JAROSŁAW KUCHTA ELEKTROAKUPUNKTURA DLA KAŻDEGO INFEOlARK GDAŃSK 1999 Przedmowa do wydania II Kierując się licznymi uwagami, a także z własnej potrzeby serca i ducha przejrzałem i poprawiłem I wydanie tej książki. Stwierdziłem, że niezgodnie z moimi intencjami książka ta stanowi dla bardzo wielu osób jedyne pisane źródło informacji o akupunkturze. Być może jest to spowodowane trudnościami w zdobyciu innej fachowej literatury. Dlatego też rozbudowałem część pierwszą. Po pierwsze umieściłem w niej opisy lokalizacyjne wszystkich punktów leżących na meridianach ze szczegółowymi rysunkami. Po drugie opisałem sposoby doboru punktów dla osób bardziej zaawansowanych. Po trzecie opisałem stymulacją receptorów na małżowinie usznej. Wreszcie po czwarte, na prośbą kilku osób, umieściłem również krótki rozdział poświęcony sposobowi użytkowania Autopunktera. Rozbudowanie pierwszej części spowodowało konieczność radykalnego skrócenia części drugiej - ze wskazaniami. Aby jednak nie zmniejszać liczby opisanych przypadków postanowiłem usunąć z tej części opisy lokalizacyjne punktów. Stwierdziłem, że po pierwsze są one bezpośrednio dostępne w atlasie, a po drugie są również w pierwszej części książki. Ze względu na to, że praktycznie wszyscy, którzy nabywali książkę, kupowali jaw komplecie z atlasem, zrezygnowałem również z dodatku, w którym podawałem okolice lokalizacyjne punktów. Mam nadzieję, że praca, którą wykonałem, pomoże Czytelnikom w lepszym zrozumieniu akupunktury i lepszym jej praktycznym zastosowaniu świadczące d nadmiarze, bądź niedoborze któregoś z dwóch składników energii chi - yang lub yin. Książka moja będzie dla wielu pierwszą poważną literaturą na ten temat. Zachęcam również do poszerzania swej wiedzy przy wykorzystaniu innej literatury, obecnie już dobrze zadomowionej na naszym rynku. Metodologia Dla tej pracy sporządziłem komputerową bazę danych, do której wpisałem wskazania zalecane przez uznanych specjalistów - praktyków ze świata akupunktury. Początkowo zamierzałem sporządzić prostą kompilację ww. pozycji. Jednak po wstępnym opracowaniu okazało się, że kompilacja taka zajęłaby 600 stron, przy czym wiele zestawów liczyłoby po 100 i więcej punktów. Przydatność takiego opracowania dla przeciętnego użytkownika byłaby wielce wątpliwa. Stanąłem przed trudnym zadaniem wyboru wskazań i punktów. Trudność ta wynikała z dwóch faktów. Po pierwsze wielu (a w zasadzie większość autorów) podaje nie zestawy punktów do danego wskazania lecz wskazania do danego punktu. Po drugie różni autorzy podają częściowo różne wskazania, co wynika z ich osobistego doświadczenia. Aby uzyskać sensowne rozwiązanie przyjąłem prostą metodę wagową. Każdemu punktowi przypisałem indywidualną wagę w zależności od tego, ilu autorów uważa dany punkt za ważny. Z kolei policzyłem, ilu autorów przypisuje dany punkt do danego wskazania. Uzyskane rezultaty uszeregowałem w kolejności malejącej tak, że ważne punkty i punkty wymieniane przez wielu autorów znalazły się przed innymi. Jeśli zestawienie miało więcej niż 12 punktów, to mniej ważne pominąłem. W ten sposób uzyskałem zestawienia liczące od l do 12 punktów. Miałem wątpliwości, czy podawać przypadki leczone w Chinach akupunkturą, a w świecie zachodnim innymi, dobrze sprawdzonymi metodami. Dotyczy to zwłaszcza interny. Jednak doszedłem do wniosku, że po książkę tę sięgną raczej chorzy ze stanami przewlekłymi, którzy już będą mieli za sobą doświadczenia z medycyną konwencjonalną. Podobne wątpliwości miałem również w przypadku chorób zakaźnych, gruźlicy, wstrząsu. Te fragmenty są z kolei przeznaczone dla lekarzy, którzy mogą spróbować innych metod terapii poza farmakologią. Jak korzystać z tej książki? Niniejsza książka jest podzielona na dwie części. Część pierwsza - ma wprowadzić Czytelnika w świat akupunktury. Przedstawiono w niej mechanizmy działania akupunktury, tradycyjną teorię yin-yang wywodzącą się ze starożytnych Chin, a uznawaną do dnia dzisiejszego oraz wyniki najnowszych badań naukowych nad zjawiskiem akupunktury. Lekarze-specjaliści mogą pominąć tę część i korzystać wyłącznie z drugiej, praktycznej części. Jednak osoby spotykające się po raz pierwszy z akupunkturą powinny zapoznać się z tymi informacjami. *». f* .d Część druga - zawiera wskazania zebrane z wielu pozycji światowej literatury. Uporządkowana jest w sposób zbliżony do kanonów medycyny konwencjonalnej, chociaż nie zawsze było to w pełni możliwe. Trudność wynika z odmiennego pojmowania choroby w tradycyjnej medycynie chińskiej. Tam njp leczy się chorób, tam leczy się ludzi. Jeszcze nie tak dawno lekarz chiński otrzymywał pieniądze nie wtedy, gdy jego pacjent chorował, ale wtedy, gdy był zdrowy. Stąd też wynika bardzo duża liczba wskazań skierowanych na objawy, a nie na choroby w ujęciu medycyny zachodniej. Nie należy stąd wyciągać wniosku, jakoby akupunktura leczyła tylko objawy, a nie przyczyny choroby. Gdyby tak było, to nie osiągałaby Literatura [ l ] D.L.Kirsch: THE COMPLETE CLINICAL GUIDE TO ELECTRO-ACUTHERAPY, National Electro-acutherapy Foundation, California 1978 [2] Z.Garnuszewski: RENESANS AKUPUNKTURY, Wydawnictwo "Sport i Turystyka", Warszawa 1988 [3] G.K6nig,I.Wancura: NOWOCZESNA AKUPUNKTURA CHIŃSKA, Yerlag Winlhelm Maudrich, Vien-Munchen-Bern [4] F.R.Bahr: AKUPRESURA, PZWL, Warszawa 1989 [5] The Academy of Traditional Chinese Medicine: AŃ OUTLINE OF CHINESE ACUPUNCTURE, Foreign Languages Press, Peking 1975 [6] E.L.Maczerer, I.Z.Samosiuk: AKUPUNKTURA I INNE METODY REFLEKSOTERAPII, PZWL, Warszawa 1990 [7] Cheng Xinnong: CHINESE ACUPUNCTURE AND MOXIBUSTION, 1987 [8] M.Szcześniewski: PODSTAWY AKUPUNKTURY, Zakład Wydawnictw Medycyny Naturalnej, Koszalin, 1991 [9] Kuan Hin: CHIŃSKI MASAŻ I AKUPRESURA, PZWL, Warszawa, 1992 [10] T.Kasperczyk, St.Kmak: LECZNICZY MASAŻ PUNKTOWY, Agencja Wydawnicza COMES, Warszawa, 1993 [11] H.Operacz: ZASADY AKUPUNKTURY, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań, 1993 [12] ANATOMICAL ATLAS OF CHINESE ACUPUNCTURE POINTS, Shadong Science And Technology Press, Jinan China 1988 [13] PORADNIK LEKARZA PRAKTYKA, red. R.Ściborski, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo 1995 [14] YADEMECUM LEKARZA OGÓLNEGO, red. W.Bruhl, R.Brzozowski, PZWL, Warszawa 1984 ' -[15] MAŁA ENCYKLOPEDIA ZDROWIA, PWN, Warszawa 1973 [16] H.Feneis: ILUSTROWANY SŁOWNIK MIĘDZYNARODOWEGO MIANOWNICTWA ANATOMICZNEGO, PZWL 1991 •*-&. / *, r Część I Podstawowe wiadomości z akupunktury ? t k Jarosław Kuchta Wstęp do akupunktury................................................................................. 1 Co to znaczy „akupunktura"?.....................................,,.....,.................,................ l Elektropunktura dla każdego?! ............................................................................2 Akupunktura dobra na wszystko? ........................................................................3 Na czym polega działanie akupunktury?..............................................................6 Teoria yin-yang.................................................................................................... 7 Meridiany, punkty akupunktury...........................................................................9 Meridiany a narządy wewnętrzne.............................................................'«........ 11 Akupunktura w świetle nauki współczesnej...................................................... 11 Jak znaleźć punkty akupunktury? ...................................................................... 13 Najważniejsze punkty akupunktury................................................................... 17 Topografia meridianów............................................................................... 22 Meridian płuc.....................................................................................................24 Meridian j elita grubego...................................................................................... 27 Meridian żołądka................................................................................................32 Meridian śledziony i trzustki..............................................................................40 Meridian serca....................................................................................................45 Meridian jelita cienkiego.................................................................................... 48 Meridian pęcherza moczowego..........................................................................52 Meridian nerki....................................................................................................64 Meridian osierdzia..............................................................................................70 Meridian potrójnego ogrzewacza.......................................................................73 Meridian woreczka żółciowego ......................................................................... 78 Meridian wątroby............................................................................................... 86 Meridian głównego regulatora tylnego ..............................................................90 Meridian głównego regulatora przedniego............................................4............ 96 Punkty dodatkowe.................................................................................... 101 Akupunktura dla zaawansowanych........................................................ 102 Dobór punktów................................................................................................ 102 Stymulacja receptorowa.......................................................................... 113 Elektropunktura ucha....................................................................................... 113 Autopunkter............................................................................................... 123 Sposób użytkowania Autopunktera.................................................................. 123 "V -•*> Spis treści Jarosław Kuchta Wstęp do akupunktury Co to znaczy „akupunktura"? Zacznę od przyznania się do pewnej nieścisłości. Chodzi o tytuł książki, który dla specjalistów może być nieścisły, za to dla początkujących powinien być zrozumiały. Celowo użyłem w tytule słowa "elektroakupunktura" chociaż w treści będzie mowa o metodzie "elektropunktury". Jaka jest różnica między obiema metodami? Odpowiedzi na to pytanie poświęcę ten rozdział. Elektropunktura, elektroakupunktura i akupunktura, to są różne odmiany tej samej terapii. Podobnie akupresura, laseropunktura czy moksa. Początki tej terapii sięgają XX wieku p.n.e., kiedy to legendarny chiński cesarz Huang-Ti zalecił: "Życzę sobie, aby posługiwano się wyłącznie tajemniczymi igłami z metalu, które kierują energią". W ten sposób metoda leczenia polegająca na wbijaniu cienkich igieł metalowych w określone punkty ciała weszła na stałe do oficjalnej medycyny chińskiej. Od słów łacińskich "acus" (igła) oraz "punctum" (ukłucie, punkt) została ona po wiekach nazwana akupunkturą. Równolegle z rozwojem akupunktury rozwijano w Chinach również inną metodę zwaną przyżeganiem albo "moksą". Nazwa pochodzi od używanej rośliny - chińskiego piołunu (Arthemisium moxae), której wysuszone i odpowiednio spreparowane listki były w postaci cygar lub prymek używane do przyżegania punktów ciała. Wykorzystywano te same punkty co w akupunkturze. W stosunku do osób osłabionych, źle znoszących nakłuwania, kobiet i dzieci oraz osób starszych stosowano masaż punktowy - akupresurę. Historia elektroakupunktury sięga początku XIX stulecia, czyli prawie od wynalezienia stosu Yolty. Wtedy zaczęły się próby zastosowania prądu elektrycznego w dziedzinie medycyny. Zauważono zwiększenie efektu terapeutycznego przy przepuszczaniu prądu elektrycznego przez wkłute igły w zabiegu akupunktury. Połączenie wkłuwania igieł ze stymulacją prądem elektrycznym nazwano elektroakupunktura. Z czasem zaczęto stosować przepuszczanie prądu bez użycia igieł, a mianowicie przez elektrody płaskie, przyłożone do powierzchni ciała z równie dobrymi efektami. Ze względu na nie korzystanie z igieł ze słowa elektroakupunktura usunięto rdzeń "aku" i w ten sposób powstała elektropunktura. t Wraz z wynalezieniem lasera rozpoczęto badania nad możliwością użycia światła do stymulacji organizmu. Wykryto stymulacyjne działanie światła wnikającego na pewną głębokość zależną od długości (koloru) ^światła. Metoda ta, chociaż bardzo obiecująca, pozostaje w dalszym ciągu droga ze wzglę&i na wysoki koszt laserów. l Wszystkie te metody mają swoje zalety i swoje wady. Akupunktura klasyczna -wymagająca użycia igieł - w oczywisty sposób jest dostępna dla bardzo wąskiego kręgu Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta Jednak niektórzy pacjenci obawiają się, czy będą potrafili zastosować aparat samodzielnie. Aby zastosować w praktyce metodę elektropunktury trzeba znać odpowiedzi na trzy pytania: 1. jakie punkty stymulować? 2. gdzie leżą te punkty? 3. jak znaleźć wybrane punkty na powierzchni ciała? W tej książce postaram się odpowiedzieć na wszystkie te trzy pytania. Zanim jednak to nastąpi, uważam za wskazane podanie paru podstawowych informacji przybliżających sposób działania akupunktury dla osób znających tę metodę jedynie ze słyszenia. Akupunktura dobra na wszystko? Nie sposób przecenić skuteczności akupunktury. W japońskich księgach o przyżeganiu przytacza się taki przykład: W 1795 r do Jeddo (ob. Tokio) przybył jeden z najstarszych ludzi w Japonii, człowiek imieniem Mampe liczący sobie wtedy 194 lata. Jego żona miała wtedy 173 lata, syn 153, a wnuk 105 lat. Człowiek ten wraz z całą rodziną każdego miesiąc przez tydzień robił sobie przyżegania punktu na nodze Tsu-san-li (Ż36) zwanego "wielkim lekarzem". Punkt ten nazywano również "punktem trzech wiosek" z powodu zabiegu regeneracyjnego, który robili sobie żołnierze chińscy zmęczeni całodziennym marszem. Po nakłuciu sobie tego punktu byli w stanie przejść jeszcze 20 km, a więc odległość dzielącą od siebie trzy wioski w dawnych Chinach. Ale i współcześnie wielu pacjentów składa świadectwo skuteczności zabiegów akupunktury, w tym również wykonywanych samodzielnie w formie elektropunktury. Podczas badania Autopunktera w Stołecznym Centrum Akupunktury w Warszawie u prof. Garauszewskiego stwierdzono m.in., że każdy pacjent Poradni Walki z Bólem powinien się zaopatrzyć w taki aparat. Dzięki temu będzie mógł w każdej chwili i w razie potrzeby interweniować i uwolnić się od bólu. W innym miejscu wydano następującą opinię: "Autopunkter można polecać każdemu człowiekowi cierpiącemu zamiast farmakologii przeciwbólowej, która nie jest obojętna dla zdrowia i nie jest tolerowana przez dłuższy czas". W Akademii Medycznej w Poznaniu stwierdzono, że Autopunkter nadaje się do powszechnego uśmierzania bólu przewlekłego. Sam osobiście również doświadczyłem skuteczności elektropunktury. Było to po skręceniu nogi w stawie kolanowym. Przez trzy miesiące po tym wydarzeniu kolano bolało mnie codziennie rano przez ok. 15 minut po wstaniu, dopóki go nie rozchodziłem. Bolało mnie również przy wchodzeniu i schodzeniu ze schodów. Wreszcie zrobiłem sobie stymulację punktów leżących po obu stronach dolnego brzegu więzadła rzepki. Po trzech zabiegach ból ustąpił całkowicie i już nie powrócił. Mój Ojciec daje takie świadectwo: "W 1974 r. po ośmiu latach leczenia korzonków nerwowych w okolicy lędźwi musiałem poddać się zabiegowi neurochirurgicznemu kręgosłupa (częściowe usunięcie zmiażdżonego dys&i L4-L5). Mimo zabiegu i codziennej, długoletniej gimnastyki, szczególnie w zakresie mięśni brzucha i grzbietu, bóle kręgosłupa występowały codziennie przy każdej zmianie pozycji kręgosłupa, np.: ze stojącej na siedzącą. Po opracowaniu pierwszych modeli Autopunktera w 1991 r. zastosowałem samo leczenie mego Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta • katar, bóle gardła, astmę, zapalenie oskrzeli • niewydolność nerek • zapalenie wątroby i woreczka żółciowego • nadciśnienie i arytmię • krótkowzroczność, nadwzroczność, jaskrą i zaćmę • alergię i katar sienny • niepłodność i impotencję • ból zębów! Oczywiście nasi chorzy w tych przypadkach zwracają się w pierwszej kolejności do lekarzy praktykujących medycynę klasyczną. I słusznie. Jednak typowe dla drugiej połowy XX wieku przekonanie o wszechmocy medycyny opartej o farmakologię zaczyna słabnąć. Zwłaszcza w przypadkach przewlekłych, skuteczność kuracji farmakologicznych zaczyna być wątpliwa. Organizm zaczyna się przyzwyczajać do leków, trzeba je co jakiś czas zmieniać, a i po zwalczeniu choroby "lubi" ona powracać. Wtedy dobrze jest wiedzieć, że akupunktura walczy nie tylko z objawami, ale przez wspomaganie naturalnych mechanizmów regulacyjnych organizmu pomaga mu zwalczyć przyczynę choroby. Czy jednak akupunktura jest dobra "na wszystko"? I na to pytanie trzeba odpowiedzieć: nie. Przeciwwskazaniem do stosowania autopunktury są przypadki: • osób z wszczepionym rozrusznikiem serca • ciąży • nowotworów złośliwych Są też przeciwwskazania czasowe: • menstruacja • stan wyczerpania fizycznego i psychicznego • stan upojenia alkoholowego • stan silnego podniecenia psychicznego Kontroli lekarza specjalisty wymagają zabiegi w przypadku: • chorób serca i układu krążenia • chorób psychicznych (bezwzględna zgoda lekarza prowadzącego) Przeciwwskazania do elektropunktury nie w pełni pokrywają się z przeciwwskazaniami do akupunktury igłowej. Brak wkłuwania igieł umożliwia stosowanie tej metody również w przypadku chorób skóry, hemofilii i choroby Werlhoffa. W przypadku rozrusznika serca impulsy pochodzące ze Autopunktera mogą spowodować zakłócenia pracy rozrusznika serca. W przypadku ciąży, zwłaszcza pierwszych trzech miesięcy, istnieje zagrożenie poronienia. Kilku zdań komentarza wymagają przypadki chorób nowotworowych. Akupunktury nie stosuje się z obawy przed rozwojem nowotworu złośliwego. Ma to uzasadnienie o tyle, że poprawnie zastosowana akupunktura wzmacnia siły witalne organizmu. Nowotwór, jako tkanka młoda, może przejąć znaczną część tej energii witalnej. Zwróćmy uwagę na popularnie stosowaną obecnie chemio- i radioterapię. Doprowadzają one organizm do skraju wyniszczenia. I tu ponownie nowotwór/jako młoda tkanka, jest najbardziej wrażliwy na niesprzyjające warunki i najszybciej ginie.' Dopiero po wyniszczeniu komórek nowotworowych doprowadza się organizm do stanu normalnej witalności. Z tego przeciwwskazania nie należy wysnuwać obawy, jakoby akupunktura mogła "wywołać" raka. Gdyby tak było, to nie Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta chrześcijańskiej, a z drugiej w nurcie światopoglądu pozytywistycznego mającego swe źródła w trwającym od XIX wieku postąpię technicznym. Ten dualizm światopoglądowy spowodował pojęciowe oddzielenie energii od materii, ducha od ciała. W słynnym równaniu Einsteina E=mc2 energia i materia stoją po dwóch przeciwnych stronach równania, a stosunek między nimi jest równy kwadratowi prędkości światła! Inaczej widzi otaczającą nas rzeczywistość człowiek wychowany w tradycji Dalekiego Wschodu. Powie on, że chi znajduje się nie tylko w człowieku, ale też w zwierzętach, roślinach, przedmiotach, powietrzu, wodzie, ziemi, ogniu, w całej materii ożywionej i nieożywionej. Proszę wszystkich znawców filozofii Wschodu o wybaczenie, ale przedstawię tu pewne teorie i pojęcia w sposób uproszczony, tak aby mogły zostać przyswojone przez człowieka Zachodu. Teoria yin-yang Podstawą teorii chińsliej medycyny jest chi. Dla naszych celów będziemy uważali chi za formę energii. Każdy człowiek, jak i cała przyroda ożywiona i nieożywiona, przeniknięty jest energią chi. Energia chi człowieka tworzy się przy poczęciu i towarzyszy mu do śmierci. Ale człowiek podczas życia zużywa i uzupełnia swoją energię chi czerpiąc ją z pokarmu, z powietrza przez oddychanie i bezpośrednio z otoczenia przez skórę. Energia chi występuje w dwóch przeciwstawnych postaciach: yin i yang. W przyrodzie yin reprezentuje pierwiastek żeński - bierność, zimno, mrok, noc, księżyc, srebro, wodę, ziemię, zaś yang reprezentuje pierwiastek męski - aktywność, ciepło, światło, dzień, słońce, złoto, ogień, niebo. W przyrodzie nie występuje czysta yin, ani czysta yang. Yin i yang występują przeciwstawnie, a jednocześnie przyciągaj ą się, przenikają, współistnieją i stanowią jedność. jwi-żeński bierność ^f "^^ aktywność zimno ^r ^W ciepło mrok J ^^^^ ^ światło noc l ^^^^^^^^ \ dzień księżyc 1^^^^^^^^^ \ słońce srebro I^^^^^^^^^B ^fe l z*oto woda ^^^^L^^^^B ^P l ogień ziemia ^^^^H^^^^^L M niebo Rys. 2. Znak monady tao odzwierciedla jedność przeciwieństw yin i yang. Białe z czarnym kontrastują, są obok siebie, przenikają się i uzupełniają ĆjftorząH;jedność - zamknięte koło. Podobnie yin i yang w organizmie powinny współtworzyć zrównoważoną energię chi. Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta Meridiany, punkty akupunktury Energia chi przepływa przez nasze ciało wzdłuż pewnych kanałów zwanych meridianami. Meridiany nie są naczyniami w rodzaju naczyń krwionośnych, ani specjalną tkanką w rodzaju dróg nerwowych, lecz są one drogami przepływu energii. Meridiany biegną wzdłuż kończyn górnych i dolnych oraz po całej powierzchni ciała wnikając w głąb i dochodząc do organów wewnętrznych. Przez meridiany energia chi przedostaje się z otoczenia do organów wewnętrznych, przemieszcza się między nimi oraz wypływa na zewnątrz. Na zewnętrznych partiach meridianów znajdują się specyficzne punkty aktywne biologicznie zwane punktami akupunktury, poprzez które energia chi wpływa do meridianu z otoczenia lub wypływa z niego, a także przepływa pomiędzy meridianami w miejscach ich połączenia. Przy normalnym,, zdrowym stanie organizmu przepływ energii chi przez te punkty jest swobodny. Wówczas organizm sam reguluje równowagę chi między yin a yang. Lecz bardzo często wskutek nadmiernego zużycia chi w jednej części ciała powstają zablokowania przepływu chi w pewnych punktach. Zablokowania te w młodym organizmie są samoistnie znoszone, jednak gdy powtarzają się zbyt często, to może dojść do trwałego zablokowania przepływu chi. Prowadzi to prostą drogą do powstania nierównowagi między yin a yang w pewnych regionach, a więc poprzez powtarzające się dolegliwości do choroby. Stymulacja punktów aktywnych biologicznie powoduje udrożnienie przepływu chi i z czasem wyrównanie jej stanu. Czasami kierunek przyczynowo-skutkowy może być odwrócony. Np. uraz jakiegoś organu lub części ciała może spowodować nadmierne zapotrzebowanie na chi w tym regionie, przez co transport chi przez punkty akupunkturowe może być niewystarczający. Wówczas stymulacja punktu powoduje zwiększenie jego aktywności umożliwiając większy przepływ chi. Istnieje 12 meridianów głównych i 8 dodatkowych zwanych „cudownymi". Meridia"ny główne biegną po kończynach i dochodzą do organów wewnętrznych. Rozmieszczone są symetrycznie po obu stronach ciała. Spośród meridianów dodatkowych wyróżnia się dwa główne regulatory. Meridiany te biegną centralne po przedniej i tylnej powierzchni tułowia wzdłuż przedniej i tylnej linii środkowej ciała. Meridiany noszą następujące nazwy (podaję razem ze skrótami stosowanymi w oznaczaniu punktów): Tab. 2. Merffiany-główne i główne regulatory Rys. 3. Przebieg meridianów na przedniej powierzchni ciała Lp. Nazwa meridianu skrót 1. Meridian płuc P 2. Meridian jelita grubego JG Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta 11 Meridiany a narządy wewnętrzne Meridiany główne noszą swoje nazwy od narządów, do których dochodzą. Chińczycy podzielili te organa na miąższowe (tsang) i puste (fu). Z organami typu tsang jest związana energia yin, z fu -yang. Organy te są następujące: Tab. 5. Narządy miąższowe i puste j>/«-miąższowe yang-puste serce jelito cienkie płuco jelito grube wątroba pęcherzyk żółciowy śledziona i trzustka żołądek nerka pęcherz moczowy ! osierdzie potrójny ogrzewacz Parę słów komentarza wymaga narząd zwany potrójnym ogrzewaczem. Narząd ten nie jest znany współczesnej medycynie. Przyjmuje się, że pod tym pojęciem należy rozumieć trzy jamy ciała: górną - obejmującą klatkę piersiową (serce i płuca), środkową - obejmującą nadbrzusze (żołądek i śledziona) oraz dolną - obejmującą podbrzusze (nerki i pęcherz moczowy). Meridiany główne noszą swoje nazwy od narządów, do których dochodzą. Nie znaczy to jednak, że np. meridian żołądka oddziałuje wyłącznie na żołądek, meridian wątroby wyłącznie na wątrobę itd. Chińscy medycy nadawali wymienionym narządom o wiele szerszą interpretację niż obecnie. Obrazuje to następująca tabela: Tab. 6. Znaczenia niektórych narządów wg tradycji chińskiej Narząd Narządy i czynności związane serce umysł, język wątroba ścięgna, oczy śledziona mięśnie, usta płuca skóra, nos nerki gospodarka wodna, uszy, kości i włosy Akupunktura w świetle nauki współczesnej Istnienie specyficznych**" właściwości punktów akupunkturowych została w pełni potwierdzona przez współczesną naukę. Potwierdzone zostały odmienne właściwości fizyczne tych punktów w odniesieniu do otaczających je powierzchni. Stwierdzono zmniejszenie oporności elektrycznej tych punktów oraz stały przepływ przez nie bardzo słabego prądu elektrycznego. Właściwości te zostały wykorzystane przy konstrukcji detektorów punktów Oporność elektryczna ^/ - ae- IOm m Odległość * 4. Oporność elektryczna maleje w punkcie akupunkturowym Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta 13 Jak znaleźć punkty akupunktury? Lokalizacja punktów akupunktury jest znana od początku wynalezienia tej metody. W starożytnych Chinach skonstruowano model człowieka naturalnej wielkości wykonany z brązu z nawierconymi otworkami odpowiadającymi punktom akupunktury. Studenci uczyli się położenia tych punktów na pamięć. Przed egzaminem model ten był oblepiany woskiem, a wewnątrz wypełniany zabarwioną wodą. Gdy egzaminowany student trafiał igłą w otworek, zabarwiony płyn wyciekał na zewnątrz. Dzisiaj proponujemy znacznie prostszą metodą. Autopunkter wyposażony jest w detektor punktów akupunktury. Przyłożenie elektrody czynnej do ciała, wodzenie nią w okolicy punktu i odpowiednia regulacja czułości detektora wskaże jasno dokładne miejsce położenia punktu. Lecz zanim użyje się detektora punktów trzeba wstępnie określić okolicę, w której będzie się szukać punktu. Do lokalizacji punktu często używa się proporcjonalnej jednostki odległości zwanej "cun". Jednostka ta jest zależna od wielkości ciała człowieka. Sposoby wyznaczenia cuna w różnych partiach ciała przedstawia kilka następnych rysunków. Sposób ten może być stosowany wobec dorosłych i dzieci, osób o rozmaitej budowie (np. otyłych lub szczupłych, wysokich lub niskich), ponieważ długość cuna zmienia się w zależności od pacjenta. Proporcjonalny sposób wyznaczania cuna jest jednak dość skomplikowany. Dlatego w praktyce używa się uproszczonej definicji cuna mówiącej, że l cun jest to szerokość kciuka. Podobnie szerokość dwóch palców odpowiada odległości 1,5 cuna, a czterech palców - 3 cunów. Rys. 6. Wyznaczanie cuna za pomocą palców. Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta 15 Od wcięcia pachowego do wolnego końca 12 cunów XI żebra Od wolnego końca XI żebra do górnej 9 cunów krawędzi krętarza wielkiego Od wewnętrznego brzegu łopatki do linii 3 cuny środkowej tylnej Wzdłuż kręgosłupa jako znaczniki wykorzystuje się wyrostki ościste kręgów Rys. 8. Wyznaczanie odległości na powierzchni tułowia Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta 17 Najważniejsze punkty akupunktury Kilka punktów jest wartych szczególnego poznania i zapamiętania, bowiem stymulowane są bardzo często. Należą do nich: JG4 - główny punkt przeciwbólowy Ż36 - „wielki lekarz" ŚL6 - główny punkt ginekologiczny W3 - punkt źródłowy wątroby JG11 - główny punkt laryngologiczny GRP6 - „ morze energii" - O6 - punkt „miłości doskonałej" S7 - „wrota bogów"' • - WŻ34 - główny punkt woreczka żółciowego WŻ20 - klucz do karku i potylicy GRT20 - punkt „stu spotkań" JG4 - główny punkt przeciwbólowy Czwarty punkt meridianu jelita grubego jest najczęściej stymulowanym punktem. Ma bardzo silne działanie przeciwbólowe, dlatego jest stosowany praktycznie we wszystkich zespołach bólowych. Najważniejszy punkt JG4 przy bólach głowy. Ma również działanie x^V.-''* } /X^>w ^""' JG4 wzmacniające, odtruwające, anty- " " nerwicowe, przeciwzapalne i pobudzające odporność organizmu. Często stosowany przy chorobach lokujących się w górnej połowie ciała. Rys. 10. Lokalizacja punktu JG4 Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta 19 W3 - punkt źródłowy wątroby Punkt źródłowy meridianu wątroby ma liczne zastosowania w bólach w okolicy wątroby, przy nudności, w bólach głowy, zawrotach głowy, chorobach kobiecych. Jest to punkt antystresowy, działający rozluźniająco na mięśnie prążkowane. Punkt ten leży na grzbiecie stopy, pomiędzy I i II kością śródstopia, l cun dośrodkowo od fałdu skórnego międzypalcowego. JG11 - główny punkt laryngologiczny Jedenasty punkt meridianu jelita grubego znajduje liczne zastosowanie w chorobach górnych dróg oddechowych, a także w bólach stawu łokciowego, chorobach gorączkowych, przy ogólnym wyczerpaniu. Używany jest też jako punkt odniesienia do lokalizacji innych punktów. Rys. 13. Lokalizacja punktu W3 Rys. 14. Lokalizacja punktu JG11 Punkt ten leży na grzbietowo-promieniowej powierzchni łokcia, w zagłębieniu powyżej nasady kości promieniowej, l cun w bok od zgięcia łokciowego. GRP6 - „morze energii" Punkt ten znajduje swoje zastosowanie w zaburzeniach cyklu miesiączkowego, zaburzeniach seksualnych u mężczyzn, w stanach przewlekłego zmęczenia i wyczerpania. Punkt ten leży na brzuchu, na linii środkowej przedniej, VA cuna poniżej pępka. Pępek GRP6 •X" tr Rys. 15. Lokalizacja punktu GRP6 Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta 21 WŻ20 - klucz do karku i potylicy Punkt ten znajduje zastosowanie w bólach głowy, karku i pleców, neurologii, laryngologii, chorobach serca i układu krążenia, zaburzeniach psychicznych, niektórych chorobach zakaźnych, chorobach gorączkowych Punkt WŻ20 leży w górnej części karku, poniżej kości potylicznej, w zagubieniu pomiędzy mięśniem mostkowo-sutkowo-obojczykowym i czworobocznym WŻ20 wyrostek sutkowaty . otwór potyliczny wielki ' PM10 GRT16 m mostkowo-obojczykowo-sutkowy -GRT15 m. czworoboczny Rys. 18. Lokalizacja punktu WŻ20 GRT20 - punkt „stu spotkań" W punkcie tym spotykają się wszystkie meridiany typu yang. Dlatego ma szerokie zastosowanie w: bólach głowy, karku i pleców, neurologii, chorobach przewodu pokarmowego, chorobach kobiecych, chorobach układu moczowo-płciowego, laryngologii, chorobach serca i układu krążenia, zaburzeniach psychicznych, w udzielaniu pierwszej pomocy. Punkt GRT20 leży na wierzchołku głowy, 7 cunów powyżej linii owłosienia karku i 5 cunów ku tyłowi od przedniej krawędzi włosów, na środku linii pionowej łączącej oba wierzchołki małżowin usznych. 5cunów 7 cunów Rys. 19. Lokalizacja punktu GRT20 Oczywiście nie ma tu miejsca na wszystkie ważne punkty. Wymienione powyżej stanowią jedynie wstępny przykład charakterystycznych punktów. Wstęp do akupunktury Jarosław Kuchta . 23 niedawno. Chińczycy używają nazw punktów. Jednak różne sposoby transkrypcji nazw chińskich na alfabet łaciński (np. JG4 to jest Ho-Ku lub Hegu) powodują, że nie jest to świata zachodniego jednoznaczne. *•< Topografia meridianów Jarosław Kuchta 25 Pl (Chund Fu, Zhongfu) - punkt zgodności przedniej płuca Położenie: w dole podobojczykowym, l cun poniżej dolnego brzegu obojczyka, 6 cunów od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle stawów, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, choroby skóry, choroby gruźlicze. Atlas: 5, 7, 10. P2 (Yun Men, Yunmeri) v' '"-'" Położenie: w dole podobojczykowym, tuż poniżej dolnego brzegu obojczyka, 6 cunów od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle stawów, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 5,7, 10 P3 (Tien Fu, Tianfu) Położenie: na przednio-bocznej powierzchni ramienia, 3 cuny poniżej przedniego fałdu pachowego, po stronie promieniowej mięśnia dwugłowego ramienia. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 10,12 P4 (Hsia Pai, Xiabai) 9cun4w P5 ścięgno i jnięśnia ' • dwugłowego ramienia Położenie: na przednio-bocznej powierzchni ramienia, 4 cuny poniżej przedniego fałdu pachowego, po stronie promieniowej mięśnia dwugłowego ramienia. Zastosowanie: neurologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 10,12 P5 (Chih Tze, Chize) - uspokajający Położenie: w przedniej powierzchni łokcia, w zgięciu łokciowym, po promieniowej stronie ścięgna mięśnia dwugłowego ramienia. Zastosowanie: bóle stawów, laryngologia, choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: 10,12,14 P6 (Kung Tzuei, Kongzui) - kluczowy Położenie: na dłoniowo-promieniowej przedramienia, 7 cunów powyżej fałdu P5 powierzchni nadgarstka, na przyśrodkowym brzegu mięśnia ramienno-promieniowego. Zastosowanie: bóle stawów, laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 12,14 > ? f '* Meridian płuc Jarosław Kuchta 27 Meridian jelita grubego j Zaczyna się. u podstawy paznokcia palca wskazującego po stronie promieniowej (JG1),'-biegnie po promieniowej stronie drugiej kości śródręcza (JG4), przechodzi przez zagłębienie tabakierki anatomicznej (JG5) na przedramię (JG6) dążąc po jego przednio-bocznej powierzchni do zgięcia łokciowego (JG11). Po wstąpieniu na ramię biegnie po jego bocznej powierzchni (JG15) do wyrostka barkowego (JG16), skąd wraca do przodu na boczną powierzchnię szyi (JG18). JG201 <.«} U)l Dalej wstępuje na żuchwę, przechodzi przez policzek i nad górną wargą na drugą stronę twarzy. Tam kończy się w punkcie JG20 w bruździe nosowo-wargowej w połowie wysokości skrzydełek nosa. JG1 Rys. 21. Przebieg meridianu jelita grubego JG16 Najważniejsze punkty: JG1 JG2 - uspokajający JG4 - źródłowy JG6 - przepustowy JG7 - kluczowy JG1 1 - wzmacniający JG14 JG15 JG16 JG18 JG20 Meridian jelita grubego Jarosław Kuchta 29 cHugie ścięgno prostownika kciuka JG5 krótkie ścięgno prostownika kciuka JG5 (YangHsi, Yangxi) Położenie: na grzbietowo-promieniowej powierzchni nadgarstka, u podstawy kciuka, w zagłębieniu tworzącym się przy skrajnym odwiedzeniu kciuka. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby oczu, stomatologia. Atlas: 12,15 JG6 (Pień Li, Pianli) - przepustowy Polożenie: na grzbietowo-promieniowej powierzchni przedramienia, 3 cuny w górę od JG5. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo- płciowego, laryngologia, choroby oczu, stomatologia, obrzęki. Atlas: 12,15 JG7 (Wen Liu, Wenliu) - kluczowy Polożenie: na grzbietowo-promieniowej powierzchni przedramienia, 5 cunów w górę od JG5. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, stomatologia, niektóre choroby zakaźne, obrzęki. Atlas: 12,15 JG8 (Hsia Lien, Xialiari) Polożenie: na grzbietowo-promieniowej powierzchni przedramienia, 4 cuny w dół od JG11. Zastosowanie: bóle stawów, choroby kobiece. Atlas: 11,12,15 JG9 (ShangLien, Shangliań) Polożenie: na grzbietowo-promieniowej powierzchni przedramienia, 3 cuny w dół odJGll. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 11,12,15 JG10 (San Li, Shousanli) Polożenie: na grzbietowo-promieniowej powierzchni przedramienia, 2 cuny w dół od JG11. Zastosowanie: bóle stanów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia. *'&• Atlas: 11,12,15 \ l '« Meridian jelita grubego Jarosław Kuchta JG17 (Tien Ting, Tianding) Położenie: na bocznej powierzchni szyi, 3 cuny w bok i l cun w dół od jabłka Adama. Zastosowanie: laryngologia. Atlas: Ib JG18 (Fu Tu, Futu) Położenie: na bocznej powierzchni szyi, na wys. jabłka Adama, 3 cuny od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca krążenia. Atlas: Ib JG19 (Ho Liao, Heliao) Położenie: pod nosem, 0,5 cuna od skrzydełek nosa w dół i dośrodkowo. Zastosowanie: neurologia, laryngologia. Atlas: l JG20 (YingHsiang, Yingxiang) - „powitanie woni" Położenie: obok nosa, w fałdzie nosowo-wargowym w połowie wys. skrzydełek nosa. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby układu oddechowego, stomatologia, zakażenia pasożytnicze. Atlas: l m mostkowa- J obojczykowo- sutkowy JG18 JG17 JG16 i układu JG20 JG19 Meridian jelita grubego Jarosław Kuchta 33 Żl (Cheng Chi, Chengąi) Położenie', pod okiem, w linii pionowej źrenicy, na dolnej krawędzi oczodołu . Zastosowanie: choroby oczu, pierwsza pomoc. Atlas: l, l a Ż2 (Ssu Pai, Sibai) Położenie: na policzku, 0,8 cuna poniżej dolnej krawędzi oczodołu, nieco do środka od linii pionowej źrenicy, odpowiada otworowi podoczodołowemu. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, laryngologia, choroby oczu, stomatologia. Atlas: l Ż3 (Chu Liao, Juliao) Położenie: na policzku, w linii pionowej źrenicy, na wys. dolnej krawędzi skrzydełek nosa. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, stomatologia, choroby skóry. Atlas: l Ż4 (TY Tsang, Dicang) Położenie: obok ust, 0,4 cuna na zewnątrz od kąta ust. Zastosowanie: neurologia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby skóry. Atlas: l Ż5 (Da Ying, Daying) Położenie: na bocznej powierzchni żuchwy, przed kątem żuchwy, na dolnym brzegu mięśnia żwacza, tam gdzie można wyczuć tętnicę żuchwy. Zastosowanie: neurologia, stomatologia, niektóre choroby zakaźne, obrzęki. Atlas: 1,2 Ż6 (Chia Che, Jiache) Położenie: na bocznej powierzchni żuchwy, 0,5 cuna powyżej i nieco ku przodowi od dolnego brzegu kąta żuchwy, na uwypukleniu mięśnia żwacza przy zaciśniętych szczękach. Zastosowanie: neurologia, stomatologia, niektóre choroby zakaźne, obrzęki. Atlas: 1,2 Ź7 kąt żuchwy EX9 luk jarzmowy wcięcie iuchwy TLI (Hsia Kuan, Xiaguan) Położenie: w okolicy jarzmowej, w zagłębieniu poniżej łuku jarzmowego leżącym ku przodowi od wyrostka kłykciowego żuchwy. Zastosowanie: bóle głowy, neurjplogia/choroby kobiece, laryngologia, stomatologia. Atlas: 1,2 ' ? Meridian żołądka Jarosław Kuchta 35 Ż14 (Ku Fang, Kufang) Położenie: w górnej części klatki piersiowej, w I przestrzeni międzyżebrowej, 4 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP20). Zastosowanie: neurologia, choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: 5 Ż15 (Wul, Wuyi) Położenie: w górnej części klatki piersiowej, w II przestrzeni międzyżebrowej, 4 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP19). Zastosowanie: choroby układu oddechowego. Atlas: 5 Ż16 (Yung Chuang, Yingchuang) Położenie: w okolicy sutkowej klatki piersiowej, w III przestrzeni międzyżebrowej, 4 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRPIS). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu oddechowego. '' Atlas: 5 Ż17 (Ju Chong, Ruzhong) Położenie: w okolicy sutkowej klatki piersiowej, w centrum brodawki sutkowej. Zastosowanie: nie używany do stymulacji, służy jedynie jako punkt odniesienia dla lokalizacji innych punktów. Atlas: 5 Ż18 (Ju Ken, Rugeri) Położenie: w okolicy sutkowej klatki piersiowej, w V przestrzeni międzyżebrowej, w linii pionowej pod brodawką sutkową. Zastosowanie: choroby kobiece, choroby układu oddechowego. Atlas: 5 Ż19 (Ju Jung, Burong) Położenie: na nadbrzuszu, 6 cunów powyżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRPH). Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego. GRP12 Atlas: 6 Ż20 (ChengMan, Chengmari) GRP4 Położenie: na nadbrzuszu, 5 cunów powyżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRPIS) '* Zastosowanie: dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 6 r f Meridian żołądka Jarosław Kuchta 37 Ż28 (Shuei Tao, Shuidaó) Położenie: w dolnej części brzucha, 3 cuny poniżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP4). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo-płciowego, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. Atlas: 6 Ż29 (KueiLai, Guilai) Położenie: na podbrzuszu, 4 cuny poniżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP3). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. Atlas: 6 Ż30 (CM Chung, Qichong) - „wezwanie energii" Położenie: na podbrzuszu, na górnym brzegu kości łonowej, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP2). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo- płciowego, zaburzenia seksualne. Atlas: 6,16 Ż31 (Pi Kuan, Biguan) Położenie: na przedniej powierzchni uda, w zagłębieniu na bocznej stronie mięśnia najdłuższego uda tworzącym się, gdy noga jest zgięta w biodrze Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby układu oddechowego, niektóre choroby zakaźne. Atlas: 16,17 Ż32 (Fu Tu, Futu) Położenie: na przedniej powierzchni uda, 6 cunów nad kątem górno- bocznym rzepki. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby układu oddechowego, choroby skóry. Atlas: 16,17 Ż33 (Yin Shih, Yinshi) Położenie: na przedniej powierzchni uda, 3 cuny nad kątem górno-bocznym rzepki. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia. Atlas: 16,17 Ą Ż34 (Liang Chiu, Liangąiu) - kluczowy Położenie: na przedniej powierzchni kglana, 2 cuny nad kątem górno-bocznym rzepki. Zastosowanie: bóle stawów, aeurol^ia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece. V Atlas: 16,17 '-&-. Meridian żołądka Jarosław Kuchta 39 nerw strzałkowy ,~ powierzchniowy \, kostka zewnętrzna Ż41 Ź42 iH, l) więzadto poprzeczne iL» idto krzyżowe ścięgno m. prostownika długiego palucha ścięgno m. prostownika 'ego palców Ż41 (Chieh ffsi, Jiexi) - wzmacniający Położenie: w przednim zgięciu stopy, pomiędzy ścięgnami prostownika palucha i prostownika pozostałych palców stopy. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby skóry, obrzęki. Atlas: 20,21,24 TAI (Chung Yang, Chongyang) - źródłowy Położenie: na grzbiecie stopy, 1,5 cuna ku przodowi od przejścia podudzia w grzbiet stopy, w zagłębieniu między II i III kością śródstopia. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, stomatologia, obrzęki. Atlas: 20,21,24 Ż43 (Hsien Ku, Xiangu) Położenie: na grzbiecie stopy, l cun ku tyłowi od stawów śródstopno-palcowych, w zagłębieniu między II i III kością śródstopia. Zastosowanie: bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, obrzęki. Atlas: 20,21,24 Ż44 (Nei Ting, Neiting) Położenie: na grzbiecie stopy, u podstawy II i III palca, między główkami II i III kości śródstopia. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, stomatologia, choroby gorączkowe. Atlas: 20,21,24 Ż45 (Li Tuei, Lidui) - uspokajający Położenie: na grzbiecie drugiego palca stopy, 0,1 cuna od kąta podstawy paznokcia II palca po stronie strzałkowej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, laryngologia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby gorączkowe. Atlas: 20,21,24 Meridian żołądka Jarosław Kuchta 41 ŚL1 (Fin Pai, Yinbai) Położenie: na grzbiecie dużego palca stopy, O, l cuna od kąta podstawy paznokcia palucha po stronie przyśrodkowej. Zastosowanie: bóle głowy, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, zaburzenia psychiczne, pierwsza pomoc. Atlas: 20,23,24 ŚL2 (a Tu, Dau) Położenie: na przyśrodkowej stronie dużego palca stopy, tuż poniżej kości palucha, 0,2 cuna w kierunku końca palca od stawu śródstopno-paliczkowego. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, zaburzenia psychiczne, zaburzenia potliwości, choroby gorączkowe. Poprawia krążenie mózgowe. Atlas: 20,23,24 ŚL3 (Tai Pai, Taibai) Położenie: na przyśrodkowej powierzchni stopy, dośrodkowo i ku dołowi od główki I kości śródstopia. Zastosowanie: bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 20,23,24 ŚL4 (Kung Sun, Gongsuri) Położenie: na przyśrodkowej powierzchni stopy, w zagłębieniu leżącym w kierunku palców i ku dołowi od podstawy (główki bliższej) I kości śródstopia. Zastosowanie: bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółcioych, choroby kobiece, zaburzenia psychiczne. Ułatwia akcję porodową. Atlas: 20,23,24 ŚL5 (Shang Ciu, Shangąiu) Położnie: przed kostką przyśrodkową, w zagłębieniu znajdującym się ku przodowi i dołowi od kostki przyśrodkowej. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby skóry. Atlas: 20,23 ŚL6 (San Yin Chiao, Sanyinjiao) - punkt „urody kobiecej" Położenie: na przyśrodkowej powierzchni podudzia, na tylnej krawędzi kości piszczelowej, 3 cuny powyżej wierzchołka kostki przyśrodkowej Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, ch r- l Meridian śledziony i trzustki Jarosław Kuchta 45 Meridian serca Meridian wychodzi ze środka serca i wychodzi w środku dołu pachowego (Sl). Stąd biegnie wzdłuż przyśrodkowej powierzchni kończyny górnej przez przyśrodkowy brzeg zgięcia łokciowego (S3), przedramię i łokciowy brzeg fałdu nadgarstka (S7) do piątego palca, na którym kończy się u podstawy paznokcia w punkcie S9. "**• Najważniejsze punkty: • S3 • S5 - przepustowy • S6 - kluczowy • S7 - uspokajający • S9 - wzmacniający Rys. 24. Przebieg meridianu serca 4 Meridian serca Jarosław Kuchta 47 57 (Shen Men, Shenmeri) - „brama odwagi" - uspokajający Położenie: na dłoniowo-łokciowej powierzchni nadgarstka, na promieniowej krawędzi kości grochowatej i po stronie promieniowej ścięgna zginacza łokciowego nadgarstka. Zastosowanie: neurologia, choroby serca i układu krążenia, choroby oczu, zaburzenia psychiczne. Stosowany w nerwicy lękowej, w stanach przygnębienia, w tremie, w upośledzeniu pamięci, w trudności z koncentracją. Atlas: 13,14 58 (Shao Fu, Shaofu) Położenie: na wewnętrznej powierzchni dłoni, pomiędzy IV i V kością śródręcza, w miejscu, gdzie znajdzie się koniec małego palca przy zaciśniętej pięści (lekko zgiętych palcach). Atlas: 13,14 Zastosowanie: choroby kobiece, choroby układu moczowo- płciowego, choroby serca i układu krążenia. 59 (Shao Chung, Shaochong) - wzmacniający S9-\ Położenie: na grzbiecie małego palca, O, l cuna od kąta podstawy paznokcia małego palca po stronie promieniowej w kierunku proksymalnym. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, zaburzenia seksualne, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, ogólne osłabienie, choroby gorączkowe, pierwsza pomoc. Atlas: 15 Meridian serca Jarosław Kuchta 49 JC1 . —— — -JC3 JC5 JC4 Piąta kość śródręcza JC1 (Shao Tse, Shaoze) Położenie: na grzbiecie małego palca, 0,1 cuna od kąta podstawy paznokcia małego palca po stronie łokciowej w kierunku proksymalnym. Zastosowanie: bóle głowy, choroby kobiece, laryngologia, choroby oczu, stomatologia, choroby skóry, choroby gorączkowe, pierwsza pomoc. Atlas: 13,15 JC2 (Chien Ku, Qiangu) Położenie: na łokciowej krawędzi małego palca, nieco dystalnie od główki V stawu śródręczno-palcowego, na granicy białej i czerwonej skóry. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby oczu, choroby gorączkowe. Atlas: 13,15 '"* JC3 (Hou Shi, Houxi) - wzmacniający Położenie: na łokciowej krawędzi dłoni, poniżej i nieco dośrodkowo od główki V stawu śródręczno-palcowego. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, choroby oczu, stomatologia, niektóre choroby zakaźne, zaburzenia potliwości. Atlas: 13,15 JC4 (WanKu, Wangii) -źródłowy Położenie: na łokciowej krawędzi dłoni, w zagłębieniu pomiędzy V kością śródręcza i kością trój graniastą. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, laryngologia, choroby gorączkowe. Atlas: 13,15 JC5 (YangKu, Yanggu) Położenie: na grzbietowo-łokciowej powierzchni nadgarstka, tuż pod wyrostkiem rylcowatym kości łokciowej. Atlas: 13,15 Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, laryngologia, zaburzenia psychiczne, choroby gorączkowe. JC6 (YangLao, Yanglaó) - kluczowy Położenie: na grzbietowo-łokciowej powierzchni nadgarstka, po stronie promieniowej wyrostka rylcowatego kości łokciowej. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby oczu. Działa odmładzające i regenerujące. Sjpsowany o osób starszych. Atlas: 15 Meridian jelita cienkiego Jarosław Kuchta 51 GRP23 JC14 (Chien Wai Shu, Jianwaishu) Położenie: w okolicy międzyłopatkowej, 3 cuny w bok od połączenia I i II kręgu piersiowego (p.GRT13). Zastosowanie: bóle karku i pleców. Atlas: 8 JC15 (Chien Chung Shu, Jianzhongshu) Położenie: w dolnej części karku, na wys. wyrostka kolczystego VII kręgu szyjnego, 2 cuny od linii środkowej tylnej (p.GRT14). Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 3,8 JC16 (Tien Chung, Tianchuang) Położenie: na tylno-bocznej powierzchni szyi, 3,5 cuna bocznie od wyniosłości krtaniowej,,; na tylnym brzegu mięśnia mostkowo-sutkowo-obojczykowego. Atlas: Ib Zastosowanie: bóle karku i pleców, laryngologia. JC17 (Tien Jung, Tianrong) Położenie: na przednio-bocznej powierzchni szyi, poza kątem żuchwy, w zagłębieniu na przednim brzegu mięśnia mostkowo-sutkowo-obojczykowego. Zastosowanie: neurologia, laryngologia. Działa uspokajająco. Atlas: Ib JC18 (Chuan Liao, Quanliao) Położenie: na policzku, w zagłębieniu poniżej kości jarzmowej, w linii pionowej przebiegającej przez boczny brzeg kostnego oczodołu. Zastosowanie: neurologia, stomatologia. mstek Atlas: 1,2 sutkowaty JC19 (Ting Kung, Tinggong) - „pałac słuchu" Położenie: tuż przed małżowiną uszną, w zagłębieniu między skrawkiem małżowiny usznej i stawem żuchwowym przy nieznacznie otwartych ustach. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, stomatologia. «*rat™fc\Vi 1 i • i 2 i • Zastosowanie: bolę karku i pleców, neurologia. PM38 (Fu Chieh, Fuxi) Położenie: w dole podkolanowym, l cun nad środkiem dołu podkolanowego (p.PM40), na górnej przyśrodkowej stronie bocznego ścięgna. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo- płciowego. Atlas: 18,22 PM39 (Wei Yang, Weiyang) Położenie: w dole podkolanowym, na środku dołu podkolanowego, po przyśrodkowej stronie bocznego ścięgna mięśnia dwugłowego uda. dwugłowy uda mięsień pótecięgnisty mięsień brzuchaty łydki ścięgno Achillesa pośladkowy wielki PM54 PM36 6 ouniw PM37 6 cunów PM40 PM57 PM58 Zastosowanie: bóle karku i pleców, dolegliwości mięśniowe. Atlas: 18,22 PM40 (Wei Chung, Weizhong) Położenie: w dole podkolanowym, w środku dołu podkolanowego między ścięgnami mięśni dwugłowego uda i półścięgnistego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, choroby serca i układu krążenia, choroby skóry. Atlas: 18,22 PM41 (Fu Fen, Fufen) j Położenie: w okolicy między}ópatkf WŻ22 (Yuan Yieh, Yuanye) . Położenie: w okolicy podpachowej, f cuny w dół od środka dołu pachowego, w IV przestrzeni międzyżebrowej (przy unie^jonym ramieniu). Zastosowanie: neurologia, choroby układu oddechowego, niektóre choroby zakaźne. Atlas: 1 Meridlan woreczka żółciowego WŻ20 wyrostek sutkowi otwór potyliczny w> PM10 GRT16 mostkowo- obojczyko wo-sutkowy GRT15 i czworoboczny Jarosław Kuchta 83 kolec biodrowy przedni górny WŻ29 WŻ29 (Chu Liao, Juliao) Położenie: na przednio-bocznej powierzchni biodra, w środku linii łączącej górny kolec biodrowy i najwyższy punkt krętarza dużego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. Atlas: 7,17 \ WŻ30 (Huan Tiao, Huantiao) - punkt spotkania z meridianem pęcherza moczowego Położenie: na tylno-bocznej powierzchni biodra, w zagłębieniu widocznym, gdy pacjent stoi ze złączonymi stopami, na linii łączącej duży krętarz i III wyrostek grzebieniowy kości krzyżowej, w 1/3 odległości od krętarza. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby skóry. Atlas: 7,9,17,18 WŻ31 (Fung Shih, Fengshi) Położenie: na bocznej powierzchni uda, 7 cunów powyżej stawu kolanowego, pomiędzy mięśniami szerokim bocznym i dwugłowym uda. W postawie zasadniczej, gdy dłoń leży „na szwie" punkt ten znajduje się pod trzecim palcem. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby skóry. Atlas: 17 WŻ32 (Chung Tu, Zhongdu) Położenie: na bocznej powierzchni uda, 5 cunów powyżej stawu kolanowego, pomiędzy mięśniami szerokim bocznym i dwugłowym uda. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 17 WŻ30 7cun dci pod olanowy WŻ31 WŻ33 (Chi Yang Kuan, Xiyangguan) Położenie: na tylno-bocznej powierzchni kolana, w zagłębieniu powyżej nadkłykcia bocznego kości udowej. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia. Atlas: 17 Meridian woreczka wiciowego Jarosław Kuchta 85 WŻ40 (Chiu Hsu, Qiuxu) - źródłowy Położenie: przed kostką boczną, w zagłębieniu leżącym w przód i w dół od kostki bocznej, po bocznej stronie ścięgna prostownika palców długiego. WŻ40 ścięgno m, prostownika długiego palców Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, laryngologia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne. Atlas: 21 WŻ41 (Tsu Lin Chi, Linąt) - kardynalny Położenie: na grzbiecie stopy, w zagłębieniu pomiędzy IV i V kością śródstopia, na bocznym brzegu ścięgna prostownika długiego V palca. Zastosowanie: bóle stawów, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby kobiece, laryngologia, choroby oczu, choroby gruźlicze. Atlas: 21 WŻ42 (Ti Wu Huei, Diwuhui) Położenie: na grzbiecie stopy, pomiędzy IV i V kością śródstopia. Zastosowanie: choroby kobiece, laryngologia. Atlas: 21 WŻ43 (HsiaHsi, Xiaxi) - wzmacniający • Położenie: na grzbiecie stopy, między główkami czwartej i V kości śródstopia, tuż za fałdem skórnym łączącym 4-ty i 5-ty palec. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, laryngologia, zaburzenia psychiczne, choroby gorączkowe. Atłas: 21 WŻ44 (Tsu Chiao Yin, Qiaoyin) Położenie: na grzbiecie czwartego palca stopy, O, ł cuna od bocznego kąta podstawy paznokcia czwartego palca. Zastosowanie: bóle głowy, laryngologia, choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne, pierwsza pomoc. Atlas: 21 '•&, Meridian woreczka żółciowego Jarosław Kuchta W1 Wl (Ta Tun, Dadun) Położenie; na grzbiecie dużego palca stopy, 0,1 cuna od bocznego kąta podstawy paznokcia palucha. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego. Atlas: 20,21,24 W2 (Hsing Chien, Xlngjiań) - uspokajająco Położenie: na grzbiecie stopy, u podstaw I i II palca stopy, tuż poza fałdem skórnym łączącym oba te palce. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, choroby oczu, zaburzenia psychiczne, zaburzenia potliwości, pierwsza pomoc. Działa uspokajająco, rozluźniające na mięśnie gładkie. Atlas: 20,21,24 W3 (Tai Chung, Taichong) - źródłowy Położenie: na grzbiecie stopy, pomiędzy I i II kością śródstopia, l cun dośrodkowo od fałdu skórnego międzypalcowego. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, choroby oczu, zaburzenia psychiczne, choroby skóry, choroby przewodu pokarmowego, pierwsza pomoc. Działa antystresowo, rozluźniające na mięśnie prążkowane. Atlas: 20,21,24 W4 (Chung Feng, Zhongfeng) Położenie: w przednim zgięciu stopy, l cun ku przodowi od kostki przyśrodkowej. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo-płciowego. Atlas: 20,23,24 W5 (Li Kou, Ligou) - przepustowy Położenie: na przyśrodkowej powierzchni podudzia, 5 cunów powyżej wierzchołka kostki przyśrodkowej, na tylnym brzegu kości piszczelowej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne. Atlas: 20,23 HW6 (Chung Tu, Zhongdu Położenie: na przyśrodkowej powierzchni podudzia, 7 cunów powyżej wierzchołka kostki przyśrodkowej, przy tylnym brzegu kości piszczelowej. 6 cun 2 cun Zastosowanie: bóle stawów?< choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby* i dró^ żółciowych, choroby kobiece, zaburzenia psychiczne, choroby skóry. Atlas: 20,23 5 cun Meridian wątroby Jarosław Kuchta 89 W13 (Shang Men, Zhangmen) Położenie: w okolicy bocznej tułowia, na wolnym końcu XI żebra. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, zaburzenia psychiczne. Usprawnia przemianę materii. Stosowany w chorobach skóry. Atlas: 6 W14 (CM Men, Qlmen) - punkt zgodności tylnej Położenie: na nadbrzuszu, w VI przestrzeni międzyżebrowej, w linii środkowo-obojczykowej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby układu oddechowego. Usprawnia przemianę materii. Stosowany w chorobach skóry. Atlas: 6 W13 4 Meridian wątroby Jarosław Kuchta 91 GRT1 (Chang Chiang, Changąlang) - przepustowy Położenie: w okolicy ogonowej, w środku linii łączącej koniec kości ogonowej i odbyt. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby skóry. Atlas: 9,18 GRT2 (Yao Shu, Yaoshu) Położenie: w okolicy ogonowej, u nasady kości ogonowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 9,18 GRT3 (Yao YangKuan, Yaoyangguan) Położenie: w dolnej części lędźwi, poniżej wyrostka kolczystego IV kręgu lędźwiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne. Atlas: 9 GRT4 (Ming Men, Mingmen) - „brania życia" Położenie: w górnej części lędźwi, poniżej wyrostka kolczystego II kręgu lędźwiowego. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby przewodu pokarmowego, GFTR]*™. pierwsza pomoc. Jest to punkt dodający sił, energii, odwagi, /&•!? ~ ~ ~* pępek podnoszący na duchu. Atlas: 9 GRT5 (Hsuan Shu, Xuanshu) Położenie: w górnej części lędźwi, poniżej wyrostka kolczystego I kręgu lędźwiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 9 GRT6 (Chi Chung, Jizhing) Położenie: w okolicy grabietowo-lędźwiowej, poniżej wyrostka kolczystego XI kręgu piersiowego. J Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 8,9 ^ r * t Meridian głównego regulatora tylnego Jarosław Kuchta 93 GRT14 (Ta Chuei, Dazhui) - punkt spotkania 6 meridianów Położenie: w dolnej części karku, tuż poniżej wyrostka kolczystego VII kręgu szyjnego. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby kobiece, choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne, choroby skóry, niektóre choroby zakaźne, choroby przewodu pokarmowego, ogólne osłabienie, choroby gorączkowe. Jest to punkt „stu zmęczeń", główny punkt immunologiczny. Atlas: 3,8 GRT15 (YaMen, Yameri) - punkt menedżerów Położenie: w górnej części karku, poniżej wyrostka kolczystego I kręgu szyjnego . Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne. Zwany jest „wrotami milczenia" przez swą skuteczność w leczeniu nagłej utraty mowy. Nazwa „punkt menedżerów" pochodzi od zastosowania w nadciśnieniu tętniczym, chorobie wrzodowej i w pierwszym okresie choroby wieńcowej serca. Atlas: 2a,3,8 GRT16 (FungFu, Fengfu) Położenie: na potylicy, na guzowatości potylicznej, w zagłębieniu pomiędzy przyczepami obu mięśni czworobocznych. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, laryngologia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne. Atlas: 2a,3 GRT17 (Nao Hu, Naohu) Położenie: na potylicy, l ,5 cuna nad guzowatością potyliczną. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia. Atlas: 2a,3 GRT18 (Chiang Chian, Qiangjian) Położenie: w okolicy wierzchołkowo-potylicznej, pomiędzy kością potyliczną, a szwem węgłowym, 4 cuny powyżej środka linii owłosienia z tyłu głowy. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, choroby przewodu pokarmowego, choroby oczu. Atlas: 3,4 GRT19 (Hou Ting, Houding) ^ Położenie: w okolicy wierzchołkowo-potylicznej, pomiędzy kością potyliczną, a szwem węgłowym, 5,5 cuna powyżej środka linii owłosienia z tyłu głowy. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, laryngologia, choroby oczu, zaburzenia psychiczne, nałogi, otyłość, f Atlas: 3,4 >* Ą WŹ20 wyrostek sutkowaty otwór potyliczny wielki PM10 GRT16 m mostkowo-obojczykowo-sutkowy GRT15 m czworoboczny G Meridian głównego regulatora tylnego Jarosław Kuchta 95 GRT27 (Ke Tuan, Duiduan) Położenie: nad wargą górną, na końcu rynienki podnosowej, na środku górnego brzegu górnej wargi. Zastosowanie: stomatologia. Atlas: l GRT28 (Yin Chiao, Yinjiao) - „punkt dziąsła" Położenie: wewnątrz jamy ustnej, na wędzidełku śluzówki szczęki górnej, pomiędzy wargą górną a dziąsłami. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, stomatologia. Stosowany przy chorobach dziąseł. Atlas: la -i c '•'L. 4 r ( Meridian głównego regulatora tylnego Jarosław Kuchta 97 GRP1 (Huei Yin, Huiyin) Położenie: w środku krocza, u mężczyzn między odbytem i workiem mosznowym, u kobiet między odbytem a sromem. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, choroby serca i układu krążenia, choroby skóry. Atlas: 6 GRP2 (Chu Ku, Qugu) Położenie: na podbrzuszu, na linii środkowej przedniej, tuż nad spojeniem łonowym. Zastosowanie: choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, choroby skóry. Atlas: 6,16 GRP3 (Chung CM, Zhongji) - punkt alarmowy pęcherza moczowego Polożenie: na podbrzuszu, na linii środkowej przedniej, l cun nad spojeniem łonowym. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, choroby skóry, zakażenia pasożytnicze, obrzęki. Atlas: 6,16 GRP4 (Kiian Yuan, Guanyuan) - punkt alarmowy jelita cienkiego Położenie: w dolnej części brzucha, na linii środkowej przedniej, 2 cuny nad spojeniem łonowym. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, zaburzenia psychiczne, zakażenia pasożytnicze. Ogólnie wzmacniający. Atlas: 6 GRP5 (Shih Men, Shimeri) - punkt „wiecznej młodości", „eliksir życia" - punkt alarmowy potrójnego ogrzewacza Położenie: w dolnej części brzucha, na linii środkowej przedniej, 2 cuny poniżej pępka. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo- płciowego, obrzęki. Działa odmładzająco i regenerujące Atlas: 6,16 GRP6 (Chi Hal, Qihai) - „morze energii" Polożenie: w środkowej części brzucha, na linii środkowej przedniej, 1,5 cuna poniżę} pępka. Zastosowanie: bóle głowy, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, ogólne osłabienie, obrzęki. Działa wzmacniająco i regenerujące Atlas: 6 Ą GRP7 (Yin Chiao, Yinjiaó) Położenie: w środkowej części brzuch^ na linii środkowej przedniej, l cun poniżej pępka. Zastosowanie: choroby przewodu pfekarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo- płciowego. * Atlas: 6 Meridian głównego regulatora przedniego Jarosław Kuchta 99 GRP15 (C/i/M Wel, Jiuwei) - przepustowy Położenie: tuż pod mostkiem, na linii środkowej przedniej, na wys. końca wyrostka mieczykowatego. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, nałogi, otyłość. Atlas: 5,6 r' GRP16 (Chung Ting, Zhongting) Położenie: w dolnej części mostka, na linii środkowej przedniej, 1,6 cuna w dół od linii międzysutkowej, na wys. V przestrzeni międzyżebrowej. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego. Atlas: 5 GRP17 (Shan Chung, Shanzhong) - punkt alarmowy osierdzia Położenie: na mostku, na linii środkowej przedniej, na poziomie IV międzyżebrza, u mężczyzn na środku linii łączącej brodawki sutkowe. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby kobiece, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne. Punkt ten steruje przepływem energii w obszarze klatki piersiowej Atlas: 5 GRP18 (Yu Tang, Yutang) Położenie: na mostku, na linii środkowej przedniej, 1,6 cuna w górę od linii międzysutkowej, na wys. III przestrzeni międzyżebrowej. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby układu oddechowego. Atlas: 5 GRP19 (Tze Kung, Zigong) Położenie: na mostku, na linii środkowej przedniej, 3,2 cuna w górę od linii międzysutkowej. Zastosowanie: choroby układu oddechowego, choroby gruźlicze. Atlas: 5 GRP20 (Hua Kai, Huagai) Położenie: na mostku, na linii środkowej przedniej, 4,2 cuna w górę od linii międzysutkowej, na chrząstkozroście między rękojeścią a trzonem mostka. Zastosowanie: laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 5 ^ t 4 r / Meridian głównego regulatora przedniego Jarosław Kuchta 101 Punkty dodatkowe Oprócz wymienionych uprzednio punktów leżących na meridianach w akupunkturze znanych jest wiele punktów leżących poza nimi. W książce chińskiej ,^4n Outline ofChinese Acupuncture" oraz w pracy prof. Garnuszewskiego [2] wymieniono 36 dodatkowych punktów tzw. ,Lxtra". Niektóre z nich są w grupami kilku lub nawet kilkudziesięciu punktów. Z kolei w pracy [3] umieszczono 171 punktów dodatkowych oraz 110 tzw. punktów nowych. Ten wybór punktów dodatkowych został sformułowany po przebadaniu 600 znanych historycznie punktów leżących poza meridianami. Nowe punkty stanowią z kolei wybór punktów poznanych w ciągu ostatnich dziesięcioleci. Znaczenie terapeutyczne punktów dodatkowych jest różne. Chociaż z reguły jest mniejsze od punktów leżących na meridianach, to istnieją wyjątki od tej reguły. Znaczenie terapeutyczne nowych punktów jest dużo mniejsze. Z tych względów uznałem za bezcelowe przedstawianie w tym miejscu wszystkich tych punktów. Zainteresowanych odsyłam do „Mini atlasu punktów akupunktury". Numeracja punktów dodatkowych w pracy [2] i w pracy [3] jest z oczywistych względów różna. Ma ona zresztą charakter drugoplanowy -jak już wspomniano Chińczycy posługują sie_-nazwami punktów, a nie ich numerami. W mojej pracy posługuję się numeracją z pracy [3] jako znacznie szerszą. Ponieważ w kilku innych pracach spotkałem się z punktami nie znajdującymi się w pracy [3], więc umieściłem je na końcu spisu. '•JŁ. r / Meridian głównego regulatora przedniego Jarosław Kuchta 103 Wybór punktów lokalnych i przyległych Wybiera się wrażliwe punkty leżące w obszarze chorym lub obszarze doń przyległym, np.: Tab. 10. Wybór punktów leżących w obszarze chorym lub przyległym Okolica Punkty czoło EX3 i WZ14 -* v twarz i policzki Z4iZ6 oko PM1 i Zł nos JG20 i EX3 wierzchołkowo-potyliczna WŻ20iPM10 skroniowa EX9 i WZ8 ucha WZ2,JC19iPO17 gardła i krtani GRP23 i GRP22 klatka piersiowa . GRP17 i punkty leżące wzdhiż kręgosłupa w odcinku Pt *P? górna część brzucha GRP12 i punkty leżące wzdłuż kręgosłupa w odcinku Ps • P " ** 12 podbrzusze GRP4 i punkty leżące wzdłuż kręgosłupa w odcinku L; -rK4 podżebrowa W4iPM18 piersiowa pleców GRT14iPM13 lędźwiowa PM18iPM21 krzyżowa PM23 i PM25 odbytu GRT1 iPM30 staw barkowy JG15JJC9 staw łokciowy JGll,JG10iPO5 nadgarstek JG4 i JC3 staw biodrowy WZ30 i punkty leżące wzdłuż kręgosłupa w odcinku L„ +LS staw kolanowy Z35 i WZ34 staw skokowy Ż41,WŻ40iN3 "•f*. Dobór punktów Jarosław Kuchta 105 Wybór specyficznych punktów Punkty specyficzne zawierają: 1. Pięć punktów antycznych na kończynach 2. Punkty źródłowe i przepustowe 3. Punkty zgodności tylnej i przedniej 4. Punkty kluczowe, wpływowe i kardynalne 5. Punkty wzmacniające i uspokajające 6. Punkty spotkania Dobór punktów antycznych na kończynach Na każdym z dwunastu meridianów na kończynach dolnych (poniżej kolana) i górnych (poniżej łokcia) znajduje się po pięć punktów zwanych antycznymi. Moc energetyczna tych punktów rośnie od palców w górę kończyny i dlatego nazywane są kolejno: źródło, strumyk, strumień, rzeka, morze. Punkty antyczne mogą być wykorzystywane zgodnie ze specyficznymi wskazaniami. Tub. 12. Wskazania dla punktów antycznych choroby choroby choroby narządu choroby dróg choroby j elit, umysłowe, gorączkowe, ruchu, oddechowych, żołądka i niepokoje, lęki choroby układu reumatyczne astma narządów oddechowego oskrzelowa pustych I II III IV V źródło strumyk strumień rzeka morze Pil P10 P9 P8 P5 09 08 O7 05 03 S9 S8 S7 S4 S3 ŚL1 ŚL2 ŚL3 ŚL5 ŚL9 Wl W2 W3 W4 W8 NI N2 N3 N7 N10 JG1 JG2 JG3 JG5 JG11 POI PO2 PO3 P06 PO11 JC1 JC2 JC3 JC5 JC8 Z45 Z44 Ż43 Ż41 Z36 WZ44 WZ43 WZ41 WZ38 WZ34 PM67 PMĆ& PM65 PM60 PM40 'A- Dobór punktów Jarosław Kuchta 107 Dobór punktów źródłowych i przepustowych Punkty źródłowe stosuje się przy symptomach związanych z danym organem (kanałem). Punkty przepustowe łączą każdy kanał typu yin z odpowiadającym mu kanałem typu yang i odwrotnie. Odpowiadające sobie meridiany leżą na tej samej kończynie po obu jej stronach. I tak meridiany typy yin biegną po przyśrodkowej stronie kończyny, meridiany typy yang po jej bocznej stronie. Punkty przepustowe łączą również meridiany GRP i GRT (GRP15 i GRT1). Punkty źródłowe i przepustowe można stosować osobno lub łącznie. Przy zablokowaniu danego kanału stosuje się punkt źródłowy tego kanału i punkt przepustowy kanału z nim związanego. Szczególne znaczenie ma punkt ŚL21. Łączy się on siecią kanalików ze wszystkimi meridianami po danej stronie ciała. Stymulacja tego punktu może przynieść nagłą poprawę, ale też jest bardzo niebezpieczna (może spowodować zapaść). Stosuje się ją dopiero -po wyczerpaniu innych możliwości. Tab. 14. Dobór punktów źródłowych i przepustowych meridian punkt punkt źródłowy przepustowy m. płuc P9 JG6 m. osierdzia O7 PO5 m. serca S7 JC7 m. śledziony ŚL3 Ż40 m. wątroby W3 WZ37 m. nerki N3 PM58 m. jelita grubego JG4 P7 m. potrójnego ogrzew. PO4 06 m. jelita cienkiego JC4 S5 m. żołądka Ż42 ŚL4 m. woreczka żółciowego WZ40 W5 m. pęcherza moczowego PM64 N4 Istnieją ponadto cztery punkty przepustowe, z których każdy łączy po trzy meridiany yin lub yang w obrębie kończyny dolnej lub górnej. Punkty te pozwalają wyrównywać energię chi pomiędzy meridianami typu yang i yin danej kończyny. Tab. 15. Punkty przepustowe grupy 3 meridianów meridiany na kończy i lach meridiany na kończył lach górnych dolnych m. płuc i m. śledziony m. osierdzia ^* O5 m. wątroby ŚL6 m. serca m. nerki m. j elita grubego ;, — r m. żołądka m. potrójnego ogrzew. poi m. woreczka żółciowego WŻ39 m. jelita cienkiego m. pęcherza moczowego . Dobór punktów Jarosław Kuchta 109 Na kończynach dolnych leżą tzw. "punkty dolnego morza". Punkty te wpływają na narządy puste - leżące poniżej przepony. Tab. 18. Punkty dolnego morza punkt narząd podległy Z36 żołądek WZ34 woreczek żółciowy PM40 pęcherz moczowy Z37 jelito grube Z39 jelito cienkie PM39 potrójny ogrzewacz - - Punkty kardynalne pełnią funkcję punktów przepustowych pomiędzy meridianami głównymi i dodatkowymi. Punktów tych jest osiem. W praktyce wybiera się jeden punkt leżący na górnych kończynach i jeden punkt leżący na dolnych kończynach. Tab. 19. Punkty kardynalne meridiany meridiany główne punkt wskazania dodatkowe kard. gł. regulator tylny m. jelita cienkiego JC3 kark, ramię, plecy m. ruchowy yang m. pęcherza moczowego PM62 gł. regulator przedni m. płuc P7 gardło, płuca, m. ruchowy yin m. nerki N6 klatka piersiowa m. regulator yin m. osierdzia O6 klatka piersiowa, m. kanał życia m. śledziony i trzustki ŚL4 serce i żołądek m. regulator yang m. potrójnego ogrzewacza PO5 region za małżowiną m. opasujący m. woreczka żółciowego WZ41 uszną, policzek r t v Dobór punktów Jarosław Kuchta 111 Wybór punktów związanych z unerwieniem W chorobach neurologicznych często dobiera się punkty leżące w pobliżu nerwów. Dotyczy to takich przypadków, jak zapalenie nerwu trójdzielnego, nerwu twarzowego, rwa kulszowa, kurcze mięśni podudzia. Tab. 22. Przykłady wyboru punktów związanych z unerwieniem Nerw I gałązka PM2, EX9 trójdzielny II gałązka Ż2 III gałązka GRP24, EX 18 nerw twarzowy Z2, Z7, Z4, Z6, GRP24, JC18, PO23, JG19, PM2 nerw kulszowy PM25, PM31, PM36, PM40, PM57, PM58, PM60, WZ30, i* . \ WZ34, EX75 kurcze mięśni poć ludzia PM39, PM57, WŻ36, WŻ38 PM25 a) nerw trójdzielny b) nerw twarzowy Rys. 34. Dobór punktów związanych z unerwieniem \. WŹ39 c) nerw kulszowy i inne nerwy kończyny dolnej (z tyłu) r / Dobór punktów Jarosław Kuchta 113 Stymulacja receptorowa Oprócz stymulacji punktów akupunktury rozmieszczonych na całym ciele stosuje się. również stymulacją określonych rejonów ciała, np.: małżowiny usznej, podeszwy stopy. Tu zasada działania elektrostymulacji jest inna. Na małżowinie usznej i na podeszwie stopy nie ma meridianów, zaś specyficzne punkty odpowiadają z reguły określonym narządom lub częściom ciała. Na tej podstawie powstały liczne teorie receptorowe. Receptory, podobnie jak "zwykłe" punkty akupunktury, przy chorobie jakiegoś organu stają się bardziej wrażliwe, zwiększa się ich przewodność elektryczna, czasem zmieniają barwę. Jeśli w danym rejonie znane są również "zwykłe" punkty akupunktury, to ich znaczenie terapeutyczne pokrywa się ze znaczeniem terapeutycznym receptorów. Trzeba zaznaczyć, że receptory znajdują się również na powierzchni głowy, na powierzchni gałki ocznej (zastosowanie diagnostyczne). W niniejszym rozdziale opisane zostaną receptory na małżowinie usznej. Elektropunktura ucha Receptory na małżowinie usznej były znane już w starożytnych Chinach. Jednak wiedza ta została zapomniana przez wieki. Dopiero w XX wieku powrócono do stymulacji punktów ucha. Wielki wkład w tej dziedzinie wniósł francuski lekarz dr Nogier. W Chinach znanych jest ponad 200 punktów receptorowych leżących na małżowinie usznej. Nie wszystkie są podawane w popularnej literaturze. Najczęściej podaje się jedynie najbardziej popularne punkty. Małżowina uszna jest tworem o skomplikowanej anatomii. Wyróżniamy na niej takie rejony jak: • płatek • obrąbek • guzek Darwina • odnoga obrąbka • skrawek • przeciwskrawek • grobelka • czółenka • dół trójkątny ji • wcięcie przednie • wcięcie międzyskrawkowe • jama muszli t* • łódka muszli • zewnętrzny przewód słuchowy U każdej osoby indywidualny górna odnoga grobelki dół trójkątny dolna odnoga grobelki łódka muszli odnoga obrąbka -\ wcięcie przednie zewnętrzny przewód — słuchowy skrawek — wcięcie międzyskrawkowe płatek guzek Darwina jama muszli przeciwskrawek /?«?. 36. Anatomia małżowiny usznej kształt małżowiny może odbiegać od wzorcowego. Elektropunktura ucha Jarosław Kuchta 115 Dobór punktów na uchu Stosuje się następujące zasady: 1. Dobór punktów zgodnie z odwzorowaniem receptora, np. receptory żołądka i dwunastnicy przy chorobie wrzodowej. 2. Dobór punktów związanych zgodnie z tradycyjnym znaczeniem narządów wg chińskiej medycyny (p. Tab. 6) 3. Dobór punktów zgodnie z fizjologicznymi związkami wg współczesnej medycyny, np. receptor wydzielania wewnętrznego w chorobach kobiecych. 4. Dobór punktów zgodnie z ich doświadczalnie ustalonym znaczeniem. Opis receptorów ucha Zastosowanie punktów podane jest tylko wtedy, gdy nie wynika wprost z nazwy punktu. Numery w nawiasach odnoszą się do pracy [2]. Punkty szczególne 1. (82) Przepona (Punkt O) - punkt ten ma szczególne znaczenie przy uwrażliwianiu i odblokowywaniu pozostałych punktów. Jeśli stymulacja właściwie dobranych punktów nie daje rezultatów, to trzeba stymulować punkt O. 2. (55) Shen-men - uspokajający, przeciwbólowy, przeciwalergiczny, nadciśnienie, suchy kaszel, astma alergiczna 3. (104) Potrójny ogrzewacz - zapalenie wątroby, zapalenie oskrzeli, skąpomocz, obrzęki, choroby narządów jamy brzusznej 4. (78) Wierzchołek ucha - przeciwbólowy, gorączka, stany zapalne, nadciśnienie, śpiączka wątrobowa 5. (12) Wierzchołek skrawka - przeciwbólowy, gorączka, stany zapalne, nadciśnienie Rys. 38. Punkty szczególne ••A, Elektropunktura ucha Jarosław Kuchta 117 Receptory głowy 33. Policzek - porażenie nerwu twarzowego, kurcze mięśni twarzy, neuralgia nerwu trójdzielnego, świnka 34. (33) Czoło - zaburzenia umysłowe, bóle okolicy czołowej, katar, zapalenie zatok 35. (35) Skroń - ból głowy, migrena, zawroty głowy, śpiączka 36. (36) Wierzchołek czaszki - bóle wierzchołkowe, zawroty głowy 37. (29) Potylica - choroby systemu neuro-psychicznego, choroby skóry, przeciwbólowy i przeciwzapalny, wstrząs, choroby układu ruchu Receptory serca i układu krążenia 38. (100) Serce - zawał, wstrząs, nadciśnienie, zaburzenia umysłowe 39. (21) Serce l - tachycardia, arytmia i inne choroby serca 40. (l05) Nadciśnienie l 41. (l9) Nadciśnienie 2 42. (59) Nadciśnienie 3 - także bóle głowy pochodzenia naczynioruchowego Receptory jamy brzusznej 43. Podżebrze - ból w dole klatki piersiowej, kamienie żółciowe 44. (110) Nadbrzusze l - bóle w górnej cz. brzucha 45. Nadbrzusze 2 - bóle w górnej cz. brzucha 46. Brzuch - bóle w środkowej i dolnej części brzucha 47. (109) Podbrzusze l - bóle w dolnej cz. brzucha 48. Podbrzusze 2 - bóle w dolnej cz. brzucha 49. Opadnięcie wnętrzności Receptory narządów przewodu trawiennego 50. (85) Przełyk - utrudnione przełykanie, histeryczna dysfagia 51. (86) Odźwiernik - skurczTMtźwiernika, utrudnione przełykanie, odbijanie się, wymioty 52. (87) Żołądek \ 53. (88) Dwunastnica ^» 54. (89) Jelito cienkie 55. (90) Wyrostek robaczkowy f 56. (91) Jelito grube * l 57. (81) Odbytnica - również hemoroidy '» 58. (l 19) Odbyt - również hemoroidy 59. (l20) Hemoroidy Rys. 41. Receptory głowy i układu krążenia Rys. 42. Receptory jamy brzusznej i przewodu trawiennego Elektropunktura ucha Jarosław Kuchta 119 71. (92) Pęcherz moczowy - zapalenie pęcherza, częstomocz, skąpomocz, moczenie nocne, bóle karku lub lędźwi, choroby gorączkowe 72. Prostata - zapalenie prostaty, infekcja dróg moczowych, krwiomocz, bolesne oddawanie moczu, zmazy nocne i przedwczesny wytrysk nasienia 73. (80) Cewka moczowa - zapalenie cewki, nie trzymanie moczu 74. Moczenie nocne 75. Zapalenie nerek 76. (32) Jądra - niesprawność seksualna, zapalenie jąder, wypryski moszny 77. (23) Jajniki - zaburzenia miesiączkowania, bolesne miesiączkowanie, bezpłodność, oziębłość 78. (58) Macica - ginekologia i położnictwo, niesprawność seksualna u mężczyzn 79. (58) Przydatki - zapalenie przydatków, bolesne miesiączkowanie 80. (79) Narządy płciowe zewnętrzne - zaburzenia seksualne, zapalenie jąder, zapalenie moszny, zapalenie pęcherza moczowego, bóle lędźwiowe, rwa kulszowa (56) Miednica - zapalenie miednicy, bolesne 81 miesiączkowanie Rys. 44. Receptory układu moczowo-płciowego Receptory jamy ustnej 82. (84) Jama ustna - owrzodzenia jamy ustnej, szczękościsk 83. (4) Język - zapalenie języka, niemota 84. (6) Dziąsła (szczęka dolna) - ból zębów, swędzenie dziąseł, szczękościsk, owrzodzenia jamy ustnej, swędzenie węzłów limfatycznych żuchwy, punkt znieczulający przy rwaniu zębów 85. (5) Dziąsła (szczęka górna) - jw. 86. (30) Ślinianki - zapalenie ślinianek, uśmierzanie swędzenia przy różnych chorobach skóry 87. (26) Ból zębów 88. (1) Zęby l - ból zębów, punkt znieczulający przy rwaniu zębów -Ł „^ 89. (7) Zęby 2-jw. J Receptory nosa, migdałków, gardła, krtani l uszu 90. (16) Nos wewnętrzny - katar, krwafwienifjz nosa 91. (14)Nos zewnętrzny - trądzik różo waty n 92. (73) Migdałki l - zapalenie migdałków, zapalenie gardła i krtani Rys. 45. Receptory jamy ustnej Elektropunktura ucha Jarosław Kuchta szczęki górnej 119. III g. nerwu trójdzielnego - nerwoból i choroby szczęki dolnej 120. Nerw twarzowy - porażenie mięśni twarzy, w tym mięśni gałki ocznej 121. (83) Splot słoneczny - choroby układu krążenia, organów płciowych, klatki piersiowej bóle międzyżebrowe, niestrawność, anemia, zapalenie wątroby i wiele innych 122. (52) Nerw kulszowy - rwa kulszowa 123. (51) Układ współczulny - bóle i skurcze brzucha, wrzody żołądka i dwunastnicy. Główny punkt przeciwbólowy i przeciwskurczowy. 124. (121) Mniejszy nerw potyliczny - bóle i zawroty głowy, nerwoból nerwu trójdzielnego, tiki mięśni mimicznych, choroba morska, padaczka, nerwice wegetatywne 4..t Receptory wewnętrznego wydzielania 125. (22) Wydzielanie wewnętrzne - regulacja wydzielania wewnętrznego, przemiany materii, przeciw- alergiczny i przeciwreumatyczny. Używany w położnictwie i ginekologii, w chorobach układu moczowo-płciowego, układu trawiennego, malarii, chorobach krwi i chorobach skóry 126. Hormony - przeciwzapalny, przeciwalergiczny, przeciwwstrząsowy i przeciwreumatyczny 127. Przysadka - regulacja funkcji przysadki, w tym funkcji wzrostu. Przeciwwstrząsowy. Przyspiesza obkurczanie macicy po porodzie. 128. (45) Tarczyca - regulacja funkcji tarczycy. Również podniesienie ciśnienia krwi po wstrząsie. 129. (13) Nadnercza - reguluje wydzielanie adrenaliny, ciśnienie krwi. Przeciwalergiczny , przeciwwstrząsowy i przeciwreumatyczny. Powstrzymuje krwawienie z naczyń włosowatych. Stosowany w chorobach układu oddechowego i w chorobach skóry. Rys. 48. Receptory wewnątrz) wydzielania Elektropunktura Jarosław Kuchta 123 Autopunkter Ponieważ kilka osób prosiło o powtórzenie w tej książce instrukcji korzystania z Autopunktera, więc przychylam się do tej prośby i zamieszczam rozdział o użytkowaniu Autopunktera. Sposób użytkowania Autopunktera Sposób trzymania AUTOPUNKTER® Plus Test ma obudowę ergonomiczną -dopasowaną do kształtu dłoni. Optymalny sposób trzymania pokazuje rysunek 4. Przy takim uchwycie kciuk pokręca regulatorem poziomu, a palec wskazujący dotyka elektrody biernej w celu zamknięcia obwodu elektrycznego. Przez cały czas trwania zabiegu obwód elektryczny musi być zamknięty. Najlepiej cały czas dotykać palcem wskazującym elektrody biernej. W przypadku, kciuk pokręca regulatorem poziomu palec wskazujący doty elektrody biernej Rys. 50. Sposób trzymania gdy palec ten za silnie odczuwa impulsy prądowe, można dotykać elektrody biernej nie opuszką palca, a segmentem środkowym - pomiędzy pierwszym i drugim stawem palca wskazującego. Włączenie i regulacja Na pokrętle regulatora namalowane są kreski określające jego pozycję. Pierwsza - czerwona kreska oznacza położenie "wyłączony". Następne - białe kreski - pojedyncza, podwójna i potrójna oznaczają orientacyjnie trzy poziomy włączenia (od najniższego do najwyższego). Włączenie ^przyrządu następuje przez lekkie przekręcenie regulatora poziomu w kierunku lampek - sygnalizatorów optycznych. Włączenie urządzenia jest sygnalizowane za pomocą żółtego sygnalizatora pulsującego. Dalsze pokręcenie regulatora w kierunku lampek powoduje zwiększenie poziomu szukania lub 0123 Rys. 51. Oznakowanie regulatora Sposób użytkowania Autopunktera Jarosław Kuchta 125 odpowiedniej stymulacji to należy przemyć powierzchnię skóry w okolicy stymulowanej ciepłą wodą z mydłem i dobrze wysuszyć. Ustawienie poziomu stymulacji Po znalezieniu punktu przyrząd automatycznie przechodzi z poszukiwania punktu do jego stymulacji. Wówczas tym samym regulatorem ustawia się poziom stymulacji. Wrażenie stymulacji (mrowienie, szczypanie) powinno być wyraźne i możliwie jak największe. Nie powinno jednak powodować uczucia bólu. Jeśli we wskazanym przez detektor punkcie nie odczuwa się wrażenia stymulacji pomimo ustawionego regulatora na najwyższy poziom, to trzeba jeszcze raz poszukać punktu w tej okolicy z większą dokładnością. Jeżeli ponownie nie odczuwa się wrażenia stymulacji, to trzeba odczekać kilkadziesiąt sekund (do jednej minuty) trzymając elektrodę igłową w tym miejscu. Czasami, w przypadku szczególnie zablokowanych punktów, efekt drażnienia jest wyczuwalny dopiero po dłuższym czasie. Po stymulacji jednego punktu i przejściu do następnego należy regulator poziomu skręcić na minimum i szukać nowy punkt od najniższego poziomu szukania. Czas stymulacji Przy właściwym wyborze punktu już po ok. l minucie może być odczuwalny efekt zabiegu. Zalecane czasy stymulacji jednego punktu są następujące: • stany początkowe - 2 min. • stany ostre - od 2 do 5 min. • stany przewlekłe - 2 do 15 min. Przy większej liczbie stymulowanych punktów czas stymulacji każdego punktu jest krótszy, przy mniejszej - dłuższy. Zabiegi można wykonywać raz lub dwa razy dziennie przez czas nie dłuższy niż 2 tygodnie. Potem należy zrobić przerwę l tygodnia. Przerwa nie może być dłuższa niż dwa tygodnie, po tym czasie należy wznowić kurację. W przypadkach stanów chorobowych trwających latami kuracja może trwać kilka miesięcy, jednak cierpliwość z reguły zostaje wynagrodzona. W przypadkach stanów bólowych zabieg kontynuuje się do trwałego usunięcia bólu. • Zastosowanie elektrody pomocniczej Elektroda czynna - płaska jest bezpośrednio połączona z elektrodą czynną - igłową i ten sam impuls prądowy przychodzi na obie elektrody. Jednak elektroda płaska ma większą powierzchnię styku z ciałem i dlatego prąd stymulacji rozkłada się na większą powierzchnię. Dzięki temu elektrodę płaską można przykładać do ciała: • w miejscach szczególnie wrażliwyph np.Jia skroni • w miejscach trudniej dostępnych (np. na barku, na karku, na plecach) • przy masażu mięśni • przy terapii u dzieci Sposób użytkowania Autopunktera Część II Wskazania Jarosław Kuchta Wprowadzenie do części II...............................................................127 LBóle głowy ...................................................................................129 Bóle głowy o znanej lokalizacji................................................................129 Ból głowy w okolicy czołowej................................................................................ 129 Ból głowy w okolicy potylicznej ............................................................................ 129 Ból głowy w okolicy skroniowej ...............................„.................!.'.............,........... 130 Ból głowy w okolicy wierzchołkowej.........................."......................,..................., 130 Ból głowy w okolicy nadoczodołowej..................................................................... 130 Połowiczy ból głowy............................................................................................... 130 Bóle głowy o znanej etiologii.................................................................... 130 Nerwobóle głowy.................................................................................................... 130 Ból głowy wywołany zaburzeniami naczyniowymi................................................ 130 Ból głowy wywołany zmianami pogody ............................................................... 130 Ból głowy wywołany zaburzeniami wątroby .......................................................... 130 Ból głowy wywołany czynnikami hormonalnymi.............;.,.....,....;........................ 130 Ból głowy wywołany stanami depresyjnymi........................................................... 130 Ból głowy wywołany zmianami w kręgach szyjnych.............................................. 131 Ból głowy związany z nadciśnieniem...................................................................... 131 Ból głowy związany z chorobami układu oddechowego......................................... 131 Ból głowy związany z chorobami układu pokarmowego........................................ 131 Ból głowy związany z chorobami oczu................................................................... 131 2.Bóle karku i pleców........................................................................132 Bóle w obrębie całego kręgosłupa............................................................ 132 Bóle kręgosłupowe.................................................................................................. 132 Sztywność pleców................................................................................................... 132 Ostra dyskopatia...................................................................................................... 132 Bóle karku .............................................................................................132 Bolesne napięcie mięśni potylicznych ................................................................... 132 Bolesne napięcie mięśni karku .............................................................................. 132 Ból karku ................................................................................................................ 132 Sztywność karku...................................................................................................... 133 Nadwerężenie mięśni karku.................................................................................... 133 Zespół kręgów szyjnych.......................................................................................... 133 Kjęczkarku.......-.^............................................,..................................................... 133 Bóle pleców w odcinku piersiowym......................................................... 133 Ból w okolicy łopatiti............................................................................................... 133 Artretyzmłopatki.A"—••——.••••••••—••••••——•—..•.•»...•.—••—••—.............................. 133 v Bolesne napięcie mięśni kręgosłupa piersiowego.................................................... 133 Ból grzbietu ...............................y........................................................................... 133 Nadwerężenie mięśni grzbietu../............................................................................ 134 Zespół kręgów piersiowych........'...................................„........................................ 134 Ból okolicy grzbietowo-lędźwiowej........................................................................ 134 Spis treści Jarosław Kuchta III Artretyzm palców dłoni........................................................................................... 139 Zmiany kostno-stawowe palców dłoni.................................................................... 139 Dolegliwości stawów kończyn dolnych.................................................... 140 Bóle stawu biodrowego i otaczających tkanek miękkich........................................ 140 Ból stawu biodrowego............................................................................................. 140 Zapalenie stawu biodrowego................................................................................... 140 Stan pourazowy stawu biodrowego......................................................................... 140 Bóle stawu kolanowego i otaczających tkanek miękkich.............. *.............«......... 140 Obrzęk kolana..........................................................................................................140 Ból stawu kolanowego............................................................................................. 140 Zapalenie stawu kolanowego................................................................................... 140 Stan pourazowy stawu kolanowego......................................................................... 140 Ostre zapalenie stawu kolanowego.......................................................................... 140 Zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego........................................................... 141 Bóle stawu skokowego i otaczających tkanek miękkich .........................................141 Bolesne obrzmienie okolicy kostki.......................................................................... 141 Ból stawu skokowego.............................................................................................. 141 Zapalenie stawu skokowego.................................................................................... 141 Stan pourazowy stawu skokowego.......................................................................... 141 Bóle stopy........................................................———......————......——.——........... 141 Bolesne obrzmienie grzbietu stopy.......................................................................... 141 Ból stopy................................................................................................................ 141 Ból śródstopia.......................................................................................................... 141 Ból grzbietu stopy....................................................................................................142 Ból piąty ..................................................................................................................142 Ból podeszwy stopy............................................................,,.,...............^.,..........„.. 142 Ból palców stopy..................................................................................................... 142 Zapalenie stawów palców stopy ..........................................................'„„..r............. 142 Artretyzm palców stopy........................................................................................... 142 Bóleokostnej .............................................................................................142 Ból w okolicy kości piszczelowej............................................................................ 142 Bóle kończyn górnych i dolnych..............................................................142 Bóle kończyn górnych................................................................................................. 142 Nerwoból splotu barkowego.................................................................................... 142 Ból ramienia............................................................................................................. 142 Nerwoból nerwu łokciowego.........*........................................................................ 143 Ból przedramienia................................................................................................... 143 Bóle kończyn dolnych..............„........................................................_„...................... 143 Bóle grzbietowo-bocznych partii kończyn dolnych................................................ 143 Rwakulszowa.......................................................................................................... 143 Ból w okolicy pośladkowej .................................................................................... 143 Ból uda.......................................................................................................™........... 143 Ból podudzia............................................................................................................144 Bóle i kurcze mięśniowe.;*......,/................................................................ 144 Bóle mięśniowe ....................................................................................................... 144 Ból i kurcz mięśnia prostego brzucha...................™......:.......................................... 144 Spis treści Jarosław Kuchta Zaburzenia czuciowe kończyn górnych .................................................................... 149 Drętwienie ramienia i ręki....................................................................................... 149 Drętwienie łokcia i ramienia...................................._....................................... 149 Zaburzenia czuciowe palców u rąk.......................................................................... 149 Zaburzenia czuciowe kończyn dolnych .....................................................................150 Uczucie palenia w stopach....................................................................................... 150 Brak czucia w palcach u nóg................................................................................... 150 Osłabienie i zaniki mięśni.........................................................................150 Osłabienie mięśni podudzia..................................................................................... 150 Osłabienie mięśni stopy........................................................................................... 150 Zanik mięśni języka................................................................................................. 150 Zanik mięśni kończyn górnych........................................................................... 150 Zanik mięśni kończyn dolnych................................................................................ 150 Zanik mięśni stopy..................._................_....................................................... 150 Choroby nerwów głowy i szyi ..................................................................150 Nerwoból nerwu trójdzielnego................................................................................ 150 Porażenie nerwu twarzowego....................................................4.......................... 151 Kurcze mięśni twarzy ............................................................................................ 151 Porażenie mięśni gardła........................................................................................... 151 Tiki...............................................................................................u_.......................... 151 Tiki powiek............................................................................................................ 151 Tiki w obrębie twarzy............................................................................................. 151 Tiki okolicy szyjno-karkowej.................................................................................. 151 Zaburzenia układu wegetatywnego .........................................................151 Uporczywa czkawka................................................................................................ 151 Porażenie przepony.................................................................................................. 151 Inne choroby neurologiczne.....................................................................152 Bóle fantomowe....................................................................................................... 152 Nerwoból międzyżebrowy....................................................................................... 152 Porażenie mięśni brzucha........................................................................................ 152 Stwardnienie słupów bocznych rdzenia..............................................'..................... 152 5.Choroby układu pokarmowego..................................................... 153 Leczenie objawowe....................................................................................153 Bóle brzucha................................................................................................................ 153 Ból w nadbrzuszu ....................................................................................................153 Ból żołądka............................................................................................................. 153 Ból w okolicy pępka................................................................................................ 153 Ból w dole brzucha......................................^........................................................ 153 Kolka żołądkowa .^......................................,.....,........,.,..............................,...........153 Kolka jelitowa.....:^................................................................................................. 154 v Wzdęcia brzucha...................................................................................................... 154 Krew w stolcu...............„......... PM22.................Atlas: 9 Ż39.................... Atlas: 20,21 PM26................. Atlas: 9 Wrzodziejące zapalenie jelita grubego Ż36....................Atlas: 20,21 JG4.................... Atlas: 12,15 5. Choroby układu pokarmowego Jarosław Kuchta 159 EX94.................. Atlas: 14 Obrzmienie okolicy pępka u niemowląt Ż36..................... Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 EX70.................. Atlas: 9 Kurcze w wieku dziecięcym Ż36.....................Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 O8.......................Atlas: 13,14 Dyspepsja u dzieci Ż36.....................Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 JG5.....................Atlas: 12,15 Biegunka u dzieci Ż36.....................Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 Zaburzenia łaknienia u dzieci Ż36... ............... ..Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 JG5 .................... Atlas: 12,15 Wypadnięcie odbytnicy u dzieci Ż36 ................... .Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 GRT6................. Atlas: 8,9 Czerwonka u dzieci Ź36 ................... .Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 Zespół niedożywienia u dzieci Ż36 .................... Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 Choroby wątroby i dróg żółciowych Leczenie objawowe Ból w boku klatki piersiowej i okolicy podżebrza JG4.....................Atlas: 12,15 WŻ34.................Atlas: 21 WŻ41..................Atlas: 21 WŻ40.................Atlas: 21 W14....................Atlas: 6 WŻ39.................Atlas: 21 WŻ43.................Atlas: 21 WŻ25 .................Atlas: 6,7 Ból w okolicy wątroby JG4..................... Atlas: 12,15 W3......................Atlas: 20,21,24 PM18..................Atlas: 8 PM19..................Atlas: 8,9 WŻ40.................Atlas: 214 W13....................Atlas: 6 W14....................Atlas: 6 WŻ24...... ......... ..Atlas: 6,7 WŻ25................. Atlas: 6,7 WŻ38................. Atlas: 21 Kolka wątrobowa ŚL4 .................... Atlas: 20,23,24 ŚL3 .................... Atlas: 20,23,24 W13. ............... ...Atlas: 6 Ból pęcherzyka żółciowego JG4 .................... Atlas: 12,15 Kolka żółciowa GRP12 ............... Atlas: 6 EX152................ Atlas: 21 W3 ..................... Atlas: 20,21,24 WŻ14................. Atlas: 1,2,4 GRP13. ............. .Atlas: 6 5. Choroby układu pokarmowego Jarosław Kuchta 161 Choroby trzustki Pobudzenie czynności trzustki ŚL6.....................Atlas: 20,23 O6.......................Atlas: 13,14 ŚL4.....................Atlas: 20,23,24 PM20..................Atlas: 8,9 Zapalenie trzustki ŚL6.....................Atlas: 20,23 PM20..................Atlas: 8,9 PM21..................Atlas: 9 GRP12...............Atlas:6 Ż21 .................... Atlas: 6 NP51..................Atlas:8 Cukrzyca PM28................. Atlas: 9 N2...................... Atlas: 20,23 EX62.............f.... Atlas: 8 EX158................ Atlas: 16,17 5. Choroby układu pokarmowego Jarosław Kuchta 163 Obfite krwawienia miesiączkowe ŚL6...............'......Atlas: 20,23 JG4..................... Atlas: 12,15 Wl......................Atlas: 20,21,24 EX75..................Atlas: 9 ŚL1 .....................Atlas: 20,23,24 EX49..................Atlas: 6 GRP3..................Atlas: 6,16 GRT4 .................Atlas* 9 W3......................Atlas: 20,21,24 ŚL4.....................Atlas: 20,23,24 GRP6..................Atlas: 6 GRP5..................Atlas: 6,16 Bolesne, obfite miesiączki ŚL6.....................Atlas: 20,23 JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 GRP4..................Atlas: 6 EX75..................Atlas: 9 ŚL4.....................Atlas: 20,23,24 GRP3.....,...„.......Atlas: 6,16 PM23..................Atlas: 9 EX49.................. Atlas: 6 ŚL8.....................Atlas: 20,23 EX74..................Atlas: 9 W2......................Atlas: 20,21,24 GRP6. ................ Atlas: 6 GRP4. ................ Atlas: 6 Wl ..................... Atlas: 20,21,24 ŚL8 .................... Atlas: 20,23 N8... ................... Atlas: 23 GRP5 ................. Atlas: 6,16 Zespół napięcia przedmiesiączkowego JG4 .................... Atlas: 12,15 ŚL6 .................... Atlas: 20,23 GRP4 ................. Atlas: 6 GRP3 ................. Atlas: 6, 1 6 GRP6 ................. Atlas: 6 ŚL10 .................. Atlas: 16,19,23 ŚL8 .................... Atlas: 20,23 Poporodowe zaburzenia miesiączkowania EX46..............„..Atlas:6 EX74..............„..Atlas:9 Stany zapalne Zapalenie sromu EX75..................Atlas: 9 GRP3..................Atlas: 6,16 EX49.................. Atlas: 6 EX74..................Atlas: 9 Ból sromu JG4.....................Atlas: 12,15 EX75..................Atlas: 9 EX49.................. Atlas: 6 EX74.................. Atlas: 9 W8..................4...Atlas: 19,23 Świąd sromu ^ EX75 ..................Atlas: 9 EX49..................Atlas: 6 GRP3..................Atlas: 6,16 W8......................Atlas: 19,23' GRP1................. Atlas: GRT1.................Atlas: N6...................... Atlas: N2...................... Atlas: S8....................... Atlas: GRP7................. Atlas: Zapalenie pochwy ŚL6....................Atlas: EX75.................. Atlas: EX49.................. Atlas: "GRP3.................Atlas: EX74.................. Atlas: GRP1................. Atlas: Nil....................Atlas: PM65.................Atlas: PM64................. Atlas: W8.....................Atlas: GRP2................. Atlas: 6 9,18 20,23 20,23 13,14 6 20,23 9 6 6,16 9 6 6 21,22,24 21,22,24 19,23 6,16 ó.Zastosowania w ginekologii i położnictwie Jarosław Kuchta 165 Zaburzenia wieku przekwitania Uderzenie gorąca EX75..................Atlas: 9 GRT26 ...............Atlas: l PM40.................. Atlas: 18,22 S5.......................Atlas: 13,14 EX49..................Atlas: 6 GRT14............... Atlas: 3,8 O9 ...................... Atlas: 13,14 S9....................... Atlas: 15 EX74..................Attes:9 Zastosowania w położnictwie Trudny poród ŚL6..................... Atlas: 20,23 ŚL4.....................Atlas: 20,23,24 PM67..................Atlas: 21,22,24 EX139 ................ Atlas: 22 EX135 ................ Atlas: 24 EX72 ............... ...Atlas: 9 Gorączka połogowa EX30 .................. Atlas: 3,8 EX162 ........... .....Atlas: 19,23 EX164 ................ Atlas: 19,23 EX161 ................ Atlas: 19,23 Poporodowe skurcze macicy GRP7..................Atlas: 6 N14..................... Atlas: 6 Zapalenie sutka Ż36..................... Atlas: 20,21 Krwawienia maciczne ŚL6.....................Atlas: 20,23 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 EX75.................. Atlas: 9 W3...................... Atlas: 20,21,24 EX49.................. Atlas: 6 Wypadanie macicy v, EX75.................. Atlas: 9 EX49.................. Atlas: 6 W3 ..................... Atlas: 20,21,24 GRP17.. ........... ..Atlas: 5 WŻ41................. Atlas: 21 JC1..................... Atlas: 13,15 Ż34 .................. ..Atlas: 16,17 O4 ...................... Atlas: 13,14 Ol .................... ..Atlas: 5,7 WŻ21..... ............ Atlas: lb,3,8 Ż18 ................. ...Atlas: 5 JG8 .................... Atlas: 11,12,15 N24 :................. ..Atlas: 5 Niedostateczna laktacja W241. ................ Atlas: 21 JC1..................... Atlas: 13,15 Ż18 .................... Atlas: 5 ŚL18..... ........ .....Atlas: 5,7 Sl....................... Atlas: 7,12 Zatrzymanie wydzielania mleka WŻ41.. ............. ..Atlas: 21 Inne Wl ..................... Atlas: 20,21,24 GRT20.. ............. Atlas: 3,4 ^GRPl ................. Atlas: 6 N6 ..................... .Atlas: 20,23 W8 ................ .....Atlas: 19,23 Ż29 .................... Atlas: 6 N5...................... Atlas: 23 W12 ................ ...Atlas: 16 6. Zastosowania w ginekologii i położnictwie Jarosław Kuchta 167 7.Choroby układu moczowo-płciowego Podobnie jak w przypadku chorób układu pokarmowego, tak i w przypadku chorób układu moczowo- płciowego należy akupunkturą stosować pomocniczo: w przypadkach ostrych -zanim nadejdzie fachowa pomoc, w przypadkach przewlekłych - jeśli nastąpi "przyzwyczajenie" organizmu do lekarstw. Uwaga ta nie dotyczy moczenia nocnego, w którym to przypadku z reguły zawodzi leczenie farmakologiczne, a zabiegi elektroakupunktury przynoszą nadzwyczajne efekty. Leczenie objawowe Ból w dole brzucha wywołany schorzeniami układu moczowego JG4..................... Atlas: 12,15 Ż30... .................. Atlas: 6,16 W9....... ............... Atlas: 16,19,23 WŻ29 ................. Atlas: 7,17 Ż27... .................. Atlas: 6 EX150 ................ Atlas: 20,23 Ból narządów płciowych zewnętrznych JG4..................... Atlas: 12,15 GRT26 ...............Atlas: l ŚL9. .................. ..Atlas: 19,20,23 GRP1. ................ Atlas: 6 NI L. ................... Atlas: 6 Obrzęki ogólne Ż22 ..................... Atlas: 6 Ź43 .....................Atlas: 20,21,24 GRP11.. .............. Atlas: 6 Obrzęk! kończyn dolnych ŚL9....................Atlas: 19,20,23 PM20.................Atlas: 8,9 PM22................. Atlas: 9 PM58................. Atlas: 21,22 GRP3.................Atlas: 6,16 GRP6.................Atlas: 6 GRP8................. Atlas: 6 GRP5................. Atlas: 6,16 GRP9................. Atlas: 6 JG6....................Atlas: 12,15 PM52.................Atlas: 9 WŻ31.................Atlas: 21 Obrzęki pochodzenia nerkowego Ż30.................... Atlas: 6,16 ŚL9.................... Atlas: 19,20,23 N7......................Atlas: 23 JG6....................Atlas: 12,15 PM28................. Atlas: 9 EX87.................. Atlas: 14 *•*. Choroby dróg moczowych Zapalenie dróg moczowych Ż36...... ............. ..Atlas: 20,21 GRP3................. Atlas: 6,16 N7......................Atlas: 23 GRP2.................Atlas: 6,16 GRP4.................. Atlas: 6 JG11... .............. ..Atlas: 1 1,12,15 7. Choroby układu moczowo-płciowego Jarosław Kuchta 169 GRP3..................Atlas: 6,16 GRP1..................Atlas: 6 W8......................Atlas: 19,23 W2..................... Atlas: 20,21,24 GRP7.................Atlas: 6 Zaburzenia oddawania moczu W5.............,........Atlas: 20,23 PM28..................Atlas: 9 W8...................... Atlas: 19,23 W9......................Atlas: 16,19,23 PM32.................. Atlas: 9 ŚL11.................. .Atlas: 16,19 Ż28.. ................... Atlas: 6 PM33... ............. ..Atlas: 9 PM34..... ............ .Atlas: 9 Moczenie bezwiedne ŚL6..................... Atlas: 20,23 PM22. ................. Atlas: 9 GRP3............ ...... Atlas: 6,16 ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 Wl. .................. ...Atlas: 20,21,24 GRT4 .................Atlas: 9 N3....................... Atlas: 23 GRP4..................Atlas: 6 GRP6..................Atlas: 6 PM40... .............. .Atlas: 18,22 Moczenie nocne Ż36.............. ....... Atlas: 20,21 ŚL6......,....,.........Atlas: 20,23 GRP6........,.........Atlas: 6 PM23..................Atlas: 9 NI. ...................... Atlas: 24 GRP3 ................. Atlas: 6,16 GRT20 ...............Atlas: 3,4 GRP4..................Atlas: 6 Wl...................... Atlas: 20,21,24 ŚL9..................... Atlas: 19,20,23 Częstomocz ** ŚL6.....................Atlas: 20,23 GRP3..................Atlas: 6,16 NI...................... Atlas: GRP4................. Atlas: Ż30.................... Atlas: GRP6.................Atlas: N3......................Atlas: PM23.................Atlas: N5......................Atlas: PM31................. Atlas: PM52................. Atlas: GRP5................. Atlas: Skąpomocz ŚL6....................Atlas: GRP4................. Atlas: Ż3Q.................... Atlas: GRP6................. Atlas: NI...................... Atlas: ŚL9....................Atlas: GRP3................. Atlas: N3...................... Atlas: PM23................. Atlas: PM31................. Atlas: N5......................Atlas: PM52.................Atlas: 24 6 6,16 6 23 9 23 9 9 6,16 20,23 6 6,16 6 24 19,20,23 6,16 23 9 9 23 9 Bolesne i skąpe oddawanie moczu ŚL6 .................... Atlas: 20,23 GRP4 ...... ........ ...Atlas: 6 GRP6 ................ .Atlas: 6 Ż30 ................... Atlas: 6,16 NI ...................... Atlas: 24 PM23 ................. Atlas: 9 N3 ...................... Atlas: 23 GRP3 ............... ..Atlas: 6,16 GRP9 ................. Atlas: 6 N5 .................... ..Atlas: 23 PM52 ................. Atlas: 9 Zatrzymanie moczu ŚL6 .................. ..Atlas: 20,23 GRP4 ............... ..Atlas: 6 GRP6 ............... ..Atlas: 6 7. Choroby układu moczowo-płciowego Jarosław Kuchta 171 Przedwczesny wytrysk nasienia ŚL6.....................Atlas: 20,23 O6.......................Atlas: 13,14 ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 GRT4 .................Atlas: 9 GRP6..................Atlas: 6 EX45........'..........Atlas: 6 PM28.....,............Atlas: 9 W5......................Atlas: 20,23 W8......................Atlas: 19,23 ŚL8.....................Atlas: 20,23 Oziębłość płciowa (u kobiet) Ż36.....................Atlas: 20,21 ŚL6.....................Atlas: 20,23 O6.......................Atlas: 13,14 GRT4 .................Atlas: 9 GRP4......„..........Atlas: 6 GRP6..................Atlas: 6 S9. .................... „Atlas: 15 Z30 .................. ..Atlas: 6,16 N10.................... Atlas: 19,23 Nil. ................... Atlas: 6 Impotencja Ż36 .................... Atlas: 20,21 ŚL6 ................... .Atlas: 20,23 GRT4.. ............. „Atlas: 9 PM23 ................. Atlas: 9 GRP3 ............... „Atlas: 6,16 GRP6 .............. ...Atlas: 6 N3 ...................... Atlas: 23 S9....................... Atlas: 15 O6 ...................... Atlas: 13,14 Ż30 .................. „Atlas: 6,16 W8 .................... .Atlas: 19,23 Jarosław Kuchta 173 WŻ44.................Atlas: 21 Szum w uszach PO5 ....................Atlas: 12,15 WŻ2 ...................Atlas: 2,2a JC19..................Atlas: 2,2a WŻ41 .................Atlas: 21 PO3 ....................Atlas: 12,15 PM23..................Atlas: 9 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 JC3 .....................Atlas: 13,15 Ź7.......................Atlas: 1,2 GRT4 .................Atlas: 9 O9.......................Atlas: 13,14 GRT20 ...............Atlas: 3,4 Zawroty głowy od zaburzeń błędnika JC19...................Atlas: 2,2a GRT20 ...............Atlas: 3,4 WŻ34.................Atlas: 21 GRT21 ...............Atlas: 4 Ż40.....................Atlas: 20,21 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 WŻ12................. Atlas: lb,2,2a,3 WŻ44.................Atlas: 21 GRT24 ...............Atlas: 1,4 PM64..................Atlas: 21,22,24 PM62..................Atlas: 21,22,24 WŻ8...................Atlas: 2,2a Niedosłuch WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 WŻ2................... Atlas: 2,2a WŻ40.................Atlas: 21 WŻ41 .................Atlas: 21 PO5 ....................Atlas: 12,15 JC3..................... Atlas: PM23.................Atlas: N3......................Atlas: PO3.................... Atlas: PO4.................... Atlas: GRT20............... Atlas: WŻ43................. Atlas: Głuchota WŻ2..... JC19..... Ż7........ PO5...... ...........Atlas: ...........Atlas: ........... Atlas: ........... Atlas: WŻ20................. Atlas: JG1 .................... Atlas: JC3..................... Atlas: PO3.................... Atlas: GRT20............... Atlas: PO21.................. Atlas: PO17.................. Atlas: PO2.................... Atlas: Głuchoniemota 13,15 9 23 12,15 12,15 3,4 21 2,2a 2,2a 1,2 12,15 lb,2,2a,3,8 12,15 13,15 12,15 3,4 2,2a lb,2,2a,3,8 12,15 JG4 ................... .Atlas: 12,15 GRT15 ............... Atlas: 2a,3,8 WŹ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 PO3. .................. .Atlas: 12,15 GRT20............... Atlas: 3,4 JC3..................... Atlas: 13,15 NP13. ................. Atlas: 2a NP14.................. Atlas: 2a NP15.................. Atlas: 2a NP16.................. Atlas: 2a NP63. ............. ....Atlas: 13,15 Choroby nosa i zatok Przeziębienie GRT23..... .......... Atlas: 1,4 J?M6. ........ EX3 ................ ....Atlas: 1 Pkl2 ....... WZ20............. ....Atlas: lb,2,2a,3,8 GRT20 ........... ....Atlas: 3,4 Ostry nieżyt nosa (katar) GRT16 ........... ....Atlas: 2a,3 JG4 .......... ..........Atlas: 12,15 GRT21 ........... ....Atlas: 4 f EX3.......... ..........Atlas: 1 JG11............... ....Atlas: 11,12,1$' 4 GRT21 ..... ....... ...Atlas: 4 PM13.............. ....Atlas: 8 s WŻ20....... .......... Atlas: lb,2,2a,3 ,8 PO5 ................ ....Atlas: 12,15 JG11.. ...... .......... Atlas: 11,12,15 S.Laryngologia Jarosław Kuchta 175 Alergiczny nieżyt nosa (katar sienny) Ż36..................... Atlas: 20,21 JG4..................... Atlas: 12,15 GRT20 ...............Atlas: 3,4 JG11................... Atlas: 11,12,15 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 PM2....................Atlas: l,la GRT21 ...............Atlas: 4 EX3 ....................Atlas: l JG19..................Atlas: l JG20................... Atlas: l GRT23 ...............Atlas: 1,4 PM1....................Atlas: l,la Zanik węchu EX3 ....................Atlas: l GRT21 ...............Atlas: 4 WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 JG11.................. Atlas: 11,12,15 GRT20. .............. Atlas: 3,4 GRT23. .............. Atlas: 1,4 JG20 .............. ....Atlas: l NP42.................. Atlas: 3,8 EX16.................. Atlas: l Krwawienie z nosa JG4 ................... .Atlas: 12,15 Ż36 .................... Atlas: 20,21 JG19 ............. .....Atlas: l WŻ39................. Atlas: 21 Ż45 .................... Atlas: 20,21,24 JG11... .............. .Atlas: 11,12,15 GRT16............... Atlas: 2a,3 GRT20. .............. Atlas: 3,4 GRT21...... ......... Atlas: 4 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 W3 ..................... Atlas: 20,21,24 41 Choroby gardła i krtani Zapalenie gardła i krtani JG11................... Atlas: 11,12,15 WŻ44.................Atlas: 21 PO2 ...................Atlas: 12,15 JC17...................Atlas: Ib JG18...................Atlas: Ib JC16...................Atlas: Ib JG17...................Atlas: Ib Bolesne zapalenie gardła i krtani JG4.....................Atlas: 12,15 JG1 .....................Atlas: 12,15 JG11...................Atlas: 11,12,15 JG2....................Atlas: 12,15 JG3.....................Atlas: 12,15 POI ....................Atlas: 1.2,15 Zapalenie gardła f* JG4.....................Atlas: 12,15 GRP22................Atlas: lb,5 EX21 ..................Atlas: Ib P5.......................Atlas: 10,12,14^ PM10..................Atlas: 2a,3,8 ; Pil.....................Atlas: 12,14 JG11. ................ .Atlas: 11,12,15 JG1 .................... Atlas: 12,15 P10.. ................... Atlas: 14 GRP23 ............... Atlas: Ib Ból gardła JG4 ................... .Atlas: NI ...................... Atlas: EX108................ Atlas: N3 ...................... Atlas: Ż45 .................... Atlas: JG1 .................... Atlas: P10..................... Atlas: P7....„................. Atlas: JG11 .................. Atlas: JG18. ............... ..Atlas: 'fO6.................... Atlas: JC17................... Atlas: 12,15 24 15 23 20,21,24 12,15 14 12,14 11,12,15 Ib 12,15 Ib Przewlekłe zapalenie gardła JG11.................. Atlas: 11,12,15 S.Laryngologia Jarosław Kuchta 177 9. Choroby układu oddechowego W chorobach układu oddechowego najczęściej akupunktura jest wykorzystywane w przypadkach kaszlu, zapalenia oskrzeli, astmy oskrzelowej, krwioplucia. Leczenie objawowe Kaszel JG4... .................. Atlas: 12,15 P7 ..................... ..Atlas: 12,14 P5 .......................Atlas: 10,12,14 PM13.................. Atlas: 8 - N27.....................Atlas: 5 GRT12 .............. .Atlas: 8 EX51 ..................Atlasi: 3,8 GRP17................Atlas: 5 Pil. .................. ..Atlas: 12,14 Pl .......................Atlas: 5,7,10 P10.. ................... Atlas: 14 Kaszel suchy Pl .......................Atlas: 5,7,10 N6.......................Atlas: 20,23 Kaszel z wydzieliną Ż36.. ................... Atlas: 20,21 Ż40..................... Atlas: 20,21 PM20...... ............ Atlas: 8,9 JG18................... Atlas: Ib Uczucie ucisku w klatce piersiowej GRP17................Atlas: 5 EX118.. .............. Atlas: 12,15 P2 ....................... Atlas: 5,7,10 Ból w klatce piersiowej JG4. .................. ..Atlas: 12,15 N27.. ................... Atlas: 5 P9 ....................... Atlas: 12,14 GRP17................ Atlas: 5 Pl .......................Atlas: 5,7,10 Ż14.....................Atlas: 5 EX 115................Atlas: 13,14 WŻ37.................Atlas: 21 WŻ36................. Atlas: 21,22 PO10.................. Atlas: 11,15 GRP21 ............... Atlas: 5 Ból w bocznej części klatki piersiowej JG4 .................. ..Atlas: 12,15 ŚL21 .................. Atlas: 7 Ż14 .................... Atlas: 5 01 ...................... Atlas: 5,7 ŚL19 .................. Atlas: 5,7 Ż15 ................. ...Atlas: 5 Ż16 .................... Atlas: 5 ŚL18.................. Atlas: 5,7 ŚL20 ................ ..Atlas: 5,7 ŚL17 .................. Atlas: 5,7 Ż18 .................. ..Atlas: 5 Ból w klatce piersiowej i plecach JG4 ................. ...Atlas: 12,15 GRT9... ............ ..Atlas: 8 Ż13 ................... .Atlas: 5 Duszność PM13 ................. Atlas: 8 Pl....................... Atlas: 5,7,10 GRP22. .......... ....Atlas: lb,5 GRP17... ........... .Atlas: 5 EX1 18................ Atlas: 12,15 ŚL21 ................. .Atlas: 7 JG20 ................. .Atlas: l 13 .................... Atlas: 5 Żll....... ............ .Atlas: lb,5 Przyspieszony rytm oddechowy P4....................... Atlas: 10,12 Krwioplucie ŚL6 .................... Atlas: 20,23 9. Choroby układu oddechowego Jarosław Kuchta 179 10.Choroby serca i układu krążenia, choroby krwi Choroby serca i układu krążenia nie stanowią przeciwwskazania, a wręcz przeciwnie -wskazania do akupunktury. Jest jeden wyjątek - wszczepiony rozrusznik serca. Ale uwaga - w przypadkach zaawansowanych chorób zabiegi powinny się odbywać pod kontrolą lekarską. Należy powstrzymać się od elektroakupunktury po przebytym niedawno zawale serca. Zawsze polecamy rozpoczynać terapię od niewielkiej liczby punktów, od krótkiego czasu stymulacji, a nawet stosować lokalne zamknięcie obwodu elektrycznego - nie przez palec, a przez przyłożenie elektrody biernej bezpośrednio do ciała - patrz rozdział "Autopunkter". Leczenie objawowe Zaczerwienienie i obrzmienie twarzy GRT21 ...............Atlas: 4 Obrzęki kończyn dolnych ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 PM20..................Atlas: 8,9 PM22..................Atlas: 9 PM58................„Atlas:21,22 GRP3..................Atlas: 6,16 GRP6..................Atlas: 6 GRP8..................Atlas: 6 GRP5..................Atlas: 6,16 GRP9..................Atlas: 6 JG6.....................Atlas: 12,15 PM52..................Atlas: 9 WŻ37.................Atlas: 21 Niepokój w okolicy serca GRP15................Atlas: 5,6 Uczucie ucisku w okolicy serca Pl.......................Atlas: 5,7,10 4 P2....,........„........ Atlas: 5,7,10 Ból w okolicy serca JG4....................Atlas: 12,15 S5....................... Atlas: 13,14 S9....................... Atłas: 15 O6......................Atlas: 13,14 O9......................Atlas: 13,14 O8...................... Atlas: 13,14 S7....................... Atlas: 13,14 O3...................... Atlas: 10,13,14 S3....................... Atlas: 10,13,14 PM15................Atlas: 8 O5...................... Atlas: 13,14 GRP14...............Atlas: 6 Zawroty głowy (od układu krążenia) S9....................... Atlas: 15 GRP6.................Atlas: 6 *.L9......................Atlas: 13,14 lO.Choroby serca i układu krążenia, choroby krwi Jarosław Kuchta 181 Stany zapalne serca Zapalenie wsierdzia Ż36.....................Atlas: 20,21 O6.......................Atlas: 13,14 PM15..................Atlas: 8 PM47..................Atlas: 8 PM16............„....Atlas: 8 Zapalenie mięśnia sercowego Ż36..................... Atlas: 20,21 PM15..................Atlas: 8 06......................Atlas: 13,14 07...................... Atlas: 13,14 Zapalenie osierdzia Ż36.................... Atlas: 20,21 O6......................Atlas: 13,14 PM15................. Atlas: 8 PM14.................Atlas: 8 Ol...................... Atlas: 5,7 PM45................. Atlas: 8 Choroby układu krążenia Dusznica bolesna (stenokardia) O6.. ..................... Atlas: 13,14 O3.......................Atlas: 10,13,14 S3 ....................... Atlas: 10,13,14 O5....................... Atlas: 13,14 W3............... ...... .Atlas: 20,21,24 S9 ....................... Atlas: 15 GRT15 ...............Atlas: 2a,3,8 O4.......................Atlas: 13,14 S4 ....................... Atlas: 13,14 PO6 .................. ..Atlas: 12,15 S6 ....................... Atlas: 13,14 Nadciśnienie Ż36..................... Atlas: 20,21 JG11........... ........ Atlas: 11,12,15 EX3 .................... Atlas: l W3...................... Atlas: 20,21,24 Miażdżyca WŻ39. ................ Atlas: 21 Zaburzenie krążenia w kończynach dolnych (chromanie przestankowe) Ż36. .................... Atlas: 20,21 ŚL6.....................Atlas: 20,23 PM40.................. Atlas: 18,22 O9.......................Atlas: 13,14 WŻ34 .............. ...Atlas: 21 f EX83 .................. Atlas: 9 NP97 ..................Atlas: 16,17 Jj GRT15.. ............. Atlas: 2a,3,8 GRP6 ................. Atlas: 6 S7....................... Atlas: 13,14 O6. ................... ..Atlas: 13,14 O8 ...................... Atlas: 13,14 Ż9 ...................... Atlas: Ib W2 ..................... Atlas: 20,21,24 Niedociśnienie GRT26. .............. Atlas: l EX86.................. Atlas: 14 NI ...................... Atlas: 24 S9....................... Atlas: 15 Pil................. ....Atlas: 12,14 P9....................... Atlas: 12,14 N7 .................. ....Atlas: 23 NP43 .................. Atlas: 3,8 ŚL7 .................... Atlas: 20,23 Lodowate stopy N7 ..................... .Atlas: 23 W8 ................. ....Atlas: 19,23 Przekrwienie palców stopy EX137................ Atlas: 20,24 Zaburzenia krążenia w kończynach górnych JG4 .................... Atlas: 12,15 JG11.. .............. ..Atlas: 11,12,15 JC3..................... Atlas: 13,15 10. Choroby serca i układu krążenia, choroby krwi Jarosław Kuchta 183 11.Wady wzroku i choroby oczu Współczesna okulistyka wciąż jeszcze niedocenia elektroakupunktury. Trzeba jednak zauważyć, że przykładając impulsy elektryczne w okolicy oczodołu działa się stymulujące na mięśnie gałki ocznej, co może mieć znaczenie terapeutyczne. Ponadto wg medycyny chińskiej w okolicy gałki ocznej zaczyna się wiele kanałów energetycznych: meridian żołądka, meridian pęcherza moczowego, meridian woreczka żółciowego, meridian potrójnego ogrzewacza. Doświadczenie pokazuje, że stymulacja punktów leżących na tych meridianach nawet w znacznym oddaleniu od oka ma wpływ na pracę gruczołu łzowego oraz na bóle umiejscowione za gałką oczną. Leczenie objawowe Osłabienie wzroku JG4..................... Atlas: 12,15 Ż2....................... Atlas: l PO23 ..................Atlas: l,la,2 JC6 ..................... Atlas: 15 EX3 .................... Atlas: l EX9. .................. Atlas: 2 PM2. ................... Atlas: l, la WŻ41 .................Atlas: 21 EX6 ................ ....Atlas: l, la GRT7 .................Atlas: 8,9 Zaburzenia wzrokowe JG4..................... Atlas: 12,15 PO23 ..................Atlas: l,la,2 Ż2 ..................... ..Atlas: l EX3 ....................Atlas: l W3.......,..............Atlas: 20,21,24 PM58.......„.........Atlas:21,22 PM2... ...............Atlas: l, la Ż8. ...................... Atlas: 1,2,4 EX6 .................... Atlas: l, la N5....................... Atlas: 23 , JG6..................... Atlas: Zaczerwienienie oczu JG4. ................. ...Atlas: 13&5 PO23 ..................Atlas: l,la,2 Ż2 ....................... Atlas: l EX3 ....................Atlas: l EX9 ................ ....Atlas: 2 EX6.................... Atlas: l.la PM1 ................... Atlas: l,la W2 ..................... Atlas: 20,21,24 PM3 ................ ...Atlas: 1,4 Obrzęk powiek JG4 .................... Atlas: 12,15 Ż2 ...................... Atlas: l PO23.................. Atlas: l,la,2 EX6.................... Atlas: l, la PM2 ................... Atlas: l, la WŻ16................. Atlas: 2,4 Ból oczu JG4 .................... Atlas: 12,15 Ż2 ...................... Atlas: l Ż8 ...................... Atlas: 1,2,4 PO23 .................. Atlas: l,la,2 PM58 ................. Atlas: 2 1, 22 EX3.................... Atlas: l EX6.................... Atlas: l.la S5....................... Atlas: 13,14 PM2 ................... Atlas: l, la %2 ..................... Atlas: 20,21,24 GRT23 ............... Atlas: 1,4 Ból w zewnętrznym kącie oka JG4 .................... Atlas: 12,15 PO23 .................. Atlas: l,la,2 Ż2 ...................... Atlas: l 11. Wady wzroku i choroby oczu Jarosław Kuchta 185 Ż2......................Atlas: l EX9.................... Atlas: 2 EX3....................Atlas: l EX6.................... Atlas: l,la PM2...................Atlas: l,la NP5.................... Atlas: la NP3....................Atlas: la Choroby spojówek Zapalenie spojówek JG4..................... Atlas: 12,15 Ż2.......................Atlas: l PM2....................Atlas: l,la EX9.................... Atlas: 2 EX3 ....................Atlas: l PO23 ..................Atlas: l,la,2 EX6....................Atlas: l,la EX8....................Atjas: l,la PM18..................Atlas: 8 WŻ41 .................Atlas: 21 EX10..................Atlas: 2a JC3.....................Atlas: 13,15 Ostre zapalenie spojówek JG4.....................Atlas: 12,15 PO23 ..................Atlas: l,la,2 Ż2.......................Atlas: l EX9....................Atlas: 2 EX3 ....................Atlas: l EX6.....f..............Atlas: l,la PM2....................Atlas: l,la Żl.......................Atlas: l,la EX58..................Atlas: 8 Przewlekłe zapalenie spojówek JG4.....................Atlas: 12,15 Ż2.......................Atlas: l EX3 ....................Atlas: l EX9.................... Atlas: PM2................... Atlas: W3..................... Atlas: EX6.................... Atlas: PO23..................Atlas: S7....................... Atlas: PM1................... Atlas: WŻS1................. Atlas: Żl .....................Atłas: Jaglica JG4.................... Atlas: PO23.................. Atlas: Ż2...................... Atlas: EX9.................... Atlas: EX3.................... Atlas: EX10.................. Atlas: EX6.................... Atlas: PM2...................Atlas: Skrzydlik JG4.................... Atlas: PO23.................. Atlas: Ż2...................... Atlas: EX3.................... Atlas: EX9.................... Atlas: PM2................... Atlas: EX6.................... Atlas: 2 l, la 20,21,24 l, la l,la,2 13,14 l,la 21 l, la 12,15 1 2 l 2a l, la l.la 12,15 l 1 2 l, la l.la Choroby gałek ocznych Wrzód pełzający rogówki JG4.....................Atlas: 12,15 PO23 ..................Atlas: l,la,2 Ż2.......................Atlas: l EX3 ...................Atlas: l EX9.................... Atlas: T^ EX6....................Atlas: l,la PM2....................Atlas: l,la NP5 ....................Atlas: la NP4 ....................Atlas: la EX58..................Atlas: 8 Zapalenie rogówki JG4 . Z2 . . Atlas: 12,15 . Atlas: l,la,2 . Atlas: l JC3..................... Atlas: 13,15 PM2 ................... Atlas: l, la EX6.................... Atlas: l, la WŹ1... ................ Atlas: l,la,2 11. Wady wzroku i choroby oczu Jarosław Kuchta 187 EX9 .................. ..Atlas: 2 EX6.................... Atlas: l, la EX8. ................ ...Atlas: l, la Ż2 ...................... Atlas: l EX3. ................... Atlas: l PML. ............... ...Atlas: l, la WŻ1 ...................Atlas: l,la,2 WŻ37 .................Atlas: 21 Żl ...................... .Atlas: l, la Zapalenie nerwu wzrokowego JG4. ................... .Atlas: 12,15 PO23 ..................Atlas: l,la,2 EX8.................... Atlas: l,la EX6.................... Atlas: l, la PM2. .................. Atlas: l, la EX13.................. Atlas: 2a PM1 .............. .....Atlas: l, la Żl ......................Atlas: l, la Choroby oczodołu Jaskra •>., JG4.....................Atlas: 12,15 Ż2....................... Atlas: l PO23 ..................Atlas: l,la,2 EX3 ...................Atlas: l EX8....................Atlas: l,la EX9....................Atlas: 2 EX6.................... Atlas: l,la PM2................... Atlas: l,la W2..................... Atlas: 20,21,24 WŻ14................. Atlas: 1,2,4 PM1................... Atlas: l,la NP7.................... Atlas: la Zaburzenia ustawienia i ruchów gałek ocznych Zez JG4.....................Atlas: 12,15 Ż2....................... Atlas: l PO23 ..................Atlas: l,la,2 EX3....................Atlas: l EX9....................Atlas: 2 PM2....................Atlas: l,la EX6....................Atlas: l,la NP3 ....................Atlas: la NP6 ....................Atlas: la Krótkowzroczność JG4. .................... Atlas: 12,15 PO23 ..................Atlas: l,la,2 Ż2 ....................... Atlas: l EX8 .................... Atlas: l, la Porażenie mięśni ocznych JG4 .................... Atlas: 12,15 Ż2 ......................'Atlas: l PO23. ................. Atlas: l,la,2 EX6.................... Atlas: l,la PM2 ................... Atlas: l, la EX5.................... Atlas: l, la Wady refrakcji EX3 ....................Atlas: l EX6. .................. .Atlas: l, la PM2....................Atlas: l, la EX13.................. Atlas: 2a „L5...................... Atlas: 23 PM1................... Atlas: l,la NP1.................... Atlas: la Nadwzroczność (dalekowzroczność) JG4....................Atlas: 12,15 PO23..................Atlas: l,la,2 Ż2......................Atlas: l EX9.................... Atlas: 2 11. Wady wzroku i choroby oczu Jarosław Kuchta 189 12.Zaburzenia psychiczne Zaburzenia psychiczne i choroby psychiczne nie są leczone w Europie akupunkturą (z wyjątkiem bezsenności) . Jednak w tym rozdziale opisano przypadki z tej dziedziny szerzej -tak, jak jest traktowana w Chinach z zaleceniem, aby kuracja odbywała się pod kontrolą lekarza psychiatry. Bezwzględna zgoda lekarza prowadzącego jest potrzebna w przypadku chorób psychicznych (psychoz). Niepokojące stany psychiczne Wyczerpanie psychiczne ŚL1..................... Atlas: 20,23,24 EX55.................. Atlas: 8 GRT16 ...............Atlas: 2a,3 EX l ....................Atlas: 4 O8.......................Atlas: 13,14 GRT12............... Atlas: 8 GRT14 ...............Atlas: 3,8 GRT15 ............... Atlas: 2a,3,8 Stany wiecznego niezadowolenia i złego humoru ŚL1..................... Atlas: 20,23,24 EX55..................Atlas: 8 EX1 ....................Atlas: 4 GRT16...............Atlas: 2a,3 GRT15 ...............Atlas: 2a,3,8 GRT14 ...............Atlas: 3,8 GRT12 ...............Atlas: 8 O8.......................Atlas: 13,14 N7.......................Atlas: 23 Syndrom niepokoju ŚL1 .....................Atlas: 20,23,24 EX55..................Atlas: 8 EX1....................Atlas: T GRT16...............Atlas: 2a,3 S7 .......................Atlas: 13,14 GRT12 ...............Atlas: 8 GRP14................Atlas: 6 GRT14 ...............Atlas: 3,8 „ W3......................Atlas: 20,21,24 PM15..................Atlas: 8 NP28 ..................Atlas: 2a,3 GRT15.... ........... Atlas: 2a,3,8 Gniew połączony z poczuciem bezradności EX1. ........ ........... Atlas: 4 GRT16. .............. Atlas: 2a,3 ŚL1 ............... .....Atlas: 20,23,24 GRT14............... Atlas: 3,8 O8 ..................... .Atlas: 13,14 GRT12. .............. Atlas: 8 GRT15. .............. Atlas: 2a,3,8 Stany pobudzenia psychoruchowego EX1..„. ............... Atlas: 4 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 GRT16............... Atlas: 2a,3 GRT12...... ....... ..Atlas: 8 S7....................... Atlas: 13,14 O8 .................... Atlas: 13,14 W3 ..................... Atlas: 20,21,24 GRT15. .............. Atlas: 2a,3,8 GRT14. .............. Atlas: 3,8 W8 .................... .Atlas: 19,23 -W2.25.... ............. Atlas: 6,7 Napady śmiechu GRT16. .............. Atlas: 2a,3 EX1. .............:..... Atlas: 4 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 O8. ..................... Atlas: 13,14 GRT12. ....... .„„..Atlas: 8 12.Zaburzenia psychiczne Jarosław Kuchta 191 NP27 ..................Atlas: 2a GRT16 ...............Atlas: 2a,3 EX55 ..................Atlas: 8 ŚL1 .....................Atlas: 20,23,24 NP28 ..................Atlas: 2a,3 GRT15 ...............Atlas: 2a,3,8 N3.......................Atlas: 23 Koszmary nocne EX55..................Atlas: 8 EX1 ....................Atlas: 4 Nerwice wegetatywne Ż36... .................. Atlas: EX55 .................. AtJae: EX1 ....................Atlas: ŚL1 ..................... Atlas: GRT16........ ...... .Atlas: GRT15 ...............Atlas: PM18. ................. Atlas: O8. ................. .....Atlas: GRT14 ...............Atlas: GRT20 ........'.......Atlas: GRT26 ...............Atlas: GRP24................ Atlas: Nerwice reaktywne Ż36. ........... ......... Atlas: ŚL1 .................... .Atlas: EX1 ....................Atlas: GRT16 ...............Atlas: EX55 ............... ...Atlas: GRT26 ...............Atlas: GRP24. ............... Atlas: GRT15 ...............Atlas: GRT20 ...............Atlas: P5 ....................... Atlas: PM18.................. Atlas: GRT14 ...............Atlas: Neurastenia ŚL6..................... Atlas: JG4. .................... Atlas: 20,21 8 4 20,23,24 2a,3 2a,3,8 8 13,14 3,8 3,4 l l 20,21 20,23,24 4 2a,3 8 l l 2a,3,8 3,4 10,12,14 GRP6.................. Atlas: ŚL1... .................. Atlas: 20,23 12,15 20,21 6 20,23,24 9 GRT16............... Atlas: 2a,3 O8 ................. .....Atlas: 13,14 GRT14....... ...... ..Atlas: 3,8 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 GRT4 ................. Atlas: 9 GRP14. .............. Atlas: 6 Nerwice Ź45 .................... Atlas: 20,21,24 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 GRT12. .............. Atlas: 8 PM15 ................. Atlas: 8 GRT16............... Atlas: 2a,3 EX1... ............. ....Atlas: 4 S5....................... Atlas: 13,14 GRP12 .............. .Atlas: 6 Wymioty na tle nerwowym Ż36 .................... Atlas: 20,2 1 GRT16.. ............. Atlas: 2a,3 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 EX55.„............... Atlas: 8 PM1 8.. ............... Atlas: 8 GRP24. .............. Atlas: l GRT26. .............. Atlas: l GRT20. ......... .....Atlas: 3,4 GRT14............... Atlas: 3,8 O8 ...................... Atlas: 13,14 GRT12........ ....... Atlas: 8 Nerwice u dzieci Ż36 ................. ...Atlas: 20,21 GRT16. .............. Atlas: 2a,3 ŚL1 ..............:..... Atlas: 20,23,24 EX1 ................... .Atlas: 4 ^GRT20. .............. Atlas: 3,4 * GRT15............... Atlas: 2a,3,8 GRT14............... Atlas: 3,8 O8 ................... ...Atlas: 13,14 GRP24 ............... Atlas: l PM18.... ............. Atlas: 8 GRT26............... Atlas: l 12.Zaburzenia psychiczne Jarosław Kuchta 193 Mania samobójcza GRT16 ...............Atlas: 2a,3 EX1 ....................Atlas: 4 EX55 ............. .....Atlas: 8 ŚL1 ..................... Atlas: 20,23,24 O8....................... Atlas: 13,14 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 GRT14 ....... ...... ..Atlas: 3,8 GRT12 ...............Atlas: 8 Ż45..................... Atlas: 20,21,24 07....................... Atlas: 13,14 Halucynacje EX1 ....................Atlas: 4 GRT16 ...............Atlas: 2a,3 EX55 ................ ..Atlas: 8 ŚL1 ..................... Atlas: 20,23,24 GRT12 ...............Atlas: 8 GRT14 ...............Atlas: 3,8 08.... ................... Atlas: 13,14 Ż45..................... Atlas: 20,21,24 GRT15 ...............Atlas: 2a,3,8 WŻ24. .............. „Atlas: 6,7 Obsesje ŚL1 ..................... Atlas: 20,23,24 EX55 .................. Atlas: 8 EX1 ....................Atlas: 4 GRT16 ...............Atlas: 2a,3 Ź45..................... Atlas: 20,21,24 O8... .................. ..Atlas: 13,14 GRT14 ...............Atlas: 3,8 GRT15 ...............Atlas: 2a,3,8 GRT12 ...............Atlas: 8 ŚL5.....................Atlas: 20,23 Histeria O6.......................Atlas: 13,14 S7 ....................... Atlas: 13,14 GRT16 ...............Atlas: 2a,3 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 Zespół maniakalno-depresyjny EX55 .................. Atlas: 8 EX1 ....................Atlas: 4 ŚL1 ................... ..Atlas: 20,23,24 PM15. ............ .....Atlas: 8 EX1 18................ Atlas: 12,15 «, EX86. ................. Atlas: 14 GRT26 ...............Atlas: l ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 GRT16............... Atlas: 2a,3 O8...................... Atlas: 13,14 Pil..................... Atlas: 12,14 GRT14. ............. .Atlas: 3,8 Ż40 .................... Atlas: 20,21 GRT15.. ............. Atlas: 2a,3,8 Ź45 ....................Atlas: 20,21,24 GRT12....... ...... ..Atlas: 8 GRT1 ................. Atlas: 9,18 Mania JG11 .................. Atlas: 11,12,15 GRT14. .............. Atlas: 3,8 GRT1 5.. ............. Atlas: 2a,3,8 Ż45 .................... Atlas: 20,21,24 ŚL1 ................... .Atlas: 20,23,24 NI ...................... Atlas: 24 O8.. .................... Atlas: 13,14 GRT16. .............. Atlas: 2a,3 Depresja Ż36 .................... Atlas: 20,21 ŚL6 .................... Atlas: 20,23 GRT16............... Atlas: 2a,3 S9....................... Atlas: 15 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 EX1. ................ ...Atlas: 4 EX55.................. Atlas: 8 GRT15 ............... Atlas: 2a,3,8 GRT12.. ............. Atlas: 8 'ttRT14. .............. Atlas: 3,8 Agresja EXL........„......... Atlas: 4 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 GRT16............... Atlas: 2a,3 EX55. ................. Atlas: 8 GRT12.. ............. Atlas: 8 12.Zaburzenia psychiczne Jarosław Kuchta 195 13.Stomatologia Akupunktura może być stosowana do walki z bólem oraz w niektórych stanach zapalnych. Wprawdzie nie stwierdzono skuteczności akupunktury przy leczeniu próchnicy, ale za to już wielu lekarzy stomatologów używa akupunktury do znieczulania przy zabiegach stomatologicznych. Znieczulenie przy zabiegach stomatologicznych Ż6....................... Atlas: 1,2 EX18..................Atlas: 1,2 JG20...................Atlas: l JC19...................Atlas: 2,2a Zwłaszcza skuteczna jest akupunktura ucha. Chińczycy stosowali punkty na małżowinie usznej nawet przy rwaniu zębów. Stosuje się tu punkty: 84. Dziąsła (szczęka dolna) 85. Dziąsła (szczęka górna) 87. Ból zębów 88. Zęby l 89. Zęby 2 Leczenie objawowe Przykry zapach z ust GRT27 ...............Atlas: l Ból zębów Nie odkładać leczenia specjalistycznego. JG4.. ................... Atlas: 12,15 Ż6.......................Atlas: 1,2 JC18................... Atlas: 1,2 Ź44..................... Atlas: 20,21,24 Ż7 ....................... Atlas: 1,2 GRP24................ Atlas: l WŻ2 ................... Atlas: 2,2a JG1 ................... ..Atlas: 12,15 Ż45 ................. ....Atlas: 20,21,24 Ż4 .................... ...Atlas: l Ból zębów szczęki górnej JG4 .................... .Atlas: 12,15 GRT26 ...............Atlas: f* P021 ..................Atlas: 2ia Ból zębów szczęki dolne/h JG4.....................Atlas: 12,15 JG1 ................. ....Atlas: 12,15 GRT26 ...............Atlas: l Ż7 .................... ...Atlas: 1,2 JG3 ..................... Atlas: 12,15 EX120................ Atlas: 12,15 Ból policzka JG4 ................... .Atlas: 12,15 PO5.................... Atlas: 12,15 Bolesne obrzmienie policzka PO17.................. Atlas: lb,2,2a,3,8 WŻ7................... Atlas: 2,2a Ślinotok GRP24. .............. Atlas: l Ż4 ...................... Atlas: l EX21.................. Atlas: Ib PM20 .............. ...Atlas: 8,9 GRP23 .......... .....Atlas: Ib N7 ...................... Atlas: 23 EX22.................. Atlas: Ib Ból języka JG4 .................... Atlas: 12,15 ŚL5 ................. ...Atlas: 20,23 Ból stawu żuchwowo-skroniowego JG4 .................. ..Atlas: 12,15 Ż2 ...................... Atlas: l Ż6 ...................... Atlas: 1,2 Ż7 ...................... Atlas: 1,2 13. Stomatologia Zapalenie języka EX20..................Atlas: la JG7.....................Atlas: 12,15 Choroby s Zapalenie stawu żuchwowo-skroniowego JG4..................... Atlas: 12,15 Jarosław Kuchta 197 Choroby języka GRP23............... Atlas: Ib EX24.................. Atlas: Ib tawu żuchwowo-skroniowego WŻ2................... Atlas: 2,2a Ż7...................... Atlas: 1,2 13.Stomatologia Jarosław Kuchta 199 ŚL10..........!........Atlas: 16,19,23 P7.......................Atlas: 12,14 WŻ31................. Atlas: 17 EX18..................Atlas: 1,2 Czyrak dłoni lub ręki JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36.......„............Atlas: 20,21 JG11................... Atlas: 11,12,15 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 P7.......................Atlas: 12,14 WŻ31................. Atlas: 17 EX116................Atlas: 10,12,14 Czyrak pośladka JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36....................Atlas: 20,21 JG11.................. Atlas: 11,12,15 P7....................... Atlas: 12,14 ŚL10..................Atlas: 16,19,23 WŻ3 L................Atlas: 17 PM36.................Atlas: 9,18 Czyraki kończyn dolnych JG4.................... Atlas: 12,15 Ż36.................... Atlas: 20,21 JG11 .................. Atlas: 11,12,15 P7....................... Atlas: 12,14 ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 WŻ31................. Atlas: 17 EX132................ Atlas: 24 Choroby wywołane przez pasożyty i grzyby Świerzb JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 JG11................... Atlas: 11,12,15 P7.................:..... Atlas: 12,14 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 WŻ31................. Atlas: 17 EX104................ Atlas: 15 EX103................Atlas: 15 Grzybica JG4.................... Atlas: 12,15 ŚL6....................Atlas: 20,23 Ż36....................Atlas: 20,21 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 W3..................... Atlas: 20,21,24 P7....................... Atlas: 12,14 ŚL10..................Atlas: 16,19,23 Ż41 .................... Atlas: 20,21,24 WŻ31................. Atlas: 17 • EX137................ Atlas: 20,24 Choroby alergiczne skóry Pokrzywka JG4......... ...... ......Atlas: 12,15 Ż36. .............. .......Atlas: 20,21 EX51. ........... ......Atlas: 3,8 EX52 ............ .......Atlas: 3,8 ŚL10. ............ .......Atlas: 16,19,23 JG11. ............ .......Atlas: 11,12,15 PM20. ........... ......Atlas: 8,9 PM40.. .......... ......Atlas: 18,22 P7 ................. ......Atlas: 12,14 PM17............ .......Atlas: 8 WŻ31 ........... ......Atlas: 17 ^ EX163 .......... ......Atlas: 16,19,23 Wyprysk (egzema) JG4.................... Atlas: Ż36....................Atlas: P7....................... Atlas: JG11 ................. Atlas: ŚLłO.................. Atlas: WŻ30................. Atlas: 'ÓRT14............... Atlas: WŻ31................. Atlas: EX163................Atlas: Wyprysk dłoni JG4............ Ż36 ............ JG11.......... . Atlas: . Atlas: . Atlas: 12,15 20,21 12,14 11,12,15 16,19,23 7,9,17,18 3,8 17 16,19,23 12,15 20,21 11,12,15 14. Choroby skóry i weneryczne Jarosław Kuchta 201 Wrzody podudzia JG4.....................Atlas: 12,15 236.....................Atlas: 20,21 JG11...................Atlas: 11,12,15 P7.......................Atlas: 12,14 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 WŻ31................. Atlas: 17 EX155 ................Atlas: 17,18,21,22 EX160................ Atlas: 19,23 Chroniczne wypryski na podudziu JG4..................... Atlas: 12,15 Ź36.....................Atlas: 20,21 JG11...................Atlas: 11,12,15 P7.......................Atlas: 12,14 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 WŻ31 .................Atlas: 17 EX148................Atlas: 20,23 Chroniczne zapalenie skóry kończyny górnej JG4.................... Atlas: 12,15 Ż36 ....................Atlas: 20,21 JG11.................. Atlas: 11,12,15 P7....................... Atlas: 12,14 O8......................Atlas: 13,14 ŚL10..................Atlas: 16,19,23 WŻ31................. Atlas: 17 Choroby tkanki łącznej JG4....................Atlas: 12,15 Ż36 ....................Atlas: 20,21 JG11 ................. Atlas: 11,12,15 ŚL10 ................. Atlas: 16,19,23 P7....................... Atlas: 12,14 ŚL5....................Atlas: 20,23 WŻ31................. Atlas: 17 Choroby weneryczne Opryszczka narządów płciowych GRP3..................Atlas: 6,16 EX45..................Atlas: 6 W8......................Atlas: 19,23 GRP1..................Atlas: 6 GRT1 .................Atlas: 9,18 WIO...................Atlas: 16 GRP2................. Atlas: 6,16 Rzeżączka EX80..................Atlas: 9 EX151................ Atlas: 21,22 -•s- 14. Choroby skóry i weneryczne _______,,______________Jarosh Chorób; Konieczne leczenie specjalistyczne. Gruźlica płuc PM13..................Atlas: 8 Pl .......................Atlas: 5,7,10 EX85..................Atlas: 8,9 PM43..................Atlas: 8 S6.......................Atlas: 13,14 EX31..................Atlas: 3,8 NP47..................Atlas: 3,8 GRP19................Atlas: 5 PM42..................Atlas: 8 EX53..................Atlas: 8 Gruźlica kości PM11..................Atlas: 8 NP47 ..................Atlas: 3,8 ____________Zakażenia Glistnica GRP3..................Atlas: 6,16 GRP4..................Atlas: 6 ŚL15...................Atlas: 6,7 iw Kuchta ____________________ 203 / gruźlicze Gruźlica jelit NP47.................. Atlas: 3,8 Gruźlicze zapalenie węzłów chłonnych WŻ41.. ............... Atlas: 21 Ol. ................. ....Atlas: 5,7 NP47.................. Atlas: 3,8 EX1 12................ Atlas: 13,14 Gruźlicze zapalenie węztów chłonnych karku NP47.................. Atlas: 3,8 JG1 3 .................. Atlas: 11,12 pasożytnicze____________ Glistnica dróg żółciowych EX152................ Atlas: 21 JG20..................Atlas: l NP92.................. Atlas: 21 IS.Niektóre choroby zakaźne Jarosław Kuchta 205 17. Objawy ogólne, inne choroby i dolegliwości W rozdziale tym przedstawiono zestawy na pewne objawy ogólne oraz inne choroby i dolegliwości, które nie dają się jednoznacznie zakwalifikować do żadnej z poprzednio opisanych dziedzin. Punkty stymulowane w objawach ogólnych najczęściej również występują w szczegółowych zestawach opisujących przypadki chorobowe, w których te objawy występują. Objawy ogólne Wszelkie choroby infekcyjne ŚL6.....................Atlas: 20,23 JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 GRT4 .................Atlas: 9 GRT14 ...............Atlas: 3,8 JG11...................Atlas: 11,12,15 PM23................. Atlas: 9 W3..................... Atlas: 20,21,24 Bóle w całym ciele JG4.................... Atlas: 12,15 ŚL21.................. Atlas: 7 WŻ38................. Atlas: 21 Ogólne osłabienie JC12...................Atlas: 8,11 Niemożność wypoczęcia Ż36..................... Atlas: 20,21 JG4..................... Atlas: 12,15 O8.......................Atlas: 13,14 NP28 ..................Atlas: 2a,3 GRP6..................Atlas: 6 GRT14 ...............Atlas: 3,8 S9....................... Atlas: 15 JG11...................Atlas: 11,12,15 P7.......................Atlas: 12,14 PM43..................Atlas: 8 Bolesna ociężałość Ż36....................Atlas: 20,21 JG4.................... Atlas: 12,15 S9....................... Atlas: 15 GRP6.................Atlas: 6 GRT14............... Atlas: 3,8 O8......................Atlas: 13,14 JG11 .................. Atlas: 11,12,15 P7....................... Atlas: 12,14 PM43................. Atlas: 8 EX141..........:..... Atlas: 21,22 Zaburzenia potliwości Nadmierna potliwość JG4.....................Atlas: 12,15 O8.......................Atlas: 13,14 EX40.................. Atlas: 6 Niedostateczne wytwarzanie potu ŚL2.................... Atlas: 20,23,24 Nocne poty JC3..................... Atlas: 13,15 17. Objawy ogólne, inne choroby i dolegliwości Jarosław Kuchta 207 Inne choroby i dolegliwości Nałogi, otyłość Bardziej skuteczna od opisanych tutaj punktów akupunktury calego ciała jest stymulacja punktów na uchu. Poleca się stosowanie następujących punktów: 131. Agresja 132. Głód 133. Pragnienie 139. Obrąbek l 140. Obrąbek 2 141. Obrąbek 3 * < 142. Obrąbek 4 143. Obrąbek 5 144. Obrąbek 6 Nałóg alkoholowy i nikotynowy Stymulacja pomaga w odtruciu organizmu, pohamowaniu uczucia agresji i głodu W przypadku nałogu nikotynowego Pierwsza stwierdzono pojawiający się przy zapaleniu metaliczny smak w ustach i wymioty. Warunkiem skuteczności jest powstrzymanie się odpalenia na 10 godzin przed zabiegiem. JG4 ................... Atlas: 12,15 Ź36 ....................Atlas: 20,21 GRP15............... Atlas: 5,6 GRT25............... Atlas: l GRT19............... Atlas: 3,4 Otyłość Niżej przedstawione punkty regulują przemianą materii. Konieczne jest stosowanie diety. GRP24............... Atlas: l GRT26...............Atlas: l pomoc We wszystkich przypadkach konieczna pomoc lekarska. Utrata przytomności EX86 .................. Atlas: 14 GRT26 ...............Atlas: l EX119................ Atlas: 12,15 JG1 ..................... Atlas: 12,15 S9 ....................... Atlas: 15 Pil..................... Atlas: 12,14 ŚL1 .....................Atlas: 20,23,24 GRT20 ...............Atlas: 3,4 W3......................Atlas: 20,21,24 O9.......................Atlas: 13,14 W2.. .................... Atlas: 20,21,24 WŻ44. ................ Atlas: 21 , Wstrząs 4 Zapaść GRT26. JG1...... S9......... O9 ........ EX86.... GRP24. JC1....... WŻ44... Zatrucie tlenkiem Nf...................... Pil..................... GRT26 ............... GRT26 ...............Atlas: l EX86 .................. Atlas: 14 O9.......................Atlas: 13,14 GRT25 ...............Atlas: l Drgawki u dzieci ŚL1 ................... W3 .................... Atlas: l Atlas: 12,15 Atlas: 15 Atlas: 13,14 Atlas: 14 Atlas: l Atlas: 13,15 Atlas: 21 węgla Atlas: 24 Atlas: 12,14 Atlas: l Atlas: 14 Atlas: 20,23,24 Atlas: 20,21,24 17 17. Objawy ogólne, inne choroby i dolegliwości Jarosław Kuchta 209 / 7. Objawy ogólne, inne choroby i dolegliwości Jarosław Kuchta 211 Ból korzeniowy okolicy lędźwiowej.... 134 Ból krtani.............................................. 176 Ból krzyża............................................. 135 Ból lędźwi............................................. 134 Ból lędźwi i kończyn dolnych.............. 134 Ból łokcia i ramienia............................. 138 Ból małego palca dłoni...........;............. 139 Ból nadgarstka...................................... 138 Ból narządów płciowych zewnętrznych..................................... 167 Ból oczu.............................'................... 183 Ból okolicy grzbietowo-lędźwiowej..... 134 Ból palców dłoni................................... 139 Ból palców stopy.................................. 142 Ból pęcherzyka żółciowego.................. 159 Ból pięty ...............................................142 Ból pochwy........................................... 164 Ból podeszwy stopy.............................. 142 Ból podudzia......................................... 144 Ból policzka.......................................... 195 Ból przedramienia................................. 143 Ból przy prostowaniu łokcia................. 138 Ból przy przełykaniu ............................ 176 Ból przy zginaniu ramienia................... 137 Ból przyśrodkowej powierzchni uda.... 144 Ból przyśrodkowej strony ramienia...... 143 Ból ramienia......................................... 142 Ból sromu............................................. 163 Ból stawu barkowego........................... 136 Ból stawu biodrowego.......................... 140 Ból stawu kolanowego.......................... 140 Ból stawu krzyżowo-biodrowego......... 135 Ból stawu łokciowego .......................... 137 Ból stawu skokowego........................... 141 Ból stawu żuchwowo-skroniowego...... 195 Ból stopy............................................... 141 Ból śródstopia....................................... 14-1 Ból ucha................................................ 172 Ból uda...................................L4.......... 143 Ból w bocznej części klatki piersiowej. 177 Ból w boku klatki piersiowej i okolicy podżebrza.......................................... 159 Ból w dole brzucha............................... 153 Ból w dole brzucha wywołany > schorzeniami układu moczowego.... .fl 67 Ą Ból w klatce piersiowej........................ 177 •, Ból w klatce piersiowej i plecach......... 177 Ból w nadbrzuszu.................................. 153 Ból w okolicy kości biodrowej............. 135 Ból w okolicy kości ogonowej.............. 135 Ból w okolicy kości piszczelowej......... 142 Ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej... 134 Ból w okolicy łopatki............................ 133 Ból w okolicy pępka............................. 153 Ból w okolicy pośladkowej................... 143 Ból w okolicy serca............................... 179 Ból w okolicy wątroby.......................... 159 Ból w powrózku nasiennym.................. 170 Ból w zewnętrznym kącie oka.............. 183 Ból zębów............................................. 195 szczęki dolnej..................................... 195 szczęki górnej ....................................195 Ból żołądka........................................... 153 Ból żołędzi członka.............................. 170 Ból żuchwy ...........................................196 Bóle fantomowe.................................... 151 Bóle grzbietowo-bocznych partii kończyn dolnych................................ 143 Bóle kręgosłupowe............................... 132 Bóle krzyża związane z cyklem miesiączkowym................................. 162 Bóle mięśniowe.................................... 144 Bóle stawów.......................................... 136 Bóle w całym ciele................................205 Brak czucia w palcach u nóg ................ 150 Brak łaknienia....................................... 154 Brak miesiączki..................................... 162 Choroba Meniere'a................................ 172 Choroba Parkinsona.............................. 147 Choroby tkanki łącznej .........................201 Chromanie przestankowe......................181 Chroniczne wypryski na podudziu........201- Chroniczne zapalenie narządów miednicy małej................................... 168 Chroniczne zapalenie skóry kończyny górnej .................................................201 Chronicznie słaba praca nerek.............. 168 Chrypka................................................. 176 Cukrzyca............................................... 161 Czerwonka............................................ 157 Czerwonka u dzieci............................... 159 INDEKS WSKAZAŃ Jarosław Kuchta 213 Kurcze jelit..................................... Kurcze mięśni głębokich pośladka. Kurcze mięśni podudzia................. chroniczne, nocne........................ Kurcze mięśni przedramienia......... Kurcze mięśni przywodzących kończyny dolnej.......................... Kurcze mięśni twarzy..................... Kurcze mięśni uda.......................... Kurcze u niemowląt........................ Kurcze w stawie łokciowym........... Kurcze w wieku dziecięcym........... .155 ,145 ,145 ,145 ,144 ,145 ,151 ,145 ,158 .144 159 Lodowate stopy. Lumbago............ 181 134 Łokieć tenisisty. Łuszczka........... Łuszczyca......... Łysienie............ Łzawienie......... .138 .184 .200 .200 .184 M Mania......................... Mania samobójcza..... Miażdżyca.................. Moczenie bezwiedne. Moczenie nocne......... .193 .193 .181 .169 .169 N Nadciśnienie......................................... 181 Nadczynność tarczycy.......................... 204 Nadkwasota.......................................... 154 Nadmierna potliwość............................ 205 Nadpobudliwość płciowa..................... 170 Nadpobudliwość u dzieci.••••*§*••.......... 190 Nadwerężenie mięśni grzbietu.............. 134 Nadwerężenie mięśni karku.................. 133 Nadwrażliwość pęcherza moczowego.. 168 Nadwzroczność..................................... 187 Nagła utrata głosu................................. 176 . Nałóg alkoholowy i nikotynowy .......j». 207 / Napad astmy oskrzelowej..................... 178 Napady śmiechu................................... 189 Nasieniotok ........................................... 170 Nerwica żołądka.................................... 156 Nerwice reaktywne ............................... 191 Nerwice u dzieci ................................... 191 Nerwice wegetatywne........................... 191 Nerwoból I gałązki nerwu trójdzielnego ...................................... 150 Nerwoból II gałązki nerwu trójdzielnego ...................................... 150 Nerwoból III gałązki nerwu trójdzielnego ...................................... 151 Nerwoból międzyżebrowy.................... 1 52 Nerwoból nerwu łokciowego ................ 143 Nerwoból nerwu trójdzielnego .............150 Nerwoból splotu barkowego................. 142 Nerwobóle głowy .................................. 130 Nerwowość i drażliwość ....................... 190 Neurastenia ...........................'................ 191 Niedociśnienie....................................... 181 Niedoczynność tarczycy .......................204 Niedokwaśność ..................................... 154 Niedorozwój macicy ............................. 164 Niedosłuch ............................................ 173 Niedostateczna laktacja......................... 165 Niedostateczne wytwarzanie potu......... 205 Niedowład podudzia ............................. 149 Niedrożność nosa.................................. 174 Niemożność skoncentrowania uwagi.... 192 Niemożność wypoczęcia. ................... ...205 Niepokój w okolicy serca...................... 179 Nieregularne menstruacje ......................162 Niespokojny sen...... .i............. ............... 190 Nietrzymanie gazów ............................158 Nietrzymanie kani................................. 158 Niewydolność prawokomorowa ...........180 Niewydolność serca .............................. 18.0 Niewyraźne mówienie........................... 147 Niezborność .......................................... 188 Nieżyt tchawicy .................................... 178 Nieżyt żołądka ...................................... 156 i dwunastnicy .............i....................... 156 Nocne poty.......... .................................205 Nogi nożycowate .................................. 146 Nudności i wymioty .............. ............ ....155 INDEKS WSKAZAŃ Jarosław Kuchta 215 Skaza krwotoczna................................. 182 Skąpomocz........................................... 169 Skłonność do katarów i przeziębień..... 174 Skrzydlik............................................... 185 Stan pourazowy nadgarstka.................. 139 Stan pourazowy okolicy lędźwiowej.... 134 Stan pourazowy stawu biodrowego...... 140 Stan pourazowy stawu kolanowego ..... 140 Stan pourazowy stawu łokciowego ...... 138 Stan pourazowy stawu skokowego....... 141 Stany lękowe........................................ 190 Stany pobudzenia psychoruchowego.... 189 Stany wiecznego niezadowolenia i złego humoru..................................... 189 Stenokardia........................................... 181 Stożek rogówki.................?................... 186 Stwardnienie słupów bocznych rdzenia............................................... 152 Supinacja po porażeniu dziecięcym...... 146 Syndrom niepokoju.............................. 189 Szczękościsk......................................... 196 Szok anafilatyczny................................ 208 Sztywność języka................................. 146 Sztywność karku................................... 133 Sztywność pleców................................ 132 Szum w uszach..................................... 173 Trudności w zasypianiu. Trudny poród................. .190 .165 Ślepota zmierzchowa....... Ślinotok............................ Śpiączka pourazowa........ Śpiączka udarowa............ Świąd małżowiny usznej. Świąd odbytu................... Świąd skóry..................... Świąd sromu.................... Świerzb............................ Świnka............................. .186 .195 .208 .208 .172 .158 .198 .163 .199 .202 Taniec św.Wita..................................... 147 Tiki okolicy szyjno-karkowej......'......... 151 Tiki powiek........................................... 151 Tiki w obrębie twarzy............................ 151 / Torbiel jajników................................... 164 Trądzik.................................................. 200 "* różowały............................................200 U Uczucie palenia w stopach.................... 150 Uczucie pełności...................................154 Uczucie przygnębienia.......................... 190 Uczucie ucisku w klatce piersiowej...... 177 Uczucie ucisku w okolicy serca............ 179 Udar mózgowy...................................... 147 Udar słoneczny......................................208 Uderzenie gorąca ..................................165 Ukąszenie węża.....................................208 Upławy.................................................. 164 Uporczywa czkawka............................. 151 Upośledzenie inteligencji...................... 192 Utrata mowy.......................................... 147 Utrata mowy (histeryczna).................... 192 Utrata przytomności..............................207 W Wodobrzusze ............................ Wole. ......................................... Wrzody podudzia...................... Wrzody żołądka i dwunastnicy . Wrzód pełzający rogówki ......... Wyczerpanie psychiczne.... Wymioty na tle nerwowym........ Wypadanie macicy..... ................ Wypadnięcie odbytnicy ............. Wypadnięcie odbytnicy u dzieci Wyprysk................................ ..... dłoni........................................ Wysypka uczuleniowa z towarzyszącym swędzeniem.... Wywołanie potów ....................... Wywołanie wymiotów ................ Wzdęcia brzucha. ........................ ,.180 .204 .201 .156 .185 .207 .189 .191 .165 .158 .159 .199 .199 .200 .206 .155 .154 Zaburzenia czuciowe palców u rąk....... 149 Zaburzenia kończyn dolnych przy stwardnieniu rozsianym..................... 146 Zaburzenia kończyn górnych przy stwardnieniu rozsianym..................... 146 Zaburzenia krążenia w kończynach INDEKS WSKAZAŃ Jarosław Kuchta 217 Zapalenie wsierdzia.............................. 180 Zapalenie wyrostka robaczkowego....... 158 Zapalenie zatok..................................... 174 czołowych.......................................... 174 przewlekłe......................................... 174 szczękowych...................................... 174 Zaparcie stolca...................../................ 155 atoniczne............................................ 155 nawykowe.........................^......--—••• 155 spastyczne.......................................... 155 Zapaść................................................... 207 Zatrucie tlenkiem węgla .......................207 Zatrzymanie moczu.............................. 169 Zatrzymanie wydzielania mleka........... 165 Zawroty głowy...................................... 147 Zawroty głowy (od układu krążenia).... 179 Zawroty głowy od zaburzeń błędnika... 173 Zespół kręgów lędźwiowych................ 134 Zespół kręgów piersiowych.................. 134 Zespół kręgów szyjnych....................... 133 Zespół maniakalno-depresyjny............. 193 Zespół napięcia przedmiesiączkowego. 163 Zespół niedożywienia u dzieci.............. 159 Zez........................................................187 Zimnica.................................................202 Zmazy nocne......................................... 170 Zmiany kostno-stawowe palców dłoni .139 Zmiany zapalne jajników...................... 164 Zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego........................................ 141 Znieczulenie przy zabiegach stomatologicznych............................. 195 Zwyrodnienie siatkówki........................ 186 Żółtaczka........................ Żylaki kończyn dolnych. Żylaki odbytu................. .160 .182 .182 r l t INDEKS WSKAZAŃ Wydanie II poprawione i uzupełnione Redaktor techniczny: Piotr Pałacha Copyright Jarosław Kuchta 1996,97,98,99 Wydawca: S.C. INFELMARK 80-217 Gdańsk ul. Kręta 41 a tel/fax 0-58/341 43 10 ISBN 83-903619-5-7 OD AUTORA Nawet w najśmielszych swoich oczekiwaniach nie przewidywałem takiego sukcesu, jaki odniosła moja poprzednia książka "Elektroakupunktura w przykładach". Cztery lata minęły od pierwszego wydania, przez te cztery sprzedano ok. 30 tyś. egzemplarzy. Książka, która powstała w wyniku zapotrzebowania na instrukcję medyczną do gabinetowego elektrostymulatora ETAN, zaadresowana do zawodowych terapeutów, wyszła daleko poza wąski krąg odbiorców i "trafiła pod strzechy". Stała się podstawową lekturą użytkowników aparatu AUTOPUNKTER służącego do indywidualnej stymulacji elektropunkturowej. Ze względu fakt, że czytelnikami książki stały się najczęściej osoby bez wykształcenia medycznego postanowiłem dokonać gruntownego przejrzenia jej treści. Zaowocowało to powstaniem książki zupełnie nowej, o wzbogaconej treści i formie. Przede wszystkim zmieniłem adresata książki. Przystosowałem ją do możliwości odbioru przez zwykłego śmiertelnika ze specjalnym przeznaczeniem do indywidualnej stymulacji elektropunkturowej. Pierwszą, teoretyczną część książki napisałem w formie bardziej skróconej, starając się nie stracić informacji istotnych ze względów praktycznych. Przykładowe zestawienia punktów stymulacji zawarte w drugiej, praktycznej części książki, uzupełniłem i poszerzyłem. Niestety, ze względów technicznych nie było możliwe zaopatrzenie każdego zestawienia w indywidualne ilustracje. Objętość książki (a co za tym idzie cena) musiałaby wzrosnąć dwukrotnie w stosunku do obecnego wydania, a czterokrotnie w stosunku do wydania poprzedniego. Ponadto precyzja rysunków w tak małej skali pozostawiałaby wiele do życzenia. Dlatego też zdecydowałem się przenieść kolorowe mapy punktów akupunktury znajdujące się dotychczas na końcu książki do odrębnego atlasu. Atlas ten zawiera 28 kolorowych plansz z poszczególnymi okolicami ciała. Tak więc dostają Państwo do ręki książkę nową, o nowym tytule "Autopunktura dla każdego" oraz "Mini atlas punktów akupunktury". Dla kogo jest ta książka? Jak mówi tytuł książka ta jest przeznaczona dla każdego. Dla każdego, to znaczy w pierwszej kolejności dla przeciętnego użytkownika Autopunktera, a więc osoby nie mającej wykształcenia medycznego, a chcącej sobie pomóc metodą elektroakupunktury. Ale dla każdego, to znaczy również dla zawodowych terapeutów. Książka jest dla przede wszystkim dla praktyków. Część praktyczna jest mocno rozbudowana, część teoretyczna jest skrócona i podane są tam tylko informacje niezbędne dla zrozumienia istoty terapii. Nigdy nie twierdziłem i nadal nie twierdzę, że książka moja zawiera wszystkie informacje na temat elektroakupunktury, ani że zawiera kompletny wykaz dolegliwości leczonych tą metodą oraz kompletny wykaz punktów akupunktury. Z moich obserwacji wynika, że nie sposób jesl stworzyć kompletny i wyczerpujący wykaz punktów stymulowanych przy danej dolegliwości bowiem skuteczność akupunktury zależy od prawidłowego określenia, w których punktach przepływ energii jest zablokowany. Ponieważ przepływ energii chi jak na rafie nie jesi mierzony obiektywnymi metodami, stąd wybór punktów opiera się przede wszystkim m doświadczeniu. Punkty, które przedstawiam w mojej książce są jedynie pewną propozycją. 2 tej propozycji każdy może sobie wybrać te punkty, które dla niego są najbardziej skuteczne Zachęcam każdego do obserwacji swojego organizmu i do zwrócenia uwagi na symptom) tak wspaniałych rezultatów tam, gdzie medycyna klasyczna zawodzi. Przy wskazaniach nie zamieszczono praktycznie żadnych opisów wymienianych chorób i dolegliwości, ograniczając się jedynie do wyliczenia listy zalecanych punktów. Jest to podejście świadome i celowe, podyktowane nie tyle chęcią oszczędzenia papieru, lecz pewną ostrożnością. Dla lekarza opis taki byłby zbędny, gdyż i tak wie on, co oznacza dana choroba. Natomiast dla przeciętnego chorego mógłby być niebezpieczny, bo mógłby powstrzymać go od skorzystania z porady lekarza i zachęcać do leczenia się na własną rękę. Takie podejście jest niedopuszczalne. Wyraźnie podkreślam, że elektroakupunktura nie ma zastąpić medycyny konwencjonalnej, lecz ją uzupełnić. Z metody tej można korzystać tylko wtedy, gdy chory jest świadomy na co choruje, jest świadomy zagrożeń i zna też inne metody leczenia. Jeśli nie wie, to zanim skorzysta z dobrodziejstw akupunktury powinien udać się do lekarza i zasięgnąć porady specjalisty. W drugiej części brak jest lokalizacji punktów. Za to podane są odsyłacze do „Mini atlasu punktów akupunktury". Dla każdego punktu podany jest numer mapy w atlasie, gdzie dany punkt można znaleźć. Również w części pierwszej podano dodatkowo odsyłacze do atlasu. Elektroakupunktura - alternatywa czy uzupełnienie? Na to pytanie odpowiedź może być tylko jedna. Elektroakupunktura nie ma zastąpić medycyny konwencjonalnej, lecz ją uzupełnić. Chory powinien najpierw spróbować metod już uznanych, a dopiero później szukać innych. Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że to nie lekarz, lecz chory jest sam odpowiedzialny za swoje zdrowie. Lepiej nie czekać, aż już będzie za późno, lecz podjąć leczenie we wczesnym stadium choroby. Nie ma sprzeczności. Elektroakupunktura nie wchodzi w konflikt z metodami opartymi na farmakoterapii. Wręcz przeciwnie, przeprowadzone badanie pokazują, że przyswajanie leków jest lepsze i czas ich przyjmowania można w wielu przypadkach skrócić. Oczywiście skuteczność elektroakupunktury zależy od wiedzy i umiejętności osoby ją stosującej. W tej książce można znaleźć wiedzę wystarczającą do skutecznego zastosowania. ł* i Elektroakupunktura dla każdego - część I specjalistów i wymaga wielu lat studiów i jeszcze więcej praktyki. Akupresura, ze względu n słabość bodźca, ma ograniczoną skuteczność. Laseropunktura jest terapią bardzo drogę Wydaje się, że spośród wszystkich elektropunktura jest metodą najbardziej wyważoną z względu na koszta i dostępność, a przy tym równie skuteczną, co inne metody. Różnice między poszczególnymi metodami dotyczą jedynie techniki stymulacji, a nie istot leczenia ani wyboru punktów. Tak więc nie popełniłem wielkiego błędu pisząc w tytule elektroakupunkturze. Wszystko, co dotyczy akupunktury, dotyczy również elektroakupunktur i elektropunktury. Różnice w zaleceniach są niewielkie, np. dla elektropunktury nie m przeciwwskazania dla osób chorych na hemofilię. Praktycznie terminy akupunktur, elektroakupunktura i elektropunktura mogą być używane zamiennie. Jeśli jest inaczej, t zostanie to specjalnie zaznaczone. Elektropunktura dla każdego?! Urządzenia do stymulacji impulsami prądowymi elektrostymulatory stały się sprzętem powszechn używanym w gabinetach fizykoterapii. Są to urządzenia reguły sześciokanałowe, umożliwiające stymulację l punktów. Jednak nie te urządzenia dokonały przełom Dzięki miniaturyzacji elektroniki, pojawiły się na pros aparaty do indywidualnej elektropunktury. Takim aparate jest urządzenie o nazwie AUTOPUNKTER®, które słu; do samodzielnej stymulacji punktów akupunkturowych ; pomocą impulsów prądowych, dając skuteczność żabiej zbliżoną do akupunktury. Dzięki wyposażeniu tej urządzenia w automatyczny detektor ułatwiaj ąi lokalizację punktów akupunktury AUTOPUNKTE! umożliwia niemalże zobaczenie punktów akupunktury i powierzchni ciała. Aparat jest łatwy w obsłudze i możliv do zastosowania przez każdego w domu, w pracy, podróży. Osobiście mam nadzieję, że słowo "autopunkte kiedyś zagości tak trwale w świadomości społecznej, j słowo "rower" będące onegdąj jedynie nazwą produk angielskiej firmy. Autopunkter ma kilka po%fenych zalet. Po pierws znajduje się w zasięgu finansowym każdej przeciętr zarabiającej rodziny. Po drugie można dzięki nier wykonać znacznie więcej zabiegów niż zwyczajowe 10 profesjonalnego terapeuty. Jak wykazują indywidual doświadczenia użytkowników często dof wyleczei przewlekłej choroby potrzeba kilku tygodni, a nawet miesięcy powtarzania Zabiegów. trzecie codzienne powtarzanie zabiegów ma większą skuteczność niż w tygodniil. Wreszcie czwarte można go zastosować w początkowym stadium choroby, np. zwalczyć ból głowy j tylko się pojawi. Rys. 1. AUTOPUNKTER - poręczny przyrząd do samodzielnej stymulacji wyposażony w detektor punktów akupunktury Elektroakupunktura dla każdego - część I kręgosłupa za pomocą tego przyrządu. Leczenie trwało ok. 6 miesięcy. Po 17 latać' codziennego życia z bólem kręgosłupa, obecnie żyję w komforcie psychicznym i fizycznym, b już przez przeszło 5 lat żyję bez bólu. Choroba może jednak wrócić i u mnie także pi niefortunnym wysiłku fizycznym ból kręgosłupa wraca, ale wtedy po jednym, możliwi szybkim użyciu Autopunktera, mam znowu komfort życia bez bólu przez kilka miesięcy (np 8-12) do następnego niefortunnego przesilenia." Czy z tych przykładów należy wyciągnąć wniosek, że akupunktura ma wyłącznie działani przeciwbólowe? Byłby to błędny wniosek. Potwierdzaj ą to inne świadectwa: • Matka informuje: "Moczenie nocne mego 7-letniego syna minęło po siedmiu zabiegach". • Norweski elektronik po 8 latach stwardnienia rozsianego oraz po 3 miesiącach stosowani Autopunktera wraca z wózka inwalidzkiego do czynnego życia. • Kobieta 80-letnia stwierdziła: "Używanie Autopunktera w okresie 3 tygodni usunęł długoletnie bóle reumatyczne stawów kolanowych". • Emerytka: "Gratuluję Wam udanego przyrządu, który przynosi mi wiele ulgi w bólu i be niego żyć nie mogę" • Amerykański pianista przekazał taką informację: "Po tygodniowym używaniu Autopunkter Plus Test wreszcie po kilku latach mogę wykonać koncert bez bólu rąk.: • Matka u swego niemowlęcia wyprowadziła wrodzone wypadnięcie odbytnicy po miesiącach stosowania Autopunktera. • Skoczek wzwyż nabawił się kontuzji stawu skokowego podczas treningu. Po pięci zabiegach Autopunkterem wychodzi na bieżnię, ustanawia rekord życiowy i dalej trenuje. • Mężczyzna w wieku 70 lat na jednej z prelekcji stwierdza: "Po stosowaniu Autopunktei mogłem odłożyć do szuflady poprzednio używany aparat słuchowy. Jest on mi ju niepotrzebny." • Kobieta trzydziestoletnia w czasie l O dni chodzi do pracy z bólem głowy. Żadne proszki ni usuwają bólów. Po dwóch minutach stymulacji akupunkturowej punktu JG4 na prawej ręc przechodzi ból w lewej półkuli głowy, a po następnych dwóch minutach stymulacji punkt JG4 na lewej ręce przechodzi ból również w prawej półkuli. • Mężczyzna w pociągu stwierdza, że nabawił się kataru na Międzynarodowych Targać Poznańskich. Po skorzystaniu z Autopunktera i przeprowadzeniu zabiegu na punktach JG4 JG20 udrożnił sobie zatkane przewody nosowe i nie musiał używać chusteczki przez caJ podróż z Poznania do Gdańska. • Mężczyzna w wieku 55 lat przeprowadza zabiegi odchudzające na punktach GRT26 GRP24 oraz punktu Głód na uchu. Stosując przez dwa miesiące dietę bez węglowodanó1 (nic co słodkie i mączne) i stymulację ww. punktów schudł w pierwszym miesiącu 5 kg, a' drugim 3 kg, a po zakończeniu kuracji waga utrzymuje się na stałym poziomie. • Lekarz stosując zabiegi za pomocą Autopunktera pozbawił sa& nałogu alkoholowego obecnie zaleca podobną kurację swoim pacjentom. t W świecie zachodnim, w którym medycyna poszła zupełnie inną drogą, panu przekonanie, że akupunktura owszem - przeciwbólowe, może na dolegliwości neurologiczni ale w pozostałych dziedzinach? Przekonaniu temu przeczy doświadczenie medycyny chińskie która leczy akupunkturą: <•* ^ • wrzody żołądka i dwunastnicy "* • niestrawność, zaparcie i biegunkę Elektroakupunktura dla każdego - część I zostałaby uznana oficjalnie jako metoda lecznicza. Nie ma w ogóle zastrzeżenia w stosunku do stosowania akupunktury w przypadku niektórych nowotworów łagodnych, jak na przykład tłuszczaków, włókniaków umiejscowionych podskórnie i brodawek. W przypadkach zaawansowanych nowotworów złośliwych niejednokrotnie stosuje się akupunkturę w celu uśmierzenia bólu, zmniejszenia objawów związanych z chemio- i radioterapią (np. nudności). Przypadki chorób serca i układu krążenia nie stanowią przeciwwskazań, a wręcz przeciwnie - wskazania do akupunktury. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że akupunktura może dawać bardzo silne reakcje. Dlatego zaleca się rozpoczynać kuracją od małej liczby punktów, krótkiego czasu trwania zabiegu i poddawać się częstej kontroli u specjalisty. Nie wskazane jest stosowanie zabiegów elektroakupunktury po świeżo przebytym zawale serca. W Europie unika się leczenia akupunkturą chorób zakaźnych dając pierwszeństwo antybiotykom. Należy jednak zaznaczyć, że w Chinach leczy się nieraz wyłącznie akupunkturą chorych z wirusowym zapaleniem wątroby, malarią, grypą czy czerwonką bakteryjną. Przy stosowaniu indywidualnego stymulatora można i w tych przypadkach z powodzeniem stosować sobie samemu elektropunkturę. Dużo wątpliwości nasuwa zapalenie wyrostka robaczkowego. W świecie zachodnim ostre zapalenie wyrostka robaczkowego stanowi bezwzględne zalecenie do natychmiastowej operacji. Lekarze wolą nie ryzykować pęknięcia wyrostka robaczkowego i zakażenia. Ja pozostawiłem przypadki zapalenia wyrostka robaczkowego jako wskazania w stanach zapalnych przewlekłych. Pragnę jeszcze raz wyraźnie stwierdzić, że autopunktura nie ma zastąpić medycyny konwencjonalnej, lecz ją uzupełnić. Nikomu w przypadku bólów zębów nie radzę ograniczać się do uśmierzenia bólu przez stymulację punktów akupunktury, lecz również skorzystać z pomocy stomatologa. Podobnie w przypadku niektórych chorób zakaźnych, jak np. grypa, autopunkturę należy stosować jedynie jako uzupełnienie terapii konwencjonalnej. Jednak z drugiej strony polecenie obowiązkowej konsultacji z lekarzem w sprawie stosowania autopunktury wydaje mi się zbyt optymistyczne. W programach nauczania akademii medycznych brak jest wykładów z akupunktury, stąd wynika ogólny brak znajomości tej metody w środowisku lekarskim i zrozumiała do niej nieufność. Dopiero ostatnie lata przynoszą pewną zauważalną zmianę poglądów. Mogę z zadowoleniem zauważyć, że jeżdżąc po ośrodkach sanatoryjnych z prezentacją Autopunktera spotykam się ze zrozumieniem i akceptacją ze strony lekarzy prowadzących te ośrodki. Jeśli wyjdziemy z podstawowej medycznej zasady: "po pierwsze nie szkodzić", to można łatwo rozwiać obawy wątpiących. Autopunktura nie narusza integralności fizycznej organizmu, lecz działa na energię człowieka, przy czym działanie to polega na odblokowaniu naturalnych możliwości regeneracyjnych. r '•'• Na czym polega działanie akupunktury? Aby przybliżyć sposób działania autopunktury muszę sięgnąć do1"" tradjfcji chińskiej medycyny i przedstawić (w ogromnym skrócie) teorie medyczne z tym związana Zdaję sobie sprawę z trudności, na jakie napotyka człowiek Zachodu przy zrozumieniu filozofii Dalekiego Wschodu. My, Europejczycy wzrośliśmy z jednej strony w świadomości i tradycji Elektroakupunktura dla każdego - część I Określenie yin-żcński, yang-męski nie oznacza bynajmniej, że dla kobiety yin jest dobre, a dla mężczyzny dobre jest yang. Wręcz przeciwnie. Energia chi człowieka powinna znajdować się w równowadze pomiędzy yin i yang niezależnie od płci. Określenie yin i yang nie jest czymś absolutnym i ma sens jedynie poprzez wzajemne porównanie. Tak jak bez dnia nie ma nocy, ani ziemi bez nieba, tak nie istnieje yang bez yin, ani yin bez yang. Co więcej osłabianie yin powoduje wzmacnianie yang i na odwrót - wzmacnianie yin powoduje osłabienie yang. Dlatego w terapii stosuje się zarówno pobudzanie, jak i hamowanie. Ze względów terapeutycznych bardzo istotne jest rozróżnienie, jaki zespół spowodował daną dolegliwość: czy to zespół osłabienia - przewagi yin nad yang, czy też zespół pobudzenia - przewagi yang nad yin. Tab. 1. yin bierne, zniechęcone smutek, apatia mała uboga zwolniona, cicha bez wyrazu blada obniżona » zwiotczałe zwolnione obniżone zimne poty przezroczysty, obfity rzadki obrzęki nadmierna nieregularne przegub lewy Symptomy przewagi yin lub yang <- Przewaga -» yang Zachowanie aktywne, podniecone Emocje ., radość, euforia Wytrzymałość duża Gestykulacja bogata Mowa szybka, silna Twarz ożywiona Skóra zaczerwieniona Temperatura ciała podwyższona Mięśnie drżenie, skurcze Odruchy nadmierne Ciśnienie tętnicze podwyższone Pot ciepłe poty Mocz żółty, skąpy Stolec twardy Wilgotność uczucie suchości Senność bezsenność Miesiączki nadmierne Tętno silniejsze przegub prawy 10 Elektroakupunktura dla każdego - część I l 3. Meridian żołądka Ż 4. Meridian śledziony i trzustki SL 5. Mendian serca S 6. Meridian jelita cienkiego JC 7. Meridian pęcherza moczowego PM 8. Meridian nerki N 9. Meridian osierdzia O 10. Meridian potrójnego ogrzewacza PO 11. Meridian woreczka żółciowego wz 12. Meridian wątroby w 13. Główny regulator tylny GRT 14. Główny regulator przedni GRP Pozostałe 6 meridianów dodatkowych przechodzi przez punkty mendianów głównych i centralnych i nie ma własnych punktów. Z tego też powodu w literaturze popularnej zazwyczaj są pomijane. Tutaj podaję jedynie ich nazwy i funkcje, bowiem niekiedy używa się meridianów dodatkowych przy doborze punktów do danego zastosowania. Tab. 3. Meridiany dodatkowe bez własnych punktów nazwa chińska funkcja meridianu Yin-wei regulator yin Yang wei regulator yang Yin-chiao regulator ruchowy yin Yang-chiao regulator ruchowy yang Dai kanał strefowy (opasujący) Chong kanał życia (morze krwi) Meridiany główne - parzyste dzielą się na typu yin i typu yang. Po trzy meridiany yin i trzy meridiany yang są na każdej ręce i tak samo po trzy meridiany yin i trzy meridiany yang są na każdej nodze. Tab. 4. Podzial meridianów parzystych \ Meridiany typu yang \ Meridiany typu yin biegnące po kończynach górnych m. płuc m. jelita grubego m. osierdzia m. potrójnego ogrzewacza m. serca m. jelita cienkiego biegnące po kończynach dolnych TŁ. m. śledziony i trzustki m. żołądka m. wątroby m. woreczka żółciowego m. nerki m. pęcherza moczowego 12 Elektroakupunktura dla każdego - część I akupunktury pracujących na zasadzie pomiaru oporności elektrycznej. Ponadto stwierdzono w obrębie punktów akupunkturowych znaczne zagęszczenie receptorów czuciowych. Receptory te wykazują znaczne zwiększenie wrażliwości na dotyk w stanach chorobowych organizmu. W tych stanach dają wrażenie bólu przy zwyczajnym dotyku. Stwierdzono, że właściwości bioelektryczne punktów akupunkturowych na skórze związane są z głębiej położonymi tkankami, jako że po przeszczepieniu w inne miejsce nabierają cech nowego otoczenia. produkcja neurohormonów stymulacja punktu Istnieje kilka teorii działania akupunktury w świetle nauki współczesnej. Istnieje teoria działania neurohormonalnego. Mianowicie stwierdzono, że stymulacja punktów akupunkturowych powoduje wytwarzanie przez organizm większej ilości tzw. neurohormonów, czyli hormonów wytwarzanych przez komórki nerwowe. Szczególną rolę przypisuje się tu wytwarzaniu endorfiny i enkefaliny. Teoria ta może wyjaśniać, dlaczego akupunktura jest tak skuteczna w walce z bólem, jednak w żaden sposób nie wyjaśnia, dlaczego akupunktura ma rzeczywiste działanie lecznicze, a nie tylko przeciwbólowe. Inną popularną teorią jest działanie na drodze odruchów narządowo-skórnych i skórno-narządowych. Odruchy narządowo-skórne sygnalizują chorobę narządu wewnętrznego bólem i zwiększonym napięciem mięśni w obrębie tzw. stref Heada na powierzchni ciała i mogą być wykorzystane do celów diagnostycznych. Odruchy skórno-narządowe wykorzystywane są do celów leczniczych. Impulsy wywołane stymulacją punktów na drodze odruchowej powodują lepsze ukrwienie odpowiednich narządów. Dzięki temu następuje lepsze natlenienie, odżywienie i odprowadzenie produktów przemiany materii z chorego narządu. Wszystkie nowoczesne teorie nie wyjaśniają jednak całej złożoności akupunktury, a w szczególności sposobu doboru punktów, który w głównej mierze oparty jest na doświadczeniu. Dlatego też specjaliści od akupunktury nadal chętnie posługują się tradycyjną leońą_yin-yang. Rys. 5. Stymulacja punktów pobudza mózg do wytwarzania neurohormonów 14 Elektroakupunktura dla każdego - część I 12 cunów „ 3cuny Od przedniej granicy włosów do linii brwi Pomiędzy wyrostkami sutkowatymi Rys. 7. Wyznaczanie odległości na powierzchni głowy 3 cuny Od przedniej granicy do tylnej granicy włosów 12 cunów Od tylnej granicy włosów do wyrostka 3 cuny kolczystego VII kręgu szyjnego 9 cunów Pomiędzy wcięciami skroniowymi w linii 9 cunów włosów Od wcięcia jarzmowego do dolnego brzegu mostka Pomiędzy brodawkami sutkowymi 9cunów 8 cunów Od dolnego brzegu mostka do środka 8 cunów pępka Od pępka do górnego brzegu spojenia 5 cundw łonowego 16 Elektroakupunktura dla każdego - część I 9cunów 18 cunów 13 cunów Od poprzecznej fałdy pachowej do dołu 9 cunów łokciowego 12 cunów Od dołu łokciowego do poprzecznego 12 cunów fałdu nadgarstka II9cunów Od górnej krawędzi krętarza wielkiego do 19 cunów środka rzepki Od górnego brzegu spojenia łonowego do 18 cunów górnego brzegu nadkłykcia kości udowej f 16 cunów Od środka rzepki kostki bocznej do górnego brzegu 16 cunów Od dośrodkowego kłykcia kości piszczelowej do wierzchołka kostki wewnętrznej Rys. 9. Wyznaczanie odległości na kończytlaeh 13 cunów 'A- 18 Elektroakupunktura dla każdego - część I Punkt ten leży na grzbiecie dłoni, między kciukiem a palcem wskazującym, w połowie II kości śródręcza po stronie promieniowej. Lokalizuje się praktycznie przy przywiedzeniu kciuka do palca wskazującego. Tworzy się wówczas ^uwypuklenie, na którego szczycie znajduje się punkt JG4. Ż36 - „wielki lekarz" Trzydziesty szósty punkt meridianu żołądka jest drugim po JG4 punktem w kolejności popularności, co wcale nie znaczy, że mniej ważnym. Punkt ten jest nazywany "wielkim lekarzem", "punktem trzech wiosek", "punktem pogody ducha". Jako punkt ogólnie wzmacniający, tonizujący i regenerujący może być stosowany praktycznie przy każdej chorobie ogólnej, zwłaszcza dotyczącej dolnej połowy ciała. Punkty Ż36 leży 3 cuny poniżej dolnego brzegu rzepki, w zagłębieniu u zbiegu kości piszczelowej i strzałkowej. Łatwo jest go znaleźć w pozycji siedzącej. Na kolanie kładzie się wówczas dłoń tak, że palec środkowy wskazuje pionowo przebieg grzebienia kości piszczelowej, palce lekko rozchylone. Pod czwartym palcem w kierunku stopy można znaleźć zagłębienie między kością piszczelową a strzałkową i punkt Ż36. i ŚL6 - główny punkt ginekologiczny Szósty punkt meridianu śledziony i trzustki jest stosowany w zaburzeniach miesiączkowania, krwawieniach macicznych, bezpłodności i innych dolegliwościach ginekologicznych. U mężczyzn zalecany w zaburzeniach seksualnych. Zwany jest punktem „urody kobiecej". Zwany jest także "punktem spotkania trzech niewiast" ze względu na to, że w punkcie tym spotykają się trzy meridiany: śledziony, wątroby i nerki. Punkt ten leży na przyśrodkowej powierzchni podudzia, na tylnej krawędzi kości piszczelowej, 3 cuny powyżej wierzchołka kostki przyśrodkowej. Rys. 11. Lokalizacja punktu Ż36 3 cuny Rys. 12. Lokalizacja punktu ŚL6 l -•&. 20 Elektroakupunktura dla każdego - część I O6 - punkt „miłości doskonałej" Punkt ten leży na dłoniowej powierzchni nadgarstka, 2 cuny powyżej poprzecznego fałdu nadgarstka, pomiędzy ścięgnami mięśnia zginacza promieniowego nadgarstka i mięśnia dłoniowego długiego Nazwa jego pochodzi od zastosowania w zakresie zaburzeń seksualnych. Pozostałe zastosowania to: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne, choroby gorączkowe. ścięgno zginacza promieniowego nagarstka lii dl- ścięgno mięśnia dłoniowego długiego '- - ścięgno zginacza łokciowego nagarstka S7 Rys. 16. Lokalizacja punktów O6 i S7 S7- „wrota bogów" Punkt ten ma szczególne zastosowanie w nerwicy lękowej, w stanach przygnębienia, trudnościach w koncentracji, w upośledzeniu pamięci. Punkt ten leży na dłoniowo-łókciowej powierzchni nadgarstka, na promieniowej krawędzi kości grochowatej i po stronie promieniowej ścięgna zginacza łokciowego nadgarstka. WŻ34 - główny punkt woreczka żółciowego Trzydziesty czwarty punkt meridianu woreczka jest bardzo ważny dla dróg żółciowych. Znajduje zastosowanie przy uporczywych wymiotach, zapaleniu woreczka żółciowego, różnego rodzaju sensacjach po zjedzeniu mięsa lub czekolady, w tym przy bólach głowy. Inne zastosowania to: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne. Punkt WŻ34 leży na bocznej powierzchni podudzia w zagłębieniu leżącym ku przodowi i dołowi główki kości strzałkowej. ,:.-.-.-.> l~/głowka kości strzałkowej ( KrH———WŻ34 / / i'j i ii; Rys. 17. Lokalizacja punktu WŻ34 -•A- 22 Elektroakupunktura dla każdego - część I Topografia meridianów W tym rozdziale opisano 12 meridianów głównych rozmieszczonych symetrycznie po obu stronach ciała oraz oba główne regulatory. Oznaczenia meridianów są wg poniższej tabeli: Tab. 7. Oznaczenia meridianów Lp. Nazwa meridianu skrót 1. Meridian płuc P 2. Meridian jelita grubego JG 3. Meridian żołądka Z 4. Meridian śledziony i trzustki ŚL 5. Meridian serca S 6. Meridian jelita cienkiego JC 7. Meridian pęcherza moczowego PM 8. Meridian nerki N 9. Meridian osierdzia 0 10. Meridian potrójnego ogrzewacza PO 11. Meridian woreczka żółciowego wz 12. Meridian wątroby w 13. Główny regulator tylny GRT 14. Główny regulator przedni GRP Punkty na meridianach są oznaczane przez skrót nazwy meridianu i numer kolejny punktu. Np. Ż36 oznacza trzydziesty szósty punkt meridianu żołądka, JG4 oznacza czwarty punkt meridianu jelita grubego. Numeracja punktów zależy od tego, czy meridian jest typu yin, czy yang i czy biegną po kończynach dolnych, czy górnych. Obrazuje to poniższa tabela: Tab. 8. Numeracja punktów na meridianach Meridiany typu yin Meridiany typu biegnące po kończynach górnych m. płuc numeracja m. jelita grubego numeracja m. serca od środka ciała m. jelita cienkiego od palców dłoni m. osierdzia do palców dłoni m. potrójnego , do głowy ogrzewacza x" —————— « —— —— «-fc— biegnące po kończynach dolnych m. wątroby numeracja m. w. żółciowego- numeracja m. śledziony i od palców stopy m. żołądka od głowy trzustki - i m. nerki do środka ciała m. pęcherza • do p&lców stopy moczowego i Trzeba wspomnieć, że numerację punktów wprowadzili lekarze europejscy i to stosunkowo 24 Elektroakupunki Meridian płuc Wychodzi na powierzchnię klatki pień Stąd przechodzi na ramię i po bocznej pow (P5) oraz po dłoniowej powierzchni ] nadgarstka (tam, gdzie się wyczuwa puls) Pl l tuż obok przyśrodkowego kąta paznol JP2 * P1 ffP3 P7 P11 Rys. 20. Przebieg meridianu pluć tura dla każdego - część I siowej poniżej obwodowego końca obojczyka (Pl). /ierzchni ramienia (P3) biegnie do dołu łokciowego przedramienia w kierunku tętnicy promieniowej - P7. Dalej wchodzi na kciuk kończąc się. w punkcie ccia. Najważniejsze punkty: .^ • P l - punkt zgodności przedniej płuca • P5 - uspokajający • P6 - kluczowy • P7 - przepustowy i kardynalny • P9 - wzmacniający i źródłowy • P10 • Pil 26 Elektroakupunktura dla każdego - część I P7 (Lieh Chueh, Lieąue) - przepustowy, kardynalny P7 Położenie: na dłoniowo-promieniowej powierzchni przedramienia, 1,5 cuna powyżej fałdu nadgarstka, na kości promieniowej nad wyrostkiem rylcowatym kości promieniowej. Punkt ten można znaleźć przez skrzyżowanie -obu dłoni kciukami i palcami wskazującymi. Palec wskazujący jednej dłoni wskazuje wówczas punkt P7 na drugim przedramieniu. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby skóry, ogólne osłabienie. Atlas: 12,14 P8 (Ching Chu, Jingąu) Położenie: na dłoniowo-promieniowej powierzchni nadgarstka, l cun powyżej fałdu nadgarstka, pośrodku wyrostka rylcowatego kości promieniowej. Zastosowanie: bóle stawów, laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 12,14 P9 (Tai Yunan, Taiyuan) - wzmacniający i źródłowy Położenie: na dłoniowo-promieniowej powierzchni nadgarstka, w fałdzie nadgarstka po stronie promieniowej kości promieniowej Zastosowanie: bóle stawów, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne. Atlas: 12,14 P10 (Yu CM, Yujf) Położenie: na promieniowej krawędzi kciuka, na środku I kości śródręcza dłoni, na granicy białej i czerwonej skóry. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby gorączkowe. Atlas: 14 P10 pierwsza kość śródręcza - - - - kość wtetokątna Pil (Shao Shang, Shaoshang) Położenie: na grzbiecie kciuka, 0,1 cuna od kąta podstawy paznokcia kciuka po stronie promieniowej w kierunku proksymalnym. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby gorączkowe, pierwsza pomoc. |" Atlas: 12,14 28 Elektroakupunktura dla każdego - część I JG1 (Shang Yang, Shangyang) Położenie: na grzbiecie palca wskazującego, 0,1 cuna od kąta podstawy paznokcia palca wskazującego po stronie promieniowej w kierunku proksymalnym. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, laryngologia, JG3JG2 choroby układu oddechowego, stomatologia, choroby JG4 gorączkowe, pierwsza pomoc. ' Atlas: 12,15 JG2 (Erh Chien, Erjian) - uspokajający v JG1 Położenie: na grzbiecie palca wskazującego, tuż przy stawie śródręczno-paliczkowym palca wskazującego, po promieniowej stronie. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, stomatologia, choroby gorączkowe. Atlas: 12,15 JG3 (San Chien, Sanjian) Położenie: na grzbietowej powierzchni dłoni, na promieniowej stronie stawu śródręczno- paliczkowego palca wskazującego, w zagłębieniu w kierunku nadgarstka. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby oczu, stomatologia, obrzęki. Atlas: 12,15 JG4 (Ho Ku, Hegu) - główny punkt przeciwbólowy - kluczowy « Położenie: na grzbietowej powierzchni dłoni, w połowie II kości śródręcza po stronie promieniowej, w najwyższym punkcie uwypuklenia, które tworzy się przy przywiedzionym kciuku do palca wskazującego. JG4 s~ ... , j- ^ i JG4 Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, choroby oczu, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby skóry, niektóre choroby zakaźne, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania, choroby przewodu pokarmowego, ogólne osłabienie, nałogi, otyłość, zaburzenia potliwości, choroby gorączkowe. Atlas: 12,15 30 Elektroakupunktura dla każdego - część I JG11 (Chu Chih, Quchi) - wzmacniający Położenie: na grzbietowo-promieniowej powierzchni łokcia, w zagłębieniu powyżej nasady kości promieniowej, l cun w bok od zgięcia łokciowego. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo-płciowego, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby skóry, niektóre choroby zakaźne, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania, choroby przewodu pokarmowego, ogólne osłabienie, choroby gorączkowe, pierwsza pomoc. Atlas: 11,12,15 JG 1 2 (Chou Liao, Zhouliao) Położenie: na tylnej powierzchni ramienia, l cun nad bocznym końcem fałdu łokciowego, który tworzy się przy zgięciu w łokciu. ^ Zastosowanie: bóle stawów, neurologia. Atlas: 11,12,15 JG13 (WuLi, Wuli} Polożenie: na tylno-bocznej powierzchni ramienia, 3 cuny nad bocznym końcem fałdu łokciowego, który tworzy się przy zgięciu w łokciu. Zastosowanie: bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego, choroby gruźlicze. Atlas: 11,12 JG14 (Pi Nao, Binaó) Położenie: na bocznej powierzchni barku, tuż nad przyczepem mięśnia naramiennego do kości ramieniowej . Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia. Atlas: 11,12 JG15 (Chien Yu, Jianyu) Położenie: na przedniej powierzchni barku, nieco ku dołowi i do przodu od wyrostka barkowego, w przednim dołku fałdu, który się pojawia przy uniesieniu ramienia do poziomu. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 7,10,12 JG16 (Chu Ku, Jugu) Położenie: na tylnej powierzchni barku, w zagłębieniu obojczyka i grzebieniem łopatki. f końcem barkowym Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: lb,7,ll r / 32 Elektroakupunktura dla każdego - część I Meridian żołądka Zaczyna się od punktu Ż l tuż powyżej dolnej krawędzi oczodołu w linii pionowej źrenicy i zstępuję po policzku do kąta ust (Ż4). Następnie okrąża wargi i łączy się z meridianem żołądka strony przeciwnej w punkcie GRP24. Stąd biegnie wzdłuż szczęki dolnej ku tyłowi (Ż5), w pobliżu kąta żuchwy (Ż6) skręca ku górze i przed małżowiną uszną (Ż7) kieruje się do punktu Ż8 w kącie włosów. Na żuchwie meridian rozgałęzia się i biegnie wzdłuż gardła (Ż9) do dołu nadobojczykowego (Żll). Tam skręca w bok do Ż12, skąd zbiega po przedniej powierzchni klatki piersiowej przez sutek (Ż 17) do dolnej krawędzi mięśnia piersiowego (Ż 18). Schodząc na brzuch do Ż19 przybliża się do linii środkowej przedniej na odległość 2 cunów i równolegle do niej schodzi do pachwiny do punktu Ż30. Stamtąd schodzi po przedniej powierzchni uda do bocznej krawędzi rzepki (Ż35), a później po przednio-bocznej powierzchni podudzia (Ż36) do grzbietu stopy (Ż41) i kończy się w punkcie Ż45 na grzbiecie drugiego palca po stronie zewnętrznej tuż obok zewnętrznego kąta nasady paznokcia. Ź40 Ż4S ^^**p Rys. 22. Przebieg meridicmu żołądka GRP24 Najważniejsze punkty: 22 28 - punkt spotkania 3 meridianów Ż25 - zgodności przedniej jelita grubego 230 234 - kluczowy -, Ż36 - wielki lekarz 4» 237 240 - przepustowy Ż41 - wzmacniający * 242 - źródłowy 244 245 - uspokajający 34 Elektroakupunktura dla każdego - część I m mostkowo-obojczykowo GRP23 • kość gnykowa Ż9 m.czwomboczny - Ż8 (ToH We/, Touwei) - punkt spotkania trzech meridianów Położenie: w kącie czoła, nieco ku tyłowi od kąta przedniej granicy włosów, 4,5 cuna od łinii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby oczu. Atlas: 1,2,4 Ź& (Jen Ying, Renying) Położenie: na przednio-bocznej powierzchni szyi, na przednim brzegu mięśnia mostkowo- sutkowo-obojczykowego, na poziomie szczytu jabłka Adama, na przednim brzegu tętnicy wspólnej. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia. Atlas: Ib Ż10 (Shuei Tu, Shuitu) Położenie: na przednio-bocznej powierzchni szyi, 1,5 cuna od bocznie od wyniosłości krtaniowej, na przednim brzegu mięśnia mostkowo-sutkowo-obojczykowego, w połowie wys. od szczytu tej wyniosłości do górnego brzegu obojczyka. Zastosowanie: bóle karku i pleców, laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: Ib Żll (Chi Sheh, Qishe) Położenie: w dole nadobojczykowym, na górnym brzegu obojczyka, 1,5 cuna od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: lb,5 Ż12 (Chueh Pen, Quepen) Położenie', w dole nadobojczykowym, pośrodku dołu nadobojczykowego, w linii prostej nad brodawką sutkową. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: lb,5 Ż13 (Chiu, Qihu)w Położenie: dole podobojczykowym, na dolnym brzegu obojczyk^Ł cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP21). i Zastosowanie: neurologia, choroby układu oddechowego. *. Atlas: 5 36 Elektroakupunktura dla każdego - część I Ż21 (Liang Men, Liangmeri) Położenie: na nadbrzuszu, 4 cuny powyżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP12). Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 6 Ż22 (Kuan Men, Guanmen) Położenie: w górnej części brzucha, 3 cuny powyżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRPll). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, obrzęki. Atlas: 6 Ż23 (Tai Yi, Taiyf) Położenie: w górnej części brzucha, 2 cuny powyżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRPlO). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: 6 Ż24 (Hua Jou Men, Huaroumeri) • Położenie: w środkowej części brzucha, l cun powyżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP9). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: 6 Ż25 (Tlen Shu, Tianshu) - punkt zgodności przedniej jelita grubego Położenie: w środkowej części brzucha, 2 cuny w bok od pępka (p.GRPS). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne. Atlas: 6 Ż26 (WaiLing, Wailing) Położenie: w środkowej części brzucha, l cun poniżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP7). Zastosowanie: choroby kobiece. Atlas: 6 Ż21 (Tu Chu, Daju) Położenie: w dolnej części brzucha, 2 cuny poniżej pępka, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej (p.GRP5). "^ » Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo- płciowego. Atlas: 6 38 Elektroakupunktura dla każdego - część I 6cun fOcun< Ż35 (Tu Pi, Dubi) Położenie: w okolicy rzepki, w zagłębieniu poniżej dolnego brzegu rzepki, na bocznym brzegu więzadła rzepki. Zastosowanie: bóle stawów. Atlas: 16,17,20,21 Ż36 (Tsu San Li, Zusanli) - „wielki lekarz" Położenie: na przedniej powierzchni podudzia, 3 cuny poniżej dolnego brzegu rzepki, w zagłębieniu u zbiegu kości piszczelowej i strzałkowej; przy zgiętym kolanie i dłoni położonej na kolanie - pod czwartym palcem. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby skóry, niektóre choroby zakaźne, choroby przewodu pokarmowego, ogólne osłabienie, nałogi, otyłość, pierwsza pomoc. Atlas: 20,21 Ż37 (Shang Chu Hsu, Shangjuxu) Położenie: na przedniej powierzchni podudzia, 6 cunów poniżej dolnego brzegu rzepki, 0,8 cuna w bok od grzebienia kości piszczelowej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece. Atlas: 20,21 Ż38 (Tiao Kou, Tiaokou) Położenie: na przedniej powierzchni podudzia, 8 cunów poniżej dolnego brzegu rzepki, 0,8 cuna w bok od grzebienia kości piszczelowej. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 20,21 Ż39 (Hsi Chu Hsu, Xiajuxu) Położenie: na przedniej powierzchni podudzia, 9 cunów poniżej dolnego brzegu rzepki, 0,8 cuna w bok od grzebienia kości piszczelowej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby skóry. Atlas: 20,21 Ż40 (Fung Lung, Fenglong) - „wiatr i flegma" - przepustowy Położenie: na przedniej powierzchni podudzia, 8 cunów powyżej kostki*bocznej, 1,5 cuna w bok od grzebienia kości piszczelowej Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne. Stosowany w nieżycie oskrzeli z gęstą wydzieliną. f Atlas: 20,21 ' * 40 Elektroakupunktura dla każdego - część I Meridian śledziony i trzustki Formuje się po piszczelowej stronie palucha w punkcie ŚL1 u podstawy paznokcia i biegnie po przyśrodkowej powierzchni stopy (ŚL4) a następnie skręca ku górze tuż przed kostką przyśrodkową (ŚL5) kierując się ku tylnej krawędzi kości piszczelowej (ŚL6), gdzie łączy się z meridianem wątroby i nerki. W dalszym ciągu trzyma się kości piszczelowej, a po minięciu kolana (ŚL9, ŚL10) biegnie po przednio-przyśrodkowej powierzchni uda przechodząc przez pachwinę (ŚL12) na podbrzusze, a następnie na przednio-boczną powierzchnię nadbrzusza (ŚL16) i klatki piersiowej (ŚL17) do drugiej przestrzeni międzyżebrowej (ŚL20), gdzie skręca ku dołowi i dociera do szóstej przestrzeni międzyżebrowej w linii pachowej środkowej w punkcie ŚL21. Najważniejsze punkty. ŚL1 ŚL2 - wzmacniający ŚL3 - źródłowy ŚL4 - przepustowy ŚL5 - uspokajający ŚL6 - spotkania z meridianami wątroby i nerki ŚL9 ŚL10 - 100 swędzeń ŚL16 ŚL21 > ' Rys. 23. Przebieg meridianu śledziony i trzustki 42 Elektroakupunktura dla każdego - część I 6 cunów ŚL7 (Lou Ku, Lougu) Położenie: na przyśrodkowej powierzchni podudzia, na tylnej krawędzi kości piszczelowej, 6 cunów powyżej wierzchołka kostki przyśrodkowej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 20,23 ŚL8 (Ti Chi, Diji) Położenie: na przyśrodkowej powierzchni podudzia, tuż poza tylną krawędzią kości piszczelowej, 8 cunów powyżej wierzchołka kostki przyśrodkowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo- płciowego, zaburzenia seksualne. Atlas: 20,23 ŚL9 (Yin Lin Chuan, Yinlingguan) Położenie: na przyśrodkowej powierzchni kolana, tuż poniżej stawu kolanowego, na tylnym brzegu trzona kości piszczelowej, w miejscu przejścia w odcinek dolny kłykcia przyśrodkowego tej kości. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, niektóre choroby zakaźne, obrzęki. Atlas: 19,20,23 ŚL10 (Hsueh Hai, Xuehai) - punkt „100 swędzeń" Położenie: na przyśrodkowej powierzchni kolana, 2 cuny powyżej kąta przyśrodkowego górnego brzegu rzepki, na wys. dolnego odcinka głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby kobiece, choroby skóry, niektóre choroby zakaźne. Działa uśmierzająco na uczucie swędzenia. Atlas: 16,19,23 ŚL11 (Chi Men, Jimen) Położenie: na przyśrodkowej powierzchni uda, 8 cunów powyżej kąta przyśrodkowego górnego brzegu rzepki. Zastosowanie: choroby układu moczowo-płciowego, niektóre choroby zakaźne. Atlas: 16,19 ^ . ŚL12 (ChungMen, Chongmeri) Położenie: w okolicy pachwinowej, 3,5 cuna bocznie od środka górnego brzegu spojenia łonowego. Zastosowanie: choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, chorobyjgruczołów wewnętrznego wydzielania. '* ^ Atlas: 6,16 44 Elektroakupunktura dla każdego - część I ŚL21 (Ta Pao, Dabao) Położenie: w okolicy podpachowej, w VI przestrzeni międzyżebrowej, w linii środkowo- pachowej. Zastosowanie: neurologia, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby układu oddechowego, choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 7 46 Elektroakupunktura dla każdego - część I S l (Chi Chuan, Jiąuari) Położenie: pośrodku dołu pachowego, po stronie przyśrodkowej tętnicy pachowej. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby kobiece, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 7,12 52 (ChingLing, Qingling) Położenie: na przednio-przyśrodkowej stronie ramienia, 3 cuny powyżej poprzecznego fałdu zgięcia łokciowego. Zastosowanie: bóle stawów, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 10,13 53 (Shao Hal, Qingling) - punkt „radości życia" Położenie: na przednio-przyśrodkowej powierzchni łokcia, w zgięciu łokciowym, na końcu fałdu łokciowego, tuż przed nadkłykciem przyśrodkowym kości ramieniowej. Atlas: 10,13,14 Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne. Stymulowany przy apatii, przygnębieniu i w nerwicy depresyjnej 54 (Ling Tao, Lingdaó) Położenie: na dłoniowo-łokciowej powierzchni nadgarstka, 1,5 cuna powyżej fałdu poprzecznego nadgarstka, po stronie promieniowej ścięgna zginacza łokciowego nadgarstka. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne. .Atlas: 13,14 55 (TungLi, Tongli) przepustowy Położenie: na dłoniowo-łokciowej powierzchni nadgarstka, l cun powyżej fałdu poprzecznego nadgarstka, po stronie promieniowej ścięgna zginacza łokciowego nadgarstka. Atlas: 13,14 Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, neurologia, choroby kobiece, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, choroby oczu, zaburzenia psychiczne. 56 (Yin Chieh, Yinxi) - kluczowy Położenie: na dłoniowo-łokciowej powierzchni nadgarstka, po stronie promieniowej ścięgna zginacza łokciowego nadgarstka, 0,5 cuna powyżej fałdu poprzecznego nadgarstka. Zastosowanie: neurologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, zaburzenia potliwości, choroby gruźlicze. Atlas: 13,14 S3 10.5 cuna 1.5 cuna 48 Elektroakupunktura dla każdego - część I Meridian jelita cienkiego Wybiega z punktu JC1 umiejscowionego po stronie zewnętrznej nasady paznokcia małego palca dłoni, biegnie wzdłuż bocznej powierzchni tego palca, a następnie wzdłuż 5-tej kości śródręcza po stronie łokciowej (JC3) do wyrostka rylcowatego kości łokciowej (JC6). Stamtąd kieruje się po stronie wyprostnej ramienia do wyrostka łokciowego (JC8) i do stawu barkowego (JC10). Następnie linią zygzakowatą przekracza łopatkę i dochodzi do punktu JC15. Stamtąd podąża po bocznej powierzchni szyi (JC16, JC17) do policzka (JC18) i kończy się tuż przed skrawkiem ucha w punkcie JG19. JC19 JC18 Najważniejsze punkty: JC1 JC3 - wzmacniający JC4 - źródłowy JC6 - kluczowy JC7 - przepustowy JC8 - uspokajający JC10 JC12 JC15 JC17 JC18 JC19 Rys. 25. Przebieg meridianu jelita cienkiego 50 Elektroakupunktura dla każdego - część I JC7 (Chin Cheng, Zhizheng) - przepustowy Położenie: na grzbietowo-łokciowej powierzchni przedramienia, 5 cunów powyżej nadgarstka. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, zaburzenia psychiczne. Atlas: 15 JC8 (Hsiao Hai, Xiaohai) - uspokajający Położenie: na tylno-przyśrodkowej powierzchni łokcia, w zagłębieniu pomiędzy nadkłykciem przysrodkowym kości ramiennej a wyrostkiem łokciowym. JC8 Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, stomatologia, obrzęki. Atlas: 11,13,15 JC9 (Chih Cheng, Jianzhen) Położenie: w tylnej okolicy pachowej, l cun nad tylnym fałdem pachowym. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, laryngologia. Atlas: 11 JC10 (Nao Shu, Naoshu) Położenie: na tylnej powierzchni barku, nad tylnym fałdem pachowym, tuż poniżej grzebienia łopatki. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia. Działa odchudzające. Atlas: 11 ' !-JClł (Tien Tsung, Tianzong) Polożenie: w okolicy łopatkowej, w JC15_ zagłębieniu pod grzebieniem łopatki, na JC14- poziomie IV kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów. Atlas- 8,11 JC12 (Ping Fung, Bingfeng) JC13- Położenie: w okolicy nadgrzebieniowej łopatek, w środku zagłębienia nad grzebieniem łopatki. Zastosowanie- bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, ogólne osłabienie. Atlas: 8,11 > JC13 (Chu Huan, Cntyuari) Położenie: w okolicy nadgrzebieniowej łopatek, na przysrodkowym brzegu zagłębienia nadgrzebieniowego, w połowie linii łączącej JC10 z wyrostkiem kolczystym II kręgu piersiowego. * Zastosowanie: dolegliwości mięśniowe. * t Atlas: 8 " JC12 JC10 JC11 JC9 , 52 Elektroakupunkti Meridian pęcherza ł PM1O/ PM11-* , f * PM41 Rys. 26. Przebieg meridianu pęcherza moczowego ira dla każdego - część I moczowego PM6 i ^^. PM3 PM2 PM1 Wychodzi z punktu PM1 tuż przy wewnętrznym kącie oka, skąd biegnie przez wewnętrzny koniec brwi (PM2) ku górze przez czoło do PM3. Tam oddala się od linii środkowej na odległość 1.5 cuna (PM4) i równolegle do Głównego Regulatora Tylnego biegnie do potylicy (PM10). Tam rozdziela się na dwa pnie biegnące równolegle do siebie. Jeden z tych pni biegnie w odległości 1.5 cuna od tylnej linii środkowej, a drugi - w odległości 3 cunów. Kanał przyśrodkowy biegnie ku dołowi od poziomu 4 otworu kości krzyżowej (PM30), a następnie skręca ku górze, do punktu PM31 położonego nad pierwszym otworem kości krzyżowej w odległości 3/4 cuna od linii środkowej tylnej. Od tego miejsca kieruje się w dół równolegle do linii środkowej tylnej do PM35, skąd skręca na zewnątrz do punktu PM36 w środku poprzecznego fałdu pośladkowego. Odtąd biegnie na tylnej powierzchni uda (PM37) do środka dołu podkolanowego (PM40), gdzie łączy się z drugim pniem. ^ "* / Drugi pień biegnie w odległości„ 3 cunów od linii środkowej tylnej od PM41 ku dołowi aż do pośladka (PM54), a stamtąd po tylnej l 54 Elektroakupunktura dla każdego - część I PM4 (Chu Cha, Quchai) Położenie: nad czołem, 0,5 cuna nad przednią linią włosów, l cun od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle głowy, laryngologia, choroby oczu. Atlas: 1,4 PM5 (Wu Chu, Wuchii) Położenie: nad czołem, l cun nad przednią linią włosów, l cun od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby oczu. Atlas: 1,4 PM6 (ChengKuan, Chengguang) Położenie: nad czołem, 2,5 cuna nad przednią linią włosów, ł cun od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby oczu. Atlas: 4 PM7 (Tung Tlen, Tongtian) - „nos i wierzchołek głowy" Położenie: na wierzchołku głowy, 4 cuny od przedniej linii włosów, l cun od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, laryngologia. Stosowany w zapaleniu zatok szczękowych. Atlas: 4 PM8 (Lo Chueh, Luoąue) Położenie: na wierzchołku głowy, 5,5 cuna od przedniej linii włosów, l cun od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 3,4 PM9 (Yu Chen, Yuzhen) Położenie: na potylicy, 4,5 cuna powyżej tylnej linii włosów, ł cun od linii środkowej tylnej. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby oczu. Atlas: 2a,3 PM10 (Tien Chu, Tianzhu) Położenie: w górnej cze_ści karku, 0,5 cuna powyżej linii włosów, 1,3 cuna od linii środkowej tylnej . Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, laryngologia, choroby • • 1 • serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne. Atlas: 2a,3,8 56 Elektroakupunktura dla każdego - część I PM17 (Ke Shu, Geshu) Położenie: w okolicy podłopatkowej, 1,5 cuna od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego VII kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby skóry. Atlas: 8 PM18 (Kań Shu, Ganshu) - punkt zgodności wątroby Położenie: w okolicy grzbietowo-lędźwiowej, 1,5 cuna od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego IX kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby oczu, zaburzenia psychiczne. Atlas: 8 PM19 (Tan Shu, Danshu) Położenie: w okolicy grzbietowo-lędźwiowej, 1,5 cuna od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego X kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, choroby wątroby i dróg żółciowych, zaburzenia psychiczne. Atlas: 8,9 PM20 (Pi Shu, Pishu) - punkt zgodności śledziony Położenie: w okolicy grzbietowo-lędźwiowej, 1,5 cuna od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego XI kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby skóry, niektóre choroby zakaźne, obrzęki. Atlas: 8,9 PM21 (Wei Shu, Weishu) - punkt zgodności żołądka Położenie: w okolicy grzbietowo-lędźwiowej, 1,5 cuna od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego XII kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych. Atlas: 9 PM22 (San Chiao Shu, Sanjiaoshu) - punkt zgodności potrójnego ogrzewacza Położenie: w górnej części lędźwi, 1,5 cuna od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego I kręgu lędźwiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, choroby przewodu pokarmowego, chorób^ układu moczowo- płciowego, zaburzenia psychiczne, obrzęki. ^ Atlas: 9 58_____________Elektroakupunktura dla każdego - część I_______________ PM29 (Chung Lu Shu, Zhonglushu) Położenie: w okolicy krzyżowej, 1,5 cuna od linii środkowej tylnej, na wys. III otworu kości krzyżowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 9 PM30 (Pai Huan Shu, Baihuanshu) Położenie: w okolicy krzyżowej, 1,5 cuna od linii środkowej tylnej, na wys. IV otworu kości krzyżowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-plciowego. Atlas: 9 PM31 (Shang Liao, Shangliao) - punkt „ostatniej młodości" Położenie: w okolicy krzyżowej, l cun od linii środkowej tylnej, w I otworze kości krzyżowej. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. Działa odmładzające i regenerujące dla kobiet. Zalecany dla kobiet po 40-tce. Atlas: 9 PM32 (TzeLiao, Ciliao) Położenie: w okolicy krzyżowej, l cun od linii środkowej tylnej, w II otworze kości krzyżowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. Atlas: 9 PM33 (Chung Liao, Zhongliao) Położenie: w okolicy krzyżowej, l cun od linii środkowej tylnej, w III otworze kości krzyżowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. Atlas: 9 PM34 (Hsia Liao, Xialiao) Położenie: w okolicy krzyżowej, l cun od linii środkowej tylnej.w IV otworze kości krzyżowej. -% Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby kobiece, choroby układu moczowo- płciowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne,fchoroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. ' 4 Atlas: 9 60 Elektroakupunktura dla każdego - część I PM42 (Po Hu, Pohu) Położenie: w okolicy międzyłopatkowej, 3 cuny od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego III kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego, choroby skóry, choroby gruźlicze. Atlas: 8 PM43 (Kao Huang, Gaohuang) - „centrum życia" Położenie: w okolicy międzyłopatkowej, 3 cuny od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego IV kręgu piersiowego. Zastosowanie: choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne, choroby skóry, ogólne osłabienie, choroby gruźlicze. Działa na korę nadnerczy. Stosowany w chorobach przewlekłych. Poprawia działanie układu krwiotwórczego, centralnego układu nerwowego, poprawia nastrój, działa ożywiające. Atlas: 8 PM44 (Shen Tang, Shentang) Położenie: w okolicy międzyłopatkowej, 3 cuny od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego V kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle stawów, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 8 ' PM45 (YiHsi, Yixi) Położenie: w okolicy międzyłopatkowej, 3 cuny od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego VI kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 8 PM46 (KeKuan, Geguari) Położenie: w okolicy podłopatkowej, 3 cuny od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego VII kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 8 PM47 (Hun Men, Hunmeri) Położenie: w okolicy grzbietowo-lędźwiowej, 3 cuny od linii środkowej tylnej, na wys. wyrostka kolczystego IX kręgu piersiowego. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby układu moczowo-płciowego, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 8 ^ 62 Elektroakupunktura dla każdego - część I PM55 (Ho Yang, Heyang) Położenie: na tylnej powierzchni podudzia, 2 cuny poniżej środka dołu podkolanowego (p.PM40). Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia. Atlas: 18,22 PM56 (Cheng Chin, Chengjiri) Polożenie: na tylnej powierzchni podudzia, 5 cunów poniżej środka dołu podkolanowego (p.PM40). Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 22 PM57 (Cheng Chin, Chengshan) Polożenie: na tylnej powierzchni podudzia, 8 cunów poniżej środka dołu podkolanowego (p.PM40). Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo-płciowego, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 22 PM58 (Cheng Chin, Feiyang) - przepustowy Polożenie: na tylnej powierzchni podudzia, w środku linii łączącej kostkę boczną z boczną częścią szpary stawowej stawu kolanowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby układu moczowo-płciowego, choroby oczu, obrzęki. Przeciwdziała zmęczeniu, zwłaszcza podudzi. Stosowany u osób osłabionych, wyczerpanych, zmęczonych, dużo chodzących, u sportowców. Atlas: 21,22 PM59 (Fu Yang, Fuyang) Położenie: na tylno-bocznej powierzchni podudzia, w zagłębieniu między kostką boczną i ścięgnem Achillesa, 3 cuny nad wierzchołkiem kostki. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, bóle stawów. Atlas: 21,22 PM60 (Kun Lun, Kunlun) Polożenie: za kostką boczną, w zagłębieniu między kostką boczną i ścięgnem Achillesa, na wys. wierzchołka kostki. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby kobiece, choroby serca i układu krążenia. Atlas: 21,22 T . 64 Elektroakupu Meridian nerki Zaczyna się na podeszwie stopy w (NI), następnie przechodzi przez przyśn przodu i po zatoczeniu małego koła (N3 śledziony i trzustki (ŚL6), wspina Rys. 27. Przebieg meridianu nerki nktura dla każdego - część I zagłębieniu między drugą i trzecią kością śródstopia odkowy brzeg stopy (N2), mija kostkę wewnętrzną od , N4, N5 i N6) (N7 i N8), gdzie łączy się z meridianem się po wewnętrznej powierzchni podudzia do przyśrodkowego brzegu dołu podkolanowego (N 10), a następnie wzdłuż przyśrodkowo- tylnej powierzchni uda dochodzi do punktu GRT1. Wychodzi na powierzchnię brzucha w punkcie Nil na górnym brzegu spojenia łonowego w odległości 1/2 cuna od Linii środkowej przedniej, a stamtąd wzdłuż tego meridianu do punktu N21, 6 cunów powyżej pępka. Następnie przechodzi na klatkę piersiową oddalając się od linii środkowej na odległość 2 cunów osiągając punkt N22 w piątej przestrzeni międzyżebrowej. Kończy się w punkcie N27, w zgłębieniu poniżej dolnego brzegu obojczyka. Najważniejsze punkty: NI N2 - uspokajający N3 - źródłowy N4 - przepustowy N5 - kluczowy N6 N7 - wzmacniający N8 N10 Nil N27 f 66_____________Elektroakupunktura dla każdego - część I_______________ N6 (Chao Hai, Zhaohai) Położenie: pod kostką przyśrodkową, l cun poniżej najgłębszego miejsca dolnego brzegu kostki. Zastosowanie: neurologia, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, laryngologia, choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: 20,23 N7 (Fu Liu, Fuliu) - wzmacniający Położenie: na przyśrodkowo-tylnej powierzchni podudzia, 2 cuny powyżej kostki przyśrodkowej, na przednim brzegu ścięgna Achillesa. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo-płciowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania, zaburzenia potliwości. Atlas: 23 N8 (Chiao Hsin, Jiaoxiri) - punkt „wzajemnego zaufania" Położenie: na przyśrodkowo-tylnej powierzchni podudzia, 2 cuny powyżej kostki przyśrodkowej, na tylnym brzegu kości piszczelowej. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo- płciowego, choroby serca i układu krążenia, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania, zaburzenia potliwości, obrzęki. Przywraca życzliwość i poprawia nastrój. Atlas: 23 N9 (Chu Pin, Zhubin) Położenie: na przyśrodkowo-tylnej powierzchni podudzia, 5 cunów nad górnym przyczepem mięśnia brzuchatego do kostki przyśrodkowej. Zastosowanie: neurologia, dolegliwości mięśniowe, zaburzenia psychiczne. Atlas: 23 N10 (Yin Ku, Yingu) Położenie: na tylno-przyśrodkowej powierzchni kolana, po stronie przyśrodkowej dołu podkolanowego między ścięgnami mięśni półścięgnistym i półbłoniastym (przy nodze zgiętej w kolanie). Zastosowanie: bóle stawów, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne. Atlas: 19,23 NI l (Heng Ku, Henggu) Położenie: na podbrzuszu, na górnym brzegu spojenia łonowego, 0,5 cuna od linii środkowej przedniej. --Ł. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne. Atlas: 6 t 68_____________Elektroakupunktura dla każdego - część I_______________ N20 (TungKu, Tonggu) Położenie: na nadbrzuszu, 5 cunów nad pępkiem; 0,5 cuna w bok od linii środkowej przedniej (p.GRPB). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 6 N21 (Yu Men, Youmeri) Położenie: na nadbrzuszu, 6 cunów nad pępkiem, 0,5 cuna w bok od linii środkowej przedniej (p.GRPH). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego. Atlas: 6 N22 (Pu Lang, Bulang) Położenie: w okolicy międzysutkowej klatki piersiowej, w V przestrzeni międzyżebrowej, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: neurologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 5 N23 (Shen Fung, Shenfeng) Położenie: w okolicy międzysutkowej klatki piersiowej, w IV przestrzeni międzyżebrowej, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: neurologia, choroby kobiece, choroby układu oddechowego. Atlas: 5 N24 (Ling Hsu, Lingxu) Położenie: w okolicy międzysutkowej klatki piersiowej, w III przestrzeni międzyżebrowej, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu oddechowego. Atłas: 5 N25 (Shen Tsang, Shencang) Położenie: w górnej części klatki piersiowej, w II przestrzeni międzyżebrowej, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego. Atlas: 5 N26 (Hou Chung, Yuzhong) Położenie: w górnej części klatki piersiowej, w I przestrzeni międzyżebrowej, 2 cuny w bok od linii środkowej przedniej. "^ Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddecftowego. Atlas: 5 - l 70 Elektroakupunktura dla każdego - część I Meridian osierdzia Wynurza się z głębi klatki piersiowej w IV przestrzeni międzyżebrowej w punkcie Ol oddalonym w bok o l cun od brodawki sutkowej (u mężczyzn). Następnie tworząc łuk wstępuje nad fałdem pachowym na ramię i zbiega na przedniej powierzchni ramienia do dołu łokciowego (O3). W dalszym ciągu biegnie wzdłuż przedniej powierzchni przedramienia między ścięgnami mięśnia dłoniowego długiego i zginacza promieniowego nadgarstka do centrum dłoni (O8), a stamtąd na powierzchni dłoniowej środkowego palca do punktu O9 na wierzchołku tego palca. O2 Najważniejsze punkty: '- O9 Ol 03 04 - kluczowy 05 06 - przepustowy 07 - uspokajający i źródłowy 08 09 - wzmacniający Rys. 28. Przebieg meridianu osierdzia 72_____________Elektroakupunktura dla każdego - część I_______________ 06 (NeiKuan, Neiguari) — przepustowy - punkt „miłości doskonałej" Położenie: na dłoniowej powierzchni nadgarstka, 2 cuny powyżej poprzecznego fałdu nadgarstka, pomiędzy ścięgnami mięśnia zginacza promieniowego nadgarstka i mięśnia dłoniowego długiego. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, zaburzenia seksualne, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne, choroby gorączkowe. Atlas: 13,14 07 (Ta Ling, Daling) - uspokajający, źródłowy Położenie: na dłoniowej powierzchni nadgarstka, w środku poprzecznego fałdu dłoniowego nadgarstka, pomiędzy ścięgnami mięśnia zginacza promieniowego nadgarstka i mięśnia dłoniowego długiego. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, zaburzenia seksualne, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby gorączkowe. Atlas: 13,14 08 (Lao Kung, Laogong) Położenie: na wewnętrznej powierzchni dłoni, w samym środku, pomiędzy III i IV kością śródrącza. , Atlas: 13,14 Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby skóry, ogólne osłabienie, zaburzenia potliwości, pierwsza pomoc, obrzęki. 09 (Chung Chung, Zhongchong) - wzmacniający Położenie: na końcu palca środkowego, 0,1 cuna od krawędzi paznokcia palca środkowego w kierunku dystalnym. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby kobiece, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby gorączkowe, pierwsza pomoc. Atlas: 13,14 l I 74 Elektroakupunktura dla każdego - część I f=FM ścięgno prostownika ^""^ ~ wspólnego palców PO4 ścięgno prostowntka_ własnego palca piątego POT POI (Kuan Chungna, Guanchong) Położenie: grzbiecie palca serdecznego, 0,1 cuna od kąta paznokcia palca serdecznego po stronie łokciowej w kierunku proksymalnym. * *""' * L Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, laryngologia, choroby gorączkowe. Atlas: 12,15 PO2 (Yieh Men, Yemen) Położenie: w fałdzie międzypalcowym, między czwartym a piątym palcem dłoni, 0,5 cuna od brzegu fałdu międzypalcowego. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, neurologia, laryngologia, choroby oczu, niektóre choroby zakaźne. Atłas: 12,15 PO3 (Chung Chu, Zhongzhu) - tonizujący Położenie: na grzbietowej powierzchni dłoni, między IV i V kością śródrącza, w zagłębieniu za stawem śródręczno-palcowym. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, neurologia, choroby układu moczowo-płciowego, laryngologia, choroby oczu. Atłas: 12,15 PO4 (Yang Chih, Yangchi) - źródłowy Położenie: na grzbietowej powierzchni nadgarstka, pomiędzy kością łokciową i kosteczkami nadgarstka, w zagłębieniu po stronie łokciowej ścięgna mięśnia prostownika palców. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, neurologia, laryngologia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne, choroby gorączkowe. Atlas: 12,15 PO5 (WaiKuan, Waiguan) - przepustowy Położenie: na grzbietowej powierzchni nadgarstka, 2 cuny nad i pomiędzy dolnymi brzegami kości promieniowej i łokciowej. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, laryngologia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby skóry, niektóre choroby zakaźne, choroby gorączkowe. Atłas: 12,15 76______ Elektroakupunktura dla każdego - część I_______________ PO 13 (Nao Hui, Naohui) Położenie: na tylnej powierzchni ramienia, 2 cuny w bok o dolnego końca fałdu pachowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów. Atlas: 11 PO 14 (Chien Liao, Jianliao) Położenie: na tylnej powierzchni barku, nieco ku dołowi i do przodu od wyrostka barkowego w tylnym dołku fałdu, który się pojawia przy uniesionym do poziomu ramieniu. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia. Atlas: 7,II,U PO15 (Tien Liao, Tianliao) Położenie: w dolnej części karku, w połowie linii łączącej wyrostek barkowy i wyrostek kolczysty VII kręgu szyjnego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby skóry. Stosowany u osób wrażliwych na czynniki meteorologiczne, działa uodporniające, hartujące. Atlas: lb,3,8 PO 16 (Tien Yu, Tianyou) Położenie: w górnej części karkti, nieco ku tyłowi i w dół od wyrostka sutkowatego, na linii włosów. Zastosowanie: bóle karku i pleców, laryngologia. Atlas: lb,2,2a,3,8 PO17 (YiFung, Yifeng) Położenie: za uchem, w zagłębieniu za płatkiem ucha między kątem żuchwy i wyrostkiem sutkowatym. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, stomatologia, wymstek -TTIS^ ~4neiw twar20*v niektóre choroby zakaźne. su"!0waty foi7 Atlas: lb,2,2a,3,8 PO18 (Chih Mai, Qimai) Położenie: za uchem, poza przyczepom małżowiny usznej, na wyrostku sutkowatym, w miejscu przecięcia się linii poziomej przechodzącej przez boczny przewód słuchowy z linią łukowatą stanowiącą obrys małżowiny. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, laryngologia. Atlas: 2,2a,3 PO 19 (LuHsi.Lwci) Położenie: za uchem, w połowie długości krzywej stanowiącej obrys małżowiny usznej między wyrostkiem sutkowatym (p.PO18) i wierzchołkiem małżowiny (p.PO20). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, laryngologia. -% Atlas: 2,2a,3 PO20 (ChiaoSun, Jiaosun) „ / Położenie: nad uchem, na linii włosów nad wierzchołkiem małżowiny usznej. Zastosowanie: laryngologia, choroby oczu, stomatologia. Atlas: 2,2a 78 Elektroakupunktura dla każdego - część I Meridian woreczka żółciowego Wybiega z punktu WŻ1 tuż obok zewnętrznego kąta oka i kieruje się w dół i na zewnątrz do punktu WŻ2 umiejscowionego tuż przed wcięciem między skrawkiem i przeciwskrawkiem małżowiny ucha, następnie podąża ku górze do punktu WŻ4 na skroni, stamtąd schodzi po linii prostej do kąta małżowiny usznej (W7) i okrąża od góry małżowinę uszną (W8) dochodząc do dolnego brzegu wyrostka sutkowatego (WŻ12). Dalej biegnie łukiem do punktu WŻ14 na czole, a następnie równolegle do meridianu GRT kieruje się do punktu WŻ20 poniżej kości potylicznej. Stamtąd meridian biegnie w kierunku barku do punktu WŻ21 leżącego na przednim brzegu mięśnia czworobocznego, gdzie zagłębia się wewnątrz ciała. Meridian wychodzi pod pachą (WŻ22) skąd biegnie linią łamaną na bocznej ścianie klatki piersiowej i jamy brzusznej do punktu WŻ30 w pobliżu krętarza wielkiego. Dalej zbiega w dół po bocznej powierzchni uda i podudzia i tuż przed boczną kostką przedostaje się na grzbiet stopy i kończy się na czwartym palcu stopy u podstawy paznokcia W44). WŻ14 WŻ1 Najważniejsze punkty: WŻ1 WŻ2 WŻ8 WŻ12 WŻ14 WŻ15 WŻ16 WŻ20 WŻ24 - punkt zgodności przedniej WŻ - punkt zgodności przedniej nerki - punkt spotkania z meridianem pęcherza moczowego Rys. 30. Przebieg meridianu woreczka żółciowego kluczowy przepustowy uspokajający źródłowy kardynalny wzmacniający H \ 4 80 Elektroakupunktura dla każdego - część I WŻ9 (Tien Chung, Tianchong) Położenie: w tylnej części skroni, 0,2 cuna za WŻ8. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, stomatologia. Atlas: 2,2a,3 WŻ10 (FuPai, Fubai) Położenie: w tylnej części skroni, w punkcie przecięcia linii poziomej biegnącej na wys. końca brwi z linią pionową przechodzącą przez wyrostek sutkowaty. Zastosowanie: laryngologia, stomatologia. Atlas: 2,2a,3 WŻ11 (Chiao Yin, Qiaoyiń) Położenie: za uchem, na wys, górnego brzegu nasady małżowiny ucha, ok. l cun do tyłu. Zastosowanie: bóle głowy, choroby oczu. Atlas: 2,2a,3 WŻ12 (WanKu, Wangu) WŻ12 WŻ20 WŻ21 Położenie: za uchem, w zagłębieniu tuż poza wyrostkiem sutkowatym, na poziomie dolnego brzegu tego wyrostka. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, laryngologia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, obrzęki. Atlas: lb,2,2a,3 WŻ13 (Pen Shen, Benshen) Położenie: w kącie czoła, prosto powyżej bocznego kąta oka, 0,5 cuna powyżej linii włosów. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia. Atlas: 1,2,4 WŻ14 (YangPai, Yangbai) Położenie: na czole, w linii pionowej źrenicy, l cun nad środkiem brwi. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby wątroby i dróg żółciowych, laryngologia, choroby oczu. Atlas: 1,2,4 X, •Ł- WŻ15 (Lin CM, Linąi) - „upust łez" Położenie: nad czołem, w linii pionowej źrenicy, 0,5 cuna powyżej przedniej granicy włosów. Zastosowanie: neurologia, laryngologia, choroby objawiające się łzawieniem. * Atlas: 1,2,4 f Jt Elektroakupunktura dla każdego - część I WŻ23 (Che Chin, Zhejin) Polożenie: w okolicy podpachowej, 3 cuny w dół i l cun w przód od środka dołu pachowego, w IV przestrzeni międzyżebrowej (przy uniesionym ramieniu). Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego, stomatologia. Atlas: l WŻ24 (Jih Yueh, Riyue) - punkt zgodności przedniej woreczka żółciowego Polożenie: na nadbrzuszu, w linii środkowo-obojczykowej - w VII przestrzeni międzyżebrowej. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, zaburzenia psychiczne. Atlas: 6,7 WŻ25 (Ching Men, Jingmen) - punkt zgodności przedniej nerki Polożenie: na podżebrzu, na dolnym brzegu wolnego końca XII żebra. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: 6,7 WŻ26 (Tai Mai, Daimai) Polożenie: w okolicy bocznej tułowia, na wys. pępka, w linii pachowej przedniej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego WŻ27 (WuShu, Wushu) Polożenie: na przednio-bocznej powierzchni biodra, 3 cuny poniżej linii pępka, 3 cuny od linii pachowej przedniej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. Atlas: 6,7 WŻ28 (Wei Tao, Weidaó) Polożenie: na przednio-bocznej powierzchni biodra, 3,5 cuna poniżej linii pępka, 3 cuny od linii pachowej przedniej. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece. Atlas: 6,7,16,17 ŚL21 W14 WŻ24 W13 WŻ25 84 Elektroakupunktura dla każdego - część I WŻ33 9cun WŻ34 (Yang Ling Chuan, Yanglingąuan) Położenie: na bocznej powierzchni podudzia, w zagłębieniu leżącym ku przodowi i dołowi główki kości strzałkowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne. Atlas: 21 WŻ35 (Yang Chiao, Yangjiao) Położenie: na bocznej powierzchni podudzia, 7 cunów powyżej kostki bocznej. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 21 WŻ36 (Wai Chiu, Waiqiu) - kluczowy Położenie: na bocznej powierzchni podudzia, 7 cunów powyżej kostki bocznej, na przednim brzegu kości strzałkowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby układu oddechowego, obrzęki. Atlas: 21,22 WŻ37 (Kuang Ming, Guangming) - przepustowy Położenie: na bocznej powierzchni podudzia, 5 cunów powyżej kostki bocznej, na przednim brzegu kości strzałkowej. Zastosowanie: bóle głowy, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby układu oddechowego, choroby oczu, obrzęki. Nosi nazwę , jasne światło" ze względu na zastosowanie w chorobach oczu. Atłas: 21 WŻ38 (Yang Fu, Yangfu) - uspokajający Położenie: na bocznej powierzchni podudzia, 4 cuny powyżej kostki bocznej, na przednim brzegu kości strzałkowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 21 ** WŻ39 (Hsuan Chung, Kuanzhong) f\ Położenie: na bocznej powierzchni podudzia, 3 cuny powyżej kostki bocznej, tuż za tylnym brzegiem kości strzałkowej a przed ścięgnami mięśni strzałkowych długiego i krótkiego. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby^vątroby i dróg żółciowych, laryngologia, choroby serca i układu krążenia. Punkt immunologiczny, odczulający, zwiększający siły odpornościowe. Atlas: 21 gtówka kości strzaikowej WŻ34 WŹ36 WZ35 WŻ37 WŹ38 WŻ39 86 Elektroakupunktura dla każdego - część I Meridian wątroby Wybiega z punktu W l usytuowanego na grzbiecie palucha, dośrodkowo od rogu bocznego nasady paznokcia. Następnie biegnie wzdłuż grzbietu palucha, przechodzi na grzbiet stopy, kierując się do kostki przyśrodkowej, którą mija w odległości l cuna ku przodowi (W4) i wstępuje na przednio- przyśrodkową powierzchnię podudzia. Na podudziu krzyżuje się z meridianem śledziony i trzustki w punkcie ŚL6. Z kolei mija staw kolanowy od strony przyśrodkowej (W8), wstępuje na udo (W9), biegnie po powierzchni przyśrodkowej uda do pachwiny (W12). Po przejściu na powłoki brzucha kieruje się do końca XI żebra (W13), wstępuje na boczną powierzchnię klatki piersiowej i kończy się w VI przestrzeni międzyżebrowej w linii środkowo-obojczykowej w punkcie W14. Najważniejsze punkty: Wl W2 - uspokajający W3 - źródłowy W5 - przepustowy W8 - wzmacniający W9- W13 W14 - punkt zgodności przedniej T. Rys. 31. Przebieg meridianu wątroby 88 Elektroakupunktura dla każdego - część I kolana, W7 (Hsi Kuan, Kiguan) Położenie: na tylno-przyśrodkowej powierzchni l cun w tył i w dół od tylnej krawędzi główki kości piszczelowej. Zastosowanie: bóle stawów. Atlas: 19,23 W8 (Chu Chuan, Ququari) - wzmacniający Położenie: na tylno-przyśrodkowej powierzchni kolana, na przyśrodkowym brzegu zgięcia podkolanowego. Zastosowanie: bóle stawów, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, choroby skóry. Zwany jest punktem „słodyczy życia". ,, Atlas: 19,23 W9 (F/n Pao, Yinbao) Położenie: na przyśrodkowej powierzchni uda, 4 cuny powyżej przyśrodkowego końca fałdu podkolanowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, dolegliwości mięśniowe, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego. W Chinach punkt ten jest stosowany u psychopatów. Atlas: 16,19,23 WIO (Wu Li, Wuli) Położenie: na przedniej powierzchni uda, 3 cuny pod i 2,5 cuna w bok od środka spojenia łonowego. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo-płciowego, choroby skóry. Atlas: 16 Wll (Yin Lien, Yinlian) Położenie: na przedniej powierzchni uda, 2 cuny pod i 2,5 cuna w bok od środka spojenia łonowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby kobiece. Atlas: 16 W12 (ChiMo, Jimai) Położenie: w okolicy pachwinowej, 2,5 cuna w bok od środka spojenia łonowego. Zastosowanie: neurologia, dolegliwości mięśniowe, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego. Atlas: 16 nerw udowy W11 90 Elektroakupunktura dla każdego - część I Meridian głównego regulatora tylnego Meridian ten wychodzi z dolnej części jamy brzusznej do punktu GRT1 umiejscowionego pomiędzy końcem kości ogonowej i odbytem. Odtąd biegnie ku górze na tylnej powierzchni kręgosłupa po wyrostkach kolczystych kręgów do punktu GRT14 znajdującego się tuż pod wyrostkiem kolczystym siódmego kręgu szyjnego, następnie po karku (GRT15) i potylicy (GRT16) do punktu GRT20, który znajduje się na przecięciu linii środkowej tylnej i najkrótszej linii łączącej wierzchołki obu małżowin uszny. Stąd biegnie przez wierzchołek głowy (GRT21), czoło i krawędź nosa do jego czubka (GRT25). Z nosa schodzi przez bruzdą podnosową (GRT26) do wargi górnej (GRT27). Kończy swój bieg wewnątrz jamy ustnej na wędzidełku wargi górnej w punkcie GRT28. GRT21 GRT28 GRT25 GRT26 GRT27 Rys. 32. Przebieg głównego regulatora tylnego Najważniejsze punkty: GRT1 - przepustowy GRT4 - "brama życia" GRT9 GRT10 GRT11 GRT12 GRT14 - spotkania 6 meridianów GRT15 - punkt menedżerów GRT16 GRT20 - punkf^spotkania wszystkich meridianów typu yang. GRT21 GRT23 "* GRT25 GRT26 - punkt spotkania z npridianem jelita grubego GRT28 - „punkt dziąsła" 92_____________Elektroakupunktura dla każdego - część I_______________ GRT7 (Chung Shu, Zhongshu) Położenie: w okolicy grzbietowo-lędźwiowej, poniżej wyrostka kolczystego X kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, choroby przewodu pokarmowego, choroby oczu. Atlas: 8,9 GRT8 (Chin Shueh, Jinsuo) Położenie: w okolicy grzbietowo-lędźwiowej, poniżej wyrostka kolczystego IX kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: 8 GRT9 (Chih Yang, Zhiyang) Położenie: w okolicy grzbietowo-lędźwiowej, poniżej wyrostka kolczystego VII kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby układu oddechowego. Atlas: 8 GRT10 (Ling Tai, Lingtai) Położenie: w górnej części kręgosłupa piersiowego, poniżej wyrostka kolczystego VI kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego. Atlas: 8 GRT11 (Shen Tao, Shendaó) Położenie: w górnej części kręgosłupa piersiowego, poniżej wyrostka kolczystego V kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu oddechowego, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne. Atlas: 8 GRT12 (Shen Chu, Shenzhu) Położenie: w górnej części kręgosłupa piersiowego, poniżej wyrostka kolczystego III kręgu piersiowego. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, choroby układu oddechowego, zaburzenia psychiczne. Atlas: 8 GRT13 (Tao Tao, Taodao) 4 Położenie: w górnej części kręgosłupa piersiowego, poniżej wyrostka kolczystego I kręgu piersiowego. » Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, zaburzenia psychiczne, niektóre choroby zakaźne, choroby gorączkowe. Atlas: 8 94_____________Elektroakupunktura dla każdego - część I GRT20 (PaiHui, Baihut) - punkt „100 spotkań" Położenie: na wierzchołku głowy, 7 cunów powyżej linii owłosienia karku i 5 cunów ku tyłowi od przedniej krawędzi włosów, na środku linii pionowej łączącej oba wierzchołki małżowin usznych. W punkcie tym 7 cunów, spotykają się wszystkie meridiany typuyang. Zastosowanie: bóle głowy, bóle karku i pleców, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby kobiece, choroby układu moczowo-płciowego, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, pierwsza pomoc. Atlas: 3,4 GRT21 (Chien Ting, Qianding) Położenie: na wierzchołku głowy, 3,5 cuna ku tyłowi od przedniej granicy włosów, 1,5 cuna do przodu od środka linii pionowej łączącej oba wierzchołki małżowin usznych. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, obrzęki. Atlas: 4 GRT22 (Hsin Hui, Xinhui) Położenie: nad czołem, w punkcie przecięcia linii środkowej głowy z ciemiączkiem przednim, 2 cuny powyżej przedniej granicy włosów. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia. Atlas: 4 GRT23 (Shang Hsing, Shangxing) Położenie: nad czołem, na linii środkowej przedniej, l cun powyżej przedniej granicy włosów. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, laryngologia, choroby oczu, zaburzenia psychiczne. Atlas: 1,4 GRT24 (Shen Ting, Shenting) Położenie: nad czołem, na linii środkowej przedniej, 0,5 cuna powyżej linii włosów. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, laryngologia, choroby oczu, zaburzenia psychiczne. Atlas: 1,4 GRT25 (Zsu Liao, Suliao) Położenie: na nosie, na czubku nosa. Zastosowanie: laryngologia, choroby skóry, nałogi, otyłość, pierwsiŁpomoc. Atlas: l . GRT26 (Jen Chung, Renzhong) - punkt spotkania z meridianem jelita grubego Położenie: pod nosem, w 1/3 odległości od nosa do czerwieni wargowej. Zastosowanie: bóle karku i pleców, bóle stawów, neurologia, choroby kobiecej choroby układu moczowo-płciowego, zaburzenia seksualne, laryngologia, choroby" serc$ i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby skóry, nałogi, otyłość,- pierwsza pomoc. Główny punkt reanimacyjny. Atlas: l 96 Elektroakupunktura dla każdego - część I Meridian głównego regulatora przedniego Meridian wychodzi z dolnego odcinka jamy brzusznej i przedostaje się na krocze w punkcie GRP1 leżącym u mężczyzn pomiędzy odbytem i workiem mosznowym, a u kobiet pomiędzy odbytem i sromem. Następnie przekraczając spojenie łonowe w punkcie GRP2 wspina się wzdłuż przedniej linii środkowej ciała po przedniej ścianie brzucha przez pępek (GRP8) do mostka (GRP16) i w górę do wcięcia szyjnego (GRP22). Następnie przechodzi przez krtań, podbródek i bruzdę wargowo - bródkową, gdzie kończy się w punkcie GRP24. Najważniejsze punkty: GRP1 GRP2 GRP3 - punkt alarmowy p. moczowego GRP4 - punkt alarmowy jelita cienkiego GRP5 - punkt alarmowy potrójnego ogrzewacza. GRP6 - "morze energii" GRP8 GRP9 GRP12 - punkt alarmowy żołądka GRP14 - punkt alarmowy serca GRP15 - przepustowy GRP16 GRP17 - punkt alarmowy osierdzia GRP22 GRP23 GRP24 GRP1- Rys. 33, Przebieg głównego regulatora przedniego 98 Elektroakupunktura dla każdego - część I GRP8 (Shen Chueh, Shenjue) Położenie: w środkowej części brzucha, w centrum pępka. Ze względu na położenie nie nakłuwa się, lecz można wykonywać zabiegi elektropunktury. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, obrzęki. Atlas: 6 GRP9 (Shuei Fen, Shuifen) - „dystrybucj a wody" Położenie: w środkowej części brzucha, na linii środkowej przedniej, l cun powyżej pępka. Zastosowanie: bóle głowy, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowo-płciowego, obrzęki. Stymulacja działa odwadniające. Atlas: 6 GRP10 (HsiaWan,Xiawań) Położenie: w górnej części brzucha, na linii środkowej przedniej, 2 cuny powyżej pępka. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego. Atlas: 6 GRP11 (Chien Li, Jianli) Polożenie: w górnej części brzucha, na linii środkowej przedniej, 3 cuny powyżej pępka. G G GRP14 GRP12 GRP10 GRP9 GRP8 GRP6 GRP4 GRP3 GRP2 tr Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, obrzęki. Atlas: 6 GRP12 (Chung Wan, Zhongwari) - punkt alarmowy żołądka Położenie: na nadbrzuszu, na linii środkowej przedniej, 4 cuny powyżej pępka. Zastosowanie: bóle głowy, neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby serca i układu krążenia, zaburzenia psychiczne, stomatologia. Atlas: 6 GRP13 (Shang Wan, Shangwan) Położenie: na nadbrzuszu, na linii środkowej przedniej, 5 cunów powyżej pępka. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, choroby wątroby i dróg żółciowych. Atlas: 6 GRP14 (Chu Chueh, Jujue) - punkt alarmowy serca -^ Polożenie: na nadbrzuszu, na linii środkowej przedniej, 6 cunów powyżej pępka. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, choroby serca i" układu krążenia, zaburzenia psychiczne. Atlas: 6 - t 100_____________Elektroakupunktura dla każdego - część I GRP21 (Hsuan Chi, Xuanji) Położenie: w górnej części mostka, na wys. przyczepu I żebra. Zastosowanie: choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby układu oddechowego. Atlas: 5 GRp24 GRP22 (Tien Tu, Tiantu) Położenie: w dole nadmostkowym, w środku wcięcia szyjnego, 0,5 cuna powyżej górnego brzegu mostka. Zastosowanie: neurologia, choroby przewodu pokarmowego, laryngologia, choroby układu oddechowego, choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania. Atlas: lb,5 GRP23 (Lien Chuan, Lianąuan) Położenie: w okolicy krtani, między chrząstką tarczową i bródką, na górnym brzegu kości gnykowej, w linii środkowej przedniej. Zastosowanie: neurologia, dolegliwości mięśniowe, laryngologia, choroby układu oddechowego, stomatologia. Atlas: l b GRP24 (Cheng Chiang, Chengjiang) Położenie: pod wargą dolną, na linii środkowej przedniej, w środku zagłębienia bródkowego pod wargą dolną. Zastosowanie: bóle karku i pleców, neurologia, zaburzenia psychiczne, stomatologia, choroby skóry, nałogi, otyłość, pierwsza pomoc. Atlas: l 4 102 Elektroakupunktura dla każdego - część I Akupunktura dla zaawansowanych Dobór punktów Odpowiedni dobór punktów do danego przypadku jest elementem kluczowym warunkującym skuteczność terapii. Przy wyznaczaniu indywidualnego zestawu punktów obowiązują następujące zasady: 1. Wybór punktów leżących na skrajnych odcinkach meridianów 2. Wybór punktów lokalnych i przyległych 3. Wybór punktów związanych z objawami 4. Wybór specyficznych punktów 5. Wybór punktów związanych z unerwieniem Wybór punktów leżących na skrajnych odcinkach meridianów Po określeniu, który narząd lub który kanał jest zablokowany, wybiera się punkty leżące na kończynach górnych poniżej łokcia lub kończynach dolnych poniżej kolana, np.: Tab. 9. Wybór punktów leżących na skrajnych odcinkach meridianów Okolica Punkty czoło JG4 twarz i policzki JG4 i Z44 oko JC6 i WZ37 nos JG4 wierzchołkowo-potyliczna JC3 i PM65 skroniowa PO5iWZ41 ucha JC3 i WZ43 gardła i krtani P7iN6 klatka piersiowa P6 i Ż40 górna część brzucha Ż36 i P6 podbrzusze ŚL6 podżebrowa WŻ34 i PO6 piersiowa pleców PM60 lędźwiowa PM40 krzyżowa PM37 odbytu PM57 104 Elektroakupunktura dla każdego - część I Wybór punktów związanych z objawami Wybiera się. punkty związane z danymi objawami towarzyszącymi chorobie, np.: Tab. 11. Wybór punktów leżących w obszarze chorym lub przyległym Objawy Punkty gorączka GRT14,JG11,JG4 wstrząs GRT26, GRP8 (bez nakłuć), GRP4, P6, P9 nadmierne poty S6,N7 nocne poty JC3, S6 bezsenność S7, ŚL6, N3, GRT 24, EX1 koszmary nocne PM15, S7,W3 kurcz mięśnia żwacza Ż7, Ż6, JG4 ślinienie GRP24, Z4, GRP23 palpitacje P6, P4 ból w okolicy serca GRP17,P6 kaszel GRP22, P7, ŚL6 utrudnione przełykanie GRP22, P6, GRP23 nudności i wymioty P6, Z36 czkawka PM17,Z36 wzdęcia brzucha Ż25,Ż16,Ż36, GRP11 , GRP6 ból w okolicy podżebrza PO6, ŚL6, W14, ŚL9 niestrawność, biegunka Ż36, ŚL4, Ż25, GRP6 skąpomocz ŚL6, ŚL9 nie trzymanie moczu GRP2, ŚL6 nasieniotok, impotencja, GRP4, ŚL6 przedwczesny wytrysk zaparcia Ż25, ŚL6 kurcz mięśni podudzia PM57 choroby skóry JG11,ŚL10, ŚL6 wypadnięcie odbytnicy GRT1.PM57 106 Elektroakupunktura dla każdego - część I Dobór punktów zgodności tylnej albo przedniej Na przedniej powierzchni ciała rozlokowanych jest 12 punktów zwanych alarmowymi. Punkty te powiązane są z 12 narządami głównymi i w przypadku zaburzenia pracy takiego narządu wykazują nadwrażliwość lub nawet bolesność. Punkty te mają znaczenie diagnostyczne i terapeutyczne. Na plecach, na meridianie pęcherza moczowego również znajdują się. punkty zgodności. Dwa z tych punktów są również związane z narządami wzroku i słuchu. Dla każdego organu można wybrać albo punkt zgodności tylnej, albo punkt zgodności przedniej. Można je też stymulować naprzemiennie, ale nie należy ich ze sobą łączyć. Tab. 13. Dobór punktów zgodności tylnej albo przedniej Narząd Punkt zgodności tylnej Punkt zgodności przedniej płuca PM13 Pl osierdzie PM14 GRP17 serce PM15 GRP14 śledziona PM20 W13 wątroba, oczy PM18 W14 nerki, uszy PM23 WZ25 jelito grube PM25 Ż25 potrójny ogrzewacz PM22 GRP5 jelito cienkie PM27 GRP4 żołądek PM21 GRP12 woreczek żółciowy PM19 WZ24 pęcherz moczowy PM28 GRP3 108 Elektroakupunktura dla każdego - część I Punkty kluczowe, wpływowe i kardynalne Punkty kluczowe stymuluje się przy bolesnych dolegliwościach związanych z danym kanałem. Oprócz 12 meridianów głównych występują one również na meridianach dodatkowych. Tab. 16. Punkty kluczowe meridiany typu y in meridiany typu yar tg m. płuc P6 m. jelita grubego JG7 m. osierdzia O4 m. potrójnego ogrzew. PO7 m. serca S6 m. jelita cienkiego JC6 m. śledziony ŚL8 m. żołądka Z34 m. wątroby W6 m. woreczka żółciowego WZ36 m. nerki N5 m. pęcherza moczowego PM63 meridiany dodatkowe m. regulator yin N9 m. ruchowy yin N8 m. regulator yang WZ35 m. ruchowy yang PM59 Punkty wpływowe (mistrzowskie) mają specyficzne oddziaływanie na określone narządy lub tkanki. Tab. 17. Punkty wpływowe (mistrzowskie) punkt narządy niektóre choroby W13 serce, płuca, śledziona, nerki, wątroba, wszystkie choroby dotyczące tych osierdzie narządów GRP12 jelito grube i cienkie, woreczek wszystkie choroby dotyczące tych żółciowy, żołądek, pęcherz moczowy, narządów potrójny ogrzewacz (trzy jamy ciała) GRP17 układ oddechowy kaszel, astma oskrzelowa PM17 krew i układ wydalniczy krwioplucie WZ34 mięśnie, ścięgna, wiązadła atrofia mięśni, paraliż P9 układ krążenia zaburzenia krążenia w układach obwodowych PM11 kości i stawy choroby reumatyczne WŻ39 szpik kostny, mózg, rdzeń kręgowy padaczka, paraliż, porażenie połowicze 110 Elektroakupunktura dla każdego - część I Punkty wzmacniające (tonizujące) i uspokajające (sedatywne) Na każdym z 12 meridianów głównych znajduje się jeden punkt tonizujący, którego stymulacja powoduje wzmocnienie działalności tego meridianu i uaktywnienie stiy yin \\ibyctng związanej z danym meridianem. Przeciwieństwem punktu tonizującego jest punkt sedatywny, który rozprasza energię yin lub yang związaną z danym meridianem. Tab. 20. Punkty wzmacniające i uspokajające meridian punkt wzmacniający punkt uspokajający m. płuc P9 P5 m. osierdzia 09 O7 m. serca S9 S7 m. śledziony SL2 SL5 m. wątroby W8 W2 m. nerki N7 N2 m. jelita grubego JG11 JG2 m. potrójnego ogrzew. P03 PO10 m. jelita cienkiego JC3 JC8 m. żołądka Ż41 Ż45 m. woreczka żółciowego WZ43 WZ38 m. pęcherza moczowego PM67 PM65 Punkty spotkania Meridiany mogą się schodzić, a nawet krzyżować. Punkty spotkania meridianów mają znaczenie pobudzające lub uspokajające dla związanych z nimi meridianów. Zazwyczaj wymienia się tylko kilka z licznych punktów spotkania. Tab. 21. Niektóre punkty spotkania punkt meridiany spotykające się ŚL6 SL + W + N GRT20 wszystkie meridiany typu yang GRT14 Z + PM + WZ + JC + W + GRT WZ30 WZ + PM GRT26 GRT + JG Ż8 Ż + WŻ + m. regulator yang WZ21 Z + WZ + PO + m. regulator yang —r — ' \ 4 112 Elektroakup Na plecach, wzdłuż kręgosłupa pie środkowej tylnej, w pobliżu odejścia r punktów dr Huang Tuo (EX85). Mają opisuje poniższy rysunek. unktura dla każdego - część I rsiowego i lędźwiowego, w odległości 0,5 cuna od linii lerwów obwodowych od rdzenia kręgowego leży grupa one ogólne zastosowanie w zależności od położenia, co od l do VII kręgu piersiowego -choroby w obszarze klatki piersiowej od VIII do XII kręgu piersiowego • choroby w obszarze brzucha od IX kręgu piersiowego do V kręgu lędźwiowego - choroby w obszarze lędźwiowym >anie punktów przykręgosłupowych '•A- < l 114 Elektroakupunktura dla każdego - część I Lokalizując punkty na małżowinie trzeba kierować się nie bezwzględnym położeniem punktów, ale ich umiejscowieniem względem charakterystycznych szczegółów anatomicznych. Receptory na małżowinie usznej układają się w formę przypominającą ułożenie płodu w macicy. Na płatku są receptory rejonu twarzowego: oczu, szczęki górnej i dolnej, ucha wewnętrznego, migdałków i języka. Przeciwskrawek odpowiada głowie: mózg, potylica, czoło. Kończyny górne są odwzorowane w czółenku, kończyny dolne w górnej odnodze grobelki. Kręgosłup "leży" na grobelce. Wewnątrz jamy muszli i łódki muszli odwzorowane są narządy wewnętrzne: żołądek, dwunastnica i jelita - wokół nóżki obrąbka, wątroba, śledziona, trzustka, nerki i pęcherz moczowy - wzdłuż krawędzi grobelki, serce i płuca w środku jamy muszli. Palce stopy górna odnoga grobelki dół trójkątny fUkbd wspólczulny dolna odnoga_______ _ grobelki Narządy O płciowe zewnętrzni Pęcherz moczowy łódka muszl, Jelito grube Wyrostek robaczkowy. Jelito cienkie Dwunastnica Odnoga obrąbka wcięcie przednie —\—————— guzek Darwina Woreczek żółciowy •- obrąbek .,- •/Regulator o 0oddechu ~f Jądra, Jajniki Wierzchołek skrawka skrawek — waęae miedzyskrawkowe - Wydzielanie wewnętrzne płatek małżowiny ——— Punkty znieczulające przy rwaniu zębów Rys. 37. Lokalizacja receptorów na małżowinie usznej 116____________Ełektroakupunktura dlakażdeg Receptory kończyn dolnych 6. (46) Palce stopy 7. (47) Piąta 8. (48) Staw skokowy 9. Podudzie 10. (49) Kolano 11. Dół podkolanowy 12. (50) Staw biodrowy 13. (57) Biodro - często używany przy bólach stawów kończyny dolnej lub uda Receptory kończyn górnych 14. (62) Palce dłoni 15. (67) Nadgarstek 16. (66) Łokieć 17. (65) Ramię 18. (64) Staw barko wy 19. (63) Bóle ramienia Receptory pleców i kręgosłupa 20. (53) Pośladki - bóle stawu biodrowego, bóle krzyża, rwa kulszowa, atrofia mięśni pośladków 21. (52) Lumbago l - ostre lub chroniczne bóle lędźwiowe 22. (54) Lumbago 2 - bóle lędźwiowe spowodowane urazem 23. (38) Kość krzyżowa 24. (40) Kręgi lędźwiowe 25. (39) Kręgi piersiowe 26. (37) Kręgi szyjne 27. Kark 28. (106) Dolna część pleców 29. (108) Środkowa część pleców 30. (107) Górna część pleców Receptory klatki piersiowej 31. (42) Klatka piersiowa - ucisk na klatkę piersiową i ból spowodowany zapaleniem nerwów międzyżebrowych * 32. (63) Obojczyk o - część I Rys. 39. Receptory kończyn dolnych i górnych Rys. 40. Receptory pleców i klatki piersiowej 120 Elektroakupunktura dla każdego - część I 93.(74)Migdałki2-jw. 94. (75)Migdałki3-jw. 95. (10)Migdałki4-jw. 96. (15) Gardło i krtań - ostre i przewlekłe zapalenie gardła, chrypka, zapalenie migdałków 97. (9) Ucho wewnętrzne - zawroty głowy od uszu, szum w uszach, głuchota 98. (20) Ucho zewnętrzne - szum w uszach, głuchota 99. Szum w uszach Receptory układu oddechowego 100. (60) Astma - przeciwalergiczny i przeciwreumatyczny, astma oskrzelowa 101. (103) Tchawica - zapalenie oskrzeli i tchawicy 102. (102) Oskrzela płuca lewego - zapalenie oskrzeli, astma oskrzelowa 103. (102) Oskrzela płuca prawego -j w. 104. (101) Płuco lewe- choroby układu oddechowego, choroby skórne, katar, chrypka, nocne poty. Główny punkt przeciwbólowy. » 105. (101) Płuco prawe - jw. 106. (31) Regulator oddechu - zaburzenia oddechu, kaszel, atak astmy, również swędzenie 107. Rozedma płuc Receptory oczu 108. (8) Oko - różne choroby oczu 109. (24a) Oko l -jaskra, atrofia mięśni ocznych, choroby siatkówki 110. Oko 2 - astygmatyzm i inne choroby oczu Receptory układu nerwowego 111. (34) Kora mózgowa - bezsenność, letarg i inne choroby układu nerwowego, przeciwzapalny, przeciwbólowy 112. (28) Mózg - choroby układu nerwowego, trawiennego, wydzielania wewnętrznego, moczowo- płciowego 113. Zawroty głowy 114. (25) Pień mózgu 115. (26a) Wzgórze i podwzgórze - narkolepsja, psychozy depresyjne i inne zaburzenia umysłowe 116. (129) Rdzeń kręgowy l - porażenia 117. (130) Rdzeń kręgowy 2 - jw. 118. (5) II g. nerwu trójdzielnego - nerwoból i choroby Rys. 46. Receptory laryngologiczne i układu Rys. 47. Receptory oczu i układu nerwowego 122____________Elektroakupunktura dla każdego Inne punkty 130. (71) Alergia 131. Agresja - uspokajający 132. (18) Głód - powstrzymuje uczucie głodu 133. (17) Pragnienie - powstrzymuje uczucie pragnienia 134. Gorączka - w chorobach gorączkowych 135. (44) Gruczoł mleczny l - bolesność sutka i piersi 136. Gruczoł mleczny 2 - jw. 137. Punkt relaksu mięśni - odprężający i przeciwbólowy 138. Węzły chłonne pachowe - bolesne swędzenie pachowych węzłów chłonnych 139. (72]) Obrąbek l - ostre zapalenie migdałków, nadciśnienie, przeciwzapalny, przeciwgorączkowy, przyspiesza wchłanianie wysięków 140. (722) Obrąbek 2-jw. 141. (723) Obrąbek 3-jw. 142. (724) Obrąbek 4-jw. 143. (725) Obrąbek 5-jw. 144. (726)Obrąbek6-jw. 145. (129) Górny przyczep małżowiny - krwioplucie, stwardnienie boczne 146. (130) Dolny przyczep małżowiny - jw. 147. Korzeń małżowiny - choroby narządów wewnętrznych - część I 144 Rys. 49. Inne punkty t 124 Elektroakupunktura dla każdego - część I stymulacji, a w stroną baterii - zmniejszenie poziomu. Wyłączenie następuje przez przekręcenie regulatora w kierunku baterii tak, aby ukazała się czerwona kreska i dał się wyczuć przeskok wyłącznika. Uwaga: Niedopuszczalne jest przekręcanie regulatora "na siłę". Może to doprowadzić do uszkodzenia wyłącznika i utraty gwarancji. Szukanie punktów włączenie i zwiększanie poziomu l zmniejszanie poziomu i wyłączenie Rys. 52. Kierunki regulacji T szukać punkt elektrodą igłową AUTOPUNKTER® Plus Test jest wyposażony w detektor punktów akupunktury. Lokalizacja punktu wymaga ustawienia poziomu szukania za pomocą regulatora poziomu tak, aby detektor potrafił odróżnić punkt akupunktury od jego otoczenia. Lokalizację punktu rozpoczyna się od najniższego poziomu szukania (A), stopniowo podkręcając gałkę , regulatora na wyższy poziom. W tym czasie elektrodą czynną igłową szuka się punktu w okolicy opisanej w instrukcji lub innej literaturze. Podczas szukania należy cały czas zamykać obwód elektryczny (jak opisano w p.l) oraz stosować stały, niezbyt silny docisk elektrody do powierzchni skóry. Regulator poziomu podkręcamy tak długo, aż pojawi się sygnał świetlny na sygnalizatorze optycznym punktu (zielona lampka) w jednym miejscu (poziom B). Najczęściej następuje to przy położeniu regulatora między pojedynczą a podwójną kreską, chociaż zależy to od indywidualnej wrażliwości punktu. Jeśli zielona lampka świeci się na zbyt dużym obszarze, to Rys. 53. Sposób szukania znaczy, że nastawiono zbyt wysoki poziom szukania (poziom C). Wówczas należy zmniejszyć poziom, tak aby zielona lampka świeciła się tylko w jednym miejscu (poziom B). A za niski poziom szukania - B dobry poziom szukania - C za wysoki poziom szukania - detektor nie pokazuje punktu detektor pokazuje punkt tylko w detektor pokazuje punkt w całej jednym miejscu okolicy \ płynnie zwiększać poziom szukania 1 do momentu 4 zdecydowaneg o 1 świecenia V zielonej lampki rsn w jednym punkcie TA ' O v / O \ l O / M , o \j o o ** t Rys. 54. Regulator trzeba ustawić tak, aby pokazywał punkt tylko w jednym miejscu Jeżeli występują trudności z odnalezieniem określonego punktu lub uzyskaniem 126 Elektroakupunktura dla każdego - część I • gdy dobrze znamy lokalizację punktu Przyłożenie elektrody biernej Elektroda bierna służy do zamknięcia obwodu elektrycznego. Zazwyczaj następuje to poprzez palec wskazujący. Ale można również przyłożyć elektrodę bierną bezpośrednio do ciała. W tym położeniu stymulacja następuje poprzez elektrodę czynną-płaską. Zalecane jest to w następujących przypadkach: • na plecach - można się położyć na aparacie bez obawy jego uszkodzenia • przy długiej stymulacji kończyn - można umocować aparat przylepcem, elastyczną taśmą lub bandażem • w przypadku osób z poważnymi schorzeniami serca - zapobiega to przepływowi prądu elektrycznego przez serce. Stymulowanie innej osoby Przy stymulacji innej osoby trzeba również pamiętać o zamknięciu obwodu elektrycznego. W tym celu oprócz dotykania palcem wskazującym elektrody biernej należy drugą ręką dotykać gołego ciała osoby stymulowanej. Można również przyłożyć elektrodę bierną do ciała tej osoby, tak jak to opisano w poprzednim punkcie. Wymiana baterii Jeżeli po dłuższym użytkowaniu aparatu nie można uzyskać w tym miejscu nacisnąć odpowiedniego poziomu stymulacji to należy wymienić baterię. pokrywkę batem Zalecane jest stosowanie baterii alkalicznej o przedłużonym ^ czasie użytkowania. W celu wymiany baterii należy nacisnąć pokrywkę baterii w sposób pokazany na sąsiednim rysunku. _ W przypadku nie używania aparatu należy wyjąć baterię z pojemnika, aby nie dopuścić do uszkodzeń spowodowanych ewentualnym wyciekiem elektrolitu z baterii. Rys. 55. Otwarcie pokrywki baterii T 4 II Elektroakupunktura w przykładach - część II Bóle pleców w odcinku lędźwiowym........................................................134 Bolesne napięcie mięśni w okolicy lędźwiowo-krzyżowej..................................... 134 Ból lędźwi (lumbago).............................................................................................. 134 Ból korzeniowy okolicy lędźwiowej ....................................................................... !34 Ból lędźwi i kończyn dolnych ................................................................................. 134 Stan pourazowy okolicy lędźwiowej....................................................................... 134 Zespół kręgów lędźwiowych................................................................................... 134 Ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej...................................................................... 134 Artretyzm okolicy lędźwiowo-krzyżowej................................................................ 135 Bóle krzyża i dolnej części pleców...........................................................135 Ból krzyża................................................................................................................ 135 Ból stawu krzyżowo-biodrowego............................................................................ 135 Ból w okolicy kości biodrowej ...............................................„.......:....................... 135 Ból w okolicy kości ogonowej................................................................................ 135 3.Bóle stawów i choroby układu ruchu...........................................136 Dolegliwości obejmujące wszystkie stawy ..............................................136 Reumatoidalne zapalenie stawów............................................................................ 136 Bóle stawów ...............i.................................................*......................................... 136 Dolegliwości stawów kończyn górnych ...................................................136 Ograniczenie ruchów ręki......................................................................................... 136 Bóle stawu barkowego i otaczających tkanek miękkich......................................... 136 Ból stawu barkowego.............................................................................................. 136 Ból barku i grzbietu ................................................................................................. 136 Ból barku i ramienia................................................................................................ 137 Zapalenie stawu barkowego ................................................................................. 137 Artretyzm ramienia i barku...................................................................................... 137 Dysfunkcja stawu barkowego i mięśni ramienia ................................................... 137 Bóle stawu łokciowego i otaczających tkanek miękkich......................................... 137 Ból stawu łokciowego.............................................................................................. 137 Ból przy zginaniu ramienia...................................................................................... 137 Ból przy prostowaniu łokcia....!............................................................................... 137 Ból łokcia i ramienia................................................................................................ 138 Zapalenie stawu łokciowego.................................................................................... 138 Stan pourazowy stawu łokciowego ......................................................................... 138 Łokieć tenisisty........................................................................................................ 138 Bóle nadgarstka i otaczających tkanek miękkich.................................................... 138 Ból nadgarstka...................................................................... ....... .......................... 138 Zapalenie nadgarstka...................................................................jp........................ 138 Aiirstyzm nadgarstka...................................................................\.......................... 138 Stan pourazowy nadgarstka........................................................Ą>........................ 139 Bóle dłoni........................„......TO..........^........„.......«......„........................................... 139 Ból dłoni...........................................................................................................^.....139 Ból palców dłoni.............................*....................................................".!f........l...... 139 Ból małego palca dłoni............................................................................................ 139 Zapalenie stawów palców dłoni............................................................................... 139 rv Elektroakupunktura w przykładach - część II Kurcze mięśni kończyn górnych.........................................~..................................... 144 Ból i kurcz mięśni barku.......................................................................................... 144 Kurcze w stawie łokciowym.................................................................................... 144 Kurcze mięśni przedramienia.................................................................................. 144 Kurcze mięśni kończyn dolnych................................................................................. 145 Kurcze mięśni przywodzących kończyny dolnej..................................................... 145 Kurcze mięśni głębokich pośladka.......................................................................... 145 Kurcze mięśni uda .................................................................................................. 145 Kurcze mięśni podudzia ..........................................................1.............................. 145 Kurcz podbicia stopy............................................................................................... 145 Kurcz palców stopy ............................................................................................... 145 4.Zaburzenia neurologiczne.............................................................146 Choroby centralnego układu nerwowego............................................... 146 Stwardnienie rozsiane................................................................................................. 146 Zaburzenia kończyn dolnych przy stwardnieniu rozsianym.................................... 146 Zaburzenia kończyn górnych przy stwardnieniu rozsianym.................................... 146 Następstwa porażenia mózgowego dziecięcego......................................................... 146 Polepszenie krążenia krwi w kończynach dolnych po porażeniu dziecięcym......... 146 Reaktywacja siły mięśni po-porażeniu dziecięcym.................................................. 146 Supinacja po porażeniu dziecięcym......................................................................... 146 Pronacja po porażeniu dziecięcym...............'.........,................................................. 146 Nogi nożycowatee...................................................................:............................... 146 Zaburzenia ośrodka mowy......................................................................................... 146 Jąkanie..................................................................................................................... 146 Sztywność języka............................................................................................ii...... 146 Niewyraźne mówienie...................................................................................w....... 147 Utrata mowy ............................................................................................................ 147 Inne zaburzenia centralnego układu nerwowego..................................................... 147 Zawroty głowy............,..,........................,..,.................................,............„............. 147 Padaczka................................................................,................^...>........................... 147 Choroba Parkinsona.................................................................................................. 147 Taniec św. Wita (pląsawica)................................................................................... 147 Udar mózgowy......................................................................................................... 147 Porażenie połowicze................................................................................................ 147 Zaburzenia ruchowe i czuciowe kończyn górnych i dolnych............... 148 Zaburzenia ruchowe kończyn górnych ..................................................................... 148 Porażenie i niedowład ramienia i barku................................................................... 148 Porażenie łokcia i ramienia......................................................^;Ł............k............. 148 Drżenie, niedowład przedramienia ............................................L........................... 148 Porażenne opadanie dłoni..........................................................LL.......................... 148 Zaburzenia ruchowe palców u rąk........................................................................... 148 Zaburzenia ruchowe kończyn dolnych...................................................................... 149 Porażenie nerwu strzałkowego.......!......................................,.............|».......j^....... 149 Niedowład podudzia................................................................................................ 149 Porażenne opadanie stopy........................................................................................ 149 VI Elektroakupunktura w przykładach - część II Brak łaknienia.......................................................................................................... 154 Nadkwasota ....................^................................t....................................................... 154 Niedokwaśność....™......™......™......,..™.™................................................................154 Niestrawność (dyspepsja)........................................................................................ 154 Nudności i wymioty................................................................................................. 155 Zaburzenia defekacji........™...™............™,.......™...........™....™..........................™...™ 155 Zaparcie stolca......................................................................................................... 155 Biegunka.................................................................................................................. 155 Choroby żołądka i dwunastnicy ..............................................................156 Nieżyt żołądka............................™™................,...............,...................................... 156 Nieżyt żołądka i dwunastnicy.................................................................................. 156 Przewlekłe dolegliwości żołądkowe...........™..................................™.............;........... 156 Nerwica żołądka.......................................™..........™.......,............™........................ 156 Przewlekły nieżyt żołądka ..........™.™......™.........™,................................................ 156 Rozszerzenie żołądka............................................................................................... 156 Opadnięcie żołądka.................................................................................................. 157 Choroby jelit...................................................„.........................................157 Zapalenie jelit..................................™....»...„............^,........................_............... 157 Czerwonka............................................................................................................... 157 Choroby jelita cienkiego............................................................................................. 157 Zapalenie j elita cienkiego..................™................™....._...................................... 157 Przewlekłe zapalenie jelita cienkiego...................................................................... 157 Choroby jelita grubego............................................................................................... 157 Zapalenie jelita grubego .......................................................................................... 157 Wrzodziejące zapalenie jelita grubego.................................................................... 157 Zapalenie wyrostka robaczkowego.......................................................................... 158 Choroby prostnicy i odbytu.................™................................,.™.,.......................™... 158 Nie trzymanie gazów ...............................................™.....™.™...............™............... 158 Nie trzymanie kału...........................................,.........,.......................™................... 158 Świąd odbytu ..........................................................................................................158 Wypadnięcie odbytnicy............................................................................................ 158 Choroby układu pokarmowego u dzieci i niemowląt ............................158 Oddawanie pokarmu przez oseski........................................................................... 158 Kurcze u niemowląt................................................................................................. 158 Dyspepsja u niemowląt................................™...........*.............................................. 158 Obrzmienie okolicy pępka u niemowląt.................................................................. 159 Kurcze w wieku dziecięcym.................................................................................... 159 Dyspepsja u dzieci................................................................i-.T............................ 159 Biegunka u dzieci................................................................. J^Ł........................... 159 Zaburzenia łaknienia u dzieci...................................................^............................ 159 Wypadnięcie odbytnicy u dzieci...............................................^........................... 159 Czerwonka u dzieci.................................................................................................. 159 Zespół niedożywienia u dzieci................................................................................. 159 Choroby wątroby i dróg żółciowych*......................,........................^.......159 Leczenie objawowe...................................................................................................... 159 Ból w boku klatki piersiowej i okolicy podżebrza .................................................. 159 VIII Elektroakupunktura w przykładach - część II Zapalenie sutka........................................................................................................ 165 Niedostateczna laktacja............................................................................................ 165 Zatrzymanie wydzielania mleka.............................................................................. 165 Krwawienia maciczne...................................................................„......................... 165 Wypadanie macicy................................................................................................... 165 7.Choroby układu moczowo-płciowego.......................................... 167 Leczenie obj awowe.....................................................................v................................. 167 Ból w dole brzucha wywołany schorzeniami układu moczowego.......................... 167 Ból narządów płciowych zewnętrznych.................................................................. 167 Obrzęki ogólne........................................................................................................ 167 Obrzęki kończyn dolnych......................................................................................... 167 Obrzęki pochodzenia nerkowego ............................................................................. 167 Choroby dróg moczowych ......................................................................................... 167 Zapalenie dróg moczowych..................................................................................... 167 Chroniczne zapalenie narządów miednicy małej..................................................... 168 Choroby nerek.............................................................................................................l68 Chronicznie słaba praca nerek................................................................................. 168 Kamica nerkowa..............Ł....................................................................................... 168 Zapalenie nerek........................................................................................................ 168 Kolka nerkowa..........'............................................................................................... 168 Choroby pęcherza moczowego................................................................................... 168 Zapalenie pęcherza moczowego ............................................................................ 168 Zapalenie pęcherza i miedniczek nerkowych ......................................................... 168 Nadwrażliwość pęcherza moczowego ................................................................... 168 Choroby cewki moczowej........................................................................................... 168 Zapalenie cewki moczowej...................................................................................... 168 Zaburzenia oddawania moczu.................................................................................... 169 Moczenie bezwiedne ........................................................................................... 169 Moczenie nocne...................................................... A............................................... 169 Częstomocz.............................................................................................................. 169 Skąpomocz............................................................................................................... 169 Bolesne i skąpe oddawanie moczu.......................................................................... 169 Zatrzymanie moczu.................................................................................................. 169 Krwiomocz.............................................................................................................. 170 Choroby męskich narządów pkiovvych.......................,......~*.r..«..«....«".——•••—.... 170 Zapalenie gruczołu krokowego.............................................j...,-............................ 170 Polucje nocne (zmazy nocne)..............................................^^............................. 170 Nasieniotok..............................................................................4^........................... 170 Ból członka.............................................................................jL............................ 170 Zaburzenia seksualne..................™..................^.......„................^............................170 Nadpobudliwość płciowa......................................................................................... 170 Przedwczesny wytrysk nasienia...%........................„,...,„.........................,«.,^t........ 171 Oziębłość płciowa (u kobiet)........................................................~......... ....*.......... 171 Impotencja............................................................................................................... 171 Elektroakupunktura w przykładach - część Przyspieszony rytm oddechowy. Krwioplucie................................ Choroby tchawicy i oskrzeli.......... Nieżyt tchawicy.......................... Zapalenie oskrzeli....................... Astma oskrzelowa....................... Choroby pluć i opłucnej................. Zapalenie płuc............................. Rozedma phic............................. Zapalenie opłucnej...................... l • •* •••****** **«»»• 4 10.Choroby serca i układu krążenia, choroby krv *»• Leczenie objawowe.......................... Zaczerwienienie i obrzmienie twarzy................................. Obrzęki kończyn dolnych................................................. Niepokój w okolicy serca................................................... Uczucie ucisku w okolicy serca.......................................... Ból w okolicy serca ............................................................ Zawroty głowy (od układu krążenia).......................,........., Choroby serca.....................................................'........ Zaburzenia czynnościowe serca............................................ Niewydolność serca............................................................ Kołatanie serca (palpitacje)................................................ Niewydolność prawo komorowa (wodobrzusze) ............... Arytmia.............................................................................. Stany zapalne serca................................................................ Zapalenie wsierdzia............................................................ Zapalenie mięśnia sercowego............................................. Zapalenie osierdzia............................................................. Choroby układu krążenia.......................................... Dusznica bolesna (stenokardia).......................................... Nadciśnienie....................................................................... Niedociśnienie.................................................................... Miażdżyca........................................................................... Zaburzenie krążenia w kończynach dolnych (chromanie p Zaburzenia krążenia w kończynach górnych...................... Zaburzenia ukrwienia mózgu.............................................. Choroby naczyń krwionośnych...........................................^ Żylaki kończyn dolnych..................................................... Żylaki odbytu (hemoroidy)................................................. Choroby krwi............................................................. Skaza krwotoczna (hemofilia)............................................ Anemia.............................. •v ......................................177 ......................................177 ......................................178 ......................................178 ......................................178 ......................................178 ...'...................................178 ..5...................................178 .......................................178 ......................................178 /i........................179 ..............................179 .....................................179 ......................................179 ......................................179 .............................'.........179 ......................................179 ......................................179 ...............................180 ......................................180 ......................................180 ......................................180 ......................................180 ......................................180 ...................................181 ......................................181 ......................................181 ................................1...181 ...............................181 ......................................181 .....................................181 ......................................181 ......................................181 rzestankowe)................ 181 ......................................181 ......................................182 ...........................182 ...........................182 i 1fi"ł ..j4»......................... 1OZ ......................................182 XII Elektroakupunktura w przykładach - część II 12.Zaburzenia psychiczne .............................................................. 189 Niepokojące stany psychiczne.................................................................................... 189 Wyczerpanie psychiczne......................................................................................... 189 Stany wiecznego niezadowolenia i złego humoru................................................... 189 Syndrom niepokoju.................................................................................................. 189 Gniew połączony z poczuciem bezradności ..........................^................................. 189 Stany pobudzenia psychoruchowego....................................................................... 189 Napady śmiechu...................................................................^,,.........,....,................ 189 Nerwowość i drażliwość.......................................................................................... 190 Uczucie przygnębienia............................................................................................. 190 Stany lękowe............................................................................................................ 190 Nadpobudliwość u dzieci......................................................................................... 190 Zaburzenia snu............................................................................................................ 190 Trudności w zasypianiu........................................................................................... 190 Niespokojny sen .............................,..........................f.....^iX.................................... 190 Bezsenność.......................................................................................................i...... 190 Koszmary nocne........................................................?............................................. 191 Nerwice......................................................................................................................... 191 Nerwice wegetatywne............................................,...»............................................. 191 Nerwice reaktywne..........^........................................................................,.............. 191 Neurastenia............................................................................................................. 191 Wymioty na tle nerwowym..................................^.................................................. 191 Nerwice u dzieci .................................................................................................... 191 Upośledzenia sprawnościowe....................................„..............„„......-.^...................192 Niemożność skoncentrowania uwagi.............................................................^........ 192 Zaniki pamięci......................................................................................................... 192 Zaburzenia mowy.................................................................................................... 192 Utrata mowy (histeryczna)....................................................................................... 192 Upośledzenie inteligencji......................................................................................... 192 Choroby psychiczne.................................................................................................... 192 Schizofrenia............................................................................................................. 192 Fobia........................................................................................................................ 192 Mania samobójcza........................................................................................i.......... 193 Halucynacje....................................................:........................................................ 193 Obsesje...............................................................................^............................ł........ 193 Histeria..................................................................................................................... 193 Zespół maniakalno-depresyjny............................................................................... 193 Agresja.................................................................................A*...j.......................... 193 13.Stomatologia.........................................................^....................195 Znieczulenie przy zabiegach stomatologicznych.....................^.........................—195 Leczenie objawowe......................................................................................................195 Przykry zapach z ust .....................................................................................*........ 195 Ból zębów....................................'.....................................................!?........*.......... 195 Ból policzka............................................................................................................. 195 Bolesne obrzmienie policzka................................................................................... 195 XIV Elektroakupunktura w przykładach - część II Inne choroby skóry..................^.-..^..^...^............-.™...^...™.^.................................. 200 Bielactwo................................................................................................................. 200 Wrzody podudzia.....................................................................................................201 Chroniczne wypryski na podudziu ..........................................................................201 Chroniczne zapalenie skóry kończyny górnej .........................................................201 Choroby tkanki łącznej ........................................................................................201 Choroby weneryczne...................................................................................................201 Opryszczka narządów płciowych............................................................................ 201 Rzeżączka............................................................................................................ 201 15.Niektóre choroby zakaźne ...........................................................202 Grypa.......................................................................................................................202 Zapalenie przyusznicy (świnka)..................................................^..........................202 JCrztusiec ..............................................................„....:..,..........................................202 Odra.........................................................................................................................202 Półpasiec.............................................................................'.....................................202 Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych...................................................................202 Zimnica....................................................................................................................202 Zapalenie węzłów chłonnych...................................................................................202 Choroby gruźlicze................,„.......................,,..............^,....................,......................203 Gruźlica phac......................................*........................................................?............. 203 Gruźlica kości,..........'...................,..............,..„........................................................ 203 Gruźlica jelit.........................................................'...................................................203 Gruźlicze zapalenie węzłów chłonnych................................................................... 203 Zakażenia pasożytnicze..............................—..........................................203 Glistnica.............................,.......................<......,.........:.,.„..........................C..,........203 Glistnica dróg żółciowych ...................................................................................... 203 16.Choroby gruczołów wewnętrznego wydzielania .......................204 Choroby tarczycy........................................................................................................204 Nadczynność tarczycy .............................................................................................204 Niedoczynność tarczycy.......................................................................................... 204 Wole..............................................................;..................................:.......................204 Choroby męskich gruczołów płciowych ....................................................................204 Zapalenie najądrza...................................................................................................204 Zapalenie jądra......................................................................................................... 204 17. Objawy ogólne, inne choroby i dolegliwości............................205 *%4 Objawy ogólne...........................................................................................205 Wszelkie choroby infekcyjne ...................................................h.............................205 Bóle w całym ciele...................................................................^........................... 205 Ogólne osłabienie..............«......M...M.....M....~~»...................»M.~~...~...«..M»...............205 Niemożność wypoczęcia........................................................ .,....,..„....,.,......^........205 Bolesna ociężałość.............................................................................f........ A......... 205 Zaburzenia potliwości ...........................................................~................................... 205 Nadmierna potliwość .............................................................................................. 205 128 Elektroakupunktura dla każdego - część II Za wyjątkiem przypadków ostrych, kiedy stymulację stosujemy jak tylko ból się pojawia, stymulacja powinna odbywać się codziennie - rano lub wieczorem (można nawet dwa razy dziennie). Po cyklu zabiegów trwającym 1-2 tygodnie trzeba zrobić przerwę (znowu 1-2 tygodnie), po czym można ponowić cykl zabiegów. Trzeba powiedzieć, że szczególnie trudne przypadki wymagają wielomiesięcznych zabiegów, ale rezultaty są warte poświęconego wysiłku. Po pierwszych kilku zabiegach mogą nastąpić efekty odwrotne do oczekiwanych. Nie należy się jednak zrażać i kontynuować zabiegi przez 1-2 tygodnie. Podobnie mogą wystąpić efekty nieoczekiwane, np. przemieszczenie się bólu. Należy wówczas tak długo "śledzić" ból stymulując kolejne punkty w kierunku stopy lub dłoni, aż "wyjdzie" on z ciała. Niektórzy się dziwią, dlaczego przypadki przeciwne, np. skąpomocz i nadmierne wydzielanie moczu mają podobne zestawy punktów. Zapominają oni, że akupunktura nie działa na zasadzie wymuszenia takiego, a nie innego zachowania się organizmu, jak to jest w przypadku leczenia farmakologicznego, lecz działa w kierunku samoregulacji organizmu. Na koniec należy przypomnieć, że akupunktura nie zastępuje współczesnej medycyny, lecz ją jedynie uzupełnia. Dlatego też osoby cierpiące nie powinny rezygnować z porad lekarskich, ani odstawiać przypisanych leków nawet w przypadkach poprawy samopoczucia. 130 Elektroakupunktura dla każdego - część II Ból głowy w okolicy skroniowej JG4 ..................... Atlas: 12,15 PO5 ....................Atlas: 12,15 EX9. ................... Atlas: 2 PO23 ..................Atlas: l,la,2 PO3 ....................Atlas: 12,15 PO4 .................... Atlas: 12,15 WŻ8 ................... Atlas: 2,2a PO10 .................. Atlas: 11,15 PO2 .................... Atlas: 12,15 PO18. ................. Atlas: 2,2a,3 WŻ1 ...................Atlas: l,la,2 POI ....................Atlas: 12,15 Ból głowy w okolicy wierzchołkowej JG4..................... Atlas: 12,15 GRT20 ...............Atlas: 3,4 GRT21 ...............Atlas: 4 GRT4 .................Atlas: 9 JC3 .................... .Atlas: 13,15 W3.. .................... Atlas: 20,21,24 WŻ20 ................. Atlas: lb,2,2a,3,8 PM14................. Atlas: 8 PM7................... Atlas: 4 GRT23............... Atlas: 1,4 WŻ8................... Atlas: 2,2a Ból głowy w okolicy nadoczodołowej JG4.................... Atlas: 12,15 EX6.................... Atlas: l,la Połowiczy ból głowy JG4....................Atlas: 12,15 WŻ39................. Atlas: 21 EX10.................. Atlas: 2a JC1.....................Atlas: 13,15 JC4..................... Atlas: 13,15 WŻ8................... Atlas: 2,2a WŻ37....„...........Atlas:21 WŻL..................Atlas: l,la,2 EX7.................... Atlas: l,la WŻ9................... Atlas: 2,2a,3 WŻ6..................Atlas: 2 WŻ5................... Atlas: 2 Bóle głowy o znanej etiologii Nerwobóle głowy JG4..................... Atlas: 12,15 EX28..................Atlas: lb,2a Ból głowy wywołany zaburzeniami naczyniowymi JG4.....................Atlas: 12,15 Ż8.......................Atlas: 1,2,4 EX9.................... Atlas: 2 EX10.................. Atlas: 2a NP27 ..................Atlas: 2a Ból głowy wywołany zmianami pogody JG4..................... Atlas: 12,15 GRP12................Atlas: 6 PO23 ..................Atlas: l,la,2 PO3 ....................Atlas: 12,15 GRP9..................Atlas: 6 Ból głowy wywołany zaburzeniami wątroby JG4.................... Atlas: 12,15 W3..................... Atlas: 20,21,24 EX152................ Atlas: 21 WŻ44................. Atlas: 21 WŻ43........„....... Atlas: 21 W2.....................Atlas: 20,21,24 Ból głowy wywołany czynnikami hormonalnymi JG4.................... Atlas: 12,15 ŚL6.............„<(LrAtlas: 20,23 s: 13,14 s: 6 ^ Ź7 .....................-tlas: 1,2 PM31................. Atlas: 9 Ból głowy wywołany stanami depresyjnymi '* * JG4.................... Atlas: 12,15 Ż36....................Atlas: 20,21 132 Elektroakupunktura dla każdego - część II 2.Bóle karku i pleców Bóle pleców, podobnie jak bóle głowy, są stosunkowo łatwe do usunięcia metodą elektroakupunktury. Oprócz działania na punkty biologicznie czynne stymulacja impulsami elektrycznymi działa również rozgrzewające i rozluźniające na mięśnie przykręgosłupowe; Bóle pleców zostały wg lokalizacji odpowiadającej podziałowi kręgosłupa na odcinki: szyjny, piersiowy, lędźwiowy i krzyżowy. Wśród szczególnych przypadków znajdziemy bolesne napięcie mięśni, sztywność, nadwerężenie mięśni, dyskopatię, bóle korzonkowe, artretyzm, lumbago. W wielu przypadkach można zrezygnować z proponowanych tutaj zestawów skupiając się na grupie punktów EX85 rozmieszczonych wzdłuż kręgosłupa po obu jego stronach w odległości Vi cuna od linii środkowej ciała. Punkty te stymuluje się w odcinku umiejscowienia bólu. Bóle w obrębie całego kręgosłupa Bóle kręgosłupowe JG4..................... Atlas: 12,15 PM46..................Atlas: 8 PM50.................. Atlas: 9 Sztywność pleców JG4..................... Atlas: 12,15 GRT12 ...............Atlas: 8 GRT9. ................ Atlas: 8 EX92.................. Atlas: 14 Ostra dyskopatia JG4 .................... Atlas: 12,15 GRT20. .............. Atlas: 3,4 Bóle karku Bolesne napięć potylicznych :ie mięśni PM10 PM67..... ............. Atlas: 2a,3,8 ............. Atlas: 2 1,22,24 JG4................ .....Atlas: 12,15 PM65 ..... ............. Atlas: 2 1,22,24 JC3 ................ .....Atlas: 13,15 Ból karku JC6 ................ .....Atlas: 15 JG4 ........ .............Atlas: 12,15 GRT16. ......... .....Atlas: 2a,3 PM60 ..... .....~_... Atlas: 2 1,22 WZ36 ............ .....Atlas: 21,22 JC6........ .......1?.. Atlas: 15 ''; Bolesne napięć JG4................ ;ie mięśni karku .....Atlas: 12,15 PO5....... WŻ39 EX108.... ...... A.. Atlas: 12,15 ,......m. Atlas: 21 .............Atlas: 15 EX108 ........... W3................. PM11. ............ WŻ39 ............ Atlas: 15 Atlas: 20,21,24 ,,,, Atlas: 8 Atlas: 21 PM11 PO15 JC8 JC15....... .............Atlas: 8 f ............. Atlas: lb*3,8 .............Atlas: 11,13,15 ............. Atlas: 3,8 l 134____________Elektroakupunk EX56..................Atlas: 8 NP49..................Atlas: 8 Nadwerężenie mięśni grzbietu JG4..................... Atlas: 12,15 PM13..................Atlas: 8 PM20..................Atlas: 8,9 PM17„................Atlas: 8 GRT13 ...............Atlas: 8 Zespół kręgów piersiowych JG4..................... Atlas: 12,15 PM13..................Atlas: 8 PM20..................Atlas: 8,9 Bóle pleców w Bolesne napięcie mięśni w okolicy lędźwiowo-krzyżowej JG4.....................Atlas: 12,15 PM25.............t....Atlas: 9 t Ból lędźwi (lumbago) JG4. .................... Atlas: 12,15 GRT4 .................Atlas: 9 PM23. ................. Atlas: 9 PM22. ................. Atlas: 9 PM25. ................. Atlas: 9 JC3 ..................... Atlas: 13,15 GRT26 ...............Atlas: l PM40... ............... Atlas: 18,22 WŻ30 .................Atlas: 7,9,17,18 PM57... ........... ....Atlas: 22 EX85 ................. .Atlas: 8,9 PM60..... ............. Atlas:21,22 Ból korzeniowy okolicy lędźwiowej JG4..................... Atlas: 12,15 PM25. ............ .....Atlas: 9 PM52.................. Atlas: 9 Ból lędźwi i kończyn dolnych JG4..................... Atlas: 12,15 WŻ34. ................ Atlas: 21 PM63 .................. Atlas: 2 1 ,22,24 PM64..................Atlas: 21,22,24 :tura dla każdego - część II WŻ34................. Atlas: 21 PM17................. Atlas: 8 Ból okolicy grzbietowo-lędźwiowej JG4.................... Atlas: 12,15 PM19................. Atlas: 8,9 PM13................. Atlas: 8 • PM20................. Atlas: 8,9 PM18,................Atlas: 8 PM17................. Atlas: 8 PM49................. Atlas: 8,9 PM46................. Atlas: 8 NP103................ Atlas: 18 odcinku lędźwiowym PM65................. Atlas: 21,22,24 PM62................. Atlas: 21,22,24 WŻ31................. Atlas: 17 PM56................. Atlas: 22 PM55................. Atlas: 18,22 PM59................. Atlas: 2;,22 Stan pourazowy okolicy lędźwiowej JG4....................Atlas: 12,15 PM25................. Atlas: 9 Zespół kręgów lędźwiowych JG4.................... Atlas: 12,15 WŻ34................. Atlas: 21 PM60................. Atlas: 21,22 Ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej JG4.................... Atlas: 12,15 PM40................. Atlas: 18,22 GRT4................. Atlas: 9 PM21................. Atlas: 9 PM23.................Atlas: 9 PM28.................Atlas: 9 PM54..........::-Ł.Atlas:9 PM52............ L. Atlas: 9 GRT1...........JL Atlas: 9,18 WŻ31............Z. Atlas: 17 PM36................. Atlas: 9,18 PM27................. Atlas: 9 j 136 Elektroakupunktura dla każdego - część II 3.Bóle stawów i choroby układu ruchu Akupunktura dobrze się sprawdza w przypadkach bólów stawów i kończyn i to zarówno pochodzenia reumatoidalnego, neurologicznego jak i też z urazowego. W przypadku urazów stawów (skręceń lub zwichnięć) następuje nie tylko wytłumienie bólu, ale też rzeczywiste przyspieszenie rekonwalescencji. Nie stwierdzono jednak wpływu akupunktury na leczenie złamań. W odniesieniu do kości znany jest jedynie przypadek bólu w okolicy kości piszczelowej (np. w wyniku stłuczenia). Działanie akupunktury obejmuje nie tylko same stawy, ale również otaczające je tkanki miękkie, np.: bark i ramię. W rozdziale tym zamieszczono również przypadki bólów dłoni i stopy. Dolegliwości obejmujące wszystkie stawy Reumatoidalne zapalenie stawów GRT26 ...............Atlas: l Bóle stawów JG4... .................. Atlas: 12,15 GRT26............... Atlas: l PM11................. Atlas: 8 S4....................... Atlas: 13,14 NP65.................. Atlas: 12,15 Dolegliwości stawów kończyn górnych Ograniczenie ruchów ręki JG4 ..................... Atlas: 12,15 JC6 ..................... Atlas: 15 JG11..................Atlas: 11,12,15 JG15 .................. Atlas: 7,10,12 GRT26............... Atlas: l JC10................... Atlas: 11 Bóle stawu barkowego i otaczających tkanek miękkich Ból stawu barkowego JG4.....................Atlas: 12,15 JC6.....................Atlas: 15 PM11.................. Atlas: 8 JG15...................Atlas: 7,10,12 GRT26 ...............Atlas: l JG11...................Atlas: 11,12,15 PO14..................Atlas: 7,11,12 NP74.................. Atlas: 10,11 JG14 ................ ..Atlas: 11,12 PM42. ............ ....Atlas: 8 Ból barku i grzbietu JG4 .................... Atlas: 1.2,15 / JC6..................... Atlas: 15 Pl....................... Atlas: 5,7,10 PO3. ................... Atlas: 12,15 138 ____________ Elektroakupunktim PM11.. ................ Atlas: 8 GRT26 ...............Atlas: l JG15................... Atlas: 7,10,12 S3 ................... ....Atlas: 10,13,14 JC6 ..................... Atlas: 15 JGll.. ................. Atlas: 11,12,15 P6..........L.......... Atlas: 12,14 PO10 .................. Atlas: 11,15 JG14................... Atlas: 11,12 Ból łokcia i ramienia JG4... .................. Atlas: 12,15 JG15 ...................Atlas: 7,10,12 P5 ....................... Atlas: 10,12,14 S3 ....................... Atlas: 10,13,14 JC6 ..................... Atlas: 15 PM11.. ................ Atlas: 8 GRT26 ...............Atlas: l JGll.. ................. Atlas: 11,12,15 O3.......................Atlas: 10,13,14 JG14.. ................. Atlas: 11,12 PO10.................. Atlas: 11,15, JC11..... ............. .Atlas: 8,1 1 Zapalenie stawu łokciowego JG4. .................. ..Atlas: 12,15 PO5 ....................Atlas: 12,15 S3 ....................... Atlas: 10,13,14 JG15................... Atlas: 7,10,12 JGll................... Atlas: 11,12,15 Bóle nć i otaczających Ból nadgarstka JG4..................... Atlas: 12,15 PO4 .................... Atlas: 12,15 S5 ....................... Atlas: 13,14 JC6 ................. ....Atlas: 15 JGll. .................. Atlas: 11,12,15 JG15.. ................ .Atlas: 7,10,12 GRT26 ...............Atlas: l PO8 ....................Atlas: 12,15 O7.......................Atlas: 13,14 JG5 ..................... Atlas: 12,15 P8 ...................... .Atlas: 12,14 i dla każdego - część II GRT26. ............. .Atlas: l P5....................... Atlas: 10,12,14 JC6..................... Atlas: 15 JC4..................... Atlas: 13,15 PO10..„.............. Atlas: 11,15 Stan pourazowy stawu łokciowego JG4... ................. Atlas: 12,15 S3....................... Atlas: 10,13,14 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 JC6. .................... Atlas: 15 GRT26. ............. .Atlas: l JG15 .................. Atlas: 7,10,12 POIO.........^.... Atlas: 11,15 Łokieć tenisisty JG4 ................ ....Atlas: 12,15 JC6..................... Atlas: 15 PM11.. ............... Atlas: 8 S3....................... Atlas: 10,13,14 JG15 ................. .Atlas: 7,10,12 PO5.................... Atlas: 12,15 GRT26 ............... Atlas: l P5....................... Atlas: 10,12,14 JG1 ł... ............. ..Atlas: 11,12,15 JC4..................... Atlas: 13,15 ' PO10.................. Atlas: 11,15 JG10 ............. .....Atlas: 11,12,15 idgarstka tkanek miękkich Zapalenie nadgarstka JG4 .................... Atlas: 12,15 EX1 18.............. ..Atlas: 12,15 JG15... ............... Atlas: 7,10,12 PO4.................... Atlas: 12,15 GRT26... ............ Atlas: l JG11 ..................Atlas: 11,12,15 JC6. ................. ...Atlas: 15 JC4......... ....... .....Atlas: 13,15 , Artretyzm nadgarstka JG4 ............... .....Atlas: 12,15 HO____________Elektroakupunk ________ Dolegliwości ste Bóle stawu biodrowego Ból stawu biodrowego JG4......... ............ Atlas: 12,15 WŻ30 .................Atlas: 7,9,17,18 PM11. ................. Atlas: 8 PM40. ................. Atlas: 18,22 GRT26 ...............Atlas: l WŻ31... .............. Atlas: 17 WŻ29 ................. Atlas: 7,17 PM5. ................... Atlas: 1,4 EX159 ................ Atlas: 16,17 Zapalenie stawu biodrowego WŻ30 ................. Atlas: 7,9,17,18 Bóle stawu kolanowego Obrzęk kolana ' GRT26 ...............Atlas: l W8. ..................... Atlas: 19,23 WŻ31. .............. ..Atlas: 17 Ż34 ..................... Atlas: 16,17 EX145 ................ Atlas: 16,20 Ból stawu kolanowego JG4. .................... Atlas: 12,15 Ż36.... .:............... Atlas: 20,21 WŻ34 ...... ...... .....Atlas: 21 PM40. ................. Atlas: 18,22 WŻ39. ................ Atlas: 21 PM11........... ....... Atlas: 8 ŚL10... ................ Atlas: 16,19,23 ŚL9. .................... Atlas: 19,20,23 GRT26 ...............Atlas: l WŻ30 .................Atlas: 7,9,17,18 Ż34. ................... .Atlas: 16,17 EX156 ................ Atlas: 16,20 Zapalenie stawu kolanowego ŚL9..................... Atlas: 19,20,23 PM11. ................. Atlas: 8 WŻ34 ................. Atlas: 21 GRT26 ...............Atlas: l tura dla każdego - część II iwów kończyn dolnych i otaczających tkanek miękkich PMll................. Atlas: 8 GRT26............... Atlas: l WŻ31................. Atlas: 17 WŻ29.................Atlas: 7,17 PM42.................Atlas: 8 Stan pourazowy stawu biodrowego WŻ34................. Atlas: 21 WŻ30................. Atlas: 7,9,17,18 GRT26,.,,........... Atlas: l PMll................. Atlas: 8 WŻ29................. Atlas: 7,17 WŻ31................. Atlas: 17 i otaczających tkanek miękkich Ż35 ................... Atlas: 16,17,20,21 EX145................ Atlas: 16,20 WŻ38................. Atlas: 21 WZ31................. Atlas: 17 EX153................ Atlas: 21 Ż34....................Atlas: 16,17 W8.....................Atlas: 19,23 EX164................ Atlas: 19,23 Stan pourazowy stawu kolanowego Ż44.................... Atlas: 20,21,24 GRT26............... Atlas: l PMll.................Atlas: 8 WŻ31................. Atlas: 17 W8.....................Atlas: 19,23 EX145................ Atlas: 16,20 Ż34.................... Atlas: 16,17 Ż35 .................... Atlas: 16,17,20,21 Ostre zapalenie stawu kolanowego PMll...........y--Atlas: 8 GRT26........*... Atlas: l Ż35 .................... Atlas: 16,17,20,21 Ż34....................Atlas: 16jl7 EX145................Aflas: 14,20 WŻ31................. Atlas: 17 W8..................... Atlas: 19,23 142 Elektroakupunktura dla każdego - część II Ból grzbietu stopy JG4..................... Atlas: 12,15 PM11. ................. Atlas: 8 GRT26 ...............Atlas: l Ż44..................... Atlas: 20,21,24 Ż42.........,...........Atlas: 20,21,24 WŹ31.. ....."..:....... Atlas: 17 Ból pięty JG4 ..................... Atlas: 12,15 PM60..................Atlas: 21,22 GRT26 ...............Atlas: l PM11.... .............. Atlas: 8 WŻ31 ................. Atlas: 17 Ból podeszwy stopy JG4..................... Atlas: 12,15 GRT26 ...............Atlas: l EX134................ Atlas: 24 Ból palców stopy JG4 .................... Atlas: 12,15 GRT26............... Atlas: l PM11. ................ Atlas: 8 EX137................ Atlas: 20,24 WŻ31................. Atlas: 17 Zapalenie stawów palców stopy WŻ31... .............. Atlas: 17 EX132 ................ Atlas: 24 GRT26 ............... Atlas: l WŻ31.. ............... Atlas: 17 Ż41 .................... Atlas: 20,21,24 Artretyzm palców stopy PM1 ł. .........:...... Atlas: 8 ŚL4 .................... Atlas: 20,23,24 GRT26. ............... Atlas: l WŻ31................. Atlas: 17 EX137................ Atlas: 20,24 PM66 ................. Atlas: 21,22,24 Bóle okostnej Ból w okolicy kości piszczelowej JG4.....................Atlas: 12,15 WŻ39.................Atlas: 21 GRT26 ...............Atlas: l PM60..................Atlas: 21,22 PM11... Ź41 ..... WŹ31.. EX144. . Atlas: 8 .Atlas: 20,21,24 .Atlas: 17 .Atlas: 16,20 Bóle kończyn górnych i dolnych Bóle kończyn górnych Nerwoból splotu barkowego JG4.....................Atlas: 12,15 PO5 ....................Atlas: 12,15 JC10 ................... Atlas: 11 JC15 ................... Atlas: 3,8 JC12. .............. ....Atlas: 8,1 1 Ból ramienia JG4. .................... Atlas: 12,15 JG15.. ................ .Atlas: 7,10,12 PO5 .................... Atlas: 12,15 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 O5 ................... ...Atlas: 13,14 PO8.................i Atlas: 12,15 PO2.................Atlas: 12,15 Ji At !?At 15 PO7.................... Atlas: 12,15 . PO15.................. Atlas: Ji.,3,8/ Ból bocznej strony ramienia JG4 ................. ...Atlas: 12,15 144 Elektroakupunktura dla każdego - część II PM36..................Atlas:9,18 Ból bocznej powierzchni uda }G4..................... Atlas: 12,15 WŻ40.................Atlas: 21 WŻ30 .................Atlas: 7,9,17,18 EX75.................. Atlas: 9 PM40..................Atlas: 18,22 WŻ36.................Atlas: 21,22 PM64.................. Atlas: 21,22,24 WŻ29.................Atlas: 7,17 WŻ38.................Atlas: 21 PM65.................. Atlas: 21,22,24 WŻ37.................Atlas: 21 NP100................ Atlas: 18,22 Ból przyśrodkowej powierzchni uda JG4.....................Atlas: 12,15 WŻ30 .................Atlas: 7,9,17,18 EX75.................. Atlas: 9 WŻ40.................Atlas: 21 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 PM40.................. Atlas: 18,22 WŻ29.................Atlas: 7,17 WŻ37................. Atlas: 21 W8......................Atlas: 19,23 PM65..................Atlas: 21,22,24 NP100..............„Atlas: 18,22 PM64............,.....Atlas: 21,22,24 Ból podudzia JG4 .................... Atlas: 12,15 WŻ30................. Atlas: 7,9,17,18 WŻ40. ................ Atlas: 21 WŻ39................. Atlas: 21 PM40... .............. Atlas: 18,22 PM58 ................. Atlas: 21,22 PM57 ................. Atlas: 22 W3 ..................... Atlas: 20,21,24 WŻ29. ............... .Atlas: 7,17 WŻ37. .......... ......Atlas: 21 NP100................ Atlas: 18,22 Ból bocznej powierzchni podudzia JG4 .................... Atlas: 12,15 WŻ30. ................ Atlas: WŻ40.. ............... Atlas: PM40 ................. Atlas: NP 1 00. ............... Atlas: WŻ37„..l...„.„„Atlas: WŻ36. ................ Atlas: WŻ29. .............. ..Atlas: PM64 ................. Atlas: PM65 ................. Atlas: Ż33 .................... Atlas: 7,9,17,18 21 18,22 18,22 21 21,22 7,17 21,22,24 21,22,24 16,17 Bóle i kurcze mięśniowe Bóle mięśniowe JG4..................... Atlas: 12,15 WŻ21 .................Atlas: lb,3,8 Ból i kurcz mięśnia prostego brzucha JG4.................... Atlas: 12,15 Ż20.................... Atlas: 6 Kurcze mięśni kończyn górnych Ból i kurcz mięśni barku JG4...................„Atlas: 12,15 WŻ34.................Atlas: 21 JC13...................Atlas: 8 Kurcze w stawie łokciowym WŻ34.................Atlas: 21 S3.....„„...„.......TAtlas: 10,13,14 Kurcze mięśni przedramienia WŻ34................. Atlas: 21 O5......................Atlas: 13,14 JC7..................... Atlas: 15 j S4.....;..„..„„„...„ Atlas:'f3,14* 146 Elektroakupunktura dla każdego - część II 4.Zaburzenia neurologiczne Neurologia jest tą dziedziną medycyny, gdzie akupunktura osiąga największe sukcesy. W tym rozdziale przedstawiono część przypadków chorobowych, takich jak stwardnienie rozsiane, następstwa porażenia mózgowego dziecięcego, zaburzenia ruchowe i czuciowe kończyn. Spora część przypadków jest opisana w innych rozdziałach szczegółowych. Choroby centralnego układu nerwowego Stwardnienie rozsiane Zaburzenia kończyn dolnych przy stwardnieniu rozsianym PM57..................Atlas: 22 WŻ30.................Atlas: 7,9,17,18 ' WŻ34.................Atlas: 21 * PM37..................Atlas: 18 Zaburzenia kończyn górnych przy stwardnieniu rozsianym JG4.................... Atlas: 12,15 JG15 ..................Atlas: 7,10,12 - PO5.......L..........Atlas: 12,15 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 JC10................... Atlas: 11 Następstwa porażenia mózgowego dziecięcego NP77 ..................Atlas: 22 NP100................ Atlas: 18,22 Polepszenie krążenia krwi w kończynach dolnych po porażeniu dziecięcym NP82 ..................Atlas: 20,21 Reaktywacja siły mięśni po porażeniu dziecięcym NP86 ..................Atlas: 22 NP81 ..................Atlas: 20,21 Supinacja po porażeniu dziecięcym NP87.................. Atlas: 23 NP89.................. Atlas: 20,23 NP90.................. Atlas: 20,23 NP84.................. Atlas: 22 1 Pronacja po porażeniu dziecięcym NP85.................. Atlas: 22 Nogi nożycowatee NP105................ Atlas: 19,23 NP106................ Atlas: 19 Zaburzenia ośrodka mowy Jąkanie Ź36.....................Atlas: 20,21 GRP24....,...........Atlas: l S5....................... Atlas: 13,14 Pil..................... Atlas: 12,14 GRP15................Atlas: 5,6 Ż9 ...................... Atlas: Ib GRT19............... Atlas: 3,4 * Sztywność języka ** . J* S5....................... Atlas: 13,14 EX21.................. Atlas: Ib 148____________Elektroakupui Zaburzeni: ___________kończyn Zaburzenia ru EX115................Atlas: 13,14 ŚL21...................Atlas:? NP73 ..................Atlas: 7,11,12 NP74 ..................Atlas: 10,11 PO7 ....................Atlas: 12,15 JC10...................Atlas: 11 PO8 ....................Atlas: 12,15 JC7 .....................Atlas: 15 JG16...................Atlas: lb,7,ll JG14................... Atlas: 11,12 NP45 ..................Atlas: 3,8 JC9..................... Atlas: 11 Porażenie i niedowład ramienia i' barku JG4 .....................Atlas: 12,15 PO5 ....................Atlas: 12,15 JG15...................Atlas: 7,10,12 JG11...................Atlas: 11,12,15 O3.......................Atlas: 10,13,14 PM20..................Atlas: 8,9 PO3 ....................Atlas: 12,15 JC3 .....................Atlas: 13,15 EX85..................Atlas: 8,9 PO4....................Atlas: 12,15 JG10...................Atlas: 11,12,15 Porażenie łokcia i ramienia JG4.....................Atlas: 12,15 PO5 ....................Atlas: 12,15 JG15..............„...Atlas: 7,10,12 JG11...................Atlas: 11,12,15 O3.......................Atlas: 10,13,14 PM20..................Atlas: 8,9 JC3 .....................Atlas: 13,15 S3 .......................Atlas: 10,13,14 PO3 ....................Atlas: 12,15 P04.................... Atlas: 12,15 EX85..................Atlas: 8,9 nktura dla każdego - część II a ruchowe i czuciowe górnych i dolnych chowe kończyn górnych Drżenie, niedowład przedramienia JG4.................... Atlas: 12,15 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 JG15 .................. Atlas: 7,10,12 S3.......................Atlas: 10,13,14 O3...................... Atlas: 10,13,14 JC3..................... Atlas: 13,15 PM20.........!:!.... Atlas: 8,9 PO4.................... Atlas: 12,15 PO5.................... Atlas: 12,15 EX85.................. Atlas: 8,9 PO3.......v........... Atlas: 12,15 Porażenne opadanie dłoni JG4....................Atlas: 12,15 PO5.:.................. Atlas: 12,15 JG15 ..................Atlas: 7,10,12 JG11.................. Atlas: 11,12,15 03...................... Atlas: 10,13,14 EX107................ Atlas: 15 PO3.................... Atlas: 12,15 JC3.............1..... Atlas: 13,15 PM20................. Atlas: 8,9 PO4.................... Atlas: 12,15 EX85.................. Atlas: 8,9 Zaburzenia ruchowe palców u rąk JG4....................Atlas: 12,15 PO5.................... Atlas: 12,15 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 JG15.................. Atlas: 7,10,12 O3...................«^Atlas: 10,13,14 EX107................ Atlas: 15 PO3....................Atlas: 12,15 PO4.................... Atlas: 12,15 PM20....1........... Atlas: 8,9 JC3..................... Atlas: 13,15 . EX85.................. Atlas: %,9 / 150 Elektroakupunktura dla każdego - część II Zaburzenia czuciowe kończyn dolnych Uczucie palenia w stopach Ż36. .................... Atlas: 20,21 WŻ30 .................Atlas: 7,9,17,18 Ż40.....................Atlas: 20,21 EX85 .................. Atlas: 8,9 Ż39 .....................Atlas: 20,21 PM67. ................. Atlas: 2 1, 22,24 WŻ31. ................. Atlas: 17 Brak czucia w palcach u nóg Ź36.................... Atlas: 20,21 Ź40.................... Atlas: 20,21 EX85.................. Atlas: 8,9 WŻ34................. Atlas: 21 WŻ30................. Atlas: 7,9,17,18 ŚL9.................... Atlas: 19,20,23 Ż39 .................... Atlas: 20,21 EX137................ Atlas: 20,24 WŻ31................. Atlas: 17 Osłabienie i zaniki mięśni Osłabienie mięśni podudzia Osłabienie mięśnrstopy Ż42 .....................Atlas: 20,21,24 Zanik mięśni języka GRP23. ............. ..Atlas: Ib N7....................... Atlas: 23 Zanik mięśni kończyn górnych JG4 .....................Atlas: 12,15 PO5 ....................Atlas: 12,15 JG15........ ........... Atlas: 7,10,12 JG11................... Atlas: 11,12,15 N7.......................Atlas: 23 Zanik mięśni kończyn dolnych Ż31 ....................Atlas: 16,17 Zanik mięśni stopy Ż36....................Atlas: 20,21 WŻ34................. Atlas: 21 WŻ30................. Atlas: 7,9,17,18 Ż42..:................. Atlas: 20,21,24 WŻ37................. Atlas: 21 WŻ31.................Atlas: 17 PM54.................Atlas: 9 Ż41 .................... Atlas: 20,21,24 N7......................Atlas: 23 Choroby nerwów głowy i szyi Nerwoból nerwu trójdzielnego JG4.....................Atlas: 12,15 Ż2....................... Atlas: l Ż4.......................Atlas: l JC18...................Atlas: 1,2 EX9....................Atlas: 2 Ż7.......................Atlas: 1,2 GRP24................Atlas: l P7.......................Atlas: 12,14 WŻ2................... Atlas: 2,2a EX18..................Atlas: 1,2 23 ......................Atlas: l PM7.......,............Atlas: 4 Nerwoból l gałązki nerwu trójdzielnego JG4.................... Atlas: 12,15 PM2...................Atlas: l,la EX9.................^.tlas: 2 GRT23...............Atlas: 1,4 WŻ14................. Atlas: 1,2,4 Nerwoból II gałązki nerwu trójdzielnego JG4.................... Atlas: 12,15 / Ż2 .........v.....:..... Atlas: i' * 24...................... Atlas: l 152____________Elektroakupunktura __________Inne choroby Bóle fantomowe JG4.....................Atlas: 12,15 Ź36.....................Atlas: 20,21 GRT20 ...............Atlas: 3,4 GRT19 ...............Atlas: 3,4 Nerwoból międzyżebrowy JG4.....................Atlas: 12,15 W14....................Atlas: 6 W13....................Atlas: 6 GRP17................Atlas: 5 WŻ39.................Atlas: 21 S3 .......................Atlas: 10,13,14 JC3 ........L.........Atlas: 13,15 dla każdego - część II neurologiczne N27 .................... Atlas: 5 PO5 ............... .....Atlas: 12,15 WŻ25... .............. Atlas: 6,7 WŻ43................. Atlas: 21 Porażenie mięśni brzucha PM20................. Atlas: 8,9 PM21 ................. Atlas: 9 Stwardnienie słupów bocznych rdzenia EX85.................. Atlas: 8,9 NP17. ................. Atlas: 2a / 154 Elektroakupunktura dla każdego - część II Kolka jelitowa Ż36. .................... Atlas: 20,21 JG4.....................Atlas: 12,15 Wl... .................. .Atlas: 20,21,24 WŻ40 ................ .Atlas: 21 ŚL4. ................. ...Atlas: 20,23,24 ŚL1. .................... Atlas: 20,23,24 Ż30..................... Atlas: 6,16 W3...................... Atlas: 20,21,24 Ż29 ..................... Atlas: 6 ŚL6 ................... .Atlas: 20,23 JG4 .................... Atlas: 12,15 ŚL3 .................... Atlas: 20,23,24 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 GRP6 ................ .Atlas: 6 W8...................... Atlas: 19,23 Wzdęcia brzucha Ż36. .................... Atlas: 20,21 ŚL9 .................... Atlas: 19,20,23 JC3..................... Atlas: 13,15 ŚL4 .................... Atlas: 20,23,24 Ż45 .................... Atlas: 20,21,24 PM22 ............... ..Atlas: 9 Krew w stolcu Ż36 ................... .Atlas: 20,21 EX70.................. Atlas: 9 EX67.........*,.^..... Atlas: 9 Zaburzenia trawienia Odbijanie się (aerofagia) Ż36.................^4tlas: 20,21 GRP12................ Atlas: 6 W14.................... Atlas: 6 • GRP14................ Atlas: 6 Ż40. .................... Atlas: 20,21 GRP5..................Atlas: 6,16 PM17. ................ .Atlas: 8 Ż41 .....................Atlas: 20,21,24 GRP13................Atlas: 6 Uczucie pełności Ż36. .................. ..Atlas: 20,21 ŚL6. .................. ..Atlas: 20,23 W14....................Atlas: 6 Ż40 ..................... Atlas: 20,21 Wl.. ................... .Atlas: 20,21,24 EX152 ............... .Atlas: 21 Ż41 .....................Atlas: 20,21,24 GRP5.................. Atlas: 6,16 W6... .................. .Atlas: 20,23 EX101 ............. ...Atlas: 15 Brak łaknienia Ż36. ............... .....Atlas: 20,21 ŚL6.....................Atlas: 20,23 06......1............. Atlas: 13,14 GRP12. .'............. Atlas: 6 W14........ .......... .Atlas: 6 S9....................... Atlas: 15 Ż40 .................. ..Atlas: 20,21 Ż45 .................. ..Atlas: 20,21,24 Ż41 .................... Atlas: 20,21,24 Ż21 .................... Atlas: 6 GRP5 ............... ..Atlas: 6,16 GRT7 ................ .Atlas: 8,9 Nadkwasota Ż36 .................. ..Atlas: 20,21 W14. ................. .Atlas: 6 WŻ34................. Atlas: 21 WŻ40................. Atlas: 21 Ż40 ................... .Atlas: 20,21 GRP5 ................ .Atlas: 6,16 EX139................ Atlas: 22 Niedokwaśność ,, Ż36 .................^Atlas: 20,21 WŻ34................. Atlas: 21 Ż40 ................... .Atlas: 20,21 W14 ................ ...Atlas: 6 GRP5 ................. Atlas: 6,16 * NP36.................. Atlasr-6 / Niestrawność (dyspepsja) Ż36 ................... .Atlas: 20,21 156 Elektroakupunktura dla każdego - część II ŚL4.....................Atlas: 20,23,24 GRP4.................Atlas: 6 W13....................Atlas: 6 Ż25.....................Atlas: 6 ŚL3..................... Atlas: 20,23,24 PM25..................Atlas: 9 GRP6...;.,^..........Atlas: 6 ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 W3..................,...Atlas: 20,21,24 Ostry napad biegunki Ż36..................... Atlas: 20,21 PM25................. Atlas: 9 GRP8................. Atlas: 6 Ż37.................... Atlas: 20,21 Przewlekła biegunka Ż36.................... Atlas: 20,21 PM21.................Atlas: 9 PM25................. Atlas: 9 PM23................. Atlas: 9 PM20................. Atlas: 8,9 Ż37.................... Atlas: 20,21 Choroby żołądka i dwunastnicy Nieżyt żołądka Patrz też: niestrawność i niedokwaśność. Ż36..................... Atlas: 20,21 Ż25 ............. .........Atlas: 6 Ż39 ...... .....Ł....... Atlas: 20,21 Ż20 .................... Atlas: 6 Nieżyt żołądka i dwunastnicy Ż36 ................ ....Atlas: 20,21 EX85 ................. .Atlas: 8,9 PM18. ................ .Atlas: 8 GRP14................Atlas: 6 PM20..................Atlas: 8,9 Ż21. .................. ..Atlas: 6 GRP13................Atlas: 6 Ż37 .................... .Atlas: 20,21 PM20. .............. .Atlas: 8,9 GRP12. ............. .Atlas: 6 EX85. ................. Atlas: 8,9 GRP13.. ............. Atlas: 6 Ż37 .................... Atlas: 20,21 ŚL5 .................... Atlas: 20,23 Przewlekłe dolegliwości żołądkowe Nerwica żołądka Ż36... .................. Atlas: 20,21 PM18. ............... ..Atlas: 8 EX85 .................. Atlas: 8,9 GRP14................Atlas: 6 PM20..................Atlas: 8,9 Wrzody żołądka i dwunastnicy Ż36 ................... .Atlas: 20,21 PM21 ................ .Atlas: 9 PM20 ................. Atlas: 8,9 Ż37..................... Atlas: 20,21 Przewlekły nieżyt żołądka Ż36. ................. ...Atlas: 20,21 Ź25. ............... .....Atlas: 6 PM20.................. Atlas: 8,9 EX85 ................. .Atlas: 8,9 GRP14................Atlas: 6 PM18..................Atlas: 8 Ż21. .................. ..Atlas: 6 Ż37. .................... Atlas: 20,21 Ż20 ..................... Atlas: 6 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 GRP17 ............... Atlas: 5 GRP14.. ............. Atlas: 6 PM1 8. ...... ......-..^Atlas: 8 EX85..............^Atlas: 8,9 W3 ..................... Atlas: 20,21,24 Ż21 .................... Atlas: 6 Rozszerzenie żołądka * Ż36 ............... .....Atlas:v<20,21i GRP14. ............. .Atlas: 6 PM20. ............ ....Atlas: 8,9 PM18...... .......... .Atlas: 8 158 Elektroakupunktura dla każdego - część II ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 EX85..................Atlas: 8,9 GRP12................Atlas: 6 GRP6..................Atlas: 6 GRP4..................Atlas: 6 WŻ34.................Atlas: 21 PM25................Atlas: 9 PM20............,.....Atlas: 8,9 Ż25.....................Atlas: 6 ŚL15...................Atlas: 6,7 Zapalenie wyrostka robaczkowego W przypadku ostrego zapalenia konieczna interwencja chirurgiczna Ż36.................... Atlas: 20,21 GRP4................. Atlas: 6 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 PM20.................Atlas: 8,9 PM25................. Atlas: 9 EX85.................. Atlas: 8,9 Ź44....................Atlas: 20,21,24 Ż25 .................... Atlas: 6 EX142................ Atlas: 20,21 Ż37.................... Atlas: 20,21 ŚL13.................. Atlas: 6,16 Choroby prostnicy i odbytu Nie trzymanie gazów Ż36..................... Atlas: GRP4. ............ .....Atlas: EX85 .................Atlas: GRP1. ....... ...... ....Atlas: GRP9. ................. Atlas: Nie trzymanie kału Ż36..................... Atlas: GRP4. ................. Atlas: EX85 ................Atlas: GRP1.................. Atlas: Świąd odbytu Ż36. ................... .Atlas: 20,21 6 8,9 8,9 6 6 , 20,21 8,9 6 9 8,9 6 20,21 8,9 6 EX85 .................Atlas: W8..................... Atlas: GRT1.................Atlas: GRP1................. Atlas: Wypadnięcie odbytnicy Ż36.................... Atlas: PM57............;.... Atlas: GRT20............... Atlas: GRP4................. Atlas: GRP8................. Atlas: EX85 .................Atlas: PM20................. Atlas: GRT1................. Atlas: GRP1................. Atlas: EX114................ Atlas: EX65.................. Atlas: NP59.................. Atlas: 8,9 19,23 9,18 6 20,21 22 3,4 6 6 8,9 8,9 9,18 6 13,14 9 9,18 Choroby układu pokarmowego u dzieci i niemowląt Oddawanie pokarmu przez oseski Ż36.....................Atlas: 20,21 EX94.................. Atlas: 14 GRP16................Atlas: 5 Kurcze u niemowląt Ż36.....................Atlas: 20,21 GRT21 ...............Atlas: 4 NI.......................Atlas: 24 EX94.................. Atlas: 14 W3..................... Atlas: 20,21,24 EX3................1jfcAtlas: l EX86..............:rktlas: 14 PM63................. Atlas: 21,22,24 W2..................... Atlas: 20,21,24 GRT11............... Atlas: 8 GRT22............... Atlas: 4 EX130....„..........Atlas:a4 / Dyspepsja u niemowląt Ż36....................Atlas: 20,21 160 ____________ Elektroakupunktura dl Choroby ' PM47. ............ .....Atlas: 8 PM49... ............... Atlas: 8,9 Pobudzenie czynności wątroby PM18...... ............ Atlas: 8 GRP17. .............. .Atlas: 5 EX85 .................Atlas: 8,9 W14....................Atlas: 6 W3. ..................... Atlas: 20,21,24 W8......................Atlas: 19,23 JC4. .................... Atlas: 13,15 ŚL21. .................. Atlas: 7 W6........ .............. Atlas: 20,23 Zapalenie wątroby Wleczeniu rolę odgrywa dieta, regularny tryb życia i całkowity zakaz spożywania alkoholu. Ż36..... ................ Atlas: 20,21, PM19. ................. Atlas: 8,9 PM20..................Atlas: 8,9 W13....................Atlas: 6 W14... ................. Atlas: 6 PM18. ................. Atlas: 8 PM21..... ............. Atlas: 9 WŻ34 ............... ..Atlas: 21 W3...................... Atlas: 20,21,24 Choroby woreczka Pobudzenie czynności układu żółciowego EX85 .................Atlas: 8,9 EX152 ................ Atlas: 21 PM20. ................. Atlas: 8,9 GRP12. ............... Atlas: 6 WŻ34 ............... ..Atlas: 21 WŻ37 ................ .Atlas: 21 GRP13................Atlas: 6 JC4..................... Atlas: 13,15 Zapalenie woreczka żółciowego PM19..................Atlas: 8,9 WŻ34. ............... .Atlas: 21 EX152 ................ Atlas: 21 [a każdego - część II wątroby EX85 ................. Atlas: 8,9 Ż45 .................... Atlas: 20,21,24 WŻ24................. Atlas: 6,7 Żółtaczka W13 ................... Atlas: 6 W14 ................... Atlas: 6 EX85 ................. Atlas: 8,9 PM19. ............... .Atlas: 8,9 PM18... .............. Atlas: 8 ŚL21 .................. Atlas: 7 JC4. .................... Atlas: 13,15 WŻ24................. Atlas: 6,7 N16.. ................. .Atlas: 6 PM48 ................. Atlas: 8,9 EX63.................. Atlas: 8,9 Obrzmienie wątroby i śledziony EX85.................. Atlas: 8,9 PM18. ................ Atlas: 8 W14. .................. Atlas: 6 ŚL21 ................ ..Atlas: 7 JC4... ................. .Atlas: 13,15 PM51.. ............... Atlas: 9 NP51. ............... ..Atlas: 8 dróg żółciowych PM18. ................ Atlas: 8 EX85 ................. Atlas: 8,9 PM20 ............... ..Atlas: 8,9 WŻ40................. Atlas: 21 WŻ24................. Atlas: 6,7 JC4........ ............. Atlas: 13,15 WŻ38.. ............... Atlas: 21 EX63.................. Atlas: 8,9 Kamica żółciowa -% PM20 ................. Atlas: 8,9 WŻ34................. Atlas: 21 EX152................ Atlas: 21 JC4..................... Atlas: 13,15 162_____________Elektroakupunktura dla każdego - część E G.Zastosowania w ginę położnictwie W ginekologii akupunktura może być wykorzystywana do re bezpłodności, do usuwania niektórych nieprawidłowości poporodov zapalnych należy akupunkturę traktować pomocniczo. Leczenie objawowe t Bóle krzyża związane z cyklem EX49........... miesiączkowym N10............. WQ JG4..................... Atlas: 12,15 EX75 .................S^tlas: 9 EX49.................. Atlas: 6 EX74.................. Atlas: 9 , PM35..................Atlas: 9,18 226 "'""" Ból brzucha spowodowany N12. '...'. dolegliwościami kobiecymi EX140......... JG4..................... Atlas: 12,15 EX75 ..................Atlas: 9 Zaburzenia miesiączkowania Zaburzenia miesiączkowania z WŻ41.......... objawami wegetatywnymi SL1............. EX75 ..................Atlas: 9 EX49............ EX49..................Atlas: 6 Brak EX74..................Atlas: 9 ŚL6 Ż26.....................Atlas:6 JG4 Nieregularne menstruacje ŚL6.....................Atlas: 20,23 GRP4..................Atlas: 6 N3.......................Atlas: 23 GRP3..................Atlas: 6,16 ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 EX75..................Atlas: 9 PM23..................Atlas: 9 kologii i gulacji cyklu, do leczenia /ych. W przypadku stanów ..'L. Atlas: 6 ....... Atlas: 19,23 .......Atlas: 16,19,23 ....... Atlas: 7,17 .......Atlas: 6,7 ....... Atlas: 9 ....... Atlas: 16 ....... Atlas: 6 ....... Atlas: 6 ....... Atlas: 20,23 ....... Atlas: 2 1 ....... Atlas: 20,23,24 ....... Atlas: 6 ki ....... Atlas: ....... Atlas: ....... Atlas: ...... Atlas: ....?$&tlas: ....... Atlas: ....... Atlas: ....... Atlas: ....... Atlas: ....... Atlas: ....... Atlas ....... Atlas 20,23 12,15 9 6 16,19,23 6 6,16 20,21,24 23 9. f l, 2 * 6 164 Elektroakupunktura dla każdego - część II Ból pochwy JG4.....................Atlas: 12,15 ŚL6.............. EX75..................Atlas: 9 GRP3..................Atlas: 6,16 EX49.................. Atlas: 6 Atlas: 20,23 GRP2.................. Atlas: 6,16 Zapalenie błony śluzowej macicy EX75 ................ ..Atlas: 9 GRT4 .................Atlas: 9 EX49. ................. Atlas: 6 WŻ29 ................ .Atlas: 7,17 Ż29. .................... Atlas: 6 EX74. ................. Atlas: 9 PM30.................. Atlas: 9 ŚL12. ................. .Atlas: 6,16 WŻ27 .................Atlas: 6,7,16,17 GRP7............. ....'.Atlas: 6 WŻ26. ................ Atlas: 6,7 WŻ28 .................Atlas: 6,7,16,17 Zapalenie przydatków EX75 ................ ..Atlas: 9 EX49. ............ .....Atłas: 6 PM3 L... ............ ..Atlas: 9 N2....................... Atlas: 20,23 EX74.. .............. ..Atlas: 9 Ż37.....................Atlas: 20,21 WŻ29 ................. Atlas: 7,17 PM34..................Atlas: 9 PM33 ................. Atlas: 9 PM32 ................. Atlas: 9 Ból jajników JG4 .................... Atlas: 12,15 EX75. ............... ..Atlas: 9 EX49. ............. ....Atlas: 6 Wl ..................... Atlas: 20,21,24 EX74........ .......... Atlas: 9 Upławy ŚL6 .................... Atlas: 20,23 GRP4 ............... ..Atlas: 6 GRP3 ................. Atlas: 6,16 PM23 ............... ..Atlas: 9 EX49........±t... Atlas: 6 GRP5 ................ .Atlas: 6,16 PM27 ................. Atlas: 9 PM30 ................ .Atlas: 9 N12.. ................ ..Atlas: 6 Torbiel jajników EX75. ................. Atlas: 9 EX49. ................. Atlas: 6 EX74..............„..Atlas:9 Zapalenie przymacicza EX75..................Atlas:9 GRT4. ............... .Atlas: 9 Leczenie bezpłodności Bezpłodność ŚL6.....................Atlas: 20,23 EX75..................Atlas: 9 GRP6..................Atlas: 6 EX49.................. Atlas: 6 GRP4..................Atlas: 6 EX46.................. Atlas: 6 EX74..................Atlas: 9 EX140................Atlas: 20,23 EX44..................Atlas: 6 Zmiany zapalne jajników EX49....... ............Atlas: 6 Ż30 ................... .Atlas: 6,16 Niedorozwój macicy EX75..................Atlas: 9 * EX49.................. Atlas:« / GRP2................. Atlas: 6,16 166 Elektroakupunktura dla każdego - część II 168 Elektroakupunktura dla każdego - część II Chroniczne zapalenie narządów miednicy małej Ż30.....................Atlas: 6,16 GRP3..................Atlas: 6,16 Ż29.................... Atlas: 6 W5..................... Atlas: 20,23 GRP2.................Atlas: 6,16 Choroby nerek Chronicznie słaba praca nerek N3.................1...Atlas: 23 PM40.................. Atlas: 18,22 PM57. ................. Atlas: 22 GRT4 .................Atlas: 9 WŻ25 .................Atlas: 6,7 N10.....................Atlas: 19,23 N6......................."Atlas: 20,23 Kamica nerkowa Przy kolce nerkowej prawostronnej należy odróżnić od niej ostre zapalenie wyrostka robaczkowego. • PM58................. Atlas: PM23.................Atlas: PM22................. Atlas: Ż30.................... Atlas: GRP3................. Atlas: N7...................... Atlas: WŻ25................. Atlas: Ż28 .................... Atlas: EX66.................. Atlas: NP52.................. Atlas: PO9.................... Atlas: WŻ25 ....... ....... ...Atlas: 6,7 Zapalenie nerek Kolka nerkowa Ż30................. PM23 .............. W3.................. WŻ25„.„.......... W2.................. .........Atlas: .........Atlas: .........Atlas: ......... Atlas: .........Atlas: WŻ26................. Atlas: ......... Atlas: 21,22 9 9 6,16 6,16 23 6,7 6 9 8 12,15 6,16 9 20,21,24 6,7 20,21,24 6,7 6,7,16,17 Choroby pęcherza moczowego Zapalenie pęcherza moczowego ŚL6.....................Atlas: 20,23 PO3 ....................Atlas: 12,15 GRP6. ................. Atlas: 6 PM28..................Atlas: 9 N2....... ................ Atlas: 20,23 PM54......,...........Atlas: 9 PM67..................Atlas: 21,22,24 EX71... ............... Atlas: 9 WŻ29 ............... ..Atlas: 7,17 Zapalenie pęcherza i miedniczek nerkowych Ż30.................... Atlas: 6,16 W8..................... Atlas: 19,23 Nadwrażliwość pęcherza moczowego Ż36....................Atlas: 20,21 Ż30.................... Atlas: 6,16 GRT20............... Atlas: 3,4 W3 ...................!mtłas: 20,21,24 GRP3................. Atlas: 6,16 GRP6................. /&las: 6 Choroby cewki moczowej Zapalenie cewki moczowej GRP4..................Atlas: 6 Ż30.................... Atlas: 6,16 Wl..................... Atlas: 20,21,24 170 Elektroakupunktura dla każdego - część II Ż30..................... Atlas: 6,16 Nl.......................Atlas:24 N3.......................Atlas: 23 PM23..................Atlas: 9 PM31.................. Atlas: 9 PM28. ................. Atlas: 9 Krwiomocz ŚL6.....................Atlas: 20,23 GRP4................. Atlas: 6 GRP6................. Atlas: 6 Ż30....................Atlas: 6,16 NI......................Atlas: 24 PM23.................Atlas: 9 N3......................Atlas: 23 GRP3.................Atlas: 6,16 PM31.................Atlas: 9 N5...................... Atlas: 23 PM52................. Atlas: 9 PM27................. Atlas: 9 Choroby męskich narządów płciowych Zapalenie gruczołu krokowego ŚL6....................,Atlas: 20,23 Ź36 ..................... Atlas: 20,21 GRP6..................^tlas: 6 W3......................Atlas: 20,21,24 PM65. ................. Atlas: 21,22,24 PM64.................. Atlas: 21,22,24 Polucje nocne (zmazy nocne) ŚL6.....................Atlas: 20,23 N3. ...................... Atlas: 23 GRP4.. ................ Atlas: 6 PM23..................Atlas: 9 GRP6. .............. ...Atlas: 6 GRP3..... ............. Atlas: 6,16 ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 W8......................Atlas: 19,23 W5......................Atlas: 20,23 N2.......................Atlas: 20,23 Nil... .................. Atlas: 6 Nasieniotok ŚL6.....................Atlas: 20,23 Ż30 ..................... Atlas: 6,16 ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 GRP3..................Atlas: 6,16 PM23 ................. Atlas: 9 GRT4. .............. ..Atlas: 9 GRP6 ................. Atlas: 6 PM52 ....... ....... ...Atlas: 9 Nil... ................. Atlas: 6 ŚL8 .................... Atlas: 20,23 W5 ..................... Atlas: 20,23 PM27. ................ Atlas: 9 Ból członka JG4 .................... Atlas: 12,15 Ż30 .................... Atlas: 6,16 GRP1 ................. Atlas: 6 W8 ..................... Atlas: 19,23 N10.................... Atlas: 19,23 W4 ..................... Atlas: 20,23,24 W12. .................. Atlas: 16 Ból w powrózku nasiennym JG4 ................... .Atlas: 12,15 Ż30 .................... Atlas: 6,16 ŚL12.................. Atlas: 6,16 Ból żołędzi członka JG4 .................,*Aaas: 12,15 Ż3Q .............. ...^ktlas: 6,16 Wl ..................... Atlas: 20,21,24 Zaburzenia seksualne Nadpobudliwość płciowa O6.......................Atlas: 13,14 O7. .Atlas: 1*3,14* 172 Elektroakupunktura dla każdego - część II 8.Laryngologia W laryngologii godne szczególnego polecenia są przypadki: szumu w uszach, zapalenia nosa i zatok, bóle gardła i krtani, chrypka, gwałtowna utrata głosu. Akupunktura wykazuje tu znaczną przewagą nad medycyną klasyczną. Szum w uszach można praktycznie usunąć jedynie akupunkturą. W przypadku kataru akupunktura pozwala zmniejszyć obrzmienie śluzo wek nosa i wyciek wydzieliny z nosa. Zastosowana przy pierwszych objawach choroby (nawet u dzieci) pozwala zapobiec pełnemu jej rozwinięciu. Choroby ucha Choroby ucha zewnętrznego Zapalenie ucha zewnętrznego WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,S GRT20 ...............Atlas: 3,4 WŻ44................. Atlas: 21 Świąd małżowiny usznej WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 GRT20 ...............Atlas: 3,4 WŻ43................. Atlas: 21 WŻ44................. Atlas: 21 Zaczerwienienie i obrzmienie małżowiny ucha GRT20...............Atlas: 3,4 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 WŻ44................. Atlas: 21 PO20.................. Atlas: 2,2a Choroby ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego Rozpoznane zapalenie kości, perlak, ziarnina, polipy uszne - wymagają leczenia operacyjnego w celu umknięcia powikłań groźnych dla życia. WŻ2...................Atlas: 2,2a JC19................... Atlas: 2,2a Ż7.......................Atlas: 1,2 GRT20 ...............Atlas: 3,4 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 PO21 ..................Atlas: 2,2a PO17.................. Atlas: lb,2,2a,3,8 WŻ44................. Atlas: 21 PO19.................. Atlas: 2,2a,3 Ból ucha JG4.................... Atlas: 12,15 JC19................... Atlas: 2,2a WŻ2................... Atlas: 2,2a GRT20............... Atlas: 3,4 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 s: 21 Choroby ucha wewnętrznego Choroba Meniere'a GRT20 ...............Atlas: 3,4 JC19..................Atlas: 2,2a WŻ2 ...................Atlas: 2,2a WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 PM62................. Atlas: 21,22,24 JC4..................... Atlas: V13,15 f PO10.................. Atlas:'ll,15 PO17.................. Atlas: lb,2,2a,3,S PO21.................. Atlas: 2,2a 174 Elektroakupunktura dla każdego - część II GRT20 ...............Atlas: 3,4 PM7....................Atlas: 4 JG20...................Atlas: l GRT25 ...............Atlas: l GRT24 ...............Atlas: 1,4 GRT23 ...............Atlas: 1,4 JC1 .....................Atlas: 13,15 Niedrożność nosa JG19................... Atlas: l GRT20 ...............Atlas: 3,4 EX3....................Atlas: l GRT26 ...............Atlas: l GRT21 ...............Atlas: 4 WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 P7.......................Atlas: 12,14 JG11.................... Atlas: 11,12,15 GRT25 ..........„..".Atlas: l GRT23 ...............Atlas: 1,4 NP12................&A4las: l JG20................... Atlas: l Obfita wydzielina z nosa JO4..................... Atlas: 12,15 JG11...................Atlas: 11,12,15 JG19...................Atlas: l Ź2....................... Atlas: l Ż25.....................Atlas: 6 PM10.................. Atlas: 2a,3,8 PM13..................Atlas: 8 PM25..................Atlas: 9 WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 GRT20 ...............Atlas: 3,4 EX3 ....................Atlas: l GRT21 ..............Atlas: 4 Przewlekły nieżyt nosa EX3....................Atlas: l GRT20 ...............Atlas: 3,4 GRT21 ...............Atlas: 4 GRT16 ...............Atlas: 2a,3 JG11................... Atlas: 11,12,15 WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 JG20................... Atlas: l GRT23 ...............Atlas: 1,4 Skłonność do katarów i przeziębień EX3.................... Atlas: l PO5 ....................Atlas: 12,15 PM11. ................ Atlas: 8 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 GRT20.. ............. Atlas: 3,4 GRT21.. ............. Atlas: 4 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 GRT23 ............... Atlas: 1,4 Zapalenie zatok EX3........ ............ Atlas: l GRT20. .............. Atlas: 3,4 WŻ20. ................ Atlas: lb,2,2a,3,8 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 PM7 ................... Atlas: 4 JG20 .................. Atlas: l GRT23............... Atlas: 1,4 EX14... ............... Atlas: l, la Zapalenie zatok czołowych EX3.................... Atlas: l JG11. .............. ...Atlas: 1 1,12,15 GRT21. .............. Atlas: 4 GRT20. ............. .Atlas: 3,4 PM2 ................... Atlas: l, la WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 EX2.................... Atlas: l GRT23 ............... Atlas: 1,4 WŻ14................. Atlas: 1,2,4 Zapalenie zatok szczękowych EX3.................... Atlas: l JG11 ..................Atlas: 11,12,15 GRT20 ............... Atlas: 3,4 GRT21 .............. .Atlas: 4 JG1 ....................Atlas: 12,15 WŻ20. ................ Atlas: lb,2,2a,3,8 Ż3 ...................... Atlas: l GRT23............... Atlas: 1,4 Przewlekłe zapalenie zatok EX3..................„ Atlas: l GRT21... ............ Atlas: 4 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 GRT20............... Atlas: 3,4 GRT23.. ............. Atlas: 1,4 176 Elektroakupunktura dla każdego - część II Zapalenie migdałków podniebiennych (angina) JG4.....................Atlas: 12,15 Pil..................... Atlas: 12,14 Ż44.....................Atlas: 20,21,24 EX20.................. Atlas: la Ż45.....................Atlas: 20,21,24 JG1.....................Atlas: 12,15 JG11...................Atlas: 11,12,15 P5....................... Atlas: 10,12,14 P7....................... Atlas: 12,14 JC3.....................Atlas: 13,15 JC17................... Atlas: Ib JG6.....................Atlas: 12,15 Ból przy przełykaniu JG4...................„Atlas: 12,15 JGH................... Atlas: 11,12,15 Ż9.......................Atlas: Ib JG18..................?&tlas: Ib GRP23................ Atlas: Ib EX29..................Atlas: lb,3,8, EX99.................. Atlas: 15 Żll.....................Atlas: lb,5 2l2..............„.....Atlas: lb,5 Ż10.....................Atlas: Ib Zapalenie krtani JG4.....................Atlas: 12,15 Pil..................... Atlas: 12,14 JG11...................Atlas: 11,12,15 O6..................... Atlas: 13,14 JG1 .................... Atlas: 12,15 P5....................... Atlas: 10,12,14 GRP22............... Atlas: lb,5 P10..................... Atlas: 14 GRP23............... Atlas: Ib PO10.................. Atlas: 11,15 PO8....................Atlas: 12,15 Ból krtani JG4.................... Atlas: 12,15 EX108................ Atlas: 15 JGH.................. Atlas: 11,12,15 EX97.................. Atlas: 14 Chrypka JGH .........±L.. Atlas: 11,12,15 JG1 ....................Atlas: 12,15 Pil.......it........... Atlas: 12,14 NI......................Atlas: 24 PO3.................... Atlas: 12,15 Ż9...................... Atlas: Ib Ż10....................Atlas: Ib Nagła utrata głosu S5....................... Atlas: 13,14 EX20.................. Atlas: la GRT16............... Atlas: 2a,3 NI...................... Atlas: 24 JGH ..................Atlas: 11,12,15 GRP23............... Atlas: Ib S4....................... Atlas: 13,14 T 4 l 178 Elektroakupunktura dla każdego - część II P5.......................Atlas: 10,12,14 P10.....................Atlas: 14 P9.......................Atlas: 12,14 Ż40..................... Atlas: 20,21 PM13..................Atlas: 8 WŻ34................. Atlas: 21 P6....................... Atlas: 12,14 N4...................... Atlas: 23 JG16 .................. Atlas: lb,7,ll PM43................. Atlas: 8 Choroby tchawicy i oskrzeli Nieżyt tchawicy GRP22.... ............ Atlas: lb,5 Zapalenie oskrzeli PM13. ................. Atlas: 8 GRP17. ............... Atlas: 5 GRT12 ...............Atlas: 8 GRP22. ............... Atlas: lb,5 GRT14 .............sAtlas: 3,8 Pl ......................Atlas: 5,7,10 N27.....................Atlas: 5 PM11. ............. ,..^138:8 P9 ..................... ..Atlas: 12,14 P7 .................... ...Atlas: 12,14, Ź40 ..................... Atlas: 20,21* GRT10 ...............Atlas: 8 Przewlekle zapalenie oskrzeli GRT14..... .......... Atlas: 3,8 P7....................... Atlas: 12,14 GRT12. .............. Atlas: 8 P10..................... Atlas: 14 P9...............v...... Atlas: 12,14 Pl...............;'....... Atlas: 5,7,10 P5....................... Atlas: 10,12,14 EX51... .............. .Atlas: 3,8 Napad astmy oskrzelowej Ż36 .................... Atlas: 20,21 PS....................... Atlas: 10,12,14 P7... .................... Atlas: 12,14 EX33 .................. Atlas: 5 Astma oskrzelowa JG4.....................Atlas: 12,15 GRP22. ............... Atlas: lb,5 N27 .................... Atlas: 5 GRT14............... Atlas: 3,8 P6....................... Atlas: 12,14 GRP15............... Atlas: 5,6 Astma oskrzelowa przewlekła P9. .................... ..Atlas: 12,14 Choroby płuc i opłucnej Zapalenie płuc PM13..................Atlas: 8 PM11..................Atlas: 8 GRT12 ...............Atlas: 8 Pl .......................Atlas: 5,7,10 JG13...................Atlas: 11,12 EX56.................. Atlas: 8 EX60..................Atlas: 8 Rozedma płuc EX33.................. Atlas: 5 Zapalenie opłucnej W14....................Atlas: 6 PM11................. Atlas: 8 WŻ44................. Atlas: 21 PM43................. Atlas: 8 O4...................... Atlas: 13,14 GRP18.............. Atlas: 5 s: 7 PM47................. Atlas: 8 PM42................. Atlas: 8 Ż12....................Atlas: lb,5 N23....................Atlas: 5 v 180 Elektroakupunktura dla ______________Choroby Zaburzenia czynni Niewydolność serca Ż36.....................Atlas: 20,21 GRP14................Atlas: 6 S5....................... Atlas: 13,14 O6.......................Atlas: 13,14 S9.......................Atlas: 15 GRP17................Atlas: 5 PM15..................Atlas: 8 GRP15.............:..Atlas: 5,6 EX119................ Atlas: 12,15 Kołatanie serca (palpitacje) Ż36.....................Atlas: 20,21 55.....................„Atlas: 13,14 O5.......................Atlas: 13,14 O3.......................Atlas: 10,13,14 PM15..................Atlas: 8 S7.......................Atlas: 13,14 GRP14................Atlas: 6 O6.......................Atlas: 13,14 GRP17................Atlas: 5 S9 .....„„.„.„........Atlas: 15 NP28 ......,......„...Atlas: 2a,3 O7.......................Atlas: 13,14 Niewydolność prawo komorowa (wodobrzusze) Ż36..................... Atlas: 20,21 GRP14......„.„.,...Atlas: 6 S9....................... Atlas: 15 PM15........,.„.,....Atlas: 8 O6.......................Atlas: 13,14 225..................... Atlas: 6 S5 .......................Atlas: 13,14 GRP17................Atlas: 5 GRP15................Atlas: 5,6 Ż21.....................Atlas: 6 każdego - część II serca ościowe serca Arytmia Ż36 .................... Atlas: 20,21 GRP14. ............. .Atlas: 6 O6...................... Atlas: 13,14 O5. ..................... Atlas: 13,14 S9....................... Atlas: 15 S7. ...................... Atlas: 13,14 S5....................... Atlas: 13,14 JG15 .................. Atlas: 7,10,12 PM15. ................ Atlas: 8 O4........ .............. Atlas: 13,14 GRP15............... Atlas: 5,6 Rzadkoskurcz Ż36 .................... Atlas: 20,21 S9....................... Atlas: 15 S5. ..................... .Atlas: 13,14 PM1 5.. ............... Atlas: 8 O6 ...................... Atlas: 13,14 GRP15.. ............. Atlas: 5,6 Częstoskurcz Ż36 .................... Atlas: 20,21 S7....................... Atlas: 13,14 S5....................... Atlas: 13,14 S3....................... Atlas: 10,13,14 O6...................... Atlas: 13,14 GRP17. ........ ...... Atlas: 5 O5..................... .Atlas: 13,14 O3 ...................... Atlas: 10,13,14 S9....................... Atlas: 15 O4 ...................... Atlas: 13,14 182 Elektroakupunktura dla każdego - część II O9........,..............Atlas: 13,14 JG10...................Atlas: 11,12,15 Zaburzenia ukrwienia mózgu GRT20 ...............Atlas: 3,4 09......................Atlas: 13,14 PM10................. Atlas: 2a,3,8 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,L GRT21............... Atlas: 4 GRP6................. Atlas: 6 Choroby naczyń krwionośnych Żylaki kończyn dolnych Ż36..........„.........Atlas: 20,21 W3......................Atlas: 20,21,24 PM60..................Atlas: 21,22 ŚL5.....................Atlas: 20,23 Żylaki odbytu (hemoroidy) W niektórych przypadkach konieczne leczenie chirurgiczne. ŚL6.....................Atlas: 20,23 PM57.................«Atlas: 22 GRT20............... Atlas: 3,4 GRT4. ................ Atlas: 9 PM25 ................. Atlas: 9 PM40................. Atlas: 18,22 ŚL3 .................... Atlas: 20,23,24 GRT1 ............ .....Atlas: 9,18 PM36. ....... ........ Atlas: 9,18 GRP1 ............'!.. Atlas: 6 EX1 14...... ....... ...Atlas: 13,14 Choroby krwi Skaza krwotoczna (hemofilia) PM20..................Atlas: 8,9 PM17..................Atlas: 8 EX67..................Atlas: 9 Anemia Ż36.... PM20. PM17. .Atlas: 20,21 . Atlas: 8,9 . Atlas: 8 184 Elektroakupunktura dla każdego - część II EX3 .................... Atlas: l EX6 .......... .........Atlas: l, la WŻ41 ............... ..Atlas: 21 Scyntylacje JG4........ ............ .Atlas: 12,15 tl.,.. ....... ............ Atlas: l PO23 ..................Atlas: l,la,2 EX3 ................... .Atlas: l EX9 ................... .Atlas: 2 EX6. ................... Atlas: l, la PM65 ................. Atlas: 21,22,24 PM66.......... ....... Atlas: 21,22,24 Zawroty głowy i scyntylacje JG4 .................... Atlas: 12,15 Ż2 ...................... Atlas: l PO23.................. Atlas: l,la,2 Ż8. .................. ....Atlas: 1,2,4 PM64. ............... ..Atlas: 21,22,24 EX6.. .................. Atlas: l, la EX3. ............. ......"Atlas: l PM2 ................... Atlas: l, la GRT24............... Atlas: 1,4 EX2. .................. .Atlas: l GRT1 8..... ........ ..Atlas: 3,4 GRT19............... Atlas: 3,4 EX4.................... Atlas: l Choroby powiek Jęczmień % Uwaga: "Wyciskanie" jęczmienia grozi rozszerzeniem się zapalenia na tkanki oczodołu. JG4..................... Atlas: 12,15 Ż2 ......................Atlas: l PO23 ..................Atlas: l,la,2 EX3 ....................Atlas: l EX9....................Atlas: 2 PM2....................Atlas: l,la EX6....................Atlas: l,la EX58..................Atlas: 8 EX12..................Atlas: 2a Zapalenie brzegów powiek JG4.....................Atlas: 12,15 Ż2....................... Atlas: l PO23 ..................Atlas: l,la,2 EX3..... ..J............ Atlas: l EX9.... ............... .Atlas: 2 EX6.................... Atlas: l, la PM2 ................... Atlas: l, la EX2.. ................ ..Atlas: l EX14.................. Atlas: l, la EX5. ................... Atlas: l, la Łuszczka JG4 .................... Atlas: 12,15 PO23. ............... ..Atlas: l,la,2 Ż2 ...................... Atlas: l EX3. ................. ..Atlas: l PM2. ................. .Atlas: l,la EX6.................... Atlas: l, la NP9.................... Atlas: la NP4. ............... ....Atlas: la Choroby narządu łzowego Łzawienie JG4.....................Atlas: 12,15 PO23..................Atlas: l,la,2 tl....................... Atlas: l Ż8....................... Atlas: 1,2,4 PM2....................Atlas: l,la EX3....................Atlas: l EX9.................... Atlas: 2 EX8.................... Atlas: l,la EX6.................... Atlas: l,la PM1 .................Atlas: l,la NP2.................... Atlas: la NP1.................... Atlas: la j Zapalenie woreczka łzowegó JG4.................... Atlas: 12,15 PO23.................. Atlas: l,la,2 186 Elektroakupunktura dla każdego - część II Bielmo rogówki JG4..................... Atlas: PO23 ..................Atlas: Ż2....................... Atlas: EX9 .................. ..Atlas: EX3 ...................Atlas: EX1 18.... ..:......... Atlas: EX6.................... Atlas: PM2....................Atlas: NP1 ....................Atlas: JC1 .....................Atlas: NP2 ................... .Atlas: WŻ1 ...................Atlas: Garbiak rogówki JG4..................... Atlas: PO23 ..................Atlas: Ż2.......................Atlas: EX3 ................... .Atlas: 12,15 l,la,2 1 2 l 12,15 l, la l, la la 13,15 la l,la,2 12,15 l,la,2 l l PM2....................Atlas: l, la EX6 ................ ....Atlas: l, la , NP4 .................... Atlas: la Stożek rogówki JG4.....................Atlas: 12,15 PO23 ..................Atlas: l,la,2 Ż2.......................Atlas: l EX3 .................... Atlas: l EX6 ................... .Atlas: l, la PM2.................... Atlas: l, la NP53 ..................Atlas: 8 Zaćma JG4.....................Atlas: 12,15 EX8 .................... Atlas: l, la Ż2 ....................... Atlas: l P023 ..................Atias: l,la,2 EX3 ....................Atlas: l EX9 .................... Atlas: 2 PM2. ................... Atlas: l,la EX6 .................... Atlas: l,la PM1................... Atlas: EX13..................Atlas: WŻ1................... Atlas: Żl ......................Atlas: Zapalenie siatkówki JG4....................Atlas: PO23.................. Atlas: Ż2...................... Atlas: EX9.................... Atlas: EX3.................... Atlas: EX8.................... Atlas: EX6.................... Atlas: PM2................... Atlas: PM1................... Atlas: Źl ...............A..... Atlas: NP5.................... Atlas: NP3....................Atlas: l, la 2a l.la 12,15 1 2 l l.la l, la l, la l, la l, la la la Zwyrodnienie siatkówki (ślepota zmierzchowa) JG4 .................... Atlas: 12,15 Ź2 /...................'.. Atlas: l PO23... ............... Atlas: l,la,2 EX3...... .............. Atlas: l PM18.. ............... Atlas: 8 PM2 ................... Atlas: l, la EX6.................... Atlas: l, la EX13.................. Atlas: 2a WŻ37................. Atlas: 21 PMt ................... Atlas: l, la WŻ14................. Atlas: 1,2,4 Daltonizm JG4 .................... Atlas: 12,15 Ż2 ...................... Atlas: l PO23.................. Atlas: l,la,2 EX9........ ............ Atlas: 2 EX3.................... Atlas: l PM2 ...................'Atlas: l, la EX6.................... Atlas: l, la PM1 ................... Atlas: l, la Choroby nerwu wzrokowego Zanik nerwu wzrokowego JG4..................... Atlas: 12,15 PO23.................. Atlas: l,la,2 Ż2...................... Atlas; I 188 Elektroakupunktura dla każdego - część II EX3 ....................Atlas: l EX8....................Atlas: l.la EX6....................Atlas: l,la PM2....................Atlas: l,la EX13..................Atlas: 2a PM1....................Atlas: l,la NP1 ..................Atlas: la NP2....................Atlas: la Astygmatyzm (niezborność) JG4.....................Atlas: 12,15 Ż2 ...................... Atlas: l P023.................. Atlas: l,la,2 EX3......„............ Atlas: l PM2 ................... Atlas: l, la EX6.................... Atlas: l, la NP2....................'Atlas: la PM1 ................... Atlas: l, la WŻ1................... Atlas: l,la,2 NP1 .................... Atlas: la 190 Elektroakupunktura dla każdego - część II GRT14 ....... ........Atlas: 3,8 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 GRT15 ....... ........Atlas: 2a,3,8 Stany lękowe 07............... ........Atlas: 13,14 Ż36 .................... Atlas: 20,21 Nerwowość i drażliwość ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 Ż36............. ........Atlas: 20,21 EX55.................. Atlas: 8 EX55......^. ........Atlas: 8 EX1.................... Atlas: 4 ŚL1. ............ :.......Atlas: 20,23,24 GRT16............ .. Atlas: 2a,3 GRT16 ....... ........Atlas: 2a,3 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 EX1 ............ ........Atlas: 4 GRT12 . Atlas: 8 O8............... ........Atlas: 13,14 WZ40. ................ Atlas: 21 GRT12 ....... ........Atlas: 8 O9 ...................... Atlas: 13,14 GRT14 ....... ........Atlas: 3,8 08 ...................... Atlas: 13,14 GRT15 ....... ........Atlas: 2a,3,8 S9....................... Atlas: 15 GRT20 ....... ........Atlas: 3,4 S7....................... Atlas: 13,14 GRP15. ....... ........Atlas: 5,6 Nadpobudliwość u dzieci GRT19 ....... ........Atlas: 3,4 EX1 Atlas- 4 Uczucie przyc jnębienia GRT16............... Atlas: 2a,3 Z36.. ........... ........Atlas: 20,21 EX55.................. Atlas: 8 EX1 ............ ........Atlas: 4 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 ŚL1............. ........Atlas: 20,23,24 O6 ..................... . Atlas: 13,14 GRT16 ....... ........Atlas: 2a,3 Oi ...................... Atlas: 13,14 EX55 .......... ........Atlas: 8 W3 ..................... Atlas: 20,21,24 GRP12. ....... ........Atlas: 6 GRT14............... Atlas: 3,8 Ż25 ............. ........Atlas: 6 GRT15...... ......... Atlas: 2a,3,8 08............... ........Atlas: 13,14 GRT21 ............... Atlas: 4 GRT12 ....... ........Atlas: 8 S7....................... Atlas: 13,14 GRT14 ....... ........Atlas: 3,8 PO5.................... Atlas: 12,15 GRP4.......... ........Atlas: 6 Zaburzenia snu Trudności w zasypianiu EX55..................Atlas: 8 GRT16 ...............Atlas: 2a,3 ŚL1 .....................Atlas: 20,23,24 EXł ....................Atlas: 4 NP28 ..................Atlas: 2a,3 GRT15 ............... Atlas: 2a,3,8 GRT14 ...............Atlas: 3,8 GRT12 ...............Atlas: 8 O8.......................Atlas: 13,14 GRT4 .................Atlas: 9 GRP12.............,..Atlas: 6 EX3.................... Atlas: l Niespokojny sen Ż36.....................Atlas: 20,21 ŚL1..................... Atlas: 20,23,24 PM18. ............... .Atlas: 8 GRT16............... Atlas: 2a,3 EX1..... ............... Atlas: 4 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 S7.......„...„......... Atlas: 13,14 EX152................ Atlas: 21 Ż45 ....................Atlas: 20,21,24 GRP17.. ............. Atlas: 5 Bezsenność ŚL6 .................... Atlas: 20,23 Ż36 ................... .Atlas: 2jO,21 f S7 ....................... Atlas: 13,14 O6...................... Atlas: 13,14 PM10 ................. Atlas: 2a,3,8 192 Elektroakupunktura dla każdego - część II Upośledzenia sprawnościowe Niemożność skoncentrowania uwagi EX55..................Atlas: 8 EX1 ........^.........Atlas: 4 GRT16 ......'.........Atlas: 2a,3 ŚL1..................... Atlas: 20,23,24 O8.......................Atlas: 13,14 GRT12 ...............Atlas: 8 GRT20 ...............Atlas: 3,4 GRT15 ...............Atlas: 2a,3,8 GRT14 ...............Atlas: 3,8 ŚL2.....................Atlas: 20,23,24 Zaniki pamięci GRT16 ...............Atlas: 2a,3 GRT20 ...............Atlas: 3,4 ŚL1 .....................Atlas: 20,23,24 EX55.................. Atlas: 8 GRT15 ...............Atlas: 2a,3,8 GRT12 ...............Atlas: 8 08.......................Atlas: 13,14 GRT14 ...............Atlas: 3,8 09.......................Atlas: 13,14 GRP6..................Atlas: 6 EX1 ....................Atlas: 4 06.......................Atlas: 13,14 Zaburzenia mowy ŚL1..................... Atlas: 20,23,24 EX55..................Atlas: 8 Ż4 .................... ..Atlas: l O8 .................. ....Atlas: 13,14 GRT14. .............. Atlas: 3,8 GRT16. .............. Atlas: 2a,3 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 Utrata mowy (histeryczna) S5. .................. ....Atlas: 13,14 ŚL1 .................... Atlas: 20,23,24 GRT16............... Atlas: 2a,3 GRT12.. ............. Atlas: 8 O8 ...................... Atlas: 13,14 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 GRT14............... Atlas: 3,8 Upośledzenie inteligencji ŚL1 ...:................ Atlas: 20,23,24 GRT16............... Atlas: 2a,3 GRT14............... Atlas: 3,8 O8...................... Atlas: 13,14 GRT15....... ........ Atlas: 2a,3,8 ŚL2 .................... Atlas: 20,23,24 Choroby psychiczne Leczenie musi się odbywać za zgodą lekarza prowadzącego. Schizofrenia Ż40........,......».....Atlas: 20,21 ŚL1 .....................Atlas: 20,23,24 GRT16 ...............Atlas: 2a,3 EXł ....................Atlas: 4 EX55..................Atlas: 8 NP27 ..................Atlas: 2a O5................„.....Atlas: 13,14 PM18..................Atlas: 8 PM15..................Atlas: 8 Ż45.....................Atlas: 20,21,24 GRT15 ...............Atlas: 2a,3,8 GRT20............... Atlas: 3,4 Fobia EX1....................Atlas: 4 ŚL1.................... Atlas: 20,23,24 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 O8...................... Atlas: 13,14 Ż45 .................... Atlas: 20,21,2* PM19.................Atlas: 8'*9 * GRT14............... Atlas: 3,8 GRT12...............Atlas: 8 194 Elektroakupunktura dla każdego - część II O8. O5. .Atlas: 13,14 .Atlas: 13,14 GRT14............... Atlas: 3,8 GRT15............... Atlas: 2a,3,8 T 196 Elektroakupunktura dla każdego - część II JC19...................Atlas: 2,2a WŻ7...................Atlas: 2,2a Ból żuchwy JG4..................... Atlas: 12,15 GRT26 ...............Atlas: l GRP24....»...........Atlas: l EX19.......?..........Atlas: l Zapalenie miazgi GRT26 ...............Atlas: l EX18..................Atlas: 1,2 Szczękościsk Ż6...................... Atlas: 1,2 GRP24............... Atlas: l PO17.................. Atlas: lb,2,2a,3,S WŻ7................... Atlas: 2,2a PO22.................. Atlas: 2,2a Ż5 ...................... Atlas: 1,2 Choroby zębów Zapalenie ozębnej GRT26............... Atlas: l EX18.................. Atlas: 1,2 Choroby jamy ustnej Zapalenie jamy ustnej Konieczne leczenie specjalistyczne. JG4.....................X^as: 12,15 EX21 ..................Atlas: Ib Pl !..................„. Atlas: 12,14 O8......„...............Atlas: 13,14 . GRP24................Atlas: l JC3 .....................Atlas: 13,15 JG7..................... Atlas: 12,15 EX99.................. Atlas: 15 EX97..................Atlas: 14 Wrzodziejące zapalenie jamy ustnej EX20.................. Atlas: la GRT28............... Atlas: la NP25.................. Atlas: 2 EX95.................. Atlas: 14 EX22.S.....„......... Atlas: Ib Afty GRT27............... Atlas: l Pleśniawki GRT28............... Atlas: la Choroby dziąseł Zapalenie dziąseł GRP24................Atlas: l O8.......................Atlas: 13,14 GRT28 ...............Atlas: la EX18..................Atlas: 1,2 Ź42.....................Atlas: 20,21,24 JC8 .....................Atlas: 11,13,15 WŻ9 ...................Atlas: 2,2a,3 EX138................Atlas: 22 NP48 ..................Atlas: 8 Przyzębica (paradentoza) JG4 ..................Atlas: 12,15 Ż36 ....................Atlas: 20,21 Ż3 .....................Atlas: l Ż5 ....................Atlas: l Ż6 .....................Atlas: 1,2 PO21 ................. Atlas: 2, 2a ŚL6 ................... Atlas: 20,23 GRP24 ..............Atlas: l JG1 ...................Atlas: 12,15 PO17 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 JC18 ................Jktjas: 1,2 GRT27 .............. Affes: l P7 ......................Atlas: 12,14 Pil .................... Atłas: 12,14 EX18...............„. Atlas: 1,2 198_____ Elektroakupunktura dl 14.Choroby skć W rozdziale tym przedstawiono jedynie niek których określone są zalecenia na akupunkturę, więcej. Trzeba pamiętać, że przy chorobach skóry ni lub chorobowo zmienionych! Choroby Świąd skóry ŚL6.....................Atlas: 20,23 Ż36.....................Atlas: 20,21 JG4.....................Atlas: 12,15 WŻ30.................Atlas: 7,9,17,18 JG11................... Atlas: 11,12,15 P7....................... Atlas: 12,14 PM13..................Atlas: 8 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 WŻ31 .................Atlas: 17 PM16..................Atlas: 8 W6......................Atlas: 20,23 Dermatozy oporne na leczenie konwencjonalne JG4..................... Atlas: 12,15 Nigdy nie należy wyciskać czyraków górnej wargi lub nosa. Czyrak na twarzy JG4.....................Atlas: 12,15 Ź36...... ............... Atlas: 20,21 JG11................... Atlas: 11,12,15 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 P7 ....................... Atlas: 12,14 WŹ31................. Atlas: 17 Czyr Czyrak nosa JG4.....................Atlas: 12,15 la każdego - część II >ry i weneryczne tóre choroby skóry i choroby weneryczne, dla W Chinach leczy się ich tą metodą znacznie e wolno stymulować miejsc zaczerwienionych (skóry Ż36 .............'.'.l.. Atlas: 20,21 JG11.................. Atlas: 11,12,15 ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 PM13.................Atlas: 8 P7....................... Atlas: 12,14 WŻ31................. Atlas: 17 Bolesne dermatozy JG4....................Atlas: 12,15 Ź36.................... Atlas: 20,21 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 P7....................... Atlas: 12,14 PO7.................... Atlas: 12,15 WŹ31................. Atlas: 17 aki 236.................... Atlas: 20,21 JG11.................. Atlas: 11,12,15 P7....................... Atlas: 12,14 ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 GRT25............... Atlas: l WŻ31.................A|las: 17 NP12.................. Alias: l EX15.................. Atlas: l Czyrak wargi * JG4 .................... Atlas: 1*5,15 * 236.................... Atlas: 20,21 JG11.................. Atlas: 11,12,15 200 Elektroakupunktura dla każdego - część II ŚL10...................Atlas: 16,19,23 P7 .......................Atlas: 12,14 O8.......................Atlas: 13,14 WŹ31.................Atlas: 17 Wysypka uczuleniowa z towarzyszącym swędzeniem JG4 .....................Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 JG11...................Atlas: 11,12,15 P7.......................Atlas: 12,14 Łuszczyca JG4..................... Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 JG11...................Atlas: 11,12,15 P7.......................Atlas: 12,14 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 WŻ31................«ą«as: 17 Opryszczka prosta"^ JG4..................... Atlas: 12,15 ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 WŻ31.................Atlas: 17 Bolesne obrzmienie warg JG4....................Atlas: 12,15 Ż36 .................... Atlas: 20,21 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 P7....................... Atlas: 12,14 Ż3 ...................... Atlas: l WŻ31.................Atlas: 17 Rumienię Ż36....................Atlas: 20,21 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 GRP24............... Atlas: l P7....................... Atlas: 12,14 ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 Ż4......................Atlas: l GRT26............... Atlas: l WŻ31................. Atlas: 17 Schorzenia łojotokowe Trądzik JG4............ .........Atlas: 12,15 Ż36 .........Atlas: 20,21 JG11.. ........ .........Atlas: 11,12,15 ŚL10... ....... .........Atlas: 16,19,23 P7 .............. .........Atlas: 12,14 JC1 ............ .........Atlas: 13,15 WZ31. ....... .........Atlas: 17 WŻ31................. Atlas: 17 Trądzik różowaty JG4 ..................... Atlas: Ż36 ..................... Atlas: JG11... ................ Atlas: P7 ..................... ..Atlas: GRT25 ..Atlas: 12,15 20,21 11,12,15 12,14 16,19,23 l Łysienie JG4.................... Atlas: Ż36.................... Atlas: JG11 ..................Atlas: PM13................. Atlas: ŚL10.................. Atlas: Pl.......................Atlas: P7....................... Atlas: PO5.................... Atlas: PO15.................. Atlas: Ż39.................... Atlas: PO10..................Atlas: 12,15 20,21 11,12,15 8 16,19,23 5,7,10 12.14 12.15 lb,3,8 20,21 11,15 PM43 ^iAtlas Inne choroby skóry Bielactwo JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 JGH ...................Atlas: 11,12,15 P7....................... Atlas: 12,14 ŚL10.................. Atlas: ^,19, WŻ3 L................Atlas: 17 ...............Atlas: 14 200 Elektroakupunktura dla każdego - część II ŚL10...................Atlas: 16,19,23 P7....................... Atlas: 12,14 O8.......................Atlas: 13,14 WŻ31.................Atlas: 17 Wysypka uczuleniowa z towarzyszącym swędzeniem JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36..................... Atlas: 20,21 JGl l ...................Atlas: 11,12,15 P7.......................Atlas: 12,14 Łuszczyca JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36....,................Atlas: 20,21 JGll................... Atlas: 11,12,15 P7.......................Atlas: 12,14 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 WŻ31................tAtlas: 17 Opryszczka prosta JG4..................... Atlas: 12,15' ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 WŻ31.................Atlas: 17 Bolesne obrzmienie warg JG4.................... Atlas: 12,15 Ż36....................Atlas: 20,21 JGll ..................Atlas: 11,12,15 ŚL10 ................. Atlas: 16,19,23 P7....................... Atlas: 12,14 Ż3 ......................Atlas: l WŻ31................. Atlas: 17 Rumienię Ź36 .................... Atlas: 20,21 JGll ..................Atlas: 11,12,15 GRP24............... Atlas: l P7....................... Atlas: 12,14 ŚL10.................. Atlas: 16,19,23 Ż4...................... Atlas: l GRT26..,r.......... Atlas: l WŻ31................. Atlas: 17 Schorzenia łojotokowe Trądzik JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 JGll................... Atlas: 11,12,15 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 P7.......................Atlas: 12,14 JC1 .....................Atlas: 13,15 WŻ31.................Atlas: 17 Trądzik różowaty JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36 .....................Atlas: 20,21 JGll...................Atlas: 11,12,15 P7.......................Atlas: 12,14 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 GRT25 ...............Atlas: l WŻ31................. Atlas: 17 Łysienie JG4.................... Atlas: Ż36....................Atlas: JGll ..................Atlas: PM13................. Atlas: ŚL10.................. Atlas: Pl....................... Atlas: P7....................... Atlas: PO5.................... Atlas: PO15.................. Atlas: Ż39 .................... Atlas: PO10..................Atlas: PM43 ..............jtAtlas: 12,15 20,21 11,12,15 8 16,19,23 5,7,10 12.14 12.15 lb,3,8 20,21 11,15 8 Inne choroby skóry Bielactwo JG4..................... Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 JGll...................Atlas: 11,12,15 P7....................... Atlas: 12,14 ŚL10.................. Atlas: Jj5,19, WŻ31................. Atlas: 17 EX90.................. Atlas: 14 202_____________Elektroakupunktura dl 15.Niektóre ch W rozdziale tym przedstawiono jedynie niek ogóle nie stosuje akupunktury w przypadku poważne sukcesy. Grypa WŻ20 .................Atlas: lb,2,2a,3,8 GRT14 ...............Atlas: 3,8 PO5 ....................Atlas: 12,15 GRT16 ...............Atlas: 2a,3 EX31..................Atlas: 3,8 EX99..................Atlas: 15 PM12..................Atlas: 8 Zapalenie przyusznjcy (świnka) JG4..................... Atlas: 12,15 Ż6....................... Atlas: 1,2 PO5 ....................Atlas: 12,15 JG11...................Atlas: 11,12,15 JG7.....................Atlas: 12,15 PO17 ..................Atlas: lb,2,2a,3,8 25.......................Atlas: 1,2 EX99..................Atlas: 15 Krztusiec EX94..................Atlas: 14 EX88.................. Atlas: 14 Odra ŚL6.,..........„.......Atlas: 20,23 JG4..................... Atlas: 12,15 JG11...................Atlas: 11,12,15 ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 ŚL10...................Atlas: 16,19,23 Półpasiec JG4.....................Atlas: 12,15 Ż36.....................Atlas: 20,21 JC3.....................Atlas: 13,15 WŻ34.................Atlas: 21 PM23..................Atlas: 9 a każdego - część II loroby zakaźne tóre choroby zakaźne. Medycyna zachodnia w chorób zakaźnych, ale Chińczycy odnoszą PO5.................... Atlas: 12,15 Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych Zimnica GRT14............... Atlas: 3,8 05. ..................... Atlas: 13,14 06....... ............... Atlas: 13,14 PM20......... ........ Atlas: 8,9 JC3.......J........... Atlas: 13,15 PQ4..„t............... Atlas: 12,15 PÓ2U................ Atlas: 12,15 EX137................ Atlas: 20,24 GRT11.. ............. Atlas: 8 EX31. ................. Atlas: 3,8 GRT13. .............. Atlas: 8 Zapalenie węzłów chłonnych PO10.................. Atlas: 11,15 Zapalenie pachowych węzłów chłonnych WŻ40. ................ Atlas: 21 WŻ22. ................ Atlas: 7 Zapalenie węzłów chłonnych okrężnicy EX129........ ....... .Atlas: 11 Zapalenie pachwinowych węzłów chłonnych ^ ŚLll..................A*tlas: 16,19 Ż3 1 .................... Atlas: 16,17 204 Elektro; 16.Ch wewnęt Nadczynność tarczycy GRP22................Atlas: lb,5 WŻ21 .................Atlas: lb,3,8 Niedoczynność tarczycy JG4... .................. Atlas: 12,15 GRP22. ............... Atlas: lb,5 EX23 ..................Atlas: Ib \ Choroby n Zapalenie najądrza Ż29 ............... .„...Atlas: 6 N8....................... Atlas: 23 Zapalenie jądra ŚL6.....................Atlas: 20,23 WŻ29 ................. Atlas: 7,17 PM31... ....... ....... .Atlas: 9 akupunktura dla każdego.- część II ioroby gruczołów rznego wydzielania Choroby tarczycy Wole JG4.................... Atlas: 12,15 GRP22............... Atlas: lb,5 JG11............:'..V Atlas: 11,12,15 EX117................ Atlas: 10,14 EX12.................. Atlas: 2a leskich gruczołów płciowych N7....................... Atlas: 23 Ż29.................... Atłas: 6 EX46.................. Atlas: 6 EX74..,..„...........Atlas:9 ŚL12.................. Atlas: 6,16 WŻ27................. Atlas: 6,7,16,17 PM34................. Atlas: 9 PM33................. Atlas: 9 206 Elektroakupunktura dla każdego,- część II PM13..................Atlas: 8 N7.j.....................Atlas: 23 S6.......................Atlas: 13,14 N8...................... Atlas: 23 W2.....................Atlas: 20,21,24 Choroby gorączkowe Gorączka JG4.....................Atlas: 12,15 GRT14 ...............Atlas: 3,8 JG11................... Atlas: 11,12,15 P10.....................Atlas: 14 JG1 .....................Atlas: 12,15 O9.......................Atlas: 13,14 O5.......................Atlas: 13,14 O3.......................Atlas: 10,13,14 EX86..................Atlas: 14 Obrzęki ogólne Ż22 ................. ....Atlas: 6 Ż43 ..................... Atlas: 20,21,24 Obrzęki kończyn dolnych ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 PM20..................Atlas: 8,9 PM22..................Atlas: 9 PM58..................Atlas: 21,22 GRP3... ............. ..Atlas: 6,16 GRP6..................Atlas: 6 GRP8..................Atlas: 6 GRP5..................Atlas: 6,16 GRP9..................Atlas: 6 JG6..................... Atlas: 12,15 PM52. ................. Atlas: 9 WŻ37. .............. ..Atlas: 21 Obrzęk policzka ŚL9.....................Atlas: 19,20,23 PM20.. ................ Atlas: 8,9 GRP3. ................. Atlas: 6,16 Ź6.......................Atlas: 1,2 GRP8. ................. Atlas: 6 GRP6..................Atlas: 6 GRP5..................Atlas: 6,16 GRP9..................Atlas: 6 JG6.....................Atlas: 12,15 PM52..................Atlas: 9 JC8 ................ .....Atlas: 1 1,13,15 WŻ20................. Atlas: lb,2,2a,3,8 PO5.................... Atlas: 12,15 Wywołanie potów JG4 .................. ..Atlas: 12,15 ŚL2 .................... Atlas: 20,23,24 EX103................ Atlas: 15 EX104................ Atlas: 15 Obrzęki WŻ12................. Atlas: lb,2,2a,3 Obrzęk twarzy ŚL9................ PM20............. GRP6............. GRP8 ............. GRT21........... GRP3............. GRP9............. GRP5 ............. JG6................ PM52............. N8.................. Ż41 ................ Zaczerwienienie i palców i grzbietu ŚL9 .................... PM20 ................. GRP3 ................. O8 .. .... GRP6 . GRP8 . GRP5 . GRP9 . PM52 . JG6 .... ŚL8 .... Atlas: 19,20,23 Atlas: 8,9 Atlas: 6 Atlas: 6 Atlas: 4 Atlas: 6,16 Atlas: 6 Atlas: 6,16 Atlas: 12,15 Atlas: 9 Atlas: 23 Atlas: 20,21,24 obrzmienie dłoni Atlas: 19,20,23 Atlas: 8,9 Atlas: 6,16 Atlas: 15 las: 13,14 :6 Atias: 6 Atks: 6,16 Atlas: 6 Atlas: 9 Atlas: 12,15 Atlas: 20,23 208 Elektroakupunktura dla każdego - część II GRT4 .................Atlas: 9 EX86 .................. Atlas: 14 PM64..................Atlas: 21,22,24 PM63.................. Atlas: 21,22,24 Udar słoneczny EX86 .................. Atlas: 14 O8.......................Atlas: 13,14 Źl .................. .....Atlas: l, la Szok anafilaktyczny ŚL6.....................Atlas: 20,23 Śpiączka udarowa S9....................... Atlas: 15 O8...............„......Atlas: 13,14 Śpiączka pourazowa Ż36.................... Atlas: 20,21 EX86.................. Atlas: 14 NI...................... Atlas: 24 JG11 ..................Atlas: 11,12,15 Ukąszenie węża Konieczna natychmiastowa pomoc lekarska, EX86.................. Atlas: 14 EX107................ Atlas: 15 EX137................ Atlas: 20,24 Śpiączka GRT26.........:.u.. Atlas: l O9...................... Atlas: 13,14 JG1 ....................Atlas: 12,15 GRT24...............Atlas: 1,4 ł- l 210____________Elektroakupunktur INDEKS A Aerofagia.............................................. 154 Agresja.................................................. 193 Alergiczny nieżyt nosa......................... 175 Anemia................................................. 182 Angina.................................................. 176 Artretyzm łopatki.................................. 133 Artretyzm nadgarstka........................... 139 Artretyzm okolicy lędźwiowo-krzyżowej.......................................... 135 Artretyzm palców dłoni........................ 139 Artretyzm palców stopy.....................:.": 142 Artretyzm ramienia i barku................... 137 Arytmia.......................................)......... 180 Astma oskrzelowa................................. 178 Astma oskrzelowa przewlekła.............. 178 Astygmatyzm........................................ 188 B Bezpłodność......................................... 164 Bezsenność........................................... 190 Biegunka............................................... 155 Biegunka u dzieci................................. 159 Bielactwo.............................................. 200 Bielmo rogówki.................................... 186 Bolesna ociężałość................................ 205 Bolesne dermatozy............................... 198 Bolesne i skąpe oddawanie moczu....... 169 Bolesne napięcie mięśni karku............. 132 Bolesne napięcie mięśni kręgosłupa piersiowego....................................... 133 Bolesne napięcie mięśni potylicznych.. 132 Bolesne napięcie mięśni w okolicy lędźwiowo-krzyżowej....................... 134 Bolesne obrzmienie grzbietu stopy....... 141 Bolesne obrzmienie okolicy kostki....... 141 Bolesne obrzmienie policzka................ 195 Bolesne obrzmienie warg .....................200 Bolesne, obfite miesiączki.................... 163 a dla każdego - część II WSKAZAŃ Ból barku i grzbietu.............................. 136 Ból barku i ramienia.............................. 137 Ból bocznej powierzchni podudzia....... 144 Ból bocznej powierzchni uda.„............. 144 Ból bocznej strony ramienia ................. 143 Ból brzucha spowodowany dolegliwościami kobiecymi............... 162 Ból członka........................................... 170 Ból dłoni.......,,. ................................... 139 Ból gardła..........:................................... 175 Ból głowy w okolicy czołowej.............. 129 Ból głowy w okolicy nadoczodołowej.. 130 Ból głowy w okolicy potylicznej.......... 129 Ból głowy w okolicy skroniowej ..........130 Ból głowy w okolicy wierzchołkowej ..130 Ból głowy wywołany czynnikami hormonalnymi.................................... 130 Ból głowy wywołany stanami depresyjnymi...................................... 130 Ból głowy wywołany zaburzeniami naczyniowymi.................................... 130 Ból głowy wywołany zaburzeniami wątroby.............................................. 130 Ból głowy wywołany zmianami pogody ...............................................130 Ból głowy wywołany zmianami w kręgach szyjnych ...............................131 Ból głowy związany z chorobami oczu.................................................... 131 Ból głowy związany z chorobami układu oddechowego......................... 131 Ból głowy związany z chorobami układu pokarmowego......................... 131 Ból głowy związany z nadciśnieniem... 131 Ból grzbietu.............Ł.„........................ 133 Ból grzbietu stopy ..$}........................... 142 Ból i kurcz mięśni barku....................... 144 Ból i kurcz mięśnia prostego brzucha... 144 Ból jajników......................^....... A....... 164 Ból języka............................................. 195 Ból karku............................................... 132 212 Elektroakupunktura dla każdego,- część II Częstoskurcz................................... ...... 180 chłonnych........................................... 20 3 Czyrak dłoni lub ręki ............................ 199 karku.................................................. 20 3 Czyrak na twarzy .................................. 198 Grypa.................................................... 20 2 Czyrak nosa .......................................... 198 Grzybica................................................ 19 9 Czyrak pośladka ................................... 199 Czyrak wargi ........................................ 198 Czyraki kończyn dolnych..................... 199 Halucynacje...............".......................... .. 19 3 D Hemofilia.............................................. 18 2 Hemoroidy .......................... j................. 18 2 Daleko wzroczność. .............................. 187 Histeria.................................................. 19 3 Daltonizm. ............................................ 186 Depresja. ............................................... 193 I Dermatozy oporne na leczenie Impotencja......................;...................... 17 1 konwencjonalne............................... .. 198 Drętwienie łokcia i ramienia................. 149 , J Drętwienie ramienia i ręki .................... 149 Jaglica................................................... 18 5 Drgawki u dzieci................................... 207 Jaskra ........................... ...................... 18 7 Drżenie, niedowład przedramienia....... 148 Jąkanie . !»... ..... ............. 14 6 Dusznica bolesna......^.... .................... 181 Jęczmień............................................... . 18 4 Duszność... ..................^s,... ................... 177 Dysfunkcja stawu barkowego i mięśni K ramienia.......................................'... ... 137 Dyspepsja........................................ ..... Dyspepsja u dzieci ................................ Dyspepsja u niemowląt......................... 154 159 158 Kamica nerkowa ................................... Kamica żółciowa....... ............................ Kaszel.................................................... suchy.................................................. 16 8 16 0 17 7 17 7 E z wydzieliną....................................... 17 7 Katar 17 3 Egzema........................................... ...... 199 Katar sienny .......................................... 17 5 F Kolka jelitowa. ..................................... 15 4 Kolka nerkowa. ..................................... 16 8 Fobia........... .......................................... 192 Kolka wątrobowa.................................. 15 9 Kolka żołądkowa .................................. 15 3 Kolka żółciowa ..................................... 15 9 Garbiak rogówki ................................... 186 Kołatanie serca. .................. ................... 18 0 Glistnica........................................... ..... 203 Koszmary nocne.................................... 19 1 dróg żółciowych ................................ 203 Krew w stolcu ....................................... 15 4 Głuchoniemota................................ ...... 173 Kręcz karku. .......................................... 13 3 Głuchota ....... ...... .................................. 173 Krótkowzroczność .A..... ....................... 18 7 Gniew połączony z poczuciem Krwawe wymioty. ...T^Ł.. ..................... 15 5 bezradności. ....................................... Gorączka......................................... ....... Gorączka połogowa .............................. 189 206 165 Krwawienia maciczne I... ...................... Krwawienie z nosa. ....A.. ..................... Krwiomocz............................................ 16 5 17 5 17 0 Gruźlica jelit ......................................... 203 Krwioplucie ......................................... 17 7 Gruźlica kości ....................................... 203 Krztusiec..............................**.... ...L.... 20 2 Gruźlica płuc ........................................ 203 Kurcz palców stopy............................... 14 5 Gruźlicze zapalenie węzłów Kurcz podbicia stopy ............................ 14 5 214 Elektroakupunktura dla każdego,- część II O Obfita wydzielina z nosa ...................... 174 Obfite krwawienia miesiączkowe......... 163 Obrzęk kolana....................................... 140 Obrzęk policzka.................................... 206 Obrzęk powiek...................................... 183 Obrzęk twarzy ...................................... 206 Obrzęki kończyn dolnych..... 167, 179, 206 Obrzęki pochodzenia nerkowego ......... 167 Obrzmienie okolicy pępka u niemowląt.......................................... 159 Obrzmienie wątroby i śledziony........... 160 Obsesje ................................................. 193 Odbijanie się......................................... 154 Oddawanie pokarmu przez oseski ........ 158 Ograniczenie ruchów ręki..................... 136 Opadnięcie kącika ust........................... 151 Opadnięcie powieki górnej................... 151 Opadnięcie żołądka............................... f57 Opryszczka narządów płciowych ......... 201 Opryszczka prosta................................. 200 Osłabienie mięśni podudzia.................. 150 Osłabienie mięśni stopy........................ 150 Osłabienie wzroku................................ 183 Ostra dyskopatia ................................. 132 Ostra dyspepsja................,.,..........^.,..., 155 Ostre zapalenie stawu kolanowego....... 140 Ostry napad biegunki............................ 156 Ostry nieżyt nosa .................................. 173 Otyłość.................................................. 207 Oziębłość płciowa (u kobiet)................ 171 Padaczka............................................... 147 u dzieci.............................................. 147 Palpitacje.............................................. 180 Paradentoza........................................... 196 Pląsawica.............................................. 147 Pleśniawki............................................. 196 Pobudzenie czynności trzustki.............. 161 Pobudzenie czynności układu żółciowego......................................... 160 Pobudzenie czynności wątroby ............ 160 Pokrzywka............................................ 199 Polepszenie krążenia krwi w kończynach dolnych po porażeniu dziecięcym ......................................... 146 Polucje nocne........................................ 170 Połowiczy ból głowy............................. 130 Poporodowe skurcze macicy................. 165 Poporodowe zaburzenia miesiączkowania................................ 163 Porażenie i niedowład ramienia i barku .................................................. 148 Porażenie jelit.. ...................................... 155 Porażenie łokcia i ramienia................... 148 Porażenie mięśni brzucha...................... 152 Porażenie mięśni gardła ........................ 151 Porażenie mięśni ocznych..................... 187 Porażenie nerwu strzałkowego ............. 149 Porażenie nerwu twarzowego ............... 15 1 Porażenie połowicze ..............................147 Porażenie przepony. .............................. 151 Porażenne opadanie dłoni .....................148 Porażenne opadanie stopy..................... 149 ~ Pronacja po porażeniu dziecięcym........ 146 Przedwczesny wytrysk nasienia............ 171 Przekrwienie palców stopy ................... 181 Przewlekła biegunka ............................. 156 Przewlekłe zapalenie gardła.................. 175 Przewlekły nieżyt nosa.......................... 174 Przewlekły nieżyt żołądka ....................156 Przeziębienie. ........................................ 173 Przykry zapach z ust ............................. 195 Przyspieszony rytm oddechowy....... .....177 R Reaktywacja siły mięśni po porażeniu dziecięcym ......................................... 146 Reumatoidalne zapalenie stawów ......... 136 Rozedma pruć........................................ 178 Rozszerzenie żołądka^* ........................ 156 Rwa kulszowa..........„lk. .................... .143 Rzeżączka ......... .........Ąf..... ............ ...... 201 Schizofrenia.......... Scyntylacje............ zawroty głowy i. ..L.... 192 ........184 ........184 216 Elektroakupunktura dla każdego - część II górnych.............................................. 181 Zaburzenia łaknienia u dzieci............... 159 Zaburzenia miesiączkowania z objawami wegetatywnymi................. 162 Zaburzenia mowy................................. 192 Zaburzenia ruchowe palców u rąk........ 148 Zaburzenia ukrwienia mózgu............... 181 Zaburzenia wzrokowe........................... 183 Zaburzenie krążenia w kończynach dolnych.............................................. 181 Zaczerwienienie i obrzmienie małżowiny ucha................................. 172 Zaczerwienienie i obrzmienie palców i grzbietu dłoni..................................... 206 Zaczerwienienie i obrzmienie twarzy... 179 Zaczerwienienie oczu........................... 183 Zaćma..................i................................ 186 Zanik mięśni języka.............................. 150 Zanik mięśni kończyn dolnych............. 150 Zanik mięśni kończyn górnych............. 150 Zanik mięśni stopy................................ 150 Zanik nerwu wzrokowego .........t.......... 186 Zanik węchu......................................... 175 Zaniki pamięci...................................... 192 Zapalenie błony śluzowej macicy......... 164 Zapalenie brzegów powiek................... 184 Zapalenie cewki moczowej................... 168 Zapalenie dróg moczowych....w............ 167 Zapalenie dziąseł.................................. 196 Zapalenie gardła................................... 175 Zapalenie gardła i krtani....................... 175 bolesne............................................... 175 Zapalenie gruczołu krokowego ............ 170 Zapalenie jamy ustnej........................... 196 wrzodziejące...................................... 196 Zapalenie jądra..................................... 204 Zapalenie jelit....................................... 157 Zapalenie jelita cienkiego..................... 157 przewlekłe......................................... 157 Zapalenie jelita grubego....................... 157 wrzodziejące...................................... 157 Zapalenie języka................................... 197 Zapalenie krtani.................................... 176 Zapalenie miazgi................................... 1% Zapalenie mięśnia sercowego............... 180 Zapalenie migdałków podniebiennych. 176 Zapalenie nadgarstka............................ 138 Zapalenie najądrza ................................204 Zapalenie nerek..................................... 168 Zapalenie nerwu wzrokowego .............. 187 Zapalenie opłucnej ................................ 178 Zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych....................... ............... .202 Zapalenie osierdzia ............................... 181 Zapalenie oskrzeli ................................. 178 przewlekłe.. .......ł................................ 178 Zapalenie ozębnej ................................. 196 Zapalenie pachowych węzłów chłonnych... ........................................ 202 Zapalenie pachwinowych węzłów chłonnych. ....... .................................. .202 Zapalenie pęcherza i miedniczek nerkowych... ....................................... 168 Zapalenie pęcherza moczowego ........... 168 Zapalenie płuc....................................... 178 Zapalenie pochwy ................................. 163 Zapalenie przydatków. .......................... 164 Zapalenie przymacicza.......................... 164 Zapalenie przyusznicy.. ......................... 202 Zapalenie rogówki ................................185 Zapalenie siatkówki .............................. 186 Zapalenie spojówek .............................185 ostre ................................................... 185 przewlekłe.. ........................................ 185 Zapalenie sromu.................................... 163 Zapalenie stawów palców dłoni............ 139 Zapalenie stawów palców stopy ........... 142 Zapalenie stawu barkowego.................. 137 Zapalenie stawu biodrowego ................ 140 Zapalenie stawu kolanowego................ 140 Zapalenie stawu łokciowego................. 138 Zapalenie stawu skokowego ................. 141 Zapalenie stawu żuchwowo- Zapalenie sutka ..................................... 165 Zapalenie trzustki..^.. ............................. 161 Zapalenie ucha środkowego. ................" 172 Zapalenie ucha zewnętrznego ............... 172 Zapalenie wątroby................................. 160 Zapalenie węzłów chłonnych. ............. ..202 Zapalenie węzłów chłonnych * okrężnicy......................^..... ...4... ....... 202 Zapalenie woreczka łzowego..... ........... 184 Zapalenie woreczka żółciowego ........... 160 hr. I