11 lipca poniedziałek. Zszedłem na parter i zjadłem niewielkie śniadanko. Kotu nalałem mleka do miski, bo porcja, z dnia poprzedniego zniknęła bez śladu. Znaczyło to, że kot żyje i działa, a dopóki żył nie miałem się czym martwić. Nie zostawiał po sobie śladów, widocznie załatwiał te sprawy gdzieś na dworze. Z pieca wziąłem ogryziony ołówek i naskrobałem na ścianie wierszyk: -Zmrok już za oknem wyczernił świat. Żegnam cię miła czas już na mnie, Wychodzę w ciemność by jak twój brat Umrzeć tej nocy za Irlandię. Wezmę ze sobą trotylu skrzynkę. Żegnam cię miła czas ucieka, Białą do klapy przypnę koniczynkę, Na moje bomby Belfast czeka. Wyciągnąłem z rupieciarni rower i pojechałem do miasta. Starałem się poznać trochę jego topografię. Zajechałem do portu i patrzyłem na rybaków wracających z nocnego rejsu. Potem pojechałem pod szkołę i wreszcie do parku. Przy alejce była ławeczka. Poczułem gwałtowne zmęczenie. Usiadłem, aby odpocząć. Siedziałem kilka minut, z przymkniętymi oczami, gdy niespodziewanie jakiś cień zasłonił mi światło. Zanim otworzyłem oczy węch upewnił mnie, że w pobliżu jest koń. Faktycznie. Przede mną stała kobieta w dziwnym uniformie. Trzymała za cugle śliczną klaczkę, ciemnobrązową z białą gwiazdą na czole. -Czy nie potrzebujesz jakiejś pomocy? - zapytała. - Wyglądasz na zagubionego. -Nie dziękuję, jestem tylko trochę zmęczony. Jest pani policjantką? -Reprezentuję Armię Zbawienia. Może powinieneś korzystając z chwili czasu zwrócić swoje myśli ku Bogu? -Zwracam je. Ale nie ma w tym mieście katolickiego kościoła, więc rozważania moje... -Kościół jest. Ale nie ma księdza. Wróci dopiero za kilka miesięcy. Zachorował na gruźlicę. Mogę ci podać adres. Wziąłem ulotkę i podziękowałem. Klaczka nachyliła się i trąciła mnie nosem. -Jak się ona nazywa? - zapytałem. -Svea. -Gdyby się nazywała Karolina, to byłoby ładnie. -Zabawne imię. -Gdybym mógł odkupiłbym ją. Pogłaskałem klaczkę po nosie. Spłynął na mnie cudowny spokój. Kobieta wskoczyła zręcznie na konia i odjechała, a ja zostałem. Alejką nadszedł Sven. Prowadził rower. -No hej - zagadnął. -Dzień dobry. -Co u ciebie słychać? -Chciałbym mieć własnego konia. Taką ładną brązową klacz. -Poproś hrabiego Derka. Może ci kupi na imieniny. -Niestety nie był łaskaw zostawić mi adresu. Chyba, że ty mi udostępnisz ten, pod który wysyłasz raporty. -Przecież oficjalnie nie masz o niczym pojęcia! -A mam? -Tak właściwie to nie rozumiem twojego stosunku do koni - powiedział Sven. - Wydaje mi się, że masz do nich bardzo osobiste... -To cecha narodowa. Polacy lubią konie. Czasy konnicy już się skończyły. Wojna została odhumanizowana, w miejsce pojedynków dzielnych ludzi weszły masy wojska i karabiny maszynowe... Ty Sven miałeś kiedy kontakt z końmi? -Nigdy. -Więc tego nie zrozumiesz. -Dlaczego nie? Wydaje mi się, że chwytam motywy, które tobą kierują... -Nie, żebyśmy mogli się zrozumieć musisz popatrzeć koniom w oczy i dostrzec drzemiącą w nich inteligencję. Koń wedle mnie jest potencjalnie prawie tak mądry jak człowiek. A jeśli pomyślę o pewnych ludziach, których miałem nieszczęście spotkać na swojej drodze to myślę, że konie przewyższały ich inteligencją. -Widzisz Thomas, mam możliwość postarać się o przydziałowego konika do patrolowania lasu... -Nie wahaj się ani chwili. -Wolę jeździć na rowerze. -Jako strażnik łowiecki powinieneś się wstydzić. Wyobraź sobie, że gonisz kłusownika. Na rowerze. On się odwraca i wbija ci nóż w pierś. Trup na miejscu. A jeśli gonisz go konno to jesteś wyżej. On cię nie sięgnie a ty go szabelką przez łeb. I głowa toczy się po trawie.... -Masz zwyrodniałą wyobraźnię. Tu nie ma kłusowników. -Może i tak. Załatw sobie tego konia. -Ale ja nie mam o tym pojęcia. Jeździć umiem wyłącznie na motorze. -Nauczysz się szybko. -Nie wiem jak o niego dbać. -Pomogę ci we wszystkim. Pomagałem kiedyś po lekcjach w stadninie na Kole, w Warszawie i nauczyli mnie w nagrodę jeździć. -No nie wiem. Niby mam nawet gdzie go trzymać, ale... -Pomyśl o swojej siostrze. Kiedyś zechcecie wydać ją za mąż. Panienka z dobrego domu powinna umieć jeździć konno i grać na fortepianie. -Może u was. U nas liczy się bardziej wykształcenie, choć też nie zawsze. Większość ludzi z towarzystwa woli takie kurki domowe. -Miłe, ale nie bardzo inteligentne? -Tak. -To jesteś skończonym draniem! To twoja siostra. Powinieneś postarać się aby osiągnęła w życiu to co najlepsze. -Mam inne poglądy na to co jest w życiu potrzebne. Prychnąłem. -Pomyśl ile radości może osiągnąć ucząc się jeździć. Pomyśl jak z uśmiechem będzie się podnosić z ziemi po upadku. -Jakim upadku? -No z konia. -Tego tylko brakowało! Przecież to niebezpieczne. -Życie ogólnie jest niebezpieczne. Zajechaliśmy do mnie. Mój szpieg poszedł na swoje stanowisko obserwacyjne gdzieś na fieldzie na lewo od domu (obiecałem sobie, że przy najbliższej okazji wybiorę się zobaczyć jak to wygląda z bliska) a ja poszedłem na strych i zabrałem się za zagospodarowywanie wnętrza. Konkretnie zacząłem przycinać słupki konstrukcyjne do odpowiednich wymiarów wedle moich rysunków. Może najpierw należało podjąć prace bardziej doraźne, jak na przykład załatanie niektórych dziur w ścianach, czy wymiana podłóg w całym domu, ale jakoś pogrążywszy się raz w pracy twórczej nie mogłem się od niej oderwać. Taki niestety byłem. Gdy dorwałem się do ciekawej książki, to nauka leżała z reguły odłogiem, ale uważałem się częściowo za usprawiedliwionego. Ostatecznie zamiast zaśmiecać sobie umysł fizyką, czy matematyką, do których żywiłem serdeczną nienawiść, dostarczałem mu treściwego i wysokooktanowego paliwa. A starałem się dbać o swój rozwój intelektualny za wszelką cenę. Dwaj faceci przywieźli nową lodówkę. Przysłał ich Dae i wszystko bylo już opłacone. Zabrali stare i załadowawszy na ciężarówkę ulotnili się. Postawiłem nabytek koło drzwi. Nie wiedzieć czemu poprzednie stały na tej ścianie, która miała z drugiej strony kominek, a przy tym blisko pieca. Zjadłem lekki obiad i do wieczora pracowałem na strychu przycinając słupki. Było to zajęcie diabelnie męczące i nie dające specjalnej satysfakcji. Zmęczyłem się dość szybko, jednak dopiero o ósmej zrobiłem sobie przerwę. Wykąpałem się w morzu. Woda była nawet ciepła, ale ostra fala dała mi się we znaki rzucając mną co chwila o brzeg. Wreszcie zmarzłem na tyle, że znudziła mi się ta zabawa. Wróciłem do domu i poszedłem spać. Nie byłem głodny. Zapewne na skutek opicia się wodą morską. * Rodzina Roslinów zebrała się w skali ich domu, przy stole. Byli w komplecie. Doktor weterynarii Lars, jego żona Brigitta, córka Ingrid, no i oczywiście niepoprawny syn, szpieg i strażnik łowiecki. Opowiadał oczywiście o swojej trudnej pracy. -Nie mogę już wytrzymać - pożalił się. - Ten cały Thomas to zaraza. Nie sposób przewidzieć, co zrobi za pięć sekund. Siedzę przy podsłuchu, słyszę wstał, stuka coś młotkiem, myślę sobie zabrał się do jakiejś roboty. A tu nagle przestaje stukać i po dziesięciu sekundach znika na rowerze w lesie. Oczywiście go nie dogoniłem, ale przypadkiem przyuważyłem w parku. Przekonywał jedno babsko z Armii Zbawienia, że powina zmienić imię swojego konia. -Coś takiego? - zdumiał się Lars. -A potem mówił, że Ingrid powinna jako panienka z dobrego domu umieć jeździć konno i grać na pianinie. -A o tenisie nic nie wspominał? -Jakoś nie. Widocznie tenis jest mu obojętny, albo w Polsce nie ma zwyczaju grać w tenisa, jeśli jest się "z dobrego domu". -Ciekawe. On kim jest z pochodzenia? -Niewiele wiem. Ma amnezję pourazową. Nie pamięta swojego pochodzenia. Hrabia Derek, który zatrudnił mnie do tej fuchy, twierdzi, że sobie stopniowo przypomni. Ale chłopaczek jest zupełnie obłąkany. Ma paskudne zaklęśnięcie nad uchem. Chyba mu wgniotło połowę mózgu do środka. Zabrało pamięć i wybełtało rozum. -To może nie tyle obłęd, co różnice kulturowe. Jego myśli biegną innymi ścieżkami. -A co ty Ingrid o nim powiesz? Spotkałaś go raz i dość długo sobie gawędziliście. -Tak. Wypytywał o sprawy praktyczne. Jak tu jest zimą i tak dalej. Starał się być miły. -Starał się? -Trochę to sztucznie wyglądało. Tak, jak gdyby myślał o czymś innym. Jak gdyby coś go gryzło. To się pojawiło dopiero po rozmowie z Teuflem. -Może poczuł się jak gdyby wrócił do swojej komunistycznej szkoły. Tam zdaje się stosują wobec uczniów metody, przy jakich Teufel... -Ciekawe jakie. Każą się uczyć cytatów z Lenina na pamięć? -Zapytaj go przy okazji Ingrid. Pewnie ucieszy się z twoich odwiedzin. -No nie wiem... * 12 lipca wtorek. Najpierw sny straciły swoje kolory. Potem tłumy gości jakoś się rozpłynęły. Łesia z którą przetańczyłem pół nocy uśmiechnęła się po raz ostatni i też rozwiała się w powietrzu bez śladu. Złapałem rękoma pustkę. Miotałem się przez chwilę po łóżku, zanim zrozumiałem, ze sen odpłynął. Zacisnąłem oczy i z premedytacją zapadłem znowu w sen. Udało mi się. Stałem w ubikacji szkoły numer 126. -Cholera, nie trafiłem - powiedziałem sam do siebie. -Trafiłeś w sam raz - oświadczył żelazny głos za moimi plecami. Jednocześnie coś twardego ukłuło mnie w plecy. Obejrzałem się. Za mną stała pani Pszczółka. To coś co wbijało mi się w plecy to była lufa karabinu maszynowego. Skoczyłem na drzwi. Ponieważ była to ubikacja w tej właśnie szkole nie miały klamki, ani zamka i otworzyły się bez przeszkód. Wybiegłem na korytarz. Za moimi plecami rozległ się metaliczny terkot. To wychowawczyni otworzyła ogień. -Cholera, muszę się obudzić, bo ta baba mnie zabije! - zawyłem. -Nie uciekniesz - oświadczyła. Dopadłem ściany i zacząłem tłuc w nią głową, aby się obudzić. Najpierw pociekła krew, a potem mózg wypadł mi z czaszki i upadł na ziemię. -Nie uciekniesz. Nie mogłem uciekać, bo mój mózg leżał na ziemi. Podbiegł do niego jakiś kot i obwąchiwał. -Paskudztwo - oświadczył wreszcie i odszedł machając ogonem. I zaraz potem się obudziłem. Leżałem dłuższą chwilę przychodząc do siebie. Popatrzyłem w zadumie na lasek słupków konstrukcyjnych poumieszczanych tu i ówdzie na strychu. Niektóre mogłem już połączyć w myśli deskami w ściany. Poczułem przypływ energii. Ponieważ nie czułem głodu, nie zjadłem śniadania, lecz jedynie przekąsiłem kilka trawek i od razu zabrałem się za dalsze zagospodarowywanie strychu. Koło dwunastej zaszedł mój szpieg. -No cześć - zagadnął. - Przyszedłem trochę z tobą pogadać. -To miło z twojej strony. -No niezupełnie. Przyszedłem tu z wyrafinowania. Widzisz nie mogę napisać w raporcie, że cały dzień tłukłeś młotkiem. Muszę niejako pogłębić obserwacje. -W takim razie proszę na piętro. Wdrapał się zwinnie po zaimprowizowanej drabince. -Całkiem nieźle - powiedział na widok rusztowań. -Szykuj na przyszły tydzień wesele swojej siostry. -Biedna Ingrid. Ale i tak nie będzie twoja. Zamarłem z młotkiem w ręce. -Dlaczego? -Pastor jest moim kumplem. Nie udzieli wam ślubu. -Ślub i tak będzie katolicki. -Na to nie licz. -No to weźmiemy sobie w jakimś innym zborze. Macie tu wedle przewodnika cztery różne... -Jesteśmy kalwinitami. A taki zbór jest jeden. -Dla mnie wszystko jedno gdzie, i tak będzie po heretycku. Wezmę ślub w porządnym katolickim... -Jesteś fundamentalistą religijnym? -A dlaczego by nie? Lepiej być za życia fundamentalistą niż po śmierci smażyć się w ogniu piekielnym. Wszyscy dobrzy chrześcijanie wiedzą, że Marcin Luter był opętany przez diabła. -Ajajaj. A wiesz, że ksiądz przebywa na Riwierze? -Żaden problem. Sprowadzę sobie innego księdza. -Wolne żarty. Wiesz ilu katolików jest w Norwegii? -Nie wiem. -Kilka tysięcy. -Znajdę księdza, choćbym miał pojechać po niego do Polski. -No to ja sprofanuję budynek. -I co z tego? Odprawi się egzorcyzm i po kłopocie. -No to wysadzę w powietrze. -Ach, dlaczego wcześniej nie powiedziałeś, że też jesteś fundamentalistą religijnym? Jeden fundamentalista zawsze się dogada z drugim. Ale powiem ci coś jeszcze. Gdy ty będziesz odsiadywał w mamrze wysadzenie w powietrze miejsca kultu to ja będę brał ślub z twoją siostrą w Irlandii. Macie połączenie lotnicze, Bodo z Dublinem. I tylko jedna przesiadka. -Nie wydam siostry za byle kogo. Może i nie umie jeździć konno i grać na pianinie, ale za to umie jeździć na motorze i grać w pokera. -A fe! -No i jesteśmy klasą średnią, z ziemiańskimi tradycjami. -Furda. O to nie musicie się martwić. Niewykluczone że jestem następcą tronu. Gdy tylko przypomnę sobie szczegóły... -Nie mogę oddać siostry imigrantowi. Gastarbeiterowi. -A ja będę miał obywatelstwo. Byłem prześladowany w komunizmie. -OK. Zostawmy naszych szlachetnych przodków i ich koneksje na boku. Przyjmijmy nawet, że jesteśmy równi urodzeniem... Miałem na końcu języka stwierdzenie, że ja jestem lepszy, ale powstrzymałem się. -No cóż nie będę ci przeszkadzał w pracy. Poszedł sobie, a ja nadal przybijałem słupki. W południe zjadłem obiad. Pęcherze na dłoniach bolały mnie bardzo, więc darowałem sobie dalszą pracę. Dla odmiany poszedłem w odwiedziny do Svena. Skoro on mógł mnie szpiegować to dlaczego nie miałbym postępować tak samo. Mój szpieg urządził się całkiem nieźle. W dość płaskiej powierzchni fieldu znajdowało się zaklęśnięcie. Stał tam namiot, składane krzesełko, potężny teleskop na statywie, oraz kuchenka turystyczna na gaz. Dzielny wywiadowca właśnie kończył jeść coś z menażki. -No hej - zagadnąłem - wpadłem zobaczyć, jak wygląda tajna baza szpiegowska, aby móc to opowiadać swoim dzieciom. -Jakim dzieciom? - zdziwił się. -Tym, dla których będziesz wujkiem. -Ty nawet nie masz gdzie jej wprowadzić po ślubie! -Do licha, mój dom widać nawet stąd! -Ten kurnik? Pomijając to, że my mamy ponad dwudziestokrotnie większy metraż, to jeszcze nasz jest nieco lepiej zbudowany. Tu wystarczy podmuch wiatru i ściany odpadają. Dwa, trzy sztormy i zostanie z niego wielka kupa desek. Zresztą dom nie jest twój tylko hrabiego Derka. -Ja zrobię remont. Gruntowny remont, gdy tylko przyjedzie mój kumpel. -Nawet jeśli zrobisz remont, to i tak stoi zbyt blisko morza. A ściany ma takie, że w środku w zimie krew będzie zamarzała wam w żyłach. -Napalę w piecu a na nią włożę futerka. -Jakie futerka? -Ze zwierząt. Upoluję. -Ach. Kłusownik! Poślę cię za to do pudla! -Do pudła? Co z ciebie za strażnik łowiecki, co zamiast pilnować lasu całe dni traci na śledzeniu mnie? -Wspomagam budżet własnego kraju. Robię to za obce pieniądze! -Wiesz co robisz? Za cudze pieniądze szpiegujesz norweskiego obywatela... -Prawie obywatela. Nie wiadomo jeszcze czy dostaniesz tu azyl. Ostatecznie nikt cię nie prześladował. -Wysługujesz się obcym siłom. Dostaniesz za to taki wyrok, że się nogami nakryjesz. -Moja rodzina cię wykończy. -Proszę bardzo, niech spróbują. Mam się czym bronić. -Tu cię mam. Zamelduję, że posiadasz broń. -Melduj. Na siekierę nawet u ruskich nie trzeba zezwolenia. -A żeń się. Co ja ci będę bronił. Zobaczysz po ślubie jak to miło. Zadowolony wróciłem do siebie i zabrałem się do następnej pracy. Poodrywałem zmurszałe deski ze ściany frontowej i zastąpiłem je nowymi. Zajęło mi to kilka godzin, ale w sumie był to stracony czas. Ilość szpar nie zmniejszyła się w widoczny sposób, a ponadto właściwie do wymiany nadawała się cała ściana. Zniechęcony i zmęczony poszedłem sobie na plażę. Woda była zbyt zimna, abym mógł się kąpać, połaziłem więc tylko po brzegu morza i pogrzebałem w wodorostach, w nadziei znalezienia czegoś ciekawego, najchętniej ze złota. Znalazłem dwa kolejne końskie zęby, kawałek szkła z butelki i ładny kawałek bursztynu. Przystanąłem zaskoczony. Okoliczne piaski i skały nie zawierały skamieniałych bitumitów. Problem ten wyjaśnił się, gdy go podniosłem. To nie był bursztyn. To był jasnobrązowy cukierek. Zawyłem długo i ponuro. Całe szczęście, że Sven mnie nie usłyszał. A nawet jeśli usłyszał, to nie ujawnił się. Wróciłem do domu i przez następne godziny naprawiałem telewizor. Oczywiście miałem o tym pojęcie jak ślepy o kolorach, ale udało mi się osiągnąć coś na kształt sukcesu. Obraz zanikł zupełnie a za to pojawił się dźwięk. Poszedłem spać bez kolacji. Jakoś nie miałem ochoty jeść. 13 lipca, środa. Przyśniło mi się, że stoję na skale. Wokoło była nieskończona pusta przestrzeń. Gdzieś tam w ciemnościach latały białe gołębie. Ale nie byłem w tym śnie sobą. Byłem kimś innym, kimś kogo czasami w sobie przeczuwałem, kimś kto czasami wydostawał się na zewnątrz. Byłem draniem, kanalią, niepohamowanym okrutnikiem, mordercą, podpalaczem i zdrajcą ojczyzny. Jak gdyby doktor Jekryl i mr. Hyde. Drugie wcielenie, druga strona tego całego Tomasza Paczenki, który był przecież całkiem cywilizowanym człowiekiem i który nigdy nikomu nie zrobił krzywdy, a przynajmniej nie bardzo dużą. To było przerażające. A potem obudziłem się. Byłem zmęczony, zmarnowany i nie chciało mi się nic robić. Z trudem zmusiłem się aby wstać i ubrać się. Byłem głodny jak wilk, a nawet kilka wilków, ale nie mogłem zmusić się, aby coś zjeść. Wreszcie po długich medytacjach otworzyłem sobie puszkę fasolki. Najpierw wypiłem wodę. Wiedziałem, że zawiera dużo konserwantów, ale miałem to gdzieś. Ktoś zapukał do drzwi wejściowych. Sven. -No hej - zagadnął. -No hej. Cóż sprowadza dzielnego wywiadowcę wiadomych sił? -Znalazłem jeszcze jeden powód, dla którego moja siostra nie może cię poślubić. Weszliśmy do kuchni. -Poczęstujesz się? - zapytałem gestem wskazując puszkę z mielonką. - Została ze śniadania. -Fur Katze - odczytał z etykietki. - Nie, dziękuję. Znasz niemiecki? -Trochę -I mimo to? -To jest niezłe - zażartowałem - i tańsze niż normalne żarcie. -No nie! Jadłeś to już kiedyś? O tej mielonce powinienem napisać w raporcie. -Nie zamierzałem jej jeść tak naprawdę. Ona jest dla mojego kota. -Uff, odżywam. Wiesz z czego to świństwo robią? -Zapewne ze zdechłych koni. -Kupują u nas w rzeźni sanitarnej mączkę mięsną. Nie wiemy co robią z całością ale część idzie na jakieś pasze... A co do mojej niewinnej siostry oddanej przez mój głupi zakład na twój łup... -Wypraszam sobie. Nie głupi tylko... Nie znalazłem na poczekaniu łagodniejszego określenia. -Nie dostaniesz jej za żonę, bo jesteś komunistą - wypalił. Aż mnie zatkało. Ale zaraz poznałem, że tylko żartuje. -Wy kapitaliści jesteście sprytni - powiedziałem. - Ale rozszyfrowałem jeden z waszych planów. -Jaki plan? - zaciekawił się. - Szpiega złapałeś będąc jeszcze w Polsce? -Nie. Wasze plany rozszyfrowałem już na zachodzie. Popatrz na to - wyjąłem z lodówki paczkę sera. - Wy kapitaliści wyprodukowaliście ser. -No i co z tego? Ser jak ser. Żółty. Może wy takiego nie macie? -Mamy. Tu chodzi głównie o opakowanie. Widzisz, każdy plasterek jest osobno paczkowany w plastik. -No to co? Dzięki temu nie zsycha się tak bardzo. -Ech Sven, taki inteligentny człowiek, a taki ogłupiony. -Co chcesz przez to powiedzieć? -Robotnik, który na odpakowanie plasterka sera zużywa minutę nigdy nie będzie miał wystarczająco dużo czasu, by zorganizować rewolucję. -O Boże! Wyjąłem z lodówki butelkę coli. -Chlapiemy jednego? - zapytałem. -Oryginalne stwierdzenie - zauważył. - Ale wypić możemy. Rozlałem colę do szklanek. -Czy ty jako komunista aby na pewno możesz to pić? - zapytał. Jeszcze mu było mało. Postanowiłem uderzyć z grubej rury. -No cóż. Wprawdzie coca-cola jest kolejnym kapitalistycznym wynalazkiem, którego celem jest ogłupianie robotników, ale w jedną rzecz nigdy nie wierzyłem. -W co mianowicie? -U nas mówiło się, że otrzymuje się ją z rozgniecionej amerykańskiej stonki. Zakrztusił się. Nie wiem, czy ze śmiechu, czy z innych powodów. -Z rozgniecionej stonki? - upewnił się. -Tak mówiono. Ale ja w to nie wierzę. Widzisz o was kapitalistach mówi się, że jesteście krwiopijcami, że wysysacie krew robotników. -Sugerujesz, że cola jest robiona z krwi robotników? -Nie. Doszedłem do wniosku, że robotnicy są wam zbyt potrzebni. Zresztą byłaby wówczas czerwona. -Zaciekawiasz mnie. Z czego w takim razie według ciebie jest ona produkowana? -Z Murzynów. Wskazuje na to jej kolor. Tym razem parsknął śmiechem tak straszliwym, że aż zwalił się pod stół. -Muszę to opowiedzieć Ingrid. -Lepiej napisz w raporcie. -W jakim celu? -Och, tak sobie. -Thomas, ty jesteś bardzo sprytny, ale nie uda ci się. Gdybym przekazał takie informacje pomyśleliby, że zwariowałem, albo zmyśliłem to po pijanemu. Zdyskredytowałbym się. -Słusznie. Zamyślił się a potem coś mu się przypomniało. -Mają przyjechać do ciebie kumple... -Czyżby się odzywali? -Tak jakby. Hrabia dzwonił. Powiedział, że już niedługo. Były problemy z wizą. Pogadaliśmy jeszcze chwilę i poszedł sobie. Wyszedłem przed dom. Morze pachniało oszałamiająco, ale mnie ciągnęło coś innego. Coś, co ukryte było w lesie. Wszedłem między choinki, opadłem na kolana. Długa jedwabista trawa miała smak podobny jak żubrówka. Nie mogłem się pohamować. Jadłem. Dziąsła i język zaczęły mnie delikatnie piec od zawartych w trawie soków. Jakieś źdźbło rozcięło mi wargę. Dopiero smak krwi uwolnił mnie z transu. Leżałem na trawie. W ustach miałem jej źdźbła. W żołądku... Zastanawiałem się dlaczego tak jest. Czy cios w głowę naruszył do tego stopnia mój mózg? Czy tak zaczynał się obłęd? Po tylu latach... Podjadłszy wdrapałem się na strych popracować. Dokończyłem budowę konstrukcji i przybiłem trochę desek. Najpierw nawierciłem je wiertarką, dzięki czemu gwoździe wchodziły łatwiej i odpadało ryzyko pękania. Do wieczora skończyłem robić swój pokój. Pęcherze na dłoniach podeszły mi krwią. Bolało jak diabli. "Być twardym w bólu. Nie życzyć sobie tego, co niemożliwe lub bezwartościowe, być zadowolonym z dnia takiego jaki jest, we wszystkim szukać dobra i cieszyć się naturą i ludźmi takimi jacy są. Pocieszyć się po tysiącach gorzkich chwil tą jedną, która jest piękna, a sercem i umiejętnościami dawać to co najlepsze nawet wtedy, gdy nie ma za to podziękowania". - jak to słusznie zauważył kajzer Wilhelm II-gi. Sam nie wiem kiedy zasnąłem. 14 lipca, czwartek. Obudziłem się dość wcześnie rano. Było mi zimno. Dwa tygodnie od przybycia do Norwegii. Nie wstawałem jeszcze, bojąc się zanurzenia w chłodzie poranka. Sięgnąłem po jeden z przeglądanych dnia poprzedniego zeszytów i na wolnej kartce zapisałem coś takiego. Resume -Naprawiona ściana frontowa budynku (przepuszcza wiatr bez przeszkód, o wodzie nie wspominając) -Nowa podłoga na strychu. -Pokoje na poddaszu,(zaczęte). -Spalenie renifera i śmieci. -Nowa podłoga w kuchni,(ale nie na całej powierzchni) I to właściwie było wszystko. Nic więcej nie zdziałałem. Poczułem gwałtowny przypływ wstydu. Trzeba było brać się do roboty. Umyłem się zimną wodą co działało odświeżająco. Zresztą tak prawdę mówiąc to po prostu nie chciało mi się jakoś zagrzać ciepłej na piecu. Właśnie szykowałem śniadanie, gdy rozległo się pukanie do drzwi. Myślałem, że to Sven więc przestraszyłem się w pierwszej chwili widząc za drzwiami nieznanego mi brodatego faceta. Wystarczyła mi jednak niecała sekunda, aby stwierdzić, ze broda jest przyklejona. Gość musiał być mniej więcej w moim wieku. Zamaskował się dość staranie. Miał ciemne okulary i kapelusz. -Czego pan sobie życzy? - zapytałem po norwesku. Uśmiechnął się. -Jestem akwizytorem - odpalił, chyba po niemiecku. Zrozumiałem go w każdym razie. -Proszę dalej - zachęciłem go gestem. Gdy mijał mnie, podniosłem leżący na ziemi worek i zręcznie zarzuciłem mu na głowę. Z zaskoczenia upuścił walizkę i pudło, które niósł. Wepchnąłem go do kuchni i spętałem sznurem, co było dosyć trudne, bo szarpał się i wyrywał. Wreszcie leżał opleciony jak baleron. Zdarłem worek, przy okazji spadł mu kapelusz. -A teraz gadaj psie, kto cię tu przysłał? - warknąłem po polsku. -Tomasz, przyjacielu, nie zabijaj mnie! Cholernie znajomy głos! -Kto cię nasłał. KGB? -Nie powiem - podjął grę. Wyjąłem z szafki butelkę spirytusu technicznego i pudełko zapałek. -Josif! - krzyknąłem w stronę biblioteki. - Przynieś jakichś szmat, żeby nie zajuszyć dywanu! - to genialne zdanie poznałem swojego czasu przy okazji czytania książki Karczewskiego "Rok przestępny". Cytowałem je czasami różnym ludziom i zawsze robiło wrażenie. -Jest was więcej? - zaciekawił się. Przeszedł na polski. -Pewnie. Jest nas tu pięciu i teraz będziemy cię torturować, żeby wydusić z ciebie wszystko co wiesz, niczym serwatkę z twarogu. -Tomaszu to ja, Maciek! -Hm? -Maciek Wędrowycz. Twój kumpel ze szkoły. Twój serdeczny przyjaciel, przyjechałem, żeby ci pomóc się urządzić. Pamiętasz? Ostatniego dnia wywróżyłem ci podróż... Kurde. -Ja tam ci szpiegu nie wierzę, ale znaj moje dobre serce - powiedziałem i uwolniłem go z więzów. Zdarł sztuczną brodę, zdjął ciemne okulary i znowu był sobą. Patrzyłem na niego zaciekawiony. Jego szczera szeroka słowiańska twarz budziła zaufanie. -O kurczę kumplu, mogłem się tego po tobie spodziewać. To tak wita się przyjaciół? -Maciek, kopę lat! Ach jak miło, że przyjechałeś. Nie mogłeś się sukinsynu wcześniej ujawnić? -W szkole? Hrabia zabronił. Mówił, że sam powinieneś przypomnieć sobie siedemdziesiąty dziewiąty rok w Wojsławicach. -Znaliśmy się wcześniej? - zdumiałem się. -Straciłeś pamięć... Nie sądziłem, że aż tak. At, to nieistotne. Przypomnisz sobie, a ja ci pomogę. Pawcio też. -Pawcio? -Paweł Norwicki. Przbłysk. Znałem to nazwisko... Ach, tak. Z listu. -Gdzie się spotkaliśmy? -W Wojsławicach. Przebłysk. Zamknąłem oczy. Przez ułamek sekundy widziałem jakieś budynki. -Cholera - zakląłem. - No to kim jestem? -Tomasz Paczenko. Tomasz Nikitycz. -Syn Nikity? -Tak. Wnuk Józefa Paczenki, największego bimbrownika i kłusownika w Wojsławicach. No prawie największego. Mój dziadek Jakub był od niego nieco lepszy. Patrzył mi w twarz. Szukał oznak, że sobie cokolwiek przypominam. Popatrzyłem na niego bezradnie. -Dobra. Wrócimy do tego - powiedział. - Poopowiadaj teraz co to za miejsce. -Sam widzisz, że to miejsce, to nie są rajskie ogrody, a ten dom, to nie jest pałac. Ale jak do tej pory nie narzekam. Ach, jeszcze jedno. Łazi za mną jeden szpieg. -Jaki szpieg? -Hrabia Derek przyczepił mi ogona. -Żaden problem. Chce być na bieżąco informowany, to dostanie takich informacji, że mu bokiem wyjdą. Zaraz, a gdyby tak szpiegowi obrzydzić nieco życie? -Nie warto. Próbuję go oswoić. -Ach. Likwidacja byłaby łatwiejsza, ale oswojenie też może przynieść pewne rezultaty. Też bym pewnie tak zrobił. Słuchaj, czy w tym uroczym slumsie znajdzie się komórka z wiązką słomy na podłodze? - ziewnął. - Jechałem całą noc pociągiem... Wprawdzie cudownie luksusowym, lotnicze siedzenia... -Ależ oczywiście. Mam siedem wolnych pokoi na piętrze. -Siedem? Dobra. Pokazuj drogę to wybiorę sobie jakiś. Weszliśmy po drabince na strych. Zapaliłem światło. -No wybieraj - zachęciłem. -Ten jest pewnie twój - odgadł zezując na jedyny ukończony, który objawił się jako komórka w kącie pomieszczenia. -No tak. -Może więc ten - popatrzył w zadumie na pustą framugę tkwiącą wśród rusztowania kawałek dalej. -Żaden problem. Zajrzał do środka i cofnął się z wystudiowanym wyrazem rozczarowania na twarzy. -Wolałbym umeblowany. -No cóż... -Rozumiem. Meble będą jak się je zrobi. No nic, mnie spać na podłodze nie pierwszyzna. -Prześpij się na moim łóżku. - zaproponowałem. - A ja zrobię dla ciebie... -Wolne żarty. Wybacz Tomaszu, ale to ja jestem stolarzem amatorem, a nie ty. Wypakuj mój plecak. -Zrobię. -Poczekaj. Prześpię się małą godzinkę, albo i dwie i sam zrobię. -No to miłych snów. Zszedłem na parter. Gdy byłem w bibliotece usłyszałem, jak Maciek rzucił się na łóżko, a ono rozleciało się. Dobiegła mnie wiązanka piekielnie wymyślnych przekleństw w językach słowiańskich. Pomyślałem, że chyba go polubię. Nadawał na tej samej fali co ja. Zabrałem się za wypakowywanie plecaka. W kieszeni był kawałek końskiej kiełbasy, ponadto trochę książek i różne drobiazgi. Do tego torba mandarynek. Na torbie widniał nadruk "AIRPORT OSLO". Uśmiechnąłem się lekko. Niespodziewanie jakiś dźwięk zakłócił moje myśli. Szczeknięcie. Dobiegło ze stojącego na korytarzu pudła. Pies. Otworzyłem pudełko i wypuściłem go. Chciał na zewnątrz więc wyprowadziłem. Zrobił co trzeba i zaraz wrócił. Zachowywał się jakoś dziwnie, był najwyraźniej czymś oszołomiony. Pewnie na czas podróży dostał jakieś prochy. Na szczęscie chyba nie dostał za dużo, bo... Jak gdyby w odpowiedzi na moje myśli a oknem huknął strzał. Okno było uchylone. Mój kot skorzystał z okazji, żeby przez nie wskoczyć. Właśnie opadał na ziemię, gdy zobaczyłem, jak szyba rozpryskuje się na kawałki. Poczułem gwałtowne szarpnięcie w lewym ramieniu. Aż mnie zakręciło. Zrozumiałem, że dostałem postrzał. W tej samej niemal chwili Sven wpadł przez drzwi z dymiącą jeszcze dubeltówką w ręce. -Gdzie kot? - zawył. -Odwal się od mojego kota! -Jestem strażnikiem łowieckim a ten kot poluje w lesie. Mam obowiązek likwidować dzikie koty. -Oswojony - pokazałem gestem miskę przy drzwiach. -Dziki! Wypatrzył kota zaszytego w kąt koło pieca i wycelował w niego. Odbiłem mu kopem strzelbę i strzał huknął w sufit. Śrut. Nie przebił desek. -Panie Sven! - wrzasnąłem. - Postrzelił mnie pan w ramię a teraz demoluje mi pan chałupę po to tylko, żeby zabić kota, który jest moją własnością! To wolny kapitalistyczny kraj, własność prywatna jest tu chroniona. Ja tego tak nie zostawię, ta sprawa skończy się w sądzie! Krwawiłem z rany na ramieniu jak diabli. Nie zauważył nawet. Maciek bezszelestnie zmaterializował się za jego plecami i przyłożył mu obnażone ostrze szabli do gardła. -Rzuć broń - powiedział. Powiedział po polsku. Przed oczyma stanęła mi scena z dalekiej i zamierzchłej przeszłości. Chłopak z szablą. Ale to nie mógł być Maciek. Tamten był ciemnowłosy. Przebłysk zniknął. Szpieg zastanawiał się przez chwilę, po czym opuścił dubeltówkę. -Napaść na urzędnika państwowego? To was będzie drogo kosztowało! -Strzelanie do nieletnich, wtargnięcie do prywatnego mieszkania z bronią w ręku! - odparowałem. -Zabierz tego pachołka zza moich pleców! -Macieju, on nazwał cię moim pachołkiem - zwróciłem się po polsku do swojego przyjaciela. -Ty świnio - wrzasnął Maciek po niemiecku. - Jestem rosyjskim szlachcicem! Sven popatrzył na niego z niepokojem. Maciek wyglądał naprawdę strasznie. Niespodziewanie Sven rzucił się do okna i wyskoczył przez nie. -U do diabła. Co to był za wariat? -Nasz szpieg, a przy okazji strażnik łowiecki likwidujący okoliczne koty. -Cholera! Jesteś ranny! Zdjąłem koszulę i obejrzałem ranę. Nie wyglądała wcale źle. Ot, takie dość głębokie draśnięcie. Polałem ją spirytusem. -Mogły zostać w niej jakieś śruciny - zauważył mój kolesio. -Boli, cholera. -Spokojnie. Powinny wyjść razem z ropą. -Wolne żarty! Ja w ogóle nie chcę, żeby mi ropiało. -Trochę pewnie będzie. Zalepiłem sobie plastrem, a potem wyciągnąłem kota zza lodówki. -Ech ty draniu - powiedziałem do niego. - Ja przelałem za ciebie krew, a ty nadal się boczysz? Kot poddał się. Podniosłem z ziemi szablę i zdumiałem się. -Co to jest? - zdziwiłem się. -Pawcio prosił, żebym mu to przywiózł. Będzie miał dużo bagażu, a ostatecznie powtarza ciągle, że jest wątły. -Ach tak. -Co zamierzasz zrobić z tym pomylonym szpiegiem? Masz jakiś pomysł? -Och, liczyłem na twoją inwencję. -Czy w nocy też nas śledzi? -Chyba nie. Myślę, że noce spędza w domu. -Powiedział ci? -Nie, to tylko moje domysły. -Wobec tego jest szansa, że masz rację. Myślę, że na początek wykopiemy wilczy dół. -Wilczy dół? -Zamaskowaną dziurę w ziemi. Wpadnie i zrobi sobie kuku. -To nieetyczne. -Więc przed wilczym dołem ustawimy tabliczkę ostrzegawczą. Będziesz miał swoją etykę. -Przeczyta i nie wpadnie, więc po co kopać? -Napiszemy po polsku. Nie zrozumie ostrzeżenia i wpadnie, a my będziemy mieli czyste sumienia. Jak się potem przekonałem Maciek zawsze miał genialne pomysły. I sumienie z gumy. Na obiad zjedliśmy mięso z puszki, piure ziemniaczane z torebki i zupę z puszki. Po obiedzie Maciek zaryglował się w rupieciarni z narzędziami i ołówkiem. Przez następne trzy godziny piłował coś, wiercił wiertarką, lub ciął piłą tarczową. Pracował szybko. W chwilach, gdy niczym nie warczał słychać było, że pogwizduje pod nosem "serenadę" Schuberta. Gdy wreszcie wynurzył się był cały upaćkany trocinami, ale sprawiał wrażenie zadowolonego. Zmajstrował zgrabną ławę do kuchni, dwa taborety, oraz łóżko dla siebie. Zaniósł je zaraz na piętro. -Co jest jeszcze do roboty? - zapytał wróciwszy. -Trzeba by postawić kominki w pokojach na piętrze. Ale to ja sam... -A umiesz? -A to trudne? -Tak. Ja sam stawiałem kiedyś piec, ale nie wyszedł bardzo dobrze. Problem będzie zwłaszcza z kominami. Nie da się tego zebrać w jeden przewód. Chyba trzeba będzie zrobić jeszcze trzy, a to popsuje estetykę... -Pal diabli estetykę, byle tylko działało. -Powinieneś się zająć wzornictwem przemysłowym. Tam tak myślących ludzi jest na pęczki, zrozumielibyście się. A tak poważnie podchodząc do zagadnienia, to najpierw trzeba postawić ściany, a dopiero potem można bawić się dalej. -Co jeszcze widzisz tu do poprawienia? -No cóż. Widzę, że w tych pokojach jest ciut ciut ciemno. Ale z tym można sobie poradzić, wystarczy wstawić okna. A propos dachu. To był twój pomysł z tą papą nie przybitą do krokwi? -A... -Dobra, dobra, nie musisz się tłumaczyć, jeśli nie chcesz. Powiedzmy, że tak to zostawił głupi poprzedni właściciel. Odnośnie podłóg. Tą na strychu sam układałeś? -Aha. -To się od razu rzuca w oczy. Te szpary szerokie na pół centymetra. Podłogi na parterze też warto by wymienić. Że już nie wspomnę o ścianach. -Frontowa jest całkiem dobra - zaprotestowałem. -Frontowa mnie najbardziej zastanawia. Co za palant poprzybijał nowe deski na to stare próchno. -E... -Wybacz stary. Nie wiedziałem, że to ty. Ile masz desek? -To co w rupieciarni. -Mało. Bardzo mało. Możesz dokupić? Tak swoją drogą to wylądowałeś w niezłej ruderze. Czy jesteś zupełnie pewien że to właściwy adres? Wybacz głupie pytanie. Oczywiście, że jest właściwy, przecież trafiłem tu, posługując się nim. Obaj nie mogliśmy się aż tak pomylić. Więc jeśli odpada pomyłka to widzę tu dwie inne możliwości. Po pierwsze hrabia mógł to kupić w ciemno, w co osobiście nie wierzę, bo on jest zawsze przesadnie ostrożny, we wszystkich dziedzinach życia. -Czyli sądzisz że to test? -Chyba tak, bo forsy mu nie brakuje. Sądzę, że nie poddasz się. Jesteś ulepiony z tej samej gliny co ja. A ja bym się nie poddał... Spoko. Jestem tu i pomogę ci we wszystkim, co będzie potrzebne... Odszykujemy chałupę tak, że przyjemnie będzie patrzeć. -Trzymam cię za słowo. -Zrobię co w mojej mocy. Po pierwsze dlatego, że jesteś moim kumplem, a po drugie dlatego, że stolarka to moje hobby. Przejdziemy się nad morze, bo jakoś do tej pory widziałem je z pewnej odległości...? Poszliśmy. Na plaży leżało sporo różnego organicznego śmiecia. Patyków i wodorostów. -Niezła plaża - zauważył mój kolesio. - Podczas przypływu cała jest pod wodą? -Nie, zawsze wystaje kawałek. Czyżbyś chciał zakopać mnie tu w piasku po szyję a potem zaczekać na przypływ? -No wiesz! Pogrzebał w wodorostach i znalazł koński ząb. -Ciekawa rzecz - zauważył. - Ząb rekina ani chybi. Wiedział oczywiście czyj to ząb. Usiłował mnie nabrać, ale nie udało mu się. Nie zmartwiło go to specjalnie. Zdjął buty i skarpetki i wlazł po kostki do wody. -Mokra i zimna - stwierdził, - ale czysta jak kryształ. Tak swoją drogą to nie rozumiem, co ludzie widzą w tej zagranicy. Pomijając ten śliczny widoczek, - zrobił ręką gest w stronę skał, na których zapewne czatował Sven, - to tu jest zupełnie tak, jak w Polsce. Choinki jak przed pałacem kultury w Warszawie. Woda w morzu taka sama, tylko trochę lepszego gatunku. -A zachodziłeś do sklepów? -Zaglądałem. Żadnych rewelacji. Zupełnie jak u nas w Pewexie. Trochę tu inaczej i to wszystko. -To co cię... Nie widzisz, że to zagranica? Że wszystko tu jest inne? -Tu większość rzeczy jest taka sama lub podobna. Jedynym problemem jest to, że zamiast mówić po polsku, lub ukraińsku, jak Pan Bóg przykazał posługują się jakimś niezrozumiałym bełkotem. -To już taka specyfika. -Żadna specyfika. To po prostu wkurzające, gdy patrzę na wystawę sklepową a tam zamiast szyldu "zabawki" jakieś słowo, którego nawet nie podejmuję się powtórzyć. -Tak to już bywa. Pociesz się, że jak oni przyjadą do Polski, to będą mieć takie same problemy. Twarz mojego przyjaciela rozjaśniła się w szerokim szczerym słowiańskim uśmiechu. Widocznie spodobała mu się taka wizja. Wracaliśmy lasem. Patrzył w zadumie na wysokie drzewa. -Skała musi tu być dosyć głęboko - powiedział w zadumie. - Inaczej nie urosłyby aż takie duże. -Skała jest płytko. Widziałeś na brzegu. -To nie tak. Ona jest nachylona jak ...hmm... ta część wialni do zboża, w którą sypie się ziarno. Nad morzem wyłazi na powierzchnię, a w stronę lądu opada głębiej i stąd tu osadza się próchnica. -Po co ci te informacje? -Och po prostu z remontu będzie dużo złomowanych desek. Zbuduję sobie małą przytulną ziemiankę. Do kolacji pracował. Po kolacji wziął łopatę i poszedł do lasu mówiąc, że niedługo wróci. Wrócił po godzinie i znowu zajął się stolarką meblową. Nie przeszkadzałem mu. Poszedłem spać. Ledwo przyłożyłem głowę do poduszki znalazłem się na ławeczce w jakimś zaśnieżonym parku. Nie wiedzieć skąd wiedziałem, że to park w Carskim Siole. Ubrany byłem, jakżeby inaczej, w mundur. Właśnie zastanawiałem się, na co do licha czekam, gdy podeszła do mnie Łesia. Wyglądała uroczo w futerku. -Car prosi do siebie - powiedziała. W tym momencie obudziłem się. Była trzecia w nocy, a mój niezrównany kolesio ciął coś piłą tarczową. * Gdzieś nad niewielką rzeczką zagubioną wśród bezkresnych połaci kanadyjskiej puszczy stał nieduży szałas. Przed szałasem płonęło niewielkie ognisko. Przy ogniu drzemał Semen Miszczuk. Sen jego był bardzo płytki i nawet mysz nie mogła dobrać się do resztek kolacji bez obudzenia go. Semen ogólnie sypiał bardzo nerwowo, ale to było nic w porównaniu ze snem jego córki. Łucja rzucała się we śnie i co kilka minut budziła się z krzykiem. Starał się ją wówczas łagodnie usypiać. Śpiewał ukraińskie kołysanki. Jej stan był beznadziejny. Nie reagowała na nic. Umysł uciekł gdzieś do wewnątrz. Ta straszna noc pod Lwowem wypaliła myśli. Wypaliła do cna. To co zostało z tej sympatycznej i inteligentnej dziewczyny to było tylko ciało, zewnętrzna powłoka duszy. Ale szło jak gdyby powoli ku lepszemu. Zaczęły śnić jej się koszmary. Umysł powracał w nich do tamtego potwornego dnia i odnajdywał siebie. W ciemnościach tamtej strasznej nocy... To mogło coś dać. W przeciwieństwie do katatonii. O świcie Semena obudził plusk. Po drugiej stronie rzeki sarna piła wodę. Przez chwilę rozważał, czy nie zastrzelić jej z pistoletu maszynowego, który miał pod poduszką, ale odrzucił ten zamiar. Wolno wyciągnął z pochwy miecz samurajski i zebrawszy całą siłę cisnął. Stalowe ostrze przeszyło zwierzę prawie na wylot. Przebrodził pospiesznie na drugą stronę i tu przeżył szok. Koło sarny stali trzej Indianie. Pojawili się tak cicho, że zauważył ich dopiero, gdy był już bardzo blisko. Sprężył się w sobie do ucieczki, ale Indianin zatrzymał go gestem. -Jesteśmy przyjaciółmi - powiedział po ukraińsku. -Przyjaciele? Jestem zbyt złym człowiekiem, aby mieć przyjaciół. Weźcie sarnę i odejdźcie. -Nie przybyliśmy tu po to, aby brać coś od ciebie. Obserwujemy cię od dwóch dni. Ty jesteś dobrym człowiekiem. Coś ci możemy ofiarować. -Co możecie mi ofiarować? - zdziwił się. - Nie przybyłem tu, by brać cokolwiek od was. -Zostałeś ciężko skrzywdzony. A twoja córka jeszcze bardziej. Pozwól, że ci pomożemy. Co jej jest? -Katatonia - wyjaśnił, ale widząc, że to nic im nie mówi postarał się wytłumaczyć to na ich sposób. - Jej dusza uciekła. Indianin uśmiechnął się olśniewająco. -Wiem co to jest katatonia - powiedział. - Studiowałem psychologię i socjologię w Montrealu. Chodź z nami. Nie obawiaj się. Nie wydamy cię. -Dlaczego? Skąd wiecie kim jestem? -Widzieliśmy jaki jesteś. A nasz szaman odnalazł wasze myśli podczas transu jak miotały się w ciemności. To wystarczy. Wprawdzie ona nie jest człowiekiem, ale to nie zmienia faktu, że cierpi. -Masz rację, ona nie jest człowiekiem. A może wiesz czym jest? Indianin uśmiechnął się zagadkowo. -Nie wy pierwsi dotarliście do naszej wioski. * 15 lipca, piątek. Świt. Słońce przenikające przez szczeliny desek. Maciek mylił się mówiąc, że wszystko w Norwegii jest takie samo jak w Polsce, a w każdym razie podobne. Takiego świtu jak tutaj nie przeżyłem nigdzie a świecie. A jeśli nawet przeżyłem, to o tym nie pamiętałem. Ten świt przesączający się przez szpary pomiędzy deskami był zupełnie inny. Choć nie potrafię dobrze sprecyzować na czym ta jego inność polegała. Może na zapachu lasu, może na tańcu plam światła wraz z ruchami drzew? W powietrzu niósł się zapach kleju stolarskiego, lakieru i świeżych trocin. Zajrzałem do pokoju mojego kumpla. Spał jak zabity. Ubrałem się i cicho zszedłem na parter. Stół z biblioteki zaskoczył mnie swoim wyglądem. Stary lakier został zdarty, a drewno na połowie długości głęboko zeszlifowane papierem ściernym. Na stole leżała kartka z wypisanymi zakupami, które powinienem był widocznie wykonać. Wyprowadziłem z rupieciarni rower. Po drodze prawie rozdeptałem Maćkowego kundla. Nawet się nie obudził. Zdechlak, a nie pies. W Bodo byłem o siódmej. Zrobiłem wszystkie zakupy bez większych kłopotów. Kabel, oprawki, gniazdka i inne takie. Do tego oczywiście, żarło. Gdy wracałem do domu zauważyłem na ścieżce świeżo rozsypaną ziemię. Widocznie coś kopał w nocy. Ale tak to już bywa. Maciek siedział w kuchni i rozkręcał jakieś dziwne urządzenie. -No cześć - zagadnąłem. -Cześć. Widzisz co mam? -Co to? -Wymontowałem podsłuch spod stołu. -Wot te na! -A nawiasem mówiąc to korzystając z okazji, że ten cały szpieg pojechał za tobą, wykopałem wilczy dół. -To fajnie, tylko uważaj, żebyś go nie wykończył. -E tam. Dół ma siedemdziesiąt centymetrów głębokości. Żadna śmiercionośna pułapka. Zwykły potykacz. Ale zada mu bobu. A, nie odnosiłeś czasem wrażenia, że ten twój szpieg też jest z KGB? -Sven? -Ten wariat z dubeltówką. Nie wiem jak się nazywa. Ale wczoraj wyraźnie chciał cię kropnąć. Może on tylko udaje, że nie zna polskiego a w rzeczywistości podsłuchuje nas? Nie, cholera. Przecież on jest od Derka. Hrabia twierdzi, że KGB ma na razie małe szanse cię wyśledzić. -Chcesz, żebym dostał manii prześladowczej? Po co ma mnie śledzić KGB? Czy to część tego czego nie pamiętam, czy coś bredzisz? -Ten Sven to chyba nawet jest ruski. Zwróć uwagę na jego nazwisko, na fakt, że nie pasuje wyglądem do reszty tych blondynów, którzy łażą tu po ulicach... A jak pięknie wylazł z niego ruski, gdy polował na kota. Trach i ze spokojnego człowieka skatina. Strzelał w sufit po to, żeby cię nastraszyć? -Nie, strzelał do kota, a ja podbiłem mu strzelbę. -To typowo ruskie zachowanie, strzelać w środku mieszkania. Tak swoją stroną to nie powiem z kogo kiedyś w dość mogą wyjść przyzwyczajenia pradziadka z carskiej ochrany. Zaskoczyłem dopiero po chwili. -Mój pradziadek był agentem ochrany? -Tego też nie pamiętasz? U cholera. -Nie pamiętam nic. Cała moja przeszłość zaczyna się pięć lat temu. Zamyślił się. -Spróbuję ci pomóc. Tak swoją drogą to ciekawe, czy słowo "chronić" pochodzi od rzeczownika "ochrana". To fascynujące jak zmieniają się języki. Ano nic. Trzeba brać się do roboty. Zabrał się ostro. W nocy zrobił jeszcze dwa stołki, oraz ławę do spania. Twierdził, że ławy takie były dawniej bardzo popularne w Wojsławicach. (Normalnie mebel ten wygląda jak szeroka ława, z oparciem, ale deskę, na której się siedzi można wysunąć i ma się wspaniałe miejsce do spania). Zaciągnęliśmy ją do kuchni. Zmajstrowawszy szafkę nocną dla siebie, przeniósł się na piętro, gdzie zajął się budową pokoi. Najpierw zrobił oświetlenie górne, a potem przybijał deski. Szło mu to dosyć szybko. Taki kumpel to skarb. Zrobiłem obiad. Po obiedzie pomogłem mu. Przycinałem tarczówką deski i bardzo szybko zaczęło ich ubywać. Zmartwiło to nas obu. Po obiedzie postanowiliśmy odpocząć i poszliśmy sobie na plażę. Maciek wziął ze sobą szklankę z herbatą, by, jak się wyraził, wypić ją w plenerze. Dzień był piękny. Słonecznie i ciepło, ale od morza wiał wietrzyk. -Dobrze mi - oświadczył uwaliwszy się na nagrzanym słońcem kamieniu. -Aha - zgodziłem się. -Nie ma tu gdzieś czasem owsa morskiego? -Nie, nie widziałem. Czemu pytasz? -Och po prostu przypomniały mi się książki o Muminkach. -"Tego samego dnia, gdy tatuś Muminka zakończył budowę mostu na rzece mały zwierzaczek Ryjek zrobił odkrycie..." -Tak. To dobra rzecz dokonywać odkryć. Odkrywać nowe ścieżki. Trzeba będzie się tym zająć w jakiejś dobrej chwili. Tak swoją drogą to ta herbata ma strasznie dziwny smak. -Bo to nie herbata tylko Yerba Mate. -Co to jest? -W naszym kraju nie występuje w handlu. To takie coś jak herbata, tylko trochę inne. Rośnie w Ameryce Południowej. Sven zostawił. -Extra. Ale, ale. Ty to pijasz? -Czasami. -Przecież twierdziłeś, że herbatę podsunęli podbici Chińczycy Anglikom, żeby ich otruć. -Ja? -Wtedy, w Wojsławicach. -Czekaj. To ważne. Po utracie pamięci nadal nie lubię herbaty. Usiadł i popatrzył na mnie uważnie. -Może to odruch, a może nie wszystko się zatarło - powiedział. Wypiwszy wlazł do wody i nawet kawałek przepłynął, ale potem wylazł na brzeg. -Zapomniałem o odpływie. -Teraz nie ma odpływu - zauważyłem. -Nic nie szkodzi. Może przyjść nagle. Zaparł się i więcej do wody nie wszedł. Domyśliłem się, o co mu chodzi. Nie umiejąc dobrze pływać, bał się włazić zbyt daleko. -Może to i lepiej. Wprawdzie teraz nie sezon na rekiny... -Rekiny? - zaniepokoił się, a może tylko udawał. -Nieduże, grenlandzkie. Atakują stadami. Obdzierają człowieka z mięsa w ciągu dziesięciu minut. Obrzydziłem mu kąpiel do reszty. Przed wieczorem popracowaliśmy znowu nad strychem. Nie dużo, tak z godzinkę. Potem zjedliśmy wystawną kolację. Była butelka wina Chatenau, (Maciek wyciągnął ją spod wanny, przeczytawszy najpierw instrukcję od hrabiego którą znalazł na skrzynce z bezpiecznikami) i końska kiełbasa. Wino było całkiem kwaśne, to się chyba nazywa fachowo wytrawne. To określenie dobrane jest wyjątkowo dobrze, bo faktycznie może wytrawić wszystkie wnętrzności. Ale gdy się człowiek przyzwyczaił to było nawet znośne. Maciek pociągał je ze szklanki z miną konesera. Jak się zdążyłem zorientować miał talent aktorski. Wreszcie poszedłem spać. Miałem nadzieję, że przyjdzie we śnie ta ładna Łesia, ale nie udało się. Zamiast niej przyśniło mi się, że pracowałem w fabryce pułapek na myszy. KONIEC ZESZYTU PIERWSZEGO. 16 lipca, sobota Bodo Norwegia. Obudziłem się w bólu. Rana postrzałowa na ramieniu pulsowała nieznośnie. Zdarłem plaster i popatrzyłem uważnie. Zgodnie z przewidywaniami Maćka zaropiała lekko i napuchła. Coś trzeba było z tym zrobić. Mogłem oczywiście pójść z tym do lekarza, ale byłem dziwnie pewien, że w przypadku postrzału tajemnica zawodowa nie obowiązywała. Maciek spał jeszcze. Siadłem na rower i pojechałem do Geitvagan. To była dobra okazja dla poszerzania znajomości. Rana reagowała na każdy wybój, do tego droga okazała się być dłuższa niż mi się wydawało. W końcu dotarłem. Miasteczko było nieduże. Sklepiki, bank, dealer samochodów. Zapytałem policjanta o drogę do gabinetu doktora Roslina. Wyjaśnił mi jak trafić. Gabinet urządzony był w niedużym domku przy głównej drodze. Doktor miał chyba dość spaczone poczucie humoru, bo nad drzwiami wisiała imponująca kolekcja krowich czaszek. Cóż, myślę, że w Polsce taka reklama raczej odstraszałaby, tu widać ludzie mieli inne poczucie humoru. W poczekalni było pusto, za to z gabinetu zabiegowego dobiegały odgłosy intensywnej wymiany poglądów. Po chwili wyleciał ze środka wielki dog, a za nim facet w mundurze. Facet wyglądał na wariata. Za facetem wyszedł doktor. Był szczupły, wysoki, ciemnowłosy. Był nieco podobny do swojego syna, (czy też raczej Sven był podobny do niego). Pod nosem miał wąsik, a na nosie okulary w drucianej oprawce. Jego wiek oceniłem na jakieś czterdzieści pięć lat. -Czego pan sobie życzy? - zapytał uprzejmie. -Jestem Tomasz Paczenko. -Miło poznać, słyszałem co nieco. -Mam mały problem natury dość prywatnej. -Proszę. - gestem zaprosił mnie do środka. Wszedłem. -Jaki to problem? -Jako weterynarz powinien się pan znać także na ludziach. Zdanie było bardzo skomplikowane i chyba coś poplątałem. -Sugerujesz, że masz jakiś problem zdrowotny? Ja jestem weterynarzem i leczę zwierzęta. Ludzi nie. Dwa domy dalej jest lekarz. -Obawiam się, że nie mogę tam iść. -Proszę pokazać - zażądał. Zdjąłem koszulę. -Postrzał - stwierdził. - Muszę zadzwonić na policję. Tego się obawiałem. -Proszę nie dzwonić, bo głupio by panu było, gdyby pański syn poszedł siedzieć. -Co ty sugerujesz? -Zostałem postrzelony przez strażnika łowieckiego Svena Roslina. Strzelał do mnie w moim własnym mieszkaniu, i co gorsza mam na to świadka. Zbladł lekko. -Celowo? -Bardziej przez przypadek. Celował w mojego kota. Szyba poszła... Zamyślił się na dwie sekundy. -Co zmierzasz zrobić w tej sprawie? -Nie zależy mi na dużej awanturze. Sam się zemszczę. -Tylko go nie zabij - mruknął. W jego oczach zapaliły się figlarne iskierki. -Zabić nie zabiję. Wymyślę coś subtelnego. Doktor parsknął śmiechem. Śmiał się dłuższą chwilę. -Jak cię postrzelił? - zapytał wreszcie. -Przez okno. To był przypadek, bo strzelał do mojego kota - powtórzyłem. -Dobrze mówisz po norwesku. Posłuchaj. W ranie zostało trochę śrutu i to wywołało zakażenie. Niektórzy ludzie są uczuleni w pewien sposób na ołów. Poza tym to ciało obce. Rozumiesz? -Tak. -Muszę to oczyścić i wyjąć śrut, ale nie mam, żadnego środka znieczulającego miejscowo, który byłby bezpieczny dla ludzi. -No to bez znieczulenia. -To będzie bolało. Mocno bolało. -Jestem Polakiem. Powinienem znosić ból z honorem. To zdanie też mi się poplątało. Ale zrozumiał. Wziął skalpel, wymienił w nim ostrze i zdezynfekował mi ramię jakimś środkiem w sprayu. Już to było dość nieprzyjemne. Dalej poszło szybciej. Naciął skórę dość głęboko i wydobył z rany śrucinę. Po chwili drugą. Chciało mi się wyć, ale zacisnąłem zęby. Męczył mnie przez jakieś pięć minut, a potem posypał zasypką, która też była paskudnie paląca. -Zuch chłopak - powiedział. - Nawet nie pisnąłeś. Swoją drogą skórę masz jak na nosorożcu. Dwa razy grubsza niż normalnie. -Mam wysoki próg bólu. -Mimo wszystko. Tak więc umówimy się tak. Ja nie biorę za zabieg ani grosza, ty w zamian, zamiast donieść na Svena załatwisz to we własnym zakresie. -Dokładnie tak. I nie zrobię mu specjalnej krzywdy. -Ludzie na poziomie zawsze się dogadają. Zaliczył mnie do swojej grupy. Klasa średnia. Moja klasa. Przez moment nawiązała się miedzy nami nić porozumienia. Podziękowałem pożegnałem się i wyszedłem. Przed budynkiem wpadłem na tego faceta w mundurze. Tym razem był bez psa, a za to niósł strzelbę. Dwaj policjanci nadbiegli cicho, rozbroili go i skuli kajdankami. Wszystko rozegrało się błyskawicznie. -Biedny pułkownik - zauważył jakiś stary mężczyzna niosący kota w koszyku. - Znowu mu odbija. Wskoczyłem na swój rower i pojechałem do domu. Ból ustąpił prawie całkowicie. W domu byłem o dziewiątej. Maciek siedział na strychu i robił elektrykę. Widocznie przez cały okres mojej nieobecności przybijał deski, a teraz zajął się dalszą działalnością. Strych wyglądał już całkiem nieźle. Przez środek biegł korytarz z którego prowadziły drzwi do ośmiu pokoi położonych na prawo i lewo od niego. W pokojach nie było wprawdzie ścianek działowych, ale za to było światło. To znaczy prawie było. -Jak ci idzie? - zapytałem. -Coś mi tu nie kontaktuje - powiedział wbijając w złącze śrubokręt. Żarówki zamigotały, a z oprawki śrubokręta poszedł dym. A potem wywaliło korki. -Na pewno wiesz, jak to zrobić? - zainteresowałem się. -Obrażasz mnie. Pamiętasz stodołę Osiuka? Tą, która się spaliła? A, przepraszam... Ja tam robiłem oświetlenie elektryczne. No i nic dziwnego, że spłonęła. Na szczęście jak mi potem wyjaśnił żartował z tą elektryką. Stodoła Osiuka spaliła się na skutek samozapłonu umieszczonej w niej gorzelni samogonu. Każdemu co jego. (Podobno podpalili ją milicjanci, bo nie chciał im płacić procentu od zysków). Do obiadu mój przyjaciel skończył i zawołał mnie na oględziny. Instalacja wykonana była perfekcyjnie. A światło w pokoju można było zapalać zarówno kontaktem koło drzwi, jak także tym, koło ściany schowka. Gdyby ktoś w nocy obudził się i bał się duchów, to mógł bez trudu włączyć prąd, posługując się przełącznikiem, znajdującym się obok łóżka. Ale z własnego doświadczenia wiedziałem, że gdy budziłem się w nocy po jakichś koszmarach to nie zapalałem nigdy nocnej lampki, bo bardziej bałem się tego, co mógłbym zobaczyć po włączeniu światła. Zabrałem się za robienie obiadu. Byłem trochę zamyślony, toteż dopiero głośny plusk dobiegający z garnka zwrócił moją uwagę. Zajrzałem i zamartwiałem. W zamyśleniu pomyliłem grochówkę z mielonką dla kotów. Zakląłem cicho i soczyście. A potem poszedłem po rozum do głowy. Z rupieciarni przyniosłem mikser, który na dniach naprawiałem. Przyczepiłem mu przystawkę do robienia sałatek i uruchomiłem go. Zawył jak syrena przeciwmgielna, ale ruszył z miejsca. Zanurzyłem go w garnku. Mielonka wolno zaczęła się rozdrabniać. Niestety po zaledwie paru minutach od włączenia z miksera zaczął wydobywać się dym. Wyszarpnąłem wtyczkę z kontaktu. Rozkręciłem go zręcznie. Tak jak podejrzewałem zapaliła się znajdująca się w środku tektura. Wywaliłem ją na aut i skręciwszy urządzenie do kupy wpuściłem je do garnka. Tym razem nie poszedł już dym, a za to mechanizm przetopił dno i wpadł do zupy. Wyrwałem ponownie wtyczkę i wydobywszy go za kabel wyniosłem do rupieciarni ze szlachetnym zamiarem uruchomienia go w jakiejś wolnej chwili ponownie. Potem pościerałem bryzgi grochówki ze ścian, (chlapało trochę przy tej robocie). Właśnie kończyłem gdy przyszedł Maciek. -Warto by coś przekąsić. Mikser hajcując się wydzielił dużo dymu, ale w całym mieszkaniu cuchnęło spaloną izolacją. -Tak nadymiłeś, że nawet zupę czuć palonym plastikiem - powiedziałem na wszelki wypadek. -Jak się chce mieć oświetlenie na piętrze to tak bywa - zauważył sentencjonalnie. -No trudno. Zjedzmy. Nie było to takie złe. Nawet jeśli w tej mielonce były zdechłe konie to nie dało się ich wyczuć. Obserwowałem twarz kumpla usiłując odgadnąć, czy smakuje, czy nie, ale on jadł zupełnie spokojnie, a nawet z apetytem. Nagle zakrztusił się. Przez chwilę obracał coś językiem a potem wyjął z ust kółko zębate. -Co to jest do licha? - powiedział. - Taka zupa może zabić człowieka. - Dla robotów kółka zębate na obiad! -Cholerni kapitaliści nadziewają blachą mielonkę dla kotów. - zawtórowałem mu w swoim oburzeniu. Maćka ruszyło po minucie. -Co nadziewają? - zapytał słodziutko. Nie mogłem się przyznać. To był mój kumpel, ale mimo wszystko mogło to być niebezpieczne. -Grochówkę - powiedziałem niewinnie. -Zrozumiałem "grochówkę z kotów". -Musiałeś się przesłyszeć. -Pewnie tak - zgodził się bez przekonania i od tej chwili patrzył na talerz podejrzliwie. Po obiedzie poszedłem nad morze, a Maciek wrócił do pracy. Podział obowiązków. Każdy z nas robił to, co umiał robić najlepiej. I to co lubił robić. Ja kochałem samotne spacery nad brzegiem morza. Maciek kochał stolarkę. Różniliśmy się, ale pasowaliśmy do siebie, tak jak różnie naładowane blaszki przyciągają się wzajemnie. Tak jak porządna dziewczyna z dobrego domu zawsze znajdzie sobie chłopaka, który jest kawałem drania. Ale takie są prawa rządzące wszechświatem. Znalazłszy się nad morzem zzułem buty i skarpetki po czym usiadłem na kamieniu i pozwoliłem, aby lodowata woda zamknęła się wokoło moich stóp. Chciałem, aby wniknęła w pory skóry. Słońce ogrzewało mnie swoimi promieniami, a mewy wrzeszczały mi nad głową. Powinienem być szczęśliwy, ale z niezrozumiałych przyczyn nie byłem. Wstałem poszedłem do lasu i rzuciłem się na mech. W nozdrza uderzyła mnie woń ziemi. Wydało mi się to w pierwszej chwili dziwne, ale potem zrozumiałem, że do tej pory nie mogłem jej wychwycić, bo tłumił ją silny zapach morza. Zamknąłem oczy i odpłynąłem. Biegłem po zaoranym polu w dół ku wsi. Zapach świeżo zaoranej ziemi był wszędzie wokoło mnie, wypełniał cały wszechświat. Wieś była dziwna. Kurne chałupy wrastały w ziemię. Z krzywych ścian odpadała polepiająca je glina. Czułem w sobie zmęczenie młodej klaczy i lęk przechodzący w panikę. Gdzieś z tyłu słyszałem (słyszałam?) głosy ludzi. Obudziłem się na skutek chłodu. Leżałem w dziwnej pozycji, na brzuchu, nogi i ręce podciągnięte miałem pod siebie. Silny skurcz ściągnął mi nadgarstki prawie wyłamując je ze stawów. Rozciąłem sobie wargę. Przez sen znowu gryzłem trawę. Z domu dobiegały mnie dźwięki piłowania. Widocznie przyjaciel mój pracował. Poczułem wyrzuty sumienia, że on haruje, podczas, gdy ja wyleguję się na mchu, ale zaraz ucichły. Wstałem i poszedłem mu pomóc. Wszedłem do domu. W powietrzu unosiła się mgiełka trocinowego pyłu, dominującym zapachem była woń świeżego drewna, i starego drewna, gnijącego drewna i nasmołowanego drewna. Zapach bejcy był nikły, ale też zdołałem go wychwycić. Dopiero po chwili poczułem ostrą woń potu i jakby jeszcze czegoś innego. To ja tak śmierdziałem. Mój kumpel pogwizdując ciął piłą ramową deskę, po linii narysowanej ołówkiem. -Przyda ci się do czegoś niewykwalifikowany pomocnik? - zapytałem. Zastanowił się na chwilę. -Pomoc zawsze może się przydać - powiedział - Ale teraz mam akurat ochotę zrobić sobie krótką przerwę. Tak mniej więcej do jutra. Zanieś te deski na strych i myślę, że na dzisiaj starczy. Zaniosłem. Musiałem obrócić wiele razy. Po skończonej pracy wyszliśmy przed dom. -Chyba zbiera się na burzę - zauważył Maciek. - To dobrze, bo odświeży powietrze. Mały sztormik od czasu do czasu jest rzeczą pozytywną. Pożądaną. -Chyba oszalałeś! Mały sztormik, jak to określiłeś może i oczyści powietrze, ale my tego nie poczujemy, bo przystrojeni w wodorosty będziemy leżeli tam na dnie.. - wskazałem gestem lekko wzburzone morze przed nami. Ożywił się, a wyraz apatii zniknął z jego twarzy. -Dlaczego? - zaciekawił się. -Dlatego, że ten sztorm rozwali tą budę na kawałki, a my wraz z łóżkami na grzbietach fal popłyniemy... -Wyobraźnia cię ponosi mój kumplu. Wyobraźnia jest twoim podstawowym wrogiem. -Dlaczego..? -Ta buda Tomaszu wytrzymała już wiele sztormów. I ciągle stoi. Nowa podłoga na strychu zwiększyła jej stabilność. A te deski na froncie. Hmm... niefachowo przybite, ale też spełnią pozytywną rolę. Zresztą, może nie będzie żadnej burzy. Pawcio opowiedział mi później, że pewnego lata w Wojsławicach Maciek przepowiedział, że niedługo spadnie deszcz, i rzeczywiście nie minęły dwa tygodnie i deszcz spadł. Od tamtej pory uważał się za eksperta od przepowiadania pogody. -Będzie burza - powiedziałem. -Aha - zgodził się, bowiem myślał już o czymś zupełnie innym - Nie widziałeś mojego psa? -Może się utopił? - gdy byłem lekceważony narastała we mnie złośliwość. -Możliwe - zgodził się bez sprzeciwów. - W którym miejscu wrzuciłeś go do wody z kamieniem u szyi? Nie byłem pewien, czy jest to żart, czy też nie. Z wyrazu twarzy nie mogłem nic odczytać, zresztą nigdy nie byłem w tym specjalnie dobry. -Może powinniśmy wrócić do domu, bo coś mi się zdaje, że ta pogoda rzuca ci się na umysł - powiedziałem życzliwie. Prychnął dziwnie, ale został przed domem, gdy ja wróciłem i wdrapawszy się na swój strych rzuciłem się na łóżko. W oczach miałem ciemność. W umyśle też. Wywiesiłem na drzwiach kartkę: Nie przeszkadzać! I spokojnie walnąłem się spać. Przyśniła mi się dziwna scena. Siedziałem pod stołem i bawiłem się jakimiś ścinkami papieru. Musiałem być bardzo mały, miałem może sześć lat, i sam nie wiem jak to się stało, że pamięć moja przechowała ten kawałek rozmowy, prowadzonej po ukraińsku. Może po prostu rozumiałem wtedy trochę ten język. -Rozwija się szybciej niż jego siostra - powiedział ktoś. Znałem skądś ten głos, ale nie wiedziałem do kogo należy. -Udane dzieci. Może chociaż jedno przeżyje. Gdy obudziłem się w środku nocy zapisałem starannie, słowo po słowie, przeczuwając, że jest to ważne, choć jeszcze nie wiedziałem dlaczego. I może lepiej by się stało, gdybym nigdy nie dowiedział się szczegółów. 17 lipca niedziela. Około szóstej rano z objęć Morfeusza wyrwała mnie koszmarnie kudłata zmora, która wlazła pod kołdrę i zaczęła mnie podgryzać. Zerwałem się półprzytomny i silnym wymachem nogi uwolniłem się od uzębionej paszczęki. Zmora poleciała w kąt i zaskomlała, ale już próbowała się odgryzać, więc zarzuciłem na nią kołdrę i poddusiłem. Zmora broniła się, zaciekle, ale ja w międzyczasie na tyle oprzytomniałem, że zrozumiałem, iż jest to parszywy kundel mojego przyjaciela - Gucio, który widocznie wcale nie utopił się poprzedniego dnia. Kanalia, nie pies. Pozbawił mnie odrobiny tak ciężko zapracowanego odpoczynku. Należało go surowo ukarać. Złapałem go na ręce i zniosłem na parter. Po drodze obślinił mnie szczodrze po twarzy, co zniosłem z trudem, bo zazwyczaj od takich psich czułości robiło mi się mocno niedobrze. Rozważałem nawet, przez chwilę, czy przypadkiem nie należałoby go utopić, ale potem zrezygnowałem, z tego ambitnego planu. Wszystko co już raz zaczęło żyć ma prawo do życia, za wyjątkiem oczywiście niektórych szkodników, komunistów i nauczycieli. Swojego czasu zarąbałem na śmierć, w ogródku domu dziecka, turkucia podjadka. Właściwie to czytelnik może się w tym miejscu uśmiechnąć z politowaniem, że traktuję to jak jakiś super wyczyn, więc na marginesie powiem, że wsoliłem mu osiem razy na płask łopatą, zanim przestał się ruszać. Umieściłem kundla w szafce stojącej na podłodze w kuchni i podparłem jej drzwi stołkiem, aby nie mógł się wydostać, po czym wróciłem do łóżka i ponownie zapadłem w słodką drzemkę. Śniło mi się, że znalazłem złotą dwudziestorublówkę, gdy obudził mnie Maciek. -Tomasz! - zawył. - Zabiję cię za to, co zrobiłeś z moim psem! -Jakim psem? - zdziwiłem się. - Nie wiem nic, o żadnym psie. -Dlaczego go wsadziłeś do lodówki? -Jakiej znowu lodówki? Masz urojenia maniakalne! Nikogo nigdzie nie wsadzałem. -No dobra, nie do lodówki. To ty masz urojenia maniakalne, jesteś neurotykiem u którego skrytość charakteru uniemożliwia przewidzenie zachowań! Jeśli nie ty, to kto go tam wsadził? -Pewnie sam wlazł. I się zatrzasnął. -I podparł drzwi stołkiem? Wyjaśnij mi but' łaska czego on tam szukał? -Pewnie był głodny. -No dobra. Pomińmy to, nic mu się na szczęście nie stało. Kiedy wstaniesz? -Wstać? Nie, nie mam zamiaru. Zapadam w sen zimowy - oświadczyłem z godnością. -Będziesz się wylegiwał do południa? -Tak. Muszę odespać wizytę twojego pupilka. -Ach tak? Więc gdy biedny samotny piesek przychodzi trochę się pobawić, to dla ciebie powód, żeby go katować. Jak się chla całą noc, to potem może się człowiekowi wydawać, że zarzyna świnię w chlewiku, a rano znajduje teściową utopioną w wannie! -Sugerujesz, że byłem pijany? -Nic nie sugeruję. Po wczesnym obiedzie poszliśmy do miasta. Teoretycznie szedłem na pocztę, bo chciałem obejrzeć miejscowe pocztówki, ale mój kumpel zwrócił mi uwagę na jakieś zamieszanie. -Jakiś jarmark - zauważył. - Coś się dzieje. Dostrzegłem kilku policjantów przepychających się przez tłum. -Pewnie kogoś zabili - wyraziłem swoje przypuszczenie. - Ale możemy zobaczyć. -Przyjedzie telewizja! - zapalił się Maciek. -Może. Ruszyliśmy w kierunku gęstniejącego tłumu. To dziwne, jak bardzo wszelkie nieszczęśliwe wypadki przyciągają ludzi. To nie był wypadek. To był jakiś festyn połączony z targiem. Coś na kształt naszego Jarmarku Dominikańskiego w Gdańsku. Było tłoczno i wesoło. Ludzie przepychali się na różne strony, a gdzieś dalej grała muzyczka. -Weźmiemy udział? - zapytał mój towarzysz. -Bo ja wiem? A co się właściwie robi na takim festynie? -Nie mam pojęcia. Chyba należy się bawić. -Jak? -Napijmy się piwa. Jeśli wypijemy go odpowiednio dużo, to nie będziemy musieli się nad tym zastanawiać. Pomysły same nam przyjdą do głowy. -Raczej uderzą. -Ciekawe jaką tu mają izbę wytrzeźwień - chyba zażartował. Zaczęliśmy buszować po kramach w poszukiwaniu czegoś ciekawego. Maciek właśnie wdał się w pogawędkę z jakąś dziewczyną, która sprzedawała wyroby z rogu renifera, (choć nie mam pojęcia jak się dogadywali), gdy niespodziewanie w tłumie niedaleko mnie pojawił się zamęt i rozległo się kilka przestraszonych okrzyków, po czym spomiędzy lasu ludzkich nóg wyskoczył wielki wypasiony rotweiler. Wpadł na mnie zwalając mnie z nóg i rzucił się do gardła stojącej obok mnie nieletniej kici. Zerwałem się na równe nogi i rzuciłem się pędem. Durni potomkowie wikingów nawet się nie poruszyli. Kopem zrzuciłem psa z leżącej na ziemi dziewczyny. Zostawił ją i obrócił się w moją stronę. Wyglądał jakby był wściekły. Przysiadł na moment na zadzie po czym skoczył. Wyprowadziłem wysoki kopniak, który trafił go w żebra, w chwili, gdy już leciał. Odrzuciło go na moment na bok, ale niemal natychmiast poderwał się z ziemi. Tym razem ten manewr nie wyszedł mi. Zdążyłem jedynie zasłonić ręką gardło. Siła zwierzaka rzuciła mnie na wznak. Uderzenie o ziemię było tak silne, że zobaczyłem przed oczyma wszystkie gwiazdy, kilku aniołów, a w uszach zabrzmiały mi dzwony wzywające na sąd ostateczny. Deja vu! Nie wiadomo skąd nadleciały pocisk śrutowy rozsadził psu koniec mordy na kawałki. Konkretnie przednią część pyska miej więcej do oczodołów. Drugi strzał wyrwał mu cały bok. Poczułem ulgę i straciłem przytomność. -Ja was, sukinsynu, powieszę wszystkich na suchej gałęzi! - darł się ktoś. -Tego psa należało zabić gdy tylko się urodził! Jako strażnik łowiecki... Rozpoznałem ten drugi głos. To mówił ten szpieg z KGB Sven. Teraz dopiero zdałem sobie sprawę z tego, że ktoś delikatnie mną potrząsa. -Tomasz wstawaj do cholery, nie rób wiochy - poradził mi ktoś życzliwie w moim ojczystym języku. Z głębin niepamięci wypłynęło nazwisko właściciela głosu. Maciej Wędrowycz. I nagle pojawił się przebłysk. Leżę na plecach trzymam psa na wyciągniętych rękach za obrożę. Rwie mi się do gardła. Gdzieś kawałek ode mnie pada strzał. Człowiek z karabinem wyrasta z ciemności i bierze potężny zamach kolbą. -Pan pozwoli kajdanki Kapitanie i niech pan do pioruna nie stawia oporu, bo tylko będzie gorzej. -Tylko nie kajdanki. Zabieraj te łapy! Mam Legię Honorową! Jaki kapitan? - zdziwiłem się Wydało mi się to na tyle ciekawe, że otworzyłem oczy, aby sobie na niego popatrzeć. -Dochodzi do siebie - powiedział ktoś. -Jesteś w Bodo Tomaszu - powiedział Maciek. -Wiem jak się nazywam - wyjaśniłem z godnością, choć niekoniecznie na temat. Dał mi rękę. Wstałem. Obok dwaj policjanci spisywali zeznania Svena. Tłumaczył im, że bronił mnie przed psem i dlatego użył broni, a oni uspokajali go mówiąc, że słusznie postąpił. -Gdzie dziewczyna? - zapytałem. -Jaka dziewczyna? - zapytał przyjaciel. -Ta którą ... -Zwiała, gdy tylko skoczył na ciebie, ale pewnie gdzieś się tu kręci. Właściwie to mogłaby podziękować. -Za młoda, żeby dała mi buzi w podzięce. Podszedł do mnie policjant. Był młody i sympatyczny. -Nic ci nie jest? - zapytał. -Nie, tylko w głowie mi się kręci. Zaraz dojdę do siebie. -Mogę prosić pana dokumenty? -O co jestem oskarżony? Ja tego psa odkupię... -Nie, nie, o nic nie jesteś oskarżony. Po prostu sporządzamy protokół zajścia. Podałem mu legitymację. Przepisał coś i oddał mi. Podszedł Sven. -Nic ci nie jest? -Nie... -Przyjmiesz tą akcję jako przeprosiny? Zamyśliłem się. -Dwa razy w ciągu ostatnich dni moje życie znalazło się w zagrożeniu - powiedziałem. - Przyjmuję przeprosiny. Maciek musiał zrozumieć, bo zrobił minę pełną ubolewania i popatrzył w zadumie na niebo. -Chodźmy stąd - poradził szpieg. - Odetchniemy trochę świeżym powietrzem i od razu ci się poprawi. Nie mogłem nie przyznać mu racji. -Co to za kapitan, którego zabrali? - zapytałem. -Dyrektor Teufel - wyjaśnił Sven. - Tak go niektórzy tytułują. Moim zdaniem niepotrzebnie. A co do tego zabrania to nie zabrali go tylko spisali personalia. Kij wie po co, bo i tak, każdy go tu zna. -Aha. -Chodź do portu. Mój szpieg mówił po niemiecku, tak, aby Maciek mógł go zrozumieć. Za to ja ledwo rozumiałem. -A co z psem? - zapytał. -Zawiozą go do nas na sekcję. Chociaż nie, pewnie weźmie go miejscowy szpital. Pogryzł kilka osób, będą chcieli sprawdzić, czy nie jest wściekły. Czy nie był wściekły. -Czy to możliwe? Przecież jest martwy, a z tymi zmianami na mózgu to podobno przesąd... -Jeśli nie widać zmian na mózgu to można zrobić rozmaz płynu rdzeniowego i pod mikroskop elektronowy. -Aha. W tym momencie z ulicy obok wybiegł dyrektor Teufel. Przykro było na niego patrzeć. Włosy na głowie miał zmierzwione a w oczach najczystszy obłęd. Chyba za wcześnie go wypuścili. -Tu jesteście mordercy psów! - zawył. - Ty Sven niech ci się nie wydaje, że jak masz strzelbę i legitymację, to możesz bezkarnie zabijać psy na ulicach! -Dawno już trzeba było go odstrzelić. Tak głupiego i agresywnego bydlęcia... -Zamknij się. Wytoczę ci proces! Wybulisz sto tysięcy koron odszkodowania! Będziesz mi ustępował z drogi jak wszyscy w tym mieście! Będziesz mnie szanował... -Nigdy. Niech się panu nie wydaje, że ktokolwiek tu pana szanuje. Po prostu to naród tchórzem podszytych fajtłapców, i starają się schodzić z drogi niebezpiecznemu wariatowi! -Komendant niemieckiej obrony miasta gdy kapitulował przed nami wyraził mi swoje najgłębsze uznanie. -Tak, nie trudno mu było podlizywać się, gdy walczył o życie. A mnie tata opowiadał, że wcale nie wyrażał uznania tylko bluzgał po niemiecku, za co go utopiłeś w porcie. -To potwarz! -Kotwicę do nóżek i chlup. W środku nocy, żeby mieszkańcy nie widzieli. A potem mówiło się, że odesłaliście go na południe przed trybunał. -Był legalnie sądzony i stracony jako zbrodniarz wojenny. -Tak, oczywiście. Co zrobimy w sprawie tego psa? -Słucham propozycji. Dyrektor nagle się opanował. -Zwolni pan mojego kumpla na pół roku z opłat za naukę w swojej uroczej szkółce... -Co!? Jak śmiesz! -Pies został zdaje się poszczuty? -Niech cię piekło pochłonie! -I wzajemnie panie dyrektorze. Teufel odwrócił się na pięcie i pobiegł ulicą. Po chwili nie było po nim śladu. Szpieg splunął ponuro. -Skąpiec - rzucił za oddalającym się. Kupił trzy puszki piwa, irlandzkiego, usiedliśmy sobie na granitowym nabrzeżu i stuknęliśmy się puszkami, co było dosyć trudne, ale wykonalne. Wypiliśmy. Świat stał się odrobinę weselszy. -Pokój i przyjaźń - powiedział szpieg. -Aha - zgodziłem się. -Ja tam bym się nie zgadzał - powiedział Maciek. - Nacjonalizm słowiański nie powinien znać wybaczenia wobec ras germańskich, no ale trudno. Spędziliśmy przyjemnie parę chwil. Maciek śpiewał czastuszki po ukraińsku, ja wybijałem rytm piętami o kamień, a Sven czyścił swoją flintę. Było mi dobrze. Siedziałem na ciepłym kamieniu. Na lewo ode mnie siedział mój niedoszły zabójca, że o kocie nie wspomnę, a obecnie sympatyczny jak dawniej prywatny szpieg. Po prawej stronie siedział także mój serdeczny przyjaciel. Uspokoiwszy nerwy zaproponowałem powrót na festyn, co moim towarzyszom bardzo się spodobało. Na jarmarku rozeszliśmy się, bo Sven spotkał jakiegoś znajomego i poszedł z nim na jedno piwko, przykazawszy mi przedtem, żebym nie dał się zabić pod jego nieobecność. Maciek poszedł pooglądać sobie stare meble wystawione obok na aukcję, bo jako stolarza nęciły go ich szczegóły konstrukcji, ja zatrzymałem się przy stoisku, na którym handlowano medalami, odznaczeniami i innym tego typu barachłem. Grzebiąc w stosie różnych rupieci znalazłem coś dla siebie. Wpadł mi w oko nieoczekiwanie. Śliczny filigranowy kolczyk, złoty ze zwisającym szmaragdem w kształcie łzy. Poprosiłem faceta o lupę i obejrzałem go uważnie. Nie miał nawet prób. -To złoto? - zapytałem. -Nie, to tombak - wyjaśnił sprzedawca. - Robi je u nas taki jeden złotnik. Zgubiłem gdzieś drugi. Kosztuje dziesięć koron. -Ajaj. Jestem ubogim studentem który musiał uciekać ze swojego kraju... -Za młody jesteś na studenta. Ile dasz? -Może pięć koron. -Czekaj. Ty jesteś tym Polakiem? -Aha. -Masz jakieś polskie monety? Wydobyłem z kieszeni portfel i wygrzebałem z niego złotówkę, piątkę i dwudziestkę z Nowotką. -Tylko tyle. -Zamienimy się? Dobiliśmy targu. Nie miałem wprawdzie dziurek w uszach, żeby go nosić, zresztą uważałem to za zupełnie niemęskie zachowanie, ale kolczyk spodobał mi się bardzo. I nie był drogi. -Tomaszu, pozwól tu na moment - z zamyślenia wyrwał mnie głos mojego kumpla Maćka. -Co się stało? - zapytałem odwracając się w jego stronę. -Coś niesamowitego. Masz forsę? -Mam kupić szafę? Czy może kredens? Obawiam się, że mnie na to nie stać. -Fotele. Zresztą co ja ci będę mówił, chodź to sam zobaczysz. Istotnie na niewielkim podium stało trochę mebli. -Numer dwadzieścia jeden! - krzyknął licytator. - Para foteli z wczesnych lat trzydziestych. Palisandrowy szkielet, angielskie sprężyny, pokrycie skóra wołową, stan zachowania średni. Cena wywoławcza tylko sto koron, za oba! Kto da więcej? -Sto dziesięć! - krzyknąłem, bo fotele spodobały mi się od pierwszego wejrzenia. -Dwieście! - krzyknął ktoś za moimi plecami. Obejrzałem się. Niedaleko mnie stał Teufel. -Dwieście dwadzieścia - krzyknąłem. -Pięćset - zawył dyrektor szkoły. -Tysiąc - usłyszałem gdzieś z przodu drwiący głos Svena. -No dalej - ponaglił mnie Maciek. -Nie mam więcej forsy - wyjaśniłem. Zmarkotniał. -Tysiąc po raz pierwszy! - obwieścił licytator. -Dziesięć tysięcy - zawył Teufel. Zapadła grobowa cisza. Prawie dwa tysiące dolarów. -Dziesięć tysięcy po raz pierwszy, po raz drugi po raz trzeci. Sprzedano! - krzyknął licytator waląc młotkiem. Dyrektor obwieścił całemu miastu swój tryumfalny uśmiech i poszedł płacić. Przez tłum przepchnął się pomocnik licytatora, który do tej pory wnosił na podium, różne przedmioty. -Nie kupiliście foteli - zagaił. - Ale może mam, coś co się wam spodoba. -Nie mam dużo pieniędzy - zastrzegłem się. -Nie będzie wiele potrzeba - zapewnił. Poszliśmy za nim. Za straganami stała ciężarówka, a na niej dwa identyczne fotele, tyle tylko, że bardziej sfatygowane. -Co o tym powiecie? - zapytał - Wymagają wprawdzie remontu, ale kosztują tak samo jak tamte. Sto koron. -Ładne, ale jestem tylko ubogim emigrantem. Nie dałoby się tak pięćdziesiąt koron za oba? -Właściwie to dlaczego by nie. -Głupi pomysł sprzedawać je poza licytacją - powiedział Maciek po niemiecku. - Gdyby je wystawić na sprzedaż zanim ten facet sobie pójdzie, to możnaby wycisnąć z niego jeszcze raz. -Chciwość zgubą frajerów - powiedział facet. - Zresztą zarobiliśmy więcej niż zakładaliśmy w najśmielszych przypuszczeniach. Więc niech wam będą na zdrowie. Tylko wymknijcie się tak, żeby was nie zobaczył, bo będzie nieszczęście. Nagle niespodziewanie spostrzegłem, że go rozumiem. Zaskoczyło mnie to kompletnie. Zastosowaliśmy się do rady faceta. Fotele miały kółka, dzięki czemu aż do żużlówki nie mieliśmy z nimi dużych problemów. Potem prowadzić je było znacznie trudniej. W połowie drogi dogonił nas szpieg. -Ojej? - zdziwił się na widok naszego zakupu. - Skąd to macie? -Kupiliśmy od dyrektora - wyjaśniłem z godnością. - Bał się, że żona go nie wpuści do domu z tymi gratami. -Nie wierzę ci. To nie są te same. A tak swoją drogą to nie macie się czego bać. Ten kundel nie był wściekły. -Nie będziemy musieli brać zastrzyków - powiedział mój koleś z ulgą. -Nie lubisz zastrzyków - powiedział szpieg domyślnie. -Raz już miałem i takiego bólu więcej nie wytrzymałbym. Przełożyłem jego słowa. -Jakiego bólu? Przecież to prawie bezbolesny zabieg. -Jak to bezbolesny? - zdenerwował się Maciek - Wbija się aż do jelit, można kota dostać! -Do jelit?! -A jak ? - teraz z kolei ja się zaciekawiłem. -Normalnie trzy zastrzyki dożylne. Nie słyszałem, żeby zastrzyki głębokie były stosowane później niż we wczesnych latach pięćdziesiątych. -Europa - szepnął Maciek, gdy przełożyłem mu. - Jesteśmy zapóźnieni o czterdzieści lat. Wróciwszy zjedliśmy sobie lekki obiad. Po obiedzie Maciek poszedł trochę popracować, choć protestowałem przeciw temu z uwagi na świąteczność dnia. Nie udało się go jednak przekonać. Kiroshi, pracujący do upadłego. Odpocząwszy poczytałem sobie trochę po norwesku, co było trudne, ale potrzebne. Po kolacji siedliśmy w bibliotece przy odnowionym stole. Maciek wyjął ze swojej walizki dziwna skórzana saszetkę. -Co pamiętasz? - zapytał. -Dzisiaj przypomniałem sobie jak oberwałem w głowę. Poszczuli mnie psem, wcześniej. Kiwnął poważnie głową. -No to do dzieła. Wyjął z saszetki pierwsze zdjęcie i położył przede mną. Popatrzyłem uważnie. Przedstawiało chłopca w indiańskim piuropuszu na głowie. Za pasek zatknięty miał tomahowk, wykonany z kawałka wapiennej skały. -To ja. Kiwnął głową i położył obok drugie zdjęcie. Przedstawiało trzech chłopców przebranych za Indian. Za nimi znajdował się nieduży szałas. -Ja i ty. A kim jest ten trzeci? Pawcio? -Przypominasz sobie cokolwiek? -Nic. Ale teraz przynajmniej wierzę, że faktycznie spotkaliśmy się wtedy. Westchnął i położył kolejne zdjęcie. Tym razem to był on. Stał koło jakiegoś dziwnie ubranego staruszka na tle zbudowanej z belek ściany domu. -Nic - pokręciłem głową. -Ja i mój dziadek Jakub Wędrowycz. Położył następne. Tym razem to byłem ja z jakimś staruszkiem. -I jak? To powinieneś pamiętać. Za nami w głębi fotografii widać było szopę zbudowaną z belek. -Szopa - powiedziałem. - Króliki w klatce. Koło klatki szło się do ustępu. W ustępie przypięta do ściany pocztówka z różą. Popatrzyłem na niego triumfująco. Śmiał się. -Bingo! Trafiłeś w dziesiątkę. Co jeszcze? Zamyśliłem się. Mała komórka pamięci uzyskała połączenie zresztą mózgu, ale nic więcej z tego nie wynikało. Żadnych więcej śladów. Powiedziałem mu to. -Na dziś wystarczy. Jutro ciąg dalszy. -Dlaczego nie od razu? -Derek mówił jak trzeba porcjować. Gdybym ci wszystko powiedział to nic by to nie dało. Nawet uszkodzony mózg można zmusić do pracy. Trzeba zmusić do pracy. -Jedno pytanie. Czy ja znałem niemiecki? -Oczywiście. To znaczy o tyle o ile. Kurt nas uczył. A co? -Zrozumiałem co mówisz dziś... Ale jeśli chcę dobrać w pamięci jakieś słowa... -Spoko. Przypomnisz sobie. Poszedłem jakoś bardzo wcześnie spać. Sam nie wiem dlaczego, widocznie wykończyły mnie przejścia tego dnia. I wtedy właśnie przyśnił mi się sen, który przemienił całe moje życie. Choć właściwie to nic nie zmienił, a jedynie życie go potem dogoniło. Nie, nie potrafię tej myśli odpowiednio sformułować. Sen zaczął się dość dziwnie. Biegłem przez długie korytarze. Było ciemno, na dworze panował zmierzch. Musiałem znajdować się w jakimś pałacu. Biegłem. Okna były powybijane kamieniami, a z zewnątrz dobiegał niczym pomruk burzy skowyt tłumów. Wpadłem do niewielkiego pomieszczenia. Pośrodku podłogi płonął stos papierów. Uwijało się przy nim kilka osób. Wyszarpywali z szaf jakieś skoroszyty i wrzucali je do ognia. Niektóre tylko trafiały do plecaków stojących opodal. -Jaka sytuacja na zewnątrz? - zapytała mnie Łesia. Była nieco starsza niż poprzednim razem, gdy mi się śniła. Musiała mieć jakieś dwadzieścia, może dwadzieścia pięć lat. A może nawet jeszcze więcej. Uroda jej już trochę przekwitła. -Nie ma czasu - krzyknąłem. - Spalmy to wszystko. Oni zaraz tu będą! -Nie da rady palić więcej - odezwał się jeden z oficerów. - Podłoga już się zajęła. Car nie będzie kontent gdy spalimy jeden z najbardziej reprezentacyjnych budynków... Zamiast mu odpowiedzieć wywaliłem zawartość szafy na ziemię i rzuciłem w nią lampą naftową. -Musimy uciekać, jeśli nie chcecie, aby ten ogień stał się naszym stosem pogrzebowym! - krzyknąłem. Kiwnęli głowami i porwawszy plecaki wybiegli. -Musimy się pospieszyć kochanie - powiedziałem do dziewczyny. -Właściwie to nawet nie musimy - odpowiedziała poważnie. -Dlaczego? -Widzisz przykro mi to mówić, ale to tylko mój sen. -Co? W tym momencie uświadomiłem sobie, że ja także śpię. -To mój sen! - zaprotestowałem. Popatrzyła na mnie uważnie. -Jesteś pewien? -Tak. -Udowodnij to . -Nie mam szczerze mówiąc pojęcia jak. -To zabawne. Rozmawiamy po rosyjsku. Znasz może ukraiński? -Oczywiście. -Słuchaj tak mi coś chodzi po głowie. Może skontaktujemy się jakoś gdy się obudzimy? -Pomysł sam w sobie genialny. Jesteś śliczna i sympatyczna. Możesz mi podać adres? -Wolałabym nie. KGB ma chyba zbyt prymitywną technikę, aby wleźć komuś do snu, ale może lepiej ty powiesz mi gdzie mieszkasz? -Mieszkam w Norwegii. Miasto Bodo. zapamiętasz? -Nie wiem. Często gdy budzę się nie pamiętam co mi się śniło. Wiesz, gdzie jesteśmy? -Tak. Jesteśmy w Petersburgu, w gmachu sądu na Aptekarskim Ostrowie. Jest rewolucja październikowa. -Skąd wiesz? -Nie mam pojęcia. -No to chodu! Pobiegliśmy. Właściwie to głupio, bo na tych schodach mieliśmy spotkać bolszewików, ale nie miałem jakoś czasu, aby to przemyśleć. Byliśmy już gdzieś na wysokości parteru, gdy zobaczyliśmy kilkunastu oberwańców biegnących po schodach do góry. Dobyłem szabli i rzuciłem się na nich, aby wyrąbać sobie drogę. Zawyłem straszliwie i ciąłem z ramienia. Potoczyła się po schodach odrąbana głowa, obcięta ręka padła na podest. Dwaj padli z wyprutymi flakami. Nie krzyczałem już. Rąbałem na odlew. Zginęli wszyscy. Siedmiu rosłych chłopów. W tym momencie padło z tyłu kilka strzałów. Dziewczyna osunęła się. Kula karabinowa wyszła jej między oczami. Dobyłem pistoletu i strzelałem do góry w stronę trzech stojących tam czerwonogwardzistów. Jeden zwinął się jak sprężyna i stoczył po schodach, drugiemu kula przeszła przez gardło. Trzeci raniony w rękę potknął się, a potem przechylił przez poręcz i spadł, roztrzaskując sobie głowę o schody dwa pietra niżej. Właśnie miałem zawyć z radości, gdy gdzieś z dołu padł strzał i poczułem jak kula przechodzi mi przez pierś. Weszła od tyłu pod prawą łopatką i wyszła przodem. Upadłem. Obudziłem się zlany potem. Była trzecia nad ranem. Padał deszcz. W ustach miałem zupełnie sucho. Poszedłem do kuchni i napiłem się wody. Potem położyłem się i aż do rana nic mi się nie śniło. * Semen siedział na werandzie domu szamana. Szaman ubrany w spłowiałą żółtą koszulę huśtał się powoli na bujanym fotelu. Mikrobiolog poszukał wzrokiem córki. Siedziała nad rzeką i uczyła się od rówieśniczek wyplatać coś z cienkich kolorowych pasków skóry. Jej siwe włosy przefarbowali na czarno. Ogorzała twarz z wystającymi kośćmi policzkowymi czyniła ją niezwykle podobną do Indianek. Wrażenie to potęgowały lekko skośne oczy. W pewnej chwili przerwała wyplatanie. Zerwała pęk trawy i obojętnie włożyła do ust. Dwie koleżanki siedzące obok nie wykazały zdziwienia. -Wraca - powiedział Szaman. - Szok już jej mija. -Dlaczego je trawę? - zapytał Semen. - Zauważyłem to gdy była mała. -Jej natura ciągnie ją do naturalnego sposobu odżywiania - wyjaśnił Szaman. - To proste. Gdyby twoje dzieci trafiły do społeczeństwa całkowitych wegetarian, to mimo, że dieta taka zawiera teoretycznie wszystkie niezbędne składniki potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, to mimo wszystko czułaby pociąg do pokarmów mięsnych. Zaciągnął się fajką. -Dawno już nie widzieliśmy istot jej rodzaju - powiedział wreszcie. 18 lipca poniedziałek Obudziłem się trochę nie w sosie. Odgniotłem sobie kręgosłup. Wygrzebałem się z ciepłego łóżka i poszedłem do łazienki, aby umyć się. W kuchni Maciek śpiewał swoją wersję hymnu Związku Radzieckiego ("Razruszen sojuz rjespublik hołowuczych"). Piosenka ta zawierała słowa polskie, rosyjskie, ukraińskie i pośrednie zaś gramatyka była tak jak to się mówi murzyńska. -Ona miała na imię Łesia - powiedziałem sam do siebie. - Czego się tak wydzierasz? - zapytałem Maćka przez ścianę. -Życie jest piękne - odpowiedział. -E tam. Co w nim takiego pięknego? -Pomyśl, że nie musimy nerwowo reagować za każdym razem, gdy zechce nam się pić, bo ta zdechła kundlina wcale nie była wściekła. -Ach jak mnie to cieszy - oświadczyłem zgryźliwie. Ale cieszyło. Zrobiliśmy śniadanie. Właśnie byłem w jego trakcie, gdy przyszedł Sven. -No cześć - zagadnął po polsku. Wrażenie było piorunujące, ale dalej mówił w narzeczu swojego plemienia. - Są do was jakieś kartki w skrzynce. Poszedłem to sprawdzić. Istotnie w skrzynce siedziały dwie kartki. Jedna była ze Stanów, do Maćka, drugą było awizo na paczkę. -Co tam? - zapytał mój kumpel. -Dostaliśmy paczkę - powiedziałem. -To nie paczka, tylko przesyłka kurierska - zauważył Sven - trzeba ją odebrać na dworcu w Bodo w ciągu sześciu godzin. -Wybierzesz się ze mną? - zapytałem gościa, który siedząc usiłował najwyraźniej przeniknąć rozumem o czym mówimy. Niezbyt mu się to chyba udawało. -Chętnie - powiedział. - Skoczyć po rower? -Tak. Myślę, że nie będzie to na tyle ciężkie, aby nie można było tego wieść na bagażniku. Pojechaliśmy. Dworzec kolejowy w Bodo nie był bardzo reprezentacyjnym miejscem i nawet trochę się rozczarowałem. Weszliśmy do pomieszczenia spedycji bagażowej. Odbywała się tu właśnie wesoła zabawa polegająca na poskramianiu psa wielkości cielaka, który mimo kagańca najwyraźniej chciał rozszarpać wszystkich obecnych. Podałem awizo jedynej nie zajętej zabawą kobitce. -Ach to ty! - ucieszyła się. - Weź go sobie. Gestem wskazała bestię. -To dla mnie? -Tak. Jest jeszcze paczka. Ze stosu przesyłek podała mi grubą kopertę. Poszedłem do psa i złapałem go za smycz. Warknął głucho i groźnie. Pociągnąłem mocno i zdecydowanie. Wstał i poszedł potulnie, jak gdyby rozumiał, kto tu jest panem. Wyszliśmy ze Svenem i postaraliśmy się w miarę szybko zagłębić się w lesie. -Cholera co to za bydlę - zastanawiał się szpieg. - Wielki jak koń. -Jakaś krzyżówka - zasugerowałem. - Popaśli sterydami to i wyrósł jak się patrzy. Znowu użyłem polskiego idiomu, przez co musiałem wyjaśnić, że nie chodziło mi wcale dokąd patrzy pies, tylko raczej jak wygląda. Psisko pozwalało się prowadzić, od czasu do czasu tylko próbowało się buntować, ale wtedy szarpałem mocniej smycz i pies spotulniał. Przy furtce rozstaliśmy się. Sven poszedł dalej, a ja skręciłem do domu. Po drodze machinalnie sprawdziłem skrzynkę. Ku swojemu zaskoczeniu znalazłem wewnątrz jeszcze jedną kartkę. Znowu do Maćka. Nie zauważyłem jej jakoś poprzednio. Wszedłszy do domu zostawiłem zwierza w korytarzu a sam wszedłem do biblioteki, gdzie siedział mój kolega i czytał książkę. -No hej - powiedziałem rzucając mu kartkę. Złapał i przeczytał pospiesznie. -Od Sylwii - ucieszył się. Podrapałem się po nodze w miejscu, gdzie kiedyś dawno dawno temu Maciek rozharatał mi ją szablą. -Pamiętasz! - ucieszył się. Zatrzymałem się wpół kroku. -Rany boskie - szepnąłem. - Waliliśmy się szablami aż miło było popatrzeć. Ale o co poszło? -Spróbuj. -Piesek. Animowany film... O pieskach z szablami... -Trzej muszkieterowie. Dobranocka. Pojedynków na śmierć i życie nie zapomina się tak łatwo. Nawet jeśli poszło tylko o kobietę, i zdarzyły się w drugiej klasie podstawówki. -Kobietę? -Tak. Chodziła ze mną do podstawówki w Warszawie. Rodzicie przywieźli ją na trzy dni. Bardzo ci się podobała. -Niska brunetka... To kto tak właściwie wtedy wygrał? - zapytałem. -Chyba ty. Mało mi nie rozwaliłeś łba, a sam tylko prawie straciłeś nogę. -Ech dawne dobre czasy. -Tak. Niewielu chyba zaczynało karierę pojedynkowiczów w tak młodym wieku. -Niewielu.... -Ale choć wygrałeś Tomaszu, to moje jest teraz na wierzchu. Ona mnie kocha. Na ciebie zawsze patrzyła wilkiem. Miało być do pierwszej krwi! A ty uparłeś się, żeby mnie zabić. A nie zapominaj, że to ja pierwszy dziabnąłem cię po nodze. -Ach tak? - zdziwiłem się. -Możemy powtórzyć w każdej chwili! -Chcesz satysfakcji? -Tak. -Szable czy pistolety? - przeszedłem do konkretów. -A może rosyjska ruletka? -To nie zgodne z kodeksem honorowym. Rosyjska ruletka to tylko rozrywka towarzyska. A nie metoda roz... załatwiania spraw honorowych. -Ajaj. Tak dobrze znasz kodeks honorowy? -Aha. -Ciekawe skąd. Teraz wymyśliłeś? -Zabiję! - zawyłem zrywając się na równe nogi. -Tak, oczywiście. Jesteś kumplu wspaniałym szlachcicem, a nawet szlachtownikiem. Może lepiej pobawimy się w tygrysa? Masz pistolet i dzwonek? A co do pojedynków to mamy tylko jedną szablę. I to nie naszą. Na szczęście głuche warczenie dobiegające z korytarza przerwało nam tą uczoną dysputę, bo jeszcze parę minut i jeden z nas spocząłby w kałuży krwi. -Co to jest? - zdziwił się. -Moje zwierzątko - wyjaśniłem z prostotą. -Zwierzątko? -Ciapuś. -Ach tak. Oswoiłeś sobie wilka z lasu? -No nie zupełnie. Przyszło pocztą. -Ach tak. Pocztą. A od kogo? -Pewnie od hrabiego Derka. -Zwierzątko...Pewnie futerkowe? -Można to tak określić. Niewątpliwie ma futro. A także zęby i pazury. -Wilk? -Nie. -Łasica? -Też nie. -Słusznie, głos daje niezły. Tygrys? -Co ty. -Lew. -Zgaduj dalej. A jak zgadniesz to ci pokażę. -Poddaję się. -Piesek! Poszliśmy do korytarza. Maciek długą chwilę wpatrywał się milcząco w bestię. -Jest wielkości sporego wilczura, ale nie jest dorosły. Ma wyraźnie szczenięce proporcje - zauważył. -Aha. -Nie podoba mi się to. -Dlaczego? Podszedł do stosu przy kominku i wziął książkę o wymarłych zwierzętach, którą przeglądał wcześniej. Zasiadł wygodnie w kupionym wczoraj fotelu i zaczął ją kartkować. Po chwili podał mi otwartą na jednej ze środkowych stron. -Co ty na to? Na stronie było kilka reprodukcji malarstwa brazylijskiego i kolorowa fotografia psa, który najwyraźniej był tego samego gatunku co mój. -Ładne - oddałem książkę Maćkowi. -Tylko tyle masz mi do powiedzenia? -Widocznie wcale nie jest taki wymarły jak się autorom wydawało. -To dog karaibski! -Nie słyszałem nigdy. -To posłuchaj. To była rasa psów używana do polowań na niewolników. Największe i najbardziej krwiożercze psy jakie kiedykolwiek chodziły po naszej planecie. Począwszy od lat dwudziestych naszego wieku różne organizacje dążyły do całkowitej likwidacji tej rasy i w późnych latach trzydziestych kosztem wielkich starań udało się wytłuc wszystkie. -Jak widać nie wszystkie, skoro jeden tam siedzi. -Widocznie nie wszystkie... -A może to tylko jakaś krzyżówka mająca dokładnie udawać...? -Nie, nie sądzę. Do Derka podobne są właśnie takie zagrania. Ale jeśli on jest prawdziwy to moja rada Tomaszu jest krótka. Kula w łeb i do piachu. -Nie mam broni. -Masz. Widziałem twój pistolet tam na piętrze, gdy rozwaliłem ci łózko. Mógł mi wystrzelić prosto w plecy, jak na niego spadłem. -Wyjąłem naboje. Nie mogę z zimną krwią zabić psa tylko dlatego, że być może należy on do rasy, która została wybita dawno temu z nieznanych mi przyczyn. -To pies, w porównaniu z którym rotweilier to nieszkodliwy szczeniak. Zobacz jaki duży jest w tej chwili i pomyśl, co z niego jeszcze może wyrosnąć! -Nie strasz mnie. Nie boję się psów. To tylko zwierzę. Jeśli jest niebezpieczne to będę trochę bardziej ostrożny i po problemie. To nie jest diabeł a tylko pies. Sobaczka. -Ale nie mów, że cię nie ostrzegałem. -Ciekawe, jak zareaguje na niego Gucio. -Do licha! On go zeżre na śniadanie. -Jak twój pies zeżre mojego to ... -Nie odwrotnie. Ciapek zje Gucia. -Ojej. Jeszcze się biedak struje. -Wolne żarty. A tak swoją drogą to kretyńsko się nazywa. Sam mu wymyśliłeś to imię? -Szczerze mówiąc tak. Przed chwilą. Uważasz, że jakie byłoby lepsze? -Może Rezun. -Ja proszę bez osobistych wycieczek. Dobraliśmy się wreszcie do pakietu, który dostałem razem z pieskiem. Wewnątrz była dziwna obroża zaopatrzona w pilota i kilka przełączników, oraz kilka kartek pokrytych kaligraficznym pismem w języku rosyjskim. -Obroża elektryczna - zdziwił się mój kumpel. -Ty wiesz co to jest? -Aha. Zakładasz psu, albo wrogowi na szyję i jeśli coś kombinuje to naciskasz guzik i dostaje tysiąc wolt. -Hmm... -No przeczytaj co tam piszą. -"Suczka Gwiazda. Pies przeszedł tresurę na psa obronnego. W przypadku zaatakowania śmiertelnie niebezpieczny. Obroża reaguje na wysokie dźwięki, co umożliwia awaryjne włączenie bez użycia pilota. Zasadniczo przeznaczona jest do obrony osobistej na niezabudowanym terenie, należy przestrzegać zasad dyskrecji i raczej nie prowadzać na smyczy do miasta. W przypadku wzrastającej agresywności zalecałbym likwidację". -Kto to napisał? - zaciekawiłem się. - Bo chyba nie hrabia Derek. On dodałby tu kilogram ozdobników. Nagle zamilkłem. Maciek wyszczerzył zęby. -Coś tam ci się kołacze. To pisał Ałmaz Wisarionowicz Czerakow. -Pierwsze w życiu słyszę. -Służący albo ktoś taki u księcia Sergieja. -Księcia! -To znajomy Derka. Poznasz go z pewnością wkrótce. Tak więc masz tresowanego... Z korytarza dobiegły odgłosy jakiejś małej szamotaniny. Wybiegliśmy. Gucio niezrażony niczym witał nowego kumpla. -Wot te na - powiedział Maciek. Założyłem Ciapusiowi (a właściwie suczce Gwieździe), obrożę elektryczną i uwolniłem z kagańca. Czułem się trochę niepewnie, bo spodziewałem się natychmiastowego ataku i utraty rąk i nóg, ale nic takiego nie nastąpiło. Łasił się do mnie zupełnie jak normalny piesek. -Zupełnie spokojny - zauważyłem. - Gdzie ta wrodzona krwiożerczość? -Cholera wie. Może objawi się później. A tak swoją drogą to zadziwiające. Choć z drugiej strony to słyszałem o przypadkach, że rotweilery trzymane od małego i całkowicie obłaskawione nagle zamieniały się w krwiożercze bestie rozrywające dzieciaki na strzępy. -Oj nie strasz. Boję się o mojego kota... -E, przywyknie. Zresztą nawet jeśli zamieszka w lesie to nic mu się nie powinno stać. Radził sobie tyle lat, myślę, że się wyżywi. -Nie zapominaj o jednym: gdy zamieszka w lesie przestanie być udomowiony i wtedy Sven zastrzeli go jak psa, to znaczy... -Może i tak, ale myślę, że raczej się nie odważy. Zjedliśmy obiad. Mój nabytek (prezent?) zachowywał się zupełnie poprawnie, a za to żarł za sześciu. Po obiedzie wypuściłem go na spacer do lasu w towarzystwie Gucia. Poza teren nie powinny się były wydostać, choć po prawdzie gdyby ukryły się gdzieś na działce w niczym nie zmieniało to sytuacji, bo na hektarze takiego paskudnego zagajnika można było ukryć pułk wojska a co dopiero dwa niewielkie zwierzątka. Do wieczora czas spędziliśmy w ten sposób, że Maciek pracował nad budową pokoi na strychu, zaś ja pomagałem mu przycinając deski i nawiercając w nich dziurki, żeby gwoździe łatwiej wchodziły. Maciek jak każdy niemal artysta trochę narzekał, ale pokoje zrobił pierwsza klasa. Zmniejszył nieco ich metraż przez dodanie schowków, które zajmowały tą część, najbliższą krawędzi dachu. Było to bardzo funkcjonalne rozwiązanie i sam pewnie wpadłbym na ten pomysł, gdybym trochę więcej myślał, a mniej roił sobie o niebieskich migdałach. Wieczór był parny i duszny, nawet bryza od morza nie poprawiała sytuacji. -Cholera - powiedział Maciek ocierając pot za czoła. -Nie przeklinaj, tak często, bo ci to wejdzie w krew. -Wybacz stary, to wina dzielnicy w której się wychowywaliśmy ja i Pawcio i jej proletariacko - żulerskich mieszkańców. Chciałem powiedzieć, że wysoka temperatura powietrza obniża wydajność. -Zgodzę się z tą światłą myślą. Ogłosimy fajrant do jutra? -Pomysł sam w sobie dobry. Chyba będzie burza. -Wczoraj, czy przedwczoraj też tak mówiłeś. -No to najwyższy czas, żeby przyszła. Wieczór nadszedł wreszcie. Wraz z nim zelżał nieco upał, choć duchota z powietrza nie ustąpiła. Chciałem posiedzieć sobie na swoim nabytku, ale ciało lepiło się do skórzanych obić foteli, w tak nieprzyjemny sposób, że brało obrzydzenie. Nie mieliśmy jakoś apetytu na kolację. Przed snem założyliśmy jeszcze drzwi w naszych pokojach. Człowiek cywilizowany powinien mieć możliwość odizolowania się od otoczenia. Drzwi na dole zostawiliśmy otwarte, tak, by każdy nawet najsłabszy podmuch wiatru mógł przenikać w głąb domu. -To zabawne - powiedział mi Maciek przez ścianę układając się spać. - W książkach do geografii mówi się o tym, że tu w Skandynawii powinno być chłodno i wilgotno. Wilgotno jest, bo człowiek gotuje się we własnym pocie, ale nie wierzę jakoś w ten chłód. -Może przyjdzie w nocy - zasugerowałem. -Może, ale wtedy będzie za późno. Te zwierzaki zjedzą na śniadanie pieczyste. Ciebie i mnie. Wreszcie zamknął się i poszedł spać. Ja także zasnąłem. Bywały takie noce, w moim życiu, że nie mogłem zupełnie zasnąć. Tej nocy miałem atak bezsenności. Miotałem się po łóżku na wszystkie strony. Zapadłem w sen dopiero około drugiej. Nie spałem długo, bowiem dwie kosmate bestie wlazły mi pod kołdrę i zaczęły mnie podgryzać. Zerwałem się na równe nogi i zdecydowanie usunąłem je na korytarz. Zatrzasnąłem drzwi i właśnie miałem zasnąć znowu, gdy Ciapuś skoczył na klamkę i oczywiście otworzył. Po czym cała zabawa zaczęła się na nowo. Myślałem przez długą chwilę, po czym wpadłem na genialny pomysł będący rozwiązaniem moich problemów. Zwierzaki chciały się bawić i zamiast się na nie niepotrzebnie złościć powinienem dostarczyć im jakiejś rozrywki. Rozrywek było w moim domu wiele, ale tylko jedna była naprawdę dobra. Złapałem jednego kundla za obrożę, drugiego pod pachę i zaniosłem je do pokoju Maćka, po czym zamknąłem starannie drzwi. Położyłem się wreszcie spać, ale nie zdołałem zasnąć, gdyż przez cienką ścianę dobiegały odgłosy bardzo wesołej zabawy, oraz okrzyki, (zapewne radości), które wydawał mój kumpel. Nie minęło dużo czasu jak wpadł do mojego pokoju dysząc najwyraźniej rządzą zemsty. Udałem oczywiście pogrążonego w głębokim śnie. Postał chwilę nasłuchując mojego oddechu, a potem wrócił do swojego pokoju skąd przydźwigał oba pieski i troskliwie umieścił na moim łóżku. A potem poszedł sobie. Łobuz. Odczekałem aż zaśnie i zabrawszy zwierzaki poszedłem umieścić je z powrotem u niego. Trochę miałem pecha, gdy w ciemnościach kładłem mu je na łóżku zapaliło się niespodziewanie światło. Ten drań wcale się nie położył, tylko czekał przyczajony za drzwiami. W ręce miał siekierę. -No cześć - powiedziałem. Co innego mogłem powiedzieć? -Panie Paczenko, jak w świetle przepisów dobrego zachowania mam rozumieć pańską tu obecność? I zabierz te parszywe zwierzęta z mojego pokoju, bo zrobię rzecz tak straszną, że kamienie zapłaczą. -Oj Maciuś, Maciuś, nerwy cię ponoszą. Czy to nie jest miłe spędzać noc w towarzystwie tak miłych zwierzątek? Ja ci chciałem sprawić przyjemność a co mam w zamian? Groźby, wyzwiska, straszenie siekierą...Nie wstyd ci? -A wiesz, że jakoś nie? -To pewnie dlatego, że jesteś Ukraińcem. -No to będziesz miał pecha zginąć z ręki rodaka! -Ja też jestem Ukraińcem? - zdziwiłem się. -Prawie. Polakiem wysiedlonym omyłkowo w ramach akcji Wisła. To znaczy twój tata. Tak swoją drogę to powinniśmy działać zespołowo, bo w pojedynkę sobie najwyraźniej nie radzimy. -Co sugerujesz? -Chińską narkozę. -Szkoda zwierzaków. Może zrzucimy je na parter? -Nie wiem, czy zauważyłeś, ale zrobiłem całkiem ładne schodki. Nie stanowią dla nich dużej przeszkody, bo ostatecznie po kolacji zostały tam na dole. -Słusznie. Ale gdyby tak nakryć właz deskami i... Plan był na tyle dobry, że natychmiast przystąpiliśmy do jego realizacji. Oczyszczenie strychu z agentów królestwa zwierząt poszło dość łatwo. Zbudowaliśmy barykadę i wróciliśmy do łóżek. Widocznie jednak wszystkie złe moce sprzysięgły się tej nocy przeciw nam. Biedne opuszczone pieski zaczęły bowiem żałośnie płakać. Aż skręcało. -Może trzeba było zastosować tą chińską narkozę - odezwał się mój kumpel ze swojego pokoju. -Zaraz dostanę kota. -Po pierwsze masz już kota i to w obu znaczeniach tego słowa, a po drugie wykaż się swoim ucywilizowaniem i wymyśl coś. -Jakoś nic mi nie przychodzi do głowy. Zniechęceni rozebraliśmy barykadę. Zwierzaki ruszyły natychmiast do ataku. Przy okazji zbadaliśmy ciekawy problem, w jaki sposób Maćkowy jamnik pokonywał schody. Po prostu mój dog złapał go zębami za kark i wniósł. Gdy Ciapuś był już dość wysoko polaliśmy go wodą ze szklanki, co jednak nie wywarło na nim żadnego wrażenia. -Może chodzi im jedynie o kontakt wzrokowy? - zasugerowałem. -Zbudujemy sobie klatki? -Myślałem raczej o moskitierach. -Pomysł do luftu. Ale mam lepszy. Zrobimy sobie hamaki. Będzie przewiewnej od spodu, a zawiesimy, w takim miejscu, że nie doskoczą. Pomysł był dobry. Nawet bardzo dobry. Przynieśliśmy z rupieciarni dwa kawałki sieci i rozpięliśmy je sobie pod sufitem biblioteki. (Konkretnie przybiliśmy do belek stropowych). Zasnąłem prawie natychmiast. Po takich przejściach nic dziwnego. Przyśniła mi się dziewczyna o imieniu Ehter. Była w białym czepku i sukience z niewielkim dekoltem. Jechałem do niej na koniu, gdy niespodziewanie koń fiknął fikołka i poleciałem w dół w głęboką ciemność. Na dnie ciemności był stół biblioteczny, w który walnąłem z taką siłą, że przez chwilę nie mogłem złapać oddechu. Wreszcie udało mi się. W pomieszczeniu było paskudnie zimno i dość wietrznie. Wiatr i zimno pochodziły z zewnątrz. Rozejrzałem się po pomieszczeniu i stwierdziłem, że nigdzie nie widać zwierzaków. W tym samym momencie Ciapuś zwalił mi się na głowę. W pierwszej chwili pomyślałem, że to już przepowiadany przez mojego przyjaciela atak bestii, ale po chwili zorientowałem się w swojej pomyłce. Po prostu moje wymajtnięcie z hamaka nie było przypadkowe. Ta kundlina wskoczyła do sieci i rozbujała ją do tego stopnia, że wypadłem, a potem zleciała sama. Skakać musiała ze schodków prowadzących na piętro. Innej możliwości nie było. Postawiłem psa na ziemi i poszedłem zobaczyć, co się dzieje na dworze. Działy się tam sceny jak z Szekspira, to znaczy szalała burza. Pies przydreptał za mną. Stanąłem na skale koło drzwi i podziwiałem walkę żywiołów. Deszcz lada chwila miał lunąć, niedaleko waliły pioruny. Wiatr wył jak tej nocy, gdy Beria dusił Stalina poduszką. Właśnie miałem się cofnąć do mieszkania, bowiem trochę marzły mi nogi na skutek stania w kałuży, gdy niespodziewanie przyszła wielka fala. Psisko usiłowało schować się za mną i oczywiście zaplątało mi się między nogi tak, że straciłem równowagę i poleciałem głową w dół prosto w szalejące fale. Prawie nie umiałem pływać. Całe moje doświadczenie sprowadzało się do unoszenia na wodzie w zatopionej piwniczce. A teraz znalazłem się w atramentowo czarnej wodzie. Woda ta była dodatkowo lodowato zimna. Złapałem szczeniaczka za obrożę i wsparłem się na nim jak na kole ratunkowym. Miał niezłą wyporność. Poruszałem nogami utrzymując się na powierzchni. Rozejrzałem się. Nigdzie nie było widać lądu. Trochę mnie to zaniepokoiło, ale ląd odnalazł się, w chwili, gdy woda rąbnęła mną o skałę z taka siłą, aż mi świeczki w oczach stanęły. Usiłowałem mimo to jedną ręką, (w drugiej miałem psa), wymacać jakiś uchwyt, ale nie udało się. Woda odciągnęła mnie w głąb zatoczki i obróciwszy parokrotnie wyekspediowała wraz z potężną falą gdzieś w nieprzenikniony mrok. Ku swojej radości po kilku minutach rozpaczliwego miotania się w wodzie natrafiłem nogami na twardy grunt. Byłem gdzieś na zatopionej wodą plaży. Wlokąc za sobą psa wydostałem się po skarpie na górę do lasu. Zaczął padać deszcz. Popatrzyłem, co z psem. Kaszlał i krztusił się, ale po chwili doszedł do siebie. To zabawne, ale dopiero gdy stanął na nogi przyszło mi go głowy, że może lepiej byłoby, gdybym wcale go nie ratował. Dobre pomysły czasem przychodzą zbyt późno, a to był naprawdę dobry pomysł. Wróciłem do domu i starannie zamknąłem drzwi. Wytarłem Ciapusia w jakąś szmatę, która nawinęła mi się w ręce. Po kilku minutach zapadł w sen. Poszedłem do siebie i uwaliwszy się do łóżka zasnąłem. * Strażnik Ducha był stary. Bardzo stary. Jego powykręcane nieco artretyzmem palce drżały, gdy delikatnie obmacywał głowę Łucji. Szczególnie uważnie przypatrywał się jej oczom. -Uwstecznione migotki - powiedział. - Dwuwarstwowa powieka. Tak. To się zgadza. Masz jakieś piętnaście lat. Czy byłaś już chora? -Chora? - zdziwiła się Łucja. - Na co? -To nie ma nazwy. Przychodzi jak fala i jak fala odchodzi. Zaczyna się od ostrego zaostrzenia percepcji - powiedział Strażnik. - Będziesz odbierała bodźce świetlne i zapachowe znacznie silniej niż teraz. Zaostrzy ci się wzrok i słuch. A potem zaczną się dreszcze i gorączka. Potrwają kilka tygodni. -Skąd wiecie? - zapytał Semen. -Gościliśmy w naszym plemieniu ludzi, a raczej istoty, jej rasy - powiedział powoli. - W 1911 roku. Przyszli znad rzeki. Było ich dwoje. Dusze błąkające się w mroku. -Skąd byli? Gdzie możemy znaleźć innych? -Nie pytamy naszych gości skąd przybyli. Ani nie śledzimy gdy odejdą. Kobieta była w ciąży. Urodziła u nas dziecko. Dziwne dziecko. Bardziej wyglądało jak źrebię niż jak człowiek. Była zima. Oglądałem je. Żyło tylko kilka dni. Urodziło się za wcześnie. Pomarszczona twarz ściągnęła mu się. -Kobieta zmarła na wiosnę. Mężczyzna został z nami. Zginął w walce z niedźwiedziem. Był potwornie poharatany. Myśleliśmy, że nie przeżyje nawet godziny, ale on żył jeszcze przez dwadzieścia dni. Zmarł na coś, co przypominało raka. Tak jakby jego ciało usiłowało się odtworzyć i zaleczyć rany, ale zapomniało jak się to robi. Wszedł szaman. -Szukaliśmy im podobnych w ciemnej międzyprzestrzeni, gdzie miotają się dusze narkomanów i obłąkanych. Może was to śmieszy, ale też chcieliśmy wiedzieć. Lusija - wymówił imię po swojemu - zostawia bardzo charakterystyczne echo telepatyczne. Natrafiam na podobne, na szlakach duszy. -Są inni? - szepnęła. Kiwnął poważnie głową. 19 lipca wtorek. -Obudź się ty do jasnej... - głos Maćka przedarł się przez opary snu i wprawił mój umysł w stan gotowości bojowej. Z intonacji wynikało, że mój przyjaciel jest poirytowany w najwyższym stopniu. Otworzyłem ostrożnie jedno oko, ale zaraz przezornie je zamknąłem. Maciek stał nad moim łóżkiem z siekierą w ręce. Co on mówił na temat swojej narodowości? Wolałem sobie nie przypominać. Podobno w Wojsławicach nigdy nie strzelano do człowieka, który niósł chleb. Ale może to tylko plotki. Niestety mój podstęp nie udał się. Ten drań musiał zauważyć, że tylko udaję, bowiem walnął siekierą w moje łóżko, konkretnie w jego krawędź. Deska prawie pękła. -O co chodzi? - zapytałem ostrożnie otwierając oczy. -A o to! - cisnął we mnie jakąś wilgotną szmatą. Po bliższych oględzinach stwierdziłem, że jest to koszula, cała pokryta strzępkami wodorostów i kłaczkami sierści. Wyglądała, jak gdyby ktoś zwinął ją w kłębek, a potem rozprostował. -Jakaś szmata - wyraziłem swoje przypuszczenia. Zapominałem, że nie żartuje się z faceta, który ma siekierę w ręce. -To moja koszula - rąbał słowo po słowie mój przyjaciel. (Jednocześnie rąbał łóżko). - I w dodatku wytarłeś w nią swojego zawszonego, parszywego kundla! -Coś takiego? - zdumiałem się. - On jest zawszony? -Ty zamknij się nieszczęsny! -Mój piesek jest wyjątkowo czysty. Zresztą Gucia też wytarłem - zełgałem. - Odkupię ci jeśli tak ... -Nieważne, wypierze się. A tak właściwie to co robiłeś w nocy? -Zrobiło mi się ciut duszno i poszedłem się wykąpać, a dla towarzystwa zabrałem ze sobą pieski. -Tak. A dlaczego pływałeś w piżamie? -W piżamie? - zdziwiłem się. -Suszy się na sznurze w kuchni, a ty śpisz w dresie. Suszy się dokładnie tam, gdzie suszyła się moja koszula - uściślił. -Pływałem w piżamie, żeby nie gorszyć tubylców. -Ach tak. -Swoją drogą to przy okazji się wyprała. -Hy! Wyprała? Wiesz, że pełno na niej wodorostów? Musiał być w nocy nielichy sztorm. -Sztorm? -Silne ruchy wody zagoniły je do naszej zatoczki. Musiała być fala co najmniej dwumetrowa. -Dziwne. Jakoś nie zauważyłem. -A dlaczego fotel z biblioteki został przeciągnięty aż do drzwi wejściowych? Tym razem zabił mi klina. Nie pamiętałem, żebym ciągał fotel dokądkolwiek. -Nie pamiętam. Może sam się przesunął? -Krasnoludki wywlokły, albo aniołki niosły do nieba i po drodze zgubiły. Powiem to tak. Poszedłeś w nocy łowić ryby. Początkowo chciałeś łowić je płynąc na fotelu, ale zmęczyłeś się jego ciąganiem i zostawiłeś go w połowie drogi na dno. Zwierzaki służyły ci za przynętę. Opowiedziałem mu, jak było naprawdę. Po śniadaniu wziąłem rower i pojechałem do miasta. Zanosiło się na deszcz, ale doszedłem do wniosku, że zdążę. Na drodze dogonił mnie Sven. -No hej - zagadnął. -No hej -odpowiedziałem. -Wesoło tam u was w nocy było - zauważył. -Aha. A gdzie to byłeś gdy fale wielkie jak domy miotały mną o skały? -O! -Albo gdy serdeczny kumpel chciał mnie zarąbać siekierą dzisiaj o świcie? -Może w nocy mnie nie było, ale dzisiaj rano czuwałem na swoim posterunku. To nie moja wina, że wykłócacie się ze sobą po polsku. -Trzeba się uczyć obcych języków. -Trzeba, bo nawet nie mam odzewu, czy wasze rozmowy są ciekawe. I to miał być szpieg. Patałach. Nawet nie zauważył, że się wygadał. Po pierwsze w domu miałem podsłuch i to niezły, skoro był w stanie wychwycić kiedy się obudziłem. Do tego nagrywał nasze rozmowy i przekazywał gdzieś dalej, do bliżej nieokreślonego szpiegowskiego ośrodka, gdzie siedziała banda specjalistów, którzy rozszyfrowywali nasze pokrętne rozmowy, wywlekali uboczne znaczenia i przekazywali jeszcze wyżej. Poczułem dreszcz obrzydzenia. Ale maskowałem się. Lepiej było, aby mój szpieg myślał, że jestem głuchy i ślepy. Tak było znacznie lepiej i dla mnie i dla niego. A tak swoją drogą to mógł drań ostrzec. Nie gadalibyśmy wtedy ze sobą tak otwarcie. Zamyśliłem się na chwilę nad problemem: co mógł przekazać. Powoli w miarę jak moja świetna pamięć odtykała się włosy stawały mi dęba. Dziesięć kłótni dziennie, do tego ta niepotrzebna rozmowa o dogu karaibskim. -Tak swoją drogą to niedługo będzie jesień, a potem zima i zdechniesz na tych skałach - zauważyłem. -Och drobiazg. Zamieszkam w tej ślicznej ziemiance, którą twój kumpel kopie sobie po nocach, gdy mu się wydaje, że mnie nie ma w pobliżu. -Kopie sobie bunkier? -Nie bunkier. Ziemiankę. -Ach tak. Przepraszam, u nas utarło się nazywać podziemne kryjówki ukraińskich nacjonalistów bunkrami, podobnie jak żelazobetonowe... blockhauzy? -U was bunkier betonowy i drewniany nazywają się tak samo? -Nie, to nie tak. Gdy ma się na myśli bunkier ukraiński lub żydowski z okresu drugiej wojny światowej to chodzi o ukrytą w ziemi, w murze na strychu, czy w jakimś podobnym miejscu, kryjówkę, która punktem oporu staje się dopiero po jej wykryciu. -Złożone, ale chwytam, jak to jesteś łaskaw określać. Aha. Jeszcze jeden idiom. -To chyba nie był dobry pomysł, takie kryjówki? - zauważył. -Dlaczego? -Łatwo znaleźć. -Veto. Po zamaskowaniu włazu bardzo trudno na to trafić, nawet, gdy się dobrze wie, gdzie trzeba szukać. -Jak można zamaskować? -Właz może być zamaskowany kamieniem, pniem drzewa, nawet całym drzewem. Sadzi się je wówczas w skrzynce. Maciek wyjaśni ci to dokładniej. To przypuszczalnie jego hobby. -Ach tak. Ja go zapytam, a on mnie nożem po gardle. -Na takie ryzyko naraża się każdy, kto chce zostać szpiegiem. -Poczekam, aż skończy i sam zobaczę. -Tylko nie przegap odpowiedniego momentu, bo potem nie znajdziesz. -Wolne żarty. Zrobiłem nieduże zakupy i wróciliśmy. Maciek siedział w kuchni i rozmyślał. -Jak zwierzaki? -Doszły do siebie i rozrabiają. Wziąłem kartkę na której miałem listę zakupów i odwróciwszy ją na drugą stronę napisałem: "W domu jest podsłuch. Sven wygadał się, że nasze rozmowy są rejestrowane i przekazywane gdzieś wyżej". Maciek wyrzucił z siebie długie niecenzuralne przekleństwo i napisał pod moim : "Proponuję wykopać topór wojenny i pozbawić go skalpu". "Przyjmuję przez aklamację. Jak i kiedy?" -Im szybciej tym lepiej - powiedział głośno. -Schody na piętro skrzypią - zauważyłem beztrosko. -Trzeba naoliwić - odpowiedział wesoło. Poszedłem troszkę się położyć. Byłem jakiś oklapły, zapewne na skutek bezsennej nocy. Przyśniło mi się, że razem z Maćkiem uciekałem przez gęsty las przed jakimiś facetami. W końcu zabarykadowaliśmy się w domu o niebieskiej podłodze. Tam mieszkał kat, który chciał mnie zarąbać toporem, ale czarami zmieszaliśmy mu umysł. Obudził mnie Maciek. -Obiad na stole. -Jakoś nie mam apetytu. -Może jesteś chory? -Chyba coś mnie bierze. Jestem zupełnie oklapły i głowa mnie boli. -Pewnie złapałeś jakąś dżumę od tego swojego tygrysa. -Tygrysa? -Z Karaibów -Ach! - zrozumiałem nareszcie. - Nie, nie sądzę. Co on robi? -Nie wierzę, że był tresowany. Nie ma w nim ani krztyny inteligencji. Cały czas wygłupia się jak szczeniak. -Widzisz? A ty chciałeś go likwidować. -Jeśli mam być szczery to nadal doradzałbym likwidację. -Prezentów się nie zabija. -Prezentów się nie wyrzuca, o zabijaniu nic nie jest powiedziane. Po obiedzie poszedłem się trochę przejść. Po deszczu wszystko było mokre i smutne. Po niebie sunęły chmury i nawet bez maćkowych zdolności przepowiadania pogody mogłem się założyć, że deszcz znowu zacznie padać. I to jeszcze przed wieczorem. Błąkając się zawędrowałem na południe od mojej posiadłości. Tu także była zatoczka, ale zupełnie inna. Nie był to fiord, ale wachlarzowate usypisko kamienne schodzące do morza. Piszę kamienne, ale to chyba nie jest dobre określenie, bowiem tworzyły je bloki o wielkości dochodzącej do rozmiarów samochodu dostawczego. Przejęty urodą tej formacji zagłębiłem się pomiędzy nie. Wlazłem w morze aż po kolana nie przejmując się, że moczę sobie spodnie i buty. Wiatr gwizdał pomiędzy złomami skały. Wdrapałem się na niewielką wysepkę żwiru, i uwaliłem się w stos wodorostów. Przymknąłem oczy. Byłem daleko, daleko stąd, gdzieś w dolinie Muminków. Było mi zupełnie dobrze i ciepło, ale nie miałem ze sobą panny Migotki. Z głębokim westchnieniem wróciłem do świata ludzi, aby ją odnaleźć. Zjawiłem się nagle. Było mi mokro i zimno. Wróciłem powoli do domu. Zwierzaki wybiegły mi na spotkanie. Z biblioteki wyjrzał Maciek. -Gospodi pamiłuj - jęknął. - Coś ty z siebie zrobił? -Coś nie tak? -Wyglądasz szczerze mówiąc jak gdybyś najpierw sobie połaził po kolana w wodzie, potem uwalił się na stosie gnijących wodorostów... -Zgadza się. Nie wierzył, ale dobre wychowanie nie pozwoliło mu zadawać pytań. -Znajdź mi bud' łaska jakieś poezje lakistów, a ja się przebiorę - poprosiłem. -Kto to lakiści? Producenci laku? -Poeci jezior! -Znaczy Gałczyński? Westchnąłem w sposób, który miał mu unaocznić jego głęboką niewiedzę, ale oczywiście nie zrobiło to na nim wrażenia. Gdy wróciłem po kilku minutach stwierdziłem ku swojemu zdumieniu, że ogląda telewizję. Był dźwięk. -Działa? - zdziwiłem się. -Naprawiłem w wolnej chwili - wyjaśnił. Leciał film. Film był bardzo zabawny. Wariat + ogień + dużo benzyny. Bez przerwy coś wylatywało w powietrze, albo ulegało spaleniu. Krew lała się strumieniami, a wrogowie faceta padali jak muchy. W oczach Maćka znajdowałem dużo zrozumienia i sympatii dla głównego bohatera. Wreszcie film skończył się. -Oto jak trzeba rozwiązywać problemy - powiedział z namaszczeniem. - Ogniem i nożem. -Zgrywasz się - powiedziałem. - Wcale tak nie myślisz. -Tak uważasz? -Pewnie wyzywali cię w szkole od morderców i podpalaczy, aż w to uwierzyłeś. Parsknął śmiechem. -Spaliłem samochody dwu ubekom - powiedział. - Rzygać mi się chce od tego całego socjalizmu. -Nie możesz zostać tutaj? Zamyślił się. -Nikłe szanse. Żeby się tu zaczepić trzeba mieć znajomości. A mnie hrabia Derek chyba nie lubi. Ciebie zresztą też. Tyle lat kazał ci siedzieć tam, ale chociaż zafundował kursy norweskiego. Mi nie zafundował z czego wynoszę, że nie jestem mu tutaj potrzebny. Może będę mu potrzebny tam? Ktoś musi ich obalić - przeciągnął się. - Twój dziadek siedział w lesie do 56' roku. Dziwi mnie, że cała ta nasza Solidarność nie stworzyła jeszcze organizacji bojowej na wzór rosyjskich socjalistów - rewolucjonistów. Komuchy nie spodziewają się zamachu. Można by zająć budynek telewizji w kilkanaście minut. Odczytać przed kamerami deklarację niepodległości. A potem nastanie raj na ziemi i nie będzie trzeba prać kupowanych w Pewexie ubrań w kupowanym za dolary zagranicznym proszku do prania. Słuchałem go. Było mi ciepło i dobrze, a potem palnąłem się w głowę, aż dom zadrżał w posadach. -Jesteśmy kretynami! - wrzasnąłem. -Dlaczego? -Podsłuch! -O shiet! Tknięci jedną myślą rzuciliśmy się do obozowiska Svena. Przeskakiwaliśmy przez kałuże, gałęzie chlastały nas po twarzach. Wreszcie wydostaliśmy się na field. Sven siedział w namiocie ze słuchawkami na uszach, a obok niego stała radiostacja zaprzężona z magnetofonem. Kaseta nie obracała się, widocznie przerwał nagranie gdy umilkliśmy. -Witam, witam - powiedział. - Co was sprowadza chłopcy? -Dawaj kasetę! - ryknął Maciek po niemiecku. Ja nie patyczkowałem się. Wykonałem wślizg na szczupaka pod ramieniem szpiega, wyprułem kasetę z magnetofonu. -Hej, oddaj! - krzyknął Sven. Widząc, że zaraz mi ją zabierze włożyłem ją do ust i energicznie zacisnąłem szczęki. Zachrobotało. Obudowa była z kiepskiego plastiku bo udało mi się ją bez większego trudu zmiażdżyć zębami. Pomagając sobie jedną ręką poszarpałem taśmę na kawałki. -Smacznego - warknął jadowicie. -Wybaczy pan, ale te informacje były zbyt osobiste, aby mogły stanowić część pańskiej pracy - powiedział spokojnie mój kumpel. -Ech wy - powiedział szpieg z westchnieniem. - I co ja mam teraz napisać w raporcie? Że mój podopieczny zeżarł kasetę magnetofonową z kompromitującymi go informacjami? -Proszę napisać, że kaseta została omyłkowo skasowana - poradziłem. Popatrzył n nas ciężkim wzrokiem, a potem wyciągnął z plecaka trzy butelki piwa i podsunął nam. -Pokój i przyjaźń - powiedział po polsku. Zabrzmiało to komicznie. -Pokój i przyjaźń - powiedział Maciek po norwesku i zabrzmiało to jeszcze gorzej. Ale rozumieliśmy się. Wypiliśmy piwo a potem śpiewaliśmy. Wróciliśmy o domu późno i ja od razu poszedłem spać. Co robił mój przyjaciel tego nie wiem, ale być może kopał swój bunkier. Śniło mi się, że byłem szpiegiem. Chyba KGB, ale nie mam pewności. * W radzieckiej ambasadzie w Ottawie zadzwonił telefon. -Halo? - odezwał się dyżurny. -Ambasada? - upewnił się lekko zachrypnięty głos po drugiej stronie. - Połącz mnie kochaneńki z jakimś ważnym facetem z KGB. Głos mówił po rosyjsku. Dyżurny wzruszył ramionami i połączył. -Pułkownik KGB Szyczkin. Halo, kto mówi? -Ja emigrant. Szukacie jakiegoś Miszczuka? Semena Miszczuka? -Chwileczkę proszę się nie rozłączać? Podszedł do terminala komputerowego i wywołał listę poszukiwanych. Komputer wypluł szereg informacji. -Szukamy Miszczuka - powiedział do słuchawki. - Wiecie gdzie jest? -Leży tu schlany w trupa. Powiem wam gdzie, ale oczywiście nie za darmo. -Co chcecie w zamian? Paszporty emigracyjne dla rodziny? -Dwa miliony w używanych banknotach. I order Lenina. Pułkownik otarł czoło z potu. -Dwa miliony rubli? -Dolarów złociutki. Amerykańskich. -Dwa miliony nie da rady. -To cześć! -Chwileczkę proszę zaczekać. -Tak? -Dwa miliony to za dużo. Sto tysięcy. -Żartujecie. -Pół miliona? -Milion i order. -Po co wam ten order? -On jest ze złota, a Lenin jest z platyny. Przyda się. -Milion da się załatwić, ale orderu niestety raczej nie. -Dobra niech będzie. Proszę przywieźć pieniądze za dwadzieścia minut do starej stoczni. -Nie można by za godzinę? -Zupełnie nie. Wytrzeźwieje i ucieknie. Pośpiech leży w waszym interesie. -Muszę wziąć ze sobą jednego człowieka do ochrony. To duża suma. -Oczywiście. Ale jednego. Nie więcej. Rozłączył się. Pułkownik zabrał ze sobą oficera operacyjnego i pojechali. Stocznia była od dawna opuszczona. Miejsce wyglądało paskudnie. Ciemne, puste, zaśmiecone wrakami samochodów i kawałkami drewna i metalu. Samochód zatrzymał się pośrodku pustego placu. Obaj agenci pozostali w środku. Właśnie zaczynali podejrzewać, że nikt się nie pojawi, gdy z ciemności wyszedł facet ubrany w długi szary płaszcz. Na głowie miał kapelusz. -To wy szukacie Miszczuka? - zapytał. -Tak. Gdzie jest? -Najpierw pokażcie pieniądze. Wysiedli z wozu i otworzyli na masce walizkę. Wypełniona była plikami banknotów stu- i pięćdziesięcio dolarowych. Nieznajomy przejrzał kilka plików. Pieniądze były z całą pewnością prawdziwe. Ilość też się chyba zgadzała. -Nadal chcecie wiedzieć, gdzie jest Miszczuk? - upewnił się. -Tak - pułkownik zaczął się niecierpliwić. -Mam dla was dwie wiadomości. Jedną dobrą a drugą złą. Zacznę od dobrej. Zrzucił kapelusz i odlepił sobie wąsik. -Jestem Semen Miszczuk - oświadczył. Dzieli agenci byli przygotowani na wiele ewentualności, ale takiej akurat nie brali pod uwagę. -A zła wiadomość? - zapytał wreszcie oficer ochraniający pułkownika. Semen uśmiechnął się złośliwie a potem nagłym ruchem wyrwał sobie zza kołnierza płaszcza miecz samurajski, który wisiał mu na plecach. Rozległ się świst. Miecz zatoczył długi łuk. Dwie głowy potoczyły się po bruku. Semen obszukał pośpiesznie ciała. Znalazł pistolet z tłumikiem. Obszedł wóz od tyłu i strzelił kilkakrotnie w pokrywę bagażnika. W środku coś się szarpnęło parokrotnie i znieruchomiało. Otworzył bagażnik. Agent siedzący wewnątrz wyglądał na nieżywego ale mikrobiolog nie chciał ryzykować. Strzelił mu w głowę. Następnie wydobył z kieszeni fiolkę z bezbarwnym płynem i ochlapał nim ciała oraz wnętrze wozu, starając, się, żeby przypadkiem żadna kropla nie kapnęła mu na ubranie. Na koniec podniósł walizkę z ziemi i poszedł w stronę nabrzeża. Na brzegu leżała głowa pułkownika, która aż tutaj się dotoczyła. -Miało być tylko dwu - powiedział do niej Miszczuk. Żart był makabryczny, ale głowa nie poznała się na nim, a sam Semen nie miał poczucia humoru aż tak rozwiniętego, aby się roześmiać z własnego dowcipu. Gdy był już dosyć daleko wydobył z kieszeni telefon komórkowy. Zadzwonił do ambasady. -Możecie przyjechać po ciała - powiedział do dyżurnego. O pieniądzach nie wspominał. Bo i po co. Oczywiście przyjechała ekipa po ciała. Sprawa była śmierdząca, więc ambasada nie powiadomiła żadnych czynników państwowych. W kilka dni po akcji biorący udział w sprzątaniu trupów agenci poczuli się bardzo źle. Zgłosili się do lekarza. Obejrzał ze zdziwieniem ropne krosty, którymi się pokryli a potem drżącą ręką zaczął wypełniać skierowania na leczenie w Moskwie. -Co nam jest panie doktorze? - zapytał jeden z nich. Doktor popatrzył mu prosto w oczy. -Dżuma! * 20 lipca środa. Obudziłem się bardzo wcześnie rano. Pod cienkim kocem było chłodno, ale przyjemnie. Wstałem i poszedłem na parter. Stanąłem w cienkim dresie w otwartych drzwiach. Wiatr od morza wypędził ze mnie resztę senności. To był dobry dzień. Dzień przeznaczony dla mnie. Dzień wielkich możliwości. Dzień wielkich czynów i wielkich łajdactw. Otrzeźwiwszy się wiatrem i chłodem wlazłem na piętro, gdzie ubrałem się, a potem poszedłem obudzić Maćka. Wielkie czyny mają bowiem to do siebie, że najlepiej dokonuje się ich, gdy ktoś podziwia, oklaskuje i dodaje zachęty okrzykami pełnymi podziwu. Maciek wprawdzie specjalnie się do tego nie nadawał, ale jak się nie ma co się lubi to się lubi co się ma... -Wstawaj ukraińcze, czekają nas wielkie czyny - potrząsnąłem śpiącym. - Grzechem jest spać w tak piękny poranek! Powalane błotem buty leżące pod łóżkiem wskazywały na to, że przyjaciel mój sporą część nocy spędził kopiąc sobie bunkier, ale nie wzruszało mnie to specjalnie. Ten piękny dzień był mi usprawiedliwieniem. Przyjaciel mój otworzył leniwie jedno oko. Wzrok jego począł na leżącym na stoliku zegarku, po czym oko zamknęło się. Odwrócił się twarzą do ściany. Najwyraźniej nie rozumiał szalonych możliwości jakie się przed nami otwierały, oraz wspaniałości czynów jakich mieliśmy dokonać. Zawsze jakaś jednostka stoi na drodze postępu. Wziąłem do ręki szklankę z wodą, która zawsze stawiał sobie przy łóżku na wypadek, gdyby w nocy chciało mu się pić i pokropiłem go wodą. -Fafluchten Sie - warknął otwierając wreszcie oczy. Później wyjaśnił mi, że ten interesujący zwrot wymyślili kiedyś wspólnie z Kurtem. Nie znaczył nic. Ujmując go od strony naukowej była to forma grzecznościowa od wyrażenia "cholera". Ale tak to już bywa. Polałem go ponownie. -O co ci chodzi? - zapytał dość kwaśno. -Wstawaj. Chcę dzisiejszy dzień upamiętnić jakimś wielkim dziełem, i potrzebuję pomocy tak wspaniałego fachowca jak ty. -Ja fachowiec..? Tak! Oczywiście, że jestem fachowcem. Trzeba było tak od razu. Przedstaw plan pracy, a ja przemyślę to podczas drzemki i na wieczór dam ci wykrętną odpowiedź. -Idę robić śniadanie. Oczekuję cię za pięć minut. Zlazł po jakichś piętnastu. Był z jakiegoś powodu zły, ale starał się maskować. Po śniadaniu powiodłem go do lasu, gdzie ściągnąłem brezent ze stojącego tam statku. -Co o tym powiesz jako fachowiec? -Dlaczego myślisz, że jestem fachowcem od statków? - zdziwił się. - Zasad konstrukcji czajek nie mam we krwi. Moja genetyka podpowiada mi tylko, co robić z takimi, którzy włóczą mnie po lesie o świcie... Jego myśli schodziły na niebezpieczne tory. -Miałeś żaglówkę. Pamiętam przecież. Zatrzymał się jak wryty. -Pamiętasz! Zatkało mnie. -Mój Boże - szepnąłem. - Przecież... Siadłem na kamieniu i objąłem głowę rękami. -Fotografia. Ona była na fotografii. Ty i Paweł. Pawcio..? -Brawo. Dalej. Fotografia. Zamknij oczy. Widzisz ją? Zamknąłem oczy i naprawdę ją zobaczyłem. -Fotografia formatu pocztówkowego. Czarno-biała. Trzcinowisko, Żaglówka. Malutka, jednomasztowa. Żagiel jest zwinięty. Siedzisz na dziobie. Masz na głowie kowbojski kapelusz. Paweł stoi za tobą i trzyma wiosło. Macie po jakieś siedem lat. Może koło ośmiu. -Oderwij wzrok od fotografii. Szukaj wokoło. -Sad. Jesteśmy w sadzie. My dwaj. Pomiędzy drzewami widać jak ziemia opada w dół. Tam jest chyba wąwóz a po drugiej stronie wznosi się wzgórze. Stoi nami dom wymurowany z czerwonej cegły. -Gówno! - zaklął Maciek. Wizja uleciała. -Coś nie tak? - zaniepokoiłem się. -Tak. Nie widziałeś zdjęcia. To znaczy przypomniałeś sobie tylko to o żaglówce. Pokazywałem ci je w domu twojego dziadka. -Ale ja dokładnie widziałem ten sad... Objął mnie ramieniem. Uścisnął. Uspokoiłem się. -Ten dom o którym mówisz zbudowali na wiosnę. Dlatego jest jeszcze nie otynkowany. Po prostu ściągnąłeś sobie odpowiedni obrazek prosto z mojej pamięci. Hrabia Derek ostrzegał mnie... -Co zrobiłem? Zmieszał się. Puścił mnie i popatrzył pod nogi. -Żaglówka rozsypała się ze starości, gdy byłem w trzeciej klasie podstawówki. Postanowiłem wybadać go później. -Ale to była twoja łódź. Dlatego uważam, i niestety będę się przy tym upierał, że wiesz więcej niż ja. Referuj co wiesz. Zamyślił się głęboko. -Żagle dopiero na końcu - zauważył. Przybrał marsową minę wilka morskiego i przez dłuższą chwilę wpatrywał się uważnie w różne elementy poszycia. Wreszcie uśmiechnął się promiennie. -Podobny do kutra rybackiego, ale ma trochę inny kształt. -To jest pełnomorski jacht. Popłyniemy nim w rejs do Ameryki Południowej! -Okay. Ale daleko to nie popłynie. Może metr, może dwa, a potem na dno. -Zbadaj deski. Sam bym sobie lepiej poradził z tymi oględzinami! -To trzeba było mnie nie budzić. Popukał w burtę wsłuchując się uważnie w wydawany przez nią dźwięk. Potem uśmiechnął się złośliwie, tak jak gdyby to co usłyszał potwierdzało jego najgorsze przeczucia. -Próchno - oświadczył wreszcie z dziwnie zadowoloną miną. -Możemy go trochę ruszyć? -Nie ma po co. Dawno przyrósł do gleby. Ale jeśli chcesz... Usunęliśmy kołki, które go przytrzymywały i pchnęliśmy ze wszystkich sił. Ani drgnął. -Tylko udajesz, że pchasz - oświadczyłem Maćkowi. Nawet się nie obraził. -Tak go nie ruszymy - powiedział. - Trzeba zaatakować z rozpędu. Wzięliśmy rozbieg i walnęliśmy z całej siły. Rufa rozleciała się na kawałki. Wpadliśmy do ładowni obijając się o jakieś drewniane i metalowe pozostałości wyposażenia. Statek zatrzeszczał i rozwalił się niemal na kawałki. Spomiędzy desek wypełzły stada robaczków. Wygrzebaliśmy się z rumowiska. -Nadal chcesz płynąć do Ameryki? - zapytał mój kumpel jadowicie. -Od przodu nie poniszczył się specjalnie - zauważyłem. - Tył się naprawi... Ziewnął i popatrzył na zegarek. -Piąta rano - oświadczył z zimnym spokojem. - Jeśli moja pomoc fachowca nie jest już ci potrzebna to idę spać. I rzeczywiście poszedł. Wróciłem do domu i poczytałem sobie dwie godzinki. Potem znudziło mi się to więc poszedłem na drogę zobaczyć, co tam słychać. Droga była pusta ale w wilgotnym porannym powietrzu niósł się jakiś znajomy zapach. Przez chwilę węszyłem usiłując go zlokalizować, gdy niespodziewanie skojarzyłem sobie, co to jest. Rozejrzałem się i niemal natychmiast znalazłem piramidkę brązowych kulek. Podszedłem bliżej i urwawszy sobie z uschłej choinki długi patyk ostrożnie pogrzebałem w tym. -Dużo owsa - powiedziałem sam do siebie. - Tu nie rośnie owies. Trzeba go sprowadzać chyba aż ze Skane. Ciekawe, ciekawe. To jednocześnie tłumaczyłoby dlaczego tak niewiele tu koni. Ktoś usiłował się podkraść do mnie od tyłu. Szedł cicho, myślał palant, że nie zauważę. Odwróciłem się gwałtownie. Sven Roslin na szpiegowskiej praktyce. -No hej - powiedziałem. -Hej. Co ty tu robisz? - popatrzył na rozgarniętą kupkę nawozu. -Prowadzę badania naukowe z dziedziny wybiórczości pokarmowej koni. A ty? -Ja prowadzę badania naukowe z dziedziny kropofagii wśród Słowian. Tak swoją drogą to do jakich wniosków doszedłeś? -To zgubił koń. -Zupełnie słusznie. -Macie tu w Bodo konie? -Och nigdy nie było ich dużo ale mamy kilka. Zaraz niech się zastanowię... W tartaku są trzy. -Macie trak poruszany kieratem? - zainteresowałem się. Połowa wyrazów była oczywiście polska, toteż szpieg nie za bardzo zrozumiał o co mi chodzi. -One nie pracują - powiedział po krótkim namyśle. - One są bardzo stare. Były cztery, ale jeden z nich padł jakiś czas temu. Właściciel trzyma je w szopie i tak karmi, że wielu ludzi mogłoby pozazdrościć. -Dlaczego? -Lubi je. Są na emeryturze. Uwierzył, że przyniosły mu szczęście. Dlatego trzyma je przy sobie. -Aby nadal przynosiły mu szczęście? -Tak. Dwa ogiery ma policja. Ale oni patrolują na nich tylko parki. Zaskoczył mnie. Myślałem, że konne patrole policyjne w parkach to wymysł typowo polski. Widać pomyliłem się. Właściwie to konie były optymalnym rozwiązaniem takiego problemu. Ciche, szybkie, wysokie, dzięki czemu trudno byłoby ściągnąć z konia policjanta, a na pewno trudniej niż z motoru. -A inne konie? - zapytałem. -Armia Zbawienia ma chyba osiem. Sam nie wiem po co. Kilka koni mają prominenci, ale on mieszkają na drugim końcu miasta. -Aha. To by pasowało. Ten koń był pewnie rasowy. Zobacz jak był karmiony - wskazałem gestem swoje znalezisko. Skrzywił się. -Daj spokój - poprosił. -Może prominenci zapuścili się aż tutaj albo policjanci przyjechali na inspekcję. -Nie wysilaj się. Jestem strażnikiem łowieckim. -I co z tego? -Można powiedzieć, że nic w tym lesie nie poruszy się bez mojej wiedzy. -Jeśli przyjechałeś tą drogą to rzeczywiście mogłeś go zauważyć. Co to był za koń? -Dziwny. Nigdy takiego nie widziałem. Biały jak mleko. Nieskazitelnie biały. Trochę niepraktyczna barwa zwłaszcza w tych lasach. Ale oto i on - dodał. Zza zakrętu wyjechał facet na koniu. Facet ubrany był z wyszukaną elegancją. Miał na sobie białą płócienną kurtkę, białe spodnie z żaglowego płótna, na nogach buty do konnej jazdy. Był ciemnowłosy i lekko śniadej cery. Miał duże ciemne oczy. Wyglądał na Gruzina. W twarzy miał coś szlachetnego. Patrzył na nas w zadumie. Otaksowawszy go długim spojrzeniem skupiłem się teraz na koniu, którego dosiadał. Koń był piękny. Biały arab czystej krwi, o idealnych proporcjach. Był tak czysty, jak gdyby dopiero co wyszedł z pralni. Kopyta miał polerowane. Staliśmy tak przez chwilę mierząc się wzrokiem przy czym on wyraźnie nad nami górował. Wreszcie odezwał się. Mówił po norwesku z jakimś dziwnym śpiewnym akcentem. -Wybaczą panowie, gdzie tu się mieści posiadłość Sventonów? -To tutaj - wyjaśnił Sven wskazując moją parcelę. - Ale Sventonów nie ma tu już od dwudziestu lat. Facet roześmiał się. -Nieważny jest właściciel, liczy się nazwa - powiedział. Skinął nam głową na pożegnanie i odjechał. -Wot te na - szepnąłem sam do siebie. -Myślę, że szukał ciebie. - zauważył mój szpieg. -Jeśli tak, to dlaczego nic nie powiedział? -Może nie szukał dla siebie. -Dziwi mnie, dlaczego pytał. -Dlatego, że twój kumpel odczepił wszystkie tabliczki do odmalowania. Gdy nie ma numeru ani wizytówki przy bramie to trudno jest się połapać, który dom jest czyj. Zapomniałem o tym. -Ciekawe, kim on jest. -Ciekawe. Ale myślę, że wiem. Parę dni temu do Bodo przyjechał cyrk. -Wolne żarty. Wyobrażasz sobie tego człowieka w cyrku? -Może jego nie, ale za to pasuje mi ten jego koń. -Może masz rację. Wróciłem do domu. Maciek wstał już i pogwizdując serenadę Schuberta pracował nad kolejnymi drzwiami. Te miały być chyba wejściowe, bo obciągał je stalowym płaskownikiem -Co powiesz? - zapytał. - Czego dokonałeś, gdy sobie drzemałem? -Nic wielkiego. Chciałem dokonać wielkich czynów, ale otaczają mnie same miernoty, na których nie można polegać... Opowiedziałem mu o spotkaniu w lesie. -Może to książę Orłow przysłał własnych szpiegów - zasugerował. -A to po co? Kim on jest? Znasz go? -Żeby sprawdzić, czy nie jesteś agentem KGB i zlikwidować w zależności od wyników. -Chyba ci stolarka na mózg pada. Kim on jest? -Raczej zrywanie się o świcie - zaprotestował z prostotą. - Mówiłeś, że koń był rasy arabskiej? Wieczne niedopowiedzenia. -Słuchaj! Dlaczego ty nigdy nie odpowiadasz na moje pytania? Popatrz mi w oczy i odpowiedz. Kim jest książę Orłow? -Księciem oczywiście. -Tak. Wyobraź sobie, że tego akurat się domyśliłem ale teraz poproszę o szczegóły. -Facet, lat trzydzieści pięć, ciemne włosy szlachetna podłużna twarz, z wykształcenia filolog słowiański. Nawet trochę mówi po polsku. -Dzięki - mruknąłem. - Marzy mi się spotkanie z tym całym Derkiem. Taka szczera rozmowa w piwnicy. I ja jako śledczy. Uśmiechnął się szeroko. Szelmowsko. -Każdy ma swoje marzenia i niech się spełnią. A tak swoją drogą nie marzyła ci się czasem urocza kicia siedząca na olśniewająco białej klaczce? Mówiąc to popatrzył przez okno w kuchni. Powędrowałem, za jego spojrzeniem i rzeczywiście, na polance koło domu stał olśniewająco biały koń, obok którego stała jakaś kicia. -Donerwetter - powiedziałem cicho sam do siebie. Wyszedłem przed dom. Kicia nie znikała, więc doszedłem do wniosku, że jednak jest prawdziwa. Była nieco starsza ode mnie, miała jakieś osiemnaście lat. Nie była bardzo ładna, ale wyróżniała się z tłumu. Miała lekko wystające kości policzkowe i duże ciemne oczy, w których można było się całkiem zagubić. -Ty jesteś Tomasz Nikitycz Paczenko von Uhersk? - zapytała po norwesku. -To zależy kto pyta - odpowiedziałem ostrożnie. -Tam w krzakach siedzi facet z aparatem fotograficznym zaopatrzonym w teleobiektyw - powiedziała po rosyjsku. - Czy wiesz coś o tym? -Mój ochroniarz - wyjaśniłem w tym samym języku. - Jest trochę nieśmiały. -Weź - podała mi cugle. Złapałem je lewą ręką. Były plecione z czerwonych sznurków i rzemieni. Kolejny przebłysk. Ściana wymurowana z pustaków, żłób ze starej beczki i cugle wiszące na ścianie koło zgrzebła. Chyba z... Czeczenii? -Jestem Juli-an Bołdyrew - przedstawiła się. -Miło mi poznać. Scena była tak nierzeczywista, że wydawało mi się, że śnię. -Książę Sergiej prosił, żebym cię odwiedziła i sprawdziła czy czegoś ci nie potrzeba. Sprężyłem się w sobie. -Nie, dziękuję za troskę, ale jakoś sobie radzę. Za to chętnie posłucham wszelkich informacji. Popatrzyła w zadumie na nieco sypiącą się ścianę domu, ale nic nie powiedziała. -Lubisz konie - stwierdziła. -Dlaczego tak myślisz? -Moja klaczka cię lubi, a ona zna się na ludziach. Chcesz się przejechać? Popatrzyłem w zadumie na swoje spodnie, potem popatrzyłem w zadumie na swoje buty. -Jestem zbyt brudny. Uśmiechnęła się a potem wyciągnęła rękę i dotknęła mojego ramienia. To był dziwny gest. Gest protekcji, gest usankcjonowania władzy występujący często na egipskich malowidłach i reliefach. Wówczas jednak nie rozumiałem, o co jej chodzi. -Nie obawiaj się - powiedziała. - To mogę ci ofiarować... Prawda na razie będzie przed tobą zakryta. Rosyjski nie był jej językiem ojczystym. Była taka dziwna. Jak gdyby na wpół obłąkana. Wsiadłem na konia. Ruszyłem stępa w stronę lasu i zawróciłem. Maciek stał koło niej. Wyglądali na starych znajomych. -Boisz się - powiedziała, gdy oddałem jej cugle. - Lękasz się tego konia. Umiesz świetnie jeździć, ale nie na nim. Wydaje ci się, że w każdej chwili może się potłuc, jak gdyby był z porcelany. -Wyobrażam sobie jego wartość. -Koń niezależnie od jego wartości służy do tego, aby na nim jeździć, a nie do tego, aby trzymać go w pudełku wykładanym czerwonym aksamitem. To zwierzę a nie klejnot. -Jak ona się nazywa? - zapytałem wskazując gestem klacz. -Tatiana - odpowiedział Maciek. -Ładnie. -Pewien człowiek z miasta daleko na południu nazwał ją tak na cześć swojej bratanicy - wyjaśniła. -Czy książę Sergiej ma dla mnie jakieś polecenia? -Mam dla ciebie kartkę od niego - podała mi małą kopertę koloru kości słoniowej. -Co słychać u niego? - starałem się podtrzymać rozmowę. -Pracuje. Ciężko pracuje. Ale pewnie zaprosi cię do siebie za jakiś czas. Jego praca dobiega już końca. -Ach tak... -Jest ktoś, kto cię tam czeka - uśmiechnął się Maciek. -Kto? Ktoś kogo znam? Pawcio? Hrabia Derek? -Nie, ale ona zna ciebie z rozmów. I chce cię poznać. -Kim ona jest? -Nie powiem ci, bo straciłbyś połowę przyjemności. Dowiesz się we właściwym czasie - odezwała się Juli-an. -Zaciekawiasz mnie. Wzruszyła ramionami a potem z gracją wskoczyła na konia. -Do zobaczenia - powiedziała. -Już odjeżdżasz? - zmartwiłem się. - Może wpadniesz chociaż napić się herbaty. -Jesteś dokładnie taki, jak opowiadał hrabia Derek. Nie możesz zrozumieć, że większości ludzi jesteś całkowicie obojętny. Wydaje ci się, że każdy powinien albo cię lubić, albo czuć do ciebie niechęć. Odjechała. Upadłem na kolana i stłumiłem zawrót głowy. Svenowi zrobiło się głupio i wylazł z krzaków. -Co się stało? - zapytał. -Ona jest zupełnie zmanierowana - wyjaśniłem. - Taka ładna a taka... -Poznasz moją siostrę to ci przejdzie. Ingrid ma serce po właściwej stronie. O co wam poszło? -Z tego spotkania to ja będę pisał raport - ostudził go Maciek. Mówił po niemiecku, ale Sven musiał go zrozumieć. Ja na wszelki wypadek udawałem, że nie rozumiem. -Powiedz mi, jeśli się kogoś spotyka i rozmawia z nim, to czy można być w stosunku do niego obojętnym? Chyba zawsze coś się odczuwa? Niechęć, lub sympatię... - zapytałem szpiega. -Dlaczego? Nie można chyba na przykład robiąc zakupy... -Wybacz. To ja jestem nienormalny. -Dała ci kosza? Zaskoczył mnie. -Co za pomysł. -Wyglądasz jak gdyby spotkała cię przykrość. -Nie zrozumiesz nigdy mojej słowiańskiej duszy! -Chcesz odbitki? - poklepał swój aparat. -Może jedną... Na pamiątkę. -Ja poproszę negatyw - wtrącił się Maciek po czym przeszedł i stanął na brzegu. -Zdjąłem ciebie na koniu. Ta będzie chyba dobra? -Tak. Dziękuję. -Ale nie udało mi się sfotografować tego człowieka, który siedział w krzakach za domem z pistoletem w ręce. -Widział cię? -Tak. Myślę, że to ktoś takiego samego zawodu jak ja. Nie przeszkadzaliśmy sobie. Poszedł a ja wróciłem do domu. Maciek przyszedł po chwili. Pokazałem mu kopertę. -Trochę niewymiarowa - zauważył. -Taki widocznie standard - odgryzłem się - za to listonoszka niczego sobie. -A gdzie znaczek? -Opłatę pocztową uiści nadawca. Otworzyłem kopertę. Wyjąłem ze środka kartkę. Przeczytałem ją a potem schowałem do kieszeni. -I co? -Nie wiem. Książę pisze, że przyśle po mnie samochód za kilka dni. Mam być jego gościem. To mi pachnie porwaniem. -Oj daj spokój. Wyobrażasz sobie rosyjskiego arystokratę porywającego ludzi? -Oczywiście. Hrabia Drakula... -Drakula był chyba księciem. I to rumuńskim. -Nie pamiętam, nie będę się kłócił. Był Drakula, byli i inni. Porywali ludzi, żeby wysysać z nich krew, mordować dla zaspokojenia żądz... -Hy? -Weź takiego Jusupowa. Książę, a wpadł na pomysł, żeby zabić Rasputina. I to dlaczego? Dla jakichś marnych celów politycznych. Muszę się pilnować. -Weź ze sobą broń - zaproponował. Poszedłem do swojego pokoju. Oba zwierzaki leżały na moim łóżku i bawiły się kamieniem. Przypomniało mi się, jak kiedyś w podstawówce miałem ciekawe hobby. Kolekcjonowałem kamienie. Zbierałem je na wałach, niedaleko szkoły. Wybierałem najładniejsze odłamki granitu, bazaltu i kolorowych piaskowców. Znosiłem je w kieszeniach do domu dziecka i wrzucałem do dużej puszki po duńskim mleku w proszku. Gdy się wypełniła przesypywałem jej zawartość do szuflady. Gdy szuflada była pełna wynosiłem je w kubełku do piwnicy i wsypywałem do dużej beczki z prasowanego papieru, w której kiedyś trzymali cement. Gdy wyjeżdżałem beczka była prawie pełna. Nie wiem, co dyrektor zrobi, gdy ją w końcu odkryje. Była zbyt ciężka, aby ją wytoczyć, a żeby wyczerpać ją za pomocą kubła trzeba by chyba zrobić ze sto kursów. Robota na cały tydzień. Zjedliśmy obiad. Pogoda wspaniała rankiem psuła się stopniowo coraz bardziej. Zachmurzyło się, a morze pokryła ostra krótka fala. -Chyba będziemy mieli następny nocny sztorm - zauważył Maciek. Siedział i malował wykonane rankiem drzwi lakierem wodoodpornym. Drzwi wyglądały na dzieło profesjonalisty. Mój przyjaciel dysponując tylko wiertarką z kilkoma przystawkami zrobił z nich istne dzieło sztuki. -Ładne - powiedziałem. - Bardzo ładne. -Co porobimy teraz? -A pokoje na piętrze? -Właściwie to już skończone. Tyle tylko, że deski kończą się. -Wystarczy na regały w bibliotece? Zamyślił się. -Chyba nie za bardzo. Ile jest tych książek? -Nie dużo. Coś ze dwa tysiące. -Dwa tysiące... Myślę, że na upartego wystarczy. Ale mocno upartego. -Zrób, co możesz. Najwyżej część będę trzymał w skrzyni. -Niezły pomysł. To już tak na zawsze? -Nie, tylko do czasu, aż przyjdzie dla mnie jakaś forsa na następny miesiąc. Wówczas dokupię desek i wszystko będzie... Zgrzyt piły tarczowej przerwał moją wypowiedź. Maciek nie odkładał niczego do jutra. (Za wyjątkiem nauki). Taki już był. Pracował całe popołudnie. Regały wyszły niemal jak fabryczne. Sztorm tymczasem zbliżył się. Fale stały się większe, a niebo nad horyzontem pociemniało. Zjedliśmy kolację i zaraz walnąłem się spać. Nie dość, że dzień zaczął się dla mnie bardzo wcześnie, to jeszcze wypełniony był wrażeniami. A to był dopiero początek... * Maciej Wędrowycz zasiedział się tej nocy w bunkrze. Gdy wreszcie wyrobił dzienną normę metrów sześciennych ziemi oczy piekły go jak diabli, ale był zadowolony z siebie. Na zewnątrz schronu było diabelnie nieprzyjemnie. Wiał silny wiatr i padał deszcz. Burza jednak przeszła bokiem. Nad morzem było trochę jaśniej. Popatrzył na zegarek. Dochodziła druga. Ziewnął potężnie i ostrożnie wyjrzał zza rogu domu. Był przypływ. Większe fale podchodziły aż do krawędzi urwiska. Na ich grzbietach tańczyła wielka kłoda która od czasu do czasu pukała konarem w ścianę. -Oj niedobrze - powiedział sam do siebie. Morze zagłuszało wszystko do tego stopnia, że sam siebie nie usłyszał. Wlazł przez okno do domu i wyciągnął z rupieciarni bosak i kawał liny. Wyszedł przez świeżo wprawione drzwi wejściowe i stanął na skale. Kłoda walnęła w ścianę obok niego. Fala była wystarczająco potężna, aby podrzucić ją aż tak wysoko. To było niepokojące. Zaczepił pień bosakiem. Fala cofając się szarpnęła tak mocno, że znalazł się w wodzie. Zgubił przy okazji bosak. -I po co ja tu właziłem? - zapytał sam siebie. Zaraz jednak sobie przypomniał. Walcząc z żywiołem rękami i nogami dopłynął do kłody. Obwiązał sterczący konar linką i spróbował popłynąć z belką na holu. Najpierw woda odciągnęła go do tyłu, a potem pień popychany przez falę ruszył do przodu i dzielny potomek ukraińskich kozaków omal nie stracił głowy. W ostatniej chwili zrobił unik. -Nie choczesz nie nada - mruknął sam do siebie. Gdy mijała go wskoczył na wierzch, jak na konia. Mało nie zleciał do wody gdy uderzyła w skałę, ale utrzymał się. Wiosłując nogami trochę ją skręcił, tak, aby ustawiła się pod kątem do fali. Gdy nadeszła kolejna omal nie stracił jednej nogi, ale udało mu się zepchnąć drzewo z pierwotnego kursu i wypłynął na spokojniejsze nieco wody zatoczki na lewo od domu. Niebawem znalazł się przy skarpie nad plażą. Zeskoczył z pnia. Pod nogami miał grunt, ale sypki żwir nie dawał jego stopom wystarczającego oparcia, a ponadto w każdej chwili groziło mu rozgniecenie na miazgę. Z linką w zębach wdrapał się po skarpie do góry i przywiązał koniec sznura do drzewa. Mając poczucie dobrze spełnionego obowiązku, wrócił do domu. Nad piecem suszyła się koszula Tomka. Na twarz Maćka wpłynął straszliwy szyderczy grymas. Zemsta! Najpierw użył jej jako ręcznika, a potem wytarł nią podłogę koło drzwi. Wreszcie zadowolony z siebie wyrzucił ją w ciemność i kipiel za drzwiami. Potem poszedł spać. Spał dobrze. Żadnych wyrzutów sumienia. Nie nastawił budzika. Wiedział, że rano obudzi go jego serdeczny przyjaciel i że będzie trzymał w ręce siekierę. Taki jest porządek wszechświata. 21 lipca czwartek. Wstałem o ósmej rano. Przyozdobiłem twarz radosnym uśmiechem i poszedłem na parter. Wyszedłem przed dom. W nocy musiał być nielichy sztorm, bo pod drzwiami leżało sporo wodorostów, a ściana była zupełnie mokra. Skrzywiłem się. Nie lubiłem wilgoci. Wszedłem do kuchni, aby zdjąć ze sznura swoją wypraną wczoraj koszulę. Ku swojemu zaskoczeniu stwierdziłem, że jej nie ma. Łamałem sobie przez chwilę głowę nad tą zagadką, a potem zabrałem się za robienie śniadania. Odrzuciłem ambitny pomysł zrobienia jajecznicy z jajek w proszku, głównie dlatego, że nie lubiłem jajecznicy. Zamiast tego podgrzałem w garnku parówki z puszki. Były kretyńskie, długości najwyżej dwu centymetrów. To zabawne, ale w moim kraju w tym okresie parówki występowały tylko w jednym standardowym rozmiarze. A do tego wyłącznie na kartki. Podgrzałem w garczku sos z pędami bambusa. Niebiański zapach wywabił mojego kumpla z łóżka i zniewolił go do zejścia ma parter. Po drodze wdepnął do łazienki, gdzie umył się. Wreszcie wszedł do kuchni. Miał na sobie swoją koszulę, co osłabiło nieco moje podejrzenia. -No cześć - powiedziałem - nie widziałeś gdzieś mojej koszuli? -Koszuli? - zdziwił się. Jego zdziwienie było sztuczne, a ton wypowiedzi obojętnie niewinny. Czyli moje podejrzenia były słuszne. -Wisiała tutaj - pokazałem palcem na sznur. -Może Gucio zjadł? -On nie jada ubrań. A przynajmniej nigdy nie słyszałem... -Ten mój pies jest w sumie bardzo głupi. Nie wiadomo co mu do łba może strzelić. Ukrywał coś wyraźnie. Pewnie w nocy pociął moją koszulkę na kawałki, albo zrobił z nią jeszcze coś gorszego. Postanowiłem zachować się kulturalnie i nie naciskać go dalej. Wcześniej czy później i tak się wygada. Po śniadaniu zabraliśmy się za oczyszczanie lasu, to znaczy wycięliśmy dużą ilość uschłych choinek dzięki czemu te, które jakoś jeszcze egzystowały uzyskały nieco więcej światła i przestrzeni życiowej. Zgromadzone za domem mieliśmy pociąć przy najbliższej okazji. To męczące zajęcie zajęło nam ponad cztery godziny. Byłem tak wykończony, że straciłem nawet apetyt, toteż wymówiłem się od jedzenia obiadu i pojechałem na rowerze do Bodo. Kupiłem sobie gazetę i pojechałem nową drogą do Geitvagan. Postanowiłem pojechać w odwiedziny do tej sympatycznej Ingrid. Przejechałem jakieś trzy kilometry, gdy spotkałem Juli-an. Siedziała sobie na kamieniu na niewielkim pagórku kilkadziesiąt metrów od szosy i opalała się a klaczka skubała trawę kawałek dalej. Zauważyła mnie i pomachała mi ręką. Zawahałem się na chwilę, a potem zatrzymałem rower i podszedłem do niej. -Priwiet - powiedziała. -Dzień dobry. Cóż porabia tak ładna dziewczyna jak ty na takim odludziu? -Masz jeszcze do mnie żal za to wczorajsze - powiedziała. - Wybacz mi, zachowałam się trochę sztywno i nieuprzejmie. -Każdemu co jego. Gwizdnęła przez zęby. Klaczka podbiegła. -Przejechałeś się wczoraj tylko kawałek. Skorzystaj proszę z okazji i pojeździj jeszcze. Wiem, jaką ci to sprawia przyjemność. Popatrzyłem w zadumie na nią. -Jesteś dziwna - powiedziałem. - Inna niż wszystkie. -To moja wada. Normy i zasady nie znaczą dla mnie wiele, dlatego książę Orłow niechętnie widzi mnie koło swojej posiadłości. Jestem zbyt zdziczała, aby... Zresztą chyba sam to rozumiesz. -Rozumiem. Ująłem w dłoń cugle i wskoczyłem na siodło. Pojechałem kawałek, może ze sto metrów, a potem wjechałem na szczyt następnego pagórka. Za nim ciągnęły się dacze. Miasto wypuściło w tą stronę długą mackę. Zawróciłem. -Dobrze jeździsz - pochwaliła. - Koń czuje jeźdźca. -Jeśli wiesz, że dobrze jeżdżę to niepotrzebnie mi to mówisz. -Słusznie. Ty to wiesz. Mowa jest srebrem. Podeszła i stała teraz bardzo blisko mnie. -Podobam ci się? -Jeśli mam być szczery to nie. Brwi uniosły się jej do góry. -Któregoś dnia książę powiedział hrabiemu Derkowi, że chętnie widziałby mnie wreszcie zamężną i ustatkowaną. -Wybacz, nie jesteś zbyt młoda? -Mam osiemnaście lat. A hrabia Derek jest ode mnie akurat o tyle starszy, żeby mnie pociągać nie narażając się przy tym na złośliwe komentarze, że uwodzi dziewczynę, która mogłaby być jego córką. -I co on na to? -Hrabia wygarnął mu prosto w twarz, że nie zniesie, aby ktoś próbował układać mu życie, a do tego powiedział, że potrzebuje domu, w którym może odpocząć po pracy, do którego może wracać jak do bezpiecznej przystani po swoich misjach, a nie dyskoteki z wiecznie niezadowoloną histeryczką wewnątrz. Zresztą powołał się na argument, że jestem jego kuzynką w trzecim stopniu pokrewieństwa. -To już nie przeszkadza. -Nie przeszkadza. Myślę, że gdy się ciebie bliżej pozna to jesteś sympatyczny. -O! - wyraziłem swoje zaskoczenie. -Dałabym ci małego całuska na pożegnanie, ale niestety mamy wspólny kłopot. Ty masz swojego faceta ze sztucerem w tamtych krzakach, a ja mam po drugiej stronie mojego pomylonego braciszka z pistoletem w ręce. -Ktoś dybie na twoje życie? -KGB oczywiście. No, może niezupełnie dybią. Poza tym on pilnuje, abym nie zeszła na złą drogę. Jesteś monarchistą? -A wyglądam? Skąd. Nie mam pojęcia o polityce. Wzruszyła ramionami. -Przywykłam, że nikt nie jest tym, za kogo się podaje. To wiedza, która gwarantuje przeżycie w tym świecie. Ty też się kiedyś tego nauczysz. A tak swoją drogą to dobrze, że uważasz się za monarchistę. Czekają cię niespodzianki... raczej miłe. -Przecież nie jestem. Jakie niespodzianki? Uśmiechnęła się lekko, jak gdyby z drwiną. -Do zobaczenia - powiedziała. - Nie szukaj mnie w Bodo. Dzisiaj wyjeżdżam. Nie szukaj mnie wcale. Jestem zanadto obłąkana i przyniosłabym ci tylko cierpienie. Nigdy nie zdołałbyś mnie pokochać. Podrywaczka psiakrew. -Do zobaczenia - powiedziałem, a gdy odjechała szepnąłem cicho do siebie: - Mam nadzieję, że nigdy. Z krzaków wylazł Sven. -Właśnie przechodziłem obok - wyjaśnił. Obłudnik, podglądacz, świnia i kapuś. -No hej. Co widziałeś ciekawego? -Jakiś facet z pistoletem trzymał was na muszce. Ten, którego wczoraj spotkaliśmy. -Coś takiego? - udałem zdziwienie. - I co napiszesz w raporcie? -Nic nie napiszę. Sądzisz, że ktokolwiek uwierzyłby, że przyjechała do ciebie dziewczyna na białym koniu, a w krzakach czaił się jej ochroniarz? Chociaż może jednak napiszę. To znajomi Derka. Tak samo obłąkani jak on. -To zupełnie prawdopodobne. -Takie rzeczy się tu nie zdarzają. Zazwyczaj. To cywilizowany kraj. -To dlaczego mi się to przytrafia? -Gdyby ktokolwiek na świecie wiedział co ci strzeli za pięć minut do głowy, to moja praca stałaby się zbędna. Posadziłoby się jasnowidza i wystarczyły by działania prewencyjne! A tak co chwila przydarzają ci się jakieś przygody rodem z sennych koszmarów. Brakuje już tylko agenta KGB ostrzącego nóż o piaskowcowy krawężnik. Ale zapewne wkrótce się objawią. Złapałem się za głowę. -KGB! W co wy mnie wrabiacie. Derek, Maciek i ty? Kim jestem, że będzie mnie śledziło KGB? -Hrabia Derek nie byłby zadowolony, gdybym ci to teraz powiedział. Wyjaśnią ci to w Nowoorłowie. -Gdzie? Westchnął. Sądząc po jego minie sypnął się z jakąś tajemnicą. -Tak właściwie to dokąd jechałeś? -Chciałem po prostu zobaczyć dokąd prowadzi ta droga. A potem spotkałem tę kicię. -Dzisiaj było jakby mniej ostro? -Przyjąłem jej przeprosiny. Wróciliśmy razem. Maciek z braku desek bawił się w przycinanie ściągniętych choinek do równej długości. -Zjesz obiad? - zapytał. -Chętnie. -Mam dla ciebie dwie wiadomości. Jedną dobrą drugą złą. -Zacznij od złej. -Ten obiad trzeba dopiero zrobić. -A dobra? -Możesz go sam zrobić. Własnoręcznie. Cieszysz się? -Idź się powiesić z takimi wiadomościami. -Coś nie tak? Nie słuchałem go. Poszedłem do siebie i uwaliłem się do łóżka. Zasnąłem niemal natychmiast. Obudził mnie po godzinie. -Obiad - powiedział. Zwlokłem się do kuchni. Wszedłem do środka i rozejrzałem się zdziwiony. Żadnego obiadu nie było. Usłyszałem zgrzyt zasuwki w drzwiach. -Co jest? -Dosięgła cię kara Boża za lenistwo - powiedział mój kumpel mściwie. - Zrobisz obiad, to drzwi się otworzą. Nie wcześniej. To było bardzo sprytownicze. Wyszedłem przez okno i poszedłem na plażę. Tam miło spędziłem czas odczepiając od moich spodni białe włoski, które zostały tam po porannej przejażdżce. Spodnie pachniały słodko koniem. Czułem napięcie mięśni. Ten zapach przyprawiał mnie o dziwne drżenie. Maciek znalazł mnie dość szybko. -Bardzo śmieszne - powiedział. -Wykorzystywanie siły niewolniczej jest nieopłacalne - powiedziałem spokojnie. - Tak pisał już Karol Marks. -To nie jest dla mnie żaden autorytet. -Nie zniosę przymusu. -Jesteś po prostu Tomaszu potwornie leniwy. -Coś podobnego? Jakoś nie zauważyłem. -Wiesz co ci powiem? Zaczątek klęski tkwi w każdym człowieku, a moim zadaniem jest usunąć je... -Z mojego umysłu? -Tak. -Powiem ci mądre zdanie. "A wtedy przejrzysz, aby móc usunąć belkę z oka brata twego". -To nie tak...Belka... -To nie jest to, o czy myślisz. To fragment jakiegoś starego apokryfu. Usuń źdźbło ze swojego oka a potem będziesz mógł zabrać się za belkę tkwiącą w moim oku. -A jeśli ta belka tkwi w moim oku a w twoim źdźbło? -Nie będę się upierał. Chciałem być grzeczny i dlatego zasugerowałem, że to ja jestem bardziej obciążony. -Cytat nie mówi o źdźble - zastanowił się głośno. - Co było wcześniej? -Nie wiadomo. Ocalał tylko urywek. -Może w moim oku tkwi cały las, w twoim tylko belka? -Nie będę się sprzeczał. A teraz idź i przygotuj obiad. Przynieś mi go tutaj. Chcę ucztować pod gołym niebem. -Ty masz nie tylko belkę w oku, ale cały mózg z drewna! Nie upierałem się. Postanowiłem być sympatyczny i nawet pomogłem mu szykować jedzenie. Pewnie dlatego wyszło troszkę przesolone. Po obiedzie eksperymentowałem trochę w kuchni. Konkretnie zbudowałem szybkowar na bazie zakręcanej metalowej puszki po czymś. Maciek robił coś w rupieciarni, ja zmywałem, a eksperyment stał na piecu i podgrzewał się, a potem go rozerwało. Na szczęście kumpel mój akurat piłował coś piłą tarczową, więc tego nie usłyszał. Po południu poszedłem sobie na plażę. Wiatr był dość silny, ale do tego zdążyłem się już przyzwyczaić. Z nudów pogrzebałem w wodorostach i znalazłem kolejny ząb. Przyszedł Sven. Sam nie wiem, czy zachodził do mnie dlatego, że mu się nudziło, czy też chciał uzyskać jakieś informacje warte tego, aby umieścić je w raporcie. To tak trudno powiedzieć. -Co znalazłeś? - zapytał po powitaniu. -Ząb - pokazałem mu. - Ząb konia. Obejrzał. -Faktycznie ząb konia - zgodził się. - Co w tym takiego nadzwyczajnego? -Nic, pod warunkiem, że nie postawi się pytania skąd się wziął. Macie tu, jak słusznie zauważyłeś chyba przedwczoraj, bardzo mało koni... -Przed wojną była tu mała kopalnia rudy, tam w głębi lasu - pokazał ręką dość nieokreślony kierunek. - Może powrzucali zdechłe konie do wody. -Nie, nie wydaje mi się. Popatrz, on jest dość świeży. Na pewno nie leży w ziemi od półwiecza. -W takim razie nie mam pojęcia skąd się wziął. Może przypłynął z daleka... Rzuciłem ząb do niedużej kałuży. Poszedł od razu na dno. Schyliłem się i podniosłem go. -Nie mógł przypłynąć - powiedziałem w zadumie. - Poszedłby na dno. Wzruszył ramionami. -Czy to aż takie istotne? -To budzi mój niepokój, ciekawość. Ciebie to nie dziwi. Odrzucasz od siebie problemy, których nie można tak łatwo wyjaśnić. -Idź do rybaków do Bodo, albo do Geitvagan i po prostu zapytaj ich o to. Myślę, że będą wiedzieli. Może to zresztą wcale nie są końskie zęby. Może krowie. -A widziałeś tu krowę? -Nie ma ich dużo, ale kilka jest. Zamyśliłem się. Tak na dobrą sprawę nigdy nie zaglądałem krowie do pyska. Może faktycznie był to krowi ząb. -Mam prośbę. -Co tylko zechcesz. Postanowiłem udać że nie zrozumiałem retorycznego sensu jego odpowiedzi. -Co zechcę? - ucieszyłem się. - Niech no wyliczę. Parsknął śmiechem. -W granicach rozsądku - powiedział. -Wobec tego ograniczenia poproszę cię jedynie o to, abyś zapytał swojego ojca o to, czyj to ząb. -Żaden problem. Jutro będziesz wiedział. Pożegnaliśmy się i wrócił do siebie, a ja też poszedłem do domu. Maciek skończył pracę na dzień dzisiejszy i siedział sobie na ławie w kuchni. Był zmęczony ale chyba zadowolony z siebie. Nie miałem siły nawiązywać rozmowy. Poszedłem do biblioteki. Maciek zrobił regały, więc zacząłem rozkładać na nich książki. Szło mi to dość szybko, zanim nie znalazłem tomiku opowiadań Gajdara. Musiał go przywieźć mój przyjaciel. Przeczytałem sobie kilka: o podłych białogwardzistach, którzy podpalili las wokoło fabryki i o kułakach, który zamordowali przewodniczącego kołchozu. Mało się nie popłakałem. Po kolacji wcześnie poszedłem spać. Przyśniły mi się jakieś koszmary. Konie białe jak mleko tańczyły po stosach nieboszczyków a krew chlustała im spod kopyt i przylepiała się do sierści. Wreszcie stały się zupełnie różowe i nastąpiła metamorfoza. Zatraciły swoje realistyczne kształty stając się kucykami z filmu "My little pony". Jeden z nich przypominał z wyrazu pyska Juli-an. * -Narkotyk?- zdziwił się Semen. Szaman kiwnął głową i pokazał mu fiolkę pełną pokruszonego zaschniętego paskudztwa. -Astralna wędrówka. Natychmiast, na wiele godzin. Ci różni nawiedzeńcy z towarzystw psychotronicznych i okultystycznych daliby lepszy grosz za taką możliwość. Oczywiście można to wszystko wyjaśnić inaczej. Mózg człowieka odbiera fale radiowe ale nie jest w stanie ich przetworzyć. Wysyła także fale radiowe, jednak słabe i rozproszone, aparatura może je zarejestrować ale są problemy z odcyfrowaniem. Ten środek uaktywnia zmysł radiowy w mózgu. Wtedy można odbierać fale innych ludzi jeśli nadane są na podobnym paśmie. Oczywiście nie jest to przekaz dosłowny, ale garść obrazów, które możesz nazwać indiańskimi wizjami. Tamtej nocy stałem na skale a wokoło mnie latały białe gołębie. Czułem, że ktoś stał niedaleko mnie. -Jak się go otrzymuje? -Na starym łajnie reniferów pojawiają się pleśni. Trzeba zmieszać je z dwunastoma rodzajami specjalnie przygotowanych ziół i grzybów. W jednym przypadku na dziesięć udaje się dobrze dobrać proporcje. -Chciałbym spróbować. Szaman uśmiechnął się. -To bardziej przyda się, tej którą uważasz za swoją córkę. 22 lipca piątek. Bodo - Geitvagan. Obudziłem się o siódmej rano. Umyłem się w misce, ubrałem i zszedłem na parter, gdzie Maciek stukał coś młotkiem. Sądziłem, że stuka w kuchni i tam też zaszedłem, ale jak się okazało nie zgadłem. Mój koleś stał za oknem i przybijał zawias mający trzymać okiennicę. -Cześć - zagadnąłem. -Cześć - odpowiedział niewyraźnie, bo trzymał w ustach kilka gwoździ. -Ładne zęby - zauważyłem. - Po co nam okiennice? -Och, przydadzą się, a poza tym jak znowu cię zamknę to nie wyleziesz tak łatwo jak poprzednio. -Po śniadaniu idę na wycieczkę. Będziesz mi towarzyszyć? -Nie mam jakoś ochoty. Dokąd? -Do Geitvagan. Pójdę skałami. -To dość daleko. -Lekarz zalecił mi długie spacery. -Spacery pomagają na główkę? Gdybym wiedział to już dawno popsułbym ci rower. Oczywiście dla twojego dobra. Bywały takie ranki, kiedy go nie znosiłem. -Mam zamiar przejść przez field a potem pójdę usypiskami wzdłuż morza wśród kamieni wielkości domów. -Co wykuć ci na nagrobku, jeśli coś takiego cię przywali? -Wykuj co zechcesz. -Tu spoczywa wierny syn narodu ukraińskiego. Poległ za cara? -Jestem Ukraińcem? -Nie. -I nie za cara. -W takim razie wykuję ci cytat z jakiegoś ładnego wiersza. -Nie lubię poezji. -Wykuję ci cytat z twojego własnego wiersza. Może i nie lubisz ale przecież trochę tego kiedyś napisałeś? -Ja pisałem wiersze? -Takie tam nieudolne próby. I tak nikt tego nie pamięta... Zamknął oczy i zaczął recytować w natchnieniu. -"Na takie dictum Stiepan się zawinął, Po drodze glinowi portfel z torby zwinął I porwawszy kufel z barowego stołka, Strzaskał go na łbie komuny pachołka!" Zamknąłem oczy i usiłowałem sobie przypomnieć, ale nic z tego nie wyszło. -No wiesz - zaprotestowałem, - coś takiego wykułbyś mi na nagrobku? -Pasowałoby. -Tobie tak, ale ja wolałbym jakieś strofy bardziej wzniosłe i... -Rozumiem. A pamiętasz taki swój utwór: "Krwią świeżą się zachłyśniemy. Zwłoki w kanale skisły, Na gruzach sztandar nasz zatkniemy"? -Ja to napisałem? -A któżby inny? -Nie pamiętam. Na nagrobek też się nie nadaje. -"W ciemności nocy zagajnik druidów..."? -Nie! Kiedy to miałem niby napisać? Wtedy, gdy się spotkaliśmy? Westchnął. -Byłem dumny, że mam kumpla poetę - powiedział. - Szkoda, że nie pamiętasz. "Nie wrócę nigdy do swego kraju, Nie ujrzę swego domu. Bolesne są na sercu blizny, Pogrzebać mnie nie będzie komu"? Ten utwór poznałem od razu. -Skąd ty to znasz? -Napisałeś na dniach ołówkiem na stole w bibliotece i to akurat świeżo po jego oczyszczeniu i wypolerowaniu. -Nie złość się, ale to też się nie nadaje. -"Czas się wypełnił, lecz mam świadomość, Że nie czas by wygasł mój ród Koła pociągu stukają wiadomość: Na wschód, na wschód, na wschód..." -Ładne. To też ja? -Na ścianie mojej komórki na Starym Majdanie. -Oj nie ubyło ci jej. -Zamknij oczy i przypomnij sobie. Zamknąłem oczy. Znowu znalazłem się w sadzie. Odwróciłem się powoli i zobaczyłem budynek wymurowany ze starych pustaków. Usłyszałem jęk Maćka. Był bardzo blady. -Idź w cholerę. Mózg mi chcesz uszami wygotować? - jęknął. -Co się stało? -Grzebiesz mi w głowie! -No to gadaj. Wszystko co wiesz. Skoro jesteś moim kumplem powinieneś mi powiedzieć. Dlaczego jestem telepatą? Kim ja jestem? -Jesteś Tomasz Paczenko. A telepatia? Cóż. Wszyscy byliście trochę tego - pokręcił palcem jakby wkręcał śrubkę w skroń. - Genetyka pomerdana na wylot. Zresztą co się dziwić. Kiedyś, gdy będziesz sławnym poetą, wydłubię ten kawałek ze ściany i opchnę kolekcjonerom za ciężkie pieniądze. "Żurawi skrzydła nad głową łopocą, A ja granicę sforsowałem nocą, Strzał chybił więc jednak wydarzył się cud, Fale pluskając niosą wiadomość: Na wschód, na wschód, na wschód..." -Zgoda. To mi wykujez. -Tylko tego brakowało. Jeszcze się tu zaplącze jakiś nasz i przeczyta. I co wtedy? Dzieci w szkołach będą się uczyły o nieznanym bohaterze, który przepłynął Bug, pytanie tylko w którą stronę i jeszcze do niego strzelali. -Skąd ta pewność, że chodzi o Bug? Z wiersza to nie wynika. -Ten chybiony strzał i pluskające fale pasują jak ulał do naszej wschodniej granicy. Zresztą napisałeś to na przystanku w Mirczu. Cegłą na asfalcie, jeśli mnie pamięć nie myli. -Ale tu nikt do mnie nie będzie strzelał. Żadne nagrobki nie będą mi potrzebne. Chyba, że ci agenci KGB, o których bredził Sven... Maciek uśmiechnął się lekko. -Nie martw się. Weź ze sobą spluwę i idź. A oni pewnie nigdy się nie pojawią. Skoro nie wytropili cię w Polsce, widocznie już im na tym nie zależy. -Nie powiesz mi? Westchnął. Wyglądało na to, że mówi szczerze. -Nie mogę. Przynajmniej dopóki hrabia nie zmieni rozkazu. Już i tak wiesz za dużo. Musisz badać swoją pamięć. Tam znajdziesz odpowiedź na wszystkie pytania. -Znałem księcia Orłowa? -Znałeś Derka. Na prawie wszystkie pytania. Zjadłszy śniadanie, wyszedłem. Miałem ze sobą plecak, zwój linki alpinistycznej, młotek geologiczny, oraz butelkę wody. Wdrapałem się najpierw na field i zajrzałem do obozowiska Svena. Ku swojemu zaskoczeniu stwierdziłem, że nie ma go. W ogóle tego dnia nie przyszedł. Troszkę mnie to zdziwiło. Nagle poczułem się mniej pewnie, tak jak gdyby zabrakło mi anioła stróża w obliczu bram piekieł. Przeciąłem skalisty taras. Był tu następny wąwóz schodzący do morza. Wąwóz to może za dużo powiedziane. Była to po prostu szczelina w skale szeroka na dwa do trzech metrów, która przecinała field i opadała dziesięć lub dwanaście metrów w dół, gdzie wśród kamieni buszowało morze. Straciłem trochę czasu aby ją obejść lasem, po czym wróciłem na skały i ruszyłem dziarskim krokiem naprzód. Szedłem po koronie klifu, po płaskiej powierzchni skały, nachylonej lekko w stronę lasu, który w zależności od rodzaju gleby oddalony był od krawędzi urwiska to o pięćdziesiąt, to o dwieście metrów. W skale pojawiło się więcej szczelin, to szerszych, to węższych. Niektóre musiałem obchodzić, nad innymi wystarczyło dać duży krok, co nie należało do przyjemności, bo wprawdzie były wąskie, ale za to potwornie głębokie. Krajobraz zmieniał się stopniowo. Dotarłem do prawdziwego rumowiska wielkich skalnych bloków, nachylonych pod dziwacznymi kątami. Klif gubił się, zamieniał w usypiska pozornie luźno leżących na sobie bloków skalnych, schodzące aż do wody. Miejscami tworzyły istny labirynt. Nie spieszyło mi się. Zapędzałem się dzikimi ścieżkami aż nad wodę, potem wdrapywałem się mozolnie na górę. Wreszcie zmęczyłem się. Musiałem zrobić chyba ze cztery kilometry z ośmiu dzielących mnie od celu mojej wędrówki, gdy usiadłem, aby kapinkę odpocząć. Niespodziewanie w nozdrza uderzył mnie zapach dymu z ogniska, który widocznie nadleciał razem z wiatrem. W pierwszej chwili nie wiedzieć czemu pomyślałem sobie o bandzie satanistów wędzących jakąś ofiarę, ale zaraz odrzuciłem te bezsensowne myśli. Przeszedłem jeszcze kawałek i stanąłem nad dużą szeroką doliną. Wyglądała jak wyschnięty fiord, zasypany odłamkami skał, z których największe miały po pięć metrów wysokości. Ekstremalny krajobraz. Brrr. Wydobyłem z plecaka maćkową lornetkę. Ci od ogniska siedzieli nad wodą. Ognisko palili naprawdę spore. Na wodzie kołysał się nieduży jachcik oraz dwie mniejsze żaglówki. Przyjrzałem się teraz dla odmiany siedzącym. Ubrani byli jak strachy na wróble a wokoło zauważyłem dużą ilość pustych puszek po piwie. -Nieodpowiednie towarzystwo - powiedziałem sam do siebie, potem zacząłem się zastanawiać, w jaki sposób można by ich było ominąć. W przeciwległej do mnie ścianie wąwozu znajdował się kamienisty żleb. Doszedłem do wniosku, że jest to chyba jedyna droga. Po dnie wąwozu mogłem się przemknąć niepostrzeżenie. Lub prawie niepostrzeżenie. Popatrzyłem jeszcze raz w stronę wesołej gromadki przy ognisku i zauważyłem coś na co wcześniej nie zwróciłem uwagi. Niedaleko od ognia w kierunku wnętrza lądu rosło drzewo. Rosło, to może zbyt eufemistyczne określenie. Sterczał tam z ziemi biały konar, na górze rozczapierzony jak ręka kościotrupa. Problem polegał na tym, że do słupa ktoś stał przywiązany. Podregulowałem nieco ostrość i ku swojemu zdumieniu poznałem pannę Ingrid Roslin. Niemal natychmiast wydedukowałem, że przywiązali ją ci od ogniska. Przeliczyłem ich. Było ich dziewięciu. Ciut, ciut za dużo. Gdyby było ich o siedmiu mniej... Zakląłem. Klątwami obłożyłem: swoje dobre serce nakazujące mi ją uwolnić, Maćka, że nie poszedł ze mną, Svena za to samo, oraz jeszcze raz siebie za pomysł włóczenia się po skałach bez pożytku. Zlezienie na dno wąwozu nie było trudne. Potem czołgając się pomiędzy załomami skały zacząłem się zbliżać do ich obozowiska. Podpełzłem tak blisko, że prawie dotykałem pnia. Chłopaczkowie byli już nieźle wstawieni i głośno rozważali, co też zrobią ze złapaną rano panienką. Palili skręty z marihuany. Wiatr niósł w moją stronę zapach palonych konopi. Właściwie wszyscy mieli na myśli urządzenie małej orgii, rozważali tylko możliwe zakończenia. Kilku sugerowało zamordowanie dziewczyny, inni zabranie jej ze sobą na wyspę ze sobą na wyspę i przetrzymanie jej tam jakiś czas do zabawy. Byli to młodzi Niemcy. Znowu rozumiałem niemiecki, choć nie wiedziałem, skąd mógłbym znać ten język, zwłaszcza, że porozumiewali się raczej dość rynsztokowym słownictwem. W miarę jak kolejne puszki piwa znikały w ich gardłach, nastrój niewymuszonej wesołości pogłębiał się. Wreszcie po jakiejś godzinie posnęli prawie wszyscy za wyjątkiem jednego, który utrzymywał, że nie należy spać, bo tubylcy mogą znienacka napaść. Siedział kiwając się przy wygasłym ogniu. Przeliczyłem wzrokiem puste puszki. Wyliczyłem, że wypili flaszkę Wiskhy i po litrze z kawałkiem piwa na łebka. To było niewiele. Nie wiedziałem, jak podziałały na nich skręty. Trzeba było działać. Podniosłem się i podkradłem od tyłu do siedzącego. Podniosłem z ziemi spory kamień i trzasnąłem go w łeb. Nie przejmowałem się specjalnie możliwością, że mogę łobuza zabić. Im mniej takich jak on na świecie, tym lepiej. Chlapnął na ziemię jak worek ze zbożem. Podszedłem do Ingrid. Była przytomna. Zerwałem plaster, którym miała zaklejone usta. Nie miałem przy sobie noża, ale na szczęście poniewierały się na ziemi kawałki stłuczonych butelek. Przeciąłem kilka sznurków i stanąłem przed następnym problemem. Ręce miała skute kajdankami. -Który ma klucz? - zapytałem, szeptem. -Tamten - odszepnęła wskazując gestem głowy jednego z nich. Leżał w samym środku. Bałem się, że jeśli wejdę pomiędzy nich któryś może się obudzić. Wolałem nie ryzykować. Zamiast tego wyjąłem jej z włosów spinkę. Rozgiąłem drut i zacząłem dłubać w zamku kajdanek. Widziałem kiedyś na filmie, jak się takie coś otwiera. Wówczas wydawało mi się to łatwym do powtórzenia, ale teraz ku swojemu rozczarowaniu stwierdziłem, że jakoś mi to nie idzie. Zniechęcony podniosłem z ziemi leżącą nieopodal siekierę. Rąbnąłem w zamek z całej siły. Było to o tyle ryzykowne, że mogłem niechcący odrąbać Ingrid rękę, ale udało mi się trafić bezbłędnie. Zamek pękł. Mało jej nie połamałem nadgarstków. W dodatku zdarło jej się trochę skóry. Hałas był taki, że obudziłby śpiących rycerzy pod Giewontem, ale o dziwo tylko jeden z nich usiadł i ziewając zaczął się rozglądać. Przyskoczyłem i mlachnąłem go tyłem siekiery w mordę. Tym razem niestety trochę się powstrzymałem, żeby nie zrobić mu krzywdy, na skutek czego wypluł dużą ilość zębów, a dopiero potem zawył jak syrena. Obejrzałem się. Ingrid wiała w stronę żlebu, o którym pomyślałem obserwując dolinkę. Poczułem przez chwilę dziwne rozczarowanie, że mnie zostawiła, ale zaraz pobudziła się reszta, więc nie miałem czasu się nad tym zastanawiać. Wydałem z siebie dziki skowyt i rzuciłem się do ucieczki. Jeden zastąpił mi drogę, ale ja byłem właśnie w stanie totalnego amoku więc źle się to skończyło. Drogę zastąpił mi Niemiec, szwab, szkop, krzyżak, kat mojego narodu, więc moja polska dusza poderwała mi trzonek siekiery do ciosu, a moja ukraińska połowa włożyła w cios odpowiednio dużo siły i skierowała go w nader żywotny punkt niezbędny do przedłużania gatunku. Zawył i wykonał salto w powietrzu, waląc łbem o kamienie. Miałem mściwą nadzieję, że zrobił sobie dodatkowo jakąś krzywdę. Usłyszałem huk wystrzału z pistoletu, a w sekundę później nad głową przeleciało mi z gwizdem coś bardzo szybkiego i metalowego, jednak ta kula była już elementem drugiego strzału. Odsadziłem się od prześladowców dość daleko głównie z tego powodu, że miałem na nogach buty, podczas gdy oni byli na bosaka ale szczerze mówiąc nie sądziłem, że tacy szmaciarze mogą mieć broń. Poczułem gwałtowne szarpnięcie za nogawkę i wywaliłem się jak długi. Zdaje się, że kula zaczepiła mi o szew spodni. Zaraz jednak poderwałem się i pobiegłem dalej. Dziękowałem Bogu, że byli aż tak pijani, choć może gdyby byli trzeźwi, to obyło by się bez tej strzelaniny. Gdy dopadłem żlebu, Ingrid była już dość wysoko. Z bliska żleb okazał się być fatalnym miejscem do ucieczki. Był cholernie stromy Wdarłem się do góry i popchnąłem dziewczynę, co wydatnie pomogło jej pokonać ostatni odcinek. Na górze było już płasko. Właśnie usiłowałem się tam wywindować a ona podała mi rękę, gdy poczułem, że ktoś złapał mnie za nogę. Wyprowadziłem drugą nogą silny kopniak, uścisk zwiotczał po czym kopnięty stoczył się na dół. Znalazłszy się na górze popatrzyłem. Łobuz siedział na ziemi i trzymał się ręką za nos, a spomiędzy palców ciekła mu czerwona jucha. Ale będzie żył. Miałem inne problemy, bowiem żlebem wspinali się dwaj następni. Złapałem spory kamień leżący na krawędzi i spuściłem im na łby. Właśnie miałem wydać okrzyk bojowy ukraińskich nacjonalistów, gdy nadbiegł ten z bronią i wolałem szybko się wycofać z nad krawędzi. Obejrzałem się za Ingrid, była już dość daleko, ale czekała na mnie przynaglając mnie gestami. Pobiegłem w jej kierunku a ona biegła dalej. Byliśmy na fieldzie podobnym do tego, który przebyłem na początku swojej wędrówki. Chłopaczkowie wdrapali się już na górę i biegli ze nami. Dogoniłem ją. -Umiesz pływać? - zapytała. -Tak! Zakręciliśmy w stronę urwiska. Las podchodził tu dość blisko morza ale nawet jej do głowy nie przyszło, żeby tam się schronić. Może i miała rację, bo nie należał w tym miejscu do gęstych a oni dysponowali sporą przewagą liczebną. Dobiegliśmy do krawędzi urwiska. Spodziewałem się, że zna tu jakąś ścieżkę nad wodę, marzyła mi się nawet motorówka przywiązana tam na dole. Tymczasem zobaczyłem pionową skałę. -Umiesz fruwać? - zapytała. -Nie! -Najwyższy czas się nauczyć - powiedziała spokojnie, a potem złapała mnie za rękę i szarpnęła z całej siły. Lot w dół był po prostu upojny, tyle tylko, że trwał przerażająco długo. Od wody dzieliło nas co najmniej dwadzieścia metrów. Uderzenie zamroczyło mnie na chwilę. Nigdy w życiu nie skakałem z takiej wysokości. Na szczęście u stóp skały było bardzo głęboko. Wbiło nas ze trzy metry a potem woda wypchnęła nas na górę. -Do licha - powiedziałem - to nieładnie tak kogoś zwalać w wodę. -Sam byś nigdy nie skoczył. Skowyt, który dobiegł nas z góry, pozwolił nam się domyśleć, że prześladowcy są już nad nami. I rzeczywiście, po chwili woda zakotłowała się od ogromnych głazów, które zwalali nam na głowę, najwyraźniej w morderczych intencjach. To zabawne ale pomyślałem sobie w pierwszej chwili, że mają prawo do odwetu, w chwilę później jednak uświadomiłem sobie, że to my jesteśmy ofiarami. Nastąpiło przejście i byłem rosyjskim szlachcicem z polskich Ukraińców a na skale nad moją głową czaiła się banda młodocianych nazistów. Podpłynęliśmy do samej skały. -Umiesz nurkować? - zapytała. -Tak. Głęboko? -Tu jest podwodna grota. Jakieś dwa metry. Pod wodą zaczyna się do niej wlot. Dasz radę? -A co mam ... - chciałem powiedzieć, "a co innego mi pozostaje", ale zdanie było zbyt trudne. - Spróbuję. Udało mi się za trzecim razem a w dodatku dostałem w nogę kamieniem. W grocie było ciemno, ale powietrze było świeże. Usłyszałem ją w ciemnościach jak kokosi się po kamieniach. -Gdzieś tu miałam słoik z zapałkami i świecę - powiedziała - ale nie mogę znaleźć. -Nic nie szkodzi - powiedziałem. - Możemy siedzieć po ciemku. -Wybacz, nie podziękowałam i jeszcze... -Ależ nic nie szkodzi. To był mój obowiązek. -Wybacz trochę mną to wstrząsnęło. Czy Polacy rozbijają śpiącym głowy i walą siekierą po twarzach? -Polak nie powinien robić takich rzeczy - zgodziłem się - ale było ich zbyt wielu, abym mógł stosować czyste metody walki. -Jesteś dziwnym człowiekiem - powiedziała. - Ale cieszę się, że byłeś po mojej stronie. Mój atak szału bojowego przeraził ją widocznie. Nie dziwiłem się specjalnie. Ja sam byłem zaskoczony własnymi reakcjami. -Wybacz - powiedziałem - ale wpadłem w furię widząc co oni... -Co zrobisz jeszcze w tej sprawie? -Nie mam pojęcia. Od tego chyba jest policja? Takich jak oni powinno się rostrzeliwywać i zakopywać głęboko w ziemi. Takie było moje osobiste zdanie ale wolałem się nie wypowiadać. Zrobiłem na niej wystarczająco złe wrażenie. Swoją drogą to byłem nieco rozczarowany jej podejściem. Spodziewałem się odrobiny wdzięczności za ratunek. Ale oczywiście przeliczyłem się. Ratujący bardziej wiąże swoje myśli z osobą ratowaną niż uratowany ze swoim wybawcą ale chłód tej dziewczyny był obezwładniający. -Co porobimy dalej? - zapytałem. Znowu pomerdałem zdanie, ale zrozumiała o co mi chodzi. -Teraz? Nic nie będziemy robili. Jesteśmy w oblężeniu. -Może już sobie poszli. Pójdę sprawdzić. -Nie zgrywaj się na takiego bohatera. Wkurzyłem się. Ja się zgrywałem? Wariatka! Już by pewnie ziemię gryzła gdyby nie ja a teraz mówi, że ja się zgrywam na bohatera? Ogarnęła mnie wściekłość. -Do zobaczenia - powiedziałem. - Może ktoś kto się będzie zgrywał wyciągnie cię stąd! Wskoczyłem do wody i wypłynąłem z groty. Rozejrzałem się uważnie . Prześladowców nigdzie nie było widać. Jacht był na morzu. Żaglówki towarzyszyły mu. Znajdowali się w odległości około pół kilometra i szybko oddalali się od lądu wykorzystując sprzyjający wiatr. Popłynąłem wzdłuż skały szukając jakiejś możliwości wdrapania się na górę. Fale majtały mną o kamienie, w dodatku nie miałem pod stopami gruntu. Wreszcie znalazłem wąską ścieżkę wspinającą się zakosami ku szczytowi urwiska. Dwa razy omal nie zwaliłem się do wody ale zdołałem się utrzymać. Byłem już blisko krawędzi, gdy usłyszałem wystrzał z dubeltówki. Troszkę się wystraszyłem, pomyślałem, że ktoś strzela do mnie ale potem przypomniałem sobie słowa hrabiego Derka. "Jeśli słyszysz oddany do ciebie strzał to znaczy, że jeszcze żyjesz, bowiem kula jest szybsza niż odgłos". Wyjrzałem ostrożnie. Sven. Ucieszyłem się. -Tutaj - krzyknąłem Odwrócił się i poszedł w moją stronę. Wyszedłem mu naprzeciw. Nagle zatrzymałem się zaskoczony, przypomniałem sobie słowa hrabiego Derka. Usiłowałem się skoncentrować i może przypomniałbym sobie jeszcze coś, ale Sven mi nie dał. -No hej - zagadnął. - Co tu się działo? Słyszałem z daleka jakąś strzelaninę... -Strzelaninę? - zdziwiłem się. - Jakieś łebki chyba zabawiały się petardami. Chcesz siekierę? - podałem mu trzymaną w ręce. -Skąd masz? - zdziwił się. -Leżała tu między kamieniami. Pomyślałem, że niepotrzebnie się marnuje. Za ciężka, żeby mi się chciało wlec ją taki kawał. -Nie wierz mu - powiedziała Ingrid. Nadeszła cicho i musiała już dobrą chwilę stać za mną. -Co tu się naprawdę stało? - zapytał patrząc na jej otarte nadgarstki. Opowiedziała. Z detalami. Podkreślała szczególnie moje bohaterstwo zimną krew i opanowanie. Widać było, że żałuje szczerze tego co powiedziała do mnie w grocie. Jej brat był wstrząśnięty. -Załatwię to - powiedział. - Złapią gnojków i powieszą. -Powieszą? - ucieszyłem się. -Może nie powieszą, ale jeśli to Niemcy to wstemplują im wizy administracyjne i nigdy w życiu nie będą mogli się pojawić na terenie żadnego państwa skandynawskiego. -Trochę mało. -Posterunkowy Lunden to mój dobry kumpel. Przy aresztowaniu oberwą od policjantów w koniecznej obronie własnej. Poczułem się przez sekundę, jak gdybym wrócił do Polski. Poszliśmy przez las do starej drogi. Geitvagan leżało bliżej niż mi się wydawało. Na miejscu byliśmy po niespełna półgodzinie. Dom Roslinów stał za miastem, na wzgórzu. Im bardziej się zbliżaliśmy tym mniejszy się czułem. Budowla przytłaczała swoim ogromem i powiewem trochę już przebrzmiałej świetności. Na pierwszy rzut oka przypominał mi nieco kozacki chutor. Ten, kto w bliżej nieokreślonej przeszłości wzniósł dla siebie i swojej rodziny tą siedzibę musiał mieć wielu wrogów. Dom bowiem pełnił jednocześnie funkcje mieszkalne i obronne. Na podmurówce z kamienia, która nawiasem nie była jednolitej wysokości, wznosiły się ściany zbudowane z poczerniałych ze starości drewnianych belek. Budowniczy dopasował je do podmurówki poprzez odpowiednie przycięcie, tak jak gdyby kamienny wątek ściany był szczególnie bliski jego sercu. Okna wąskie i długie przywodzące na myśl strzelnice znajdowały się dopiero na wysokości pierwszego piętra. Mój zachwyt odmalował się widocznie na mojej twarzy, bowiem Sven mrużąc szyderczo oczy zapytał: -No i jak, podoba ci się? -Niesamowite - wyraziłem swoje zdanie. -Robi wrażenie, no nie? - zapytała Ingrid z tryumfalnym uśmiechem. -Niesamowite - powtórzyłem. - Kto to wybudował? -Nasz pradziadek nadał domowi ten kształt, który teraz widzisz. Ale moja rodzina żyje w nim już od dziesięciu pokoleń. Od 1725 roku. Przeszliśmy przez małą furtkę w bramie i znaleźliśmy się na dziedzińcu otoczonym jakimiś pomieszczeniami. Na wysokości pierwszego piętra obiegał go balkon, z którego prowadziły liczne drzwi, zapewne do pokoi. Belki podtrzymujące balkon i wyżej daszek nad nim były gęsto rzeźbione, tak jak gdyby nieznany artysta spróbował oddać w drewnie przepych baroku. -Czuje się tu powiew historii - powiedziałem z szacunkiem Niewesołe myśli ogarnęły mnie dość niespodziewanie. Co my Paczenkowie osiągnęliśmy? Nie wiedziałem. Poczułem silny kompleks niższości. Rodzina powinna mieć swoją siedzibę. Bez tego zanika tradycja. Skrzyżowałem ręce na piersi i złożyłem dworski pokłon wszystkim przodkom Svena i Ingrid, którzy kiedykolwiek tu mieszkali. -Co mu się stało? - usłyszałem szept dziewczyny. -Nie wiem, on często tak. Zamyśla się, a potem... Chyba chce okazać szacunek. -Komu? Przecież w domu nikogo nie ma? -Może historii. A może tym, który to wznieśli? Nie jestem od tego, aby grzebać się w jego pokrętnej słowiańskiej duszy. -Te kamienne części ścian to resztki skali wikingów, prawdopodobnie z dziesiątego wieku - powiedziała. - Już nasi przodkowie otaczali je szacunkiem, jak zapewne widzisz. -Niesamowite - powiedziałem. - Nie znajduję słów uznania... Dziesiąty wiek. Rotunda na Wawelu i ruiny na Ostrowie Lednickim. Zalążek państwa pierwszych Piastów. A tutaj? W prywatnym domu! -Oprowadź gościa - polecił jej brat. - Ja skoczę do Bodo do Lundena... -Dobrze - zgodziła się. - Chodź Thomas. Ładnie mnie nazwała, słyszałem gorsze wersje swojego imienia o nazwisku nie wspominając. Sven wyciągnął z jednego z pomieszczeń swój rower i pojechał. Stałem przez chwilę w milczeniu patrząc na otaczające mnie zabudowania. -Tam na piętrze były kiedyś pomieszczenia mieszkalne? - zaciekawiłem się. -Tak. Kiedyś było nas więcej. Część zajmowała służba. Tyle tylko, że potem płodność zaczęła się zmniejszać. W początkach wieku, mamy taką fotografię, było dwadzieścioro członków naszej rodziny. A dziś jest nas tylko troje. Nie liczę mamy, bo to inna krew. -To faktycznie przygnębiające. -Chodź dalej. Weszliśmy w potężne nabite żelaznymi ćwiekami drzwi po przeciwległej stronie dziedzińca niż brama. -Wiesz po co nabijano drzwi metalem? - zapytała. -Wiem. Chodziło o to, aby wrogowie próbujący je wyłamać mieli problemy z ich rozrąbaniem. Interesowałem się od zawsze archeologią i historią... Weszliśmy. Były tu schody prowadzące na górę oraz drzwi do głównego pomieszczenia domu. Rzuciłem okiem. Wielki salon, jeśli wierzyć podłodze z kamiennych płytek i częściowo kamiennym ścianom musiała się tu kiedyś mieścić główna sala wikińskiego dworzyszcza. Tylko żeliwny kominek o konstrukcji umożliwiającej dopalanie gazów w czaszy troszkę psuł efekt. Weszliśmy po schodkach na górę i po sforsowaniu kolejnych drzwi wykonanych z dranic gęsto oplecionych stalą znaleźliśmy się na balkonie obiegającym podwórzec. Ledwo jednak się tam wdrapaliśmy przez bramę wbiegł doktor Lars. -No hej - zawołał do nas. Zeszliśmy na parter. Rzucił się w naszą stronę jak rozjuszony byk, aż się w pierwszej chwili przestraszyłem ale nie stało się nic strasznego, poza tym, że uścisnął mnie potężnie, aż poczułem swoje połamane żebra. -Panie Patzchenko - powiedział. - Gdybym tylko mógł coś zrobić dla pana... -Ależ nie ma za co... -Nasza dozgonna wdzięczność... Z jego urywanych zachwytów nad moją skromną osobą wywnioskowałem, że Sven już mu wszystko opowiedział. Zacząłem się wymawiać, że to nic takiego i że każdy na moim miejscu postąpiłby tak samo a pewnie nawet jeszcze lepiej, bo ja cały czas mało nie narobiłem w portki ze strachu. -To że się bałeś nie umniejsza twoich zasług, ale wręcz przeciwnie zwiększa ich wartość - powiedział. - To nie sztuka, gdy ktoś odważny dokonuje wielkiego czynu, ale gdy ktoś przezwycięża sam siebie... -Ratowałem ją ze strachu, że wyrzuty sumienia nie dałyby mi spać do końca życia - wyjaśniłem. Trochę skopałem gramatykę, ale zrozumiał. Zaraz przyszła mama Ingrid - pani Brigitta, która już co nieco słyszała ale której musiałem opowiedzieć wszystko jeszcze raz ze szczegółami. Ingrid pomogła mi wychwalając pod niebiosa moją odwagę. Poczułem się zażenowany ale właśnie przyjechał Sven z Lundenem; na jego twarzy gościł jak gdyby wyraz rozczarowania. Policjant także był mocno nie w sosie. -Thomas Paczenko? - raczej stwierdził niż zapytał patrząc na mnie w zadumie. -Tak, to ja. -Przykra sprawa. Strzelali do ciebie? -Trzy razy. -Powiem po kolei o co chodzi. Niecałe dwadzieścia minut przed pojawieniem się na posterunku mojego kumpla Svena zjawiła się tam banda, dziesięć sztuk, młodych niemieckich turystów. -Aresztował ich pan? -Przyszli złożyć doniesienie. Mianowicie wedle ich słów zostali napadnięci a na moje barki złożyli ciężar odszukania sprawcy. -Wot te na! - wyraziłem po rosyjsku swój niepokój. -Trzeba przyznać, że rzeczywiście mieli pewne podstawy. Jeden dostał kamieniem w głowę. Nic szczególnego, lekki wstrząs mózgu. Drugi oberwał znacznie gorzej. Ktoś mu przyładował siekierą w usta i chłopak nie może się doliczyć jedenastu zębów. Jeden ma naderwane jądra, na szczęście niegroźnie, tyle tylko, że musieli mu w szpitalu przyszywać. Jeszcze inny ma trzy szwy na głowie po tym, jak jakiś łobuz rzucił do niego kamieniem, zdaje się o sporej wadze. Jeszcze inny ma złamany nos po tym, jak ktoś go kopnął w twarz. -Niesamowite - wyraziłem ostrożnie swoje zdanie. -Mimo moich pytań pomocniczych i łagodnej perswazji twierdzili uparcie, że zaatakował ich jeden zdziczały tubylec o nieprawdopodobnej sile. -Wobec tego mam alibi. Każda próba wykaże, że moja siła nie odbiega od przeciętnej. -Tak czy inaczej jestem pełen podziwu. -Działałem w koniecznej obronie własnej! -Szykuje się grubsza afera. Tatuś jednego z tych degeneratów jest jakąś grubą rybą w ambasadzie RFN. Zapowiedział już przez telefon, że będzie interweniował. -Właściwie to gdybym pojechał na lotnisko, przypuszczalnie złapałbym samolot gdzieś i za godzinę znalazłbym się poza granicami waszej jurysdykcji - powiedziałem ostrożnie. -Panie Lunden, jeśli aresztuje pan człowieka, który wydarł z łap bandy zwyrodnialców moją córkę... - zaczął doktor Lars. -Doktorze, niepotrzebnie pan mną tak gardzi - powiedział Lunden z żalem. - Podoba ci się w Norwegii? - zwrócił się do mnie. -Bardzo. To piękny kraj. -Masz zamiar zostać produktywnym obywatelem? -Miałem taki zamiar. Teraz... -Może jestem norweskin szowinistą, ale ja panie doktorze odbieram to w ten sposób. Jeśli p r a w i e nasz obywatel wydziera młodą Norweżkę, z rąk bandy zagranicznych szumowin, to moim obowiązkiem jako norweskiego policjanta jest mu w tym dopomóc! Dzieci to przyszłość naszego kraju. Chrońmy je. Lars i Sven kiwnęli głowami. -Tak więc po przesłuchaniu świadka - wykonał ręką gest w stronę Ingrid. - I po zasięgnięciu opinii miejscowego notabla - skłonił się w stronę doktora - stwierdzam, że odnalezienie poszukiwanego osobnika jest właściwie niemożliwe, gdyż nikt z zamieszkujących nasz okręg młodzieńców nie odpowiada podanemu rysopisowi. Skargę rodziny Roslinów dołączymy do sprawy. Wprawdzie w ich zeznaniach nie było mowy o żadnej dziewczynie ale może zmienią zeznania jak pokażemy im wystrzelone kule i inne dowody rzeczowe. -Skąd je wziąć? -Jutro odbędziemy wizję lokalną na miejscu zdarzenia. Jeśli coś znajdziemy to będzie bardzo dobrze. I nie przejmuj się. Nawet jeśli minister nakaże nam odnalezienie winnych to tak czy siak nie będzie to takie proste. -Dziękuję. -Ależ nie ma za co. Prosiłbym tylko, żebyś w przyszłości używał innych argumentów niż siekiery. -Może wartoby ich zrewidować? - zauważył doktor. - Powinni mieć broń... -Nie możemy bez nakazu prokuratora. Mój szpieg miał minę jak gdyby go zęby bolały. Pożegnaliśmy się i poszedł. Wkurzyłem się, zresztą moje zdenerwowanie podzielali wszyscy w pokoju. -Napadli na moją córkę i jeszcze mieli czelność składać doniesienie - wściekł się weterynarz. -Gówno będzie a nie dochodzenie - zawtórował mu Sven. - Poszukają łusek, nic nie znajdą, brak dowodów i cześć. Chłopaczkowie uruchomią tatusiów i wywiną się a jeszcze nam się oberwie za wytoczenie im sprawy. Uznałem, że pora działać. Odezwał się we mnie zew krwi. Zapewne po przodkach. -Na Ukrainie, skąd pochodzę, w przypadkach gdy prawo jest bezsilne lub urzędnicy skorumpowani, należy zemstę brać we własne ręce - powiedziałem dobitnie i chyba nawet całkiem poprawnie. -Kim jesteśmy, aby brać zemstę we własne ręce? - powiedział doktor. - Nie mamy broni. Zresztą jest ich wielu. Zbyt wielu. Wszystko się we mnie gotuje ale chyba trzeba odpuścić. Ja w każdym razie o niczym nie wiem. Porozmawialiśmy jeszcze przez chwilę, a potem poszedłem do domu. Sven zaofiarował się, że mnie odprowadzi, bał się, że rozgromieni rankiem chłopaczkowie mogą powrócić w zwiększonej ilości i przetrząsać okolicę. Takie ryzyko istotnie istniało. -Myślę, że obaj myślimy o tym samym? - zagadnął, gdy opuściliśmy dom Roslinów. -Myślę, że tak. -Poważnie chcesz zadać im bobu? To zabawne, że to akurat wyrażenie po przetłumaczeniu na polski brzmiało niemal identycznie. -Myślę, że trzeba. -Pomyśl z tym swoim ukraińskim kumplem nad metodą, a ja tymczasem postaram się dowiedzieć, gdzie oni siedzą. Coś słyszałem o wyspie Landego ale nie jestem pewien, czy to akurat o nich chodziło. -Nie myślałem, że tu tak jest. -To znaczy jak? -Miałem nadzieję, że to państwo prawa. Że przestępcy trafiają tu do więzień... Uśmiechnął się lekko. -Na razie organa ścigania chronią jednego takiego co rąbie śpiących siekierą. Pomyliłeś ustroje. To zdaje się w Rosji wsadzono dziesięć milionów ludzi do łagrów w ramach intensyfikacji walki z chuligaństwem? -No cóż. W USA jest zapewne podobnie jak u was. -Powiem ci Thomas, że dosięgnie ich orzeł Temidy. Jeśli nie państwowy, to naszej hodowli. Uścisnąłem mu rękę. Widać odezwała się w nim dobra krew po przodkach wikingach. W lesie nie spotkaliśmy nikogo. -Pewnie liżą rany - zaryzykował stwierdzenie Sven. - Ale przez parę dni lepiej by było, gdybyś nie chodził nigdzie sam. -A czy ja chodzę gdzieś sam? - wyraziłem zdziwienie. Roześmiał się. -Faktycznie. Swoją drogą to niezły z ciebie kombinator. W ciągu tygodnia zrobiłeś ze mnie, dzielnego wywiadowcy, swojego ochroniarza. -Tak to już bywa - powiedziałem z obłudnym uśmiechem. - Nic w życiu nie przychodzi łatwo. A tak na marginesie, o dzisiejszych wypadkach napiszesz chyba w raporcie? -Jeszcze nie zgłupiałem. Wystarczy, że wysłałem ten o tej kici na koniu, choć napisałem w nim jedną dziesiątą tego, co tu miało miejsce. Gdybym teraz napisał o waleniu siekierą po twarzach i strzelaninie, to nikt nie uwierzyłby mi w dalsze doniesienia. -Dlaczego? -Trochę za gęsto tych niesamowitych przygód. W domu było cicho i spokojnie. Zwierzaki buszowały po parterze. Zamknąłem drzwi na zasuwkę. Nieobecność Maćka trochę mnie niepokoiła ale gdy wdrapałem się na piętro niepokój prysł. Na drzwiach jego pokoju wisiała kartka: "Poszedłem spać. Źle się czuję. PROSZĘ NIE BUDZIĆ" Zastosowałem się do jego prośby. Zszedłem na parter i zrobiłem coś do jedzenia dla siebie i zwierzaków. Po obiedzie wypuściłem je na zewnątrz, aby mogły się wyhasać przed nocą. Popatrzyłem na nie przez okno w kuchni. Pobiegły na skraj lasu. Tam przystanęły. Przez chwilę węszyły w poszyciu a potem zabrały się za kopanie. Widocznie znalazły jakąś obiecującą norę. Może leminga? To zabawne ale przez cały swój dotychczasowy pobyt nie spotkałem ani jednego. Gucio kopał jak zawodowiec. Miał w tej dziedzinie wieloletnie doświadczenie. Zdaje się, że był starszy od Maćka. Ciapuś z kolei był jeszcze szczeniakiem ale starał się naśladować. Biorąc pod uwagę jego rozmiar w ciągu minuty wydarł dziurę tak głęboką, że chował się w niej do połowy. Maciek obudził się bardzo późno i był wyraźnie nie w sosie. Zczłapał na parter zapewne z zamiarem przekąszenia czegoś. -No cześć - powiedział na mój widok - Jak tam wycieczka? -Całkiem udana. - powiedziałem. W tej chwili potknął się o leżącą na podłodze siekierę. Podniósł ją z zaciekawieniem do oczu i obejrzał uważnie. -Co to jest? - zaciekawił się. -Siekiera. -Widzę, że nie łopata. Ona jest nasza? -Teraz już tak. -To na trzonku to krew. Zabiłeś kogoś? -Nie czekałem, aby sprawdzić. -Hmm... A za co? -Miał nieprzyjemny wyraz twarzy. -Moją lornetkę też zabrałeś? Lornetka była w plecaku, a plecak został u Roslinów. -Jutro będziesz miał ją z powrotem. -Hm. Pogadamy jutro, co? Trochę źle się czuję. Mam nadzieję, że nikt nie depcze ci po piętach? -Niewykluczone. Na wszelki wypadek trzeba uważać na bandę chłopaczków, takich po siedemnaście, osiemnaście lat. Może będą mnie szukać. Nie budź mnie jutro rano, chcę się dobrze wyspać. -Gut. Podniósł siekierę z ziemi i otworzywszy drzwi wejściowe rzucił ją z rozmachem w fale. -Nigdy nie bierz ze sobą nic co może cię obciążać - pouczył mnie tonem zrzędliwego belfra. Nie mogłem nie przyznać mu racji. Ale trochę było mi żal siekiery, bo była naprawdę fajna. Nie zasiadywałem się. Poszedłem spać niedługo po nim. Przyśniło mi się, że kupiłem jakieś stare dolary. Te najstarsze były chyba z czasów wojny o niepodległość. 23 lipca sobota. Obudziłem się o siódmej rano. Właściwie to zostałem obudzony. Maciek potrząsał mną. Otworzyłem leniwie oczy. Siódma rano. -Śpię do południa - przypomniałem mu. -Wstawaj Tomaszu! Dama do ciebie. Zwlokłem się z łóżka i umywszy w misce zszedłem na dół. W kuchni na krześle maćkowej produkcji siedziała Ingrid. Wyglądała uroczo. -Wyglądasz jak samuraj zbierający siły przed decydującym starciem - powiedziała. -Czyżby? - zdziwiłem się. -Jesteś skupiony, rozważasz coś w myślach, jak gdybyś się szykował do czegoś strasznego. -Jeśli już szukasz japońskich analogii to powiem ci japońskie przysłowie: po zwycięstwie mocniej naciągnij hełm. -Dlaczego? Banda oberwała wczoraj solidnie... Więc co według ciebie należałoby zrobić? -Najpierw dokładnie ich zrewidować. Potem zamknąć na trzy dni w izolowanych celach bez wody i żarcia a potem na kolanach prosiliby, żebyśmy byli łaskawi odebrać ich zeznania. Zdanie strasznie pokiełbasiłem ale zrozumiała. -Takich metod nie wolno tu stosować. -U nas też nie a jednak są powszechnie używane. -Opowiedz mi coś o sobie - poprosiła. - Tak słabo się znamy a mam wobec ciebie dług wdzięczności. -Zostaniemy przyjaciółmi? - zaproponowałem. Kiwnęła poważnie głową. -Co chcesz o mnie wiedzieć? - zapytałem. -Wszystko. -To będzie krótkie opowiadanie. Nie wiem kim jestem... Maciek uśmiechnął się. -Nie słuchaj go - powiedział po angielsku. - Ma zanik pamięci. Amnezję pourazową. Jestem chwilowo jego teraputą. Zamyśliłem się na dłuższą chwilę. -Żyję w nieprzeniknionych ciemnościach - powiedziałem. - Moja dusza pełna jest mroku i szarych cieni i niekiedy tylko mam w życiu nieco jaśniejsze okresy. Mam problemy z oceną tego co jest sprawiedliwe i co jest niesprawiedliwe, zresztą jak większość ludzi, których kształtował komunizm. Mam duszę trochę polską a trochę ukraińską. Polska część zmusza mnie do pakowania się w różne niemiłe sytuacje, jak na przykład wczoraj ale gdy coś zaczyna się psuć, włącza się moje ukraińska dusza i wyciąga mnie z błota, do którego wpadłem. Maciek wzniósł oczy w stronę sufitu. -Nie masz duszy ukrainskiej - warknął po polsku. - wszyscy twoi przodkowie byli Polakami. -Ojej. To chyba jest depresja. -Z całą pewnością. -A co powiesz o tym mieście? O tej okolicy? Podoba ci się tutaj? -Umiecie żyć. Nie ma nawet porównania z tym, co jest w moich rodzinnych stronach. Ale tu jest tak spokojnie... -Zwłaszcza wczoraj? -Nawet tak. Zresztą nie mogę narzekać, bo ostatecznie to ja ich napadłem. -A ludzie? -Nie miałem okazji poznać tu zbyt wielu osób ale sądzę, że niewiele będzie na moim poziomie. To jest Zachód. Macie inne zainteresowania. -Na przykład? -Sex, narkotyki, moda, filmy i dekadencka muzyka. -Tak nisko nas oceniasz? -Wybacz ale taki jest mój pogląd. Nie macie w życiu prawdziwych celów, o które trzeba walczyć. Nic was nie ogranicza. Jeśli jutro wpadniesz na pomysł, żeby wyrwać się w Alpy na narty to kupujesz sobie bilet wsiadasz i lecisz. A jeśli zechcesz popływać w morzu karaibskim, to też nie jest to problem. -To drogie zachcianki. -Droga Ingrid, nie rozśmieszaj mnie. Dla was nie istnieją rzeczy drogie. -To znaczy? -Tu się zarabia dwadzieścia dolarów na godzinę. U nas dwadzieścia dolarów na miesiąc. To obrazuje różnicę. Zamilkła zaskoczona. Maciek milczał. Chyba nie do końca rozumiał o czym mówimy. -Zaś gdy chcecie gdzieś jechać to wyjmujecie paszport z szuflady i po problemie. U nas trzeba złożyć podanie, odczekać kilka lat na jego pozytywne lub, co często się zdarza negatywne rozpatrzenie, potem wystać się w kolejkach po wizę, wreszcie na waszej granicy czatują faceci z urzędów imigracyjnych, którzy mogą po prostu nie wpuścić do środka. A do tego wasze ceny to śmierć dla każdego turysty zza żelaznej kurtyny. -Ale trochę Polaków przyjeżdża. Na południe... -Tak ale przybywają tu aby pracować. Tu popracuje dwa trzy miesiące, wróci do siebie i kupi sobie używany samochód, albo działkę pod miastem, no może nie po dwu miesiącach, ale to działa na podobnej zasadzie. Tu miesiąc, tam pół życia.. -Nie lubisz swojego kraju? -Jestem patriotą na tyle, na ile mogę. Strasznie zszedł naród na psy. Wybacz, nie o tym miałem mówić. -Nic nie szkodzi. To bardzo ciekawe, co mówisz. Jak to się stało, że ty nie zszedłeś na psy? Pytanie było ciut obraźliwe, ale takie są skutki różnic kulturowych. -Nie zdążyłem. -Też będziesz kiedyś wielkim człowiekiem - wyraziła swoje przypuszczenia. -Jeśli nie dopadną mnie wcześniej moi wrogowie, na przykład ci, których wczoraj porąbałem siekierą. -Zawsze są jacyś wrogowie - zauważył Maciek i wyszedł. -Myślisz, że ci wczorajsi będą próbowali cię znaleźć? -Jestem tego prawie pewien. Ja bym próbował. -Myślę, że na wszelki wypadek nie powinieneś chodzić na dyskoteki. Przez najbliższe kilka tygodni. -I tak nie chodzę, więc nawet nie poczuję braku. -Dlaczego nie chodzisz? - zdziwiła się. -Wasza muzyka nie przemawia do mnie zupełnie. Wolę przebywać w ciszy i ciemności. -To co robisz w wolnych chwilach? -Rozważam różne problemy i przeglądam swoje wspomnienia. Zamyśliła się marszcząc czoło. -Masz aż tyle wspomnień? -Trochę mam. Może nie bardzo dużo i nie są specjalnie ciekawe ale trudno. Nudziła mnie ta rozmowa. Ingrid też zaczęła się zbierać. Zaofiarowałem się, że ją odprowadzę. Zabrałem rewolwer. Tak na wszelki wypadek. Odprowadziłem ją prawie do jej domu, po czym zawróciłem. Zaraz na skraju lasu natknąłem się na Svena. -Na ile jesteście Ukraińcami, ty i twój kumpel? - zapytał. -Jeśli chcesz szukać zemsty to trafiłeś na odpowiednich ludzi - powiedziałem. - Może i mamy po piętnaście lat ale nie zawahamy się przed niczym. -Twój kumpel umiałby zrobić bombę? -Myślę, że tak. Masz jakiś materiał wybuchowy? Jeśli nie to dostarczysz składniki i on zrobi. Nawet nitroglicerynę. -Cholera! Mam skrzynkę czegoś. Chyba trotylu. Pójdziemy sprawdzić? Kiwnąłem głową. Zawróciliśmy. Z patio ich domu wchodziło się do niewielkiego pomieszczenia przy bramie. W podłodze była klapa prowadząca do piwnicy. Zostałem na podwórku i wypatrywałem, czy nie mignie mi gdzieś Ingrid, ale ona zaszyła się wewnątrz domu. Szpieg wynurzył się z piwnicy ze sporą skrzynką. Odbił wieko i oczom naszym ukazało się kilkadziesiąt lasek mniej więcej trzydziestocentymetrowej długości. Wziąłem jedną o ręki i obejrzałem. -To chyba nie jest trotyl - powiedziałem. - Dynamit też nie. Ale Maciek będzie wiedział. Ingrid pojawiała się na balkonie. -Zjecie drugie śniadanie? Nie odmówiłem poczęstunku. Jedliśmy w Skali. -Oczarowałeś moją siostrę - powiedział Sven. - Do tej pory jej chłód był nieomal przysłowiowy. Popatrzyłem jej w oczy ponad stołem. Zarumieniła się, ale patrzyła na mnie. To było zaskakujące. "Chyba mnie kocha" - pomyślałem. Zacząłem się nad tym zastanawiać, ale nie doszedłem, do żadnych wniosków. Może i tak było. Po śniadaniu wsiadłem ze Svenem do samochodu i pojechaliśmy. Ingrid stała w otwartej bramie i machała nam dopóki nie zniknęliśmy za zakrętem. Odmachnąłem jej. Samochód to jednak dobra rzecz. Nie uchybiając oczywiście rowerowi. Maciek siedział w rupieciarni i coś majstrował. Na widok skrzynki oczy mu zabłysły. -Chcemy się zemścić - powiedział szpieg. - Pomożesz nam? -Zemsta! - ucieszył się Maciek. - Oczywiście, że pomogę. -Mój plan jest następujący - powiedział Sven. - Wedle moich informacji siedzą na wyspie Landego. Znam ją jak własną kieszeń. W grę wchodzą trzy dogodne miejsca do biwakowania. Mój plan jest następujący: Wysadzimy desant na wyspę i wysadzimy im w powietrze ich jacht. -Trzeba pomyśleć o finansowym zabezpieczeniu sprawy - powiedziałem. - Na wypadek, gdyby nas złapali. -Z tym mógłby być mały problem. Dlatego nie możemy dać się złapać. -Jakiej pomocy potrzebujecie? - zapytał mój kumpel, gdy przełożyłem mu wszystkie dialogi. -Umiesz zrobić bombę? - zapytał Sven. -Bombę? Tak, oczywiście. Z tego? Mój przyjaciel popatrzył uważnie na papier nalepiony na jednej z lasek. -Amonit, albo melanit - powiedział. - Używany w kopalniach. -To właśnie z kopalni - wyjaśnił szpieg. - W czasie wojny spółka zatopiła szyb, a materiały wybuchowe rozdano górnikom. Tylko Teufel z nich skorzystał. Maciek wziął nóż i zaczną dłubać przy lasce. Szarpnęliśmy się obaj odruchowo do tyłu, ale on wiedział co robi. Zdarł papier i wrzucił pod piec. -Amonit nie zapala - powiedział. - Zostałyby kawałki papieru. Gdyby odczytali numery ewidencyjne byłoby źle. -Czego potrzebujesz do budowy bomby? - zapytał Sven -Blachę miedzianą, drut izolowany, budzik, płaską baterię, nie, lepsza będzie dziewięciowoltowa. Metalową puszkę, metalową rurkę około metra długości i średnicy trzy centymetry, uszczelniacza... I kondensator. -Zapisz - podsunąłem mu kartkę. -Mam ponadto jeszcze jeden pomysł - powiedział mój nieobliczalny kumpel. -Co to za pomysł? - zainteresowaliśmy się. -Walczyć należy nie dynamitem a ogniem i nożem. Dynamit też się oczywiście przyda. Myślę, że poza wysadzeniem tej łajby w powietrze można by było podchajcować im namioty. Boże - pomyślałem. - On ma zwyrodniałą wyobraźnię! -Jestem za - powiedział Sven. - Czego będzie potrzeba? -Dziesięć słoików, litr benzyny, kawałek grubego miedzianego drutu i jeszcze ze dwie baterie. I kilogram proszku do prania. Dopisałem to do listy zakupów i Sven pojechał po to do Bodo. -Boję się, że trochę przesadzimy - powiedziałem. -Spokojna marchewka. Chcieli zrobić krzywdę jego siostrze, niech się cieszą, że nie pozabijamy ich jak wściekłe psy. Właściwie to tak by należało zrobić, ale niestety jestem kiepskim Ukraińcem. -Daj spokój - poprosiłem. - Wmówiłeś sobie, krwiożerczość i teraz to z ciebie wyłazi. -Może i tak. Ale zemsta będzie pierwsza klasa. Bywały dni kiedy bałem się swojego kumpla. Bywał nieobliczalny. I potwornie mściwy. Sven wrócił po godzinie. Przywiózł wszystko i gumowe rękawiczki, żeby nie zostawiać odcisków palców. Maciek wyprosił nas grzecznie acz stanowczo z kuchni. Przez następne dwie godziny słychać było z wnętrza odgłosy piłowania metalowych rurek, wiercenia i inne podejrzane dźwięki. Wreszcie przyjaciel nasz wynurzył się z wnętrza. Niósł uśmiechnięty dużą metalową puszkę. -Oto wasza bomba - powiedział. -Na pewno zadziała? - zapytał szpieg. -Niemal identyczna wybuchła pod czołgiem generała Jakubowskiego w ubiegłym roku w Kijowie - powiedział. Byłem ciekaw, skąd wie, ale wolałem się nie dopytywać. -Kiedy wyruszamy? - zapytał Maciek. -Dziś wieczorem. Będzie spore zachmurzenie. Ciemności sprzyjają komandosom. -Terrorystom - sprostował mój przyjaciel z godnością. -Terrorystom - zgodził się. Zabrał przezornie skrzynię z amonitem i poszedł sobie. -Trzeba wypocząć - powiedziałem. - Szykuje się upojna nocka. -Zanim wypoczniemy musimy wypełnić nasze obowiązki patriotyczne. -Chym? -Wczoraj był dzień żałoby narodowej. Zdaje się, że złożyłeś w ramach obchodów krwawą ofiarę z kilku łobuzów, ale to troszkę za mało. -Więc co mamy robić? - zapytałem rozbawiony. Mój kumpel urządził fachowo małą uroczystość patriotyczną. Spaliliśmy kawał czerwonej szmaty z namalowanym sierpem i młotem, potem strzelaliśmy z procy do portretu Lenina, i śpiewaliśmy hymn. Zajęło nam, to czas akurat do obiadu. Po obiedzie poszedłem się kapinkę zdrzemnąć. Maciek obudził mnie koło szóstej. -Wstawaj Thomas - powiedział akcentując "h". - Czekają nas wielkie czyny. -Ale kwas - podsumowałem jego wypowiedź, ale wstałem. Koło siódmej było już dosyć ciemno, niebo zaciągnęły szare deszczowe chmury. Sven przypłynął motorówką. -Jesteście gotowi? - zapytał. -Tak, czekaliśmy już tylko na ciebie. -Świetnie. Wyruszamy . Wsiedliśmy o łódki, bomby i słoiki z benzyną umieszczone w plecaku wsadziliśmy pod ławkę i ruszyliśmy. Przeprawa przez cieśninę zajęła nam blisko pół godziny. Przybiliśmy w uroczej małej zatoczce. W skałę wbita była klamra, do której szpieg przywiązał łańcuchem łódkę. -Przed nami kilometr do pierwszego miejsca, w którym mogli się zatrzymać - powiedział. Nie możemy palić świateł, ale mam nadzieję, że poradzimy sobie. Poprowadził nas po potwornych wertepach. Szliśmy najpierw pod górę, potem przez jakiś las. Wreszcie znaleźliśmy się na rozległym wachlażowatym usypisku opadającym w dół w stronę morza. Sven wyjął z torby noktowizor i obserwował dłuższą chwilę okolicę. -To nie tutaj - powiedział. - Tam na dole nie ma niczego żywego. -Dokąd teraz? -Jakieś dwa kilometry stąd jest podobne miejsce. -Nie mogli się ulokować gdzieś na wybrzeżu? - zapytał Maciek -Nie. Muszą gdzieś trzymać swój jacht. Tu nie ma wielu dobrych miejsc. Ruszyliśmy dalej. Powietrze było wspaniałe. Woń lasu i morza. I to nie jakiegoś sosnowego lasku jak w Polsce nad Bałtykiem, ale prawdziwego świerkowego lasu dalekiej północy. Czułem się byczo. Kolejna dolina okazała się także niewypałem. Sven zaklął. -Zostało nam jeszcze jedno miejsce do zbadania - powiedział, - ale to będzie trudniejsze niż się spodziewałem. Przeszliśmy jeszcze dwa kilometry. Odległość trochę mnie zaniepokoiła. Gdybyśmy mieli uciekać zmniejszała nasze szanse. Wreszcie znaleźliśmy się nad niedużą rzeczką. -To tutaj - powiedział szpieg. - Rzeka opada w dół aż do morza. To znaczy nie bezpośrednio do morza, ale do fiordu. Tam jest duża łacha piaskowo-kamienna. Na niej prawdopodobnie siedzą. -Mamy zejść korytem strumienia? -To jedyna droga. Ja w każdym razie nie znam innej. Można wprawdzie od strony wody, ale nie w naszym przypadku. Zejście było nieziemsko trudne. Oczywiście przemoczyliśmy sobie spodnie do kolan. Na szczęście nie natknęliśmy się na żadne czujki wroga. Po kilkunastu minutach znaleźliśmy się na niewielkiej półce skalnej. Nie potrzebowaliśmy noktowizora. Z miejsca w którym staliśmy widać było dogasające ognisko, oraz kilkanaście namiotów. Rozstawione były dość chaotycznie. Na brzegu znajdowała się nieduża przystań, pomost z desek wcinający się dość daleko w głąb morza. Cumowało przy nim kilka żaglówek, a na jego końcu znajdował się jacht. -Cholera toż to niemal fort Knox - powiedziałem. -Poradzimy sobie. Namioty stoją w trzech grupach. Każdy z nas zajmie się jedną - polecił Maciek. - Jesteście zupełnie pewni, że to oni? -Słusznie, nie możemy sfuszerować - zauważył szpieg. podał mi lornetkę. Przyjrzałem się uważnie jachtowi. -"Rat" - odczytałem nazwę wymalowaną wielkimi literami na burcie. - To oni. Popatrzyłem na twarze tych kilku siedzących przy ogniu. Poznałem tego który do nas strzelał. -Oni - potwierdziłem. Sven nabił dubeltówkę. -Każdy minuje jedną grupę namiotów - polecił mój kumpel. - Spotykamy się pod tamtym drzewem - pokazał ręką kierunek. Leżał tam potężny świerk. Doszedłem do wniosku, że też powinienem powiedzieć coś wzniosłego. -Nie dajmy się zabić - powiedziałem z patosem. Najpierw po norwesku, a potem po polsku. Maciek nic już nie mówił. Podał nam opaski z żółto błękitnej szmatki z wyhaftowanymi srebrną nitką tryzubami. Założyliśmy je na lewe ramiona. Trzech ukraińskich terrorystów wyruszyło do akcji. W sumie to nie było takie trudne, dostałem cztery słoiki, oraz zwój drutu. Należało odkręcić wieczko i odwrócić je do góry nogami tak by dwa druty pełniące rolę elektrod zanurzyły się benzynie. Następnie ich dwa górne bieguny okręcić drutem - i przeciągnąć go do następnego namiotu. Poruszałem się cicho jak duch. Słyszałem wewnątrz namiotów rozmowy i inne dźwięki, ale oni nie usłyszeli mnie. Słoiki zgodnie z instrukcją umieszczałem o pół metra od ścian. Wreszcie z garścią drutów ręce znalazłem się pod drzewem. Obaj moi kumple już czekali. Maciek wziął moje druty i zręcznie podłączył go skomplikowanego urządzenia którego głównymi składnikami były baterie dziewięciowoltowe i budzik. -Za piętnaście minut wybuch - powiedział spokojnie. -Zdążymy - odparł Sven. - Rozdzielmy się. Spotykamy się za minutę na końcu pomostu. Rozeszliśmy się. Każdy poszedł inną drogą. Niebawem byliśmy na umówionym miejscu. Jacht stał przed nami w całej swojej okazałości. Nie był nawet taki duży. Było już niemal zupełnie ciemno. Zaraz miało lunąć. Niespodziewanie w ciszy nocy zaskrzypiały głośno deski. Ktoś szedł w naszą stronę. Błyskawicznie ale cicho zsunęliśmy się do wody. Dwaj chłopaczkowie wleźli na pomost. -Nikogo tu nie ma - powiedział jeden z nich. - Musiało ci się przywidzieć. -Wyraźnie widziałem faceta ze strzelbą, jak przemykał się w tą stronę. -Brednie. Przywidziało ci się. -Mógł się gdzieś tu schować. Cholera nie trzeba było ściągać tej sieci. -Może to ci z kontynentu. Pamiętasz, co opowiedział Klaus? On był jeden i uzbrojony tylko w siekierę, a sześciu naszych chłopaków mocno oberwało. -Patałachy. Jednego zasranego tubylca się przestraszyli. Zeskoczyli na jacht. Przez chwilę buszowali po nim. -Nic tu nie ma. Nikogo. Coś ci się musiało przywidzieć. -Niemożliwe. Obudź chłopaków, a ja tu zaczekam. Trzeba przetrząsnąć cały obóz. On gdzieś tu jest. -Dobra, dobra już idę. Jeden został, a drugi pobiegł. Szpieg cicho wypełzł na pomost i jednym błyskawicznym ruchem zakneblował wartownika szmatką nasączoną eterem. Po chwili puścił go. Wartownik znajdował się w objęciach Morfeusza. Związaliśmy go na wszelki wypadek. -Ile czasu zostało? - zapytał. -Siedem minut - powiedział Maciek -Cholera nie zdążymy. A do tego zaraz zaczną przetrząsać obóz i znajdą nasze ładunki - zauważyłem. -Zdążymy - powiedział Sven ze spokojem. Wśród namiotów zaczął się ruch. Zdjął z ramienia dubeltówkę i strzelił w kłódkę, która spinała łańcuch na którym przycumowany był jacht. Strzelił nabojem na dzika. Kłódka nie puściła. Władował jeszcze jedną kulę. Pękła. Rozerwałem ją do reszty i uwolniłem łańcuch. Przeskoczyliśmy na jacht i odepchnęliśmy go mocno od pomostu. Zaczął oddalać się. W tym momencie wiele par butów załomotało na deskach pomostu. Sven urwał lufą kłódkę zamykającą wejście do kabiny. Po chwili zawołał Maćka. Obaj zniknęli w środku. Jacht był jakieś cztery metry od pomostu i oddalał się wolno. Dwaj ścigający skoczyli do wody i rzucili się wpław za nami. Ukryłem się za burtą mocno zaciskając w dłoni krótkie ciężkie wiosło. Gdy tylko pierwsza głowa pokazała się nad burtą walnąłem ją na płask. Trafiony wydał z siebie straszliwy skowyt i zwalił się do wody. W tym momencie zaczął pracować silnik i łajba popruła naprzód. Ze środka wyszedł mój kumpel. -Spięliśmy na krótko - pochwalił się. A potem odsunął mankiet koszuli i popatrzył na swój zegarek. -Trzy, dwa, jeden teraz - szepnął wpatrując się uważnie w głąb zatoki. Jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki w kilkunastu miejscach obozowiska strzeliły w górę płomienie. Blask oświetlił bandę na pomoście. Było ich ponad dwudziestu, w tym kilku dorosłych. -Esesmani - powiedział Maciek na ich widok. - Krzyżaki. Część rzuciła się gasić płomienie, reszta wskoczyła do żaglówek i ruszyła w pościg. Wycofaliśmy się do środka. Sven pogwizdując sterował wzdłuż brzegu. -No, Macieju - powiedział. - Szykuj bombę. -Wlazł kotek na płotek i mruga, ta bomba to będzie już druga - zadeklamował mój koleś. -Skąd u ciebie znajomość tak pięknej poezji? - zapytałem. -Z filmu "Misja specjalna" - wyjaśnił. - Na ile nastawić? - zapytał Svena. -Dziesięć minut. Może piętnaście, bo za dziesięć powinniśmy być w miejscu dogodnym do lądowania. Maciek nastawił budzik i połączywszy jakieś kabelki wsadził go do puszki. -Gotowe - powiedział. W tym momencie gdzieś na wodzie zabłysnął silny reflektor. -Straż przybrzeżna. Jesteście otoczeni! - wrzasnął ktoś gromko przez megafon. -Jasna cholera - powiedział Sven. -Co z tą bombą? - zapytał Maciek. -Wywal ją do wody, jak by nas z nią złapali to dopiero będą problemy. Maciek posłusznie wyrzucił ładunek za burtę. Niemal w tym samym momencie lunął deszcz. Zakręciliśmy gwałtownie w stronę wyspy. Ląd zbliżał się coraz bardziej. Ścigające nas żaglówki też. -Zaraz nas dorwą - powiedział mój koleś pesymistycznie. Ale oczka mu świeciły. cieszył się perspektywą walki. W tej chwili coś stuknęło o burtę. -Nasza bomba - powiedział szpieg. - Możesz ją rozbroić? -Nie da rady - powiedział Maciek. -Ile jeszcze czasu? -Trzy minuty. Deszcz lał już a całego. Sven złapał bombę i cisnął ją za burtę od strony podwietrznej. Zaczęła się oddalać. Nie zdążyliśmy się nawet ucieszyć, bo wpakowaliśmy się z całego rozpędu a skałę. Wymajtnęło mnie do przodu. Wpadłem w wodę, trochę uderzyłem się o dno, bo było tu już niemal zupełnie płytko. Nie zdążyłem się podnieść, gdy dopadli mnie moi kumple. -Nic ci nie jest? - zapytał szpieg. -Nic. -No to chodu, bo oni zaraz wylądują. Przebiegliśmy, rozchlapując wodę, płytką zatoczkę i zaczęliśmy się wdzierać na górę . Wychwycił nas reflektor z kutra straży przybrzeżnej. -Widzimy was! - wrzasnął ktoś przez megafon. - Ucieczka nic wam nie pomoże. W tym momencie gdzieś koło kutra wybuchła maćkowa bomba. W powietrze strzelił słup wody wysoki na co najmniej cztery metry. -Wyłącz ten reflektor - wrzasnął ktoś na kutrze, ale bez megafonu - Oni tam mają bazookę! Zwiewaliśmy tak szybko, że nawet nie mieliśmy czasu się śmiać. Wdrapaliśmy się do ścieżki i rzuciliśmy biegiem przez las w stronę naszej motorówki. Niebawem zgubiliśmy pościg. Przebiegliśmy chyba ze dwa kilometry, potem przeszliśmy w szybki chód. Popłynęliśmy motorówką na zgaszonych światłach. W odległości jakichś czterech lub pięciu kilometrów widzieliśmy kuter przeszukujący wybrzeża wyspy, a wyżej dziesiątki błyskających latarek. Gdy byliśmy już przy brzegu kontynentu Sven dodał gazu. poczułem straszne zmęczenie i przysnąłem sobie na dnie łódki. Nic więcej nie pamiętam z tej nocy, poza jednym oderwanym epizodem, że zdejmuję z siebie mokre spodnie i koszulę. 24 lipca niedziela. Geitvagan. Obudziły mnie promienie słońca padające przez okno wycięte w ścianie z grubych pociemniałych ze starości belek. Leżałem na wąskim łóżku, nakryty skórą renifera. Obok na krześle wisiało moje ubranie. Było już suche. Wzrok mój przesuwał się po ścianach i zatrzymał na potężnej rzeźbionej szafie. Podziwiałem ją przez dłuższą chwilę, po czym spojrzenie moje przesunęło się na prawo. Koło łóżka na fotelu siedziała Ingrid. Wyglądała ładnie. Włosy upięte miała w kok, ubrana była w mszystozielony dres. -No hej - powiedziała. -Witaj. Jestem w twoim domu? -Aha. -A Maciek? -Twój przyjaciel i mój brat jeszcze śpią. Co zdziałaliście? -A co mieliśmy zdziałać? - zdziwiłem się. -Nie udawaj - poprosiła. - Bo i tak przeczytam o tym w gazetach. -Droga Ingrid. Obawiam się, że nasze ambitne plany spaliły na panewce. Chcieliśmy wysadzić tym łobuzom jacht w powietrze, ale nie udało nam się. Za to trochę im popaliliśmy namioty. -Ojej - patrzyła na mnie z wyraźnym zachwytem. -To głównie dzieło twojego brata i mojego kumpla. Ja byłem tylko ślepym narzędziem w rękach tych okrutników. Tylko dzięki mojej obecności nie polała się krew. -Ojej. Twój kumpel aż tak szalał? -Aha. Ale w jego przypadku to zrozumiałe. Ma to we krwi po swoim dziadku. Staruszek był zdaje się hieną cmentarną. -Dziki wschód - szepnęła. -Ano dziki wschód. Pozwolisz, że się ubiorę? Kiwnęła głową i wyszła na moment. Ubrałem się pospiesznie i wyszedłem do niej. Jak się słusznie domyśliłem nocowałem w jednym z pokoi na pierwszym piętrze nad patio. Na dworze było zimno. Ingrid stała przechylona przez barierkę i patrzyła na coś na podwórku. Popatrzyłem i ja. Na ziemi siedziała mewa i dziobała zajadle kawałek czegoś. -Co powiesz? - zapytałem. Odwróciła się do mnie. Uśmiechnęła się. -Nic nie będę mówiła. Pocałowałem ją. Zaskoczyło ją to w pierwszej chwili, ale nie broniła się. -Uciekniesz ze mną? - zapytałem. -Chętnie, a dokąd? -Nie wiem. Może ty znasz jakieś miłe miejsce? Ja szczerze mówiąc nie znam tego kraju. -Ja też nie. Właściwie to nie wyjeżdżam nigdzie dalej. Raz byłam w Oslo, dwa razy w Tromso. Zdziwiło mnie to. -Jakie są przyczyny tego, że tak siedzisz w jednym miejscu? - zapytałem zdziwiony. -Nie ma przyczyn. Co jest tam, czego nie mamy tu? -Tam jest cały wielki i wspaniały świat. Krajobrazy, góry, rzeki jeziora, inni ludzie... -Od czasu do czasu produkty tych dalekich stron docierają tutaj. Zresztą miałeś tego przedwczoraj przykłady i sam też jesteś przykładem, choć akurat raczej pozytywnym. Tam jest źle, tu jest dobrze. Zaciekawiła mnie. Zupełnie nie było w niej ciekawości świata, która wydawała mi się zawsze być przypisana każdemu człowiekowi. -Różnimy się od siebie - powiedziałem. - Nie wiem, czy to dobrze, czy to źle, ale tak to już jest. -To dobrze, że się różnimy. Nie będę musiała nigdzie jeździć, żeby móc badać obce wzorce kulturowe. Powiedziała to zupełnie obojętnie. Pożałowałem, że w ogóle cokolwiek zacząłem. -Obserwator nigdy nie doświadcza tej samej kultury, co obserwowany. - zacytowałem. - Ale mogę spróbować ci pomóc. Uśmiechnęła się lekko. -W czym pomóc? -Tkwisz w zgniłym zachodnim dekadentyzmie. Ja cię wyzwolę z tych pęt. Uczynię twój umysł jasnym. -Wczoraj mówiłeś, że tkwisz w metafizycznych ciemnościach. -Jedno drugiemu nie przeszkadza. Popatrzyła mi w oczy. -Uważasz, że są rzeczy, wzorce kulturowe lepsze od tych, które ja reprezentuję? -Tak. -Jeśli dobrze rozumiem to uważasz się za wyżej cywilizowanego niż ja! -Można to tak ująć. -Chyba mnie obrażasz. -Wybacz, to nieporozumienie wynika właśnie z różnic kulturowych. Parsknęła śmiechem. -Co ty robisz, czego ja nie robię? - zapytała. -Tego nie wiem. Zaczęło mnie to denerwować. Miałem zbyt duże luki w słownictwie aby wyjaśnić jej dokładniej, o co mi chodzi. -Chodź do mnie - powiedziała. - Wczoraj nie zdążyłeś zobaczyć, jak mieszkam. Poszedłem posłusznie. Widziałem tylko kilka dziewczęcych pokoi w moim życiu. U nas w komunizmie były standartowe. Biurko, kwiatek w doniczce, wąskie łóżko, szafa i półka na książki. I właściwie nic więcej. Bo i co więcej potrzeba? Nauka i sen. Ingrid strzeliła mi palcami nad uchem i obudziłem się z zamyślenia. Weszliśmy. Wnętrze przytłoczyło mnie i zdumiało. Na wprost drzwi wisiała skóra z wilka. Na niej krzyżowały się dwa ciemnowiśniowe wiosła ozdobione runicznymi napisami w postaci inkrustacji z mosiężnego drutu. Nad skórą wisiała czaszka renifera wraz z porożem. Na lewo od wejścia całą ścianę zajmowało imponujące łoże z baldachimem, zaścielone miękkim kocem o barwie jasnego brązu. Na prawo na ścianie wisiała skóra renifera, a na niej dwie skrzyżowane strzelby skałkowe. Koło wejścia stała szafa na ubrania, podobnie jak w pokoju w którym spałem bogato rzeźbiona. Całości obrazu dopełniały sekretarzyk i szafka zawierająca w swoim wnętrzu kolorowy telewizor. Na podłodze także leżały skóry reniferów. -Jak ci się podoba mój pokój? - zapytała. -Godny właścicielki - powiedziałem. -Moja babcia tu mieszkała, gdy była panienką na wydaniu - wyjaśniła. - Teraz ja jestem na wydaniu. Popatrzyła na mnie zalotnie.. -To trudny problem - powiedziałem. - Ale poradzimy sobie z tym. Znajdę ci odpowiedniego męża. Daliśmy sobie znowu małe buzi. To wszystko razem wzięte było najczystszym obłędem. -Tak uważnie się rozglądasz - zauważyła. - Tak jak gdybyś porównywał. -Porównuję - potwierdziłem. - Ten pokój ma swój styl i swój charakter. Swoją duszę. Meble które służyły wielu pokoleniom. Nowe elementy wystroju zręcznie wkomponowane w już istniejące. Zresztą ty sama dodajesz mu blasku. -A twoja rodzina? Czy nie macie swojej rodowej siedziby? -Nie wiem. Chyba nie. Nie macie problemów z sąsiadami? -Dlaczego? -Jestem zwolennikiem izolacji grup społecznych. Każda powinna być zamknięta w innej dzielnicy. -Tak właściwie jest w Bodo. Na południu mieszkają robotnicy portowi rybacy i marynarze. Ci którzy pracują w przemyśle mieszkają na wschodzie miasta, klasa średnia w centrum. -A ja? W jakim przedziale mieszczą się ci którzy mieszkają na północy Bodo? -Różni ludzie. Artyści, pisarze, chyba ze trzech, trochę takich, co wolą świeże powietrze. Taka zbieranina, ale porządni ludzie. -Cieszy mnie to. Widzisz w moim kraju nie da się zrobić tak jak u was. -Dlaczego? -Mamy problemy mieszkaniowe. Na mieszkanie trzeba czekać. -U nas też. Co najmniej półtora roku. Parsknąłem śmiechem. -A ile się czeka u was? - zapytała. -Od piętnastu lat w wzwyż. Zazwyczaj dłużej. -To głupie. Nie można kupić sobie już gotowego mieszkania? -Można, tylko za co. Metr kwadratowy kosztuje kilkaset dolarów przy średniej płacy w granicach dwudziestu dolarów miesięcznie. -Wybacz. Nie wiedziałam. -Nic nie szkodzi. Cieszy mnie jak słyszę, że tu na zachodzie ludzie strajkują żądając podniesienia zarobków. Na miejscu waszych rządów pakowałbym do wagonów strajkujących i wysyłał do Polski na tygodniową kurację. Gdyby zobaczyli kolejkę po telewizory liczącą kilkaset osób, czy podobnej długości kolejkę po mięso to odechciałoby im się strajków. Do końca życia myśl o buncie nie zaświtałaby im w głowach. -Nie masz ochoty tam wrócić. -Mam. To mój obowiązek. Ktoś musi wreszcie posprzątać ten śmietnik. Pokazać komunistom ich miejsce. Na latarniach. -Twój przyjaciel. Zrobił wam bomby dwu różnych rodzajów. Musiał mieć wprawę... -Nie wiem. Czuję, że on przechodzi jakieś szkolenie, ale nie wiem przez kogo ani gdzie prowadzone. Nie mówi nigdy dużo o sobie i rzadko prawdę. -Twój przyjaciel postanowił zostać terrorystą - powiedziała. -Myślę, że to bardziej zabawa. Ale nie mogę być pewnym. Kopie sobie gdzieś w lesie ziemiankę. W tajemnicy przede mną. -Dobry przyjaciel nie powinien mieć tajemnic. -Pokaże mi ją pewnie gdy będzie wyjeżdżał. Jako dobry kumpel szanuję jego prawo do prywatnych tajemnic. -Ja też mam dobrą przyjaciółkę, która nie mówi wszystkiego - powiedziała Ingrid i posmutniała. - Może powinniście się poznać. -Ależ bardzo chętnie. -Któregoś dnia... W tym momencie przyszli Sven i Maciek. Szpieg objechał siostrę że trzyma mnie głodnego zjedliśmy śniadanie i odwiózł nas do domu. -Jeśli zajdzie do was policja i będą wypytywać o wczoraj to całe popołudnie byliście u nas - poinstruował. - Na noc też się zatrzymaliście. -Fajnie. -Myślę, że nawet jeśli Lunden będzie miał jakieś podejrzenia, to jego sympatia będzie po naszej stronie. Pożegnaliśmy się i pojechał. Maciek parsknął śmiechem i śmiał się jeszcze długo. -Z czego się cieszysz? - zapytałem. -Wyobraź sobie co napisze w raporcie. Przez sporą część popołudnia obserwowane obiekty majstrowały bomby, a wieczorem puściliśmy z dymem obóz harcerski. No prawie harcerski. Szkoda, że wtedy nie byłeś z nami. Pawcio ci opowie. -Myślę że raczej stworzy nieco odmienne dzieło. Po południu w moim skromnym domu w Geitvagan gościli Tomasz Paczenko, doskonale zapowiadający się młody człowiek oraz jego serdeczny druh Maciej Wędrowycz czarujący ukraiński intelektualista. -Obaj goście stanowili znakomitą wizytówkę swojej nacji. Po długotrwałej dyskusji na tematy polityczne i kulturalne... -...goście podjęci zostali kolacją. Serwowano świeże langusty z szampanem. Niestety późna pora oraz gwałtowne pogorszenie pogody zmusiły ich do spędzenia nocy pod moim dachem! Rechotaliśmy długo. Weszliśmy do domu. Nakarmiliśmy zwierzaki, a potem ja poszedłem do swojego pokoju, oddawać się rozmyślaniom, a Maciek został w bibliotece i czytał coś sobie. Uwaliłem się na łóżku i oddałem marzeniom. Właśnie zakładałem razem z Ingrid szczęśliwą rodzinę, gdy pomyślałem sobie, że właściwie to nie oglądałem jeszcze maćkowego bunkra. Mojego przyjaciela nie było w bibliotece, gdy zszedłem na parter. Łopaty też nie było. Kopał. Znalezienie go okazało się być trudniejsze niż myślałem. Owszem na ścieżce było sporo świeżej ziemi, nieduży wykrot po lewej jej stronie także został zniwelowany, ale nie mogłem znaleźć włazu. Ciągnąłem za wszystkie choinki po kolei, ale żadna nie ukrywała wejścia. Gdy już się prawie zniechęciłem zauważyłem zamaskowany rowek biegnący od domu. Wyjąłem kawałek darni i zobaczyłem izolowany kabel. Poszedłem tym tropem. Kabel niknął pod niedużym płaskim kamieniem. Pociągnąłem i właz zbudowany w kształcie klapy otworzył się. Wlazłem do środka i po drabince z biblioteki (oto po co mój koleś wymienił ją na schodki!), zlazłem na dół. Z pomieszczenia obok sączyło się mdłe światło. poszedłem w tamtą stronę krótkim korytarzem. Znalazłem się w niedużej całkowicie wykończonej salce. Miała wymiary dwa metry na dwa. Ściany szalowane były okorowanymi pniami z uschłych choinek, a sufit wiszący tuż nad głową zrobiony był ze złomowanych desek. Podłoga była nierówna, w kilku miejscach spod cienkiej warstwy ciemnej polepy wystawała lita skała. Z pomieszczenia obok dobiegały dźwięki szurania łopatą. Po chwili ustały a ze środka wyłonił się gospodarz. W ręce trzymał karabin. -Witam przyłapanego szpiega - zagaił. - Jaki rodzaj śmierci wybierasz? -A fe. To bardzo nieładnie zabijać gościa pod własnym dachem - zauważyłem. -Przyszedłeś za wcześnie. Jeszcze nie skończyłem. Jak trafiłeś? -Po kablu. przytulnie tu. -Przytulnie. Wykończy mnie to moje hobby. -Dlaczego? sporo już zrobiłeś. Całe jedno pomieszczenie... -Wiesz ile ja stąd wyniosłem ziemi? -Jakieś osiem metrów sześciennych i jeszcze cztery z korytarza...Dwanaście metrów. -To wydaje się niedużo. Pomyśl sobie, że jeden metr sześcienny to czterdzieści kubłów ziemi. Ale wywalam metr sześcienny dziennie, chociaż łapy mi od tego odpadają. Całe szczęście, że jest tu niedaleko w krzakach stary szyb po jakichś pracach wiertniczych to mam gdzie wsypywać. -Szyb? - zdziwiłem się. -Po świdrze. Trzydzieści centymetrów średnicy, kilkadziesiąt metrów głębokości, ale zalany wodą. -Zwierzaki mogły wpaść. -Był zabezpieczony drewnianą pokrywą. Była całkiem przepróchniała, więc zrobiłem nową. Nie bój się. Nie wpadną. -Ładna pukawka - zwróciłem uwagę. - Skąd masz? -Sven podarował. Stary grat, zardzewiały dokumentnie. Ale jak się pomoczy w oleju to może da się uruchomić. Amunicji wprawdzie nie ma, ale ... Pokiwałem poważnie głową i poszedłem sobie. Do kolacji nie robiłem nic specjalnego. Rozmyślałem. Spać poszedłem wcześnie. Przyśnił mi się wujek Ihor. Siedzieliśmy przy stole w Bibliotece. Wujek uśmiechał się. -Kochacie się - powiedział. - Miłość to wielka siła. A dziewczyny to bardzo dobry wynalazek. Obudziłem się. Byłem półprzytomny, ale postanowiłem iść i sprawdzić, czy przypadkiem nie siedzi jeszcze w bibliotece. Chciałem go o coś zapytać. Zszedłem na parter. W bibliotece ktoś siedział, ale gdy podszedłem bliżej okazało się, że to nie jest wujek Ihor, ale Maciek, który zasnął przed telewizorem. Potrząsnąłem nim. Obudził się. -Kim był Ihor? - zapytałem. - Wujek Ihor? -Twoim stryjkiem oczywiście. Ihor Paczenko. Poeta - wymamrotał Maciek. - Przypominaj sobie dalej. Na zdrowie. Poszedłem spać. Nic więcej sobie tego wieczoru nie przypomniałem. 25 lipca poniedziałek. Bodo. Obudziłem się o siódmej rano. Byłem wyspany i wypoczęty. Wsiadłem na rower pojechałem do tartaku w Bodo, gdzie kupiłem dwa metry sześcienne deski (na tyle tylko starczyło mi pieniędzy). Obiecali dostarczyć około dziesiątej. Gdy wróciłem, mój koleś nadal spał na fotelu trzymając w objęciach mojego pieska. To dobrze, jeśli człowiek lubi zwierzęta. Nie budziłem go. Poszedłem do swojego pokoju i rzuciłem się na łóżko, by sobie kapinkę spocząć. Obudziło mnie delikatne potrząsanie. Otworzyłem oczy. Na brzegu mojego łóżka siedziała Ingrid. -Cześć - powiedziałem po polsku, ale myślę, że zrozumiała i nawet próbowała powtórzyć. Wyszło jej to żałośnie. Bardzo żałośnie. -Przywieźli deski - powiedziała. -Już lecę! - poderwałem się. -Mój brat z twoim kumplem już je wyładowali, a transport opłacony był z góry. Możesz leżeć dalej. Nie budziłabym ciebie, ale śniło ci się coś okropnego. -Często śnią mi się koszmary. Na szczęście najczęściej nie pamiętam ich. -Trudno się tu do ciebie dostać. - uniosła kawałek spódnicę i pokazała rajstopy tu i ówdzie podarte. -Co się stało? -Jakiś jamnik bronił schodów. -Mój kumpel ci odkupi. To jego pies. -Przy średnich zarobkach dwadzieścia dolarów na miesiąc? Nie śmiałabym wysuwać takich żądań. Taki drugi psiak bronił twojego pokoju. -W takim razie ja odkupię. -Ależ nie trzeba. Sympatycznie tu u ciebie - rozejrzała się wokoło. -Niedługo będą okna - poczułem lekkie zawstydzenie. -Mówiłeś wczoraj o Norwegii i jakoś nie dokończyliśmy... -Popatrz w niebo droga Ingrid, a zobaczysz samoloty odlatujące bliżej lub dalej. -Co chcesz przez to powiedzieć? -Jest takie przysłowie "Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma". Ziemia wiąże do siebie. Powinnaś wybrać się gdzieś trochę dalej, żeby mieć skalę porównawczą. Mogę ci mówić choćby od jutra jak ładnie jest gdzie indziej, ale to nic nie da, jeśli nie zobaczysz tego sama. Sam widok lecącego samolotu powinien ci dawać do zrozumienia, jak wiele tracisz. -Widuję lecące samoloty, ale nie czuję żadnych ciągotek, aby wsiąść i odlecieć. -Gdy mieszkałem w Polsce widziałem od czasu do czasu na niebie odlatujące.... -Hmm, ty chcesz mi dać coś do zrozumienia? -Tak. Uważam osobiście, że każdy człowiek powinien wykorzystywać możliwości, które ma, przez szacunek dla drugiego człowieka, który jest tych możliwości pozbawiony. Pomyśl jak przyjemnie byłoby leżeć na piasku jakiejś egzotycznej plaży, pod palmami... -Nie lepiej leżeć tu? Wprawdzie nie mamy tu palm... -Piasku także nie. -Jak to nie? -Ty to nazywasz piaskiem? Są plaże, gdzie piasek jest tak miałki jak puder i tak biały, że prawie oślepia, gdy słońce odbija się od niego. A woda jest ciepła jak z kranu... Przynajmniej tak słyszałem. -Hm... Może i masz rację. Ale z drugiej strony tu mam żaglówkę rodziców, motorówkę brata i dobrze mi się pływa pomiędzy skałami, podczas, gdy ty chciałbyś, żebym leżała... -Powiem to inaczej. Wszystko to o czym mówisz jest na pewno miłe i przyjemne, ale może należy porównać to z czymś innym, aby mieć skalę. -Znowu proponujesz mi ucieczkę. -Niekoniecznie zaraz ucieczkę. -Próbujesz mnie przekształcić na swój obraz. Znowu. Czy dla Słowian normalne jest takie dążenie do panowania nad całym otoczeniem? -Urodziłem się w roku tygrysa. Dążenie do dominacji jest dla mnie normalne. Z drugiej strony w moich żyłach płynie krew narodu, który nigdy nie poddał się obcej dominacji. -Jesteś ciekawym człowiekiem, bo nie mogę znaleźć klucza do twojej osobowości - powiedziała. -Po co szukasz? -Ty usiłujesz znaleźć do mnie... -Czy ewentualnie w przyszłym tygodniu mógłbym cię zapytać, czy zostaniesz moją dziewczyną? -Ojej. Lepiej nie. -Rozumiem. Dam ci więcej czasu. Popatrzyła na mnie dziwnie. -Zobaczymy. Nie zapominaj, że to dopiero czwarte nasze spotkanie. Muszę niestety już iść. Mam dzisiaj zrobić obiad. Odprowadziłem ją do furtki. Wracając spotkałem Svena, był z siebie czegoś zadowolony. -Nareszcie materiał podsłuchowy w jakimś zrozumiałym języku - powiedział potrząsając trzymaną w ręce kasetą. Zaatakowałem go z znienacka. Wykopnąłem mu kasetę z ręki. Drugi kop wylądował na jego żołądku. Kaseta potoczyła się po ziemi aż do pniaka, na którym rąbałem drewka. Siekiera leżała na miejscu. Walnąłem kilka razy i z kasety została sieczka. Sven zawył. -Chcesz się bić? -No dalej! Koło mnie zmaterializował się Maciek. Trzymał szablę. -Chcesz pojedynku, to szable czekają - wrzasnąłem. -Nie jestem szlachcicem, żeby się siekać szablami! - wrzasnął szpieg. - Chodź na gołe ręce! Wygrałby. Był dużo silniejszy, choć nie specjalnie dobrze umięśniony. -Żeby szpiegować własną siostrę trzeba być kompletną świnią - powiedziałem. - Wynoś się z mojej posiadłości, bo zawołam policję, żeby cię usunęła. -Grozisz mi? -Tak! -Uważaj, bo ja też mógłbym co nieco im opowiedzieć! -Ach tak? Złapałem szablę i wyciągnąłem ją z pochwy jednym płynnym ruchem. Za mną rozległ się metaliczny szczęk. To Maciek odbezpieczył rewolwer. -Ja tu jeszcze wrócę - odszczeknął się szpieg. -Jeśli wrócisz to tylko po to, aby wyjechać na taczkach! Poszedł sobie. Przełożyłem kumplowi dialogi, żeby wiedział o co nam poszło. Niedługo potem zjedliśmy obiad. Maciek go zrobił i o dziwo, nawet nieźle mu to wyszło. Wcale nie było czuć, czy przypalił, tyle wsypał red chili. Powiedziałem mu to. Nawet się specjalnie nie obraził. Był raczej rozgoryczony. -Ty już taki jesteś Tomaszu - powiedział ze smutkiem. - Dziewczyna daje ci kosza a ty odgrywasz się potem na całym świecie. Wzruszyłem ramionami. -Od dzisiaj przyprawy będę trzymał pod kluczem i wydzielał najwyżej po szczypcie. -Człowiek tyra, wyłazi ze skóry, a co go za to spotyka? Czarna niewdzięczność. -Nie bierz sobie tego tak do serca proszę - powiedziałem. - Wiesz, że z natury jestem upierdliwy i czepiam się wszystkiego dla samej przyjemności czepiania się. -To nie jest cała prawda. Ty sobie kodujesz w umyśle całe kawałki życia a potem w czasie, gdy twoje ciało pracuje wedle odpowiedniego programu, twój umysł oddaje się jakimś dziwnym rozmyślaniom. A tak swoją drogą to zadam ci pytanie. Czy głaszczesz swojego pieska? -Nie. A dlaczego pytasz? -Może zdziwisz się, ale ile razy przechodzisz koło niego to nachylasz się i głaszczesz go, przy czym, jest to trochę dziwny ruch, bo głaszczesz z włosem, albo pod włos, w zależności jak się ustawi. -Coś takiego. Musiałem to robić zupełnie bezmyślnie. -A wiesz jak głaszczesz mojego Gucia? Zawsze pod włos i wsadzasz palce głęboko w jego sierść, tak jak gdybyś sprawdzał jakość futra a nie okazywał swoją sympatię wobec żywego zwierzęcia. -Chyba masz rację. W obcowaniu ze zwierzętami brakuje mi poczucia uczestnictwa. -Nie przejmuj się, to się zdarza. Ty nie lubisz psów, rozumiem zresztą ten uraz. Po obiedzie zabrałem książkę oraz zwierzaki i poszedłem sobie na plażę. Tam uwaliłem się na ciepłym i suchym żwirze i oddałem się lekturze. Zwierzaki kotłowały się między sobą i bawiły się wodą szczekając na nadchodzące fale i uciekając przed nimi. Zabawę miały przednią. Umiały się cieszyć. We mnie umiejętność ta zanikała. Zamknąłem książkę i oddałem się rozmyślaniom. Minęło kilka godzin. Przyszedł Maciek. -Chyba zbiera się na deszcz - powiedział. - Trzeba zamknąć okiennice. Podniosłem się z piasku i zauważyłem, że pochłodniało. Niebo zaciągnęło się już do połowy chmurami. -Tak, chyba będziemy mieli deszczową noc. Mamy drewno? -Drewno? -Będzie chłodno. Chcę napalić w kominku. -Jeśli nie ma to zaraz narąbię. To dobry pomysł. Wróciłem do domu i pomogłem pozamykać okiennice. Zrobiło się ciemno i przytulnie. Postawiłem na stole w bibliotece świece. -Pobawimy się, że jesteśmy w Wojsławicach i że wyłączyli światło? - zaproponowałem. -Dobra myśl. To zabawne, że tam wyłączają prąd przed każdą burzą, a tu nie wyłączają go nigdy. Ale pamiętasz, że wyłączają. -To chyba tylko luźne skojarzenie. -Im więcej takich skojarzeń tym lepiej. Może przypomnisz sobie. -Może... Maciek wyjął ze swojego notatnika nieduże zdjęcie rentgenowskie i rzucił mi je obojętnie. Popatrzyłem na nie zaciekawiony. Przedstawiało ludzką czaszkę. Było opisane. Ktoś naniósł flamastrem datę i nazwisko. Koćko. -To ja? -Prawdopodobnie. Zrobiono ci je przed trzema laty. Widzisz te zaciemnienia promieniście rozchodzące się od ucha? -Tak. Co to jest? -Twój wyrok. Skrzepy krwi, niszczące tkankę mózgową. Wiesz jaką miałeś szansę przeżycia takiego urazu? -Nie wiem. -Zerową. A wiesz jaką miałeś szansę, że jeśli cudem pozostaniesz przy życiu nie będziesz do końca życia sparaliżowany? Też zerową. -To jakim cudem żyję? -Tego nie mogę ci powiedzieć. Popatrzyłem mu prosto w oczy. Spuścił wzrok. -Przekaż hrabiemu, że wolałbym wiedzieć co jest grane. Jeśli jestem ufoludkiem, to może mi to śmiało powiedzieć. Uśmiechnął się. -Ech, kumplu. Na podstawie jednego zdjęcia rentgenowskiego sądzisz, że jesteś kosmitą. -Człowiek by tego nie przeżył... Usiedliśmy sobie przy stole i gawędziliśmy jak za dawnych dobrych czasów w jego chałupce na Starym Majdanie. -Tak swoja drogą, to czytasz te biologiczne książki i nawet nie zastanawiasz się ,kto je pisze. -W tym akurat przypadku wiem doskonale - poklepałem "Agrobiologię" leżącą na skrzyni. -Nie, nie wiesz. Wyobrażasz sobie spokojnego naukowca a tymczasem ci ludzie to notoryczni maniakalni zboczeńcy. -Na marginesie, lepiej mówić "uczonego". Naukowiec, to brzmi bardzo po związkoradziecku i to w wykonaniu Pszczółki. Ale ciekawy pogląd. -Dla mnie uczony to jak z rosyjskiego uczenyj, więc lepiej przemyśl czy to na pewno rusycyzm - zmienił temat. -Może uczenyj to rosyjski polonizm? A ten twój pogląd jest bzdurny. -I jednocześnie całkiem prawdziwy. Pomyśl, żeby napisać jak się rozmnażają motylki i inne takie trzeba je najpierw podejrzeć... Dalszy ciąg jego wypowiedzi utrzymany był w tym samym duchu i zastosowany do szeregu różnych nauk przyrodoznawczych. Początkowo bawiło mnie to, ale potem poczułem znudzenie. Wreszcie butelki były puste. Widząc, że ma atak gadulstwa, a próba upicia go nie dała rezultatów poszedłem do kuchni, skąd przyniosłem paczkę tajlandzkich trociczek i zapaliłem kilka z nich. Wkrótce kłęby dymu zasłoniły go przed moimi oczami. Gęsty ciężki dym z kadzidełek działał lekko otępiająco. W pewnej chwili zamknąłem oczy i nie dałem już rady ponownie ich otworzyć. Zapadłem w sen. Było mi ciepło, miło bezpiecznie wygodnie...Ale wcale nie byłem pijany. 26 lipca wtorek. Mo-i-Rana / Południowy Norrland/ -Wstawaj zalkoholowaciały narkomanie! - głos Maćka wyrwał mnie z błogiej drzemki. Otworzyłem oczy. Ciało bolało mnie na skutek spędzenia całej nocy w fotelu. Popatrzyłem na stół. Trzy butelki, knoty świec pływające w kałużach wosku, oraz kupki popiołu z kadzidełek świadczyły o realności wczorajszego wieczoru. Powinienem mieć kaca, ale nie miałem. Widocznie wypiłem mniej niż mi się wydawało. Maciek stał koło stołu. Nogawki spodni miał powalane ziemią. Widocznie cały ranek spędził kopiąc swój bunkier. -Fafluchten Sie - powiedziałem. - I po co ty mnie zbudził, ha? -Dziewiąta rano, pijaczyno - powiedział, jak gdyby to miało cokolwiek wyjaśniać. -Sam też się nieźle zaprawiłeś - zaważyłem. -Ja!? Wypiłem tylko lampkę wina a ty kumplu dwie butelki, flaszkę wódy i jeszcze się zaczadzałeś trociczkami. -Pójdę sobie popływać - powiedziałem, - to mi przejdzie. -Fala dwa metry i dziesięć stopni w skali Beauforta. -Sztorm? - zadziwiłem się. -I to jaki. Umyłem się zimną wodą, ubrałem w świeżą koszulę i zasiedliśmy do śniadania. Kończyliśmy właśnie, gdy ktoś zapukał do drzwi. Otworzyłem. Na skale stał znany mi już skądś facet. Miał może ze dwadzieścia jeden lat, nieduży wąsik pod nosem. I ciemne włosy. Wysiliłem pamięć. Nie pomogło. -Fadej Wisarionowicz - przedstawił się. - Witam panie Paczenko. Zgodnie z przepowiednią hrabiego Derka spotkaliśmy się znowu. Z kuchni wyszedł Maciek. Zauważyłem że wymienili spojrzenia, tak, jak gdyby już się skądś znali. -Mam polecenie od księcia Sergieja, aby przywieźć pana do nas. Zabawne, ale nikt ze znanych mi rosyjskich emigrantów nigdy nie używał w prywatnych rozmowach zwrotu "jego wysokości księcia", ale mówili o nim tak, jak o jeszcze jednym znajomym człowieku, może nieco ważniejszym, ale nic ponadto. -W odwiedziny do jego wysokości? Nie wiem, nie mam garnituru... -Nie będzie potrzebny. Przyjaciela możesz wziąć ze sobą... -Wolę zostać i poczekać tutaj - zaprotestował Maciek. - Panna Bołdyrew ostatnio... -W takim razie proszę się spakować. Poszedłem do siebie i w ciągu dziesięciu minut spakowałem wszystko, co mogło mi się przydać do niedużej walizki zabranej z pokoju mojego kumpla. Przy okazji zwinąłem mu także marynarkę. -Kiedy mam się ciebie spodziewać? - zapytał mój przyjaciel -Za jakieś trzy, może cztery dni - odpowiedział Fadej. -Nie zabij Svena pod moją nieobecność - dodałem. -Dlaczego nie? - zdziwił się obłudnie. -Ja też muszę mieć jakąś rozrywkę - upomniałem go. - Opiekuj się zwierzakami. -Dobrze. Możesz ma mnie liczyć. -W takim razie do zobaczenia. -Do zobaczenia - odpowiedział, a gdy już sadowiłem się w samochodzie, dodał konfidencjonalnym szeptem. -Ładna marynarka. Przypomniał mi się dowcip własnego autorstwa. (Co to jest marynarka? Marynarka to jest strój ochronny używany przy marynowaniu śledzi.) Ale nie miałem już czasu, żeby go powiedzieć, bo samochód ruszył. -Ile czasu potrwa podróż? - zapytałem. Fadej zamyślił się na chwilę. -Za dwie godziny będziemy zapewne w Fauske, Myślę, że powinniśmy stanąć na miejscu około godziny czternastej. Tak mniej więcej jestem umówiony. Samochód przetoczył się przez las i po kilku minutach jechał już uliczkami Bodo. Na wschód. Potem jechaliśmy długą i pełną zakrętów szosą. Właściwie to całą moją uwagę pochłaniało kontemplowanie krajobrazu. Za Fauske wyjechaliśmy na dobrą autostradę, więc kierujący samochodem dodał gazu i pomknęliśmy znacznie szybciej. Widoki wokoło znużyły mnie dość szybko. Pędziliśmy przez monotonny kawałek kraju. Lasy, to znowu miejscami łyse pagórki. Kilka sennych miasteczek. Momentami widać było morze. Ruch był raczej znikomy. Zatrzymaliśmy się raz przy małej kafejce, która stała sobie przy drodze co najmniej dziesięć kilometrów od ostatniej mijanej mieściny, a jak się później okazało kilkanaście kilometrów od następnej. Zjedliśmy po ciastku, a mój towarzysz wypił ponadto szklankę kawy. -Wyjechałem wczoraj wieczorem z Tromso - wyjaśnił. - Trochę się czuję zmęczony. -Przeze mnie musiał się pan fatygować, nadkładać prawie dwieście kilometrów. -Dla mnie żaden kłopot - zapewnił. Ale byliśmy już niedaleko. Po następnej półgodzinie znaleźliśmy się w sporym przemysłowym mieście, rozłożonym dość malowniczo nad brzegiem fiordu. -Mo-i-Rana - obwieścił mój przewodnik - Tubylcy mówią najczęściej krótko Mo, nasza dzielnica posiada nazwę autonomiczną, nie uznawaną jednak, przez władze i kartografów. Ta jego dzielnica znajdowała się na południe od miasta. Wjechaliśmy na niewielkie wzgórze. Zatrzymał samochód i zachęcił mnie abym wysiadł. -Co ty na to? - zapytał wskazując gestem to wszystko, co leżało niżej. Stało tu kilka domków charakterystycznych dla tych stron. Dalej ciągnął się betonowy mur obejmujący swoim zasięgiem spory obszar. Co najmniej sto hektarów. Za murem stała wioska złożona z kilkudziesięciu drewnianych domów nawiązujących stylem do rosyjskiej architektury drewnianej przełomu wieków, której przykłady znałem i z Polski. Robiło to bardzo przyjemne swojskie wrażenie. Wokoło na wzgórzach rozrzuconych było kilka niedużych dworków. Dalej za wsią na następnym pagórku znajdował się mur nieco szlachetniejszy, bo wykonany z cegły. Za nim majaczyły drzewa jakiegoś parku lub lasu. -I co ty na to? - zapytał ponownie. -Sympatyczne. Obwarowania niemal jak Berlin Zachodni. Ten mur to dla ochrony przed tubylcami? -Po części tak. Wsiedliśmy i zjechaliśmy na dół. W murze znajdowała się brama i wartownia. Tu dopiero zdałem sobie sprawę, gdzie trafiłem. Zajęło się mną dwu rosłych drabów, którzy zbadali moją tożsamość, potem zdjęli mi odciski palców, zapowiedzieli, że następnym razem przydałby się jeszcze skan genetyczny (cholera wie co to takiego), zrobili zdjęcia z kilku różnych profili, wpisali moje personalia i datę przybycia łącznie z godziną i minutą do pamięci komputera, na koniec kazali mi się zapoznać z kilkustronicowym dokumentem. Dokument ten wyliczał szczegółowo jakich informacji o życiu osady nie mogę ujawniać poza nią. Do tego musiałem podpisać oświadczenie, że zapoznałem się z nim i zdaję sobie sprawę, że w razie tych informacji ujawnienia, podlegam takiemu samemu wymiarowi kary, jak mieszkaniec tego niewielkiego raju. Zapachniało mi to totalitaryzmem najczystszej wody, ale spokojnie złożyłem swój podpis. Wystawili mi przepustkę i mogliśmy jechać dalej. -Ostre przepisy w dziedzinie bezpieczeństwa - zauważyłem. Fadej uśmiechnął się. -Bywały przypadki, że wchodzili tu ludzie, których nasłano, aby sprawdzili co tu się dzieje, ale nie wszyscy wydostali się z powrotem na zewnątrz. Zabrzmiało to diabelnie ponuro. Przejechaliśmy przez osadę dość szybko, ale spostrzegłem kilka sklepików z szyldami wypisanymi cyrylicą, potem droga wspięła się pod górę do kolejnej bramy. Tu ponownie sprawdzono naszą tożsamość i przepuszczono. Za bramą znajdował się piękny park, choć przeważały w nim drzewa iglaste nad liściastymi. Wreszcie samochód zatrzymał się przed pałacem. Była to frymuśna budowla zaprojektowana przez najwidoczniej w sztok pijanego architekta cierpiącego dodatkowo na manię wielkości. Architekt ten naćkał gęsto kolumienek półokrągłych baszt i innych detali architektonicznych zupełnie bez ładu i składu. W sumie robiło to przykre wrażenie. Zaraz też na nasze powitanie wyszedł sam gospodarz. Książę miał wówczas dwadzieścia siedem lat, ale wyglądał na znacznie więcej. Na jego twarzy odbijały się wszystkie trudne chwile, jakich nie szczędził mu złośliwy los. Ale od razu było widać, że jest to wielki człowiek. Wielki w każdym calu. Wysiadłem z samochodu i złożyłem dworski ukłon. -Witaj Tomaszu - powiedział po polsku. (Później dowiedziałem się, że studiował kiedyś ten język zdaje się na filologii słowiańskiej w USA, ale w pierwszej chwili diabelnie się zdziwiłem.) - Cieszę się mogąc cię widzieć. -Ja także poczytuję sobie za zaszczyt mogąc... Urwałem w pół słowa. Zza pleców księcia wysunęła się dziewczyna. Mimo, że ubrana była zwyczajnie w szary dres i tenisówki wiedziałem od pierwszej chwili, że jest to autentyczna księżniczka. Sam nie wiem jak się tego domyśliłem, ale jak się okazało nie pomyliłem się. Nie była nawet bardzo ładna, miała typową rosyjską arystokratyczną urodę. Owalną twarz, ciemne włosy i nieco mocniej zaznaczone kości policzkowe. Włosy spięła sobie w dwa kucyki, które majtały się jej jak uszy spaniela. -Tomaszu, to moja bratanica księżniczka Tatiana Igorewna Orłow-Astrachańska. Moja droga, to Tomasz Nikitycz Paczenko-Uherski, o którym tyle ci opowiadałem. Pokaż mu pokój gościnny. Mnie niestety czekają obowiązki. Minął mnie i ruszył do samochodu. Zauważyłem jeszcze kątem oka jak Fadej wyprężył się i zasalutował. -Chodź Tommek? - powiedziała do mnie. - Przepraszam, mówisz po rosyjsku? -Ależ oczywiście. Złapała mnie za rękę i pociągnęła do wnętrza. Przeszliśmy długim korytarzem, potem pół piętra do góry i kawałek innym korytarzem, do sporego salonu, gdzie przy dużym stole siedziało kilku facetów po jakieś osiemnaście - dziewiętnaście lat i notowało słowa jakiegoś starszego, który wyjaśniał im wiszący na ścianie schemat czegoś. -Studenci - powiedziała widząc moje zainteresowanie. - Normalnie powinni być w bibliotece, ale tam odnawiają podłogę. -Co oni studiują? - zaciekawiłem się. Parę tygodni później nie odważyłbym się zadać tak niedyskretnego pytania. Ale błądziłem chwilowo w niewiedzy. -Teorię i praktykę odbudowy sieci administracyjnej na prowincji - powiedziała. - I inne takie. Poszliśmy po schodkach na piętro i jeszcze kawałek korytarzem. Pchnęła drzwi pokoju po lewej stronie. Intarsjowane meble, boazeria, kasetony na suficie. -Tam jest łazienka i ubikacja - pokazała drzwi w głębi. - Ja mieszkam naprzeciwko, jakbyś czegoś potrzebował to zapukaj. Obiad będzie za jakieś pół godziny, będzie to impreza nieoficjalna. Z grubsza zrozumiałem, co chce przez to powiedzieć. -Aha. - zgodziłem się. -Jakoś dziwnie patrzysz - zauważyła. -Wybaczcie, po prostu po raz pierwszy w życiu widzę księżniczkę. Uśmiechnęła się. -A jak sobie wyobrażałeś? -zapytała. - W diademie na głowie, sukni do ziemi i safianowych pantofelkach? -Coś w tym guście. - uśmiechnąłem się przepraszająco. -Rozczarowałam cię? -Nie śmiałbym... -Nie przejmuj się - poprosiła. - Mam diadem w sejfie w pokoju. Jeśli poczujesz się dzięki temu lepiej, to mogę założyć go do obiadu. -Nie wiem, co powinienem powiedzieć... Puściła do mnie oczko. -Rozgość się. Zajdę po ciebie - obiecała. I poszła sobie. Rozpakowałem walizkę, umyłem się po podróży, zmieniłem koszulę na czystą i wyszczotkowałem marynarkę. Przyczesałem włosy. W międzyczasie mój chory umysł podsuwał mi wizje odrodzonej carskiej Rosji ze mną jako namiestnikiem Kongresówki. Czułem coraz bardziej dziką euforię. -Niech żyje autorusyfikacja - powiedziałem sam do siebie. Potem pomyślałem sobie o pani Pszczółce, która była moją wychowawczynią i rusycystką w podstawówce. Gdyby ta biedna kobieta wiedziała do czego używać będę języka, który wbijała mi do głowy! Księżniczka przyszła po mnie kilka minut później. Miała na czole piękny diadem, ze złota i szmaragdów, ale nie zmieniła swojego dresu na nic innego. Patrzyłem na nią przez chwilę a potem uświadomiłem sobie, co mówi moje serce. Pokochałem ją od pierwszego wejrzenia. Zauroczyła mnie. Staliśmy przed sobą i uśmiechaliśmy się do siebie. Jak niebo i zbrukana ziemia.... KONIEC ZESZYTU DRUGIEGO 26 lipca wtorek (dokończenie). Spodziewałem się obiadu na sto osób, ale rozczarowałem się. Obiad podano w niedużym pokoju, którego okna wychodziły na lesiste wzgórza, na południe od miasta. Stół zastawiony był na trzy osoby i byliśmy tam tylko we trójkę. Książę, księżniczka Tatiana i ja - niegodny pachołek. -Co tam u ciebie słuchać Tomaszu? - zagaił gospodarz. -Właściwie to nic specjalnego - odpowiedziałem. - Dom kapinkę się zastał, nie używano go przez ostatnie lata. Weszła wilgoć, trzeba go będzie wyremontować, co zresztą już powoli zacząłem robić. Warunki są prymitywne, ale kilka miesięcy i odszykuję go. -Gdybyś potrzebował pomocy to mamy tu w osadzie cieślę, mógłbyś zasięgnąć fachowej porady. Mamy też ekipę budowlaną... -Naprawdę cieszyć może tylko to, co zrobi się własnymi rękami wasza wysokość, toteż pozwolicie, że nie skorzystam z waszej oferty. Uśmiechnął się lekko. Wiedział co odpowiem. -Zdaje się, że mieliście tam w Bodo jakąś straszną rozróbę? -Rozróbę? - zdziwiłem się. -Wasze brukowce pisały o spaleniu obozu żeglarskiego i zatopieniu jakiegoś jachtu. Czy to miała być aluzja? -Nie słyszałem - powiedziałem. - Gazety czytuję rzadko. Zjadł pierwszy, przeprosił i wyszedł. Widocznie gdzieś mu się spieszyło. Zostaliśmy sami przy deserze. -Umiesz jeździć konno? - zapytała. -Może nie tak jak Juli-an Bołdyrew, ale nie narzekam. -Ach, odwiedzała cię. Co tam u niej słychać? -Nie mam pojęcia. Rozmawialiśmy tylko chwilę. Nawet jeśli starała się być miła, to nie było to szczególnie widoczne. -Ona już taka niestety jest. Byłyśmy kiedyś dobrymi przyjaciółkami, ale to się zmieniło od kilku lat. Po obiedzie zaciągnęła mnie na tyły budynku, gdzie znajdowała się stajnia. Weszliśmy do środka. Konie ustawiono w sposób artystyczny. Stały w boksach, rzędem dobrane pod kolor. Od karych aż po białe araby. Białych było pięć. Nie wszystkie tak idealnie mlecznej barwy, jak te na których jeździli Juli-an i jej brat. -Wybierz sobie - zrobiła zachęcający gest. -Nie znam ich. Muszę zdać się tu na was. Uśmiechnęła się lekko. Poszliśmy na koniec stajni tam, gdzie stały araby. -Popatrz na tego źrebaka - pokazała mi. - Jeśli byłbyś zainteresowany, to jest na sprzedaż. -Raczej nie byłbym zainteresowany. Nie miałbym gdzie go trzymać, o kosztach nie wspominając. A dlaczego? -Popatrz na jego bok. Popatrzyłem. Miał ciemniejszą plamę. Wyglądało to dość dziwnie, bo włosy były ciemne tylko u swojej nasady. -Farbowany? - zdziwiłem się. -Nie mogłam patrzeć, jak mój wuj się martwi, więc ukradłam Juli-an butelkę rozjaśniacza do włosów i nasmarowałam go. Tyle, że znowu odrasta. -Ojej - wyraziłem swój zachwyt dla jej inteligencji. -Wuj był niespecjalnie zachwycony, a Juli-an jeszcze mniej. Myślałam, że dojdzie do rękoczynów, ale na szczęście nie odważyła się drapać, ani targać za włosy...księżniczki. Popatrzyłem jej w oczu. Było w nich coś niepokojącego. Upojenie władzą? Wzięliśmy dwa konie. Nie siodłaliśmy ich. Oboje, jak się okazało, lubiliśmy jeździć na oklep. Zanim wyjechaliśmy pojawił się służący. Wyglądał zupełnie jak ten staruszek, grający lokaja w "Batmanie". Wręczył mi pistolet maszynowy Uzi. -Będziesz się umiał w razie czego z tym obchodzić? - zapytał. -Tu się odbezpiecza, a potem naciska na to? - upewniłem się. Uśmiechnął się i skinął głową. -Tylko nie zapomnij wycelować - powiedział. W pierwszej chwili myślałem, że kpi, ale patrząc w jego oczy spostrzegłem przyjazne iskierki. Wyjechaliśmy do parku. Było chłodno, choć słonecznie. -Koniec lipca, a już prawie jesień - powiedziała Tatiana. - Lubisz jesień, mam nadzieję? -Gdzieżbym śmiał nie lubić, jeśli tylko wy lubicie... Parsknęła śmiechem. -A tak naprawdę? -Uwielbiam, gdy liście się sypią z drzew i zacina deszcz, a ja mogę siedzieć sobie w ciepłym pokoju i popatrywać na to przez grube szyby. Ale tak swoją drogą to uważam, że nie ma złych ani dobrych pór roku. -Przeżyjesz tu zimę to zmienisz zdanie. Świetnie mówisz po rosyjsku. -Staram się. -Co zamierzasz robić w przyszłości? -Szczerze mówiąc nie mam chwilowo specjalnie przejrzystych planów. Myślałem o uniwersytecie w Uppsala, ale obawiam się, że nie znam w wystarczającym stopniu języka, żeby sobie poradzić. Kiwnęła głową, jak gdyby przyznawała mi rację. Ale potem powiedziała: -Hrabia Derek świetnie mówi po szwedzku, mógłby cię nauczyć. Ponadto zazwyczaj przed zdawaniem na uniwersytet studenci obcojęzyczni mają prawo do rocznego kursu językowego, choć nie znam szczegółów. A co potem? -Jeszcze nie zdecydowałem. Poszukałbym sobie jakiegoś zajęcia. -Może byłbyś w przyszłości zainteresowany pracą u nas? -To znaczy? -Właściwie to miasto jest nasze. Holding Orłowów kontroluje wszystkie ważniejsze inwestycje w Mo. Potrzebujemy oddanych i pewnych ludzi o żelaznej uczciwości. -Jestem wdzięczny za propozycję. Pomyślę o tym - obiecałem. - Ale to jeszcze tyle czasu... Wjechaliśmy na nieduże wzgórze, chyba to, które widać było przez okno z jadalni. Za nim znajdowała się niewielka, dość głęboka dolinka. Na jej dnie stała altana a wokoło rosły kwitnące drzewka wiśni. Zjechaliśmy na dół. Było tu znacznie cieplej niż w parku, pewnie dlatego, że znaleźliśmy się w miejscu zupełnie osłoniętym od wiatru. Zsiadłszy z koni puściliśmy je wolno, aby mogły sobie poskubać trawę. Weszliśmy do altany i siedliśmy na ławce. -Ile w tym poezji - powiedziałem patrząc na kwitnące drzewa. -Nie jesteś zdziwiony? -Trochę. Rozumiem, że tu na północy drzewa kwitną później. Jedyne co mnie zaskakuje to jak udało się utrzymać przy życiu tak delikatne drzewa w tej okolicy. -Większą część roku są ogacane słomą. Niby mamy tu klimat odznaczający się dużym wpływem morza, ale w zimie potrafi być nawet dwadzieścia stopni mrozu, a śnieg może padać nawet w maju. Nie mamy z tego owoców. Na jesieni pojawiają się zielone, ale nie zdążą dojrzeć, gdy ścina je mróz. Wypaczona wegetacja. Byłeś w Kanadzie? -Nie, nie zdarzyło mi się. -W Kanadzie mieszka wielu Rosjan. Polacy też się trafiają. Jeździłam trochę po świecie. Najpierw do Francji do cara Włodzimierza... -O! To macie tu i cara? -Cara - pretendenta. Nudno w tym całym Saint Briac, a etykieta tak rozbudowana, że ciężko było głębiej odetchnąć. Ale były i zabawne sceny. Pojechaliśmy na przejażdżkę promenadą, i spotkaliśmy jakiegoś faceta, któremu popsuł się samochód. Car zdjął marynarkę, zagrzebał się w trzewiach maszyny i w ciągu dziesięciu minut naprawił. Miłość do dawnego zawodu. Czytałam jego biografię, z tego co pamiętam pracował jakiś czas jako mechanik samochodowy. -Biografię? -Tak autorstwa hrabiego Derka "Droga carów". Mam nawet własny egzemplarz z dedykacją hrabiego. Gdybyś chciał się zapoznać z innymi jego pracami to mamy w bibliotece spory wybór jego dzieł. -Z przyjemnością skorzystam. Przeciągnęła się kusząco. Poczułem, że mam zupełnie zwyrodniałą wyobraźnię. Ale zaraz mi przeszło. -Potem byłam dziesięć miesięcy w Kanadzie. U ciotki. - wzdrygnęła się na samo wspomnienie. -Aż tak źle? -Gorzej. Znacznie gorzej. Oczy jej popatrzyły gdzieś w przestrzeń. Coś sobie przypominała. Nie przeszkadzałem jej. Milczała może minutę. Po głowie zaczęły mi chodzić dziwne myśli. Na przykład, co by było, gdybym ją teraz pocałował. Wolałem nie sprawdzać. Ocknęła się niespodziewanie. -Wybacz, zamyśliłam się. Pojedziemy dalej? Złapaliśmy konie, które nie miały specjalnej ochoty przerywać pożywiania się trawą i pojechaliśmy. Zawróciliśmy w stronę morza. Następny pagórek był łysy, a w jego centralnym miejscu znajdowało się palenisko. -Miejsce spotkań czarownic? - zaciekawiłem się. -Nie, tutaj zazwyczaj odbywają się uroczystości na świeżym powietrzu - powiedziała. - Na przykład moje urodziny. W zeszłym roku było wesoło. Juli-an pokazywała nam jak się gasi batem świecę i jeden z zaproszonych chłopców omal nie stracił zęba. -Ojej - wyraziłem swoje współczucie. -Dostał świecznikiem prosto w twarz. Konna jazda jest twardą grą. Trzeba mieć odporność. Zawróciliśmy do pałacu. Oddałem służącemu broń i sprawdziłem, czy w kopyta koni nie nabiły się kamienie. -Co chcesz teraz robić? - zapytała. -No cóż, chętnie zapoznałbym się z zasobami waszej biblioteki. Jeśli naturalnie nie ma tam zbiorów, których znajomość mogłaby być źle widziana... -Prohibita trzymamy oddzielnie. Zaprowadzę cię. Zaprowadziła. Biblioteka była ciekawym miejscem. Pomieszczenie miało rozmiary sporej sali gimnastycznej. Pośrodku na potężnym stole, stało kilka komputerów. Od podłogi do sufitu ciągnęły się regały, na których ustawiono tysiące książek. Wszystkie tak samo oprawione w brązową skórę, ze złoceniami. Wyobraziłem sobie sumę, jaką musiało pochłonąć ich oprawienie i lekko zmiękły mi kolana. W bibliotece siedziało kilka osób, zajętych czytaniem lub pisaniem czegoś na komputerze. Połowa podłogi była świeżo zeszlifowana i czekała na pokrycie lakierem. -Trafisz stąd do siebie? - zapytała księżniczka. -Po schodach do góry, potem na lewo, korytarzem do końca, potem jeszcze raz na lewo i po schodach na piętro? -Brawo. Masz świetny zmysł orientacji. Poszła sobie. Katalog był skomputeryzowany. Poczekałem chwilę, aż miejsce przy terminalu zwolni się, bo siedział przy nim jeden z tych dziwnych "studentów". Siadłem i po paru minutach prób, siedziałem przy czymś takim po raz pierwszy w życiu, wywołałem część dotyczącą czasopism. Właśnie przeglądałem pliki, gdy inny student podszedł i popatrzył mi przez ramię. -Może wam pomogę? - zapytał. - Podał mi dyskietkę i gestem wskazał sąsiedni komputer. Włączyłem go i wgrałem weń dyskietkę. Wyświetlił się zbiór artykułów prasowych dotyczących śmierci księcia Igora Orłowa. -Wszyscy za pierwszym razem tego szukają - wyjął dyskietkę i umieścił troskliwie w kieszeni. - Wykasuj po przeczytaniu. Niespodziewanie wiedziałem, jak mam to zrobić. Informacja o kasowaniu wyskoczyła gdzieś z głębi mojego mózgu. Artykuły miały dużo mówiące tytuły: "Książę Igor Orłow nie żyje!" "Ofiary KGB", "Bolszewicka Krucjata przeciw Emigracji", "Pozostaje nam zemsta". Przeczytałem pobieżnie kilka i zrezygnowałem z reszty. Samochód trafiono rakietą Strieła, w górach w pobliżu Kiruny, już po szwedzkiej stronie. Wybuch zwalił go z szosy, ale nie zapalił się, więc napastnicy ostrzelali go z pistoletów maszynowych. Książę ostrzeliwywał się, ale mieli przewagę liczebną. Księżniczka Tatiana ocalała, bo była nieprzytomna i faceci pomyśleli, że nie żyje. Myślałem dotąd, że była córką księcia Sergieja, a teraz przypomniałem sobie co mówił gdy ją przedstawiał. Była jego bratanicą. Wykasowałem program i postarałem się zapomnieć. Wyciągnąłem sobie "Psie serce " Bułhakowa i przeczytałem od deski do deski w ciągu następnych dwu godzin. To było extra! Przeczytawszy wstawiłem książkę na półkę i poszedłem do siebie. Zaraz też zaszła po mnie księżniczka zawołać mnie na kolację. Zabawne jak ten czas szybko przeleciał. Jej wuj nie był obecny, tak, że jedliśmy we własnym towarzystwie. Wyjaśniła mi przyczyny jego nieobecności. W osadzie na dole (przy okazji dowiedziałem się, że nosi wdzięczną nazwę Nowoorłowo), wyniknął jakiś spór i jako arbitra poproszono właśnie jego. -Wuj cieszy się tu dużym prestiżem - powiedziała nalewając sobie herbaty z samowara. -Zawsze chyba tak było, że feudałowie spełniali funkcje sądownicze - wyraziłem swoje przypuszczenie. -Nie tutaj. Zresztą ci tam na dole tylko udają takich zachwyconych faktem, że mieszkamy tu pobliżu - powiedziała. - Naturalnie są tacy co wodzą za mną cielęcym wzrokiem i tacy, którzy rzucaliby kamieniami, gdyby tylko zebrali dość odwagi, ale to sporadyczne przypadki. Mój wuj studiował przez dwa lata prawo i dobrze umie interpretować zasady zarówno kodeksu honorowego, jak także zbioru zasad, którymi rządzi się nasza obszczyna. Mir, wspólnota, nazywaj to jak chcesz. Poza tym jest jeszcze coś. Tak go nie lubią, że w razie czego będą źli na niego a nie na siebie nawzajem. -I jakie kary przewidują wasze przepisy? -Za zdradę kara śmierci. I były już przypadki wykonania. Za mniejsze przewinienie zsyłka. -Na Sybir? -Dobrze by było, aczkolwiek, po pierwsze nikt dobrowolnie by tam nie pojechał, a po drugie byłyby problemy z powrotem. -Ach. Zaraz, chwileczkę. Dobrowolnie pojechał? -Oczywiście nasze przepisy regulują życie wsi. Gdy komuś coś nie odpowiada wystarczy jeśli wyprowadzi się za mur. Jeśli jednak chce tu pozostać, to niestety musi się podporządkować. -Czekaj, to jest fascynujące. W jaki sposób odbywa się zsyłka? I dokąd? -To zależy. Można wybrać krótszą w gorszych warunkach, lub dłuższą w mniej uciążliwych. Odbywa się ją na zasadzie nisko odpłatnej pracy przymusowej w jednym z emigracyjnych... W jednym z przedsiębiorstw należących do emigrantów zrzeszonych w naszym ruchu. Zazwyczaj Alaska, północna Kanada i Tromso traktowane są jako ekwiwalent zesłania na Syberię. Zesłanie na teren USA, lub któregoś z krajów Europy zachodniej jest równoważne dawnemu zesłaniu do Rosji europejskiej. A dla najcięższych przypadków przewidziane jest zesłanie do Brazylii. Ono nie jest odpowiednikiem niczego, co było dawniej i jest bardzo rzadko stosowane. -A okres? -Od sześciu miesięcy do piętnastu lat, za spowodowanie śmierci innego Rosjanina z zastrzeżeniem, że najpierw trzeba się poddać normalnemu postępowaniu karnemu przewidzianemu przez miejscowe sądy państwowe. Zakręciło mi się w głowie. Po kolacji zaprosiła mnie do siebie. Jej pokój był urządzony podobnie jak reszta domu. Luksusowo i ze smakiem. Intarsjowane meble, fotel z obiciami z zielonego aksamitu, perski dywan na podłodze. Gęsty, puszysty, stopy zapadały się w niego jak w mech. Na stoliku pod oknem stał komputer IBM, a dalej było przejście do sypialni. Na ścianach wisiały maskotki w liczbie kilkudziesięciu sztuk. W rogu pokoju kilka ikon w sukienkach ze srebrnej blachy. Oceniłem ich wiek na przełom siedemnastego i osiemnastego wieku, choć mogłem się pomylić, bo do tej pory ikony widziałem tylko na obrazkach w książkach. Z pewnością jednak przedstawiały znaczną wartość. Zaczęliśmy gawędzić sobie na temat sztuki w ogóle, potem rozmowa zeszła nam a rzeźbę Vingelanda. Potem wypłynął problem ochrony zbiorów. Wreszcie gadaliśmy o problemach ochrony osobistej. -Są z tym problemy - powiedziała księżniczka. - Na noc spuszcza się w parku psy, a wszyscy mieszkańcy pałacu śpią z bronią na podorędziu. -To musi być uciążliwe - zauważyłem. -Nawet nie specjalnie. Kursy samoobrony były trudniejsze - Uśmiechnęła się. -Usiłuję sobie wyobrazić was... - zacząłem. -Nie wierzysz? - poczułem, ze koniecznie chce się popisać zdobytymi umiejętnościami. -No cóż... -Stań proszę. Stanąłem pośrodku dywanu i popatrzyłem a nią. Uśmiechnęła się lekko a potem jej dłoń wystrzeliła do przodu i pstryknęła mnie lekko pod brodą. Przez ułamek sekundy nic się nie działo, a potem poczułem, że lecę. Upadłem na wznak i przez dłuższą chwilę nie mogłem opanować gwałtownych skurczów mięśni, które miotały mną podobnie jak to się dzieje przy ataku padaczki. Wreszcie doszedłem do siebie. Księżniczka nachyliła się i podała mi szklankę wody. -Wybacz - powiedziała. - Troszkę przesadziłam. Troszkę!? -Co to było? - jęknąłem. -Gołąb byłby w stanie ogłuszyć człowieka uderzeniem skrzydła, gdyby wiedział, gdzie uderzyć. Ja po prostu wiem to, czego on nie zdołał nigdy poznać. -To działa zawsze? Na każdego? -Nie, mniej więcej w jednej trzeciej przypadków. Niektórzy ludzie są na to prawie zupełnie niewrażliwi. Wiesz na jakiej zasadzie to działa? -Bardzo precyzyjne uderzenie w splot nerwowy? -Dokładnie. Drugie takie miejsce jest na karku. -Wierzę ci, nie musisz pokazywać! Odruchowo przeszedłem w rozmowie z nią na "ty", co mnie speszyło, ale na szczęście nie zauważyła. Właśnie wstawałem z podłogi, gdy przyszedł książę. -Ech Tatianka, czy ty musisz każdego tak marnować - skarcił ją. - Wybacz Tomaszu, ona lubi się popisywać swoimi umiejętnościami... -Otrzymać cios tak delikatną dłonią to sama przyjemność - powiedziałem. Roześmieli się oboje. -Przepraszam moja droga - zwrócił się do niej, - ale chciałem teraz ja skorzystać z towarzystwa mojego, bądź co bądź, gościa. -Ależ oczywiście wuju - powiedziała posyłając mu jednocześnie dość dziwne spojrzenie. -Pozwól przyjacielu, chciałem ci coś pokazać - zwrócił się do mnie. Poszliśmy. Najpierw trafiliśmy do jego gabinetu. Gabinet był niewielki, ładnie umeblowany, na ścianie wisiał portret cara. Książę podszedł do ciężkiej rzeźbionej szafy bibliotecznej i bez trudu odsunął ją na bok. Ukazały się stalowe drzwi wyposażone w zamek kodowy. Otworzył je i oczom moim ukazały się schody biegnące w dół. -Schodź pierwszy - zachęcił. - Uważaj, bo tam jest dość stromo. Zacząłem schodzić w głąb, gdy niespodziewanie za plecami usłyszałem metaliczny szczęk. Pomyślałem sobie, że to gospodarz odbezpieczył pistolet i zaraz zwalę się ugodzony kulą gdzieś na dół, ale po sekundzie uświadomiłem sobie, że to po prostu zaskoczył jakiś zatrzask przy drzwiach. Zeszliśmy jakieś piętnaście metrów poniżej poziomu ziemi. Korytarz zakręcił i znaleźliśmy się przed wielkimi stalowymi wrotami. U ich stóp leżał kościotrup w mundurze radzieckich wojsk MSW. Skąd wiedziałem, że MSW? -Co mu się stało? - zaciekawiłem się. -Spadł ze schodów i kark sobie skręcił. Robi wrażenie no nie? -Niezłe...? Zaraz. skąd się tu wziął radziecki żołnierz w pełnym umundurowaniu? -Kościotrup jest z gipsu. Kupiłem go w fabryce pomocy naukowych. Poczułem się odrobinę lepiej. Książę wykręcił na tarczy jakiś długi ciąg liczb i stalowe wrota cicho odsunęły się na bok. Wyjął z kieszeni latarkę i błysnął nią w głąb pomieszczenia. Zapaliło się światło. -Zamknij oczy - polecił, - nie z przyczyn bezpieczeństwa. Dla efektu. Zamknąłem posłusznie. Wziął mnie za rękę i poprowadził do środka skarbca. Potem ustawił naprzeciw czegoś. -Możesz otworzyć - powiedział. Otworzyłem i zamarłem ze zdumienia. Stałem przed złotym murem. Minęła długa chwila, zanim uświadomiłem sobie, że mur ten stanowią setki ikon zawieszonych gęsto jedna przy drugiej na betonowej ścianie. Wrażenie było niesamowite. -Jak w grobowcu Tutanchamona - szepnąłem. -Lepiej - odpowiedział kniaź. Wpatrywałem się w milczeniu. Ikon były setki. Wszędzie błyszczało złoto.(Choć z całą pewnością koszulki nie były z litego złota ale z mosiądzu lub pozłacane). -Ile ich tu jest? - zapytałem słabym głosem. -Niespecjalnie dużo. Pięćset, może niecałe pięćset sztuk. Reszta jest tam. Odwróciłem się i zamarłem. Na przeciwległej ścianie znajdował się regał, ciągnący się wzdłuż całej jej długości dobre trzydzieści metrów, na którym także stały ikony, wstawione tak, jak wstawia się książki na półkę. -Sto dwanaście tysięcy sztuk - pochwalił się. - Gromadzone przez ponad sześćdziesiąt lat przez moją rodzinę. -Niesamowita kolekcja. -To nie jest kolekcja w ścisłym tego słowa znaczeniu. To depozyt. W stosownej chwili, gdy w bliżej nieokreślonej przyszłości komunizm w Związku Radzieckim zostanie obalony, przekażę to wszystko rosyjskiemu ministerstwu kultury i sztuki. Przeszliśmy dalej. Stały tu skrzynie zawierające serwisy z porcelany, skrzynie wypełnione srebrnymi kielichami i kilka dużych pak wypełnionych niezbyt fachowo odkutymi freskami. -Klasztor Sołowiecki, piętnasty wiek - wyjaśnił książę. - Z soboru, który został wysadzony w powietrze. Nie miałem pojęcia jak można było ukraść kilka ton tynku z siedziby KGB, ale widocznie było to możliwe. Przeszliśmy do następnej sali. Znajdowała się tu gablota zawierająca kilkaset miniatur malowanych na kości słoniowej i porcelanie, oraz duża ilość skrzynek zawierających rzeźby. Drewniane i kamienne, niektóre jak mi się wydaje odkute zostały z jakichś elewacji. Ponadto był tu potężny sejf. Puntiłowskich zakładów. -Tego co się tu znajduje nie powinienem ci pokazywać, nie chciałem ci pokazywać... -Z radością obejdę się bez tej wiedzy. -Hrabia Derek wymógł na mnie obietnicę, że pokażę ci to nawet jeśli nie będziesz chciał. Trudno mi powiedzieć dlaczego, ale pewnie miał jakieś swoje powody, bo nie należy do ludzi, którzy lekceważą względy bezpieczeństwa tylko po to, aby się czymś pochwalić. Gospodarz otworzył drzwi i wyjął z wnętrza drewnianą skrzynkę. otworzył ją i pokazał mi jej zawartość. W skrzynce leżał masywny złoty krzyż. Musiał ważyć co najmniej dwa kilogramy. -Dar Aleksandra III-go dla Jana z Kronsztadu - wyjaśnił. - Przygotuj się na szok. -Już jestem zszokowany, więc nie sądzę, żeby coś mogło mi zaszkodzić - powiedziałem. Myliłem się oczywiście. Książę Sergiej wyjął z sejfu niepozorne pudełko po butach, z ordynarnej szarej tektury ozdobione polską etykietką. Otworzył je i wyjął ze środka koronę carów. Koronę Aleksandra Drugiego. -I co ty na to? - zapytał. -Falsyfikat - stwierdziłem z całkowitą pewnością. Uśmiechnął się szeroko. -Dlaczego tak sądzisz? -A skąd by się tu wzięła? -O to musiałbyś zapytać hrabiego. Jak także o to, co podłożył na jej miejsce w Ermitażu. Ale ta jest prawdziwa. Możemy to zresztą łatwo sprawdzić. Podszedł do gabloty z miniaturami i przeciągnął rantem wysadzanym brylantami po szkle. Pojawiły się na nim tysiące matowych rys. -Niemożliwe - szepnąłem, ale teraz wierzyłem już, że jest ona prawdziwa. -Teraz rozumiesz dlaczego nie chciałem ci tego pokazywać. Ta informacja to śmierć. Oni z całą pewnością dowiedzieli się już, że to co mają u siebie nie jest prawdziwe. Myślę, że trwają poszukiwania. Podał mi ją. -Przymierz - zachęcił. -Ojej. Nie czuję się godny. -Derek mówił, żebyś przymierzył. Sam nie wiem czemu, ale też jestem ciekaw. Tam masz lustro - wskazał ciężkie zwierciadło w bogato rzeźbionej ramie. Podszedłem i założyłem ją na głowę. Zobaczyłem chłopaka w sztruksowej marynarce, jeansach i kapciach, o pociągłej wymizerowanej twarzy z koroną carów na głowie. Spod korony wymykały się kosmyki włosów niezbyt określonej barwy. -Nie pasuje - zdjąłem i oddałem mu. Założył sobie na głowę. Pomijając nieodpowiedniość stroju (miał na sobie garnitur zamiast paradnego munduru),pasowała jak ulał. -Jak na obstalunek zrobiona - powiedziałem. Tak jak gdybym go kapinkę przestraszył. Zdjął ją z głowy i włożył ponownie do pudełka, po czym umieścił w sejfie. -Lepiej się nie przyzwyczajać - powiedział. -Chciałbym, dać ci coś na pamiątkę - powiedział. - Hrabia Derek wspominał, że zbierasz monety? Brwi uniosły mi się do góry. -Pierwsze słyszę. -Wybierz sobie z tego - podał mi ciężkie jak diabli pudełko wypełnione srebrnymi talarami, złotymi rublami i dukatami. Leciutko mnie przymurowało. Pogrzebałem przez chwilę w tym bogactwie i wybrałem sobie monetę ośmiorealową wicekrólestwa Peru. Nieforemny placek srebra z wybitym zużytą sztancą herbem. -Jeśli mógłbym prosić... Uśmiechnął się lekko. -Tak skromnie? - zapytał. -Wybrałem to co według mnie ma wartość nie tylko historyczną ale także emocjonalną. Popatrzył na mnie i kiwnął głową, jak gdyby przyznawał mi rację. -Srebro z Potosi - powiedział. - Oświęcim czasów konkwisty. Nie rozwijał dalej swojej myśli. Straszliwe kopalnie srebra zanieczyszczonego arsenem i rtęcią. Indianie marli w nich jak muchy. -Pokażę ci jeszcze coś. Wydobył z szafy bibliotecznej opasły mszał. W książce tkwiła kula. -Czy ten kto się tym zasłonił przeżył? - zapytałem. -Nie. Strzelili mu w plecy i dopiero książka zatrzymała kulę. To w pewien sposób metafora naszego losu. -Stając z wami ramię w ramię do walki znajdę się po niewłaściwej stronie. -Tak. Możesz zginąć od strzału w plecy. Pokiwałem głową. Odprowadził mnie do drzwi mojego pokoju. Spędziliśmy w skarbcu przeszło trzy godziny, a były tam przejścia i do kolejnych pomieszczeń, których mi nie pokazał. W głowie miałem mętlik, toteż ucieszyłem się szczerze, gdy wreszcie mogłem położyć się w łóżku i zapaść w sen. Myślałem, że po dniu tak pełnym wrażeń będę miał nieziemskie sny, ale nie przyśniło mi się nic istotnego. 27 lipca środa. Nowoorłowo. Bezpośrednią przyczyną mojego przebudzenia było dyskretne pukanie do drzwi mojego pokoju. -Tomaszu, wstałeś już? - zapytała mnie księżniczka. -Za minutę będę do dyspozycji - odpowiedziałem raźno podrywając się z łóżka. Popatrzyłem na zegarek. Była siódma rano. Księżniczce łatwo było mówić, żebym wstawał, sama poszła spać o dziewiątej. Umyłem się pośpiesznie, lecz starannie, ubrałem i wyszedłem. Księżniczka ubrana była ładnie. Miała brązową spódnicę, o ton jaśniejszą niż barwa jej włosów, do tego białą jedwabną bluzkę z wyhaftowaną żekotką i ciemnobrązową skórzaną kamizelkę. Włosy spięła z tyłu w koński ogon, a na czole miała znowu swój diadem. -Wybacz, że cię niepokoję, ale za kilka minut będzie śniadanie - powiedziała. -Wybaczcie, to ja kapinkę zaspałem. -Co chcesz robić po śniadaniu? - zagadnęła. -Słucham propozycji, lub rozkazów. Uśmiechnęła się. -Pojedziemy do wsi. Połazimy po sklepach, a ja spotkam się z jedną kumpelką. A potem się zobaczy. Śniadanie było imprezą nieco bardziej oficjalną niż posiłki dnia poprzedniego. Stół był nakryty na cztery osoby, poza mną i Tatianą obecny był książę i jakiś facet, bodajże prawnik, który nie jadł dużo, bo cały czas referował po francusku szczegóły jakichś przepisów. Księżniczka stwarzała nastrój swobody i beztroski w ten sposób, że trącała mnie swoją zgrabną giczką pod stołem i chichotała. Książę Sergiej w pewnej chwili trochę się zdenerwował i polecił mi, żebym jej oddał, to może się uspokoi. Nigdy w życiu nie kopałem księżniczki, ale nie skorzystałem z okazji, aby zdobyć nowe doświadczenia. Pod koniec śniadania zapytał mnie, czy umiem prowadzić samochód. Wyjaśniłem, że nie i co gorsza nie wiem nawet, który pedał trzeba wcisnąć... Wzięliśmy opla i pojechaliśmy. Księżniczka prowadziła. Siedziała obok i pogwizdywała. (Zanim zaczęła, nie podejrzewałem jej nawet o tą umiejętność. Cóż czasy się zmieniają, choć to nie znaczy, że na plus). W skrytce na rękawiczki leżał granat obronny F1, a na drzwiach wisiał pistolet maszynowy Heckler & Koch. Wycieczka. Nie byłem jakoś przyzwyczajony do ciągłego widoku broni, ale nie przeszkadzało mi to specjalnie, podczas gdy na przykład świętej pamięci Kurt był, wedle słów Pawcia, tak zagorzałym pacyfistą, że nawet kolekcja łusek Maćka budziła jego wstręt. Pojechaliśmy główną ulicą osady, potem zakręciliśmy przy cerkwi i znaleźliśmy się w pasażu handlowym. Dużo małych sklepików. Księżniczka wysiadła przy jednym i pogwizdując weszła do środka. Czułem się jak ostatni kretyn idąc za nią z pistoletem maszynowym przewieszonym przez ramię, ale jakoś nikt nie zwracał na to specjalnej uwagi. W sklepiku wybrała sobie dwie spinki do włosów. Zapłaciła czymś dziwnym. Zapytałem ją o to, gdy wróciliśmy do samochodu. -Ach, nie pokazałam ci? - zdziwiła się po czym wysypała na dłoń kilka monet i podała mi do obejrzenia. Zatkało mnie. Zupełnie. Po jednej stronie ozdobione były podobizną cara Włodzimierza, po drugiej był carski orzeł ale bez herbów Polski i Gruzji na skrzydłach, pod orłem była podana wartość monety: "1 rubel - dwadzieścia pięć koron norweskich". Oraz krótka a treściwa informacja, że po obaleniu komunizmu zostanie wymieniony na srebrną monetę po kursie 1:1. Rubel miał wielkość taką samą jak ruble emitowane w dawnych dobrych carskich czasach i wybity był z uczciwego srebra. Obejrzałem też drobniejsze monety. Stopa mennicza była zachowana. Od denieszki, do pięciu kopiejek bite były z miedzi, wyższe nominały także pięciokopiejówki ze srebra. -Niesamowite - powiedziałem zwracając jej bilon. -Weź na pamiątkę - podała mi rubla. -Zapłacę. -Weź w prezencie. Do kolekcji. Podziękowałem i schowałem monetę do kieszeni. -Wy się tym posługujecie przy wszystkich zakupach? - zaciekawiłem się. -A dlaczego nie? Tak jest ciekawiej. A jeśli ktoś ma ochotę zrobić zakupy na zewnątrz to wymienia sobie w naszym banku. -A gdzie jest pułapka? -Pułapka polega na tym, że wobec faktu posiadania własnej waluty blokujemy odpływ pieniądza na zewnątrz, bo po co wymieniać, jeśli za pieniądz wewnętrzny można kupić to samo i po takiej samej cenie, tyle tylko, że od swoich. Zatrzymaliśmy się przy następnym sklepiku, z przyborami kreślarskimi i artykułami biurowymi. Weszliśmy. Za ladą stał chłopak może w moim wieku, może ciut starszy. Księżniczka kupiła sobie ołówek i dwie pachnące chińskie gumki. Stałem koło drzwi, ale gdy mijała mnie wychodząc odwróciłem się na moment. Uderzył mnie wyraz jego twarzy. Ujmująco grzeczny i spokojny, ale czułem, że planuje moje zabójstwo. Sam nie wiem dlaczego mi to przyszło do głowy. -Dokąd teraz? - zapytałem. -Zawróćmy do cerkwi a potem pojedziemy do ukraińskiej dzielnicy. Ukraińska dzielnica. W miasteczku liczącym może czterdzieści domów. Myślałem w pierwszej chwili, że to żart, dopóki jadąc wedle jej wskazówek nie znalazłem się na uliczce po obydwu stronach której ciągnęły się kozackie chutorki jakby żywcem przeniesione z "Ogniem i mieczem", zatrzymaliśmy się przed jednym z nich i wysiadła. Poszedłem za nią. Weszliśmy na podwórko i zaraz ze stajni, która była z boku, wyszła dziewczyna, uderzająco podobna do Maćka. Mogłaby być jego siostrą. -Poznajcie się - zachęciła księżniczka. Teoretycznie powinna nas sobie przedstawić. -Książę Fiodor Nikitycz Romanow? - zdziwiła się dziewczyna patrząc na mnie. Jeszcze jeden Nikitycz? -Wybaczcie, ale mylicie się - powiedziałem. - Nie jestem aż tak szlachetnie urodzony... Jestem Tomasz Paczenko. -Marie Leamount - przedstawiła się. - Wybaczcie pomyłkę, jesteście bardzo podobnym do Romanowów. Dziewczyny zaczęły sobie rozmawiać, na temat, że warto by było pojechać na małą przejażdżkę brzegiem morza, zastanawiały się tylko, na czyich koniach. Wyszło w końcu, że konie będą Marie, natomiast księżniczka wzięła telefon komórkowy i porozumiała się z wujem w kwestii ochrony. Wreszcie uzgodniła wszystko. Wprowadziliśmy samochód na podwórko chutoru i osiodłaliśmy sobie trzy konie. W tym księżniczka, jako że miała na sobie spódnicę, miała jechać w damskim siodle. Obłęd w kratkę. Pistolet maszynowy poleciła mi zostawić w samochodzie, bo w razie spotkania z miejskimi służbami porządkowymi mogło się to źle skończyć. Za to kazała mi wziąć do kieszeni granat. Nie byłem tym zachwycony, ale czego się nie robi dla przyjaciół. (A zwłaszcza dla przyjaciółek). Wyjechaliśmy za bramę osady, i pojechaliśmy nad morze. Plaża była tu kiepska, ale mimo to było na niej trochę osób. Odprowadzali nas spojrzeniami, gdy przegalopowaliśmy brzegiem morza. Wśród rudych lub jasnowłosych potomków wikingów rozwiane ciemne włosy księżniczki musiały wyglądać dość egzotycznie. Towarzyszył nam samochód terenowy jadący skrajem wzgórz. Nigdy dotąd nie zdarzyło mi się jechać konno brzegiem morza i było to upajające przeżycie. Te rozrywki młodej arystokracji zdecydowanie przypadały mi do gustu. Gdy wjechaliśmy na bardziej dziką część plaży zwolniliśmy. Nie było dokąd się spieszyć i nikt nie mógł ukrywać Kałasznikowa po kocem na którym leżał. Zza wzgórz od czasu do czasu majaczyły fragmenty muru otaczającego osadę. Byliśmy już dość daleko, gdy zza skał wyjechały dwie konne postaci. Samochód napakowany ochroniarzami przyspieszył i wyminął nas, ale zaraz zwolnił i został w tyle. Widocznie nic nam nie groziło. Księżniczka wyjęła z torebki okulary w szylkretowej oprawie i popatrzyła na nich. -Mykoła Żurewlewycz i jego siostra Margaretta - powiedziała. Podjechali do nas i wówczas zdumiałem się po raz kolejny od przyjazdu w to zwariowane miejsce, gdzie nikogo nie dziwił widok księżniczki robiącej zakupy w towarzystwie uzbrojonego w pistolet maszynowy chłopaka, a korony carów trzymano w pudełkach po butach. Para która do nas podjechała posiadała poza pięknymi ukraińskimi nazwiskami domieszkę krwi najwyraźniej murzyńskiej. Mykoła wyglądał niemal dokładnie jak młody Puszkin, jego siostra była urocza. Miała trójkątną twarz o skośnych oczach i wystających indiańskich kościach policzkowych, oraz dość ciemną cerę. Zsiedliśmy z koni, nastąpiły powitania i prezentacje. Dziewczyny zaczęły paplać ze sobą o jakimś przedstawieniu teatralnym, które będzie wystawiane w Tromso i że trzeba się tam wybrać, tylko pytanie komu najlepiej zwalić się na głowę. Ja i Mykoła mierzyliśmy się spojrzeniami. Wreszcie ja się przemogłem jako pierwszy. -Skąd rodem? - zapytałem. Uśmiechnął się promiennie. -Jestem z Parana. A mój pradziadek mieszkał w Uchaniach w chełmskiej guberni. -Ach, to jesteśmy prawie sąsiadami - zauważyłem. - Moja rodzina mieszkała podobno w Wojsławicach, a to jest raptem osiem kilometrów. Przebłysk pamięci. Mapa i oba miasteczka, połączone drogą. Gdzie mogłem to widzieć? -Miło spotkać krajana. Gdybyście się kiedyś wybierali w rodzinne strony i potrzebowali ochrony to znam karate. Roześmiałem się. -Ochrona nie będzie mi potrzebna, ale w towarzystwie podróż jest przyjemniejsza... Nie wiem tylko kiedy się tam wybiorę. Może jakoś na jesieni. Jeszcze się nad tym nie zastanawiałem. Wyłowił z kieszeni bluzy wizytówkę i podał mi. -Proszę zadzwonić w razie czego - poprosił. -Będę pamiętał. Mam nadzieję, że jeszcze się spotkamy. -Na pewno. Będziesz tu nie raz wracał. -Skąd ta pewność? -Tu znajdziesz ludzi myślących podobnie. Mój dziadek, który Polaków nienawidził totalnie, gdy pomieszkał siedem lat między brazylijczykami tak zatęsknił za jakimś kontaktem ze Słowianami, że zaczął odwiedzać polskich sąsiadów i sporo im pomagał całkiem bezinteresownie. Tak mu dopiekło. -Zapewne masz rację. -Wracamy! - zawołała w naszą stronę księżniczka. - Sztorm idzie. Faktycznie niebo przy horyzoncie zaciągnęły chmury. Znowu przejechaliśmy przez nieco bardziej zaludnioną część plaży. Wróciliśmy do osady bez przeszkód. Ochroniarz na bramie zasalutował na widok księżniczki. Zostawiliśmy konie w chutorku i pożegnawszy się wróciliśmy do pałacu. Moja towarzyszka poszła się kąpać, a mnie książę poprosił na kilka minut rozmowy. Wdrapaliśmy się na wieżę, z której roztaczał się widok na okolicę. -Popatrz na naszą wioskę, Tomaszu - zwrócił się do mnie. -Zawsze trzeba mieć dokąd wracać - powiedział poważnie. - W razie czego zapewnimy ci tu całkowitą ochronę. Jeśli masz życzenie, możesz się tu przeprowadzić, choćby zaraz. -Cóż, nie znam opinii hrabiego Derka. Nie bez powodu umieścił mnie w Bodo. Kiwnął głowa. -Hrabia miewa dziwne pomysły. Nie wiem zupełnie czemu przez pięć lat trzymał cię po tamtej stronie żelaznej kurtyny. Dawno już powinien cię wyciągnąć. Zamyśliłem się. -Cenię sobie swobodę - powiedziałem. - U siebie w Bodo nie muszę brać granatu do kieszeni, gdy idę do lasu nazbierać chrustu. Tu jak zaobserwowałem... -Tak, to prawda. KGB najchętniej widziałoby wszystkich Orłowów martwych lub w łagrach. Od czasu do czasu zdarzają się wypadki wskazujące na to, że niebezpieczeństwo jest realne, nie jest tylko produktem mojej manii prześladowczej. Teraz posłuchaj. Gdybyś chciał się tu sprowadzić, dostaniesz w wieczystą bezpłatną dzierżawę dom, jaki tylko sobie wybierzesz z katalogu. Zapewnimy ci naukę w wybranym przez ciebie języku. Po norwesku, rosyjsku czy ukraińsku... Problem nasz polega na tym, że brakuje nam odpowiednich ludzi. Ci tam to miernoty. W znacznej części. Postarałem się stworzyć tu raj na ziemi. Zbudowałem niemal utopijny socjalizm. Nie wspomnę ile to pochłonęło pieniędzy. Stworzyłem optymalne warunki do wyhodowania sobie zastępu ludzi, z których pomocą można by dźwignąć Rosję z tego upadku, w jakim się znajduje..."Ruszyć bryłę z posad świata" - zacytował niespodziewanie po polsku. - A tymczasem wszystko się wali. Wczoraj wyniknęła nieprzyjemna sprawa, porżnęli się tacy dwaj nożami z zazdrości o dziewczynę. Obaj rosyjscy szlachcice od co najmniej ośmiu pokoleń. Porżnęli się nożami. Gdyby to były szable, czy pistolety i mieliby sekundantów, to jeszcze bym był w stanie zrozumieć, ale nożami jak pospolite miejscowe łobuzy... Zaproponowałem im do wyboru rok ścinki drzewa w Kanadzie, albo opuszczenie wioski. Powiedzieli, że nie jestem carem, żeby ich zsyłać i wyprowadzili się. Pewnie teraz zasilą brukowce w połowie Europy wstrząsającymi relacjami o tym co się tu wyrabia, a niejaki Icek, który krąży wokoło nas jak cień kupi od nich informacje jakie obrazy wiszą u mnie na ścianach. -Może trzeba ich było jakoś przyszantażować? - zasugerowałem. -Właściwie to nie mam jak. Zagrozić im likwidacją ? Wiedzą, że ledwo daję radę trzymać inicjatywę strategiczną w wojnie z KGB. Nie zdołałbym ich prawdopodobnie dosięgnąć. Ale może będzie trzeba. Jestem przeciwnikiem stosowania kar nieodwracalnych. -Jeśli osiedlę się tutaj to nie minie dużo czasu i zrusyfikuję się totalnie. -Nikt cię nie będzie rusyfikował na siłę. To nie te czasy. -Wierzę, ale dziękuję za waszą propozycję... -Pozostaje ciągle otwarta. Gdybyś się zdecydował. Mam jeszcze jedną sprawę. Znasz dobrze kilka języków. Może chciałbyś popracować przy tłumaczeniu książek? Pewnie we wrześniu ruszy pewien projekt. Chcemy przełożyć na norweski sporą ilość dzieł rosyjskich i polskich na rosyjski. Mógłbyś na tym zarobić za stronę tyle ile się w Polsce zarabia przez kilka dni... Ja niestety uczyłem się polskiego bardzo krótko i dość dawno, zresztą i tak nie mam zbyt dużo czasu. -To brzmi interesująco. Tylko, że ja nie mówię aż tak dobrze... Czy nie macie tu lepszych ode mnie fachowców? -Twoja znajomość języków to zupełny drobiazg. Ściągasz klucz fonetyczny bezpośrednio z umysłu... - złapał się teatralnym gestem za twarz i natychmiast zmienił temat. - Znaczna część ludzi mieszkających w tej osadzie jest już zatrudniona w różnych moich firmach w mieście. Jak już mówiłem, braki kadrowe. Większość pracuje na półtora etatu. A i ich znajomość rosyjskiego często pozostawia sporo do życzenia. Walczymy z tym... -Nie można uzupełnić w jakiś sposób rezerw ludzkich? -Robimy to. Także w tej chwili. Poznałeś Żurawlewyczów? Masz odpowiedź na swoje pytanie. Jeżdżę i szukam. Niewielu jest godnych zaufania. Bywały już pomyłki. Fatalne pomyłki. Sowieci mają swoich ludzi nawet wewnątrz wsi. Szukamy ich i jeśli złapiemy likwidujemy...Ale ci ze wsi tego nie chcą akceptować. Wybacz, zadręczam cię swoimi problemami a tam pewnie czekają nas z obiadem. Obiad był bardzo smaczny. Po obiedzie lunął deszcz. Był to rzęsisty szary deszcz, po którym zazwyczaj w powietrzu pozostaje wilgoć i chłód. Książę przeprosił nas i poszedł porządkować jakieś swoje papiery a ja z Księżniczką Tatianą udaliśmy się do niej. -To zabawne - powiedziała patrząc przez okno. -Co jest zabawne? - zaciekawiłem się. Odwróciła się w moją stronę. -Mieliśmy wielu gości. Byli książęta krwi, różni studenci, którym wuj zezwolił na korzystanie z biblioteki i archiwów, a w sumie z nikim dotąd nie mogłam porozmawiać tak otwarcie jak z tobą. Wszyscy zachowywali się jak gdyby połknęli kij, i omijali mnie wzrokiem, a ty otwarcie się przypatrujesz i mówisz, że nigdy w życiu nie widziałeś księżniczki... -Może po prostu jestem źle wychowany... Może... Sam nie wiem. Zapewne ciągłe uchybiam etykiecie. Ale to wina tego, że jestem prostym człowiekiem, którego nie uczyli nigdy czy należy patrzeć na księżniczkę, czy nie i który znalazł się tu tylko dlatego, że przypadkiem kiedyś ktoś walnął go w głowę, co wyprało całą pamięć. Zdjęła z głowy diadem i położyła go na nocnej szafce. -Nie ma księżniczki - powiedziała. - Patrz do woli. -Jesteś nadal... Podeszła do mnie bardzo blisko i położyła mi ręce na ramionach. -Jesteś szlachcicem - powiedziała. - Opisz co czujesz. -Nie jestem szlachcicem. A przynajmniej nic mi o tym nie wiadomo. -Widzisz, masz to we krwi. Ilu jest takich, którzy mają dobre nazwiska, a którzy doszli do wniosku, że życie wedle jakiejś etyki jest dla nich zbyt trudne. Ja osobiście nie czuję się w żaden specjalny sposób wyróżniona przez to, że jestem księżniczką. Tytuł bez znaczenia, choć czasem przyjemnie jest popatrzeć, jak komuś wypadają oczy na mój widok. Na widok młodej arystokratki. Ilu ominęło by mnie spojrzeniem gdyby nie ta kropla błękitnej krwi? -Ja nigdy! Wydaje mi się jednak, że cierpicie na brak poczucia uczestnictwa. -Masz rację. Wierzysz w miłość od pierwszego wejrzenia? -Patrząc na was tak. Pocałowała mnie. Poczułem muśnięcie jej warg jak delikatne wyładowanie elektryczne. Odsunąłem się. -Nie jestem godny - powiedziałem. Uśmiechnęła się do mnie. -Czas pokaże - powiedziała. Do kolacji oglądaliśmy video. Miała sporo filmów. Wybrałem "Świat się śmieje". Kolacja była nieoczekiwanie wystawna. Świece kawior i łosoś. I butelka wina o wiele mówiącej nazwie "Saint Briac" W czasie kolacji wyraziłem chęć opuszczenia jutro Nowoorłowa. Książę Sergiej i księżniczka Tatiana protestowali, ale zdołałem się wykazać odpowiednią nieugiętością. Po kolacji wcześnie poszedłem spać. * Telewizja Norweska wyemitowała film "Fistful of dynamite" Maciek obejrzał go z prawdziwą przyjemnością. Wprawdzie sporo stracił, z uwagi na barierę językową, ale wychwycił ogólny sens, a nawet całe kawałki dialogów w miejscach gdzie przebijała się angielska ścieżka dźwiękowa. Spłynęło na niego natchnienie. Film skończył się po północy. Maciek zatarł dłonie i popatrzył w rozczuleniu na swoje cienkie długie palce pianisty, którymi zmajstrował już niejeden wynalazek na szkodę swoich bliźnich. -Garść dynamitu - szepnął sam do siebie. - To da się zrobić. Z bunkra przyniósł trzy połówki lasek amonitu, kawałek stalowej rurki i zwój cienkiego izolowanego drutu. Około pierwszej w nocy ciemno ubrana postać przemknęła się lasem, aż na sąsiednią posesję, gdzie na brzegu morza leżała niesłychanie wonna zdechła jałówka. Zawleczenie jej na field, do obozowiska Svena zajęło mu godzinę. Właśnie zaczął padać deszcz. Był dość gęsty. Amonit wybucha stosunkowo cicho. Deszcz znakomicie wygłusza odgłos eksplozji. Maciek z wprawą doświadczonego dynamitera wetknął jałówce w odbyt ładunek wybuchowy. Następnie oddalił się dwadzieścia metrów i przytknął druty do obu biegunów baterii. Krowie truchło zamieniło się w kilkadziesiąt mniejszych i większych ochłapów, które dość równomiernie pokryły cały cypel. Smród był potworny. -"Gdy byłem młody i zaczynałem stosować dynamit wierzyłem w wiele rzeczy. Teraz został mi już tylko dynamit" - zacytował z dumą i poszedł do domu pogwizdując po drodze melodię z filmu. Był młody, wierzył w wiele rzeczy i wprawiał się w stosowaniu dynamitu. A gdy zasnął, jego sny także były wybitnie bombowe. * 28 lipca czwartek Nowoorłowo - Bodo Obudziłem się podobnie jak dnia poprzedniego około siódmej rano, tym razem z własnej inicjatywy. Umyłem się, ubrałem i zszedłem na parter. W salonie siedział książę i z wyraźnym rozbawieniem czytał jakieś czasopismo. -Witaj Tomaszu. Mam dla ciebie sympatyczny artykuł do poczytania. Przywitałem się. Podał mi gazetę. Usiadłem i rozłożyłem ją. Był to typowy brukowiec zamieszczający prognozy dotyczące rychłego lądowania kosmitów, oraz podobne głupoty. Środkowe strony wypełnione były wstrząsającym artykułem pod budującym tytułem "SYN CARA Z WIZYTĄ U KSIĘCIA ORLOVA!" Na honorowym miejscu pyszniło się moje zdjęcie. Zrobione zostało teleobiektywem i leciutko podretuszowane. Następne zdjęcie przedstawiało mnie i obie dziewczyny o zatytułowane było: "Czyżby matrymonialny cel wizyty?". Trzecie z kolei zdjęcie przedstawiało mnie i Mykołę gawędzących sobie nad morzem i popisane było skromnie: "Monarchistyczny gabinet cieni". Za pomocą dobrego specjalisty od fotomontażu dorysowano nam karabiny przytroczone przy siodłach. Sam tekst był jeszcze bardziej budujący. Przestudiowałem go uważnie. Cytowane w nim obszerne fragmenty moich jakoby wypowiedzi w rodzaju: "Przybyłem tu w tajnej i poufnej misji, przed wyjazdem do Rosji muszę uporządkować część spraw swojej dynastii" Etc, wprawiły mnie prawie w stan uniesienia. -I co ty na to? - zapytał kniaź. -Jestem pod wrażeniem. Nie wiedziałem, że moja tutaj wizyta ma aż tak podniosłe znaczenie. Tak swoją drogą to kto to napisał? -Jest u nas w Mo taki jeden dziennikarz. Pisuje o nas takie głupoty, że mózg gotuje się pod czaszką. Tydzień temu gdy przeciągnęliśmy mój jacht do stoczni remontowej, bo dno trochę ucierpiało na skutek uderzenia w skałę, napisał, że mój jacht został poddany przeróbce na kanonierkę przed jesiennym rejsem pirackim po Bałtyku, i że w poufnej rozmowie z nim zdradziłem gotowość zdobycia Sankt Petersburga w ciągu dziesięciu godzin poprzez desant z morza. Zabawne, ale większość poznanych przeze mnie rosyjskich emigrantów nie mogła się zdobyć na wypowiedzenie nazwy Leningrad. -Mogę zatrzymać to na pamiątkę? -Tak, zrobiliśmy już skan. Tak swoja drogą to... - urwał nagle swoją myśl, bo po schodach zeszła księżniczka. Była trochę zaspana. Ale wyglądała uroczo. Przy śniadaniu książę wyciągnął sprawę mojego wyjazdu. -Mam pewną koncepcję - powiedział. - Nie masz nic przeciwko lotom samolotem? -Nie. Zupełnie nic. Pokiwał głową, ale nic nie powiedział. Zaraz po posiłku wyjął z kieszeni telefon komórkowy i zadzwonił gdzieś. Gawędził przez dłuższą chwilę z jakimś Saszą, wreszcie rozłączył się. -O dwunastej na lotnisku w Mo wyląduje samolot po ciebie - zwrócił się do mnie. Byłem wstrząśnięty. -Nie martw się, to dla mojego znajomego zupełny drobiazg. Tylko dwa dodatkowe międzylądowania. Nawet nie będzie musiał nadkładać drogi. Po śniadaniu poszedłem z księżniczką na przechadzkę do parku. Po nocnym deszczu było chłodno, choć ziemia już wyschła. -Będzie mi ciebie brakowało - powiedziała. - Tak miło nam się rozmawiało... -Mnie także... Popatrzyła na korony drzew. Jak gdyby coś rozważała. -Słyszałam, że hrabia Derek udaje się na dniach na północ. Może spotkacie się. Myślę też, że powinieneś zobaczyć występ Juli-an. Spotkamy się jeszcze z całą pewnością przed moimi urodzinami. -Będę zaszczycony. -Miło byłoby gdybyś mieszkał w Nowoorłowie. Moglibyśmy się częściej spotykać. -Wasza wysokość... -Jesteśmy sami - powiedziała z lekkim naciskiem. - Nie musisz się wygłupiać. -Wybacz, tak mi łatwiej...Tatiano. Każdy ma swoje życie. Wy macie tu swój dom, swoje problemy a ja też mam swój domek daleko na północy w gęstych lasach i tam jest mi dobrze. Z dala od cywilizacji. Może i warunki życia są prymitywne, ale ja jestem prostym człowiekiem i nie potrzeba mi dużo do szczęścia -Odwiedzaj nas tak często, jak często poczujesz samotność. Zawsze będziemy ci radzi. Weszliśmy na wyższe wzgórze z którego widać było morze. -Woda - powiedziała, - może łączyć, lub dzielić. Wierzę, że nas połączy. -Byłbym szczęśliwym człowiekiem - odpowiedziałem. Pocałowaliśmy się tam pod drzewami. To był smutny pocałunek. Wróciliśmy do pałacu. Spakowałem się. Z uwagi na mój wyjazd zjedliśmy wcześniejszy obiad. Po obiedzie wsiedliśmy do opla i pojechaliśmy na lotnisko. Książę poszedł pogadać z jednym facetem i wpuszczono nas na płytę. Pojechaliśmy samochodem po starym pasie startowym. Zatrzymaliśmy się na poboczu. Pozostało nam czekać. -Chciałbym ci dać jeszcze coś na pamiątkę - powiedział książę. Podał mi pudełko takie w jakich przechowuje się biżuterię. Wewnątrz znajdował się brylant. Największy i najpiękniejszy jaki w życiu widziałem. -Kopia brylantu "Orłow" wycięta w cyrkonii. -Dziękuję. -Gdy będziesz na niego patrzył to przypomni ci się czas spędzony u nas i kto wie, może zechcesz tu powracać. Zadzwonił telefon w jego kieszeni. Odebrał i przez chwilę wsłuchiwał się w przekazywane treści. Potem uśmiechnął się promiennie i rozłączył się. -Zaraz będzie. Nie minęło pięć minut jak na niebie pojawiła się nieduża, ale szybko przemieszczająca się awionetka. Samolot wylądował niedaleko nas i bardzo szybko wytraciwszy szybkość zatrzymał się. Podeszliśmy. Z samolotu wysiadł wysoki przystojny mężczyzna z niewielkim wąsikiem. Miał około czterdziestki. Ubrany był w jeansy i szarą płócienną koszulę. -Jego wysokość książę Aleksander Timofiejewicz Gagarin, Tomasz Pawłowicz Paczenko von Uhersk - przedstawił nas sobie książę Orłow. Wymieniliśmy mocny uścisk dłoni. Pożegnałem się i wsiedliśmy do samolotu. Wnętrze było ciasne, ale przytulne. -Gdzie cię wysadzić? - zapytał książę Aleksander. -W Bodo - powiedziałem. - Jeśli można prosić. -Żaden problem. Samolot ruszył i po chwili poderwał się do góry. -To ty byłeś tym młodym, człowiekiem, który znalazł księcia Sergieja wtedy w górach w Utah? - zapytał. -Nie. -Miał szczęście, że się nie zabił. A mówiłem mu, żeby zawsze sprawdzał przed odlotem, czy ktoś mu nie pomajstrował przy mechanizmie. Nie chciał słuchać rad... -Są więc tacy, którzy majstrują przy mechanizmach? - zdziwiłem się. -Tak. Może nie bardzo często, ale zdarzają się takie wypadki. -Szczyt głupoty. -Proszę? -Dłubanie przy mechanizmie. Wystarczyłoby dosypać cukru do baku. Silnik się zatrze i spada. -No proszę. To my się zastanawiamy jak unikać niebezpieczeństwa, a ty wskazujesz na jeszcze jedną rzecz do sprawdzenia przed startem. To bardzo cenna uwaga. Skąd mogłem wiedzieć, że i mnie zdarzy się mieć nieprzyjemność obserwować skutki takiego pomajstrowania. Samolot pruł jak diabli. W ciągu godziny z kawałkiem byliśmy w Bodo. Tu zaczęły się problemy, bowiem nie chciano dać mu pozwolenia na lądowanie na lotnisku, z uwagi na trwające tam jakieś szopki z powitaniem zespołu koszykarzy, który wrócił z mistrzostw. Książę wyłączył radio powiedział kilka brzydkich wyrazów po czym rozłożył sobie na kolanach plan miasta i studiował go przez chwilę. -Pasy masz zapięte? - upewnił się. - No to lądujemy. Minął lotnisko, przeleciał nad miastem i wyleciał nad nową drogę. Była równa prosta i szeroka, ale mimo to wylądował na niej dopiero za trzecim podejściem. -No to do zobaczenia - powiedział. - Trafisz stąd do domu? -Oczywiście. Dziękuję, za odwiezienie. Kiwnął mi głową na pożegnanie i odleciał. Awionetka była niewielka. potrzebowała niecałych stu metrów rozbiegu, aby wzbić się do góry. Wziąłem walizkę w ręce i poszedłem wolno w stronę Geitvagan. Nie zaszedłem daleko, gdy dogoniła mnie na rowerze Ingrid. -No hej - zagadnęła. - Widziałeś tego wariata co lądował samolotem na szosie? -Nie, nie zauważyłem. -Hm... Wybacz głupie pytanie, ale skąd się tu wziąłeś? -Wróciłem ze swojej wycieczki. -Czy przypadkiem nie przyleciałeś tym samolotem? -Droga Ingrid, skąd ci takie głupie pomysły przychodzą do głowy? -Powiesz mi gdzie byłeś? Wyjechałeś bez uprzedzenia i troszkę za tobą tęskniłam. -Jeździłem do przyjaciół. Do południowego Nordlandu. -Widziałeś coś ciekawego? -Tak, nawet jedną prawdziwą księżniczkę. Mam jej zdjęcie, pokażę ci przy okazji. A co tu u was słychać? -Twój kumpel wstąpił na ścieżkę wojenną z moim bratem. Podłożył nabitą gwoździami deskę w lesie i rozwalił amonitem jakąś zdechłą krowę akurat na jego stanowisku obserwacyjnym. Do tego strzelał z procy petardami. -Ja tam go nie żałuję. Twój braciszek zachował się po świńsku. -A jeśli ja cię poproszę? -Niech napisze list, podanie o łaskę, złoży samokrytykę i wyrazi skruchę. Rozpatrzymy. -Dzięki. Pożegnaliśmy się i poszedłem na skróty przez las. Do domu miałem dwa kilometry. Gdy wróciłem Maciek siedział w kuchni i jadł kanapkę. Na rękawie miał swoją nacjonalistyczną opaskę, a na stole leżały pakuły, pułapka na myszy, petarda i stała kulka czegoś. -No cześć - powiedziałem. -Cześć. Fajnie, że jesteś, to pomożesz mi w wojnie z tym łobuzem. -W wojnie? Ach słyszałem coś o jakiejś jałówce rozerwanej na strzępy dynamitem. -Kto ci powiedział? - zapytał ostrożnie. -Jeden znajomy glina z Bodo pytał mnie, czy nie wiem coś na ten temat. -Jeśli Sven na mnie doniósł to trzeba go będzie... -Żartowałem. Jak dotąd wie chyba tylko jego siostra. -Rozniesie... -Tu chyba nie ma zwyczaju plotkowania o wszystkim co się usłyszy. Zresztą ona nie jest taka. -Skąd wiesz? Tak słabo się znacie. -Budzi we mnie zaufanie. Myślę, że to odpowiednia osoba, jeśli domyślasz się o co mi chodzi. Tak swoją drogą to nasz kochany szpieg ma napisać samokrytykę, i zastanowimy się czy mamy mu wybaczyć. Skrzywił się. -Niech i tak będzie - powiedział. - Choć doświadczenie wielu pokoleń uczy, żeby nie rezygnować z zemsty. Co widziałeś tam na południu? Opowiedziałem mu. Nie wszystko oczywiście, pamiętałem o podpisanym dokumencie. Słuchał krzywiąc się co chwila. Wreszcie gdy skończyłem skrzywił się, jak gdyby zjadł kawałek cytryny. -Co ci się nie podoba? - zapytałem. -Wszystko mi się podoba, choć żałuję tego Mykoły. -Dlaczego? -Należeć do mojego narodu to ciężkie brzemię do udźwignięcia, a do tego mieć zły wygląd to już zupełnie źle. -Może masz rację. Zobacz co dostałem - położyłem mu na dłoni pudełko. -Ładne. - stwierdził sprawdziwszy uprzednio na oknie, czy mój souwenir nie tnie szkła. Wynik doświadczenia rozczarował go. Parsknąłem śmiechem widząc jego minę. Wzruszył ramionami. -Co będziesz robił? - zapytał. -Położę się trochę. Miałem za sobą ciężki dzień. Nie wiesz czasem, po co byłem im tam potrzebny? Wzruszył ramionami. -W tym samym celu co ja. Żeby księżniczka nie musiała sama jeździć konno po parku. -Przecież ma tam kupę znajomych. Uśmiechnął się. -Też nie wiedziałem. Ale się domyśliłem. Im chodzi o kadry. Potrzebują ludzi. A właściwie ich mózgów. Położył mi dłonie na ramionach i popatrzył prosto w oczy. -Jesteśmy tani - powiedział. - Moich rodziców kupili za sto pięćdziesiąt dolarów miesięcznie. Organizowali potem mety dla ich szpiegów. A mnie kupili jeszcze taniej. Za trzydzieści dolarów miesięcznie, które wydaję na kursy językowe. I za obietnicę, że kiedyś będę mógł zamieszkać tutaj. Za możliwość spędzenia wakacji wśród fiordów Norwegii, albo na szkierach Szwecji, gdzie hrabia Derek ma daczę. Za parę kilogramów kiełbasy. Ty jesteś trochę droższy. Walący się dom i trzy tysiące koron na miesiąc. Ile to będzie? Gdzieś pięćset dolarów. Załatwili ci szkołę a gdy już wykażesz się odpowiednimi zdolnościami, zostaniesz studentem takim jak ci, których pewnie widziałeś w pałacu. -Ale co chcą ze mną zrobić? -Zostaniesz pracownikiem holdingu Orłowów. Zarobisz dla nich miliony dolarów, a oni zapłacą ci z tego tysiące. Zarobisz dla nich miliardy, dostaniesz setki tysięcy. -To brzmi nieźle. Kiwnął głową. -Jesteśmy niewolnikami - powiedział. - Jak cały nasz naród. Ty będziesz trochę bardziej niewolnikiem, bo inwestują w ciebie więcej. I zdobędziesz trochę więcej wolności. W ostatecznym rozrachunku ty się liczysz, a ja nie. -Przykro mi to słyszeć. -Nie szkodzi, jestem przyzwyczajony. Wędrowycze zawsze stali trochę niżej. To ustalona od trzech stuleci hierarchia. Norwiccy zawsze mieli ziemię, dochody i pieniądze. Wy, Paczenkowie byliście ich zaufanymi pomocnikami. A Wędrowycze co najwyzej zbrojną ochroną. Teraz doszli jeszcze Orłowowie. Kupili nas wszystkich. -Nie mamy szans? -Szans na co? -Uwolnić się w przyszłości i samemu stanowić o sobie. Rozkręcić własne interesy i... -Wiesz ile dostanie w posagu Tatiana? -Masz na myśli... -Tak. Ksieżniczkę Tatianę Orłow. -Nigdy się nad tym nie zastanawiałem. -Ćwierć miliarda. -Koron? to kupa forsy... -Dolarów. Książę pokazał ci ją. Tak jak swojego czasu pokazał ją mnie i Pawciowi. Ma posłużyć za przynętę. Tak myślę. Sadzę, że nie wie. -Sugerujesz, że za parę lat dostanę ją za żonę, czy to tylko przynęta do pokazywania? -Nie wiem - bezradnie wzruszył ramionami. - Być może te twoje kocie oczy i mózg, który odrasta, są warte ćwierć miliarda. Poszedłem do siebie i z westchnieniem ulgi uwaliłem się na twardym łóżku. Zasnąłem niemal natychmiast. Obudziło mnie potrząsanie. -Będziesz jadł kolację? -Chętnie. -Ktoś musi ją zrobić. W odpowiedzi bluznąłem stekiem przekleństw polskich, rosyjskich, ukraińskich, niemieckich i takich, które sam wymyśliłem. Czasami budziłem się nie w humorze. -Kolacja czeka - powiedział, gdy skończyłem. Zszedłem na parter. Maciek był czegoś zły, ale dopiero gdy skończył i otarł usta serwetką, (czasami stawał się bardzo dystyngowany, co z reguły poprzedzało wybuch furii), zadał mi jadowite pytanie. -Nie widziałeś przypadkiem mojego ślicznego jedwabnego krawata, który kupiłem za blisko dwadzieścia dolarów? -Krawata? - ze zdziwieniem popatrzyłem na zwisającą mi pod brodą wymiętą szmatkę. Chyba zapomniałem go zdjąć przed położeniem się spać. -O to ci chodzi? - odplątałem go i podałem mu. -Pogniotłeś! -To się wyprasuje? -Czym, bałwanie, wyprasuje jak w tym domu nie ma nic co przypominałoby żelazko? -Pożyczę od Ingrid. Po coś się ostatecznie zawiera znajomości. -Wiesz co... -Tak, wiem. Gdybyśmy byli czterdzieści lat temu i w Wojsławicach to byś mnie wychłostał. Westchnął ciężko. -Najlepiej jest kiedy śpisz - powiedział. - Człowiek ma wówczas dużo wolnego czasu i może robić na co tylko ma ochotę bez ryzyka, że zniknie mu krawat, koszula, czy para butów. -Co ty mi tu próbujesz imputować? -Nieważne. Nie zasiadywałem się. Wróciłem do siebie i znowu uwaliłem się spać. Przyśniła mi się księżniczka. 29 lipca piątek. Bodo. Obudziłem się o piątej rano. Otworzyłem okno, (że też mogłem nie zauważyć, że Maciek wstawił pod moja nieobecność okno w moim pokoju!) i zaczerpnąłem w płuca głęboki haust powietrza. Powietrze było zimne, ale pachniało lasem morzem i wiatrem opadającym z wysokich gór. Było jak nektar. W porannych promieniach słońca przyroda budziła się do życia. Ja też poczułem, że żyję każdą komórką swojego ciała. Było to oszałamiające uczucie. Zapragnąłem śpiewać z radości. O, wy ludzie wielkiego miasta. Gdzie w waszym życiu chwila na śpiew? Wstajecie rano, biegniecie do pracy, wszystko w szalonym pośpiechu. Wy ludzie z wiosek, rzeźnicy kultury ludowej, dlaczego wy nie śpiewacie? Boicie się sąsiadów? Gardzę ludźmi, który nie umieją znaleźć czasu na chwilę śpiewu! Wciągnąłem w płuca haust powietrza tak duży aż poczułem połamane kiedyś żebra. Jeśli chciało mi się śpiewać dlaczego miałem sobie nie pofolgować? Odchrząknąłem i zaśpiewałem. -A jak będę już duży, Będę palił i burzył! Będę w worku pękatym, Przechowywał granaty! Poszło mi to bardzo ładnie i czysto. Zachęcony własnym sukcesem śpiewałem dalej. - Nu kak prijatno z razjaszczym awtomatom, Smiertelnoj schwadku prochadit', Smotriet' kak Kola twoj prijatel, W kałużu leżit, krowiu brasit! To też zabrzmiało nieźle. Miało się ten talent. -W Niżnom Noogrod'e, Na kakoj-to ulice, Wstrietiłsja ja z diewoczkoj, Z kotoroj proszła ma żizń! Śpiewałbym dalej, ale ktoś, (Maciek oczywiście), załomotał w ścianę. Sądząc po odgłosach łomotał starym butem, ale mogłem się mylić. -O co chodzi? - zapytałem, choć oczywiście świetnie wiedziałem o co mu chodzi. -Czy człowiek nie może się wyspać rano, gdy go najdzie ochota? - dobiegł mnie zbolały głos z sąsiedniego pokoju. -Może, może, ale nie wtedy, gdy sługa całej ludzkości rozwija swój talent - odpowiedziałem. A następnie przystąpiłem o dalszego rozwijania swojego talentu. -Jedenasta godzina, dwa noże w kieszeni. Dwunasta godzina trup w zaułku leży. O pierwszej godzinie nyską podjechali. O drugiej godzinie był już na komendzie i strasznie go tam prali. Miałem jeszcze ze czterdzieści zwrotek do odśpiewania, ale nie było mi dane. Los objawił się pod postacią Maćka, który wpadł przez drzwi mojego pokoju z siekierą w ręce. -Dwa noże i trup w zaułku? - zapytał jadowicie. - To da się zrobić. -O co ci chodzi? - zapytałem, choć oczywiście wiedziałem o co. -Przestań wyć, bo uszy więdną - zażądał. Prymityw. -Ja nie wyję. Ja śpiewam - oświadczyłem z godnością. -Masz taki głos jak gdybyś się uczył śpiewu u wilków. -A ty się znasz na muzyce jak ślepy na kolorach. I odnieś tą siekierę do rupieciarni, bo jeszcze zrobisz komuś krzywdę. -Jeśli piśniesz jeszcze chociaż słowo to rozwalę ci łeb! Prawdziwa sztuka zawsze była tępiona przez nieuświadomione elementy. Oczywiście nie przestraszyłem się, ale odeszła mi jakoś ochota do śpiewu. Czułem jednak w sobie potężny zew czegoś, co można by chyba było określić jako zew sztuki. Wziąłem trochę pieniędzy, rower i pojechałem do Bodo. W jednym z supermarketów kupiłem sobie kilka tubek farby oraz komplet odpowiednich pędzelków z ostrymi końcami. Nie wydałem dużo. Wróciwszy wyciągnąłem z rupieciarni kawał sklejki o wymiarach prawie metr na metr i namalowałem na nim straszliwy obraz. Właściwie to tego ranka stworzyłem zupełnie nowy kierunek malarski, który nazwałem debilistyzmem. Nazwę tą należy traktować dosłownie. Obraz był bardzo fajny. Na pierwszym planie toczyła swe błękitne wody niewielka rzeczka. Wyrastały z niej piękne żółto zielonkawe trzciny. Za rzeczką była niewielka łączka, na której stał straszliwie plugawy degenerat. Ubranie wisiało na nim w strzępach, w ustach trzymał zgaszony niedopałek papierosa, a u jego stóp poniewierała się pusta butelka po denaturacie. W tle umieściłem wielki szary budynek, karetkę pogotowia oraz dwu pielęgniarzy powiewających kaftanem bezpieczeństwa. Degeneratowi udało mi się całkiem dobrze nadać twarz wypoczywającego w sąsiednim pokoju przyjaciela. Wysuszyłem obraz suszarką i namoczywszy uprzednio pędzle, żeby się nie zmarnowały zawiesiłem go w bibliotece, na lewo od drzwi. Następnie zacząłem robić śniadanie. Przygotowania moje w bliżej niewyjaśniony sposób obudziły Maćka, który ziewając zszedł na parter. Na widok obrazu dosłownie go zatkało. -Co to jest? - zawył. Chyba znowu mu się coś nie podobało. Taki to już z niego był upierdliwiec. Od czasu do czasu wstawał lewą nogą. -Obraz, a co nie widać? - wyraziłem swoje głębokie zdziwienie. -Czy mam rozumieć, że ten kicz przedstawia mnie? Trzymał siekierę w ręce. Wcale nie odniósł jej do rupieciarni. Musiałem rozegrać to bardzo dyplomatycznie. -A co, nie podoba ci się? -Nie! -No wiesz? Starałem się. -To mam być ja? W tym radzieckim mundurze? Z taką mordą? Nie była ta morda taka zła, skoro zdołał się rozpoznać. -Najpierw namaluj lepszy a potem się wymądrzaj! -Już ja ci zamaluję - wyrzucił z siebie niezbyt zrozumiałą groźbę. -Proszę bardzo - powiedziałem udając się do kuchni. Przy drzwiach zauważyłem stojącą łopatę. Pewnie znowu coś w nocy kopał. Właściwie to marnował się tu w tych lasach. Powinien pójść na archeologię albo zająć się pogłębianiem rowów melioracyjnych na Żuławach. Jego praca przyniosłaby wówczas pożytek całej ludzkości a jego trud stałby się szerzej znany. Powiedziałem mu to nawet i chyba się specjalnie nie obraził. Po śniadaniu pozmywałem i zadekowałem się w kuchni, gdzie było ciepło i przytulnie, aby sobie trochę poczytać. Nie czytałem specjalnie długo, gdy ktoś zapukał do okna. Panna Ingrid. Wyszedłem jej naprzeciw. -No hej - powiedziała. - Przyniosłam ci podanie o łaskę od mojego brata. -Wejdź proszę. Wpuściłem ją do kuchni. Zzuła z nóg wysokie buty i przyłożyła stopy do nagrzanego pieca. -Och jak przyjemnie - powiedziała z zadowoleniem w głosie. -Brodziłaś po wodzie, jak można sądzić ze stanu twoich butów i uroczych stóp? -Skąd ty bierzesz tak wymyślne zdania? - zaciekawiła się. -Układam ze słownikiem, a potem uczę się na pamięć, aby mieć na podorędziu potrzebne zwroty na każdą okazję. Moje pytanie..? -Weszłam do morza, żeby obejrzeć zdechłą fokę. -I na co zdechła? -Była żywa i zwiała, gdy podeszłam zbyt blisko. -Miałaś więc zajmujący ranek. -Można to tak określić. A ty? -Też miałem zajmujący ranek. Najpierw sobie śpiewałem, ale mój kumpel się wściekł więc przestałem i zabrałem się dla odmiany za malowanie. -Umiesz śpiewać? -Tylko amatorsko. Takie tam nieudolne próby. -Ja też nie umiem śpiewać - przyznała. Ciekawe, czy księżniczka umiała. -Wspominałeś, że musiałeś wyjechać? -Tak, jeździłem do przyjaciół. Do Mo-i-Rana. -Masz przyjaciół w Norwegii? Nie wiedziałam. Bo chyba nie poznałeś ich dopiero po przybyciu tutaj? -Nie, to oni poznali mnie. -Jakie wrażenia przywiozłeś stamtąd? Delikatnie przesunąłem opuszkami palców po wargach. Od czasu tego pocałunku z księżniczką były w jakiś sposób uwrażliwione, aż do bólu. Dostrzegła mój gest. -Całowałeś się z jakąś dziewczyną? - w głosie jej było wyłącznie zaciekawienie. -Dostałem całuska na pożegnanie. -Ładna? -Ładna, ale to i tak nie ma znaczenia. Nie dla mnie. -Dwadzieścia dwie korony za minutę rozmowy? Idiom? Sextelefon? -Gorzej. Znacznie gorzej. -Ojciec ceber, matka teściowa ze złej bajki? -To też. Coś w tym rodzaju. Ale nie zupełnie o to chodzi. -Inna klasa społeczna? -Trafiłaś. -Ty masz pochodzenie inteligenckie. No nie? -Zapytaj Maćka. Ja nie pamiętam... -Inteligencja - powiedział Maciek zza ściany. - Fizycy od ciekłych kryształów. -Ona jest z niższej grupy? Nie wyglądasz na takiego, któremu sprawiało by to jakąś różnicę. -Ona jest wyżej. -Ponad inteligencją? Wielkoprzemysłowa burżuazja? -Wyżej. -Nie ma wyżej. -Arystokratka. Popatrzyła na mnie zdumiona. -Nie przestaniesz mnie zadziwiać. Skąd u licha znasz norweskich arystokratów? -To nie jest norweska arystokratka. To rosyjska księżniczka. -Księżniczka!? -Trochę ich zostało - wtrącił Maciek. -O rany. W życiu bym nie przypuszczała...Ty przypadkiem nie jesteś księciem? -Rozczaruję cię. Niestety nie jestem. Choć z drugiej strony, może i jestem. -Nie jesteś - ostudził mnie przyjaciel. -Ładna? Poprosiłem ją gestem w głąb domu. Weszliśmy na piętro i do mojego pokoju. Wyjąłem z walizki zdjęcie i podałem jej. Jej rozczarowanie było wręcz komiczne. -Phi. Właściwie to wcale nie jest ładna. -Tak to już bywa. Też byłem troszkę rozczarowany. Ale za to jest autentyczna. Popatrzyła na zdjęcie jeszcze raz i oddała mi. Włożyłem je do walizki wyjmując jednocześnie z niej pudełko z kopią brylantu. -Zobacz to - powiedziałem wytrząsając jej na dłoń. -Śliczne. Co to jest? Wzrok zatonął jej w migotliwych głębiach klejnotu. -Kopia brylantu "Orłow" wycięta w cyrkonii. Robi wrażenie? -Niesamowite. Nigdy nie widziałam jeszcze brylantu. Nie myśl, że jestem głupia, ja wiem, że to nie jest prawdziwy brylant, ale to jest podobne więc... -Rozumiem. Oddała mi klejnocik z wyraźnym żalem. Nie dziwiłem się, ale nie mogłem jej go ofiarować. -Co masz zamiar robić? - zapytała. -Chcę wypocząć po trudach podróżowania, to na dzisiaj, zaś jutro chciałbym zażyć nieco kulturalnych rozrywek. -Ach. Jakich rozrywek? -Uświadomiłem sobie, że nigdy nie byłem w cyrku. A bardzo chciałbym pójść. -Spóźniłeś się. Odjechali na dniach. -Wiem dokąd się udali i będę ich gonił. -Gonił? -Gonił. Gdybyś zechciała mi towarzyszyć? -Dokąd oni pojechali? -Pojechali do Fauske. Byłaś tam kiedyś? -Obrażasz mnie! Nie wiedziałem, czy jest to potwierdzenie czy zaprzeczenie, ale w sumie to nie było takie ważne. -Pojechalibyśmy popołudniowym pociągiem, w Fauske obejrzymy przedstawienie, zanocujemy w zajeździe i jutro rano będziemy tu z powrotem. -W jakim zajeździe. Rodzice się chyba nie zgodzą. Wiesz są trochę stroświeccy. -Weźmiemy dwa pokoje, a zresztą twój brat i tak będzie nas śledził, więc... Zresztą mogę dać zobowiązanie na piśmie dotyczące twojej nienaruszalności osobistej. Roześmiała się. -Muszę zapytać rodziców - powiedziała. -Pozwolisz w takim razie, że odwiozę cię do domu. Kiwnęła głową. -Pozwolę. Wziąłem ją na ramę. Jechało się bardzo ciężko, tak że te sześć kilometrów zajęło mi ponad godzinę. Ingrid chichotała całą drogę, a potem powiedziała mi, że nigdy tak nie jechała. Widocznie w tym zgniłym kapitalizmie mieli zbyt dużo rowerów, aby wpaść na taki pomysł. Pojechałem do Bodo i sprawdziłem jak odchodzą pociągi go Fauske. Najbardziej mi się spodobał ten o 12:07. Zanotowałem to w pamięci i wróciłem do domu. W domu czuć było trochę spalenizną. Przyjaciel mój skończył już malować. Jego obraz wisiał na lewo od mojego. Nie był specjalnie udany, ale bez trudu wydedukowałem, że przedstawia chłopaka siedzącego na koniu tyłem do kierunku jazdy. Chłopak miał przedstawiać mnie, ale tego można się było domyśleć jedynie po fryzurze. Za to koń namalowany został bardzo starannie. Wiadomo, kozacka krew. -Całkiem niezłe - powiedziałem, gdy zszedł do biblioteki. Mówiłem to zupełnie szczerze, ale odebrał to jako złośliwą ironię. -Twój obiad też - odgryzł się. -Jaki znowu obiad? Zaprowadził mnie do kuchni. Na piecu stała patelnia wypełniona spalonymi obierkami od kartofli. Same kartofle w garnku nakrytym ścierką stały pod stołem. Widocznie zajęty rozmową z Ingrid nie zauważyłem, co robię. -Dobra - powiedziałem, - ostatecznie nic się nie stało. -Następnym razem spalisz dom i też powiesz, że nic się nie stało. -Nie takie rzeczy palili nasi przodkowie w ciężkich wojennych czasach. A tak na marginesie, jadę jutro do Fauske, popatrzeć na cyrk. Może wybrałbyś się ze mną? -Będziesz miał towarzystwo tej miłej kici, nie chciałbym przeszkadzać... -Nie mam zamiaru ciągać jej w krzaki. -Ty i krzaki, nie rozśmieszaj mnie. Po prostu będziesz mi tłumaczył wszystkie dialogi, co wybije cię z rytmu rozmowy. A tak właściwie to po co przyszła? Tak w odwiedziny? -Przyniosła mi list od jej brata z prośbą o łaskę. -O! No to poczytajmy. Przeczytałem mu list. Sven postarał się, napisał bardzo kurtuazyjnie. Maciek pokiwał smętnie głową i westchnął. -To co, wybaczymy mu? - zapytałem. -No cóż to trochę sprzeczne z moimi zwyczajami, ale ostatecznie... -Widzę, że masz niewiele ośrodków zbrodniczych w mózgu. -Mało, to prawda. Właściwie to aż dziwne, że nie wyżywałem się na tobie po naszym pojedynku... -To chyba ja wtedy wygrałem? -Możliwe. Ale raczej to było nierozegrane. Możemy kiedyś powtórzyć...Nieważne. Wybaczamy mu. -Sven - powiedziałem głośno po norwesku. - Wybaczamy ci, jeśli nas słyszysz błyśnij lusterkiem w okno kuchni. Parę sekund później dostrzegliśmy błysk. -Jasna cholera, mimo naszych wysiłków ten łobuz nadal nas podsłuchiwał! -To może mu nie wybaczymy? - zaproponowałem. -Już za późno, nie mogę cofnąć swojego słowa. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby za kilka dni znowu się pokłócić. -Fajnie. -Choć z drugiej strony łamanie słowa danego organom ścigania i innym takim nie jest chyba grzechem... Zjedliśmy sobie obiad. Po obiedzie, około szesnastej wpadła Ingrid. Tym razem przyjechała własnym rowerem. -I jak? - zapytałem. -Rodzice się zgodzili. Prawie tak jak chciałeś, z tą tylko różnicą, że mamy nie nocować w zajeździe, ale wracać nocnym pociągiem. Tata da mi pistolet, na wszelki wypadek. -Ach jak to miło. O której się umówimy i gdzie? Pociąg mamy o 12:07. -Brat mnie odwiezie, wpadniemy po ciebie. Czy przeszkadzałoby ci, gdyby pojechała z nami moja przyjaciółka? -Ależ skądże. -Świetnie. Zatem do jutra. -Do jutra. Zaraz potem poszła sobie. Przed wieczorem zerwał się silny wiatr. Maciek z braku odpowiednio niepotrzebnych desek nie poprawiał swojej ziemianki, szumnie nazywanej przez niego bunkrem, ale zabrał się za poprawianie poddasza. Pomijając dach wymagający natychmiastowej naprawy i ściany na parterze, można było już całkiem przyjemnie mieszkać. Umeblowanie dzięki staraniom mojego przyjaciela także stopniowo uzupełniało się. Spać poszedłem dość wcześnie, nakrywszy uprzednio okno od zewnątrz jakąś szmatą, bo moja inwencja dziwnie mnie zawiodła w chwili, gdy trzeba było wymyśleć zasłonki do okna umieszczonego w skośnym dachu. Ledwo przyłożyłem głowę do poduszki przyśnił mi się straszliwy horror. Głównym jego bohaterem był jakiś facet. Dwaj gliniarze zakopywali go żywcem do ziemi. Ręce mieli upaćkane we krwi po łokcie. Potem gonili mnie po całym lesie, aby mnie zabić jako niepożądanego świadka. Brr. Miotałem się po łóżku tak długo, aż się obudziłem. Pooddychałem dłuższą chwilę, aby się całkowicie uspokoić. Wreszcie ponownie zapadłem w sen. Juli-an była przyrośnięta do konia. Gonił ją kościotrup ze szlachetnym zamiarem odczepienia jej. W ręce miał zardzewiałą kosę. Dwaj gliniarze z poprzedniego snu, z łapami zakrwawionymi po łokcie zamierzali zgwałcić kuzynkę Maćka - Miriam. Rąbałem ich szablą po pradziadku. Aż przestali obdzierać ją z ubrania. Znowu się obudziłem. Długo leżałem nie mając odwagi zapaść ponownie w sen. * Strażnik Ducha uśmiechnął się do Łucji. Jego stara pomarszczona twarz wyglądała teraz bardzo dobrotliwie. -Gdy w młodości czytywałem książki SF ten kierunek literatury był jeszcze w powijakach. Sądzę jednak, że w waszym przypadku chodzi o klasyczny wariant. Rozbiliście się na Ziemi. Bóg raczy wiedzieć jak dawno temu. Załoga statku rozproszyła się i wędruje grupkami po świecie. Zapewne możecie krzyżować się z homo sapiens. -A tamta dwójka? W 1911? Skąd przyszli - zapytał Miszczuk. -Tak jak wy, z południa. Nie pytaliśmy ich o to. Posiedzicie u nas, wypoczniecie. Pójdziecie dalej. Co mamy powiedzieć następnym, którzy tu zabłądzą za sto lat? Że przyszliście z południa a potem skierowaliście się na zachód? -Czy można tu przyciągnąć tych innych? - zapytała Łucja. Stojący w drzwiach Szaman kiwnął poważnie głową. -Ile was jest? - zapytał. Semen popatrzył mu w oczy. -Na Ukrainie ta proporcja sądząc z wyników badań krwi wynosi jeden do czterdziestu pięciu milionów. Szaman spojrzał na Łucję. -Czyli jeśli proporcja ta jest zachowana na całym świecie istot twojego rodzaju jest nie więcej niż tysiąc. Oblicz teraz prawdopodobieństwo trafienia tu kogoś takiego. Liczbę przemnóż przez liczbę wsi i osad na naszej planecie i podziel przez liczbę wsi, które człowiek odwiedza w ciągu swojego życia. Fakt, że możemy was gościć oznacza albo że mamy do czynienia z przypadkiem, albo też coś w tej ziemi was przyciąga. Dlatego sądzę, że nasze wnuki za sto lat doczekają kolejnych odwiedzin. Tamta dwójka była narodowości polskiej. Nie wiem czy coś wam to pomoże. -To może oznaczać, że pochodzimy z bardzo ograniczonego terytorialnie obszaru ziemi - powiedziała Łucja. - Może korzeni trzeba szukać w Polsce? Strażnik Ducha musnął dłonią jej wystające kości policzkowe. -O ile w Polsce są Indianie. Semen milczał. -Skąd wiedzieliście, że jesteśmy w pobliżu i kim jesteśmy? - zapytał. - Czy też raczej kim jest moja córka? -Stawiałem pasjansa - powiedział Szaman. - Prosty fortepian nie wyszedł dwadzieścia dwa razy pod rząd. -Nie rozumiem - jęknęła Łucja. - Jaki to ma związek? Strażnik Ducha przymknął oczy. -Wszystko co żyje na naszej planecie podlega uniwersalnym prawom matematycznym i fizycznym. Jest to w jakiś sposób determinowane. Ty jesteś, wybacz brzydkie określenie, anomalią. -To znaczy? -Twoja obecność zakłóca poważnie rytmy na ścieżkach życia. Wyjął z kieszeni kanadyjską jednodolarówkę z wizerunkiem płynącej kaczki. -Uczyłaś się w szkole statystyki. -Tak. -Jeśli rzucę monetę dwadzieścia razy, to ile razy powinna wypaść miła buzia królowej Elżiety drugiej, a ile razy płynąca kaczka? -W przybliżeniu po dziesięć każdego wariantu. -No to teraz popatrz. Rzucał monetę. Dziewiętnaście razy pod rząd pojawiły się płynące kaczki. Za dwudziestym razem moneta upadła na krawędź i pozostała w takiej pozycji. -Rozumiesz? - zagadnął. 30 lipca sobota. Bodo - Fauske - Bodo. Jest wczesny ranek. Stoję przed dużym lustrem będącym fragmentem ściany budynku biurowego niedaleko portu w Bodo. Jest dość chłodno i wietrznie, a ja stoję patrząc na swoje odbicie w lustrze. Nie wyglądam tak źle, ale czuję się nie najlepiej, czyli tak jak zazwyczaj. Brązowe zamszowe buty, granatowe skarpetki, (tak na marginesie przecierają się trochę od spodu, ale tego przez buty nie widać), spodnie z jeansu i to prawdziwe, amerykańskie, puścił trochę szew na dole lewej nogawki. Kurtka z żaglowego płótna, kupiona już po przyjeździe tutaj, prezentuje się bardzo szykownie. Przez rozpięcie widać, że pod spodem mam koszulę z żółtego jedwabiu, kupioną pięć minut temu. Brakuje mi jeszcze krawata, ale to da się nadrobić. Twarz nie wzbudza zaufania. Niszczy zaufanie wywołane przez szykowny strój. Twarz blada, wymizerowana, z zaciśniętymi ustami, wystającymi kośćmi policzkowymi. Nad ciemnymi pałającymi oczyma gęste ciemne brwi i mimowolny mars na czole. Włosy przypominają słomę, są dziwnego koloru, coś pośredniego pomiędzy szarym, a jasnobrązowym. Wyglądają jak zakurzone, ale zawsze tak wyglądały. Cera jest czysta, ale także wygląda jak gdyby była lekko zakurzona. Poszarzała. Za to trochę się opaliłem. Dobre i to. Nie lubię patrzeć w lustro. Człowiek którego tam widzę nie jest dobrym człowiekiem. Nie powinien nazywać się tak ładnie jak ja. To urodzony kryminalista. Taki jak on mógłby spalić siedem wsi i nie miałby potem wyrzutów sumienia. W sam raz nadaje się do tego, aby rozbijać siekierą głowy śpiącym. Drzemie we mnie. Ja zawładnąłem bezprawnie jego ciałem stworzonym do popełniania złych uczynków. Któregoś dnia wylezie z zakamarków mojego umysłu. Ja go wykorzystuję. Wykorzystuję jego siłę, jego szał w walce. Gdy on zapanuje w ten sam sposób wykorzysta moją inteligencję i zgromadzone przeze mnie wiadomości. Ruszy w świat rozrabiać, a gdy skończy wielu ludzi będzie martwych. I nikt go nie zdoła zatrzymać. Ale najpierw muszę odnaleźć swoją przeszłość. Wówczas go uwolnię. W lustrze zobaczyłem Svena. Pojawił się za moimi plecami i znienacka złapał mnie za szyję udając, że chce mi wyssać krew. -Miałem się przestraszyć - zdziwiłem się uprzejmie. -No pewnie. -Widziałem cię jak szedłeś. -Niemożliwe. Wampirów nie widać w lustrach. -Może waszych zachodnich wampirów nie widać, u nas w Polsce nie należy się zbyt długo wpatrywać w lustro, bo można zobaczyć diabła, lub istoty które tam mieszkają. -Ciekawe te wasze zabobony. -To nie żadne zabobony. To mądrość życiowa. -Ojej, już zaczynam się bać. -Jak mnie znalazłeś? -Wpadłem do miasta i niespodziewanie zauważyłem, że ktoś wypatruje diabłów w zwierciadle. -Tak bywa. Masz tu coś do załatwienia? -Nie, wszystko już załatwiłem - potrząsnął siatką. -Wobec tego wracajmy. Wsiedliśmy na rowery i pojechaliśmy do domu. Sven poszedł na swój punkt obserwacyjny a ja poszedłem do łazienki, gdzie gruntownie ucywilizowałem swój wygląd za pomocą skarpetek z takim śmiesznym krokodylkiem wyhaftowanym z boku, białych spodni z żaglowego płótna, oraz brązowych półbutów. Włosy przyczesałem z użyciem żelu, dzięki czemu dobrze się ułożyły. Za to wyglądały jak oblizane przez jałówkę. Gdy wszedłem do kuchni Maciek gwizdnął przez zęby na mój widok. -Chciałem cię właśnie zapytać, gdzie cię wywiało tak o świcie, ale teraz nie muszę. -Szykownie wyglądam? -Można to tak określić. Szykownie. -Ucywilizowałem się. -Ty i cywilizacja! Nie rozśmieszaj mnie. Może ucywilizowałeś się po wierzchu, ale w środku nadal pozostałeś tym samym Tomaszem, który spał u mnie w obórce na Starym Majdanie nakrywając się papierowym workiem po soli. -Dobra dobra, nie będę przypominał kto buduje ziemiankę godną dzikusa ze starszej epoki kamienia łupanego. -Tak? -A co do cywilizacji to masz cywilizowany podarunek - dałem mu paczuszkę zawiniętą w papier i przewiązaną wstążeczką. Rozpakował. Podarowałem mu grzebień wykonany z jakiegoś zabawnego tworzywa, który w zależności od kąta patrzenia był niebieski, zielony albo czerwony. -Extra. Dzięki. Zatkało mnie. Popatrzyłem na niego bezradnie. -Wcale sobie nie przypomniałem... -Wiem. To echo moich myśli sprzed pół minuty. O jedenastej przyjechał Lars Roslin z Ingrid. Zabrałem wszystko, co mogło mi się przydać i pojechaliśmy. -Trzeba było się wybrać do cyrku, gdy był w Bodo - zagaił weterynarz. - A nie jechać kilkadziesiąt kilometrów. -Nie wiedziałem, że on tu jest - wyjaśniłem. -Co tam będzie takiego ciekawego, że musisz to zobaczyć za wszelką cenę? -Moja znajoma będzie pokazywała co można zrobić z koniem przy odrobinie współpracy pomiędzy stronami. -Ach tak... No cóż pozostaje mi cieszyć się, że moja córka wyrwie się trochę z domu, bo ostatnio tylko siedziała w swoim pokoju i nie przejawiała żadnej inwencji. Nawet na spacery nad morze musiałem ją wyganiać siłą. -Każdy miewa swoje złe dni - zauważyłem. -Tak, byle nie za dużo pod rząd. Dla utrzymania kondycji niezbędne wydają się codzienne spacery po co najmniej dwadzieścia minut. -Pan jest lekarzem, więc przyjmuję to jako diagnozę i zalecenie - powiedziałem poważnie. -Cieszę się, że przynajmniej ty jeden przyznajesz mi rację. Dojechaliśmy na dworzec. Kupiłem bilety i usadowiliśmy się w przedziale. Pociąg był na dobrą sprawę pusty. Mieliśmy cały przedział dla siebie. Nie minęło wiele minut i pociąg ruszył. Na wschód. Popatrzyłem na dziewczynę siedzącą naprzeciw mnie i uśmiechnąłem się. Odpowiedziała uśmiechem. -Koń gna po nieskończonym stepie, Dusza ma w ciele się telepie, Wnętrzności skręca straszliwy głód. Końskie kopyta wybijają werble: Na wschód, na wschód, na wschód. - zacytowałem. Ożywiła się. -Co to znaczy? Mówiłem po polsku. Przełożyłem jej na norweski. -Sam to ułożyłeś? - zaciekawiła się. -A nie wyglądam? Uśmiechnęła się, ale wkrótce głowa zaczęła jej się kiwać i zapadła w drzemkę. Poczułem żal. Chciałem z nią porozmawiać. Do Fauske przybyliśmy o drugiej. Kupiliśmy sobie bilety do cyrku na szesnastą, a potem ruszyliśmy na poszukiwanie jakiegoś sympatycznego lokalu, żeby coś zjeść. Zajazd wyglądał dla mnie bardzo swojsko, dla Ingrid natomiast dość obco. Wzorowany był na drewnianych zajazdach z terenu Polski. Stylizowany na siedemnasty wiek. Weszliśmy. Wnętrze było puste i przestronne. Stoły z grubych desek poznaczone milionami śladów po kuflach z piwem. Na ścianach smętnie wisiało kilka obrazków przedstawiających głównie różne widoczki z mojego kraju. Za barem siedział facet o wybitnie semickim wyglądzie w stroju organizacyjnym. -Chcielibyśmy coś zjeść - zagadnąłem. Twarz faceta rozjaśnił szeroki uśmiech. Odwrócił się w stronę zaplecza. -Hrabio przyszedł chłopak, który wygląda jak Tomasz Paczenko von Uhersk. Z zaplecza wybiegł Derek. Poznałem go od razu, mimo, że nigdy go nie widziałem. Miał około trzydziestki, inteligentną twarz, włosy nieco posiwiałe, brakowało mu kawałka ucha ale poza tym wyglądał całkiem zwyczajnie. Z jednym wyjątkiem. Miał klinowate kocie źrenice w obu oczach. Przebyte trudy można było poznać z jego twarzy. -Tomasz! - wykrzyknął radośnie, ale zaraz się zreflektował. - Możesz przedstawić mi tą uroczą młodą damę? -To panna Ingrid Roslin - przedstawiłem ją. -Derek Tomatow-Nowoaleksandrowski - przedstawił się całując ją kurtuazyjnie w rękę. Zaskoczyło mnie trochę przedłużenie jego nazwiska. Spostrzegł to. -Car mi nadał - wyjaśnił. - Nową Aleksandrię wraz z przyległościami. Opowiem później. -Hm, czy Nowa Aleksandria to nie są czasem Puławy? -A czy to ważne? Faktycznie, czy to ważne, że przebywający na wygnaniu car rozdaje lekką ręką majątki ziemskie, które nigdy nie będą do niego należały? Nijak takiej darowizny ugryźć. -Jesteście głodni? - zapytał. Po norwesku. Ingrid przytaknęła. -Samuelu, stawiaj na stół co tam masz najlepszego w spiżarce, trzeba ugościć znajomych. -Pan hrabia ciągle gości kogoś na mój koszt. Ten geszeft to już nie jest zabawny - odgryzł się zagadnięty. Mówił w jidysz, ale o dziwo go rozumiałem. -Tak, tak, nie będę przez grzeczność wspominał o twoich księgach przychodu i rozchodu. -Księgi to są dla urzędu skarbowego, a nie dla wspólników - powiedział, ale zaraz zniknął na zapleczu. Nie minęło pięć minut jak przed Ingrid stanął talerz ruskich pierogów. -Co to jest? - zdziwiła się. -To smaczne, jedz póki ciepłe - powiedziałem. -Co tam u ciebie słychać? - zagadnął Derek. - Dawno się nie widzieliśmy... Mówił po polsku, ze śpiewnym zabużańskim akcentem. Od czasu do czasu dorzucał kilka słów po rosyjsku. -A widzieliśmy się kiedykolwiek? Chciałbym podziękować za wszystkie starania. I jeśli można trochę dalszych informacji... Kiwnął energicznie głową, ale nie odezwał się. -Rozumiałem o czym rozmawiacie - zauważyłem. -Och, to zupełnie proste. Ściągasz z mojego umysłu klucz fonetyczny. Wyjął z kieszeni nóż i przejechał sobie po palcu. Rana prawie nie krwawiła a po chwili zaschła. -Szybka regeneracja. Trawa. Psi węch. Mówi ci to coś? - uśmiechnął się i puścił do mnie oko. Klinowate kocie źrenice... -Hm... Jesteś taki jak ja. Jesteśmy spokrewnieni? -Jedna krew. Sądziliśmy, że jesteśmy jedyni, zanim w Mandżurii mój pradziadek nie spotkał Ałmaza Paczenki. -To kim jestem? Jesteśmy? -Na razie nie do końca rozgryzłem ten problem. Będziemy mieli czas o tym porozmawiać. -Chciałbym dowiedzieć się wszystkiego... Pokręcił głową. -Zaufaj swojej pamięci. Musisz odblokować wszystko co się da. Uszkodzenia mózgu były poważne i pewne elementy zapewne nie przypomną ci się nigdy. Ale przecież nie wszystko uległo wymazaniu. Na dobrą sprawę powinieneś już nie żyć. Ale skoro twój mózg pracuje musimy zbadać jego zasoby. Wspólnie. Jestem twoim terapeutą. -Pięć lat w murach tego obleśnego zakładu, to jak rozumiem element terapii? -Zgadnij. Nie, to nie element. Szukałem cię przez trzy lata. Ciebie i Ihora. Byłem pewien, że go zabili, ale sądziłem, że oszczędzili ciebie. Nie wiedziałem tylko po której stronie granicy jesteś. Straciłem dużo czasu na poszukiwania w ZSSR. A gdy znalazłem pomyślałem, że trzeba trochę jeszcze utrwalić wzorce kulturowe. Dlatego nie przyjechałeś tu dwa lata temu, ale teraz. Pewnie było ci ciężko... -To prawda. -To Pawcio cię znalazał. Napisał kartkę, że do jego szkoły chodzi chłopiec z domu dziecka, który ma zaklęśnięcie za uchem i kocie oczy. Wydało mi się to niemożliwe, bo zbieg okoliczności byłby zbyt duży, ale ostatecznie jesteśmy anomaliami. -Czym? -Nasze pojawienie się zakłóca przepływ tego, co Indianie keczua nazywają pacha. Wyjął z kieszeni garść norweskich monet i podrzucił je w powietrze. upadły na stół. Wszystkie odwróciły się reszką do góry. -Rozumiesz? To nic dziwnego, że się tu spotkaliśmy. Po prostu przypadek, a przypadki będą nam zawsze towarzyszyć. Co do twojej pamięci: Maciek powinien, jego obecność sprawi, że stopniowo co nieco ci się przypomni. Książę pokazał ci swój magazyn? -Tak. Zawartość sejfu też. Mówił, że to na twoje polecenie. Wyjaśnisz mi dlaczego? Jakoś naturalnie przeszliśmy na ty. Zamyślił się. -Powiedzmy, że chciałem ci dostarczyć wrażeń. -Mydlicie oczy, hrabio. Zbyt dobrze cię znam, żeby wiedzieć, że wszystko co robisz wynika z jakichś głębszych pobudek. -Ojojoj. Z tak błyskotliwą inteligencją zrobiłbyś karierę w KGB. Ale i tu znajdziemy dla ciebie zajęcie. Niech no teraz ja posłużę się inteligencją. Przyjechaliście, żeby zobaczyć przedstawienie? Poczułem jego myśl, jak przeczesuje mi mózg, szukając odpowiednich wzorców języka norweskiego. Wrażenie było dość nieprzyjemne, pociemniało mi w oczach. Poczuł to, bo wycofał się. -Tak. -To się dobrze składa, bo ja też mam taki zamiar. Macie już bilety powrotne? Nie mieliśmy, co okazało się szczęśliwym zrządzeniem losu, bo Derek był samochodem i wybierał się do Bodo. Ingrid poklepała się po brzuchu. -Pełny - powiedziała z zadowoleniem. -Smakowało? - zaciekawił się. -Znakomite. Umiesz Thomas coś takiego przyrządzić? -Oczywiście. Nauczę cię. Do cyrku pojechaliśmy samochodem Derka. Pod namiotem było raczej pustawo. Widocznie tubylcy nie rozumieli tej formy rozrywki, a może winą należy obciążyć jakąś ekologiczną organizację, która nalepiła na afiszach kartki ze zniechęcającymi hasłami. Program był bardzo dobrze zrobiony. Jakaś kicia w czymś w rodzaju halki huśtała się na trapezie, druga chodziła po linie w towarzystwie małpiej rodzinki. Akrobaci ustawiali się w piramidę. Nie zabrakło zręcznego iluzjonisty, który pokazał wyciąganie królików z kapelusza, i łykanie ognia. Potem była krótka przerwa i tresura dzikich zwierząt, które reprezentowane były przez trzy małe tygryski, oraz dwa duże tygrysy. W czasie przerwy Ingrid poszła do toalety. -Telapatia? - zagadnąłem Derka. Uśmiechnął się. -To działa tylko między nami. Choć, zdarzały mi się przypadki łapania jakichś okruchów z myśli innych. Zasięg około stu metrów. Choć parę razy odbierałem coś w rodzaju komunikatów z daleka. Miało to swoje dobre strony, jak chodziłem z bratem do szkoły. Zauważyłeś przy nauce języków, że czasami znasz słowa, których jeszcze się nie uczyłeś? -Tak. -Ściągasz je mimowolnie z mózgu rozmówcy. Po prostu patrz mu w oczy i mów. Opanujesz każdy język. Nawet keczua. -Co oznacza słowo pacha? -Czasoprzestrzeń, rzeczywistość znajdującą się w ruchu, jednocześnie to co żywe i to co martwe. Relacje pomiędzy materią organiczną i nieorganiczną. Pacha to skondensowane życie i skondensowana przestrzeń. I w pewnym sensie także czas. Wszystko co żyje na ziemi podlega odwiecznym rytmom wyznaczanym przez fluktuacje pacha. -Za wyjątkiem nas? -Tak mi się wydaje. Rozmawiałem z indiańskimi szamanami w Andach. Twierdzą, że tkwimy zatopieni w pacha jak owady w bursztynie. Oczywiście przepływa także przez nas, ale raczej nas omija. Po przerwie pokazali parę sztuczek iluzjonistycznych i kobietę - gumę. Wszystko to było bardzo zajmujące, ale czekałem na konie. Z twarzy Derka widać było, że też tylko na to czeka. Wreszcie doczekaliśmy się. Na arenę wjechało kilku facetów na koniach w tym brat Juli-an. Pokazali kilka kozackich sztuczek, w rodzaju chowania się za bokiem konia. -Też to potrafię - szepnąłem do Derka. -Już niedługo - odpowiedział. Po kilku pokazach w rodzaju ścinania w powietrzu szablami rzutek, wyjechali z areny. Światła przygasły. Na arenę wjechała Juli-an na swojej mleczno białej klaczce. Miała na sobie długą suknię, która opadała zasłaniając zad klaczki. Wydawało się że pragnęła zasugerować widzom, że jest przyrośnięta do konia. Gdzieś za kulisami ktoś zaczął grać na flecie. Uszy więdły. Klaczka zaczęła tańczyć. Derek skrzywił się. Okropnie się skrzywił. -Mówiłem im, że tego nie może być - powiedział po rosyjsku. - To niebezpieczne. Można sobie uszy uszkodzić. Poczułem dziwną lekkość. Dziewczyna zsiadła z konia. Klacz zaczęła dziwnie rżeć. Minęło parę sekund zanim zorientowałem się, że próbuje coś powiedzieć. Juli-an coś do niej powiedziała. Uspokoiła się. Cyrk był oświetlony jasno, jak przedtem, a klaczka pokazywała jak umie liczyć na dużych liczydłach. Odniosłem wrażenie jakby wycięto mi kawałek mózgu. -Dosypałeś LSD do jedzenia? - zapytałem szeptem Derka. -Wyjaśnię ci to później - odszepnął. - Patrz, to ładne. Klown wniósł stolik, na którym stał urodzinowy tort z dużą ilością świeczek. Klaczka zdmuchnęła je. Potem pokazali jeszcze ćwiczenia na batucie. Przedstawienie skończyło się paradą wykonawców. Wyszliśmy. Juli-an czekała na Derka. Przebrała się już w normalny strój. -Co wyście narobili - wrzasnął na nią po rosyjsku hrabia. -Polecenie ośrodka badań naukowych w Saint Briac - odgryzła się. - Dziesięć procent. -Następnym razem, żeby potwierdzić badania na ochotnikach podpalicie tą budę. -Sterowanie tłumem to pierwszy priorytet... Urwała nagle. Zobaczyła mnie i Ingrid. Staliśmy wprawdzie w pewnej odległości, ale strasznie się wydzierali. Zaczęli szeptać do siebie, najpierw gniewnie, potem łagodniej. Wreszcie pocałowali się na pożegnanie i Derek podszedł do nas. -Wybaczcie - powiedział. - Jedziemy? Wsiedliśmy i pojechaliśmy do domu. -Jak się podobało? - zapytał. -Piękne przedstawienie, ale stało się coś dziwnego, gdy tańczyła na koniu - powiedziała Ingrid. - Tak jak gdyby mnie na moment zamroczyło. Widziałam jak gdyby płomyki Św. Elema wokoło konia, co to było? Najwidoczniej nie widziała tego koszmaru, co ja. -To taki eksperyment psychologiczny - powiedział Derek. - Widzisz dźwięk fletu może wywoływać stany zbliżone do transu. Uboczny skutek. Stosują tą muzykę, bo przy niej klaczka lepiej tańczy. Zwracałem im na to uwagę. Kity. To było coś innego. Czułem wyraźne mrowienie. Generator infradźwięków? Wróciliśmy dość późno. Odwieźliśmy dziewczynę do domu, gdzie przekazałem ją jej bratu. Była dość zaspana i leciała przez ręce. Wreszcie znaleźliśmy się na drodze do domu. -Tak naprawdę to o co chodziło z tym sterowaniem? - zapytałem. Skrzywił się. -To nieładnie podsłuchiwać. -Wiem, ale niechcący mi się usłyszało. -Więc zapomnij. -Uczycie konia mówić po ludzku? -Więc to widziałeś? No dobra. Powiem ci. Pracujemy nad metodami ogłupiania dużych ilości ludzi i kierowania tłumem jak lawiną w ściśle określonym kierunku. Mówiłem tym kretynom, żeby nie ryzykowali na razie w warunkach polowych, ale widać oni wolą narażać się na dekonspirację. Nic więcej nie możesz wiedzieć - podniósł ostrzegawczo rękę widząc, że chcę zadać pytanie. Wobec takiego postawienia sprawy nie zadawałem już pytań. Nie mogłem się połapać co było realne, a co nie. Czy klacz faktycznie pod wpływem tej hipnotyzującej muzyki starała się mówić po ludzku, czy też to tylko mi się uroiło. Maciek czekał z kolacją. Na widok Derka ucieszył się. Hrabia przeszedł od razu na ukraiński, co nie sprawiało mu trudu, gdyż operował biegle wszystkimi językami słowiańskimi, nawet narzecza słowian połabskich nie były mu obce. Z samochodu wyciągnął butelkę wina Saint Briac i hulaliśmy aż do rana śpiewając czastuszki po rosyjsku i ukraińsku, oraz polskie pieśni biesiadne, których znajomość także nie była gościowi obcą... Gdzieś nad ranem zadzwonił widelcem o kieliszek. Szumiało mi już trochę w uszach a Maciek wyglądał na zupełnie trzeźwego. -Myślę, że niezależnie od tego co się stanie i jak się dalej rozwiną twoje kontakty towarzyskie - zamyślił się na moment - czekają cię tu Tomaszu dobre lata. Mylił się. Popatrzyłem na jego wysokie czoło. Jakie tajemnice kryły się w jego czaszce? Zdecydowałem się je poznać. Przecież jeśli my dwaj jesteśmy tacy, muszą być także inni. Tacy jak my. Kocioocy. * Wysoko w górach było zimno. Zimno i sucho. Mikołaj Melechow leżał na poboczu szosy i cierpiał. Skręcało go z głodu w sposób potworny. Drżącą dłonią wydobył z kieszeni kalendarzyk i wpatrzył się w niewyraźnie wydrukowane literki. -Trzydziesty lipca - wyszeptał. Gardło miał wyschnięte na wiór. Nie mógł sobie przez dłuższą chwilę przypomnieć gdzie jest, po chwili pamięć wróciła. -Jestem na przełęczy - wymamrotał. - Za tymi górami jest Norwegia. Ale po co ja tam właściwie jadę? Zemdlał z głodu. Umysł wyłączył się. Zaniknęło potworne uczucie łaknienia. Ciało wyłączało się sekcja po sekcji. Nogi, ramiona... Oddech spadał, serce biło coraz wolniej, by wreszcie ustabilizować się na poziomie jednego uderzenia na minutę. Wychudzone i równie niemal jak on głodne psisko zlazło z góry. Przystanęło węsząc. Poczuło woń śmierci. Zaczęło skradać się w jego stronę. Nie poruszył się. Pies przystanął nad jego nogą i po chwili wahania wgryzł się w ciało. Mikołaj ocknął się. Pies przerażony odskoczył. Leżący uniósł głowę. Pies - pomyślał w pierwszej chwili obojętnie, ale niespodziewanie w mózgu zapaliła mu się jakaś lampka. Pies to mięso! Kundel musiał usłyszeć jego myśli, a może po prostu zobaczył wyraz jego twarzy, bo zaskomlał i uciekł w dół drogą. Mikołaj z trudem wdrapał się na ramę roweru i pojechał za nim. Dzięki znacznemu spadkowi stoku rozwinął ogromną prędkość. Pies odwrócił się, aby stawić mu czoła zębami i pazurami, ale zrobił to tak pechowo, że dostał się prosto pod koła. Rower przejechał mu po gardle pozbawiając życia. Zwierzę jeszcze biło nogami w powietrzu, gdy "myśliwy" zeskoczył z roweru i jednym cięciem noża pozbawił je tylnej łapy. Zdarł skórę kilkoma cięciami i wgryzł się ze szlochem w dymiący, drgający jeszcze ochłap. Los sprzyjał mu. Po pierwszych kilku kęsach spostrzegł niedużą mulistą kałużę. Woda. Posiliwszy się ukląkł i podziękował Bogu za zesłane pożywienie. Nigdy nie uczył się modlić, dobierał słowa tak jak rodziły się w jego głowie. Góry były milczące i odwieczne, niebo miało głęboko błękitny kolor. Wiatr ucichł. W pustej przestrzeni rozbrzmiewała tylko ta cicha nieskładna modlitwa. Było coś nieludzkiego w tej scenie. Mikołaj wypoczywał do wieczora, pozwalając, aby zawartość kałuży przeniknęła do jego odwodnionych tkanek. Surowe mięso buntowało się trochę w jego wnętrzu. Wieczorem zebrawszy siły wsiadł na swój zdezelowany rower i powoli ruszył ku morzu. Wkrótce natrafił na tablicę: MO-I-RANA 20 KM Nie znał łacińskiego alfabetu, ale pierwsze dwie litery były takie same. Mo. Miasto o którym wspominała mu kiedyś matka. Drugiej części napisu nie mógł zidentyfikować, ale nie zrobiło to na nim wrażenia. Z ust wyrwał mu się skowyt tryumfu. Docisnął mocniej pedały i pojechał w dół serpentynami drogi, a resztki psa przypięte do bagażnika podskakiwały wesoło. Koniec tomu pierwszego. Warszawa - Wojsławice 1986 - 1999