzujące we krwi o każ-
dym wschodzie słońca, pragnienie, by wskoczyć na kuca i odjechać
w nowy dzień. Nauczył się zaciskać zęby, gdy to pragnienie się
w nim odzywało, tak jak zaciskał zęby, gdy odzywał się ból w zde-
formowanej nodze. Serce w nim umarło. Już nigdy nie miał się cie-
szyć życiem, ale mógł je przynajmniej znosić, głównie będąc uży-
tecznym dla swojego ludu.
Uratowała go praca. Okazał się pojętnym uczniem, wkrótce
umiał czytać i pisać po fringryjsku, w języku krasnoludów, lepiej
niż jego nauczycielka. Ona, będąc w podeszłym wieku, z utęsknie-
niem czekała wyzwolenia ze swego nieszczęsnego stanu w postaci
śmierci, toteż przekazywała Dunnerowi coraz więcej pracy. Na-
uczywszy się pisać po fringryjsku, a czując potrzebę, by zapełnić
pustkę w sercu, postanowił, że najlepszą metodą będzie nabicie
głowy wiedzą. Pisywał niekiedy na zlecenie kilku krasnoludzkich
kupców, także spośród Bezkonnych, którzy handlowali z żeglarza-
mi orkami. Większość krasnoludów potrafi mówić łamanym języ-
kiem orków, dość, żeby prowadzić handel i wymianę, akurat tyle,
ile potrzebują. Jednak Dunner widział, że ten handel nie jest zanad-
to zyskowny, nie tak, jak mógłby być, a to dlatego, że kupcy nie ro-
zumieli orków, którzy mają swój sposób traktowania klientów.
Dunner zaczął zgłębiać nie tylko język orków, ale także ich
zwyczaje. Dowiedział się na przykład, że nie wolno dobijać targu
z orkiem w noc malejącego księżyca, gdyż ork wierzy, że układy
zawarte przy świetle księżyca obowiązują tylko do końca ostatniej
jego kwadry. Kiedy księżyca nie ma, ork uważa, że ma święte pra-
wo złamać umowę, zabrać swój towar — nie szkodzi, że już zapła-
cony — i sprzedać go ponownie podczas kolejnego cyklu księżyco-
wego. Dunner nauczył się dobijać targu z orkami tylko podczas no-
wiu i czym prędzej sprzedawać towary dalej albo chować je do
czasu, gdy kupcy orków ruszali w morze.
Wkrótce Dunner był rozrywany przez krasnoludzkich kupców,
którzy wysławiali jego umiejętności i rozgłaszali, że zwiększył ich
zyski. Orkowie woleli załatwiać interesy z krasnoludem, który ich
rozumiał, zamiast z tymi, którzy biegali za nimi, krzycząc wnie-
bogłosy, że zostali oszukani.
Stara kobieta w końcu umarła; znaczyło to, że jej duch wszedł
w ciało wilka, który teraz biegał wolny po kres czasu, dlatego Dun-
ner nie mógł jej żałować. Zazdrościć, tak, ale nie żałować. Krótko
po tym, jak przejął interes, król ludzi przysłał do krainy krasnolu-
dów ambasadorów z wieścią o Portalach. Oczywiście Wodza Wo-
dzów Klanów krasnoludów nie było nigdzie w pobliżu, więc nie
mógł podjąć decyzji. Jego nieobecność rozzłościła ludzi, którzy
wysłali już pisma z planowaną datą powrotu, spodziewając się, że
Wódz Wodzów Klanów spotka się z nimi od razu. Ta data nie miała
znaczenia dla Wodza Wodzów Klanów ani dla żadnego krasnoluda.
Aby uspokoić ludzi, krasnoludy posłały po Dunnera. Miał zapi-
sać informacje i przekazać je Wodzowi Wodzów Klanów w ciągu
następnych kilku lat, kiedy ten zajrzy do miasta.
Ludzie nie mieli wyboru, musieli na to przystać. Dunner nie znał
wcale ludzkiego, ale jeden z ludzi mówił trochę językiem krasnolu-
dów i trochę językiem orków. Dunner szybko się uczył i, zanim lu-
dzie wyjechali, zdobył pewną znajomość zarówno zwyczajów, jak
i mowy ludzi. Zrozumiał także, że Portale mogą się okazać niezwy-
kle korzystne: nie tylko napełnią krasnoludzkie sakwy podróżne
i kufry, ale także staną się łatwym sposobem na wypełnienie prze-
znaczenia krasnoludów, jakim było zawładnięcie całym Loerem.
Dunner udał się z tą sprawą do kupców Miasta Bezkonnych. Na-
mówił ich, by zgodzili się na budowę Portali, wyłącznie tymczaso-
wo, dopóki zgody nie wyrazi Wódz Wodzów Klanów. W ten sposób,
twierdził, można będzie wypróbować Portal i przedstawić Wodzowi
Wodzów Klanów wszystkie dane potrzebne do podjęcia decyzji.
Kupcy krasnoludzcy podróżowali przedtem do krain ludzi i el-
fów, ale taka podróż mogła trwać latami i choć zarobione pieniądze
były niemałe — wyroby metalowe krasnoludów były wysoko ce-
nione — zyski ledwo się opłacały, gdy wziąć pod uwagę czas
i wysiłek, nie mówiąc o niebezpieczeństwach. Portal skróciłby po-
dróż do Vinnengael z roku do czasu krótszego niż jeden cykl sło-
neczny. Krasnoludy mogły dalej wyznaczać wysokie ceny za swoje
towary przy o połowę niższych kosztach. Zyski skoczyłyby wyżej
niż młode źrebaki.
Kupcy krasnoludzcy natychmiast zaaprobowali budowę Portalu.
Kiedy od ludzi przybyli magowie, to właśnie Dunner pośredniczył
między nimi a krasnoludami w sprawie lokalizacji oraz przy setkach
innych drobnych zatargów, które przy braku wzajemnej wiedzy na
temat zwyczajów obu ras mogły przerodzić się w wielkie batalie.
Kiedy ukończono Portal i pierwsze krasnoludzkie wozy potoczyły
się nim do Vinnengael, magowie zaprosili Dunnera, by pojechał
z nimi, chcąc go przedstawić królowi Tamarosowi jako krasnoluda,
dzięki któremu przedsięwzięcie doszło do skutku.
Tamaros poprosił Dunnera, aby zamieszkał w zamku i pomagał
w ciągnących się negocjacjach. Bezkonni zgodzili się, że jest im
potrzebny wysłannik w Vinnengael, który by się układał z nie-
rozsądnymi ludźmi. Wybór musiał paść na Dunnera. Zniósł ten cię-
żar tak, jak znosił inne. Nie sądził, że może być jeszcze bardziej
nieszczęśliwy. Przekonał się, że było inaczej.
Mieszkał w Vinnengael od wielu lat. Tylko dwa promienie słoń-
ca przedzierały się do więzienia, gdyż tak myślał o zamku. Pierw-
szym była Wielka Biblioteka. Czytanie o innych krainach i ludach,
poznawanie ich historii, zwyczajów i tajemnic pomagało Dunnero-
wi zapomnieć o bólu w nodze i w duszy. Drugim był młody książę.
Dunner nigdy nie miał styczności z dziećmi. Bezkonni rzadko
się żenią, chyba że z kimś spośród swojego grona, a w takim przy-
padku ich dzieci również są uważane za Bezkonnych. Dziecko mo-
że próbować uciec do plemienia, ale najprawdopodobniej zostanie
odrzucone. Dunner należał do tych, którzy się nie ożenili. Nie wi-
dział powodu, aby dzielić swoje wielkie nieszczęście z jakąś rów-
nie nieszczęśliwą krasnoludzką kobietą. Nie spłodził dzieci. Żadne
dziecko nie patrzyło na niego z szacunkiem, nie podziwiało go, nie
słuchało jego opowieści, nie pragnęło się od niego uczyć. I wtedy
spotkał Dagnarusa, gdy chłopiec usiłował ujeździć swego konia
i zabierał się do tego w typowo ludzki sposób.
Obserwując pędzących korytarzem księcia i jego przyjaciela,
Dunner zaciekawił się, co chłopcy knują. Na pewno jakąś psotę,
Wszyscy wiedzieli, że Tamaros nie umie zapanować nad swoim
młodszym synem, a królowa Emillia nawet nie próbowała. Jedyną
osobą, która miała jakiś wpływ na księcia, był jego szambelan, elf
— zdaniem Dunnera sprytny i podstępny łajdak; elfy były wszak
równie pożyteczne, jak na przykład gzy. Dunner mocno podejrze-
wał, że to elf wysłał anonimowy komunikat, na skutek którego
wszyscy znaleźli się o włos od wojny. Krasnolud nie umiał jednak
udowodnić prawdziwości swoich podejrzeń, w istocie opartych je-
dynie na spostrzeżeniu, że elf uśmiechał się do siebie, kiedy nikt nie
patrzył. Na dworze wszyscy oskarżali króla Olgafa, ale według
Dunnera Olgaf nie był dość mądry, żeby wymyślić coś takiego.
Kiedy myślał o Dagnarusie, Dunner wiedział, że potencjał do-
bra w chłopcu zmienia się w zło, niczym jabłka w beczce ukrytej
w ciemnym, zapomnianym kącie. Niezależnie od tego, co stanie się
z księciem w przyszłości, Dunner zamierzał dopilnować, żeby choć
ten jeden człowiek nauczył się porządnie jeździć konno.
Skręciwszy w niewłaściwy korytarz, który doprowadził go pra-
wie do komnat królowej, skąd czym prędzej uciekł, boleśnie kuśty-
kając, Dunner spóźnił się jeszcze bardziej. Stale gubił się w zamku,
nie mógł się zorientować w żadnym budynku, gdzie każda z ota-
czających go ścian przypominała inną ścianę.
Wreszcie dotarł do sali narad, gdzie przekonał się, że ambasador
krasnoludów jeszcze nie był łaskaw się zjawić, co nikogo nie zdzi-
wiło. Dunner upewnił się, czy Tamaros wysłał kogoś po krasnoluda
i jego świtę. Gdy uzyskał zapewnienie, że tak, Dunner znalazł ni-
skie krzesło i z ulgą na nie opadł.
Króla Tamarosa nie było w sali. Aby nie obrazić nikogo przez
odbywanie z kimkolwiek prywatnych pogawędek, król trzymał się
na osobności, dopóki nie zebrali się wszyscy zainteresowani. Jego
starszy syn, Helmos, pełnił obowiązki gospodarza do czasu przyby-
cia ojca. Helmos starał się właśnie ułagodzić lorda Mabretona, któ-
ry poczuł się obrażony spóźnieniem krasnoludów.
Na widok Dunnera Helmos przeprosił grzecznie i podszedł do
niego z miłym uśmiechem. Ten na znak szacunku zaczął wstawać,
ale Helmos potrząsnął głową.
— Nie, mój przyjacielu. Siedź spokojnie. Nam dwóm niepo-
trzebne są oficjalne zachowania. Miło mi cię widzieć. Cieszę się, że
mogłeś przyjść.
— Jestem zaszczycony zaproszeniem, Wasza Wysokość — rzekł
Dunner.
Lubił Helmosa. Lubił tego młodego człowieka bardziej niż kogo-
kolwiek w życiu, może z wyjątkiem skryby. Uścisnęli sobie ser-
decznie ręce, nie zwracając uwagi na lorda Mabretona, który oznaj-
mił głośno w języku elfów, że skoro krasnolud —jakikolwiek kras-
nolud — jest obecny, powinni zacząć naradę.
— Przyjmij moje życzenia z okazji zaręczyn, panie — do-
dał Dunner, przyglądając się pilnie Helmosowi, zasmucony tym, co
ujrzał.
Książę wyglądał na znużonego. W ciągu ostatnich kilku dni
pewnie niewiele spał, jeśli w ogóle. Wydawał też się oszołomiony
i zdziwiony. On i jego ojciec otrzymali cios w plecy, i to całkowicie
niespodziewanie. W jednej chwili mieli się pogodzić z elfami, a już
w następnej ujrzeli się na skraju wojny ze wszystkimi.
Lord Smutku. Co za straszliwe imię. Jak można je było nadać
młodzieńcowi, człowiekowi czy też innemu przedstawicielowi ras?
Dunner miał ochotę kopnąć tych magów, którzy na zamkowym dzie-
dzińcu rzucili chmurę na świetlane nadzieje księcia. Na próżno gu-
werner Evaristo, także przyjaciel Dunnera, przekonywał, że to sami
bogowie nazwali tak Helmosa. Dunner nie wierzył w to ani trochę.
Dunner przestał wierzyć w bogów w dzieciństwie, kiedy bez końca
modlił się do nich, aby uzdrowili jego nogę, a oni go nie wysłuchali.
Przynajmniej wzmianka o zaręczynach przywołała uśmiech
na wychudłą twarz młodzieńca, szarą ze zmęczenia i zmartwienia,
i wzbudziła blask w jego oczach.
— Dziękuję, Dunnerze. Marzyłem o tym od czasu, gdy byliśmy
dziećmi. Już kiedy mieliśmy dziesięć lat, zapytałem Annę, czy za
mnie wyjdzie.
— I co odpowiedziała? — zapytał Dunner, dając księciu okazję
porozmawiać o czymś przyjemnym.
— Powiedziała, że nienawidzi chłopców — odpowiedział Hel-
mos, uśmiechając się na to wspomnienie. — A potem uderzyła
mnie kijem.
— Jestem pewien, że tym razem cię nie zbiła — zauważył kras-
nolud.
— Nie. — Helmos roześmiał się, aż lord Mabreton obejrzał się
na nich ze złością, sądząc, że krasnolud zyskuje polityczną przewagę.
— Kiedy ślub?
— W tym miesiącu — powiedział Helmos, poważniejąc. Zerk-
nął z ukosa na elfa, który spacerował po pokoju, wyraźnie okazując
swoje oburzenie. — Jeśli bogowie zechcą.
To znaczy, że ślub się odbędzie, jeżeli Vinnengael nie pogrąży
się w wojnie.
— Dzięki bogom, że ślub jest ceremonią uświęconą i prywat-
ną — dodał Helmos z ironią. — Mam już dość publicznych przed-
stawień.
W tej chwili przybył ambasador orków — przywódca orków
mieszkających w Vinnengael. Dunnner wyczuł go węchem na dłu-
go, nim go ujrzał; ambasador musiał dopiero co zejść ze swego stat-
ku rybackiego. Tuż za nim wszedł ambasador krasnoludów, kipiący
złością z powodu wezwania. Zapach koni zmieszał się z zapachem
ryb. Olejki aromatyczne palące się w lampie usiłowały je przy-
tłumić, ale bez wielkiego powodzenia.
Helmos powitał orka i krasnoluda w ich językach. Znał Kapita-
na, jak orkowie nazywają swojego przywódcę, z poprzednich wizyt,
toteż zapytał go uprzejmie o połowy, które, jak twierdził ork, były
kiepskie. Ale oni zawsze tak twierdzili, gdyż niedostatek ryb ozna-
czał, że mogli podwyższać rynkową cenę tego, co złapali.
Dunner skłonił się ambasadorowi krasnoludów, skierował go do
krzesła, gdy ten już niemal kucał na podłodze, jakby znajdował się
w swoim namiocie, i podpowiedział, że przyprowadzenie dwuna-
stu osobistych strażników jest niewłaściwe, a dla króla ludzi wręcz
obraźliwe.
Podczas gdy Dunner negocjował ograniczenie liczby strażników
z dwunastu do czterech i starał się ich usadzić na podłodze w tylnej
części sali narad, do komnaty wszedł mocno poruszony dworzanin.
Zbliżył się prosto do Helmosa i powiedział mu coś przyciszonym
głosem. Helmos zafrasował się i spoważniał. Wydał rozkazy dwo-
rzaninowi, po czym przepraszając swych gości, zaprosił ich, by pod
jego nieobecność pokrzepili się napojem oraz jadłem, po czym po-
spiesznie opuścił komnatę.
Wszyscy zebrani oznajmili głośno, że wydaje im się to podej-
rzane i czują się niemal obrażeni. Elfi lord odmówił jedzenia i picia
w domu wroga, gdyż, jak oświadczył, straciłby wówczas twarz. Ka-
pitan ork i krasnoludy nie miały jednak takich skrupułów. Dwuna-
stu strażników szybko zajęło się owocami, chlebem, serem i winem
ustawionymi na stole. Czego nie dali rady zjeść, wpakowali do kie-
szeni spodni, aby mieć co pogryzać później.
Powrócił dworzanin, który obwieścił:
— Król Olgaf z Dunkargi — i wyszedł.
Do sali narad wszedł niski mężczyzna, pomarszczony, o twarzy
skąpca, zawodzącym głosie i skrzywionych ustach, jakby stale sma-
kował coś niedobrego.
— No tak — burknął pod nosem Dunner. — Coraz gorzej.
W duchu przeprosił elfa Silwytha za to, że go podejrzewał. Dun-
ner odgadł, kto wysłał anonimową wiadomość albo, jeśli nawet nie
wysłał jej sam, był przy jej wysyłaniu obecny. Stolica Dunkargi
była odległa o kilka tygodni podróży. Spotkanie rady zostało zwo-
łane przedwczoraj, toteż nawet gdyby Olgaf został na nie zaproszo-
ny, żadną miarą nie zdołałby przybyć na czas. Musiał wiedzieć, że
takie spotkanie się odbędzie, a skąd miałby to wiedzieć, jeśli nie
wynikło z jego intryg.
Krasnolud nie lubił Olgafa i nie ufał mu. Na przykład w tej
chwili podchodził z serdecznym uśmiechem do ambasadora krasno-
ludów, Dunner zaś wiedział na pewno, że Olgaf rozkazał swo-
im żołnierzom pozbyć się każdego krasnoluda, który śmie poka-
zać brodę w Dunkardze. Wszystkie krasnoludy miano odeskorto-
wać do granicy i tam wymierzyć im chłostę, aby zapamiętali, że
mają nie wracać.
Dunner poinformował o tym swojego ambasadora, mówiąc ję-
zykiem krasnoludów. Żałował, że musi to uczynić, gdyż w ten spo-
sób dolewał tylko oliwy do ognia: ambasador poczuł tym większą
niechęć i nieufność do wszystkich ludzi, łącznie z królem Tamaro-
sem. Ale Dunner nie mógł stać i spokojnie patrzeć, jak Olgaf szydzi
z krasnoludów.
Skutek był taki, że ambasador szarpnął się za brodę przed Olga-
fem — to okropna zniewaga, tyle że człowiek o tym nie wiedział ¦—
i oznajmił, że dwunastu strażników pozostanie. Olgaf nie zrozumiał
obelgi, ale po gniewnym tonie krasnoluda zorientował się, że przy-
jazne gesty były niemile widziane.
Olgaf rzucił krasnoludowi spojrzenie niczym cios i zwrócił się
z fałszywymi pochlebstwami do lorda Mabretona, który był oczaro-
wany, że oto znalazł się człowiek, który potrafi go docenić.
Powrócił Helmos. Przywitał Olgafa z uszanowaniem, jak przy-
stało na spokrewnionego, choćby tylko przez małżeństwo. Ukłon
Helmosa był wyraźnie chłodny.
— Helmosie! — Olgaf był w znakomitym humorze. Prawdę
mówiąc, aż cuchnął „humorkiem". — Winszuję zaręczyn, bratan-
ku! Widziałem tę dzieweczkę. Z taką gorącą kokoszką będzie ci na
grzędzie pysznie, z pewnością już się o tym przekonałeś! — Mrug-
nął lubieżnie.
Helmos pobladł z gniewu. Taka uwaga nawet w koszarach by-
łaby nie na miejscu. Elfi lord, który, kiedy chciał, znał dość dobrze
mowę ludzi, odgadł znaczenie zwrotu i był oburzony. Miał przy-
najmniej poczucie przyzwoitości. Lord Mabreton odsunął się od Ol-
gafa niby od jadowitej żmii. Kapitan ork wyglądał na znudzonego;
mówił po ludzku dobrze, ale zrozumiał wypowiedź dosłownie, jak
to ork. Myślał, że rozmawiają o rolnictwie, które nie interesowa-
ło go w najmniejszym stopniu. Dunner przetłumaczył wypowiedź
swojemu ambasadorowi, który, nie znając słów „kokoszka" i „grzę-
da", nic nie zrozumiał i uznał ją zs kolejny przykład ludzkiej głupo-
ty. Dunner nie starał się mu tego wyjaśnić.
Helmos był łagodny — długo trwało, zanim się rozgniewał —
ale ta wstrętna obelga rzucona na jego ukochaną głęboko go do-
tknęła. Następca tronu zadrżał z wściekłości i z konieczności pano-
wania nad sobą. Olgaf otworzył usta, zamierzając dalej prowoko-
wać młodego człowieka, licząc na kłótnię albo nawet bójkę, co uni-
cestwiłoby spotkanie rady. Jednak zanim Olgaf zdążył wypuścić
następną zatrutą strzałę, wszedł król Tamaros.
Królowi towarzyszyli pozostali Lordowie Dominiów, którzy by-
wali w krainach innych ras i mogli mu udzielić cennych rad, poma-
gając w pojęciu decyzji. Reinholt, Najwyższy Mag, nie przybył; było
to posunięcie polityczne, ponieważ elfy i krasnoludy, choć uznawały
konieczność magii, traktowały użytkowników magii wszystkich ras
wielce podejrzliwie.
Król Tamaros powitał wszystkich obecnych, do cudzoziemców
przemawiając w ich językach i zadając pytania, które ujawniały, że
dobrze wie, jak się sprawy mają w ich królestwach. Przywitał nawet
Olgafa, mówiąc, że Emillia zawsze się cieszy, kiedy jej ojciec przy-
bywa z wizytą. Było to kłamstwo, jako że ojciec i córka, bardzo do
siebie podobni, nie znosili się nawzajem.
Po odbyciu formalności król Tamaros zajął miejsce w swoim fo-
telu po północnej stronie okręgu. Lordowie Dominiów usadowili
się po obu stronach króla. Helmos usiadł naprzeciwko Jego Królew-
skiej Mości. Gdyby był to ludzki zegar, książę siedziałby w miej-
scu, gdzie znajduje się godzina szósta. Olgafa posadzono na godzi-
nie trzeciej, ambasadorów zaś naprzeciw niego. Dwunastu strażni-
ków krasnoludzkich kucnęło na końcu komnaty, gdzie dyskretnie
dołączyło do nich kilku spośród gwardii zamkowej.
— Dziękujemy wam za przybycie — powiedział król Tamaros.
Starzec wyglądał na bardzo zmęczonego, ale bił od niego spokój,
pewność siebie, która spłynęła na urażone uczucia i zranione dusze
niczym kojący balsam. — Moglibyśmy powiedzieć, że to było nie-
porozumienie. Albo że to wcale nie było nieporozumienie. Mogli-
byśmy powiedzieć, że zostaliście wyprowadzeni w pole, że podrzu-
cono wam fałszywe informacje.
Twarz Olgafa skurczyła się jeszcze bardziej, jakby ktoś ścisnął
mu nos w imadle. Usta wykrzywił mu drwiący uśmieszek.
— Moglibyśmy rzec, że była to próba wmanewrowania was
w wypowiedzenie wojny — ciągnął Tamaros — która kosztowała-
by niezliczone istnienia, uczyniła nasze dzieci sierotami, doszczęt-
nie rujnując pokój w Loerem. Moglibyśmy powiedzieć wam to
wszystko i mówilibyśmy wyłącznie prawdę. Ale nie powiemy.
Tamaros urwał, popatrzył uważnie na każdego z ambasadorów,
zaglądając im w dusze, poszukując, sprawdzając, badając. Elfi lord,
Kapitan ork i ambasador krasnoludów spokojnie wytrzymali jego
spojrzenie. Olgaf uciekł wzrokiem w bok i wymamrotał coś o pu-
stym kielichu.
— Nie powiemy — powtórzył król. — Zamiast tego powiemy,
że przeczytaliśmy listę zażaleń, którą nam przesłaliście...
Na to ambasador krasnoludów rozejrzał się ze zdumieniem. On
nie wysyłał żadnej listy. Nie umiał pisać. Dunner pochylił się
i szepnął mu, że sam wziął na siebie trud przedstawienia królowi
skarg krasnoludzkich. Ambasador przyjął to bez trudu. Nie chciał na-
wet obejrzeć listy, której i tak nie potrafiłby przeczytać; ufał Dunne-
rowi. Z tak wielkim respektem odnoszono się do Bezkonnych.
Tamaros odczekał cierpliwie, aż dwa krasnoludy skończą swoje
szepty, po czym podjął:
— Przeczytaliśmy wasze zażalenia i stwierdzamy, że macie
rację.
Słowa te przyjęto z pełnym zdumienia milczeniem.
— Portale są darem bogów i prawnie należą do nas wszystkich.
Powinniśmy dzielić się kontrolą na Portalami, obowiązkiem utrzy-
mywania ich, dlatego powinniśmy także dzielić się bogactwem. Jak
to przeprowadzić? — Tamaros potrząsnął głową. — Nie wiemy.
Nie znamy odpowiedzi.
Ambasadorowie spojrzeli po sobie ponuro; pomyśleli, że od-
wraca kota ogonem.
— Dlatego — ciągnął odrobinę głośniej Tamaros, jakby chcąc
zagłuszyć ich wątpliwości — przedstawimy tę sprawę samym bo-
gom. Dzisiejszej nocy udam się do Świątyni. Proszę was o siedem-
dziesiąt dwie godziny, w czasie których nie podejmiecie żadnych
działań. Podobnie jak my. Będę pościł, modlił się i prosił bogów
o światło. Wiem, że i wy zechcecie uczynić to samo. Każdego, kto
chciałby towarzyszyć mi do Świątyni, do Portalu Bogów, przyjmę
z radością.
„Brawo, staruszku" — powiedział sobie Dunner, ledwo mo-
gąc powstrzymać się od śmiechu, gdy tłumaczył słowa Tamarosa.
Sam wyraz twarzy Olgafa wart był ceny wstępu. Król przybył, aby
jątrzyć i wywołać niezgodę, aby rozpocząć wojnę, na której zamie-
rzał zarobić. Tymczasem czekał go siedemdziesięciodwugodzinny
post i modły.
— Czy on mówi poważnie? — spytał ambasador krasnoludów,
popatrując na Tamarosa z powątpiewaniem.
— Najzupełniej — odrzekł Dunner. Mógł nie wierzyć w bo-
gów, ale już dawno nauczył się wierzyć w króla Tamarosa.
Pozostali zastanawiali się, obracali propozycję w myślach ni-
czym klejnot. Nie znaleźli w niej skazy, choć wyraz twarz Olgafa
świadczył jasno, że z całej siły starał sieją zniweczyć. W końcu po
dalszej dyskusji zgodzono się na nią, choć niektórzy raczej niechęt-
nie. Każdy miał we własnym imieniu zwrócić się do bogów — Ka-
pitan orków postanowił, że jego szamanka odczyta znaki — po
czym spotkają się ponownie.
Wyjątkiem był ambasador krasnoludów, który — kiedy mu wy-
jaśniono, ile wschodów słońca mieści się w siedemdziesięciu dwóch
godzinach — przeraził się i powiedział, że wykluczone, aby przez
tak długi czas pozostał w tym więzieniu. Zgodził się jednak, żeby
krasnoludy reprezentował Dunner Bezkonny.
Król Olgaf nic nie powiedział. Nie obiecał, że poradzi się bo-
gów ani nawet że powróci za siedemdziesiąt dwie godziny. Rzucił
Tamarosowi spojrzenie pełne niepohamowanej nienawiści, spojrze-
nie tak mściwe, że Dunner pożałował, iż je zauważył, i natychmiast
potarł noszony na cieniutkim srebrnym łańcuszku turkus, klejnot
Pecwae, aby ustrzec się od przelewającego się zła.
Spotkanie zostało zawieszone. Dunner, wychodzący jako jeden
z ostatnich, wykuśtykał z komnaty do korytarza, gdzie o mało nie
wpadł na niego młody książę Dagnarus. Książę wyskoczył znikąd,
a z nim jego przyjaciel, chłopiec do bicia. Dunner zainteresował się,
co na Boga Wilka przywiodło chłopców w tę część zamku.
— Usuń się, stoisz mi na drodze. Och, przepraszam, Dunner.
Nie zauważyłem, że to ty — burknął Dagnarus. Najwyraźniej był
w złym humorze, wytrącony z równowagi, jakby właśnie odmówio-
no mu spełnienia najgorętszego życzenia. Gareth ze swojej strony
wydawał się mocno uradowany.
— Czy Wasza Wysokość będzie jutro układał konia do bitwy?
— spytał Dunner.
— A po co? Na co się to zda? — odparł chłopiec bez zapału.
Powlókł się ze znużeniem w dół korytarza, a chłopiec do bicia
posłusznie poszedł za nim.
Następną osobą, jaką spotkał Dunner, był Silwyth. On także
o tej porze nie miał nic do roboty w tej części zamku.
— Jeśli szukasz Jego Wysokości, panie szambelanie — powie-
dział Dunner — poszedł w tym kierunku.
Silwyth minął go bez odpowiedzi. Chyba nic nie usłyszał. Cho-
ciaż elfy szczycą się, że ich twarze nie ujawniają żadnych emocji,
ten elf wyraźnie się o to nie starał. Twarz miał nad wyraz ponurą.
PORTAL BOGÓW
Portal Bogów został zbudowany przez magów w tym samym cza-
sie, co trzy pozostałe Portale, na naleganie króla Tamarosa. Część
jego doradców była temu wielce przeciwna, gdyż wierzyli, że im
mniej okazji do bezpośredniego porozumiewania się z bogami, tym
lepiej dla ludzi.
Tamaros chciał, aby Portal był otwarty dla wszystkich, którzy
pragną skomunikować się z bogami. Na tę propozycję doradcy nie-
malże skoczyli mu do gardła: czy naprawdę chciał, żeby najnędz-
niejszy żebrak Vinnengael przychodził i żądał od bogów nie wiado-
mo czego? Jak ludzie mają szanować prawa króla, skoro w razie
niezadowolenia będą mogli zwrócić się ponad nim do najwyższej
władzy?
Tamaros uparł się i w Świątyni Magów został zbudowany Portal
dla wszystkich. Niewielu jednak z niego korzystało. Życie było do-
bre, a ludzie zadowoleni. Niech bogowie siedzą sobie w niebie. Na
ziemi nie byli potrzebni. Dlatego Portal odwiedzano rzadko.
Ci, którzy widzieli Portal Bogów — a było ich niewielu, ponie-
waż mieścił się w odosobnionym, mało uczęszczanym zakątku
świątyni — czuli się rozczarowani. Spodziewali się wspaniałej
komnaty o wysokim sklepieniu, wypełnionej słonecznym blaskiem,
a zobaczyli niewielki pokoik przypominający celę nowicjusza. Roz-
glądali się wokół, czując, że ich oszukano.
To Tamaros zadecydował, jak Portal ma wyglądać. Stawał przed
bogami w pokorze, jako ich dziecko, a nie jako król, dlatego po-
mieszczenie niewiele większe od szafy doskonale się do tego nada-
wało. Portal mieścił się w najspokojniejszej części budynku, gdzie
zaprawą spajającą kamienie zdawała się być cisza.
Chociaż o istnieniu Portalu wiedzieli wszyscy, w Świątyni mało
kto orientował się, gdzie go szukać. Tamaros skręcił z głównego
korytarza i poszedł w stronę — jak się zdawało — ślepej ściany.
Zawracając w lewo, znalazł malutki korytarzyk, zaledwie tak szero-
ki, żeby mężczyzna normalnego wzrostu zmieścił się między ścia-
nami bez potrzeby odwracania się bokiem. Korytarzyk był dość
długi, liczył przynajmniej pięćdziesiąt kroków. Na końcu były dwa
schodki w dół, kolejne dwa w górę i drzwi. Otworzywszy drzwi,
znalazł się w małym, pozbawionym okien pokoiku.
Pokoik ten nie widniał na żadnym planie używanym podczas
budowy Świątyni. Przed poświęceniem go przez bogów nazywano
go żartobliwie Szaleństwem Petry, Petra zaś był głównym budow-
niczym. Opowiadano, że kiedy Petra w ostatniej chwili zorientował
się, że plany są błędne i że zostaje mu niezagospodarowana prze-
strzeń, wymyślił tę izdebkę, żeby dopasować do siebie wszystkie
elementy gigantycznej układanki, jaką była Świątynia Magów.
Główny budowniczy zawsze gorąco temu zaprzeczał. Twierdził,
że dodał pokoik pod wpływem natchnienia, ujrzawszy go w wizji.
Naturalnie nikt mu nie wierzył, aż do dnia, kiedy powstały trzy pozo-
stałe Portale. Tego dnia król Tamaros poszedł prosto do tej malutkiej
izdebki, choć nie był w niej nigdy, i oznajmił, że to jest Portal Bo-
gów. Petra odzyskał poważanie. Od tego dnia rodzina i przyjaciele
patrzyli na niego z podziwem, jednak nigdy do końca mu nie ufali.
Rektorowi szkoły przy Świątyni powierzono zaszczyt towarzy-
szenia królowi do Portalu. Usunął czarodziejski zamek, który strzegł
drzwi. Od czasu do czasu do pokoiku wchodzili słudzy, aby w nim
posprzątać: zamieść podłogę, zetrzeć kurze z ołtarza i sprawdzić,
czy w siennikach nie zagnieździły się myszy, ale poza tym po-
mieszczenie traktowano jako miejsce święte.
Rektor, prosząc króla o wybaczenie, wyprzedził go i wszedł do
celi, obejrzał ją dokładnie, upewniając się, że wszystko jest w po-
rządku. Tamaros cierpliwie czekał. Zawsze kiedy wchodził do Por-
talu, zdawało mu się, że czas zwalnia bieg. W pałacu minuty biegły
rwącym nurtem, ale w chwili, kiedy wchodził do Portalu, nurt zwal-
niał, aż zdawało mu się, że odróżnia poszczególne krople spadające
w ciemny staw nieodwracalnej przeszłości.
W pokoiku unosił się zapach wosku i róż. Któryś ze sług rozsy-
pał płatki różane na pościeli. Rektor zmarszczył brwi na taką frywol-
ność, ale królowi sprawiło to przyjemność. Zapach róż zawsze przy-
wodził mu na myśl ukochaną żonę. Za rektorem weszli nowicjusze.
Jeden niósł dzban wody, drugi trzymał nocnik i misę, potrzebne do
dokonania ablucji. Postawili przedmioty z największą ostrożnością,
przejęci śmiertelną obawą, że znajdują się tak blisko króla, bojąc się
narobić nieprzystojnego hałasu. Tamaros zwrócił na młodzieńców
tak dobrotliwe i serdeczne wejrzenie, że nabrali otuchy i poprosili go
o błogosławieństwo, jakby był ich rodzonym ojcem.
Potem wyszli, niby trzódka owiec zapędzona do drzwi przez
swego pasterza-rektora, który zapalił świece i zapytał, czy król jesz-
cze sobie czegoś życzy. Usłyszawszy, że nie, rektor zamknął drzwi.
Tamaros przekręcił od środka magiczny klucz otrzymany od Naj-
wyższego Maga Reinholta. Klucz ten w czarodziejski sposób zamy-
kał drzwi, by je otworzyć wyłącznie na życzenie Tamarosa.
Przez dłuższy czas król stał pośrodku pokoiku, pozwalając cza-
sowi zwolnić jeszcze bardziej, aż wreszcie sekundy przestały ka-
pać. Staw stał nieruchomy i spokojny, jego powierzchni nie marsz-
czyła najdrobniejsza fala.
Cisza i spokój zagościły w duszy króla. Usiadł na łóżku i rozej-
rzał się z radością i czułością po izdebce, jak rozgląda się po swoim
domu człowiek, który wrócił z długiej i niebezpiecznej podróży.
— Z ochotą zostałbym tu na resztę moich dni — rzekł Tamaros,
spoglądając na ołtarz, bardzo prosty, zwyczajny kwadratowy stół
zrobiony z drewna różanego z wyrzeźbionymi w czterech rogach
symbolami żywiołów.
Ołtarz podarowała pewna szlachecka rodzina po przebudowie
domowej kaplicy w bardziej nowoczesnym stylu. Ołtarz — liczący
sobie może nawet setki lat —• został topornie wyciosany przez ja-
kiegoś rzemieślnika, który włożył w dzieło więcej miłości niż talen-
tu. Szlachcic mówił o ołtarzu lekceważąco, rozważał pocięcie go na
opał, ale potem przyszło mu do głowy, że to mogłoby obrazić bo-
gów. Magowie przyjęli dar i traktowali ołtarz z należnym szacun-
kiem, polerując go najdelikatniejszymi olejkami i stawiając na ho-
norowym miejscu w sanktuarium. Tamaros, kiedy go ujrzał, poczuł
dziwne przyciąganie. Poprosił, żeby przeniesiono stół do Portalu,
gdzie pasował, jakby był zrobiony na zamówienie.
Przy ołtarzu stało naczynie z olejkiem i miękką białą szmatką.
Tamaros ukląkł przed ołtarzem. Zanurzając szmatkę w wonnym
olejku zaczął polerować drewno ołtarza, składając pierwszą ofiarę
bogom. Gdy tak pracował, zmartwienia i niepokoje, drobne kłótnie,
poważne intrygi, walka o władzę, zdrady i rozczarowania spływały
z niego w szmatkę, a stamtąd w drewno ołtarza. Drewno wchłaniało
je, jak wchłaniało słodki olejek.
Tamaros powstał od tego zajęcia odświeżony i oczyszczony,
a troski tego świata nie plamiły mu już duszy.
Przyłapał się na myśli: „Co by się stało, gdybym odmówił wyjś-
cia?" i aż się uśmiechnął, wyobraziwszy sobie konsternację swego
przyjaciela Reinholta. Pomysł był kuszący, bardzo kuszący. Mógłby
abdykować na rzecz starszego syna. Helmos byłby dobrym królem.
Byłby. Lecz był jeszcze zbyt młody na tak ciężki obowiązek.
„Jednak — przypomniał sobie Tamaros — ty sam zostałeś królem,
kiedy byłeś niewiele starszy od Helmosa".
Tamaros pozwolił sobie na marzenia, świadom, że to tylko ma-
rzenia. Nigdy nie abdykuje, nie uczyni tego swojemu ludowi ani nie
uczyni tego swoim synom. Jak ktokolwiek mógł liczyć na koronę,
gdyby uważano ją za byle kapelusz, który można w każdej chwili
nałożyć albo odrzucić? Poniesie swoje brzemię do dnia, gdy bogo-
wie go uwolnią, pozwolą mu połączyć się z ukochaną, która czeka
na niego w różanym brzasku nowego życia.
Tamaros poczuł wielkie znużenie. Pośród konferencji z ambasa-
dorami i spotkań z doradcami od miesięcy nie sypiał dobrze. Po-
łożył się na łóżku, rozkoszując się świadomością, że przynajmniej
przez kilka dni nikt nie zakłóci mu odpoczynku.
Zapadł się pod nieruchomy staw pokryty płatkami róż.
Mały chłopiec siedział na wysokim krześle przy ogromnym sto-
le, czekając na coś. Nie był pewien, na co. Zostawiono go tutaj, na
tym krześle, i kazano się dobrze sprawować, cokolwiek by to miało
znaczyć. Stół uginał się odjadła i napoju, wszystkiego, czego dusza
zapragnie. Jednak najsmakowitsze łakocie znajdowały się za daleko
i chłopiec nie sięgał do nich. Stanął na krześle i wspiął się do stołu,
starając się ściągnąć słodycze, ale w niewytłumaczony sposób po-
zostawały nadal poza jego zasięgiem.
Gdzieś tam byli jego rodzice. Od czasu do czasu widział ich, jak
pospiesznie wchodzą i wychodzą z pokoju. Kochali go, ale nie mie-
li czasu, zaprzątnięci swoimi sprawami. Rodzice byli niezwykle
piękni. Przynajmniej tak sobie wyobrażał. Właściwie nigdy ich do-
kładnie nie widział, gdyż stale byli w ruchu i prawie na niego nie
spoglądali.
Nie powiedzieli ani słowa, gdy stanął na krześle i sięgnął na stół,
chociaż mógł spaść i rozbić sobie głowę. Wrócił na krzesło — stopa-
mi nie sięgał ziemi — i pomyślał, że powinien poprosić rodziców
o podanie upragnionego cukierka. Wiedział, że gdyby go dostał,
byłby szczęśliwy. Już nigdy by niczego nie zapragnął. Powiedział
o tym rodzicom, kiedy znów koło niego przechodzili w szeleście je-
dwabiu, koronek i klejnotów, roztaczając zapach wody różanej.
Ku jego zdumieniu i radości zatrzymali się i popatrzyli na niego
z wysoka.
— Jesteś grzecznym dzieckiem. Lubimy sprawiać ci przyjem-
ność. Ale czy jesteś pewien, że właśnie tego pragniesz?
— Tak, tak, jestem pewien! — zawołał, wiercąc się na zbyt du-
żym krześle.
— Jest słodki z wierzchu, ale gorzki w środku. Nadal go chcesz?
— Tak, chcę! — Będzie omijał środek i wcale do niego nie doj-
dzie.
— Są powody, dla których został umieszczony poza twoim za-
sięgiem. W tej chwili może być dla ciebie zbyt ciężkostrawny. Gdy-
byś nad tym popracował, sam mógłbyś do niego sięgnąć.
— Próbowałem! Nie mogę! Zasłużyłem na niego! Dlaczego mi
go pokazujecie, skoro nie chcecie mi go dać? To niesprawiedliwe!
.
Rodzice zawahali się, zastanowili.
— Prawdą jest, że jesteś jednym z naszych ulubionych dzieci.
Zawsze byłeś grzeczny i posłuszny. Dobrze więc. Cukierek będzie
twój, jeśli posłuchasz naszej przestrogi. Radzimy ci schować go i na
razie nie zjadać.
Obiecał, że postąpi tak, jak sobie życzą, ale już w chwili, gdy
brał do ręki cudowny cukierek, uświadomił sobie, że jest głodny,
okropnie głodny, i tylko cukierek mógł zaspokoić głód.
Rodzice nie odchodzili, zatroskani. Dostał, czego pragnął, i to
wystarczyło. W końcu odeszli. Ledwo zauważył, że ich nie ma.
Trzymał zdobycz w ręce i wpatrywał się w nią z zachwytem, wy-
obrażając sobie, jak wszystkie inne dzieci będą go za nią kochały
i szanowały.
Tamaros budził się powoli ze snu, który był zarazem niezwykle
przyjemny i odrobinę niepokojący. Usiadł na łóżku — lekko zdzi-
wiony, że siedzi na łóżku, a nie na krześle. Ogłupiały od ciężkiego
snu, siedział w ciemności, nic nie widząc i niezupełnie rozumiejąc,
gdzie jest. Mgła snu stopniowo rozproszyła się, senne marzenie ule-
ciało i nagle Tamaros wiedział, pamiętał.
Nadal na oślep wstał i zaczął macać wokół siebie w ciemności.
Cela była mała, było w niej niewiele mebli — krzesło, biurko,
ołtarz. Wiedział, jak stoją względem siebie, toteż stosunkowo ła-
two odnalazł drogę do biurka. Ręce odszukały świecę w lichtarzu,
a obok krzesiwo i hubkę.
Prawdopodobnie płomień świecy utonął w rozpuszczonym wo-
sku. Świeca musiała zgasnąć niedawno, gdyż wosk był jeszcze na
wpół płynny i ciepły. Tamaros wyciął mały kanalik w świecy, aby
wosk mógł spłynąć, po czym zapalił ją na nowo. Zapłonęła rów-
nym, jasnym płomieniem.
Migotliwy płomień odbił się czterokrotnie w lśniącej diamento-
wej piramidzie, zbudowanej z czterech trójkątów na kwadratowej
podstawie, zbiegających się u wierzchołka. Piramida była duża,
podstawa miała mniej więcej długość dłoni Tamarosa. Diamentowa
piramida była wysoka na półtora dłoni i została wycięta z jednego
kamienia.
Nikt nie mógł wejść do Portalu. Tylko król potrafił zniweczyć
czar chroniący drzwi. Zresztą nikt nie ośmieliłby się przeszkadzać
mu w świętych medytacjach. Tamaros patrzył na diament z pełnym
szacunku podziwem. Diament był darem bogów, tak jak w jego
śnie. Drżącym palcem ostrożnie dotknął diamentu.
Kamień był w dotyku gładki, twardy, zimny jak lód, bez skazy.
Gdy go dotykał, w jego umyśle powstawały obrazy — obraz elfa
trzymającego fragment piramidy, krasnoluda trzymającego drugi
fragment, orka z trzecim oraz człowieka — jego samego — z czwar-
tym fragmentem w dłoniach. Ujrzał elfy, orków, krasnoludy, prze-
chodzących Transfigurację. Ujrzał cztery części piramidy oddziel-
nie, lecz później połączyły się i scaliły, tworząc idealny, nieskazi-
telny kształt.
„Słodki z wierzchu, gorzki w środku".
Posłyszał echo głosów ze snu. Tamaros starał się je zrozumieć,
ale nie potrafił. Diament był cały, a zarazem podzielony na równe
części, z których żadna nie była większa od pozostałych.
Tamaros padł na kolana i ze łzami radości spływającymi po po-
liczkach dziękował bogom. Następne dwa dni spędził na modlitwie
dziękczynnej, a kiedy opuścił Portal, niósł w dłoniach diamentową
piramidę, którą nazwał Kamieniem Władzy, gdyż pochodziła od
bogów, władców wszystkich istot.
Z łaski Kamienia Władzy każda rasa otrzymała prawo powo-
ływania spośród siebie Lordów Dominiów. Ci lordowie, najmąd-
rzejsi i najbardziej uczeni przedstawiciele swoich ludów, zjednoczą
się, aby razem czuwać nad trwałym pokojem kontynentu Loerem.
Co do „gorzkiego" środka, Tamaros nie widział żadnego „środ-
ka". W odpowiednim czasie piramida rozdzieli się na cztery równe
części, a w środku nic nie pozostanie.
DZIECI NIE POWINNO SIĘ
ANI WIDZIEĆ, ANI SŁYSZEĆ
Szeptana wieść o Kamieniu Władzy obiegła pałac, zanim Tama-
ros opuścił Świątynią. Po dniu wypełnionym dziękczynną modlitwą
król wysłał wiadomość, że jeszcze tej samej nocy wzywa na spotka-
nie Lordów Dominiów, przełożonych zakonów magów oraz amba-
sadorów innych ras. Lordowie Dominiów oraz ambasadorowie lub
ich przedstawiciele przybyli pospiesznie. Zgromadzili się też mago-
wie. Konklawe odbywało się w pokoju zebrań na terenie Świątyni.
Wszyscy podekscytowani oczekiwali króla. Ci, którzy widzieli go
po wyjściu z Portalu, twierdzili, że wyglądał, jakby ubyło mu dwa-
dzieścia lat trosk i niepokojów.
Król Tamaros włożył święty diament do aksamitnego woreczka,
aby go ukryć przed ciekawskimi. Niosąc drogocenny klejnot, wszedł
do pokoju zebrań. Twarz miał tak promienną, uszczęśliwioną, a zara-
zem pokorną, że wszyscy obecni uśmiechnęli się i zaczęli bić brawo,
pewni, że to, co sprawiło radość ich królowi i przywróciło mu mło-
dzieńczy wigor oraz zdrowie, im także przypadnie w udziale.
Tamaros położył aksamitny woreczek zawierający Kamień Wła-
dzy na stole.
— Dar bogów — powiedział po prostu i otworzywszy wore-
czek, wyjął diament. — Kamień Władzy.
Wszyscy wykrzyknęli z podziwu dla jego piękności, lecz kiedy
Tamaros zaczął im wyjaśniać jego użyteczność, tak jak ją zrozu-
miał od bogów, uśmiechy przygasły.

Diamentowa piramida lśniła jasno w świetle lampy naftowej,
lecz nie dość jasno, aby ukryć przed Tamarosem fakt, że dar bogów
nie został przyjęty z ogólnym zadowoleniem, jak król się spodzie-
wał. Popatrzył po ludziach zebranych wokół stołu, tych, których
uważał za przyjaciół, najbardziej zaufanych doradców, i dostrzegł
powątpiewanie, niepewność, a niekiedy jawne zatroskanie.
— O co chodzi? — spytał donośnym z gniewu i rozczarowania
głosem, aż posłyszeli go ci, którzy zgromadzili się przed zamknię-
tym pokojem zebrań i bezwstydnie podsłuchiwali. Słysząc głos kró-
la drżący gniewem, ciekawscy — w większości młodzi akolici i no-
wicjusze — z miną winowajców spiesznie się usunęli. Pozostali —
świeccy słudzy, którzy się tam znaleźli, bo wiedzieli, że uzyskają
dobrą zapłatę za informacje — mocniej przycisnęli uszy do szpar
w deskach.
Po półgodzinnym podsłuchiwaniu rozmowy toczonej w pokoju
zebrań szpiedzy pobiegli zdać relacje. Stąd też Silwyth dowiedział
się dokładnie, co zaszło podczas spotkania, od pewnej młodej ko-
biety, którą opłacał. Kiedy tylko zdołał uwolnić się od obecności
księcia, wrócił do swojej komnaty, gdzie pospiesznie napisał list do
Tarczy Boskiego, list, który znalazł się w drodze do Portalu elfów,
zanim Tamaros opuścił pokój zebrań wraz z Kamieniem Władzy.
List był krótki, a kończył się następująco:
Lord Mabreton już mówi, że elfy odmówią przyjęcia Ka-
mienia Władzy, gdyż, jak twierdzi, po cóż on elfom? Gdy-
by kamień rzeczywiście był dobry i potężny, nasi przodko-
wie przynieśliby go Boskiemu. Nie potrzebujemy przyjmo-
wać jałmużny od ludzi.
Mój panie, lękając się, że taka może też być Twoja od-
powiedź, błagam, byś to rozważył: może bogowie dali ka-
mień ludziom właśnie po to, aby nie wpadł w ręce Boskiego!
Powinien go przyjąć, ale nie powinien go otrzymać. Proszę,
przemyśl to, panie, i przyślij mi stosowne instrukcje.
- Gdzie się podziewałeś? — zapytał ze złością Dagnarus, pa-
trząc na elfa gniewnie, gdy wieczorem Silwyth wszedł do jego po-
koju. — Byłeś mi potrzebny.
— Nagła niedyspozycja, Wasza Wysokość — odrzekł Silwyth.
— Proszę o wybaczenie.
— Twoja nieobecność poważnie mnie rozzłościła — powie-
dział chłodno Dagnarus, który odgadł, że coś się święci.
— Przykro mi, że zdenerwowałem Waszą Wysokość. W za-
mian może zechcesz wysłuchać wieści o twoim szlachetnym ojcu.
Interesujących wieści, gdyż Wasza Wysokość wie, że nie jestem
plotkarzem daremnie strzępiącym sobie język.
— Dobrze o tym wiem, szambelanie — odparł poważnie Da-
gnarus.
Silwyth mówił prawdę. Elf nigdy nie plotkował. Informacje,
których regularnie dostarczał księciu, zawsze były sprawdzone.
— Taki wielki diament musi być bardzo cenny — zauważył
Dagnarus.
— Z pewnością, Wasza Wysokość — odparł Silwyth.
Książę i jego szambelan nie byli jedynymi osobami w pałacu,
które rozmawiały o Kamieniu Władzy. Dunner był obecny na ze-
braniu i zdawał relację ambasadorowi krasnoludów, który dał się
jednak przekonać do pozostania przez siedemdziesiąt dwie godzi-
ny pod warunkiem, że on i jego strażnicy nie będą zmuszeni do
przebywania „w więzieniu" zamku. Krasnoludy rozbiły namioty na
równinie za miastem, po czym codziennie przenosiły się z miejsca
na miejsce.
Dunner odniósł się z entuzjazmem do pomysłu powołania kras-
noludzkich Lordów Dominiów. Opisywał ceremonię Transfiguracji
Helmosa, której był świadkiem i która wywarła na nim głębokie
wrażenie.
Na ambasadorze nie wywarła wrażenia.
— Ba! — powiedział pogardliwie. — Ten kamień jest dla nas
bezużyteczny. Jakby jakikolwiek krasnolud pozwolił, by go prze-
mieniono w kamień! I po co to wszystko? Aby zdobyć jakąś czaro-
dziejską moc? Moim zdaniem nasi czarownicy mają jej i tak za
dużo. Żaden krasnolud nie popełniłby takiego szaleństwa.
— Nie jestem pewien — rzekł Dunner, patrząc na swoją pokrę-
coną nogę i próbując rozmasować nieustający ból. — Nie jestem
pewien. Uważam, że powinniśmy go przyjąć.
Kapitan orków posłyszał wieści na swojej łodzi, gdy wypłynął
na połów ryb: jeden z jego ludzi przypłynął do niego wpław, żeby
go o wszystkim poinformować. Kapitan wysłuchał jego słów, ski-
nął głową i rzekł lakonicznie:
— Przynieś mi kamień.
Ork posłuchał. Udał się prosto do pałacu, gdzie jeden z dworzan
króla Tamarosa poświęcił długie dwadzieścia minut na wyjaśnianie
orkowi, że przeznaczona dla orków część Kamienia Władzy zosta-
nie przekazana najwyższej osobistości w hierarchii orków, podczas
uroczystej ceremonii ku czci bogów, nie wcześniej.
— Ceremonia! — burknął Kapitan z niezadowoleniem, kiedy
ork powrócił z pustymi rękami. — Po co sobie zawracać głowę
jakąś ceremonią, od której drętwieje tyłek? Nie ma potrzeby wsta-
wiać bogom rozwlekłej gadki. Bogowie już zrobili, jak król chciał.
Bogowie dali mu kamień. Co można im jeszcze powiedzieć?
Najwidoczniej mnóstwo rzeczy, gdyż spotkanie magów i Lor-
dów Dominiów z królem trwało do późnej nocy.
Lordowie Dominiów popierali Tamarosa, twierdząc, że powo-
łanie ich odpowiedników wśród elfów, orków i krasnoludów stało-
by się gwarancją pokojowego współistnienia wszystkich ras. Do-
wiodłoby to, że ludzie działają w dobrej wierze, że ufają, iż pozo-
stałe rasy także działają w dobrej wierze, stworzyło silne sojusze
i zabezpieczyło Portale.
Magowie niepokoili się, że ogromną władzę Lorda Dominium
zdobędzie ktoś zły — ork, elf albo krasnolud.
— Ustalimy reguły — powiedział Tamaros. — Wskażemy, na
jakie cechy kandydata powinni zwracać uwagę. Ale to będą tylko
wskazówki, nie warunki powołania. Kamień Władzy sam — będąc
darem bogów — odrzuci nieodpowiedniego kandydata na Lorda
Dominium.
— Czy kamień jest darem wszystkich bogów, Wasza Królew-
ska Mość? — Kładąc nacisk na przymiotnik, dociekała Bibliotekar-
ka, znana z zamiłowania do filozofii.
— Dlaczego pytasz? — zapytał czujnie król. Unikał prostego
„tak" lub „nie", ponieważ umysłowi filozoficznemu żadna z tych
odpowiedzi nie wydałaby się właściwa.
— Zło istnieje w świecie, Wasza Królewska Mość — odpowie-
działa wymijająco Bibliotekarka.
— Zło istnieje w Próżni, gdzie nie ma bogów — odparował król.
— Kamień Władzy wypełnia Próżnię — odezwał się Helmos,
który się rozzłościł. Jego ojciec był uszczęśliwiony darem Kamienia
Władzy. Przyniósł go im, spodziewając się, że i ich uszczęśliwi; Hel-
mos widział, że ojciec czuje się głęboko dotknięty tym, co uważał za
nieuzasadnione wątpliwości i przesadne podejrzenia. — Przedtem
nie było niczego, co mogłoby zjednoczyć rasy, teraz coś jest.
— Uważałam za stosowne wspomnieć o tym, Wasza Królew-
ska Mość — odrzekła pokornie Bibliotekarka. — Przepraszam, jeśli
cię obraziłam, miłościwy panie.
— Wasza Królewska Mość — odezwał się Najwyższy Mag —
wyrządziłeś nam zaszczyt, zwracając się do nas z prośbą o radę.
Mamy zatem obowiązek zadawać trudne i nieprzyjemne pytania.
Takie, których wolałbyś nie słyszeć. Ale lepiej zadać je teraz i po-
znać zadowalające odpowiedzi, niż później gorzko żałować, żeśmy
ich nie zadali. Mogę powiedzieć w imieniu nas wszystkich, że czci-
my bogów za ich dar, a jeszcze bardziej czcimy człowieka, którego
oni zechcieli wywyższyć.
Tamaros pochylił głowę.
— Ale muszę powiedzieć, że ta wizja bogów wydaje mi się nie-
pokojąca — ciągnął Najwyższy Mag poważnie. — Z twojej relacji
ze spotkania musimy wnioskować, że bogowie są samolubnymi,
niekochającymi rodzicami, którzy widzą w nas małe dzieci, niegod-
ne, by poświęcać im czas. Czy to prawda?
— Opisałem dokładnie to, co bogowie dali mi zobaczyć — od-
parł sztywno Tamaros. — Jestem pewien, że uczeni — tu rzucił
chłodne spojrzenie na Bibliotekarkę, która aż się skuliła — będą de-
batować nad interpretacją przez kilka następnych stuleci.
— A jednak, Wasza Królewska Mość — ciągnął uparcie Rein-
holt — w sprawie takiej wagi czuję, że muszę zadać to pytanie,
choć może być bolesne. Czy to bogów widziałeś jako niekocha-
jących rodziców? Czy też siebie?
Pozostali magowie byli wstrząśnięci. Nikt nie mógł uwierzyć, że
człowiek na tak wysokim stanowisku jak Najwyższy Mag ważył się
zadać takie pytanie. Tamaros najwyraźniej także nie mógł w to uwie-
rzyć. Król był oburzony. Jeszcze nigdy nie ogarnęła go taka wściek-
łość. Tymczasem jednak z wysiłkiem opanował się. Jego gniew
zaznaczył się tylko gwałtownie przyspieszonym oddechem, nagłą
straszliwą bladością, która powlekła jego lica, i błyskiem w oczach.
Nie wiedzieli, gdzie podziać oczy. Na króla patrzeć nie mogli.
Na Najwyższego Maga patrzeć nie chcieli. Na siebie nawzajem pa-
trzeć nie śmieli, żeby wymiana spojrzeń nie została uznana za poro-
zumienie. Patrzyli więc w podłogę, na ściany lub na sklepienie.
Nikt nie patrzył na zmartwionego, zasmuconego Helmosa.
Kiedy Tamaros przemówił, jego głos brzmiał złowieszczo spo-
kojnie.
— Dziękuję, Najwyższy Magu. Oczywiście, macie prawo zada-
wać pytania. W przypadku Kamienia Władzy, jak ze wszystkimi
darami bogów, musimy wierzyć, że bogowie poprowadzą nas wła-
ściwą drogą.
Nikt nie miał wątpliwości, że spotkanie właśnie się zakończyło.
Wszyscy byli zadowoleni, mogąc wyjść. Zauważyli jednak, choć
ikt nie ośmielił się tego powiedzieć, że Tamaros nie odpowiedział
a pytanie.
Najwyższy Mag złożył przed królem ukłon — oficjalny ukłon,
tory miał przypomnieć Jego Królewskiej Mości, że choć to on jest
olitycznym przywódcą ludu, Reinholt jest przywódcą duchowym
spełniał swoją powinność. Nim wyszli Lordowie Dominiów, król
sobiście wyraził im serdeczne podziękowanie za poparcie.
Helmos pozostał z ojcem, któremu nie tylko wróciło dwadzie-
ścia lat, jakie stracił, ale przybyło kolejne dwadzieścia.
Zmizerowany, poszarzały ze zmęczenia — spory były długie
i uciążliwe — Tamaros stanął przed ołtarzem i popatrzył z miłością
na Kamień Władzy, niechętnie myśląc o rozstaniu z nim, nawet aby
udać się na zasłużony spoczynek.
— Dlaczego oni nie mogą tego zrozumieć? — pytał król ża-
łośnie. — Nie będę żył wiecznie. Może tobie, mój synu, dane bę-
dzie powoływać Lordów Dominiów. Może nie. A po tobie — kto
wie? Kamień Władzy daje pewność, że moc czynienia dobra przez
Lordów Dominiów będzie trwała. A teraz ta moc ma się rozszerzyć
na pozostałe rasy. Jestem przekonany, że ten kamień — z szacun-
kiem położył na nim rękę — przyniesie światu wieczny pokój.
Jego syn pełnym miłości gestem położył dłoń na szczupłym ra-
mieniu Tamarosa.
— To dobrzy ludzie, ojcze. Oddani i lojalni. Jednak ich umysły
ograniczają czasem drobne troski i zmartwienia. Mają klapki na
oczach. Ty zaś widzisz piękny widok, jaki się przed nami rozciąga.
— Mimo to — mówił Tamaros, nie słysząc syna, wpatrując się
teraz w Kamień Władzy zatroskanym spojrzeniem — zastanawiam
się. Bogowie powiedzieli mi... — Urwał niespokojny, zakłopotany.
— Bogowie powiedzieli mi: „Słodki z wierzchu, gorzki w środku".
I jeszcze: „W tej chwili może być dla ciebie zbyt ciężkostrawny".
Jak myślisz, co to może znaczyć?
— Kamień Władzy byłby zbyt ciężkostrawny dla jednego —
rzekł Helmos po chwili namysłu. — Ale podzielony staje się wy-
śmienitym daniem. Sądzę, że bogowie potwierdzają, że powinieneś
podzielić się tym darem z innymi.
Teraz Tamaros położył dłoń na ramieniu syna.
— Jesteś dobrym synem, Helmosie. Dobrym synem i dobrym
człowiekiem. Ceremonia rozdzielenia Kamienia Władzy będzie naj-
wspanialszą uroczystością, jaką świat oglądał. Ten radosny dzień
stanie się punktem zwrotnym w historii świata.
Król zaczął czynić przygotowania do ceremonii. Jedną z pierw-
szych decyzji było postanowienie, że młodszy syn, Dagnarus, stanie
się ważną częścią uroczystości. Książę, jeszcze dziecko, reprezen-
tując wszystkie dzieci świata, poniesie Kamień Władzy od ołtarza
do króla, który wówczas rozdzieli kamień na cztery równe części
i rozda je przedstawicielom poszczególnych ras.
Tamaros podjął tę decyzję z kilku powodów — Dagnarus byt
ładnym dzieckiem, nie onieśmielały go tłumy, rozumiał wagę i war-
tość królewskich ceremonii. Takie były praktyczne powody wyboru
księcia. Inne powody były mniej namacalne, odczuwane, ale nie
wypowiadane na głos. Prawda była taka, że słowa Najwyższego
Maga głęboko poruszyły Tamarosa. Jeżeli Reinholt je wypowie-
dział, to znaczy, że również inni o tym myśleli. Włączenie Dagna-
rusa w ceremonię było ze strony Tamarosa gestem wyzwania. Chciał
pokazać światu, że kocha swoich synów. Obu.
Dagnarus był niezmiernie zadowolony, że odegra tak ważną
rolę. Jedyną łyżką dziegciu w tej beczce miodu był dla księcia fakt,
że miał teraz mniej czasu na zabawy ze swoim nowym koniem. Sta-
le musiał próbować swoją rolę, a uważał to za nadzwyczaj nudne.
Kiedy nie miał próby, brano mu miarę na nowy ubiór, co było jesz-
cze gorsze. Choć uwielbiał piękne stroje, nie znosił stać zupełnie
nieruchomo podczas mierzenia. Ponieważ rzecz odbywała się pod
nadzorem królowej Emillii, gotowe ubrania okazały się niedobre.
Peleryna była za długa albo za krótka, dalmatyka za ciasna lub za
obszerna, kapelusz za duży albo za mały, toteż Dagnarusa stale
ciągnięto do komnat Jej Królewskiej Mości na miarę, gdzie uwijały
się wokół niego i mamrotały kobiety z ustami pełnymi szpilek.
— Dagnarusie! — Gareth złapał księcia, gdy ten miał skręcić
za róg. — Patrz! Tam, w korytarzu! Pani Florencja!
Pani Florencja zajmowała się szyciem garderoby Jej Królewskiej
Mości, zatem i szyciem ceremonialnego stroju Dagnarusa. Miała
zdecydowany wyraz twarzy, a w ręku niosła centymetr krawiecki.
— Tędy! — rzucił Dagnarus, który właśnie się wybierał na po-
szukiwanie Dunnera. Miał nadzieję, że uda mu się namówić krasno-
luda, aby pouczył go jazdy konnej.
Chłopcy dali nura za najbliższą kolumnę i wstrzymali oddech,
dopóki krawcowa nie minęła ich, spiesznie podążając w stronę kom-
naty księcia.
— Silwytha nie znajdzie — szepnął Dagnarus — a Evaristo
wyjechał na cały dzień.
— Czyli zaraz zacznie cię szukać. Prędko!
Chłopcy pobiegli korytarzem.
— Skąd wiesz, że Silwytha nie ma? — spytał Gareth. — Gdzie
mógłby być?
— Zajmuje się swoimi tajemniczymi sprawami — odrzekł Da-
gnarus. — Zawsze wychodzi, kiedy zejdziemy mu z oczu.
— Naprawdę? — zdziwił się Gareth. — Kiedy wracamy, za-
wsze jest.
— Stąd właśnie wiem — powiedział Dagnarus, puszczając oko.
— Jest zbyt punktualny. To znaczy, że robi coś za naszymi plecami
i uważa, żeby nikt go nie przyłapał. Poza tym widziałem go... Nie,
w dół, po schodach.
— Mówiłeś, że znajdziemy Dunnera w Wielkiej Bibliotece. To
nie tędy.
— Tamtędy pójdziemy za blisko komnat matki. Schodami
w dół, potem korytarzem, schodami w górę i dojdziemy do bibliote-
ki z drugiej strony.
Zwalniając kroku, Gareth wyobrażał sobie trasę w głowie.
— Ale wtedy znajdziemy się w komnatach Jego Królewskiej
Mości. To koło komnaty narad. Nie wolno nam się tam bawić.
— Nie bawimy się — powiedział Dagnarus, rzucając przyjacie-
lowi potępiające spojrzenie. — Ja nigdy się nie bawię. Już nie.
Zresztą o tej porze nikogo tam nie będzie. Ojciec i Helmos przygo-
towują się do popołudniowego zgromadzenia sądu.
Chłopcy weszli po szerokich schodach, skręcili za róg i zoba-
czyli niemal całą armię elfów przybranych w kolorowe emaliowane
zbroje, uzbrojonych w miecze i włócznie; maszerowały w głąb ko-
rytarza.
— Bogowie, uchrońcie nas! — rzucił zdenerwowany Gareth.
Nie było żadnej kryjówki, żadnych długich kobierców, zbroi,
szerokich kolumn ani przyjaznych alków. Dagnarus chwycił za
klamką najbliższych drzwi, nacisnął ją i przekonał sią, że drzwi są
otwarte. Otwierając pchniąciem drzwi, wciągnął przyjaciela do po-
koju i przymknął drzwi, zostawiając małą szparą. Przyłożył do szpa-
ry oko i wyjrzał.
— Czy to wojna? — zapytał Gareth drżącym głosem. — Idą
nas zabić?
— Nie bądź bącwałem — odparł Dagnarus, zirytowany głupotą
przyjaciela. — Mają odświątne zbroje i jest ich zaledwie dwudzie-
stu albo trzydziestu. Przyjechali na ceremonią Kamienia Władzy, to
jasne. Lord Mabreton wychodzi im na powitanie.
— Och — rzekł Gareth, czując sią głupio. — Wiąc kim są?
— Nie wiem — rzekł Dagnarus, marszcząc brwi. — Kiedy się
nad tym zastanowić, to rzeczywiście dziwne, że tu są. Ich król...
Jak on sią nazywa?
— Boski — podpowiedział Gareth.
— Prawda. Boski przysłał mojemu ojcu wiadomość, że elfem
wybranym do przyjęcia cząści Kamienia Władzy będzie lord Ma-
breton. A tu zjawiają się te wszystkie elfy. Ciekawe dlaczego?
— Może mają pilnować kamienia w drodze powrotnej do kra-
iny elfów — podpowiedział Gareth.
Dagnarus, ku przestrachowi Garetha, uchylił drzwi o kolejny cal.
— Lord Mabreton nie wydaje się zadowolony, że ich tu widzi.
Ale mamy szczęście! Zatrzymują się tuż przed nami! Teraz się do-
wiemy, o co tu chodzi. Tym razem to ja przekażę nowiny Silwytho-
wi, zamiast na odwrót. Ten elf w każdym razie to ktoś znaczny. Ty
znasz elfi język. — Dagnarus przywołał przyjaciela do drzwi. —
Powiedz mi, co oni mówią.
— Nie znam elfiego aż tak dobrze — zaprotestował szeptem
gareth, ale Dagnarus tylko wykrzywił sią do niego i gniewnie wska-
zał na drzwi. Gareth westchnął, ukląkł na podłodze i ostrożnie wyj-
rzał na zewnątrz.
Dagnarus mówił prawdą. Lord Mabreton patrzył na przyby-
ły oddział elfów ze złością i niezadowoleniem, które bardzo wyraź-
nie malowały sią na jego twarzy. Zdołał je usunąć, ale z widocz-
nym wysiłkiem. Krzyżując ręce na piersi, skłonił się zbliżającym
się elfom.
Idący na czele postawny elf w średnim wieku nie miał zbroi,
lecz był ubrany w bogate brokatowe szaty, grube i tak pokryte klej-
notami oraz haftem, że mogły z powodzeniem służyć za zbroję.
Wyprzedził swoją świtę i zatrzymał się pośrodku korytarza. Chłop-
cy nie zauważyli, żeby elf uczynił jakiś znak, jednak jego świta za-
trzymała się jak jeden mąż, posłuszna jakiemuś bezgłośnemu rozka-
zowi. Pierwszy elf zbliżył się do lorda Mabretona, przystając dopie-
ro wtedy, gdy niemal nadepnął mu na stopę. Stał zbyt blisko. Elfi
protokół wymaga zachowania należytej odległości między osoba-
mi, chyba że jedna z nich zachęci drugą do przekroczenia niewi-
dzialnej bariery.
Dwa elfy zmierzyły się wzrokiem. Obcy skrzyżował ramiona na
piersi. Lord Mabreton spuścił wzrok i odstąpił o krok, choć uczynił
to z chłodną obojętnością, zauważoną zarówno przez drugiego elfa,
jak i przez dwóch obserwatorów.
— Tarczo Boskiego — przemówił zakłopotany lord Mabreton.
— Przykro mi, że nie powitałem cię u wyjścia z Portalu, mój panie,
ale dopiero zostałem poinformowany o twoim przybyciu. Zawsze
czujemy się zaszczyceni twoją obecnością, panie, lecz dziwimy się,
dlaczego postanowiłeś przybyć do Vinnengael akurat teraz.
— Przybyłem na ceremonię — odrzekł łagodnym tonem Tar-
cza. — Ceremonię, w której, jak rozumiem, odgrywasz ważną rolę,
panie.
Zakłopotanie lorda Mabretona wzrosło, choć starał się to ukryć.
Uciekł wzrokiem pod wpływem przenikliwego spojrzenia Tarczy.
Zerknął pospiesznie w jedną i drugą stronę korytarza, w którym
poza elfami nie było nikogo.
— Nieważna rola w nieważnej ceremonii, mój panie — odparł
lord Mabreton lekceważąco. — Boski poprosił mnie, bym reprezen-
tował nasz lud. Ceremonia odbędzie się za siedem dni od dzisiaj.
Z pewnością czas oczekiwania wyda ci się męczący w tym wilgot-
nym zamku. Pozwól, Wasza Lordowska Mość, zaoferować sobie
mój dom na okres twojego pobytu...
— W istocie bardzo piękny to dom, i oddalony od Vinnengael
— przerwał Tarcza. — Zatrzymałem się w twoim domu, lordzie
Mabreton, w drodze do zamku. Moim żołnierzom wydał się nie-
zwykle wygodny. Twoja piękna żona jest uroczą gospodynią.
Lord Mabreton poczerwieniał z gniewu. Ręką niechcący wyko-
nał drobny ruch, na który wszyscy członkowie świty Tarczy jedno-
cześnie położyli dłonie na głowniach mieczy. Dagnarus aż pokiwał
głową z uznaniem.
Krew momentalnie odpłynęła z twarzy lorda Mabretona, ustę-
pując chorobliwej bladości. Powoli opuścił ręce i przycisnął drżące
do boków.
Strażnicy nadal trzymali ręce na głowniach mieczy. Stali sztyw-
no na baczność, obserwując wszystko, od potu perlącego się na czo-
le lorda Mabretona po kota przemykającego korytarzem w poszuki-
waniu myszy.
Lord gorączkowo zastanawiał się, co odpowiedzieć. Tarcza wy-
bawił go z kłopotu.
— Jestem pewien, że Boski właśnie układa poemat, którym za-
mierza mnie poinformować o darze Kamienia Władzy, poemat,
w którym wyjaśni jego zalety, między innymi, jeśli dobrze mi wia-
domo, moc powoływania spośród elfów Lordów Dominiów. Taki
cudowny dar od bogów wymaga wspaniałego wiersza. Nie wątpię,
że Boski poświęci na niego wiele miesięcy — dodał Tarcza oschle.
— Miesięcy, w czasie których Kamień Władzy znajdzie się w jego
posiadaniu. Miesięcy, w czasie których powoła własnych Lordów
Dominiów.
— Jest Boskim — wyrwało się gniewnie lordowi Mabretonowi.
— A ja jestem przedstawicielem Boskiego! Kamień Władzy należy
się jemu!
— Ja jestem Tarczą Boskiego — rzekł Tarcza z niebezpieczną,
ostrą nutką w głosie. — Protektorem Boskiego. Kamień Władzy na-
leży się mnie. Musisz się usunąć. — Zbliżył się o krok. — Albo zo-
staniesz zdeptany.
Lord Mabreton wybuchał gniewem i rozwścieczony wykrzyknął:
— Ośmielasz się mi grozić? Jestem Opiekunem. Lojalnym sługą
Boskiego. Nie ważysz się mnie tknąć! Chyba że chcesz, żeby twój
Dom zawalił ci się na głowę!
Dagnarus dał Garethowi kuksańca w ramię.
— Popatrz. Silwyth.
— Widzę — szepnął Gareth, rozcierając siniaka.
Silwyth wyłonił się zza rogu na dalekim końcu korytarza. Za-
szedł od tyłu lorda Mabretona, który, wykrzykując do Tarczy, nie
zauważył szambelana ani nie dosłyszał jego bezszelestnego stąpa-
nia. Silwyth stanął o pięć czy sześć kroków za lordem Mabretonem
i spojrzał na Tarczę, oczekując znaku.
Tarcza Boskiego założył ramiona na piersi i niemal niedostrze-
galnie skinął głową.
— Masz rację, lordzie Mabreton — rzekł Tarcza spokojnym,
pojednawczym tonem. — Nie ważę się ciebie tknąć.
Silwyth przysunął się do lorda Mabretona. Ręka Silwytha wy-
strzeliła w powietrze. Chłopcy dostrzegli błysk zimnej stali.
Na twarzy lorda Mabretona najpierw odbiło się ogromne zdzi-
wienie, a potem wstrząs. Chrząknął i ugięły się pod nim kolana.
Jednym płynnym ruchem Silwyth wyciągnął nóż z pleców lorda
Mabretona i pochwycił lorda w ramiona, żeby nie upadł na ziemię.
Tak szybko, cicho i gładko dokonał się ten mord, że chłopcy
w pierwszej chwili nie zorientowali się, co widzieli.
Na znak Tarczy jeden z gwardzistów podniósł ciało lorda Ma-
bretona i przerzucił je sobie przez ramię. Głowa i ramiona lorda
zwisły na plecy gwardzisty, który mocno otoczył ramieniem nogi
lorda.
Oczy lorda, szeroko otwarte i nieruchome, patrzyły wprost na
chłopców. Rysy twarzy zastygły w wyrazie zdumienia. Z otwartych
ust wyciekła strużka krwi.
— On... nie żyje — zachłysnął się Gareth.
Tarcza obejrzał się.
— Co to było?
Dagnarus zakrył dłonią usta przyjaciela.
— Cicho — szepnął książę z naciskiem Garethowi do ucha.
Gareth, dygocząc, skinął głową. Chłopcy przyczaili się skuleni
za lekko uchylonymi drzwiami, nie poruszając się, nie ośmielając
się nawet oddychać.
— Tylko to, panie — wskazał jeden ze strażników.
Kot skoczył i przytrzymał łapką mysz.
— Ach tak, nagroda łowcy — rzekł z uśmiechem Tarcza.
Silwyth otarł białą szmatką krew z noża, po czym ukrył go ra-
zem z zakrwawioną szmatką w długim, szerokim rękawie. Ułożył
sprytnie odzienie na plecach lorda Mabretona, aby plama krwi była
niewidoczna.
— Co chcesz zrobić z ciałem, panie? — zapytał Silwyth.
— Odeślę je do naszej ojczyzny, gdzie zostanie należycie po-
chowany. Nie obrażę jego rodziny. Nie dam powodu jego przod-
kom, by mnie prześladowali, ani jego Domowi, by powstał prze-
ciwko mnie.
— Ale oni spostrzegą, że zginął od ciosu w plecy, panie — za-
uważył Silwyth.
— Racja. — Tarcza zwrócił się do gwardzisty niosącego ciało.
— Kiedy znajdziecie się bezpiecznie na zewnątrz, pchnij go mie-
czem od przodu. Lord Mabreton zginął podczas pełnienia swoich
obowiązków, choć źle je pojmował. Należy mu się śmierć żołnie-
rza, by rodzina mogła go przyjąć z honorami.
Strażnik pochylił głowę na znak, że zrozumiał.
— Ty, Silwythu, będziesz musiał pokazać gwardziście drogę
wyjścia z tego niemożliwego labiryntu — rzekł Tarcza.
— Tak, panie. Pokażę mu drogę, która prowadzi pod wodospa-
dami, a stamtąd tajemnym przejściem na zewnątrz. Jeżeli ktoś nas
zatrzyma, powiem, że lord jest pijany. — Zawahał się, popatrzył na
Tarczę, jakby chciał coś dodać, po czym spuścił wzrok.
— Mów, Silwyth — polecił Tarcza, uśmiechając się szeroko.
— Oddałeś mi dzisiaj wielką przysługę. Masz prawo do jednego
czy dwóch impertynenckich pytań.
— Zastanawiałem się... lady Mabreton... — Silwyth sprawiał
wrażenie zawstydzonego.
— Piękna lady Mabreton — Tarcza położył rękę na ramieniu
Silwytha. — Lord Mabreton ma nieżonatego brata — zdaje się, że
niedawno owdowiał — który z pewnością chętnie pojąłby tę damę
za żonę. Nie martw się. Nie będzie musiała płacić za szaleństwa
swojego męża.
Silwyth z ulgą skinął głową.
— Pojedzie z ciałem do domu — ciągnął Tarcza. — Rozma-
wiałem z nią wczoraj wieczorem. Nagła śmierć męża nie będzie dla
niej wielkim zaskoczeniem. Nie sądzę też, żeby bardzo ją zasmuciła.
Czas na mnie, spóźnię się na spotkanie z Jego Królewską Mością.
Ufam, że spotkamy się jeszcze podczas mojej wizyty, Silwyth?
— Jeśli pozwolą mi obowiązki wobec młodego księcia, panie.
— Silwyth skłonił się.
Tarcza w towarzystwie strażników podążył w głąb korytarza.
Silwyth odszedł w przeciwną stronę, prowadząc gwardzistę nio-
sącego ciało lorda Mabretona.
— Silwyth go zamordował! — wyjąkał Gareth, kiedy korytarz
był całkowicie pusty i gdy ucichły odgłosy ostatnich kroków. —
Wbił mu nóż w plecy! Widziałem jego twarz! — Wstrząsnął się
i zakrył ręką oczy, aby nie widzieć okropnej sceny. —- Widziałem
jego twarz!
— Przestań! Zachowujesz się jak jakaś głupia pokojówka, któ-
ra zobaczyła szczura — upomniał go Dagnarus. Uszczypnął przyja-
ciela w ramię, i to mocno. — Schyl głowę między nogi. Poczujesz
się lepiej. Szkoda, że nie rozumiem po elfiemu — dodał z żalem. —
O co tam chodziło? Co oni mówili?
— Nie wiem — wymamrotał Gareth. — Niedobrze mi.
— Powiedz mi, do licha! — Dagnarus potrząsnął Garethem
i zmusił go do podniesienia głowy. — Powiedz mi, co mówili.
Twarz Dagnarusa była blada, zielone oczy płonęły. W żołądku
Garetha wzbierały mdłości, czuł szok i przerażenie.
— Powiedz mi, Łato — nakazał Dagnarus. Jego równy głos
działał uspokajająco.
Gareth usłuchał, jak zwykle.
— Chodziło o Kamień Władzy — odpowiedział trzęsącym się
głosem. — Boski chciał go chyba dla siebie. Ten elf jest Tarczą
Boskiego i uważa, że kamień należy się jemu. Lord powiedział, że
kamień jest własnością Boskiego, a wtedy... wtedy... — Gareth
przełknął ślinę.
— Więc Silwyth pracuje dla Tarczy — mruknął Dagnarus.
— Twój ojciec się rozgniewa, gdy się dowie — zauważył Ga-
reth. — Myślał, że Kamień Władzy przyniesie pokój. A tutaj...
— Mój ojciec nie może się o tym dowiedzieć — powiedział sta-
nowczo Dagnarus. — Nikomu nie mów o tym, co dzisiaj widzieliś-
my. Jeśli powiesz, Łato... — Książę urwał, szukając w myślach naj-
straszliwszej pogróżki. — Jeśli powiesz, każę cię wypędzić. Powiem,
że mnie okradłeś. Twoich rodziców też każę wypędzić z dworu.
Twoja rodzina będzie zrujnowana. Będziesz żebrał na ulicy!
Gareth patrzył, oniemiały z przestrachu.
— Zrobię to! — powiedział Dagnarus tonem, który nie pozo-
stawiał wątpliwości. — Wiesz, że mogę. Wiesz, że zrobię. Przy-
rzeknij mi, Łato. Przyrzeknij, że nikomu nie powiesz, co dziś wi-
dzieliśmy.
— Ale on został zamordowany...
— To nie twoja sprawa. Przyrzeknij mi, Łato! Przyrzeknij!
— Przyrzekam — powiedział ochryple Gareth.
— Dobrze. — Dagnarus pogłaskał przyjaciela niczym posłusz-
nego psą. — Dobrze. Ta wiadomość bardzo zraniłaby i zaniepo-
koiła mojego ojca. Nie chcesz tego, prawda?
Gareth pokręcił przecząco głową. Dobrze wiedział, że Dagnaru-
sowi wcale nie zależy na uczuciach ojca. Chodziło mu o coś innego,
czego Gareth nie rozumiał albo nie chciał zrozumieć.
— Jak spojrzymy w oczy Silwythowi? — zapytał żałośnie Ga-
reth. — Jak mam mu pozwolić się dotknąć po... po tym.
— Nie bądź niemądry — rzekł wzgardliwie Dagnarus. — Ar-
got zabił setki ludzi, a nie przeszkadza ci, jak cię dotyka.
— To nie to samo — upierał się Gareth. — On zabijał na wojnie.
— To jest wojna, Łato. Tylko trochę inna. Wojna na sposób
elfi. Chodź. Jesteśmy już spóźnieni. Dunner będzie się zastanawiał,
co się stało.
— Dlaczego tak mi się przyglądasz, Gareth? — zapytał Silwyth
wieczorem, kiedy podawał chłopcom obiad: królika w potrawce
i chleb. — Czy moja twarz nagle stała ci się wstrętna?
Dagnarus kopnął Garetha pod stołem.
Gareth spuścił głowę i wbił wzrok w jedzenie, którego nie mógł
przełknąć. Nie potrafił się przemóc. Widział, jak Silwyth z zimną
krwią zabił. „Nawet elf— myślał Gareth — powinien okazać jakiś
ślad emocji po popełnieniu tak obrzydliwego czynu". Ale Silwyth
był równie niewzruszony i spokojny jak zawsze. Dagnarus popa-
trzył na przyjaciela znacząco, przypominając mu o przyrzeczeniu.
Gareth, wymawiając się chorobą, poszedł wcześnie do łóżka.
Ale nie mógł spać. Przez zamknięte powieki widział twarz umie-
rającego elfa. I widział twarz Silwytha, obojętną, nieruchomą, gdy
wbijał lordowi nóż w plecy. Zza ściany, z sypialni Dagnarusa, do-
biegał spokojny, gładki głos elfa, który mówił coś do księcia, przy-
gotowując go do snu.
Drżąc w ciemności, Gareth zapragnął, żeby głosy zamilkły. Jed-
nak zaraz uświadomił sobie, że gdyby głosy zamilkły, zostałby
całkiem sam z widmem twarzy umarłego elfa. Gareth wysunął się
z łóżka i przycisnął całym ciałem do drzwi. Nie mógł wejść do sy-
pialni księcia, nie narażając się na drwiny Dagnarusa, a może i jego
gniew. Ale musiał znaleźć się jak najbliżej żywych, aby odpędzić
umarłego.
Książę leżał w łóżku, a Silwyth zatrzymał się na chwilę w sy-
pialni, jak co wieczór. Przed wyjściem elf ujął świecę. Gareth wi-
dział światło pod swoimi drzwiami.
— Czy Wasza Wysokość życzy sobie jeszcze czegoś? — zapy-
tał Silwyth, jak zawsze.
— Podobno lord Mabreton opuścił dwór. Jego odjazd jest dość
nagły i niespodziewany, prawda? — zapytał Dagnarus.
Gareth wstrząsnął się na zuchwalstwo księcia. Uchylił leciutko
drzwi, obawiając się, że Silwyth — popełniwszy już dziś jedno
morderstwo — zechce dołożyć do niego mord na księciu.
Silwyth nie odpowiedział natychmiast. Popatrzył przeciągle na
Dagnarusa, który odwzajemnił spojrzenie elfa.
— Nie tak niespodziewany — rzekł Silwyth, przerywając dłu-
gie milczenie. — Dano mu wybór, z którego skorzystał. — Zamilkł
na kolejną chwilę, po czym powiedział: — Zastanawiałem się, dla-
czego przy obiedzie Gareth tak dziwnie na mnie patrzył, jakbym
miał go pożreć. Widzieliście, co się stało?
Dagnarus kiwnął głową. Gareth zacisnął oczy, bojąc się najgor-
szego.
Silwyth trzymał świecę pewnie. Płomień nawet się nie zachy-
botał.
— Zrozumiałeś, co widzieliście, Wasza Wysokość?
— Nie całkiem — przyznał Dagnarus. — Łata nie zna elfiego
zbyt dobrze. Wiem, że Tarcza chciał być tym, który dostanie Ka-
mień Władzy, a lord Mabreton chciał go sam zabrać. Dlaczego mu-
siał umrzeć? Dlaczego po prostu nie odszedł, kiedy Tarcza mu
kazał? Dlaczego Tarcza nie pozwolił mu odejść?
— Gdyby opuścił pałac bez Kamienia Władzy, lord Mabreton
zawiódłby jako wysłannik Boskiego. Straciłby twarz. Byłby zmu-
szony wrócić do domu wyzuty z honoru. Aby odzyskać honor, on
i jego Dom wypowiedzieliby wojnę Tarczy i jego Domowi. Boski,
chcąc pomścić zniewagę wyrządzoną swemu słudze, lordowi Mabre-
tonowi, stanąłby przeciwko Tarczy. Naród elfi pogrążyłby się w woj-
nie domowej. Możliwe, że z powodu Portali Vinnengael także zo-
stałoby wciągnięte w wojnę. W wojnie domowej nie ma zwycięz-
ców, Wasza Wysokość. Niezliczona liczba elfów straciłaby życie.
— Mój ojciec wierzy, że Kamień Władzy przyniesie światu po-
kój — powiedział Dagnarus. — A jednak już ktoś przez niego
umarł.
— Ależ kamień przyniósł pokój, Wasza Wysokość. Groźba woj-
ny została odwrócona. Pokój będzie utrzymany. Śmierć jednego
uratowała życie wielu. Duch lorda zrozumie to, kiedy dołączy do
swych przodków. Czy zamierzasz powiedzieć królowi?
Silwyth zadał to pytanie mimochodem, albo pewny odpowiedzi,
albo przygotowany na każdą ewentualność.
Dagnarus potrząsnął głową.
— Nie. Łacie też kazałem milczeć. Mów, co chcesz, ale mój oj-
ciec nie zrozumiałby tego. Zmartwiłby się. Już i tak się rozgniewał
na Wysokich Magów. Powiedział, że jeśli dojdzie do dalszych kło-
potów i sprzeczek z powodu kamienia, zamknie go i nie będzie uży-
wał. A to byłoby niedobrze — zakończył Dagnarus ciszej. — Wi-
działeś Kamień Władzy, Silwyth?
— Nie, Wasza Wysokość, nie miałem tego zaszczytu — od-
rzekł Silwyth.
— A ja tak — powiedział Dagnarus.
Gareth nadstawił uszu. Książę nic mu o tym nie mówił. Nikomu
nie powiedział.
— Któregoś dnia, podczas prób do ceremonii, ojciec pozwolił
mi go potrzymać. Czułem zamkniętą w nim moc, Silwyth. Gdy do-
tykałem diamentu, dostałem gęsiej skórki, jak wtedy, kiedy gdzieś
blisko uderza piorun. Włoski na ramionach podniosły mi się, a całe
ciało zapulsowało. To było straszne i wspaniałe jednocześnie.
— Poczułeś moc bogów, Wasza Wysokość — rzekł Silwyth.
— Tak, wiem. Takiej mocy nie wolno zmarnować. Co elfy zro-
bią ze swoim kawałkiem kamienia, Silwyth?
— Tarcza weźmie go w posiadanie w imieniu Boskiego. Tarcza
powoła Lordów Dominiów, którzy będą działać w imieniu Boskiego
na rzecz bezpieczeństwa narodu elfiego oraz współpracować z ludem
Waszej Wysokości dla dobra obu wspaniałych narodów.
— A co zrobią ze swoimi kawałkami orkowie i krasnoludy, jak
myślisz? — zaciekawił się Dagnarus.
— Nie mam pojęcia, Wasza Wysokość — odparł z pogardą Sil-
wyth. — Cokolwiek zrobią, nie sądzę, żeby miało to dla nas jakie-
kolwiek znaczenie.
— Zapytam Dunnera — powiedział Dagnarus. Ziewnął i wtulił
się w poduszki. — Teraz będę spał.
— Życzę Waszej Wysokości dobrych snów — rzekł Silwyth.
Cofnął się do drzwi, zabierając z sobą światło.
— Silwyth! — zawołał Dagnarus, gdy elf położył dłoń na
klamce.
— Tak, Wasza Wysokość?
— To mój brat odziedziczy tę moc, tak? To on odziedziczy
naszą część kamienia.
— Tak, Wasza Wysokość. Kiedy zostanie królem.
Silwyth czekał na odpowiedź Dagnarusa, ale książę milczał.

Sądząc, że podopieczny zasnął, Silwyth wyszedł i cicho zamknął
drzwi, pozostawiając księcia w ciemności.
Dagnarus westchnął z przygnębieniem, tęsknie.
Kiedy z komnaty zabrano jaśniejsze światło świecy, niczym
duch słońca wkradł się do niej blask księżyca. Gareth, podglądając
przez drzwi, widział, że książę leży w łóżku na wznak z rękami
podłożonymi pod głowę i z ponurą miną wbija wzrok w rozjaśnio-
ną księżycem ciemność.
Gareth na palcach wrócił do łóżka, z całego serca żałując, że
usłyszał to westchnienie. Położył się, lecz bał się zamknąć oczy,
żeby znowu nie ujrzeć twarzy martwego elfa.
Ale lord Mabreton chyba odszedł do swoich przodków. Musiał
zostać wynagrodzony za spełnienie obowiązku, bo Gareth już nigdy
nie zobaczył twarzy elfa.
MROCZNA STUDNIA
Następnego dnia Evaristo zmartwił się o swojego ucznia. Zwy-
kle pogodny i chętny do nauki, Gareth był milczący i zamyślony.
Co chwilę zerkał na drzwi, a kiedy Evaristo zaproponował, żeby za-
jęli się elfim zwyczajem czczenia przodków, Gareth gwałtownie
pokręcił głową i nie chciał otworzyć książki.
Ostatecznie Evaristo uznał, że Gareth jest zazdrosny o uwagę,
jaką wszyscy obdarzają Dagnarusa, który był oczywiście nieobec-
ny. Książę poszedł nakarmić i napoić konia, gdyż Dunner powie-
dział mu, że wykonywanie takich prostych posług przy zwierzęciu,
zazwyczaj powierzanych chłopcom stajennym, tworzy więź między
koniem i jego panem.
To naturalne, że dziecko czuje się zaniedbywane, pomyślał Eva-
risto, który znał rodziców Garetha. Zazdrość odrzuconego dziecka
pogłębia jeszcze zamieszanie i podniecenie panujące w pałacu. Co-
dziennie przybywali dygnitarze z różnych stron Loerem, a każdego
wieczoru odbywały się uroczyste przyjęcia.
Poza tym, że jest zazdrosny, chłopiec prawdopodobnie cierpi
na niestrawność. Ceremonia miała się odbyć za sześć dni; Evaristo
cieszył się, że wkrótce wszystko się skończy i życie wróci do nor-
my. Tymczasem mag usiłował coś wymyślić, by pobudzić uwagę
ucznia.
— Gareth — odezwał się Evaristo i zaskoczony zobaczył, że
chłopiec podskakuje na krześle.
— Tak, panie? — Gareth uniósł mizerną twarzyczkę.
— Porzućmy dzisiaj nasze lekcje. — Evaristo z trzaskiem
zamknął księgę i pchnął ją na środek stołu. — Zbyt wiele nas roz-
prasza. Ani ty, ani ja nie możemy się skupić.
— Przepraszam, panie — powiedział Gareth. — Tylko... —
Zawahał się, patrząc niepewnie na Evarista.
— Tylko co, Gareth?
— Nic. — Gareth westchnął głęboko.
Evaristo czekał, ale chłopiec milczał.
„Dobrze by mu zrobiła rozmowa o jego uczuciach" — pomyślał
Evaristo. Ale sam musi wybrać czas. Wymuszone zwierzenia spra-
wiłyby, że chłopiec by go znienawidził.
— Chciałbyś spędzić poranek w Królewskiej Bibliotece? —
spytał Evaristo.
— Naprawdę, panie?
— Tak, naprawdę— odparł Evaristo, zadowolony z efektu, jaki
wywołała jego propozycja.
Na twarz Garetha wróciły kolory, oczy mu zabłysły. Energicz-
nie zeskoczył z krzesła.
— Możemy pójść od razu?
— Tak, od razu. Wiesz, że trzeba przestrzegać pewnych reguł
— mówił Evaristo, gdy szli korytarzami, zwykle pustymi, ale te-
raz rojącymi się od sług i strażników, szwaczek i kucharzy, skry-
bów i sekretarzy, a niekiedy szlachetnych osobistości, trzymających
się z dala od tego wszystkiego.
— Tak, pahie — odpowiedział Gareth, usiłując zachować się
godnie, jak tego wymagała okazja.
— Nie wolno rozmawiać — rzekł Evaristo. — To reguła numer
jeden i każde od niej odstępstwo skończy się tym, że cię wypro-
wadzą na zewnątrz. Jeśli masz pytanie albo potrzebujesz informa-
cji, musisz zapisać swoje pytanie na tablicy specjalnie w tym celu
zawieszonej, a otrzymasz odpowiedź. — Evaristo przybrał surowy
wyraz twarzy. — Pospolitym żartem wśród nowicjuszy jest pod-
kraść się do tablicy i napisać „Pożar!", ale ufam, że nie dasz się sku-
sić, aby ich naśladować.
— Nie, panie! — zapewnił wstrząśnięty Gareth.
— To dobrze. — Evaristo z aprobatą pokiwał głową. — Głów-
ny bibliotekarz zna miejsce i treść wszystkich książek. To jego obo-
wiązek. Księgi są pogrupowane, bardzo logicznie i w porządku, choć
na pierwszy rzut oka może tego nie widać. Na przykład mógłbyś
oczekiwać, że książka o budowaniu okrętów znajduje się w katego-
rii „orkowie", ale takie księgi tworzą oddzielną kategorię. Jeśli jed-
nak przypadkiem książka o przesądach orków zawiera rozdział o bu-
dowaniu okrętów, znajdziesz ją w innym miejscu. A jeśli książka
napisana jest w języku orków, nie w ludzkim, będzie jeszcze gdzie
indziej. Ale nie martw się. — Evaristo położył dłoń na ramieniu
ucznia. Gareth wyglądał na oszołomionego, jakby ktoś go obrzucił
kamieniami. — To brzmi bardzo zawile, wiem, ale szybko się przy-
zwyczaisz. Dzisiaj pochodź sobie, zapoznaj się z pomieszczeniami.
Uważaj tylko, żeby nie przeszkadzać tym, którzy czytają, chociaż
zdaje mi się, że nie będzie ich dzisiaj wielu. Wszyscy szykują się do
ceremonii. Jeśli znajdziesz księgę, którą chciałbyś przeczytać, zdej-
mij ją ostrożnie z półki. Na miejsce książki wstaw jeden z drewnia-
nych klocków, które znajdziesz porozstawiane w rozmaitych punk-
tach. Zanieś księgę do głównego bibliotekarza, żeby mógł zobaczyć
tytuł. W ten sposób wie, kto ma księgę, w razie gdyby prosił o nią
ktoś inny.
Królewska Biblioteka była prawie pusta. Nawet Dunnera nie
było. Główny bibliotekarz, usadowiony na wielkim podium ze sto-
jącą obok dużą tablicą, skrzywił się na widok dziecka wchodzącego
do jego sanktuarium. Evaristo napisał na tablicy „Uczeń". Bibliote-
karz, drobny, pomarszczony człowiek z wyjątkowo dużą głową,
pewnie po to, by pomieścić w niej całą wiedzę, skinął krótko i wró-
cił do tomu, który studiował.
Evaristo wybrał dla siebie książkę, a Gareth z podziwem roz-
glądał się.
Spokój i cisza spłynęły na jego znękaną duszę niczym balsam.
Samo powietrze pachnące skórą, pergaminem i inkaustem zdawało
się być przesycone wiedzą. Gareth miał wrażenie, że mógłby wchło-
nąć mądrość porami ciała, tylko stojąc w tym cudownym miejscu.
Niezliczone półki wypełniały tomy wszelkiego rozmiaru, kształtu
i koloru, mącąc mu w głowie i przytłaczając. Półki sięgały do same-
go sufitu, który był bardzo wysoki. Rzeźbiona drewniana drabinka,
która przesuwała się po podłodze na dobrze naoliwionych, cichych
kółkach, pozwalała zapalonemu uczonemu sięgnąć do książek na
najwyższych półkach.
Gareth nie wiedział, od czego zacząć. Czując na sobie nieufny
wzrok bibliotekarza, powędrował wzdłuż pierwszego rzędu półek,
odczytując napisy na grzbietach oprawnych w skórę tomów. Był tak
poruszony i podekscytowany, że w pierwszej chwili nie rozumiał
tytułów. W końcu uspokoił się i słowa na grzbietach nabrały zna-
czenia. Okazało się, że znalazł się w dziale ksiąg napisanych po
krasnoludzku. Znał odrobinę ten język, więc rozumiał słowa na nie-
których książkach, ale na innych nie.
Przyszło mu do głowy, żeby poszukać książki o koniach. Gdyby
przeczytał coś na ten temat, mógłby zadziwić Dagnarusa swoją
wiedzą. Gareth z zapałem ruszył na poszukiwanie. Krasnoludy ma-
ją wiele słów oznaczających konia, jednak Gareth nie mógł znaleźć
ani jednego grzbietu książki, gdzie użyto któregoś z nich. Tutaj
wszystko było chyba na temat „żelaza", gdyż zauważył to słowo
wielokrotnie. Zrozumiał, że książki o koniach muszą znajdować się
w innym dziale.
Mógł oczywiście poprosić o informację, ale za każdym razem,
kiedy podnosił wzrok, główny bibliotekarz patrzył na niego z ta-
ką dezaprobatą, jakby był pewien, że oto jest chłopiec, który napi-
sze na tablicy „Pożar!". Garethowi brakło odwagi, aby zmierzyć się
z bulwiastogłowym bibliotekarzem, postanowił zatem znaleźć książ-
ki samodzielnie. Logika podpowiadała, że będą gdzieś pośród ksiąg
o krasnoludach. Gareth przeszedł wzdłuż szeregu półek i do następ-
nego, ale nie znalazł ani jednej.
Księgi o krasnoludach — zdumiewające, ile ich było na te-
mat rasy, która w większości nie znajdowała zastosowania dla ksiąg
— ciągnęły się do następnego pomieszczenia. Gareth z zadowole-
niem podążył ich szlakiem, z ulgą znikając z widoku bibliotekarzo-
wi o oczach jak paciorki.
Ten pokój szczelnie wypełniały księgi. Stoły do czytania znaj-
dowały się w pierwszym pokoju, gdzie bibliotekarz miał czytelni-
ków na oku. Gareth doszedł do końca książek o krasnoludach, nie
znalazłszy ani jednej na temat koni, choć może by mu się bardziej
poszczęściło, gdyby nie był zbyt onieśmielony, aby zdjąć którykol-
wiek tom z półki. Postanowił, że następnym razem poprosi Evari-
sta. Dzisiaj oddał się przyjemności spacerowania pośród półek, ra-
dując się samym ich widokiem, jak skąpiec cieszący się swym
złotem.
Nie zauważył upływu czasu. Przechodził z pokoju do pokoju
z założonymi do tyłu rękami, spoglądając na tytuły na wysokości
wzroku i zapisując w pamięci książki, które chciałby przeczytać,
kiedy znów tu przyjdzie. Lista wydłużała się, aż zgromadził chyba
dość materiału, żeby mieć zajęcie, dopóki nie dorośnie. W pewnej
chwili z dreszczem podniecenia uświadomił sobie, że wszedł do po-
koju poświęconego księgom o naukach magicznych.
W pokoju nie było ksiąg z zaklęciami. Te trzymano w Świątyni
Magów. Ale były tu naukowe traktaty o czarach wszystkich ras, ich
działaniu, składnikach, charakterze.
„Już za dwa lata — pomyślał Gareth — będę przychodził do
tego pokoju prowadzić własne studia". Wyobraził sobie, jak pod-
chodzi prosto do książki, którą chce przeczytać, wyjmuje ją i zanosi
do głównego bibliotekarza, który podziwia pewność siebie młode-
go uczonego.
Gareth rozmarzył się, chodząc między rzędami półek. W końcu
jednak nawet lube marzenia pierzchły. Poczuł zmęczenie, szyja go
bolała od ciągłego zadzierania głowy, żeby odczytać tytuły na wyż-
szych półkach, a tytuły zaczynały się zamazywać. Czas wracać do
Evarista, ale przecież, uświadomił sobie Gareth z ukłuciem, nie do-
tknął jeszcze ani jednej książki.
Doszedł do końca rzędu, a tam, na skraju dolnej półki, w mrocz-
nym kącie, leżał cienki tomik w zwyczajnej okładce, mocno przy-
kurzony. Przewrócił się — był ostatni w rzędzie — i leżał na boku.
Książeczka wyglądała niepozornie i nieszkodliwie, najwyraźniej
niezbyt ważna, bo nikt nie zadał sobie trudu, żeby ją z powrotem
postawić. Oto książka, którą mógł wyjąć, wziąć do ręki, potrzymać,
poczytać, książka, której miejsca nie potrzeba było zastawiać kloc-
kiem, której nie musiał pokazywać głównemu bibliotekarzowi. Ga-
reth wziął cienki tomik, zdmuchnął kurz, kichnął, po czym usado-
wił się ze skrzyżowanymi nogami na podłodze, zadowolony z od-
poczynku. Otworzył książkę.
Rozczarował się. Napisana była w Starszej Mowie — języku
Vinnengael — ale jeśli o niego chodziło, mogła być napisana w ja-
kimś dialekcie elfów. Na ile rozumiał, książka traktowała o pustce,
śmierci i magii, choć co jedno miało wspólnego z drugim, chło-
piec nie miał pojęcia. Pełna wielkich słów, książka była w najwyż-
szym stopniu nudna. Był w niej tylko jeden obrazek, przedstawiał
cztery mandale wyobrażające cztery żywioły. Gareth rozpoznał je,
ponieważ symbole były popularnie używane we wzorach drukowa-
nych lub haftowanych na materiałach, w obramowaniach kobier-
ców, a często także dodawane na frontonach budynków, gdyż wie-
rzono, że przynoszą domowi szczęście.
Zwykle symbole ustawiano w linii prostej: puste kółko przedsta-
wiało Ogień, kółko z kropką w środku Powietrze, kółko przekreślo-
ne poziomą linią oznaczało Wodę, a kółko przecięte linią poziomą
oraz pionową, tworzącymi krzyż, oznaczało Ziemię. W tej książce
kółka nie znajdowały się w linii prostej, lecz naprzeciw siebie.
Ogień stał naprzeciw Wody, Powietrze naprzeciw Ziemi. Pośrodku
znalazło się kółko zaczernione — tak ciemne, że wydawało się, że
w kartce jest dziura. Podpis głosił: Próżnia. Autor mówił dalej
o śmierci, krwi i duszy, o tym, że moc żywiołów musi przechodzić
przez Próżnię, i co to znaczy. Gareth nic z tego nie zrozumiał.
Wiedział o Próżni, ale niewiele, tylko to, że przypomina seks —
dorośli rozmawiali o niej szeptem i marszczyli czoła, kiedy słowo
padało w jego obecności. Próżnia była czymś bardzo złym i miała
związek z magią i śmiercią. To wszystko, co wiedział.
Nie zależało mu szczególnie, by dowiedzieć się więcej. Wzmian-
ka o śmierci przywiodła mu na myśl z całą siłą straszliwe zdarzenie
z poprzedniego dnia, zapomniane w przyjemnym otoczeniu biblio-
teki. Kiedy na Garetha padł cień, zadrżał, pewny, że martwy elf
wrócił i żąda, aby chłopiec ujawnił morderstwo. Ale to był tylko
szukający go Evaristo.
Gareth schował książeczkę na półkę, stawiając ją prosto — przy-
najmniej tyle mógł dla niej uczynić, choć jego zdaniem nie zasługi-
wała na to.
— Czas wracać — szepnął bezgłośnie Evaristo.
Gareth skinął głową, myśląc o kolacji. Ale opuszczając bibliote-
kę, poczuł smutek i obejrzał się za siebie tęsknie. Natknąwszy się
z nauczycielem na zbiorowisko hałaśliwych ludzi, pożałował, że
musiał opuścić spokój, samotność.
— Miło spędziłeś czas? — spytał Evaristo.
— Och, panie! — To wszystko, na co zdobył się Gareth. Sło-
wo „miło" było tak wyświechtane i słabe. — Kiedy możemy tam
wrócić?
— Może będziemy chodzić raz w tygodniu — odrzekł Evaristo.
Widząc, że uczeń jest zawiedziony, dodał: — Będziemy spisywać
pytania, które zechcesz mi zadać w ciągu tygodnia, i przyjdziemy tu
po odpowiedzi. Pomogę ci znaleźć potrzebne księgi. A co to za
książkę oglądałeś w dziale magii?
— Nie wiem — odparł Gareth wymijająco. Nie chciał rozma-
wiać o książce, żałował, że ją wziął do ręki. Zabrudził sobie ręce;
kurz przylepił mu się do palców. — Umiałem przeczytać słowa, ale
nie miały sensu.
— Tak, pamiętam, jakie to może być irytujące. Podobnie jak ty,
kiedy byłem w twoim wieku, umiałem czytać jak dorosły. Przecież
dla dorosłych książki coś znaczyły, a dla mnie nic. Z książek można
się nauczyć tylko trochę, Gareth. Wiedza przychodzi z doświadcze-
niem i wiekiem. Musisz być cierpliwy. W końcu się nauczysz,
może nawet zbyt wiele. Ciesz się niewinnością dzieciństwa.
Gareth uśmiechnął się trochę smutno i powiedział:
— Tak, panie.
ROZDZIELENIE
KAMIENIA WŁADZY
Zwano go Kapitanem Kapitanów. Był przywódcą orków, nie
tylko politycznym, ale i duchowym. Był stary: dzwony okrętowe,
które wybijają wachty, dzwoniły dla niego już wiele, wiele razy.
Tak wiele, że stracił rachubę.
Ale wiek nie był dla orków ważny. Tylko ludzie i elfy zawra-
cały sobie głowę odmierzaniem lat, jak się mierzy długość liną
z węzłami. Orkowie uważają to za bzdurę. Od ciągłych wschodów
i zachodów słońca znacznie ważniejsze dla orków są cykle ży-
cia. Narodziny, dzieciństwo, gody, rodzenie dzieci i wreszcie wiek
mądrości. Tylko takie węzły się liczą.
Ciała zmarłych orków — obojętnie, czy na morzu, czy na lądzie
— zostają przywiązane do desek i oddane morzu, gdzie święte le-
wiatany pilnują, aby orkowie trafili do celu. Ork nie może być po-
chowany na lądzie i jest to jeden z powodów, dla którego orkowie
wolą mieszkać w pobliżu morza, a przynajmniej jakiejś dużej rzeki,
która poniesie ciała ich zmarłych do morza.
Kapitan Kapitanów był w wieku mądrości, kiedy to kobiety or-
ków nie mogą już rodzić dzieci, wobec czego same mogą wyruszyć
na morze, a mężczyźni orków tracą włosy na głowie i zyskują przy-
wilej hodowania brody. Kapitan Kapitanów miał długą, gęstą brodę
opadającą na potężną pierś i udekorowaną wplecionymi w nią mu-
szelkami oraz paciorkami.
Kapitan Kapitanów przybył do Yinnengael odebrać należną or-
kom część Kamienia Władzy, nie dlatego, że uwierzył w opisy-
waną przez króla Tamarosa moc kamienia — ludzie, nawet najlep-
si, byli notorycznymi kłamcami — lecz dlatego, że Kapitan podej-
rzewał jakąś sztuczkę.
Ludzie chcieli za pomocą kamienia jakimś sposobem zapanować
nad orkami. Kapitan pojawił się, żeby to uniemożliwić. Postanowił,
że sam odbierze kamień ludzi i przyjmie za niego odpowiedzialność.
Nie ufał nikomu, sobie też nieszczególnie. Swojej połowicy wydał
surowy rozkaz, żeby w chwili, gdy Kapitan zacznie zachowywać się
dziwnie i niewytłumaczalnie, uderzyła go w głowę i wysłała w ostat-
nią podróż. Kamień miała posłać razem z nim do morza.
Z powodu naglącej sytuacji Kapitan odbył podróż przez Portal,
czego zazwyczaj nie robił. Wolałby pożeglować do Vinnengael włas-
nym statkiem, ale choć statek był chyży, nie dowiózłby go na czas
ceremonii. W Portalu było duszno, ciasno i — ponieważ nie widziało
się wody — niewygodnie. Razem z załogą spiesznie pokonał kory-
tarz w szarej skale, która wcale nie była skałą. Całą drogę biegli.
Zanim dotarli do końca, Kapitan spocił się i zadyszał, nie od
biegu, od którego nie przyspieszyłby mu nawet oddech, ale od
strasznego uczucia, że Portal zamknie się i go połknie. Obraz ten
skojarzył mu się z widzianym kiedyś wężem pożerającym w całości
szczura. Załoga czuła się tak samo. Kiedy doszli do Vinnengael,
wielu potykało się ze strachu.
Na szczęście znaki przed podróżą były sprzyjające: w dniu, kie-
dy orkowie otrzymali wiadomość o Kamieniu Władzy, święta góra
wypuściła kłęby pary. Długie sznury pelikanów lecących na północ
utwierdziły szamankę w przekonaniu, że orkowie powinni udać się
w drogę. Kapitan przypomniał o znakach swoim ludziom, aby pod-
trzymać ich na duchu. To oraz kłótnia z ludźmi, kiedy już wyszli
z Portalu — Kapitan poinformował strażników Portalu, że nie zapłaci
myta, gdyż nigdy nie płaci myta i żaden człowiek nie zmusi go do
zapłacenia — przyczyniło się do poprawienia humoru Kapitana.
Ludzcy żołnierze przerwali sprzeczkę. Myto zostało opłacone
z sakiewki króla Tamarosa. Żołnierze dali Kapitanowi eskortę do
pałacu.
— Kapitanie Kapitanów — rzekł król Tamaros, kładąc dłonie
na biodrach i krótko, gwałtownie skinął głową, co było przywita-
niem na sposób orków. — Witaj w Vinnengael. Twoje przybycie
jest dla nas zaszczytem.
Kapitan oparł dłonie na biodrach i skinął głową.
Orkowie uważają ludzki zwyczaj podawania rąk za obraźliwy.
Orkowie dotykają się wyłącznie wtedy, gdy chcą okazać uczucie
połowicy (dopiero po ceremonii godów), ukołysać dziecko (tylko
do czasu, kiedy dziecko staje się na tyle duże, by potrafiło samo
chodzić), pomóc rannemu orkowi lub walczyć z godnym przeciwni-
kiem. (Niegodnych przeciwników zabija się za pomocą broni.) Or-
kowie uważają, że wyrządzają przeciwnikowi zaszczyt, gdy duszą
go gołymi rękami. Niestety, ofiara nie może go docenić.
Król Tamaros przedstawił Tarczę Boskiego, który miał przyjąć
Kamień Władzy w imieniu Boskiego. Przedstawił Wodza Wodzów
Klanów, którego udało się odszukać i skłonić do przybycia.
Kapitan skinął głową elfowi, po czym skinął i szeroko uśmiech-
nął się do krasnoluda. Orkowie lubią krasnoludów, uważają ich za
jedyną obok siebie rasę prawdziwie godną, by zamieszkiwać ten
sam świat. Elfy i ludzie mają swoje określone miejsce w hierarchii
krasnoludów — głównie jako źródło zysku. Ogólnie rzecz biorąc,
są jednak uważani za gatunki gorsze, które z czasem wymrą — nie
wskutek jakiegoś aktu agresji, ale z własnej głupoty.
— Moi synowie, następca tronu książę Helmos i książę Dag-
narus.
Kapitan nie skinął. Przyjrzał się następcy tronu z litością i pew-
ną dozą niecierpliwości.
— Dla tego człowieka znaki były bardzo złe — morze się zapa-
liło — oznajmił Kapitan. — Wy mimo wszystko zrobiliście z niego
Lorda Dominium, najpotężniejszego wojownika. Do tego nazywa
się Lordem Smutku. Typowo po ludzku. — Kapitan potrząsnął
głową.
Król Tamaros chyba nagle ogłuchł, gdyż zdawało się, że nic nie
usłyszał.
— Orkowie nie znają smutku — ciągnął nieco głośniej Kapitan.
— Smutek to kulenie się w kącie i bezradny szloch, gdy bogowie
wymierzą cios. Lepiej wstać, potrząsnąć groźnie pięścią i żyć dalej.
— Kapitan stuknął się w pierś. — Między nami orkami taki pecho-
wy wojownik jak ten tu Helmos zostałby wygnany z plemienia, na
poszukiwanie lepszego znaku.
Widząc, że uprzejma głuchota nie pomoże, Tamaros spróbował
zmienić temat.
— Książę Helmos ma korzenie — rzekł król. — Jego korzenie
są w jego ojczyźnie.
— Korzenie! — prychnął Kapitan. — My, orkowie, nie mamy
korzeni. Ani wy, ludzie. Drzewa mają korzenie. My mamy nogi, i to
nie bez powodu — chodzi o wybór. Drzewo nie ma wyboru. Musi
żyć tam, gdzie padło jego nasienie. A jeśli wzrostowi drzewa prze-
szkadza cień większego, silniejszego drzewa? Nie może się ruszyć.
A jeśli pragnie wody, której nie może dosięgnąć? Drzewo ginie.
Nie może się wyrwać z korzeniami i przenieść na lepsze miejsce.
A wy, ludzie, mówicie o „korzeniach", jakby to było coś dobrego,
cennego. Ale nie dla orków ani krasnoludów — mówił Kapitan,
uśmiechając się do Dunnera. — Jeżeli tam, gdzie jesteś, życie nie
jest dobre, pakuj manatki i ruszaj w drogę. Gdzieś słońce świeci ja-
śniej, a woda płynie swobodniej. Trzeba to tylko znaleźć.
— Być może — odparł uprzejmie król Tamaros. — Ale na na-
stępcy tronu ciąży odpowiedzialność wobec jego ludu. Jego prze-
znaczeniem jest być ich królem.
— Co za bzdura! — powiedział Kapitan. — Niech królem bę-
dzie ktoś inny. Wy, ludzie, zawsze chcecie być królem. Niech kró-
lem będzie ktoś, kto chce nim być, jeśli to go uszczęśliwi. Na
przykład to młode książątko. Ty chcesz być królem, prawda? —
zwrócił się Kapitan do Dagnarusa. — Nie dla ciebie smutki.
Ork wypowiadał na głos swe myśli. Nie powiedział niczego,
czego by wszyscy nie wiedzieli, jednak na jego słowa przez komna-
tę przeszła fala niepokoju. Król Tamaros zmarszczył brwi i przybrał
surową minę. Sprawy zaszły za daleko.
— Książę Dagnarus doskonale rozumie położenie młodszego
syna, Kapitanie — przemówił król tonem nagany. — Wie, że jego
starszy brat zostanie pewnego dnia królem i całym sercem popiera
Helmosa.
Książątko stało z pochyloną głową i spuszczonym wzrokiem,
jak przystało na dobrze wychowane ludzkie dziecko.
— To prawda, Kapitanie, nie chcą być królem. Inaczej mu-
siałbym życzyć mojemu bratu nieszczęścia, a to byłoby straszne.
Bogowie pokaraliby mnie za takie złe pragnienia.
Ale Kapitan nie dał się zwieść. Zauważył błysk w tych zielo-
nych oczach. „Kłamstwa, same kłamstwa". Ludzie bezustannie kła-
mali — sobie nawzajem, a co gorsza, także sobie samym. Orkowie
nigdy nie kłamią. Ich słowa są prawdą, przynajmniej w danej chwili.
Jeżeli okoliczności ulegają zmianie, może wyłonić się nowa praw-
da, w świetle której stara prawda wydaje się kłamstwem. Ale orko-
wie wiedzą, że to co innego. Nie ich wina, że inni tego nie pojmują.
Kapitan rozejrzał się po komnacie, w której nie było okien. Nie
widział przestrzeni, powietrza i zaczynało mu się robić duszno.
Wieczorem będzie odpływ. Dobry czas na żeglowanie. Chciał to
wykorzystać.
— No, to dajcie mi mój kawałek kamienia — powiedział Kapi-
tan. — Powiedzcie mi, co mam z nim zrobić, jeśli nie rzucić rybom,
i ruszam w drogę. Żeglujemy z wieczornym odpływem.
I znów jego słowa wprawiły wszystkich w konsternację. Ludzie
byli oburzeni. Nie dostanie Kamienia Władzy. To Kamień Władzy,
a nie jakiś tam odłamek skały. I jak to? „Rzucić go rybom"? Wszak
to święty skarb! Przecież Kapitan zna jego wartość!
— Skąd mam znać? Jeszcze go nie widziałem — oświadczył
Kapitan ze złością. — Ten kamyk należy do orków, tak? Tak mówił
wasz posłaniec. Bogowie dali go wam, ludziom, żebyście przekaza-
li go orkom. Zatem orkowie mogą z nim uczynić, co zechcą, a jeśli
zechcą wrzucić go do oceanu albo do wnętrzności świętej góry, to
właśnie to zrobią. Więc jeśli kamyk jest nasz, królu Tamarosie, daj
mi go.
Krasnoludy śmiały się, gdy Dunner przetłumaczył wodzowi sło-
wa orka. Elf, Tarcza, stał pogrążony w wyniosłym milczeniu, ze
znudzoną miną. Ministrowie i inne ludzkie płotki kłębiły się wokół
Kapitana, paplając coś. Nie zwracał uwagi na drobnicę. Wbił wzrok
w króla.
— Kapitanie — przemówił król Tamaros, przywołując cierpli-
wość. — To prawda, że Kamień Władzy należy do orków. Kiedy go
zobaczysz i dotkniesz, poczujesz jego magiczną moc i będziesz
wiedział, jak go użyć, aby pomóc swojemu ludowi. Jako że jest to
dar bogów, musimy uczcić bogów uroczystością i modlitwą, po-
dobnie jak wy czynicie przed wyruszeniem w rejs, aby prosić bo-
gów o szybką i zyskowną podróż.
Kapitan był pod wrażeniem. Słyszał wcześniej, że król Tamaros
jest mądrym człowiekiem, ale dotychczas lekceważył to. Zdziwił
się, że Tamaros wie o orkowym zwyczaju modlitewnej ceremonii
i że odnosi się do niego z szacunkiem. Kapitan zdziwił się także, że
słowa człowieka brzmiały rozsądnie.
— Dobrze więc — zgodził się niechętnie Kapitan. — Kiedy
jest ta ceremonia?
— Odbędzie się jutro — powiedział król. — W Świątyni.
Kapitan skrzywił się. Odpływ minie, ale przypuszczał, że nic się
na to nie poradzi. Jednak zawsze będzie następny odpływ i na to or-
kowie mogli liczyć.
— Będę — rzekł. — Jeżeli znaki będą pomyślne. Jeśli nie —
wzruszył ramionami — nie przyjdę. A teraz potrzebuję napełnić
brzuch jedzeniem.
Fale ponownie zmarszczyły powierzchnię. Troska odbiła się na
twarzach wszystkich zebranych, z wyjątkiem krasnoludów, które
chichotały w brody. Nawet elf pozwolił sobie na cień uśmiechu.
— Jeszcze nie pora... — zaczął król Tamaros.
— Ba! — Kapitan miał dość.
Już i tak zirytowany głupotą ludzi, nie zamierzał dać się za-
głodzić. Obrócił się na pięcie z zamiarem powrotu do zamieszkanej
przez orków części miasta, gdzie mógł dostać jedzenie niezależnie
od pory dnia.
Następnego dnia, kiedy jadł śniadanie — zupę z rybich wnętrz-
ności i suchary — Kapitan posłał po miejscową szamankę, żeby od-
czytała znaki. Szamanka przybyła natychmiast, przemoczona, gdyż
nad miasto Vinnengael nadciągnęła ulewa.
Usiadłszy bez ceregieli naprzeciwko Kapitana, szamanka przy-
jęła poczęstunek w postaci zupy i zajadała ją z apetytem, o czym
świadczyło głośne siorbanie. Odsuwając miskę na bok, na znak, że
skończyła, szamanka — imieniem Morga — zaczęła odczytywać
znaki.
— W nocy była burza — powiedziała. — To zły omen. Ale
łodzie, które rankiem wypłynęły na ryby, wróciły ze wspaniałym
połowem — czterema pełnymi beczkami. Towarzyszyły im czte-
ry delfiny ocierające się o boki łodzi. Albatros czterokrotnie okrążył
maszt. To wszystko dobre znaki.
Kapitan skinął głową, by pokazać, że rozumie.
— Jak więc sądzisz, szamanko? Mam iść na ceremonię? Mam
przyjąć kamień? Nie podobała mi się ta nocna burza ani ta ulewa,
jakby bogowie wyczerpywali wodę z zęzy.
— Oto, jak odczytuję znaki, Kapitanie — rzekła Morga. — Bu-
rza i deszcz to rzeczywiście niedobrze, ale skoro nasz połów był
dzisiaj udany, to znaczy, że złe znaki są nie dla nas. Gdyby tak było,
zarzucilibyśmy sieci i wyciągnęli je puste. Znaki mówią, że powi-
nieneś pójść na ceremonię. A co do kamienia: jak mówisz, zostanie
podzielony na cztery części. Mamy cztery delfiny, cztery okrążenia
albatrosa, cztery beczki ryb. Znaki mówią, że — jak na razie — te
słowa wymówiła z naciskiem — powinieneś przyjąć czwartą część
kamienia.
— Jak na razie? — Kapitan przyglądał się jej z powątpiewa-
niem.
— Musimy być ostrożni, Kapitanie — przestrzegła Morga. —
Deszcz ciągle pada. Znaki mogą się zmienić. Musimy mieć pew-
ność, że burza nie była dla nas.
— Oczywiście. Pójdziesz ze mną na ceremonię — rzekł Ka-
pitan.
— Tak jest, panie — odparła szamanka.
Ceremonia była dokładnie tak długa i nudna, jak Kapitan prze-
widywał. Co więcej, kazano mu siedzieć na podwyższeniu blisko
ołtarza, co znaczyło, że setki ludzi obecnych na ceremonii będą się
na niego gapić. Jak dotąd jedynym zabawnym zdarzeniem była
sprzeczka Kapitana z magiem zarządzającym przebiegiem uroczy-
stości w związku z obecnością szamanki u jego boku.
Mag oświadczył, że szamanka jest osobą niepożądaną, nie jest
dygnitarzem i nie przygotowano dostatecznej liczby krzeseł, a stać
nie może, ponieważ król będzie siedział — wierutne bzdury, oczy-
wiście. Kapitan zerknął na scenę, zauważył stół oraz stojące przy
nim masywne dębowe krzesło. Ponieważ na krześle nikt nie sie-
dział, Kapitan dźwignął je, przeniósł przez scenę i z łoskotem po-
stawił obok swojego. Gestem kazał szamance usiąść.
Mag omal nie zemdlał. Krzesło należało do Najwyższego Maga!
Nikt inny nie mógł go używać! Musi je odstawić na miejsce!
Kapitan rozzłościł się. Krzesło to krzesło. Służy do posadzenia
zadka. Czy zadek tego maga jest jakiś wyjątkowy, że wymaga spe-
cjalnego krzesła? Czy ten mag uważa swój zadek za lepszy od zad-
ka szamanki?
To wywołało wybuch śmiechu wśród krasnoludów. Wódz kras-
noludów musiał aż odejść za kulisy sceny, gdzie jego strażnicy kle-
pali go po plecach, by odzyskał oddech. Młode książątko uśmiech-
nęło się, lecz na karcące spojrzenie towarzyszącego mu elfa pochy-
liło głowę i ukryło uśmiech w koronkowym kołnierzu.
Na to wszystko pojawił się Najwyższy Mag.
— Witam szamankę. Może zająć moje krzesło — powiedział
uprzejmie Reinholt. — Jestem zaszczycony, że mogę je jej odstąpić.
Dla mnie przyniosą inne.
Po zakończeniu tej awantury otwarto drzwi i weszli lordowie
oraz damy dworu, a za nimi tyle pospólstwa, ile się zmieściło.
W budynku zaczęło cuchnąć ludźmi. Kapitan z rezygnacją poddał
się losowi, zadowolony, że wpadł na pomysł wysmarowania się
olejem rybim, aby zabić ten smród.
Kapitan drzemał podczas modlitw i przemówień, budząc się tyl-
ko raz na jakiś czas, by popatrzeć na szamankę i przekonać się, czy
zauważyła jakieś znaki. Za każdym razem, kiedy na nią spoglądał,
wzruszała ramionami, zataczała oczami i kręciła głową. Żadnych
znaków. Ale czego można się było spodziewać, skoro tkwili zamk-
nięci w budynku, odcięci od żywiołów, które mówią wyraźnie, jeśli
się umie słuchać. Kapitan słyszał deszcz bębniący o Świątynię ni-
czym wojenne werble.
Czy ludzie naprawdę sądzili, że bogowie przerwą żeglowanie
statkiem świata, aby tego wszystkiego wysłuchiwać? Gdyby nikt
nie trzymał steru, statek świata musiałby dryfować bez celu, osiąść
na mieliźnie albo rozbić się o brzeg. Orkowie wiedzą, że bogowie
są zajęci, i szanują to. Kiedy orkowie rozmawiają z bogami, a czy-
nią to tylko w razie największej konieczności, mówią zwięźle.
Kapitan znów zasnął.
Obudził się, kiedy szamanka szturchnęła go łokciem w żebra.
Usiadł wyprostowany, czujny. Król Tamaros stał przed ołtarzem,
gdzie spoczywał kamień nakryty purpurowym aksamitem obrze-
żonym złotem. Książątko, Dagnarus, stał z ojcem przy ołtarzu. Król
wyciągnął rękę i zdjął aksamitną narzutkę.
Kapitan był pod wrażeniem.
Ludzie nazwali to „kamieniem", co dla niego było jednoznaczne
z „kamykiem" — słowem, które irytowało ludzi. Lepszym określe-
niem byłby „klejnot". Gdyby ludzie powiedzieli mu, że chcą mu
dać klejnot, może potraktowałby sprawę poważniej.
Kamień Władzy był w istocie jednym z najpiękniejszych klejno-
tów, jakie Kapitan widział w swoim długim życiu. Idealna pirami-
da, na której gładkich bokach tańczyły tęcze.
Szamanka westchnęła i kiwnęła głową. Jak na razie, znaki były
dobre. Bardzo dobre.
Ale deszcz wciąż padał. Kapitan pozostał czujny.
Król Tamaros wyciągnął dłoń nad Kamieniem Władzy. Jego
modlitwa była krótka i do rzeczy. Kapitan wysłuchał jej z aprobatą.
— Ja, Tamaros, król Vinnengael, wzywam bogów, aby podzie-
lili ten Kamień Władzy, by przez jego podział nasze cztery rasy
stały się jednością.
Kapitan poczuł, że króla otacza moc bogów. Z przejęcia wstrzy-
mał oddech. Szamanka z szacunkiem pochyliła głowę Rozległo się
bicie w dzwony, cztery różne dźwięki, a wszystkie szlachetne. Przy
każdym uderzeniu dzwonu na kamieniu pojawiała się rysa. Pirami-
da otworzyła się jak kwiat. W blasku świec zamigotały cztery kry-
ształowe wierzchołki. '.'.,. u •
Publiczność westchnęła. Zebrani na scenie byli przejęci naboż-
nym podziwem, nawet elfy, które tym razem nie usiłowały ukryć
swojego zachwytu. ,
Król Tamaros zmówił modlitwę dziękczynną - którą Kapitan
znów przyjął z aprobatą, czując, że bogowie zasłużyli sobie na nią.
Król wziął jedną część diamentu z ołtarza i podnosząc ją wysoko,
żeby wszyscy mogli zobaczyć, powiedział donośnie:
L Bogowie dają tę część Kamienia Władzy naszym przyja-
ciołom i braciom, elfom.
Wręczył diament książątku.
Dagnarus przyjął go z rozszerzonymi oczami. Był bardzo blady,
przejęty powagą ceremonii oraz spoczywającą na nim odpowie-
dzialnością. Przyjąwszy kamień, odwrócił się, po czym krocząc po-
woli i godnie, zaniósł diament Tarczy Boskiego.
Tarcza był tak poruszony, że przygładzając szaty, padł na kolana.
- W imieniu Boskiego ja, Tarcza Boskiego, przyjmuję Ka-
mień Władzy. Niech nasi przodkowie zaniosą bogom nasze dzięki
za ten dar.
Książątko zaniosło kolejny diament krasnoludom.
Wódz krasnoludów nie ukląkł. Krasnoludy przed nikim me zgi-
nają kolan, nawet przed bogami. Wódz krasnoludów zmierzył kry-
ształ spode łba, gdyż krasnoludy odnoszą się do magu nieufme.
Pragnął go głównie dlatego, że inni też otrzymywali swój kawałek,
a także dlatego, że mu się prawowicie należał. Ale wzdragał się
przed dotknięciem go.
Publiczność zaczęła szemrać. Na policzki książątka buchnął ru-
mieniec. Spod rzęs zerknął na ojca, licząc na jakąś wskazówkę.
Najwyższy Mag odkaszlnął lekko, choć z naganą, czego jednak
krasnolud w ogóle nie zauważył; przyzwyczajony do grzmotu ko-
pyt o ziemię, zareagowałby dopiero na dźwięk rogu. Wreszcie kras-
nolud rozwiązał problem: ręką uczynił gwałtowny gest, którym
przekazywał diament Dunnerowi Bezkonnemu.
Dunner uśmiechnął się do książątka. Widać było, że lubi chłopca.
Kapitan zapisał to jako kolejny plus na koncie książątka. Dagnarus
uśmiechnął się, podając kryształ Dunnerowi, który w imieniu swe-
go wodza przyjął go pochyleniem głowy i gorączkowym, niemal
niezrozumiałym dziękczynieniem wypowiedzianym do bogów. Dun-
ner, jak widział Kapitan, złapał diament kurczowo, jak tonący ork,
który chwyta się liny. Po pomarszczonym policzku krasnoluda spły-
nęła łza i znikła w brodzie. Dunner patrzył prosto przed siebie, ale
było jasne, że nie widział, co się dzieje wokół. Wódz krasnoludów
z ulgą skinął głową.
Nadeszła kolej orków. Kapitan stanął w całej swej okazałości.
Dagnarus ostrożnie ujął diament i zaniósł go Kapitanowi, który pra-
wie nie zwracał uwagi na ludzkie dziecko. Kapitan wpatrywał się
żarliwie w klejnot. Odwrotnie niż krasnolud, pragnął wziąć cenny
przedmiot w dłonie, przyjąć go w imieniu swego ludu, lecz pozostała
nie rozwiązana kwestia złych znaków. Deszcz padał coraz mocniej.
Kapitan spojrzał na szamankę.
Siedziała na krześle Najwyższego Maga (ledwie się w nim mie-
szcząc, gdyż była to potężnie zbudowana kobieta ork) i długo pa-
trzyła w kryształ. Słyszała deszcz, budynek zdawał się od niego
drżeć. W końcu uniosła wzrok, popatrzyła na Kapitana, westchnęła
i skinęła głową.
Kapitan ujął diament w dłonie.
— Dziękuję wam, bogowie — powiedział i usiadł.
Wśród publiczności ktoś zachichotał nerwowo.
Kapitan trzymał diament ostrożnie, niczym jeżowca, obawia-
jąc się jego ukrytych igiełek z jadem. Przedtem wyczuwał magię
w świętych przedmiotach — w kamieniach wyrzucanych przez
świętą górę. Orkowie czczą takie kamienie. Są przez nich noszo-
ne jako amulety, umieszczane na statkach i używane w uzdrawia-
niu. Jednak nigdy nie czuł mocy tak silnie, jak w tym cudownym
klejnocie, od którego pulsowało całe ciało — wrażenie dziwne, ale
nie przykre — od dłoni przez ramiona aż do serca, a stamtąd dalej.
Poczuł jak przenika go wielka radość i energia, uniesienie. Gdyby
zapragnął, wzleciałby w powietrze, wdzięcznie niczym rybitwa.
W głowie rmgotały mu tysięczne wizje, zbyt liczne, by je zrozu-
mieć Gdyby zamknął oczy i skoncentrował się, odróżniłby je, ale
na razie nie mógł tego uczynić. Musiał uważać na znak, ostateczny
^Ostatnia część kamienia miała trafić do ludzi, których reprezen-
tował następca tronu książę Helmos, Lord Smutku. Dagnarus ujął
ostatnią ćwiartkę diamentu i zaniósł go swojemu bratu. Dziecko
było ślicznym pacholęciem, następca tronu - przystojnym męż-
czyzną W rzeczywistości nie łączyło ich zbytnie podobieństwo ro-
dzinne' ale publiczność wolała je widzieć. Gdy bracia stanęli na-
przeciw siebie, z widowni popłynęły zachwyty i westchnienia. Da-
gnarus uśmiechnął się do starszego brata, który z kolei z miłoscrą
uśmiechnął się do niego.
Dagnarus uniósł Kamień Władzy. Helmos wyciągnął po niego
'C<Nikt nie umiał potem powiedzieć, co się stało. Dłonie Helmosa
były mokre od potu, przez co kamień mu się wyśliznął. Dagnarus
mówił, że ramiona zaczynały go boleć z wysiłku i konieczności
uważania na diament, przez co niespodziewanie drgnęła mu ręka.
Nikt nie zawinił, powiedział później król Tamaros. To był wy-
padek, nic więcej.
Gdy Dagnarus wręczał bratu Kamień Władzy, a Helmos po nie-
go sięgał, kryształowy wierzchołek przeciął mu dłoń.
Draśnięcie było małe. Większość ludzi na widowni wcale go
nie widziała i nie zauważyła, że coś się stało, gdyż Helmos do-
brze zamaskował swoją niezręczność, a Dagnarus przytrzyma dia-
ment, chroniąc go przed upadkiem. Jednak diament splamiło kilka
kropli krwi. Zauważył to Kapitan i jego szamanka, jesh nawet nikt
'"pod przykrywką mowy dziękczynnej do bogów oraz podzięko-
wania składanego królowi Tamarosowi, który w imieniu obecnych
zwrócił się do bogów, Helmos zręcznie otarł krew z kamienia ręka-
wem swojej tuniki, gdzie jej ślad zaginął wśród bogatych haftów.
eremonia toczyła się dalej, Helmos mówił to, co należy. Nawet
ajwyższy Mag nie dostrzegł potknięcia.
Jednak szamanka je zauważyła. Odwróciła się do Kapitana z ra-
dosnym błyskiem w oczach. Kilkakrotnie z ożywieniem pokiwała
głową, a nawet wyciągnęła rękę i klepnęła go silnie po przedramie-
niu; to niezwykle rzadki gest oznaczający zwycięstwo lub inne zda-
rzenie godne gratulacji.
Na zewnątrz deszcz stale padał, odezwał się grzmot. Kapitan le-
dwo zwrócił uwagę na burzę. Z czystym sumieniem mógł zabrać
swoją ćwiartkę Kamienia Władzy do ojczyzny orków.
Zły znak pojawił się, ale dla ludzi.
Kapitan miał nadzieję wyruszyć z następnym odpływem, ale ist-
iała możliwość, że odbędzie się jeszcze jedna ceremonia. Zastana-
iał się, czy nie dałoby się jej uniknąć, jednak Kapitan był obecny
rzy incydencie. Według prawa orków był świadkiem i mógł zostać
ezwany do opowiedzenia, co widział.
Po Rozdzieleniu, jak to nazwano, w pałacu odbyła się wspa-
iała uroczystość. Kapitan i szamanka nie przepadali za ludzkimi
ucztami, które zdaniem orków nie miały nic wspólnego z ucztowa-
niem. U orków przyjęcie, które nie kończyło się rozlewem krwi
i rzezią, uważano za katastrofalną porażkę. Kapitan i szamanka
z chęcią wróciliby do swego ludu, gdzie mogliby zjeść porządny
posiłek i ciskać opróżnione karafki w głowy sąsiadów. Ale Kapitan
musiał wpierw spełnić obowiązek. Przecisnął się przez tłum — któ-
ry spiesznie się przed nim rozstępował, gdyż rybi olej nabierał
mocy — i stanął przed królem Tamarosem.
Nie mając czasu do stracenia — Kapitan był okropnie głodny —
złapał za ramię dworzanina, który zajmował króla rozmową, i ode-
pchnął go na bok.
— Królu Tamarosie — przemówił Kapitan grzmiącym głosem
— kiedy zabijesz chłopca?
— Co? — Król Tamaros popatrzył na Kapitana zdezorientowa-
ny. — O czym mówisz, Kapitanie Kapitanów?
— O chłopcu. — Kapitan wskazał kciukiem książątko. — Kie-
dy go zabijesz?
Jego matka, królowa, siedząca w pobliżu, wydała przeraźliwy
okrzyk i pochwyciła księcia, który zawstydzony usiłował się wy-
rwać z jej uścisku.
— Potwór! — krzyknęła. — Wezwać gwardię!
Tamaros rzucił jej spojrzenie, które ją uciszyło, i zwrócił się do
Kapitana:
— Musisz się wytłumaczyć, Kapitanie.
— Kiedy go zabijesz? — zapytał ork po raz trzeci, jeszcze
głośniej. Zapomniał, że król jest głuchy. — Najlepiej byłoby teraz,
ale może chcesz zaczekać, aż będzie miał pełny brzuch.
— Kapitanie, mylisz się. Nie zamierzam zabijać mojego syna
— odrzekł Tamaros.
Ludzie. Zawsze czepiają się słówek.
— No to twoi kapłani — rzekł niecierpliwie Kapitan. — Kiedy
go zabiją? Jeśli chcą, żebyśmy byli świadkami — wskazał na sza-
mankę i na siebie — niech się pospieszą. Ruszam z następnym
odpływem.
— Nikt nie zamierza zabijać mojego syna — odparł twardo Ta-
maros. Objął Dagnarusa, który wywinął się z objęć matki. Tamaros
obronnie otoczył chłopca ramieniem. Nigdy nie kochał syna tak, jak
w tej chwili, a raczej do tej chwili nie zdawał sobie sprawy, jak bar-
dzo kocha to dziecko swojej starości. — Nie rozumiem, Kapitanie.
Skąd ci przyszedł do głowy taki dziwny pomysł?
— To nie jest dziwny pomysł — wyjaśnił cierpliwie Kapitan.
Z ludźmi zawsze należało postępować jak z małymi dziećmi. —
Znaki są dla was bardzo złe. Krew przelana między braćmi. Musisz
zabić jednego albo drugiego, żeby zagwarantować pokój. Zakła-
dam, że zabijesz młodszego, którego wychowanie nie kosztowało
jeszcze tak dużo i który wobec tego stanowi mniejszą wartość niż
starszy.
— Dziękuję ci za troskę, Kapitanie — powiedział ze sztywną
uprzejmością król Tamaros, oficjalnym i chłodnym tonem. — Ale
my, ludzie, jesteśmy cywilizowani. Nie zabijamy naszych dzieci.
Życzę ci bezpiecznej i pomyślnej podróży. — I Tamaros odwrócił
się.
Kapitan, zdumiony, patrzył na króla, nie mogąc uwierzyć, że lu-
dzie mogą być aż tak tępi.
— Nie widzieliście znaku? — zawołał Kapitan, ale król Tama-
ros zdawał się go nie słyszeć.
Między króla a Kapitana wcisnęli się Gwardziści Królewscy,
dając do zrozumienia, że czas, aby orkowie odeszli, gdyż wypili już
tyle, że więcej może im tylko zaszkodzić. Królowa wykrzykiwała
piskliwym głosem, że jeszcze nigdy nie widziała takich barbarzyń-
ców i niech ktoś wreszcie wyprosi te odrażające, cuchnące rybą po-
twory z jej przyjęcia. Tamaros nadal mocno obejmował Dagnarusa,
może w obawie, że Kapitan porwie chłopca i sam wykona na nim
wyrok śmierci.
Kapitan nie zamierzał marnować czasu. Jeśli ludzie chcą lekce-
ważyć znaki, to ich sprawa. Nie jego problem. On ma Kamień
Władzy, bezcenny i święty przedmiot. Wróci do domu i zacznie ba-
dać, jak można go wykorzystać dla dobra jego ludu. Odepchnąwszy
gwardzistów z taką siłą, że zniszczyli dwa stoły, aż kobiety zaczęły
krzyczeć z przerażeniem, dwoje orków opuściło pałac.
W chwili kiedy wyszli na zewnątrz, poszarpane chmury roz-
wiały się. Gwiazdy, których jasne i pewne światło prowadzi orków
przez oceany, powiodły ich przez powikłane poziomy i ulice Vin-
nengael prosto do morza.
GORZKI ŚRODEK
Przez kolejne dwa dni padał wczesnoletni deszcz, otulając za-
mek szarą ścianą wody. Wszyscy byli w równie szarym nastroju.
Poddali się niewyraźnemu i nerwowemu przygnębieniu wynika-
jącemu z faktu, że uroczystości dobiegły końca, znakomite osobi-
stości oraz ich świty powróciły do swoich królestw, a czas ucztowa-
nia i zabaw minął. Deszcz był preludium dla szarych dni monsuno-
wych, które miały dopiero nadejść wraz z nadciągającymi znad
morza chmurami, ciężkimi od rzęsistego deszczu. Oczekiwano ślu-
bu Helmosa, ale nie przed jesienią, tymczasem więc poza deszczem
nie było czego wypatrywać.
Dagnarus był w szczególnie złym humorze. Chodził po zamku
jak uwięzione w klatce zwierzę. Księcia nie zniechęcał deszcz i wy-
szedłby na konną przejażdżkę nawet w huragan, ale nie miał towa-
rzysza, a chwilowo także konia. Dunner leżał w łóżku, nie mógł
chodzić. Jego wykręcona noga strasznie bolała przy deszczowej po-
godzie. Koń Dagnarusa cierpiał na obrzęk lewej przedniej nogi,
który — jak stwierdził Dunner — nie był groźny, ale kilka razy
w ciągu dnia trzeba było go smarować maścią, a na koniu pod żad-
nym pozorem nie wolno było jeździć. Dagnarus sam leczył konia,
ale nawet on nie mógł spędzać całego dnia w stajniach. Znudzony
wracał, ciągnąc za sobą zapach nawozu i eukaliptusa, a Silwyth na-
tychmiast zapędzał go do kąpieli.
Żołnierze wyruszyli na manewry, co pozbawiło Dagnarusa ko-
lejnej rozrywki. Błagał, by mu pozwolono iść z nimi, ale w tym wy-
padku jego matka odmówiła niezwykle stanowczo, a król Tamaros
nawet nie dopuścił takiej możliwości.
— Piekielnie jest dorastać, Łato — skarżył się Dagnarus z po-
wagą swoich dziesięciu lat. — Gdybym był mały, wpadłbym
w złość, zacząłbym kopać i płakać, a matka zrobiłaby wszystko,
o co poproszę. Ale teraz nie mogę.
— Dlaczego? — spytał Gareth.
— Bo żołnierze nie marudzą i nie płaczą, cokolwiek by się im
stało — odrzekł Dagnarus. — Nawet jeśli dostaną strzałę w brzuch.
Gdybym urządził awanturę, Argot dowiedziałby się o tym i za-
wiódłby się na mnie. Myślałem, żeby uciec, schować się w wozie
z żywnością, dopóki nie odjadą za daleko, żeby mnie odwieźć z po-
wrotem. Ale Argot powiedział, że przez to on miałby kłopoty, więc
oczywiście nie mogłem tego zrobić.
Gareth westchnął. W ciągu ostatnich paru dni, od czasu uroczy-
stości, książę mocno się na nim wyżywał, i słownie, i fizycznie.
Znękany Gareth miał nadzieję, że Dagnarus znajdzie jakieś zajęcie
dla znudzonego umysłu.
Chłopcy byli w pokoju zabaw, gdzie skończyli śniadanie. Sil-
wyth nadzorował sprzątanie książęcej sypialni i zajmował się inny-
mi swoimi codziennymi obowiązkami. Wkrótce miał przybyć Eva-
risto na lekcję z Garethem. Gareth nie bardzo się dziś cieszył na
przyjście nauczyciela. Przez ostatnie dwa dni Dagnarus tak się nu-
dził, że został z nimi w pokoju, głównie dla towarzystwa, a nie, by
oddać się nauce. Lekcje w obecności księcia, który siedział naprze-
ciw niego, kopiąc w nogę stołu, naburmuszony i skrzywiony, nie
sprawiały Garethowi przyjemności.
Dagnarus przeczesywał pokój w daremnym poszukiwaniu zaję-
cia. Gareth, ponownie wzdychając, wyciągnął arkusz liniowanego
papieru i ujmując pióro, zaczął ćwiczyć pisanie wdzięcznych liter
alfabetu elfów. Ręka mu się trzęsła, toteż litery wychodziły nierów-
ne. Evaristo na pewno powie, że jego pismo jest haniebne, ale Ga-
reth był wytrwały i wkrótce tak się pogrążył w swoim zajęciu, że
zapomniał o obecności księcia. Kiedy Dagnarus odezwał się tuż za
Garethem, chłopiec tak się wystraszył, że upuścił pióro, robiąc na
papierze dużego kleksa.
— To ten przeklęty kamień, Łato — powiedział Dagnarus. —
Wciąż mi się śni.
— Jaki kamień? — zapytał Gareth.
Dagnarus stanął nad nim, zaciskając dłonie na ozdobnie rzeź-
bionym oparciu krzesła, aż zbielały mu kostki palców.
— Kamień Władzy, głupcze — odparł wzgardliwie Dagnarus.
— A jaki by mógł być? Śni mi się, kiedy idę spać. — Zniżył glos.
— Te sny są bardzo dziwne, Łato.
— Straszne? — spytał Gareth. Jeszcze nigdy nie widział, żeby
Dagnarus był czymś tak przejęty.
— Nie — powiedział Dagnarus po chwili namysłu. — Może
trochę. Niepokojące. — Znowu urwał. — I podniecające. — Usiadł
obok Garetha. — Nie lubię tych snów, Łato. Czuję się po nich...
niespokojny. Nie mogę usiedzieć w miejscu. Wciąż myślę, że powi-
nienem coś robić, ale nie wiem co. Ten sen czegoś ode mnie chce,
Łato. A ja nie mogę tego dać. A przynajmniej tak mi się zdaje, bo
nie rozumiem, czego on chce. Ale jednocześnie — i to właśnie jest
takie podniecające, Łato — wiem, że jeśli dam snowi to, czego
chce, on da mi coś w zamian. Coś cudownego. I zawsze, kiedy my-
ślę, że już to mam, budzę się tak rozdrażniony, że aż mam ochotę
coś uderzyć.
Będąc tym, który dosłownie odbierał rozdrażnienie księcia, Ga-
reth wiedział, że Dagnarus mocno to przeżywa. Tak mocno, że Ga-
reth się przestraszył. Nie chciał więcej słuchać i pragnął, żeby przy-
szedł Evaristo, ale nauczyciel się spóźniał, prawdopodobnie z po-
wodu deszczu.
Mając nadzieję, że uda mu się zakończyć rozmowę, Gareth ujął
pióro, zanurzył je w atramencie i chciał powrócić do swoich liter.
Ku jego zdumieniu Dagnarus wyrwał mu pióro z ręki i zabrał ar-
kusz papieru.
— Popatrz na to — powiedział, rysując coś szybkimi, pewnymi
ruchami, tak niecierpliwie, że pióro pryskało, a ostrze wbijało się
w papier. — Przyszło mi to do głowy w czasie ceremonii. Stałem
r
przy ojcu, kiedy sprawił, że Kamień Władzy rozdzielił się na cztery
części. Ojciec na to nie patrzył, składał dzięki bogom. Ale ja pa-
trzyłem, Łato, i zobaczyłem to.
Dagnarus narysował cztery kółka reprezentujące cztery żywio-
ły. Ale nie umieścił ich zgodnie ze zwyczajem, w linii prostej. Na-
rysował je przeciwstawnie, po jednym na każdym wierzchołku.
A w środku postawił czarny punkt, przyciskając pióro tak mocno,
że pękło.
— To jestem ja — powiedział, odrzucając bezużyteczne pióro
i pokazując środkowy punkt palcem poplamionym atramentem. —
To ja stoję pośrodku. Wiesz co, Łato? — Jego głos wibrował pod-
nieceniem. — Jeśli staniesz tutaj, pośrodku tego koła — przesunął
palec do jednej z zewnętrznych mandali — tego, które reprezentuje
Ogień, i rozejrzysz się dookoła, co zobaczysz?
Sam odpowiedział na swoje pytanie, gdyż Gareth — wpatrzony
w rysunek — nie mógł wykrztusić słowa.
— Nie zobaczysz nic poza kołem, które cię otacza. To samo bę-
dzie, kiedy staniesz pośrodku Powietrza, Ziemi czy Wody. Ale jeśli
staniesz tutaj, w środku pomiędzy wszystkimi czterema kołami, co
widzisz? Każde z czterech kół! A jeszcze ciekawsze jest to, że nikt
stojący w tamtych kołach mnie nie widzi! Ponieważ jestem schowa-
ny tutaj. — Wbił złamane pióro w środek i mocno przycisnął.
— Daj mi to! — Czyjaś ręka sięgnęła zza chłopców i porwała
arkusz ze stołu.
Drgnąwszy, Gareth podniósł wzrok i ujrzał pochylonego nad
nimi Evarista. Twarz nauczyciela była śmiertelnie blada. Gareth nie
pamiętał Evarista tak zagniewanego, zaniepokojonego i wstrząśnię-
tego.
— Kto ci podsuwa takie pomysły? — zapytał drżącym ze zde-
nerwowania głosem Evaristo. Patrzył na Dagnarusa ze złością. —
Odpowiedz! Kto ci o tym powiedział? — Zgniótłszy arkusz w dło-
ni, potrząsał nim przed nosem księcia.
Na policzki Dagnarusa buchnął krwistoczerwony rumieniec. Po-
woli, z godnością wstał i wbił wyniosłe spojrzenie w bladego, roz-
wścieczonego nauczyciela.
— Zapominasz się, magu. Jak śmiesz mówić do mnie takim to-
nem? Jestem twoim księciem.
Evaristo zagotował się. Przez jedną okropną chwilę Gareth
sądził, że nauczyciel schwyci księcia i potrząśnie nim. W tym
pełnym napięcia momencie do pokoju wsunął się bezszelestnie Sil-
wyth, gotów w razie konieczności interweniować. Widok elfa przy-
wrócił Evaristowi rozsądek.
Poszarzał, nawet jego wargi straciły kolor. Wymamrotał prze-
prosiny.
— Nie czuję się dobrze, Wasza Wysokość — powiedział i rze-
czywiście, na czoło wystąpił mu pot. — Proszę o wybaczenie. Czy
mógłbym zostać na dzisiaj zwolniony?
Dagnarus przez chwilę zastanawiał się, w końcu krótko skinął
głową.
— Możesz odejść. I — dodał wspaniałomyślnie — mam na-
dzieję, że wkrótce poczujesz się lepiej.
Evaristo odpowiedział coś niezrozumiale. Nadal trzymając w pię-
ści zgnieciony papier poszedł niepewnym krokiem ku drzwiom, wy-
mieniając ostre niczym sztylety spojrzenia z Silwythem.
— Ufam, że Waszej Wysokości nie stała się krzywda — powie-
dział, zbliżając się Silwyth.
— Wcale nie — odparł Dagnarus, uśmiechając się szelmowsko.
Miał dobrą zabawę. Owszem, był księciem, ale był także dziec-
kiem, a nieczęsto dziecku, choćby i księciu, udawało się tak dogłęb-
nie upokorzyć dorosłego.
— Nauczyciel zabrał ze sobą kawałek papieru. Czy Wasza Wy-
sokość życzy sobie, abym go odzyskał?
Dagnarus wzruszył ramionami.
— To były zwykłe bazgroły. Nic ważnego. Nie rozumiem, co
go tak zdenerwowało. A ty, Łato?
Gareth nie odpowiedział. Jak zaczarowany wpatrywał się w atra-
mentową kropkę, która została na stole po tym, jak Dagnarus prze-
bił papier piórem.
Dagnarus z namysłem przyjrzał się przyjacielowi, po czym rzekł
krótko:
— To wsrzystko, Silwyth. Możesz odejść.
Silwyth skJonił się i wycofał, choć powoli i z wyraźną niechęcią.
— No, Łato. Dzięki mnie masz wakacje — powiedział Dagna-
rus głośno. Był w wyśmienitym humorze. Pochylając się, wyszep-
tał: — O co chodzi? Co się stało?
Gareth rzucił ostrożne spojrzenie na drzwi. Przysuwając się bli-
żej do księcia*, wyszeptał:
— Widziałem już taki rysunek.
— Napra~wdę? — Dagnarus był rozczarowany, gdyż wyobrażał
sobie, że sann wpadł na ten pomysł. Zmarszczył brwi. — Gdzie?
— W Królewskiej Bibliotece — powiedział Gareth. — W książ-
ce o magii.
— O maggii? — Dagnarus odzyskał zainteresowanie i dobry hu-
mor. — Nic dziwnego, że Evaristo wyglądał, jakby go pszczoła
użądliła w za_dek! O czym tam było? Powiedz mi, Łato!
Gareth z {przykrością rozwiał nadzieje księcia.
— Nie w iem — wyznał ze wstydem. — Nic z niej nie zrozu-
miałem. W książce była mowa o śmierci i pustce, był też ten obra-
zek. Dostałeoi od tej książki gęsiej skórki. Chciałem biec umyć
ręce. To ma coś wspólnego z Próżnią.
Ostatnie słowo wymówił okropnym i przejmującym szeptem,
w nadziei, że= to zniechęci księcia. Garethowi nie podobał się wy-
raz twarzy księcia — zaciekawiony i podniecony.
— Musis z odszukać tę książkę, Łato. Musisz mi ją pokazać.
Gareth potrząsnął głową. Spuścił wzrok na atramentową kropkę
na stole.
— Nie rmogę, bo nie pamiętam, gdzie ona jest — skłamał. —
Biblioteka jest ogromna. Nie wyobrażasz sobie, ile tam jest ksiąg.
Zresztą i tak nie mógłbym jej wynieść z biblioteki. Nie pozwolą...
Au! To boli.
Gareth us iłował wyrwać się z uścisku księcia, ale Dagnarus był
silny, znacznde silniejszy od chłopca do bicia, i mocno zaciskał dłoń
na chudym rsamieniu Garetha.
— Znajd:ziesz ją— powiedział Dagnarus. — Znajdziesz ją i po-
każesz mi.
Ból był nie do zniesienia. Gareth bał się, że książę złamie mu
rękę.
— Tak, Wasza Wysokość — wymówił z jękiem Gareth, prze-
łykając ślinę.
Dagnarus zwolnił uścisk.
— Przykro mi, że sprawiłem ci ból. Nie chciałem, ale nigdy mi
nie odmawiaj, Łato. Kiedy ci mówię, żebyś coś zrobił, musisz to
zrobić. Nie dlatego, że jestem twoim księciem, ale dlatego, że jesteś
moim przyjacielem i mnie kochasz. Czy to nie prawda, Łato?
Gareth odwrócił głowę, ukradkiem otarł ślady łez i kiwnął głową.
Dagnarus poklepał przyjaciela po ramieniu, na którym widniały
wyraźne białe ślady po jego uścisku, teraz czerwieniejące.
— Przykro mi, że sprawiłem ci ból — powtórzył.
Evaristo, wytrącony z równowagi, wyszedł na deszcz z gołą
głową i nawet nie zauważył, że zapomniał naciągnąć kaptur pelery-
ny. Dopiero kiedy woda zaczęła mu spływać na tunikę na plecach,
przypomniał sobie o kapturze, ale porzucił zamiar. Deszcz chłodził
rozpaloną skórę, był przyjemny. I pozwalał mu ochłonąć.
Wchodząc do Świątyni, zatrzymał się w wejściu, aby otrząsnąć
wodę z peleryny i zastanowić się nad swoim postępowaniem — mi-
nionym i przyszłym. Co do minionych, nie był z siebie szczególnie
dumny. Musiał przyznać, że stracił głowę. Miał nadzieję, że nie wy-
niknie z tego nic złego. Co do przyszłych...
Przechodzący obok nowicjusz zobaczył ociekającego wodą Eva-
rista i uprzejmie przyniósł mu ręcznik. Nauczyciel wytarł przemo-
czone włosy, popatrzył z żałością na mokre mankiety szaty, jej
zabłocony dół i ogólnie niezbyt korzystny wygląd. Nie tak wy-
glądają zwykle ludzie, kiedy proszą o posłuchanie u Najwyższego
Maga. Ale to była wyjątkowo pilna sytuacja. Przynajmniej arkusz
papieru liniowego pozostał suchy, gdyż Evaristo włożył go między
stronice książki, którą zamierzał dać Garethowi.
Najwyższy Mag odbywał właśnie naradę, jak można się było spo-
dziewać, i nie wolno mu było przeszkadzać. Evaristo nie spodziewał
się niczego innego. Zasiadł w poczekalni, zadowolony z krótkiego
odpoczynku, podczas którego mógł się wysuszyć i uporządkować
myśli. To ostatnie jednak bez wielkiego powodzenia.
Wreszcie narada się skończyła. Pozostali magowie wyszli z sali.
Kilku z nich, którzy znali Evarista, przywitało go uprzejmie i chęt-
nie zatrzymaliby się na pogawędkę, ale w tej chwili wyszedł po nie-
go sekretarz Najwyższego Maga. Przyjaciele popatrzyli na niego ze
zdziwieniem i troską. „Nauczyciel — mówili między sobą — wy-
gląda, jakby był ciężko chory".
Najwyższy Mag przyjął swego nagłego i niespodziewanego go-
ścia z serdeczną uprzejmością, prowadząc Evarista do krzesła koło
ognia i proponując, że pośle służącego po odzież na zmianę. Evari-
sto był mu wdzięczny za troskliwość, ale nie chciał tracić czasu.
— Sprawa jest pilna, Najwyższy Magu — powiedział. — Ina-
czej nie zjawiłbym się przed tobą w takim stanie, nie naniósłbym
ci błota do gabinetu. Myślę, że powinieneś natychmiast to zo-
baczyć.
— Tak, magu — odrzekł Reinholt, zaintrygowany i nieco za-
niepokojony. Znał Evarista niezbyt dobrze, ale dostatecznie, aby
wiedzieć, że nie lęka się on byle czego. — Co to takiego?
Evaristo dobył książki i położył ją na biurku Reinholta. Książka
sama się otworzyła na stronie, gdzie umieścił arkusz. Nauczyciel
wyjął rysunek i położył go przed Najwyższym Magiem.
Reinholt zmarszczył brwi.
— Miałem nadzieję, że dawna religia zginęła. Okazuje się, że
znów wypływa na powierzchnię. Cóż, będziemy musieli się tym
zająć. — Podniósł wzrok na Evarista. — Gdzie to znalazłeś? Kto
sporządził ten rysunek?
Evaristo wziął głęboki wdech, po czym wypuszczając powie-
trze, zrzucił z barków gniotący go ogromny ciężar.
— Książę Dagnarus, Wasza Wielmożność.
Reinholt wpatrzył się w niego. Jego spojrzenie wróciło do arku-
sza, a zmarszczka na czole pogłębiła się.
— To niedobrze — powiedział cichym, poważnym głosem. —
To bardzo niedobrze. Proszę, usiądź, Evaristo. Kiedy to się stało?
— Dzisiejszego ranka. Przychodzę prosto stamtąd. — Evaristo
z ulgą opadł na krzesło naprzeciw biurka Najwyższego Maga.
— Opowiedz mi dokładnie, co zaszło — powiedział Reinholt
stanowczym tonem, by uspokoić roztrzęsionego nauczyciela. —
Ale najpierw odpowiedz: Jaką masz pewność, że to właśnie książę
narysował... to. — Wskazał ręką na arkusz, wzdragając się przed
nazwaniem go.
— Jestem pewien — odparł z westchnieniem Evaristo. — Kiedy
wszedłem do pokoju, widziałem, że coś rysuje. Nie miałem zamiaru
go zaskakiwać, ale był tak zaabsorbowany swoją pracą, że nie słyszał
mnie. Stanąłem nad nim i widziałem, jak przyłożył pióro do środko-
wego koła. Usłyszałem, jak mówi... — Evaristo zamilkł, aby przy-
wołać pamięć i uspokoić drżenie w głosie. — „Ale jeśli staniesz tu-
taj, w środku pomiędzy wszystkimi czterema kołami, co widzisz?
Każde z czterech kół! A jeszcze ciekawsze jest to, że nikt stojący
w tamtych kołach mnie nie widzi! Ponieważ jestem schowany tutaj".
— Powiedział to? Jesteś tego pewien?
— Tak, Wasza Wielmożność.
— I co zrobiłeś?
Evaristo zaczerwienił się.
— Ja... straciłem głowę. Zawołałem: „Daj mi to!" i wyrwałem
mu papier z ręki. Potem pytałem, jak na to trafił, kto mu o tym po-
wiedział.
— Jego odpowiedź? — Najwyższy Mag był zmartwiony.
— Jego Wysokość słusznie przypomniał mi, że jestem jego
poddanym i że nie ma obowiązku mi odpowiadać — przyznał się
zawstydzony Evaristo. — Wtedy wymówiłem się chorobą i popro-
siłem o pozwolenie odejścia. Przyszedłem prosto tutaj.
— Dobrze zrobiłeś — rzekł Reinholt.
— Nie powinienem tak reagować — ciągnął Evaristo, robiąc
sobie wyrzuty. — Uniosłem się. Powinienem go potraktować tak
samo, jak kiedyś Garetha, kiedy wymówił brzydkie słowo — uznać
to za młodzieńczy wybryk. Wtedy książę i jego młody przyjaciel
wkrótce przestaliby się tym interesować. Moim zachowaniem da-
łem chłopcom do zrozumienia, że jest to w jakiś sposób ważne.
— To prawda, powinieneś postąpić bardziej racjonalnie — od-
powiedział Reinholt. — Ale nie osądzaj się zbyt surowo, Evari-
sto. Z twoich stów wynika, że Jego Wysokość już zdaje sobie spra-
wę, że to ważne. Jak myślisz, skąd się o tym dowiedział? Czy to
elf? Silwyth?
— Nie lubię Silwytha — powiedział Evaristo twardo. — Je-
stem pewien, że był zamieszany w nagłe zniknięcie lorda Mabreto-
na. Jednak to sprawy polityczne elfów. Lord Mabreton był lojalny
wobec Boskiego, Silwyth zaś popiera Tarczę Boskiego. Wiemy, że
między tymi dwoma toczy się walka o władzę i że na razie Tarcza
jest górą. Ale choć nie lubię Silwytha i nie ufam mu, nie mogę go
oskarżać o uprawianie magii Próżni.
— Jakie masz podstawy, żeby mu wierzyć? — zapytał Rein-
holt, niezupełnie przekonany.
— Sam fakt, że Silwyth jest zaufanym agentem Tarczy Boskie-
go. Elfy nie kochają magii Próżni. Są jej wręcz bardziej przeciwni
niż ludzie. Oni czczą życie, każde życie, a magia Próżni wymaga
poświęcenia życia w zamian za moc. Sądzę, że gdyby Silwyth zo-
baczył ten rysunek, przeżyłby większy wstrząs niż ja.
— I znalazłby sposób, żeby go wykorzystać dla potrzeb elfów,
możesz być tego pewien. Bądźmy zatem wdzięczni, że go nie uj-
rzał. — Reinholt postukał dłonią w biurko, wracając wzrokiem do
dziecięcych gryzmołów, które groziły tak okropnymi skutkami. —
Jeśli to nie Silwyth podsunął ten pomysł młodemu księciu, to kto?
— Trudno powiedzieć. Jego Wysokości wolno biegać samopas.
Zaprzyjaźnił się z tym Bezkonnym krasnoludem, Dunnerem.
Reinholt pokręcił głową.
— Dobrze znam Dunnera. To by go przeraziło.
— Więc może żołnierze. Książę spędza wśród nich dużo czasu.
Któryś może być wyznawcą — mówił z powątpiewaniem Evaristo.
— W ich fachu są ze śmiercią za pan brat.
— Może.
Reinholt siedział nieruchomo, postukiwał tylko jednym palcem
w stół. Evaristo zachowywał milczenie, woda z jego szat bezgłośnie
kapała na podłogę.
i
— Musimy się dowiedzieć, skąd to wziął. Nie wypada ci pytać
Jego Wysokości, ale spodziewam się, że możesz wypytać jego to-
warzysza, chłopca do bicia. Jak on ma na imię?
— Gareth. Obawiam się, że to tylko podsyci jego ciekawość.
— Nie ma na to rady.
— A jeśli zacznie zadawać pytania? Gareth to mądre dziecko.
— Odpowiedz mu szczerze — z kłamstwa nie wynika nic do-
brego. Ale bądź oględny. Myślisz, że wyzna ci prawdę?
— W normalnych okolicznościach nie ma zwyczaju kłamać.
Ale jeśli Jego Wysokość rozkaże mu milczeć albo wymyślić jakąś
historyjkę, Gareth usłucha. Uwielbia księcia.
— Szkoda. Ale musimy być dobrej myśli. Czy powinniśmy do-
puścić elfa szambelana do większej poufałości? On może mieć do-
stęp...
— Absolutnie nie, Wasza Wielmożność — przerwał Evaristo.
— Chyba masz rację. Im mniej osób się o tym dowie, tym le-
piej. Nie muszę dodawać, że nie wolno ci nikomu opowiadać, na-
wet żonie.
— Nie pisnę ani słowa — wzdrygnął się Evaristo.
— Na wieczór zostałem zaproszony na obiad u Jego Królew-
skiej Mości w pałacu. Wtedy zdasz mi sprawę. Oczywiście dyskret-
nie. Przed zapaleniem świec będę w Królewskiej Bibliotece. Tam
się spotkamy.
Evaristo odszedł spełnić polecenie, niezupełnie przekonany, że
odniesie sukces. Wolałby odłożyć zadanie do jutra, ale Najwyższy
Mag wyznaczył wieczorne spotkanie tonem, który nie pozwalał na
dyskusję. Evaristo modlił się, żeby zastać Garetha samego. Guwer-
ner nie czuł się na siłach zmagać się z Jego Wysokością.
Albo bogowie go wysłuchali, albo miał szczęście. Gareth był
sam w pokoju szkolnym, stał przy oknie z podbródkiem wspartym
na dłoniach i patrzył w deszcz.
— Gareth — odezwał się cicho Evaristo, aby go nie wystra-
szyć. — Czy mogę z tobą chwilę porozmawiać?
Chłopiec podniósł wzrok. Był blady, a w oczach miał wyraz nie-
ufności.
— Czujesz się lepiej, panie? — zapytał niepewnie.
— Tak, dziękuję — odrzekł Evaristo. — Gdzie jest Jego Wyso-
kość?
— U swojego konia. Trzy razy dziennie naciera mu nogę maścią.
Evaristo z ulgą skinął głową.
— Obawiam się, że dziś rano napędziłem ci strachu, Gareth.
Chcę cię przeprosić. Nie miałem takiego zamiaru. Rysunek księcia
przyprawił mnie o wstrząs.
— Dlaczego, panie? — zaciekawił się Gareth. — O co w nim
chodzi?
— Powiem ci, Gareth, ale najpierw chciałbym, żebyś ty mi coś
powiedział. Gdzie książę widział taki obrazek? Bo przypuszczam,
że skądś go przerysował. Może z jakiejś książki? Czy pokazywał
mu go ktoś z zamku?
— Czy ta osoba miałaby kłopoty? — spytał Gareth stłumionym
głosem.
— Powiedzmy, że chciałbym z nią porozmawiać — odrzekł
Evaristo, unikając jasnej odpowiedzi.
— Wobec tego... nikt nie pokazał mu tego rysunku — powie-
dział Gareth.
— Naprawdę? — Evaristo zacisnął wargi. Właśnie zauważył
świeże sińce na ramieniu Garetha. — Czy Jego Wysokość zabronił
ci o tym mówić?
— Nie, panie — odrzekł Gareth, widząc spojrzenie nauczyciela
i nie kryjąc się przed nim.
— Gareth — powiedział Evaristo łagodnie — nie twierdzę, że
kłamiesz, ale wiem bardzo dobrze, że Jego Wysokość nie wymyślił
tego sam...
— Właśnie że tak, panie! — zaprotestował Gareth. — Powie-
dział, że przyszło mu to do głowy, kiedy trzymał Kamień Władzy.
Evaristo wpatrywał się w dziecko.
— Tak powiedział. Mówisz prawdę, Gareth? To niezmiernie
ważne. Ważniejsze, niż możesz sobie wyobrazić.
— To prawda, panie — potwierdził Gareth z drżącą dolną
wargą.
— Wierzę ci — rzekł Evaristo, usiłując się uśmiechnąć uspoka-
jająco. Kojącą dłonią pogładził chłopca po włosach. „Wierzę ci —
powtórzył w myślach. — Bogowie, miejcie nas w swojej opiece!"
— Co się stało, panie? — zapytał Gareth. — Nie rozumiem.
„Z kłamstwa nie wynika nic dobrego" — mówił Najwyższy
Mag. Jednak Evaristo nie sądził, aby coś dobrego mogło wyniknąć
z wyjawienia nagiej prawdy temu dziesięciolatkowi. Z pewnością
Najwyższy Mag nie przewidział takiej sytuacji. Evaristo stąpał po
niepewnym gruncie. Obawiał się, że jedno fałszywe słowo może
zepchnąć ich wszystkich w przepaść. Potrzebował rady. Dlatego
odpowiedział wymijająco.
— Pamiętasz to słowo, którego kiedyś użyłeś? Powiedziałem
wtedy, że to nieładne słowo i że nie powinieneś takich słów uży-
wać. Pamiętasz?
— Tak, panie.
— Z tym jest podobnie.
— Tak? — Gareth wydawał się nic nie rozumieć.
— Musisz mi zaufać, Gareth — powiedział Evaristo, mając na-
dzieję, że jego słowa nie zdradzają, jak bezradny się czuje. —
W życiu są pewne rzeczy, których dzieci nie potrafią zrozumieć. To
właśnie jedna z nich.
— Chciałbym, żebyś mi powiedział, panie — poprosił Gareth
pokornie. — Postarałbym się zrozumieć.
— Nie. — Evaristo podjął decyzję. — Nie, nie mogę. Może kie-
dyś, ale nie teraz. — Spróbował obrócić sprawę w żart. — Mam na-
dzieję, że będzie tak, jak z tabliczką mnożenia i że Jego Wysokość
wkrótce o wszystkim zapomni, jeśli jeszcze nie zapomniał. Nie uwa-
ża chyba tej sprawy za ważną, skoro pobiegł pobawić się z koniem.
Gareth nie wydawał się przekonany. Evaristo także nie czuł się
pewnie. Nie wiedział, co jeszcze powiedzieć, lękał się, że już po-
wiedział zbyt dużo. Opuściwszy chłopca, nauczyciel spacerował
w tę i z powrotem po pustym korytarzu, dopóki nie nadeszła pora
udania się do Królewskiej Biblioteki.
Najwyższy Mag znajdował się w jednej z małych czytelni przy-
legających do Królewskiej Biblioteki, w pokoju z własnym kamie-
niem światła i drzwiami, które można było zamknąć, by zapewnić
pogrążonym w studiach uczonym ciszę.
„Nie chce, by mu przeszkadzano" — napisał na tablicy główny
bibliotekarz, mierząc Evarista nieprzyjaznym wzrokiem.
„Jego Wielmożność wezwał mnie tu na spotkanie! — odpisał
z irytacją Evaristo, który nie miał nastroju do sprzeczek. — Proszę,
powiedz mu".
Główny bibliotekarz wyszedł z posłaniem, burcząc pod nosem.
Wrócił — wyraźnie rozczarowany — z wiadomością, że Najwyż-
szy Mag chce bez zwłoki widzieć nauczyciela. Evaristo wszedł do
niewielkiego pokoiku i zajął miejsce po przeciwnej stronie stołu.
Najwyższy Mag czytał księgę poświęconą magii Próżni.
— No i? — zagadnął Reinholt przyciszonym głosem.
— Jest gorzej, niż myśleliśmy — odparł Evaristo, zapadając
w krzesło. Czuł się wyczerpany. Zastanawiał się, skąd weźmie siły,
by wrócić do domu. — Według Garetha pomysł przyszedł Dagnaru-
sowi do głowy podczas ceremonii, kiedy trzymał Kamień Władzy.
Najwyższy Mag przez dłuższą chwilę nic nie mówił. Patrzył
niewidzącym wzrokiem na leżącą przed nim książkę. Zamknąwszy
oczy, potrząsnął głową. Potem westchnął i przetarł powieki. Kiedy
się odezwał, mówił bardziej do siebie niż do Evarista.
— Doradzałem królowi, by dał mi czas na zbadanie Kamienia
Władzy. Nalegałem, by przełożył ceremonię. Kamień pochodzi od
bogów. Nie mamy pojęcia, jaka może być jego moc — dobra czy zła.
Lecz Jego Królewska Mość zdecydował inaczej. Sytuacja polityczna
była groźna, niepewna. Miał nadzieję, że dając kamień pozostałym
rasom w dowód naszych dobrych zamiarów i zaufania, wzmocni po-
kój i wzajemną życzliwość. Z pewnością dar kamienia tymczasem
przyniósł dobre stosunki pomiędzy rasami, ale jakie będą dalsze
skutki? Co się stanie, kiedy inne rasy zaczną powoływać własnych
Lordów Dominiów? Czy Kamień Władzy zagwarantuje, że nowymi
lordami zostaną kobiety i mężczyźni oddani pokojowi? Co się sta-
nie, jeśli kamień udzieli magicznej władzy komuś, kto taki nie jest?
Jego Królewska Mość, który jest wcieleniem dobroci, utrzymuje, że
kamień sam w sobie jest dobry. Kimże jesteśmy, by się z nim spie-
rać? A teraz — Reinholt westchnął głęboko — mamy dowód, że ka-
mień nie jest dobry. Sam mówiłem Tamarosowi, że błędem jest po-
zwolić księciu trzymać tak ważny, potężny przedmiot. Król nie
chciał mnie słuchać. A teraz... co on zrobił?
— Obawiam się, że nie rozumiem, Wasza Wielmożność — po-
wiedział Evaristo. — Lękasz się, że coś się stało?
— Czy widziałeś Kamień Władzy? — zapytał ostro Reinholt.
— Niezbyt dobrze — odrzekł Evaristo. — Jestem krótkowi-
dzem, a siedziałem prawie na końcu galerii.
— Klejnot ma kształt piramidy o czworokątnej podstawie. Kie-
dy zdarzył się cud i kamień podzielił się na cztery części, otworzył
się niczym płatki kwiatu. W ten sposób. — Reinholt zademonstro-
wał, zaciskając dłoń w pięść, a potem szeroko rozpościerając palce.
— Jak wszystkie przedmioty na świecie, kamień składa się z tego,
co widać, i z tego, co niewidoczne. To, co zobaczyliśmy, to cztery
rozchodzące się kryształowe wierzchołki. To, czego nie widzieliś-
my, ponieważ nikt z nas nie był dostatecznie blisko, to pustka, która
pozostała pośrodku po rozszczepieniu się kamienia. Nikt z nas, tyl-
ko dziesięcioletnie dziecko. To moja wina — rzekł Najwyższy Mag
posępnie. — Powinienem to przewidzieć. Powinienem to przewi-
dzieć bez oglądania kamienia. Logiczne jest, że kamień składa się
z wszystkich czterech żywiołów: Ziemi, Powietrza, Ognia i Wody
oraz Próżni, czyli braku wszystkiego. Powinienem przekonać kró-
la, sprzeciwić mu się. Jego Królewska Mość ustąpiłby przed moim
autorytetem, gdybym okazał dostateczną stanowczość. Popadłbym
u niego w niełaskę. I to mnie powstrzymało. Dlatego wycofałem
się.
Evaristo poruszył się nerwowo. Żałował, że to usłyszał. Żałował
gorąco, że w ogóle został wciągnięty w tę sprawę. Nie wiedział, co
powiedzieć, a bał się powiedzieć cokolwiek, gdyż w ten sposób
przypomniałby Najwyższemu Magowi o swojej obecności. Z dru-
giej strony bał się milczeć, gdyż milczenie mogłoby zostać wzięte
za przebiegłość.
— Prędzej czy później każdy z nas zagląda w Próżnię, Wasza
Wielmożność — powiedział Evaristo z wahaniem, szukając właści-
wych słów. — Mnie się to przytrafiło, kiedy byłem młody. Ogar-
nęła mnie pokusa, żeby pójść ścieżką ciemności. Ale kiedy w pełni
zrozumiałem konsekwencje takiego czynu, kiedy pojąłem, co będę
musiał poświęcić, zawróciłem. Złożyć w ofierze miłość, przyjaźń,
zaufanie, poważanie, iść przez życie jako człowiek zniekształcony,
odepchnięty, otoczony powszechną odrazą, wrogością i pogardą.
To wysoka cena. Nic dziwnego, że tak niewielu decyduje się ją
zapłacić. Dziwi raczej, że decyduje się na to ktokolwiek!
— Jednakże niektórzy to czynią — zauważył Reinholt.
— Dagnarus to tylko dziecko, Wasza Wielmożność. Uparte, to
prawda, o wiele za mądre, by mogło to być dla niego dobre, ale jed-
nak dziecko. Dzisiaj interesuje się tym, jutro zajmie go coś inne-
go. Wszak, aby choć liznąć magii Próżni, potrzeba ogromnych stu-
diów. Powiem to może na swoją niekorzyść, Wasza Wielmożność,
ale wiem na pewno, że Jego Wysokość nigdy w życiu nie przeczytał
książki od początku do końca. Trzeba przyznać tym, którzy upra-
wiają tę odrażającą magię, że są wielce zdyscyplinowani, skłonni
do wyrzeczeń, całkowicie oddani swojej mrocznej sprawie, zdolni
zrezygnować ze wszystkiego innego. Dagnarus to ich przeciwień-
stwo. Jest rozpieszczony i trudno go za to winić, skoro oboje rodzi-
ce spełniają każdą jego zachciankę. Kocha przyjemności: piękne
stroje, smaczne jadło. Jest próżny z powodu swej urody, a wiemy,
jakie przekleństwo pada na tych, którzy uprawiają magię Próżni.
Ponadto brak mu choćby odrobiny samodyscypliny. Kiedy zadanie
staje się dla niego zbyt trudne lub uciążliwe, porzuca je. Nie, Naj-
wyższy Magu — mówił Evaristo z rosnącą pewnością — właśnie
wady księcia chronią go przed popadnięciem w pokusę, której się
obawiasz.
Najwyższy Mag przyglądał się z napięciem Evaristowi.
— Twoje słowa brzmią rozsądnie. Przynosisz mi cudowną ulgę.
Choć wydaje się dziwne, że jesteśmy wdzięczni za czyjeś wady.
Pozostaje pytanie, jak dalej postępować?
— Czy zamierzasz powiedzieć królowi, panie? — odważył się
spytać Evaristo.
Reinholt zastanowił się, po czym potrząsnął głową.
— Nie, nie powiem mu. Niepotrzebnie by go to zmartwiło.
Mógłby rzec o sprawie chłopcu, ale uważam — tym bardziej po two-
im wywodzie — że im mniej hałasu wokół incydentu, tym lepiej.
Evaristo poczuł ulgą. Taka rozmowa byłaby nadzwyczaj nie-
przyjemna.
— A moja rola, Wasza Wielmożność? Jak ma to wpłynąć na
moje postępowanie wobec księcia?
— Nie wracaj do tego, oczywiście. Niech sprawa umrze. Lecz
bądź czujny. Jeśli jeszcze coś usłyszysz lub zobaczysz, natychmiast
przynieś mi wiadomość.
— Oczywiście. Ale gdyby książę zaczął zadawać pytania?
Reinholt uśmiechnął się.
— Powiedz mu, żeby przyszedł tutaj, do Królewskiej Bibliote-
ki, i poszukał odpowiedzi w księgach. To powinno zgasić jego
zapał.
— Z pewnością, Wasza Wielmożność — odrzekł z uśmiechem
uspokojony Evaristo.
Następnego dnia wszystko świadczyło o tym, że Evaristo miał
rację. Deszcz przestał padać, choć tylko popołudniem, gdyż na za-
chodzie znów gromadziły się ciemne chmury. Ale na razie dzień
był przepiękny, niezwykle ciepły i słoneczny. Książę Dagnarus nie
zjawił się na lekcji. Żołnierze wrócili z manewrów, a on pragnął
wypytać Argota o przebieg szkolenia. Gareth nadal był poważny
i nieswój, lecz Evaristo uznał to za naturalne. Winił siebie. Kiedy
Gareth zapytał, czy mogą znów pójść do Królewskiej Biblioteki,
Evaristo przystał z gotowością, sądząc, że wyprawa odwróci myśli
chłopca od nieszczęsnego rysunku.
W bibliotece Gareth poszedł po swoich śladach i bez trudu od-
szukał książkę. Później czasami pytał sam siebie, czy odszukałby
ją, gdyby znał prawdę. Gdyby Evaristo był z nim szczery i odpo-
wiedział na jego pytania, czy Gareth sprzeciwiłby się rozkazowi
księcia, mimo że sprzeciw okazałby się nad wyraz trudny?
Może tak. Może nie. Gareth nie mógł dojść do zadowalających
wniosków. Z pewnością uniki Evarista nadały sprawie intrygujący
posmak tajemnicy. Poza tym Gareth, podobnie jak inne dzieci, nie
lubił, gdy mówiono, że jest dzieckiem i że zrozumie, kiedy doro-
śnie. Guwerner sprawił, że przedsięwzięcie stało się wyzwaniem.
Gareth mógł sobie to wmawiać, ale wiedział, że prawdziwą przy-
czyną kradzieży książki było polecenie Dagnarusa. Nie, to też nie
było całkiem prawdą. Gareth skradł książkę, ponieważ Dagnarus
sobie tego życzył.
Chłopiec do bicia odszukał książkę i w ciszy pokoju, do które-
go nikt nie wchodził, usiadł na podłodze i ponownie zaczął ją
przeglądać. Słowa, które były tak niezrozumiałe, teraz nabrały
odrobinę więcej sensu, choć potrzeba było jeszcze wiele nauki, aby
je dokładnie pojąć.
Kiedy była pora wychodzić, wetknięcie cienkiego tomiku za ko-
szulę na brzuchu i nakrycie go tuniką okazało się całkiem proste.
Mimo wszystko bał się, że bibliotekarz, którego oczy zdawały się
widzieć przez lity marmur, dostrzeże książkę ukrytą pod cienkim
materiałem. Jednak bibliotekarz miał ważniejsze zajęcia niż zwra-
canie uwagi na dziecko. Nawet nie podniósł wzroku, toteż Gareth
opuścił Królewską Bibliotekę ze swoją zdobyczą.
Wieczorem, kiedy Silwyth zdmuchnął świecę, Dagnarus wśliz-
nął się do izdebki Garetha. Dagnarus zajął łóżko, a Gareth, owi-
nąwszy się kocem, usiadł na małym stołeczku przy ustawionej na
podłodze świecy w wysokim lichtarzu i położył książkę na ko-
lanach.
— A teraz — powiedział Dagnarus, moszcząc się na poduszce
Garetha — powiedz mi, o czym jest ta książka.
— Wasza Wysokość — rzekł Gareth w ostatnim słabym prote-
ście — wydaje mi się, że powinieneś sam ją przeczytać.
— Bzdura, Łato — odparł Dagnarus. — Wiesz, że nie cierpię
nauki. Czytaj już. — Położył się z rękami pod głową. — Wytłuma-
czysz mi wszystko, czego nie zrozumiem.
Otwierając książkę na pierwszej stronie, Gareth zaczął czytać.
— Magia Próżni, znana także pod nazwą Magii Śmierci...
y
sil
— Pani — powiedziała główna garderobiana — pragnie z tobą
rozmawiać Jego Wysokość.
— Książę?
Królowa podniosła wzrok znad swojego haftu, którego nigdy
nie kończyła, ale lubiła trzymać na kolanach. Pracę kończyła za nią
któraś z dam dworu. „Wykańczała", jak mawiała królowa, choć
w rzeczywistości ona sama wyszyła zaledwie jeden czy dwa ściegi.
— Proszę natychmiast wprowadzić Jego Wysokość. Nie, za-
czekaj. — Królowa Emillia zerknęła w zwierciadło, poprawiła wło-
sy. — Nie jestem przygotowana na przyjęcie go. Powiedz Jego Wy-
sokości, że spotkam się z nim w solarium za...
— Matko. — Zza drzwi dobiegł niecierpliwy głos, który naj-
wyraźniej się zbliżał, a towarzyszył mu odgłos kroków. — Nie je-
stem twoim dworzaninem, żebyś kazała mi czekać.
Książę Dagnarus wszedł do pokoju.
Książę był pięknym dzieckiem. Teraz, mając lat dwadzieścia —
ten wiek ludzie uważają za pełnoletniość — Dagnarus stał się męż-
czyzną, którego wygląd, postawa, spokój i zachowanie budziły za-
chwyt każdego, kto go zobaczył. Nawet w tej chwili, gdy dopiero
co wrócił z konnej przejażdżki, gdy jego kasztanowate włosy były
potargane od wiatru i zmierzwione, smagła twarz mocno zarumie-
niona, strój do jazdy konnej ubrudzony i zachlapany błotem, dwo-
rzanie, którzy spędzali długie godziny na strojeniu się i czesaniu
przed lustrem, spoglądali na jego urodę zazdrosnym okiem.
Na niespodziewane i niezgodne ze zwyczajami przybycie księ-
cia garderobiana załamała ręce; damy dworu zbiły się w gromadkę,
szczebiocząc z udawaną konsternacją w nadziei, że przystojny książę
zwróci na nie uwagę. Tylko jedna z dam królowej dalej spokojnie
wbijała igłę. Liczyła ściegi i nawet nie podniosła wzroku.
Damy dworu szczebiotały na próżno. Chociaż Dagnarus osiąg-
nął wiek stosowny do małżeństwa, żadna z omdlewających szla-
chetnie urodzonych pań (lub ich córek) nie zdołała przywołać wes-
tchnienia na jego usta ani błysku do chłodnych szmaragdowych
oczu.
„Miłość osłabia mężczyznę — stwierdził książę przy jakiejś
okazji, kiedy wraz z przyjaciółmi pił wino i układał sonety na część
rozmaitych pąsowych ust. — Widok ukochanej twarzy w czasie bit-
wy powoduje, że wojownik waha się, gdy powinien uderzyć mie-
czem. Dotknięcie ukochanej dłoni podbija łokieć łucznika, a uko-
chane usta nakazują odwrót, kiedy powinien iść naprzód. Dziękuję,
panowie, ale wolałbym wypić za plagę niż za miłość". To mówiąc,
wrzucił kubek do ognia.
Książę nie spełnił toastu za miłość, ale wychylił ich mnóstwo za
uprawianie miłości. W tajemnicy przed całym dworem szambelan
księcia, Silwyth, trzymał w pogotowiu fundusz srebrnych tamów,
którymi koił ból porzuconych kobiet. Po ulicach Vinnengael bie-
gała niezliczona liczba rudowłosych dzieci, w których żyłach pły-
nęła królewska krew.
Dagnarus nie był człowiekiem pozwalającym, aby rządziła nim
zwierzęca namiętność. Folgował swoim zachciankom seksualnym,
ale tylko po to, aby nie przeszkadzały mu one w prawdziwie istot-
nych sprawach. Mądrze dobierał towarzyszki łoża, decydując się
na te, które były zbyt biedne, aby mu zagrażać. Miał też dość ho-
noru, by sowicie zaopatrzyć te kobiety finansowo. Po wszystkim
były więc również zamożniejsze. Był wobec nich zawsze szczery,
chłodno bezosobowy w swoich pieszczotach, i można było zgodnie
z prawdą powiedzieć, że żadna z tych kobiet nie usychała z tęskno-
ty za nim, gdy ich związek się kończył.
Dagnarus ledwo zwrócił uwagę na ćwierkające damy dworu.
Zauważył tylko jedną, tę, która nie ćwierkała, która wcale nie pod-
niosła wzroku na jego przybycie, ale dalej pracowała. Dagnarus nie
przywykł, by go ignorowano, potraktował to zatem jako wyzwanie.
Sprawi, żeby ta kobieta, kimkolwiek jest, zauważyła jego obecność.
— Okrutny chłopcze — zbeształa go matka jękliwym głosem.
— Nie odwiedzasz mnie przez trzy miesiące, a teraz przerywasz mi
pracę i powodujesz zamęt wśród dam. Spójrz na siebie. Nie zadałeś
sobie trudu, żeby się przebrać, tylko przychodzisz do mnie prosto
ze stajni. Wcale się ze mną nie liczysz.
Królowa uniosła do oczu koronkową chusteczkę. Damy dworu
— wszystkie prócz jednej — westchnęły i zaszeleściły sukniami.
— Ależ, matko — rzekł Dagnarus głosem miękkim i głębokim,
głosem, na którym grał niczym wprawny flecista — wiesz, jak je-
stem zajęty. Dzień ledwo wystarcza na to wszystko — studia, zgro-
madzenia sądów królewskich, zarządzanie moim regimentem. Ku
mojemu żalowi prawie nie zostaje mi czasu na przyjemności — na
tę wielką przyjemność, jaką jest służenie tobie, pani.
Dagnarus ze skruchą ucałował dłoń matki, wpatrując się w da-
mę, która wciąż nie chciała porzucić pracy i obdarzyć go należnym
podziwem. Dagnarus zaczynał się zżymać. Widział tylko jej czarne
włosy, gładkie i proste, rozdzielone pośrodku i spływające po ple-
cach niemal do pasa, oraz jej dłonie z niezwykle długimi, delikatny-
mi palcami i różowymi paznokciami. Po kolorze włosów, smukłej
sylwetce i wyprostowanej postawie oraz jedwabnej, barwnej sukni
zgadywał, że jest elfką.
— Ach, moje dziecko, za ciężko pracujesz, za ciężko — powie-
działa zakochana w synu matka, która natychmiast przebaczyła mu,
że przez całe miesiące ją zaniedbywał. — Twój brat nie pracuje ani
w połowie tak ciężko, a jednak to on ma być królem — dodała, wy-
dymając z goryczą wargi.
— Oczywiście, że Helmos zostanie królem — odparł lekko Da-
gnarus. — Zasługuje na to, a służyć mu będzie zaszczytem. —
Przysuwając się bliżej, szepnął: — Uważaj na słowa, matko. Bar-
dziej szkodzisz, niż pomagasz naszej sprawie. — Na głos zaś dodał:
— Pragnę pomówić z tobą, matko, w sprawie osobistej. Zwolnij
twe damy.
Nie do księcia należało wydawać polecenia królowej, lecz Da-
gnarus od tak dawna był panem swojej matki, że posłuchała go bez
wahania.
— Proszę nas zostawić — rozkazała damom dworu. — Za-
dzwonię, gdy będę was potrzebować.
Rozkazu królowej nie można było nie usłuchać, zatem gorliwa
szwaczka została zmuszona do odłożenia igły. Wstała z niewymu-
szonym wdziękiem, niby świeżo rozkwitły kwiat unoszący główkę
do słońca; podniosła twarz, której cudowna piękność była tak ideal-
na, że każdy, kto ją widział, zaraz pragnął znaleźć w niej skazę, by
stała się śmiertelniczką. Jej oczy w kształcie migdałów, lekko skoś-
ne, były niezwykle duże i niebieskie jak powietrze, które elfy czczą.
Wargi miała pełne i zmysłowe, podbródek kształtny, lecz stanow-
czy, znamionujący siłę ducha. Spuściła wzrok — pokój jakby po-
ciemniał — ukłoniła się przed królową i obojętnie minęła księcia,
nie okazując najlżejszego zainteresowania.
— Kim jest ta elfka, która właśnie wyszła? — spytał Dagnarus,
starając się mówić obojętnym tonem. Matka była zazdrosna o jego
miłostki i natychmiast usuwała z dworu kobiety, które podziwiał.
Chociaż pragnęła, by się ożenił, uparła się, że poślubi kobietę wy-
braną przez nią. Jak dotąd wszystkie, które mu przedstawiała, były
brzydkie jak noc. —Nie przypominam sobie, bym ją kiedyś widział.
— Zobaczyłbyś ją, gdybyś zadał sobie trud odwiedzenia mnie
— odrzekła matka, zaprzątnięta własnymi żalami. — Przybyła na
dwór dwa tygodnie temu. Jej mąż, lord Mabreton, jest nowym am-
basadorem elfów. Dzisiaj wieczorem odbędzie się obiad na jego
cześć. Ufam, że się zjawisz.
¦ Jeśli sobie życzysz, matko — powiedział książę z niezwykłą
gotowością.
— Tak — odrzekła matka. — Przyjdzie Helmos, jak zwykle
drwiący i pyszny. Musisz go nieco utemperować.
Mimo że Dagnarus nie darzył starszego brata wielką miłością,
nawet on nie mógł się zgodzić, że uczony, serdeczny i skromny
Helmos jest „drwiący i pyszny". Dagnarus, kiedy tylko mógł, uni-
kał takich królewskich obowiązków, gdyż wolał spędzać wieczory
na piciu i grze z przyjaciółmi w miejscowych tawernach. Jednak na-
tychmiast zmienił plany. Nie miał nic przeciwko temu, żeby w swo-
im najlepszym stroju zasiąść u boku ojca na wprost czarującej lady
Mabreton.
Mabreton. Nazwisko brzmiało znajomo. Dagnarus nie mógł so-
bie przypomnieć, gdzie je przedtem słyszał. Zanotował sobie w pa-
mięci, żeby zapytać Silwytha, który z pewnością będzie wiedział
wszystko o damie. I o jej mężu.
— O czym chcesz ze mną rozmawiać? — spytała królowa. Po-
dejrzliwie przyglądała się synowi przymrużonymi oczami. — Chy-
ba nie o tej elfce?
— Oczywiście, że nie, matko — odparł z uśmiechem Dagnarus.
— Zapytałem tylko dlatego, że wypada, bym znał członków dworu
mojego ojca, czyż nie?
Królowa uwierzyła mu. Mówił tonem nonszalanckim, jego zain-
teresowanie kobietą zdawało się być wyłącznie chwilowe, już zapo-
mniane. Dagnarus potrafił umiejętnie udawać, kryć swoje prawdzi-
we uczucia, przetasowywać w duchu talię tak, by karty, których po-
trzebował, leżały zawsze na wierzchu. Nikt nigdy nie przyłapał go
na oszustwie.
Rozejrzał się, chcąc się upewnić, że damy dworu znajdują się
poza zasięgiem słuchu. Przekonawszy się, że są z matką sami, zwró-
cił się do królowej.
— Matko, mam wieści — powiedział Dagnarus, siadając na
krześle stojącym naprzeciw matki, tym samym, które przed chwilą
opuściła śliczna lady Mabreton i które jeszcze zachowało jej ciepło
i zapach perfum. Przez moment księciu trudno było przepędzić jej
obraz, lecz po krótkiej walce z sobą zdołał to uczynić. — Lord Don-
nengal nie żyje.
Królowa wpatrywała się w niego z niemądrym wyrazem twarzy,
skubiąc wachlarz.
— A cóż mnie to może obchodzić? Nigdy go nie lubiłam, choć
twój ojciec oceniał go bardzo wysoko.
— Matko — rzekł niecierpliwie Dagnarus — co to za różnica,
czy go lubiłaś czy nie? On nie żyje. Nie rozumiesz, co to znaczy?
Królowa patrzyła na syna z powątpiewaniem, chcąc go zadowo-
lić, ale nie pojmując, o czym mówi.
— To znaczy — podjął cierpliwie Dagnarus — że w szeregach
Lordów Dominiów powstało wolne miejsce.
Oczy Emillii rozszerzyły się. Wyciągając rękę, schwyciła syna
za ramię z taką siłą, że jej długie paznokcie wbiły mu się w ciało.
— Będzie twoje! Oczywiście! Jakaż to będzie cudowna cere-
monia. Naturalnie sprawię sobie nową suknię. Urządzimy wspa-
niałą ucztę. Podamy...
— Matko — przerwał Dagnarus zimnym, sarkastycznym to-
nem. — Nie każ jeszcze skubać gęsi na ucztę. Wiesz doskonale, że
nie zostanę nawet nominowany na to stanowisko.
— Ależ oczywiście, że zostaniesz! — zawołała ze złością kró-
lowa. — Ojciec nie może ci tego odmówić! To twoje prawo!
— Może odmówić i zrobi to — prorokował Dagnarus. — Nie
uważa mnie za odpowiedniego kandydata. I to dlatego, że nie jestem
krótkowzrocznym molem książkowym, i dlatego, że przesypiam pie-
śni miłosne minstreli i wolę grać w kości z przyjaciółmi, niż patrzeć
w twarz jakiegoś starego filozofa, który ględzi o głębokim znaczeniu
kryjącym się w wycinaniu włosków z nosa. Możesz być spokojna,
matko, że nawet przez chwilę nie weźmie mnie pod uwagę.
— Weźmie. Porozmawiam z królem — powiedziała Emillia,
wstając z szelestem brokatów i jedwabi, chcąc natychmiast iść.
— Nie, matko — sprzeciwił się stanowczo Dagnarus. Dobrze
wiedział, że król Tamaros nie żywi miłości do drugiej żony. — Dla-
tego przyszedłem z tobą pomówić, zanim... — W duchu powie-
dział: „...zanim mi nieodwracalnie zaszkodzisz", na głos jednak
dokończył: — ...podejmiesz dla mnie nadmierny wysiłek.
Matka była niezadowolona.
— Chyba nie zdajesz sobie sprawy, jakie to dla ciebie ważne —
rzekła gniewnie. — Nie masz szansy zostać królem, jeśli nie bę-
dziesz Lordem Dominium, jak twój brat.
— Zdaję sobie sprawę, wierz mi, matko — odparł oschle Da-
gnarus. „I dlatego wolę sam się tym zająć" — pomyślał, lecz nie
wypowiedział. Głośno zaś ciągnął: — Co do tego, bym miał zostać
lub nie królem czy Lordem Dominium, to nigdy się stanie. Król
nigdy nie wydziedziczy Helmosa. Dla mnie.
— Bzdura. Król cię uwielbia... — zaczęła jego matka.
— Tak — przerwał Dagnarus z pełnym goryczy uśmiechem. —
Ale nie aż tak.
— Nie rozumiem, o czym mówisz! — zawołała królowa i znów
poszukała chusteczki. — Na pewno sądzisz, że to moja wina. Za-
chowujesz się, jakbym ci stale psuła szyki, gdy tymczasem kocham
cię nad życie. Nie wiem, jak możesz być tak okrutny...
— Przestań szlochać, matko, i posłuchaj mnie. — Dagnarus tra-
cił cierpliwość. — Nie poruszaj tej sprawy z ojcem. Nie jęcz, nie
dręcz go, nie błagaj, nie nalegaj. Kiedy on lub ktokolwiek inny
wspomni o nominowaniu mnie na Lorda Dominium, zachowuj się
spokojnie, jakby to było oczywiste. Powiedz: „Oczywiście, że mój
syn zostanie nominowany", jakbyś była zdziwiona, że ktoś może
w to wątpić. I nie mów nic więcej. Rozumiesz? Powiedz też dziad-
kowi Olgafowi, by się do tego nie mieszał.
Emillia była niemądrą, jędzowatą, próżną kobietą, która już daw-
no straciła wszelką władzę i wpływy na dworze. Nie było to wy-
łącznie jej winą. Jej ojciec, Olgaf, król Dunkargi, wciąż podkładał
do ognia pod królewskim kociołkiem, by zupa króla stale bulgotała,
licząc na to, że pewnego dnia Jego Królewska Mość uniesie łyżkę
i sparzy sobie usta. Taka pomoc była Dagnarusowi równie potrzeb-
na jak skorpiony w pościeli.
Emillia nie ustąpiła bez protestów pokropionych kilkoma wyciś-
niętymi łzami, twierdząc, że syn jej nie kocha, nikt jej nie kocha, że
jej ofiary są niedoceniane, a ona na pewno potrafiłaby przekonać
Tamarosa, i że biedny drogi papa byłby szczęśliwy, mogąc przybyć
na dwór i poprzeć Dagnarusa w jego prawach.

Dagnarus wysłuchał jej z całą cierpliwością, na jaką mógł się
zdobyć, przypominając sobie, że jako żołnierz musi nauczyć się
znosić trudy i tortury. Potrafił wszakże radzić sobie z Emillia; robił
to już jako dwulatek. Jednym zdaniem oczarowywał ją, a drugim
groził, aż w końcu gubiła się i nie wiedziała, co jest czym. Stopnio-
wo przekonał ją do swojego pomysłu.
Kiedy królowa zaczęła uważać plan za własny pomysł, Dagna-
rus wiedział, że wygrał. Był bezpieczny od jej machinacji. Zaraz też
opuścił ją choć zatrzymał się w przedpokoju z nadzieją ujrzenia
lady Mabreton. Zawiódł się. Nie było jej wśród dam spieszących na
władcze dzwonienie dzwonka królowej.
Dagnarus powrócił do swych komnat, by się wykąpać, przebrać
i przemyśleć postępowanie wobec ojca. Król Tamaros nigdy dotąd
niczego nie odmówił młodszemu synowi, lecz Dagnarus nie był pe-
wien, że tym razem zdoła go przekonać. Nominacja na Lorda Do-
minium była czymś świętym, o co należało się modlić i solennie
rozważać. To nie to samo, co podarowanie synowi kucyka. Mimo
to, gdy kąpiel dobiegała końca, Dagnarus uznał, że wie, jak podejść
ojca.
— Silwyth — powiedział Dagnarus, potrząsając mokrymi kę-
dziorami i energicznie się wycierając. — Chcę cię o coś zapytać.
— Tak jest, Wasza Wysokość. Czym mogę służyć?
Elf wyjmował strój księcia, odpowiedni na audiencję u króla,
choć Dagnarus nie wspomniał, że zamierza się widzieć z Jego Kró-
lewską Mością. Silwyth wiedział. Silwyth zawsze wiedział. Dagna-
rus już dawno zarzucił dociekanie, skąd.
— Moja matka ma nową damę dworu. Elfkę.
— To z pewnością lady Mabreton, Wasza Wysokość.
— Tak, tak się nazywa. Opowiedz mi o niej, Silwyth — powie-
dział Dagnarus.
Zazwyczaj w ubieraniu się pomagał księciu zastęp lordów, jed-
nak Dagnarus, otrzymawszy wieści o śmierci lorda Donnengala,
skrócił swe poranne igraszki, dlatego był teraz sam na sam z szam-
belanem.
— Jest małżonką lorda Mabretona, Opiekuna Wschodniego
Lasu i Lorda Dominium. On należy do Domu Wyval i jest lojalny
wobec Boskiego, lecz nie nadmiernie, jeśli Wasza Wysokość poj-
muje, co mam na myśli. Tarcza Boskiego mianował Mabretona
Lordem Dominium, za co jest mu odpowiednio wdzięczny. Lady
Mabreton niechętnie przebywa na dworze. Nie chciała się tu zjawić
i podobno stanowczo odmówiła towarzyszenia lordowi, kiedy pro-
pozycja padła po raz pierwszy. Dano jej do zrozumienia, że lord
straciłby twarz, gdyby ona została, sprzeciwiając się życzeniom nie
tylko męża, ale i Tarczy. Podobno lord Mabreton zagroził jej roz-
wodem, gdyby nie podążyła za nim, co oznaczałoby ostateczną
niełaskę oraz ruinę dla niej i jej rodziny. Jednak trudno mi uwierzyć
w tę plotkę, ponieważ lord Mabreton ubóstwia swoją piękną żonę.
Zgaduję, że to jej rodzina przekonała ją do podróży, gdyż jest to
Dom zubożały i uzależniony od jej wpływów. Mniejsza zresztą
o powody. Jest na dworze. I nie tylko to — jest damą dworu. Nie
chciałbym uchybić twojej matce, panie, kiedy powiem, że lady Ma-
breton to stanowisko unieszczęśliwia.
— Tak? To ciekawe. — Dagnarus uśmiechnął się, zadowolony
z tego, co usłyszał. — Powiedz mi, Silwyth, dlaczego nazwisko
Mabreton wydaje mi się znajome? Gdzie je słyszałem?
— Myślisz, panie, o lordzie Mabretonie, który był ambasado-
rem, kiedy Wasza Wysokość był chłopcem. Mniej więcej w tym
czasie, kiedy dokonał się podział Kamienia Władzy...
Dagnarusowi wróciła nagle pamięć — wspomnienie Silwytha
zatapiającego nóż w plecach elfiego lorda.
— Na bogów! — Dagnarus przypatrzył się uważnie Silwytho-
wi, którego twarz była spokojna i niewzruszona jak zawsze. —
Wiem, o kim mówisz! Czy to jakiś krewny tego lorda Mabretona?
— Byli braćmi, panie. Lady Mabreton była żoną pierwszego
brata. Według zwyczaju elfów jeśli drugi brat jest nieżonaty, może
pojąć za żonę wdowę po swoim bracie, jeżeli jej rodzina oceni, że
to małżeństwo będzie korzystne dla damy. W tym przypadku jej ro-
dzina za wszelką cenę chciała utrzymać fortunę rodzinną Mabreto-
nów, toteż zgodzili się chętnie.
— Rozumiem. Dlaczego nie widywałem jej na dworze, kiedy
byłem dzieckiem? Choć pewnie i tak nie zwróciłbym na nią uwagi
— rzekł Dagnarus, zapinając wysadzany klejnotami pas. — Wtedy
więcej zajmował mnie mój pies niż kobiety. Ale nawet taki mały
chłopiec musiałby zauważyć tak piękne stworzenie.
— Jestem pewien, że Wasza Wysokość zauważyłby ją— rzekł
Silwyth z nutką smutku w głosie. — Nasze kobiety słyną z piękno-
ści, a jej uroda jest niezrównana. Wówczas jednak nie było jej na
dworze. Mieszkała w domu, który pierwszy lord Mabreton zbudo-
wał dla niej nad rzeką Hammerclaw. Kiedy otrzymała wiadomość
o śmierci męża, pod ochroną Tarczy wróciła do swojej rodziny.
Dagnarus zachmurzył się.
— Czy nadal jest pod opieką Tarczy?
Silwyth zawahał się, po czym powiedział:

— Nie, Wasza Wysokość. Jej rodzina i rodzina małżonki Tar-
czy nie żyją z sobą dobrze, a ostatnio ich stosunki się pogorszyły.
Tarcza nie chroniłby jej. Może to również było przyczyną, dla któ-
rej uznała za wskazane przybyć do Vinnengael.
— Wspaniale. Silwyth, sprawiłeś, że zabłysło dla mnie dzisiaj
słońce. Oczywiście słyszałeś nowiny.
Dagnarus wsunął ramiona w rękawy bogato haftowanego i pod-
bitego futrem płaszcza, który narzucił na krótką tunikę.
— O zgonie lorda Donnengala? Tak, Wasza Wysokość. Przyj-
mij, panie, moje kondolencje. Jak sądzę, dobrze go znałeś.
— Prawdę mówiąc, nie obchodził mnie wcale. Ważne jest to,
że teraz zwolniło się stanowisko w szeregach Lordów Dominiów.
— Tak, Wasza Wysokość. Jestem tego świadom.
Dagnarus odwrócił się z rękami na biodrach i przyjrzał się Sil-
wythowi.
— Wiesz, że go pragnę. Wiesz, że muszę je dostać, jeśli kiedy-
kolwiek mam być królem. Jakie mam szanse? Co wiesz?
— Wasza Wysokość może uzyskać nominację — powiedział
Silwyth, choć bez przekonania — ale Rada Lordów Dominiów jej
nie przyjmie.
— Decyzja nie musi być jednogłośna.
— To prawda, panie, ale twój brat Helmos jest naczelnikiem
rady i wątpliwe, czy pozostali ludzie sprzeciwią mu się, chociaż
mówi się, że niektórzy są po twojej stronie.
— Do licha z Helmosem! — zaklął książę. — Niech go Próżnia
pochłonie!
— Poszę uważać, Wasza Wysokość. Ktoś może usłyszeć twoje
wynurzenia.
— Poza nami nikogo tu nie ma — rzekł niecierpliwie Dagna-
rus, ale zniżył głos. — Co mi radzisz?
— Musisz zdobyć poparcie króla, panie. Pozostali Lordowie
Dominiów mogą przegłosować Helmosa, jeśli będą wiedzieli, że
postępują zgodnie z życzeniem Jego Królewskiej Mości.
— I jak tak myślę — powiedział Dagnarus. — Jeszcze coś.
Chciałbym dać lady Mabreton drobny podarek. Ty wiesz najlepiej,
co to ma być i jak mam jej to dać. Klejnoty? Czy elfki lubią klejnoty?
Silwyth ponownie zawahał się, lecz tym razem wahanie było tak
wyraźne, że Dagnarus je zauważył.
— Co się stało, Silwyth? Wyglądasz, jakbyś się napił octu.
Czyżbyś sam kochał się w tej kobiecie?
— Nie, panie. Nic podobnego — odrzekł chłodno Silwyth. —
Elfy się nie zakochują, a jeśli to czynimy, to na własną zgubę.
Moje małżeństwo jest już ułożone, pobierzemy się za pięćdziesiąt
lat, gdy panna osiągnie odpowiedni wiek. Ale lady Mabreton jest
bardzo piękna, a gdy raz się spotkaliśmy, była dla mnie niezwykle
łaskawa. Nie chciałbym, by stała się jej krzywda.
— Nie skrzywdzę jej, Silwyth — zapewnił żarliwie Dagnarus.
Położył dłoń na ramieniu szambelana. — Gdy zobaczyłem ją u mat-
ki, nie chciała na mnie nawet spojrzeć. Chcę tylko, by obdarzyła
mnie uśmiechem. To wszystko. Jeśli nienawidzi ludzi, może uda
mi się sprawić, że zmieni zdanie. Oddać przysługę obu naszym na-
rodom.
— Może, Wasza Wysokość. — Mimo przymilnego tonu księcia
Silwyth nie wydawał się przekonany.
— Ależ, Silwyth — rzekł Dagnarus. — Przecież mnie znasz.
Wiesz, że moje serce jest odporne na kobiece sztuczki. Z tego, co
mówisz o damie, wynika, że jej serca nie wzruszy jakiś tam czło-
wiek. Jest nieszczęśliwa i nie można jej za to winić. Zmuszona spę-
dzać czas w towarzystwie mojej matki! Cóż w tym złego, że chcę ją
odrobinę rozweselić?
— Nic, panie.
Jeśli Silwyth westchnął, to wyłącznie w duchu, tak aby książę
nie usłyszał. Silwyth wiedział, komu jest winien lojalność. Nie za-
mierzał narażać swojej pozycji nawet dla kobiety, która kwitła ni-
czym kwiat w ogrodzie jego myśli. Jak powiedział Dagnarusowi,
Tarcza na pewno nie otoczy opieką lady Mabreton. Silwyth zerwał
kwiat i wręczył go księciu, choć nie bez westchnienia.
— Co do podarku, kobiety elfów uważają większość klejnotów
za krzykliwe i ostentacyjne. Niektóre jednak są odpowiednie: dia-
ment dla swej czystości, błękitny topaz i szafir, ulubione przez bo-
gów powietrza. Ale gdyby Wasza Wysokość nie wahał się przed
wydatkiem...
— Nie waham się — powiedział Dagnarus. — Ostatnio wiodło
mi się w kościach.
— Wobec tego proponuję mały drobiazg z rzadkiego turkusa.
Posiada on magiczne właściwości i chroni tego, kto go nosi, od nie-
bezpieczeństwa. Taki dar wyraziłby twój podziw, a zarazem powa-
żanie. Będzie go mogła nosić jawnie, z honorem. Jej mąż nie znaj-
dzie w nim nic niestosownego ani nie zabroni jej przyjęcia go.
— Znakomicie. Gdzie mam go szukać?
— Turkusy można znaleźć wyłącznie u Pecwae, Wasza Wyso-
kość. Tylko oni znają ich źródło. Ich biżuteria jest delikatna, odpo-
wiednia dla elfich kobiet, a także wysoko ceniona przez nasz lud.
Jeśli Wasza Wysokość zechce, wezmę to na siebie. Pójdę na targ
i dokonam zakupu.
— Tak, zrób to, Silwyth. Przynieś mi błyskotkę, a ja ją podaru-
ję lady Mabreton.
— Jak sobie życzysz, Wasza Wysokość.
— A po drodze wstąp do Świątyni i zostaw wiadomość dla
Łaty. Chcę z nim pomówić. Właściwie — dodał książę, uderzony
nagłą myślą — chcę, żeby był obecny na bankiecie. Wyrobię mu
zaproszenie. Mój ojciec go lubi i niedawno nawet wspominał, że
chętnie by się z nim spotkał. Możliwe, że będziemy rozmawiać do
późna, więc przygotuj stary pokój Łaty. Mam nadzieję, że zdoła się
uwolnić ze szponów tych rozgdakanych kur, magów, by spędzić
noc z dala od swojej wilgotnej i ciasnej celi.
— Gdyby Wasza Wysokość przesłał pisemną prośbę z wyja-
śnieniem, że panicz Gareth jest potrzebny w sprawie państwowej,
przełożony studentów musiałby się zgodzić. W przeciwnym razie
obawiam się, że zwolnienie go może być trudne. Od nowicjuszy
wymaga się, żeby poświęcali się wyłącznie swoim studiom, nieroz-
praszani wpływami z zewnątrz.
— Czy ta prośba musi być na piśmie? Chyba nie da się tego
uniknąć.
Dagnarus szarpnął niecierpliwie duży sygnet, który nosił na pal-
cu wskazującym prawej ręki.
— Masz tutaj. Ułóż za mnie list, podpisz go i zapieczętuj. Po-
wiedz Łacie, że ma się tu spotkać ze mną w porze zapalania świec.
Dopilnuj, żeby miał się w co ubrać, dobrze? Ta jego ogolona głowa
wystająca z szerokiego kołnierza nadaje mu wygląd żółwia.
— Tak jest, Wasza Wysokość. — Silwyth przyjął pierścień.
Już od wielu lat zajmował się korespondencją Dagnarusa; ostat-
nie poznaczone kleksami i błędami ortograficznymi zdanie wymusił
na księciu nauczyciel, Evaristo. Nauczyciel został zwolniony ze swo-
ich obowiązków, kiedy książę miał dwanaście lat, w czasie gdy Ga-
reth, jedyny prawdziwy uczeń guwernera, wstąpił do Świątyni Ma-
gów, by studiować magię. Tamaros zwolnił nauczyciela, uznając nie-
chętnie fakt, że młodszy syn nie jest i nigdy nie będzie uczonym,
chociaż ojciec wciąż miał nadzieję, że kiedy Dagnarus się wyszumi,
doceni rozkosze cichej nauki. Płonna nadzieja, mówiąc oględnie.
— Idę spotkać się z ojcem — powiedział Dagnarus, zerka-
jąc krytycznie na swoje odbicie w lustrze. — Życz mi powodzenia,
Silwyth.
— Życzę, panie — rzekł Silwyth. — Będzie ci ono potrzebne
— dodał, lecz po elfiemu. Książę nigdy nie zadał sobie trudu, by się
tego języka nauczyć.
— Pozdrawiam cię, czcigodny ojcze — rzekł Dagnarus i wszedł
do gabinetu króla, zawijając zamaszyście peleryną, na skutek czego
papiery sfrunęły niczym poruszone zrywającym się wiatrem.
Podszedł do króla, zahaczając płaszczem o rogi ksiąg i przesu-
wając je. Jego głośne kroki zakłóciły kontemplacyjną ciszę, jego
nieokiełznany zwierzęcy duch zdawał się zmagać z ogniem, który
z nich zapłonie szybciej i jaśniej. Wszystko to zburzyło spokój kró-
lewskiego gabinetu tak skutecznie, jakby Dagnarus był strzałą z ku-
szy wystrzeloną zza okna. Król Tamaros podniósł wzrok znad swej
pracy z ciepłym, pobłażliwym, jednakże niepewnym uśmiechem.
Chociaż widok przystojnego syna rozgrzewał go niczym wino z ko-
rzeniami, Tamaros nigdy nie był pewien, czy mu to wino nie za-
szkodzi. W wieku blisko dziewięćdziesięciu lat król cenił sobie nie-
zawodność oraz stałość. Nawet ci, którzy Dagnarusa podziwiali,
a było ich wielu, nie użyliby tych słów w odniesieniu do księcia.
— Witaj, synu — rzekł Tamaros, odkładając pracę.
Widok z tej komnaty był oszałamiający: szeroka panorama świata
we wszystkich czterech kierunkach, obejmująca góry, równiny, wiel-
kie miasto, wspaniałe wodospady otulone szalami tęcz, a ponad tym
wszystkim błękitna kopuła nieba i promienne słońce. Król wchodził
do tej komnaty codziennie, przez całe swoje życie, lecz zawsze za-
trzymywał się i patrzył zdjęty nabożnym podziwem, pokorny i po-
mny łaski bogów.
Dagnarus nie poświęcał światu ani jednego spojrzenia, a nawet
narzekał na jasność pokoju.
— Jak możesz tu czytać, ojcze? Słońce świeci tak mocno, że na
wpół oślepłem. — Dagnarus przysiadł na biurku ojca, rozsuwając
księgi i gniotąc papiery. Ułożywszy twarz w wyraz powagi, ściszył
głos. — Mam smutne wieści, ojcze. Nie wiem, czy już słyszałeś.
— Nic nie słyszałem — powiedział zaniepokojony Tamaros.
Założył zakładkę i zamknął książkę. — Co się stało, synu?
— Lord Donnengal nie żyje — odrzekł Dagnarus żałobnym,
pełnym szacunku tonem. — Pomyślałem, że powinieneś się dowie-
dzieć, by przekazać kondolencje rodzinie. Przyszedłem zaraz, jak
otrzymałem wiadomość.
— To rzeczywiście smutna nowina — stwierdził prawdziwie
zasmucony Tamaros. — Jak to się stało?
— Był na polowaniu — wiesz, że bardzo lubił ten sport — i na-
gle złapał się za pierś, wydał wielki okrzyk i spadł z konia. Jego
giermek i koniuszy robili, co w ich mocy — rozsznurowali dublon
i rozluźnili pas — ale nie było dla niego ratunku. Mówią, że pękło
mu serce.
— Taki krzepki człowiek — powiedział Tamaros. — Mężczy-
zna w kwiecie lat.
— Ależ, ojcze — rzekł rozbawiony Dagnarus — lord Donnen-
gal miał przynajmniej sześćdziesiąt lat.
— Tak? — przygnębiony Tamaros podniósł wzrok. — Chyba
masz rację. — Westchnął, potrząsnął głową. — Gdyby nie wy-
glądało to na kwestionowanie woli bożej, powiedziałbym, że żyję
za długo. Za długo. Przyjaciele moich młodych lat nie żyją, a teraz
rzucam szczapy na stosy pogrzebowe ich dzieci.
Składając ręce, pochylił głowę i wyszeptał cichą modlitwę za
zmarłego drogiego i szanowanego przyjaciela. Dagnarus, choć pło-
nął z niecierpliwości, miał dość rozsądku, by pozwolić ojcu na
chwilę żałoby. W końcu niespokojnie przerwał milczenie.
— Chyba pamiętasz, ojcze, że po śmierci lorda Donnengala
w szeregach Lordów Dominiów pozostaje wolne miejsce.
Tamaros, któremu przerwano modlitwę, podniósł wzrok.
— To prawda — powiedział, dodając z nutką nagany — i w od-
powiednim czasie zastanowimy się, kto ma je zająć.
— Ojcze — rzekł Dagnarus prosząco — właściwe i słuszne
jest, byś nominował mnie na to stanowisko.
— Mój synu — odparł Tamaros, patrząc na Dagnarusa z pełnym
miłości współczuciem — ty go nie pragniesz.
— Przeciwnie, ojcze — zaprotestował dotknięty Dagnarus. —
Pragnę go bardzo. Jestem pełnoletni. To miejsce należy mi się
z urodzenia.
— Urodzenie, tytuł, ranga, majątek — nic z tego nie gra roli
przy wyborze Lorda Dominium. Powołanie przychodzi z zewnątrz
od bogów oraz z wewnątrz, z serca. Pragniesz tego, bo nie wiesz,
z czym wiąże się piastowanie stanowiska Lorda Dominium —jest
to życie poświęcone budowaniu pokoju. Ty zaś, mój synu, jesteś
urodzonym wojownikiem.
— A ty tym powołaniem gardzisz! — odparł Dagnarus z twarzą
pociemniałą od gniewu.
— Wcale nie, synu — sprzeciwił się ostro Tamaros. To prawda,
przeżył dwa pokolenia, ale nie stał się kruchym starcem o słabym
umyśle. — Vinnengael jest silne, ponieważ jego armia jest silna.
Nasi sąsiedzi nas szanują. Wiedzą, że nie będziemy się starali po-
chopnie poszerzać naszych ziemi ich kosztem. Ale mają także świa-
domość, że będziemy bronić naszych granic przed wszelkimi zaku-
sami, jak sam dobrze wiesz, gdyż ostatnio brałeś udział w wojnach
z elfimi podjazdami.
— Proszę o wybaczenie, ojcze — rzekł Dagnarus, widząc, że
popełnił błąd i że wybuchy złości nie pomogąjego sprawie. — Po-
wiedziałem to bezmyślnie.
Książę, niezdolny dłużej usiedzieć w miejscu, wstał z biurka Ta-
marosa i zaczął chodzić po komnacie z ponurą miną, z rękami
założonymi na piersi i spuszczoną głową.
— Helmosa uczyniłeś Lordem Dominium — odezwał się Da-
gnarus, przystając i spoglądając na ojca oczami rozjarzonymi niby
zielony płomień. — Jestem twoim synem, tak samo jak on. Mam ta-
kie samo prawo do tego zaszczytu jak on. — Pochylił się i rzekł
błagalnie: — Jak to będzie wyglądało, ojcze, jeśli w razie jakiegoś
okropnego nieszczęśliwego wypadku mój brat umrze, nie spłodziw-
szy dziedzica, i tron obejmę ja? Ludzie nie będą mnie poważać, po-
nieważ nie jestem Lordem Dominium jak mój brat. Powiedzą: „Nie
jest godny". Już tak mówią — dodał znacząco.
— Kto? — Teraz Tamaros się rozgniewał. — Kto mówi takie
rzeczy?
Dagnarus spuścił wzrok, gęste rzęsy przysłoniły płomienne
spojrzenie.
— Nie wymienię nazwisk, ojcze. Nie chcę, żeby wszyscy utra-
cili twą łaskę tylko dlatego, że mówią prawdę. Ani ty, ani magowie
nie uważacie mnie za godnego.
— Oczywiście, że jesteś godny — oświadczył niepewnie Ta-
maros, zmuszony się bronić. — Twoja dzielność i odwaga nie pod-
legają dyskusji. Twoje czyny w bitwie sławi cały świat. Nie chodzi
o to, czyś godny, synu, lecz czy się nadajesz. Z natury i tempera-
mentu nie jesteś odpowiednim kandydatem na Lorda Dominium,
Dagnarusie. A to, czy jesteś Lordem Dominium czy nie, nie ma nic
wspólnego z tym, czy będziesz dobrym czy złym władcą. Ciesz się,
że jesteś znakomitym żołnierzem...
— A dlaczego, mój ojcze, znamienity żołnierz nie może być
Lordem Dominium? — sprzeciwił się Dagnarus. Twarz zarumieniła
mu się z emocji upierania się przy swojej racji, ogarnęło go roz-
gorączkowanie. Był w owej chwili królewski, szlachetny i wznio-
sły, co wywarło głębokie wrażenie na jego ojcu. — Sam twierdzisz,
że dla zapewnienia pokoju musimy być przygotowani na wojnę,
aby go bronić. Czcigodni magowie idą w bój wraz z nami, z mo-
dlitwą na ustach, dzierżąc w dłoniach zarówno miecz, jak i księgę
z zaklęciami. Bogowie nie odwracają się od nich, lecz wspierają ich
i błogosławią ich dzieło. To prawda, że pośród ludzkich Lordów
Dominiów nigdy nie było Lorda Bitwy, ale to nie znaczy, że nie
może go być. U elfów wszyscy Lordowie Dominiów to wojownicy.
Zasłuchany, oczarowany Tamaros zastanawiał się poważnie nad
słowami syna.
Dagnarus, widząc, że nadarza się okazja, dodał:
— Możesz mnie przynajmniej nominować, ojcze. Pozostali
Lordowie Dominiów będą musieli głosować i jeśli postanowią mnie
nie uznać, ugnę się przed ich wolą oraz wolą bogów. Lecz w oczach
innych powinienem mieć twoje poparcie. Odmów mi go, a po-
wiedzą, że nie darzysz mnie zaufaniem i szacunkiem.
Do Tamarosa zaczęło docierać, że Dagnarus ma rację. Helmos
skończył już trzydzieści lat, cieszył się świetnym zdrowiem, miał
silne ciało i umysł, rzadko chorował. Jednak ścieżki bogów są ta-
jemnicze i kapryśne. Wypadki się zdarzają — wypadek zabrał życie
matce Helmosa. Co więcej, dotychczas Helmos i jego żona Anna
nie spłodzili potomka, mimo że bardzo go pragnęli i modlili się
o niego. Od ich ślubu upłynęło dziesięć lat, a nadal byli bezdziet-
ni. Istniało duże prawdopodobieństwo, że Dagnarus obejmie tron,
a gdyby po dworze i królestwie rozniosło się, że odmówiono mu za-
szczytu mianowania na Lorda Dominium, ludzie zastanawialiby
się, wątpili, może i rozglądali się za innym królem.
Wojna domowa — największa obawa każdego władcy. Tamaros
wychował się, słuchając opowieści dziadka o krwawej wojnie do-
mowej, która niemal doprowadziła do upadku Vinnengael. Słyszał,
jak elfy, orkowie i krasnoludy wykorzystali bitwy ludzi, by wedrzeć
się przez granice i zagarnąć ogromne tereny; ziemię tę potem odbi-
to, lecz za cenę krwi i trudu. Tamaros musiał zrobić to, co w jego
mocy, aby zyskać pewność, że jego królestwo pozostanie nietknię-
te, spokojne, stałe.
„To prawda, Dagnarus różni się od swego brata, od pozostałych
Lordów Dominiów, ale gdybyśmy wszyscy byli tacy sami — prze-
konywał sam siebie Tamaros — świat stanąłby w miejscu. Jedni
opiekują się stadem, inni je wyrzynają".
— Istnieje ryzyko, Dagnarusie — przemówił Tamaros, w du-
chu podziwiając i napawając się urodą syna, jego zdrowiem i wi-
docznym apetytem na życie. — Powołanie na Lorda Dominium jest
niebezpieczne.
— Jestem żołnierzem, ojcze — odparł Dagnarus. — Ryzyko
jest wpisane w moje powołanie. — Mówił żarliwie, pokorny i pięk-
niejszy niż kiedykolwiek. — Nominujesz mnie, ojcze?
Tamaros westchnął. Serce nakazywało mu inaczej, lecz nie po-
trafił powiedzieć: „Nie".
— Tak, mój synu.
— Dziękuję ci, ojcze, za to, że dajesz mi szansę! — Dagnarus
był bardziej promienny niż słońce; w tej chwili to on na wpół —
albo i całkiem — oślepiał swego rodzica. — Postaram się, byś mógł
być ze mnie dumny. A teraz nie będę ci dłużej przeszkadzał w pra-
cy. Jeśli pozwolisz, odejdę.
Tamaros skinął głową. Dagnarus wyszedł, a gdy oddalał się kory-
tarzem, Tamaros posłyszał jego radosny głos wyśpiewujący żywą
piosenkę do tańca. Tamaros nie wrócił do pracy, ale siedział, patrząc
niewidzącym wzrokiem w księgę, która wcześniej go pochłaniała.
Król wciąż siedział, wbijając niewidzące oczy w książkę, gdy
wszedł Helmos.
Spokojnie, nie narzucając się, Helmos stanął u boku ojca. Cze-
kał w milczeniu, aż Tamaros zauważy jego obecność.
— Widzę, że znasz już nowiny, ojcze — powiedział z łagodną
powagą Helmos. — Przykro mi, że nie ode mnie. Wiem, jak głębo-
ko musiała cię dotknąć śmierć lorda Donnengala.
— Dagnarus mi powiedział — rzekł Tamaros, wyciągając rękę,
by uścisnąć dłoń ukochanego syna.
— Dagnarus! — Helmos zmarszczył brwi.
— Powiedział, że nowina na pewno mnie zasmuci i że powinie-
nem wiedzieć, aby przekazać kondolencje wdowie oraz dzieciom.
— Mój brat robi się ostatnio niezwykle czuły — rzekł Helmos,
rzucając zaniepokojone spojrzenie na ojca.
Tamaros uśmiechnął się melancholijnie.
— Nie jestem zniedołężniałym starym głupcem. Jeszcze nie.
Wiem, co nim naprawdę kierowało. Chce — Tamaros skierował na
syna twarde spojrzenie — objąć stanowisko po śmierci lorda Don-
nengala. Dagnarus chce zostać Lordem Dominium.
— To niemożliwe — rzucił krótko Helmos.
— Nie jestem tego pewien — stwierdził zamyślony Tamaros.
— Ojcze! Chyba nie mówisz tego poważnie! Przepraszam, oj-
cze. To nie brak szacunku, ale Dagnarus jest zupełnie nieodpowied-
nim...
— To słowo — przerwał Tamaros. — „Nieodpowiedni". To
znaczy, że nie pasuje do naszego pojęcia o tym, jaki powinien być
Lord Dominium. Ale zastanawiam się — kimże my jesteśmy, żeby
ustalać pojęcia? Czyż to nie bogowie wybierają? Może wybrali
jego.
— Jak to, ojcze? — zapytał Helmos.
— Napełniając jego serce pragnieniem — odrzekł Tamaros.
— Wobec tego moim bratem targa wiele zesłanych przez bo-
gów pragnień — odpowiedział z goryczą Helmos. On i jego uwiel-
biana żona tak gorąco pragnęli dzieci, których bogowie im nie dali,
podczas gdy Dagnarus płodził bękarty jakby od niechcenia, niczym
wałęsający się bez celu kocur. — A on je wszystkie zaspokaja.
— O czym mówisz? — spytał rozgniewany Tamaros.
Helmos westchnął głęboko i usiadł naprzeciw ojca.
— Mówię o tym, o czym nie chciałem wspomnieć, o czym —
miałem nadzieję — nigdy nie będę musiał ci powiedzieć, ojcze.
Mój brat nie może zostać Lordem Dominium. Kiedy mówię, że jest
nieodpowiedni, nie rzucam słów na wiatr. To rozwiązły nierób.
Spędza noce na piciu i zalecaniu się do niegodnych kobiet. Urodzo-
ne z tego dzieciaki mogłyby zaludnić małe miasteczko!
— To plotki — odparł ze złością Tamaros. — Zawistne plotki.
Może Dagnarus rzeczywiście od czasu do czasu grywa i pije za
dużo wina, ale ja w młodości także lubiłem zagrać w kości.
Helmos pokręcił głową.
— On jest niemal analfabetą, ojcze. Ledwo potrafi się podpisać.
— Bywa na sądach — zaoponował Tamaros. — Ilekroć pro-
siłem go o wydanie wyroku, wykazywał mądrość i sprawiedliwość.
Jego reputacja żołnierza i dowódcy jest bez zarzutu.
— Owszem, to prawda, jest inteligentny — przyznał Helmos.
— Ma wrodzony spryt, przyziemny zdrowy rozsądek. Temu nie
przeczę. Nie przeczę także, że jest dobrym przywódcą dla żołnie-
rzy. I niech tak pozostanie, ojcze. Niech mój brat poprzestanie na
dowodzeniu naszą armią. Proszę cię, ojcze, nie udzielaj mu magicz-
nej mocy Lorda Dominium! Zresztą i tak nie sądzę, że będzie jej
chciał. Przysięgłym i świętym obowiązkiem Lorda Dominium jest
zachowywanie pokoju.
— To prawda — powiedział Tamaros. — Taka była pierwotna
intencja. Tak mi się przynajmniej wydawało. Może... Może się
myliłem.
Tamaros wstał i podszedł do wschodniej ściany komnaty i wyj-
rzał na góry. Było późne popołudnie. Słońce chyliło się ku zachodo-
wi. Czerwonozłote promienie ozłociły twarz Tamarosa, jakby został
skąpany w złocie, tworząc rzeźbiony wizerunek mądrości i odpowie-
dzialności, maskę króla, którego dziedzictwo przetrwa w czasie, po-
dobnego bogom króla o mitycznych proporcjach.
Helmos pomyślał: „Będę dobrym królem. Nie wielkim. On to
widzi. I chociaż mnie kocha, jest mną zawiedzony. Cóż, jestem,
jaki jestem. Takim stworzyli mnie bogowie. Nie mogę się zmienić".
Tamaros, założywszy ręce na plecach, odwrócił się twarzą do
syna.
— Miałem nadzieję, że gdy każda z ras otrzyma Kamień Wła-
dzy, zjednoczymy się i nauczymy żyć w pokoju. Moje nadzieje
okazały się płonne. Elfy stale coś knują przy naszych granicach,
krasnoludy podbiły i władają kilkoma ludzkimi miastami, które
według nich zostały zbudowane na ich ziemi.
— Krasnoludy uważają, że całe Vinnengael zostało zbudowane
na ich ziemi — zauważył oschle Helmos.
— Racja, lecz miałem nadzieję, że ich podejście zmieni się.
Wygląda na to, że Kamień Władzy dał innym rasom odwagę, a nam
nadał pozór słabości. Myślą, że mając Kamień Władzy, mogą nas
zuchwale atakować. Może potrzebujemy Lorda Bitwy, Lorda Do-
minium, który przysięgnie nie tylko chronić pokój, lecz w razie ko-
nieczności czynić to za pomocą miecza.
— A gdybyśmy powołali Lorda Bitwy, co powstrzyma elfy,
krasnoludy i orków od ustanowienia swoich? — protestował z nie-
zwykłą gwałtownością Helmos, stając z ojcem twarzą w twarz. —
Nie, ojcze. Nie dopuszczaj do siebie rozczarowania w związku
z Kamieniem Władzy. Miej wiarę w bogów. Oczekujesz zbyt wie-
le w zbyt krótkim czasie, to wszystko. Twoje marzenjc o pokoju
spełni się, ale potrzeba na to czasu. Pracujemy z innymi Lordami
Dominiów, pragnąc się wzajemnie zrozumieć, nauczyć się szano-
wać przekonania drugich. Dopiero kiedy sobie zaufamy, będziemy
mogli postarać się zmienić te przekonania, które blokują drogę do
prawdziwego pokoju.
— W twoich słowach brzmi mądrość, synu, lecz nie jesteś jesz-
cze królem. Ja nim jestem i muszę robić to, co uważam za najlepsze
dla naszego ludu, zarówno teraz, jak i w dalszej przyszłości.
Słońce schowało się za horyzont. Pokój zasnuły cienie. Rzeź-
biona maska przedstawiała teraz starego człowieka, przygiętego do
ziemi ciężarem wielu trosk, zgarbionego i znużonego.
— Powiedz mi, że nie obiecałeś jeszcze niczego Dagnarusowi,
ojcze — poprosił cicho Helmos.
Tamaros nie odpowiedział, tylko odwrócił się i spojrzał w okno.
Helmos milczał przez długi czas. Cienie w komnacie wydłużyły
się. Wszedł sługa, by zapalić świece. Helmos wykonał gest dłonią
i sługa usunął się cicho.
— Nigdy w życiu nie postąpiłem wbrew twemu życzeniu, ojcze
— przemówił wreszcie Helmos. — Jednak w tej sprawie nie poprę
cię. Sprzeciwiam się nominacji mojego brata i zrobię wszystko, co
w mojej mocy, żeby ją uniemożliwić.
Tamaros.nadal nic nie mówił i wyglądał przez okno.
— Dagnarus nie będzie miał powodu winić cię za to, ojcze —
dodał Helmos. — Winę wezmę na siebie. Podasz do wiadomości
publicznej, że go popierasz. Nie stracisz przez to jego miłości.
— Zrobisz, co uznasz za słuszne, tak jak cię nauczyłem — ode-
zwał się Tamaros, lecz jego głos brzmiał zimno. — Jednakże spra-
wia mi ból widzieć mych synów w stanie wojny.
Helmos stał cicho, walcząc z sobą, pragnąc zadowolić ojca, ale
nie mogąc tego uczynić, jeśli nie chciał postąpić wbrew nakazo-
wi serca. Wiedział, co powiedzieć, aby wzmocnić swoje argumen-
ty, aby ostatecznie zdyskredytować brata, zniszczyć Dagnarusa na
wieki w oczach ojca. Lecz te słowa były tak czarne, tak brzydkie,
tak wstrętne, że Helmos nie potrafił się zmusić do wypowiedze-
nia ich na głos. Żywił szczerą obawę, że mógłby przyprawić ojca
o śmiertelny wstrząs. Poza tym Helmos nie miał dowodów. Jego
źródło było niewiarygodne — pewna kobieta doniosła mu o sło-
wach dotyczących magii Próżni wypowiedzianych przez sen, ko-
bieta, która przyszła do Helmosa z żądaniem pieniędzy za milcze-
nie. Ojciec nie uwierzyłby w jej szaloną opowieść, a Helmos nie
mógł go za to winić.
Sam musi nieść to brzemię.
— Przykro mi, ojcze — powiedział i wyszedł z komnaty.
Tamaros przez długi czas stał w ciemności, gdyż sługa, do któ-
ego należało zapalanie świec, posłyszawszy kłótnię między królem
następcą tronu, był zanadto wstrząśnięty i przerażony, by wejść
ponownie.
DOROSŁY
CHŁOPIEC DO BICIA
Gareth był zmęczony jak pies.
Cały ten dzień, od bardzo wczesnego rana do zapadnięcia zmro-
ku spędził na studiach, swoich właściwych studiach. Połowę po-
przedniej nocy spędził na studiach niewłaściwych, sekretnych. Nie
zamierzał długo siedzieć, ale wpadł na trop odkrycia, które go za-
równo odpychało, jak i intrygowało, i nie zdołał przerwać swych
poszukiwań, dopóki jego oczy same się nie poddały, zamykając się
wbrew jego woli.
Poranny dzwonek zastał go zgarbionego nad książką, zesztyw-
niałego i z bolesnym skurczem w szyi. W klasie był otępiały i roz-
kojarzony, czym doprowadził do gniewu nauczyciela. Ponieważ
marzył o łóżku i planował wcześnie położyć się spać, wezwanie
księcia na bankiet i na noc w zamku przyjął z przygnębieniem.
Gareth tęsknie pomyślał, że mógłby odmówić, wymówić się
złym samopoczuciem, lecz przełożony studentów — który udzielił
Garethowi zezwolenia na uczestnictwo w bankiecie na zamku, a te-
raz przyglądał się młodemu człowiekowi z nieskrywaną zazdrością
— uznałby odmowę za niezwykle dziwaczną i mógłby zacząć zada-
wać pytania. Poza tym Gareth musiałby odpowiadać przed Dagna-
rusem, który byłby wściekły. Książę zawsze był wściekły, gdy po-
stępowało się wbrew jego woli.
Gareth przyodział się w dworski strój, który Silwyth zostawił
mu specjalnie w celi: dalmatykę, długą tunikę zwaną houppełande
— bardzo wówczas modną, wełniane rajtuzy, pelerynę, wysadzany
klejnotami pas oraz skórzane trzewiki. Ubierając się, myślał, jak
niewygodny i ograniczający jest to ubiór dla kogoś, kto przywykł
do swobodnej odzieży kapłańskiej. W przypadku nowicjuszy skła-
dała się ona z prostej brunatnej szaty noszonej wprost na bieliznę,
obuwia i pończoch.
Gareth nie miał lustra — magowie powinni być ponad słabostki
w rodzaju osobistej próżności — dzięki czemu nie musiał patrzeć
na swoje odbicie, gdy nałożył czapkę dostarczoną przez Silwytha,
aby miał czym nakryć ogoloną głowę. Duże purpurowe znamię,
które szpeciło jego twarz w młodości, nie znikło (Gareth w cichości
ducha miał nadzieję, że zniknie), więc nie był urodziwym mło-
dzieńcem. W tym kapeluszu wyglądał śmiesznie i nie można było
nic na to poradzić. Takie było polecenie Jego Wysokości, a Jego
Wysokości należało słuchać.
Gareth opuścił Świątynię, nie odzywając się do nikogo ani sło-
wem, choć przed porą posiłku w rozmaitych sprawach kręciło się
tam wielu nowicjuszy. Gareth miał wśród nich niewielu przyjaciół.
Z natury skryty i nieśmiały, przewrażliwiony z powodu znamienia,
żył w szkole cicho, zamknięty w sobie. Koledzy tę jego rezerwę
uważali za dumę i twierdzili, że jest zbyt wielkim snobem, by przy-
jaźnić się z kimś, kto nie jest księciem. Prawda zaś była taka, że zo-
stawiał ich w spokoju dla ich własnego dobra. Przez sekretne zgłę-
bianie starożytnej i zakazanej religii związanej z magią Próżni róż-
nił się od pozostałych — niewinnych — studentów. Bał się zbytnio
zbliżyć do kogokolwiek, bał się, że gdyby został przyłapany, ktoś
blisko z nim związany musiałby podzielić jego los.
To nie odnosiło się do księcia, bo przecież wszystko, cokolwiek
Gareth robił, czym był lub mógł być, poświęcał Dagnarusowi.
Żwawy spacer do pałacu pomógł mu się obudzić. Gwardziści
przywitali go przyjaznymi skinieniami i gwałtownym potrząsaniem
głów; większość z nich znała go od dziecka. Gestem odesłał pazia,
który chciał mu pokazać drogę — Gareth znał ją lepiej niż chłopiec.
Przed lustrem zatrzymał się, by się obejrzeć: tak jak podejrzewał,
w kapeluszu wyglądał jak głupiec.
W sali bankietowej było gorąco i hałaśliwie; ciepło i hałas roz-
chodziły się od trzaskającego ognia oraz niezliczonych kamieni
światła i świec. Gareth złożył należny ukłon rodzicom — ojciec już
był pijany, poczerwieniał na twarzy i głośno coś mówił; matkę zaj-
mowały najświeższe plotki, dlatego na syna ledwie rzuciła okiem.
Jadła jeszcze nie podano. Goście stali i rozmawiali, popijając wino
z korzeniami. W kącie kilkoro młodych ludzi tańczyło zaimprowi-
zowanego walca przy wtórze fletu i lutni. Gareth przecisnął się
przez tłum. Zawsze potrafił wypatrzyć w ścisku Dagnarusa. Wy-
starczyło odszukać największą grupę służalczych dworaków, a w jej
środku na pewno znajdował się Jego Wysokość.
Gareth stanął na skraju grupy, która śmiała się w głos z opowie-
ści Dagnarusa. Pochwyciwszy jego wzrok w szczelinie między gło-
wami, Gareth podniósł rękę, żeby dać Dagnarusowi znać o swojej
obecności. Spodziewał się, że Dagnarus odpowie najwyżej lekkim
wzniesieniem brwi, toteż zdziwił się niezmiernie, gdy książę —
dość nagle kończąc historię — przeszedł przez tłum rozstępujący
się niczym ławica ryb pierzchająca przed rekinem i uściskał przyja-
ciela.
— Łata! Czekam na ciebie od godziny albo i dłużej. Dlaczego,
u licha, tak się spóźniasz? No, nieważne. — Dagnarus mówił, nie
dając Garethowi dojść do głosu. — Chodź ze mną. Mam niezwykle
delikatną i ważną sprawę. Poza tym chcę, żebyś ją zobaczył.
Książę wspiął się na palce, aby rozejrzeć się ponad głowami ze-
branych. Znajdując to, czego szukał, pochwycił Garetha za worko-
waty rękaw jego tuniki i pociągnął go za sobą.
— Z drogi! Z drogi! — wołał Dagnarus, ku radości obecnych,
udatnie naśladując herolda miejskiego. Książę zrobił sobie przej-
ście, ciągnąc Garetha za sobą. Nie widząc, gdzie idzie i jak, Gareth
potrącał ludzi na prawo i lewo, nadeptywał im na nogi, przekrzy-
wiał kapelusze damom. Gdy zgrzany, zdenerwowany i rozczochra-
ny Gareth wydostał się ze ścisku, z przerażeniem przekonał się, że
znalazł się w obecności króla, następcy tronu i jego małżonki oraz
nieznanej pary elfów; z wyjątkiem jednej osoby wszyscy oni przy-
glądali mu się z rozbawieniem. Wyjątek ów stanowiła elfka, która
omiotła go leniwym spojrzeniem, po czym bez zainteresowania
zwróciła wzrok na kamienną ścianę.
Gareth był przyzwyczajony do zachowania elfów, gdyż uczył
się o nim z ksiąg i od Silwytha, elfa-szambelana. Wiedział, że elfy
oceniają większość ludzi bardzo nisko, toteż zignorowałby obelży-
we zachowanie kobiety, a i ją samą, jak nakazywała grzeczność,
gdyby nie dwie rzeczy. Po pierwsze była to najpiękniejsza kobieta,
jaką Gareth widział w życiu, a po drugie zainteresowało go jej spoj-
rzenie na kamienną ścianę. Nie mówiło ono, jak spodziewał się Ga-
reth, „Nawet ten zimny kamień jest dla mnie bardziej interesujący
od tych, którzy mnie otaczają". Jej spojrzenie, dzikie i ukradkowe,
mówiło: „Gdyby bogowie mieli nade mną litość, rozpuściliby ten
kamień i pozwolili mi uciec!"
Uwaga Garetha została odwrócona od kobiety. Musiał zdjąć ka-
pelusz i skłonić się królowi, który — ze względu na swój wiek —
zasiadał na krześle, oraz stojącemu po prawej ręce ojca Helmosowi,
który powitał Garetha ciepłym uśmiechem. Gareth w pomieszaniu
odwrócił wzrok. Jego sekretne studia ciążyły mu, zwłaszcza kie-
dy znalazł się w towarzystwie Helmosa, którego teraz, będąc do-
rosłym, poważał i podziwiał jeszcze bardziej. Gareth skorzystał
z pierwszej okazji, aby odwrócić się od Helmosa i jego czarującej,
kruchej żony Anny do pary elfów.
— Lord i lady Mabreton, nowo przybyli ambasadorowie — po-
wiedział Helmos.
Na dźwięk nazwiska „Mabreton" Gareth momentalnie przeniósł
się do sceny zabójstwa, której był świadkiem jako dziecko. W panice
patrzył na lorda, a przez umysł przepływały mu historie o duchach,
dopóki Dagnarus nie wymówił słowa „brat", po którym wszystko
stało się jasne.
Jednak wstrząs był silny. Gareth pozostał lekko oszołomiony.
Na szczęście nie musiał wiele mówić i mógł wycofać się na dalszy
plan, skąd obserwował wszystko bez konieczności udzielania się.
Ze swojego dogodnego punktu zauważył, że lord Mabreton, choć
bardzo podobny do zmarłego brata, był serdeczniej szy, cieplejszy
i bardziej czarujący niż tamten. Gareth ponownie popatrzył na lady
Mabreton. Zdjęła spojrzenie ze ściany, lecz tylko po to, by wpa-
trzyć się pilnie w ciepły, jasny krąg blasku z kamienia światła zdo-
biącego wielki dębowy stół, gdzie wkrótce mieli zasiąść.
Jej mąż, który zdawał się być bardzo do niej przywiązany, rzu-
cał na nią niespokojne spojrzenia, a czasem przerywał rozmowę, by
zapytać ją po elfiemu, czy jest jej ciepło, czy podać jej pelerynę,
a może jeszcze kieliszek wina? Ona odpowiadała chłodno, monosy-
labami, i nie patrzyła na niego. Gareth domyślił się z tego, że dama
nie zna mowy ludzkiej. Nic dziwnego, że rozmowa ją nudziła. Tyle
że ona nie miała wyglądu osoby znudzonej. Miała wygląd złapane-
go w potrzask zwierzątka.
Do króla podeszli inni. Helmos został wezwany do ojca. Dagna-
rus zdołał sprytnie i taktownie wcisnąć się pomiędzy elfy i grupę
zgromadzoną wokół króla, odgrodzić ich, tak że sami utworzyli od-
rębną grupkę. Gareth, zrozumiawszy wyrażony spojrzeniem rozkaz
Dagnarusa, towarzyszył im, cokolwiek zdziwiony. Dagnarus nigdy
dotąd nie przejawiał najmniejszego zainteresowania elfami, chyba
że byli wrogami na polu bitwy. Teraz zaś wychodził ze skóry, by
wydać się czarujący i ujmujący. Rozmawiał z lordem, lecz jego
wzrok stale wędrował do lady, i nagle Gareth — wyrzucając sobie
tępotę, jako że nie pomyślał o tym wcześniej — zrozumiał.
Był przerażony. Dagnarus nigdy nie opowiadał Garethowi o swo-
ich miłosnych schadzkach. Już przy pierwszych wyczynach seksual-
nych przyjaciela Gareth dał mu jasno do zrozumienia, że to go nie
interesuje. Gareth uczynił kilka ostrożnych wycieczek w świat ro-
mansu, lecz spotkał się z litością i odrzuceniem. Na zawsze zatem
odwrócił swą naznaczoną twarz od miłości. Z zaspokajaniem włas-
nych potrzeb fizycznych radził sobie, płacąc za nie. W pewnym
porządnym przybytku znalazł miłą starszą prostytutkę, która jeśli
nawet szydziła z niego, robiła to przynajmniej za jego plecami. Ga-
reth wierzył, że Dagnarus będzie miał dość rozsądku, żeby trzymać
się z dala od dworek, jeśli nie oświadczy się o którąś. A tu widział
na własne oczy przyjaciela rozmiłowanego w elfce, zamężnej szla-
chetnie urodzonej kobiecie. Nie istniało nic bardziej niewłaściwe-
go, nic bardziej niebezpiecznego.
I to właśnie, uświadomił sobie Gareth z rozpaczą, dodawało
smaku pożądaniu Dagnarusa.
— Twoja małżonka, panie, chyba się nudzi — mówił Dagna-
rus. — Obawiam się, że uważa nas za nieokrzesanych gburów.
— Wręcz przeciwnie — odrzekł lord Mabreton, znów rzucając
na żonę czułe, niespokojne spojrzenie. — Lady Mabreton nie rozu-
mie waszego języka, dlatego czuje się znużona. Uczy się, stara się
podciągnąć, ale to z konieczności trochę potrwa.
Gareth, który obserwował damę uważnie, zauważył błysk w jej
niebieskich oczach i leciutki rumieniec na policzkach. Domyślił się,
że lady rozumie znacznie więcej, niż chce ujawnić. Prawdopodob-
nie jest nazbyt dumna, by się przyznać, że zna Starszą Mowę, język
uchodzący wśród elfów za prymitywny i chropowaty.
— Moja czcigodna matka, królowa, głęboko martwi się o twą
żonę, panie — powiedział Dagnarus. Sięgając do wyszywanej dro-
gimi kamieniami sakiewki, którą nosił u boku, wyjął z niej małe za-
winiątko opakowane w aksamitny czarny brokat i przewiązane fio-
letową jedwabną wstążką. — Pozwoliłem sobie zatem przynieść
dar, który — na co liczy moja matka — udowodni milady, jak wy-
soce sobie cenimy jej obecność wśród nas. Czy będzie pan uprzej-
my, lordzie Mabreton, wręczyć go małżonce?
Dagnarus podał zawiniątko lordowi z niskim ukłonem. Na damę
nawet nie popatrzył.
— To wielce uprzejmie ze strony twej matki, Wasza Wysokość
— rzekł zadowolony lord Mabreton. — Sam musisz jej go wręczyć,
panie. Moja droga — powiedział czule, przechodząc na elfi —
książę ma dla ciebie podarek. Uszczęśliwisz mnie, jeśli go przyj-
miesz.
Lady Mabreton przeniosła wzrok z kamienia światła wprost na
Dagnarusa. Wyraz jej twarzy nie zmienił się. Oczy były spokojne
i nieruchome niczym ozdobne jezioro. Skłoniła mu się według zwy-
czajów elfów, lecz nie przyjęła daru.
Dagnarus zarumienił się. Nie przywykł, by traktowano go tak
wzgardliwie. Jednakże jej brak ciekawości, zamiast go zniechęcić,
tym bardziej go ujął.
— Czy mogę odpakować ten drobiazg dla pani? — spytał Da-
gnarus i wdzięcznym, szybkim ruchem rozwiązał wstążkę.
Materiał opadł, ukazując schowany w nim przedmiot. Zalśniło
srebro, a od czerni aksamitu odbił się kamień jasnoniebieski jak
niebo — Pecwae zresztą wierzą, że turkus pochodzi z małych kawa-
łeczków nieba, które spadły na ziemię.
Ten turkus był duży, największy, jaki Gareth kiedykolwiek wi-
dział, po mistrzowsku wycięty w kształt kwiatu lotosu i osadzony
w przecudnie delikatnej, filigranowej srebrnej oprawie. Na ten wi-
dok oczy damy rozszerzyły się. Choć sprawiała wrażenie lodowej
dziewicy, nie była odporna na coś tak pięknego i cennego. Biżuteria
Pecwae uchodziła za magiczną.
Dagnarus wyjął wisiorek z aksamitnego gniazdka, zawiesił go
na fioletowej wstążce i podniósł do światła. Dama nie mogła ode-
rwać wzroku od klejnotu. Teraz jej wyraz twarzy zmienił się, teraz
policzki poróżowiały, a oczy zalśniły miękkim, ciepłym blaskiem.
Odezwała się do męża melodyjnym, cichym głosem:
— Proszę wyrazić księciu mą wdzięczność. Waham się przyjąć
tak kosztowny dar...
— Musisz go przyjąć, żono — odparł z uśmiechem jej mąż. —
To od królowej. W przeciwnym razie książę się obrazi.
Dagnarus stał i patrzył niespokojnie, jakby rozumiejąc jej skru-
puły.
— W takim razie — powiedziała uspokojona dama — powiedz
Jej Królewskiej Mości, że z przyjemnością przyjmuję dar.
Lord Mabreton przetłumaczył. Dagnarus był wniebowzięty.
— W zamian proszę o łaskę, panie. Czy będzie to niewłaściwe,
jeśli pozwolisz mi samemu zawiesić wisiorek na szyi lady?
— Oczywiście, że nie, Wasza Wysokość. Moja droga, Jego
Wysokość chce zawiesić ci wisiorek na szyi.
Dama pochyliła głowę. Dagnarus związał końce wstążki. Przy-
suwając się do niej odrobinę bliżej, niż to było konieczne, przełożył
wstążkę z wisiorem przez jej głowę. Jego dłonie poruszały się wol-
no, aby nie zburzyć uczesania. Uważny obserwator zauważyłby, że
lekko drżały.
— Niech kamień działa zgodnie z wolą jego twórcy — rzekł
Dagnarus cicho. — Niech zachowa cię, pani, od zła.
Uniosła głowę, by na niego popatrzeć, i w tej chwili Gareth na-
brał pewności, że kobieta rozumie Starszą Mowę, nawet jeśli nie
mówi nią. Słowa księcia zrozumiała dokładnie. Palce Dagnarusa
musnęły jej policzek. Usta damy rozchyliły się, oddech przyspie-
szył. Na policzku ukazała się plama rumieńca, jakby jego palce
ściągały krew.
Dagnarus także oddychał szybciej, a oczy świeciły nienatural-
nym blaskiem. Intensywność uczuć między tymi dwojgiem była tak
wielka, że Garethowi podniosły się włoski na ramionach i karku,
jakby w pobliżu uderzył piorun. Zdawało mu się, że wszyscy obec-
ni musieli zauważyć tę oślepiającą błyskawicę, zwłaszcza lord Ma-
breton, lecz elf odwrócił się na chwilę, by zamienić słowo z jakimś
dworzaninem. Kiedy zwrócił się z powrotem ku nim, chwila mi-
nęła, piorun znikł, pozostawiając Garetha w nerwowym oczekiwa-
niu na grzmot.
Potężny cios został opóźniony, ale Gareth miał ponure przeczu-
cie, że w końcu spadnie. Jedyną pociechą, jaką czerpał ze wszyst-
kich zakazanych romansów Dagnarusa, był fakt, że nie polegały
one nigdy na miłości. Wręcz przeciwnie, Dagnarus kpił z miłości
i kochanków, wyszydzał miłość jako uczucie burzące spokój racjo-
nalnych umysłów, osłabiające odwagę oraz podcinające ambicje
mężczyzny.
Teraz zaś Dagnarus wyglądał na oszołomionego i naznaczone-
go. On, który tak często i głośno burzył się przeciwko miłości, teraz
przekroczył jej granicę, wpadł w jej otchłań i nawet nie jęknął ani
nie obejrzał się za siebie.
Lady Mabreton spuściła wzrok. Kiedy jej mąż odwrócił się ku
niej, podziwiała swój podarek. Dagnarus wpatrywałby się w nią
nadal, jak gromem rażony, ale Gareth dał mu silnego kuksańca
w żebra.
Opamiętawszy się, Dagnarus przyjął z uśmiechem podziękowa-
nie damy przekazane przez męża i odpowiedział na nie uprzejmie.
Wezwanie do stołu oszczędziło grupie niezręcznej chwili, gdy nie
wiadomo było, o czym rozmawiać. Lady Mabreton skłoniła się
wdzięcznie i kładąc dłoń na ramieniu męża, udała się wraz z nim na
honorowe miejsce przy stole. Nie obejrzała się na księcia.
— To najpiękniejsza kobieta, jaką widziałem w całym moim
życiu — rzekł cicho Dagnarus, patrząc za nią. — Nie wyobrażałem
sobie, że może istnieć takie piękno!
— Z pewnością jej mąż uważa tak samo — powiedział Gareth,
nieszczęśliwy, urażony i skwaszony.
Dagnarus odwrócił się do przyjaciela. Pobladły z wściekłości,
z rozszerzonymi źrenicami, odtrącił powstrzymującą go dłoń Ga-
retha.
— Nie pouczaj mnie, Łato! — wyrzucił z siebie. — Ani teraz,
ani nigdy. Inaczej koniec z naszą przyjaźnią.
Zawijając zamaszyście peleryną, książę odwrócił się i chyłkiem
cofnął od stołu bankietowego, gdzie goście zaczynali już zajmo-
wać miejsca. Na zadane przenikliwym głosem pytanie matki, dokąd
idzie, książę odparł krótko, że nie czuje się dobrze i prosi o wyba-
czenie. Mówiąc to, patrzył na lady Mabreton i lady wiedziała o tym,
chociaż starała się wyglądać, jakby nie zwracała na niego uwagi. Jej
dłoń powędrowała do turkusowego wisiorka. Zacisnęła go mocno,
może przywołując ochronne czary.
Ludowa magia Pecwae była silna. Gareth wiedział o tym ze
swoich studiów, lecz wątpił, czy jakakolwiek magia, nawet najwię-
szego maga, była na tyle silna, by pokonać potężną magię serca.
Gareth także opuścił salę. Nikt nie poszukiwał jego towarzy-
stwa, więc nie musiał się przed nikim opowiadać.
Znalazł Dagnarusa tam, gdzie się go spodziewał — wyciągnię-
tego na łóżku, wciąż w ubraniu, bardzo ponuro nastrojonego. Po po-
koju chodził bezszelestnie Silwyth, składając i chowając porzuco-
ną na podłodze pelerynę Dagnarusa oraz wskazując sługom, gdzie
mają umieścić kolację złożoną z zimnych mięs, owoców, chleba
i dzbanów wina. Silwyth — jak zwykle — zdawał się wiedzieć
o wszystkim, co zaszło, jakby sam był przy tym obecny.
Gareth stanął w nogach łóżka.
— Wyglądasz w tym kapeluszu jak głupiec — powiedział Da-
gnarus.
— Wiem. — Gareth zerwał go z głowy i wziął pod pachę. —
Przepraszam. Za to, co powiedziałem.
— Dlaczego? — zapytał z goryczą Dagnarus. — Mówiłeś pra-
wdę. Jest elfką, jest szlachetnie urodzona, jest żoną Lorda Domi-
nium, jest gościem na dworze mego ojca — można by wymieniać
jeszcze wiele powodów, dla których nie powinienem jej kochać.
A jednak kocham — dodał szeptem.
On również zdjął kapelusz i skubał go w roztargnieniu — zry-
wał zdobiące go pióra i z irytacją szarpał delikatne szwy.
— Czy dlatego po mnie posłałeś? — spytał Gareth, przysia-
dając na łóżku.
— Tak — odparł Dagnarus. — Chciałem, żebyś ją zobaczył.
Nie spodziewałem się, że będziesz mnie pouczał!
— Powiedziałem: „Przepraszam" — rzekł Gareth. — Więcej
nie będę.
— To dobrze. — Dagnarus usiadł i odrzucił zmaltretowany ka-
pelusz. — Jeśli mi to obiecasz, możesz zostać i zjeść ze mną kola-
cję. I musisz spać w swoim starym pokoju. Mam nadzieję, że Naj-
wyższy Mag poradzi sobie bez ciebie przez jedną noc?
W oczach zamigotał mu błysk i Gareth pojął, że mają coś do
omówienia, ale nie w obecności szambelana.
— Jeśli Najwyższy Mag będzie potrzebował mojej rady, wie,
gdzie mnie szukać — odrzekł Gareth.
— Sami się obsłużymy, Silwyth — oświadczył Dagnarus. —
Resztę wieczoru masz dla siebie. A, właśnie... Dar, który wybrałeś,
był doskonały. Dama była nim zachwycona. Prawda, Łato?
— Zgadza się — odrzekł Gareth oschle.
Silwyth skłonił się.
— Rad jestem, że Wasza Wysokość jest zadowolony.
— Jeszcze jedno, Silwyth — powiedział Dagnarus, gdy elf od-
wracał się do wyjścia. — Jak lady Mabreton ma na imię?
— Valura, Wasza Wysokość — odparł elf.
— Valura — powtórzył Dagnarus, smakując imię niczym wy-
śmienite wino. — A co to znaczy w mowie elfów?
— Spokój serca, Wasza Wysokość.
— Spokój serca. — Dagnarus uśmiechnął się kpiąco. — Co do
tego, jej rodzice bardzo się pomylili. To wszystko, Silwyth.
— Pozwól sobie życzyć spokojnej nocy, Wasza Wysokość.
— Pozwalam, choć życzenie pewnie się nie spełni — mruknął
Dagnarus.
Elf wyszedł. Dwaj młodzieńcy zasiedli do stołu. Gareth jadł
z apetytem, rozkoszując się jedzeniem, które — chociaż z pewno-
ścią nie tak wspaniałe jak na uczcie — było o wiele lepsze niż bara-
nina podawana w Świątyni. Dagnarus zjadł kilka kęsów, potem jed-
nak odepchnął talerz na bok i zajął się winem.
— Odniosłem dzisiaj jedno zwycięstwo — powiedział, przery-
wając długie milczenie. Patrzył w wypełnioną ciemnoczerwonym
płynem szklanicę i obracał ją w dłoni. — Słyszałeś o śmierci lorda
Donnengala?
— Tak. Nie wiedziałem, że go lubiłeś.
— Wcale o niego nie dbałem. Nie o to mi chodziło — rzekł Da-
gnarus, zniecierpliwiony ciężkim pomyślunkiem przyjaciela. — Je-
go śmierć zwalnia stanowisko w szeregach Lordów Dominiów.
— Zgadza się — odrzekł niczego nie podejrzewający Gareth.
— Czy twój ojciec wyznaczył już kogoś na jego miejsce?
— Tak — powiedział Dagnarus. — Mnie.
Gareth miał właśnie napić się wina. Omal nie upuścił szklanicy.
Zagapił się na przyjaciela.
— Bardzo ci na tym zależy.
— Jak nigdy na niczym — oznajmił Dagnarus. — Dlaczego się
dziwisz? Już o tym rozmawialiśmy.
— I zawsze wyrażałem obiekcje. Myślałem, że kiedy ostatnio
rozmawialiśmy na ten temat, przekonałem cię.
— Przemyślałem całą sprawę — rzekł Dagnarus — i przyszło mi
do głowy, że jeśli zrezygnuję ze względu na zagrożenie, to jestem
tchórzem. A jeśli jestem tchórzem, to nie mam prawa już nigdy
wysłać człowieka w bój lub inną równie niebezpieczną misję.
— To nie to samo co bitwa! — zawołał rozgorączkowany Ga-
reth. — To nie to samo co cios włócznią w serce — chwila okropne-
go bólu, a potem litościwa śmierć. To może oznaczać twoją śmierć,
ale i coś znacznie gorszego.
Dagnarus wyraził lekceważenie.
— Widziałem ceremonię. Widziałem mojego brata, gdy ją prze-
chodził. Owszem, wyglądało to nieprzyjemnie, ale potrafię to znieść.
Jestem od niego silniejszy. Bogowie zrobili go Lordem Smutku,
więc mnie nie mogą uczynić niczym gorszym, a możliwe, że czymś
znacznie lepszym.
Gareth zastanowił się, zanim się odezwał. Byli w pokoju sami.
Wszyscy bawili się na bankiecie, więc w tej części zamku nie po-
winno być nikogo. Mimo to Gareth przysunął się bliżej, tak że
książę nie tylko słyszał dźwięk jego słów, ale i czuł jego oddech na
swoim policzku.
— Helmos nie zaglądał w Próżnię, Wasza Wysokość.
— Więc? Co z tego? — Dagnarus odsunął się niecierpliwie.
— Helmos nie wyznał Próżni, panie — ciągnął z naciskiem Ga-
reth. — Ty to uczyniłeś!
— Ty także, Łato — przypomniał Dagnarus chłodnym tonem.
— Wiem — rzekł Gareth. — Niech bogowie mają mnie w swo-
jej opiece, wiem.
— Wyjaśnij mi zatem problem. I dlaczego dopiero teraz o tym
słyszę?
— Bo dopiero teraz natrafiłem na ten wątek w moich studiach,
Wasza Wysokość. Także dlatego, że sądziłem, że porzuciłeś pomysł
zostania Lordem Dominium. Nie widziałem potrzeby, by o tym
wspominać.
— A co takiego się stanie? Wyrosną mi rogi i ogon?
— Nie wiem, panie — odrzekł Gareth, ignorując sarkazm. —
Nie jestem pewien. Nic takiego nigdy się nie zdarzyło.
— Więc dowiedz się! Tymczasem ja pozostanę przy swoim
planie.
— Zrobię, co w mojej mocy, Wasza Wysokość, ale musisz pa-
miętać, że wiodę podwójne życie. Już studia świątynne są dosta-
tecznie ciężkie. Na studiowanie zakazanych tekstów zostaje mi nie-
wiele czasu.
— To zarzuć studia świątynne! Mówiłeś, że twoje magiczne
zdolności i tak przewyższają to, czego cię tam uczą.
— Muszę zachować pozory, inaczej nabiorą podejrzeń. Jak mó-
wisz, moi nauczyciele zdziwiliby się, gdyby wiedzieli, jakie potra-
fię wykonywać czary.
Gareth rozpiął guziki u szyi oraz na piersiach, odchylił materiał
i obnażył pierś oraz brzuch.
Dagnarus aż się cofnął na ten widok. Łapiąc chusteczkę, po-
spiesznie zakrył sobie nos i usta.
— Do diaska, Łato! Jakie to paskudne choróbsko podłapałeś?
I jak śmiesz mnie zakażać?
Skórę Garetha pokrywały wrzody i ropne pęcherze, niektóre za-
suszone, inne świeże, sączące się, przewiązane materiałem, by ropa
nie przesiąkła na zewnętrzną odzież. Z ponurym wyrazem twarzy
oderwał materiał, zagryzając z bólu wargi, gdyż materiał przywarł
do otwartych wrzodów.
— Nie cierpię na zarazę, Wasza Wysokość — rzekł Gareth. —
I to nie jest zaraźliwe. Nie musisz się obawiać.
— Wobec tego, co ci dolega? — chciał wiedzieć Dagnarus.
Opuścił chusteczkę, ale wciąż zachowywał bezpieczną odległość.
— Magia Próżni — odrzekł Gareth. — Inaczej niż ta, która jest
błogosławieństwem bogów, magia Próżni pochodzi z ciemnych za-
kamarków naszej istoty. Te pęcherze to fizyczna oznaka moich cza-
rów. Osobiście przypuszczam, że w ten sposób ciało buntuje się
przeciwko Próżni, usiłuje przekonać mojego ducha, by odwrócił się
od ciemności.
— Zasłoń to! — Dagnarus z odrazą odwrócił wzrok. — Na sam
widok dostaję dreszczy. Widywałem odrąbane kończyny i nawet
nie mrugnąłem, ale nienawidzę chorób. Wiesz o tym. Co cię opę-
tało, żeby mi to pokazywać?
— Znoszę cierpienia, których wymaga ode mnie Próżnia — po-
wiedział Gareth, zapinając guziki. — Są to ofiary, jakie muszę po-
nieść, aby uzyskać moją moc.
— I o czym to niby ma mnie przekonać? — pytał Dagnarus, po-
spiesznie łykając wino i ponownie napełniając szklanicę. — Nie
chcesz chyba powiedzieć, że i mnie obsypie taka ospa?
Gareth nie odpowiedział natychmiast. Najpierw zapytał:
— Jeśli zostaniesz nominowany na stanowisko Lorda Domi-
nium, będziesz musiał przejść Siedem Przygotowań. Jak zamie-
rzasz je przejść?
— Nie wiem. — Dagnarus wzruszył ramionami. — Nie wiem,
czego dotyczą. Ale nie mogą być zbyt trudne. Mój brat je przeszedł.
— Uczyłem się o nich i wiem tyle: Nie zdołasz ich przejść, Wa-
sza Wysokość, chyba że uciekniesz się do Próżni — wyjaśnił Ga-
reth.
— Tak małą wiarę we mnie pokładasz? — spytał Dagnarus
z niebezpiecznym błyskiem w zielonych oczach.
— Będziesz przemywał rany trędowatych? — odparł Gareth.
— Takie jak moje?
— Dobrzy bogowie, nie! — skrzywił się Dagnarus. — Dlacze-
go miałbym to robić?
— Aby poddać próbie twoje miłosierdzie. A czy będziesz sie-
dział przez długie godziny z Radą Magów i debatował nad prawdo-
podobieństwem transmogryfikacji duszy po śmierci?
— Zmyślasz to! — zaprotestował Dagnarus ze śmiechem i wy-
chylił wino do końca.
— Mówię całkowicie poważnie, panie.
— Wobec tego odpowiadam — nie. Zamiast tego zrobię im
wykład o taktyce bitewnej.
— Czyli nie zdałeś już dwóch.
— Zdam. Jeśli będzie trzeba, wezwę na pomoc Próżnię — rzekł
niedbale Dagnarus, ponownie napełniając szklanicę winem.
— Próżnia żąda ceny za swoje usługi, Wasza Wysokość —
mówił przejętym, pełnym napięcia głosem Gareth. — Próżnia żąda
ofiary. Jeśli nic nie dasz, nic nie dostaniesz.
— Więc dam — odrzekł Dagnarus ze zmarszczonymi brwiami
i błyskiem w oczach.
— Co dasz? — naciskał Gareth. — Co zechcesz poświęcić?
— Co będzie trzeba, bylebym tylko nie został oszpecony —
rzucił Dagnarus, zniecierpliwiony rozmową. — Chcę tego, Łato —
powiedział nagle z żarem. — Nie zdobędę korony, jeśli nie będę
równy mojemu bratu.
— Dopóki twój brat żyje, i tak nie zdobędziesz korony — za-
uważył spokojnie Gareth.
— Wypadki się zdarzają — odparł Dagnarus. — Upadek z ko-
nia zabił jego matkę. Śliski bruk ulicy. Wywrotka łodzi. Albo złapie
zarazę podczas spełniania swoich miłosiernych obowiązków. Próż-
nia żąda ofiary. Niech to będzie...
— Nie mów tego, Dagnarusie! — Gareth zerwał się na równe
nogi, rozlewając wino i zrzucając talerz ze stołu. Dłonią zakrył usta
Dagnarusowi. — Na litość bogów, nie mów tego!
— Dobrze, nie powiem — zapewnił Dagnarus, z irytacją odpy-
chając rękę Garetha. — I nie dotykaj mnie. Wcale nie jestem prze-
konany, czy nie masz ospy. Co do moich słów, to nie mówiłem po-
ważnie. Nie żywię do brata wielkiej miłości, ale nie życzę mu źle.
Niech tylko nie sprzeciwia się mojemu mianowaniu na Lorda Do-
mnium.
— Gdyby to uczynił — odpowiedział Gareth — to wyłącznie
dlatego, że cię kocha. Tak jak ja.
— Wątpię w uczucia mojego brata — oznajmił Dagnarus. —
Ale nie w twoje, Łato.
— Dziękuję, Wasza Wysokość. — Gareth był senny od wina
i ze zmęczenia. Przecierał oczy, usiłując się powstrzymać od za-
śnięcia.
— Idź do łóżka — rozkazał Dagnarus, opróżniając jeden dzban
wina i rozglądając się za drugim. — Nudny z ciebie towarzysz.
— Przepraszam, Wasza Wysokość — odrzekł Gareth. — Ale
ostatnio niewiele sypiam.
Dagnarus przyjrzał mu się ciekawie.
— A jakich to czarów próbowałeś, że aż obsypał cię trąd?
Gareth pokręcił głową.
— Powiem ci w stosownym czasie, Wasza Wysokość. Ale jesz-
cze za wcześnie. Za wcześnie.
Dagnarus wzruszył ramionami, niezbyt zainteresowany.
Gareth ruszył do swojej izdebki, przylegającej do sypialni księ-
cia.
— Piękna jest, prawda? — rzekł Dagnarus miękko, wpatrując
się w pełną szklanicę.
— Bardzo — powiedział Gareth.
Dagnarus uśmiechnął się do wina.
Gareth z westchnieniem poszedł do łóżka.
— Wizyta drugi dzień z rzędu, mój synu? Po tym, jak mnie
ignorowałeś przez całe trzy miesiące? Czym sobie zasłużyłam na
podobny zaszczyt? — zrzędziła Emillia. Zbyt duża ilość jadła i wi-
na poprzedniego wieczoru sprawiła, że była rozdrażniona, przykra
i złośliwa wobec wszystkich, włącznie z uwielbianym synem. —
Zwłaszcza po tym, jak wczoraj sprawiłeś mi wielki wstyd.
— I właśnie za to przychodzę cię przeprosić, pani — powie-
dział pokornie Dagnarus. — Poczułem się bardzo niedobrze. Gdy-
bym pozostał, sprawiłbym ci jeszcze większy wstyd, wyrzucając
z siebie to, co zjadłem na obiad, na to, co mieliśmy jeść na kolację.
Królowa natychmiast się zatroskała. Przyjrzała mu się z niepo-
kojem.
— W istocie wyglądasz blado. Zdaje mi się, że masz gorączkę.
Twoja skóra jest rozpalona. Powinieneś natychmiast udać się do
szpitalników i wziąć środek na przeczyszczenie.
Dagnarus był blady i rozpalony, lecz gorączka nie była skut-
kiem choroby, a miłości. Od wielu godzin wyczekiwał z niecierpli-
wością pory, gdy matka zacznie przyjmować, by móc znów ujrzeć
piękną lady Mabreton, może zdobyć jej uśmiech lub przynajmniej
spojrzenie. Jednak nie zastał jej. Nie było jej pośród dam dworu,
które powitały go dygnięciem, ani wśród tych, które zmiatały puder
rozsypany przez rozgniewaną królową, ani z tymi, które zbierały
szaty rozrzucone w porywie złości przez Jej Królewską Mość.
Dagnarus czuł się dotkliwie rozczarowany. Nieobecność damy
zdumiała go i zaniepokoiła. Przyszło mu do głowy, że może to mat-
ka wydała elfce jakieś polecenie — posłała ją po nici, kazała pod-
nieść upuszczoną chusteczkę albo odszukać zgubiony kolczyk.
— Mam nadzieję, że wczorajszy wieczór był udany — powie-
dział. — Czy lord i lady Mabreton miło spędzili czas?
— Och, czy to wiadomo z tymi elfami — odparła zgryźliwie
Emillia. — Wszyscy oni to niewdzięcznicy. Na życzenie twego ojca
biorę tę kobietę do domu — wszak sama nigdy bym jej nie wy-
brała na towarzyszkę. Takie z niej nadęte, niezadowolone stworze-
nie. Podała mi naszyjnik z pereł, kiedy prosiłam o rubiny, praw-
da, Konstancjo? Powiedziałam wyraźnie, że chcę nałożyć naszyjnik
z rubinów, a ona podała mi perły. Jestem pewna, że chciała mi do-
kuczyć.
— Matko — rzekł łagodnie Dagnarus — łady Mabreton nie
zna naszego języka.
— Ależ oczywiście, że zna — stwierdziła królowa. — Wszyst-
kie elfy go znają. Tylko udają, że nie, żeby nas szpiegować. Ale to
już nieważne. Odeszła i bogowie z nią. Zmęczyłam się samym pa-
trzeniem na nią. Taka z niej mysia, nieładna kobieta.
— Odeszła? — Dagnarus poczuł, że krew odpływa mu z twarzy
i z serca. Wiedząc, że zazdrosnej uwadze matki nie umknie tak dra-
matyczna zmiana wyrazu twarzy, schylił się, by podnieść grzebień,
który wypadł jej z włosów, i tym samym ukryć twarz, dopóki nie
odzyska panowania nad sobą. — Jak to odeszła, matko? — zapytał
z udawaną niedbałością. — Przez Portal? Wróciła do ojczyzny?
— Nie wiem, dokąd udała się elfka — powiedziała królowa
Emillia, odwracając się do zwierciadła, by upiększyć się po trudach
poranka. — I nic mnie to nie obchodzi. Już wychodzisz? Dokąd?
— Postąpię według twojej rady, matko, i pójdę do szpitalni-
ków. Proszę o wybaczenie — dodał — ale znów poczułem się nie-
dobrze.
— Może jego choroba jest zaraźliwa — rzekła po jego wyjściu
Emillia. — Szybko, spalcie szałwię i podajcie mi do powąchania
ząbek czosnku. Szybko, moje panie!
— Silwyth! — krzyknął Dagnarus. — Silwyth, gdzie... A, tu
jesteś. Silwyth, lady Mabreton odeszła!
— Tak, Wasza Wysokość — odparł spokojnie elf. — Szukałem
cię, aby przekazać ci tę wiadomość.
— Gdzie? Dlaczego? Wróciła do ojczyzny? Coś się stało? Czy
to przez jej męża?
— Wasza Wysokość, proszę się uspokoić — poradził Silwyth
zniżonym głosem, zerkając na otwarte drzwi książęcej sypialni.
Dagnarus pojął mądrą przestrogę i zamilkł, choć wewnętrznie
kipiał z niecierpliwości. Nalał sobie kubek wina i wychylił. Ciepłe
wino przyjemnie rozgrzewało, sączyło się żyłami do serca, zastę-
pując krew, którą stracił, i przywracając mu zdrowe zmysły.
Silwyth rozejrzał się po korytarzu, który szczęśliwym zbiegiem
okoliczności był o tej porannej porze pusty. Zamknął drzwi.
— Powiedz mi — zażądał Dagnarus. — Dokąd się udała?
— Lady Mabreton opuściła dwór wczesnym rankiem. Pojecha-
ła do swojego domu nad rzeką Hammerclaw.
— Zatem nie wróciła do Tromek! — Dagnarus westchnął z ul-
gą tak wielką, że na chwilę musiał oprzeć się o stół. — Dlaczego
wyjechała? Czy to moja matka?
— Nie potrafię powiedzieć, Wasza Wysokość...
— Nie! Na bogów! — odpowiedział sobie sam Dagnarus. —
To przeze mnie, prawda? Wyjechała przeze mnie! Kocha mnie
i lęka się swego serca. Podaj mi buty, pelerynę...
— Wasza Wysokość — rzekł Silwyth z naganą. — Nie możesz
działać tak gwałtownie. Zastanów się przez chwilę. Eskortuje ją od-
dział żołnierzy, są przy niej słudzy. Jeśli nie zachowasz dyskrecji,
sprowadzisz na nią kłopoty. W bitwę nie rzucałbyś się w tak szalo-
ny sposób, Wasza Wysokość.
Te ostatnie słowa zabrzmiały rozsądnie, przeniknęły przez ota-
czającą Dagnarusa mgłę szczęścia. To była bitwa, to była woj-
na. Dama wycofała się, uciekła przed nim, co oznaczało, że znalazł
szczelinę w jej lodowej zbroi. W pierwszym porywie chciał ją ści-
gać, lecz teraz pojął, że naraziłby się wówczas na przegranie wojny.
Musiał wybadać teren, przejrzeć zgromadzone przeciwko sobie siły
wroga, obrać właściwą drogę postępowania.
— Masz rację, Silwyth. Muszę poznać położenie tego domu.
Muszę znać jego rozkład, miejsca, gdzie mogą stać warty, położe-
nie wartowni, wiedzieć, ilu ludzi jej towarzyszy i gdzie sypia służ-
ba. — Dagnarus ponownie zasępił się. — Obawiam się, że to nie-
wykonalne zadanie.
— Wcale nie, Wasza Wysokość. Jeden służący obecnego lorda
Mabretona służył u poprzedniego. On dostarczy mi odpowiedzi na
twoje pytania.
— Nie będzie nic podejrzewał?
— Bez wątpienia będzie, ale potrafi trzymać język za zębami.
Czyni to już od wielu lat, na polecenie kogoś innego.

Dagnarus zmierzył Silwytha bacznym spojrzeniem, próbując
przeniknąć obojętny wyraz twarzy elfa.
— Chcesz powiedzieć, że ten człowiek szpieguje swojego pana.
— Powiedzmy, Wasza Wysokość, że ten człowiek służy panu
większemu niż lord Mabreton.
— Jest szpiegiem Tarczy Boskiego. Ale mówiłeś, że lord Ma-
breton jest lojalny wobec Tarczy. Po co nasyłać na niego szpiega?
— Tarcza jest rad lojalności lorda Mabretona, Wasza Wyso-
kość. Rad jest tak bardzo, że zawsze chętnie przyjmuje jej dowody.
— Rozumiem. — Dagnarus uśmiechnął się. — Ciekaw jestem,
co opowiedziałeś Tarczy o mnie, Silwyth.
— Powiedziałem mu, że jesteś znakomitym żołnierzem, wspa-
niałym dowódcą, kiepskim uczonym oraz wyznawcą Próżni.
Dagnarus uniósł brwi i opadł na oparcie krzesła.
— Próżni, Silwyth? O czym ty mówisz? To religia dla czarno-
księżników i czarownic. Mroczna i zła, jeśli wierzyć choć w połowę
bzdur, jakie głoszą magowie.
— Także religia dla książąt, Wasza Wysokość — powiedział
Silwyth, wyjmując z kufra grubą, ciepłą, wełnianą pelerynę i strze-
pując ją, by wygładzić zagniecenia. Podniósł ją do światła, chcąc
sprawdzić, czy nie ma w niej dziur po molach. — Oraz dla młodych
adeptów magii. Proszę się nie martwić, Wasza Wysokość. Ja tak-
że wiem, kiedy należy trzymać język na wodzy. Nie powiedziałem
o tym nikomu poza Tarczą. Trzeba, żeby wiedział jak najwięcej
o człowieku, z którym zamierza w przyszłości zawrzeć przymierze.
— Kiedy to nastąpi? — zapytał po chwili Dagnarus.
— Wtedy, gdy Wasza Wysokość zostanie królem.
— A kiedy to nastąpi? — dopytywał się Dagnarus.
— Wtedy, gdy Wasza Wysokość zechce.
Dagnarus groźnie milczał. Wreszcie powiedział:
— Przypuśćmy, że mówisz prawdę. Nie podoba mi się, żeby
ktokolwiek miał nade mną taką władzę, Silwyth.
— Właśnie dlatego poinformowałem Waszą Wysokość. Poin-
formowałem cię o tym, że wiem, oraz o tym, co z tą wiedzą uczy-
niłem. Co Wasza Wysokość uczyni teraz ze mną, zależy tylko od
ciebie, panie. Mógłbym zapewnić cię o swojej lojalności i milcze-
niu, ale jeśli Wasza Wysokość mi nie ufa, takie zapewnienia na nic
by się zdały. A jeśli Wasza Wysokość mi ufa, nie potrzebuje za-
pewnień.
Dagnarus odpowiedział z lekkim uśmieszkiem.
— Och, ufam ci, Silwyth. Jak sobie przypominasz, znam praw-
dą o tym, co spotkało pierwszego lorda Mabretona. Mój ojciec nie
skazałby mordercy lorda na śmierć, jako że jest to członek zagra-
nicznego rządu, lecz z pewnością na długi czas zamknąłby skryto-
bójcę w lochu. Być zamkniętym w ciemnej celi bez widoku na
świat — dla elfa to czysta tortura. Przypuszczam, że taki elf wo-
lałby śmierć. Zgodzisz się ze mną, Silwyth?
— W istocie, Wasza Wysokość — odrzekł Silwyth z ukłonem.
— Wasza Wysokość bardzo dobrze zna mój lud.
— Działaj więc — powiedział Dagnarus. — Porozmawiaj ze
swoim szpiegiem. Już dość czasu zmarnowaliśmy.
Odziany w pelerynę, obuty i zaopatrzony w potrzebne informa-
cje, mapę wskazującą położenie domu oraz plan domu, które scho-
wał pod kapeluszem, Dagnarus wyruszył w podróż. Podróżował
sam. Najpierw zastanawiał się, czy nie zabrać Silwytha; książę nie
znał elfiego, a tłumacz mógł okazać się potrzebny. Jednak po namy-
śle zdecydował, że Silwyth zostanie, aby udzielać wymijających
odpowiedzi na temat nagłej nieobecności księcia.
Na szczęście powszechnie wiedziano, że Dagnarus lubi polo-
wać. Tego samego dnia jeden z łowczych przyniósł wiadomość
o buszującym w okolicy dziku, który terroryzował wieśniaków. Da-
gnarus rozpuścił pogłoskę, że zamierza zabić bestię. Zabrał łuk
i strzały, a gdy czekał na osiodłanie i przygotowanie konia, wdał się
w rozmowę z kapitanem Argotem o rozmaitych sposobach zabija-
nia dzika: czy powinno się celować w oko czy w gardło.
Argot dziwił się, że Dagnarus nie zabiera z sobą towarzyszy.
Dagnarus wyznał mu, że jest w podłym nastroju i że byłby kiepskim
kompanem. Potrzebuje samotności oraz gorączki polowania, by
przepędzić smutek z duszy. Argot życzył Jego Wysokości powo-
dzenia, po czym powrócił do swoich obowiązków.
Dagnarus ruszył galopem w porze, kiedy wieczorne cienie za-
czynały połykać tęcze z wodospadów. Odległość nie była duża,
a droga dobra i świetnie utrzymana. Wzdłuż rzeki miało swoje
domy wielu szlachciców i kilku zamożnych kupców. Latem chroni-
li się w nich przed miejskim upałem. Drogę oświetlał blask księży-
ca i choć Dagnarus nieczęsto popadał w poetycką zadumę, wyobra-
ził sobie, że droga jest rozwijającą się przed nim wstęgą, która
wkrótce — miał nadzieję — zwiąże go z ukochaną kobietą.
Po dwóch godzinach ostrej jazdy znalazł się w sąsiedztwie
domu elfów. Trafił tam bez trudu. W świetle księżyca wyraźnie wi-
dział ślady elfów strażników. Odgadł nawet, gdzie kawalkada opu-
ściła główny gościniec i wstąpiła na boczą drogę wiodącą do domu.
Dagnarus zatrzymał się na gościńcu, by uwiązać konia, gdyż stam-
tąd planował iść pieszo. Ukrył konia na trawiastej łączce ze strumy-
kiem, gdzie zwierzę miało co jeść i pić, uwiązał go na długim po-
stronku i ruszył w dalszą drogę. Najpierw odświeżył pamięć, spo-
glądając ponownie na mapę domu, choć właściwie nie potrzebował
tego czynić, gdyż dom — jej dom — miał już na trwałe wypalony
w mózgu.
Poruszał się przez las cicho i ostrożnie, z przewieszonym przez
plecy łukiem i nożem w dłoni. Nie spodziewał się natknąć w lesie
na żaden patrol; sługa poinformował Silwytha, że wartownicy stra-
żują, i to niezbyt uważnie, tylko wówczas, gdy dom jest zamieszka-
ny. Wolał jednak nie dać się zaskoczyć.
Jego obawy okazały się niepotrzebne. Podszedł pod dom nie na-
tknąwszy się na żadne zagrożenie z wyjątkiem rozzłoszczonego
oposa, który zasyczał na niego, obnażył zęby, a następnie dał nura
w krzaki. Dagnarusa rozpierała radość: jego pragnienie, dreszcz
emocji i podniecenie przygodą okazały się upajającą mieszanką.
Z rozbawieniem zastanowił się, jakim to znakiem jest dla niego
syczący opos. Będzie musiał pamiętać, by zapytać o to swoich
przyjaciół orków, kiedy wybierze się na ryby.
Usadowił się w cieniu drzewa, skąd mógł obserwować dom, od-
cinający się od roziskrzonych w świetle księżyca wód bystrej rzeki.
Dom był duży i wspaniały, zbudowano go w stylu elfim: miał bielo-
ne ściany oraz dach kryty czerwoną dachówką, a otaczała go wyso-
ka drewniana palisada. Front domu był ciemny, wewnątrz nie paliło
się żadne światło. Pochodnie zatknięte w regularnie rozmieszczo-
nych uchwytach rozjaśniały noc. Zaglądając przez bramę, którą po-
zostawiono otwartą, Dagnarus widział gęsto zarośnięty, pełen kwia-
tów i drzew ogród, mający przypominać mieszkającym tu elfom ich
rodzinne strony. Gdy tak obserwował, przy głównej bramie w ogro-
dzeniu spotkali się dwaj wartownicy, kończący obchód dookoła
całej posiadłości. Naliczył tylko tych dwóch wartowników. Ich
warta była nominalna.
Sługa mówił, że wartownicy robią obchód tylko co godzinę i że
sprawdzają wówczas kłódki. Przez pozostały czas rozmawiają
i grają w kości przy głównej bramie.
Dagnarus powściągnął niecierpliwość i nastawił się na przecze-
kanie całego cyklu, by się przekonać, czy wartownicy zachowa-
ją się zgodnie z przewidywaniem. I rzeczywiście, elfy przysiadły
na piętach, wyrysowały nożem koło w piachu i wyjęły woreczki
z kośćmi. Dagnarus musiał przesiedzieć kilka partii, patrzeć, jak
tamy przechodzą z rąk do rąk i słuchać ich niezrozumiałej paplani-
ny. Gdzieś na dziedzińcu uderzył dzwon. Elfy leniwie podniosły
się, przeciągnęły i ruszyły na obchód.
Dagnarus mierzył czas, licząc cicho, dopóki nie wróciły. Za-
uważył, że każdy z nich wrócił z przeciwnej strony, co znaczyło, że
na tyłach domu musiały się minąć. Wszystkie zamki sprawdzało
więc dwóch wartowników — rozsądny środek ostrożności.
Wróciwszy, elfy uklękły i podjęły grę. Dagnarus wstał i ukrad-
kiem ruszył na tyły domu, zanim została rzucona pierwsza kość.
Drewniane słupy palisady, oheblowane na gładko i ostro zakoń-
czone, były mniej więcej dwa razy tak wysokie jak Dagnarus. Uprze-
dzono go o ogrodzeniu, dlatego teraz wyjął zza pasa linę. Na jej
końcu zawiązał samozaciskający się węzeł, jak nauczyli go orko-
wie, i zarzucił pętlę na szczyt ogrodzenia. Po kilku próbach pętla
w końcu nasunęła się na jeden ze słupów. Naciągnął linę, a następ-
nie wspiął się po niej na palisadę. Balansując niepewnie, popatrzył
w ogród. Wzdłuż ogrodzenia rosły jakieś gęste, wysokie krzewy.
Nie było wyjścia. Zsunął się odrobinę, po czym wylądował w krza-
ku, powodując szelest liści i trzaskanie gałązek, które — był tego
pewien — słychać było aż w Vinnengael.
Zamarł bez ruchu, niemal nie oddychając, spodziewając się, że
lada chwila ktoś wezwie straże. Elfi informator mówił, że pani czę-
sto spaceruje nocą po ogrodzie, a kiedy ona jest w ogrodzie, są też
jej służebne.
Nikt nie zawołał. Nikt nie przyszedł sprawdzić, co się czai
w krzewach. Dagnarus wyplątał się z krzaka. Gałązki zaczepiały
o pelerynę, pod stopami szeleściły liście. Pociągnął i lina spadła
na niego niczym wąż. Zwinął ją i ukrył pod krzakiem. Trzymając
się cieni rzucanych przez płonące pochodnie, cichutko ruszył przez
ogród ku domowi.
Poruszał się powoli, uważając na każdy krok, omijając ozdob-
ne stawy z rybkami i uchylając się przed posągami. Ogród był ol-
brzymi. Wyszedł już poza światło pochodni i znajdował się teraz
w miejscu oświetlonym księżycem. Szybko tracił poczucie kierun-
ku oraz orientację. Ze szczytu ogrodzenia zauważył dom, lecz stra-
cił go z oczu, gdy spadł na ziemię. Nie miał pojęcia, jak daleko do-
szedł i jak znajdzie drogę powrotną do miejsca, gdzie schował linę.
Niezliczone ścieżki wiodły donikąd, kręciły i zawijały tu i tam, nie-
kiedy zataczały koła, jedna wywiodła go do groty, a dwie inne koń-
czyły się ślepo, gdzie przypuszczalnie miał podziwiać jakieś głupie
drzewo.
Słudze nie przyszło do głowy, by mu powiedzieć, jak poru-
szać się po ogrodowym labiryncie. Dagnarusowi, nie znającemu el-
fich ogrodów, nie przyszło do głowy, by o to zapytać. Zgrzany, spo-
cony, podrapany, na wpół uduszony od zapachu nocnych kwia-
tów, zaczął się mocno denerwować. Wyglądało na to, że resztę
swoich dni spędzi, błąkając się po tym zapomnianym przez bogów
miejscu.
Właśnie przypadkiem wszedł w staw, o mały włos unikając roz-
bicia głowy o ogromny dzwon zawieszony na konarze drzewa, kie-
dy podniósł wzrok i ujrzał lady Mabreton.
Spacerowała po rozległym, otwartym terenie, okrągłym patio
wyłożonym jakimś magicznym kamieniem naśladującym światło
księżyca, gdyż posadzka pod jej stopami wydzielała nierealny, sła-
by blask. Odziana była w przejrzystą jedwabną szatę, jej długie do
pasa czarne włosy były rozpuszczone i opadały na ramiona. Księży-
cowy blask z góry i z dołu oświetlał jej ciało, nagie pod szatą. Miała
tylko turkusowy wisiorek — jego wisiorek — na szyi. Już wiedział,
że go kocha i że ją zdobędzie. Zadrżał z ogromnej tęsknoty.
Nie była spokojna. Nie spacerowała po ogrodzie, by podziwiać
jego piękno. Chodziła gorączkowo, zaciskając mocno dłonie, jakby
miała wielkie zmartwienie, i wcale się nie rozglądała. Mruczała do
siebie coś w mowie elfów, której Dagnarus nie rozumiał. Była zbyt
pogrążona w zmartwieniu, by usłyszeć hałas, jakiego narobił.
Dagnarus stał jedną nogą w stawie z rybkami. Chłodna woda
przesączała się przez skórzany but, ale on tego nie zauważał. Jego
pragnienie zmieniło się w fizyczny ból, tak wielki, że niemal sta-
nęło mu serce. Jednak jak ją zdobyć? Jak się ujawnić? Co sobie po-
myśli o mężczyźnie, który nagle wyłoni się z jej ogrodu i stanie
przed nią? Będzie podejrzewała, że jest złodziejem albo czymś
jeszcze gorszym. Zawoła straże.
Nerwowym krokiem oddaliła się od niego. Teraz odwróciła się
i wracała w jego stronę.
Dagnarus wyszedł na księżycowe patio, dźwięcznie stukając bu-
tami o kamienną posadzkę. Ona w zdumieniu podniosła głowę i po-
patrzyła na niego szeroko rozwartymi, pełnymi lęku oczami.
Dagnarus padł przed nią na kolana, rozłożył szeroko ramiona
i podniósł ku niej wzrok.
— Nie zrobię ci krzywdy, Valuro. Przychodzę do ciebie z miło-
ści — powiedział po prostu. — Jeśli chcesz, wezwij straże i każ
mnie zabić na miejscu.
Nie liczył na to, że go zrozumie, jednak jego gest na pewno był
jasny.
Patrzyła na niego i oddychała szybko, zaciskając dłonie. Nie
krzyknęła na straże ani na swoje służebne. Potykając się, podeszła
ku niemu i wyciągnęła przed siebie drżącą dłoń.
— Ja śnię — odezwała się cichym szeptem, w Starszej Mowie.
— Nie jesteś prawdziwy.
Serce Dagnarusa zalała fala radości. Wstał i chwycił jej dłoń.
Czując jego dotyk, westchnęła, drgnęła i cofnęła się, próbując mu
się wyrwać. Przytrzymał w uścisku jej miękką, smukłą dłoń.
— Jestem prawdziwy, Valuro. Moja miłość do ciebie jest praw-
dziwa. Tak prawdziwa, jak twoja miłość do mnie.
— Ja cię nie kocham! — zawołała, odwracając od niego głowę.
— Czy to prawda? — zapytał, wkładając w te słowa całe serce.
Wypuścił jej dłoń. — Powiedz mi, że mnie nie kochasz. Spójrz na
mnie i powiedz to, a odejdę i już nigdy nie będę cię niepokoił.
Dama przez długą chwilę stała w milczeniu, które zdawało się
trwać od zarania czasu. Czekał cierpliwie, on, który nigdy w życiu
nie czekał cierpliwie na nic. Ale też tego pragnął, tak jak nigdy ni-
czego w życiu.
Wreszcie uniosła głowę. Jej twarzyczka w blasku księżyca była
mizerna i blada, ciemne oczy połyskiwały niczym woda w nieru-
chomych stawach, wargi tak pobladły, że niemal znikły.
— Hańba mi, kocham cię, Dagnarusie — wyrzekła, a po jej po-
liczku stoczyła się łza.
Powiodła go do swego łoża, mieszczącego się w okazałym po-
koju tuż przy patio.
— A straże? Służba? — wyszeptał bez tchu.
— Służbę odesłałam na spoczynek. Nie będą nam przeszka-
dzać. Musisz jednak odejść przed rankiem.
Zdjął ubranie. Zanim oddali się miłości, zgodnie ze zwyczajem
elfów namaściła jego nagie ciało wonnym olejkiem. Rytuał zwięk-
szył jego pożądanie, zmieniając je w palące cierpienie... cierpienie
ukojone, rozniecone ponownie i znów ukojone.
Gdy nasycili się miłością, legł w jej ramionach z głową na jej
piersi, delikatnie gładząc dłoniąjej skórę, nie tyle po to, by przebu-
dzić pożądanie, ile by odświeżyć jego wspomnienie. Ona przecze-
sywała palcami jego włosy, całowała jego czoło, powieki i drżała
pod jego dotykiem.
— Już prawie ranek, ukochany — powiedziała. — Służące
przyjdą mnie ubierać. Musisz odejść, i to zaraz.
— Nie — odrzekł spokojnie. — Nie odejdę.
— Co? — Pobladła. — Co chcesz ze mną zrobić? Sprowadzisz
na mnie śmierć!
— Odejdę, ale tylko pod jednym warunkiem. Że jeszcze dziś
powrócisz na dwór.
— Nie! — Valura potrząsnęła głową. Westchnęła i ujęła jego
dłonie, ucałowała palce. — Nie. Nie proś mnie o to. Jak mogłabym
widywać cię codziennie i nie pragnąć twojej bliskości? Jak mog-
łabym znieść pieszczoty mego męża? — Wzdrygnęła się. — Nie, to
byłoby torturą. Lepiej mi tutaj. Przeżyłam jedną noc rozkoszy. To
doda mi sił.
— Ale nie mnie — rzekł Dagnarus, łagodnie odgarniając jej
włosy, by nie mogła się schować za ich pachnącą zasłoną. — Chcę
cię widywać codziennie. Chcę słyszeć twój głos, dotykać cię, ko-
chać. W pałacu są sekretne przejścia, miejsca, gdzie możemy się
spotykać i zaspokajać nasze pożądanie. Twój mąż nigdy się nie do-
wie. Nikt się nie dowie.
Ponownie potrząsnęła głową.
— Dobrze więc — rzekł twardo Dagnarus. — Niech więc twoje
służące znajdą mnie tu. Niech przyjdą wartownicy i zabiją mnie. Je-
śli muszę żyć bez ciebie, nie chcę żyć wcale.
— Na bogów, ty chyba mówisz poważnie — powiedziała, przy-
patrując mu się z podziwem. Przez chwilę walczyła z sobą, lecz jej
pragnienie, jej pożądanie było równie silne jak jego. — Zgadzam
się — rzekła, spuszczając oczy. — Dzisiaj wrócę na dwór.
— Dzisiaj znów będziemy razem! — obiecał, całując ją.
Odepchnęła go z łagodnym wyrzutem.
— Idź już, kochany! Szybko!
— Ale jak mam się stąd wydostać? — zapytał, nakładając ubra-
nie. W rozkosznym uniesieniu zapomniał, że będzie musiał się prze-
dzierać przez labirynt ogrodu.
— Idź za kamieniami oznaczonymi różą. Zaprowadzą cię w dół
po schodach, a potem do tunelu, który przechodzi pod palisadą. Tu-
nel wiedzie do szopy na łodzie. Tu masz klucz do zamka. Przejdź
przez szopę, wyjdź przez drzwi i znajdziesz się za palisadą. Żegnaj,
najdroższy.
— Do wieczora — powiedział i pocałował ją jeszcze raz. Po-
tem, widząc, że niebo na wschodzie jaśnieje, opuścił ją.
Bez trudu znalazł kamienie z różą, które zaprowadziły go do
schodów. Wszedł do chłodnego, wilgotnego tunelu i dotarł do drzwi
szopy. Włożył klucz do zamka i ostrożnie otworzył drzwi, uważając,
by nie zaskrzypiały. Z bezpiecznego ukrycia w szopie patrzył, jak
wartownicy odbywają obchód, a gdy go minęli, wyszedł swobodnie
i poszedł na skróty przez las do miejsca, gdzie zostawił konia.
Po odejściu kochanka Valura leżała w łóżku, lecz jej myśli to-
warzyszyły mu przy każdym kroku przez ogród. W pewnej chwili
drgnęła przerażona, sądząc, że usłyszała skrzypienie zardzewiałych
zawiasów u drzwi szopy. Uprzytomniła sobie, że to tylko jej wy-
obraźnia; z tej odległości niemożliwe było, by coś usłyszała. W na-
pięciu czekała, czy nie odkryją go wartownicy, ale w domu i wokół
niego panowała cisza. Wreszcie w jej krwi zatętniły kopyta jego ko-
nia: wiedziała, że jest bezpieczny.
Wtuliła się w puchowe łoże, owijając ciasno kocami. Jego za-
pach pozostał w łożu, na poduszce. Przytuliła do siebie poduszkę,
wdychała jego zapach, a wspomnienie miłosnych uniesień spra-
wiało jej przyjemny ból.
Weszła służąca, chcąc odsunąć zasłony i wpuścić blask słońca.
— Odejdź — rozkazała Valura cichym głosem. — Czuję się
chora. Powiedz innym, żeby nie wchodziły.
Służąca skłoniła się i zaniepokojona umknęła.
— Co mam zrobić? — spytała Valura cieni.
Dobrze wiedziała, co powinna zrobić. Powinna opuścić ten
dom, opuścić Vinnengael, wrócić do domu męża, do swego kraju,
swego ludu. Zamknąwszy oczy, wyobraziła sobie dom męża: czyste
i puste pokoje pozbawione przedmiotów, które mogłyby je zagra-
cić; pięknie rozplanowane ogrody, zadbane, schludne i uporządko-
wane; wietrzne dzwonki, które owijano gałgankami, gdy wiał zbyt
silny wiatr, by ich muzyka nie stała się dzika i nieharmonijna. Valu-
ra skuliła się przy poduszce, zwinęła w kłębek niczym zwierzę, któ-
re umknęło z pułapki. Nie mogła wrócić. Gdyby wróciła, umarłaby.
Była jednym z pięciorga dzieci, środkowym, tym samotnym.
Dwójka starszych to byli bracia, o wiele starsi i bardzo z sobą zżyci.
Dwójka młodszych — siostry, znacznie młodsze, bardzo sobie od-
dane, rozpieszczane i psute przez rodziców. Jedyną rzeczą, jaką ro^
dzice cenili w Valurze, była jej wyjątkowa uroda, lecz traktowali ją
jak medalową krowę i obliczali tylko, ile uda się za nią uzyskać na
targu.
Valura pochodziła z domu szlachetnego, lecz zubożałego; to
okropne połączenie spowodowały błędy w zarządzaniu i niefortun-
ne sojusze. Rodzina mniej szlachetna mogłaby pracować, aby zaro-
bić na utrzymanie. Nie byłaby obciążona obowiązkami wobec pod-
ległych sobie, które były kosztowne.
Nawet bogowie ich porzucili, gdyż Czcigodny Przodek wpadł
w taką wściekłość na porażki zięcia, że opuścił dom córki i nikt
i nic nie mogło go skłonić do powrotu. Rodzicom, wyczerpanym
i zmartwionym stałą walką o środki do życia, można wybaczyć
fakt, że czekali niecierpliwie na chwilę, kiedy dzieci dorosną i po-
mogą im dźwigać to brzemię. Bracia Valury mieli zdobyć bogactwo
mieczami. Valura — twarzą i ciałem.
W dniu, kiedy zgodnie ze zwyczajem elfów uznano, że przeszła
z wieku dziewczęcego w kobiecość, oddano Valurę za małżonkę
lordowi Balorowi Mabretonowi. Jego Dom był stosunkowo nowy,
niezmiernie bogaty, a on chciał sobie zapewnić dobre koneksje oraz
szlachetne urodzenie potomstwu. Valura była odpowiedzią na jego
modły. Jednakże w drugiej sprawie lord skazany był na rozczaro-
wanie. Valura nie pragnęła rodzić dzieci. Ciąża, mdłości, grotesko-
wo obrzękłe ciało oraz bóle porodu były jej wstrętne.
Wiedziała, jakie należy pić zioła, by pozbyć się takiego brze-
mienia, i podczas pierwszego małżeństwa uczyniła to trzykrotnie.
Gdyby mąż ją przyłapał, zgodnie z obowiązującym prawem mógł ją
zabić. Na szczęście pierwszy lord Mabreton był tak tępy, że nie
przyszło mu do głowy zastanawiać się nad faktem, iż jego śliczna,
młoda małżonka okazała się bezpłodna.
Zamknięta w pancerzu nakazów obowiązujących w elfiej spo-
łeczności, ograniczeń wynikających z obowiązku — wobec rodzi-
ny, wobec męża, przodków, ubogich, bogatych, Boskiego, Tarczy
Boskiego — Valura patrzyła na lata swego życia niczym więzień.
Gdziekolwiek się zwróciła, napotykała mur.
Nie chciała przenieść się z pierwszym mężem do Vinnengael,
lecz nie z przyczyn, jakie podała. Nie lubiła ludzi, to prawda. Uwa-
żała ich za nieokrzesanych i hałaśliwych, brutalnych i kapryśnych.
I z tych samych powodów, dla których budzili jej odrazę, zazdrościła
im, podziwiała ich. Dlatego też izolowała się od nich, by nie zarazili
jej swoimi bliźniaczymi chorobami wolności i niezależności.
Raz w życiu Valura ujrzała przed sobą otwarte drzwi celi. Wów-
czas, gdy przedwczesną śmiercią zginął lord Mabreton. Dobrze wie-
działa, że został zamordowany: Tarcza Boskiego powiedział jej
prawdę niemal wprost, by nie wywołała kłopotów. Ona jednak nie
miała zamiaru sprawiać kłopotów. Gdyby znała zabójcę, padłaby na
kolana i błogosławiła go. Drzwi celi zostały otwarte, poczuła na
twarzy ciepłe promienie słońca, lecz potem ponownie zatrzasnęły
się, więżąc ją w środku.
Młodszy lord Mabreton postanowił pojąć ją za żonę.
Gdyby to jego pierwszego poznała i wyszła za niego zamiast
starszego brata, możliwe, że z czasem pokochałaby go. Dalor był
miły i łagodny. Nigdy nie narzucał się jej ze swoimi czułościami,
jak pierwszy mąż. Lecz Valura odkryła, że skoro nie może wydo-
stać się z celi, to życie w niej jest znośne tylko wtedy, gdy nie
wchodzi do niej nikt inny. Jej mąż był dobry, kochał ją i nieustannie
starał się sprawiać jej przyjemność; nawet czasami czuła dla niego
litość, która była jedynym przyjaznym uczuciem, jakie mogła do
niego żywić.
Ponownie została zmuszona, by zamieszkać pośród ludzi. Tym
razem nie mogła się odizolować. Mąż chętnie pozwoliłby jej pozo-
stać w domu nad rzeką, lecz Tarcza rozkazał jej podjąć służbę w cha-
rakterze damy dworu królowej, co było niemiłym zadaniem. Valura
namiętnie nienawidziła ludzkich dam i równie namiętnie pragnęła
stać się taka jak one. Te sprzeczne emocje sprawiały, że dusza trze-
potała się w niej niczym ptak w desperacji bijący skrzydłami o pręty
klatki. Zdawało się, że ptak wkrótce umrze z wyczerpania.
I wtedy Dagnarus wyciągnął rękę i otworzył drzwiczki. Ptak
wydostał się na wolność i poleciał prosto do niego.
Już po przyjeździe wiele słyszała o młodym księciu. Damy dwo-
ru stale o nim mówiły, na głos rozmawiały o tym, jaki jest przystoj-
ny i jak po królewsku się nosi. Szeptem mówiły o jego domnie-
manych miłostkach, sprawiały wrażenie zaszokowanych, zarzekały
się, że nigdy by nie pozwoliły na jego awanse, lecz skrycie wzdy-
chały do tej chwili i, gdy tylko pojawiał się w pobliżu, stroiły się
i upiększały.
Valury to nie interesowało. Był mężczyzną, a mężczyźni to
gorący oddech, niezdarne gesty w ciemności i ból. Zawsze też ist-
niała możliwość, że zagnieździ się w niej nasienie i zmieni się
w inną istotę, równie nieszczęśliwą, jak ona sama.
Zamknąwszy oczy, ponownie znalazła się na bankiecie. Pierw-
sze, po czym poznała jego obecność, to jego głos, melodyjny, niski,
nie krzykliwy, jak u wielu ludzi. Jego dłonie... Przypomniała sobie
jego dłonie — czyste, dobrze utrzymane, z długimi palcami o za-
okrąglonych czubkach. Silne dłonie, nie słabe, lecz poznaczone od-
ciskami od miecza. A w tych dłoniach dar dla niej.
Jej ręka zacisnęła się na wisiorku. Jeszcze nikt nie dał jej takie-
go prezentu, podarku przeznaczonego dla niej, takiego, którym nie
musiała się dzielić z rodziną. Przenosząc oczy z daru na darczyńcę,
zobaczyła Dagnarusa po raz pierwszy. W jego oczach ujrzała za-
chwyt, lecz widywała już zachwyt w oczach mężczyzn i nie poru-
szało jej to. Jednak kiedy zawieszał wisior na jej szyi, kiedy jego
dłoń musnęła jej policzek, ujrzała przebijającą przez zachwyt mi-
łość i tęsknotę, wtedy sama poczuła podobną tęsknotę zmieszaną
z pożądaniem, co wprawiło ją w zdziwienie i lęk.
Tej nocy, leżąc i nie śpiąc, wyobrażała sobie, że na swym ciele
czuje jego dłonie. Wyobrażała sobie jego oddech na swych wargach
i na tę myśl czuła dreszcz. Niełaska, ruina, śmierć, nie tylko dla
niej, ale i dla jej rodziny — taka była kara za niedozwoloną miłość.
Zmuszała się, by myśleć o tym wszystkim. Lecz ku jej przerażeniu
te myśli nie spłoszyły pożądania, a wzmogły je. Uciekła, sądząc, że
w ten sposób zakończy sprawę. On obrazi się, straci zainteresowa-
nie, przestanie o niej myśleć.
Ale nawet z dala od niego, zamkniętą w odosobnionym, dobrze
strzeżonym i chronionym domu, dręczyła ją miłość do niego. Nie-
zdolna zasnąć, wyrwała się do ogrodu, by wystawić rozgorączko-
wane ciało na chłodzący powiew jesiennego wiatru, by czynić sobie
wyrzuty, by zatrzasnąć drzwi swej celi i zamknięte przytrzymywać,
choć zamek został wyłamany.
I nagle pojawił się on, ucieleśnienie jej snów i pragnień, ukląkł
przed nią, śmiały i czuły, wyzywający i pokorny, i jej pozostawił
wybór, decyzję.
Uśmiechnęła się, ucałowała wisiorek i oddała się rozkoszy roz-
pamiętywania. Powróci do Vinnengael. Wyjdzie ze swej celi i na-
wet nie obejrzy się za siebie.
Tego wieczoru Silwyth pomagał księciu ubrać się do obiadu.
Dagnarus zwolnił zwykle towarzyszących mu lordów, każąc im
wypić za swoje zdrowie i dając im na ten cel pieniądze. Był w wy-
śmienitym nastroju, powiedział, że polowanie udało się nadzwy-
czajnie. Lordowie z radością usłuchali polecenia.
— Z pewnością — powiedział Silwyth — zainteresuje Waszą
Wysokość, że lady Mabreton wróciła na dwór.
Oczy Dagnarusa rozbłysły; ręka zawiązująca dublet lekko za-
drżała.
— To doskonała wiadomość, Silwyth. Dziękuję. .Czy znasz ko-
goś bystrego, kto mógłby przekazać lady bilecik? Załatwić to w taki
sposób, by nikt nie zauważył?
— Chyba znam kogoś takiego, Wasza Wysokość — odrzekł
Silwyth z kamienną twarzą.
— To dobrze. Oto bilecik. Och, Silwyth, i rozsyp na moim
łóżku płatki różane, dobrze? I dopilnuj, by mi nie przeszkadzano.
MROCZNE OSTRZE
Pogoda, jak na jesienną porę niezwykle ciepła, w zaledwie kil-
ka chwil przemieniła się z nieruchomej ciszy w wyjącą wichurę.
Ogromne masy czarnozielonych chmur zasnuły słońce. Liście, które
sfruwały ulicą w jednym kierunku, nagle z szumem uniosły się w po-
wietrze, zawirowały i rozsypały się we wszystkie strony. Wzmógł się
wiatr. Deszcz spadł z siłą ciskanych sztyletów, a o drewniane dachy
zabębnił grad.
Orkowie, którzy poprzedniego wieczoru odczytywali znaki —
stada morskich ptaków lecące w głąb lądu — tego dnia wcale nie
wyszli w morze. Ludzie, którzy wyśmiewali się z orkowych zabo-
bonów i postanowili tego jasnego, słonecznego popołudnia spróbo-
wać szczęścia, znaleźli się w groźnym położeniu, gdyż wezbrane
fale były wysokie i dzikie, a wiatr darł żagle na strzępy i łamał
maszty.
— Chyba nie zamierzasz wychodzić w taką okropną noc?
Młoda nowicjuszka zatrzymała się i patrzyła na Garetha, który
otulał się ciasno peleryną i naciągał na głowę kaptur.
— Niestety, muszę— odrzekł Gareth, zmagając się z dużą klam-
rą spinającą pelerynę. — Chorzy, którymi się opiekuję, nie poczują
się lepiej tylko dlatego, że pogoda zmieniła się na gorsze.
— Jakie to poświęcenie z twojej strony — powiedziała nowi-
cjuszka, spoglądając na niego z zainteresowaniem, jakiego nigdy
mu nie okazywała, chociaż uczęszczali na te same zajęcia od czasu,
gdy oboje skończyli dwanaście lat. — Pomogę ci z tą klamrą.
Gareth oddał jej zapinkę. Dziewczyna wbiła jej ostry koniec
w gruby materiał i ciasno zapięła. Była ładna: miała brązowe oczy,
różowe policzki i dużo wdzięku. Jej dłonie wygładziły jeszcze pele-
rynę i poprawiły kaptur.
— Przemarzniesz na kość, zanim wrócisz — ciągnęła. — Za-
mierzam długo się uczyć. Podczas nocnego obchodu straży często
robię sobie grzane piwo z miodem i mlekiem. Jeśli do tej pory wró-
cisz, mogę przyrządzić tyle, by wystarczyło dla nas obojga.
Gareth z jednej strony pragnął powiedzieć: „Tak", pić z nią
grzane piwo z miodem, a może i scałowac miód z tych chętnych
warg. Lecz co potem? Ona zrzuci szaty, on zrzuci swoje. Dziewczy-
na zobaczy jego ciało pokryte otwartymi wrzodami...
— Przykro mi — powiedział zmieszany, bo tak naprawdę ni-
gdy nie przyzwyczaił się do kłamania — ale nie wiem, kiedy wrócę.
Dziękuję ci za uprzejmą propozycję, ale to naprawdę niemożliwe...
Odeszła, wzruszając ramionami, chyba niezbyt zawiedziona je-
go odmową. Gareth westchnął i ruszył w swoją stronę.
Odźwierny, który go wypuszczał, musiał rzucić się całym cia-
łem na drzwi, by je otworzyć mimo porywistego, lodowatego wia-
tru. Gapił się na Garetha niczym na szaleńca gadającego do siebie
i tańczącego na ulicy.
Na zewnątrz wicher uderzył w Garetha z taką siłą, że zatrzymał
go w miejscu. Pochylając głowę, z wysiłkiem ruszył ostrożnie po
schodach Świątyni, śliskich od deszczu ze śniegiem. Był już prawie
na dole, gdy zderzył się z kimś idącym w przeciwną stronę.
Każdy z nich wyciągnął rękę, by podtrzymać drugiego.
— Przepraszam — powiedział Gareth, zaskoczony tym zderze-
niem. — Mam nadzieję, że nie...
— Gareth! — Mężczyzna przypatrzył się Garethowi, ale w ciem-
ności i burzy nie widział go wyraźnie. — Poznaję twój głos. Tak. —
Człowiek odwrócił Garetha twarzą do syczącej w deszczu pochodni.
— To ty.
— Pan Ev-evaristo — wyjąkał Gareth.
— Właśnie cię szukam. — Evaristo przekrzykiwał ryk wichu-
ry. — Od dwóch dni staram się z tobą rozmówić. Nie dostałeś mo-
ich liścików? Można by pomyśleć, że celowo mnie unikasz!
Gareth, który właśnie to robił, spróbował się wymknąć.
— Wybacz mi, panie, czekają na mnie...
— Nie — rzekł Evaristo, chwytając mocno Garetha. — Mam
cię i nie pozwolę ci odejść. Chodźmy do środka. To, co mam do po-
wiedzenia, zajmie ledwie chwilę, potem możesz zająć się tym, co
wyciąga cię na dwór w taką straszną noc.
Ucieczka wyglądałaby nad wyraz podejrzanie. Gareth nie mógł
zrobić nic, tylko udać się ze swym dawnym nauczycielem z po-
wrotem do Świątyni. Odźwierny, ponownie zmuszony siłować się
z drzwiami i narażać na działanie żywiołów, przyjął ich niechęt-
nym spojrzeniem i mamrotaniem.
Evaristo wciągnął Garetha do zacisznej alkowy. Nauczyciel zdjął
przemoczoną pelerynę. Gareth otulił się swoją jeszcze ciaśniej, przy-
najmniej częściowo zasłaniając twarz kapturem. Na twarzy także
pojawił mu się wrzód. Koledzy brali go za zwykły pryszcz, ale bał
się, że Evaristo go zauważy i odgadnie prawdę.
— Co też cię wygania w taką noc? — spytał wesoło Evaristo.
Niewiele się zmienił przez te lata, może trochę zaokrąglił i stał
się pogodniejszy. Był człowiekiem szczęśliwym, zadowolonym, cie-
szył się swoją żoną i dziećmi, swoim awansem w hierarchii magów.
Prowadził teraz szkołę dla chłopców, dzieci bogatych kupców, i do-
brze sobie radził.
Gareth miał kłamstwo w pogotowiu i wyrecytował je dość płyn-
nie, przypominając sobie z lękiem, że gdy był mały, Evaristo bez
wahania odgadywał, kiedy chłopiec do bicia łgał, a kiedy mówił
prawdę.
— Spełniam nakaz miłosierdzia... Opiekuję się chorymi...
przykutymi do łóżek... Szykuję im posiłki...
— Obowiązki nowicjusza — rzekł Evaristo z uśmiechem. —
Jak dobrze to pamiętam... Nie będę cię zatrzymywał, wracaj do go-
towania zupy. — Przyjrzał się Garethowi badawczo, starając się
przeniknąć cień. — Jak się miewasz, Gareth? Blado wyglądasz, jak-
byś chorował.
— Zdrowie mi dopisuje, panie — odrzekł Gareth, chowając się
głębiej w cień. — Tak jak rzekłeś, obowiązki nowicjusza...
— Mało snu, za dużo nauki. Musisz zażywać więcej ruchu
i więcej jeść. Jesteś o wiele za chudy.
— Panie... — zaczął Gareth z nutką zniecierpliwienia.
— Wiem. Musisz iść, Gareth. — Nauczyciel spoważniał. Ro-
zejrzawszy się, by się upewnić, że są sami, przysunął się o krok. —
Gareth, o czym to ja słyszę? Że Dagnarus ma być nominowany na
Lorda Dominium?
Gareth nie wiedział, jak z tego wybrnąć. W pierwszym odruchu
chciał się wyprzeć, że cokolwiek na ten temat wie. Jednak porzucił
ten pomysł. Evaristo wiedział o przyjaźni łączącej dwóch mło-
dzieńców. Nigdy by nie uwierzył, że Dagnarus nie wspomniał przy-
jacielowi o tak ważnej sprawie.
— Wiem, że Dagnarus poprosił o to swego ojca — odparł Ga-
reth ostrożnie. — Nie słyszałem, czy Jego Królewska Mość się
zgodził.
— Jego Królewska Mość się zgodził — rzekł ponuro Evaristo.
— Jego Wysokość następca tronu mocno się temu sprzeciwia. Po-
kłócili się... To pierwsza kłótnia między królem i jego synem. To
bardzo źle, Gareth. — Evaristo poważnie pokręcił głową. — Bar-
dzo źle.
— Przykro mi słyszeć o tym podziale — powiedział Gareth, i to
przynajmniej było prawdą. — Jak wiesz, panie, żywię wielki szacu-
nek dla Jego Wysokości i wielką miłość do jego syna — do obu
jego synów — podkreślił. — Jednak nie rozumiem...
— Musisz wyperswadować Dagnarusowi ten zamiar — rzekł
z naciskiem Evaristo. Na dworze wył wiatr, a deszcz uderzał w oło-
wiane szybki okien, jakby też chciał dostać się do środka, gdzie
było ciepło. — Nie wyniknie z tego nic dobrego. Już doprowa-
dził do niezgody między królem i następcą tronu. Ta niezgoda bę-
dzie się pogłębiać. Sami Lordowie Dominiów dzielą się na frakcje,
a sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że zamieszani są także Lor-
dowie Dominiów elfów, orków i krasnoludów. Trzeba to uprzytom-
nić Dagnarusowi i skłonić go do wycofania się!
— Panie — odezwał się Gareth, czując się nadzwyczaj nie-
zręcznie. — Nie wiem, dlaczego mi mówisz...
— Ponieważ jesteś jedyną osobą, która ma wpływ na Dagnarusa.
— Raczej nie, panie — odrzekł Gareth ze smutnym uśmiechem.

— Masz, Gareth, chociaż może ci się wydawać, że nie. Znasz
rytuały, studiowałeś je. Wiesz, że on ich nie przejdzie! Że musi od-
paść...
— Wobec tego nie ma kłopotu — przerwał Gareth. — Odpad-
nie i Rada Lordów Dominiów nie zarekomenduje go do Transfigu-
racji.
— To może nie być takie proste — powiedział Evaristo, mar-
szcząc brwi. — Obaj wiemy, że kandydat może przejść wszystkie
próby i mimo to nie uzyskać rekomendacji. Logiczne zatem, że
może też być odwrotnie. Co prawda w historii Lordów Dominiów
nie zdarzyło się, by kandydat odpadł w próbach i został nominowa-
ny, ale Dagnarus ma popleczników, szczególnie Tarczę Boskiego
u elfów oraz Dunnera krasnoluda.
— Czy jesteś pewien, że Dagnarus nie przejdzie prób, panie?
— zapytał Gareth.
— A ty nie, Gareth?
W odpowiedzi na to Gareth nie mógł skłamać, zwłaszcza że to
samo mówił Dagnarusowi.
— Jeśli Dagnarus podda się Transfiguracji, może to przypłacić
życiem — ciągnął Evaristo. — Zdarzyło się już, że jeden z Lordów
Dominiów umarł. Po tej śmierci ludzie zaczęli się zastanawiać, czy
należy utrzymać, czy też obalić Zakon Lordów Dominiów. Gdyby
książę umarł — a wśród ludu cieszy się ogromną popularnością —
jego śmierć wywołałaby taki głośny oddźwięk, że Zakon mógłby
tego nie przetrwać.
— Przykro mi, panie — odrzekł niechętnie Gareth. — Nie zga-
dzam się z tobą. Wierzę — „Bogowie, pomóżcie mi!" — pomyślał
— że Dagnarus byłby doskonałym Lordem Dominium.
— Nie mówisz tego szczerze, Gareth — rzekł Evaristo, przy-
glądając mu się ze smutkiem. — Widzę. Nigdy nie potrafiłeś kłamać.
„Ale teraz kłamię — powiedział w duchu Gareth. — Żyję
w kłamstwie. Od dnia, kiedy Dagnarus kazał mi zajrzeć w Próżnię".
Gareth nic na to nie odrzekł, a nie widząc sensu w przedłu-
żaniu tej bezowocnej rozmowy, przeprosił i wyszedł. Evaristo po-
został w alkowie, skąd odprowadzał go rozżalonym spojrzeniem,
zawiedziony i zły.
Gareth wyszedł w burzę z ulgą, odpierając gniewne spojrzenie
odźwiernego, który znów z wysiłkiem otworzył drzwi. Dzikie wy-
bryki natury pasowały do zamętu panującego w jego duszy. Opuścił
otoczenie Świątyni, wyszedł przez Bramę Magów, po czym prze-
mknął przez kamienny most, trzymając się kurczowo barierek chro-
niących przechodniów od upadku w kotłującą się pod nim kipiel.
Wszedł do Dzielnicy Ambasadorów, gdzie w przestronnych pała-
cykach zamieszkiwali ambasadorowie rozmaitych ras. Tej nocy jedy-
nymi ludźmi na ulicy byli strażnicy miejscy odbywający obchód.
Przemaszerowali obok niego, skuleni i nieszczęśliwi, z twarzami mo-
krymi od deszczu, z posiniałymi i zaciśniętymi od zimna wargami.
Obrzucili go zaciekawionym wzrokiem, zastanawiając się, co robi na
dworze, lecz spostrzegli, że jest magiem, i osądzili, że jego sprawa,
jakakolwiek by była, musi być pilna, dlatego nie zatrzymali go.
Gareth opuścił Dzielnicę Ambasadorów i zszedł w dół schoda-
mi wykutymi w skale Klifu Zamkowego do Dzielnicy Piwowarów.
Schody były śliskie od deszczu ze śniegiem, zejście niebezpieczne.
Gareth zatrzymał się, gdy wyjący wicher pchnął go na ścianę kli-
fu, i pomyślał, że może lepiej wrócić do ciepłego zacisza Świątyni.
Dygocząc w przemoczonym i zesztywniałym od lodu wełnianym
płaszczu, uprzytomnił sobie, że zaszedł za daleko, by się poddać.
Osiągnięcie celu zajęło mu wiele miesięcy pracy i wyrzeczeń. Gdy-
by ktoś mógł powiedzieć, że wiatr i deszcz zatrzymały go w bez-
piecznym, ciepłym schronieniu Świątyni, Gareth musiałby wyrzec
się wszelkich szans powodzenia. Dostrzegał symbolikę swoich po-
czynań. Ruszył dalej, stąpając z największą ostrożnością.
Miał do przejścia jeszcze jeden poziom, ale schody wiodące
z Dzielnicy Piwowarów do Dzielnicy Rzeźników — znanej pod
nazwą Dziury — nie były tak strome, gdyż zbudowano je nie dla
celów obronnych, dla spowolnienia nacierającej armii, a dla uła-
twienia ruchu. Znajdująca się u stóp schodów Królewska Warzelnia
płonęła jasnym światłem; by zniechęcić stałych bywalców, potrze-
ba było czegoś więcej niż wichury. Gareth odwrócił się plecami do
ciepła i światła i wkroczył w mrok — zarówno dosłownie, jak
i w przenośni.
W powietrzu unosił się kwaśny odór krwi zmieszany z zapa-
chem zwierząt i gnoju. Nawet ulewa nie mogła go spłukać. Gareth
wszedł do Dzielnicy Rzeźników: odpowiednie miejsce na mieszka-
nie dla wyznawcy magii śmierci. Gareth słyszał beczenie owiec
i muczenie bydła oczekującego na topór rzeźnika. Skręcił w Połu-
dniowy Trakt.
Ulica obstawiona była pozamykanymi na noc straganami rzeź-
ników. Rankiem na długie drewniane stoły na krzyżakach wyłożone
zostaną świeże płaty mięsa, na hakach zawisną wypatroszone kur-
czaki, wszędzie będą się wałęsać psy, zaroi się od much. Zszedł
z głównego traktu i skręcił w boczny zaułek, potocznie zwany Krwa-
wą Aleją ponieważ kiedy padał deszcz, ze sklepów rzeźników ulicz-
ką do rynsztoka na jej końcu spływała krew.
Ślizgając się i potykając na oblodzonych, mokrych kocich łbach,
Gareth rozglądał się uważnie. W tej części Vinnengael grasowali
bandyci, złodzieje i kieszonkowcy. Garetha znano tu z widzenia;
osoba, którą przyszedł odwiedzić, była dobrze znana, dzięki czemu
do pewnego stopnia był bezpieczny od napaści. Zawsze jednak
mógł się trafić jakiś nowy przybysz, ktoś, kto nie znał ustalonego
porządku.
Aleja nawet w dzień była ciemna. W nocy, podczas burzy, było
tak ciemno, że Gareth sunął bokiem przy budynkach, wymacując
przed sobą drogę. Na szczęście znał te okolice. Prawie na samym
końcu uliczki odszukał drzwi, zatrzymał się i delikatnie zapukał
trzy razy, a potem jeszcze trzy. Jakiś głos kazał mu wejść. Drzwi
nie były zamknięte. W środku nie było nic, co można by ukraść,
a przynajmniej nic takiego, co przyciąga zwykłych złodziei. Były
tam skarby, lecz jedynie dla tych, którzy potrafili je zrozumieć.
Gareth pchnął drzwi i prędko zamknął je za sobą. Mimo to do
środka wdarł się zimny podmuch i Gareth musiał oprzeć się
o drzwi, by je domknąć.
W pokoju było ciepło, zbyt ciepło. W kominku płonął jasny
ogień. W nieświeżym powietrzu unosił się zapach owsianki, do któ-
rego dołączył zapach mokrych owiec, ponieważ wełniany płaszcz
Garetha, który młodzieniec zdjął i rozwiesił w pobliżu ognia, zaczął
w cieple parować. A pod tymi zapachami wstrętny odór zwiędłej
starości, nieuchronnie zbliżającej się śmierci.
— Przyszedłeś — odezwał się skrzeczący głos od strony sterty
koców na posłaniu.
— Oczywiście — odparł łagodnie Gareth, pochylając się nad
łóżkiem. — Jak się czujesz, panie?
— A jak mogę się czuć? Znudzony. Zmęczony. Obolały. Te
przeklęte wrzody nie dają mi spokoju! Ale myślę, że dzisiejszej
nocy nadejdzie moja godzina. Wiedzieć, że moja dusza połączy się
z ciemnością i burzą... odlecieć z porywistym wichrem. Podoba-
łoby mi się to.
Gareth przytaknął skinieniem głowy. Nie oponował, nie zaprze-
czył kłamliwymi słowami fałszywej pociechy. Człowiek w łóżku
chciał umrzeć. Czekał na śmierć, czekał od tygodni. Gdyby chciał
żyć, mógł tego dokonać. Już i tak przedłużył swoje życie poza limit
lat wyznaczony istocie ludzkiej, mógł je przedłużać dalej, ale —jak
sam powiedział — był znudzony i obolały. Ci, którzy go znali, wie-
dzieli, że jest stary, chyba najstarszy ze wszystkich ludzi. Nikt nie
znał prawdy. Jedynie Gareth został dopuszczony do tajemnicy.
Bystre oczy spozierały z głowy przypominającej szlifowany mar-
mur, tak ciasno i gładko skóra opinała kości czaszki. Na głowie nie
pozostały żadne włosy, nie było nawet brwi. Ta głowa już wydawała
się martwa, a jedyną oznaką życia były w niej przenikliwe oczy.
Koce były podciągnięte pod brodę, gdyż ciało nie wytwarzało już
ciepła; staremu człowiekowi było stale zimno. Ponadto koce zakry-
wały rany i owrzodzenia pokrywające całe ciało. Większość już za-
schła, jako że od długiego czasu nie rzucał zaklęć. Ale nawet zasu-
szone rany swędziały i paliły, o czym Gareth zdążył się przekonać.
Sprawdziwszy, czy starcowi jest w miarę wygodnie, Gareth wy-
jął z płaszcza ostrą szczapę. Normalnie nie potrafił używać Magii
Ognia, która jest domeną krasnoludów, ale magia Próżni umie na-
śladować inne rodzaje czarów, jeśli są używane w celu zniszczenia.
Drewienko strzeliło płomieniem. Gareth rzucił szczapę do komin-
ka, wzmacniając czar i sprawiając, że ogień, który zdawał się ży-
wić samymi kamieniami paleniska, rozgorzał jaśniej. Było to jedno
z jego zadań — przychodził co trzy dni, by podtrzymać ogień.
Zapytał starca, czy coś jadł.
— Oczywiście, że nie. Nie jadłem ani nie piłem.
Gareth począł robić mu wyrzuty, lecz starzec przerwał mu.
— Nie potrzebuję jedzenia. Nie brakuje mi go. Ta noc... —
wyrzekł, wpatrując się z napięciem w Garetha. — Ta noc będzie
moją ostatnią. Wiem. Mamy dużo rzeczy do zrobienia. Cieszę się,
że przyszedłeś. Gdybyś nie przyszedł, czekałbym na ciebie, ale cie-
szę się, że przyszedłeś. Odejdę z wichrem i burzą.
— Co mam zrobić, panie? — spytał Gareth.
— Księgi o magii Próżni. Zabrałeś je. — Mężczyzna wbił nie-
pewny wzrok w głąb izby. — Nie widzę.
— Tak, zabrałem je. Są w bezpiecznym miejscu. Wynajmuję
pokój, niedaleko stąd. Księgi są tam. — Gareth był cierpliwy. Już
mówił o tym starcowi, ale wiedział, że to go dręczy.
— To dobrze — rzekł starzec, niespokojnie szarpiąc dłońmi
kapę. — To dobrze. Jedna została. Ta, którą kazałem ci zostawić
u mnie.
— Tak, panie — odrzekł spokojnie Gareth.
— Dzisiaj — oznajmił stary — nauczę cię zaklęcia.
— Dzisiaj? — powtórzył Gareth. Dłonie mu zlodowaciały, cia-
łem wstrząsnął dreszcz. Na dworze wiatr zawodził u drzwi i stukał
w okno, niczym żywa istota próbująca dostać się do środka.
— Tak, dzisiaj. Gdy ty będziesz na łożu śmierci, nauczysz zaklę-
cia swojego ucznia. Tak przekazywana jest ta wiedza. Ćwiczyłeś?
— Tak. — Gareth rozpiął dublet, uniósł koszulę i pokazał wrzo-
dy rozkwitające niczym jakieś trujące kwiaty.
— Z jakim skutkiem?
— Z sukcesem, panie — odrzekł Gareth. — Czary działały tak,
jak chciałem.
— To dobrze. Dobrze. Jednak to wszystko można osiągnąć za
pomocą innych sztuczek. Nie tak szybko, nie tak łatwo, ale można.
Dzisiejsze zaklęcie jest tym, które pozwala korzystać z samej magii
Próżni. Rozmawialiśmy już o tym. To ten czar, który budzi ich za-
zdrość. Ten, którego się boją. Ten, którego pragniesz.
Gareth nie odpowiedział. Stanął przy łóżku ze splecionymi rę-
kami, patrząc na jasne oczy w kościstej, gładkiej twarzy.
— Masz co do niego jakieś plany?
— Tak, panie.
— I ja je kiedyś miałem — zamruczał starzec. — Nic z nich nie
wyszło. Ale mnie nigdy nie wspierał żaden książę. Prawie mnie
kusi, żeby jeszcze tu zostać i popatrzeć, jak sobie poradzisz. Prawie.
Ale nie całkiem. Rozumiesz? Nie jestem już ciekaw. A kiedy nie
ma ciekawości, po co żyć? Powiedzie ci się. Masz talent. Jesteś
moim najzdolniejszym uczniem. A jeśli ci się nie powiedzie... —
Wzruszył ramionami, kapa drgnęła. — Nie obejdzie mnie to. —
Wykonał słaby gest. — Włóż rękę pod moją poduszkę.
Gareth spełnił polecenie. Wsunąwszy rękę pod puchową po-
duszkę — głowa umierającego prawie nic nie ważyła — dotknął
zimnej stali.
— Uważaj — ostrzegł starzec. — To ostre. Niepotrzebne nam
przypadkowe ofiary, prawda?
Gareth ostrożnie wymacał rękojeść, zacisnął na niej palce i wy-
ciągnął sztylet. Obejrzał go w blasku ognia, obracając uważnie
w dłoniach. Słyszał, jak przezorny i sprytny starzec o nim opowia-
dał, lecz nigdy go nie widział. Nie przypuszczał nawet, że znajduje
się w posiadaniu starego. Sądził, że będzie musiał go poszukiwać.
Miał nadzieję, że uzyska wskazówki, jak dotrzeć do skarbu. Nie
śmiał mieć nadziei na sam skarb.
Sztylet był wykuty w kształcie smoka — pokryty łuską, ostro
zakończony ogon tworzył ostrze, a rozpostarte skrzydła krzyżak.
Rękojeść stanowiło cielsko smoka, a głowa z rozwartym pyskiem
i otwartymi zębami — gałkę. Był to sztylet przeznaczony wy-
łącznie na wielkie okazje, nie do codziennej rzeźnickiej roboty.
Całe szczęście, ponieważ fikuśne ostrze było niezgrabne, niepo-
ręczne i niewygodne. Zębate brzegi skrzydeł wcinały się Garethowi
w dłoń, a łuski na rękojeści były w dotyku nieprzyjemnie chropo-
watę. Sztylet był zadbany, wyraźnie pielęgnowany, gdyż stal lśniła
w blasku ognia.
— Mój dar dla ciebie — odezwał się starzec. Mimo że opusz-
czał ten świat, spoglądał na nóż pożądliwie i tęsknie.
— Dziękuję, panie — odrzekł pokornie Gareth. Spojrzał na
sztylet z dziwną mieszaniną odrazy, obrzydzenia i ciekawości. Me-
tal wgryzał się w ciało, ale pod wpływem dotyku rozgrzewał się.
— Podaj księgę. Usiądź przy mnie, a opowiem ci, co o nim
wiem. Słyszałeś, że król Tamaros został przez bogów obdarzony
mocą powoływania Lordów Dominiów. Byłem wówczas jednym
z magów w Świątyni, tak jak ty teraz. Tyle że ja nie byłem nowicju-
szem. Już wtedy byłem stary, chociaż młodszy niż teraz. Wszyscy
myśleli, że mam około dziewięćdziesięciu lat. W rzeczywistości
dzięki pomocy Próżni przeżywałem drugie życie i miałem blisko
. sto dziewięćdziesiąt lat. Uważali mnie za prostaczka, matołka. Taką
też rolę grałem. Jako że dokuczało mi starcze zniedołężnienie, ża-
łowano mnie i pobłażano, dlatego miałem całkowitą wolność. Mog-
łem chodzić, gdzie chciałem, robić i mówić, co chciałem. Oni kiwa-
li na to głowami i mówili: „To tylko Zober. Nieszkodliwy staru-
szek. Nie zwracajcie na niego uwagi".
— Ten sam błąd popełniają wobec dzieci — odezwał się Ga-
reth, wracając myślą do dzieciństwa, do swobody, z jaką buszował
po zakazanych rejonach pałacu, i do lekkich kar, jakie otrzymywał,
gdy został złapany.
— Nie przerywaj — burknął ze złością starzec. Oddychał szybko
i płytko. — Mamy mało czasu. Tamaros przyszedł do Świątyni. Wie-
działem, że król przybył, by obcować z bogami. Wiedziałem, o co
zamierza ich poprosić — o dar powoływania Lordów Dominiów, ry-
cerzy dobra, którzy będą służyć jemu i Vinnengael. Rozmawiał już
o tym z Najwyższym Magiem, odbył z nim prywatną, poufną rozmo-
wę, którą postarałem się podsłuchać — moc Próżni pomogła mi
słyszeć przez ściany. Z powoływaniem Lordów Dominiów wiązało
się ryzyko. Wiedział o tym Najwyższy Mag, wiedziałem i ja. Co
bogowie dają jedną ręką, drugą odbierają. Aby coś mieć, trzeba nie
mieć nic. Owszem, bogowie mieli dać Tamarosowi moc powoływa-
nia Lordów Dominiów. Ale jednocześnie mieli zesłać światu moc
zniszczenia lordów. Dziesięciu Lordów Dobra. — Stary człowiek
wskazał na sztylet. — Dziesięciu Lordów Zła.
— Wielkie nieba! — wyrzekł zdjęty podziwem Gareth. — Nie
wiedziałem, że jest taki... taki potężny!
— Najwyższy Mag starał się przestrzec Tamarosa, lecz król u-
znał, że warto podjąć to ryzyko. Dobro spełniane przez Lordów Do-
miniów miało przeważyć możliwość zła. Udał się na spotkanie
z bogami. W tym samym czasie ja udałem się na spotkanie z Próż-
nią. Możliwość zniszczenia Lordów Dominiów musiała powstać
w tej samej chwili, gdy Tamaros otrzyma dar ich powoływania. Do
mnie należało odgadnąć jak. Ależ to było nużące! Tamaros pościł
i modlił się. Ja również pościłem, zamknąwszy się w mojej celi. Nie
śmiałem pozwolić, by cokolwiek mnie rozpraszało, nawet jadło czy
picie. Nie śmiałem spać. W ciemności nasłuchiwałem słów Tama-
rosa, ledwo słyszalnych, jakbym stał na dnie ogromnej przepaści,
a on był wysoko nade mną. Ale wiedziałem! Wiedziałem, w której
chwili otrzymał błogosławieństwo. W tej samej chwili ożyła kląt-
wa. Tylko gdzie? Otworzyłem oczy i rozejrzałem się po celi. Szu-
kałem wszędzie: pod łóżkiem, wśród moich papierów. W pierwszej
chwili uniesienia miałem nawet ochotę rozbić biurko i szukać po-
śród odłamków drewna. Bo widzisz, wyczuwałem magię Próżni.
Tak jak czasem w nocy słyszy się kap, kap, kap i nie wiadomo, skąd
dochodzi i jak je powstrzymać. Drobny dźwięk, a zarazem okropny,
gdy monotonnie, całymi godzinami uderza w mózg. Nie można
spać. Dręczy obsesyjne pragnienie, by go przerwać. Już miałem
wyruszyć na poszukiwanie go, nie znając celu ani kierunku, nie
mając pojęcia, gdzie szukać, lecz zatrzymałem się. Uspokoiłem się.
Musiałem to rozważyć logicznie. Skoro ten przedmiot narodził się
w Próżni, w niej powinien się znajdować. Wsłuchałem się w ciem-
ność i pozwoliłem, by mnie wessała. Pewnie nie zgadniesz, co zna-
lazłem?
— Nie, panie — przyznał Gareth. — Nie wiem.
— Pomieszczenie w Świątyni poświęcone Próżni! — Starzec
triumfował i napawał się zaskoczeniem swego młodego ucznia.
— Niemożliwe! Naprawdę? W Świątyni? Ale jak...
— Świątynia jest stara. Zbudowano ją w dniach, gdy magia
Próżni, choć nie darzona miłością, była przynajmniej szanowana.
Znalazłem je. Zaznaczyłem. Jego położenie znajdziesz w książce,
którą trzymasz. Szedłem w ciemności. Uczucie, że zbliżam się do
celu, nasilało się z każdym krokiem —jakby odgłos kapania stawał
się coraz wyraźniejszy — i wiedziałem, że jestem na właściwym
tropie. Szedłem ostrożnie, bo po Świątyni często wędrują w nocy
ludzie. Jednak nikt mnie nie widział. To dobrze. Byłem tak spięty
i przemęczony, że chyba zabiłbym każdego, kto przeszkodziłby mi
w poszukiwaniach. Odnalazłem tajemną komnatę. Odnalazłem ołtarz
Próżni. Jednak przedmiotu, którego szukałem, nie było! Z rozczaro-
wania zawyłem, nie dbając o to, czy obudzę całą Świątynię. My-
ślałem, że Próżnia kpi sobie ze mnie, zwodzi tylko po to, by się ze
mnie naigrawać. Ale kiedy położyłem dłoń na czarnym ołtarzu,
spłynęła na mnie wiedza. Przedmiot, którego szukałem, znajdował
się w samym środku Świątyni. Podobnie jak Próżnia znajduje się
pośrodku czterech żywiołów.
— Wielki amfiteatr — rzekł Gareth. — Pośrodku czterech
ołtarzy.
— Tak. Tam też się udałem. Musiałem dokładnie wiedzieć,
gdzie szukać. Musiałem określić sam środek albo punkt położony
jak najbliżej niego. Zaczynając od Ołtarza Ludzi z przodu, posze-
dłem ostrożnie ku tyłowi Świątyni, licząc kroki — uciążliwe zaję-
cie — aż doszedłem do stojącego naprzeciw Ołtarza Elfów. Stam-
tąd do Ołtarza Orków, który jest położony pod kątem czterdziestu
pięciu stopni w stosunku do ludzkiego, i dalej do Ołtarza Krasnolu-
dów, licząc każdy krok. Wyobraź sobie moją radość, gdy odkryłem,
że dzieli je równa odległość. Szybko oceniłem, gdzie powinien le-
żeć środek. Przemierzałem tę odległość, licząc, powtarzając w głos
liczby, by w podnieceniu nie pomylić się. Ktoś wszedł, jakaś nowi-
cjuszka, chciała przyciąć knoty świec. „Kto tu jest? — zawołała. —
Ach, to ty, czcigodny magu Zoberze. Co tu robisz? Powinieneś być
w swojej ciepłej celi. Cały drżysz. Zaprowadzę cię..." „Nie, nie,
nie! — zawołałem piskliwie, z bezrozumną złością, jak przystało na
dziwaczejącego staruszka. — Zostaw mnie! Przyszedłem się mo-
dlić!" W duchu powtarzałem sobie liczbę, do której doszedłem, że-
bym nie musiał zaczynać od nowa. Odgłos kapania dudnił we mnie
niczym te wielkie bębny, na których orkowie wybijają rytm dla
wioślarzy. W końcu kobieta wyszła i mogłem wrócić do zadania.
Stanąłem w samym środku pomieszczenia, a dudnienie stało się tak
głośne, że wibrowało mi w czaszce i niemal wciskało się w mózg.
Stałem między dwoma rzędami kamiennych ławek. Spojrzałem
w dół, a tam, u moich stóp, leżał na podłodze ten sztylet, jakby ktoś
go upuścił. Zresztą w pierwszej chwili właśnie tak pomyślałem.
Podnosząc sztylet, zobaczyłem pod nim czarne kółko wtopione
w kamienną podłogę. Kółko było małe, wielkości palca wska-
zującego, i nie rzucało się w oczy. Tysiące ludzi stąpały po nim, nie
widząc go. Ja sam chodziłem tamtędy i nigdy go nie zauważyłem.
Później mimochodem zapytałem o nie. Dlaczego znalazło się tam to
kółko? W jakim celu? Powiedziano mi, że umieścił je tam budowni-
czy, miało mu pomagać w obliczeniach. Oczywiście. Cóż innego
mieli mówić. Ale ty i ja — my znamy prawdę. Tak jak inni wy-
znawcy mają w amfiteatrze wyobrażenie swoich bogów, mamy je
i my, wyznawcy Próżni. Podniosłem sztylet do ust i ucałowałem go,
po czym ukląkłem na czarnym kółku w dziękczynnej modlitwie.
Wtedy dane mi było poznać, jak używać sztyletu i do jakiego celu.
— To znaczy? — zapytał Gareth ochrypłym szeptem. W ustach
mu zaschło, dłonie miał spocone. Wytarł je o szatę.
— Zabij sztyletem człowieka — wymówił starzec ściszonym
głosem, tak cichym, że Gareth musiał się przysunąć, by usłyszeć —
a jego zwłoki staną się posłuszne twoim rozkazom.
— A po cóż mi zwłoki? — spytał Gareth z odrazą, zawiedziony.
— Nie jakieś zwykłe zwłoki. Zwłoki, które chodzą — rzekł sta-
ry. — Zwłoki, które myślą. Zwłoki, które pod każdym względem
wydają się żywe. Zwłoki zachowają swój kształt, dopóki będą odzia-
ne w magiczną zbroję, podarowaną przez Próżnię. Czy to nie brzmi
znajomo? — Starzec zachichotał. — Lecz całe piękno tkwi w tym, że
przez cały ten czas ciało musi służyć temu, kto włada sztyletem.
W ten sposób nieboszczyk staje się przeciwieństwem Lorda Dorni-
nium. Magia Próżni jest na jego rozkazy. W zbroi nieboszczyk ma
siłę dziesięciu. Nie zna strachu, nie czuje gorąca, zimna, pragnienia,
głodu, z wyjątkiem głodu tego, co trzyma go przy życiu.
— A co to takiego? — zapytał z wahaniem Gareth, przerażony,
zafascynowany.
— Dusze. Dusze nieszczęśników, którzy staną mu na drodze,
gdy poczuje głód. Żywi się umierającymi, oni dają mu życie. Stąd
te istoty nazywają się Vrykyl, to słowo z języka elfów. Znaczy „zja-
dacz umarłych".
Gareth zatrząsł się, ciaśniej otulił szatą. Mocniej ścisnął w dłoni
sztylet, ogrzany ciepłem ciała.
— Czy są... — Zawahał się, niepewny, jak zadać pytanie, nie-
pewny, czy chce znać odpowiedź. — Czy jesteś...
— Vrykylem? Nie. — Starzec skrzywił się. — To niemożliwe.
Nie można użyć sztyletu wobec siebie, podobnie jak Tamaros nie
może powołać siebie na Lorda Dominium. Życie przedłużyła mi
magia Próżni. Inaczej niż u Vrykyla, magia nie może przedłużyć
młodości, nie może dać siły. Dlatego leżę tutaj jak zepsuta lalka —
dodał gorzko. — Dlatego przestałem rzucać przeklęte czary. Po co?
Spełniłem, co do mnie należało. A co do twojego drugiego pytania,
nie, obecnie nie istnieją żadne Vrykyle. Nie dlatego, że nie próbo-
wałem. — Starzec jęknął, poruszył się niespokojnie pod kocami.
Wykonał słaby gest. — Wszystko jest w tej książce. Spisałem, co
wiem o sztylecie i ceremonii potrzebnej do stworzenia Vrykyla.
Obiekt musi przyjąć Próżnię, to klucz do sukcesu. Musi być uznany
za odpowiedniego kandydata. Nie możesz po prostu zakraść się od
tyłu za pierwszego lepszego, podciąć mu gardło i spodziewać się,
że stanie się Vrykylem — mówił zrzędliwie stary, dodając pod no-
sem: — Wiem coś o tym. Próbowałem. Nie udaje się. Zanim ude-
rzyłem, sztylet wypadł mi z ręki. Widzisz, sztylet sam wybiera.
A raczej to Próżnia wybiera.

— Rozumiem — powiedział przygnębiony Gareth. Podniósł
sztylet do światła, przyjrzał się misternej robocie, zachwycił szcze-
gółami wykończenia. Nie zdziwiłby się, gdyby nóż zmienił mu się
w rękach w żywego smoka.
Starzec westchnął głęboko, jakby zrzucił z siebie wielki ciężar.
Oparł się o poduszki z zadowolonym i spokojnym wyrazem twarzy.
— A teraz jest twój, Gareth — powiedział.
— Tak — odrzekł Gareth.
Starzec zamknął oczy. Jego głos brzmiał niczym szept.
— Teraz jest twój. Przekazałem go, jak mi kazano. Kiedy przyj-
dzie czas na ciebie, ty z kolei przekażesz go dalej.
— Tak — rzekł Gareth znowu. Obrócił sztylet w dłoniach.
— To już niedługo. Jestem zmęczony. Bardzo zmęczony.
Nie powiedział nic więcej. Gareth słyszał jedynie świszczący,
płytki oddech i wycie burzy.
Gareth wstał, zesztywniały od długiego siedzenia bez ruchu.
Położył sztylet na stole, wziął książkę, przysunął swój stołek bliżej
do ognia i zaczął czytać.
Podniósłszy głowę, popatrzył na oznaczoną świecę, która spa-
lając się, odmierzała godziny. Ze zdziwieniem przekonał się, że
minęły już dwie. Sądząc z odgłosów, burza na dworze cichła. Mo-
kry śnieg nie pukał w okno, wicher nie bił już w drzwi. Sądząc zaś
po ciszy, starzec już nie oddychał.
Gareth podszedł sprawdzić, podniósł jego rękę. Była zimna
i bezwładna. Starzec nie żył.
Naciągając koc na nieruchomą postać, Gareth pomyślał, że po-
winien odczuwać smutek — odwiedzał starego w sekrecie od blisko
pięciu lat — ale nie mógł. Właściwie nigdy nie lubił starca i w tej
chwili odczuwał wyłącznie ulgę. Skończyło się. Miał sztylet. Miał
książkę, która mówiła, jak go używać. Miał moc sprowadzania na
świat istot będących przeciwieństwem Lordów Dominiów — potęż-
nych, czarodziejskich stworzeń, które będą niewolniczo służyć czło-
wiekowi władającemu sztyletem.
Gareth uniósł sztylet do światła i patrzył, jak płomienie zapa-
lają się na lśniącym stalowym ostrzu. Przez jedną chwilę wyobraził
sobie, że ma wybór. Że może odrzucić ten mroczny przedmiot. Król
Tamaros umrze spokojnie, tak jak ten zły starzec. Helmos będzie
dobrym, szanowanym i kochanym królem. Świat podrepcze dalej
w niepewnym pokoju. Wyobraził to sobie jasno, a po policzkach
spłynęły mu łzy tęsknoty i żalu.
Otarł łzy rękawem.
Nie było wyboru. Już nie. Zdecydował się dawno temu.
Gareth podniósł książkę i wepchnął do swojej sakwy. Sztylet
owinął kawałkiem materiału, który odciął z koca starca, po czym
schował sztylet w sakwie razem z książką. Po raz ostatni ogarnął
spojrzeniem nędzną chatę starca, lecz nie zobaczył nic przydatnego.
Gareth otworzył słoik nafty do lampy, który kilka dni temu kupił
właśnie w tym celu. Skropił nią prześcieradła, koce i materac star-
ca. Na jego gest płomienie wyskoczyły z kominka i wgryzły się łap-
czywie w zwilżone płótno. Łóżko stanęło w ogniu.
Gareth szybko wyszedł z domu, zanim poczuł swąd palącego się
ciała. Pospieszył w górę uliczki, trzymając się w cieniu, choć o tej
porze i przy tak okrutnej pogodzie nikt przy zdrowych zmysłach za-
pewne nie wychodził. Gdy doszedł do końca uliczki, obejrzał się
i zobaczył płomienie wystrzelające przez dach.
Skręcił w Południowy Trakt. Na ulicy nie było żywego du-
cha. Burza wyszalała się, lecz wiatr nadal był silny i zimny, dął
gwałtownie od spienionego morza. Na wietrze ogień bardzo szybko
się rozprzestrzeni i zanim ktokolwiek zauważy płomienie, chatka
całkowicie spłonie, a zwęglonego ciała nikt nie rozpozna.
Jego duszę pochłonie Próżnia.
SZTYLET YRYKYLA
— Wasza Wysokość — powiedział cicho Silwyth wprost do
ucha księcia, by nie usłyszeli go obecni w sypialni lordowie. — Ga-
reth prosi, byś spotkał się z nim w dawnym pokoju zabaw, w porze
kolacji. Ma dla ciebie niezwykle ważną wiadomość.
— Czyżby? — rzekł Dagnarus, popijając czekoladę.
— Wasza Wysokość wydaje się mieć dziś dobry nastrój — ode-
zwał się jeden z zabiegających o łaski lordów.
— Dziękuję, lordzie Malroy, jestem w znakomitym humorze.
Może dlatego, że taka dziś piękna pogoda.
— Piękna pogoda, Wasza Wysokość? — powtórzył tępo lord.
— W nocy była straszliwa burza, Wasza Wysokość — rzucił
cicho Silwyth, przysuwając się, by zabrać tacę ze śniadaniem.
Dagnarus spędził noc w ramionach Valury. Ukryli się w sekret-
nej komnacie w wewnętrznym skrzydle zamku, gdzie mieszkali za-
graniczni dyplomaci; ta część zamku doskonale nadawała się na po-
tajemne schadzki, gdyż otwierano ją wyłącznie na specjalne okazje
lub uroczystości. Dagnarus nie słyszał wichru, śniegu, bębniącego
deszczu. Pogrążony w rozkoszy, nie słyszał nic oprócz wzburzone-
go morza własnej krwi. Kochankowie niechętnie rozstali się na go-
dzinę przed świtem. Ona wśliznęła się z powrotem do małego poko-
iku w pobliżu sypialni królowej (jej mąż mieszkał sam w domu
w mieście, gdyż Valura nalegała, że chce być blisko królowej), on
zaś sekretnymi korytarzami, gdzie bawił się jako dziecko, wrócił do
swojej sypialni, by zastali go tam usługujący lordowie, którzy zja-
wią się rankiem.
— Dla mnie piękna, lordzie Malroy — rzekł Dagnarus, odrzu-
cając kołdrę. — Lubię wściekłość i grzmot burzy. Pozbądź się ich
— wymruczał pod nosem do Silwytha.
Silwyth przegonił lordów z sypialni niczym kurczęta. Dopilno-
wał, żeby zajęli się grą w kości w przedpokoju, i dopiero wtedy
wrócił do księcia.
— Jakie plotki krążą po pałacu, Silwyth? — spytał Dagnarus,
szykując się do kąpieli. — Czy ktoś coś mówił?
— W związku z tobą, panie, i lady Valurą — nie. Oprócz tego,
że Wasza Wysokość jest ostatnio stale zadowolony, a lady otrzy-
mała burę za ospałość i rozkojarzenie w obecności królowej, nie za-
uważono nic niezwykłego.
— Chyba będę musiał wpaść w złość, aby ocalić reputację. —
Dagnarus uśmiechnął się. — Ale, Silwyth, ja jestem raczej zrów-
noważony i na ogół wesoły, nie oddaję się ponurym myślom, me-
lancholii ani dzikim wybuchom. Ja sam nie widzę w sobie żadnej
zmiany.
— Miłość sprawia, że nawet brzydkie staje się ładne, Wasza
Wysokość, zatem to, co już było ładne, musi stać się piękne.
— Miłość. — Dagnarus zadumał się. — Sądziłem, że jestem
odporny na tę słodką chorobę. Ale masz rację. Złapałem ją i jej
gorączka mnie pożera. Ciekawe, kiedy to minie.
Silwyth przyjrzał mu się z powagą.
— Lady Valurze nie minie szybko, Wasza Wysokość. Elfki nie
są tak płoche i zmienne jak ludzkie kobiety. Jeśli elfka pokocha, to
kocha do śmierci.
— Naprawdę? Zaskakujesz mnie, Silwyth — powiedział Da-
gnarus, wzruszając ramionami. — Ja w tej chwili bardzo kocham
Valurę, ale u mnie gwałtowne uczucia nigdy nie trwają długo —
czy to szał bitewny, czy coś delikatniejszego. A jednak — wes-
tchnął, wspominając uniesienia minionej nocy — nie wyobrażam
sobie, bym mógł jej nie kochać. Może moje zauroczenie potrwa,
więc daruj sobie to wyniosłe spojrzenie i zagrzej mi wodę na kąpiel.
Gareth siedział niezgrabnie na małym krzesełku w pokoju za-
baw, kolana sterczały mu wysoko, niemal dotykały brody. Pokój
był zakurzony, gdyż od dawna nikt go nie używał. Mniej więcej raz
do roku pokojówki otwierały go, zamiatały i ściągały pajęczyny, ale
potem znów go zamykano. Gareth od lat do niego nie wchodził, od
dnia, kiedy jako dwunastolatek poszedł do Świątyni. Rozglądał się,
ogarnięty miłymi wspomnieniami, ale i podszytymi grozą, jakby
wspominał sen, który powinien być przyjemny, jednak po obudze-
niu pozostawia nieokreślony niepokój.
Podnosząc stare księgi, ułożone schludnie na stole, usłyszał po-
uczający głos Evarista i głos Dagnarusa, nadąsany, przymilny, kłót-
liwy. Własnego głosu Gareth nie słyszał wcale.
Czytał jedną ze starych książek, kiedy drzwi z trzaskiem się roz-
warły i wkroczył Dagnarus.
Gareth podniósł wzrok.
— Wyglądasz okropnie — rzucił wesoło Dagnarus. Zerkając na
jego twarz, skrzywił się. — Powinieneś coś zrobić z tym prysz-
czem, Łato. Na przykład przykryć go pudrem.
Garethowi przypomniało się, jak królowa chciała przykryć jego
znamię pudrem, a Dagnarus wziął go w obronę, twierdząc, że to bo-
gowie go naznaczyli. Rzeczywiście tak było.
— Całą noc nie spałem, Wasza Wysokość — odrzekł Gareth
kwaśno, ignorując uwagę o pryszczu.
— Ja też. — Dagnarus przymrużył oko. Stał, uderzając się rę-
kawicami po dłoni, gdyż dopiero co wrócił z przejażdżki i wciąż
był w butach i pelerynie. — Dlaczego wybrałeś ten nieszczęsny po-
kój? Dość czasu byłem w nim uwięziony. Chyba nie chcesz mnie
znów przesłuchiwać z czytania?
Gareth podszedł do drzwi i wyjrzał na zewnątrz. Kiedy zobaczył
krążącego w korytarzu Silwytha, odwrócił się.
— Proponuję, by Wasza Wysokość odesłał elfa — powiedział.
Dagnarus uniósł brwi, lecz intrygi były dla niego niczym wi-
no. Sięgnął do wewnętrznej kieszeni i wyciągnął z niej chusteczkę
z najcieńszego płótna, obszytą koronką, tak delikatną, jakby utkały
ją pająki.
— Silwyth. Mam tu drobiazg, który znalazłem na targu. Dopil-
nuj, aby trafił we właściwe ręce. Zajmij się tym natychmiast.
— A co z kolacją, Wasza Wysokość?
— Nie jestem głodny — powiedział Dagnarus. Zerknął na Ga-
retha, który pokręcił głową. — Gareth także. Wykonaj polecenie.
I uważaj, żeby nikt cię nie widział.
Silwyth przyjął powierzoną mu chusteczkę, skłonił się i odszedł.
Gareth, pilnujący wejścia, zobaczył, że elf zatrzymał się w koryta-
rzu. Gareth wyszedł przed drzwi i wpatrzył się weń zimnym wzro-
kiem. Silwyth pochylił głowę i oddalił się. Gareth odczekał chwi-
lę, by się upewnić, że elf nie zawróci. W końcu, gdy uznał, że jest
z księciem sam na sam, Gareth zamknął i zaryglował drzwi.
Dagnarus obserwował to wszystko z pełnym rozbawienia zdzi-
wieniem.
— Jaka ostrożność! Ktoś mógłby pomyśleć, że planujemy na-
pad na królewski skarbiec. A to przecież nieprawda!
— Masz dobry humor — powiedział oskarżycielsko Gareth.
— Ciągle mi to powtarzają — uśmiechnął się Dagnarus. — Po-
wierzę ci sekret, przyjacielu. Zakochałem się.
Gareth nie usłyszał go, a jeśli nawet, to te słowa nic dla niego
nie znaczyły. Gestem przywołał księcia do okna, możliwie najdalej
od drzwi. Dagnarus, zaciekawiony, zbliżył się i oparł o okno, kła-
dąc rękę na parapecie.
— O co chodzi, Łato? Na bogów, ależ ty drżysz! Złe wieści?
Coś się stało?
— Daj mi minutę. Pozwól mi zebrać myśli — rzekł Gareth,
usiłując się uspokoić. Stanął przy oknie ze spuszczoną głową.
Dagnarus, poruszony złowieszczą nutką w głosie przyjaciela,
w milczeniu odczekał żądaną minutę.
— No, Łato — powiedział w końcu zniecierpliwiony.
Gareth podniósł głowę i spojrzał żarliwie na Dagnarusa.
— O tym, co ci za chwilę pokażę, wie tylko trzech ludzi na tym
świecie. Pierwszy nie żyje. Umarł dziś w nocy. Drugim jestem ja.
Przekazał mi to w spadku. Trzecim jesteś ty. Mówię ci to, by ci
uświadomić, jak ważne i niezwykłe jest to, co zaraz zobaczysz.
— Tak, tak. Pokaż wreszcie — przerwał Dagnarus, widocznie
poruszony, mimo beztroskiego tonu. — Obiecują, że będą grzecz-
ny, panie nauczycielu.
Gareth uśmiechnął sią przelotnie na to nawiązanie do lat dzie-
cięcych, lecz uśmiech zaraz znikł. Sięgnął pod pelerynę i wyciągnął
sakwę. Położył ją na stole, rozwiązał i otworzył szeroko.
Dzień był szary i chłodny, a nisko wiszące, postrzępione chmu-
ry jakby nie mogły się zdecydować, czy wybuchnąć burzą. Silwyth
rozpalił ogień w pokoju zabaw, by go ogrzać, ale nie przyniósł
światła. Ogień pryskał niechętnie w kominku i pokój był równie po-
nury i szary, jak niebo za oknem. Dagnarus był ubrany w brązy
i czernie, Gareth w nieokreślone szare szaty nowicjusza. Czerwony
aksamit stanowił jedyną plamę koloru w pokoju, zdawał się płonąć
niczym krew na śniegu. Na aksamicie leżał Sztylet Vrykyla, które-
go wypolerowane ostrze odbijało szarość nieba i czerwień materii.
Dagnarus popatrzył na sztylet lekceważąco. Nie poruszył się, by
go dotknąć.
— Fe, jakie to brzydkie. I nieporęczne. Żaden rozsądny płat-
nerz nie wykułby sztyletu w takim kształcie.
— To sztylet ceremonialny, jak doskonale wiesz, i nigdy nie
miał służyć do użytku w boju. To przedmiot należący do Próżni —
powiedział przyciszonym i żarliwym głosem Gareth.
— Naprawdę? — Gareth obejrzał sztylet z większym zaintere-
sowaniem. Nadal nie miał ochoty go dotknąć. — Co on robi?
— Ożywia zwłoki, Wasza Wysokość — odrzekł Gareth.
Dagnarus zaczął się śmiać. Jednak śmiech zamarł mu na ustach.
— Mówisz poważnie?! — wykrzyknął z niedowierzaniem.
— Czy poważnie?! — Gareth spojrzał na przyjaciela z odrazą.
— Czy poważnie?! Miałem dziesięć lat, gdy pokazałeś mi Próżnię.
Miałem dziesięć lat, gdy kazałeś mi czytać sobie księgi o magii
Próżni! Od tamtej pory żyję w kłamstwie. Poświęciłem mój pokój,
moje szczęście... A ty mnie pytasz, czy mówię poważnie?!
— W każdej chwili mogłeś się wycofać — rzekł zimno Dagna-
rus. — Nigdy cię nie zmuszałem do studiowania Próżni. Sam się
tego podjąłeś.
— Wiem — odparł Gareth ze znużeniem. — Wiem, co zro-
biłem. Zrobiłbym to znowu... może. Przepraszam, Wasza Wyso-
kość. Wybacz mi ten wybuch. W ogóle nie spałem. Całą noc czy-
tałem o tym sztylecie. — Wskazał na nóż.
— Powtórz mi to. Co on robi? — spytał Dagnarus poważnym
i pełnym respektu tonem.
— Pojawił się na świecie dokładnie w tym samym czasie, gdy
twój ojciec uzyskał moc powoływania Lordów Dominiów — powie-
dział Gareth, zgadując, że to wzbudzi zainteresowanie księcia. Na-
grodą był migoczący ognik w zielonych oczach Dagnarusa. — Kiedy
król zyskał moc tworzenia, jednocześnie pojawiła się moc niszcząca.
Ten, kto włada tym sztyletem, może przywoływać na świat mroczne
przeciwieństwo Lorda Dominium, zły cień, niemartwą istotę obda-
rzoną magiczną mocą i niezwykłymi zdolnościami. Istotę, która jest
wierna władającemu sztyletem. Ale tam, gdzie Lord Dominium zu-
żywa swoją energię życiową dla wykonywania czarów, Vrykyl — bo
tak nazywają się te istoty — wykorzystuje śmierć.
— Vrykyl. To słowo brzmi po elfiemu. Co znaczy?
— To jest słowo elfie. Znaczy: „zjadacz umarłych".
Dagnarus skrzywił się.
— Niezbyt apetycznie. Jak to działa? Co trzeba zrobić? Jakie
zaklęcie jest potrzebne?
— Zaklęcie jest ukryte w sztylecie. Każdy może go użyć, ale
nie jest to takie łatwe, jak by mogło się wydawać — dodał ostrze-
gawczym tonem, gdy zobaczył w oczach Dagnarusa zaświeciło pod-
niecenie.
— Powiedz mi, Łato — nalegał Dagnarus. Teraz wyciągnął
rękę po sztylet.
— Po pierwsze sztylet sam wybiera ofiarę. Sztylet musi uznać,
że kandydat jest odpowiedni. Zatem ofiarą musi być ktoś, kto wy-
znał Próżnię.
Dagnarus uśmiechnął się; Gareth wiedział, o czym książę myśli.
— Tych reguł trzeba przestrzegać, Wasza Wysokość — pod-
kreślił. — Starzec, który mi to przekazał, próbował stworzyć Vry-
kyla, oszukując. Nie udało się.
Dagnarus uniósł brwi i wzruszył ramionami.
— Dobrze. Będziemy przestrzegać reguł. Znalezienie kogoś,
kogo sztylet uzna za odpowiedniego, nie powinno być zbyt trudne.
Więc on ożywia zmarłych. Pomyśl, jakie to daje możliwości.
— To pogańskie życie — upomniał Gareth, drżąc. — Żeby je
podtrzymać, istota musi zabijać.
— My też codziennie zabijamy, aby podtrzymać nasze życie —
zauważył Dagnarus.
— Nie mówię o kurczętach — odparł z irytacją Gareth. — Mó-
wię o ludziach. Vrykyl żywi się duszami ludzi. Vrykyl zostaje ob-
darzony magiczną zbroją, podobnie jak Lordowie Dominiów, tyle
że jego zbroja jest lśniąco czarna. Zbroja okrywa Vrykyla całego
i pozostaje z nim aż do śmierci...
— Mówiłeś, zdaje się, że te Vrykyle już są martwe.
— Właśnie do tego dochodzę, Wasza Wysokość. Pierwsza rzecz,
jaką czyni Vrykyl, to sporządzenie sztyletu z kawałka własnej ko-
ści. Łatwo może tego dokonać, gdyż nie czuje bólu ani nie krwawi.
Może bezkarnie odciąć sobie ramię. Kończyna jest okryta zbroją
i nie jest właściwie potrzebna. Jej rolę spełnia sama zbroja. Kiedy
nóż z osadzoną w rękojeści kością jest gotowy, Vrykyl może się
nim posłużyć, by ukraść duszę swojej ofiary i tym sposobem odno-
wić własne życie. Bez tego Vrykyl po pewnym czasie wróci do
swojego prawdziwego stanu. W tym czasie jego ciało zacznie się
powoli rozkładać, aż w końcu, gdyby ktoś zobaczył Vrykyla bez
zbroi, ujrzałby zwłoki od miesiąca gnijące w ziemi.
— Mądrze poradziłeś, byśmy nie jedli kolacji — rzucił kpiąco
Dagnarus. — A jak wygląda dobrze odkarmiony Vrykyl?
— Tak, jak chce — powiedział Gareth. — Jeśli w chwili śmier-
ci był stary, może wrócić do swojej postaci z młodości — stać się
obrazem zdrowia i wigoru. Czarodziejska zbroja pozwala mu stwo-
rzyć złudzenie każdego, kogo widział. Tylko dwie rzeczy mogą za-
bić Vrykyla: brak pożywienia i broń pobłogosławiona przez bogów.
Gdyby jakimś sposobem udało się zamknąć Vrykyla na pół roku
i uniemożliwić mu zabijanie, zginie. Oczywiście, byłoby to nie-
zmiernie trudne, gdyż Yrykyl jest obdarzony niezwykłą siłą. Wąt-
pię, czy istnieje taki loch, z którego nie mógłby się wyrwać. Bło-
gosławiony miecz Lorda Dominium, jeśli przeszyje zbroję i dotknie
znajdujących się wewnątrz zwłok, zabija Vrykyla natychmiast.
Dagnarus ledwo słuchał. Z błyszczącymi oczami ujął sztylet
w dłoń i podniósł go do światła szarego dnia. Z podziwem obrócił
go w dłoniach.
— Pomyśl, co to może znaczyć, Łato. Mógłbym stworzyć ar-
mie...
— Nie armie — poprawił Gareth. — Liczba Vrykyli związana
jest z liczbą Lordów Dominiów. Każda rasa ma prawo do dziesięciu
Lordów Dominiów, razem jest ich czterdziestu, czyli może być tyl-
ko czterdziestu Vrykyli.
— Wobec tego przywódców armii. Byłbym niezwyciężony! Mój
ojciec jest wielkim królem krain ludzkich. Ja mógłbym zostać wiel-
kim królem wszystkich krain, całego świata. Kiedy sam zostanę
Lordem Dominium...
— Nie! — wykrzyknął wstrząśnięty Gareth. Złapał Dagnarusa
za ramię, ścisnął je mocno. — Nie — powtórzył.
— O co ci chodzi? — Dagnarus uwolnił ramię z bolesnego
uścisku Garetha. — Dlaczego się tak na mnie gapisz?
— Czy Wasza Wysokość nie rozumie? — rzekł z desperacją
Gareth. — Teraz nie musisz być Lordem Dominium. To ci niepo-
trzebne! Dlatego to zrobiłem! Dlatego odszukałem ten sztylet! Dla
ciebie! Nie musisz narażać życia...
— Twoja troska o mnie jest wzruszająca, Łato. — Dagnarus
mówił zimnym, niebezpiecznym tonem. — Ale również wielce ob-
raźliwa. Jesteś przekonany, że nie przejdę prób. Przypominam ci, że
z każdego zadania, jakie podejmowałem w życiu, wychodziłem
zwycięsko. Nie inaczej będzie teraz — skoro mojemu bratu się po-
wiodło! — Zacisnął wargi.
— Nie możesz być Lordem Dominium błogosławionym przez
bogów i jednocześnie władać tym sztyletem, Wasza Wysokość —
zauważył Gareth.
— Wobec tego to ty stworzysz dla mnie Vrykyle.
— Oczywiście, Wasza Wysokość — odrzekł Gareth z głębo-
kim ukłonem. — I mnie będą posłuszne, gdyż to ja będę władał
sztyletem.
Dagnarus przybrał marsową minę, gdyż nie przywykł, by sprze-
ciwiano się jego woli.
— Trzeba znaleźć jakiś sposób, żeby to obejść! Zastanów się
nad tym, Łato. Ja poszukam odpowiedniego kandydata. Sprawdzi-
my to sami i przekonamy się, czy sztylet potrafi to wszystko.
— A gdzie znajdziesz kandydata? — Gareth był nastawiony
sceptycznie. — Kogoś, kto przyzna się do wyznawania Próżni?
— Mam pewien pomysł — rzekł lekko Dagnarus. Odłożył szty-
let z powrotem do sakwy, zawinął go ostrożnie, po czym wepchnął
zawiniątko za koszulę, na gołe ciało. — Zatrzymam go, Łato.
— Oczywiście — przytaknął Gareth, patrząc na zawiniątko
z wzdrygnięciem. — Rad jestem, że mogę się go pozbyć. Zachowaj
go w sekrecie, Wasza Wysokość, i trzymaj w bezpiecznym miejscu.
— Nie obawiaj się. Ostatnio przywykłem do sekretów. Odwrot-
nie niż ty, uważam je za przyjemną rozrywkę.
Gareth tylko potrząsnął głową.
Dagnarus z troską przyjrzał się przyjacielowi. W oczach księcia
Gareth dostrzegł litość. Gareth nie mógł go za to winić. Sprawiał
okropne wrażenie, był chudy, mizerny i blady, wyglądał starzej
— znacznie starzej — niż na dwadzieścia lat. Paznokcie miał po-
ogryzane do żywego, skórki wystrzępione i krwawiące. Zbyt czę-
sto mrugał, chcąc przynieść ulgę palącym oczom. Odzienie miał
w nieładzie, buty stare. I zawsze to straszne znamię na twarzy. Oba
straszne znamiona.
— Przepraszam, Łato — odezwał się niespodziewanie cichym
głosem Dagnarus.
— Co? — Gareth zdumiony spojrzał na księcia. Nie pamiętał,
żeby Dagnarus kiedykolwiek kogoś za coś przepraszał. — Za co?
— Za to, że cię zaniedbywałem. Wykonałeś całą pracę, podczas
gdy ja tylko się bawiłem. Zobaczysz. — Dagnarus wyciągnął ręce
i położył je na chudych ramionach Garetha. — Obawiam się, że
jeszcze przez jakiś czas będziesz musiał prowadzić to podwójne ży-
cie. Ale tylko do chwili, kiedy zostanę Lordem Dominium. Potem
możesz porzucić tych bełkoczących głupców ze Świątyni i praco-
wać dla mnie, jako mój doradca, tak jak zaplanowaliśmy w dzieciń-
stwie. Kiedy zostanę królem Vinnengael...
— Nie mów tak, Wasza Wysokość — poprosił żałośnie Gareth.
— Przynajmniej nie królem Vinnengael. Królem Vinnengael, god-
nym królem, będzie Helmos. Ty zostaniesz królem elfów albo kra-
snoludów... — Pochylił głowę, aby książę nie widział jego łez.
— Dobrze więc, kiedy zostanę królem elfów — poprawił Da-
gnarus miłym, pojednawczym tonem. — Wynagrodzę ci to wszyst-
ko. Będziesz miał słodkie życie. Zbuduję ci zamek, znajdę ci żonę.
Żonę i kochankę...
— Dziękuję, Wasza Wysokość — powiedział Gareth. Nie po-
zostawało nic do dodania. Zamek, żona, kochanka w zamian za du-
szę. Mogło być gorzej.
— A teraz... — Dagnarus objął ramieniem swego chłopca do
bicia i poprowadził ku drzwiom — .. .wyjdziemy z tego zakazanego
pokoju, który zawsze mnie przygnębiał, i każemy ci podać coś do
jedzenia. Nie, nie spieraj się. Co z tego, że spóźnisz się na zajęcia?
Poślę Silwytha z wiadomością, że byłeś mi potrzebny. Namówimy
kucharkę, żeby dała nam podwieczorek, jak wtedy, kiedy byliśmy
mali. Co powiesz na zimny pasztet z dziczyzny i świeży kozi ser?
Gorący, chrupiący chleb i świeżo warzone piwo?
— Brzmi wspaniale, Wasza Wysokość — powiedział Gareth,
któremu na tę wzmiankę aż się skręcił żołądek.
Dagnarus z łoskotem otworzył drzwi, wlokąc za sobą przyjacie-
la niby więźnia.
— To dobrze! Musimy cię trochę podtuczyć, wywołać kolorki
na te pryszczate policzki. Przy okazji — dodał Dagnarus mimocho-
dem — czy wspominałem ci, że dzisiaj Rada będzie rozpatrywać
moją nominację na Lorda Dominium?
— Życzę powodzenia, Wasza Wysokość — rzekł Gareth.
— Wiem, Łato — odparł Dagnarus z uśmiechem, zacieśniając
uścisk. — Wiem.
NOMINACJA
Zebrania Rady Lordów Dominiów odbywały się co trzeci mie-
siąc czwartego dnia danego miesiąca. Podczas tych spotkań lordo-
wie rozważali wszystkie przedstawiane im sprawy. Uczestnictwo
było obowiązkowe, choć Lord Dominium mógł być nieobecny, jeśli
zaangażował się w sprawę na tyle ważną, że wymagała jego udzia-
łu. Ponieważ liczba Lordów Dominiów ulegała zmianie, postano-
wiono, że kworum tworzy obecność trzech czwartych z grupy ist-
niejących lordów.
Decyzje podejmowano drogą głosowania; w istotnych sprawach,
takich jak mianowanie nowego Lorda Dominium, wymagana była
większość dwóch trzecich głosów. Król Tamaros, choć sam nie był
Lordem Dominium, uczestniczył w zebraniach w charakterze do-
radcy. Nie miał prawa głosu. Zapraszano także innych władców,
zwłaszcza gdy mieli skargi lub sprawy, które chcieli poddać pod
osąd Rady.

Od czasu rozdzielenia Kamienia Władzy upłynęło dziesięć lat.
Ludzie mieli prawie pełną liczbę (dziewięciu na dziesięciu) Lordów
Dominiów. Elfy miały dziesięciu, gdyż pomysł bardzo im się spo-
dobał. Tarcza Boskiego, obecny właściciel Kamienia Władzy, zy-
skał przewagę w walce z Boskim o rządy nad elfami. Elfy nadal po-
strzegały Boskiego jako przywódcę duchowego, ale wszyscy wie-
dzieli (włącznie z samym Boskim, ku jego nieustannej zgryzocie),
kto sprawuje prawdziwą władzę.
Inaczej niż u ludzi, którzy muszą zgłaszać się na ochotnika jako
kandydaci na Lordów Dominiów, u elfów Lordów Dominiów wy-
bierał Tarcza Boskiego. Elfy te mogły odmówić — wymagała tego
rada — lecz wówczas traciły twarz oraz poparcie Tarczy, a były to
dostateczne powody, by popadły wraz z rodzinami w niełaskę, któ-
ra mogła potrwać wiele stuleci.
Dla należącej do elfów części Kamienia Władzy Tarcza zbudo-
wał cudowną świątynię. Kamień Władzy unosił się na poduszce
świętego powietrza ponad piedestałem z białego marmuru, wyrzeź-
bionym w kształcie kwiatu lotosu, który wyrastał z dużego, idealnie
okrągłego stawu pełnego przezroczystej błękitnej wody pośrodku
słonecznego ogrodu. Ogród był uświęcony — nikomu poza Tarczą
nie wolno było w nim spacerować. W dzień i w nocy strzegły ogrodu
warty. Czarodzieje elfów — Wyred — obłożyli ogród czarami: jeśli
zapuścił się do niego ktoś bez odpowiedniego amuletu ochronnego
(noszonego przez Tarczę), wpadał w magiczny potrzask. Złapano
w ten sposób jednego złodzieja. Zabił się, zanim doszło do pojmania
i przesłuchania, ale wszyscy wiedzieli, że wysłał go Boski.
Elfia ceremonia powoływania Lordów Dominiów odbywała się
w sekrecie, a nie publicznie, jak u ludzi. Obecni na niej byli jedynie
rodzina kandydata, Tarcza i jego świta. Ponieważ wybrane elfy
miały tylko teoretyczny wybór, krążyły plotki, że jeden czy dwóch
zmarło podczas Transfiguracji. Fakt, że nie było więcej ofiar, nale-
ży przypisać mądrości Tarczy, który starannie oceniał kandydatów
przed dokonaniem wyboru. Obecni elfi Lordowie Dominiów po-
chodzili z Domów, które albo były wierne Tarczy, albo — jak
w przypadku lorda Mabretona — niegdyś nie były mu wierne, ale
teraz go popierały. Rada Lordów Dominiów nie odrzuciła nikogo.
Wszyscy kandydaci zostali uznani za godnych.
JOrkowie i krasnoludy, choć zadowoleni z posiadania części Ka-
mienia Władzy, nie wykorzystali w pełni możliwości powoływania
Lordów Dominiów. Krasnoludy, z natury nieufne wobec ludzi, oba-
I wiały się, że krasnolud, który zostanie Lordem Dominium, stanie
się bardziej ludzki. Zaledwie jeden krasnolud zgłosił się na ochotni-
ka, by zostać Lordem Dominium. Był to Dunner, jeden z Bezkon-
nych, krasnolud, który od wielu lat mieszkał wśród ludzi.
Dunner sam nie potrafił wyjaśnić motywów, które skłoniły go
do poddania się Transfiguracji. Było ich zbyt wiele i wszystkie ki-
piały w tym samym garnku. Za każdym razem inny z bulgotem wy-
dobywał się na powierzchnię. Z czysto samolubnego punktu widze-
nia miał nadzieję na uleczenie koślawej nogi i pozbycie się stałego
bólu, co też osiągnął. Z Transfiguracji wyszedł cały i zdrowy, bu-
dząc podziw i zdumienie wszystkich krasnoludów, które zgroma-
dziły się na widowisko, a które w owej chwili zaczęły dostrzegać
inne wartości w stanowisku Lorda Dominium.
Dunner miał nadzieję, że będzie mógł znów jeździć konno i do-
łączyć do swego rodzinnego klanu, gdziekolwiek by się on znajdo-
wał. Po uleczeniu nogi osiągnął ten cel, lecz teraz, kiedy mógł je-
ździć, odkrył, że wcale tego nie pragnie. Mniej samolubnym moty-
wem było żarliwe pragnienie, by pomóc swemu ludowi odgrywać
bardziej znaczącą rolę w świecie, który jego zdaniem zagarniały dla
siebie elfy oraz ludzie. Mógł to osiągnąć tylko przez stanie się czę-
ścią ich świata oraz reprezentowanie interesów krasnoludów na
dworze Vinnengael. I to też się Dunnerowi udało.
Dunner wciąż protestował przeciwko wdzieraniu się ludzi na te-
rytorium krasnoludów i bronił krasnoludzkich wysiłków w celu wy-
pchnięcia ich. W rzeczywistości krasnoludy wierzyły, że pewnego
dnia cały kontynent Loerem będzie należał do nich, a pozostałe rasy
staną się ich poddanymi, ale nie spieszyły się, by wypełnić to prze-
znaczenie. Tymczasem z powodu nieustannych podróży krasnolu-
dów i ich niechęci do osiedlania się, ich ziemię zawłaszczali po
małym kawałeczku ludzcy rolnicy i owczarze.
Dunner prowadził samotny i niewdzięczny bój, gdyż krasno-
ludzcy wodzowie klanów uważali negocjacje za objaw słabości.
Większość z nich nie miała pojęcia o drobnych zwycięstwach odno-
szonych samodzielnie przez Dunnera ani o tym, jak wiele istnień
ludzkich i krasnoludzkich zostało ocalonych dzięki jego języko-
wi, skuteczniejszemu od mieczy i łuków. Krasnoludzcy wodzowie
przypisywali pokojową likwidację ludzkich osiedli woli bogów —
i w pewnym sensie była to prawda.
Wódz Wodzów Klanów powierzył Kamień Władzy na przecho-
wanie Dunnerowi. Dunner umieścił kamień w niewielkiej świątyni,
którą zbudował w tym celu w Mieście Bezkonnych. Kamień leżał
tam przez dwa lata, pokrywając się kurzem, gdyż krasnoludy nie in-
teresowały się nim zbytnio. Dunner pomyślał ze smutkiem, że tylko on
jeden ze swojego ludu uważa kamień za cudowny i składa mu hołd.
Lecz kiedyś zauważył, że pod jego nieobecność ktoś dba o Kamień
Władzy. Po powrocie zastawał w Świątyni zamiecioną podłogę, a ka-
mień wolny od kurzu. Zaciekawił się, kto może się nim zajmować,
i w tajemnicy prowadził obserwacje, by się dowiedzieć.
Ku swemu zdumieniu odkrył, że opiekunami kamienia są zanie-
dbywane i porzucone Bezkonne dzieci. Opuszczone i nieszczęśli-
we, podobnie jak Dunner w dzieciństwie, te żebrzące dzieci zebrały
się i stworzyły nieoficjalną grupę oddaną Kamieniowi Władzy.
Dzieci utrzymywały Świątynię w czystości i miękkimi szmatka-
mi polerowały sam kamień. W pierwszej chwili Dunner miał ochotę
je przepędzić; sądził, że robią sobie z tego zabawę. Jednak obser-
wując je, dostrzegł, że łącząc się w celu roztoczenia opieki nad Ka-
mieniem Władzy, dzieci robią dla Bezkonnych coś niezwykłego
— wychodzą z samotności, nawiązują przyjaźnie i znajomości po-
nad podziałami klanowymi. Można powiedzieć, że stworzyły wo-
kół Kamienia Władzy własny klan.
Dunner niezmiernie się uradował tym odkryciem i pozostawił
dzieci w spokoju. Nie spowodował wokół nich zamieszania i nie
zwrócił na nie uwagi innych. Te dzieci, spodziewał się, będą przy-
szłymi Lordami Dominiów. Na razie zaś on miał dość sił, by dzia-
łać w pojedynkę.
Co do orków, Kapitan Kapitanów sam został Lordem Domi-
nium, głównie po to, by zdobyć specjalną zbroję, którą wielce po-
dziwiał. Podobała mu się także konieczność przechodzenia prób, by
uzyskać status Lorda Dominium. Jako lud rozmiłowany we wszel-
kiej rywalizacji, orkowie uwielbiają próby i wyzwania, zagadki
i łamigłówki. Opowiadają, że pewien ludzki król ocalił swe oblę-
żone miasto, gdy zadał atakującym orkom zagadkę, obiecując, że
podda miasto, jeśli ją rozwiążą. W czasie gdy orkowie siedzieli
u bram miasta i spierali się nad rozwiązaniem, król wysłał do sąsia-
da prośbę o posiłki. Podobno, gdy przybyły oddziały i przełamały
oblężenie, orkowie odmówili wycofania się z pola, dopóki ktoś nie
poda im prawidłowej odpowiedzi, jest to jednak najmniej wiary-
godna część tej historii.
Kapitan chciał opracować próby dla swego ludu, nie był jednak
pewien, czego powinny dotyczyć. Testy ludzi uważał za niemądre.
Opatrywanie ran trędowatym? Co za bzdura! Wśród orków nie było
trędowatych. Stanowili zagrożenie dla społeczeństwa, toteż nie po-
zwolono by im żyć, zresztą orkowie byli odporni na tę chorobę.
Elfy odmówiły ujawnienia charakteru swoich prób, więc nie oka-
zały się pomocne. Dunner — jako jedyny krasnolud — postanowił
przejść próby ludzi.
W końcu Kapitan zdecydował się na próby z dziedziny żeglar-
stwa (to najważniejsze), walki wręcz, rozwiązywania zagadek (by
sprawdzić sprawność umysłową) oraz odwagi i umiejętności targo-
wania się. Ustaliwszy kryteria prób, Kapitan uznał, że niehonorowo
byłoby przygotowywać te, którym sam miał się poddać. Zwrócił się
do swej połowicy, pouczając ją, by przygotowała próby jak najtrud-
niejsze. Uczyniła to. Przekonana, że gra idzie o honor zarówno jej
małżonka, jak i jej własny, przygotowała próby tak niezwykle trud-
ne, że biedny Kapitan ledwo uszedł z nich z życiem, nie mówiąc już
o wykonaniu zadań.
Plemienna szamanka oznajmiła jednak, że przetrwanie to zado-
walający wynik, i dzięki nadzwyczaj dobremu znakowi — obcy
czarny kot, który pojawił się znikąd i wskoczył Kapitanowi na ko-
lana — przyznała mu prawo zostania Lordem Dominium. Po rygo-
rystycznej i niemal śmiertelnej procedurze prób ceremonia Transfi-
guracji, podczas której zmienił się w kamień, a potem na powrót
w ciało, była zaledwie drobną ledwo zauważalną niewygodą.
Potem tylu orków zapragnęło zostać Lordami Dominiów —
głównie po to, by poddać się wyzwaniu prób — że Kapitan miał
trudności z wyborem. Ich szeregi znacznie się przerzedziły, gdy ro-
zeszło się, że orkowi Lordowie Dominiów nie tylko będą musieli
zadawać się z ludźmi, ale traktować ich uprzejmie.
Na zebraniu Rady, na którym miano głosować nad nominacją
Dagnarusa, było dziewięcioro ludzi, w tym jego brat Helmos; dzie-
sięciu elfów, w tym lord Mabreton; Dunner, reprezentujący krasno-
ludy; Kapitan oraz dwaj inni orkowie, którzy jako jedyni przeżyli
procedurę prób.
— Wasza Wysokość ma dziesięć głosów elfów, zgodnie z obiet-
nicą Tarczy. Dunner oczywiście będzie głosował za tobą, to nie ule-
ga wątpliwości. Co do orków — niemożliwe stworzenia — nie ma
sensu próbować przewidywać, co zrobią. Robaczek pełznący z pra-
wa na lewo zamiast z lewa na prawo może w jednej chwili zmie-
nić ich decyzję. Co do ludzi, w obecnej chwili nikt cię nie popiera.
— Dzięki mojemu ukochanemu braciszkowi — powiedział Da-
gnarus.
— Wasza Wysokość może zatem liczyć na jedenaście głosów
— podsumował obliczenia Silwyth. — Aby wygrać, potrzebujesz
siedemnastu — czyli brakuje sześciu.
Dagnarus skrzywił się ponuro. Przechadzając się z założonymi
rękami po pokoju, rozmyślał o sprzysiężonych przeciwko niemu
dziewięciorgu ludziach. Jego brat, Helmos, za nic nie zmieni głosu.
Co do pozostałych, Dagnarus ledwo ich znał. Poza wymianą ukło-
nów przy oficjalnych okazjach nigdy nie zwracał na nich uwagi.
Zdaje się, że kiedyś na bankiecie poprosił jednego z nich o podanie
soli. Nic go nie łączyło z tymi mężczyznami i kobietami, którzy
rozmawiali o książkach, muzyce, filozofii, metafizyce i szlachetnej
naturze człowieka.
— Słyszałem wszakże — dodał ostrożnie Silwyth, widząc po-
nurą minę księcia — że troje spośród ludzkich Lordów Dominiów
waha się.
— No, to już lepiej brzmi. — Dagnarus podniósł wzrok, jego
nadzieje ożyły.
— Czy mogę coś zaproponować, Wasza Wysokość?
— Oczywiście, Silwyth. Nikt nie potrafi przekonywać lepiej
niż wy, elfy.
Silwyth przyjął komplement ukłonem.
— W przemowie do rady powinieneś podkreślić fakt, że ciągłe
ględzenie twego brata o pokojowym nastawieniu Lordów Domi-
niów, jego odrzucanie potrzeby istnienia Lorda Bitwy sprzeciwia
się pierwotnej idei powoływania Lordów Dominiów.
— Czyżby? Zadziwiasz mnie, Silwyth. Mów.
— To wcale nie jest dziwne, Wasza Wysokość. W procedurze
prób kandydat musi się wykazać biegłością w rzemiośle wojennym.
— Ale z tego, co mówił mi Gareth, to wyłącznie ceremonia.
Nie odbywa się żadna prawdziwa walka — zaprotestował z pogardą
Dagnarus.
— Ceremonia czy nie, tkwi w tym idea. Ale najbardziej przeko-
nującym argumentem jest fakt, że darem bogów dla Lorda Domi-
nium jest magiczna zbroja. Zbroja, panie.

— Rzeczywiście! — zawołał uderzony tym spostrzeżeniem
Dagnarus. — Masz rację, Silwyth. Magiczna zbroja. Intencją bo-
gów jest więc... — Urwał i popatrzył na elfa.
— Intencją bogów jest, Wasza Wysokość, aby Lord Dominium
był nie tylko mądrym przewodnikiem swego ludu, ale także jego pro-
tektorem i obrońcą. Zarówno podczas pokoju, jak i wojny. Mógłbyś
wspomnieć, że wszyscy elfi Lordowie Dominiów oraz trójka orków
są wyćwiczonymi wojownikami oraz przywódcami wojskowymi
i że choć mamy nadzieję i ufamy, iż nasze rasy będą żyć w pokoju,
nigdy nie wiadomo, co przyniesie przyszłość. Nierozsądnie byłoby,
gdyby ludzie byli w tej dziedzinie postrzegani jako słabi.
— Toteż wydaje mi się — mówił Dagnarus w mowie suplika-
cyjnej przed radą — że choć mamy nadzieję i ufamy, iż nasze rasy
będą żyć w pokoju, nigdy nie wiadomo, co przyniesie przyszłość.
Nasi przyjaciele elfy przybywają tu z Lordami Dominiów, którzy
słyną ze swej odwagi i umiejętności na polu bitwy. Na przykład
lord Mabreton jest bohaterem bitwy o twierdzę Tessua.
Bitwy, która okazała się klęską armii ludzkiej, o czym dobrze
pamiętali wszyscy ludzcy Lordowie Dominiów zgromadzeni wokół
stołu. Mieli skwaszone miny, szczególnie na widok elfich Lordów
Dominiów, uśmiechających się z ogromną satysfakcją, gdyż teraz
to właśnie elfy władały twierdzą Tessua. Król Tamaros lekko kiwał
głową, a Dunner uderzył w stół zaciśniętymi pięściami, wyrażając
zgodę na sposób krasnoludzki.
Helmos przyglądał się temu z powagą i troską.
„Czy nie widzicie, co on robi? — pytał ich Helmos milcząco. —
Budzi dawne lęki, ożywia dawne nienawiści. Karmi nas truciz-
ną ukrytą w cukierku, trucizną, której ohydny smak maskuje słodka
otoczka. Elfy go popierają. Oczywiście, zawarł z nimi jakąś umo-
wę. Lord Mabreton mówi o uprzejmości Dagnarusa dla swojej żo-
ny, która sprawiła, że poczuła się na tym obcym dworze jak w do-
mu. Mówi, że lady czuje się tu tak dobrze, iż nie chce wracać do oj-
czyzny! Nie słyszał plotek na jej temat. Mówią, że mąż dowiaduje
się ostatni. Nie mogę nic udowodnić, zresztą nie zrobiłbym tego,
nawet gdybym miał możliwość. Mogę się tylko modlić do bogów,
żeby mój brat nie okrył hańbą nas, a zwłaszcza tej biednej lady Ma-
breton. Czy on w ogóle nie myśli? Czy nie wie, że gdyby odkryto
jej niewierność, musiałaby umrzeć?"
A może wie. Helmos ze smutkiem popatrzył na brata. „Może
wie i nie dba o to. Pragnie tylko zaspokoić swoje żądze. I czy praw-
dziwe są inne plotki — że czci Próżnię. On i Gareth, bo podobno
wciągnął w to także swego zbyt ufnego i zbyt uległego przyjaciela.
O tym też nie odważę się nic powiedzieć, ponieważ gdyby była to
prawda, ojcu pękłoby serce".
— Przyrzekam, że poświęcę się służbie dla naszego Zakonu —
kończył Dagnarus pokornie — oraz służbie dla ludów świata.
Był przystojny, elegancko ubrany, jego kręcone, wyszczotko-
wane włosy lśniły; wyprostowany i muskularny sprawiał wrażenie
J szlachetnego, poważnego, pełnego zapału i szczerości. Ujmując star-
czą dłoń Tamarosa w swoją, młodą i silną, Dagnarus przyklęknął na
jedno kolano, by podziękować ojcu za pokładaną w nim wiarę
i przysiąc na wszystko, co uważa za święte („Czyli nic — pomyślał
Helmos — jeśli czci Próżnię"), że ojciec będzie mógł być z niego
dumny. Tamaros, wstając, położył dłoń na głowie syna w geście
błogosławieństwa. Kilkoro spośród ludzi jawnie otarło łzy.
Dagnarus wstał i zwrócił się do Rady. Ponownie skłonił się
z wdzięczną pokorą. Elfy jednogłośnie wyraziły aprobatą cichym,
stłumionym klaskaniem. Dunner obszedł stół i uścisnął dłoń Dagna-
rusa. Ludzcy Lordowie Dominiów szeptali między sobą, niektórzy
zerkali z ukosa na Helmosa i potrząsali głowami. Kapitan orków
obudził się i zapytał gderliwie, kiedy dostaną coś do jedzenia.
Dagnarus wyszedł; nie mógł być obecny podczas głosowania,
które — ku niezadowoleniu orków — miało nastąpić przed uda-
niem się rady na obiad.
Król Tamaros wstał. Był krachy i przygarbiony, miał śnieżno-
białe włosy, brodę siwą i splątaną, lecz umysłowo nie podupadł.
Mimo że jego ciało przygotowywało się do odejścia z tego życia,
umysł pozostał żywy jak dawniej. Król przedstawił kandydaturę
młodszego syna w jasnych, mocnych słowach, robiąc wrażenie na
wszystkich członkach Rady.
Wszystkich z wyjątkiem starszego, ukochanego syna.
Helmos nigdy wcześniej nie poróżnił się z ojcem. Żywił do Ta-
marosa ogromny szacunek, kochał ojca jak prawie nikogo na świe-
cie. Jednakże w tej sprawie Helmos zamierzał sprzeciwić się ojcu.
W tej sprawie nie mógł pozwolić, by zwyciężyła wola ojca. Jednak
tę walkę musiał stoczyć ze związanymi rękoma: musiał walczyć
tak, by nie zranić ojca ani niewinnych widzów, a to znaczyło, że
najlepsza broń była dlań bezużyteczna.
— Mój syn Dagnarus nie jest uczonym — mówił Tamaros. —
Nie dba o księgi. Nie widzi piękna w sztuce. Nudzi go pieśń min-
strela. To jednak, jak sądzę, nie powinno go dyskwalifikować, sko-
ro nie dyskwalifikuje innych. — Tu król spojrzał znacząco na or-
ków. — Mój syn Dagnarus jest żołnierzem. Jest urodzonym przy-
wódcą. Ci, którzy pod nim służą, szanują go za odwagę, rozsądek
oraz za to, że troszczy się o nich. Rozmawiałem z wieloma prosty-
mi żołnierzami piechoty, którzy bili się z Dagnarusem, i wszyscy
go chwalili. Wierzę, że poszliby za nim wszędzie. Nawet w samą
Próżnię.
— Nie wymawiaj złych słów! — odezwał się znienacka Kapi-
tan, na co wszyscy wzdrygnęli się, gdyż sądzili, że skoro ma przy-
mknięte oczy, to znów zapadł w drzemkę. Kapitan usiadł prosto
i uczynił znak przeciwko złym omenom, podobnie jak pozostali
dwaj orkowie siedzący po obu jego stronach.
Ludzcy Lordowie Dominiów uśmiechnęli się pobłażliwie, roz-
bawieni tym nieoczekiwanym wystąpieniem. Tamaros z powagą
przeprosił, oznajmił, że nie chciał nikogo obrazić, po czym konty-
nuował mowę pochwalną Dagnarusa. Helmos siedział w milczeniu,
smutny, prawie nie słuchał, rozmyślał o tym, jak powinien odpo-
wiedzieć, jaki skutek jego słowa wywrą na ojcu.
Po zakończeniu mowy Tamaros usiadł.
Kapitan z nadzieją podniósł wzrok.
— Teraz będziemy głosować, a potem pójdziemy zjeść.
— Jeszcze nie w tej chwili, panie — rzekł lord Mabreton, który
był nowo wybranym przełożonym rady w miejsce zmarłego lorda
Donnengala. — Jeśli ktoś ma coś przeciwko nominacji księcia Da-
gnarusa, teraz może przedstawić swoje stanowisko.
Kapitan westchnął głęboko, oparł potężne łokcie o stół i po-
trząsnął głową.
— Do roboty więc — wymruczał.
— Czy ktoś chciałby się wypowiedzieć przeciwko nominacji
księcia Dagnarusa? — zapytał lord Mabreton tonem wskazującym,
że byłby zdumiony, gdyby ktoś taki się znalazł.
Był zdumiony, a król Tamaros niezadowolony, kiedy wstał Hel-
mos.
— To, co mam do powiedzenia, mówię z największą niechęcią,
wiedząc, że moje słowa rozgniewają mojego króla i zasmucą go.
Milczenie byłoby dla mnie łatwe. Uległość byłaby łatwa. Dla króla
zrobiłbym wszystko, wszystko poświęcił. Oddałbym za niego życie
i uważałbym to za przywilej. Dałbym mu wszystko, co mogę —
wszystko — lecz nie to. — Oczy Helmosa wypełniły się łzami. Po-
patrzył na swe dłonie, spoczywające na stole, które drżały. — Lecz
nie to, czego pragnie najbardziej. — Te ostatnie słowa wymówił za-
chrypniętym głosem, po czym zamilkł na chwilę, chcąc odzyskać
panowanie nad sobą.
Pozostali Lordowie Dominiów patrzyli i czekali, poruszeni prze-
jęciem Helmosa i głębią jego uczuć oraz słowami.
Uniósł głowę, łzy obeschły.
— Sprzeciwiam się kandydaturze księcia Dagnarusa. Nie nadaje
się on na Lorda Dominium. To prawda, ojcze, jest dobrym żołnie-
rzem i charyzmatycznym przywódcą. Przyznaję to i mówię: niech
będzie żołnierzem. Niech będzie generałem. Niech prowadzi ludzi
w boju. Lecz niech nie prowadzi ich w życiu. To prawda, co stwier-
dził, że Lordowie Dominiów otrzymują cudowną, magiczną, potęż-
ną zbroję. A myśląc o zbroi, myślimy o bitwie, wojnie. I rzeczywi-
ście, my walczymy. Walczymy każdego dnia, tak jak kazali nam
bogowie. Walczymy z ignorancją, uprzedzeniami i nienawiścią.
Walczymy z chciwością i niesprawiedliwością. Walczymy, by dać
pokój naszym ludom. Nasze bitwy zsyłają bogowie, dlatego musi-
my nosić zbroje darowane nam przez bogów. Naszą bronią nie są
miecze. Naszą bronią jest cierpliwość, tolerancja, wyrozumiałość,
siła duchowa, opanowanie, litość i współczucie. Nawet Wasza Kró-
lewska Mość musi przyznać, że żadne z tych określeń, żadne —
Helmos podkreślił to słowo — nie odnosi się do księcia Dagnarusa.
Bogowie wiedzą, że jesteśmy niedoskonali. Sam nie udaję, że po-
siadam choćby połowę z wymienionych przeze mnie szlachetnych
cech. Jednak dążę do tego. Podobnie — sądzę — jak my wszyscy.
Książę Dagnarus jest odważny i będę pierwszy, który to oświadczy.
Jest bystry i zdecydowany. Król przyznaje, że książę nie jest uczo-
nym, i lekceważy ten fakt jako nieistotny dla podjęcia przez nas de-
cyzji, wskazując, że są wśród nas i inni nie będący uczonymi. —
Helmos spojrzał na orków, którzy tym razem słuchali go uważnie.
— Jednakże ci, którzy może nie potrafią czytać słów na stronicy
księgi, umieją precyzyjnie określić swoje położenie na otwartym
morzu, posługując się instrumentami oraz obliczeniami matema-
tycznymi, które dla mnie są równie pozbawione znaczenia, jak dla
nich słowo drukowane. Fakt, że książę Dagnarus nie uczy się, woli
pozostać w nieświadomości względem ludzi i otaczającego go
świata, nie chce poświęcić czasu i energii na doskonalenie swego
umysłu, wskazuje według mnie, że brak mu cierpliwości i samo-
dyscypliny. Samodyscyplina. Moim zdaniem to największa wada
księcia Dagnarusa. Możecie powiedzieć, i słusznie, że to powszech-

na wada młodzieży, bo rzeczywiście książę Dagnarus jest bardzo
młody. Może z czasem nauczy się, jak przezwyciężać tę wadę. Ale
do tej chwili, jeśli taka chwila nastąpi, twierdzę przed tą radą, że
musimy głosować przeciwko niemu. Książę Dagnarus nie nadaje
się do pełnienia szlachetnego i ważnego urzędu Lorda Dominium.
Głosuję przeciwko niemu i usilnie proszę pozostałych członków
rady o uczynienie tego samego.
Helmos usiadł, blady, ale opanowany. Zrobił to, co w sercu
uważał za słuszne. Mógł nawet ze spokojem wytrzymać gniewny
wzrok ojca, choć świadomość, że jest wymierzony w niego, stano-
wiła cios w samo serce. Helmos miał nadzieję, że jego słowa prze-
konają ojca, rozerwą jasną, świecącą pajęczynę uroku, jaką uprządł
Dagnarus. Helmos ujrzał, że przegrał, i Tamaros, choć nie rozgnie-
wany na starszego syna, jest nim głęboko rozczarowany.
„Nie mogę powiedzieć nic więcej -— uświadomił sobie bezrad-
nie Helmos. — Nie mogę ujawnić podejrzeń, nie za cenę zrujnowa-
nia życia wielu ludziom. Muszę zaufać bogom, że uniemożliwią
memu bratu zostanie Lordem Dominium, nawet jeśli my do tego
dopuścimy".
— Czy jest jeszcze ktoś, kto chciałby się wypowiedzieć w tej
sprawie? — zapytał z powagą lord Mabreton. Miał zamyślony wy-
raz twarzy. Helmos dał mu temat do rozmyślań.
Ku zdziwieniu wszystkich podniósł się ciężko Kapitan. Orko-
wie nigdy dotąd nie zabierali głosu na zebraniach rady (z wyjątkiem
pytania, kiedy dadzą jeść).
— Znaki są dla niego złe. My — Kapitan skinieniem wskazał
swoich dwóch towarzyszy — głosujemy przeciw. — Zwracając się
do króla Tamarosa, ork dodał: — Mówiłem ci. Powinieneś go zadu-
sić, kiedy był szczenięciem.
Ork usiadł. Powiedział wszystko, co było konieczne. Helmos
był wdzięczny za to poparcie, chociaż miał wrażenie, że ork raczej
zaszkodził, niż pomógł. Król Tamaros był teraz zły, gdyż pamię-
tał wspomniane zdarzenie, które potraktowano jako nieporozumie-
nie — w dodatku dość zabawne. Tamaros nie był zadowolony, że
mu je teraz przypomniano, nie był też zadowolony, że niefortunny
incydent z udziałem Kamienia Władzy wyciągano na światło dzien-
ne w obecności Rady. Kilkoro z Lordów Dominiów było zaskoczo-
nych dobitnym stwierdzeniem orka. Spoglądali na króla, jakby
oczekując wyjaśnienia.
Lord Mabreton, pojmując rozdrażnienie króla, postanowił po-
minąć sprawę milczeniem.
— Czy ktoś jeszcze pragnie się wypowiedzieć za lub przeciw
nominacji księcia Dagnarusa?
Elf spojrzał na Dunnera, o którym wszyscy wiedzieli, że jest od
dawna zaprzyjaźniony z księciem. Krasnolud siedział ze spuszczo-
ną głową, czując się niezręcznie. Zgadzał się z Tamarosem w po-
chwałach dla Dagnarusa, a przecież czuł, że zgadza się również
z Helmosem. Dunner był rozdarty. Lubił Dagnarusa, jak tylko kras-
nolud może lubić człowieka, i bardzo chciał głosować za nim, gdyż
głosowanie nie było tajne. Książę pozna nazwiska tych, którzy gło-
sowali za nim lub przeciw niemu. Dagnarus nigdy nie przebaczy
tym, którzy go nie poprą. Jednak Dunner zastanawiał się, czy może
to uczynić z czystym sumieniem. Po raz pierwszy w życiu krasno-
lud pożałował, że nie jest orkiem, pożałował, że stado ptaków albo
rój owadów nie może mu wskazać, jak postąpić.
— Pora kolacji już dawno minęła — powiedział w końcu, choć
raz znajdując coś pożytecznego w dziwnym ludzkim zwyczaju ja-
dania o określonych godzinach. — Nie mogę myśleć, tak mi burczy
w brzuchu. Udajmy się na posiłek, a potem powrócimy i rozstrzyg-
niemy to.
Rada postanowiła rozejść się i spotkać ponownie za dwie godzi-
ny. Tamaros pozostał na miejscu, dopóki wszyscy nie wyszli, roz-
mawiając uprzejmie, odpowiadając na pytania, dziękując tym, któ-
rzy wyrażali swe poparcie. Helmos także został. Podeszło do niego
kilkoro z ludzkich Lordów Dominiów; rozmawiali z nim przyciszo-
nymi głosami. Podziękował im za troskę i Lordowie Dominiów wy-
szli. W końcu ojciec i syn zostali sami.
— Ojcze — zaczął Helmos. — Proszę, uwierz... — Jego słowa
zamarły w ciszy.
Tamaros wstał. Popatrzył na Helmosa ze smutkiem i litością.
— Nigdy nie przyszło mi do głowy, że możesz być tak zazdros-
ny o brata. Że możesz go tak całkowicie nie rozumieć i nieprawdzi-
wie przedstawić. To moja wina. Jako ojciec zawiodłem was obu.
— Ojcze! — Helmos wstał. — Ojcze, proszą...
Tamaros odwrócił się do niego plecami i wyszedł z pokoju.
Kiedy dwie godziny później Rada Lordów Dominiów podjęła
spotkanie, w głosowaniu padło siedemnaście głosów za, a sześć
przeciw Dagnarusowi.
Dunner ostatecznie głosował za przyjacielem.
SHAKUR
— Ach, tu jesteś!
Donośny głos rozdarł ciszę biblioteki całkiem znienacka, niczym
grom spadający z czystego błękitnego nieba, i dlatego w dwójnasób
zaskakujący. Głowy pochylone nad księgami podniosły się, czytel-
nicy podskoczyli, ręce drgnęły, wychlapując atrament z buteleczek
i robiąc kleksy na papierze. Bibliotekarka ze ściągniętą i pobladłą
ze złości twarzą zerwała się na nogi i wtedy ujrzała, kto zawinił.
Słów pełnych złości nie dało się już zatrzymać, ale zdołała je stłu-
mić na tyle, żeby nie wygłosić reprymendy pod adresem księcia.
Dagnarus, lekceważąc jej niezrozumiały bełkot, długim krokiem
ruszył między stołami i zbliżył się do Garetha.
— Wszędzie cię szukam! — oznajmił Dagnarus, jakby to była
wina Garetha, że nie znajdował się tam, gdzie książę uważał, że po-
winien być.
Gareth od razu rozpoznał głos księcia i już stał, gorączkowo
zbierając księgi, które studiował. Z zakłopotania płonęły mu twarz
i uszy. Inni czytelnicy nie śmieli okazać irytacji księciu, ale młody
nowicjusz ze Świątyni był łatwą ofiarą, toteż pełne złości spojrze-
nia skierowały się na niego.
— Popatrz, co narobiłeś — powiedział szeptem księciu Gareth.
— Jak lis w kurniku — rzucił Dagnarus, rozglądając się. —
Nudni starzy durnie. Większość z nich pewnie od lat nie przeżyła
takiego podniecenia. Przebacz mi, pani bibliotekarko — przemówił
pokornym, łagodnym tonem, pochylając się nad dłonią bibliotekar-
ki i całując ją z szacunkiem. — Nie chciałem spowodować takiego
poruszenia. Jestem żołnierzem, nie uczonym, i nie przywykłem do
przebywania w takim cichym, poważnym i naukowym otoczeniu.
Mam pilne sprawy do omówienia z moim doradcą, Garethem. Spra-
wy państwowe. Bardzo ważne. Proszę o wybaczenie.
— Oczywiście, Wasza Wysokość — rzekła bibliotekarka, oszo-
łomiona jego słowami, które wypowiedział z rozbrajającą szczero-
ścią. Mimo że była bardzo zajęta pracą, której była bez reszty odda-
na, pocałunek złożony na dłoni przez przystojnego uroczego księcia
wprawił ją w zachwyt. Zarumieniła się i spod spuszczonych rzęs
rzuciła z ukosa spojrzenie na innych magów, chcąc się przekonać,
czy zauważyli ten zaszczyt i wyróżnienie.
Książę opuścił bibliotekę, wywołując szeroką peleryną mały wir
powietrza, który zmiótł książki ze stołów i sprawił, że papiery po-
frunęły w powietrze. Gareth podążał szerokim szlakiem zniszcze-
nia, który skończył się dopiero wówczas, gdy książę znalazł się
bezpiecznie w korytarzu.
— Co... — zaczął Gareth.
— Nie tutaj — rzekł Dagnarus i chwytając Garetha za rękaw,
pociągnął przyjaciela w głąb korytarza, w tę część zamku, gdzie
wartę trzymały rdzewiejące puste zbroje.
— O co chodzi? Co się stało? — spytał Gareth.
Dagnarus najwyraźniej właśnie wrócił z dworu — policzki miał
wciąż zaczerwienione od rześkiego, chłodnego powietrza i nadal
był w pelerynie i butach do jazdy konnej.
— Byłem na polowaniu — odpowiedział.
-— Polowaniu? — Gareth gapił się, nie mogąc zrozumieć, co to
może mieć z nim wspólnego. — Czy się udało, Wasza Wysokość?
— Nie polowałem na zwierzynę, a na człowieka.
— Tak? — Gareth był wciąż zbity z pantałyku.
— Na uciekiniera. Pamiętasz tego mieszczanina, którego w ze-
szłym tygodniu zakłuto sztyletem na ulicy w dolnym mieście?
— Tak, słyszałem o tym. Zdaje się, że to był rabunek?
— Tak to miało wyglądać — skradziono pugilares i klejnoty.
Ale szeryf miał podejrzenia. Po pierwsze śmiertelny cios noża był
szybki, czysty i trafił prosto w serce. Człowiek umarł, nie zdążyw-
szy krzyknąć. Poza tym klejnoty znalazły się ponownie w posiada-
niu okrytej żałobą młodej wdówki, którą po przedwczesnym zejściu
męża pocieszał w smutku bardzo przystojny młody kuzyn.
— Zatem zabójstwo — rzekł Gareth.
— Właśnie. Ci dwoje byli kochankami, chcieli pozbyć się mę-
ża, ale nie jego pieniędzy. Uknuli więc spisek, by go zabić. Zabójca
miał ukraść klejnoty, aby wyglądało to na rabunek, ale chciwa
wdówka nie mogła znieść myśli o rozstaniu się z nimi na zawsze, to-
też poleciła mordercy, by przyniósł je z powrotem. Schwytano ją
z kochankiem. Poszli na ugodę z szeryfem: zgodzili się na wygnanie
pod warunkiem, że będą świadczyć przeciwko mordercy. Uczynili
to. Prawie nam się wymknął — to sprytny, przebiegły łajdak — ale
dopadliśmy go w górach. — Dagnarus wyszczerzył zęby w uśmie-
chu, zadowolony z pościgu, uradowany ujęciem przestępcy.
— Cieszę się, że takiemu złemu człowiekowi zostanie wymie-
rzona sprawiedliwość, Wasza Wysokość — powiedział Gareth —
ale co...
— Co to ma wspólnego z nami? — Dagnarus przysunął się
bliżej. — Mam naszego kandydata. Naszego pierwszego Vrykyla.
Gareth poczuł, że krew odpływa mu raptownie z głowy i zbiera
się gdzieś w żołądku, który mu nagle zaciążył. Zaskoczony, za-
chwiał się, cofnął i oparł o ścianę.
— Co się stało, Łato? — spytał niezadowolony Dagnarus. —
Wydajesz się wstrząśnięty. Nie mów mi, że się tego nie spodzie-
wałeś. Dalej, pochyl głowę, żebyś mi tu nie zemdlał!
— Nie spodziewałem się, Wasza Wysokość — wyjąkał Ga-
reth, robiąc, co mu polecono: zwieszając głowę, aż powróciła do
niej krew. — Nie przypuszczałem... Nie tak szybko...
— Musimy chwytać czas za uzdę, jak by powiedział Dunner —
odparł książę. — Chcę się przekonać, jak to działa. Zresztą mo-
żemy nie trafić na tak odpowiedni obiekt. Wyszkolony morderca,
złapany, skazany na powieszenie w przyszłym tygodniu. Zaoferuje-
my mu uwolnienie w zamian za wykonanie zadania. Zadanie będzie
polegało tylko na tym, że otwarcie wyzna Próżnię. Niemożliwe, by
ten nędznik nam odmówił.
Gareth podniósł głowę. Ujrzał swoją twarz o przeraźliwym wy-
razie odbitą w stojącej naprzeciw zbroi. Bezcielesny rycerz zdawał
się przypatrywać mu z surowym potępieniem.
— Wasza Wysokość, za tydzień wchodzisz do Świątyni, by
rozpocząć Siedem Przygotowań. Na tym powinieneś się skupić.
Dałem ci księgi do przestudiowania. Musisz...
— Przejrzałem je. Nudne starocie. Ty się za mnie nauczysz,
Łato. Pomożesz mi w próbach. Chodź — rzucił Dagnarus rozka-
zująco, chwytając przyjaciela za rękę. — Chcę, żebyś zobaczył tego
człeka. Musisz mu wyjaśnić, co ma zrobić, bo ja nie całkiem rozu-
miem. Musimy mieć coś na piśmie?
Dagnarus obrócił się na pięcie, chcąc ruszać. Gareth złapał go
desperacko i zawrócił.
— Mój książę — rzekł błagalnie Gareth — rozważ to dobrze!
Gdzie popełnimy ten czyn? Jak wyrwiemy go z więzienia? Co się
stanie, jeśli nam się uda? Dokąd on ma pójść? Co się z nim stanie?
Ta istota nie będzie jakimś wężem-pupilkiem, któremu raz na mie-
siąc rzuca się szczura. On będzie żądał dusz, Dagnarusie. Nie —
powiedział, ponownie pochylając głowę. — Nie, nie mogę się tego
podjąć. Nie proś mnie...
— Jesteś jedyną osobą, którą mogę poprosić — wyrzekł Da-
gnarus cicho, dobitnie. Jego dłoń zamknęła się boleśnie na chudym
ramieniu Garetha. — Po co dałeś mi sztylet, jeśli nie chciałeś, bym
go użył?
— Myślałem... Wiesz, co myślałem — odpowiedział z roz-
paczą Gareth, nie podnosząc wzroku.
— Myślałeś, że przekonasz mnie, abym nie został Lordem
Dominium. Ale rada zagłosowała. Mam nim zostać i nic ani nikt
w świecie mnie przed tym nie powstrzyma. Co do tego Vrykyla, to
będzie eksperyment. Jak mogę coś w związku z nim planować, jeśli
nie wiem, co z tego wyniknie? Gdzie go schowamy? Jeśli nam się
powiedzie — a najpierw muszę w to uwierzyć — umieszczę go
w jednym z moich wynajmowanych pokoi „Pod Zającem i Oga-
rem". Znają mnie tam, a co ważniejsze, znają moje pieniądze. Nie
zadają pytań. Jego pożywienie... — Dagnarus wzruszył ramionami.
— W Vinnengael jest mnóstwo żebraków. Można wręcz powie-
dzieć, że będzie spełniał ważną społeczną rolę. Łato — ciągnął Da-
gnarus, zaciskając dłoń. — Posłuchaj, Łato. Chcę tego. Nie możesz
mi odmówić.
„Mógłbym — pomyślał ze znużeniem Gareth. — Ale nigdy
byś mi tego nie wybaczył. A ja nie potrafiłbym żyć z twoją niena-
wiścią, z twoim gniewem. Spójrz prawdzie w oczy, Gareth. Pod-
jąłeś decyzję, kiedy przyjąłeś sztylet od starca. Odnowiłeś ją, kiedy
dałeś sztylet Dagnarusowi. Cała reszta to jedynie wymówka, wy-
mówka dla twej słabości, twego tchórzostwa. Przyznaj się. Wynik
interesuje cię równie mocno jak jego. Chcesz wiedzieć, czy to się
uda. Chcesz wiedzieć, czy masz moc ożywiania umarłych".
— Tak jest, Wasza Wysokość — powiedział.
— Chodź! — Dagnarus pociągnął przyjaciela, pełen zapału, jak
dziecko chcące pochwalić się nową zabawką.
— Wasza Wysokość! — Dozorca zerwał się na nogi. Nad wy-
raz zdumiony, złożył spóźniony ukłon. ¦— Czcigodny magu. —
Złożył drugi ukłon, już nie tak niski, Garethowi, który zasłaniał
twarz kapturem peleryny. Razem z księciem zdecydowali, że lepiej
będzie, jeśli nikt go nie rozpozna. Ludzie mogliby zacząć zadawać
pytania. — Jak mogę służyć Waszej Wysokości? — spytał dozorca
więzienia, ogarnięty zrozumiałą ciekawością.
Tamaros przez te wszystkie lata, kiedy był królem, nigdy nie od-
wiedził lochów pod zamkiem, podobnie jak Helmos, następca tro-
nu. Tamaros wysyłał wywiadowców, by się upewnić, że więźnio-
wie są traktowani po ludzku — że ich cele są czyste, jedzenie przy-
zwoite, nie są bici czy torturowani dla rozrywki. Poza tym nie
obchodzili go. Nie było w tym nic dziwnego. Łamiąc prawa ustano-
wione przez króla, prawa, które były sprawiedliwe, więźniowie
utracili je. Upewniając się, czy nie są źle traktowani, Tamaros oka-
zywał więźniom Vinnengael o wiele więcej serca niż jakikolwiek
władca przed nim.
— Ten więzień, którego przywiedliśmy dzisiaj — morderca.
Pomagałem w jego ujęciu — powiedział Dagnarus, wygładzając rę-
kawiczki. — Ten tu czcigodny mag zwrócił się do mnie z prośbą
o pozwolenie przesłuchania tego człowieka. Istnieje przypuszcze-
nie, że może on być zamieszany w tajemniczą śmierć jednego z bra-
ciszków w Neyshabur w zeszłym roku. Ponieważ pomogłem złapać
nędznika — dodał Dagnarus niedbale — jestem nim niejako osobiś-
cie zainteresowany.
— Oczywiście, Wasza Wysokość. Najzupełniej zrozumiałe —
powiedział dozorca. Zaczął przeglądać pęk kluczy do celi, które
trzymał na dużym żelaznym kółku. — Zawsze chętnie udzielam po-
mocy magom. Tędy, proszę.
Poszli wąskim korytarzem, wyciętym głęboko w zboczu góry,
na której stał zamek. Lochy, gdzie trzymano najgroźniejszych, naj-
bardziej zatwardziałych przestępców, znajdowały się poniżej głów-
nej części zamku, niemal na poziomie morza. Aby się do nich do-
stać, trzeba było zejść w dół po niezliczonych schodach. Po obu
stronach korytarza odchodziły w bok podobne do pieczar cele, wy-
kute w tej samej skale. Korytarz jasno oświetlały kopcące w wilgot-
nym powietrzu pochodnie.
W więzieniu była zaledwie garstka wartowników do pilnowania
więźniów, gdyż ucieczki zdarzały się bardzo rzadko. Uciekinier
musiałby najpierw otworzyć zamknięte przez czarodzieja drzwi —
a było to niemal niemożliwe, nawet dla innego czarodzieja. Dalej
musiałby umknąć wartownikom i pokonać trzysta stopni do wyj-
ścia, które skierowane było na koszary wojskowe.
— Proszę wybaczyć to długie dojście, Wasza Wysokość — po-
wiedział dozorca — ale zamknęliśmy go samego, w jednej z cel na
końcu. Prawdziwy z nim kłopot. Wątpię, czy Wasza Wysokość pa-
mięta — byłeś wtedy zaledwie dzieckiem — ale kiedy był tu ostat-
nio, zdołał uciec. Jako jeden z niewielu, którym się to udało, dodam
z dumą.
Na te słowa w umyśle Garetha coś drgnęło, coś nieprzyjemnego,
gdyż poczuł gęsią skórkę. Nie potrafił jednakże nazwać swej oba-
wy, ostatecznie więc złożył ją na karb ponurej atmosfery więzienia
— ohydnych zapachów, odgłosów rzężącego kaszlu, tupotu cięż-
kich buciorów, gdyż Dagnarus sprowadził dwóch swoich żołnierzy.
Poza tym panowała cisza. Grube kamienne mury oraz ciężkie żelaz-
ne drzwi zjedna malutką szczeliną, przez którą strażnik zaglądał do
środka w czasie obchodu, głuszyły wszelkie dźwięki. Nie było roz-
mów, chyba że z sobą samym, a te nie niosły się do korytarza.
Więźniowie, sami w celach, byli jakby sami w świecie.
— To tu — powiedział dozorca, zatrzymując się przed celą na
samym końcu korytarza. Wydobył obłożone czarem klucze, znalazł
pasujący i włożył go do zamka. Rozbłysło światło — tak obja-
wiało się otwieranie czarodziejskiego zamknięcia — a następnie
rozległ się tępy trzask, kiedy puścił zamek mechaniczny, i drzwi
powoli się otworzyły. Gareth wstrzymywał oddech, by nie czuć
odoru nie mytego ciała, moczu i kału, lecz po chwili uświadomił so-
bie, że lepiej się do niego przyzwyczaić. Prawdopodobnie spędzą tu
chwilę. Mimo to starał się jak najmniej oddychać.
— Shakur! — zawołał dozorca. — Masz gości. Sam Jego Wy-
sokość.
Nie było odpowiedzi poza cichym brzęknięciem łańcuchów,
jakby ktoś niespokojnie zmieniał położenie.
— Będę tuż za drzwiami — ciągnął dozorca. — Najlepiej zo-
stawić otwarte drzwi celi.
— Nie chcemy ci przeszkadzać w obowiązkach — odrzekł
uprzejmie Dagnarus. — To prywatna rozmowa. — Przysuwając się
bliżej, dodał konspiracyjnym szeptem: — Czarodziejska robota.
Pojmujesz?
— Tak, Wasza Wysokość. — Jednak na twarzy dozorcy malo-
wało się powątpiewanie. — Z nim jest kłopot. Równie dobrze może
napluć w twarz, jak i podciąć gardło.
— Jestem dobrze uzbrojony — powiedział Dagnarus, pokazu-
jąc miecz i nóż. — Mam też ochronę, która stanie przy drzwiach celi.
— Wskazał na dwóch towarzyszących mu żołnierzy. — Musisz po-
zwolić mi przeprowadzić rozmowę, jak chcę, w przeciwnym razie
zacznę myśleć, że kwestionujesz mój autorytet, panie dozorco.
Mówił lekko, lecz dozorca zrozumiał, że posunął się za daleko.
Kłaniając się nisko, odszedł, napomniawszy ich wpierw, by „wrzas-
nęli", gdyby czegoś potrzebowali.
— Na przykład świeżego powietrza — mruknął Dagnarus, krzy-
wiąc nos. — Gdyby mnie tu zamknęli, to na bogów, czekałbym,
kiedy mnie powieszą, byle tylko się stąd wydostać.
— Czy zdajesz sobie sprawę — rzekł Gareth, rozglądając się
z przerażeniem i mówiąc niskim, głuchym głosem — że gdybym
został złapany na uprawianiu magii Próżni, właśnie tu by mnie
zesłano.
— Tak słabą wiarę pokładasz we mnie? — spytał Dagnarus
z błyskiem w oku. — Wiesz, że nie dopuściłbym do czegoś takiego.
— Wiem, że uczyniłbyś wszystko, co w twojej mocy — zaczął
Gareth prosząco — ale...
— Chodźmy — przerwał Dagnarus zimnym tonem. — Tracimy
czas.
Powoli weszli do celi, zatrzymując się w drzwiach, by oczy
przywykły do ciemności. Niektóre cele miały niewielkie okienka,
wybite w skale, ale ta nie. Wyraźnie obawiano się, że więzień znaj-
dzie sposób na to, by wyśliznąć się przez otwór sześć na sześć cali,
a potem zejść w dół po nagim klifie. Po tym trudzie i tak skoń-
czyłby martwy w falach, z całej siły bijących o skałę.
Garethowi przyszło do głowy, że choć oni nie widzą więźnia, on
widzi ich doskonale. Gareth przysunął się do Dagnarusa, który po-
myślał o tym samym i położył dłoń na głowni miecza.
— Shakur — odezwał się Dagnarus, a jego głos odbił się od
ścian echem. — Jestem książę Dagnarus. To jest Gareth, mój przy-
jaciel i doradca. Przyszliśmy z tobą pomówić. Gareth, przynieś po-
chodnię i zamknij drzwi celi — nie całkiem, tylko tyle, żebyśmy
mogli porozmawiać prywatnie.
— Mogę dostarczyć światło, Wasza Wysokość — powiedział
Gareth chłodno, zadowolony, że może popisać się swoimi magicz-
nymi umiejętnościami przed przyjacielem oraz więźniem. Unosząc
rękę, nakazał zapłonąć kamieniowi i wzniecił mały ogień pośrodku
celi, ogień, który zdawał się żywić zimną skałą. Przy świetle ujrzał,
że na skórze grzbietu dłoni zaczyna tworzyć się wrzód. Obciągnął
rękaw szaty.
Ogień palił się jasno i rzucał blask na więźnia, który leżał na
sienniku na podłodze, a teraz usiadł i popatrzył, najpierw na ogień
— kiedy się pojawił, aż musiał zmrużyć oczy — a potem na nich.
Na widok twarzy więźnia Gareth zaczął się cofać, aż wpadł na ścia-
nę z tyłu.
— Co się znowu stało? — zapytał z irytacją Dagnarus, odwra-
cając się i mierząc towarzysza pełnym złości spojrzeniem.
— Ja go znam! — Gareth z trudem łapał oddech, wskazując na
Shakura, jakby w celi znajdowało się czterdziestu ludzi, a jego nale-
żało wybrać. — Kiedy byłem mały... Byłem z kapitanem Argo-
tem. Posadził mnie na koniu. Tego człowieka złapali, był dezerte-
rem. Zrzucił mnie i próbował ukraść konia! Opowiadałem ci, Wa-
sza Wysokość. Przecież pamiętasz!
— Nie pamiętam — odrzekł Dagnarus niedbale, przypatrując
się więźniowi.
— Ależ musisz! Twarz tego człowieka przez tydzień nawie-
dzała mnie w snach!
— Może coś sobie przypominam — powiedział niecierpliwie
Dagnarus. — Teraz to nie ma znaczenia, Łato. Nie rzuci się na cie-
bie. Jest skuty za ręce i nogi. Podejdź tutaj. Chyba że chcesz krzy-
czeć o naszych sprawach, żeby cały świat usłyszał.
Gareth niechętnie przysunął się bliżej, nie potrafiąc oderwać
wzroku od Shakura, który uśmiechał się do niego złośliwie, napa-
wając się jego przestrachem.
Twarz mężczyzny — zakrwawiona i poraniona — przed laty
jawiła się Garethowi w koszmarnych snach. Od tamtej pory Shakur
nie wyprzystojniał. Straszna rana zagoiła się, ale kiepsko. Brako-
wało połowy mięśni i ciała; pozostała groteskowa, gruba blizna,
przylegająca bezpośrednio do kości policzkowej, przez co twarz
Shakura była pomarszczona i skurczona. Powieka opadała, ale chy-
ba zachował wzrok w oku, gdyż przez brudne, skołtunione włosy
przypatrywał im się teraz obojgiem oczu z nieskrywaną, choć zło-
wrogą ciekawością.
— Witam w moich niskich progach, Wasza Wysokość — prze-
mówił szyderczo Shakur. — Proszę wybaczyć, że nie wstaję, ale je-
stem przykuty łańcuchem do ściany. Proszę bardzo. Możecie się na
mnie gapić. Ładniejszy i tak nie będę.
— Nie przyszliśmy tu drwić z ciebie — powiedział Dagnarus,
przysiadając na piętach przed więźniem, który siedział ze skrzy-
żowanymi nogami na sienniku. — Nie jesteśmy tu z powodu chło-
pięcej lub chorej ciekawości. Mamy dla ciebie propozycję, Shakur.
— Dagnarus zniżył głos. — Propozycję, która pozwoli ci umknąć
przed szubienicą.
— Mam wykonać zadanie dla Waszej Wysokości? — spytał
Shakur tonem pełnym szacunku.
— Tak — potwierdził Dagnarus — zadanie.
— Kim jest obiekt? — spytał Shakur z zawodowym zaintereso-
waniem.
— Wszystko w swoim czasie — odparł Dagnarus. — Najpierw
pytanie. Co wiesz o magii Próżni, Shakur?
Shakur rzucił okiem na ogień, płonący z niczego, po czym prze-
niósł wzrok na księcia. W chytrych oczach zamigotało zaintereso-
wanie.
— A co Wasza Wysokość wie?
— Dostatecznie dużo — powiedział Dagnarus. Wyciągnąwszy
z buta sztylet, ujął go w obie dłonie, oparł czubek ostrza o palec. —
Skoro poznałeś mój sekret, nie możesz żyć, by o nim rozpowiadać.
To zaś prowadzi do interesującego wyboru. Zabiję cię tu i teraz —
zawsze mogę powiedzieć dozorcy więziennemu, że rzuciłeś się na
mnie i chciałeś wyrwać mi miecz, by uciec — albo możesz opuścić
tę celę w towarzystwie mnie, mojego przyjaciela i tych oto żołnierzy.
— Więc co to za zadanie? — powtórzył Shakur, wpatrując się
uparcie w księcia. — I co ma z tym wspólnego Próżnia?
— Jeśli mam ci zaufać, wymagam, byś wyznał Próżnię — wy-
jaśnił Dagnarus, bawiąc się nożem. — Wyrzekł się bogów.
Shakur wzruszył ramionami.
— Nigdy nie widziałem w bogach żadnego pożytku. I wątpię,
czy oni widzieli go we mnie. To wszystko?
— Prawie. Musisz mi udowodnić swoją wartość przez podda-
nie się niewielkiej próbie. Nie masz chyba nic przeciwko temu?
— Jakiej próbie? — Shakur był podejrzliwy.
— Nic takiego. Przysiąc na przedmiot należący do Próżni, że
bierzesz sobie Próżnię na pana.
— To wszystko?
— Wszystko, co musisz zrobić — odrzekł miłym tonem Da-
gnarus.
— I wydostaniesz mnie stąd? Ocalisz od szubienicy?
— Natychmiast.
— A może dołożysz do tego worek srebra? — wyszczerzył się
Shakur.
— Nie przeciągaj struny — odpowiedział rozbawiony Dagnarus.
— Wobec tego jestem na rozkazy Waszej Wysokości — rzekł
Shakur i wyciągnął przed siebie skute kajdanami ręce.
— Gareth, idź i powiedz dozorcy — rozkazał Dagnarus.
— Co mam mu powiedzieć? — spytał ze złością Gareth.
— Powiedz, że ten więzień jest nam potrzebny do dalszego
śledztwa i że zabieramy go z sobą.
— Będą o nas gadać po tawernach — powiedział cicho i z na-
ciskiem Gareth. — Dozorca opowie wszystkim znajomym. Wieści
dotrą do pałacu. Co powiemy, jeśli ktoś zapyta, dlaczego uwolniłeś
skazanego mordercę?
— Daj dozorcy to. — Dagnarus wyjął zza pasa sakiewkę i wrę-
czył ją Garethowi. — Powiedz mu, że człowiek, którego ten łaj-
dak zamordował, był moim przyjacielem i że poprzysiągłem ze-
mstę. Przykro mi, że minie go stryczek, ale tu idzie o mój honor.
A potem poproś go, by milczał.
— A co będzie, jeśli nie przyjmie łapówki?
— To nie jest łapówka. To rekompensata za jego kłopoty. Na
bogów, Łato! — Dagnarus wstał. — Czy muszę sam...
— Nie, nie — rzekł Gareth, chwytając sakiewkę. Nie chciał zo-
stać sam z Shakurem. — Już idę.
Oddalił się pospiesznie.
— Kto to jest? — spytał z lekką wzgardą Shakur.
— Mój nekromanta — odparł spokojnie Dagnarus.
— Młody jest.
— Ale bardzo zdolny.
Na Shakurze nie zrobiło to wrażenia.
— Kiedy mam to zrobić? Gdzie się zaczaić?
— Poczyniłem wszystkie przygotowania. Nie musisz się o nic
martwić. — Dagnarus rzucił spojrzenie na drzwi. — Co to tak
długo trwa, u diaska?
Shakur wykonał wyćwiczony skręt nadgarstka.
— Rozumiem, że będzie robota nożem?
Dagnarus odwrócił się i spojrzał na Shakura.
— Tak. Nożem.
Odwrócił się z powrotem i niecierpliwie popatrzył na drzwi.
— Nie stracę w twoich oczach, jeśli spróbuję ucieczki, Wasza
Wysokość? — uśmiechnął się Shakur.
— Nie możesz już nic stracić w moich oczach — zapewnił go
Dagnarus. — Możesz oczywiście próbować, ale moi żołnierze są
lojalni i bardzo mi oddani. Musisz ich znać, gdyż służą pod kapita-
nem Argotem. Zdaje się, że i ty kiedyś pod nim służyłeś? Jego lu-
dzie nie przepadają za tobą, Shakur. Nie będzie im przykro, jeśli
nadarzy się okazja, aby zrobić ci krzywdę. Nic takiego, co zniwe-
czyłoby twoją przydatność, jedynie coś bardzo nieprzyjemnego.
Na wzmiankę o kapitanie Argocie szyderczy uśmieszek Shaku-
ra znikł, zastąpił go nagły wyraz uporu. Nie powiedział nic więcej.
W korytarzu dał się słyszeć zbliżający się głos dozorcy, podniesio-
ny z niedowierzaniem.
— Wasza Wysokość! — zaczął z wyrzutem, ledwo przestąpił
I próg celi.
— Uwolnić tego człowieka — powiedział Dagnarus.
— Wasza Wysokość, muszę zaprotestować...
— Ależ proszę, protestuj, ile chcesz — rzekł niecierpliwie Da-
gnarus. — A kiedy skończysz, uwolnij tego człowieka i powierz go
mnie. Przyjmuję za niego pełną odpowiedzialność.
Dozorca rzeczywiście protestował, i to dłużej, niż można by się
spodziewać w tych okolicznościach, zważywszy na to, że protesto-
wał przeciwko decyzji księcia. Shakur był osławionym mordercą,
smakowitym kąskiem, i jego wieszanie miało być wyjątkową roz-
rywką. Całe srebro księcia nie mogło tego wynagrodzić. Dagnarus
znosił protesty o wiele dłużej, niż Gareth sądził, że wytrzyma, lecz
w końcu jego cierpliwość się wyczerpała.
— To rozkaz — powiedział w końcu, spoglądając z gniewem,
i nawet uparty dozorca zrozumiał, że dalsze trwanie przy swoim
byłoby nie tylko bezużyteczne, ale i niezdrowe.
Dagnarus wezwał do celi swych żołnierzy. Dozorca uwolnił
Shakura z łańcuchów. Żołnierze zapięli mu w talii żelazny pas,
z którego zwisały dwa komplety kajdan — na nadgarstki i na kost-
ki. Żołnierze szybko i sprawnie zakuli go. Z ich spojrzeń jasno wy-
nikało, że znają Shakura, a z jego wzgardliwego uśmieszku i uda-
wania dziarskiej miny — że ich pamięta.
Wyprowadzili go, a dozorca patrzył za nimi ze smutkiem, po-
trząsając głową i mamrocząc do siebie jeszcze wtedy, gdy otwierał
sakiewkę, by przeliczyć monety.
9^
STWORZENIE YRYKYLA
Podobnie jak wtedy, gdy do Świątyni udawał się jego starszy
syn, w poprzedzającą to zdarzenie noc król Tamaros wydał ucztę na
cześć młodszego. Uczta była wspaniała, składała się z kapłonów
i gołębi, kiełbas, szynek i pasztetów z dzika, owcy pieczonej w ca-
łości oraz kurcząt z cukrem i wodą różaną.
Gareth, zaproszony jako gość honorowy, z ukłuciem wspomniał
ucztę Helmosa. Wspominał, jak czuł się zaszczycony, że może brać
w niej udział, jak miły i dobry był dla niego Helmos.
„I oto, jak odpłacę Helmosowi za jego łaskawość — myślał ze
smutkiem Gareth, dziobiąc jadło i wpatrując się w pełny kubek
wina. — Dzisiejszej nocy pomogę jego bratu przeprowadzić ry-
tuał, który przywróci umarłego do przeklętego życia".
— Dalej, Łato! — zawołał Dagnarus, odwracając się od innych
towarzyszy z rubasznym śmiechem i klepiąc Garetha po ramieniu.
— Precz ze smutną miną! To czas radości! Pij!
Nalał więcej wina do już pełnego kubka; krwistoczerwony płyn
chlusnął poza jego brzegi. Gareth rzucił księciu spojrzenie pełne
wyrzutu, na co Dagnarus tylko roześmiał się głośniej.
Książę nie był pijany, a jeśli był, dobrze to ukrywał. Potrafił pić
całą noc, pić, kiedy inni zsuwali się z krzeseł i spadali pod stół,
bezwładni niczym ścierka barmanki, i nadal zachowywać panowanie
nad sobą. Tak jakby tkwiła w nim jakaś lodowato zimna cząstka,
której nie mógł stopić żaden żar — ani alkoholu, ani miłości.
W ostatnim desperackim porywie Gareth odwołał się do lady Valu-
ry, wyjawił jej, co może się stać, jeśli Dagnarus będzie obstawał
przy zamiarze zostania Lordem Dominium.
Lady Valura dobrze wiedziała, jakie próby czekają Dagnarusa.
Widziała, jak jej mąż przechodził Transfigurację. Bojąc się o ko-
chanka, który — jak jej się zdawało — idzie na pewną śmierć, Va-
lura całą noc błagała go, by zarzucił ten zamiar. Dla niej musiał wy-
rzec się nominacji.
— Gdyby coś ci się stało, mój ukochany — powiedziała mu,
gładząc kasztanową czuprynę, spoczywającą na jej piersi — za-
biłabym się.
W odpowiedzi pocałował ją i kochał, a gdy świeca wypaliła się
do poziomu wskazującego, że zbliża się świt, wstał z łoża i powie-
dział, że jest mu przykro, ale od tej nocy nie będą się mogli spoty-
kać — on będzie przechodził próby w Świątyni, a choć długo się
nad tym zastanawiał, nie widzi sposobu, by się stamtąd wymknąć
i przyjść do niej. Był wobec niej łagodny, lecz widziała, że jest nie-
zadowolony, nawet zły, i z płaczem opadła na poduszki.
Wieczorem nie pojawiła się na bankiecie; jej mąż doniósł, że
poczuła się niezdrowa. Przez cały dzień nie wstawała z łóżka, nie
chciała jeść. Dagnarus powiedział, co należało, a chociaż czasami
zerkał ze smutkiem na puste krzesło, potem jego twarz przybierała
wyrazu zaciętości, wypijał kolejny kubek wina i śmiał się coraz
hałaśliwiej.
Jeszcze jedna osoba nie zjawiła się na bankiecie — książę Hel-
mos. Jego nieobecność wzbudziła powszechne zdziwienie, a w Da-
gnarusie — niezmierne niezadowolenie. Król robił, co mógł, aby to
zatuszować, lecz wszyscy widzieli, że Tamaros sam jest zły —już
dawno nie widziano go w takim stanie. Na jego zapadłe policzki
wystąpiły dwie czerwone plamy, a oczy błyszczały niczym u stare-
go, zapalczywego ptaka drapieżnego.
Łamiąc wszelkie obyczaje, posłał po starszego syna swego szam-
belana. Szambelan powrócił sam — wszyscy w sali patrzyli i wie-
dzieli, co się dzieje — i pochylił się do ucha Tamarosa, szepcząc
coś. Czerwone plamy na policzkach króla rozszerzyły się, czerwień
powlekła całą jego twarz. Przełknął jednak wściekłość i bąknął coś
o chorobie Helmosa. Wznosząc kubek z winem, król Tamaros po-
prosił zebranych, by wypili zdrowie jego młodszego syna, księcia
Dagnarusa.
Zebrani uczynili to, nie raz, lecz wiele razy. Dobrze, że książę
Helmos nie przybył na ucztę, gdyż kiedy król wyszedł — trochę
wcześniej, niż miał w zwyczaju — przyjęcie przerodziło się w tęgą
popijawę. Gareth czuł jednak duchową obecność Helmosa, jego
rozczarowanie i niezadowolenie. To w połączeniu z myślą o cze-
kającym go w nocy zadaniu sprawiło, że Gareth poczuł się fizycz-
nie chory, aż musiał wstać od stołu.
— Dokąd idziesz? — spytał Dagnarus, chwytając Garetha za
przegub i ściskając boleśnie.
— Idę poczynić przygotowania — odrzekł Gareth przyciszonym
głosem. — Spotkaj się ze mną w pokoju zabaw. Będziesz gotów,
Wasza Wysokość? — Gareth miał nadzieję, że książę zaprzeczy.
— Będę gotów! — odparł Dagnarus z posępnym uśmiechem.
Ujmując kubek z winem, wzniósł do Garetha drwiący toast i jed-
nym haustem wychylił wino.
Garetha z nerwów i strachu mdliło, czuł się tak chory, że led-
wo mógł iść. Czmychnął z uczty. Pokonywał pałacowe korytarze,
nie zwracając większej uwagi na to, gdzie idzie. W głowie obracał
w kółko odrażającą zbrodnię, którą miał popełnić z księciem. Sunąc
korytarzem ze spuszczoną głową, Gareth zderzył się z kimś, kto
także spacerował bez celu, pogrążony w smutnych myślach.
— Przepraszam — rzucił Gareth, zataczając się.
Podtrzymał go silny uścisk; podniósłszy wzrok, przekonał się
z zaskoczeniem i lękiem, że to książę Helmos.
— Wasza Wysokość, proszę o wybaczenie — wybąkał Gareth
i spróbował się wymknąć.
Helmos przytrzymał go i przyjrzał mu się w słabo oświetlonym
korytarzu.
— To Gareth, prawda? Przyjaciel mojego brata...
„Nie przyjaciel..: Chłopiec do bicia..."
— Źle wyglądasz — rzekł Helmos. — Usiądź tutaj. Zaraz ko-
goś zawołam...
— Nie, Wasza Wysokość, proszę! Błagam. To nic. Chwilowa
niedyspozycja.
Gareth ledwo zdawał sobie sprawę z tego, co mówi. Usiło-
wał odsunąć dłonie księcia, usiłował uciec. Zawiodły go kolana.
Zachwiał się niepewnie i nie miał wyjścia, musiał ustąpić przed na-
leganiem księcia. Wzdłuż ściany biegła niska, rzeźbiona drewniana
ława. Myśląc, że lepiej już usiąść, niż upaść, Gareth opadł na ławę
i naciągnął kaptur na głowę, zarówno po to, by pozwolić krwi
napłynąć z powrotem do głowy, jak i po to, by ukryć twarz przed
przenikliwym wzrokiem księcia.
Gareth miał gorącą nadzieję — modliłby się o to żarliwie, gdy-
by nie był przekonany, że bogowie nie słuchają już jego modlitw —
że Helmos go zostawi.
— Dziękuję, Wasza Wysokość — powiedział. — Już czuję się
znacznie lepiej. Nie chcę cię, panie, zatrzymywać.
— Martwisz się o niego — rzekł Helmos, siadając obok Garetha
i kładąc ciepłą dłoń na zimnej i drżącej dłoni Garetha. — Boisz się
o niego. Jesteś wszak magiem, prawda? Wiesz, co czeka Dagnarusa.
Próby, którym my go poddamy, są trudne. Ale prawdziwe próby po-
chodzą od bogów. Jeśli oni... — Urwał, uświadamiając sobie, gdzie
wiedzie go myśl, zastanawiając się, jakimi słowami wyrazić swoją
troskę, by nie zabrzmiała w nich niesprawiedliwość, zawiść i mści-
wość wobec brata. — Bogowie widzą wady w nas wszystkich —- po-
prawił się. — Jesteśmy śmiertelnikami, tylko bogowie są doskonali.
Bogowie zobaczyli moje wady. Zostałem oczyszczony. Ból... Ból
Transfiguracji jest wielki — bardzo wielki! Wiara pozwala go znieść.
Obawiam się...
„On wie! — zrozumiał Gareth i ta świadomość przeszyła go ni-
czym ostrze włóczni. Od ciosu zadygotał na całym ciele. — Hel-
mos wie, że Dagnarus zajrzał w Próżnię i wyznał ją. Wie, że ja to-
warzyszę mu w tej mrocznej pustce. Potępia nas..."
Wystraszony Gareth podniósł głowę i spojrzał w twarz Helmo-
sowi. Spodziewał się ujrzeć w niej posępne, zawzięte oskarżenie,
zobaczył jednak dobroć, litość, współczucie...
Gareth schylił głowę, do oczu napłynęły mu łzy. Słaby, zrozpa-
czony, przerażony sobą i ohydą zbrodni, którą miał popełnić tej
nocy, zapragnął wyznać swą winę, swe straszne grzechy. Żadna
kara, choćby najsurowsza, nawet śmierć, nie mogła być tak okropna
jak jego obecna udręka.
— Powiedz mi, Gareth — mówił Helmos, a Garethowi zdawało
się, że książę mówi z oddali, z jakiegoś miejsca wysoko ponad nim,
jakby Gareth słuchał go z mrocznej studni. — Nie milcz z powodu
fałszywie pojętej lojalności. Jeśli przemówisz teraz, jest szansa na
zbawienie, zarówno dla ciebie, jak i dla niego. Może nawet ocalisz
mu życie. Jeśli go kochasz, Gareth...
„Jeśli go kochasz..."
Gareth zamknął oczy, jego ciałem wstrząsnął powstrzymywany
szloch. „Jeśli go kocham. Nie mogę go zdradzić. Nie odważę się.
Mylisz się, Helmosie. Nie ma dla nas zbawienia. Zbyt głęboko za-
nurzyliśmy się w ciemność".
I rzeczywiście, Gareth przestał słyszeć głos Helmosa, chociaż
wiedział, że książę do niego mówi. Głos był dobry i łagodny, ale
zbyt odległy. Bardzo, bardzo odległy.
Gareth odzyskał panowanie nad sobą. Unosząc głowę, spojrzał
prosto na Helmosa.
— Wasza Wysokość niepotrzebnie obawia się o brata. — Ga-
reth mówił pewnie, jego spojrzenie nie uciekało na boki. — Jest sil-
ny i sprytny. Niecierpliwie wygląda prób, jakim zechcą poddać go
bogowie. Nie prosi o nic innego, tylko o możliwość udowodnienia
swojej wartości tobie, swemu ojcu, swemu ludowi.
Helmos wstał. Gareth spodziewał się gniewu. Ujrzał jedynie za-
wód, smutek i żal.
— Dziękuję Waszej Wysokości — rzekł Gareth, spuszczając
wzrok, przez co nie dostrzegł serdecznego smutku. — Dziękuję za
troskę, czuję się już o wiele lepiej.
I Helmos postał jeszcze chwilę, lecz Gareth siedział spokojnie,
bez ruchu.
— Niechaj cię strzegą bogowie, Gareth — rzekł w końcu Hel-
mos i oddalił się.
Kiedy odgłos kroków księcia ucichł, a korytarz zrobił się ciem-
ny i pusty, ruszył cichymi komnatami do sypialni Dagnarusa. Tam,
w wygódce, Gareth opróżnił żołądek z gorzkiej żółci, dzięki czemu
poczuł się odrobiną lepiej. Poszedł do pokoju zabaw, gdzie znalazł
Dagnarusa odzianego w pelerynę i buty, z twarzą ukrytą pod ob-
szernym kapturem. Książę czekał na niego niecierpliwie.
— Gdzie się podziewałeś? — zapytał gniewnie Dagnarus.
— Rozmawiałem z twoim bratem — odparł Gareth.
Dagnarus chwycił go brutalnie za ramię, pociągnął do światła,
wpatrzył się złowrogo i uważnie w jego twarz.
— Nie bój się — rzekł zimno Gareth. — Nic nie powiedziałem.
On się o ciebie martwi, to wszystko. Martwi się, co cię może spo-
tkać.
— Lepiej niech się martwi o siebie — stwierdził Dagnarus,
puszczając Garetha i dając mu kuksańca. — Już czas. Chodźmy.
W górnej części miasta, gdzie rezydowali ambasadorowie, ulice
były puste. Domy stały ciemne i ciche. Większość ambasadorów
udała się na ucztę Dagnarusa. Przypuszczalnie zastanawiali się, co
się stało z honorowym gościem. Na miejscu z niezbędnymi wyja-
śnieniami został Silwyth — książę udał się wcześnie na spoczynek,
pamiętając, że rano będzie musiał być w dobrej formie.
Gareth i książę wyszli za eleganckie domy ambasadorów, skrę-
cili w uliczkę przy stajniach i doszli do jej końca. Znajdowała się
tam gospoda uczęszczana przez koniuszych, chłopców stajennych
i służących ambasadorów. Gospoda była pełna, ponieważ dzisiej-
szego wieczoru prawie wszyscy ambasadorowie jedli poza domem.
Ledwo kilka osób zerknęło na wchodzących. Stali bywalcy przy-
wykli „trzymać jedno oko zamknięte", jak mawiano. Dagnarus po-
patrzył na barmana, który skinął głową i wskazał w górę. Gareth
i książę w kapturach naciągniętych na twarze weszli po schodach na
drugi poziom.
Przed zamkniętymi drzwiami dwaj żołnierze grali w kości. Na
widok księcia zerwali się na równe nogi.
— Wszystko w porządku? — spytał Dagnarus.
— Tak jest — odparł jeden, drugi zaś, dobywając zza pasa że-
lazny klucz, otworzył drzwi.
Pokój nie miał okien. Jedyne wejście prowadziło obok strażni-
ków przed drzwiami. Umeblowanie składało się z łóżka, stołu
i dwóch krzeseł. Na jednym z krzeseł siedział Shakur. Ciałem opie- i
rał się o stół, obok niego stał dzban wina, a w dłoni wciąż zaciskał
częściowo pełny kubek. Na łóżku, głośno chrapiąc, spała niechluj-
na, na wpół rozebrana kobieta.
Gareth przeszedł przez pokój i potrząsnął Shakura za ramię. Ręka
mężczyzny opadła z kubka z winem, lecz była to jedyna reakcja.
— Co to znaczy, Wasza Wysokość — zapytał zaniepokojony
Gareth. — On musi być przytomny! Musi wiedzieć, co mówi!
— Będzie wiedział -— odparł Dagnarus. — Wywar nasenny
wkrótce przestanie działać. Pewnie szybciej, niżby on sobie tego
życzył. Pomyślałem, że łatwiej będzie przejść z nim przez miasto,
kiedy nie będzie gadał i wywoływał zamieszania.
— Rzeczywiście — przyznał Gareth, przypatrując się więźnio-
wi z powątpiewaniem. — Jeśli jesteś pewien, że wkrótce przestanie
działać...
— Jestem pewien. —- Dagnarus odwrócił się i wyciągnął sa-
kiewkę. — Oto wasza zapłata.
Dwaj żołnierze pokręcili głowami.
— Służenie Waszej Wysokości jest naszym obowiązkiem.
— Dobrze więc. — Dagnarus uśmiechnął się z zadowoleniem.
— Dziękuję wam za służbę i zwalniam was z niej.
Żołnierze zasalutowali, lecz nie odeszli natychmiast.
— Czy Waszej Wysokości potrzebna nasza pomoc? Ten łotr
jest zuchwały i przebiegły. Dwa razy próbował nam uciec, raz uda-
wał pijanego, tak jak teraz.
Dagnarus zbliżył się do Shakura, sięgnął do jego części intym-
Inych, mocno je ścisnął i szarpnął. Shakur jęknął i drgnął, ale poza
tym nie poruszył się.
— Musiałby mieć nadludzkie zdolności, żeby przy czymś ta-
kim udawać, że śpi — powiedział Dagnarus do szeroko uśmiecha-
jących się żołnierzy. — Mój przyjaciel i ja poradzimy sobie z nim.
Jeszcze raz dziękuję wam za służbę. Powiedzcie kapitanowi Argo-
towi, że w zamian udzielam wam tygodniowego urlopu.
Żołnierze odeszli.
— A co z kobietą? — spytał Gareth, gdy naciągali na Shakura
szaty nowicjusza, dokładnie mu związując ręce i stopy.
— Została opłacona — odrzekł Dagnarus. — I to sowicie. Za-
służyła na to. Ten łajdak mógł się przynajmniej wykąpać!
Kiedy przebrali i skrępowali Shakura, Dagnarus dźwignął za-
mroczonego mężczyznę i przerzucił go sobie przez ramię. Głowa
i związane, ukryte w długich rękawach szaty ręce Shakura dyndały
księciu na plecach.
— Będę musiał spalić po tym ubranie — skrzywił się z odrazą
Dagnarus. — Tego smrodu nie da się usunąć!
— Pospiesz się, Wasza Wysokość — powiedział nerwowo Ga-
reth, niezadowolony z tego braku powagi. — Nie ma ani chwili do
stracenia. Musimy być w Świątyni dokładnie godzinę po północy,
gotowi do odprawienia ceremonii, a już prawie północ.
Opuścili gospodę ze swoim ciężarem. Bywalcy obrzucili ich kil-
koma spojrzeniami, ale nikt się nie odezwał. Nic ich to nie obcho-
dziło. Na ulicy wyglądali jak towarzysze niosący do domu kamrata,
który wypił więcej, niż powinien. Do Świątyni udali się okrężną
drogą, zachodząc od tyłu.
Było tam wejście dla kupców: ciężkie podwójne wrota, dość
szerokie, by pomieścić wozy wyładowane workami mąki i płatami
wołowiny dla kuchni oraz gąsiorami wina i piwa dla piwnicy. Wozy
wjeżdżały do środka, tam je rozładowywano i układano ich zawar-
tość w wielkiej, pobrzmiewającej echem spiżarni.
Podwójne wrota były zamknięte na wielką żelazną kłódkę.
— Rozglądaj się — polecił szeptem Gareth Dagnarusowi. —
Jest tu wartownik. Zwykle robi obchód dobrze po północy, ale cza-
sem jest wcześniej. Chodzeniem odpędza sen. Jeśli kogoś zoba-
czysz, wezwij mnie. Wiem, co trzeba powiedzieć.
— Co takiego? — zaciekawił się Dagnarus. Jego oczy w świetle
księżyca lśniły jasno. Brzemię, które dźwigał, było ciężkie i cuch-
nące, ale on znosił ciężar z łatwością, a odór zaledwie z grymasem.
Napawał się sytuacją, niebezpieczeństwem i intrygą. — Czym się
wyłgamy?
— Powiem, że odprowadzam do domu pijanego przyjaciela,
a ty pomagasz mi go nieść. Wartownik to poczciwy człowiek. Jest
przyzwyczajony do takich zdarzeń, puści nas, tylko wygłosi po-
uczenie i każe obiecać, że się poprawimy.
— No to pospiesz się — rzekł Dagnarus. Rzucił Shakura w kąt,
wytarł ręce i otrzepał odzież. Shakur poruszył się i zamamrotał, bu-
dził się z narkotycznego snu. Dagnarus obejrzał kłódkę. — Wygląda
groźnie. Masz klucz?
— Nie, odźwierny nigdy się z nim nie rozstaje. Ale mam czary.
— Gareth z niejaką obawą popatrzył na Shakura. — Bądź czujny.
Jeśli zobaczysz coś niepokojącego, zaalarmuj mnie.
Dagnarus założył ramiona, odchylił głowę do tyłu, podziwiając
gwiazdy, i oparł się niedbale o mur. Gareth nie widział gwiazd,
gdyż spowijała go ciemność, która zdawała się okrywać go całego
niczym całun. Rzucił kolejne zaniepokojone spojrzenie na Shakura.
Widząc, że chwilowo jest spokojny, Gareth zabrał się do kłódki,
zwyczajnej kłódki, broniącej dostępu złodziejaszkom. Czarodziej-
skich zamknięć używano zwykle po to, by uniemożliwić wejście
czarodziejom, a istniało małe prawdopodobieństwo, że jacyś czaro-
dzieje zechcą się włamać do spiżarni.
Chociaż czas płynął szybko i każda chwila była cenna, Gareth
zatrzymał się przed wykonaniem zadania, uzbrajając się w odwagę.
Jak z każdą magią, także i przy zastosowaniu czarów Próżni mag
płaci pewną cenę. Inne rodzaje magii, czary Ziemi, Ognia, Powie-
trza i Wody, ciągną moc z żywiołów. Próżnia musi zostać wypełnio-
na, toteż jej magia pobiera część mocy życiowej maga, co objawia
się wrzodami okrywającymi potem skórę. Błędnie rzucone zaklęcie
Próżni może doprowadzić do śmierci. Skutki, jakie dotkną Garetha
Ipo rzuceniu tak silnego zaklęcia, będą bolesne, obezwładniające. Jed-
nak pijak, kiedy trzeźwieje, również ma świadomość, co go czeka.
Tchnął siedmiokrotnie na zamek.
— Na Próżnię, wzywam powietrze — powiedział. — Zniszcz
łódkę!
na
si^
Pr
Żelazna kłódka była trochę zardzewiała. Magia jedynie przy-
spieszyła proces rdzewienia. Ponownie tchnął: w świetle księżyca
żelazo zrobiło się brunatne i zaczęło się łuszczyć. Miał znów tchnąć
na kłódkę, lecz nie zdołał zaczerpnąć oddechu. Serce, bijące dotąd
spokojnym, pewnym rytmem, uderzało nierówno, boleśnie nierów-
no. W oczach ujrzał rozbłyskające gwiazdy i poczuł skurcz lęku.
Gwałtownie łapał powietrze, walczył o oddech, aż wreszcie udało
się. Bicie serca wróciło do normy.
Wyczerpany, drżący, musiał na chwilę oprzeć się o drzwi, by
odzyskać siły, choć czasu było coraz mniej. Na różnych częściach
ciała skóra zaczęła palić i piec. Tworzyły się czyraki. Wdzięczny
losowi, że Dagnarus nie był świadkiem jego słabości — której
książę nigdy by nie zrozumiał — Gareth ponownie tchnął na zamek
i czynił to dopóty, dopóki u jego stóp nie powstała kupka drobin
rdzy.
Szarpnął kilkakrotnie za kłódkę, a kiedy osłabiona zaklęciem
puściła, przestał na nią dmuchać i zakończył czar. Nie chciał, żeby
doszczętnie zardzewiała. To wyglądałoby podejrzanie.
— Brawo! — powiedział Dagnarus. — Jestem pod wrażeniem.
Jak to zrobiłeś?
— Nie ma czasu do stracenia, Wasza Wysokość — burknął Ga-
reth, wciąż osłabiony i zbyt zdenerwowany, by ucieszyć się z po-
chwały. — Przynieś go tu i chodź za mną.
Twarz Dagnarusa pociemniała: nie podobało mu się, że rozka-
zuje mu poddany.
— Wybacz, Wasza Wysokość — odrzekł Gareth. Ręce mu się
trzęsły, oblewał go zimny pot. — Nie jestem sobą... To wstrętne
zadanie...
Dagnarus bez słowa zarzucił sobie Shakura na ramię i wszedł do
spiżarni. Gareth z pełnym lęku westchnieniem zamknął za nimi
drzwi. Kiedy rano ktoś odkryje otwarte drzwi, będzie się wyda-
wało, że kłódka w końcu przerdzewiała.
W spiżarni Gareth wziął jedną z pochodni, które zwykle stały
w beczce koło drzwi. W spiżarni było ciemno, nawet w dzień. Cza-
rodziejskim słowem Próżni zapalił pochodnię. Trzymając ją wyso-
ko, Gareth poprowadził Dagnarusa niosącego Shakura do obszerne-
go tunelu, który rozgałęział się na kilka mniejszych, wiodących ze
spiżarni do kuchni, piwnic z winem i suszarni. Powietrze przesycał
aromat ziół wiszących w suszarni, ciemny, drożdżowy zapach wina,
ledwo uchwytny odór rozkładu pochodzący od zawieszonego na ha-
kach ptactwa. Spod nóg umykały im myszy i szczury jedzące rozsy-
pane ziarno.
Przed kuchnią weszli do kolejnego tunelu, mijając ogromne bu-
tle z winem, a stamtąd do jeszcze innego. Dagnarus po chwili stracił
orientację, tyle razy skręcali i zawracali, lecz Gareth dążył na-
przód bez wahania. Znajdowali się w Świątyni od jakichś piętnastu
minut i Shakur zaczynał się już, niestety, budzić, kiedy Gareth za-
trzymał się przed wysokim, łukowym, rzeźbionym w marmurze we-
jściem.
Shakur mruczał i chrząkał, niekiedy znienacka podnosił głowę
i wykrzykiwał jedno lub dwa słowa.
— Nie możesz go uciszyć? — szepnął Gareth.
— Musiałbym go udusić — odrzekł ponuro Dagnarus. — Prze-
stań się szamotać, łajdaku! Zresztą można by tu wprowadzić całą
armię i nikt by nie usłyszał.
— Chyba masz rację — przyznał Gareth, którego poczucie
winy wyolbrzymiało każdy dźwięk do wrzasku zdolnego obudzić
umarłych.
— Gdzie jesteśmy? — spytał Dagnarus, patrząc w górę na
ozdobnie rzeźbione marmurowe wejście.
— W Komnacie Wieczności — odparł Gareth zniżonym gło-
sem. — Przy starych grobowcach.
¦ Podłogę pokrywał gruby, miękki kurz, z sufitu zwisały pajęczy-
ny. Na grobowcach spoczywały marmurowe figury. Wszystkie le-
żały w tej samej pozie, z zamkniętymi oczami i rękami założonymi
na marmurowej piersi. Wszystkie były odziane w szaty, niektóre
miały ozdobne płaszcze i rozmaite nakrycia głowy, zależnie od ran-
gi i stylu panującego w ich czasach. W grobowcach spali marmuro-
wym snem zarówno mężczyźni, jak i kobiety.
— W dawnych czasach chowano tutaj magów — powiedział ci-
cno Gareth, przechodząc między rzędami umarłych. — Teraz nie
chowa się tu nikogo. Od czasu, gdy zbudowano wielkie mauzo-
leum, uchodzi to za niemodne. Nikt tu nie przychodzi, nawet po to,
by oddać im cześć. To smutne. Tylko meliczni wiedzą o istnieniu
tej komnaty. Tylko ci, którzy żyją w Próżni. Ołtarz, którego szuka-
my, jest z nią związany.
— Oczywiście — rzekł Dagnarus. Nawet jego żywiołowa natu-
ra przygasła lekko, przejęta obecnością śmierci. — Zrozumiałe. To
idealne miejsce.
— Właśnie — rzekł oschle Gareth. — Dlatego ołtarz zbudowa-
no tutaj, w czasach, kiedy używanie magii Próżni było jeszcze do-
zwolone.
Dagnarus popatrzył na ciche, spokojne figury, skąpane w świet-
le pochodni. Każda z nich, a było ich około dwadziestu pięciu, była
przysypana wysuszonymi płatkami róż. Podłoga została zamiecio-
na, pajęczyny zdjęte.
— Ktoś jednak oddał im cześć — zauważył cicho. — I to nie-
dawno.
Blada twarz Garetha zaróżowiła się leciutko.
— Tak należało, Wasza Wysokość — powiedział. — Posługuję
się nimi, ich duchami, w moich czarach. Powinienem zrobić dla
nich coś w zamian.
— Udobruchać ich?
— To także — mruknął Gareth.
Przeszli przez komnatę i na jej końcu dotarli do niewielkich
drzwiczek z żelaza.
Te drzwi były zamknięte sposobem czarodziejskim; to Gareth
rzucił na nie zaklęcie, takie, które tylko on mógł cofnąć przy użyciu
odpowiednich słów i antyzaklęć. Położył rękę na zamku, mrucząc
do siebie. Tymczasem Shakur, podnosząc głowę, rozejrzał się wko-
ło półprzytomnym wzrokiem.
— Gdzie ja jestem? — zapytał.
— W grobowcu — powiedział mu Dagnarus. — Stań na no-
gach. Mam dość noszenia cię.
— W grobowcu — powtórzył Shakur, marszcząc brwi i ogar-
niając wzrokiem otoczenie. — Jakieś dziwne to zadanie, skoro
mam je wykonać w grobowcu.
— To całkiem właściwe miejsce — odparł Dagnarus.
Żelazne drzwi otworzyły się ze skrzypieniem zawiasów. Objęła
ich fala cuchnącego powietrza, na co Dagnarus zmarszczył nos,
a Shakur parsknął z odrazą.
Gareth usunął się na bok.
— Proszę, wejdźcie — powiedział.
Shakur nie ruszył się. Zajrzał do środka, nadaremnie usiłując
coś zobaczyć.
— Przez dwa dni się bawiłeś — rzekł Dagnarus. — Teraz pora
za to zapłacić. — Wymierzył kuksańca Shakurowi, który rozciągnął
się jak długi na ziemi.
Dagnarus pochylił się, podniósł skrępowanego złoczyńcę za
kołnierz koszuli i zawlókł go do pomieszczenia. Gareth zamknął
żelazne drzwi. Spojrzał na Shakura, odwrócił się z powrotem do
drzwi i włożył palec do zamka, jakby to był klucz.
— Na Próżnię, pieczętuję te drzwi — powiedział. — Otworzą
się tylko na moje polecenie.
— Co się stało? — spytał Dagnarus, patrząc na Garetha, który
zgarbił się niczym starzec i z wykrzywioną twarzą obejmował się
ramionami, jakby chciał utrzymać kości i organy wewnątrz ciała.
— To kara, jaką ponoszę za magię, Wasza Wysokość — od-
rzekł Gareth po chwili. Nabierając bolesnego oddechu, wyprosto-
wał się. — Możesz uwolnić Shakura z więzów. Przynajmniej nogi.
Stąd nie ucieknie.
Gareth zapalił grube woskowe świece tkwiące w ciężkich lichta-
rzach z kutego żelaza, rozmieszczone wokół komnaty. Dagnarus
rozluźnił pęta na kostkach Shakura i dźwignął złoczyńcę na nogi.
Shakur rozglądał się przez strzechę zmierzwionych włosów, któ-
re zasłaniały mu okropnie okaleczoną twarz.
— Hej! — zawołał gniewnie. — Co się dzieje? Po co mnie tu
przyprowadziliście?
— Uspokój się — powiedział niecierpliwie Dagnarus. — Mó-
wiłem, że zażądam od ciebie przysięgi. Tutaj ją złożysz. W tej kom-
nacie wyznasz Próżnię, jak się zgodziłeś. Inaczej — uśmiechnął się
krótkim, niewesołym uśmiechem — wracasz na szubienicę.
Komnata była obszerna — człowiek wzrostu Dagnarusa mógł
ją pokonać na ukos w trzydziestu krokach. Okrągła komnata, z wy-
sokim, kopulastym sklepieniem, była pusta, wyjąwszy kamienny
ołtarz wyciosany z gładkiego czarnego marmuru, pozbawiony ja-
kichkolwiek ozdób. Ściany, sklepienie i podłogę zbudowano z pole-
rowanego onyksu, w którego powierzchni odbijały się malutkie
punkciki światła z niezliczonych świec. Odbijały się wielokrotnie,
gdyż wypolerowane ściany rozmnażały każdą świecę w tysiąc, two-
rząc pozór gwiazd świecących na bezchmurnym niebie. Złudzenie
było tak wyraźne, że stojącym w komnacie zdawało się, iż płyną
w pustce rozgwieżdżonej nocy.
Dagnarus popatrzył wkoło, w górę i w dół.
— Łato — powiedział zniżonym z przejęcia głosem. — To...
to właśnie widziałem dawno temu, kiedy zajrzałem w środek Ka-
mienia Władzy. Stałem sam w ciemności i otaczały mnie gwiazdy.
W tej komnacie jest siła, moc.
— To, co czujesz, to brak mocy — odrzekł Gareth cicho i spo-
kojnie, jakby znajdował się w Królewskiej Bibliotece. — Bogo-
wie omijają tę komnatę, nie mają nad nią władzy. Ona należy do
Próżni.
— Czy magowie wiedzą o jej istnieniu? — spytał Dagnarus.
— Wiedzą — odparł krótko Gareth.
— Więc dlaczego jej nie zniszczą?
— Nie mogą. Widzisz sklepiony sufit? Na tej komnacie wspie-
ra się cały ciężar Świątyni. Gdyby ją zniszczyć, Świątynia zosta-
nie osłabiona. Taka była mądrość tych, którzy przed laty zbudowali
Świątynię. Woda gasi ogień, ale do przetrwania człowiek potrzebu-
je obu. Potrzebuje powietrza, by oddychać, i ziemi pod stopami.
Nie mógłby żyć w świecie składającym się wyłącznie z jednego lub
drugiego. Bogowie mają moc tylko dlatego, że istnieje miejsce,
w którym wcale nie mają mocy. Dana nam jest zdolność czerpania
z obu. Bogowie są mądrzy, nie dążą do tego, by zniszczyć swoje
przeciwieństwo, nie dążą także do zawładnięcia wszechświatem,
gdyż wtedy Próżnia zostałaby wypełniona i przestałaby istnieć. Je-
śli wszystko jest niczym, to nic w ogóle przestaje być.
Dagnarus nie znalazł na to prędkiej odpowiedzi. Czuł się zawie-
szony w czasie, zawieszony w niebiosach, w świecie, gdzie nie
ograniczały go żadne prawa, nie obowiązywały żadne reguły. Życie
było niczym więcej jak płomieniem świecy. Gdy na nią dmuchnąć,
zgaśnie, ale pozostaną miliony innych. 1 wreszcie stał w środku,
wypełniał Próżnię.
— Wystarczy, że złożę jakąś przysięgę? — upewnił się Shakur.
— Tak, na Próżnię — odrzekł Dagnarus, odwracając się i spo-
glądając na niego.
Shakur powoli skinął głową.
— Rozumiem — rzekł, po czym powiedział do siebie, lecz wy-
szeptane słowa poniosły się w powietrzu niczym duchy. — Jestem
gotów. Co mam powiedzieć?
— Czy ty, Shakur, zgadzasz się uznać Próżnię za swego pana?
— zapytał Gareth. — Poświęcić życie i duszę Próżni?
— Tak — odparł Shakur ze wzruszeniem ramion.
— To poważna sprawa! — warknął Gareth ze złością. — Musi-
my być pewni twojej lojalności. Chcemy wiedzieć, że mówisz to
z przekonaniem.
— Z całkowitym przekonaniem — rzucił butnie Shakur. — Je-
śli chcecie, powiem wam dlaczego. Opowiem wam moją historię.
Nie prosiłem się na ten świat. Moja matka mnie nie chciała. Tylko
jej przeszkadzałem w interesie. Próbowała się mnie pozbyć jeszcze
przed urodzeniem, ale jej się nie udało. Mój ojciec — kim był? Nie
znałem go. Jakiś klient, który zapłacił pensa za przywilej stworze-
nia mnie. Kiedy byłem mały, zbierałem kopniaki i klapsy, dopóki
moja matka nie odkryła, że mimo wszystko mam jakąś wartość.
Niektórzy z odwiedzających ją mężczyzn lubili także chłopców
i dobrze jej płacili za moje usługi. W końcu jednak pieniądze były
moje. Którejś nocy w pijackiej wściekłości pobiła mnie razem z ko-
chankiem. Wyrwałem nóż zza pasa, który on rzucił na podłogę,
i taki był koniec mojej matki. Ze wszystkich, których potem zabi-
jałem, a było ich wielu, jej krzyki nadal słyszę. — Shakur padł na
kolana. Podnosząc głowę, utkwił pewny wzrok w ciemności. —
Urodziłem się dla Próżni. Próżnia jest moim panem. Przysięgam to
na krew mojej matki, którą mam na rękach.
Książę był śmiertelnie blady, ale w głębi jego oczu, które stra-
ciły kolor — nie były już szmaragdowe, lecz stały się ciemnością
nakrapianą gwiazdami — płonął ogień uniesienia.
Gareth, dziwnie wzruszony, odezwał się cicho:
— Wierzę mu, jest szczery. Sprawdź, czy jest odpowiednim
kandydatem.
— Co? — Shakur zmarszczył brwi. — Jak to odpowiednim
kandydatem? Przecież przysiągłem!
Powoli, przejęty szacunkiem, jakiego nigdy nie czul w obecności
bogów, Dagnarus wydobył Sztylet Vrykyla. W jego wypolerowanej
powierzchni odbijało się światło świec, zdawało się, że ostrze po-
znaczone jest cienkimi strumyczkami ognia, jakby sztylet dopiero
co wyciągnięto z rzeki płomieni. Oczy rzeźbionego smoka na ręko-
jeści połyskiwały czerwono i zdawały się mrugać z zadowoleniem.
— A to co znowu? — chciał wiedzieć Shakur.
— Broń, której użyjesz do zadania — rzekł Gareth, oblizując
wyschnięte wargi.
Shakur rzucił na sztylet lekceważące spojrzenie.
— O wiele za ozdobny. Mam własny majcher. — Podniósł
skrępowane ręce. — Złożyłem wam tę przeklętą przysięgę. Uwol-
nijcie mnie!
— Czy mam wypowiedzieć jakieś słowa? — spytał cicho Da-
gnarus, patrząc na sztylet z nabożnym zachwytem.
— Nie — odpowiedział Gareth. — Magia tkwi w sztylecie.
Połóż go na ołtarzu.
Z szacunkiem, delikatnie, Dagnarus położył sztylet na ołtarzu.
— Powiedziałem chyba, uwolnijcie mnie, do diaska! — za-
wołał Shakur. Zrywając się na nogi, wyciągnął związane ręce do
gardła Dagnarusa.
— Już — powiedział Dagnarus.
Sztylet błysnął w blasku ognia. Unosząc się z ołtarza, uderzył
Shakura w plecy, w żebra, uderzył błyskawicznie i mocno. Shakur
poderwał głowę i chrząknął. Jego spojrzenie przeniosło się z Da-
gnarusa, który przyglądał mu się z dziwnym uśmiechem, na Gare-
tha, który patrzył, jak ucieka z niego życie.
Shakur upadł twarzą na onyksową podłogę, martwy.
Następna rzecz, jakiej Gareth był świadomy, to Dagnarus po-
chylający się z zatroskaną twarzą nad przyjacielem.
— Łato? Co się stało? Zapomniałem, że nie jesteś żołnierzem,
Łato. Powinienem kazać ci odwrócić oczy. Co mamy z nim teraz
zrobić? — Spojrzał na ciało z zainteresowaniem i ciekawością.
— Musimy położyć ciało na ołtarzu — powiedział Gareth, sta-
rając się nie patrzeć na zwłoki.
— Źle się czujesz — rzekł Dagnarus. — Usiądź, bo upadniesz,
Łato. Nieprzytomny na nic mi się nie przydasz, a to nieuniknione,
jeśli uderzysz głową o tę podłogę. Sam zrobię to, co konieczne.
Gareth potulnie spełnił polecenie księcia. W komnacie nie było
żadnego krzesła, żadnego miejsca do siedzenia, ale oparł się pleca-
mi o zimną kamienną ścianę, zamknął oczy i kilka razy głęboko
odetchnął. Zawroty głowy przeszły, a mdłości zelżały. Powtarzał
sobie, że nie zrobił nic złego, zakończył tylko życie nędznika, który
na wielu sprowadzał smutek i rozpacz, życie, które mężczyzna sam
zdawał się porzucać z radością. Kiedy Gareth podniósł głowę, mógł
patrzeć na ułożone na ołtarzu ciało Shakura ze spokojem.
— Wyjmij sztylet z ciała — powiedział.
Dagnarus zawahał się.
— Wolno mi go dotknąć?
— Tak, spełnił swoje zadanie, zaaprobował kandydata. Teraz
połóż Sztylet Vrykyla na jego sercu. Głowa smoka od strony jego
głowy, krzyż na wysokości ramion, ostrze od strony nóg.
Gdy książę miał wypuścić sztylet, Gareth zawołał rozkazująco:
— Czekaj!
— Co? — Dagnarus wzdrygnął się i podniósł głowę.
Gareth nie odpowiedział od razu. Spojrzał na Shakura, po czym
przeniósł wzrok na księcia.
— W sztylecie jest zamknięta jego esencja życia. Jeśli Wasza
Wysokość chce, może wchłonąć to życie.
— Co? Stać się podobnym do mego? — Dagnarus z odrazą po-
patrzył na Shakura. — Dziękuję bardzo!
— Nie, Wasza Wysokość. Ta magia polega na czym innym.
Według książki, jeśli wchłoniesz jego esencję życia, właśnie to
otrzymasz — jego siłę życiową. On jej już nie potrzebuje. Jego
ciało jest podtrzymywane przez Próżnię. Jego życie przedłuży two-
je lata. Da ci jakby dwa życia.
— Naprawdę? — Na jego twarzy malowało się powątpiewanie.
— Radzę ci to dlatego — ciągnął Gareth — że do pewnego
stopnia będzie cię to także chronić. Innymi słowy, jego esencja ży-
cia posłuży jako zbroja dla twojej własnej. Jako żołnierz wiesz, Wa-
sza Wysokość, że zbroję można przedziurawić, przebić, że nie daje
absolutnej ochrony. Ale mogłaby pomóc ci przetrwać... — Ujrzał,
że Dagnarus ściąga z niezadowoleniem brwi, i urwał.
— Mogłaby pomóc mi przetrwać próby na Lorda Dominium —
dokończył za niego Dagnarus. — Nadal we mnie nie wierzysz!
Gareth nie odpowiedział. Stanął przy ołtarzu, patrząc na zwłoki.
— Mimo to — powiedział Dagnarus, powoli opanowując gniew
i przypatrując się sztyletowi z nową ciekawością — to drugie życie
może być przydatne z innych powodów. Generał, którego trudno
zabić w bitwie, miałby wielką przewagę. Pomyśl, jak by to wpłynę-
ło na morale moich ludzi, gdyby zobaczyli, że wstaję cały i zdrów
po otrzymaniu śmiertelnej rany! Wchłonę tę esencję życia, Łato. Co
mam zrobić?
— Musisz umoczyć palce lewej ręki w krwi zmarłego, podnieść
palce do ust i skosztować jej.
Dagnarus uczynił, jak mu polecono, ścierając palcami krew ze
sztyletu — bardzo przy tym uważając, by się nie skaleczyć —
i krzywiąc się, zlizał krew z palców.
— Pijałem w życiu słodsze wina — powiedział. Podniósł wzrok.
— Co teraz?
— To już wszystko, Wasza Wysokość. Teraz połóż sztylet na
zwłokach.
— Nie czuję żadnej różnicy — zauważył rozczarowany Dagna-
rus. — Skąd mam wiedzieć, że to podziałało?
— Będziesz wiedział, Wasza Wysokość — powiedział miękko
Gareth.
Wzruszając ramionami, niezbyt zadowolony, Dagnarus położył
sztylet na piersi Shakura; głowa smoka spoczęła pod głową Shaku-
ra, a smocze skrzydła rozciągały się jak ramiona Shakura. Uczy-
niwszy to, Dagnarus odstąpił o krok.
Nic się nie wydarzyło.
Dagnarus zmarszczył brwi, jego oskarżycielskie spojrzenie po-
wędrowało do Garetha.
— Nie udało się!
Gareth podniósł rękę i wskazał.
— Wręcz przeciwnie. Spójrz, Wasza Wysokość.
Dagnarus spojrzał i ze zdumienia otworzył szeroko oczy.
Sztylet Vrykyla unosił się wolno w powietrze. Zawisł nad pier-
sią Shakura.
Łuski smoka wyrzeźbionego w sztylecie stały się bardziej wy-
raźne, poczerniały i zaczęły lśnić niczym onyksowe ściany. Łuski
— całe ich setki — zaczęły sypać się na Shakura. Ostre jak odłamki
obsydianu, gdzie tylko dotknęły martwego ciała, przebijały je. Wci-
nając się w ciało, łuski wrastały mocno pod powierzchnią skóry,
a następnie zaczynały się rozrastać i powiększać. Jedna czarna łu-
ska zachodziła na drugą, aż w końcu całe ciało Shakura zostało po-
kryte twardą, czarną, łuskowatą skorupą.
Skorupa przybrała kształt zbroi, czarnej, lśniącej zbroi, która
zdawała się być zrobiona ze ścięgien, więzadeł, kości i mięśni.
Wyglądało to tak, jakby skóra została zdarta i odsłoniła znajdujące
się pod nią mięso i kości, tyle że były one twarde jak kamień i czar-
ne jak węgiel.

Jego głowę okrywał czarny hełm, który przypominał smoczą gło-
wę sztyletu, ozdobioną czarnymi, skręconymi spiralnie szpikulcami.
IShakur poruszył się.
Jego ręka podniosła przyłbicę, ukazując twarz. Otworzył oczy.
Nie było w nich życia. Były ciemne i zimne, a ich spojrzenie szkli-
ste. Usiadł. Sztylet znikł i zaraz pojawił się z powrotem w dłoni Da-
gnarusa.
Okryta hełmem głowa Shakura odwróciła się w stroną sztyletu.
Z niego przeniósł wzrok na Dagnarusa. Shakur zszedł z ołtarza
i skłonił się księciu głęboko.
— Na bogów — szepnął Dagnarus. — Na bogów, Łato. Udało
się!
— Bogowie nie mieli z tym nic wspólnego — zauważył gorzko
Gareth.
— Do licha z nimi! — zawołał Dagnarus, śmiejąc się radoś-
nie. Ostrożnie schował sztylet z powrotem do pochwy zawieszonej
u pasa. — Komu oni potrzebni? Mnie na pewno nie. — Spojrzał na
Shakura z dumą.
— Rzeczywiście, Wasza Wysokość — westchnął Gareth.
— Co teraz z nim zrobimy? — zapytał Dagnarus, mierząc Sha-
kura wzrokiem.
— Jestem na twoje rozkazy, Wasza Wysokość — rzekł Shakur
z kolejnym ukłonem.
W pierwszej chwili Garethowi zdawało się, że głos Vykryla
brzmi tak samo jak głos żywego człowieka. Ale gdy odezwał się po-
nownie, Gareth zauważył, że w słowach Vrykyla pobrzmiewa głucha
nuta, echo, jakby były wypowiadane na dnie mrocznej studni.
— Klnę się, ten Vrykyl jest o wiele grzeczniejszy — powie-
dział Dagnarus.
— Będzie spełniał twoje polecenia, Wasza Wysokość, i tylko
twoje.
— Czy Vrykyl coś wie? Czy jest jedynie bezmyślną mario-
netką? — spytał Dagnarus. — Jeśli tak, to nie na wiele się przyda.
— Magiczna zbroja gwarantuje, że Vrykyl zachowuje wszyst-
kie wspomnienia z czasu, kiedy był żywy. Ma te same umiejętności
— jeśli je miał. Innymi słowy, będzie takim samym łajdakiem, ja-
kim był zawsze, ale będzie posłuszny rozkazom. Poza tym nie jest
podatny na słabości ciała. Nie potrzebuje zwyczajnego — Gareth
położył nacisk na to słowo —jedzenia, nie musi spać. Nigdy się nie
zmęczy i nie odczuje pragnienia. Nie można go zabić zwykłą bro-
nią. Jego przeklęte ciało może zranić wyłącznie broń pobłogosła-
wiona przez bogów.
— Tak, tak, wiem o tym — rzucił niecierpliwie Dagnarus. —
Musi sporządzić nóż z własnej kości. Czegoś takiego żaden z nas
nie musi chyba oglądać.
— Krwawy Nóż — powiedział Gareth. — Vrykyl zabija nim
swoje ofiary i kradnie ich dusze. Jeszcze przez jakiś czas nie będzie
potrzebował pożywienia, dlatego niepotrzebny mu nóż, ale kiedy
poczuje głód, a ciało zacznie gnić i odpadać od kości, kiedy jego
nadprzyrodzone siły zaczną go opuszczać, zabije pierwszego czło-
wieka, który mu się napatoczy. Tylko ty oraz ci, których nazna-
czysz, będą od niego bezpieczni.
— Ale chyba nie zmieni swoich ofiar w kolejne Vrykyle? —
zaniepokoił się Dagnarus, marszcząc brwi. — Vrykyle, nad którymi
nie miałbym władzy.
— Nie, tę moc posiada wyłącznie władający Sztyletem Vryky-
la. Krwawy Nóż tylko go żywi, Wasza Wysokość.
— Ta zbroja jest wyjątkowa — powiedział Dagnarus, przy-
glądając się z podziwem czarnej lśniącej zbroi. — Ale każdy, kto
go zobaczy, od razu się zorientuje, że to nie jest zwykły Vinnenga-
elczyk. Czy stale musi chodzić tak przyodziany?
— Według książki Vrykyl potrafi się przeobrażać, ale ponie-
waż Shakur nie posiadał tej umiejętności, może trochę potrwać, za-
nim ją opanuje — odrzekł Gareth. — Ma zdolność przybierania do-
wolnego wyglądu. Może wyglądać jak dawniej...
— Bogowie wiedzą, po co by miał to uczynić — wtrącił Da-
gnarus.
— Albo przybrać wygląd uczonego starszego dżentelmena,
a może przystojnego młodzieńca. W ten sposób — dodał Gareth
z cichym westchnieniem — wabi swe ofiary.
— Dobrze się spisałeś, Łato! — Dagnarus położył dłoń na ra-
mieniu Garetha. — Jestem bardziej niż zadowolony. W nagrodę
proś, o co zechcesz, spełnię to.
— To jest moja nagroda, Wasza Wysokość — rzekł Gareth,
patrząc na Shakura, który stał nieruchomo niczym jedna z pustych
zbroi rycerskich, trzymających wieczną straż w korytarzach zamku.
— To, że mogłem ci służyć. — Urwał na chwilę, po czym dodał ci-
chym głosem: — Prawdopodobnie rozgniewasz się na mnie za to,
co powiem, ale proszę cię jeszcze raz, Wasza Wysokość... Nie,
błagam cię! — Gareth padł przed księciem na kolana i prosząco
uniósł dłonie. — Zarzuć chęć zostania Lordem Dominium! Wy-
słuchaj mnie, Dagnarusie. Nie odwracaj się. Masz to, czego zawsze
pragnąłeś! Dokonałeś tego, czego dokonał twój ojciec: stworzyłeś
własnego Lorda Dominium! Za pomocą tego sztyletu możesz ich
stworzyć więcej, możesz mieć na swe usługi tylu lordów, ilu ich ma
twój ojciec! On wszak nie jest Lordem Dominium, a jest królem. Ty
także nie musisz być Lordem Dominium. Niebezpieczeństwo jest
realne, bardziej realne niż sądzisz!
Dagnarus opuścił rękę, dotknął włosów Garetha, pogłaskał go.
Gareth zamknął oczy. Po policzkach spłynęły mu łzy wywołane
przez ból, wyczerpanie i nerwowe napięcie.
— Kochasz mnie, prawda, Łato? — rzekł miękko Dagnarus.
Gareth nie zdołał odpowiedzieć, pochylił głowę. Łzy paliły, po-
dobnie jak miłość.
— Ty i Valura. Tylko wy dwoje mnie kochacie. Inni — wśród
nich i mój ojciec — boją się mnie, podziwiają. — Dagnarus za-
milkł, zamyślił się, w końcu powiedział: — Nie chcę być jak mój
ojciec, Łato. Chcę być większy od niego. Chcę, żeby patrzył na
mnie tak, jak patrzy na Helmosa. Zostanę Lordem Dominium, Ła-
to. Zostanę, choćbym miał przypłacić to życiem. A teraz — powie-
dział z wymuszoną wesołością, odwracając się — co poczniemy
z naszym Vrykylem? Nie pozwolę, by włóczył się po ulicach Vin-
nengael. Jeszcze dziś rano zaczynam w Świątyni Siedem Przygo-
towań.
— Zatrzymamy Vrykyla tutaj, na dole Świątyni — rzekł Ga-
reth. Wypowiedział swój pogląd po raz ostatni. Nie będzie do niego
wracał. Teraz uczyni wszystko, co w jego mocy, by utrzymać Da-
gnarusa przy życiu.
— Doskonały pomysł! Kiedy będę miał czas między tymi głu-
pimi próbami, zejdę tu i zacznę go trenować.
— Wasza Wysokość! — Gareth był zgorszony. — Powinieneś
poświęcać ten czas na medytacje i... i...
V
— I co? Modlitwę? — podsunął rozbawiony Dagnarus. — Czy
sądzisz, że bogowie mnie wysłuchają? — Odwrócił się. — Shakur.
Vrykyl skłonił się.
— Pozostaniesz tutaj. Nie ruszysz się z tego miejsca. Nikt nie
może cię znaleźć. Jeśli przypadkiem wejdzie tu ktoś poza mną i Ga-
rethem, wolno ci go zabić.
Shakur ponownie się skłonił. Gareth poczuł, że martwieje
w środku. Dobrze wiedział, że istnieje mała szansa, aby któryś
z magów zszedł do tej komnaty, ale na myśl o tym, co by się w ta-
kim przypadku stało...
„Co ja takiego zrobiłem? — zapytywał sam siebie z duszą prze-
pełnioną żalem. — Czym się stałem? Powinienem to zakończyć! Po-
winienem udać się do księcia Helmosa i opowiedzieć mu o wszyst-
kim, wyznać moje okropne zbrodnie i znaleźć ulgę w karze i śmierci!
Powinienem. Ale nie zrobię tego — Gareth uświadomił to sobie
z dreszczem. — Napiłem się wody z mrocznej studni. Nie mogę wy-
znać moich zbrodni i nie zdradzić przy tym księcia. On mi ufa.
Znam wszystkie jego sekrety. Co do jednego. Mógłbym go znisz-
czyć, a jednak nigdy mi nie groził, nigdy we mnie nie zwątpił". —
Garetha ogarnęło zdumienie.
Cyniczny głos w duszy Garetha szepnął, że to dlatego, iż Dagna-
rus wiedział, że Gareth jest jego tworem. Książę sam się o to posta-
rał. Od czasów dzieciństwa Gareth był związany z księciem więzami
obowiązku i miłości. Więzy były z jedwabnego sznura, ale mocno
zaciągnięte. Gdyby Gareth kiedykolwiek próbował je zrzucić, Da-
gnarus rozciąłby je. Nie było między nimi wzajemnego uczucia, tyl-
ko duma posiadacza.
— Chodź, Łato! — Dagnarus objął ramieniem barki Garetha.
— Padasz z wyczerpania. A ja muszę iść do mojej najdroższej Va-
lury i pocieszyć ją, zanim opuszczę jej łoże na całe siedem dni.
— Myślałem, że się z nią posprzeczałeś — powiedział apatycz-
nie Gareth.
Dagnarus przymrużył oko.
— Wybaczyłem jej.
Opuścili komnatę ołtarza. Yrykyl położył się na ołtarzu, by prze-
czekać bezsenne godziny, jak umiał. Wyglądał niemal jak rzeźbio-
ne figury na grobowcach.
Gareth był zmuszony otworzyć czarodziejskie zamknięcie, któ-
re umieścił na drzwiach, aby Dagnarus miał dostęp do komnaty
ołtarza. Odwrócenie zaklęcia kosztowało Garetha tyle samo bólu,
ile rzucenie go, lecz starał się ten ból ukryć przed księciem.
Na szczęście Dagnarus był zbyt zaabsorbowany czekającą go
rozkoszą w łożu kochanki, by coś zauważyć.
SIEDEM PRZYGOTOWAŃ
Świt wstał jasny i piękny. Orko wie wypłynęli łodziami w morze
— znaki zapowiadały dobrą pogodę i znakomity połów. Helmos,
stojąc w ogromnym oknie w pokoju na wieży, patrzył w dół na je-
zioro. Widział żagle niczym białe ptaki, frunące po wodzie w dro-
dze do łowisk.
Pod nim, na dziedzińcu, wiła się niczym wąż procesja eskor-
tująca Dagnarusa z pałacu do Świątyni. Wzdłuż trasy ustawili się
żołnierze armii Vinnengael, którzy wiwatowali, uderzali mieczami
o tarcze lub postukiwali końcami włóczni o ziemię. Dla Helmosa
tego nie robili.
„Zaskarbił sobie lojalność żołnierzy oraz wielu spośród dowód-
ców — mówił sobie, gryząc się, Helmos. — Na razie nie ma nie-
bezpieczeństwa. Armia pozostaje lojalna wobec mego ojca. Dopóki
on jest królem, armia będzie go wspierać. Ale co ze mną? Co bę-
dzie, kiedy ja zostanę królem?"
Helmos przycisnął czoło do szyby. Dagnarus, przystojny w pro-
stych białych szatach kandydata, szedł wzdłuż szeregu wiwatu-
jących wojaków w towarzystwie swego ojca. Tamaros szedł wolno
— Dagnarus był zmuszony zwolnić niecierpliwe, długie kroki, by
dostosować się do kroków ojca — lecz król szedł bez żadnej pomo-
cy, nie zgodził się użyć laski czy oprzeć się na ramieniu syna. Na
cześć Dagnarusa żołnierze wiwatowali, ale przed swoim królem
zginali kolana na znak szacunku i poddaństwa.
— Pojmuję twój plan, twe życzenie, ojcze — powiedział Hel-
mos do starca idącego w dole, tak daleko, że wyglądał jak jedna
z zabawek Dagnarusa. — Wiem, że chcesz, abym rządził w poko-
ju, mądrze i sprawiedliwie, aby mój brat stał przy mnie, uzbrojony
w miecz i tarczę dla obrony królestwa. To piękne marzenie. Ze
względu na ciebie, ojcze, bardziej niż ze względu na siebie, modlę się
do bogów, by się ziściło. Ale wydaje mi się, że bogowie nie słuchają
moich modłów — dodał ze smutkiem Helmos. — Wydaje mi się, że
mój brat, zamiast osłaniać moje plecy, ugodzi w nie nożem.
— Pogrążony w melancholii, mój panie? — odezwał się z boku
słodki głos.
Helmos odwrócił się i ujrzał swoją żonę, która poruszała się tak
miękkim i cichym krokiem, że nie usłyszał, kiedy wśliznęła się do
pokoju. Uśmiechnął się do niej. Wyciągnąwszy ramię, przygarnął
ją do siebie.
— Byłem, ale twoja twarzyczka przedarła się niczym słońce
przez otaczające mnie chmury i rozpędziła smutek.
Anna popatrzyła na rozgrywającą się w dole scenę, po czym
podniosła wzrok na męża. Dzielił z nią każdą myśl, marzenie i pra-
gnienie, każdą obawę. Każdą obawę z wyjątkiem jednej, której nie
nazwał, nawet przed sobą samym. Wiedziała, o czym myślał, jakby
słyszała jego słowa.
— Wciąż jesteś poróżniony z ukochanym ojcem? — spytała.
— Nie rozmawia ze mną od dnia zebrania rady — odparł przy-
gnębiony Helmos. — Był wściekły, że nie zjawiłem się na bankie-
cie, lecz to byłaby obłuda. Z tego samego powodu postanowiłem
nie odprowadzać dziś brata do Świątyni.
— Bogowie nie zezwolą na tę parodię — rzekła Anna. — Da-
gnarus nigdy nie przejdzie Siedmiu Przygotowań. Wiesz o tym, mój
mężu. Lordowie Dominiów nie będą mieli wyboru, będą musieli
odmówić przyjęcia go.
— Chciałbym tak myśleć — powiedział Helmos — jednak brak
mi twej wiary, ukochana.
Podniosła na niego wzrok, zdziwiona i zaniepokojona.
— Obawiam się, że działa tu inna siła — tłumaczył Helmos po-
ważnym tonem. — A jeśli to prawda, nie wiem, co bogowie mogą
przeciwko niej zrobić.
— Nie bardzo rozumiem, o czym mówisz — odezwała się
z wahaniem Anna.
— Nikomu o tym nie mówiłem — wyjaśnił Helmos — lecz ten
sekret cięży mi na sercu...
— Musisz więc podzielić ten ciężar — odparła Anna stanow-
czo, przytulając się mocno do niego. — Jestem silna. Udźwignę
moją część.
— Wiem — potwierdził, całując ją w czoło. — Ale to straszny
sekret. — Westchnął. Jego wzrok powędrował ku procesji. Dagna-
rus doszedł do schodów Świątyni, właśnie witał go Największy
Mag. — Sądzę, że mój przyrodni brat jest wyznawcą Próżni.
— Na bogów, nie — szepnęła przerażona żona. — Och, mężu!
Jesteś pewien?
— Nie, nie jestem. Nie mam dowodów — stwierdził z wes-
tchnieniem Helmos. — A bez nich nie ośmielę się go oskarżyć.
Gdybym nawet miał dowody, nie jestem pewien, czy bym je ujaw-
nił. Taki cios zabiłby ojca.
— Mam nadzieję i modlę się, byś się mylił — powiedziała ci-
cho Anna. — Dagnarus jest butny i dumny, nierozważny i samolub-
ny, rozwiązły. Ale z pewnością nie jest... z gruntu zły, zepsuty.
A jeśli jest, bogowie go ukarzą! Zawsze nas uczono, że mają moc
nad Próżnią.
— Może kiedyś rzeczywiście mieli — rzekł niechętnie Helmos.
Dagnarus i król Tamaros weszli do Świątyni. Tłum zatrzymał
się na zewnątrz, wznosząc okrzyki i śpiewając. Helmos odwrócił
się od okna, żonę także odciągnął. Zmartwił się, widząc, jak jest
blada i mizerna. Jej bladość wystraszyła go.
— Nie mam prawa zakłócać twojego spokoju, najdroższa. Nie
będziemy rozmawiać o tak mrocznych sprawach.
— Będziemy, mój panie — odrzekła. — Jak mogę być praw-
Idziwie spokojna, gdy widzę, że ty się dręczysz? Powiedz mi o swo-
ich obawach, a uczynię, co mogę, by im ulżyć, lub stanę przy tobie
i spojrzę im w twarz.
— Nie wiesz, jaka to ulga móc z tobą o tym mówić — powie-
dział Helmos, ustępując. — Może całkowicie się mylę. A prze-
cięż... Ale usłyszysz o wszystkim. W dawnych czasach, gdy mój
dziadek był chłopcem, używanie magii Próżni było dozwolone.
— Słyszałam p tym — rzekła Anna — i trudno mi w to uwie-
rzyć.
— A jednak to prawda. Potwierdzają to moje badania, a także
Reinholt, kiedy poruszyłem z nim ten temat. Podobno krążą nawet
plotki, że w samej Świątyni znajduje się ołtarz poświęcony Próżni.
To tylko plotki i magowie temu zaprzeczają. Według mnie tu wła-
śnie popełniliśmy błąd.
— Nie rozumiem cię. Jak potępienie tej złej wiary może być
błędem?
— Błąd tkwi nie w potępieniu, lecz w zaprzeczeniu jej istnie-
nia. Zamiast pozwalać na jawne wyznawanie Próżni, tak, byśmy
mogli obserwować rozrastanie się chwastów i w razie konieczności
przycinać je, zaprzeczamy ich istnieniu, toteż rosną swobodnie. Kto
wie, jak wysoko i gęsto wyrosły? Kto wie, jak daleko się rozprze-
strzeniły i co dobrego zadławiły? To jedna z moich obaw. Dla dru-
giej muszę użyć innej metafory. Przypuśćmy, że Próżnia jest ni-
czym gorąca, płynna lawa, wrząca w wulkanie. My uznaliśmy, że
wulkan wygasł, ale w rzeczywistości jest tylko uśpiony. Bąbel lawy
pokrywa ciemna skorupka. Ten bąbel stale rośnie, a kiedy w końcu
pęknie, lawa zniszczy wszystko na swej drodze. Zaczynam wątpić,
czy nawet bogowie mogą zapobiec takiej katastrofie.
— Ale bogowie są wszechmocni — zaoponowała jego żona.
— To prawda — zgodził się Helmos. Przez chwilę milczał,
patrząc na przerzedzający się tłum, po czym dodał: — Są także
wszechwiedzący. Ich drogi są niezbadane. A może są niezadowole-
ni, że ignorujemy Próżnię, zamiast z nią walczyć?
— Jak mogą być z nas niezadowoleni? — zapytała Anna. —
Dali nam Kamień Władzy.
— Przypominasz sobie wizję spotkania z bogami, jaką przeżył
ojciec — on jest dzieckiem siedzącym przy stole, a bogowie rodzi-
cami, zbyt zajętymi, by się nim zaopiekować, dlatego dają mu cu-
kierka, by się uspokoił.
— Można to tak zrozumieć. Ja inaczej odczytuję postępowanie
bogów — odpowiedziała jego żona. — Żadne dziecko nie chce, by
rodzice zajmowali się nim w każdej sekundzie, stale wokół niego
krążyli. Zgoda, chronią je od złego, ale tym samym krępują je, nie
pozwalają się w pełni rozwinąć. Nikt nie kochałby dziecka bardziej
od nas — dodała ciszej, spuszczając oczy, aby mąż nie zauważył
malującego się w nich bólu — ale nie spędzalibyśmy z dzieckiem
każdej minuty każdego dnia, obserwując każdy jego ruch, usuwając
go z każdego niebezpieczeństwa. Jak miałoby się uczyć? Jak mia-
łoby dorastać? Choć byłoby to dla nas bolesne, pozwalalibyśmy mu
chodzić samemu, przewracać się, popełniać błędy, sparzyć rękę
w płomieniu...
— Moja najdroższa! — rzekł Helmos, głęboko wzruszony. Przy-
tulił ją, ucałował. — Moja ukochana. Jesteś mądra. Powinnaś być
matką tuzina dzieci! Fakt, że nie jesteś, to dla mnie jeszcze jeden
powód, by wątpić we wpływ bogów na ten świat.
— Nie mów tak! — błagała go żona. — Może chcą nas czegoś
nauczyć.
— Nie wiem, czego chcą nas nauczyć przez pozbawienie nas
dziecka — odrzekł Helmos gorzko.
— Może cierpliwości — podsunęła Anna, patrząc na niego po-
przez łzy. — Siły ducha. Może to próba dla naszej wzajemnej
miłości. Próba wiary w nich.
— Staram się być cierpliwy. — Głos Helmosa zachrypł od po-
wstrzymywanych łez. — Staram się wierzyć. Ale to trudne! Bio-
rę bogów na świadków, to trudne! Zwłaszcza kiedy widzę poczęte
z dziewkami, zaludniające ulice potomstwo mojego brata...
— Milcz! — Anna zakryła mu usta dłonią. — Milcz! Nie mów
nic więcej! Jeszcze dziś pójdziemy do Świątyni i złożymy ofiarę...
— Kolejną ofiarę — uzupełnił z goryczą Helmos.
— Najdroższy — upomniała go Anna.
— Wiem. Przepraszam. Złożę ofiarę i będę prosił bogów
o przebaczenie za to, że w nich zwątpiłem.
Anna pocałowała go i odeszła do swoich obowiązków, z których
jednym była wizyta u królowej, już planującej ucztę na cześć wy-
niesienia syna do rangi Lorda Dominium.
Helmos ponownie odwrócił się i wyjrzał przez okno. Na dzie-
dzińcu nie było już ludzi. Drzwi Świątyni zamknęły się za Dagna-
rusem.
— Złożę ofiarę. Poproszę was o dziecko — powiedział Hel-
mos, spoglądając w niebo, gdzie jakoby zamieszkiwali bogowie. —
Lecz co będzie prawdziwą modlitwą mego serca? Na którą modli-
twę odpowiecie, jeśli odpowiecie? Na której ma mi bardziej zale-
żeć, gdyby doszło do wybierania? Czy poświęcę jedno, by zdobyć
drugie? Zdaje mi się, że to możliwe. Nie pozwólcie memu bratu zo-
stać Lordem Dominium! — Wzniósł ręce w geście żarliwej prośby.
— Nie pozwólcie!
Troje Lordów Dominiów odpowiedzialnych za przeprowadze-
nie Siedmiu Przygotowań Dagnarusa stało za Ołtarzem Bogów
w Świątyni. Towarzyszył im Najwyższy Mag oraz trzej magowie,
którzy mieli przeprowadzić próby. Król Tamaros, patrząc dumnie
wokół, zasiadał przy ołtarzu na tronie z wysokim oparciem. W cie-
niu, z boku rozjarzonego świecami ołtarza, stał pokornie, ze spusz-
czoną głową i złożonymi rękami nowicjusz, przyjaciel księcia,
obecny na osobistą prośbę Dagnarusa.
Najwyższy Mag wymówił rytualne słowa:
— Biorę bogów na świadków! Ten oto staje przed nami, by pod-
dać się Siedmiu Przygotowaniom, jak nakazuje wymaganie wobec
wszystkich ludzi mających zostać wyniesionymi do szlachetnej i za-
szczytnej godności Lorda Dominium. Kandydat musi wiedzieć, że
Siedem Przygotowań ma na celu pomóc nam, przeprowadzającym
próby, w poznaniu jego prawdziwej wartości. Co ważniejsze, poma-
gają one tobie samemu w poznaniu siebie. Jest Siedem Przygoto-
wań: Siła, Miłosierdzie, Mądrość, Wytrwałość, Rycerskość, Pozna-
nie, Przywództwo. Nie wymaga się, byś zdał wszystkie próby. Moż-
liwe, że te, których nie zdasz, okażą się dla ciebie najcenniejsze,
gdyż większą naukę wyciągamy z porażki niż sukcesu. Sama pró-
ba jest ważniejsza niż jej rezultat, i na tej podstawie będziesz oce-
niany. Jeśli ty, Dagnarus, syn Tamarosa, zgadzasz się na te warun-
ki, rozumiesz stawiane ci wymagania i jesteś gotów przystąpić do
Siedmiu Przygotowań, wystąp i stań przed ołtarzem. Stań przed bo-
gami i złóż im swą przysięgę.
Najwyższy Mag mówił ostro, znacznie ostrzej niż zazwyczaj.
On także martwił się tą nominacją. Długo i mocno spierał się o nią
z Tamarosem; w sporze posunął się tak daleko, że król dał swe-
mu przyjacielowi Reinholtowi do zrozumienia, iż ten stąpa po bar-
dzo niebezpiecznym i grząskim gruncie. Stanowisko Najwyższego
Maga nie było stanowiskiem królewskim, Reinholt nie był na nim
zależny od króla, wybierała go Rada Magów. Jednak rada kiero-
wała się życzeniami króla i gdyby niepewny grunt usunął się nagle
Najwyższemu Magowi spod nóg, mógł on powrócić na swe dawne
stanowisko Opiekuna Portali.
Teraz sprawa nie zależała od niego. Lordowie Dominiów za-
głosowali i Najwyższy Mag nie mógł odmówić przeprowadzenia
Siedmiu Przygotowań. Głęboko się martwił, czy kandydat jest od-
powiedni, gdyż Reinholt był dobrze poinformowany i słyszał nie-
które — jeśli nie wszystkie — nieprzyjemne plotki krążące o Da-
gnarusie. Te same, które doszły do uszu Helmosa. Teraz jednak,
gdy książę wystąpił i ukląkł przed ołtarzem, Najwyższego Maga
ogarnęła ulga i pomyślał z nadzieją, że plotki są nieprawdziwe.
Odziany w proste białe szaty, pod którymi był nagi, Dagnarus
przedstawiał uderzający widok. Pragnął, planował i dążył do tego
od chwili, gdy jako dziecko z zazdrością obserwował Transfigu-
rację brata. Uklęknąć przed ołtarzem i poddać się Siedmiu Przygo-
towaniom stanowiło szczyt ambicji Dagnarusa. Na myśl o tym nie
czuł pokory, nie robiła na nim wrażenia powaga, podniosłość i świę-
Jtość chwili. Nie przepełniał go lęk. Próby nie stanowiły dla niego
zagadki, choć powinny być utrzymywane przed kandydatem w se-
krecie. Gareth przekazał księciu szczegółowy ich opis. Razem ukła-
dali sposoby, jak najlepiej zdać lub obejść każdą z prób.
Wrażenie robił na Dagnarusie fakt, że w końcu osiągnął swój
życiowy cel — a przynajmniej cel tej części życia. Ta świadomość
poruszała go głęboko, napełniała niezmierną satysfakcją. Znajdo-
wał się dzięki temu w stanie właściwego wzruszenia, twarz miał za-
rumienioną i oczy błyszczące — jak sądzili obserwatorzy — świę-
tym zapałem. Tylko jeden spośród obecnych, stojący w cieniu Ga-
rem, wiedział, że oczy księcia w rzeczywistości błyszczą radością
z własnego wielkiego osiągnięcia.
Najwyższy Mag tego nie zobaczył. Widział przed sobą mężczy-
znę obdarzonego urodą i niezaprzeczalnym wdziękiem, o książęcej
postawie i sposobie bycia, klęczącego przed bogami i oddającego się
ciałem i duszą czekającym go Siedmiu Przygotowaniom. Najwyż-
szy Mag widział dumę z syna w oczach króla Tamarosa, jego łzy
w chwili, gdy udzielał synowi błogosławieństwa, i widział, że Da-
gnarus przyjął ojcowskie błogosławieństwo z wdzięczną pokorą.
„Może go źle sądziliśmy — rzekł Reinholt do siebie i do bo-
gów. — Może od dzisiaj jego życie się zmieni. Któż z nas nie szalał
w młodości? W końcu statkujemy się i żyjemy dalej. Zobaczymy,
jak się spisze w próbach. One wszystko wyjaśnią".
Na głos powiedział:
— Zgodnie z prawem ty, Dagnarus, przejdziesz próby sam, bez
niczyjej pomocy i wsparcia. Lordowie Dominiów będą wszystko
obserwować z daleka: twe działania, twą bierność, słowa i czyny.
Czy zgadzasz się na to, Dagnarusie, synu Tamarosa?
— Tak, Najwyższy Magu — rzekł pokornie Dagnarus.
— Próby potrwają siedem dni. W nocy po ostatnim dniu zbie-
rze się Rada Lordów Dominiów, która wysłucha relacji swoich
świadków. Wówczas zagłosują. Jeśli wynik będzie na twą korzyść,
następnego dnia przejdziesz Transfigurację.
W tym miejscu Dagnarus nabrał tchu; jego oczy przypominały
płonące szmaragdy.
— Rozumiem, Najwyższy Magu!
— Jeśli rada zagłosuje przeciwko tobie, nie uważaj tego za
wskazanie, że jesteś niegodny lub że zawiodłeś rodzinę, przyjaciół
czy siebie samego. Dochodząc do tego wywyższonego stanu, już
osiągnąłeś więcej niż większość mężczyzn i kobiet.
— Ja nie przegram! — powiedział z żarem Dagnarus, pod-
kreślając dobitnie każde słowo, dla nadania przysiędze większego
wyrazu zaciskając szczęki i wznosząc pięść.
Najwyższy Mag uniósł na to brwi. W tym miejscu kandydat po-
winien pokornie wyrazić swą wdzięczność, że dana mu jest szan-
sa, nie zaś determinację, by odnieść sukces. Wypowiedź Dagnarusa
o woli zwycięstwa zepsuła Reinholtowi kolejne przygotowane zda-
nie o wyciąganiu nauki z własnych błędów. Mądrze wycinając to
zdanie z tekstu, Najwyższy Mag przeszedł do zakończenia, pole-
gającego na wezwaniu błogosławieństwa bogów dla kandydata.
Ceremonia się skończyła. Najwyższy Mag polecił Dagnaruso-
wi wstać. Wystąpili trzej Lordowie Dominiów i zajęli miejsca —
dwóch po bokach kandydata, a jeden za nim — w ceremonialnym
orszaku. Z poważnymi minami odprowadzili Dagnarusa do niewiel-
kiej celi, gdzie w przerwach między próbami miał spędzać samotne
godziny na medytacji i modlitwie. Tu go zostawili, dodając odwagi
i życząc powodzenia, co przyjął z wdzięcznością. Zamknęli za nim
drzwi celi.
Rozglądając się po prostym, surowym pomieszczeniu, Dagna-
rus westchnął i nastawił się na czekające go niewygody. Rzucił się
na łóżko. Zajęty stwarzaniem Vrykyla i pocieszaniem Valury, nie
spał przez całą noc. Przed pierwszą próbą miał jednakże kilka go-
dzin na modły. Zamierzał wykorzystać wolny czas na sen i właśnie
powoli w niego zapadał, gdy obudziło go skrobanie i postukiwanie
w ścianę.
W pierwszej chwili pomyślał, że to myszy, ale postukiwanie do-
biegało regularnie, od ściany najbardziej oddalonej od drzwi celi.
Dagnarus wstał, zbliżył się do ściany i odstukał. Dobiegł go słaby,
bardzo słaby głos.
— Szafa! Idź do szafy.
Dagnarus rozejrzał się i w kącie zauważył wysoką szafę. Po
otwarciu drzwi zobaczył czystą białą szatę oraz parę sandałów, ta-
kich, jakie magowie noszą w Świątyni. W tyle szafy odsunęła się
deseczka szerokości dłoni. W otworze ukazała się twarz Garetha.
— Sprytnie — pochwalił Dagnarus. — To ty zrobiłeś?
Gareth potrząsnął głową.
— Nie. I mów ciszej! Magowie powinni o rozmaitych porach
roku odbywać dni modlitw i postu. Ci, którym ciężko jest dopełnić
rytualnego postu, proszą przyjaciół o dostarczanie im ukradkiem
jadła. Takie „spiżarnie", jak się je nazywa, są w większości cel.
— Dobrze wiedzieć! — uśmiechnął się Dagnarus. — Nie wy-
czekiwałem kolacji. Mogę sobie tylko wyobrażać, jakie też „świę-
te" jedzenie mi dadzą. Pewnie kleik.
— Nie dostaniesz kolacji, Wasza Wysokość — powiedział Ga-
rem. — Masz się żywić wyłącznie strawą duchową.
— No, to trochę za ciężko — zaprotestował Dagnarus. — Nie
wiedziałem, że głodzenie jest częścią...
— Posłuchaj, Wasza Wysokość! — przerwał Gareth, zły ze
zdenerwowania. Obaj narażali się na ogromne ryzyko i pragnął, by
książę zachowywał się poważniej. — Pierwsza próba rozpocznie
się dziś po południu. To właśnie chciałem ci powiedzieć.
— To dobrze. Zdążę się zdrzemnąć. Co to za próba?
— Przygotowanie Miłosierdzia. Zostaniesz zabrany do szpital-
ników, do części, w której przebywają uważani za beznadziejnie
chorych, ci, których nie potrafimy uleczyć. Tam będziesz im po-
sługiwał — kąpał ich, opatrywał rany, wcierał maści w pokrytą wy-
pryskami skórę, sprzątał odchody...
Dagnarus zmarszczył brwi, wyraźnie niezadowolony.
— Mówiłem ci, Łato, że tego nie zrobię. Nie będę oddychał ich
wstrętnym, skażonym powietrzem. Nie będę dotykał ich gnijących
ciał. Miałeś znaleźć jakieś wyjście, jakąś lukę w przepisach, przez
którą mógłbym uciec.
— Szukałem, Wasza Wysokość — odparł Gareth. — Zwal-
czałem ten projekt, jak mogłem, mówiłem, że to nieodpowiednia
próba dla żołnierza, i przekonywałem, że można ją zastąpić czymś
z dziedziny wojennej. Musisz pamiętać, że jestem dopiero w no-
wicjacie i choć jako twój przyjaciel mam wyjątkowy status, moje
argumenty nie są brane pod uwagę w opinii Najwyższego Maga
i rady. Ta wizyta będzie okropna, Wasza Wysokość, ale potrwa tyl-
ko jeden dzień i jedną noc. Co do zarażenia się, wielu spośród pra-
cujących tam braci i sióstr nie zapada na zdrowiu...
— Może część, ale nie wszyscy — zaoponował przygnębiony
Dagnarus.
— To prawda. — Gareth zamilkł.
— Coś ci powiem, Łato — odezwał się Dagnarus po chwili
milczenia. — Każdy się czegoś boi. Ja boję się choroby. Kiedy
byłem małym chłopcem, kazali mi odwiedzić matkę, która była
wtedy chora. Wciąż to pamiętam — uzdrowiciele chodzący na pal-
cach, napełniający już i tak cuchnące powietrze gryzącym dymem,
warzący gorzkie lekarstwa dla oczyszczenia ciała z waporów, wy-
ciągający pijawki ze słojów. Nie mogłem tego znieść, zacząłem
krzyczeć i kopać, aż byli zmuszeni wynieść mnie stamtąd. — Przez
chwilę milczał, rozpamiętując tamte zdarzenia, po czym powiedział
cichym głosem: — Nie zniosę tego, Łato. Nie potrafię.
— Zatem po prostu powiesz, że nie potrafisz, Wasza Wysokość
— odparł raźno, z ulgą Gareth — i zakończysz całą rzecz.
— Nie — rzekł z uporem Dagnarus. — Tego nie uczynię!
— Co więc uczynisz, Wasza Wysokość? — spytał zirytowany
Gareth.
— Jeszcze nie wiem — odrzekł Dagnarus. — Coś wymyślę.
Przynajmniej — dodał ponuro —jeśli już muszę tam iść, nie pójdę
z pustym żołądkiem. Daj mi się przespać, a potem przynieś mi coś
do jedzenia.
Zakon Szpitalników był jednym z najmniej poważanych, najbar-
dziej krytykowanych i niedocenianych spośród wszystkich zako-
nów magów — przynajmniej wśród ludzi. Magia, absolutnie nieza-
wodna w prawie wszystkich innych dziedzinach, w uzdrawianiu za-
wodziła. Teologowie od dawna spierali się co do przyczyn tego
stanu rzeczy. Najbardziej przekonywającą argumentację, uznawaną
przez większość ludzi, przedstawił sto lat temu Uzdrowiciel Demo-
rah, przełożony Zakonu Szpitalników.
W przypadku magii uzdrawiającej mamy do czynienia
z siłami niejako przeciwstawnymi. Magia uzdrowiciela usi-
łuje wpłynąć na osobę obdarzoną własną magią. Magia oso-
bista z natury opiera się magicznym wpływom z zewnątrz.
W ten sposób bogowie chronią nas przed czymś, co mogłoby
się okazać dla nas szkodliwe. Jesteśmy dzięki temu do pew-
nego stopnia odporni na rzucane na nas zaklęcia, które mo-
gą być złe lub wrogie, zaklęcia, które mogą nas zmuszać do
robienia czegoś, do czego nie jesteśmy skłonni — oto jeden
z powodów, dlaczego miłosne napary nie działają, jeśli
w osobie nie tkwi skłonność.
Uzdrowiciel stoi zatem przed koniecznością przezwycięże-
nia wrodzonej nieufności ciała wobec zewnętrznych czarów,
nieufności, która przy osłabieniu ciała może jeszcze wzrosnąć.
Potrafimy leczyć choroby i dolegliwości wówczas, gdy umie-
my skłonić naturalny system obronny ciała, by współpracował
z nami w leczeniu chorego.
Uzdrowiciele łączą magię z innymi metodami, by zmobilizować
wewnętrzną magię pacjenta do współpracy i wspomagania procesu
leczenia, nie zaś zwalczania go. Uzdrowiciele osiągają to rozmaity-
mi środkami, z których jednym jest zapewnienie spokojnej, wyci-
szonej atmosfery, aby pacjent mógł się rozluźnić i skupić energię na
leczeniu. Dlatego też Sale Szpitalników były przyjemnym miej-
scem. Budynek, należący do kompleksu Świątyni, utrzymywano
w nieskazitelnej czystości, gdyż uzdrowiciele przekonali się, że
choroby rodzą się i rozwijają w brudzie i że rygorystyczna czystość
zarówno ciała, jak i otoczenia jest niezbędna dla dobrego samopo-
czucia pacjenta.
Ogromne okna w pomieszczeniach zewnętrznych wpuszczały
świeże powietrze i słońce do miejsc, gdzie przebywali rekonwale-
scenci. W wewnętrznych pokojach było ciepło i zacisznie; rezydo-
wali tu pacjenci cierpiący na dreszcze, zapalenie płuc, ból gardła
i przeziębienie. Pacjentów oraz ich magie osobiste codziennie koiła
łagodna muzyka harfy i fletu. Słodki aromat lawendy oraz cierpki
szałwii maskowały odór choroby. Starannie przygotowane lekar-
stwa i grzane wino, których właściwości badano i spisywano przez
lata, wzmacniały własną uzdrowicielską moc ciała.
Sztukę uzdrawiania uważano za najtrudniejszą ze wszystkich
sztuk, wymagała ona wielu lat nauki. Uzdrowiciel musiał być nie-
zmiernie cierpliwy, łagodny, a zarazem obdarzony bystrością umy-
słu i umiejętnością szybkiego reagowania w sytuacji zagrożenia ży-
cia. Musiał posiadać obszerną wiedzę w dziedzinie znajomości
i praktycznego zastosowania ziół, jak również solidne podstawy
magii Ziemi, gdyż jest ona potrzebna zarówno w uzdrawianiu, jak
i w zwykłym, codziennym życiu. W dawnych czasach wiedza ma-
giczna obejmowała również magię Próżni, jako że było całkiem
możliwe, iż uzdrowiciel trafi na pacjenta wyznającego Próżnię. Ta
praktyka zanikła z kilku powodów. Uprawianie magii Próżni było
teraz nielegalne i nikt nie śmiałby się do tego przyznać. Ponadto
uzdrowicielom trudno było leczyć wyznawców Próżni, którzy, by
uprawiać swą mroczną sztukę, czerpią z własnej energii życiowej.
Przez to własna magia ciała uparcie zwalcza czary uzdrowiciela.
Sale Szpitalników był to wielopiętrowy budynek podzielony na
obszerne pokoje z łóżkami dla wielu pacjentów. Pacjentów roz-
mieszczano osobno: mężczyzn i kobiety, dorosłych i dzieci oraz
przedstawicieli różnych ras.
Przybywało tu niewielu elfów. Jeśli elfy chorowały, prawie
zawsze wolały wrócić na leczenie do ojczyzny. Gdy elf trafiał tu
w nagłym wypadku, co zdarzało się niezmiernie rzadko, zamieszki-
wał w specjalnym pokoju przeznaczonym dla elfów, otwartym na
niebo (przy sprzyjającej pogodzie), pełnym drzew i roślin. Z elfem
przybywali elfi uzdrowiciele, którzy z nim mieszkali i strzegli przed
jakimkolwiek wpływem z zewnątrz.
Ani krasnoludy, ani orkowie nie korzystali z Sal Szpitalników,
gdyż mieli własne sposoby uzdrawiania; ludzie większość z nich
przyjmowali z odrazą lub wzdrygnięciem, lecz wydawały się one
skuteczne dla samych zainteresowanych. Orkowie swoich pacjen-
tów natychmiast zanurzali w wodzie morskiej, niezależnie od ro-
dzaju schorzenia — był to jeden z powodów, dla których tak nie-
liczni orkowie zamieszkiwali w głębi lądu, a jeśli już, to w miej-
scach, skąd podróż do morza trwała nie dłużej niż jeden dzień.
Po kuracji morską wodą pacjenta zabierano albo do jego domu,
albo też do szamana, który starał się obrzydzić życie chorobie, po-
strzeganej jako byt fizyczny, który pochwycił w uścisk swą ofiarę.
Orkowi-pacjentowi aplikowano więc wstrętne zapachy, obrzydliwe
jadło, straszne maski (noszone przez szamana oraz krewnych ofia-
ry w celu odstraszenia choroby) oraz zawodzenie kobzy, który to
dźwięk musiał być dla choroby odrażający. Jak orkowie przeżywali
leczenie, stanowiło zagadkę dla ludzi, lecz ci nie tylko je przeżywa-
li, ale najwyraźniej bardzo im to specjalne leczenie służyło.
Krasnoludzka metoda uprawiania sztuki uzdrawiania polegała
na nieuprawianiu jej albo na czynieniu tego w sposób nieprzemy-
ślany i przypadkowy. Chory lub kontuzjowany krasnolud stanowił
ciężar oraz zagrożenie dla całego plemienia. Wielu chorych krasno-
ludów cierpiało w stoickim milczeniu, udawali, że czują się dobrze,
i dopóki mogli, unikali krasnoludzkiego uzdrowiciela, gdyż lecze-
nie było gorsze od choroby. Obowiązkiem krasnoludzkich uzdrowi-
cieli było posadzenie chorego z powrotem na siodło, toteż ordyno-
wane przez nich kuracje bywały drastyczne i nieprzyjemne, choć
częstokroć skuteczne. Krasnoludzkich uzdrowicieli nie wybierano
ze względu na ich uzdrawiające usposobienie, jak u ludzi, a ze
względu na ich siłę, gdyż często musieli przekonywać niechętnych
pacjentów, że leczenie jest konieczne. Z tego powodu potrafili
wiązać węzły prawie równie biegle, jak orkowie.
Jako że nie leżało w jego charakterze martwić się sytuacjami
czy zdarzeniami, na które nie miał wpływu, Dagnarus przespał ra-
nek i obudził się wypoczęty. Słysząc zbliżanie się kroków, prędko
ukląkł przed małym ołtarzykiem w celi i przybrał wygląd zatopione-
go w modlitwie. Tak głęboko pogrążył się w medytacjach — zamk-
nął oczy, pochylił głowę, złączył dłonie — że Lordowie Dominiów,
którzy przyszli odprowadzić go do Sal Szpitalników, w pierwszej
chwili wzdragali się przed przerwaniem tego uniesienia.
Jednakże czas był ograniczony — jego pierwsza próba musiała
się rozpocząć tego dnia, toteż porozumieli się szeptem, po czym je-
den z nich, kobieta, weszła do celi i lekko dotknęła ramienia Dagna-
rusa, usilnie przepraszając za zakłócenie jego spokoju.
Rozczarowany, że jego taktyka zawiodła (choć w gruncie rzeczy
nie spodziewał się, że zadziała), Dagnarus pozwolił, by kobieta-ry-
cerz potrząsnęła nim jeszcze kilkakroc, po czym otworzył oczy
i spojrzał na nią z miną godną osoby, która odrywa się od czegoś
nieopisanie cudownego i pięknego, by popatrzeć na brzydotę i zwy-
czajność.
— Lordowie — powiedział z szacunkiem.
— Wasza Wysokość — przemówiła lord Altura tonem również
pełnym szacunku, z zadowoleniem przyjmując subtelną pokorę
księcia. — Czas na twą pierwszą próbę. Pójdziesz z nami.
— Jestem gotów — powiedział Dagnarus, wstając.
Odziany był w białe szaty. Trzej Lordowie Dominiów mieli na
sobie pełne ceremonialne zbroje, jak przystało na tę okazję. Dwoje
szło po jego bokach, jeden z tyłu.
W drodze do Sal Szpitalników Dagnarus przyjrzał się dokładnie
dwójce idących po bokach rycerzy. Pierwszy raz miał okazję obej-
rzeć dokładnie ich zbroje. To, co zobaczył, wywarło na nim silne
wrażenie. Zbroja była lekka, a mimo to dość mocna, by oprzeć się
każdemu zwykłemu rodzajowi broni, jak również niektórym ma-
gicznym. Poszczególnych części zbroi: nakolanników, nagolenni-
ków, ozdobnego napierśnika, hełmu i rękawic, nie nakładało się po-
jedynczo, lecz pojawiały się one na ciele z woli Lorda Dominium,
który dotykał wisiora i wzywał bogów. Zbroja pojawiała się także
samoczynnie, gdy lordowi coś zagrażało.
Pragnienie Dagnarusa, by zdobyć taką cudowną, magiczną zbro-
ję, wzmogło jego determinację, by zostać Lordem Dominium, i do-
dało mu sił do czekającej go próby, która, jak sądził, będzie najgor-
sza ze wszystkich.
Lord Altura była Lordem Rycerskości. Jej zbroja sławiła przy-
mioty konia. Hełm, stylizowany na koński łeb, zdobiła długa grzy-
wa ze szczerozłotej nici. Dagnarus zaciekawił się, jakie zwierzę bo-
gowie wybiorą dla niego. Miał nadzieję, że może wilka, z którym
czuł się wyjątkowo związany.
Szpitalnicy czekali, by powitać Dagnarusa, który nigdy w życiu
nie był w tym miejscu i dotąd nie miał zamiaru przekraczać progu
budynku. Zanim wszedł do środka, zaczerpnął głęboko świeżego
powietrza, gdyż spodziewał się, że zaatakują go przeróżne ohydne
zapachy. W chwili gdy miał wstąpić na szerokie schody, przyłapał
się na wahaniu. Z lękiem i niezadowoleniem zauważył u siebie fi-
zyczne objawy strachu: spocone dłonie, krótki oddech, skurczony
żołądek, rozedrgane jelita.
Rzucał się wspaniałą szarżą na wroga, jechał tak szybko, że jego
ludzie zostawali z tyłu, a on w pojedynkę atakował nieprzyjaciel-
skie szeregi. Bywał otoczony, atakowany ze wszystkich stron, za-
nim żołnierze zdołali dobiec i go uwolnić. I nigdy nie czuł takie-
go przerażenia, jakie odczuwał teraz. Widywał na ulicach trędo-
watych, widział ich okaleczone ręce, owinięte łachmanami, które
jednak nie zasłaniały ran zadanych przez straszliwą chorobę. Wi-
dział twarze, które już nie przypominały twarzy, z wielkimi dziura-
mi w miejscu nosa. Wyobraził sobie siebie — trędowatego, znie-
kształconego, budzącego litość, zmuszonego przekradać się ulicami
ze znienawidzonym dzwonkiem, który głosił: „Z drogi! Idzie zara-
za! Z drogi!".
Z przestrachem popatrzył na wielkie podwójne drzwi, za który-
mi mieszkały takie stworzenia, i przez chwilę nie mógł się poru-
szyć. Strach sparaliżował go. Wyobraził sobie porażkę w pierw-
szej próbie i to nim wstrząsnęło. Żyłami popłynęła zimna, stalowa
determinacja. W głowie pojaśniało, strach stał się czymś, nad czym
potrafił zapanować. Zaciskając szczęki, wysoko podnosząc głowę
i prostując się, Dagnarus wszedł do Sal Szpitalników.
Wewnątrz poczuł przyjemne zdziwienie i znaczną ulgę. Pierw-
szymi pokojami były oddziały rekonwalescentów. Były one jasne,
przestronne i pełne pacjentów osłabionych chorobą, lecz wraca-
jących do zdrowia, a zatem na ogół wesołych i nie budzących odra-
zy swym wyglądem.
„No, nie jest tak źle" — pomyślał Dagnarus. Wszedł wśród pa-
cjentów, którzy siedzieli na krzesłach, wygrzewając się w późnopo-
południowym słońcu. Przy kilku zatrzymał się i uprzejmie zagad-
nął, a oni poczuli się zaszczyceni jego uwagą. Nie było pośród nich
ani jednego trędowatego.
— Prawdziwie czynicie tu cuda — zwrócił się Dagnarus do
jednej z uzdrowicielek, wyjątkowo uroczej i ładnej młodej kobiety.
— Cieszę się, że tu przyszedłem. Może w to nie uwierzysz, czci-
godna czarodziejko — dodał poufnie — ale bałem się tego miejsca.
Ukoiliście moje obawy.
— Cieszę się, Wasza Wysokość — odrzekła czarodziejka. —
Proszę za mną, pokażę Waszej Wysokości resztę szpitala, a potem
zaprowadzę do miejsca, gdzie będziesz posługiwał.
— Czy to nie tutaj? — Dagnarus obejrzał się na wesoły pokój,
który właśnie opuścili.
— Nie, Wasza Wysokość — odparła lord Altura, idąca przy
nim. — Ci ludzie nie potrzebują twojej pomocy. Cierpiący i nieule-
czalnie chorzy leżą w innym skrzydle budynku.
Sfrustrowany Dagnarus zgrzytnął zębami, lecz nie można było
na to nic poradzić. Lordowie Dominiów i uzdrowiciele zaprowadzi-
li go do kolejnego pokoju, już nie tak przyjemnego. Tu znajdowali
się cierpiący na choroby w różnych stadiach rozwoju — niektórzy
mieli gorączkę, bredzili, inni byli pokryci ospą, jeszcze inni wymio-
towali do misek trzymanych przez uzdrowicieli. Gdyby Dagnarus
spotkał któregoś z tych nieszczęśników na ulicy, szybko zasłoniłby
usta i nos chusteczką i czym prędzej się oddalił.
Nie miał chusteczki, nie było więc pokusy, choć z trudem po-
wstrzymywał się od przyciskania do ust rękawa szaty. Oddychał jak
najmniej, nie chcąc wsysać skażonego powietrza.
— Nie wiem, jak możecie to znieść — odezwał się ściszonym
głosem do idącej przy nim młodej kobiety.
— Chodzi Waszej Wysokości o widok tego cierpienia? — spy-
tała, patrząc na niego ciepło.
Cóż, nie o to mu chodziło — raczej o to, jak ona znosi odór wy-
miotów, zapach cierpienia, ryzyko zarażenia się jakąś śmiertelną
chorobą. O tym mówił. Jednak nie sprostował jej pomyłki.
— To trudne, szczególnie na początku — przyznała. — Ale
czym jest moja niewygoda w porównaniu z ich bólem? Niczym.
i trudno sobie wyobrazić, jaką satysfakcję sprawia pomaganie lu-
dziom w zwalczeniu okropnej choroby, patrzenie, jak z dnia na
dzień nabierają sił, widok matki przywróconej dzieciom lub dziec-
ka — rodzicom.
— Ale czasami przegrywacie bitwę — rzekł Dagnarus, starając
się myśleć o czym innym, bojąc się, że zwymiotuje od samego za-
pachu. Lawenda i szałwia pomagały tylko trochę.
— Tak, czasem nasi pacjenci umierają — odparła odważnie. —
I choć ich odejście jest smutne, zwłaszcza dla tych, którzy pozosta-
li, ich śmierć wcale nie jest taka straszna. Robimy wszystko, co
w naszej mocy, by było im wygodnie, by mieli spokojny koniec.
Tam, dokąd idą, znajdują wolność od bólu i cierpienia. Byłam przy
wielu, którzy z brzegu tego życia zdołali dostrzec następne. Wszys-
cy mówią o pięknie, o uczuciu, że otacza ich miłość jakiejś potężnej
i dobrej istoty. Czasami ci, który zbliżyli się do tego odległego
brzegu, lecz z jakiegoś powodu umknęli śmierci, wręcz płaczą, że
nie dane im było przejść na drugą stronę.
Dagnarus nie rzekł nic, by nie rozwiać pięknych złudzeń młodej
kobiety. On patrzył na śmierć na polu bitwy i nie widział nic poza
pustą otchłanią, w którą wpadała dusza i gdzie połykała ją ciem-
ność. Zaciekawił się, jakie zioła podawali umierającym, by wywo-
łać takie przyjemne wizje.
— Dobrze więc — powiedział, zbierając się w sobie, mając na-
dzieję, że znajdzie jakiegoś pacjenta cierpiącego na coś niezaraźli-
wego — dajcie mi płótno i miednicę z wodą, a zajmę się niesieniem
ulgi w cierpieniu.
— Ale Wasza Wysokość nie tu będzie pracować — powie-
działa z poważną miną lord Altura. — Nieuleczalnie chorzy leżą
dalej.
— Niech cię Próżnia pochłonie — mruknął Dagnarus, który
w tej chwili z radością umieściłby Alturę pośród nieuleczalnie cho-
rych.
Poważna procesja podążyła długimi korytarzami dalej, do czę-
ści budynku oddzielonej od reszty. Młoda kobieta nie towarzyszyła
im, gdyż, jak wyjaśniła, nie jest jeszcze dostatecznie uczona, by
mieć prawo wejść do tej części szpitala. Dagnarus widział jej żal
i pomyślał, że musi być niespełna rozumu.
Czas potrzebny na pokonanie korytarzy — w większości pu-
stych, jedynie niekiedy mijał ich któryś z uzdrowicieli — poświęcił
na zastanawianie się, jak uniknąć tej kłopotliwej i niebezpiecznej
próby, a przy tym nie zaszkodzić nieodwracalnie swojej sprawie.
Zbliżając się, usłyszeli wrzaski — straszne wrzaski — lub dzikie,
niezrozumiałe krzyki. Dagnarus poczuł skurcz w żołądku, z trudem
oddychał. Po raz pierwszy przyszło mu do głowy, by się wycofać,
wyrzec się swego celu.
Wyobraził sobie, że się odwraca i ucieka. Wiedział, że zostałby
na wieki napiętnowany jako tchórz. Żołnierze, którzy pod nim słu-
żyli i go podziwiali, szydziliby z niego. Mówiliby, i słusznie, że
jego brat przystąpił do tej próby i zdał ją z wdziękiem i odwagą.
Dagnarus nie mógł okazać się gorszy.
Zacisnął zęby i szedł dalej.
Na pukanie lorda Altury zaryglowane i zamknięte na klucz
drzwi otworzyły się. Powitał ich jeden z uzdrowicieli, przystojny
mężczyzna przed czterdziestką, obdarzony ujmującym uśmiechem.
— Wasza Wysokość — powiedział — oczekiwaliśmy cię.
Wejdź, proszę, i niech łaska bogów wejdzie z tobą.
Przez okropne wrzaski dobiegające z pokoju za drzwiami Da-
gnarus ledwo słyszał, co mężczyzna mówi. Wszedł, uzbrajając się
w całą posiadaną odwagę, znajdując jej w sobie więcej, niż przy-
puszczał. Troje Lordów Dominiów, którzy obserwowali jego za-
chowanie, weszło za nim. Każde z nich przeszło tu próbę, wiedzieli,
czego się spodziewać. Żadne z nich nie zdradziło śladów wzrusze-
nia czy wahania.
„Oczywiście — pomyślał z goryczą. — Magiczna zbroja na
pewno chroni ich od zakażenia".
Wchodząc do piekielnej izby, przeklinał ich w milczeniu. Gdy
przechodził przez drzwi, zauważył, że dłoń uzdrowiciela znaczą
robrzydliwe białe plamy — wczesny objaw trądu.
Dagnarus wzdrygnął się. Wszystkie instynkty nakazywały mu
uciekać. Zapach śmierci i wrzaski udręczonych zlały się w wirującą
mgłę przerażenia. Już w następnej chwili człowiek z plamami na
ręce sadzał go na drewnianym stołku.
:
Widząc tą zarażoną chorobą rękę na swym ramieniu, czując jej
dotyk na szatach, Dagnarus odsunął się. Zawstydzony, że omal nie
zemdlał, był zły na siebie i wściekły na sytuację. Wstał tak szybko,
że przewrócił stołek, który ze stukiem potoczył się po kamiennej
podłodze.
— Dziękuję, uzdrowicielu — powiedział przez zaciśnięte zęby,
rzucając szybkie spojrzenie na Lordów Dominiów, którzy przy-
glądali mu się niewzruszeni. — Niepotrzebna mi twoja pomoc.
— Nie wstydź się chwilowej słabości, Wasza Wysokość —
rzekł uzdrowiciel z wesołym uśmiechem. — Fakt, że jesteś tak
wrażliwy na cierpienie innych, przynosi ci zaszczyt.
Dagnarus ledwo słyszał jego uprzejme słowa.
— Co każesz mi czynić, uzdrowicielu? — zapytał, pragnąc czym
prędzej wykonać to przykre zadanie. — Pamiętaj, że jestem żołnie-
rzem, na dłoniach mam pełno odcisków od miecza i mój dotyk nie
jest delikatny..
— Najpierw pokażę Waszej Wysokości, co tu robimy. Wielu
ludzi ma błędne pojęcie o naszej pracy.
Tę część budynku stanowiło w rzeczywistości całe skrzydło,
gdzie rozmaite pomieszczenia służyły różnym postaciom nieule-
czalnych chorób. W pierwszym znajdowali się trędowaci, którzy —
z wyjątkiem najbardziej okaleczonych — mogli się poruszać, sie-
dzieć, gawędzić, wykonywać drobne czynności i prowadzić prawie
normalne życie.
Dagnarus obchodził pokoje z Lordami Dominiów. Uzdrowiciel
mówił, ale Dagnarus, trzymając się kurczowo swej odwagi i deter-
minacji, nie zwracał wielkiej uwagi na jego słowa. Wzbudził jednak
zainteresowanie księcia, gdy stwierdził, że jego zdaniem trąd nie
jest tak zaraźliwy, jak się obawiają ludzie.
— Tylko nieliczni spośród nas, pracujących wśród chorych, za-
rażają się chorobą — mówił. — Gdyby była bardzo zaraźliwa, moż-
na by oczekiwać, że zarazimy się wszyscy. Mamy tu tylko tych, któ-
rzy znajdują się w zaawansowanym stadium choroby — mają zaata-
kowane kości, przez co trudno im się poruszać. Połączenie czarów
i oleju chaulmoogra, który zdobywamy w krainie orków — pocho-
dzi on z drzewa rosnącego w regionach tropikalnych — znacznie
łagodzi ich cierpienia, a w niektórych przypadkach odbudowuje
uszkodzone ciało.
Dagnarus szerokim łukiem obszedł trędowatych, których twarze
i kończyny pokrywały bandaże.
— Dlaczego ten człowiek krzyczy? — zapytał, przerywając u-
zdrowicielowi uczony wywód na temat szaleństwa, gdyż opuści-
li kwaterę trędowatych i przechodzili właśnie obok pomieszczeń,
gdzie w pojedynczych celach trzymano szaleńców — tych, których
uznano za niebezpiecznych dla innych lub dla nich samych.
Szaleńcy przyglądali się mijającemu ich Dagnarusowi, bełko-
cząc i pohukując, wyciągając ręce przez kraty w drzwiach cel,
usiłując go pochwycić. Minęli jedną celę, gdzie na podłodze sie-
działa młoda dziewczyna, wpatrująca się w przeciwległą ścianę.
W ramionach kołysała urojone dziecko. Obok niej siedział uzdrowi-
ciel, mówiąc coś łagodnym głosem.
— Czy nie możecie nic zrobić, żeby położyć kres tym wrza-
skom? — zapytał Dagnarus.
Od chwili, gdy wszedł, słyszał krzyki tego biedaka. Z niecierpli-
wością czekał, by się skończyły — prawdopodobnie wraz z jego
śmiercią. Wrzaski wszakże nie ustawały i piłowały jego nerwy.
— Niestety, nie, Wasza Wysokość — odparł ze smutkiem uzdro-
wiciel. — Pacjent znajduje się w jednym z pokojów na końcu kory-
tarza. Ma guza, raka, który pożera jego organy wewnętrzne. Cho-
ciaż czasami udaje nam się wyleczyć raka, gdy guz jest bardzo
mały, ten jest mocno zaawansowany. Nie możemy nic zrobić, by go
powstrzymać. Ból moglibyśmy złagodzić czarami i sokiem z maku,
ale on na to nie pozwala. Jest na nas wściekły i, gdy tylko się zbli-
żamy, wpada w furię.
— Dlaczego? Co mu zrobiliście?
— Nie chodzi o to, co zrobiliśmy jemu, ale o to, czego nie chce-
my zrobić dla niego — odpowiedział uzdrowiciel. Spojrzał z zasta-
nowieniem na Dagnarusa. — Ten człowiek był żołnierzem. Przy-
szło mi do głowy, że może Wasza Wysokość zdoła go przekonać,
aby pozwolił nam sobie pomóc.
„To przynajmniej lepsze od nacierania maścią trędowatych" —
pomyślał Dagnarus.
— Przypuszczam, że wystarczyłby szybki cios w szczękę —
zauważył. — Od razu przestałby sprawiać wam kłopoty.
Zbliżali się do pokoju. Pełne bólu krzyki były okropne. Dagna-
rus zaczynał mieć wątpliwości. Trędowaci byli przynajmniej cicho.
— Nie zmuszamy pacjentów do leczenia, chyba że są zbyt mło-
dzi, aby sami potrafili ocenić swój stan, albo stracili zdolność prze-
kazania nam swojej woli — rzekł uzdrowiciel. — Bierzemy także
pod uwagę życzenia rodziny. Ten biedak nie ma rodziny, nikt o nie-
go nie dba.
Dotarli do pokoju chorego, małej, kamiennej celi bez okna,
gdyż ta część budynku była położona w wewnętrznych murach
szpitala. Uzdrowiciel otworzył drzwi i skinieniem głowy zachęcił
Dagnarusa do wejścia.
Świadomy, że obserwują go Lordowie Dominiów, Dagnarus
wszedł do pomieszczenia. Magiczne światło rozjaśniało pokój mięk-
kim, kojącym blaskiem. Lecz nic nie mogło ukoić udręczonego
człowieka, leżącego na przepoconych prześcieradłach, wijącego się
z bólu. Dagnarus przyjrzał się pacjentowi uważniej.
— Ja znam tego człowieka. Sarof! — zawołał głośno Dagnarus,
przekrzykując wrzaski mężczyzny. — Był moim oficerem. Sarof—
powtórzył, klękając przy łóżku. — Przykro mi, że widzę cię w ta-
kim stanie.
Sarof nagle otworzył oczy; patrzył dziko na Dagnarusa, nie po-
znając go w pierwszej chwili. Potem dotarła do niego świadomość,
kogo widzi. Urwał w połowie krzyku, gwałtownie wciągając po-
wietrze, powstrzymując ból, zajęty widokiem księcia.
— Wasza Wysokość! — wydyszał, a jego blada twarz powlekła
się rumieńcem. — Dzięki bogom! — Wyciągnął drżącą rękę, chwy-
cił Dagnarusa w miażdżący uścisk. — Ty rozumiesz! Wiesz, jak
pragnie umierać żołnierz! Powiedz im, Wasza Wysokość! Powiedz
tym łajdakom, czego pragnę!
— Co to takiego, poruczniku? — zapytał Dagnarus, kładąc rękę
na dłoni, która mimo osłabienia chorobą była silna rozpaczą.
— Powiedz im, żeby to zakończyli! — błagał mężczyzna. Na
usta wystąpiły mu płatki piany. Nie mógł dłużej znieść bólu: zgiął
się wpół i ponownie zaczął jęczeć i krzyczeć. — Nie wytrzymam
tego! Chcę umrzeć! A oni mi nie pozwalają!
Dagnarus podniósł wzrok na uzdrowiciela, który powoli kręcił
, głową.
— Naszym powołaniem jest chronienie życia, nie odbieranie go.
Nie możemy zrobić tego, o co prosi. To wbrew naszym zasadom.
Dagnarus zwrócił się z powrotem do chorego.
— To są uzdrowiciele, nie mordercy. Tego, o co prosisz, zabra-
nia im prawo.
— Gdyby to było pole bitwy, nie zostawiałbyś mnie w takiej
męce — powiedział Sarof. Z ust ciekła mu ślina, twarz pokrywał
pot. Oddychał krótko, urywanie, boleśnie.
— To nie jest pole bitwy — rzekł surowo Dagnarus. — Nie
mogę nic zrobić, poruczniku. Pozwól, by ci dali coś na złagodzenie
bólu...
— Nie ma nic takiego! — warknął Sarof. — Nic na świecie nie
złagodzi mojego bólu! Tylko w śmierci znajdę ukojenie!
Zaczął ponownie jęczeć i krzyczeć, rzucając się na łóżku.
Wtedy Dagnarus ujrzał, jak uzdrowiciele przywiązują mężczy-
znę do łóżka, by nie spadł z niego w spazmie bólu.
Dagnarus wyszedł z pokoju. Wrzaski mężczyzny rozbrzmie-
wały mu w uszach. Porucznik Sarof był dobrym żołnierzem, dziel-
nym człowiekiem. Służył dobrze i honorowo. Zasługiwał na lepszą
śmierć niż taka — związany niczym zbrodniarz, cierpiący potępień-
cze męki. Wysuwając się przed uzdrowiciela, który nie robił nic,
tylko kręcił głową, Dagnarus chwycił głownię miecza lorda Altu-
ry i, zanim zaskoczona Lord Dominium zdołała go powstrzymać,
książę wyrwał miecz z pochwy.
ł Dagnarus odepchnął na bok uzdrowiciela, który niepewnie sta-
rzł się go zatrzymać. Książę powrócił do pokoju chorego. Uniósł
miecz nad porucznikiem i popatrzył na niego pytająco.
— Czy taka jest twoja wola, Sarofie?
— Tak, Wasza Wysokość! — wydyszał mężczyzna.
Dagnarus nie wahał się. Ignorując przerażone protesty uzdrowi-
ciela i oburzone okrzyki Lordów Dominiów, wbił ostrze miecza
głęboko w pierś żołnierza.
Sarof spojrzał na Dagnarusa.
— Niech bogowie cię błogosławią... — wyszeptał. Oczy mu
uciekły w tył głowy i przewrócił się na bok.
Wrzask ustał.
Dagnarus wyciągnął miecz, otarł o splamione krwią przeście-
radła. Wyszedł z pokoju i oddał miecz niezdolnej wymówić słowa,
wstrząśniętej lord Alturze.
— Czy sąjeszcze inni pacjenci, których miałbym wyleczyć? —
zapytał spokojnie Dagnarus.
GŁOSOWANIE
Debata nad przyjęciem Dagnarusa w szeregi Lordów Dominiów
była najdłuższą z tych, które się dotychczas odbyły. Jak zaznaczył
Najwyższy Mag w mowie wstępnej, zdanie czy tez niezdarne prób
było mniej istotne niż to, w jaki sposób kandydat zdał lub me. Spo-
sób ten miał ujawnić naturę kandydata. Tak się składało, że próby
Dagnarusa ujawniły tyleż o naturze księcia, co o naturze obecnych
Lordów Dominiów. Każdy zaobserwował w księciu cos innego.
— Prawie jakbym istniał w czterech osobach — powiedział
Dagnarus, który w tajemnicy słuchał debaty wraz z Silwythem,
ukryty w alkowie przylegającej do sali zebrań Rady. Książę powi-
nien znajdować się w swej celi w Świątyni i obcować z bogami. -
A sam stał pośrodku i przyglądał się im.
— Wasza Wysokość spisał się znakomicie, przynajmniej tak
informują mnie moi bracia - rzekł Silwyth z ukłonem.
— Zapytaj mojego brata, a powie ci coś zupełnie innego. Jed-
nak będzie mu trudno przeważyć głosy na swoją stronę -jeśli do-
brze liczę. Zgadza się? Co słyszysz?
— Podział głosów jest w tej chwili podobny do tego, gdy uzy-
skałeś nominację. Może odrobinę lepszy. Tak jak poleciłeś, dopilno-
wałem żeby wieści o twoim postępowaniu podczas prób przeciekły
do ludu który wzruszył się tym, co usłyszał. Opinia publiczna jest
zdecydowanie po twojej stronie. Lordowie Dominiów i magowie
spotkają się z silnym sprzeciwem, jeśli zagłosują przeciwko tobie.
Poza tym Lord Altura — która pierwotnie głosowała przeciw twojej
nominacji — była pod głębokim wrażeniem twojego aktu miłosier-
dzia w Salach Szpitalników. Podobno jej matka uległa niedawno tej
strasznej chorobie, wielce cierpiała.
— A mój brat określił moje postępki jako „barbarzyńskie".
Stwierdził, że to powrót do czasów, gdy ludzie wyznawali Próżnię.

Dagnarus i Silwyth wymienili znaczące spojrzenia. Na ten temat
nie było potrzeby mówić nic więcej.
— Przynajmniej zabicie pacjenta zakończyło moją służbę w tym
zapomnianym przez bogów szpitalu. Uzdrowiciele pozbyli się mnie
czym prędzej. Co się tam dzieje?
Burzliwa debata toczyła się od siedmiu godzin i zdawało się, że
może potrwać jeszcze drugie tyle. Silwyth przez cały czas pod-
słuchiwał w alkowie. Książę dopiero co przybył. Świętował uwol-
nienie się od Siedmiu Przygotowań w ukrytej sypialni, kochając się
z Valurą, która zdołała się wymknąć z domu, ponieważ jej mąż —
Lord Dominium — uczestniczył w zebraniu Rady, gdzie miał gło-
sować nad przyjęciem jej kochanka.
Dagnarus mógł zajrzeć do sali, ale tylko przykładając oko do
małej dziurki wywierconej w ścianie, a po drugiej stronie zamasko-
wanej gobelinem, w którym w haftowanym oku jednorożca również
wykłuto dziurkę. Podglądanie przez dziurkę przez dłuższy czas spra-
wiało, że łzawiły mu oczy. Zresztą nie było na co patrzeć, spoczął
zatem na wysokim taborecie i odświeżył się szklanicą wina, przy-
niesionego przez Silwytha. Słyszeli za to znakomicie, szczególnie
że przez większą część debaty głosy uczestników były gorączkowo
podniesione.
— Dlaczego przestali? — zapytał Dagnarus, gdy po drugiej
stronie zapadła nagła cisza.
Silwyth przyłożył oko do dziurki.
— Wszedł twój królewski ojciec, Wasza Wysokość. Wstają, by
go powitać. Teraz czekają, żeby usiadł. Twój brat chce mu pomóc.
Twój ojciec odtrąca go gniewnym spojrzeniem.
— Jeśli nawet nie dokonałem niczego innego, wbiłem klin mię-
dzy tych dwóch — rzekł z zadowoleniem Dagnarus, żując paski
suszonej wołowiny, by stępić głód. — Krążą plotki, że ojciec może
pominąć Helmosa i wyznaczyć mnie na następcę.
— Słyszałem te plotki, Wasza Wysokość — odezwał się Silwyth
i— i z żalem stwierdzam, że nie pokładam w nich wielkiej wiary.
— Chyba masz rację. Mój ojciec nigdy by nie zrobił czegoś tak
sprzecznego z naturalnym porządkiem rzeczy. Ale idę o zakład, że
przez kilka nocy spędzało to Helmosowi sen z powiek. Cicho, mó-
wi mój ojciec...
Silwyth i Dagnarus przysunęli się bliżej do ściany.
— Co on mówi? — zapytał Dagnarus. — Ma taki cichy głos, że
nic nie słyszę.
Elfy słyszą większy zakres częstotliwości niż ludzie, między
innymi z tego powodu ludziom trudno jest zachwycać się muzyką
elfów.
— Król mówi, że o tym, co zaszło podczas prób, słyszał wy-
łącznie plotki. Prosi o dokładną relację. Teraz wstaje Najwyższy
Mag.
— No, no, to powinno być zabawne — powiedział Dagnarus,
dopijając wino i sadowiąc się wygodniej.
— Wasza Królewska Mość — odezwał się Najwyższy Mag —
za twoim pozwoleniem odczytam ci sprawozdanie na temat rezulta-
tów Siedmiu Przygotowań księcia Dagnarusa. Sprawozdanie spo-
rządzili Lordowie Dominiów obecni przy próbach. Pierwsza próba
— Przygotowanie Miłosierdzia. Kandydat wszedł do szpitala i zabił
powierzonego sobie pacjenta.
Jęk króla.
— Tak, Wasza Królewska Mość, były okoliczności łagodzące
— przyznał Najwyższy Mag. — Pacjent, pogrążony w straszliwym
bólu, błagał kandydata o śmierć. W chwili gdy kandydat wzniósł
nad nim miecz, pacjent wyraził swą zgodę. Potwierdzają to wszys-
cy czterej świadkowie. Dwoje utrzymuje, że kandydat postąpił nie-
zwykle miłosiernie — bardziej niż jakikolwiek kandydat przed nim.
Dwoje twierdzi, że kandydat zachował się po barbarzyńsku, uzur-
pując sobie rolę bogów, do których należy odbieranie życia.
W tym miejscu przerwały mu podniesione głosy; rozległy się
krzyki i protesty.
— Co mówią? — zapytał Dagnarus.
— To Kapitan orków, Wasza Wysokość — odrzekł Silwyth. —
Poczuł się wielce dotknięty słowami Najwyższego Maga i domaga
się, by ostatnie zdanie usunięto z protokołu.
— Jeśli sobie przypominam, orkowie praktykują składanie ry-
tualnych ofiar — rzekł Dagnarus. — Zarówno ze swoich, jak i in-
nych, którzy im się trafią. Wrzucają ich do wulkanu jako ofiarę dla
jakiegoś boga, jak słyszałem.
— I ja to słyszałem, Wasza Wysokość, choć nie mógłbym przy-
siąc, że to prawda.
Po chwili sprzeczki Najwyższy Mag z bezprzykładną cierpliwo-
ścią zgodził się na wprowadzenie zmian do ostatniego zdania:
opuszczono fragment o tym, co należy do bogów, a obraźliwe
słowo „po barbarzyńsku" zastąpiono słowem „praktycznie", które
Kapitan uznał za zadowalające.
— Następnie przeszliśmy do kolejnej próby — podjął Najwyż-
szy Mag, otarłszy wpierw czoło chusteczką. — Było to Przygoto-
wanie Siły. W tej próbie, jak Wasza Królewska Mość sobie przypo-
mina, kandydat musi utrzymać w rękach dwa wiadra piasku, i to
przy wyciągniętych ramionach, jak długo potrafi. Już to samo jest
dość trudne, lecz trudność pogłębia woda kapiąca do wiader, zwięk-
szająca ich ciężar. Próba pokazuje nie tylko siłę fizyczną, ale także
zdolność kandydata do wykonania wysiłku ponad siły. Stąd długość
czasu nie jest głównym czynnikiem. Zanim lord Altura upuściła
wiadra, trzymała je zaledwie przez piętnaście minut, lecz ujaw-
niło to jej wielką siłę ducha, gdyż przed próbą wcale nie potrafiła
udźwignąć wiader.
— A jak spisał się książę Dagnarus? — zapytał król, tym razem
głośno i donośnie.
— Kandydat utrzymał wiadra przez trzy godziny — odrzekł
Najwyższy Mag, dodając z westchnieniem: — W tym czasie kandy-
dat oświadczył, że się nudzi, i zapytał, czy nie moglibyśmy po-
łączyć dwóch Przygotowań. Chciał w tym samym czasie poddać się
Przygotowaniu Mądrości. Oczywiście musieliśmy odmówić.
— Czy jakikolwiek inny kandydat wykazał się taką siłą, jak
książę? — zapytał król.
— Nie, Wasza Królewska Mość — odparł Najwyższy Mag.
-— Żaden nie zbliżył się nawet do tego wyniku.
— Proszę dalej — powiedział król.
— Wasza Królewska Mość, dochodzimy do Przygotowania
Mądrości. W tej próbie kandydat spotyka się z dziesięcioma człon-
kami Rady Magów, którzy proszą go o omówienie rozmaitych kwe-
stii, takich jak: „Dlaczego bogowie dali światu zło?", „Jaka jest na-
tura duszy?" Oczywiście na te pytania nie ma dobrych czy złych
odpowiedzi, lecz zgłębianie ich pozwala nam wejrzeć w umysło-
wość kandydata. Z przyjemnością wspominam — głos Reinholta
złagodniał — próbę księcia Helmosa. Dyskutowaliśmy przez osiem-
naście godzin, a mogliśmy i dłużej, lecz ograniczała nas koniecz-
ność przeprowadzenia dalszych prób. — Głos Najwyższego Maga
nabrał tonów dezaprobaty. — Przygotowanie kandydata księcia Da-
gnarusa trwało piętnaście minut, z czego dziesięć czekaliśmy na
księcia, który się spóźnił.
— Musiałem się wysrać — rzekł Dagnarus Silwythowi. —
Chyba nawet Lordowie Dominiów muszą od czasu do czasu srać.
Elf nic nie odpowiedział. Udawał, że nie słyszy. Wśród elfów
wzmianki o funkcjach ciała są niedopuszczalne, nawet między
członkami najbliższej rodziny; w razie konieczności elfy uciekają
się do grzecznych eufemizmów.
— Pierwsze zadane pytanie brzmiało: „Dlaczego bogowie dali
światu zło?" Kandydat odpowiedział: „Nie wiem. Chyba nikt tego
nie wie".
Najwyższy Mag zrobił efektowną pauzę.
— Rozumiem — rzekł kwaśno król. — Czy to prawda?
— No cóż, tak, Wasza Królewska Mość, ale chodzi o to...
— Czy ty wiesz, dlaczego bogowie dali światu zło? — naciskał
król.
— Mogę się domyślać...
— Nie pytam o żadne przeklęte filozoficzne domysły — burk-
nął król. — Czy wiesz, dlaczego bogowie dali światu zło?
— Nie, Wasza Królewska Mość — odrzekł urażony Najwyższy
Mag. — Nie wiem.
— Wasza Królewska Mość — włączył się Helmos. — Proszę
o wybaczenie, ale nie o to chodzi. Chodzi o...
Król zignorował go.
— I twierdzisz, że nie ma dobrych czy złych odpowiedzi?
— Nie, Wasza Królewska Mość — odparł Najwyższy Mag,
znów wzdychając.
— Zatem odpowiedź księcia Dagnarusa jest najbardziej przej-
rzystą, uczciwą odpowiedzią na to pytanie, jaka w ogóle istnieje.
— Zgadza się, Wasza Królewska Mość. — Reinholt uznał swo-
ją porażkę.
— Proszę dalej. — Król był zadowolony.
— Następnie idą Przygotowania Wytrwałości i Przywództwa.
— W głosie Najwyższego Maga brzmiała rezygnacja. — W wypad-
kach, kiedy nie ma dowodów, że kandydat został sprawdzony,
mamy próby, którym musi się poddać. Jednak w wypadku tego kan-
dydata wszyscy wiemy o jego służbie dla Waszej Królewskiej Mo-
ści. Na świadków wezwano kapitana Argota oraz wielu żołnierzy,
którzy służyli z księciem Dagnarusem. Nie można wątpić w zdol-
ność kandydata do znoszenia najcięższych trudów, zdolności prze-
wodzenia i wzbudzania zaufania — można wręcz mówić o uwiel-
bieniu — w tych, którzy pod nim służą. Nie zdołalibyśmy wymyślić
żadnej próby, która byłaby trudniejsza od tych, które już przeżył.
Z tego względu, za zgodą Rady Lordów Dominiów, zrezygnowano
z tych dwóch prób. W Przygotowaniu Rycerskości kandydat zapre-
zentował wyjątkowe umiejętności jeździeckie...
— Powinien. To ja go uczyłem — dobiegł gruby głos.
— Czy to Dunner? — zapytał z uśmiechem Dagnarus.
Silwyth, wyglądając przez dziurkę, skinął głową.
— Tak, Wasza Wysokość.
— ...oraz we władaniu mieczem — zakończył Najwyższy
Mag. — Wątpię, czy znajdzie się ktoś, kto mu dorówna. Ja sam nig-
dy nie widziałem nic podobnego. I tak dochodzimy do ostatniej pró-
by, Przygotowania Poznania. W tej próbie kandydat zostaje zapro-
wadzony do pustego pokoju, którego ściany pomalowane są na
biało. Kandydat pozostaje w nim przez dwadzieścia cztery godziny
bez pożywienia i wody, ma możliwość obcowania z sobą oraz z bo-
gami. Kiedy czas dobiegnie końca, kandydat ma opisać swoją po-
dróż duchową.
— Dwadzieścia cztery godziny! — prychnął Dagnarus. — Przy-
sięgam, że te łotry zostawiły mnie w tym przeklętym pokoju przez
dwadzieścia cztery tygodnie! W życiu się tak okropnie nie wynu-
dziłem! I nie masz pojęcia, jak chce się pić, kiedy wiadomo, że nie
można. Przypuszczam, że w bitwach wytrzymywałem dwadzieścia
cztery godziny bez wody i wcale tego nie zauważałem. Tam zaschło
mi w ustach prawie natychmiast, kiedy zamknęli te durne drzwi!
Gdybym nie przespał przynajmniej dwunastu z tych ich głupich go-
dzin, zwariowałbym.
— Po wyjściu kandydata — ciągnął Najwyższy Mag — zapyta-
liśmy go, co widział w swej podróży. Odpowiedział: „Nic".
— A co miałem zobaczyć? — sierdził się Dagnarus. — Prze-
cież ten pokój był pusty, na litość bogów!
Silwyth ukrył przed księciem uśmiech, przykładając oko do
dziurki.
— Wasza Królewska Mość pojmuje nasz kłopot — rzekł Naj-
wyższy Mag bezradnym tonem.
— Nie pojmuję — odparł bez ogródek król. — Książę Dagna-
rus poddał się próbom, a jeśli nie zdał ich tak, jak jego poprzednicy,
zdał je stosownie do własnej natury. Pozostał wiemy sobie i możli-
we, że w oczach bogów to najlepsze, co możemy osiągnąć w życiu.
Ale — dodał — decyzję pozostawiam radzie.
— Twój ojciec wychodzi — poinformował Silwyth.
Dagnarus wstał, przeciągnął się.
— Ja także muszę iść. Nie ma już chyba wątpliwości, jak rada
zagłosuje. Mam pilne sprawy. Zostań tutaj i daj mi znać, na którą
godzinę wyznaczą Transfigurację.
— Tak jest, Wasza Wysokość. — Silwyth powrócił na swoje
miejsce przy dziurce, lecz odwrócił się jeszcze na chwilę i zatrzy-
mał wychodzącego księcia. — Przepraszam, Wasza Wysokość, ale
zapomniałem ci powiedzieć, że otrzymałem dziś od Tarczy odpo-
wiedź w sprawie twojej propozycji.
— Tak? I co?
— Tarcza z radością oferuje ci swoje pełne poparcie i pomoc.
Co więcej, ma w gotowości pięciotysięczną armię, gotową przekro-
czyć granicę, gdy tylko dasz hasło.
— Znakomicie! — Dagnarus zatarł ręce.
— Tarcza wyraził jednak zaniepokojenie co do patroli granicz-
nych, Wasza Wysokość.
— To ogromna granica, Silwyth — rzekł Dagnarus. — Niektó-
re miejsca miesiącami nie są pilnowane, zwłaszcza kiedy patrole
zostają wysłane na manewry do innej części królestwa. Dostarczę
Tarczy informacji o miejscu na granicy, gdzie elfia armia bezpiecz-
nie prześliźnie się na drugą stronę.
— Tak jest, Wasza Wysokość.
— Powinieneś się ćwiczyć w mówieniu do mnie „Wasza Kró-
lewska Mość" — rzekł Dagnarus, mrugając porozumiewawczo.
— Odpukaj w nie malowane drewno, Wasza Wysokość! —
zganił go Silwyth. — Nie wolno kusić losu.
— Ba! — zaśmiał się cicho Dagnarus. — Mówisz jak ork!
Ale po wyjściu księcia Silwyth z poważną miną potarł palcami
o siedzisko drewnianego taboretu.
Przebrany w szaty maga, otulony ciężką peleryną, z twarzą ukry-
tą pod kapturem, Dagnarus wrócił do Świątyni, ale nie do swojej
celi. Będzie musiał tam być, gdy Lordowie Dominiów przyjdą mu
oznajmić, że spełniło się jego najgorętsze życzenie. Lecz to miało
nastąpić dopiero za jakiś czas. Debata potrwa jeszcze kilka godzin.
Pod jednym względem Helmos był podobny do przyrodniego brata
— nie poddawał się bez walki.
Podążając okrężną drogą, Dagnarus dotarł do zapomnianych
grobowców, a stamtąd do komnaty z ołtarzem poświęconym Próż-
ni. Miała to być jego ostatnia wizyta. Nadeszła pora, aby wysłać
Vrykyla w świat z poleceniami od jego pana.
Dagnarus był niezmiernie rad z Vrykyla. Książę przeprowa-
dził z Shakurem kilka sprawdzianów. Yrykyl zdał je wszystkie, bez
wahania spełniał rozkazy księcia. Jego siła była imponująca — trzy
razy taka, jak u zwykłego śmiertelnika. Nie był zbyt sympatycz-
nym kompanem — Dagnarus czuł się nieswojo, patrząc w martwe
oczy Vrykyla — lecz Dagnarus mógł mieć każde przyjemne towa-
rzystwo, o jakim zamarzył. Teraz potrzebował jedynie lojalnego
i budzącego strach wojownika.
Otworzywszy drzwi, książę wszedł do komnaty. Rzucił okiem
na kamienną płytę, gdzie Vrykyl zwykle leżał, i wstrząśnięty zoba-
czył, że Vrykyla nie ma.
— Wasza Wysokość — rozległ się głos.
Dagnarus kątem oka zauważył stojącego za nim mężczyznę.
Książę obrócił się z ręką na rękojeści noża, z ostrzem na wpół
wyciągniętym z pochwy.
— Wasza Wysokość mnie nie poznaje? — powiedział mężczy-
zna. — To ja, Shakur.
Dagnarus zagapił się na niego. Wsunął nóż na miejsce, za pas.
— Nie poznałbym cię — rzekł książę. -— Z pewnością nie je-
steś tym Shakurem, którego znalazłem w celi śmierci.
Mężczyzna był wysoki — wyższy od Shakura — i bardziej pro-
porcjonalnie zbudowany. Twarz była podobna, choć brakło okropnej
szramy, i przystojniejsza. Jego uśmiech był niemal ujmujący. Oczy
pozostały martwe, nie było w nich ciepła, śmiechu, smutku. Zajrzeć
w te oczy znaczyło zajrzeć w Próżnię. Ale na pierwszy rzut oka wię-
kszość ludzi nie zauważyłaby tego. Mężczyzna był dobrze ubrany,
miał wytworny strój albo coś, co wyglądało jak wytworny strój.

— To złudzenie — powiedział Vrykyl. — Mogę być, kimkol-
wiek zechcę. Może w tej postaci spodobam się Waszej Wysokości.
Sylwetka Vrykyla zaczęła się rozpływać, drżeć, po czym ufor-
mowała się na nowo. Przed Dagnarusem stała, uśmiechając się lu-
bieżnie, prostytutka, z którą prawdziwy Shakur spędził ostatnie go-
dziny życia.
Prostytutka znikła w mgnieniu oka. Vrykyl przybrał swą nor-
malną postać, okrytą czarną zbroją.
— Doskonale — pochwalił zachwycony Dagnarus. — To wspa-
niale odpowiada moim potrzebom.
— Moim także — dorzucił z gardłowym pomrukiem Vrykyl.
Zza pasa wyciągnął Krwawy Nóż, sporządzony z własnej kości. —
Wkrótce będę potrzebował pożywienia. Mogę przybrać postać każ-
dej osoby, jaką znałem, pod warunkiem, że potrafię ją sobie wy-
obrazić. Dzięki temu, przybierając przyjemny dla oka kształt, będę
mógł oszukać moje ofiary i zaskoczyć je. — Vrykyl rzucił znaczące
spojrzenie na drzwi. — Jak już mówiłem, Wasza Wysokość, wkrót-
ce będę musiał się pożywić. Czuję, że opadam z sił.
— I pożywisz się — rzekł Dagnarus. Rzucił Vrykylowi klucz. —
Mam dla ciebie zadanie. Po zapadnięciu zmroku wyjdziesz stąd. Nie
zabijaj nikogo w mieście Vinnengael. Mamy bystrego i dzielnego
szeryfa, dlatego nie chcę, żeby zaczął zadawać pytania. Kiedy znaj-
dziesz się poza granicami miasta, możesz robić to, co ci się podoba.
Vrykyl skłonił się na znak, że rozumie i będzie posłuszny.
— Dokąd mam się udać, Wasza Wysokość?
— Pojedziesz do Dunkargi. Umiesz jeździć konno? — zapytał
Dagnarus, nagle zafrasowany szczegółem, którego dotąd nie brał
pod uwagę.
— Tak, jeśli rzucę zaklęcie na konia — odparł Vrykyl. — Zwie-
rzęta znają moją prawdziwą naturę i nie zbliżą się do mnie. Czary
pozwolą mi spętać zwierzę zaklęciem, zmusić je do posłuchu.
— Pojedziesz zatem do miasta Karfa Kan. Oczekuje cię tam
minister króla.
Król Olgaf umarł, wściekły, że Tamaros go przeżyje. Na tron
wstąpił jego syn, brat królowej. Król Reynard nie był spiskującym,
knującym intrygi władcą, jak jego ojciec. Reynard był zimno wyra-
chowany. Reynard nie pożądał bogactw Vinnengael. Reynard po-
żądał Vinnengael.
— Przekażesz to posłanie natychmiast po przybyciu, czy to
w dzień, czy w nocy. Jeśli królewski herold będzie spał, zbudzisz
go. — Dagnarus wręczył mu zwój. Pismo napisał Gareth, ale pie-
częć była księcia. — Poczekasz na odpowiedź i wrócisz do mnie
natychmiast po jej otrzymaniu. Mam nadzieję, że koń, którego za-
czarujesz, będzie szybki?
— Szybki niczym cień nocy sunący nad ziemią, Wasza Wyso-
kość. Jeśli zdechnie, znajdę innego. Mogę odbyć tę podróż w ciągu
jednej nocy.
— Daję ci więc jedną noc...
— Wasza Wysokość zapomina — przerwał Vrykyl — że mu-
szę się najpierw pożywić.
— Dobrze. Ale nie marudź przy posiłku. Daję ci tę noc na do-
tarcie na miejsce, godzinę na spotkanie z ministrem króla i jutrzej-
szy dzień na powrót. Zatem oczekuję cię z powrotem jutro o zacho-
dzie słońca. Będzie to dzień mojej Transfiguracji. Kiedy mnie znów
zobaczysz, będę Lordem Dominium.

— Gratuluję Waszej Wysokości — powiedział Vrykyl, zaty-
kając posłanie za pas, za którym tkwił Krwawy Nóż.
— Decyzja nie jest jeszcze ostateczna, ale prawie nie ulega
wątpliwości. Pamiętaj, poczekaj z wyjściem do zmroku. Przybierz
postać maga, wówczas bez trudu opuścisz Świątynię. Oto mapa po-
kazująca wyjście z tej komnaty. Pamiętaj, nie zabijaj w obrębie
miasta.
— Jak Wasza Wysokość rozkaże — odrzekł Vrykyl. — Z chę-
cią uwolnię się od tego miejsca. Przekonuję się, że czas płynie wol-
no, zwłaszcza jeśli nie potrzebuje się snu.
— Ponieważ masz przed sobą całe eony, radzę ci się do tego
przyzwyczaić — rzekł Dagnarus.
„Eony — zamyślił się Dagnarus, przekradając się korytarzami
z powrotem do swojej celi. — Ja mam teraz esencję życiową Shaku-
ra, a zdobędę ich więcej, bo muszę mieć więcej Vrykyli. Jeśli stwo-
rzę czterdziestu Vrykyli, otrzymam czterdzieści dodatkowych żywo-
tów, co da mi ile lat? Blisko cztery tysiące, jeśli odziedziczyłem
długowieczność ojca. A stwarzając nowe Vrykyle, będę zdobywał
nowe życia. Właściwie zatem jestem wieczny, a przy tym nadal za-
chowuję przyjemność snu!"
Takie rozważania, choć przyjemne, były też męczące, zwłaszcza
matematyka, dlatego po powrocie do celi Dagnarus położył się na
łóżku i zapadł w głęboką, spokojną drzemkę. Obudziło go lekkie
postukiwanie.
Dagnarus czekał na ten sygnał. Nawet we śnie pamiętał, że na
niego czeka, toteż obudził się od razu. Wyskoczył z łóżka i po-
spiesznie, w podnieceniu wszedł do szafy.
— Tak? — odezwał się cicho.
— Głosowanie się odbyło, Wasza Wysokość — rzekł Gareth.
— Zostaniesz Lordem Dominium.
WOLA BOGÓW
Będąc dzieckiem, Gareth uczestniczył w paradzie na cześć
Transfiguracji Helmosa. Wspomnienie tego dnia świeciło w jego
pamięci niczym lśniący klejnot w naszyjniku z drewnianych pacior-
ków. Oczarowały i podnieciły go wówczas tłumy, barwy, rados-
ny zgiełk. Dzisiaj tłumy zgromadzone dla uczczenia Transfigura-
cji drażniły go, jaskrawe, rozjarzone w słońcu barwy kłuły w oczy,
a zgiełk przyprawiał o ból głowy.
Garethowi wyznaczono zaszczytne miejsce wśród zaufanych sług
Dagnarusa, szedł obok Silwytha i tuż przed królem. Niestety, zna-
lazł się przez to bezpośrednio za Helmosem i jego świtą. Gdy Hel-
mos szedł zająć miejsce w procesji, zatrzymał się i przemówił ser-
decznie do Garetha, choć jego słowa utonęły w ryku tłumu, gdy
z zamku wyprowadzono sztandar Dagnarusa. Gareth wiedział jed-
nakże, że słowa te były serdeczne, gdyż świadczył o tym wyraz
twarzy Helmosa. Znużony po męczącej, bezsennej nocy, uginający
się pod ciężarem winy — współudziału w oszukiwaniu króla i rady
— Gareth miał ochotę rzucić się w pył ulicy do stóp Helmosa
i zapłakać.
Jednak tylko się skłonił i wymamrotał coś niezrozumiałego,
czując napływ gorącej krwi do twarzy. Helmos rzucił na niego
szybkie, zatroskane spojrzenie, lecz u boku następcy tronu pojawił
się szambelan króla, który ustawiał orszak, i grzecznie, choć sta-
nowczo poprosił Helmosa o zajęcie miejsca, by procesja mogła się
rozpocząć.
Gareth westchnął głęboko. Podskoczył, gdy czyjeś długie palce
zacisnęły się boleśnie na jego przedramieniu.
— To radosny dzień, Gareth — powiedział Silwyth zniżonym
głosem, chociaż niebezpieczeństwo, że zostaną podsłuchani wśród
krzyków i śpiewów ludu, było niewielkie. — Przybierz stosowną
minę.
— Jak możesz to mówić? Dagnarus idzie na pewną śmierć —
odparł z bólem Gareth. — I to ja będę temu winien.
— Winien będzie sam książę. Zrobiłeś, co w twojej mocy, by
go ostrzec — rzekł Silwyth, dodając spokojnie: — Wszak wszyscy
jesteśmy w rękach bogów.
Gareth spojrzał ostro na elfa, spodziewając się, że to żarty lub
sarkazm, jednak twarz Silwytha była gładka i nieprzenikniona ni-
czym mleko.
— Wiesz doskonale, że my dwaj nie jesteśmy — odparował ci-
cho Gareth, zirytowany tym, co brał za pełne wyższości, bezduszne
zadowolenie z siebie. — Wyznawcy Próżni muszą zaprzeczać ist-
nieniu bogów.
— A przecież w wiecznej ciemności nocy świecą gwiazdy —
powiedział Silwyth.
Skłoniwszy się Garethowi, szambelan księcia zajął swoje miej-
sce w orszaku.
Gareth także powinien się udać na swoje miejsce, lecz słowa
Silwytha uderzyły go z niezwykłą siłą. Aż po czubki palców
ogarnął go chłód. Słowa miały może nieść pociechę, znaczyły, że
bogowie będą opiekować się Dagnarusem niezależnie od tego, czy
jest godny ich troski, czy też nie. Gareth zrozumiał, że istnieje dru-
ga strona tego ładnego medalu, która wcale nie jest taka miła dla
oka. Napełniło go to przerażeniem.
Szambelan popychał i rozstawiał ludzi w orszaku. Wniesiono
krzesło królowej. Jej Królewska Mość z irytacją wołała przenikli-
wym głosem zebrane wokół damy dworu, które nie potrafiły nic
zrobić dobrze. Była między nimi także matka Garetha, która
wyglądała na zmęczoną, ale szczęśliwą. Jego ojciec, który cierpiał
na podagrę, nie brał udziału w paradzie. Następnie wniesiono
krzesło króla, ostatnie w procesji. Jego Królewska Mość zmuszony
był zaprzestać jazdy konnej, jednak dopiero w dziewięćdziesiątym
roku życia, i to tylko dlatego, że jego ulubiony koń zdechł ze staro-
ści. Znak, jak stwierdził król, że jego własne dni jeździeckie do-
biegły końca.
Widząc, że wszystko jest gotowe, szambelan dał znak. Proce-
sja ruszyła. Dzień był piękny, zbyt piękny. Słońce prażyło nie-
miłosiernie na stojących, którzy czekali na swoją kolej. Dworzanie,
odziani w ciężkie ozdobne stroje, na które narzucili ceremonialne
szaty, dyszeli ciężko i ochładzali się wachlarzami z piór. Kilku
dowcipnych młodych lordów ze świty Dagnarusa włożyło sobie
pod kapelusze zabrane z chłodni kawałki lodu. Chociaż topiący się
lód spływał im po twarzach, reszta zgrzanego tłumu przyglądała się
im z zazdrością.
Jego część procesji tłoczyła się niczym zwierzęta w stadzie. Ga-
rem myślał, że już nigdy nie ruszą, że będą stać w palącym słońcu
przez całą wieczność. Jednak kiedy w końcu rozpoczął drogę z zam-
ku do Świątyni, tempo wydało mu się o wiele za szybkie. Rozpaczli-
wie zapragnął zwolnić czas, a najlepiej całkiem go zatrzymać.
Silwyth szturchnął go łokciem.
— Wleczesz się, jakbyś szedł za pogrzebem. Uśmiechaj się.
Machaj!
Gareth zrobił, co mu kazano. Unosząc w tej chwili głowę, spoj-
rzał prosto w twarz swemu nauczycielowi, stojącemu przy trasie
pochodu. Evaristo miał surową i pełną dezaprobaty minę. Widząc,
że Gareth go zauważył, nauczyciel bardzo znacząco pokręcił gło-
wą co miało wyrażać jego niepokój. Gareth pospiesznie odwrócił
wzrok, usiłując zająć się obserwowaniem tłumu, i właśnie wtedy
zauważył orków. Nagle z wyjątkową ostrością wróciło do niego
wspomnienie procesji Helmosa. Kapitan Argot pytał wtedy żołnie-
rzy, dlaczego nie biorą w niej udziału orkowie. Usłyszał rozmowę
sprzed dziesięciu lat tak wyraźnie, jakby mężczyźni stali przy nim
i dzisiaj.
— Myślicie, że coś knują? — zapytał Argot.
— Nie, kapitanie! — odpowiedział jeden z oficerów. — Ich
szamani mówią, że pojawiły się złe znaki.
— Co tam znowu? Stado gęsi pofrunęło z południa na północ
zamiast odwrotnie?
— Coś w tym rodzaju. Czy widział pan dzisiaj wschód słońca,
kapitanie?
— .. .był wyjątkowo piękny, jakby bogowie pobłogosławili ten
dzień.
— ł właśnie orkowie uznali go za wyjątkowo straszny...
Gareth pamiętał tamten wschód słońca — nigdy nie widział ni-
czego podobnego, całe niebo stanęło w płomieniach. Pamiętał tak-
że, że znaki mówiły prawdę. Helmos przeżył Transfigurację, lecz
otrzymał miano Lorda Smutku, a jego dalsze życie wydawało się
potwierdzać tę złowieszczą przepowiednię. Gareth starał się przy-
pomnieć sobie dzisiejszy wschód słońca, lecz nie mógł. Widocznie
niczym się nie wyróżniał.
Serce zaczęło mu bić szybciej. Patrzył na ogromny tłum orków
przewyższających o głowę wszystkich ludzkich sąsiadów usuwa-
jących się z drogi, by uniknąć z nimi styczności, trzymających przy
nosach chusteczki, by stłumić rybi odór. Gareth miał ochotę pod-
biec i uściskać ich.
Logiczna część umysłu Garetha wiedziała, że dawanie wiary
znakom orków równa się wierze w takie niemądre przesądy, jak
unikanie czarnych kotów czy spodziewanie się pieniędzy, kiedy za-
swędzi dłoń. Lecz inna część, ta, która kazała mu ciskać rozsypaną
sól przez lewe ramię, nabrała otuchy. Gdyby znaki były złe, orko-
wie by nie przyszli. A zatem znaki na Transfigurację Dagnarusa
muszą być dobre!
Ospała od upału procesja wlokła się w stronę świątyni. Gareth
z wdzięcznością wszedł w zacieniony portyk, ocierając rękawem
pot z twarzy, gdy nikt nie patrzył. Wraz z pozostałymi członkami
służby księcia zasiadł na honorowych miejscach w pierwszym rzę-
dzie ogromnego, rozbrzmiewającego echem audytorium. Silwyth
poszedł złożyć hołd przed ołtarzem elfów.
Świadoma swego znaczenia szlachta usadowiła się na swoich
miejscach ze spokojną godnością. Szambelan prosił ich wcześniej
o zachowanie należnej, pełnej szacunku ciszy, w nadziei, że to
wpłynie na resztę tłumu. Nadzieja okazała się płonna. Podnieceni
paradą i spodziewaną ceremonią, prości ludzie — choć nieco przy-
cichli po wejściu do Świątyni, przytłoczeni poważną atmosferą —
zajmowali miejsca na galerii wśród rozmów, a niekiedy i stłumio-
nych śmiechów.
Gareth był rad, że nie ma obowiązku rozmawiać z Silwythem
czy kimkolwiek innym. Twarze bogów wyobrażone ponad ołtarzem
zdawały się spoglądać na niego z wyrzutem. Powiedział sobie, że to
nonsens, równie głupi, jak wiara w znaki orków. Starał się na nich
nie patrzeć, ale wzrok sam zwracał się w tamtą stronę i za każdym
razem, gdy na nich zerkał, przekonywał się, że patrzą na niego suro-
wo. Wiercił się na krześle, aż jego sąsiad — podczaszy księcia —
zmarszczył brwi i pokręcił głową.
Powrócił Silwyth i zajął miejsce. Elf, którego twarz zazwyczaj
była pozbawiona wyrazu, wyglądał niezwykle ponuro.
— Co? — szepnął Gareth, skubiąc rękaw ceremonialnej szaty
Silwytha. — Co się stało?
Silwyth ledwo na niego spojrzał.
— Powiedz mi! — nalegał Gareth, znów w szponach dzikiego
lęku.
Silwyth zacisnął wargi, jakby zbierał się w sobie. Następnie
przemówił po elfiemu, bardzo cicho:
— Moja ofiara została odrzucona.
Gareth wpatrywał się w elfa z przerażeniem. Chciał mówić, da-
lej pytać, lecz brakło mu siły.
— To nie jest zły znak dla Jego Wysokości — wyrzekł z trudem
elf. — Zły znak jest dla mnie. Muszę się zastanowić, co to znaczy.
— Co to znaczy? — dopytywał się Gareth, ale Silwyth zamknął
się w sobie i nie chciał powiedzieć nic więcej.
Gareth skulił się na krześle, przygnębiony, tak zatrwożony, że
zrobiło mu się niedobrze. Podniósł wzrok na okropne figury ponad
ołtarzem i aż się skurczył pod ich spojrzeniem.
Pochylając głowę, pragnąc ukryć się przed tym strasznym wzro-
kiem, zmówił modlitwę, pierwszą płynącą z serca modlitwę do bo-
gów od czasu, gdy miał dziesięć lat. „Jeśli książę umrze, ukarzcie
i mnie, bo jestem tak samo winien jak on!"
Tłum w końcu się usadowił. Dziesięciu Wysokich Magów we-
szło jeden za drugim i zajęło honorowe miejsca na scenie, na dzie-
sięciu ustawionych tam krzesłach z wysokimi oparciami.
Wkrótce będzie po wszystkim.
Gareth miał lodowato zimne ręce, stracił czucie w palcach. Za-
czął je rozcierać; w trakcie tej czynności poczuł delikatne mrowie-
nie na karku i w górnej części kręgosłupa, uczucie, że ktoś mu się
przygląda. Odwrócił się, lecz za sobą nie zobaczył nikogo. Spojrzał
na prawo i napotkał spojrzenie szeroko otwartych, przerażonych
oczu lady Valury.
Siedziała po drugiej stronie przejścia między rzędami, ale także
w pierwszym rzędzie, gdyż jej mąż był Lordem Dominium i miał
uczestniczyć w ceremonii. Była niezmiernie blada, tak blada, że
jedna ze służących wachlowała ją delikatnie. Dłoń Valury zaciskała
się mocno na naszyjniku, turkusowym wisiorku, który podarował
jej Dagnarus. Nie widząc swych dam, otaczającego ją tłumu, męża,
który właśnie zasiadał z pozostałymi Lordami Dominiów w pobliżu
ołtarza, Valura wpatrywała się żarliwie w Garetha. Tak wymowne
były jej piękne oczy, że zrozumiał ją bez trudu, jakby krzyczała.
Prosiła, by ją zapewnił, że wszystko będzie dobrze.
Nie mógł. Spróbował się uśmiechnąć, jednak jego uśmiech mu-
siał być niepewny, gdyż jej nie pomógł. Lady Valura opadła na
oparcie krzesła z zamkniętymi oczami. Pokojówka energiczniej po-
machała wachlarzem.
Wejście królowej z damami dworu tłum powitał wiwatami. Wi-
waty nabrały mocy — przemieniając się w prawdziwy ryk uczucia
— gdy wszedł król. Odziany w aksamitne szaty podbite gronosta-
jem podszedł bez pomocy do sceny. Podczas procesji wyglądał kru-
cho i słabo, ale może był to skutek upału. W Świątyni zrzucił brze-
mię wieku. Wydawał się wyższy niż zwykle i szedł długim, pew-
nym krokiem.
Gareth patrzył przed siebie, na ołtarz, ale go nie widział. Nic nie
widział i nic nie czuł, ani strachu, ani rozpaczy. Chłód z dłoni
ogarnął całe ciało. Ludzie ruszali się i mówili, ale byli marionetka-
mi z przedstawienia na jarmarku, o małych, groteskowych drewnia-
nych ciałach, uwiązanych do sznurków.
Król Tamaros zasiadł po jednej stronie ołtarza, na wprost Naj-
wyższego Maga. Tłum po raz ostatni zaszeleścił, odkaszlnął, po
czym zapadł w milczenie.
Najwyższy Mag wstał. Pokłonił się królowi, a następnie wymó-
wił słowa, które rozpoczynały ceremonię.
— Wprowadźcie kandydata.
Dwaj Lordowie Dominiów —jednym z nich był mąż Valury —
udali się do alkowy. Otworzyły się drzwi. Gareth z niesłychaną ja-
snością przypomniał sobie ceremonię Transfiguracji Helmosa i zda-
wało mu się, że ogląda dwie ceremonie jednocześnie — ta, którą
widział przed laty, nakładała się na tę, której świadkiem był w tej
chwili. Helmos zatrzymał się w drzwiach, otaczał go blask.
Dagnarus nie zatrzymał się. Nigdy nie grzeszył cierpliwością,
musiał chyba stać tuż przy drzwiach, gdyż skoro tylko zaczęły się
otwierać, wyprysnął z nich bokiem, nie czekając nawet na ceremo-
nialną eskortę, która musiała go dogonić. Był w doskonałym nastro-
ju, uśmiechał się triumfalnie.
Najwyższy Mag zmarszczył brwi, nawet Tamaros miał poważną
minę i z lekkim wyrzutem potrząsnął głową.
Dagnarus natychmiast pojął, że jego pośpiech był niewłaściwy,
a jego beztroska nie na miejscu. Zwolnił kroku, zaczekał na eskor-
tę i zdołał ułożyć twarz w wyraz bardziej przypominający pokorę
Ii skruchę. Przed ołtarzem zatrzymał się.
Przez tłum przeleciał szmer. Dagnarus jeszcze nigdy nie wyda-
wał się tak królewski, tak przystojny. Jego twarz wyrażała zwycię-
stwo i radość; wcale się nie bał. Ukłonił się nisko ludziom, którzy
go za to pokochali. Tu i ówdzie rozległy się spontaniczne oklaski,
na które Najwyższy Mag zareagował zgorszonym, pełnym nagany
spojrzeniem. Odwracając się, Dagnarus zbliżył się do ojca i ukląkł
przed nim.
— Ojcze, proszę cię o błogosławieństwo — powiedział. Jego
czysty, donośny głos odbił się echem od wysokiego sklepienia.
Król Tamaros, wzruszony i zadowolony, położył dłoń na pochy-
lonej głowie syna i pogładził kasztanowate, skręcone w loki włosy.
Jego odpowiedź słyszeli jedynie siedzący w pierwszym rzędzie,
lecz wszyscy czuli ją w sercach.
— Błogosławię cię, mój synu. Jestem dziś z ciebie bardzo
dumny.
Dagnarus wstał i zwrócił się twarzą do brata.
Helmos, odziany w zbroję Lorda Dominium, stał przy boku
ojca. Lordowie Dominiów nie nosili dzisiaj hełmów, ale Helmos
wyglądał, jakby miał go na głowie, gdyż jego twarz była twarda
i zimna niczym stal. Najwyższy Mag patrzył z niepokojem, tłum
znieruchomiał w napięciu oczekiwania, spodziewając się, obawia-
jąc czy też mając nadzieję, że ujrzy nieprzyjemną scenę.
Dagnarus ponownie ukląkł. Unosząc głowę, spojrzał na przy-
rodniego brata.
— Helmosie, proszę cię o błogosławieństwo. Bez niego nie
poddam się tej ceremonii.
Dagnarus był szlachetny, piękny, pokorny, przejęty, poważny.
Helmos wbrew sobie poczuł wzruszenie. Zawahał się, jakby
rzeczywiście chciał odmówić błogosławieństwa, popatrzył badaw-
czo na Dagnarusa, jakby chciał przeniknąć w głąb duszy brata. Da-
gnarus nieustraszenie, pewnie odwzajemnił jego spojrzenie.
Gareth, który wiedział, że to tylko udawanie i Dagnarus w du-
chu śmieje się z Helmosa, aż się skręcił na krześle, zasłonił oczy,
nie mogąc patrzeć na drwiny, wręcz szyderstwo z Helmosa.
„Odmów!" — zaklinał go Gareth, ale wiedział, że Helmos tego
nie uczyni, gdyż został oczarowany przez Dagnarusa, niczym mysz
przez węża.
— Błogosławię cię, mój bracie — rzekł w końcu Helmos za-
łamującym się ze wzruszenia głosem.
— Dziękuję, bracie — powiedział Dagnarus, a wszyscy obecni
wyciągnęli chusteczki i otarli łzy.
Gareth westchnął i uniósł głowę.
Na końcu Dagnarus podszedł do matki, która zerwała się z krze-
sła i rzuciła na niego, tuląc go z płaczem, aż lekko wytrącony z rów-
nowagi odplątał z szyi jej ramiona i oddał ją damom dworu.
Wówczas odwrócił wzrok i po raz ostatni popatrzył na tłum. Pa-
trzył wprost na Valurę, tak długo, że — Gareth był pewien — dla
wszystkich zebranych w budynku musi stać się jasne, że łączy ich
miłość, a Silwyth wymruczał w mowie elfów:
— Nie rób jej tego, Wasza Wysokość!
Gareth nie widział lady Valury, która zapadła się w swoje krze-
sło, otoczona służebnymi.
Wreszcie Dagnarus odwrócił wzrok i cofnął się na swoje miej-
sce przy ołtarzu.
— Jestem gotów, Najwyższy Magu — powiedział, a w jego
głosie brzmiał triumf zwycięstwa.
Ceremonia potoczyła się dalej, tak jak dawniej, z Helmosem.
Najwyższy Mag usiadł z powrotem na krześle. Rozpostarto przed
nim welinowy zwój oraz podano pędzelek i słoiczek krwi jagnięcia.
Był przygotowany do odebrania woli bogów, zapisania tytułu, jaki
Dagnarus będzie odtąd nosił jako Lord Dominium.
— Niechaj rozpocznie się Cud Transfiguracji — obwieścił Naj-
wyższy Mag.
Dagnarus ukląkł przed ołtarzem. Zbliżył się do niego król Ta-
maros, położył obie ręce na pochylonej głowie syna i wezwał bo-
gów, by obdarzyli kandydata mądrością i mocą należną Lordowi
Dominium.
— Czy ty, Dagnarus, syn Tamarosa, chcesz poświęcić swe ży-
cie służbie dla innych? Czy jesteś gotów w razie potrzeby oddać za
I nich życie?
— Jeśli bogowie zechcą, tak — odrzekł Dagnarus.
Tamaros odstąpił od ołtarza.
Dagnarus odwrócił się twarzą do zebranych. Skrzyżował ręce na
piersi, na jego twarzy malowała się pewność siebie, spokój, przeko-
nanie. Gareth przestał oddychać, czekał na pojawienie się na twarzy
Dagnarusa wyrazu bólu, który będzie znakiem, że rozpoczęła się
Przemiana.
Dagnarus stał bez ruchu z pochyloną głową.
Nic się nie wydarzyło.
Stał dłużej. Znowu nic.
Dziesięciu magów zerkało na siebie szybko, niespokojnie. Lor-
dowie Dominiów patrzyli prosto przed siebie z nieruchomymi twa-
rzami, choć tu i ówdzie drgnęły mięśnie szczęk. Król Tamaros
ściągnął brwi. Jego dłonie zacisnęły się na poręczach krzesła. Rzu-
cił gniewne spojrzenie na Najwyższego Maga.
Reinholt powtórzył nerwowo, bez przekonania:
— Rozpoczyna się Cud Zbroi.
Tyle że to była nieprawda. Nic się nie rozpoczęło, zupełnie nic.
Z publiczności dobiegły ciche pomruki. Król Tamaros był roz-
juszony. Helmos patrzył na brata z litością. Rozległ się piskliwy
głos królowej Emillii, pytającej płaczliwie:
— Co się dzieje? Nie rozumiem!
Dagnarus podniósł głowę. Był wściekły. Wściekłość wypłynęła
z niego niczym wirujący cyklon. Gareth odczuł uderzenie tej strasz-
nej wściekłości, aż wcisnęła go w krzesło. Nie on jeden. W całej
Świątyni ludzie wydawali zaskoczone jęki, dzieci zaczęły płakać,
płomienie świec na ołtarzu zamigotały i przygasły.
Najwyższy Mag powstał. Twarz jego wyrażała powagę i suro-
wość. Nigdy dotąd nie zdarzyło się nic podobnego. Reinholt prze-
praszająco spojrzał na króla. Tamaros obrzucił Najwyższego Maga
spojrzeniem pełnym złości, ale nic nie można było zrobić i król
o tym wiedział. Bogowie przemówili.
— Jest mi niezmiernie przykro, książę — powiedział Najwyż-
szy Mag — ale zdaje się, że bogowie odrzucili twoją kandydaturę.
Ręce Dagnarusa opadły wzdłuż boków. Palce zacisnęły się w pię-
ści. Dosłownie zatrząsł się z gniewu, że nie spełniło się jego pragnie-
nie, jego twarz powlókł rumieniec, niemal czarny z furii. Wściekle
zagryzł wargę, aż na podbródek pociekła strużka krwi. Nie tylko od-
mówiono mu spełnienia najgorętszego marzenia; został upokorzony
przed całym królestwem, przed ojcem i matką, przed Valurą, przed
bratem.
— Nie! — krzyknął Dagnarus głosem przechodzącym w pisk.
— Nie! — Odwracając się, uderzył zaciśniętą pięścią w ołtarz. —
Niech Próżnia pochłonie bogów! Chcę tego!
Wstrząśnięty do głębi swojej istoty, Najwyższy Mag wyciągnął
do księcia rękę, chcąc udzielić mu nagany. Wydając okrzyk bólu,
Reinholt prędko cofnął rękę, jakby się sparzył.
Ciało Dagnarusa stanęło w płomieniach.
Najwyższy Mag, potykając się, odstąpił, zdjęty przerażeniem.
Lordowie Dominiów patrzyli, ogarnięci przestrachem i wstrząśnię-
ci. Król Tamaros z dzikim spojrzeniem zerwał się z krzesła, chcąc
chyba gasić płomienie własnymi słabymi rękoma.
— Cofnij się! —- zawołał strasznym głosem Najwyższy Mag.
— To jest wola bogów! Nie wolno nam się wtrącać!
Helmos złapał ojca, powstrzymał go. Tamaros zwisł w ramio-
nach syna jak zepsuta zabawka, nie mogąc się poruszyć. Królowa
Emillia krzyczała stale na jedną nutę, niczym królik rozrywany na
strzępy przez lisa.
Na polecenie Helmosa Lordowie Dominiów zajęli się załama-
nym królem. Odebrali go z ramion Helmosa i podtrzymując bez-
władne ciało, usadzili króla z powrotem na tronie.
Rzucając zawzięte, wyzywające spojrzenie Najwyższemu Ma-
gowi, Helmos sam podbiegł do Dagnarusa, gotów narazić własne
życie, by uratować brata. Nie zdołał jednak podejść dość blisko, by
go uratować — odepchnęła go gorączka piekielnych płomieni poże-
rających ciało Dagnarusa.
Płomienie wirowały wokół Dagnarusa. Jego ciało, poczerniałe
i zwęglone, zaczynało się popielić w ogniu. Od ostatniego wyzy-
wającego „Nie!" nic już nie powiedział. Nie krzyczał ani nie płakał.
Jego członki skuliły się w śmiertelnym bólu, jednak nie wydał z sie-
bie dźwięku.
Kilkoro ludzi spośród publiczności uległo panice, z krzykiem
wybiegli z budynku. Pozostali siedzieli oszołomieni, z obrzydliwą
fascynacją oglądając straszny spektakl.
Jeden rozdzierający krzyk dobiegł od Valury, lecz potem za-
milkła. Po brzmieniu owego krzyku, który zdawał się wyrywać
wprost z serca, można było sądzić, że umarła.
Gareth był porażony, niezdolny ruszyć się, przemówić. Nie mógł
złapać tchu, a wspomniawszy swą przysięgę, pomyślał, że teraz za-
pewne umrze ze swoim księciem. Nie walczył z losem, nie chciał
żyć. Udręka własnej winy oraz świadomość, że jego udział w tej
okropnej tragedii musi wyjść na jaw, sprawiała, że śmierć wyda-
wała się pożądana.
Płomienie nagle zgasły, jakby zdmuchnięte powiewem zimnego
wiatru. Przed ołtarzem leżała zwęglona masa sczerniałego ciała,
w której nie dało się rozpoznać człowieka. Magowie i Lordowie
Dominiów przyglądali się jej z przerażeniem. Reinholt zerwał ob-
rus z ołtarza, zamierzając przykryć ciało. Zrobił krok do przodu,
lecz natychmiast, wstrząśnięty, cofnął się.
Zwęglona masa zaczęła się ruszać. Wyciągnęły się ramiona.
Głowa uniosła się z podłogi. Ciało, poskręcane i spalone, poczęło
się prostować.
Magowie głośno westchnęli i głośno wezwali litości bogów.
Czarna masa nabrała kształtu i uformowała się: napierśnik, nago-
lenniki, naramienniki, ręce okryte czarnymi rękawicami. Zbroja za-
lśniła w świetle, czarna skorupa, ze ścięgnami i więzadłami wyraź-
nie rysującymi się na tle kości i mięśni z czarnej stali.
Dziesięciu Wysokich Magów zbiło się w stadko niczym kurczęta
podczas burzy. Lordowie Dominiów, przypominając sobie o swoich
obowiązkach, czym prędzej osłonili króla i Helmosa przed zjawą.
Publiczność jakby skamieniała, taka panowała cisza podczas ohydne-
go przedstawienia.
Postać w czarnej zbroi wyprostowała się w całej okazałości.
Oglądała w zdumieniu swoje dłonie i ramiona, twarz — zasłonięta
hełmem o rysach nienasyconego wilka — obróciła się z lewej strony
na prawą. Postać rozprostowała i zgięła palce. Zrobiła dwa kroki,
sprawdzając swą zdolność poruszania się. Wyciągnęła z pochwy
błyszczący czarny miecz i zamachnęła się nim na próbę,- kilka razy,
sprawdzając jego siłę, jego poręczność. Przez cały ten czas jej umysł
musiał się zastanawiać, wątpić, w końcu zaś zrozumiał, pojął- Za-
chwycił się.
Wojownik zwrócił się do publiczności i podniósł przyłbicę
hełmu. Twarz Dagnarusa, pobladła, lecz wciąż przystojna, o oczach
pociemniałych na wspomnienie przeżytego bólu, świeciła mściwym
triumfem. Oczy Garetha wypełniły się łzami. Nie wiedział, czy to
łzy radości, czy gorzkiego smutku. Nie wiedział, czy dziękować bo-
gom, czy ich przeklinać. Otarł niecierpliwie łzy i aż podskoczył,
kiedy na jego ramieniu zacisnęła się zimna dłoń.
— Bądź czujny — szepnął Silwyth. — Uważaj. Jeśli pozostałeś
mu wierny...
Gareth zrozumiał. Będzie musiał dokonać wyboru. Nie było
wątpliwości. Wyboru dokonał już dawno temu, kiedy postanowił
pozostać w pokoju zabaw jako książęcy chłopiec do bicia.
Dagnarus uśmiechnął się drwiąco i kładąc dłoń na głowni mie-
cza, zwrócił się z ukłonem do ojca.
Tamaros siedział skulony na krześle. Nie ruszał się, nie mówił.
Jego skóra przybrała barwę popiołu, patrzył przed siebie szeroko
rozwartymi oczami. Oczy były jedynym żywym elementem w jego
ciele. Gdyby nie one, wyglądałby jak trup. Prawy kącik ust opadł,
prawa ręka ześliznęła się z oparcia i dyndała mu u boku.
— Ojcze. —¦ Dagnarus rzucił mu ukłon obleczoną w czarną rę-
kawicę dłonią. — Masz teraz jednego syna, który włada dniem,
i drugiego, który rządzi nocą!
Tamaros nie drgnął. Próbował coś powiedzieć, ale jedynym
dźwiękiem, jaki wydobył się ze zdruzgotanego ciała, było gardłowe
łkanie, niczym jęk zwierzęcia przeszytego strzałą.
Dagnarus cisnął mu wzgardliwe spojrzenie, po czym zwrócił się
do matki.
— I cóż, matko, zawsze tego pragnęłaś. Jesteś dumna ze swego
syna?
Emillia patrzyła na niego, mrugając. Wstrząs do reszty rozstroił
już osłabiony umysł. Nie pojmowała, co się stało. Wiedziała tyl-
ko, że obserwowała, jak jej syn umiera, a teraz stał przed nią żywy.
Wydała szczebiotliwy, urywany śmiech i wyciągnęła dłoń, aby do-
tknąć czarnej zbroi.
— Jesteś Lordem Dominium, mój synu. A pewnego dnia zosta-
niesz królem. Zawsze o tym wiedziałam. Och, jakiś ty elegancki!
Jej damy, robiąc przerażone miny, rzuciły się ją uciszać.
Dagnarus popatrzył na matkę z pogardą. Obrócił się na pięcie,
stanął plecami do ojca i brata.
— A co mają do powiedzenia bogowie? — zapytał Dagnarus
Najwyższego Maga z leciutkim, szyderczym uśmieszkiem. Wska-
zał na zwój welinu. — Jestem lordem. Lordem czego?
Reinholt wpatrywał się w Dagnarusa, jakby ten mówił w obcym
języku. W końcu, opanowując się, Mag spojrzał na leżący na ołta-
rzu welin. Wyciągnął po niego drżącą rękę i pokazał świadkom.
Zwój był przesiąknięty krwią.
Kiedy Dagnarus uderzył w ołtarz, spowodował, że słoiczek
z krwią jagnięcia przewrócił się, zalewając welin. Lecz stojący naj-
bliżej zobaczyli, że na welinie widnieją słowa, wypisane czarnymi
literami, jakby przez płomień.
— Lord Próżni — odczytał Najwyższy Mag. Upuścił welin na
ołtarz, jakby sparzył sobie palce.
Brawura Dagnarusa opuściła go na chwilę. Twarz pobladła mu
niemal tak samo, jak zdruzgotanemu ojcu, ręka zacisnęła się na
głowni miecza. Przez króciutką chwilę stał się znowu dzieckiem,
które zapamiętał Gareth: niekochanym, zapomnianym, samotnym,
odrzuconym. Gareth nie zdziwiłby się — właściwie na wpół się
tego spodziewał — gdyby Dagnarus nagle załamał się, rzucił się do
nóg ojca i błagał o przebaczenie. Dagnarusa wszakże okrywała am-
bicja, czarna niczym zbroja, i duma, twarda i zimna niczym jej
lśniąca powierzchnia. Podniósł głowę, oczy mu zaświeciły.
— Bądź przeklęty! — powiedział do maga. Gestem ręki Da-
gnarus objął wszystkich obecnych w Świątyni. — Wszyscy bądźcie
przeklęci! I wiedzcie jedno — któregoś dnia będę waszym panem!
Helmos zajmował się ojcem, pochylał się nad nim, rozcierał lo-
dowate, poszarzałe dłonie, pytał, czy go boli. Helmos nie zwracał
uwagi na Dagnarusa — aż do tego oświadczenia. Zrozumiał inten-
cje brata, z daną mu od bogów przenikliwością przewidział niebez-
pieczeństwo.
— Pojmać go! — krzyknął. — Trzymajcie go mocno! Zabijcie,
jeśli trzeba!
Lordowie Dominiów pod wodzą lorda Mabretona dobyli mie-
czy i otoczyli go. Dagnarus oparł się plecami o ołtarz. Choć silny
i zręczny, był osłabiony po tej straszliwej próbie i nie mógł mieć
nadziei, że obroni się przeciw dziesięciu, a do tego przeciw magom
wojny, którzy ruszyli tamtym z pomocą, lękając się właśnie ujaw-
nionego Lorda Próżni.
— Stać!
Głos należał do króla, ledwo można go było rozpoznać, lecz był
dość silny, żeby zabrzmieć ponad brzękiem metalu i szuraniem
stóp.
Tamaros zdołał — bogowie jedni wiedzą, w jaki sposób — pod-
nieść kalekie ciało z krzesła. Z trudem utrzymując równowagę,
wyciągnął przed siebie lewą rękę.
— Nie róbcie mu krzywdy! — rozkazał głosem brzmiącym ni-
czym ochrypły skrzek. — To moja wina. Puśćcie go!
Tamaros bezwładnie padł na podłogę. Korona spadła mu z gło-
wy, potoczyła się przez scenę i zatrzymała u stóp Dagnarusa, w ka-
łuży krwi jagnięcia.
Helmos tego nie widział, pochylał się nad ojcem. Zobaczyli to
Lordowie Dominiów, podobnie jak magowie. Nie potrzeba było or-
ków, aby odczytać ten straszny znak. Lordowie Dominiów stali
z mieczami w pogotowiu, lecz nie uderzali. Tamaros był wciąż kró-
lem. Wydał rozkaz i należało być mu posłusznym.
Dagnarus podniósł koronę. Trzymał migoczący klejnot w dłoni.
Przeszedłszy obok Lordów Dominiów, nie poświęcając im ani jed-
nego spojrzenia, Dagnarus rzucił koronę Helmosowi.
— Zagrzej mi ją, bracie — powiedział.
Zeskakując ze sceny, z wilczym wdziękiem wylądował na głów-
nym poziomie amfiteatru. Tam dołączyli do niego Gareth oraz Sil-
wyth, osłaniający plecy Dagnarusa. Lordowie Dominiów pozostali
na miejscach, podrygując jak ogary czujące jelenia, lecz powstrzy-
mywane przez pana.
Dagnarus podszedł do Valury. Nie wydała z siebie żadnego
dźwięku, poza owym jednym rozdzierającym krzykiem, kiedy my-
ślała, że widzi śmierć kochanka. Podniosła na niego wzrok, blada
i piękna niczym ścięta lilia. Dagnarus wyciągnął rękę w czarnej rę-
kawicy.
— Skoro mam być Lordem Próżni, czy będziesz moją damą?
— zapytał.
Valura zawahała się jedynie przez moment. Ponad Dagnaru-
sem zerknęła na męża, po czym, ignorując krzyki i płacz swoich
służebnych, podała dłoń Dagnarusowi. Odwracając się tyłem do
męża, podążyła z Dagnarusem przejściem między rzędami. Para
z dziwnym i strasznym majestatem szła ku ogromnym podwój-
nym drzwiom. Za nimi szli Gareth i Silwyth. Elf stale strzegł ple-
ców Dagnarusa.
— Dagnarusie! — zawołał Helmos. Jego głos poniósł się przez
Świątynię. — Dagnarusie, mój bracie, daję ci szansę odkupić winy.
Wyrzeknij się zła, które cię opętało. Nasz ojciec nakazuje okazać ci
miłosierdzie, a my będziemy mu posłuszni. On cię miłuje, Dagnaru-
sie. Przez wzgląd na naszego ojca, odwróć się.
Dagnarus odwrócił się, ale z wyzywającym wyrazem twarzy.
— Niech cię Próżnia pochłonie, bracie! — zawołał głośno. —
I naszego ojca!
KRÓL UMARŁ,
NIECH ŻYJE KRÓL
Koń Dagnarusa w ceremonialnej uprzęży i z różami wplecionymi
w grzywę i ogon stał przed Świątynią. Trzymał go jeden z człon-
ków Gwardii Królewskiej, człowiek, który zasłużył sobie na ten
zaszczyt bohaterstwem w bitwach. Koń miał triumfalnie ponieść
nowo mianowanego Lorda Dominium do pałacu. Gwardia Królew-
ska utworzyła wokół konia krąg, chroniąc go przed ciekawskimi ga-
piami, którzy — nie mogąc się wcisnąć do Świątyni — czekali na
zewnątrz, aby powitać wiwatami nowego Lorda Dominium.
Tłum był wesoły i hałaśliwy, całkiem jakby czekał na otwarcie
jarmarku. Wielu przyniosło flaszki z winem, aby ugasić pragnienie,
jedna grupa przyprowadziła minstrela, który ułożył pieśń na cześć
Dagnarusa, a teraz ku ogólnemu zadowoleniu śpiewał ją po raz
szesnasty, obsypywany deszczem monet. Dzieci tańczyły, podczas
gdy grupka orków uczyła bardziej łatwowiernych ludzi grać w pro-
stą grę hazardową, w której posługiwano się trzema muszelkami
i ziarnkiem grochu.
Szepty, że zaszło coś złego, wyfrunęły ze Świątyni jak wielkie
ptaki o nietoperzych skrzydłach. Ich cień padł na tłum, uciszając
śpiewaka i przerywając taniec. Drzwi Świątyni stały otworem, aby
jak najwięcej osób mogło widzieć i słyszeć. Ci stojący najbliżej
drzwi przekazywali stojącym dalej, co się dzieje. Ci stojący dalej
opowiadali o wszystkim swoim sąsiadom.
— Próżnia... Próżnia... Próżnia... — poniósł się szept, wy-
wołując u ludzi zgorszone spojrzenia, przeciągłe westchnienia
i okrzyki niedowierzania.
Tłum ruszył falą do przodu, pchnięty jedną myślą: każdy chciał
wcisnąć się do środka, aby zobaczyć, co się dzieje. Żołnierze
strzegący drzwi Świątyni zareagowali natychmiast. Odepchnęli ga-
wiedź, jednak oni także słyszeli owe pogłoski. Mieli zafrasowane
miny i często zerkali na swych dowódców.
— Dowiedz się, co zaszło! — polecił Argot, lecz w tej samej
chwili uzyskał odpowiedź.
Na szczycie schodów Świątyni stanął Dagnarus. Blask słońca
odbił się od czarnej zbroi, która zaiskrzyła się tysiącem ciemnych,
niesamowitych barw tęczy. Przyłbica była podniesiona. Zatrzyma-
wszy się na szczycie schodów, książę rozejrzał się szybko wokół,
chcąc zorientować się w sytuacji. Zignorował brzęczący tłum i wy-
straszonych żołnierzy. Byli dla niego niczym robactwo. Gdyby go
rozgniewali, zgniótłby ich.
Odwracając się, Dagnarus powiedział coś do Silwytha i ręką
wykonał gest. Elf skinął głową. Spokojny, że jego rozkaz zostanie
spełniony, Dagnarus wraz z Valurą u boku, trzymającą go mocno za
rękę, ruszył majestatycznie schodami. Nikt się nie ruszył, by ich za-
trzymać. Tłum i żołnierze rozstępowali się przed nimi. Rodzice po-
rywali na ręce płaczące dzieci, zasłaniali im oczy przed tym strasz-
nym widokiem. Orkowie, gdy mijał ich Dagnarus, czynili znak
chroniący przed złem.
Gwardzista, który trzymał konia, stał w miejscu, dopóki zjawa
w czarnej zbroi nie zbliżyła się do niego. Wówczas nie wytrzymał
dłużej. Uciekł, woląc ponieść karę za niewykonanie rozkazu, niż
narazić się na utratę duszy za sprawą demonicznego księcia.
Koń księcia był dobrze wyćwiczony, nie ruszył się. Kolor zbroi
pana nie czynił zwierzęciu różnicy; strach, podniecenie i napię-
cie przypominały mu pole walki. Koń zwrócił oko na Dagnarusa
i potrząsnął grzywą, jakby chciał powiedzieć niecierpliwie: „Ru-
szajmy wreszcie w drogę!"
Dagnarus zatrzymał się i pogładził konia po szyi.
— Ty także jesteś mi wierny — powiedział miękko, wzruszo-
ny. — Nie zapomnę.
Uniósł Valurę w ramionach i posadził ją na koniu. Szybkim,
niezwykle zręcznym ruchem, jakby zbroja była przylegającą do
skóry czarną materią, nie zaś ciężkim metalem, Dagnarus sam do-
siadł konia. Silwyth zarekwirował dla siebie i Garetha jednego
z koni gwardzistów. Gareth siadł za elfem, mocno obejmując ra-
mionami jego smukłe ciało.
W Świątyni rozległo się zawodzenie, z wielu gardeł wydarł się
okrzyk:
— Król umarł!
Okrzyk usłyszał kapitan Argot. Spojrzał on najpierw na Świąty-
nię, a potem na Dagnarusa, który sadowił się w siodle. Argot dał
ostrogę swojemu koniowi. Wyciągając rękę, kapitan złapał książę-
cego konia za uzdę.
Dagnarus spojrzał w oczy człowiekowi, który od dzieciństwa
był jego przyjacielem i mentorem, a później lojalnym żołnierzem
i towarzyszem. Kapitan spojrzał w oczy człowiekowi, którego po-
dziwiał więcej niż kogokolwiek.
— Zsiądź, panie — powiedział Argot. — Jesteś aresztowany.
Dagnarus nie ruszył się. Położył dłoń na szyi konia, aby uspo-
koić zwierzę, które tańczyło niecierpliwie, chcąc ruszać w drogę.
— Komu jesteś wiemy, kapitanie? — zapytał Dagnarus.
— Mojemu królowi — odrzekł kapitan Argot z zaciętą, po-
bladłą twarzą.
— Czyli Helmosowi — zauważył oschle Dagnarus.
— Tak, panie — przytaknął Argot.
Dagnarus położył dłoń na głowni miecza.
— To ty mnie nauczyłeś, jak się nim posługiwać. Nie zmuszaj
mnie, bym go użył do zabicia ciebie.
— Zrobisz, co musisz, panie — rzekł beznamiętnie Argot. — Ja
również.
— Bądź przeklęty, niewierny łajdaku! — rzucił ze złością Da-
gnarus, dobywając miecza i wznosząc go.
Porucznicy i żołnierze, zawstydzeni dzielnością dowódcy, rzu-
cili się do działania, na pomoc swemu kapitanowi. Dagnarusa i jego
popleczników otoczył krąg stali. Dagnarus, widząc ich przewagę
w liczbie stu do jednego, zawahał się.
— Nie bój się o mnie, ukochany! — zawołała zapalczywie Va-
lura, cofając ręce z talii Dagnarusa. — Bij ich!
— Puśćcie go, kapitanie! To rozkaz.
Argot zaskoczony podniósł wzrok.
Na szczycie schodów Świątyni stał Helmos.
— Pozwólcie im wszystkim odejść. Taki był przedśmiertny
rozkaz mego ojca, a ja go uszanuję. Nikomu nie wolno tknąć moje-
go brata i tych, którzy postanowili mu towarzyszyć, jeżeli tylko
opuszczą miasto Vinnengael. Ale jeśli powrócą do miasta, jako zde-
klarowani czciciele Próżni zostaną uznani za wyjętych spod prawa
i zgodnie z prawem czeka ich śmierć.
Argot nie odwracał wzroku od Dagnarusa i nie puszczał uzdy.
— Proszę to rozważyć, Wasza Królewska Mość! — krzyknął.
— Powinniśmy go pojmać teraz, zanim nie urośnie jego zła potęga!
— Otrzymaliście rozkaz, kapitanie — powiedział Helmos gło-
sem surowym z żalu i smutku. — Jestem waszym królem i wyma-
gam posłuszeństwa.
Argot powoli wypuścił konia.
— Z drogi, żołnierze — rozkazał ponuro.
Dagnarus wsunął miecz do pochwy. Żołnierze cofnęli się, rzu-
cając nań groźne spojrzenia. Dagnarus przemówił słowo do konia,
dotknął jego boków ostrogami. K.oń wyrwał do przodu. Ludzie pierz-
chali w przerażeniu, chcąc umknąć z drogi rozpędzonemu wierz-
chowcowi. Silwyth i Gareth jechali za nimi; elf siedział w siodle
wdzięcznie i spokojnie, wystraszony mag podskakiwał i kurczowo,
rozpaczliwie trzymał się Silwytha.
Stukot podkutych kopyt zadźwięczał na bruku, zadźwięczał
w sercach i głowach. Nikt się nie ruszył, dopóki ten stukot nie za-
marł w gorącym, nieruchomym powietrzu. Dopiero wówczas lu-
dzie, oszołomieni, ogłupieli, popatrzyli po sobie z niedowierzaniem
i powątpiewaniem.
Odkąd pamiętali, królem był Tamaros. Był królem, jak daleko
sięgali pamięcią ich ojcowie i dziadkowie. Niektórzy myśleli, że już
zawsze nim będzie. Teraz go zabrakło i poczuli się, jakby jakiś łobuz
kopnął kulę, na której oni — biedne kaleki — się opierali. Rano ży-
cie było bezpieczne, pewne. Teraz nie było już nic pewnego.
Popatrzyli na schody Świątyni, na nowego króla, ale Helmosa
nie było. Wrócił do środka, aby zająć się ciałem ojca. Nieszczęśli-
wi, niespokojni, osieroceni, ludzie poczęli się rozchodzić, spieszyć
z powrotem do domów, aby pozamykać w skrytkach cenne rzeczy
i porachować zapasy, jak w czasie wojny.
— To był błąd — odezwał się ponuro Argot. — Błagam bo-
gów, aby Jego Królewska Mość nie pożałował tego.
— Taki był przedśmiertny rozkaz jego ojca — oznajmił jeden
z poruczników, który pełnił służbę w Świątyni. — Wyraźnie sły-
szałem króla. Rozkazał, by nikt nie robił krzywdy księciu Dagna-
rusowi.
— Rozkaz, którego nowy król powinien z całym szacunkiem
nie posłuchać. Tamaros nie żyje! — rzekł ostro Argot z zasępioną
twarzą. — Kłopoty tego świata już go nie dotyczą. Ale my żyjemy.
I zapamiętaj sobie moje słowa — to my będziemy cierpieć.
Helmos powrócił do ołtarza. W Świątyni kilkoro ludzi wciąż
siedziało na krzesłach — byli zanadto ogłuszeni oglądaną kata-
strofą, by móc wstać. Inni patrzyli i z nadzieją czekali na jakiś cud
lub przynajmniej coś, co ich uspokoi. Większość jednakże wyszła,
pragnąc opowiedzieć przyjaciołom i znajomym, co widzieli, wyga-
dać się, rozładować szok i przestrach.
Uzdrowicielka robiła, co mogła, aby ułożyć ciało króla: zamk-
nęła wpatrujące się przed siebie oczy, ale na próżno starała się
wygładzić nieładny grymas wykrzywiający usta. Lordowie Domi-
niów uformowali wokół ciała straż honorową i czekali na rozkazy
od Helmosa.
Przede wszystkim polecił usunąć królową, która wciąż była
obecna i nalegała, aby ktoś powiedział Dagnarusowi, że pragnie
z nim pomówić. Gdy powiadomiono ją delikatnie, że król nie żyje,
królowa powiedziała ostro:
— To tylko atak. Wkrótce przyjdzie do siebie. Gdzie jest mój
syn? Dlaczego do mnie nie przychodzi?
— Przytłacza ją smutek. Zabierzcie ją do zamku — rzekł Hel-
mos, patrząc z litością na Emillię. — Dajcie jej trochę soku mako-
wego, żeby mogła zasnąć.
— Mój panie — odezwała się Anna, stając u boku męża. Jej
twarz była wilgotna od łez. — Przykro mi. Bardzo mi przykro.
Przytulił ją mocno, znajdując pociechę w jej miłości. Nie mógł
jednak długo oddawać się żalowi. Był teraz królem. Już gromadzili
się wokół niego ludzie, chcący zarzucić go pytaniami i żądaniami.
Najpierw jednak pożegna się po raz ostatni ze zmarłym.
Helmos i Anna uklękli przy ciele. Ujmując dłonie ojca, już
śmiertelnie chłodne, we własne, Helmos modlił się na głos, prosząc
bogów, aby pobłogosławili ojca i przyjęli go do swojej pięknej kra-
iny, gdzie połączy się ponownie z kobietą, której nigdy nie przestał
kochać. Helmos złożył nieruchome ręce na piersi ojca.
Helmos próbował następnie odmówić modlitwę o miłosierdzie
i przebaczenie dla swego brata, gdyż wiedział, że Tamaros prag-
nąłby tego. Jednak słowa modlitwy nie mogły nowemu królowi
przejść przez usta. Nie zdołał ich nawet wymówić w sercu. Zrozu-
miał wtedy, że to bogowie powstrzymują jego modlitwę. Nie tylko
nie chcieli jej spełnić, ale nie chcieli jej nawet usłyszeć.
Spełniwszy obowiązek wobec zmarłego, Helmos musiał zacząć
myśleć o żywych. Wstając, popatrzył na Lordów Dominiów, którzy
stali wokół niego, zatopieni w cichej modlitwie.
— Gdzie jest lord Mabreton? — zapytał Helmos.
— Odjechał, Wasza Królewska Mość.
— Odjechał. Dokąd? — dopytywał Helmos, choć sam się do-
myślał.
— Pomścić swój honor, Wasza Królewska Mość — odrzekł po-
nuro elf.
Helmos przybrał poważną minę.
— Poleciłem, aby memu bratu nie czyniono krzywdy.
— Lorda Mabretona nie obowiązują rozkazy ludzkiego króla,
panie — odparł elf. — Nie rzucił mu wyzwania od razu, tutaj, w tej
sali, wyłącznie dlatego, że jest to miejsce święte, gdzie nie wolno
rozlewać krwi.
Helmos w duchu poczuł ulgę. Stał w obliczu nieprzyjemnego
dylematu. Jako ujawniony wyznawca Próżni, jego brat nie mógł
dłużej żyć. Z drugiej strony życzeniem ojca było, aby księciu nie
robić krzywdy. Wyglądało na to, że problem rozwiąże za niego ktoś
inny.
— Co się stanie z lady Valurą? — zapytał.
Twarz elfa przybrała wyraz zawziętości.
— Jeśli to możliwe, zostanie pojmana żywcem. Jeśli pozosta-
ła jej choć odrobina honoru, poprosi o śmierć z ręki męża, którego
skrzywdziła. Jej prośba zostanie spełniona, co do tego nie ma wąt-
pliwości. Jeśli tego nie zrobi, lord Mabreton zawiezie ją z powro-
tem do jej domu i odda rodzicom, na których Dom sprowadziła hań-
bę i ruinę. Mąż może zażądać całego majątku i ziemi jako zadość-
uczynienie za wyrządzoną mu zniewagę. Jeśli urodziła mu dzieci,
każe je uśmiercić.
— Na litość bogów! — zawołała Anna. — Wszak zbrodnię
popełniła ich matka! One są niewinne.
— To prawda, Wasza Królewska Mość — przyznał z ukłonem
elfi lord. — Jednak skrzywdzony mąż nie może mieć pewności, czy
to istotnie jego dzieci. Nie zaryzykuje powierzenia przyszłości swo-
jej linii bękartom. A teraz, jeśli Wasza Królewska Mość mi wyba-
czy, lord Mabreton prosił mnie o przekazanie wiadomości o tym
smutnym zdarzeniu Tarczy Boskiego. Muszę natychmiast ruszać.
Jeśli bogowie pozwolą, wrócę na czas, aby wziąć udział w pogrze-
bie czcigodnego ojca Waszej Królewskiej Mości.
— A Silwyth, co z nim? — zapytał Helmos, przypominając so-
bie, że elf podążył za Dagnarusem.
— Nie jestem pewien, Wasza Królewska Mość.
Elfi lord był lojalnym zwolennikiem Tarczy. Wiedział, że Sil-
wyth i jego rodzina są przez Tarczę faworyzowani. Podejrzewał
także, że Silwyth został umieszczony na dworze królewskim jako
szpieg Tarczy Boskiego. Tego jednak raczej nie mógł wyjawić no-
wemu królowi.
W gruncie rzeczy elfi Lord Dominium był mocno zatroskany.
Po raz pierwszy od ponad stu lat ludzkie królestwo Vinnengael
wraz z podległymi mu państwami było słabe, niestabilne. Elfi lord
lubił Helmosa, lecz nie szanował go tak, jak elfy szanowały Tama-
rosa. Helmos był uczonym, nie władcą. Szpiedzy donosili elfom
o polityce ludzi; elf domyślał się, że teraz, gdy Tamaros umarł, kró-
lestwo Dunkargi rządzone przez wuja Dagnarusa nie ma powodu
pozostać lojalne i oderwie się. Może nawet wypowie wojnę. Elfi
lord założyłby się o całą swoją fortunę, że Dagnarus zmierza w tej
chwili właśnie tam.
Kapitan ludzkiej armii okazał się wierny Helmosowi, lecz we-
dług raportów żołnierze w bitwie opowiedzieliby się po stronie Da-
gnarusa, nie jego brata. Teraz, kiedy Dagnarus ujawnił się jako wy-
znawca Próżni, mogło się to zmienić, ale nie musiało. To się okaże
z czasem.
Dużo będzie także zależeć od tego, czy Dagnarus uszedł przed
gniewem lorda Mabretona. Jeśli mu się to udało i przeżył, elf nie
miał żadnych wątpliwości, że nowo powołany Lord Próżni dotrzy-
ma obietnicy i postara się zostać władcą Vinnengael.
Gdyby to się stało, Vinnengael czekała wojna domowa. Tarcza
byłby głupcem, gdyby prędko nie wykorzystał zamieszania, aby
przejąć sporne miasta przygraniczne, a może i zdobyć nowe tery-
toria.
Jako Lord Dominium elf zobowiązany był do pokoju. Jako lojal-
ny zwolennik Tarczy będzie zobowiązany do wojny. Głowił się nad
swoją sytuacją.
Helmos czytał myśli elfa tak wyraźnie, jakby widniały wypisane
atramentem na jego czole. Helmos zdawał sobie sprawę z zagroże-
nia dla siebie i swego ludu. I tym razem miał nadzieję, że problem
rozwiąże za niego ktoś inny.
— Jeśli chodzi o Silwytha — odezwał się elf, odpowiadając
wreszcie na zadane mu pytanie — jego zbrodnię osądzi Tarcza.
— Jaką zbrodnię? — zapytał gwałtownie Dunner. Krasnolud
przykuśtykał i stanął obok Helmosa. — Nie uważam, żeby Silwyth
popełnił jakąś zbrodnię. Chyba tylko tę, że pozostał wierny swemu
panu, któremu służył ponad dziesięć lat! A jaką to zbrodnię po-
pełnił książę Dagnarus? Tylko to, że zakochał się w kobiecie tak
niezrównanej piękności, że większą zbrodnią byłoby nie zakochać
się w niej!
— Dagnarus okazał się wyznawcą Próżni — rzekł Helmos.
— Próżnia! — prychnął Dunner. — A co to ma do rzeczy?
Krasnolud był zmartwiony, wstrząśnięty, zasmucony. Podziwiał
i kochał Dagnarusa i nie mógł się pogodzić z tym, co zdarzyło się
księciu — los, który krasnolud pojmował tylko niejasno. Dunner
dziwił się, o co ta cała awantura. Krasnoludy, inaczej niż ludzie, nie
uważają magii Próżni za zło. Traktują ją pragmatycznie, przyznając,
że ma swe zastosowania i swe miejsce, podobnie jak noc i śmierć.
— Nie powinien być wygnany! Jego ciemność sprawia, że Lor-
dowie Dominiów świecą o wiele jaśniej — upierał się krasnolud.
— Jego ciemność nas pomniejsza — rzekł Helmos zimno, z na-
ganą. — A biorąc jego stronę, nie jesteś godzien zaufania, jakie
pokładał w tobie mój ojciec.
Dunner poczuł się dotknięty, i to głęboko. Złożywszy pojedyn-
czy, sztywny ukłon, odwrócił się i bez słowa wyszedł.
Helmos nie zdawał sobie sprawy, jaką ranę zadał krasnoludowi,
a ostre słowa wkrótce zostały pogrzebane pod innymi zmartwienia-
mi, pod smutkiem, strachem, wstydem. Po ciało jego ojca przyszli
nekromanci — magowie zajmujący się zmarłymi — aby za pomocą
rozmaitych czarów przygotować je na okres wystawienia i na po-
grzeb. Helmos z ciężkim, wypełnionym bólem sercem patrzył, jak
spełniają swe obowiązki. Wstydził się swoich uczuć, wstydził się,
że nie potrafi odczuwać bólu po stracie ukochanego ojca, a jedynie
gniew. Gniew na ojca, że w takim czasie pozostawił syna samego,
gniew, że w istocie rzeczy ojciec stworzył nowego, strasznego Lor-
da Próżni.
Nekromanci zakończyli swą pracę. Ułożywszy ciało, nakryli je
złocistym jedwabiem. Zgodnie ze zwyczajem ciało miało być wysta-
wione w głównej komnacie pałacu, aby wszyscy mogli złożyć mu
ostatni hołd. Nekromanci unieśli króla na ramiona i ruszyli żałob-
nym, powolnym miarowym krokiem. Ludzcy Lordowie Dominiów
utworzyli straż honorową, po czym pochód skierował się w stronę
Sali Nekromancji.
Helmos ujrzał nagle, że płomienie świec rosną, a ołtarz roz-
pływa się. Zamknął oczy i wyciągnął rękę, aby złapać równowagę.
Poczuł, że obejmuje go ramię Anny, usłyszał jej wołanie o pomoc,
lecz jej głos był odległy i zdawał się coraz bardziej słabnąć.
Z pomocą dotarł do krzesła — krzesła Najwyższego Maga, tuż
przy ołtarzu. Padając na siedzenie, Helmos ścisnął dłoń żony, zakli-
nając, by nie martwiła się o niego. Przed oczami ujrzał jakby czer-
wony obłok, lecz po chwili przekonał się, że patrzy na splamiony
krwią welin, na którym wypalone były czarne litery.
Helmos z odrazą odwrócił wzrok. Mag pospiesznie zabrał doku-
ment, wręczył go podwładnemu, który ujął go ostrożnie, z niechę-
cią. Dokument odniesiono do archiwum świątynnej biblioteki.
— Uzdrowicielu! — skinął Reinholt. — Zajmij się Jego Kró-
lewską Mością!
Król potrząsnął głową.
— Nie. To była chwilowa słabość. Już czuję się lepiej. Poza
tym — westchnął — jest wiele pracy. Moja droga — zwrócił się do
żony — powinnaś pójść do królowej. Zobacz, czy można coś uczy-
nić, aby ulżyć jej cierpieniu.
Anna przyjrzała mu się z troską.
— Nie chcę cię opuszczać, mój panie.
— Jestem zdrów. Chcę przez chwilę porozmawiać z Najwyż-
szym Magiem. Idź do Emillii. Zabierz z sobą uzdrowiciela. Przekaż
królowej nasze najgłębsze wyrazy współczucia.
Anna poszła, z niepokojem kilkakrotnie oglądając się za siebie.
Kiedy odeszła, a król i mag pozostali sami, Helmos zapytał cicho:
— Czy to źle, Najwyższy Magu, że życzę memu bratu śmierci?
Reinholt milczał, zastanawiał się, jak odpowiedzieć na to pyta-
nie. Nie chciał kłamać, lecz chciał pocieszyć. W końcu rzekł:
— Bogom tylko wiadomo, co musisz uczynić, Wasza Królew-
ska Mość, i dlaczego.
Helmos zdobył się na znużony uśmiech.
— Innymi słowy, bogowie mogą chcieć mnie przekląć, lecz ja
muszę to znieść. Dla dobra mojego ludu mój brat musi umrzeć, a to
ja muszę doprowadzić do jego śmierci.
— Może elfi lord... — zaczął Najwyższy Mag, ale bez wielkiej
nadziei.
Helmos pokręcił głową.
— Mój brat czerpie siłę z Próżni. Z jej pomocą przetrwał ogień
niebieski, który miał go zniszczyć. Nie wierzę, aby zdołał go zabić
jeden Lord Dominium. Możliwe, że nawet wszyscy razem nie zdo-
łamy tego dokonać. Jednak jeśli powróci, musimy się tego podjąć.
Reinholt nie odpowiedział. Widział, jak elfi Lordowie Domi-
niów, zanim pospieszyli do swej ojczyzny, aby zameldować się Tar-
czy, wymienili znaczące spojrzenia. Najwyższy Mag widział, jak od-
chodzi Dunner, zraniony i urażony. Szeregi Lordów Dominiów zo-
stały złamane, podzielone, tak jak niegdyś Tamaros podzielił Kamień
Władzy. Najwyższy Mag na własne oczy ujrzał Próżnię w środku
kamienia. Odwrócił wówczas wzrok, ale ktoś inny nie uczynił tego.
Dagnarus także ją ujrzał i wciągnęła go. Gdyby w owej chwili był
przy nim ojciec, aby go ostrzec o niebezpieczeństwie i odciągnąć,
stanowcza, lecz kochająca ojcowska dłoń mogła uratować syna. To
jednak się nie zdarzyło.
Mimo wszystko pewna pociecha była chyba możliwa.
— Ojciec Waszej Królewskiej Mości działał w najlepszej wierze
— rzekł Reinholt. — Zrobił to, co uważał za właściwe. Nie przypisuj
swemu ojcu winy za to, co się stało. Pragnął jedynie postępować
szlachetnie i wielkodusznie wobec młodszego syna. Dagnarus zaś
wziął ten szlachetny, wielkoduszny postępek i wykrzywił go, zbru-
kal. Nie mam wątpliwości, że młody Gareth — niech bogowie mają
nad nim litość — złamał składaną przez magów przysięgę dochowa-
nia tajemnicy i ujawnił Dagnarusowi, jaki charakter ma Siedem Przy-
gotowań. Dzięki temu książę z góry wiedział, jak odpowiadać, jak
się zachowywać, by wywrzeć na nas wrażenie. On zaprzedał swe
życie, Wasza Królewska Mość. Sami bogowie skazali go na śmierć,
wręcz próbowali zniszczyć go ogniem. Przeżył dzięki Próżni. Jeśli
go zabijesz, będziesz równie niewinny jak kat, który wykonuje kró-
lewski wyrok.
W cieniu opodal widać było maga, który nie chciał przeszka-
dzać królowi w rozmowie.
Zauważywszy go, Reinholt przywołał go gestem.
— Wasza Królewska Mość, wrócił człowiek, którego wysłałem
po informacje. Może zainteresuje cię, co ma do powiedzenia.
— Niech się zbliży — powiedział król.
Braciszek skłonił się przed królem. Miał niezwykle poważną
minę, gdy mówił:
— Tak jak podejrzewałeś, Najwyższy Magu, starożytna kom-
nata poświęcona Próżni, od wielu lat zamknięta i porzucona, została
niedawno otwarta.
Reinholt pokręcił głową.
— Najwyższy Magu, Wasza Królewska Mość, aż boję się wam
o tym powiedzieć, ale... na ołtarzu znaleźliśmy ślady krwi.
Helmos podniósł głowę.
— Krew! Jakieś zwierzę...
Najwyższy Mag westchnął głęboko.
— Sądzę, że nie, Wasza Królewska Mość. Jeśli to, czego się
obawiam, jest prawdą, to może tłumaczyć, jakim sposobem twój
brat przeżył ogień niebieski. Nie chcę mówić nic więcej, dopóki nie
uzyskam dowodów.
— Powiedz mi przynajmniej, co podejrzewasz — rzekł Helmos.
Reinholt zawahał się.
— Nie chcę przysparzać ci większego bólu. To, czego się oba-
wiam, mogło się wcale nie zdarzyć...
— Muszę to wiedzieć teraz, Najwyższy Magu — powiedział
Helmos — jeśli mam się rozprawić z Dagnarusem. — Uśmiechnął
się smutno. — Co do bólu, chyba nie możesz mi sprawić większego,
nawet gdybyś miał mnie podziurawić strzałami o tępych grotach.
— Dobrze zatem, Wasza Królewska Mość. Jest możliwe, że
książę Dagnarus wszedł w posiadanie przedmiotu znanego pod na-
zwą Sztyletu Vrykyla, strasznego i złowrogiego przedmiotu zrodzo-
nego w Próżni. Gdy tego magicznego sztyletu użyje osoba, którą
wchłonęła Próżnia, ma on moc odebrania esencji życiowej ofierze
i oddania jej temu, kto włada sztyletem.
— Bogowie miłosierni! — zawołał wstrząśnięty Helmos z po-
bladłą twarzą.
— Ponadto, Wasza Królewska Mość — ciągnął nieubłaganie
Najwyższy Mag — sztylet, który zabija ofiarę, ma moc ożywiania
zwłok. Był kiedyś pośród nas starzec imieniem Zober. Podejrzewa-
liśmy, że znalazł taki sztylet i zabrał go, zanim zdołaliśmy go za-
trzymać.
— Przedmiot zrodzony w Próżni! — powtórzył Helmos. —
W jaki sposób Dagnarus mógł go zdobyć? Skąd wiedział o jego ist-
nieniu?
— Sądziliśmy, że Zober nie żyje albo wyjechał do jakiejś od-
ległej krainy — powiedział Najwyższy Mag. — Powinniśmy uczy-
nić większy wysiłek, aby go odszukać, upewnić się, gdzie przeby-
wa, lecz w owym czasie był tylko podejrzewany o wyznawanie
Próżni. Nie mieliśmy dowodów. Teraz jednak przypuszczam, że
Gareth musiał dotrzeć do Zobera i od niego uzyskać sztylet. Jak
wszystkie przedmioty zrodzone w Próżni, sztylet niecierpliwie cze-
kał, by ktoś go odnalazł.
— Jak Zober zdobył taką niebezpieczną broń? — zapytał roz-
kazująco Helmos. Przymrużył oczy. — Skąd się o nim dowiedział?
— Z pewnością ze źródeł w bibliotece, Wasza Królewska Mość.
— Tego rodzaju wiedza powinna być zamknięta na klucz, trzy-
mana w tajemnicy!
— Wiedza to obosieczny miecz, Wasza Królewska Mość —
odparł Najwyższy Mag z łagodną wymówką. — Wiele z tego, co
służy dobru, można także wykorzystać dla zła. Sok z maku łagodzi
ból, lecz duża jego dawka wpędza człowieka w głęboki sen, z które-
go nigdy się nie obudzi. Chciałbyś, abyśmy pozamykali na klucz
wszystkie księgi i manuskrypty?
— Nie wszystkie — odparł ostro Helmos. — Ale wydaje mi się
logiczne, żeby zniszczyć te, które mówią o takich złych rzeczach.
— Jednak tylko z takich ksiąg, Wasza Królewska Mość, mo-
żemy się dowiedzieć, jak zapobiegać złu i zwalczać je. Zło istnieje
na świecie tak samo jak dobro, Wasza Królewska Mość. Niszczenie
ksiąg nie niszczy zła.
— Dobrze, dobrze, tymczasem mniejsza o to — powiedział
Helmos z pewną surowością. Wstał znużony i przygnębiony.
— Wasza Królewska Mość powinien trochę odpocząć — rzekł
Najwyższy Mag, kładąc delikatnie rękę na ramieniu Helmosa.
— Przewiduję, że żaden z nas teraz nie odpocznie, Reinholcie
— odpowiedział Helmos. — Muszę poczynić ustalenia w sprawie
pogrzebu ojca oraz na powrót brata na czele armii. Powiadom mnie,
jeśli dowiesz się czegoś nowego o tym przeklętym sztylecie.
Najwyższy Mag skłonił się nisko.
— Niechaj bogowie prowadzą Waszą Królewską Mość.
— Mój biedny ojciec — rzekł miękko Helmos. — Gdyby wie-
dział, jakiego zła dopuścił się mój brat, nigdy by nam nie rozkazał
pozwolić Dagnarusowi umknąć.
— Może tak, a może nie, Wasza Królewska Mość — odparł
Najwyższy Mag. — Twój ojciec był już w ramionach śmierci, gdy
nagle znalazł siłę, by wstać i wydać rozkaz. Jedynie bogowie mogli
udzielić mu mocy i przywrócić do życia, by zdołał to uczynić.
Helmos nie odpowiedział. Nie było nic do powiedzenia. Można
by tylko pytać, dlaczego bogowie mieliby uczynić coś takiego, a na
to pytanie nie istniała odpowiedź, którą znał lub mógł kiedykolwiek
poznać śmiertelnik. Helmos miał już zejść ze sceny, kiedy zatrzy-
mał go Kapitan orków oraz jego towarzysze.
— Tak, słucham, panowie? — Helmos zmusił się do cierpli-
wości.
— Kiedy twój brat był szczeniakiem, proponowałem, żeby go
zabić — powiedział Kapitan. — Wtedy znaki były bardzo złe. Twój
ojciec powinien mnie posłuchać.
Helmos na to także nie znalazł odpowiedzi. Był zanadto zmę-
czony, aby wyjaśniać, zanadto zmęczony, by bawić się w subtelno-
ści, których orkowie i tak by nie zrozumieli. Helmos był teraz kró-
lem, spadło na niego mnóstwo brzemion i obowiązków. Poszedłby
dalej, lecz ork zrobił krok i zastąpił mu drogę.
— Panie... — Helmosa zaczynał ogarniać gniew.
— Dzisiaj znaki dla orków były bardzo dobre — powiedział
Kapitan.
Helmos zatrzymał się i przyjrzał orkowi.
— Czy to znaczy, że nie pomożecie mi w walce z księciem Da-
gnarusem?
Kapitan popatrzył na szamankę, która wzruszyła potężnymi ra-
mionami.
— Zobaczymy, co powiedzą dalsze znaki — odrzekł ork.
— W tej chwili odpowiedź brzmi „nie". Wracamy do ojczyzny.
— Jak uważacie, panowie — powiedział Helmos.
Zszedł ze sceny, opuścił ołtarz i samotnie ruszył do pałacu.
Nowo powołany Lord Próżni spotkał się z Vrykylem przed bra-
mami miasta. Strażnicy pozwolili Dagnarusowi przejechać przez
bramy, gdyż nie dostali rozkazów, aby go zatrzymać.
Shakur nie prosił o wyjaśnienia, a wręcz przeciwnie — zdawał
się dokładnie wiedzieć, co zaszło. Dagnarus już wcześniej zauwa-
żył, że jego i Vrykyla łączy silna duchowa więź, że Vrykyl często
odpowiada na pytanie, zanim on zdążył je zadać, lub też mówi coś,
co wskazywało, że idzie za tokiem myśli Dagnarusa. Książę także
wiedział, co myśli Shakur; odnosił wrażenie, że przy odrobinie
wysiłku potrafi kierować myślami istoty, którą pomógł stworzyć.
— Co mówi minister króla? — zapytał Dagnarus, wstrzymując
szaleńczy galop, który pospiesznie wniósł ich przez bramy miasta.
— Król Dunkargi popiera twoje wysiłki, Wasza Królewska
Mość. Na twój rozkaz przybędzie dziesięciotysięczna armia.
— Znakomicie. Ale może — dodał Dagnarus, tknięty niedobrą
myślą — kiedy wuj usłyszy kłamstwa na mój temat, przestanie
mnie popierać. Już teraz nazywają mnie demonem, a możesz być
pewien, że mój kochany braciszek Helmos zrobi, co w jego mocy,
aby ta opinia się zakorzeniła.
— Z tego, co zrozumiałem z rozmowy z ministrem, który jest
zaufanym króla, nawet gdyby Helmos stwierdził, że słońce świeci
na niebie, twój wuj mu nie uwierzy. Do tego Reynard jest ambitny,
a ambicja widzi wyłącznie to, co pragnie widzieć.
— Zatem wrócę do Vinnengael — powiedział Dagnarus, pa-
trząc na zbrojnych strażników na murach, którzy wpatrywali się
w niego w zdziwieniu. Podniósł głos. — Powiedzcie królowi, że
wrócę, i to na czele własnej armii!
— Och, jedź, mój panie! — zaklinała go z rozpaczą Valura. —
Spędziliśmy tu już zbyt wiele czasu!
Dagnarus skrzywił się wzgardliwie.
— Helmos nie będzie nas ścigał. Brak mu odwagi.

— Ale memu mężowi nie, panie — rzekła cichym głosem Va-
lura. — Sprowadziłam na niego wstyd i hańbę. Nie spocznie, póki
nas nie schwyta i nie pomści swego honoru.
— To prawda, Wasza Wysokość — zawołał Silwyth. — Patrz!
Tam!
Bramy za nimi właśnie się zamykały. Na ulicy podniósł się tu-
man kurzu. Dagnarus usłyszał i poczuł grzmiący tętent kopyt setki
elfów na koniach, z których wszyscy byli wielce wprawnymi łucz-
nikami.
Dagnarusa żółć zalewała na myśl, że musi uciekać przed wroga-
mi. Gdyby był sam, zostałby i walczył. Musiał jednak myśleć o Va-
lurze. To ona stanowiła główny obiekt wściekłości męża, a Dagna-
rus nie mógł walczyć i jednocześnie ją osłaniać. Spinając konia,
obrócił go w miejscu i popędził przed siebie drogą. Shakur i Sil-
wyth pojechali w ślad za nim, nie oszczędzając koni. Gareth, blady
i drżący, jechał z mocno zaciśniętymi oczami, bardziej bojąc się ko-
nia niż możliwości bitwy. Trzymał się Silwytha śmiertelnie kurczo-
wym uściskiem.
Lord Mabreton krzyczał do strażników, żeby nie zamykali bra-
my, lecz Dagnarus wiedział, że ludzcy żołnierze nie będą się rwać,
aby spełnić rozkaz wydany przez elfa. Brama opóźni pościg i da mu
trochę czasu. Jadąc, obmyślał strategię.
Pierwszym celem musi być odbicie się od pogoni. Drugim zna-
lezienie miejsca, którego mógłby bronić i które dałoby schronienie
Valurze. Ryzykując zerknięcie przez ramię, zobaczył, że bramy za-
czynają się ponownie otwierać, ale bardzo wolno. Elfy stłoczyły się
za bramą. Gościniec, którym jechał Dagnarus, wił się, otaczając
wzgórze, i wkrótce brama miasta znikła mu z oczu.
Dagnarus podążał gościńcem jeszcze kilka mil, po czym, odna-
lazłszy ścieżkę, której szukał, zawrócił konia z drogi i wpadł w las.
Pozostali poszli w jego ślady. Ich rumaki zwolniły, próbując się
przedrzeć przez nieprzeniknioną plątaninę drzew i gęstych krze-
wów. Powietrze przesycał zapach rozgniatanej przez końskie kopy-
ta szałwii.
— Shakur! Zatrzyj ślady! — rozkazał Dagnarus, zwalniając
biegu wierzchowca, lecz nie zatrzymując się.
Vrykyl, z twarzą niewidoczną pod czarnym hełmem, skinął na
znak, że zrozumiał. Zsunął się z siodła, choć koń nadal biegł, i za-
wrócił do głównej drogi. Posługując się swą ogromną siłą, Vrykyl
wyrwał płat ściółki i zaczął układać gałązki i małe drzewka tak, aby
zamaskować ślady ich przejścia.
Dagnarus pędził dalej, z całych sił poganiając konia. Ścieżka
była gdzieniegdzie zarośnięta, a w kilku miejscach całkiem znikła.
Był to starodawny szlak, wiodący do wiekowej, zrujnowanej war-
towni, skąd żołnierze starożytnego Vinnengael strzegli miasta przed
wrogami.
Skręcając z głównego traktu, Dagnarus podejmował świadome
ryzyko. Jego koń był rączy i mógł prześcignąć konie elfów. Ale koń
niósł dwoje jeźdźców, podobnie jak wierzchowiec Silwytha, i nie
zdołałby zbyt długo utrzymać tempa ucieczki. Gdyby jego plan się
powiódł i elfy straciłyby trop, Dagnarus liczył, że wystarczy, aby
przyczaił się z Valurą na kilka dni, a potem mogą uciec na dobre.
Wartownię zbudowano na klifie nad jeziorem Ildurel. Tu straż
rozniecała niegdyś ogromne ogniska, które były widoczne z wioski
i które ostrzegały mieszkańców, że od strony morza nadciągają siły
wroga. Zbudowana z kamienia wydobytego ze zbocza góry, war-
townia została porzucona przed ponad stu laty, w czasie, gdy Vin-
nengael rozrosło się w duże miasto, chronione przed napaścią przez
silne mury.
Niewielki budynek wartowni był zrujnowany, ściany się wykru-
szyły, a dach dawno temu zapadł. Okien nie zasłaniały okiennice,
jedyne drzwi, na wpół zbutwiałe, wisiały niepewnie na zardze-
wiałych zawiasach. Jednakże na kryjówkę nadawał się doskonale.
O istnieniu wartowni pamiętało niewielu ludzi, a elfy prawie na
pewno o niej nie wiedziały. Dagnams dowiedział się o niej tylko
dlatego, że jako młodzika przywiózł go tu kapitan Argot, aby zilu-
strować lekcję o znaczeniu wartowni dla obronności ówczesnej du-
żej wioski rybackiej.
W późniejszych latach Dagnarus powracał do wartowni, uży-
wając jej jako prowizorycznej bazy wypadowej na polowania. Lubił
siadywać na skraju klifu i patrzeć na olbrzymie jezioro, otaczające
je ziemie i dalej, na miasto Vinnengael. Nawet orzeł nie miał lep-
szego widoku. Z wartowni Dagnarus zdołał wypatrzyć słabe miej-
sca w fortyfikacjach miasta; planował albo je wzmocnić — gdyby
został królem — albo wykorzystać.
Gdy koń ostrożnie stąpał po stromiźnie, Dagnarus obejrzał się,
chcąc się upewnić, czy Valura czuje się dobrze. Niepotrzebnie się
martwił. Napawała się podnieceniem. Jej twarz była zarumieniona,
wargi rozchylone w ekstatycznym uśmiechu, oczy błyszczały rado-
ścią. W pewnej chwili usłyszał jej śmiech, perlisty śmiech, który
odbił się echem od skał niczym plusk wody.
Silwyth był żołnierzem; dobrze jeździł konno, toteż dotrzymy-
wał kroku Dagnarusowi. Gareth, gdy w końcu otworzył oczy, prze-
konał się, że wspinają się na niemal pionową ścianę klifu. Zamknął
je z powrotem. Shakur jeszcze nie wrócił. Vrykyl został z tyłu, by
później zdać księciu relację na temat elfów.
Słońce chyliło się nad tym dziwnym i strasznym dniem, gdy Da-
gnarus i jego towarzysze dotarli do wartowni.
— Obawiam się, że nie wyda ci się tu zbyt komfortowo, naj-
droższa -— powiedział Dagnarus, pomagając Valurze zsiąść z ko-
nia. — Ale ufam, że pozostaniemy tu tylko przez kilka dni, aż twój
mąż zmęczy się szukaniem nas.
Valura miała poważną minę.
— Mój mąż nigdy nie się zmęczy, najdroższy. Nawet gdyby-
śmy mieli żyć tysiąc lat.
Dagnarus zdjął czarny, wilczy hełm i i potrząsnął wilgotnymi od
potu włosami. Silwyth starał się przekonać Garetha, że dotarli na
miejsce, są bezpieczni i że może zsiąść z konia. Gareth otworzył
oczy, z przestrachem popatrzył na rzekę, która była zaledwie sre-
brzystą wstążeczką daleko, daleko w dole. Wzdrygając się, po-
spiesznie odwrócił wzrok. Spróbował zsiąść, lecz był tak zesztyw-
niały i obolały, mięśnie miał tak skurczone strachem, że zsunął się
i ciężko upadł na ziemię.
— Tarcza Boskiego jest moim sprzymierzeńcem — oznajmił
z uspokajającym uśmiechem Dagnarus. — Zgodził się dostarczyć
mi ludzi i broń, abym obalił rządy mego brata. Nie pozwoli, aby
osobista zemsta jednego lorda zagroziła naszemu sojuszowi.
Valura uśmiechnęła się smutno.
— Jak mało o nas wiesz, ukochany. — Pocałowała go czule. —
Silwyth objaśni ci sytuację. Jestem zbyt zmęczona, by zrobić to
sama. Nie, najdroższy, dam sobie radę. Potrzebuję tylko koca, który
bym mogła rozłożyć na podłodze.
— Nie masz nawet peleryny — upomniał ją łagodnie Dagna-
rus. — Tu w górach noc będzie zimna. Ach, ukochana — powie-
dział, ujmując jej dłonie i przyciągając bliżej. — Co też ci dałem?
Ruinę, hańbę, niebezpieczeństwo. Brak jadła, do przykrycia się za-
ledwie śmierdzącą końską derkę. Źle wybrałaś, kiedy postanowiłaś
pójść ze mną. Powinnaś pozostać z mężem i wraz z innymi potępić
mnie. Byłabyś teraz bezpieczna w domu, w ciepłym łóżku z je-
dwabnymi prześcieradłami, jadłabyś pawie języczki i piła wino
z korzeniami.
— Tęsknię za nimi, jak uciekinier z więzienia tęskni za swymi
żelaznymi kajdanami i ciemną celą — odrzekła Valura. Jej głos na-
brał twardych tonów. — Przez całe życie byłam więźniem — naj-
pierw w domu mego ojca, potem w domach mężów. Teraz nie
wiążą mnie żadne łańcuchy poza łańcuchami miłości, a te zrobio-
ne są z niezapominajek i puchu. A jednak łańcuchy te są tak moc-
ne, że nawet śmierć ich nie rozerwie. Gdyby przyszło mi jutro
umrzeć, ukochany, najdroższy, umrę z uśmiechem na ustach, gdyż
dziś byłam szczęśliwa. Szczęśliwa, że uwolniłam się od naszej ta-
jemnicy, szczęśliwa, że mogłam okazać całemu światu, jak bardzo
cię kocham.
Ucałował jej dłonie, które trzymał w swoich, ucałował palce,
a potem wargi. Mimo jej protestów poszedł za nią do wartowni,
gdzie uczynił, co mógł, aby było jej wygodnie. Silwyth odszedł, by
zająć się końmi. Rozsypująca się stajnia położona za wartownią za-
pewniła znużonym zwierzętom jakieś schronienie.
Gareth był zbyt roztrzęsiony upadkiem i wyczerpany katastro-
falnymi wydarzeniami dnia, aby mógł się komuś do czegoś przy-
dać. Siedział zapomniany na kawałku rozpadającego się muru ota-
czającego wartownię i patrzył w niebo. Długie pasma czerwieni
sprawiały wrażenie, że słońce krwawymi palcami czepia się chmur,
chcąc się uchronić przed zatonięciem w nocy.
Gdy zbliżył się Dagnarus, bez zapału podniósł wzrok.
— Czy warto było? — zapytał z goryczą Gareth.
— Przeżyć ból? — Oczy Dagnarusa pociemniały, twarz zbie-
lała, dłoń zwinęła się na wspomnienie śmiertelnego cierpienia. —
Nie wierzyłem, że przeżyję — powiedział po chwili zachrypniętym
głosem. — W ogniu ból był nie do zniesienia. Widziałem... —
Urwał przejęty. — Widziałem twarze bogów! Nie byli zagniewani,
tylko smutni. — Uśmiechnął się ponuro. — To dziwne, ale przypo-
mniało mi to Evarista, kiedy spuszczał ci lanie. Bogowie wyglądali
tak samo, kiedy mnie karali. — Zawahał się, jakby nie chciał mó-
wić, lecz widocznie czuł taką potrzebę. — Umrzeć byłoby łatwo.
Chciałem umrzeć, uciec od tego straszliwego bólu. Ale w pewnej
chwili ujrzałem inną twarz, która przypatrywała mi się razem z bo-
gami — mojego brata. Patrzył na moje cierpienie z uśmiechem.
— Wcale nie! — zaprotestował wstrząśnięty Gareth. — Wyraź-
nie widziałem Helmosa. Był przerażony. Naraził swoje życie, chcąc
cię uratować z płomieni! Inni lordowie musieli go odciągnąć, a i tak
próbował się wyrwać.
— Naprawdę? — Dagnarus wzruszył ramionami. — Może się
pomyliłem. W każdym razie rzeczywiście uratował mi życie, gdyż to
właśnie widok tego zadowolonego uśmieszku dał mi wolę i siłę, aby
I walczyć z bogami. Pośród ognia odnalazłem ciemność. Wszedłem
w ciemność i w jej próżni płomienie zgasły. Ciemność wynagrodziła
mnie! Uczyniła mnie silniejszym od Lorda Dominium. Lepszym od
tworów mego ojca.
— Lord Próżni — wymamrotał Gareth.
— Czuję w sobie jej magiczną moc, tak jak kobieta czuje w so-
bie nowe życie, a przynajmniej tak to sobie wyobrażam — ciągnął
Dagnarus w uniesieniu. — Moc jest jeszcze młoda, lecz z każdą
chwilą rośnie.
— Będzie ci potrzebna do ucieczki przed lordem Mabretonem
— zauważył posępnie Gareth.
— Ha! — zaśmiał się Dagnarus. — Poszedł mylnym tropem.
On i jego ludzie są już prawdopodobnie w połowie drogi do Tinna-
fah! — Ziewnął i się przeciągnął. — Bogowie! Jestem wyczerpany!
Położę się na godzinkę z Valurą. — Dagnarus popatrzył na swe
okryte zbroją ramiona, na czarny napierśnik. — Mówiąc o spaniu,
co mam zrobić z tą dziwną zbroją? Jest wygodna — ledwo czuję, że
mam ją na sobie. Zbroja zdaje się być częścią mnie, jak skóra czy
paznokcie. Mimo to mam nadzieję, że nie muszę jej nosić dniem
i nocą.
— Twój brat Helmos i pozostali Lordowie Dominiów noszą
magiczne wisiory, podarowane przez bogów, Wasza Wysokość —
powiedział Gareth. On także poczuł, że ogarnia go nagłe zmęcze-
nie, lecz bał się zasnąć. Za każdym razem, kiedy zamykał oczy, wi-
dział księcia wijącego się w świętym ogniu. — Dotknięcie wisiora
i modlitwa do bogów sprawia, że pojawia się zbroja.
— Wątpię, czy wiele zdziałam modlitwą do bogów — rzekł
kpiąco Dagnarus. — Chyba nie powinienem się modlić do Próżni?
— zapytał z powątpiewaniem.
Gareth westchnął i pokręcił głową.
— Nie, Wasza Wysokość. Próżnia nie daje bezwarunkowo, jak
bogowie. Próżnia najpierw bierze, a potem spełnia prośbę. Ty od-
dałeś swą duszę. Próżnia przyjęła twoją ofiarę i obdarowała cię no-
wym życiem, zbroją oraz magiczną mocą w niej zawartą.
Gareth obejrzał z bliska zbroję. Dopasowała się ściśle do ciała,
odtworzyła ciało. Widział zarys żeber, mięśni, ścięgien i kości. Po-
środku napierśnika, nad sercem, widniał wygrawerowany emble-
mat. Był on bardzo prosty — cztery mandale, wyobrażające cztery
żywioły. Między nimi pojedynczy czarny punkt, ciemniejszy niż
sama zbroja, ciemniejszy niż noc.
Gareth wskazał palcem, uważając, żeby nie dotknąć zbroi.
— Ten symbol, Wasza Wysokość. Spójrz na niego.
Dagnarus popatrzył w dół.
— Poznaję go — powiedział cicho, wstrząśnięty. — Kiedy...
umierałem, jak sądzę, widziałem go! Czarne koło pośród płomieni
zawirowało mi przed oczami. Co to znaczy?
— To symbol Próżni, bardzo stary. Mandale przedstawiają czte-
ry pozostałe żywioły. W środku znajduje się Próżnia. Połóż dłoń na
tym symbolu, Wasza Wysokość, i zażądaj, aby zbroja znikła — po-
instruował Gareth.
Dagnarus zrobił to. Zbroja znikła. Ku ich zdumieniu zdawała się
wtapiać w skórę księcia, wnikać kroplami lśniącej czerni we wszyst-
kie pory, łączyć z jego krwią. Dagnarus stał na polanie odziany
w białe szaty, w które był ubrany podczas ceremonii. Na jego szyi
wisiał okrągły wisior. Wycięty z jednego dużego kamienia, błysz-
czał i migotał w słońcu, promienny niczym diament, tyle że czarny
jak węgiel. U jego boku znajdował się Sztylet Vrykyla, utrzymywa-
ny przy ciele jego wolą, związany z nim magicznym sposobem.
Dagnarus z zadowoleniem przyjrzał się wisiorowi i sztyletowi,
z niesmakiem zaś szatom.
— Ładnie będę wyglądał, jadąc przez kraj ubrany niczym dzie-
wica w dniu ślubu! A, oto i Vrykyl! Jakie wieści o elfach?
— Całkiem zgubili ślad, panie — powiedział Shakur, kłaniając
się z końskiego grzbietu. — Czekałem, ukryty w Próżni, i wi-
działem, jak przejechali galopem. Nikomu nie przyszło do głowy
zboczyć, tak się zawzięli, aby cię złapać na gościńcu.
— Głupcy! — Dagnarus lekceważąco machnął na nich ręką.
Spojrzał z zainteresowaniem na juki Shakura. — Nie masz tam
przypadkiem odzieży na zmianę?
— Tak się składa, że mam, panie — odrzekł Shakur. Otwo-
rzywszy sakwy, wydobył z nich skórzaną tunikę, miękką jedwabną
koszulę i wełniane pończochy. Podał je Dagnarusowi, który przypa-
trzył się im niechętnie.
— Strój mieszczanina. Chyba będzie musiał wystarczyć, dopó-
ki nie kupię czegoś lepszego. Co to za brązowe plamy?
— Krew, panie — odparł z niezmąconym spokojem Shakur. —
Rozkazałeś mi ukryć mord, toteż uznałem, że lepiej nie zostawiać
żadnych śladów. Ciało pogrzebałem, lecz rzeczy tego człowieka za-
brałem. Zamierzałem je potem sprzedać.
— Silwyth — rozkazał Dagnarus — weź to i wypierz. Spróbuj
jakoś przysposobić, żebym mógł się w to ubrać.
Shakur poniósł przyłbicę i odsłonił twarz z martwymi oczami.
Vrykyl wyciągnął splamioną odzież.
Silwyth cofnął się o krok z nieprzeniknionym wyrazem twarzy.
— Rzuć je na ziemię — polecił Silwyth, nie ruszając się, by po
nie sięgnąć.
— Chodź i weź je ode mnie, elfie — rzekł Vrykyl z szyderczym
uśmiechem.
Silwyth nie drgnął. Zmarszczył nos z odrazą.
— Nie. Czuję od ciebie odór śmierci i zgnilizny!
— On ma na imię Shakur, Silwyth — powiedział Dagnarus, ob-
serwujący starcie z lekkim rozbawieniem. — Jest Vrykylem, two-
rem Próżni, który mi służy — tak jak ty — dodał ostrzejszym to-
nem.
Silwyth skłonił się nisko.
— Służę Waszej Wysokości. Jestem lojalny wobec Waszej Wy-
sokości, co chyba udowodniłem. Lecz nie będę służył tej ohydnej
parodii świętego życia.
Twarz Dagnarusa zarumieniła się z gniewu.
Gareth pociągnął księcia za rękaw i wyszeptał pospiesznie:
— Jeśli cenisz sobie Silwytha, nie nalegaj, Wasza Wysokość.
Elfy szanują śmierć, czczą zmarłych. Elfy wierzą, że ich duchy
opuszczają to życie, by przejść do innego, lepszego świata. Sama
myśl o duchu uwięzionym w martwym ciele jest dla nich odra-
żająca.
Dagnarus zżymał się ze złości, ale nie powiedział nic Silwytho-
wi. Przyszła mu do głowy nowa niepokojąca myśl.
— Czy myślisz, że Valura też będzie to tak odczuwać?
— Przypuszczam, że tak, Wasza Wysokość — odparł Gareth.
— A zatem odeślę Yrykyla. Może nas wyprzedzić i spotkać się
z armią mego wuja. Shakur! — Dagnarus przyzwał go gestem. —
Mam dla ciebie nowe rozkazy...
— Za późno, Wasza Wysokość — powiedział cicho Gareth.
W drzwiach budynku stanęła Valura. Na jej twarzy malował się
wstrząs, kiedy patrzyła na Shakura z mieszaniną wstrętu i strachu.
— Śmierć — wyszeptała. — Śmierć przyszła po mnie!
Kolana ugięły się pod nią. Oparła się ciężko o drzwi i upadłaby,
ale Dagnarus podbiegł i chwycił ją w ramiona.
— Nie, moja najdroższa, ukochana! — powiedział książę. —
Nie śmierć, a życie! Znalazłem sposób na pokonanie śmierci. To
ciało nie umrze!
Wzrok Valury przeniósł się na splamione krwią odzienie.
— Żyje dzięki temu, że karmi się życiem innych! — Wzdryg-
nęła się, zamknęła oczy. — Słyszałam, jak mówił.
— W mojej sprawie — podkreślił Dagnarus. — Umierają za
mnie. Na bogów, powinni być wdzięczni! Ich nic niewarte, nędzne
życie w mojej służbie staje się wzniosłe, wartościowe. Nie wątpisz
we mnie, ukochana — dodał, marszcząc brwi, rozdrażniony i nieza-
dowolony. — Nie podajesz w wątpliwość moich czynów?
— Nie, nie! — zaprzeczyła Valura, lecz nadal odwracała twarz
od Vrykyla, a nawet podniosła ręce, aby zasłonić przed nim oczy.
Przycisnęła głowę do piersi Dagnarusa.
— Postąpiłem, jak uważałem, że należy — powiedział chłod-
no. Opuścił obejmujące ją dotąd ramię. — Bez tego stworzenia,
które budzi w tobie taką odrazę, nie dalibyśmy rady uciec. Gdyby
nie on, bylibyśmy w tej chwili na łasce twojego męża. Siła Vryky-
la dziesięciokrotnie przewyższa siłę śmiertelnika, on nie posiada
słabości śmiertelnika, nie potrzebuje snu i pożywienia, odpoczyn-
ku. Przez śmierć dał mi swą esencję życiową! Dzięki temu wy-
szedłem z życiem z ognia, który miał mnie zabić. On i ja jesteśmy
związani — dodał Dagnarus przyciszonym z przejęcia głosem. —
Jego myśli są moimi. Moje myśli są jego. Gdyby nawet odjechał na
kraniec tego świata, wciąż mogę mu rozkazywać, a on będzie mi
posłuszny.
Dagnarus chwycił Sztylet Yrykyla i podsunął Yalurze pod oczy.
Gdy chciała odwrócić głowę, ujął jej brodę i zmusił, by popatrzyła
na sztylet, a potem na niego.
— Posłuchaj, moja umiłowana — ciągnął Dagnarus, trzymając
sztylet przed jej przerażonymi oczami. — Za pomocą tego noża za-
mierzam stworzyć więcej takich Vrykyli. Tyle, ilu Lordów Domi-
niów powołał mój ojciec. Każdy odda mi swoją esencję życiową
i tym sposobem przechytrzę śmierć. Będę mógł żyć tak długo, jak
elf, albo i dłużej. Pomyśl! Nic nas nie rozłączy. Kiedy ty pozosta-
niesz młoda i piękna, ja się nie zestarzeję, nie umrę. Zawsze będzie-
my razem i to właśnie umożliwia nam Vrykyl. Nie przeklinaj Sha-
kura. Powinnaś go raczej błogosławić.
Valura odwróciła się i spojrzała na Vrykyla, ale zrobiła to z wiel-
kimi oporami, bardzo niechętnie. Jej wzrok spotkał się z martwym
wzrokiem ożywionych zwłok. Zadrżała na całym ciele, lecz nie od-
wróciła wzroku.
— Przebacz mi niemądrą słabość, najdroższy — wymówiła war-
gami tak bladymi i sztywnymi, że ledwo się poruszyły.
Dagnarus pocałował ją czule.
— Chodź, umiłowana. To był ciężki dzień. Jesteś wyczerpana.
Odprowadził Valurę do wartowni, lecz po chwili wrócił.
— Jak ona się czuje? — zapytał z niepokojem Gareth. — Nie
wyglądała zbyt dobrze.
— Ten widok był dla niej wstrząsem. To moja wina. Powinie-
nem ją na to przygotować — powiedział Dagnarus. — Wkrótce
uzna konieczność, ale na razie potrzebuje czasu, aby przywyknąć
do tej myśli, a to niemożliwe, dopóki Shakur jest z nami. Shakur!
Pojedziesz do Dunkargi. Opowiedz im, co się wydarzyło. Powiedz,
że armia potrzebna mi jest teraz. Dowiedz się, kiedy mogą się przy-
gotować do wymarszu.
— Jestem zobowiązany do posłuszeństwa, panie — rzekł Sha-
kur — nalegam jednak, abyś się zastanowił. Wasza Wysokość nie
umknąłeś jeszcze przed niebezpieczeństwem, a nas jest za mało, by
cię chronić.
— Niepotrzebna mi żadna ochrona — odparł Dagnarus. —
Elfy szukają wiatru w polu. Zrobisz, jak mówię, Shakur. Trzeba na-
tychmiast zawiadomić Dunkargańczyków o sytuacji. Helmos wie,
że o pomoc zwrócę się do Dunkargi. Może mój brat już rozkazał
swojej armii ruszyć na Dunkargę, żeby mnie uprzedzić! Wydałem
ci rozkaz, Shakur. Spełnisz go.
Vrykyl skłonił się. Cisnął skrwawione odzienie do stóp Silwytha,
opuścił przyłbicę, zawrócił konia w miejscu i pogalopował przez las.
— Co ci się znowu nie podoba? — zapytał z irytacją Dagnarus,
odwracając się do Garetha.
— Nic, Wasza Wysokość — rzekł Gareth.
— Myślisz, że odsyłając Vrykyla, popełniłem błąd?
— Myślę, że przydałby się tutaj, Wasza Wysokość — powie-
dział Gareth poważnie. — W nocy musimy trzymać wartę, a wszys-
cy padamy ze zmęczenia.
— Niepotrzebna nam żadna warta! — rzekł ze złością Dagna-
rus. — Ale skoro ma cię to uszczęśliwić, sam pierwszy stanę na
straży. Ty i Silwyth możecie się przespać. A teraz zajmij się czymś
pożytecznym. Nabierz wody ze studni i może zdobądź coś do jedze-
nia. Silwyth, postaraj się sprać z tych rzeczy plamy krwi.
Wchodząc do wartowni, Dagnarus zatrzasnął drzwi z taką siłą, że
omal ich nie rozłamał.
Niebo wciąż wypełniała poświata zmierzchu, ale od strony drzew
zaczynała już nadpełzać noc. Gareth nie miał pojęcia, gdzie znaleźć
jedzenie. Mógł posłużyć się magią, by rozniecić ognisko, ale taki
magiczny ogień — jasny i biały niczym gwiazdy na tle ciemności
— naprowadziłby na ślad tych, którzy ich szukali.
Gareth schylił się i pomógł Silwythowi pozbierać ubrania.
— Wierzysz, że lord Mabreton rzeczywiście zgubił nasz trop?
— zapytał cicho.
Silwyth wpatrzył się w mrok, jakby potrafił rozsunąć cienie
i sprawdzić, co się pod nimi kryje. Może zresztą widział więcej niż
Gareth. Elfy mają doskonały wzrok, o wiele lepszy od ludzkiego.
Kiedy Silwyth przemówił, Gareth zrozumiał, że elf opisuje nie to,
co widzi, lecz to, co czuje.
— Lord Mabreton ma teraz w życiu tylko jeden cel — zemstę.
Odczuwa tylko jeden rodzaj emocji — nienawiść. Obiekt jego ze-
msty i nienawiści przyciąga go teraz niczym magnes żelazo.
W nocy musimy zachować największą czujność.
W nocy zachowywali największą czujność. Dagnarus powie-
dział kwaśno, że nawet gdyby chcieli zasnąć, obudzi ich burczenie
w żołądkach. Zgodził się, choć niechętnie, że skoro szuka ich lord
Mabreton, szaleństwem byłoby rozpalenie ognia — magicznego
czy innego — na tym wysokim wzgórzu. Niebo przykrywały chmu-
ry, noc była niezwykle ciemna, ciemniejsza, niż Gareth — który
nigdy dotąd nie spędził nocy poza bezpiecznymi murami domu czy
zamku — mógł sobie wyobrazić. Bał się opuścić ruiny budynku,
gdyż ogarniał go strach, że w ciemności wpadnie do studni albo
zgubi się w lesie i już nigdy nie znajdzie drogi powrotnej.
Jednak potrzeba zmusiła go do wyjścia z budynku i poszukania
w oślepiającej czerni ustronnego miejsca. Na szczęście wychodki
zbudowane były z tego samego białawego kamienia co wartownia.
W drodze powrotnej udało mu się nie wpaść do studni, która była
ziejącą czarną dziurą na tylnym podwórzu.
Silwyth uprał odzienie i rozłożył je, by wyschło na płaskich ka-
mieniach, nagrzanych przez słońce. Dagnarus zdjął białe szaty, zwinął
je w kłębek i rzucił w kąt. Noc była ciepła. Do rana może pozostać
w samej bieliźnie. Książę objął pierwszą wartę. Towarzyszyła mu
Valura, która nie chciała się z nim rozstawać choćby na kilka godzin.
Przespała się trochę i, jak powiedziała, czuje się o wiele silniejsza.
Gareth położył się i próbował zasnąć, ale choć ze zmęczenia
prawie padał na twarz, straszne wydarzenia dnia tak go poruszyły,
że nie mógł znaleźć odpoczynku, którego tak desperacko pragnął.
Z zewnątrz dobiegały go ciche rozmowy i śmiech Dagnarusa i Va-
lury. Śmiech ustąpił chrapliwemu oddychaniu i westchnieniom roz-
koszy. Dagnarus nie był zbyt dobrym wartownikiem.
Gareth przysłuchiwał się odgłosom ich miłości z mieszaniną od-
razy, irytacji, zazdrości i niechęci. Co gorsza, Silwyth zapadł w sen
w chwili, gdy dotknął głową zwiniętej w tobołek peleryny, służącej
mu za poduszkę. Gareth rzucał się i wiercił, starał się nie słyszeć ani
nie wyobrażać sobie, co się dzieje zaledwie o kilka stóp od niego.
Lecz kiedy Dagnarus i Valura, tłumiąc chichot, wśliznęli się z po-
wrotem, wciąż nie spał, choć udawał, że śpi, gdy Dagnarus dotknął
jego ramienia i powiedział, że już czas objąć drugą wartę.
Gareth wyszedł bez słowa i przysiadł na wyszczerbionym ka-
wałku resztek muru okalającego wartownię. I oczywiście wtedy,
kiedy nie wolno mu było zasnąć, sen w końcu przyszedł. Obudził
się z drgnięciem i ujrzał nad sobą stojącego Silwytha.
— Wśród mojego ludu wojownik, który zaśnie na warcie, nie
ma prawa już nigdy się obudzić. Z miejsca podcina mu się gardło.
— Przepraszam — powiedział ze skruchą Gareth, gramoląc się
na nogi. Rozejrzał się wokół. — Chyba... Chyba nie spałem długo.
— Nie. — Silwyth był oschły. — Obudziłem się i kiedy usły-
szałem twoje mamrotanie, domyśliłem się, że zapadłeś w drzemkę.
Wejdź do środka i prześpij się. Ja obejmę twoją wartę. I tak rzadko
sypiam nocą — nie więcej niż kilka godzin.
Gareth opierał się słabo, lecz Silwyth przerwał mu w pół słowa.
— Bądź cicho. Nie obudź Jego Wysokości i lady Valury. Niech
spędzą razem przynajmniej jedną spokojną noc.
Silwyth usiadł na murze i zapatrzył się w ciemność.
Gareth ociągał się z odejściem.
— Zdajesz się mieć pewność, że nas znajdą.
— Tak.
— To może powinniśmy coś robić? — zapytał bezradnie Ga-
reth.
— A jakie znasz zaklęcia wojenne, magu? — odparował Sil-
wyth śpiewnym, kpiącym głosem.
— Żadnych — przyznał Gareth. — Nie kształciłem się na maga
wojny.
— Wobec tego niewiele możesz zrobić poza snem.
Silwyth usadowił się wygodniej na kamiennym murze i odwró-
cił do Garetha plecami.
Przybity Gareth potulnie przyjął tę odprawę i wrócił do niewiel-
kiej wartowni. Leżał, wpatrując się w ciemność, aż w końcu sen
uśmierzył jego strach.
OFIARA
Dagnarus obudził się w jasności przedświtu. W jego ramionach,
opierając mu głowę na piersi, spoczywała Valura. Jej długie czarne
włosy spływały mu na obnażone ramię. Oczy miała zamknięte, od-
dychała głęboko i równo, bezpieczna w jego silnych ramionach,
rozgrzana jego ciepłem. Nie chciał zakłócać jej marzeń, dlatego
przez długi czas leżał u jej boku bez ruchu, strzegąc jej snu.
Na zewnątrz ptaki zanosiły się głośną i wesołą pieśnią, ozna-
czając granice swoich terytoriów. Pary odbywające gody wykłócały
się przy budowaniu gniazdek.
Delikatnym ruchem odgarnął Valurze włosy z twarzy. Dla jego
miłości rzuciła wyzwanie mężowi. Przepełniała go miłość do niej.
Jego energiczna natura, łatwo padająca ofiarą nudy, kazała mu zwy-
kle zrywać się z łóżka w chwili, gdy otworzył oczy. Dzisiaj, w tak
cichym, spokojnym dniu, mógłby leżeć u boku swojej pani przez
cały ranek.
— Wasza Wysokość! — zawołał cicho Silwyth przez okno.
Dagnarus z obawy, by nie zbudzić Valury, nie odpowiedział.
Miał ochotę zignorować elfa, udać, że śpi, lecz w głosie Silwytha
brzmiała nuta nalegania. Ostrożnie, delikatnie Dagnarus wysunął
ramię spod głowy Valury. Zamruczała przez sen, powieki jej za-
trzepotały, lecz nie obudziła się.
Z czułością ułożył jej głowę na białych szatach, które służyły im
za poduszkę, i pocałował ją lekko. Podniósłszy się po cichu, pod-
szedł bezszelestnie do otwartego okna.
— O co chodzi? — zapytał z niezadowoleniem.
— Proszę się schylić, Wasza Wysokość — ostrzegł Silwyth.
On sam przykucnął pod oknem i wpatrywał się z napięciem w las.
— Proszę się trzymać w cieniu.
— O co chodzi? — ponowił pytanie Dagnarus. Książę podążył
za wzrokiem elfa. — Co widzisz?
— Nic, Wasza Wysokość — odrzekł Silwyth.
— To po co to kucanie i skradanie się? — pytał z irytacją Dagna-
rus. — Posłuchaj tylko! Ptaki śpiewają, zapracowane i zadowolone.
Nic ich nie spłoszyło. — Wskazał dwie wiewiórki, które goniąc się,
przeskakiwały z gałęzi na gałąź. — Zwierzęta buszują swobodnie.
— Robiłyby to, Wasza Wysokość, nawet gdyby w lesie znaj-
dowała się dziesięciotysięczna armia elfów — powiedział z przeko-
naniem Silwyth ściszonym głosem. — Wasza Wysokość walczył
z elfami. Powinieneś sam to wiedzieć, panie. Z ptakami łączy nas
szczególna więź, ponieważ są to stworzenia powietrzne i chętnie
spełniają nasze życzenia. Elfi żołnierze potrafią chodzić cicho ni- i
czym duchy. Możliwe, że nas otaczają ze wszystkich stron!
Dagnarus wyszedł z wartowni na zewnątrz. Nadal nie wierzył,
że coś jest nie w porządku, ale tak jak powiedział Silwyth, walczył
z elfami i szanował ich jako przebiegłych i bystrych wrogów. Zgod-
nie z radą Silwytha trzymał się w cieniu.
— Widziałeś coś? Słyszałeś?
— Nie, Wasza Wysokość. Lecz powietrze ma dziwny smak.
Zapach, który mi się nie podoba. Najlepiej będzie, jeśli wszyscy po-
zostaniemy w...
— Mój panie? — Od drzwi dobiegł głos Valury, zachrypnięty
od snu. Nie widziała kucającego pod oknem Dagnarusa, dlatego
wyszła na słońce, by go poszukać.
Strzała świsnęła tak chyżo, tak cicho, że żadne z nich jej nie za-
uważyło, dopóki nie uderzyła w miękkie ciało, które powstrzymało
jej lot. Valura jęknęła i ciężko oparła się o drzwi, patrząc w zdumie-i
niu na pierzaste drzewce wbite głęboko w jej udo. Rana spłynęła
krwią, plamiąc jej jedwabną suknię.
Dagnarus wydał chrapliwy okrzyk przestrachu i zerwał się na
równe nogi.
— Nie, Wasza Wysokość! — krzyknął Silwyth, usiłując złapać
księcia i uchronić go przed niebezpieczeństwem.
W powietrzu świsnęła kolejna strzała, wymierzona w Dagnaru-
sa. Gdyby był zwykłym śmiertelnikiem, strzała przeszyłaby mu ser-
ce. Jednak Próżnia, wyczuwając zagrożenie, pospieszyła osłonić
swego lorda. Czarna zbroja spłynęła na jego ciało niczym ciemna
woda, chroniąc go przed atakiem.
Strzała uderzyła w napierśnik. Drzewce znikło w ognistym wybu-
chu, a nieszkodliwy grot spadł na ziemię. Dagnarus porwał na ręce
mdlejącą Valurę i wniósł do bezpiecznego schronienia wartowni.
Silwyth rzucił się przez otwarte okno do środka, głową naprzód,
pośród gniewnego brzęczenia strzał. Gareth, obudzony okrzykiem
Dagnarusa, zatrzasnął drzwi. Strzały wbijały się w nie z głuchym
odgłosem albo wlatywały z niesamowitym gwizdem przez pozba-
wione okiennic okna i uderzały o przeciwległą ścianę.
— Na dół! Schyl się! — rozkazał Silwyth, łapiąc Garetha za
rękę i przyciągając go do podłogi.
Dagnarus położył Valurę na białych szatach. Przez jej odzienie
przesiąkała krew. Valura była śmiertelnie blada, w szeroko otwar-
tych oczach malowało się przeraźliwe zaskoczenie, z bólu drżała na
całym ciele. Oddychała krótko, urywanie. Lepką od krwi ręką wy-
macała strzałę.
Dagnarus popatrzył na nią z rozpaczą, a następnie sięgnął do
miecza.
— Zaatakują budynek. Jak sądzisz, ilu...
— Nie, Wasza Wysokość — zawołał Silwyth. — Nie to pla-
nują. Nie zaatakują nas, dopóki będziemy w środku.
— Dlaczego? Co mają nadzieję uzyskać, czając się w lesie? —
zapytał Dagnarus trzęsącym się z furii głosem.
— Nie zaatakują nas, ponieważ obawiają się, że mogliby zabić
lady Valurę. Chcą ją mieć żywą — powiedział ponuro Silwyth.
Spojrzał na ranę. Krew wypływała z niej szybko, w pulsującym ryt-
mie. Silwyth podniósł wzrok na księcia. — Ale obawiam się, że ta
strzała została źle wycelowana, panie — dodał ciszej. — Przebiła
główną arterię. Ona nie przeżyje.
— Skąd ty to wiesz? — rzucił ze złością Dagnarus i odepchnął
Silwytha. — Jesteś uzdrowicielem? Moja ukochana... — Pochylił
się nad nią, ujął w ręce jej zimną dłoń. — Ukochana...
— Książę Dagnarusie — zawołał jakiś głos za oknem.
— Lord Mabreton — mruknął Silwyth.
— Lordzie Próżni! — wykrzyknął elf. — Nie ma dla ciebie
ucieczki. Wyzywam cię, aby rozstrzygnąć sprawę w uczciwej wal-
ce. Jeśli jesteś człowiekiem honoru, przyjmiesz wyzwanie. Pierwej
jednak musisz wydać tę niewierną, wyzutą z honoru, bezduszną ko-
bietę, niegdyś znaną jako lady Mabreton, której imię jest teraz
Dziewka. Jest tu ze mną uzdrowiciel. Dziewka zostanie potraktowa-
na dobrze — lepiej, niż zasługuje. Jeśli jest mądra, poprosi mnie
o śmierć. To nie przywróci jej honoru, ale uchroni od hańby jej rodzi-
nę. Jeśli nie, zabiorę ją do domu, gdzie jej ojciec postanowi, jaki los
ma ją spotkać. Możesz albo ją wysłać na zewnątrz — ciągnął lord
Mabreton zimnym i twardym tonem — albo patrzeć, jak wykrwawia
się na śmierć. Daję ci trzydzieści minut na podjęcie decyzji.
Valura wyciągnęła splamioną krwią dłoń i chwyciła Dagnarusa
za ramię. Jej oczy pociemniały, zasnute cieniem bólu.
— Nie! — błagała. — Nie oddawaj mnie! — Z drżeniem, przy-
mykając z bólu oczy, wciągnęła powietrze. — Wolę... umrzeć...
Dagnarus ukląkł przy niej, pochylił się i pocałował.
— Nigdy cię nie wydam! — obiecał. — Nigdy! Zróbcie coś! —
syknął.
Gareth bezskutecznie próbował zatamować krew, która wypły-
wała z rany w pulsującym rytmie bicia serca kobiety. Spojrzał na
księcia i pokręcił głową.
— Nie jestem uzdrowicielem — powiedział. — A w magii
Próżni nie ma zaklęć uzdrawiających. Może gdybyś wyjął strzałę...
— Ma na grocie zadziory — rzekł Dagnarus z gorzkim prze-
kleństwem. — Widziałem żołnierzy ranionych tymi przeklętymi
strzałami. Jeśli spróbuję ją wyciągnąć, wyrwę jej mięśnie nogi. Sam
ból mógłby ją zabić. — Dagnarus wziął Valurę w ramiona i przytu-
lił. — Moja jedyna, moja najdroższa! Nie możesz umrzeć! Nie
możesz mnie opuścić!
Valura otworzyła oczy. Wyciągając rękę, dotknęła twarzy Da-
gnarusa pod otwartą przyłbicą czarnego hełmu. Jej dotyk pozosta-
wił na jego policzku ślady krwi.
— Widzę zbliżające się po mnie cienie — wyrzekła słabo. —
Ale jest sposób. Kiedy odejdę, uczyń ze mnie... taką istotę. — Sięg-
nęła i dotknęła Sztyletu Vrykyla. — Będziemy zawsze... razem...
— Nie! — zawołał z trwogą Dagnarus. Położył ją na zakrwa-
wionych szatach. — Nie! — powtórzył ze wzdrygnięciem.
— Lady Valuro... — upomniał Gareth, wstrząśnięty do głębi
swojej istoty. — Nie wiesz, co mówisz! Ci potępieńcy mają tylko
namiastkę życia! Nie żyją naprawdę! Karmią się żywymi...
Jej palce, śliskie od jej własnej krwi, zacisnęły się kurczowo na
rękojeści sztyletu.
— Dagnarusie... — Wzrokiem poszukała jego oczu i wpatrzyła
się w nie. — Nie opuszczę cię... nigdy. Oddaję moją duszę... Próżni.
— Och, bogowie! Nie! —jęknął Dagnarus i padł u jej boku na
kolana.
Valura nie wymówiła ani słowa, nie wydała żadnego dźwięku.
Nic nie mógł zrobić, patrzył tylko, jak uchodzi z niej życie. Wpatry-
wała się w niego do samego końca, dopóki jego widoku nie prze-
słoniła śmierć. Jej dłoń obejmująca sztylet zwiotczała. Oczy nadal
wpatrywały się w Dagnarusa, lecz spojrzenie było nieruchome, nie-
widzące.
Dagnarus nie poruszył się. Nie powiedział nic, nie krzyknął. Klę-
czał przy niej tak długo, że zdawało się, jakby zamienił się w kamień,
jakby w końcu otrzymał dar Transfiguracji, którego przedtem mu od-
mówiono. Gareth siedział, oszołomiony i zaskoczony tragedią, nie-
zdolny do żadnej reakcji. Silwyth pochylił się z głębokim wes-
tchnieniem, by zamknąć jej otwarte oczy.
— Nie dotykaj jej! — rozkazał dziko Dagnarus. Zacisnął wargi.
Po chwili wahania wzniósł sztylet. — Spełnię jej ostatnie życzenie
— powiedział przez zaciśnięte zęby. — Czy jest odpowiednią kan-
dydatką?
— Zabraniam, Wasza Wysokość! — zawołał Silwyth i spróbo-
wał wyrwać mu sztylet.
Dagnarus odepchnął elfa, wymierzając mu cios, który przerzucił
go przez całą długość pomieszczenia. Silwyth uderzył o ścianę
i osunął się bezwładnie na podłogę.
Dagnarus nawet nie spojrzał, czy elf jeszcze żyje. Położył szty-
let na nieruchomej piersi Valury.
— Wasza Wysokość — przemówił chrapliwie Gareth. — Czy
jesteś pewien, że tego chcesz? Pomyśl! Pomyśl, czym ona się sta-
nie! Potworem...
— Powiedz mi! — nakazał Dagnarus. Na usta wystąpiły mu
płatki piany. Oczy mu pociemniały i zapadły w głąb czaszki. —
Przypomnij mi, co muszę zrobić!
— Jej krew... — zaczął z wahaniem Gareth.
— Jej życie! — zawołał Dagnarus. Pochylił się i przywarł usta-
mi do rany, wysysając krew niczym dziecko ssące matczyną pierś.
— Połóż... połóż sztylet na jej... piersi — powiedział słabo
Gareth, ogarnięty litością i odrazą. — Głowa smoka... w kierunku
jej głowy. Rękojeść zgodnie z... — Nie mógł mówić dalej. Zrobiło
mu się niedobrze, poczuł zawrót głowy, bał się, że zemdleje.
Dagnarus miał wargi splamione jej krwią. Ułożył sztylet na
piersi Valury, cofnął dłoń i czekał.
Sztylet zaczął wolniutko unosić się w powietrze. Ze sztyletu po-
sypały się smocze łuski, czarne i lśniące, wbijając się w ciało Valury.
Gdzie łuska dotknęła ciała, wsuwała się pod skórę i stykała z innymi,
aż w końcu jej ciało pokryła twarda, czarna skorupa lśniącej zbroi.
Dagnarus patrzył na to z kamienną, niewzruszoną twarzą. Twarz
Valury przykrył czarny hełm, ozdobiony skrzydłami ptaka, czarny-
mi jak u kruka. Jej ręce okryły czarne rękawice. Ani jeden skrawek
jej ciała nie pozostał widoczny. Pochłonęła ją ciemność.
Ręka Valury drgnęła, sięgnęła do hełmu, podniosła przyłbicę.
Jej oczy otworzyły się. Nie było w nich życia, były ciemne, zimne
i miały szkliste spojrzenie. Oczy poszukały Dagnarusa. Spoczął na
nim jej pozbawiony życia wzrok.
— Jestem z tobą — przemówiła. — Na zawsze. — Wyciągnęła
do niego okrytą rękawicą dłoń.
Chwycił jej dłoń i przycisnął jej palce do ust.
— Na zawsze — powiedział. Słowa wydobyły się z jego ust
splamionych jej krwią i były zimniejsze, bardziej martwe niż słowa
Valury wymówione z krainy śmierci.
— Czas dobiegł końca! — krzyknął lord Mabreton. — Każ
Dziewce wyjść, bo inaczej wejdziemy i ją wywleczemy.
— Tak — powiedział Dagnarus miękko. — Odeślę ci żonę. —
Obejrzał się obojętnie. — Silwyth. Pozostaniesz wobec mnie lojal-
ny czy wolisz teraz zaliczać się do moich wrogów?
Elf odzyskał przytomność. Potrząsnął głową, chcąc, by mu
w niej przejaśniało, po czym obmacał szczękę. Z rozciętej i opuch-
niętej wargi leciała krew. Rzucił spojrzenie na nowo stworzonego
Vrykyla, spojrzenie pełne odrazy, i prędko odwrócił wzrok.
— Jestem sługą Waszej Wysokości, jak zawsze — powiedział,
ocierając krew. — Przebacz mi, że cię zawiodłem.
— Przebaczam — rzekł chłodno Dagnarus. — Lady Valura
podda się mężowi. Będziesz jej towarzyszył.
Vrykyl zmienił kształt i wygląd. Przepadła gdzieś czarna zbroja
i czarny skrzydlaty hełm. Na skrwawionych szatach spoczywała
Valura, równie piękna jak za życia, ranna i na pozór bezradna. Jej
zimny, martwy wzrok spoczął na Silwythu. Elf wstrząsnął się. Po-
bladł, lecz nie cofnął się.
— Nie zawiodę Waszej Wysokości — oznajmił, po czym schy-
lił się i wziął na ręce Vrykyla, który kiedyś był lady Valurą.
Silwyth poczuł okropny chłód Próżni i gładką, kruchą twardość
czarnej zbroi, którą złudzenie przykrywa, lecz nigdy nie zastępuje.
Silwyth był odwrócony plecami do Dagnarusa. Tylko Gareth wi-
dział, jak elf z sobą walczył, tak gwałtownie, że nie potrafi tego
ukryć, gdy był zmuszony dotknąć przeklętego, potępionego stwo-
rzenia Próżni.
— Co Wasza Wysokość rozkaże? — zapytał Silwyth lekko
załamującym się głosem.
— Zanieś lady Valurę — nie nazywał jej Vrykylem, jak za-
wsze mówił o Shakurze — na polanę i posadź ją na ziemi. Lord Ma-
breton przyśle po nią swoich ludzi."Ty, ukochana, porachujesz się
z nimi.
Valura skinęła głową i uśmiechnęła się strasznym uśmiechem.
— Ja odpowiem na wyzwanie lorda Mabretona — dodał Da-
gnarus. Jego dłoń zacisnęła się na głowni miecza. — Nie mogę się
tego doczekać. Gareth! W lesie ukrywają się elfi łucznicy. Na mój
znak podpalisz las. Silwyth! Po zakończeniu sprawy lady Valury
biegnij do stajni i wyprowadź konie w bezpieczne miejsce, z dala
od płomieni. Wkrótce do ciebie dołączymy, kiedy uporamy się
z naszym zadaniem.
— Wyprowadzają ją, panie — oznajmił jeden z elfich sług.
Pogrążony w żalu i gorzkim smutku lord Mabreton, patrzył, jak
służący księcia, Silwyth, wynosi ranną elfkę ze zrujnowanej war-
towni. Lord Mabreton szczerze kochał swoją piękną żonę. Jednak
prawdę mówiąc, lord popełnił bardzo ciężki grzech, gdyż pokochał
ją, gdy była żoną jego brata. Szlachetnie ukrywał tę zakazaną mi-
łość i zabrałby ją z sobą do grobu, gdyby nie fakt, że przedwczesna
śmierć brata umożliwiła mu wyrażenie uczuć.
Zdawał sobie sprawę, że Valura nie odwzajemnia jego miłości,
ale miał nadzieję, że cierpliwością i dobrocią zdoła zdobyć jej ser-
ce, tak jak zdobył jej rękę. Ostatnie spędzone razem z nią miesiące
nasuwały nadzieję, że plan się powiódł. Po raz pierwszy od po-
czątku małżeństwa Valura była ciepła i chętna w łożu. Zdawała się
weselsza, przestała narzekać, że musi mieszkać pośród ludzi. Zda-
wała się interesować mężem, tym, co robił i mówił.
Teraz lord Mabreton poznał prawdziwy powód jej niespodzie-
wanego upodobania do miłości — odgrywała rolę. Kochała się
z nim, aby zamaskować zapach miłości innego mężczyzny. Jej na-
głe szczęście można było przypisać tej samej przyczynie. Lord Ma-
breton wspominał każdy jej ruch i zachodził w głowę, jak mógł być
tak ślepy. Te noce, kiedy budził się i nie zastawał jej w łóżku.
Mówiła wtedy, że nie mogła spać i wyszła na przechadzkę w chłod-
nym powietrzu. Te noce, które zamiast w domu, spędzała na zam-
ku, twierdząc, że królowa poprosiła ją o pozostanie.
Lord Mabreton znienawidził ją teraz za wstyd, jakim okryła
jego oraz jego Dom. Rozkazał łucznikom ranić ją w nogę i zmienić
w kalekę. Uzdrowiciele utrzymają ją przy życiu, ale dręczyć ją bę-
dzie straszliwy ból, który zakończy dopiero niegodna śmierć z jego
ręki, jeżeli tylko pozostał jej choćby strzęp honoru. Mimo to nie
mógł na nią patrzeć, kiedy elf kładł ją delikatnie na ziemi. Nie mógł
patrzeć na jej wciąż przecudną urodę bez drgnienia miłości w sercu.
Jego oczy wypełniły się łzami. Odwrócił się od swoich żołnie-
rzy, aby nie widzieli jego słabości. Elfi służący księcia skłonił się
w kierunku niewidocznego lorda.
— Mój pan, książę Dagnarus, przyjmuje wyzwanie lorda Ma-
bretona i spotka się z nim w pojedynku na tej ziemi, zroszonej
krwią lady Valury.
— Doskonale — powiedział lord Mabreton. Miał na sobie zbroję
Lorda Dominium, magiczną zbroję, która połyskiwała srebrzyście
w słońcu. — Uwolnię świat od tego demonicznego księcia.
— A co ze sługą księcia, Silwythem, panie? — zapytał jeden
z łuczników, podnosząc gotowy do strzału łuk. -— Jest zakałą na-
szego ludu. Mogę go czysto ustrzelić.
— Zostaw go — rozkazał cierpko lord Mabreton. — Przodko-
wie się z nim rozprawią.
W rzeczywistości lord wiedział, że Silwyth pozostaje na usługach
Tarczy i że ten wielce sobie ceni młodego elfa. Lord Mabreton nie
zamierzał być tym, który zabije ulubionego szpiega Tarczy.
— Niech dwóch z was pójdzie po kobietę i zanieście ją do u-
zdrowicieli. Mają ją dobrze traktować i dać jej coś na znieczulenie.
Do gościńca będzie musiała dojechać konno. Tam na drogę do
domu przeniesiemy ją do lektyki.
Elfy spełniły rozkaz. Dwa z nich odłożyły broń i wysunęły się na
otwartą przestrzeń, gdzie na derce leżała Valura, osłabiona z upływu
krwi i mdlejąca z bólu. Jednak kiedy elfy podeszły bliżej, znalazła
w sobie siłę, aby podnieść głowę i podeprzeć się na ramieniu.
— Nie dotykajcie mnie! — rozkazała, omiatając ich pogardli-
wym spojrzeniem. — Sama pójdę!
Odrzucając ich pomoc, z bólem dźwignęła się z ziemi i z trudem
stanęła. W jej udzie wciąż tkwiło drzewce strzały. Kiedy musiała
przenieść ciężar ciała na zranioną nogę, krzywiła się i głośno sa-
pała, omal się nie przewracając. Z wielkim wysiłkiem zdołała jed-
nak ustać. Pokuśtykała przed siebie, zaciskając z bólu usta, z po-
bladłą twarzą. Każdy krok musiał być okrutną męką, lecz uparcie
szła dalej, odrzucając wszelkie propozycje pomocy.
Taka odwaga i siła, nawet u osoby okrytej hańbą, budzi wielki
respekt. Elfi żołnierze mruczeli z podziwem. Lord Mabreton po-
nownie musiał odwrócić wzrok, tłumiąc chęć, aby pobiec, porwać
ją w ramiona, wybaczyć jej i przyjąć z powrotem. Na taki czyn nie
pozwalał jednak obowiązek wobec rodziny.
Odczekał, dopóki, zerkając ukradkiem, nie upewnił się, że Valura
dochodzi do uzdrowicieli. Posuwała się wolno, z trudnością, ma-
łymi kroczkami, opierając się o pnie drzew, lecz nadal szła samo-
dzielnie. Strażnicy szli za nią, nie próbując jej dotykać, gdyż za
każdym razem, gdy któryś z nich wykonał gest w jej kierunku, od-
trącała go pogardliwym, gniewnym spojrzeniem.
— Lordzie Mabreton — dobiegł zimny głos. — Zaczynam się
niecierpliwić.
Lord Dominium oderwał wzrok od kobiety, która kiedyś była
jego żoną, i zwrócił się do jej demonicznego kochanka.
Dobywając miecza, lord Mabreton ruszył na pojedynek.
— Pamiętaj, Wasza Wysokość —- ostrzegał Gareth Dagnarusa,
który zbierał się do wyjścia. — Miecz Lorda Dominium jest bło-
gosławiony, jego cios może być dla ciebie śmiertelny.
— Ale nawet wówczas, Łato — odparł chytrze Dagnarus — bę-
dzie musiał zabić mnie dwukrotnie.
Dwaj przeciwnicy — jeden odziany w srebro i błyszczący ni-
czym świt, drugi w czerni i mroczny niczym noc — spotkali się na
placu pojedynku. Przez spuszczone przyłbice przeciwnicy nie wi-
dzieli swoich twarzy, jedynie oczy w otworach. Każdy wpatrywał się
w oczy nieprzyjaciela, chcąc osądzić, kiedy padnie następny cios.
Krążyli wokół siebie. W pewnej chwili Dagnarus zamachnął się
mieczem, lecz lord Mabreton bez trudu odparował cios. Z kolei elf
pchnął wściekle, ale Dagnarus odbił ostrze. Oceniali się, sprawdzali
wzajem swe siły, zręczność i umiejętności. Wkrótce stało się jasne,
że przeciwnicy są sobie równi.
Gareth odwrócił się od okna. Musiał przygotować się do cza-
rów, nastawić się duchowo na znaczny ból, jaki będzie skutkiem
rzucenia tak potężnego zaklęcia. Stanął w otwartych drzwiach przy
Silwythu, by popatrzeć.
— Komu kibicujesz? — zapytał cicho elf ze wzrokiem utkwio-
nym w walczących.
— Oczywiście Jego Wysokości — odparł Gareth.
Spojrzenie elfa — mroczne i cyniczne — spoczęło na twarzy
Garetha.
Gareth próbował wytrzymać to spojrzenie, lecz przekonał się, że
nie może.
Dagnarus był utalentowanym wojownikiem. Dobrze walczył
w bitewnym tumulcie, gdzie żołnierz ma niewiele czasu na zastana-
wianie się, ale musi reagować szybko i instynktownie we wciąż
zmieniających się warunkach. Dagnarusowi brakło jednak cierpli-
wości potrzebnej w pojedynku. Finty, uniki i parady elfiego lorda
po niedługim czasie rozzłościły księcia, który chciał prędko zakoń-
czyć potyczkę. Dagnarus zaczął popełniać błędy.
Silwyth cmoknął w taki sam sposób, jak wtedy, kiedy chłopcy
byli mali i książę zachował się szczególnie uparcie i samowolnie.
Ten dźwięk przeniósł Garetha z powrotem do pokoju zabaw.
Nie mógł opłakiwać utraconej niewinności; pozostawił ją za sobą
w chwili, gdy przestąpił próg zamku. Jednak mógł opłakiwać utra-
cone sny. Błyszczące srebro i lśniąca czerń zlały się w jego oczach
w jedno. Na chwilę opuścił głowę. Stojący obok Silwyth wstrzymał
oddech.
Z rozdzierającą serce obawą Gareth szybko podniósł wzrok i uj-
rzał, że lord Mabreton wbija miecz w pierś Dagnarusa. Ostrze Lor-
da Dominium, pobłogosławione przez bogów, z łatwością prze-
szyło czarną zbroję Lorda Próżni.
Lord Mabreton wyciągnął miecz. Czarna zbroja Dagnarusa spły-
nęła krwią.
Dagnarus nie wydał jęku. Wypuszczając swój miecz z bezwład-
nej dłoni, popatrzył na ziejącą ranę, na wypływającą z niej krew,
jakby zaskoczony. Padł na kolana i przycisnął dłoń do piersi.
Jak nakazywał rycerski honor, lord Mabreton nie zamierzał dalej
atakować umierającego. Lord Dominium wręczył swój miecz przy-
bocznemu, żeby ten otarł go z krwi. Założywszy ramiona na piersi,
lord Mabreton przygotował się, by patrzeć na konanie wroga.
Dagnarus pochylił się, jakby miał upaść. W ostatniej chwili
chwycił swój miecz. Zerwał się na nogi i rzucił w przód. Zaskoczo-
ny i przerażony, nie wierząc w to, co zmysły uznały za niemożliwe,
lord Mabreton stał bez broni, bezradny w obliczu ataku. Dagnarus
wbił miecz w gardło lorda Mabretona.
Pchnięcie było brutalne, silne. Czarny miecz przebił srebrną
zbroję i odciął głowę lorda od ciała. Lord Mabreton umarł, zanim
jeszcze jego ciało przewróciło się na ziemię. Przyboczny desperac-
ko zamachnął się na zabójcę mieczem powalonego pana. Dagnarus
pięścią w rękawicy pchnął przybocznego w twarz, skręcając mu
kark. Stając nad pozbawionym głowy ciałem elfiego Lorda Domi-
nium, Dagnarus wzniósł unurzany we krwi miecz.
— Kto następny? — krzyknął, a jego głos rozległ się spod
hełmu obrzydliwym echem. — Kto jeszcze chce wyzwać Lorda
Próżni?
Z dołu wzgórza, gdzie uzdrowiciele zanieśli Valurę, dobiegły
wrzaski i płacz — omdlewająca dama zamieniła się w czarnego pta-
ka śmierci, rozdzierając na strzępy ciała tych, którzy ją zamordowali.
— Musisz już iść, Gareth — oznajmił Silwyth. Jego głos brzmiał
spokojnie i nie zdradzał żadnych emocji. — Masz zadanie do
spełnienia.
Gareth rzeczywiście miał zadanie do spełnienia. Otaczając się
ciemnością Próżni, wysunął się na zewnątrz, nie zauważony przez
zdezorientowanych elfich łuczników, i pobiegł na tyły budynku.
Przyszło mu do głowy, żeby nie przestawać biec, aż dotrze do klifu,
i tam także biec dalej — wprost w błogosławione zapomnienie. Jed-
nak nie skoczył z klifu. Nie dlatego, że zabrakło mu odwagi, by się
zabić — śmierć byłaby dla niego teraz bardzo łatwa. Nie zrobił
tego, ponieważ w środku i tak był już martwy. W środku był takim
samym Vrykylem jak Valura albo Shakur. Dopiero kiedy Dagnarus
umrze, Vrykyle zostaną uwolnione od swego przeklętego istnienia.
Dopiero, kiedy Dagnarus umrze, zostanie uwolniony Gareth.
Lecz Dagnarus przecież już umarł. Jego przekleństwem było
umierać wciąż na nowo, i wciąż, i wciąż...
Tej nocy mieszkańcy Vinnengael wyszli z domów i zebrali się
na ulicach, aby obserwować wielki pożar na Wzgórzu Wartowni-
ków. Wszyscy wiedzieli, że wartownia jest od dawna porzucona; od
czasu, gdy na szczycie płonął ostrzegawczy ogień, minęło sto lat.
Ten ogień był najwyraźniej magiczny, gdyż białe płomienie miały
zielone i fioletowe serca. Ich jęzory strzelały tak wysoko w niebo,
że wydawało się, iż zaraz dosięgną gwiazd.
Król i Najwyższy Mag przez całą noc czuwali i obserwowali
ogień z komnaty na wieży.
— Jak sądzisz, co to jest? — zapytał Helmos po godzinie mil-
czącej obserwacji.
— Aż boję się domyślać, Wasza Królewska Mość — odparł
Reinholt.
— Czy to magia Próżni? — Helmos stał przy oknie, patrząc na
sylwetki odległych drzew, nagich czarnych szkieletów na tle pło-
miennej kurtyny.
— Tak, Wasza Królewska Mość — odparł Najwyższy Mag. —
To magia Próżni.
Ogień buchał całą noc, by w końcu o świcie zgasnąć. Z góry
spływał gęsty dym i popiół, który zasnuwał całunem miasto. Ka-
szląc i krztusząc się, ludzie pozostawali w domach, zamykali okna
i zasłaniali drzwi kocami, aby nie wpuścić dymu do domów. Czar-
ny dym miał wstrętny zapach i wkrótce rozniosła się pogłoska, że
jest trujący.
Orkowie co do jednego opuścili miasto; podobno szamanka po-
wiedziała Kapitanowi, że znaki były jednymi z najgorszych, jakie
kiedykolwiek widziała. Stłoczywszy się na statkach, orkowie ruszy-
li w morze, korzystając z tego samego wiatru, który niósł z gór
przeklęty dym.
Elfy pozostały, aby się dowiedzieć, co się stało z lordem Mabre-
tonem.
Poznały prawdę jeszcze tego samego dnia.
W pałacu zjawił się kapitan Argot i poprosił o posłuchanie
u króla.
Król, odpowiedziano kapitanowi, jest ze swym ojcem.
Argot udał się do komnaty, gdzie wystawiono ciało Tamarosa.
Król, odziany w czerwone szaty ze złotym szlakiem, przykryty fio-
letową materią, leżał na katafalku, a u jego głowy i stóp paliły się
świece. Wokół niego, w korytarzu, stały puste zbroje trzymające
monotonną, nieprzerwaną straż nad śmiercią.
Helmos siedział na krześle przy boku króla. Dawny król był
spokojny, cichy, nieporuszony. Głowa nowego króla pochylała się
pod ciężarem zmartwienia i wątpliwości, które rosnącą falą przy-
tłaczały nawet jego smutek.
Kapitan Argot z szacunkiem przykląkł przed zmarłym królem,
po czym wstał i zbliżył się, by złożyć raport żywemu.
— Czego się dowiedzieliście? — zapytał Helmos.
W odpowiedzi kapitan Argot podał mu wisior. Wisior, niegdyś
z błyszczącego srebra, teraz zmatowiał i poczerniał. Helmos wziął
go i przyjrzał mu się. Jego oczy zamknęły się w cierpieniu, dłoń za-
cisnęła się na talizmanie.
— To wisior Lorda Dominium, lorda Mabretona, Wasza Kró-
lewska Mość — powiedział Argot. — Poznaję go.
— Żaden Lord Dominium nigdy nie zdejmuje wisiora — od-
parł ciężkim głosem Helmos — chyba że nie żyje.
— Znaleźliśmy ciała jego ludzi, Wasza Królewska Mość. Wię-
kszość elfów zginęła w pożodze, która całkowicie osmaliła zbocze
wzgórza. Ale nie wszystkie. Znaleźliśmy kilka... — Argot zawahał
się.
— Mówcie, kapitanie — powiedział Helmos.
— Znaleźliśmy kilka elfów, które nie zginęły w płomieniach.
Wszyscy — a byli to uzdrowiciele, Wasza Królewska Mość, nie
żołnierze — mieli odcięte kończyny. Ciała lorda Mabretona nie
znaleźliśmy. Tylko wisior.
— Ani śladu mojego bra... — Helmos urwał, nabrał tchu. —
Ani śladu Dagnarusa?
— Nie, Wasza Królewska Mość. Chociaż słyszeliśmy relacje
wieśniaków mieszkających między miastem a Dunkargą, pogłoski
o demonach jadących na czarnych rumakach gościńcem wiodącym
do Dunkargi. Wieśniacy to ciemny, zabobonny lud, Wasza Królew-
ska Mość...
— Dziękuję, kapitanie. — Helmos odwrócił się i położył rękę
na zimnej, martwej dłoni ojca.
— Jakie są rozkazy Waszej Królewskiej Mości? — zapytał ka-
pitan. — Proszę o wybaczenie, że przeszkadzam, ale w mieście pa-
nuje zamieszanie i...
Helmos nie obejrzał się. Uścisnął dłoń ojca i głęboko westchnął.
— Szykujcie się do wojny, kapitanie. To mój rozkaz. Szykujcie
się do wojny.
ROZDZIELONY
Tarcza Boskiego z szacunkiem zbliżył się do świątyni poświę-
conej swej Czcigodnej Przodkini. Miał na sobie najpiękniejsze sza-
ty, gdyż jego matka zawsze utrzymywała, że potrafi ocenić charak-
ter mężczyzny po jakości jedwabiu, jakim okrywa on swe ciało.
Tarcza niósł w dłoniach owsiane ciastko z miodem — ulubiony
przysmak Czcigodnej Przodkini. Za nim szli słudzy, kłaniając się
co kilka kroków, w miarę jak zbliżali się do najbardziej uświęconej
części domu. Nieśli ozdobny dzban w kształcie smoka, wypełniony
skórką pomarańczową i mocną czarną herbatą, oraz dwie malutkie
filiżaneczki z porcelany tak cienkiej, że niemal przezroczystej.
Tarcza ustawił ciastko przed świątynią i polecił sługom ustawić
filiżanki. Odesłał służących i sam nalał herbatę — Czcigodna
Przodkini doceni to wyróżnienie. Potem, popijając herbatę, czekał
na jej przybycie.
Duch starszej damy nie ociągał się z nadejściem. Jej wodnisty
obraz, któremu towarzyszył lekki aromat powoju, pojawił się na-
przeciw Tarczy, po drugiej stronie stołu. Choć Czcigodna Przodkini
nie potrzebowała już pożywienia ani nie mogła pić herbaty, wyraże-
nie uczucia poczęstunkiem sprawiło jej przyjemność.
Po dopełnieniu formalności — kiedy Czcigodna Przodkini dopy-
tała się troskliwie o zdrowie wszystkich po kolei członków najbliż-
szej rodziny Tarczy, łącznie z jego cztemaściorgiem dzieci, i kiedy
Tarcza zapytał grzecznie o swoich innych przodków: pradziadka,
prababcię, cioteczne babki i dziadków, a nawet ulubionego kuzy-
na, który przedwcześnie zginął w bitwie, zasiedli do omawiania in-
teresów.
— Dziś rano przybył posłaniec od króla Helmosa, czcigodna
matko — powiedział Tarcza, wydobywając z zanadrza zwój. Po-
łożył go na stole i nakrył dłonią. — Przywiózł go Lord Dominium,
niejaka lord Altura. Widzisz tu prośbę króla ludzi, którą lord dostar-
czyła własnoręcznie. Ta prośba nie jest tym, czego się spodziewa-
liśmy.
— Żołnierze, złoto, broń — rzekła dama z oczami, najwyraź-
niejszą częścią jej sylwetki, bystrymi jak u sikorki. Udawała, że pije
herbatę, aby oszczędzić synowi uczucia zakłopotania, że on raczy
się herbatą, a ona nie. — Nie o to prosi?
— Prosi, oczywiście, ale tylko dla zachowania pozorów — od-
parł Tarcza. — Ma szpiegów, którzy bez wątpienia donoszą mu, że
elfy stanowią sporą część sił księcia Dagnarusa. Wie, że te oddziały
weszły na ziemie ludzkie na mój rozkaz, a przynajmniej za moją
wiedzą.
— Może myśli, że przychodzą od Boskiego — zauważył duch,
tęsknie spoglądając na owsiane ciastko z miodem.
— Król Helmos wie, że Boski jest moją marionetką i rusza się
tylko wtedy, kiedy ja pociągnę za sznurki. Publicznie utrzymuję, że
siły elfów walczące po stronie księcia Dagnarusa to renegaci, ale
Helmos nie jest głupcem.
— Wyślij i jemu armię — zaproponowała Czcigodna Przodki-
ni. — Nie ma znaczenia, po czyjej jesteśmy stronie, jeśli tylko zabi-
jamy ludzi i osiągamy nasze cele.
— Rozważałem to, ale on nie prosi o armię.
Tarcza przeniósł wzrok na ozdobną kasetę zrobioną ze złota
i kryształu, która stała na najbardziej honorowym miejscu domowe-
go ołtarza. W kasecie, na podwyższeniu pokrytym fioletowym ak-
samitem, spoczywał pojedynczy klejnot w kształcie trójkąta o gład-
kich bokach. Diament odbijał światło świec ołtarza, jarzył się miria-
dami malutkich tęcz.
— Kamień Władzy! — wyrzekł nagle duch ostrym głosem.
— Tak, czcigodna matko. — Tarcza skłonił się. — Dlatego u-
znałem, że lepiej go usunąć z ogrodu, gdzie był trzymany, i prze-
nieść do naszego domu. Król Helmos prosi o zwrot kamienia. Moż-
na by wręcz powiedzieć — żąda.
— Ach! — Czcigodna Przodkini zmarszczyła brwi i zapomnia-
ła o udawanym piciu herbaty. Ptasie oczy zwęziły się, zamigotały.
— To stwarza trudność. Czyżby był w aż tak wielkiej potrzebie?
Czy naprawdę sądzi, że demoniczny książę może przejąć koronę?
— Pokręciła ledwo widoczną głową. — Nawet gdyby Lord Próż-
ni miał oblec miasto, Vinnengael to potężna forteca. Zapasów żyw-
ności starczy im na długie miesiące. Mają nieprzerwany dopływ
wody. Czego obawia się król Helmos? Przecież to nie my — duch
skrzywił się lekceważąco — stajemy przeciwko niemu z naszą po-
tęgą. Dopiero wtedy ludzki król miałby powody do niepokoju.
— Właśnie z tych samych przyczyn nie wysyłamy naszej potę-
gi przeciwko Vinnengael — zauważył Tarcza i nalał sobie następną
filiżankę herbaty. — Poza tym dzięki handlowi z ludźmi zarabiamy
znacznie więcej pieniędzy, niż gdybyśmy ich podbili. Nie, wydaje
mi się, że najlepiej będzie pozwolić ludziom, aby sobie nawzajem
popodrzynali gardła, a kiedy już się wykrwawią, przejmiemy tereny
nadgraniczne. Potem wzbogacimy się, sprzedając im drewno i inne
surowce, których będą potrzebowali, aby odbudować swoje życie.
Taki jest mój plan i wydaje mi się, że jest dobry. Jednakże — Tar-
cza z zatroskaną miną odstawił filiżankę — nie przewidziałem, że
król poprosi o zwrot Kamienia Władzy.
— A dlaczego to miałoby stanowić problem? — zapytała Czci-
godna Przodkini. —- Powiedz mu po prostu, że kamień jest nasz
i zamierzamy go zatrzymać.
— Sprawa nie jest taka prosta, czcigodna matko. Kiedy przyj-
mowałem kamień, złożyłem przysięgę bogom. Wszyscy ją złożyliś-
my. Jeśli jeden z czterech posiadaczy części kamienia znajdzie się
w pilnej potrzebie, trzej pozostali zwrócą swoje części, aby kamień
mógł się ponownie połączyć.
— A co się stanie, kiedy kamień się ponownie połączy? — za-
pytał duch damy z przebiegłym błyskiem w oczach.
Tarcza zastanowił się.
— Nie wiem — powiedział w końcu. — Przypuszczam, że jego
moc wzrośnie czterokrotnie.
— I cała ta moc znajdzie się w rękach króla ludzi. — Duch za-
cisnął wargi.
— Tak, czcigodna matko. — Tarcza potakująco skinął głową.
— Myślałem o tym.
— Oczywiście pojmujesz jego plan, synu — rzekła Czcigodna
Przodkini. — Helmosowi niepotrzebna moc kamienia, aby prowa-
dzić wojnę domową z bratem. Nie! Król Helmos wykorzystuje tę
wojnę jako pretekst do odzyskania kamienia, który jego ojciec bez-
myślnie oddał. Słyszałam, że pośród jego własnych doradców byli
tacy, którzy radzili królowi Tamarosowi, aby wcale go nie rozdzie-
lał. Kiedy Helmos odzyska kamień w całości, użyje jego mocy do
pobicia brata. Ale nie poprzestanie na tym. Potem zwróci swój chci-
wy wzrok na nas. Oczywiście zwyciężylibyśmy go — powiedziała
Czcigodna Przodkini z subtelnym lekceważeniem. — Ale wojna
pochłonęłaby wiele istnień elfich.
— Jesteś mądra, czcigodna matko — powiedział Tarcza, kła-
niając się. — Nic dziwnego, że przychodzę do ciebie po radę.
Duch uśmiechnął się z zadowoleniem.
— Ale — ciągnął Tarcza — złożyłem przysięgę bogom. Nie
mogę się wycofać. Zrobić to znaczyłoby stracić twarz i sprowadzić
hańbę na naszą rodzinę. Boski z pewnością by się o tym dowiedział
i słusznie uznałby, że skoro złamałem jedną przysięgę, nie można
mi ufać, że dotrzymam innych.
— Kiedy książę Dagnarus ruszy do ataku? — zapytała Czci-
godna Przodkini.
— Według Silwytha, mojego szpiega w domu księcia, książę
się nie spieszy. Zgromadził swe siły. Może być gotów do wymarszu
na nów, chociaż to nic pewnego. Napawa się kłopotami brata.
Duch damy uśmiechnął się słodko.
— Oto, co uczynisz, synu. Powiedz temu Lordowi Dominium,
że w sprawie Kamienia Władzy musisz poznać wolę Matki i Ojca.
To wymaga modlitw, postów, uroczystej ceremonii, zgromadzenia
wszystkich kapłanów, wstawiennictwa u Boskiego...
— Gwarantują, że w tej sprawie Boski i ja zgodzimy się, czci-
godna matko — wtrącił Tarcza. — Podobnie jak ja nie chce rozsta-
wać się z Kamieniem Władzy.
— Doskonale. Sprowadzenie kapłanów potrwa przynajmniej
sześć miesięcy, niektórzy muszą dotrzeć z dalekich świątyń wysoko
w górach. Kolejne dwa miesiące zajmą uroczyste igrzyska na cześć
bogów oraz składanie stosownych ofiar, a potem pozostaje interpre-
tacja odpowiedzi bogów. To może czasem trwać cały rok albo
i dłużej...
Tarcza z szacunkiem wstał i skłonił się nisko trzy razy.
— Oby ten Dom zawsze polegał na twojej mądrości, czcigod-
na matko — powiedział żarliwie. — I obyś zawsze mogła nas pro-
wadzić.
Usiadłszy z powrotem, przeszedł do rozmowy na tematy rodzin-
ne, co zajęło trochę czasu. Potem zagrali w mah-jongga.
Ostatecznie nie było powodu do pośpiechu.
Kapitan Kapitanów zaszył się z zadowoleniem w ulubionej ta-
wernie w nadmorskim mieście Quash'Gaat, gdzie oddawał się dwóm
swoim ulubionym rozrywkom: piciu smakowitego trunku oraz roz-
wiązywaniu tangramu. W języku orków nazwa trunku brzmi cha-
-gow, co tłumaczy się mniej więcej jako „mleko z piersi" albo „mle-
ko matki". Niewielu ludzi potrafi znieść zapach cha-gow, nie mó-
wiąc już o przełknięciu napitku, który podobno sporządza się z ole-
ju rybiego zmieszanego ze sfermentowanym ananasem.
Tangram to łamigłówka składająca się z kwadratowego ka-
wałka drewna, podzielonego na siedem części: pięć trójkątów, kwa-
drat i romb. Części te można połączyć w kształt dwóch kwadratów
— to dziecinnie proste. Można z nich także ułożyć setki figur, od
łodzi, przez butelki, zwierzęta, do ludzi. Kapitana wyzwano, aby
ułożył albatrosa; łamigłówka ta byłaby dla niego całkiem prosta,
gdyby nie ograniczenie czasu do sześćdziesięciu siedmiu tupnięć.
Czas odliczano głośno, entuzjastycznym, rytmicznym tupaniem
wielu obutych stóp orkowych, gdyż tego dnia tawerna była wy-
pełniona po brzegi. Sztorm zatrzymał łodzie rybackie w porcie i nie
pozwolił wypłynąć w morze statkom. Podłoga tawerny drżała od tu-
pania, podobnie jak stół, na którym Kapitan usiłował ułożyć tan-
gram, co powodowało, że kawałki układanki gwałtownie się rozjeż-
dżały, i rozpraszało jego uwagą.
— Pięćdziesiąt sześć, pięćdziesiąt siedem... — skandowali or-
kowie, uderzając o stoły dłońmi lub stukając w nie kubkami.
Kapitan już prawie skończył, właśnie przesuwał romb na miejsce,
kiedy w okolicy wejścia do tawerny powstało jakieś zamieszanie.
— W imieniu króla! — zawołał ludzki głos. — Pozwólcie mi
wejść!
— Jakiego króla? — ryknęli w odpowiedzi orkowie.
— A jak on ma na imię?
— Tutaj nie ma żadnych królów, dziękujemy, może innym ra-
zem! — Te i inne żarciki powitały przybysza.
Kapitan uniósł głowę, aby zobaczyć, co się dzieje, i niechcący
odsunął rękę od łamigłówki.
— Przegrałeś! — krzyknęła szamanka, siedząca po przeciwnej
stronie stołu.
— Sześćdziesiąt dwa, sześćdziesiąt trzy. — Kilka głosów wciąż
liczyło, chociaż większość — słysząc, że gra się zakończyła —
umilkła.
Kapitan, obracając się, popatrzył złowrogo na szamankę.
— Mam jeszcze czas!
— Cofnąłeś rękę — zauważyła szamanka. — To znaczy, że
skończyłeś, a to — spojrzała pogardliwie na kawałki układanki —
wcale nie przypomina albatrosa!
— Nie dołożyłem dziobu! — ryknął Kapitan.
— W imieniu króla! — W głosie człowieka zabrzmiała złość.
— Mam wiadomość dla Kapitana!
— Płacisz za tę kolejkę — powiedziała szamanka, z zadowole-
niem wychylając swój kubek cha-gow.
Tocząc wokół pełnym złości spojrzeniem, Kapitan zapłacił, po
czym w paskudnym humorze odwrócił się do człowieka, który spo-
wodował przegraną.
Człowiek, ubrany w srebrzystą zbroję, nie zdołał przedrzeć się
przez drzwi, gdzie orkowie zabawiali się podstawianiem mu nogi,
kiedy usiłował ich minąć, przewracaniem go, lub wypychaniem go
„przypadkiem" z powrotem za drzwi.
— Niech się do mnie zbliży — rozkazał Kapitan, rozpoznając
jednego z Lordów Dominiów.
Rozkazy Kapitana wykonywano zawsze nadzwyczaj skrupulat-
nie, gdyż znany był on z tego, że na swoim statku wymagał najwyż-
szej dyscypliny. Kilku orków pochwyciło człowieka i tak prędko
przepchnęło przez tłum, że jego stopy w ogóle nie dotknęły ziemi;
na końcu orkowie porzucili go — mocno dotkniętego w swej god-
ności — przed Kapitanem.
— Człowiek, wedle rozkazu, panie! — wykrzyknął jeden z or-
ków, salutując do czoła.
Kapitan uniósł rękę, aby uciszyć tłum. W tawernie natychmiast
zapanowała cisza tak głęboka, jakby znajdowali się na dnie oceanu.
— Przysyła mnie... król Helmos z Vinnengael — wyrzekł Lord
Dominium, łapiąc oddech. — Przynoszę Kapitanowi pilną wiado-
mość od Jego Królewskiej Mości.
Lord Dominium urwał, oczekując jakiejś odpowiedzi.
— Kiepski byłby z ciebie posłaniec, gdybyś nie przynosił wia-
domości — zauważył uprzejmie Kapitan.
Jego Lordowska Mość spróbował raz jeszcze.
— Wiadomość jest od króla Helmosa. To bardzo pilne.
— Więc wykrztuś to wreszcie, człeku! — rozkazał z irytacją
Kapitan. — Wiem, od kogo. Nie musisz wciąż powtarzać.
Zniżając głos, Lord Dominium nachylił się nieco.
— Wiadomość jest poufna, Kapitanie. Wyłącznie dla ciebie.
Przez bar przeleciał szmer niezadowolenia, od którego podłoga
znów zadrżała. Kapitan prychnął i machnął ręką.
— Dotyczy ludu orków, czy tak?
— Ale, panie... — Posłaniec zawahał się.
— Powiedz nam teraz, żeby wszyscy słyszeli — upierał się Ka-
pitan. — Nie mam przed moim ludem tajemnic.
Lord Dominium przez kilka minut nie mógł przekrzyczeć wale-
nia w stoły i klepania się po udach, którymi orkowie zamanifesto-
wali swoją aprobatę dla słów Kapitana.
Kiedy na nowo zapadła cisza, Lord Dominium powiedział:
— Informacje z wiarygodnego źródła każą królowi Helmosowi
wierzyć, że miasto Vinnengael zostanie wkrótce zaatakowane przez
Dagnarusa, Lorda Próżni. Aby umożliwić mieszkańcom yinnenga-
el odparcie tego niesłychanego i niesprawiedliwego ataku, król Hel-
mos prosi, aby orkowie zwrócili Vinnengael swą część Kamienia
Władzy i wypełnili w ten sposób przysięgę, którą Kapitan złożył
królowi Tamarosowi oraz jego dziedzicom.
W czasie tej przemowy Kapitan wpatrywał się w człowieka. Na
końcu mrugnął i poprosił go o powtórzenie. Posłaniec uczynił to,
a następnie wręczył prośbę na piśmie, którą ork z grzeczności przy-
jął. Popatrzył na szeregi liter z pewnym podziwem oraz niemałą
nieufnością i zaraz upuścił je na stół, gdzie pismo zaczęło nasiąkać
rozlanym cha-gow.
Kapitan zastanowił się należycie nad sprawą, po czym z od-
mownym gestem rzekł:
— Powiedz królowi Helmosowi, że nie.
Najwyraźniej nie była to odpowiedź, jakiej spodziewał się Lord
Dominium.
— Ależ Kapitanie, składałeś bogom przysięgę, że zwrócisz ka-
mień, kiedy będzie potrzebny! Wszak nie złamiesz swojej świętej
przysięgi?
Kapitan spojrzał na szamankę.
— Którego dnia składałem przysięgę?
— Trzeciego — odpowiedziała szamanka. Orkowie określają
dni w kolejności pojawiania się w jedenastodniowym cyklu.
— Trzeci — powtórzył Kapitan. — Wszyscy wiedzą, że trzeci
dzień jest najbardziej pechowy w całym tygodniu i że przysięgi
i obietnice złożone trzeciego dnia obowiązują tylko do następnego
trzeciego dnia.
Orkowie wokół niego pokiwali mądrze głowami.
— Wątpię, czy król Tamaros o tym wiedział -— powiedział
Lord Dominium, oblewając się rumieńcem złości.
— Więc to jego wina — rzekł oschle Kapitan. — Nie moja.
— Ale złamanie przysięgi złożonej bogom...
— Bogowie wiedzą, że trzeci dzień jest pechowy — powiedział
Kapitan. — Nie obrażą się.
Lord Dominium zniżył głos.
— Panie, król Helmos jest w pilnej potrzebie. Lord Próżni ma
w rękawie mnóstwo nieczystych sztuczek i tym nas zasypie. Do do-
wodzenia armią stworzył kolejne demony Próżni, zwane Vrykyla-
mi. Jeśli nie zwrócisz Kamienia Władzy, Vinnengael może upaść!
— A jeśli odeślemy naszą część kamienia do Vinnengael, i jeśli
Vinnengael upadnie, a Dagnarus zwycięży, to on zdobędzie naszą
część Kamienia Władzy razem z częścią ludzi, elfów i krasnolu-
dów. I co wtedy? — zapytał Kapitan.
— Ja... ja nie... — Lord Dominium był zaskoczony.
— Powiem ci. Dagnarus stanie się tak potężny, że będzie rządził
orkami, elfami, krasnoludami i ludźmi, a na dokładkę może i boga-
mi — objaśnił obrazowo Kapitan. — Należąca do orków część Ka-
mienia Władzy pozostanie u nas, aby nas chronić, jeśli Vinnengael
upadnie, co, jak mówisz, jest prawdopodobne,
— Ale jeśli odeślesz kamień, panie, Vinnengael nie upadnie!
— argumentował Lord Dominium. — Elfy i krasnoludy oddadzą
swoje części!
— Jesteś tego pewien? — Kapitan zmierzył człowieka rozba-
wionym spojrzeniem. — Czy twój król ma już w rękach ich ka-
mienie?
— Kiedy wyjeżdżałem, nie miał — przyznał Lord Dominium.
— Wyruszyliśmy w trójkę w tym samym czasie, każde z nas do in-
nej krainy. Odszukanie cię, panie, zajęło mi więcej czasu, niż się
spodziewałem, stąd...
— Nikt ich nie odda — powiedział Kapitan i odwrócił się z po-
wrotem do swojej układanki.
— Mam gorącą nadzieję, modlę się i ufam, że się mylisz, panie
— rzekł lord.
— Mogę się z tobą założyć — zaproponował Kapitan, nie pod-
nosząc wzroku znad układanki. — Jeśli dwie pozostałe części Ka-
mienia Władzy zostaną zwrócone, odeślę i moją. Ale nie wcześniej.
Powiedz to swojemu królowi.
— Wątpię, czy wasz kamień dotrze na czas — rzekł z goryczą
Lord Dominium. — Dagnarus formuje armię już teraz. Ale dziękuję
i za to.
Kłaniając się, opuścił tawernę. Orkowie, widząc spojrzenie
i uniesioną brew Kapitana, usunęli się, aby przepuścić królewskie-
go posłańca.
— Dajcie mu eskortę do Portalu — powiedział Kapitan, patrząc
w ślad za człowiekiem i smutno potrząsając głową. — Ktoś tak
słaby na umyśle nie powinien wędrować po świecie samopas.
Posłaniec do krasnoludów miał trudności ze znalezieniem Dun-
nera, jedynego krasnoludzkiego Lorda Dominium. Posłaniec odszu-
kał mieszkanie Dunnera — skromną lepiankę z gliny, zbudowaną
nisko przy ziemi. Lord Dominium zajrzał do domku, nawet wszedł
do środka i w poszukiwaniu krasnoluda obszedł go wkoło. Nie zna-
lazł ani śladu Dunnera i nic nie wskazywało na to, żeby domek był
obecnie zamieszkany. Jednak mieszkania Bezkonnych postronnym
obserwatorom zawsze wydają się nie zamieszkane. Krasnoludy nie
ozdabiają swoich mieszkań uroczymi drobiazgami. Nie mają osobi-
stych skarbów. Nie ma u nich wygodnych krzeseł, na których moż-
na spocząć, rzeźbionych łóżek z zawieszonymi aksamitnymi portie-
rami, kufrów pełnych odzienia czy kredensów z zastawą.
Mieszkania Bezkonnych są umeblowane równie skąpo, jak te
należące do ich wędrownych współplemieńców. Każde domostwo
w Mieście Bezkonnych dałoby się spakować i przygotować do prze-
wozu na koniu w ciągu kilku minut. Ponieważ wielu spośród ich
mieszkańców jest przywiązanych do domów — nie mogą chodzić,
a tym bardziej jeździć konno — taka nietrwałość nadaje stałym
mieszkaniom dość smutny wygląd. Mieszkańcy nigdy z nich nie
wyjdą, dopiero wówczas, kiedy opuszczą swe kalekie ciała i wstąpią
w ciało Wilka, aby buszować przez wieczność po trawiastych rów-
ninach; większość wyczekuje tej chwili z niecierpliwością.
Umeblowanie Dunnera składało się ze sterty koców rozłożo-
nych na sienniku, z talerza, miski, łyżki i kubka, a poza tym pięk-
nie tkanego dywanika przeznaczonego do siedzenia. Jedyną różni-
cę między mieszkaniem Dunnera a mieszkaniami innych Bezkon-
nych stanowił stos ksiąg w kącie oraz arkusze welinu ułożone pod
księgami, aby papier pozostał równy i czysty, oraz pióro z inkau-
stem. Jedynym krzesłem było krzesło na kółkach, lecz zdawało się
być raczej pamiątką niż użytecznym sprzętem, gdyż pokrywał je
kurz.
Lord Dominium zapytał sąsiadki, czy Dunner wyjechał z mia-
sta, lecz krasnołudzka kobieta tylko wzruszyła ramionami. Nie mia-
ła pojęcia, gdzie podziewa się Dunner, i wcale nie chciała wiedzieć.
Własne żale zajmowały jej cały czas. Niepotrzebne jej były kłopoty
sąsiadów.
— A gdzie znajdę Kamień Władzy? — zapytał Lord Domi-
nium. -— Pytam, gdyż to wielce pilna sprawa, pani.
Kobieta zmierzyła go niechętnym spojrzeniem.
— Nic nie wiem o żadnym kamieniu władców. Jest tu jeden ka-
myk, pochodzi z królestwa ludzi, Dunnerowi się on podoba. Jeśli to
o to chodzi, znajdziecie go w tym namiocie, niedaleko stąd.
Prychnęła drwiąco i pokuśtykała w swoją stronę, zanim Lord
Dominium zdołał otrząsnąć się z szoku, że o najcenniejszym i najś-
więtszym Kamieniu Władzy mówi się Jakiś kamyk".
Lord Dominium wyruszył na poszukiwanie „kamienia władców".
Był w rozterce. Dunner był prawowitym, oficjalnym stróżem kamie-
nia i do przetransportowania należącej do krasnoludów części do
Vinnengaeł potrzebne było jego zezwolenie. Istniała jednak moż-
liwość, że Dunner, jak to krasnolud, gdzieś powędrował. Może być
o sto albo i tysiąc mil stąd. Lord Dominium mógł go szukać przez sto
lat i nie znaleźć.
Jednak Kamień Władzy wyraźnie znajdował się tutaj. Dunner
niewątpliwie pozostawił kogoś na straży kamienia na czas swojej
nieobecności. Lord Dominium zdecydował, że jeśli uzyska pozwo-
lenie strażnika, będzie mógł honorowo zabrać Kamień Władzy bez
zgody Dunnera. Lord Dominium z ulgą pomyślał, że kamień znaj-
duje się w innych rękach, w rękach, które nie ściskały po przyjaciel-
sku dłoni Lorda Próżni.
Lord Dominium dotknął swego wisiora i pomodlił się do bo-
gów, aby pobłogosławili jego przedsięwzięcie. Magiczna zbroja
opłynęła go niczym chłodna woda w gorący dzień. Nie zamierzał
onieśmielać tych krasnoludzkich strażników, ale miał nadzieję, że
im zaimponuje, jak również, że zdoła im wyjaśnić wagę i pilność
swojej sprawy. Schylając się nisko, aby zmieścić się w drzwiach,
zbudowanych na wzrost krasnoludów, Lord Dominium stanął jak
wryty w ciemności i zagapił się.
Był tam Kamień Władzy, błyszczący diament umieszczony na
drewnianej skrzynce nakrytej końską derką. Derka była w istocie
pledem, utkanym z delikatnej przędzy i niezwykle pięknym, lecz
bez cienia wątpliwości była to końska derka. Wokół nie było żad-
nych strażników. Jedynymi osobami w budynku były krasnoludzkie
dzieci, sześcioro czy siedmioro, które — tak się przynajmniej zda-
wało — używały świętego Kamienia Władzy do zabawy!
Gdy Lord Dominion patrzył, zbyt wstrząśnięty, by móc coś po-
wiedzieć, jedno z dzieci — dziewczynka z uschniętą rączką —
wzięła Kamień Władzy i zdjęła go z miejsca na derce. Kamień był
przywiązany do tasiemki ze splecionego końskiego włosia. Dziew-
czynka zawiesiła sobie święty kamień na szyi.
Pozostałe dzieci pokłoniły się przed nią i wyciągnęły rączki, by
jej dotknąć, jakby na szczęście. Mimo zabawy zachowywały się
bardzo poważnie — Lord Dominium musiał im to przyznać. Nie
chichotały. Nie naśmiewały się z kamienia. Ale Kamień Władzy nie
był zabawką!
Lord Dominium przestał mieć jakiekolwiek skrupuły przed za-
braniem kamienia z rąk krasnoludów. Nie zostanie im zwrócony,
dopóki krasnoludy nie zapewnią Rady, że kamień będzie czczony
i traktowany z szacunkiem.
— Co to ma znaczyć? — zapytał surowo w języku krasnoludów.
Dzieci były poruszone, zarówno jego nagłym głosem, jak i nie-
zwykłym pojawieniem się srebrzystego lorda, który musiał stać
z pochyloną głową i ramionami, żeby hełmem nie przebić płótna.
Lecz dzieci nie zlękły się. Stojąc spokojnie, przyjrzały mu się po-
dejrzliwie. Czworo z nich ustawiło się między nim a dziewczynką
noszącą kamień. Uznał, że to część zabawy, toteż zirytował się.
— Oddajcie mi to! — rozkazał dzieciom. — Kamień Władzy nie
jest zabawką! To przedmiot święty, podarowany nam przez bogów.
— Kim jesteś, człowieku? — zapytała dziewczynka z kamie-
niem na szyi. Dla krasnoludów, obdarzonych niskimi, grubymi gło-
sami, jej dziecięcy głosik brzmiał piskliwie, jednak dla Lorda Do-
minium zabrzmiał jak głos dorosłego człowieka. — I jakim prawem
wchodzisz do naszej świątyni?
— Świątyni — mruknął. Do tej chwili nie przyszło mu do gło-
wy, że ten namiot może być świątynią, a drewniana skrzynka
z derką ołtarzem w rozumieniu krasnoludzkim.
Jeśli to była prawda, popełnił poważny błąd. Dzieci miały rację,
a on się mylił. Wszedł do ich „świątyni" bez pozwolenia i nie
przedstawił się, jak przystało na prawdziwie rycerskiego lorda.
— Jestem Gregor — powiedział. — Lord Dominium z Vinnen-
gael. Jestem poddanym króla Helmosa. Przepraszam za moje nie-
grzeczne zachowanie. Poczułem się jednak głęboko dotknięty, gdy
ujrzałem, że Kamień Władzy jest używany do zabawy.
— Nas także dotknąłby taki widok — rzekły z powagą krasno-
ludzkie dzieci. — Ale niepotrzebnie się martwisz. Jesteśmy strażni-
kami kamienia i nikomu nie pozwolilibyśmy z niego żartować.
„Strażnicy!" Lord Gregor patrzył z niedowierzaniem. Te dzieci
strażnikami kamienia! Już Dunner za to wszystko odpowie. Lord
Gregor doprowadzi go przed oblicze Rady.
— Nie chcę was urazić, ale jesteście dziećmi. Dzieci nie powin-
ny pilnować Kamienia Władzy. Powinni go pilnować wielcy wo-
jownicy. I nie powinnaś go nosić jako ozdobnej błyskotki — dodał
lord Gregor, wskazując kamień.
— Wcale nie noszę! — Dziewczynka była oburzona.
— Kamień leżał tu przez wiele cykli księżyca — odezwał się
jakiś chłopiec. Przybrał, jak zobaczył lord Gregor, postawę obron-
ną, aby chronić kamień. — Był sam. Nikt go nie odwiedzał. Nikt
nie oddawał mu czci. Był zaniedbany, porzucony.
„Jak te dzieci — pomyślał lord Gregor. — Wszystkie są sierota-
mi. Porzucone przez rodziców, zaniedbane przez tych, którzy mu-
szą się o nie troszczyć".
— Któregoś dnia przyszliśmy zobaczyć kamień — powiedziała
dziewczynka. — W słońcu świecił jasno i odbijały się w nim tęcze.
To była najpiękniejsza rzecz, jaką widzieliśmy.
— Odkurzyliśmy go i zamietliśmy podłogę, żeby miał w domu
czysto i schludnie — odezwał się inny chłopiec.
— I codziennie jedno z nas nosi go na sercu — dziewczynka
położyła dłoń na swej drobnej piersi — aby go uczcić i aby kamień
wiedział, że tu jest jego miejsce. Że jest jednym z nas.
Lord Dominium przyklęknął na jedno kolano. Zrobił to po czę-
ści dlatego, że od długiego garbienia się zaczynał sztywnieć, ale
głównie dlatego, że dzieci wzbudziły jego szacunek.
— Najpokorniej proszę o wybaczenie — powiedział. — Nie ro-
zumiałem i pochopnie osądziłem. Przyjmijcie moje przeprosiny,
strażnicy Kamienia Władzy.
— Przyjmujemy je, lordzie Gregor — rzekła dziewczynka ze
staroświecką powagą, która pasowałaby do samego króla Helmosa.
— A teraz powiedz nam, po co przybyłeś do Miasta Bezkonnych.
— Szukam lorda Dunnera — odparł lord Gregor. — Przyjął on
w imieniu waszego ludu opiekę nad powierzonym mu przez mojego
króla Kamieniem Władzy. Czyniąc to, lord Dunner złożył przysię-
gę, że gdyby mój król potrzebował kamienia do pomocy w wojnie,
krasnoludy zwrócą kamień. Mój król jest w wielkiej potrzebie —
ciągnął prosto lord — dlatego przysłał mnie z prośbą o spełnienie
przysięgi i odesłanie kamienia. Miałem nadzieję, że pomówię z lor-
dem Dunnerem.
Dzieci popatrzyły po sobie. Tym spojrzeniem zdawały się dojść
do jakiegoś porozumienia.
— Znamy lorda Dunnera — powiedziała dziewczynka. — Poza
nami tylko on przychodzi oddać cześć kamieniowi. Ale nie wiemy,
gdzie jest.
— Gdyby został powiadomiony o twoim przybyciu — dodał
chłopiec — czekałby tu na ciebie.
— Nie powiadomiłem go — odrzekł lord Gregor, czując, że
całkowicie pokpił sprawę. — Wyjeżdżałem w pośpiechu. Nasze
królestwo jest w wielkim niebezpieczeństwie.
— Kto rozpoczął tę wojnę? — zapytała dziewczynka.
Lord Gregor wyjaśnił najlepiej, jak umiał; opowiedział, jak
książę Dagnarus stał się zły, jak dąży do tego, by zostać królem,
kiedy nie ma żadnych praw do tronu.
— Czyli to wojna między ludzkimi braćmi — powiedziała
dziewczynka, podsumowując sytuację.
— Tak, zgadza się — potwierdził lord Gregor.
— Mój ojciec jest wodzem klanu — rzekła dziewczynka. — Czy
gdyby on i mój wujek walczyli z sobą, ludzie przysłaliby nam swoją
część Kamienia Władzy, aby pomóc jednemu zwyciężyć drugiego?
— Ja... cóż... — Lord Dominium nie mógł kłamać. Sam po-
mysł był oczywiście śmieszny. Gorączkowo zastanawiał się, jak
wytłumaczyć tym dzieciom, że rodzinna waśń między krasnoluda-
mi to coś zupełnie innego od wojny króla Vinnengael z jego demo-
nicznym bratem.
— I skąd ludzie by wiedzieli, który brat ma rację? — zapytał
chłopiec. — Może wódz klanu jest złym przywódcą. Może jego
brat byłby lepszy. Może ten brat zasługuje na to, by zostać wodzem.
Wy, ludzie, nie wiedzielibyście. Moglibyście posłać kamień nie-
właściwemu bratu.
— Jest ogromna różnica — próbował wyjaśnić lord Gregor. —
Vinnengael to olbrzymie królestwo, najpotężniejsze królestwo na
kontynencie. To, co dzieje się w Vinnengael, dotyka wszystkich —
także krasnoludy. To zaś, co dzieje się w jednym krasnoludzkim
klanie, jest... nie tak ważne — dokończył niezręcznie.
— Dla nas jest — powiedziała dziewczynka. — Dla członków
klanu klan jest całym kontynentem. Jest najpotężniejszą siłą w ich
świecie. To królestwo Vinnengael, o którym opowiadasz, jest dale-
ko stąd.
— Jak jeden klan nie miesza się do spraw drugiego — rzekł
chłopiec — tak i my, krasnoludy, nie powinniśmy się mieszać do
spraw ludzi.
— Zatrzymamy naszą część Kamienia Władzy — zakończyła
dziewczynka. — Wiemy, że tu jest bezpieczny i że codziennie ktoś
przyjdzie oddać mu cześć.
Zdjąwszy kamień z szyi, dziewczynka z szacunkiem położyła
go z powrotem na miejsce na końskiej derce. Krasnoludzkie dzieci
zgromadziły się przed kamieniem i pokłoniły mu się. Następnie,
tworząc wokół kamienia mur ze swoich drobnych ciał, odwróciły
się i spojrzały spokojnie na lorda Gregora.
Mógł pochwycić kamień. Mógł porwać go z miejsca, zabrać siłą.
Te dzieci nie zdołałyby go powstrzymać, choć przypuszczalnie sta-
rałyby się. Wówczas nie miałby wyboru i musiałby je skrzywdzić.
Lord Gregor odgadł, że gdyby to zrobił, kamień przestałby pu-
szczać tęcze w słońcu. Jego blask by przygasł. Jako Lord Domi-
nium składał przysięgę, że będzie bronił niewinnych i słabych, bro-
nił dzieci, takich jak te. Mógłby twierdzić, że krasnoludy łamią
swoją przysięgę i przez to tracą prawo do kamienia, ale czuł, że bo-
gowie nie przyjęliby takiego argumentu. Gdyby był tu lord Dunner,
to co innego. Dunner składał przysięgę i Dunner musiałby odpowia-
dać za jej złamanie. Ale Dunnera nie było, a Lord Dominium nie
skradnie kamienia dzieciom.
Lord Gregor zastanawiał się, co począć. W końcu zdecydował,
że jedynym wyjściem było jak najszybciej wrócić do Vinnengael,
przedstawić sytuację i prosić o radę. Jeśli król Helmos zażąda, aby
tu wrócił i zabrał kamień siłą, lord Gregor uczyni to. Ale tylko wte-
dy, jeśli zażąda tego król i pozostali Lordowie Dominiów.
Lord Gregor nie sądził, że król Helmos wyrazi takie żądanie.
Pokłoniwszy się dzieciom i Kamieniowi Władzy, lord Gregor
opuścił świątynię.
Dzieci pożegnały się z kamieniem, obiecując pojawić się naza-
jutrz, i wróciły ze świątyni do swego żałosnego życia, które każde-
go dnia na chwilę napełniało się barwami tęczy.
Dopiero w nocy, długo po tym, jak lord Gregor wjechał do Por-
talu i podróżował bezpiecznie do Vinnengael, Dunner wszedł do
namiotu. W świątyni było ciemno, nie licząc lekkiej poświaty, która
zdawała się dobywać z Kamienia Władzy. Poświata może istniała
tylko w jego wyobraźni, a może kamień rzeczywiście posiadał we-
wnętrzne światło. Dunner nigdy nie mógł tego rozstrzygnąć.
Ukląkł przed kamieniem, lecz tego wieczoru nie dotknął go, jak
czasami czynił, napawając się ciepłem rozlewającym się po jego
ciele i dającym ukojenie duchowi. Przyszedł się z nim pożegnać,
ponieważ miał go już nigdy nie ujrzeć. Złamał przysięgę, gdyż był
ukrytym, niemym świadkiem zajścia w namiocie. Poniesie karę za
złamanie przysięgi; wiedział o tym. Chciał zabrać swoją klątwę jak
najdalej od kamienia.
Daleko od kamienia i jego strażników.
Dunner opuścił miasto piechotą i odszedł w jałowe równiny.
Nie jechał konno, gdyż był Bezkonnym.
STRAŻNICY CZASU
Na północ od Vinnengael, na Smoczej Górze, stoi sięgający
chmur wielki klasztor Strażników Czasu. Gdy spojrzeć na mapę,
odległość dzieląca klasztor od Vinnengael nie wydaje się duża, ale
w rzeczywistości podróż do klasztoru trwa wiele, wiele dni. Wie-
dzie tam szlak, jednak jest on niczym więcej jak dróżką, a przy tym
kręci się i wije w tę i z powrotem niczym stary, leniwy wąż wygrze-
wający się w słońcu na zboczu góry.
Klasztor to ogromna budowla z potężnych granitowych bloków,
jej mury zdają się wyrastać z kośćca góry. Nawet sami Strażnicy
nie wiedzą, jak został zbudowany klasztor ani kto go zbudował,
gdyż, jak głosi legenda, kiedy u zarania czasu zostali sprowadzeni
na górę, klasztor już tam był.
Strażnicy wierzą, że klasztor został zbudowany przez Starożyt-
nych, rasę, która podobno istniała na Loerem na długo przed elfami,
ludźmi czy orkami; rasa ta przypuszczalnie wymarła, lecz zdążyła
pozostawić intrygujące ślady swojego istnienia. Klasztor był chyba
największym i najbardziej skomplikowanym z ich dzieł, choć są
tacy, którzy twierdzą, że to Starożytni zmienili bieg rzeki, wyrzeź-
bili klify oraz stworzyli siedem wodospadów, które później oto-
czyły pałac Vinnengael.
Niezwykłej piękności malowidła, często znajdowane w dziwnych
miejscach — na urwistej skale lub na sklepieniu jaskini — także
przypisuje się Starożytnym. Nie wyjaśniona pozostawała jednak za-
gadka, dlaczego społeczeństwo, które potrafiło budować tak mo-
numentalne arcydzieła architektoniczne jak wielki klasztor, two-
rzyć cuda naukowe w rodzaju wodospadów oraz cuda artystyczne
w postaci wspaniałych malowideł, znikło. O Starożytnych opowia-
da się. wiele legend. Uważa się, że byli wysocy — wyżsi od orków,
szczupłej budowy ciała — szczuplejsi od elfów, cudownie piękni
— piękniejsi od najurodziwszych ludzi, i znakomicie jeździli konno
— lepiej niż którykolwiek krasnolud. Krasnoludy mają nawet le-
gendę o tym, jak Starożytni schwytali i okiełznali pierwsze dzikie
konie.
Pewnego razu statek orków został zepchnięty z kursu przez
straszny sztorm; w rezultacie orkowie wylądowali na nieznanym
kontynencie i twierdzili, że spotkali tam Starożytnych, których opi-
sywali jako drobny, pomarszczony, strachliwy ludek mieszkający
w lepiankach z błota. Opowieść tę ogólnie lekceważono, jako że or-
kowie znani są z tego, że notorycznie kłamią. Ci, którzy ją słyszeli,
utrzymują, że orkowie trafili do krasnoludów, a te komuś, kto od ty-
godni karmił się wyłącznie odurzającym cha-gow, mogły się wydać
wątłe i pomarszczone.
Klasztor jest prosty. Ma duże kwadratowe kolumny, gładkie
ściany i przestronne pokoje otwarte na słońce i wiatr, deszcz i śnieg.
Jest tu wiele okien, ale bez szyb, bez żelaznych krat dla odstrasze-
nia intruzów, bez łuczniczych otworów w ścianach. Klasztor jest
spokojny i cichy. Nie jest fortecą. Co prawda, zanim armia najeźdź-
cza doszłaby na szczyt góry, ci, którzy nie spadli z klifu, byliby po
wspinaczce zanadto wyczerpani, aby móc zrobić coś innego niż
legnąć i oddychać z trudem w rozrzedzonym powietrzu.
Klasztor jest całkowicie samowystarczalny; mnisi żyją z tego,
co wyhodują w ogrodzie, oraz z pokarmów ofiarnych, które po po-
konaniu uciążliwej drogi pod górę składają potrzebujący porady
przybysze. Mnisi piją wyłącznie wodę z górskich źródeł, której
smak może podobno iść w zawody z najlepszym winem, oraz rzad-
ki, wyjątkowy gatunek herbaty, która rośnie tylko tam. Herbata nie
tylko przedłuża im życie, ale także konserwuje ich ciała po śmierci.
Konserwacja ciał jest niezwykle ważna, gdyż na skórze mnicha za-
pisana jest historia czasu. Ciała mnichów są przechowywane i kata-
logowane, podobnie jak księgi w Królewskiej Bibliotece. Spacer po
krypcie grobowej klasztoru — a nie mówi się o niej krypta, lecz Ka-
talog — to jak spacer w przeszłość.
Choć ludzie często podejmują długą wyprawę w góry w poszu-
kiwaniu rady, mnisi nigdy nie doradzają. Nigdy nie mówią, że
człowiek powinien postąpić tak czy inaczej. Nie posiadają umiejęt-
ności jasnowidzenia. Nie potrafią zajrzeć w przyszłość. Ale widzą
całą przeszłość, stąd mają ogromną wiedzę na temat serc i umysłów
ludzkich, a także elfich, krasnoludzkich i orkowych. Mnisi mówią
potrzebującemu, jak jego problem wiąże się z identycznym proble-
mem, z którym zetknął się pewien człowiek przed siedemdziesięciu
laty, i jak on go rozwiązał, posługując się X, albo gdy się przekonał,
że nie może go rozwiązać. Jednak trzydzieści lat później inny czło-
wiek trafił na coś podobnego i powiodło mu się, gdy użył Y. Ponie-
waż ludzie na ogół są przekonani, że ich problemy są wyjątkowe,
takie informacje nie są mile widziane ani uważane za szczególnie
przydatne. Z tego powodu, jak również ze względu na trudy po-
dróży na górę, liczba ludzi poszukujących rady mnichów jest nie-
wielka.
Co do mnichów, oni stale pokonują trasę w górę lub w dół na
grzbiecie silnych, pewnie stąpających osiołków, które nie są zbyt
rącze, ale za to dają gwarancję, że jeździec bezpiecznie dotrze na
miejsce. W podróżach do świata, aby zapisywać historię w trakcie
jej powstawania, towarzyszy mnichom osobista ochrona.
Ci strażnicy pochodzą z plemienia zwanego Omarah, z dawien
dawna żyjącego w górach i czczącego mnichów. Członka Omarah
nie może spotkać większy zaszczyt, niż gdy mnisi wybiorą go do
wąskiego grona tych, którzy podróżują z nimi po świecie i których
obowiązkiem jest strzec osoby mnicha zarówno za jego życia, jak
i po śmierci. Gdyż jeśli zdarzy się, że mnich umrze w drodze, świę-
tym obowiązkiem strażnika Omarah jest dostarczyć ciało z powro-
tem do klasztoru, gdzie zajmie należne mu miejsce w Katalogu.
Omarah są z pochodzenia ludźmi, lecz są wysocy i silni jak orko-
wie. Gdyby nie fakt, że krzyżówki między rasami są niemożliwe,
można by myśleć, że Omarah powstali w wyniku skrzyżowania
orka z człowiekiem.
Strażnikami są najwyżsi i najsilniejsi spośród całego ludu, za-
równo mężczyźni, jak i kobiety. Każdy z nich służy dziesięć lat; za-
czynają w wieku lat dwudziestu, a po trzydziestce odchodzą na
emeryturę. W chwili odejścia strażnicy otrzymują nagrodę w posta-
ci kawałka ziemi, małego stada owiec albo kóz oraz domu. Strażni-
cy po kres swoich dni są otaczani szacunkiem swego plemienia
i często zasiadają w radach plemiennych lub zostają przywódcami.
Dziwnie wygląda procesja wyłaniająca się z gór — mnich, drob-
ny i skurczony, o skórze zabarwionej na brunatno od herbaty
i w całości pokrytej zawiłymi tatuażami, truchta na swoim powol-
nym osiołku, otoczony gigantycznego wzrostu (ponad siedmiu stóp)
mężczyznami i kobietami, okrytymi skórzanymi zbrojami i uzbrojo-
nymi w masywne włócznie, wielkie niczym dęby.
Osoba mnicha jest święta. Mówi się, że jeśli ktoś zaatakuje mni-
cha lub strażnika, zostaje przeklęty nie tylko przez bogów, ale także
przez Próżnię. Samym klasztorem włada pięć smoków, które są
rzadko widywane. Pięć smoków wywrze straszliwą zemstę na każ-
dym mieście, wsi, grupie czy osobniku odpowiedzialnym za przed-
wczesną śmierć któregoś z mnichów.
Tak wielka jest ich wiedza i znajomość przeszłości, że mnisi
z niesamowitą regularnością potrafią przewidywać wydarzenia, co
często wygląda, jakby umieli zaglądać w przyszłość. Kiedy tylko
ma nastąpić jakieś wydarzenie historycznej wagi, prawie na pewno
na miejscu pojawi się mnich, aby je uwiecznić. To samo dotyczy
wydarzeń, które w danej chwili nie wydają się istotne, ale później
okazują się odgrywać kluczową rolę w historii.
Prawie rok minął od chwili, gdy Dagnarus został Lordem Próż-
ni; wydarzenia te zostały zapisane w klasztorze. Prawie sześć mie-
sięcy upłynęło od dnia, kiedy Helmos rozesłał Lordów Dominiów
z poleceniem odzyskania trzech brakujących części Kamienia Wła-
dzy. Dwie z próśb spotkały się ze zdecydowaną odmową. Elfy
wciąż odprawiały modły, wciąż składały ofiary, wciąż urządzały
igrzyska na cześć bogów, lecz Helmos umiał rozpoznać w tym za-
chowaniu odmowę.
W tym czasie czterej mnisi, którzy byli przełożonymi Zakonu
Strażników Czasu, wezwali do siebie jednego z członków zakonu.
W rzeczywistości było pięciu mnichów przewodzących zakonowi,
lecz piąty ukazywał się tylko przy wyjątkowych okazjach i tylko
wtedy, kiedy świat znalazł się w poważnych tarapatach. Prawdę
mówiąc, czterej mnisi oczekiwali, że piąty przybędzie na spotkanie.
Kiedy piąty się nie pokazywał, opóźniali rozpoczęcie zebrania, jak
długo się dało, nieustannie spoglądając na piąte krzesło w komna-
cie, spodziewając się, że już za chwilę zostanie zajęte. Piąty mnich
jednak się nie pojawił, a jego nieobecność odnotowano za pomocą
tatuażu na ramieniu mniszki wezwanej do dostojnego grona.
Mniszka nosiła imię Tabita. Była to żwawa staruszka w wieku stu
osiemdziesięciu lat. Była człowiekiem, jak wszyscy mnisi w kla-
sztorze. Choć mnisi nie stawiają ograniczeń rasowych i przyjmują
wszystkich, którzy naprawdę pragną poświęcić życie uwiecznia-
niu historii, niewielu członków pozostałych ras wybiera takie życie.
Wszystkie rasy, nawet te najbardziej uprzedzone wobec ludzi, sza-
nują mnichów i traktują ich z wielkim respektem. Elfy jednak prze-
konały się, że herbata, która przedłuża życie człowieka, życie elfa
znacznie skraca — zabiera mu około dwustu lat. Krasnoludy, choć
podoba im się podróżowanie po świecie, nie są zachwycone ko-
niecznością poświęcenia czasu na zapisywanie wszystkiego. Orko-
wie, polegający na omenach, znakach i wróżbach, są zbyt nieprze-
widywalni, aby byli dobrymi historykami. Stąd większość mnichów
to ludzie.
Tabita osiągnęła już prawie kres swoich dni. Była najstarszą po-
śród obecnie żyjących mnichów i najbardziej szanowaną. Jej cało
pokrywały tatuaże mówiące o wszystkich ważnych zdarzeniach,
których była świadkiem. Były wśród nich narodziny króla Tamaro-
sa, zapisane na jej lewej łydce. Tatuaże pokrywały całe jej ciało,
łącznie z twarzą, która była tak pooraną zmarszczkami, że większo-
ści zapisów nie dawało się odczytać. Po śmierci skóra napnie się
gładko na kościach — to skutek herbaty, która zapobiega rozkłado-
wi ciała.
Szczyt ogolonej głowy Tabity był nadal nagi niczym u niemow-
lęcia. Na tej części ciała mnich zapisuje to, co uważa za najdonioś-
lejsze wydarzenie swego życia, a Tabita jeszcze tego nie uczyniła.
Wielu młodszych mnichów szeptało, że dopiero po uwiecznieniu
tego wydarzenia mniszka uzna dzieło swego życia za skończone
i będzie mogła umrzeć w pokoju.
Może te szepty dotarły do uszu przełożonych zakonu, a może
domyślali się, co się szykuje, i zachowali ją, aby to zapisała.
— Tabito — powiedział Ogień, gdyż każdy z przełożonych
nosił imię boga, któremu służył. Ogień miał na sobie pomarańczo-
woczerwone odzienie. — Nadszedł czas, abyś wyruszyła do yin-
nengael.
Tabita pochyliła nagą głowę przed każdym z czworga mnichów
oraz przed pustym krzesłem, gdyż o piątym — choć nieobecnym —
nigdy nie zapominano. Oczekiwała tego wezwania.
— Wyruszę natychmiast, czcigodny. I dziękuję — dodała.
Tabita nigdy nie była wysoka, a herbata i jej zaawansowany
wiek jeszcze bardziej ją skurczyły. Stojąc przed czwórką, wyda-
wała się tak krucha, wątła i sucha jak laleczka z łuski kukurydzia-
nej. Jej odzienie było najprostsze z możliwych — długi pas mate-
riału owinięty wokół ciała, podobny do całunu. Mnisi nigdy nie
noszą peleryn i cięższych szat, nawet przy zimnej czy wietrznej po-
godzie, gdyż herbata daje ciału niezbędne ciepło.
— Armia Dagnarusa jest w drodze — rzekł Powietrze, którego
całun miał kolor błękitu nieba. — To olbrzymia armia, złożona z el-
fów i ludzi, są pośród nich też barbarzyńscy wojownicy, Trevinici.
Ponieważ armia jest taka duża, posuwa się powoli. Powinno ci wy-
starczyć czasu, aby dotrzeć do Vinnengael przed nimi.
— Bramy Vinnengael są zamknięte i strzeżone — powiedział
odziany na zielono Woda. — Portale są zapieczętowane i nikt z kra-
in innych ras nie może wejść. Skoro odmówili zwrotu swoich czę-
ści Kamienia Władzy, Helmos przestał ufać tym, którzy niegdyś
byli jego sprzymierzeńcami, i nie prosi ich o dalszą pomoc. Nikomu
z Vinnengael nie wolno teraz podróżować przez Portale, gdyż król
Helmos obawia się, że podróżni mogą wpaść w ręce elfów, krasno-
ludów albo orków i zostać wydani Dagnarusowi.
— Mieszkańcy gospodarstw wokół miasta porzucili już swoje
domostwa i uciekli pod osłonę murów miasta — rzekł odziany na
brunatno Ziemia. — Król Helmos oczekuje jednak twojego przyby-
cia. Dla ciebie i twej świty otworzą bramy.
Czterej mnisi oraz Tabita spojrzeli na puste krzesło, jakby spo-
dziewając się, że teraz zostanie zajęte, lecz krzesło pozostało pu-
ste. Tabita skłoniła się wszystkim kolejno, na znak, że zrozumiała
i przyjęła do wiadomości ich informacje.
— Prawdopodobnie trafisz na zaciętą wojnę, jakiej Loerem nig-
dy dotąd nie oglądało — powiedział poważnie Ogień. — Będziesz
narażona na ogromne niebezpieczeństwo.
— Rozumiem — odparła spokojnie Tabita. — I jestem na to
przygotowana. Z pomocą bogów zdążę zapisać przebieg wydarzeń,
zanim umrę.
— Wybraliśmy ci na towarzyszy najlepszych i najsilniejszych
Omarah. Obie armie zobowiązały się umożliwić ci bezpieczne prze-
jście przez swoje szeregi, lecz nie można przewidzieć, co się zdarzy
w chaosie wojny.
— Mam tego świadomość — powiedziała Tabita. — Prawdę
mówiąc, moje życie zaczyna mnie mocno nużyć i chętnie zajęła-
bym miejsce w Katalogu.
— Niech łaska bogów będzie z tobą — rzekli jednocześnie
czterej mnisi i skłonili się Tabicie, która z kolei pokłoniła się im.
Brzęk metalu i ciężkie, dudniące kroki świadczyły o tym, że na
dziedzińcu klasztoru formuje się oddział straży Omarah. Tabita nie
musiała się pakować na podróż, gdyż mnisi nie mają niczego osobi-
stego. Kiedy mnisi podróżują, żywi ich ziemia — strażnicy polują
i gotują — lub ci, których spotykają w drodze.
Opuściwszy radę czterech, Tabita udała się do stajni, aby wy-
brać osiołka. Był tam jeden drobny, łagodny zwierzak o szarej sier-
ści — ulubieniec staruszki — i Tabita miała nadzieję, że nie został
zabrany w podróż przez innego mnicha.
Weszła w uliczkę oddzielającą główny budynek od stajni. Ulicz-
kę spowija wieczny cień rzucany albo przez szczyt góry, która pię-
trzy się ponad klasztorem, albo przez sam główny budynek. Słońce
nigdy do niej nie dociera. Padający zimą śnieg utrzymuje się tam
przez cały rok, choć w opromienionych słońcem ogrodach klasztor-
nych kwitną kwiaty.
Tabita doszła do końca uliczki, widać już było stajnie, gdy dro-
gę zastąpił jej jakiś cień. Stara kobieta podniosła głowę i wbiła
w cień przenikliwe spojrzenie.
Stał przed nią mnich. Była to wysoka, koścista postać. Inaczej
niż wszyscy, mnich odziany był w czerń, która zasłaniała każdy
skrawek jego ciała i nawet ręce były owinięte pasami czarnego ma-
teriału. Twarzy nie było widać, tylko dwoje oczu, które wyzierały
z ciemności, a jednak zdawały się być jej częścią, tak że Tabita
w pierwszej chwili w ogóle nie poznała, że to oczy, i sądziła, że to
po prostu ciemniejsze fragmenty ciemności.
W ciągu całych stu siedemdziesięciu lat swego życia w klaszto-
rze (wstąpiła do niego jako dziecko) nie widziała piątego mnicha.
Wiedziała wszakże, że to właśnie on przed nią stoi, toteż jej ukłon
był głęboki i pełen szacunku.
Piąty mnich nie przemówił ani słowa, zresztą i tak stłumiłaby je
czarna opaska zasłaniająca dolną część jego twarzy. Wyciągając
spowitą w czerń rękę, piąty mnich położył dłoń na ogolonej głowie
Tabity.
Dotyk tej dłoni był zimny nawet dla krwi rozgrzanej herbatą. Ta-
bitę przeniknął chłód, zadrżała. Głowę trzymała pochyloną, zbyt po-
korna, by podnieść wzrok. Pozostała tak, stojąc z pochyloną gło-
wą, przez kilka długich minut; dopiero kiedy cień się wycofał, uj-
rzała ponownie słońce na końcu uliczki i zrozumiała, że jest sama.
Oto otrzymała błogosławieństwo piątego mnicha. Została objęta
przez Próżnię. Przejęta i głęboko wzruszona, Tabita ruszyła do staj-
ni, gdzie ku swej wielkiej radości przekonała się, że opiekujący się
stajnią zostali uprzedzeni ojej potrzebie i szary osiołek, osiodłany,
cierpliwie na nią czeka.
Armia Dagnarusa, Lorda Próżni, była w drodze. Armia liczyła
trzydzieści tysięcy wojów i tworzyli ją żołnierze z Dunkargi, pro-
wadzeni przez swego króla; przysłani przez Tarczę wojownicy-elfy
pod wodzą jednego ze swoich generałów; wojownicy Trevinici,
zawsze z ochotą rzucający się do walki, nieważne, o jaką sprawę,
lecz teraz mający nadzieję zawładnąć ostatecznie pewnymi spor-
nymi ziemiami; oraz gromada żołnierzy najemnych, których pod
sztandar Dagnarusa zwabiły pieniądze i obietnica bogatych łupów.
Najemników prowadził Shakur, dowódca tak bezlitosny, że na-
wet najbardziej gruboskórny i okrutny wojownik, który walczył
wyłącznie z miłości do złota i nic sobie nie robił z rozkazów, typ,
który równie chętnie wbije dowódcy nóż w plecy, jak mu zasalutu-
je, pokorniał i z szacunkiem przykładał palce do czoła, kiedy zbliżał
się Vrykyl.
Armia spędziła miniony rok w obozowisku rozbitym na szero-
kich trawiastych równinach za miastem Dalon'Ren, przy wschod-
niej granicy Dunkargi. Dagnarus nie starał się wcale ukryć swojej
potęgi; raczej nawet wyolbrzymiał ją, znając wartość zachwiania
ducha w nieprzyjacielu. Wiedział, że obserwują go szpiedzy Hel-
mosa, i to go cieszyło. Niech wrócą i opiszą ogromne zastępy szy-
kujące się do ataku na Vinnengael. Niech jego lud się martwi, trapi
i gryzie w sercu. Niech przestaną przybywać kupcy, upadnie han-
del, zachwieje się gospodarka. Niech miasto osłabnie od środka,
wówczas łatwiej padnie pod atakiem z zewnątrz.
Dlatego Dagnarus umyślnie opóźniał atak. Kiedy wszyscy w Vin-
nengael spodziewali się, że spadnie na nich wkrótce po tym, jak
uszedł lordowi Mabretonowi, Dagnarus pozwolił im pocić się na mu-
rach obronnych, podczas gdy sam bez pośpiechu ćwiczył swoich
żołnierzy. Od czasu do czasu gromadził armię, zbierał zapasy, łado-
wał wozy i zdawał się gotować do wymarszu. Od własnych szpiegów
otrzymywał informacje, że mieszkańcy Vinnengael, słysząc o wy-
marszu Dagnarusa, gromadzą zapasy i przygotowują się do oblę-
żenia. Wysłuchiwał raportów o tym, że wieśniacy uciekają z pól,
żołnierze stają w pogotowiu na murach. W ostatniej chwili ogłaszał
swoim oddziałom, że to były tylko ćwiczenia. Następnego ranka jak
zwykle odbywali znów musztrę na trawiastych polach.
Zastosował ten fortel jeszcze dwukrotnie. Jego żołnierzom wy-
dało się to z początku zabawne, choć teraz zaczynali się już nie-
cierpliwie i rwać się do czynu. Dagnarus wiedział, że nie utrzyma
ich dłużej, ale to było niepotrzebne. Wiedział — wszyscy na świe-
cie wiedzieli — że tak zwani sojusznicy Vinnengael odmówili od-
dania swoich części Kamienia Władzy.
Vinnengael było zdane na własne siły, mogło jedynie obserwo-
wać zachodni horyzont z trwogą, która powoli ustępowała znuże-
niu, i ze znużeniem, które zaczynało ustępować rozpaczy — miasto
oblężone, choć w promieniu stu mil nie widać wroga.
Pod koniec lata, kiedy zebrano plony — teraz żołnierzom wy-
starczyło sięgnąć po zapasy do pełnych spichlerzy i spiżarni —
wydał rozkaz, by armia przygotowała się do wymarszu. Tym razem
wszyscy wiedzieli, że mówi poważnie.
— Ruszamy do ataku z dwóch stron — powiedział swoim ge-
nerałom, zebranym w namiocie dowództwa z łopoczącym czarnym
sztandarem. — Tu i tu. — Wskazał na rozpostartą na dużym stole
mapę.
Miał na sobie czarną, lśniącą, straszną zbroję, lecz bez hełmu,
aby dowódcy widzieli jego twarz i mogli ocenić jego zdecydowa-
nie i zawziętość. U jego boku stała Valura, w zbroi i w hełmie. Nie-
wielu widziało jej twarz, a ci, którzy widzieli, żałowali tego, gdyż
to piękne i straszne oblicze po kres dni jawiło im się w snach. Nie
odstępowała Dagnarusa, zawsze była u jego boku jako osobista
ochrona.
Silwyth był teraz przybocznym swojego pana oraz łącznikiem
między Dagnarusem a jego elfimi oddziałami. Pomagał wyprosto-
wać wiele drobnych trudności i nieporozumień, naturalnych między
członkami dwóch kultur. Silwyth pełnił dzisiaj rolę tłumacza.
Gareth był także obecny. Zgromadził wokół siebie czarnoksięż-
ników, tych, którzy wyznawali Próżnię. Odepchnięci i prześlado-
wani przez ludzi, którzy albo wiedzieli, albo podejrzewali, kim są,
czarnoksiężnicy znaleźli w armii Dagnarusa nie tylko schronienie,
ale także wynagrodzenie w brzęczącej monecie oraz uznanie dla
swych talentów. Choć Gareth pod względem wieku był jednym
z najmłodszych, magią Próżni zajmował się niemal najdłużej, gdyż
zgłębiał ją od dziecka, podczas gdy pozostali w większości trafili na
nią w latach dojrzałych. Po raz pierwszy w życiu ludzie odnosili się
do Garetha z respektem — także i Dagnarus.
— Część naszych sił zaatakuje miasto od północy. Z tego kie-
runku się nas spodziewają, a nie chcemy im sprawić zawodu. Tam
będą skoncentrowane ich główne siły obronne.
— To dlatego, że tylko z tej strony możemy ich zaatakować,
Wasza Wysokość — stwierdził elfi generał, nie starając się nawet
ukryć pogardy. — Pozostałej części miasta bronią skalne rumowi-
ska i wodospady. Portale zostały zapieczętowane przez magów, ich
czary już nie działają. Dlatego też sprzeciwiam się rozdzielaniu na-
szych sił! Potrzebny nam będzie każdy żołnierz, a pewnie pożałuje-
my, że nie mamy ich dwukrotnie więcej, aby sforsować obronę na
północnym murze.
— Atak z dwóch stron — powtórzył Dagnarus ostrym głosem.
Jego zimne, ciemne oczy nawet nie drgnęły, nie mrugnęły. — Ude-
rzamy w północny mur. Chcemy, żeby sądzili, że to nasz główny
cios. Ale prawdziwy atak przyjdzie stąd. — Położył palec na wi-
jącej się linii, znaczącej szeroki i bystry nurt rzeki Hammerclaw.
— Jesteś szalony! — prychnął elf, ani odrobinę nie zrażony
złowieszczym wzrokiem Dagnarusa. — Chcesz, żebyśmy spłynęli
z wodospadami? Czy mamy podbić miasto, rozbijając się o skały
u podnóża? A może planujesz wypić rzekę — dodał szyderczo. To-
warzyszący mu elfi oficerowie roześmiały się posłusznie z dowci-
pu swego dowódcy.
— Właśnie to planuję uczynić — odparł poważnie Dagnarus,
spoglądając na Garetha, który się ukłonił.
Elfy przestały się śmiać i zasępiły się.
— Nie chcę mieć nic wspólnego z magią Próżni — oświadczył
ich dowódca.
— Nie proszę cię o to — odrzekł Dagnarus. — Twoje siły wraz
z Shakurem zaatakują północne mury, ściągną ich uwagę i zatrzy-
mają ją.
Elf generał nadal sprzeciwiał się i w końcu wyszedł, nie złożyw-
szy żadnej deklaracji w imieniu swoim i swoich oddziałów. Nomi-
nalnie elfy walczyły dla Tarczy, nie dla Dagnarusa, o czym stale mu
przypominano; nierzadko się zastanawiał, czy sojusz był wart tych
wszystkich kłopotów i czasu, jaki Silwyth musiał poświęcać na ne-
gocjacje.
Tym razem Silwyth powrócił do namiotu Dagnarusa w kilka go-
dzin po pierwszym zebraniu.
— Generał Urul przystał na plan, Wasza Wysokość — poinfor-
mował Silwyth. — Wykłócał się głównie po to, aby zachować twarz
wobec swoich żołnierzy. Zrobiłem na jego rzecz kilka nic nieznaczą-
cych ustępstw, które łatwo będzie można cofnąć, jeśli Wasza Wyso-
kość zechce. On już się nie sprzeciwia.
— Niech Próżnia pochłonie jego i wszystkie elfy — mruknął
Dagnarus, wychylając kubek wina. — Oczywiście z wyłączeniem
tu obecnego.
Silwyth skłonił się i w milczeniu nalał Jego Wysokości kolejny
kubek.
Dagnarus pił ostatnio dużo wina. Zaczynał po przebudzeniu i pił
cały dzień, aż do ostatniego kubka wieczorem, aby przywabić sen,
który po trzeźwemu do niego nie przychodził. Wino nie miało na
niego widocznego wpływu, niezależnie od tego, ile pił, a pił tyle, że
zwykły człowiek przypłaciłby to przedwczesną śmiercią. Wino nig-
dy nie poprawiało mu humoru, nie budziło iskry życia w zasnutych
cieniem oczach, nie sprowadzało uśmiechu na wargi. Zdawał się
wcale nie delektować jego smakiem, a tylko obojętnie wychylał ku-
bek za kubkiem.
„Całkiem jakby wlewał wino w Próżnię" — myślał często Ga-
reth. W Próżnię, która stała się Dagnarusem.
— Czy czarnoksiężnicy są gotowi? — zapytał Dagnarus, opróż-
niając kubek i nadstawiając go, by mu dolano.
— Tak, Wasza Wysokość — odparł Gareth i ugryzł się w język,
gdyż wiedział, że czynienie księciu wyrzutów w związku z naduży-
waniem wina jest bezcelowe. W przeszłości takie wyrzuty kończyły
się albo gniewną tyradą księcia, albo obrażonym milczeniem. —
Muszę powiedzieć Waszej Wysokości, że jeśli dobrze się orientuję,
to tak potężnego czaru nigdy dotąd nie rzucano. Nie mam pojęcia,
co z niego wyniknie lub jakie będąjego późniejsze skutki. Rzucenie
go będzie wymagało każdej okruszyny energii magicznej, jaką po-
siadamy. Po rzuceniu zaklęcia będziemy wszyscy tak osłabieni, że
wątpię, czy przez dłuższy czas któryś z nas zdoła wykonać jakie-
kolwiek zaklęcie. Możliwe, że niektórzy umrą...
— Możliwe, że wszyscy umrzemy — odparował Dagnarus. —
To zagrożenie wojny, jeśli jeszcze się nie zorientowałeś. — Pod-
niósł wzrok, w oczach migotały mu iskry, których nawet wino nie
mogło zgasić. — Jesteście czarnoksiężnikami czy gromadą przeklę-
tych tchórzy?
Gareth westchnął.
— Pragnąłem tylko powiadomić cię o sytuacji, żebyś wiedział,
że jeśli użyjesz nas do rzucenia tego jednego wielkiego zaklęcia,
potem na nic ci się nie przydamy.
— Jeśli rzucicie to jedno zaklęcie dobrze i ono podziała —
Dagnarus podkreślił to słowo — potem niech Próżnia pochłonie
wszystkich twoich czarnoksiężników. Ja zwyciężę.
Gareth wiedział, że kolejna prośba była beznadziejna i że nara-
żał się na wybuch gniewu księcia, ale był to winien Helmosowi.
Przynajmniej spróbował.
— Wasza Wysokość, czy mogę podpowiedzieć, że uczciwie
byłoby ostrzec twego brata o tym, co zamierzamy zrobić, dać mu
szansę poddania miasta. Oszczędziłbyś życie tysięcy ludzi...
Dagnarus roześmiał się. Śmiech, przesycony winem, był niewe-
soły, ostry i strasznie było go słuchać. O wiele łatwiej byłoby znieść
gniew księcia niż ten niesamowity śmiech.
— Czy naprawdę sądzisz, że mój brat by mi się poddał? Po-
zwolił rządzić „demonowi Próżni"? Ależ z ciebie naiwny człek,
Łato! Nic dziwnego, że trzymam cię przy sobie. Jesteś jedyną oso-
bą, która jeszcze potrafi mnie rozbawić. Powinienem cię zrobić
moim błaznem, a nie chłopcem do bicia.
Gareth skłonił się i wyszedł z namiotu, tak rozeźlony, że bał się
odezwać. Dobrze wiedział, że Dagnarus ma rację: Helmos nigdy by
się nie poddał, i Gareth nie mógł się zdecydować, który z braci bar-
dziej go złości. Dagnarus — przez to, że mówi prawdę, czy Helmos
— przez to, że nie chce tego zrozumieć.
W nocy przed wymarszem armii Gareth położył się do łóżka
i słuchał, jak Dagnarus i Valura rozmawiają przyciszonymi głosa-
mi, planują, jak będą rządzić Vinnengael jako jego król i królowa.
Po jakimś czasie głos Dagnarusa ucichł. Gareth wiedział, co by
zobaczył, gdyby wszedł do namiotu, i ta wiedza nie zapewniała mu
spokoju ducha. Zobaczyłby, jak elfka-Vrykyl, okryta czarną, lśniącą
zbroją, stoi nad łóżkiem swego kochanka i strzeże jego zamroczone-
go winem, niespokojnego snu.
Kapitan Argot odszukał Helmosa w komnacie na wieży, która
niegdyś była ulubionym miejscem króla Tamarosa, a teraz stała się
schronieniem jego syna.
— Armia Lorda Próżni wreszcie wyruszyła, Wasza Królewska
Mość.
— Czy to pewne? — Helmos podniósł wzrok. Siedząc tu w oto-
czeniu ksiąg i papierów, przypominał swojego ojca. Przez ostatnie
kilka miesięcy Helmos bardzo się postarzał i mając lat trzydzieści,
wyglądał jak siedemdziesięcioletni Tamaros.
— Tak, Wasza Królewska Mość.
Helmos uśmiechnął się smutno.
— Chciałbym niemal powiedzieć, że jestem rad, gdyby nie to,
że złem jest radować się z wojny, nieuniknionej śmierci i zniszcze-
nia, jakie z sobą niesie. Jednakże — westchnął głęboko — odczuję
ulgę, kiedy to się skończy. Musimy wezwać Lordów Dominiów.
— Pozwoliłem sobie już to uczynić, Wasza Królewska Mość.
— Zatem spotkamy się i poczynimy ostatnie plany dzisiejszego
wieczoru. Jak rozłożona jest armia księcia?
— To właśnie wydaje mi się dziwne, Wasza Królewska Mość
— rzekł Argot. Gestem wezwał przybocznego, który wystąpił i na
skinienie króla odsunął stos ksiąg, a na ich miejscu rozłożył na stole
mapę.
— Nasze raporty mówią, że jego główne siły — łącznie z armią
elfów — podążają przewidywanym przez nas szlakiem, wzdłuż Go-
ścińca Yinnengael, z zamiarem uderzenia na północne mury. Tę ar-
mię prowadzi Vrykyl, który, jak sądzimy, jest byłym dezerte-
rem z armii, późniejszym mordercą — człowiek imieniem Shakur.
Według dozorcy więziennego książę Dagnarus i mag Gareth uwol-
nili Shakura z więzienia zaledwie kilka dni przed Transfiguracją
księcia. Książę przez kilka dni trzymał Shakura w zamkniętym po-
koju i wtedy to po raz ostatni widziano Shakura żywego.
Helmos wzdrygnął się. Mocno zbladł.
— Biedny łotr — wyrzekł cichym głosem. — Czytałem, co
wiadomo o Vrykylach. Mimo że dopuścił się odrażających zbrodni,
nie zasłużył na taki los. Ale mówicie, że jest w tym coś dziwnego,
kapitanie. Przecież z tego, co mi poprzednio wyjaśnialiście, spo-
dziewaliśmy się, że Lord Próżni uderzy na nas z północy. Twierdzi-
liście wręcz, że to jedyny kierunek, z którego może nas zaatakować.
Dlatego koncentrujecie siły przy północnych murach.
— Wiem, że to mówiłem, Wasza Królewska Mość — rzekł Ar-
got, wpatrując się w mapę ze zmarszczonymi brwiami. -— Ale teraz
zaczynam się zastanawiać. Książę Dagnarus był najlepszym, naj-
bardziej utalentowanym dowódcą, pod jakim służyłem. On wie —
musi wiedzieć — że frontalny atak na północne mury ma bardzo
małą szansę powodzenia. Co zaś do oblężenia miasta, mamy dosta-
teczne zapasy żywności, aby przetrzymać wiele miesięcy — całą
zimę, jeśli będziemy uważać. Mamy obfitość wody. Podczas dłu-
giego oblężenia na otwartych równinach, bez schronienia przed zi-
mowymi wiatrami, on i jego żołnierze ucierpią znacznie bardziej
niż my. Nie wytrzyma tego. Jaki więc ma plan?
Zmarszczka na czole kapitana Argota pogłębiła się. Zdawał się
oczekiwać, że mapa mu odpowie, i złościć się, że tego nie uczy-
niła. Obrzucił mapę gniewnym spojrzeniem, jakby była jeńcem nie
chcącym ujawnić cennych informacji.
— Jaki ma plan? — mruknął do siebie.
— Myślę, że go przeceniacie, kapitanie — rzekł Helmos. —
Kiedyś, owszem, Dagnarus był zdolnym dowódcą, ale to było wte-
dy, zanim Próżnia wyssała wszystko, co było w nim dobre, i pozo-
stawiła jedynie mroczną i pustą duszę. Długo się nad tym zastana-
wiałem i doszedłem do wniosku, że Dagnarus wcale nie chce pod-
bić Vinnengael. Chce tylko ukarać nas możliwie najdotkliwiej, nie
zważając na cenę, jaką będzie musiał za to zapłacić on i ci, którzy
poszli za nim.
Kapitan Argot i jego przyboczny wymienili spojrzenia — obaj
służyli pod Dagnarusem, obaj go szanowali, choć już nie podzi-
wiali.
— Może w słowach Waszej Królewskiej Mości coś jest — po-
wiedział kapitan, nie chcąc się wprost sprzeciwiać swemu królowi.
— Jednakże...
— Mówcie otwarcie, kapitanie. Nie jestem ekspertem wojen-
nym. W tych sprawach polegam na waszej radzie.
— Tak jest, Wasza Królewska Mość — odparł przygnębiony
kapitan. — Według naszych zwiadowców Lord Próżni nie jedzie
z armią. Zniknął, a z nim znaczna część jego sił. Tak nam się przy-
najmniej wydaje.
— Wydaje się wam? — Helmos spojrzał z poważną miną. —
Nie jesteście pewni?
— Nie do końca, Wasza Królewska Mość. Książę jest bardzo
sprytny. Nie usiłował ukryć przed nami faktu, że tworzy armię, ale
udało mu się zmylić nas co do jej liczebności. Żołnierze stale wy-
chodzili i wchodzili do obozu księcia. Ich mundury i sztandary
ciągle się zmieniały. Nasi szpiedzy mogli policzyć każdego czło-
wieka sześć razy albo też w miejsce każdego, którego policzyliśmy,
może ich być sześciu. Jedyna siła, jakiej jesteśmy pewni, to armia
elfów. Poza tym mówi się, że książę zgromadził dużą liczbę czarno-
księżników, magów oddanych Próżni. W górach była brzydka po-
goda — dziwne, gęste mgły, niezwykłe o tej porze roku. Możliwe,
że ta pogoda była czarodziejska i została stworzona po to, by ukryć
ruchy księcia.
— Ale jeśli on maszeruje z armią przez góry, na co liczy? —
zapytał Helmos. — I tak w końcu dotrą do północnych murów.
Miasto z dwóch stron otaczają skalne urwiska, a z trzeciej rzeka.
Nawet gdyby miał przy sobie wszystkich czarnoksiężników świata
oddanych Próżni, nie dadzą oni jego armii ptasich skrzydeł do prze-
frunięcia nad murami ani rybich skrzeli do przepłynięcia rzeki!
— Nie, ale mogą wymyślić sposób na pokonanie urwisk i zbu-
rzenie murów za pomocą magii. Chciałbym zachować część sił
w rezerwie, aby w razie konieczności odeprzeć atak, skądkolwiek
nadejdzie. Jeśli się okażą potrzebne przy północnych murach, za-
wsze można je tam odesłać.
— Omówię to z Lordami Dominiów — powiedział Helmos. —
Pozostawię to ich osądowi.
— Tak jest, Wasza Królewska Mość. — Argot zawahał się, po
czym zapytał: — A gdzie Wasza Królewska Mość i inni członkowie
królewskiej rodziny spędzą czas bitwy?
— Królowa pozostaje tutaj, w Vinnengael. Próbowałem ją na-
mówić, aby schroniła się w zamku swojej rodziny, który jest poło-
żony nad rzeką, ale nie chce wyjechać.
— Odwaga Jej Królewskiej Mości jest powszechnie znana —
rzekł Argot z ukłonem.
— Tak. — Helmos uśmiechnął się i tym razem uśmiech był
ciepły, jak zawsze, kiedy myślał lub mówił o swej ukochanej żonie.
— Co do królowej-wdowy Emillii, mieliśmy nadzieję spełnić jej
życzenie i dać jej eskortę na drogę powrotną do ojczyzny, ale nie
czuje się na siłach podróżować.
Plotka krążąca po mieście głosiła, że królowa-wdowa popadła
w melancholię i trzeba jej było pilnować dniem i nocą, aby nie zro-
biła sobie lub komuś innemu krzywdy.
— A Wasza Królewska Mość gdzie spędzi bitwę? — zapytał
Argot.
Helmos zrobił zdziwioną minę.
— W Świątyni, oczywiście. Będę się modlił do bogów, aby nas
ocalili.
— Tak jest, Wasza Królewska Mość — rzekł Argot, lecz w du-
chu pomyślał: „Lepiej byś zrobił, gdybyś wyszedł na mury razem
z tymi, którzy mają za ciebie zginąć, aby cię ocalić, niż siedział
z bogami, których ta bitwa pewnie nic nie obchodzi".
Helmos jakby usłyszał te niewypowiedziane słowa. Na jego po-
liczki wystąpił lekki rumieniec.
— Choć noszę zbroję Lorda Dominium, nie jestem wojowni-
kiem, jak dobrze wiecie, kapitanie. Gdybym chciał zająć miejsce na
murach obronnych, tylko bym zawadzał żołnierzom. Ale będę wal-
czył, choć mój miecz uczyniony jest z wiary, nie ze stali. Będę wal-
czył, by ochronić Kamień Władzy — powiedział król, dotykając
delikatnie diamentu, który nosił na szyi na srebrno-złotym łańcu-
chu. Mówiono, że teraz nosi go stale. Nawet kiedy śpi.
— Nie zapomniałem o Kamieniu Władzy, Wasza Królewska
Mość — odparł kapitan Argot. — Zamierzałem właśnie zapropono-
wać, żeby święty kamień umieścić pod strażą, w jakimś bezpiecz-
nym miejscu...
— Rozmawialiście z Najwyższym Magiem — przerwał Helmos.
— Reinholt mówi mądrze, Wasza Królewska Mość. Gdyby —
niech bogowie uchowają — Vinnengael padło, Kamień Władzy
trzeba ocalić. Powinien przynajmniej być ukryty w Świątyni, w ta-
jemnym miejscu, pod ochroną czarodziejskich zamków...
— I co dobrego by nam wtedy z niego przyszło? Słyszałem
o skąpcach posiadających worki złota, którzy — choć zagłodzeni
i odziani w łachmany na zimnie — wzdragają się wydać choćby
pensa ze zgromadzonej fortuny, nawet po to, by się najeść i ogrzać!
Nie popełnię tego błędu. Użyję mocy Kamienia Władzy, aby ocalić
miasto.
— Zatem pozwól przynajmniej otoczyć cię strażą, panie...
Helmos potrząsnął głową.
— To by wyglądało, jakby mi brakło wiary.
— Wobec tego Lordami Dominiów. Niech Wasza Królew-
ska Mość wybaczy, że nalegam, ale uważam, że jest moim obo-
wiązkiem...
— Nie potrzebujecie prosić o wybaczenie, kapitanie. Wy i Lor-
dowie Dominiów możecie robić, co chcecie, dla ochrony miasta.
W tym jednakże się nie ugnę. Przyjąłem na siebie brzemię i radość
Kamienia Władzy. Nikt poza mną nie może go dźwigać. Mam wia-
rę w bogów. Uchronią go przed wpadnięciem w Próżnię. Sprawią,
że kamień, który teraz jest podzielony, ponownie stanie się jedno-
ścią. To wszystko, kapitanie — dodał Helmos, odwracając się do
ksiąg. — Powiadomcie mnie, kiedy przybędą Lordowie Dominiów.
Kapitan Argot przyjął odprawę, Nic innego nie mógł uczynić.
Ale zamierzał podnieść sprawę ochrony Kamienia Władzy przed
Lordami Dominiów.
Łatwo było mówić o walce za pomocą błyszczącego miecza
wiary. Lecz zdaniem kapitana taki miecz byłby potężniejszy, gdyby
jego ostrze wzmacniał stop zdrowego rozsądku.
ROZKAZUJ CIEMNOŚCI
Wielotysięczna armia księcia Dagnarusa, Lorda Próżni, masze-
rowała starym Gościńcem Vinnengael, a ich sztandary o wesołych
barwach łopotały na wietrze wiejącym od oceanu, niosącym ostry
zapach soli i zimy. Armię prowadziła postać w czarnej zbroi, lecz-
nie był to —jak donosili zwiadowcy Vinnengael, przekradający się
krzakami, tak blisko, jak się odważyli — książę Dagnarus.
A gdzie on był? Nikt nie wiedział. Nie maszerował z armią, to
było pewne. Serca mieszkańców Vinnegael napełniła otucha; ro-
zeszła się pogłoska, że książę nie żyje, że bogowie — za wstawien-
nictwem króla Tamarosa — powalili złego demona, zanim zdążył
zaatakować Vinnengael. Jego armia szła, by złożyć broń i się pod-
dać. Ludzie zaczęli palić ogniska i tańczyć na ulicach. Kapitan Ar-
got rozkazał swoim ludziom wyjść w miasto i stłumić te bzdury, po-
lecić tancerzom, aby wrócili do domów albo znaleźli sobie miejsce
na murach, u boku innych obrońców miasta. Armia nie szła, by się
poddać. Szła zwyciężać.
Co do miejsca pobytu księcia Dagnarusa, kapitan Argot zadawał
sobie to pytanie sto razy dziennie, aż słyszał je nawet we śnie. Wal-
czył u boku księcia. Argot widział, jak Dagnarus jechał na czele
szarży, sam prowadził żołnierzy na mury, był pierwszym, który do-
cierał do linii wroga. Nie należał do generałów, którzy prowadzą
wojnę z tyłów. Musiał być gdzieś w drodze, i gdyby Argot wiedział
gdzie, może odgadłby choć część strategii księcia.
Ani jeden zwiadowca nie zauważył księcia, choć prawdą jest, że
pogoda w górach była okropna. Ulewny deszcz ciął niczym strza-
ły. Druzgoczące pioruny podpalały drzewa. Grzmoty powodowały
osuwanie się rumowisk. Na koniec góry spowiła oślepiająca mgła,
tak gęsta, że mógłby tędy przejechać na koniach cały naród krasno-
ludzki i nikt by tego nie zauważył.
Argot zatrzymał część sił w rezerwie, aby w każdej chwili móc
je wysłać w miejsce, gdzie spróbuje się przedrzeć Dagnarus. To
znaczyło, że mury północne były bronione zaledwie odpowiednio.
Gdyby obrońcy zaczęli upadać, będzie musiał posłać tam rezerwę.
Lordowie Dominiów postanowili pozostać wraz z obrońcami na
murach północnych, dołączając swoją wielką moc do mocy magów
wojennych.
Król Helmos stał na murach w otoczeniu Lordów Dominiów —
tylko ludzkich. Tarcza Boskiego przesłał wiadomość, że elfy bę-
dące Lordami Dominiów, obawiając się, iż Lord Próżni obróci
przeciw nim swój gniew, postanowiły pozostać ze swym ludem.
Orkowi Lordowie Dominiów przesłali wiadomość, że z powodu
złych znaków cała populacja wyruszyła w morze —jedyne miejsce,
jakie orkowie uważają za bezpieczne. Jeśli chodzi o jedynego kras-
noludzkiego Lorda Dominium, nie przesłał on żadnej wiadomości.
Helmos patrzył, jak doliny na północ od Vinnengael wypełniają się
oddziałami nieprzyjaciela, rozbijają obóz, przygotowują się do ata-
ku. Nie spieszyli się. Pozwalali mieszkańcom Vinnengael przyjrzeć
się do woli wielkości i potędze armii. Niech drżą na widok ogrom-
nych machin oblężniczych, niepodobnych do żadnych machin, ja-
kie ktokolwiek widywał. Były to potężne, monstrualnych rozmia-
rów urządzenia zbudowane z drewna i obite blachą. Platforma na
szczycie mieściła coś, co przypominało dużą pompę do wody. Wo-
jownicy na murach pokazywali je palcami i śmiali się, że Dagnarus
chce im sprawić prysznic.
— Nadal ani śladu księcia? — zapytał Helmos.
— Nie, Wasza Królewska Mość — odpowiedział Argot. —
Przysiągłbym, że nie ma go pośród zgromadzonych w dole sił.
Czymkolwiek by był książę Dagnarus, tchórzem nie jest na pewno.
Nasi zwiadowcy, którzy byli na zewnątrz miasta, albo wrócili, albo
straciliśmy z nimi kontakt. Ci, którzy wrócili, donoszą, że go nie
widzieli z powodu tej dziwnej pogody w górach, która uniemożli-
wiła im obserwację.
Helmos westchnął głęboko.
— Wasza Królewska Mość! — Jeden z Lordów Dominiów coś
wskazał. Słońce zniżało się ku horyzontowi. Jego czerwony blask
odbijał się we włóczniach niewielkiego oddziału posuwającego się
gościńcem. Siły wroga rozstępowały się przed nim z wyraźnym re-
spektem, a woźnice wyładowanych prowiantem wozów spiesznie
usuwali się na bok, narażając się na wysypanie ładunku.
— Dagnarus? — zapytał Helmos, wychylając się ponad murem
i usiłując coś dostrzec.
— Chyba nie, Wasza Królewska Mość — odrzekła lord Altu-
ra, obdarzona wzrokiem bystrym niczym u orła. — To przybywa
Strażnik Czasu, by zapisać bitwę.
Wielcy strażnicy Omarah kroczyli wolno, wcale nie zrażeni czy
onieśmieleni widokiem olbrzymiej armii, przed którą maszerują,
ani tej, która wyległa na mury miasta. Pośrodku nich jechała na
małym szarym osiołku drobna brązowa kobieta.
— Otwórzcie bramy — polecił Helmos. — Dajcie Strażniczce
Czasu eskortę do Świątyni i niech spełnią każde jej życzenie.
Argot przekazał polecenie dalej. Bramy, już przygotowane prze-
ciwko atakowi, otwarto z wielkim trudem. Nikomu jednak nie wy-
rwało się nawet słowo skargi, gdy Strażniczka Czasu, uśmiechając
się dobrotliwie, przejechała przez nie truchtem.
Słońce znikło. Z armią wroga przyszła noc, a przynajmniej tak
się wydawało. W miarę jak rosła liczba wrogich oddziałów, narastał
też mrok nocy. Zamigotały ogniska, gęste niczym gwiazdy.
— Kiedy zaatakują? — zapytał cicho Helmos.
— O świcie, Wasza Królewska Mość — odrzekł Argot.
— Prześpijcie się trochę. Powiedzcie ludziom, żeby zrobili to
samo — rzekł Helmos.
— Tak jest, Wasza Królewska Mość — odrzekł Argot.
I on, i król wiedzieli, że tej nocy w Vinnengael nikt nie zaśnie.
Helmos wrócił do pałacu, gdzie przyłapał go jego szambelan,
który próbował go nakłonić do zjedzenia kolacji. Sam zapach jedze-
nia wzbudził w królu mdłości. Gestem kazał zabrać talerz.
— Gdzie jest królowa?
— U królowej-wdowy, Wasza Królewska Mość — rzekł szam-
belan, dodając zniżonym głosem: — Królowa-wdowa jest dzisiaj
w złym stanie. Gorszym niż kiedykolwiek.
Wartownicy otworzyli przed Jego Królewską Mością drzwi do
komnat królowej-wdowy. Helmos w milczeniu wszedł do Emillii,
ogarnięty dziwną mieszaniną nienawiści i litości. Znikły ozdoby
i urocze drobiazgi, które niegdyś zagracały jt) pokój — albo po-
tłukła je Emillia, kiedy naszedł ją atak szału, albo zostały usunięte
z obawy o jej bezpieczeństwo. Znikły liczne damy dworu. Więk-
szość umknęła z Vinnengael w bezpieczne mury własnych domów.
Te, które pozostały, królowa Anna wysłała do pomocy w Salach
Uzdrowicieli, gdyż wkrótce miały się one zapełnić ofiarami wojny.
Do posługi przy królowej pozostała zaledwie jedna starsza słu-
żąca, która należała do jej osobistej służby, oraz jedna z uzdrowi-
cielek, która stale jej pilnowała.
Królowa-wdowa stroiła miny przed pustą ścianą, gdzie kiedyś
wisiało jej lustro. Lustro już dawno zostało stłuczone. Ostrym ka-
wałkiem zaatakowała jedną ze służących. Helmos starał się poru-
szać możliwie najciszej, licząc na to, że uda mu się zwrócić uwagę
żony bez niepokojenia królowej-wdowy, lecz na odgłos jego kro-
ków Emillia szybko się obejrzała.
Przedstawiała sobą żałosny widok. Jej włosy powiewały w nie-
porządnych pasmach, gdyż nieustannie coś z nimi robiła: rozkazy-
wała je zaczesać do góry, potem rozpuścić, potem znów zaczesać,
i tak sto razy dziennie. Jej ciało było wątłe i skurczone. Trzeba było
zmuszać ją do jedzenia, karmić jak małe dziecko. Jej oczy spojrzały
na niego z twarzy nieboszczki.
„Wygląda — pomyślał Helmos —jak jej syn Dagnarus, gdy wił
się w świętym ogniu".
— Dagnarus? — zawołała, wbijając wzrok w mrok komnaty.
— Dagnarus? Gdzie się podziewa ten chłopak? Najwyższy czas,
aby odwiedził matkę! Trzeba będzie dać mu nauczkę. Gdzie jest
chłopiec do bicia? — Królowa-wdowa wyprostowała się gwałtow-
nie. — Ty tam! — Dostrzegła Helmosa. — Przyślij mi chłopca do
bicia! Każę go tak wybić, że ledwo ujdzie z życiem. Jestem pewna,
że to nauczy mojego syna dobrych manier!
— Tak jest, Wasza Królewska Mość — rzekł Helmos. Według
uzdrowicieli jedynym sposobem postępowania z Emillią było godze-
nie się z jej szaleństwem. Najdrobniejszy promyczek rzeczywistości
przedzierający się przez szczelinę w jej obudowanym murem umyśle
byłby dla niej nieznośny. Tylko czas i cierpliwość mogły spowodo-
wać poprawę, wyprowadzić ją z celi, do której uciekła, by schować
się przed bólem. — Zaraz przyślę chłopca do bicia, wedle rozkazu.
Helmos skinął na żonę, która siedziała przy królowej-wdowie.
Podejmowała się tego przez kilka godzin dziennie, a wtedy spełniała
szalone kaprysy Emillii i wysłuchiwała jej żałosnego bredzenia.
Anna ze współczuciem położyła dłoń na zasuszonej dłoni Emillii.
Wstając, skłoniła się, jakby Emillia wciąż była królową, a Anna
pierwszą lepszą damą dworu. Miejsce Anny zajęła uzdrowicielka.
— Proszę napić się trochę wody, Wasza Królewska Mość —
powiedziała uzdrowicielka, podsuwając drewniany kubek.
Emillia odepchnęła go gwałtownym ruchem, wychlapując wodę
na swoją suknię.
Uzdrowicielka cierpliwie podniosła kubek, napełniła go i po-
nownie podsunęła.
— Nie miałem pojęcia, że aż tak jej się pogorszyło — powie-
dział Helmos cichym głosem do żony.
Anna skinęła głową.
— Zdaje mi się, że z dnia na dzień jest coraz gorzej. Uzdrowi-
ciele przestali mówić, że czas ją uleczy. Chcą ją przenieść do Sal
Szpitalników, ale obawiam się, że taka nagła zmiana ją zabije.
— Opieka nad nią to dla ciebie wielki wysiłek, moja droga —
rzekł Helmos, przyciągając żonę do siebie.
— Nie taki wielki — odparła Anna, uśmiechając się z udawaną
wesołością. — Jest spokojna, kiedy jestem przy niej. Uzdrowiciele
twierdzą, że mam na nią dobry wpływ. Jestem jedyną osobą, która
potrafi ją namówić do jedzenia.
— Musisz na chwilą zostawić królową-wdowę — rzekł Hel-
mos. — Jesteś mi potrzebna.
— Tak, oczywiście — odparła Anna, zaniepokojona i zmar-
twiona. — O co chodzi? Słyszałam... — Urwała niepewnie, po
czym rzekła, siląc się na spokój: — Słyszałam, że armia Dagnarusa
zajmuje pozycję pod północnymi murami.
— Tak — odrzekł Helmos. — Kapitan Argot twierdzi, że atak
nadejdzie o świcie.
Szli w milczeniu długim korytarzem, spleceni ramionami, kro-
cząc równo, w tym samym rytmie. Puste zbroje trzymały honorową
wartę przy królu i królowej. Lecz nagle, mniej więcej w połowie
korytarza, jedna z włóczni wysunęła się z zardzewiałego uścisku
rycerza i z niesamowitym brzękiem i łoskotem upadła na podłogę,
niemal u stóp króla.

Helmos zatrzymał się, blady, jakby włócznia go trafiła. Idąca
u jego boku Anna wstrzymała oddech i przycisnęła dłoń do dziko
bijącego serca.
Brzęk rozległ się głośnym echem, przywołując sługi i wartow-
ników.
— Wasza Królewska Mość! — Wartownicy pospiesznie dobyli
mieczów, szukając wroga. — Czy nic się nie stało? Gdzie jest na-
pastnik?
— Tu — rzekł Helmos z wymuszonym uśmiechem. — Widzi-
cie, jak jesteśmy błogosławieni! Duchy tych od dawna nieżyjących
rycerzy powróciły i chcą przyłączyć się do bitwy!
Wartownicy pokiwali z uznaniem głowami, zadowoleni z hu-
moru króla. Służący podniósł włócznię i usiłował ją umieścić na
dawnym miejscu, ale metalowa ręka była tak przeżarta rdzą, że nie
mogła jej utrzymać. Na znak królowej służący położył włócznię
pod ścianą i spiesznie się oddalił.
Anna zauważyła przeraźliwą bladość męża.
— Ukochany, co się stało?
— Gdybym był orkiem — powiedział Helmos, wpatrując się
w leżącą włócznię — w tej chwili dałbym drapaka na morze.
— Ale nie jesteś orkiem — rzekła praktyczna Anna. — Wiesz,
że rękawica była zardzewiała i że nasze zbliżające się kroki wy-
wołały wibrację, która sprawiła, że włócznia upadła na podłogę.
Miała nadzieję, że ujrzy, jak się uśmiecha i śmieje sam z siebie,
ale on pozostał poważny i smutny.
— Dziwny ciężar spoczywa mi na sercu — powiedział miękko
Helmos. — Gdy chodzę dzisiaj po korytarzach pałacu, zdaje mi się,
że przemierzam je po raz ostatni. Nie, nie, najdroższa. Pozwól mi
mówić. Mówią, że w przed śmiercią człowiekowi staje w oczach
całe jego życie. Ja dzisiaj widziałem moje życie. Widziałem matkę,
Anno — powiedział głosem czułym i pełnym bólu. — Zobaczyłem
ją stojącą przy oknie. Odwróciła się i spojrzała na mnie, ale kiedy
chciałem się odezwać, znikła. Przechodziłem obok pokoju zabaw
i coś mi kazało zajrzeć do środka, i znów tam byłem — mały
chłopiec, a przy mnie, pośród książek, mój nauczyciel. A potem po-
kazał się też Dagnarus, i ten biedny chłopiec do bicia, Gareth.
Słyszałem ich śmiech i widziałem, jak Dagnarus przestawia żołnie-
rzyki w starej piaskownicy. I mój ojciec. Mój ojciec towarzyszy mi
dziś przez cały dzień. Patrzy na mnie tak smutno, jakby chciał coś
powiedzieć lub wytłumaczyć. Dziwne, ale mam wrażenie, że szuka
mojego przebaczenia. Jakby kiedykolwiek uczynił coś, co wyma-
gałoby wybaczenia! I ty, moja jedyna, najdroższa memu sercu. —
Zatrzymał się, odwrócił do niej twarzą, ujął jej dłonie i otarł ciche
łzy, które spływały jej z oczu. — Jesteś najpiękniejszym snem i naj-
piękniejszą jawą.
Pocałował ją w czoło, jakby w geście błogosławieństwa.
Przez długi czas nie mogła przemówić, w końcu rzekła, tłumiąc
lęk:
— Nie spałeś od trzech nocy, mój panie. Nie przełknąłeś też nic
poza kęsem jadła. Nic dziwnego, że nawiedzają cię te dziwne wizje.
Założę się — dodała z drżącym, niepewnym śmieszkiem — że do-
bry befsztyk przepędziłby je na cztery wiatry!
Wówczas Helmos się uśmiechnął, miłość do niej wezbrała mu
w sercu i rozświetliła okropny mrok. Przytulił ją.
— Idę do Świątyni przygotować się do świętego czuwania.
Chciałem się z tobą pożegnać i nalegać raz jeszcze, abyś opuściła
miasto. — Ujął jej twarzyczkę w obie dłonie, tak że była zmuszona
na niego patrzeć. — Jeszcze nie jest za późno. Jest ten tunel, o któ-
rym wiesz, a który prowadzi do sekretnego miejsca w górach. Cze-
ka tam grupa rycerzy, gotowa odprowadzić cię...
Anna kręciła przecząco głową.
— Nie wyjadę — powiedziała stanowczo. — Wiesz, że nie, więc
nie nalegaj. Zostanę z biedną Emillią. Niezwykłe hałasy i dźwięki
mogą ją zaniepokoić. Pokładam wiarę w bogach, mój mężu, i w to-
bie.
Przywarli do siebie, pragnąc się nie rozstawać, choć oboje wzy-
wały ciężkie obowiązki. Helmos, gładząc żonę po włosach, spoj-
rzał w głąb korytarza. Słudzy właśnie zapalali pochodnie i w ich
migotliwym świetle Helmos ujrzał, jak każdy po kolei pusty rycerz
podnosi przyłbicę, zza której niczym czarna rzeka wylewa się mrok
Próżni.
Armia pod wodzą Dagnarusa maszerowała przez góry, ukryta
w burzach będących dziełem czarnoksiężników. Ścieżkę oświetlały
im jaskrawe błyskawice, bijące wszędzie wokół, lecz nigdy w nich.
Marszowi towarzyszyło dudnienie gromów, trasę okrywała mgła
tak gęsta, że nie widzieli pni drzew po obu stronach wąskiego gór-
skiego szlaku, a przecież droga, którą szli, była wyraźnie widoczna,
gdyż z ich nadejściem mgła unosiła się, a po ich przejściu opadała.
Wokół nich zacinał deszcz niczym włócznie i grad niczym strzały,
lecz oni przechodzili nietknięci przez żywioły. Drogi, którymi się
posuwali, były gładkie i suche.
Maszerowali forsownie i szybko. Tych wojowników wybrał Da-
gnarus osobiście, po miesiącach obserwowania ich podczas ćwi-
czeń. Byli najlepsi, stanowili elitę armii. Nikt nie wypadał z linii
marszu, chociaż pokonywanie górskich stoków było długie, trudne
i męczące. Nikt nie wyrzekł słowa skargi. Dagnarus maszerował
z nimi. Dzielił z nimi ich trudy, nie wymagał od nich niczego, cze-
go nie wymagał od siebie. Spał na skalistej ziemi, brodził przez lo-
dowate strumienie, jadł zimną strawę, gdyż nie odważyli się rozpa-
lać ognia. U jego boku szła Valura, która nigdy się nie męczyła,
rzadko odzywała, zawsze wpatrzona w niego i tylko w niego.
Żołnierze podziwiali swojego dowódcę, lecz nie podobał im się
Vrykyl. Jej okrutna uroda, widoczna przy rzadkich okazjach, kie-
dy zdejmowała hełm, nawiedzała ich w snach. Wiedzieli, że karmi
się żywymi, i chociaż mówiono, że Dagnarus zabronił Vrykylowi
zabijania swoich żołnierzy, oni nie ufali istocie zrodzonej w Próżni.
W czasie nocnej warty dzielili uwagę między pilnowanie wroga
i pilnowanie Vrykyla.
Czarnoksiężnicy Próżni również maszerowali z armią. Im także
żołnierze nie ufali, choć magia Próżni kryła ich przed oczami wro-
gów. Czarnoksiężnicy od miesięcy trenowali razem z żołnierzami
i teraz magowie nie tylko utrzymywali szybkie tempo marszu, ale
też jednocześnie czerpali ze swej energii, aby wyczarować burze.
Gareth rozkazał większości zachować energię na czas, kiedy będą
musieli rzucić ogromne i niezwykle trudne zaklęcie przy końcu po-
dróży.
Czarodziejskie połączenie Dagnarusa z Shakurem i pozostałymi
Vrykylami sprawiało, że znał ich myśli, stąd książę znał dokładny
moment, kiedy jego armia przybyła pod mury Vinnengael. Armia
Dagnarusa wyłoniła się z gór tego samego wieczoru. Żołnierze byli
znużeni, ale triumfowali. Mieli całą noc, aby odpocząć na brzegu
rzeki. Dla czarnoksiężników nie było tej nocy snu.
Gareth dopilnował, aby jego ludzie byli dobrze karmieni, za-
właszczając więcej niż należną im rację z zapasów armii, ponieważ
magowie potrzebowali wszystkich swoich sił na zbliżającą się pró-
bę. Magowie usiedli osobno, odrzuceni przez zwykłych żołnierzy,
którzy obchodzili ich dalekim łukiem, kiedy z racji obowiązku lub
potrzeby byli zmuszeni w ogóle się do magów zbliżyć. Podczas gdy
czarnoksiężnicy posilali się i przyciszonymi, pełnymi napięcia gło-
sami rozmawiali o czekającej ich w nocy pracy, Gareth odszukał
Dagnarusa.
Książę przykucnął na płaskiej skale i jadł kolację — niewiel-
ką ilość suszonej, łykowatej wołowiny, trochę twardego jak ka-
mień chleba maczanego w winie, żeby nadać mu lepszy smak —
i wszystko to popijał winem. Nie rozpalali ognia, ale teraz, kiedy
ucichły magiczne burze, noc była pogodna i rozjaśniona bladym,
chłodnym światłem księżyca i gwiazd. Przy nim stała Valura, trzy-
mając dłoń na jego ramieniu — bladą dłoń miłości, zimną i martwą;
jej palce zacisnęły się na zawsze wokół serca księcia. W cieniu stał
Silwyth z bukłakiem wina w rękach.
Gareth skłonił się.
Dagnarus popatrzył na niego z błyskiem w oku.
— I jak? Czy twoi czarnoksiężnicy są gotowi?
— Tak, Wasza Wysokość. Ja...
— Zatem zaczynajcie. — Dagnarus wskazał Silwythowi, aby
elf dolał mu wina.
— Proszę o wybaczenie, Wasza Wysokość — rzekł Gareth —
ale muszę wiedzieć, czy jesteś całkowicie i niezmiennie zdecydo-
wany na to przedsięwzięcie, czy jesteś świadom jego konsekwencji,
zarówno dla czarnoksiężników, jak i dla ciebie.
— Dla magów? — Dagnarus wzruszył ramionami — Część
zginie. To strata do przyjęcia. Dla mnie? — W szmaragdowych
oczach zamigotało niezadowolenie. — Jakie będą konsekwencje
dla mnie? Nic o tym nie wspominałeś.
— Wspominałem, Wasza Wysokość — odpowiedział cierpli-
wie Gareth — kiedy zaproponowałeś ten fortel. Zaklęcie, którego
żądasz, jest tak potężne, że aby je rzucić, potrzebna będzie twoja
pomoc. Magia Próżni wyczerpie twoją energię życiową, ale niewie-
le. Nie tak, jak wyczerpie nas, gdyż Wasza Wysokość ma teraz za-
pas życia — dodał z gorzką ironią, której nie potrafił ukryć. — Ale
możesz odczuwać słabość, zawroty głowy...
Dagnarus skrzywił się.
— Wiesz, że jutro rano prowadzę moich ludzi w bitwę?
— Tak, Wasza Wysokość. Dlatego chcę się upewnić, czy wiesz,
że doznasz pewnego osłabienia, i stwierdzić, czy chcesz, byśmy się
tego podjęli...
— Już za późno, żeby się wycofać, Łato — oznajmił Dagnarus.
— Nie przypominam sobie, żebyś mi o tym mówił. Czy mówił, Sil-
wyth?
— Tak, Wasza Wysokość — rzekł cicho elf, ponownie na-
pełniając kubek winem.
Dagnarus rzucił Silwythowi gniewne spojrzenie, lecz elf udał,
że go nie zauważył.
— Może i mówiłeś. Rozpoczynam największy atak, jaki wi-
dział świat, na najpotężniejsze, najlepiej ufortyfikowane miasto
świata. Nie mogę pamiętać wszystkich nieistotnych szczegółów. —
Machnął lekceważąco ręką. — Kiedy będziesz mnie potrzebował
do rzucenia zaklęcia, będę gotów. Wątpię, czy aż tak mnie to do-
tknie.
— Będziesz potrzebny w porze, kiedy zaklęcie będzie goto-
we, czyli przed świtem — powiedział Gareth. — Czy mogę zapro-
ponować, żeby Wasza Wysokość spróbował się przespać, aby być
w pełni sił?
— Możesz proponować, co ci się żywnie podoba — ponuro od-
burknął Dagnarus. — Wracaj do swoich magików „spod płotu",
Łato. Mam spotkanie z dowódcami. — Odesłał Garetha skinieniem
ręki i schylił się nad rozłożoną na ziemi mapą Vinnengael.
Gareth rzucił znaczące spojrzenie Silwythowi, który lekkim
wzniesieniem ramion i nieznacznym pochyleniem głowy dał do
zrozumienia, że zrobi, co będzie mógł. Gareth już się odwracał, kie-
dy Dagnarus, nie ponosząc oczu, spytał:
— Ty sam nie będziesz brał udziału w rzucaniu zaklęcia, praw-
da, Łato?
— Będę, Wasza Wysokość — odrzekł Gareth. — Jestem ich
dowódcą, tak jak ty dowodzisz swoimi oddziałami. Nie mogę żądać
od moich ludzi niczego, czego bym sam nie zrobił.
— Zabraniam ci, Łato — powiedział Dagnarus, nadal studiując
mapę. — Będę potrzebował twojej pomocy w porachunkach z mo-
im bratem. — Nie słysząc odpowiedzi, Dagnarus podniósł głowę
i zmarszczył brwi. — No? Odpowiedz mi!
— Nie proś mnie o to, Wasza Wysokość — rzekł cicho Gareth.
— Błagam cię.
Twarz Dagnarusa zaczerwieniła się z gniewu i od wina.
— Ja cię o nic nie proszę, Łato! Ja ci rozkazuję!
Gareth nie mógł nic powiedzieć. To, co miał do powiedzenia,
powinien powiedzieć dawno, dawno temu. Był niczym Vrykyl, choć
nigdy nie doznał kłującego bólu sztyletu. Dagnarus wypił duszę Ga-
retha, nakarmił się nią i uczynił ją częścią siebie. Gareth skłonił się
w milczeniu i powrócił do swego oddziału. Gdy się zbliżał, czarno-
księżnicy wstali, okazując szacunek młodzieńcowi i gotowość do
czynu.
— Wiecie, co do was należy — zwrócił się Gareth do grupy,
która składała się z mężczyzn i kobiet, na ogół starszych od nie-
go. Wszyscy byli ludźmi, pochodzili z różnych części Vinnengael,
nawet z miejsc tak odległych jak Myammar na północy czy Lu-
'keshrah na południu. — Wiecie, jaka ofiara was czeka.
— Wiemy — odezwała się spokojnie jedna z kobiet. — I wita-
my ją z radością.
Gareth zrozumiał. Większość czarnoksiężników trafiła do magii
Próżni tak jak on sam — przypadkiem. Byli to magowie, którzy po-
wodowani ambicją, chciwością czy pychą rozczarowali się do po-
wolnej, metodycznej magii żywiołów. Pragnęli czarów szybszych,
potężniejszych. Chociaż magia Próżni była bolesna i często osła-
biała, choć byli zmuszeni owijać ręce i twarze materią, aby ukryć
wypryski i wrzody, choć sąsiedzi o nich szeptali i choć często by-
li prześladowani, bez pardonu zabijani albo wypędzani z domów
w daleki świat, czarnoksiężnicy wierzyli, że rezultat jest tego wart.
Teraz to udowodnią. Teraz okażą światu swą potęgę. Zyskają sza-
cunek, którego pragnęli. W końcu mogli zaprzestać ucieczki, stanąć
twarzą w twarz ze swymi prześladowcami i dręczycielami i powie-
dzieć im dumnie: „Oto, kim jesteśmy! Oto, co potrafimy! Patrzcie
na nas i drzyjcie!"
Żadna ofiara — nawet z własnego życia — nie była zbyt wielka.
— Nie wezmę w tym udziału, jak zamierzałem — rzekł Gareth,
surowym tonem starając się pokryć zdenerwowanie. — Książę roz-
kazał mi towarzyszyć sobie do miasta. Tiumum, ty zajmiesz moje
miejsce jako dowódca.
Czarnoksiężnicy nie zdziwili się ani nie zaniepokoili. Logiczne
było, że Jego Wysokość chce mieć u boku swego najzdolniejszego
maga. Wglądając w siebie, Gareth zrozumiał, dlaczego jest tak
okropnie zawiedziony. Miał nadzieję zatracić się w Próżni — jeśli
nie umrzeć, to przynajmniej stracić świadomość. Miał tchórzliwą
nadzieję, że nie będzie wiedział, co się dzieje, dopóki się wszystko
nie skończy.
Czarnoksiężnicy ustawili się kręgiem na brzegu rzeki, cała pięć-
dziesiątka, największe w dziejach świata zgromadzenie magów Próż-
ni. Tiumum, najstarsza z nich, podniesionym głosem zaczęła wzy-
wać Próżnię, błagać, by ich objęła, otoczyła, wyniosła. Po kolei
dołączali do niej rozmaitymi głosami pozostali czarnoksiężnicy —
głębokim, basowym, wysokim i drżącym. Wszyscy oprócz Garetha,
który stał z boku i patrzył.
Kiedy każdy wyrecytował wezwanie dziewięć razy, zaczęli cho-
dzić w kole, jeden za drugim, szurając stopami po brunatnych sosno-
wych igłach zaścielających brzeg rzeki. Krążyli, a wezwanie wzno-
siło się i opadało. Uważali, aby iść dokładnie po swoich śladach, nie
zboczyć ze ścieżki i nie rozerwać kręgu.
Znajdujący się w pobliżu brzegu rzeki żołnierze oddalili się
w chwili, gdy rozbrzmiało wezwanie. Uważając, że patrzenie na
maga Próżni, który rzuca zaklęcie, przynosi pecha, żołnierze pobiegli
głęboko w las, tak daleko od czarnoksiężników, jak pozwoliła im od-
waga, aby uciec od odgłosu i widoku rzucania zaklęcia. Kucając
w ciemności, żołnierze ściskali kupione lub zrobione własnoręcznie
talizmany, które nosili na szyjach; talizmany te miały ich chronić
od wszelkich odprysków magii Próżni.
Gareth z pogardą obserwował ucieczkę żołnierzy. Zastanawiał
się cynicznie, jak umieją oddzielić nienawiść i nieufność wobec
czarodziejów Próżni od lojalności wobec swego dowódcy, zaprzy-
siężonego Lorda Próżni. Przypuszczalnie dlatego, że nigdy nie wi-
dzieli, jak uprawia magię. Widzieli, jak posługuje się tarczą i mie-
czem, podobnie jak każdy inny wojownik. No cóż, już o świtaniu
ujrzą, jak rzuca czary. Niech sobie o tym myślą, co chcą.
Noc nabierała głębi. Godzina za godziną, czarodzieje dreptali po
kręgu, aż ich stopy wydeptały w błocie okrągłą ścieżkę. Gareth
przysiadł na pniaku i patrzył. Patrzył, gdy powinien spać, zbierać
siły na rano. Rytmiczne wezwanie dudniło w nim, łaskotało w ko-
niuszki palców, wypalało w mózgu koło niczym to w błocie. Gdyby
próbował zasnąć, też widziałby to koło — mroczną dziurę otoczoną
ogniem — wirujące bez końca. Już lepiej czuwać.
Późną nocą ktoś do niego dołączył. Stanął przy nim Silwyth. Elf
zmarszczył brwi na dźwięk wezwania i na widok czarnoksiężni-
ków, ale przynajmniej nie odwrócił wzroku i nie potarł kurzej łapki.
— Jego Wysokość śpi — powiedział elf Garethowi. — Kiedy
chcesz, żebym go obudził?
— Godzinę przed świtem. I postaraj się utrzymać go z dala od
bukłaka z winem.
— A jak mam to zrobić, chłopcze do bicia? — zapytał drwiąco
Silwyth. — On jest moim księciem. Robię, co mi każe.
— Znajdziesz jakiś sposób — odparł Gareth. — Jak zawsze.
Powiedz, że bukłak pękł albo że porwały go niedźwiedzie. Jego
zwycięstwo zależy od jego zdolności koncentracji i skupienia ener-
gii. Nasze życie — życie nas wszystkich — zależy od niego.
— Wino koi jego ból — oznajmił cicho Silwyth. — Powiedział
mi kiedyś, że w snach czuje straszliwe gorąco płomieni i widzi, jak
jego ciało zwija się i czernieje w ogniu...
Gareth wzruszył ramionami. Kiedyś znalazłby w sercu litość.
Teraz nie.
— Dopilnuję, żeby rano był trzeźwy — rzekł Silwyth i odszedł.
Gareth czuwał przez całą noc. Czarnoksiężnicy powtarzali we-
zwanie aż do ochrypnięcia i teraz ledwo mówili, niektórzy wręcz
stracili głos i mogli wyłącznie szeptać. Chodzili w kółko, aż ich
członki zaczęło ogarniać znużenie, potykali się i podtrzymywali wza-
jemnie. Jednak w pewnej chwili jeden z magów upadł i nie wstał.
Jego ciało pokrywały okropne wrzody. Skóra spływała krwią. Pozo-
stali nie przerywali marszu, depcząc po ciele towarzysza.
Gareth podszedł do maga — był to mężczyzna niewiele starszy
od niego samego. Kładąc dłoń na jego szyi, Gareth wyczuł puls, ale
serce biło słabo i nierówno. Odciągnął mężczyznę na bok i wezwał
jedną z uzdrowicielek zabranych z Dunkargi. Uzdrowicielka popa-
trzyła na młodzieńca, na czarnoksiężników i powiedziała chłodno,
że niewiele może dla niego zrobić, ale spróbuje. Gareth nie zdziwił
się, gdy później usłyszał, że młodzieniec nie żyje.
Mijała godzina za godziną. Gareth nie widział żadnego znaku,
że zaklęcie działa, i ogarnął go strach. Dagnarus będzie wściekły.
Wszystko uzależnił od powodzenia tego planu. Gareth wpadał już
niemal w panikę, gdy wreszcie ujrzał to, na co czekał.
Bronił się przed nadzieją, tłumił nagłą radość. Mówiąc sobie, że
ma zmęczone oczy i coś mu się zwiduje, odwrócił wzrok, po czym
spojrzał ponownie. Skutek był taki sam. Czarnoksiężnicy chodzący
w kręgu także zobaczyli, że magia zaczyna działać. Ich głosy na-
brały mocy. Ich ciała, przygarbione ze zmęczenia, wyprostowały
się. Przyspieszyli kroku. Obchodzili koło wciąż i wciąż, a pośrodku
koła zaczął się tworzyć mrok Próżni — mroczniejszy niż najciem-
niejsza część najciemniejszej nocy.
Przedtem przy migotliwym świetle gwiazd i księżyca Gareth
widział cały krąg czarnoksiężników. Teraz widział tylko tych, któ-
rzy byli najbliżej niego. Pozostali, przechodząc dalej, zapadali się
w mrok i wyłaniali się po drugiej stronie. Jakby w środku kręgu wy-
rósł gruby słup węgla.
Zaklęcie działało.
Do świtu brakowało godziny. Niebo na wschodzie zrobiło się
bladoniebieskie, choć pod drzewami panował jeszcze mrok. Rze-
ka płynęła bystrym, ciemnym nurtem. Gareth wyzbył się wątpliwo-
ści. Czarnoksiężnicy otaczali cząstkę Próżni, ciemną dziurę wyciętą
w świcie.
Ciszę przerwały ciężkie, dudniące kroki. Gareth spojrzał przez
ramię i ujrzał, że to przez las przedziera się Dagnarus ze zmierz-
wionymi włosami, odziany tylko w koszulę, bryczesy, pończochy
i buty. Był w bardzo złym humorze, na jego twarzy odbijała się za-
cięta złość. Za nim szła Valura, stąpając bezszelestnie po zeschłych
liściach.
Podniecony powodzeniem Gareth był w zbyt dobrym nastroju,
aby przejąć się złym humorem księcia. Dagnarus wkrótce się roz-
chmurzy. Kiedy zobaczy cud, jakiego za chwilę dokonają, roz-
chmurzy się natychmiast.
— Dzień dobry, Wasza Wysokość! — rzekł Gareth. — Dobrze
spałeś?
— Nie, do licha! — burknął Dagnarus. — I od rana nie miałem
w ustach ani kropli wina. Silwyth, ten błazen, pozwolił niedźwie-
dziom porwać bukłak! Każę go powiesić. Co tu wyczyniacie? Czy
to jakaś zabawa?
Popatrzył ze złością na krążących czarodziejów.
— Wcale nie, Wasza Wysokość — powiedział Gareth. — To
właśnie jest zaklęcie. Udało się. Twoi czarodzieje wezwali Próżnię
i sprowadzili ją tu na twoje rozkazy.
— Na bogów! — Dagnarus zagapił się z podziwem, pragnienie
i ból znikły, zostały zapomniane. — Dokonałeś tego!
— Raczej powiedz: „oni dokonali", Wasza Wysokość — rzekł
Gareth spokojnie, dumny ze swoich ludzi. — Ja nie brałem w tym
udziału, jak rozkazałeś.
— I co dalej? — zapytał Dagnarus.
— Teraz kolej Waszej Wysokości. Teraz potrzebujemy twojej
magii, mocy, którą obdarzyła cię Próżnia.
— Macieja, proszę bardzo! — Oczy Dagnarusa rozbłysły i tym
razem to nie wino je rozjarzyło. — Poucz mnie, co mam robić. Czy
to będzie niebezpieczne? — zapytał mimochodem, bardziej z cieka-
wości niż ze strachu.
— Nie dla Waszej Wysokości — rzekł Gareth przyciszonym
głosem. — Wezwij moc. Stań się Lordem Próżni.
Dagnarus położył dłoń na wisiorze, który nosił na szyi. Z jego
skóry wytrysnęła czarna zbroja. Niczym krople oliwy, zbroja spły-
nęła lśnieniem na jego członki. Głowę przykrył mu zwierzęcy hełm,
ręce okryły żelazne rękawice.
Skandowanie czarnoksiężników przybrało na sile i głośności.
Znowu ktoś w kręgu upadł; nikt nie zwrócił na kobietę uwagi. Kop-
nęli jej bezwładne, skrwawione ciało na bok, żeby nie przeszka-
dzało w czarach.
— Wasza Wysokość, Próżnia jest na twoje rozkazy! — krzyk-
nął Gareth ponad skandującymi głosami.
Dagnarus podszedł do wirującego koła czarnoksiężników. Gdy
się zbliżył, ich dowódca krzyknął i zatrzymał ich głośnym klaska-
niem w dłonie. Stanęli nieruchomo, bladzi i drżący z wysiłku, kon-
centrując się na utrzymaniu zaklęcia.
Dagnarus sięgnął między nich, za nich i wepchnął dłoń w mrok.
Zadygotał i zapłakał z bólu, jakby zanurzył dłoń w lodowatej wo-
dzie, tyle że ten mrok był o wiele zimniejszy od lodu, zimniejszy od
ostatecznego chłodu, który ogarnia żywych i nie może być rozgrza-
ny. Valura wydała z siebie jęk, westchnienie, syknięcie przestrachu
i postąpiła krok ku niemu.
Nie zastanawiając się, co robi, chcąc jej tylko przeszkodzić
w zakłóceniu czaru, Gareth wyciągnął rękę i chwycił Vrykyla za
czarną zbroję. Uderzenie niczym błyskawica odebrało mu czucie
w całym ramieniu. Zwróciła się do niego z wściekłością malującą
się na wykrzywionych rysach — bo nie w zimnych, martwych
oczach.
— Nie przeszkadzaj! — powiedział jej Gareth, nie zwalniając
uchwytu, choć ramię pulsowało mu boleśnie. — Jeśli mu prze-
rwiesz, wyrzeknie się ciebie, odrzuci cię. Szuka tylko pretekstu.
Dobrze wiesz, że już cię nienawidzi.
Gareth nie mógł dłużej znieść bólu. Puszczając ją, zaczął ma-
sować obolałe ramię. Valura ponownie popatrzyła na Dagnarusa,
lecz nie ruszyła się, by go powstrzymać. Spuściła głowę. Gdy-
by Gareth sądził, że to możliwe, mógłby przysiąc, że zapłakała.
Umarła z miłości do Dagnarusa, umarła, aby go ocalić. Skazała się
na potępione życie, aby być przy nim, i często widywała na jego
twarzy wyraz obrzydzenia, kiedy wracała do niego po dokonaniu
mordu, z krwią na ustach i dłoniach.
Nie mogła się go wyrzec. Nie mogła go opuścić, tak jak on nie
mógł opuścić jej. Sztylet Vrykyla związał ich, pozwolił czytać wza-
jemnie w swoich myślach; możliwe, że Dagnarusowi pozostała jesz-
cze odrobina rozpaczliwej nadziei, że pewnego dnia spojrzy w te
martwe oczy, w których teraz nie było nic poza mrokiem, i znów uj-
rzy siebie.
Serce Garetha rozdzierało się litością dla niej, mimo że budziła
w nim wstręt. Nie mógł jednak poświęcić czasu na pocieszanie jej,
gdyby nawet miał ją czym pocieszyć. Zaklęcie należało rzucić teraz
albo wcale. Dłoń i ramię księcia znikły. Jego kończynę połknął
mrok. Próżnia należała do niego.
— Rozkaż, Wasza Wysokość! — przynaglił Gareth. — Wyko-
rzystaj magię, jak chcesz! Szybko!
Dagnarus wzniósł ramię, a słup nieprzeniknionej ciemności
uniósł się razem z nim.
— Rzeka! — krzyknął straszliwym głosem, od którego śpiący
żołnierze zerwali się na równe nogi, łapiąc po omacku za broń,
gdyż sądzili, że są atakowani. — Rozkazuję ci połknąć rzekę!
Ciemność znikła. Czarnoksiężnicy spojrzeli po sobie. Opuściły
ich siły i osunęli się na ziemię, dysząc i łapiąc powietrze, lub po
prostu upadli. Niektórzy leżeli całkiem bez ruchu. Dagnarus stanął
na brzegu i patrzył. U jego boku stał Gareth. Valura trzymała się
w cieniu za nimi, unikając pierwszych promieni porannego światła,
które złociły fale na bystrej rzece.
Nic się nie wydarzyło i Garethowi ze strachu i wątpliwości
znów skurczył się żołądek, choć logicznie rozumując, wiedział, że
zaklęcie udało się doskonale i muszą jedynie zaczekać. Mimo to
ulga, jaką poczuł na widok zmieniających kierunek fal rzeki, wi-
rujących wokół punktu pośrodku nurtu, była nieopisana. Oparł się
o pień drzewa i z dumą patrzył na swoje dzieło.
Posłuszna rozkazowi Dagnarusa Próżnia połknęła rzekę Ham-
merclaw, jakby z dna beczki z winem wyrwano korek. Rzeka za-
częła spływać w dół, wpadać coraz szybciej w ogromną czarną
paszczę, która stale się rozszerzała, póki nie sięgnęła od brzegu do
brzegu. Woda rzeczna, wirując, wpadała do jamy, spływała przez
krawędź olbrzymiej dziury, niczym skotłowany wir w niesamowitej
ciszy. Słońce wzeszło, ale jego blask nie mógł przeniknąć czerni.
Na tym potwornym wodospadzie nie tańczyły tęcze.
Za Próżnią koryto rzeki zostało obnażone, woda wyciekła, a za-
słane kamieniami dno połyskiwało w świetle poranka. Na mokrych
kamieniach rzucały się ryby, otwierając pyszczki i umierając. Dno
rzeki jako droga będzie śliskie i zdradliwe. Tu i tam stały kałuże
wody i szerokie łachy cuchnącego, lepkiego mułu. Lecz armia nie
musiała iść daleko. W świetle Gareth widział na wprost siebie mury
zamku, na których nie stali wartownicy, gdyż ufali, że ich tyły chro-
ni rzeka. Armia Dagnarusa bez trudu pokona te mury — wejdzie
akweduktami, które niosą wodę pitną z rzeki do zamku.
Vinnengael, utrzymywane przy życiu przez wodospady, za ich
sprawą zginie.
— Wasza Wysokość musi się pospieszyć — zawołał Gareth. —
Zaklęcie potrwa tylko od wschodu do zachodu słońca! Potem woda
wróci!
— Więcej czasu nam nie trzeba — powiedział Dagnarus. —
O świcie Shakur zaczął atak na mury północne. W czasie gdy siły
mojego brata zmagają się z wrogiem, my wśliźniemy się od tyłu
i chwycimy ich za gardło.
Wydał okrzyk. Zabrzmiały trąbki, zabębniły bębny. Żołnierze
uformowali się w szyk bojowy. Wiwatujące na cześć Dagnarusa
wkroczyły w koryto rzeki i pomaszerowały na Yinnengael.
BITWA O YINNENGAEL
W niewielkiej celi, która była Portalem Bogów, Helmos toczył
swą samotną bitwę, walczył o uwagę bogów, o to, aby zrozumieli,
że potrzebuje ich pomocy, jeśli ma ocalić miasto i jego lud. Żaden
żołnierz na murach wymachujący zapalczywie mieczem i nożem,
aby odepchnąć wroga, który wciąż wdzierał się na mury, nie wal-
czył bardziej od króla. Jego nieprzyjaciele nie nacierali na niego
zimną stalą i nie zamierzali się toporami wojennymi. Choć chyba to
by wolał. Jego nieprzyjaciele byli bardziej podstępni, atakowali go
od wewnątrz, niszczyli w nim nadzieję i ufność, a tym samym byli
znacznie groźniejsi.
Bogowie odwrócili się od niego, ignorowali go, nie chcieli mu
odpowiadać. Winił za to siebie. Jego wiara nie była doskonała, jak
wiara jego ojca. Helmos był z natury dociekliwy. Już nieraz docie-
kał sensu w postępowaniu bogów, gdy jego ojciec przyjmował je
z wiarą. Nawet teraz w sercu Helmosa kłębił się bunt pomieszany
z niechęcią, gdy serce to powinno znać wyłącznie posłuszeństwo
i pokorę.
„Dociekanie to nic złego — pomyślał. — Postępowanie bogów
nie zawsze jest dla człowieka jasne. Jak mamy zrozumieć, skoro nie
zapytamy wprost: »Dlaczego?«"
„Dlaczego zabiliście moją matkę w jej młodych latach? Dlacze-
go zabraliście ją nam, gdy najbardziej jej potrzebowaliśmy? Dla-
czego tworzycie Lordów Dominiów i sprowadzacie na świat ich
mroczne przeciwieństwa? Dlaczego nie zmuszacie innych ras, aby
dotrzymywały złożonych przed wami przysiąg? Dlaczego kusicie
samowolne dziecko, aby wpadło w objęcia zła? Dlaczego pozwala-
cie temu dziecku stać się mężczyzną i dajecie mu moc, aby stał się
zły? Dlaczego sprowadzacie na świat tyle niechcianych dzieci,
a mnie i mojej żonie dziecka odmawiacie? Dlaczego zatwardzacie
serca naszych sprzymierzeńców, aby nie pospieszyli nam z po-
mocą? Dlaczego sprowadzacie śmierć i rozpacz na miasto piękna
i światła? Dlaczego zdajecie się nas opuszczać w godzinie najwięk-
szej potrzeby?"
Jego serce powtarzało te pytania, gdy wargi modliły się o pomoc.
Modlił się tak szczerze, jak potrafił, ale jego modlitwy najwyraźniej
były szeptem nie dość głośnym, aby był dobrze słyszalny, gdyż tak
naprawdę nie wierzył, że ktoś ich słucha. Pytania jego serca, z serca
wyrwane, mokre od serdecznej krwi, grzmiały i dźwięczały niczym
olbrzymie żelazne dzwony, rozlegając się echem w niebie.
Modlił się do bogów, nie klęcząc, lecz stojąc przed nimi, krzy-
cząc, błagając, by go wysłuchali. Modlił się tak długo, że rozbolało
go gardło, głos zachrypł i dręczyło go pragnienie, ale poprzysiągł,
że zniesie takie same trudy jak jego żołnierze. Nie ugasi pragnienia
wodą, nie nasyci głodu strawą, dopóki bitwa się nie zakończy i mia-
sto nie zostanie uratowane.
Wreszcie, przytłoczony znużeniem, które pochodziło raczej
z serca i ducha niż z ciała, Helmos usiadł na łóżku, tym samym, na
którym często spoczywał jego ojciec.
Z wyczerpania zasnął, choć wcale tego nie chciał.
Znów był małym chłopcem, ledwo potrafił chodzić, dłonią trzy-
mał się czyichś spódnic. Ze swojego niskiego punktu obserwacji
nie widział, kto nosi tę suknię, lecz wiedział, że to osoba dorosła
niezwykłych rozmiarów. Dreptał tak szybko, jak zdołał, aby nie
upaść, i słyszał własny dziecinny głosik powtarzający:
— Dlaczego? Dlaczego? Dlaczego? Ja chcę, ja chcę, ja chcę.
Dlaczego? Dlaczego? Dlaczego? Ja chcę, ja chcę, ja chcę. Dlacze-
go? Dlaczego? Dlaczego?
Nad nim, wysoko nad nim, rozległ się łagodny głos.
— Ujrzysz, kiedy zamkniesz oczy. Usłyszysz, kiedy ogłuch-
niesz. Zrozumiesz, kiedy nie będziesz pojmował. Czerp nadzieję
z tego: cztery nigdy nie będą jednym, ale z czasem jeden może stać
się czterema.
Podali mu jasną, świecącą bombkę. Aby ją chwycić, puścił rąbek
sukni...
Helmos zacisnął w dłoni Kamień Władzy.
— Jestem sam. Mówicie zagadkami. Nic was nie obchodzę.
Pewnie nigdy was nie obchodziłem. Gdybyście pobłogosławili mnie
dziećmi, wziąłbym je na ręce i odpowiedział na każde ich pytanie,
co do jednego. Pieściłbym je i kochał, nawet gdybym był ojcem
tysiąca dzieci!
— Kochamy cię — powiedział łagodny głos — a nasze dzieci
są tak liczne jak gwiazdy.
Spod jego mocno zaciśniętych powiek spłynęły łzy, gorzkie łzy,
które zapiekły go w gardle i zostawiły w ustach smak żółci. Po
dłuższej chwili uświadomił sobie, że słyszy pukanie do drzwi. Pu-
kanie, które musiało trwać już od jakiegoś czasu, gdyż zdawało mu
się, że słyszał je przez sen.
Obudził się nagle, zaalarmowany.
Musi to być coś niezwykle pilnego, skoro ktoś ośmiela się prze-
szkadzać mu w Potralu Bogów. Wstał sztywno, podszedł do nie-
wielkich drzwi, odryglował je i otworzył.
Na zewnątrz stał Najwyższy Mag, jedyny, który śmiał zakłócać
modlitwy króla. Jedno spojrzenie na bladą, mizerną twarz maga
i Helmos wiedział, że jego modlitwy pozostały bez odpowiedzi.
— Proszę mi wybaczyć, Wasza Królewska Mość...
— Tak, o co chodzi, Najwyższy Magu? — zapytał Helmos,
rozpaczliwie spokojny.
— Rzeka... Rzeka znikła! — Siwe włosy maga zjeżyły się
z przerażenia.
— Znikła? — powtórzył Helmos, nie rozumiejąc. — Mów roz-
sądnie! Jak to „znikła"?
— Właśnie tak! — powiedział Helmos, oblizując suche war-
gi. — Jakiś straszny czar, bez wątpienia czar Próżni, wyssał rze-
kę. Osuszył ją! Wszędzie wybuchają pożary. Te wieże oblężnicze,
z których się śmialiśmy... — Załamał ręce. — Teraz nikt się nie
śmieje. Pompy wyrzucają jakąś diabelską substancję — czarny
ogień. Spada na nas jak galareta i momentalnie staje w płomie-
niach! Ludzie zamieniają się w żywe pochodnie, w całym mieście
płoną domy, a nie mamy wody, by ugasić pożary.
Helmos nie pojmował. Jego umysł potykał się na słowach Naj-
wyższego Maga, chwytał się ich rozpaczliwie, pytając: „Dlaczego?
Dlaczego? Dlaczego?"
— Jest jeszcze coś gorszego, Wasza Królewska Mość. W miej-
scu rzeki Hammerclaw płynie ciemna rzeka. Pustym korytem ma-
szeruje ogromna armia prowadzona przez twojego brata, księcia
Dagnarusa. Nic go nie może powstrzymać przed wejściem do Vin-
nengael. — Reinholt wziął głęboki wdech, usiłował odzyskać spo-
kój. — Wasza Królewska Mość, musisz zabrać Kamień Władzy
i uciekać z miasta, dopóki jest czas. Nieważnie, że Vinnengael pad-
nie. Jeśli Kamień Władzy ujdzie, miasto tak naprawdę nie padnie.
— Nie wyjadę.
— Wasza Królewska Mość...
— Kamień Władzy to nasza jedyna nadzieja na ocalenie. Je-
śli nie dla nas, to dla tych, którzy przyjdą po nas. Musi pozostać
w Portalu Bogów.
Helmos zacisnął dłoń na kamieniu, aż ostre krawędzie przecięły
mu ciało. Poczuł pieczenie i krew, ciepłą i lepką. Pilnował się, aby
nie otworzyć dłoni, by Najwyższy Mag tego nie dostrzegł. I nagle
Helmos pomyślał o swojej żonie, o Annie, uwięzionej w pałacu,
i o oddziałach Dagnarusa wdzierających się do pałacu...
— Królowa! — rzekł ze struchlałym sercem. — Muszę do niej
iść.
— Proszę się uspokoić, Wasza Królewska Mość — powiedział
Najwyższy Mag. — Już wysłałem jej do ochrony magów wojen-
nych. Jeśli wolno mi powiedzieć, bezpieczniejsza jest z dala od cie-
bie niż w twojej obecności. Dagnarus walczy z tobą, Helmosie.
Jeszcze raz nakłaniam cię, abyś uciekł w bezpieczne miejsce razem
z Kamieniem Władzy. Nie tylko ze względu na siebie, ale na nas
wszystkich!
— I został napiętnowany jako tchórz. — Helmosa ogarnęła
złość. — Król, który uciekłby ze swojego królestwa na pierwszą
oznaką kłopotów! Mój lud straciłby dla mnie wszelki szacunek.
Nasi sprzymierzeńcy byliby radzi naszej słabości i weszliby, aby
urwać dla siebie coś z resztek, kiedy już mój brat pokroi nas na
kawałki. Gdybym kiedykolwiek zdołał wrócić i chciał objąć tron,
jak mógłbym oczekiwać, że najnędzniejszy żebrak na ulicy okaże
mi szacunek? Nie, Najwyższy Magu — zakończył stanowczo. —
To, o co prosisz, jest niemożliwe.
Najwyższy Mag westchnął głęboko.
— Rozumiem, Wasza Królewska Mość. To, co mówisz, jest
prawdą. To straszliwy dylemat i ty jeden możesz go rozwiązać.
Oczywiście poprzemy cię w twojej decyzji.
— Zrobię to, czego pragnąłby ode mnie ojciec — powiedział
prosto Helmos. — Pozostanę tu, w Portalu Bogów, gdzie on otrzy-
mał Kamień Władzy. Pozostanę tutaj, pokładając wiarę w bogach.
— Oby bogowie wysłuchali twoich modlitw, Wasza Królewska
Mość — odrzekł Najwyższy Mag, a wychodząc, cicho i delikatnie
zamknął za sobą drzwi.
Helmos usiadł na łóżku. Otarł krew z ręki o poduszkę, która
była mokra od łez.
Pierwsze słowa, jakie wypowiedział Dagnarus po wejściu do
pałacu, brzmiały:
— Znajdźcie mojego brata. Znajdźcie Helmosa i przyprowadź-
cie mi go razem z Kamieniem Władzy.
— Ja pójdę, Wasza Wysokość — zaofiarował się Gareth. Ten
rozkaz spełni z radością. Rozpaczliwie miał nadzieję, że to on od-
szuka Helmosa i pomoże mu uciec, ukryje go i jakimś sposobem
uchroni przed gniewem Dagnarusa.
Dagnarus obrzucił Garetha podejrzliwym spojrzeniem. Książę
wiedział, że Gareth wielce poważa Helmosa. Lecz wiedział także,
że spośród jego ludzi Gareth jest jedynym obok Silwytha, który
orientuje się w labiryncie pałacowych korytarzy. Książę nie mógł
iść sam, jeszcze nie teraz. Zaprzątnięty był tysiącem obowiązków
dowódcy, dzieleniem swych sił, wysyłaniem jednych na poszuki-
wania, innych do pilnowania pałacu. Z dolnych korytarzy już do-
biegały odgłosy walki, gdzie straż starała się nie wpuścić wroga od
frontu. Będzie musiał najpierw ostatecznie opanować pałac, dopie-
ro potem może się zająć sprawami osobistymi.
— Idź z Łatą — polecił Dagnarus Silwythowi. Zaraz też księcia
odwołali jego dowódcy i odgłosy bitwy.
Gareth spieszył przez korytarze, jemu znajome, lecz większości
armii nie. Zmierzał prosto do komnat króla. Nie wierzył, że znaj-
dzie tam króla, ale miał nadzieję, że spotka królową Annę i że zdoła
ją przekonać, iż chodzi mu o dobro jej męża. Miał nadzieję, że
zdoła ją nakłonić, aby mu powiedziała, gdzie jest Helmos.
Gareth wychował się w pałacu, znał jego wszystkie zakamarki
lepiej niż znacznie mniejszy dom rodzinny. Ale z lękiem i zdziwie-
niem przekonał się, że korytarze wyglądają dziwnie i obco. Zasta-
nowiło go to, lecz nagle uświadomił sobie, że to dlatego, iż wszedł
od tyłu. Widział wszystko z odwrotnej strony. W korytarzach wiro-
wał dym z płonących budynków, wpadający przez okna z dzikim
wiatrem od morza. Dym przepływał w strzępiastych obłokach, cza-
sem zasłaniając mu widok, czasem powodując kaszel, innym razem
całkiem się rozwiewał.
Gareth biegł korytarzami, mając tylko mgliste pojęcie, gdzie się
znajduje, zgadując, że podąża we właściwą stronę, ale nie miał
pewności. Mógłby zapytać towarzyszącego mu Silwytha, ale my-
śli zajmowało mu pytanie, jak sobie z Silwytem poradzić. Prosić
elfa o pomoc — okazać słabość — było ostatnią rzeczą, jaką chciał
zrobić.
W końcu Gareth wszedł w jakiś korytarz, a tam, przed nim znaj-
dował się pokój zabaw. Zalały go wspomnienia — wspomnienia
dziecka zagubionego w pałacu, wspomnienia ciepłego, serdeczne-
go uśmiechu księcia. Teraz Gareth wiedział, gdzie jest. Zatrzymał
się i odwrócił twarzą do elfa.
— Zostaw mnie, Silwyth. Chcę to zrobić sam. Jeśli nie odej-
dziesz... — Gareth urwał, zebrał się na odwagę. — Jeśli nie odej-
dziesz, użyję przeciw tobie mojej magii. Wiem, że jesteś szybkim
nożownikiem — przypomniał sobie, jak Silwyth wbił nóż w plecy
lordowi Mabretonowi — ale magia Próżni jest szybsza.
— Co zamierzasz uczynić? — zapytał chłodno Sylwyth. — Na-
mówić Helmosa do ucieczki? Zabrać go w bezpieczne miejsce?
Ukryć go przed bratem?
Gareth zrobił zdziwioną minę, udawał, że nie rozumie.
— Nie wiem...
— Helmos z tobą nie pójdzie. Nie jest tchórzem ani głupcem.
Choćby nawet umarł, to, czym jest, i to, o co walczy, przetrwa. On
o tym wie. Wie, że przyszłe pokolenia mogą potrzebować bohatera.
Twoje wysiłki w jego sprawie pójdą na marne, a jeśli Dagnaras od-
kryje, że go zdradziłeś...
— Odejdź, Silwyth — powtórzył Gareth z zimnym uporem —
bo będę musiał cię zabić.
— Odejdę — powiedział Silwyth, a na jego ustach zagościł
rzadki uśmiech, jedna z niewielu oznak uczuć, jakie elf kiedykol-
wiek ujawnił w obecności Garetha. — Odejdę. Ale nie dlatego, że
mi grozisz. Opuszczam Vinnengael. Opuszczam Jego Wysokość.
Mój czas tutaj dobiegł końca. Mój czas z Dagnarusem dobiegł koń-
ca. — Wypluł imię księcia.
Gareth patrzył na niego, pełen zdumienia i podejrzliwości. Roz-
kaszlał się w dymie, ale czym prędzej odchrząknął, aby nie uronić
nic z tego zaskakującego oświadczenia.
— Wy, ludzie, myśleliście, że służę Jego Wysokości z lojalno-
ści, miłości czy jakiegoś innego niedorzecznego uczucia. Wcale tak
nie było. W rzeczywistości wcale nie służyłem Dagnarusowi. Mam
innego pana.
— Tarczę — przerwał Gareth. — Wiedzieliśmy o tym. To na
jego polecenie zabiłeś lorda Mabretona. Wiedzieliśmy, że jesteś ni-
czym innym, jak tylko szpiegiem.
— Szpiegiem — powtórzył spokojnie Silwyth. — Tak, przez te
wszystkie lata byłem pałacowym szpiegiem. Szpiegowałem wszyst-
ko, co wy, ludzie, robiliście i mówiliście. O wszystkim starannie in-
formowałem mojego pana. Zostałem dobrze wynagrodzony. Ale to
się skończyło.
Gareth słuchał sceptycznie.
— Dlaczego? Prawie nie ma wątpliwości, że siły Dagnarusa
zwyciężą. Zostanie królem Vinnengael. Ma o tobie dobre mniema-
nie. Ufa ci. Miałbyś doskonałe miejsce...
— Nie mówisz mi nic, o czym nie wiem — przerwał Silwyth. —
Nie mówisz mi nic, o czym nie wie mój pan i czego nie zaplanował.
Jednak tym razem nie mogę spełnić polecenia Tarczy. Nie chcę go
spełnić. Mam wobec Tarczy obowiązki, to prawda, ale mam też wyż-
szy obowiązek wobec honoru mojego ludu. W chwili kiedy Jego
Wysokość wziął w usta krew lady Valury, w chwili, kiedy postano-
wił zmienić ją w istotę potępioną i przeklętą, potwora, który okry-
wa cały lud hańbą i dyshonorem, w tej chwili poprzysiągłem, że
wypowiem posłuszeństwo memu panu i opuszczę stanowisko. Po-
mściłbym jej śmierć na Dagnarusie — dodał Silwyth, wykrzywiając
wargi w pełnym goryczy uśmiechu — ale to niemożliwe. Jest niepo-
konany, przynajmniej teraz. Zemszczę się w inny sposób. Można
umrzeć inaczej, niż ponosząc śmierć. Zniszczę jego wiarygodność
w oczach elfów. Kiedy opowiem Boskiemu, co zrobił z lady Valurą,
powstanie przeciwko niemu cały naród elfi. Wygra tę wojnę, lecz
czeka go następna. A tej drugiej może nie wygrać tak łatwo.
— Ale co się stanie z tobą? — zapytał Gareth. — Wiem co nieco
o obyczajach elfów. Jeśli wypowiesz posłuszeństwo Tarczy, twoje
życie zawiśnie na włosku...
— Może. A może nie. Kiedy Boski odkryje, że Tarcza przeciw
niemu spiskował, w tajemnicy wspierał Lorda Próżni, może się oka-
zać, że Tarcza musi wytężyć wszystkie siły, aby nie spaść z urwiska,
i nie zdoła mnie pociągnąć za sobą. Zostanę uznany za sprzedawczy-
ka. Popadnę w niełaskę i stracę honor. Ale dopełnię zemsty.
— Dlaczego mi o tym mówisz? — dopytywał Gareth. — Wiesz,
że mu powiem.
Silwyth popatrzył na Garetha z pogardą i nienawiścią.
— Chcę, żebyś mu powiedział. Powiedz mu, że się na nim ze-
mszczę. To może być jutro. Może za sto lat od jutra. Jestem cierpli-
wy. Mogę poczekać. Będzie mi łatwiej czekać, jeśli będę wiedział,
że od tej chwili on będzie żył w strachu. Ma .wiele żywotów, to
prawda, jednak wszystkie mu odbiorę. Czy wino jest zatrute? Co to
za dziwny smak w jedzeniu? Czy to błysk sztyletu w blasku księży-
ca? Czy ktoś się skrada od tyłu? Odpowiedź na te pytania brzmi:
„Tak!" Odpowiedź brzmi: „Silwyth!" Powiedz mu.
Elf odwrócił się i znikł w ciężkiej od dymu ciemności.
Gareth przez chwilę stał w korytarzu, zmieszany i zatrwożony,
rozdarty, i przeklinał elfa. Czy dalej szukać Helmosa? Czy też wró-
cić do Dagnarusa i przestrzec go przed Silwythem? Elf twierdził, że
uchodzi z Vinnengael, ale Gareth przekonał się, że ufać elfowi zna-
czyło ufać rozgniewanej żmii, że nie uderzy.
Ostatecznie Gareth logicznie uznał, że Dagnarus potrafi się
o siebie zatroszczyć. Jako Lord Próżni, chroniony magiczną zbro-
ją Próżni, mając do dyspozycji wiele żywotów, książę z pewnością
nie padnie ofiarą elfa uzbrojonego w nóż. A przynajmniej nie dzi-
siaj. Gareth ruszył na dalsze poszukiwania. Podążył do królewskiej
komnaty na wieży; miał nadzieję, że może z tego wysokiego punktu
Helmos obserwuje bitwę.
W głębi serca Gareth życzył Silwythowi powodzenia, życzył el-
fowi, aby udało mu się dokonać tego, na co Gareth ze swą martwą
duszą nie mógł się zdobyć. Uświadomił sobie to straszne życzenie
i podążył dalej.
Vinnengael było na skraju klęski. Jego obrońcy nadal utrzymy-
wali północne mury, choć czarny ogień i gwałtowny, przedłużający
się atak oddziałów Dagnarusa — najemników liczących na przy-
obiecane im łupy i plądrowanie, jeśli wezmą Vinnengael — zdzie-
siątkował ich szeregi i podkopywał morale. Za nimi jednak miasto
stało w ogniu.
Kapitan Argot był zmuszony użyć swoich oddziałów rezerwo-
wych do walki z pożarami, które szalały niepowstrzymanie, poże-
rając sklepiki, warsztaty i domy. Mieszkańców ogarnęła panika, na
próżno usiłowali ratować domy, blokując ulice i przeszkadzając
tym, którzy starali się ugasić wodą płomienie. I nagle, w dziwny,
niewytłumaczalny sposób, rzeka wyschła.
W chwili gdy Argot wysłuchał raportu, przejrzał strategię Da-
gnarusa, zobaczył ją wyraźnie. Choć oznaczała ona niemal pewną
klęskę, kapitan w dostatecznym stopniu był żołnierzem, aby doce-
nić błyskotliwość pomysłu.
— Co za generał! — powiedział do siebie z niechętnym podzi-
wem. — Co za wspaniały...
Było to jego ostatnie słowo, ostatnia myśl. Strzała ugodziła go
w oko. Umarł, zanim jego ciało spadło z murów.
Wieść, że Lord Próżni użył swojej potężnej magii dla osuszenia
rzeki — krwi odżywiającej serce Vinnengael — była ciosem dla
obrońców. Drugi cios padł, gdy usłyszeli, że oddziały księcia we-
szły do pałacu od tyłu, z łatwością zajęły pałac, a teraz maszerują,
by zgnieść obrońców na północnych murach między kowadłem
Shakura w dole i młotem Dagnarusa z tyłu.
Żołnierze pozostali na stanowiskach, zdecydowani zginąć na
miejscu; woleli to od śmierci w płomieniach szalejących po ulicach
lub stratowania przez ogarnięty paniką tłum.
Wysoko na jednej z pałacowych wież osamotniona Anna trzy-
mała straż przy biednej Emillii. Królowa-wdowa znajdowała się
w żałosnym stanie, na zmianę drżała i szlochała albo, co było gor-
sze, wybuchała okropnym śmiechem. Anna starała się, jak mogła,
ukoić obawy starszej kobiety, zarówno prawdziwe, jak i wyobra-
żone, obawy wywołane przez dym, napięcie osób ją otaczających,
dziwne odgłosy rozlegające się echem w pałacu — odgłosy marszu
i wykrzykiwanych rozkazów, brzęku stali.
Odgłosy bitwy nie trwały długo. Ogarnęła je złowróżbna cisza,
dławiąca niczym dym.
— Co... co to znaczy, Wasza Królewska Mość? —¦ zapytała u-
zdrowicielka, która postanowiła zostać przy Emillii. — Wygrali-
śmy?
Anna odwróciła się od otwartego okna, z którego patrzyła, jak
w całym Vinnengael jeden po drugim wybuchają pożary.
— Tak, na pewno tak właśnie jest — skłamała. — Wkrótce
wszystko się skończy i zapanuje spokój. — To przynajmniej była
prawda.
Słychać było krzyki, nawet z tak daleka. Krzyczało jakieś dziec-
ko, może uwięzione w płonącym budynku, nie mogło uciec...
— Co to? — zawołała Emillia. — Słyszałam płacz mojego
dziecka! Przynieście mi je w tej chwili!
Anna zasunęła zasłony.
— Nie, nie — powiedziała, starając się uśmiechnąć wargami
tak sztywnymi, że bała się, iż w uśmiechu popękają i zakrwawią
się. — Nie, Wasza Królewska Mość. Twoje dziecko smacznie śpi.
I ty także musisz zasnąć, pani. — Po jej policzkach spłynęły łzy.
W korytarzu zagrzmiał rytmiczny tupot ciężkich butów. Uzdro-
wicielka przycisnęła dłoń do ust, tłumiąc okrzyk, aby nie przestra-
szyć pacjentki. Anna wyciągnęła rękę i chwyciła dłoń młodej ko-
biety. Drzwi strzegli magowie wojenni, ale nie dadzą rady długo się
opierać. Nie przeciwko sile, która na nich spadła.
Spod zamkniętych i zaryglowanych drzwi błysnęło światło —
magiczne, ohydne. Dały się słyszeć wrzaski agonii, uderzenia i cio-
sy mieczy rozległy się echem. Jeden głos, ostry i okropnie Annie
znajomy, rzucił słowo komendy. Drzwi rozpękły się na dwoje, chro-
niący je czarodziejski zamek został zmiażdżony.
Wszedł Dagnarus, a za nim Vrykyl i jego żołnierze. Zatrzymał
się, aby po jaskrawym świetle pochodni w korytarzu przyzwyczaić
oczy do panującego w pokoju półmroku.
— Gdzie on jest? — zapytał władczo, obracając głowę w hełmie
i szukając. — Gdzie jest Helmos? Wiem, że jest tutaj. Może się
przede mną ujawnić. Jego strażnicy nie żyją...
— Cicho! — nakazała Anna. Stanęła przed nim, chłodna i bla-
da z gniewu. — Zniż głos! Nie widzisz, jak ona się boi?
Emillia oddychała urywanie i płakała, drżąc na całym ciele. Jej
oczy biegały na wszystkie strony, twarz miała wykrzywioną, usta
otwarte. Patrzyła na Dagnarusa w czarnej zbroi, na jego rogaty
hełm, w paroksyzmie trwogi.
Dagnarus zdjął hełm, odgarnął z oczu wilgotne od potu włosy.
Gestem nakazując swoim ludziom pozostać na miejscach, postąpił
krok naprzód, aby lepiej się jej przyjrzeć w migoczącym świe-
tle. Na widok szalonej kobiety na jego twarzy nie odbiło się nic, ani
litość, ani odraza. Dagnarus nie rozpoznał Emillii. Przynajmniej
w pierwszej chwili.
Jego czoło przecięła zmarszczka. Postąpił jeszcze jeden krok.
— Matko...
Wymówił to słowo tak cicho, że było ledwie słyszalne. Anna
usłyszała, lecz tylko dlatego, że ujrzała je na jego wargach.
Emillia wyprostowała się, jej ręce przygładziły sztywne włosy.
— Ty tam, szambelanie — mówiła do Dagnarusa. Dłonią wyko-
nała gest, który niegdyś byłby władczy, ale teraz przy jej pomarsz-
czonych rękach był tylko żałosny. — Powiedz mojemu synowi, że
musi odwiedzić matkę. Posyłałam po niego wczoraj i przedwczoraj,
a on wciąż nie przychodzi. Niedobre, niewdzięczne dziecko.
Dagnarus obrócił mroczne spojrzenie na Annę.
— Od kiedy jest taka?
— Od czasu, kiedy... — Anna urwała, nie wiedząc, co powie-
dzieć i jak to wyrazić — ...kiedy odszedłeś — dokończyła cicho.
Spojrzenie Dagnarusa wróciło do matki. Patrzył na nią, a twarz
zastygła mu w pozbawionym wyrazu, zaciętym grymasie. Odwrócił
wzrok od matki i już na nią nie spojrzał. Wbił wzrok w Annę.
— Pani, gdzie jest twój mąż?
— Tam, gdzie jego miejsce — odparła Anna spokojnie.
Dagnarus przyglądał jej się długo, z namysłem. W końcu skłonił
się jej nisko, z szacunkiem, i zwrócił się do swoich ludzi.
— Helmosa tu nie ma. Wyjdźcie. Przeszukajcie resztę pałacu.
Cicho — dodał. — Cicho.
Zatrzymując się w rozbitych drzwiach, odwrócił się.
— Dziękuję za opiekę nad nią, pani. Przepraszam, że cię niepo-
koiłem. Zostawię na straży przed drzwiami własnych ludzi. Nie sta-
nie ci się krzywda.
Z ukłonem opuścił pokój.
Siły zawiodły Annę. Padła na krzesło, zagryzając mocno zębami
dolną wargę, żeby się nie rozpłakać, póki on mógł ją jeszcze słyszeć.
— Niech bogowie ocalą mojego męża! — modliła się w sercu.
— Niech go ocalą i błogosławią!
s>
— 1 co? — zapytał znienacka Dagnarus, natknąwszy się na Ga-
retha. — Znalazłeś go?
— Króla nie ma w pałacu — odparł Gareth.
Dagnarus zmierzył przyjaciela wzrokiem.
— Nie ma go? Więc gdzie jest? — Rozejrzał się. — I gdzie jest
Silwyth?
— Uciekł — powiedziała Valura, a w jej zwykle pozbawionym
życia głosie zabrzmiała emocja, nutka mrocznego triumfu, jakby
zwyciężyła wroga. — Elf cię zdradził, ukochany. Nie myśl o nim
więcej.
Dagnarus patrzył ze zdumieniem, z niedowierzaniem.
— To prawda — potwierdził Gareth. — Silwyth odszedł. Kazał
ci powiedzieć...
— Nie obchodzi mnie, co mówi ten zdrajca! — warknął dziko
Dagnarus. — Gdzie jest król?
Gareth spuścił wzrok.
— Słudzy — ci, którzy nie umknęli — myślą, że może być na
murach ze swoimi żołnierzami.
— Helmos w pobliżu bitwy? — Dagnarus prychnął szyderczo.
— Wątpię. Kłamiesz. Zrobiłbyś wszystko, żeby go ochronić. Ale to
bez znaczenia. Teraz sam wiem, gdzie go znaleźć. Jego żona powie-
działa: „Tam, gdzie jego miejsce". Oczywiście. Jest w Świątyni.
Mój brat pobiegł z płaczem do bogów.
Na zewnątrz pałacu dym był o wiele gęstszy. W ognistych po-
dmuchach przeciągających przez miasto zgliszcza rozżarzały się do
czerwoności. Wojownicy walczyli i ginęli przy oślepiającym bla-
sku. Dudniący odgłos, nieregularny i głośny, niczym bicie niespo-
kojnego serca, wywoływał drgania ziemi.
— Co to jest? — zapytał bojaźliwie Gareth, zasłaniając usta
i nos peleryną.
— Taran — odrzekł z satysfakcją Dagnarus. — Shakur przebija
się przez główną bramę.
Wokół nich kłębili się ludzie, żołnierze uciekający z bitwy, bie-
gnący w bitwę i zatrzymujący się, aby wykłócać się czy też zakli-
nać do powrotu uciekających; matki płaczące, aby ktoś odnalazł ich
zaginione dzieci; mężowie gorączkowo szukający całych rodzin,
które znikły. Wpadali na Garetha, popychali go, potrącali i obijali
się o niego.
Jeden żołnierz, pijany bitewnym szałem, zaatakował Valurę.
Nawet nie dobyła miecza, lecz jednym uderzeniem pięści zgniotła
jego czaszkę w stalowym hełmie. Ale mimo paniki nikt nie odważył
się podejść do Dagnarusa. Otaczała go Próżnia, tworzyła wokół nie-
go wyspę spokoju, na której stał w suchych butach, gdy na jej brze-
gu rozbijały się fale chaosu.
Podążał prędko ku Świątyni: wycięta z czerni sylwetka na tle
płomieni. Dagnarus nie zasłaniał nosa przed dymem, lecz wdychał
zapach śmierci i zniszczenia, jakby to było święte kadzidło.
— Oczywiście będziemy musieli odbudować Vinnengael —
powiedział w drodze. — Powstanie z popiołów, odrodzone, dzie-
sięć razy piękniejsze. Zbuduję takie miasto, że mój ojciec poczuje
dumę!
— Nie tędy! — zawołał Gareth, wskazując, gdyż Dagnarus nie-
siony butą chciał wstąpić prosto na schody Świątyni. — Patrz!
Drzwi Świątyni zatarasowali magowie wojny. Około dwudzie-
stu z nich tworzyło półkole. Promieniowała od nich magiczna tar-
cza, która oświetlała ich miękkim białym blaskiem, jakby pośród
jaskrawych płomieni umierającego słońca zaświecił księżyc. Wi-
dok magów wojny sprawił, że Dagnarus przystanął.
— Nawet ty nie pokonasz ich wszystkich! — rzekł Gareth, sta-
rając się przekrzyczeć wrzaski tłumu.
— Nie, masz rację — odparł Dagnarus, mierząc ich chłodnym
spojrzeniem. — To dopiero idioci, strzec Świątyni, kiedy potrzebni
sana murach. Ale kiedy ja zostanę królem, to się zmieni! Wejdzie-
my od tyłu. Założę się, że nikt nie pomyślał o ustawieniu straży na
tyłach.
Spiżarnia była strzeżona przez zaledwie kilku magów, których
skierowano do odpędzenia szabrowników, tych, którzy wykorzy-
stują każde nieszczęście i zamęt, aby ukraść, co tylko zdołają. Ta
garstka magów nie mogło powstrzymać Lorda Próżni i Vrykyla.
Garęth starał się nie przyglądać zmiażdżonym ciałom, przez które
przechodził. Bał się, że kogoś rozpozna, i w istocie zdawało mu się,
że widział ich dawnego nauczyciela, Evarista.
Gareth zabronił sobie o tym myśleć. W jego duszy panował taki
zamęt, taka trwoga i niepokój w związku ze zbliżającą się konfron-
tacją brata przeciw bratu, księcia przeciw królowi, że nie mógł po-
święcić ani jednej myśli, ani jednej troski niczemu innemu.
Weszli do świątynnej spiżarni. Ponieważ była położona pod
ziemią i nie miała okien, było tu stosunkowo niewiele duszącego
dymu.
Dagnarus zatrzymał się.
— Wiesz, gdzie jest Portal? — zapytał, rozglądając się, jakby
sądził, że Portal Bogów może się znajdować między gąsiorami z wi-
nem, serami, martwymi kurczakami i zakrwawionymi płatami mięsa.
Zwrócił się do Garetha, który wiedział, że to pytanie padnie, i ze stra-
chem go oczekiwał. — Gdzie jest Portal? — powtórzył ze złością.
Jak łatwo byłoby powiedzieć, że się nie wie! Ale Dagnarus prze-
cież mu nie uwierzy. Ktoś, kto tak jak Gareth spędził w Świątyni
długie lata, musiał wiedzieć, gdzie jest Portal Bogów.
— Tak, Wasza Wysokość. Wiem.
— Co? — zapytał poirytowany Dagnarus. — Nie mamrocz!
— Wiem.
— Więc zaprowadź mnie tam.
Gareth zawahał się. Oczy Dagnarusa zwęziły się niebezpiecznie.
— Obiecaj... Obiecaj, że go nie zabijesz — wykrztusił w końcu
Gareth.
— Zabić go! Oczywiście, że go nie zabiję! — zawołał wy-
trącony z równowagi Dagnarus. — Nie jestem potworem! To mój
brat. Poza tym chcę, żeby był świadkiem mojego triumfu, mojego
zwycięstwa! Dobrze go wykorzystam. Może nawet pozwolę mu
pozostać Lordem Dominium. Wszyscy oni znajdą się pod moją
władzą i on może mi się przydać. Nie, Łato. Wystarczy, że Helmos
przekaże mi Kamień Władzy, a ucałuję go w oba policzki i przy-
cisnę do piersi.
— Wiesz, że raczej umrze, niż to zrobi — powiedział Gareth.
— Posłuchaj, Łato! — Dagnarus schwycił Garetha za ramiona,
ścisnął je boleśnie, przyciągnął go do siebie. Wilcza przyłbica hełmu
wbiła się Garethowi w twarz, jej kanty zakłuły. — Znajdę ten Por-
tal. Przeszukam Świątynię od piwnic po dach, jeśli będzie trzeba,
zburzę ją tak, że nie zostanie kamień na kamieniu. Ale znajdę go.
I wiedz jedno. W tej chwili jestem zadowolony z mojego sukcesu
i w miłosiernym nastroju. Ale jeśli będziesz mi się sprzeciwiał, jeśli
będę musiał zburzyć Świątynię, aby znaleźć mojego brata, dobry
nastrój mi minie. Mój gniew i zdenerwowanie będzie rosło z każdy-
mi nadaremnie otwartymi drzwiami i, zanim go znajdę, będę miał
ochotę chwycić go za gardło i udusić. Zatem jak będzie, Łato? Za-
prowadzisz mnie do mojego brata?
— Zaprowadzę — zgodził się Gareth.
„Ostatecznie może tak będzie lepiej — pomyślał. — Przynaj-
mniej będę obecny przy rozmowie, inaczej wściekły Dagnarus
mógłby mnie zostawić albo nawet od razu zabić".
Gareth nie posługiwał się dotąd magią, nie było takiej potrzeby.
Miał dużo siły. Wiedział, że Helmos nigdy nie odda Kamienia
Władzy, ale może Garethowi uda się ocalić jednego brata przed nim
samym, a drugiego wbrew niemu samemu.
Szybko i pewnie poprowadził przez Świątynię do samego jej
środka.
Poprowadził Dagnarusa do Portalu Bogów.
PORTAL BOGÓW
Helmos siedział na łóżku w celi, która była Portalem Bogów,
a w dłoni mocno zaciskał Kamień Władzy. Nie modlił się już do bo-
gów o pomoc. Nie przyjdą. Nie spadną na mury Vinnengael i nie
odepchną wroga płomienistymi mieczami do wtóru złotych trąb.
I nagle pomyślał: „A dlaczego mieliby to robić?"
To pytanie całkowicie go zaskoczyło. Zastanowił się nad nim.
„Oczywiście, że powinni — pomyślał najpierw. — Dlaczego?
Ponieważ ich o to proszę. Ponieważ miasto jest moje i chcę je za-
chować".
„Ale bogowie nie zbudowali murów. Bogowie nie uprawiali zie-
mi i nie zbierali plonów. Bogowie nie umieścili ksiąg w bibliotece
i łóżek w szpitalu. Tak, bogowie dali nam magię, aby leczyć przy-
bywających do szpitala, podobnie jak bogowie dostarczyli kamie-
nia na mury i oczu do czytania ksiąg. A kto odpowiada za mury,
księgi, łóżka? Ci, którzy dali nam środki do ich wykorzystania, czy
my, którzy je stworzyliśmy?"
„Bogowie dali nam Portale, abyśmy mogli podróżować do krain
naszych braci i lepiej ich poznać. A co my zrobiliśmy? Powodowa-
ni strachem zamknęliśmy je na głucho!"
Otworzył dłoń i popatrzył na Kamień Władzy. Przywołał wspo-
mnienie ceremonii i kamień w dłoniach ojca — idealny diament,
bez skazy, gładki. Helmos ujrzał, jak rozdziela się na czworo i za-
raz zobaczył to, co widział jego brat — pustkę pośrodku, Próżnię
powstałą w miejscu, gdzie kamień się rozdzielił. Helmos patrzył
w Próżnię, przepełniony wstrętem i lękiem; przez chwilę zdawało
mu się, że pustka wchłonie w siebie całe światło, piękno i prawdę
świata.
— Nie — powiedział głośno. — Nie pozwolę na to.
Spojrzał prosto w ciemność, bez trwogi, i choć ciemność była
przytłaczająca i straszna, przy zewnętrznej krawędzi dostrzegł czte-
ry malutkie punkciki światła. Cztery punkciki światła, które nie
przestaną jaśnieć.
Jak gwiazdy — im głębsza ciemność, tym jaśniejszym blaskiem
świecą.
Bogowie nie mogli go ocalić, nie mogli ocalić Vinnengael. Czło-
wiek musi sam ocalić się lub zgubić, jak woli. Rodzice uczą dziec-
ko chodzić. Patrzą, jak się przewraca, uderza w główkę. Słyszą jego
płacz i widzą, jak wyciąga rączki, aby je podnieść. Rodzice odma-
wiają, choć sprawia im to ból.
Dziecko musi iść samodzielnie.
Helmos doznał absolutnej pewności, że bogowie w istocie odpo-
wiedzieli na jego modlitwy. Nie odpowiedzieli w taki sposób, jak
chciał. Nie porwali go na ręce z twardej podłogi, nie ucałowali
i przytulili, nie ochronili. Musi iść samodzielnie i choć pochłonie
go mrok, tak jak noc pochłania dzień, bogowie dali mu sposób na
przetrwanie ciemności i doczekanie świtu.
— Przebacz mi, ojcze — rzekł miękko Helmos, a w oczach
wezbrały mu łzy. — Przebacz, że w ciebie zwątpiłem. Tylko przez
rozdzielenie kamienia, tylko przez zaakceptowanie, zrozumienie
i uszanowanie dzielących nas różnic możemy mieć nadzieję, że ka-
mień znów stanie się jednością. Ty wiedziałeś, że jeśli tego dokona-
my, jeśli zdołamy, kamień rozdzielony będzie silniejszy niż cały.
Helmos zdjął z szyi łańcuch z Kamieniem Władzy. Przyłożył
wargi do kamienia, ucałował go z szacunkiem, po czym umieścił go
na ołtarzu.
Tam go zostawił, a sam podszedł do drzwi wiodących z powro-
tem do świata, do mroku.
Szedł sam, lecz wiedział, że jego kroki obserwują przez łzy ko-
chający rodzice.
Najwyższy Mag słyszał, że zwierzęta potrafią przewidzieć strasz-
liwe trzęsienia ziemi. Podobno psy stają się niezwykle podniecone.
Nie mogą usiedzieć w jednym miejscu, ale muszą bez końca cho-
dzić, a jeśli się je zamknie w pomieszczeniu, skomlą i drapią do
drzwi, starając się uciec na zewnątrz. Stada ptactwa fruną nagle
w powietrze, zanim ziemia zacznie drżeć. Jeśli to była prawda, Naj-
wyższy Mag wiedział, co zwierzęta czują.
Może nie dokładnie trzęsienie ziemi. Przynajmniej nie na ziemi.
Jednak sama tkanina magii stała się niepewna. Już na początku bit-
wy wyczuł drobniutkie pęknięcia, rozdarcia i drgania, które potem
zdawały się nabierać mocy i gwałtowności. Chociaż był w swoim
gabinecie, myślami znajdował się w innej części Świątyni, w Porta-
lu Bogów, z Helmosem. Reinholt często spoglądał na drzwi gabine-
tu, sądząc, że zaraz wejdzie król i powie, że wszystko jest w po-
rządku. Bogowie pobiją wrogów i wrzucą Dagnarusa z powrotem
w Próżnię.
Jednak mijały godziny, a Helmos nie przynosił mu wieści. Naj-
wyższy Mag był głęboko zaniepokojony. Kiedy ostatni raz rozma-
wiał z królem, nie podobał mu się wyraz twarzy Helmosa. Był to
wyraz twarzy kogoś, kto utracił wiarę, wyraz bezradności i rozpa-
czy. Czy Najwyższy Mag doznawał gniewu bogów? Gniewu prze-
ciwko wrogom? Czy też gniewu przeciwko tym, którzy ignorują ich
ostrzeżenia?
Reinholt chodził po gabinecie niczym nerwowy pies. Choć był
tu sam, nie został odcięty od tego, co działo się w mieście. Prawie
co minutę otrzymywał relacje od kurierów i z pewnością relacje te
przyczyniały się do jego wzburzenia. Sam wygląd kurierów był wy-
mowny, nie potrzebowali słów — ich szaty były podarte i zakrwa-
wione, twarze czarne od sadzy i popiołu, w którym łzy wyżłobiły
ślady. W końcu zaczął się obawiać pukania do drzwi i kiedy roz-
legło się kolejne, w pierwszym odruchu chciał im powiedzieć, żeby
sobie poszli. Poczucie obowiązku i odpowiedzialności przeważyło.
Otworzył drzwi.
W drzwiach stało dziewięcioro mężczyzn i kobiet, odzianych
w futra i żelazo, uzbrojonych we włócznie niczym drzewa, o spo-
kojnych twarzach. Wojownicy otaczali kruchą, skurczoną, drobną,
przypominającą ptaszka kobietę o ciele pokrytym tatuażami.
Najwyższy Mag zagapił się. Opamiętał się jednak i złożył niski,
spóźniony ukłon.
— Strażniczka Tabita! Twoja obecność jest dla mnie zaszczy-
tem. Proszę, wejdź.
W chwili gdy zapraszał ją do wejścia w jego progi, w jego duszy
zapanował zamęt, rozpacz pomieszana z dziko trzepoczącą nadzieją.
Spotkał Tabitę w dniu jej przybycia i widział wówczas nagie miejsce
na jej głowie. Obecnie to miejsce było niemal całkowicie pokryte ta-
tuażami opowiadającymi tragiczną historię bitwy o Vinnengael. Zo-
stał jedynie niewielki pusty obszar, na samym czubku głowy. Koniec
nadchodził szybko. Ona zaś przybyła, by być jego świadkiem.
Tabita, drepcząc, weszła do gabinetu. Jej twarz była wesoła,
wręcz ekstatyczna. Zbliżał się moment kulminacyjny jej życia. Jako
obserwatorka życia uwieczniająca zdarzenia nie była poruszona
okropnymi widokami, jakie widziała. Zasiadłszy na krześle z po-
mocą Najwyższego Maga, który właściwie musiał ją na nie podsa-
dzić, spokojnie patrzyła na koniec.
Jej stopy dyndały nad krawędzią krzesła, daleko od podłogi.
Przyjęła kilka sucharków i kielich wina, by. je w nim maczać. Je-
dząc i pijąc, rozglądała się wokół bystrymi, przenikliwymi oczami.
Przez ramię miała przewieszoną torbę z narzędziami potrzebnymi
w jej fachu. Po skończonym posiłku wyjęła z torby specjalny nie-
zmywalny inkaust oraz magiczny rylec i rozłożyła je na stole. Rylec
nakłuje jej skórę, nakreśli na niej zawijasy, kreski i kropki, znaki,
które odczytać potrafią jedynie kształceni w tej sztuce, pilnie strze-
żonej przez Strażników Czasu.
Dziewięcioro członków ochrony Omarah weszło do gabinetu:
ustawili się pod ścianami i gdzie tylko znaleźli miejsce, ostrzami
włóczni wydłubując dziury w boazerii. Stali cicho z pochylonymi
pod niskim sufitem głowami, utkwiwszy oczy w swojej podopiecz-
nej — Strażniczce Czasu.
Najwyższy Mag jako gospodarz wcale się nie sprawdził. Jego
lęk i niepokój pomieszany z nadzieją całkiem go sparaliżowały. Nie
mógł już chodzić po pokoju, jeśli nie chciał się potknąć o stopy
ochroniarzy, i zupełnie nie potrafił prowadzić uprzejmej rozmowy.
Siedział i nerwowo podrygiwał, pukając palcami w stół. Tabita
napełniła rylec inkaustem.
Mijały minuty. Najwyższy Mag już ani chwili dłużej nie mógł
znieść oczekiwania. Tkanina magii zdawała się skręcać coraz moc-
niej. Magia była napięta niczym lina przeciągana przez dwie po-
tężne siły. Żadna z sił nie chciała jej puścić, żadna nie śmiała pu-
ścić, z obawy, że lina trzaśnie i zabije. Lina musiała pęknąć sama,
gdyż nie mogła wytrzymać naprężenia.
— Stosowna analogia — powiedziała Tabita, chociaż Najwyż-
szy Mag nie wymówił jej na głos.
— Strażniczko — rzekł zdesperowany Reinholt. — Czy mo-
żemy ... czy możemy coś zrobić?
— Ja tylko patrzę. Ja tylko zapisuję. — Poklepała się po głowie
i zamachała nogami. — Ale podoba mi się twoja analogia.
Największy Mag na powrót zapadł w ponurą obawę. Kilka chwil
później ocknął się na odgłos kroków za drzwiami przedsionka. Ze-
rwał się na nogi i z rozmachem otworzył drzwi.
— Tak? — Wyszedł na korytarz. — Co się stało, Rodericku?
— zapytał, rozpoznając przełożonego magów wojennych. — Jakie
wieści?
— Dagnarus jest tutaj, Najwyższy Magu! Jest w Świątyni! Idzie
prosto do Portalu Bogów!
— Oczywiście. — Reinholt westchnął ze zrozumieniem. — To
dlatego magia jest ściągana, szarpana i naprężana, niemal do granic
wytrzymałości. Między nimi dwoma musi dojść do konfrontacji.
Nic nie mogę zrobić. Nikt nie może nic zrobić, żeby temu zapobiec.
Bogowie nazwali Helmosa Lordem Smutku. To jego los. Przyjął go
na siebie. Próbować go od niego uwolnić oznaczałoby pozbawić go
triumfu.
— Przygotowujemy się do ataku, Najwyższy Magu. Ja...
— Nie! Nie atakujcie!
— Ależ, Najwyższy Magu! — Mag wojny był zgorszony. —
Nie możemy dopuścić...
— To nie należy do nas! — Reinholt z trudem łapał oddech
i ocierał spocone czoło. — Mamy inne, większe obowiązki. Musi-
my ewakuować miasto!
Mag wojny patrzył na niego z otwartymi ustami.
— Ruszaj! Ty, pozostali magowie wojenni i wszyscy, jakich
znajdziecie. Ruszajcie do miasta i każcie ludziom uciekać! Niech
uciekają, jeśli mogą! Ewakuujcie szpital! Szybko, szybko! Mamy
mało czasu!
Najwyższy Mag zawrócił do gabinetu. Chciał ostrzec Strażnicz-
kę Czasu, namówić ją do ucieczki, ale zobaczył, że ma zamknięte
oczy. W dłoni trzymała rylec; właśnie podnosiła dłoń do pustego
miejsca na głowie.
— Obawiam się, że to miejsce... jest śmiertelnie niebezpieczne
— powiedział cicho Najwyższy Mag, zwracając się do Omarah,
gdyż nie śmiał przeszkadzać Strażniczce Czasu.
Omarah spokojnie pokiwali głowami, niewzruszeni.
Strażniczka zaczęła pisać.
— To tutaj — powiedział Gareth, zatrzymując się przed ma-
łymi drzwiami osadzonymi w nie wyróżniającej się niczym ścianie.
— To jest Portal Bogów.
Dagnarus popatrzył na drzwi z lekceważeniem.
— To nic innego jak cela nowicjusza.
— A jednak — powiedział poważnie Gareth — to jest Portal.
— Był bardzo blady, przybity i drżący. — Twój brat jest w środku.
Dagnarus zmierzył drzwi celi posępnym spojrzeniem. Zaczynał
odczuwać emanacje, magia zapulsowała mu w dłoni.
— Odejdź — nakazał oschle.
— Wasza Wysokość! To zbyt niebezpieczne...
— Odejdź! — krzyknął Dagnarus, odwracając się do Garetha.
Jego oczy pociemniały, Gareth aż się przed nimi cofnął. — To spra-
wa między moim bratem i mną— powiedział Dagnarus. — A skoro
musisz wiedzieć, Łato, przyjacielu z lat młodości, nie całkiem ci
ufam. Sądzę, że gdybyś mógł, uratowałbyś mojego brata.
W sercu Garetha przemówiła prawda.
— Gdybym mógł... — rzekł cicho.
— Przynajmniej uczciwy z ciebie zdrajca — mruknął Dagna-
rus. — Nie tak jak ten łajdak Silwyth. Valuro, zabierz mi sprzed
oczu chłopca do bicia.
— Mogę go zabić — zaproponowała. Martwy głos zabrzmiał
dziwnym ożywieniem, nutką nienawiści, zazdrości.
— Nie, czasami jest przydatny. Widzieli nas magowie wojny.
Prawdopodobnie maszerują teraz na nas, chcąc nas zaatakować. Wy
dwoje wracajcie na koniec korytarza i obejmijcie tam straż. Jeśli
trzeba będzie, walczcie z nimi. Niech nikt nie przejdzie.
— Nie chcę cię zostawiać samego. — Valura pieszczotliwym
gestem wyciągnęła do niego okrytą czarną rękawicą rękę.
Odsunął się od niej.
— Będziesz mi posłuszna — rozkazał zimno. — Jestem twoim
panem.
Ręka Valury zawisła bez ruchu w powietrzu, i zaraz, bardziej
martwa niż w dniu śmierci elfki, zwisła wzdłuż jej boku.
Odwróciła się od niego i oddaliła w głąb wypełnionego dymem
korytarza. Dagnarus popatrzył za nią ponurym, mrocznym wzro-
kiem. Potem przeniósł spojrzenie — zawzięte i twarde — na drzwi
Portalu.
— Niech bogowie przeklną twojego ojca! — zawołał nagle Ga-
reth, namiętnie, gwałtownie. — Niech moje przekleństwo spadnie na
bogów! To ich wina. Nie powinieneś zaglądać w Kamień Władzy!
Na to Dagnarus się uśmiechnął. Uśmiech zmiękczył jego rysy,
lecz zaraz wykrzywił się.
— Wiesz, Łato, to chyba niezupełnie tak było. — Szmaragdo-
we oczy były przejrzyste i puste, bardziej puste niż martwe oczy
Vrykyla. — To raczej Kamień Władzy zajrzał we mnie.
Zapadł w milczenie. Z Portalu dobiegł głos Helmosa. Słów nie
dało się rozróżnić, ale głos był silny i zdecydowany, nie drżał nie-
pewnie i nie łamał się ze strachu.

— Ruszaj — nakazał Dagnarus. — Odejdź. Muszę skończyć,
co zacząłem.
Na wpół oślepiony przez łzy, Gareth odwrócił się i, potykając
się, ruszył korytarzem. Zatrzymał się dopiero wtedy, gdy z głębo-
kim wstydem uświadomił sobie, że rad jest, iż Dagnarus go odesłał;
przynajmniej został zwolniony z wszelkiej odpowiedzialności.
Zrozumiawszy to, zatrzymał się i ocierając łzy, zerknął na Valu-
rę. Jeśli wiedziała, co on zamierza, będzie próbowała go zatrzymać.
Elfka-Vrykyl stanęła na warcie, jak jej rozkazano. Nie zwracała na
niego uwagi.
Gareth wahał się ledwie przez chwilę, po czym ruszył biegiem.
Odległość, którą musiał pokonać, nie była duża, ale jak w kosz-
marnym śnie krótki korytarz staje się z każdym gorączkowym kro-
kiem coraz dłuższy, i ten korytarz zdawał się przed nim wydłużać
i rozciągać.
Mimo to biegł.
Dagnarus odczekał do chwili, kiedy miał pewność, że jest sam,
kiedy odpędził od siebie ostatnie dwie istoty, które go kochały. Wol-
ny od nich, wolny od wszelkich więzów, uderzył pięścią w zamk-
nięte drzwi.
— Helmosie! Bogowie już nie mogą ci pomóc. Opuścili cię.
Wyjdź i układaj się ze mną, jeśli chcesz ocalić miasto.
Drzwi do Portalu Bogów otworzyły się. Stanął w nich Helmos
w srebrzystej zbroi Lorda Dominium, która odbijała jasne białe
światło emanujące z Portalu.
Dagnarus ze zdumieniem zajrzał w głąb.
Portal nie był już małą ciasną celą. Portal stał się ogromną kom-
natą, której ściany były niewidoczne, a jej sklepienie tworzyła ko-
puła nieba. Kopuła była pusta, lecz tę pustkę wypełniało światło,
nie ciemność. W samym środku, w promiennym blasku, jarzył się
Kamień Władzy — czwarta część Kamienia Władzy — jak o za-
chodzie słońca jarzy się wieczorna gwiazda.
Wzrok Dagnarusa przeniósł się z Portalu na klejnot — nie strze-
żony, pozostawiony sam sobie. Między nim a jego największym
pragnieniem stał tylko jego brat. Jego brat stał sam.
Król miał twarz poważną, surową, ale światło, które jaśniało
w Portalu, jaśniało także w jego oczach.
— Wiesz, po co przyszedłem — powiedział Dagnarus, patrząc
na brata z nienawiścią zabarwioną zazdrością. — Wiesz, czego
chcę. Moja armia zwyciężyła, Miasto Vinnengael jest moje. Ka-
mień Władzy także będzie mój. Usuń się.
Helmos nic nie odrzekł, ale nie ruszył się.
— Usuń się, Helmosie! — powtórzył Dagnarus, kładąc rękę
w czarnej rękawicy na głowni swego czarnego miecza. — Nie chcę
cię skrzywdzić — jesteś moim bratem, w nas obu płynie krew na-
szego ojca. — Jego twarz przybrała wyraz zawziętości. — Ale
pchnę cię bez skrupułów, jeśli nie cofniesz się od drzwi.
— Mówię ci to przez wzgląd na naszego ojca, jak również na
ciebie — odpowiedział Helmos spokojnym głosem. — Nie wchodź
do Portalu Bogów, Dagnarusie. Kamień Władzy nie może być twój.
Bogowie cię zniszczą, jeśli spróbujesz go zabrać.
— Bogowie mnie zniszczą? — Dagnarus się roześmiał. — Ależ,
drogi braciszku, ja sam jestem właściwie bogiem! Władam Sztyle-
tem Vrykyla. Piłem krew tych, których oddałem Próżni. Mam wię-
cej żywotów niż przysłowiowy kot! — Dagnarus postąpił krok do
przodu. — Cofnij się, Helmosie. Inaczej twoja droga żona, którą
zostawiłem pod opieką moich żołnierzy, zostanie wdową.
Na te słowa Helmos pobladł, lecz nie ugiął się.
— Niechaj bogowie jej strzegą — powiedział cicho — i wrócą
mi ją całą i zdrową, gdy to wszystko się skończy. — Popatrzył na
brata niemal czule. — Ostatnia myśl naszego ojca była o tobie. Ty
byłeś jego ostatnią ziemską troską. Mówię ci to w jego imieniu. Je-
śli wejdziesz do Portalu, narazisz się na niebezpieczeństwo. Nara-
zisz nie tylko siebie, ale i całe Vinnengael.
— Ośmielasz się mi grozić? — rzekł szyderczo Dagnarus.
— Nie — odparł Helmos. — Próbuję cię ostrzec. — Dobył
miecza, niewprawnie, gdyż był uczonym, nie wojownikiem. — Dla
twego dobra i dla dobra mojego ludu powstrzymam cię.
— Możesz spróbować, braciszku — stwierdził Dagnarus. Teraz
z kolei on dobył miecza. — Wystarczy, że zabiję cię raz, Helmosie.
Ty jednak musisz mnie zabić wiele razy. Tego nie potrafią dokonać
nawet bogowie!
Dagnarus wykonał szybkie, zręczne pchnięcie. Helmos niezdar-
nie odparował cios, lecz Dagnarus odepchnął miecz króla i wytrącił
mu go z ręki. Dagnarus wzniósł swój miecz, zamierzając go wbić
między napierśnik i hełm i odrąbać Helmosowi głowę.
Czyjeś silne ręce schwyciły ramię Dagnarusa i powstrzymały
cios. Dagnarus odwrócił się z furią, która zamieniła się w zdumienie.
Księcia trzymał Gareth. Skóra chłopca do bicia była masą otwar-
tych ropni. Gareth wydyszał:
— Metal w lód! — i dotknął miecza.
Ostrze pękło. Ręce Dagnarusa sparaliżowało odrętwiające zimno.
— Bądź przeklęty! — krzyknął z wściekłością i rzucił się na
Garetha. Zabiłby go na miejscu, lecz usłyszał za sobą jakiś ruch.
Helmos zanurkował po swój miecz. Dagnarus kopnął go i miecz
ze świstem poleciał w głąb Portalu. Helmos nie mógł go odzyskać,
jeśli nie chciał opuścić posterunku przy drzwiach.
— Zatem walka wręcz — rzekł Dagnarus, oddychając z wy-
siłkiem. Odrzucił bezużyteczną głownię złamanego miecza. — Tak
chyba miało być.
Skoczył na brata i rękami sięgnął do jego gardła. Helmos obro-
nił się przed atakiem, chwytając Dagnarusa za przeguby. Zmagali
się w rozpaczliwej walce na progu Portalu Bogów. Zbroja Lorda
Dominium chroniła Helmosa. Zbroja Próżni okrywała Dagnarusa.
Dagnarus był młodszy, silniejszy, lepiej wyćwiczony. Lecz był
zbyt pewny siebie, zbyt zapalczywy. Spodziewał się, że obali swe-
go brata — swego słabego, przemądrzałego brata — z łatwością.
Tak się nie stało i teraz, rozdrażniony, napotkawszy opór, książę
stracił głowę. Próbował pokonać Helmosa siłą. Helmos wykorzy-
stał siłę Dagnarusa przeciw niemu i przeważył go.
Dagnarus leżał na plecach na podłodze, oszołomiony i zamro-
czony od ciężkiego upadku, nie mogąc się poruszyć. Czuł się, jakby
bogowie przyszpilili go do podłogi.
Helmos złapał miecz i uniósł go nad Danarusem.
— Niech przebaczą mi bogowie i ojciec! — pomodlił się.
Kula ciemności, zrobiona z Próżni, utworzona i uformowana
krwawymi rękami Garetha i ciśnięta mocą jego magii, trafiła Hel-
mosa prosto w pierś. Nawet potęga Próżni nie mogła przebić zbroi
Lorda Dominium, ale kula uderzyła Helmosa z okropną siłą, spra-
wiając, że król wypuścił miecz z rąk. Upadł i leżał bez ruchu.
Dagnarus zdołał wstać. Wyciągnął sztylet, Sztylet Vrykyla,
i stanął nad nieprzytomnym bratem.
— Dagnarusie, nie! — zawołał Gareth. Jego energia wyczer-
pała się. Ledwo stał na nogach. Z siłą zrodzoną z rozpaczy chwy-
cił Dagnarusa. — Powstrzymałem go! Nie wolno ci go zabić! On
jest... twoim bratem.
— Rzeczywiście go powstrzymałeś, Łato — powiedział Da-
gnarus. — Dziękuję ci za to. Zostaniesz wynagrodzony.
Spróbował strząsnąć z siebie Garetha.
— Przez całe życie ponosiłem za ciebie kary — rzekł Gareth,
trzymając się go z niezwykłym, jak na niego, uporem. — Zniosę
i tę! Oskarż mnie! Powiedz, że to moja wina! Tylko nie popełniaj
tej straszliwej zbrodni!
W Portalu Bogów Kamień Władzy zalśnił tęczowym blaskiem.
— Tak, zostaniesz ukarany! — krzyknął Dagnarus. Chwyciw-
szy Garetha za kark, uderzył głową chłopca do bicia o kamien-
ną ścianę, rozbijając mu czaszkę. — Przykro mi, Łato — powie-
dział do wypełnionych bólem, wpatrzonych w niego oczu, których
światło zaczynało już przygasać. — Ostrzegałem cię na samym po-
czątku. „Zrobię, co zechcę, choćby cię mieli za to zabić".
Po raz drugi uderzył głową Garetha o ścianę, po czym zwolnił
uścisk. Ciało osunęło się po ścianie, pozostawiając na białym ka-
mieniu smugę krwi.
Odwróciwszy się, Lord Próżni zatopił Sztylet Vrykyla w szyi
brata.
Helmos umarł, nie wydawszy jęku. Jego ciało leżało rozciągnię-
te na progu, jakby jeszcze po śmierci chciał powstrzymać brata
przed wejściem do środka.
Dagnarus kopnął zagradzające drogę ramię brata. Książę prze-
stąpił ponad ciałem i wszedł do Portalu Bogów.
Wyciągnął rękę i dotknął klejnotu, swego skarbu, swej nagrody.
Pogładził go: był chłodny i piękny. Jednak jego blask był dla niego
bolesny. Nie mógł na niego patrzeć. Chwycił kamień, zamknął go
w czarnych rękawicach, starając się ugasić blask, który przeszywał
go niczym ogniste lance.
W tej chwili magia pękła, siekąc wszystko po drodze, odwinęła
się i uderzyła go.
Nie mógł umrzeć, ale mógł pragnąć śmierci. Zdjęty straszliwym
bólem zajęczał, zwinął się w kłębek i padł na podłogę, usiłował
wbić się w podłogę, zrobić cokolwiek, żeby tylko uciec przed tor-
turą.
Usłyszał ogłuszający huk magii i poczuł, że ziemia się trzęsie.
Przez zamknięte z potwornego bólu powieki ujrzał, że Świątynia
się wali, a mury miasta rozsypują się. Atakujący i obrońcy spadli
w gruzy, ich wojna zakończyła się na zawsze. Rzeka, uwolniona
spod władzy Próżni, wściekłym nurtem runęła w swoje koryto.
Dagnarus ryczał z wściekłości i przeklinał bogów, złośliwych
bogów, tak zazdrosnych o jego zwycięstwo, że woleli raczej znisz-
czyć Vinnengael, niż pozwolić mu je zdobyć.
Nie mógł umrzeć. Nie mogli go zabić. Jeszcze ich zwycięży.
Jego ręka zacisnęła się na Kamieniu Władzy, zamknęła go w śmier-
telnym uścisku.
Choć wszystko stracił, miał jeszcze kamień. Tego mu nie od-
biorą.
Blask ustąpił, przybladł, zgasł.
Lorda Próżni otoczyła ciemność, łagodna i kojąca.
MROCZNA STUDNIA
Zdawało jej się, że zwalił się na nią świat.
Valura zobaczyła, że Gareth pędzi z powrotem w głąb korytarza.
Próbowała go zatrzymać, znalazła się przy nim na odległość wy-
ciągniętego ramienia, lecz on wtedy rzucił swoje czarne zaklęcie,
które przewróciło Helmosa i dało zwycięstwo Dagnarusowi. Śmierć
samego Garetha nie obeszła Valury, która nienawidziła go, tak jak
nienawidziła wszystkich bliskich Dagnarusowi. Zwłaszcza żywych.
Patrzyła, jak Dagnarus wstępuje do Portalu. Straszliwy blask
oślepiał ją, sprawiał jej taki ból, że wolałaby wyłupić sobie oczy,
aby tylko nie musieć w niego patrzeć.
Czekała na jego powrót, na triumfalne wyjście, lecz usłyszała
jego krzyk, ochrypły, przeszywająco bolesny wrzask wściekłości
i gniewu.
Próbowała pokonać blask, przezwyciężyć go, choć zdawało się,
że pochłonie on ciemne macki magii, które utrzymywały w całości
jej martwe ciało. Z wielkim wysiłkiem dotarła do drzwi Portalu
i wtedy blask wybuchł.
Zawołała go, rzuciła się go ratować, lecz wybuch poderwał ją
niczym drobinę pyłu i cisnął daleko, daleko od niego. Świat zwalił
się na nią, grzebiąc pod gigantycznymi blokami, które niegdyś były
Świątynią, a teraz rozsypały się jak porzucone zabawki.
Nie straciła przytomności. Niestety, nie mogła stracić przytom-
ności. Słyszała głosy żywych, krzyczące z bólu, i umierających,
lecz były dla niej niczym, ćwierkaniem ptaków, brzęczeniem owa-
dów. Jedyny głos, którego nasłuchiwała, głos, który pragnęła usły-
szeć, jedyny głos, który coś znaczył, nie odezwał się. Jego głos
wciąż milczał.
Gruzy nad nią zastygły. Zamknęła się nad nią ciemność. Wokół
niej wirował pył, na jej twarz kapała woda, a może krew. Spróbo-
wała wstać, lecz przekonała się, że jej ciało przygniotła ogromna
złamana kolumna oraz spoczywająca na niej sterta gruzu.
Cisza rozbrzmiewała okropnie w jej głowie. Gorączkowo prag-
nąc usłyszeć głos, dźwignęła kolumnę i odrzuciła ją na bok. Czoł-
gając się na rękach i kolanach, z trudem pełzła przez gruzy, od-
pychała na bok ogromne bloki marmuru, wzbudzała małe lawiny
w górze rozbitych kamieni, która niegdyś była Świątynią.
Jej zmagania trwały długie godziny, może dni. Musiała go zna-
leźć. Zanim wydostała się na powierzchnię, minęła noc. Nad Vin-
nengael rozpościerała się szara jasność świtu, niczym koc z po-
piołów. Ale jaki świt? Który świt, po ilu nocach?
Stanęła na szczycie zniszczenia i rozejrzała się, a choć Vrykyl
rzadko coś czuje — jeśli już, to silne uczucia, zapamiętane z cza-
sów, kiedy żył — Valura na widok tego, co ujrzała, poczuła zdu-
mienie i trwogę.
Piękne miasto Vinnengael, zamożne i ruchliwe, budzące zazdrość
i podziw, leżało w gruzach. Pałac jeszcze stał, ale tylko częściowo.
Wieżyczki zapadły się, fragmenty murów rozkruszyły. Rwąca rzeka
wróciła do wodospadów, ale jej wody była ciemne, mętne, zabar-
wione czerwonawym odcieniem. W powietrzu unosił się dym, na
wszystkich poziomach miasta gorzały pożary. Opadający popiół
i płaty sadzy zmieniły cudny błękit jeziora Ildurel w czerń.
Z gruzów wyczołgało się kilku ocalałych. Niektórzy dramatycz-
nie nawoływali bliskich i rozgrzebywali ruiny; inni, oszołomieni
i wstrząśnięci, snuli się po zdruzgotanym mieście niczym dzieci, któ-
re się zgubiły, a teraz czekają, żeby ktoś je odnalazł i zabrał do domu.
Znienacka przesunął się nad nimi cień: zawołali z trwogą i roz-
pierzchli się. Cień przesunął się nad Valurą. Był tak ciemny, że
przeniknął jej ciemność, tak zimny, że jej rozkładające się ciało za-
drżało od chłodu. Odruchowo przykucnęła i spojrzała w górę.
Nad Yinnengael niczym wielka wrona krążył smok, olbrzymie
stworzenie, ciemne na tle szarego świtu. Jego czerwone oczy cze-
goś wypatrywały. Chyba smok znalazł to, czego szukał, gdyż nagle
zanurkował w dół z rozstawionymi szponiastymi łapami i rozpo-
startymi skrzydłami.
Valura w pierwszej chwili myślała, że smok przyleciał po nią,
i doznała prawdziwego strachu, gdyż miecz Lorda Dominium oraz
szpony smoka to dwa rodzaje broni śmiertelne dla Vrykyla. Jednak-
że smok nie zwrócił na nią uwagi, a gdy się zbliżył, lęk Valury
ustąpił. Smok był jej pokrewny. Smok należał do Próżni.
Smok wylądował na ruinie Świątyni i zaczął rozgrzebywać gruz.
Valura znów doznała lęku, innego rodzaju lęku. Może smok
szuka Dagnarusa! Wyczołgała się zza osłony zrujnowanego budyn-
ku, żeby lepiej widzieć.
Smok podnosił i odrzucał kawałki kamieni, aż wykopał w rumo-
wisku dużą dziurę — wielkości małego budynku. Sięgnąwszy w głąb
przednią łapą, smok ostrożnie i z czułością wydobył ciało.
Nie było to ciało Dagnarusa. Było drobne niczym ciało dziec-
ka, brunatne i pokrywały je dziwne znaki. Strażniczka. To wyja-
śniało obecność smoka, jednego z pięciu, które strzegły Fortecy
Czasu i które nie pragnęły niczego innego, jak tylko poznać zakoń-
czenie historii.
Ściskając drobną postać w ogromnej szponiastej łapie, Smok
Próżni rozpostarł skrzydła i wzbił się w niebo; wijący się ogon spra-
wił, że na ulice z hukiem posypał się gruz.
Valura odwróciła się. Miała wyłącznie jeden cel: odnaleźć go.
Świątynia była tak zrujnowana, że nie miała pojęcia, gdzie roz-
począć poszukiwania. Ogarnęła ją rozpacz i bezradność — dwa
często wspominane uczucia. Wypierając je z myśli, tak jak czyniła
zawsze, zabrała się do pracy, ale przekonała się, że jest słaba — na
skutek wybuchu i po przekopywaniu się z pozostałości Świątyni na
powierzchnię. Na szczęście nie brakowało umierających, którymi
mogła się pożywić. Zakończyła życie rannej kobiety, szlochającej
po umarłym kochanku, i uznała, że oddała kobiecie przysługę.
Po zaspokojeniu pragnienia wróciły jej siły, toteż Valura poszła
z powrotem do Świątyni i zaczęła po jednym usuwać zwalone głazy.
— Tracisz czas — powiedział jakiś zimny głos, który nie za-
brzmiał, lecz przemówił przez Krwawy Nóż wiszący u jej pasa. —
On nie żyje.
Valura nie odpowiedziała, nie przerwała pracy. Shakur zbliżył
się i stanął przed nią.
Podniosła głowę. Patrzyły na nią jego martwe oczy. Zza niego
patrzyły na nią martwe oczy innych Vrykyli. Zza nich patrzyły na
nią martwe oczy miasta Vinnengael.
— On jest gdzieś tutaj — powiedziała Shakurowi Valura. —
Był w Portalu. Jego magia go ochroni.
— Portal! — Shakur prychnął z pogardą. — Portale nie mogą
nikogo ochronić. Portali nie ma.
— Nie ma! — Valura przerwała pracę. Nie miała wyboru, mu-
siała mu uwierzyć. Połączeni Krwawym Nożem nie mogą się na-
wzajem okłamywać. — Jak to nie ma?
Shakur stanął na szczycie ruin i rozglądał się, zdając się wciągać
w nozdrza wirujący, przepływający pasmami dym.
— Zwycięstwo było nasze — powiedział. — Zepchnęliśmy ich
z murów. Bramy otworzyły się przed naszą potęgą. Nasi żołnierze
wdarli się do środka. Wiele spośród ich oddziałów złamało się
i uciekło, ale niektórzy zostali. Lordowie Dominiów nie przerywali
walki i najdzielniejsi zgromadzili się przy nich. Ale odnieślibyśmy
zwycięstwo, nie wątpiłem w to. I nagle zaczęły dzwonić dzwony.
Na ulice wybiegli magowie, krzycząc, że nadeszła zagłada i że
wszyscy mają uciekać z miasta, aby uratować życie. Czułem, że
mówią prawdę. Czułem, że magia się drze, tnie powietrze niczym
setki biczów. Żywi też to czuli. Nasi żołnierze przestali myśleć
o wygranej i uciekli. Przyjaciele i wrogowie porzucili miecze i po-
dali sobie ręce, aby pomóc sobie wzajem w ucieczce.
— A ty? — zapytała Valura chłodno. Nienawidziła go bardziej
niż całej reszty. — Co ty zrobiłeś, Shakur? Także uciekłeś?
— Nie uciekłem. Skorzystałem z zamętu, żeby się pożywić, wi-
dzę, że ty też. — Martwy wzrok Shakura spoczął na zakrwawio-
nych ustach i rękach Valury. — W pewnej chwili ze Świątyni trysnął
słup blasku, tak jasny, że zabolały mnie oczy. Rozświetlił noc niby
dzień. Potem nastąpił wybuch. Patrzyłem, jak Vinnengael umiera
i wiedziałem, że on też umarł. Pan umarł, a my zostaliśmy uwolnieni.
Valura odwróciła się od niego i zabrała z powrotem do pracy.

— Miałem zamiar wejść do jednego z Portali — ciągnął Sha-
kur. Kopnąwszy żarzącą się belkę, posłał iskry w powietrze, w któ-
rym unosił się zapach śmierci. — Planowałem przedostać się do
krainy elfów. Tam można by się łatwo wyżywić. Elfy nas nie znają.
Stworzyłbym własną armię, sam zostałbym królem...
— I co się stało? — zapytała Valura, zerkając na niego przez
otwory w hełmie. — Dlaczego nie poszedłeś?
— Mówiłem ci. Portali nie ma.
— Więc gdzie się podziały?
Shakur wzruszył ramionami.
— Znikły? Może. Zostały przeniesione? To też możliwe. Wiem
tylko, że można wejść do środka — wejście nie zostało zniszczone
— ale dalej nic nie ma. Magia się rozproszyła. Nie wyczuwa się jej.
— Rozejrzał się. — Tak jak tutaj.
Valura nadal pracowała.
— Chodź z nami, Valuro — powiedział Shakur. Wskazał na po-
zostałe Vrykyle. — Stworzymy własne królestwo, będziemy swoimi
panami. Są gdzieś miasta gotowe do przejęcia. Jesteś potężna i sil-
na, twoja uroda łatwo przywodzi mężczyzn do śmierci. Możesz mi
się przydać.
Valura zaprzestała pracy. Shakur miał rację. Magia znikła. Por-
talu Bogów tutaj nie było. Ale gdzieś był, a z nim był Dagnarus.
Słyszała już jego głos, cichutki, słyszała go przez Krwawy Nóź.
— Stworzysz armię, Shakur — oznajmiła. — Potężną armię.
Ale nie dla siebie, nie dla twojej chwały i ambicji. Stworzysz armię
dla Dagnarusa.
Vrykyl roześmiał się szyderczo.
— Historia się nie zakończyła. On żyje, Shakur — dodała Va-
lura z takim przekonaniem, że śmiech Shakura zamarł. — Nasz pan
jest słaby i ranny. Magia odrzuciła go daleko, daleko stąd. Ale nie
zdołała go zabić. On żyje. I choćbym miała szukać przez setki lat,
znajdę go. A kiedy wróci, jego armia zaleje świat.
Bahk był dorosłym samcem, młodym, jeszcze nie całkiem doj-
rzałym. Jego ciało — i mózg — nadal się rozwijało. Fakt ten — że
był młody — wyjaśnia, jak znalazł się sam, zagubiony i głodny, wę-
drując po dzikich okolicach tego dziwnego, nieznanego świata.
Starszy, dojrzalszy bahk nigdy by nie wszedł do dziwnego, przy-
pominającego jaskinię otworu, który tak znienacka pojawił się w le-
sie. Choć przyciągnięty do dziury zapachem magii — bahki uwiel-
biają magię, tak jak ludzie uwielbiają czekoladę — starszy bahk wy-
czułby, że to nie jest jasna, lśniąca magia czarodziejów, nie taka ma-
gia, która przyjemnie łaskocze w palce i napełnia całe ciało miłym
dreszczykiem, nie taka magia, która iskrzy się i błyszczy w blasku
słońca, a w nocy rozgrzewa ręce i serca. Ta dziura pochodziła z ma-
gii bogów, zatem była niebezpieczna, jeśli nie wręcz zabójcza.
Starszy bahk może by wszedł do dziury, ale najpierw przez wie-
le dni obserwowałby ją, badał, wrzucałby do niej kamyki, żeby się
przekonać, czy coś odrzuci je z powrotem, składałby ofiary z mar-
twych taan, ludzi oraz innej zwierzyny, jaką miałby pod ręką.
Lecz kiedy młodzik natknął się na dziurę, w okolicy nie było
starszych bahków. Nie było nikogo, kto stuknąłby nierozgarniętego
młodzika w głowę i odpędził go. Jego nierozwinięty mózg nie wy-
krył zapachu bogów. Wyczuwał tylko zapach magii, dlatego wbiegł
do środka. Myślał, że wchodzi do jaskini.
Jaskinia okazała się zupełnie inna od większości jaskiń, jakie
młody bahk znał. Jej podłoga i ściany były idealnie gładkie, zrobio-
ne z czegoś, co przypominało szary kamień. Zapach magii był w ja-
skini dość silny. Bahk wyobraził sobie skarbiec wypełniony cudow-
nymi przyborami magicznego rzemiosła. Szedł i szedł, szukając
skarbca, ale widział wyłącznie szary kamień. Szedł tak długo, że
zaczęło go ogarniać zniechęcenie, rozdrażnienie, zmęczenie, złość
i rozbolały go nogi.
W pewnej chwili bahk uderzył pięścią w szary kamień albo
w to, co na szary kamień wyglądało. Było to tak, jakby uderzył pię-
ścią o gładką powierzchnię czystej wody. Pięść przeszła przez ka-
mień. Po drugiej stronie widział swoje przebierające palce.
Teraz bahk się przeraził. Zrozumiał, że popełnił okropny błąd.
Odwrócił się, chcąc uciekać, opuścić to straszne miejsce, lecz prze-
konał się, że droga powrotna wygląda dokładnie tak samo, jak dro-
ga naprzód. Znów się odwrócił, spojrzał przed siebie, a potem obej-
rzał się, czy na pewno nic nie pomylił, i ostatecznie całkiem bezna-
dziejnie pomieszał wszystko.
Ogarnięty paniką młody bahk zawył rozpaczliwie, mając na-
dzieję, że ktoś ze starszych znajdzie go i wyciągnie z tej okropnej
szarej dziury. Jednak nikt nie przyszedł, a bahka po jakimś czasie
rozbolało gardło, więc przestał wyć. Usiadł i rozpłakał się, zagubio-
ny, samotny, przestraszony, a teraz jeszcze głodny.
Głód skłonił go do wstania i podjęcia wędrówki: w końcu z wy-
siłkiem wymyślił, że jedyną szansę ucieczki daje mu posuwanie się
naprzód.
Inteligencja bahka została nagrodzona. Przed nim zabłysło świat-
ło — blask słońca. Bahk wydał ochrypły, bolesny kwik radości, po-
pędził przed siebie i w końcu wypadł z szarej dziury w las. Bahk tak
się cieszył, że wreszcie uwolnił się z okropnej dziury, iż wyko-
nał krótki, entuzjastyczny taniec, od którego kilka niewielkich, ros-
nących w pobliżu drzew obluzowało się w ziemi i upadło.
Dopiero gdy zmęczył się tańcem i zaczął myśleć, że pora kolacji
już chyba minęła, bahk rozejrzał się wokół siebie. Sparaliżowany
trwogą zrozumiał, że to nie jest jego ojczyzna. To był las, a on nie
mieszkał w lesie. Mieszkał na pustyni. Na ciepłej, przyjaznej pusty-
ni, w bezkresnych piaskach. Na pustyni, gdzie bahk widział wszyst-
ko dookoła i mógł dostrzec zbliżających się wrogów.
Bahk usiłował zrozumieć, co się stało. Jedyna odpowiedź by-
ła taka, że pod jego nieobecność drzewa przeniosły się i zajęły pu-
stynię.
Drzewa. Bahk widział ich kilka w życiu i nie lubił ich specjal-
nie. Starsze bahki uczyły, że drzewa są dobre. Starsze bahki robiły
z drzew broń, którą dawały młodym bahkom, kiedy osiągnęły
pełnoletniość, i uczyły posługiwać się nią. Lecz miało upłynąć jesz-
cze wiele lat, zanim ten bahk zostanie uznany za wystarczająco
rozsądnego, aby pozwolić mu władać bronią.
Bahk spojrzał gniewnie na drzewa i wykrzywił twarz w okrut-
nym grymasie, żeby im pokazać, że się nie boi. Naprężył ramiona
i tupnął nogą, aby je przestraszyć, a kiedy nie odpowiedziały, na-
brał odwagi i uderzył kilka z nich ogromną pięścią.
Drzewa zamachały ramionami i zadygotały od ciosów, ale nie
oddały. Zadowolony z siebie bahk zajął się następnym problemem
- swoim skurczonym i pustym brzuchem. Potrzebował jedzenia,
ulubionego pożywienia bahków, ich jedynego pożywienia — so-
czystych owoców kaktusa obabwi, który w pustynnej ojczyźnie ba-
hków rośnie w wielkiej obfitości.
Aby znaleźć obabwi, bahk musiał przedostać się za te paskudne
drzewa. Ruszył, węsząc za zapachem kaktusów. Poczuł zapach,
lecz nie był to soczysty aromat owoców obabwi. Był to odrażający
zapach tych, którzy żywią się zwierzętami, zapach ludzi. Z tym
wstrętnym zapachem mieszał się inny, o wiele przyjemniejszy i bar-
dziej ekscytujący — zapach magii-
Bahk niejasno pomyślał, że ma dość magii na całe życie. Jednak
minione przerażenie szybko się rozwiało pod wpływem dojmującego
uczucia głodu. Bahk oczywiście już nigdy nie wejdzie do strasznej
dziury, ale za swoje problemy winił samą dziurę, nie zaś magię.
Ludzie używają magii. Ludzie zaprzęgają magię do pracy. Lu-
dzie są przechowalniami ślicznych magicznych przedmiotów. Ba-
hki nie używają magii. Nie chcą, aby magia im służyła. Kocnają
magię dla niej samej. Lubią nosić ją przy sobie, wyciągać i podzi-
wiać dwadzieścia razy dziennie. Lubią ozdabiać magią swoje ciata,
spać z nią w nocy, podkładając pod głowę.
Bahk wyrwał z ziemi młode drzewko na pałkę, jeden z nielicz-
nych rodzajów broni, jakie powierza się młodym bahkom. Ludzie
prawie zawsze niechętnie się rozstawali z magicznymi przedmiota-
mi i zwykle walczyli w ich obronie. Bahk się nie bał. Choć nie
osiągnął jeszcze pełnego wzrostu — miał wysokość dwóch ludz-
kich samców ułożonych jeden za drugim — ludzie znali tylko nie-
wiele sposobów, by zrobić mu krzywdę. Gdy całkiem dorośnie,
osiągnie wzrost około czterech ludzi stojących jeden na drugim,
jego ciało będzie potężne niczym góra, a skóra tak twarda, że
z łatwością odbije ostre jak brzytwa groty strzał i stępi miecze z naj-
lepszej stali.
Bahk runął na drzewa, które nie chciały ustąpić z drogi, choć
wrzeszczał i pohukiwał na nie, a w końcu zaczął je rozpychać. Za-
pach magii był silny, napełniał mu nozdrza podniecającą obietnicą.
Parł do przodu, łowiąc zapach w powietrzu, niczym kot do koci-
miętki.
Niedaleko od dziury znalazł człowieka i magię.
Człowiek leżał na ziemi. Miał zamknięte oczy, oddychał płytko,
gwałtownie i urywanie. Miał na sobie zbroję. Bahk poznał, że to
zbroja, choć była lśniąco czarna. Hełm człowieka leżał na zie-
mi, z boku. Sama zbroja była magiczna i bahk chciał ją zedrzeć
z człowieka. Ale kiedy jej dotknął, boleśnie poparzyła mu palce.
Warcząc z wściekłości, bahk prędko cofnął poparzoną rękę, we-
pchnął palce do ust i zaczął je ssać. W napadzie złości kilkakrotnie
uderzył człowieka pałką.
Człowiek jęknął. Z bolesnym wysiłkiem obrócił głowę. Pod-
niósł powieki i spojrzał na bahka. Patrzył na górujące nad sobą
stworzenie z przerażeniem i zdumieniem. Bahk nie zwracał uwa-
gi na człowieka, który najwyraźniej nie był groźny. Bahk znalazł
źródło magii, człowiek trzymał je mocno w dłoni — był to jasno
świecący diament.
Ta magia była łagodna. Ta magia nie skrzywdzi bahka. Ten
klejnot, gładki i trójkątnego kształtu, był najcudowniejszą rzeczą,
jakąbahk kiedykolwiek widział. Oczarowany jego pięknością, bahk
wyciągnął po niego rękę.
Człowiek krzyknął i z wysiłkiem spróbował wstać. Był za słaby.
Padł z powrotem, sapiąc z bólu. Bahk chwycił rękę człowieka, za-
ciśniętą mocno na magicznym diamencie. Człowiek, chociaż ranny,
usiłował utrzymać diament. Tak mocno zacisnął na nim palce, że
diament werżnął mu się w ciało. Z ręki popłynęła krew, ale nie
chciał puścić.
Bahk ukucnął przy człowieku. Podniósł rękę człowieka do ust
i zmiażdżył ją między zębami. Trzasnęła kość, człowiek krzyknął.
Bahk poczuł w ustach obrzydliwy smak. Wypluł krew, kawałki
ciała i kości, przyjrzał się ręce i uśmiechnął się triumfalnie. Pośród
tego, co pozostało z połamanych i poskręcanych palców człowieka,
świecił prześliczny diament, najcudowniejsza rzecz, jaką bahk kie-
dykolwiek widział.
Człowiek próbował wstać, chyba z zamiarem odebrania klejno-
tu. Bahk kilka razy uderzył człowieka pałką; człowiek, z twarzą za-
laną krwią, osunął się na ziemię i przestał się ruszać.
Bahk stał i z radosnym uniesieniem i podziwem wpatrywał się
w swoją zdobycz. Potem, przynaglony burczeniem w żołądku, po-
wędrował między drzewa w poszukiwaniu pożywienia.
4~2tfśU)
SPIS TREŚCI
Podziękowania........................ 7
Część pierwsza ........................ 11
1. Chłopiec do bicia..................... 13
2. Młodszy opiekun..................... 27
3. Lekcja czytania...................... 50
4. Splątane nici....................... 66
5. Królewska audiencja................... 83
6. Następca tronu. Lord Duchów............... 100
7. Płonące jezioro...................... 108
8. Gwiezdni bracia...................... 126
9. Dunner Bezkonny..................... 136
10. Portal Bogów....................... 151
11. Dzieci nie powinno się ani widzieć, ani słyszeć....... 158
12. Mroczna Studnia..................... 178
13. Rozdzielenie Kamienia Władzy............... 185
14. Gorzki środek....................... 200
Część druga......................... 219
1. Lady Valura....................... 221

2. Pragnienie serca..................... 234
3. Dorosły chłopiec do bicia................. 244
4. Spokój serca....................... 260
5. Mroczne ostrze...................... 277
6. Sztylet Yrykyla...................... 294
7. Nominacja........................ 304
8. Shakur.......................... 318
9. Stworzenie Vrykyla.................... 331
10. Siedem Przygotowań................... 355
11. Glosowanie........................ 379
12. Wola bogów....................... 391
13. Król umarł, niech żyje król................ 407
14. Lord Próżni........................ 422
15. Ofiara.......................... 436
Część trzecia......................... 451
1. Rozdzielony....................... 453
2. Strażnicy Czasu...................... 470
3. Rozkazuj ciemności.................... 489
4. Bitwa o Vinnengael.................... 508
5. Portal Bogów....................... 524
6. Mroczna Studnia..................... 536
Epilog............................ 541