JANOSCH
Ach, jak cudowna jest Panama


Ulubieńcy dzieci całego świata
po raz pierwszy w Polsce!




Opowieść o tym, jak Miś z Tygryskiem
wędrowali do Panamy
* * *
Przełożyła
Emilia Bielicka
© Beltz Verlag, Weinheim und Basel 1978
© Copyright for Polish edition:
Wydawnictwo Znak-Signum, Kraków 1992
Ilustracja na okładce: Erich Gebhardt
(przy wykorzystaniu rysunku Janoscha)


Książkę wydano przy współudziale OTV Katowice
Druk i oprawa: Korotan Italiana, GZP Mariborski tisk, Slovenija
ISBN 83-7006-209-1

Miś i Tygrysek żyli sobie
kiedyś w dolince nad rzeczką.
Tam gdzie widać słup dymu,
koło wielkiego drzewa.
Mieli też własną łódkę.
1
Mieszkali w małym, przytulnym
domku z kominem.
- Ale nam się dobrze powodzi -
mawiał Tygrysek - mamy przecież
wszystko, czego dusza zapragnie,
i możemy się niczego nie bać.
Bo w dodatku jesteśmy bardzo silni.
Prawda Misiu?
- Oczywiście - odpowiadał Miś -
ja jestem silny jak niedźwiedź,
a ty jesteś silny jak tygrys.
To chyba wystarczy.



Miś chodził co dzień
z wędką na ryby,

a Tygrysek chodził do lasu
zbierać grzyby.i

Miś gotował co dzień obiady,
był bowiem wyśmienitym kucharzem.
- Czy wolałby pan rybę z solą
i pieprzem, szanowny panie Tygrysku,
czy też z cytryną i cebulką?
- Ja bym wolał i to, i to - odpowiadał
Tygrysek - i żeby wszystkiego było
bardzo dużo.
Na deser jedli duszone grzyby,
a potem kompot z czarnych jagód
i miód. Naprawdę wspaniale im się
żyło w małym, przytulnym domku
nad rzeczką...




Aż tu nagle pewnego dnia Miś zobaczył
drewnianą skrzynkę płynącą po rzece.
Wyłowił ją z wody,
obwąchał i powiedział:
- Ooo... banany.
Bo skrzynka pachniała bananami.
A co było na niej napisane?
- Pa-na-ma - przeczytał Miś.
- Skrzynka przypłynęła z Panamy,
a Panama pachnie bananami.
Ach, Panama to kraj moich
marzeń - powiedział.
Puścił się pędem do domu
i do późnej nocy opowiadał
Tygryskowi o Panamie.

- Wiesz - mówił - w Panamie
wszystko jest o wiele ładniejsze.
Bo Panama, jak długa i szeroka,
pachnie bananami. Panama to kraj
naszych marzeń. Jutro z samego rana
musimy wyruszyć do Panamy,
co ty na to, Tygrysku?
- Jutro z samego rana - zgodził się
Tygrysek - bo my możemy się niczego
nie bać, Misiu. Ale musimy zabrać
ze sobą moją tygryskową kaczkę.
Następnego dnia wstali jeszcze
wcześniej niż zwykle.
- Kiedy się nie zna drogi - powiedział
Miś - to przede wszystkim trzeba mieć
drogowskaz.
Przerobił więc drewnianą skrzynkę
na drogowskaz.


-  Musimy zabrać ze sobą moją wędkę
- powiedział - bo kto ma wędkę,
ten zawsze będzie miał i ryby.
A kto ma ryby, ten może
się nie bać głodu...
- A kto się nie boi głodu - dodał
Tygrysek - ten może się niczego
nie bać. Prawda, Misiu?
Po czym wziął jeszcze ze sobą
czerwony garnuszek.
; -
Po


- Żebyś mógł co dzień ugotować mi
coś pysznego, Misiu. Bo ja przepadam
za wszystkim, co ty ugotujesz. Mniam,
mniam...
Miś włożył swój czarny kapelusik
i ruszyli w drogę. W kierunku, jaki
pokazywał drogowskaz. Prosto przed
siebie brzegiem rzeki...
Ej, Misiu i Tygrysku! Nie widzicie
butelkowej poczty, płynącej po rzece?
A może ktoś włożył do butelki tajną
wiadomość o pirackich skarbach...
Już za późno.
Butelka popłynęła dalej.
- Halo, Myszko - zawołał Miś -
wędrujemy do Panamy.
Panama to kraj naszych marzeń.
Tam wszystko jest zupełnie inne
i o wiele większe...
- Większe niż nasza mysia nora? -
spytała Myszka - to niemożliwe.
Ach, co tam myszy mogą
wiedzieć o Panamie!
Po prostu nic a nic.
I

Dalej spotkali starego Lisa,
który przyrządzał sobie właśnie gąskę
na urodzinową ucztę.
- Którędy idzie się stąd do Panamy? -
zapytał Miś.
- Na lewo - odpowiedział Lis
bez namysłu, bo chciał mieć
jak najprędzej święty spokój.
To nie była jednak dobra rada.
I lepiej było wcale o drogę nie pytać.




f
W
Potem spotkali Krowę.
- Którędy idzie się stąd do Panamy?
zapytał Miś.
- Na lewo - odpowiedziała Krowa -
bo na prawo mieszka gospodarz,
a tam, gdzie mieszka gospodarz,
nie może przecież być Panamy.
To też nie była jednak dobra rada.
Bo dokąd zajdzie ten,
kto skręca wciąż na lewo?
No właśnie! Ten ktoś
wróci w końcu tam,
skąd przyszedł.
Na domiar złego zaczął padać deszcz
uli.

\.
i woda lała się z nieba strumieniami,
lała się i lała...
- Zęby tylko moja tygryskowa kaczka
nie zmokła - powiedział Tygrysek -
to już ja nie będę się niczego bał.
Gdzie się podział wasz wspaniały
parasol, Misiu i Tygrysku? Wisi sobie
w domu za drzwiami. A to ci los!
Wieczorem Miś zbudował z dwóch

1
blaszanych beczek przeciwdeszczową
budkę. Razem rozpalili przed nią
ognisko na rozgrzewkę.
- Jak to dobrze mieć przyjaciela -
powiedział Tygrysek - który potrafi
zbudować przeciwdeszczową budkę.
Wtedy można się już niczego nie bać.

Kiedy deszcz ustał,
ruszyli w dalszą drogę.
Wkrótce zachciało im się jeść
i Miś powiedział:
- Mam przecież wędkę, więc pójdę
z nią na ryby. A ty, Tygrysku,
poczekaj przez ten czas pod tym
wielkim drzewem i rozpal małe
ognisko, żebyśmy mogli te ryby upiec.
Ale w pobliżu nie było rzeki, a gdzie
nie ma rzeki, tam nie ma i ryb.
Gdzie nie ma ryb, tam na nic się też
nie zda wędka.



/i/i^H' >:'i\Ly^$&



Całe szczęście, że Tygrysek umiał
zbierać grzyby, bo inaczej obaj
umarliby z głodu.
- Kiedy się ma przyjaciela - powiedział
Miś - który umie zbierać grzyby,
to można się niczego nie bać.
Prawda, Tygrysku?
Po pewnym czasie spotkali Zająca
i Jeża, którzy nieśli na plecach
zżęte zboże.
~Tf

>J
"'"'""



- Chodźcie z nami - powiedzieli
dwaj żniwiarze - możecie przenocować
w naszej chatce. Każdy gość, który ma
nam coś ciekawego do opowiedzenia,
jest u nas mile widziany.

Posadzili Misia i Tygryska na
mięciutkiej kanapie.
- Ta kanapa - powiedział Tygrysek -
jest najpiękniejsza ze wszystkich kanap
świata. W Panamie kupimy sobie
taką samą, a wtedy będziemy już
mieli naprawdę wszystko, czego
dusza zapragnie. Czy mam rację, Misiu?
- Masz rację, Tygrysku -
odpowiedział Miś.
A potem przez cały wieczór opowiadał
obu gospodarzom o Panamie.
- Panama - mówił Miś - to kraj
naszych marzeń, bo Panama, jak długa
i szeroka, pachnie bananami.
Prawda, Tygrysku?
- My dwaj - powiedział Zając -
nigdy nie wyszliśmy poza kraniec
naszego pola. I do dziś nasze pole
było krajem naszych marzeń, bo na
nim rośnie zboże, z którego żyjemy.
Ale od dziś kraj naszych marzeń
będzie się nazywał Panama.
Ach, jak cudowna jest Panama,
prawda, Jeżu?
Miś i Tygrysek położyli się spać
na przepięknej kanapie.
Tej nocy całej czwórce śniła się
Panama.
W czasie dalszej wędrówki
spotkali Wronę.
- Ptaki nie są głupie - powiedział
Miś i zapytał Wronę o drogę.
- O jaką drogę? - spytała Wrona. -
Na świecie są przecież setki
i tysiące dróg.
- Chodzi nam o drogę do kraju
naszych marzeń - odpowiedział Miś. -
Tam wszystko jest zupełnie inne.
O wiele ładniejsze i bardzo duże...
- Ten kraj mogę wam pokazać -
powiedziała Wrona, bo ptaki wiedzą
wszystko. - Lećcie teraz za mną.
Frrr...!
i/U/***.

/(i
I pofrunęła na pierwszą gałąź
wielkiego drzewa. A potem wzlatywała
coraz wyżej i wyżej.
Miś i Tygrysek nie umieli latać,
mogli się tylko wspinać.
- Trzymaj mnie mocno, Misiu,
i nie puszczaj! - wołał Tygrysek -
bo moja tygryskowa kaczka
gotowa złamać sobie kółko...
- Spójrzcie - powiedziała Wrona -
to właśnie to.

Ii

I zatoczyła skrzydłem dookoła.
- Ooo! - wykrzyknął Tygrysek - jakież
to piękne! Prawda, Misiu?

- To jest piękniejsze od wszystkiego,
co w życiu widziałem - powiedział
Miś.
j
Tymczasem to, na co patrzyli, było
ni mniej, ni więcej, tylko dolinką
i rzeczką, gdzie sami dotychczas
mieszkali. W głębi, pośród drzew, widać
było ich domek. Tyle że nigdy jeszcze
nie oglądali tego wszystkiego z góry.
- O, to przecież jest Panama... -
powiedział Tygrysek - musimy
czym prędzej ruszać dalej, nad
tę rzeczkę. Zbudujemy sobie tam mały,
przytulny domek z kominem. Możemy
się przecież niczego nie bać, Misiu.
Zleźli więc z wielkiego drzewa i
wkrótce byli już nad rzeczką.
Gdzie się podziała wasza łódka,
Misiu i Tygrysku?
Jest zacumowana koło waszego domku
nad rzeczką.
- Idź, Tygrysku, i przynieś parę desek
i parę bierwion - powiedział Miś.
Po czym zbudował tratwę.

- Jak to dobrze - powiedział Tygrysek -
mieć przyjaciela, który potrafi
zbudować tratwę. Wtedy można się
niczego nie bać.

Ściągnęli tratwę na rzekę i przepłynęli
nią na drugi brzeg.
- Uważaj, Misiu - wołał Tygrysek -
żeby moja tygryskowa kaczka nie
wpadła do wody. Bo ona nie bardzo
umie pływać.
Po wylądowaniu ruszyli gęsiego
brzegiem rzeki, a Miś powiedział:
- Teraz możesz spokojnie iść za mną
krok w krok, bo ja znam drogę.


- W takim razie możemy się już
niczego nie bać - rzekł Tygrysek
i szli dalej tak długo, aż doszli do
kładki przerzuconej przez rzeczkę.

Miś sam kiedyś tę kładkę zbudował.
Miś z Tygryskiem zbliżali się bowiem do
kępy krzaków rosnących wokół ich domku.
Nie poznali własnej kładki, ponieważ
w czasie ich nieobecności rzeczka
podmyła ją trochę.
- Musimy naprawić tę kładkę -
oświadczył Tygrysek - ty podniesiesz
deskę od dołu, a ja potrzymam od góry.
Ale uważaj, żeby moja tygryskowa
kaczka nie zjechała do wody.
Ej, Misiu i Tygrysku! Po rzece znów
płynie butelkowa poczta. Może tam
być kartka z jakąś tajną wiadomością.

Czy nic was nie obchodzą prawdziwe
pirackie skarby, zatopione w Morzu
Śródziemnym? Za późno, butelkowa
poczta już odpłynęła.
Na drugim brzegu rzeczki znaleźli
drogowskaz. Leżał przewrócony
w trawie.
- Co to takiego, Tygrysku?
- Gdzie?
- No, tu!
- Drogowskaz.
- A co jest na nim napisane?
- Nic, ja przecież nie umiem czytać.
-Pa...
- Paragwaj!
- Pudło!
- Pantofel!

- Nie głuptasie. Pa-na-ma. Panama.
Tygrysku, jesteśmy w Panamie!
W kraju naszych marzeń, hura! Chodź,
zatańczymy taniec radości.

I zatańczyli taniec radości, raz dokoła,
raz dokoła.
Ty już na pewno wiesz, co to był
za drogowskaz. No, właśnie!
Masz rację.
Miś i Tygrysek przeszli jeszcze kawałek
i stanęli przed opuszczonym domkiem
z kominem.

- Hej, Tygrysku - wykrzyknął Miś -
cóż widzą nasze bystre oczy, powiedz!
- Domek, Misiu. Cudowny, prześliczny
domek z kominem. Najpiękniejszy
ze wszystkich domków świata.
Może byśmy w nim zamieszkali.
- Jak tu cicho i spokojnie, Tygrysku
- zawołał Miś - posłuchaj tylko!
Wichry i deszcze zniszczyły trochę
ich stary domek i dlatego Miś
i Tygrysek nie poznali go. Drzewa
i krzaki urosły przez ten czas
i wszystko zrobiło się trochę większe.
- Tutaj wszystko jest o wiele większe,
Misiu - wykrzyknął Tygrysek - Panama
jest cudowna i prześliczna, prawda?
Natychmiast zabrali się do odnawiania
domku. Miś naprawił dach, zrobił stół,
dwa krzesła i dwa łóżka.
- Ja najbardziej potrzebuję bujanego
fotela - powiedział Tygrysek - bo bez
niego nie mogę się bujać.
i
i

Zrobił sobie więc bujany fotel.
Potem posadzili w ogrodzie rozmaite
roślinki i wkrótce wszystko wyglądało
równie pięknie jak dawniej.
Miś chodził na ryby, Tygrysek zbierał
grzyby. A właściwie wszystko
wyglądało jeszcze piękniej,
bo Miś z Tygryskiem kupili sobie
mięciutką pluszową kanapę. Domek
wśród krzewów wydawał im się teraz
najpiękniejszym miejscem na świecie.
- Ach, Tygrysku - powtarzał Miś
codziennie - jak dobrze się stało,
że znaleźliśmy Panamę, prawda?

- Tak - odpowiadał Tygrysek -
to kraj naszych marzeń. I nigdy,
przenigdy go już nie opuścimy.
Powiesz może, że Miś i Tygrysek
zrobiliby najlepiej, nie ruszając się
w ogóle z domu?
Że oszczędziliby sobie wtedy trudów
tej dalekiej wędrówki?
O, nie, bo wtedy nie spotkaliby Lisa
ani Wrony. Nie spotkaliby też Zająca
ani Jeża i nigdy by się nie dowiedzieli,
jak przytulna może być taka śliczna,
mięciutka pluszowa kanapa.




JANOSCH - to literacki pseudonim urodzonego w Zabrzu
a mieszkającego samotnie w małym domku na Teneryfie
(jednej z Wysp Kanaryjskich), najpopularniejszego w świecie
niemieckojęzycznym autora książek dla dzieci, który sam
swoje poetyckie, pełne uroku i fantazji opowiastki ilustruje.
Przepełnione ciepłem i humorem (czasem pogodnym
smutkiem), wolne od łatwego dydaktyzmu, bywają
przewrotnie ironiczne i groteskowe - ucząc równocześnie
wrażliwości, dobroci i współczucia. Książeczki Janoscha,
zwanego „królem literatury dziecięcej", tłumaczone były
na 27 języków, uhonorowane licznymi międzynarodowymi
nagrodami, nagrywane na płyty i kasety. Na podstawie jego
bajek zrealizowano 26-odcinkową serię filmów animo-
wanych „Godzina snów Janoscha", oglądaną w TV i na
kasetach video przez dzieci całego świata. Rysunki Janoscha
zdobią dziś kartki pocztowe i plakaty, koszulki i overole,
dzienniczki ucznia, rozkłady lekcji i kalendarze.

„ACH, JAK CUDOWNA JEST PANAMA" to jak dotąd
największy sukces Janoscha. Sprzedana już w ponad pół
milionie egzemplarzy książeczka opowiada o przygodach
pary nieodłącznych przyjaciół. Misia i Tygryska, którzy
w poszukiwaniu swej wymarzonej Panamy przeżywają wiele
przygód, poznają nowych przyjaciół, by na końcu długiej
wędrówki dokonać nieoczekiwanego i najważniejszego
odkrycia...